Wiadomości WW 6/2019 wrzesień

Egzemplarz bezpłatny

6

2019 wrzesień

ISSN: 2657-7429

Magazyn informacyjno-kulturalny mieszkańców gminy Wielka Wieś

WIADOMOŚCI

TEMATNUMERU

W NUMERZE TAKŻE:

Najlepsze z Wielkiej Wsi

Pierwsza umowa partnerska 7

– a mamy się czym pochwalić!

O święcie gminy Wielka Wieś na Rynku Głównym w Krakowie – przeczytasz więcej na stronie 6

Wywiad z Elżbietą Seweryn 4 – radną z Białego Kościoła Książę i nieznane zabytki z Giebułtowa

8

Relacja z dożynek gminnych 16 i powiatowych

2

Szanowni Czytelnicy! Dystrybucję „Wiadomości WW” prowadzi Poczta Polska w formie druku bezadresowego, który powinien być doręczany do skrzynek pocztowych. Jeśli do kogoś z Państwa czasopismo nie dociera, bardzo prosimy o informację pod adresem: gazeta@wiadomosciww.pl

6/2019 WRZESIEŃ

SPIS TREŚCI 4

Kolejny numer już w październiku w Twojej skrzynce pocztowej!

Spojrzenie z i na centrum gminy – wywiad z Elżbietą Seweryn

12 13 14 15 16 17 17

TEMAT NUMERU 6 7

8

11 11 12 12

Wieś (Wielka!) na krakowskim Rynku

Podpisanie pierwszej umowy o współpracy międzynarodowej Wandalski książę z Giebułtowa – ekscentryk, zaprzaniec, demokrata czy zdrajca?

18

Wyjazd do Ustronia

Niezapomniane warsztaty w siodle

#haloksiazka Płynne złoto Szkoła w Giebułtowie Wakacyjne poszukiwania dawnej wsi Sezon dożynkowy w pełni Dni trzeźwości Wkrótce będzie bezpieczniej na drodze powiatowej w Giebułtowie Bezpłatne kursy i szkolenia w międzynarodowym projekcie Korony

19 Rozegrano Puchar Wójta Gminy Wielka Wieś 20 Harmonogram zbiórki odpadów wielkogabarytowych

Myślmy o jakości powietrza już teraz Monitoring w celu poprawy bezpieczeństwa

i zebrań wiejskich

WAKACYJNE REMONTY

fot. archiwum UG Wielka Wieś

Remonty w szkołach W okresie wakacji w wielu szkołach na terenie gminy Wielka Wieś przeprowadzono zarówno drobne, jak i większe remonty. I tak: w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Modlnicy w niektórych salach odnowiono ściany oraz wykonano nowe podłogi, w Modlniczce w starym budynku szkoły pomalowane zostały sale, korytarz i wymieniono podłogi. Dodatkowo udało się zakupić dwa monitory interaktywne z rządowego programu ,,Aktywna tablica”. W Białym Kościele realizowane są intensywne prace remontowe, mające na celu dostosowanie dawnego budynku gimnazjum do potrzeb uczniów klas 1–3 szkoły podstawowej i dzieci z oddziałów przedszkolnych (Szkoła Podstawowa im. św. Jadwigi Królowej w Białym Kościele). W Będkowicach odnowiona została elewacja, dach oraz wymieniono drzwi wejściowe. W szkole w Bęble uzupełniono braki i wymieniono drobne usterki (wymiana zamków w drzwiach, spłuczek itp.). Szkoła zaopatrzyła się także w dwie tablice interaktywne i planuje zakup książek do biblioteki w raJP mach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2019.

REDAKCJA Joanna Patej – redaktor naczelna Adam Wójcik – redaktor prowadzący Anna Bała, Piotr Chmielarczyk, Małgorzata Heród, Małgorzata Kamińska, Andrzej Kokowski, Anna Miodyńska, Aleksandra Socha, Magdalena Sokół-Kolarska, Joanna Zając, Małgorzata Żurek Fotografia na okładce (impreza promująca gminę Wielka Wieś na Rynku Głównym w Krakowie): Adam Wójcik Zachęcamy do kontaktu za pośrednictwem e-maila: Teksty do publikacji w gazecie wraz ze zdjęciami prosimy przesyłać na adres: gazeta@wiadomosciww.pl W celu zamieszczenia reklamy: reklama@wiadomosciww.pl Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treści publikowane przez Reklamodawców. Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania nadesłanych tekstów.

Wydawca Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Wielkiej Wsi ISSN: 2657-7429 Egzemplarz bezpłatny

Nakład 4000 egz.

Opracowanie i druk INSMEDIA ul. Gdyńska 23, Kraków Projekt graficzny i skład: Mateusz Nizianty

Korekta: Anna Piechota

REKLAMA

REKLAMA

4

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

SPOJRZENIE Z I NA CENTRUM GMINY We wrześniowym numerze do rozmowy o gminie, planach na przyszłość, centralnej perspektywie i wyzwaniach zaprosiliśmy radną z Białego Kościoła, Elżbietę Seweryn.

Wiadomości WW: Wkrótce minie rok od chwili wyboru nowej Rady Gminy. Dzisiaj chcielibyśmy przedstawić panią Elżbietę Se� weryn. Spośród wszystkich osób wybranych do Rady w wyborach 2018 roku otrzymała Pani największą liczbę głosów. Czy może Pani przybliżyć swoja osobę czytelnikom Wiadomości WW? Elżbieta Seweryn, radna Gminy Wielka Wieś: Dziękuję za zaproszenie. Wynik wyborczy był dla mnie wielkim zaskoczeniem, gdyż stosunkowo późno zdecydowałam sie na kandydowanie i moja kampania nie była bardzo intensywna. Być może wiele osób pamiętało moją jedenastoletnią pracę dla Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu!

Jakie sprawy dotyczące gminy chciała pani rozwiązać startując w wyborach? Dwie–trzy najważniejsze.

Priorytetem jest dla mnie utworzenie lokalu pod działalność Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu. Myślę o poważnej inwestycji – prawdziwym Centrum Kultury.

Sala widowiskowa, pomieszczenia na zajęcia malarskie, muzyczne itp. Mając dobre warunki lokalowe, możemy liczyć na ciekawe propozycje zajęć. Kolejny postulat dotyczy konkretnie sołectwa Biały Kościół. Ten obszar jest mocno poszkodowany pod względem dostępu do usług telekomunikacyjnych. Czy u pana jest problem z zasięgiem telefonii komórkowej?

Nie, działa bardzo poprawnie.

U mnie w domu jest tylko jedno miejsce, gdzie mogę rozmawiać. Podobnie jest u sąsiadów. Mamy też poważne problemy z dostępem do Internetu.

Ten drugi problem prawdopodobnie będzie rozwiązany z poziomu wyższego niż gmina.

Rozstrzygnięty został konkurs w ramach Pro� gramu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Firma

Fibee I otrzymała dofinan� sowanie w wysokości pra� wie 50 milionów złotych i powinna w niedługim cza� sie przystąpić do realizacji inwestycji. W jej wyniku wszyscy mieszkańcy gminy powinni znaleźć się w zasię� gu sieci światłowodowych.

Gmina zdecydowała się na zaoferowanie operatorom promocyjnych cen za dostęp do pasa drogowego i do słupów oświetleniowych. Zapewne pozwoli to na przyspieszenie inwestycji.

Z jednej strony cieszą mnie zapowiedzi budo� wy chodników wzdłuż najbardziej uczęszcza� nych ulic w gminie, jak na przykład wzdłuż ulicy Słowiańskiej w Modlniczce, z drugiej mam przed oczami sceny z zalanego w lipcu Białego Kościoła.

Niestety życie nam pokazało, że niektóre tereny naszej gminy pięknie wyglądają tylko w słoneczne dni. Intensywne opady zwróciły naszą uwagę na brak odpływów

Myślę o poważnej inwestycji – prawdziwym Centrum Kultury. wody. Piwnice domów zostały zalane, drogi wyrwane... Podjęto działania, które mają zapobiec takim zdarzeniom w przyszłości.

Wbrew potocznym opiniom, ruch pieszych,

fot. archiwum Elżbiety Seweryn

zwłaszcza dzieci, po naszych wiejskich drogach jest dość intensywny i chodniki niewątpliwie poprawiają bezpieczeństwo.

Przy kolejnych projektach musimy zwrócić baczną uwagę na średnicę kanałów burzowych pod chodnikami i liczbę kratek kanalizacyjnych, która prawdopodobnie w Białym Kościele jest zbyt mała.

Wiem, że bardzo panią interesują sprawy oświa� ty w gminie. Jak wygląda to w Białym Kościele?

Likwidacja gimnazjów spowodowała, że należało podjąć decyzję o lokalizacji szkoły w Białym Kościele, gdzie mamy dwa budynki oświatowe. Decyzja o ukierunkowaniu działań na przeniesienie szkoły do budynku gimnazjum została przekazana rodzicom już dwa lata temu. Od tamtej pory systematycznie inwestowano w budynek. Pozyskiwane były środki unijne, z których sukcesywnie wyposażano sale tematyczne. Przy tym budynku funkcjonuje hala sportowa. Wszystkie te argumenty racjonalnie przemawiają na korzyść dalszych inwestycji w ten właśnie obiekt. Obok szkoły powstaje Otwarta Strefa Aktywności. Bedzie tam bieżnia, boisko, stół do ping-ponga, siłownia...

Skatepark?

To bardzo ciekawy pomysł, a przecież Biały Kościół, to środek gminy….

To może jeszcze udałoby się w starym budyn� ku szkoły wygospodarować miejsce na salę ki� nową? Namawiam wszystkich do stworzenia

5 małego kina na 30–40 widzów. Sukces kina plenerowego przekonał chyba decy� dentów do sensowności takiego pomysłu.

W budynku starej szkoły planowana jest inwestycja Centrum Kultury, więc zapewne da się to połączyć. O tym jednak, co tam powstanie, zadecydują mieszkańcy na zebraniach wiejskich, na które będziemy zapraszać.

Czy może mi pani pomóc rozszyfrować nasze hasło promocyjne „Gościnna pod� krakowska gmina”? Ponieważ miesz� kam tutaj już ponad 20 lat, chyba nie do mnie jest skierowane.

Rzeczywiście trochę się już zużyło.

Nasza gościnność dla przedsiębiorców zaowocowała olbrzymimi powierzchniami magazynowymi. To na pewno przynosi sporo pieniędzy do budżetu, ale urody południowej części gminy nie dodaje. Inwestycje te powodują poważne obciążenie infrastruktury, która nie była projektowana dla tak dużej liczby użytkowników.

Czy jesteśmy gościnni dla turystów?

Poprawiła się baza noclegowa, przede wszystkim dzięki agroturystyce.

Natomiast jeśli chodzi o gastronomię, to mamy ogromne rezerwy. Wystarczy popatrzeć na pełne parkingi przy restauracjach wzdłuż DK94.

REKLAMA

Uważam, że powinniśmy stworzyć punkty gastronomiczne oraz więcej możliwości wygodnego zaparkowania samochodu konkretnie przy miejscach atrakcyjnych turystycznie.

Znikoma ilość parkingów dla turystów chyba gryzie się z naszym hasłem gościnności.

Jakie wyzwania stoją przed Radą Gminy w najbliższym półroczu?

Gospodarka odpadami. Rozstrzygnięcie przetargu na nowy okres, prawdopodobnie dwuletni. W Zabierzowie cena za odbiór śmieci segregowanych wzrosła w 2019 roku z 7,50 zł na 16,00 zł, ale konieczna będzie dotacja ok. 1,5 mln zł.

W Liszkach opłata rośnie z 8,00 zł na 14,00 zł, ale 6,60 zł dopłacać będzie gmina. W Zielonkach ustalono cenę na 22,00 zł przy odbiorze z domu jednorodzinnego raz na dwa tygodnie.

Czy Rada wyrazi zgodę na dofinanso� wanie odbioru odpadów? Nie posiadam pełnych danych, ale szacuję, że około 1000 ton odpadów w naszej gminie sta� nowią odpady biodegradowalne (30%).

Może zamiast płacić za ich wywóz lub go dofinansowywać, stworzyć w gminie kompostownię? Kontenerową, bezzapa� chową oczywiście.

Znikoma ilość parkingów dla turystów chyba gryzie się z naszym hasłem gościnności.

Temat jest do rozważenia, ale taka inwestycja nie powstanie z dnia na dzień, a nowy przetarg musimy rozstrzygnąć w najbliższym czasie.

Dziękuję bardzo za rozmowę. Życzę sukce� sów w pracy dla gminy, czyli dla nas wszyst� kich. Jeśli będzie pani chciała sie podzielić z mieszkańcami swoimi przemyśleniami, serdecznie zapraszamy.

Dziękuję za miłe słowa. Skorzystam z zaproszenia.

Rozmawiał Adam Wójcik

TEMAT NUMERU

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

WIEŚ (WIELKA!) NA KRAKOWSKIM RYNKU W ramach 43. Międzynarodowych Targów Sztuki Ludowej w środę 21 sierpnia gmina Wielka Wieś gościła na Rynku Głównym w Krakowie.

fot. Adam Wójcik

Adam Wójcik Było to wspaniałe święto i świetna okazja dla naszych zespołów folklorystycznych, by zaprezentować swój dorobek artystyczny. Występy rozpoczęła młodzież z Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Białym Kościele.

Potem na estradę wychodziły kolejno zespoły z prawie wszystkich sołectw gminy! Publiczność miała także szansę wziąć udział w quizie poświęconym naszym zabytkom, dolinkom i historii.

Pod Wieżą Ratuszową, w namiotach ozdobionych herbem i logiem gminy Wielka Wieś, można było kupić m.in. miody, przetwory, produkty regionalne, słodycze, bańki choinkowe. Pięknie zapraszała do swoich zakamarków Jaskinia Wierzchowska.

fot. archiwum UG Wielka Wieś fot. archiwum UG Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

Licznie zgromadzonych gości przywitali wójt gminy Krzysztof Wołos oraz dyrektor GOKiS Magdalena Szymańska. Konferansjerkę wyśmienicie poprowadzili Agnieszka Mleczko i Marcin Kruk.

fot. archiwum UG Wielka Wieś fot. Adam Wójcik

6

Serdeczne podziękowania należą się Paulinie Pawlik z IMAGO Centrum Sztuki Ludowej, pracownikom GOKiS i Referatu Promocji i Rozwoju za przygotowanie przedsięwzięcia oraz wszystkim wykonawcom za znakomite występy.

7

Podpisanie pierwszej umowy o współpracy międzynarodowej W lipcowym numerze Wiadomości WW informowały o wizycie samorządowców z Ukrainy w gminie Wielka Wieś oraz podpisaniu listu intencyjnego w sprawie nawiązania współpracy pomiędzy gminami. W sierpniu delegacja gminy Wielka Wieś udała się na Ukrainę z rewizytą, aby zapoznać się z życiem Gromady Bajkowce (Байковецька об’єднана громада).

Joanna Zając Główny specjalista ds. promocji i rozwoju Urząd Gminy Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

W ramach realizacji umowy gmina i gromada obejmą swoim działaniami następujące obszary i zagadnienia: zarządzanie gminą, edukacja i kultura, sport i turystyka, promocja wizerunkowa, gospodarcza i biznesowa, współpraca z organizacjami społecznymi, wymiana doświadczeń między instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi.

fot. archiwum UG Wielka Wieś

W trakcie tej wizyty podpisano także umowę o współpracy międzynarodowej. Umowę parafowali ze strony gminy Wielka Wieś wójt Krzysztof Wołos, ze strony gromady Bajkowce gołowa gromady Anatoli Kulik. Radę Gminy reprezentował przewodniczący Grzegorz Twardy.

fot. archiwum UG Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

Była to też okazja, aby zapoznać się z innowacyjnymi rozwiązaniami, takimi jak np.: w zakresie oświaty – posiadaniem przez szkołę własnego obserwatorium astronomicznego, czy w zakresie pomocy społecznej – obecnością i wykorzystaniem samochodu socjalnego. Delegacja zapoznała się z kulturą i tra-

dycją lokalną oraz uczestniczyła w meczu piłkarskim i zawodach jeździeckich.

fot. archiwum UG Wielka Wieś

W trakcie wizyty delegacja zapoznała się z działaniem administracji i podziałem kom­petencji w ukraińskiej gromadzie. Odwiedzono przedsiębiorców, z którymi rozmawiano o problemach na lokalnym rynku oraz możliwościach rozwoju, także na rynku polskim. Przedstawiciele gromady zaprezentowali swoje budynki komunalne, m.in. szkoły, przedszkola, remizę. Omówiono formy współpracy między gromadą a organizacjami społecznymi oraz przedsiębiorcami.

8

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

Wandalski książę z Giebułtowa – ekscentryk, zaprzaniec, demokrata czy zdrajca?

Pierwsze dwa stulecia po Chrystusie to na ziemiach polskich okres najlepszej koniunktury gospodarczej, politycznej i kulturowej. prof. dr hab. Andrzej Kokowski Kierownik Zakładu Archeologii Środkowoi Wschodnioeuropejskiego Barbaricum, UMCS Lublin Zajmująca południową i środkową część ziem polskich kultura przeworska rozpoznawana była przez rzymskich polityków jako związek plemion lugijskich, który Publius Cornelius Tacitus (Tacyt) opisał w swoim dziele o „Germanii”. Związek ten zawiązał się przede wszystkim dla ochrony istotnego szlaku komunikacyjnego, nazywanego potocznie bursztynowym, którym płynęły z południa na północ atrakcyjne towary oraz ważne informacje o porządku panującym w ówczesnej Europie. Miejscowi, Germanie, widzieli jednak siebie jako przynależnych do związku plemion wandalskich, wyraźnie antagonistycznie nastawionych do związku plemion gockich zajmujących północną część dzisiejszej Polski, a bez szczególnych wskazań sympatii do innych plemion germańskich zasiedlających tereny na zachód od Odry (Semnonów). Poprawnie układały się natomiast ich stosunki z mieszkającymi na terenie dzisiejszych Czech Markomanami i z Kwadami z obszaru południowej Słowacji, a na pewno dobrze z sąsiadującymi przez Karpaty Kotynami, ostatnimi spadkobiercami kultury celtyckiej w tej części Europy.

Niektórzy z tych ostatnich osiedlali się nawet po północnej stronie gór.

Szlak Bursztynowy był dla Rzymian najważniejszym źródłem informacji o tym, co czynią superiores barbari – barbarzyńcy – jak z pogardą nazywali mieszkających za Karpatami. Byli istotni dla polityki zewnętrznej Imperium Romanum, więc kupcy wędrujący po bursztyn, kobiece warkocze i wosk mieli jeszcze dodatkowe zadanie – widzieć wszystko i wszystko zapamiętać. Wieźli oni również dary dyplomatyczne w postaci wyszukanych produktów rzymskich warsztatów, którymi zjednywali sobie przychylność lokalnych wodzów nie tylko dla własnej misji handlowej, ale również dla pomysłów politycznych kolejnych cesarzy.

Kiedy książęta umierali, to zgodnie ze zwyczajem do okazałych komór grobowych składano nie tylko ich zwłoki, ale również zgromadzone dobra, w tym te pochodzenia rzymskiego. Ciekawe i dotąd niewyjaśnione jest, że wbrew doktrynie wiary wandalskiej nakazującej bezwzględnie spalenie zwłok po śmierci (wraz ze starannie dobranymi elementami charakteryzującymi zmarłego – np. wojowników palono z ich uzbrojeniem), ich książęta nakazywali swoje zwłoki inhumować, czyli grzebać niespalone. Każdy archeolog jednym tchem wymienia znane nam wodzowskie groby książęce: Opole, Gosławice, Łęg Piekarski, Dębe, Szarbia, Witaszewice, Ciebłowice Duże; każdy archeolog marzy, by na taki grób natrafić, bo przecież taki środkowoeuropejski „Tutanchamon” to gwarantowane miejsce w panteonie archeologicznej sławy.

Jeden z takich książęcych grobów, niewymieniony wyżej, budził i budzi szczególne emocje, nie tylko naukowe. Natrafiono nań w Giebułtowie… Oto jego historia.

Była późna jesień 1922 roku. Należało jeszcze tylko zebrane starannie na dworskich polach buraki zakopcować i można było myśleć o zimie. Wybrano więc pole leżące dogodnie, tuż za wsią, po południowej stronie drogi prowadzącej do Krakowa, naprzeciw stojącego tam krzyża, zwane przez miejscowych „cmentarzyskiem” albo po prostu „polem pod krzyżem”. W trakcie kopania dołów natrafiono na wielką ilość przedmiotów brązowych: pogięte „blachy”, powyginane kawałki masywniejszych odlewów, ale również jakieś przedmioty żelazne; towarzyszyły im potłuczone naczynia gliniane i drobne kawałki srebra oraz złota.

Ponieważ lokalna tradycja mówiła, że w tym właśnie miejscu stał pierwszy kościół w Giebułtowie, noszono się z pomysłem odlania z wydobytego „złomu” krzyża na kościelną wieżę. Jak zwykle w taki przypadkach, część znalezisk natychmiast rozproszyła się po uczestnikach odkrycia i dopiero starania Franciszka Jordana pozwoliły na zgromadzenie ich w jednym miejscu. Istnieją jednak uzasadnione przypuszczenia, że nie udało się zebrać wszystkich przedmiotów ze złota i srebra, których większość zaginęła bezpowrotnie w czeluściach chat miejscowych włościan.

Informacja o odkryciu dotarła do Józefa Żurowskiego (1892–1936), który w czerwcu 1920 r. został mianowany przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej konserwatorem zabytków przedhistorycznych na zachodnią Małopolskę i Śląsk. Z właściwą sobie energią doprowadził on do przekazania ocalałych zabytków do Muzeum Archeologicznego Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Przeprowadził też dwukrotnie, w latach 1922 i 1923, wykopaliskowe badania sprawdzające, które uzupełniły wydatnie kolekcję zebraną w trakcie przypadkowego odkrycia. W roku 1924 Żurowski ogłosił odkrycie na łamach poczytnego „Tygodnika Ilustrowanego” i dokonał oceny jego wartości naukowej – już wtedy wysokiej. W 1926 roku jeszcze raz wrócił na „pole pod krzyżem”. Okazało się po jego badaniach, że w tym miejscu jest jeszcze cmentarz wczesnochrześcijański, ale natrafiono też na trzy niepozorne, „normalne” groby ciałopalne z okresu rzymskiego. Przez lata jeszcze docierały do krakowskiego muzeum drobne szczątki przedmiotów z pierwszego odkrycia.

Z dziesiątków fragmentów udało się odtworzyć najpewniej znaczącą część darów złożonych do grobu.

Najprawdopodobniej za popielnicę dla spalonych

REKLAMA

REKLAMA

10

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

fot. Andreas Krukemeyer, Hoexter; andreaskrukemeyer.com

szczątków zmarłego służyła okazała gliniana amfora, malowana czerwoną farbą.

Z osobistych przedmiotów pochowanego w niej zmarłego zostało niewiele: fragmenty złotego łańcuszka ze stroju pogrzebowego, efektowny grzebień starannie wycięty w kawałku płytki z jeleniego poroża, żelazny nożyk z rękojeścią zakończoną uszkiem, co pozwalało przytroczyć go na rzemieniu do pasa, zdobione nożyce z żelaza, którym zwykło się przypisywać funkcję kultową (postrzyżyny). Na stos ciałopalny trafiła też drewniana skrzyneczka z zamkiem odmykanym rzymskim kluczem i klucz do drzwi domowych (a to rzadkość wielka) oraz najpewniej drewniane wiadro, z którego pozostał żelazny kabłąk i drobne okucia. Dalej odnotowano zachowany we fragmentach serwis naczyń brązowych, pochodzenia rzymskiego: dzban z wyobrażeniem Harpii umieszczonych u nasady ucha – w mitologii greckiej jednej z gromady duchów porywających dzieci i ludzkie dusze; misę, na tyle już zużytą, że trzeba było ją łatać kawałkiem miedzianej blachy przytwierdzonej za pomocą 43 nitów; inną misę, której dno zdobiły wypukłe kręgi; dzban, którego podstawę ucha zdobiło z kolei realistyczne wyobrażenie popiersia kobiety i jeszcze jedną, mniejszą miskę. Najciekawsze są jednak naczynia gliniane: wspomniana wyżej amfora służąca za urnę; efektowny dzban mistrzowsko wytoczony na kole garncarskim; dwie toczone na kole misy-puchary na walcowatych, wysokich nóżkach, wyglądające przez to jak pucharki do serwowania lodów; dalej – wytłoczona w kamiennej formie misa (stąd jej fachowa nazwa terra sigillata) z finezyjnym fryzem zdobiącym jej górną część, przywieziona z warsztatu pracującego gdzieś w Azji Mniejszej; mały, toczony dzbanuszek z uchem zaopatrzonym

w kanalik, co pozwalało na „higieniczne” konsumowanie jego zawartości bez przykładania do ust; w końcu jedyny produkt lokalny w postaci ulepionej odręcznie, mało efektownej głębokiej misy. To wszystko, co udało się uratować z tego odkrycia.

Nie potrafimy ustalić dokładnej daty pogrzebu księcia z Giebułtowa – miał on miejsce z cała pewnością w ostatniej ćwierci I wieku po Chrystusie.

Co budzi więc niepokój archeologów? Po pierwsze – nie wiemy, czy zmarły osobnik to mężczyzna, czy kobieta. Za tą ostatnia przemawiają szczątki skrzyneczki/kasety na kosztowności, które wkładano do grobu wyłącznie kobietom. A może w giebułtowskiej mogile spoczęła para książęca? Takie przypadki znane są chociażby z monumentalnych książęcych grobów z tej epoki pozostałych po mieszkających u ujścia Odry germańskich Rugiach. W końcu rzecz najważniejsza – nie znamy powodu odstępstwa od przywileju inhumowania zwłok. Czyżby giebułtowski książę cenił sobie „demokrację” tak bardzo, że zrezygnował z podkreślenia przynależności do warstwy elit wandalskich, nakazując pochówek taki, jaki przysługiwał jego poddanym? Czy w związku z tym populistyczny gest zdobył sobie powszechne uznanie i czy nie było tych zniesmaczonych wyłomem, a tak naprawdę degradacją społeczną swojego przywódcy? A może wprost przeciwnie. Wódz z Giebułtowa tak zaszedł za skórę swoim podwładnym, że ci ukarali go pozbawieniem reguł pogrzebu przynależnym najważniejszym przedstawicielom związku wandalskich plemion…

Nie mniej intrygujące są elementy darów grobowych wskazujące na nieco inne kontakty i preferencje polityczne giebułtowianina, radykalnie odstające od znanych z pozostałych grobów książęcych. W jego grobie znalazły się naczynia (puchary na nóżkach) wykonane w warsztatach wrogich Rzymianom Daków, mieszkających – z grubsza – na terenie dzisiejszej Rumunii.

Również złoty łańcuch wykonany został w warsztacie dackiego złotnika i wygląda raczej nie na zwykłą ozdobę, a dowód sojuszu o randze dzisiejsze „legii honorowej”. Skąd te egzotyczne przedmioty u małopolskich Wandalów?

Należy pamiętać, że w I wieku, za panowania cesarza Domicjana, Dakowie wiedli krwawą wojnę z Rzymianami, naznaczoną klęską pod Tapae (87 rok po Chrystusie). Nic dziwnego, że szukali oni przeciw agresorom sojuszników, nawet na dalekiej północy. Być może ich

emisariusze dotarli do księcia z Giebułtowa i przekonali go do przychylności, co przypieczętowali stosownymi darami. Inni w tym samym czasie dotarli aż pod Sandomierz. Archeolodzy w grobie pochowanego w dzielnicy Krakówka wojownika znaleźli identyczne puchary gliniane jak te z Giebułtowa. Wysłannicy negocjowali być może przesiedlenie grup pobratymców do spokojnej wtedy Małopolski. Jednym się udało i spora grupa Daków osiedliła się na południe od Lwowa, na okres dwóch pokoleń, pozostawiając po sobie ślad w postaci kultury lipickiej (od cmentarzyska w Lipicy Górnej).

W Karpatach i na Podkarpaciu jest jeszcze sporo innych świadectw pobytu Daków.

Oczywiście działania giebułtowskiego księcia mogły nie podobać się nie tylko Rzymianom, ale również przedstawicielom elit wandalskich, którzy czuli się mocno powiązani z rzymską polityką. „Szlak Bursztynowy” to przecież był złoty interes! A więc może decyzja o spaleniu na stosie ciała zmarłego księcia z Giebułtowa była karą nałożoną przez radę plemion wandalskich za wyłamanie się z obowiązującej polityki wobec Imperium Romanum i wyraźne gesty poparcia wobec wrogich Daków? To jedno z wielu pytań, na które nigdy nie znajdziemy odpowiedzi.

Zabytki z Giebułtowa żyją więc nadal naukowym życiem, poruszają wyobraźnię i inspirują interpretacje. Pokazywane były na wielkiej wystawie o Wandalach w dolnosaksońskim Bevern i w Warszawie. Przed gablotą, gdzie je złożono, zawsze widziałem grupki rozdyskutowanych zwiedzających…. W jakiś tam sposób więc książę z Giebułtowa ciągle żyje…

Najważniejsze publikacje naukowe, w których również można zobaczyć zabytki z Giebułtowa: T. Reyman, Zespół importów rzymskich z grobu ciałopalnego w Giebułtowie w pow. krakowskim, „Wiadomości Archeologiczne”, t. XVI: 1948, s. 178–200.

S. Nosek, Tombe „princičre” á incinération de Giebułtów, „Inventaria Archaeologica Pologne”, z. 6: 1961, tabl. 35.

T. Wichman, Giebułtów, pow. krakowski, woj. małopolskie, [w:] J. Andrzejowski, A. Kokowski, Chr. Leiber (red.) Wandalowie – strażnicy bursztynowego szlaku, Lublin–Warszawa 2004, s. 294–295.

Profesor dr hab. Andrzej Kokowski jest twórcą i wieloletnim dyrektorem Instytutu Archeologii UMCS. Zainteresowania naukowe skupił na problematyce okresu przedrzymskiego, rzymskiego i wędrówek ludów. Jest wybitnym badaczem historii Gotów i Wandalów.

Andrzej Kokowski to także znakomity popularyzator nauki i organizator cieszących się olbrzymim zainteresowaniem wystaw w Polsce i za granicą.

Należy tutaj wymienić pokazywane w większości europejskich stolic „Skarby Gotów”, „Wandalowie i „Skarby Troi” – ta ostatnia, przedstawiająca skarby odkopane przez H. Schliemanna w Troi, jako jedyny raz poza Berlinem została zaprezentowana w Hrubieszowie!

Andrzej Kokowski jest autorem wielu publikacji, a jego książki Starożytna Polska. Od trzeciego wieku przed narodzeniem Chrystusa do schyłku starożytności (2005) oraz Goci. Od Skandzy do Campi Gothorum (od Skandynawii do Półwyspu Iberyjskiego) (2007) zrewolucjonizowały sposób przedstawiania historii ziem polskich w okresie sześciu wieków przed wędrówkami ludów.

APW

Chcesz sprzedać lub wynająć nieruchomość?

Zaufaj profesjonalistom!

zespół profesjonalnych doradców

20

20 lat doświadczenia

gwarancja szybkiej i zyskownej sprzedaży

50

50 oddziałów w całej Polsce

Gmina Wielka Wieś to atrakcyjny obszar, ceniony przez naszych Klientów.

Dowiedz się więcej: ul. Balicka 35, Kraków

+48 12 638 48 88

polnoc@polnoc.pl

www.polnoc.pl

REKLAMA

To wspaniałe miejsce do rekreacji, edukacji i odstresowania, dlatego obficie korzystaliśmy z jego uroków. Oglądaliśmy i dokarmialiśmy zwierzęta, śledziliśmy pokazy lotów ptaków drapieżnych oraz sów, wędrowaliśmy ścieżką edukacyjną. W części rekreacyjnej przeszliśmy aleję bajkową z ruchomymi ekspozycjami z dobrze znanych nam bajek, a także szaleliśmy na placu zabaw. Było wspaniale.

Mamy nadzieję, że w przyszłości chętnych do wyjazdu będzie jeszcze więcej. Osoby zainteresowane udziałem w wycieczkach oraz spotkaniach dla osób mniej sprawnych prosimy o kontakt z GOPS pod numerem telefonu 798 802 911.

Dziękujemy Dominice i Pawłowi – wolontariuszom, a zarazem ratownikom maltańskim za pomoc w zorganizowaniu wyjazdu.

Małgorzata Żurek, Małgorzata Heród (GOPS w Wielkiej Wsi)

Niezapomniane warsztaty w siodle Wakacyjne jeździeckie warsztaty teoretyczno-praktyczne w stadninie koni Podskalany w Tomaszowicach, organizowane przez Stowarzyszenie „Być Szczęśliwym”, minęły niespostrzeżenie.

Uczestnicy projektu poznali zasady panujące w stajni, rasy koni, maści i zwyczaje zwierząt. Dowiedzieli się, co konie jedzą, co lubią, a także jak się nimi opiekować. Zapoznali się ze sprzętem jeździeckim oraz ubiorem. W części praktycznej odbył się pokaz czyszczenia koni, siodłania i jazdy konnej z elementami skoków na ujeżdżalni krytej i otwartej. Na zakończenie, w cudownej atmosferze, odbył się biwak pod namiotami z nocnymi podchodami. Dziękujemy wszystkim dzieciom, pasjonatom koni i miłośnikom jeździectwa za świetną zabawę, edukację i wspaniałą wakacyjną przygodę, a właścicielom gospodarstwa za miłą gościnę.

Anna Bała, koordynator projektu

fot. archiwum GOPS Wielka Wieś

Gmina Wielka Wieś pamięta o osobach mniej sprawnych.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi 23 sierpnia zorganizował wycieczkę do Leśnego Parku Niespodzianek w Ustroniu w Beskidzie Śląskim.

Leśny Park Niespodzianek to jedyny w swoim rodzaju park, niekonwencjonalny ogród zoologiczny, który zaskakuje swą formą. Pozwala na obcowanie z naturą, dziką przyrodą, rozrywką i edukacją w naturalnych warunkach starodrzewia bukowego.

fot. archiwum Stowarzyszenia „Być Szczęśliwym”

Wyjazd do Ustronia

12

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

Myślmy o jakości powietrza już teraz Sezon letni powoli zbliża się ku końcowi. Zaopatrując się w paliwo na zimę, pamiętajmy, że to, czym będziemy ogrzewać się w zimie, ma ogromny wpływ na jakość powietrza, którym oddychamy, na zdrowie nasze i naszych bliskich.

Piotr Chmielarczyk p.o. kierownika Referatu Ochrony Środowiska Urząd Gminy Wielka Wieś

fot. Jar.ciurus Wikimedia Commons

Wymagania dotyczące paliw obejmują węgiel oraz drewno i biomasę. Stosowane w celach grzewczych drewno i biomasa muszą być odpowiednio wysuszone – ich wilgotność nie może przekraczać 20%.

Przyjmuje się, że aby drewno było dobrze przygotowane, powinno być sezonowane co najmniej dwa lata. Wraz ze spadkiem wilgotności wzrasta wartość opałowa takiego drewna, czyli spalając tą samą ilość suchego drewna i mokrego, więcej energii cieplnej uzyskamy z tego pierwszego. Suche drewno cechuje się również znacznie mniejszą emisją zanieczyszczeń podczas spalania.

Kupując i spalając węgiel, pamiętajmy, by nie kupować i nie stosować miałów, mułów i flotów węglowych. Muły i floty to właściwie odpady, które nie nadają się do spalania w indywidualnych instalacjach. Również miał, czyli najdrobniejsza frakcja węgla, nie nadaje się do spalania w domowych instalacjach. Tutaj możemy stosować węgle, których zawartość ziaren o wielkości mniejszej niż 3 mm nie przekracza 15%. Muły, flotokoncentraty i miały mogą być wykorzystywane do celów energetycz-

Monitoring w celu poprawy bezpieczeństwa W przestrzeni publicznej gminy Wielka Wieś zamontowany został monitoring.

nych jedynie w specjalnie do tego celu przygotowanych instalacjach przemysłowych.

Więcej o samej uchwale antysmogowej poczytać można na stronach Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego: powietrze.malopolska.pl/antysmogowa/malopolska Od ubiegłego roku obowiązują również normy jakości sprzedawanego węgla, które określają minimalną wartość opałową, maksymalną popielność oraz maksymalną zawartość siarki. Wartości te są różne dla różnych rodzajów i sortymentów węgli.

Kupując węgiel, pamiętajmy również, by pobrać od sprzedawcy świadectwo jakości węgla, w którym określone będą parametry zakupionego paliwa, i zachować je do kontroli. Sprzedający ma obowiązek takie świadectwo wydać.

Pamiętajmy również, że kontrole stosowanego paliwa oraz ewentualnego spalania odpadów mogą być prowadzone nie tylko w sezonie grzewczym. Kontroli mogą dokonać upoważnieni urzędnicy oraz policjanci, którzy zweryfikują, czym ogrzewa się budynek, a w razie potrzeby mogą pobrać próbki popiołu do badań laboratoryjnych. Łamanie obowiązujących przepisów zagrożone jest mandatem karnym w wysokości do 500 zł, a w przypadku skierowania sprawy do sądu – grzywną w wysokości do 5000 zł.

Kamerami objęte są m.in.: Modlnica – ul. Lipowa (park dinozaurów), ul. Sportowa (przy stawie); Giebułtów – ul. Orlich Gniazd (teren rekreacyjny); Wierzchowie – rynek; Tomaszowice – plac zabaw oraz Modlniczka – tzw. trójkąt (plac zabaw, okolice szkoły podstawowej i przedszkola). Kolejne lokalizacje są w trakcie przygotowania, będą to m.in.: Prądnik Korzkiewski – działka wiejska; Czajowice – okolice przedszkola i stawu; Modlniczka – cały teren parku przy stawie; Biały JP Kościół – ul. Krzemieniec, plac zabaw.

# haloksiazka Po raz kolejny w akcji #haloksiazka można zdobyć atrakcyjne nagrody od Wydawnictwa ZNAK. Zabawa skierowana jest do czytelników Wiadomości WW, którzy podczas czytania miesięcznika zadzwonią do biblioteki i podadzą hasło. Dla 10 najszybszych osób oprócz książek – nowości z Wydawnictwa ZNAK (5 egzemplarzy dla pierwszych 5 dzwoniących) – mamy również do rozdania 5 niezwykłych notesów literackich także od Wydawnictwa AS ZNAK. Dzwońcie do biblioteki: 12 419 16 87!

fot. archiwum UG Wielka Wieś

Od 1 lipca 2017 r. wszystkich mieszkańców Małopolski obowiązują już pewne wymagania dotyczące jakości stosowanych paliw oraz standardów technicznych źródeł ciepła. Wymagania te określone zostały w tzw. uchwale antysmogowej.

13

Płynne złoto Tłuszcz to składnik, którego osoby dbające o linię często obawiają się najbardziej.

Czy słusznie i czy występuje istotna różnica pomiędzy spożywanymi rodzajami tłuszczu?

Czy też może tłuszcz to po prostu tłuszcz, a w trosce o zdrowie i piękno należy go unikać?

Aleksandra Socha VegeBalance vegebalance.pl Ogólnie rzecz ujmując 1 g tłuszczu to 9 kcal, podczas gdy 1 g węglowodanów czy białek to 4 kcal. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że mamy jasną odpowiedź, dlaczego tłuszcz zyskał złą sławę głównego odpowiedzialnego za przybieranie na wadze.

Odpowiedź w rzeczywistości nie jest tak prosta, a wartość kaloryczna to nie jedyny wyznacznik. Tłuszcz jest niezbędnym składnikiem sposobu odżywiania, czyli diety. Dzięki niemu organizm wchłania witaminy rozpuszczalne wyłącznie w tłuszczach (A, D, E, K) – dlatego tak ważne jest, aby do sałatek dodawać delikatny dressing na bazie oliwy i soku z cytryny (sok z cytryny i zawarta w nim witamina C dodatkowo wspomaga wchłanianie żelaza zawartego w zieleninie). Ponadto tłuszcze wspierają działanie systemu nerwowego, budowę błon komórkowych (tak, piękna skóra), proces regulacji wydzielania hormonów itd.

REKLAMA

świadomość i równowaga

Najistotniejszy jest rodzaj spożywanego tłuszczu. Nie tylko jego ilość, ale przede wszystkim jakość wpływa na funkcjonowanie organizmu.

W Szwecji przeprowadzono eksperyment, który jednoznacznie pokazał, że u osób spożywających tłuszcze nasycone (olej palmowy, margaryny, tłuszcze zwierzęce) następuje większy przyrost tkanki tłuszczowej w stosunku do mięśniowej niż u grupy, która spożywała taka samą ilość tłuszczów nienasyconych (olej słonecznikowy, rzepakowy, oliwa z oliwek).

Nienasycone kwasy tłuszczowe pozytywnie wpływają na rozmieszczenie tłuszczu w organizmie oraz zmniejszają ryzyko zapadania na choroby układu krążenia. Podczas gdy nasycone kwasy tuszowe to cisi zabójcy – powodują odkładanie się tłuszczu w wątrobie, w układzie krwionośnym, a także na brzuchu.

Jakie więc tłuszcze wybierać? Nienasycone, nieutwardzone, roślinne – czyli np. olej słonecznikowy, rzepakowy, oliwę z oliwek (bogatą w kwasy omega 3 i 6, witaminę E, polifenole, przeciwutleniacze), olej lniany, z pestek dyni…

Osobiście uwielbiam dobre, pełnoziarniste pieczywo w połączeniu z oliwą z oliwek.

Niewiele więcej potrzeba. Jeżeli oliwa jest dobrej jakości, wówczas smakuje wyśmienicie!

Warto zwrócić uwagę na sposób jej wytwarzania i kupować tę extra virgin – uzyskiwaną z pierwszego tłoczenia na zimno (ciekawostka: z 500 kg oliwek uzyskuje się około 60 litrów oliwy). Dobra oliwa ma zielonkawozłoty kolor, intensywny zapach, jest gęsta i bogata w smaku. Jest też najlepszym prezentem, jaki można przywieźć ze słonecznych włoskich, greckich, hiszpańskich czy chorwackich wakacji…

14

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

rys. archiwum ZSP w Giebułtowie

Szkoła w Giebułtowie Przy szlaku prowadzącym z Krakowa do Ojcowskiego Parku Narodowego, na malowniczym wzgórzu w Giebułtowie stoi szkoła. Nawet więcej – Zespół Szkół Ponadpodstawowych im. Wincentego Witosa.

Małgorzata Kamińska Magdalena Sokół-Kolarska Nauczycielki Zespołu Szkół Ponadpodstawowych w Giebułtowie Szkoła, która niedawno obchodziła pięćdziesięciolecie swojego istnienia, na stałe wpisała się w krajobraz gminy Wielka Wieś. Dawniej kojarzona tylko z kierunkami rolniczymi, obecnie rozwija się i zmienia. Kształcimy absolwentów szkół podstawowych w li­ ceum ogólnokształcącym (z poszerzonymi zajęciami z zespołowych gier sportowych), w technikum eksploatacji portów i terminali, w technikum hotelarskim i w szkołach branżowych. Mamy również bogatą ofertę dla dorosłych: oprócz liceum ogólnokształcącego proponujemy szereg kursów dających kwalifikacje i międzynarodowe uprawnienia.

Można powiedzieć, że jesteśmy szkołą międzynarodową. Od kilku lat uczy się u nas młodzież z Ukrainy, w zeszłym roku gościliśmy uczennicę z Turcji, a w tym będzie się z nami uczyła Włoszka. Takie kontakty mają duże znaczenie, pozwalają na wymianę poglądów, doświadczeń, uczą tolerancji i rozwijają ciekawość świata. Nasi uczniowie angażują się aktywnie w działalność charytatywną, czego potwierdzeniem jest przyznanie szkole w lipcu tego roku Znaku Jakości Europejskiego Korpusu Solidarności w zakresie wolontariatu.

Stale poprawiamy i unowocześniamy bazę dydaktyczno-wychowawczą. Jest siłownia zewnętrzna i świetnie wyposażona siłownia wewnętrzna, a w ostatnich tygodniach

do użytku została oddana hala sportowa przeznaczona do gier zespołowych, która będzie też służyć lokalnej społeczności.

Szkoła prowadzi praktyki w prestiżowych miejscach takich jak np. w wysokiej klasy hotelach sieci Novotel czy AccorHotels.

Zaczyna również współpracę z Dworem w Tomaszowicach. W czasie wakacji uczniowie odbyli płatne staże, a w trakcie roku szkolnego zrealizują praktyki w tamtejszym hotelu i restauracji. Technikum eksploatacji portów i terminali współpracuje z Międzynarodowym Portem Lotniczym Kraków-Balice. Natomiast sklep Auchan będzie miał w szkole branżowej klasę patronacką w zawodach sprzedawca, piekarz i cukiernik; uczniowie odbędą tam praktyki, ucząc się zawodu i zdobywając niezbędne doświadczenie. Da im to możliwość wykształcenia się w atrakcyjnych zawodach i zdobycia dobrze płatnej pracy.

duszy unijnych, wśród których znalazł się na przykład kurs prawa jazdy kat. B. Nieustannie poszerzamy swoją ofertę edukacyjną i dbamy o rozwój szkoły, nawiązując nowe kontakty zawodowe. Inwestujemy we wszechstronny rozwój naszych uczniów, korzystając z ogromnego zaplecza kulturalnego Krakowa: teatrów, muzeów i wystaw. Uczniowie i nauczyciele aktywnie uczestniczą w lokalnych wydarzeniach kulturalnych.

Staramy się, by nasza oferta spełniała oczekiwania mieszkańców gminy, a także by przyciągała uczniów z sąsiednich miejscowości, tym bardziej że posiadamy własny internat.

Aby rozwijać umiejętności zawodowe, młodzież odbywa płatne staże wakacyjne, a w roku szkolnym może wybierać z szerokiej oferty bezpłatnych kursów dofinansowywanych z fun-

REKLAMA

OFERUJEMY MECHANICZNE:

fot. archiwum ZSP w Giebułtowie

W

ADOWSKI

usługi porządkowe • zamiatanie i odśnieżanie • koszenie parkingów traw chodników łąk dróg nieużytków wyjazdów z budowy • karczowanie działek • oraz usługi rolnicze WADOWSKI@ONET.COM.PL 502 136 488

15

Wakacyjne poszukiwania dawnej wsi Ostatnie tygodnie wakacji kilkanaścioro dzieci z gminy Wielka Wieś spędziło, tropiąc ślady wsi, której już prawie nie ma. Zatroszczyła się o to fundacja WyspArt – koordynator projektu „Zielony Dom na ludowo”.

Anna Miodyńska Codzienne przedpołudniowe zajęcia dla dzieci pomyślano w taki sposób, aby ich efekt był widoczny od razu. Jeśli odwiedzają zabytkowy dom, a jest ich na terenie gminy niemało, to po to, by go później różnymi technikami odtworzyć.

Powstają zdjęcia, rysunki, samodzielnie wykonane makiety. Praca jest okazją do refleksji o tym, czemu (i w jaki sposób) w różnych czasach służy architektura. Starsza pani, którą dzieci odwiedzają w jednym z takich domów, pokazuje, gdzie była dawniej studnia, a gdzie kurnik. Zaprasza do stodoły, która dziś jest garażem.

Dzieci widzą, jak zamieniają się

potrzeby mieszkańców, a więc i funkcje budynków.

Budowanie makiet to nie tylko trening manualny. To także trening wyobraźni: jak bez użycia współczesnych maszyn budowano dawne domy? Jakie budynki były niezbędne w każdym gospodarstwie, a jakie obiekty – kapliczka, młyn czy karczma – służyły wszystkim mieszkańcom wsi. Dzieci dowiadują się też, dlaczego niektóre ze starych budynków to zabytki i czym jest gminny rejestr zabytków. Widzą, że jest ich sporo. To powód do dumy ze swojej wsi!

Ale dawna wieś to nie tylko zabudowania, to też wzory, kolory, ręko­ dzieło. Każde zajęcia mają dwa moduły: jeden poświęcony architekturze dawnej wsi, a drugi właśnie rękodziełu. Dla tego ostatniego inspiracją są kwiaty z Zalipia, najbardziej barwny i radosny z ludowych motywów zdobniczych. Uczestnicy zajęć malują je na torbach, obrusach i – co budzi wielki entuzjazm – na prawdziwych płótnach naciągniętych na blejtramy.

W przyszłości te dzieci będą decydować o tym, gdzie i jak chcą mieszkać. Co zapragną zachować z przeszłości, jaką nową formę nadadzą pamiątkom, jakie wzory zapamiętają... To, czym teraz się zajmują, określamy mianem interpretacji lokalnego dziedzictwa. W praktyce oznacza to, że w przyszłości być może ocalą stary ul w ogrodzie i zadbają o wiekową kapliczkę oraz z dumą nosić będą torby w zalipiańskie kwiaty.

Zajęcia prowadziły edukatorki: architekt Małgorzata Gniadek-Drozd oraz artysta plastyk Agata Widomska. Odbywały się one w ramach projektu „Zielony Dom na ludowo” współfinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu EtnoPolska 2019.

fot. archiwum Fundacji WyspArt

REKLAMA

Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu „EtnoPolska 2019”

Partnerzy projektu:

Realizator: Fundacja WyspArt

16

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

Sezon dożynkowy w pełni fot. Zespół Wierzchowianie

Dożynki są jedną z najstarszych tradycji sięgających wśród Słowian czasów przedchrześcijańskich.

W naszej gminie...

Wierzchowie

Adam Wójcik

fot. archiwum UG Wielka Wieś

Dawniej obchodzono je w dniu równonocy jesiennej. Obecnie, zapewne ze względu na czas wakacyjny, urlopy, a także ze względu na święto 15 sierpnia, dożynki zostały przesunięte na drugą połowę sierpnia.

W gminie Wielka Wieś uroczystości dożynkowe są organizowane w ponad połowie sołectw. Oprócz tra­ dycyjnie odprawianych uroczystych

mszy świętych i wieczornych zabaw tanecznych, największą popularnością cieszą się degustacje potraw, których przepisy i smaki, gdyby nie takie właśnie wydarzenia, zapewne odeszłyby w niepamięć. Dzięki tym wspaniałym uroczystościom, jedno­cześnie patetycznym i radosnym, podtrzymywana jest pamięć o dawnych zwyczajach.

Biały Kościół

fot. archiwum UG Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

Giebułtów

Modlnica

Będkowice

...i w gminie Skała dla całego powiatu krakowskiego Adam Wójcik

fot. archiwum UG Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

W niedzielę 18 sierpnia w Skale odbyło się doroczne święto rolników powiatu krakowskiego. W tegorocznych Powiatowych Dożynkach wzięli udział reprezentanci prawie wszystkich gmin powiatu, rekordowa liczba włodarzy gmin i kół gospodyń oraz znakomici goście: posłowie, przedstawiciele najwyższych urzędów państwowych i wszystkich szczebli samorządowych. Gminę Wielka Wieś wspaniale reprezentowali Bęblanie.

Podczas uroczystości wręczone zostały nagrody dla najlepszych rolników powiatu krakowskiego. Z naszej gminy nagrody odebrali Barbara i Wojciech Skrzyniowscy.

17

REKLAMA

14:00 - Uroczysta

w Kaplicy w Prądniku Korzkiewskim

14:45 15:30 -

czyli coś dla ducha i ciała:

*występy artystyczne, * poczęstunek, *potańcówka, *kiermasze

graf. GOPS Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

*akcja „Błogosławiony sms”, *dyżur terapeutów uzależnień, *konkursy, *wizyta w chatce Pustelnika

Dni trzeźwości W dniu 22 września 2019 r. w Prądniku Korzkiewskim odbędzie się I Święto Trzeźwości Gminy Wielka Wieś, czyli otwarta impreza dla całych rodzin zatytułowana „Przystań pod Łaskawcem”. Spodziewamy się udziału kilkuset osób z całej Małopolski. Program imprezy jest bogaty i obejmuje m.in.: uroczystą Mszę św. w Kaplicy w Prądniku Korzkiewskim, meeting AA, a także następujące atrakcje: występy artystyczne, poczęstunek, zabawę taneczną, kiermasze, konkursy, koncert orkiestry „Przystań pod Łaskawcem”. W czasie imprezy będziemy rozpowszechniać ideę „Błogosławionego sms-a”, odwiedzimy Pustelnię Brata Bogumiła, a dyżury pełnić będą terapeuci uzależnień i koordynator programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Zapraszamy wszystkich do Prądnika! Będzie to wyraz solidarności z tymi osobami z naszej gminy, które podjęły walkę ze swoimi nałogami.

Zachody słońca dowodzą, że bez względu na to, co się działo, każdy dzień może zakończyć się w piękny sposób (Kristen Butler).

Małgorzata Żurek, Kierownik GOPS w Wielkiej Wsi

Wkrótce będzie bezpieczniej na drodze powiatowej w Giebułtowie Od kilku lat Gmina zabiegała w Powiecie Krakowskim o poprawę bezpieczeństwa na ul. Granicznej w Giebułtowie – tj. m.in. o budowę bezpiecznych przejść dla pieszych i w końcu w tym roku się udało!

W chwili obecnej trwają prace w rejonie ul. Spacerowej oraz przystanku autobusowego Trojadyn, gdzie powstaną dwa przejścia dla pieszych. Gmina ze swojej strony doświetli okolice przystanku autobusowego.

UG Wielka Wieś

fot. archiwum UG Wielka Wieś

Bezpieczniej na placach zabaw Na terenach rekreacyjnych i placach zabaw pod urządzeniami zabawowymi i siłowniami plenerowymi zamontowano bezpieczne nawierzchnie. Oprócz drobnych uzupełnień w bieżącym roku nowe maty pojawiły się w Modlniczce na ul. Lipowej i w Modlnicy na ul. Polnej. W trakcie realizacji są także montaże na miniplacu zabaw w Tomaszowicach oraz w Wierzchowiu na osiedlu MuJP rownia.

18

WIADOMOŚCIWW | 6/2019

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestuje w obszary wiejskie.

Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Materiał opracowany przez pracowników biura LGD Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa, współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 19.3 „Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania” objętego PROW na lata 2014-2020

Bezpłatne kursy i szkolenia w międzynarodowym projekcie Korony

fot. archiwum Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa

„Multimedialne Centrum Edukacji Lokalnej” to projekt międzynarodowy, realizowany przez partnerów z Polski i Słowacji. W ramach projektu organizujemy cykl bezpłatnych kursów zawodowych i językowych, które podniosą wiedzę i umożliwią nabycie nowych umiejętności przydatnych na rynku pracy.

Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa

W dniach od 24 do 27 czerwca odbył się ostatni kurs w tym cyklu projektu Multicel, był to kurs florystyczny. Uczestniczki poznały nazwy, rodzaje kwiatów, ich odmiany,

fot. archiwum Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa

Drugi kurs odsłonił przed chętnymi tajniki kelnerstwa od strony teoretycznej i praktycznej. Trwał od 3 do 6 czerwca. Naukę rozpoczęto od podstaw, czyli zapoznania się z rodzajami sztućców, zastaw stołowych, napoi i drinków, prawidłowego nakrycia stołu oraz podstawowych zasad savoir vivre’u, które w pracy kelnera są niezbędne. Dodatkowo kursanci zaznajomili się z rodzajami win i sztuką ich serwowania. Z tego miejsca serdecznie dziękujemy naszemu charyzmatycznemu prowadzącemu, panu Jackowi Kotuli z Galicyjskiej Szkoły Smaku, za tak interesujące, pełne treści i przykładów zajęcia, które na długo zostaną w pamięci uczestników.

Przed nami jeszcze wiele interesujących kursów i spotkań. Zapraszamy do śledzenia naszego fanpage’a w serwisie Facebook: www.facebook.com/KoronaPolnocnegoKrakowa oraz strony www.koronakrakowa.pl, na których pojawiają się krótkie podsumowania i artykuły związane z projektem Multicel.

fot. archiwum Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa

W trakcie trwania kursu barmańskiego (od 13 do 17 maja) uczestnicy mieli okazję poznać różne rodzaje alkoholi. Nie tylko od strony walorów smakowych, ale także choćby historii ich powstania, miejsca produkcji czy potrzebnych surowców. Uczestnicy dowiedzieli się także wielu przydatnych informacji o odpowiednim sposobie serwowania. Druga część, praktyczna, obejmowała robienie, tworzenie i serwowanie drinków. Ponadto uczestnicy uzyskali podstawową wiedzę z zakresu parzenia kawy.

dowiedziały się, jak odpowiednio o nie dbać, by przedłużyć im życie. W trakcie zajęć miały okazję nauczyć się tworzenia bukietów, wiązanek, wianków, ozdób do domu i bardzo popularnej teraz techniki flowerbox, czyli pudełka z kwiatami. Dziękujemy kursantkom za aktywne uczestnictwo i miłe słowa opisujące wrażenia z tych kilku dni. Cieszymy się, że czas poświęcony na kurs pozwolił paniom odkryć w sobie wrażliwość na sztukę i piękno, jaką jest florystyka. Nie osiągnęlibyśmy tego bez naszych wspaniałych prowadzących mistrzyń florystyki z firmy AteFlor: pani Grażyny Korzekwy-Błaszczyk oraz jej córki pani Agnieszki Błaszczyk.

fot. archiwum Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa

Ogromnie nam miło, że informacje o kursach odbiły się tak szerokim echem na terenach należących do naszego obszaru działania, czyli Gmin Igołomia-Wawrzeńczyce, Kocmyrzów-Luborzyca, Michałowice, Wielka Wieś i Zielonki. Dostępne miejsca na część kursów zapełniły się praktycznie po pierwszym dniu.

Dzięki temu widać, że mieszkańcy z naszych terenów nie są bierni i jeśli mają taką możliwość, to chętnie korzystają z bezpłatnych szkoleń i kursów. Pierwszy etap za nami. W ramach projektu zostały przeprowadzone trzy kursy: barmański, kelnerski i florystyczny.

ZGŁOŚ SWOJĄ NIERUCHOMOŚĆ

515-120-344

www.geo-consulting.pl

specjalizacja gm.: Michałowice, Zielonki, Wielka Wieś, Zabierzów

aktywna promocja ofert

filmy z lotu drona

doradztwo przy podziale działek

wysoka skuteczność działania

znajomość lokalnego rynku nieruchomości

SZYBKA SPRZEDAŻ GRUNTÓW I DOMÓW REKLAMA

Rozegrano Puchar Wójta Gminy Wielka Wieś

fot. Joanna Patej

W Giebułtowie rozegrano piłkarski Puchar Wójta Gminy Wielka Wieś. Zgodnie z przewidywaniami, zdobyła go zdecydowanie najlepsza w gminie Jutrzenka Giebułtów – drużyna, która właśnie uzyskała historyczny awans do trzeciej ligi. Na drugim miejscu uplasowali się LKS Błękitni Modlnica, trzecie miejsce zajął Orzeł Bębło, natomiast czwarte miejsce przypadło Sportowcowi JP Modlniczka.

OGŁOSZENIE

OGŁOSZENIE

Informacja o wywieszeniu wykazów nieruchomości przeznaczonych do oddania w dzierżawę, użytkowanie, użyczenie lub najem w trybie bezprzetargowym na terenie gminy Wielka Wieś

Wójt Gminy Wielka Wieś informuje, że na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2204 z późn. zm.) w siedzibie Urzędu Gminy w Wielkiej Wsi, Plac Wspólnoty 1, 32-085 Szyce, na tablicy ogłoszeń na parterze wywieszono na okres 21 dni, począwszy od 10.09.2019 r., wykazy nieruchomości przeznaczonych do oddania w dzierżawę, użytkowanie, użyczenie lub najem w trybie bezprzetargowym.

Ogłoszenia

Urzędu Gminy Wielka Wieś

Harmonogram zbiórki odpadów wielkogabarytowych W podanych poniżej terminach na terenie gminy Wielka Wieś będą odbierane odpady wielkogabarytowe – m.in.: stare meble, sprzęt AGD i RTV, zużyte opony (samochodów osobowych), popiół (w workach). Zwracamy się z prośbą, aby w godzinach porannych, tj. do godziny 6:30, Mieszkańcy wystawili niepotrzebne przedmioty przed swoje posesje – w miejsce, które będzie dostępne dla specjalistycznego samochodu.

Wrzesień

Październik

24.09.2019

Czajowice

22.10.2019

Tomaszowice, Szyce

25.09.2019

Będkowice

23.10.2019

Giebułtów

26.09.2019

Bębło, Osiedle Murownia

24.10.2019

Modlnica

27.09.2019

Wierzchowie, Biały Kościół

25.10.2019

30.09.2019

Wielka Wieś, Prądnik Korzkiewski

Modlniczka, ulice: Handlowców, prof. Adama Rożańskiego, Ekranowa, Zacisze, Zielona, Palmowa, Kasztanowa, os. Krakowskie Przedmieście, Willowa, Zaułek, Krótka, Królewska, Wrzosy, Krakowska, Podgórska, św. Faustyny, Zielna, Marii, Łąkowa, Komandosów, Lipowa, Na Wedonkach, Koralowa

26.10.2019

Modlniczka, ulice: Dworska, Nad Potokiem, Deptak, Starowiejska, Miodowa, Sąsiedzka, Brzozowa, Wąwozowa, Okólna, Słowiańska, Wspólna, Prosta, Na Brzezie, Słoneczna, Kwiecista, Plac Norbertanek, Orzechowa, Morelowa

Harmonogram zebrań wiejskich Będkowice

18:00

17.09.2019 r. w Remizie OSP

Modlniczka

18:00

10.09.2019 r. w szkole filialnej

Bębło

18:00

12.09.2019 r. w nowym budynku wielofunkcyjnym

Prądnik Korzkiewski

18:00

18.09.2019 r. w salce przy kaplicy

Biały Kościół

18:00

20.09.2019 r. w Szkole Podstawowej

Szyce

18:00

Czajowice

18:00

19.09.2019 r. w Remizie OSP

20.09.2019 r. w Urzędzie Gminy Wielka Wieś (sala konferencyjna)

18:00

18:00

12.09.2019 r. w Remizie OSP

Giebułtów

10.09.2019 r. w budynku wielofunkcyjnym, ul. Orlich Gniazd 30

Tomaszowice Wielka Wieś

18:00

13.09.2019 r. w Szkole Podstawowej

Modlnica

18:00

18.09.2019 r. w budynku wielofunkcyjnym

Wierzchowie

18:00

19.09.2019 r. w centrum miejscowości (wiata)