Wiadomości WW 8 (17) by gazeta-wiadomosciww

Egzemplarz bezpłatny

2020 sierpień numer 17

ISSN: 2657-7429

Magazyn informacyjno-kulturalny mieszkańców gminy Wielka Wieś

WIADOMOŚCI

pozdrowienia

TEMATNUMERU Powrót od 1 września? Czy szkoły wrócą do normalnej pracy?

O planach na edukację po koronawirusie – przeczytasz więcej w rozmowie na stronie 4

z Łeby W NUMERZE TAKŻE: Budowa północnej obwodnicy Krakowa

Rosnące maszty

Zaplątani w turbinę

Seniorze, zapisz się na zajęcia!

Szanowni Czytelnicy! Dystrybucję „Wiadomości WW” prowadzi Poczta Polska w formie druku bezadresowego, który powinien być doręczany do skrzynek pocztowych. Jeśli do kogoś z Państwa czasopismo nie dociera, bardzo prosimy o informację pod adresem: gazeta@wiadomosciww.pl

8/2020 (17) SIERPIEŃ

SPIS TREŚCI

14 15 15

TEMAT NUMERU

1. września spotkamy się w szkołach

6 6

Budowa północnej obwodnicy Krakowa rozpoczęta

8 10 12 12 12

Zrób pompki/przysiady i dodaj nagranie – nowoczesna moda na pomaganie! Rosnące maszty Zaplątani w turbinę

15 15 16

18 18 19

Cmentarzysko pierwszych chrześcijan w Modlnicy W Modlniczce powstała nowa parafia Nowe zagospodarowanie terenu koło stawu w Modlniczce W Białym Kościele ruszają kolejne inwestycje Dofinansowanie na budowę kanalizacji w Będkowicach Zamieszkaj TU – dlaczego zamieszkałam w Tomaszowicach Co zrobić z kredytem frankowym? Innowacyjne formy zdrowotne

Seniorze, zapisz się na zajęcia!

„Edukatornia” – oferta warsztatów podnoszących kompetencje mieszkańców LGD Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa

Respirator już w szpitalu!

Wycieczka za frekwencję

Rusza III nabór do projektu Małopolska Niania 2.0

HISTORYCZNY AWANS PIERWSZEJ DRUŻYNY ORŁA BĘBŁO DO V LIGI

fot. M. Szymańska

Festyn sportowy w Bęble

REDAKCJA

W Bęble odbył się sportowy festyn, w trakcie którego Orzeł Bębło świętował historyczny awans pierwszej drużyny do V ligi. W tym dniu odbyły się również rozgrywki młodzieżowe Orła Bębło, w których rywalizowały różne grupy wiekowe. Na boisku zaprezentowały się m.in. Żaki, Orliki, Skrzaty, Trampkarze i Juniorzy. W trakcie festynu odbył się także mecz „derbowy” drużyn Oldbojów Orzeł Bębło z LKS-em Błękitni Modlnica. JP

Kolejny numer już we wrześniu w Twojej skrzynce pocztowej!

Joanna Patej – redaktor naczelna Adam Wójcik – redaktor prowadzący Anna Calik – młodszy redaktor Joanna Denko, Małgorzata Heród, Piotr Ochalik, Małgorzata Poznańska, Agata Sztyber Fotografia na okładce (obóz piłkarski w Łebie organizowany przez LKS Błękitni Modlnica): archiwum LKS Błękitni Modlnica Zachęcamy do kontaktu za pośrednictwem e-maila: Teksty do publikacji w gazecie wraz ze zdjęciami prosimy przesyłać na adres: gazeta@wiadomosciww.pl W celu zamieszczenia reklamy: reklama@wiadomosciww.pl Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treści publikowane przez Reklamodawców. Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania nadesłanych tekstów.

Wydawca Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Wielkiej Wsi Egzemplarz bezpłatny

Nakład 4200 egz.

Opracowanie i druk INSMEDIA ul. Gdyńska 23, Kraków Projekt graficzny i skład: Mateusz Nizianty

Korekta: Anna Piechota

Chcesz sprzedać lub wynająć nieruchomość? Zaufaj profesjonalistom! zespół profesjonalnych doradców

20 lat doświadczenia

gwarancja szybkiej i zyskownej sprzedaży

50 oddziałów w całej Polsce

Gmina Wielka Wieś to atrakcyjny obszar, ceniony przez naszych Klientów. DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: ul. Jesionowa 10/2, Kraków

polnoc@polnoc.pl

+48 12 638 48 88

www.polnoc.pl

REKLAMA

OKRĘGOWA STACJA KONTROLI POJAZDÓW

PEŁNY ZAKRES BADAŃ

Modlnica, ul. Częstochowska 130 tel. 12 416 10 10

TEMAT NUMERU

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

1. WRZEŚNIA SPOTKAMY SIĘ W SZKOŁACH Od ostatnich wyborów samorządowych minęły już prawie dwa lata. Od grudnia 2018 roku funkcję zastępcy wójta w gminie Wielka Wieś sprawuje Karol Tucharz – zaprosiliśmy go do rozmowy.

Zacznijmy rozmowę od sytuacji w szkołach w czasie pandemii koronawirusa. Pytanie o przyszłość: jak będzie wyglądała nauka od 1. września? Zakładamy, że lekcje rozpoczną się w formie stacjonarnej, bo takie są zapowiedzi pana premiera. Mamy nadzieję, że tak będzie, choć jesteśmy gotowi na kontynuowanie nauczania w formie zdalnej. W naszych szkołach wszystkie zajęcia od� bywały się na jedną zmianę. Czy jest to do utrzymania, gdyby konieczne było zmniejsze� nie liczby uczniów w klasach, a zatem zwięk� szenie liczby oddziałów? Niestety, niewiele możemy na ten temat powiedzieć w tej chwili. Wszystko będzie zależeć od wytycznych rządu dotyczących liczby uczniów w salach. Gdy przyjdzie dzielić klasy na mniej liczne, dwuzmianowość jest nieunikniona. Nie przewidujemy

także zwiększenia etatów, które byłyby z tym związane. Takie wydatki nie były planowane w budżecie gminy i nie wliczano ich do subwencji, którą otrzymujemy z budżetu państwa.

Dość szybko została podjęta decyzja, aby dzieciom, które nie miały możliwości uczestniczenia w lekcjach prowadzonych przez Internet, wypożyczyć szkolne laptopy. Zaprocentowała wtedy decyzja o zakupie laptopów do szkół. Mieliśmy pojedyncze przypadki utracenia kontaktu z uczniami, np. w sytuacji, gdy rodzice nie mówili po polsku. Podejmowano wtedy nawet próby dostarczenia materiałów do nauki bezpośrednio do domu.

Subwencja oświatowa raczej nie ulegnie zwiększeniu, a na pewno zmniejszą się docho� dy własne gminy w wyniku pandemii. Czy nie braknie pieniędzy na oświatę? Czy pracujące zdalnie szkoły poczyniły jakieś oszczędności? W przypadku, gdyby wytyczne powodowały dodatkowe koszty, to zdalna edukacja na pewno pozwoliłaby ich uniknąć. Jeśli chodzi o oszczędności, to oczywiście mamy mniejsze wydatki na media – prąd, wodę czy gaz. Nauczyciele byli zobowiązani do realizowania podstawy programowej, zatem należało im się za to wynagrodzenie. Oszczędności nie są duże, bo główny koszt to jednak wynagrodzenia.

Gmina pozyskała pewne fundusze na zakup laptopów. Jak zostały wykorzystane? Czy wró� cą one potem do szkół? Pozyskaliśmy dofinansowanie w wysokości 124 822,90 zł z programów „Zdalna szkoła” i „Zdalna szkoła+”. Zostały zakupione laptopy wraz z oprogramowaniem i niezbędnymi akcesoriami. Udostępniono je nauczycielom i dzieciom, aby można było realizować nauczanie przez Internet. Gdy wrócimy do stacjonarnej edukacji, część sprzętu będą mogli wykorzystywać nauczyciele na lekcjach, część będzie zagospodarowana w pracowniach.

W mediach można znaleźć informacje o „zgu� bionych dzieciach”, głównie z powodu wyklu� czenia cyfrowego. Czy byli uczniowie, z którymi szkoły straciły kontakt w czasie największych obostrzeń? Od samego początku monitorowaliśmy udział dzieci podczas nauczania na odległość. Najważniejsza była informacja od wychowawców, gdyż oni mają ciągły kontakt z dziećmi.

Czy zasięg Internetu nie był przeszkodą w pro� wadzeniu zdalnej edukacji? Zdarzało się, że bardzo obciążona sieć nie wytrzymywała ruchu generowanego przez pracujących i uczących się zdalnie. Czasem problemem okazały się umiejętności rodziców oraz młodszych dzieci. Na początku zdalnych zajęć nauczyciele korzystali z różnych programów i aplikacji. Każdy z nauczycieli tworzył swoją metodykę. Od samego początku staliśmy na stanowisku, że lekcje powinny odbywać się w miarę możliwości on-line, z kontaktem wzrokowym z uczniami, a nie ograniczać do przekazywania materiału do samodzielnego przepracowania. Z czasem, po zgromadzeniu doświadczeń większość nauczycieli właśnie w formie on-line prowadziła zajęcia, korzystając z tego samego oprogramowania, ale wspomagając się wieloma pomocniczymi narzędziami. fot. archiwum UG

Wiadomości WW: Proszę powiedzieć coś o so� bie – jest pan z Czajowic, więc mieszkańcom południa gminy może pan być mniej znany. Karol Tucharz: Z wykształcenia jestem matematykiem. Ukończyłem Akademię Pedagogiczną oraz Uniwersytet Jagielloński. Od urodzenia mieszkam w Czajowicach. Wraz z żoną wychowujemy prawie już nastoletnią córkę i czteroletniego syna.

Może podłączenie wszystkich szkół do Ogól� nopolskiej Sieci Edukacyjnej poprawi jakość transmisji? Może, ale ten projekt niestety jeszcze nie jest w pełni wdrożony.

REKLAMA

Jak wyglądają remonty szkół? Instalowa� nie paneli fotowoltaicznych? Wykorzystujemy czas, gdy dzieci nie ma w szkołach, na malowanie klas lekcyjnych i bieżące prace. Skończyliśmy już remont hali gimnastycznej w Białym Kościele i jesteśmy w trakcie malowania sali gimnastycznej w Modlnicy. Z końcem lipca na budynkach szkolnych w Bęble, Wielkiej Wsi, Białym Kościele, Modlnicy i Modlniczce zamontowane zostały instalacje fotowoltaiczne. W trakcie zawieszenia opieki przedszkolnej zamontowaliśmy również klimatyzację w przedszkolu w Czajowicach. Obecnie trwa montaż podobnej instalacji w przedszkolu w Modlniczce. Wakacje, jak widać, są pracowite i sporo się dzieje. Jeszcze dwie sprawy z zupełnie innych obsza� rów. Pierwsza – to śmieci. Wywożono u nas ostatnio śmieci gabarytowe. Może był to efekt porządków w domach w czasach pandemii, ale mam wrażenie, że produkujemy niezwy� kłe ilości odpadów. Ponadto nie jestem prze� konany, że wywożenie masy bioodpadów na wysypiska jest optymalnym rozwiązaniem. Obawiamy się, że opłata przyjęta na początku roku może okazać się niewystarczająca.

W czasie kryzysu dzieci zdobywały nowe umiejętności razem z rodzicami i nauczycielami Nie rozliczamy się ryczałtowo, ale na podstawie rzeczywistego tonażu śmieci, a ten rośnie. Myślimy o innych rozwiązaniach, bo przecież nie można w nieskończoność podnosić opłat! Na przykład o przekazywaniu odpadów do krakowskiej ekospalarni, ale to niestety nie jest bliska perspektywa. Okoliczne gminy są w podobnej sytuacji. Kraków po wakacjach podejmie prace nad nowymi stawkami. Sytuację pogarszają przyjmowane przez sejm rozwiązania narzucające coraz wyższe poziomy recyklingu, a za niewypełnianie norm gminom będą naliczane kary. Wybudujmy biogazownię. Niekoniecznie sami. PGNiG chce wybudować 1500–2000 biometa�

nowni na terenie kraju. Może udałoby się ra� dykalnie zmniejszyć objętość bioodpadów? Pomysł ciekawy, bo bioodpadów jest u nas coraz więcej. Największym problemem jest lokalizacja. Nikt nie będzie chciał mieszkać w sąsiedztwie takiej instalacji, ale może trzeba rozpocząć dyskusję na ten temat. Musimy szukać rozwiązań, bo rocznie w gminie oddawanych jest ponad 300 nowych domów, a liczba mieszkańców stale wzrasta. Druga sprawa – ścieżka rowerowa do Kra� kowa. W lipcu odebraliśmy od wykonawcy ścieżkę, którą można przejechać od węzła w Modlnicy do... właściwie na Rynek – wzdłuż Jasnogórskiej, Armii Krajowej, Piastowskiej i Błoń. Niedawno to sprawdziłem. Czekamy na ścieżkę wzdłuż Pasternika do Modlniczki. Dziękuję bardzo za poświęcony czas. Dziękuję za rozmowę. Na koniec chciałbym serdecznie podziękować dyrektorom, nauczycielom, psychologom, pedagogom i wszystkim pracownikom szkół za ich pracę i zaangażowanie w ciężkim okresie, w warunkach, których nikt się nie spodziewał. Rozmawiał Adam Wójcik

fot. A. Wójcik

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

Budowa północnej obwodnicy Krakowa rozpoczęta Na koniec 2023 roku ruch tranzytowy zostanie wyprowadzony z Krakowa.

roczystość wbicia pierwszej łopaty, a właściwie pierwszych łopat rozpoczynających budowę północnej obwodnicy Krakowa (POK), zgromadziła 10 lipca na ulicy Dożynkowej na Marszowcu wielu przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej. Głównym gościem był minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. Oprócz niego w uroczystości wzięli udział m.in. wojewoda Piotr Ćwik, marszałek województwa małopolskiego Witold Kozłowski, wicemarszałek Łukasz Smółka, starosta powiatu krakowskiego Wojciech Pałka i dyrektor krakowskiego oddziału GDDKiA Tomasz Pałasiński.

Adam Wójcik Gminę Wielka Wieś reprezentowali zastępca wójta Karol Tucharz i sekretarz gminy Małgorzata Auguściak. Długo oczekiwana uroczystość odbyła się dzień po wydaniu przez Wojewodę Małopolskiego zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (ZRID) dla 7-kilometrowego odcinka POK od końca tunelu pod Zielonkami do węzła Mistrzejowice (który zostanie wybudowany w ramach S7, Kraków–Widoma). Decyzje pozwalające na zrealizowanie dwóch pozostałych odcinków, w tym biegnącego od węzła Modlnica w gminie Wielka Wieś do Zielonek, zostaną wydane według

deklaracji wojewody Piotra Ćwika do końca listopada br. POK będzie dwujezdniową drogą ekspresową o długości 12,3 km; każda jezdnia będzie miała po trzy pasy ruchu. Wybudowane zostaną m.in. cztery węzły (Modlnica, Zielonki, Węgrzce, Batowice) oraz tunele pod rzeką Prądnik i pod Zielonkami o długości 653 m i pod wzgórzem w Batowicach o długości 496 m. Wykonawcą inwestycji jest konsorcjum tureckiej firmy Gülermak i polskiej Mosty Łódź. Oddanie POK do eksploatacji planowane jest na koniec 2023 roku.

Zrób pompki/przysiady i dodaj nagranie – nowoczesna moda na pomaganie!

Od niedawna buszując po sieci, możemy natrafić na masę nagrań osób wykonujących pompki lub przysiady. O co chodzi? To nic innego jak akcja #GaszynChallenge. Zainicjowali ją strażacy ochotnicy z miejscowości Gaszyn, by pomóc w zbiórce na rzecz dzieci chorujących na rdzeniowy zanik mięśni. Teraz włącza się w nią cała Polska!

Mając w pamięci, jak mieszkańcy naszej gminy ochoczo uczestniczyli w zbiórce dla Kacperka Ryło (który po 4 miesiącach terapii w Stanach wrócił właśnie do Polski), nic dziwnego, że nie pozostali obojętni i tym razem włączyli się w pomoc dla półtorarocznej Tosi Popławskiej i Wojtusia Howisa.

z poszczególnych miejscowości, a kolejno przyłączyły się do niej Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze, prawie wszystkie zespoły regionalne, kluby sportowe czy też szkoły i przedszkola. Do wyzwania dołączył również Urząd Gminy na czele z wójtem Krzysztofem Wołosem, Rada Gminy, GOKIS, GOPS, sołtysi i rady sołeckie, niektóre przedsiębiorstwa z terenu naszej gminy i wiele innych. Nominowani stanęli na wysokości zadania i oprócz znakomitych filmików (w których poza ćwiczeniami nie zabrakło również humoru, tańca i zabawy) ofiarowali równie hojne wpłaty.

Akcję w naszej gminie zapoczątkowały jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej

Internet ma niezwykłą siłę, dzięki niemu ludzie o wielkich sercach pełni

Anna Calik motywacji i zaangażowania (nawet w trudnych czasach pandemii), jednoczą się ze sobą i niosą wspólnie pomoc. A my? Możemy dołożyć swoją cegiełkę i włączyć się w pomaganie. Tosi, Wojtusiowi i wielu innym dzieciom życzymy dużo zdrowia!

fot. archiwum OSP w Wielkiej Wsi

adanie jest proste, nominowani muszą wykonać 10 pompek lub przysiadów, nagrać film i umieścić go na swojej stronie, wpłacić zebraną kwotę na konto chorego dziecka oraz nominować kolejne osoby. Czas na wykonanie zadania to 48 godzin.

W NASZEJ OFERCIE: ELEWACJE

- elewacja budynków - termoizolacje i hydroizolacje fundamentów - podbitki dachowe - montaż, wynajem rusztowań - mieszalnia farb i tynków - transport DMC do 16t

F.U.H

i k s w o k a Now WYKOŃCZENIA

E-mail: elewacjenowakowski@onet.pl

TEL. 603-303-787

DZIAŁAMY NA TERENIE GMINY WIELKA WIEŚ I OKOLIC REKLAMA

REKLAMA

OFERUJEMY MECHANICZNE: • zamiatanie: parkingów chodników dróg wyjazdów z budowy • oraz usługi rolnicze

ADOWSKI usługi porządkowe

• koszenie: traw łąk nieużytków • karczowanie działek

WADOWSKI@ONET.COM.PL 502 136 488

REKLAMA

MEBLE I ARTYKUŁY DO DOMU Zapraszamy: 10.00-18.00

Znajdź nas na Facebooku:

NOWY

SKLEP

Szyce | ul. Olkuska 5

Jesteśmy obok hurtowni torebek Fortis

familox Zapraszamy także do naszego drugiego sklepu:

Wieliczka | ul. Lednicka 16

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

Rosnące maszty 1 lipca w Czajowicach zorganizowano spotkanie wiejskie. Spośród poruszonych tematów największe emocje wzbudziły plany operatorów komórkowych na polepszenie zasięgu w północnej części gminy.

potkanie zorganizowano na placu przed remizą OSP tak, by zostały zachowane wszelkie zasady zachowania bezpieczeństwa w czasie pandemii koronawirusa. Zebraniu przewodniczył sołtys Czajowic, Grzegorz Jachimczak. W zebraniu udział wzięli także wójt gminy Wielka Wieś Krzysztof Wołos, zastępca wójta Karol Tucharz, sekretarz gminy Małgorzata Auguściak, radni Małgorzata Pala, Marta Krztoń i Tomasz Bielak oraz kilkudziesięciu mieszkańców Czajowic. W pierwszej części spotkania omówiono bieżące sprawy: zagospodarowanie otoczenia stawu i montaż fontanny napowietrzającej w celu uniknięcia w przyszłości śnięcia ryb z powodu braku tlenu, usytuowanie przystanków komunikacji publicznej wokół skrzyżowania z drogą na Bębło, organizację wjazdu w ulicę Słoneczną, oświetlenie ulicy Jamki i boiska. Najważniejszym tematem spotkania były plany posadowienia przez operatorów telefonii komórkowej dwóch masztów dla radiolinii i anten sektorowych. Gdy Wiadomości WW poruszały ten temat w numerach 2/2019 oraz 5(14)/2020 planowane były maszty 20-metrowej wysokości. Obecnie operator sieci Play planuje postawienie masztu 50-metrowego. Zgromadzeni wysunęli szereg zarzutów przeciw lokalizacji masztów oraz przeciw sposobowi procedowania wniosków o pozwolenie na budowę. Maszty będą postawione w bezpośrednim sąsiedztwie domów lub w obszarze sąsiadującym z Ojcowskim Parkiem Narodowym. Wójt Krzysztof Wołos zaznaczył, że gmina nie jest informowana o przebiegu postępowania dotyczącego pozwolenia na budowę

fot. A. Wójcik

Adam Wójcik dla masztów, gdyż obowiązujące przepisy wykluczają gminę jako stronę w postępowaniu. Co więcej, infrastruktura telekomunikacyjna może powstawać z pominięciem zapisów planu zagospodarowania przestrzennego, który w Czajowicach nie dopuszcza lokalizowania obiektów wyższych niż 20 metrów. Uczestnikami postępowania są jedynie właściciele działek sąsiednich. Wiedzę o aktualnym stanie postępowania Urząd Gminy uzyskuje wyłącznie od mieszkańców. Operatorzy oczywiście odpowiednio przygotowali wnioski o pozwolenie na budowę, właściciele działek, na których mają być posadowione maszty podpisali stosowne umowy, zatem Starostwo Powiatowe może nie mieć podstaw do odrzucenia wniosków. Wójt oraz Rada Gminy i Rada Sołecka wystosowali do starostwa pisma wskazujące na konieczność zmiany lokalizacji masztów. Stanowisko takie poparło swoimi podpisami ponad 200 mieszkańców; podpisów zapewne zebrano by więcej, ale akcja zbierania podpisów została przerwana z powodu wybuchu pandemii koronawirusa. Wójt i radni zadeklarowali wszelką możliwą pomoc w rozmowach mieszkańców z operatorami.

nasze życie jest przedmiotem intensywnej i niezwykle emocjonalnej debaty. Być może dlatego, że podobnej debaty brakło przy dokonywaniu poprzednich zmian technologicznych: np. przechodzeniu z telefonii analogowej na cyfrową czy wprowadzaniu LTE (standard bezprzewodowego przesyłu danych). Przyczyn problemów związanych z implementacją nowej technologii jest kilka. Po pierwsze przesadnie przedstawia się szkodliwość promieniowania elektromagnetycznego dla ludzi i zwierząt. W Wiadomościach WW (nr 5(14)/2020) poruszana była kwestia wpływu promieniowania elektromagnetycznego na organizmy żywe. Powtórzmy: jest sprawą oczywistą, że każde zbyt silne promieniowanie, także niejonizujące, jest szkodliwe, ale utrzymywane w ramach obowiązujących norm nie wywiera negatywnego wpływu na ludzi i zwierzęta. Z promieniowaniem w pasmach wykorzystywanych komercyjnie w Polsce dla technologii 5G mamy do czynienia od kilkudziesięciu lat. Na przykład używane powszechnie cyfrowe telefony komórkowe pracują w częstotliwościach od 870 MHz do 2,1 GHz. Sieci rozsiewcze działają w paśmie 2,5 GHz (MMDS i LMDS) oraz w paśmie 3,53,7 GHz (WiMAX). Nikt nie kwestionuje pracy nadajników LTE i działających dzięki nim smartfonów, które wykorzystują pasmo 2,6 GHz. Prawie wszyscy operatorzy bezprzewodowego Internetu korzystają z kierunkową z anten w (niekoncesjonowanych) pasmach WiFi 2,4 GHz. Technologia 5G w tej materii nie wnosi nic nowego. Druga kwestia jest bardziej istotna – dla większości z nas nie jest jasne, po co wprowadza się technologię 5G. Przejście z telefonii

Współpraca operatorów pozwoliłaby na bardziej efektywne i oszczędne wykorzystanie infrastruktury

W dyskusji poruszono kilka problemów związanych z planowaną lokalizacją masztów: zniszczenie krajobrazu, negatywny wpływ na mające powstać w okolicy masztów gospodarstwa agroturystyczne, spadek wartości sąsiednich działek, a także problem szkodliwości technologii 5G dla ludzi i zwierząt. Wpływ 5G, tzn. technologii telefonii komórkowej piątej generacji, na

REKLAMA

Gospodarstwo Sadownicze Dominika i Tomasz

Filipowscy

798 630 218 505 617 420

Oferujemy:

czereśnie, agrest, wiśnie, porzeczki czarne i czerwone, śliwki, maliny, jabłka, gruszki

Dlaczego więc ludzie protestują? Winę ponoszą – po równo – dostawcy technologii, operatorzy sieci komórkowych oraz politycy, którzy od kilku lat przekonują opinię społeczną o cywilizacyjnej zmianie, która dokona się pod postacią 5G, przekonując, że należy się cieszyć z większych zasobów i wyższej efektywności. Nikt nie zadał pytania, czy naprawdę my, konsumenci, potrzebujemy autonomicznych samochodów i lodówek, które informują sklep na rogu, że wyjęliśmy właśnie ostatnie opakowanie śmietany. O koszty społeczne i środowiskowe nikt nie pyta. A społeczeństwo jest sceptycznie nastawione do rozdmuchanych obietnic i oczekiwań wobec 5G, obawia się, kto i jaki użytek zrobi z kwadrylionów czy kwintylionów terabajtów gromadzonych na serwerach w nieznanych miejscach. Pojawiła

się zatem druga strona – uruchomiono mechanizm społecznego sprzeciwu. Że często irracjonalnego? Zapewne ma to związek z rosnącym poczuciem zagrożenia, spadkiem zaufania do państwa i autorytetów oraz łatwością przekazywania emocji za pomocą mediów społecznościowych. Kwestia trzecia, najistotniejsza. Jest zrozumiałe założenie inwestora, że maszt wysoki na 50 metrów, który umożliwi komunikowanie się zainstalowanym na nim radioliniom z urządzeniami zlokalizowanymi w znacznej odległości rozwiąże wiele problemów. Na przykład konieczność budowy większej liczby niższych masztów. Jednak inwestor pomija zupełnie wpływ takiej kolosalnej budowli na środowisko, zwłaszcza w tak atrakcyjnej krajobrazowo i przyrodniczo okolicy jak Czajowice, w sąsiedztwie Ojcowskiego Parku Narodowego i Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Dla takich budowli stworzono już na świecie określenie „visual pollution”, wizualne zanieczyszczenie środowiska. Mieszkańcy zadali także istotne pytanie: czy jeden

maszt dla obu operatorów nie byłby wystarczający? Współpraca operatorów pozwoliłaby na bardziej efektywne, oszczędne i przyjazne dla środowiska wykorzystanie infrastruktury. Zapewne rozwój sieci telekomunikacyjnych 5G będzie systematycznie postępować. Po niej przyjdą kolejne generacje. Istotne jest, aby postęp nie dokonywał się kosztem lokalnych społeczności i środowiska naturalnego. Jak smutno zauważył jeden z uczestników spotkania w Czajowicach: „Nie dostanę zgody na wybudowanie ekologicznego domu w otulinie OPN, ale 50-metrowy maszt może tam stanąć w majestacie prawa”.

fot. A. Wójcik

analogowej na cyfrową było zrozumiałe dla wszystkich. Dlaczego 5G stało się przedmiotem powszechnej społecznej niechęci? Przecież standard radiokomunikacji bezprzewodowej 5G w założeniu odpowiada na potrzebę zwiększenia przepustowości sieci, aby było możliwe np. oglądanie on-line filmów w wysokiej rozdzielczości, jeżdżenie samochodami autonomicznymi oraz wprowadzenie Internetu rzeczy (IoT, Internet of Things), gdzie urządzenia będą się komunikować między sobą i np. zarządzać sieciami oświetleniowymi lub grzewczymi w inteligentnych miastach.

REKLAMA

Gminny Zakład Komunalny w Wielkiej Wsi sp. z o.o. z siedzibą w Szycach, Plac Wspólnoty 1, zgodnie z Ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków podaje do publicznej wiadomości skład ﬁzykochemiczny wody wodociągu „Bębło”

1 2 3 4 5 6

www.gzk.wielka-wies.pl Woda pitna – próbka pobrana w dniu 25.10.2019 r., wodociąg Bębło. Sieć i zbiornik wody spełniają wymagania Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 07.12.2017 r., w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Parametr Barwa Mętność Zapach/TON Smak/TFN pH Przewodność elektryczna właściwa w temp 25°C Utlenialność Chlor wolny Jon amonowy Azotany Azotany Chlorki Siarczany Fluorki Bromiany Cyjanki ogólne Chloraminy Chlorany i chloryny Antymon Arsen Bor Chrom ogólny Glin Kadm

Wartość Najwyższa parametrów dopuszczalna w badanej wartość wg rozp. próbie wody Ministra Zdrowia Jednostka <5 Akceptowalna mg/l Pt <0.42 1.0 NTU <1 Akceptowalny <1 Akceptowalny 7.7 6.5 – 9.5 580

2 500

ugS/cm

1.4 <0.02 <0.26 <0.066 29.2 25 17 <0.10 <2.0 <5.00 <0.040 <0.028 <1.0 <1.0 0.015 <3.0 <10 <0.50

5.0 0.3 0.50 0.50 50 250 250 1.5 10 50 0.5 0.7 5.0 10.0 1.0 50.0 200 5.0

mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l ug/l ug/l mg/l Cl2 mg/l ug/l ug/l mg/l ug/l ug/l ug/l

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43

Parametr Mangan Miedź Nikiel Ołów Rtęć Selen Srebro Sód Wapń Magnez Twardość ogólna Żelazo Chlorek winylu Epicholohydryna TrichloroetenTRI-PER 1,2-dichloroetan/EDC Chloroform THM-suma Benzen

Wielopierścieniowe 44 węglowodory aromatyczne 45 Benzo(a)piren 46 Pestycydy – suma 47 Akryloamid

Wartość Najwyższa parametrów dopuszczalna w badanej wartość wg rozp. próbie wody Ministra Zdrowia Jednostka <1.0 50 ug/l <0.014 2.0 mg/l 4.0 20 ug/l <10 10 ug/l <0.5 1.0 ug/l <1.0 10 ug/l <0.001 0.010 mg/l 27.7 200 mg/l 98.5 – mg/l 2.25 7 – 125 mg/l 255 60 – 500 mg/l CaCO3 14 200 ug/l <0.25 0.50 ug/l <0.060 0.10 ug/l <1.0 10 ug/l <1.0 3.0 ug/l <0.001 0.030 mg/l 1.1 100 ug/l <0.5 1.0 ug/l <0.006

0.10

ug/l

<0.003 <0.050 <0.040

0.010 0.50 0.10

ug/l ug/l ug/l

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

ZAPLĄTANI W TURBINĘ

W maju br. oddane zostało do użytkowania dwupasmowe rondo turbinowe na drodze krajowej nr 94 (DK94) w Modlnicy przy zjeździe w ul. Ojcowską w stronę Giebułtowa. Rondo jest duże, z dobrą widocznością, dochodzi do niego ruch tylko z trzech kierunków, zatem w tym miejscu wszelkie problemy z bezpieczeństwem i korkami powinny zniknąć. Niestety – praktyka jest inna. Adam Wójcik teorii sprawa jest prosta. Rondo turbinowe jest tak zaprojektowane, by strumienie pojazdów poruszających się pasem wewnętrznym i zewnętrznym nie przecinały się. Kierowcy wjeżdżając na rondo, powinni wybrać pas ruchu prowadzący w pożądanym kierunku i poruszać się tym pasem aż do zjazdu. W efekcie ruch na rondzie powinien być płynny, bezpieczny, gdyż zostają wyeliminowane punkty kolizyjne.

W Zdjęcie nr 1 – wjazd na rondo od strony Olkusza

Tyle teoria. Kluczową sprawą wydaje sie oznakowanie rozmieszczone na pasach wlotowych i – niestety – niejednolita interpretacja przepisów dotyczących poruszania się na skrzyżowaniu, gdzie znak C-12 „ruch okrężny” nakazuje, iż „ruch odbywa się dookoła wyspy lub placu w kierunku wskazanym na znaku”. Przeanalizujmy ruch z każdego z trzech kierunków. Zdjęcie nr 2 – wjazd na rondo od strony Olkusza

Zdjęcie nr 3 – wjazd na rondo od strony Krakowa

Zdjęcie nr 4 – wjazd na rondo od strony Krakowa fot. na stronach 10-11: A. Wójcik

Jadąc od Olkusza (zdjęcie nr 1) prawym pasem, przejeżdżamy rondo na wprost, bezkolizyjnie. Za rondem czeka nas manewr zmiany pasa ruchu. W przyszłości będzie aż do ul. Jasnogórskiej w Krakowie droga dwujezdniowa z dwoma pasami dla każdego kierunku. Jadąc lewym pasem (zdjęcie nr 2), mamy możliwość pojechania w stronę Krakowa lub kontynuowania jazdy po rondzie i zjechania w kierunku Giebułtowa (możliwość objechania ronda dookoła i zjazd powrotny w kierunku Olkusza pomijam, aby nie zaciemniać rozważań). I tu pojawiają się pierwsze pytania o prawidłowe zachowania kierowców. Czy poruszając się po rondzie i jadąc w kierunku Giebułtowa, kierowca powinien włączyć lewy migacz? Czy zjeżdżając w stronę Krakowa powinien włączyć prawy migacz? Wiadomości WW zwróciły się z prośbą o wyjaśnienie tej sprawy do Marka Dworaka, dyrektora Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego, sekre-

tarza Małopolskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. – Skrzyżowanie dróg, o którym rozmawiamy, jest oznakowane znakiem C-12 , czyli ruch pojazdów odbywa się dookoła wyspy w kierunku wskazanym na znaku. Zastosowanie znaku F-10 przed wjazdem na rondo skutkuje brakiem konieczności włączania prawego migacza w pojazdach jadących do Krakowa, natomiast powinno się włączyć lewy migacz, jadąc do Giebułtowa. Oznakowanie jest oczywiście poprawne, ale do ronda turbinowego zupełnie nie pasuje, zaprzecza logice ruchu po rondzie. Dla ruchu od Krakowa sytuacja jest prostsza (zdjęcia nr 3 i 4). Mamy naturalny prawoskręt do Giebułtowa (zjazd oczywiście z prawym migaczem) i jazdę z dwóch pasów na wprost do Olkusza. Jednak największy problem na tym rondzie jest na wyjeździe od strony Giebułtowa. Znak E-1 informuje o kierunkach ruchu (zdjęcie nr 5) – kontynuuje Marek Dworak. – Jadąc do Olkusza kierowca skręca w prawo, włącza prawy migacz i bezkolizyjnie zjeżdża z ronda. Natomiast, jak zaobserwowałem, nierzadko kierowca jadący do Krakowa także wjeżdża na prawy pas i... no właśnie, chcąc pojechać do Krakowa, musi przeciąć ciągłą linię – czego absolutnie nie powinien robić – i wjechać na tor jazdy samochodów, które poruszają się wewnętrznym pasem od strony Krakowa. Albo się zatrzymuje i blokuje prawy pas. Od kolizji dzieli wtedy pojazdy na rondzie tylko niewielki margines. Jeśli kierowca zwróciłby uwagę na oznakowanie poziome, to widać wyraźnie i tę linię ciągłą, i przerywaną (zdjęcie nr 6), ale np. dla osoby, która pierwszy raz dojeżdża do tego ronda, fakt, że jest ono dwupasmowe, na dodatek turbinowe, może być zaskoczeniem. Rozwiązaniem problemu mogłaby być namalowana na jezdni linia prowadząca w stronę Krakowa, a jej przekroczenie w prawo kierowałoby na Olkusz. Czyli najważniejsza kwestia to brak informacji dla kierowców na którym-

11 kolwiek ze znaków, że zbliżają się do ronda turbinowego. Doskonałym rozwiązaniem są znaki ustawione np. w Krakowie, w ciągu ulicy Wita Stwosza. Pod estakadą są dwa ronda turbinowe oznakowane w sposób niezwykle prosty i przejrzysty (zdjęcia nr 7 i 8). Nie ma znaków P-8, ale zastosowano oznakowanie pionowe: tablice, na których namalowane są pierścienie pokazujące, w którym kierunku i z którego pasa można pojechać. Problem polega na tym, że znaki te nie są jeszcze oficjalnie zatwierdzone. Ważna uwaga – gdyby na rondzie w Modl nicy ustawiono znaki z pierścieniami pokazującymi kierunki ruchu, wówczas zjeżdżający z ronda na wszystkich kierunkach musieliby

Zdjęcie nr 5 – wjazd na rondo od strony Giebułtowa

używać prawych migaczy. Byłoby to o tyle korzystne, że obecnie np. kierowca poruszający się od Olkusza do Krakowa lewym pasem migacza nie musi włączać (ale namawiałbym, żeby to robić), co skutkuje tym, że kierowcy jadący od Krakowa zatrzymują samochody przed rondem, bo nie są pewni, czy aby samochód jadący od Olkusza nie skręci w lewo, w stronę Giebułtowa.

Niewielka zmiana oznakowania poprawiłaby bezpieczeństwo i płynność ruchu na nowym rondzie

Konkludując, uważam, że znaki F-10 i P-8 powinny zostać zastąpione stosowanymi już w innych miejscach nowoczesnymi znakami wskazującymi kierunki na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym. Dopóki nie zostaną one wprowadzone, proponuję, żeby i tak sygnalizować na tym rondzie zamiar wyjechania z niego (kierunkowskaz prawy), a nie sygnalizować jazdy wokół centralnej wyspy. Sprawa jest bardzo ciekawa i przyjęte obecnie rozwiązanie będzie tematem jednego z moich najbliższych programów „Jedź bezpiecznie” w TVP3 Kraków. Spróbujemy namówić zarządcę drogi, czyli GDDKiA, do dokonania zmian, o których rozmawialiśmy. Mamy nadzieję, że komentarze Marka Dworaka pomogą wszystkim Czytelniczkom i Czytelnikom Wiadomości WW prawidłowo i bezpiecznie poruszać się po nowym rondzie. W kolejnym numerze zaprezentujemy także stanowisko GDDKiA.

REKLAMA

Zdjęcie nr 6 – wjazd na rondo od strony Giebułtowa

Zdjęcie nr 7 – tablice informacyjne przy rondzie w ciągu ul. Wita Stwosza w Krakowie SERDECZNIE ZAPRASZAMY

TASTE OF AFRICA Ul. Rożańskiego 29, 32-085 Modlniczka Tel. 602 272 241

Zdjęcie nr 8 – tablice informacyjne przy rondzie w ciągu ul. Wita Stwosza w Krakowie

W SPRAWIE DOSTAW DO DOMU SKONTAKTUJ SIĘ Z "LEKKER LEKKER!" NA: https://www.facebook.com/LekkerLekkerPL/ https://www.instagram.com/lekkerlekkerpl/

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

Rusza III nabór do projektu Małopolska Niania 2.0

Regionalny Ośrodek Pomocy Społecznej rozpoczął kolejny nabór do projektu Małopolska Niania 2.0. Wnioski można składać do 26 sierpnia.

rogram skierowany jest do rodziców, którzy ze względu na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do lat 3 nie mogą podjąć lub utrzymać pracy, jak również rodziców powracających z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i wychowawczego. Wsparcie w ramach projektu może być przeznaczone wyłącznie na opiekę nad dzieckiem urodzonym nie wcześniej niż 1.09.2017 r., które na dzień złożenia wniosku ukończyło przynajmniej 20 tydzień życia. Projekt skierowany jest do wszystkich Małopolan. Z dofinansowania nie może korzystać:

Poszukujesz opieki nad dzieckiem do lat 3?

Weź udział w projekcie

Małopolska Niania 2.0 i skorzystaj z dofinansowania kosztów zatrudnienia niani

www.rops.krakow.pl

Seniorze, zapisz się na zajęcia!

okalny Ośrodek Wiedzy i Edukacji w gminie Wielka Wieś będzie prowadził drugą edycję Akademii Seniora Aktywnego (ASA). Mamy nadzieję, że kolejna edycja będzie cieszyła się tak ogromną popularnością jak poprzednia. Dzięki udziałowi w Projekcie ASA LOWE 2.0 zostanie przygotowana oferta warsztatów i zajęć finansowanych z pozyskanych środków zewnętrznych kierowana do seniorów. Celem projektu jest wzmocnienie aktywności społecznej, edukacyjnej, twórczej i zdrowotnej wśród osób starszych powyżej 60. roku życia. W połowie sierpnia ruszą zapisy na poszczególne zajęcia. Zapisów będzie można dokonać telefonicznie pod numerem telefonu 603 229 264 lub przez e-mail lowe@wielka-wies.pl. Zachęcamy również do śledzenia naszego facebooka. Uchylając rąbka tajemnicy, możemy zdradzić, że w wachlarzu przygotowanych warsztatów i zajęć znajdą się warsztaty florystyczne, ceramiczne, kurs komputerowy i kurs języka angielskiego. Więcej informacji wkrótce, miejmy nadzieję, że pandemia nie pokrzyżuje nam planów. Joanna Denko Szerzej o projekcie ASA LOWE 2.0 pisaliśmy w lipcowym wydaniu WiadomościWW (przypis redakcji).

fot. archiwum UG

y osoba, która korzysta/ła z dofinansowania w ramach poprzednich naborów do projektu „Małopolska Niania 2.0” (jako rodzic/drugi rodzic/opiekun dziecka); y osoba, która była/jest nianią dziecka, na które przyznano dofinansowanie na opiekę w ramach projektu „Małopolska Niania 2.0”. Szczegóły na temat tego projektu uzyskają Państwo na stronie internetowej ROPS (www.rops.krakow.pl) oraz w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi (adres e-mail: gops@wielka-wies.pl, tel.: 12 419 11 01, 12 419 04 40). JP

Respirator już w szpitalu! Respirator, który został zakupiony z pieniędzy uzbieranych w ramach zrzutki.pl trafił już na oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii w Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II. JP

REKLAMA

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

Cmentarzysko pierwszych chrześcijan w Modlnicy W 2008 roku, w trakcie budowy północnego fragmentu obwodnicy Krakowa (droga krajowa nr 94), archeolodzy z Krakowskiego Zespołu do Badań Autostrad, na zlecenie Głównej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, przeprowadzili obszerne, ratownicze badania wykopaliskowe. Rezultaty tych prac przewyższyły ich najśmielsze oczekiwania. Agata Sztyber Instytut Archeologii UJ

graf. Michał Podsiadło

dkryto ślady osadnictwa od epoki kamienia po czasy nowożytne – tysiące zabytków, które pozwalają nam wyobrazić sobie i odtworzyć życie ludzi zamieszkujących tereny dzisiejszej gminy Wielka Wieś na przestrzeni dziejów. Najpierw z południowej Europy przywędrowała tu ludność, która przyniosła umiejętność hodowli i uprawy roli – „pierwsi małopolscy rolnicy”. Miejsce to doceniła także ludność epoki brązu, lokując tu swoje pola uprawne, osady i cmentarzyska. Podobnie było w pierwszych wiekach naszej ery, kiedy nad większością Europy panowali Rzymianie, a ich wpływy docierały nawet do Modlnicy, o czym świadczy między innymi znaleziony tutaj denar cesarza Kommodusa (lata 176–180 n.e.). Wiedzę o ludziach zamieszkujących interesujący nas obszar w okresie wczesnego średniowiecza przyniosło odkrycie w południowej części obecnej wsi Modlnica cmentarzyska, użytkowanego od połowy XI do około połowy XII stulecia. Było to więc jeszcze na długo przed tym, zanim w Modlnicy wybudowano pierwszy kościół. Na cmentarzysku chowano jednak już na pewno chrześcijan. Świadczy o tym chociażby sama forma pochówku – szkieletowy, zorientowany na linii wschód–zachód. Trzeba bowiem pamiętać, że niemal do końca X wieku plemiona zamieszkujące obszar Polski, paliły swoich zmarłych na stosie. Zmiana sposobu traktowania zmarłego jest jednym ze znaków chrystianizacji.

graf. Michał Podsiadło

Od kiedy Małopolska włączona została w obręb państwa pierwszych Piastów, a Kraków stał się siedzibą biskupa, na terenach tych rozpoczęto zorganizowaną, trwałą akcję chrystianizacyjną. Był to jednak proces długotrwały,

bowiem tej wielkości obszar, jakim jest diecezja krakowska, nie od razu pokrył się gęstą siecią parafii. Mieszkańcy Małopolski musieli przejść długą drogę, zanim z pogan stali się „pełnoprawnymi” wyznawcami Chrystusa. Obraz tych przemian obserwujemy właśnie na cmentarzysku w Modlnicy, na którym chrześcijański obrządek pogrzebowy przesycony jest jeszcze wieloma elementami nawiązującymi do tradycji pogańskich. Najlepszym tego dowodem jest wyposażanie zmarłych w dary grobowe. W grobach znajdowane są naczynia, w których zapewne znajdowało się pożywienie dla zmarłego na drogę w zaświaty. Zmarły dostawał też nóż, czasem osełkę lub krzesiwo. Jednemu z dzieci włożono do grobu glinianą grzechotkę. Interesującymi znaleziskami są monety, które mogły pełnić funkcję „obola zmarłych”. Były to głównie srebrne denary saksońskie, ale mamy też przykład rodzimego mennictwa w postaci denara książęcego Bolesława Śmiałego. Groby kobiece wyróżniają się obecnością biżuterii. Są to różnego rodzaju srebrne i szklane pierścionki oraz kolie barwnych paciorków. Najczęściej jednak występują najmodniejsze wówczas

tzw. kabłączki skroniowe – srebrne kółka z jednym końcem, zawiniętym w charakterystyczne esowate uszko, za pomocą którego ozdoby przywieszano do opasek noszonych na czole. Zmarli często chowani byli w drewnianych obstawach lub skrzyniach, które w późniejszych czasach przyjęły formy trumien. Wśród 139 grobów odkrytych do tej pory na cmentarzysku w Modlnicy jeden jest wyjątkowy. Złożono w nim ciało starszej kobiety, które ułożone było w nietypowy sposób, a mianowicie na brzuchu, twarzą do ziemi. Dodatkowo zmarłą przygnieciono trzema głazami. W ten sposób traktowano osoby podejrzane o czary, których obawiano się i uważano, że mogą szkodzić żywym nawet po śmierci. Takie pochówki określa się dzisiaj mianem antywampirycznych. Prace wykopaliskowe na cmentarzysku w Modlnicy kontynuowane są cały czas przez Instytut Archeologii UJ. Studenci archeologii odbywają tutaj swoje praktyki terenowe, zgłębiając arkana zawodu i wydobywając na światło dzienne kolejne świadectwa długiej i bogatej historii tych terenów.

fot. archiwum Zespołu Modlniczanki

W Modlniczce powstała nowa parafia Od lipca br. w Modlniczce przy ul. Faustyny 9 funkcjonuje nowa parafia pw. Miłosierdzia Bożego, a pierwszym proboszczem tejże parafii został ks. Józef Zwoliński. JP

Nowe zagospodarowanie terenu koło stawu w Modlniczce

taw w Modlniczce nabierze zupełnie nowego charakteru z uwagi na ciekawą infrastrukturę sportową. Niebawem pojawią się tam linaria, urządzenia do ćwiczeń, skate park czy stojaki rowerowe. Zagospodarowanie tej przestrzeni będzie możliwe dzięki dofinansowaniu w wysokości 152 320 zł z „Małopolskiej infrastruktury rekreacyjno-sportowej – MIRS”, jakie Województwo Małopolskie przyznało gminie Wielka Wieś. Celem tego projektu jest poprawa jakości życia mieszkańców Małopolski w zakresie kultury fizycznej, sportu i rekreacji. JP OGŁOSZENIE

W Białym Kościele ruszają kolejne inwestycje Przy Szkole Podstawowej w Białym Kościele już wkrótce realizowane będą kolejne inwestycje: y boisko sportowe o nawierzchni trawiastej o wymiarach 18 x 38 m, y bieżnia trzytorowa wokół boiska sportowego o nawierzchni poliuretanowej, y skocznia w dal z częściowym wykorzystaniem toru bieżni, y uzupełnienie: ogrodzenie, piłkochwyty, oświetlenie, monitoring, zieleń. Inwestycja zostanie oddana do użytkowania na początku października br. Wartość zadania to ponad 400 000 zł, obejmuje współfinansowanie ze środków zewnętrznych PROW na lata 2014– 2020. JP

REKLAMA

AGENCJA UBEZPIECZENIOWA

Małgorzata Borkiewicz

tel. 606 33 93 15

Dofinansowanie na budowę kanalizacji w Będkowicach Gmina Wielka Wieś otrzymała promesę na dofinansowanie w wysokości niespełna 2 mln zł dla projektu „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Będkowice, faza V” z Regionalnego Programu Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. W ramach zadania skanalizowane zostanie centrum Będkowic; powstanie sieć o długości 3,2 km. Promesę odebrał zastępca wójta gminy – Karol Tucharz. JP

ubezpieczenia komunikacyjne, rolne, majątkowe, turystyczne, na życie

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

Zamieszkaj TU – dlaczego zamieszkałam w Tomaszowicach Dziś udało się nam porozmawiać z rdzenną mieszkanką Tomaszowic – panią Anią, która opowiedziała o tej urokliwej wsi z precyzyjną wręcz dokładnością.

fot. archiwum GEO Consulting

eraz o Tomaszowicach wiemy już chyba wszystko – świetna lokalizacja i mnóstwo terenów zielonych. Do tego wiele innych atrakcyjnych atrybutów, które posiada ta podkrakowska miejscowość. Zapraszam do przeczytania wywiadu, który być może oczaruje Was na tyle, że szukając domu lub działki, wybierzecie Tomaszowice. Małgorzata Poznańska GEO CONSULTING: Na początek proszę mi powiedzieć, jak się Pani mieszka w Tomaszowicach? Pani Ania: Wspaniale! To moje miejsce na ziemi i nie wyobrażam sobie mieszkania gdzie indziej. Osobiście uważam, że jest to idealne miejsce do zamieszkania. W zasadzie wszędzie jest blisko, a jednak to ciągle strefa wiejska z dostępem do licznych terenów zielonych, lasów, łąk i dolinek. Wspominała Pani, że mieszka w Tomaszowi� cach od urodzenia. Czy zauważyła Pani ja� kieś zachodzące zmiany na przestrzeni tego czasu? Są to zmiany na plus czy na minus? Oczywiście na plus. Zmieniająca się infrastruktura, dobre drogi i chodniki poprawiające bezpieczeństwo zarówno kierowców, jak i pieszych. Niedawno zamontowano w Tomaszowicach miernik prędkości oraz czujnik

pomiaru jakości powietrza. Są też plany zaaranżowania terenu przy drodze wokół Dworu na rekreacyjne miejsce z ławeczkami, gdzie można będzie pospacerować, ale także usiąść, spotkać się i porozmawiać.

a rozkład jest dostosowany do potrzeb mieszkańców. Niedaleko od granicy Tomaszowic z Ujazdem jest też przystanek linii 268, którą można dotrzeć do Krakowa.

Czy może mi Pani powiedzieć coś więcej na temat Tomaszowic? Chodzi mi głównie o za� budowę, ruch uliczny i otaczającą zieleń? Zabudowa jest coraz gęstsza, domy i osiedla rosną jak na drożdżach. Ruch uliczny jest umiarkowany, w zależności od pory dnia, bardziej intensywny w czasie dojazdów do i z pracy. Dla mnie nie jest w ogóle uciążliwy, mimo że mieszkam przy głównej ulicy, ale może to kwestia przyzwyczajenia. Zieleni na szczęście jest wciąż dużo, nie brakuje polnych dróżek, gdzie można pospacerować, a w kilkanaście minut dojść do lasu. Teraz, wiosną, możemy podziwiać też ogromne powierzchnie pięknie kwitnących pól rzepakowych.

Czy korzysta Pani ze szlaków rowerowych bądź pieszych? Są takowe? Oczywiście, że są. Zresztą nawet główna droga wiodąca przez Tomaszowice jest oblężona przez rowerzystów. Słyszałam, że niektórzy mieszkańcy nazywają tę trasę Tour de Pologne... Szlakiem czarnym można rowerem dojechać do Wielkiej Wsi, a stamtąd do Ojcowa. Jest też dużo innych tras, m.in. do Doliny Kluczwody, Kobylańskiej, Bolechowickiej. Często spaceruję ulicą Brzozową, która kończy się wejściem do lasu. W zależności od obranego kierunku możemy dotrzeć do Wielkiej Wsi lub też idąc wzdłuż rzeki Wedonki, dotrzeć do Jaskini Borsuczej i jaskini Wilczy Skok w wąwozie podskalańskim.

Czy korzysta Pani z komunikacji publicznej (busów, autobusów)? I jak ją Pani ocenia? Osobiście nie korzystam, aczkolwiek mamy tutaj linie autobusową nr 230 oraz linię nocną. Autobusy jeżdżą stosunkowo często,

Czy w Tomaszowicach są place zabaw bądź inne miejsca przeznaczone dla dzieci? Tak, jest jeden nieduży ale zadbany plac zabaw przy OSP [wielofunkcyjny budynek należący do Ochotniczej Straży Pożarnej –

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Jako młoda mama na pewno orientuje się Pani w tema� cie placówek edukacyjnych. Czy w najbliższej okolicy jest szkoła lub przedszkole? Czy może Pani coś o nich więcej powiedzieć? Syn uczęszcza do przedszkola w Modlnicy, jest to najbliższa samorządowa placówka edukacyjna. W Tomaszowicach niestety nie ma ani przedszkola, ani żłobka. A szkoda, bo ze względu na rosnącą ilość mieszkańców z pewnością taka placówka cieszyłaby się ogromnym powodzeniem. Czy w miejscowości, w której Pani mieszka, są organi� zowane jakieś zajęcia dodatkowe dla dzieci i dorosłych? Jeśli tak, to jakie i gdzie? Tak, są organizowane. Na terenie OSP w okresie przerwy wakacyjnej są organizowane zajęcia w świetlicy. Mamy tam również całoroczne zajęcia pilates dla dorosłych. Istnieje również wspaniała grupa Tomaszowianie, zrzeszająca ludzi pielęgnujących tradycję. Działa grupa kolędniczą Herody, która rokrocznie zajmuje miejsca na podium w Przeglądzie Grup Kolędniczych w Bukowinie Tatrzańskiej. Ogromne uznanie należy się również Zespołowi Tomaszowianie za całokształt pracy i wysiłek włożony w kultywowanie tradycji. Na terenie Tomaszowic organizowane są różnego typu warsztaty: np. modowe z kreowania własnego stylu czy też lepienia pierogów – dla dzieci. Są prowadzone również zajęcia z jogi. Warto również skorzystać z oferty stadniny koni na Podskalanach, gdzie można nauczyć się jazdy konnej. A jeśli chodzi o Internet, to rozumiem, że nie ma z nim problemu? Jest tutaj kilka firm świadczących usługi dostępu przewodowego i bezprzewodowego. Został już nawet zainstalowany światłowód. Mieszkańcy szeroko korzystają z komunikacji przez Internet. Jest to świetne źródło, aby być na bieżąco ze wszystkimi wydarzeniami. Na portalu społecznościowym zostały utworzone grupy zrzeszające mieszkańców; zachęcam gorąco do dołączenia do nich: Tomaszowice z Rodzinnych Albumów, Tomaszowice Czyste Powietrze, Społeczność Tomaszowice, Tomaszowianie, OSP Tomaszowice. Jak ocenia Pani Urząd Gminy Wielka Wieś? Bez zastrzeżeń. Myślę, że drogą do sukcesu, czyli dobrej wzajemnej współpracy, jest z jednej strony umie-

jętność słuchania, a z drugiej odpowiednie komunikowanie wszelkiego rodzaju potrzeb. Sołtys oraz radny bardzo się angażują. Organizowane są zebrania dla mieszkańców, na których wspólnie omawiane są istotne zagadnienia, problemy oraz nowe pomysły. Jakie są według Pani plusy lokalizacji, w której Pani miesz� ka, a które doceniłaby osoba poszukująca działki budowla� nej lub domu w tej okolicy? Największym plusem jest bliskość miasta, a co za tym idzie nieduża odległość do pracy, czyli stosunkowo krótki czas dojazdu i oszczędność czasu. Dobra komunikacja jest chyba jednym z najistotniejszych kryteriów dla osób szukających swojego miejsca na ziemi. W bliskiej okolicy jest też sporo dobrze wyposażonych sklepów, dwa ośrodki zdrowia, stacja benzynowa, apteki, a więc wszystko to, co potrzebne w codziennym życiu. Dosłownie w kilka minut można dojechać do większych galerii handlowych. Tomaszowice mają też wspaniałe walory turystyczne, w pogodne dni widać stąd Tatry, jest jeszcze dużo dzikich terenów zielonych, gdzie można spotkać sarny, bażanty, a nawet dziki. Myślę, że to rozwiązanie się świetnie sprawdza – pracuję w dużym mieście, ale mieszkam na terenie wiejskim. A czy są jakieś minusy? Jeśli tak, to jakie? Nie widzę żadnych minusów. Czy mogłaby Pani podsumować naszą rozmowę i do� słownie w dwóch zdaniach powiedzieć przyszłym poten� cjalnym mieszkańcom, dlaczego poleca Pani zamiesz� kać w Tomaszowicach? Tomaszowice są moim zdaniem jedną z najlepszych lokalizacji w północnej części obwodnicy Krakowa. Atrakcyjne tereny, ale przede wszystkim bardzo przyjaźni Mieszkańcy, którzy potrafią wspólnie zadbać zarówno o tradycję, jak i o to, aby wszystkim nam mieszkało się tutaj jak najlepiej.

Rozmawiała Małgorzata Poznańska GEO CONSULTING lokalne biuro nieruchomości – specjalizuje się w obsłudze rynku nieruchomości gruntowych, domów oraz inwestycji deweloperskich w bezpośrednich okolicach Krakowa. Główny obszar działania to gminy: Wielka Wieś, Zabierzów, Zielonki, Michałowice. Kontakt – zgłoś swoją nieruchomość: tel. 515 120 344 | www.geo-consulting.pl

REKLAMA

E: lekcje1angielski@gmail.com T: +48 795 497 990

fot. archiwum GEO Consulting

przyp. red.] na wprost dworu w Tomaszowicach. Istnieje też duże ogrodzone boisko sportowe, na którym co roku organizowany jest dzień dziecka.

WIADOMOŚCIWW | 8/2020 (17)

Co zrobić z kredytem frankowym? Przez kilka ostatnich lat nie milkły dyskusje dotyczące kredytów bankowych zaciągniętych w latach 2006–2009, które w swoich zapisach odwoływały się do kursu franka szwajcarskiego. W tej kwestii w 2011 roku uchwalono tzw. ustawę antyspreadową, zaś politycy okazjonalnie dyskutowali o problemie tzw. kredytów frankowych. adw. Piotr Ochalik partner Firmy Prawniczej Ochalik & Michalczyk

o, iż nie doszło do uchwalenia żadnej ustawy, okazało się rozwiązaniem szczęśliwym dla kredytobiorców. Ryzyko związane z przyjęciem ustawy dotkniętej jakąkolwiek wadą, co sektor bankowy bezlitośnie by wykorzystał, lub ustawy wręcz sprzecznej z konstytucją, było zbyt wysokie, i zamiast rozwiązać problem, tylko by go skomplikowało.

Na szczęście wyrok TSUE z dnia 3 października 2019 r. (C-260/18) oraz aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych przyjmuje argumenty kredytobiorców. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z umową kredytu indeksowanego kursem CHF (np. mBank, Millennium, Getin Bank, Kredyt Bank,) czy denominowanego (np. Deutsche Bank, Raiffeisen Bank, BZ WBK, Nordea Bank, PKO BP) sądy przyjmują – opisując w pewnym uproszczeniu – iż zapis dający bankom wyłączne prawo do określania kursu CHF na potrzeby wykonywania umów jest niedozwolony. Nadto sądy wskazują na to, iż kredytobiorcy zbyt po-

wierzchownie byli informowani przez bank o ryzyku kursowym. Powyższe wady umów powodują, iż umowa kredytowa jest nieważna. Zatem kredytobiorca zwraca bankowi kwotę oddaną mu do dyspozycji (w nominale, bez jakichkolwiek odsetek), a bank zwraca kredytobiorcy całość dokonanych przez niego wpłat. Oczywiście w tym zakresie może nastąpić potrącenie. Takie rozwiązanie jest bardzo korzystne dla kredytobiorcy i niestety nie powinno się oczekiwać, iż banki dobrowolnie (czyli bez procesu sądowego) zgodzą się na takie rozliczenie. Tutaj jednak ustawodawca wprowadził korzystne rozwiązanie dla kredytobiorców, albowiem niezależnie od wartości umowy kredytowej opłata sądowa zawsze wynosi 1000 zł.

fot. M. Heród

Sytuacja bowiem jest taka, iż „od zawsze” obowiązujące prawo umożliwiało przeprowadzenie skutecznego sporu z bankiem, a problemem była pewna niechęć wymiaru sprawiedliwości do wyraźnego przyznania racji kredytobiorcom, co spowodowałoby zalew sądów takiego rodzaju sprawami. Do tego dochodziła psychologiczna argumentacja, iż „kredytobiorcy widzieli, co brali”,

próbowali zaoszczędzić poprzez spekulację, więc nie powinni teraz mieć do nikogo pretensji.

Innowacyjne formy zdrowotne W dniach 7–8 lipca Stowarzy� szenie „Być Szczęśliwym” na czele z koordynatorem p. Anną Bałą zorganizowało projekt pn. „Innowacyjne formy zdrowotne integrujące osoby niepełno� sprawne ze społeczeństwem”.

rojekt był współfinansowany przez powiat krakowski, partnerem wydarzenia był Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi. Celem projektu było wspomaganie rozwoju ruchowego, poznawczego, emocjonalnego oraz społecznego dzieci i młodzieży z powiatu krakowskiego. Podczas pobytu w Coniraya w miejscowości Sieborowice koło Krakowa uczestnicy zwiedzili cały ośrodek, wysłuchali opowieści o alpakach, lamach oraz wielbłądach. Wzięli udział w spacerze z alpakami, podczas którego mogli je karmić, głaskać, przytulać czy zrobić sobie zdjęcie. Dzieciom najbardziej spodobał się alpak Tofik oraz alpak Sabidek. Pani terapeutka zorganizowała zabawę, w której każde dziecko mogło poprowadzić alpakę wokół kręgu, co było nie lada wyczynem. Wizyta u wielbłądów Kacpra, Melchiora i Baltazara zrobiła wrażenie nie tylko na najmłodszych. Spotkanie z lamami było również ciekawym doznaniem, najmłodsi mogli wówczas zadać nurtujące ich pytania. Z końcem wizyty dzieci z wielkim zapałem samodzielnie ścierały na tarce marchewki dla zwierzątek. Każdy uczestnik otrzymał na pamiątkę Dyplom Przyjaciela Alpak oraz pracę plastyczną do wykonania w domu. Serdecznie dziękujemy za tak duże zainteresowanie projektem oraz przyjazną atmosferę, która, mamy nadzieję, zaowocuje w przyszłości. Małgorzata Heród

19 OGŁOSZENIE

Półkolonie z GOKiS Trwają półkolonie z Gminnym Ośrodkiem Kultury i Sportu w Wielkiej Wsi organizowane we współpracy z Tennis & Country Club w Giebułtowie.

„Edukatornia” – oferta warsztatów podnoszących kompetencje mieszkańców LGD Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa Niezmiernie miło nam jest poinformować, iż pod koniec kwietnia br. Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa złożyło do weryfikacji przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego kolejny projekt grantowy, tym razem z zakresu edukacji i ekologii (zadania dotyczące wzmocnienia kapitału społecznego, w tym przez podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska i zmian klimatycznych, także z wykorzystaniem rozwiązań innowacyjnych). Wspomniany projekt to efekt 15 miniprojektów grantowych złożonych przez organizacje pozarządowe z terenu pięciu podkrakowskich gmin (Igołomia-Wawrzeńczyce, Kocmyrzów-Luborzyca, Michałowice, Wielka Wieś i Zielonki). Aktualnie nasza oferta jest weryfikowana przez UMWM i jeśli wszystko przebiegnie pomyślnie, bezpłatne szkolenia i warsztaty będą realizowane w latach 2020–2021. A wachlarz szkoleń jest bar-

dzo szeroki i różnorodny: od warsztatów muzycznych, sztuki ludowej, rękodzieła, artystyczno-ekologicznych po zajęcia z bezpieczeństwa ruchu drogowego, genealogii, popularyzacji nauk ścisłych czy kreowania postaw proekologicznych, a także wiele innych. Każdy znajdzie coś dla siebie. Przypomnijmy, że grant będzie realizowany w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014– 2020 z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Szczegółowe informacje na temat projektu i naszych innych działań znajdą Pań stwo na stronie www.koronakrakowa.pl oraz w biurze Stowarzyszenia pod adresem: remiza OSP, ul. Szomańskiego 1, Zagórzyce Dworskie. Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

78,82% gmina Laskowa 78,28% gmina Trzciana 78,27% gmina Sułoszowa 78,21% gmina Wielka Wieś 78,13% gmina Żegocina 77,37% gmina Polanka Wielka 77,31% gmina Zielonki 77,05% gmina Zabierzów 76,69% gmina Wiśniowa 76,29% gmina Iwkowa

Wycieczka za frekwencję Gmina Wielka Wieś znalazła się wśród 10 gmin Małopolski o najwyższej frekwencji w II turze wyborów prezydenckich. Zwycięskie gminy otrzymają z funduszy województwa małopolskiego bony o wartości 50 tys. złotych na organizację wycieczek szkolnych dla dzieci ze szkół podstawowych. JP

REKLAMA

zestawy obiadowe: WEGE, FIT, MEAT wyroby własne zamrożone bezpieczne dowozy gmina Wielka Wieś poniedziałek–piątek weekendy obsługa imprez: komunie, chrzciny, urodziny, wesela lokal 130 m2 + letni ogródek na wyłączność

kino plenerowe

29 sierpnia 2020 Wierzchowie - centrum godz. 21.00

Wiadomości WW 8 (17)

Articles inside

Seniorze, zapisz się na zajęcia

Rosnące maszty

W NUMERZE TAKŻE