Sincere greetings. Catalogus 58

antiquariaat

FOKAS HOLTHUIS

Sincere greetings catalogus 58 literatuur ∙ literature and something completely different

antiquariaat FOKAS HOLTHUIS (3 midgets:) Fokas Holthuis Paul Snijders Nick ter Wal Postbus 18604 NL – 2502 EP Den Haag telefoon 070 – 346 6020 www.fokas.nl fokas@fokas.nl www.paulbooks.nl paul@fokas.nl ING 53.22.242 ABN AMRO 42.36.26.868 KvK Haaglanden 10041294 BTW NL 8103.27.910.B01 Illustratie voorzijde: nummer 40 in deze catalogus.

Illustratie achterzijde: nummers 92, 77 en 4 in deze catalogus.

LEVERINGSVOORWAARDEN

* Prijzen zijn in euro’s * Verzendkosten zijn voor rekening van de koper * Betaling binnen 14 dagen op één van onze rekeningen * Wij behouden ons het recht voor pas te leveren na betaling

Wij versturen wekelijks een nieuwsbrief met aanwinsten of lijstjes rondom een thema of auteur per e-mail. Abonneert u zich (gratis) onder ‘Nieuwsbrieven’ op onze website.

Daarnaast verschijnt er regelmatig een nieuwsbrief met Paulbooks, waarvoor u zich apart kunt aanmelden. Deze vindt u onder ‘Paulbooks - Aanwinsten’ op onze website www.fokas.nl én op www.paulbooks.nl.

1-106 107-121 122-124 oktober 2012

Nederlandse literatuur in eerste drukken, handschriften, opdrachtexemplaren, bibliofiele en clandestiene uitgaven Paulbooks Old & rare

1 ACHTERBERG, Gerrit Handgeschreven ansichtkaart aan 'Den Jongeheer/ R. Achterberg/ Kleinjagerstein/ Neerlangbroek'. 8,7 x 14,0 cm. Alleen verso. Gesigneerd 'uw broer Gerrit' en gedateerd '10 augustus 1915 (datum poststempel)'. 11 regels tekst. Wat gebruikssporen. € 400 * Een ansichtkaart van een tienjarige Achterberg aan zijn twee jaar oudere broer Rijk! De piepjonge Gerrit is uit logeren: 'Gisteren zijn Kees Clevers en Spithorst geweest en tante Marretje ook'. Hij heeft al een beetje heimwee: 'Want ik krijg zin in de pruimen'. Op de beeldzijde staat een Engels landhuis met een fontein afgebeeld met de tekst 'Whitehall Park, Darwen'. De kaart werd overigens gedrukt in Nederland. Van waaruit de kaart verstuurd werd is niet duidelijk: de postzegel werd afgeweekt, waardoor plaats en datum op stempel verloren zijn. De datering baseren we op een ontvangststempel uit Neerlangbroek, 10 juli 1915. Wellicht was hij uit logeren bij zijn (stief-)opa Gerrit van de Meent in Achttienhoven?

Museaal!

I N DE S TI J L V A N B AR T VA N DE R L E C K

2 ANDERSEN, H.C. Het vlas. Uit het Deensch vertaald door Marie Nijland-van der Meer de Walcheren. Geteekend en gekleurd door B. v.d. Leck. Amsterdam, De Spieghel, [1941].

Ingenaaid met flappen. 10 (= 24) p. Gedrukt op de persen van De IJsel te Deventer in een oplage van 550 genummerde exemplaren. 1e druk. Omslag iets geschaafd. Binnenwerk uitstekend. € 1500 * Hoogtepunt in de twintigste-eeuwse boekvormgeving. Deze uitgave is, van illustratie tot uitroepteken, met de hand getekend door Bart van der Leck, in zijn typisch-hoekige, geometrische stijl (De Stijl). Tekst en afbeelding worden afgewisseld door lijnen en vlakken in de primaire kleuren blauw, geel en rood. K-nummer 744 op achterzijde omslag.

3 BALKT, H.H. ter Op de Rotonden. Banholt, (In de Bonnefant), 1996. Blauw (!) perkament met blauwe belettering in blauw perkamenten foedraal (Binderij Phoenix). (4), 64 p. Met de hand gezet en gedrukt in blauw en zwart in een oplage van 100 (= 103) op de pers genummerde exemplaren. 1e druk. € 300 * Dit is één van de 12 Romeins genummerde (plus drie op naam) luxe-exemplaren, door Binderij Phoenix gebonden in een bijzondere band van blauw heelperkament en gevat in een eveneens blauw perkamenten foedraal. Dit exemplaar werd gesigneerd door de dichter onder het colofon. Met prospectus.

4 BIESHEUVEL, J.M.A. Handgeschreven felicitatiekaart aan 'Beste Marijke en Pablo [van Dijk]'. 25,6 x 20,9 cm. Vouwkaart. Gesigneerd 'Eva en Maarten Biesheuvel' en niet gedateerd. Met originele envelop (datum poststempel '7 XI 81'). € 200 * Fleurige kaart van de Biesheuvels, die het echtpaar feliciteren met hun nieuwe woonst, met twee originele tekeningen van Biesheuvel: het hondje Mikkie en de poes Siepje de Krijser, de huisdieren. Geinig! Bijgevoegd: Handgeschreven ansichtkaart aan 'De heer P. van Dijk'. 10,5 x 14,8 cm. Alleen verso. Gesigneerd 'Eva Biesheuvel-Gütlich' en gedateerd 'Leiden 21.7.83'.

Namens haar man dankt Eva Biesheuvel voor 'de geboorteaankondiging + gedicht van de fam. Vroegindeweij'.

DI E BE W O N DE R E N SW AA R D I GE AN NI E SC HM I D T

5 BLAMAN, Anna Handgeschreven brief aan 'Lieve Kees en Mieke [Brusse]'. 27,4 x 18,3 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd 'Anna' en gedateerd 'Rotterdam, 10 januari 1960'. 35 regels tekst. € 200

* Uitvoerige brief aan een bevriend echtpaar, die opent met een nieuwjaarswens en een excuus ('ik kan de tijd niet bij houden en zo doe ik altijd minder dan ik me voor neem').

Blaman is nu 'druk bezig aan een nieuw boek', maar hoeft niet op een houtje te bijten. Ze volgt Kees Brusse en Mieke Brusse-Verstraete, beide acteurs, trouw via radio en televisie.

Over haar zuster: 'Corrie schrijft de laatste tijd kinderboeken en dat doet ze leuk'. Voorts: 'Als dit briefje geschreven is ga ik pakken om voor een week te verdwijnen (naar Gorssel)'. In het slot van de brief verwijst Blaman naar de rol van Brusse in De familie doorsnee van 'die bewonderenswaardige Annie Schmidt'.

M E T DE B L O E M F O NT E I N

6 BLOEM, J.C. Verzamelde gedichten. Den Haag, A.A.M. Stols, 1947. Linnen (bandontwerp Helmut Salden). (4), 224 p. 2e druk. Handgeschreven aantekening, vrijwel onleesbaar, van de vorige eigenaar op het schutblad. € 85 * Gesigneerd door de auteur op het schutblad: 'J.C. Bloem/ Rondebosch. 8.5.'48'. Op uitnodiging van Jan Greshoff vertrok Bloem in december 1947 naar Zuid-Afrika, waar hij kennismaakte met allerlei Zuid-Afrikaanse collega's. De laatste anderhalve maand verbleef hij in Rondebosch, een zuidelijk gelegen buitenwijk van Kaapstad, en toen nog een 'whitesonly area'. Eind mei (volgens de uitgelopen schutbladaantekening: '27.5.48') keerde Bloem terug met het schip de Bloemfontein.

7 BOON, Louis Paul 'Belgische lauweren voor een jonge schrijver... Hugo Raes'.

Origineel handschrift. 27,4 x 21,5 cm. Vier bladen. Alleen recto. Op de laatste pagina gesigneerd 'L.P. Boon' en niet gedateerd. Met enkele correcties van de auteur. € 300 * Bijgevoegd: Hollands Diep, nummer 2, 17 januari 1976, waarin de bespreking onder de titel 'Raes op tijd bekroond' met kleine wijzigingen en enigszins bekort is geplaatst.

NU HE T DU I S T E R W O R D T O M O NS

8 BRAAK, Menno ter De nieuwe elite. Den Haag, Leopold, 1939. Linnen privéband (voor- en achterzijde omslag opgeplakt). 36 p. 1e druk. Band deels verbruind. € 375 * Exemplaar met ontroerende, handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'voor Jan Greshoff/ chef van de elite der/ La vernisten,/ nu het duister wordt om/ ons bij zijn vertrek naar/ Zuid-Afrika./ Parijs, 17 Mei '39 (sign.)'. Op de berg La Verna trok Franciscus van Assisi zich in 1224 terug om in gebed te verzinken. Vervolgens kreeg hij visioenen en stigmata.

Jan Greshoff (1888-1971) raakte bevriend met Ter Braak via Du Perron. Met zijn echtgenote vertrok hij vanwege de dreigende oorlog naar Kaapstad. 'Afscheid nemen is niet zoo makkelijk als over afscheid schrijven. Het was ellendig', schreef Greshoff aan Ter Braak op 21 mei 1939 vanuit Marseille. Ter Braak antwoordde op 31 mei 1939 'zeer droevig' te zijn geweest: 'de laatste dagen in Parijs zoo allerprettigst door te brengen en niet voortdurend aan het afscheid te denken; maar daardoor werd het laatste moment wel erg beroerd' (bron: website mtb.dbnl.nl).

9 BRAAK, Menno ter, & E. du PERRON Handgeschreven ansichtkaart aan 'Monsieur H. Marsman'. 9,1 x 13,8 cm. Alleen verso. Gesigneerd 'E.' resp. 'Menno' en gedateerd 'Spa, 31.7.32'. 14 regels tekst. € 650 * De twee titanen van het interbellum sturen hun literaire vriend een kaart van Adela Kowalska, de Miss Polen van 1931. Geïnspireerd door 'Miss Pologne' schrijven ze beiden een vrolijk kwatrijn: Du Perron in het Frans, Ter Braak eronder in het Nederlands. Superleuk en ongepubliceerd!

10 BRABANDER, Gerard den Later... beter! Nooduitgave. [Met tekeningen van Hep van Delft]. [Amsterdam, eigen beheer], 1944. Geniet. (22) p. [Gehectografeerd door de dichter in een oplage van ongeveer 150 exemplaren]. 1e druk. € 30 * Omslag van groen papier. De Jong 110.

11 BRABANDER, Gerard den Later... beter! Nooduitgave. [Met tekeningen van Hep van Delft]. [Amsterdam, eigen beheer], 1944. Ingenaaid met koordje. (16) p. [Gehectografeerd door de dichter in een oplage van ongeveer 150 exemplaren]. 1e druk. € 120 * Eén van de 20 exemplaren met een handgetekend en -gekleurd omslag van wit papier.

Bovendien is dit exemplaar gesigneerd door de dichter op pagina (1): 'Gerard den Brabander/ 1944'. De Jong 110.

I K BE N GE E N E R G P U N C TU E E L M E N S

12 BRAKMAN, Willem Drie handgeschreven brieven aan de redactiesecretaris van De Gids. 1. 25,3 x 20,9 cm. Recto en verso. Gesigneerd 'WBrakman' en gedateerd '24-10-60'. 34 regels tekst. Met originele envelop. 2. 25,3 x 20,9 cm. Alleen recto. Gesigneerd 'WBrakman' en gedateerd '2/11.60'. 6 regels tekst. Met originele envelop. 3. 25,3 x 20,9 cm. Alleen recto.

Gesigneerd 'WBrakman' en gedateerd '4/1 61'. 6 regels tekst. € 300 * Belangrijke epistels over zijn allereerste literaire publicatie, in het tijdschrift De Gids. In de eerste brief geeft Brakman een andere titel voor zijn verhaal en legt hij uit waarom: 'daar een titel mij iets "intrigerends" moet hebben. Het zal U misschien bevreemden dat ik voor "de blijde boodschap" liever - Bij hoog en bij laag - had gezien, maar het zegt toch wel wat over het verhaal: het gebroei van de bijbel en de vage schuldgevoelens voor de hemel erboven, de huiskamer ↔ de zolderkamer, boven de grens ↔ onder de grens enz.'

Tevens over een van de eerste zinnen van het verhaal: Brakman stemt ermee in dat de redactiesecretaris de zin bekort: 'u zult het reeds gemerkt hebben, ik ben geen erg punctueel mens'. Tot slot schrijft de auteur ('momenteel werkzaam te Enschede als bedrijfsarts') een korte autobiografie.

Met de tweede brief geeft Brakman toestemming tot publicatie van 'Bij hoog en bij laag', 'het was ook chronologisch het eerste'. De derde brief is de bestelling van '4 losse nummers'.

Brakman wil ook een wijziging in de 'biografische aantekening' doorgeven.

Bijgevoegd: doorslagen van twee brieven van de redactiesecretaris aan Brakman.

13 BROUWERS, Jeroen Miniatuur van wanhoop. (Met een linosnede van Peter Yvon de Vries). Amsterdam, De Lange Afstand, 1987. Vouwblad in omslag. Met de hand gezet en gedrukt door Anneke Brassinga en Peter Yvon de Vries in een oplage van slechts 41 exemplaren. 1e druk. € 400 * De tekst behelst een brief van Brouwers aan Tom van Deel, die later niet werd opgenomen in het tweede deel van Kroniek van een karakter (omdat de brief dateert uit 1987 en Kroniek reikt tot en met 1986).

Z E L DZ A AM O P D R A C H T E X E M P L A AR

14 BRUGGEN, Carry van In de schaduw (van kinderleven). Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1907. Gedecoreerd linnen (bandontwerp 'VC' of 'JC'). 244 p. 1e druk.

Onopvallende plekjes op de band. € 320 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'Voor: Jan Feith/ van/ CarryvBruggen'. Jan Feith (1874-1944) was jarenlang redacteur van het Algemeen Handelsblad, voor welke krant Van Bruggen 'plattelandjes' schreef, een soort columns. Opdrachtexemplaren van Carry van Bruggen (1881-1932) zijn bepaald zeldzaam.

P E R KAM E N TE N U NI CU M

15 BÜCH, Boudewijn Het Dolhuis. Amsterdam, De Arbeiderspers, (1987). Verguld heelperkament (Binderij Phoenix; David Simaleavich) in verguld halfperkamenten overslagdoos (Binderij Phoenix; Philipp Janssen). 188 p. 2e druk. € 550 * Prachtige kunstenaarsboekband van meesterbinder David Simaleavich, vervaardigd eind jaren tachtig: perkament met fraaie natuurlijke tekening, bedrukt met gouden lijnen en punten. Voor het kapitaaltje is hemelsblauw naaigaren gebruikt, wat zeer ongebruikelijk is voor Simaleavich, die toch bekend staat om zijn lederen kapitaaltjes. De vergulde, halfperkamenten overslagdoos is enkele jaren geleden gemaakt door Simaleavich' opvolger, Philipp Janssen.

16 BÜCH, Boudewijn Handgeschreven, overgeschreven brief aan 'Amice'. 27,0 x 20,9 cm.

Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Willem Kloos' en gedateerd 'Amsterdam, 10 Januari '91'. 9 regels tekst. Met een enkele doorhaling. € 120 * Hilarische brief van Willem Kloos aan Lodewijk van Deyssel over het toezenden van 'een fleschje van het gevraagde haarmiddel', door Büch geheel overgeschreven voor zijn mentor Harry G.M. Prick. Onderaan noteerde hij: '[overgeschreven door Boudewijn Büch (ps. voor/ Lothar Mantoua)/ (Leiden, Delft 25 X 1978)'.

Dit document past uitstekend in het literaire spel dat Büch en Prick speelden. Bij hun eerste ontmoeting had Prick de haardracht van Büch vergeleken met het kapsel van Kloos, dat Van Deyssel beschreef als een 'prachtigen, overrijken haardosch in lange lokken, bijna tot op den schouder'. Zie ook nummer 54 in deze catalogus.

17 BÜCH, Boudewijn Nogal droevige liedjes voor de kleine Gijs. Amsterdam, De Arbeiderspers, (1976). Linnen met titeletiket op voorplat. 80 p. 1e druk. Debuut. € 325 * Eén van de 65 genummerde en door de dichter gesigneerde luxe-exemplaren, die in linnen gebonden werden. Bovendien met vroeg handgeschreven, gesigneerd opdrachtje van de dichter onder het colofon, gedateerd 'A'dam 13 V 1976'.

18 (CANTRÉ, Jozef). WOESTIJNE, Karel van de Over schrijvers en boeken. Brussel, Karel van de Woestijne-genootschap, 1933. Ingenaaid. 152 p. 1e druk. € 120 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Jozef Cantré, die de typografie van deze uitgave verzorgde en het vignet tekende: 'Voor Ad. Schrijnder/ met hartelijke vriendschap/ van Jozef Cantré/ St. Denijs-Westrem/ 25 November 1933'. Essays over o.a. Jean Cocteau, Stéphane Mallarmé, J.H. Leopold, Jan van Nijlen, Paul van Ostaijen en Arthur Rimbaud.

H.C.

= HU GO CL AU S 19 CLAUS, Hugo Gedichten 2. Amsterdam, De Bezige Bij, 1979. Linnen met (her en der wat geschaafd) stofomslag. 308 p. 1e druk. € 175 * Luxe-editie van de in hetzelfde jaar verschenen uitgave Gedichten 1969-1978, gebonden in linnen met stofomslag en gedrukt op 120 grams Florence in 100 genummerde (I-XXV en 26100) en gesigneerde exemplaren, uitgegeven ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de dichter. Dit is een ongenummerd H.C.-exemplaar, maar wél met een leuke opdracht onder het colofon: '(Dit is nummer) H.C./ H. Claus/ voor Ernst [Nagel]/ van harte/ Hugo'.

Ernst Nagel, de zoon van Willem Nagel (J.B. Charles), was indertijd werkzaam bij Claus' uitgever, De Bezige Bij. Wildemeersch 111.1.

20 CLAUS, Hugo Het verschijnsel. Met een inleidend woord van Freddy de Vree. (En met vier ingeplakte illustraties). Amstelveen, Amo, 1986. Geniet met stofomslag. 24 p. Gedrukt in een oplage van 75 door Claus en De Vree gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 500 * Eén van de 25 Romeins genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op Conqueror Bond chamois gevergeerd en voorzien van een originele tekening van Claus als frontispice. In dit geval is dat een zeer treffend zelfportret van Claus, gesigneerd door de kunstenaar. Volgens Wildemeersch zijn de luxe-exemplaren voorzien van een potloodtekening als apart blad tussen pagina (2) en (3), in ons geval betreft het een inkttekening, rechtstreeks getekend op pagina (2). Wildemeersch 150.

21 CREMER, Jan Ik Jan Cremer derde boek. Amsterdam, De Bezige Bij, 2008. Karton met twee leeslinten. 544 p. 1e druk. Gaatje in rug. € 90 * Dit is één van de 300 gebonden exemplaren, gemaakt ter gelegenheid van de boekpresentatie van Ik Jan Cremer derde boek op 29 mei 2008, speciaal voor de vrienden van Cremer en De Bezige Bij. Niet in de handel. Gesigneerd door de auteur en met een stempel van de overbekende foto van de auteur op een motor op de titelpagina, bovendien met een handgeschreven, gesigneerde opdracht, eveneens op de titelpagina: 'voor [X.]/ van Jan Cremer/ met vriendengroet/ als vanouds-/ 300508'.

22 DEYSSEL, Lodewijk van Schetsen. (Met een portret door S.H. de Roos). Maastricht, (Nypels), 1926. Ingenaaid. 76 p. Gedrukt onder typografische leiding van Charles Nypels met letters en initialen van S.H. de Roos in rood en zwart op geschept papier in een oplage van 300 genummerde exemplaren. 1e druk. Rug en laatste blanco pagina deels verbruind. € 80 * Het frontispice is fraai gesigneerd door de auteur: 'K.J.L. Alberdingk Thijm/ (Lodewijk van Deyssel)./ 10 Maart 1935'. Van Laar 23.

W E R E L D KAM P I O E N DI E N I E T É É N P A R TI J SP E E L D E

23 DONNER, J.H. 'Voor het laatst: Fischer'. Origineel handschrift. 29,5 x 21,0 cm. Geniet.

Vier bladen. Recto en (deels) verso. Gesigneerd 'J.H. Donner'. Met een uitvoerige, handgeschreven toevoeging op het derde blad. € 500 * Mooie column over vreemde ontmoetingen met - en de teloorgang van - de grootste schaker aller tijden: Bobby Fischer. 'Maar de kennismaking met het andere geslacht ontwikkelde in hem een mania voor dure kleren, die hem nadien nooit meer heeft verlaten, en helaas ook een wereldbeschouwing, waarin joden, communisten en homoseksuelen het absolute kwaad vertegenwoordigden'.

Bijgevoegd: 'Voor het laatst: Fischer'. P. 49-50 in: Hollands Diep, jrg. 2, afl. 27 (31 december 1976).

24 DOORNE, Koos van Waan en weten. [Delft], Ursula-Pers, 1944. Ingenaaid. 40 p.

Gezet uit de Egmont en gedrukt in een oplage van 100 genummerde exemplaren. 1e druk.

Omslag heeft enkele kleine vlekjes. € 40 * Dit is nummer 2 van de oplage met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur onder het colofon: 'Een kleine/ herinnering aan het/ samen uitgeven van dit/ boekje door Toon/ Deering en den schr./ KoosvanDoorne/ Mei 1944'. De Jong 206.

25 EEDEN, Frederik van Handgeschreven brief aan 'Sehr geehrter Herr'. 29,3 x 22,7 cm.

Op briefpapier van 'Dr. Frederik van Eeden/ "Walden"/ Bussum (N-Holland)'. Eén blad.

Alleen recto. Gesigneerd 'F van Eeden' en gedateerd 'z[ur] Z[eit]. Wijk a/zee/ 18 Sept 1911'. 11 regels tekst. € 250

* De schrijver reageert, in het Duits, op een inlichting: 'Ich habe ein Gedicht geschrieben das sich auf Beethoven bezieht. Es ist das letzte Gedicht von dem Bande "De Passielooze Lelie (W. Versluys, Amsterdam)'. Van Eeden wijst erop dat dit vers is vertaald, 'durch Fräulein Else Otten', en eveneens in een Duits tijdschrift heeft gestaan. Hij sluit af: 'Hochachtungsvoll und Ergebend'.

26 ELBURG, Jan G., Als: Jan RENGERTSZ De distelbloem. Gedichten. (Met 17 illustraties van Lotte Ruting). [Amsterdam, eigen beheer], (1944). Genaaid met koordje. 44 p.

Met de hand gezet uit de Bodoni Corps XII en gedrukt [door Lotte Ruting en G. v.d. Werf op de handpers van de Kunstnijverheidsschool te Amsterdam] in een oplage van 60 genummerde exemplaren. 1e druk. Omslag minimaal gevlekt. Franse titel aan omslag geplakt. € 75 * Zeldzame bundel liefdespoëzie met illustraties van Elburgs vriendin, die ook het sjabloon op het omslag maakte. Hierna zou Elburg snel gaan experimentelen. De Jong 692.

27 EMANTS, Marcellus Een drietal novellen. Haarlem, W.C. de Graaff, 1879. Linnen (privéband). XII, 304 p. 1e druk. Enkele schaafplekjes aan de band. Blindstempel 'Ex Libris Pierre H. Dubois' op Franse titel. € 300 * Uit de bibliotheek van Eva Verniers van der Loeff, vanaf 1880 Eva Emants, 's schrijvers echtgenote, die haar naam op het schutblad schreef: 'Eva Emants'. Zeldzaam.

V A N DE S C HR I J VE R A A N Z I J N V R O U W

28 EMANTS, Marcellus Goudakker's illusiën. Een verhaal. Haarlem, W. Gosler, 1885.

Gedecoreerd linnen. (4), 196 p. 1e druk. Rug aan boven- en onderzijde minimaal geschaafd.

Blindstempel 'Ex Libris Pierre H. Dubois' op Franse titel. Voorste kneep geplakt, maar een keurig exemplaar. € 650 * Auteursexemplaar van deze zeer schaarse titel met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan zijn echtgenote op het schutblad: 'V.d.S aan zijn vrouw'. Emants was in 1880 met Eva Verniers van der Loeff getrouwd; in 1900 stierf zij aan kanker. Onder deze intieme opdracht schreef Emants' enige kind, uit zijn derde huwelijk, haar naam: 'L. Schoemaker-Emants'.

29 ENGELMAN, Jan Een naald vol droomen. Beschouwingen over de wandkleeden van Ernee 't Hooft. (Amsterdam, Meulenhoff), [1947]. Halflinnen. 24 p. Geïllustreerd. 1e druk.

Platten iets roestig. Naamstempel ('HW') op schutblad. € 35 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het schutblad: 'Voor Jet,/ onuitbluschbaar, in/ een onsterfelijke stad/ 6 Dec. '47 van/ Jan'. De Eik 7.

30 ERWICH, Anton Wapenstilstand. Utrecht, In Duysent Sorghen, 1945. 32,8 x 24,0 cm.

Verguld halfperkament (voorzijde omslag meegebonden (omslagtekening [Otto] v[an] R[ees])). Kop verguld. (2), 36 p. Onafgesneden. Gezet uit de Garamont en gedrukt in rood en zwart op geschept papier van Van Gelder in een oplage van 55 genummerde exemplaren. 1e druk. € 150 * Eén van de 20 Romeins genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, in een strakke halfperkamenten uitgeversband. Bovendien is dit nummer I. Het ronde etiketje op het schutblad, met de gedrukte initialen 'A.K.', verraadt dat dit exemplaar behoorde tot de bibliotheek van Albert Kuyle (1904-1958). Samen met Anton Erwich (1904-1979) richtte hij in 1943 uitgeverij In Duysent Sorghen op. Zinnelijke verzen van een "foute" dichter, wel clandestien uitgegeven. De Jong 252.

31 EYCK, P.N. van Twee gedichten. Het Zuiderkruis. Een Hooglied. [Den Haag, L.J.C. Boucher], 1942. Ingenaaid met flappen. 24 p. Gedrukt voor de dichter door Mouton & Co. in een oplage van 100 exemplaren. € 75 * Eén van de slechts 8 genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, gedrukt op Barcham Green handmade, volgens een aantekening onder het colofon. Bovendien heeft dit exemplaar een handgeschreven, gesigneerde opdracht op de titelpagina: 'Voor A.A.M. Stols/ van/ P.N. van Eyck/ 4 Mei '43'.

32 HELMAN, Albert De rancho der X mysteries. Amsterdam, Amsterdamsche Boek- en Courantmij, 1941. Linnen (voorzijde omslag (omslagtekening Ben Mohr) op schutblad geplakt). 352 p. 1e druk. Rug aan één zijde losgescheurd. Exlibris Willem de Geus (cliché door Frans Hartman) en portretje Helman ingeplakt. € 35 * Exemplaar met betekenisvolle, handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: '[De rancho der X mysteries]/ helpt je misschien over de miseries/ van deze rottijd - tot weldra,/ wij weder zijn: in Patria!/ Voor de Geuzen, hartelijkst/ v.d.s./ AH/ 19-VI'41'. Willem de Geus, pseudoniem van W.P.L. Spruit (1899-1968?), publiceerde in 1941 bij dezelfde uitgeverij 't Verloren schip.

O R I G I N E L E L I NO S NE D E N VA N P I E TE R S T AR R E VE L D

33 HELMAN, Albert De dierenriem. (Met 12 originele linosneden in kleuren door Pieter Starreveld). [Amsterdam, Pieter Starreveld, 1942]. 38,5 x 26,5 cm. Linnen. 36 p.

Onafgesneden. Gedrukt in rood, blauw en zwart op Register 'Vergé' van Van Gelder Zonen in een oplage van 100 genummerde en door auteur en illustrator gesigneerde exemplaren. 1e druk. Band iets gevlekt. € 250 * Een indrukwekkend boek, door zijn grote formaat, zijn ferme kleurige prenten en zijn getekende letters. De Jong 374.

34 HELMAN, Albert Sebastiaan. Gesneden en gedrukt door Pieter Starreveld. (Met 2 originele linosneden in kleuren door Pieter Starreveld). [Amsterdam], Pieter Starreveld, 1944. 38 x 26 cm. Vouwblad. 4 p. Gedrukt in rood, blauw en zwart in een kleine oplage. 1e druk. Enkele vlekjes en een gaatje in het papier. € 150 * Eén van de genummerde en door Starreveld in potlood gesigneerde exemplaren. De Jong 375.

AL S E E N GE R I NG B L I J K VA N D AN K

35 HEMKES, F.L. XL gedichten. Leiden, E.J. Brill, 1882. 15,3 x 12,2 cm. Gedecoreerd linnen.

Alle sneden verguld. XII, 72 p. 1e druk. Band aan achterzijde flink gevlekt. € 120 * Exemplaar met handgeschreven opdracht van de dichter aan zijn collega Marcellus Emants: 'Den heer M. Emants/ wordt,/ als een gering blijk van dank & hoogachting,/ deze afdruk der "XL Gedichten"/ aangeboden/ door/ den Schrijver./ 14 October 1882'. De enige bundel van de op slechts 32-jarige leeftijd in 1887 gestorven auteur, die voornamelijk de dood tot thema nam - en zich ongetwijfeld aan Emants verwant voelde.

36 HERMANS, W.F. Description et genèse des dépôts meubles de surface et du relief de l'Oesling. Publications du service geologique de Luxembourg. Volume XI. Luxembourg, Service Géologique de Luxembourg, 1955. Ingenaaid. 100 p. + deels uitklapbaar illustratiekatern. [Gedrukt in een oplage van 250 exemplaren]. Omslag enkel aan de randen ietwat vergeeld, maar een opvallend gaaf exemplaar. € 650 * Hermans' dissertatie wordt zelden aangeboden. JS 460.

37 HERMANS, W.F. Erosie. (Met een voorwoord van de auteur). Zaandijk, Heijnis, 1960.

Linnen met stofomslag. 192 p. Geïllustreerd (o.a. met 8 foto's van de auteur). Enkele schaafplekjes aan de randen van het omslag, maar een zeer goed exemplaar. € 180 * JS 461.

VIJF FENO MENALE OPDRACHTEN VAN WFH 38 HERMANS, W.F. Hypnodrome. Den Haag, A.A.M. Stols, 1947 [= mei 1948]. Geïllustreerd karton (omslagontwerp Piet Worm). 44 p. 1e druk. Rug ontbreekt. € 450 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan zijn goede vriend en collega Adriaan Morriën op het schutblad: 'Aan Adriaan Morriën,/ met de groeten van de/ bourgeoisie./ WFHermans/ Amsterdam 8 Mei 48'. Adriaan Morriën (1912-2002) was nauw bevriend met Hermans van 1944 tot mei 1952, toen Morriën een kritische bespreking van Ik heb altijd gelijk aankondigde en Hermans abrupt de vriendschap opzegde. In 1955 verscheen Morriëns De gruwelkamer van W.F. Hermans of Ik moet altijd gelijk hebben.

Helikon jrg. 13, afl. 38. Van Dijk 761. JS 11.

39 HERMANS, W.F. Het behouden huis. (Amsterdam), De Bezige Bij, 1951 [= 1952].

Ingenaaid. 72 p. Gedrukt in een oplage van 500 genummerde exemplaren. Typografie en illustraties Mart Kempers. 1e druk. Omslag deels verbruind. Rug iets los van binnenwerk. € 850 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Aan Gerard [Reve] en Hanny [Michaelis]/ van/ Willem Frederik/ Vbg [= Voorburg] 2 Sept '52'. Hoogst belangwekkende association copy: vanaf 1947 was zich een hechte vriendschap gaan ontwikkelen tussen wie de twee belangrijkste naoorlogse schrijvers zouden worden. Zie hiervoor at large: Willem Frederik Hermans en Gerard Reve, Verscheur deze brief! Ik vertel veel te veel. Een briefwisseling. Bezorgd door Nop Maas en Willem Otterspeer (Amsterdam 2008). Dit (auteurs)exemplaar is overigens ongenummerd. Ultimatumreeks 2. JS 72.

40 HERMANS, W.F. De mandarijnenpers. Groningen, De Mandarijnenpers [= W.F. Hermans], 1955. Geniet met omslag. Onafgesneden. 32 p. Gedrukt op geschept papier in een oplage van 500 genummerde exemplaren. 1e druk. Omslag aan de randen verbruind, papierverlies op de rug. Franse titel deels iets verbruind. € 1200 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'To/ Gerard Kornelis v.h. Reve,/ sincere greetings/ from a dwarf state,/ 3 midgets:/ Hanny Wim Emmy/ Groningen/ May 27th 1955'. Deze wondermooie, niet te evenaren opdracht gesigneerd door Hanny Michaelis, Emmy Hermans-Meurs en genoemde W.F. - verwijst naar het opwekkende slot van de brief van Reve aan Hermans van 24 mei 1955: 'Do not allow your life to be spoiled by the mental hunchbacks that inhabit the dwarfstate in which we, unluckily, were born'. Zie hiervoor at large: Willem Frederik Hermans en Gerard Reve, Verscheur deze brief! Ik vertel veel te veel. Een briefwisseling. Bezorgd door Nop Maas en Willem Otterspeer (Amsterdam 2008). Dit is overigens nummer 29 van de oplage.

Mandarijnen op zwavelzuur 2. JS 118.

NA E E N W E E KE N D O P HE T L A N D

41 HERMANS, W.F. Overgebleven Gedichten. Amsterdam, Thomas Rap, 1968. Linnen. 80 p. Gedrukt in een oplage van 1050 genummerde exemplaren. 1e druk. € 400 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'voor Hanny Michaelis,/ na een weekend op het land/ Willem Frederik. Haren 20 feb. 1972'.

Dit is bovendien nummer '2' van de oplage. JS 277.

42 HERMANS, W.F. King Kong. Gevolgd door Wat Nederland niet op de televisie mocht zien. Amsterdam, De Bezige Bij, 1972. Ingenaaid. 128 p. 1e druk. € 250 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel in de maand van verschijnen: 'Voor Hanny Michaelis,/ hartelijk van Willem F./ 21 sept. '72'. Na de breuk in 1959 tussen Hermans en Reve bleef Michaelis contact houden met het echtpaar Hermans. Ze logeerde ook weleens in Groningen en Haren. Literaire Reuzenpocket 419. JS 314. ―――

HU I SE L I J K L E VE N I N A M E R I K A

43 HERMANS, W.F. (Beschrijvingen). In: Tentoonstelling tekenende schrijvers in de Moderne Boekhandel. (Met een voorwoord van Oey Tjeng Sit). Amsterdam, 25 februari-8 maart 1952. Tweezijdig bedrukt stencil (dat mogelijk uit 2 bladen bestond). Geïllustreerd. € 120 * Zeldzame aankondiging voor een leuke expositie in de Boekenweek van (foto)montages en tekeningen van Belcampo, Jan G. Elburg, Jan Hamlo (sic), Prof. J. Huizinga, Wim Hussem en Gerrit Kouwenaar. Hermans is de enige tekenende schrijver die, behalve titels, uitgebreide beschrijvingen en prijzen van zijn kunstwerken geeft. 'Huiselijk leven in Amerika III' ('heeft betrekking op de dromen van Dad. Hoe goed zou hij zich voelen wanneer hij iets beleefde met de in bikinibadpakje geklede dame wier mond zo gevaarlijk dicht bij de zijne zweeft') kost bijvoorbeeld f 1723,-. Janssen/ Delvigne 200. Hoogst zeldzaam en efemeer!

DE DONKERE KAMER IN DEN VREEMDE 44 HERMANS, W.F. La chambre noire de Damoclès. Traduit du néerlandais par Maurice Beerblock. Paris, Éditions du Seuil, (1962). Ingenaaid. 320 p. 1e druk. Holle rug. € 75 * Franse vertaling van De donkere kamer van Damocles. JS 187.

45 HERMANS, W.F. Ciemnia Damoklesa. Przełożył z niderlandskiego Andrzej Dąbrówka.

Warschau, Wydawnictwa, 1994. Garenloos (omslagontwerp Jacek Tofil). 408 p. 1e druk. € 75 * Poolse vertaling van De donkere kamer van Damocles. JS 189.

46 HERMANS, W.F. Damokleen pimeä huone. (Suomentanut Aune Tunkelo). Porvoo/ Helsinki, Werner Söderström (1963). Linnen met stofomslag (omslagontwerp Oiva Fyrqvist).

340 p. 1e druk. Omslag aan bovenrand iets geschaafd. Met bedrukt kaartje van de uitgever. € 75 * Finse vertaling van De donkere kamer van Damocles. JS 186.

47 HERMANS, W.F. Damokles' mørkerom. Oversatt av Bjørn Braaten. Oslo, Gyldendal Norsk, [1962]. Linnen met stofomslag (omslagontwerp Leif Bülow Berntzen). 344 p. 1e druk.

Omslag aan bovenrand en op rug iets geschaafd. € 100 * Noorse vertaling van De donkere kamer van Damocles. JS 188.

48 HERMANS, W.F. De donkere kamer van Damokles. Met inleiding en aantekeningen deur John Miles (Universiteit van die Witwatersrand). Pretoria/ Kaapstad, Academica, (1979). Karton. 368 p. 1e Zuidafrikaanse editie, naar de 10e druk uit 1971, met uitgebreide inleiding, aantekeningen en woordverklaringen. 24e druk. Hoekjes zeer minimaal geschaafd. € 60 * JS 169.

49 HERMANS, W.F. Mörkrummet. Översättning av Brita Dahlman. Stockholm, P.A. Norstedt & Söners, (1962). Ingenaaid (omslagontwerp Håkan Engström). 332 p. Niet afgesneden.

Deels niet opengesneden. 1e druk. Rug minimaal geschaafd. € 100 * Zweedse vertaling van De donkere kamer van Damocles. JS 190. ―――

HE R M A N S N AM G E E N P A D VO O R M E M E E

50 HILLENIUS, D. 'De krab van Hermans'. Origineel handschrift. 20,0 x 13,5 cm. Zes bladen gelinieerd. Alleen recto. Geniet. Met enkele doorhalingen en correcties. € 120 * Over de oorsprong van ideeën, de geschiedenis van de biologie, de evolutie van de kikker en een ansichtkaart van W.F. Hermans. 'Wat me het meest interesseert zijn ideeën die zo op het oog uit de lucht komen vallen'.

Bijgevoegd: 'De krab van Hermans'. P. 25 in: Hollands Diep, jrg. 2, afl. 27 (31 december 1976).

51 JELLEMA, C.O. 'In lood [en] Terhorst (2)'. Origineel typoscript. 29,6 x 21,0 cm. Twee bladen. Alleen recto. Gesigneerd 'C.O. Jellema' en niet gedateerd. Met een handgeschreven aanvulling van de auteur in 'In lood'. € 150 * Twee gedichten, gepubliceerd in Nieuw Letterkundig Magazijn, jrg. 2 (1984).

52 KAFKA, Franz De gedaanteverwisseling. (Vertaald door Nini Brunt). [Den Haag, H. van Krimpen], 1944. Verguld halfperkament. 82 p. Deels onopengesneden. Gedrukt in een oplage van 1010 exemplaren. 1e druk. Enkele vlekjes op de rug. € 750 * Eén van de slechts 10 genummerde luxe-exemplaren op Banzay, zonder de in De Jong beloofde kleurtekening door Bertram Weihs. Dit is 'no. 1'! Binnen de luxe-exemplaren werden slechts 4 niet voor de handel bestemde exemplaren in halfperkament gebonden. De vertaalster is overigens de moeder van de drukker. Serie Genius nr. 1. De Jong 439. Simoni K2.

53 KAVAFIS, K.P. Der Wein der Götter. (Samengesteld en ingeleid door Wolfgang Cordan). Maastricht, Kentaur-Druck, 1947. 31 x 22 cm. Ingenaaid. 40 p. Met de hand gezet uit de Zabel en gedrukt door J.W. Veltman in groen, purper en zwart op handgeschept papier van Van Gelder in een oplage van 80 op de pers genummerde exemplaren. 1e druk. € 120 HE T GE VR A AG D E HA A R M I D DE L

54 KLOOS, Willem Handgeschreven brief aan 'Amice' (= K.J.L. Alberdingk Thijm alias Lodewijk van Deyssel). 17,7 x 11,4 cm. Eén vouwblad. Eén pagina beschreven. Gesigneerd 'Willem Kloos' en gedateerd 'Amsterdam, 10 Januari '91'. 6 regels tekst. Met originele envelop. € 350 * Hilarische brief van Willem Kloos aan Lodewijk van Deyssel over een toegezonden 'fleschje van het gevraagde haarmiddel'. Voorts over het sturen van kopij. Vroege brief van de ene Nieuwe Gidser aan de andere! Zie ook nummer 16 in deze catalogus.

55 KLOOS, Willem Honderd verzen en Okeanos. (Met een originele ets (portret van Kloos) door Willem Witsen). Amsterdam, [W. Versluys], 1909. Origineel kalfsleer met gouden blindstempeling naar ontwerp van Theo Nieuwenhuis. Alle sneden verguld. (8), 134 p.

Gedrukt op Japans papier. 1e druk. Aan de randen wat lichte slijtagesporen. € 550 * Luxueuze prachtuitgave, aangeboden door een feestcommissie aan de dichter, voor zijn vijftigste verjaardag. Het binnenwerk werd door Nieuwenhuis voorzien van vignetten en getekende gedichtnummering. Aangrijpend portret dat je diep in de ogen kijkt.

P AR A V I O N : KO M R I J A AN R E VE 56 KOMRIJ, Gerrit Handgeschreven ansichtkaart aan 'Gerard v/h Reve Wim van Albada'.

10,0 x 14,7 cm. Alleen verso. Niet gedateerd (datum poststempel: '20 VII 67'). 4 regels tekst. € 350 * De ansicht toont ons een breed lachende, intens gelukkige jongeman, voor de gelegenheid gesigneerd: 'Charles Hofman' en 'Gerrit Komrij'. Deze Bulgaarse beauty wordt door Komrij omschreven als 'Het geile rooie/ sterdier van het/ communisme!' Hieronder voegde hij toe: 'Groeten ook van/ Eric!'

57 KOMRIJ, Gerrit Handgeschreven ansichtkaart aan 'dhrn. W.B. van Albada/ G.K. v.h.

Reve'. 10,7 x 14,9 cm. Alleen verso. Niet gedateerd (datum poststempel: '24 VII 1969'). Zonder tekst. Kreukje. € 150 * Groet uit Gent van 'charles & gerrit'. De ansicht toont ons het paneel Het Engelenkoor uit het altaarstuk van de gebroeders Van Eyck. De kaart is vermoedelijk door een buurman doorgestuurd naar het Franse vakantiehuis van Geert van Oorschot in Vesc.

58 KOMRIJ, Gerrit Handgeschreven ansichtkaart aan 'Ernst-Jan Engels & Danny Fombach'. 10,3 x 14,8 cm. Alleen verso. Niet gedateerd (datum poststempel: '9-6-1973'). 2 regels tekst. € 150 * Vrolijke vakantiegroet aan Reve's vriend en diens vriendje. 'Veel groeten uit Albi/ van Charles & Gerrit!'

59 KOMRIJ, Gerrit Het schip De Wanhoop. Gedichten 1964-1979. Amsterdam, De Arbeiderspers, 1979. Halfleer met linnen platten. In linnen cassette. 148 p. 1e druk. € 220 * Eén van de 70 luxe-exemplaren op Ossekop, gebonden in halfleer, voorzien van een originele ets door Charles Hofman (een fraai portret van de dichter naast zijn spiegelbeeld) en genummerd en gesigneerd door auteur en kunstenaar. Dit is nummer 9. Bijgevoegd: begeleidende leveringsbrief van uitgeverij De Arbeiderspers, waaruit blijkt dat boek indertijd 500 gulden kostte.

60 LAO TSE Tao Teh King. (Samengesteld door W.B. Vreugdenhil). [Amsterdam, eigen beheer, 1945]. Verguld heelperkament in linnen foedraal. Ingenaaid, op Chinese blokboekwijze gebonden. (39) bladen. Gezet uit de Meidoorn van S.H. de Roos door W.B. Vreugdenhil en gedrukt in rood en zwart op Pannekoek in een oplage van 110 genummerde exemplaren. 1e druk. Enkele vlekjes op foedraal. € 200 * Eén van een onbekend aantal luxe-exemplaren in mooi perkament, met Chinese tekens in goud op voor- en achterplat en keurig vergulde hoeken. Verfijnd boekje! De Jong 479.

GE D A CH T I G D E N G E Z O ND E N W A N DE L A AR

61 LOEB, Wilhelm Wijdingen. Verzen. Den Haag, Boekhandel M. Dijkhoffz, 1922.

Ingenaaid met omslag. 40 p. Onafgesneden. Gedrukt op geschept papier in een oplage van 150 genummerde exemplaren. 1e druk. Omslag op rug flink beschadigd en deels verbruind. € 65 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor den dichter/ M. Nijhoff/ gedachtig den "per le/ nozze" gezonden Wandelaar/ Wilhelm Loeb'. De opdracht verwijst naar de debuutbundel van Nijhoff, in eigen beheer uitgegeven in 1916. Over de literator en advocaat Wilhelm Loeb (1891-1950) en zijn eenmanstijdschrift Mijn eigen tijdschrift leze men het artikel door Marco Entrop en Maurits Verhoeff in De Parelduiker, jrg. 1, afl. 4 (november 1996).

62 MARSMAN, H. Voorpost. Brussel, A.A.M. Stols, 1931. Ingenaaid. (4), 28 p. Gedrukt in een oplage van slechts 50 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. Rug iets verbruind. Exlibris (ontwerp Charles Eyck) van de mecenas en Amsterdamse wijnimporteur Jan Boex op Franse titel. € 275 * 'De verzen, die hier volgen, dateeren uit den tijd waarin mijn eerste bundel ("Verzen") ontstond,' aldus Marsman in een toelichting. Romantische, moderne poëzie. De Onvindbaren 1. Van Dijk 250.

63 MIN, Neeltje Maria Vijf bezoeken. (Met 5 irisdrukken van Wim J. Koster). (Wormerveer), de Melkhuispers, (1983). Linnen met stofomslag (irisdruk Wim J. Koster). 24 p. Met de hand gezet uit de Baskerville in een oplage van 85 genummerde en gesigneerde exemplaren.

1e druk. Omslag enkele roestvlekjes. € 85 * Zeldzame bibliofiele uitgave met Werkman-achtige illustraties (maar geen namaak).

64 MOK, Maurits, Als: Hector MANTINGA Een naamloos strijder. (Met 5 originele linosneden in kleuren door Lucas Vandervelde [= Pieter Starreveld]). [Amsterdam, Pieter Starreveld], 1944. 38,5 x 26,5 cm. Ingenaaid met omslag. (20) p. Gezet uit de Egmont en gedrukt in rood, blauw en zwart 'op de persen der naamlozen' in een oplage van 125 genummerde en door auteur en illustrator gesigneerde exemplaren. 1e druk. Omslag deels licht verbruind. Zeer goed exemplaar. € 120 * Eén van de 100 Arabisch genummerde exemplaren. Dit is nummer 100! Sterk verzetsgedicht, geïllustreerd op de titelpagina met een Duitse adelaar met hakenkruis die een naamloos strijder verwondt. De Jong 535.

65 MORTIER, Erwin Godenslaap. Amsterdam, De Bezige Bij, 2008. Kartonnen lamellenband in papieren foedraal (Pau Groenendijk Mooie Boeken). 412 p. 1e druk. € 300 * Eén van de 30 genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren (dit is nummer 4), door Pau Groenendijk met de hand gebonden in een voor haar zo karakteristieke, flexibele lamellenband en voorzien van een pagina origineel handschrift.

66 NESCIO Dichtertje. De uitvreter. Titaantjes. Haarlem, J.H. de Bois, [1918]. Ingenaaid (omslag R[eijer] S[tolk]). Onafgesneden. 130 p. 1e druk. Debuut. Kleine roestvlekjes op het omslag, binnenwerk schoon. Exlibris netjes verwijderd van pagina (3). Rug professioneel gerestaureerd (geïllustreerd restauratierapport bijgeleverd). € 1200 * Opvallend mooi exemplaar van Nescio's zeldzame debuut. Een klein deel van de oplage werd gedrukt op beter, want zwaarder en houtvrij papier, waardoor er vrijwel geen roest ontstaat. Daar is dit er één van!

67 NETSCHER, Frans Karakters. Met geheel nieuwe Portretten. Haarlem, Erven Loosjes, 1899. Verguld linnen. (8), 192 p. 1e druk. Onderzijde rug laat los. Bescheiden ex libris op binnenzijde voorplat. € 120 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'Aan mijn vriend/ Is: Quérido/ van/ Frans Netscher/ Santpoort/ 8 Juli 1900'. Leesbare opstellen van de naturalistische stenograaf over G.A. van Hamel, A. Kerdijk, A. Kuyper, W.J. Leyds, J.C. van Marken, W.L.P.A. Molengraaff en Victor de Stuers.

68 NIJHOFF, M. Vormen. Bussum, Van Dishoeck, 1924. Ingenaaid (omslagontwerp J. van Krimpen). (8), 112 p. Niet afgesneden. 1e druk. Kleine beschadiging aan boven- en onderzijde van de rug. € 350

* Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht aan een bevriende collega op pagina (3): 'Voor Marsman/ van Pom,/ ter herinnering aan/ 1.XI.'24'.

69 NIJLEN, Jan van Gedichten 1904-1938. Maastricht/ Brussel, Stols, 1938. Linnen. 212 p.

Niet afgesneden. 1e druk. Pagina 88-89 deels verbruind. € 150 * Eén van de 20 luxe-exemplaren, gedrukt op G.H.B.-Tekst-papier, bevestigd door de aantekening van de uitgever onder het colofon: 'Een der twintig/ exemplaren op/ G.H.B. Tekst./ A. Stols.' Van Dijk 430.

70 NOLENS, Leonard Incantatie. (Brussel), Manteau, (1977). Ingenaaid. 68 p. 1e druk.€ 50 * Exemplaar met handgeschreven gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor Kees Fens,/ dit boek,/ op deze 17 XI 77 -/ L Nolens.'

71 NOLENS, Leonard Kolos. [Terhorst], (Ser Prop, 2009). Vouwblad in omslag. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt op Velata avorio in een oplage van 125 exemplaren. 1e druk. € 22 * Koppermaandagreeks 23.

72 NOLENS, Leonard Twee vormen van zwijgen. Antwerpen, Pink Editions & Productions, 1975. Ingenaaid. 64 p. Gedrukt in een oplage van 500 genummerde exemplaren. 1e druk. € 35 * Dit is nummer 1! Bovendien gesigneerd en gedateerd '5 XII 75' door de auteur op de Franse titel.

73 NOOTEBOOM, Cees Handgeschreven brief aan 'Geliefd Godsgeschenk [= Theo Sontrop]'. 27,1 x 18,7 cm. Op briefpapier van 'Imperial Hotel Tokyo'. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'cees' en gedateerd 'Richmond 14 oct. 76'. 19 regels tekst. Met originele envelop. € 95 * Brief aan zijn uitgever over het vertalen van gedichten door August Willemsen: 'Natuurlijk heb ik mijn kleine partipris, daar heb ik ook iets van vermeld, maar de grote bewondering overheerst want het is o zo moeilijk'. Nooteboom wil graag weten wanneer Pessoa bij De Arbeiderspers verschijnt, 'want het moet in mijn inleiding'. Voorts over het verblijf in Engeland: 'We zitten deftig aan de Theems [...] een ware Pinter speelt zich af: zwijgend en vol haat kruisen we elkaar op trappen en bij het fornuis!'

74 OSTAIJEN, Paul van Bezette stad. (Omslag en houtsneden van Oskar Jespers).

Antwerpen, Het Sienjaal, 1921. Ingenaaid. Gedrukt naar typografische aanwijzingen van Oskar Jespers en René Victor in een oplage van 540 genummerde exemplaren (dit is nummer 330). 1e druk. € 2000 * Begin jaren tachtig vakkundig gerestaureerd door Luce Thurkow. De rug is vernieuwd, aan de voorzijde van het omslag zijn enkele stukjes aangezet: in de linkeronderhoek, de rechteren linkerbovenhoek een klein fragment zonder beeldverlies, aan de rechterrand aan de voorzijde een driehoek van 5 x 5 x 6,5 cm met enig beeldverlies.

Dit exemplaar werd op de voorlaatste pagina onder de verantwoording gesigneerd door René Victor, Van Ostaijens jeugdvriend die samen met Oskar Jespers verantwoordelijk was voor de typografie van deze modernistische mijlpaal. Goed exemplaar.

75 OTTEN, Willem Jan Handgeschreven brief aan 'Geachte meneer [Rudolf] Geel'. 25,1 x 20,9 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Willem Jan Otten' en gedateerd 'Muiderberg 111-'72'. 8 regels tekst. € 35

* De jonge auteur, net gedebuteerd in Hollands Maandblad, stuurt vijf gedichten aan de redactie van De Gids: 'Nacht', 'Mist (1) & (2)', 'Vreemd, schorre vogels' en 'de Marokkanen van Muiderberg' (!). Zijn biografie luidt: 'Ik ben: Willem Jan Otten, ik studeer engels in Amsterdam, ben woonachtig in Muiderberg'.

76 PERRON, E. du Handgeschreven brief aan 'Beste Henny [Marsman]'. 14,2 x 11,9 cm.

Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'E.' en gedateerd 'Amersfoort, maandag [17 augustus 1936]'. 23 regels tekst. € 650 * Vriendelijk en collegiaal schrijven van Du Perron, die in een Indisch gasthuis te Amersfoort een kamer huurt. Over Het Land van Herkomst, dat in mei van dit jaar is verschenen, maar dat Du Perron al aan het herzien is: 'Ja, ik wou er nog flink in schrappen; vooral in die erfenismisère en in de politiek. Voel je een heeleboel van die rotzooi niet nù al "verouderd"? - Aan den anderen kant: je moet als lezer toch wèl het gevoel hebben dat die meneer Ducroo het beroerd heeft gevonden "z'n duiten kwijt" te raken'. Onthullend over zijn alter ego: 'En een béétje antipathiek moet hij ook zijn, men vindt toch al dat ik mezelf zoo erg sympathiek voorstel!' Du Perron hoopt Marsman zo snel mogelijk te ontmoeten: 'Het is misschien de laatste keer dat we elkaar zien en ik heb je van allerlei te vertellen'.

Niet in Brieven (Amsterdam 1979). Ongepubliceerd!

77 PERRON, E. du Parlando. Maastricht/ Brussel, Stols, 1930. Ingenaaid. 64 p. Onafgesneden. Gedrukt in een oplage van 150 genummerde exemplaren. 1e druk. Fraai, deels onopengesneden exemplaar. € 450 * Exemplaar met snoezig geïllustreerde, handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur onder het colofon: 'à Germaine Chevassonne/ et à mon ami Louis./ E. [tekening van muisje]/ souris malade'. Luchtkasteelen 4. Batten/Stols 16. Van Dijk 221.

78 PRINS, Ary Een koning. Amsterdam, Scheltema & Holkema's boekhandel, 1897. Blauw linnen met rode opdruk [ontwerp L.W.R. Wenkebach]. 244 p. 1e druk. Gave band! Naam weggeradeerd van titelpagina. € 150 * Klassieke art-nouveauboekband. Braches 971123.

COLLEGIAAL OPGEDRAGE N AAN GERARD REVE 79 BAKER, Eleanor As 'n pou kon vlieg. 'n Verblyfboek oor Teheran. (Kaapstad), Tafelberg, (1980). Karton met stofomslag. (8), 96 p. 1e druk. € 30 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het schutblad: 'Vir Gerard/ Met veel liefde,/ Eleanor./ 9 Jan. 1983'. Bovendien signeerde Baker voluit de titelpagina.

80 BRUSSELMANS, Herman Ex-minnaar. Roman. Amsterdam, Prometheus, 1994.

Garenloos (Marten Jongema). 280 p. 3e druk. Scheefgelezen. Verticale vouw in p. 75-76. € 75 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor de heren/ Reve &/ Schafthuizen./ Met respect,/ HBrusselmans/ (te Gent, Valentijnsdag/ '94)'.

81 BRUSSELMANS, Herman Het oude nieuws van deze tijden. Roman. Amsterdam, Prometheus, 1994. Garenloos (omslagontwerp Gerard Hadders). 172 p. 1e druk. Leesvouwen.

Snipper krantenpapier tussen p. 122-123: is Reve hier zijn lectuur gestaakt? € 75 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Voor De Meester/ Zelve,/ opgedragen in/ alle respect,/ HBrusselmans/ van harte,/ Antwerpen 5 XI '94'.

82 CLIFF, William Conrad Detrez. Parijs, Le Dilettante, (1990). Ingenaaid met flappen.

80 p. Gedrukt in een oplage van 999 exemplaren. 1e druk. € 30 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'à mon très affectioné et/ très admiré Gerard Reve,/ cette biographie en/ dizains à la manière de Maurice/ Scève/ et en le remerciant pour/ ses "parents soucieux"./ J'attire particulièrement/ son attention ici sur le dizain/ n° 22 page 59./ Avec amitié,/ William Cliff./ Bruxelles, 30 nov. 1995/ Fête de St André, apôtre'.

83 GEEL, Rudolf De weerspannige schrijver. Amsterdam, De Bezige Bij, 1965. Ingenaaid (omslagontwerp 'ready-made typewriter sculpture by jan cremer'). 232 p. 1e druk.

Leesvouwen. € 35 * Exemplaar met poëtische, handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'voor Gerard Kornelis/ voor wie Gods/ liefde nooit/ teveel is/ Rudolf Geel/ 2/4/66'. Literaire Reuzenpocket 134.

84 GEERAERTS, Jef Gangreen 2. (De Goede Moordenaar). Brussel/ Den Haag, Manteau, (1973). Garenloos (omslagontwerp Robert Nix/ Alje Olthof). 372 p. 6e, herziene druk.

Boekblok gebroken. € 35 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'Deze tocht door de landschappen/ van passie en gruwel, met/ bewondering aan Gerard Reve/ gegeven./ Jef Geeraerts'. Grote Marnixpocket 75.

85 ROMIJN MEIJER, Henk Een blauwe golf aan de kust. Jazzherinneringen. Amsterdam, Meulenhoff, (1986). Ingenaaid. 184 p. 1e druk. Verticale vouw in p. 75-76. € 40 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'voor Gerard/ met heel veel/ beste wensen/ Amsterdam/ 5 april 1987'. In Henk Romijn Meijers Toen Reve nog Van het Reve was (Amsterdam 1985) staat te lezen: ''Henk Meijer,' zei hij [= Reve], 'dat is geen naam voor een schrijver. Hoe heet je moeder,' zei hij. Het was meer een bevel dan een vraag. 'Romijn. Dat zetten we ervoor.' Hij nam een stuk papier en hij schreef. Hij beschouwde de indruk die de nieuwe naam maakte meer op leesafstand. 'Een half pseudoniem,' zei hij, 'dat is modern. Zullen we het zo dan maar doen?''

86 ROOBJEE, Pjeroo Dodemanskamer. Roman. (Leuven), Kritak, (1993). Garenloos (omslagontwerp Dooreman). 336 p. 1e druk. € 35 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'voor mijn ingoede confraters/ Gerard & Joop - sterke/ karakters allebei -,/ gans genegen,/ roobjee/ 10 mei 94'.

87 SCHEEPMAKER, Nico Hopper's Holland. Amsterdam, Erven Thomas Rap, (1973).

Garenloos met omslag. 64 p. 1e druk. € 65 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor Gerard Reve,*/ je "van het",/ meer in het bijzonder/ het gedicht/ op blz. 40/ Nico Scheepmaker/ * ook te lezen als/ Gerard (je van het) Reve'. Op p. 40 staat het gedicht 'Een vat vol woorden', in handschrift opgedragen 'Voor Gerard', met in de laatste strofe een verwijzing naar Gerard van het Reve. ―――

88 ROLAND HOLST, A. Voorbij de wegen. Bussum, Van Dishoeck, 1920. Ingenaaid. (4), 156 p. Onafgesneden. 'Omslag en titel geteekend door J. van Krimpen'. 1e druk.

Scheefgelezen. Smalle strook op blanco pagina 158-159 verbruind. € 200

* Eén van de 100 op de pers genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op Eenhoorn-papier van Van Gelder en gesigneerd door de dichter. Bovendien heeft dit exemplaar, genummerd '3', een handgeschreven en gesigneerde opdracht van de auteur aan degene die omslag en titel van de uitgave tekende: 'Aan Jan van Krimpen/ van/ A. Roland Holst'. Hieronder schreef de uitgever: 'en/ C.A.J. van Dishoeck'. Een uitgelezen opdrachtexemplaar!

89 (ROLAND HOLST (vert.), A.). YEATS, William Butler De Gravin Catelene. Den Haag, A.A.M. Stols, 1941. Verguld heelperkament doorgehaald met vier perkamenten stroken. 64 p. 1e druk. Boekhandelsetiket ('Broese') en ex libris G.M. van Wees (gesigneerde kopergravure van een naakte jongedame, een zwaan en een zeepaard door Hubert Levigne) op binnenzijde voorplat. Laatste schutblad deels flink verbruind. € 160 * Eén van de 20 genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op geschept papier, gebonden in een fraaie band. Van Dijk 556.

90 ROZELAAR, Marc Interludium. Honderd kwatrijnen uit de jaren 1934-1940. Amsterdam, H.J. Paris, 1942. Ingenaaid. 32 p. Gedrukt 'voor goede vrienden van den schrijver' in een oplage van 25 exemplaren. 1e druk. € 100 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor Dineke/ met den wensch, dat ook haar "Interludium"/ in majeur moge uitklinken/ 17 Aug. '42/ van Marc'. De Jong 724.

91 SCHEEPMAKER, H.J. Verzen. Amsterdam, eigen beheer, 1942. Geniet met omslag en getypt titeletiket. (28) p. Getypt door de auteur in een oplage van slechts 12 genummerde en gemonogrammeerde exemplaren. 1e druk. € 150 * Bundeltje gedichten, geschreven in de periode mei-oktober 1942, getypt op 25 november 1942. Eén van de 10 exemplaren op Engelsch papier, met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het schutblad: 'Aan Dr. Ide/ van Henk./ Amsterdam, Januari 43/ Met heel veel dank voor/ alle goede zorgen'. De Jong 740.

92 SNOEK, Paul Drie getypte brieven, vier gedichten in doorslag en een adreswijziging aan de redactiesecretaris van De Gids. 1. 27,7 x 21,4 cm. Op briefpapier met voorgedrukt adres en afbeelding van snoek. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Paulsnoek' en gedateerd 'St-Niklaas 15 Juli 1959'. 16 regels tekst. 2. 27,7 x 21,4 cm. Op briefpapier met voorgedrukt adres en afbeelding van snoek. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Paulsnoek' en gedateerd 'St-Niklaas 24/7/1959'. 16 regels tekst. 3. 10,5 x 15,0 cm. Voorgedrukte adreswijziging.

Geparafeerd en niet gedateerd (datum poststempel: '16 V 1961'). 4. 27,9 x 21,8 cm. Op briefpapier van Edmond Schietekat met voorgedrukt adres. Eén blad. Alleen recto.

Gesigneerd 'Paulsnoek' en gedateerd 'St-Niklaas-Waas 16.LL.62'. 3 regels tekst. € 500 * In de eerste brief vraagt Snoek om het adres van Vestdijk, die voor De Gids Snoeks recente poëzie zou bespreken, en verklaart hij 'om persoonlijke redenen' niet meer in Vlaamse tijdschriften te publiceren. Hij voegt op een los blad 'gevraagde inlichtingen' bij: een tienregelige bio- en bibliografie, waarin ook de nooit verschenen roman Goelaski staat.

De tweede brief begeleidt vier bladen met gedichten ('een man waarom', 'van alle goden is de zonde', 'hercules' en 'werken in de wolken', met zetaanwijzingen van de redactiesecretaris). Snoek schrijft dat hij zijn verlof '(jammer genoeg)' achter de rug heeft, dat de kans bestaat dat hij in oktober voor een half jaar naar Amerika vertrekt. Tot slot wil hij graag vijf overdrukjes van Vestdijks bespreking en van zijn eigen gedichten.

Met de laatste brief stuurt Snoek andermaal drie gedichten in voor De Gids (niet bijgevoegd). Op een los blad geeft hij een actuele bio- en bibliografie.

93 SNOEK, Paul Noodbrug. Antwerpen, De Sikkel, 1955. Ingenaaid (omslagtekening P[aul] S[noek]). 68 p. Gedrukt in een oplage van 300 genummerde exemplaren. 1e druk.

Omslag op rug gevlekt. Naam in potlood op omslag 'P Rodenko'. Kleine watervlek in binnenwerk. € 160 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'zeer nederig deze bundel/ opgedragen aan Paul Rodenko,/ Paul Snoek/ 29-10-55/ Gent'. Dit is bovendien nummer 299 van de oplage, waarschijnlijk één van de auteursexemplaren.

94 SWARTH, Hélène Natuurpoëzie. Kampen, Kok, 1930. Linnen. 136 p. 1e druk. Schutbladen verbruind, maar overigens strak. € 65 * Exemplaar met sierlijke handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het schutblad: 'Voor Mevrouw W. Boldingh-Goemans/ van/ Hélène Swarth/ Den Haag 24 October 1930'. W.L. Boldingh-Goemans (1875-1952) maakte proza- en poëziebloemlezingen, en schreef een studie over Christine de Pizan. Op 25 oktober 1929 woonde BoldinghGoemans het feest bij ter gelegenheid van Swarths zeventigste verjaardag.

95 THIJSSEN, Theo Kees de Jongen. Bussum, Van Dishoeck, 1925. Linnen. (4), 376 p. 3e druk. Band iets watervlekkig. € 175 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Aan/ Ger Pieterse/ m'n dank voor de belang-/ stelling in Kees./ (sign.)/ 29 Junie '29'.

Absolute klassieker met mooie opdracht.

M E T O R I GI NE L E AQ U A R E L

96 TORHOUT, Martijn van Vanden Levene ons Heren. Zes fragmenten. (Met zes handgekleurde illustraties van Edmond Bellefroid). Maastricht, (J.W. Veltman), 1959.

Ingenaaid. 56 p. Gezet uit de Lutetia en gedrukt in groen en zwart in een oplage van 225 genummerde exemplaren. Vochtvlek in de voet van het boekblok. € 150 * Zeldzame uitgave, fraai gedrukt door J.W. (Wim) Veltman. Dit is één van de 50 exemplaren, waarin de illustraties met de hand werden aangekleurd door Edmond Bellefroid (1893-1971). Bovendien is dit exemplaar op pagina 1 verrijkt met een ingeplakte, originele, gesigneerde en gedateerde aquarel van Marcel Bellefroid (1922-1944), zoon van Edmond.

Eveneens ingeplakt is een tentoonstellingsfolder.

97 VEGA, Lope de La famosa tragicomedia de el asalto de Mastrique por el príncipe de Parma. (Met twee handgekleurde illustraties van Jérôme Goffin). Maastricht, (Guillermo Veltman), 1956. Ingenaaid met flappen. 24 p. Gezet uit de Lutetia en gedrukt in rood en zwart in een oplage van 50 genummerde exemplaren. Rug iets verschoten. € 120 * Zeldzame uitgave, fraai gedrukt door J.W. (Wim) Veltman, met de hand gekleurd door Jérôme Goffin. Het eveneens Spaanse colofon werkt een beetje op de lachspieren, vooral door de naar het Spaans overgebrachte namen: Juan van Krimpen, Jerónimo Goffin, Guillermo Veltman. Op naam gedrukt van Don Carlos (Charles) Thewissen.

98 VESTDIJK, S., & H. MARSMAN Heden ik, morgen gij. Aangevuld met een reeks van brieven met betrekking tot het ontstaan van deze roman. Amsterdam, Van Oorschot, 1947.

Linnen. 346 p. 1e druk [als zodanig]. € 175 * Exemplaar met diepzinnige, handgeschreven, gesigneerde opdracht op de Franse titelpagina: 'Voor mijn lieve Ans [Koster]/ dit boek van jaloezie/ ter leering/ van/ Simon/ Doorn 1-2-'48'. Ans Koster-Zijp (1891-1965) werd in 1935 de hospita van Vestdijk en had tot haar dood een relatie met hem. Zij tikte zijn manuscripten over en keek drukproeven na.

99 VONDEL, Joost van den Proza van Vondel. Inleiding en aantekeningen van A.J. Schneiders. Den Haag, Servire, 1943. Halfperkament. Kop verguld. (4), 36 p. 1e druk. Met los katern (8 p.) 'Tekstverklaring bij Proza van Vondel'. € 160 * Eén van de 10 Romeins genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op geschept papier en gebonden in een band met een perkamenten rug en perkamenten hoekjes. Dit is bovendien nummer I! Het colofon meldt dat de 10 luxe-exemplaren gedrukt zijn voor vrienden van het Schone Boek. In De Jong noch in Simoni is iets te vinden over deze luxe editie. Clandestien, illegaal of juist niet? Schneiders benadrukt in zijn inleiding het 'Nederlandse' van Vondel: 'hoezeer door en door renaissance, ze toch diepin en onvervalst Néderlands is [...] Ja, hij is echter Nederlander in zijn taal dan Hooft [...] Daarvoor leeft er teveel een Hollands gemoed in, Hollandse werkelijkheidszin, Hollandse geestigheid'. Kleine Dietse Keur 10.

DE W A AR DE V AN H E T E M O TI O NE E L VO O R T G E BR A C H TE

100 VRIES, Hendrik de Vier handgeschreven brieven, drie handgeschreven briefkaarten en drie handgeschreven gedichten aan het literaire tijdschrift De Gids. Diverse formaten.

Recto en deels verso. Gesigneerd 'Hendrik de Vries' en gedateerd 'Haren 2 December 1962', 'Haren 5 Jan 1963', 'Haren 27 Jan 1963', 'Haren 28 December 1963', 'Haren 8 Jan. 1964', 'Haren 5 Juli 1964' en '19 Juli 1964'. Met twee originele enveloppen. € 600 * Verhelderende - soms pittige, dan weer bescheiden - brieven van de dichter aan verschillende redacteuren van De Gids. De eerste brief is een weloverwogen weigering van de kersverse Constantijn Huygensprijswinnaar van het verzoek van de redactie om een bijdrage over 'het dichterschap': 'wanneer ik pas een artikel in die geest had geschreven zou dat trouwens het improvisatiekarakter van mijn spreken bij de prijsuitreiking kunnen schaden'. Wel voegt De Vries vier kwatrijnen bij, onder de titel 'Dichterschap'.

In de twee daaropvolgende briefkaarten is de dichter enigszins ongeduldig. Hij heeft nog geen drukproef ontvangen en ontvangt zijn inzending graag terug als deze niet wordt geplaatst. Explicatief: 'Wie impulsief en tamelijk improvisatorisch werkt, moet het als vanzelfsprekend aanvaarden dat hij over de waarde van het emotioneel voortgebrachte pas veel later kan oordelen dan wie er tegenover staat als tegenover iets nieuws'.

Het derde schrijven begeleidt een nieuwe 'reeks-van-vijf' gedichten, 'Retraite', en een langer vers, 'Nocturne', nadat 'Dichterschap' werd afgewezen. Beide gedichten zijn in handschrift bijgevoegd, evenals een drukproef van 'Retraite' met een handgeschreven correctie door de dichter. Blijkbaar liet plaatsing van de gedichten op zich wachten: de dichter stuurt een zakelijk kaartje naar de redactie, waarin hij om terugzending van 'Retraite' vraagt. En: 'U kunt ook volstaan met de mededeling dat deze bijdrage niet wordt opgenomen'.

In de laatste brief verbaast De Vries zich over 'Uw mening dat ik U een verbitterde brief zou hebben geschreven'. Hij verklaart zich nader: 'Niets is voor mij gewoner dan dat een in mijn ogen gelaagd werk door anderen minder gewaardeerd wordt, en vaak zagen redacties, ook die van De Gids, het beter dan ik'. Nederig slot: 'U behoeft zich niet voor snelle plaatsing in te spannen'.

Bijgevoegd: doorslagen van vijf brieven van de redactiesecretaris aan De Vries.

Voorts: notitievelletje met aantekeningen van De Gids-redacteuren Ed. Hoornik en Bert Voeten over 'Dichterschap'. Niet mals: 'Gelukkig maar één blz. Vóór Eddy' en 'Dit is ontzettend! Kunnen we De Vries toch niet aandoen? BV'.

101 WAGENVOORDE, Hanno van Opnieuw. Verzen van -. Zonder plaats, eigen beheer, 1939. Typoscript, eenvoudig gebonden met touwtje, in handgeschreven omslag. (12) p. Op geschept papier. Uitgegeven in een oplage van 10 genummerde exemplaren. 1e druk. Debuut. € 100

* Exemplaar, genummerd '10', met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de titelpagina: 'Voor Lek./ Oct. 1939/ Hanno/ v. Wagenvoorde'.

Hanno van Wagenvoorde is het pseudoniem van Dick Riegen (1915). Hij publiceerde enkele dichtbundels, bij Homerus Pers (clandestien) en F.G. Kroonder te Bussum (na de oorlog).

102 WARMOND, Ellen Proeftuin. Den Haag, Bert Bakker/ D.A. Daamen's uitgeversmaatschappij, 1953. Ingenaaid met buikbandje ('Bekroond met de Reina-Prinsen Geerligsprijs 1953'). 48 p. 1e druk. Vlekje op omslag. € 30 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Voor Joke,/ Ellen Warmond'. Debuutbundel met voorzichtig-experimentele, melancholische poëzie. Maatstafdeeltje 1.

103 WIENER, Lodewijk-Henri Twee getypte brieven aan de redactie van De Gids. 1. 28,2 x 18,2 cm. Op briefpapier van L.W. Wiener (sic; met de hand gecorrigeerd door Wiener). Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'LHW' en gedateerd 'Zandvoort, 19 september 1967'. 7 regels tekst. 2. 33,8 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'LHW' en gedateerd 'Haarlem, 3 oktober 1969'. 11 regels tekst. Bovenrand iets gekreukt. € 120 * In de eerste brief vraagt Wiener beleefd aan redacteur Hoornik of hij de adressen zou willen sturen van Hans Vlek en Cees Ouwens, 'mits U nog in het bezit bent van deze gegevens'. De tweede brief begeleidt het verhaal 'De Vogelman' (niet bijgevoegd). Wiener hoopt dat het een 'Gids-verhaal is': 'Zelf weet ik het niet, het laat zich ook niet gemakkelijk beoordelen, ziet u. Ik kan wel uitmaken in hoeverre een verhaal kwaliteit heeft, maar niet in hoeverre het "Gidskarakter" bezit'. Onzeker slot: 'Mijn zending nu is dus, ten dele, een beetje een gokje'.

104 (WIENER, L.H.). THOMÉSE, P.F. Toespraak voor L.H. Wiener. (Aerdenhout), Lojen Deur Pers, (2006). Ingenaaid. (12) p. Gezet uit de Bembo en met de hand gedrukt in rood en zwart in een oplage van 190 exemplaren. 1e druk. € 80 * Eén van de slechts 15 door Wiener en Thomése gesigneerde luxe-exemplaren, gedrukt op Japans papier.

105 WOESTIJNE, Karel van de Eerste verzen zijnde het vader-huis. (Amsterdam, Veen, 1903). Gemarmerd karton met linnen titeletiketje (rugje deels geplakt en geschaafd). (76) p.

Met de hand gezet en gedrukt in oker en zwart door Julius de Praetere op geschept papier in een oplage van 120 genummerde exemplaren. 1e druk. Voorplat deels licht verschoten. € 400 * Klassieker uit de Belgische art-nouveauboekkunst.

DE Z W E E P KE R M T

106 WUTSE Sluipend Gif. Den Haag, Uitgevers Mij De Batavier, [1937]. Ingenaaid. 56 p. 1e druk. Rug geplakt. € 100 * Zeldzaam nationaal-socialistisch schotschrift tegen de hele Nederlandse letterkunde (P.C. Boutens, Lodewijk van Deyssel, P.N. van Eyck, Groot Nederland, Marsman, Vestdijk), met speciale aandacht voor de verderfelijke werken van Oscar Wilde en Jacob Israël de Haan.

Wutse citeert fragmenten 'welke het sprekendst bewijs leveren voor de beïnvloeding van homosexueele gedachtenvorming'. Ook de Haagse zedenzaak wordt becommentarieerd.

Volgens Willem Huberts gaat de journalist, uitgever en SS'er Arie van der Oord schuil achter het pseudoniem.

Uit de bibliotheek van Jacques van Hattum, die zijn naam en adres met roze balpen op de titelpagina schreef. Daaronder: 'Gelieve na lezing/ wel terug te geven'.

PAULBOOKS 107 ADELSWÄRD-FERSEN, Jacques d’ Hei Hsiang. Le Parfum Noir. Paris, Messein, 1921.

Original decorated wrappers. (2), 68 p. Printed in 505 numbered copies, this is one of 500 on vélin d'Arches. First edition. First and last page browned due to endpapers. Name and date on p. 1 ('Toulon, September 1921'). € 625 * The last publication by this notorious author (1880-1923), an Orientalistic volume of poems almost entirely dedicated to opium. See Gerrit Komrij: Verzonken boeken (p. 59-69).

108 (BARNEY, Nathalie Clifford). HERON-ALLEN, Edward Memoranda of Memorabilia Encountered in the Course of a Sentimental Journey through the Correspondence of Marie de Rabutin-Chantal, Marquise de Sévigné and her Friends and recorded by Edward HeronAllen, F.R.S. Necromancer to Ye Sette of Odd Volumes. Some observations suggested by which formed the subject of a Discourse delivered by him as President of Ye Sette on the 24th of April 1928. Oxford, 'Printed by the University Press and to be had of no bokesellers' (sic), 1928. 15 x 11 cm. Richly gilt boards. 148 p. With two portraits. Printed in 133 numbered copies. First edition. Backstrip browned, some tiny spots on binding. Inside in very fine condition. € 200 * This is one of 13 deluxe copies 'imprynted upon Japanese vellum' (to wit, Nr. 11), with a written presentation for Natalie Clifford Barney, "Israfil", dated February 21, 1931, signed by Edward Heron-Allen, 'Necromancer to Ye Sette, and President' of this quaint literary club.

Barney (1876-1972) was a famous lesbian society woman, living together with painter Romaine Brooks in Paris.

109 BENSON, E.F. Paying guests. A Novel. London, Hutchinson & Co., 1929. Cloth. 288, (16) p. First edition. Some tiny spots. Newspaper clipping with review tipped-in on inside upper cover. € 75 * Inscribed by the author 'To/ Eugenia de Nottbeck/ with all affectionate greetings/ from/ E.F. Benson/ March 17.29.' Eugenia de Nottbeck, from Geneva, was an elderly American lady (1855-1944) with a share in the Astor estate. She used her wealth generously for the benefit of Magdalen College, where Arthur Benson, a brother of the author, was Master from 1915 until his death in 1925.

110 CRANE, Walter A Floral Fantasy in an old English Garden. Set forth in verses & coloured designs by Walter Crane. London, Harper & Brothers, 1899. Richly decorated cloth (upper and lower cover). 46 leaves in French fold, printed by Edmund Evans. Fully illustrated in colors except for the double title and colophon pages, which are printed in monochrome ochre. First edition. Name and date on p. 3: 'H. Merens/ Oct. 1899'. Backstrip a bit worn, cloth slightly browned, but the green, white and red blocking is still fresh. In very good condition, the binding still strong. € 240 * A wonderful book of verse about flowers and their popular names, the texts incorporated in colorful Art Nouveau plates where the flowers have been depicted as 'squires and dames', fairies, knights and beautiful queens. An exquisite children's book with matching flyleaves and a striking binding decoration.

111 (EVOLUTION). SAMIVEL Samovar et Baculot dans Parade des diplodocus. Avec Diplodocus, Triceratops, Ptérodactyle et la Puce. Mise en scène, texte et dessins de SAMIVEL. Paris, Paul Hartmann, 1933. 28 x 25 cm. Original illustrated boards. 56 p. Fully illustrated in colors. First edition. Cover a bit worn (corners) and soiled. € 250

* Famous children's book concerning evolution (influenced by Teilhard de Chardin) with brilliantly humorous drawings by Paul Gayet-Tancrède better known as Samivel (1907-1992).

Rich in fine graphics (and rich in dinosaurs).

112 GOTTHELF, Jeremias Elsi die seltsame Magd. Mit Originalradierungen von Max Unold. München, Drei Masken Verlag, 1921. First Obelisk-Druck. Original full vellum (by Gustav Keilig) with 5 ribs and title ticket, in a vellum-lined marbled slipcase. 52 p. Printed in 320 numbered copies on Zanders Bütten. With 8 large and 6 small drypoint etchings by Max Unold. First edition. Edges of slipcase slightly worn, book in fine condition. € 280 * Fine deluxe edition. One of 50 Roman numbered copies bound in full vellum. Signed by Unold.

I N SC R I BE D

113 HIRSCHFELD, Magnus Sittengeschichte des Weltkrieges. (Inscribed by the Author).

Sittengeschichte des Weltkrieges. (Inscribed by the Author). Leipzig-Wien, Verlag für Sexualwissenschaft Schneider & Co., (1930). Vol. 1. Original cloth with dust jacket. XX, 416 p.

Richly illustrated. First edition. DJ stained (coffee?). Binding damaged and warped. € 800 * Poor copy, but with 3-line author's dedication: 's.l. Dr. Günter Tessmann,/ der hochverdienter Erforscher/ der Seelen u. Sitten der Völker/ vom Herausgeber/ Dr. Magnus Hirschfeld./ Berlin I.f.S.W. 2/IX 30.'. In turn, Tessmann gave the book to Felix Bryk, the Swedish anthropologist and entomologist, author of Neger-Eros (1928), as is testified by an inscription of Tessmann: 'Seinem lieben Felix Bryk/ zur freundlichen Erinnerung/ an/ Dr. Günter Tessmann/ Berlin, den 11 August 1936'. Anthropologist and explorator Günter Tessmann (1884-1969) went into exile to Brazil from Nazi-Germany in 1936. (s.l. = 'seinem lieben': 'to his dear Dr. Günter Tessmann, the outstanding researcher of the minds and customs of the nations, from the publisher Dr. Magnus Hirschfeld. Berlin, Institute for Sexual Science, September 2 1930'. Tessmann's dedication: 'To his dear Felix Bryk in friendly remembrance to Dr. Günter Tessmann'.)

About the work of the anthropologists Tessmann and Bryk and their relevance for Hirschfeld, there is a very interesting article in Anthropologica. Vol. 48, No. 2, 2006. '"Bisexuality" and the Politics of Normal in African Ethnography' by Mark Epprecht, p. 187202.

DE V E L O P M E N T S I N H U NG AR Y

114 KERTBENY, K.M. La Hongrie. Son développement intellectuel et politique. Notice sur le Comte Széchényi. Traduite de l'allemand par Gustave Revilliod. Genève, H. Georg, 1860.

Original wrappers. 48 p. Uncut. First edition. Lower part of cover and lower right tips of the first pages stained. € 90 * Memories by the enigmatic journalist and author Karl Maria Kertbeny about the great Hungarian reformer Count István Széchenyi (1781-1860), whom Kertbeny had met in the 1840's.

BR E A T H TA KI N G I NI TI AL S

115 LARBAUD, Valéry Dévotions particulières. Maastricht, A.A.M. Stols, 1941. Large 4to.

32 x 25 cm. Vellum-backed gilt boards. (4), 20 p. Uncut. With original tissue-guards. Title and six initials by Helmut SALDEN. Printed in red, blue and black in 40 copies, this is one of 34 copies on 'papier de Hollande'. First edition. € 450 * A sumptuous deluxe book with breathtaking tall initials by Salden, printed in secret during the Nazi occupation of the Netherlands. Van Dijk 527. De Jong 480. Not in Simoni.

116 (LEBEDEFF, Jean). Jean-Paul DUBRAY L'Ymaigier Jean Lébédeff. Présentation de Pierre Champion. Nombreuses compositions originales dessinées et gravées sur bois et Catalogue complet de l'oeuvre de l'artiste. Paris, Self-published, (1939). 25 x 21 cm. Original wrappers. Numerous original wood engravings. Printed in 575 numbered copies, this copy one of 500 on Rives. First edition. Cover sligthly soiled. € 85 * Attractive and all-encompassing work about the Russian-born French illustrator (18841972) in spacious quarto format. Fine typography.

117 POWYS, John Cowper Porius. A Romance of the Dark Ages. London, Macdonald, 1951. Original richly gilt blue half morocco. Top gilt. xx, 684 pp. (India paper). With a portrait of the author as a frontispice. One of 200 numbered and SIGNED deluxe copies of the first edition. € 450 * One of the most fascinating novels ever written in its magnificent original deluxe appearance, signed by the author, Old Earth Man John Cowper Powys. If you want a book that is BEST in all aspects…

PLAISIRS

118 PROUST, Marcel Les Plaisirs et les Jours. Illustrations de Madeleine Lemaire. Préface d'Anatole France et quatre pièces pour piano de Reynaldo Hahn. Paris, Calmann Lévy, 1896.

30 x 22 cm. Leather-backed marbled boards, original upper and lower wrapper bound in. (4), X, 274 p. With tinted extratext pictures and vignettes by Madeleine Lemaire. First edition.

Extremities a little worn. Book block bent, otherwise fine. € 1400 * Proust's rare debut, complete with the delicate original wrappers.

119 SCHWEITZER, Albert Seventeen Autograph Letters Signed to Maria Lagendijk. 29 leaves recto. 1938-1962. € 4.500 * Important collection of extensive, fatherly letters by the philosopher, physician, missionary and Nobel Peace Prize laureate Dr Albert Schweitzer (1875-1965) to Maria Jacoba Lagendijk (1907-1990), his steadfast and loyal nurse from 1938 until Schweitzer's death. Some letters were written from Schweitzer's hospital in Lambaréné, others are travel letters from abroad.

Schweitzer informs his nurse about the daily affairs in the 'Spital' and difficulties with the hospital's staff when she is in Holland visiting her parents in Oudewater. He writes her about his illness, his busy schedule, his encounters with admirers. Schweitzer is concerned about Lagendijk's boat trip and her visa. Several times he congratulates her with her birthday, and when her father dies he sends his warm condolences. 'Diese Zeilen sollen dir einen herzlichen Gruss von uns allen bei der Landung überbringen' (4.11.1938) [...] 'Und du weisst, dass ich dich von Herzen lieb habe. Du gehörst zu meinem Spital. Ich zähle auf dich' (2.10.1951).

120 UG XXX rated 3. [Paris], CBO editions, [2003]. Entirely screen-printed. 21 x 11 cm. 12 p.

French fold with pop-ups and covers. Printed in 100 numbered copies. € 250 * Very intricate and delicate, sexy pop-ups by the extremely capable French artist, the 'paper engineer' Philippe Huger. Adults only. With a wad of cotton on front cover, smelling sweetly.

121 WILDE, Oscar The Picture of Dorian Gray. Illustrated (in colors) by Majeska. New York, Horace Liveright, 1930. Cloth (with a broken slipcase). Top gilt. viii, 284 p. Printed in purple and black on mould-made paper with deckle edges in 1540 numbered copies. Signed by the artist under the frontispice. First edition. Spine slightly worn. € 80

OLD & RARE NI J M E GE N I L L U S TR A T E D

122 ARKSTÉE, H.K. Nymegen, de oude hoofdstad der Batavieren, in dichtmaat beschreven, En met aantekeningen, de Oudheden van de stad, en die van het Quartier van Nymegen betreffende, opgeheldert door H.K. Arkstée. Den Haag, By Ottho & Pieter van Thol, 1738. Contemporary vellum (a bit soiled). (28), 320 p. With 31, partly fold-out engravings (one print torn). € 950 * Good and complete copy of this attractively illustrated book (text in poetry plus notes) about Nijmegen and its history, including the four well-known fold-out city views by C. Pronk and J. Ruyter.

SE M I N AL HI S TO R Y O F T HE DU T C H R E P U BL I C

123 GROOT, Hugo de Nederlandtsche jaerboeken en historien, Sedert het jaer MDLV tot het jaer MDCIX; Met de belegering der stast Grol en den aenkleven des jaers MDCXXVII; Als ook het Tractaet van de Batavische nu Hollandtsche Republyk en de vrye zeevaert, met aenteeckeningen: Voorts met het Leven des Schrijvers, twee volkomen Registers, en veele koopere Platen verciert. Alles vertaelt door Joan Goris. Amsterdam, By de Weduwe van Joannes van Someren, Abraham Wolfganck en Hendrik en Dirk Boom, 1681. 34 x 22 cm.

Contemporary vellum (some soiling, upper cover loose). (44), 592, (76), 20, (6), 74 p. Title engraving by Abraham Blooteling. 19 (of 20: portrait of the author is missing) full-page portraits and 27 double-page engravings (a.o. by Jan Luyken). First edition. Some prints marginally torn, one damaged (with loss of content). € 550 * Classical folio-format history of the Netherlands during the Eighty Years' War (between 1555 and 1617) with first-rate illustrations.

A CO R NS F O R P I L GR I M S

124 (INCUNABLE). OCHSENBRUNNER, Thomas Priscorum heroum stemmata. Rome, Johann Besicken & Sigismundus Mayer, February 18, 1494. No wrappers, but sewn with modern endpapers. Part of early 19th century wrapper preserved. (54) p. Richly illustrated with one full-page woodcut, 75 woodcuts in the text (from 16 blocks), two pages with illustrated borders and several nice woodcut initials. Roman type. First edition. Last blank missing. Cut short in places. Some stamps from a 19th century library ('Königl. Acad.d.

Künste zu Berlin'). First (blank) page slightly soiled and with a written number. Full-page woodcut has some light amateur coloring. Creased, especially last 8 or 10 leaves. Last leaf soiled, rather creased and bumped, but without tears. First and last leaf discreetly and professionally strengthened. € 6250 * Attractively printed early history of Rome (‘The Pedigrees of the Ancient Heroes’) intended for pilgrims and other visitors. After a preface and sketch of Rome’s mythical beginnings with Janus, Romulus is introduced, followed by later kings, heroes and emperors, until the year 412. In the impressive full-page woodcut the Capitoline oak is growing from a sleeping Romulus, surrounded by many feats of Roman history. For the 71 smaller illustrations depicting the heroes as human acorns framed by elegantly rendered oak branches, only 12 different blocks have been used, but they are really charming. Some of the larger illustrations have been signed IH-HS. According to G.K. Nagler, Monogrammisten III, 1127, this signature might be connected with Jacob von Strassburg. A delightfully illustrated little history book. References: Goff O7; BMC IV 139; BSB O-1; GW M27428.

+

+

= www.fokas.nl