Op de veranderinge van 't Quade en Goede jaer. Catalogus 70

antiquariaat

FOKAS HOLTHUIS

catalogus 70

40 26

114

71

46 1 13

75

antiquariaat FOKAS HOLTHUIS Fokas Holthuis Paul Snijders Nick ter Wal Postbus 18604 NL – 2502 EP Den Haag telefoon 070 – 346 6020 www.fokas.nl fokas@fokas.nl www.paulbooks.nl paul@fokas.nl NL74 INGB 0005 3222 42 NL78 ABNA 0423 6268 68 KvK Haaglanden 10041294 BTW NL 8103.27.910.B01

Illustratie voorzijde: uit nummers 102 en 93 in deze catalogus Illustratie achterzijde: uit nummer 88 in deze catalogus

* Prijzen zijn in euro's * Verzendkosten zijn voor rekening van de koper * Betaling binnen 14 dagen op één van onze rekeningen * Wij behouden ons het recht voor pas te leveren na betaling

Wij versturen wekelijks een nieuwsbrief met aanwinsten of lijstjes rondom een thema of auteur per e-mail. Abonneert u zich (gratis) onder 'Nieuwsbrieven' op onze website.

1-90 91-119

Nederlandse literatuur in eerste drukken, handschriften, opdrachtexemplaren, bibliofiele en clandestiene uitgaven Paulbooks

Nieuwjaar 2015

1 AAFJES, Bertus Een voetreis naar Rome. (Amsterdam, Meulenhoff, 1946). Verguld halfperkament met doorgehaalde kneep en gemarmerde platten; auteursnaam en titel op de rug gecalligrafeerd; voorzijde omslag achterin meegebonden (Dieuwke Aalbers-Kollewijn).

80 p. 1e druk. Exlibris op binnenzijde voorplat. € 60 * Aafjes' bekendste bundel, die indertijd veel stof deed opwaaien in katholieke kring, door Dieuwke Aalbers-Kollewijn smaakvol naar de tijdgeest gebonden. De Ceder 8.

Bijgevoegd: twee krantenknipsels, één over de kunstboekbindster Aalbers-Kollewijn én het beruchte artikel van de jezuïet Creyghton over Een voetreis naar Rome uit De Linie (23 augustus 1946): 'Vastberaden verzet tegen de propagandisten van zonde en heidendom. Ook al dichten zij zo fraai als Bertus Aafjes'.

Voorts: handgeschreven briefje van de bindster aan de opdrachtgever, waaruit blijkt dat deze band indertijd tien gulden heeft gekost.

Ten slotte: AAFJES, Bertus Elf sonnetten op Friesland. [Leiden], Molenpers, 1944.

Ingenaaid. (16) p. [Gedrukt in een oplage van 500 exemplaren]. 1e druk. De Jong 7. Het hierin opgenomen gedicht 'Najaar' is in druk opgedragen aan Dieuwke Aalbers-Kollewijn.

2 ARENDS, Jan Keefman/ Vrijgezel op kamers. Twee verhalen van Jan Arends. (Met 5 tekeningen van Jacques Janssen). (Utrecht), Stichting De Roos, 1982. 29 x 19 cm. Linnen. 80 p. Typografie Eric van Heusden. Gezet uit de Garamond en gedrukt door Geuze op Hahnemühle-Bütten in een oplage van 175 genummerde exemplaren. € 50 * Dick Dooijes over de tekeningen van Jacques Janssen: 'Het zijn volstrekt ongebonden, nogal heftige uitingen van beeldende kunst... en daarom misschien goed aansluitend bij de beklemmende tekst van de verhalen'. Leeflang 121.

3 BASTELAERE, Dirk van De wind uit het elders. (Gent, Druksel, 2003). Ingenaaid met stofomslag en een extra omslag van calqueerpapier. (24) p. Gedrukt in een oplage van 126 genummerde en door de dichter gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 22 4 BELCAMPO Tussen hemel en afgrond. Amsterdam/ Antwerpen, Kosmos, 1959. Linnen met stofomslag. 136 p. 2e druk. Omslag aan randen met wat kleine scheurtjes.

Boekhandelsmerkje van Praamstra, Deventer op binnenflap. € 35 * Gesigneerd door de auteur op het schutblad: 'Belcampo/ 22.1 '60'. Bovendien is dit exemplaar voorzien van een uitvoerige uitgeverscatalogus voor de winter van 1958/1959 (leporello, 14 p.), mét de Fantasieën en Liefde's verbijstering, maar zonder het onderhavige boek.

M E T BI BB E R E N DE H A N D

5 BIESHEUVEL, J.M.A. Zeeverhalen. Amsterdam, Meulenhoff, (1985). Karton. 232 p. 1e druk. Gaatje in rug. € 25 * Exemplaar met (met bibberende hand) geschreven opdracht van de auteur op de titelpagina: 'Voor meneer & mevrouw/ van der Broeck,/ met vriendelijke groet/ van de schrijver./ 1996'.

6 (BOMANS, Godfried) Haarlem in photographieën. Inleiding en tekst bij de foto's: Mr. H.C. Wieringa. Delft, Elmar, (1968). Oblong. Karton. (16), 96 p. 1e druk. Enkel schaafplekje aan de band. Boekhandelsmerk van 'Boekhandel Batavo Heemstede'. € 75 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Bomans op de Franse titel aan zijn Haarlemse vriend Harry Prenen: 'verjaardag van/ Harry. 1970./ Godfried'. In potlood schreef Prenen zijn naam ernaast.

7 BOUTENS, P.C. Bezonnen verzen. Haarlem, Joh. Enschedé, 1931. Verguld heelleder.

Kop verguld. Onafgesneden. Edele typografie van J. van Krimpen. (4), 100 p. 1e druk. Band deels wat verkleurd. € 195 * Eén van de 30 luxe-exemplaren op Japansch, voornaam gebonden in lichtbruin geitenleer.

Deze luxe-editie kostte bij verschijnen eind 1931 maar liefst 30 harde guldens. Rijkse 2.105.

8 BRAAK, Menno ter Man tegen man. Brussel, A.A.M. Stols, 1931. Herbonden in blind rood heelmarokijn. 224 p. 1e druk. Rug verbleekt, leer heeft aan de randen een paar lichte beschadigingen. In het boek enkele vlekjes. € 165 * Dit is een van de 15 Romeins genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op geschept papier.

Serie Standpunten en Getuigenissen.

9 BRAAK, Menno ter Originele zwart-witfoto door Emile van Moerkerken. 17,6 x 23,5 cm. Op de achterzijde in handschrift van Fred Batten: 'Dr Menno ter Braak/ in Nov 1939/ Eigendom van/ Fred Batten'. Met stempel van Van Moerkerken. € 160 * Mooie, grote foto van Ter Braak met poes.

10 BRASSINGA, Anneke Adagio sostenuto. (Gent, Druksel, 2003). Ingenaaid. (20) p.

Gezet uit de Palatino en gedrukt in een oplage van 126 genummerde danwel geletterde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 20 O NVI N DB A AR DE BU U T

11 BREUKERS, Chrétien De rand van het domein. Bergen op Zoom, Wel, 1989.

Garenloos. 52 p. Debuut. 1e druk. € 35 * Breukers' onvindbare debuut, met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: '09 06 '89/ Nijmegen/ voor Henk,/ die geloof ik ook een/ boekje uitgaf, soms./ met vriendelijke groeten, Chrétien/ B'.

12 (BÜCH, Boudewijn). (SUCHANEK, Vladimir), WATERSCHOOT, Jos van Vladimir Suchanek. P. 266-269 in: Exlibriswereld. Jaargang 45, aflevering 3 (herfst 2002). Geniet. (32) p. Geïllustreerd. € 28 * Los bijgevoegd: originele, genummerde en gesigneerde litho van Suchanek (18,3 x 19,2 cm): 'speciaal voor Exlibriswereld heeft Vladimir Suchánek de prent 'vrouw met waaier' gemaakt.

Ook deze litho vertoont karakteristieke Suchánek-aspecten: spanning, geheimzinnigheid, eenvoudige beeldtaal en kenmerken van het werken op steen'. Deze aflevering van Exlibriswereld bevat ook een artikel over literatuur op exlibris, ook van de hand van Jos van Waterschoot. Boudewijn Büch was een groot liefhebber van het werk van Suchánek, enkele van zijn boeken hebben dan ook een afbeelding van een litho van Suchánek op het omslag.

O R N AM E N TE N U I T AL L E HO E K E N V AN D E DR U KK E R I J

13 BURSSENS, Gaston French en andere Cancan. Wilrijk-Antwerpen, Avontuur, (1935).

Ingenaaid. (2), 106 p. Gedrukt in een oplage van 300 genummerde exemplaren. 1e druk. Niet opengesneden. Rug iets verbruind, verder keurig. € 125 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op p. (1): 'Aan Bert Parloor/ Met vriendelijke groet/ (sign.)/ 8-3-54'. Dit is nummer 298 van de oplage.

Eeuwig inspirerend boek, gedrukt door J.-E. Buschmann en gezet uit zeer veel verschillende, deels antieke lettertypen en versierd met ornamenten uit alle hoeken van de drukkerij.

14 BUYSSE, Cyriel Contes des Pays-Bas. Illustrations de Henri Cassiers. Parijs, L'Édition d'Art, H. Piazza & Cie., 1910. 24 x 16 cm. Ingenaaid. 168 p. Rijk geïllustreerd in pochoirtechniek. Gedrukt in 300 genummerde exemplaren. 1e druk. Boekblok achteraan iets los van het omslag, achterop één klein vlekje, verder in prachtstaat. € 375 * Dit is een van 250 exemplaren gedrukt op handgeschept velijnpapier van Blanchet & Kléber. Bijzonder weelderige uitgave met vele rijkgekleurde en met goud gehoogde illustraties van de Vlaamse schilder en graficus Henri Cassiers, die voor dit boek zijn voorliefde voor Nederlandse klederdrachten kon uitleven. De van oorsprong Corsicaanse Fransman Piazza was gespecialiseerd in luxueuze geïllustreerde boeken.

E E N O U D M A N BI E C H T

15 CAMPERT, Jan R.Th. 'Verzen'. P. 1-6 [in: Nederland, 1930]. Geniet. (8) p. Met handgeschreven opdracht van de auteur: 'voor Jan en Bep'. Met exlibris [door Johan Mekkink] van J. Franken Pzn. (een ster, een zon, tekengerei). € 45 * Overdruk van de gedichten 'Een kind', 'Een oud man biecht' en 'Oude kwatrijnen' in blind omslagje. De Haagse schilder en boekillustrator Jan Franken Pzn. (1896-1977) was bevriend met Jan Campert. Hij tekende band en omslag van o.a. Camperts Die in het donker... (1934) en Wier (1935).

16 CAMPERT, Jan Verzamelde gedichten 1922-1943. Den Haag, Stols, 1947. Halfperkament (bandstempels Helmut Salden). Kop verguld. VIII, 376 p. Met portret (door Fons Hellebrekers) en facsimile. 1e druk. Met exlibris van Theo Ligthart op binnenzijde voorplat. € 75 * Eén van de 50 genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op Hollandsch, gebonden met een fraai vergulde perkamenten rug. Volgens het prospectus (los bijgevoegd) kostte dit luxeexemplaar destijds 35 gulden. Van Dijk 744.

TO T AL E O P L A GE VA N TI E N

17 CARMIGGELT, S. Tekst voor een wijnkaart. Amsterdam, de Zondagsdrukker, 1965.

24,1 x 15,6 cm. Tweezijdig bedrukte plano. Met de hand gezet en gedrukt in een oplage van slechts 10 exemplaren. € 200 * Onder het colofon voorzien van een gesigneerde opdracht van de auteur: 'Voor Kees en Jettie [Bantzinger]/ van Simon'. Niet in de Nederlandse Centrale Catalogus.

18 CLAUS, Hugo Flagrant. (Met negen tekeningen van Pat De Vylder). (Antwerpen, De Slegte, 2004). Losse gevouwen bladen, eenzijdig bedrukt, in tweekleurig omslag met opgeplakt titeletiket. Met bijbehorend koordje in de kleuren van de Belgische vlag. 52 p.

Vormgeving Danny Dobbelaere. Gezet uit de Trump Mediaeval en de Atlantis en gedrukt in zwart en grijs. Er zijn drie verschillende bibliofiele edities, elk in 75 genummerde exemplaren. € 185 * Negen nieuwe gedichten in een boekproject naar een concept van Kris Landuyt. Onder het colofon gesigneerd door Claus en De Vylder. BHC 295.1.

19 CLAUS, Hugo Het Jansenisme. (Met vijf originele, genummerde, gesigneerde en met de hand geaquarelleerde litho's van Claus). [Antwerpen], Pink Editions & Productions, 1975.

57,0 x 38,5 cm. Elf eenzijdig bedrukte bladen in omslag en linnen overslagmap met goudopdruk. Gedrukt in een oplage van 31 genummerde exemplaren. 1e druk. € 1100 * Prachtige uitgave met expressieve, handgekleurde litho's. Eén van de 25 Romeins genummerde exemplaren. GWHC p. 11. BHC 91.A.

20 CLAUS, Hugo Voor Pierre. [Amstelveen], (AMO, 1987). 35,5 x 24,7 cm. Verguld halfperkament met met Japans papier overtrokken platten., in foedraal (Binderij Phoenix).

(20) p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt door Bram de Does in een minieme oplage. 1e druk. Twee minimale scheurtjes in het papieren foedraal, kleine roestvlekjes op de met Japans papier overtrokken platten (inherent aan het gebruikte papier). € 750 * Geschreven ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van Pierre Alechinsky. Eén van de slechts enkele extra-luxe-exemplaren, prachtig gebonden door David Simaleavich en tevens voorzien van een Franse versie van het gedicht, vertaald door Hugo Claus. Volgens het colofon werden enkele exemplaren, op naam gedrukt, voorzien van een Franse vertaling. Dit exemplaar bevat, hoewel niet op naam gedrukt, tóch de Franse vertaling. Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de dichter onder het colofon: 'avec mon amitié/ pour Philippe,/ Hugo Claus'. BHC 170.B. 21 CONSTANT Aan Constant. Amsterdam, Phoenix Productions, 1985. 34,6 x 24,5 cm.

Verguld halfperkament met platten van Italiaans handgeschept papier (Binderij Phoenix).

(56) p. Met de hand gezet en gedrukt door Rob Cox in een oplage van 65 exemplaren. 1e druk. € 850 * Prachtige feestuitgave ter gelegenheid van de 65e verjaardag van Constant Nieuwenhuys.

Bevat tekstuele bijdragen van M. Vasalis (als 'Quiqui'), Stephen Gilbert, Gerrit Kouwenaar, Homero Aridjis (in facsimile van het handschrift), Jan van Gest, Bert Schierbeek, Jan G. Elburg, André Volten (in facsimile van het handschrift), arthus cristof caspari, Betty van Garrel en Mirella Bandini. Met originele lithos van Tajiri, Eric Ortvad, Reinier Lucassen, Armando, P. Simondo, originele etsen van Jan Sierhuis, Ronald Tolman (in kleur), Ger Lataster en een kleurendruksel van Frans de Jong.

Bijgevoegd: prospectus voor deze uitgave.

NE DE R L A N D SC H E P O C KE T BO O K S

22 COOLEN, Antoon Twee getypte brieven aan 'Zeer Geachte Heer [= Kees Lekkerkerker]'. 1. 27,3 x 21,3 cm. Op briefpapier van 'Antoon Coolen/ De Kempen, Waalre N.B.'. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'AntoonCoolen' en gedateerd '28 Augustus, 1948'. 17 regels tekst. Met originele envelop. 2. 27,3 x 21,3 cm. Op briefpapier van 'Antoon Coolen/ De Kempen, Waalre N.B.'. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'AntoonCoolen' en gedateerd '22 Sept. 1948'. 12 regels tekst. € 120 * Over een bundel niet eerder in boekvorm gepubliceerde novellen voor uitgeverij De Driehoek in een nieuwe reeks 'Nederlandsche pocketbooks'. In de eerste brief stemt Coolen in met de uitgave, op voorwaarde dat de directeuren van Nijgh & Van Ditmar geen bezwaar maken: 'Het zijn een vijftal verhalen die tesamen een behoorlijk boek vormen, waarvan ik mij als titel had voorgesteld: "Onder de canidassen" (sic) [...] mijn verhouding met Nijgh is zoo, dat ik zonder hun medeweten en instemming niet elders uitgeef'.

Coolen is in de tweede brief akkoord met een keuze voor de bundel: 'Die verhalen liggen nu wat verloren en ik zou ze inderdaad gaarne in een bundel zien samengebracht'. Er dient echter nog wel overlegd te worden met zijn vaste uitgever.

Uit de bijgevoegde doorslagen van twee getypte brieven van Lekkerkerker aan Coolen blijkt dat de uitgave, waarschijnlijk door tijdgebrek, niet is doorgegaan. Onder de Canadassen zou in 1949 toch bij Nijgh & Van Ditmar verschijnen.

23 CREMER, Jan Bloedbruiloft. Of: 'Hommage à Clovis Trouille'. Eenakter. (GagnyParijs), Uitgeverij B.A.C., (2004). Bijeengehouden door koordje in stofomslag. 30 p. Gedrukt in een oplage van 35 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 75

GE S C HE NK V AN DE I N L E I DE R

24 (DEYSSEL, Lodewijk van). LAMAN TRIP-DE BEAUFORT, Henriette Vondel (15871679). Kunst en karakter. Arnhem, Van Loghum Slaterus & Visser, 1920. 16 x 11 cm.

Ingenaaid. 160 p. Met portret van Vondel. Inleiding van Lodewijk van Deyssel. 1e druk.

Omslag wat verbruind. € 90 * Exemplaar met ingeplakt handgeschreven briefje in het handschrift van Van Deyssel: 'de Heer/ K.J.L. Alberdingk Thijm,/ te Haarlem, verzoekt het/ hierbij gevoegde boekje, waarin hij eenige inleidende/ woorden schreef, aan u te/ mogen schenken/ 26 Juli 1920/ Weledelgeb. Heer en Mevrouw/ Bonger-van der Linden/ Aerdenhout'. Het betreft de kunstverzamelaar Andries Bonger en zijn vrouw, die in het bezit waren van een groot aantal werken van Van Gogh en van Odilon Redon, nu in het Van Gogh Museum.

25 DIS, Adriaan van Classics. Utrecht, Stichting VSB Fonds, (1993). Linnen. 64 p. Met een portetfoto door Paul Huf. 1e druk. Keurig. € 25 * Eén van de 250 gesigneerde exemplaren.

26 DIS, Adriaan van Kleurlijn. (Met tekeningen van Pieter Bijwaard). Utrecht, Stichting De Roos, (2010). Karton. 64 p. Gedrukt in een oplage van 175 genummerde en door auteur en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk. Fraai. € 75 * De fraai bedrukte band is bekleed met curieus aanvoelend papier, dat volgens het colofon 'Sense 120 grs' is.

27 DOORN, Johnny van Gevecht tegen het zuur. Diverse ontsnappingen tussen 44 en 84. Amsterdam, De Bezige Bij, 1985. Garenloos. 152 p. 2e druk. € 20 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor Berend,/ leve het dagdromen!/ johnny van doorn/ 3 nov. '84/ Nijmegen'.

28 DULLEMEN, Inez van De rozendief. Amsterdam, Querido, 1998. Linnen met stofomslag. 168 p. 1e druk. € 32 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het voorste schutblad: 'Met grote bewondering'/ lieve Marianne [Dommisse]., voor de/ prachtige foto's die je van/ Willems werk hebt gemaakt!/ Inez v Dullemen/ 15 maart '99/ de Tortellaan.'

Tevens gesigneerd door Willem Schenk, de naaldkunstenaar over wie dit boek gaat.

Bijgevoegd: de originele, door Marianne Domisse gemaakte foto die voor het stofomslag is gebruikt, een kleurenfoto van een door Willem Schenk vervaardigd wandkleed (met achterop het copyrightetiketje van Marianne Domisse en een post-itsticker waarop 'foto retour!').

Voorts bijgevoegd: een brief en twee kaartjes van drie verschillende medewerkers van uitgeverij Querido.

En: twee krantenknipsels over De rozendief.

G AAF GO U D

29 EEDEN, Frederik van De kleine Johannes. Met IX lithografieën en versieringen door Edzard Koning. Den Haag, Mouton, [1898]. 4to. Verguld halfperkament. (2), 194 p. Boek- en bandversiering en negen litho's op Japans door Edzard Koning. [5e druk]. Bovengemiddeld goed exemplaar. Het groene linnen van de platten heeft op enkele plekjes de bekende gele doorschijn, de goudstempeling op het perkament is geheel gaaf. De schutbladen zijn - als altijd - deels wat verbruind. € 650 * Braches Nieuwe Kunst Documentatie (Amsterdam 2006) 607:11.

30 EMANTS, Marcellus In de praktijk. Blijspel in één bedrijf. Amsterdam, Van Holkema en Warendorf, 1903. Ingenaaid. 60 p. [Gedrukt in een oplage van 750 exemplaren]. 1e druk.

Rug met sellotape overplakt. Blindstempel 'Ex Libris Pierre H. Dubois' op Franse titel. € 120 * AUTEURSEXEMPLAAR met de handtekening 'M. Emants' op het omslag. Op de Franse titel schreef Emants' enige kind haar naam: 'L. Schoemaker-Emants'.

31 (EMANTS, Marcellus) Marcellus Emants-kalender 1903. Amsterdam/ Den Haag, Van der Land/ Belinfante, [1903]. Geniet. (24) p. Gedrukt in roodbruin en blauw. € 150 * Zeer curieus en buitengewoon zeldzaam kalenderboekje, met op iedere pagina een maandkalender, ruimte voor aantekeningen, persstemmen en citaten uit het werk van Emants. Met bestelkaart. (Toevallig geldt deze kalender ook voor 2015!)

32 FRANK, Anne Aus dem Tagebuch der Anne Frank. 13. Januar 1943. (Frankfurt am Main, Kruse Presse), [1965]. 26 x 17 cm. Halfperkament. (20) p. Gedrukt in 300 genummerde exemplaren met de Garamond op handgeschept Japan Kochi white. Voorin twee inscripties in potlood (schrijf nooit op Japans papier, het gaat er niet meer af!) en een stempeltje van het Oorlogsmuseum in Rotterdam. € 50 * Tweetalige editie: de originele Nederlandse dagboekbijdrage van 13 januari 1943 met een vertaling in het Duits door Rüdiger Gero Bojunga. Zeer fraaie bibliofiele editie.

V A N DE S C HR I J F S TE R V O O R DE R E CE NS E N T

33 GERHARDT, Ida G.M. Buiten schot. Amsterdam, De Bezige Bij, (1948). Halflinnen (ontwerp Nico Bulder). 60 p. 2e druk. € 35 * Uit de collectie van de dichter-criticus D.A.M. Binnendijk, met diens exlibris op de binnenzijde van het voorplat. Miniem opdrachtje van de auteur op het schutblad: 'v.d.S'.

34 (GERHARDT, Ida G.M.) Programma voor de uitreiking van de prijs voor meesterschap 1979 aan dr. Ida G.M. Gerhardt in het Groot Auditorium van het Academiegebouw te Leiden op 3 november 1979. Juryrapport. Leiden, Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde, 1979. Geniet. (12) p. Gedrukt in een oplage van 435 exemplaren. € 60 * Eén van de slechts 35 genummerde exemplaren op gevergeerd papier, bestemd voor de dichteres en het Bestuur en de Commissie voor Schone Letteren van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Een regulier exemplaar is leverbaar voor € 15.

35 GERLACH, Eva Bestiarium. Amstelveen, AMO, 1986. Ingenaaid met flappen. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt door Hein Elferink in een oplage van 35 gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 50 * Zes gedichten uit een later bij De Arbeiderspers verschenen bundel. Prachtige bibliofiele editie.

36 GERLACH, Eva Kooi. Amstelveen, AMO, 1987. Ingenaaid in een omslag van Zaans bord, vervaardigd uit spijkerbroeken. 16 p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt door Bram de Does in een oplage van slechts 40 genummerde en door de dichteres gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 75 * Met twee door de dichteres aangebrachte correcties in de tekst.

37 (HAASSE, Hella S.) (Vier vragen over Zelfportret als Legkaart). Origineel typoscript.

29,2 x 20,5 cm. Eén blad. Alleen recto. Niet gesigneerd. Niet gedateerd. Met 3 regels handgeschreven toevoeging van Haasse. € 100

* Typoscript van een interview, dat wij niet hebben kunnen traceren. De vragen gaan over het verband tussen Zelfportret en Volg het spoor terug van J.B. Charles, de psychoanalyse, fictie en werkelijkheid. Uit Haasse's antwoord op de derde vraag: 'Ook uit dit boek heb ik weer wat meer over mezelf geleerd, n.l. het hoe en waarom van wat ik verzwegen heb'.

Haasse noteerde onder de laatste vraag: 'Veel interessanter dan het verzwegene m.i.: wat staat er achter de meer beschouwende gedeelten v.h. boek, wat manifesteert zich in die behoefte om te denken'.

38 HART, Maarten 't Ichthus. (Met uitklapbare tekeningen van Robbie Cornelissen).

Utrecht, Stichting De Roos, 2005. Twee kleuren linnen met buikband, waarop in potlood de signatuur van de kunstenaar: een potloodlijn. Typografie Eveline den Heijer. Gezet uit de Trinité en de Interstate en gedrukt in een oplage van 175 genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren. € 100 * Leeflang 164.

U I T HE T HO O F D GE CI TE E R D

39 HEIJDEN, A.F.Th. van der (Als:) Patrizio CANAPONI De draaideur. Roman.

Amsterdam, Querido, 1979. Ingenaaid. 120 p. 1e druk. Mooi. € 60 * Exemplaar met handgeschreven, zwierig gesigneerd citaat van de auteur op de Franse titel: 'Amsterdam,/ 13.VII.'96/ Patrizio/ Canaponi/ 'Amsterdam 's nachts/ was zijn eigen mooiste/ diamant' (uit het hoofd/ geciteerd)/ AFThvdHeijden'.

40 HEIJDEN, A.F.Th. van der (Als:) Patrizio CANAPONI Een gondel in de Herengracht en andere verhalen. Amsterdam, Querido, 1978. Ingenaaid. 224 p. 1e druk. Leesvouwen. € 50 * Exemplaar met handgeschreven, zwierig gesigneerd citaat van de auteur op de Franse titel: '"Waarom schieten/ mannen op de zon, mama,/ waarom..."/ Maastricht/ 28.IV.'07/ Patrizio/ Canaponi'.

41 HEIJDEN, A.F.Th. van der De gebroken pagaai. Novelle. Utrecht, Stichting De Roos, 1999. Halflinnen (Geert van Daal). 64 p. Typografie Huug Schipper. Gedrukt door Jan de Jong in een oplage van 175 genummerde exemplaren. € 100 * De Roos 154.

O P DR A C H T Z E L F V E R Z O N N E N

42 HERMANS, W.F. Horror Cœli en andere gedichten. Amsterdam, Meulenhoff, 1946.

Ingenaaid. 88 p. 1e druk. Rug van het omslag ontbreekt deels, vochtvlek op voorplat. € 575 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de dichter op de Franse titel: 'Voor Adriaan Morriën,/ die ook afschuw van den/ hemel heeft, en deze opdracht/ zelf heeft verzonnen,/ in hartelijke vriendschap/ WillemFHermans/ 26 Aug '46'. Adriaan Morriën (1912-2002) was goed bevriend met Hermans van 1944 tot mei 1952, toen Morriën een kritische bespreking van Ik heb altijd gelijk aankondigde. In 1955 verscheen Morriëns De gruwelkamer van W.F. Hermans of Ik moet altijd gelijk hebben. JS 8.

43 HERMANS, W.F. Conserve. Amsterdam, W.L. Salm, 1947. Halflinnen met stofomslag.

240 p. 1e druk. Zeer fraai exemplaar: het omslag is aan de randen van het omslag op enkele plekken kundig aangevezeld en tevens gedoubleerd, waardoor het fris oogt. Exlibris op schutblad. € 700 * JS 9.

44 HERMANS, W.F. Conserve. Amsterdam, W.L. Salm, 1947. Halflinnen met stofomslag.

240 p. 1e druk. Goed exemplaar: enkele scheurtjes aan de bovenzijde van het zeldzame omslag en wat roestvlekjes op de achterzijde van het omslag. € 375 * JS 9.

45 HERMANS, W.F. Filip's sonatine. Homme's hoest. Geyerstein's dynamiek. De zegelring. Amsterdam, De Bezige Bij, 1980-1984. 4 delen. Halfleder met kartonnen platten (Binderij Phoenix; stofomslagen achterin meegebonden). 70; 58; (2), 62; (2), 74 p. 1e drukken (Geyerstein's dynamiek in 2e druk: de 1e druk van deze titel verscheen iets eerder in bibliofiele vorm bij Dijl's Uitgeverij; JS 368). € 350 * Complete set van de vier begin jaren tachtig uniform uitgegeven novellen, prachtig herbonden in vier zwart halflederen banden met zes verschillende kleuren letter- en vignetopdruk door Binderij Phoenix. In onze geheel aan Hermans gewijde catalogus 44 boden wij een door Phoenix fleurig herbonden set in linnen aan, maar het kan dus nóg mooier. JS 353, 356, 369 en 376.

D AT Z I J NI E T VE R D E R KW AM E N

46 (HERMANS, W.F.). BOURGET, Paul Le disciple. Édition définitive. Parijs, PlonNourrit, 1901. Verguld halfleder met gemarmerde platten en lederen hoeken (omslag meegebonden). 372 p. € 200 * Uit de bibliotheek van W.F. Hermans, die zijn naam en de plaats en datum van aankoop op de eerste blanco pagina schreef: 'W.F. Hermans/ Amsterdam 7 juni '60'. Hermans las dit boek met grote belangstelling: op het schutblad schreef hij zeven paginanummers, zoals '93 Sartre' en '195 verbetert Stendhal'. Hieronder vatte hij uitgebreid (9 regels tekst) zijn mening samen over de roman, die zelfmoord als thema heeft: 'Het middelmatige van dit boek schuilt hierin dat ons eerst een groot denker, geweldig genie wordt voorgetoverd'. Op de volgende pagina staan nog 8 handgeschreven regels, evenals op p. 369 (''t Is te hopen dat zij niet verder kwamen').

47 HEYTZE, Ingmar Miniaturen. (Met 14 originele etsen door Gerard van Rooy). Utrecht, Stichting De Roos, 2005. Karton, overplakt met EDO Mizu Original lichtblauw, met stofomslag. 60 p. Typografie Bart de Haas. Gezet uit de Romulus en gedrukt door Alex Barbaix op 150 grams Hahnemühle etspapier in een oplage van 175 genummerde en door dichter en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 110 * Zeer fraaie uitgave! Leeflang 165.

48 JELLEMA, C.O. De schaar van het vergeten. Amsterdam, Querido, 1981. Ingenaaid. 1e druk. € 32 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de dichter op de Franse titel: 'voor Tante Thally/ Kerstmis 1981/ Cor'.

49 JORIS, Lieve Amadou. Afrikaanse notities. Utrecht, Stichting VSB Fonds, (1994).

Linnen. 64 p. Met een portretfoto door Steye Raviez. 1e druk. Keurig. € 18 * Eén van de 300 gesigneerde exemplaren.

DE CO R A TI E F D I C HT W E R K

50 KLOOS, Willem 'Lief zijn en goed zijn, en daarnaar eens streefen...'. Oorspronkelijk handschrift. Ingelijst achter glas. 21,7 x 33,8 cm. Eén blad. Alleen recto. Met opgeplakte signatuur. Inkt hier en daar uitgelopen. € 300

* Titelloos sonnet, met bovenstaande beginwoorden. Brieven van Kloos komen nogal eens in de handel, handgeschreven gedichten daarentegen worden maar hoogst zelden aangeboden.

TW E E M A AL G E S I G NE E R D

51 KOMRIJ, Gerrit De os op de klokketoren. (Met 2 tekeningen en 60 prenten in kleur van Joost Veerkamp). (Amsterdam, De Arbeiderspers, 1981). Linnen met stofomslag (ontwerp Joost Veerkamp). (52) p. 1e druk. Naam op schutblad. € 28 * Dit exemplaar werd door Komrij en Veerkamp achterin gesigneerd. Komrij dateerde bovendien; 'Utrecht, 13 maart 1982'.

52 KOMRIJ, Gerrit Praag. (Rotterdam), Bébert, (1983). Halfleer. 20 p. Gedrukt in een oplage van 85 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 100 53 KORTEWEG, Anton, en Thomas VERBOGT, Frans KUSTERS en Gerard van EMMERINK Eindenhout. Hommage aan de heren Joep Jaspers & Nop Maas. Omslag met daarin een viertal uitgaafjes, gedrukt door de Augustijn Pers, Avalon Pers, Kalamos Pers en De Uitvreter. 1999. (10), (8), (6) en (4) p. Met de hand gedrukt in een oplage van 150 exemplaren. Omslag op rug wat verkleurd en met enkele kreukjes. € 60 * Fraaie bibliofiele editie ter gelegenheid van de vijftigste verjaardagen van Nop Maas en Joep Jaspers.

DI C H TE R M E T GE I T

54 LEHMANN, L.Th. Originele zwart-witfoto door Emiel van Moerkerken. 16,8 x 11,8 cm.

Op de achterzijde twee stempels van de fotograaf en een potloodaantekening in een onbekende hand. [14 juli 1939]. € 65 * Contemporaine afdruk van dit canonieke portret van een lachende Lehmann met een ernstige geit.

55 LUCEBERT Van de maltentige losbol. (Rijk geïllustreerd door de dichter). (En:) Op bezoek bij Lucebert. Samenstelling en tekst Jens Christian Jensen. Foto's Karin Székessy.

Amsterdam, De Bezige Bij, 1994. 31 x 25 cm. Ingenaaid. 144 p. resp. ongepagineerd. Twee delen in (op rug iets beschadigde) cassette met linten. 1e druk. € 350 * Eén van de 50 luxe-exemplaren met een originele, genummerde en door de weduwe Lucebert op de achterzijde gesigneerde ets én een originele, gesigneerde foto (Lucebert aan het werk in zijn atelier) van Karin Székessy. (Er verschenen overigens ook 30 nóg luxere exemplaren met een originele gouache.)

BE ST E E N M O O I S TE E D I TI E

56 LUCEBERT Verzamelde gedichten. Amsterdam, De Bezige Bij, 1974. Twee delen (zonder cassette). Typografie W. Sandberg. Met illustraties van de dichter. Met uitgebreide verantwoording, varianten, documentatie, bibliografie en registers. Ongewoon frisse exemplaren! € 90 * In 2002 verscheen weliswaar een herdruk van Luceberts Verzamelde gedichten, aangevuld met de bundels van na 1974 en een afdeling nagelaten gedichten (voornamelijk uit de jaren '90), maar die editie heeft een wel zeer karige verantwoording, terwijl deel 2 van deze uitgave daar in zijn geheel aan is gewijd. Bovendien ontbeert ze de meesterhand van typograaf Sandberg, die de uitgave van 1974 tot zo'n monument maakte.

57 (MARNIX-PERS). SMIT, Gabriël Christofoor. (Met illustraties van Arnold PIJPERS).

Amsterdam, Marnix-Pers, 1934. Cahiersteek. 16 p. Met de hand gezet en gedrukt in een oplage van 35 door auteur en illustrator gesigneerde exemplaren. 1e druk. Achterop een klein krabbeltje 'Roz'. Net exemplaar. Inliggend visitekaartje (ca. 1970) van Algemene Boekhandel Rozenbeek in Hilversum. € 75 * Dit is één van de vijf exemplaren op Japans papier, waarvan de illustraties door Arnold Pijpers met de hand werden bijgekleurd. De initiatiefnemer van de Marnix-Pers, P.J. Venemans, was compagnon van uitgeverij Rozenbeek & Venemans. Dit luxe-exemplaar was kennelijk voor zijn mede-ondernemer. Venemans 10.

58 MARSMAN, H. Brieven aan die zeer ver en zeer nabij is/ beide. [Utrecht], (Reflex, 1978). Ingenaaid. (16) p. Gedrukt in paars op Hahnemühle in een oplage van 175 exemplaren. € 35 * Facsimile-uitgave van Marsmans eigenlijke debuut, dat de dichter in 1920 uitschreef in 25 exemplaren. Tekst niet in VW. Eén van de 25 exemplaren, bestemd voor Arthur Lehning, die het handschrift van Marsman ter facsimilering afstond. Met onder het colofon een handgeschreven, niet gesigneerde opdracht van Lehning: 'Dit exemplaar is voor/ D.A.M. Binnendijk/ Kerstmis 1978'. Jaarwisselingsgeschenk 1978/1979. Niet in de handel.

59 (MARSMAN, H.) Gedrukte herinnering van de tandarts aan 'Weled. Gestr. Heer/ Mr. Marsman/ Oudwijkerlaan 4bis'. 3,5 x 7,3 cm. Met gedrukt briefhoofd 'M.R. van der Molen/ tandarts/ Maliebaan 84/ Utrecht'. 5 regels gedrukte tekst, datum en tijdstip met de hand ingevuld. € 150 * De dichter H. Marsman wordt 'ter verdere behandeling' verwacht bij de tandarts op vrijdag 22 februari 1935, 'te 9 1/4 uur'. Marsman schreef op het kaartje (ondersteboven) de volgende aantekening: 'Koch. 12a Fluweelenburgwal', waarschijnlijk het adres van een andere tandarts in Den Haag. Odontologisch curiosum!

60 MONT, Pol De Drie groote Vlamingen. Hendrik Conscience. Jan van Beers. Peter Benoit. Brussel, J. Lebègue en Co, [1901]. Ingenaaid in blind omslag. (8), 312 p. Onafgesneden met zeer ruime marges ('avec toute la barbe'). Gedrukt op geschept papier. Met portretten.

1e druk. Boekblok in tweeën. Enkele ezelsoren. € 100 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op p. 3: 'Aan Mevrouw Logeman-van der Willigen,/ bij haar afreis naar het hooge Noorden,/ met mijn hartelijkste wenschen./ Pol de Mont/ Antwerpen, 18. Juli 1902'. Dina Logeman-van der Willigen (1864-1925) schreef over de Scandinavische literatuur van rond 1900 en vertaalde o.a. de romans Mikaël (1905) en Pheadra (1906) van Herman Bang. Had de vertaalster in 1902 weer een reis door Scandinavië in het vooruitzicht?

61 MULISCH, Harry De procedure. Roman. Amsterdam, De Bezige Bij, 1998. Linnen (!) met stofomslag. 304 p. 1e druk. Enkel krasje op het omslag. € 425 * Eén van de slechts 50 exemplaren in een zwart linnen band met verguld rood rugschildje en stofomslag, op uitdrukkelijk verzoek van de auteur vervaardigd door De Bezige Bij. De gehele oplage van 50.000 exemplaren van deze eerste druk was (goedkoper) uitgevoerd in karton met stofomslag, wat de auteur niet beviel, omdat deze uitvoering niet aansloot bij de officieuze verzamelde werken. Marita Mathijsen (in Mulisch' De kamer. Gevolgd door een beknopte drukgeschiedenis van zijn romans) beschrijft de gewone oplage ten onrechte als gebonden in zwart linnen; zij beschikte blijkbaar over een van de 50 exemplaren.

Bestemd voor de auteur en medewerkers van de uitgeverij. Gezocht.

62 NESCIO Mene tekel. Amsterdam, De Bezige Bij, (1946). Linnen. 48 p. Onafgesneden.

1e druk. Rug minimaal verschoten. € 225 * Eén van de weinige luxe-exemplaren, gebonden in blauw linnen en gedrukt op geschept papier. Het Zwarte Schaap 4. Niet in MDLM. 63 (NESCIO e.a.). KUSTERS, Wiel De Piramide van Eisden. (Banholt, In de Bonnefant, 1986). Ingenaaid met stofomslag. (4), 40 p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt door Hans van Eijk in twee kleuren blauw en zwart in een oplage van 60 op de pers genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren. € 32 * Acht korte prozateksten, geschreven voor de Regionale Omroep Zuid. Over o.a. Hugo Claus en Hans Faverey. De zesde tekst gaat over een reis van Nescio naar Zuid-Limburg.

Bijgevoegd: prospectus voor deze uitgave.

64 OORSCHOT, G.A. van (Als:) R.J. PESKENS Mijn moeder was eigenlijk een Italiaanse.

Amsterdam, Van Oorschot, (1977). Ingenaaid. 240 p. 1e druk. € 40 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'voor Kees [Lekkerkerker],/ véel méer dan een/ administrateur/ der letteren./ Geert/ 14-977.'

65 OSTAIJEN, Paul van Gedichten. (Gekozen door Gerrit Borgers en met 11 originele etsen (waarvan één op de band) van Hermanus Berserik). Utrecht, Stichting De Roos, 1971.

Oblong. Karton. 80 p. Typografie Gerrit Noordzij. Gezet uit de Spectrum en gedrukt door Van de Garde op Hahnemühle in een oplage van 175 genummerde exemplaren. Voor- en achterplat deels (flink) verbruind. € 195 * Aldert Witte schreef op 6 september 1971 in een brief aan het bestuur van Stichting De Roos: 'mijn complimenten aan jou en allen die er aan werkten, of om een - helaas - niet meer in gebruik zijnde kwalificatie te gebruiken: 'een schoon boek'; of om in jury-termen te spreken: 'de hoogste lof'.' Leeflang 89.

66 (PALLADIUM). VETH, Jan De zwerver spreekt en andere gedichten. (Met inleiding van Willem Kloos). (Arnhem, Hijman, Stenfert Kroese & Van der Zande), 1920. Ingenaaid.

(4), 56 p. Gedrukt op Haesbeek onder leiding van J. van Krimpen in rood en zwart in een oplage van 300 exemplaren. 1e druk. Overstekende randen ingescheurd en opgekruld. € 80 * Met op het voorste schutblad in potlood een ongesigneerde opdracht 'Van den Schrijver' aan 'Den Heer en Mevrouw/ van Eeghen-Heldring', gedateerd '18 okt 1920'. Henriëtte Heldring (1883-1984) was een tante van J.L. Heldring. De bekende adjunctgemeentearchivaris van Amsterdam, I.H. van Eeghen, was de dochter van het echtpaar.

Ietwat gedragen, deze gedichten, maar mooi over directe actualiteit en over schilderkunst.

Met initialen in rood, ontworpen door J. van Krimpen. Palladium-reeks.

BE Z I J DE N DE M A R K TP L A A TS E N V AN D E L I T T E R A TU U R

67 (RENILDIS HANDPERS). ROOD, Kees Twee steden. [Utrecht], De Renildis Handpers, 1966. Ingenaaid met stofomslag. 20 p. Gezet uit de Romanée en gedrukt door Maurice Laudy in een oplage van 30 genummerde en op naam gedrukte exemplaren. 1e druk. € 200 * 'Dit is nummer 12 bestemd voor Ivo Michiels', door de auteur gesigneerd en gedateerd onder het colofon. Bovendien met handgeschreven, gesigneerde brief (8 regels tekst) van Rood aan Michiels, ter begeleiding van dit exemplaar ('het is een boekje dat zich bezijden de marktplaatsen van de litteratuur bevindt'). De Renildis Handpers 15.

NA G E B R U I K R E TO U R

68 REVE, Gerard De avonden. Een winterverhaal. (Eerste druk met het omslag van de 2e druk). Amsterdam, De Bezige Bij, (1947). Halflinnen met stofomslag (ontwerp Ies Spreekmeester). 240 p. 1e druk. Omslag mist op rug aan boven- en onderzijde een miniem hapje en is aan randen iets gesleten. Boekhandelsmerkje op schutblad. € 175 * Exemplaar van de eerste druk met het omslag van de tweede druk, dat op de achterzijde niet de flaptekst voor het boek heeft, maar reclame voor J.J. Klant, De geboorte van Jan Klaassen. Dit stofomslag heeft een opmerkelijke provenance: aan de binnenzijde staat het stempel van de uitgeverij: 'Archiefexemplaar/ Eigendom/ Uitgeverij De Bezige Bij/ Van Miereveldstraat 1/ Amsterdam-Zuid/ Na gebruik retour'.

69 REVE, Gerard Lekker kerstbrood. Amstelveen, Peter Loeb, 1973. Ingenaaid met omslag. (8) p. Gedrukt in een oplage van 150 genummerde exemplaren. 1e druk. Heel lichte verbruining (zoals meestal) en wat weinig storende vlekjes op het omslag. € 125 * Jaarwisselingsgeschenk 1973-1974. Van Winden 25.

HE B I K GO D GE L A S TE R D ?

70 REVE, Gerard Twee handgeschreven brieven aan de redactie van het tijdschrift Dialoog. Tijdschrift voor homofilie en maatschappij. 1. 27,4 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto.

Gesigneerd 'GerardKvanhetReve' en gedateerd 'Greonterp Post Oudega Wijmbritseradeel Friesland/ 5 maart 1965'. 12 regels tekst. 2. 27,4 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'GerardKvanhetReve' en gedateerd 'Greonterp, Post Oudega Wijmbritseradeel (Fr.)'/ 12 Juli 1965. 10 regels tekst. Met een originele door Reve geschreven envelop aan Dialoog: 'spoed'.

Poststempel '7 VII 65'. € 650 * In de eerste brief, gericht aan redactiesecretaris Niek Engelschman, vraagt Reve om de binnengekomen reacties op 'Brief Bank', 'om eventueel te repliceren'. Hij vervolgt met een tirade tegen de schrijver Jef Last: 'stoot toch alsjeblieft Jef Last af. De man heeft voor niets belangstelling dan Jef Last, en is een etiekloze warhoofd. Je hebt niks dan herrie, eindeloze gewichtige gesprekken, etc., met als resultaat dat hij zich voor een of ander fiktief plan naar Kopenhagen laat sturen, waarna je binnen drie dagen tijds een telegram krijgt dat hij van alles beroofd is, & of je geld wilt sturen, etc.' Ten slotte: 'Met homiofiele groet'!

'De genade & Liefde van onze enige heer Jezus Christus zij met u', aldus opent de tweede brief. Middels dit schrijven wil Reve een correctie doorgeven in 'Heb ik God gelasterd?': 'pagina 2, regel 4, staat ter tijd; moet zijn: ten tijde. Want als men staande naamvalsverbuigingen bezigt, moet men ze korrekt toepassen, & tijd is mannelijk'. Hij zou graag een drukproef ontvangen: 'U hebt hem binnen 24 à 36 uur na verzending weer retour'.

Gerard Reve zat de eerste twee jaargangen in de redactie van Dialoog. Aan het eerste nummer van de eerste jaargang droeg hij bij met 'Brief aan mijn bank', dat enkele felle reacties uitlokte bij paters en predikanten en mede aanleiding zou zijn tot het ezelsproces.

'Heb ik God gelasterd?' verscheen als reactie hierop in aflevering 4.

71 ROLAND HOLST, A. De afspraak. Maastricht, (A.A.M. Stols), 1925. Ingenaaid. (2), 80 p. Gedrukt met de Erasmus in rood en zwart in een oplage van 190 genummerde exemplaren. Titel en initialen van Alph. Stols. 1e druk. Omslag wat verbruind en iets gevlekt.

Naam ('Rien van de Wetering') op eerste blanco pagina. € 85 * Dit is nummer 3 (op naam van R. van de Wetering) van de 186 op geschept papier van Van Gelder gedrukte exemplaren. Trajectum ad Mosam 11. Van Dijk 54.

72 ROLAND HOLST, Henriëtte. Sonnetten en verzen in terzinen geschreven. (Amsterdam, Scheltema en Holkema, 1895). Oorspronkelijk, verguld, soepel perkament (linten ontbreken). (18), 128 p. Gedrukt in rood en zwart door Joh. Enschedé. Boekversiering door R.N. ROLAND HOLST. 1e druk. Debuut. Roestvlekjes op schutbladen, kleine zwarte 'puntjes' op de band, linten ontbreken. € 275 * De zeldzame variant in origineel volperkament! Net exemplaar. Braches 960107.

73 SCHENDEL, Arthur van Sparsa. [Utrecht], De Bezige Bij, [1944]. Verguld perkament (voorzijde omslag meegebonden). Kop verguld. (8), 52, (2) p. Gedrukt in rood en zwart op Oud-Hollandsch papier in een oplage van 525 genummerde exemplaren. 1e druk. € 140 * Ofschoon dit een 'gewoon' genummerd exemplaar (367) betreft, is dit boek voorzien van een heelperkamenten uitgeversband met het vignet van De Bezige Bij op het voorplat.

Clandestien uitgegeven tijdens de oorlog. Quousque Tandem 7. Van Dijk 650. De Jong 741.

74 (SCHENDEL (vert.), Arthur van). ALCOFORADO, Marianna Minnebrieven van een Portugeesche non. Vertaald (en ingeleid) door Arthur van Schendel. Amsterdam, J.M. Meulenhoff, [1934]. Ingenaaid. 84 p. 1e druk. € 130 * Eén van de 25 genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op Oud-Hollandsch papier van Van Gelder.

Z E T KO S T E N VE R GO E D E N

75 SCHIPPERS, K. Drie getypte brieven aan het literaire tijdschrift De Gids. 1. 21,3 x 13,6 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'GStigter' en gedateerd 'Amsterdam, 2 juli [1963]'. 3 regels tekst. 2. 10,6 x 14,0 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'GStigter' en gedateerd 'Amsterdam, 11 februari 1964'. 10 regels tekst. 3. 22,8 x 19,9 cm. Eén blad. Alleen recto.

Gesigneerd 'GStigter' en gedateerd 'Amsterdam, 26 maart 1964'. 5 regels tekst. € 100 * Korte berichten van de jonge dichter: het eerste briefje begeleidt drie gedichten (niet bijgevoegd), de tweede brief becommentarieert een drukproef van een gedicht ('Verder lijkt het mij niet duidelijk, dat het door mij is geschreven. De Franse zin (van Duchamp) is de titel van het gedicht') en de derde brief trekt de eerder ingezonden drie gedichten in ('Ik ben sans rancune tot dit besluit gekomen en ben dan ook bereid de gemaakte zetkosten te vergoeden'). Bijgevoegd is een getypt autobiografietje van 3 regels.

76 SIEBELINK, Jan Drie verhalen. (Met originele litho's van Geerten Ten Bosch).

(Utrecht), Stichting De Roos, 1998. 14,5 x 9,5 cm. Karton. 96 p. Typografie Irma Boom. Gezet uit de Joanna en gedrukt door Jan de Jong in zwart en grijs in een oplage van 175 genummerde exemplaren. € 50 * Leeflang 152.

V O O R DE V R I E N DE N V AN D E N AU T E U R

77 SLAUERHOFF, J. Oost-Azië. [Zonder plaats, eigen beheer, 1928]. Ingenaaid. 20 p.

Gedrukt [door Nypels] in rood en zwart op getint gevergeerd Bührmann in een oplage van slechts 20 genummerde exemplaren. 1e druk. € 1450 * Het colofon vermeldt: 'Deze keuze van verzen uit den bundel "Oost-Azië" werd in twintig exemplaren gedrukt voor de vrienden van den auteur', gevolgd door dezelfde tekst in het Frans. Anders dan de bundel Oost-Azië heeft deze uiterst zeldzame uitgave op het omslag als auteur 'J. Ravenswood/ Slauerhoff'. Dit exemplaar bleef ongenummerd. Niet in Van Laar.

Niet in de KB.

78 STIP, Kees Marche militaire. Den Haag, Dick Welsink, 1988. Planodruk. 29,5 x 21,0 cm. Gedrukt in een oplage van 75 genummerde exemplaren. 1e druk. € 25 * Uitgegeven t.g.v. de 75e verjaardag van de auteur.

79 SWARTH, Hélène Keurbundel van honderd gedichten. Door de dichteres zelve gekozen. Amsterdam, Van Kampen, 1919. Verguld heelperkament. Kop verguld. (4), 128 p.

Gedrukt in een oplage van 300 exemplaren. Met portret. 1e druk. Band iets gevlekt.

Naamstempeltje ('Jan Veth') voorin. € 75 * Eén van de 70 genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, gebonden in perkament.

CO M P L I M E N TE N V A N DE VE R T A AL S TE R

80 SZÉKELY, László, & SZÉKELY-LULOFS, Madelon Tropenfieber. Roman. Bremen, Carl Schünemann, (1950). Linnen met stofomslag. 276 p. 4e druk. Stofomslag nogal beschadigd. € 75 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van M. Székely-Lulofs aan Uitgeversmaatschappij Elsevier op de titelpagina: 'met de complimenten van/ de vertaalster der Nederlandse/ uitgave/ M.W. Székely-/ Lulofs/ 1951.' Dit is de tweede vertaling van Öserdöktöl ültetvényekig (1933), door Mirza von Schücking, die naar het schijnt behoorlijk letterlijk is, maar die van Madelon Székely, Van Oerwoud tot Plantage (1935), was daarentegen erg vrij. Opdrachten van Székely-Lulofs komen zelden voor.

V A N SO CI AL I S T TO T S O CI AL I S T

81 THIJSSEN, Theo Barend Wels. Bussum, Van Dishoeck, 1908. Linnen. (4), 232 p. 1e druk. Band enkele vlekjes, knepen opnieuw gelijmd, eerste en laatste pagina verbruind door het zure papier van de schutbladen. € 140 * Exemplaar van Thijssens debuut in de mooie eerste band, met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het schutblad: 'Aan: H.J. Hegeraat / vd s: (sign.)'.

H.J.H.C. Hegeraat (1873-1919) was onderwijzer en de stuwende kracht achter de Nijmeegse afdeling van de SDAP. 82 UYL, Bob den Zes Stijlvolle Maar Mislukte Limericks. (Met zes originele, genummerde en gemonogrammeerde litho's van Hedy Gubbels). [Rotterdam], Bébert, (1981). Losbladig in mapje. Gedrukt in een oplage van 276 genummerde en door auteur en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 60 83 VASALIS, M. Droedels. (Met een voorwoord van Hal Droogleever Fortuyn). [Amsterdam], Van Oorschot, (2012). Linnen met titeletiket. (32) p. Gedrukt in een oplage van 100 genummerde exemplaren. 1e druk. € 40 * Vasalis maakte tijdens het telefoneren heel kleurrijke tekeningen op wat voor papier haar ook voor handen kwam (uitnodigingen van de universiteit, een envelop van Bertus Aafjes, de ledenlijst van het Maatschappij der Nederlandse Letterkunde). Deze eerste publicatie van Vasalis' droedels is een initiatief van de familie Droogleever Fortuyn. Dit is een ongenummerd exemplaar.

84 VASALIS, M. 'Zwart paard, gezien in circus Strassburger'. 18,3 x 15,5 cm. P. 90 in: Libertinage, jrg. 2, afl. 2 (maart-april 1949). Met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Voor Aleid/ van/ M. Vasalis/ 9 Juli '49'. € 200 * Het bekende gedicht in zijn allereerste verschijningsvorm, door de dichteres uitgeknipt voor een vriendin en voorzien van een opdracht.

V A N H AA R HO O G GE Ë E R DE N E G E R

85 VESTDIJK, S. De filosoof en de sluipmoordenaar. Roman. Den Haag/ Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1961. Linnen met stofomslag. 264 p. 1e druk. Enkele kreukjes in het omslag. € 200 * Exemplaar met fantastische handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor de lieve Ans [Koster]/ niet van haar filosoof/ niet van haar sluipmoor-/ denaar/ maar van haar hoog-/ geëerde neger Simon/ Doorn 31-7-'61'.

86 (VESTDIJK (vert.), S.). POE, Edgar Allan Fantastische vertellingen. Vertaald en ingeleid door S. Vestdijk. Verlucht met houtgravures van Jeanne Bieruma Oosting.

Amsterdam, Contact, (cop. 1941). Halflinnen met stofomslag. (24), 368 p. 2e druk. Rug iets vergeeld, maar een mooi en fris exemplaar. € 30 * Volgens het stofomslag is dit de tweede druk, maar die informatie komt niet in het boek zelf voor. Met uitvoerige inleiding van de vertaler, Simon Vestdijk. Met de bekendste vertellingen van Poe. Zeldzaam in deze staat.

87 VOSKUIL, Menno Lagere aap. Het leven van Kees Lekkerkerker. Den Haag, antiquariaat Fokas Holthuis, 2014. Ingenaaid met flappen. 96 p. Rijk geïllustreerd. Vormgeving Piet Gerards Ontwerpers. 1e druk. € 15 * Een lagere aap, zo noemde Kees Lekkerkerker (1910-2006) zichzelf graag, een harde werker te midden van de hogere apen. Hij wijdde zijn leven aan de schone letteren, niet als schrijver maar als tekstbezorger. Dankzij zijn inspanningen verschenen de verzamelde werken van J. Slauerhoff, Jacob Israël de Haan en Ed. Hoornik. Lagere apen vormen zelden het onderwerp van een biografie, maar Kees Lekkerkerker is terecht een uitzondering. In zijn leven komt haast de hele Nederlandse literatuurgeschiedenis van de twintigste eeuw samen: van Jan Greshoff tot Jan Wolkers en van Menno ter Braak tot Arnon Grunberg.

Nieuw boek. Gratis verzending binnen Nederland.

E E N I N M I J N O G E N G E L A A GD W E R K

88 VRIES, Hendrik de Vier handgeschreven brieven, drie handgeschreven briefkaarten en drie handgeschreven gedichten aan het literaire tijdschrift De Gids. Diverse formaten.

Recto en deels verso. Gesigneerd 'Hendrik de Vries' en gedateerd 'Haren 2 December 1962', 'Haren 5 Jan 1963', 'Haren 27 Jan 1963', 'Haren 28 December 1963', 'Haren 8 Jan. 1964', 'Haren 5 Juli 1964' en '19 Juli 1964'. Met twee originele enveloppen. € 600 * Verhelderende - soms pittige, dan weer bescheiden - brieven van de dichter aan verschillende redacteuren van De Gids. De eerste brief is een weloverwogen weigering van de kersverse Constantijn Huygensprijswinnaar van het verzoek van de redactie om een bijdrage over 'het dichterschap': 'wanneer ik pas een artikel in die geest had geschreven zou dat trouwens het improvisatiekarakter van mijn spreken bij de prijsuitreiking kunnen schaden'. Wel voegt De Vries vier kwatrijnen bij, onder de titel 'Dichterschap'.

In de twee daaropvolgende briefkaarten is de dichter enigszins ongeduldig. Hij heeft nog geen drukproef ontvangen en ontvangt zijn inzending graag terug, als deze niet wordt geplaatst. Explicatief: 'Wie impulsief en tamelijk improvisatorisch werkt, moet het als vanzelfsprekend aanvaarden dat hij over de waarde van het emotioneel voortgebrachte pas veel later kan oordelen dan wie er tegenover staat als tegenover iets nieuws'.

Het derde schrijven begeleidt een nieuwe 'reeks-van-vijf' gedichten, 'Retraite', en een langer vers, 'Nocturne', nadat 'Dichterschap' werd afgewezen. Beide gedichten zijn in handschrift bijgevoegd, evenals een drukproef van 'Retraite' met een handgeschreven correctie door de dichter. Blijkbaar liet plaatsing van de gedichten op zich wachten: de dichter stuurt een

zakelijk kaartje naar de redactie, waarin hij om terugzending van 'Retraite' vraagt. En: 'U kunt ook volstaan met de mededeling dat deze bijdrage niet wordt opgenomen'.

In de laatste brief verbaast De Vries zich over 'Uw mening dat ik U een verbitterde brief zou hebben geschreven'. Hij verklaart zich nader: 'Niets is voor mij gewoner dan dat een in mijn ogen gelaagd werk door anderen minder gewaardeerd wordt, en vaak zagen redacties, ook die van De Gids, het beter dan ik'. Nederig slot: 'U behoeft zich niet voor snelle plaatsing in te spannen'.

Bijgevoegd: doorslagen van vijf brieven van de redactiesecretaris aan De Vries.

Voorts: notitievelletje met aantekeningen van De Gids-redacteuren Ed. Hoornik en Bert Voeten over 'Dichterschap'. Niet mals: 'Gelukkig maar één blz. Vóór Eddy' en 'Dit is ontzettend! Kunnen we De Vries toch niet aandoen? BV'.

89 WARREN, Hans Demetrios. Proza. Amsterdam, Bert Bakker, 1976. Ingenaaid (omslagontwerp Rudo Hartman). 176 p. 1e druk. € 75 * Eén van de 30 luxe-exemplaren, gedrukt op houtvrij getint gevergeerd romandruk, ingenaaid, onafgesneden en genummerd en gesigneerd door de auteur.

GE S TE N CI L DE P O L E M I E K

90 WEVERBERGH (redactie) Bok. Kritisch tijdschrift. Teralfene, eigen beheer. Jrg. 1, afl.

2-5, 7-10 (september 1963-november 1964). Geniet. Gestencild (omslagen afl. 2-5, 7, 10 gedrukt). Met erratavel bij afl. 2. Overstekende randen iets gekreukt. Handgeschreven aantekening op omslag afl. 10. € 120 * Niet complete set van dit eigenzinnige polemische tijdschrift, maar wel met het derde nummer dat geheel in teken staat van Claus' roman Omtrent Deedee (weverberghs 'De petroleumlamp en de mot: Ik ontleed Omtrent Deedee') en het zevende nummer dat over E. du Perron gaat. Met bijdragen van Herman Cluytens (tot en met nummer 4 ook Bokredacteur), René Gysen, Herwig Leus, Pascal Pia, Hedwig Speliers, Freddy de Vree, Paul de Wispelaere. De enige adverteerder in Bok is het Amsterdamse antiquariaat Schuhmacher.

PAULBOOKS 91 ALECHINSKY, Pierre Roue libre. Genève, Skira, 1971. Garenloos met flappen. (2), XII, 164 p. Zeer rijk geïllustreerd (in kleur en zwart-wit). 1e druk. € 500 * Exemplaar met kleurrijke, handgeschreven, gesigneerde opdracht én een originele krijttekening van de kunstenaar op p. (1): 'pour/ Wout Vuyk/ (cordialement)/ [onleesbaar]/ X 1971 Alechinsky'. Les sentiers de la création 13.

GE O R GI C A

92 (BODONI). VERGILIUS MARO, P. Le Georgiche di P. Virgilio Maro in versi Italiani del Marchese Prospero Manara, fra gli arcadi Tamarisco Alagonio. Parma, Co' Tipi Bodoniani, 1801. 17 x 11,5 cm. Onbedrukt karton met papieren titelschildje. (4), VIII, 136 p. 1e druk. Rug en schutbladen wat verbruind, verder mooi. Met groot en mooi typografisch exlibris 'gb'. € 175 * Vertaling van de Georgica van Vergilius door Prospero Manara (1714-1800), een politicus uit Parma, die in zijn vrije tijd lid was van de Broederschap van Arcadische Dichters in die stad, onder het fraaie pseudoniem 'Tamarisco Alagonio'. Gedrukt met verschillende typerende Bodoni-letters en fileten.

NI E U W J A AR SP R I J Z E N

93 BRANDT, Geeraardt, & C. KEIZER Op de veranderinge van 't Quade en Goede Jaer 1547. en 1548. Den Haag, Iohannes van Zonnevelt, 1670. Plano. 38 x 30 cm. Eenzijdig bedrukt.

Watermerk gekroond wapenschild. In romein en gotische letter, met een houtgesneden kapitaal. 1e druk. Gevouwen, schepranden iets verbruind, maar een heel mooi exemplaar. € 160 * Zeer interessant (nieuwjaars?)pamflet met een gelegenheidsgedicht van G.B. (Brandt) en twee van C. Keizer, die als omlijsting fungeren van een vergelijking in de prijzen van allerlei alledaagse goederen (een last tarwe, een ton haring, een ton labberdaen, een korf vijgen, kanarieolie, een paar kapoenen, een nieuw paar hosen, een nieuwe tassche en zo meer), die in 1548 veel goedkoper waren dan in 1547, en van de waarde van vijf gouden standaardmunten, de rozenobel, de henricusnobel, de angelot, de dukaat en de Franse kroon over de jaren 1489, 1520, 1552, 1586, 1607, 1613 en 1645. Knuttel 9868.

94 (BUCKLAND WRIGHT, John). LEOPOLD, J.H. Verzamelde verzen. Rotterdam, Brusse, 1935. Linnen. Kop verguld. 368 p. Deels 1e druk. Exlibris W.H.E. baron van der Borch van Verwolde (1910-1943) op binnenzijde voorplat [ontwerp J. Buckland Wright]. Met het losse vel Aantekening bij bladzijden 265 en 266. € 250 * Eén van de 50 genummerde luxe-exemplaren op Ossekop van Van Gelder. Groot en groots boek.

95 CENTRAAL BUREAU VOOR DE STATISTIEK Nederland in uw zak! (Originele reclamefolder voor het Statistisch Zakboek 1941.) Den Haag, Drukkerij Albani, [1942].

Uitklapfolder. Gedrukt in bruin. Met los bestelkaartje. In prima staat. € 35 * Bijzonder knap gemaakte reclamefolder in de vorm van een gestikte broekzak, waar de kaart van Nederland uitsteekt! Achterop een verkleinde afbeelding van het Statistisch Zakboek 1941 zelf, waar niettemin de hamertjes en de sikkeltjes op de isotypes duidelijk op te zien zijn - de Utrechtse NSB-wethouder Breedvelt maakte zich daar in Volk en Vaderland (24 april 1942) woedend over en bedreigde CBS-directeur Idenburg met hetzelfde lot als zijn 'joden-relaties'.

96 COHEN, Fré Verjaardag-kalender. Amsterdam, Arbeiders-Jeugd-Centrale, ca. 1930.

Eén blad. 27,5 x 10,5 cm. Gedrukt in rood en zwart. Met aan beide kanten een linosnede van Fré Cohen, waarop een landschap bij Vierhouten te zien is (waar het A.J.C.-huis De Paasheuvel ligt). Zonder het ophangtouwtje. Niet ingevuld. € 75 * Klein formaat verjaarskalender, alleen voor dunne pennetjes. Niet in de Fré-Cohenoeuvrecatalogus Van Dam-Van Praag.

R U N DE R BE E S T E N E N V AR KE N S

97 (DELFT) Advertentie. (Aanplakbiljet op oranje gekleurd papier). Delft, C. en S. van Graauwenhaan, 180x (vierde cijfer niet ingevuld). 32 x 20 cm. Geschept papier zonder watermerk, aan één kant oranje gekleurd. Eenzijdig bedrukt met twee houtsneden en tekst.

Speldengaatje bovenin, verder in prima conditie. € 50 * 'Regenten van de Kamer van Charitaaten binen deze Stad Delft' zijn van zins 'in derzelver Vergader-Kamer publicq Aantebesteeden, de Leverantie van ... Stuks Runderbeesten, en ...

Varkens (...). Zegt het voort.' Leuke affiche geïllustreerd met een koe en een varken, door de drukkers Caspar en Samuel van Graauwenhaan, Boekdrukkers en Boekverkopers in de Hippolytusbuurt. Bedoeld om aantallen Runderbeesten en Varkens in te vullen, maar dit is een ongebruikt exemplaar.

TE N DE NS - TO NE E L S TU K 98 IJSSEL DE SCHEPPER-BECKER, J.M. Wat niet mag..... Drama in 3 bedrijven.

Amsterdam, P.N. Van Kampen & Zoon, 1922. 15 x 11 cm. Originele zijden band. 88 p. 1e druk.

Bandje heeft wat roest. Eerste schutblad ontbreekt, binnenbekleding voorkant band deels weggescheurd, waardoor het ietwat blauwige 'stijfje' binnenin te zien is. € 100 * Zeer schaarse eerste druk van dit tendens-toneelstuk uit de pionierstijd van de homoemancipatie. Het is niet alleen in 1922 opgevoerd (tot verontwaardiging van de christelijke pers), maar ook in 2006 door Toneelgroep Het Volk ('ik denk dat zowel de rabiate homofoob als de doorgewinterde nicht van het stuk zullen smullen' schreef Hans Oranje in een recensie in Trouw...) en vertaald in het Engels als Mustn't Do It! door Laurence Senelick voor Broadway Play Publishing Inc (2010). Het boekje bestaat in verschillende uitvoeringen; dit is een vrij luxueuze, maar helaas voorin beschadigd.

V R O O M HE I D O P W E KK E N D

99 (INCUNABEL). SUSO, Henricus Horologium sapientiae. Venice, Petrus de Querengiis, 24 januari 1492 (datum volgens de Venetiaanse kalender, = AD 1493). 4to. 21,7 x 16,6 cm. Heelperkament met overstekende randen en titelschildje, mooie 20e-eeuwse band.

64 bladen. Gedrukt in gotische letters, in twee kolommen. Kleine gidsletters met ruimte voor initialen. Colofon aan het eind van katern G. Laatste katern H, waarin de Cursus seu officium de eterna Sapientia en een gebed tot de heilige Dominicus, gedrukt in rood en zwart. Moderne schutbladen met twee exlibris, een van de bibliotheek 'Torre del Palasciano' en een van de Bibliotheca Philosophica Hermetica, en met wat bibliografische notities in potlood.

In het boek zelf enkele malen in inkt de naam van een vorige eigenaar (17e eeuw?): 'Ego: Jo: Andreas Naltanus A. et U.B.A.S. theologia professor'. Deze naam staat driemaal in het boek, maar is niet volkomen duidelijk te lezen, het kan ook Naltanius of Nastanius zijn.

Vrij ruime marges. Vele kleine wormgaatjes, waarvan een deel gerestaureerd is. Wat verlies van letters, maar nergens hinderlijk. Enkele kleine onvolkomenheden, maar in het algemeen in zeer goede staat. € 4250 * 'Uurwerk van Wijsheid', verdeeld in 24 hoofdstukken zoals de uren van de dag, bedoeld om de sluimerende vroomheid in de mensen ieder uur op te wekken. In enthousiaste, beeldende stijl, met visioenen, omstreeks 1335 verbeeld door de dominicaner monnik Heinrich Seuse (afkomstig uit de omgeving van Konstanz, ca. 1295-1366). Hij was een leerling en bewonderaar van de mysticus Meester Eckhart. Met aan het eind een degelijke leermethode om de goddelijke wijsheid onder de knie te krijgen, en daarna nog een gebed van de dominicaan Jordanus de Saxonia gericht tot de heilige Dominicus zelf. Deze laatste elementen, die meer het karakter van leerstof hebben, zijn in rood en zwart gedrukt.

Het Horologium Sapientiae had grote invloed in de late middeleeuwen, onder meer op Thomas a Kempis en Geert Grote. Er zijn honderden handschriften in verschillende talen van bekend en negen incunabel-uitgaven. Dit exemplaar met zijn mooie, eenvoudige titel in kleine gothische kapitalen is afkomstig uit de Bibliotheca Philosophica Hermetica van J.R. Ritman.

100 KESSLER, Beppe (Postzegelkunst.) Zonder plaats, eigen beheer, circa 1990. 31 x 25 cm.

Lichtblauw karton beplakt met oranje en rood papier. In blinde overslagdoos. (16) p. + vloeibladen. Doos enkele vage vlekjes. € 350 * Acht bladen handgeschept papier met evenzovele originele kunstwerken door Beppe Kessler, gebruikmakend van originele Nederlandse postzegels of postzegelvellen, door de kunstenaar geperforeerd, verknipt en/of bewerkt met waskrijt. Biblio-filatelie!?

Z U M J A H R E SW E C HS E L

101 KRAUSS, Ernst Aus der Zeit - Ueber der Zeit. Neue Gedichte. [Amsterdam, J.M. Meulenhoff], 1941. Halfperkamenten band met opvallend vignet in rood en goud. 148 p.

Titelpagina in rood en zwart. Op geschept velijn. 1e druk. Perkament op het eerste scharnier gebarsten. Band wat verbruind en vlekkig. € 60 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur, 'Voor/ Thaliena Tak/ van Ernst Krauss/ Kerstmis 1949'. Inliggend: 4 hartelijke brieven van Krauss en zijn echtgenote, Ecoline Krauss-Adema, aan Thalien Tak (1930-2011), die o.m. lerares klassieke talen was. Daarbij een programma van het Don-Kozakkenkoor van Serge Jaroff met handgeschreven 'Goed voor twee plaatsen', een kaart met gesigneerd typoscript van het gedicht 'Zum Jahreswechsel' (1939) en een gedrukte kaart met dank voor het bewijs van deelneming bij Krauss' overlijden.

Ernst Krauss (1887-1958) was in Nederland werkzaam als impresario, en publiceerde verschillende Duitstalige poëziebundels.

AN A C HR O NI S TI S C HE V I G NE TJ E S

102 LAMBERT, André Veterum Latinorum Poematum Lyricorum Florilegium. Selegit, gallice reddidit, ornamentis et imaginibus illustravit aeneisque tabulis aqua forti injecit Andreas Lambert. Florilège des Lyriques Latins. Choix, traduction, ornaments et images par André Lamber. Le tout gravé à l'eau-forte par le même. Paris, L'Estampe Moderne, 1920. 27 x 22 cm. Halfmarokijn (5 ribben) met hoeken en gemarmerde platten. 124 p. Alle tekstpagina's tweezijdig geëtst in kleuren. Met licht-erotische illustraties in kleurenets en aquatint.

Gedrukt in 370 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. Band vertoont op de randen lichte slijtage. Naaisel iets los. € 400 * Dit is een van 275 genummerde exemplaren op getint zwaar geschept papier van Arches.

Indrukwekkend boek met Latijnse poëzie van dichters als Catullus, Tibullus, Ausonius en Boëthius, steeds tegenover de Franse vertaling, alles elegant en humorvol (met grappige anachronistische vignetjes) uitgevoerd door de erudiete, in Stuttgart geboren ZwitsersFranse graficus André Lambert (1884-1967). Inliggend: uitgeversreclame voor het het Latijnse tijdschrift Janus (1919-1924), mede-opgericht door Lambert.

103 MIDDERNACHTZENDING Ervaringen en onthullingen van een middernachtzendeling te Amsterdam. Amsterdam: A. van Klaveren, [1890]. Ingenaaid. VIII, 296 p. 1e druk. Behoorlijk exemplaar, rug met kleine beschadigingen. € 75 * Nop Maas wijdt ruim zeven pagina’s van zijn boek Seks! in de negentiende eeuw (2006) aan dit werk, dat weinig onthult over de middernachtzendeling zelf, maar des te meer over 'het gehele scala van zedeloze mogelijkheden dat inwoners en bezoekers van de hoofdstad ter beschikking stond'. Op de achterzijde een lijstje van 13 erotische uitgaven van Van Klaveren: onder anderen Mantegazza, Schoondermark en Coffignon.

104 (NYPELS, Charles). LENORMAND, H.-R. Images. Parijs, La Connaissance, 1925. Les Bijoux typographiques 3. 16 x 12 cm. Ingenaaid. 42 p. Gezet uit de Tory Garamont en gedrukt in rood en zwart op Vergé de Filin-papier in 150 genummerde exemplaren. Omslag heeft wat vlekjes. € 25 * 'Exemplaire imprimé pour Charles Nipels' is gedrukt tegenover de eerste tekstpagina! Een bijou inderdaad, elke pagina met rood kader, gedrukt op ruig en zwaar papier, mooie vormgeving van dit korte verhaal van Lenormand, een schrijver van freudiaans geïnspireerde toneelstukken, waarvan er enkele verfilmd zijn.

SM A KE L I J K E CI T A TE N

105 (NYPELS, Charles). RABELAIS, François La Bonne Chère selon Rabelais.

(Maastricht, Charles Nypels/ René-Louis Doyon, 1927). Cahiersteek. (28) p. Gezet uit de Grotius en gedrukt in rood, blauw en zwart in 200 exemplaren op geschept papier van Pannekoek. Met een portret van Jean Casenave, die opdracht gaf tot het maken van dit boek.

1e druk. Rugje heeft slijtage, bovenkant iets verbruind, naaisel wat los. € 30 * Vermakelijk boekje met citaten van Rabelais over eten. Op het omslag het monogram JC, ontworpen door Nypels. Het portret is gesneden door Theo Haanebrink, een neef van Nypels.

106 (ORNAMENTEN). KLINGER, Julius, & Hanns ANKER Die Grotesklinie und ihre Spiegelvariation im modernen Ornament und in der Dekorationsmalerei. Berlijn-Keulen, Kanter & Mohr, [1901]. Oblong 16,5 x 21,5 cm. 64 bladen, waarop 422 kleurige motieven, ontworpen door Julius Klinger en Hanns Anker. Met twee vouwbladen waarop de titel en de inleiding, geïllustreerd en gedrukt in blauw en vermiljoen. In contemporaine onbedrukte halflinnen portfolio met sluitlinten. Compleet. 1e druk. Eerste blad wat vlekkig en met eigenaarsstempel (van leraar schoonschrijven C.C. van de Riet). Met enkele notities, gebruiksstreepjes en vlekjes. Portfolio aan de randen wat gevlekt en versleten. € 350 * Schitterende Jugendstilproductie (zoals meestal zonder de opvouwbare spiegel die erbij geleverd werd), een schat van inventieve motieven in delicate kleuren. Talloze getekende en herhaalde variaties op elegante bloemen, gekke beesten, gestileerde vogels, tierige meanders, bewerkelijke randversieringen, schone dames, uitgevoerd in vanillegeel, violet, scharlaken, celadon, indigo en andere fantastische kleurschakeringen, alles ter inspiratie van de kunstenaar. Deze uitgave benadrukt het nieuwe van de stijl ofwel de art nouveau, en is bedoeld als een 'grammatica van het moderne ornament', speciaal uitgevoerd in klein formaat om bij gebruik op de tekentafel niet in de weg te liggen.

Er bestaat ook een tweede serie, ontworpen door Verneuil, Auriol en Mucha.

107 (POCHOIR). LENORMAND, H.-R. Ciels de Hollande. Illustrations de Moreau. Paris, Ernest Flammarion, 1934. Kwarto. 23 x 18 cm. Halfleer met vijf ribben en vergulde rug. 100 p.

Gedrukt in 524 genummerde exemplaren. Origineel omslag meegebonden. Met pochoirillustraties en vignetten van Luc-Albert Moreau. 1e druk. Prima exemplaar. € 35 * Nederland gezien door een bewonderende, Franse bril. Omdat de pochoirtechniek in Nederland nauwelijks gebruikt werd, is dit soort illustraties van Nederlandse landschappen ongewoon. Dit is een van 465 exemplaren op geschept papier van Arches.

HE T NI E T Z O R I J KE R O O M SE L E V E N

108 RAËSKIN, P. Hageveld. Roman van een seminarist. Amsterdam, Em. Querido, 1918.

Twee delen in 1 band. Linnen (ontwerp J.B. Heukelom). 416 p. Niet afgesneden. 1e druk.

Band deels wat verbleekt, wat roest. € 80 * Belangrijke vroege roman over het niet zo rijke roomse leven op een priesteropleiding, compleet met veroordeelde zelfbevlekking en particuliere vriendschap tussen twee jongens.

Zeer zeldzaam!

109 (ROLAND HOLST, R.N.) Marsyas of de betooverde bron. Mythische komedie in drie bedrijven door Balthasar Verhagen. Muziek van A. Diepenbrock. Decors & costumes ontworpen door R.N. Roland Holst. Dans ingestudeerd door de dames A. Beck en M. Adama van Scheltema, leerlingen van Dalcroze. Regie Willem Royaards. [Amsterdam], N.V. Het Tooneel, [1910]. Cahiersteek. 12 p. Met 4 illustraties en een opgeplakte omslagillustratie op

kunstdrukpapier naar ontwerpen van Richard Roland Holst. 1e druk. Rugje iets verbleekt, tekstpapier met roestvlekken. € 75 * Anoniem opstel over dit toneelstuk, dat bij zijn eerste opvoeringen in 1910 zeer bejubeld werd, met zwart-wit-afbeeldingen van het affiche en vier andere ontwerpen van Richard Roland Holst. Zeer schaarse uitgave, niet in de Brinkman. Afgezien van de roestvlekken in de tekst in goede staat, uit de collectie van Rob Aardse met diens potloodnotities voorin.

110 (SCHUITEMA, Paul). BINNENDIJK e.a., D.A.M. Balans. Algemeen jaarboek der Nederlandsche kunsten 1930-31. (Onder redactie van D.A.M. Binnendijk, Menno ter Braak, C.J. Kelk, Lou Lichtveld en Henrik Scholte). Maastricht, Leiter-Nypels, (1930). 27,0 x 20,0 cm.

Oorspronkelijk linnen met stofomslag (ontwerp Paul Schuitema). 160 p. Geïllustreerd. 1e druk. Het zeldzame stofomslag zit iets ruim om de band en heeft wat scheurtjes op de vouwen. Naamstempeltje van Binnendijk op schutblad. Handgeschreven correctie door Binnendijk op p. 156. € 145 * Dit exemplaar, in behoorlijk goede staat, is afkomstig van een van de redacteuren: D.A.M. Binnendijk! Van Laar 102.

111 (SCHWARZ, S.L.) 25-jarig jubileum Hollandsche Kunstenaarskring. Stedelijk Museum 1938. (Catalogus). Amsterdam, Hollandsche Kunstenaarskring, 1938. 26 x 20 cm. Kleurig omslag van S.L. Schwarz. 24 p. Met inleiding van Kees Maks en van elk van de 18 opgenomen schilders een zwartwit-afbeelding van een schilderij en een prijslijstje. 1e druk. Hoekjes en rug hebben heel lichte slijtage, kleine kreukjes. € 75 * Prachtige catalogus met omslagontwerp van S.L. 'Mommie' Schwarz, de secretaris van de kring en afbeeldingen van werk van o.m. Else Berg, Hildo Krop, Wiegers en Wiegman.

112 (SOUVENIR-ROOS). BAD SODEN (Taunus) Rose von Soden. Hamburg, C. Adler, (rond 1860). Efemeer souvenirdrukwerk. Ca. 22 x 24 cm. In uitstekende staat. € 200 * Souvenirkaart die openslaat in de vorm van een roos met 32 gezichten op Bad Soden en omgeving, gedrukt in rood en groen, de gezichten in staalgravure uitgevoerd. Met de originele gedecoreerde envelop, die op de binnenkant bedrukt is met een gezicht op Soden, en aan de voorkant met „Rose von Soden“ in weelderige Victoriaanse stijl. Zeldzaam, vroeg efemeer en ingenieus drukwerk.

113 TEMPLE, Shirley 'Mijn leven'. In: Hartedief (Bright Eyes). In de Hoofdrollen: Shirley Temple - James Dunn. Den Haag, Drukkerij Pier Westerbaan, [1935]. Geniet. 16 p. Met foto's.

1e druk. Wat kleine kreukjes en vlekjes. € 35 * Autobiografie van de zevenjarige filmdiva (1928-2014), opgenomen in een programmaboekje van de film Hartedief. Leuke vormgeving met lachende foto en groot hart.

114 TENNIEL, John Handgeschreven brief aan 'Dear Miss Heywood'. 17,9 x 23,0 cm.

Opgeplakt op albumblad. Gesigneerd 'John Tenniel' en gedateerd 'March 21./ 1905.' op papier met voorgedrukt briefhoofd van Tenniels woning, 10, Portsdown Road, Maida Hill in Londen. 29 regels tekst. Achterop het albumblad een drietal onduidelijke handtekeningen van later datum. € 200 * Tenniel (1820-1914), de illustrator van Alice in Wonderland, was in zijn jonge jaren bevriend met de grootvader van Miss Heywood. Zij heeft hem een portret van de grootvader gestuurd op zijn oude dag, waarvoor Tenniel haar hartelijk dankt (met 'abject apologies for unavoidable delay'), al herkende hij zijn jeugdvriend niet in die bejaarde heer. Aan het eind worden de keizer van Duitsland en prinses Louise nog even genoemd.

NA AR D E K E R M I S O P V A K A NT I E

115 (TOERISME) Groot Cyclorama van eene Romaneske Reis door Tyrol, Stiermarken, Zwitserland en Italiën, over berg en dal. Niet te verzuimen!!! Deze reusachtige schilderkunst te bezoeken. Dit uitmuntend kunstwerk is op een 30,000 vierkante voet doek, geschilderd door de heeren Heyl en Gebr. Borgmann in Berlijn. [Haarlem, juni 1853]. Reclameblad op groen papier, tweezijdig bedrukt. 19,2 x 10,3 cm. Wat kreukelig, maar verder in goede staat. € 95 * Schilderkunstige voorstelling van toeristische reizen ('Daar het Reizen en wandelen eene algemeene mode en zelfs eene behoefte geworden is...'), zodat de mensen gewoon thuis op de kermis naar de vreemde landen kunnen kijken, voor prijzen van 10 tot 99 cents! Boeiende informatie over het fantastische alpengebied: 'Ischl, het rendez-vous der Aristocratie'.

'Wildbad Gastein, met zijne vijf heete bronnen, waar elk lijdende nieuw leven herschept'.

'Tot slot: de Vuurspuwende Vesuvius'! 'De romaneske reis geschied (sic) onder geleiding van zachte melodiën van eene liefelijke muziek op de Pianino, bespeeld door den heer Fastré, Ex-Organist van wijlen Z.M. Willem II'. Dit cyclorama was te vergelijken met het Panorama Mesdag, maar dan mobiel, met spreekstalmeester en muzikale ondersteuning, voor vertoning op kermissen. Ongewoon en aantrekkelijk populair drukwerk.

116 VERWEY, Kees Het atelier van Kees Verwey. Gefotografeerd door Nico Koster. Tekst Peter Berger. Venlo, Van Spijk, 1976. 29 x 29 cm. Linnen met ingelegde foto. Met foedraal. 52 p. 1e druk. Prima exemplaar. € 220 * Dit is een van de 100 genummerde luxe-exemplaren met een originele, gesigneerde ets. Het boek is niet genummerd, maar de ets wel (29/100).

117 WHITMAN, Walt Natuurleven. (Leaves of Grass). Vertaald door Maurits Wagenvoort.

Met portret van den dichter. Haarlem, Erven Bohn, 1898. Ingenaaid. XII, 180 p. Met portret van de auteur als frontispice. 1e druk. Kwetsbaar omslag wat verbruind en aan de randen versleten, vage potloodkrabbel achterop. Oude naam voorin ('G.Wouters') en een ontroerende contemporaine inscriptie. € 45 * Uitvoerige inleiding van Maurits Wagenvoort. Achterin reclame voor zijn roman Maria van Mágdala (1897). Zeer zeldzaam met het originele omslag! Komrij, Verzonken boeken, p. 71.

O P HE T R E C H T E P A D T E R U G

118 WORM, Piet Dit is Henkie... Arnhem, Pro Juventute, (ca. 1950). 16 x 11 cm. Geniet. 12 p.

Gedrukt naar kleurenlitho's van Piet Worm. Geheel getekend en naar het handschrift gedrukt. 1e druk. Netjes. € 25 * Mooi reclameboekje over een jochie dat voor galg en rad opgroeit, maar dankzij Pro Juventute en haar zomerkampen keert hij op het rechte pad terug.

119 ZWART, Piet Het boek van PTT. Leiden, Nederlandsche Rotogravure Mij., 1938. 25 x 18 cm. Ingenaaid. (2), 50 p. Rijk geïllustreerd. 1e druk. Rug iets beschadigd, aardig exlibris voorin, naam en datum op titel (P. van Dorp, 1939), maar dit kwetsbare boek is van buiten en van binnen vrij van roest, in behoorlijk goede conditie. € 150 * Fantastisch speels hoogtepunt van de Nieuwe Zakelijkheid van Piet Zwart, een wonderkamer vol inventieve kleurige illustraties, met onovertroffen typografie.

zojuist verschenen

Menno Voskuil, Lagere aap. Het leven van Kees Lekkerkerker

Catalogus 67. J. Slauerhoff

rijk geïllustreerd, naamregister, 96 p., € 15

geïllustreerd, 229 items, 60 p.

Een lagere aap, zo noemde Kees Lekkerkerker (1910-2006) zichzelf graag, een harde werker te midden van de hogere apen. Hij wijdde zijn leven aan de schone letteren, niet als schrijver maar als tekstbezorger. Dankzij zijn inspanningen verschenen de verzamelde werken van J. Slauerhoff, Jacob Israël de Haan en Ed. Hoornik. Lagere apen vormen zelden het onderwerp van een biografie, maar Lekkerkerker is terecht een uitzondering.

In zijn leven komt de hele Nederlandse literatuurgeschiedenis van de twintigste eeuw samen: van Jan Greshoff tot Jan Wolkers, van Menno ter Braak tot Arnon Grunberg.

Jarenlang voor u gespaard en bewaard: zeer fraaie eerste drukken van Archipel, Schuim en asch, Het verboden rijk en De opstand van Guadalajara, onvindbaar geachte eigen-beheer-uitgaven als OostAzië en Fleurs de marécage, luxeexemplaren van Eldorado, Serenade, Jan Pietersz. Coen, De erfgenaam en de Verzamelde werken, bladmuziek, grammofoonplaten, affiches, vertalingen, Boekenweekfolders, zelfs een onbeschreven vel briefpapier van 'Docteur J. Slauerhoff'!

'Lagere aap is niet alleen een rijk geïllustreerd portet van een editeur met een nogal standvastig karakter: het geeft vooral gezicht aan een van die mensen die op de achtergrond aanwezig zijn in de letterkunde' – Tzum GRATIS VERZENDING BINNEN NEDERLAND

97

96

118

107

113

109

www.fokas.nl