Juist magazine, editie 11

FLANDERIJN OVER MARKT EN MAATSCHAPPIJ

11

NAJAAR 2014

Innoveren stopt niet bij de cloud Eigentijdse rechtspraak op bestaande pijlers

Mediation in de incassobranche: de moeite waard

Bescherming schuldenaren

02 | INHOUD

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Inhoudsopgave

06 Innovatie

Innoveren stopt niet bij de cloud.

17 Problematische Schulden

03 Voorwoord

Cijfers over 2013 gepubliceerd door NVVK.

Door Tom van Eck

04 Column: Van eRecht naar iRecht Door Leo van der Wees

05 Feiten

10 Eigentijdse rechtspraak op bestaande pijlers

Rondetafelgesprek over het rechtsbestel van de toekomst. ,,Digitaal procederen zal ooit de normaalste zaak van de wereld zijn.�

14 Mediation in de incassobranche: de moeite waard

Flanderijn begint met een pilot voor andere vorm van conflictbemiddeling.

16 Goed recht Naar een nieuwe beslagvrije voet

18 Nieuwe KBvG voorzitter Wilbert van de Donk

Een procesinleiding die beter aansluit bij de eisen van deze tijd is in het belang van alle betrokkenen.

20 Bij Flanderijn en Vaes in Apeldoorn

03 | VOORWOORD

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Innovatie

22 Bescherming schuldenaren

‘ Slaat bescherming schuldenaren te ver door?’

26 Agenda Colofon JUIST is een uitgave van incasso- en gerechtsdeurwaardersorganisatie Flanderijn Oplage: 15.000 Eindredactie: Michel van Leeuwen Redactie & vormgeving: 0to9 Cross Creative Agency Fotografie: Patrick Nagtegaal Drukwerk: Opmeer Drukkerij bv Reacties kunt u sturen naar: juist@flanderijn.nl

088 209 24 44 rotterdam@flanderijn.nl www.flanderijn.nl

Aan dynamiek is zeker geen gebrek op het speelveld waarop Flanderijn actief is.

Vernieuwingen zijn aan de orde van de dag en Flanderijn beweegt zich in de voorhoede als het gaat om nieuwe ontwikkelingen. We stellen alles in het werk om als organisatie gehoor te geven aan de wensen van deze tijd.

Om te laten zien hoe we dat doen, geven we u in dit magazine een kijkje in de keuken. Zo loopt Flanderijn voorop met de ontwikkeling van eigen software en de inrichting van een hoogwaardig callcenter dat 12 uur per dag in touw is. Daarnaast zijn we al volop bezig met nieuwe innovaties waarmee we ons kunnen onderscheiden.

Een voortrekkersrol speelt Flanderijn ook op het gebied van mediation, een opkomend fenomeen in de incassowereld, zoals verderop in dit blad uiteen wordt gezet. Met een pilotproject willen we binnenkort gaan onderzoeken of onze klanten en debiteuren openstaan voor deze nieuwe manier van conflictbemiddeling.

In het rondetafelgesprek in deze Juist komen initiatieven aan de orde die de gang naar de rechter de komende jaren toegankelijker en efficiënter moeten maken, zoals de modernisering van het rechtsbestel, de

rolzitting-nieuwe-stijl en online geschillen­ beslechting. De tafelgenoten sterken ons in onze mening dat er voor de deurwaarders allerlei kansen liggen om in te spelen op deze vernieuwingen. ,,De deurwaarders staan open voor innovatie en hebben hun zaken qua digitalisering al langere tijd uitstekend op orde'', zegt jurist Ronald van den Hoogen.

Columnist Leo van der Wees werpt de vraag op of met de opkomst van het iRecht ook de rechtsprekende computer ooit werkelijkheid zal worden.

Ondertussen speelt binnen onze beroepsgroep de discussie of we zo langzamerhand niet te ver doorslaan in maatregelen om de schuldenaar in bescherming te nemen. ,,De belangen van de schuldeiser zijn daardoor wat onderbelicht geraakt'', zegt gerechts­ deurwaarder Rob Versluijs. Ook legt hij uit waarom het wel belangrijk is om de beslagvrije voet te herzien. Peter van den Bosch van BKR belicht het nieuwe schuldenregistratieplatform 'Vindplaats van Schulden'.

Tot slot stelt Wilbert van der Donk, vanaf 1 november voorzitter van onze beroeps­ organisatie KBvG, zich aan de hand van vijf actuele thema's aan u voor. Ik wens u veel leesplezier.

TOM VAN ECK directievoorzitter Flanderijn

04 | COLUMN

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Van eRecht naar Recht

informatie. Dit moet er in de nabije toekomst toe leiden dat men bij een op internet gevonden wet slechts enkele muisklikken verwijderd zal zijn van voor die wet relevante jurisprudentie, Kamerstukken of commentaren. Zonder opnieuw een zoekmachine te hoeven gebruiken.

Het iRecht krijgt ook vorm door de lancering van een nieuwe kanton足rechter.

Een echte rechter die online geschillen behandelt tussen burgers of bedrijven over wonen, werken en winkelen. Hierbij om足schrijven partijen hun geschil in een webformulier dat na verzending direct wordt opgeslagen in het informatiesysteem van de rechtbank en in een digitaal dossier.

Alleen de mondelinge behandeling gaat nog face to face en loopt niet via een toepassing als Skype.

De eOverheid is een iOverheid geworden, stelt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in een rapport dat de inzet van informatie- en communicatietechnologie (ict) door de overheid onder de loep neemt. De overheid gericht op dienstverlening en gebruik足makend van techniek heeft namelijk plaatsgemaakt voor een overheid gekenmerkt door informatiestromen en -netwerken. Niet vreemd natuurlijk in een iSamenleving, een samenleving waarin de informatisering om zich heen grijpt.

Niet alleen de overheid ontwikkelt zich tot een instituut van aan elkaar gekoppelde netwerken waarover informatie kwistig stroomt. In het juridische domein is een zelfde ontwikkeling te constateren. Daar waar het ministerie van Veiligheid en Justitie, gerechtelijke instanties en de rechtspraktijk zich de afgelopen jaren hebben voorzien van computers en netwerken lijkt nu de juridische informatie te gaan stromen en zien we ook een beweging van eRecht naar een iRecht. De overheid neemt hierbij het voortouw. Middels het Linked Data Overheid-project (LiDO) werkt een aantal grote overheidsorganisaties aan de koppeling van wetten, jurisprudentie, parlementaire geschiedenis en gerelateerde (externe)

Prachtig? Of moeten we bang zijn dat we binnenkort berecht gaan worden door een machine? Een computer die de ingezonden casus analyseert, er de via LiDO aan elkaar geknoopte relevante juridische documenten bij haalt en vervolgens per kerende mail het vonnis verstuurt. Het lijkt mij een boeiende uitdaging om dit soort mogelijkheden te onderzoeken, maar ik vrees dat de uitkomst bij voorbaat vast staat. In 1991 riep een hoog足leraar aan het einde van zijn oratie dat een computer ooit zou gaan rechtspreken. Ik heb er nooit meer iets van vernomen. Het iRecht, ja, maar een rechtsprekende computer? Nee. Nog niet.

LEO VAN DER WEES is jurist op het gebied van ICT en Recht en publicist. Hij houdt zich onder meer bezig met de inzet van moderne middelen bij de ontsluiting van juridische informatie. Hij is oprichter en mede-eigenaar van Recht.nl, het portaal voor juristen.

05 | FEITEN

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Henk de Boer gerechtsdeurwaarder in Apeldoorn Op 17 april 2014 is Henk de Boer bij Koninklijk Besluit benoemd tot gerechtsdeurwaarder in Apeldoorn. De beëdiging vond op 5 juni plaats. In 2009 begon Henk zijn opleiding tot gerechtsdeurwaarder in Utrecht. Sinds 1 mei 2012 is hij als vestigingsmanager werkzaam bij Flanderijn en Vaes in Apeldoorn. Hij volgt Max Vaes op als gerechtsdeurwaarder in Apeldoorn. Per 15 juli 2014 is Max Vaes als gerechtsdeurwaarder gedefungeerd. De naam van het kantoor in Apeldoorn wijzigt niet.

Functiewijzigingen Gerechtsdeurwaarder mr. Arthur Legel (links) heeft per 1 juli 2014 de taken van Noud Geboers overgenomen. Arthur is door de minister benoemd tot waarnemend gerechtsdeurwaarder in Venray. Daarnaast is hij door de directie tot vestigingsmanager a.i. aangesteld op het kantoor Flanderijn en Geboers in Venray.

Ook bij de vestiging van Flanderijn in Bergen op Zoom is er een wijziging in de aansturing. Maurice Vaes (rechts) is per 1 september 2014 tot vestigingsmanager a.i. benoemd. Daarnaast blijft Maurice eind­ verantwoordelijk voor de afdeling energiezaken op onze vestiging in Rotterdam.

Donatie Viafrica Sinds 2013 doneert Flanderijn de afgeschreven hardware (pc’s, monitoren, telefoons e.d.) aan het ClassWorks infrastructure programma van Viafrica. Met de donaties verzorgen zij een compleet werkend computerlokaal, drie jaar onderhoud, digitaal onderwijsmateriaal en trainingen voor docenten in Afrika. De donatie van Flanderijn is terechtgekomen bij Arusha Technical College in Tanzania. Wilt u ook (hardware) doneren? Kijk dan op www.pc-donatie.nl voor meer informatie over dit goede doel.

Flanderijn fietstocht Op zondag 6 juli 2014 vond de vierde editie van de Flanderijn fietstocht plaats. Dit keer een echte klimtocht over de Veluwe! Er was een mooie route uitgezet met afstanden tussen de 30 en 140 kilometer waarbij de fietsers meer dan 800 hoogtemeters moesten overbruggen.

Een leuke groep van enthousiaste klanten en medewerkers van Flanderijn fietsten mee.

Wij kijken terug op een geslaagde dag.

Ook volgend jaar organiseren wij weer een fietstocht en informeren u daar tijdig over via onze nieuwsbrief.

06 | INNOVATIE

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Als wendbare organisatie geeft Flanderijn gehoor aan de wensen van de tijd. De voortdurende vernieuwing zit ‘m bijvoorbeeld in de inrichting van een eigen callcenter dat 12 uur per dag bereikbaar is en de ontwikkeling van eigen software. Een blik in de keuken van Flanderijn, op het hoofdkantoor in Rotterdam.

Innoveren stopt niet bij de cloud Innovatie laat zich op verschillende manieren zien bij Flanderijn. Het zit in de techniek, dat spreekt voor zich, maar ook in de medewerkers en hoe zij werken. Neem het eigen callcenter in hartje Rotterdam. In de modern ingerichte ruimte – veel planten, multifunctionele zithoekjes – zit een groep jonge mensen achter een scherm, met een headset op. Het merendeel is vrouw, ze bellen debiteuren. We luisteren mee met een willekeurig telefoongesprek.

,, Goedemorgen, u spreekt met Flanderijn gerechtsdeurwaarders.” ,,Hoi.” ,, Ik bel u omdat u een schuld heeft van 758 euro en 68 cent. Ik wil graag met u bespreken hoe u dat kunt betalen.” ,,Waar komt dat bedrag vandaan?” ,, Het is van 19 juli 2012, ik zie dat het een bekeuring voor openbare dronkenschap is.” ,, Waarom is dat zo hoog? Voor een blikje bier moet ik nu 758 euro betalen?” ,, Het loopt al lang. En er is 90 euro bijgekomen. Ik zie ook dat er een tweede boete voor openbare dronkenschap bij is gekomen. Dat maakt de schuld zo groot.” ,, Ik ga dat sowieso niet betalen. Ik kan dat niet.” ,,Dat kunt u niet?” ,, Nee, ik vind dat te hoog. Kan ik niet naar de rechter?” ,, Weet u wat het is, er is een dwangbevel en daar zijn we mee naar uw huis geweest.

Zo’n zaak hoeft niet naar de rechter.” ,,Ik kan dat niet betalen.” ,, Kunnen we dit niet oplossen?

Heeft u inkomsten?” ,,Daar ben ik mee bezig.” ,,Heeft u een uitkering?” ,, Ja, maar ik heb geen huis.

Waar zitten jullie?” ,, Om de hoek bij coffeeshop Nemo, kent u dat?” ,, Ja! Ik ben nu in de buurt, ik kom wel even langs.”

De medewerkster verbreekt de verbinding.

Wat denkt ze, zal deze meneer echt langskomen aan de balie bij Flanderijn voor een regeling? Ja, knikt ze. ,,Ik denk wel dat hij langskomt.”

Het lijkt een neutraal, bijna aardig gesprek, maar ondertussen houdt de medewerkster zich aan een strikt protocol. ,,Er is veel aandacht voor de opleiding van de callcentermedewerkers, of beter gezegd: medewerkers telefonische incasso”, legt Christa Scholten, teammanager van het callcenter uit. ,,Een aantal van de in totaal 23 medewerkers studeert rechten of bedrijfseconomie. Wie hier werkt, heeft kortom al vaak affiniteit met de materie en is in staat om de juiste toon te voeren.” De medewerkers ondergaan een interne opleiding, met een inwerkperiode van drie maanden, voordat ze echt zelfstandig mogen bellen. ,,We beginnen met het inspreken van voicemail.”

07 | INNOVATIE

JUIST #11 - NAJAAR 2014

‘Wij nemen de tijd om iemand zijn verhaal te laten doen’

GEDULD Het innovatieve aan dit callcenter en team dat er werkt, is dan ook de professionele manier van werken, zegt Scholten. “Iedere incassomedewerker wordt getraind in het voeren van telefoongesprekken en heeft een juridische achtergrond. Je moet niet alleen goed kunnen praten en luisteren maar je moet ook kennis van zaken hebben. Daarnaast hebben we met een bereikbaarheid van acht tot acht een bijna continue bezetting”, zegt Scholten, die zelf twaalf jaar geleden begon bij Flanderijn, vanuit de opleiding sociaal-juridische dienstverlening. ,,Sinds we steeds meer zaken in de minne

schikken, is ons werk uitgebreid. Zo vragen woningcorporaties ons om huurders te bellen, nog voordat het incasso-traject wordt ingezet.

Zeker in zo’n vroeg stadium is de juiste tone of voice belangrijk.”

In totaal worden door het callcenter maandelijks 30.000 gesprekken gevoerd, meer ‘uitgaand’ dan dat er binnenkomen. Veel gesprekken komen binnen op de vestigingen van Flanderijn en worden daar afgehandeld. In totaal voeren de medewerkers van Flanderijn jaarlijks ongeveer 1 miljoen telefoongesprekken.

De telefoontjes zijn divers van aard, de mensen aan de andere kant hebben uiteenlopende redenen om niet te betalen. Cruciaal in de gesprekken is dat de callcentermedewerker geduld heeft. ,,Neem de tijd”, adviseert Scholten altijd. ,,Er is altijd sprake van tijdsdruk – een rekening moet betaald worden – maar wij nemen de tijd om iemand zijn verhaal te laten doen.

We blijven vriendelijk, de opdrachtgever wil immers vaak de klant behouden. In het gesprek proberen we zo veel mogelijk informatie te achter­halen en tegelijk goed uit te leggen waarom de debiteur erbij gebaat is mee te werken.”

8 | INNOVATIE

FLIDS Naast deze persoonlijke en innovatieve manier van debiteurbenadering door het callcenter, staat de meer hardcore vernieuwing op het gebied van ICT. Anders dan veel andere incassobureaus of gerechtsdeurwaarders, heeft Flanderijn geen standaard software­ pakket ingekocht, maar in eigen beheer FLIDS ontwikkeld. ,,We zien ICT niet als een kostenpost, maar als een onderscheidend bedrijfs­ middel waarmee we slagvaardig kunnen zijn naar bestaande en nieuwe klanten”, zegt Ton Voskuilen (op de foto rechts), projectleider FLIDS. Hij is bezig om Flanderijn te voorzien van een nieuw dossiermanagementsysteem. ,,In ieder bedrijf ontstaat het gebruik van verschillende systemen naast elkaar.

JUIST #11 - NAJAAR 2014

En naarmate organisaties langer bestaan, worden er steeds meer subsystemen ‘aangebouwd’. Uitgangspunt voor FLIDS is dat gebruikers op alle niveaus in de organisatie uit één geïntegreerd systeem de gewenste informatie­behoefte op hun werkplek beschikbaar hebben, het liefst real-time. Daarnaast ‘kent’ het systeem de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden in de processen binnen de organisatie. Hierdoor is het systeem in staat de organisatie aan te sturen, waarbij bijvoorbeeld afspraken met klanten tijdig worden nagekomen.”

Het voordeel van een systeem ‘in huis’ ontwikkelen, is evident, stelt Voskuilen: ,,Wij kunnen, veel meer dan met een standaard­ systeem, de klant bieden wat hij wenst.

,,Klanten willen in elk stadium informatie hebben over hoe de zaken ervoor staan. Met FLIDS, dat momenteel wordt ingevoerd, kunnen we dat bieden.” Klanten willen altijd en overal in één oogopslag kunnen zien wat de stand van zaken is. ,,We leven in een snellere wereld.

Als je exact op elk moment weet wat er is geïncasseerd, kun je daar bij je bedrijfsvoering rekening mee houden. Zeker nu klantbehoud zo belangrijk is. Een app waarmee klanten ’s avonds thuis op de bank door hun incasso­ dossiers kunnen swipen, komt er dan ook snel aan.”

DIGITAAL BEWAREN Wim Vermeulen (links), die eveneens als project­manager ICT bij Flanderijn werkt,

9 | INNOVATIE

JUIST #11 - NAJAAR 2014

'ICT is geen kostenpost, maar een onderscheidend bedrijfsmiddel'

begeleidt vernieuwingstrajecten en softwareontwikkeling. Hij richt zich momenteel meer op de huidige software, dus niet FLIDS. Ook de bestaande systemen kenmerken zich door innovatie, vindt hij. ,,Flanderijn staat voor verandering, we lopen voorop, als het ik zo vergelijk met soortgelijke organisaties.”

Hij somt op: ,,Ons telefonie­systeem is laatst vernieuwd. We hebben net met Microsoft 365 Office een grote verandering doorgevoerd; alle mailverkeer is nu naar de cloud. Niet veel bedrijven durven die stap te nemen.” Met het opslaan van gegevens in de cloud bewaar je digitale informatie niet op een harde schrijf van een computer, ergens in het gebouw, maar worden die gegevens online opgeslagen. ,,Het bezwaar van de meesten is dat je data bij

een derde partij zet. De afspraken die je maakt over het bewaken van de data moeten dus waterdicht zijn”, zegt Vermeulen. “Uiteraard is dit een afweging die een ieder voor zich moet maken. Wij hebben ervoor gekozen om alleen onze e-mail naar de cloud te verhuizen, en geen klantenbestanden of dossiers.”

Het voordeel, zegt de ICT-manager, is de flexibiliteit en een hogere beschikbaarheid van de gegevens. Ook in kosten, tijd en middelen scheelt het: ,,Je host geen mailserver meer.”

Deze wendbaarheid is verder doorgevoerd op de werkvloer, waar medewerkers overal kunnen inloggen op flexibele werkplekken en gebruik kunnen maken van verschillende devices.”

SOCIALE MEDIA En, wat zijn de plannen voor de nabije toekomst?

Vermeulen zegt dat, ondanks dat er net een paar grote ICT-projecten zijn doorgevoerd, innovatie niet stopt. ,,Voor onze organisatie is het heel belangrijk om onze informatievoorziening voortdurend te verbeteren. Dat geldt zowel voor klanten als debiteuren. Die laatste kunnen we bijvoorbeeld, straks, een eigen portal geven waarbij ze zelf alle informatie over hun dossiers online kunnen inzien en regelen. Bijvoorbeeld om een regeling voor te stellen of documenten te uploaden.” ,,En”, voegt hij toe: ,,Het is van belang om

straks deurwaarders te voorzien van apps waarmee ze de laatste stand van zaken kunnen opzoeken wanneer ze op pad zijn. Omdat de veiligheid gewaarborgd moet zijn, wordt dit uitgebreid getest.”

Het doel van Vermeulen? ,,Nog meer tevreden gebruikers”, zegt hij. ,,Mijn streven is om de gebruiker zo optimaal mogelijk te bedienen, zowel de medewerker, de debiteur als de klant.”

Als je het aan collega Voskuilen vraagt, dan gaat de invoering van innovatie op het gebied van ICT nog best traag. ,,Er is al erg veel moge­ lijk, je zou kunnen denken aan de volledige inzet van sociale media om contact te zoeken met debiteuren. Maar veel vernieuwingen zijn niet mogelijk om redenen van privacywet­geving.

Debiteuren via Facebook aansporen om te betalen, zou effectief kunnen zijn, maar is nog niet geaccepteerd. De rechtspraak wenst nog veel zaken op papier. Dat uitprinten is om­slachtig, kostbaar en niet duurzaam.

Maar misschien dat het digitale procederen hierin straks voor een cultuuromslag zorgt.”

De ultieme wens voor de toekomst, op het gebied van innovatie? Voskuilen zegt met een lach: ,,Een intern papierloos kantoor. Omdat ik denk dat dat efficiënter is, als we er aan gewend zijn. Maar met name ook omdat de volgende generatie collega’s het op die manier van ons verwacht.”

10 | RONDETAFELGESPREK

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Eigentijdse rechtspraak op bestaande pijlers Ingrijpende vernieuwing van het rechtsbestel, de 'rolrevolutie' bij de kantonrechter en de opkomst van online geschillenbeslechting. Deze en andere initiatieven - publiek én privaat - moeten de gang naar de rechter de komende jaren toegankelijker en efficiënter maken. Rechter Kim van der Kraats en de juristen Ronald van den Hoogen en Gijs Poorter geven in een rondetafelgesprek hun visie op het rechtsbestel van de toekomst. ,,Digitaal procederen zal ooit de normaalste zaak van de wereld zijn, maar daar zijn we nu nog een eind vandaan.''

De moderniserings- en digitaliseringsplannen voor de rechtspraak hebben in de aanloopfase nogal wat stof doen opwaaien. De bezuinigings­drift van de overheid zou de rechtbank nog meer tot een schier onneembaar bolwerk maken dan die in de ogen van veel Nederlanders al is, luidde de kritiek.

Ronald van den Hoogen, deelprogrammamanager Digitalisering en Beleid bij het ministerie van Veiligheid en Justitie, stoort zich aan het idee dat computers het allemaal gaan overnemen. ,,Het doel van het project Kwaliteit en Innovatie rechtspraak (KEI) is nadrukkelijk niet alleen maar digitaliseren'', zegt hij. ,,Wat ik vaak hoor is dat automatisering tijd en geld bespaart en dus ten koste zou gaan van de aandacht voor het persoonlijke verhaal achter het juridische conflict. Het idee achter KEI is juist dat ook bij digitalisering het persoonlijk contact met de rechter centraal blijft staan. Digitalisering op zichzelf bespaart de rechter niet eens zoveel tijd. Hij of zij moet een dossier hoe dan ook bestuderen, of het nou op een scherm of op papier staat. Het uitgangspunt blijft dat in elke zaak een zitting plaatsvindt waarbij beide partijen aanwezig zijn.''

Het wetsvoorstel zegt ook dat het voeren van mondeling verweer voorafgaand aan de inhoudelijke behandeling van de zaak mogelijk blijft, zegt Kim van der Kraats, kantonrechter bij de rechtbank in Utrecht. ,,Maar de vraag is hoe daaraan vorm kan worden gegeven. De dagvaarding en de rolzitting verdwijnen immers en daarmee het vaste moment voor het voeren van mondeling verweer. Er zal dus op een andere manier geïnventariseerd moeten worden of iemand mondeling verweer wil voeren en het is aan de rechtbank zelf om daar een moment voor in te lassen.''

Zorgelijk vindt Van der Kraats dat de groep die in de toekomst mondeling verweer kan voeren kleiner wordt. ,,Iedereen die op grond van de uit­ oefening van een beroep of bedrijf wordt gedaagd, is straks verplicht om digitaal te procederen. Met regelmaat zien wij op de rolzitting personen

met een eenmanszaak die hun zaak liever mondeling uiteen zetten.

Het gaat dan om bijvoorbeeld om een timmerman, of andere vakmensen die met hun handen werken en niet zo van het schrijven zijn. Zij moeten de keuze houden om schriftelijk, digitaal of mondeling verweer te voeren. Je moet voorkomen dat mensen zich onder druk gezet voelen om alles digitaal te gaan doen. Of het er maar bij laten zitten omdat het ze allemaal te moeilijk wordt gemaakt.''

Digitalisering is een geleidelijk proces dat op basis van ervaringen uit de praktijk zo nodig steeds bijgesteld kan worden, zegt Van den Hoogen. ,,Zo wordt er nu al weer enige tijd ervaring opgedaan met de eKantonrechter, de voorloper van KEI, waar de procedure digitaal verloopt als beide partijen dat van tevoren afspreken.''

Nederland loopt volgens Van den Hoogen internationaal voorop als het gaat om persoonlijk contact en gerichtheid op geschiloplossing. ,,Met KEI maken we een vernieuwingsslag, maar de belangrijkste pijlers onder het rechtsbestel blijven overeind. DigiTrage gaat bijvoorbeeld al een stap verder, met een geheel nieuwe manier van procederen. Dat sluit volgens mij ook prima aan bij de eisen van de huidige samenleving.''

ONLINE SCHEIDSGERECHT De digitale snelweg leidt niet langer noodzakelijkerwijs naar de rechtbank, voor betalingsgeschillen is er ook een afslag online scheidsgerecht. ,,Wij gaan uit van de gedachte dat mensen het juist prettig vinden en gewend zijn om steeds meer te regelen via internet'', zegt Gijs Poorter, oprichter van DigiTrage. ,,Er zijn ook veel mensen die juist schriftelijk beter dan mondeling hun argumenten naar voren kunnen brengen. We proberen om het allemaal zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken.''

De nadruk ligt op digitaal, maar in voorkomende gevallen kan DigiTrage ook zittingen gelasten, zegt Poorter. ,,Bovendien heeft een consument

11 | RONDETAFELGESPREK

altijd een maand de tijd om aan te geven dat hij niet digitaal wil procederen. De zaak gaat dan alsnog naar de overheidsrechter. Er komt ongetwijfeld een tijd dat digitaal procederen de normaalste zaak van de wereld is, maar daar zijn we nog een eind vandaan.''

Van der Kraats denkt niet dat digitalisering leidt tot een heel andere verhouding tussen arbitrage en rechtspraak. ,,KEI is eigenlijk beperkt gebleven tot digitalisering, inhoudelijk blijven de procedures grotendeels hetzelfde. En arbitrage is er ook altijd geweest, nieuw is alleen dat het volledig geautomatiseerd gaat. Prima, zolang mensen maar niet vanwege de kosten worden weerhouden van een gang naar de overheidsrechtsrechter.''

BUITENSPEL De gerechtsdeurwaarders waren aanvankelijk niet enthousiast over KEI. Hun rol zou door de afschaffing van de dagvaarding, die wordt vervangen door het verzoekschrift om gedaagden op te roepen, grotendeels uitgespeeld raken.

Van den Hoogen: ,,We hebben bij de uitwerking van de wetsvoorstellen nauw samengewerkt met de deurwaarders. De angst om buitenspel te worden gezet is volgens mij inmiddels wel weggenomen. Voor de deurwaarder blijft een belangrijke taak weggelegd bij de procesinleiding.''

Van der Kraats merkt op de zittingen toch wel dat sommige deurwaarders zich zorgen maken. ,,Het uitbrengen van dagvaardingen is een belangrijk deel van hun werk. Ze zijn, zo heb ik ervaren, zoekende naar een manier om andere invulling te geven aan hun rol.''

JUIST #11 - NAJAAR 2014

‘Je moet voorkomen dat mensen zich onder druk gezet voelen om alles digitaal te gaan doen.’

KIM VAN DER KRAATS, kantonrechter bij de rechtbank Midden-Nederland in Utrecht en initiatiefnemer van de rolzitting nieuwe stijl.

Van der Kraats en een collega namen vorig jaar het initiatief om de rolzitting, bedoeld om stukken in te dienen en afspraken te maken over de procedure, klantvriendelijker te maken. Doel van de zogenaamde 'rolrevolutie' is dat iemand die in verband met niet betaalde rekeningen wordt gedagvaard bij de kantonrechter in Midden-Nederland, meteen zijn verhaal kan doen. Nieuw is dat de gerechtsdeurwaarder aanwezig is zodat het mogelijk wordt om meteen een betalingsregeling te treffen of de zaak inhoudelijk te bespreken. Schriftelijk verweer is in veel gevallen niet meer nodig. De aanpak heeft geleid tot een verkorting van de doorlooptijden, in sommige gevallen hoeft de rechter zelfs geen uitspraak meer te doen omdat partijen op de rolzitting een regeling treffen. Gerechtsdeurwaarders van Flanderijn zijn één keer in de twee weken aanwezig bij de rolzitting in Utrecht.

Gedaagden worden speciaal voor die zitting opgeroepen.

KIM VAN DER KRAATS

12 | RONDETAFELGESPREK

JUIST #11 - NAJAAR 2014

RONALD VAN DEN HOOGEN, jurist en deelprogrammamanager Digitalisering en Beleid bij het programma KEI van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

RONALD VAN DEN HOOGEN

‘Ook onder KEI staat het persoonlijk contact met de rechter centraal.’

Het project Kwaliteit en Innovatie rechtspraak (KEI) van het ministerie van Veiligheid en Justitie moet de komende jaren leiden tot vergaande digitalisering en modernisering van de procedures in burgerlijke zaken en bestuursrechtspraak.

De digitalisering zal naar verwachting vanaf 2015 in etappes zijn intrede doen in de rechtszaal met als doel procedures eenvoudiger, sneller en goedkoper te maken en de kwaliteit van de rechtspraak te verbeteren. In de toekomst kunnen alleen burgers schriftelijk blijven procederen.

Sinds vorig jaar loopt het eerste project: de eKantonrechter, die zaken als huur­kwesties, arbeidsgeschillen en buren­ruzies online behandelt. Meer informatie: Innovatierechtsbestel.nl

De rechter denkt dat de deurwaarder nog steeds een grote meerwaarde kan hebben, zeker de deurwaarder met oog voor het maatschappelijke belang. Van der Kraats: ,,Die wil dat mensen goed begrijpen wat er in de dagvaarding staat, hoe het tijdens het proces allemaal in zijn werk gaat en wat de mogelijkheden zijn voor verweer. Deurwaarders die naar onze rolzittingen komen, weten van te voren nooit voor hoeveel mensen ze komen. Als dat er weinig zijn, halen ze niet altijd de kosten eruit. Maar ze zien het ook als hun maatschappelijke taak. Zo'n zitting is een goed moment om met de schuldenaar in contact te komen, hun verhaal te horen en te kijken of er een betalingsregeling mogelijk is. Deurwaarders die landelijk opereren, zouden het toejuichen als andere rechtbanken onze invulling van de rolzitting overnemen. Zij hebben er tenslotte ook belang bij vroegtijdig met mensen in contact te komen en zaken zo sneller te kunnen afhandelen.''

De rol van de deurwaarder zal steeds verder verschuiven naar de achterkant: de executie van de vonnissen, aldus Poorter. ,,Via DigiTrage kunnen bedrijven heel eenvoudig hun procedures voeren zonder dat daar een deurwaarder aan te pas komt. De begeleidende rol van de deurwaarder zal, naast het betekenen van de oproeping, wel blijven bestaan.

Hij kan bijvoorbeeld de bijsluiter die wij verstrekken over onze werkwijze toelichten aan de deur en mensen wijzen op hun rechten en plichten.

De innoverende deurwaarder redt het wel.''

13 | RONDETAFELGESPREK

De deurwaarder zal volgens Van der Kraats zijn rol als procesgemachtigde behouden. ,,De ingang die de deurwaarder automatisch had via de dagvaarding verdwijnt alleen. In de nieuwe situatie is het niet meer vanzelfsprekend dat hij op de deur klopt en zal hij dus nog sterker dan nu zijn kwaliteit moeten bewijzen en duidelijk moeten maken wat de meerwaarde is van zijn bijstand.''

Van den Hoogen is het met zijn tafelgenoten eens dat er allerlei kansen liggen om in te spelen op de vernieuwingen in het rechtsbestel. ,,De deurwaarders staan open voor innovatie en hebben hun zaken qua digitalisering al langere tijd uitstekend op orde. Wat dat betreft zijn ze een stuk verder dan bijvoorbeeld de advocatuur, die best wel moeite heeft om aan te sluiten bij het digitaliseringstraject.''

JUIST #11 - NAJAAR 2014

volop bezig hun clausules en algemene voorwaarden aan te passen.

We verwachten elk moment de eerste zaak te kunnen behandelen.

Grote bedrijven zoals verzekeraars zijn wat meer afwachtend en moeten dergelijke veranderingen eerst langs verschillende beslislagen loodsen.''

Veel innovaties worden ingezet omdat het allemaal sneller en goedkoper moet, zegt Van der Kraats. ,,Daar is niets mis mee, zolang je maar zorgt dat de kwaliteit gewaarborgd blijft. Digitale rechtspraak komt volgens mij tegemoet aan de wensen van het publiek en je zult zien dat steeds meer mensen er gebruik van gaan maken. Ik pleit ervoor om tot die tijd de waaier van mogelijkheden - digitaal, schriftelijk en mondeling - open te houden, zodat niemand buiten de boot valt.''

AFWACHTEND Initiatieven als DigiTrage spelen ook in op de verhoging van de griffierechten door de overheid, waardoor bedrijven steeds vaker genoodzaakt zijn hun vorderingen af te schrijven in plaats van ze via een gang naar de rechter te verhalen. ,,Vooral voor het MKB is dat een belangrijke overweging om nu al voor DigiTrage te kiezen'', zegt Poorter. ,,Zij zijn nu

‘Er komt een tijd dat digitaal procederen de normaalste zaak van de wereld is.’

GIJS POORTER, jurist en medeoprichter van de Stichting DigiTrage.nl.

DigiTrage.nl is een volledig online scheidsgerecht en biedt ondernemers die hun vordering via een afdwingbare uitspraak willen innen een eenvoudig en betaalbaar alternatief voor de fysieke gang naar de rechtbank. De gehele procedure wordt online in een streng beveiligde omgeving afgehandeld. De arbiter doet binnen twee maanden uitspraak. De Raad van Advies en de Raad van Toezicht van DigiTrage waarborgen mede de onafhankelijkheid van de arbiters (oud-rechters en advocaten). De overheidsrechter ziet met het verlenen van een exequatur uiteindelijk toe of DigiTrage bevoegd is en of er sprake is van een fair trial.

GIJS POORTER

14 | MEDIATION

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Flanderijn start binnenkort een pilot waarmee mediation in incassozaken binnen business-to-business en eventueel business-to-consumer wordt verkend. Het sneller betalen van schulden is niet het enige voordeel van mediation, zeggen Joost Batelaan en Daan Breukhoven in een gesprek in Den Haag. ,,Je kunt erna als zakenpartners elkaar in de ogen kijken en verdergaan.”

Mediation in incassobranche: de moeite waard

Mediation in de incassowereld is een opkomend fenomeen. Deze vorm van conflictbemiddeling is niet voorbehouden als instrument bij uit elkaar spattende huwelijken en burenruzies. ,,Al langer is het gebruikelijk om bij zakelijke geschillen een mediator in te schakelen”, zegt advocaat Joost Batelaan. Hij kwam het tegen tijdens zijn loopbaan bij organisaties in het bedrijfsleven. ,,Toen ik me drie jaar geleden als zelfstandig advocaat vestigde, bleek er een groeiende markt voor corporate mediation.”

Ook bij Daan Breukhoven kwam conflict­ bemiddeling een aantal jaar geleden op zijn pad in zijn werk als interim-manager. ,,Binnen bedrijven zitten mensen vaak lang op hun standpunten. Het onderliggende belang is vaak verrassend uniform en juist dát is door middel van mediation naar boven te halen. Uiteraard niet door mij als interim manager, gezien de neutraliteit die dit vraagt.”

Wat is voor jullie de waarde van mediation?

Joost Batelaan: ,,Het is vaak goedkoper, het is vertrouwelijk en er hoeft geen rechter aan te pas te komen. In alle opzichten, financieel maar ook in sociaal opzicht, is het simpelweg de moeite waard. Onlangs kwam hier een directeur die weg moest bij zijn bedrijf. Een gevoelige zaak. Aan het ontslag veranderde niets, maar dankzij mediation konden het bedrijf en de ex-directeur aan het eind in goede sfeer uit elkaar gaan.”

Daan Breukhoven: ,,Dat is win/win. Ik noem dat de relatie-reparatie bij exit-mediation. Iets is beschadigd, dat is duidelijk. Persoonlijk vind ik het bij een zakelijk geschil ‘chique’ om elkaar recht in de ogen te blijven kijken. Dit kan bij mediation het geval zijn.”

Is mediation niet erg soft?

Breukhoven: ,,We moeten nog veel missionariswerk doen binnen mediation.”

Batelaan: ,,Er zijn nog veel wegen te bewandelen voordat mediation als volwaardig alternatief wordt gezien voor de stap naar de rechter.

Maar ondertussen vinden er ontwikkelingen plaats in de maatschappij. Zie het wetsvoorstel van VVD’er Ard van der Steur, dat in juli naar de Tweede Kamer is gestuurd. Het proces is langzaam, maar de Tweede Kamerleden zullen praten over de inzet van mediation om juridische procedures te voorkomen.”

Breukhoven: ,,Op lokaal niveau worden er eveneens stappen gemaakt, zoals buurtmediation waaronder dader en slachtoffermediation.”

Batelaan: ,,Het softe imago bestaat, toch is dat een apert onjuist beeld. Mediation is niet soft, als je kijkt naar de resultaten. Gezellig een beetje kletsen met een bakje koffie is er niet bij; het zijn serieuze gesprekken die volgens strakke regels worden gevoerd.”

Wat voor rol neemt de mediator in?

Batelaan: ,,De mediator lost niets op, hij ‘vindt’ nergens wat van. Dat is belangrijk om te begrijpen. Hij faciliteert het proces, waarbij het zaak is dat dit inhoudelijk onderbouwd gebeurt. Eén van zijn taken is om te ontvlechten wat er zich heeft afgespeeld tussen de partijen.”

Hoe past mediation in de incassowereld?

Batelaan: ,,Het verschil tussen mediation en de gang naar de rechter is, dat er in principe geen verliezers zijn. Juridische procedures en daarmee gezichtsverlies, worden voorkomen.

Zeker als het gaat om business-to-business is dat nuttig; vaak moet je immers met elkaar verder.”

Breukhoven: ,,Ik denk dat mediation toepasbaar is bij verschillende soorten geschillen.

Zelf kwam ik op het idee om Flanderijn te benaderen voor de mogelijkheden van mediation, nadat ik de huidige reclamecampagne had gezien. Ik zag dit beeld. (Hij pakt een exemplaar van Flanderijn-Juist en wijst op de advertentie

15 | MEDIATION

JUIST #11 - NAJAAR 2014

‘Het is maar hoe je er naar kijkt. Achter iedere schuld zit een verhaal’

JOOST BATELAAN

DAAN BREUKHOVEN

waarin een man op twee manieren staat afgebeeld: ‘Schuldenaar/Schuldeiser’.) ,,Wauw, dacht ik. Ik werd daar door geraakt, want ik herkende de situatie. Ik had ooit een opdrachtgever die mij niet meer kon betalen.

Als ik het verhaal erachter had geweten, had ik nu niet een nare bijsmaak bij dat bedrijf gehad.

Hoewel het natuurlijk fijn was geweest als ik alsnog mijn centjes had gekregen. Dat toont precies waar het om moet gaan. Iemand kan door omstandigheden werkloos worden, of als bedrijf in liquiditeitsproblemen raken en dus plotsklaps in de problemen komen. Het is maar hoe je er naar kijkt. Achter iedere schuld zit een verhaal. Als je dat kunt zien, dan kun je ook samen naar de oplossing zoeken.”

Flanderijn gaat een pilotproject starten.

Wat kunt u daarover vertellen?

Breukhoven: ,,Vooralsnog is het idee om, als pilot, mediation toe te passen bij een groep van circa tien opdrachtgevers van Flanderijn en hun debiteuren. Het is uiteraard eerst de vraag: staan ze open voor mediation? Dat ga ik onderzoeken. Aan de mediation-tafel zelf zit ik, van-

wege de vereiste neutraliteit, overigens niet.

Ik ben de trekker van de pilot en zal - indien mediation gewenst is - dit traject faciliteren.

Nu zijn we bezig dit verder te ontwikkelen.”

Batelaan: ,,Het inzetten van mediation past bij de toegenomen belangstelling bij Flanderijn - en ook andere incassobureaus voor de minnelijke kant. Wanneer je dat wilt doen, moet je die kant van je organisatie ook verder professionaliseren.”

Wat hebben jullie toe te voegen?

Batelaan: ,,Het grote voordeel is dat je het conflict lostrekt van de organisatie. Flanderijn kan de mogelijkheid van mediation aanbieden aan de klant. Gaat hij daar op in, dan komt er bij de mediator een telefoontje binnen die het overneemt.”

Breukhoven: ,,Om het makkelijk te zeggen: voor de debiteur is de deurwaarder de bad guy en misschien andersom ook. De mediator is neutraal, hij zit er tussen in en trekt het uit de good guy/bad guy-sfeer. Je kweekt atmosfeer, de basis voor overleg.”

Zijn alle zaken geschikt voor mediation?

Batelaan: ,,Nee. Niet alle zaken lenen zich ervoor, laat dat duidelijk zijn. Mensen die moedwillig iets niet doen, dat is een ander verhaal. Ook als het bedrag laag is, dan loont het de moeite niet. Maar als er twee deelnemers zijn met een zakelijk geschil die bereid zijn om elkaars verhaal aan te horen en eventueel concessies willen doen, dan is het nuttig om mediation te beproeven. Er kunnen allerlei redenen zijn waarom iemand niet betaalt. Een brief die verkeerd valt, kan aanleiding zijn voor een misverstand. Mensen gaan zich ingraven.”

Breukhoven: ,,Gedrag van het ‘struisvogelen’ en schaamte kun je perfect verhelpen met mediation. Als interim-manager kom ik bij veel bedrijven binnen. In de missie van het bedrijf kun je de waarborging van conflictbeslechting op een prachtige wijze inbedden. Maar uiteraard zijn niet alle kwesties voor mediation geschikt.

Wanneer mensen doelbewust iets fouts doen, denk aan zwartrijden, dan hoef je niet te praten. Dan past lik-op-stukbeleid.”

016 | GOED RECHT

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Op 1 juli 2012 is de wet Normering Buitengerechtelijke Incassokosten in werking getreden. Deze wet, beter bekend als de Wet Incassokosten (WIK), bepaalt de hoogte van de maximale vergoeding voor het incasseren van vorderingen buiten de rechter om.

Duidelijkheid over incassokosten Doel van de WIK is consumenten te beschermen tegen onredelijk hoge incassokosten. Ook zou de wet tot minder discussie moeten leiden over de verschuldigdheid en de hoogte van de incassokosten.

In de praktijk werd de discussie alleen maar groter. De wet bepaalde dat het versturen van de 14-dagenbrief (een brief waarin de consument nog 14 dagen de tijd krijgt om zonder verdere kosten aan zijn verplichtingen te voldoen) voldoende was om na het verstrijken van die 14 dagen incassokosten in rekening te brengen. Rechters gingen hier echter heel verschillend mee om. Steeds vaker moest de eisende partij aantonen dat er meerdere incassohandelingen waren verricht om aanspraak op de vergoeding van incassokosten te maken. De werkgroep BGK Centraal stelde dit zelfs als eis in haar rapport. Gerechtsdeurwaarders namen stelling tegen dit rapport omdat dit niet strookte met de door de wetgeving bedoelde vereenvoudiging en duidelijkheid.

Vlak voor het verschijnen van het rapport heeft een kantonrechter aan de Hoge Raad de prejudiciĂŤle vraag gesteld of het versturen van de 14-dagen brief voldoende was voor het verschuldigd worden van buitengerechtelijke incassokosten. Op 13 juni 2014 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat dit in consumentenzaken het geval is. De duidelijkheid is er dus nu.

‘In consumentenzaken is het versturen van de 14-dagen brief voldoende voor het verschuldigd zijn van buitengerechtelijke incassokosten.’

Bron: Jaarcijfers NVVK 2013 (Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankie

12 %

16 %

2011 2012 017 | PROBLEMATISCHE SCHULDEN

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Problematische schulden Het aantal huishoudens met problematische schulden neemt nog steeds toe. Onlangs publiceerde de NVVK, vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren, de cijfers over 2013.

Zij ziet een forse groei bij schuldhulpverlening van mensen met een bovenmodaal inkomen, een huis met hypotheek of een eigen onderneming.

AANTAL AANMELDINGEN SCHULDHULPVERLENING 100.000

!!!

80.000

79.000

76.000

84.000

89.000

60.000 40.000

44.000

53.000

20.000

GEMIDDELD AANTAL SCHULDEISERS

2008

2009

2010

2011

2012

2013

15

17

16

14

14

14

2008

2009

2010

2011

2012

2013

32.250

33.500

5.000 10.000 15.000

8.100

20.000 25.000

29.900

30.000

33.700

30.700

37.700

35.000

DOORVERWIJZINGEN NAAR DE FLANKERENDE HULP

GEMIDDELDE SCHULD IN EURO’S INKOMENS CATEGORIE MINIMUMLOON OF MODAAL

EIGENWONINGBEZIT % BIJ SCHULDHULPVERLENING AANVRAGEN

18

%

38%

14%

In 2013 is de NVVK een samenwerking gestart met de grootste hypotheekverstrekkers om eigenwoningbezitters beter te helpen. Daarnaast is er steeds vaker sprake van multiproblematiek. Dus niet alleen schulden of een (te) laag inkomen spelen een rol maar ook psychosociale problemen.

Hiervoor heeft de NVVK aangepaste dienstverlening ontwikkeld, namelijk

BOVENMODAAL

33.000

KLANTEN OP ENIG MOMENT BIJ FLANKERENDE HULP

44% MINIMUMLOON OF LAGER

Bron: Jaarcijfers NVVK 2013 (Vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren)

Duurzame Financiële Dienstverlening, waarbij de vaste lasten worden betaald en mensen langer de tijd krijgen om hun inkomen en uitgaven in evenwicht te brengen en ondertussen te werken aan de onderliggende problematiek.

18 | NIEUWE KBVG-VOORZITTER WILBERT VAN DE DONK

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Wilbert van de Donk volgt per 1 november John Wisseborn op als voorzitter van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG). Aan de hand van vijf actuele thema's stelt de nieuwe preses zich voor.

ONAFHANKELIJKHEID ,,De Gerechtsdeurwaarderswet, die stamt uit 2001, gaat behoorlijk op de schop. Daarbij komt ook een al jarenlang heikel punt aan bod: de onafhankelijkheid van de gerechtsdeurwaarder. Zoals het er op dit moment naar uitziet is er in de toekomst geen plaats meer voor de gerechtsdeurwaarder in loondienst.

Staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie streeft naar nog meer transparantie en wil toe naar een met het notariaat vergelijkbaar systeem: de gerechtsdeurwaarder moet ondernemer zijn. We moeten het definitieve wetsvoorstel afwachten, maar wij hebben daar onze bedenkingen bij. Hoe het ook uitpakt: de KBvG heeft zich de afgelopen jaren bewezen als volwaardig gesprekspartner en daar ben ik blij om. Er wordt niet langer 贸ver de deurwaarders beslist, maar m茅t ons.''

TOEZICHT ,,Op grond van de aanpassingen in de Gerechtsdeurwaarderswet komt het integrale toezicht op de beroepsgroep bij het Bureau Financieel Toezicht (Bft) te liggen. De KBvG heeft met de Normen voor kwaliteit al een volwaardig, uitstekend functionerend systeem ontwikkeld dat invulling geeft aan deze vorm van toezicht.

Dat betekent dat het Bft niet tot achter de komma het kwaliteitstoezicht hoeft te gaan doen, maar zich meer kan richten op het systeem van toetsing.'' ,,Mijn grootste zorg zit in de doorberekening van de kosten van het toezicht en het tuchtrecht aan de beroepsgroep. We hebben daar al menige discussie over gevoerd. Het is namelijk inherent aan de werkzaamheden van de deurwaarder dat er klachten worden ingediend.

Het feit dat er iets tegen de zin van een debiteur ten uitvoer wordt gelegd, wekt wrevel en weerstand op met klachten als gevolg. Maar die tenuitvoerlegging is wel een cruciaal onderdeel van onze rechtsstaat. Het is in onze ogen dan onredelijk dat de wetgever de kosten van dit neveneffect van het werk volledig neerlegt bij de gerechtsdeurwaarders.''

19 | NIEUWE KBVG-VOORZITTER WILBERT VAN DE DONK

JUIST #11 - NAJAAR 2014

' Wetgever beslist niet óver, maar mét de deurwaarders'

‘De KBvG heeft zich de afgelopen jaren bewezen als volwaardig gesprekspartner.’

Wilbert van de Donk (48) is sinds 2004 als gerechtsdeurwaarder en directeuraandeelhouder verbonden aan gerechtsdeurwaarderskantoor Janssen & Janssen in Eindhoven.

In 2007 was hij lid van de commissie Van der Winkel, die in opdracht van de staatssecretaris van Justitie het functioneren van de KBvG evalueerde in het rapport Noblesse Oblige.

Van 2008 tot 2013 was Van de Donk bestuurslid van de KBvG met de portefeuille Ondernemerschap en Kwaliteit. Hij stond aan de wieg van de Verordening KBvG Normen voor kwaliteit en was voorzitter van de werkgroep die de rapporten over de bewaarplicht, de liquiditeits- en solvabiliteitsnormen opstelde.

INNOVATIE ,,De gerechtsdeurwaarders zijn volwassen genoeg om niet alleen in hun eigen belang te denken. Een procesinleiding die beter aansluit bij de eisen van deze tijd is in het belang van alle betrokkenen. Tien jaar geleden was het al mogelijk geweest om digitaal te procederen, maar in de rechtbank krijgt de rechter vandaag de dag nog steeds het ene na het andere papieren dossier voor zijn neus. Dat kan veel eigentijdser, te beginnen met het digitaal aanleveren van dagvaardingen en het kenbaar maken of de gedaagde verweer wil voeren en op welke manier hij dat doet. De deurwaarders zijn daar klaar voor, maar de rechtbanken nog niet.'' ,,Nu is het vooral eenrichtingsverkeer: de dagvaarding wordt op papier aan de griffie overhandigd en daarmee is de procedure geboren. De gedaagde die mondeling verweer wil voeren heeft geen andere keuze dan zich te melden op een zitting waar zo'n vijftig anderen zitten, om vervolgens naar huis gestuurd te worden met de boodschap: zet je verhaal maar op papier. Dat is natuurlijk vreselijk achterhaald.

Je moet veel sneller in kaart brengen wat de wensen van beide partijen zijn waardoor de procedure efficiënter kan verlopen.'' ,,Daarnaast wachten we al lang op een doorbraak in het elektronisch derden­beslag. De mogelijk­ heid om digitaal beslag te leggen op een bankrekening of uitkering is al lang vastgelegd in de wet, maar bij organisaties zoals de Belastingdienst, het UWV en de banken staat digitalisering nog altijd niet erg hoog op de prioriteitenlijst. Wij hadden juist verwacht dat ze daarin samen met ons voorop zouden lopen.''

DIGITALISERING ,,Het project Kwaliteit en Innovatie Rechtspraak (KEI) beoogt binnen de rechtspraak een grote achterstand in te halen op het gebied van modernisering en digitalisering. De KBvG heeft zich positief kritisch opgesteld met als resultaat dat we het belang van de rol van de deurwaarder, die aanvankelijk niet werd onderkend, hebben weten over te brengen.

De deurwaarders behouden daardoor hun rol bij de toegang naar de rechter, al is het in een iets andere vorm. We staan overigens voor

honderd procent achter een volledig digitale procesinleiding. Zoals gezegd: we denken graag mee. Waar partijen bijvoorbeeld allebei al door een advocaat vertegenwoordigd zijn, is de inmenging van de deurwaarder overbodig.

Als deurwaarders zoeken we de toegevoegde waarde in het directe contact met debiteuren en ondersteuning van de partijen in het beslechten van hun geschil.''

HET SOCIALE GEZICHT ,,De deurwaarder heeft van oudsher niet alleen een formele rol, maar ook een sociaal-maatschappelijke. Die moet je niet onderschatten. De deurwaarder klopt aan namens de schuldeiser, maar verstrekt ook objectief voorlichting aan de gedaagde. En daar is steeds meer behoefte aan. We hebben veel energie gestopt in samenwerking met andere maatschappelijk betrokken partijen, zoals schuldhulpverlening, maatschappelijke dienstverlening en sociaal raadslieden. We verstrekken bijsluiters in eenvoudig Nederlands bij de lastig leesbare exploten. Al die initiatieven gaan langzamerhand vruchten afwerpen.

Aan de andere kant moet niet worden vergeten dat ook schuldeisers een extra inspanning van de deurwaarder vragen. En dat is terecht, ook zij hebben rechten.''

20 | FLANDERIJN EN VAES, EEN TOEGANKELIJK KANTOOR

Flanderijn en Vaes in Apeldoorn heeft sinds april een duurzame werkomgeving waar het prettig binnenkomen is

JUIST #11 - NAJAAR 2014

21 | FLANDERIJN EN VAES, EEN TOEGANKELIJK KANTOOR

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Een aflopend huurcontract begin dit jaar was voor vestigingsmanager Henk de Boer aanleiding het gebouw eens kritisch te bekijken. De locatie was nog altijd prima, vanwege de goede bereikbaarheid.

Maar het kantoor zelf moest duurzamer.

En dat is gelukt met een aantal gerichte, innovatieve ingrepen.

Zo is er zuinige led-verlichting in alle ruimtes en airco om de piekmomenten bij hoge temperaturen in de zomer eruit te halen. De medewerkers kunnen zelf regelen hoe ‘koel’ het mag worden. De entree, een zware deur, is vervangen door een transparante, gebruiksvriendelijke schuifpui, die uiteraard aan alle veiligheidseisen voldoet. En passant is de keuken vernieuwd en kreeg de hal een frisse lichte vloer.

Het resultaat: een duurzaam, open, toegankelijk kantoor, dat klaar is voor de toekomst.

22 | BESCHERMING SCHULDENAREN

JUIST #11 - NAJAAR 2014

ROB VERSLUIJS:

‘De positie van de schuldeiser is onderbelicht geraakt’

23 | BESCHERMING SCHULDENAREN

JUIST #11 - NAJAAR 2014

‘Slaat bescherming schuldenaren te ver door?’

Onder gerechtsdeurwaarders leeft de discussie of maatregelen om schuldenaren in bescherming te nemen zo langzamerhand niet te ver doorslaan. Toch heeft de beroepsorganisatie KBvG het voortouw genomen om de berekening van de beslagvrije voet, bedoeld om het bestaansminimum van schuldenaren te beschermen, te vereenvoudigen. BKR (Bureau Krediet Registratie) heeft vergevorderde plannen om een systeem voor schuldenregistratie op te zetten. Rob Versluijs en Peter van den Bosch leggen uit.

ROB VERSLUIJS directielid bij Flanderijn en gerechtsdeurwaarder in Dordrecht ,,Het ambt van gerechtsdeurwaarder is er in de afgelopen jaren niet makkelijker op geworden.

Enerzijds hebben we te maken met opdrachtgevers die terecht het geld willen waar ze recht op hebben, anderzijds zijn er steeds meer huishoudens met financiële problemen die gewoon niet kunnen betalen. Waar de politiek zo’n tien jaar geleden weinig oog had voor de belangen van schuldenaren is dat nu volledig omgedraaid. Er zijn tal van maatregelen genomen om te voorkomen dat schuldenaren steeds dieper in de problemen komen.''

Terwijl de belangen van de schuldenaar steeds belangrijker zijn geworden, is de positie van de schuldeiser onderbelicht geraakt, stelt

Versluijs. ,,Er is steeds minder ruimte om de 'gewone' schuldeiser te voldoen, omdat die ook nog eens wordt weggedrukt door schuldeisers met bijzondere incassobevoegdheden, zoals de Belastingdienst, zorgverzekeraars, waterschappen en gemeenten.''

Ondanks deze kritische noot is Versluijs van mening dat goed moet worden gekeken naar de belangen van de schuldenaar. ,,Zo is het juist berekenen van de beslagvrije voet op dit moment veel te ingewikkeld, waardoor schuldenaren soms minder dan het door de maatschappij gewenste bestaansminimum krijgen.'' Hij kan zich volledig vinden in het advies van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) om de

berekening van de beslagvrije voet te vereenvoudigen. Het preadvies ‘Naar een nieuwe beslagvrije voet’, dat tot stand is gekomen na gesprekken met politieke partijen, schuldeisers, schuldhulpverleners, sociaal raadslieden en alle deurwaarders, is in juni aangeboden aan staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie. ,,In het preadvies is een uitvoerige analyse gemaakt van de totstandkoming van de beslagvrije voet, de jurisprudentie, de problemen en de situatie in het buitenland. Op grond daarvan worden aanbevelingen gedaan om de berekening te vereenvoudigen. Die leiden zeker ook tot kosten­besparingen. De complexiteit van de huidige regelgeving veroorzaakt herstelwerkzaamheden en gerechtelijke procedures.

24 | BESCHERMING SCHULDENAREN

JUIST #11 - NAJAAR 2014

PETER VAN DEN BOSCH:

‘Schuldenproblematiek ontstaat niet van de een op de andere dag’

PETER VAN DEN BOSCH directeur van BKR (Bureau Krediet Registratie) in Tiel ,,Uit recent onderzoek in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken blijkt dat elke euro die wordt geïnvesteerd in het vroeg signaleren van schulden dubbel en dwars wordt terugverdiend'', zegt Peter van den Bosch. ,,Gemeenten, die op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening sinds 2012 verantwoordelijk zijn voor de ondersteuning van mensen met schulden, zetten in toenemende mate in op vroegsignalering van schulden.''

In het KBvG-preadvies ‘Naar een nieuwe beslagvrije voet’ worden aanbevelingen gedaan om de beslagvrije voet (BVV) op korte en op langere termijn te verbeteren.

De verbeteringen voor de korte termijn zijn vorm gegeven in een wetsvoorstel om de artikelen 475, 478 en 479 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering aan te passen. Die verbeteringen moeten er onder meer voor zorgen dat de gerechtsdeurwaarder de schuldenaar beter informeert, de gerechtsdeurwaarder minder afhankelijk wordt van de schuldenaar voor het verkrijgen van informatie om de BVV juist vast te stellen, er een mogelijkheid komt om de BVV tijdelijk hoger vast te stellen om een grote inkomensval te voorkomen en er eerlijker rekening wordt gehouden met het inkomen van de partner van de schuldenaar. Voor de lange termijn worden aanbevelingen gedaan om de berekening van de BVV minder afhankelijk te maken van de veelheid aan toepasselijke bijstandsnormen, de BVV ook van toepassing te laten zijn bij beslag op de bankrekening en de eerste beslagleggende deurwaarder verantwoordelijk te maken voor het juist vaststellen van de BVV.

Om eerder te kunnen ingrijpen, kan een aantal pilotgemeenten binnenkort terecht bij BKR, dat met de Vindplaats van Schulden (VPS), naast kredieten, ook schulden gaat registreren. Van den Bosch: ,,Staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken ondersteunt dit uitwisselingsplatform, waarin in eerste instantie betalingsachterstanden bij woning­ corporaties, energiebedrijven en zorgverzekeraars worden vastgelegd. De eerste partijen hebben zich inmiddels bereid verklaard om betalingsachterstanden van minimaal drie maanden via VPS te gaan delen.''

Zo'n 1,2 miljoen huishoudens in Nederland hebben schulden, bij 1 op de 6 daarvan is er zelfs sprake van problematische schulden. ,,Schuldenproblematiek ontstaat meestal niet van de een op de andere dag, maar mensen bouwen een 'schuldencarrière' op door jarenlang het ene gat met het andere te dichten'', zegt Van den Bosch. ,,We weten ook dat mensen met schulden zich nauwelijks spontaan melden bij de schuldhulpverleners, maar zich juist steeds verder afsluiten van de buitenwereld.

Het duurt gemiddeld vijf jaar voordat ze in beeld komen bij de schuldhulpverlening, de gemiddelde schuld is dan opgelopen tot 35.000 à 40.000 euro.''

Er wordt al jarenlang gewerkt aan een centraal register dat een compleet beeld geeft van alle schulden. Voorlopers van VPS zoals het LIS (Landelijk Informatiesysteem Schulden) strandden de afgelopen jaren op de privacywetgeving. Van den Bosch: ,,Natuurlijk is de vraag relevant wat de verschillende partijen met de gegevens kunnen en willen doen. LIS was meer gericht op kredietverstrekkers, VPS dient in eerste instantie een maatschappelijk doel, namelijk gemeenten in staat stellen om hun schuldhulpverlening zo effectief mogelijk in te zetten.''

Onderzoeksinstituut Panteia heeft in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid drie gemeentelijke projecten onderzocht die gericht zijn op preventie en vroegsignalering van schulden. Het gaat om Vroeg Eropaf in Amsterdam, Achter de Voordeur/ Straatkubus in Almere en Fix Up Your Life in Tilburg. Conclusie: iedere euro die is geïnvesteerd in de onderzochte projecten levert de samenleving tussen de 2,46 en 4,22 euro op en de gemeenten, die de uitvoering doen, tussen de 1,57 en 2,91 euro.

Voor meer informatie over de projecten: http://businesscases.effectieveschuldhulp.nl

25 | BESCHERMING SCHULDENAREN

JUIST #11 - NAJAAR 2014

PETER VAN DEN BOSCH

026 | AGENDA

JUIST #11 - NAJAAR 2014

Agenda Beurzen

Evenementen

Flanderijn is aanwezig met een stand op de volgende beurzen:

2 t/m 7 januari 2015 WIELERZESDAAGSE Ahoy Rotterdam

4/5 november 2014 PROMOTIEDAGEN VOOR HET BEDRIJFSLEVEN Groningen 4-5-6 november 2014 CONTACTA Goes 6 november 2014 CREDIT EXPO Nieuwegein Tijdens de 10e editie van de Credit Expo geeft Flanderijn de volgende workshops:

11.45 – 12.30 uur MENTALE KRACHT De succestraining van Olympische sporters en de Nationale Politie.

Creditmanagementprofessionals zijn net topsporters: ook zij trainen jarenlang op techniek en vaardigheden. Ook zij moeten onder druk presteren, maar slagen er niet altijd in om het beste van zichzelf te laten zien.

En ook bij hen speelt het mentale aspect een grote rol. Net als bij topsporters. Helaas houdt hier de vergelijking met de topsport op.

Organisaties trainen hun medewerkers maar zelden in mentale weerbaarheid terwijl dat juist het verschil maakt tussen gewoon presteren en top presteren.

Rico Schuijers, de mentale coach van Olympische sporters, legt uit hoe Mentale Kracht ook in de wereld van creditmanagement echt het verschil kan maken.

13.30 – 14.15 uur DE ECONOMIE IN 2015: ECHT HERSTEL OF EEN DERDE DIP?

Terwijl het herstel nog nauwelijks is begonnen, maken economen zich al weer zorgen over een nieuwe recessie vanwege internationale onrust, flinke bezuinigingen en banken die zich vooral druk maken over hun eigen balans.

Desondanks is er toch reden voor optimisme.

Econoom en jurist Mathijs Bouman praat u graag bij over wat er allemaal wél goed gaat in onze economie. Deze presentatie wordt gefaciliteerd door Garantiefonds Gerechtsdeurwaarders.

9 t/m 15 februari 2015 ABN AMRO TENNISTOERNOOI Ahoy Rotterdam

Trainingen Leer alles over debiteurenbeheer, creditmanagement en incasso bij Flanderijn Trainingen.

Wij pakken onze trainingen net zo grondig aan als onze incasso- en gerechtsdeurwaarders­ trajecten, met veel aandacht voor feitelijke kennis en communicatieve vaardigheden.

De trainingen die tot eind 2014 gepland staan: - Basisopleiding incasso - Incasso 4.0 - De incassospecialist - Schuldsanering, WSNP en faillissement - Professioneel incasseren 1 en 2 - Verdieping professioneel incasseren 2 - Basis Word of Excel - Module Nederlands - PE Actualiteiten proces- en beslagrecht Kijk voor meer informatie, data en prijzen op onze website: www.flanderijntrainingen.nl

Zij beter (ICT-)onderwijs.

U een totaaloplossing voor afgeschreven hardware.

Met PC-Donatie kunt u uw afgeschreven hardware omzetten in een bijdrage aan beter onderwijs middels ICT in Kenia en Tanzania.

U draagt duurzaam bij aan de ICT-infrastructuur, het onderwijs en de werkgelegenheid in Sub-Sahara Afrika. Wij zorgen gratis voor het transport, veilige dataverwijdering van uw hardware en invulling van uw MVO-beleid.

Voor alle informatie, vragen en om mee te doen: Site: www.pc-donatie.nl E-mail: pc-donatie@viafrica.org Tel.: +31 (0)20 7073377

Deze plaatsing is geheel belangeloos tot stand gekomen.

Achter iedere schuld schuilt een verhaal. Flanderijn incasso en gerechtsdeurwaarders begrijpt dit als geen ander. Daarom kiezen wij voor een oplossingsgerichte methode.

Met als resultaat: betere inningsresultaten.

Dรกt is de Flanderijn aanpak. www.flanderijn.nl