Formaat Magazine februari 2017

jaargang 6 • NR 6 • februari 2017

VERSCHIJNT MAANDELIJKS, BEHALVE IN JUNI EN AUGUSTUS

PB- PP B-

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P 602745 V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem T 03 226 40 83 – info@formaat.be – www.formaat.be

YOUNG AND DRIVEN a Goes Walliforni

ALL YOU NEED IS LOVE Zo hou je de liefde voor het jeu

gdhuis warm

BELGIE(N) - BELGIQUE

DE TATTOO

inclusief UNDER THE RADAR + bijlage DOSSIER “ondernemerschap”

2

Tekst & foto: Valerie Vonck

ploegmaten

In Tap is iedereen voorzitter Achter een straf jeugdhuis staat een straffe bestuursploeg. Een geëngageerde bende mannen en vrouwen die zich dag in, dag uit, inzetten voor hun werking. In jeugdhuis Tap (Kuurne) heeft iedereen evenveel te zeggen.

Iedereen voorzitter “In Tap is iedereen voorzitter”, vertelt de gloednieuwe voorzitter Angelo.

“Wij beslissen alles samen als bestuur. Het is belangrijk dat we altijd aan éénzelfde zeil trekken en een hecht team zijn. Natuurlijk heeft iedereen zijn taken en verantwoordelijkheden, maar de uitwerking gebeurt dikwijls samen. Van kuisen tot de boekhouding sorteren.” Het bestuur vergadert wekelijks om alles kort op de bal te kunnen opvolgen. “En ook omdat we elkaar niet lang kunnen missen”, vertelt Nina.

Teambuilding Naast de ‘verplichtingen’ als bestuursleden zien de bestuurders elkaar vaak en doen ze veel samen. “We zijn door het jeugdhuis echt een vriendengroep geworden. Bij elkaar op de koffie gaan, samen sporten, citytrippen en andere jeugdhuizen bezoeken. Wij vinden samenzijn heel belangrijk. Ik woon zelfs samen met één van de bestuursleden, met mijn zus Kyra!” vertelt Nina enthousiast.

Toekomstdromen De bestuurders hebben veel dromen en plannen voor de toekomst. Het jeugdhuis wil hun grote infrastructuur meer gebruiken: “Ons jeugdhuis is groot en zeer geschikt voor optredens en fuiven. We willen dit jaar vaker een podium geven aan jong talent”, legt Angelo uit. Ooit willen de bestuurders een ‘Tapland’ organiseren: de belevenis van Tomorrowland in een jeugdhuisconcept, klein, gezellig en zot. Ook gaan ze in de toekomst vaker samenwerken met Kuurnse verenigingen.

Voldoening Volgens voorzitter Angelo is voldoening de belangrijkste motivator om bestuurslid te zijn. “Vaak vragen mensen zich af waarom we vrijwillig zoveel doen voor het jeugdhuis. Maar het creëren van een fijne plek voor jongeren, en zien dat ze het naar hun zin hebben, geeft de grootste voldoening.

Zeker op onze oudejaarsfuif, wanneer we allemaal tot in de vroege uurtjes hebben gewerkt en geen nieuwjaar hebben kunnen vieren. Zien dat de jongeren zich amuseren, was voor mij het mooiste nieuwjaarscadeau!”

Facebook > Jeugdhuis Tap

3

MET MEDEWERKING VAN: Valerie Vonck, Nick Beerens, Zoë Westelinck, Anneleen Scheelen, Joke Hüwels, Céline De Coninck, Tim Bryon EINDREDACTIE: Inge de Wolf | VORMGEVING: Pepijn Haghebaert FOTO’S: Anneleen Scheelen, Michiel Devijver, Valerie Vonck, Zoë Westelinck, Tim Bryon, Formaat, jeugdhuizen DRUK: EPO – Lange Pastoorstraat 25, 2600 Berchem Gedrukt op FSC gelabeld, 100% gerecycleerd en chloorvrij gebleekt papier.

Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine.

Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus.

Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar.

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

en nu j

12

i j!

gek op beeld?

Scherpe pen of ine.

Formaat Magaz Werk mee aan t.b ie@formaa e.

Mail naar redact

D11

18

Als ik ooit een tattoo zou laten zetten, moest het er een van Kavka zijn 9

DIT MAGAZINE

PASSIE

9 10 12 18 20 22

In februari brengen we traditiegetrouw een ode aan de liefde in Formaat Magazine. Je zou denken dat na vijf jaar de verhalen wel verteld zijn, maar de jeugdhuizen weten me telkens weer te verrassen. Een simpele oproep van onze ondersteuners naar koppels in het jeugdhuis leverde een ware stroom aan reacties op. Niet enkel verhalen van koppels, maar ook broers, zussen, vrienden … We weten het al lang: het jeugdhuis brengt mensen dichter bij elkaar.

MICHAEL ALL YOU NEED IS LOVE CÉLINE LIDMAATSCHAP YOUNG AND DRIVEN LOVE IS IN THE AIR

EN OOK …

2 6 13 17

PLOEGMATEN WALL UNDER THE RADAR VRAAG HET

DOSSIER D2 JEUGDHUISWERK VANDAAG D3 ZELF AAN DE SLAG D4 JONG ONDERNEMERSCHAP D5 H-BEAU D6 PROJECTWERK D8 SIMEN D9 HAVEN D10 HET COOPERATIEVE MODEL D11 MONTAGE D12 NU IS HET AAN JOU

In mijn zoektocht naar passionele liefdesverhalen, dook het verhaal van Michael op. “Inge, er is iemand die een tattoo van het jeugdhuis heeft laten zetten!” Daar moest ik uiteraard meer van weten. Het gerucht bleek waar en leverde een fijn gesprek op over de rol die het jeugdhuis kan spelen in het leven van jonge mensen. Ik geef toe, van zoveel jeugdhuisliefde gaat mijn hart sneller slaan.

Misschien minder romantisch, maar daarom niet zonder passie: tal van jongeren die in jeugdhuizen hun eerste stappen zetten naar een eigen onderneming.

Ook in hun verhalen voel je de liefde: van jongeren voor hun onderneming, maar ook van coaches in het jeugdhuis die jongeren ondersteunen in het starten van hun eigen zaak. In het dossier in dit magazine lees je alles over innovatie in het jeugdhuis en hoe jongeren daar hun eigen draai aan geven.

Passie, jullie weten er wel raad mee!

Inge

wall

Samenstelling & tekst: Anneleen Scheelen

in beeld

WAAR De Ressort, Geraardsbergen WAT Studio Brussel deed naar aanleiding van De Warmste Week voor Music For Life een oproep naar alle jeugdhuizen, organisaties en verenigingen: organiseer een fuif voor één van de meer dan 1000 goede doelen van Music For Life en win Netsky als hoofdact. Niemand minder dan Boris himself lootte de winnaar en dat

6

was jeugdhuis De Ressort uit Geraardsbergen.

De opbrengst van hun Party For Life gaat naar vzw De Overmolen – De Kleppe, een vakantiehuis voor personen met een beperking. Het feest was op 3 minuten en 10 seconden uitverkocht en het werd een avond vol drum-’n-bass en massa’s warmte!

en nu j

i j!

et iedereen d dat je graag m Heb jij een beel e kwaliteit ed go je foto aan l ai M n? le de l wi rhaal door. samen met je ve aat.be redactie@form

Op 23 februari nodigen we je uit voor de dag van de beroepskracht. Dé dag waarop professionals uit het jeugdhuiswerk samen bouwen aan jeugdhuiswerk. Plaats van afspraak is jeugdhuis Togenblik & CC Ter Vesten in Beveren We bieden je • Een keynote van Formaat over onze toekomstvisie op jeugdhuiswerk • Inspiratie van goodpractices en experts van binnen en buiten de sector rond 5 prioritaire thema’s (link naar thema’s) • De kans op samen met andere professionals na te denken over hoe jeugdhuizen (en jijzelf) kunnen omgaan met een aantal uitdagingen en vragen (bv Wat hebben jeugdhuizen echt nodig minder afhankelijk te zijn van subsidies of keuzes van het lokaal bestuur? Om jongeren en hun projecten optimaal te versterken? Om meer jongeren van verschillende achtergronden met elkaar te verbinden?

• Een, zelf samengestelde, lijst met tips, acties en ideeën om concreet mee aan de slag te gaan in jouw job, in jouw jeugdhuis Inschrijven doe je voor 16 februari.

Benieuwd naar de thema’s en het volledige programma? Alle informatie vind je op www.formaat.be/dagvandeberoepskracht

echt gezegd

middelen t is ju n e b b e h “We en op t t e z e t in m o t vrijgemaak het jeugdwerk diversiteit in huis heeft op d en T-Klub Jeugkens verzet.” dat vlak al ba en Gatz, over jeugdhuis T-Klub

Multiplek podium Hoe kan je in jouw jeugdhuis werk maken van een sterker podiumaanbod? Wat heb je daarvoor nodig? Doe mee aan Multiplek podium, een wedstrijd van Formaat waarmee we werk willen maken van een sterker podiumaanbod in de Vlaamse jeugdhuizen en hiervoor het nodige materiaal aanbieden.

Multiplek podium geeft je de mogelijkheid om je jeugdhuiswerking te verbreden en het podium in je jeugdhuis grondig onder handen te nemen. Kan jouw jeugdhuis extra materiaal gebruiken om jullie repetitieruimte nog cooler te maken? Wil je werk maken van een sterk podiumaanbod? Doe mee met onze wedstrijd Multiplek en win tot 5000 euro.

Alle info vind je op

multiplek.formaat.be

ugd Sv 17 Minister van Je euws, 16/01/20 Door: Vlaams : Het Laatste Ni Verschenen in

7

g oe bezig

!

Krak van Blankenberge Steven (20), de drijvende kracht achter De Leute (Blankenberge) is ‘Krak van Blankenberge’ geworden. Dat is een jaarlijkse wedstrijd van de Krant van West-Vlaanderen. Het jeugdhuis opende in september vorig jaar. “Toen we een definitieve locatie voor het jeugdhuis hadden, zijn we met de werkgroep onmiddellijk in actie geschoten”, aldus Steven. De hele zomervakantie werd er in de Scarphoutstraat naarstig gewerkt. “Een zware tijd, vooral omdat de meesten nog nooit technisch materiaal in handen hadden gehad. Twee maanden later werd de eerste fuif al georganiseerd.

Deze overwinning zie ik als een appreciatie voor alle energie die we in het project gestoken hebben. De trofee krijgt zeker een ereplaats in De Leute. De titel van Krak van Blankenberge draag ik op aan de hele groep. Wij zijn vrienden voor het leven geworden!”

BLOCO BOOST DE BUURT Jeugdhuis Loco (Sijsele) viert dit jaar haar tweejarig bestaan en dat willen ze niet onopgemerkt voorbij laten gaan. In maart vindt in het jeugdhuis een grote Buurtbooster plaats. “Dankzij de wedstrijd Buurtboosters, die werd uitgeschreven door Cera en KBC voor jeugdwerkingen in een moeilijke buurt, wonnen we 2.000 euro om een groots buurtfeest te organiseren”, verduidelijkt voorzitter Laurens.

Van de 400 deelnemers, ontvingen tien winnaars een rijkelijk budget om hun plannen waar te maken. “Als startend jeugdhuis namen we hieraan deel omdat we ons enerzijds willen bekendmaken bij de Sijselenaars, maar ook omdat we alle inwoners, ook de vluchtelingen uit het noodopvangcentrum, wilden samenbrengen op een groot feest. De vluchtelingen zijn nu ondertussen al vertrokken, maar het buurtfeest vindt natuurlijk gewoon plaats.

Iedereen is van harte welkom. We houden een barbecue, er is een springkasteel, er zijn goedkopere drankjes en leuke muziek.”

BRUGGENBOUWERS

Diversiteit stimuleren in je jeugdhuis

Maakt jouw jeugdhuis werk van een aanbod dat de diversiteit in de samenleving weerspiegelt? Wil jouw jeugdhuis jeugdwerk realiseren voor kinderen en jongeren in kwetsbare situaties? Schrijf je dan in voor deze projectoproep en krijg financiële ondersteuning.

De minister van Jeugd doet een oproep naar organisaties die willen investeren in bruggenbouwers tussen gemeenschappen, overheden, buurorganisaties ... Met deze projectoproep wil de minister diversiteit in het jeugdwerk stimuleren en organisaties aansporen om samen werk te maken van een jeugdwerkaanbod dat de diversiteit in de samenleving beter weerspiegelt. Alle info vind je op www.sociaalcultureel.be/jeugd/projectoproepen.aspx

8

HIPHOP JEUGDHUIS Begin januari opende jeugdhuis De Stroate (Kortrijk) officieel haar deuren. De vrijwilligers van het jeugdhuis streven naar een open en toegankelijke plek waar jongeren de hiphopcultuur kunnen beleven in de brede zin. Zo zullen ze workshops in allerlei disciplines organiseren, jonge artiesten een podium geven, schoolgroepen betrekken en vooral: jongeren laten dromen.

Je hebt liefde, en je hebt liefde. Dat Michael van ‘zijn’ Kavka (Antwerpen) houdt, bewijst de tattoo op zijn schouder.

Tekst: Inge de Wolf • Foto: Anneleen Scheelen

“Dat ik vrijwilliger bij Kavka ben geworden, is een mooi toeval. Mijn eerste ervaring in het jeugdhuis was het organiseren van een evenement in Zappa. Dat was niet bepaald een succes. Er liepen veel dingen mis, maar Kavka heeft me daarna enorm geholpen.

Zo durfde ik het toch opnieuw aan om een event te organiseren en ben ik vrijwilliger in Kavka geworden. Sindsdien is de liefde blijven groeien. Op een gegeven moment was ik hier elk weekend te vinden. Op één van de vrijwilligersfeesten grapte Petra, onze vrijwilligerscoördinator, dat als ik ooit een tattoo wou laten zetten, het er eentje van Kavka

moest zijn en dat Kavka die zou betalen. Die opmerking bleef maar terugkomen, dus ik besloot om het gewoon te doen! Sinds november heb ik dus een tattoo van Kavka op mijn schouder.

Vanwaar die grote liefde voor het jongerencentrum? Kavka is heel belangrijk in mijn leven. Het is een plek waar ik altijd terecht kan. Ik denk dat jeugdhuizen een grote rol spelen voor jonge mensen in de maatschappij. Onze samenleving wordt steeds geïsoleerder. Mensen lijken niet meer met elkaar te praten. Het jeugdhuis neemt dan echt de plek in van opvangcentrum. Een plek waar verschillende soorten genres en mensen samen worden gebracht en waar je vrienden kan ontmoeten. Ik heb hier zoveel leuke momenten meegemaakt en geweldige vrienden leren kennen. We zijn hier echt een familie. Bovendien zorgt Kavka heel goed voor zijn vrijwilligers. Wij geven veel liefde, maar krijgen ook veel liefde terug. Zonder Kavka zou ik een ander persoon zijn!”

Als ik ooit een tattoo zou laten zetten, moest het er een van Kavka zijn

9

Oh, de liefde voor het jeugdhuis. Ze wordt bezongen in het schoonste lied. Je vrijwilligers zijn gek op je jeugdhuis. Maar net als met echte liefde, is het ook hier belangrijk om te werken aan je relatie. Hoe zorg je ervoor dat het vuur blijft branden? Kortom, hoe hou je de liefde van je bezoekers en vrijwilligers voor het jeugdhuis warm?

Tekst: Inge de Wolf

Ook in de relatie met het jeugdhuis moet je blijven investeren 10

Motivatie

Inspraak

Elke relatie kent ups en downs. Dat is niet anders in het jeugdhuis. Er zijn momenten waarop iedereen enthousiast mee wil helpen, maar ook periodes waarin vrijwilligers schaars zijn. Om dit te vermijden, is het belangrijk om te blijven investeren in je relatie. De motivatie van vrijwilligers heeft alles te maken met het enthousiasme waarmee zij hun taak uitvoeren. Mensen zijn sterker gemotiveerd door de reden waarom ze iets doen, dan door wat ze doen. Probeer erachter te komen waarom je vrijwilligers zich engageren in het jeugdhuis en speel daarop in.

Mensen voelen zich meer betrokken bij je jeugdhuis als ze het gevoel hebben dat hun mening ertoe doet. Betrek je bezoekers en je vrijwilligers bij het maken van beslissingen.

Zo voelt het echt als ‘hun’ jeugdhuis. Heeft een bezoeker een goed idee dat je wil uitvoeren?

Geef de touwtjes uit handen en laat hem of haar mee helpen. Als dat idee dan ook nog eens een succes blijkt, ben je helemaal op de goede weg.

Mensen worden gemotiveerd door het behalen van (kleine) successen. Laat je vrijwilligers dan ook regelmatig weten dat ze goed bezig zijn. Of ga nog een stapje verder en zet je vrijwilligers in het zonnetje in de krant of op Facebook. Zo toon je dat je hen zeer apprecieert én gewoonweg nodig hebt om een toffe werking uit te bouwen.

Join the club Iedereen hoort graag ergens bij. Wat is er beter dan deel uitmaken van een select groepje fantastische jeugdhuislovers? Een lidkaart zorgt voor een fysieke binding met het jeugdhuis. En door voordelen te koppelen aan de kaart, wordt het nóg leuker om lid te worden. Verlaagde inkom voor leden op fuiven, een gratis drankje, korting in het frituur naast het jeugdhuis, de mogelijkheden zijn eindeloos. Om het groepsgevoel nog meer te stimuleren kan je ook af en toe eens een activiteit speciaal voor je leden en vrijwilligers organiseren.

Het haalt bovendien de schroom om zelf initiatief te nemen omlaag. Bovendien werkt het ook motiverend als vrijwilligers effectief een plaats krijgen binnen de structuur van het jeugdhuis.

Altijd leuker om deel uit te maken van de “crew”, van de “kern”, van het “activiteitenteam”, dan gewoon losse vrijwilliger te zijn.

Communicatie

Samen op weekend Werken aan je relatie betekent ook af en toe eens qualitytime met elkaar. Veel jeugdhuizen trekken jaarlijks op weekend met hun dierbare vrijwilligers. De ultieme gelegenheid om weer eens te polsen naar de verwachtingen, wensen en dromen van je ploeg. En natuurlijk heel veel lol te maken. Steeds meer jeugdhuizen brengen een gezellig weekend samen op RADAR door.

Interessante workshops krijgen, trots met je jeugdhuissweater paraderen en ’s avonds een vet feest vieren met andere jeugdhuislovers.

Hebben we al gezegd dat groepsgevoel heel belangrijk is?

Structuur Hieperdepiep Hoe leuk is het om een kaartje te krijgen op je verjaardag? Geef maar toe, buiten je bomma stuurt niemand je nog een kaartje via de post.

Stuur je trouwe leden en vrijwilligers een prachtige verjaardagskaart met een persoonlijke boodschap. Of stop er een handvol confetti in, instant feest! Een leuke actie voor de jarige kan natuurlijk ook, zoals een taartje, het draaien van zijn of haar eigen playlist, kortom, alles om de liefde warm te houden.

Het lijkt evident, maar een duidelijke structuur in je jeugdhuis doet wonderen. Hoe duidelijker die is voor iedereen in en rond het jeugdhuis, hoe meer iedereen het gevoel heeft dat ze het jeugdhuis echt kennen. Plak een gezicht op je ploeg, zo is het gemakkelijker voor bezoekers en leden om zich met hen te vereenzelvigen.

Duidelijke communicatie met je leden en vrijwilligers is cruciaal. Niet alleen over afspraken en jeugdhuiszaken, maar ook onder elkaar.

Zoals in elke goede relatie heb je respect voor elkaars goede en slechte kanten. Ben je ergens ontevreden over? Ga het gesprek aan. Andersom geldt dit natuurlijk ook. Heeft een vrijwilliger een kritische opmerking? Sta daar ook voor open en zoek samen naar een oplossing. Want liefde geven, is liefde krijgen.

Een gemeenschappelijke vijand Niets zorgt voor meer samenhang in je groep dan een gemeenschappelijke vijand. Op een grappige manier, natuurlijk. Dat kan bijvoorbeeld een ander jeugdhuis zijn. ’t Bronneken in Asse en Time-Out in Zellik (Asse) beconcurreren elkaar en stelen stiekem dingen bij elkaar.

Ze organiseerden ook al eens een hele dag vol uitdagingen waarin ze elkaar moesten verslaan om uiteindelijk het beste jeugdhuis van Asse te worden. All in good fun. Zo voelen de leden van elk jeugdhuis zich nog meer een team.

Gadgets Toegegeven, materiële zaken wakkeren de liefde niet aan, maar kunnen wel bijdragen aan het groepsgevoel en appreciatie. Een mooie trui voor de vrijwilligers, stickers, magneten, zonnebrillen, pennen, er zijn genoeg leuke gadgets waar je logo mooi op staat. Het lijkt niet veel, maar een klein cadeautje is altijd leuk om te krijgen. En een bijkomend voordeel: het zorgt ook voor zichtbaarheid van je jeugdhuis.

11

column

In 46 jeugdhuizen werken 70 projectmedewerkers aan projecten rond cultuur of onder­nemer­schap. Elke maand deelt één van hen zijn of haar ervaringen. Deze maand is het aan Céline, kersverse projectmedeweker ondernemerschap in Minus One in Gent.

Foto: Michiel Devijver

Blue Monday Begin januari begon ik te werken voor Minus One, een centrum voor jongerencultuur in de Rabotwijk in Gent. Wanneer ik deze woorden schrijf, ben ik letterlijk vier dagen aan het werk. Ik ging mijn contract tekenen, bracht administratie in orde en volgde een wijkactieteam mee op maandagochtend. Mag ik even vragen wie er beslist om vergaderingen te laten doorgaan vóór de noen op wat de meest deprimerende dag van het jaar blijkt te zijn? De ontmoetingen verlopen ondanks Blue Monday hartig en enthousiast, de organisaties in de vergadering zijn geïnteresseerd en nieuwsgierig.

Ik probeer niet in valkuilen en clichématige denkwijzen te vervallen

Levens veranderen Ik sta voor een grote uitdaging: jongeren in de Rabotwijk laten ondernemen. Rabot is één van de meest dichtbevolkte regio’s in Gent met een hoog werkloosheidscijfer bij jongeren. 67% van de buurtbewoners is van niet-Belgische origine. Op die enkele dagen is het besef gegroeid dat de projecten die we hier uit de grond zullen stampen de mogelijkheid hebben om levens te veranderen, jongeren positieve ervaringen te laten beleven en een groot maatschappelijk draagvlak te creëren als we leren om te luisteren naar de noden en wensen van de buurt, voldoende rekening houdend met de context en de internationale achtergrond.

12

Bubbel Mijn leefwereld is wel heel anders dan die van de gemiddelde buurtbewoner. In het tweerichtingsverkeer dat communicatie is, probeer ik bewust te blijven van onderhuidse vooroordelen en verschillende mentaliteitsaspecten. Ik start mijn dagen met de leuze “You know nothing, Céline De Coninck” om niet in valkuilen en clichématige denkwijzen te vervallen. Hoewel we allemaal leden zijn van dezelfde maatschappij, groeien we op in onze eigen bubbel en moeten we de bestaande schakels tussen bevolkingsgroepen niet overschatten. Ik geloof dat de kracht in bruggen bouwen zit en hou die gedachte dan ook steeds voor ogen. Ik val momenteel in deze job van de ene verbazing in de andere en kijk al uit naar de uitdagingen in deze specifieke wijk. Teşekkür ederim, görüşürüz!

RabotRabat RabotRabat is een ondernemerschapsproject dat jongeren uit de Rabotwijk in Gent goesting wil geven om zelf iets te doen. Het project geeft jongeren een laboratorium: het zorgt voor inspiratie en prikkels en voor een ruimte om hen hun ding te laten doen. Door coaching en een startbudget te voorzien kunnen jongeren hun idee op de wereld loslaten zonder zelf het risico te lopen hun broek te scheuren. www.minus-one.be/rabotrabat

onder nemer schap DOSSIER

Ondernemerschap

Het jeugdhuis als plek voor jong experiment

Jeugdhuizen nemen een unieke positie in bij het werken met jongeren rond ondernemerscompetenties. Vanuit het vertrouwen in de competenties en sleutelvaardigheden van jongeren moedigen jeugdhuizen hen aan om hun ondernemende plannen te realiseren. De troeven van een jeugdhuis zijn: laagdrempelige beschikbare ruimte, een netwerk van andere jongeren, professionele ondersteuning en mentale ruimte om spannende uitdagingen op te merken en er een project rond te bouwen. In dit dossier lees je over het ondersteunen van initiatief in je jeugdhuis, ontdek je good practices en leer je hoe je zelf aan de slag kan gaan met jonge ondernemers in het jeugdhuis.

JEUGDHUISWERK VANDAAG dhuisverhaal

Een vernieuwd

jeug

Jeugdhuizen bieden al 50 jaar antwoorden op de noden van jongeren: de nood aan gemeenschap, aan verbinding, aan educatie.

In de veranderende samenleving van vandaag, zijn ook jeugdhuizen bezig aan een evolutie en wordt het aanbod steeds diverser. Jongeren vinden er een veilige plek om hun dromen na te jagen en activiteiten op poten te zetten.

Tekst: Zoë Westelinck

DOSSIER • 2

inhoud D2 JEUGDHUISWERK VANDAAG D3 ZELF AAN DE SLAG D4 JONG ONDERNEMERSCHAP D5 H-BEAU D6 PROJECTWERK D8 SIMEN D9 HAVEN D10 HET COOPERATIEVE MODEL D11 MONTAGE D12 NU IS HET AAN JOU

Jeugdhuizen worden uitgedaagd Jeugdhuizen bieden een plek aan jongeren binnen de samenleving en geven hen de ruimte om zelf dingen op poten te zetten. Om tegemoet te komen aan maatschappelijke uitdagingen en aan de manier waarop jongeren in de maatschappij staan, zetten jeugdhuizen steeds meer in op een breed en dynamisch aanbod.

Een belangrijke uitdaging voor de toekomst is de plaats van jongeren op de arbeidsmarkt. Jongeren gaan op zoek naar een job of opleiding, maar zoeken tegelijkertijd naar hun passie, naar wat ze graag doen en waar ze goed in zijn.

Veelzijdig jeugdhuiswerk Een ‘jeugdhuis’ is vandaag veel meer dan enkel een ontmoetingsruimte. Het is ook de jongere die voor de eerste keer op een podium kruipt en dat vele jaren later nog steeds doet. Het is de geluidsman die vandaag zijn eigen bedrijfje heeft nadat hij geprikkeld werd om in het jeugdhuis achter de knoppen te gaan staan. Het is de jeugdwerker die ooit vrijwilliger was, het is het project dat vluchtelingen helpt. Het is het kunstencentrum dat ooit startte als jeugdhuis.

Maar het is ook de jongere die een rustige plek zoekt om gewoon niks te doen.

Het is de jongere die er in alle rust kan studeren. Het is de jonge ondernemer die ondersteuning zoekt. Het is ook de plek waar je iets kan drinken, waar je kan feesten, waar je vrienden kan maken.

Een plek voor dromen Het jeugdhuis is een plek om te bevrijden, uit te dagen, te leren. Het is een plek die dingen mogelijk maakt voor jongeren die ze anders niet zouden kunnen doen. Het geeft jongeren ruimte, wat stimuleert tot het bouwen van netwerken, het biedt kansen en groeimogelijkheden, tot een open en sociale samenleving en tot experiment.

Het jeugdhuis is een plek om te experimenteren

Het jeugdhuis is meer dan ooit deel van de samenleving. Het gaat in dialoog, legt verbinding en werkt samen met anderen om zo doelen te bereiken en jongeren te begeleiden in de realisatie van hun dromen.

In deze jeugdhuiscontext groeien jongeren, leren ze bij en ontdekken ze hun eigen talenten en passies. Er is plaats om te falen en te shinen. Het is een plaats waar ondernemerszin als vanzelf wordt aangewakkerd. Jeugdhuizen zijn meer en meer een broeiplek van ondernemerschap.

AG L S E D AAN F L E Z n novatie en ideeë

7 tips om in dhuis g u e j t e h in n e r te stimule Zin in iets anders? Nood aan vernieuwing? Ga niet zomaar van start, maar denk na over wat je wil bereiken in je jeugdhuis. Deze stappen helpen je op weg.

Tekst: Zoë Westelinck

1 Zet de eerste stap

Geef als raad van bestuur, vrijwilliger of als lid zelf het goede voorbeeld door nieuwe ideeën rond te strooien. Iemand moet de eerste stap zetten en waarom zou jij dat niet zijn? Door zelf uit je comfortzone te treden, moedig je innovatie aan. Ook de jeugddienst kan een belangrijke katalysator van nieuwe ideeën zijn.

Nieuwe ideeën kunnen van iedereen komen. Maar je moet ze er wel uit krijgen. Organiseer daarom een brainstorm binnen een bepaald kader. Hoe bereiken we jongeren die meer dan tien kilometer van het jeugdhuis wonen? Welke activiteit kunnen we organiseren zonder toog? Wat als we geen muziek meer hebben? Door grenzen te creëren komen er vaak nieuwe inzichten en ideeën naar boven.

Jong geweld (Tentakel)

5 Creëer een innovatienetwerk

3 Maak iemand verantwoordelijk

Bespreek wie de zotte ideeën opvolgt. Neen, deze persoon moet niet alles zelf uitvinden. Maar hij of zij zorgt ervoor dat interessante ideeën verder worden ontwikkeld, al is het maar door af en toe eens aan de mouw te trekken van diegene die het idee binnenbracht.

6 Experimenteer

4 Geef ruimte

Creëer ten minste één ruimte die voorbehouden is voor vernieuwing. Een hoekje van het jeugdhuis dat elke maand een nieuwe invulling krijgt of een stuk van het berghok waar ruimte is om eens iets uit te proberen. Een toegankelijke, open ruimte bevordert de creativiteit.

Ga op zoek naar inspiratie. Ga eens langs bij andere organisaties, jeugdhuizen, cultuurcentra of zelfs bedrijven. Hoe pakken zij dingen aan? Kan je er iets van leren? Leg contacten met personen die met originele invalshoeken afkomen en bouw een netwerk uit.

Wacht niet tot jullie idee bijna perfect is afgewerkt om het een en ander in de praktijk te testen. Gooi het in de groep, test het uit en kijk hoe je het kan verbeteren.

7 Durf te falen

Je weet nooit op voorhand of iets zal slagen. Af en toe eens de bal misslaan is geen ramp. Durf er gewoon voor te gaan. Als een experiment faalt kan je er achteraf altijd eens goed om lachen, toch?

DOSSIER • 3

2 Zet iedereen aan het denken

JONG AP H C S ERNEMER OND dernemen Zin in on

Ondernemerschap in de jeugdhuissector uit zich als de goesting krijgen om iets te doen, een idee uit te werken. Het is het overwinnen van hindernissen, het mislukken en terug opstarten, de droom en het denkproces. Het steunt op het ontwikkelen van de know-why en know-how. Waar beter dan in het jeugdhuis om deze competenties op een laagdrempelige manier aan te leren?

Tekst: Zoë Westelinck

DOSSIER • 4

Ondernemingszin De weg voor de effectieve opstart van een zaak of de lancering van een product is waardevol en leerrijk. Daar gebeurt het.

Er is ruimte om te proberen en te leren.

De eerste stap in dit proces is het ontwikkelen van goesting of ondernemingszin.

Dat kan op een laagdrempelige manier worden aangewakkerd in het jeugdhuis.

Ondernemingszin gaat over attitudes, kennis en vaardigheden die zelfontplooiing en actief burgerschap voeden. Het gaat over de goesting en durf om iets nieuws te proberen, een uitdaging te zien, actie te ondernemen om een idee te realiseren en kritisch te kijken naar wat je aan het doen bent.

Mindset en competenties Ondernemerschap kan niet zonder ondernemingszin. En een ondernemend experiment is altijd leerrijk en drukt een stempel op hoe iemand in het leven staat, ook al groeit niet elk experiment uit tot een eigen zaak. Het ontwikkelen van ondernemingszin en –competenties zorgt voor ondernemende jongeren die ook in hun verdere leven een meerwaarde hebben in de maatschappij.

Know why, how, what Het ontwikkelen van beginnend ondernemerschap gaat over het proces dat voorafgaat aan het oprichten van een onderneming. Het gaat over de eerste stappen die een ontluikend ondernemer moet zetten om te kunnen groeien. Beginnend onder­nemer­schap is een proces dat gaat van de eerste overweging tot en met de lancering van een product of dienst.

Hierbij kan je drie dimensies onderscheiden.

Know why De ondernemer moet zich eerst een aantal vragen stellen. Waarom wil ik iets doen? Wat is mijn verhaal?

Tijdens deze fase ontwikkelt de ondernemer zelfvertrouwen en zelfredzaamheid. Hij of zij leert het hoofd te bieden aan uitdagingen en heeft de motivatie om hoge doelen te stellen en bij te leren.

Know how

Daarna gaat de ondernemer op zoek naar hoe hij of zij kan ondernemen.

Hierbij zijn sociale vaardigheden belangrijk. Een jonge ondernemer moet een netwerk opbouwen, invloed uitoefenen en vertrouwen krijgen van zijn of haar klanten. Daarnaast zijn ook creatieve en managementvaardigheden van belang om oplossingen en opportuniteiten te genereren.

Know what

Tenslotte ontwikkelt de ondernemer know what of harde kennis over statuten, boekhouding, administratie, vennootschappen … Dit is de laatste stap om effectief op te starten en als ‘echte’ ondernemer verder te groeien.

Bar AAP, Bolwerk

Ondersteuning in het jeugdhuis Jeugdhuizen geven jongeren ruimte om nieuwe vaardigheden te leren en zo een ondernemende mindset te ontwikkelen.

Jongeren ontdekken er wat ze graag doen, wat hun passies en talenten zijn en welke competenties ze willen versterken. Jeugdhuizen focussen zo automatisch op het aanwakkeren van ondernemingszin en kunnen verder inzetten op het ontwikkelen van know why en know how bij hun jongeren, in samenwerking met partners en via de jeugdhuizencoöperatie Haven.

H-BEAU

3D-juwelen uit Tydeeh

Bo (17) is een jonge creatieveling die besloot de juwelenzaak van zijn moeder een innovatief kantje te geven. Hij ontwerpt en print 3D-juwelen en wordt ondersteund door project M.Ond, in jeugdhuis Tydeeh (Mol).

Tekst: Zoë Westelinck • Foto: Jong Geweld

Ik was meteen verkocht aan het printen van juwelen

DOSSIER • 5

“Naast mijn opleiding werk ik in de zaak van mijn mama. Zij is zilversmid en heeft haar eigen winkel, H-Beau. Ik stelde voor om een 3D-printer te kopen, omdat ik daar eigenlijk mierennesten mee wou printen. Ik hield mieren als hobby en het was erg moeilijk om die nesten te maken.

Met een 3D-printer zou dit een stuk makkelijker worden en bovendien zou mijn mama daarmee juwelen kunnen ontwerpen, als aanvulling op de klassieke juwelen die ze al maakte. Zij zag dit wel zitten. Het bleek een schot in de roos te zijn, maar dan voor mij! Ik was onmiddellijk verkocht aan het uitdenken, ontwerpen en printen van de juwelen en heb zelfs pas onlangs, een jaar later, mijn eerste mierennest effectief geprint.”

“Ik sta vaak op marktjes van Tydeeh met onze juwelen en neem dan altijd mijn printer mee. Dat trekt veel bekijks. Het duurt wel even voor een juweel geprint is. Je moet een beetje geduld hebben, maar het resultaat is het zeker waard!

De zichtbaarheid die ik via de marktjes van Tydeeh krijg is heel fijn en ook de workshops die het jeugdhuis organiseert komen van pas. Ik volgde al sessies prijssetting en online marketing, die onze zaak echt een boost gaven. We werken nu aan een nieuwe collectie. Daarnaast specialiseren we ons meer en meer in op maat gemaakte juwelen. Daar zit vaak een mooi en ontroerend verhaal achter.”

K PROJECTeWER projecten

De bovenlokal rschap onderneme

De Vlaamse overheid subsidieert sinds 2014 Vlaamse jeugdhuizen om in te zetten op het stimuleren van ondernemerschap. Hierdoor zijn in 27 jeugdhuizen projectmedewerkers aan de slag die projecten opzetten en jongeren op een laagdrempelige manier laten experimenteren met hun ondernemende ideeën.

Tekst: Zoë Westelinck

Bovenlokale projecten

DOSSIER • 6

De Vlaamse overheid erkent de rol van jeugdhuizen in het ontwikkelen van ondernemingszin bij jongeren. Om deze rol nog verder uit te werken en de maatschappelijke impact te vergroten, werden de ‘bovenlokale projecten’ in het leven geroepen.

Jeugdhuizen krijgen – mits ze aan een aantal voorwaarden voldoen – de kans om projecten op te zetten met een focus op artistieke expressie of ondernemerschap. Deze nieuwe regelgeving bracht innovatie met zich mee. Deze jeugdhuizen worden immers uitgedaagd om hun werking te herdenken, verbreden en verdiepen.

Een laagdrempelig aanbod In 2014 gingen de eerste projecten van start. 15 jeugdhuizen kozen ervoor om ondernemerschap centraal in hun werking te plaatsen en konden, dankzij de ondersteuning van de overheid, een projectmedewerker aanwerven. Die ging in elk jeugdhuis aan de slag met de vraag: wat betekent ondernemerschap voor ons, ons jeugdhuis, onze buurt?

Het antwoord op die vraag is overal anders, net zoals elke jeugdhuiscontext anders is. Wel is duidelijk dat laagdrempeligheid key is. Jonge ondernemers kloppen met hun idee aan bij het jeugdhuis en krijgen persoonlijke coaching van de projectmedewerker. Deze zet in op persoonlijk contact en een traject op maat.

Jeugdhuizen worden uitgedaagd om hun werking te herdenken

Jong Vonken, Lodejo

Jonge ondernemers krijgen zo persoonlijke, financiële en praktische ondersteuning en komen in contact met andere ondernemers en partners van het jeugdhuis. Ze worden dus op een laagdrempelige manier gestimuleerd om te groeien in hun ondernemerschap.

Een platform voor groeiend talent Naast persoonlijke begeleiding organiseren de jeugdhuizen heel wat activiteiten voor jonge ondernemers. Workshops rond prijszetting, communicatie en businessplannen passeren de revue, naast praktische workshops om longboards of meubelen te leren maken. Maar het gaat ook breder: jeugdhuizen kunnen bijvoorbeeld een klankbord zijn voor het opstellen van een cv of helpen bij de zoektocht naar een job. Ze bieden een plaats om een heus atelier op te zetten of brengen jongeren in contact met elkaar en met de juiste organisaties of personen.

De projecten zorgen ook voor een platform om jong talent zichtbaar te maken.

Marktjes en pop-upwinkels geven jonge ondernemers de kans om zichzelf en hun producten of diensten aan het grote publiek te tonen en (her)ontdekken zo de mogelijkheden binnen het jeugdhuis.

Al deze activiteiten zorgen voor een breed, lokaal aanbod voor de jonge ondernemer en resulteren in meer en meer gemotiveerde jongeren die groeien, bijleren en hun talenten ontwikkelen.

Bovenlokale projecten in jouw buurt Er zijn 27 jeugdhuizen met een project rond ondernemerschap (zie kaart hiernaast). Hoewel haast alle jeugdhuizen bewust of onbewust met ondernemerschap bezig zijn, kunnen jonge ondernemers bij de jeugdhuizen op deze kaart aankloppen met hun idee en persoonlijke coaching krijgen van de projectmedewerker.

Baas pop-up, Kavka

DOSSIER • 7

Bar AAP, Bolwerk

Koeketiene (T-Klub)

DOSSIER • 8

Simen Jeugdhuis Jakkedoe evolueerde van een jeugdhuis met een werking gebouwd op muziek, naar een centrum voor creatieve jongeren. Projectmedewerker Simen Vandebussche bouwt sinds 2014 mee aan het project MOJJak en ondersteunt jongeren bij de uitwerking van hun idee.

Tekst: Zoë Westelinck • Foto's: Guillaume Decock

“Vroeger was Jakkedoe een jeugdhuis met rock, punk en noise en een pintje op zijn tijd. Behoorlijk alternatief en zwart. Inmiddels zijn we van dat etiket af. We krijgen hier veel verschillende jongeren over de vloer. Jongeren die met muziek bezig zijn, meubels maken, gasten die zeefdrukken of een terras aanleggen. We staan open voor alles en we proberen iedereen hier een plaats te geven, fysiek of door projecten te ondersteunen.

Om dat kracht bij te zetten hebben we

een bovenlokaal project uitgeschreven: MOJJak. Vrij vertaald klinkt dat als ‘maar natuurlijk wel’ in het WestVlaams. Een project waarbij we jongeren met wilde ideeën begeleiden in hun ondernemende ambitie. Ik ben vooral bezig met jongeren bewust te maken van het feit dat ideeën meer kunnen worden. Maar ook dat er tussen het hebben van een idee en het uitvoeren ervan een heel traject zit.

Met Haven, de coöperatie van tien Vlaamse jeugdhuizen, Formaat en Arteveldehogeschool gaan we nog een stap verder. We merken dat we nu in Jakkedoe jongeren bereiken die we vroeger niet bereikten, jongeren van buiten Desselgem. En we komen ook in contact met nieuwe partners: Unizo, Starterslabo, cultuurcentra en met ondernemers die totaal niet weten wat jeugdhuiswerk inhoudt.

Ik kan heel wat straffe voorbeelden geven van ondernemende jongeren in ons jeugdhuis. Iemand organiseert culturele en sportieve reizen. Een groot muziekliefhebber runt hier een vinylotheek. Wij denken samen met hen na over communicatie, doelgroep en

Projectmatig werken sluit goed aan bij de nood van jongeren prijszetting. Op die manier blijven jongeren vanzelf heel gemotiveerd. Niets is hier verplicht en alles verloopt op het ritme van de jongeren.

Die projectmatige en kortstondige manier van werken sluit heel goed aan bij de nood van jongeren vandaag. Geen levenslange binding meer, wel verbinding. Niet elk op zijn of haar eiland.

Wij leren van elkaar. Er ontstaan korte, intense trajecten. Na twee, drie jaar vliegen de meesten uit. En dan komt er een nieuwe instroom.

Ook voor mij als projectmedewerker is het belangrijk dat ik vernieuwing garandeer. Niet alleen het eindproduct is belangrijk, al zullen sommigen er misschien ooit hun boterham mee verdienen.”

HAVENn Haven

De werking va traject en het jongeren Haven cvba-so bouwt verder op de bovenlokale projecten ondernemerschap en ondersteunt en versterkt ondernemende jongeren die vanuit het jeugdhuis de stap willen zetten naar het uittesten van hun idee op de markt. Haven biedt een veilige omgeving aan jonge ondernemers, zodat ze begeleid kunnen experimenteren.

Tekst: Zoë Westelinck

Haven? Wat is haven?

Coaching in het jeugdhuis De projectmedewerkers in de jeugdhuizen met een project ondernemerschap fungeren als coaches. Ze motiveren, inspireren en begeleiden jongeren bij het uitwerken van hun ideeën tot concrete projecten. Toch blijkt dat de stap naar echt ondernemerschap en de opstart naar een

eigen zaak dikwijls nog te groot is voor een jongere die verder wil gaan. Bijvoorbeeld omdat het business-idee nog niet rijp genoeg is en verder uitgebouwd moet worden of doordat er meer maturiteit nodig is bij de jongere.

Jongeren die willen doorgroeien hebben nood aan specifieke begeleiding voordat ze op eigen benen kunnen staan. Coaching die hen helpt om problemen achteraf te vermijden. Ook de coaches in de jeugdhuizen kunnen extra hulp gebruiken bij hun begeleiding en rol als klankbord. Om deze noden op te vangen werd Haven opgericht.

Ruimte voor experiment Jonge ondernemers kunnen binnen een Haven-traject hun onderneming testen op levensvatbaarheid. Dat is meteen het belangrijkste en onderscheidende element in het aanbod van Haven: alles is echt. De jongere is helemaal zelf verantwoordelijk voor zijn of haar onderneming en kan die in real life uitbouwen onder Haven.

Ze verkopen via de vennootschap hun producten, bouwen een klantenbestand op, voeren promotie, bouwen aan een netwerk en leren hun zaak te organiseren … Alles wat nodig is om na te gaan of hun onderneming potentieel heeft om op eigen benen te staan. Tijdens het traject leren ze bovendien essentiële vaardigheden zoals boekhouden, administratie beheren of patenten aanvragen.

De trotse oprichters van Haven

Een laagdrempelig voortraject De jongeren die binnen Haven willen opstarten, volgen een voortraject binnen één van de tien aangesloten jeugdhuizen om hun idee in een eerste fase te ontwikkelen. Ze maken prototypes, bepalen prijszetting, sleutelen aan communicatie en maken uiteindelijk een eerste aanzet tot een financieel plan en een businessplan. Tijdens een pitch en een gesprek peilt de jury van Haven naar ambitie en langetermijnvisie. Daarna start het traject van een jongere binnen de coöperatie.

Continue ondersteuning Tijdens het traject worden de jongeren opgevolgd en begeleid door hun vertrouwde coach. Hierdoor kunnen ze hun onderneming uitbouwen met de projectmedewerker als vertrouwenspersoon en klankbord én hun sociaal netwerk als eerste testpubliek, dichtbij in hun jeugdhuis.

Na twee jaar stromen de jonge ondernemers uit met een product dat er staat en een netwerk waarop ze kunnen terugvallen. Opgebouwde winst wordt meegenomen om de opstart van een eigen onderneming een boost te geven: als zelfstandige in bij –of hoofdberoep of in een vennootschap.

DOSSIER • 9

Op 19 mei 2016 richtten tien jeugdhuizen samen met Formaat en Arteveldehogeschool Haven op. Haven is een coöperatie die erkend is door de Nationale Raad voor de Coöperatie, lid is van Coopkracht en sterkt gelooft in samenwerkingen met partners, zoals ARTEpreneur, VLAIO, De Punt, Starterslabo, Impulskrediet en Formaat.

De werking van de coöperatie wordt bepaald door de raad van bestuur.

Deze bestaat uit afgevaardigden van de jeugdhuizen en partners en bepaalt de werking van de coöperatie. Ook de jonge ondernemers uit het Haven-traject hebben inspraak in het aanbod dat voor hen wordt opgezet. Samen zorgen ze voor een veilige proeftuin waar jonge ondernemers de ruimte en tijd krijgen om te experimenteren met hun eigen project.

Zo kunnen ze op een veilige manier de levensvatbaarheid van hun eigen onderneming testen, terwijl ze de nodige ondernemerschapscompetenties ontwikkelen.

Voorzitter Sean ondertekent de akte

L E D O M E V IE T HET COÖPERA ls basis voor a Samenwerking rganisatie een sterke o

Haven is een coöperatie van jongeren, jeugdhuizen en gemotiveerde partners.

De jeugdhuizen die verenigt zijn in deze coöperatie, werken samen om ondernemende jongeren te ondersteunen bij hun projecten.

Tekst: Zoë Westelinck

DOSSIER • 10

Een coöperatie Een coöperatie is een vereniging van organisaties die samenwerken aan een gemeenschappelijk doel. Haven cvba-so verenigt jeugdhuizen die jonge ondernemers ondersteuning en een veilig kader aanbieden. Samenwerken staat centraal binnen Haven.

Door krachten en kennis te bundelen kunnen de jeugdhuizen en hun coaches jonge ondernemers beter begeleiden. De kennis die ze missen wordt aangetrokken via een netwerk van partners en experten.

De stichtende vennoten Haven werd opgericht door tien jeugdhuizen, Formaat en Arteveldehogeschool, die elk een aandeel kochten van de cvba-so.

Zo beslisten de oprichters om intensief, bovenlokaal en op langere termijn samen te werken. Het doel van Haven is niet om winst te maken, wel om een maatschappelijke meerwaarde te creëren.

Vennotenstructuur Haven wordt gebouwd op de sterke schouders van jeugdhuizen en partners.

Elke stichtende vennoot heeft een afgevaardigde in de raad van bestuur. Dit zijn vaak de coaches uit de deelnemende jeugdhuizen. Zij bepalen mee de koers van de coöperatie en geven vorm aan het traject voor hun jongeren.

Juice up (mijnLeuven)

Door de coaches zelf te betrekken creëert Haven een gedragen aanbod en heeft de coöperatie de vinger aan de pols bij de jonge ondernemers. Daarnaast wordt het een bovenlokaal platform waar de coaches kennis, ervaringen en netwerk kunnen delen.

Jonge coöperanten Ook de jonge ondernemers, die bij Haven een traject volgden, worden Havencoöperanten. Door een aandeel te kopen kunnen zij via Haven ondernemen als werkend vennoot. Maar belangrijker nog is hun rol als actieve coöperant. Zij bepalen mee de koers van Haven via de algemene vergadering. Daarnaast zijn ze betrokken bij het bestuur via twee afgevaardigden in de raad van bestuur.

De jonge ondernemers krijgen zo voeling met de coöperatieve principes en kunnen deze in de praktijk toepassen binnen Haven.

Een erkende coöperatie Haven Incubator cvba-so is erkend door de Nationale raad voor de Coöperatie. Haven werkt dan ook volgens de zeven internationaal erkende ICA-principes. Haven is namelijk een autonome organisatie van vennoten en partners die zich verenigen om een gemeenschappelijke ambitie te bereiken door samen eigenaar te zijn van een onderneming die democratisch gecontroleerd wordt.

Haven heeft bovendien een sociaal oogmerk; het ondersteunen van een doorgedreven experiment van jongeren bij het uitwerken van hun ondernemingsidee in een financieel en administratief kader en binnen een stimulerend netwerk. Hierbij ligt de focus op competentieontwikkeling en het aanwakkeren van ondernemerszin.

Samenwerken staat centraal

Montage is een muzieklabel dat op zoek gaat naar gevoeligere, spannendere elektronische dansmuziek. Het label werd opgericht door Jonathan Cant. Jonathan is een van de vele jonge ondernemers die zijn plaats gevonden heeft binnen Haven cvba. Hij kwam met Haven in contact via jeugdhuis Govio (Kalmthout).

Tekst: Nick Beerens

“Ik vind dat het in de clubcultuur en in het uitgaansleven in het algemeen vooral gaat over het ‘leuk’ zijn, over de noodzakelijk ‘plezante’ ervaring. Terwijl dat ook een plek kan zijn, aangezien er toch zo veel mensen samen zijn, waar meer kan nagedacht worden. Vergelijk het met een film. Een film is lang niet altijd zomaar ‘leuk’. Zo is een film helemaal niet slecht omdat hij jou slecht laat voelen. Montage is zeker geïnspireerd geweest door het filmische. Het gaat dus een stuk

Dankzij de ondersteuning vanuit het jeugdhuis heb ik het gevoel er niet alleen voor te staan

Daarbij kan de naam ‘Montage’ fungeren als stempel. Op die manier wordt het label een kwaliteitslabel voor hen, en omgekeerd worden zij een kwaliteitslabel voor Montage. Epong is bijvoorbeeld zo’n artiest waarmee ik heel frequent samenwerk.

Het is voor mij heel fijn dat er begeleiding vanuit het jeugdhuis wordt voor-

zien. Sean, die deels werkt voor het jeugdhuis zelf en deels voor het bovenlokaal project ondernemerschap (Vio), is mijn begeleider in het traject dat ik bij Haven volg. Als ik vragen heb over wie het best te contacteren voor specifieke zaken, over waar ik de beste verzekeringen vind, kan ik bij hem terecht.

Dankzij die ondersteuning heb ik het gevoel er niet alleen voor te staan: ik hoef het niet allemaal zelf te doen. Het is heel fijn dat ik bijgestaan wordt. Dat is de kracht van die coaches in jeugdhuizen met een bovenlokaal project: zij staan klaar voor jongeren die ondernemingszin tonen. Ook aan jongeren die geen traject bij Haven volgen. Een specifiek voordeel aan zo’n Haventraject is dat het een veel minder goed risico vormt om een beginnende onderneming te starten. Eigenlijk krijg je alle voordelen van een vzw structuur, zonder de risico’s. Bovendien kan je ook btw aftrekken. Dat is zeker voor mij heel voordelig: ik koop vooral platen en apparatuur aan, die kosten lopen al snel hoog op. Bovendien blijven mij ook de kosten van een boekhouder gespaard.”

DOSSIER • 11

Montage

over emoties triggeren, over aandacht voor het gevoeligere.

Het is daarbij vooral de bedoeling om artiesten die met dergelijke muziek bezig zijn te ondersteunen. Daarmee wil ik me graag omringen. Montage moet een soort collectief worden, een echte groep.

! u o j n a a t e h Nu is n aa Samen werken jong een ruimte voorchap ondernemers

Samenwerken staat centraal binnen Haven. Door onze handen in elkaar te slaan kunnen we jonge ondernemers beter en efficiënter ondersteunen.

Haven steunt daarom op een breed netwerk van jeugdhuizen, leden en partners en staat altijd open voor nieuwe partnerschappen.

Tekst: Zoë Westelinck

1 Sluit aan bij onze jeugdhuizen

Zie je in jouw jeugdhuis een nood aan ondersteuning voor jonge ondernemers? Wil je mee in het verhaal stappen, maar heb je geen bovenlokaal project?

Sluit aan bij één van de jeugdhuizen met een bovenlokaal project in de buurt. De projectmedewerker staat klaar om ook jouw jongeren te coachen en je jeugdhuis mee op sleeptouw te nemen.

3 Word expertisepartner

DOSSIER • 12

Onze jonge ondernemers hebben creatieve ideeën en projecten van alle soorten. We willen hen omringen met geëngageerde partners uit de juiste kennisdomeinen. Zo kan jouw organisatie expertise delen met onze jonge ondernemers en maak je deel uit van een netwerk van interessante partners.

2 Word coöperant en stap mee als jeugdhuis

Werk jij in je jeugdhuis al een hele tijd rond ondernemerschap? Heb je nood aan een platform waar je met andere projectmedewerkers kan overleggen?

Zie je potentieel in de ideeën van je jongeren en wil je hen hierin verder begeleiden? Haven staat open voor nieuwe coöperanten. Jouw jeugdhuis kan altijd aansluiten.

UNDER THE RADAR 24-26 MAART 2017

WONDERLAND • CREATIE • INTERNE JEUGDHUISWERKING

PARTICIPATIE • MUzIKAAL TALENT • DJ BATTLES UITWISSELING • SPROOKJESBOS • AFTERMOVIE

LICHT & GELUID • JEUGD IN JE HUIS •DIY merKenVeLD – LOppem fOrmaaT.be

13

HeT prOgramma

unDer THe raDar Vanaf 2017 gaat raDar ook regionaal. De eerste regionale raDar, under The radar, gaat door in merkenveld (Loppem).

Deze raDar werd opgebouwd in overleg met de jeugdhuizen uit de regio, via raDar rendez-vous momenten. we kwamen enkele maanden op voorhand samen met verschillende jeugdhuizen uit de buurt om samen het programma vorm te geven, de look & feel te bepalen en de communicatie te plannen. uit deze raDar rendez-vous ontstond een kernteam van jeugdhuisjongeren die zich engageren om under The radar mee op te bouwen en vorm te geven. een tiental jeugdhuizen uit de regio hebben een boeiend vormingsprogramma samengesteld. Ze kozen voor het thema wonderland. Kom naar het feeërieke bos in Loppem en laat je onderdompelen in een wereld van elfjes, lichtjes en fantasie. Deze raDar is er dus volledig voor en door jeugdhuisjongeren.

Jeugd in je huis • zATERDAG Hoe meer divers je publiek is, hoe leuker. Alleen is het niet zo makkelijk om alle doelgroepen in je jeugdhuis aan te spreken.

Hoe zorg je ervoor dat mensen terugkomen? Wil je een breder bereik of een specifieke doelgroep aanspreken? Dan is het interessant om eerst jongeren in je buurt te bevragen. Door te weten wat er leeft en speelt buiten het jeugdhuis, kan je je aanbod goed aansluiten op de noden en behoeften van jongeren.

Organiseer je avondactiviteit • zATERDAG Een jeugdhuis is meer dan feesten alleen! In deze vorming doe je inspiratie op om meer diverse avondactiviteiten te organiseren in jouw jeugdhuis én je gaat er zelf al op RADAR mee aan de slag.

Van idee tot uitwerking: jullie beslissen alles zelf. Diezelfde avond tussen 19u en 21u organiseren jullie avondactiviteiten voor de andere RADAR-deelnemers.

Teambuilding • zONDAG Teamwork makes the dream work. Hebben jullie al een sterk team en willen jullie deze band en het groepsgevoel onderling nog beter maken? Of hebben jullie soms onderlinge strubbelingen en willen jullie daar voor eens en altijd komaf mee maken?

Kom dan teambuilden met jouw jeugdhuisploeg. Wij zorgen voor een onvergetelijke ervaring en jullie keren naar huis als nog betere vrienden.

Enkel mogelijk op zondag – Maximaal 2 jeugdhuizen.

Wil je jouw jeugdhuis hiervoor inschrijven? Mail dan naar valerie. vonck@formaat.be.

Vrijdag 19u: Welkom! Het weekend gaat van start.

Heb je net die vrijdag nog een late vergadering of moet je nog snel op bezoek bij je oma? Geen probleem, inchecken kan tot 21u.

14

ZO ZieT HeT weeKenD eruiT Zaterdag 8u: GOEIEMORGEUUU! Het vroege uur maken we goed met een lekker ontbijt.

Vrijdagavond: Ja hallo, we vliegen er meteen goed in.

Met optredens van live bands zorgen we ervoor dat die eerste avond er meteen eentje wordt om u tegen te zeggen!

10u: Het officiële-met slingers en ballonnen versierde-zeer-warmewelkomstmoment

9u: Geraakte je er niet gisterenavond? Geen probleem. Je kan nog aansluiten op zaterdagochtend.

12u30: LUNCH!

10u15: En jawel, we zijn vertrokken! De vormingen en workshops beginnen. Nog snel naar het toilet? Doe het nu!

18u: Yes, het is alweer tijd voor eten.

13u30: Deel 2 van de workshops/vormingen gaat van start.

22u-23u herinne naar hu langs bi

19u: Tijdens de avondac – die door deelnemers o zelf zijn gemaakt – ontde welke wondere wereld rein ons te bieden heeft

Jeugdhuisbegeleiding • zATERDAG Wil je met je jeugdhuis nadenken over je toekomst? Zit je vast rond een bepaald thema? Ben je een jeugdhuis aan het oprichten en heb je nood aan enige knowhow? Dan kan je op RADAR een jeugdhuisbegeleiding aanvragen. Op de website kan je vinden rond welke thema’s we begeleiding voorzien: www.formaat.be/ vorming/jeugdhuis.

Enkel mogelijk op zaterdag – Maximaal 2 jeugdhuizen.

Wil je jouw jeugdhuis hiervoor inschrijven? Mail dan naar valerie. vonck@formaat.be.

Vergadertechnieken • zONDAG Wie mee in het bestuur of een werkgroep van een jeugdhuis zit, weet dat vergaderen erbij hoort. Vergaderen jullie met een grote groep? Gaat de aandacht soms verloren? Springen jullie van de hak op de tak? Of willen jullie de vergadering eens pimpen met andere vergadertechnieken? In deze vorming hoor en zie je er alles over. Met concrete tips, technieken en tools gaan jullie aan de slag om jullie vergadering interactiever en meer divers te maken. Daarnaast bekijken we hoe je in een vergadering op gepaste manier delicate zaken kan aanbrengen.

In het jeugdhuis moet je elkaar feedback (durven) geven. Dat is niet altijd makkelijk. In deze workshop bekijken we hoe je iemand op een opbouwende en constructieve manier feedback kan geven, hoe je best omgaat met iemand die het moeilijk heeft om kritiek te aanvaarden en hoe je feedback geeft zonder persoonlijk over te komen. Wil jij leren hoe je nog beter assertief kan reageren in groep, je mening op een duidelijke manier kan geven en hoe je de feedback die je geeft beter kan aanpakken? Volg dan deze workshop, interactie verzekerd.

Guerrilla marketing • zONDAG Guerrilla marketing is een marketingtechniek waarbij je met een klein budget op een ludieke manier probeert een groot resultaat te halen. Kortom: hoe kan je opvallen door originele ingrepen te doen in de openbare ruimte? Door met een kleine en creatieve inspanning een groot publiek bereiken, daar draait het om. In deze sessie gaan we aan de slag en bedenken we een originele promostunt in real life met een beperkt budget voor jouw jeugdhuis. Samen denken we na hoe we het publiek kunnen verrassen met iets ongewoons en geven je tips & tricks die je kan meenemen naar jouw jeugdhuis.

u: Wil je een tastbare ering van RADAR mee uis nemen? Kom dan ij de fotobooth!

ctiviteiten op RADAR ekken we het tert.

Feedback geven • zATERDAG

3u: Zzzzzz …

23u: Alors on danse!

Jeugdhuis in de kijker • WEEKEND Het is niet altijd evident om je als jeugdhuis bekend te maken naar andere groepen dan je bezoekers. De veelheid van initiatieven in de omgeving van je jeugdhuis zorgt er ook nog eens voor dat je jeugdhuis “verdrinkt” in al die promotie gericht naar jongeren.

Hoe zorg je ervoor dat je jeugdhuis uit de massa springt? Hoe maak je dat jongeren jouw activiteiten het aantrekkelijkst vinden?

Tijdens deze vorming gaan we dieper in op de zichtbaarheid van de communicatie die jouw jeugdhuis voert: welke identiteit wil je naar buiten brengen? Welke media gebruik je best om te communiceren? Hoe werk je aan een community gevoel rond je jeugdhuis?

9u30: Kom je enkel op zondag naar Radar? Dan kan je aanmelden bij onze medewerkers die je ook na een korte nacht met de glimlach ontvangen!

Zondag 8u: Amai, de nacht vloog voorbij. Een goede kop koffie of een fruitsapje helpen je erboven op!

10u: De vormingen van vandaag starten.

12u30: Laatste lunch met de hele groep.

Voor 10u: Poets nog snel je tanden en raap alles bijeen, want voor 10u moet je uitchecken.

16u45: Pak iedereen nog eens goed vast, want ’t zit erop!

13u30: Vervolg van de vormingen.

15

Aftermovie • WEEKEND Aftermovies zijn hot. Een festival zonder aftermovie? Onbestaand.

Ook in jouw jeugdhuis kan je uitpakken met een coole aftermovie. Aftermovies werken op Facebook en zijn een leuke manier om jouw jeugdhuis te laten opvallen. Maar dan moet je uiteraard wel weten hoe dat aan te pakken. Tijdens deze weekendvorming leer je van scratch een aftermovie maken. Na een voormiddag theorie ga je zelf aan de slag. Je leert hoe een videocamera werkt en maakt meteen je eigen beelden op Under The Radar. Deze beelden zullen we tijdens de tweede dag van deze vorming zelf monteren, zodat je meteen je eerste aftermovie in handen hebt.

DJ booth • WEEKEND Wie jeugdhuis zegt, zegt ook dj. En een dj heeft ook een eigen plek nodig. In deze workshop krijgen 4 jeugdhuizen de kans om samen met professionals een mobiele dj-booth te ontwerpen én in elkaar te steken. Na afloop ga je naar huis met een gepersonaliseerde dj-booth die een plek in het jeugdhuis krijgt!

Voor maximaal 4 jeugdhuizen – minimaal 2 en maximaal 4 deelnemers per jeugdhuis

PA-cursus • WEEKEND Geven jullie als jeugdhuis vaak optredens of willen jullie hier graag meer op inzetten in de toekomst? Willen jullie zelf instaan voor de PA en zo dure kosten uitsparen? Welke installaties zijn er op de markt die je als jeugdhuis goedkoop kan huren? Tijdens deze vorming worden jullie ondergedompeld in de basisprincipes voor PA: licht en geluid.

Zeefdrukken • zONDAG Zeefdrukken is weer helemaal hot. Door deze manuele druktechniek maak je van jouw T-shirt, draagtas of posters een uniek exemplaar. In deze vorming ontwerp je eerst je logo of tekening die je wilt drukken. Daarna ga je zelf aan de slag met de zeefdruk en ga je naar huis met een T-shirt die helemaal van jou(w jeugdhuis) is!

unDer THe raDar praKTiScH wanneer Vrijdag 24 maart 19u tot zondag 26 maart 17u waar Merkenveld, Merkenveldweg 15, Loppem OVernacHTen kan op vrijdag en zaterdag Vrijdag 19u / 16 euro – inclusief een overnachting & ontbijt zaterdag 10u-18u / 26 euro – inclusief vorming & maaltijden zondag 10u-17u / 23 euro – inclusief vorming & maaltijden zaterdag 10u – zondag 17u / 58 euro – inclusief vorming, maaltijden & een overnachting Nacht + ontbijt / 16 euro inScHrijVen vóór 19 maart 2017 op www.formaat.be/radar

16

vraaghet@formaat

Tekst: Joke Hüwels

Jij vraagt, Formaat antwoordt. Iedere maand verzamelen we vragen heet van de naald.

Een nieuw jaar betekent: geïndexeerde bedragen voor de KVR en vrijwilligersvergoeding.

De KVR (de kleine vergoedingsregeling) Hoeveel mag je betalen?

Als organisator mag je per opdracht maximaal 124,66 euro (bedrag 2017) per persoon uitbetalen. Een artiest mag slechts dertig keer per jaar gebruikmaken van de KVR. Bovendien mag hij niet langer dan zeven dagen na elkaar voor dezelfde opdrachtgever werken en per jaar niet meer dan 2.493,27 euro (bedrag 2017) verdienen via de KVR. Er wordt uitbetaald per persoon. Boek je een vierkoppige band, dan mag je de band dus vier keer het maximumbedrag uitbetalen.

4 x 124,66 euro = 498,64 euro

Voor jeugdhuizen • Let erop dat je enkel artistieke prestaties vergoedt via de KVR, en dus geen dj’s.

• Ga na of de artiest die je via de KVR betaalt een kunstenaarskaart heeft, en maak er eventueel een kopie van voor je eigen administratie. Nog niet alle kaarten zijn uitgereikt. Ook als de artiest al een aanvraag voor een kaart heeft ingediend, mag je hem uitbetalen via de KVR. • Bewaar een ondertekend contract van de overeenkomst voor je administratie.

• Bewaar een ondertekende verklaring van ontvangst van de uitbetaling van de KVR voor je eigen boekhouding.

Voor artiesten Om als artiest de kaart aan te vragen, download je op de site van de Commissie Kunstenaars een formulier dat je ingevuld terugstuurt. Samen met de kunstenaarskaart krijg je dan meteen ook formulieren toegestuurd waarop je voor de volgende vijf jaar al je artistieke prestaties die je via de KVR laat uitbetalen moet bijhouden. Als de RVA je controleert, zal je die formulieren moeten voorleggen.

De forfaitaire kostenvergoeding Wat betaal je terug?

Bij een forfaitaire kostenvergoeding betaal je je vrijwilligers gemaakte kosten terug die je niet kan bewijzen. De wet veronderstelt wel dat het om een vergoeding gaat voor gemaakte kosten. Anders spreken we over een loon en gaat het niet meer om vrijwilligerswerk. De forfaitaire kostenvergoeding mag dus niet aan een bepaalde prestatie gekoppeld worden. Zo mag je niet zeggen ‘4 uur kuisen = 30 euro’. Dan is er immers sprake van een loon. Wees voorzichtig!

Je kan wel in je informatienota voorzien dat voor een dagdeel de vergoeding lager is dan de vergoeding voor een volledige dag. Leg dus de hoogte van de vergoedingen vast en de gevallen waar ze van toepassing zijn.

Is er een maximumbedrag?

Ja, een vrijwilliger mag: • per kalenderjaar maximum 1.334,55 euro aan forfaitaire kostenvergoedingen ontvangen; • bovendien mag de vergoeding niet groter zijn dan 33,36 euro per dag.

Let op: de maxima gelden voor al het vrijwilligerswerk dat iemand uitoefent.

Wie dus als vrijwilliger bij meerdere organisaties forfaitaire kostenvergoedingen ontvangt, houdt het optelsommetje best goed in de gaten. Een vrijwilliger die het bedrag overschrijdt is niet langer vrijgesteld op fiscaal vlak en met betrekking tot de sociale zekerheid.

• maximum kan je per kalenderjaar voor 2000 km aan vervoerskosten betalen bovenop de vrijwilligersvergoeding.

Het maximumbedrag van de kilometervergoeding voor de periode van 1 juli 2016 tot 30 juni is vastgesteld op 0,3363 euro per km. Dat mag uiteraard ook minder zijn.

Er bestaat ook nog zoiets als een reële kostenvergoeding waarbij je je vrijwilligers terugbetaalt wat ze werkelijk hebben uitgegeven. Het gaat bijvoorbeeld om de aankoop van een treinticket, een zak chips voor de vergadering, decoratie voor het kerstfeestje …

Meer info vind je op de website van Formaat: www.formaat.be/informatie/themas/vrijwilligersvergoeden/ www.formaat.be/informatie/themas/muziekartiesten/

17

2017 is inmiddels goed begonnen, tijd om je lidmaatschap bij Formaat te vernieuwen. Waarom is dat de moeite? Wij geven je 7 redenen.

3

Formaat behartigt jouw belangen

Formaat laat de jeugdhuisstem horen.

In belangrijke dossiers: nog niet zo lang geleden trokken we aan de alarmbel rond de nieuwe btw-wetgeving. We lieten ons horen in het GAS-dossier en de nieuwe geluidsnormen.

We blijven ijveren voor een vermindering van de administratieve druk voor jeugdhuizen. Zo kunnen de jeugdhuizen die aangesloten zijn bij Formaat gebruik maken van het jeugdhuistarief 127. Dit is een voordelig tarief dat SABAM in overleg met Formaat opstelde en dat afgestemd is op de diversiteit in de jeugdhuissector.

In verschillende overlegorganen: we zijn vertegenwoordigd in de Vlaamse jeugdraad, Commissie Jeugdwerk, Expertisegroep diversiteit …

In gesprek met lokale overheden: we gaan in gesprek met jouw jeugdconsulent, schepen of burgemeester.

Bij de verkiezingen: we zitten in op de verkiezingen van 2018 en schrijven opnieuw een memorandum.

Tekst: Joke Hüwels

1

Meer dan 400 jeugdhuizen zijn met elkaar verbonden via Formaat. En zij hebben iets te vertellen. Samen vormen zij een niet te onderschatten jeugdhuissector die kan wegen op het beleid en kansen geeft aan duizenden jongeren. Als jouw jeugdhuis lid is bij Formaat, draagt ook jouw stem bij aan een sterk verhaal voor en door jongeren.

Je kan jouw jeugdhuisstem nog harder laten klinken: vaardig iemand af naar de Raat van Formaat. Zo geef je rechtstreeks richting aan de toekomst van Formaat en het jeugdhuiswerk.

2

Je bent niet alleen! 432 jeugdhuizen, verbonden in één federatie

Ondersteuning op maat van jouw jeugdhuis We ondersteunen, informeren en staan voor je klaar. Een probleem waar je niet uit komt of behoefte aan een babbel? Wij komen naar je toe! Via vraaghet@formaat.be of een telefoontje naar 03 226 40 83 kan je bij ons terecht met al je vragen. Via Formaat Magazine en onze website informeren we je over allerlei thema’s die met jeugdhuiswerk te maken hebben.

LID WORDEN In 2017 kost één jaar lidmaatschap bij Formaat 192 euro. Wie voor de eerste keer lid wordt, krijgt extra voordelen.

Was je vorig jaar al lid? Dan krijg je van ons een uitnodiging via mail om ook in 2017 opnieuw aan te sluiten. We versturen de uitnodiging in de eerste plaats naar de contactpersoon. Heb je deze mail gemist? Neem dan contact met ons op.

Nog nooit lid geweest?

• Neem je contact op met je ondersteuner.

• Hij/zij brengt je jeugdhuis een bezoekje.

• Hij/zij maakt een verslag van het bezoek. Op basis van dit verslag keurt de raad van bestuur van Formaat het lidmaatschap goed.

18

6

Financiële voordelen • Assist. Jouw jeugdhuis kan gratis gebruik maken van het programma Assist voor zijn boekhouding en vzw-administratie. Voor slechts 99 euro per jaar krijg je een upgrade waarmee je de volledige administratie van je jeugdhuis online kan beheren.

• Verzekeringen IC. Formaat onderhandelde over verzekeringspolissen op maat van de jeugdhuissector aan voordelige tarieven. Goedkoop én goed verzekerd.

• X-musiX. Een voordelige licentie om in je jeugdhuis gemakkelijk digitale muziek te spelen.

4

Formaat heeft een uitgebreid aanbod aan vorming en evenementen waaraan verschillende medewerkers in jouw jeugdhuis kunnen deelnemen. Voor ieder is er wat wils.

Denk maar aan: • RADAR, het uitwisselingsweekend bij uitstek waar jeugdhuizen vanuit heel Vlaanderen samenkomen.

• Voorzitters.net, een reeks netwerkmomenten, verspreid over het land waar je voorzitters en jeugdhuisbestuurders uit je buurt leert kennen.

• De Dag van de Bestuurder: de dag waarop de bestuurders uit jeugdhuizen in de bloemetjes worden gezet. Bestuurders krijgen er de kans om te netwerken met andere bestuurders, om inspiratie op te doen van andere jeugdhuizen en experts, om in discussie te gaan over jeugdhuisthema's ...

5

Vorming en evenementen 7

Jeugdhuizen met een beroepskracht

Jeugdhuizen die beroepskrachten tewerkstellen genieten van extra voordelen op maat van werkgevers.

Jeugdhuizen met een beroepskracht zijn via een collectief lidmaatschap via Formaat ook automatisch lid van Sociare, de socioculturele werkgeversfederatie. Per werknemer betaalt een jeugdhuis hiervoor 20,94 euro extra lidmaatschapsbijdrage. Via Sociare behartigt Formaat actief de belangen van de jeugdhuizen die werkgever zijn. Bij Sociare kan je ook terecht voor gespecialiseerde info over cao’s, tewerkstellingsvormen, arbeidsreglementen …

Voor jeugdhuizen met beroepskrachten biedt Formaat ook een vormingsaanbod (zowel voor de beroepskrachten als voor de werkgevers), informatie over werkgeverschap en de mogelijkheid om in te stappen in een samenaankoop sociaal secretariaat bij Partena.

Uitbouwer van netwerken Formaat gelooft sterk in netwerken. Hoe groot of klein die ook mogen zijn. In 2016 organiseerden we het congres ‘Later als ik jong ben’, waar meer dan 200 jeugdwerkers met elkaar konden praten en dromen over de toekomst van het jeugdwerk. Maar ook voorzitters uit jeugdhuizen kwamen tijdens de Voorzitters.net het voorbije jaar meermaals bij elkaar om expertise uit te wisselen en elkaars jeugdhuizen beter te leren kennen.

19

Goeie ideeën kun je uit je duim zuigen, of je pikt ze van een ander. Inspiratie opdoen heet dat laatste iets subtieler. Midden januari deden vijftien projectmedewerkers uit elf Vlaamse jeugdhuizen subtiel inspiratie op in Brussel en Luik. Ook op de trein: vijf beroepskrachten uit jeugdhuizen van over de taalgrens.

Tekst: Tim Bryon Deze jeugdhuizen waren mee: Jakkedoe (Desselgem), OHK (Oostende), SOJO (Kessel-Lo), Ahoy (Wijnegem), Alfa (Brakel), De Route (Eeklo), Govio (Kalmthout), De Bogaard (Geel), Comma (Brugge), JHOB (Brussel), ’t Kasseiken (Wachtebeke), MJ Le Grenier (Stavelot), MJ (Hannut), MJ Carpe Diem (Comines), MJ Les Récollets (Verviers).

What’s going on in Wallifornia?

“Welcome to Wallifornia!”, zo werden we begroet. Palmbomen hebben we er niet gevonden en de temperatuur lag rond het vriespunt, maar we lieten het niet aan ons hart komen. Na zeventien bezoeken aan projecten en organisaties, heel wat uitwisseling over de aanpak in Vlaamse en Waalse jeugdhuizen én een goeie apéro hadden we het allemaal goed warm.

Dit stond op de agenda Maandag, Brussel • De Branding, Jette • Centrum West -D’Broej, Molenbeek • Allee Du Kaai / Toestand, Molenbeek • Vieweyde (Toestand & JHOB), Anderlecht • Cirqu’conflex, Anderlecht Dinsdag: Luik • La Forge Coworking • Wattitude • Comptoir Des Ressources Creatives Des Arts • Dynamo Coop • Espace 7 • Spray Can’ Art • La Zone • Workshop: methodiek ondernemerschap – techniques pour travailler sur l’entreprenariat Woensdag, Luik • Maison De Jeunes Le Grenier, Stavelot • Maison De Jeunes Thièr-à-Liege • MJ Music • Maison La Bicoque • MJ Vertes • Closing workshop: oogst / récolte / harvest

Welkom in Wallifornia

Wallifornia!

Wat is Young And Driven?

Young And Driven is de naam voor de jaarlijkse studiereis voor projectmedewerkers ondernemerschap en artistieke expressie uit jeugdhuizen in Vlaanderen. In 2015 trokken we naar Denemarken (Kopenhagen), in 2016 naar Nederland (Rotterdam) en we starten binnenkort met de voorbereidingen voor de studiereis in 2017. Bestemming? Die houden we nog even geheim ...

Workshop methodiek ondernemerschap en aperitief

20

Presentatie door FMJ, de Waalse jeugdhuisfederatie

Street art expo bezoeken bij Spray Can Art in Luik

Aan de zelfgemaakte skatebowl van Toestand-Allee Du Kaai in Brussel

Onderweg naar een afgelegen jeugdhuis in Stavelot bij -12 graden

die rond ecologie werken (MJ Vertes), daar zit echt toekomstmuziek in voor jeugdhuizen in Vlaanderen. En niet alleen op ons eiland, ze nodigden ons al uit om samen te werken!”

Simen, Jakkedoe, Desselgem

Binnenstappen in MJ Stavelot

“Wat mij vooral opviel was dat zoveel initiatiefnemers echte doeners zijn. Ze slagen erin om op korte tijd echt straffe dingen te bereiken. Ze twijfelen niet, maar gaan ervoor en krijgen zo nog veel meer gedaan. Ik zag ook dat samenwerken met partners niet op zich staat maar ook het programma van het jeugdhuis kan dienen. Die twee moeten niet naast elkaar staan maar moeten elkaar eigenlijk versterken!”

Ricky, Alfa, Brakel

Closing workshop. Wat hebben we geleerd?

Wat onthouden beroepskrachten na drie dagen Brussel en Luik?

Gilles, De Route, Eeklo “Ik wil meer artistieke ruimtes creëren, op verschillende manieren: mobiel, in en rond het jeugdhuis …

We hebben heel wat onderbenutte ruimtes in ons jeugdhuis die we kunnen activeren en beter gebruiken.”

Floriaan, OHK, Oostende “We moeten niet altijd alles zelf willen doen en organiseren! Er zijn heel wat andere organisaties, mogelijke partners, op zoek gaan naar ruimte om dingen in te doen. Die partners kunnen mee het aanbod/programma van het jeugdhuis maken.”

“Het spandoek in La Zone maakte een grote indruk op mij: “Racisme, sexisme, homophobie, islamophobie, antisémitisme et autres cochonneries… loin d’ici! La Zone est antifa”. Ik denk dat jeugdhuizen in Vlaanderen ook een duidelijker standpunt mogen innemen. Is actief vechten tegen racisme niet beter dan het passief “afkeuren” maar er eigenlijk niets tegen doen? Misschien is dat laatste te neutraal en is neutraal gelijk aan het tolereren? Dit wil ik ook meenemen naar mijn jeugdhuis. Onze missie is wel ‘open voor iedereen’ maar in de praktijk kan er nog veel gebeuren om dit écht te laten leven en te communiceren aan alle bezoekers.”

Tuur, Jakkedoe, Desselgem “De missie en DIY-mentaliteit van La Zone vond ik fantastisch. Daar kunnen wij nog wat van leren.

Sean, Govio, Kalmthout “De naturel, de passie en het ondernemerschap bij enkele initiatiefnemers die we de afgelopen dagen gezien hebben vond ik erg inspirerend en dat zal me nog lang bijblijven. Beroepskrachten moeten ook blijven experimenteren en nieuwe dingen proberen met de jongeren in hun jeugdhuis. We moeten durven leren uit trial and error.”

Closing workshop. Opperste concentratie.

Over het algemeen zagen we veel ambitie en durf om dingen te proberen. De durf om de comfortzone te verlaten is iets wat ik zeker onthoud.”

Tom, Jeugdhuis 2050, Antwerpen “Ik onthoud dat sociale, artistieke projecten in jeugdhuizen echt wel centraal in de werking mogen staan. In mijn jeugdhuis wil ik de oefening maken hoe projecten ook een deel van de werking kunnen worden. Ook het gebruik van openbare en ‘verborgen’ ruimtes vond ik interessant, dat jeugdhuizen daar een plek in opeisen.”

Soetkin, OHK, Oostende “Ik zie nu veel meer kansen in mijn eigen job, enkele regels in mijn jeugdhuis wil ik in vraag stellen, onze ruimte kan beter gebruikt worden, we kunnen beter samenwerken met partners …

Ook op mijn to-do lijst: missie en visie onder de loep nemen, updaten en verduidelijken: iedereen in en rond het jeugdhuis moet weten waarvoor wij staan!”

Charlotte, MJ Hannut, Hannut “Indrukwekkend dat er in Vlaanderen veel meer jeugdhuizen zijn maar veel minder beroepskrachten, de drive van de vrijwilligers in Vlaanderen is echt super. Ik werd verrast door de diversiteit van alle projecten en alle mogelijke manieren om met jongeren te werken. En niet alleen met jongeren maar ook met andere leeftijdsgroepen. Dat wil ik ook in mijn organisatie vertellen. Ook op niveau van ondernemerschap kunnen wij nog veel meer doen om met jongeren aan de slag te gaan.”

Arno, Stavelot “De visie van de Vlaamse jeugdhuizen op ondernemerschap is echt relevant en interessant.

In La Zone in Luik vond ik het super hoe ze hun waarden uitdragen en duidelijk maken naar al hun bezoekers toe. Een uitdaging voor mij is dat alle organisaties die we gezien hebben heel goed nadenken over hun missie en hun projecten. Dat moeten wij ook meer doen: vertrekken vanuit een missie.”

Lieven, Ahoy, Wijnegem “Hoe sommige initiatieven maximaal gebruik maken van alle ruimte in en rond hun gebouw is inspirerend. We vergeten soms dat we onze relatie met stadsdiensten in vraag mogen stellen en best wel de mogelijkheden mogen ‘pushen’… we moeten niet te braaf zijn. Het idee van het samenwerkingsproject van enkele jeugdhuizen

Skatehal en cinébus van Toestand-Allee Du Kaai BXL

Racisme, sexisme en alle andere varkensstreken … Lion d’ici! La Zone (Luik) est ANTIFA

21

Hoeveel liefde is er in het jeugdhuis? Nooit hadden we durven hopen zoveel reactie op deze vraag te ontvangen. Liefde tussen koppels, broers en zussen, bestuursleden … Jeugdhuizen lopen over van liefde!

Sammy en Kenneth De Route (Eeklo) s Forever Relatie: Best Friend sse meenschappelijke intere “Het jeugdhuis was de ge die ons samenbracht.”

on De Moane (Zonnebeke) Ines en Sim Relatie: Broer en zus “We hadden een beetje een haat-liefde relatie. Het jeugdhuis zorgde ervoor dat ik werd betrokken bij hij zijn leefwereld en zo appreciatie kreeg voor waar r-zus broe mee bezig was. Het jeugdhuis heeft onze band versterkt!”

Ten Goudberge Jasper en Liese Relatie: Koppel “We leerden elkaar kennen tijdens de verbouwin gen van het jeugdhuis. Sindsdien bouwen we aan het jeugdhuis en aan onze liefde!” en Anke ) Matthias re la e ss e n (K De Priezze el/verloofd Relatie: Kopp oetingsplaats’. n soort van ‘ontm mij anders ee s ui dh ug je t s omdat ze “Voor ons is he naar het jeugdhui ke An t m ko al st Mee et veel ziet.” in het weekend ni

Loco (Sijsele) Léonie en Tom Relatie: Koppel “We bleven plakken in Loco, en ook aan elkaar <3” De Paravang (Middelkerke) en Brecht Relatie: Koppel

22 22

Maité

“De Paravang organiseerde een jeugdhuizentour en één van de stops was jeugdhuis de Prieze.

Daar leerden wij elkaar beter kennen.

Ondertussen zijn we al vier jaar een koppel en is Brecht meegesmokkeld naar de Paravang!”

De Ressort (Geraardsbergen) Alien en Axel Relatie: Koppel “Wij zijn echt een topteam in het jeugdhuis! Axel ontwerpt veel van onze affiches en Alien is de pr-verantwoord elijke.

Ook naast het jeugdhuis zijn wij twee sloebers die héél véél om elkaar geven.”

Tap (Kuurne) Lisa , Nina en Kyra Relatie: Zussen “Een thuis is waar je je vri en en je familie als vrienden. den als familie beschouwt Je thuis voor ons. Een warm ugdhuis Tap is een tweede nest op locatie.”

Het andere geslacht (Lichtervelde) Lieselotte en Emile Relatie: Koppel en “We leerden elkaar kennen in het jeugdhuis. Sam ook dan huis jeugd het is met onze vriendenkring onze tweede thuis.”

’t Verzet (Knokke-Heist) Shania en Benny Relatie: Koppel “Single vertrokken naar ’t Verzet en met een soulmate thuisgekomen!”

Tuitvlugt Ianka en Gregory Relatie: Koppel “Onze gezamenlijke liefde vo heeft ons ook van elkaar or het jeugdhuis laten houden.”

Den Bascuul (Emma) Ten Goudberge (Ward) Relatie: Koppel kennen.

“Zonder het jeugdhuis hadden we elkaar niet leren t bij rach epsk bero En door het jeugdhuis werkt Ward nu als aat.”

JOC Ieper en deed Emma stage bij Form Opsenter (Sint-Laureins) Ineke & Rob bert Relatie: Koppel “Eerst was er vriendschap, daarna het medewerk ersweekend van het jeugdhuis en daarna liefde!”

Wouter hout) Marlies en or (T ur do ba ou Tr De Relatie: Koppel dankzij van elkaar leren kennen n nte ka re de an en bb he â&#x20AC;&#x153;We het jeugdhuis!â&#x20AC;?

Kroenkel (Nijlen) Charlotte en Mat hias Relatie: Koppel â&#x20AC;&#x153;Liefde is ... een toekomst vinden in het jeugdhuis! â&#x20AC;?

De Tunne (Izegem) Bert en Esther Relatie: Koppel â&#x20AC;&#x153;De liefde voor ons jeugdhuis is groot, maar de liefde tussen ons is groter!â&#x20AC;?

Den Teirlink (Moors le Alexander en Delphi de) Relatie: Getrouwd ne â&#x20AC;&#x153;Getrouwd en in het jeugd huis? Het kan!â&#x20AC;?

Tonzent (Sterrebeek) Laura en Das Relatie: Liefde voor elkaar en het gebouw â&#x20AC;&#x153;Als het voorbestemd is, zal het er ooit wel eens van komen. Zelfs na acht maanden onschuldig geflirt in je geliefde jeugdhuis.â&#x20AC;?

Tonzent (Sterrebee k) HĂŠlène en Wou Relatie: Liefde voor te elkaar en het gebouw r â&#x20AC;&#x153;Als je de liefde van je lev en in tussentijd pik je ieman tegenkomt weet je het meteen, d op in je favoriete jeugd huis đ&#x;&#x2DC;&#x2030;!â&#x20AC;?

Tonzent (Sterr Relatie: Kopp ebeek) Evelyne en Lu kas el â&#x20AC;&#x153;We leerden elka ar al zeven jaar sam kennen in het jeugdhuis en zijn inm en. Beter bekend als â&#x20AC;&#x2DC;De Bolliesâ&#x20AC;&#x2122;.â&#x20AC;? iddels

Lavado (Wilsele) Relatie: Liefde voor elkaar en het gebouw tijgt â&#x20AC;&#x153;De liefde van de leden voor ons jeugdhuis overs de n tege ri janua in ging zelfs een sloop. Lavado !â&#x20AC;? vlakte, maar een nieuw onderkomen is in de maak

â&#x20AC;&#x2122;t Arsenaal (Marke) Kevin & Marjole in Relatie: Liefde voor elkaar en het gebouw â&#x20AC;&#x153;Door allebei vrijwilliger te zijn was er geen openingszin nodig, de vonk sloeg meteen over!â&#x20AC;?

n Claudia en Sebastie The Pitâ&#x20AC;&#x2122;s (Kortrijk) kaar en het gebouw el Relatie: Liefde voor ur onze relatie als het bestu â&#x20AC;&#x153;De ultieme test: zowel nd!â&#x20AC;? houden na vier jaar nog sta

iĂŤl Tonzent (Sterrebeek) Eline en Dan ouw geb het en ar Relatie: Liefde voor elka â&#x20AC;&#x153;Het leven in een jeugdhuis draait om vriendschap, genegenheid en vertrouwen; dit zijn eveneens de en.â&#x20AC;? basiselementen om een liefdevolle relatie op te bouw

Tijl (Diest) Nissime en Niels Relatie: Koppel â&#x20AC;&#x153;Nissime en ik kwamen al jaren wekelijks in het jeugdhuis. En toch hadden we elk aar nog nooit ontmoet. We ontmoetten elkaar voor het eerst op Pukkelpop door gemeenschappelij ke vrienden uit het jeugdhuis. Daarna zagen we elkaar wĂŠl staan in Tijl!â&#x20AC;? â&#x20AC;&#x2122;t Excuus (Ko rt Relatie: Kopp enberg) Brando en L ara el â&#x20AC;&#x153;Onze eerste date , hebben het allem eerste kus, eerste ruzie ... we aal meegemaakt in het jeugdhuis. â&#x20AC;?

â&#x20AC;&#x2122;t Excuus (Kortenberg) Arno en Karen Relatie: Koppel â&#x20AC;&#x153;Verliefd worden op elkaar met een foute schijf op de achtergrond en een pint in de han d, dat is het jeugdhuis!â&#x20AC;? â&#x20AC;&#x2122;t Stoveke (B e Relatie: Kopp igem) Sarina en Wim el â&#x20AC;&#x153;In eerste instan tie leuk of interessan vond ik hem alles behalve t. Tot die bewuste avond â&#x20AC;Śâ&#x20AC;?

Jeugdclub Beverlo Jopp Relatie: Liefde voor elkaa e en Rebecca r en het gebouw â&#x20AC;&#x153;Dankzij Joppe heb ik mijn thuis gevonden in ons jeugdhuis. Hij zat al in het bestuu r en ook. Dit samen doen heeft onze ban ik sinds dit jaar d versterkt!â&#x20AC;?

23

UNDER THE RADAR 24-26 MAART 2017

WONDERLAND • CREATIE • INTERNE JEUGDHUISWERKING

MERKENVELD – LOPPEM FORMAAT.BE

Gedrukt op gerecycleerd papier Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap

LICHT & GELUID • JEUGD IN JE HUIS •DIY

V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Tom Willox – De Wittestraat 2, 2600 Berchem

PARTICIPATIE • MUZIKAAL TALENT • DJ BATTLES UITWISSELING • SPROOKJESBOS • AFTERMOVIE