HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 1

Jaargang 7 Maart 2017

Straf bij verkeersmisdrijven ondermaats Maatschappelijke verantwoordelijkheid is meer dan belasting betalen

“Ontkennen van een fout is extra pijnlijk�

Hulpprogramma medische ongevallen van start

INHOUD

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 2

10

Medisch ongeval Eefjes eierstokken werden na een foute diagnose verwijderd. Ze wil erkenning voor deze fout en steun bij haar herstel.

4

COLOFON

14

Rouw na moord Rob Stoker maakte na de moord op zijn dochter gebruik van de therapie die werd ontwikkeld tijdens ons onderzoek samen met de Rijksuniversiteit Groningen.

8

Eindredactie Sandra Scherpenisse Redactie Kirsten Snel, Dusjka Stijfhoorn, Kevin Verbaas en Nicky Bredemeijer Fotografie Joshua Rood Ontwerp & realisatie Mediaresponse, Gorinchem Contact Fonds Slachtofferhulp Postbus 93166, 2509 AD Den Haag Telefoon 070 392 52 00 donateurs@fondsslachtofferhulp.nl www.fondsslachtofferhulp.nl Voor giften en donaties: Fonds Slachtofferhulp, ING Bank nr. NL60INGB0000006700, Den Haag Als donateur van het Fonds Slachtofferhulp informeren wij u graag over relevante ontwikkelingen bij Fonds Slachtofferhulp en verwante activiteiten. Als u geen prijs stelt op deze informatie kunt u dit melden via genoemde contactgegevens. Als een familielid of bekende ook donateur wil worden van het Fonds Slachtofferhulp en de nieuwsbrief wil ontvangen, dan kunt u uiteraard ook contact met ons opnemen. Deze nieuwsbrief wordt drie keer per jaar toegestuurd aan alle donateurs en relaties van het Fonds Slachtofferhulp.

2 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

Bedrijfssponsor Naarmate Dirk Lips van Libéma meer over Fonds Slachtofferhulp hoorde, wist hij: “Daar ga ik een bijdrage aan leveren.”

6

In ‘t kort In deze rubriek brengen we u kort op de hoogte van nieuws uit het werkveld en van onze donateurs.

Strafmaat verkeer Elly Winkel van de Landelijke Organisatie Verkeersslachtoffers reageert op ons onderzoek naar de straffen die na verkeersmisdrijven worden gegeven: te mild.

COLUMN

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 3

Straf bij verkeersmisdrijven ondermaats Onder invloed van alcohol en met 100 kilometer per uur over een woonerf scheuren of zonder geldig rijbewijs achter het stuur kruipen en hierbij slachtoffers maken. Dat klinkt behoorlijk roekeloos. Toch ligt dat in de rechtspraak anders. We kregen veel signalen van verkeersslachtoffers en hun nabestaanden, en vroegen daarom aan het wetenschappelijke instituut INTERVICT om onderzoek te doen. INTERVICT constateert dat slachtoffers inderdaad vinden dat er te laag gestraft wordt bij ernstige verkeersmisdrijven. En dat de wet mogelijkheden biedt om voor roekeloosheid te vonnissen, maar de rechtspraak dat in de praktijk niet doet. Dat is voor slachtoffers en nabestaanden die hier direct mee te maken hebben onverteerbaar. Het raakt aan de erkenning die zij verdienen voor wat hen werd aangedaan. Dat slachtoffers teleurgesteld zijn en zich niet erkend voelen door de huidige strafmaat na een ernstig verkeersmisdrijf, bevestigt ook Elly Winkel, voorzitter van de Landelijke Organisatie Verkeersslachtoffers, in haar verhaal op pagina 8. Zij spreekt veel slachtoffers en nabestaanden die zich door de opgelegde straf niet gehoord voelen en hierdoor geen vertrouwen meer hebben in ons rechtssysteem.

Toch gloort er hoop aan de horizon. Toen wij eind januari de media zochten met de resultaten van het onderzoek, en onze aanbevelingen voor wetsverbeteringen, vonden we herkenning bij de rechterlijke macht en gehoor in de politiek. Er zijn Kamervragen gesteld en de minister heeft de Kamer toegezegd om zo snel mogelijk met een wetswijziging te komen, waarmee hoger straffen mogelijk wordt gemaakt. Zo kan beter tegemoet gekomen worden aan het rechtsgevoel en de wens van de samenleving om verkeersmisdrijven te voorkomen, ĂŠn wordt meer recht gedaan aan het veroorzaakte leed. Laat dat nu precies hetgeen zijn waar het Fonds Slachtofferhulp zich voor inzet. Ik houd u graag op de hoogte over het vervolg!

Ineke Sybesma Directeur Fonds Slachtofferhulp

3

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 4

SPONSORING Het werk van het Fonds Slachtofferhulp is mede mogelijk dankzij een groot aantal sponsoren, particuliere donateurs en partners. Eén van onze sponsoren is Libéma. Het leisureconcern ontvangt jaarlijks ruim vijf miljoen gasten in attractieparken, vakantieparken en bij beurzen en evenementen. HulpPost ging op bezoek bij directeur Dirk Lips. Vanuit het nog door Anton Pieck ontworpen hoofdkantoor, licht hij toe waarom hij ons steunt: “Jullie werk vind ik bijzonder en vooral heel positief. Het helpt mensen weer te herstellen. Naarmate ik meer over het Fonds Slachtofferhulp hoorde, wist ik, dáár ga ik een bijdrage aan leveren.” Lips steekt van wal: “Het zal je maar gebeuren, dat je wordt verkracht, wordt overvallen of betrokken bent bij een verkeersongeluk. Ik heb het zelf van dichtbijmeegemaakt. Mijn zoon was een aantal jaar geleden betrokken bij een auto-ongeluk. Ik werd gebeld en ben er meteen heen gereden. Toen ik aan een brandweerman vroeg waar ik hem kon vinden, wees hij naar een zwart scherm, ‘ga daar maar achter kijken’. Dan wordt je wereldje opeens heel klein. Gelukkig viel het voor mijn zoon uiteindelijk mee, hij heeft er niets aan overgehouden. Dat gold helaas niet voor alle inzittenden. Op zo’n moment vind ik het belangrijk dat er slachtofferhulp is.” Psychische bijstand “Wat mij opvalt, is dat in ons land miljarden worden besteed aan lichamelijke zorg, maar dat er tegelijkertijd nog vaak voorbij wordt gegaan aan de psychologische gevolgen van slachtofferschap. Lichamelijke schade herstelt zich over het algemeen na verloop van tijd, maar die psychische gevolgen kunnen veel langer doorwerken als ze niet goed worden behandeld. Ik vind het heel goed dat het Fonds Slachtofferhulp daar aandacht voor heeft.” Geen woorden maar daden Libéma steunt het Fonds Slachtofferhulp jaarlijks met een financiële bijdrage, en sponsort daarnaast ook in natura. Regelmatig mogen slachtoffers die iets verschrikkelijks hebben meegemaakt gratis vertoeven in één van de vakantieparken om op adem te komen. “Natuurlijk zorgen we dat we keurig netjes de afgesproken sponsorbedragen overmaken. Maar tegelijkertijd is het zo dat slachtoffer-

4 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

schap niet volgens planning gebeurt. Daarom hebben we afgesproken, als er vandaag iets gebeurt, en ik kan iets voor jullie doen: bel me en we gaan we het regelen”, zegt Lips terwijl hij met z’n vuist op tafel slaat. Dat het geen woorden maar daden zijn, bleek al eerder. Zo verbleef afgelopen zomer een gezin een week lang in Safaripark Beekse Bergen. Na een brand waren zij huis en haard kwijt, de moeder van het gezin overleed en de kinderen hebben blijvende brandwonden. In Safaripark Beekse Bergen konden ze weer een weekje kind zijn. Niets was te dol voor de organisatie, alles mocht en werd mogelijk gemaakt, zodat ondanks de speciale beschermende pakken die de kinderen droegen, ze toch zo veel mogelijk van het park konden genieten. “Als er zo’n zaak binnenkomt, dan stellen wij geen vragen, we gaan het gewoon doen. Zo werkt het toch ook als je op straat een gewonde ziet liggen, dan ga je toch ook niet eerst allemaal vragen stellen?” Slachtofferzorg maatschappelijke verantwoordelijkheid “Eigenlijk vind ik dat de slachtofferzorg in zijn totaliteit een maatschappelijke verantwoordelijkheid is, maar op dit moment is het zo dat dit van overheidswege niet altijd goed is geregeld. Ik vind daarom dat ik er zelf een bijdrage aan moet leveren. Wij zijn onderdeel van de samenleving en daar moeten we ons ook naar gedragen. Je maatschappelijke verantwoordelijkheid gaat verder dan het invullen van je belastingformulier.”

Dam tot Dam-loop. Desgevraagd vertelt Lips dat hij weliswaar zelf eerder een wielrenner is dan een loper, maar dat hij in het verleden fiets- en looptrainingen heeft gegeven. De motivator in hem komt naar boven wanneer hij bezweert dat iedereen kan hardlopen. Het gaat niet om de tijd die je nodig hebt om te finishen, het begint met de eerste stap. En daar ziet Lips een belangrijke parallel met slachtofferschap: “Jullie organisatie kan mensen écht helpen. Maar dan moet je wel die eerste stap durven zetten, en om hulp vragen. Niemand wil voor zichzelf erkennen dat ‘ie in de knoop zit. Je bent dus ontzettend moedig als je dat wel doet, als je de gang maakt naar een slachtofferhulpverlener. Dan ligt de weg naar herstel open. En eerlijk is eerlijk, voor ik het Fonds Slachtofferhulp kende zou ik ook hebben geweigerd om hulp in te roepen. Nu zou ik dat wel doen, omdat ik weet hoe goed het kan helpen.”

Word ook sponsor Het is fantastisch om te merken dat bedrijfssponsoren, stichtingen en fondsen oog hebben voor maatschappelijke thema’s zoals veiligheid en de gevolgen van een ernstig ongeval of misdrijf voor slachtoffers. De organisaties die ons steunen, beseffen dat de hulpverlening aan slachtoffers nog niet voor iedereen voldoende is. Wilt u met uw bedrijf ook helpen het bestaande hulpaanbod uit te breiden en nieuwe innova-

De eerste stap is het belangrijkst In september loopt het Fonds Slachtofferhulp met een team van zakenrelaties de

ties te starten? Neem contact op met Kevin Verbaas, verbaas@fondsslachtofferhulp.nl, 070 3635936.

THEMA

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 5

Sponsoring in natura en met financiële bijdrage Dirk Lips, directeur Libéma

“Maatschappelijke verantwoordelijkheid gaat verder dan invullen belastingformulier” HulpPost | maart 2017 | 5

IN ’T KORT

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 6

5.000 euro voor noodhulp Met de crowdfundingactie voor ons noodhulpfonds is 5.000 euro opgehaald! Hiermee kunnen we in het eerste kwartaal van dit jaar extra slachtoffers helpen. Het gaat om mensen, die buiten hun eigen schuld slachtoffer zijn geworden, die leven aan de armoedegrens en die nu in acute financiële nood zijn. Met onze noodhulp kunnen we voorkomen dat zij in grotere financiële problemen raken en bieden we hen weer toekomstperspectief. Wij danken iedereen die meedeed aan de actie!

De Persoonlijke HulpPas: een veilig idee

Doe met uw bedrijf mee aan de Dam tot Dam-loop Op zondag 17 september vindt het grootste en meest sfeervolle hardloopevenement van Nederland plaats: de Dam tot Damloop. Fonds Slachtofferhulp staat voor de derde keer aan de start en u kunt erbij zijn! Aangemoedigd door duizenden toeschouwers en tientallen muzikale acts beleeft u de ongeëvenaarde Dam tot Dam-sfeer en rent u van Amsterdam naar Zaandam. En dat niet alleen: u zet u tegelijkertijd in voor de juiste hulp aan slachtoffers van ongevallen, misdrijven en rampen. Het Fonds Slachtofferhulp zal met zo’n 30 deelnemers aan de start verschijnen van de business-run. Wilt u ook meedoen aan de Dam tot Damloop en hiermee het Fonds Slachtofferhulp steunen? Neem dan contact op met Kevin Verbaas: verbaas@fondsslachtofferhulp.nl.

6 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

Ongelukken zijn helaas niet altijd te voorkomen, maar de schade kan beperkt blijven als er snel en adequaat hulp kan worden verleend. Het Fonds Slachtofferhulp heeft speciaal hiervoor een persoonlijke HulpPas ontwikkeld. Op de HulpPas vult u uw persoonlijke gegevens in, de pas neemt u mee wanneer u de deur uitgaat. Hulpverleners weten dan in geval van nood altijd wie u bent en het helpt hen in het ondernemen van de juiste actie. Zo weten ze direct welke medicijnen u eventueel gebruikt en wat uw medische bijzonderheden zijn. Ook kunnen ze contact opnemen met uw familie en uw huisarts. Kortom: de HulpPas is een handig kaartje dat voor u, uw familie én hulpverleners van groot belang kan zijn in geval van nood om snel de juiste hulp te kunnen bieden. Wilt u de persoonlijke HulpPas ook ontvangen? U kunt deze bij ons aanvragen met Donateurskaart 2.

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 7

Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker In deze tijd van het jaar is iedereen weer bezig met de belastingaangifte. Wist u dat u uw giften aan het Fonds Slachtofferhulp volledig kunt opgeven als aftrekpost?

Haags Ondernemersgala Fonds Slachtofferhulp is door de organisatie van het Ondernemersgala Den Haag, naast Unicef als vaste partner, gekozen als goed doel voor het gala in 2017. Hiermee komt een deel van de opbrengst van het gala, dat op 25 maart 2017 plaatsvindt in het atrium van het Haagse stadhuis, ten goede aan het Fonds Slachtofferhulp. We zullen de gift gaan besteden aan ons noodhulpfonds, en dan specifiek jonge slachtoffers in de regio Haaglanden. We verwachten zo ongeveer 100 extra kinderen te kunnen helpen.

Doet u mee aan ons donateursonderzoek? We vinden het belangrijk om degenen die ons werk mogelijk maken, beter te leren kennen. Daarom hebben we bij deze HulpPost een korte vragenlijst toegevoegd. Hierin vragen we u onder andere welke aspecten van ons werk u het meest belangrijk vindt, maar ook of u zelf te maken heeft gehad met slachtofferschap. We zouden het zeer waarderen wanneer u de lijst invult en retourneert in de bijgesloten antwoordenvelop. Alvast hartelijk dank.

Rectificatie

Als u het Fonds Slachtofferhulp voor minimaal vijf jaar achtereen wilt steunen met een vast bedrag per jaar, mag u het totale bedrag jaarlijks in uw belastbaar inkomen verrekenen. Uw donatie aan het Fonds Slachtofferhulp is daarmee volledig fiscaal aftrekbaar. Op deze manier kunt u tot wel de helft van uw donatie van de Belastingdienst terugkrijgen. Dit is ongeacht de hoogte van uw donatie en de wijze waarop u ons steunt. De enige voorwaarde van de Belastingdienst is dat het is vastgelegd in een ‘Periodieke Schenkingsovereenkomst’. En dat is heel eenvoudig. Dit is een formulier waarop alle gegevens van het Fonds Slachtofferhulp alvast zijn ingevuld. U kunt hierop aangeven met welk bedrag u ons per jaar wilt steunen. Ook is het mogelijk uw lopende automatische incasso onder te brengen in zo’n overeenkomst. U stuurt uw ondertekende formulier terug naar het Fonds Slachtofferhulp en wij regelen de rest. Wij nemen eerst contact met u op om uw wensen te vernemen omtrent het overmaken of incasseren van uw gift en de spreiding hiervan. Vervolgens ontvangt u van ons uw schenkingsovereenkomst, met een transactienummer wat u kunt gebruiken voor uw belastingopgave. Ook uw giften aan Fonds Slachtofferhulp aftrekken van de belasting? Vraag met Donateurskaart nr. 3. het formulier Periodieke Schenkingsovereenkomst aan.

Per abuis hebben 2.000 van onze trouwe donateurs eind januari een brief gekregen waarin wij hen vroegen om ons structureel te steunen terwijl ze dit al deden. Onze excuses hiervoor. De brief die we naar onze structurele donateurs hebben gestuurd en die ook deze groep had moeten ontvangen, ging over onze speerpunten voor 2017. Het komende jaar geven wij extra aandacht aan slachtoffers van medische ongevallen, verkeersongevallen en seksueel geweld. Speciaal voor hen gaan we ons inzetten op het gebied van financiering, belangenbehartiging, hulpverlening en innovatie.

HulpPost | maart 2017 | 7

THEMA

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 8

“Hufterig rijgedrag wordt vaak onvoldoende gecorrigeerd en veroordeeld” Elly Winkel, voorzitter Landelijke Organisatie Verkeersslachtoffers

Roekeloos rijden zwaarder bestraffen

In 2012 verloor Elly Winkel haar zoon Fred bij een ernstig verkeersmisdrijf. Fred werd op 43-jarige leeftijd op een zebra geschept door een automobilist toen hij wilde oversteken. De bestuurder bleek onder invloed van cannabis en reed 107 kilometer per uur waar 50 was toegestaan. Twee jaar geleden richtte Elly de Landelijke Organisatie Verkeersslachtoffers (LOV) op, waarmee ze nabestaanden en slachtoffers een helpende hand biedt en lotgenotencontact mogelijk maakt. “Ik heb mijn boosheid kunnen omzetten in iets positiefs.“ 8 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 9

STRAFMAAT BIJ VERKEERSMISDRIJVEN Ervaringsdeskundigen en professionals “De LOV brengt lotgenoten van verkeersongevallen bij elkaar, zodat ze zich gesteund voelen en aansluiting vinden bij anderen met eenzelfde soort ervaring. We werken met een team van ervaringsdeskundigen en professionals, zoals maatschappelijk werkers en juristen, die hun kennis en kunde op vrijwillige basis inzetten. Ook organiseren we jaarlijks twee bijeenkomsten en vanaf dit jaar komt daar de Herdenking Verkeersslachtoffers in Middelburg bij. We zijn daarvoor gevraagd en vinden het een eer om die dag te mogen organiseren. Voorheen werd dit door Slachtofferhulp Nederland geïnitieerd. Vanaf nu doen slachtoffers en nabestaanden dat in feite zelf en dat vind ik een mooie ontwikkeling.” Positieve draai “Het initiatief om de LOV op te richten kwam voort uit mijn eigen boosheid. Aan de buitenkant zag niemand dat aan me. Iedereen vond dat ik zo rustig bleef, maar ik was ook heel erg boos. Om wat me werd aangedaan. Daar had ik natuurlijk niet om gevraagd. Ook kwam ik er achter hoeveel ongevallen er eigenlijk gebeuren en hoeveel mensen er dus met hetzelfde soort leed rondlopen. Ik ontdekte dat er soms heel vaag wordt gestraft en er laatdunkend wordt gedacht over de positie van slachtoffers. Dat maakte mij destijds nog bozer. Ik ben psychotherapeut geweest, dus ik wist dat in die boosheid ook heel veel kracht schuilt. Dan kun je twee dingen doen: iemand een draai om zijn oren geven óf een positieve draai aan het verhaal geven, waarbij je die kracht en doorzettingsvermogen juist goed kunt gebruiken. Ik heb dat laatste gedaan en dat geeft enorm veel voldoening.” Strafmaat bij verkeersmisdrijven Dat veel slachtoffers en nabestaanden van verkeersmisdrijven teleurgesteld zijn over de strafmaat, is voor het Fonds Slachtofferhulp aanleiding geweest onderzoek te laten uitvoeren. Onlangs presenteerde onderzoekster Suzan van der Aa, verbonden aan INTERVICT (Tilburg University), de bevindingen van haar onderzoeksteam en werd het

onderzoeksrapport ‘Strafrechtelijke reactie op verkeersdelicten’ officieel overhandigd. Elly Winkel: “De uitkomsten van het rapport bevestigen het beeld dat wij al die tijd al hadden. Er wordt milder gestraft dan wettelijk mogelijk is en dat vind ik heel erg. Het geeft me altijd het gevoel dat er meer wordt gedaan voor de dader dan voor het slachtoffer. Dat hoor ik veel terug van anderen. In mijn geval hebben we het nog enigszins getroffen. Ik zag het somber in, dus was in eerste instantie blij dat de man die mijn zoon doodreed vier jaar gevangenisstraf kreeg en daarna een rijontzegging van vijf jaar. Dat gaf wel even een gevoel van gerechtigheid. Toen ik naderhand de rechtszaal uitkwam, stormde de familie van de dader op me af om te vertellen dat het allemaal leugens waren. Terwijl alles was bewezen en er een reconstructie heeft plaatsgevonden. Ook kwam bij mij het besef dat hij nooit echt vier jaar zou vastzitten, maar vermoedelijk eerder vrijkomt wegens goed gedrag ofzo. Toen wist ik niet meer of ik blij moest zijn of niet. In vergelijking met andere gevallen, waarbij de dader wegkomt met een taakstraf natuurlijk wel, maar ik vond dat heel lastig op dat moment.” Erkenning De strafmaat bij verkeersmisdrijven heeft grote invloed op de mate waarin slachtoffers en nabestaanden zich erkend voelen, blijkt uit het onderzoek. Winkel bevestigt dit: “Een hogere straf kan verzachtend werken. Ik voelde me als nabestaande gezien in het leed dat mij was aangedaan, maar ook in het bestraffen van die man. Want hij was in een half jaar tijd al 14 keer bekeurd voor te hard rijden. Jammer genoeg zie ik deze vorm van erkenning bij andere rechtszaken veel minder terug. Terwijl je een verkeersmisdrijf niet mag afdoen. Als je je hufterig gedraagt en maling hebt aan allerlei verkeersregels dan moet dat consequenties hebben. Helaas wordt dit gedrag nu vaak onvoldoende veroordeeld én gecorrigeerd. Er wordt alleen met een vingertje gezwaaid en gezegd ‘nou niet meer doen hoor...’. Zo voed je je kinderen toch ook niet op?”

Zoden aan de dijk “Ik ben blij dat het Fonds Slachtofferhulp het initiatief heeft genomen de strafmaat onder de loep te nemen. En natuurlijk dat de uitkomsten overeenkomen met de gevoelens van veel slachtoffers en nabestaanden van verkeersmisdrijven. Hopelijk zet het rapport zoden aan de dijk en zorgt dit voor extra druk op de ketel in Den Haag, zodat de wetgeving wordt aangepast. Op die manier kan er snel meer recht worden gedaan aan het veroorzaakte leed van slachtoffers en nabestaanden!”

Herdenking Verkeersslachtoffers De Herdenking Verkeersslachtoffers vindt 19 november voor de twintigste keer plaats in Middelburg. Nabestaanden, verkeersslachtoffers, hulpverleners en andere belangstellenden herdenken gezamenlijk de Nederlandse verkeersslachtoffers. De herdenking biedt ruimte voor het delen van verdriet en het vinden van troost bij elkaar. Meer informatie: www.landelijkeorganisatieverkeersslachtoffers.nl

Wetswijziging Uit onderzoek dat in opdracht van het Fonds Slachtofferhulp is uitgevoerd door INTERVICT, blijkt dat de hoogste schuldgradatie ‘roekeloosheid’ door rechters te weinig wordt toegepast. Wij willen dat de wet zo wordt aangepast, dat verkeersmisdrijven kunnen worden veroordeeld als ‘gevaarzetting’, wat makkelijker te bewijzen is dan doodslag of roekeloosheid. Ons doel: recht doen aan het leed van slachtoffers en nabestaanden. Naar aanleiding van het onderzoek buigt het ministerie van Veiligheid en Justitie zich momenteel over een mogelijke wetswijziging. We houden u via www.fondsslachtofferhulp.nl op de hoogte van de verdere ontwikkelingen in ons lobby-traject.

HulpPost | maart 2017 | 9

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 10

MEDISCHE ONGEVALLEN Eefje van Belkom (37) krijgt in 2011 borstkanker. Een borstamputatie, chemotherapie en zware hormoonbehandeling volgen. Een jaar later wordt er een cyste ontdekt op haar eierstok. De gynaecoloog gaat uit van het ergste en verwijdert beide eierstokken. Eefje ziet haar vurige kinderwens in rook opgaan. Extra pijnlijk als achteraf blijkt dat er niks met haar eierstokken aan de hand was en een second opinion uitwijst dat er een verkeerde tumorvariant is gediagnostiseerd én behandeld. "Mijn kans om zwanger te worden, is mij door die medische fout definitief ontnomen." Medisch geblunderd “Sinds november 2012 ben ik al bezig met mijn recht te halen. Ik ben naar de klachtencommissie van het ziekenhuis gestapt, waarmee ik in eerste instantie een fijn gesprek heb gehad. Ze waren echter van mening dat er geen fout was gemaakt. Omdat ze het zo ‘lullig’ voor me vonden, boden ze me €5.000,-. Daar was ik helemaal niet op uit. Ik wilde dat de hele gang van zaken goed werd onderzocht. Ik liet een second opinion uitvoeren en daaruit bleek dat er medisch gezien wel degelijk was geblunderd: de tumor was verkeerd behandeld, ik was nog niet in de overgang zoals werd aangenomen en mijn eierstokken waren onnodig verwijderd. De verzekeraar van het ziekenhuis, MediRisk, werd erbij gehaald en sindsdien verloopt het contact heel stroef. Ik heb een letselschadeadvocaat in de armen genomen, maar we zijn nog altijd geen stap verder.” Taboe “Waar mensen werken, worden fouten gemaakt. Dat besef ik maar al te goed. Met mijn borstreconstructie na de amputatie is ook het één en ander misgegaan. Dat is gewoon domme pech en niet verwijtbaar. Die twee dingen kan ik echt wel scheiden. Waar ik vooral mee zit, is dat mijn medische fout nooit is erkend. Dat blijft erg pijnlijk en zorgt nog steeds voor allerlei stressgerelateerde klachten.” Eefje merkt op dat er een taboe rust op openheid en transparantie in de zorg. “Als je je werk niet goed doet, dan moet daarover gepraat worden. Dat geldt ook voor ziekenhuizen. Het is een ouderwetse gedachte dat je als arts op een onaantastbare positie zit. Ik zou graag zien dat er na zo’n incident wordt meegedacht over hoe het veroorzaakte leed kan worden verzacht. Dan heb ik het niet alleen over een financiële tegemoetkoming,

10 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

maar ook over andere vormen van ondersteuning. Om verder te kunnen in plaats van te blijven hangen in wat er allemaal verkeerd is gegaan en wie er schuld heeft. In mijn geval zou dat kunnen gaan om het meedenken over wachtlijstbemiddeling voor adoptie of een IVF-traject met een donoreitje. Want mijn kinderwens is er nog steeds en ik heb nooit de kans gehad eicellen te laten invriezen.” Programma Medische Ongevallen De behoeften van Eefje sluiten aan bij het programma Medische Ongevallen. Het Fonds Slachtofferhulp heeft al eerder onderzoek gefinancierd om openheid in de zorg te bevorderen en dankzij een extra projectbijdrage van de VriendenLoterij kan binnenkort ook een eerste stap worden gezet met het bieden van casemanagement, waarbij slachtoffers op praktisch, juridisch en psychologisch vlak worden bijgestaan. Daarnaast kunnen zij rekenen op herstelbemiddeling (zie kader). Eefje: “Ik verwacht dat deze hulp heel waardevol is. Het kan helpen de draad van het leven weer op te pakken zonder in een slachtofferrol te blijven hangen. Natuurlijk mag je verdrietig zijn. Dat moet zelfs, maar het is wel belangrijk dat je ruimte maakt voor alle mooie dingen die er ook nog zijn. In mijn geval is het juridisch getouwtrek slopend en het verdriet om mijn onvervulde kinderwens onverminderd groot. Toch probeer ik uit elke situatie iets positiefs te halen en zo ‘vergif om te zetten in een medicijn’. Dat is een belangrijk Boeddhistisch principe dat me erg aanspreekt. Meditatie helpt me daarbij.” Gewoon Eefje Sinds vorig jaar heeft Eefje een nieuwe relatie. Met een twinkeling in haar ogen

vertelt ze erover: “We hebben het heel fijn samen. Hij is eerder getrouwd geweest en heeft een dochtertje van acht. Een superleuk kind. De liefde tussen hem en zijn dochter is soms best confronterend, maar tegelijkertijd ben ik heel dankbaar dat ik daar een beetje deelgenoot van mag zijn. Het zal nooit mijn eigen dochter zijn en ik ben ook niet haar stiefmoeder. Ik ben gewoon Eefje en zij is mijn lieve draakje.”

Passende hulp Jaarlijks krijgen ongeveer 75.000 mensen te maken met een medisch ongeval. Hoewel de impact aanzienlijk is en de hulpbehoefte groot, bestaat er nog geen passende hulp. Het Fonds Slachtofferhulp gaat daar verandering in brengen, zodat ook slachtoffers van medische ongevallen de kans krijgen weer zoveel mogelijk te worden wie ze waren.

Herstelbemiddeling Door een medisch ongeval kan veel (emotionele) schade en onbegrip ontstaan tussen patiënt en zorgverlener. Bij herstelbemiddeling brengt een onafhankelijke bemiddelaar beide partijen met elkaar in contact om samen te kijken naar wat er is gebeurd. Hiermee wordt ruimte gecreëerd om in alle openheid vragen te stellen en antwoorden te geven. Erkenning en uitleg staan centraal. Het Fonds Slachtofferhulp werkt hiervoor nauw samen met Slachtoffer in Beeld*. Wilt u meer weten of u aanmelden? Dan kunt u bellen naar 030-2340045 of e-mailen naar info@slachtofferinbeeld.nl. * In april 2017 wijzigt Slachtoffer in Beeld haar naam in Perspectief Herstelbemiddeling

THEMA

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:21 Pagina 11

Openheid en transparantie over medische ongevallen is belangrijk

Eefje van Belkom, slachtoffer medisch ongeval

“Ik wil vergif omzetten in een medicijn.� HulpPost | maart 2017 | 11

IN ’T KORT

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:22 Pagina 12

Eenvoudig en voordelig uw eigen testament maken Steeds meer mensen overwegen een goed doel in hun testament op te nemen. Een goed doel hoeft immers geen successierechten af te dragen en zo wordt elke euro 100% besteed aan de doelstelling. Dat is een mooie gedachte. Veel mensen zien op tegen het opstellen van een testament bij de notaris, maar willen hun zaken wel goed geregeld hebben en hier zelf over beslissen. Dit hoeft niet ingewikkeld of duur te zijn. Denkt u erover om een legaat – een vast geldbedrag – aan ons na te laten? Of wilt u het Fonds Slachtofferhulp benoemen als erfgenaam? Wij werken samen met NuTestament. Daar regelt u eenvoudig, online voor een vast laag bedrag en in uw eigen tempo een testament. Alleen voor de ondertekening gaat u nog naar de notaris. Ontdek hoe het werkt op NuTestament.nl. 24-11-2014

13:00

Pagina 1

P

Bent u ook geïnteresseerd in de mogelijkheden om na te laten aan de slachtoffers van morgen?

Vandaag zorgen voor de slachtoffers van morgen

Vraag dan vrijblijvend onze brochure Nalaten aan via Donateurskaart nr. 3 en lees meer over wat u kunt W

Schitterende opbrengst Fonds Slachtofferhulp gala 2016 Op maandag 12 december vond het jaarlijkse Fonds Slachtofferhulp gala plaats. Paleis Het Loo vormde traditiegetrouw het decor van deze avond. Tijdens het gala ontmoetten uiteenlopende relaties elkaar, waarbij zowel private als publieke organisaties goed vertegenwoordigd waren. De gehele avond stond in het thema van ‘Spirit of support’ en de aanwezige gasten hebben zich in de sfeervolle ambiance van het Paleis gezamenlijk ingezet voor het Pieter van Vollenhoven Noodhulpfonds. Een afwisselend programma met onder andere een loterij en een veiling met prachtige items resulteerde in een fantastische opbrengst van € 213.060,-.

Prof. mr. Pieter van Vollenhoven toont trots de cheque aan de aanwezigen

12 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

Nalaten aan het Fonds Slachtofferhulp

Nieuwe sponsor

Speciale poststempel ter gelegenheid van Filateliebeurs Tijdens de 104e Filateliebeurs werd 150 euro opgehaald voor het Fonds Slachtofferhulp. Op de beurs konden postzegelverzamelaars hun hart ophalen bij zo’n 100 stands van handelaren en verenigingen, die postzegels, brieven en aanverwante zaken aanboden. Ter gelegenheid van de beurs ontwikkelde de organisatie een speciale enveloppe met een bijzonder stempel met daarin het logo van het Fonds Slachtofferhulp verwerkt. Een deel van de opbrengst van de verkoop van deze enveloppen kwam ten goede aan ons fonds. Hartelijk dank!

Wij verwelkomen Nobralux als nieuwe bedrijfssponsor van het Fonds Slachtofferhulp. Deze organisatie is specialist in beheer van en advies voor openbare verlichting, verkeerstechniek en elektrische veiligheid. Daarmee willen ze het verschil maken in de openbare ruimte. Directeur Ralph Groenendaal: “We geloven dat dat de openbare ruimte veiliger gemaakt kan worden dan nu het geval is. Verlichting doet namelijk iets met het gevoel van veiligheid en helpt ongelukken voorkomen.” Met een tweede onderneming, NODR, verhaalt het bedrijf schades die zijn aangebracht in de openbare ruimte, zoals aan lantaarnpalen, verkeersborden of bomen. “Veel gemeenten hebben dit proces niet goed ingericht, waardoor de gemeenschap onnodig voor de kosten opdraait. Alles wat wij doen, draait om het creëren van meer veiligheid en vervolgens om geleden schade te compenseren.”

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:22 Pagina 13

VriendenLoterij geeft gul tijdens Goed Geld Gala, extra bijdrage voor medische ongevallen

Tijdens het Goed Geld Gala van de VriendenLoterij heeft het Fonds Slachtofferhulp bijna 1,6 miljoen euro gekregen voor hulp aan slachtoffers. Het grootste deel werd gedurende het jaar bijeen gespeeld door deelnemers aan de goededoelenloterij die het Fonds Slachtofferhulp geoormerkt steunen. Daarnaast kregen we een extra projectbijdrage ten behoeve van ons programma medische ongevallen. Met de extra €300.000,- gaan we een groot en praktisch onderdeel van ons programma Medische Ongevallen opstarten: het inrichten van casemanagement en het bieden van herstelbemiddeling. Dit houdt in dat patiënten die slachtoffer zijn geworden van een medisch ongeval in de toekomst worden bijgestaan op praktisch, juridisch en psychosociaal vlak. En kunnen rekenen op hulp van een onafhankelijke bemiddelaar met het oog op erkenning, emotioneel herstel en waar nodig herstel van vertrouwen. Zie ook het interview met Eefje op pagina 10.

Centrum Seksueel Geweld Zeeland opent als 14e locatie haar deuren Slachtoffers van een aanranding of verkrachting kunnen sinds 1 februari ook in Zeeland terecht bij het Centrum Seksueel Geweld (CSG). Dat biedt 24 uur per dag hulp. Het gaat zowel om acute situaties als om situaties die langer geleden gebeurd zijn. Slachtoffers hoeven niet meer van politie naar psycholoog naar huisarts om steeds hetzelfde verhaal te vertellen. Het CSG bestaat uit een team dat alle vormen van hulp biedt (forensisch, medisch, psychosociaal). Het CSG is bereikbaar via het landelijke telefoonnummer 0800 - 0188. Vanuit dit centrale nummer worden bellers doorgezet naar de dichtstbijzijnde regio. Op Brabant na zijn er nu overal in Nederland dergelijke hulppunten. Het Fonds Slachtofferhulp maakt de landelijke uitrol van het CSG mogelijk.

Ineke Sybesma, directeur Fonds Slachtofferhulp: “We zijn de VriendenLoterij en vooral ook de mensen die meespelen super dankbaar voor dit prachtige bedrag. Er is op dit moment onvoldoende aandacht en hulpverlening voor slachtoffers van medische ongevallen, terwijl daar juist zoveel behoefte aan is. Dankzij deze investering kunnen we hier verandering in brengen en zetten we een eerste stap in het bieden van adequate hulp.”

‘Walk a mile in her shoes’ in ‘s Hertogenbosch

FC Utrecht speelde op 18 februari de eredivisiewedstrijd tegen PEC Zwolle met het logo van het Fonds Slachtofferhulp op de rug. Tele2, connectiviteitspartner van FC Utrecht, stond deze prominente plek op het wedstrijdtenue en alle andere sponsorrechten, waaronder de exposure op de LED borden langs het veld, eenmalig af aan het Fonds Slachtofferhulp. Eindstand van de wedstrijd: 3-1 voor Utrecht.

Op 8 april organiseert Rotaract Den Bosch het evenement Walk a mile in her shoes. Voor één dag staan de deelnemende mannen in de schoenen van een vrouw. Waarom? Omdat zij vinden dat verkrachting en aanranding onacceptabel zijn. De opbrengst van het evenement is voor het Fonds Slachtofferhulp en zal worden gebruikt voor ons programma seksueel geweld, waarmee we onder andere het Centrum Seksueel Geweld mogelijk maken. In Den Bosch opent begin april ook een vestiging en deze opbrengst wordt gebruikt om slachtoffers in die regio te helpen. HulpPost | maart 2017 | 13

THEMA

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:22 Pagina 14

“Ik wilde geen verbitterde zeikerd worden� Rob Stoker over de therapie die hij volgde na moord op dochter Kim

Therapie uit onderzoek helpt al 200 nabestaanden

Veel nabestaanden die een geliefde zijn verloren door een geweldsmisdrijf, kampen met ernstige psychische klachten en lopen vast. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en het Fonds Slachtofferhulp blijkt nu dat nabestaanden van moordslachtoffers veel baat hebben bij een gecombineerde behandeling met Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) en Cognitieve Gedragstherapie (CGT). Inmiddels volgden 200 nabestaanden deze therapie, die nu ook wordt vergoed door zorgverzekeraars. 14 | Fonds Slachtofferhulp | Nieuwsbrief

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:22 Pagina 15

ROUW NA MOORD Onderzoek naar klachten Mariette van Denderen deed vier jaar lang onderzoek naar rouw na moord. “Acht van de tien nabestaanden kampt met gecompliceerde rouwklachten”, vertelt ze, “en een derde heeft daarnaast last van PTSS. De moord op hun dierbare was voor hen zo schokkend dat het ze niet lukt dit te verwerken. Wij hebben onderzocht hoe dit komt en hoe we dit effectief kunnen behandelen.” Tijdens het onderzoek is een therapie ontwikkeld die aansluit op de problemen van nabestaanden. De combinatie van EMDR en CGT bleek heel effectief te zijn. De onderzoekster legt uit: “Bij vier van de tien nabestaanden namen de gecompliceerde klachten significant af binnen acht behandelingen, en bij bijna de helft van de nabestaanden de PTSS-klachten. Dat betekent niet dat er helemaal geen klachten meer zijn, maar dat de ernst sterk is verminderd. Een opvallend en hoopgevend resultaat.” Dochter vermoord door ex Ook Rob Stoker volgde deze therapie. Vier jaar geleden werd zijn dochter op brute wijze om het leven gebracht door haar ex. “Ze hadden ruzie gehad en zij was naar de slaapkamer gegaan. Hij bleef achter in de woonkamer waar hij zag dat ze haar status op Facebook had veranderd in ‘vrijgezel’. Toen heeft hij besloten dat ze dood moest. Hij is naar de keuken gegaan, heeft het scherpste mes uitgezocht en is naar de slaapkamer gelopen. Kim is vermoord met dertig messteken.” Rob: “De eerste weken na de moord waren we druk met de begrafenis regelen, daarna met zaken als het uitzoeken van een steen. Vervolgens twee jaar rechtbank in, rechtbank uit. Toen het strafproces was afgerond, werd het stil. Ik kwam in een soort vacuüm. Mijn vrouw en ik gingen allebei op een andere manier met het verlies om; ons huwelijk heeft het niet gered.” Rob zocht psychologische bijstand voor zijn rouwklachten en kwam bij een reguliere psycholoog terecht. “Die kon niets

met mijn verhaal, ze schrok er denk ik een beetje van. Ze zei dingen als ‘je mag huilen, je mag boos zijn’. Ja dat wist ik allemaal wel. ”Het hulptraject werd beëindigd, maar Rob was nog niet geholpen. Tot iemand bij de politie hem wees op het bestaan van het Rouw na moord-project en de bijhorende therapie. “Mijn eerste gesprek met de behandelaar was het tegenovergestelde van het contact bij de psycholoog. Alles werd vanuit de wetenschap benaderd. Hoe werkt je hoofd, waar zitten de prikkels, waar komt woede vandaan. Dat was voor mij een veel fijnere manier van werken. Confronterend, maar helpend.” Therapie Ook Rob kreeg een combinatietherapie aangeboden. “We hebben eerst samen uitgevonden waar ik het meeste last van had. Dat blijkt te zijn dat ik steeds in mijn hoofd heb hoe het gebeurd is. Ik heb de politieverslagen gelezen en ook gezien hoe Kim eruit zag. Ik probeer me steeds haar laatste vijf minuten voor te stellen. Hoe is het gegaan, hoe kwam hij de kamer in, hoe lang heeft het geduurd, heeft ze nog wat gezegd, hoe benauwd heeft ze het gehad, hoe zeer moet dat gedaan hebben?” Bij een EMDR-behandeling worden de herinneringen aan het trauma opgeroepen, terwijl tegelijkertijd wordt gevraagd ergens anders op te focussen met de ogen of de oren. Deze wetenschappelijk bewezen methode zorgt er langzamerhand voor dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Rob vervolgt: “Tijdens praatsessies heb ik benoemd welke gedachten het meeste pijn deden. Tijdens de EMDR vertelde de behandelaar mijn eigen verhaal terug aan mij, terwijl ik zijn vinger moest volgen. Dat vond ik ontzettend zwaar. De eerste keer dat ik naar huis terugreed na zo’n sessie moest ik langs de weg stil gaan staan, ik moest zo huilen. De praatsessies werkten voor mij beter. Daar heeft de focus op gelegen in de verdere behandeling.”

Wraak kost teveel energie Rob: “Mijn behandelaar zei al snel tegen me dat ik een keuze had hoe ik hier in kon gaan staan. Ik kon kiezen om een verbitterde zeikerd te worden, of proberen er nog wat van te maken. Er zijn veel onderzoeken waaruit blijkt dat wraak ontzettend veel energie kost en niks oplevert. Dat wetende, heb ik inderdaad geprobeerd de positieve kant op te kijken, hoe moeilijk dat ook was. Dat heeft mij erg geholpen. Een van de manieren waarop ik weer zin geef aan het leven, is door lezingen te geven aan studenten psychologie en recht. De mensen die daar in de collegezaal zitten, zijn degenen die straks moeten beoordelen of iemand toerekeningsvatbaar is. Dat raakt me, want ook de moordenaar van Kim was een zeer manipulatieve jongen. Hij werd in eerste instantie ontoerekeningsvatbaar verklaard, maar gelukkig is dat in hoger beroep teruggedraaid.” “Dat is een tip die ik graag, ongevraagd, mag geven: ga niet zwelgen in verdriet, maar doe er iets mee. Veel mensen kiezen voor een verenigingsvorm, maar het kan ook vrijwilligerswerk zijn. Voor mij was dit het schrijven van een boek. Je moet íets doen. Als je thuis de dagen gaat zitten tellen, wordt het onnoemelijk zwaar.” Een ander mens Vorige week heb ik mijn behandelaar nog gesproken, en we zijn het er samen over eens: ik ben nu een heel ander mens dan toen ik voor het eerst bij hem binnenstapte. Natuurlijk heb ik nog altijd verdriet. Een paar dagen geleden zou ze 28 zijn geworden. In plaats van een feestje te vieren, heb ik bloemen bij haar graf gebracht. Ik ben blij als we weer een paar weken verder zijn.”

30 messteken In het openhartige boek 30 messteken beschrijft Rob Stoker de verwarring, het verdriet en de woede na de moord en de toenemende frustratie tijdens de rechtsgang. Het boek is online verkrijgbaar via www.kleineuil.nl.

HulpPost | maart 2017 | 15

HulpPost A4 1-2017.qxp_Layout 8 22-02-17 12:22 Pagina 16

Horizontaal 3. Therapievorm 5. Steunen 6. Onderzoeksinstituut 9. Gerechtigheid 13. Wraak 15. Sponsor van Fonds Slachtofferhulp 16. Medicament 17. Vervoersmiddel

KRUISWOORDPUZZEL

Verticaal 1. Innovatie 2. De ‘S’ van CSG 4. Samenleving 7. Fout 8. Postzegelverzamelaar 9. Onbesuisd 10. Rennen 11. Enquete 12. Gift 14. Bal Oplossing:

Maak kans op een overnachting in Hotels van Oranje in Noordwijk aan Zee De letters in de gekleurde vakjes vormen de oplossing wanneer u ze in de juiste volgorde zet. Geef uw oplossing o.v.v. uw naam, postcode en huisnummer vóór 1 mei door via donateurs@fondsslachtofferhulp.nl of bel 070-392 52 00. U maakt kans op een hotelovernachting voor twee personen in een Deluxe kamer in Hotels van Oranje – Autograph Collection, inclusief ontbijtbuffet met champagne. Ons werk voor slachtoffers kunnen wij doen dankzij u. We danken onze 52.000 donateurs en onderstaande sponsoren.

SPONSORING MEMBERS

SUPPORTERS

FONDSEN