Formaat Magazine mei 2017

JAARGANG 6 • NR 9 • MEI 2017

VERSCHIJNT MAANDELIJKS, BEHALVE IN JUNI EN AUGUSTUS AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P 602745 V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem T 03 226 40 83 – info@formaat.be – www.formaat.be

PB- PP B-

BELGIE(N) - BELGIQUE

YOU BET Talent in Den Eg

G N I T E K R A M A GUERRILL

lantier

DE SCHEPEN EN DE LEUTE “Zet je politieke mening opzij voor het collectief goed: het jeugdh uis”

2

Tekst: Inge de Wolf • Foto: P. Neyts

PLOEGMATEN

WE ZIJN MEGATROTS OP ONZE VRIJWILLIGERS Achter een straf jeugdhuis staat een straffe bestuursploeg. Een geëngageerde bende mannen en vrouwen die zich volop inzet voor hun werking. In ’t Verzet in Knokke-Heist werkt de raad van bestuur nauw samen met de vrijwilligers.

Topvrijwilligers Een strikte scheiding tussen bestuur en vrijwilligers, daarvan is in ’t Verzet geen sprake. De raad van bestuur bestaat voor een groot deel uit mensen die ook actief zijn in de dagelijkse werking. Een enthousiaste kerngroep van actieve bestuurders en topvrijwilligers houdt zich bezig met de dagelijkse gang van zaken in het jeugdhuis. Zij sturen de rest van de vrijwilligers aan. Een fijne manier van werken, waarmee twee jaar geleden gestart werd.

Stijging “Dat was een beetje van moeten”, vertelt bestuurslid Tom lachend. “Vier jaar geleden nam ik als zelfstandige het nieuwe gebouw en de werking van het jeugdhuis onder mijn hoede, samen met de beroepskracht. Ik gaf daarvoor zelfs mijn job op. Je kan je voorstellen wat een werk dat was!”

In de afgelopen jaren bouwde het jeugdhuis een enthousiaste vrijwilligersgroep op en steeg het aantal bezoekers sterk. Ook heeft het jeugdhuis inmiddels twee beroepskrachten in dienst. Zo durfde Tom met een gerust hart zijn job uit handen te geven en in het jeugdhuis te blijven als vrijwilliger. “We bleven erin geloven. Zo kwam het vanzelf goed.”

Nieuwe bezoekers De kerngroep heeft tal van taken, waarvan die van de raad van bestuur en de beroepskrachten het meest gestructureerd zijn. Het aanspreken van nieuwe bezoekers en vrijwilligers neemt een belangrijke plaats in. “Het aantal bezoekers is nu wat gestagneerd”, gaat Tom verder. “Dit gaat natuurlijk hand in hand met de instroom van vrijwilligers. Daarom gaan we nu de straat op. We zoeken uit waar jongeren rondhangen en spreken hen aan. Het bestuur wordt ook een beetje ouder en we willen het jeugdhuis graag verjongen!”

Hechte groep Nieuwe bestuursleden komen in een hechte groep terecht. “De meesten van ons zijn al jaren actief in ’t Verzet”, vertelt Tom. “We proberen onze vergaderingen zo leuk mogelijk te maken, bijvoorbeeld door op verplaatsing te gaan en iets te drinken van de fooien uit ons ‘varkentje”. Vorig jaar zijn we voor het eerst op vrijwilligersweekend gegaan. Dat was een van de leukste dingen die we al samen gedaan hebben en er wordt nog altijd over gepraat! We zijn als bestuur enorm trots op onze vrijwilligers en alles wat ze voor het jeugdhuis doen. Het is heel fijn om bestuurslid te zijn en je krijgt er veel voor terug. Bij ons in het jeugdhuis weet iedereen ook echt dat je het voor hén doet.” www.jeugdclubtverzet.be

3

MET MEDEWERKING VAN: Free Anckaert, Nick Beerens, Jessie Coppens, Joke Hüwels, Racha Mallat, Jos Meers, Nikki Surinx EINDREDACTIE: Inge de Wolf, Free Anckaert en Joke Hüwels VORMGEVING: Pepijn Haghebaert FOTO’S: Free Anckaert, Racha Mallat, Jessie Coppens, P. Neyts, Inge de Wolf, Malmejo, Formaat, jeugdhuizen DRUK: EPO – Lange Pastoorstraat 25, 2600 Berchem Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier.

Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine.

Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus.

Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar.

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

10 Jessie gaf al

het beste van zichzelf tijdens de vorming guerrillamarketing op Under The RADAR. In dit magazine doet ze er nog een schepje bovenop. (p. 12)

Nikki is als stagiaire

al helemaal opgenomen in de familie van Den Eglantier en gaat voor een straffe show met de lokale helden van Berchem. (p. 14)

12 EN NU J

17

I J!

gek op beeld?

Scherpe pen of ine.

Formaat Magaz Werk mee aan e. t.b aa rm ie@fo Mail naar redact

IK BEN ERVAN OVERTUIGD DAT ER VEEL KAN ALS JE JONGEREN DE VERANTWOORDELIJKHEID GEEFT 8

DIT MAGAZINE

AMBITIE

8 DE SCHEPEN EN DE LEUTE

“Vlaamse tieners hebben geen ambitie”, kopten een aantal kranten vorige maand. Volgens het Pisa-onderzoek van de OESO, waarvoor ruim een half miljoen vijftienjarigen uit 72 landen werden bevraagd, bleek dat veel Vlaamse tieners niet wakker liggen van het halen van de beste cijfers op school. Maar zegt dit iets over ambitie? Ik vind van niet. Hoge cijfers niet belangrijk vinden betekent niet dat je niets wil bereiken in je leven.

11 NIEUWE LICHTING ANIMATOREN 12 GUERRILLAMARKETING 14 YOU BET 17 LENNERT

De jongeren die wij in de jeugdhuizen spreken zijn meestal ouder dan vijftien jaar. En schoolprestaties komen doorgaans niet ter sprake. Maar van een gebrek aan ambitie durf ik jongeren zeker niet te beschuldigen. Zelfs na een aantal jaar ben ik nog regelmatig onder de indruk van de straffe dingen die jongeren in jeugdhuizen doen. Een vzw besturen, een boekhouding bijhouden, evenementen organiseren, een onderneming oprichten … En vooral, met heel veel goesting.

EN OOK …

2 PLOEGMATEN 6 WALL 19 VRAAG HET @ FORMAAT

Jonge talentvolle hiphoppers, jeugdhuisvoorzitters met een missie, animatoren die klaar staan om andere jongeren te motiveren … Je leest er alles over in dit magazine. Geen ambitie?

Ik dacht het niet!

Inge PS Veel jongeren in het onderzoek omschreven zichzelf trouwens als gelukkig. Een stuk belangrijker, me dunkt!

11

WALL

Samenstelling & tekst: Inge de Wolf

G OE BEZIG

!

LOCO BRENGT DE BUURT SAMEN Als jeugdhuis een feest voor heel de buurt organiseren? Waarom niet! Op zondag 2 april trakteerde jeugdhuis Loco in Sijsele alle buurtbewoners op een feest. Gezellig samenzitten, live muziek, hapjes en drankjes en animatie voor de kinderen, Loco pakte het groots aan. Om dit project te organiseren, diende het jeugdhuis een aanvraag voor projectsubsidie in bij Cera. Het idee wist ook Cera te overtuigen, want het jeugdhuis haalde een subsidie van 1500 euro binnen. Het jeugdhuis kon op 2 april rekenen op een strakblauwe lucht, een massale opkomst van buurtbewoners en een goed feest. Blije gezichten, blije buurt en natuurlijk een topdag voor het jeugdhuis. Goe bezig!

VONK We gaven al een kleine hint in het vorige magazine. Op 1 april opende jeugdhuis Vonk (Geel) zijn gloednieuwe deuren. Het voormalig jeugdhuis De Bogaard kreeg een volledige make-over. Een fonkelnieuwe toog, nieuwe ramen, een nieuwe doorgang naar de toiletten, verlaagde plafonds, verlichting, meubeltjes, de vrijwilligers verzetten bergen werk. Naast de volledig nieuwe instuifruimte is er een atelier ter beschikking voor creatieve jongeren, een repetitieruimte voor bands én een opnamestudio. Het openingsfeest was alvast ‘vonk erop!’ Veel succes!

ONROERENDE VOORHEFFING Jeugdhuizen zijn vrijgesteld van onroerende voorheffing, een belasting op het inkomen uit gronden en gebouwen. De meeste jeugdhuizen genieten automatisch van de vrijstelling. Dit gebeurt op basis van de gegevens op Jeugdmaps (www.jeugdmaps.be). De werkwijze staat echter nog niet helemaal op punt. Het zou dus kunnen dat je toch nog een aanslagformulier toegestuurd krijgt.

Krijg je een aanslagbiljet, teken dan binnen de drie maanden na ontvangst bezwaar aan om alsnog te genieten van de vrijstelling van onroerende voorheffing. Hoe je dat doet? Check de website van jeugdlokalen.be of neem contact op met Formaat.

De Belgian Pride Parade is een grote optocht die elk jaar doorgaat in Brussel. Duizenden mensen en tal van organisaties komen op straat om te strijden voor de aanvaarding van holebi’s en transgenders. Dit jaar gaat de Pride door op zaterdag 20 mei. Het jeugdwerk is deze keer ook van de partij. Verschillende jeugdverenigingen, waaronder Formaat, bundelen de krachten en roepen al hun leden en vrijwilligers op om mee te gaan. Zo tonen we dat iedereen gelijkwaardig is, ongeacht seksuele geaardheid en/of genderidentiteit. Iedereen is welkom om mee te gaan!

Meer info Facebook > Youthwork@Pride 2017

6

ECHT GEZEGD jeugdhuis leer t e h in r e g li il “Als vrijw die in je latere n: n e k a z l e e v l e e je he as kunnen kom eren, p n a v r e rd e v n nis leve rgaderen, orga ijzonder e v , n e rk e w n e kb sam We zijn dan oo illigers … n re ië s s u c dis eveer 30 vrijw trots op de ong en in de verschillende k die hun tijd ste an het jeugdhuis of die werkgroepen v hter de toog staan.” wekelijks ac inge) Couter (Poper n stuurslid in De 17 ndebroucke, be en, 14 april 20 er nd Door: Karel Va aa Vl tes W n va t an Kr : Verschenen in

KLUSSEN VOOR EEN NIEUWE STEK Dit jaar verruilt T-Klub (Lokeren) haar vertrouwde stek voor de gebouwen van de oude Windekindschool. De stad Lokeren geeft T-Klub het pand in erfpacht voor 49 jaar. Dat betekent dat T-Klub gaat huizen in een prachtige oude kapel en bijbehorende gebouwen. Daarvoor zal het jeugdhuis wel de handen uit de mouwen mogen steken. In ruil voor de erfpacht en de symbolische kost van 1 euro per jaar neemt vzw Jeugdclubs, de organisatie waar T-Klub onder valt, de kosten van de renovatiewerken op zich.

“We waren al een tijdje op zoek naar een nieuwe locatie. In de eerste fase gaan we de keuken omvormen tot instuif omdat die in de beste staat verkeert”, zegt Pieter-Jan Van der Bracht, coördinator van vzw Jeugdclubs. De nieuwe gebouwen zijn groot genoeg om plek te geven aan het artistieke project van het jeugdhuis, de vindplaatsgerichte werking en om exposities te houden en podiumkansen aan te bieden aan lokaal talent. Volgens de planning verhuist het jeugdhuis dit jaar nog.

GRASMAAIER ‘We Claim The Streets’, het artistiek project van Club 9 (Koersel) en de plaatselijke chiro sloegen de handen in elkaar voor het maken van een groot kunstwerk voor de 25e editie van de Groes Party, een jaarlijkse fuif van de chiro. Het resultaat is een gigantische grasmaaier (groesmaaier op z’n Koersels) van 4 meter hoog. Cool!

7

ZET JE EIGEN POLITIEKE MENING OPZIJ VOOR HET COLLECTIEF GOED: HET JEUGDHUIS

Met De Leute heeft Blankenberge na twintig jaar opnieuw een jeugdhuis. Reden genoeg om te vieren voor drijvende kracht Steven en schepen van Jeugd Daphné Dumery (N-VA).

Het nieuwe jeugdhuis kwam er niet zonder slag of stoot. De politiek had andere prioriteiten en de vergrijzende bevolking zag liever geen jeugdhuis komen. Maar Steven en Daphné bleven erin geloven, zodat de jongeren van Blankenberge nu eindelijk een eigen jeugdhuis hebben.

Tekst & foto’s: Free Anckaert

Zijn jullie blij dat er na al die jaren eindelijk een jeugdhuis is in Blankenberge?

Steven: “Ja, ik ben heel blij. Na twintig jaar sleuren en trekken is het nu zo ver. We zijn met veel motivatie en enthousiasme gestart en dat heeft nog niet moeten inboeten. We zijn dus echt heel content.”

Daphné: “Het was een principedossier geworden. Verschillende generaties jongeren vroegen naar een jeugdhuis. Nooit nam de politiek de moed om knopen door te hakken. Door een politiek debacle twee jaar geleden kwam het dossier dan toch in een stroomversnelling. Toen ik in de coalitie kwam wilde ik het jeugdhuis realiseren, maar in een haalbare en realistische versie – de plannen waren veel te groots.”

“Ik zit in een partij die zegt: ‘we beginnen klein, we geven verantwoordelijkheid en kijken of het lukt’. Je kan daar blij om zijn of niet, maar het project heeft wel een start gekregen. Ik ben ervan overtuigd dat als je de jongeren de verantwoordelijkheid geeft en het vanuit hen laat groeien, er veel kan.”

“Ik kon het niet verantwoorden om een groot project uit het niets op te starten. We zijn daar heel eerlijk in geweest, boven partijgrenzen heen. We voelden dat er iets was. Het was niet perfect, maar we konden er zeker iets van maken. En ik ben heel blij en trots op hoe het nu loopt.”

IK BEN ERVAN OVERTUIGD DAT ER VEEL KAN ALS JE JONGEREN DE VERANTWOORDELIJKHEID GEEFT Daphné

De deuren van het vorig jeugdhuis ‘De Knobbel’ sloten twintig jaar geleden. Waarom duurde het zo lang voor een nieuw jeugdhuis het licht zag?

Daphné: “De Knobbel werd gesloten in een zeer negatieve sfeer. Het toenmalige jeugdhuis werd geassocieerd met drugs. Terecht of niet, dat laat ik in het midden. Er was een vrees dat dat terug zou komen met een nieuw jeugdhuis.

Daarbij komt dat de vergrijzingsgraad hoog ligt.

De ouderen hier staan niet zo positief tegenover de jeugdinitiatieven. “Het jeugdhuis is dicht bij het politiekantoor, er is supervisie”, was dan ook vaak de eerste reactie bij op de opstart van De Leute.”

“Heel die periode werd ook de vraag gesteld of er wel genoeg jongeren waren en of er nood was aan een jeugdhuis. Er werden enkel negatieve vragen gesteld. Terwijl je op een gegeven moment die sprong moet wagen.”

Steven: “En die sprong was het zeker waard!”

Was er dan zo veel vraag vanuit de jeugd naar een jeugdhuis?

Daphné: “De jeugd is een abstract begrip, want er zijn kort opeenvolgende generatiewissels.

Zo’n generatie duurt drie à vier jaar en veel jongeren verlaten de stad wanneer ze gaan studeren. Maar als je een beleidsbeslissing maakt, gaan daar vele jaren over. De vraag naar een jeugdhuis kwam telkens terug in de politiek tijdens de campagneperiode. Dan was iedereen wél voor een jeugdhuis, tot er een budget moest vrijkomen om het te realiseren. Dan waren er plots andere prioriteiten. Het electoraat zit dan jammer genoeg ook bij de ouderen. Die komen hier op hun vijftigste, met een tweede verblijf

aan de zee en zien een jeugdhuis niet als prioriteit.”

Steven: “Na enkele maanden bereiken we nu een aardig publiek, dat steeds uitbreidt en zich over meerdere generaties strekt. Ik ben zelf 21 jaar, studeer ook in Gent, maar ik zit hier ieder weekend. Het is hier heel gezellig en je hier van alles kan doen.”

DE VRAAG NAAR EEN JEUGDHUIS BLEEF TERUGKOMEN Daphné Hoe is De Leute uiteindelijk ontstaan en hoe lopen de eerste maanden?

Steven: “De Leute is er gekomen vanuit een gevoel dat het nodig was, voor mezelf en voor de jeugd in Blankenberge. Ik had het gevoel dat er iets ontbrak en wilde me graag engageren. Er was een aanbod voor jongeren in Blankenberge, maar niet echt voor mijn generatie en de generatie jonger dan ik. Je kan skaten, je kan hangen in de stad … Maar niet iedereen gaat graag uit of voelt zich op zijn gemak in de plekken in de stad. Dan is het jeugdhuis misschien de beste plek om te chillen, te hangen, te netwerken, vrienden te leren kennen …”

“Via de jeugdraad ontmoetten we Daphné, toen nog de nieuwe schepen van Jeugd. Zij geloofde erg in een jeugdhuis in Blankenberge. De eerste samenkomsten in de jeugdraad liepen niet meteen gesmeerd. Elk van ons had zijn of haar visie of ideologie. Iedereen zag het eerst groots met een fuifzaal voor 300 man, maar dat zou nooit werken voor mijn generatie. Laat staan dat die zaal vol zou raken. We zagen in dat we klein moesten beginnen om dan verder te kunnen groeien.”

IK HAD HET GEVOEL DAT ER IETS ONTBRAK IN BLANKENBERGE Steven Daphné: “We hebben soms heftig gebekvecht tijdens die eerste jeugdraden. Maar op een gegeven moment moest een kader geschept worden. Daar bleef ik dan bij. Verder heb ik me nooit gemoeid, denk ik (lacht).”

9

Steven: “Nee, zeker niet. We startten met een werkgroep om de grote lijnen uit te zetten. Een maand later kwam dat in het college en werd het goedgekeurd. Vervolgens startte er een volgende werkgroep en waren we meteen met twintig man. Via reclame op scholen bereikten we veel nieuwe mensen.”

NIEUWKOMERS KRIJGEN EEN WARM WELKOM IN HET JEUGDHUIS Steven Heb je tips voor andere schepenen/jeugdhuizen om de samenwerking tussen schepen/ jeugddienst en jeugdhuizen te versterken?

Steven: “Schuif je eigen politieke mening achteruit! Ik heb een politieke mening, Daphné heeft dat en anderen in ons bestuur hebben dat ook. Maar als je iets voor de jeugd doet, doe het dan effectief voor de jeugd. Dan doen politieke mening en ideologie er niet toe. Die zijn hier nog nooit ter sprake gekomen. Het is belangrijk je te kunnen distantiëren van wat jij denkt dat goed is. Kijk naar wat er is afgesproken en wat goed is voor de jongeren.

10

Daphné: “Het is voor een collectief dat je werkt, niet voor je mening, niet voor zelfprofilering.”

Steven: “Het is inderdaad puur voor het collectieve goed. En als je niet overeen komt, zoek dan de gulden middenweg. Ga op zoek naar een andere oplossing, desnoods via de jeugddienst of een andere schepen.”

Hoe proberen jullie een nieuw/jong publiek te bereiken dat het niet gewend is om een jeugdhuis in de stad te hebben?

Steven: “Mond-tot-mondreclame is het belangrijkste op dit moment. Maar alle sociale media zeker ook. We zijn nu bezig met het in elkaar steken van drukwerk, zoals flyers, posters, stickers en T-shirts. Als er nieuwe mensen binnenkomen in De Leute verwelkomen we die warm, geven we ze een rondleiding, een drankje van het huis … We zorgen ervoor dat mensen zich op hun gemak voelen. Dat is belangrijk om hen hier te houden. Tegelijk is dat ook de beste en meest positieve reclame. Zo vertellen mensen aan hun vrienden over het jeugdhuis. We tonen bepaalde waarden en normen van het jeugdhuis, die je niet mag doorbreken. We zijn een pluralistisch jeugdhuis. Iedereen heeft een mening en iedereen mag zijn mening uiten. Nie-

mand mag uitgesloten worden, niemand wordt beoordeeld op wie hij of zij is, op wat die doet buiten het jeugdhuis, enzovoort. Dat maakt ons jeugdhuis ook zo toegankelijk.”

Wat zijn de nabije toekomstplannen voor De Leute? Wat is jullie stoutste droom?

Steven: “Een festival!”

Daphné “Oei oei, nu ga ik mijn oren dicht doen!” (lachen beide) Steven: “In februari organiseerden we een hiphopfeestje. Dat was een zeer groot succes. We hebben beslist om dat deze zomer niet opnieuw te doen, maar het uit te stellen en volgend jaar nog groter uit te pakken. We denken aan een urban festival, met surf, skate en hiphop om urban culture samen te brengen. Dat is het grootste project in de nabije toekomst.”

Daphné: “En je vraagt er nu al geld voor!” (lacht) Steven: “Nee ik heb nog niets gezegd!” (lachen beide) Daphné: “Ik houd er alleszins al rekening mee om geld vrij te houden” (knipoogt).

Een nieuwe lichting animatoren van Formaat staat klaar om jongeren te begeleiden en te motiveren.

Een kijkje achter de schermen bij de animatoropleiding.

Tekst en foto’s: Racha Mallat

Met een team van ervaren begeleiders trokken de jongeren van de Antwerpse jeugdhuizen van Formaat (Schietgang, Jeugdhuis 2050 en Den Eglantier) tijdens de tweede week van de paasvakantie op animatorcursus. Het Veen in Brecht was de perfecte locatie. Omringd door tal van speelterreinen konden de 23 deelnemers hun hart ophalen.

Tijdens de vijfdaagse cursus kwamen er verschillende aspecten aan bod, die stuk voor stuk toepasbaar zijn bij het begeleiden van jongeren. Naast workshops over muziek, balvaardigheid en grime was er ook aandacht voor conflicthantering, waar de deelnemers in groepjes van 4 verschillende scenario’s moesten naspelen.

Door elkaar feedback te geven leerden zij hoe ze moeten omgaan met pesten, discriminatie en geweld bij jongeren. Ook staken de deelnemers zelf activiteiten in elkaar en werd er een dag gespendeerd aan activiteiten rond diversiteit. Zo werd er meer ervaring opgedaan in het omgaan met verschillende doelgroepen in de

samenleving. Niet alleen een fijne vaardigheid, maar ook een boost voor de samenhorigheid van de groep.

Na de paasvakantie startte de enthousiaste groep animatoren in spe aan hun stage van 50 uur, om zo de cursus af te ronden. Met glans geslaagd en met hun attest op zak is de nieuwe lichting klaar om andere jongeren te motiveren en te begeleiden op speelpleinen en in jeugdhuizen in heel Vlaanderen.

Iets voor jou? Vanaf oktober starten de inschrijvingen voor de volgende animator­ cursus, die plaatsvindt in de herfstvakan­ tie. Hou de site van Formaat in de gaten, want de plaatsen zijn beperkt.

11

Creatieve communicatie is ons ding. We waren dan ook super enthousiast toen Formaat ons, Graffiti vzw, vroeg om een vorming over creatieve communicatie en guerrillamarkering te geven op Under The RADAR. We delen ook hier met heel veel liefde onze tips en tricks over hoe je een guerrillamarketing op poten zet.

staat niet, maar wel de ideale mix van ingrediënten. Smijt onderstaande elementen in de mixer en je komt al een pak verder.

Tekst: Jessie Coppens

Guerrilla what?!

Guerrilla is Spaans voor oorlogje. Een type oorlog waarbij kleine groepen een groot leger effectief weten te bestrijden. Vertaald in communicatietermen is guerrillamarketing een techniek waarbij je met beperkte middelen een groot resultaat kan bereiken. Kernwoorden van deze actie zijn: originaliteit, humor, verrassingseffect, een groot bereik en goedkoop.

Waarom?!

Op papier garandeert een guerrilla-actie een winnende combinatie van lage kosten en goede resultaten. Maar zo simpel is het natuurlijk niet.

Een goede campagne is een combinatie van tact, strategie, humor en timing. Voldoende tijd nemen om een actie te bedenken is een must.

Een leuk extraatje aan deze manier van communiceren is dat je het voor heel wat verschillende doeleinden kan inzetten. Guerrilla-acties hoeven zeker niet altijd een commercieel doel te hebben, ze zijn ideale instrumenten om aandacht te trekken voor belangrijke zaken. Denk

Brandalism Een mooi voorbeeld van directe actie is Brandalism, een internationale anti-advertentie beweging. Tijdens de klimaattop van Parijs hadden zij in de typische JC Decaux reclamepanelen, vindbaar in elk bushokje, nieuwe reclameposters aangebracht, maar dan met antikapitalistische boodschappen. Het creatieve aan deze actie is dat de reclameborden volledig in de stijl waren van een professionele advertentiestrategie. Dan zie je de kracht van creatief protest.

Bedenk een originele, knallende en ludieke actie. Easy peasy? Of toch niet? Hoe begin je er aan?

maar hoe er onlangs massaal roze mutsen met kattenoren gebreid en gedragen werden als protest tegen Trump.

Jeugdhuizen staan voor zoveel meer dan fuiven of evenementen, guerrilla-acties zijn de ideale techniek om dit in de kijker te zetten.

Nood aan nieuwe vrijwilligers en werkt dat flyertje in de hal toch niet zo goed? Heb je een slecht imago in het dorp? Geen betere manier om het tegendeel te bewijzen dan met een knallende actie.

Bedenk je eigen actie!

Om te kunnen spreken van een guerrilla-actie zijn er een paar zaken waar je rekening mee moet houden. Een kant-en-klare formule be-

12

Belangrijk bij je actie is dat je creatief of out of the box denkt en met een originele actie op de proppen komt, zowel qua inhoud als vorm. Een flyer is handig, maar niet zo bijster origineel.

Probeer na te denken over andere communicatievormen of -kanalen. Of geef een twist aan bestaande kanalen waardoor je net daardoor in de kijker komt te staan. Humor, een grapje of iets ongebruikelijks werken altijd. Door iets origineels te bedenken kom je onverwacht uit de hoek waardoor je een soort wauw-effect creëert bij de mensen.

Subvertising in Gent Ook in Gent doken onlangs voorbeelden van ‘Brandalism’ op. Reclameboodschappen werden vervangen door creatieve en kritische affiches. De actie ging uit van ‘Adbusters’, anti-advertentie-activisten, die vinden dat grote bedrijven zich te veel opdringen in het Gentse straatbeeld.

Via acties als deze willen ze de publieke ruimte terugeisen en mensen kritisch laten nadenken over actuele thema’s.

Bereik

Ice Bucket Challenge Een internetmeme is een concept dat zich via internet van persoon tot persoon verspreidt. Een mooi voorbeeld hiervan is de Ice Bucket Challenge in 2014, die gestart werd om de spierziekte ALS onder de aandacht te brengen. Het concept ging de hele wereld rond. Deelnemers werden door hun voorganger uitgedaagd om binnen 24 uur een filmpje op YouTube te zetten waarin ze een emmer ijskoud water over zich te goten. Vervolgens daagden zij dan drie mensen uit om hetzelfde te doen.

Lukte dit niet binnen 24 uur, dan moesten ze een donatie doen voor ALS. Resultaat, in vier weken tijd werd 79 miljoen dollar verzameld voor de ALS Association. Een geslaagde guerrilla-actie.

Laat je vooral inspireren door anderen, online of door boeken. Creativiteit is ook stelen van anderen, je hoeft niet steeds het warm water uit te vinden. Smijt verschillende technieken en ideetjes bij elkaar en zie waar je komt.

Tijdens een brainstormmoment is geen enkel idee te gek, onhaalbaar of niet goed. Laat iedereen zijn ideeën opschrijven. Pas daarna ga je selecteren, combineren en keuzes maken.

Kenmerkend aan een guerrilla-actie is het brede bereik ervan. Een originele ingreep of actie wordt door heel wat verschillende kanalen opgepikt en gedeeld waardoor veel mensen je boodschap te horen krijgen. Het veroorzaakt een soort buzz of ophef, mensen babbelen erover en het blijft hangen. Zorg er dus voor dat je communicatie opgepikt wordt door verschillende kanalen: social media, de lokale krant …

Je kan dit in de hand werken door je actie van voorbereiding tot uitvoering te documenteren, te filmen, te delen … Brei er als het ware een verhaaltje rond en zorg ervoor dat mensen, media en andere kanalen voedsel hebben om te delen. Op deze manier creëer je met het jeugdhuis je eigen internetmeme.

Belangrijk, zorg ervoor dat je met je actie de juiste doelgroep aanspreekt. Wil je door een actie nieuwe vrijwilligers aantrekken? Zorg dan dat zij je actie opmerken, delen en verspreiden.

Uiteraard wil je dat je actie relevant is voor je jeugdhuis. Mensen leggen een link tussen de actie en het jeugdhuis. De actie vertaalt de waarden en normen van het jeugdhuis naar iets tastbaars. Zorg dus dat je actie uitstraalt waar je jeugdhuis voor staat.

Timing is everything. Speel in op de actualiteit of gebeurtenissen in je gemeente. Hoe meer zichtbaarheid, hoe beter!

Het mooie aan een guerrilla-acties is dat je er niet persé massa’s geld tegenaan hoeft te smijten. Je actie, als ze goed lukt, verkoopt zichzelf.

Uiteraard komt er wel wat denkwerk, strategie en tijd aan te pas om tot een goede actie te komen. Maar de grote budgetten mag je gerust achterwege laten.

Vragen?

Bij vragen kan je altijd terecht bij Graffiti vzw. jessie@graffitivzw.be Dampoortstraat 84, 9000 Gent 09 233 79 86 www.graffitivzw.be

Overtuigd door de winnende combo? Zin om zelf aan de slag te gaan? Dan is ons opzet alvast geslaagd.

13

14

OP HET PODIUM EN ACHTER DE SCHERMEN, JONGEREN WORDEN OVERAL BIJ BETROKKEN

Op vrijdag 28 april 2017 organiseert Poppunt, samen met iedereen in Vlaanderen en Brussel die wil meedoen, de tweede editie van Lokale Helden. Lokale Helden geeft jong muzikaal talent een podium in hun eigen buurt. En iedereen kan deelnemen of iets organiseren. Dat past helemaal in het straatje van jeugdhuizen. Jeugdcentrum Den Eglantier (Berchem) organiseert You BET, een reeks van workshops in alle mogelijke disciplines met als hoogtepunt een grote show op 28 april. Want in Berchem barst het van het lokaal talent. Stagiaire Nikki zet mee haar schouders onder het project.

Tekst: Nikki Surinx • Foto’s: Inge de Wolf

Passie Nikki startte haar stage in JC Den Eglantier met het idee om iets te doen rond talentontwikkeling. “In ons jeugdcentrum delen we allemaal dezelfde passie: eten én muziek”, legt Nikki uit.

“Ik spreek ondertussen al over ‘ons’ jeugdcentrum. Het is namelijk moeilijk om niet meteen betrokken te raken als je hier binnenwandelt.

De familiale sfeer in Den Eglantier is heel aanstekelijk.”

Lokaal talent “Via Poppunt hoorden we over Lokale Helden”, vervolgt ze. “We zagen het wel zitten om onze lokale talenten samen te brengen. Onze jongeren en onze wijk in Berchem zitten boordevol talent.” Hoog tijd om daar iets mee te doen. Den Eglantier wil jongeren en vrijwilligers ondersteunen in hun talenten, maar er ook voor zorgen dat zij talenten verder kunnen ontwikkelen.

“Omdat we zo’n divers jeugdcentrum zijn, zijn er veel jongeren die verschillende kwaliteiten te bieden hebben. Niet alleen optredens en concerten, maar ook wat er achter de schermen gebeurt is belangrijk”, zegt Nikki. “Van fotografie en visuals tot hoe je een show presenteert en in elkaar steekt. Alles wat Den Eglantier doet, doet ze samen met jongeren.” Op een van de bijeenkomsten met de jongeren werden Lokale Helden en de ideeën voorgesteld. Zo ontstond You BET (Berchems Eglantier Talent).

Workshops voor iedereen De jongeren en vrijwilligers in Den Eglantier zijn al sterk met talentontwikkeling bezig. Het jeugdcentrum besloot daarom om specifieke workshops te organiseren. “Er was vraag vanuit de jongeren naar hoe je goede foto’s maakt op een evenement, maar ook hoe je een leuk promofilmpje in elkaar steekt. Ook zagen jongeren het wel zitten om een masterclass soundscape te volgen”, vertelt Nikki. “Soundscape is een manier om met geluiden een muzieklandschap te creëren. Zeer specifiek dus. Daarnaast wilden we de show meer samenhang geven door een choreografie in elkaar te steken met de artiesten en door enkele jongeren een workshop presenteren te laten volgen. Zo zorgen we voor een volledige show tegen 28 april.” De workshops zijn ook toegankelijk voor iedereen buiten Den Eglantier, zodat de buurt ook wordt betrokken. Het toonmoment vindt natuurlijk plaats in het jeugdcentrum.

Nick is kersverse vrijwilliger in Den Eglantier en is enthousiast over de eerste workshop.

“Via vrienden ben ik terechtgekomen bij de ‘familie’ van Den Eglantier. Mijn eerste moment samenhokken met de crew was, zoals ze zeggen, zoals een ‘familie-uitstapje’. Doordat de vibe er altijd zo goed zit, heb ik keer op keer zin om deel te nemen aan de evenementen. Ik volgde een cursus concertfotografie die zeer leuk en boeiend was.

Ik heb zelf ervaring in de foto- en filmbusiness maar ik vind het altijd interessant om eens naar een andere mentor te luisteren. Het is niet omdat je zelf ergens kennis van hebt, dat niemand je iets kan bijleren. Dit gevoel heb ik elke keer in Den Eglantier, ik blijf maar nuttige dingen opsteken!”

Opperste concentratie tijdens de workshop podiumpresentatie door Salah van NoMoBS

15

Lennert (22) is voorzitter van Malmejo (Malle) en zetelt sinds dit jaar in de RaaT van Formaat, een adviesraad waarbij jeugdhuisvrijwilligers input geven aan Formaat.

Tekst: Inge de Wolf • Foto: Malmejo

“Toen ik net voorzitter van het jeugdhuis was geworden, ging ik regelmatig naar Voorzitters.net.

Daar hoorde ik over de RaaT van Formaat. Niet snel daarna werd ik uitgenodigd door Finn van Formaat om naar een bijeenkomst te komen. Het leek me meteen interessant. Het is fijn om ons jeugdhuis en onze regio te kunnen vertegenwoordigen. Ik heb altijd vanuit het jeugdhuis zelf gewerkt. Daar merkte ik dat beslissingen soms wordt tegengehouden door gemeentelijke belangen of andere zaken. Je loopt tegen problemen aan die vaak het lokale overstijgen. De RaaT richt zich ook op zulke zaken. Ik vind het interessant om inspraak te krij-

gen in zaken waar Formaat zich mee bezighoudt en over dingen na te denken die grote groepen jeugd aanspreken. Het gaat verder dan enkel je eigen werking. Het is goed om problemen bij de oorzaak te kunnen aanpakken, in plaats van enkel naar oplossingen te zoeken. Ik studeer sociaal werk en ik hoop met de RaaT ook ervaring op te kunnen doen in de sector. Mijn interesse voor jeugdwerk is heel breed. Een engagement in de RaaT is ook interessant om contacten te leggen, organisaties te leren kennen en te zien hoe andere mensen zaken aanpakken. Ik kijk ernaar uit om met mijn jeugdhuis en met het jeugdwerk in het algemeen mijn steentje bij te dragen aan het beleid van Formaat.”

HET IS INTERESSANT OM INSPRAAK TE KRIJGEN IN ZAKEN WAAR FORMAAT ZICH MEE BEZIGHOUDT 17

DU SOLEIL 5-7 MEI 2017

VUURSPUWEN • CHILL(EN) • START TO DJ • MUZIEK

VRIJWILLIGERS VAN A TOT Z • COMPETITIE GENERATIES • NETWERKEN • SPONSORING

IN JE BUURT • INTERIEUR • JEUGD IN JE HUIS

PRAKTISCHE TOOLS • INTERNE JEUGDHUISWERKING

SPORTA | TONGERLO FORMAAT.BE

18

VRAAGHET@FORMAAT

Tekst: Jos Meers & Inge de Wolf

Jij vraagt, Formaat antwoordt. Iedere maand verzamelen we vragen heet van de naald.

HOE BESCHERM JE HET JEUGDHUIS TEGEN INBRAKEN? Ben je voorbereid op inbraken of diefstal? Hoe kwetsbaar is je werking?

Alles begint bij preventie. Hieronder vind je een handige checklist.

Organisatorische maatregelen • Geef de inbreker geen hulpmiddelen. Voorkom dat materiaal uit de omgeving rond het jeugdhuis kan gebruikt worden om in te breken (een ladder, losse bakstenen, zware balken …).

• Duidelijke procedure. De laatste in het jeugdhuis sluit alle ramen en deuren goed af. Het is voor iedereen duidelijk wat de ‘afsluitprocedure’ is.

• Inkijk voorkomen zorgt ervoor dat gelegenheidsdieven minder snel worden verleid tot actie. De laatste in het jeugdhuis sluit dus best gordijnen of rolluiken.

• Laat nooit grote hoeveelheden geld achter in het jeugdhuis. Zorg voor een duidelijk systeem om geld naar de bank te brengen.

• Compartimenteren doe je door de deuren tussen de verschillende ruimtes in het jeugdhuis op slot te doen, zo verhinder je een gemakkelijke doorgang.

• Maak afspraken met buren en/of politie.

- Graveren en registreren van de waardevolle voorwerpen in het jeugdhuis is essentieel. Zonder serienummers kan de politie niets doen.

- Reageer meteen op diefstal of inbraak. Laat als jeugdhuis duidelijk merken dat je dit niet tolereert, zodat de dief niet het idee krijgt dat alles zomaar kan. Documenteer de schade en doe een aangifte bij de politie.

Materiële maatregelen • Herstel eventuele schade zo vlug mogelijk. Een gebroken raam nodigt uit tot meer vandalisme en eventueel inbraak.

• Extra grendels of opzetsloten aan de binnenzijde van deuren en ramen. Dievenklauwen aan de buitenzijde voorkomen dat deuren uit hun hengsels getild worden.

• Schriklichten die aanflitsen wanneer er beweging waargenomen wordt, zijn een doeltreffend systeem in een bevolkte buurt.

• Veiligheidscilindersloten zijn veilige sloten waarbij extra sleutels enkel kunnen bijgemaakt worden op vertoon van een certificaat.

• Een aparte en goed afgesloten ruimte waar waardevol materiaal in opgeborgen wordt is een doeltreffende volgende stap na het voorkomen van inkijk.

• In een aantal gemeenten kan je een extra premie of subsidie krijgen om de fysische beveiliging van het lokaal te verbeteren. Doe ook eens navraag in jullie gemeente.

Meer tips en informatie vind je op: www.formaat.be/informatie/themas/inbraakendiefstal/

AAN WELKE REGELS MOET HET JEUGDHUIS VOLDOEN BIJ HET VERKOPEN VAN MAALTIJDEN? Bij de verkoop van maaltijden moet je rekening houden met een toelating/erkenning van Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Hiervoor betaal je 147,30 euro per jaar (prijs voor werkingen die geen personeelsleden in dienst hebben). Bovendien moet je dan ook een ingewikkeld zelfcontrolesysteem hebben. Wil je voedsel bereiden en verkopen, hou er dan dus rekening mee dat dat niet zo simpel is.

Als je als jeugdhuis maaltijden verkoopt, en je totale omzet aan eten en drank hoger dan 25.000 euro is, dan kan men je bij een controle van de fiscus btw-plichtig maken. Blijft je omzet onder de 25.000 euro, dan is je jeugdhuis een kleine onderneming. Je kan dan kiezen voor btw-vrijstelling of kiezen om een btw-nummer aan te vragen. Dat laatste is niet aan te raden, omdat je dan ook meteen btw-plichtig bent. De fiscus kan enkele jaren terug gaan, waardoor je btw-afdrachten hoog kunnen oplopen. Hou bij de verkoop van maaltijden dus goed je omzet in de gaten.

Ter verduidelijking, onder maaltijden worden ook lichte maaltijden zoals onder meer soepen, croques, kroketten (kaas, garnaal …), belegde broodjes, deegwaren, omeletten, pannenkoeken, en dergelijke gerekend. Enkel kleine voedingswaren vallen buiten deze definitie. Onder kleine voedingswaren wordt verstaan: “de kleine caféhapjes die worden verbruikt zonder het gebruik van een bestek, zoals chips, droge worstjes, ansjovis, olijven, koekjes, wafels, chocolade, hardgekookte eieren … “

19

MEI

DU SOLEIL

9/05/2017

Inspiratiedag @ Dendermonde

Voor projectmedewerkers

Voor jeugdhuislovers

Voor beroepskrachten en professionals uit de jeugdwerksector

5/5-7/5

5-7 MEI 2017

RADAR du Soleil @ Sporta, Tongerlo

18/05/2017 Youth work & innovation - Lezing Tony Jeffs

@ AP Hogeschool, campus spoor noord,

Antwerpen 13/05/2017 Terugkomdag artistieke workshops bouwen

@ Antwerpen

JUNI 1/06/2017

PUB

Voor beroepskrachten

Voor beginnende beroepskrachten

13/6-15/6

JULI 5/07/2017 10/07/2017 11/07/2017 11/07/2017 12/07/2017 13/07/2017 18/07/2017

Module 2

24/06/2017 Terugkommoment jeugdhuisopleiding

& instructeur @ Gent Voorzitters.net Torhout @ JH TROUBADOUR Voorzitters.net Gent @ JH EKSEEKWO Voorzitters.net Kortrijk @ JH REFLEX Voorzitters.net Asse @ JH T BRONNEKEN Voorzitters.net Antwerpen @ JC DEN EGLANTIER Voorzitters.net Hasselt @ JH ‘t GEVERKE Voorzitters.net Aarschot @ JH DE KLINKER

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap

Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem