Wiadomości WW 1(10)/2020 styczeń

Egzemplarz bezpłatny

1

2020 styczeń

ISSN: 2657-7429

Magazyn informacyjno-kulturalny mieszkańców gminy Wielka Wieś

WIADOMOŚCI

TEMATNUMERU

W NUMERZE TAKŻE:

Ceny za wywóz odpadów w górę

Rozstrzygnięcie XI Konkursu Fotograficznego 10

– od nowego roku podwyżka opłat

O zalewie śmieci i kosztach – przeczytasz więcej na stronie 6

Gminny Kiermasz Świąteczny

Przypalony obwarzanek

8

16

Gminne Zawody Pływackie 18

2

1/2020 STYCZEŃ

Szanowni Czytelnicy! Dystrybucję „Wiadomości WW” prowadzi Poczta Polska w formie druku bezadresowego, który powinien być doręczany do skrzynek pocztowych. Jeśli do kogoś z Państwa czasopismo nie dociera, bardzo prosimy o informację pod adresem: gazeta@wiadomosciww.pl

SPIS TREŚCI 4 5

Kolejny numer już w lutym w Twojej skrzynce pocztowej!

Odnawialne Źródła Energii Zakończyła się tegoroczna edycja Krakowskiego Inkubatora Kultury

12

TEMAT NUMERU

12

6

Spodziewana podwyżka.

Jak będzie za rok?

7 8 9

Kolędujmy wszyscy wraz!

Gminny Kiermasz Świąteczny

16 18 18 19 19

10 11

14 15

Jubileusz 50-lecia małżeństw w gminie Wielka Wieś Piękno naszej gminy w obiektywie Razem możemy zdziałać wiele!

Spotkanie z wójtami i burmistrzami gmin i miast powiatu krakowskiego Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa – planowane konkursy na działania przedsiębiorcze Dom jako produkt ekologiczny?

Podsumowanie projektu „Przestrzeń dla seniorów 2.0” Przypalony obwarzanek Gminne zawody pływackie Mikołajkowa tradycja IBUK Libra w bibliotece Pierwsza gwiazdka

fot. Karina Andrzejczyk

fot. archiwum UG Wielka Wieś

INWESTYCJE I WYDARZENIA

Otwarta strefa aktywności W Białym Kościele przy szkole podstawowej powstała Otwarta Strefa Aktywności. Zadanie realizowane było z funduszy zewnętrznych, o czym pisaliśmy w poprzednich numerach. Z dobrze zagospodarowanej strefy rekreacyjnej można już korzystać.

Dojście od parkingu szkoły (w godzinach otwarcia) lub chodniJP kiem od ul. Twardowskiego.

Jasełka u najmłodszych W okresie przedświątecznym w Żłobku Samorządowym w Modlniczce zorganizowano wspólne kolędowanie z dziećmi i ich rodzicami.

JP Debiut na scenie nasze maluszki mają już więc za sobą!

REDAKCJA Joanna Patej – redaktor naczelna Adam Wójcik – redaktor prowadzący Małgorzata Gibas, Grzegorz Kołacz, Alicja Machnik, Jacek Pietrzyk, Beata Skowronek, Aleksandra Socha, Przemysław Wiącek, Magdalena Zarychta, Małgorzata Żurek

Wydawca Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Wielkiej Wsi ISSN: 2657-7429

Fotografia na okładce (zdjęcie wykonane podczas Gminnego Kiermaszu Świątecznego): Joanna Patej Zachęcamy do kontaktu za pośrednictwem e-maila: Teksty do publikacji w gazecie wraz ze zdjęciami prosimy przesyłać na adres: gazeta@wiadomosciww.pl W celu zamieszczenia reklamy: reklama@wiadomosciww.pl

Egzemplarz bezpłatny

Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treści publikowane przez Reklamodawców. Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania nadesłanych tekstów.

Projekt graficzny i skład: Mateusz Nizianty

Nakład 4000 egz.

Opracowanie i druk INSMEDIA ul. Gdyńska 23, Kraków Korekta: Anna Piechota

Chcesz sprzedać lub wynająć nieruchomość?

Zaufaj profesjonalistom! zespół profesjonalnych doradców

20

20 lat doświadczenia

gwarancja szybkiej i zyskownej sprzedaży

50

50 oddziałów w całej Polsce

Gmina Zielonki to atrakcyjny obszar, ceniony przez naszych Klientów.

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: ul. Jesionowa 10/2, Kraków

polnoc@polnoc.pl

+48 12 638 48 88

www.polnoc.pl

REKLAMA

REKLAMA

OKRĘGOWA STACJA KONTROLI POJAZDÓW

PEŁNY ZAKRES BADAŃ

Modlnica, ul. Częstochowska 130 tel. 12 416 10 10

4

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII W XIX wieku Thomas Edison wynalazł żarówkę, urządzenie emitujące światło dzięki energii elektrycznej. Od tego momentu rozwój cywilizacyjny ludzkości powoduje ciągły wzrost zapotrzebowania na energię, który zaspokajany był, i nadal jest, w przeważającej części dzięki paliwom kopalnym.

Przemysław Wiącek Referat Ochrony Środowiska Urząd Gminy w Wielkiej Wsi Wzrost świadomości na temat zatruwania środowiska, w tym szczególnie powietrza, przez wykorzystywanie węgla czy uranu spowodował zwrot kierunku rozwoju przemysłu energetycznego. Zaczęto dostrzegać potencjał w naturalnych, i co najważniejsze, odnawialnych źródłach, z których można pozyskiwać energię: wody, powietrza oraz słońca.

Udział OZE w polskiej energetyce systematycznie wzrasta, w roku 2018 stanowił 11,16% całości zużytej energii, jednak porównując tę liczbę z celem 25% udziału, widzimy, że przed naszą energetyką długa droga. Aby temu sprostać, rozwój energii odnawialnej musi przebiegać dwutorowo, obejmować reformy w dużych spółkach energetycznych oraz rozwój instalacji prosumenckich. Rozwój OZE w Polsce jest ważny nie tylko z powodu zaspokajania potrzeb energetycznych czy wykonywania celów unijnych. Rozwój OZE jest też szansą na czystsze powietrze, szczególnie zimą.

Prąd z paneli fotowoltaicznych, ciepła woda z kolektorów słonecznych, ciepłe powietrze z pomp ciepła może zastąpić „kopciuchy” z naszych miejscowości.

Walkę o czyste powietrze należy prowadzić wielotorowo

Tauron, Energa, Enea czy Polska Grupa Energetyczna mogą sobie pozwolić na budowę farm fotowoltaicznych, farm wiatrowych czy elektrowni na biomasę, jednak dla prywatnych osób inwestycja w indywidualne instalacje OZE często przewyższa możliwości budżetowe. Firmy energetyczne wprowadzają programy budowy instalacji OZE dla swoich klientów, w bankach można otrzymać preferencyjny, zielony kredyt na taką inwestycję. Jednak w tych przypadkach całość finansowania spada na mieszkańca. Aby uzyskać oczekiwane rezultaty, należy wspomóc ich różnego rodzaju dofinansowaniami. Dofinansowania mają na celu nie tylko pomoc finansową, przede wszystkim mają spowodować wzrost zainteresowania ludzi odnawialną energią. Mieszkańcy gminy Wielka Wieś mogą uzyskać dofinansowanie z trzech źródeł, tj. z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz w Urzędu Gminy Wielka Wieś.

W NFOŚiGW w ramach programu „Mój Prąd” możemy uzyskać zwrot pieniędzy za wybudowaną instalację fotowoltaiczną w wysokości do 5 tysięcy złotych oraz możliwość odliczenia kosztów od podatku w ramach ulgi termomodernizacyjnej. Większy wybór instalacji OZE, na które można uzyskać dofinansowanie, jest w programie „Czyste Powietrze”, prowadzonym przez WFOŚiGW w Krakowie, oprócz instalacji fotowoltaicznej są też pompy ciepła, kolektory słoneczne oraz kotły na biomasę. Tutaj można zyskać do 53 tysięcy złotych.

Gmina Wielka Wieś razem z 40 innymi gminami Małopolski bierze udział w projekcie „Partnerski projekt budowy instalacji odnawialnych źródeł energii dla gmin

Województwa Małopolskiego”, w ramach którego gmina pozyskała środki na dofinansowanie 191 instalacji fotowoltaicznych, 28 kolektorów słonecznych, 26 pomp ciepła oraz 2 kotłów na pellet. Wykonanie instalacji uzyskało wsparcie finansowe ze środków UE, a łączna wartość projektu w naszej gminie wynosi ok. 5,5 mln zł.

W projekcie można uzyskać do 60% dofinansowania, pozostałe 40% stanowi wkład własny mieszkańca. Wybrany przez gminy wykonawca zakupuje i montuje instalacje OZE na nieruchomościach zgłoszonych do projektu. Mieszkańcy zostaną przeszkoleni do obsługi urządzeń, a także przez 5 lat mogą liczyć na naprawę lub wymianę wadliwych elementów. Obecnie trwa procedura przetargowa na budowę instalacji OZE wśród mieszkańców.

W gminie planowane jest zainstalowanie 5 instalacji fotowoltaicznych na budynkach publicznych oraz 247 instalacji OZE u mieszkańców. Nadal można zgłosić chęć udziału w gminnym projekcie, jednak wiąże się to z wpisaniem się na listę rezerwową. By tego dokonać, należy zgłosić się w Urzędzie gminy do pokoju 135, do podinspektora Przemysława Wiącka. Po wypełnieniu krótkiej ankiety nazwisko trafi do kolejki oczekujących na miejsce w programie. Lista rezerwowa stanowi dobrą podstawę do pozyskania środków na podobne projekty – pokaże, jak duże jest zainteresowanie oraz oczekiwania mieszkańców.

Walkę o czyste powietrze należy prowadzić wielotorowo poprzez edukację, ustawodawstwo, kontrole palenisk oraz wymianę kotłów na źródła ekologiczne. W poszukiwaniu rozwiązań warto pochylić się nad odnawialnymi źródłami energii, czystą i zeroemisyjną alternatywą dla tradycyjnych kotłów węglowych.

REKLAMA

Zakończyła się tegoroczna edycja Krakowskiego Inkubatora Kultury

fot. archiwum Fundacji WyspArt

„Krakowski Inkubator Kultury” to projekt adresowany do mieszkańców powiatu krakowskiego i realizowany od kilku lat przez Fundację WyspArt. Patronuje mu Gminna Biblioteka Publiczna.

Jego celem jest wspieranie małych inicjatyw społeczno-kulturalnych rozpoczynanych przez pojedyncze osoby lub grupy nieformalne. Tegoroczna edycja trwała od marca do listopada.

KIK2019 współfinansowany był przez Narodowy Instytut Wolności ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020.

Partnerami są: – Gmina Wielka Wieś – Gminna Biblioteka Publiczna w Wielkiej Wsi – Centrum Obywatelskie

Magdalena Zarychta Fundacja WyspArt Często mamy pomysł na działanie, które przyniesie nam satysfakcję, a jednocześnie jest pożyteczne społecznie. Potrzebujemy jedynie wsparcia finansowego i merytorycznego, a ponieważ nie występujemy w imieniu instytucji lub organizacji – nie możemy liczyć na tak zwane fundusze zewnętrzne.

Dla takich osób dobrym miejscem jest Krakowski Inkubator Kultury.

Tegoroczny Inkubator zakończył właśnie swoją pracę, dzięki której zrealizowano 9 projektów, na kwotę 9000 złotych: w Krakowie, Zabierzowie, Pisarach i Luborzycy. Jako efekt pomysłowości i pra-

cy uczestników Krakowskiego Inkubatora Kultury wydano dwie książki (na razie w wersji niskonakładowej), powstały dwa społeczne ogrody, przyprowadzono warsztaty plastyczne, fotograficzne, czytelnicze, taneczne i językowe, a także twórcze spotkania dla dzieci i rodziców. Jeden z warsztatów – na temat życia codziennego w Omanie – odbył się w Bibliotece w Wielkiej Wsi, która KIK-owi patronuje.

Polecamy Państwa uwadze przyszłoroczny KIK – o ile oczywiście uda się pozyskać dofinansowanie na to działanie. Więcej informacji na stronie Fundacji WyspArt.

6

TEMAT NUMERU

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

SPODZIEWANA PODWYŻKA. JAK BĘDZIE ZA ROK? Jeśli nie znajdziemy sposobu na zmniejszenie strumienia odpadów komunalnych – zarówno rządzący, jak i społeczeństwo – podwyżkom nie będzie końca.

Adam Wójcik Na tę decyzję Rady Gminy wszyscy mieszkańcy gminy Wielka Wieś oczekiwali z dużym niepokojem. Od dłuższego czasu było wiadome, że stawki za wywóz odpadów komunalnych muszą wzrosnąć. Pytanie było jedno: o ile?

W dniu 16 grudnia podjęta została uch­ wała „w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości stawki tej opłaty”. Metoda obliczania opłaty za wywóz odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych nie ulega zmianie. W dalszym ciągu opłatę miesięczną wylicza się jako iloczyn liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość oraz stawki opłaty za jednego mieszkańca, która będzie wynosić 23 zł.

Stawka opłaty rośnie zatem o nieco ponad 150%.

Równocześnie ustalono, że w przypadku gdy w danej nieruchomości nie zamieszkuje właściciel, postanowienia uchwały stosuje się również do osób, którym właściciel przekazał nieruchomość do korzystania lub do spadkobierców właściciela.

Radykalnemu podniesieniu uległa miesięczna staw­ka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w przypadku, gdy właściciel nieruchomości nie wypełnia obowiązku segregowania odpadów komunalnych. Stawka ta wynosić będzie 69 zł za jednego mieszkańca Podstawą do ustalenia liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość jest deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Wzór deklaracji oraz termin i miejsce jej składania można znaleźć m.in. na stronie internetowej gminy (wielka-wies.pl). Zaznaczmy, że jeżeli właściciel nieruchomości miał zadeklarowany odbiór odpadów segregowanych, to przy obecnej zmianie stawki nie musi składać nowej deklaracji. Natomiast jeśli odpady były gromadzone w sposób nieselektywny, to należy złożyć nową deklarację, gdyż od stycznia wszyscy, bez wyjątku, odpady muszą segregować.

Nowe stawki oraz nowe wzory deklaracji obowiązują od dnia 1 stycznia 2020 roku.

Numer konta, na który przekazywane są opłaty, pozostaje bez zmian.

Zasady odbierania odpadów w zamian za uiszczane opłaty uległy pewnym zmianom. Komunalne odpady zmieszane odbierane będą co dwa tygodnie w każdej ilości, według ustalonego harmonogramu. Także co dwa tygodnie będą odbierane odpady zielone ulegające biodegradacji (w ilości do 10 worków podczas każdej zbiórki). Odpady zielone ulegające biodegradacji nieprzekazywane firmie odbierającej odpady powinny być kompostowane lub (nieodpłatnie) przekazywane do punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK).

W uchwale Rady Gminy ustalono ostrożnie, że segregowane odpady szkła, papieru, tektury, tworzyw sztucznych, metali, opakowań wielomateriałowych oraz odpady opakowaniowe ulegające biodegradacji będą odbierane nie rzadziej niż raz w miesiącu. Jednak w warunkach przetargu dla firmy obsługującej odbiór odpadów wpisano postulat formułowany m.in. kilkakrotnie w Wiadomościach WW, że te odpady segregowane będą odbierane dwukrotnie w ciągu każdego miesiąca i mamy nadzieję, że tak właśnie będzie – nie zachęcajmy do spalania w zimie plastików i kartonów w piecach i kominkach.

Oczywiście wszystkie wyżej wymienione odpady nieodpłatnie można wywozić do PSZOK-u.

Meble i inne odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz zużyte opony (do 8 sztuk dla jednej nieruchomości w skali roku), mogą być oddawane do PSZOK-u (opony tylko do PSZOK-u!) lub podczas zorganizowanych zbiórek odpadów wielkogabarytowych sprzed posesji zgodnie z ustalonym harmonogramem.

Zmodyfikowane zostało ograniczenie dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych oddawanych do PSZOK-u na podstawie oświadczenia o pochodzeniu odpadu. Teraz będzie to do 0,5 m3 dla odpadów typu

styropian, wełna mineralna, pozostałości tapet oraz do 0,3 tony dla odpadów typu gruz betonowy, ceramiczny, ceglany, resztki glazury i terakoty, resztki płyt gipsowo-kartonowych, pozostałości paneli podłogowych itp. w skali roku na jedną nieruchomość.

Pamiętajmy, że administrator PSZOK-u może odmówić przyjęcia odpadów, jeżeli ich rodzaj i ilość wskazują na to, że nie powstały one na nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy.

Ze względu na dużą różnicę w cenie odbioru pomiędzy odpadami segregowanymi i zmieszanymi wprowadzone zostały dodatkowe regulacje. Mianowicie, odpady posegregowane niezgodnie z zasadami traktowane będą jako odpady zmieszane.

Operator odbierający odpady komunalne, stwierdzając naruszenie zasad selektywnej zbiórki, będzie sporządzać protokół zawierający informację o naruszeniu zasad segregacji oraz dokumentację fotograficzną. W konsekwencji mogą zostać naliczone dodatkowe opłaty.

Zgodnie z wymogami ustawy, mieszkańcy otrzymają zawiadomienia o zmianie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (za potwierdzeniem odbioru). Na pewno pojawi się też informacja na stronie www, ale zawiadomienie jest formą obowiązkową. Czekam na dzień, gdy ustawodawca zauważy, że wkraczamy w kolejną dekadę XXI wieku i pozwoli zawiadamiać mieszkańców drogą elektroniczną. Oczywiście, osoby nieposiadające adresu mailowego byłyby zawiadamiane tradycyjnymi kanałami.

Gdyby 80–90% mieszkańców wyraziło zgodę na otrzymywanie powiadomień na skrzynkę mailową lub SMS-em, oszczędność wyniosłaby około 40 tys. złotych!

Musimy mieć świadomość, że nowa cena będzie obowiązywać przez rok. Jak będzie w 2021 roku, w tej chwili trudno przewidzieć. Jeśli nie znajdziemy sposobu na zmniejszenie strumienia odpadów komunalnych – zarówno rządzący, jak i społeczeństwo – podwyżkom nie będzie końca.

7

Adam Wójcik Grupa była niezwykle silna: Święta Rodzina, Trzej Królowie, pastuszkowie, a nawet anioł. Występ był krótki, piętnastominutowy, ale przygotowanie barwnych strojów i bogatego repertuaru zajęło przecież dużo czasu i żal było nie zaprezentować ich przed szerszą publicznością.

– Ktoś rzucił hasło: „Przejdźmy po wsi” – wspomina pani Lilianna Wilk opowiadająca historię kolędników z Giebułtowa. Pierwszy pochód był niezapowiedziany.

Dzień świąteczny, wielu osób nie zastano w mieszkaniach. Ale na ulicy Masarskiej jest dom, gdzie gości przyjęto z ogromnym entuzjazmem. Fama o nowych przebierańcach rozeszła się błyskawicznie.

Od tego czasu „Giebułtowianie” kolędują co roku. Brali udział w Orszaku Trzech Króli do Domu Pomocy Społecznej w Więckowicach. Tegoroczne święto obchodzą u siebie, w Giebułtowie, między kościołem a remizą OSP. REKLAMA

fot. archiwum organizatorów

Pomógł przypadek. Kilka lat temu, w dniu Święta Trzech Króli, do Zielonek na przegląd kolędujących zespołów wybrali się „Giebułtowianie”...

fot. archiwum organizatorów

Kolędujmy wszyscy wraz!

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

8

fot. archiwum UG Wielka Wieś fot. Joanna Patej

fot. archiwum UG Wielka Wieś

GMINNY KIERMASZ ŚWIĄTECZNY Joanna Patej W przedświątecznym okresie na Plac Wspólnoty 1 w Szycach przybyli nie tylko mieszkańcy gminy Wielka Wieś.

Bożonarodzeniowy kiermasz zorganizowany po raz pierwszy w gminie to zimowa atrakcja, w trakcie której wiele się działo i każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Były pięknie przygotowane i oświetlone stragany z bożonarodzeniowymi artykułami. Wiele produktów, które można było nabyć, to rękodzieło. Można było posmakować różnych świątecznych smakołyków i napić się gorącej czekolady. Dla zgromadzonej publiczności wystąpiły lokalne zespoły ludowe, prezentując

świąteczny repertuar. Wystąpił również zespół kolędniczy Herody z Czajowic. Dla dzieci i młodzieży otworzono lodowisko, które cieszyło się dużym zainteresowaniem. W trakcie kiermaszu zbierano datki na rzecz chorego Kacperka, którego leczenie kosztuje ogromną kwotę aż 8 mln zł.

Prowadzona była także licytacja na rzecz potrzebującego chłopca i tu również zgromadzeni mieszkańcy hojnie wsparli potrzebującego. W sumie uzbierano blisko 17 tys. złotych.

Rzeczy, które nie zostały wylicytowane na kiermaszu, zostały przeznaczone na licytację internetową.

fot. archiwum UG Wielka Wieś

fot. Joanna Patej

OGŁOSZENIE

Chcesz

lepszego standardu życia w gminie

?

fot. archiwum Przedszkola Samorządowego w Modlniczce

Noś odblaski – bądź widoczny!

Dzieci z Przedszkola Samorządowego w Modl­ niczce już wiedzą, jak istotne jest noszenie elementów odblaskowych – szczególnie wieczorem, kiedy widoczność jest mocno ograniczona. Rzetelną wiedzę na ten temat przekazała dzieciom pani policjantka. Ponadto w ramach akcji „Bądź widoczny na drodze” policja zatrzymywała kierowców, badając ich trzeźwość, a dzieci wręczały ulotki informujące o konieczności noszenia odblasków. Serdecznie dziękujemy gminie Wielka Wieś za przekazanie opasek odblaskowych oraz policji za pomoc w zorganiAlicja Machnik zowaniu tego dnia.

-40% NA WSZYSTKIE oprawy korekcyjne

i okulary przeciwsłoneczne

Modlnica O

U

T

L

E

T

www.luxoptyk.pl

ul. Jurajska 5 (Lewiatan) 696 733 336 Lux Optyk

REKLAMA

Gody Zbieramy się w roku, jak już wszyscy wiecie, wielka uroczystość – pięćdziesięciolecie.

Tak szybko minęło to życie wspaniałe, co Pan Bóg przeznaczy je na swoją chwałę.

Ale we wspomnieniach jesteśmy w młodości, żarliwej nieznanej burzliwej miłości.

To ona sprawiła, że tak dotrwaliśmy, A więc przecie świętych łask utrzymaliśmy.

Jak w małżeństwie bywa, przeważnie są dzieci, Zawsze najważniejsze, z nimi słońce świeci.

A teraz to wnuki są naszą ozdobą, dają wielką radość, bo przecież są sobą.

Nie byłoby święta bez Bożej pomocy, To Ona pomaga i dodaje mocy.

Aleksander Wróbel, Tomaszowice, wrzesień 2019 fot. Czesław Żołnierek

Jubileusz 50-lecia małżeństw w gminie Wielka Wieś W grudniu 2019 r. odbył się Jubileusz 50-lecia pożycia par małżeńskich z terenu gminy Wielka Wieś.

Uroczystość 50-lecia obchodziły 24 pary z gminy Wielka Wieś. Tak ważny jubileusz rozpoczął się mszą świętą w kościele parafialnym w Modlnicy. Następnie Szanowni Jubilaci udali się do restauracji „Margerita”, by świętować rocznicę wspólnie z przybyłymi gośćmi. Jubilatom wręczono medale za dłu-

goletnie pożycie małżeńskie wraz z legitymacjami, listy gratulacyjne, upominki i kwiaty. Był też zasłużony tort. Uroczystość uświetnił Zespół Modlniczanki. Jeden z jubilatów – pan Aleksander Wróbel z Tomaszowic – napisał na tę okoliczność wiersz, który odczytano na forum. Wiersz zatytułowany „Gody” wzbudził ogromne emocje nie tylko wśród jubilatów. Obok publikujemy JP treść utworu.

10

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

Piękno naszej gminy w obiektywie Co roku ogłaszany jest konkurs fotograficzny „Piękno gminy Wielka Wieś w obiektywie”. W tym numerze prezentujemy zdjęcia osób, które zajęły 1. miejsce w tegorocznej edycji.

W kolejnych numerach zaprezentujemy laureatów pozostałych miejsc.

Joanna Zając Referat Promocji i Rozwoju Urząd Gminy Wielka Wieś Celem konkursu jest promowanie walorów przyrodniczych i kulturowych gminy Wielka Wieś. Składane przez uczestników fotografie przedstawiały krajobrazy, faunę, florę, pomniki przyrody zlokalizowane na terenie gminy oraz „życie codzienne” mieszkańców. W regulaminowym terminie zostały złożone prace wykonane przez 25 osób, z czego 24 przeszły pozytywnie ocenę formalną. Komisja przeprowadziła ocenę 103 prac konkursowych i postanowiła przyznać następujące nagrody oraz wyróżnienia: Kategoria: Moja mała Ojczyzna – lokalna: kultura/tradycja/folklor/architektura 1. nagroda – Karolina Żurek za zdjęcie Wolna

i niepodległa 1. nagroda – Marta Bernat za zdjęcie Opatrzność 2. nagroda – Piotr Lis za zdjęcie Buszujący w rzepaku 2. nagroda – Magdalena Job za zdjęcie Sam na sam 2. nagroda – Katarzyna Regulska za zdjęcia Spacer

we dwoje, W oczekiwaniu na…

3. nagroda – Szczepan Litewka za zdjęcie Mostek 3. nagroda – Łukasz Kozdronkiewicz za zdjęcie

Opodal krzaczka mieszkała…” oraz wyróżnienia: yy Karolina Żurek za zdjęcia W poszukiwaniu przygód, Zachód yy Dominika Dudziak za zdjęcia Poranna sielanka, Dmuchawiec yy Emila Grzybowska za zdjęcie Ulotność yy Barbara Łukasik za zdjęcie Domy malowane tęczą yy Krzysztof Pączkowski za zdjęcia Festiwal kolorów, Krajobraz zimą, Niebo zimą yy Patryk Jabłoński za zdjęcie Droga do szkoły yy Magdalena Job za zdjęcie Wiekowy Wojciech REKLAMA

OFERUJEMY MECHANICZNE:

Wolna i niepodległa – Karolina Żurek

Opatrzność – Marta Bernat

Na wiosnę zostanie ogłoszona kolejna edycja konkursu fotograficznego. Już dziś możecie myśleć o ciekawych ujęciach i szukać kadrów związanych z gminą.

W

ADOWSKI

usługi porządkowe • zamiatanie i odśnieżanie • koszenie parkingów traw chodników łąk dróg nieużytków wyjazdów z budowy • karczowanie działek • oraz usługi rolnicze WADOWSKI@ONET.COM.PL 502 136 488

11

Razem możemy zdziałać wiele!

Fundacja Mój Sen zaprasza wszystkich mieszkańców naszej gminy do wspólnej zabawy, do działania, do lepszego poznania sąsiada i wspólnego z nim zrobienia czegoś dobrego dla całej społeczności lokalnej. A wiedząc, jak ważną rzeczą jest jakość środowiska naturalnego, chcemy, aby przedmiotem naszych wspólnych działań były właśnie te na rzecz ochrony otaczającej nas natury.

Małgorzata Gibas Fundacja Mój Sen

Każdy z nas może coś zrobić, wykorzystać swoją wiedzę, umiejętności czy choćby wolne miejsce w samochodzie, gdy rano pędzi do pracy. Każdy z nas może zacząć bardziej świadomie podchodzić do codziennych czynności, do robienia zakupów, sprzątania, segregowania śmieci, dbania o ogród. Każdy z nas może też przyłączyć się i zrobić coś razem, wspólnie – skorzystać z pomysłów i wiedzy innych, a przy tym dobrze się bawić, poznać nowych ludzi i dobrze się poczuć ze świadomością, że zrobił coś, żeby każdemu z nas żyło się lepiej i zdrowiej.

Do czego Państwa zapraszamy? Do wspólnego projektu, dzięki któremu lepiej się poznamy i zrobimy coś dobrego dla środowiska naturalnego w naszej gminie.

Zaczynamy od aktywności w sieci. Na Facebooku pojawiła się już nasza strona WW Wielka Wieś Wielka Wspólna Przygoda Wielka Wspólna Odpowiedzialność. Będzie mogli

znaleźć tam wszystkie informacje o tym, co przed nami, ale także o: yy sposobach dbania o środowisko, w którym żyjemy – takich, które będziecie mogli stosować w codziennym życiu, yy tym, gdzie można na terenie gminy znaleźć produkty dobrej jakości i że warto kupować tak blisko miejsca zamieszkania, jak to możliwe, yy tym, czy aby na pewno trzeba różne rzeczy wyrzucać – może da się coś naprawić, albo wykorzystać w inny sposób – podpowiemy, pokażemy przykłady, yy różnych osobach mieszkających na terenie gminy, których pasje czy zawodowa aktywność również wpływa na poprawę stanu środowiska naturalnego, yy wspólnych działaniach, które „nie bolą”, a mogą zdziałać wiele dobrego, jak wspólne dojazdy do pracy, dowożenie dzieci do szkoły, pożyczanie od sąsiadów różnych sprzętów, których potrzebujemy sporadycznie – niby oczywiste, a jednak nie do końca, yy konkursach, nagrodach i wspólnych inicjatywach sąsiedzkich.

Korzystanie z mediów społecznościowych jest dla nas sposobem dotarcia do mieszkańców i przekazywania informacji, ale najważniejsze jest rzeczywiste spotkanie i wspólna praca. Dlatego już dziś zapraszamy na sąsiedzkie spotkanie wiosną przyszłego roku. Będą warsztaty, konkursy, prezentacja produktów lokalnych. Gdzie i kiedy – jeszcze za wcześnie o tym mówić, ale już teraz prosimy, żebyście o nas pamiętali.

Na razie pomyślcie trochę o swoich sąsiadach i o naturze. Zastanówcie się, co robicie razem, a co moglibyście robić, żeby gmina stała się jeszcze piękniejszym i czystszym miejscem do życia i dołączajcie do nas na Facebooku. Życzymy Państwu samych dobrych dni w Nowym Roku 2020 i zapraszamy do wspólnej zabawy.

Projekt WW Wielka Wieś Wielka Wspólna Przygoda Wielka Wspólna Odpowiedzialność jest realizowany przez Fundację Mój Sen ze środków pozyskanych z Fundacji Orlen i przy wsparciu Urzędu Gminy Wielka Wieś.

Zgłoszenia przyjmowane są pod adresem mailowym: malgorzata@fundacjamojsen.pl

12

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

Spotkanie z wójtami i burmistrzami gmin i miast powiatu krakowskiego

Dyrektor Urzędu Pracy Powiatu Krakowskiego Dorota Niemiec przedstawiła prezentację „Planowane działania aktywizujące na rok 2020 w kontekście zrealizowanych zadań – organizacja pracy i robót publicznych w gminach powiatu krakowskiego”. Następnie dyrektor główny Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego Łukasz Kmita zaprezentował wykład „Wstęp do prezentacji programów współpracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy i jednostek samorządu terytorialnego, możliwości rozwoju zawodowego dla Małopolski”. Kierownik Projektu z Wojewódzkiego Urzędu Pracy, Iwona Musz przedstawiła założenia „Porozumień w sprawie realizacji projektów »Kierunek Kariera«, »Kierunek Kariera Zawodowa« oraz »Nowy Start w Małopolsce«”.

W drugiej część spotkania podpisywano deklaracje i porozumienia dotyczące współpracy samorządu powiatowego, gminnego i wojewódzkiego w obszarze rynku pracy. „Deklarację współpracy na rzecz nowych możliwości rozwoju zawodowego osób dorosłych” podpisali Starosta Krakowski Wojciech Pałka oraz dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie Jan Gąsienica-Walczak. Przedstawiciele 17 gmin powiatu krakowskiego sygnowali porozumienia dotyczące woli współpracy na rzecz nowych możliwości rozwoju zawodowego

fot. archiwum Starostwa Powiatowego w Krakowie

W grudniu w Starostwie Powiatowym w Krakowie odbyło się spotkanie Zarządu Powiatu i Prezydium Rady Powiatu z wójtami i burmistrzami gmin i miast powiatu krakowskiego.

Spotkanie w całości poświęcone było sytuacji na rynku pracy.

osób dorosłych w związku z realizacją przez Wojewódzki Urząd Pracy projektów „Kierunek Kariera”, „Kierunek Kariera Zawodowa” AW oraz „Nowy Start w Małopolsce”.

Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa – planowane konkursy na działania przedsiębiorcze Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa informuje przedsiębiorców planujących rozwinąć swoją firmę oraz osoby fizyczne, które pragną rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, o najbliższych naOGŁOSZENIE

Chcesz nowego

chodnika, zielonego skweru

?

borach wniosków na tzw. działania przedsiębiorcze. Nabory wniosków na Podejmowanie działalności gospodarczej oraz Rozwijanie działalności gospodarczej odbędą się najprawdopodobniej w terminie od 17 lutego 2020 roku. Konkursy potrwają co najmniej dwa tygodnie.

Kwota budżetu (pozostała z oszczędności z poprzednich konkursów) aktualnie wynosi: dla działania Podejmowanie działalności gospodarczej 80 000 zł, natomiast dla Rozwijania działalności gospodarczej 446 325 zł. Nabory prowadzone będą w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju

lokalnego kierowanego przez społeczność”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich).

Szczegółowe informacje na temat naborów, procedury oceny i wyboru, a także kryteriów wyboru operacji znajdą Państwo na naszej stronie internetowej (www.koronakrakowa.pl – zakładka Dotacje PROW 2014–2020 oraz w biurze Stowarzyszenia w nowej lokalizacji pod adresem: remiza OSP – ul. W. Szomańskiego 1, 32-091 Zagórzyce, numer telefonu: 664 067 821. Zapraszamy do kontaktu!

Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

13

REKLAMA

REKLAMA

REKLAMA

14

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

Dom jako produkt ekologiczny?

Funkcjonowanie życia na Ziemi opiera się na zasobach, wśród których każdy wymieni złoża węgla, ropy naftowej, a w zakresie zasobów odnawialnych m.in. drewno i promieniowanie słoneczne. W hierarchii tej często zapomina się o wodzie i powietrzu, bez których istnienie życia jest przecież niemożliwe.

Jacek Pietrzyk Wiceprezes Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki Wiele lat przed erą przemysłową ludzie nie potrzebowali setek milionów ton węgla, aby przeżyć rok, ale tak samo jak dziś potrzebowali wody i powietrza. Odnosząc się do poprzednich publikacji „W kierunku natury” oraz „Energia naszych domów”, dziś rozważmy możliwości funkcjonowania gospodarstwa domowego bez zasobów Ziemi.

Zaczynając od zasobów nieodnawialnych, pierwszą myślą może być, że jeśli zbudujemy dom pasywny, nie będziemy potrzebować węgla, ropy i gazu. Dom uznaje się za pasywny, jeśli jego zapotrzebowanie na energię nie przekracza 15 kWh/m2. Żeby uzyskać taki efekt stosuje się wiele dedykowanych materiałów budowlanych oraz rozwiązań technologicznych, jak choćby wentylację mechaniczną z rekuperacją, czyli odzyskiem ciepła z powietrza wychodzącego z domu.

Całością zazwyczaj kieruje komputer – tak, aby maksymalnie zoptymalizować zużycie energii. Nie bez przyczyny wspomniano tutaj o komputerze, bowiem jest on wypełniony różnego rodzaju metalami coraz trudniej dostępnymi dla człowieka. Wszystkie te rozwiązania i materiały budowlane wymagają surowców pierwotnych, których przetworzenie odbywa się przeważnie w procesach wymagających wysokich temperatur, jak wytapianie stali lub innych metali, a także wypalanie klinkieru i innych materiałów ceramicznych. Źródłem tej energii są najczęściej właśnie surowce naturalne, tj. węgiel, ropa i gaz, rzadziej pierwiastki promieniotwórcze, jako źródło energii elektrycznej.

Zatem ten eko-dom także potrzebuje surowców energetycznych. Jego zaletą jest fakt, iż ewentualne emisje skupione są w dużych zakładach przemysłowych, gdzie obowiązują wysokie standardy ochrony środowiska.

Sam dom pasywny na etapie eksploatacji staje się praktycznie neutralny emisyjnie, co jest istotnym jego plusem w kontekście likwidacji niskiej emisji.

Powyższy wywód miał na celu wskazanie, iż zastosowanie najnowocześniejszych tech­­nologii nie jest możliwe bez pierwotnej obróbki surowców, które są składnikami tych technologii. Zatem czy można sobie

wyobrazić funkcjonowanie bez surowców kopalnych? Pewnie można, ale to spowodowałoby potrzebę rozstania się ze wszystkim nowoczesnymi technologiami. Trudne, ale wykonalne. Trudniejsze i niewykonalne staje się bowiem przeżycie bez surowca, jakim jest woda i zasobu środowiska, jakim jest powietrze. Stają się one jednak największą ofiarą wszechobecnej globalizacji, bowiem to zanieczyszczanie wody i powietrza oraz zaburzanie ich naturalnych przepływów jest powodem jednego z najgłośniejszych problemów drugiej dekady XXI w. w Polsce.

Dom jako miejsce relaksu i odpoczynku bez dostępu do bieżącej, czystej wody i czystego powietrza staje się miejscem bezużytecznym. Dlatego tak ważne jest racjonalne gospodarowanie przestrzenią, czyli takie projektowanie, aby oaza spokoju nie stała się przyczyną osuszenia sąsiedniej działki lub jej zalewania, a nasz kociołek nie stał się kością niezgody z duszącym się sąsiadem.

W trosce o czyste środowisko ważnym jest, aby mało powszechne dziś działanie konsumenckie, jakim jest ocena cyklu życia produktu, stało się codziennością. Czym jest ta ocena cyklu życia? W głębokim uproszczeniu jest to spojrzenie na produkt od surowca pierwotnego poprzez jego przetwarzanie z uwzględnieniem zużycia energii i jej rodzaju. W całym rachunku istotnym jest także uwzględnienie środowiskowych kosztów dostarczenia materiałów do miejsca ich użycia. W analizie tej uwzględnia się także to, co stanie się z owym produktem, gdy nie będzie spełniał już swojej pierwotnej funkcji. Czy będzie odpadem łatwo przetwarzalnym na inne produkty?

Związek analizy cyklu życia z energią naszych domów jest dosyć prosty i prowadzi do wniosków, że nie podlega on codziennemu zastosowaniu przy projektowaniu.

Problemem, który pozostał po przemyśle budowlanym z II połowy XX w., są miliony ton wyrobów zawierających azbest. Niszczejące pokrycia dachowe uwalniają włókna azbestowe, które stanowią największe zagrożenie, gdy dostają się do układu oddechowego. Wywoływać mogą takie choroby jak azbestoza czy rak płuc. W czasach, gdy

masowo stosowano materiały zawierające azbest, nikt nie zastanawiał się nad przyszłymi kosztami ich usuwania. Wówczas były materiałem przede wszystkim trwałym i niepalnym, który zastępował strzechy.

Polska jako kraj postawiła sobie za cel likwidację i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest do 2032 r. Obserwując tempo i kosztochłonność owej likwidacji, można stwierdzić, że realizacja owego celu może być zagrożona. Zatem czy dziś nie popełniamy podobnych błędów? Trudno stwierdzić, jakie skutki środowiskowe i gospodarcze za kilkadziesiąt lat spowoduje likwidacja budynków izolowanych styropianem. Technologicznie materiał ten można dosyć prosto oddzielić od pozostałej części ściany. Pytanie co na to ekonomia? Nie bez znaczenia pozostaje więc ciągłe myślenie o przyszłościowym projektowaniu, które dziś będzie efektywne energetycznie, a w przyszłości nie wygeneruje problemów porównywalnych do skali wspomnianego wyżej azbestu.

Innym wątkiem zrównoważonego rozwoju jest stosowanie materiałów (zwłaszcza wykończeniowych) pochodzących z odległych stron świata, co wymaga zużycia energii na ich transport i dystrybucję. Często materiały takie jak drewno pozyskiwane są w sposób rabunkowy, niemający nic wspólnego z dbałością o środowisko. Biorąc pod uwagę powyższe, energochłonność i emisyjność domu to nie tylko jego zapotrzebowanie energetyczne na etapie eksploatacji, ale także na etapie budowy oraz późniejszego unieszkodliwienia. Dopiero pełne spojrzenie w cykl życia produktu, za jaki możemy uznać dom, może pozwolić na uznanie go za ekologiczny, czyli w dzisiejszym znaczeniu tego słowa za oddziałujący na środowisko najmniej, jak to możliwe.

Projekt realizowany przez Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Zielonki przy wsparciu merytorycznym i organizacyjnym Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa, Koła Naukowgo Bozon i Koła Naukowego Kliwent AGH. Finansowo projekt wspiera Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz gminy: Zielonki, Wielka Wieś, Igołomia-Wawrzeńczyce, Mszana Dolna, Michałowice.

15

W dniach 11–12.12.2019 r. w Hotelu Sympozjum w Krakowie, gmina Wielka Wieś, reprezentowana przez trzy seniorki, wzięła udział w konferencji podsumowującej projekt „Przestrzeń dla seniorów 2.0”. Podczas wydarzenia prezentowane były efekty pracy Fundacji „Mapa Pasji” oraz seniorów z obszaru całej Polski w obszarach: przestrzeń publiczna, Rady Seniorów, diagnoza potrzeb seniorów.

Gmina Wielka Wieś w ramach projektu zaprojektowała przestrzeń publiczną, tj. teren znajdujący się w okolicach budynku urzędu gminy. Pierwszy dzień obejmował warsztaty tematyczne, drugi dyskusję oraz prezentację szeroko rozumianego dorobku każdej gminy.

Przedstawicielki gminy Wielka Wieś częstowały wyrobami z lokalnej spiżarni „We młynie”, prezentowały własnoręcznie wykonane gorsety oraz ozdoby świąteczne. Zapoznały słuchaczy z Gminnym

fot. GOPS w Wielkiej Wsi

Podsumowanie projektu „Przestrzeń dla seniorów 2.0”

Programem Wspierania, Aktywności i Zapobiegania Wykluczeniu Społecznemu Seniorów. Serdecznie dziękujemy wszystkim seniorom uczestniczącym w projekcie za zaangażowanie i godne reprezentowanie naszej gminy na arenie ogólnopolskiej.

Małgorzata Żurek, Dyrektor GOPS

Profilaktyka w gminie Wielka Wieś Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wiel­kiej Wsi prowadzi zajęcia dotyczące cyber­ zagrożeń w ramach realizacji działań profilaktycznych. Warsztaty odbyły się już w Ze­spole Szkolno-Przedszkolnym w Modlnicy i skierowane były do uczniów klas od IV do VI. W trakcie spotkania uczniowie poznawali pozytywne aspekty korzystania z internetu i nowych technologii. OmówioREKLAMA

ne zostały także zagrożenia, jakie mogą pojawić, gdy nie zachowa się odpowiedniej ostrożności. Uczniowie zostali również poinformowani, w jaki sposób mogą chronić się i zabezpieczać przed zagrożeniami płynącymi z sieci.

Powyższe działania podejmowane są zarówno wśród dzieci, jak również osób dorosłych. W tym roku w placówkach oświa-

towych na terenie gminy zorganizowano m.in. wykłady skierowane do uczniów na temat konsekwencji zażywania środków psychoaktywnych, warsztaty „drużyna mistrzów”, warsztaty podnoszące kompetencje rodzicielskie „rodzinna demokracja” oraz wykład skierowany do dorosłych „zagrożenia w internecie”.

Grzegorz Kołacz

16

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

Przypalony obwarzanek Bez zwiększenia środków finansowych na wymianę „kopciuchów” postanowienia uchwały antysmogowej pozostaną jedynie na papierze...

Adam Wójcik Na przełomie listopada i grudnia odbywały się spotkania z przedstawicielami władz województwa małopolskiego, miasta Krakowa i ościennych gmin pod wspólnym hasłem „Obwarzanek się dusi”. Dyskusje były doskonałą okazją do zapoznania się z poglądami aktywistów z Alarmów Smogowych wzywających do zaostrzania przepisów uchwały anytysmogowej dla Małopolski z 2017 roku oraz z opiniami osób, które postanowienia tej uchwały mają realizować.

Jedno ze spotkań odbyło się 5 grudnia w Krakowie. Panelistami byli Paweł Ścigalski, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza, Krzysztof Wołos, wójt gminy Wielka Wieś, Anetta Kucharska, pełnomocnik wójta gminy Zabierzów ds. jakości powietrza, Grzegorz Horwacik, kierownik Wydziału Ochrony Powietrza miasta i gminy Skawina i Filip Szatanik, zastępca dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego.

W spotkaniu udział wzięli także Antoni Rumian, wójt gminy Michałowice, i Bogusław Król, wójt gminy Zielonki.

W pierwszym wystąpieniu Paweł Ścigalski zaznaczył, że zakaz używania paliw stałych w Krakowie przyniósł oczekiwane efekty, a dalsze kroki będą zmierzały do ograniczenia ruchu samochodów. Przeanalizowano spaliny emitowane przez 100 000 pojazdów.

Będą podejmowane odpowiednie decyzje w tej kwestii, a także kontynuowane prace nad eliminacją lokalnych źródeł ciepła. Planowane jest wsparcie mieszkańców poprzez dotacje i zasiłki, także z MOPS. Krzysztof Wołos podkreślił, że od 2017 roku prowadzone są intensywne działania mające na celu poprawę jakości powietrza. Dokonano m.in. pełnej inwentaryzacji źródeł ciepła: 1942 domów posiada ogrzewanie gazowe, 1920 kotły na paliwa stałe; 269 domów ma instalacje w oparciu o odnawialne źródła energii. Na 600 kominków 303 spełnia normy Ekoprojektu (tj. posiada sprawność cieplną powyżej 80%). Widoczny jest wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców.

Coraz mniej obserwuje się spalania plastików, odpadów meblowych itp.

Jednak węgiel jest ciągle najtańszym źródłem ciepła, a ludzie palą w takich piecach, jakie mają. Nie można teraz karać mieszkańców palących złym węglem w „kopciuchach”, gdyż zakaz używania kotłów bezklasowych na paliwa stałe wejdzie od 1 stycznie 2023 roku! Sama wymiana pieca nie rozwiązuje problemów, często konieczna jest wymiana instalacji, zwłaszcza starych grzejników. Należałoby wymienić okna, ocieplić dach.

– Przychodzą do Urzędu Gminy mieszkańcy i mówią – kontynuował Krzysztof Wołos – że audyt pokazał koszt termomodernizacji przekraczający 100 tysięcy złotych. Czy gmina pomoże?

W ramach Stowarzyszenia Metropolia Krakowska gminy zdobyły 80 milionów złotych na wymianę pieców. Pozwala to dofinansować wymianę pieca do wysokości 7 000 złotych. Gminy w coraz większym stopniu korzystają z programu „Stop smog”. Wielkie nadzieje rozbudził program „Czyste powietrze”, ale na razie pozyskanie środków jest niełatwe. Na szczęście zasady tego programu ewoluują i jest szansa, że za kilka miesięcy pieniądze będą bardziej dostępne.

Krzysztof Wołos podkreślił, że duże miasta takie jak Kraków skorzystały z programu „Kawka”, z którego małe miejscowości nie mogły korzystać.

Nie ma programu dedykowanego dla małych gmin, które pozyskałyby z programu 20 milionów złotych, dołożyły kilka milionów wkładu własnego i mogły rozwiązać problem „kopciuchów” w trzy lata. Przy obecnym programie „Czyste powietrze” gminy nie mają

Od 2017 roku prowadzone są intensywne działania mające na celu poprawę jakości powietrza

żadnej kontroli nad rozdysponowaniem środków, ale też nie mogą pomagać mieszkańcom, którzy mają problemy z poprawnym napisaniem wniosku o dotację i jej rozliczeniem.

Filip Szatanik przedstawił dane z przeprowadzonych kontroli w 2018 roku.

W Małopolsce jest 180 gmin, działania kontrole przeprowadzono w 85. Kompetencje krakowskiej Straży Miejskiej kończą się na granicy miasta. Gminy lokalnych straży nie powołają. Potrzebna jest jednostka kontrolna co najmniej na poziomie powiatu.

Wójt Zielonek Bogusław Król zaznaczył, że bardzo efektywna jest współpraca z policją. Gmina przeznacza środki na wspólne patrole policjantów z urzędnikiem gminy; ośmiogodzinny patrol, co dwa dni, przynosi dobre rezultaty, a na pewno jest mniej kosztowny niż utrzymywanie stałej służby.

Prowadząca dyskusję Dominika Wantuch zadała pytanie, jak będzie realizowana uchwała anytsmogowa po 1 stycznia 2023 roku, jeśli jej założeń nie uda się wprowadzić w życie. Karanie gmin i mieszkańców, którzy nie spełnili wymogów z braku funduszy, nie jest żadnym rozwiązaniem, bo czy można zakazać używania paliw stałych np. w gminie Czernichów, gdzie zaledwie 30% gospodarstw domowych ma dostęp do sieci gazowej?

W dyskusji zabrał głos także wójt gminy Michałowice. Antoni Rumian potwierdził, że przy obecnym poziomie nakładów nie ma żadnych szans na zrealizowanie uchwały antysmogowej do końca 2022 roku. „Obwarzanek” to jedno, a w innych gminach Małopolski w ogóle tematu się nie podejmuje. Bez pomocy państwa nie uda się poprawić sytuacji. Trzeba wprowadzić i egzekwować normy jakości węgla, ograniczyć emisję z transportu, rozwinąć transport publiczny. Mamy wysoką świadomość ekologiczną w Krakowie i „obwarzanku”, ale co dalej? Zielona wyspa, a wokół smog?

Czy rozwiązaniem problemów ze smogiem może być gaz? Pa­­weł Firlej, dyrektor krakowskiego

17

fot. Joanna Patej

Oddziału Zakładu Gazowniczego Polskiej Spółki Gazownictwa deklaruje, że firma planuje zainwestowanie w 2019 roku 305, a w przyszłym roku nawet około 414 milionów złotych w rozbudowę sieci gazowej w Małopolsce. Poważnym problemem są wysokie opłaty za ułożenie gazociągów w obrębie pasa drogowego. Np. w powiecie krakowskim dysponenci żądają nawet 200 złotych za udostępnienie jednego metra kwadratowego. Nie powinniśmy się zatem dziwić, że opłaty dystrybucyjne niekiedy przewyższają opłaty za zużyty gaz. Co roku PSG buduje ok. 10 tys. nowych przyłączy na terenie Małopolski. Liczba ta może się nawet nieznacznie zwiększyć ze względu na atrakcyjne programy samorządowe i unijne, zachęcające mieszkańców województwa do likwidacji pieców na paliwo stałe i stosowania proekologicznych rozwiązań. Niestety, spółka nie jest postrzegana przez niektóre samorządy jako partner w rozwiązywaniu problemów smogowych, mimo że inwestycje realizuje w całości ze środków własnych – bez wsparcia z budżetów gmin.

W gminie Wielka Wieś sieć gazowa dociera do ok. 92% gospodarstw domowych. Jednak gdyby wszyscy potencjalni użytkownicy chcieli się do niej podłączyć, przestałaby być wydajna, co pociągnęłoby za sobą konieczność gruntownej modernizacji. Dyrektor Paweł Firlej podaje też przykład gminy Krzeszowice. W jej granicach zlokalizowanych jest 1205 nieczynnych przyłączy gazowych. Pomimo większej wygody w ogrzewaniu domów gazem ziemnym, wyższego standardu życia i codziennego komfortu, mieszkańcy i tak wybierają węgiel.

Niezbędna jest realizacja programu edukacyjnego obejmującego tematykę walki ze źródłami niskiej emisji.

REKLAMA

Bogusław Król wskazał, że na 4 200 ankietowanych osób w gminie Zielonki za zakazem używania paliw stałych wszędzie: w piecach, szklarniach, restauracjach itd. opowiedziało się 1850 osób, z czego 600 osób jest za wyłączeniem kominków. Wójt Zielonek podkreślił, że budowa kilometra linii tramwajowej kosztuje 30 milionów złotych. Autobusy stoją w korkach, tramwaje dowiozły­by ludzi szybciej, nie emitując spalin. Gmina na miarę swoich środków dofinansowuje wymianę pieców, ale w gospodarstwach indywidualnych.

W Zielonkach jest 2 300 podmiotów gospodarczych, które może kontrolować tylko Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.

Co proponujemy np. wielkim szklarniom, które spalają setki ton miału węglowego? Mieszkańcy i firmy spalają teraz drewno w piecach i kominkach. Gdy zostanie zakazane spalanie drewna, przywiozą wszystko do PSZOK i za odbiór ton dodatkowych odpadów zapłaci gmina, tzn. wszyscy jej mieszkańcy, tylko nie bezpośrednio.

Z jednej strony Marszałek Województwa proponuje, aby gminy przeznaczyły 1% budżetu na zwalczanie smogu – w przypadku Zielonek byłyby to 2 miliony złotych – kropla w morzu potrzeb. Z drugiej strony obniżenie PIT-u skutkuje zmniejszonymi o kilka milionów przychodami, wydatki na oświatę wzrastają z 10 milionów w 2012 do 17 milionów w 2019, w finansowaniu drogi wolbromskiej, która jest inwestycją województwa, gmina ma również swój wkład.

Skąd brać środki? A władze województwa tylko straszą karami.

W dyskusji, która wywiązała się po wystąpieniach panelistów, wskazywano, że władze powinny usuwać także inne przyczyny powstawania smogu, nie tylko paleniska. Postulowano wybudowanie spalarni śmieci przy elektrowni w Skawinie, co poprawiłoby gospodarkę odpadami w gminach podkrakowskich.

Proponowano włączenie do prac stowarzyszenia Metropolia Krakowska także nieco bardziej odległych od Krakowa gmin, jak Skała i Krzeszowice. Powinna być prowadzona stała edukacja ekologiczna w szkołach – dzieci i młodzież są najlepszymi sojusznikami w walce o czyste powietrze. Wskazano też na urealnienie programu Park&Ride – parkingi przy powstających za ogromne pieniądze nowych przystankach kolei aglomeracyjnej są mniejsze niż przy przeciętnym wiejskim sklepie.

Skalę problemu obrazują liczby. W Krakowie funkcjonuje jeszcze 4 tys. pieców pozaklasowych, w „obwarzanku” 45 tys. Aby osiągnąć cele nałożone przez uchwałę antysmogową, należałoby wymieniać je w tempie 15 tys. rocznie. Przy obecnych nakładach jest to nierealne.

Wszyscy uczestnicy apelowali o przekazanie środków do gmin w taki sposób, żeby były dystrybuowane i nadzorowane przez gminy, a nie np. poprzez WIOŚ. Wnioskowano także o pozostawianie „Janosikowego” (wynoszącego ok. 120 milionów złotych) do dyspozycji np. Marszałka Województwa w celu dofinansowania walki ze smogiem. Bez dokonania istotnych zmian prawnych i organizacyjnych radykalne postulaty aktywistów z alarmów smogowych nie będą miały szansy na realizację.

18

WIADOMOŚCIWW | 1/2020

Gminne zawody pływackie 10 grudnia odbyły się Gminne Zawody Pływackie dla uczniów szkół podstawowych z gminy Wielka Wieś. fot. archiwum organizatorów

Olga Orłowska-Warczak Organizatorami wydarzenia były: Gmina Wielka Wieś, Gminny Ośrodek Kultury i Sportu oraz Szkoła Podstawowa w Będkowicach. Zawody stanowiły realizację zadania publicznego gminy w zakresie upowszechniania kultury fizycznej i sportu pod nazwą „Pływam jak ryba w wodzie”. Konkurs zorganizowany został w Ośrodku Sportowo-Rekreacyjnym w Zabierzowie. Zawody miały na celu przede wszystkim popularyzację pływania, integrację dzieci z różnych szkół gminnych oraz promocję zdrowego stylu życia.

Uczestnicy zawodów w zaciętej rywalizacji z dumą zaprezentowali swoje umiejętności pływackie.

Klasy V: Dziewczęta: 1. Nadia Górnik, Bębło 2. Magdalena Bialikiewicz, Modlnica 3. Zofia Malicka, Wielka Wieś Chłopcy: 1. Radosław Czarny, Bębło 2. Mateusz Uhel, Modlnica 3. Aleksander Kołodziejczyk, Wielka Wieś

Komisja sędziowska, w skład której wchodzili nauczyciele WF-u z poszczególnych szkół ogłosiła wynik klasyfikacji ogólnej, który wygląda następująco:

Klasy VI: Dziewczęta: 1. Sabina Fedczyszyn, Modlnica 2. Aleksanda Cieślik, Bębło 3. Zuzanna Filipek, Będkowice Chłopcy: 1. Filip Górski, Modlnica 2. Maciej Kucała, Wielka Wieś 3. Kacper Molendowski, Bębło

Klasy IV: Dziewczęta: 1. Emilia Tancinco, Bębło 2. Antonina Basta, Wielka Wieś 3. Lena Stępka, Modlnica Chłopcy: 1. Ernest Pazdan, Wielka Wieś 2. Marceli Kawa, Modlnica 3. Maciej Czechowski, Będkowice

Klasy VII: Dziewczęta: 1. Amelia Pawelec, Bębło 2. Hanna Rusinek, Modlnica 3. Milena Rusek, Będkowice Chłopcy: 1. Artur Adamczyk, Modlnica 2. Szymon Szklarczyk, Wielka Wieś 3. Samuel Skowronek, Biały Kościół

Klasy VIII: Dziewczęta: 1. Milena Terentiew, Wielka Wieś 2. Milena Tucharz, Bębło 3. Oliwia Dziobek, Modlnica Chłopcy: 1. Julian Twardy 2. Łukasz Kołodziejczyk, Wielka Wieś 3. Jacek Tancinco, Bębło Zwycięzcom i wszystkim uczestnikom gratulujemy zapału i zaanagażowania! Jesteśmy pewni, że włożony trud zaprocentuje w przyszłości!

Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do zorganizowania zawodów. Dziękujemy panu Karolowi Tucharzowi, Zastępcy Wójta Gminy Wielka Wieś, za obecność i wręczenie nagród. Jesteśmy również wdzięczni wszystkim, dzięki którym tegoroczne Gminne Zawody Pływackie odbyły się w dobrej, radosnej atmosferze. Jesteśmy pewni, że pozytywne emocje, które towarzyszyły nam w czasie zmagań sportowych, jeszcze na długo zostaną w naszej pamięci, a przed nami będzie jeszcze niejedno takie wydarzenie.

OGŁOSZENIE

Mikołajkowa tradycja

Zgłoś gminę

w zeznaniu podatkowym i miej pewność, że Twoje

!

pieniądze wrócą do Ciebie

fot. Beata Skowronek

Wielka Wieś

Jak co roku mieszkańców Wielkiej Wsi odwiedził św. Mikołaj. Jak zwykle przybył w asyście swoich pomocników – aniołków – do dzieci z koszem pełnym słodyczy. Wizyta miała też drugi, szczytny cel – dochód z datków zebranych przy tej okazji został przekazany na leczenie Kacperka Ryło z Zabierzowa. Chłopiec choruje na rdzeniowy zanik mięśni typu I i potrzebuje 8 milionów złotych na lek. Serdecznie dziękujemy mieszkańcom za miłe przyjęcie i ogromne serce, a naszym Mikołajom i aniołkom za poświęcony czas w podtrzymywaniu tej pięknej, trwająBeata Skowronek cej już kilkadziesiąt lat, tradycji.

ZGŁOŚ SWOJĄ NIERUCHOMOŚĆ

515-120-344

www.geo-consulting.pl

specjalizacja gm.: Michałowice, Zielonki, Wielka Wieś, Zabierzów

aktywna promocja ofert

filmy z lotu drona

doradztwo przy podziale działek

wysoka skuteczność działania

znajomość lokalnego rynku nieruchomości

SZYBKA SPRZEDAŻ GRUNTÓW I DOMÓW REKLAMA

W Gminnej Bibliotece Publicznej w Wielkiej Wsi czytelnicy mogą bezpłatnie korzystać z serwisu IBUK LIBRA.

Zawarte tam publikacje dostępne są w formie e-booków. Wirtualna biblioteka e-booków obejmuje bardzo szeroki zakres tematyczny – znajdują się w niej publikacje z zakresu prawa, medycyny, nauk społecznych, nauk ekonomicznych, humanistycznych, technicznych, jak również wiele książek dla dzieci i młodzieży, literatury faktu, literatury pięknej i kobiecej. Często są to tytuły, których biblioteka nie posiada w wersji papierowej.

Każdy czytelnik, który odbierze w bibliotece w Szycach kod PIN, po wejściu na stronę libra.ibuk.pl i zalogowaniu się otrzyma darmowy dostęp do wybranych książek.

Serwis jest prosty w obsłudze i intuicyjny. Pozycji można szukać przy pomocy wyszukiwarki, wprowadzając odpowiednie filtry (tytuł, autor, wydawnictwo, kategoria). Można również korzystać z funkcji zaawansowanych. Wówczas należy kliknąć na „+ DODAJ DO PÓŁKI myIBUK” i utworzyć swoje osobiste konto myIBUK. Więcej informacji o tym, jak korzystać z serwisu, znajduje się w działach Pomoc oraz FAQ na stronie libra.ibuk.pl. Dostępne są również filmiki instruktażowe na YouTube. Zapraszamy do Aleksandra Socha, GBP w Wielkiej Wsi biblioteki po odbiór kodów dostępu.

Pierwsza gwiazdka

fot. archiwum organizatorów

IBUK Libra w bibliotece

„Pierwsza gwiazdka” to warsztaty bożonarodzeniowe dla dzieci i młodzieży szczególnej troski z terenu gminy Wielka Wieś, zorganizowane przez Stowarzyszenie „Być szczęśliwym”. Współrealizatorami projektu byli: Stowarzyszenie „Mój sen”, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wielkiej Wsi, Szkoła Podstawowa w Wielkiej Wsi oraz pan Rafał Grudnik. Spotkanie rozpoczęło przedstawienie teatralne „Oskar i pani Róża” w interpretacji mieszkańców DPS w Ojcowie. Potem miało miejsce góralskie kolędowanie pana Adriana. W czasie warsztatów każdy uczestnik wykonywał ozdoby, które następnie zawisły na bożonarodzeniowym drzewku. Były tańce, konkursy z nagrodami, rozdanie masek mikołajkowych oraz – najbardziej wyczekiwana – wizyta św. Mikołaja. Każde z kilkudziesięciu dzieci zostało obdarowane prezentem. Radości nie było końca! A nam pozostały w pamięci piękne uśmiechy: Radka, Kamilki, Marcela, Huberta, Przemka, Oli… i wielu, wielu innych małych mieszkańców naszej gminy.

Dziękujemy: firmie AS Printers Adrian Skowronek, Lewiatanowi w Modlnicy, firmie Kruk oraz Wawel S.A. za wsparcie finansowe warMałgorzata Żurek, Dyrektor GOPS sztatów.

fot. Joanna Patej

Zapraszamy na

Lodowisko! pn.-pt.: 15.00-20.00

sb., nd., święta: 11.00-20.00

Czasem niestety nie działamy – gdy warunki nie pozwalają, albo organizujemy imprezę rekreacyjno-sportową...

Cennik: bilet wstępu, 60 min: normalny – 8 zł ulgowy (przedszkolaki, uczniowie, studenci, seniorzy 60+) – 6 zł

wypożyczenie łyżew: 8 zł wypożyczenie pingwinka: 8 zł bilet rodzinny (2 rodziców + 2 dzieci): 8 zł karnet normalny (10 wejść): 70 zł karnet ulgowy (10 wejść): 50 zł kask: 1 zł ostrzenie łyżew: 10 zł