FoliaMagaz ine weekblad
toehoorders
voor HvA
en UvA
cover Pascal Tieman
Werkcollege ‘Taalfilosofie’ door Elsbeth Brouwer, donderdag 1 maart, 18.00 uur, Oudemanhuispoort tekst en foto’s Bob van Toor
nr. 22 29/02/201 2
Let op: liefde kost tijd
colofon
Weekblad voor de HvA en
UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en
Jongens die wel eens naar de kapper mogen: 18 op 40 Meisjes met blonde paardenstaarten: 2 Scrabblewoorden: descriptivistisch, mentalisme, intersubjectiviteit
O
m te praten over taal moet je je woorden kiezen met precisie. Daar is dr. Brouwer dan ook een toonbeeld van: ze formuleert zorgvuldig, schrijft schemaatjes op het bord en oogt, in mantelpak en op hakken, significant verzorgder dan de meeste van haar studenten. ‘De Sinn is bij Frege de Art des gegebenseins en dat brengt je bij de Bedeutung… ik hoop dat dit soort samenvattingen jullie helpt bij het tentamen,’ besluit ze enigszins vertwijfeld. Dat de docent duidelijk aangeeft wat ze bespreekt en wat nog gaat komen, geeft gelukkig enig houvast in een steeds complexer wordend verhaal. ‘Als ik zeg “ik”, dan ben ik dat, maar als jij zegt “ik”, dan bij jij dat,’ lijkt iets uit Sesamstraat, maar het is toch echt een illustratie van het verschil tussen indexicals en demonstrativa in de starre betekenisopvatting van Kaplan. Gedurende het eerste halfuur komen er rustig nog zes, zeven studenten binnen, die hun lange regenjas en gleufhoed (echt waar!) aan de kapstok ophangen alvorens een plekje te kiezen. Als je zonder moeite halverwege de integriteitsuitspraken van Kripke (‘die zijn dus wel analytisch en noodzakelijk, maar níét a posteriori’) kunt inhaken, be my guest, denkt Brouwer waarschijnlijk. Waar taal tekortschiet, bedient de docent zich rijkelijk van wiskundige weergaven. Terwijl ze doorpraat over de kwalitatieve beperking van de referent binnen het descriptivisme, schrijft Brouwer x = a desda x bij ω {P1y, P2y, P3y …} op het bord. Althans, iets van die strekking, want de docent gaat steeds kleiner schrijven naarmate het college vordert, en wie zal zeggen of dat een sigma of een omega was? Toch blijven de filosofen om mij heen er ontspannen onder, ook als de microfoon uitvalt en Brouwer onversterkt maar onverstoord doorpraat. Als zij verwachtingsvol vraagt: ‘Het identiteitspricipe van Leibniz inachtnemend is het dan noodzakelijk dat a gelijk is aan b? Is dat aannemelijk?’ volgt een lange stilte. yyy
50
FoliaMagazine
Iris Blaak
(23, tweedejaars wijsbegeerte en taalwetenschappen) ‘Ik vind dit vak bovengemiddeld moeilijk. In de meeste andere filosofievakken worden meer beeldende, concrete voorbeelden gegeven. Dit is heel abstract. Daarbij gaat de docent erg snel. Ze zit heel erg in haar eigen verhaal en is niet zo bezig met hoe het overkomt. Ik vraag me ook steeds meer af wat nu eigenlijk het doel is van die zoektocht naar de relatie tussen taal en werkelijkheid: misschien moet je taal gewoon niet proberen in hokjes te stoppen.’
Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: redactie@folia.nl Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Floor Boon, Marieke Buijs, Luuk Heezen, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Youri Straver, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de Wiel, Dirk Wolthekker Aan dit nummer werkten mee
Oscar Bouwhuis
(20, tweedejaars wijsbegeerte) ‘Inhoudelijk vind ik het een leuk vak. Er is ook een powerpoint van elk college, maar die gebruikt de docent niet bij haar verhaal. Als je die uitprint kun je zo alles meelezen, maar daardoor wordt het heel saai, ze leest het gewoon voor. Je kunt beter luisteren, dan merk je ook dat de docent dingen duidelijker uitlegt. Ze schrijft inderdaad onleesbaar, misschien heeft ze nog niet veel ervaring met een grote collegezaal.’
Asis Aynan, Bob Bronshoff, Emma Curvers, Fred van Diem, Julie de Graaf, Jan-Maarten Hupkes, Martijn van de Griendt, Brechtje Keulen, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, Roos Menkhorst, Annemiek Recourt, Friso Spoelstra, Won Tuinema, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Redactieraad Wouter Breebaart,
Jarmo Berkhout
(19, tweedejaars wijsbegeerte) ‘Conceptuele analyse, waar dit vak vooral over gaat, is mij grotendeels vreemd. Gelukkig kan ik het wel bijhouden, het jargon dat wordt gebruikt kende ik al uit andere vakken. Je hebt wel een bepaalde manier van denken nodig voor taalfilosofie, je moet er aanleg voor hebben. De docent legt goed uit, maar je ziet haar soms een beetje worstelen omdat ze weet dat het zo moeilijk te begrijpen is.’
Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, zandvoort@bureauvanvliet.nl