ForFarmer België Voertaal Ruwvoer nr.1 2019

UITGAVE VAN FORFARMERS BELGIE

VOER

TAAL

RUWVOER

NR 1 2019

Ruw eiwit is niet gelijk aan juiste eiwitkwaliteit

2

Op bezoek bij de familie Hillewaere-Verhaeghe

4

”Meer opbrengst met efficiënte bemesting” Beter kuilvoer met SiloSolve®FC

6

2

Inhoud

Voorwoord

02 Voorwoord 03 Ruw eiwit is niet hetzelfde als de juiste eiwitkwaliteit 04 Op bezoek bij de familie Hillewaere-Verhaeghe

Focus op ruwvoerteelt “Het voorjaar en de zomer van 2018 zullen de geschiedenis ingaan als

06 SiloSolve®FC: koeler, smakelijker en beter kuilvoer

extreem droog en warm. De nadelen

08 10% meer opbrengst met gedeelde bemesting van maïs

hoeveelheden en -kwaliteit sterk

het algemeen een prima voederwaarde.

Sy Skandik vroege maïs met top resultaat

Colofon Voertaal Ruwvoer is een uitgave van ForFarmers.

Voor meer informatie kan je terecht bij ForFarmers: +32 (0)51 33 57 60. Overname van de artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.

Kijk voor meer informatie op www.forfarmers.be In ons privacy statement op www.forfarmers.be staat hoe ForFarmers omgaat met uw persoonsgegevens.

Wenst u geen (marketing)communicatie van ForFarmers meer te ontvangen, dan kunt u dit aangeven via www.forfarmers.be/mijn-gegevens Gedrukt op milieuvriendelijk papier.

van de droogte en hitte zullen u echter langer bijblijven, want op veel rundveebedrijven staan de ruwvoeronder druk.

De eerste snede van 2018 heeft over De eiwitwaardes van deze eerste sneden variëren vooral in functie van bemestingstijdstip en type meststof.

laten ook boer en loonwerker aan het

Hier valt wel op dat gebruikers van

woord over hun ervaringen met de

Novurea meststoffen gemiddeld gezien

kuilverbeteraar SiloSolve®FC. Verder

hogere eiwitwaardes hebben dan bij

in deze editie vertellen we u meer over

traditionele meststoffen. Hiernaast kan

een efficiëntere maïsbemesting en

u lezen dat ruw eiwit niet hetzelfde is

kan u kennismaken met onze topper

als de juiste eiwitkwaliteit.

uit ons gamma maïszaden.

De kwaliteit en de opbrengst van de

Ik vind het mooi dat ik me elke dag

tweede snede en de zomerkuilen

met ruwvoer mag bezighouden om uw

daarentegen vallen niet mee.

ruwvoerkwaliteit en -opbrengst te

Ook in de maïsteelt heeft de droogte

verbeteren. Samen werken we aan het

zich goed laten voelen. Begin augustus

belangrijkste doel: meer melk of vlees

is er op meerdere plaatsen verdroogde

uit ruwvoer! Ik wens u een fantastisch

maïs gehakseld omdat er zich geen of

ruwvoerjaar 2019 toe en heet ik u van

nauwelijks kolven hebben gevormd. In

harte welkom op onze stand op

deze kuilen zit dan ook weinig zetmeel.

Agriflanders!

Met de aangescherpte mestwetgeving

Hans Augustyns

en de druk om steeds duurzamer en

Specialist ruwvoer

efficiënter te werken, is het ruwvoermanagement nóg belangrijker en complexer geworden. In dit nummer leest u hoe de familie HillewaereVerhaeghe efficiënt ruwvoer teelt. We

3

Advies

Ruw eiwit is niet hetzelfde als de juiste eiwitkwaliteit 2018 was een bijzonder jaar. Januari,

hoeveelheid nitraat te maken die de plant

Het is bekend dat zwavel een positief effect

februari en maart waren gemiddeld

op dat moment kan gebruiken. Als we in de

heeft op de opbrengst, maar het is dus ook

genomen koud en nat. Drijfmest en

bodem echter een grote hoeveelheid nitraat

positief voor de eiwitkwaliteit. Een groter

kunstmest kwamen daardoor later op het

vanuit kunstmest neerleggen en we krijgen

effect op de eiwitopbrengst en met name

land. In april ontplofte de natuur. 19 april

veel bladverdamping door de hogere

eiwitkwaliteit wordt echter bepaald door de

2018 staat te boek als de dag met de hoogste

temperaturen, dan dwingen we de plant tot

stikstofvorm, zo blijkt uit onderstaande

temperatuur ooit gemeten. Het gras schoot

een grotere opname van nitraat. Het blijkt

cijfers.

de grond uit. Eurofins communiceerde

dat dit tot een verhoging van de hoeveelheid

vervolgens dat de ruw eiwitgehaltes van de

niet-eiwit-stikstof (NPN) kan leiden. De

De DVE/OEB-verhouding wordt steeds

eerste snede wel hoog konden zijn maar dat

natuur laat zich niet dwingen maar we

belangrijker als het gaat om het benutten

de eiwitkwaliteit veelal tegenviel. Hoe kan u

hebben wel de keuze omtrent welke

van eigen geteeld eiwit. Hoe hoger de DVE/

daar als veehouder op anticiperen?

stikstofvorm uit kunstmest we gebruiken

OEB, des te minder eiwitcorrectie er

om te bemesten.

aangevoerd moet worden.

Een hoog ruw eiwitgehalte klinkt namelijk mooi maar wat kunnen uw koeien ermee?

Het gevormde ruw eiwit bestond in het voorjaar van 2018 voor een groot deel uit zogenaamde ‘NPN-verbindingen’, nieteiwit-stikstofverbindingen. Dit is geen werkelijk eiwit waar de koe alles mee kan.

Het vertaalt zich op de voederwaardeanalyses grotendeels in een verhoogd OEB en nitraat. In de natuurlijke stikstofkringloop probeert de natuur precies de

Kenmerken

KAS

KAS Zwavel

Novurea+S

Ruw Eiwit/kg ds

178

179

170

Ruw Eiwit opbrengst per ha (index)

1

1,03

1,07

DVE/kg ds

91

91

89

OEB/kg ds

21

16

12

DVE/OEB verhouding

4,33

5,69

7,42

N-vormen en eiwitsamenstelling: 2010 t/m 2016 , 500 wegingen en 316 voederwaardeanalyses

4 vragen goed? Dan maak je kans op één van de 5 gratis BigBags Novurea! [tip]: Bezoek www.forfarmers.be/novurea voor antwoorden op deze vragen.

1)

Hoeveel zwavel bevat Novurea Max?

12%

18%

5%

2)

Hoeveel kali bevat Novurea Kali?

36%

8%

23%

3)

Welk stikstofverlies wordt er beperkt door een ureaseremmer?

UITSPOELING

VERVLUCHTIGING

4)

Hoeveel deelnemingsformulieren van deze Novureawedstrijd zullen wij tijdens de beurs Agriflanders (van 10 t.e.m. 13 jan 2019) ontvangen?

Naam :

Telefoon :

Adres :

E-mail:

Postcode en woonplaats : Soort Bedrijf:

Melkvee

Vleesvee

Geiten

(*) De 5 deelnemers die alle antwoorden goed beantwoorden en het antwoord op de schiftingsvraag het best benaderen, krijgen een gratis BigBag. De winnaars worden per e-mail verwittigd.

Geef deze coupon volledig ingevuld af op de stand van ForFarmers op Agriflanders (Hal 1 - 1371) en maak kans op een BigBag Novurea(*). Succes!

Varkens

Pluimvee

✃

✃

Bezoek ForFarmers op Agriflanders 2019 en maak kans op gratis Novurea!

4

Reportage

familie Hillewaere - Verhaeghe

“Meer opbrengst met efficiënte bemesting” In het West-Vlaamse Wingene ligt het

hebben ze zich het concept hoevetoerisme

nutriënten een grote uitdaging vormt.

gemengd bedrijf van de familie

volledig eigen gemaakt met twee

Daarom vinden Renaat en Petra het

Hillewaere-Verhaeghe. Renaat en Petra

vakantiewoningen: 1 naast het bedrijf in

belangrijk om efficiënt met meststoffen

vinden het heel belangrijk om zo efficiënt

Wingene en 1 naast het akkerbouwbedrijf

om te gaan. Ze gebruiken drijfmest als

mogelijk om te gaan met meststoffen.

in Slijpe.

basis om die maximale opbrengst uit

Met behulp van het bemestingsplan van

eigen grond te behalen. Renaat geeft dan

de ForFarmers ruwvoerspecialist

Drijfmest als basis voor maximale

ook een flinke voorjaarsgift van 30 kuub

behalen ze dan ook meer opbrengst per

opbrengst van eigen grond

zeugen- of runderdrijfmest omdat de

hectare.

De bedrijfsdoelstelling op ‘Het Verloren

drijfmest een lange nawerking heeft. “De

Goed’ is tweezijdig: veel melk uit de

eerste drijfmest gaat bij ons het land op

Bedrijfsgeschiedenis

potstal en maximale opbrengst van eigen

als de bodemtemperatuur zo rond de 7

Renaat en Petra namen in 2006 het

grond. Dit vertaalt zich in zo weinig

graden is. Op dat moment is er activiteit in

gemengd bedrijf ‘Het Verloren Goed’ over

mogelijk aankoop van ruwvoer en een

de bodem en in het gras. Dat kan op 15

van Petra’s ouders. Vandaag houden ze er

jaarlijkse verkoop van meerdere vaarzen

februari zijn, maar ook een week later.

90 melkkoeien in een potstal en 230

met hoge producties. Dit is echter niet zo

Het zijn namelijk de bodem en de

zeugen, biggen en vleesvarkens. Op het

evident doordat de grond op het bedrijf in

draagkracht van de bodem die

akkerland telen ze maïs, wintertarwe,

Wingene varieert van lichte tot droogte-

doorslaggevend zijn, niet de datum,”

suikerbieten en graszaad. Daarnaast

gevoelige zandgrond en uitspoeling van

zegt Renaat.

Omdat de huiskavel van het bedrijf in

Novurea+S bij de eerste grassnede. “Ik

De focus op efficiëntie beperkt zich bij

Wingene beperkt is in hectares,

zie het als een verzekeringspremie.

Renaat en Petra echter niet tot bodem en

verbouwen Renaat en Petra de maïs altijd

Hetzelfde geldt voor zwavel.” De tweede

bemesting. Om broei en ruwvoerverliezen

op dezelfde percelen. Maar maïs is geen

en derde sneden krijgen, naast drijfmest,

te beperken, paste Renaat in 2018 voor

gemakkelijk gewas, zeker als je kijkt naar

urean of KAS waardoor de veehouder het

het eerst de kuilverbeteraar SiloSolve®FC

de nitraatuitspoeling. “Ieder jaar hebben

ganse jaar door verschillende mest-

toe in zijn eerste snede. Met het oog op

we in oktober een piek in uitspoeling.

stoffen gebruikt. Op hun akkerbouw-

voersnelheid zijn die kuilen maximaal 1,8

Doordat we continu maïs telen en een

bedrijf in Slijpe strooien ze dan weer

meter hoog. Hij paste SiloSolve®FC ook

grassnede vooraf nemen, staat het

Novurea+S als eerste gift bij de

toe in de bovenste laag boven de muren

organische stofgehalte onder druk. Als we

wintertarwe en de graszaadteelt.

van de maïskuil.

houden we dit gehalte op niveau. Daarom

De ruwvoerspecialist van ForFarmers

Toekomstplannen: nadruk op efficiëntie

maken we op droogtegevoelige percelen

bepaalt samen met Renaat welke

De komende jaren willen Renaat en Petra

ook gebruik van effluent als kalibe-

drijfmest en meststof op welk tijdstip het

gewoon blijven verder doen zoals ze bezig

mesting.” Wat hun keuze voor maïsras

meest efficiënt zijn. Dit gebeurt op basis

zijn. “Onze focus ligt momenteel niet op

betreft, stelt het koppel drie zaken voorop:

van een bemestingsplan en zowel voor

uitbreiden. We hebben genoeg om

opbrengst, vroegrijpheid en builenbrand-

het melkvee- als het akkerbouwbedrijf.

handen. We willen zo efficiënt mogelijk

tolerantie. “We kozen het afgelopen jaar

“Door de inhoud en de werking van

blijven werken en alle processen blijven

voor het ras Skandik van ForFarmers en

verschillende soorten drijf- en kunstmest

verbeteren. Voorkomen van verliezen en

zijn daar heel tevreden over.”

te kennen, is het mogelijk om stikstof-

efficiënt werken, dat levert direct geld op.

drijfmest met stalmest combineren,

verliezen te beperken en meer opbrengst

En dat wordt in de toekomst nog veel

Meer opbrengst per hectare grond

te halen per hectare grond,” vertelt Hans

belangrijker.”

Om de uitspoeling van meststoffen te

Augustyns, ruwvoerspecialist bij

voorkomen, kiest Renaat al vijf jaar voor

ForFarmers.

De ruwvoerspecialist van ForFarmers beoordeelt samen met Renaat de kwaliteit van het ingekuilde gras.

5

6

Nieuw

SiloSolve®FC: koeler, smakelijker en beter kuilvoe SiloSolve®FC is een doorbraak in

Moeilijke keuzes omtrent inkuilmiddelen

voederwaarde veel beter behouden.

kuilverbetering, met 4 belangrijke

zijn verleden tijd. Met SiloSolve FC heeft

Door de smakelijkheid van het ruwvoer

voordelen voor elke veehouder.

u slechts één inkuilmiddel voor gras en

zullen de koeien die extra voederwaarde

®

maïs, inzetbaar vanaf 25 tot 55 procent

bovendien maximaal benutten voor

1. Het plezier van een kuil zonder broei

drogestof. Dat maakt ook de toepassing

melkproductie. En dat is pure winst!

Alleen al het feit dat u zich niet meer

een stuk eenvoudiger, voor uzelf en voor

zou moeten ergeren aan broei en grote

de loonwerker.

4. Koeien genieten van smakelijk en fris kuilvoer

hoeveelheden voerresten, is voldoende reden om SiloSolve®FC in te zetten. Het

3. Beter behoud van voederwaarde =

Veehouders die SiloSolve®FC in 2017

houdt uw kuilgras en maïs tot ver in het

meer melk of vlees uit eigen ruwvoer!

en 2018 hebben ingezet, zijn verrast

seizoen koel, fris en smakelijk.

U ziet het niet met het blote oog, maar

hoelang het voer fris en smakelijk blijft,

het gebeurt wel: dankzij de snelle

zelfs bij een lage voersnelheid. Geen

2. Het gemak van één middel voor gras

conservering waar SiloSolve®FC

wonder dat de koeien het graag vreten

en maïs

om bekend staat, blijft kostbare

en nauwelijks resten laten liggen.

”Het is gewoon een heel rendabele investering” Oscar en Petra Hoogenraad hebben in het Waalse Arsimont een bedrijf met 120 melkkoeien. Ze halen volgens de boekhoudkundige cijfers 5500 liter melk uit eigen ruwvoer en daar zijn ze trots op.

Oscar heeft de afgelopen 10 jaar verschillende inkuilmiddelen geprobeerd. Sinds 2016 gebruikt de melkveehouder de kuilverbeteraar SiloSolve®FC in al zijn gras- en maïskuilen. SiloSolve®FC is het enige inkuilmiddel dat van het begin tot aan het einde van de kuil voor 100 % werkt en de kuilen volledig fris houdt. Veel melk uit eigen ruwvoer is de beste manier om de kostprijs per liter melk laag te houden. Inkuilmiddel SiloSolve®FC draagt daaraan bij. “We hebben geen conserveringsverliezen, nooit last van broei en de kuil is altijd fris en smakelijk. Het is gewoon een heel

Een groot voordeel is dat je met SiloSolve®FC slechts één

rendabele investering.”

middel nodig hebt voor gras en maïs. En het werkt bij zowel

“De basis voor een goede conservering van een kuil is dat

natte als droge kuilen.

het product goed aangereden wordt, eigenlijk zo vast als

Wat Oscar betreft, kadert de keuze voor het gebruik van een

beton,” stelt Oscar. “Het toevoegen van een inkuilmiddel als

inkuilmiddel in een structurele, langetermijnvisie. “Eigenlijk

SiloSolve FC heeft dan zeker toegevoegde waarde. In onze

is het een beslissing die je al voor het groeiseizoen neemt.

ogen is het een stukje verzekering waarmee je ervoor zorgt

Je stopt als melkveehouder een enorme voederwaarde

dat de kuil goed blijft.”

in jouw kuilen, het gaat al snel om duizenden euro’s.

®

De loonwerker met wie ze altijd goede afspraken hebben,

Die voederwaarde wil je dan ook wel zo goed mogelijk

is goed uitgerust om SiloSolve FC eenvoudig toe te passen.

benutten.”

®

7

er Dirk Biermans - loonwerker

hierin een belangrijke schakel. Dirk

uit Morkhoven, gespecialiseerd

gebruikt sinds 2017 het inkuilmiddel

in ruwvoerteelt.

SiloSolve®FC van ForFarmers en heeft

“SiloSolve®FC: eenvoudig en gemakkelijk”

al zijn oogstmachines uitgerust voor het gebruik hiervan.

Naast een goed resultaat voor de veehouders, streven zowel loonwerker Biermans als ForFarmers naar gemakkelijk en eenvoudig werken. Het inkuilmiddel SiloSolve®FC is daar in de

De rol van de loonwerker wordt voor

ogen van Dirk Biermans een perfect

de veehouder steeds belangrijker. Dirk

voorbeeld van. “Met SiloSolve®FC

omstandigheid, geeft het gebruik van

Biermans uit het Kempense Morkhoven

hebben we voortaan één middel voor

SiloSolve®FC veel gebruiksgemak

heeft zich, als loonwerker, de afgelopen

gras en maïs dat doet wat het moet

en veel minder risico op fouten. Dat

jaren sterk gespecialiseerd in de

doen. In plaats van verschillende

vergroot de kans op succes en dat zien

ruwvoerteelt. Inkuilmanagement is

inkuilmiddelen voor elk gewas en elke

we terug in de kuilen van onze klanten.”

Sottiaux H&J, loonbedrijf uit Renlies

“SiloSolve®FC heeft zijn nut al bewezen voor zowel gras als maïs” Het loonbedrijf van Henri en Jérôme Sottiaux is gevestigd in Renlies, in een weidegebied in de laars van Henegouwen.

Hun werkgebied ligt in straal van 35 km rond het bedrijf en er werken 7 vaste medewerkers. Henri was de eerste loonwerker in de streek die kuilen vastreed met een bulldozer, in plaats van met een tractor. “Dat is de basis voor een goed bewaarde kuil.”

Steeds beter ruwvoer De laatste jaren investeren de veehouders meer in hun graslanden. Om daar op in te spelen, kocht loonbedrijf Sottiaux een mestinjecteur met sleepslangen en recent ook een nieuwe doorzaaimachine. De oogstmachines voor het gras werden uitgerust met een ULV-pomp om de kuilverbeteraar

streek meer geëvolueerd van hooi naar gras met betere

SiloSolve®FC optimaal toe te passen. “SiloSolve®FC heeft

kwaliteit.” vertellen Henri en Jérôme. En daar heeft de

zijn nut al bewezen, zowel voor gras als maïs. We zijn in deze

toepassing van kuilverbeteraar SiloSolve®FC zeker zijn nut!

Maïs

10 % meer opbrengst met gedeelde bemesting van maïs Maïs neemt in korte tijd veel voedings-

behandeld met een ureaseremmer,

bijvoorbeeld een ammoniakale of

stoffen op. Maar hoe krijgen we die

zoals Novurea Max (N-K-S), Novurea

nitrische stikstof, zoals KAS 27%.

precies in die tijd beschikbaar? Uit

Kali (N-K) of Novurea+S. Die blijven

Novurea spoelt niet uit en geeft ook

proeven van Groeikracht blijkt dat een

langer beschikbaar in de grond dan

geen bladverbranding.

opbrengst per hectare geeft.

Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat kali en stikstof vollevelds het meest efficiënt zijn. Het is zelfs effectiever kort voor of na het zaaien breedwerpig te strooien. Maïs heeft tijdens de zaadkieming maar weinig stikstof nodig. Een teveel aan stikstof kan

Stikstofaanbod via drijfmest + Novurea in lijn met de behoefte 240220200180160140120100806040200-

N-opname

Stikstofopname Mais kg/ha

gedeelde bemesting van maïs 10% meer

dan zelfs zoutschade aan de wortels

N-aanbod uit drijfmest N-aanbod uit Novurea

April

Mei

Juni

Juli

Augustus

September

Geleidelijke omzetting in nitraat | Ammonium is stabiel | Voldoende stikstof, aanvullen met drijfmest

van de jonge plant veroorzaken. Maïs neemt na 1 juli ongeveer 75 % van haar N-behoefte op. Meer bemesten gaat

meestal niet maar op het juiste moment

Breedwerpig

N-totaal Co(NH2)2

bemesten wel. Minder rijenbemesting

Novurea

46 46

en een uitgestelde stikstof- en kaligift

Novurea+S

38 31,4 6,6 18.75

geven een hogere efficiëntie. Gebruik

Novurea Max

23 19 4 12 23

bij voorkeur ureummeststoffen,

Novurea Kali

18

18

NH4+

SO3

P

K

36

SY Skandik, vroege maïs met topresultaat SY Skandik is een uitstekende optie

andere een super vroegrijpe kolf (meer

Resultaten SY Skandik (Jaarcijfer 2018 CSAR)

als u dit jaar inzet op vroege mais met

bestendig zetmeel) en een uitstekende

Builenbrandresistentie

8,5

zowel topresultaten in opbrengst als in

plantverteerbaarheid en -gezondheid.

VEM-opbrengst

107

voederwaarde. Afgelopen jaar scoorde

Daardoor is het ras over een langere

DS-opbrengst

106

SY Skandik met drogestof- en VEM-

periode te oogsten zonder verlies aan

VEM per kg ds

101

opbrengst het hoogst van alle rassen op

voederkwaliteit of gewasgezondheid.

Zetmeel bij 35% ds

105

de Nederlandse Rassenlijst CSAR. Eigenschappen SY Skandik:

0118BE

Het veelbelovende maïsras bleek

• Vroege kwaliteitsmaïs met een zeer

Meer info, vindt u in onze maïsfolder

daarnaast uitstekend tegen een stootje

hoge opbrengst.

2019 en op www.forfarmers.be.

te kunnen en uitzonderlijk droogte- en

• Uitstekende voederwaarde (VEM,

Voor bestellingen of meer informatie

builenbrandtolerant te zijn.

celwandverteerbaarheid en zetmeel).

kunt u terecht bij uw specialist,

SY Skandik is een betrouwbaar ras

• Goede landbouwkundige

accountmanager of dealer.

met uitstekende landbouwkundige

eigenschappen.

eigenschappen. Kenmerkend zijn onder