2021: DUURZAAM EN DIGITAAL

WOORD VOORAF

‘De storm zal overwaaien’, kopte onlangs de Financial Times over de coronacrisis. ‘Maar de keuzes die we nu maken, zullen ons leven jarenlang bepalen’. Over die keuzes groeit de consensus. Het gaat om het realiseren van een dubbele transitie: verduurzamen en digitaliseren. Beide thema’s lopen als een rode draad door dit eerste nummer van het nieuwe jaar.

Wat de verduurzaming betreft, opent de circulaire economie interessante perspectieven. Er gaat zo goed als niets meer verloren en de afvalstroom die nog rest wordt opnieuw in het systeem ingezet. Zo participeert Campus Brugge actief in het nieuwe Circular Materials Center in Kortrijk. Twee afgestudeerden van onze faculteit wonnen de Vlaamse Scriptieprijs 2020 met een masterproef over het potentieel van rivierwater als warmtebron. De alumnus in de kijker is facilitator Circulaire Economie, Jobs & Skills bij Vlaanderen Circulair. Twee doctorandi experimenteren met resp. materiaalzuinige 3D-printtechnieken en met ‘agrovoltaics’ of het gebruik van landbouwgrond om zowel gewassen te telen als zonne-energie op te wekken. En in de Living Labs wordt de transitie voorbereid van een lineaire naar een circulaire en bio-gebaseerde bouwsector.

Naast de verduurzaming is de digitalisering de grote uitdaging. Het coronavirus heeft al fortuinen gekost, maar heeft ook vele innovaties in een stroomversnelling gebracht. In ijltempo worden toestellen en wearables ontwikkeld om ons te beschermen tegen het virus, maar die ook best bruikbaar zijn in andere toepassingen. De Technologiecampus Gent is co-titularis van de nieuwe Renson-leerstoel over ‘Data-driven Servitization’. Daar wordt onderzocht hoe slimme technologieën ingezet kunnen worden in intelligente ventilatiesystemen.

Volgens een recente studie van de technologiefederatie Agoria heeft COVID-19 een krachtige impuls gegeven aan de digitale transformatie. Artificiële intelligentie in combinatie met robotica wordt een echte katalysator in tal van sectoren van de economie. Een van onze onderzoekers stelde de technologie op punt die chirurgen in staat stelt om met uiterste precisie oogoperaties uit te voeren. Hij werd ervoor bekroond met de James Dyson Award. Bedrijven zijn volop bezig met het connecteren van toepassingen, wat enorme hoeveelheden data oplevert. Daardoor wordt de vraag naar digitale experten almaar groter. Campus Diepenbeek speelt hier adequaat op in en start volgend academiejaar met een opleiding industrieel ingenieur Informatica. De digitale wereld heeft echter ook een schaduwzijde. De omgeving blijkt bijlange geen veilige plek te zijn. Zoals in de reële wereld waren er figuren en groepen rond met minder goede bedoelingen. Prof. Vincent Naessens schreef er een verhelderend en ontnuchterend boek over, de ‘Cyber Arena’, dat we in dit nummer voorstellen.

Het coronavirus mag dan wel op korte tijd de wereld en het onderwijs ingrijpend hebben veranderd, de implementatie van de programmahervorming op de campussen is op geen enkel moment in het gedrang gekomen of afgeremd. Een mooi voorbeeld hiervan is ‘een dag met een ingenieur’ in het nieuwe opleidingsonderdeel ‘Onderneming & Ethiek’. Wat oorspronkelijk voor een live-uitvoering was geconcipieerd, werd in een sneltreinvaart omgezet in een online-praktijk. Het bewijst nogmaals de flexibiliteit en de creativiteit van onze docenten en studenten en hun gedrevenheid om samen vorm en inhoud te geven aan de vernieuwde opleiding, ook als de omstandigheden niet meezitten.

Prof. Bert Lauwers - Decaan Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen