Ex bibliotheca

EX BIBLIOTHECA Boeken uit de bibliotheek van Boon, Carmiggelt, Claus, Van Deyssel, Faverey, Harmsen van Beek, Hermans, Marsman, Reve, Vasalis en anderen

Je naam in boeken schrijven, aantekeningen in de kantlijn maken: in bibliofiele kringen is het bijkans strafbaar. Maar het is een ander verhaal wanneer schrijvers dit doen. Dan krijgt een boek een opmerkelijke herkomst en, soms, een verhaal. Eenvoudige pockets worden leuk wanneer een schrijver er als lezer sporen in heeft achtergelaten. Je ziet aan potloodstreepjes welke passages belangrijk werd gevonden, je merkt aan ezelsoren waar de lectuur werd gestaakt, je leert van een neergekrabbelde datum en plaats waar en wanneer het boek werd gekocht.

De boeken in deze lijst zijn geordend op achternaam van de vorige eigenaar, niet op de schrijver van het boek. Die roman van Steinbeck staat dus onder de H van Fritzi Harmsen van Beek, Elsschots Het dwaallicht onder Reve, het psychiatrische handboek onder de V van Vasalis, De avonden onder Rubinstein, Het sadistische universum onder de T van Stefan Themerson, enzovoorts.

1. (BAKKER, Bert). WASSERMANN, Jakob Das Gänsemännchen. Roman. Berlijn, S. Fischer, (1931). Linnen. 560 p. 151e-2003 duizendtal. Band wat vlekjes. € 35 * Uit de bibliotheek van Bert Bakker, die zijn naam op het schutblad schreef. Daaronder noteerde hij wanneer en van wie hij dit boek cadeau kreeg: '10-2-'34/ van Willem de Mérode'.

De dichter Bert Bakker was een van de jonge vrienden van De Mérode.

2. (BELCAMPO). WILDE, Oscar The importance of being earnest. A trivial play for serious people. Londen, Methuen & Co., (1917). Linnen. (10), 182 p. 11e druk. € 20 * Uit de bibliotheek van Belcampo, die zijn echte achternaam op het schutblad schreef.

Methuen's Shilling Library.

3. (BINNENDIJK, D.A.M.). SCHENDEL, Arthur van Jan Compagnie. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1932. Linnen (ontwerp Ir. J. Denijs). 288 p. 1e druk. Rug licht verschoten. € 16 * Uit de bibliotheek van D.A.M. Binnendijk. Met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Enny Binnendijk aan haar echtgenoot: '12 October '32/ van Enny voor Dick'.

4. (BINNENDIJK, D.A.M.). SLAUERHOFF, J. Eldorado. Bussum, Van Dishoeck, 1928.

Ingenaaid. (6), 114 p. 1e druk. Rug aan boven- en onderzijde iets beschadigd, maar overigens goed. Naam op schutblad. Enkele potloodstrepen in de marge. € 35 * Uit de bibliotheek van de criticus en dichter D.A.M. Binnendijk.

5. (BOON, Louis Paul). BUDDINGH', C. Liederen en romances. Van Hadewych tot Lucebert. Utrecht/ Antwerpen, Het Spectrum, z.j. Garenloos. 256 p. 1e druk. € 12 * Met op de Franse titel '1957/ LPBoon/ 59'.

6. (BOON, Louis Paul). RODENKO, Paul, Harten twee harten drie. Een toneelspel gevolgd door Jack in Levenland, een poppenspel. Den Haag, Bakker/ Daamen, 1963.

Ingenaaid. 88 p. 1e druk. € 15 * Met op de Franse titel '1304/ LPBoon/ juli 64'.

7. (BOON, Louis Paul). VRIES, Tjomme de, Inval op Mars. Amsterdam/ Brussel, Elsevier, 1959. Garenloos. 160 p. 1e druk. € 12 * Met op de Franse titel '1997/ LPBoon/ 12 Jan 60'.

V A DE R DE R KR O NK E L S

8. (CARMIGGELT, S.). JACOBS, Jan W. Paard gevonden. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, [1955]. Gedecoreerd linnen. 168 p. Geïllustreerd door C.A.B. Bantzinger. 1e druk.

Voorplat iets geschaafd. € 25 * Uit de bibliotheek van Simon Carmiggelt. Bovendien met een op het schutblad geplakte, handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Uit kameraadschap dit/ exemplaar voor de vader/ der Kronkels, S. Carmiggelt!/ Dat j'er geen paard van/ krijgt! JanWJacobs/ 3/5/55'.

9. (CLAUS, Hugo). CAMI, Ben Brief aan Dorothy en andere verhalen. (Leuven), Kritak, (1987). Garenloos (omslagontwerp Dooreman en Hendryckx). 120 p. 1e druk. € 35 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor Hugo Claus,/ met vriendschap./ Ben Cami'. Op de achterzijde van het omslag staat een lovend citaat van Claus over deze verhalenbundel.

10. (CLAUS, Hugo). CLAES, Paul De mot zit in de mythe. Antieke intertextualiteit in het werk van Hugo Claus. (Leuven, Katholieke Universiteit Leuven, 1981). Garenloos. VIII, 268 p.

1e druk. Franse titel ontbreekt. € 75 * Exemplaar met woordspelige handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan zijn object van onderzoek: 'C L A E/U S ?/ Paul Claes'. Proefschrift. In 1984 verscheen een herziene versie van deze studie bij De Bezige Bij. Een exemplaar van deze studie is in tweede druk uit 1985 bijgevoegd.

Inliggend: handgeschreven briefkaart aan 'G.-J. Hemmink'. 9,0 x 14,1 cm. Alleen verso.

Gesigneerd 'P. Claes' en gedateerd 'Kessel-Lo, 6 okt. 81'. 6 regels tekst. Freddy De Vree heeft Claes verteld dat Hemmink geïnteresseerd is in publicaties over Claus. Het proefschrift van Claes is verkrijgbaar door storting van 500 BF (maar Hemmink gaf er de voorkeur aan bij Hugo Claus diens exemplaar te kopen, zoals blijkt).

E E N T E I N TI E M D A GBO E K

11. (CLAUS, Hugo). CONRAD, Patrick Met Sappho op de sofa. Gedichten 1968-1969.

(Antwerpen, De Galge, 1970). Ingenaaid. 112 p. Geïllustreerd. 1e druk. € 65 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'Antwerpen 13 12 70/ Voor Hugo Claus,/ Met mijn oprechte bewondering,/ deze zeldzame fragmenten uit een/ te intiem dagboek/ hartelijk,/ P. Conrad'.

12. (CLAUS, Hugo). LASOEN, Patricia De wanhoop van Petit Robert. (Baarn), De Prom, (1993). Garenloos (omslagontwerp Steven van der Gaauw). 48 p. 1e druk. € 50 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'Voor Hugo Claus,/ gelukkige/ verjaardag/ van harte,/ (sign.)/ Brugge 15/11/1994'.

Inliggend: twee bladen fotokopie van de gedichten 'Staatsbezoek' en 'Vredesonderhandelingen', gesigneerd door Lasoen, met de handgeschreven aantekening: 'Uit de bundel in voorbereiding/ "Hoe gaat het met de/ wereld?"'

13. (CLAUS, Hugo). SCHENKEVELD, Dr. D.M. Van Sophocles tot Claus. Toneelstukken over Koning Oedipus. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar in de Griekse taal- en letterkunde aan de Vrije Universiteit te Amsterdam op 17 maart 1972. (Amsterdam, Vrije Universiteit, 1972). Geniet. 44 p. 1e druk. Omslag deels verschoten. € 50 * Exemplaar met handgeschreven opdrachtje van de auteur op de titelpagina: 'v.d S'.

Inliggend: handgeschreven brief aan 'Geachte Heer [Hugo] Claus'. 29,9 x 21,0 cm. Op briefpapier van 'Vrije Universiteit Amsterdam/ Faculteit der Letteren'. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'MHSchenkeveld' en gedateerd 'Amsterdam-Buitenveldert, 22 maart 1972'.

4 regels tekst. Begeleidend schrijven: 'Het lijkt mij alleen maar juist om U een exemplaar van mijn inaugurele oratie toe te sturen'...

14. (CLAUS, Hugo). VINKENOOG, Simon Land zonder nacht. Amsterdam, Querido, 1952.

Ingenaaid. 48 p. 1e druk. Omslag iets vuil. Enkele pagina's niet opengesneden. € 180 * Exemplaar met twee handgeschreven, gesigneerde opdrachten van de auteur aan Hugo Claus op het schutblad: 'Voor Hugo, omdat/ 600 frs voor een/ hotelkamer te/ duur is./ Simon V./ Parijs, 31 oct. 1952/ [en:] blijft ook mij/ intrigeren, Gert-/ Jan!'.

15. (DEBROT, Cola). (LISSIM, Simon). LISTER, Raymond Simon Lissim interviewed by Raymond Lister. Cambridge, The Golden Head Press, 1962. Halflinnen. 24, (18) p.

Geïllustreerd met afbeeldingen van gouaches, gebruiksvoorwerpen en andere kunstwerken van Lissim. Gedrukt in 250 genummerde exemplaren. € 18 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Simon Lissim op het tweede blanco schutblad: 'To/ His Excellency/ Dr. Nicolas Debrot/ with most sincere/ regards/ Simon Lissim/ February 1967'. Simon Lissim (1900-1981) was een Amerikaans kunstenaar.

16. (DEBROT, Cola). VELIKOVSKY, Immanuel Oedipus en Echnaton. Is de Griekse Oedipus-legende van Egyptische oorsprong? Deventer, Ankh-Hermes, 1974. Linnen met stofomslag. 208 p. Geïllustreerd. 1e druk. Omslag heeft wat scheurtjes. Overigens is dit boek een misdruk: de titelpagina en p. 10 (deel van de inleiding) zijn wel gedrukt, maar zonder inkt. € 10 * Met voorin de handtekening van Cola Debrot. Hier en daar een potloodstreep in de marge.

17. (DEYSSEL, L. van ). RAAF, Dr. K.H. de Hoffmann von Fallersleben. Voortrekker in het oude land der Dietsche letteren. Verlucht met foto's en facsimiles. Den Haag, Oceanus, (1943). Halflinnen. 140 p. 1e druk. € 45 * Uit de bibliotheek van Lodewijk van Deyssel, die op het schutblad schreef: 'Dr. K.J.L. Alberdingk Thijm./'. Daaronder schreef de toekomstige biograaf, enkele maanden na Van Deyssels dood: 'Op Dinsdag 19 Augustus 1952/ overgegaan in het bezit van/ Harry G.M. Prick'.

18. (DEYSSEL, L. van). GAUCHEZ, Maurice Chansons Humaines. Antwerpen, J.-E. Buschmann, [1925]. 17 x 11 cm. Ingenaaid. 48 p. 1e druk. € 25 * Uit de bibliotheek van Lodewijk van Deyssel, met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Den Heere K.J.L. Alberdingk Thijm/ met hoogachting/ maurice gauchez'. Aardig bundeltje Franstalige poëzie.

Z I E HE T R E GI S T E R

19. (DEYSSEL, Lodewijk van). BROM, Gerard Schaepman. Haarlem, Erven F. Bohn, 1936.

Karton. 216 p. 1e druk. Rug verschoten. € 65 * Uit de bibliotheek van Lodewijk van Deyssel, die zijn naam schreef op het schutblad in de uitsparing onder het voorgedrukte 'ex-libris'.

Bijgevoegd: voorzijde van het stofomslag van dit boek met in het handschrift van Van Deyssel: 'Zie het Register in dit boekje/ voor de plaatsen over L. van Deyssel'. Met een handgeschreven correctie van Harry G.M. Prick in het hoofdstuk 'De Nieuwe Gids'.

20. (EMANTS, Marcellus). HEMKES, F.L. XL gedichten. Leiden, E.J. Brill, 1882. 15,3 x 12,2 cm. Gedecoreerd linnen. Alle sneden verguld. XII, 72 p. 1e druk. Band aan achterzijde flink gevlekt. € 120 * Exemplaar met handgeschreven opdracht van de dichter aan zijn collega Marcellus Emants: 'Den heer M. Emants/ wordt,/ als een gering blijk van dank & hoogachting,/ deze afdruk der "XL Gedichten"/ aangeboden/ door/ den Schrijver./ 14 October 1882'. De enige bundel van de op slechts 32-jarige leeftijd in 1887 gestorven auteur van vooral gedichten over sterven en dood, vaak ontroerend en opmerkelijk teder, zoals het bekende 'Het kindeke van den dood'.

21. (FAVEREY, Hans). CRAMER, Phebe Word Association. New York & London, Academic Press, 1968. Linnen. viii, 272 p. 1e druk. Kleine gebruiksspoortjes. € 22 * Met voorin de handtekening van Hans Faverey en in het boek hier en daar leesstreepjes.

Inliggend een recensie van een ander boek over hetzelfde onderwerp en een getypte pagina in het Nederlands, 'Indeling van regels der woordassociatieprocessen volgens H.H. Clark', één vel, ca. 45 regels.

22. (FAVEREY, Hans). WALKER, Edward L. Conditional and Instrumental Learning.

Belmont, California, Brooks/Cole Publishing Company, (1967). Ingenaaid. xii, 164 p. Met grafieken. 1e druk. Rug wat verkleurd. € 18 * Met voorin de handtekening van Hans Faverey en in de marge een enkel leesstreepje.

23. (GERHARDT, Ida). PLATO Platoon Dialogen. Utrecht/ Antwerpen, Het Spectrum, (1975). Garenloos. 192 p. 8e druk. € 100 * Uit de bibliotheek van Ida Gerhardt, die haar naam en de maand en jaar van aankoop op het schutblad: 'Ida G.M. Gerhardt/ November/ 1977'. De dichteres heeft deze pocket intensief gebruikt: ze zette talloze strepen in de tekst, keurig met een liniaal, maakte wat aantekeningen in de marge en noteerde achterin enkele paginanummers en te lezen passages, zoals 'phaedo 1 t/m 6; 27/ symposion 1 t/m 6, 8, 12'.

24. (GRESHOFF, J.). JACOBSEN, J.P. Sämtliche Werke. Leipzig, Insel Verlag, ca. 1930.

Linnen. (4), 880 p. Dundruk met leeslint. Met portret. Zelfgemaakte boekenlegger (met overduidelijk door Greshoff getekend portret) incluis. € 30 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de Zuid-Afrikaanse dichter N.P. van Wyk Louw en diens tweede echtgenote Truida Pohl (in haar handschrift): 'Vir Jan Greshoff,/ aan die begin van die/ Afrikaanse halfeeu/ 15/12/'39/ van/ Truida en van Wyk'.

KW A T R I J N I N E E N Z O M E R N A C H T

25. (GROENEVELT, Ernst). HAAN, Jacob Israël de Verzamelde Gedichten. Deel II. (Bezorgd door K. Lekkerkerker). Amsterdam, Van Oorschot, 1952. Linnen. 496 p. 1e druk.

Band (on)behoorlijk gevlekt. € 100 * Uit de bibliotheek van Ernst Groenevelt. Deze De Haan-adept schreef op het achterste schutblad een gelegenheidskwatrijn: 'O Geest van Jacob Israel de Haan,/ wat zweeft gij afen-aan;/ O, neem bezit van een te baren jongens-lijf/ en schrijf opnieuw, o, schrijf!/ Ernst Groenevelt/ Zomernacht 1-2 Juli 1952./ Den Haag'.

26. (HANLO, Jan). FRANCKEN, Dr. C.M. Grieksche rudimenta, naar Krüger's Grieksche spraakleer bewerkt, en met een vergelijkend overzicht van het Episch en Ionisch dialekt.

Groningen, Wolters, 1881. Blind halfleer. 244 p. 2e druk. € 95 * Uit de bibliotheek van Jan Hanlo, die op het schutblad zijn naam tweemaal schreef en drie keer stempelde. Op pagina 22 schreef de dichter zijn achternaam achterstevoren. Volop marginalia, maar volgens ons niet van de hand van Hanlo. De voorvorige eigenaar noteerde op het schutblad ook het bekende palindroom νιψονανομημαμημονανοψιν ('was je ziel, niet alleen je gezicht'). Eind jaren dertig studeerde Jan Hanlo Grieks en Latijn bij een privéleraar in Heerlen.

27. (HARMSEN VAN BEEK, F.). BALZAC, Honoré de Le Chef-d'oeuvre inconnu suivi de Pierre Grassou, Sarrasine, Gambare et Massimilla Doni. Préface de Robert André. Notice et notes de Samuel de Sacy. (Parijs, Gallimard/ Librairie Générale Française, 1970). Karton. 448 p. € 40 * Uit de bibliotheek van Fritzi Harmsen van Beek, die met potlood haar naam op p. (1) schreef: 'F. Harmsen v. Beek'. Hieronder schreef ze wanneer ze bij welk Gronings antiquariaat het boek kocht: 'Timbuctoo/ Juli '88'. Met notitie van drie handgeschreven regels op de Franse titel: '[...] Anne of Clevis/ of Holbein'.

28. (HARMSEN VAN BEEK, F.). CONRAD, Joseph Almayer's Folly. (Londen), Penguin, (1978). Garenloos. 176 p. Leesvouwen. € 25 * Uit de bibliotheek van Fritzi Harmsen van Beek, die op p. (1) schreef: 'fan fritzi'.

29. (HARMSEN VAN BEEK, F.). FORSTER, E.M. Collected short stories. (New York), Penguin, (1984). Garenloos. 224 p. € 35 * Uit de bibliotheek van Fritzi Harmsen van Beek, die haar naam en de datum van aankoop verticaal op de binnenzijde van het omslag schreef: 'Augustus 1986 F. Harmsen van Beek'.

30. (HARMSEN VAN BEEK, F.). HAENEN, Paul & Mirja de VRIES De Knuffels.

Amsterdam, Meulenhoff, (1980). 26,5 x 21,5 cm. Garenloos. 112 p. Rijk geïllustreerd met (aandoenlijke)zwart-witfoto's. 1e druk. € 40 * Uit de bibliotheek van Fritzi Harmsen van Beek, die haar naam en de datum en plaats van aankoop verticaal op de binnenzijde van het omslag schreef: 'van F. Harmsen v. Beek Januari 1983 Groningen'. Korte verhalen van gewone mensen over beren en andere knuffelbeesten.

GE E N SP I J T N . B .

31. (HARMSEN VAN BEEK, F.). MOTTRAM, R.H. The Spanish Farm. With a Preface by John Galsworthy. Londen, Chatto & Windus, (1946). Linnen met licht beschadigd stofomslag. XII, 236 p. 12e druk. € 100 * Uit de bibliotheek van Fritzi Harmsen van Beek, die een mooie tekst op het schutblad schreef: 'gekocht met Jaap April '92/ maar waarom?/ de uitvoering?/ ook gekocht: boekje/ over bloemen-zaai-/ technieken en/ en MAO strip/ deel 1/ enkel/ maar/ geen spijt. n.b.'

32. (HARMSEN VAN BEEK, F.). STEINBECK, John The Red Pony. Toronto/ New York/ Londen/ Sydney, Bantam Books, (1980). Garenloos. 122 p. € 30 * Uit de bibliotheek van Fritzi Harmsen van Beek, die met potlood haar naam en de datum van aankoop verticaal op p. (1) schreef: 'F. Harmsen v Beek/ 29 Juni '84'. Ferme ezelsoren in p. 8 en 12.

33. (HARMSEN VAN BEEK, F.). UPFIELD, Arthur W. An Author Bites the Dust. (Londen), Angus & Robertson, (1980). Garenloos. 224 p. Scheefgelezen. € 75 * Uit de bibliotheek van Fritzi Harmsen van Beek, die op de Franse titel schreef: 'van Robert/ juni '88/ pag. 151 pigeon-toed/ duivetenen'. In p. 220 zit een ezelsoor. Op de allerlaatste pagina schreef Harmsen van Beek onder de tekst: 'but why did miss Pinkney call/ her cat mr Pickwick?'.

34. (HATTUM, Jac van). HÖLDERLIN, Friedrich Hölderlins Werke. Salzburg, Dag Bergland-Buch, 1952. Linnen. 984 p. dundruk. Geïllustreerd. € 20 * Uit de bibliotheek van Jac. van Hattum, die in groene inkt zijn naam op het schutblad schreef. Met in rode pen een handgeschreven correctie op p. 237: naast 'Hohe Tugend versteht' schreef Van Hattum 'J?'.

35. (HERINGA, Peter). NIJHOFF, M. Verzamelde vertalingen. Den Haag, Bakker/ Daamen, 1964. Garenloos. 612 p. 2e druk. € 16 * Uit de bibliotheek van de dichter Peter Heringa. Met op de Franse titel zijn handtekening met daaronder '29/12/64// v Hans' en daaronder met een andere kleur pen een later opdrachtje van Heringa.

36. (HERMANS, W.F.) KRAUS, Karl Das Karl Kraus Lesebuch. Herausgegeven von Hans Wollschläger. (Zürich), Diogenes, (1980). Garenloos. 432 p. Holle rug: overduidelijk gelezen. € 40 * Uit de bibliotheek van W.F. Hermans, die in potlood zijn initialen en de datum en plaats van aankoop op de binnenzijde van het omslag schreef: 'wfh/ 10 juli 1981/ Zürich'.

M E T Z E E R KO R T E S SE E J

37. (HERMANS, W.F.). BOURGET, Paul Le disciple. Édition définitive. Parijs, PlonNourrit, 1901. Verguld halfleder met gemarmerde platten en lederen hoeken (omslag meegebonden). 372 p. € 200 * Uit de bibliotheek van W.F. Hermans, die zijn naam en de plaats en datum van aankoop op de eerste blanco pagina schreef: 'W.F. Hermans/ Amsterdam 7 juni '60'. Hermans las dit boek met grote belangstelling: op het schutblad schreef hij zeven paginanummers, zoals '93 Sartre' en '195 verbetert Stendhal'. Hieronder vatte hij uitgebreid (9 regels) zijn mening samen over de roman, die zelfmoord als thema heeft: 'Het middelmatige van dit boek schuilt hierin dat ons eerst een groot denker, geweldig genie wordt voorgetoverd'. Op de volgende pagina staan nog 8 handgeschreven regels, evenals op p. 369 (''t Is te hopen dat zij niet verder kwamen').

38. (HERMANS, W.F.). CARP, E.A.D.E. Suggestie. Amsterdam, Meulenhoff, [1947].

Halflinnen met stofomslag. 152 p. 1e druk. € 120 * Uit de bibliotheek van W.F. Hermans. Met op het voorste schutblad in potlood een viertal paginanummers in het handschrift van Hermans. In de marge schreef hij een tiental (uitgebreide) opmerkingen. Hermans las dit boek kritisch: op p. 69 noteerde hij bij een passage over Hitler: 'dit zijn eigenlijk allemaal algemene praatjes. Door zich goed te documenteren, had hij misschien kunnen aantonen: hoe'.

39. (HERMANS, W.F.). PETERS, H.F. Lou Andreas Salome. Das Leben einer außergewöhnlichen Frau. München, Wilhelm Heyne, (1981). Garenloos. 416 p. 6e druk. Rug holgelezen. € 45 * Uit de bibliotheek van W.F. Hermans, die zijn blindstempel op p. (1) zette en de plaats en datum van aankoop op de binnenzijde van het omslag schreef: 'Bern 24 sept. '82'. Op p. (1) staat tevens in Hermans' handschrift '34', verwijzend naar de pagina waar hij een streep in de kantlijn zette. Inliggend: Zwitsers vervoersbewijs.

40. (HERMANS, W.F.). POTTS, Willard Portraits of the Artist in Exile. Recollections of James Joyce by Europeans. Edited by -. (Dublin), Wolfhound Press, (1979). Kunstleer. XVI, 304 p. Geïllustreerd. 1e druk. € 120 * Uit de bibliotheek van W.F. Hermans, die zijn naam en de plaats en datum van aankoop op de binnenzijde van het voorplat schreef: 'W.F. Hermans/ Dublin 7 mei '80'. Hieronder noteerde hij: 'geschonken door John Newman, de binder'. Bovendien met in Hermans' hand vijf paginanummers op het schutblad, zoals '79 magisch realisme' en '144 sigaren', en enkele potloodstrepen in de marge. Zie over dit exemplaar Artistiek Bureau.

41. (HERMANS, W.F.). SAFIAN, Louis A. 20 insults for all occasions. Compiled by -. New York, Pocket Books, (1966). Garenloos. XII, 244 p. 1e druk. Voorzijde omslag en eerste 50 p. vage vlek onderaan. € 50 * Uit de bibliotheek van W.F. Hermans, die zijn naam en plaats en datum van aankoop op de binnenzijde van het omslag schreef: 'W.F. Hermans/ San Francisco 24 jan. '67'.

42. (KOUSBROEK, Rudy). RODENKO, Paul Gedichten. Amsterdam, U.M. Holland, 1951.

Ingenaaid met stofomslag. 1e druk. Omslag iets gevlekt. Onduidelijke naam op Franse titel. € 25 * Uit de bibliotheek van Rudy Kousbroek. Op de titelpagina is de auteursnaam met twee letters uitgebreid, zodat er nu staat: 'Paul Rodenkool'. Vele potloodstrepen in de marge. De Windroos XI.

KE R NBO E K

43. (LITZROTH, Adriaan). ANNUNZIO, Gabriele d' Le martyre de Saint Sébastien.

Mystère composé en rythme français par - et joué a Paris sur la scène du Chatelet le XXII mai MCMXI avec la musique de Claude Debussy. Parijs, Calmann-Lévy, (1911). Ingenaaid.

VIII, 270 p. 13e druk. Eerste en laatste pagina tegen omslag geplakt. € 35 * Uit de bibliotheek van Adriaan Litzroth, die zijn ex libris ('Adriaan von Litzroth' met een naakte engel) en een afbeelding van D'Annunzio inplakte. Kernboek uit de verzameling van Litzroth, schrijver van Sebastiaan: leven en lijden (1986), die geobsedeerd was door de heilige Sebastiaan.

44. (LODEIZEN, Hans). LIVIUS, Titus Römische Geschichte. Nach der Übersetzung von Heusinger herausgegeben von Prof.Dr. Otto Güthling. (...) Dritter Band, Buch XXVII-XXXVI. Leipzig, Reclam, (1938). Ingenaaid. 728 p. 2e druk. Duidelijk gelezen. € 45 * Uit de bibliotheek van Hans Lodeizen, met op de titelpagina in zijn handschrift: 'Johannes Lodeizen'.

45. (MARSMAN, H.). SCHEFFLER, Karl Der Geist der Gotik. Leipzig, Insel, 1917.

Gedecoreerd karton. 114 p. Geïllustreerd. 1e druk. Rug licht beschadigd. € 75 * Uit de bibliotheek van H. Marsman, die zijn naam op de titelpagina schreef. Het handschrift is dat van een jonge Marsman!

46. (MORRIËN, Adriaan). BRANDT, Willem Fetisj en feniks. Gedichten. Amsterdam, Querido, 1963. Ingenaaid. 56 p. 1e druk. € 25 * Uit de bibliotheek van Adriaan Morriën, die het cadeau kreeg van de auteur. Met handgeschreven, gesigneerde opdracht ('uit oprechte bewondering') op de Franse titel en een begeleidende brief in handschrift (10 regels tekst).

VR E SE L I J K

47. (OLTMANS, Willem). MAUGHAM, Robin Conversations with Willie. Recollections of W. Somerset Maugham. New York, Simon & Schuster, (1978). Linnen met stofomslag. 190 p.

1e druk. Met onderstrepingen, vele vraag- en uitroeptekens en marginale notities van Willem Oltmans. Stofomslag wat versleten, maar het boek is nog in behoorlijke staat. € 35 * Boek van neef Robin over zijn niet al te aardige, beroemde oom William Somerset Maugham. Dit boek getuigt van de manier waarop Oltmans las: het staat barstensvol viltstiftstrepen en ander commentaar. Aan het einde schreef hij 'vreselijk/ August 23, 1978/ (bed)'. Maar toch heeft hij zo te zien sommige conversaties uit zijn eigen leven herkend. Met drie inliggende knipsels, o.a. over het overlijden van Robin Maugham in 1981.

48. (OLTMANS, Willem). SZENT-GYÖRGYI, Albert The Crazy Ape. Written by a Biologist for the Young. New York, Grosset & Dunlap, (1971). Ingenaaid. 96 p. Met onderstrepingen en vele uitroeptekens van Willem Oltmans. Herdruk. Wat versleten door het intensieve gebruik door Oltmans. € 70 * Oltmans interviewde Nobelprijswinnaar Szent-Györgyi naar aanleiding van dit boek. Er liggen drie versies (elk in vier bladen) van dit op 9 september 1972 afgenomen interview in: twee sets fotokopieën met handgeschreven verbeteringen van Szent-Györgyi en één typoscript waarop Oltmans tweemaal 'final' schreef. Ook met een fotokopie van een brief van de Nobelprijswinnaar aan uitgeverij Bruna over de afspraak die hij met Oltmans zou maken. Enkele inliggende krantenknipsels met strepen van Oltmans. Toegevoegd: een twintigtal krantenknipsels over Oltmans van rond 1980. Curieus geheel!

49. (PIJPER, Willem) Rondrit om het IJsselmeer. Bewijs van deelneming. (Den Haag), A.N.W.B., waarschijnlijk 1934, mogelijk 1935. Geniet. 36 p. Met twee kaarten en met grotere, los inliggende kaart. 1e druk. Net exemplaar. € 25 * Exemplaar met voorin naam en adres van de componist Willem Pijper (1894-1947).

50. (POORT, Herman). JUSTI, Ludwig Neue Kunst. Ein Führer zu den Gemälden der sogenannten Expressionisten in der National-Galerie. Berlijn, Julius Bard, 1921. Karton. 40 p.

Met vier zwart-wit illustraties. Rug ontbreekt. € 20 * Uit de bibliotheek van Herman Poort, die zijn naam op het schutblad schreef, enkele passages onderstreepte en een enkel woord in de marge noteerde. Poort was lid van de Groninger kunstclub De Ploeg, waar in 1921 het expressionisme een hoge vlucht zou nemen.

51. (PRICK, Harry G.M.). COLETTE Chéri. 22 bois originaux de G. Jeanniot. (En:) Mitsou.

16 bois originaux de Hermann Paul. Paris, Fayard, 1948. Twee delen. Ingenaaid. € 18 * Le Livre de Demain. Beide boeken uit de bibliotheek van Harry Prick die ze begin 1950 kocht in Maastricht. Op de binnenzijde van de vooromslagen schreef hij in een klein handschrift een paginagrote beschouwing in het Frans over Colette, overgenomen uit enkele Franse studies.

52. (REVE, Gerard). ELSSCHOT, Willem Het dwaallicht. Amsterdam, Van Kampen, [1946]. Karton. 100 p. 1e druk. € 250 * Uit de bibliotheek van Gerard Reve, die op het schutblad schreef '1946 Simon van het Reve'. Dit boek verscheen in oktober of november 1946: Reve was er dus vroeg bij.

Bovendien met handgeschreven correctie op p. 10 en 97. Schuhmacher M1.

53. (REVE, Gerard). SCHUURMAN, Dr. C.J. Grondpatronen van psychische ontsporing.

Arnhem, Van Loghum Slaterus, 1955. Linnen met stofomslag. 128 p. 1e druk. Omslag aan randen gescheurd. Scheefgelezen. € 100 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan zijn beroemdste patiënt op het schutblad: 'Aan de heer G.K. v.h. Reve/ van/ Dr CJSchuurman/ 9.3.'56'.

Schuurman is degene geweest die Reve in 1945 of 1946 aan het schrijven zette. In een latere brief aan Bert de Groot zou Reve verklaren dat hij 'alles wat ik bereikt heb, in de eerste plaats aan de behandeling door Dr S. te danken heb'.

O P DR A C H T VA N H A NN Y A A N GE R AR D

54. (REVE, Gerard). VESTDIJK, S. De toekomst der religie. Arnhem, Van Loghum Slaterus, 1947. Linnen. 368 p. 1e druk. Rug iets gevlekt. € 180 * Uit de bibliotheek van Gerard Reve, die zijn naam voluit op de binnenzijde van het voorplat schreef: '1948 GerardKornelisvanhetReve'. Bovendien met handgeschreven, gesigneerde opdracht van zijn aanstaande op het schutblad: 'Voor Gerard/ van Hanny 2/3/48'. Met precies één handgeschreven correctie: op p. 58 streepte Reve in inkt de overbodige 'l' in 'natuurspelling' door.

55. (RUBINSTEIN, Renate). NABOKOV, Vladimir Pale Fire. Londen, Weidenfeld & Nicolson, 1962. Linnen. 320 p. Eerste Engelse druk. Lichte gebruikssporen. € 40 * Exemplaar met de handtekening van Renate Rubinstein, en achterin de datering 'Dec. 1962.' Met een kladvelletje waarop Rubinstein allerlei aantekeningen heeft gemaakt over Kinbote en Shade, twee getypte velletjes, en een stapeltje krantenrecensies, van onder meer Gomperts, Burstall en Toynbee, en een ingezonden brief van Mary McCarthy.

56. (RUBINSTEIN, Renate). REVE, Gerard De avonden. Een winterverhaal. Amsterdam, De Bezige Bij, (1947). Halflinnen met stofomslag (ontwerp Ies Spreekmeester). 240 p. 1e druk. Omslag fors gerafeld, het onderste deel van de rugpartij ontbreekt, bijna in twee delen. € 300 * Exemplaar met voorin de handtekening van Renate Rubinstein en de datering: 'Dec. 47'.

Vroege aanschaf, want het boek lag slechts een maand in de winkel.

57. (SWARTH, Hélène). PUYMAIGRE, Théodore-Joseph Comte Boudet de Petit romancero. Choix de vieux chants espagnols. Traduits et annotés par le Comte de Puymaigre. Paris, Librairie de la société bibliographique, 1878. Ingenaaid. 180 p. 1e druk. Aan de randen wat versleten. € 30 * Met de handtekening van Hélène Swarth op het schutblad.

58. (SWARTH, Hélène). ROUSSEAU, J.B. Oeuvres lyriques. Édition classique précédée d'une notice litéraire par J. Estienne. Paris, Jules Delalain, (1861). Halflinnen. XVI, 180 p. Wat gebruikssporen. € 30 * Zakuitgaafje met de handtekening van Hélène Swarth op het voorplat.

TO C AR DI NA L P Ö L Ä TÜ O

59. (THEMERSON, Stefan). HERMANS, W.F. Het sadistische universum. Amsterdam, De Bezige Bij, 1964. Ingenaaid. 180 p. 1e druk. Schaafplekjes op de rug. € 250 * Uit de bibliotheek van de dichter, schrijver en filosoof Stefan Themerson, die zijn initialen op de Franse titel schreef en met stift een streep op p. 179 zette. Bovendien met prachtige, handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'To Cardinal Pölätüo,/ with sincere/ appreciation/ from/ W.F. Hermans/ 22 jan '65'. Deze opdracht verwijst naar Themersons roman Cardinal Pölätüo (1961), voor welke Nederlandse vertaling Hermans in 1967 een voorwoord zou schrijven. JS 211.

60. (THIJSSEN, Theo). RITTER Jr., P.H. Zeeuwsche mijmeringen. Geïllustreerd door Alb. Geudens. Bussum, C.A.J. van Dishoeck, 1919. Slap linnen. 184 p. 1e druk. Vlekje op rug. € 75 * Uit de bibliotheek van Theo Thijssen, die zijn naam en het plaatsnummer in inkt op de Franse titel schreef: 'TheoJohsThijssen/ 663'. Bovendien met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de uitgever aan zijn fondsauteur: 'Voor den heer Th. J. Thijssen/ vriendschappelijk/ C.A.JvanDishoeck'.

61. (VASALIS, M.). KUIPER e.a., P.C. Nederlands Handboek der Psychiatrie. I. Algemeen gedeelte. Arnhem, Van Loghum Slaterus, 1958. Linnen met stofomslag. XII, 484 p. 1e druk. € 100 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Dr. P.C. Kuiper (een van de auteurs) op het schutblad: 'Sept. 58/ voor Mevrouw Drooglever [sic] Fortuyn Leenmans/ van P.C. Kuiper'. Kortom, een opdracht van een bekende psychiater aan een psychiater die haar bekendheid dankte aan haar poëzie. Dit is alleen het eerste deel; er zouden tot 1970 nog drie delen verschijnen.

Bijgevoegd zijn twee andere boeken uit het bezit van de familie Droogleever Fortuyn: een Molière en Helma Wolf-Catz met uitgebreide opdracht aan Vasalis' man.

MET MIJN LIEFDE

62. (VINKENOOG, Simon). CLAUS, Hugo Almanak. 366 knittelverzen. Amsterdam, De Bezige Bij, 1982. Ingenaaid. 384 p. [2e druk]. Schaafplekjes aan de rug. € 160 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht aan Simon Vinkenoog op de titelpagina: 'voor Simon/ met mijn liefde/ zoals altijd/ Hugo'. BHC 133.2.