Joodse Agenda, de Loeach
Uitgegeven door het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap Bestellen doet u zo: Maak 0 14,20 over op rekening nummer NL50 ABNA 0466 1793 32 tnv NIK, Amsterdam, onder vermelding van uw postcode en huisnummer (Leveringen uitsluitend naar Nederlandse adressen). Meer dan 1 Loeach bestellen? Voor iedere Loeach extra betaalt u 0 10,bovenop het genoemde bedrag. LOeach 5783 JOODSE 2022-2023AGENDA ק"פל ג"פשת תנשל חול De actie loopt tot 1 november 2022. BESTELLEN DOET U ZO: Maak € 14,20 over op rekening nummer NL50 ABNA 0466 1793 32 tnv NIK, Amsterdam, onder vermelding van uw postcode en huisnummer. (Leveringen uitsluitend naar Nederlandse adressen). Meer dan 1 Loeach bestellen? Voor iedere Loeach extra betaalt u € 10,bovenop het genoemde bedrag.
U kunt uw dierbaren herdenken door te bouwen aan uw Cheider. Voor vrijblijvende schriftelijke informatie neemt u contact op met ons secretariaat tel. 020-646 55 64 Machtiging Incasso voor een eenmalige gift Ondergetekende verleent hierbij een machtiging aan: St. Maatschappelijke Zorg Cheider Postbus 7828, 1008 AA Amsterdam ING rekening 223922 IBAN: NL 74INGB0000223922 Om een eenmalig bedrag van ....................... van zijn/haar bankrekening af te schrijven ten gunste van het Cheider. Bankrekening: .................................................................................... Naam en voorletters: ........................................................................ Plaats: Datum:Handtekening:.................................................................................................... Binnen 56 dagen kan de ondergetekende zijn/haar eigen bank opdracht geven het bedrag te storneren. Wij zijn ANBI gecertificeerd. COLOFON Aan deze Rond de Bron hebben meegewerkt: Geja Lahpor (hoofdredacteur) Daniël Smits (redactie-assistent) Gerrie (redactie-assistent)Oosterhagen Opperrabbij n B. Jacobs (eindredactie) Rabbij n S. Evers S. Koppenhol Stichting KindergemeenschapJoodse Cheider Postbus 7828 1008 AA AMSTERDAM Tel. 020-646 55 64 ISSN: 1570-4041 IBAN: NL74INGB0000223922 BIC: INGBNL2A Opmerkingen, suggesties of vragen over Rond de Bron kunt u mailen naar redactie@cheider.nl Voor meer informatie kunt u op onze website terecht: Uwwww.cheider.nlgiftenzijnwelkom op rekening Dankt.n.v.NL74INGB0000223922StichtingZorgCheider.uwel. RonddeBron pagina 8 / ח Bestel nu de geheel vernieuwde Joodse Agenda, de Loeach Uitgegeven door het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap 14,20 over op rekening nummer NL50 ABNA 0466 1793 32 tnv NIK, Amsterdam, onder vermelding van uw postcode en huisnummer. (Leveringen uitsluitend naar Nederlandse adressen). Meer dan 1 Loeach bestellen? Voor iedere Loeach extra betaalt u 0 10,bovenop het genoemde bedrag. LOeach 5783 actie loopt tot 1 november 2022. Bestel nu de geheel vernieuwde Joodse Agenda, de Loeach Uitgegeven door het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap Bestel nu de geheel vernieuwde Joodse Agenda, de Loeach Uitgegeven door het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap Bestellen doet u zo: Maak 0 14,20 over op rekening nummer NL50 ABNA 0466 1793 32 tnv NIK, Amsterdam, onder vermelding van uw postcode en huisnummer. (Leveringen uitsluitend naar Nederlandse adressen). Meer dan 1 Loeach bestellen? Voor iedere Loeach extra betaalt u 0 10,bovenop het genoemde bedrag. LOeach 5783 JOODSE 2022-2023AGENDA De actie loopt tot 1 november 2022.
Bestel nu de geheel vernieuwde
GEHEIM Rav Mendel kon niet geloven dat een mens op een koord kon lopen, zoals een veroor deelde circusartiest had verteld. Op de 1 mei- viering mocht hij zijn act opvoeren en vroeg rav Mendel goed op te letten wat zijn geheim was. Wanneer de koorddanser zich op het koord omdraaide hield hij steeds zijn ogen gericht op het andere uiteinde. Dit was inderdaad goed geobserveerd. Hijzelf leerde hieruit, dat wanneer er in je leven een omwenteling plaatsvindt, je meteen je nieuwe doelen voor ogen moet hebben om er naartoe te kunnen streven. Ons leven is als een constante reis, waar wij ons Gddelij ke doelen moeten stellen om recht door zee te kunnen gaan.
Denk ook in de toekomst bij uw nalatenschap aan uw Cheider. Voor vrijblijvende schriftelijke informatie neemt u contact op met ons secretariaat tel. 020-646 55 64
RonddeBron pagina 7 / ז LECH LECHA
Om Gds plan uit te voeren – die voor een ieder individueel is – moet je eerst afstand nemen van wat jou kan belemmeren. Je moet eerst tot je ware zelf komen om jouw leven Gddelijk in te vullen. Abraham was toen pas in staat om de hoge Gddelijke ken nis naar ieders niveau te brengen.
n Door SIMON KOPPENHOL, leraar Cheider Dit gedeelte uit de Torah, Genesis 12:1 – 17:27, vertelt ons het verhaal van Abraham en zijn vrouw Sarah die komend uit Ur Kasdiem via Charan de opdracht krijgen om naar het land Kena’an te vertrekken. Lech Lecha betekent “Ga weg van jezelf”. Abram moet uit zijn land-, van zijn geboor tegrond- en van zijn vaders huis vertrekken. Opmerkelijk is waarom er drie redenen ge geven moeten worden om Abram duidelijk te maken uit Charan te vertrekken voordat hij naar Kena’an kan gaan. Als heel jong per soon heeft Abram Gd erkend als Schepper van alles en hij had grote inzichten daar over. Het boek “Sefer Jitsirah”, “Boek van de Schepping/Vorming” dat aan Abraham wordt toegeschreven, beschrijft vanuit Kab balistisch inzicht hoe de Schepping heeft plaatsgevonden. Dat geeft veel inzicht. Abrams vertrek uit Charan heeft als gevolg dat de spirituele Leer in praktische, we reldse vormen wordt vertaald. Ook dan pas krijgt Abram de letter Hé in zijn naam en wordt hij Abraham genoemd. Sarai wordt Sarah. GDS PLAN Om helemaal als nieuw mens te kunnen functioneren moet Abram afstand doen van zijn land, zich losmaken van zijn geboorte grond waarmee hij vele emotionele erva ringen zal hebben gehad, en dan ook nog van zijn vaders huis, zijn familie. Pas nadat afstand is genomen treedt hij in een nieuwe fase: de spirituele structuren omzetten in de praktijk. En dan zien we bijvoorbeeld Abra hams uitbundige gastvrijheid vorm krijgen, om overal waar hij komt allerlei gasten te ontvangen, met als doel Gds éénheid en grootheid te verkondigen.
KENNIS Voor het leren met kinderen is dat heel es sentieel. Toen al werd erkend dat je een ta lent moet kweken om hogere kennis naar een lager begripsniveau te brengen, zodat kinderen met weinig kennis het kunnen be grijpen. Dat is een didactische aanwijzing van bijna 4000 jaar oud die we op scholen moeten toepassen. Rav Mendel Futterfas, een van de nestoren van het Cheider en één van mijn leraren, heeft omdat hij het To rah-leven in stand hield, vele jaren in kam pen in communistisch Sovjet Unie moeten doorbrengen. Eén van de “vermaken” die de gevangenen in hun blokhutten in de lange winteravonden hadden, was het vertellen van verhalen.
De eerste van de Abraham akkoorden in Beersheba was, tussen Abraham en koning Abimelech? Op de grote bronzen Menora tegenover de Knesset de tekst uit de Tenach, Zekarya 4:6b staat? ‘Niet door kracht, noch door geweld, maar door Mijn Geest’.
De
U kunt uw dierbaren herdenken door te bouwen aan uw Cheider. Voor vrijblijvende schriftelijke informatie neemt u contact op met ons secretariaat tel. 020-646 55 64
Israël 4000 jaar geleden door G’d is erkend in de Tenach, en 74 jaar geleden politiek is erkend door de VN? Israël de grootste uilenpopulaties ter wereld heeft? Ze zitten in de natuurgebieden zoals bijvoorbeeld de Jizreëlvallei, en maken zich nuttig door op knaagdieren te jagen die landbouwgewassen aantasten.
WEETJES RonddeBron pagina 6 / ו
Wist je dat... toekomst van Israël niet op aarde wordt bepaald, maar in de hemel?
De minimale maten voor een soeka, zijn (l x b x h), 7 x 7 x 10 tefachiem, 56 x 56 x 80 cen timeter volgens de kleinste berekening en 70 x 70 x 100 volgens de grotere maat van de tefach. Als je dit even tot je laat doordrin gen is dit niet veel groter dan de doos van een kleine wasmachine. Je kunt daar niet in staan, maar op een kussentje op de grond zitten en je voeten onder het muurtje door ‘buitenboord’. Zo’n kleine soeka heb ik qua hoogte nooit gezien, maar wel in de lengte en breedte.
Meer dan 30 jaar geleden ben ik op een mis sie naar Moskou geweest, om Joden aldaar te ondersteunen. Ik herinner me nog goed mijn bezoek aan een familie op de bovenste verdieping van een flatgebouw. Vol trots lie ten ze mij hun onherkenbare soeka zien. Hij stond op hun balkon en omdat zij op de bo venste verdieping woonden, stond de soeka dus onder de blote hemel. Maar van buiten leek het geen soeka, maar een werkkast, waarin mensen een bezem en een emmer in bewaren, met dat verschil dat er geen dak op zat, maar een rieten mat. In de soeka stond een krukje en aan de muur een plank je, waarop je een bord kon neerzetten.
WOLKEN EN HUTJES IN DE WOESTIJN. De Torah zelf geeft als verklaring voor deze mitswa: “Opdat jullie komende generaties zullen weten dat Ik het Joodse Volk in soekot heb laten wonen in de woestijn.” Maar wat precies die soekot zijn, laat de Torah open. Soeka betekent bescherming/ beschutting. Er zijn twee meningen wat de soekot in de woestijn waren, volgens sommigen wa ren het een soort hutjes, die als een soort bouwpakket meegenomen konden worden op hun woestijntocht. Maar anderen zien het als een verwijzing naar de wolken, die rondom het Jodse Volk waren en die ze be schermden tegen de hitte en de kou van de woestijn.
Denk ook in de toekomst bij uw nalatenschap aan uw Cheider. Voor vrijblijvende schriftelijke informatie neemt u contact op met ons secretariaat tel. 020-646 55 64
EEN GROTE SOEKA WAAR HET HELE JOODSE VOLK IN PAST Zoals gezegd is er geen maximummaat voor de lengte en breedte. Ik heb zelf ooit meegewerkt aan de bouw van een enorme soeka in Teaneck, New Jersey, bij een winkel en kantorencentrum, waar veel Joden werk ten en winkelden. Dat was (om toch nog even in Arena-termen te denken) minimaal de grootte van een half voetbalveld. De ge dachte hierachter is een mooie soekotge dachte. Een soeka mag zo groot zijn dat het hele Joodse volk er in past. Dat wordt wel een beetje krap, maar met goede wil moe ten we een eind kunnen komen.
De halacha kent maten voor de grootte van een soeka, zowel minimummaten als maximummaten.
TIJDELIJK Er is geen maximum voor de lengte en breedte van de soeka, maar wel ten aanzien van de hoogte. De maximale hoogte is 20 el, hetgeen overeenkomt met een hoogte van tussen de 8 en 10 meter. De reden hiervoor is, dat de soeka een tijdelijk karakter moet kunnen hebben. Hij mag wel permanent staan, maar de afmetingen moeten dusda nig zijn, dat het ook een tijdelijke construc tie kan zijn. Echter, wanneer het dak meer dan 8 of 10 meter hoog is, dan vereist dat een heel sterke constructie, die in tegen spraak is met het mogelijke tijdelijke karak ter van de soeka. Dus hoewel het dak van de Arena open kan, is het toch te hoog en niet geschikt als soeka.
Er is discussie tussen rabbijnen van de vorige eeuw, hoe deze vuistbreedte om te zetten in centimeters, de meningen variëren tussen 8 en 10 centimeter verschil.
De maten van de halacha zijn niet in centimeters, maar in vuistbreedtes, tefachiem.
RonddeBron pagina 5 / ה
Soekot, kleine hutjes, grote hutjes n door Rabbijn SHIMON EVERS
EENPERSOONS SOEKA Enthousiast vertelden ze me dat ze gedurende soekot veel gasten kregen, die even in de soeka kwa men zitten. Zelf heb ik vorig jaar ook zo’n eenpersoons-soeka ge bouwd. In ons Nederlandse natte klimaat is een dak boven de soeka een vereiste. Ik heb de gewoonte om niets buiten de soeka te ge bruiken, in principe zelfs geen glaasje water. Maar het is een heel gedoe om het dak er af te schui ven. Ik heb naast de officiële soeka een klein eenpersoons soekaatje gebouwd voor de snelle kop koffie enz..
WAAROM PAS EEN HALFJAAR LATER? Welke verklaring je ook volgt voor de bete kenis van het woord soekot, het is allemaal begonnen kort na de uittocht in Egypte. Dat vieren we met Pesach. Zou het dan ook niet logischer zijn om Soekot en Pesach gelijktij dig te vieren, dat scheelt een boel kruimels in huis! Maar Soekot is ‘verplaatst’ naar de herfst? Verschillende verklaringen worden hiervoor gegeven, waarvan ik de volgende met u wil delen. Soekot is het feest van G’dsvertrouwen. We geven ons min of meer over aan de elementen van ‘buiten’. Die symboliek komt met Pesach, aan het begin van de lente min der tot uitdrukking, maar juist veel meer in de herfst. Dan wordt het weer minder, het is al minder warm, enz.. Als we dan in onze soeka gaan zitten, dan demon streren we duidelijk ons vertrou wen in G’d. Moge de eenheidsgedachte en de gedachte van G’dsvertrouwen ons sterken voor het komende joodse jaar!
DE KLEINSTE SOEKA
ONHERKENBARE SOEKA
U kunt uw dierbaren herdenken door te bouwen aan uw Cheider. Voor vrijblijvende schriftelijke informatie neemt u contact op met ons secretariaat tel. 020-646 55 64
Dat is een leuke woordspeling! Ik kan met de pont over het IJ en met de me tro onder het IJ door. Met de auto neem ik de tunnel. En er is een brug waar ik met de fiets over het IJ kan. Dus het is zeker te overbruggen naar INNOORD, maar... het zal anders zijn. Er is na tuurlijk maar één Cheider. Op basis van gesprekken met enkele Noordelingen - werknemers van INNOORD, niet te verwarren met Noorderlingen - weet ik dat ik ook bij INNOORD mezelf kan zijn en me daar professioneel verder kan ontwikkelen. Op Sjabbat en Joodse feestdagen ben ik vrij. En ik werk ook daar gewoon met keppel op.
RonddeBron pagina 4 / ד INTERVIEW MET
Wij wensen Richard van harte mazzel tov in zijn nieuwe functie, en willen hem in het bijzonder bedanken voor zijn geweldige inzet!
Voormalig directeur.
Hij gaat het Cheider verlaten en vertelt waarom Hoe lang ben je bij het Cheider directeur geweest? “Ik heb iets langer dan acht jaar als algemeen directeur gewerkt op het Cheider. Hoe heb je dat ervaren? Dat heb ik als intens en betekenisvol ervaren. Kun je iets vertellen over de reden dat je weggaat? De reden van mijn vertrek is dat de gestelde doelen zijn bereikt, Baruch ErHasjeem.zijnin die periode moderne metho des aangeschaft, zoals investeringen in een draadloos computernetwerk en moderne hardware, waardoor het wer ken met digitale middelen beter mo gelijk is. Ook heeft de peuterspeelzaal een transitie naar kinderdagverblijf gemaakt; deze telt nu zestien kind plaatsen en heeft op dit moment een Alswachtlijst.gevolg van de verbeteracties zijn het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs als voldoende beoordeeld door de inspectie van onderwijs. En de afgelopen zeven jaar zijn alle leerlin gen in het voortgezet onderwijs voor hun examen VMBO-TL, HAVO of VWO geslaagd! De kinderen zullen jou ongetwijfeld mis sen, wie komt ervoor in de plaats? Er zijn afdelingshoofden voor het basis- en voortgezet onderwijs aange steld en de beleidsmedewerker heeft een deel van mijn andere taken over genomen. Gelukkig is er ook een leraar basisonderwijs gevonden, die na de zomervakantie met de kinderen gaat werken. Je gaat naar INNOORD: dit is het bestuur van alle 16 openbare basisscholen in Am sterdam-Noord, waar ruim 4000 leerlin gen op zitten. Wat ga je daar doen?
RICHARD VAN KALDEREN
Bij INNOORD ga ik werken op een dal tonbasisschool.
Dit lijkt een groot verschil met het Joodse onderwijs. Is dit te overbruggen?
op dezelfde kamer. Sam, vroeg in de ochtend tegen Moos: je moet even opschieten met slapen, want we moeten er over 1 uur uit!
WITZENSamenMoosslapen
Zoals de mens handelt, reageert G’d (BAAL SHEM TOV)
In een bus in Tel Aviv staat op een display achter de chauffeur: verboden te praten met de chauffeur. Moos tegen Sam: Waarom mag dat niet?
De obsessie van de mens om zijn rijkdom en eer te vergroten is de belangrijkste bron van zijn ellende (Maimonides) Voordat je G’d kunt vinden, moet je jezelf verliezen (BAAL SHEM TOV)
JOODSE WIJSHEDEN
Sam: Hij heeft zijn handen nodig om te sturen!
RonddeBron Moos roept naar Sam: iemand rijdt op sjabbes weg op jouw elektrische step!
3 / גpagina
Sam: Onmogelijk! op sjabbes rijdt geen enkele Jood op een elektrische step.
Denk ook in de toekomst bij uw nalatenschap aan uw Cheider. Voor vrijblijvende schriftelijke informatie neemt u contact op met ons secretariaat tel. 020-646 55 64
Ik spreek niet omdat ik de macht heb om te spreken, ik spreek omdat ik niet de macht heb om te zwijgen (Abraham Isaak Kook)
Ik zal mijn vijanden vernietigen door ze tot vrienden te maken (Maimonides)
Pappa tegen Moos: jij krijgt van mij een euro als je mij vertelt waar G’d woont. Moos: U krijgt van mij twee euro als u mij vertelt waar Hij niet woont!
BEDE Als we het niveau hebben bereikt dat ons in staat stelt om vanuit de grond van ons hart de ander een goed jaar te wensen, dan is de tijd rijp voor het zoete appeltje met honing en de bede om ons in te schrijven voor een sjana towa oemetoeka, een goed en zoet jaar. Maar wat als je niet dicht bij elkaar woont? Hoe kun je de ander dan een goede wens geven? Niet getreurd: we stuurden, voor het digitale tijdperk, een Rosj Hasjana kaartje! Hoe ging dat? Je nam je pen, dacht na aan wie je je kaartje gaat sturen, schreef je wens met een persoonlijk tintje voor een gezond en voorspoedig nieuw jaar, je ging naar het postkantoor voor een postzegel en daarna posten. Een hele ceremonie die met overgave werd uitgevoerd. De wens was doordacht en oprecht gemeend!
INNERLIJKE RUST EN VREDE De mens keert terug naar zichzelf, hij ziet de relativiteit in van het lichamelijke en is daardoor in staat om een evenwicht te vinden tussen de vele tegenstrijdigheden waarmee hij als mens wordt geconfron teerd. Dit leidt tot innerlijke rust, vrede en waar nodig acceptatie. Grote vraagtekens zullen hem minder belasten. Daarom moet er eerst tesjoewa zijn om daarna in staat te zijn goede daden te ver richten. Zonder de innerlijke vrede en de wetenschap van de relativiteit van ons aardse bestaan zijn wij niet bij machte om echte goede daden voort te brengen. Maar ook hebben wij zonder tesjoewa alleen oog voor onszelf en zien wij de ander nauwe lijks, want ook het verschil tussen de ander en mij is relatief. En daarom aan het begin van Rosj Hasjana eerst de wens aan de medemens: “moge u ingeschreven worden…voor een goed jaar.”
RonddeBron 2 / בpagina
U kunt uw dierbaren herdenken door te bouwen aan uw Cheider. Voor vrijblijvende schriftelijke informatie neemt u contact op met ons secretariaat tel. 020-646 55 64 vervolg van pagina 1
n door GEJA LAHPOR De burgemeester van Jeruzalem Moshe Leon kwam op 2 juni naar Nederland op uitnodiging van Christenen voor Israël waar hij de nieuwe tentoonstelling “Be stemming Jeruzalem” opende.
JOZEF Een andere belangrijke bezoeker aan het Israëlcentrum was Rabbijn Mendel Cohen van Marioepel in de Oekraïne op 24 juni. Vergezeld door opperrabbijn Jacobs die hij op uitnodiging bezocht, vertelde hij in een livestream over de situatie van de Joodse gemeenschap in de inmiddels Russische belegerde en verdwenen stad. Voordat de oorlog begon was Rabbijn Mendel Cohen in Israël voor een operatie, maar toen de oorlog begon kon hij niet meer terug naar Marioepel. Vanuit Israël heeft hij de Joodse gemeen schap in nood op vele manieren kunnen helpen, Baruch Hashem. Rabbijn Jacobs noemde hem ‘een Jozef ‘, omdat hij op deze manier vanuit een vei lige plek tot zegen kon zijn.’ Maar ook dankzij vele voedselpakketten en hulp bij aliyah van Christenen voor Israël hebben velen kunnen overleven’, zei Rabbijn Men del Cohen.
Na de tentoonstelling gezien te hebben zei hij verrast te zijn door de authenticiteit van dit ‘kleine Jeruzalem’ die hem deed herinneren aan het grote Jeruzalem. Ook de Israëlische ambassadeur Modi Ephraïm en opperrabbijn Jacobs waren aanwezig.
OPRECHTHEID Vandaag gaat dat veelal anders, helaas. Je download een mooie digitale Rosj Hasjana kaart, liefst met muziek, drukt op “nieuw”, je vult in als adres alle adressen van je be stand via een enkele druk op de taakbalk boven in het scherm en met een druk op de knop “verzenden” heb je al je vrienden en kennissen een sjana towa toegewenst, niemand wordt overgeslagen, heel secuur! Maar waar is de oprechtheid? Hoe zal G’d hiertegen aankijken? Is dit de juiste weg naar de zoete appel met honing? Ik wens u allen een sjana towa, een goed en zoet jaar - לשנה טובה תכתב ותחתם, een jaar van sjalom!
VAN REDACTIEDE
Op de vraag wat de burgemeester de mooiste plekken in Jeruzalem vindt, zei hij: de Mehane Yehuda (markt), Mishkenot Sha’ananim en natuurlijk de Kotel. Hij liet een positieve boodschap achter voor elke bezoeker aan de tentoonstelling. Ik moest denken aan wat ik pas geleden in Jeruza lem zag op de gevel van een juwelier in de Jewish Quarter: ‘Take a piece of Jerusalem with you’.
EEUWIG Tesjoewa zien we vertaald met “berouw”, maar letterlijk gaat tesjoewa veel en veel dieper. “Inkeer”, naar je eigen wezen en vervolg op pagina 2
innerlijke ziel terugkeren, dat is tesjoewa. Weten dat onze ziel een deel van G’d is, en dus eeuwig. Weten dat het lichaam slechts een omhulsel is dat we moeten koesteren en heel goed verzorgen: het verwaarlozen van het lichaam is een absoluut verbod als dit opzettelijk en bij volle bewustzijn zou geschieden, maar desondanks is het lichaam tijdelijk en relatief.
Waarom eerst tesjoewa, berouw, en pas daarna goede daden? Eerst dienen we daden te verrichten en als dan blijkt dat wij die daden niet goed hebben uitgevoerd, al dan niet opzettelijk, dan is de tijd aangebroken om tesjoewa te doen en berouw te tonen. Hoe is het mogelijk om met berouw te beginnen als we nog niet aan de slag zijn gegaan met “de daden”, want we hebben dan toch nog niets (verkeerd) gedaan!?
SJALOM De Misjna, de Mondelinge Leer, eindigt met de woorden: “G’d heeft aan Zijn volk kracht gegeven, G’d heeft Zijn volk gezegend met sjalom. (Oektsiem 3:12)” Ook het begin van het eerste traktaat van de Misjna (berachot 1:1 tosafot Jom Tov, lekutei sichot 5749 blz. 720) spreekt over sjalom, vrede. Waarom begint en eindigt de Mondelinge Leer, de basis van het Joodse denken door de eeuwen heen, met sjalom? Sjalom is vrede, vrede tussen partijen die elkaar bestrijden. De Misjna behandelt wetten die duidelijk op de praktijk van het dagelijkse leven zijn gericht. Maar de maker van de Misjna is G’d, het summum van spiritualiteit. Door het lernen van Misjna bouwen wij een brug tussen G’d, die de bron is van Thora en Traditie, en de materiële wereld met al zijn vraagtekens, maar die ook door G’d is gecreëerd. We maken vrede tussen geestelijk leven en aardse realiteit.
“Een luttele minuut in deze wereld met (1) tesjoewa (berouw) en (2) goede daden is meer waard dan het gehele leven na dit aardse bestaan” (Spreuken der Vaderen 4:17).
Weetjes ו 6 Kwartaalnieuws van de Stichting Joodse Kindergemeenschap Cheider Elloel 5782/september 2022, nr.89 RonddeBron 5 grotekleineSoekot,hutjes,hutjesה 1 א HasjanaRosj eenThema:nieuw begin Rosj Hasjana n door BINYOMIN JACOBS, opperrabbijn Ingaande Rosj Hasjana, na het avondgebed, wensen we elkaar “לשנה טובה תכתב ותחתם’’–moge u ingeschreven en verzegeld worden voor een goed jaar”. En daarna, thuis, aan het begin van de feestelijke maaltijd, het zoete appeltje met honing waarbij wij de bede uitspreken dat het komende jaar een zoet jaar moge zijn. Waarom beginnen wij Rosj Hasjana met deze aardige, vriendelijke, maar weinig zeggende gewoonten? Was een luid en duidelijk geschal van de sjofar, de ramshoorn, die pas de volgende dag zal weerklinken, geen beter begin geweest van de Jamiem Noraïm – de Ontzagwekkende DaVerklaardgen? wordt dat G’d naar ons kijkt om te zien met welke gedachten en zuiverheid wij de ander een goed jaar toewensen. Afhankelijk van de oprechtheid van onze wens aan de medemens zal het ons vergaan in het voor ons liggende nieuwe jaar. Pas als wij de ander een sjana towa hebben toegewenst met de juiste intentie is de tijd rijp om het zoete appeltje met honing te eten en dan G’d te vragen voor een zoet jaar voor onszelf en onze dierbaren.
BEROUW EN GOEDE DADEN Maar hoe komen wij op het niveau dat we niet alleen tegen de ander onze goede wensen uitspreken, maar dat we het inderdaad ook oprecht menen? Voorwaar geen sinecure, daar we vaak onszelf dermate belangrijk voelen dat er nauwelijks plaats is om de ander iets heel goeds toe te wensen!
