Formaat Magazine april 2017

JAARGANG 6 • NR 8 • APRIL 2017

VERSCHIJNT MAANDELIJKS, BEHALVE IN JUNI EN AUGUSTUS

PB- PP B-

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P 602745 V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem T 03 226 40 83 – info@formaat.be – www.formaat.be

BELGIE(N) - BELGIQUE

50 JAAR TEN G OUDBERGE

GENERATIEHSUINIS HET JEUGD ons band vers “De Kaaf heeft

terkt”

UNDER THE R A DA R Weekend Wonde

rland

INCLUSIEF RADAR DU SOLEIL + BIJLAGE DOSSIER “PODIUMAANBOD”

2

Tekst: Inge de Wolf • Foto: Wim Geudens

PLOEGMATEN

HET JEUGDHUIS LEEFT WEER! Achter een straf jeugdhuis staat een straffe bestuursploeg. Een geëngageerde bende mannen en vrouwen die zich volop inzet voor hun werking. Dat is niet anders in Scharnier in Witgoor. De ploeg is pas begonnen, maar heeft ambities genoeg.

Glazen plafond Het is duidelijk dat het bestuur van Scharnier geen glazen plafond heeft.

Met een vrouwelijke voorzitter, ondervoorzitter én financieel verantwoor­ delijke zijn er maar liefst drie vrouwen ‘aan de macht’ in het jeugdhuis.

Voorzitter Annebeth en ondervoorzitter Nelle verdelen de bestuurstaken onderling. “In praktijk zijn we eigenlijk samen voorzitter. We moeten opletten dat we zaken goed met elkaar afstemmen en duidelijk communi­ ceren. Tot nu toe gaat dat heel goed.”

Op papier Buiten Nelle en Annebeth bestaat het bestuur officieel nog uit drie per­ sonen die zich richten op de financiële kant. Daarnaast zijn er een aantal verantwoordelijken die op papier niet in de bestuursploeg zetelen, maar wel naar de bestuursvergaderingen komen. “In totaal zijn we met negen personen. We komen één keer in de maand samen om de komende periode te bespreken. Ook houden we elkaar op de hoogte via een Facebook­ groep.” De ploeg ziet elkaar verder wekelijks op de openingsavonden in het jeugdhuis en komt elkaar regelmatig tegen op andere fuiven in het dorp.

Opfrissen De kersverse ploeg start direct aan een grote klus: de vernieuwing van het jeugdhuis. Het oude gebouw is toe aan een opfrissing. “We willen Scharnier graag wat moderner en gezelliger maken”, leggen Nelle en Anne­beth uit. Daarnaast heeft het bestuur het druk met de voorberei­ dingen voor Witgoor Kermis. “Witgoor Kermis is een groot evenement dat ons jeugdhuis jaarlijks organiseert. We vinden het dan ook een uitda­ ging om dat dit jaar met het nieuwe bestuur te doen.” En daar blijft het niet bij. Het bestuur startte met een nieuw concept: Fridays @ Scharnier.

Elke vrijdag is er iets speciaals te doen. “De laatste twee jaar draaide ons jeugdhuis minder goed. Door het jeugdhuis elke vrijdag en zoveel mogelijk op zaterdag te openen weten jongeren ons opnieuw te vinden.

Het jeugdhuis leeft weer!”

https://scharnier.jimdo.com

3

MET MEDEWERKING VAN: Free Anckaert, Nick Beerens, Tim Bryon, Céline De Coninck, Joke Hüwels, Finn Van Dinter, Valerie Vonck, Justine Vandekerckhove EINDREDACTIE: Inge de Wolf, Free Anckaert en Joke Hüwels VORMGEVING: Pepijn Haghebaert FOTO’S: Tim Bryon, Guillaume Decock, Bjarne Desmet, Wim Geudens, Valerie Vonck, Pieter Heyman, Michiel Devijver, JC Ten Goudberge, Formaat, jeugdhuizen DRUK: EPO – Lange Pastoorstraat 25, 2600 Berchem Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier.

Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine.

Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus.

Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar.

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

DU SOLEIL 5-7 MEI 2017

12 Justine (22), stagiaire bij Formaat, ging mee als fantastische hulp en razende reporter op Under The RADAR. (p. 20) EN NU J

I J!

gek op beeld?

Scherpe pen of ine. rm Fo aat Magaz Werk mee aan t.b ie@formaa e.

Mail naar redact

13 VUURSPUWEN • CHILL(EN) • START TO DJ • MUZIEK

18

PROBEER NIET IN VALKUILEN EN CLICHÉMATIGE VRIJWILLIGERS VAN AIKTOT Z • COMPETITIE GENERATIES • NETWERKEN • SPONSORING DENKWIJZEN TE VERVALLEN 17

IN JE BUURT • INTERIEUR • JEUGD IN JE HUIS

PRAKTISCHE TOOLS • INTERNE JEUGDHUISWERKING

DIT MAGAZINE

PODIUMBEEST

10 12 13 20 22

Ik kan me mijn eerste keer nog goed herinneren. Ik was vijftien.

Hij zat links, ik zat rechts. De zenuwen gierden door mijn keel.

Gelukkig begonnen we direct goed. Hij speelde perfect, ik zong zuiver. En de zaal met daarin, oh help, de halve school, zong al snel mee. Die eerste keer op het podium was fantastisch. Wat een gevoel.

PLOEGBAZEN 10 CLUB SODA RADAR DU SOLEIL UNDER THE RADAR TEN GOUDBERGE 50 JAAR

EN OOK …

2 PLOEGMATEN 6 WALL 17 COLUMN CÉLINE 18 GENERATIES IN HET JEUGDHUIS 23 VRAAG HET

DOSSIER D2 MULTIDISCIPLINAIR JEUGDHUIS D4 TONZENT LIVE D5 ELISE PLATTEAU D6 POPPUNT D7 OPENDOEK D8 KUNSTRUIMTE D10 MONEY MONEY MONEY D11 THE PIT’S D12 NETWERK PODIUM

Ik ben een podiumbeest. Na die eerste keer kreeg ik de smaak te pakken. Al snel werden de zenuwen minder en de présence beter. Optreden met fijne vrienden is het leukste wat er is.

En hoewel ik al een tijd niet meer in een band zing, blijft het kriebelen. Binnenkort mag ik me er weer aan wagen in een coverband-voor-één-avond. Ik kan niet wachten.

Was er destijds maar een jeugdhuis waar we met ons groepje hadden kunnen repeteren. De slaapkamer van onze bassist was niet bepaald geluidsdicht. De buren hebben het geweten. Heeft jouw jeugdhuis ruimte over? Zeker en vast dat er jonge creativo’s klaarstaan om ‘m te vullen. Je jeugdhuis als multidisciplinaire creatieplek, hell yeah. Je leest er alles over in het dossier in dit Formaat Magazine.

Inge

WALL

Samenstelling & tekst: Inge de Wolf & Free Anckaert

IN BEELD

WAAR Under The RADAR, Loppem WAT Ik ga naar RADAR en ik neem mee …

Mijn photobooth. Dat is exact wat Jeugdforum (Moere) dacht. Zij installeerden tijdens het weekend een mini fotostudio. Dat leverde hi­ larische plaatjes op. Om volledig in het thema Wonder­land te blijven, verkleedden de vrijwilli­ gers van Jeugdforum zich als de smurfen, met de voorzitter als Grote Smurf. Wij smurfen er­ van!

6

EN NU J

I J!

et iedereen d dat je graag m Heb jij een beel e kwaliteit ed go je foto aan l ai M n? le de l wi rhaal door. samen met je ve aat.be redactie@form

#JEUGDWERKWERKT Jeugdhuiswerk geeft kansen aan jongeren. Kansen om te groeien, te experimenten en verantwoordelijkheid op te nemen.

Jeugd(huis)werk investeert in jonge mensen en hun dromen. Om die dromen te kunnen realiseren zijn er middelen nodig. We doen een oproep aan beleidsmakers om de kracht van jeugdwerk te erkennen en volop te kiezen voor de groei ervan. Daarom onder­ tekende Formaat, samen met 59 andere jeugdwerkorganisaties, mee het pamflet #jeugdwerkwerkt, een oproep voor een duur­ zaam perspectief voor kinderen, jongeren en hun organisaties.

Het pamflet is een oproep om te investeren in een belangrijke sector, en heeft tot doel om beleidsmakers positief te beïn­ vloeden. De doelstelling moet dan ook zijn, om na jaren van be­ sparingen in 2018 en 2019, volop voor groei binnen onze sector te gaan.

ECHT GEZEGD

“We willen eenzijn en aats ontmoetingspl n solidariteit e verbondenheidstimuleren.” bij de jeugd in Boom euw jeugdhuis fnemer ni steels, initiatie rt 2017 Door: Floris Bo twerpen, 2 maa : Gazet van An Verschenen in

JEUGDHUIS ???

De Bogaard (Geel) houdt het graag spannend. Op 1 april heropent het jeugdhuis de deuren na een grondige opknapbeurt en met een nieuwe inrichting. En … onder een nieuwe naam. Volgens het jeugdhuis is het geen aprilgrap. Ze houden alles top secret. To be continued …

7

G OE BEZIG

!

KOKEN VOOR DAKLOZEN Den Eglantier (Berchem) en De Schietgang (Hoboken) sloegen eind maart de handen in elkaar om een gezonde en stevige maal­ tijd te koken voor de bewoners van winteropvang Victor 5 in Ant­ werpen. “We willen onze jongeren duidelijk maken dat niet alle mensen het zich kunnen permitteren om uitgebreid te tafelen en we vinden het belangrijk om te tonen dat iedereen gelijk is, maar niet iedereen dezelfde kansen krijgt”, vertelt Redouan El Ouazghari van Den Eglantier. Genoeg enthousiasme om mee te doen was er zeker. Om extra budget in te zamelen verkochten de jongeren van de jeugdhuizen paaseieren. Met de hulp van enkele moeders maakten de jongeren een driegangerdiner. Ook heel wat lokale handelaars, waaronder de bakker en een vleesleve­ rancier, hielpen mee.

WONDERLAND De begeleiders op RADAR kunnen er ook wat van …

8

WEEK VAN DE FAIR TRADE De Week van de Fair Trade is een jaarlijkse campagne van het Trade for Development Centre met het doel om Belgen te sensi­ biliseren rond fair trade. Dit jaar vindt de campagne plaats van 4 tot 14 oktober 2017. Tijdens de editie van vorig jaar lanceerde de organisatie de uitdaging om van België tegen 2020 het Land van de Fair Trade te maken.

Daar kan je als jeugdhuis aan meehelpen! Help België mee op de kaart te zetten als Land van de Fair Trade. Bedenk een ori­ ginele fairtradeactiviteit en maak kans op een financiering van 4000 euro.

Inschrijven kan tot 8 mei. Meer info en inspiratie vind je op www.weekvandefairtrade.be

HIEP

HOERA

April is een goeie maand voor jeugdhuizen. Zowel Den Couter (Poperinge) als Kinky Star (Gent) vieren dan hun twintigste verjaardag.

Kinky Star haalt van donderdag 13 april tot en met zaterdag 22 april de alom bekende succesformule van de Gentse Feesten vroegtijdig uit haar winterslaap: tien dagen lang drie concerten per avond. Gratis!

VOETBALTOERNOOIEN Den Couter viert zijn verjaardag op 14, 15 en 16 april. Vrijdag start het feestweekend met plaatjes door dj’s die van 1997 tot vandaag het jeugdhuis deden dansen. Op zaterdag is er de zesde editie van Den Couter Festival met straffe artiesten. Het feestweekend wordt op zondag afgesloten met een streekbierennamiddag, een interactief stadsspel en een optreden van De Feesters en Omdat Het Kan Soundsystem. Hoera!

WEST- EN OOSTVLAANDEREN

Naar jaarlijkse traditie is het binnenkort tijd om de voetbalschoe­ nen uit de kast te halen. Op zaterdag 22 april en 13 mei strijden de West- en Oost-Vlaamse jeugdhuizen weer vriendschappelijk tegen elkaar op het grote jeugdhuizenvoetbaltornooi. Ten Goud­ berge (Wevelgem) organiseert de dag voor West-Vlaanderen, Okapi (Lokeren) voor Oost-Vlaanderen. Naast die felbegeerde wisselbeker voor de beste ploeg, zijn er natuurlijk ook prijzen te winnen voor fairplay, beste voetbalster en ambiance.

Nog niet ingeschreven? Mail naar

valerie.vonck@formaat.be.

9

Formaat is, net als de meeste jeugdhuizen, een vzw. Dat betekent dat ook Formaat een raad van bestuur boven zich heeft staan, die advies geeft en belangrijke beslissingen maakt voor de organisatie.

De raad van bestuur bestaat uit enthousiaste mannen en vrouwen met een pak ervaring. Allemaal met een groot hart voor jeugdhuizen. In 2017 start de raad van bestuur in een nieuwe samenstelling.

We stellen ze graag aan je voor.

Tekst: Inge de Wolf

Matthias Coene

Beroep: consultant Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Voorzitter geweest van het Jeugdforum in Moere en lid van de RaaT van Formaat.

Aantal jaren in de raad van bestuur: Nieuw sinds dit jaar Wat zou je graag willen bereiken met de rvb? Formaat is de afgelo­ pen jaren sterk gegroeid. Dat brengt uitdagingen met zich mee. Ik zou samen met de raad van bestuur Formaat graag sturing daarin willen geven.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Geen idee! Ik ben altijd al vrij nuchter geweest en wist op mijn zestiende wel dat je gewoon moet doen wat je wilt doen.

Wouter Lefevre

Beroep: Coördinator JC Ten Goudberge Wevelgem, zelfstandige in bijberoep in special effecten op festival en film en ver­ koop van consumentenvuurwerk Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Ik ben al 21 jaar actief in JC Ten Goudber­ ge in Wevelgem, waaronder 7 jaar voorzitter en 9 jaar coördinator.

Bij Formaat ben ik begonnen als instructeur op RADAR (toen nog KWARTEE) en reeds 10 jaar bestuurder.

Aantal jaren in de raad van bestuur: 10 jaar Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? De professionalisering van onze sector die is uitgelopen in het red­ den van de DAC middelen om te besteden aan de bovenlokale projecten.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Tuinarchitect.

10

Pieter-Jan Van der Bracht

Beroep: Coördinator van jeugdhuis T-Klub in Lokeren Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: zie bovenste vraag Aantal jaren in de raad van bestuur: 2 jaar Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? De hele oefening rond ‘Later als ik jong ben’ en de bijbehorende vragen rond verstedelijking en diversiteit. Ook de droomdag over de toekomst van het jeugdwerk en de rol van Formaat hierin waren zeer interessant.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Geen flauw idee, daar was ik toen echt niet mee bezig.

Lamia Cheba

Beroep: Coördinator jeugd bij MSC in Ant­ werpen Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Ik werk zelf voor een jeugdorganisatie …

Affiniteit in overvloed dus.

Aantal jaren in de raad van bestuur: 2 jaar Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? Be­ leidsnota schrijven, werken aan visie en missie op lange termijn.

Ik ben zelf graag op beleidsniveau bezig, vandaar de interesse.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Toen ik 16 was ik ervan over­ tuigd dat ik zou migreren naar een ander land. Ik wist toen niet wat ik wilde worden, maar wel dat ik talen zou studeren zodat ik met alle culturen zou kunnen communiceren :)

Jeff Van Poppel

Beroep: Directeur Stedelijk Onderwijs in Antwerpen Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Ik ben jarenlang werkzaam geweest op het kabinet van de schepen van Jeugd in Antwerpen.

Aantal jaren in de raad van bestuur: 2 jaar Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? De aanloop naar het congres ‘Later als ik jong ben’.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Kok, zelfs voordat het een hype was!

Joris De Bleser

Beroep: Ik werk zelfstandig als coach en begeleider bij De Verenigingscoach, een nieuw aanbod om verenigingen en orga­ nisaties in Vlaanderen te ondersteunen rond allerlei items waarmee zij gecon­ fronteerd worden.

Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Ik deed lang geleden als beroepskracht veldwerk met jongeren (jeugdwerker van Jeugd­ huis ’t Dokske in een Antwerpse wijk). Ik draag het jeugdhuiswerk dus sinds lang in mijn hart. En uiteraard ook Formaat, waar ik al decennialang vrijwillig meewerk als bestuurder en voorzitter.

Ik zet mijn talenten graag in om van onze organisatie een leuke partner te maken voor zowel de jeugdhuizen als voor alle stake­ holders waar wij mee samenwerken.

Aantal jaren in de raad van bestuur: Ik denk dat ik sinds 2012 op­ nieuw aan het bestuur deelneem. De precieze datum ontgaat me.

Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? Wel, er is teveel om op te noemen. Recent was er uiteraard de beleids­ nota, waar ik heel wat tijd in gestoken heb en waarvan ik weet dat dit document tot boeiende en inspirerende resultaten zal leiden.

Ook was er onze conferentie ‘Later als ik jong ben’, waar ik erg van genoten heb. Het zette Formaat sterker dan voorheen op de kaart en legde de lat meteen ook erg hoog. Dat zullen we dan ook in de komende periode waar maken.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Voor zover ik me herinner had ik op mijn 16de geen flauw idee wat ik wilde worden. De we­ reld was veel te groot, de uitdagingen veel te divers. Ik keek vol verwondering rondom mij naar alle nieuwe dingen om me heen.

En deze nieuwsgierigheid, de diverse en uiteenlopende interesses en passies, het niet-kunnen-kiezen ... dat alles is nog altijd erg kenmerkend voor mij.

Bart Lenaerts

Beroep: Ambtenaar Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Jarenlang actief in jeugdhuis Tel18 in Ekeren en nog voor JC Kavka gewerkt.

Voor Formaat zetel ik ook in de commu­ nicatiecommissie.

Aantal jaren in de raad van bestuur: 10 jaar Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? Het BTW verhaal, omwille van de samenhorigheid tussen de jeugd­ huizen en het beleidsplan omwille van het traject dat wij daar al­ tijd voor bedenken.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Sociaal-cultureel werker.

Robin Vermeirsch

Beroep: Technology consultant Xylos (ICT) Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Ik kom zelf uit jeugdhuis Kaddish in Scho­ ten. Heb veel training gegeven voor For­ maat en enkele opleidingen. En ik heb inzicht in zakelijke processen.

Aantal jaren in de raad van bestuur: 4 jaar Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? Qua dynamiek vond ik het btw-dossier erg interessant. Anderzijds was de groei van de organisatie een interessante uitdaging binnen de rvb.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Ingenieur.

Jo Clauw Joost Vynckier

Beroep: Projectbeheerder bij Eandis Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Ik loop al zo’n 25 jaar rond in het jeugd­ huizenlandschap. Ik ben begonnen in jeugdhuis ‘Ten Goudberge’ in Welvelgem, daarna zat ik in de provinciale stuurgroep van Formaat en nu al tien jaar in de Raad van Bestuur.

Aantal jaren in de raad van bestuur: 10 jaar Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? Dat is een moeilijke vraag, maar de zogenaamde beleidsnota moet dat zijn. Enerzijds is dat eigenlijk heel saaie materie maar an­ derzijds geeft het wel een inzicht in en een blik op de toekomst.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Ik wilde iets doen met archi­ tectuur. Daar is uiteindelijk niet veel van in huis gekomen. Maar als ik mijn huidige job aan mensen uitleg dan zeg ik dat iemand die een huis bouwt een architect nodig heeft om het project in goede banen te leiden en ik hetzelfde doe, maar dan rond elek­ triciteit.

Beroep: Praktijklector Sociaal-Cultureel Werk aan de AP Hogeschool Antwerpen.

Ik leid toekomstige scw’ers (en dus ook jeugdwerkers) op.

Affiniteit met jeugdhuizen en/of Formaat: Mijn jeugdhuiscarrière begon als 16 ja­ rige in jeugdhuis JOH in Hoboken (eerst als lid, daarna als be­ stuurder). Later werd ik beroepskracht in jeugdhuis Kaddish in Schoten. Zo kwam ik in contact met de toenmalige VFJ. Nog enige tijd later werd ik instructeur bij Formaat waar ik instond voor de “jeugdhuisnavigator” (vroegere hoofdanimator opleiding die we stevig hervormden) en de instructeursopleiding.

Aantal jaren in de raad van bestuur: Al 3 mandaten (6 jaar) Boeiendste onderwerp in het bestuur van de afgelopen jaren? 1 onder­werp kan ik moeilijk kiezen… Heel de werking Antwerpen, de hervorming van het vormingsaanbod en de mogelijke samen­ werking met de Hogeschool om een postgraduaat “Open jeugd­ werk” op te richten.

Wat wilde je worden toen je 16 was? Een goed acteur.

11

Op zaterdag 15 april haalt jeugdhuis Krak (Avelgem) de champagne boven voor de tiende editie van hun dance- en multimediafestival Club Soda. Club Soda groeide de voorbije tien jaar uit tot een creatieve vrijhaven rond beats, art & fun. Tegelijkertijd is het in april tien jaar geleden dat Krak z’n intrek nam in het gloednieuwe gemeenschapscentrum Spikkerelle. Voor deze jubileumeditie wordt het festivalconcept ook omgegooid om het te kaderen binnen het bovenlokaal project Spacemakers.

Tekst: Joachim Wannyn • Foto: Fien Cools

In 2007 zag Club Soda het licht als festival voor vernieuwende elektronische muziek. Dat bleek een schot in de roos. De mix van internationale en nationale namen uit verschillende subcul­ turen van de elektronische muziek plus een straffe omkadering met beeld en geluid zorgden voor uitverkochte edities en een enthousiast publiek. Om de tiende editie van Club Soda te vieren, besloot Krak het dit jaar anders aan te pakken en het festival te kaderen binnen Space­ makers, hun artistieke project rond licht, beeld en geluid.

Villa Botta en Spacemakers crew samen tijdens het recente videobootcamp 'We Are Here' in Brugge

Het festival zal zich ontpoppen tot een crea­ tieve vrijhaven. “Het festivalterrein wordt ter beschikking gesteld van jonge artistieke collec­ tieven, die als opdracht krijgen het publiek de trip van hun leven te bezorgen”, legt beroeps­ kracht Joachim uit. “Ze mogen daarvoor elke ruimte van het terrein naar hun hand zetten. We verwachten een rollercoaster van licht, beeld, geluid, installaties, computeranimaties, archi­ tecturale ingrepen, street-art, performances enzovoort.” Het jeugdhuis lanceerde hiervoor een project-call, waarop heel wat collectieven intekenden. Onder leiding van Spacemakers zullen de deelnemende jonge collectieven een week lang het festivalterrein uitbouwen tot een pop-up dansparadijs. Als we hen mogen geloven, wordt het een indrukwekkend visueel feest.

Collectieven aan het woord VIO (artistiek project van jeugdhuis Govio in Kalmthout) Club Soda Festival 15 april 2017 Info en tickets: www.clubsoda.be

12

"Vio is een grafisch jongerencollectief met een passie voor beeld in de breedste zin. We ma­ ken van het chill-out terras op Club Soda een driedimensionale environment in het thema van het Paradijs. Met een grote multimediacollage

trekken we het typisch idyllische tafereel van een zonsondergang uit elkaar, om dat nadien in verschillende vlakken terug op te bouwen in de ruimte. Daarbovenop worden beelden gemapt die meegaan in het verhaal van het paradijs of het net tegenwerken. Het resultaat is een ruimte die de grens opzoekt tussen realiteit en droom, waarin het publiek direct mee betrokken is."

Villa Bota (Brugge) "Onze videocrew biedt visuele uitdagingen voor jongeren met een groot videohart. Op Club Soda creëren we met touw en projecties een reusach­ tige 'loophole', een soort virtuele tunnel die de bezoekers een bevreemdende ruimtelijke erva­ ring bezorgt.”

Spacemakers en Thelooca "Spacemakers werkt rond licht, beeld en ge­ luid in de publieke ruimte en neemt samen met Thelooca de grote zaal met hiphop en drum‘n-bass voor zijn rekening. The testtube wordt geen klassieke videomapping, maar een werve­ lende 360° projectie. Een grafisch laboratorium voor live captatie, macrofotografie, stop motion, teken & verf-experimenten, processing, VGA Glitches …”

P O D I UMAA NBOD DOSSIER

PODIUMAANBOD

OVER CREĂ‹REN EN PRESENTEREN IN JEUGDHUIZEN Jeugdhuizen geven jonge creatieve zielen de kans om zichzelf te ontwikkelen en te ontplooien. Voor veel jeugdhuizen is het een uitdaging om hun laagdrempelige ruimte ten volle te benutten. Grote concerten en festivals vinden hun plek in en rond jeugdhuizen, maar de leemtes zitten elders: bereikbare en kleinschalige experimenteerplekken.

Beginnende en beloftevolle artiesten uit verschillende kunstdisciplines zijn op zoek naar zulke plaatsen. Jongeren hebben die ruimte nodig om zich te kunnen ontplooien.

Jeugd­huizen kunnen dat aanbieden door hun ruimtes meer en meer als multidisciplinaire creatieruimte in te vullen.

R I A N I L P I C S I D I T MUL JEUGDAHNUBOIDSVOOR EEN BREDER A SENTATIE CREATIE EN PRE

DOSSIER • 2

INHOUD D2 MULTIDISCIPLINAIR JEUGDHUIS D4 TONZENT LIVE D5 ELISE PLATTEAU D6 POPPUNT D7 OPENDOEK D8 KUNSTRUIMTE D10 MONEY MONEY MONEY D11 THE PIT’S D12 NETWERK PODIUM

Er is bij de jeugdhuizen in Vlaanderen nog ruimte voor een breder, multidisciplinair aanbod voor presentatie en creatie. Het zwaartepunt ligt vandaag vooral bij één discipline – muziek – en kan dus verplaatst worden naar andere disciplines.

Denk daarbij aan moderne media, dans, theater, toneel, woordkunst, slam poetry en allerlei cross-overs. Als open en laagdrempelige ontmoetingsplek van, voor en door jongeren is het jeugdhuis an sich dé ideale plek voor jonge creatievelingen.

Tekst: Nick Beerens * Foto's: Til Roose

Jeugdhuizen als creatieruimte In een creatieruimte kunnen jonge makers samen of alleen creëren en experimenteren met een breed scala aan kunstvormen. In jeugdhuizen komen creatieruimtes in allerlei vormen voor. Sterker nog: een jeugdhuis kan niet alleen dienst doen als open plek voor creatie, maar ook voor presentatie. Op die manier kan ‘de wereld van de kunst’ open staan voor jongeren op een plek waar ze zich thuis kunnen voelen. Maar het kan ook verder gaan dan het aanbieden van een fysieke plek. Idealiter ontstaat er een samenwerking, in welke vorm dan ook, tussen jeugdhuis en jonge maker(s).

Jeugdhuizen halen voordeel uit een samenwerking met jonge kunstenaars.

Door zich te binden aan jonge makers, wordt de werking verbreed en uitgebreid.

JEUGDHUIZEN MET CULTURELE PROJECTEN HEBBEN DOORGAANS MEER BEZOEKER

Dat is evident, aangezien je daardoor letterlijk meer en vooral andere dingen kan doen in je jeugdhuis.

Bovendien hangt deze bredere werking ook samen met een groter bereik van jongeren. Jeugdhuizen met culturele projecten hebben dus doorgaans meer bezoekers. Jongeren trekken immers maar al te graag naar de publieke ruimte om hun vrienden te zien en om aan creatieve expressie te doen. Nog een belangrijke motivatie van jongeren om een jeugdhuis te bezoeken is ‘zelfontplooiing’: ze komen dus het liefst naar een plek waar ze zichzelf kunnen ontwikkelen, waar ze creatief kunnen bezig zijn en waar ze samen met anderen aan culturele projecten kunnen werken.

Wat met mijn jeugdhuis?

Sinds 2014 krijgen jeugdhuizen die een project opzetten rond artistieke expressie daarvoor middelen van de Vlaamse overheid. Jeugdhuizen gebruiken die middelen zodat ze de projecten kunnen voorzien van een professionele omkadering.

Maar ook jeugdhuizen met louter een vrijwilligerswerking kunnen fungeren als culturele experimenteerruimte en hun creatie-, educatie- en podiumfunctie uitbouwen. Dat kan door contact op te bouwen met jonge makers (uit de buurt) en door zichzelf meer te profileren als potentiële culturele partner. Jeugdhuizen hebben vaak dé ultieme troef in handen, zonder dat ze zichzelf daarvan bewust zijn. Zij kennen de jongeren en weten wat er leeft en speelt onder hen. Dat is zeker voor culturele organisaties die de link met ‘jeugd’ niet altijd gemakkelijk maken, enorm interessant.

JONGEREN GEWOON DE RUIMTE GEVEN OM CREATIEF BEZIG TE ZIJN IS VAAK AL GENOEG

Dat hoeft de eigenheid van je jeugdhuis niet aan te tasten. Integendeel, het geeft je jeugdhuis net een extra touch. Bovendien hoeft de keuze om meer op cultuur in te zetten niet veel extra tijd en inspanning te kosten. Jongeren gewoon de ruimte geven om creatief bezig te zijn is vaak al genoeg. Het is immers die ruimte die voor kinderen en jongeren die met cultuur willen bezig zijn, veel schaarser wordt.

Meerwaarde van een multidisciplinaire aanpak

Jongeren en cultuur Cultuureducatie en -participatie op jonge leeftijd vergroot de kans op levenslange cultuurparticipatie. Het is daarom noodzakelijk om jongeren in het huidige so-

ciale en culturele klimaat zowel actief in contact te laten komen met, als passief te laten genieten van kunst en cultuur.

Het vormt immers de basis voor de creatieve, emotionele, cognitieve en innovatieve ontwikkeling van jongeren. In aanraking komen met cultuur – in welke vorm dan ook – zorgt voor een kritische geest, vergroot het sociaal burgerschap, leidt tot meer sociale cohesie en zet aan tot interculturele dialoog. Een jeugdhuis is bij uitstek een plek waar jongeren zich ontwikkelen tot sociale, actieve burgers. Dat effect wordt alleen maar versterkt door in te zetten op cultuur. Cultureel bewustzijn en culturele expressie is een van de competenties die elk individu nodig heeft voor zelfontplooiing en ontwikkeling en sociale integratie.

Kunst- en cultuurbeleving heeft dus niet alleen een maatschappelijk, maar ook een individueel belang. Iedere jongere verdient de kans om zijn of haar creatieve talent te ontdekken en te ontplooien.

Het is een van de meest essentiële onderdelen van de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Kennis maken met kunst is kennis maken met de wereld rondom hen. Dankzij een cultuurbad creëren kinderen hun eigen identiteit. Bovendien stimuleert cultuur onze verbeelding en creativiteit. Jongeren op een laagdrempelige manier laten deelnemen aan cultuur, zorgt ervoor dat hun sociaal en cultureel kapitaal vergroot. Daar plukken zij, en uiteindelijk de maatschappij, later sowieso de vruchten van.

DOSSIER • 3

Een multidisciplinaire aanpak zorgt voor een meer divers publiek in je jeugdhuis én voor een groter bereik en dus hogere bezoekersaantallen. Dankzij een dergelijke aanpak geef je jongeren kansen in het jeugdhuis en stimuleer je creativiteit. Daarenboven is het opnieuw een extra aspect van je standaardwerking. Die verbreding van je werking zorgt vaak voor een positieve uitstraling naar de buitenwereld toe en komt dus je imago en zichtbaarheid alleen maar ten goede.

Een jeugdhuis met een polyvalent ruimtegebruik leert ook het jong talent in de buurt beter kennen en kan daardoor de geschikte ruimtes aanbieden aan beginnende artiesten. Bovendien krijgen de bezoekers die al naar het jeugdhuis kwamen op die manier de kans om zichzelf te verrijken door met andere kunstvormen in aanraking te komen. Op termijn kan zo’n jeugdhuis zelfs een aanspreekpunt worden voor de stad of gemeente op het vlak van creatieve ontwikkeling.

DOSSIER • 4

TONZENT LIVE N

SPEELK ANSE T VOOR JONG TALEN In 2012 startte in JK Tonzent (Sterrebeek) de werkgroep ‘Tonzent Live’. Enkele muziekliefhebbers die reeds vaste bezoeker waren in het jeugdhuis merkten de nood aan een plek voor live muziek op. Zij stroopten de mouwen op en startten met een nieuw onderdeel voor de werking van het jeugdhuis. Lukas, een van die muziekliefhebbers en tevens ex-bestuurslid van JK Tonzent, geeft meer uitleg.

Tekst: Nick Beerens • Foto: Björn Vanwassenhove

“Enkele jaren geleden merkten een vriend en ik op dat er in Sterrebeek en omstreken weinig gedaan werd rond live muziek. Wij speelden zelf in een band en wilden meer optredens doen. JK Tonzent, waar we sowieso vaste bezoekers waren, leek ons daarvoor de ideale plek. De eerste avond met live muziek, met onze band, was meteen een succes. We konden echter moeilijk alleen maar onze eigen groep blijven boeken! Daarom startten we een werkgroep op: Tonzent Live was geboren.”

De band Airplane in JK Tonzent

“Met Tonzent Live willen we kwalitatieve speelkansen aanbieden aan jong talent.

We organiseren dus niet zomaar een optreden, maar zorgen ervoor dat alles piekfijn in orde is. De artiesten krijgen eten, drank en een gage, we zorgen voor goede promo én dat er een goeie technieker en uitstekende P.A.-installatie aanwezig is.

Een tweede doelstelling is mensen uit de buurt (en de leden van JK Tonzent) laten kennismaken met uiteenlopende genres.

Zo programmeerden we al hiphop, blues en kleinkunst, maar ook klassieke muziek. Naast muziek is er binnen Tonzent Live ook plaats voor comedy-avonden en zelfs voor musicals. Zo was er een tijdje terug een musicalavond met onder andere Ilse La Monaca. Een zeer fijne ervaring, vooral omdat we erin slaagden de link te maken met lokaal musicaltalent.

Om goede comedians op je podium te krijgen, vraag je best naar try-outs: die zijn betaalbaar. Zo haalden we twee jaar geleden Bart Cannaerts en Kamagurka naar Sterrebeek.”

“Jeugdhuizen zijn ideale plaatsen voor beginnende jonge makers. Zij kunnen immers de plaats, tijd en mogelijkheden bieden die de artiesten nodig hebben. Een tip voor andere jeugdhuizen: blijf erin investeren. Als je begint met het programmeren van bijvoorbeeld live muziek, mag

je niet verwachten dat het meteen een schot in de roos zal zijn.”

“Wij vinden dat het echt loont om jong talent een podiumplaats in het jeugdhuis aan te bieden. Dat doen we door een netwerk uit te bouwen: zo is het nu veel gemakkelijker om groepen en artiesten te vinden dan vroeger. Gedurende de jaren timmerden we aan een netwerk van mensen die met muziek bezig zijn, waarop we altijd kunnen terugvallen.

Boven­dien bouwden we aan een goede reputatie, waardoor veel bands en bookers bij ons terechtkomen en ook graag blijven terug­komen. Om jong talent te spotten kan je zeker ook gebruik maken van vi.be. Wij maken daar met Tonzent Live veel en graag gebruik van. Het is de ideale manier om als organisator een hele hoop enthousiaste artiesten aan te spreken. Gewoon surfen naar vi.be en de rest wijst zichzelf uit.”

HET LOONT ECHT OM JONG TALENT EEN PODIUM IN HET JEUGDHUIS AAN TE BIEDEN

ELISE PLATTEAU

Creatie- en presentatie­ mogelijk­heden voor jongeren in jeugdhuizen

Hoe kunnen jeugdhuizen ruimte bieden aan jonge creatievelingen? Elise Platteau schreef voor de jeugdhuissector een leidraad om de uitbouw van podia en creatieruimtes te stimuleren. In 2016 ontving ze van Poppunt de prijs voor beste bachelorscriptie voor haar werk ‘Creatie- en presentatiemogelijkheden voor jongeren in jeugdhuizen’.

Veel elementen van deze scriptie zijn verwerkt in dit dossier. Begin februari vertelde ze op RADAR On Stage in Gent over haar onderzoek.

Tekst: Nick Beerens

“Ik onderzocht vooral hoe de jeugdhuissector zich verder zou kunnen ontwikkelen als aanbieder van ruimte voor jonge creatievelingen. Voor dat onderzoek bevroeg ik uiteraard de Vlaamse jeugdhuizen rond hun huidige aanbod. Daaruit kwamen een aantal interessante zaken aan het licht. Alle bevraagde jeugdhuisbestuurders gaven aan dat het een enorme meerwaarde zou zijn om hierop in te zetten. De motivatie zat dus duidelijk al goed, maar de uitwerking kon soms nog beter.”

“Zo waren er blijkbaar een aantal struikelpunten voor jeugdhuizen

VAAK STAAN JEUGDHUIZEN TIJDENS DE WEEK LEEG. DOE DAAR IETS MEE!

“Toch wil ik, op basis van mijn onderzoek, ook een aantal aanbevelingen doen. Vaak staan jeugdhuizen tijdens de week leeg. Doe daar iets mee! Het legitimeert bovendien de rol van jeugdhuizen in het sociale weefsel van de gemeente. Het is daarenboven de

taak van een jeugdhuis om lokaal talent te tonen – en dus een plek te geven. Jeugdhuizen zijn sterk in DIY: het hoeft geen grote kost of moeite te zijn om zelf ruimtes multifunctioneler te maken. Jeugdhuizen kunnen intekenen op allerlei projecten of er zelf opzetten. Denk daarbij aan een samenwerking met Poppunt of OPENDOEK, aan het organiseren van een concerttour langs verschillende jeugdhuizen … Het vergroot niet alleen je netwerk, maar ook je expertise. Betrek zeker ook zelf lokale overheden, om jullie belang en waarde te onderstrepen. Bovendien kunnen zij zo beter de uitdaging van ongeschikte gebouwen erkennen (en daar iets aan doen). Voor de rest kunnen jeugdhuisvrijwilligers lokaal talent informeren: toon hen de mogelijkheden in het jeugdhuis en breng hen in contact met partners uit jullie netwerk.”

“Nog een laatste tip: Zeg tegen een artiest dat hij of zij zijn of haar eigen ding mag doen. Dat zal de samenwerking alleen maar bevorderen. En dat komt dan weer zowel het jeugdhuis, als de jonge maker ten goede!”

DOSSIER • 5

“Dit onderzoek kwam tot stand in het kader van mijn opleiding Muziek­ management aan de Hogeschool PXL in Hasselt, departement PXL-music. In de zoektocht naar een onderwerp voor mijn bachelorproef, kwam ik in contact met Formaat. Formaat werkte aan een project rond een multidisciplinair presentatie- en creatieaanbod in jeugdhuizen. Geboeid door dit onderwerp en door eigen ervaringen in het jeugdhuis van Ternat kwam onze samenwerking tot stand.”

om hun ruimtes op een meer poly­ valente manier aan te wenden. Sommige jeugdhuizen haalden bijvoorbeeld aan dat er een tekort is aan vrijwilligers om dat te bolwerken, anderen spraken over de moeilijkheden van een afsprakenkader daarrond (sleutelbeheer, drankgebruik …). Nog anderen kaartten infrastructurele noden aan (denk aan plaatsgebrek, slechte akoestiek, gebrek aan isolatie en geluidsoverlast). Jeugdhuizen spraken ook over te weinig impulsen vanuit de stad of gemeente komen om hierop in te zetten: die samenwerking kan duidelijk nog beter.”

POPPUKNPUTNT

DOSSIER • 6

A ANSPREE N, VOOR MUZIKANTERS DJ’S EN PRODUCEN IN VL AANDERE Poppunt is een organisatie die ontstond vanuit muzikanten en mensen met liefde voor muziek. De organisatie zet zich in voor muzikanten en dj’s uit pop, rock, dance en aanverwante genres. Het is geen boekings- of managementkantoor, geen overheid of instituut, maar een bende muziekliefhebbers die zich elke dag inspannen om het leven van muzikanten en dj’s interessanter en aangenamer te maken.

Of je nu je eerste snaren spant, je eerste nummers aan elkaar mixt of op het punt staat je eerste platencontract te tekenen: Poppunt steunt je over de hele lijn. Stijn Lemaire, een enthousiaste muziekliefhebber en projectverantwoordelijke bij Poppunt, vertelt zijn verhaal.

Tekst: Nick Beerens • Foto: Guillaume Decock

“Bij Poppunt vind je informatie voor álle artiesten. Het is een soort huis van vertrouwen dat door artiesten zelf werd opgericht. Poppunt is een bondgenoot voor alle andere organisaties uit het popveld en probeert laagdrempelig en eigentijds te zijn; en vooral de taal van de muzikant te spreken. Daarnaast zorgt Poppunt ook voor een aantal projecten die speel- en mediakansen geven aan muzikanten. Die projecten zorgen ervoor dat muzikanten echt hun ding kunnen doen, of dat nu is voor het speelplezier, of vanuit de ambitie om ‘groot te worden’.

Een van de manieren om speelkansen voor muzikanten te vergroten is vi.be.

Dat is een online platform dat gebruikt wordt door zo’n 12 000 Belgische artiesten en zo’n 400 organisatoren en media uit binnen- en buitenland.”

“Dat het een platform is wil zeggen dat de ontwikkeling van de (speel)kansen zit bij de concertzalen, clubs, festivals, evenementen, tijdschriften en radiozenders die hun campagnes lanceren. Zij hebben dus

volledige controle, al is er wel een kwaliteitscontrole door Poppunt. Het gaat eigenlijk zo: organisatoren die kansen bieden, geven aan waar ze naar op zoek zijn, wat de deadline is en wie ze willen bereiken. Als artiesten – die zelf een vi.be-profiel creëren – zich aangesproken voelen, kunnen ze zich kandidaat stellen.

“Ook het project Lokale Helden is twee jaar geleden door Poppunt in het leven geroepen. De doelstellingen van het project zijn om in de eerste plaats muzikaal talent aan te moedigen om te blijven musiceren, het publiek de kans te geven om hun lokale helden aan het werk te zien en unieke samenwerkingen tussen organisaties, instellingen en podia allerhande te stimuleren. Op die manier wordt geprobeerd om drempels weg te nemen bij potentiële organisatoren, hun ondernemerschap te stimuleren en op lange termijn voor een nieuwe lokale dynamiek te zorgen, zowel voor artiesten als publiek en organisatoren.”

“De eerste editie was een enorm succes (meer dan 1.081 optredens op zo’n 366 podia in 137 gemeenten én bekroond met een Vlaamse Cultuurprijs Amateurkunsten). Voor heel wat jeugdhuizen bleek het ook dé gelegenheid te zijn om iets te doen met hun lokaal talent (bands, dj’s singer-songwriters, producers, noem

JEUGDHUIZEN ZIJN DE IDEALE KWEEKVIJVER VOOR JONG TALENT maar op), om een nieuw publiek te bereiken en bruggen te bouwen naar andere organisaties of podia, en zo een nieuwe dynamiek te creëren die ook na Lokale Helden blijft voortleven.”

“Het was heel leuk om te zien dat er zo’n veertigtal jeugdhuizen iets georganiseerd hadden. In mijn ogen zijn jeugdhuizen dé ideale kweekvijver voor jong talent.

Jeugdhuizen zijn plaatsen waar jongeren zich goed kunnen voelen. Die podiumplek helpt daarbij: het geeft ontzettend veel energie om voor de eerste keer op een podium te staan. Jeugdhuizen moeten zich misschien nog meer bewust worden van die rol. Zij kunnen de taak op zich nemen om jonge gasten te laten doorstromen door hen regionaal kansen te geven. Wat daarbij kan helpen is dat jeugdhuizen meer gaan samenwerken en zich in ‘circuits’ organiseren. Muziek als lijm om mensen samen te brengen!”

OPENDOEK

Passie voor theater

Met bijna 30 000 aangesloten leden en 1000 aangesloten groepen is OPENDOEK een van de grootste amateurtheaterkunstenorganisaties in Vlaanderen. OPENDOEK probeert iedereen die in zijn vrije tijd met theater bezig is te bereiken. Dat gaat dus over mensen die individueel bezig zijn, maar evengoed over mensen die in een theatergroep actief zijn. Ook docenten en regisseurs die actief zijn in de amateurtheatersector kunnen bij OPENDOEK terecht.

Daarnaast heeft OPENDOEK oog voor de brede waaier aan genres en disciplines – denk aan comedy, improvisatie, figurentheater, musical, enzovoort – en voor de diversiteit in de samenleving.

Imke Vannuffelen is coördinator van JongDOEK, het jongerenplatform van OPENDOEK. Ze vertelt vol vuur over haar organisatie.

“OPENDOEK bestaat uit dertien medewerkers en een hoop vrijwilligers. Zij maken de organisatie tot wat ze is. We zijn hen uiterst dankbaar. De werking gaat heel breed: van informatie verstrekken, evenementen organiseren en ondersteunen, tot productie-­coaching en workshops. Ik ben zelf verantwoordelijk voor JongDOEK. Het is een apart onderdeel van OPENDOEK, met een eigen branding en eigen logo. Het is eigenlijk een platform voor theaterjongeren dat informeren, uitwisselen, ontmoeten en interactie mogelijk maakt voor een doelpubliek van 13tot 25-jarigen.

“We dragen co-creatie en eigenaarschap hoog in het vaandel. JongDOEK is er van, door en voor jongeren – net zoals jeugdhuizen dat zijn. Dat gaat dan over jongeren die evenementen en projecten mee uitdenken en opzetten, artikels schrijven voor de website, verslagen schrijven van theaterevents, enzovoort. Daarmee willen we losbreken van het imago dat theater strak

DOSSIER • 7

Tekst: Nick Beerens • Foto: Guillaume Decock

MET JONGDOEK WILLEN WE JEUGDHUIZEN HELPEN OM ZELF JONG THEATERTALENT TE ONDERSTEUNEN en gestuurd zou moeten zijn. Bij ons wordt theater samen met de jongeren zelf vormgegeven.”

“Jongeren kunnen ook gewoon langskomen op theaterevents samen met gelijkgestemde zielen, meedoen aan een wedstrijd of deelnemen aan een tornooi. Ze kunnen kiezen om een eigen gezelschap op te richten, mee op visite te gaan bij andere jonge theatergezelschappen, kunnen goeie ideeën opdoen of gewoon eens in nieuwe

theaterteksten snuisteren … Kortom, JongDOEK houdt zich bezig met alles wat met jongeren en theater te maken heeft.”

“Ik wil dan ook graag samenwerken met jeugdhuizen, omdat daar effectief plaats is voor theater én omdat jongeren er fysiek samenkomen. Dat is een ideale match. Zo werken we in oktober samen met jeugdhuis De Moeve in Lier. In het kader van hun project ARTAFACT organiseren we daar een theater- en filmproject. We willen met JongDOEK niet alleen jongeren ondersteunen, maar ook jeugdhuizen helpen om zelf jong theatertalent te ondersteunen. Cultuur brengt jongeren immers een hoop soft skills bij!”

Benieuwd naar het project van JongDOEK en De Moeve? Check het Facebookevent.

Facebook: THEPIGEONPROJECT_Lier

KUNSTRUIMTDEIE

R INFRASTRUCTUU LTUUR U UITNODIGT TOT C

In jeugdhuizen vind je ruimtes voor cultuur in alle vormen en maten. Veel hangt af van de inrichting van het gebouw én van de (soms kleine) ingrepen die jeugdhuisvrijwilligers zelf willen uitvoeren. De mogelijkheden zijn eindeloos, zolang de ruimte maar beschikbaar is voor de jonge makers. Die ruimtes zijn idealiter zo laagdrempelig en toegankelijk mogelijk. Laat dat nu net de sterkte zijn van jeugdhuizen. Laat je inspireren door deze voorbeelden uit jeugdhuizen en andere organisaties. Of ontdek hoe kleine ingrepen een wereld van verschil kunnen maken.

DOSSIER • 8

Tekst & foto’s: Tim Bryon

Een houten constructie deelt een oude loods in en kan worden behangen met een theaterdoek om de akoestiek van de ruime te verbeteren wanneer er concerten plaatsvinden. De constructie maakt de ruimte polyvalenter en maakt ze ‘doorwandelbaar’, waardoor de brandweer hele­maal tevreden is op vlak van het gebruikt materiaal.

Wil je meer weten over de akoestische eigenschappen van gordijnen, check dan de leidraad van Showtex via www.showtex.com.

Jeugdhuis Asgaard (Sint-Amandsberg) wil de drempel zo laag mogelijk maken voor jonge organisatoren om het jeugdhuis te gebruiken. Daarom stellen ze de sleutel van hun jeugdhuis ter beschikking via een sleutelbakje dat stevig verankerd zit in de betonconstructie langs de buitenkant van het jeugdhuis. Geruchten doen de ronde dat er drie boren gesneuveld zijn om de verankering diep genoeg te planten. Dit systeem zorgt er meteen ook voor dat vrijwilligers minder zwaar worden belast met het ophalen of terugbrengen van sleutelbossen.

In Gouvernement (Gent) gebruiken ze podiumelementen (in hun woorden ‘prakken’) ook als tafels voor andere evenementen. De houten constructies ernaast fungeren als hoes (in hun woorden ‘condoom’), want een podiumelement op zich is geen gezellige tafel. Een duurzame beslissing, want podiumelementen zijn zeer solide gebouwd en zorgen dus meteen voor sterke tafels.

Nog in Gouvernement maakten ze een muur die het geluid verstrooit (in hun woorden ‘diffusermuur’). To do: restjes hout ophalen bij houthandels en met silicone (TEC7) tegen de muur plakken. Het verbetert de akoestische ruimte. Om het voor de brandweer ook leuk te maken zijn deze behandeld met een brandwerende vernislaag.

In De Ruimte (Gent) bouwde een verplaatsbare muur die rond een paal kan worden verschoven. De muur kan publieksstromen scheiden of een ruimte anders indelen.

Lieve Zusjes Stoere Broers is een organisatie die radicaal op locatie werkt. Omdat ze niet afhankelijk willen zijn van infrastructuur ontwikkelden ze batterijen waarmee ze een ganse avond lang een dj-booth met led-verlichting van stroom kunnen voorzien.

In Café Video is het belangrijk om een foolproof systeem te hebben dat door de barmedewerkers via één druk op een knop kan worden ingesteld op concert- of gewone café-preset. Een processor achter de schermen verandert de instellingen. Zo kunnen de barmedewerkers zich niet vergissen.

DOSSIER • 9

Kinky Star (Gent) legt uit hoe hun P.A.-systeem al erg woelige optredens heeft overleefd. Pittig detail: de mengtafel staat ongeveer centraal in de moshpit. Een snelle opfrissing van P.A.-technieken leert ons dat vooral de GAIN-knop wonderen doet wanneer er feedback op een kanaal sluipt.

Y E N O M Y E N O M MONEY ING VAN OVER UITBETAL ARTIESTEN

2 Het SBK

Werk je met artiesten, vergeet dan niet om de afspraken steeds vast te leggen in een contract en vergoed artiesten op een correcte manier.

Tekst: Nick Beerens

DOSSIER • 10

Het contract Hierin leg je alle afspraken vast met de artiest, zoals de datum van het optreden, de eventuele vergoeding, afspraken over de geluidsnormen en verzekeringen … Dat voorkomt discussies achteraf. Om alle aspecten van zo’n contract uit te doeken te doen, heb je een heel magazine nodig. Indien je hierover meer informatie wilt, kan je de brochure van Locus, het Steunpunt voor Lokaal Cultuurbeleid en de Vereniging van Vlaamse Cultuur- en gemeenschapscentra, lezen. Je vindt het op www. cultuurcentra.be.

De vergoeding

3 Een factuur

De kleine vergoedingsregeling, of KVR, is een forfaitaire vergoeding zoals een vrijwilligersvergoeding, enkel voor artistieke prestaties. De maximale dagvergoeding voor de KVR in 2017 bedraagt 124,66 euro. De maximale jaarvergoeding bedraagt in 2017 2.493,27 euro. Deze vergoeding werd in het leven geroepen als een gemakkelijke manier om artistieke prestaties te vergoeden. Vooral voor opdrachten tegen een eerder lage vergoeding, die zeer vaak in het zwart werden uitbetaald, biedt de KVR een uitstekende én legale oplossing.

Als bewijs van betaling laat je als jeugdhuis een ‘verklaring op eer’ ondertekenen door elke individuele artiest. In de boekhouding komt dit onder de rubriek ‘diverse goederen en diensten’.

Artiesten die per jaar een beperkt aantal artistieke prestaties leveren tegen een beperkte vergoeding en daarnaast ook nog een andere job hebben waar sociale bescherming mee wordt opgebouwd, kunnen gebruik maken van de KVR. Opgelet! Een dj kan geen gebruik maken van dit systeem, tenzij hij/zij een erkenning heeft als kunstenaar. Zo niet, moet een dj dus terugvallen op een van de andere betalingsmogelijkheden.

Als de artiest een zelfstandige is of optreedt namens een rechtspersoon (vzw, bvba …) dan schrijft hij/zij een factuur uit.

In de boekhouding komt dit onder ‘diverse goederen en diensten’.

4 Een loon

1 De KVR

Het SBK, Sociaal bureau voor de kunstenaar, speelt in dit geval interimkantoor en zorgt voor alle wettelijke verplichtingen en inhoudingen op de lonen.

Een lijst van SBK’s vind je terug via de website van het kunstenloket.

In de boekhouding komt dit onder de rubriek ‘diverse goederen en diensten’.

Via een loon met aangifte aan de belastingen via fiche 281.30. Het jeugdhuis is zelf werkgever als er geen gebruik gemaakt wordt van de andere wettelijke systemen. Dat gebeurt onder andere als het jeugdhuis een groep rechtstreeks boekt, de groep geen rechtspersoon heeft en de bedragen per artiest hoger zijn dan de KVR. Maar ook als het jeugdhuis gebruik maakt van een boekingskantoor, het boekingskantoor geen gebruik maakt van een SBK of de groep geen rechtspersoon is.

In de boekhouding komt dit onder de rubriek ‘bezoldigingen’.

5 Wat als je het niet reglementair doet?

Als je geen gebruik maakt van een wettige betalingsmogelijkheid is er sprake van ‘geheime commissielonen’. De boetes hierop zijn 309%. De verantwoordelijken van het jeugdhuis kunnen hiervoor aansprakelijk gesteld worden. Het bestuur zorgt er dan ook best voor dat de nodige formulieren (persoonlijke verklaring van alle artiesten) aanwezig zijn op de dag van het optreden.

Als je gebruik maakt van de ‘kleine vergoedingsregeling artiesten’ dan moeten de ‘verklaringen op eer’ ter beschikking zijn van bij de aanvang van het optreden.

THE PIRTO’CSKT

KORTRIJK

Sinds 1988 is The Pit’s in Kortrijk dé plaats voor alternatieve en non-conformistische muziek. The Pit’s, een van de oudste onafhankelijke concertzalen van België, ademt muziekgeschiedenis. En het strafste van allemaal: alles wordt gedaan door vrijwilligers. Een van die vrijwilligers en tevens de voorzitter van het jeugdhuis, is Sebastien. Hij onthult welke mentaliteit er achter zo’n magische rocktempel schuilgaat.

Tekst: Valerie Vonck & Nick Beerens • Foto: Pieter Heyman

Op welke manier proberen jullie van The Pit’s die ‘ideale plek’ te maken?

“Eenmaal je voorbij de ietwat gesloten gevel bent, proberen we een open en verwelkomende plek te zijn voor iedereen, maar in het bijzonder voor de ‘misfits’.

Dat is iedereen die niet perfect in een klassiek hokje past. Hoewel de leeftijd en achtergrond van onze bezoekers varieert, hebben ze stuk voor stuk een positieve ingesteldheid en delen ze allemaal een enorme liefde voor muziek. Voor heel wat mensen voelt The Pit’s aan als thuiskomen, als een plaats waar je echt volledig jezelf kan zijn en waar je (muzikale) grenzen kan verleggen.”

EEN GEZONDE JEUGDHUISCULTUUR IS ONMISBAAR VOOR DE MUZIEKSCENE IN BELGIË

Wordt The Pit’s gebruikt als creatieruimte of als presentatieruimte? Of allebei?

“Op de sporadische repetities van bevriende gelegenheidsbands na, doet de ruimte bijna uitsluitend dienst als presentatieruimte. Vaste repetities proberen we te vermijden om de buren toch nog iets van rust te gunnen tussen de vele optredens door.”

Welke toonmomenten zijn er in The Pit’s?

“We zijn natuurlijk bekend als alternatieve muzieklocatie: vooral gitaarmuziek van alle mogelijke genres dus. Daarnaast proberen we onze kijk op muziek en performance heel breed te houden. Hier is dus ook plaats voor geluidskunst, poëzie en obscure genres als noise, ambient en drone, maar evengoed voor cabaretvoorstellingen. Ook veel zachtere genres komen aan bod, zoals sixties garagerock met Beatles-invloeden, jazz, blues, gospel, country …”

Op welke manier gaan jullie op zoek naar jong talent?

“Sinds begin dit jaar mogen alle studenten volledig gratis binnen op al onze optredens, in de hoop dat een nieuwe generatie studenten in Kortrijk over onze drempel stapt en de obscuurdere kantjes van het muziekspectrum leert kennen.

Verder hebben we een hoop mensen die constant uitkijkt naar nieuwe bands in België en Noord-Frankrijk om ze een kans te kunnen geven op ons podium.

Op die manier proberen we de Belgische muziekscene sterker te maken en jongere muzikanten kennis te laten maken met het grotere tourcircuit.”

Werken jullie vaak samen met andere organisaties? Wat is daar de meerwaarde van?

“Het is altijd leuker om samen te werken met andere gemotiveerde mensen. In de meeste steden zijn er weinig tot geen niet-commerciële zalen waar je terecht kan om iets te organiseren. Met dit in het achterhoofd staan we steeds open voor externe organisaties, als die zich kunnen vinden in de attitude van The Pit’s.

Een van onze vaste partners is Spit It Out Productions. Dat is een DIY-punk­ organisatie, inclusief felgekleurde hanenkammen. Ook met het rockprogramma Acouphènes op radio Campus FM hebben we een vaste samenwerking. Beide komen uit Lille, net over de Franse grens.

In eigen land maar over de taalgrens heen hebben we contact met concertzaal Water Moulin in Doornik, waarmee we vaak data uitwisselen. Bovendien onder­ steunen we elkaar op vlak van promotie en vrijwilligers.

Verder zitten we op hetzelfde circuit als The City is Dead en Ondergronds in Antwerpen, kraakpand Bristol in Gent en een hoop kleinere zalen ertussenin. Daardoor kunnen we veel bands tijdens opeenvolgende dagen een podium geven.”

Welke rol zouden jeugdhuizen moeten spelen in de muziek- en cultuursector?

“Een jeugdhuis is een plaats van ontplooiing en experiment, zonder commerciële druk en met ruimte voor fouten. Het is dus ook een plaats waar cultuur en muziek zonder financiële druk kunnen bestaan, met een focus op openheid en vrijheid. Dat is eigenlijk ongelofelijk ‘punk’.

Niet alleen muzikaal, maar vooral qua ideologie is dat het hoofdprincipe waarop The Pit’s steunt.

Een gezonde jeugdhuiscultuur is onmisbaar voor een gezonde muziekscene in België en zorgt sinds jaar en dag voor het enorm sterke en diverse aanbod aan bands en podia dat we kunnen aanbieden.”

DOSSIER • 11

Waarom vind jij jeugdhuizen de ideale plek om artiesten een podium te geven?

“Door de ondersteuning en structuur van jeugdhuizen is er veel meer mogelijk op kleine schaal en kunnen we alles aan democratische prijzen houden. Momenteel vragen we vijf euro inkom voor twee live bands, waarvan er meestal één op tour is uit het buitenland. Ook onze drankprijzen proberen we zo laag mogelijk te houden.

Dat zou onhaalbaar zijn voor een klassieke, commerciële locatie.”

Is er sprake van multidisciplinair ruimtegebruik in The Pit’s?

“We proberen onze extreem beperkte ruimte – onze instuif is minder dan 20m² – zo nuttig mogelijk te gebruiken. Er vinden vooral optredens plaats, maar ook vergaderingen en nu en dan een gewone instuifavond.”

In 2016 startte Formaat met het ‘netwerk podium’ tussen verschillende jeugdhuizen. Het netwerk was verantwoordelijk voor het uitrollen van de wedstrijd Multiplek Podium. Via deze wedstrijd konden jeugdhuizen een nieuw podium, akoestische isolatie, een sleutelsysteem, trussen en akoestische doeken winnen. Meer dan veertig jeugdhuizen deden mee aan deze wedstrijd.

Daarnaast bepaalde het netwerk podium mee de programmatie van RADAR On Stage op 11 en 12 februari 2017. Tijdens deze twee dagen werden er workshops en infosessies gegeven waarin jeugdhuisen muziekliefhebbers ontdekten hoe ze jong talent kunnen spotten, hoe ze met vrijwilligers op een festival moeten omgaan … Er waren masterclasses fotografie en enkele enthousiastelingen schreven zelfs een artistiek manifest.

Ook de volgende editie in 2018 wordt vormgegeven door het netwerk.

In 2017 wil netwerk podium groeien.

Formaat wil graag in gesprek gaan met jeugdhuizen die een aanbod ‘podium’ hebben. Zowel voor Formaat als voor de jeugdhuizen loont het om van gedachten te wisselen en van elkaar te leren.

Formaat wil het netwerk uitbreiden en bekijken welke gezamenlijke acties er met jeugdhuizen opgezet kunnen worden.

We geloven immers dat jeugdhuizen een uiterst belangrijke rol spelen in het culturele veld en dat die rol kan versterkt worden door beter en structureler samen te werken.

Wil jij graag deel uitmaken van dit netwerk, of wil je meer informatie?

Contacteer stef.moens@formaat.be

Deze jeugdhuizen maken momenteel deel uit van het netwerk podium: _Plek Gent Zenith Dendermonde JOC Ieper Den Eglantier Sint-Niklaas Den Eglenatier Berchem Ten Goudberghe Wevelgem Jakkedoe Desselgem

DU SOLEIL 5-7 MEI 2017

VUURSPUWEN • CHILL(EN) • START TO DJ • MUZIEK

VRIJWILLIGERS VAN A TOT Z • COMPETITIE GENERATIES • NETWERKEN • SPONSORING

IN JE BUURT • INTERIEUR • JEUGD IN JE HUIS

PRAKTISCHE TOOLS • INTERNE JEUGDHUISWERKING

SPORTA | TONGERLO FORMAAT.BE

13

RADAR DU SOLEIL RADAR gaat vanaf 2017 ook regionaal. De tweede regionale RADAR is RADAR du Soleil, in Sporta centrum Tongerlo, van 5 tot 7 mei.

Deze RADAR werd opgebouwd in overleg met jeugdhuizen uit de regio. Uit RADAR Rendez-vous momenten op vijf locaties (Ham, Maasmechelen, Lille, Aarschot en Sporta zelf) ontstond een team van jeugdhuisjongeren die zich engageren om RADAR du Soleil mee op te bouwen en vorm te geven.

Workshops en vormingen In samenspraak met het team van jeugdhuisjongeren is een stevig programma in elkaar gebokst met voor ieder wat wils!

Voor de eerste keer werken we met ‘dagvormingen in duo’.

Euh … wat is dat? Dat zijn dagvormingen op zaterdag en zondag die allemaal apart gevolgd kunnen worden. Maar we raden aan om ze te combineren om er meer uit te halen!

Er zijn 4 dagvormingen in duo: • Evenementen/festivals: wettelijk kader en netwerken/ sponsoring • Activiteiten organiseren: brainstormtechnieken en origineel zijn • Communicatie: Imago & zichtbaarheid en Social media • Jongeren aantrekken: Voorbij de generatiekloof en Jeugd in je huis

HET PROGRAMMA EVENEMENTEN/FESTIVALS Event organiseren? Regels, tips & tricks! • ZATERDAG Bij de organisatie van een evenement komt heel wat kijken. Niet in het minst heel wat wettelijke bepalingen en verplichtingen. Zie je soms door de bomen het bos niet meer? Heb je last van regu­ litis? Begin je bij het horen van ‘wet­ en regelgeving’ spontaan te schuimbekken? Geen zorgen. Deze vorming loodst je door het kluwen aan regels en wetten. Indiana Jones­gewijs banen we ons een weg door de jungle van dingen­die­wel­en­niet­mogen.

» Naast wettelijk kader ook interesse om sponsors binnen te halen?

Schrijf je dan ook in voor deze vorming:

Event organiseren? Sponsors werven! • ZONDAG Sponsors zijn de ideale manier om de kosten van een evenement te drukken. Potentiële partners vinden en aanspreken is echter niet altijd evident. Je moet een wervend en duidelijk sponsor­ dossier opstellen, zorgen dat je de aandacht trekt van mogelijke sponsors, zoeken naar een ‘win’ voor beide partijen, een goeie overeenkomst opstellen, zorgen voor een goeie ‘nazorg’ van je sponsor, enzovoort. Kom hierover meer te weten in deze vorming.

ACTIVITEITEN ORGANISEREN Brainstormtechnieken • ZATERDAG Brainwriting. Schaven. Bloem-associatie. Brownpapersessie. Say what?

Heb je het gevoel dat je jeugdhuisploeg vaak met dezelfde ideeën komt? Dat het tijd is voor innovatie en vernieuwing? Dan zorg je er best voor dat je samen op een andere manier gaat nadenken.

Deze sessie geeft je een aantal brainstormtechnieken mee die gegarandeerd zorgen voor frisse, originele en creatieve ideeën, plannen of projecten.

» Nu je weet hoe je moet brainstormen, waarom dan niet meteen voor originelere activiteiten in je jeugdhuis gaan?

Originele activiteiten organiseren • ZONDAG Nood aan een frisse kijk op je activiteiten? In deze vorming ana­ lyseer je je eigen activiteiten en ga je op zoek naar nieuwe en originele ideeën. Je creatieve brein wordt hier gestimuleerd. Je krijgt meteen tools in handen waarmee je die originele activiteit gaat uitwerken. Een hands­on workshop waarbij je met heel wat nieuwe en originele ideeën naar (jeugd)huis gaat.

14

COMMUNICATIE

JONGEREN AANTREKKEN

Imago & zichtbaarheid • ZATERDAG

Voorbij de generatiekloof • ZATERDAG

Dat jouw jeugdhuis het tofste is, daar twijfel je niet over! Maar zien de buitenstanders je jeugdhuis ook zo? Hoe zorg je ervoor dat het jeugdhuis op een positieve manier in de picture komt? Hoe breng je een positief verhaal naar buiten? Hoe zorg je ervoor dat je jeugdhuis vindbaar en zichtbaar is voor de jongeren/bezoekers?

Niets zo moeilijk als jong gespuis in jouw jeugdhuis. Waar zijn die jonge mannen en vrouwen mee bezig? En hoe kan jij ervoor zorgen dat ze hun eerste steen leggen in een gezamenlijk jeugd­ huisproject?

In deze sessie kom je te weten wat generatie Z boeit, beweegt en bezielt en hoe je hierop kan inspelen.

Tijdens deze vorming gaan we dieper in op de communicatie die jouw jeugdhuis voert: welke identiteit wil je naar buiten brengen?

Welke media gebruik je best om te communiceren? Hoe werk je aan een community­gevoel rond je jeugdhuis?

» Interesse voor deze vorming? Dan ben je ongetwijfeld ook geïnteresseerd in deze:

Jeugd in je huis • ZONDAG » Ga je voor deze vorming? Bekijk dan ook zeker deze:

Social media • ZONDAG Social media zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijkse le­ ven. Eén klik op de muis en je bereikt honderden mensen met je communicatie. Al kan iedereen ermee overweg, toch heeft nog niet iedereen het volledig onder de knie. Hoe zorg je voor een op­ timaal gebruik van social media voor je jeugdhuis? Hoe bereik je jongeren met je jeugdhuisboodschappen? Hoe zorg je ervoor dat je jeugdhuis uit de massa springt?

Tijdens deze vorming ga je dieper in op de do’s en dont’s van social media. Waarom, wanneer en hoe maak je het best gebruik van social media?

Hoe meer divers je publiek is, hoe leuker. Alleen is het niet mak­ kelijk om alle doelgroepen in je jeugdhuis aan te spreken. Hoe zorg je ervoor dat mensen terugkomen? Wil je een breder bereik of een specifieke doelgroep aanspreken? Dan is het interessant om eerst jongeren in je buurt te bevragen. Door te weten wat er leeft en speelt buiten het jeugdhuis, kan je je aanbod goed aan­ sluiten op de noden en behoeften van jongeren.

Toch niet zo’n zin om het hele weekend rond eenzelfde thema te werken? Dat hoeft niet! Je kan ook kiezen voor dagvormingen met uiteenlopende thema’s die niet op elkaar aansluiten.

De jeugdhuizen die deelnemen aan ATTENT kunnen ervoor kiezen om met twee jeugdhuisvrijwilligers de vorming Alcoholen drugplan te volgen op zaterdag.

Of ga je graag voor een volledige onderdompeling in een bepaald thema? Dan hebben we ook nog enkele weekendvormingen voor jou, zoals Vrijwilligersbeleid van A tot Z, Start to dj en Creatief met je instuifruimte.

Sporta is ook de ideale plek om een teambuilding te doen!

Hebben jullie al een sterk team en willen jullie deze band en het groepsgevoel onderling nog beter maken? Of hebben jullie soms onderlinge strubbelingen en willen jullie daar voor eens en altijd komaf mee maken? Kom dan teambuilden met jouw jeugdhuisploeg. Wij zorgen voor een onvergetelijke ervaring.

Maximaal 2 jeugdhuizen. Wil je jouw jeugdhuis hiervoor inschrijven? Mail dan naar yves.domanski@formaat.be.

15

ZATERDAG

ZONDAG VRIJWILLIGERSBELEID VAN A TOT Z START TO DJ CREATIEF MET JE INSTUIFRUIMTE

VOORBIJ DE GENERATIEKLOOF

JEUGD IN JE HUIS

IMAGO & ZICHTBAARHEID

SOCIAL MEDIA

EVENT ORGANISEREN? REGELS, TIPS & TRICKS!

EVENT ORGANISEREN? SPONSORS WERVEN!

BRAINSTORMTECHNIEKEN

ORIGINELE ACTIVITEITEN ORGANISEREN

JEUGDHUIS IN DE GEMEENTE/STAD ALCOHOL- EN DRUGPLAN (IFV ATTENT) JEUGDHUISBEGELEIDING

RADAR DU SOLEIL PRAKTISCH WANNEER Vrijdag 5 mei 19u tot zondag 7 mei 17u WAAR Sporta centrum, Geneinde 2, 2260 Tongerlo OVERNACHTEN kan op vrijdag en zaterdag Vrijdag 19u / 16 euro – inclusief een overnachting & ontbijt Zaterdag 10u-18u / 26 euro – inclusief vorming & maaltijden Zondag 10u-17u / 23 euro – inclusief vorming & maaltijden Zaterdag 10u – zondag 17u / 58 euro – inclusief vorming, maaltijden & een overnachting Vrijdag 19u – zondag 17u / 74 euro – inclusief vorming, maaltijden & 2 overnachtingen Nacht + ontbijt / 16 euro INSCHRIJVEN vóór 30 april 2017 op www.formaat.be/radar

SPORTA | TONGERLO FORMAAT.BE

16

TEAMBUILDING

COLUMN

In 46 jeugdhuizen werken 70 projectmedewerkers aan projecten rond cultuur of onder­nemer­schap. Elke maand deelt één van hen zijn of haar ervaringen. Deze maand is het aan Céline, kersverse projectmedeweker ondernemerschap in Minus One in Gent.

Foto: Michiel Devijver

Confronterend Op 15 maart trokken Siebe, de stagiair, en ik opnieuw de wijk in, deze keer met wegwerp­ camera’s om te documenteren welke plekken we hebben bezocht. De foto’s worden genomen bij toevallige ontmoetingen in de wijk en ge­ ven de aanleiding tot discussies over openbare ruimte en welke plek jongeren daarin krijgen.

Wat heb ik geleerd? Dat Céline (Selin) een Turkse naam is, maar dat ik toch weinig Turks ken en dat ik meer moet squatten. Over beide zaken hebben ze zeker gelijk: mijn kennis van Turks is ondermaats en ik heb geen achterwerk om ‘u’ tegen te zeggen.

Ik word trouwens nogal geconfronteerd met de grenzen van mijn fysiek kunnen. Een maand geleden werden hier Calisthenics-toestellen ge­ ïnstalleerd in het park. Op woensdag durf ik al eens even mee te doen om mijn armspieren te trainen. Drie keer kan ik me optrekken. DRIE KEER! Schaamtelijk. Gelukkig voor mijn ego kunnen de omstanders er goed om lachen en motiveren ze me om vaker mee te gaan sporten.

Energie De laatste weken lig ik ‘s nachts soms wak­ ker met te veel energie (het zal wel iets met die plotse stijging in lichaamsactiviteit te ma­ ken hebben) na te denken over bijvoorbeeld de dynamiek van een wijk. Die dynamiek wordt onder­steund door een netwerk van verschil­ lende partners, die zetelen in de werkgroepen of het wijkactieteam. Hoe komt het dat zoveel jongeren dan toch tussen die mazen van dat net glippen en dat zij bijvoorbeeld geen weet heb­ ben van interessante zaken die aan het bewe­

gen zijn? Ik wil graag een pleidooi voeren voor meer samenwerkingen, meer engagement en kleinere mazen in het net.

Delen In het kader van het Burgerbudget zouden we daarom graag een experimentele deelruimte in het Rabotpark realiseren, een plek waarvan elke organisatie en elk individu uit de wijk ge­ bruik kan maken. Op die manier creëer je een centraal ontmoetingspunt dat wordt ingevuld met impulsen uit de wijk. Een zomerbar door de buren? Een verticale druppeltuin aan de mu­ ren door Samenlevingsopbouw? Een jongere die graag zijn gedicht op het plafond schrijft en elke woensdag workshops geeft? Ja, graag!

Met het goede weer van de voorbije dagen is het Rabotpark aan Minus One een gezellige mengel­moes van nationaliteiten, sporten en bezigheden. Die ontmoetingen ondersteunen en bestendigen door zo een ruimte kan in mijn ogen alleen maar een goede zaak zijn.

IK PROBEER NIET IN VALKUILEN EN CLICHÉMATIGE DENKWIJZEN TE VERVALLEN RabotRabat RabotRabat is een ondernemerschapsproject dat jongeren uit de Rabotwijk in Gent goesting wil geven om zelf iets te doen. Het project geeft jongeren een laboratorium: het zorgt voor inspiratie en prikkels en voor een ruimte om hen hun ding te laten doen. Door coaching en een startbudget te voorzien kunnen jongeren hun idee op de wereld loslaten zonder zelf het risico te lopen hun broek te scheuren. www.minus-one.be/rabotrabat

Tot de volgende keer! Tegen dan ben ik gespierd en spreek ik alle talen van de wijk, beloofd! ;)

17

De liefde voor het jeugdhuis is vaak met de paplepel ingegoten. Ouders, broers, zussen, nonkels of tantes die – toen zij jong waren – zich inzetten voor het jeugdhuis, geven niet zelden die liefde door. Regelmatig bereiken ons verhalen van jeugdhuisvrijwilligers die er zo ingerold zijn. Laura, de voorzitter van jeugdhuis De Kaaf in Moorsel is zo’n vrijwilliger. Haar oudere broer Tim was vroeger voorzitter van het jeugdhuis. Sterker nog, Tim is een van de medeoprichters van De Kaaf.

Tekst: Nick Beerens • Foto’s: Bjarne Desmet

Hoe zijn jullie in het bestuur van De Kaaf terechtgekomen?

Tim: “Ik heb het jeugdhuis zo’n zeven jaar ge­ leden met een vriend opgericht. Die vriend or­ ganiseerde met JoKriMo, de jeugdbeweging van Moorsel, maandelijks een ‘gezellige avond’.

18

Eigenlijk kwam dat neer op ‘jeugdhuisje spe­ len’. Daaruit is onze goesting gegroeid: waarom hebben we geen plek waar we elke week kun­ nen samenkomen? Bovendien had elke deelge­ meente van Tervuren én Tervuren centrum al een jeugdhuis, behalve Moorsel.

We organiseerden eerst een bijeenkomst voor jongeren uit Moorsel om onze plannen uit de doeken te doen en te polsen wie eraan wilde meewerken. Daar kwam zo’n dertig man op af.

Uiteindelijk waren acht jonge gasten bereid om hun schouders mee onder het jeugdhuis te zet­ ten. Laura was uiteraard toen al heel betrokken, maar zat nog niet meteen in het bestuur.”

Laura: “Ik was vanaf het begin actief lid van De Kaaf. Het was zalig om met mijn vriendin­ nen naar het jeugdhuis te gaan. Als je 15-16 jaar bent, is een plek om samen te komen met vrienden in je eigen gemeente een geschenk uit de hemel. Na een tijdje ben ik automatisch in

het bestuur gerold, dat verliep heel organisch.”

Laura, speelde de rol van je broer in het jeugdhuis mee in jouw keuze om in het bestuur te stappen?

Laura: “Natuurlijk! De Kaaf was, en is, heel be­ langrijk voor Tim. Dat gevoel heb ik zeker van hem meegekregen. Het jeugdhuis speelde toen al zo’n belangrijke rol bij ons thuis, dat ik er ook meteen heel persoonlijk bij betrokken raakte. Ik weet zelfs niet of ik anders ooit in het bestuur gestapt zou zijn (lacht).”

Tim, wat vind je ervan dat Laura nu in het bestuur van De Kaaf zit?

Tim: “Ik ben echt ontzettend fier op haar! We konden het altijd al goed met elkaar vinden, dus ook in De Kaaf was dat het geval. Het is dus erg fijn dat zij nu voorzitster is. Bovendien oefent ze haar ‘functie’ met heel veel glans uit.”

IK BEN ONTZETTEND FIER OP LAURA Tim Wat heeft De Kaaf betekend voor jullie band?

Laura: “De Kaaf heeft onze band versterkt.

Dankzij het jeugdhuis zien we elkaar veel meer, want ernaast hebben we allebei zo’n druk le­ ven.”

Tim: “Met De Kaaf hebben we uiteraard ook altijd iets om over te babbelen. Bovendien heb­ ben we dankzij het jeugdhuis ook een gemeen­ schappelijke vriendengroep.”

Vond je het moeilijk om je voorzitterschap aan haar af te geven?

Tim: “Tussen mij en Laura was er nog een an­ dere voorzitter. Ik heb het voorzitterschap dus niet rechtstreeks aan haar gegeven. Maar daar zou ik, denk ik, geen moeite mee gehad heb­ ben.”

Laura: “Hij was ook op Erasmus wanneer ik voorzitster ben geworden. Ik was dus al wat in­ gewerkt toen Tim terugkwam.”

Zijn er verschillen tussen jullie? In de manier van aanpakken? In stijl?

Laura: “Er zijn sowieso verschillen. Alleen al omdat we twee verschillende karakters hebben.

Ik moet wel bekennen dat ik me vaak spiegel aan Tim en dingen probeer aan te pakken zoals hij dat deed.

Ook het jeugdhuis is natuurlijk geëvolueerd. Ge­ durende die evolutie zijn er verschillende ma­ nieren van aanpakken vereist geweest.”

Tim: “Bij de opstart heb ik heel veel moeten uit­ zoeken en bijleren. Soms ging dat om zaken die nu eenvoudig of evident lijken. Daardoor kon ik dingen soms moeilijk uit handen geven. Ik deed, zeker bij het prille begin, echt heel veel zelf.”

Laura: “Mijn manier van aanpakken is helemaal anders. Het lukt goed om veel te delegeren en te coördineren. De huidige vrijwilligersploeg startte natuurlijk van een goeie basis en kan zich toeleggen op het uitbreiden van de werking van het jeugdhuis. Dat vergt een andere manier van werken.”

WE HEBBEN VERSCHILLENDE KARAKTERS

Wat zijn jullie leukste herinneringen aan De Kaaf?

Tim: “De opening zelf was natuurlijk een uniek moment voor mij. Moorsel werd door de rest van Tervuren wat beschouwd als ‘het lelijke eendje’.

Het is een erg residentiële buurt waar het lo­ kaal verenigingsleven op een laag pitje staat. De oprichting van het jeugdhuis was dus ook een soort in your face! Een teken dat er ook in Moor­ sel genoeg geëngageerde jeugd rondloopt.

Een ander zalig moment was een tijdje na de opening. We organiseerden toen een heel klein­ schalig feestje. (De Kaaf was vroeger het klein­ ste jeugdhuis van Vlaanderen, kleinschalig was dus de enige optie.) Het begon echter de avond van het feest keihard te sneeuwen. In die mate dat de mensen niet meer buiten wilden komen.

Althans, dat dachten we. Tot we een hele hoop jongeren te voet naar het jeugdhuis zagen ko­ men. Ondanks, of misschien net dankzij, de sneeuwstorm, was dat een super gezellige avond!”

Laura: “De eerste keer dat ik mee de beachpar­ ty organiseerde, was voor mij heel speciaal. Er waren toen heel veel vrienden van mij en ik was best wel fier. Ik heb daar bovendien een hele hoop mensen leren kennen. Ook de inhuldiging van ons nieuw lokaal in november vorig jaar vond ik heel fijn. Er waren heel veel bevriende jeugdhuizen, bezoekers, ouders, politici … Ik heb daar moeten speechen, heel spannend, maar zo leuk om te doen!”

Wat vinden jullie essentieel voor een jeugdhuis?

Tim: “In De Kaaf word je niet buiten gekeken.

We gaan bewust meteen met nieuwe mensen praten en proberen ervoor te zorgen dat nie­ mand zich ongemakkelijk voelt.”

Laura: “De Kaaf is een ontmoetingsplaats waar echt iedereen welkom is. Dat vind ik ontzettend belangrijk. Mensen met verschillende achter­ gronden kunnen elkaar hier in alle rust en vrij­ heid ontmoeten. Sinds kort komt er een groep Roemeense jongeren naar het jeugdhuis. Zij vinden het hier heel fijn omdat ze zo warm wer­ den onthaald.”

Tim: “Een sterk punt van De Kaaf is dat het jeugdhuis Moorsel mee op de kaart heeft gezet.

Vroeger durfden Tervurenaren echt met Moor­ sel te lachen. Ik heb de indruk dat dat nu veel minder het geval is.”

Laura

19

Foto’s: Valerie Vonck • Tekst: Justine Vandekerckhove

Op 24, 25 en 26 maart veranderde Merkenveld in Loppem in een waar wonderland tijdens Under The RADAR.

HET LEUKSTE OP RADAR? ALLE AANWEZIGEN! DE OPEN SFEER, VEEL NIEUWE MENSEN LEREN KENNEN Justine, jeugdhuis Krak

20

HET MINST LEUKE OP RADAR: DAT HET AL GEDAAN IS! Nathan, jeugdhuis De Troubadour

MET NIEUWSGIERIGHEID TOEGEKOMEN EN MET WIJSHEID VERTROKKEN jeugdhuis ‘t Verzet

CONCLUSIE: TOFFE SFEER, LEUKE INKLEDING, EEN ECHTE MEERWAARDE! RADAR IS MEER DAN EEN VORMING. WE LEREN HIER HEEL WAT ANDERE JEUGDHUIZEN KENNEN jeugdhuis ’t Arsenaal

RADAR IS HOUT WAARD! (over de vorming dj-booth maken) jeugdhuis Eksekwoo

21

Een halve eeuw jeugdhuis, dat is iets om trots op te zijn. JC Ten Goudberge (Wevelgem) zag het licht in 1967 en viert dit jaar dus zijn vijftigste verjaardag. Dat laat het jeugdhuis niet zomaar voorbij gaan.

Tekst: Inge de Wolf • Foto’s: JC Ten Goudberge

Jeugdclubhuis In 1967 werd JC Ten Goudberge opgericht als initiatief van de parochie om aan de vraag naar vrijetijdsbesteding voor de Wevelgemse jongeren te beantwoorden. Het ‘Jeugdclub­ huis’ kreeg toen haar huidige locatie, een gebouw dat nog steeds in het bezit is van de parochie. “In het begin was de Jeugdclub een plek waar verschillende hobbyclubs hun onder­dak vonden. Door de jaren heen groeide de werking uit tot een veel groter geheel”, ver­ telt beroepskracht Hanne. De jeugdclub werd vorig jaar door de vrijwilligers volledig onder handen genomen en grondig verbouwd. “We zijn dus klaar voor de volgende vijftig jaar!”, vervolgt Hanne. “We zijn een plek voor veel jon­ geren uit de buurt en daarbuiten. Zij vinden vlot de weg naar onze JC.”

Geschiedenis Ten Goudberge kent een mooie muziekgeschiedenis.

Het jeugdhuis is altijd een plaats geweest waar bands en jonge dj’s een kans krijgen. Ook de fuiven zijn bekend in de streek. “Er zijn veel verhalen van mensen die hier de afgelopen vijftig jaar hun lief hebben leren kennen”, zegt Hanne. “Ten Goudberge stond en staat bekend als een goede plek om uit te gaan.” Inmiddels komen er ook kinderen van oud-bezoekers naar het jeugdhuis en zijn er zelfs trouw­ recepties in het jeugdhuis geweest.

Feestweek In april pakt het jeugdhuis uit met een heuse feestweek. “We beseften dat onze werking heel wat facetten heeft”, verklaart Hanne. “Na vijftig jaar is er heel wat om in de kijker te zet­ ten. We wilden graag alle dingen die we met Ten Goudberge doen aan bod laten komen.” Dat zorgde voor een goedgevuld en zeer gevarieerd programma. Sport op groot scherm, een

22

FIFA-tornooi, een spelletjes­ avond … Maar ook cultuur en natuurlijk veel muziek. “De feestweek start op 1 april met een ‘Reis door de tijd’, een thema-avond waarop de hele geschiedenis van het jeugdhuis langs komt, van muziek tot inkleding. Op dinsdag treedt de bekende West-Vlaamse hiphopartiest Brihang op en op donderdag staat comedian Xander De Rycke op ons podium.”

50 uren De feestweek eindigt met een knaller: de 50 uren van de JC. Ten Goudberge blijft vijftig uur lang open. “We nodigen tus­ sen vrijdag 7 en zondag 9 april vijftig verschillende dj’s uit de Ten Goudbergegeschiedenis uit om een uur hun ding te doen. Dat zijn bekende namen, maar ook dj’s van de oude en jonge generatie. Zelfs de burgemeester komt draaien!” Daarnaast is er een receptie voor iedereen die de JC een warm hart toedraagt. Vijftig uur feest, de ideale afsluiter van een vijftigste verjaardag.

VRAAGHET@FORMAAT

Tekst: Finn Van Dinter

Jij vraagt, Formaat antwoordt. Iedere maand verzamelen we vragen heet van de naald.

MOET JE EEN TAKS BETALEN OP AUTOMATISCHE ONTSPANNINGSTOESTELLEN? Wat zijn automatische ontspanningstoestellen? Denk bijvoorbeeld aan flipperkasten, automatische dartsspelen en tafelvoetbalspelen.

Voor deze toestellen moet je een taks betalen.

Opgelet! Zelfs als het toestel gratis ter beschikking wordt gesteld aan het publiek is de taks verschuldigd.

Automatische ontspanningstoestellen zijn toestellen die: • een mechanisch, elektrisch of elektronisch onderdeel bevatten • bedoeld zijn voor ontspanning • op gang worden gebracht door de rechtstreekse inbreng van een geldstuk of penning, of onrechtstreeks, door elk ander middel dat de rechtstreekse inbreng vervangt • zijn geïnstalleerd op een publieke plaats of in privékring Ben je eigenaar van zo’n toestel, of heb je er eentje in je jeugdhuis staan, dan moet je elk toestel van een jaarlijkse takszegel voorzien.

Wat kost het?

Toestel

Cat.

Vlaanderen

Brussel

Mechanische tafelvoetbal

E

€ 150,00

€ 160,70

Elektrische tafelvoetbal

D

€ 250,00

€ 267,70

Flipperkast

C

€ 350,00

€ 374,80

Ook bij gratis spelen?

Zelfs als je ‘gratis’ spel toelaat, moet je de taks betalen. Enkel een toestel waarvan het muntgleufmechanisme volledig en definitief is verwijderd, wordt niet meer als ‘automatisch’ beschouwd en is dus niet meer belastbaar.

Wat als ik de belasting niet betaal?

Waar vraag je die taks aan?

Als bij een controle door de belastingen blijkt dat je geen zegel hebt, krijg je een boete ter waarde van vijf keer de belasting.

Je vraagt de taks aan bij de Federale Overheidsdienst Financiën.

Je huurt een kicker

Wanneer vraag je die taks aan?

Een automatisch ontspanningstoestel mag niet opgesteld worden zonder fiscaal kenteken (zegel). De belasting moet worden betaald vóór de plaatsing van het toestel. Nadien moet de belasting elk jaar vooraf worden betaald voor 1 januari.

Een goed contract houdt in dat 40 procent van de inkomsten voor het jeugdhuis zijn en 60 procent voor de firma. De firma betaalt dan ook de verplichte taks.

Ga je contract dus goed na.

Betaalt je firma de takszegel niet? Ga dan op zoek naar een firma waar dit wel opgenomen is in het contract.

23

DU SOLEIL 5-7 MEI 2017

VUURSPUWEN • CHILL(EN) • START TO DJ • MUZIEK

VRIJWILLIGERS VAN A TOT Z • COMPETITIE GENERATIES • NETWERKEN • SPONSORING

SPORTA | TONGERLO FORMAAT.BE

Gedrukt op gerecycleerd papier Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap

PRAKTISCHE TOOLS • INTERNE JEUGDHUISWERKING

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

IN JE BUURT • INTERIEUR • JEUGD IN JE HUIS