Alsemberg als inspiratie

Papier scheppen in de Molenbeek

‘De vallei van de Molenbeek in Alsemberg mag beschouwd worden als de bakermat van de Belgische papiernijverheid.’

Victorine

Marijke Declerq

's Morgens omring ik me met vertrouwelingen. Er zit geen volgorde in, maar allen zijn aanwezig: een cleane rattenschedel op een pin, een kaars met vage vanillegeur, een tweekantig pennenmes, een porseleinen kom met schrale vruchten en een oneindige to-do lijst in een klein ringschriftje. Ik word er niet vrolijk van, maar ik voel me thuis. Mijn dag begint hoopvol.

Mijn receptenboek heeft een beduimelde kaft en vergeelde bladzijden. Oud papier, verzuurd en broos. Ik moet er voorzichtig in bladeren. De rangschikking is een ratjetoe en eerder toevallig vind ik "Chinaklei" terug, het fijnste witte poeder ter wereld waar porselein van wordt gemaakt. Maar wat weinigen weten, is dat het poeder ook dient bij het maken van papier. Het maakt papier voller en dichter waardoor inkt beter wordt opgenomen. Chinaklei, daar vroeg ze naar, Victorine, met haar gezicht als een open boekdeel.

Vóór al dat papier, van gelig broos tot dashwit gecoat en dus niet composteerbaar, was er vellum van kalfshuid of perkament van de huid van geit of ezel. Arme dieren met huiverende vacht. De geur van hun wakke rottende vlees was niet te harden. Ik weekte vlees en haar los in kalkwater. Het rondmes, dat ik sleep op een olieslijpsteen, schraapte met gemak vleesklontertjes en pezen weg. Met een puimsteen die ik vond op het strand van Carthago, polijstte ik het delicate opgespannen vel tot nog een bladzijde voor Victorine.

Ik kijk altijd met bevreemding naar haar uitdrukking. Haar uitpuilende ogen, een symptoom van de schildklierziekte van Graves, kijken me recht aan. Ze wil alles van me weten, hoe ik die rattenkop schedelwit kreeg, het rondmes vlijmscherp, de ganzenveer puntig.

Victorine wil haar verhaal vertellen. Geen christelijk stichtend verhaal, wel de kroniek van haar afwijkende leven. Zevenenvijftig jaar op vellum. Verlucht met grote initialen op een preparaat van chinaklei.

Een venijnige pennenpunt schrijft broze letters. De kaars die als vanille ruikt sputtert. Traag rolt haar verhaal naar geschiedenis.

Victorine neemt de tijd. Ze heeft nog drie jaar te leven.

Ellezelles als inspiratie

In de ban van heksen en duivels

‘Op het pad der Geheimzinnigheid ontmoet u duivelse figuren zoals kwelgeesten en kobolden.’

Slapen lukt niet meer

Femke Hoebrechts

Op mijn Pad der Gedachtengang, ontmoet ik mijn kwelgeesten. Ze achtervolgen me, knagen achteraan mijn hoofd. Ik duw ze weg, zoek afleiding, houd koppig vol.

Tot ik in de stilte van ’s morgens vroeg ontwaak. Maagpijn.

Als verstijfd blijf ik liggen starend naar het donker aanhoor hun gefluister: flarden van gesprekken, woorden en hun intonatie, verborgen bedoelingen. De juiste context is ver zoek.

Ik zucht en draai, grijp hen bij de kraag, marcheer kordaat naar ‘mij treft geen schuld’. Ze lachen, gieren, gaan genadeloos door, laten me elk scenario zien.

- het ergste eerst -

Ik stap kilometers in mijn hoofd, word bij elke stap kleiner banger eenzamer.

‘Had ik dit of dat toch anders…?’

Mijn duivels zijn het met me eens: ik moet beter.

Doodmoe draai ik me om, grijp ik mijn kussen vast maar slapen lukt niet meer.