Een behouden prullemand. Catalogus 47

antiquariaat

FOKAS HOLTHUIS

Een behouden prullenmand catalogus 47 literatuur in handschriften, foto’s en bijzondere uitgaven met een zkv van A.L. Snijders

Een behouden prullenmand CATALOGUS 47

190

Nederlandse literatuur in brieven, documenten en foto’s 1-73 Nederlandse literatuur in eerste en bijzondere uitgaven 74-218 Buitenlandse literatuur in handschriften, foto’s en eerste en bijzondere uitgaven 219-256

oktober 2009

1 (ACHTERBERG, Gerrit). REYNEKE VAN STUWE, Jeanne Handgeschreven briefkaart aan 'WelEdGeb Heer/ J.A. Vooren'. 10,4 x 14,6 cm. Recto en verso. Gesigneerd 'Jeanne KloosReyneke van Stuwe' en gedateerd '[poststempel:] 5 VII 49'. 12 regels tekst.

€ 50 * De geadresseerde had de weduwe Kloos blijkbaar een aantal vragen gesteld: 'Door het bombardement van 3-3-'45 is alles wat De Nieuwe Gids betreft, vernietigd. [...] Het beste zal zijn, dat U zich wendt tot den hr. Achterberg-zelf, aangezien de schrijver altijd alle recensies op zijn werken persoonlijk ontving'.

Bijgevoegd: Gekartonneerd schoolschrift. (192) p. J.A. Vooren schreef hierin op de rechterpagina de bundel Afvaart (1931) over en zette op de linkerpagina relevante citaten.

Achterin begon hij aan een bibliografie, een lijst 'Dedicaties en Verwijzingen bij Achterberg' en 'Oerwoorden bij Achterberg'. Vooren, bekend als vertaler van Omar Khayyám, had in 1950 contact met Achterberg.

2 ALETRINO, A. Handgeschreven ansichtkaart aan 'Herrn L. Aletrino'. 8,9 x 14,0 cm.

Recto en verso. Gesigneerd 'Arnold' en gedateerd '31. Aug. '10'. 3 regels tekst. € 180 * De schrijver feliciteert zijn neef Leopold Aletrino, die op 2 september zijn twintigste verjaardag zou vieren: 'Groei op tot een groot bankier, wees gehoorzaam aan je superieuren, lees élken ochtend een kapittel uit den bijbel en wend je af van redelooze vrouwspersonen'.

Bijgevoegd: Handgeschreven ansichtkaart aan 'Herrn L. Aletrino'. 9,0 x 14,0 cm. Recto en verso. Gesigneerd 'Jupie [= Julia van Stockum]' en gedateerd '1 September' [datum poststempel: '31 VIII 10']. 13 regels tekst. Aletrino's tweede vrouw feliciteert haar neef en wenst hem nog vele jaren. Ze vindt het 'heel gezellig' dat Leopolds ouders bij hen logeren, al is het moeilijk twee dingen tegelijk te doen, 'praten en melk koken b.v.'

En: Ansichtkaart 'Chernex - Vue générale'. 9,0 x 14,0 cm. Met in het handschrift van Leopold Aletrino: '20 Mei/Juni/Juli 10./ 1910', de tijd die hij bij zijn oom doorbracht.

I K W I L D E , DA T I K ' T H A D GE SC H R E V E N

3 ALETRINO, A. Handgeschreven briefkaart aan 'Den Weled. Heer D. Aletrino'. 8,9 x 14,0 cm. Recto en verso. Gesigneerd 'Arnold' en gedateerd 'Chernex s Montreux Chalet George Maurice. '30 April '15'. 8 regels tekst. Laatste drie zinnen onderstreept. € 280 * De schrijver informeert zijn broer David over zijn gezondheid: 'Ofschoon ik wel iets of wat vooruit ga, blijft mijn hart zwak en slap [...] en mijn geestestoestand even labberlottig'. Aletrino zal niet meer corresponderen 'tot er iets anders te vertellen is, te goede of te kwade'. Over een artikel van zijn neef, Davids zoon, Leopold: 'T eenige wat ik er op heb aan te merken is dat 't me wanhopig maakt, dat ik zóó achteruit ben gegaan en zóó verminder, dat ik 't niet zóó meer zou kunnen schrijven. Ik wilde, dat ik 't had geschreven'. Arnold Aletrino woonde sinds 1909 in Zwitserland, in de hoop te genezen van zijn talrijke kwalen. Tot april 1915 moest hij hiervoor aan de morfine. Hij overleed op 16 januari 1916, na op zijn sterfbed meermalen naar zijn broer te hebben gevraagd.

4 BERNLEF, J. 'Boerenlente'. Origineel handschrift. 27,4 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto. Met een correctie. € 100

* Netschrift van dit vroege gedicht. Gepubliceerd in De Gids, jrg. 122, afl. 12 (december 1959), pagina 345.

Bijgevoegd: Getypte brief aan 'Mijne Heren'. 27,4 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto.

Gesigneerd in typoscript 'J. Bernelf [in inkt gecorrigeerd: J. Bernlef]' en gedateerd 'Amsterdam, 10-9-1959'. 2 regels tekst. Begeleidende brief bij 'Boerenlente', dat samen met vijf andere gedichten werd geplaatst in De Gids.

5 BIESHEUVEL, J.M.A. De eend en de snoek. Origineel typoscript. 27,4 x 21,4 cm.

Zeven bladen. Alleen recto. Ongesigneerd en gedateerd [door de redacteur] '8/4 '64'. Met een aantal correcties, toevoegingen en doorstrepingen in het handschrift van de auteur. € 1800 * Surrealistisch verhaal over een eend en een snoek. Ongepubliceerd! Niet in J.M.A. Biesheuvel, Verzameld werk (Amsterdam 2008).

Bijgevoegd: Handgeschreven brief aan 'Geachte heren van de Gids'. 27,4 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto.

Gesigneerd 'JMA. Biesheuvel' en gedateerd 'Leiden 7-464'. 3 regels tekst. Biesheuvel vraagt de redacteuren of zij het meegestuurde 'sprookje' willen plaatsen.

'Postzegels sluit ik bij, voor als U het terug wilt sturen'.

Een precieze redacteur noteerde met potlood bij deze opmerking: 'niet aanwezig' en schreef op een bijgevoegd notitievelletje: 'geweigerd door De Gids'.

W I J Z I J N I N TE L L E C TU E E L E K I ND E R A C HT I G E N E N K I N DE R A C H TI G - I N TE L L E C TU E E L

6 BLAMAN, Anna 'Schets'. Origineel handschrift. Oblong album. 22,7 x 33,5 cm.

Eénentwintig bladen. Alleen recto. Gesigneerd 'Jo Vrugt' en gedateerd 'R'dam/ 5 Dec. '29'.

Met handgeschreven opdracht van 'Jo en Cor': 'voor onzen vriend/ Henk Ebes'. € 1200 * Eén van de allervroegste geschriften van een nog maar 24-jarige Anna Blaman, uitgeschreven voor een dierbare vriend, onder haar echte naam Jo Vrugt. Dit aangrijpende verhaal over een kwellende liefde werd in 1962 postuum gepubliceerd in het tijdschrift Ruimte. Blaman schreef in 1929 tevens een roman, die Brusse wilde uitgeven, maar die zij in allerijl terugtrok. Haar tijdschriftdebuut kwam pas in 1939.

Bijgevoegd: Handgeschreven brief aan 'Henk Ebes'. 27,4 x 21,4 cm. Twee bladen. Recto en verso. Gesigneerd 'Jo Vrugt' en gedateerd 'R'dam 2 Nov. '29. Avond'. 110 regels tekst.

Uitputtende brief, waarin Blaman in abstracte bewoordingen over vriendschap en karakter schrijft: 'Vriendschap behoeft volstrekt geen geestelijke harmonie te zijn - ik tel eeuwige zeér groote vriendschappen in mijn ziél, terwijl die zelve in ál te veel opzichten eenzaam of tegengesteld is ten opz. van die mijn vereerden en uitverkorenen'. Soms verliest ze zichzelf tijdens het schrijven: 'Laat ik trachten kort en methodisch te zijn'.

Voorts heel omzichtig over een erotische kwestie in relatie tot haar zuster: 'in verband met "het Delict" - maar toch "het geval", "de omstandigheden" waarin "a" leeft, geven "a" meestal nader gepreciseerd door evenveel benamingen als God Eros gestalten toont (van de meest-edele tot de grofst-brute)'. Explicieter: 'Mijn zuster mág niet vrijen in een auto (juist in een aúto vrijen werkt op mijn aestetiek als een rooie lap, enz.)'. Blaman spreekt namens de jongeren: 'Wij, jonge generatie, hebben heusch niet een vervloekt teveel aan verstandelijkheid - , maar een te weinig aan gemoedsleven. (Wij zijn liever hyperbewust dan sentimenteel, m.a.w. wij zijn intellectueele kinderachtigen en kinderachtigintellectueel'. Interessant.

Voorts: Handgeschreven brief aan 'Beste Henk [Ebes]'. Op voorgedrukt briefpapier. 27,4 x 18,4 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Anna' en gedateerd 'Rotterdam, 26 Augustus 1951'. 13 regels tekst. Met originele envelop. Over een geldschuld die Blaman bij Ebes heeft openstaan, die door omstandigheden niet is afgelost. 'Ik schrijf je dat omdat ik het hoog tijd vind worden dat ik in dit opzicht weer eens aan je denk. Door allerlei gebeurtenissen kon dat werkelijk niet eerder -'.

A.J.H. (Henk) Ebes was scheepsarts met letterkundige belangstelling. Hij overleefde in 1939 de ramp met de ss Simon Bolivar, toen deze op twee mijnen voer.

7 BOMANS, Godfried Handgeschreven ansichtkaart aan 'Frater Clim Bayer OFM'.

10,4 x 15,0 cm. Alleen verso. Gesigneerd 'Godfried en Pietsie' en gedateerd 'Assisi,/ 16 Aug. '54'. 4 regels tekst. € 75 * De ansicht toont ons de pij van Sint Franciscus, zoals de schrijver toelicht. 'Hier, aan de wieg van je geliefde orde, een hartelijke groet'.

8 BOON, Louis Paul Handgeschreven brief aan 'Zeer Geachte Heer Hoornik'. 28,4 x 21,8 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'lp. boon' en ongedateerd [aantekening ontvanger: '21-11-61']. 10 regels tekst. € 120 * Over bijdragen aan De Gids: 'Ik schrijf niet meer zoveel, en het weinige dat nog komen moet beloofde ik reeds Podium, Tirade, Maatstaf, Randstad. Al deze beloften zijn nog steeds niet ingevuld'. Boon zal proberen iets voor het tijdschrift te schrijven: 'Krijg er echter geen hartziekte van als dat nog een onafzienbare tijd aanloopt'.

9 BORDEWIJK, F. Vijf getypte brieven en een handgeschreven brief aan de redactie van De Gids. 1. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'fbordewijk' en gedateerd '17 november 1961'. 18 regels tekst. 2. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'fbordewijk' en gedateerd '12 december 1961/ dinsdag'. 13 regels tekst. 3. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'fbordewijk' en gedateerd '9 januari 1962/ dinsdag'. 18 regels tekst. 4.

27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'fbordewijk' en gedateerd '22 februari 1962'. 20 regels tekst. 5. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'fbordewijk' en gedateerd '13.1.63'. 16 regels tekst. 6. 27,4 x 21,4 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'fbordewijk' en gedateerd '24 mei 1963'. 11 regels tekst. € 1200 * Aantrekkelijke collectie brieven over bijdragen aan het literaire tijdschrift De Gids. In de eerste brief, gericht aan redacteur Hoornik, schrijft Bordewijk de redactie niet aan een tekst te kunnen helpen, tenzij: 'In mijn speeluren ben ik nu bezig aan een kleine serie beschouwingen over Den Haag van vóór de eeuwwisseling. Deze werkjes worden mij echter niet ingegeven door de algemene vertedering van thans voor die periode. Ze zijn integendeel ironisch en sterk karikaturaal bedoeld'.

De tweede brief begeleidde een inzending: 'Acht U het niet ongeschikt, dan zou ik toch slechts publikatie onder mijn "schuilnaam" willen doen geschieden'. In de derde brief benadrukt Bordewijk: 'Mijn pseudoniem wilt U dus wel steeds handhaven'. Over zijn

bibliografie schrijft hij: '[daar] zou ik alleen maar genoemd willen zien wat van mij onder pseudoniem verscheen [...] t.w.: Paddestoelen (1916) Paddestoelen (1961)'.

Enkele op- en aanmerkingen bij Bordewijks bijdrage in de vierde brief: 'Mijn spelling pas ik aan aan het nieuwste zoals de Woordenlijst dit toestaat. Zo kan men b.v. collectie schrijven, maar ook kollektie'. Voorts over Johan Gram (1833-1914), die ook over Den Haag schreef: '[hij] was een gekompliceerde figuur, want hij schreef 's-Gravenhage soms met en soms zonder koppelteken in de tekst'.

Bordewijk biedt in de vijfde brief in 'het genre Paddestoelen door Ton Ven' een dozijn 'mal-bedoelde rijmpjes' aan. Hij besluit met: 'En verder ben ik voor 't moment half ingesneeuwd, voor de rest ingevroren'. In de laatste brief merkt Bordewijk op dat er meer proza van zijn hand wordt gevraagd, 'speciaal naar min of meer korte verhalen. Of dit een "vlaag" is weet ik niet, maar ik poog een (winter)voorraadje aan te leggen'.

TE R B R A A K SE L E C T E E R T GE DI C H TE N V O O R L E HM A NN S DE BU U T

10 BRAAK, Menno ter Getypte brief aan 'Zeer geachte Heer [Louis Th.] Lehmann'.

27,3 x 18,3 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Menno ter Braak' en gedateerd '16 Dec. 1939'. 27 regels tekst. € 350 * De schrijver verontschuldigt zich voor het feit dat hij 'sedert den dag der oorlogsverklaring' niets meer heeft laten horen ten aanzien van Lehmanns bundel Subjectieve Reportage in de reeks Vrije Bladen. Ter Braak geeft een lijst titels van gedichten met de instructie: 'Zoudt U zoo vriendelijk willen zijn mij nog even te laten wetenmof [sic!] U accoord kunt gaan met opname'? Ter Braak aan Du Perron (4 januari 1939): 'Verder is een heel sympathieke eerste aflevering van Werk, het jongerentijdschrift, verschenen. [...] Dit nummer is heusch de moeite overwaard (Hoornik, Vasalis, een onbekende: Lehmann, 18 jaar, heel curieus! er is weer een jonge generatie!)'. Ter Braak was erg ingenomen met de poëzie van Lehmann en lanceerde hem als dichter.

11 (BRAAK, Menno ter) Menukaart van 'Restaurant Bagatelle'. Plano. 23,4 x 14,7 cm.

In potlood gedateerd '13-10-28'. € 180 * Recto: het zevengangenmenu in natkopie. Verso: de originele handtekeningen van de belangrijkste medewerkers van de Nederlandsche Filmliga, i.c. Menno ter Braak, Germaine Dulac, Joris Ivens, Ida Lieftink, Bep de Roos, Henrik Scholte, Louis Spruit, E. Verboom en meneer Verboom. Germaine Dulac gaf op 13 oktober 1928 een lezing voor de Nederlandsche Filmliga. Historische spijslijst!

W A T DO E J E TE GE N E E N N I J G H , TE GE N E E N S TE L L E TJ E S E NI E L E CO M M I S SA R I SS E N 12 BRUSSE, M.J. Handgeschreven brief aan 'Beste Tiny [= Augustine Hermine De Meester-Obreen]'. 21,2 x 13,4 cm. Op briefpapier van 'Redactie der Nieuwe Rotterdamsche Courant' [!]. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'Brusse' en gedateerd 'Hillegersberg, 20 Dec. 1935'. 109 regels tekst. Enkele niet storende roestplekjes. € 80

* Uitputtende, stijlvolle brief over persoonlijke en familiaire kwesties. 'Je zou waarempel alleen al drie jaar te vroeg op een pensioen van twee mil gesteld willen worden [...] om voor een krats erbij je rubriek Onder de menschen voort te zetten - om het weldadige gevoel, dat je dan toch nog enkele zoo hartelijke vrienden hebt, als er uit jouw ontroerenden brief zóó spontaan blijkt'. Brusse, op zijn vijfenzestigste verjaardag met pensioen gestuurd, is niet te spreken over zijn vertrek bij NRC: 'Van erkenning van 43 werkjaren, van waardeering van hoe er gewerkt is - is daarbij geen sprake [...] wat doe je tegen een Nijgh, tegen een stelletje seniele commissarissen'. De schrijver vindt steun bij zijn 'dappere jonge vrouw'. Voorts over zijn tweede scheiding, voogdij- en geldkwesties: 'Nee, zoo heel opwekkend is dit alles bij elkaar niet'.

13 BUDDINGH', C. 'Obsessie'. Origineel typoscript. 27,4 x 21,3 cm. Eén blad. Alleen recto. In typoscript gesigneerd 'C.Buddingh'' en gedateerd 'Januari '40'. € 100 * Vroeg, nagelaten gedicht van Buddingh', eindigend met 'een argeloze vlinder plant/ een mes in onze rug'.

Bijgevoegd: de eerste publicatie van het gedicht, in 1990 als vouwblad verschenen bij de Mikado Pers, met de hand gezet en gedrukt in een oplage van 90 exemplaren.

K U R K E TR E K K E R S BO N BO N NI È R E

14 BUDDINGH', C. 'Rondeau en honneur des grisettes'. Origineel typoscript. 27,4 x 21,3 cm. Eén blad. Alleen recto. In typoscript gesigneerd 'C.Buddingh'' en gedateerd '228'-40'. € 150 * Met een handgeschreven correctie van de auteur: 'kurketrekkers' wordt 'bonbonnière' (!). Excentriek gedicht van vóór Buddingh's debuutbundel Het geïrriteerde lied (1941). Een 'grisette' is een wat kokette jongedame, die zich wellicht verlaagt tot prostitutie.

Ongepubliceerd?

15 CONRAD, Patrick 'de bladeren parend...'. Origineel typoscript. 27,6 x 21,3 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'P. Conrad' en gedateerd met stempel '15 DEC 1963'. Met enkele handgeschreven correcties en toevoegingen. Met originele doorslag. € 80 * Vervreemdende, erotische regels van de Pink Poet, die in een uitgebreide noot het gedicht toelicht: 'geschreven naar aanleiding van een ongelukkig liefdesavontuur die [sic] op een blinde muur uitliep. Het is de gewoonte na zulke katastrofe ongelukkig te zijn. [...] Als men enig paralel [sic] wil trekken dus deze up-to-date productie en enig stuk uit het dierbare verleden, verwijs ik naar "Amoureus Liedeken" van Bredero [...] Deze nota bene is bestemt [sic] aan smaakvolle atheneumleraars'.

16 (COUPERUS, Louis) Ansichtkaart, Louis Couperus voorstellende met zijn hond Brinio op een oprijlaan. Met in het witte vlak naast de afbeelding in zijn karakteristiek paarse inkt de handgeschreven, gesigneerde opdracht: 'Hartelijk dank!/ Louis Couperus'.

8,8 x 13,8 cm. Mooi exemplaar. € 750 * Couperus poseert met zijn herdershond Brinio op een brede laan, met op de achtergrond zijn 'Steegsche stulp'.

Couperus had na zijn huldiging ter gelegenheid van zijn zestigste verjaardag prentbriefkaarten laten maken om die rond te zenden aan allen die bijgedragen hadden tot het feest van 9 juni 1923. Ruim een maand later, op 16 juli 1923, zou de schrijver overlijden. Signaturen van Couperus zijn uiterst zeldzaam!

17 CREMER, Jan Originele zwart-witfoto. 16,5 x 23,2 cm. Met op de achterzijde een copyrightstempel van Gerald Dauphin. Eind jaren zestig. € 200 * Fan-tas-ti-sche foto van Jan Cremer met bontkraag, staand achter het portier van een Porsche 356. Met op de beeldzijde een handgeschreven, gesigneerde opdracht van Cremer: 'voor Guus & Annie Marquinie/ met vriendelijke/ groeten van/ Jan/ Cremer'. Op de achterzijde schreef Cremer: 'Beter laat dan nooit! En nog erg bedankt voor/ uw vriendelijke brief/ Sept 1, 69/ Jan Cr.' Bijgevoegd: deel van de envelop waarin de foto verstuurd is, met adressering in handschrift van Jan Cremer. Datum poststempel: 2 september 1969.

18 CRONE, C.C.S. Originele zwart-witfoto. 5,4 x 5,6 cm. Opgeplakt op hardboard. Begin jaren dertig. € 75 * De Utrechtse schrijver en profil, in een keurig pak, voor een grote struik. Waarschijnlijk ongepubliceerd, want niet in de ons ter beschikking staande literatuur.

19 (DER MOUW, J.A.). ROBBERS, Herman Handgeschreven brief aan 'Geachte Heer [Victor] van Vriesland'. 21,9 x 13,5 cm. Op briefpapier van Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'Herman Robbers' en gedateerd 'Schoorl, N.H., 1/10 1918'. 38 regels tekst. € 150 * Interessante brief over de mogelijke publicatie van gedichten van J.A. Dèr Mouw (18631919) in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Vaste redacteur Robbers legt omstandig zijn opnamebeleid uit: 'binnen drie maanden na verschijning in Elsevier's' mogen bijdragen niet in een boekuitgave komen. In buitengewone gevallen wil hij een uitzondering maken, doch 'de mogelijkheid daarvan is te twijfelachtig. Tot-en-met-Maart moet in ieder nr. een groot stuk van mijn roman Sint Elmsvuur verschijnen, 15 à 18 bladzijden, terwijl ik voor elk nr. slechts 25 of 26 bladzijden voor belletrie beschik'. Robbers bedankt dus voor de eer: 'Of ik nu al een enkel, of een paar, gedichten in Dec. of Januari plaatsen zou, daarmede is u waarschijnlijk toch niet gediend!' Victor van Vriesland woonde bij zijn privéleraar Dèr Mouw in huis en verzorgde het tweede deel van Brahman (1920) en diens Nagelaten verzen (1934). Hoewel hij al eerder verzen schreef, zou Dèr Mouw pas in 1918 bekendheid krijgen als dichter.

20 DEYSSEL, Lodewijk van Handgeschreven brief aan 'Waarde Heer Toussaint [van Boelaere]'. 28,5 x 21,6 cm. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'K.J.L. Alberdingk Thijm' en gedateerd 'Holland. Haarlem/ Jordensstraat 60 - 18 Juni 1927'. 31 regels tekst.

Eenmaal gevouwen. € 150 * Van Deyssel deelt zijn Belgische collega in gebeeldhouwde volzinnen mee dat hij met 'meer dan gewoon genoegen' vernam bij Toussaint van Boelaere ten tijde van het P.E.N.congres in Brussel te zijn ingekwartierd. Helaas, bericht de schrijver, zal hij van diens gastvrijheid geen gebruik maken. 'De reden mijner afwezigheid bij iets, dat in alle opzichten toch zoo veel aantrekkelijks heeft, is het vooruitzicht, dat het vermoeyende der Congresdagen mij toch zoû beletten meer dan zeer enkele gedeelten van het Programma bij te wonen'. Van Deyssel hoopt later de schade nog eens in te halen.

21 DEYSSEL, Lodewijk van Originele zwart-witfoto. 12,3 x 17,4 cm. Met op de achterzijde een stempel van Foto-Centrale "Haarlem" en de datering '2 SEP 1939'.

Daarboven in het handschrift van Van Deyssel: '26 October 1945./ K.J.L. Alberdingk Thijm/ (Lodewijk van Deyssel).' € 90 * De schrijver zit in de erkerkamer op de eerste verdieping van Dreef 4 te Haarlem, met op de tafel voor hem een opengeslagen boek. Rechts van de schrijver een volle kast met boeken, waaruit papiertjes steken en enkel Vondels Werken te herkennen valt. Twintig dagen na deze kiek zou Van Deyssel 75 worden. Zie: Harry G.M. Prick, Een vreemdeling op de wegen. Het leven van Lodewijk van Deyssel vanaf 1890 (Amsterdam 2003), p. 1039.

DE TO E L I C H TI NG M O E T I N M Y N P U BL I C A TI E S GE Z O C H T W O R DE N

22 EEDEN, Frederik van Getypte briefkaart aan 'Den Heer G.F. Kroon'. 9,0 x 14,0 cm.

Voorgedrukte briefkaart van 'Dr. Frederik van Eeden/ Walden/ Bussum'. Alleen recto.

Gesigneerd 'van Eeden' en gedateerd 'Bussum, 23. Nov. '20'. 7 regels tekst. € 120 * De schrijver deelt zakelijk mee dat hij aan het verzoek van de geadresseerde niet kan voldoen, 'omdat het my onmooglyk is, alles persoonlijk toe te lichten', gevolgd door het mooie statement: 'De toelichting moet in myn publicaties gezocht worden'. De ontvanger tekende bij de eerste zin aan: 'heb dat niet gevraagd'.

23 ELSSCHOT, Willem Originele zwart-witfoto [door Eddy Posthuma de Boer]. 18,0 x 12,0 cm. Met op de achterzijde het stempel 'Fotodienst Volksgazet' en enkele aantekeningen voor de opmaak. Vouwtje en geretoucheerd plekje. € 120 * Fraaie persfoto van Elsschot in een tuin, met pijp en een aflevering van Nieuw Vlaams Tijdschrift (negende jaargang: 1955). In dit blad publiceerde Elsschot Het dwaallicht en de gedichten 'Van der Lubbe' en 'Alarm in Gent'. Afgebeeld in: Van De Ridder tot Elsschot.

Een biografie in foto's (Amsterdam 2000), pagina 45.

24 EYCK, P.N. van Handgeschreven briefkaart aan 'Amice [= Victor van Vriesland]'.

9,0 x 13,9 cm. Alleen recto. Gesigneerd 'PNvanEyck' en ongedateerd [datum poststempel: '12 XII 1913']. 9 regels tekst. € 75 * Moeilijk leesbare kaart over twee Zilverdistels die Van Vriesland bij Van Eyck had besteld: 'Ik zend je aangetekend Baudelaire f 17.50 en Lanseloet f 6.90 en je zult me veel pleizier doen [onleesbaar] je me dat geld wilt zenden'. Tevens over zijn lectuur: Uyldert en Van Schendels De berg van droomen. Aan het slot verexcuseert Van Eyck zich: 'Ik hoop dat je je door het uitblijven v. een antwoord niet laat afschrikken'. P.N. van Eyck richtte samen met J. Greshoff en J.C. Bloem De Zilverdistel op. Bij deze eerste Nederlandse private press verschenen in het najaar van 1913 Een abel spel van Lanseloet van Denemerken en Les fleurs du mal van Charles Baudelaire.

25 FRANSSENS, Jean-Paul Handgeschreven brief aan 'Dag mevrouw Dag meneer Dag Robertje'. 25,8 x 19,9 cm. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd 'Jean-Paul/ en Elly' en gedateerd '3 Jan '87'. 35 regels tekst. € 65 * Grappige, beetje plagende babbelbrief aan een bevriend gezin over een bezoek aan Groningen en een recente ontmoeting: 'we zijn alweer druk aan de studie uiteraard - het moet wel even wennen maar - enfin - Bent u weer over 't griepje heen 't wordt tijd zo langzamer hand niet'. En: 'meneer als u nog iets kunt vinden een kamertje niet te duur en een baantje geschikt houden we ons aan bevolen'. Franssens tekende bij de aanhef een onmiskenbare Martinitoren en eindigt met een mooi citaat van Heinrich Heine.

26 GANS, Jacques 'André Gide tegen een mystificatie'. Origineel handschrift. 25,1 x 20,7 cm. Drie bladen. Alleen recto. Gesigneerd op het laatste blad: 'J. Gans' en gedateerd 'Parijs, 1 December [± 1936]'. € 80 * Bespreking van Gide's Retour de l'U.R.R.S. (1936): 'een requisitoir tegen de mystificatie en het is in dit opzicht van een rechtzinnigheid, die zich niet uit het veld laat slaan [...] want de waarheid en de duidelijkheid zijn de beste krachten tegen het fascisme en de eenige werkelijke waarden voor de vooruitgang!'

27 GEEL, Chr.J. van Handgeschreven brief aan 'Zeer Geachte Heer [K.] Van Boeschoten'. 20,5 x 14,5 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Van Geel' en gedateerd '23 Jan '59'. 22 regels tekst. Bovenzijde wat gekreukt. € 65 * De dichter dankt boekverkoper Van Boeschoten voor inlichtingen: 'Het is overigens jammer dat het niet alom bekend is, dat Gorter bij U zo voordelig te koop is. Ik althans, wist daarvan niet'. Van Geel moet een misverstand uit een vorige brief rechtzetten: 'het door mij bedoelde boekwerk betreft niet een bundel van Gorter, maar een luxe-editie van mijn bundel "Spinroc en andere verzen". Het is doordat mijn z (zijn) van mijn m (mijn) op schrift moeilijk te onderscheiden zijn, dat u zich vergiste'. Hij verstrekt meer informatie over de luxe-editie ('in Afrikaans geitenleer gebonden') en hoopt dat Van Boeschoten er eens een liefhebber voor vindt.

28 GRESHOFF, Jan Collectie handschriften, typoscripten, drukproeven en krantenknipsels et cetera. 1928-1937. € 8500 * Gevarieerde verzameling poëzie en (beschouwend) proza van een van de belangrijkste figuren uit het interbellum, bestaande uit meer dan 750 bladen handschrift, ongeveer 150 bladen typoscript, een tiental drukproeven, een halve meter krantenknipsels, vijf perskaarten, een visitekaartje en een originele rontgenfoto van het gebit van Greshoff.

(Zeer) uitgebreide beschrijving op aanvraag.

HE L L A S . HA A SS E O V E R J A N W O L K E R S

29 HAASSE, Hella S. 'Ogen om te zien'. Origineel typoscript. 27,4 x 21,4 cm. Tien bladen. Alleen recto. Met enkele handgeschreven doorhalingen en toevoegingen door de auteur en vele zetaanwijzingen door de redactiesecretaris. Verso laatste blad: 'Met hartelijke groeten!/ Hella'. € 475 * Mooi, later beroemd geworden essay over de verhalen van Jan Wolkers, naar aanleiding van Kort Amerikaans (1962). Gepubliceerd in: De Gids, jrg. 126, afl. 6 (juni 1963), pagina 68-75. Opgenomen in: Hella S. Haasse, Leestekens (Amsterdam 1965) en Over Jan Wolkers: beschouwingen en interviews (Den Haag 1983).

Bijgevoegd: Handgeschreven brief aan 'Beste Karel [Jonckheere]'. 27,0 x 21,4 cm. Eén blad.

Alleen recto. Gesigneerd 'Hella' en ongedateerd [= 13-5-'63]. 12 regels tekst. Begeleidende brief bij bovenstaand essay: 'Het is nog een heel stuk geworden, zoals je ziet; misschien lijkt het ook maar zo, omdat ik het netjes met kantlijn en spatie tussen de regels heb

getikt!'. De laatste regel luidt: 'Laat je me even weten wat je er van vindt? Als er iets uit moet, kom ik wel langs om ter plaatse te schrappen. Ik heb n.l. geen doorslag, wèl een klad, dat echter niet helemaal hetzelfde is.' In het postscriptum vraagt Haasse of 'het eerste verhaal van J.W.' in Tirade 'werkelijk in '57 is verschenen'.

30 HANLO, Jan Originele zwart-witfoto. 5,0 x 4,0 cm. Met op de achterzijde een copyrightstempel van 'Gordon Studios/ Amsterdam// 9 dec 1948' en de potloodaantekening 'J. Hanlo/ Postbus 892. A'dam'. Niet helemaal recht afgeknipt. € 50 * Hanlo, met strak kapsel en in lederen jas, kijkt indringend in de lens.

31 HATTUM, Jac. van 'Zomeravond in Tante's Prieeltje'. Origineel handschrift. 26,9 x 20,0 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Jac. v. Hattum'. € 65 * Netschrift van dit sonnet. Niet in Jac. van Hattum, Verzameld werk. Verzen (Amsterdam 1993).

32 HEIJERMANS, Herman Getypte brief aan 'Beste [Johan] De Meester'. 29,5 x 19,4 cm. Op geschept 'Waterloo svh'-papier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'HermanHeijermans' en gedateerd 'Zandvoort, 20 Augustus 1924'. 9 regels tekst.

Gevouwen. € 140

* Ontroerende brief van een ongeneeslijk zieke schrijver: 'We zyn 'n paar rare menschen, die mekaar dikwyls in stemmings-buien 'n pak rammel gegeven hebben, en juist daarom ondergaat de uit 't zadel gelichte je steun met des te meer erkentelykheid. Het is niet alles na 'n operatie ziek te blyven [...] terwijl je naar arbeid hunkert'. Heijermans was eerder dat jaar geopereerd aan botkanker en overleed op 22 november 1924, slechts drie maanden na dit schrijven.

33 HERMANS, W.F. Getypte brief aan 'Sehr verehrter Herr Doktor [Jef] Last!'. 25,7 x 18,3 cm. Op eigen briefpapier. Alleen recto. Gesigneerd 'W.F. Hermans' en gedateerd 'Groningen, den 14-L-'59'. Zeven regels tekst. € 700 * Fabelhafte, ironische brief aan collega-schrijver Last, die een ontmoeting met Hermans wilde arrangeren. Hermans antwoordt hem in het Duits dat hij wegens een familieaangelegenheid niet op de voorgestelde datum kan afspreken. Hij besluit met: 'Übrigens, Sie verlieren gar wenig dabei. Sind doch meine Büchlein viel besser als ich selbst bin.' Jef Last noteerde op deze brief met pen: 'eerste klasse zwavelzuur!' Inderdaad, de vileine Hermans ten voeten uit. Deze brief en de daaruit voortvloeiende polemiek staat afgebeeld in Mandarijnen op zwavelzuur, p. 226. De schrijver Jef Last (1898-1972) was in 1958 gepromoveerd tot doctor in Chinese taal en letterkunde.

HE R M A N S B E S T E L T SL AU E R HO F F

34 HERMANS, W.F. Intekenbiljet voor de Verzamelde Werken en Dagboek van J. Slauerhoff. 21,9 x 11,0 cm. Vouwblad. Gedateerd door de ontvanger: '25-7-'56'. € 100 * Hermans vulde dit biljet in en bestelde exemplaren van Verzamelde Werken VII en VIII, en Slau's Dagboek. Op de aangegeven plek zette de schrijver zijn handtekening.

Bijgevoegd: 'Kennisgeving van bijschrijving'. 8,0 x 12,5 cm. Plano. Gedateerd met perforatie: '12 3 57'. Ingevuld door 'Dr. W.F. Hermans' (postrekeningnummer 803935), met één van zijn typmachines.

Tevens: 'Kennisgeving van bijschrijving'. 9,5 x 6,3 cm. Plano. Gedateerd met perforatie: '2 9 58'. Met de hand ingevuld door Hermans (Spilsluizen 17 A te Groningen), die f 15 liet afschrijven 'wegens Slauerhoff Verz.W. VIII'.

35 HOEKSTRA, Han G. 'De ceder. Een manuscript-cahier van verzen, geschreven uit de vrije hand'. Origineel handschrift in blind omslag (met dik, groen koord genaaid). 32,4 x 25,5 cm. Eénentwintig bladen. Alleen recto. Met handgeschreven colofon: 'Dit exemplaar is geschreven voor Mr. Joan Th. Stakenburg te Amsterdam. H.G.H.' € 350 * In maart 1942 door de dichter uitgeschreven bundel, die opent met het bekende en later door Komrij onherstelbaar verbeterde gedicht 'De ceder'.

De handschriftenverzamelaar en mecenas J.Th. Stakenburg (1917-1980) was niet de enige die 'De ceder' van Hoekstra kreeg; er zijn ook exemplaren van dit handschrift bekend uit het bezit van A. Roland Holst en Victor van Vriesland.

36 KEULEN, Mensje van Getypte brief aan 'Geachte Heer [Ed.] Hoornik'. 29,7 x 21,0 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Mensje van Keulen' en gedateerd 'amsterdam 17_11-69'. 5 regels tekst. € 140 * Een 23-jarige Van Keulen stuurt De Gids-redacteur Hoornik kopij toe: 'Misschien ben ik helemaal fout door bijgevoegde gedichtjes aan U te zenden (voor eventueel gebruik). In dat geval mijn excuses'. Ze sluit een gefrankeerde retourenvelop bij, 'voor het geval de inhoud niet bevalt'. Hoornik schreef in rode pen boven de brief: 'tegen EdH'.

Bijgevoegd: Handgeschreven brief aan 'Geachte redaktie'. 26,9 x 19,0 cm. Op gelinieerd blocnotepapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Mensje F van Keulen' en gedateerd '15-2-'70'. 14 regels tekst. Van Keulen herinnert de De Gids-redactie aan de gedichten die ze 'een maand of 3, misschien 4' geleden zond: 'Bewust van het feit dat ze bijna zeker terug zouden komen sloot ik een gefrankeerde envelop in. Doch helaas - ik zag nog niks.'

Over haar debuut ('Een bruiloft') in Hollands Maandblad: 'Heb tussendoor een verhaaltje in Hollands Maandblad gepubliceerd (= gedebuteerd). Misschien is o.a. dit andere werk er geschikt voor. Wie weet'.

37 KLOOS, Willem 'Lief zijn en goed zijn, en daarnaar eens streefen...'. Origineel handschrift. Ingelijst achter glas. 21,7 x 33,8 cm. Eén blad. Alleen recto. Met opgeplakte signatuur. Inkt hier en daar uitgelopen. € 300 * Titelloos sonnet, met bovenstaande beginwoorden. Handgeschreven gedichten van Kloos worden maar hoogst zelden aangeboden.

38 KLOOS, Willem Originele foto in sepia. 13,6 x 8,6 cm. Met op de achterzijde het stempel van de fotograaf ('[H.C.] Den Drijver, Regentesselaan 195 Den Haag') en potloodaantekeningen. 1922. € 80 * De dichter met zijn lachende neefje Hans Reyneke van Stuwe op schoot. Kloos' lijffotograaf Den Drijver was gevestigd op loopafstand: Willem Kloos en Jeanne Reyneke van Stuwe woonden aan de Regentesselaan 176. Harry G.M. Prick schreef onder de titel 'Recent verworven Kloosiana/1' in Juffrouw Ida, jrg. 10, afl. 3 over de achtergronden van dit familiekiekje: 'deze foto moet dateren van augustus of september 1922, toen Kloos zelf drieënzestig was en het jongetje op zijn schoot zo juist tien geworden. Bij gelegenheid van die verjaardag was hij door oom Willem (1859-1938) en tante Jeanne (1874-1951) en tante Jacqueline (18811955), die als Jeanne's ongetrouwd gebleven zuster bij het echtpaar Kloos inwoonde, bedacht geworden met een horloge'.

L A A T U NO O I T DO O R HE T R I J M V E R L E I DE N

39 KLOOS, Willem Twee handgeschreven brieven aan 'Geachte Heer'. 1. 20,9 x 13,4 cm. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'Willem Kloos' en gedateerd 'Den Haag/ Regentesselaan 176/ 19 Juli 1907'. 65 regels tekst. 2. 20,9 x 13,4 cm. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'Willem Kloos' en gedateerd 'Den Haag/ Regentesselaan 176./ 10 Maart 1908'. 42 regels tekst. € 350 * Schitterende, uitgebreide brieven aan een onbekende vierdeklasser, die de Tachtiger zijn verzen ter beoordeling had gezonden. In de eerste brief leidt Kloos zijn kritiek bedachtzaam in: 'Gij zijt nog jong, en daar ik u niet ken, maar alleen uit uw brief gewaarword dat gij reeds eenig zelfgevoel bezit, loop ik eenig gevaar, om u door mijn woorden te ontstemmen'. Hij waarschuwt: 'laat u nooit door het rijm verleiden om iets neer te schrijven wat weinig meer dan fraaie woorden is'. De scholier zou John Keats moeten lezen, 'aandachtig woord voor woord'. In de tweede brief herhaalt Kloos de verleiding van het rijm: 'Ik weet wel, gij zult zeggen, dat gij dat nooit doet. Maar zonder mijzelf lof toe te zwaaien, mag ik, na een dertigjarige bijna dagelijksche oefening in het verzen lezen, toch zeker wel veronderstellen dat ik hier beter oordeel over heb'. Maar het onvermijdelijke slot: 'Uw verzen heb ik de eer U bij deze weer te doen toekomen'.

40 (KOMRIJ, Gerrit). WOLDHEK, Siegfried Originele tekening in inkt en waterverf.

31,9 x 22,3 cm (beeldformaat 18,0 x 16,0 cm). [2002]. € 400 * Prachtige, kleurrijke tekening van Komrij die ons zijn schrijfgerei toont. Voor een afbeelding en een toelichting van de tekenaar verwijzen wij u naar diens website, waar men ook reproducties van dit origineel kan bestellen: www.woldhek.nl.

41 LEHMANN, L.Th. Handgeschreven brief aan 'Waarde Emile [van Moerkerken]'.

22,3 x 15,0 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'L.Th. Lehmann' en gedateerd 'Leiden Dinsdagavond [± 1943]'. 14 regels tekst. € 60 * 'Deze brief dankt zijn ontstaan aan de noodzaak de boterbonnen op te sturen maar heeft verder geen inhoud'. Lehmann schrijft niettemin dat zijn vriend Gerard Goudriaan (1919-1949) 'buitengewoon ingenomen' was met de foto's. Hij heeft slechts één idee voor

een foto bij een bundel: 'zich afdrogend na een douche'. Tot slot: 'Ik hoop dat je spoedig zult beginnen met de litteratuur te dienen door een brief voor onze roman'.

O P D A T M E N E R M E E D O E W A AR V O O R M E N H E T G E S C HI K T A C HT , B . V . W E G GO O I E N 42 LEHMANN, L.Th. 'Nog net in een Ensorjaar'. Origineel typoscript. 27,4 x 21,4 cm.

Eén blad. Alleen recto. Met een handgeschreven correctie in de eerste regel. € 100 * Fraai sonnet, geschreven na een verblijf van de dichter in Oostende.

Bijgevoegd: Handgeschreven brief aan 'Geachte Heer [Willem M.] Roggeman'. 27,4 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'L.Th. Lehmann' en gedateerd 'Amsterdam 19-111985'. 14 regels tekst. Belangwekkende brief, waarin Lehmann dit gelegenheidsvers toelicht: 'Misschien is het U bekend, dat ik sinds 1966 geen 'belletrie' meer publiceer, zeker niet, dat ik over dat besluit nog steeds zeer tevreden ben'. Bij hoge uitzondering staat hij 'Nog net in een Ensorjaar' af aan het Vlaams cultureel centrum, 'opdat men er daar mee doe waarvoor men het geschikt acht, b.v. weggooien'. Louis Th. Lehmann had sinds zijn bundel Luxe in 1966 geen poëzie meer gepubliceerd. Pas in 1985 verscheen er weer werk: het bibliofiel uitgegeven gedicht 'USS Becana'.

43 LOESBERG Getypte brief aan 'Mijne Heren'. 29,7 x 21,0 cm. Eén blad. Alleen recto.

Gesigneerd 'R.A. Loesberg' en gedateerd 'Rotterdam, 27 december 1971'. 16 regels tekst. € 180 * Vroege brief van Loesberg (1944-1990) aan de redactie van het tijdschrift De Gids over een eerder gezonden manuscript met de titel 'Ontbijt': 'Tot op heden mocht ik nog geen reactie ontvangen, zodat ik mij afvraag of het manuscriptje wel te juister plaatse is aangekomen'. De schrijver vermoedt waarom het niet geretourneerd is: 'een postzegel van f 1,00 sloot ik erbij in. Inmiddels zijn de tarieven van de P.T.T. verhoogd zodat het bedrag thans onvoldoende is geworden'.

Bijgevoegd: Handgeschreven brief aan 'Mijne Heren'. 29,7 x 21,0 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Loesberg' en gedateerd 'Rotterdam, 4 januari 1972'. 8 regels tekst. 'In verband met het Mondriaan-jaar (1972) doe ik u hierbij enige van mijn gedichten toekomen, betrekking hebbend op M.' Mooi om te zien dat de schrijver in de tweede brief zijn initialen weglaat.

44 MÉRODE, Willem de 'Bij het Huwelijk van H.K.H. Prinses en Juliana en Z.D.H. Prins Bernhard'. Origineel handschrift. 25,0 x 20,9 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Willem de Mérode' en gedateerd in potlood (niet door De Mérode) '18-10-1936'. € 120 * Jubelend sonnet over het door God voltrokken koninklijk huwelijk. Niet gebundeld door De Mérode zelf, maar wel in Willem de Mérode, Verzamelde gedichten (Baarn 2001), pagina 1363.

45 MÉRODE, Willem de Handgeschreven briefkaart aan 'Waarde Vriend Willem Evers'. 9,0 x 14,0 cm. Recto en verso. Gesigneerd 'W.E. Keuning' en gedateerd 'Eerbeek, 20 Nov. '28'. 14 regels tekst. € 100 * De Mérode bedankt Evers (pseudoniem van Piet Korthuys) voor zijn bespreking van De verloren zoon (1928) in het christelijk dagblad De Rotterdammer: 'Ik was er recht blij mee'. Tevens over Marsmans oordeel, die dezelfde bundel besprak in de Nieuwe Rotterdamsche Courant van 17 november 1918: 'Hij is echter zoo eerlijk te zeggen: misschien sta ik in dit opzicht alleen'. Over drukfouten: 'Ik zag ze pas toen alles definitief afgedrukt was. Maar de meesten lezen er over heen'.

CO M P L E TE BU N DE L I N H A ND S C HR I F T I N C L U SI E F G E S C HR A P T G E DI C H T

46 MÉRODE, Willem de Origineel handschrift van de bundel Kaleidoscoop. Origineel handschrift. Schoolschrift. 20,8 x 16,5 cm. Vijfenzestig bladen. Recto en verso. Met enkele correcties van de auteur. € 1800 * Volledig handschrift van de dichtbundel Kaleidoscoop (1938), dat op de drukkerij Bosch & Keuning als legger is gebruikt. Op het omslag plakte de vormgever een vel met technische gegevens voor de uitgave, zoals 'Papiersoort middel-vergé' en 'Lettertype egmont'.

Dit handschrift omvat tevens 'Toon': dat beruchte gedicht, genoemd naar de boerenknecht van De Mérodes hospita, zou in de dichtbundel tussen 'De Boerendochter' en 'Huisbezoek' worden geplaatst. 's Dichters broer, de uitgever Pieter Keuning, ontdekte echter de vloek ('Verdomme') in de zevende regel en maakte bezwaar, met alle gevolgen van dien. In 1936 werd het contract voor de bundel gesloten, maar in het voorjaar van 1938 verscheen Kaleidoscoop pas: met 49 in plaats van 50 gedichten. 'Toon' werd wel opgenomen in Willem de Mérode, Verzamelde gedichten (Amsterdam 2001), pagina 1357.

47 MULISCH, Harry Handgeschreven correspondentiekaart aan 'Beste Theo [Sontrop]'. 15,1 x 10,5 cm. Alleen recto. Gesigneerd 'Harry M.' en gedateerd 'Amsterdam, 27.1.1986'. 10 regels tekst. € 180 * De schrijver vraagt de directeur van De Arbeiderspers of hij wil kijken naar 'bijgevoegde correspondentie, waarbij ook jij zijdelings bent betrokken, als verspreider van Aarts' Letterkundige Almanak'. Mulisch hoopt dat Sontrop zijn invloed zal aanwenden 'om verdere rampen te voorkomen'.

Bijgevoegd: Fotokopie van een handgeschreven brief van Dick Welsink aan 'Geachte heer [Harry] Mulisch'. 29,6 x 21,0 cm. Alleen recto. Gesigneerd 'Dick Welsink' (in kopie) en gedateerd ''s-Gravenhage, 22-1-1986'. 17 regels tekst. De redacteur van Aarts' Letterkundige Almanak vraagt de schrijver om toestemming om diens huisadres in de almanak voor 1987 te plaatsen: 'Voor het tweede jaar staat achter uw naam [...] het adres van uitgeverij De Bezige Bij. [...] Van vele zijden heb ik als redacteur gedurende de afgelopen twee jaar echter te horen gekregen: "Maar Mulisch woont toch op de […]kade?

Waarom staat dat niet meer in die almanak van jou?"'

Voorts: Fotokopie van een getypte brief van Mulisch aan 'Geachte heer [Dick] Welsink'.

29,6 x 21,0 cm. Alleen recto. Gesigneerd 'Harry Mulisch' (in kopie) en gedateerd 'Amsterdam, 27.1.1986'. 18 regels tekst. Mulisch acht het 'volstrekt uitgesloten' dat zijn adres weer in de almanak wordt opgenomen: 'Er is niet eenmaal maar viermaal een steen bij mij door de ruiten gegooid. Ik heb omstreeks twintig dreigbrieven ontvangen [...] Op aanraden van de politie heb ik ook mijn naambordje van de deur moeten halen'. De schrijver stuurt afschriften van deze brief aan zijn advocaat, de officier van justitie in Amsterdam en uitgeverij De Arbeiderspers.

48 MULISCH, Harry Originele zwart-witfoto. 23,8 x 17,9 cm. Met op de achterzijde de penaantekening 'Harry Mulisch/ blz. 34'. Jaren zeventig. € 75 * Rechtsonder gesigneerd door Mulisch. Mooi portret, langs de randen wat donker afgedrukt, waardoor de signatuur nauwelijks zichtbaar is.

49 NIJHOFF, M., en Kees ANDREA Liber amicorum Margaret Bonsal. Verguld halfperkament met platten van botanisch papier, gevat in een witlinnen doos (Binderij Phoenix). (16) p. € 1400 * Philip Bonsal (1903-1995) was een Amerikaanse diplomaat en de laatste ambassadeur van de Verenigde Staten in Cuba in 1959-1960. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij als consul gestationeerd in Den Haag. Zijn vrouw Margaret maakte deel uit van een culturele kring in het Benoordenhout, en was nauw bevriend met Sylvia NijhoffStockard, de echtgenote van Wouter Nijhoff en schoonzus van Martinus. Toen de Bonsals uit Nederland vertrokken in de herfst van 1948, werd dit liber amicorum aan Margaret geschonken.

Het kleurrijke boek bevat een handgeschreven, gesigneerd poëziefragment van Martinus Nijhoff uit het gedicht 'De soldaat en de zee', enkele prachtige tekeningen van de schilder Kees Andrea (1914-2006), en een paar bladzijden met handtekeningen van vrienden. Het boek bevat zes originele aquarellen, te beginnen met een (gesigneerde) afbeelding van een meisje te paard, een titelpagina vol bloemen, een boeket, een kaart van Nederland, een rouwende figuur en een groep ontroostbare figuren die vaarwel wuiven.

In het boek staan 25 handtekeningen, enkele van leden van de adel, een paar diplomaten en anderen. Ook liggen er twee mooie, losse aquarellen in van de Nederlandse kunstenaar Lucie van Dam van Isselt (1871-1949), samen met een toespraak tot Margaret Bonsal op de avond voor haar vertrek met enkele verklaringen van de handtekeningen en is een handgeschreven brief bijgevoegd van schilder-vertaler Adriaan J. Barnouw aan Sylvia Nijhoff over de vertaling van de gedichten van Martinus Nijhoff.

50 OORSCHOT, G.A. van Getypte brief aan 'Geachte mevrouw Leegsma'. 26,4 x 18,1 cm. Op eigen briefpapier. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'G.A. van Oorschot' en gedateerd 'Amsterdam, 8 mei 1984'. 14 regels tekst. Twee perforatiegaatjes. € 50 * Antwoord op een verzoek een toespraak af te staan aan een boek voor afasie-patiënten.

Van Oorschot doet niet mee: 'Ik zeg wel eens wat in het openbaar, maar ik heb dat nooit van te voren opgeschreven. Als men in het openbaar iets meent te moeten zeggen moet je dat niet van een papiertje voorlezen. Dan is de aardigheid er immers af'.

51 OUDSHOORN, J. van Handgeschreven brief aan 'Waarde Heer [Leo] van Breen'.

25,7 x 21,4 cm. Gelinieerd blocnotevel. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd 'J.K. Feijlbrief' en gedateerd 'den Haag, 17-XI-'50'. 53 regels tekst. Deels verbruind. € 400 * Schitterende brief over een 'beraamde receptie' in Pulchri, waar een jarige Van Oudshoorn na 'een nacht van overleg' om gezondheidsredenen van af wenst te zien. 'Ook lijkt het mij een inconsequentie mijnerzijds wanneer ik de maatschappelijke reserve, die

ik den auteur van Oudshoorn van den aanvang af toebedacht en nu bijna 40 jaar voor hem heb weten te bewaren, nog te elfder ure zoo kort voor het einde zou prijsgeven'.

Voorts over het echtpaar Van Oorschot, dat tijdens het schrijven van de brief presentexemplaren [van Doolhof der zinnen] langsbrengt, en zijn verjaardag: 'wie komt is welkom. Mij dunkt dit een geschikte middenweg, al zakt de vloer van v Imhoffplein 17 misschien in elkaar'.

Gepubliceerd in Openbaar vertoon. Een brief aan Leo van Breen. Met een nawoordje van Maarten 't Hart (Utrecht 1998, met de hand gezet en gedrukt in een oplage van 75 genummerde exemplaren), waar 't Hart schrijft: 'Wie de brief goed leest, weet heel duidelijk wat Van Oudshoorn niet wilde. Niettemin heeft hij de bezoeking van verjaarsvisite toch moeten ondergaan. Waarom negeren mensen toch altijd het signaal dat je met rust gelaten wil worden?' Een exemplaar van deze uitgave is bijgevoegd. É É N L E Z I N G V O L DO E T E E N B L I N D E NO O I T

52 PENNING jr., W.L. Handgeschreven brief aan 'Hooggeachte Heer [Johan] de Meester'. 16,8 x 13,9 cm. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'WLPenningJr' en gedateerd 'Rijswijk (Z-H, 26 Jan '22'. 52 regels tekst. € 80 * Uitvoerige, gedicteerde dankbrief van de blinde dichter aan de belangrijkste dagbladrecensent van dat moment. Penning herinnert zich een artikel van De Meester in de NRC van 9 januari 1897: 'Zelden onderging ik iets zoo strelend als bij de lezing van dien verrassenden Nieuwjaarsgroet [...] Thans, na 25 jaar van aanraking, betuig ik aan 't eind van mijn letterbaan, moet ik helaas wel geloven, mijn dank aan U voor ook weer deze vriendelijke kritiek van mijn bundel "Levensavond"'. De dichter verheugt zich op 'herhaalde voorlezing' van de recensie: 'één lezing voldoet een blinde nooit; te minder waar hij te maken heeft met kernachtige keurigheid'. Levensavond (1921) is inderdaad de laatste bundel van W.L. Penning jr.

53 PERRON, E. du, en J. GRESHOFF Originele zwart-witfoto. 13,6 x 8,6 cm. Met op de achterzijde, curieus genoeg, in potlood een handgeschreven recept voor het bakken van pannenkoeken (in een ons onbekend handschrift). Jaren dertig. € 150 * De schrijvers poseren voor het standbeeld van Denis Diderot op Boulevard SaintGermain in Parijs. Greshoff leunt op zijn wandelstok, Du Perron houdt achter zijn rug zijn hoed vast.

Z O O W O R D T D U S O O K E E N GO E D GE BO R E N U I T E E N K W A A D

54 PERRON, E. du Handgeschreven brief aan 'Beste [Jacques] Gans'. 20,4 x 13,1 cm.

Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd 'EdP' en gedateerd 'Parijs, zaterdag [27 oktober 1934]'. 38 regels tekst. Scheurtje in vouw. € 550 * De schrijver stuurt zijn jongere collega - 'In haast en drukte!' - zijn brief terug: 'Er staan heele goede stukken in, toch zou ik er veel met je over te bepraten hebben [...] Maar mijn oordeel zou je eerder remmen dan aanvuren in dit geval; het lijkt mij veel beter dat je voor jezelf formuleert wat je ervan denkt'. Uitvoerig over het eerste schrijverscongres in Moskou: 'van het allergrootste belang voor de "wereldliteratuur". Dat het fascisme dit heeft helpen veroorzaken is ook zeker: zoo wordt dus ook een goed geboren uit een kwaad'. Over zijn lectuur: 'Ik lees nu Goriély. Zelfs daarin zijn opmerkelijke details. Ben erg bezig met dit alles; zoekende te begrijpen, etc.' Niet in Brieven (Amsterdam 1979).

Ongepubliceerd.

TY P I SC H E V E R Z E N V A N E E N J O N GE M AN Z O N DE R M E I SJ E

55 PLAS, Michel van der Twee handgeschreven brieven, een handgeschreven briefkaart en een getypte brief aan Hans Roest. Diverse formaten. Recto en verso.

Gesigneerd 'Michel' en gedateerd 'Den Haag, 2 September 1949', 'Amersfoort, 13 Sept.

1949', 'Den Haag, 8 November 1949' en 'Amsterdam, 6 December 1949'. 20 resp. 26, 11 en 56 regels tekst. € 100 * Vroege, uitgebreide brieven over zijn persoonlijke omstandigheden, plannen en poëzie.

In de eerste brief kondigt Van der Plas Als ik koning was (1949) voor december aan: 'Deze bundel toont mij in al mijn kwetsbaarheid - het zijn de persoonlijkste verzen die ik geschreven heb'. De dichter hoopt zijn dienstplicht niet te hoeven vervullen: 'Ik hoop dat de minister mij er nog weet uit te krijgen. Bid alsjeblieft voor een goede afloop'. Uit de pregnante briefkaart blijkt hij toch te zijn opgeroepen: 'Ik ben tussen alle ellende van de dagelijkse soldatenplicht tot de conclusie gekomen dat Michel van der Plas hier snel voorgoed zal doodgaan, tenzij ik er binnen afzienbare tijd uitkom. Schrijf mij maar af. Ik voel me wanhopig en ik heb geen weerstand meer'. De laatste brief gaat uitvoerig over de genese en achtergronden van Als ik koning was: 'Let ook eens op de veelvuldige vogel.

Ook al een symbool van de juiste positie tussen aarde en hemel'. En: 'Je zou deze verzen typische verzen van een jongeman zonder meisje kunnen noemen. Ik heb mezelf niet willen sparen'.

Interessant en aangrijpend.

56 RENSBURG, J.K. Handgeschreven briefkaart aan 'Amice [= Victor van Vriesland]'.

9,0 x 14,7 cm. Alleen recto. Gesigneerd 'J.K. Rensburg' en gedateerd 'Amsterdam 6 Mei 1921'. 9 regels tekst. € 45 * Over een bezoek aan Van Vriesland: 'Ik vertrek zondag, mits het weer gunstig is om 11 uur met de stoomtram en ben dan 1,43 in Blaricum. Wacht mij aan de hall en geef in elk geval je adres aldaar op'.

DI E BL O E DE R I G E M O O R D I S NO G TE A R T I S TI E K

57 ROBBERS, Herman Handgeschreven brief aan 'Den Heer H.C. Buurman'. 21,9 x 13,5 cm. Op briefpapier van Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. Eén vouwblad. Alleen recto. Gesigneerd 'HR' en gedateerd 'Amsterdam, 1/11 1913'. 19 regels tekst. € 40 * Voorgedrukte afwijzingsbrief Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, waarop redacteur Robbers de inzender enkele suggesties aan de hand doet voor diens verhaal 'Oudejaarsavond': 'die bloederige moord is nog te artistiek [...] Vooral de beschrijving van het oudejaarsavond vierende boerengezin, dat we daar eensklaps zien door de muren heen, zou sterk bekort moeten worden'.

58 ROLAND HOLST, A. Handgeschreven brief aan 'Beste Ernst [Lampe]'. 22,7 x 17,7 cm. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd 'A. Roland Holst' en gedateerd 'Bergen N-H./ 31.viii.'41'. 30 regels tekst. € 75 * Vriendelijke brief, waarin de dichter zich onder meer verontschuldigt: 'Het is aan mijn fameuse [sic] vergeetachtigheid te wijten, dat ik je nog steeds de beloofde handschriften niet stuurde. Hierbij sluit [ik] alvast een briefje van Slauerhoff in - het is maar kort, helaas'. Roland Holst bekent dat hij 'slechts die brieven van hem bewaarde, die mij voor later van waarde leken'. Als hij terug is van zijn verblijf in Brabant, zal hij meer manuscripten uitzoeken voor de verzameling van Lampe - 'v. Schendel b.v.?'

59 ROLAND HOLST, A. Originele zwart-witfoto.

11,4 x 8,5 cm. Met op de achterzijde een potloodaantekening: 'Jany Aug. 1920/ links van/ hem, m'n/ zuster An'. € 65 * Een jonge Roland Holst in wandelkleding, liggend op het strand met zijn wandelstok in de hand. Naast hem zit een jongedame, verdiept in een boek. In de rechteronderhoek de schaduw van de ons onbekende fotograaf.

60 ROLAND HOLST, A. 'Over een kamer'. Origineel handschrift. 21,0 x 26,3 cm.

Oblong. Vier bladen. Alleen recto. Met handgeschreven, gesigneerde opdracht op het eerste blad: 'voor Tante Jet [= Henriëtte Roland Holst],/ in dankbare herinnering/ van Jany/ (eens.. "het jungske")'. Gedateerd 'Bergen N.H./ november 1949' op het laatste blad. € 300 * 'Als ik nadenk over die kamer (en ik doe dat niet zelden) besef ik steeds weer, hoe veel mijn wezen daar voor dit leven opdeed. Zelfs in dien langvervlogen tijd noemde ik diezelfde kamer "het arsenaal van den geest". Maar dat betreft slechts mijzelf, en deze regels betreffen haar, die daar toen woonde'. Licht gewijzigd gepubliceerd in In ballingschap. Keuze uit eigen werk (Amsterdam 1977), pagina 380-382.

61 RUTTEN, Felix 'Romeinse sonnetten'. Doorslag van typoscript. 21,0 x 13,5 cm.

Drieënveertig bladen. Geniet in omslag. Alleen recto. Met enkele handgeschreven correcties, doorhalingen en toevoegingen. € 100 * Kopij voor een bundel van veertig klinkende sonnetten over Rome, die Rutten schreef naar aanleiding van een bezoek van de componist Jurriaan Andriessen.

Bijgevoegd: Getypte brief aan 'Hooggeachte Heer'. 27,7 x 22,0 cm. Eén blad. Alleen recto.

Gesigneerd 'Felix Rutten' en gedateerd 'ROMA, Via Aurelia 269./ 4 februari 1958'. 15 regels tekst. De dichter hoopt dat de sonnetten worden uitgegeven in 'uw bibliofiele reeks "De Beuk"', maar over het manuscript dat 'mijn goede vriend Bertus Aafjes' een jaar eerder zond heeft Rutten niets vernomen. De bundel Romeinse sonnetten (1992) zou pas na Ruttens dood tot stand komen, in de Flanorreeks, met een voorwoord van Jan J. van Herpen. Dit typoscript wijkt inhoudelijk op meerdere plaatsen af van die publicatie.

W I J L E V E N HI E R R U S TI G AA N DE N L I J V E , M A AR V O L O NR U S T I N O NZ E N GE E S T

62 SCHARTEN, Carel Drie handgeschreven briefkaarten en een handgeschreven brief aan familie De Josselin de Jong. Diverse formaten. Recto en verso. Gesigneerd 'Carel' en gedateerd '[poststempel:] 10 X 1933', '[poststempel:] 13 XII 1939', 'Florence. 6 Febr. 1942' en '[poststempel:] 25 5 42'. 33 resp. 45, 72 en 24 regels tekst. € 65 * Uitvoerige berichten van het schrijversduo Carel Scharten en Margot Scharten-Antink, dat sinds 1924 in Italië de ene na de andere bestseller schreef en ondertussen flink flirtte met het Italiaanse fascisme. In de eerste briefkaart dankt Scharten voor het aangename verblijf in 'Huize Beukenstein': 'omdat ik steeds sterker het gevoel krijg van een echte en hechte vriendschap; een gevoel, zeer zeldzaam op lateren leeftijd, en daardoor des te heuglijker'. De tweede kaart, geschreven aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, handelt over artikelen van Dolf de Josseling de Jong, twee nieuwe boeken, en hun verblijf in Italië: 'wij leven hier rustig aan den lijve, maar vol onrust in onzen geest. Het lot van Holland, en van onze arme schepen, met al den nasleep van dien, houden ons dagelijks

in spanning. Het ergste schijnt afgewend'. In de lange brief laat Scharten zijn gedachten gaan over de situatie in Europa en Indië: 'Zoo weet een mensch, en berust erin, dat hij eenmaal het liefste dat hij heeft zal moeten verliezen. Maar als het eenmaal zoover is, dan blijkt theoretisch weten een wereld weg van de werkelijkheid'. Tevens over ongeluk in de familie: 'Het zijn moeilijke tijden, en voor Marjo, bijna op nu, wat àl te moeilijk'.

63 SLAUERHOFF, J. Origineel bedrukt briefpapier. 21,5 x 13,7 cm. Eén blad.

Watermerk 'Gapan Paper' [?]. Eenmaal gevouwen. Met bedrukt briefhoofd: 'Docteur J. SLAUERHOFF/ Rue Garibaldi, 6/ (place du marshan)/ consultations:/ de 11 à 12 et de 3 à 5/ téléphone:'. Onbeschreven. € 120 W E E T J E D A T I K E R SO M S AL SP I J T V AN HE B D AT I K ' O N T DE K T ' BE N

64 T'HOOFT, Jotie Acht getypte en drie handgeschreven brieven aan de redactie van Yang. Diverse formaten. Alleen recto. Gesigneerd 'jotie' en gedateerd 'Gent, 5-6-1975', 'Gent, 1 december 1975', 'Gent, 11 december 1975', ongedateerd [± januari 1976], ongedateerd [± januari 1976], 'maart 1976', ongedateerd [± zomer 1976], 'negen oogst 76', 'januari 1977', 'Brussel 4 februari 1977' en ongedateerd [± september 1977]. Enkele vouwen. € 3000 * Wonderbare collectie brieven van de Vlaamse poète maudit aan Julien Vangansbeke, die van 1966 tot 1986 in de redactie van het Gentse tijdschrift Yang zat. De dichter opent zijn allereerste brief aan de redactie met een sublieme zin: 'Geacht Publiek, dat dit leven behoorlijk deprimerend kan zijn hebt u waarschijnlijk zelf al ondervonden'. T'Hooft vervolgt zijn brief geheel in stijl en beschrijft de misère die hem heeft getroffen: 'ondanks het zware gehijg van mijn astmatiese linkerbuur en de luidruchtige ja zelfs debiele kinderen van de drankzuchtige familie rechts van mij, ben ik in staat geweest in de loop der jaren talloze verzen te schrijven, waarvan ik u er hier vier ter lezing en keuring en eventueel ter publikasie, nederig aanbied'. Daarna kondigt hij het verschijnen van Schreeuwlandschap aan, zijn debuutbundel.

In de tweede brief herinnert T'Hooft de redactie aan zijn zending gedichten en biedt hij tevens een verhaal 'Brief van een nachtwaker' aan. Vanaf de derde brief is het contact met tijdschriftredacteur Vangansbeke hartelijker: 'Je kan een en ander natuurlijk ook langsbrengen als je van je werk komt en meteen een hartverwarmertje meepikken en passant'. T'Hooft, inmiddels getrouwd en als lector werkzaam bij uitgeverij Manteau, kondigt in de vierde brief een verhuizing aan naar de Groot-Bijgaardenstraat 256, SintAgatha-Berchem (Brussel): 'een gerieflijke flat op 2 min. van mijn werk, wat mij tijd, geld en zenuwen uitspaart'. Tevens over Mythologieën (1976) van Barthéz [Roland Barthes], waarvan T'Hooft een exemplaar heeft besteld, en de poëzie van Luuk Gruwez, die hij moet beoordelen: 'zijn bundel bevalt me wel, hoewel ik een beetje de adem van de eeuwigheid mis, die verdrinkt in de stilering en de wat gewild aandoende dekadenterigheid'.

De zesde brief bevat een heerlijke verzuchting: 'ach, weet je dat ik er soms al spijt van heb dat ik 'ontdekt' ben: die literaire wereld lijkt me meer en meer op een moeras dat zuigt en zuigt, bewoond door geestelijk gestoorden gaande van muskieten tot grote, bloedzuigende vleermuizen'. En: 'er zal wel een reden zijn waarom ik van de ene schijnwereld in de andere tuimel'. Enkele maanden later zou T'Hooft een tweede zelfmoordpoging doen. In de volgende brief gaat hij uitgebreid in op Vangansbekes kritiek op een verhaal voor Yang, aan welk tijdschrift T'Hooft zich graag zou verbinden: 'nu moet ik echt leuren met mijn kritiekjes en raak ze dus slechts heel contemporain

kwijt wat actualiteitswaarde natuurlijk niet vergroot'. Tegen een bijgevoegde beoordeling van T'Hoofts verhaal 'Zelfmoordpoging' door een Yang-redacteur maakt de dichter bezwaar: 'ik wil onder geen beding een tekst publiceren waar anderen méér aan veranderd hebben dan de taalfouten, dat druist in tegen mijn gevoel van eigenwaarde'.

Enthousiast is T'Hooft over een andere richting die hij is ingeslagen: 'iets geheel nieuws, handelt niet meer zo letterlijk over Leven, Verleden en Dood, ja er klinkt zowaar een optimistiese noot in door!'

De laatste brief, slechts anderhalve maand voor zijn dood geschreven, opent aldus: 'Laat, laat steeds maar later mijn antwoorden op brieven'. Over hun nieuwe etage in de Kerkstraat 99 , Sint-Agatha-Berchem, bijgenaamd het 'zwarte huis': 'Gemakshalve hebben we het merendeel der plafonds, muren en vloeren potzwart geschilderd op de eetkamer na die wit is en een klein hemelsblauw logeerkamertje. Leuk!' De harde werkelijkheid is dat T'Hooft en zijn vrouw Ingrid Weverbergh toen al zwaar verslaafd waren en thuis helse drugsfeesten organiseerden. Van 5 op 6 oktober 1977 pleegt de dichter zelfmoord door in Brugge een overdosis cocaïne te nemen.

Brieven van de jonggestorven dichter Jotie T'Hooft (1956-1977) komen vrijwel nooit op de markt, laat staan hele collecties.

W A T HI J D A AR V O O R AP P E TI SA N T S A A N V I N D T , M AG GO D W E TE N

65 TIMMERMAN, Aegidius W. Handgeschreven brief aan 'Beste Vic[tor van Vriesland]'. 26,8 x 21,5 cm. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd 'Tim' en gedateerd '25 Aug den Haag [circa 1920]'. 56 regels tekst met paarse inkt in zwierig handschrift. € 180 * Zeer uitvoerige brief van de classicus en letterkundige (1858-1941) aan zijn jonge vriend Van Vriesland, met wie hij vanaf 1910 reeds correspondeerde. Timmerman brengt verslag uit van zijn verjaardag. Van Vriesland gaf hem boeken: 'Ik houd heel veel van brieven, autobiografieën en reisbeschrijvingen zoo zelfs dat ik nu al twee deelen uit heb van de brieven'. 'O! Ja wat zijn die brieven aardig & wat is Multatuli met al zijn rarigheden een groot en goed mensch geweest!' Het spijt Timmerman dat zijn eigen werk blijft liggen: 'Driemaal ben ik al mijn stuk over [Gorters] Pan aan het omwerken en nog voldoet het mij niet. 't Is zoo dodelijk saai nu Leida [Aleida Jacoba van Pellecom, Timmermans vriendin] op bed ligt en ik moet mij zoo vaak met allerlei huishoudelijke snert bemoeien'.

Voorts over de vrouw van een oude vriend, die hem kwam opzoeken: 'Wat hij daar voor appetisants aan vindt, mag god weten. Ze moet mirakuleus verstandig, geestig, lief, beminnelijk enz. enz. zijn als dat zal moeten opwegen tegen haar uiterlijk. Want ze is schuw-leelijk. De Heks van Endor is er adorable bij' (...) 'Je kan net zoo goed met een orgelpijp of een japansch kralengordijn naar bed gaan!' En over het presentje van een vriend: 'Van Kloos kreeg ik een mand vruchten. Ook aardig bedacht, vooral met het oog op L. die den heelen dag appels ligt te eten'.

66 VAANDRAGER, Cornelis Bastiaan Getypte brief aan de redactie van De Gids. 27,3 x 21,2 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Cornelis Bastiaan' en gedateerd 'Rotterdam 4 maart 1960'. 5 regels tekst. € 90 * Begeleidende brief bij 'een ontroerend en meeslepend romanfragment'. Vaandrager raadt aan het zo snel mogelijk te plaatsen, 'anders zit u achter de uitgave in boekvorm aan. Is niet leuk'.

Bijgevoegd: Beoordelingsformulier De Gids. 21,4 x 13,7 cm. Eén blad. Alleen recto.

Ingevuld door redacteur Bert Voeten ten behoeve van de kopij 'Leve Joop Massaker (fragment uit gelijknamige roman)', ingekomen '7-3-1960' en afgehandeld '28-3-'60'.

Voeten merkt op: 'Wil Corn. Bast. schrijven dat wij geen romanfragmenten plaatsen!'

Voorts: Doorslag van getypte brief van K. Lekkerkerker aan 'Zeer geachte Heer Vaandrager'. 27,2 x 21,4 cm. Eén blad. Alleen recto. Niet gesigneerd en gedateerd '28-31960'. De redactiesecretaris deelt mee 'geen romanfragmenten meer te accepteren'.

HE T I S H E E L BE S T M O GE L I J K D A T O O K I N DI E K E M P Z U L K E E N D I C H TE R G R O E I T

67 VERWEY, Albert Handgeschreven brief aan 'Waarde Jan van Gennep'. 18,0 x 11,4 cm. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'Albert Verwey' en gedateerd 'Noordwijk/Zee/ 27 febr [19]15'. 57 regels tekst. € 300 * Mooie, afgewogen brief over het debuut van Pierre Kemp: 'Ik ontving je brief en het boekje van P. Kemp. De Limburgers zijn toch altijd zuidelijke nederlanders, en zoo hebben zij eerder dan wij een tikje van die gevoeligheid die makkelijk in het oor hangt en makkelijk plastisch wordt'. Verwey weet dat er meer dan een dozijn jongeren is dat soortgelijke verzen voortbrengen, maar: 'Het is heel best mogelijk dat ook in die Kemp zulk een dichter groeit'. Vervolgens bespreekt hij twee gedichten uit Het wondere lied (1914): Een versje als Scheiding - hoewel nog weinig meer dan een zangerig en kleurig trekje, - is een goed begin. Zoo is ook veel goeds - zoowel van melodie en fantasie als van gevoel, - in het Lied van den Doler'. Belangwekkend epistel voor de Kemp-Forschung.

68 VLIET, Eddy van 'langs de ogen om...', 'de bladeren vallen reeds...', 'na deze lange winterslaap...', 'de geur van het parfum...', 'het glazuur breekt...' en 'ik heb een bres in mijn wallen geslagen...'. Origineel typoscript. 27,5 x 21,4 cm. Zes bladen. Alleen recto.

Met een handgeschreven aantekening in een onbekende hand op het eerste blad: 'E. van Vliet/ Stadionstr. 83/ Antwerpen/ [onleesbaar] 13/11-'64'. Afdruk van roestige paperclip. € 250 * Zes vroege verzen van Eddy van Vliet, uit het jaar van zijn debuut, alle zonder titel. Het gedicht met de beginregel 'langs de ogen om...' is licht gewijzigd gepubliceerd in De Nieuwe Stem, jrg. 21, afl. 10 (1966), pagina 593. De gedichten 'de bladeren vallen reeds...', 'het glazuur breekt...' en 'ik heb een bres in mijn wallen geslagen...' zijn opgenomen in Van Vliets tweede bundel duel (1967). De gedichten 'na deze lange winterslaap...' en 'de geur van het parfum...' zijn tot op heden ongepubliceerd gebleven: deze komen dus ook voor niet in de voorbeeldige uitgave Eddy van Vliet, Verzamelde gedichten (Amsterdam 2007).

69 WERK Collectie van 83 brieven, 164 bladen kopij en 25 bladen diversen (drukproeven, prospectussen) met betrekking tot het Nederlands-Vlaamse literaire tijdschrift Werk. 1938-1939. De collectie omvat - onder heel veel meer! - een verhaal van Gerard den Brabander, vijf hoogst interessante brieven van C.C.S. Crone, een brief van Jan de Hartog, drie poëticale brieven en tientallen gedichten van Louis Lehmann, een

briefkaart van H. Marsman, een humoristische brief van N.E.M. Pareau, (doorslagen van) brieven van de redacteuren Hoornik en Van der Veen, en natuurlijk inzendingen van debutanten en schrijvers die de kolommen van Werk nooit hebben gehaald. De bijna 300 handgeschreven of getypte bladen van ruim 45 auteurs en andere betrokkenen zijn niet eerder bestudeerd. € 5500 * Uitgebreide beschrijving op aanvraag.

70 WESSEM, Constant van Getypte brief aan 'Zeer geachte Heer en Mevrouw Spits'.

24,8 x 21,0 cm. Eén blad. Recto en verso. Gesigneerd 'Constant van Wessem' en gedateerd 'den Haag, 9 Sept. 1948'. 69 regels tekst. € 45 * Uitgebreide dank- en excuusbrief over het boekenbezit van Van Wessem, dat deels bij de familie Spits was ondergebracht. 'Ik kan niet anders dan u mijn excuses aanbieden [...] en u wilt er wel van overtuigd zijn, dat ik ten volle besef wat u voor mij gedaan hebt en u daar dank voor weet'. Van Wessem verontschuldigt zich tevens voor zijn afwezigheid bij 'het weghalen van de boeken': 'Ik woonde toen nog niet in den Haag, verbleef nog op de Pauwhof in Wassenaar. Het was, dat kunt u zich voorstellen, een drukke tijd'.

71 WILLEMSEN, August Getypte brief aan 'Beste Theo [Sontrop]'. 55,7 x 21,1 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Guus' en gedateerd 'Amsterdam, 24/25 maart 92'. 74 regels tekst. € 65 * Speelse brief aan zijn uitgever over het vertalen van Carlos Drummond de Andrade, wat

niet altijd even makkelijk is: 'Ik denk dat ik twee gedichten onvertaald laat, omdat ze, althans voor mij, onvertaalbaar zijn'. Willemsen bespreekt per gedicht de moeilijkheden van metrum en klank. 'Platte termen heeft CDA niet, maar terwijl termen als penis, fallus, vulva e.d. voor ons klinisch klinken, staan ze, omdat het Latijnse woorden zijn, veel dichter bij het alledaagse taalgebruik van de Romaanse talen'. Over het vertalen van het Braziliaanse 'bunda': ''Kont' klinkt niet, daar heb je het weer. 'Kontje' heeft wel iets aardigs, het beste is 'billen', dat heeft ook iets gezelligs'. Verzuchtend: 'Af en toe had ik, na een hele dag borsten, billen, vagina's, penissen en anussen wel trek in een glaasje whisky'. Leuk!

72 WIT, Augusta de Handgeschreven brief aan 'Beste Jany [= Adriaan Roland Holst]'.

18,0 x 14,0 cm. Eén vouwblad. Recto en verso. Gesigneerd 'Augusta de Wit' en gedateerd 'Granow 11 Jan. 35'. 42 regels tekst. € 65 * De schrijfster dankt voor de post die ze op haar verjaardag kreeg: 'goed dat je zoo'n slordig krantenlezer bent, anders had ik een nuchter telegram gekregen 25 nov. in plaats van je langen en hartelijken brief'. De Wit haalt herinneringen op naar aanleiding van een hervonden brief van Roland Holst uit 1915: 'je was met je broer onderweg en deed het bij mij in de bus, om te zeggen dat je 's avonds terug kwam. Ach, ach! Waar is de tijd heen?' Over haar gezondheid: 'Nu, die vordert bij den dag'. Met een naschrift in potlood, gedateerd '21 Jan', waarin De Wit uitlegt waarom onderhavige brief zo lang is blijven liggen.

NO R M AA L Z O U I K DE Z E BR I E F GE TI K T HE B BE N

73 ZOMEREN, Koos van Handgeschreven brief aan 'Beste Peter [Michielsen]'. 29,6 x 21,0 cm. Eén blad. Alleen recto. Gesigneerd 'Koos van Zomeren' en gedateerd 'Woerden, 4 jan. '89'. 13 regels tekst. € 100 * De schrijver heeft op verzoek van de verzamelaar 'wat oude notitieboekjes' doorgespit en stuurt hem twee manuscripten toe: 'notities over wonen op de Bloemgracht - nooit gebruikt - zou een rol spelen in Het Tweelingenboek dat nooit voltooid is en ook nooit voltooid zal worden' en 'een bladzijde uit een andere ringband'. Hij besluit komisch: 'Normaal zou ik deze brief getikt hebben'.

Bijgevoegd: 'Bloemgracht/Westerkerk'. Origineel handschrift. 21,0 x 29,6 cm. Twee bladen. Recto en verso. Talrijke aantekeningen: 'primair woon ik in een grote stad', 'je ziet de hele dag wat bewegen', 'beunhazen bezig geweest'.

Voorts: 'rood jogging-jack'. Origineel handschrift met opgeplakt knipsel. 20,9 x 9,9 cm.

Eén blad. Recto en verso. Enkele notities over een roofoverval, het bordje 'Verboden toegang', telefoonnummers.

NEDERLANDSE LITERATUUR IN EERSTE EN BIJZONDERE UITGAVEN 74 AAFJES, Bertus Het gevecht met de muze. Gedichten door Bertus Aafjes. Rijswijk, Stols, 1941. Halflinnen. 48 p. 2e druk. Iets roestig. € 350 * Uit het bezit van de kalligraaf en grafisch kunstenaar Bertram Weihs (1919-1958), die dit exemplaar verrijkte met 35 originele tekeningen. Op bijna elke pagina staat een schitterende inkt- en waterverftekening.

Gesigneerd op de titel 'B.A.Th. Weihs' en gedateerd 'Juli/augustus 1944'.

De Oostenrijkse immigrant Weihs zou in en na de oorlog enkele boeken illustreren, waaronder Franz Kafka, De gedaanteverwisseling (1944) en Gerrit Achterberg, En Jezus schreef in 't zand (1947).

Depressies dreven hem ertoe zelfmoord te plegen.

75 ACHTERBERG, Gerrit Limiet. Bussum, Van Dishoeck, 1945. Linnen. 36 p. Gedrukt in een oplage van 850 genummerde exemplaren. 1e druk. € 150 * Eén van de 350 exemplaren op Pannekoek, met op het schutblad een handgeschreven, gesigneerde opdracht aan Bertus Aafjes: 'voor Bertus/ van/ Gerrit'. Bertus Aafjes publiceerde in 1943 een studie over het werk van Achterberg, Gerrit Achterberg. De dichter van de sarcophaag.

76 ALBERTS, Joh. C.P. Feestelijke ommegang. Bloemlezing uit het leven van een 20eeeuwer. Vijf delen. Den Haag, Luctor et Emergo, 1921 (I en II), Eigen beheer, 1924 (III), 1925 (IV), 1927 (V). Verguld linnen. 248; 256; 236; 180; 296 p. Geïllustreerd. 1e drukken.

Ruggen wat dof, maar verder een fraaie serie. € 120 * Zeldzame complete reeks. Het zesde deel werd wel gezet, maar vanwege geldgebrek niet gedrukt. Met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur in deel I: 'Met dank voor/ de goede zorgen/ en beste wenschen/ voor 1928!/ Joh. C.P. Alberts/ 30-12-'29'.

Vrij merkwaardige collectie van gedichten, proza en toneel, geschreven door een enthousiaste outsider (1893-1967) met af en toe frisse ideeën.

AL E T R I NO ’ S E I GE N E X E M P L AA R

77 ALETRINO, A. (Als:) Karl IHLFELDT Over Uranisme [Liefde voor hetzelfde geslacht]. Een gerechtelijk-geneeskundige studie. Amsterdam, G.P. Tierie, 1905.

Ingenaaid. (4), 68 p. 1e druk. Boekblok los. Rug overplakt. Twee regels in pen op omslag (niet door Aletrino). € 250 * Onder pseudoniem geschreven brochure, bovendien met handgeschreven opdrachtje van de auteur op het omslag: 'v.d.S./ Juli '10'. Met enkele doorstrepingen in de tekst en handgeschreven aantekeningen in de marge: vermoedelijk gebruikte Aletrino dit exemplaar van de zeldzame brochure bij een lezing, want enkele jaartallen en getallen paste hij aan en bij sommige passages noteerde hij als geheugensteuntje de namen van bekende seksuologen (Henry Havelock Ellis, Marc-André Raffalovich, L.S.A.M. von Römer). Het omslag meldt 'Ihlfeld' als auteur.

78 ALI COHEN, L. Eros in Reykjavik. Amsterdam, Querido, 1931. Groen heelleder met stofomslag. Kop verguld. Gezet uit de Lutetia en gedrukt in rood en zwart op getint Hollandsch papier van Pannekoek in een oplage van 340 genummerde exemplaren. Niet afgesneden. (2), 222 p. 1e druk. Aan de randen heel lichte verkleurinkjes. € 350 * Luxe-editie van deze bijzondere roman over een zeereis, geschreven door een Haarlemse advocaat met letterkundige belangstelling. ‘Eros’ is de naam van een schip.

Fraai vergulde bandstempeling naar kalligrafie van Jan van Krimpen, ook afgedrukt op het stofomslag. Eén van slechts enkele exemplaren in deze vorm. Dit is nummer 2 van de oplage (nummer 1 is, naar wij weten, eveneens in heelleer uitgevoerd, maar mist het stofomslag.) Schitterende typografie, prachtig heellederen band - een wondermooi boek!

79 AMICUS ENDE AMELIUS Eene leer, weest trouwe tot inder doot. (Met vijf originele zeefdrukken van Bart Drost, met de hand ingekleurd.) [Geesbrug], Sub Signo Libelli, 1999. Halflinnen linnen voorrand met fraaie handgemarmerde platten (Erik Schots). (2), 18 p. Met de hand gezet uit de Romanée en de Renaissance Kanzlei en gedrukt in rood en zwart op cannabispapier in een oplage van 60 genummerde en door de kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 200 80 BALKT, H.H. ter, en Joseph BEUYS Joseph Beuys. (Gedichten met Duitse vertaling door Maarten Beks en Klaus van de Locht. Met 11 zeefdrukken naar niet eerder gepubliceerde tekeningen van Joseph Beuys, deels ingeplakt, een originele, ingeplakte foto door Ludwig Rinn ('Das Rudel'/ de 24 sleden), waarop een installatie van Beuys, en 4 zeefdrukken naar foto's van Ute Klophaus). (Arnhem), Stichting Ravenberg Pers, (1978).

(2), 70 p. Linnen in met zeefdruk beplakt foedraal. Geheel gedrukt in zeefdruk in een oplage van 300 genummerde exemplaren, alle gesigneerd door Beuys en Ter Balkt. 1e druk. Besmettelijk linnen van het foedraal heel licht vuil. € 600 * Eén van de 50 luxe-exemplaren die werden gebonden in linnen en gevat in een foedraal.

Dit exemplaar is genummerd 'auteursexemplaar'.

81 BARBARBER. TIJDSCHRIFT VOOR TEKSTEN. Complete set. Afl. 1-87(-90). Amsterdam, 1958-1971(1990). Oorspronkelijke omslagen. Afl. 1-35 gestencild, afl. 36-87 in offset (als uitgegeven). Afl. 9 en 14 in facsimile. € 2450 * Zeldzame, volledige reeks van dit avant-garde tijdschrift, met bijdragen van onder meer J. Bernlef, G. Brands, C. Buddingh', R. Campert, Chr.J. van Geel, J. Hanlo, K. Schippers en L. Vroman. Inclusief: afl. 75 (1969, een grammofoonplaatje met Jan Hanlo), afl. 88 (1989, met de hand gedrukt door Ser Prop in 75 exemplaren), en afl. 89 (1990, een fles wijn (!), genummerd en gesigneerd door de redacteuren).

Bijgevoegd: Barbarber (1968), drie teksten van Bernlef, Brands en Schippers, met de hand gedrukt in een oplage van 50 genummerde en gesigneerde exemplaren; Barbarber 47b (1976); enkele uitnodigingen, prospectussen en krantenknipsels.

82 BODENHEIM, Nelly Waarom en waardoor. Nieuwe natuurlijke historie. Oude volksverhalen geïllustreerd door Nelly Bodenheim. Tekstbewerking door Dr.C. Catharina van de Graft. Amsterdam/ Antwerpen, De Spieghel/ Het Kompas, [1936]. Halfperkament met geïllustreerde platten. 36 p. 1e druk. Zeer fris exemplaar, met prospectus. € 480 * Eén van de 25 genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, voorzien van een originele tekening van Nelly Bodenheim en gebonden in halfperkament. Een fantastisch exemplaar van een geniaal geïllustreerd boek vol fijnzinnige humor in de best mogelijke uitvoering.

83 BOMANS, Godfried Een verdwenen facet van Haarlem. (Met tekeningen van Harry Prenen). Haarlem, Carlina Pers, 1975. Ingenaaid. (4), 20 p. Met de hand gezet en gedrukt in blauw en zwart in een oplage van 66 genummerde exemplaren. 1e druk. € 120 * Spitsvondige allegorie over Haarlem.

84 (BOON, Louis Paul). LANGBROEK, Ary Drie etsen bij Louis Paul Boons De Kapellekensbaan. Amsterdam De Lange Afstand, 1992. 35 x 24 cm. Ingenaaid. (20) p. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt op Hahnemühle in een oplage van 50 exemplaren. € 180 * Proefexemplaar, losbladig in een proefomslag (dubbeldruk). De drie etsen van Ary Langbroek zijn aanwezig, op de Franse titelpagina na is het boek compleet. Ondanks het feit dat het een proefexemplaar betreft nog steeds een mooie uitgave.

85 BORDEWIJK, F. Bint. Roman van een zender. Utrecht, De Gemeenschap, 1934.

Linnen. 136 p. Onafgesneden. 1e druk. Rug aan één kant (netjes) geplakt.

Verzamelwaardig exemplaar zonder roest. € 160 86 BORDEWIJK, F. Knorrende beesten. Utrecht, De Gemeenschap, (1933). Halflinnen (bandontwerp Kees Strooband). 52 p. 1e druk. Platten als vrijwel altijd licht smoezelig.

Hoekje bovenzijde voorplat beschadigd. Eigendomsplakker op schutblad. Goed exemplaar. € 250 87 BOUDENS, Luc Op een kameel gezeten. (Met vier originele, gemonogrammeerde lino's door de auteur). Wildert, Carbolineum Pers, 1990. Ingenaaid. (60) p. Met de hand gezet uit de Horley Old Style en gedrukt in rood en zwart op Lana Pur Fil in een oplage van 50 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 100 * DCP 8.

88 BOUTENS, P.C. Bezonnen verzen. Haarlem, Joh. Enschedé, 1931. Verguld heelleder.

Kop verguld. Onafgesneden. Edele typografie van J. van Krimpen. (4), 100 p. 1e druk.

Band deels licht verschoten. € 350 * Eén van de 30 luxe-exemplaren op Japansch, voornaam gebonden in donkerbruin marokijn. Deze luxe-editie kostte bij verschijnen eind 1931 30 harde guldens. Rijkse 2.105.

E NI G BE K E ND E E X E M P L A AR I N H E E L P E R K AM E N T

89 BOUTENS, P.C. In den keerkring. Zeven gedichten. (Den Haag, Nederlandsche Vereeniging voor Druk- en Boekkunst/ Kunera Pers), 1941 (= 1942). HEELPERKAMENT. (8), 32 p. Gezet uit de Disteltype van L. Pissarro en gedrukt in rood, blauw en zwart door J.F. van ROYEN op de handpers in een oplage van 210 genummerde exemplaren. 1e druk.

Licht roestvlekkig, als altijd. € 1800 * Dit is het enig bekende exemplaar dat in heelperkament werd gebonden, tevens één van de 25 Romeins genummerde exemplaren voor de drukker. Het boekblok van dit extra-luxe exemplaar is iets dikker dan dat van de 'gewone' uitgave in halfperkament, de rugtitel is eveneens gezet uit de Disteltype, maar is een paar punten groter (zie het omslag van deze catalogus). De gebruikte soort perkament is van betere kwaliteit dan dat van de rug van de halfperkamenten versie. Boekblok en band zijn van hetzelfde formaat als de 'gewone' editie, de band is absoluut contemporain en wordt door ons beschouwd als uitgeversband. Zelfs Kees Thomassen, die toegang had tot het archief van de NVDB, signaleerde geen heelperkamenten exemplaar in zijn uitputtende artikel 'P.C. Boutens, In den keerkring. 's-Gravenhage 1942. P. 239-253 in: Bijzonder divers. Studies over opmerkelijk drukwerk uit de twintigste eeuw. (Den Haag/ Amsterdam 2007).

De laatste door J.F. van Royen voltooide uitgave. Een regulier exemplaar in halfperkament is leverbaar voor € 180. Thomassen 3 ('gebonden'). Van Royen 1964, 18. Zie Hammacher p. 173 e.v. Rijkse 2.127 (noemt alleen halfperkament, heelperkament niet gesignaleerd).

90 BOUTENS, P.C. Middelburg's overgang in 1574. Reizangen van P.C. Boutens.

Prenten van Frits Lensvelt. Middelburg, Den Boer, 1925. Linnen. 40,6 x 35,6 cm. De tekst werd afgedrukt in facsimile van de door Frits Lensvelt gekalligrafeerde tekst. Gedrukt in een oplage van 950 genummerde exemplaren. [2e druk, 1e druk in deze luxe vorm].

Linnen iets vuil. Exlibris. € 275 * Eén van de 50 genummerde luxe-exemplaren op beter papier, gesigneerd door schrijver en illustrator onder het colofon. Los bijgevoegd: Namen der medewerkers aan het gebarenspel. Vouwblad. 35,2 x 26,8 cm. Fraaie monsteruitgave. Rijkse 2.85.

91 BRAAK, Menno ter Cinema Militans. Utrecht, De Gemeenschap, 1929. Linnen met stofomslag. 144 p.

1e druk. Bovenzijde omslag ontbeert enkele hapjes, maar is overigens prima. € 90 * Mét het zeldzame fotomontage-omslag. Van Laar 80.

92 BRASSINGA, Anneke Brassinga's debuut. (Met een originele ets van Liesbeth van de Meulen als frontispice én een van Peter Yvon de Vries).

Amsterdam, De Lange Afstand, 1985. Halflinnen met stofomslag. 28 p. Met de hand gezet uit de Erasmus en gedrukt in blauw en zwart op Velin d'Arches in een oplage van 75 genummerde exemplaren. 1e druk. € 110 * Eén van de 25 luxe-exemplaren in halflinnen band, met - als toegevoegde weelde - een losse, genummerde en gesigneerde ets (portret van de dichteres) door Peter Yvon de Vries.

93 BROUWERS, Jeroen Het verzonkene. Amsterdam, De Arbeiderspers, (1979).

Ingenaaid. 148 p. 1e druk. € 125 * Eén van de 350 genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren, voorzien van een losse afdruk van een tekening van Siegfried Woldhek, gesigneerd door de kunstenaar. Deze 350 exemplaren dienden als jaarwisselingsgeschenk 1979-1980 en waren niet in de handel.

94 (BROUWERS, Jeroen). Rust roest. Hulde- en handdruk voor Jeroen Brouwers.

(Met linoleumsneden van Peter Yvon de Vries). Zutphen, De Lange Afstand, 1994.

Halflinnen met gemarmerde platten. (20) p. Met de hand gezet uit de Baskerville en gedrukt door Peter Yvon de Vries op Zerkall-Bütten in een oplage van slechts 40 exemplaren. 1e druk. € 650 * Eén van de slechts enkele (2 à 3) exemplaren die werden gestoken in een halflinnen band. Uitgave ter gelegenheid van Brouwers' dertigjarig schrijverschap, op initiatief van Carin Wevers en T. van Deel. Bevat bijdragen van Benno Barnard, Walter van den Broeck, T. van Deel, Cherry Duyns, Hans Roest, Peter Yvon de Vries en Julien Weverbergh.

95 BURSSENS, Gaston French en andere Cancan.

Wilrijk-Antwerpen, Avontuur, (1935). Ingenaaid. (2), 106 p. Gedrukt in een oplage van 300 genummerde exemplaren. 1e druk. Niet opengesneden. Keurig. € 90 * Ongenummerd exemplaar. Prachtig boek, gedrukt door J.-E. Buschmann en gezet uit zeer veel verschillende, deels antieke lettertypen en versierd met ornamenten uit alle hoeken van de drukkerij.

96 CARMIGGELT, S. Ken je me nog? (Amsterdam), Cornamona Pers, 1986. Rood heelmarokijn in papieren foedraal (Binderij De Eenhoorn). Gezet uit de Monotype Fournier en gedrukt door Geuze op Bugra-Bütten in een oplage van 75 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. Rug licht verschoten. € 195 * Eén van de slechts 15 Romeins genummerde luxe-exemplaren die door Binderij De Eenhoorn in heelmarokijn werden gebonden. Een exemplaar in linnen is leverbaar voor € 95.

97 CLAUS, Hugo Jan de Lichte. (Met een originele, genummerde en gesigneerde litho door Roel D'Haese). (Antwerpen), Ziggurat, (1981). Ingenaaid met omslag in preegdruk, gevat in linnen band. (32) p. Gezet uit de Plantin en met de hand gedrukt in een oplage van 100 door de auteur genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 350 * Wildemeersch 125.

O R I G I N E L E T E K E NI N G DO O R C L AU S

98 CLAUS, Hugo Perte Totale. Ter gelegenheid van zijn 60e verjaardag 60 schetsen en 60 nota's. (Met een originele tekening door Hugo Claus). Amstelveen, AMO, 1989.

Linnen (Binderij Phoenix). 70 p. Gedrukt in een oplage van 360 genummerde exemplaren. 1e druk. € 600 * Eén van de 60 Romeins genummerde en door de dichter gesigneerde luxe-exemplaren, gedrukt op Drie Kronen, met als frontispice een originele, scabreuze tekening door de auteur, afgebeeld in dit boek als dertigste schets: 'Man in masker, enkelvoudige laars,/ een dame die lonkt en sart en jent en pronkt'. Wildemeersch 195.

99 COENEN, Frans Studiën van de Tachtiger beweging. Middelburg, Den Boer, 1924.

Ingenaaid (omslagontwerp Johan Briedé). 256 p. 1e druk. Omslag hier en daar verbruind.

Drie inktvlekken op achterzijde omslag. € 150 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Aan Waldie Van Eck/ van Frans Coenen/ Dec. '24'. Coenen wisselde brieven met de literair angehauchte bibliothecaresse Van Eck (1896-1968), die ook in Groot Nederland publiceerde.

100 CONSTANT en Jan ELBURG Het uitzicht van de duif. (Amsterdam, Galerie Le Canard, 1952). Negen vouwbladen in omslag. Folio. Met negen originele kleurenhoutsneden door Constant. Gedrukt in een oplage van 129 genummerde exemplaren. 1e druk. Rug aan binnenzijde verstevigd met lint. Omslag deels verkleurd en watervlekkig langs de rand. Franstalige opdracht (niet van de auteur) op binnenzijde omslag. € 850 * Ongenummerd en ongesigneerd exemplaar, maar nog steeds een mooi boek met krachtige kleurenhoutsneden van Constant.

HE T E C HT E DE BU U T V AN J A N CR E M E R

101 CREMER, Jan op beschadigde poten lopen. manifest aangaande de peinture barbarisme van cremer. Affiche, eenzijdig bedrukt. 54,5 x 39,6 cm. Gevouwen. Keurig exemplaar van dit kwetsbare, zeer schaarse blad. € 180 * Uitgegeven ter gelegenheid van de Cremer-tentoonstellingen in Galerie cinq mouches te Amsterdam en Galerie 't venster te Rotterdam anno 1959. De programmatische tekst van Hans Wesseling en Jan Cremer, die hier debuteert, is geïllustreerd met foto's van Marianne Dommisse van Cremers schilderijen en een portret van Cremer met de dichter

en mede-barbarist Hans Wesseling, van wie hier het gedicht 'voor jan c.' is afgedrukt.

Over de foto van Cremer en Wesseling schreef Vrij Nederland op 19 september 1959: 'Op een bij het manifest afgedrukte foto doen dichter en schilder hun uiterste best om op misdadigers te lijken'. Eerste gepubliceerde tekst van Jan Cremer.

102 DEYSSEL, Lodewijk van Een liefde. Amsterdam, C.L. Brinkman, [1887]. Rood, verguld halfmarokijn met ribben met gemarmerde platten en mooi gemarmerde schutbladen; kop verguld (contemporaine privéband). 2 delen in 1 band. (4), 206, (2), 190 p. [Gedrukt in een oplage van 550 exemplaren]. 1e druk. Rug op kneep en platten iets geschaafd. € 400 * De eerste druk van Een liefde is écht zeldzaam!

103 (DEYSSEL, Lodewijk van). 'Verschenen: Een liefde door L. van Deyssel - Tweede druk.' Amsterdam, Scheltema & Holkema’s Boekhandel, [1898-9]. Plano. 21,5 x 14 cm.

Gedrukt in rood, bleekgroen, donkergeel en zwart naar ontwerp van Th.W. Nieuwenhuis.

Met verso een deel van een recensie door Kloos en een door De Koo, beide uit 1888. € 125 * Het moeilijk te vinden, gelithografeerde prospectus voor de tweede druk van Van Deyssels beruchte roman Een liefde. Met op de achterzijde de curieuze toevoeging bij de recensies: ‘Wij drukken enkele regels cursief, ten einde den lezer er op attent te kunnen maken, dat in den thans verschenen herdruk de woorden en zinnen waarop die regels doelen, door den auteur geschrapt zijn, zooals men in de voorrede door hem aan dezen tweede druk toegevoegd, lezen kan.’

Die cursiveringen betreffen de onwelvoeglijkheid van bepaalde passages (Kloos) en de ‘onnoodige, naturalistische toevoegselen, [die] zulk een zielkundige studie tot een verboden vrucht maken’ (De Koo). Klassiek, begeerlijk voorbeeld van Nederlandse Art Nouveau. Braches, Nieuwe Kunst Documentatie (Amsterdam 2006) 1442: 17.

104 (DEYSSEL, Lodewijk van). BROM, Gerard Schaepman. Haarlem, Erven F. Bohn, 1936. Karton. 216 p. 1e druk. Rug verschoten. € 65 * Uit de bibliotheek van Lodewijk van Deyssel, die zijn naam schreef op het schutblad in de uitsparing onder het voorgedrukte 'ex-libris'. Bijgevoegd: voorzijde van het omslag van dit boek met in het handschrift van Van Deyssel: 'Zie het Register in dit boekje/ voor de plaatsen over L. van Deyssel'. Met een handgeschreven correctie van Harry G.M. Prick.

105 EEDEN, Frederik van De kleine Johannes. Met een (originele) ets van Jan Veth.

Den Haag, Mouton, 1887. Gedecoreerd linnen (ontwerp Jan Veth) (6), 192 p. 1e druk.

Boekhandelsplakker ('Gebroeders Schröder/ Rokin 30') op binnenzijde voorplat. Exlibris Ulco Proost. Achterste kneep gerestaureerd, maar een mooi exemplaar. € 220

106 ELSSCHOT, Willem Gedichten. (Antwerpen), In de vier Winden, (1954). 36,5 x 27,5 cm. Oorspronkelijk karton met blinddruk. (64) p. Met de hand gezet uit de Euphorion en gedrukt op Zerkall-Bütten in een oplage van 110 genummerde en door drukker Georges Kelner gesigneerde exemplaren. Met inliggend erratum in versvorm en in facsimile van Elsschots handschrift. Ietsje roest. De kwetsbare rug is professioneel gerestaureerd (restauratierapport bijgevoegd). € 1500 * Deze luxe-uitgave van Elsschots gedichten werd in Bonn gedrukt door zijn schoonzoon Georges Kelner als eerste en enige uitgave van de bibliofielenvereniging 'In de vier Winden' en is in feite de vijfde, vermeerderde druk van Verzen van vroeger (1934). Het boek bevat vier niet eerder gepubliceerde gedichten plus de eerste door Elsschot geautoriseerde versie van 'Borms'.

107 ELSSCHOT, Willem Verzameld werk. Amsterdam, Van Kampen, 1957. Linnen met stofomslag. 752 p. 2e druk. Keurig exemplaar. € 180 * Dit exemplaar werd gesigneerd door de auteur op het voorste schutblad.

108 EMANTS, Marcellus Waan. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1905.

Gedecoreerd linnen. (4), 208 p. 1e druk. Klein scheurtje aan bovenzijde rug, hoeken iets gebutst. Goed exemplaar. € 225 109 (EMANTS, Marcellus). STAINTON, Moses W. Spirit-Identity. London, London Spiritualist Alliance, 1902. Linnen. xii, 152, (4) p. Herdruk (1e: 1879). Onopvallende vlekjes op de diepblauwe band, maar een aantrekkelijk boek om te zien. € 60 * Met op pagina (1) de handtekening van Marcellus Emants, die grote belangstelling voor spiritisme had.

110 FRANK, Anne 'Het Achterhuis. Dagboekbrieven van een Joods meisje. (12 Juni 1942 - 2 [sic!] Augustus 1944)'. P. 4 in: Aanbieding 1e kwartaal 1947. 12 Weloverwogen titels.

Amsterdam/ Antwerpen, Contact, 1947. Prospectus voor boekhandels. Ingenieuze leporello, die uitgevouwen een raambiljet blijkt. Uitgevouwen formaat 50,0 x 65,5 cm. (8) p. € 250 * Mooi vormgegeven, heden ten dage onvindbaar groot formaat prospectus van uitgeverij Contact voor twaalf nieuwe uitgaven, waarin de eerste uitgave van het dagboek van Anne Frank wordt aangekondigd (voor 'mei-juni'; het boek zou op 25 juni verschijnen) met een aanbeveling en een fragment van 17 regels uit het boek. Het raambiljet geeft behalve allerlei technische informatie (omslagontwerper, papiersoort, particuliere prijs, verkrijgbare folders en andere reclame-uitingen) van Het Achterhuis ook de profetische zin: 'Het zal niet nalaten een zeer groot publiek te ontroeren en tot bezinning te brengen, terwijl het onze literatuur met een letterkundig en documentair belangrijk werk verrijkt heeft'.

Voorpublicatie uit Het Achterhuis!

111 FRANK, Anne Het achterhuis. Dagboekbrieven van 12 Juni 1942 - 1 Augustus 1944. Met een woord vooraf door Annie Romein-Verschoor. Amsterdam, Contact, (1947). Karton met stofomslag (ontwerp Helmut Salden). (2), X, 254 p. 1e druk. Omslag en voorste kneep professioneel gerestaureerd (restauratierapport bijgevoegd). € 4500 * Zeer goed, nauwelijks gelezen exemplaar van de echte eerste druk met het uitzonderlijk zeldzame stofomslag, dat gezien de kwetsbaarheid vrijwel altijd ontbreekt. Deze editie van misschien wel het bekendste dagboek aller tijden werd gepubliceerd op 25 juni 1947 in een oplage van 3036 exemplaren.

112 FRANK, Anne Het achterhuis. Dagboekbrieven van 12 Juni 1942 - 1 Augustus 1944. Met een woord vooraf door Annie Romein-Verschoor. Amsterdam, Contact, (1947). Karton met stofomslag (ontwerp Helmut Salden). (2), X, 254 p. 2e druk. Happen uit omslag aan boven- en onderzijde rug, kleine hapjes en scheurtje aan randen omslag. Licht scheefgelezen. € 500 * Met 'enige persbeoordelingen' op de flappen van het schaarse stofomslag, waarop de auteur in donkerblauw is gedrukt, terwijl dat bij de eerste druk nog geel was. Deze tweede druk verscheen in december 1947. In de Nederlandse Centrale Catalogus zijn vroege drukken van Het achterhuis overigens niet te vinden.

113 FRANK, Anne Efemera. 1. Prospectus van Het Achterhuis. Dagboekbrieven van 12 Juni 1944 - 1 Augustus 1944. 51e-60e duizendtal. Plano. Tweezijdig bedrukt, met portretfoto Anne Frank. 2. Programmaboekje van 'het dagboek van Anne Frank' door Toneelgroep Theater, Arnhem [1956]. Geniet. (8) p. Geïllustreerd. 3. Persbericht 'Groot succes in Europa met het toneelstuk "Het dagboek van Anne Frank"'. 4. Aankonding van uitgeverij Contact: 'Het Achterhuis verfilmd'. Maart 1959. Plano. 5. Uitnodiging voor een bijeenkomst ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de Anne Frank Stichting. Mei 1967. Vouwblad. 6. Beknopte rondleiding Anne Frank Huis. 1976. Vouwblad. 7.

Uitnodiging voor de onthulling van het door Mari Andriessen vervaardigde beeld van Anne Frank op 14 maart 1977 namens Burgemeester en Wethouders van Amsterdam.

Gedrukt kaartje. € 70 114 FRANK, Anne Ferme map met krantenknipsels. € 175 * Circa 325 knipsels, enkele uit 1947, veel uit de jaren '50, de laatste uit het begin van de jaren '80.

115 FRANK, Anne Tales from the House Behind. Fables, Personal Reminiscences and Short Stories. (Geïllustreerd door Peter Spier). Kingswood (Surrey), The World's Work (1913), 1962. Ingenaaid met stofomslag. 160 p. Rug met balpen beschreven. Stempel: 'Publication day 29OCT1962'. Plakzegeltje en inscriptie. € 45 * Unrevised Proof Copy. Het iets te grote stofomslag was kennelijk voor de gebonden versie bedoeld: het is aan de randen verfomfaaid. De Engelse vertaling van Verhalen rond

het Achterhuis (1960), die eerder deels waren gepubliceerd in Weet je nog? (1949) met illustraties van Kees Kelfkens.

116 GERHARDT, Ida en Marie van der ZEYDE Wijs de weg van de eeuwigheid mij.

(Eefde/ Utrecht/ Amsterdam, eigen beheer), 1990. Ingenaaid in blind omslag. 24 p.

Gedrukt naar typografische adviezen van Ger Kleis in een kleine oplage [door Drukkerij Nauta in Zutphen]. € 55 * Uitgegeven ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van Ben Hosman (oud-directeur van uitgeverij Athenaeum—Polak & Van Gennep en stichter van de Regulierenpers), 'onder de zorg van Ad ten Bosch, Ernst Braches en Marijke Stapert-Eggen naar typografische aanwijzingen van Ger Kleis'. De teksten werden door Ida Gerhardt en haar vriendin Marie van der Zeyde zelf gekozen uit eigen (vertaal)werk.

M E T H A N DG E S C HR E V E N GE DI C H T V E R R I J K T

117 GERLACH, Eva In mei. (Terhorst, Ser Prop, 1996). Ingenaaid. (16) p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt op Zerkall-Bütten door Ser Prop in rood en zwart in een oplage van 75 exemplaren. 1e druk. € 65 * Eén van de 30 exemplaren met een handgeschreven gedicht van de dichteres tegenover de titelpagina ('Vertrek').

118 (GERLACH, Eva). Dertien gedichten voor Eva Gerlach. (Terhorst, Ser Prop, 1998).

Ingenaaid. (28) p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt op Zerkall-Bütten door Ser Prop in rood en zwart in een oplage van 75 exemplaren. 1e druk. € 75 * Ter gelegenheid van Gerlachs vijftigste verjaardag schreven Benno Barnard, T. van Deel, Jan Eijkelboom, Remco Ekkers, Anna Enquist, C.O. Jellema, Rutger Kopland, Wiel Kusters, Willem Jan Otten, Georgine Sanders, Willem van Toorn, Leo Vroman en Ad Zuiderent een gedicht.

119 GOEKOOP-DE JONG VAN BEEK EN DONK, C. Hilda van Suylenburg.

Amsterdam, Scheltema & Holkema's Boekhandel, 1897. Linnen. (4), 298, (4), 248 p. 1e druk. Band licht beschadigd. € 75 * Eerste druk van deze omvangrijke klassieker van de Eerste Feministische Golf in Nederland. Er zouden maar liefst zo'n twintig brochures geschreven worden naar aanleiding van dit boek. Couperus' Langs lijnen van geleidelijkheid zou volgens Maarten Klein geïnspireerd zijn op de huwelijksperikelen van de schrijfster en haar man, de Haagse onroerendgoedmagnaat Adriaan Goekoop.

120 GRAAF, Hermine de De zeevlam. Een verhaal. [Amsterdam], Cornamona Pers, 1985. Halflinnen met gemarmerde platten in cassette (Geert van Daal). (2), 42 p. Gedrukt in een oplage van 115 genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 95 * Eén van de 50 exemplaren in een halflinnen band. Verschenen ter herinnering aan de bekroning van de schrijfster met de Geertjan Lubberhuizen Prijs 1984.

Bijgevoegd: dummy van deze uitgave, waarvan enkel de eerste 6 pagina's zijn gedrukt. In deze dummy is de fileet op de titelpagina gedrukt in zwart (i.p.v. rood) en ontbreekt het ISB-nummer op pagina (4) nog.

121 GRESHOFF, J. Oud zeer. Gedichten. Baarn, Hollandia Drukkerij, 1926. Ingenaaid.

36 p. Gedrukt op geschept papier in een oplage van slechts 30 exemplaren, die niet in de handel werden gebracht. 1e druk. Omslag deels licht verbruind. Kwart afdruk van een poststempel in rechterbovenhoek. € 150 * Achterop het omslag staat een Frans citaat van C[harles] M[aurras].

122 (GROEN, Charlotte). Tien liefdesgedichten. (Met elf originele, genummerde en gesigneerde etsen van Charlotte Groen). Amsterdam, A.S.A. Struik, 1976. 12 vouwbladen in linnen map. 40 x 31 centimeter. Gedrukt in rood en zwart een oplage van 30 genummerde exemplaren. De etsen werden afgedrukt door de kunstenaar, inhoud en colofon werden gedrukt door de Quid Novum Pers. € 300 * Geëtste, geïllustreerde gedichten van Gerrit Achterberg, Rutger Kopland, Neeltje Maria Min, M. Nijhoff, H. van Teylingen, M. Vasalis, Leo Vroman, Ellen Warmond en Elisabeth Wolters. Aantrekkelijke produktie met prachtige etsen, uitgegeven in een minieme oplage.

123 GRUNBERG, Arnon De advocaat, de leerlooier en de forellen. [Amsterdam], Lankamp & Brinkman, [1994]. Ingenaaid met transparant omslag. 32 p. Uitgegeven in een oplage van 1000 exemplaren, waarvan 500 bestemd voor vrienden en relaties van de uitgeverij. 1e druk. € 75 * Wuijts A16.

124 GRUNBERG, Arnon Feest voor de lijmsnuivetjes. New York, Kunst Editions, (1998). In twee smalle stroken papier gesplitst gedicht, een losse titelpagina, een los colofon, een Kidstik ('Disappearing Color Glue Stick') en een originele, gesigneerde tekening van de auteur ('vrouw met baard'), gevat in een plexiglas doosje. Vervaardigd in een oplage van 249 genummerde exemplaren. 1e druk. € 150 * Eén van de 49 Romeins genummerde en gesigneerde luxe-exemplaren, met een originele stifttekening van Grunberg. Wuijts A36.

125 GRUNBERG, Arnon Francesca Vongole, But you are also very attractive when you are dead. New York, Kunst Editions, (1998). Drie gesigneerde brieven in door de auteur geadresseerde envelop in roze, bedrukt omslag. Vervaardigd in een oplage van 49 genummerde en door de auteur én Francesca en Paula Vongole gesigneerde exemplaren.

1e druk. € 180 * Bijgevoegd: gedrukt en gesigneerd echtheidscertificaatje. Wuijts A27.

126 GRUNBERG, Arnon Happy Holidays. New York, Kunst Editions, (1998).

Zesentwintig bedrukte bierviltjes, gevat in een plexiglas doosje. Vervaardigd in een oplage van 26 geletterde en 2 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 100 * Niet in Wuijts.

127 GRUNBERG, Arnon Kleine expositie van fraai gedrukt werk van Arnon Grunberg.

Amsterdam, De Slegte, 1999. Vouwblad. € 50 * Minicatalogus, uitgegeven ter gelegenheid van de 20th European Antiquarian Book Fair in de RAI in Amsterdam (tegenwoordig in de PTA). Dit is één van de 100 exemplaren voorzien van een genummerde en door de auteur gesigneerde sticker. Wuijts E4.

128 GRUNBERG, Arnon Mensen die de waarheid zoeken liegen veel. (Gedicht). Praag/ Deventer, Na konci duhy/ En passant, (2004). Plano in vouwblad. Vervaardigd in een oplage van 49 genummerde exemplaren op 200 grams handgeschept papier uit Tsjechië.

1e druk. € 85 * Dit is nummer B van de G (= 7) proefexemplaren. Wuijts A73.

P L U K J E GR U N BE R G

129 GRUNBERG, Arnon Rijmend Gedicht Nummer 1. New York, Kunst Editions, (1999). Los vel ribbelkarton in vouwblad, waarop een flinke pluk haar van de dichter en het visitekaartje van zijn kapper zijn geplakt. Vervaardigd in een oplage van 30 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 150 * Een pluk haar voor het nieuwe jaar: jaarwisselingsgeschenk 1999-2000. Wuijts A48.

130 GRUNBERG, Arnon Romantiek. New York, Kunst Editions, (1998). Ingenaaid met omslag (waarop een illustratie die, volgens het colofon, is 'gemaakt door de auteur tijdens zijn cursus tekenen en schilderen voor beginners'). (12) p. Met de hand gezet en gedrukt in oranje en zwart op Somerset in een oplage van slechts 26 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 200 * Vijf gedichten van Grunberg, met titels als 'Gedicht genaamd Gerrit Kouwenaar' en 'Eenzame hoeren'. Wuijts A33.

131 "GRUNBERG, Arnon". (Als:) Marek van der JAGT Aqua hærens. Z.p., (Nederlandsche Vereeniging voor Druk en Boekkunst), [2000]. Vouwblad. Met de hand gezet uit de Helvetica en gedrukt in geel, blauw, grijs en zwart op papier van Proost in een beperkte oplage. 1e druk. € 45 * De gedrukte teksten hebben niets van doen met Marek van der Jagt, laat staan met Grunberg. Maar een leuke uitgave is het wel! Zie de aflevering ‘List en bedrog’ van De Boekenwereld, jrg. 22, afl. 3 (maart 2006), p. 266-267.

132 HAAN, Jacob Israël de Rechtskundige significa en hare toepassing op de begrippen: "aansprakelijk, verantwoordelijk, toerekingsvatbaar". Academisch proefschrift ter verkrijging van den graad van doctor in de rechtswetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Amsterdam, Versluys, 1916. Ingenaaid. (8), 274, (6) p. 1e druk. Met de stellingen. Omslag geplakt. € 300 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'Dr A. Beets/ van Jacob Israël/ de Haan'.

Bijgevoegd: Voorzijde van een door De Haan beschreven en gefrankeerde envelop, bestemd voor Beets, 'Witte Singel 29/ Leiden'. Adriaan Beets (18601937) was, behalve de zoon van Nicolaas Beets, medewerker aan Het Nederlandsche Woordenboek.

133 HAASSE, Hella Yvonne de spionne en andere cabaretteksten. (Met een frontispice van Peter Yvon de Vries en een linosnede van Iris Le Rütte). Eefde, De Lange Afstand, 2000. Ingenaaid in omslag. (32) p. Met de hand gezet uit de Baskerville en gedrukt op Zerkall-Bütten in een oplage van slechts 50 exemplaren. € 95 * Liedteksten uit 1945-1947, geschreven voor Wim Sonneveld en Cor Ruys.

M E T DE Z E T - E N D R U K F O U T 134 HERMANS, W.F. Nooit meer slapen. Amsterdam, De Bezige Bij, 1966. Linnen met stofomslag! 256 p. 1e druk. Twee minimale hapjes uit de onderzijde van de rug van het stofomslag. Enkele roestvlekjes op de kop. Goed exemplaar. € 900 * De zeldzame linnen uitvoering met stofomslag. Van de eerste druk van Nooit meer slapen verschenen maar liefst 19.400 gebrocheerde, maar slechts 490 in linnen gebonden exemplaren met stofomslag. Een van de moeilijkst te vinden handelsedities van Hermans. Met de zet- en drukfout op pagina 220: 'haudt' in plaats van 'houdt'. JS 229.

135 HERMANS, W.F. Een heilige van de horlogerie. Amsterdam, De Bezige Bij, 1987.

Ingenaaid. 220 p. 1e druk. Flinke leesvouwen. € 275 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'een nieuwe droom van/ Denkbaar voor Huug Kaleis. W.F. Hermans/ Parijs 23 okt. 1987'.

Voorts twee bladen met leesaantekeningen van Kaleis. Huug Kaleis (pseudoniem van Henk Kalbfleisch; 1928-1989) was in het dagelijks leven leraar Frans en publiceerde over Hermans onder meer De God Denkbaar verklaard. Essays over W.F. Hermans (Amsterdam 1981). JS 392.

136 HERMANS, W.F. Fenomenologie van de pin-up girl. Amsterdam, Van Oorschot (1950). Ingenaaid met omslag. 32 p. 1e druk. Enkele kleine vlekjes op voorzijde van deels gebruind omslag. De helft van het buikbandje is met één strookje lijm op de Franse titel geplakt: 'Bekroond met de Essayprijs van de Stad Amsterdam'. € 300 * Dus mét het - weliswaar incomplete - zeldzame buikbandje! JS 54.

137 HERMANS, W.F. Overgebleven Gedichten.

Amsterdam, Erven Thomas Rap, (1974). Ingenaaid. 80 p. 3e druk. € 300 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Voor Cola en Estelle [Debrot],/ na vele jaren praten/ over Parijs,/ op de eerste gezamenlijke/ avond aldaar./ 24 mei 1974'. JS 279.

138 HEYTZE, Ingmar Heden geen gedicht. (Met als frontispice een originele zwartwitfoto van de dichter aan het begin van zijn overigens mislukte carrière als profvoetballer). Woold - 't Harkel, De Uitvreter, 2007. 29 x 22 cm. Verguld halfperkament in zwart papieren foedraal (Frans den Breejen). (20) p. Met de hand gezet uit de Walbaum en gedrukt op handgeschept Losin in een oplage van 85 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 220 * Eén van de [slechts tien] luxe-exemplaren in prachtband met een rug van fijn getekend kalfsperkament met gouden lijnen, perkamenten hoeken en een bloemvignet op het voorplat. De meest luxueuze Heytze die er bestaat!

O R I G I N E L E E TS A L S O M SL A G

139 HILLENIUS, D. The differentiation within the genus chamaeleo laurenti, 1768.

Academisch proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor in de wis- en natuurkunde aan de universiteit van Amsterdam (...) door Dirk Hillenius. Wageningen,

Ponsen & Looijen, 1959. Ingenaaid met origineel omslag (zie noot!) + losse stellingen. 92 p. 1e druk. € 75 * Proefschrift van de Nederlandse dichter en bioloog Dick Hillenius (1927-1987), die als omslag een originele ets om dit exemplaar vouwde, in de rechterbenedenhoek gesigneerd 'Hillenius 1959'.

Hillenius liet zich voor deze ets duidelijk inspireren door het onderwerp van zijn dissertatie: op het omslag staan twee schitterende kameleons.

140 HOEKSTRA, Han G. (Als:) Victor Le Chaste Amorosa. (Met acht handgekleurde tekeningen door Henk Kabos). [Amsterdam], De Bezige Bij, 1945. Halfperkament. 32 p.

Gedrukt op Oud-Hollandsch in een oplage van 125 genummerde exemplaren. 1e druk.

Voorplat beetje smoezelig. € 60 * Luchtige liefdesverzen, met passende handgekleurde tekeningen door Henk Kabos (1912-1984), die vanaf 1943 met Marten Toonder samenwerkte.

141 JELLEMA, C.O. De locatie. (Met vier houtgravures en een los bijgevoegde afdruk van het frontispice van Peter Lazarov.) Den Haag, (Statenhofpers), 2006. Verguld halfperkament in wit papieren foedraal (Binderij Phoenix). (32) p. Met de hand gezet uit de Perpetua en gedrukt in een oplage van 80 genummerde exemplaren. 1e druk. € 220 * Eén van de 20 luxe-exemplaren in halfperkament, gedrukt op 'vóór gebruik bevochtigd handgeschept Magnani' en voorzien van een extra afdruk van het portret.

V O O R DE S C HI L DE R I S R AË L S V AN D E DI C H TE R K L O O S

142 KLOOS, Willem Verleden, heden en toekomst. [Amsterdam, W. Versluys, april 1891]. Ingenaaid. 16 p. 1e druk. Voorzijde omslag ontbreekt. Naam ('P. Tideman') op titelpagina. € 150 * Exemplaar met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de dichter op de titelpagina: 'Voor den heer/ Jozef Israëls./ van Willem Kloos./ 10 April 1891.' Daaronder in een ander handschrift (niet van Jozef Israëls): 'Van den Toovenaar der Schoonheid/ - den machtigen Wijsgeer/ - den groot-minnenden Dichter/ Willem Kloos'. Afzonderlijk gepagineerde overdruk van dit betoog tegen het christendom uit De Nieuwe Gids, jrg. 6, afl. 2 (1891), p. 160-171. Zeldzaam: slechts eenmaal in de NCC: UB Leiden.

143 (KLOOS, Willem). LEEUW, Aart van der Herscheppingen. (Gedichten).

Amsterdam, Versluys, 1916. Ingenaaid. 180 p. 1e druk. Beetje scheefgelezen. € 160 * Uit de bibliotheek van Willem Kloos, die de bundel besprak in De Nieuwe Gids, dl. 32, I (1917), p. 702-715. Kloos las het boek met het potlood in zijn hand, zette strepen en vraagtekens in de kantlijn, en merkte bij verscheidene gedichten op: 'niet fraai', 'goed', 'niet mooi', 'vreemd'. Op de Franse titel vatte hij zijn oordeel samen: 'A v.d. L verschilt van alle andere/ dichters van heden'.

144 KOMRIJ, Gerrit Capriccio. [Amsterdam], Sub Signo Libelli, 1978. Ingenaaid met omslag. (4), 24 p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt in blauw en zwart door Ger Kleis in een oplage van 75 genummerde exemplaren. 1e druk. € 400 * Komrijs mooiste bundel en Kleis' belangrijkste uitgave verenigd. Breugelmans 42.

145 KOPLAND e.a., Rutger Voordeel. (Met een linoleumsnede door Peter Yvon de Vries). Zutphen, De Lange Afstand, 1995. Karton. (16) p. Met de hand gezet uit de Baskerville en de Glass-Antiqua en gedrukt op Zerkall-Bütten door Peter Yvon de Vries in een oplage van slechts 25 exemplaren. 1e druk. € 120 * Feestbundel ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van dichter-criticus Tom van Deel. Bevat speciaal voor de gelegenheid geschreven gedichten van Robert Anker, Anneke Brassinga, Rutger Kopland, Alfred Kossmann, Gerrit Krol, Jan Kuijper, Erik Menkveld, Willem Jan Otten, Tjit Reinsma, Martin Reints, Willem van Toorn en Ad Zuiderent.

146 KUIJPER, Jan Albumbladen. Terhorst, Ser Prop, 1999. Halfmarokijn met botanische platten, in schuifhoes. (4), 32 p. Met de hand gezet uit de Romanée en gedrukt in rood en zwart op Zerkall-Bütten door Ser Prop in een oplage van 85 genummerde exemplaren. 1e druk. € 150 * Eén van de 20 Romeins genummerde luxe-exemplaren, fraai gebonden in halfmarokijn.

Vierde uitgave van de Tuinpers. Dit elegante en deftige boek bevat zestien sonnetten, alle opgedragen aan verschillende collega-dichters, onder anderen Elisabeth Eybers, F. Harmsen van Beek, Leo Vroman, K. Schippers, Kees Ouwens, Hans Vlek, Gerrit Kouwenaar, Toon Tellegen en Gertrude Starink. Bijgevoegd: brief van de drukker.

147 KUSTERS, Wiel De Piramide van Eisden. (Banholt, In de Bonnefant, 1986). Linnen met buikbandje. (4), 40 p. Kleine illustratie op titelpagina. Met de hand gezet en gedrukt in blauw en zwart in een oplage van 60 op de pers genummerde exemplaren. 1e druk. € 45 * Uitgebreid over de schrijver Nescio in Maastricht. Exemplaar met onder het colofon een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan een margedrukker: 'voor Peter Yvon de Vries/ met veel dank voor zijn gedegen/ assistentie op 10 januari 1986!/ A'dam, 24 febr. '86'. Bijgevoegd: prospectus voor deze uitgave.

L O DE I Z E N L E E S T L I V I U S

148 (LODEIZEN, Hans). LIVIUS, Titus Römische Geschichte. Nach der Übersetzung von Heusinger herausgegeben von Prof.Dr. Otto Güthling. (...) Dritter Band, Buch XXVII-XXXVI. Leipzig, Reclam, (1938). Ingenaaid. 728 p. 2e druk. Duidelijk gelezen. € 45 * Uit de bibliotheek van Hans Lodeizen, met op de titelpagina in zijn handschrift: 'Johannes Lodeizen'.

149 LUCEBERT Van de maltentige losbol. (En:) Op bezoek bij Lucebert. Samenstelling en tekst Jens Christian Jensen. Foto's Karin Székessy. Amsterdam, De Bezige Bij, 1994. 31 x 25 cm. Ingenaaid. 144 p. resp. ongepagineerd. Twee delen in cassette met linten. € 500 * Eén van de 50 luxe-exemplaren met een originele, genummerde en door de weduwe Lucebert op de achterzijde gesigneerde ets én een originele, gesigneerde foto (Lucebert aan het werk in zijn atelier) van Karin Székessy. Er verschenen overigens ook 30 nóg luxere exemplaren met een originele gouache.

GE SI GN E E R D DO O R M AR SM A N E N Z I J N V R I E ND E N

150 (MARSMAN, H.). Erts Almanak 1926. Verzen. Proza. Drama. Essay. Amsterdam, S.L. van Looy, [1925]. Ingenaaid met stofomslag (ontwerp Albert Hahn jr.). 208 p. 1e druk.

Omslag wat smoezelig, rug licht beschadigd. Strook van 5 cm uit schutblad geknipt. € 180

* Exemplaar met op het schutblad een handgeschreven, gesigneerde opdracht van Mies Veegens: 'Uit het "verre vaderland"/ voor: zie pag. 129./ Mies Veegens'. Daaronder gesigneerd door 'Hen Marsman' en 'Henrik Scholte' met de datum 'Zeist. 22 XII 25.'

Mies Veegens zat in 1924 in de redactie van het studentenblad Propria Cures, samen met Menno ter Braak, maar droeg niets bij aan deze almanak. Van Marsman is opgenomen het gedicht 'De vreemdeling' (p. 116) en van Scholte het essay 'Om de schoonheid' (p. 127131), waar zich ook een knipsel uit Het Vaderland bevindt.

151 MÉRODE, Willem de Ganymedes. Een gedicht. Met vijf (= zes) houtsneden van Johan Dijkstra. (Amsterdam, De Gulden Ster, 1924). Ingenaaid, op Chinese blokboekwijze met raffia gebonden. 30 p. Gedrukt in een oplage van 125 genummerde en door dichter en kunstenaar gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 550 152 MULISCH, Harry Tanchelijn. Kroniek van een ketter. Geen historisch toneelstuk in vijf bedrijven. Amsterdam, De Bezige Bij, 1960. Garenloos. 148 p. 2e druk. Cellofaan laat los. € 60 * Gesigneerd door de betrokken toneelspelers: Paul J. Meijer (op de titelpagina), Ko van Dijk, Han Bentz van den Berg, Lous Hensen, een onleesbare, Ramses Shaffy en Joop Admiraal (op de opdrachtpagina). De gedrukte opdracht is eveneens gericht aan Ko van Dijk ('zijn stem als een egyptische harp/ zijn stem als een pneumatische hamer').

153 NIJLEN, Jan van Verzen. Antwerpen, De Nederlandsche Boekhandel, 1906.

Ingenaaid met later omslag (waarop het titelgedeelte van het originele perkaline omslag is geplakt; dat had echt beter gekund). 92 p. 1e druk. Debuut. Schutbladen licht verbruind. € 850 * Eén van de slechts 15 genummerde luxe-exemplaren op Japans papier. Bovendien met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Den vriend Miel Maeyens/ uit hartelijke genegenheid./ JanvanNijlen'.

Emile Maeyens (1882-1952) volgde een opleiding aan het Hoger Instituut en was een bekend landschapsschilder in Antwerpen en omstreken.

154 NOOTEBOOM, Cees De dichter en de Dingen. (Met zes originele, genummerde en gesigneerde kleurenzeefdrukken van Arty Grimm). (Uden, Sandoz, 1986). Zes ingenaaide vouwbladen + losse inleiding (door de dichter) en colofon in linnen overslagmap (Pau Groenendijk). 50 x 40 centimeter. Gedrukt in donkergrijs en rood op 250 grams koperdruk Velouwe in een oplage van 180 genummerde en door dichter en kunstenaar gesigneerde exemplaren. Bovendien werden alle afzonderlijke gedichten en zeefdrukken ook genummerd en gesigneerd. 1e druk. € 650 * Nooteboom liet zich voor deze uitgave inspireren door Lucretius. Uitgegeven ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Sandoz A.G., Zwitserland.

155 OUDSHOORN, J. van Willem Mertens' levensspiegel. Rotterdam, W.L. & J. Brusse, 1914. Linnen. (4), 200 p. 1e druk. € 400 * Mooi exemplaar van Van Oudshoorns debuut, waarvan slechts 100 exemplaren in linnen werden gebonden. Brusse 291.

E. DU PERRON (1899-1940)

156 PERRON, E. du (Als:) Duco PERKENS Het roerend bezit. Met elf plaatjes van Oscar Duboux. Wilryck/ Antwerpen, Het Overzicht, 1924. Ingenaaid. 68 p. Gedrukt in een oplage van 500 exemplaren. 1e druk. Professioneel gerestaureerd: hoek uit achterzijde omslag keurig aangevuld, deel uit bovenzijde colofonpagina eveneens kundig aangezet. Restauratierapport bijgevoegd. € 900 * Eén van de 25 genummerde luxe-exemplaren op Alfa, die niet in de handel kwamen, bovendien met paginagrote, handgeschreven en gesigneerde opdracht van de auteur aan een vriendinnetje: 'Aan/ Anny/ die zo lief is geweest/ mij "goed" te willen maken/ met/ de/ MEEST/ RESPECTUEUZE/ TOEGENEGENHEID/ Eddy/ Sept '24'.

'Juist de opdrachten aan onbekende personen blijven intrigeren. Wie fluistert de biograaf in, wie die 'Anny' was [...] Mocht een familielid van Anny dit lezen, dan houd ik me van harte aanbevolen.' (Het Leven is wellicht een farce. Geschreven boekopdrachten van E. du Perron, verzameld en ingeleid door Kees Snoek (Amsterdam 2005)). Batten/ Stols 28.

157 PERRON, E. du (Als:) Duco PERKENS Het roerend bezit. Met elf plaatjes van Oscar Duboux. Wilryck/ Antwerpen, Het Overzicht, 1924. Ingenaaid. 68 p. Gedrukt in een oplage van 500 exemplaren. 1e druk. Matig tot redelijk exemplaar: rug overplakt, omslag rafelig en verkleurd, naam op titelpagina weggeradeerd. € 100 * Recensie-exemplaar, door onbekende hand verrijkt met een pentekening (een niet erg gelijkend portret van Duco Perkens) op pagina (11) en een potloodtekening op pagina 61.

Schaars. Batten/ Stols 28.

158 PERRON, E. du (Als:) Duco Perkens De behouden prullemand. Snotneus-vaerzen van Duco Perkens. Zorgvuldig gerangschikt en gedrukt, ter vermeiïng van enkele vrienden en magen, in twaalf exemplaren, met portret door CREIXAMS. [Brussel, E. du Perron, april 1925]. Blinde band met donkerrood sierpapier overtrokken (omslag meegebonden). 68 p.

Gedrukt in een oplage van slechts 12 (twaalf) exemplaren. [1e druk]. Enkele stukken sierpapier ontbreken. € 2200 * Uiteraard extreem zeldzame privé-uitgave van Du Perron waarin het 'aller-eerste gepoëtiseer' is gebundeld. De laatste afdeling, 'De Schoone Mirette, voor wie mijn Hart van Liefde werd vervuld en berstte', bevat liefdesgedichten voor Du Perrons muze Clairette Petrucci. Het exemplaar in de KB, afkomstig van A.A.M. Stols, heeft dezelfde blinde sierpapieren (Du Perron-)band. Batten/ Stols 4 ('Op blz. 4 van het omslag zijn de exemplaren door den dichter genummerd en gemerkt "D.P."': dat is in dit geval niet gebeurd).

159 PERRON, E. du (Als:) Duco PERKENS Claudia. Met vijf tekeningen van P. Creixams. Antwerpen, De Driehoek, (1925). Geniet. Onafgesneden. 36 p. Gedrukt in een oplage van 300 genummerde exemplaren. 1e druk. Rug verkleurd. € 500 * Eén van de 30 genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op Engels tekenpapier en niet in de handel gebracht, bovendien met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur

aan een collega: 'Aan Roel Houwink/ v.d.s./ 4-5-25'. Niet in Het Leven is wellicht een farce.

Geschreven boekopdrachten van E. du Perron, verzameld en ingeleid door Kees Snoek (Amsterdam 2005). Batten/ Stols 30.

160 PERRON, E. du (Als:) Duco Perkens Filter. Negen-en-veertig kwatrijnen van Duco Perkens. Met portret van de schrijver door Max Jacob. Brussel, Raoul Simonson, 1925. Ingenaaid. (54 p.) Gedrukt in een oplage van 75 genummerde exemplaren. 1e druk.

Opnieuw ingenaaid. De rug is overplakt met een strook bruin papier. De Franse titel ontbreekt. Op één van de nieuw aangebrachte schutbladen is het portret door Jacob geplakt. Vochtvlek in laatste katern. € 75 * Batten/ Stols 5.

161 PERRON, E. du (Als:) Duco PERKENS Bij Gebrek aan Ernst. Zijnde de volledige werken van Duco Perkens. Uitgegeven door E. du Perron. Omslagtekening en frontispieces van C.A. Willink. Brussel, Simonson, 1926 [overplakt: 'Bij W.N. Dinger te Bussum']. Ingenaaid. 184 p. Gedrukt in een oplage van 500 genummerde exemplaren. 1e druk. Titel op rug geschreven. Rug wat beschadigd. Stempeltje 'Ter bespreking' op Franse titel. € 95 * Batten/ Stols 6 en 32.

162 PERRON, E. du Alle de rozen of Het gesprek bij maanlicht. Met een tekening van A.C. Willink. [Chaumont-Gistoux, E. du Perron], ([oktober] 1927). Ingenaaid. (32) p.

Gedrukt in een oplage van 20 genummerde exemplaren. 1e druk. Rugje iets ingescheurd. € 1600 * Uiterst zeldzame privé-uitgave van Du Perron: sonnetten afgewisseld met cynische commentaren erop, geïnspireerd door de romantiek die op zijn kasteel in Gistoux hing.

Batten/ Stols 11.

163 PERRON, E. du Bij gebrek aan ernst. Met een Tekening van A.C. Willink. Brussel/ Maastricht, Stols, 1928. Ingenaaid. 160 p. Gedrukt in een oplage van 265 genummerde exemplaren. 1e druk. € 425 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur onder het colofon: 'Voor Nini [Brunt]/ voor wanneer de Ernst haar parten speelt./ Eddy/ Brussel, 5.12.30'. Eén van de 250 genummerde exemplaren op Engels papier. Maria Paulina (Nini) Brunt (1894-1984) was getrouwd met Jan van Krimpen en zij was de zus van Aty Brunt, de vrouw van Greshoff. Batten/ Stols 33 ('Een groot deel van deze oplage werd op verzoek van den auteur door den uitgever in 1932 vernietigd'). Van Dijk 152.

164 PERRON, E. du Poging tot afstand. Met een Tekening van A.C. Willink. Brussel/ Maastricht, Stols, 1928. Ingenaaid. 96 p. Gedrukt in een oplage van 265 exemplaren. [2e druk]. Rug verbruind. Eerste en laatste pagina roestig. € 400 * Exemplaar met handgeschreven opdracht van de auteur onder het colofon: 'Aan W.A. Kramers/ van de schrijver -/ (herinnering aan een/ ontmoeting, een avond/ in 't verleden jaar.)'. Eén van de 50 exemplaren die niet in de handel kwamen.

Wijnand A. Kramers (1893-1975) was redactiesecretaris van Den Gulden Winckel. Batten/ Stols 13 ('Een groot

deel van deze oplage werd in 1932 op verzoek van den dichter door den uitgever vernietigd'). Van Dijk 154.

165 PERRON, E. du Poging tot afstand. Met een Tekening van A.C. Willink. Brussel/ Maastricht, Stols, 1928. Ingenaaid. 96 p. Gedrukt in een oplage van 265 exemplaren. [2e druk]. € 375 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur onder het colofon: 'Voor Nini [Brunt]/ met het verzoek eenige woorden/ te willen overslaan./ EdP/ Brussel, 5.12.30'. Batten/ Stols 13 ('Een groot deel van deze oplage werd in 1932 op verzoek van den dichter door den uitgever vernietigd'). Van Dijk 154.

166 PERRON, E. du Poging tot afstand. Met een Tekening van A.C. Willink. Brussel/ Maastricht, Stols, 1928. Ingenaaid. 96 p. Gedrukt in een oplage van 265 exemplaren. [2e druk]. € 100 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van Fred Batten onder de inhoudsopgave: 'voor mijn vriend Frans [Schamhardt], -/ in gedachten aan E. du Perron,/ van/ Fred/ October 1940, Den Haag./ we worden klein of groot,/ maar Du Perron is dood;/ er is een kleine kans/ te leven, beste Frans -'. Batten/ Stols 13 ('Een groot deel van deze oplage werd in 1932 op verzoek van den dichter door den uitgever vernietigd'). Van Dijk 154.

167 PERRON, E. du Cahiers van een lezer. (Eigen beheer), [1928-1929]. Vijf delen.

Ingenaaid. 48; 52; 64; 56; 56 p. Gedrukt 'voor de schrijver' in een oplage van 30 exemplaren. 1e druk. Met op de Franse titel van deel 1 in een ons onbekend handschrift: 'Brussel/ 25 Juli '28'. Keurige, complete set. € 1200 * Batten/ Stols 38.

168 PERRON, E. du Een voorbereiding. Brussel/Maastricht, Stols, 1931. Ingenaaid. 184 p. Met een tekening door A.C. WILLINK. 2e ('omgewerkte') druk. Omslag wat beschadigd en verfomfaaid. € 500 * Exemplaar met op de Franse titel een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan J.W.G. ter Braak, de jongere broer van Menno: 'Aan den heer J.W.G. ter Braak / als voorbereiding tot een/ betere kennismaking./ EduPerron / Gistoux, aug.

'31'. Met door Du Perron handgeschreven toevoeging ('te') op pagina 7 en weglating ('dan') op pagina 8. De tekst van deze tweede druk wijkt sterk af van die van de eerste druk, die in 1927 in een oplage van 120 exemplaren bij Dinger was verschenen. Niet in Het Leven is wellicht een farce. Geschreven boekopdrachten van E. du Perron, verzameld en ingeleid door Kees Snoek (Amsterdam 2005). Batten/ Stols 23. Van Dijk 254.

169 PERRON, E. du Een voorbereiding. Brussel/ Maastricht, Stols, 1931. Ingenaaid. 184 p. Met een tekening door A.C. WILLINK. 2e ('omgewerkte') druk. Omslag sterk verschoten. € 320

* Exemplaar met op de Franse titel een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan Victor van Vriesland: 'Voor Vic/ van Ed/ Juli 1931.' Met door Du Perron handgeschreven toevoeging ('te') op pagina 7 en weglating ('dan') op pagina 8. De tekst van deze tweede druk wijkt sterk af van die van de eerste druk, die in 1927 in een oplage van 120 exemplaren bij Dinger was verschenen. Batten/ Stols 23. Van Dijk 254.

170 (PERRON, E. du (samenst.)). BYRON, Lord Lyrical poems. Selected and arranged in chronological order. Wood engraving by J. Buckland Wright. (Maastricht), The Halcyon Press (A.A.M. Stols), 1933. Linnen ('gold silk cloth with black label on upper cover and spine'). 72 p. Gedrukt in een oplage van 500 genummerde exemplaren. 1e druk.

Schutbladen iets verbruind. € 1950 * Exemplaar met handgeschreven opdracht van de samensteller onder het colofon: 'To Slauerhoff,/ John Ravenswood,/ Po Chu I, etc./ from his friend the Editor./ Sept. 1933.' Exemplaar genummerd 'H.C.' Du Perron aan Stols (7 september 1933): 'Dank voor Byron. Het ziet er keurig uit; alleen het zwarte etiketje is misschien wat ... glanzend. Tegen de gele zij heb ik, in tegenstelling met John, echter geen enkel bezwaar. Is het je bedoeling dat ik voor mijn moeite dit ééne exemplaar krijg? Of krijg ik er nog enkele?' Du Perron aan Stols (28 september 1933): 'De Byrons zijn er. Ik heb èn Slau èn H. de V. een ex. gezonden, met een verzoek erover te schrijven.'

Tussen E. du Perron en J. Slauerhoff bestond sinds 1929 een hechte maar niet onvoorwaardelijke vriendschap. Du Perron corrigeerde Slauerhoffs teksten, maakte zijn bundels persklaar en gaf er twee in eigen beheer uit. In 1935 volgde een breuk, waarbij Du Perron 'ieder velletje' dat hij van Slauerhoff bezat, vernietigde. Opdracht niet vermeld in Het Leven is wellicht een farce. Geschreven boekopdrachten van E. du Perron, verzameld en ingeleid door Kees Snoek (Amsterdam 2005). Reid A11a. The Halcyon Press 14. Batten/ Stols 93. Van Dijk 302.

171 PERRON, E. du Blocnote klein formaat. Den Haag, Boucher, 1936. Zwart marokijn met vijf ribben en vergulde rugbelettering. Kop verguld. In zilver-gewolkt foedraal (Louis Malcorps). 168 p. Gedrukt in een oplage 615 exemplaren. 1e druk. Exlibris op binnenzijde voorplat. Prachtexemplaar! € 800 * Eén van de 15 luxe-exemplaren op Pannekoek Antiqua, in een prachtband van Malcorps. Een luxe-exemplaar op Pannekoek in oorspronkelijk linnen is leverbaar voor € 125. Folemprise 8. Batten/ Stols 44.

172 PERRON, E. du Multatuli en de luizen. Aantekeningen bij een nieuw Waarheidsboek over Multatuli. Amsterdam, Contact, 1940. Ingenaaid. 72 p. 1e druk. € 320 * Exemplaar met op de Franse titel een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur in de maand van verschijnen: 'Voor Pierre H. Dubois/ van/ EduPerron/ Bergen, Maart 1940'. Pagina 14-15 verkleurd door krantenknipsel. Niet in Het Leven is wellicht een farce. Geschreven boekopdrachten van E. du Perron, verzameld en ingeleid door Kees Snoek (Amsterdam 2005). Batten/ Stols 59.

173 PERRON, E. du Parlando. Verzamelde gedichten. (Met een inleiding door Simon Vestdijk). Rijswijk, Stols, 1941. Heelperkament. 188 p. 1e druk. € 200

* Eén van de 25 genummerde luxe-exemplaren op geschept papier en gebonden in een heelperkamenten band. Batten/ Stols 20. Van Dijk 535.

E. DU PERRON ALS UITGEVER

174 APOLLINAIRE, Guillaume Cortège priapique suivi des Jeux Innocents de Raymond Radiguet et de La Muse en Rut de Pascal Pia. 'Imprimé à l'île de Java' [= E. du Perron], [1938]. (56) p. Ingenaaid. Gedrukt in een oplage van 30 exemplaren. Omslag wat verbruind. € 250 * Privé-uitgave van E. du Perron. Alle teksten zijn van de hand van Pascal Pia! Batten/Stols 97. Pia 265. Storm 14.

175 LEVET, Henry J.-M. Poèmes. 'Imprimés à l'île de Java' [= E. du Perron], [1938].

Ingenaaid. (36) p. Gedrukt in een oplage van slechts 30 exemplaren. 1e druk. Enkele handgeschreven correcties. € 250 * Uit de bibliotheek van Fred Batten, die het boek volgens een aantekening op het schutblad van de uitgever kreeg: 'Fred Batten./ van/ E. du Perron (Java)/ aug. 1938'.

Voorts schreef Batten, op een later tijdstip, op pagina (2) bio- en bibliografische informatie over Levet, gevolgd door een noot: 'In déze verzen van Levet zag Du Perron de voornaamste invloed op de poëzie van Valery Larbaud in zijn Journal d'A.O. Barnabooth.

De even grote invloed van Walt Whitman, Corbière en André Gide werd m.i. ten onrechte onderschat. F.B.' Privé-uitgave van E. du Perron, gedrukt in Nederlands Indië.

Batten/ Stols 95. Storm 13.

176 NERVAL, Gérard de Poésies. 'À l'Imprimerie Javanaise' [= E. du Perron], 1939.

Ingenaaid. 56 p. Gedrukt in een oplage van slechts 50 exemplaren. 1e druk. Boekblok los.

Exlibris. € 150 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de weduwe Du Perron: 'Voor den heer J. Nas/ met hartelijken dank,/ E. du Perron-De Roos/ Bloemendaal. mei '43'. Privé-uitgave van E. du Perron, gedrukt in Nederlands Indië. Batten / Stols 96. Storm 16. ― 177 QUERIDO, Is. De Oude Waereld. Het land van Zarathustra. Romantisch epos uit Oud-Perzië met illustraties van W.A. van Konijnenburg. Morgenland.

Amsterdam, Scheltens & Giltay, 1921. 4to (27 x 22 cm en 7 cm dik). Rijkversierd heelperkament. (4), 508 p.

Kop verguld. Niet afgesneden. 1e druk. Onbelangrijke vlekjes aan rug en achterzijde. € 120 * Eén van de 100 luxe-exemplaren op Van Gelder, gesigneerd door de auteur. Met een nawoord waarin de schrijver refereert aan Couperus' lovende artikel over Querido's roman Koningen, het eerste deel van het onvoltooid gebleven Zarathustra-epos, waarvan dit boek het derde deel is. Fantastisch somputueuze luxeuitgave, een omvangrijke foliant met rijke bandvergulding naar ontwerp van S.H. de Roos.

178 RAALTE, Frits van Xenerriël. Het boek van Satan en de ziel eener vrouw. Arnhem, Van Loghum Slaterus & Visser, 1918. Karton (latere uitgeversband). (4), 318 p. 1e druk.

Band deels wat verbleekt. € 35 * Nogal fantastische (toekomst?)roman over de dichtende student Xenerriël en zijn beminde Lumiëtta. Met allerlei curieuze intermezzo's, bijvoorbeeld over vleermuisprofessoren die gefascineerd worden door de radiumkarbonkel, maar ook met verrassende alledaagsheden als een autoritje naar Montmartre en combinaties daarvan, zoals een gedicht in dactylische hexameters over de uitvinding van de voetbal door de god Vulcanus.

179 REFLEX. Orgaan van de experimentele groep Holland. Aflevering 1 en 2 (alles wat verscheen). Amsterdam, (eigen beheer), 1948-1949. Geniet. Compleet. Iets roestig rond de nietjes, wat onvermijdelijke scheurtjes langs de randen. Een heel behoorlijke, bovengemiddeld goede set. € 1500 * Met oorspronkelijke litho's van Karel Appel, Eugène Brands, Constant, Corneille, Jan Nieuwenhuys, Anton Rooskens en Th. Wolvecamp. In de tweede aflevering staat het literaire debuut van Lucebert, 'Minnebrief aan onze gemartelde bruid Indonesia'. Slagter 1, II. 180 REVE, Karel van het De Elsschot-feestrede. Antwerpen, Het Kanon, (1983).

Ingenaaid. 16 p. Gezet uit de Xerox FB Boldface PC en gedrukt op Conqueror gevergeerd 100 gram in een oplage van slechts 17 genummerde exemplaren. 1e druk. € 350 * Deze 'niet-commerciële' uitgave bevat de causerie die Van het Reve voorlas bij de opening van een Elsschottentoonstelling in het AMVC Letterenhuis op 15 december 1982.

181 RICHELIEU VAN LONDERSELE, Roel Tumor. (Met vier originele, gesigneerde tekeningen door de auteur). [Aalst], (Hooft, 1975). Losbladig (als uitgegeven) in omslag.

41 x 30,5 cm. (10) bladen. Gezet uit de Bembo en gedrukt op Vélin d'Arches 250 grams in een oplage van slechts 27 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 150 * Vroege, speelse uitgave van de eerste stadsdichter van Gent, die tegenwoordig ook literaire thrillers schrijft. Hoofts Bibliofiele Serie 9.

182 ROLAND HOLST, A. Onderweg. Maastricht, De Halcyon Pers, 1940 [= 1941].

Linnen. Onafgesneden. (2), 78 p. Geïllustreerd. Gedrukt in rood en zwart op Ossekop in een oplage van slechts 40 exemplaren. 1e druk. Band op rug en langs de randen verkleurd. € 150 * De Halcyon Pers 9. Van Dijk 484 1 I N HE E L P E R K AM E NT 183 ROLAND HOLST, A. Onderweg. Maastricht, De Halcyon Pers, 1940 [= 1941].

Verguld heelperkament. Onafgesneden. (2), 78 p. Geïllustreerd. Gedrukt in rood en zwart op Ossekop in een oplage van slechts 40 exemplaren. 1e druk. Band professioneel gereinigd (restauratierapport bijgevoegd), maar nog steeds licht oneffen. € 650 * Eén van de, volgens het colofon, 'enkele exemplaren' in een luxe, soepelperkamenten band. Dit is nummer 1! De Halcyon Pers 9. Van Dijk 484.

NU M M E R

184 ROLAND HOLST, A. De afspraak. Maastricht, (Stols), 1925. Ingenaaid. (4), 84 p.

Gedrukt met de Erasmus in rood en zwart in een oplage van 190 genummerde exemplaren. Titel en initialen van Alph. Stols. 1e druk. Omslag deels licht verbruind. € 1600 * Eén van de 6 geletterde auteursexemplaren, gemerkt 'e', gedrukt op Ossekop. Bovendien met op pagina (3) een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan zijn collega en vriend: 'Aan/ J. Slauerhoff/ deze eindelijk/ gehouden/ Afspraak -/ van/ A. Roland Holst/ Bergen. N.-H./ Nov. 1926.' Met een streepje in de marge en een onderstreping op pagina 68-69, hoogstwaarschijnlijk in de hand van Slauerhoff. De datering stelt ons voor een klein raadsel: Slauerhoff zat namelijk op zee. Waarschijnlijk heeft Roland Holst het boek opgestuurd of later overhandigd. Schitterende opdracht van een echte vriend, die waakte bij Slauerhoffs sterfbed. Bijgevoegd: prospectus van deze uitgave. Trajectum ad Mosam 11. Van Dijk 54.

185 SCHIERBEEK, Bert Bootsman. Zes verzen. (Met zes originele kleurenlitho's van Frank Lodeizen). (Amsterdam, Printshop, 1978). 40 x 30 cm. Zes vouwbladen in omslag, gevat in linnen doos. Gezet uit de Optima cursief en gedrukt op 240 grams Rives in een oplage van 40 genummerde en door graficus en auteur gesigneerde exemplaren. € 900 * Geslaagde kruisbestuiving tussen Schierbeek en Lodeizen, die in 1990 nogmaals de handen ineen sloegen voor Stichting De Roos.

DU P E R R O N GE E F T SL AU E R HO F F U I T

186 SLAUERHOFF, J. Fleurs de marécage. Poèmes de J. Slauerhoff. Précédés d'une lettre de Franz Hellens. [Chaumont-Gistoux, E. du Perron, 1929]. Verguld halfperkament met platten van grijs Roma (Binderij Phoenix). Gedrukt in een oplage van slechts 30 exemplaren. 32 p. [2e druk]. € 1300 * Door Du Perron verzorgde heruitgave van deze Franstalige gedichten van Slauerhoff.

De eerste druk verscheen eerder in 1929 bij Stols in een oplage van 75 exemplaren. Niet in de KB. Batten/ Stols 83 (jaartal: '1928'). Storm 11.

E E N BL I J W E DE R Z I E N I N E E N TR I E S TE S TA D

187 SLAUERHOFF, J. Het leven op aarde. Rotterdam, Nijgh & Van Ditmar, 1924.

Ingenaaid (omslag professioneel gerestaureerd; restauratierapport bijgevoegd). In linnen overslagdoos (Binderij Phoenix). 266 p. 1e druk. Exlibris Clara Eggink, geplakt midden op de binnenzijde van de voorste kneep. Stempeltje 'collectie gert jan hemmink' linksonder op Franse titel. Iets roestig. € 1800 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titelpagina: 'Aan Claartje [Eggink]/ ter gelegenheid van/ een blij wederzien/ in een trieste stad/ (en een stichtelijke!)/ Slau/ Jan. 35'. Slauerhoff aan A.A.M. Stols (12 januari 1935): 'Wat Kafka betreft wou ik je vragen: Mag Clara Eggink dat niet vertalen? Jany vertelde mij dat ze er beroerd aan toe was, materieel, en ik zag haar even in Utrecht en t lijkt mij ook'. Clara Eggink (1906-1991) zat in een kleine relationele crisis, tussen J.C. Bloem en Jan Campert.

Van de ingenaaide editie bestaan drie varianten: blauw papieren omslag met het bandontwerp van A.J. van 't Hoff (1893-1939) in goud (dit exemplaar), grijsbruin papieren omslag met hetzelfde bandontwerp in zwart, grijsbruin omslag met dezelfde opmaak maar een schreefloze typografie. Van de linnen editie bestaan ook minstens drie varianten: blauw linnen met het bandontwerp van Van 't Hoff in goud en grijsbruine schutbladen, blauw linnen met het bandontwerp van Van 't Hoff in goud en lichtblauwe schutbladen, grof blauw linnen met het bandontwerp van Van 't Hoff in zwart en blanco schutbladen. Hoogstwaarschijnlijk had de linnen editie oorspronkelijk een blind cellofaan omslag met papieren flappen.

188 SLAUERHOFF, J. (Als:) RAVENSWOOD, John Oost-Azië. [Utrecht], De Gemeenschap, 1928. Halfmarokijn met sierpapieren platten (compleet omslag achterin meegebonden) in eenvoudig kartonnen foedraal. 56 p. Gedrukt door Nypels in rood, zwart en grijsblauw in een oplage van 800 genummerde exemplaren. 1e druk.

Rechterbovenhoek enigszins verbruind. € 175 * Aantrekkelijke, subtiele boekbindersband, het donkerbruine marokijn stemmig in zwart bedrukt, de platten overtrokken met vooroorlogs ogend zwart-bruin sierpapier.

Een oorspronkelijk ingenaaid exemplaar is leverbaar vanaf € 15. Van Laar 72.

189 (SLAUERHOFF, J. (vert.)). GUZMAN, Martin Luis In de schaduw van den leider.

(Met illustraties van Leo Meter). Den Haag, Boucher, [1937]. Halflinnen met stofomslag (ontwerp 'CO-OP 2'). 304 p. 1e druk. Minimale hapjes uit het omslag. Laatste pagina's roestig. € 100 * Het zeldzame stofomslag is eveneens ontworpen door Leo Meter, die zijn signatuur (een 'L' met drie verticale strepen) plaatste boven 'ic' uit 'Mexicaansche Roman'.

Vertaling door J. Slauerhoff en Dr. G.J. Geers van La Sombra del Caudillo. Een exemplaar in linnen zonder stofomslag is leverbaar voor € 12.

190 SLAUERHOFF, J. Eldorado. Bussum, C.A.J. van Dishoeck, 1928. Grijs linnen met handgeschreven rugtitel. 108 p. 1e druk. Laatste pagina los. € 3500 * Door E. du Perron herbonden correctie-exemplaar, met een handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de laatste pagina: 'Aan Eddy/ van Slauerhoff/ te Gistoux/ 16 Juli 1929'.

Typische Du Perron-binding: de 'overbodige' pagina's zijn niet meegebonden: pagina (12), 1-2 en 109-114. In de marge van dit boek staan ook nog eens enkele honderden correcties in inkt van Du Perron en vele tientallen verbeteringen in potlood van K. Lekkerkerker. Du Perron corrigeerde op het gebied van spelling, interpunctie en verbuiging van naamvallen. Lekkerkerker gebruikte dit exemplaar bij het bezorgen van de tekst voor J. Slauerhoff, Verzamelde werken II. Gedichten (Rotterdam 1940), afdeling 'Eldorado'. Zijn correcties bestaan vooral uit haakjes en dubbele punten, daarnaast wat zetaanwijzingen.

Slauerhoff logeerde van 16 juli tot 23 augustus 1929 - onderbroken op 24 juli door een bliksembezoek aan zijn doodzieke vader in Leeuwarden - bij Du Perron op diens kasteel Gistoux ('een ideaal zomerverblijf', aldus Slauerhoff). Daar namen ze gezamenlijk drukproeven door en stelden voor Stols een verhalenbundel samen. Aan Hans Feriz schreef Slauerhoff eind augustus 1929: 'Deze Mr. is du Perron mijn gastheer in Gistoux rentmeester van mijn verwaarloosde literaire landgoederen'.

191 SNIJDERS, A.L. Ik leef aan de rand van de wereld. (&) Het kalme glijden van de boot naar de waterval. (&) De taal is een hond. Berichten aan een hoofdredacteur. Deel I (&) II (&) III. Amsterdam, Thomas Rap, (1992: I en II); (1993). Garenloos. 172; 160; 152 p. 1e drukken. € 80 * Gezocht.

192 SNIJDERS, A.L. Ik leef aan de rand van de wereld. Berichten aan een hoofdredacteur. Deel I. Amsterdam, Thomas Rap, (1992). Garenloos. 172 p. 1e druk. Hoekjes eerste pagina's iets gekreukt. € 60 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: '[Ik leef aan de rand van de wereld]/ en daar wil ik blijven/ tot mijn dood./ (sign.)'.

193 SNIJDERS, A.L. De taal is een hond. Berichten aan een hoofdredacteur. Deel III. Amsterdam, Thomas Rap, (1993). Garenloos. 152 p. 1e druk. € 60 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titel: 'zie de rug/ (van de hond) (sign.)'. De opdracht verwijst naar een zetfout in de rugtitel: 'De taal is en hond'.

194 TERBORGH, F.C. De condottiere. Peking, Bij de Paters Lazaristen [= eigen beheer], 1940. Ingenaaid. 140 p. Gedrukt in een oplage van 100 genummerde exemplaren.

1e druk. € 900 * Dit exemplaar is op de dag van verschijnen door de auteur gesigneerd onder het colofon: 'F.C. Terborgh/ 22.XI.40.'

195 TERBORGH, F.C. Het gezicht van Peñafiel. Den Haag, Stols, 1947. Linnen. 124 p. 2e druk. Rug zeer licht verschoten. € 750 * Eén van de slechts 15 genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op Simili Japon (dit exemplaar bleef ongenummerd). Bovendien met een curieuze

handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op het voorste schutblad: 'mijn een zorg/ dit is van Terborgh/ (citaat uit Jany/ geb. A. Roland Holst/ Laren 7.V.69/ F.C.T.' Naar verluidt werd Terborgh deze opdracht ingefluisterd door zijn literaire vriend Roland Holst, die hem in oktober 1968 nog in Portugal bezocht; Terborgh, die weinig opdrachten uitdeelde, kon zelf niets verzinnen. Uit de bibliotheek van Danny de Glopper-Bolle, die haar initialen op het schutblad schreef. Van Dijk 784.

196 TERBORGH, F.C. In memoriam. (Zandvoort), Eliance Pers, (1971). Ingenaaid met omslag. (4), 20 p. Gezet uit de Spectrum en gedrukt op de handpers in een oplage van 50 genummerde exemplaren. 1e druk. Mooi exemplaar. € 200 * Eliance-reeks 14.

197 TERBORGH, F.C. Kusten. Zandvoort, Eliance Pers, 1973. Ingenaaid met omslag.

(4), 20 p. Gezet uit de Spectrum en gedrukt op de handpers in een oplage van 50 genummerde exemplaren. 1e druk. Mooi exemplaar. € 220 * Eén van de 20 exemplaren op Japans papier. Eliance-reeks 22.

P E R L U C HT P O ST V E R Z O ND E N

198 TERBORGH, F.C. De meester van de Laërtes. Amsterdam, Querido, 1954. Karton met stofomslag. 194 p. 1e druk. Omslag wat watervlekkig op rug. Exlibrisstempel op voorste schutblad. € 230 * Gesigneerd door de auteur op de Franse titel, met de handgeschreven toevoegingen 'Ex libris/ R.A. Renes' en 'Linhó 19.XII/ 75'. Dit exemplaar wordt geleverd in door de auteur beschreven pakpapier, zoals het op 20.12.75 per luchtpost werd verzonden aan de vorige eigenaar, met als afzender: 'R. Flaes/ "A Giralda"/ Linhó-Sintra'.

199 TERBORGH, F.C. Padroëns. (Met een voorwoord door de auteur). Buenos Aires, [eigen beheer], 1958. Ingenaaid. 56 p. Gedrukt in een oplage van 100 door de auteur genummerde exemplaren. 1e druk. € 650 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur: 'Voor den heer H.G. Frank/ Met een vriendelijken groet/ van den schrijver/ F.C. Terborgh/ Lissabon/ 4.I.64.' Van de 31 gedichten in deze uitgave zouden er 22 worden opgenomen in de bundel Abyla (1969).

200 TERBORGH, F.C. Le petit château. [Peking, eigen beheer], (1940). Ingenaaid. (2), 30 p. Gedrukt in een oplage van 100 genummerde exemplaren ('op de pers der Paters Lazaristen te Peking'). 1e druk. Debuut. Pagina 6-7 licht verbruind. € 600 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht op het schutblad: 'Met veel dank voor/ uw vriendelijke brief./ F.C. Terborgh/ Linhó/ 21.IX.69'.

201 VASALIS, M. Parken en woestijnen. Rijswijk, Stols, 1940. Karton. (2), 30 p. Gedrukt in een oplage van 300 exemplaren. Debuut. 1e druk. € 550 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de dichteres: 'Voor Vic[tor van Vriesland], met groote dank, van/ Vasalis/ (en dit, helaas, was alles!)'.

Opdrachtexemplaren van Vasalis komen maar zelden voor. Helikon jrg. 10, afl. 10. Van Dijk 490.

HE T GE SI G NE E R DE DE BU U T

202 VERWEY, Albert Persephone en andere gedichten. Den Haag, A. Rössing, 1885.

Ingenaaid. VIII, 80 p. 1e druk. Debuut. Omslag op rug en aan randen wat beschadigd. € 100 * Gesigneerd door de jonge dichter op het omslag: 'Albert Verwey/ November 1885'. De eerste afdeling poëzie is in druk opgedragen aan Willem Kloos, met wie Verwey in oktober van ditzelfde jaar De Nieuwe Gids oprichtte.

203 VERWEY, Albert en Willem KLOOS De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek. Amsterdam, Versluys, 1886. Ingenaaid. 48 p. 1e druk. Rug beschadigd en omslag vlekkerig. € 80 * Exemplaar met op titelpagina, in het handschrift van Albert Verwey: 'v.d.Ss.', een opdrachtje dus in één van de meest geruchtmakende publicaties van de Tachtigers.

204 VESTDIJK, S. De vuuraanbidders. Roman uit de tachtigjarige oorlog. Den Haag, Nijgh & Van Ditmar, 1958. Linnen met leeslint. 568 p. 2e druk. € 100 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur op de Franse titelpagina: 'Voor Nol [Gregoor] en Frédérique/ van/ Simon/ Doorn 24-9-'58'.

205 (VIJFTIGERS). KOUWENAAR, Gerrit (inl.) Vijf 5tigers. Een bloemlezing uit het werk van Remco Campert, Jan Elburg, Gerrit Kouwenaar, Lucebert, Bert Schierbeek. Met een inleiding van Gerrit Kouwenaar.

Amsterdam, De Bezige Bij, [Brinkman: 1954; MDLM: 1955]. Linnen met stofomslag. 88 p. 1e druk.

Onopvallend scheurtje van 1,5 cm in voorzijde omslag.

Met - als vrijwel altijd - de horizontale roeststrepen. € 150 * Het iconische stofomslag, waarop Campert, Elburg, Schierbeek, Lucebert en Kouwenaar als katachtigen staan afgebeeld, is in uitstekende staat.

206 (VIJFTIGERS). VINKENOOG (samenst. en inl.), Simon Atonaal. Bloemlezing uit de gedichten van Hans Andreus, Remco Campert, Hugo Claus, Jan G. Elburg, Jan Hanlo, Gerrit Kouwenaar, Hans Lodeizen, Lucebert, Paul Rodenko, Koos Schuur [en] Simon Vinkenoog. Samengesteld en ingeleid door Simon Vinkenoog. Tekeningen van Karel Appel en Corneille. Den Haag, Stols, 1951. Linnen met stofomslag (omslagtekening Jan Roëde). 108 p. 1e druk. Omslag op rug licht verbruind, aan de achterzijde geplakt, maar overigens een heel goed exemplaar. € 65 * Van Dijk 878. Slagter 19.

P R O Z A V AN E E N J O N G GE S TO R V E N A R B E I DE R SJ O N G E N

207 VIJGH Jr., S.G. van der Werkers. Met portret van den schrijver. Haarlem, Erven F. Bohn, 1900. Linnen. (XII), 136 p. Niet afgesneden. Met een voorwoord van Henri Dekking. 1e druk. Paraaf op schutblad. Rug wat dof, maar een goed exemplaar. € 65 * Aantrekkelijke florale band in donkerrood, groen en goud op bruinrood linnen. De arbeidersjongen Sam van der Vijgh (1876-1899) deed in 1898 de roman De hinderpaal het licht zien. Hij leed echter aan depressiviteit en kwam onder behandeling door Frederik

van Eeden, die toen op Walden woonde. Van der Vijgh betrok een klein Bussums zolderkamertje, waar hij koortsachtig werkte aan de drie verhalen waar Werkers uit bestaat. In december overleed hij aan de gevolgen van een zelfmoordpoging. Zijn vriend Dirk van der Woude, die wel op Walden zelf woonde, volgde zijn voorbeeld één dag later.

208 VINKENOOG, Simon Lees wat er staat. Simon Vinkenoog & vrienden. Veertig jaar literatuur & beeldende kunst. Amsterdam, (Western Market Press), 1988. Garenloos. 30 x 21 cm. (2), 76 p. Gedrukt in een oplage van 360 genummerde exemplaren. Geïllustreerd.

1e druk. € 120 * Een van de 60 luxe-exemplaren, waar een originele door Vinkenoog genummerde en gesigneerde prent aan werd toegevoegd, door hemzelf met blauwe, rode, groene en gele verf ingekleurd.

Uitgave ter gelegenheid van de 60e verjaardag van Vinkenoog, met bijdragen van o.a.

Remco Campert, Hugo Claus, Corneille, Lucebert, Adriaan Morriën, Cees Nooteboom, Bert Schierbeek, K. Schippers, Peter van Straaten en Simon Vinkenoog zelf.

209 VRIES, Theun de De ballade van Stenka Razin. Banholt, (In de Bonnefant), 2002.

Gedecoreerd karton (Binderij Phoenix). (16) p. Met de hand gezet uit de Walbaum en gedrukt in rood en zwart in een oplage van 85 genummerde en gesigneerde exemplaren.

1e druk. € 140 * Eén van de slechts 20 luxe-exemplaren (dit is nummer 'Archief') op Japans Dasabiki Masash, gebonden in een kartonnen band naar een constructivistisch ontwerp van meesterbinder Philipp Janssen ('die de bladzijden mopperend aan elkaar heeft geplakt').

Bijgevoegd: prospectus voor deze uitgave.

O O R L O G S NO V E L L E I N HE E L P E R K AM E N T

210 VRIES, Theun de Het hert. (Met een gesigneerde ets van Harry van Kruiningen.)

Amsterdam, Phoenix Editions, 1987. Oorspronkelijk heelperkament in foedraal (Binderij Phoenix). 28 p. Gedrukt op Hahnemühle in een oplage van 80 genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren. Miniem exlibris op binnenzijde voorplat, twee minieme wijnvlekjes op foedraal. € 450 * Eén van de slechts 5 Romeins genummerde extra-luxe-exemplaren geheel gebonden in de allerfijnste soort kalfsperkament, voorzien van een extra afdruk van de ets.

Fantastische luxe-uitgave van deze novelle van Theun de Vries, die zich afspeelt tijdens het Ardennen-offensief, en die eerder verscheen in het weekblad De Vrije Katheder in 1949, voorzien van een indringende ets-aquatint van Harry van Kruiningen. Mooier kan niet!

211 (VRIES, Theun de (vert.)). STRITTMATTER, Erwin De wonderdoener. Roman.

(Vertaald door Theun de Vries). Amsterdam, Pegasus, 1959. Kunstleer met leeslint. 496 p.

1e druk. € 30 * Exemplaar met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de vertaler op het schutblad: 'Voor mijn lief Jetje/ 13-3-1959/ Theun'. Inliggend: een prospectus (vouwblad) voor Pegasusuitgaven.

Slechts één exemplaar in de NCC: UBA.

212 VROMAN, Leo De ballade van Jantje. (Enschedé, Letterlievend kabinet, 1981).

Ingenaaid. (12) p. Gedrukt in een oplage van slechts 30 genummerde exemplaren. 1e druk. € 45 * Curiosa-reeks nr. 1. Niet in de handel gebracht.

213 (WARREN, Hans en Mario MOLEGRAAF (vert.)). Angelos SIKELIANOS De heilige weg. Vertaald door Hans Warren en Mario Molegraaf. Amsterdam, Regulierenpers, 1986. Verguld halfmarokijn met marokijnen buikranden (Binderij Phoenix). 48 p. Met de hand gezet en gedrukt in twee soorten groen en zwart op getint lompenpapier in een oplage van 60 genummerde exemplaren. € 200 * Één van de 30 luxe-exemplaren op getint lompenpapier, fraai gebonden in groen halfmarokijn. De Regulieren 21/1986.

214 (WERELDBIBLIOTHEEK). LIN TSIN SEN De liefdespijl. (Met illustraties door Ronald Frijling).

Amsterdam/ Antwerpen, WereldbibliotheekVereniging, 1948. Ingenaaid. 40 p. 1e druk. € 75 * Bijgevoegd: de vijf originele aquarellen, die Ronald Frijling (1917-) voor deze uitgave maakte.

215 (WOLFF, Betje, en Aagje DEKEN). NABER, Johanna W.A. Betje Wolff en Aagje Deken.

Amsterdam, Meulenhoff, 1913. Rijk verguld heelleder.

XVI, 288 p. Geïllustreerd. 1e druk. Op de uitstekende delen wat slijtage, rug en bovenzijde voorplat zeer licht verbleekt, naam op p. III ('E. Boissevain'). € 75 * Eén van de 50 genummerde luxe-exemplaren, gedrukt op Engels plaatpapier en gebonden in leer.

216 WOLKERS, Jan Wegens sterfgeval gesloten. Commedia della morte. Amsterdam, Meulenhoff, (1963). Ingenaaid. 48 p. 1e druk. Omslag wat verbruind. € 50 * Gesigneerd door de auteur op pagina (6). Bovendien met 22 handtekeningen van toneelspelers naast de lijst van personages. Op de laatste pagina schreef de vorige eigenaar: 'Geinspireerd door de kerk te Warmond, een kerk zonder schip'.

217 (ZONDAGSDRUKKERS). ANONYMUS 'In de Wijnstraat moet je wezen...'. (Met handgekleurde illustraties van Mance Post). Amstelveen, de Zondagsdrukkers, 1997.

Planodruk. Ingelijst achter glas. 43 x 16 cm. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt in een oplage van 30 exemplaren. € 220 * Vrolijke rijmprent. Eenmaal in de NCC: UBA. 218 (ZONDAGSDRUKKERS). FRENKEL, M.B. Acht gedichten. Amstelveen, De Zondagsdrukkers, 1983. Ingenaaid. 16 p. Ongeopend. Met de hand gezet uit de Bembo en gedrukt op Hahnemühle in een oplage van 50 exemplaren. 1e druk. € 120 * Gedichten van de jonggestorven dichter (1904-1938) door Reinold Kuipers gekozen uit verschillende literaire tijdschriften. Dit is Martin Bernard Frenkels eerste uitgave in boekvorm.

BUITENLANDSE LITERATUUR IN HANDSCHRIFTEN, FOTO’S, EERSTE EN BIJZONDERE UITGAVEN 219 BEHAN, Brendan Zes originele persfoto's. 1960 (1) en 1961 (5). Alle zes meten ca. 24 x 18 cm, en zijn voorzien van stempels en van bijschriftsuggesties op de achterkant. In goede staat. € 350 * Dat de succesvolle dichter en toneelschrijver Behan (1923-1964) zijn onophoudelijke dronkenschap etaleerde als een handelsmerk is op deze foto's, gemaakt tijdens zijn bezoeken aan Amerika, tot in akelige details te zien: 1. met twee aantrekkelijke actrices in een wellustige berengreep, sigaar in de hand (september 1960) 2. een wanhopige dronkemanslach toont hem tandeloos (maart 1961) 3. enkele dagen later zwaait hij met een overwinnaarsgebaar een shillelagh (een typisch Ierse knuppel) naar de verre skyline van New York; de burgemeester van Jersey City drukt hem de sleutel van zijn stad in de hand 4. Behan trekt zijn dikke gezicht in rimpels met een flinke sigaar tussen de vingers (mei 1961, bij een persconferentie) 5. tragisch, met gekreukte kleren en een pleister op zijn neus na een nachtelijke vechtpartij, samen met zijn vrouw die geërgerd staat te roken als een spook in een bloemetjesjurk (3 juni 1961) 6. koket weigert hij een extra scheut koffie nadat hij 250 dollar boete had gekregen 'for being drunk and disorderly' (9 juni 1961) 220 BENSON, Stella Mrs Oneleg. (Origineel typoscript). Twee éénzijdig getypte bladen. Niet gedateerd, waarschijnlijk circa 1925-1930, gesigneerd in blauwe inkt. 26,0 x 20,3 cm. 95 regels. Met twee correcties, een in inkt en een in potlood. Speldengaatjes links boven en wat watervlekkig. € 150 * Gepassioneerd, levendig pleidooi, gemerkt 'Confidential', om Bensons vriendin 'Mrs Oneleg' een pensioentje te geven. Zij is een 'crippled paper bag maker', die 'after a life of tameless energy, cheerful profanity and selfless kindness, has become a Parish Case'. Het is niet helemaal duidelijk voor wie dit liefhebbende portret van een volkskarakter uit het Londense East End bedoeld was. Misschien is het een kort verhaal, maar het eindigt concreet genoeg met een plan om wekelijks 15 shilling bij elkaar te collecteren als een 'Lord George Govvament Pension' voor Mrs. Oneleg, 'with her 59 years too young for a real pension and doesn't want to depend on church charity'.

Stella Benson (1892-1933) was een Engelse schrijfster en feministe die daarnaast reisverhalen schreef over China. Mrs. Oneleg figureert ook in haar dagboeken tijdens de Eerste Wereldoorlog.

221 BONNETAIN, Paul Handgeschreven brief aan zijn agent in Engeland [1886]. 17,5 x 11,0 cm. Op 'Original Louvre Mill' papier aan 'Cher Monsieur'. 4 p., alle beschreven.

Gesigneerd en gedateerd 'Nice, 18 février'. 72 regels. Beetje ingescheurd onderaan de vouw. € 200 * Hartelijke, somberende brief aan zijn niet bij naam genoemde agent in England over de naderende publicatie van zijn nieuwe werk Opium in de Revue moderniste, en daarna bij uitgever Charpentier in boekvorm, rond 15 mei (1886). Hij verkeert kennelijk in moeilijke omstandigheden na de rellen rond zijn bekende boek Charlot s'amuse (1883, dat handelt over de verschrikkelijke gevolgen van masturbatie), en weegt de mogelijkheden af van vertalingen. In Amerika en Duitsland zal het wel niet lukken, maar Italië zit al in zijn zak en ook voor Engeland ziet hij mogelijkheden, omdat het eerste deel van zijn boek gewijd is aan 'psychologie passionelle', en de drie andere delen in Hong-Kong spelen, in een Engels milieu. Ook zijn er plannen voor een complete Franse vertaling van Confessions of an English Opium-Eater door De Quincey met een voorwoord van Bonnetain: 'j'ai promis à l'éditeur une préface qui fera naitre des polémiques'. Hij hoopt dat dat extra aandacht zal opleveren voor zijn eigen opiumboek. Voorzover ons bekend is De Quincey's boek echter niet verschenen met inleiding van Bonnetain.

Een informatieve brief van een moedige, gekwelde naturalistische auteur, die op zijn veertigste in Laos zou sterven (1899).

222 BOTTOME, Phyllis Handgeschreven brief over de uitspraak van haar naam. 22,8 x 15,2 cm. Eén blad, alleen recto. Met briefhoofd van de Red Coach Inn in Niagara Falls, N.Y. Niet gedateerd, maar waarschijnlijk 1935-1936. 5 regels. Met speldengaatjes en toevoeging van de ontvanger. € 40 * 'My name - Phyllis Bottome is pronounced as in home - Bott-ome. The two syllables are stressed equally'. Waarschijnlijk was de ontvanger van de brief redacteur Charles E. Funk van The Literary Digest, die wekelijks een column schreef over de uitspraak van 'prominent names that are likely to be mispronounced'. In potlood voegde hij toe: 'rimes with "not home"'. De Amerikaanse schrijfster (1884-1963) woonde lang in Europa, waar ze onder meer studeerde bij de psychiater Alfred Adler.

223 BOULLET, Jean Antinoüs. Nice, zonder uitgever, 1954. 33 x 25 cm. Los in omslag met portfolio en schuifhoes. (12) p., 33 bladen, 4 p. Gedrukt in 500 genummerde exemplaren; dit is een van 467 op Vélin de Lana. 1e druk. Schuifhoes gevlekt en op hoekjes gebutst. Aardig exlibris van Ernst Lampe met een Perzische ridder die een stapel boeken aan zijn lans rijgt, en minuscule eigendomsmerkjes op de schutbladen, gedateerd '10 VII '54'. € 140 * Met 33 gereproduceerde tekeningen ter ere van het stoere mannenlichaam op losse bladen, voorafgegaan door citaten van beroemde auteurs zoals Anacreon, Rousseau, Swift en Saadi.

224 CORVO, Frederick Baron (= F.W. ROLFE) In his Own Image. Londen, The Bodley Head, 1901. Verguld blauw linnen. (12), 422, (22) p. 1e druk. Rug wat verbleekt, heel lichte randslijtage. Naam op binnenzijde voorplat, wat kleine roestvlekjes en

marginale papiersleet aan het begin, maar een goed exemplaar van deze eerste druk in tweede band (rond 1905-1910) en met uitgebreide uitgeverscatalogus aan het eind. € 100 * Verzameling korte verhalen, het vervolg op Stories Toto Told Me. 225 DAUDET, Alphonse Handgeschreven telegram aan Henry Céard. 13,3 x 11,0 cm.

'Télégramme' op blauw papier met poststempel gedateerd '24 Juin 88' Op de adreskant staat 'Henry Céard/ bibliothèque - Carnavalet/ rue Sévigné'. 4 regels. Wat vlekjes. € 150 * Aan 'mon cher Céard'. 'Voulez-vous venir dîner ce soir avec nous. Il n'y a que Goncourt.'

Madame Daudet zal koken. 'Votre bien dévoué/ Alph. Daudet'. Drie of vier woorden onleesbaar voor mijn te Hollandse ogen.

De auteur en bibliothecaris Henry Céard (1851-1924) was een goede vriend van Daudet. Samen met onder anderen Huysmans, Maupassant en Zola was Céard lid van de 'Groupe de Médan'. In 1899 zou hij het biografisch essay schrijven bij Daudets posthume Oeuvres complètes.

BR I E F M E T TE K E NI NG V A N G AS TO N GO O R

226 DAUDET, Léon Le voyage de Shakespeare. Illustrations de G. Goor. Parijs, Éditions du Capitole, 1927. 24 x 17,5 cm. Ingenaaid met geïllustreerd omslag. 418 p. Niet afgesneden. Met uitklapkaart (in Peutinger-stijl) van Shakespeares (fictieve) reis van 1584. Gedrukt in 1680 genummerde exemplaren; dit is één van 1400 op Alfa Vélin Francia.

1e druk. Fris exemplaar, maar de rug is wat gekreukt met een kleine scheur onderaan. € 240 * Met 46 paginagrote illustraties en acht vignetten naar Gaston Goor. Ingeplakt is een bijbehorende, vriendelijke brief van Goor, gedateerd '30 janv. 1927'. Eén vel, tweezijdig beschreven in inkt en potlood. 36 regels gericht aan (Louis) Brulé en onduidelijk gesigneerd. Goor noemt verschillende boeken die hij aan het illustreren is, onder andere 'des Contes de Maurras' (1928) en dit boek, 'Le Voyage de Shakespeare - le seul livre qui m'intéresse réellement comme illustrateur'. Met een potloodtekening van een jongedame met een parasol, staand voor de Notre Dame: 'un échantillon sans valeur' ('monster zonder waarde') van 'nos parisiennes'. De brief noemt als adres '14. Cité Falguière', een huis dat speciaal voor kunstenaars gebouwd was. Onder meer Modigliani, Brancusi, Foujita en Soutine hadden hier een atelier.

227 FARRAR, Frederic W. Handgeschreven brief aan 'A.S. Huntington Esq.' en gedateerd 'Montreal. Sept. 16' [1888]. 7,5 x 13,0 cm. Canadese briefkaart met gedrukte postzegel van 1 cent. 12 regels. Gestempeld op voor- en achterzijde. Lijmspoor. € 45 * Huntington had Farrar gevraagd in zijn woonplaats Syracuse, New York, een lezing te houden over de gedichten van Robert Browning, een man die Farrar gekend had. Farrar verwijst Huntington door naar het Redpath Lyceum Bureau in Boston, dat de vele lezingen van Farrar coördineerde.

'The Redpath Lyceum Bureau of Boston have requested me to leave in their hands any arrangements for the lectures that I am to give in compliance with the many requests that have reached me. Will you be so good as to refer to them, and say that you wd like the lecture on Browning's Poems?' Dominee Frederick William Farrar (1831-1903) was onder veel meer de auteur van het beroemde jongensboek 'Eric, or Little by Little' (1858), door Johannes Kneppelhout vertaald als Een schooljongen, of Van kwaad tot erger.

O V E R E E N M E I SJ E E N E E N P A S TO O R

228 HANLEY, James Resurrexit Dominus. (Zonder plaats, eigen beheer), 1934.

Perkament met leren titelschild. Kop verguld. Niet afgesneden. Gedrukt in rood en zwart op Engels handgeschept papier in 99 exemplaren, genummerd en gesigneerd door de auteur (plus 11 voor de pers). 1e druk. Onopvallende vlekken aan de onderkant. € 240 * Een streng en stoer boek om te zien. Somber verhaal over een onschuldig Iers meisje dat het slachtoffer wordt van een sluwe pastoor. Beiden moeten dat op uiterst dramatische en onverwachte manier met hun leven bekopen. Door het pikante gegeven aarzelde uitgever Boriswood jarenlang met publiceren. Tenslotte bracht Hanley Resurrexit Dominus ('De Heer is verrezen') in eigen beheer uit.

229 HICHENS, Robert Handgeschreven brief over de uitspraak van zijn naam. 25,5 x 20,0 cm. Eén blad, alleen recto. Blauwgroen papier ('Croxton Cambric'). Gesigneerd en gedateerd 'Ain Shems/ Cairo/ Egypt./ Jan 20. 1936'. 3 regels. Met nietjesspoor, gevouwen en wat gekreukt. € 40 * 'My name is pronounced Hich-ens with the accent on the first syllable. Y. Truly/ Robert Hich-ens' (sic). De Engelse romancier (1864-1950), die het grootste deel van zijn leven in hotels woonde, de auteur van The Green Carnation (ironische sleutelroman over Oscar Wilde en Alfred Douglas) en het veelgelezen en verfilmde The Garden of Allah, was op dat moment bezig met zijn roman The Pyramid. Waarschijnlijk is de brief gericht aan Charles E. Funk (redacteur van The Literary Digest), die een wekelijkse column schreef over 'prominent names that are likely to be mispronounced'.

230 HUBBARD, Elbert & Alice Justinian and Theodora. A Drama being a chapter of History and the One Gleam of Light during the Dark Ages. East Aurora, Roycrofters, [1906]. Gebonden in zachte suède met goud- en blindstempel, met ruime overstekende randen. 'Schutbladen' van moiré zijde. (2), 114 p. Kop verguld. Niet afgesneden. Met portretten van beide auteurs in rood op getint papier. 1e druk. Band deels heel licht verbleekt, maar dit zeer kwetsbare boek is in goede staat. € 120 * Typografisch één van de mooiste Roycroft-uitgaven, met dank aan de 22-jarige Dard Hunter, die in de werkplaats van Elbert Hubbard zijn carrière aanving. Sublieme artnouveau-titelpagina en vignetten, gedrukt in zwart en oranje. McKenna 130.

231 HUBBARD, Elbert Love, Life & Work being a Book of Opinions Reasonably Good-Natured, concerning how to attain the Highest Happiness for One's Self with the Least Possible Harm to Others.

(East Aurora, The Roycrofters, 1906). 20 x 13 cm.

Gebonden in blindgestempeld, bijzonder zacht felrood suède met ruime overstekende randen. (2), 154 p. Kop verguld. Gedrukt in rood en zwart op Roycroft-papier.

Spiegels van bloedrode moiré-zijde. Titelontwerp en vignetten in oranje en zwart van Dard Hunter. 1e druk.

Delicaat boek met klein slijtageplekje op voorplat. € 60 * Verfrissende huis-, tuin- en keukenfilosofie van de artistieke ondernemer Elbert Hubbard, die in 1915 samen met zijn vrouw volgens ooggetuigen op indrukwekkend serene manier met de roemruchte oceaanstomer Lusitania ten onder zou gaan. Prachtig titelontwerp en initialen in art-nouveau-stijl van de jeugdige typograaf en papierkenner

Dard Hunter (1883-1966). Roycroft-uitgaven werden niet voor de eeuwigheid gemaakt: ze zijn zelden gaaf bewaard gebleven. McKenna 134.

V E R BO D E N BO E K E N

232 INDEX Index librorum prohibitorum juxta exemplar romanum jussu sanctissimi Domini nostri editum anno MDCCCXXXV. Mechelen, H. Dessain, 1855. 19 x 12 cm.

Modern linnen. L, 370, 8 p. Meegebonden: het supplement over de jaren 1855-1858. Met stempel en enkele contemporaine notities. € 100 * Door de Katholieke Kerk verboden boeken uit de 17e-19e eeuw. Alfabetische opsomming volgens auteur met de nummers van de verbodsdecreten.

233 KERTBENY, K.M. Album hundert ungrischer Dichter. In eignen und fremden Uebersetzungen herausgegeben durch C.M. Kertbeny. Dresden/ Pesth, Robert Schaefer/ Hermann Geibel, 1854. 14 x 10 cm. Rijk verguld linnen (ontwerp R. Schubert). XX, 560 p.

Rondom verguld. 1e druk. Rug wat verkleurd, maar een aantrekkelijk klein boekje. € 100 * Met korte biografieën en andere bijzonderheden van de honderd dichters en van de vertalers (Kertbeny zelf inbegrepen), een korte bibliografische afdeling en een woordenlijst.

De Hongaars-nationalistische journalist Karl Maria Kertbeny (1824-1882) kende zowel Marx als Heine. Met George Sand, Hans Christian Andersen en de gebroeders Grimm was hij bevriend. Hij leidde een leven van rusteloos reizen (ook door Nederland), soms op de vlucht voor schuldeisers. In een pamflet uit 1869 introduceerde hij de woorden 'homosexual' en 'heterosexual'. Hij zette zich met groot enthousiasme in voor de Hongaarse vrijheidsstrijd en cultuur.

234 KIPPS, Donovan Dolly Morton. Seuls mémoires authentiques sur la flagellation des esclaves avant la guerre de Sécession, la discipline dans la vie passionnelle des colons sudistes, et les sévices exercés contre les femmes blanches du Nord anti-esclavagistes.

Traduit de l'Anglais pour la première fois par Augustin Sarcel. Illustrations de Louis Malteste. Parijs, Collection des Orties Blanches, (ca. 1928). 23 x 15 cm. Ingenaaid. (6), 248 p. Op vergé. Schuingelezen, wat vage kreukjes en vlekjes, maar een goed exemplaar. € 90 * Sensationeel flagellantenverhaal dat speelt in de Amerikaanse staat Virginia in 1866, met aardige zwart-wit-illustraties van Louis Malteste. De echte naam van de auteur staat niet vast. Er is ook twijfel of de Engelstalige uitgave (1904) of de Franstalige het origineel is. Zie Mendes 160-A. I AM A DI S GR A CE F U L S AI L O R , B U T AM E R I C A I S W O R T H E V E N T H A T

235 MAARTENS, Maarten Handgeschreven brief aan 'Dear Sir'. 17,8 x 11,3 cm. Brief in het Engels op rouwpapier met gedrukt briefhoofd ('De Zonheuvel,/ Doorn'), gesigneerd '"Maarten Maartens"' (tussen aanhalingstekens) en gedateerd 'Holland/ 14-X-'06'. Vijf van de zes bladzijden beschreven. 53 regels. Lijmsporen en kleine gaatjes waar een visitekaartje aan de brief kan zijn gespeld. € 120 * Uitgebreide brief aan een 'Dear Sir' in Pittsburgh, die een lezing had gegeven en hem voor een logeerpartij had uitgenodigd. Maartens schrijft: hij is 'just back from the Aberdeen festivities, where I met Mr. Carnegie who renewed his invitation to my daughter'. Hij zal graag komen, maar ziet er vanwege een slechte gezondheid tegenop om een snel schip naar de VS te nemen. Hij heeft echter gehoord dat er ook grote schepen bestaan die niet te snel varen, 'which minimise the commotions of a voyage that

looks so formidable from here & is nothing at all to you. I am a disgraceful sailor, but America is worth even that - can any man say more?' Maartens vraagt zich af of hij zijn achttienjarige dochter mee kan nemen. Hartelijke brief van een vriendelijke en enigzins pedante heer, die graag de namen van zijn beroemde vrienden laat vallen: Andrew Carnegie en Admiraal F.E. Chadwick. Ook vraagt hij in het Latijn de goden om welwillendheid ('Dii, favete!') als hij een reis door Noord-Amerika overweegt.

Maarten Maartens is het pseudoniem van de Nederlander J. van der Poorten Schwartz (1858-1915), die vrijwel uitsluitend in het Engels schreef. Vooral dankzij hun rijke familie kon het echtpaar Van der Poorten Schwartz in Doorn een luxueus neorenaissancepaleisje laten bouwen, dat te zijner ere nog steeds het Maarten Maartenshuis heet en nu een conferentieoord herbergt.

236 MARSCHAK, Samuil De reis door Rusland. Met illustraties van W. Lebedew.

Geautoriseerde Hollandsche bewerking van Ljoeba Dworson en Eliza Hess-Binger. [Den Haag, De Baanbreker/ Servire, 1930]. 22 x 19 cm. Geniet. 8 p. 1e-5e duizendtal. Net exemplaar. € 150 * Eerste Nederlandse uitgave van het kindergedicht Bagazj (‘bagage’) met fantastische illustraties van Lebedev.

DI C H TE R E S G E A R R E S T E E R D

237 MILLAY, Edna St. Vincent Originele persfoto genomen in Boston op 22 augustus 1927. 20,8 x 26,0 cm. Foto met twee stempels achterop ('International Newsreel Corp.') en een opgeplakt papier met een bijschriftsuggestie. Met een inscriptie in potlood, en enkele onopvallende kreukjes. € 120 * Millay (1892-1950) was een wereldberoemde dichteres, van wie nu voornamelijk het levenslustige gedicht wordt aangehaald: 'My candle burns at both ends,/ It will not last

the night;/ But ah, my foes, and oh, my friends--/ It gives a lovely light!' en haar simultane relaties met mannen en vrouwen.

Zoals veel van haar tijdgenoten was ze zeer geschokt door de doodstraf die werd opgelegd aan de Italiaanse immigranten Sacco en Vanzetti: zij schreef vier gedichten over hen. Samen met onder meer Dorothy Parker, G.B. Shaw, Upton Sinclair en H.G. Wells voerde ze actie tegen de uitvoering ervan.

Deze foto toont, om het bijschrift te citeren, Millay 'under arrest with another woman by plain clothesmen and police. Both women were participants in the "Death March" by Sacco-Vanzetti sympathizers in front of the State House, and were among the many picketers arrest today.' Uiterst links loopt Edna Millay vastgehouden door een rechercheur, die aan zijn andere arm een oudere dame met een grimmig gezicht meetrekt. Daarachter loopt een politieman met twee gearresteerde mannen (één van hen glimlacht).

Een fascinerend beeld!

238 MONTHERLANT, Henry de La ville dont le prince est un enfant. Trois actes. Parijs, Gallimard, 1952. Ingenaaid. 216 p. 4e druk. Geringe gebruikssporen. € 75 * Met handgeschreven, gesigneerde opdracht van de auteur aan Solange Renès op de Franse titel: 'amical souvenir/ Montherlant'.

239 POE, Edgar Allan La chute de la Maison Usher.

Suivie d'autres nouvelles extraordinaires. Traduction de Charles Baudelaire. Illustrations de Dubout.

Monte-Carlo, Aux Éditions du Livre, (1948). 22,5 x 16,5 cm. Ingenaaid, in portfolio en schuifhoes. 212 p.

Oplage 3000 genummerde exemplaren. Randen van schuifhoes wat gebutst. Rug portfolio verbruind.

Zijdepapieren omslag heeft achteraan een scheur.€ 120 * Baudelaires vertaling van The Fall of the House of Usher en enkele andere bekende verhalen: Le Chat Noir, William Wilson, L'homme des foules, Le coeur révélateur, Bérénice, Le puits et le pendule, Le masque de la mort rouge, Le roi Peste en Le portrait ovale. Met toepasselijke, humoristische illustraties van Dubout in kleuren (zie voor een afbeelding de achterkant van deze catalogus).

240 POWYS, John Cowper The Meaning of Culture. New York, W.W. Norton & Company, 1929. Linnen met stofomslag. x, 278 p. 1e druk. Omslag bovenaan wat beschadigd, prijs weggeknipt. € 60 * Eerste Amerikaanse uitgave, verschenen zes maanden vóór de eerste Engelse, die tevens een andere inleiding kreeg. Gesigneerd door de auteur, en stofomslag met opdruk 'Autographed by John Cowper Powys': een deel van de eerste druk werd voorzien van schutbladen met het silhouet van Powys, pratend in een luie stoel - deze boeken werden gesigneerd.

241 POWYS, Theodore Francis Fables. With four drawings by Gilbert Spencer.

Londen, Chatto & Windus, 1929. Linnen met lederen titelschild en stofomslag. (2), x, 280 p. Kop verguld. Gedrukt op zwaar velijn in een oplage van 700 genummerde en door de auteur gesigneerde exemplaren. 1e druk. Het apart voor de genummerde editie vervaardigde roomkleurige omslag is wat verkleurd en gevlekt. € 120 * Negentien verhalen met gekke titels als 'The Clout and the Pan', 'Mr. Pim and the Holy Crumb', 'The Seaweed and the Cuckoo-Clock', 'Darkness and Nathaniel'.

Onconventionele verhalen van een excentrieke auteur, één van de drie schrijvende Powys-broers.

242 PURDY, James Are you in the Wintertree. (Met een originele, genummerde en gesigneerde litho van Chris Buursen). Utrecht, Sub Signo Libelli, (1987). Verguld halfperkament (Binderij Phoenix). (2), 34 p. Met de hand gezet uit de Monotype Van Dijck en gedrukt in zwart, paars en blauw op Zerkall-Bütten in een oplage van 65 genummerde exemplaren. 1e druk. € 250 * Eén van de 30 exemplaren met een originele litho van Chris Buursen, bovendien prachtig gebonden in verguld halfperkament door Binderij Phoenix. Breugelmans 163.

243 PURDY, James The Blue House. Forbidden Poems. Utrecht, Hugin & Munin, 2004.

Verguld halfmarokijn in papieren foedraal (Binderij Phoenix). 40 p. Met de hand gezet uit de Romanée en de Cancelleresca Bastarda en gedrukt in zwart en blauw op ZerkallBütten in een oplage van 80 genummerde en gesigneerde exemplaren. 1e druk. € 250 * Eén van de 18 luxe-exemplaren in halfleer. Een pracht van een boek met verfijnde typografie.

244 PURDY, James Don't let the Snow fall. A poem. Dawn. A story. (Met twee originele litho's door Chris Buursen). (Sub Signo Libelli), [1985]. Verguld rood halfmarokijn (Binderij Phoenix). (4), 20 p. Met de hand gezet uit de Monotype Van Dijck en gedrukt in rood en zwart op zwaar velijn in een oplage van 95 genummerde exemplaren. 1e druk.

Klein exlibris op binnenzijde voorplat. € 250 * Eén van de 45 exemplaren met twee vlammende litho's, bovendien prachtig gebonden in halfmarokijn door Binderij Phoenix. Breugelmans 137.

245 PURDY, James Kitty blue. A fairy tale. (Met twee uitvouwbladen met bladmuziek van Joost Kleppe) Utrecht, From the Ballroom, 1993. Rood linnen, bedrukt in rood met een tekening van de auteur (Binderij Phoenix). 44 p. Gezet uit de Garamont en gedrukt door Geuze in blauw en zwart in een oplage van 111 genummerde exemplaren. 1e druk.

Heel kleine vlekjes op voorzijde band. € 140 * Dit exemplaar werd onder het colofon gesigneerd door de auteur.

246 PÉLADAN, Joséphin (als Marquis de Valognes) Femmes honnêtes! Avec un frontispice de Félicien Rops et douze compositions de Bac. Paris, Ed. Monnier & Cie., [1885]. Half kalfsleer. (8), 108 p. Voorzijde omslag (met twee verklede meisjes in goud en kleur) meegebonden. Band wat versleten. € 250 * Met frontispice van Rops en twaalf illustraties van min of meer ontklede vrouwen door Bac, in rood gedrukt.

247 PÉLADAN, Joséphin L'Initiation sentimentale. Frontispice au vernis mou en premier état de Félicien Rops. La decadence latine. Éthopée III. PariJs, Édinger, 1887. 25 x 17 cm. Linnen met lederen titelschildje. (12), IV, 344 p. Oorspronkelijk geïllustreerd perkamenten (!) omslag meegebonden. Exlibris op binnenzijde voorplat. € 750 * Dit is één van 50 genummerde exemplaren op 'papier de Hollande avec épreuve du frontispice avant la lettre' (van de édition originale van in totaal 67 exemplaren).

Gesigneerd door de uitgever. Bovendien verrijkte een voormalige eigenaar het boek door een stuk origineel MANUSCRIPT van Péladan op de achterkant van de titelpagina te plakken: een uitgebreid fragment van een kladhandschrift, met veel doorhalingen en correcties.

248 RIZA KHAN DANICHE, Prins Arfa-ud-Dovleh Mirza Échos de la conférence de La Haye. Traduction ou adaptation en vers ou en prose en quinze langues de l'original Persan. Constantinopel, A. Zellich fils (drukker), 1903. Eerste druk. 25 x 17 cm. Gemarmerd en rijkverguld kalfsleer, aan de binnenkant met marmerpapier bekleed.

Origineel omslag meegebonden. (168) pp. Met portret van de auteur.

Gedrukt in groen en zwart. Band vertoont lichte slijtagesporen en vage vlekken; eerste katern wat los.

Met handgeschreven opdracht van de auteur, gedateerd 1907. € 125 * Échos, het Perzische gedicht, geschreven door de Perzische Eerste Gedelegeerde van de eerste Vredesconferentie in Den Haag (1899) is vertaald in het Frans, Duits, Engels, Russisch, Italiaans, Spaans, Nederlands, Grieks, Latijn, Ethiopisch, Chinees, Arabisch, Turks, en een taal die ik niet kan thuisbrengen. 8 verschillende alfabetten zijn gebruikt. Met inleidende woorden van verschillende hoogwaardigheidsbekleders, o.a. Sjah Moezaffer-ed-din van Perzië en graaf Lambsdorff, de Russische minister van Buitenlandse Zaken. De meeste bladzijden van deze luxueuze uitgave zijn voorzien van in groen gedrukte florale randen. Prins Riza overleed in 1937 in Monaco, waar zijn kolossale, in Oosterse stijl gebouwde villa nog bewonderd kan worden. Slechts twee exemplaren in de NCC: UB Leiden en de bibliotheek van het Vredespaleis.

249 SACHSE, Leopold Getypte en gesigneerde brief aan Charles E. Funk over de uitspraak van zijn naam. 28,2 x 22,7 cm. Eén blad, alleen recto. Gesigneerd en gedateerd 'Metropolitan Opera House, New York. 14th December, 1936.' 5 regels. Gevouwen, en met een lichte beschadiging bovenaan links. € 35 * Charles E. Funk was redacteur van The Literary Digest, die uitgegeven werd door Funk & Wagnalls. 'As far as English spelling will accomodate the German demands, Sachse is pronounced: Zak-zi, short a and short i, (i, as in give,) with a slight accent on the first syllable'. Uiteraard wilde de Duitse operaregisseur (1880-1961) niet dat zijn naam uitgesproken zou worden als 'Sexy'...

250 SCHEERBART, Paul Der Tod des Barmekiden. Arabischer Haremsroman. Leipzig, Verlag Kreisende Ringe (Max Spohr), 1897. Vrij recente blinde lederen band. 208 p. 1e druk. Franse titel gerepareerd met reep papier. Omslag niet meegebonden. € 160 * Zeldzame eerste uitgave van deze satirische roman van de surrealist Scheerbart.

251 STEINBECK, John Originele persfoto (1966). 26,0 x 20,3 cm. Foto van United Press International (UPI), verso gestempeld en met een officiëel bijschrift op een reep papier, gedateerd '7-1-66'. Ook met twee later opgeplakte krantenknipseltjes over Steinbecks overlijden in 1968. Enkele gebruikssporen. € 120 * Indrukwekkend, ingetogen portret van de door het leven getekende, oudere schrijver met zijn zwarte pet. 'Steinbeck watched a whale boat race between Norway and the U.S. Coast Guard', aldus het bijschrift.

252 (VALE PRESS). APULEIUS, Lucius. De Cupidinis et Psyches Amoribus Fabula Anilis. (Met vijf houtsneden, botanische sierrand en initiaal van Charles Ricketts). (Londen, Hacon & Ricketts, 1901).

Halflinnen met titeletiket. (56) p. Niet afgesneden.

[Gedrukt in een oplage van 310 exemplaren]. Tekst geredigeerd door C.J. Holmes. 1e druk. Afgezien van de gebruikelijke verbruining van de schutbladen een uitstekend exemplaar. € 400 * Het verhaal van Amor en Psyche in het Latijn in de schitterende, plechtige Vale Press-uitgave van Charles Ricketts. Van Capelleveen A63.

253 (VALE PRESS). DRAYTON, Michael. Nimphidia and the Muses Elizium. (Met een houtsnede als frontispice, botanische sierranden en initialen van Charles Ricketts).

(Londen, Hacon & Ricketts, 1896). Gedecoreerd karton met kartonnen rug en titeletiket.

Niet afgesneden. (8), 140, (8) p. [Gedrukt in een oplage van 210 exemplaren]. Tekst geredigeerd door John Gray. 1e druk. Rug wat donker geworden. Schutbladen verbruind. € 400 * Twee lange gedichten van Michael Drayton (1563-1631) fantastisch geïllustreerd door Charles Ricketts. Met humoristische decoratie op de boekband: een steeds herhaald knagend muisje. Van Capelleveen A14.

254 VIDAL, Gore, & John F. KENNEDY Originele persfoto van 'Presidential hopeful John H. Kennedy (dark suit) and Congress candidate Playwright Gore Vidal' (sic...). 18,3 x 23,2 cm. Foto van Associated Press Newsfeatures, met verso een stempel van een Amerikaanse krant en met een opgeplakt krantenknipsel met de foto, gedateerd 'Aug 28 1960'. Achterkant wat stoffig. € 100 * Aantrekkelijke foto van Vidal in wit kostuum met zijn vriend (en verre familielid) John F. Kennedy terwijl ze handtekeningen uitdelen bij Vidals campagne om een zetel te bemachtigen in het Huis van Afgevaardigden van 1960. Het resultaat is bekend: Kennedy's campagne slaagde, maar Vidal bleef schrijver.

255 WILBRANDT, Adolf Fridolin's heimliche Ehe. In: Deutsche Romanbibliothek zu Ueber Land und Meer. Herausgegeben von F.W. Hackländer. Stuttgart, Eduard Hallberger, 1875. 29,5 x 20 cm. Twee delen.

Bruin linnen, rijk verguld en met zwartstempel. (6), 516; (4), 1034 p. Kleine gebruiksspoortjes, maar een goed exemplaar. € 150 * Eerste publicatie van deze zeer vroege homoroman, die zes afleveringen in deel twee beslaat. In twee mooie banden (die het hele jaar 1875 omvatten), typisch voor de vroege Wilhelminische vormgeving.

O S CA R W I L D E U I T H E T HI E R N AM A AL S

256 WILDE, Oscar. (Ed. Hester Travers SMITH, author of "Voices from the void") Psychic Messages from Oscar Wilde. With a preface by Sir William F. Barrett, F.R.S. Londen, T. Werner Laurie, [1924]. Linnen met vitragemotief. XII, 180 p. 1e druk. Hoekjes heel licht versleten. Naam op schutblad. € 140 * Instructieve, posthume berichten uit het hiernamaals van Oscar Wilde, door tussenkomst van nijvere spiritistische mediums verkregen. Ook met facsimiles van verschillende handschriften. 'Being dead is the most boring experience in life. That is, if one excepts being married or dining with a schoolmaster. Do you doubt my identity? I am not surprised, since sometimes I doubt it myself. I might retaliate by doubting yours.'

Wilde blijkt in het hiernamaals de moderne literatuur nog goed bij te houden: hij leest (iets) liever Galsworthy dan Joyce. Nogal amusant Wilde-curiosum!

201

antiquariaat FOKAS HOLTHUIS Fokas Holthuis Paul Snijders Nick ter Wal Postbus 18604 NL – 2502 EP Den Haag telefoon 070 – 346 6020 telefax 070 – 346 6806 www.fokas.nl fokas@fokas.nl KvK Haaglanden 10041294 BTW NL 8103.27.910.B01 Heeft u e-mail? Abonneert u zich dan op onze gratis nieuwsbrief per e-mail! Zo wordt u iedere week op de hoogte gehouden van aanwinsten en boeken uit de voorraad over één auteur of thema. Oude nieuwsbrieven kunt u naslaan op onze website www.fokas.nl.

Illustratie voorzijde: Rij mooie boeken. Nummers 78, 89, 102, 109, 155, 190, 189, 205, 111, 253 en 240 in deze catalogus.

Illustratie achterzijde: Boekenberg door Dubout uit: Edgar Allan Poe, La chute de la Maison Usher (1948). Nummer 239 in deze catalogus.

'Rug misschien licht vuil' © A.L. Snijders

LEVERINGSVOORWAARDEN

* Prijzen zijn in euro’s * Verzendkosten zijn voor rekening van de koper * Betaling binnen 14 dagen op één van onze rekeningen * Wij behouden ons het recht voor pas te leveren na betaling www.fokas.nl

Van deze catalogus werden 15 door A.L. Snijders genummerde en gesigneerde exemplaren gestoken in een luxe band

Iedere week een nieuwsbrief per e-mail!

Meldt u aan via www.fokas.nl

antiquariaat FOKAS HOLTHUIS Postbus 18604 – 2502 EP Den Haag telefoon 070 – 346 6020 telefax 070 – 346 6806 fokas@fokas.nl www.fokas.nl