Mój Przedszkolak nr 24

Magazyn dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnyM

Przedszkolak j ó M

NR 24 JESIEŃ 2017 • ART. 466124 • INDEKS 402443 • ISSN 2353-964X

OSPA – przechorować czy szczepić?

Kiedy SKÓRA się łuszczy Poradnik rodzica

WYPRAWKA dla przedszkolaka

KONKURS DLA PRZEDSZKOLI „ŚWIAT OCZAMI DZIECKA”

K

Drodzy czytelnicy,

WYDAWCA Forum Media Polska Sp. z o.o.

Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy KRS KRS nr 0000037307 REGON 631046924 NIP 781-15-51-223 Kapitał zakładowy: 300 000 zł REDAKCJA ul. Polska 13, 60-595 Poznań tel. 61 66 55 800 faks: 61 66 55 888 infolinia: 801 88 44 22 www.mojprzedszkolak.pl redakcja@mojprzedszkolak.pl PREZES ZARZĄDU Magdalena Balanicka DYREKTOR WYDAWNICZY Radosław Lewandowski REDAKTOR NACZELNA Anna Ledzion KOORDYNATOR WYDAWNICZY I NADZÓR GRAFICZNY Agnieszka Szulc REKLAMA Ewa Mokrzycka tel. 61 66 83 103 ewa.mokrzycka@forum-media.pl SKŁAD GRAFICZNY/DTP Kinga Chudobiecka DRUK Paper & Tinta NAKŁAD 180 000 egz.

SERWIS ZDJĘCIOWY Dreamstime

facebook.com/MojPrzedszkolak

ończy się okres wakacji, maluchy pójdą do przedszkoli, by odkrywać, bawić się, poznawać inne dzieci, rozwijać się i uczyć. Nic tak nie cieszy jak wspólna nauka poprzez zabawę. To kontakt z innymi oraz nowe środowisko rozwijają, pobudzają wyobraźnię i sprawiają, że pojawia się uśmiech na twarzy. Jest to czas, kiedy dziecko wkracza w to, co nowe, dotąd nieznane. Wzbudza to niejednokrotnie lęk i obawę rodziców, jaka będzie reakcja przedszkolaka, czy nowe przedszkole spełni oczekiwania, czy będą fajni koledzy i koleżanki i czy dziecko będzie szczęśliwe.

Jak dobrze przygotować przedszkolaka, co kupić, jak rozmawiać z dzieckiem – o tym piszemy w naszym artykule, gdzie podpowiadamy, jak przygotować dziecko do tej ważnej chwili.

Jesień nie jest przyjemnym okresem, pogoda nas nie rozpieszcza i dlatego trzeba dobrze zadbać o odporność naszego dziecka, by chorowało jak najmniej i nie łapało infekcji. Jak odróżnić katar alergiczny od kataru infekcyjnego? Na co zwracać uwagę przed i w trakcie leczenia? O tym także w jesiennym wydaniu czasopisma.

Dziecko, idąc do przedszkola, styka się z wieloma wirusami czy bakteriami. Można jednak przeciwdziałać potencjalnym „zagrożeniom”, ucząc dziecko dobrych nawyków, jeśli chodzi o higienę; tłumaczyć, że często trzeba myć rączki i nie wkładać brudnych paluszków do buzi. Wszawica bądź owsica nie są wynikiem złej higieny, dzieci są narażone na nie, przebywając w grupie w przedszkolu. Jak zapobiegać, jak leczyć? Jakie leki stosować – o tym w naszym bieżącym numerze.

Nie uchronimy dzieci przed infekcjami, jednak dziecko, przebywając w środowisku przedszkolnym samo z czasem nabierze większej odporności i organizm będzie się bronił.

Niech ten nowy etap w życiu zarówno dziecka, jak i Was rodziców będzie wyjątkowy. I dobrze wspominany.

Zapraszam do lektury!

Anna Ledzion redaktor naczelna

Temat numeru

W

Co kupić? – lista potrzebnych rzeczy iększość przedszkoli przekazuje rodzicom listę niezbędnych rzeczy. Jeśli takiej listy nie otrzymaliśmy, warto sprawdzić, czy nie została ona umieszczona na stronie internetowej przedszkola lub podejść do wybranej placówki i poprosić o nią. Wymagania poszczególnych przedszkoli różnią się między sobą, inna też będzie lista dla trzylatka, który zaczyna swoją naukę, a inna dla pięciolatka, który ją kontynuuje.

Taka lista najczęściej zawiera następujące elementy: ubrania i obuwie, artykuły higieniczne, materiały plastyczne.

Garderoba przedszkolaka Na przedszkolnej liście, w tym punkcie, wymienione są zwykle trzy elementy:

; ; ;

obuwie na zmianę, dodatkowy zestaw ubrań, piżama.

Obuwie na zmianę, czyli kapcie, nie powinny być sznurowane. Dzieci w tym wieku nie umieją sobie jeszcze dobrze radzić z wiązaniem butów, więc taki wybór sprawi, że będą skazane na cudzą pomoc, ale także obciąży nauczycielki (zmiana butów całej grupie znacznie spowalnia każde wyjście na spacer i powrót z niego).

Najlepsze będą takie buciki, które są zapinane na rzepy lub klamerki – przed zaniesieniem ich do przedszkola należy dziecku pozwolić je kilka razy założyć i zdjąć. Buty powinny mieć przeciwpoślizgową, ale elastyczną podeszwę. Wewnątrz należy je podpisać.

Dodatkowy zestaw ubrań powinien być stale w szatni – na półce dziecka. Taki komplet przyda się w wypadku, gdy dziecko obleje się, ubrudzi jedzeniem, farbą czy błotem w czasie spaceru. Poza tym nawet tym dzieciom, które już dawno pożegnały się z pieluchą, może przytrafić się jakaś fizjologiczna „wpadka”. Zestaw ubrań warto umieścić w opisanym worku (na przykład takim na buty). Powinien on zawierać: majtki, spodnie lub legginsy,

bluzkę z długim rękawem, koszulkę, skarpety.

Piżama potrzebna jest tym dzieciom, które śpią w ciągu dnia. Nie każde przedszkole wymaga przebierania się do snu, jeśli jednak jest taki wymóg, trzeba zakupić 1–2 piżamki i dbać o ich regularną wymianę.

Kiedy decydujemy się na posłanie dziecka do przedszkola, warto wprowadzić pewne zmiany w całej jego garderobie. Ubranka muszą być wygodne (dzieci w tym wieku spędzają mnóstwo czasu siedząc i klęcząc na podłodze), ale też muszą być tak uszyte, aby dziecko samo sobie poradziło z ich zdjęciem. Ubrania z wiązaniami, zamkami czy dużą liczbą guzików są dla dziecka niewygodne do ubierania.

Wyprawka

dla przedszkolaka

Pierwszy dzień w przedszkolu to dla wszystkich zainteresowanych ogromny stres.

Denerwują się nie tylko rodzice, ale także dzieci, które nie wiedzą, czego się spodziewać.

Wspólne kompletowanie wyprawki może być przyjemnym sposobem na to, aby ułatwić dziecku przedszkolny start.

14

Moj '

16 Jak dbać o odporność

u przedszkolaka

PRZEDSZKOLAK

Owsica

pediatrą, specjalistą chorób zakaźnych w Klinice Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego WUM na oddziale pediatrycznym SPZOZ Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego w Warszawie

Co to jest owsica i skąd się bierze?

Owsica to jedna z najczęstszych chorób pasożytniczych układu pokarmowego.

Występuje tylko u ludzi. Wywołują ją owsiki – ok. 1-centymetrowe nicienie.

Zapadają na nią głównie małe dzieci – w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (3–7 lat), u których zachowania higieniczne nie są jeszcze nawykiem, oraz członkowie ich rodzin.

Chorobą zarażamy się poprzez wkładanie do ust palców lub przedmiotów, na których znajdują się jaja owsika, i spożywanie skażonego jedzenia. Brudne ręce, przedmioty codziennego użytku (zabawki, pościel, ręczniki, sztućce) – wszędzie tam może znajdować się źródło choroby.

Jak dochodzi do zarażenia?

Kiedy inwazyjne (zdolne do zarażenia człowieka) jaja owsika dostaną się do przewodu pokarmowego, wylęgają się z nich larwy, które wędrują w głąb, do jelita grubego. Tam przez około 3 miesiące dojrzewają. Następnie zapłodnione samice przemieszczają się w stronę odbytu, wydostają się na zewnątrz ciała (zazwyczaj w nocy!) i składają w okolicach odbytu do 10 tysięcy pokrytych lepką wydzieliną jajeczek. Skóra w tej okolicy zaczyna wówczas swędzieć, dziecko w trakcie snu bywa niespokojne, a drapiąc się, gromadzi jajeczka pod paznokciami. Wystarczy, że maluch włoży do ust niedokładnie umyte ręce i dochodzi do ponownego zarażenia. Jaja spadają także na prześcieradło, wewnętrzną stronę ubra-

19 Owsica

JOL ANTA POPIEL SK A – lekarz pediatra, specjalista chorób zakaźnych.

Pracuje w Klinice Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego WUM na oddziale pediatrycznym SPZOZ Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego.

Obie specjalizacje uzyskane w Centrum Medycznym Szkolenia Podyplomowego pod kierunkiem prof. dr hab. med. Magdaleny Marczyńskiej.

Studia medyczne ukończyła na I Wydziale Lekarskim Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, a stopień doktora nauk medycznych uzyskała na II Wydziale Lekarskim WUM. Brała udział w realizacji europejskich wieloośrodkowych programów badawczych dotyczących diagnostyki i leczenia HIV u dzieci.

Jest współwykonawcą projektu pt. Objawy niepożądane leczenia antyretrowirusowego. W kręgu jej zainteresowań znajdują się także choroby pasożytnicze u dzieci, a w szczególności toksokaroza.

Jest autorem licznych publikacji, doniesień zjazdowych, rozdziałów w pozycjach książkowych oraz w skryptach dla studentów.

Współpracuje z organizacjami pozarządowymi, przeprowadza szkolenia dla wolontariuszy oraz uczestniczy w koloniach dla dzieci z rodzin dotkniętych zakażeniem HIV. W 2009 została odznaczona Honorową Czerwoną Kokardką – nagrodą przyznawaną przez Ministerstwo Zdrowia za działania na rzecz osób żyjących z HIV/AIDS. Przez prawie 2 lata, razem z całą swoją rodziną, pracowała jako wolontariusz w jednym z warszawskich domów dziecka. jesień 2017 19

nia, np. piżamki dziecka. Kiedy śluz obeschnie, unoszą się wraz z kurzem i mogą być wdychane z powietrzem lub osiadają na meblach, zabawkach etc. Poza organizmem człowieka jaja owsika potrafią przeżyć do 20 dni, zachowując zdolność do zakażania aż przez 3 tygodnie.

11/07/17 14:15

A jakie są objawy tej choroby, na które powinien zwrócić uwagę każdy rodzic?

Najczęstszym objawem choroby jest świąd w okolicy odbytu, który nasila się przede wszystkim wieczorem i w nocy. Dzieje się tak dlatego, gdyż wówczas aktywizują się samice wędrujące do okolic odbytu, gdzie składają jaja. Swędzenie, towarzyszące poruszającym się owsikom może prowadzić do zaburzenia snu u dziecka (bezsenność, nadmierna senność, wybudzanie się w nocy). Konsekwencją zmęczenia wynikającego z niewyspania może być bladość skóry u dziecka, „sińce” i „worki” pod oczami, kłopoty z koncentracją. Dziecko może mieć gorszy apetyt, a w efekcie chudnąć lub słabo przybierać na wadze. Dziewczynki z powodu choroby mogą uskarżać się na nieprzyjemne swędzenie i pieczenie sromu (zapalenie sromu), spowodowane najczęściej zajęciem tej okolicy przez owsiki. W okolicy odbytu można też zauważyć owsiki – białe, ruchliwe 1-centymetrowe niteczki (w stolcu – bardzo rzadko można zaobserwować te pasożyty). Badanie kału w kierunku tych pasożytów najczęściej nie wykazuje ich obecności. Skuteczniejszą formą diagnozowania owsików jest wykonanie wymazu z odbytu. Jak to zrobić domowym sposobem, możesz dowiedzieć się na stronie internetowej www.bezowsikow.pl.

należy powtórzyć po 2–3 tygodniach (leki działają bowiem na dorosłe osobniki, a nie na ich jaja, więc ponowne przyjęcie leku zwiększa szansę na wytrucie tych pasożytów, które wylęgły się z jaj po pierwszej dawce leku).

Jeśli chore dziecko chodzi do przedszkola, trzeba konieczne poinformować placówkę o wystąpieniu owsicy. Dzięki temu dyrekcja przedszkola zintensyfikuje zabiegi

WARTO PAMIĘTAĆ: ; Jak najczęściej myć ręce gorącą wodą z mydłem, zwłaszcza przed posiłkiem, po powrocie dziecka z przedszkola czy zabawie z rówieśnikami. ; Eliminujemy u dziecka nawyk wkładania do buzi palców, rączek i innych przedmiotów (długopisów, zabawek). ; Obcinamy dziecku krótko paznokcie, aby jaja owsika nie miały możliwości „ukrycia się” pod nimi. ; Zakładamy dziecku na noc nieco bardziej obcisłe majteczki, aby utrudnić drapanie się po pupie i roznoszenie jajeczek owsika (na ręce dziecku można założyć bawełniane rękawiczki). ; Rano i wieczorem podmywamy dziecku miejsca intymne ciepłą wodą z mydłem. ; Dbamy regularnie o czystość w domu, a zwłaszcza w łazience i toalecie.

Jak pozbyć się owsików?

Cykl leczenia należy zacząć od przyjęcia leku przeciwpasożytniczego, którego substancją czynną jest pyrantel (np. Pyrantelum Medana, w formie zawiesiny, obecnie dostępny bez recepty). Leczeniu farmakologicznemu powinni poddać się wszyscy domownicy. Aby było skuteczne, kurację

' 2 0 Moj

Zdrowy przedszkolak Burza wokół tematu szczepień nie cichnie, a zwolennicy i przeciwnicy szczepionek wysuwają coraz większe działa i coraz poważniejsze

higieniczne w przedszkolu. Niestety, dla wielu rodziców jest to bardzo wstydliwy problem i niechętnie dzielą się tą informacją. Profilaktyka i przestrzeganie higieny to najważniejsze elementy walki z owsicą.

Na co jeszcze powinni zwrócić uwagę rodzice w trakcie leczenia?

Nieodłącznym elementem leczenia farmakologicznego jest restrykcyjna higiena.

Rano (po wieczornym przyjęciu leku) musimy pamiętać o obowiązkowej zmianie piżam i pościeli. Należy je uprać w wysokiej temperaturze (60 lub 90o C), a następnie uprasować. Przez cały okres leczenia każdej nocy zakładamy dziecku czystą (upraną i uprasowaną piżamkę). Stosujmy również oddzielne ręczniki do wycierania twarzy, rąk i ciała. Uprać powinniśmy również pluszaki, którymi dziecko się bawi. Inne zabawki (z plastiku) należy umyć w gorącej wodzie z mydłem, a w miarę możliwości najlepiej je wyparzyć wrzątkiem. Meble dokładnie wycieramy – na mokro, a po każdym sprzątaniu pierzemy ściereczki w wysokiej temperaturze.

Podłogę dokładnie odkurzamy, a następnie myjemy mopem parowym lub zwykłym, ale używając gorącej wody i detergentu. W wysokiej temperaturze pierzemy wszystkie koce i narzuty w domu.

A czy dieta ma znaczenie?

Jak najbardziej. W trakcie kuracji i po zakończeniu leczenia do diety warto włączyć produkty bogate w błonnik: kasze, chleb razowy, warzywa strączkowe, surowe owoce i warzywa. Ponadto: czosnek, kiszoną kapustę, sok z kiszonej kapusty i sok z czerwonych buraków – poprawiają mikroflorę przewodu pokarmowego, przyspieszając pracę przewodu pokarmowego, co skutecznie wspomaga kurację. Ograniczyć przetworzone węglowodany, unikać, a najlepiej zrezygnować ze słodyczy.

Więcej informacji o profilaktyce owsicy na:

PRZEDSZKOLAK

Cutterguide : NO Printing Process : Offset GD : SS 464542

22 Kiedy skóra sie łuszczy?

Poradnik dla rodzica

15

DUPO konkurs_Moj Przedszkolak_200x278.indd 2

Zdrowy przedszkolak Zdrowy przedszkolak

Zdrowy przedszkolak

Moj '

lato 2017

11/07/17 14:15 11/07/17 14:15

WYWIAD z dr n. med. JOL ANTĄ POPIELSK Ą – lekarzem

9 Wyprawka dla przedszkolaka

10

PRZEDSZKOLAK

DUPO konkurs_Moj DUPO konkurs_Moj Przedszkolak_200x278.indd Przedszkolak_200x278.indd 1 1

Temat numeru

9

jesień 2017

Size: 200 X 278 mm Pages: 1 Colors : C M Y K (4 Colors) Native File : Adobe Indesign CC Windows Generated in : Acrobat Distiller XI

TWOJE DZIECKO

ALENIE POWINNO CHOROWAĆ

POWINNO

MYĆ CODZIENNIE ZĄBKI

NA OSPĘ WIETRZNĄ

argumenty. Faktem jest jednak, że zakaźne choroby wieku dziecięcego występują i rodzic musi podjąć decyzję, jakie ryzyko chce podjąć – ryzykować ciężki przebieg

31 Probiotyk – naturalna tarcza

obronna przed chorobami 33 Problem z głowy – jak radzić sobie

z wszawicą u dziecka?

36 Jakie mleko dla juniora?

39 Zapalenie ucha u dzieci 43 Katar alergiczny czy katar infekcyjny?

Jak rozróznić?

47 Mleko i gluten – czego jeszcze

o nich nie wiesz?

choroby czy ewentualne reakcje poszczepienne.

W tym artykule zajmiemy się tematem ospy wietrznej – choroby, którą prawie każdy zna z autopsji, ale nie zawsze

Ospa wietrzna

– przechorować czy szczepić?

U

Walka o odporność waża się, że temat ospy wietrznej warto zamknąć za sobą w dzieciństwie. Dorośli bowiem znacznie gorzej

28

Moj '

PRZEDSZKOLAK

przechodzą chorobę i jest ona obarczona większym prawdopodobieństwem powikłań. Stąd przekonanie, że lepiej, żeby dziecko „odchorowało”, co musi i w ten sposób nabyło odporności na dalsze życie

pamięta, jak przebiegała.

Czy faktycznie dziecko powinno przechorować ospę?

I czego pozwala uniknąć szczepionka?

– raz przebyta choroba pozwala na wytworzenie przeciwciał, które zapobiegają jej w przyszłości. Taki sam efekt można uzyskać dzięki zaszczepieniu dziecka. Mechanizm działania szczepionki jest podobny do mechanizmu wykształcania się odporności podczas choroby, ale niweluje przykre i często groźne konsekwencje samego chorowania. W szczepionce wirusy są w odpowiedni sposób spreparowane, czyli osłabione tak, aby nie móc się namnażać i nie powodować objawów choroby. Wprowadzenie ich do organizmu sprawia, że układ immunologiczny rozpoznaje je jako intruzów i „uczy się” odpowiednio na nie reagować. Można przyrównać to do szkolenia wojska. Przeciwciała są jak żołnierze, którzy muszą nauczyć się rozpoznawać i walczyć z nieprzyjacielem. Oczywiście mogą to zrobić w czasie inwazji (choroby), ale wówczas straty dla miasta (organizmu)

PL/VAR/0005/16(1)c Data przygotowania: czerwiec 2017

28 Ospa wietrzna– przechorować

czy szczepić?

MOŻESZ ZASZCZEPIĆ SWOJE DZIECKO PRZECIWKO OSPIE WIETRZNEJ!

Treści zamieszczone w materiale mają wyłącznie charakter informacyjny, nie mogą być traktowane jako forma konsultacji medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji lekarza, do którego należy ostateczna decyzja o sposobie i zakresie stosowanego leczenia.

Referencje: Duszczyk, E. „Ospa party” – nieprzewidywalne ryzyko dostępna na: http://pediatria.mp.pl/komentarze/68941, ospa-party-nieprzewidywalne-ryzyko Więcej informacji: www.ospawietrzna.pl

Vaccines_VarilrixAdvert-200X278-GSKDC-PT-POL-2017-32574_D3.indd 1

GSK Commercial Sp. z o.o. ul. Rzymowskiego 53, 02-697 Warszawa tel.: 0 22 576 90 00, fax.: 0 22 576 90 01

SPRAWDŹ NA

OSPAWIETRZNA.PL

Szczepienie, podobnie jak podanie leku, może wiązać się z wystąpieniem działań niepożądanych. Wszystkie działania niepożądane należy zgłaszać do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, AI. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel. (22) 492-13-01, fax (22) 492-13-09, zgodnie z zasadami monitorowania bezpieczeństwa produktów leczniczych. Formularz zgłoszenia niepożądanego działania produktu leczniczego dostępny jest na stronie Urzędu www.urpl.gov.pl lub Podmiotu Odpowiedzialnego za produkt, którego zgłoszenie dotyczy.

6/30/2017 12:41:02 PM

Warto wiedzieć W jadłospisach 78% małych Polaków zbyt mało jest mleka – każdego dnia powinny wypijać go 450 ml, a wypijają tylko 270 ml.

Mleko krowie charakteryzuje się wysoką zawartością białka, którego w diecie dzieci jest ciągle zbyt dużo, i niewielkim poziomem witaminy D, której w jadłospisach brakuje.

NAN OPTIPRO 5 to mleko modyfikowane JUNIOR wzbogacone w witaminy i składniki mineralne przeznaczone dla dzieci po 2,5 roku życia, stworzone specjalnie z myślą o małych odkrywcach.

Charakteryzuje się niskim poziomem wysokiej jakości białka OPTIPRO oraz obecnością witaminy D wspomagającej rozwój kości maluszka.

Cena rekomendowana przez producenta 44,99 zł

www.zdrowystartwprzyszlosc.pl

Zmiany w piramidzie żywienia, wprowadzone przez Instytut Żywności i Żywienia, wskazują, że spożywanie dużej ilości warzyw i owoców jest podstawą w utrzymaniu właściwego funkcjonowania organizmu.

Chipsy jabłkowe są numerem 1 wśród dzieci.

Naturalne walory owoców zawarte w chrupiącej przekąsce mieszczącej się w plecaku.

Są bogate w składniki odżywcze i błonnik. Naturalnie słodkie, bez dodatku cukrów. Jedno opakowanie stanowi 1 z 5 porcji owoców i warzyw zalecanych do spożycia w ciągu dnia.

To świetna alternatywa dla tradycyjnych przekąsek!

www.sklep.crispynatural.pl

Wielorazowe saszetki DoddleBags to prawdziwe ułatwiacze życia! Ich podstawowe zadanie to przechowywanie jedzenia – miksujecie, blendujecie, mieszacie i zawsze możecie łatwo przełożyć do saszetki – zdrowa przekąska gotowa.

Rozwiązanie to ma mnóstwo zalet: XX łatwe napełnianie (saszetka jest otwierana i zamykana na boku, więc można przekładać nawet łyżką lub wlewać bezpośrednio z garnka, dzbanka czy butelki); XX łatwe transportowanie (zamykanie strunowe jest bardzo skuteczne, można spokojnie mieć pełne saszetki w torebce, plecaku itp., a po spożyciu nie zabierają miejsca); XX łatwe przechowywanie (saszetki są tak zaprojektowane, że napełnione – stoją, a przezroczysta strona ułatwia rozpoznanie zawartości na pierwszy rzut oka); XX łatwe jedzenie (wystarczy odkręcić kolorową zakrętkę i można łatwo zjeść zawartość albo, gdy trzymamy tam orzechy lub M&M’s, otwierać zapięcie strunowe i jeść jak z torebki; dla maluchów można dokręcić silikonową łyżeczkę); XX łatwe mycie (po otwarciu saszetki na zamknięciu strunowym jest łatwy dostęp do całego wnętrza, także w zmywarce).

www.doddlebags.pl

Saszetki DoddleBags wyróżniają się łatwością używania – mają kształt kwadratu i bardzo mocne zamykanie strunowe na jego boku – ułatwia to i napełnianie, i mycie, przez co są naprawdę wielokrotnego użytku.

Saszetki DoddleBags przydadzą się w wielu okolicznościach – można je zabrać na spacer, przechowywać w nich przygotowane musy w lodówce, a także zamrozić, np. mleko.

Ale uwaga, uwaga! Jedzenie to nie jedyna rzecz, którą można przechowywać w saszetkach DoddleBags! Można w nich przechowywać przyprawy, kosmetyki na podróż lub balsam na basen, wszelkie drobne elementy (guziki, monety, naklejki), farby dla dzieci, klej (przy użyciu należy dokręcić pędzelek, by stosować zawartość bezpośrednio z torebki, a po skończeniu artystycznej pracy odkręcić pędzelek i zakręcić nakrętkę). Świetnie nadają się do kuchni przy zdobieniu ciastek i tortów lukrami i innymi cukierniczymi wynalazkami – wystarczy tylko zmienić nakrętkę.

Cokolwiek innego Wam przyjdzie do głowy, na pewno będziecie mogli do tego wykorzystać sprytną saszetkę DoddleBags!

Każda saszetka: XX nie zawiera ftalanów, Bisfenolu A i PVC; XX jest wielorazowa i przyjazna środowisku; XX ma doskonałe zamknięcie strunowe zapobiegające przeciekaniu; XX można ją myć w zmywarce i zalewać gorącą wodą; XX nadaje się do mrożenia; XX samostojąca, co ułatwia nakładanie i przechowywanie; XX ergonomiczny kształt do łatwego trzymania zarówno dla dzieci, jak i dorosłych; XX przezroczysta z jednej strony – od razu widać, co trzymamy w środku.

jesień 2017

3

Osłonik® Max

Suplement diety

Pelafen Kid®

OSŁONIK® MAX saszetki, 10 szt., u produkty Jedyne na rynk ELT FORM, w technologii M swajanie ułatwiające przy wczych składników odży

OSŁONIK® MAX kapsułki, 20 szt.

Osłonik Max saszetki to dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego do postępowania dietetycznego:

¦¦w chorobach przewodu

pokarmowego przebiegających z biegunką,

¦¦w biegunce podróżnych, ¦¦w trakcie antybiotykoterapii oraz po jej zakończeniu,

¦¦w zakażeniach rotawirusowych mel•tiki® witamina D Uzupełnia niedobory witaminy D. Rekomendowana dawka 2 tabletki dziennie=1000 j.m. wit. D

oraz Clostridium difficile.

Preparat uzupełniający dietę w składniki wspomagające prawidłowe funkcjonowanie dróg oddechowych i gardła oraz odporność w przypadku wyziębienia organizmu przy zmiennej pogodzie, a także w okresach jesienno-zimowych i przesilenia wiosennego.

Pelafen® Kid to syrop dla dzieci powyżej 3. r.ż. i dorosłych o owocowym smaku i bardzo bogatym składzie.

Syrop zawiera: ¦¦ ekstrakt z kwiatostanu lipy, ¦¦ sok z owoców bzu czarnego, ¦¦ ekstrakt z korzenia pelargonii Pelargonium sidoides, ¦¦ witaminę C, ¦¦ cynk, ¦¦ beta-glukany, ¦¦ sok z malin.

mel•tiki® sambucus Ogranicza namnażanie wirusów. Zawiera owoce czarnego bzu o działaniu przeciwwirusowym oraz witaminę D.

mel•tiki® żelazo Uzupełnią dietę w żelazo.

Zawiera zmikronizowane żelazo o wysokiej biodpstępności oraz witaminę C.

mel•tiki® acerola Wzmacnia odporność.

Zawiera naturalną witaminę C oraz bioflawonoidy cytrusowe.

• BEZ CUKRU • BEZ GLUTENU • BEZ LAKTOZY • ODPOWIEDNIE DLA WEGETARIAN

Producent: Phytopharm Klęka S.A. www.meltiki.pl

Osłonik® Max to synbiotyk zawierający w składzie: Lactobacillus rhamnosus GG – 2 x 109 jtk; Saccharomyces boulardii – 2 x 109 jtk; Inulinę – 200 mg (jtk – jednostki tworzące kolonie).

Osłonik® Max jest dostępny w opakowaniach po 10 saszetek (dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego) i po 20 kapsułek (suplement diety).

Nie wymaga przechowywania w lodówce, nie zawiera laktozy, mleka, barwników.

W przypadku stosowania podczas antybiotykoterapii można podawać równocześnie z antybiotykiem.

Producent: Polfa Tarchomin OSŁ/17/22/05/2017 jesień 2017

5

Biblioteczka

Nowy rok szkolny z kalendarzem

Neli Małej Reporterki!

Już we wrześniu rozpoczyna się nowy rok szkolny, pełen wyzwań i planów. W tym roku

piękne fiordy lodowe oraz Mongolię i koczownicze ludy mieszkające w jurtach.

również będzie towarzyszyć dzieciom kalen-

W kalendarzu znajdziemy wiele ciekawych

darz szkolny Neli – „Przygodnik 2017/2018. 365 dni

świąt. Dowiemy się, kiedy rozpoczyna się chiński

dookoła świata z Nelą”, który nie tylko odkrywa

Nowy Rok, którego dnia swoje święto obchodzą

ciekawostki z całego świata, ale służy jako notat-

cukiernicy, a nawet jakie dzikie zwierzęta obcho-

nik, pomaga zorganizować dni oraz utrwalić naj-

dzą własne uroczystości! Przygodnik posiada czy-

piękniejsze chwile!

telny plan lekcji, kreatywne zadania oraz zestaw

„Przygodnik 2017/ 2018. 365 dni dookoła świata z Nelą” to już trzecia edycja kalendarza szkolnego stworzonego z myślą o uczniach szkół podstawowych.

naklejek, dzięki którym możemy zaznaczać najważniejsze daty.

Kompaktowy format, miękka oprawa oraz nie-

Dane wydawnicze: Przygodnik 2017/2018. 365 dni dookoła świata z Nelą.

wielka waga ułatwiają transport Przygodnika,

Nela Mała Reporterka

Każdy miesiąc w Przygodniku to nowa przy-

a dzięki zakładce wykonanej ze wstążki dzieci

Data premiery: 2.08.2017

goda. Nela pokazuje dzieciom różnorodne kraje

łatwo orientują się w poszukiwaniach bieżą-

Cena: 29,90 zł

i ich kultury. Dzięki temu możemy odwiedzić m.in.

cych dat.

Madagaskar, gdzie poznamy zwierzęta występujące jedynie na tej wyspie, Grenlandię i prze-

To niezbędny towarzysz codziennych zajęć każdego dziecka.

ISBN: 978-83-7596-646-6 Oprawa: Flexi Liczba stron: 176 Format: 137 x 190 mm

GOJENIE RAN BEZ POWIKŁAŃ Leczenie ran jest coraz trudniejsze, z uwagi na ograniczony dostęp do lekarzy specjalistów i nowoczesnych metod leczenia. Współistnienie chorób metabolicznych tj. cukrzyca, alergie skórne, zaburzenia odporności, brak ruchu, unieruchomienie, rosnąca odporność na leki (antybiotyki), utrudniają prawidłowe gojenie ran.

SYTUACJA NIE ULEGA POPRAWIE Wg danych statystycznych prawie 500 tys. osób w Polsce może mieć problem z leczeniem ran. Rany, które nie goją się w okresie 4-6 tygodni można zaliczyć do ran przewlekłych, których leczenie jest utrudnione i może zająć kolejne miesiące. Dostęp do specjalistów, którzy zajmują się leczeniem trudnych ran jest ograniczony.

KIEDY NALEŻY DZIAŁAĆ ZDECYDOWANIE Jeśli masz ranę, która pomimo zmiany opatrunków się nie goi, jest ona zaczerwieniona, opuchnięta, bolesna, ma nieprzyjemny zapach lub wydziela się z niej płyn należy działać zdecydowanie i jak najszybciej.

CO MOŻE CI POMÓC Szybkie działanie w procesie leczenia rany może zapewnić Ci Argotiab spray. Jeśli rana się nie goi lub obserwujesz obrzęk, lub wydzielinę, to szybki efekt w procesie leczenia zapewni Ci Argotiab spray. Jeśli rana jest wynikiem uszkodzenia skóry ostrym narzędziem, silnego otarcia aż do krwi, ugryzienia lub oparzenia, to sięgnij po Argotiab krem, który przyspieszy gojenie i zahamuje infekcję.

AKTYWNE SREBRO JONOWE W MEDYCYNIE Ag+ (TIAB) - PRZEŁOM! Na Włoskim Uniwersytecie Medycznym Ferrera oraz Uniwersytecie La Sapienza w Rzymie w 2009 roku został wynaleziony i opatentowany nowy związek aktywnego srebra Ag+ połączonego z tytanem pod nazwą TIAB. Aktywne srebro Ag+ [TIAB] jest obecnie stosowany w medycynie: w okulistyce, stomatologii, ginekologii, chorobach skóry i trudno gojących się ranach. Srebro to charakteryzuje się silnym działaniem przeciwdrobnoustrojowym i jest bezpieczne od pierwszego miesiąca życia.

Nowe badania kliniczne i publikacje dowodzą, że aktywne srebro Ag+ [TIAB] efektywnie działa przeciwbakteryjne, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo. Przyspiesza proces leczenia ran ostrych i przewlekłych oraz ran po skaleczeniu, ugryzieniu i oparzeniu I° i II° stopnia. Srebro to jest stosowane również w produktach medycznych używanych do leczenia grzybic stóp i terapii ran i blizn po poparzeniach.

Produkty z aktywnym srebrem Ag+ [TIAB] w wysokim standardzie farmaceutycznym są już dostępne w aptekach.

Zapytaj Twojego farmaceutę o Argotiab® rmy farmaceutycznej Hexanova® Dostępny w aptekach i na stronie www.argotiab.pl (diabetyk24.pl) w postaci suchego proszku w sprayu na rany ARGOTIAB SPRAY 125 ml (60 opatrunków w sprayu) lub ARGOTIAB 2% KREM TUBA 50 ml

W przypadku braku w aptece może być zamówiony specjalnie dla Ciebie przez farmaceutę.

Kod BLOZ 9076703 Argotiab spray 125 ml Kod BLOZ 9076702 Argotiab 2% krem 50 ml Tylko ARGOTIAB zawiera opatentowaną formę srebra jonowego Ag+ [TIAB] www.argotiab.pl tel.:+ 48 22 22 201 11 05

jesień 2017

7

Biblioteczka

Wiersze na dobranoc Tę pięknie wydaną książeczkę najlepiej przed-

służy też rodzicom w wychowaniu. Pokazuje

stawi rymowany opis, który wprowadzi czytel-

dobre, właściwe postawy, kształci, wnosi dużo

ników w spokojny, wieczorny nastrój:

zabawy. Jej bohaterowie swymi przygodami uczą,

Gdy wieczór się zbliża, przed zaśnięciem na noc czytaj swoim dzieciom wiersze na dobranoc.

Wierszowane bajki zasnąć im pomogą, sprawią, że najmłodszym będzie sennie, błogo... Niech

że wygrywa dobro między nami.

Kup dziecku książeczkę, zachęć do czytania, wprowadź je spokojnie w rytuały spania. www. wydawnictwomartel.pl

to będzie dla Was wyciszenia chwila, dla rodziców relaks, co życie umila, odejść od kłopotów codziennych pozwala i zmęczenie pracą, nauką oddala. Książka Ci pomoże w dzieci usypianiu,

Rymowanki przedszkolaka W książeczce zebrano przekazy-

ne, wesołe ilustracje. Rymowanki przedszkolaka

wane z pokolenia na pokolenie

z pewnością staną się ulubioną lekturą Twojego

rymowanki, kołysanki, poka-

dziecka – rozśmieszą je, gdy będzie smutne,

zywanki, piosenki, wyliczanki

w dzień umilą mu zabawę, a wieczorem uko-

oraz fragmenty bajek, które

łyszą je do snu.

na długo zajmą uwagę

www.wydawnictwomartel.pl

zarówno małych, jak i większych dzieci. Całości do­dają uroku bar­w­-

Wróbel, co oćwierkał sasiadów „Wróbel, co oćwierkał sąsiadów” to kolejna

Skoro wspólne – każdy może

z cyklu książeczek Pana Poety, które polubili mali

śpiewać tu o każdej porze...

czytelnicy. Każda z nich z humorem pokazuje

A pan zamiast narzekaniem

jakąś naszą przywarę.

lepiej zajmie się... ćwierkaniem?

„Wróbel…” – jak wszystkie bajki Pana Poety – w zabawny sposób przedstawia ważne dzie-

Wesołe i łatwo zapadające w pamięć wier-

cięce problemy. Bo czyż nie lubimy narzekać?

szyki Pana Poety, ubarwione wspaniałymi ilu-

Czy nie za często krytykujemy innych – jak tytu-

stracjami Joanny Młynarczyk to kwintesencja

łowy bohater tego wierszyka, któremu nikt i nic

radości wspólnego rodzinnego czytania.

się nigdy nie podoba?

Wierszyk kończy się morałem, który skierowany jest zarówno do małych, jak i dorosłych czytelników:

W cyklu ukazała się wcześniej „Kura, co tyła na diecie”.

8

Data wydania: 13.07.2017

trowy, bajkopisarz. Autor zabawnych rymowa-

Format: 210mm x 255mm

ścią. Pana Poetę znajdziecie na:

krzyczeć, wrzeszczeć na sąsiada,

www.panpoeta.pl,

co zabawia innych śpiewką.

www.fb.com/panpoetabajkopisarz,

Przecież to jest wspólne drzewko.

www.instagram.com/panpoeta.

Moj '

PRZEDSZKOLAK

ISBN: 978-83-8097-188-2

Pan Poeta to największy, bo prawie dwumenych historii, które uczą morałem, a bawią tre-

Mój wróbelku, nie wypada

Kategoria: Dla dzieci i młodzieży

Liczba stron: 32 Cena detaliczna: 24,90 zł Oprawa: twarda Ilustracje: Joanna Młynarczyk

a k w a r p y W

dla przedszkolaka

Pierwszy dzień w przedszkolu to dla wszystkich zainteresowanych ogromny stres.

Denerwują się nie tylko rodzice, ale także dzieci, które nie wiedzą, czego się spodziewać.

Wspólne kompletowanie wyprawki może być przyjemnym sposobem na to, aby ułatwić dziecku przedszkolny start.

jesień 2017

9

Temat numeru

W

Co kupić? – lista potrzebnych rzeczy iększość przedszkoli przekazuje rodzicom listę niezbędnych rzeczy. Jeśli takiej listy nie otrzymaliśmy, warto sprawdzić, czy nie została ona umieszczona na stronie internetowej przedszkola lub podejść do wybranej placówki i poprosić o nią. Wymagania poszczególnych przedszkoli różnią się między sobą, inna też będzie lista dla trzylatka, który zaczyna swoją naukę, a inna dla pięciolatka, który ją kontynuuje.

Taka lista najczęściej zawiera następujące elementy: ubrania i obuwie, artykuły higieniczne, materiały plastyczne.

Garderoba przedszkolaka Na przedszkolnej liście, w tym punkcie, wymienione są zwykle trzy elementy:

;; ;; ;;

10

obuwie na zmianę, dodatkowy zestaw ubrań, piżama.

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Obuwie na zmianę, czyli kapcie, nie powinny być sznurowane. Dzieci w tym wieku nie umieją sobie jeszcze dobrze radzić z wiązaniem butów, więc taki wybór sprawi, że będą skazane na cudzą pomoc, ale także obciąży nauczycielki (zmiana butów całej grupie znacznie spowalnia każde wyjście na spacer i powrót z niego).

Najlepsze będą takie buciki, które są zapinane na rzepy lub klamerki – przed zaniesieniem ich do przedszkola należy dziecku pozwolić je kilka razy założyć i zdjąć. Buty powinny mieć przeciwpoślizgową, ale elastyczną podeszwę. Wewnątrz należy je podpisać.

Dodatkowy zestaw ubrań powinien być stale w szatni – na półce dziecka. Taki komplet przyda się w wypadku, gdy dziecko obleje się, ubrudzi jedzeniem, farbą czy błotem w czasie spaceru. Poza tym nawet tym dzieciom, które już dawno pożegnały się z pieluchą, może przytrafić się jakaś fizjologiczna „wpadka”. Zestaw ubrań warto umieścić w opisanym worku (na przykład takim na buty). Powinien on zawierać: majtki, spodnie lub legginsy,

bluzkę z długim rękawem, koszulkę, skarpety.

Piżama potrzebna jest tym dzieciom, które śpią w ciągu dnia. Nie każde przedszkole wymaga przebierania się do snu, jeśli jednak jest taki wymóg, trzeba zakupić 1–2 piżamki i dbać o ich regularną wymianę.

Kiedy decydujemy się na posłanie dziecka do przedszkola, warto wprowadzić pewne zmiany w całej jego garderobie. Ubranka muszą być wygodne (dzieci w tym wieku spędzają mnóstwo czasu siedząc i klęcząc na podłodze), ale też muszą być tak uszyte, aby dziecko samo sobie poradziło z ich zdjęciem. Ubrania z wiązaniami, zamkami czy dużą liczbą guzików są dla dziecka niewygodne do ubierania.

jesień 2017

11

Temat numeru Wszystkie te części garderoby, które dziecko zabiera do przedszkola, powinny być podpisane – można to zrobić flamastrem do tkanin (zrobić znaczek na metce).

Można też zamówić specjalne naszywki czy naprasowanki, na których umieszcza się nazwisko lub numer telefonu, a następnie mocuje wewnątrz ubrania.

Artykuły higieniczne Ich liczba i rodzaj również są zależne od danej placówki, ale najczęściej trzeba dziecko zaopatrzyć w:

;; ;; ;;

;;

12

pr z y bor y do mycia zębów (szczotkę z osłonką na główkę, pastę i kubeczek); w ł asny r ę c znic zek do r ąk (w każdy piątek trzeba go zabrać do prania); mokre chusteczki, chusteczki higieniczne w dużym pudełku, a czasem także papier toaletowy; pościel lub kocyk i poduszkę, jeśli dziecko śpi w ciągu dnia.

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Materiały plastyczne w wyprawce dla przedszkolaka Skompletowanie niezbędnych materiałów plastycznych to czasami naprawdę spory wydatek. Zwykle trzeba kupić: ;; kredki w drewnianej oprawie i świecowe; ;; ołówki, gumki do mazania, temperówkę; ;; farby, pędzle, pojemnik na wodę; ;; bloki rysunkowe i techniczne – białe i kolorowe, w formacie A4 i A3; ;; plastelinę; ;; bibułę; ;; kleje (biurowy w sztyfcie i w tubce „magic”); ;; papier do ksero – całą ryzę.

Czasem pracownicy przedszkola wolą zebrać pieniądze i zrobić zakupy hurtowo, dzięki temu koszt wyprawki jest mniejszy, a wszystkie materiały są takie same dla każdego dziecka.

Kiedy już mamy listę, wybieramy na niej te pozycje, o których zakupie będzie współdecydować dziecko. Mogą to być buty, plecaczek, worek, pościel czy kocyk. Wypi-

sujemy listę na większej kartce papieru i proponujemy dziecku, żeby narysowało, jakie według niego te rzeczy powinny być.

Może też dyktować swoje pomysły, które rodzic zapisze. Z taką listą idziemy do sklepu i pozwalamy maluchowi samodzielnie wybrać tych kilka rzeczy (warto zaplanować zakupy tak, aby w ich czasie kupić tylko te rzeczy i całkowicie skupić się na dziecku). Możliwość samodzielnego decydowania o zakupach pozwala maluchowi oswoić się z myślą o przedszkolu, a obecność znanych przedmiotów w jego nowym otoczeniu ułatwi mu rozstanie.

Joanna Górnisiewicz

14

Moj '

PRZEDSZKOLAK

lato 2017

15

Zdrowy przedszkolak

Jak ć a b d o odporność u przedszkolaka JESIEŃ. W naszym kraju to wyjątkowo zróżnicowana pora roku – niekiedy bardzo ciepłe dni przeplatają się z jesienną szarugą. Zmienne temperatury mogą niekorzystnie wpłynąć na odporność dziecka. Dodatkowo narażenie na choroby nasila powrót do przedszkola, a gdy dziecko idzie do niego po raz pierwszy, dochodzi jeszcze stres. Jak zatem zapobiec zachorowaniu i poprawić odporność malucha? ' PRZEDSZKOLAK 1 6 Moj

A

ż 70% komórek układu odpornościowego znajduje się w przewodzie pokarmowym, dlatego warto przykładać dużą wagę do żywienia dzieci. Bez zbilansowanych i urozmaiconych posiłków niestety dziecko będzie bardziej narażone na częstsze zachorowania. Każde dziecko powinno spożywać regularne posiłki (4–5 dziennie). Dieta powinna być urozmaicona, bogata w witaminy i minerały.

Powinna zawierać produkty mleczne, chude mięso i ryby. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia każdy codziennie powinien spożywać pięć razy porcję warzyw i owoców (zawierają duże ilości niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego witamin i mikroelementów). Ryby natomiast są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych (kwasy omega-3 i omega-6).

Kwasy omega-3 i omega-6 znajdziemy także w tranie czy oleju z wątroby rekina.

Naturalne produkty mleczne są źródłem wapnia oraz białka, niektóre z nich zawierają kultury korzystnych bakterii. W diecie dziecka można również wykorzystać produkty naturalnie wpływające na odporność – miód, maliny, cebulę, czosnek, imbir.

Oprócz tego co powinno znajdować się na stole, warto pamiętać, że produkty typu fast food mogą być spożywane sporadycznie. W codziennej diecie dziecka należy unikać produktów sztucznych i przetworzonych. I pamiętaj o bardzo istotnej rzeczy – napojach. Najzdrowszym napojem jest woda! Unikaj podawania produktów sztucznie barwionych, gazowanych oraz o dużej zawartości cukru. W celu wzmocnienia odporności do diety dziecka można dodać preparaty witaminowe (na rynku dostępny jest szeroki wybór preparatów bez recepty).

Pomocne może być również stosowanie probiotyków. Probiotyki to mikroorganizmy, których działanie ma przywrócić naturalną florę organizmu. Produkty te najczęściej zawierają drobnoustroje z rodziny Lactobacillus, Bifidobacterium

Dios

oraz szczepy drożdży Saccharomyces boulardii. Odpowiadają za ochronę jelit, utrzymanie równowagi mikroflory w jelitach i wzmocnienie układu odpornościowego dziecka. Ważne jest natomiast, żeby probiotyki, które chcemy podawać dziecku, w swoim składzie miały bakterie przebadane i rekomendowane przez specjalistów. Badania naukowe potwierdzają, że „…zapobiegawcze podawanie LGG dzieciom uczęszczającym do żłobka lub przedszkola może mieć wpływ na zmniejszenie częstości występowania zakażeń, zwłaszcza układu oddechowego…”

idealny probiotyk Dios to innowacyjny probiotyk w postaci zawiesiny doustnej lub kapsułek zawierający mikroenkapsulowany szczep Lactobacillus rhamnosus GG (LGG).

Dios to skuteczny probiotyk: • w trakcie i po antybiotykoterapii,

Jak zachęcić dziecko do poszerzania jadłospisu?

• w biegunkach o różnej e�ologii,

Część dzieci jest bardzo oporna na wszelkie nowości kulinarne i nie chce jeść nowych potraw. Jeżeli twoje dziecko nie chce jeść warzyw, próbuj zachęcać go do nich poprzez zmianę wyglądu posiłków czy wspólne zakupy w sklepie i możliwość wyboru przez dziecko owoców czy warzyw. Niektóre dzieci bardzo lubią gotować razem z rodzicami – świetną zabawą jest wybieranie wspólnie przepisów (inspiracje można znaleźć w internecie, gazetach, programach telewizyjnych). Pobudzaj wyobraźnię i zachęcaj dziecko do eksperymentowania. Jednak nie zmuszaj dziecka do spożywania posiłków – raczej używaj podstępu, zmieniaj oprawę; podsuwaj, ale nie zmuszaj.

• w stanach obniżonej odporności organizmu, • w zapobieganiu kolkom niemowlęcym.

Ruch to zdrowie Systematyczny wysiłek korzystnie wpływa na odporność. Podobnie jak ze zdrowym żywieniem warto postawić na jak najszybsze wdrażanie dobrego nawyku regularnego uprawiania sportu. Najlepiej aby ruch odbywał się na świeżym powietrzu, w otoczeniu zieleni. Dzieci szybko się nudzą, także zadbaj o urozmaicone formy aktywności. Korzystne są również spacery.

Przeznaczony dla niemowląt, dzieci i dorosłych. łych.

Sugerowana cena produktów to tylko 15 złotych.

Dbaj o czystość Mycie rąk to podstawa – ale podobnie jak z prawidłowym żywieniem i chęcią aktywnego spędzania czasu, tak i nawyk mycia rąk u dziecka trzeba wypracować – dlatego zwracaj uwagę i pilnuj, czy rączki są R EK L A M A

Niezbędne jest prawidłowe żywienie

jesień 2017 17 www.smartpharma.com.pl

myte (zawsze przed spożyciem posiłku, po skorzystaniu z toalety, po powrocie ze świeżego powietrza, po zabawie ze zwierzakiem). Ważne jest użycie mydła. Poza częstym myciem rąk, aby ograniczyć przenikanie drobnoustroju drogą kropelkową, konieczne jest każdorazowe przytykanie ust i nosa podczas kichania, kaszlu, ziewania. Do wycierania nosa najlepiej używać chusteczek higienicznych – wyrzucamy je po jednym użyciu. Konieczne jest dbanie o higienę jamy ustnej – zęby należy myć minimum dwa razy dziennie.

Dbaj o uśmiech i relaks Uśmiechnięte dzieci to zdrowe dzieci. Śmiech pozytywnie wpływa na odporność. Zadbaj zatem o dobrą atmosferę w domu i uśmiech – spędzajcie razem miło czas. Ważny jest prawidłowy sen – dziecko w wieku przedszkolnym powinno spać około 9–10 godzin na dobę. Godziny zasypiania powinny być stałe. Zadbaj, aby zasypianie odbywało się w spokoju.

R EK L A M A

18

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Korzystna dla dzieci jest także zmiana klimatu, dlatego jeżeli jest taka możliwość, warto zaplanować odpoczynek z dzieckiem w górach czy nad morzem.

Co jeszcze może korzystnie wpłynąć na odporność?

Korzystnie na odporność dziecka wpływa hartowanie. Hartowanie polega na przyzwyczajaniu dziecka do zmian temperatur i zmian warunków pogodowych. Dziecko można hartować prysznicem – na przemian ciepłym i letnim strumieniem wody.

Hartujemy malca również podczas spacerów w chłodny dzień.

Ponadto zadbaj o odpowiednie warunki w mieszkaniu – systematyczne wietrz.

Dzięki temu spada ilość drobnoustrojów w powietrzu. Wietrz codziennie, bez względu na pogodę. Temperatura w pomieszczeniach nie powinna przekraczać 20 stopni Celsjusza.

Dbanie o odporność dziecka to ciężka praca. Pamiętaj, dzieci biorą przykład

Pamieatmaięj!taj

p Jesienią doborze im n d ie w o odpo kilka akładaj z – a k n azie ubra , aby w r y ż ie z d o warstw a było ia możn n e l p ie c o brań – ć część u rozebra nizmu nie orga a w e z r g nie prze negaty w e ż o m ć. dziecka dpornoś o a n ć ą wp ł yn z rodziców. Bądź wzorem dla twojego dziecka, inspiruj go, sama też bądź otwarta na nowe doznania: miej otwarty umysł, zmieniaj smaki, wprowadzaj nowe aktywności. Jednak pamiętaj, aby nie robić nagłych i wyśrubowanych rewolucji, tylko powolutku wprowadzaj zmiany w codziennym menu i rozkładzie dnia. lek. med. Joanna Gładczak

WYWIAD z dr n. med. JOL ANTĄ POPIELSK Ą – lekarzem pediatrą, specjalistą chorób zakaźnych w Klinice Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego WUM na oddziale

Zdrowy przedszkolak

a c i s Ow pediatrycznym SPZOZ Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego w Warszawie

Co to jest owsica i skąd się bierze?

Owsica to jedna z najczęstszych chorób pasożytniczych układu pokarmowego.

Występuje tylko u ludzi. Wywołują ją owsiki – ok. 1-centymetrowe nicienie.

Zapadają na nią głównie małe dzieci – w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (3–7 lat), u których zachowania higieniczne nie są jeszcze nawykiem, oraz członkowie ich rodzin.

Chorobą zarażamy się poprzez wkładanie do ust palców lub przedmiotów, na których znajdują się jaja owsika, i spożywanie skażonego jedzenia. Brudne ręce, przedmioty codziennego użytku (zabawki, pościel, ręczniki, sztućce) – wszędzie tam może znajdować się źródło choroby.

Jak dochodzi do zarażenia?

Kiedy inwazyjne (zdolne do zarażenia człowieka) jaja owsika dostaną się do przewodu pokarmowego, wylęgają się z nich larwy, które wędrują w głąb, do jelita grubego. Tam przez około 3 miesiące dojrzewają. Następnie zapłodnione samice przemieszczają się w stronę odbytu, wydostają się na zewnątrz ciała (zazwyczaj w nocy!) i składają w okolicach odbytu do 10 tysięcy pokrytych lepką wydzieliną jajeczek. Skóra w tej okolicy zaczyna wówczas swędzieć, dziecko w trakcie snu bywa niespokojne, a drapiąc się, gromadzi jajeczka pod paznokciami. Wystarczy, że maluch włoży do ust niedokładnie umyte ręce i dochodzi do ponownego zarażenia. Jaja spadają także na prześcieradło, wewnętrzną stronę ubra-

JOL ANTA POPIEL SK A – lekarz pediatra, specjalista chorób zakaźnych.

Pracuje w Klinice Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego WUM na oddziale pediatrycznym SPZOZ Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego.

Obie specjalizacje uzyskane w Centrum Medycznym Szkolenia Podyplomowego pod kierunkiem prof. dr hab. med. Magdaleny Marczyńskiej.

Studia medyczne ukończyła na I Wydziale Lekarskim Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, a stopień doktora nauk medycznych uzyskała na II Wydziale Lekarskim WUM. Brała udział w realizacji europejskich wieloośrodkowych programów badawczych dotyczących diagnostyki i leczenia HIV u dzieci.

Jest współwykonawcą projektu pt. Objawy niepożądane leczenia antyretrowirusowego. W kręgu jej zainteresowań znajdują się także choroby pasożytnicze u dzieci, a w szczególności toksokaroza.

Jest autorem licznych publikacji, doniesień zjazdowych, rozdziałów w pozycjach książkowych oraz w skryptach dla studentów.

Współpracuje z organizacjami pozarządowymi, przeprowadza szkolenia dla wolontariuszy oraz uczestniczy w koloniach dla dzieci z rodzin dotkniętych zakażeniem HIV. W 2009 została odznaczona Honorową Czerwoną Kokardką – nagrodą przyznawaną przez Ministerstwo Zdrowia za działania na rzecz osób żyjących z HIV/AIDS. Przez prawie 2 lata, razem z całą swoją rodziną, pracowała jako wolontariusz w jednym z warszawskich domów dziecka. jesień 2017 19

Zdrowy przedszkolak nia, np. piżamki dziecka. Kiedy śluz obeschnie, unoszą się wraz z kurzem i mogą być wdychane z powietrzem lub osiadają na meblach, zabawkach etc. Poza organizmem człowieka jaja owsika potrafią przeżyć do 20 dni, zachowując zdolność do zakażania aż przez 3 tygodnie.

A jakie są objawy tej choroby, na które powinien zwrócić uwagę każdy rodzic?

Najczęstszym objawem choroby jest świąd w okolicy odbytu, który nasila się przede wszystkim wieczorem i w nocy. Dzieje się tak dlatego, gdyż wówczas aktywizują się samice wędrujące do okolic odbytu, gdzie składają jaja. Swędzenie, towarzyszące poruszającym się owsikom może prowadzić do zaburzenia snu u dziecka (bezsenność, nadmierna senność, wybudzanie się w nocy). Konsekwencją zmęczenia wynikającego z niewyspania może być bladość skóry u dziecka, „sińce” i „worki” pod oczami, kłopoty z koncentracją. Dziecko może mieć gorszy apetyt, a w efekcie chudnąć lub słabo przybierać na wadze. Dziewczynki z powodu choroby mogą uskarżać się na nieprzyjemne swędzenie i pieczenie sromu (zapalenie sromu), spowodowane najczęściej zajęciem tej okolicy przez owsiki. W okolicy odbytu można też zauważyć owsiki – białe, ruchliwe 1-centymetrowe niteczki (w stolcu – bardzo rzadko można zaobserwować te pasożyty). Badanie kału w kierunku tych pasożytów najczęściej nie wykazuje ich obecności. Skuteczniejszą formą diagnozowania owsików jest wykonanie wymazu z odbytu. Jak to zrobić domowym sposobem, możesz dowiedzieć się na stronie internetowej www.bezowsikow.pl.

Jak pozbyć się owsików?

Cykl leczenia należy zacząć od przyjęcia leku przeciwpasożytniczego, którego substancją czynną jest pyrantel (np. Pyrantelum Medana, w formie zawiesiny, obecnie dostępny bez recepty). Leczeniu farmakologicznemu powinni poddać się wszyscy domownicy. Aby było skuteczne, kurację

' 2 0 Moj

PRZEDSZKOLAK

należy powtórzyć po 2–3 tygodniach (leki działają bowiem na dorosłe osobniki, a nie na ich jaja, więc ponowne przyjęcie leku zwiększa szansę na wytrucie tych pasożytów, które wylęgły się z jaj po pierwszej dawce leku).

Jeśli chore dziecko chodzi do przedszkola, trzeba konieczne poinformować placówkę o wystąpieniu owsicy. Dzięki temu dyrekcja przedszkola zintensyfikuje zabiegi

WARTO PAMIĘTAĆ: ;; Jak najczęściej myć ręce gorącą wodą z mydłem, zwłaszcza przed posiłkiem, po powrocie dziecka z przedszkola czy zabawie z rówieśnikami. ;; Eliminujemy u dziecka nawyk wkładania do buzi palców, rączek i innych przedmiotów (długopisów, zabawek). ;; Obcinamy dziecku krótko paznokcie, aby jaja owsika nie miały możliwości „ukrycia się” pod nimi. ;; Zakładamy dziecku na noc nieco bardziej obcisłe majteczki, aby utrudnić drapanie się po pupie i roznoszenie jajeczek owsika (na ręce dziecku można założyć bawełniane rękawiczki). ;; Rano i wieczorem podmywamy dziecku miejsca intymne ciepłą wodą z mydłem. ;; Dbamy regularnie o czystość w domu, a zwłaszcza w łazience i toalecie.

higieniczne w przedszkolu. Niestety, dla wielu rodziców jest to bardzo wstydliwy problem i niechętnie dzielą się tą informacją. Profilaktyka i przestrzeganie higieny to najważniejsze elementy walki z owsicą.

Na co jeszcze powinni zwrócić uwagę rodzice w trakcie leczenia?

Nieodłącznym elementem leczenia farmakologicznego jest restrykcyjna higiena.

Rano (po wieczornym przyjęciu leku) musimy pamiętać o obowiązkowej zmianie piżam i pościeli. Należy je uprać w wysokiej temperaturze (60 lub 90o C), a następnie uprasować. Przez cały okres leczenia każdej nocy zakładamy dziecku czystą (upraną i uprasowaną piżamkę). Stosujmy również oddzielne ręczniki do wycierania twarzy, rąk i ciała. Uprać powinniśmy również pluszaki, którymi dziecko się bawi. Inne zabawki (z plastiku) należy umyć w gorącej wodzie z mydłem, a w miarę możliwości najlepiej je wyparzyć wrzątkiem. Meble dokładnie wycieramy – na mokro, a po każdym sprzątaniu pierzemy ściereczki w wysokiej temperaturze.

Podłogę dokładnie odkurzamy, a następnie myjemy mopem parowym lub zwykłym, ale używając gorącej wody i detergentu. W wysokiej temperaturze pierzemy wszystkie koce i narzuty w domu.

A czy dieta ma znaczenie?

Jak najbardziej. W trakcie kuracji i po zakończeniu leczenia do diety warto włączyć produkty bogate w błonnik: kasze, chleb razowy, warzywa strączkowe, surowe owoce i warzywa. Ponadto: czosnek, kiszoną kapustę, sok z kiszonej kapusty i sok z czerwonych buraków – poprawiają mikroflorę przewodu pokarmowego, przyspieszając pracę przewodu pokarmowego, co skutecznie wspomaga kurację. Ograniczyć przetworzone węglowodany, unikać, a najlepiej zrezygnować ze słodyczy.

Więcej informacji o profilaktyce owsicy na:

Zdrowy przedszkolak Skóra dziecka jest synonimem gładkości. Mówi się nawet „delikatny jak skóra dziecka”. Co jednak, jeśli nasza pociecha nie ma skóry jak z reklamy kremu do pielęgnacji? Pocieszyć może fakt, że nie jest to przypadek odosobniony. Maluchów z problemami z łuszczeniem się skóry przybywa. Ma to związek między innymi z wysypem alergii i chorób autoimmunologicznych, także u najmłodszych.

Co może oznaczać łuszczenie się skóry dziecka i jak temu zaradzić?

Kiedy skóra sie łuszczy Poradnik dla rodzica 22

Moj '

PRZEDSZKOLAK

?

jesień 2017

23

Zdrowy przedszkolak

S

Skóra nie jak z obrazka kóra – orga n, któr y pod względem wielkości ustępuje tylko powierzchni jelit.

Gładka skóra nie ma znaczenia wyłącznie estetycznego. Skóra jest bowiem „papierkiem lakmusowym” zdrowia. Świetlista cera, jędrna skóra, gładkość – to wszystko świadczy o tym, że organizm jest w dobrej kondycji. Z drugiej strony to właśnie po skórze szybko można rozpoznać zmęczenie, odwodnienie, ale też poważniejsze choroby, także u dzieci. Wbrew pozorom skóra maluszków bardzo rzadko pozbawiona jest wad.

Przebarwienia, wypryski skórne, takie jak trądzik niemowlęcy czy zwykłe potówki, to częste „skazy” na idealnej, dziecięcej skórze. Prawdziwy problem zaczyna się jednak wówczas, kiedy skóra sygnalizuje, że dzieje się coś złego – pojawiają się zrogowacenia i łuszczenie. Problem przestaje być wyłącznie estetyczny, ponieważ może znacznie wpływać na komfort życia dziecka.

A

jak atopia i alergia

Każde łuszczenie się i rogowacenie skóry dziecka wymaga konsultacji z dermatologiem. Zmiany skórne mogą mieć bowiem różne pochodzenie i charakter – od niegroźnej ciemieniuchy aż po chorobę autoimmunologiczną, jaką jest łuszczyca. Próby samodzielnego stawiania diagnozy (np. za pomocą Internetu) mogą opóźnić rozpoczęcie właściwego leczenia. Skłonności do zmian skórnych szczególnie często dotykają dzieci chorujące lub podatne na alergie. Wiąże się to z nieprawidłowym działaniem układu immunologicznego. Nawet zwykła ciemieniucha u niemowlęcia może wskazywać, że dziecko jest bardziej zagrożone wystąpieniem alergii. Warto wiedzieć, że atopowe zapalenie skóry (AZS) manifestuje się nie tylko wysypką, ale również łuszczeniem się skóry. Zmiany te trudno się leczy i mają one charakter nawrotowy. Dopóki nie zostanie odkryta przyczyna ich powstawania (np. nie zostanie wyeliminowany składnik pokarmowy powodujący alergię), problem będzie się powtarzał. Do tego arsenału chorób można

24

Moj '

PRZEDSZKOLAK

dołożyć jeszcze rogowacenie przymieszkowe i łuszczycę. Niestety, nieznana jest jedna przyczyna tego typu schorzeń skóry.

Pamietaj!czone

, niele Niestety same y skórne tak m e l b o r p wet ną, a na by się nie znik ydawało w y n h c , e powsz ieniucha m ie c k ja , problem tyki diagnos a g w yma czego? ncji. Dla e w r e t i in Wspólnym mianownikiem wydają się problemy z funkcjonowaniem układu immunologicznego, mogące wynikać nie tylko z obciążeń genetycznych, ale także z często występującej dysbiozy jelitowej.

Przypatrzmy się bliżej schorzeniom, które mogą powodować łuszczenie się skóry.

C

jak ciemieniucha

Popularne schorzenie małych dzieci. Na szczęście, pomijając aspekt estetyczny, nie jest ono szczególnie uciążliwe dla dziecka.

Nie boli ani nie powoduje świądu. Uznaje się, że przyczyną ciemieniuchy jest niedojrzałość gruczołów łojowych, dlatego najczęściej dotyka ona niemowlęta, ale może zdarzyć się nawet u dzieci 2-3. letnich. Najlepiej nie czekać, aż problem się rozwinie, ale jak najszybciej zabrać się za jej likwidację. Jeśli rodzic to zaniedba, na główce dziecka może pojawić się gruba, trudna do usunięcia skorupa.

Zaleca się codzienne mycie oraz natłuszczanie główki dziecka, a także stosowanie specjalnych preparatów aptecznych (np. Loyon), które przyspieszają leczenie. Zdecydowanie nie zaleca się stosowania domowych metod walki z ciemieniuchą, jak na przykład usuwanie naskórka na siłę. Łatwo wówczas o podrażnienie i wywołanie zakażenia. Jeśli mimo leczenia problem nie znika lub nawraca, należy skontaktować się z pediatrą. Warto też rozważyć diagnostykę dziecka w kierunku alergii i nadwrażliwości pokarmowych.

KILKA UNIWERSALNYCH PORAD:

1

Zadbaj o pielęgnację. Choroby skóry często wiążą się z dyskomfortem, takim jak świąd i ból.

Odpowiednie preparaty są pomocne w walce z łuszczącą się skórą i przyspieszają gojenie.

2

Delikatnie i hipoalergicznie. Zmień używane w domu środki czystości i środki do pielęgnacji na kosmetyki ekologiczne i hipoalergiczne.

3

Reaguj szybko, nie lekceważ.

Warto reagować już po zauważeniu pierwszych objawów choroby. Im mniejsze zmiany, tym mniejsza szansa, że dojdzie do ich nadarzenia, a szybka reakcja może pomóc zatrzymać chorobę w zarodku.

4

Zadziałaj także od środka. Niezależnie od tego, czy problemy ze skórą wynikają z AZS, alergii czy mają podłoże autoimmunologiczne, rozważ wykonanie dziecku testów na alergie i nadwrażliwości pokarmowe i wprowadzenie diety eliminacyjnej.

5 6

Zadbaj o jelita. Jako pomoc w leczeniu warto zastosować odpowiednią probiotykoterapię.

Kontaktuj się ze specjalistą. Każde zmiany skórne powinny być skonsultowane z lekarzem, ponieważ różne choroby mogą dawać podobne objawy, a każdą leczy się za pomocą innych metod.

Rogowacenie mieszkowe to kolejna choroba skóry. Często mylona ze zmianami atopowymi (AZS) i nieprawidłowo leczona (sterydy). Rogowacenie mieszkowe może być dziedziczne lub wynikać z braku witamin (np. witaminy A). Charakterystyczna dla niego jest czerwona wysypka, która przypomina permanentną gęsią skórkę, szorstką w dotyku jak tarka. Leczenie polega przede wszystkim na stosowaniu odpowiedniej pielęgnacji: kosmetyków bez pochodnych ropy, hipoalergicznych oraz odpowiednich preparatów aptecznych łagodzących przebieg choroby. Tego typu zmiany mogą dotyczyć zarówno małych dzieci, jak i dorosłych.

Ł

jak łuszczyca

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą o podłożu autoimmunologicznym. Oznacza to, że komórki układu odpornościowego atakują własne tkanki. W przypadku łuszczycy proces zapalny manifestuje się zmianami skórnymi. Choroba ma charakter reemisyjny, czyli występują okresy zaostrzenia i osłabienia objawów. Pierwsze objawy mogą wystąpić w każdym wieku, ale zazwyczaj manifestuje się ona u dorosłych i starszych dzieci. Uznaje się, że ma ona podłoże genetyczne, ale katalizatorem wystąpienia może być stres albo przewlekła infekcja – czyli wszystko to, co osłabia układ immunologiczny. Łuszczyca występuje w wielu różnych odmianach i niezbędne jest leczenie jej pod okiem dermatologa.

Pielęgnacja skóry – wspólny mianownik Nie z a le ż n ie o d przyczyny problemów skórnych, wspólnym mianownikiem we wszystkich schorzeniach jest

właściwa pielęgnacja skóry dziecka.

U najmłodszych tego typu zmiany skórne wiążą się przede wszystkim z ewentualnym dyskomfortem, np. w przypadku atopowego zapalenia skóry jest to świąd czy ból. U starszych dzieci dochodzi do tego kwestia estetyczna. Niestety, mimo że żadna z opisanych powyżej chorób nie jest zakaźna, dziecko może spotkać się z ostracyzmem rówieśników lub problemem, np. na pływalni.

Jeśli zmiany są mocno widoczne, warto porozmawiać z wychowawcą w szkole lub przedszkolu, aby przeprowadził z dziećmi rozmowę na temat tych chorób i ich akceptacji. Najważniejsze jest jednak, aby właściwą pielęgnacją i leczeniem wspomagać proces gojenia się ran.

Joanna Dronka- Skrzypczak

Zdrowy przedszkolak

Rogowacenie mieszkowe – nie mylić z alergią!

Ucz sie,, bawiac, da o r g Na

Z

grami i zabawami z serii Sowa Mądra Głowa spotkałam się po raz pierwszy przed siedmioma laty, kiedy od kilku miesięcy były już na rynku. Wywołały moje profesjonalne zainteresowanie, bo już w sklepie dostrzegłam ich możliwości w zakresie wspierania rozwoju dziecka – w placówkach przedszkolnych i szkolnych, a także gabinetach pedagogów, psychologów i logopedów. Wkrótce zaczęłam je kupować z myślą o prywatnym użytku – zabawach z wnukiem (w tej chwili już z dwójką wnucząt).

Wybierając zabawki, zwracam uwagę na wiele ich aspektów – muszą umożliwiać dziecku dobrą, ale też mądrą zabawę, pobudzać je do wykonywania różnych czynności (odpadają w przedbiegach wszystkie te, gdzie dziecko ma być głównie biernym obserwatorem), mają angażować zmysły, umysł i mięśnie dziecka, a na dodatek wywoływać różne emocje i najlepiej mieć charakter społeczny, to znaczy wymagać bawienia się co najmniej we dwójkę. Oczywiście, do tego muszą być spełnione moje wymagania dotyczące estetyki, solidności i bezpieczeństwa. Szybko zorientowałam się, że gry i zabawy serii Sowa

26

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Mądra Głowa spełniają wszystkie te kryteria z nawiązką. Naturalnie, są wśród nich zupełnie genialne i po prostu dobre (choć to pewnie mocno subiektywna ocena), ale kiepskiej i nieudanej nie spotkałam.

Chyba najbardziej urzeka mnie, że bawiąc się z Mądrą Sową, można nie tylko wspaniale spędzić czas na ciekawej dla dziecka i emocjonującej zabawie, ale też jednocześnie stymulować jego rozwój niemal we wszystkich sferach (no, może poza budowaniem muskulatury – choć już sprawność dłoni bywa nieźle ćwiczona przez te gry). Czy to nie przesada oczekiwać takich efektów od zabawy? Dobrze wiemy, jakie wymagania stawia dziś przed człowiekiem rzeczywistość, dlatego już od najmłodszych lat rodzice starają się (oczywiście z umiarem, bez doprowadzania do przemęczenia) wyposażać swoje dzieci w umiejętności i kompetencje, dzięki którym łatwiej będą mogły sprostać napotykanym wymaganiom. Jednocześnie pamiętać musimy, że kilkuletnie dziecko najszybciej i najskuteczniej uczy się mimowolnie, w trakcie zabawy, nie myśląc o zdobywaniu wiedzy czy umiejętności. To po prostu się dzieje przy okazji, mimochodem.

na w ó gł

I takie właśnie efekty dają gry i zabawy z Mądrą Sową.

A na dodatek są one śliczne, atrakcyjne od pierwszego rzutu oka i bardzo starannie wykonane, z najlepszej jakości materiałów. Co ważne dla dziecka, nie zawierają po prostu planszy, kostki i pionków, ale najrozmaitsze, bogate wyposażenie: przedziwne kostki, kulki, bączki czy klepsydry odmierzające czas. Wszystko

pięknie zaprojektowane i wykonane, w pełni bezpieczne w użyciu.

Przyjrzyjmy się wybranym (spośród naprawdę wielu dostępnych) grom i możliwościom ich wykorzystania w rozwijającej zabawie z dzieckiem.

W zabawie z trzylatkami (i, oczywiście, starszymi dziećmi) warto wykorzystać m.in. „Nawlekaj, nie czekaj”. Zadaniem dziecka w tej grze jest nawlekać na linkę barwne kulki wg wzoru przedstawionego na wylosowanej karcie (wzór zawiera

od dwóch do sześciu kulek). Najmłodsze dzieci mogą mieć kartę przed oczami, starsze dzieci ćwiczą przy okazji pamięć.

Wszystkie dzieci doskonalą w trakcie zabawy analizę spostrzeżeniową, różnicowanie kolorów, małą motorykę i koordynację wzrokowo-ruchową. Zachwycająca jest też gra „Pamięć dźwiękowa”, dla nieco starszych przedszkolaków, niezwykła – bo mimo że nie jest grą elek-

troniczną, to angażuje i ćwiczy pamięć nie tylko wzrokową, ale także słuchową!

Trzeba w niej dobrać w pary klocki, które wydają taki sam dźwięk. Ta zabawa to

bardzo dobra okazja do ćwiczenia uwagi, różnicowania dźwięków (doskonalenia czułości słuchowej) i różnych form pamięci, ale także koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej. Kolejna gra, „Opowiem ci Mamo”, świetnie spraw-

dukty typu pisanie – zmazywanie, które sprawiają dzieciom dużo radości, pozwalają w nieskończoność poprawiać to, co im nie wyszło, oszczędzając frustracji, i uczyć,

dza się w rodzinnej zabawie. Dzieci układają karty z obrazkami tak, aby powstała z nich historyjka, którą trzeba opowiedzieć. W każdej trzeba dostrzegać następstwo czasowe zdarzeń i pilnować logiki wywodu. Niezwykle wartościowa jest gra „Kto szybszy?”, wymagająca od graczy uwzględniania jednocześnie dwóch różnych charakterystyk wybieranego żetonu (jedna z wyrzucanych kostek wskazuje żądany kolor, druga – kształt; prawda, jakie to świetne ćwiczenie podzielności uwagi?).

Także w trakcie przygotowywania dzieci do nauki czytania warto się podeprzeć grami, takimi jak „Alfabet” (puzzle ilustrujące kolejne litery alfabetu), „Wyrazy i zdania” czy „Sylaby – lub Głoski – do zabawy”. Te ostatnie dodatkowo stanowią pomoc w nauce poprawnej wymowy. Warto także sięgnąć po pro-

że warto ćwiczyć aż do osiągnięcia zadowalającego efektu (bo gry zawierają m.in. odpowiednie powierzchnie i suchościeralny pisak). Warte rekomendacji są także potrzebne wielu dzieciom gry związane z ćwiczeniami logopedycznymi (np. „Drabina”, „Zgadywanka”) i wiele innych.

Pobawcie się z dziećmi, pograjcie z nimi, zobaczycie, że można naprawdę (bez poświęcania się dla dobra dziecka!) wspaniale spędzić razem czas. dr Aleksandra Piotrowska

jesień 2017

27

Zdrowy przedszkolak Burza wokół tematu szczepień nie cichnie, a zwolennicy i przeciwnicy szczepionek wysuwają coraz większe działa i coraz poważniejsze argumenty. Faktem jest jednak, że zakaźne choroby wieku dziecięcego występują i rodzic musi podjąć decyzję, jakie ryzyko chce podjąć – ryzykować ciężki przebieg choroby czy ewentualne reakcje poszczepienne.

W tym artykule zajmiemy się tematem ospy wietrznej – choroby, którą prawie każdy zna z autopsji, ale nie zawsze

Ospa wietrzna

– przechorować czy szczepić?

U

Walka o odporność waża się, że temat ospy wietrznej warto zamknąć za sobą w dzieciństwie. Dorośli bowiem znacznie gorzej

28

Moj '

PRZEDSZKOLAK

przechodzą chorobę i jest ona obarczona większym prawdopodobieństwem powikłań. Stąd przekonanie, że lepiej, żeby dziecko „odchorowało”, co musi i w ten sposób nabyło odporności na dalsze życie

pamięta, jak przebiegała.

Czy faktycznie dziecko powinno przechorować ospę?

I czego pozwala uniknąć szczepionka?

– raz przebyta choroba pozwala na wytworzenie przeciwciał, które zapobiegają jej w przyszłości. Taki sam efekt można uzyskać dzięki zaszczepieniu dziecka. Mechanizm działania szczepionki jest podobny do mechanizmu wykształcania się odporności podczas choroby, ale niweluje przykre i często groźne konsekwencje samego chorowania. W szczepionce wirusy są w odpowiedni sposób spreparowane, czyli osłabione tak, aby nie móc się namnażać i nie powodować objawów choroby. Wprowadzenie ich do organizmu sprawia, że układ immunologiczny rozpoznaje je jako intruzów i „uczy się” odpowiednio na nie reagować. Można przyrównać to do szkolenia wojska. Przeciwciała są jak żołnierze, którzy muszą nauczyć się rozpoznawać i walczyć z nieprzyjacielem. Oczywiście mogą to zrobić w czasie inwazji (choroby), ale wówczas straty dla miasta (organizmu)

TWOJE DZIECKO

NIE POWINNO CHOROWAĆ ALE

POWINNO

MYĆ CODZIENNIE ZĄBKI

PL/VAR/0005/16(1)c Data przygotowania: czerwiec 2017

NA OSPĘ WIETRZNĄ

MOŻESZ ZASZCZEPIĆ SWOJE DZIECKO PRZECIWKO OSPIE WIETRZNEJ!

Treści zamieszczone w materiale mają wyłącznie charakter informacyjny, nie mogą być traktowane jako forma konsultacji medycznej i nie mogą zastąpić konsultacji lekarza, do którego należy ostateczna decyzja o sposobie i zakresie stosowanego leczenia.

Referencje: Duszczyk, E. „Ospa party” – nieprzewidywalne ryzyko dostępna na: http://pediatria.mp.pl/komentarze/68941, ospa-party-nieprzewidywalne-ryzyko Więcej informacji: www.ospawietrzna.pl

GSK Commercial Sp. z o.o. ul. Rzymowskiego 53, 02-697 Warszawa tel.: 0 22 576 90 00, fax.: 0 22 576 90 01

SPRAWDŹ NA

OSPAWIETRZNA.PL

Szczepienie, podobnie jak podanie leku, może wiązać się z wystąpieniem działań niepożądanych. Wszystkie działania niepożądane należy zgłaszać do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, AI. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel. (22) 492-13-01, fax (22) 492-13-09, zgodnie z zasadami monitorowania bezpieczeństwa produktów leczniczych. Formularz zgłoszenia niepożądanego działania produktu leczniczego dostępny jest na stronie Urzędu www.urpl.gov.pl lub Podmiotu Odpowiedzialnego za produkt, którego zgłoszenie dotyczy.

Zdrowy przedszkolak będą dużo większe. Dlatego szczepienie pozwala na przygotowanie swego rodzaju poligonu, na którym żołnierze mają szansę przećwiczyć radzenie sobie z wrogiem, bez strat dla całego organizmu. Oczywiście stworzenie takiego poligonu, czyli podanie szczepionki, nie pozostaje niezauważone przez organizm. Mogą pojawić się różnego rodzaju odczyny poszczepienne, bolesność w miejscu wkłucia, rozdrażnienie u dziecka czy gorączka. W skrajnych przypadkach, jak podczas każdego leczenia, mogą pojawić się poważniejsze objawy niepożądane wymagające interwencji lekarskiej.

N

ie jest jednak prawdą, że szczepionki trwale uszkadzają układ immunologiczny czy nerwowy, chyba że zostały podane dziecku z przeciwwskazaniami do szczepienia. Są to na przykład: upośledzone działanie układu immunologicznego, przyjmowanie leków obniżających odporność, tocząca się infekcja.

Dlatego decyzję o zdolności do szczepienia zawsze powinien podejmować lekarz.

Podejmując decyzję dotyczącą szczepienia, rodzic powinien położyć na szali prawdopodobieństwo wystąpienia dolegliwości po szczepieniu oraz potencjalne powikłania po chorobie, które statystycznie są bardziej prawdopodobne.

K

ojarzenie ospy wietrznej wyłącznie z kil­koma swędzącymi krostkami i gorączką może być bardzo mylące.

Ospa wietrzna ma bowiem nieprzewidziany przebieg i bardzo trudno ocenić, jak będzie objawiała się u konkretnego dziecka.

Poważne powikłania nie zdarzają się często, ale nie są to też przypadki odosobnione. Źródła podają, że rocznie do szpitala w Polsce z powodu poważnych powikłań neurologicznych, zapalenia mózgu, płuc czy mięśnia sercowego trafia około 1000 dzieci. Są to choroby zagrażające bezpośrednio życiu. Do statystyk tych nie wlicza się przypadków, kiedy przebieg choroby był po prostu bolesny (np. w powodu nadkażenia ran gronkowcem czy paciorkowcem), uciążliwy ze względu na dużą liczbę bardzo swędzących krost (również w okolicach intymnych u dziecka, w okolicach oczu) oraz towarzyszącą chorobie wysoką gorączkę. Jeśli rodzice obawiają się, że szczepienia wpływają negatywnie na układ immunologiczny, warto, aby mieli świadomość, że wraz z przechorowaniem i zakończeniem ospy wietrznej dziecko nie wraca od razu do równowagi.

Jego układ odpornościowy po wyczerpującej walce potrzebuje znów kilku tygodni na odzyskanie sprawności, w którym to czasie dziecko jest bardziej narażone na infekcje. Znów można przyrównać to do działań wojska: po dużej bitwie odbudowa miasta trwa dłużej niż „posprzątanie” bałaganu na poligonie ćwiczebnym.

Swędzący obowiązek?

Jak już zostało napisane – większość osób z pokolenia dzisiejszych 30-latków przechorowało ospę wietrzną w dzieciństwie.

Wielu z nich jednak tego nie pamięta, więc trudno im ocenić, jakie to były wrażenia.

' 3 0 Moj

PRZEDSZKOLAK

Bez nieobecności Ospa w ietrzna jest chorobą si l n ie zakaźną. Wirus ospy namnaża się przez dwa, trzy tygodnie, ale objawy nie występują od razu. Jawny okres choroby to

10–14 dni. Co ciekawe, chory zaczyna zarażać już 2–3 dni przed wystąpieniem wysypki, a kończy, gdy przyschną już wszystkie wykwity. Zwykle wymaga to 2–3-tygodniowej nieobecności w przedszkolu lub szkole. Oficjalne zalecenia dotyczące szczepień na ospę wietrzną wymagają podania dwóch dawek szczepionki w odstępie od 6 tygodni do 3 miesięcy, szczepienia najlepiej rozpocząć między 12., a 18. miesiącem życia. Co ważne, w szczepionce przeciwko ospie wietrznej dopuszczalne jest podanie jej już po kontakcie z wirusem. Jeśli w przedszkolu otrzymamy informację, że wystąpiła epidemia ospy wietrznej, mamy jeszcze 72 godziny, aby zaszczepić dziecko.

Dzięki temu, nawet jeśli ono zachoruje, objawy będą łagodniejsze. Należy tylko pamiętać o podaniu drugiej dawki, jeśli dziecko jednak nie zachoruje.

S

zczepionka pozwala uniknąć długiej absencji dziecka w przedszkolu lub szkole, a rodzica w pracy.

Ospa wietrzna może pokrzyżować także plany urlopowe, ponieważ najczęściej występuje w okresie zimowym oraz wiosennym, kiedy to rodzice planują wspólne, świąteczne wyjazdy lub wypoczynek w czasie ferii. Warto porozmawiać ze swoim pediatrą na temat szczepień przeciwko ospie wietrznej i rozważyć, czy lęk przed szczepieniem to wystarczający argument, aby z niego rezygnować.

Nauka dała rodzicom możliwość oszczędzenia dziecku doświadczenia tej mało przyjemnej choroby obarczonej ryzykiem powikłań. Warto z tego skorzystać, a opowieści o obowiązkowym chorowaniu odesłać do lamusa.

Joanna Dronka-Skrzypczak

Zdrowy przedszkolak

k y t o i Prob

– naturalna TARCZA OBRONNA przed chorobami

C

zy zmagasz się z ciągłymi wizytami u lekarza? Twoje dziecko co kilka tygodni przyjmuje kolejną porcję antybiotyku? Masz wrażenie, że dajesz dziecku to, co najlepsze, troszczysz się, a mimo to przeziębienie i katar sienny powraca?

Nie lekceważ tych objawów. To znak, że organizm twojego dziecka posiada deficyt prozdrowotnej flory bakteryjnej, tym samym brakuje jemu naturalnej ochrony przed infekcjami bakteryjnymi. W konsekwencji, bez probiotycznej flory bakteryjnej układ odpornościowy staje się coraz bardziej bezradny, a kolejne antybiotyki tylko pogłębiają ten stan. Jest jednak na to rada – Sięgnij po probiotyki – już czas!

Nurtujące dla lekarzy, dietetyków i rodziców jest zjawisko przyjmowania

przez dzieci ogromnej ilości antybiotyków bez koniecznej suplementacji probiotykami. W wyniku takich terapii ich jelita zostają bez szans na obecność w nich prozdrowotnej mikroflory bakteryjnej, a w związku z tym na prawidłowe wchłanianie składników odżywczych i regenerację układu odpornościowego.

Taki stan prowadzi do zaburzenia bariery mikrobiologicznej śluzówki jelit, pociąga za sobą osłabienie bariery zapobiegającej przedostawaniu się do krwiobiegu substancji powodujących nietolerancje lub alergie pokarmowe. Postępowanie tego procesu może wywołać aktywację mechanizmów chorobotwórczych, prowadzących m.in. do utajonych zmian zapalnych śluzówki jelit i do zaburzenia ich szczelności.

W jelitach funkcjonuje system odpornościowy zwany układem GALT. Tworzy go tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi przewodu pokarmowego. Jest on tam bardzo rozbudowany.

Dlaczego? Błona śluzowa jelita i połączony z nią układ limfatyczny ściany jelita stanowi NAJWIĘKSZY wewnętrzny układ aktywny pod względem immunologicznym, sprawujący funkcje ochronne i kontrolne.

Nigdzie indziej – ani na zewnątrz ciała, ani w jego wnętrzu nie dochodzi do bardziej intensywnego kontaktu między organizmem a substancjami napływającym ze środowiska zewnętrznego.

Przez jelita przechodzą nie tylko pożądane składniki pokarmowe, ale także ogromne ilości toksyn, pasożytów, grzyjesień 2017

31

PROBIOTYKI ZDROWIE RODZINA

bów, wirusów i bakterii patogennych.

A w jelicie układ GALT jest po to, żeby zwalczać obce, szkodliwe substancje, które znalazły się w jelitach.

GALT umiejętnie walczy i rozróżnia antygeny zarówno te pochodzące z zewnątrz, jak i te pochodzące z flory fizjologicznej jelit.

Układ GALT nie może prawidłowo funkcjonować bez obecności w jelitach dziecka autochtonicznej, prozdrowotnej flory bakteryjnej. Ta symbiotyczna, pożyteczna mikroflora spełnia szereg istotnych funkcji (trawienie, wchłanianie, produkcja witamin, aminokwasów, antyoksydantów, związków antyseptycznych i innych prozdrowotnych). Niestety jest ona skutecznie wyniszczana przez antybiotyki, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), wolne rodniki znajdujące się np. w wysoko przetworzonym pożywieniu lub w atmosferze (np. dym z papierosa). Prozdrowotne bakterie w organizmie wyniszczane są również przez stany lękowe czy stresowe dziecka.

DBAJ O RÓWNOWAGĘ FLORY JELITOWEJ Preparaty JOY DAY przeznaczone są dla dzieci powyżej 3. roku życia.

FORMA PŁYNNA UŁATWIA PODANIE PROBIOTYKÓW DZIECIOM Konsorcjjum ży żywy wych szc zczepó pów w baa kt kter e ii probiotycznych z rodz dzaj ajuu Lactobacillus i Bifodobacterium um* *identyfikacja szczepów na stronie producenta

Składniki napoju wspierają:

t SFEVLDKʒ CJFHVOFL [BQBS B ʉ J X[Eʒʉ t VL t VL B BE E PE P QPSOPʯDJPXZ t QS t Q [FNJBOʒ NBUFSJJ J SP[L BE E QPLBSNV tt OF O VUSBMJ[BDKʒ BMFSSHJ HJJ JQP QPLB LBSN SNPX PXFK FK t QS t QS[Z [ZTX TXBKBMOPʯʉ X XBS BSUP UPʯD ʯDJ J PE PE˃Z ˃ZXD ˃Z XD[Z [ZZDI DI t CBSJFSʒ KFMJUP UPXʇ Xʇ.

Jak zapobiegać zaburzeniom funkcjonowania flory fizjologicznej jelit i zadbać o zdrowie organizmu naszych maluszków?

Bez wątpienia podstawowym wsparciem są tutaj prozdrowotne, naturalne mikroorganizmy wprowadzane do organizmów wraz z pożywieniem. Wskazane byłoby wrócić do czasów naszych babć, które robiły rewelacyjne kiszonki.

Ich kiszone ogórki, kiszona kapusta, kefir, jogurty naturalne (bez dodatku mleka w proszku) to bogactwo dobroczynnych bakterii, witaminy C i błonnika, które wpływają m.in. na uszczelnienie jelit. Współcześnie, przy wysokiej chemizacji rolnictwa i rozwiniętym przetwórczo przemyśle spożywczym, kiszonki naszych babć pozostają często w sferze marzeń. Na szczęście lukę tę starają się uzupełniać ekologiczni producenci „produktów według recepty babci”.

Jednak dla odtworzenia zdziesiątkowanej, zniszczonej prozdrowotnej flory dziecka potrzeba czegoś więcej, potrzeba spożywania wraz z pożywieniem odpo-

Wykaz k punktów k sprzedaży: d www.joyday.info e-zakupy: www.mikroorganizmy.com.pl Living Food Sp. z o.o.

Dystrybucja:

3 2 䖲Moj SILVER 516' 677PRZEDSZKOLAK 834 AGROBIOS 䖲 512 850 009

R EK L A M A

Producent:

wiednich porcji żywych szczepów bakterii probiotycznych. Rynek oferuje probiotyki, prebiotyki i symbiotyki.

Jaka jest różnica między prebiotykami, probiotykami a synbiotykami – które wybrać?

Prebiotyki – zawierają substancje stymulujące naszą florę jelit (są pożywką dla probiotyków). Probiotyki natomiast są to kultury bakterii i drożdży, które są bezpośrednio odpowiedzialne za naszą ­prozdrowotną florę fizjologiczną. Synbiotyki to połączenie prebiotyków i probiotyków w jednym preparacie.

Pamietayj!wielu kuszących

fików gam m specy e Spośród z a r b o ład amą i nas rekl gę na sk a w u ić c ró kacje. warto zw i na jego certy fi ku probioty Na uwagę zasługują tutaj produkty polskiej firmy LIVING FOOD Sp. z o.o. oferującej nam ekologiczne, bezglutenowe produkty probiotyczne JOY DAY, które zawierają w swym składzie kompleks żywych szczepów bakterii probiotycznych.

W ofercie producent wskazuje dla dzieci bezmleczny, bezglutenowy koncentrat napoju probiotycznego JOY DAY – Owoce Lasu. W jego składzie, oprócz żywych szczepów probiotyków, znajduje się również zestaw odpowiednich roślin (fermentowanych przez probiotyczne bakterie). Składniki produktu oprócz odtwarzania flory bakteryjnej organizmu wspierają także jego układ odpornościowy.

Warto zapoznać się również z ofertą JOY DAY BioStarter – preparat zawiera kompleks żywych szczepów bakterii probiotycznych przeznaczonych m.in. na zakwas chlebowy. To produkt certyfikowany, w 100% naturalny, bez GMO, bez glutenu, bez pasteryzacji. Dzięki temu produktowi możemy sami przygotować pieczywo na zakwasie, jednocześnie obalając mit o szkodliwości pieczywa w codziennej diecie.

Joanna Walczak

Zdrowy przedszkolak

Prob lem z gł wy – jak radzić sobie z WSZAWICĄ u dziecka?

Wszawica to problem, z którym większość rodziców spotkała się przynajmniej raz. I chociaż minęły już czasy, kiedy wszy łączy się z zaniedbaniem i brakiem higieny, to nie da się ukryć, że najlepiej szybko i skutecznie mieć ten problem z głowy. Co mogą zrobić rodzice maluchów, aby pozbyć się niechcianych lokatorów dziecięcych główek?

C

Mały problem? hociaż wszy to niewielkie pasożyty, potrafią skutecznie uprzykrzyć życie. Największym problemem jest uporczywy świąd, który bywa też pierwszą oznaką, że mamy do czynienia z wszawicą. Same wszy bywają trudne do zauważenia – mają wielkość ziarenek sezamu.

Jaja wszy są bardzo niewielkie, białe lub brunatne i występują najczęściej w skupiskach, tuż przy skórze głowy, przytwierdzone u nasady włosów kleistą substancją. Jeśli dziecko skarży się na swędzenie skóry głowy, a na karku zauważymy drobne plamki po ugryzieniach, należy jak najszybciej zacząć działać. Nieleczona wszawica może bowiem doprowadzić do

powstawania krwawych wybroczyn, a także zwiększać ryzyko pojawienia się alergii lub zakażenia ranki na skutek rozdrapywania ugryzionych miejsc. Jako że problem wszawicy towarzyszy ludzkości na całym świecie i to już od wielu tysięcy lat, stosowano wiele metod, które miały pomóc pozbyć się wszy. Czy były skuteczne? Jakie mity towarzyszą wszawicy?

jesień 2017

33

Zdrowy przedszkolak Mity o wszawicy Kiedyś w przedszkolach i szkołach dzieci były rutynowo sprawdzane pod kątem wszawicy. W związku z tym, że uznano to za naruszenie prywatności dziecka oraz ze względu na panujące przekonanie, że wszy „biorą się z brudu”, a co za tym idzie, dziecko naraża się na szykany, zaprzestano tej procedury. Wszawicy towarzyszyło wiele mitów: że szczególnie często występuje w gęstych włosach; że wszy przeskakują z głowy na głowę; że problem częściej występuje na wsi niż w mieście oraz, co najważniejsze, że aby wszawica się rozwinęła, konieczne są braki w higienie. Tymczasem wiemy już, że wszy nie zwracają uwagi na gęstość ani długość włosów, nie skaczą tak jak pchły, statystycznie częściej są problemem dzieci w miastach oraz, że nawet najlepsza higiena nie jest profilaktyką zakażenia.

Wszawica jako objaw braku higieny to mit! Nawet częste mycie głowy nie jest profilaktyką zakażenia wszawicą, a obecność wszy nie świadczy o zaniedbaniach rodziców.

Dlatego jeśli opiekunki w przedszkolu zwrócą nam uwagę, żeby przejrzeć głowę dziecka pod kątem wszawicy, nie jest to powód do zawstydzenia ani sugestia zaniedbania. Być może został zgłoszony przypadek występowania wszy u któregoś z rówieśników, a ze względu na duże ryzyko ekspansji tych pasożytów, wskazana jest kontrola u wszystkich dzieci.

Mimo że wszy nie skaczą, to z łatwością przenoszą się z główki na główkę. Warto pamiętać, że dzieci, bawiąc się ze sobą, nie zachowują dystansu jak dorośli, a dodatkowo często pożyczają sobie akcesoria typu gumki do włosów, czapki czy grzebienie.

Można uczyć dziecko, żeby nie korzystało z osobistych przedmiotów innych, ale nie oszukujmy się – mało który maluch będzie o tym pamiętał cały czas. Dlatego wszawica jest tak powszechnym problemem i trudno o jej profilaktykę.

' 3 4 Moj

PRZEDSZKOLAK

Było, minęło – czyli jak kiedyś walczono z wszawicą

J

eśli stwierdzimy obecność wszy na głowie dziecka, należy jak najszybciej rozpocząć działania zaradcze.

Na pewno nie są rekomendowane domowe sposoby walki z wszami. Na szczęście przekonanie, że konieczne jest obcięcie włosów, już dawno odeszło do lamusa, ale czasami rodzice próbują sięgać po niekonwencjonalne środki zaradcze. W Internecie można spotkać na przykład porady, aby owłosioną część głowy trzymać pół godziny pod wodą albo intensywnie myć głowę ziołowym szamponem. Te działania nie przyniosą jednak oczekiwanych rezultatów.

Dlaczego? Ponieważ wszy doskonale radzą sobie nawet podczas kąpieli czy szorowania głowy swojego gospodarza. Nie dość, że jaja wszy są mocno przytwierdzone do włosów, to nawet dorosłe osobniki dzięki swoim niewielkim rozmiarom i umiejętności czasowego zamykania układu oddechowego potrafią przetrwać nawet intensywne moczenie głowy. Jak skutecznie pozbyć się problemu?

Skuteczne leczenie wszawicy Najważniejsze jest, aby pamiętać, że samo pozbycie się dorosłych osobników nie rozwiązuje problemu. Koniecznie należy zadbać, aby z głowy zniknęły także wszystkie jaja. Niestety, wiele preparatów i szamponów działa wyłącznie na żerujące już wszy, ale nie zabiją jaj.

Dlatego wybierając w aptece ­preparat, należy sięgnąć po taki, który działa na wszy we wszystkich stadiach ich rozwoju. Najlepiej jeśli nie jest to typowy preparat owadobójczy, ale działający mechanicznie, poprzez zatykanie kanalików oddechowych pasożytów. Uniemożliwia to wszom uodpornienie się na substancję czynną. Najskuteczniejsze preparaty, np. NYDA, działają już po jednej aplikacji. Kurację należy przeprowadzić na całej rodzinie, aby zminimalizować ryzyko przeniesienia pasożytów. Postępując zgodnie z zaleceniami producenta, po odpowiednim czasie od nałożenia preparatu na włosy (uwzględniając szczególnie obszary za uszami i w okolicach karku), należy dokładnie wyczesać z głowy martwe wszy i ich jaja (gnidy). Dodatkowowarto wyprać ubrania, pościel, a także dokładnie odkurzyć mieszkanie, zdezynfekować wszystkie akcesoria do pielęgnacji włosów oraz zabawki dziecka (szczególnie maskotki).

Wszy poza optymalnym środowiskiem – skórą głowy, mogą przeżyć około dwóch dni.

Do prawidłowego rozwoju potrzebują odpowiednich warunków termicznych i źródła pożywienia, jakie zapewnia nasza głowa.

Jeśli czegoś nie da się uprać ani zdezynfekować, należy to szczelnie zamknąć w plastikowym worku na około 3 tygodnie. Po tym czasie będziemy mieli pewność, że dzięki pozbawieniu pożywienia, zginęły nie tylko dorosłe osobniki, ale też te, które mogły wykluć się z jaj. Jeśli zauważysz wszawicę u dziecka, zgłoś ten problem w przedszkolu. Im wcześniej inni rodzice zainterweniują, tym większa szansa, że problem prędko nie wróci.

Joanna Dronka-Skrzypczak

jesień 2017

35

Zdrowy przedszkolak

o k e l m

Jakie

dla juniora

W

prowadzanie mleka do diety dziecka to temat, w który m zalecenia ekspertów dość często ulegają zmianie, co może powodować u rodziców dezorientację. Dodatkowo w Internecie nie brakuje artykułów i opinii, które wzajemnie się wykluczają. Są rodzice, którzy wbrew zaleceniom wprowadzają pełne mleko i jego przetwory na długo przed ukończeniem przez dziecko 12. miesiąca życia, argumentując, że mleko jest „prosto od ich własnej krowy” oraz „oni też wychowali się na mleku”. Są też tacy, którzy w ogóle starają się unikać mleka odzwierzęcego w diecie swojej i dziecka – co jest możliwe, ale wymaga dużej wiedzy na temat rozszerzania diety i, najczęściej, wiąże się z długim karmieniem piersią. Te dylematy najczęściej dotyczą okresu przed 2. rokiem życia dziecka.

Jednak warto, aby rodzice wiedzieli, że dla starszych dzieci również istnieje alternatywa dla mleka z kartonu – mleko modyfikowane. Dlaczego warto rozważyć takie rozwiązanie?

Karmienie piersią – minimum 6 miesięcy!

Karmienie piersią jest najlepszym sposobem karmienia niemowlęcia. Rekomendowane jest minimum 6-miesięczne karmie-

36

Moj '

PRZEDSZKOLAK

nie wyłącznie piersią, a następnie rozpoczęcie rozszerzania diety, przy jednoczesnym kontynuowaniu karmienia mlekiem mamy. Warto w tym miejscu podkreślić, że nie ma górnej granicy karmienia piersią i powinno być ono stosowane tak długo, jak życzą sobie tego mama i dziecko. Decyzja na temat żywienia dziecka jest zawsze indywidualnym wyborem rodziców i nie powinna podlegać presji ze strony otoczenia: zarówno jeśli mama wybiera długie karmienie piersią, jak i decyduje się od początku wprowadzić mleko modyfikowane. W przypadku jeśli mama nie chce lub nie może karmić piersią, zalecane jest podawanie odpowiednio dobranego

?

mleka modyfikowanego, minimum do 12. miesiąca życia. Później można zacząć wprowadzać niewielkie ilości przetworów i pełnego mleka krowiego. Jednak wciąż w diecie dzieci do lat 3 zalecane jest mleko modyfikowane, które ma skład dostosowany do potrzeb kilkulatka.

Mleko modyfikowane dla starszego dziecka Jak już zostało wspomniane, zalecenia dotyczące wprowadzania mleka krowiego do diety dziecka na przestrzeni kilku lat ulegały modyfikacji. Jeszcze kilka lat temu mleko modyfikowane było zalecane dla wszystkich dzieci do 3. roku życia. Teraz można podawać pełne mleko szybciej, ale pamiętając o kilku zasadach. Po pierwsze, mleko powinno być półtłuste, pasteryzowane. Po drugie, dieta dziecka powinna być odpowiednio urozmaicona w celu zapewnienia podaży witamin i składników mineralnych, szczególnie witaminy D, a także żelaza. Mleko modyfikowane jest wzbogacone w te ważne dla zdrowia dziecka składniki, w odróżnieniu od mleka krowiego, które zawiera śladowe ilości tych mikroelementów. Dla wielu

jesień 2017

37

Zdrowy przedszkolak

rodziców podawanie mleka modyfikowanego starszym dzieciom jest także wygodniejsze i bezpieczniejsze niż szukanie odpowiedniej jakości mleka pełnego.

Mleko modyfikowane typu junior to także rozwiązanie dla tych rodziców małych niejadków, u których często trudniej zadbać o urozmaiconą i zbilansowaną dietę.

NAN OPTIPRO® 5 to mleko wzbogacone w składniki mineralne (wapń, potas, magnez, żelazo, cynk, miedź, jod) i witaminy (A, D, E, K, C, B1, B2, B3, B6, B7, B12, kwas foliowy, kwas pantotenowy), kwasy tłuszczowe ARA i DHA, a także aktywne kultury B. lactis.

Butelka?

Niekoniecznie!

Mleko modyfiko­wa­­ne typu junior ko­jarzy się ­n ieodłącznie z poda-

38

Moj '

PRZEDSZKOLAK

waniem go w butelce. Oczywiste jest, że starsze dziecko nie powinno już korzystać z butelek ze smoczkiem (między innymi ze względu na możliwość rozwoju wad zgryzu lub wad wymowy). Mleko modyfikowane typu junior może być używane dokładnie tak samo jak mleko z kartonu czy butelki: jako podstawa do zdrowych, domowych kaszek, np. jaglanej czy owsianki, domowego budyniu, koktajli, płatków kukurydzianych (najlepiej niesłodzonych).

Korzystanie z rozwiązania, jakim jest mleko modyfikowane typu junior, nie oznacza bowiem, że dieta dziecka ma być uboższa albo ograniczona do mleka w postaci napoju. Praktycznie każda potrawa z użyciem mleka może być przygotowana z zastosowaniem mleka modyfikowanego. Warto też stopniowo urozmaicać dietę dziecka o produkty mleczne fermentowane: kefiry, jogurty, przy ­j ed noc zesny m

Pamietaj!kowane junior

ody fi Mleko m aktować o tr można p ning” isty „tre o w s o k ja niem owadze r p w d e leka prz kłego m y w z y t do die w . zetworó i jego pr ach życia t a l h c y jsz w późnie stosowaniu mleka modyfikowanego junior jako zamiennika zwykłego, pełnego mleka krowiego. Często produkty fermentowane są lepiej tolerowane przez dziecko niż mleko krowie i dają mniejsze, niepożądane objawy ze strony układu pokarmowego – między innymi dzięki niższej zawartości laktozy oraz obecności bakterii kwasu mlekowego. Należy pamiętać, że każdy nowy produkt wprowadzamy stopniowo, dokładnie obserwując dziecko.

Joanna Dronka-Skrzypczak

Zdrowy przedszkolak

e i n e l Zapa

a h uc eci

u dzi

jesień 2017

39

Zdrowy przedszkolak

U

kład ruchu i równowagi składa się z narządu odbiorczego (ucha w ścisłym tego słowa znaczeniu), dróg nerwowych oraz ośrodków w centralnym układzie nerwowym.

Ucho to narząd odpowiedzialny za odbiór bodźców dźwiękowych, a także za równowagę. Ucho odbiera fale dźwiękowe, przekształca je w impulsy, które drogą nerwową docierają do mózgu. Na ucho zewnętrzne składa się małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny oraz błona bębenkowa. Zadaniem małżowiny usznej jest wychwytywanie dźwięków niczym „radar” – sprzyja temu jej specjalnie dostosowany do tego kształt. Dźwięk podąża dalej przewodem słuchowym zewnętrznym, na którego końcu znajduje

' 4 0 Moj

PRZEDSZKOLAK

N

arząd ten można podzielić na dwie części:



obwodową, na którą składają się:

;; ;; 

ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne; nerw przedsionkowo-ślimakowy;

ośrodkową, na którą składają się ośrodki słuchowe i równowagi w mózgu.

się błona bębenkowa. Przewód słuchowy zewnętrzny składa się z zewnętrznej części chrzęstnej i wewnętrznej części kostnej.

Część chrzęstna pokryta jest skórą, która zawiera liczne mieszki włosowe oraz gruczoły łojowe, wytwarzające woskowinę (złogi naskórka, masy łojowe, barwnik).

Przewód słuchowy zewnętrzny stopniowo się zwęża, dlatego ciała obce mogą się zatrzymać w połączeniu części chrzęstnej i kostnej. Jest to szczególnie ważne u dzieci, które często wkładają do uszu drobne przedmioty, zabawki. Należy pamiętać, by zachować szczególną ostrożność przy usuwaniu ciał obcych – należy zgłosić się z tym problemem do lekarza, nie próbować usuwać ich „na własną rękę”, gdyż grozi to jeszcze głębszym ich wepchnięciem.

Na ucho środkowe składają się przestrzenie powietrzne z zawartymi w nich elementami. Przestrzenie te są wentylo-

S

kłonność do częstych zapaleń uszu u dzieci wiąże się z obecnością czynników ryzyka, do których należą: nawracające zakażenia dróg oddechowych;

;; ;; ;; ;;

przerost migdałka gardłowego;

;; ;; ;;

przewlekłe zapalenie zatok;

;;

bierne palenie papierosów.

wady zgryzu; sztuczne karmienie; przebywanie w dużych skupiskach dzieci (żłobki, przedszkola);

krzywa przegroda nosowa; alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa;

chu. W uchu wewnętrznym rozpoczyna się nerw, który przewodzi bodźce słuchu i równowagi do mózgu.

Każdy z wymienionych elementów ucha może ulec zapaleniu, jednak u dzieci najczęstsze jest ostre zapalenie ucha środkowego. Największa zachorowalność przypada na 6.–18. miesiąc życia. Częstość choroby zależy od pory roku i nasila się w okresie jesienno-zimowym.

Wśród postaci ostrego zapalenia ucha środkowego wyróżniamy zapalenie bez wysięku oraz z wysiękiem. U dzieci zapalenie ucha środkowego występuje dużo częściej niż u dorosłych, wynika to z odmiennej anatomii ucha. Dodatkowym elementem sprzyjającym zapaleniu ucha środkowego są infekcje górnych dróg oddechowych, charakterystyczne dla wieku dziecięcego – zakażenie przechodzi drogą trąbki słuchowej z nosogardła do ucha.

Objawy zapalenia ucha środkowego są zależne od wieku dziecka. Im dziecko młodsze, tym objawy są bardziej ogólne i mylące. U niemowląt charakterystyczny jest bardzo silny niepokój i tarcie główką o poduszkę, a także chlustające wymioty.

R EK L A M A

wane przez trąbkę słuchową, która łączy jamę ustno-gardłową z uchem środkowym, zapewniając tym samym jednakowe ciśnienie w obydwu tych strukturach. Połączenie takie może prowadzić jednak do rozprzestrzeniania się infekcji z gardła na ucho środkowe. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn zapalenia ucha środkowego u dzieci. W uchu środkowym są zawarte także trzy kosteczki: młoteczek, kowadełko i strzemiączko, które służą do wzmacniania fali dźwiękowej i dalszego przekazywania do właściwego narządu słuchu, tzw. narządu Cortiego.

Ucho wewnętrzne, inaczej błędnik, dzieli się na dwie części różniące się funkcją: narząd przedsionkowy i narządu ślimakowy. Narząd przedsionkowy jest narządem równowagi, a ślimakowy – słu-

;;

jesień 2017

41

Zdrowy przedszkolak

Ponadto występuje ból ucha, drażliwość, bezsenność, pogorszenie słuchu, ewentualnie wyciek z ucha. Mogą wystąpić też objawy związane z zakażeniem górnych dróg oddechowych: katar, kaszel, gorączka, czasem wymioty, biegunka. U niektórych dzieci, szczególnie niemowląt, zapalenie może przebiegać bezobjawowo i dopiero wyciek z ucha pozwala na prawidłowe rozpoznanie. Zapaleniu ucha środkowego może towarzyszyć powiększenie regionalnych węzłów chłonnych.

O rozpoznaniu decyduje wynik tzw. badania otoskopowego u lekarza. Polega ono na włożeniu specjalnego wziernika (otoskopu) do przewodu słuchowego zewnętrznego i obejrzeniu błony bębenkowej, która w przypadku ostrego zapalenia ucha środkowego ma zmieniony wygląd.

O

stre zapalenie ucha środkowego wykazuje tendencje do nawrotów.

Częste nawroty, zwłaszcza w okresie niemowlęcym, wymagają oceny dziecka pod kątem ewentualnych wad rozwojowych oraz zaburzeń odporności.

42

Moj '

PRZEDSZKOLAK

Leczenie ostrego zapalenia ucha środkowego zależne jest od przyczyny i stanu ogólnego dziecka; mogą za nie odpowiadać wirusy, bakterie, grzyby. Najczęściej podawane są leki przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Jeżeli jednak stan dziecka przemawia za tym, że przyczyną jest zakażenie bakteryjne, konieczne jest leczenie antybiotykiem.

Niekiedy wskazane jest przecięcie błony bębenkowej, aby umożliwić wypływ ropnej wydzieliny z ucha.

U małych dzieci częste są też zmiany w uchu zewnętrznym. Skóra przewodu słuchowego jest delikatna, może ulegać stanom zapalnym, alergicznym, wszelkie zmiany należy konsultować z laryngologiem. Ze względu na panującą w uchu temperaturę i wilgotność stosunkowo częste są zakażenie grzybicze. Specyficznym problemem ucha zewnętrznego może być gromadząca się w nim woskowina. Niektóre dzieci mają tendencję do powstawania czopa woskowinowego, utrudniającego prawidłowe słyszenie i badanie ucha. Usunięcie go wymaga niekiedy płukania ucha. Zabieg ten powinien wykonać laryngolog, nie zaleca się samodzielnego wykonywania go w domu. Ucho można przepłukać letnią wodą, jeżeli

jest pewność, że błona bębenkowa nie jest przebita. W przeciwnym wypadku należy je płukać jałowym roztworem soli fizjologicznej. Możliwe jest również rozpuszczanie woskowiny specjalnymi preparatami farmaceutycznymi bądź olejkami, oliwką. Nie należy czyścić ucha patyczkami higienicznymi, gdyż drażnienie skóry zwiększa tylko wydzielanie woskowiny, ponadto sprzyja to powstawaniu mikrozadrapań i ran.

Zapaleniu ucha zewnętrznego sprzyjają również ciała obce, które są tam często wkładana przez dzieci. Najczęściej są to drobne fragmenty zabawek, groch, fasola, koraliki, niekiedy owady. Usuwanie ciała obcego pęsetą bądź kleszczykami jest złym pomysłem, gdyż najczęściej zostaje ono wepchnięte głębiej.

Należy je usuwać pod kontrolą wzroku specjalnym haczykiem do ciał obcych i powinien wykonać to lekarz.

Bardzo ważna w zapobieganiu zapaleniom ucha jest profilaktyka, przede wszystkim wspomniana wyżej higiena – unikanie czyszczenia uszu patyczkami, stosowanie do tego celu specjalnych preparatów na bazie olejków i tłuszczy. Kolejnym sposobem jest unikanie zapalenia nosogardła, a w razie jego wystąpienia – prawidłowe leczenie.

Kolejnym punktem w profilaktyce jest sposób korzystania z basenu przez niemowlęta i dzieci. Należy pamiętać, że niemowlęta mogą korzystać z basenów jedynie z ozonowaną wodą, a nie chlorowaną, jaka jest w większości basenów. Chlor drażni błonę śluzową, dlatego u dziecka przebywającego w takiej wodzie może rozwinąć się nieżyt nosa i w konsekwencji – zapalenie ucha. U niemowląt istnieje ryzyko zachłyśnięcia się, dlatego zajęcia na basenie powinny prowadzić specjalnie przeszkolone osoby. Po każdej wizycie na basenie należy również odpowiednio oczyścić, osuszyć i natłuścić skórę przewodu słuchowego. Korzystanie z basenu – przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności – nie powinno znacząco wpłynąć na częstość zapaleń ucha u dzieci.

Agnieszka Klukaczyńska

?

y n z c i g r e l Katar a y n j y c k e f n i r a t a k czy Zdrowe przekąski

. ć i n z ó r z o r k a J

?

jesień 2017

43

Alergia uważana jest przez lekarzy za plagę XXI wieku.

Szacuje się, że problem ten dotyczy ponad 70% dzieci z dużych miast w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jak ją odróżnić od kataru infekcyjnego, mówi dr Aleksandra Kindracka – alergolog, pediatra.

S

' 4 4 Moj

PRZEDSZKOLAK

R EK L A M A

tosunkowo łatwo można odróżnić katar infekcyjny od nieżytu nosa wywołanego przez pyłki roślin lub traw. Infekcji zwykle towarzyszy gorączka, bóle mięśni, kości, gardła, ogólne złe samopoczucie. Czasami także występuje łzawienie lub ropienie oczu. W alergii wziewnej na pyłki roślin katar jest wodnisty, lejący i połączony z kichaniem, ale, co charakterystyczne, towarzyszy mu świąd nosa i oczu. Objawy pyłkowicy nasilają się na świeżym powietrzu, zwłaszcza w pogodne dni, a maleją po deszczu. Katar alergiczny powtarza się w kolejnych latach o tej samej porze roku, a okres jego występowania pokrywa się z pyleniem określonych roślin lub traw.

Trudniej odróżnić katar infekcyjny od tego wywołanego alergią na roztocze kurzu domowego. W alergii na roztocze dominuje uczucie zatkanego nosa, czyli tzw. blokada nosa, która zwykle zaburza sen. Pacjent uczulony na „kurz” skarży się na obfitą wydzielinę z nosa zwykle rano oraz na poranne serie kichania. Dość często dochodzi u tych osób do powikłań w postaci zapalenia zatok, zapalenia uszu lub nawracających zapaleń oskrzeli.

Pamietajg!iczne

yaler d y ną , Leki ant eslorata d . p n ji ac II gener nności odują se w o p ie n cji. ncentra o k u k d i spa Nieraz mówimy o rozpoznaniu przez leczenie. U chorych z infekcją nie obserwuje się istotnej poprawy po podaniu antyhistaminików. U osób z alergią następuje natychmiastowa poprawa po pierwszej dawce doustnych leków przeciwalergicznych, najlepiej nowej generacji.

A co to są leki przeciwalergiczne nowej generacji i dlaczego warto na nie zwrócić uwagę? Czym się różnią od leków starszej generacji?

Nowoczesne leki antyalergiczne, np. z substancją czynną desloratadyną, dobrze wchłaniają się z układu pokarmowego do całego organizmu, łatwo penetrują do tkanek, nie przechodząc bariery krew-mózg.

Dzięki temu nie powodują objawów takich jak senność, spadek koncentracji zarówno u dzieci, jak i dorosłych, i działają dłużej niż leki starszej generacji. Widoczne efekty ich działania występują już po 30 minu-

Zdrowy przedszkolak tach od momentu zażycia i utrzymują się do 24 godzin. Leki starszej generacji oczywiście również zmniejszają objawy alergii, ale jednocześnie powodują często senność, wzmożone łaknienie, trudności z koncentracją, spowolnione reakcje, a nawet czasami zaburzenia rytmu serca. Dodatkowo działają krócej, co powoduje konieczność podawania kilku dawek w ciągu doby. Tak więc szala korzyści płynących z zażywania leków antyhistaminowych zdecydowanie przechyla się na stronę leków nowej generacji, np. tych z substancją czynną desloratadyną, ponieważ są one szybkie w działaniu, mają dobrze udokumentowaną skuteczność (substancja czynna została dogłębnie przebadana) oraz są bezpieczne także w sposobie podania (są dostępne w formie tabletki, która ulega rozpadowi w jamie ustnej). Mama, podając swojemu dziecku tego typu antyhistaminik, nie ma powodów do odczuwania jakiegokolwiek niepokoju. tekst powstał przy współpracy z dr. Aleksandrą Kindracką alergologiem, pediatrą R EK L A M A

' 4 6 Moj

PRZEDSZKOLAK

n e t u l g i Mleko – czego jeszcze o nich nie wiesz?

W

y m i o t y, bi e g u n k a , bóle brzucha, wzdęcia, pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, wypryski skórne, a nawet napady astmy – jak bezpiecznie sprawdzić, czy przyczyną dolegliwości Twojego dziecka jest mleko?

Do diagnostyki dzieci, u których podejrzewana jest alergia na mleko i białka mleka krowiego, dedykowany jest ­Profil DPA-Dx Mleko. Precyzyjnie wskazuje on, przeciwko którym białkom mleka organizm produkuje przeciwciała. Laboratoria wykonujące Profil DPA-Dx Mleko można znaleźć na www.alergiczne.info.

Dlaczego warto badać przeciwciała przeciwko pojedynczym białkom mleka?

W skład Profilu DPA-Dx Mleko wchodzi pełen ekstrakt mleka oraz 5 najważniejszych oczyszczonych białek: alfa-laktoalbumina, beta-laktoglobulina, kazeina, surowicza albumina wołowa i laktoferyna.

Uczulenie na kazeinę jest najpoważniejsze w skutkach: wiąże się z cięższymi objawami oraz ma charakter przetrwały. Osoby z alergią na kazeinę nie są w stanie tolerować mleka i produktów mlecznych pod żadną postacią – ani świeżych, ani gotowanych.

Z kolei osoby uczulone tylko i wyłącznie

na tzw. białka serwatkowe (alfa-laktoalbumina, beta-laktoglobulina, surowicza albumina wołowa, laktoferyna) mogą spodziewać się lżejszej postaci alergii na mleko (możliwa jest u nich tolerancja mleka i produktów mlecznych poddanych obróbce cieplnej).

Jak upewnić się, że dziecko na diecie bezglutenowej jej przestrzega?

Drugim, równie częstym i nie mniej problematycznym, składnikiem codziennej diety jest gluten. Bezwzględne przestrzeganie diety bezglutenowej jest szczególnie ważne w przypadku celiakii. Nawet śladowe ilości glutenu mogą powodować u cierpiących na nią pacjentów poważne dolegliwości.

Przestrzeganie diety bezglutenowej nie jest łatwe: ;; można po prostu pomylić produkty i spożywać te zawierające gluten (np. nie wszyscy wiedzą, że orkisz jest odmianą pszenicy, a więc zawiera gluten); ;; gluten może występować w wielu produktach jako składnik lub dodatek, a wciąż zdarza się, że niektóre informacje są pomijane przez producentów żywności i nie znajdziemy ich na etykietach, choć w świetle obowiązujących na terenie Unii Europejskiej przepisów jest to obowiązkowe;

;; często w trakcie produkcji i transportu dochodzi do zanieczyszczenia żywności naturalnie bezglutenowej glutenem.

Doskonałym rozwiązaniem dla rodziców dzieci chorujących na celiakię są testy GlutenDetect, które pozwalają się upewnić, że, przebywając poza domem, dziecko przestrzega diety bezglutenowej. Testy są dostępne na www.glutendetect.pl.

Kup GlutenDetect z 5% rabatem na hasło: JESIEŃ – tylko do 31 października!

Zasada działania testów GlutenDetect jest bardzo prosta. Wszystko, co jemy, w procesie trawienia jest częściowo wchłaniane przez jelito, a częściowo wydalane z kałem. Nie inaczej jest z glutenem. Jego składowe, tzw. immunogenne peptydy glutenowe, są obecne w kale i moczu osoby spożywającej gluten (w kale przez 2–6 dni, w moczu przez 2–24 godziny).

Wybór rodzaju testu zależy od tego, ile czasu minęło od spożycia posiłku, w którym mógł być zawarty gluten.

Test GlutenDetect warto wykonać również w przypadku utrzymywania się dolegliwości pomimo przestrzegania diety bezglutenowej. Być może gluten jest spożywany nieświadomie. jesień 2017

47

California USA

2-Way Talk

100% Wire-Free

CRY ALERT

Air Sensors

Night Vision

Nightlight

Smart Alerts

Lullaby Player

HD Quality