Proje Hazırlama Rehberi

TERAKKİ VAKFI OKULLARI ÖZEL ŞİŞLİ TERAKKİ ORTAOKULU

PROJE HAZIRLAMA REHBERİ ÖĞRENCİ KİTAPÇIĞI 5./6./7. SINIF

Adı ve Soyadı : ………………….

Sınıf / No

: …………………..

ORTAOKUL KÜTÜPHANESİ İSTANBUL -2019

ÖNSÖZ Sevgili Öğrenciler,

Proje çalışmalarınız, ilgi duyduğunuz bir alana odaklanmanız ve bu alandaki bilgi ve becerilerinizi geliştirmeniz için verilmektedir. Bu projeler sosyal, düşünme, iletişim, araştırma ve sorgulama gibi becerilerinizi geliştirmenizi sağlamaktadır. Bu nedenle bilimsel çalışmalarda kullanılan teknikleri ve standart kuralları kullanmanızı arzulamaktayız. Bu kitapçık, projelerinizi hazırlarken size yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır. Projelerinizi hazırlamaya başlamadan önce kitapçığı dikkatle okuyup, anlamadığınız noktaları öğretmeninizle tartışmanız iyi bir proje için gereklidir.

Ortaokul Kütüphanesi

2

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ…………………………………………………………………………………………………………………….2 ADIM ADIM PROJE HAZIRLIYORUZ………………………………………………………………………….4 1-

Konu Seçimi………………………………………………………………………………………………..4

2-

Hipotez Oluşturma………………………………………………………………………………………4

3-

Amaç Belirleme……………………………………………………………………………………………5

4-

Konu Sınırlama…………………………………………………………………………………….……..5

5-

Plan Hazırlama……………………………………………………………………………………….……6

6-

Kaynak Bulma/ Bilgi Toplama………………………………………………………………………6

7-

Okuma ve Not Alma…………………………………………………………………………………….7

8-

Metin Yazma……………………………………………………………………………………………….7

PROJE DÜZENİ……………………………………………………………………………………………….………..7 PROJENİZDE YARARLANDIĞINIZ KAYNAKLARI NASIL GÖSTERECEKSİNİZ?....................9 SUNUM………………………………………………………………………………………………………………….10 PROJEM………………………………………………………………………………………………………………….10 PROJE KONTROL LİSTESİ………………………………………………………………………………………….11 KAYNAKÇA (BİBLİYOGRAFYA)………………………………………………………………………………….12

3

ADIM ADIM PROJE HAZIRLIYORUZ 1.

KONU SEÇİMİ

➢ Araştıma çalışmanıza başlamadan önce, ilk olarak çalışacağınız konuyu belirlemeniz gerekir. Seçtiğiniz konunun ilgi alanınıza uygun olmasına dikkat ediniz. ➢ Proje konunuzu seçme ve araştırma aşamasında, proje konusunu aldığınız dersin öğretmeniyle ön görüşme yapmanız gerekmektedir. Bu görüşmede proje takvimini de belirlemiş olacaksınız. Ön görüşme ve bunu takip eden görüşmelerde öğretmen, araştırma sürecinde önerilerde bulunacak, yol gösterici olacaktır.

Araştırmanızın her aşamasında notlar alarak, bir tür günlük tutunuz.

2.

HİPOTEZ OLUŞTURMA

Hipotez, araştırmanızın ana fikrini özetleyen tek bir cümledir. Konuyu kanıtlamayı veya çürütmeyi sağlayan temel düşüncedir. Araştırmadan çıkan sonuç, hipoteze göre olacaktır. Örnek: Konu: Hava Kirliliği Hipoteziniz : Hava kirliliği insan sağlığına zarar verir.

3.

AMAÇ BELİRLEME Araştırmanızın başında amacınızın ne olacağına karar vermeniz ve buna göre bilgi toplamanız gerekir. Çalışmanızın şeklini, seçeceğiniz amaç yönlendirecektir. 2 tür amaç vardır.

1-Araştırmaya dayalı bilgi aktarma amaçlı çalışmalar: Bir araştırma, hazırlayanın yorumunu içermeden sadece bilgi veriyorsa buna, araştırmaya dayalı bilgi aktarma amaçlı çalışma denir. Örneğin ; ‘Türkiye’ de evsiz çocuklar’ konusu, ‘Türkiye’ de evsiz çocukların durumu’ şeklinde ifade edilip bilgi toplandığında araştırmaya dayalı bilgi aktarma amaçlı çalışma yapılmış olur.

2-Yaratıcılığa dayalı savunma (ikna) amaçlı çalışmalar: Bir araştırma belli bir görüşü desteklemek, savunmak veya çürütmek amacıyla hazırlayanın yorumunu da içeriyorsa, buna yaratıcılığa dayalı savunma amaçlı çalışma denir. Örneğin; ‘Türkiye’ de evsiz çocuklar ‘ konusu , ‘Türkiye’deki evsiz çocukların durumunu iyileştirmek için daha çok maddi desteğe ihtiyaç var.’ şeklinde ele alınarak kendi yorum ve düşüncemizi içerdiği zaman, yaratıcılığa dayalı savunma çalışması haline gelir.

4

4.

KONU SINIRLAMA

Seçeceğiniz konu geniş ise, çok fazla kaynakla karşılaşabilirsiniz. Bulduğunuz bilgiyi bir araya getirmede ve sonuca ulaşmakta sorun yaşayabilirsiniz. Bu nedenle ana konu çerçevesinde alt başlıklar bulabilir ve konunuzu sınırlayarak daraltabilirsiniz. Örnek:

Konu: Dünya Alt Konu: Denizler ve Okyanuslar Alt Konu: Denizler ve Okyanuslarda Yaşayan Hayvanlar

5. PLAN HAZIRLAMA ➢ Okuduğunuz kaynaklardan yararlanarak nasıl bir araştırma yapmak istediğinizi gösteren bir plan oluşturmalısınız. ➢ Böylelikle hangi kaynakların konuyla ilgili olduğunu, hangilerinin ilgisiz olduğunu ve daha ne gibi kaynaklara ihtiyaç duyduğunuzu göreceksiniz. ➢ Plan yapmakla projenizin kaç bölümden oluşacağına karar vermiş olursunuz. ➢ Projenizde bölüm sayısının 2 ile 5 olmasına dikkat etmeniz yararlı olacaktır.

Plan örneği;

Konu : Çevre Sorunları Amaç : Hava Kirliliğinin Zararlarını Göstermek Hipotez: Hava Kirliliği İnsan Sağlığına zarar Verir.

1. ÇEVRE KİRLİLİĞİ NEDİR? a. Hava Kirliliği b. Toprak Kirliliği c. Su Kirliliği 2. HAVA KİRLİLİĞİ NEDİR? a. Kirliliğin Nedenleri b. Hava Kirleticileri 3. HAVA KİRLİLİĞİNİN ETKİLERİ a. İnsan Üzerine Etkileri b. Bitkiler Üzerine Etkileri

6. KAYNAK BULMA/ BİLGİ TOPLAMA

➢ Konuyla ilgili kaynakları aramaya başlamadan önce, dikkat etmeniz gereken bazı noktalar vardır. Bunlara dikkat ederseniz, kısa zamanda doğru kaynaklara ulaşabilirsiniz. Bu nedenle aşağıdaki soruları kendinize sormakla işe başlayabilirsiniz. (Soruları yanıtlarken, öğretmenlerinizden de yardım alabilirsiniz). ➢ Projemi sadece yazılı olarak mı hazırlayacağım, yoksa sunum da yapacak mıyım? ➢ Kullanılması gereken kaynak türü ve kaynak sayısı konusunda sınırlamalarım var mı? ➢ Araştırma yöntem ve tekniklerinden hangisini kullanmalıyım? (Anket, görüşme, gözlem, deney v.b.) ➢ Projem (en az - en çok) kaç sayfa olacak? ➢ Nereden bilgi bulabilirim? Bu bilgiyi ne tür kaynaklarda bulabilirim? (Kütüphane, Kitap, Dergi ve Gazeteler, Ansiklopediler, Kişiler, İnternet, Gezi, CD, DVD vb.)

5

7. OKUMA VE NOT ALMA ➢ Araştırma sürecinde not kartları ve kaynak (bibliyografya) kartları kullanmayı unutmayınız. ➢ Not kartlarına kaynaktan alınan, araştırmanıza yarayacak bilgiler yazılır. ➢ Kartlar numaralandırılır. ➢ Bilgiler mutlaka kaynak belirtilerek kullanılmalıdır. Bu nedenle kaynak kartlarına, kaynakların künyesi yazılır. ( yazarın adı-soyadı, eser adı, yayın yeri, yayın evi, yayın tarihi, internet sitesi vb.)

2 Gürer, Turgut. “Herşey Okyanusların Geleceği İçin” Cumhuriyet Bilim ve Teknik 594 (1998). 12-14 ➢ Bibliyografya (kaynak) kartları araştırma bittiğinde bir araya getirilerek “kaynakça” oluşturulur. ➢ Kartlar ayrı ayrı tutulacağı gibi tek kartta da toplanabilir. ➢ Elde edilen bilgi ve veriler sınıflandırılır. Bu sınıflandırma projenizin yazım aşamasında sizlere yardımcı olacaktır.

8. METİN YAZMA ➢ Not alma işlemi bittiğinde, bilgilerinizi plandaki başlıklara göre düzenlemelisiniz. ➢ Projenizde anlatılmak istenilen bilgilerin giriş, gelişme ve sonuç planı içerisinde verilmesi konunun bütünlüğü açısından önemlidir.

Giriş ● Özet tanıtım ● En kısa bölüm ● Projenizde neyi, nasıl ve neden yaptığınızı anlatan bölüm

Gelişme ● Konunun açıklanması ● En uzun bölüm ● Konuların tartışılıp çözümlendiği bölüm

6

Sonuç ● Bilgiyi toparlama ● Kişisel fikirlerin ifade edildiği, kanıtlarla fikirlerin savunulduğu bölüm

PROJE DÜZENİ Projenizin yazım aşamasını bitirdikten sonra, projenizi teslim etmeden önce projenizde bulunması gereken 5 bölümü hazırlamanız gerekir.

Bunlar; 1- Kapak 2- Önsöz 3- İçindekiler 4- Metin( Projenin kendisi) 5- Kaynakça

1.Kapak Okul Adı

PROJENİN KONU BAŞLIĞI

Öğrencinin Adı SOYADI Sınıfı ve Numarası ...............DERSİ PROJESİ Teslim tarihi Dersin Öğretmenin Adı SOYADI

2. Önsöz

3.İçindekiler Listesi

Önsöz, projenin amacını, önemini, kısaca kapsamını, gerekiyorsa projenin hazırlanmasında karşılaşılan güçlükler konusundaki bilgilerin yanı sıra, projenin hazırlanmasında maddi, manevi katkısı olan kişi ve/veya kuruluşlara teşekkür gibi açıklamaları içerir. Önsöz metni iki sayfayı geçmemelidir.

4. Metin

İçindekiler Sayfa no Önsöz…………………1 Giriş………………… ..3 Konu Başlıkları …..5 Sonuç…………………25 Kaynakça……………28 *Ana ve alt başlıkların sayfa numarasına göre sıralandığı bölümdür.

5. Kaynakça

Projenin metin kısmı üç bölümden oluşmaktadır.

Giriş : Konunun tanıtıldığı bölümdür.

Gelişme: Proje konunuzu destekleyen fikirlerin yazıldığı bölümdür.

5.

Sonuç : Projenizin ana hatlarıyla özetlendiği ve sonuca bağlandığı bölümdür.

Projenizde kullandığınız kaynakların künyesi yazılır. *Kitap *Dergi *Gazete *Ansiklopedi *CD-ROM *Makale *Röportaj *Elektronik kaynaklar

7

PROJENİZDE YARARLANDIĞINIZ KAYNAKLARI NASIL GÖSTERECEKSİNİZ? Projenizde kullandığınız; kitap, dergi, ansiklopedi, dvd, vcd, makale, röportaj, elektronik kaynaklar ve internet gibi kaynakların bilgilerini yazmalısınız. Kaynakça alfabetik olarak düzenlenmelidir. (Bibliyografya kartlarından yararlanabilirsiniz.)

Yararlandığınız kaynakları aşağıdaki biçimlerde verebilirsiniz.

Kitap- Yazarı varsa Yazar soyadı, adı. kitap adı, yayın yeri: yayın evi, tarih. Örnek: Kutlu, Oğuz. Okulda ve sınavlarda başarı için etkili yol, Adana : Nobel Yayınları, 2001.

Pepin, Ronald E. Literature of Satire in the Twelfth Century. Lewiston: Edwin Mellen Press, 1988.

Kitap- Yazarı yoksa Kitap adı, yayın yeri: yayın evi, tarih. Örnek: Otomobil Çağı. Ankara: TÜBİTAK, 2001.

1999 People Weekly Almanac. New York: Cader, 1998.

Kitap- Komisyon hazırlamışsa Komisyon. Türk Dili ve Edebiyatı. Ankara: MEB, 1993.

Wisconson Taxpayers’ Alliance. School Facts ’99. Madison: Wisconson Taxpayers’ Alliance, 1999.

Kitap- Kurum hazırlamışsa TÜBİTAK. Denizler ve Okyanuslar. Ankara: TÜBİTAK, 2000.

1999 People Weekly Almanac. New York: Cader, 1998.

Dergiler, magazinler, gazeteler Zülfikar, Hamza, “Doğru Yazalım Doğru Konuşalım”. Türk Dili 587 (2000): 462-466.

Bowering, George. "Baseball and the Canadian Imagination." Canadian Literature 108 (1986): 115-24.

Danışma Kaynakları (Ansiklopedi vb.)

“Edebiyat.” Meydan Laurousse:Büyük Lugat ve Ansiklopedi. İstanbul: Meydan, 1979.

"Sybarite." The Oxford English Dictionary. 2nd edition. 1989.

Elektronik Kaynaklar( veri tabanı, online ansiklopedi, e-dergi, e-kitap vb.)

Britannica Online. Vers. 98.2. Apr. 1998. Encyclopedia Britannica. 8 May 1998 http://www.eb.com İnternet Google bir kaynakça değildir. Arama motorudur. Eğer kaynağınız bir web sayfası ise kaynakçanızda şu şekilde göstermelisiniz.

Yazarın soyadı, adı. sayfanın adı. sayfaya erişim tarihi. < sitenin adresi > Örnek: Wilson, T.Uncertainty in Information Seeking.16 Nov. 2001 http://information.net/tdw/publ/unis/uncerty.html

8

SUNUM Yazılı metnini hazırladığınız projenin bir de sözlü sunumunu yapmanız gerekiyorsa, bu aşamada bir powerpoint hazırlayabilirsiniz.

PROJEM İlgi duyduğunuz bir alana odaklanmanız ve bu alanda bilgi ve becerilerinizi geliştirmeniz için bir konu seçtiniz. Sizin daha sistemli çalışmanıza olanak verecek bu formu, çalışmaya başlarken kullanabilirsiniz.

Adım-Soyadım : Başlama Tarihi : Tahmini Tamamlama Sürem: Bitirme Tarihi : Projenin konusu

Bu konuda bildiklerim (Neleri biliyorum?)

Proje konusu ile ilgili sorularım (Neler öğrenmek istiyorum? )

Planladığım gözlemler, geziler, röportajlar araştırmalar

Projem için gerekli olacağını düşündüğüm materyaller

9

PROJE KONTROL LİSTESİ Çalışmanızı bitirdikten sonra kontrol listesi ile yaptıklarınızı onaylayınız. Yapamadıklarınızı tespit ederek, çalışmanızı yeniden gözden geçiriniz.

Kontrol edilecekler ✔

Evet

Kapak

Projemin kapağı var mı?

Gerekli tüm bilgiler kapağımda yer alıyor mu? ✔

İçindekiler

İçindekiler listem var mı?

Sayfa numaraları doğru mu? ✔

Rapor Metni

Giriş bölümüm var mı?

Giriş bölümünde neyi, nasıl ve neden yaptığımı anlatabilmiş miyim?

Gelişme bölümümde amaca uygun olarak, konuları tartışıp, çözümlemiş miyim?

Gelişme bölümüm amaca uygun fikirleri içeriyor mu?

Sonuç bölümüm var mı?

Kişisel fikirlerimi belirtmiş miyim?

Gelişme bölümündeki fikirleri kanıtlamış mıyım? ✔

Kaynakça

Kaynakçam var mı?

Kaynakçam alfabetik düzende mi?

Bilgileri doğru vermiş miyim?

10

Yapmalıyım

KAYNAKÇA (BİBLİYOGRAFYA) “21. Yüzyılın Okulunda Kütüphane Projesi” (Proje çalışması), İstanbul: Irmak Okulları, 2002.

Aksaçlıoğlu, Ayşegül, “Ödev Yapmak Size Neler Kazandırır?”(Sunu), Özel Bilkent Lisesi Kütüphanesi.

“Araştırma Teknikleri ve Hazırlık” , İstanbul: Irmak Okulları.

“Bibliyografya ve Not Kartları” (çevrimiçi), http://library.tedankara.k12.tr “Bilgi Okuryazarlığının Aşamaları”(Proje Çalışması), Ankara: TED Ankara Koleji, 2002 “Bilgi Erişim ve Araştırma Teknikleri Dersi Programı”, Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi, No: 2542, 2002, s. 890-905.

Eyüboğlu Eğitim Kurumları, Dönem Ödevi Rehber Kitapçığı (Taslak).

Karasar, Niyazi, Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd., 1994. Özel Ar-El İlköğretim Okulu MYP Kişisel Proje Öğrenci Kitapçığı, İstanbul: Ar-El Koleji, 20052006

11