FIB_Blad_1tbl2025_issuu

BÍLASTÆÐAGRÆÐGIN

OFTEKIN IÐGJÖLD BÍLATRYGGINGA

Verðkönnun UMFELGUN

AtlAntsolía ELsKAR

fíb FélagAR eru í uppáhaldi hjá okkur og fá 18 krónur í afslátt með applyklinum. sæKtu um lykilinn á Fib.is og byrjAðu að spARa, brúmm bRúmm.

Akureyri - Baldursnesi

Akureyri - Glerártorgi

Borgarnesi

Hafnarfirði - Hafnarfjarðarhöfn

Hafnarfirði - Kaplakrika

Hveragerði

Kjalarnesi

Kópavogi - Búðakór

Kópavogi - Kópavogsbraut

Kópavogi - Byko Breiddinni

Mosfellsbæ

Reykjanesbæ - Stapabraut

Reykjanesbæ - Hólagata

Reykjavík - Bíldshöfða

Reykjavík - Háaleitisbraut

Reykjavík - Kirkjustétt

Reykjavík - Knarrarvogi

Reykjavík - Skeifunni

Reykjavík - Skúlagötu

Reykjavík - Sprengisandi

Reykjavík - Starengi

Reykjavík - Öskjuhlíð

Selfossi

Stykkishólmi

Egilsstöðum

okkAR LægstA verð án afsláttar

Útgefandi:

FÉLAG ÍSLENSKRA

BIFREIÐAEIGENDA

Ritstjóri:

Jón Kristján Sigurðsson

Ábyrgðarmaður: Runólfur Ólafsson

Höfundar efnis:

Björn Kristjánsson

Jón Kristján Sigurðsson Runólfur Ólafsson

Ólafur Hauksson

Prófarkalestur: Snorri G. Bergsson

Forsíðumynd:

Ernir Eyjólfsson

Kona: Hafdís Karlsdóttir

Umbrot:

Björn Kristjánsson

Auglýsingar: Gunnar Bender

Prentun:

Ísafoldarprentsmiðja Upplag 18.500

FÍB-blaðið er innifalið í árgjaldinu.

Heimilt er að vitna í FÍB-blaðið

í öðrum fjölmiðlum sé heimilda getið

FÉLAG ÍSLENSKRA

BIFREIÐAEIGENDA

Skúlagötu 19 101 Reykjavík

Sími: 414-9999

Netfang: fib@fib.is

Veffang: www.fib.is

Féþúfan bílar og umferð

Aðalumfjöllunarefni FÍB-blaðsins að þessu sinni er vaxandi ásælni í vasa bíleigenda og alls almennings sem nýtir vegakerfið. Þar er ekki aðeins verið að krefjast greiðslu fyrir veitta þjónustu, heldur einnig að hafa ríflegan hagnað.

Á síðustu þremur árum hafa bíleigendur fundið fyrir stóraukinni innheimtu á bílastæðum einkafyrirtækja og landeigenda.

Víða er engin sýnileg þörf fyrir gjaldskylduna. Úttekt FÍB-blaðsins sýnir að tekjur ferðamannastaða af gjaldskyldu slaga hátt í tvo milljarða króna á ári. Tekjur bílastæðafyrirtækja hafa hækkað um mörg hundruð prósent á örfáum árum.

Þá hafa tryggingafélögin sjaldan hagnast jafnmikið á iðgjöldum bílatrygginga og undanfarin ár, sérstaklega þó á þessu ári. Þannig sýna þau að í raun ríkir engin samkeppni á milli þeirra.

Ríkið sækir sem fyrr að bíleigendum og umferð úr öllum áttum. Í fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar fyrir 2026 er áformað að hækka vörugjöld af innflutningi ökutækja um tæplega 8 milljarða króna eða um 65% umfram áætlaðar tekjur í ár. Þegar þetta er ritað hafa stjórnvöld tilkynnt að fella eigi út sérstakt 5% vörugjald á raf- og metanknúin ökutæki en að vörugjöld á brunahreyfilsbíla muni hækka verulega. Ýmsar undanþágur og sérákvæði eiga að detta út m.a.

vegna fornbíla. Á sama tíma á að lækka rafbílastyrkinn úr 900 þúsund krónum í 500 þúsund. Afleiðingar vörugjaldsbreytinganna virðast þær að eftir áramót verði ódýrari rafbílar aðeins dýrari til neytenda en að dýrari rafknúnir fólksbílar lækki í verði. Önnur ökutæki knúin jarðefnaeldsneyti munu hækka í verði og þá sérstaklega tengiltvinnbílar, vegna breytinga á mengunarstuðlum.

Kílómetragjaldið á að fara úr 6 krónum í 6,95 krónur sem er 16% hækkun. Kolefnisgjald á eldsneyti mun hækka um 107% til 110% samanborið við það sem gilti í desember 2024. Kolefnisgjald á lítra af dísilolíu fer í 28,30 krónur sem gerir ríflega 35 krónur með vsk. Vörugjöld á innflutning, bifreiðagjöld, eldsneytisgjöld, kílómetragjald og virðisaukaskattur skila ríkinu þreföldum þeim tekjum sem varið er til vegamála. Rætt er um að auka álögur ríkisins enn frekar með vegatollum og þrengslagjöldum.

Runólfur Ólafsson framkvæmdastjóri FÍB

Land Cruiser 250 AT37

Fágað útlit, yfirburða torfærugeta og einstakur bíll. Við höfum lagt allt kapp á að gera þessa breytingu eins glæsilega og mögulegt er!

Land Cruiser 250 AT37 inniheldur:

• Arctic Trucks tvílitir brettakantar.

• 17×10 Arctic Trucks álfelgur.

• 37” dekk.

• 40mm upphækkun.

• Færsla á afturhásingu.

• Hraðamælabreyting.

• Færsla á stigbrettum.

Náðu lengra með Arctic Trucks

Strands Led Bar með blikkljósum

Motul olíu og efnavörur

Come Up dráttarspil

Viair loftdælur

Thermal Blade upphitaðar rúðuþurrkur

• Lægri drifhlutföll.

• Arctic Trucks aurhlífar að framan og aftan.

• Arctic Trucks AT37 merki.

• Arctic Trucks herslumælir.

• Ný innri bretti.

• Hjólastilling.

• Sérskoðun og vigtun.

• Slökkvitæki og sjúkrapúði.

ARB driflæsingar

Húdd- og gluggavindhlífar

Dráttartóg

Strands númerarammaljós

Dekk og felgur

Efnisyfirlit:

Græðgin á kostnað nágranna 8

Gjaldtaka raskar skipulagi .............. 9

„Vannýttar auðlindir“ ..................... 10

Gjaldtaka - tvö dæmi 12

6,6 milljarðar úr ríkissjóði 16

1,9 milljarðar í tekjur ...................... 16

Oftekin iðgjöld bílatrygginga .... 18

Bótasjóðir stækka áfram 19

Rangar yfirlýsingar ráðherra ....... 20

Gjöld yfir 100 milljarðar 2026 ..... 20

Umferðaröryggisherferð 22

Ný ásýnd og fréttavefur FÍB 22

Barnabílstólakönnun ..................... 24

Bílljós og efnanotkun .................... 26

Rafbílasala komin á flug 28

Vetrardekkjakönnun 2025 31

Verðkönnun á umfelgun 2025 ... 51

Mesta hættan við að bakka......... 52

Fyrsti rafmagnsbíll frá Ferrari 52

Sektaðir fyrir samráð ..................... 54

Brunatilvikum hefur fækkað ....... 54

Hjólbarðar eru fjárfesting

í öryggi

Hjólbarðar eru einn mikilvægasti öryggisþáttur bifreiðar en eru oft vanmetnir. Gott dekkjamynstur, réttur loftþrýstingur og ástand dekkja skipta miklu máli fyrir veggrip og hemlunarvegalengd. Hjólbarðar eru eini snertipunkturinn milli ökutækis og vegar og ástand þeirra hefur afgerandi áhrif á veggrip, stjórnunarhæfni og hemlunarvegalengd.

Réttur loftþrýstingur er grundvallaratriði

Réttur loftþrýstingur er grundvallaratriði. Of lítill eða of mikill þrýstingur getur leitt til ójafns slits, minnkaðs veggrips og jafnvel sprungu. Dýpt dekkjamynsturs er einnig lífsnauðsynleg, sérstaklega í blautu, þar sem gott mynstur kemur í veg fyrir vatnsskiptingu (e. aquaplaning) og tryggir stöðugt grip.

Einnig er árstíðabundin notkun hjólbarða mikilvæg á Íslandi, sumar- og vetrardekkin eru hönnuð fyrir mjög ólíkar aðstæður. Reglulegt eftirlit og viðhald hjólbarða er því lykillinn að öruggum akstri og verndar bæði ökumenn og aðra vegfarendur.

Vandaðri dekk standa sig betur í hemlunarprófum

Þegar gæði og öryggi er skoðuð þá endurspeglast almennt séð hærra verð oft í betri gæðum, hönnun og efnum. Vandaðri dekk standa sig betur í hemlunarprófum, veita stöðugra grip, sérstaklega í krefjandi aðstæðum eins og bleytu og hálku. Þau geta líka verið endingarbetri og eru betri fjárfesting til lengri tíma litið.

Einn mikilvægur þáttur í þessari umræðu er að verð á hjólbörðum, sérstaklega á Íslandi þar sem flutningskostnaður og innflutningsgjöld spila stóran þátt, hefur sýnilega hækkað. Þetta hefur því miður áhrif á neytendur og skapar stundum þrýsting um að velja ódýrari lausnir eða jafnvel fresta endurnýjun.

Mikilvægt er að dekkin séu í löglegu ástandi

Hins vegar, óháð verði er mikilvægast að dekkin séu í löglegu ástandi, hafi rétta mynstursdýpt og henti þeim aðstæðum sem ekið er í, t.d. að vera á réttum árstíðabundnum dekkjum. Jafnvel nýleg ódýrari dekk í góðu ástandi eru mun öruggari en dýr úrvalsdekk sem eru slitin.

Mikilvægt er að leita að sanngjörnu jafnvægi milli verðs og gæða

Þótt hátt verð sé vissulega byrði er mikilvægt að muna að hjólbarðar eru fjárfesting í öryggi. Aldrei ætti að spara svo mikið að það komi niður á öryggi sjálfs sín og annarra vegfarenda. Því er mikilvægt að leita að sanngjörnu jafnvægi milli verðs og gæða eftir þörfum hvers og eins.

Jón Kristján Sigurðsson ritstjóri

Allir vilja græða á bílum og umferð

Á þessum og næstu síðum er fjallað um stóraukna gjaldtöku á bílastæðum einkafyrirtækja, bæði í þéttbýli og dreifbýli. Víðast hvar er tilgangur innheimtunnar að hagnast hressilega. Þetta gjaldskyldufár er nýjasta birtingarmynd ásóknar í hagnað úr vösum bíleigenda og bílnotenda. Það byrjar við innflutning með tollum og virðisaukaskatti og heldur áfram með árlegu bifreiðagjaldi, sköttum á eldsneyti og kílómetragjaldi. Ríkið hefur þrefalt meiri tekjur af bílum og umferð en það leggur til vegamála. Það þykir sumum ekki nóg og tala þeir fyrir vegatollum og þrengslagjöldum. Iðgjöld bílatrygginga eru svo sér á parti, í skjóli Seðlabankans safna tryggingafélögin digrum sjóðum með oftöku iðgjalda.

Bílastæðagræðgin er á kostnað næstu nágranna

Hvað gerist þegar allt í einu er farið að innheimta gjald fyrir bílastæði í þéttbýli?

Jú, þeir sem ekki vilja borga leggja þá í staðinn á gjaldfrjálsum stæðum í næsta nágrenni.

Jú, þeir sem ekki vilja borga leggja þá í staðinn á gjaldfrjálsum stæðum í næsta nágrenni.

Hefðbundinn tilgangur gjaldtöku fyrir bílastæði er að tryggja tímabundinn aðgang að takmörkuðu framboði, ekki síst í miðbæjum. Þannig geti sem flestir fengið bílastæði til að sinna erindum. Til skamms tíma stóðu sveitarfélög ein að slíkri gjaldtöku. En ekki lengur.

Sú gjaldskylda á bílastæðum sem sprottið hefur upp á örfáum árum er í fæstum tilfellum ætlað að liðka fyrir aðgengi á hefðbundinn hátt. Tilgangurinn er fyrst og fremst að hagnast á umráðum einkaaðila yfir viðkomandi bílastæðum, þó svo gjaldfráls afnot þeirra hafi sjaldnast verið vandamál. Sölumenn bílastæðafyrirtækja segja hins vegar það þar sé um vannýtta auðlind að ræða og bjóða „ókeypis“ uppsetningu á gjaldtökubúnaði.

Neikvæðu áhrifin

Sú græðgi sem birtist í gjaldtökunni hefur víðtæk neikvæð áhrif, sérstaklega þegar gjald er tekið

langt fram á kvöld eða jafnvel allan sólarhringinn. Áhrifin í næsta nágrenni er aukin ásókn í gjaldfrjáls stæði. Fólk sem áður gat gengið að vísum stæðum við heimili sín eða fyrirtæki stendur allt í einu frammi fyrir því að bíllinn kemst hvergi fyrir vegna gjaldtöku nágrannans.

Eitt besta dæmið um þetta eru bílastæðin við Domus á Egilsgötu 3. Þar er gjaldskylda allan sólarhringinn þó að engin sé starfsemi í húsinu að kvöld- eða næturlagi. Gjaldið er hátt og stæðin standa því tóm mestan tímann. Þeir sem áður nýttu sér þessi stæði leita því í bílastæði í næstu götum. Á sama tíma er verið að byggja fjölbýlishús án bílastæða í næsta nágrenni og þannig aukið enn á troðninginn.

Hætta á höfrungahlaupi í gjaldtöku á bílastæðum

Þá er viðbúið að útbreidd gjaldtaka á bílastæðum í tekjuöflunarskyni leiði til óæskilegrar hliðrunar á atvinnustarfsemi, búsetu og þjónustu. Fólk leiti frekar þangað sem álögur eru minni eða engar og það

leiði til þess að ferðavenjur breytist og umferðarþungi aukist. Gjaldtaka getur þannig reynst tekjulind fyrir umráðanda bílastæðis en valdið íbúum og atvinnurekstri í nágrenninu búsifjum vegna minnkandi viðskipta og verðfalls húsnæðis.

Þessi þróun getur og hefur leitt til höfrungahlaups bílastæðainnheimtu, þannig að á endanum verði komin á gjaldskylda á nánast öllum bílastæðum sem ekki eru á einkalóðum.

Tilræði við samgönguflæði Einhverjum kann að þykja undarlegt, í ljósi kostnaðar við að reka bíl, ef bíleigendur sjá eftir greiðslu fyrir bílastæði. En þá ber að líta til hinnar miklu og almennu notkunar einkabílsins. Ef borga þarf fyrir tilvist bílsins í hvert skipti sem fólk fer til vinnu, í heimsóknir til ættingja, í búðarferðir og þar fram eftir götunum, þá hefur það óhjákvæmilega áhrif til lengdar á val viðkomustaða og ekki síður búsetu. Í gróðaskyni er verið að hefta það frjálsa flæði einkabílsins sem fólk hefur vanist.

Fyrirvaralaus gjaldtaka á bílastæðum, sem áður voru öllum opin, hefur mikil áhrif innan viðkomandi sveitarfélags. Því liggur í augum uppi að sveitarfélög þurfa að taka þessa þróun föstum tökum áður en höfrungahlaup bílastæðainnheimtu verður stjórnlaust. Einfaldast er að sveitarfélög geri kröfu um deiliskipulagsbreytingu vegna gjaldtöku á bílastæðum. Í deiliskipulagi getur sveitarfélag sett skilyrði sem draga úr raski fyrir íbúa og atvinnulíf.

Fyrirtækin sem virkja „vannýttar auðlindir“ á leifturhraða

Í þéttbýli og á ferðamannastöðum hafa gjaldskyld bílastæði einkafyrirtækja sprottið upp eins og gorkúlur á örfáum árum. Sjaldnast eru þetta ný eða endurbætt bílastæði, heldur stæði sem hafa verið opin gestum, viðskiptavinum og nágrönnum án endurgjalds árum og áratugum saman. „Heiðurinn“ af þessari gjaldskylduvæðingu eiga fyrirtæki með öfluga sölumenn sem sannfæra umráðamenn um að þeir sitji á „vannýttri auðlind“.

Parka/Myparking

Árið 2022 annaðist Parka innheimtu á þremur bílastæðum einkafyrirtækja í þéttbýli og á sex ferðamannastöðum. Núna (2025) eru 24 bílastæði einkafyrirtækja í þéttbýli skráð í innheimtu hjá Parka og dótturfyrirtæki þess, Myparking. Þá sér félagið um innheimtu á 31 bílastæði á ferðamannastöðum og innheimtir fyrir bílastæðasjóði sveitarfélaga.

Tekjur Parka (Parka lausnir ehf) hafa vaxið úr 111 milljónum króna árið 2022 í 344 milljónir árið 2024 eða um 200%. Tekjur Myparking ehf hafa vaxið úr núll krónum árið 2022 í 182 milljónir árið 2024.

Autopay

Árið 2022 var innheimtuappið Autopay ekki til hér á landi. Núna (2025) er innheimt á vegum þess á þremur stöðum í Vatnsmýri (háskólasvæðinu) og á fjórum helstu flugvöllum Isavia. Fyrirtækið Gulur bíll stendur að baki notkun Autopay.

Green parking

Árið 2022 annaðist Green parking innheimtu á bílastæði Landspítalans. Núna sér félagið um innheimtu og rekstur á tíu bílastæðum einkafyrirtækja í þéttbýli, auk Landspítalans.

Árið 2022 var félag þetta ekki til. Árið 2024 voru tekjur þess 76 milljónir króna. Fyrirtækið er í eigu Öryggismiðstöðvarinnar, líkt og Sannir landvættir.

Checkit.is

Fyrirtækið sér um innheimtu bílastæðagjalda á fimm ferðamannastöðum, þar á meðal Þingvallaþjóðgarði, Hengifossi og Seltúni. Tekjur þess árið 2024 voru 16 milljónir króna.

Sannir landvættir

Fyrirtækið annast innheimtu og rekstur bílastæða á fimm ferðamannastöðum. Árið 2022 voru tekjurnar 21 milljón króna en 76 árið 2024, hækkun um 276%.

Markaðssókn bílastæðafyrirtækjanna ryður veginn

Á síðustu þremur árum hefur því gjaldtaka hafist á hátt í 40 bílastæðum einkafyrirtækja í þéttbýli og á 30 ferðamannastöðum, bílastæðum sem áður voru gjaldfrjáls. Þessa þróun má alfarið rekja til aðgangshörku sölumanna ofangreindra fyrirtækja við umráðamenn bílastæða. Innheimtan er því síður en svo til komin til vegna kostnaðar við bílastæði, þó að sums staðar sé hluti teknanna nýttur til úrbóta á þeim – og allt gott um það að segja. Á nokkrum stæðanna er þó ljóst að með einhverju móti þyrfti að skammta afnot af þeim og þá er sanngjörn gjaldskylda kjörin leið.

Tekjuvöxtur bílastæ ðafyrirtækjanna

Náttúruauðlindir sem gefa vel – tvö dæmi

Fyrr á öldum reistu smákóngar kastala meðfram fljótum og öðrum samgönguleiðum og heimtuðu toll af þeim fóru hjá.

Gjaldtaka á bílastæðum við vinsælar náttúruperlur er af sama meiði. Innheimtumaðurinn hefur komið sér fyrir á góðum stað til að fénýta umferð sem hann skapar ekki sjálfur, heldur náttúran með aðdráttarafli sínu. Athuganir FÍBblaðsins sýna að gjaldtakan skilar miklum hagnaði á helstu ferðamannastöðum. Áætla má að heildartekjur af þessari innheimtu slagi hátt í tvo milljarða króna á ári. Á örfáum árum hefur gjaldskylda verið tekin upp á sífellt fleiri bílastæðum á ferðamannastöðum. Sjaldnast virðist gjaldskyldan eingöngu sett á til að standa undir kostnaði við að byggja upp og veita þjónustu. Á mörgum stöðum er hún arðbær tekjulind í skjóli nálægðar við náttúruperlur.

Seljalandsfoss: 381 milljón króna hagnaður á þremur árum

Skýrasta dæmið um þetta er hagnaðurinn sem bílastæðin við Seljalandsfoss skila. Árið 2024 voru tekjur Seljalandsfoss ehf 335 milljónir króna og hagnaður 213 milljónir króna. Árið þar á undan nam hagnaðurinn 108 milljónum króna og 2022 var hann 60 milljónir króna. Samtals var því 381 milljón króna hagnaður á þremur árum. Handbært fé Seljalandsfoss ehf nemur rúmum hálfum milljarði króna samkvæmt ársreikningi fyrir 2024.

Auk bílastæðagjalds hefur félagið tekjur af leigu á aðstöðu fyrir veitingavagn og minjagripaverslun.

Að Seljalandsfossi ehf standa eigendur fimm jarða og er Skúli

Gunnar Sigfússon ásamt fjölskyldu stærsti eigandinn með 40% hlut.

Að sögn Valdimars Birgissonar, stjórnarmanns í fyrirtækinu, hefur enginn arður verið tekinn út úr því til þessa. Tekjur hafi farið til uppbyggingar og rekstrar, þar á meðal á salernum. Uppsafnaður hagnaður sé ætlaður til frekari uppbyggingar, þar á meðal á þjónustuhúsi, öruggari stígum á bak við fossinn og fráveitukerfi.

Hófsöm innheimta

Innheimta stæðisgjalda við Seljalandsfoss fer um Checkit.is, sem er sama fyrirtæki og innheimtir fyrir Þingvelli, Seltún og Hengifoss. Sé ekki borgað á staðnum, í greiðsluvél eða á vefsíðu Checkit.is, er krafa fyrir upphæð stæðisgjaldsins send

í heimabanka bíleigandans ásamt 100 kr. gjaldi vegna bankakostnaðar. Vangreiðslugjald er ekki innheimt. Að sögn Valdimars er ekki ráðist í innheimtuaðgerðir þó að greiðsla skili sér ekki. Greiðsluöpp frá Parka, Easypark eða Autopay er ekki hægt að nota til að borga fyrir bílastæðið.

Árið 2023 kom fram í fréttum að 213 þúsund einkabílar og 12

Seljalandsfoss ehf er ekki óvarlegt að ætla að þangað komi um 1,1 milljón ferðamanna árlega.

Bílastæðið á að flytja

Samkvæmt deiliskipulagi svæðisins, sem samþykkt var 2019, er áformað að núverandi bílastæði verði lagt niður og byggt í staðinn upp á landi Hamragarða, sem er í eigu

þúsund ferðaþjónustubílar hafi lagt á bílastæðinu við Seljalandsfoss. Valdimar segir að síðan þá hafi fjölgað gestum sem koma til að skoða náttúruperluna.

Talning fer ekki fram á fjölda gesta sem stoppa við Seljalandsfoss. Rúmlega tvö hundruð stæði eru þar, flest fyrir fólksbíla. Miðað við gestafjölda á Þingvöllum, Geysi og Skógarfossi og í ljósi tekna

sveitarfélagsins Rangárþings eystra. Árið 2018 gerðu sveitarfélagið og Seljalandsfoss ehf samkomulag um stofnun rekstrarfélags um uppbyggingu á svæðinu og hina nýju staðsetningu bílastæðisins. Átti sveitarfélagið að fá 35% af arði af rekstrinum á móti 65% hlut Seljalandsfoss ehf. Ekki hefur komið til stofnunar félagsins og hefur sveitarfélagið ekki fengið hlutdeild í arði núverandi rekstrar.

Mynd: Vladan Rajkovic

Gullnáman Fjaðrárgljúfur

Annað dæmi er Fjaðrárgljúfur. Fram kom í október 2024 að Arctic Adventures ehf hafi keypt jörðina Heiði í Skaftárhreppi þar sem Fjaðrárgljúfur er staðsett. Seljandinn var Hveraberg ehf sem keypti jörðina fyrir 280 milljónir króna árið 2022. Ekki er óvarlegt að áætla að Arctic Adventures hafi greitt töluvert hærra verði fyrir Heiði eða á bilinu 300-350 milljónir króna.

Árið 2011 var Heiði auglýst til sölu á 60 milljónir króna á núvirði. Það má teljast nokkuð „eðlilegt“ verð fyrir bújörðina sem slíka. Þær hundruð milljóna sem kaupendur hafa verið að borga fyrir Heiði skýrir aftur á móti væntingar um drjúgan hagnað af gjaldtöku á bílastæðum við náttúruperluna. Með öðrum orðum er verið að taka mun hærra gjald en þarf til að reka aðstöðuna.

Í Fjaðrárgljúfur komu 383 þúsund ferðamenn árið 2024 samkvæmt talningu Ferðamálastofu. Að meðaltali eru 2,5 manns í hverjum einkabíl, fleiri í rútum. Gróflega áætlað leggja 130 þúsund bílar á bílastæðunum við Fjaðrárgljúfur yfir árið. Krafist er 1.000 krónu greiðslu af fólksbílum, hærri af stærri bílum. Varlega áætlað nema árlegar bílastæðatekjur við Fjaðrárgljúfur um 110 milljónum króna. Upplýsingar liggja ekki fyrir um rekstrarkostnað.

Skattgreiðendur lögðu 73 milljónir til Fjaðrárgljúfurs

Hinn nýi eigandi Fjaðrárgljúfurs má þakka náttúrunni fyrir að hafa skapað þessa perlu sem fólk langar til að sjá með eigin augum. Hann má líka þakka skattgreiðendum, sem hafa lagt til 73 milljónir króna á núvirði fyrir milligöngu Framkvæmdasjóðs ferðamannastaða, til að bæta aðgengi að náttúruperlunni, koma upp salernum og auka öryggi ferðamanna. Ekki síður má þakka söngvaranum Justin Bieber fyrir að hafa magnað upp aðsóknina.

Hvað kostar að reka bílastæði?

Vissulega fylgir rekstarkostnaður bílastæðum og salernum. Sá kostnaður er þó aðeins hluti af tekjunum á vinsælum ferðamannastöðum. Til dæmis nam rekstrarkostnaður við Seljalandsfoss 92 milljónum á móti 335 milljón króna tekjum árið 2024, eða 27%. Enginn kostnaður er heldur fyrir eigendur Fjaðrárgljúfurs af innheimtu bílastæðagjaldanna, Parka bætir honum ofan á þúsundkallinn. Hins vegar hefur komið fram að Arctic Adventures muni taka á sig kostnað við landvörslu á friðlýstu svæðinu.

Nokkur dæmi um gjaldtöku á ferðamannastöðum

Hengifoss þarf ekki mikið

Rúmlega 100 þúsund gestir komu að Hengifossi í Fljótsdal árið 2024. Sá fjöldi skilar bílastæðatekjum upp á 20–25 milljónir króna. Þeirri upphæð er ætlað að standa undir rekstri á nýju þjónustuhúsi, sjö salernum, bílastæðum og viðhaldi. Framkvæmdasjóður ferðamannastaða lagði reyndar til 150 milljónir króna til byggingar þjónustuhússins og sveitarfélagið 20% á móti. Hóflegar bílastæðatekjur eru því taldar geta staðið undir þessari miklu þjónustu.

Bílastæðin við Geysi geta skilað 300–400 milljónum árlega

Samkvæmt mælaborði Ferðamálastofu komu tæplega 1,4 milljónir ferðamanna að Geysi árið 2024, fjórfalt fleiri en t.d. að Fjaðrárgljúfri. Gjaldskylda var í fyrsta sinn sett á bílastæði við Geysi á þessu ári (2025). Öll bílastæði þar eru í einkaeigu en ríkið á hverasvæðið hinum megin við veginn. Ekki er óvarlegt að ætla að landeigendur við Geysi geti haft 300–400 milljónir króna í tekjur af bílastæðagjöldum á ári – af stæðum sem voru þar fyrir.

Þjóðgarðurinn á Þingvöllum er til fyrirmyndar

Þegar kemur að gjaldtöku á bílastæðum má telja vinnubrögð þjóðgarðsins á Þingvöllum til eftirbreytni. Hægt er að borga á staðnum í greiðsluvél og ef það er ekki gert birtist gjaldið í heimabanka bíleigandans ásamt 100 krónu greiðslugjaldi. Ekkert vangreiðslugjald er lagt á þó að greiðsla dragist eða berist aldrei.

Samkvæmt upplýsingum þjóðgarðsins borga 85–90% gesta á staðnum. Bílaleigur fá upplýsingar í rauntíma um bifreiðir á þeirra vegum er aka inn á bílastæðið. Ef ekki er greitt, hafa bílaleigurnar ráðrúm til að krefja leigutaka um greiðsluna og skila henni til þjóðgarðsins.

Checkit.is sér um gjaldtökubúnað á Þingvöllum og berast greiðslurnar beint inn á reikning þjóðgarðsins. Ekki er innheimt aukalega fyrir þjónustu Checkit, öfugt við það sem gerist á stöðum þar sem Parka, Green parking og Easypark sjá um innheimtuna.

Áætlað er að allt að 1,5 milljónir gesta sæki Þingvelli heim árlega og tekjur af bílastæðum skili um 300 milljónum króna. Þeim fjármunum er að öllu leyti varið til reksturs þjóðgarðsins.

Múlagljúfur varð að „vannýttri auðlind“

Frá 2022 til 2024 úthlutaði Framkvæmdasjóður ferðamannastaða 113 milljónum króna til að byggja upp göngustíga og bæta öryggi við Múlagljúfur í landi Kvískerja í Öræfum. Sveitarfélagið Hornafjörður lagði fram 20% á móti. Mikil þörf var fyrir þessar framkvæmdir vegna fjölgunar ferðamanna á viðkvæmu og hættulegu svæðinu en árið 2023 voru þeir 120 þúsund talsins.

Fyrir nokkrum áratugum lagði Vegagerðin tveggja kílómetra veg frá hringveginum til að reisa flóðvarnargarð við enda Múlagljúfurs. Ferðafólk hefur farið þennan veg og lagt við enda hans áður en það heldur í gönguna inn í stórfengleg gljúfrin. Landeigendur hafa nú tekið þennan veg upp á arma sína, sléttað bílastæði við varnargarðinn og byrjuðu fyrr á þessu ári að rukka 1.000 kr af fólksbílum sem hugðust leggja þar. Gera má ráð fyrir að innheimtan skili þeim rúmlega 30 milljónum króna á ári. Salerni hafa verið sett upp en ekki verið tekin í notkun.

Skattgreiðandinn leggur sitt af mörkum

Nokkur dæmi eru um framlög skattgreiðenda úr Framkvæmdasjóði til ferðamannastaða þar sem gjaldskylda hefur verið sett á bílastæðin. Yfirlitið nær til framlaga á árunum 2012 til 2025 og eru fjárhæðir framreiknaðar svo með verðlagsvísitölu Hagstofunnar til september 2025:

Hverfjall/Hverfell 60,4 mkr.

Hvítserkur 26,3 mkr.

Hverarönd 92 mkr.

Kirkjufellsfoss 109 mkr.

Arnarstapi 28,3 mkr.

Hveradalir 85,2 mkr.

Dyrhólaey 78 mkr.

Múlagljúfur 114 mkr.

Reynisfjara 41,6 mkr.

Fjaðrárgljúfur 73 mkr. Gluggafoss 23 mkr.

Laufskálavarða 45 mkr.

Urriðafoss 29 mkr.

Til viðbótar við styrkveitingar Framkvæmdasjóðsins þarf mótframlag umsækjanda að nema minnst 20%. Sjaldnast sækja landeigendur sjálfir um styrkina eða veita mótframlög, heldur oftast nær sveitarfélög, Umhverfisstofnun og þjóðgarðar.

6,6 milljarðar króna úr ríkissjóði fara til uppbyggingar ferðamannastaðanna

Á 43 ferðamannastöðum um land allt eru teknar 750–1.400 krónur fyrir afnot fólksbíls af bílastæði. Á hluta staðanna er aðgangur að salerni, stundum er aðgangur að þeim innifalinn í gjaldinu, annars staðar ekki. Svo til öll þessi svæði hafa fengið ríflega styrki úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða til uppbyggingar. Að auki hafa fengist styrkir til að auka öryggi ferðamanna og stuðla að náttúruvernd. Undanfarin 10 ár hefur Framkvæmdasjóður ferðamannastaða úthlutað 6,6 milljörðum króna í gjaldaliðinn „uppbygging ferðamannastaða“. Alla jafna hefur sjóðurinn fjármagnað 80% af kostnaði á móti 20% framlagi umsækjenda.

Oftast nær eru það Umhverfisstofnun, þjóðgarðar og sveitarfélög sem sækja um í Framkvæmdasjóðinn og annast framkvæmdirnar. Landeigendur sjálfir eru þar í miklum minnihluta.

Bílastæðagjöld umfram kostnað eru í raun ólögmætur aðgangseyrir

Í reglugerð um Framkvæmdasjóðinn er skilyrði styrkveitinga til ferðamannastaða að þeir séu opnir gjaldfrjálsri umferð almennings. Heimilt er þó að taka gjald fyrir veitta þjónustu og telur sjóðurinn afnot bílastæða og salerna vera í þeim flokki.

Víðast hvar skila bílastæðagjöldin verulega hærri tekjum en sem nemur kostnaði við „veitta þjónustu“. Fjárhæð þeirra er því í raun ígildi aðgangseyris. Þar með eru gestir ekki aðeins að borga fyrir að fá að leggja bílum og nota salerni, heldur einnig fyrir að komast að ferðamannastaðnum. Það er hreinn og klár aðgangseyrir sem getur ekki samræmst skilmálum styrkveitinga Framkvæmdasjóðsins. Þessa ólögmætu innheimtu á aðgangseyri að náttúruperlum má með réttu kalla auðlindagjald.

Bílastæði á ferðamannastöðum gefa

1,9 milljarða í heildartekjur

Varfærin áætlun FÍB-blaðsins gerir ráð fyrir að um 7,3 milljónir gestir komi árlega á þá 43 ferðamannastaði þar sem gjaldskylda er á bílastæðum. Á tólf þessara staða annast Ferðamálastofa talningar og þangað komu rúmlega 4 milljónir gesta árið 2024.

Miðað við ýmsar tiltækar upplýsingar má áætla að bílastæðagjald skili um 260 krónum fyrir hvern gest. Einfaldur reikningur sýnir þá að 7,3 milljónir gesta gefa af sér hátt í tvo milljarða króna í heildartekjur.

Bílastæðagjöld eru þó ekki eini kostnaður gestanna, því að á flestum stöðunum eru þeir rukkaðir um allt að 100 krónur í greiðsluþóknun. Til viðbótar lenda síðan gríðarlega margir í því að vera krafðir um vangreiðslugjöld vegna þess að greiðsla skilaði sér ekki af ýmsum ástæðum. Árið 2024 námu heildartekjur bílastæðafyrirtækjanna Parka, Myparking, Green parking og Sannra landvætta 678 milljónum króna. Fyrirtækin sinna bílastæðainnheimtu jafnt á ferðamannastöðum sem í þéttbýli og liggur ekki fyrir hvernig tekjurnar skiptast þar á milli.

BL RÉTTING OG MÁLUN

Verkstæðið okkar er eitt það fullkomnasta sinnar tegundar á landinu. Við þjónustum allar tegundir bíla og erum jafnframt eina verkstæði landsins sem vottað er af BMW, MINI og Land Rover. Það tryggir fyrsta flokks verkferla, efni og aðferðir í öllum viðgerðum.

Tjónamat

og tjónaviðgerðir

Við sinnum tjónaskoðun fyrir öll tryggingafélög samkvæmt CABAS-tjónamatskerfinu og framkvæmum tjónamat og viðgerðir á öllum gerðum bíla. Vottun BMW, MINI og Land Rover tryggir gæði efna og varahluta samkvæmt ströngustu kröfum framleiðenda.

Rúðuskipti

Rúðuskipti eru okkar sérgrein. Við þjónustum allar tegundir bíla af fagmennsku og þekkingu, metum tjón og fylgjum ferlinu eftir alla leið. Komdu til okkar ef þú lendir í rúðutjóni.

Oftekin iðgjöld bílatrygginga hafa aldrei verið hærri

Svipuð og hækkun veiðigjalda í sjávarútvegi.

Vísitala bílatrygginga hækkar mun hraðar en vísitala neysluverðs.

Fyrstu sex mánuði þessa árs höfðu tryggingafélögin 4,6 milljarða króna afgang af lögboðnum ökutækjatryggingum. Þetta var munurinn á iðgjöldum trygginganna og kostnaði. Iðgjöldin námu 21,6 milljörðum króna, tjón 13,6 milljörðum og rekstrarkostnaður 3,4 milljörðum.

Aldrei áður hafa tryggingafélögin hagnast jafnmikið á bíleigendum á jafnskömmum tíma. Það tók allt síðasta ár (2024) að ná svipuðum afgangi af iðgjöldunum.

Athuganir FÍB á afkomu tryggingafélaganna af skyldutryggingum ökutækja (lögboðnum ábyrgðartryggingum) sýna að undanfarin fjögur ár hefur oftaka iðgjalda farið hraðvaxandi. Samanlagt var upphæðin 7,8 milljarðar króna fyrir árin 2022, 2023 og 2024. Að viðbættum fyrstu sex mánuðum 2025 nema oftekin iðgjöld 12,4 milljörðum króna á aðeins þremur og hálfu ári.

Svipað og hækkun veiðigjalda

Verði oftaka iðgjaldanna óbreytt það sem eftir er 2025 endar oftaka ársins á svipuðum slóðum og hækkun veiðigjalda á sjávarútveginn, á bilinu 8–10 milljarðar króna. Óræk vísbending er munurinn á hækkun vísitölu bílatrygginga og verðlagsvísitölu í gögnum Hagstofunnar. Meðan almennt verðlag hefur hækkað um 50% á síðastliðnum 10 árum hafa lögbundnar ábyrgðartryggingar ökutækja hækkað um 71%.

Samsetta hlutfallið aldrei jafn hagstætt tryggingafélögunum

Helsti mælikvarðinn á afkomu vátrygginga er svokallað samsett hlutfall milli iðgjalda og kostnaðar. Afkoman er jákvæð þegar hlutfallið fer undir 100%. Þá er kostnaður lægri

en tekjur. Á fyrstu sex mánuðum þessa árs var samsetta hlutfallið í skyldutryggingunum ökutækja 78,5% og hefur aldrei verið lægra.

Hafa ber í huga að tryggingafélög byggja arðsemi sína einkum á ávöxtun fjármuna. Þó að samsetta hlutfallið í tryggingastarfseminni fari yfir 100% geta þau engu að síður skilað góðri arðsemi.

Samsetta hlutfallið í kaskótryggingum ökutækja er jafnvel komið í 96,7% á fyrri helmingi 2025, eftir að hafa verið á bilinu 106–112% síðustu þrjú ár þar á undan.

Allt ber því að sama brunni, bílatryggingar eru hreinræktuð fjárplógsstarfsemi og taka öll tryggingafélögin þátt í henni. Samkeppni er engin, ekki frekar en fyrri daginn.

Vísitölur 2016-2025 bílatryggingar og verðlag Frá 2016 hefur almennt verðlag hækkað um 50% en iðgjöld lögbundinna ábyrgðartrygginga ökutækja um 71%. Heimild: Hagstofan.

Bótasjóðir bílatrygginga halda enn áfram að stækka

Fyrstu sex mánuði ársins bættust við 5 milljarðar króna.

Fjármálaeftirlitið skiptir sér ekkert af sjóðasöfnuninni.

Í lok síðasta árs (2024) stóðu bótasjóðir ökutækjatrygginga í heild sinni í 75 milljörðum króna. Sex mánuðum síðar, í lok júní 2025, var upphæðin komin í 80 milljarða króna. Þetta eru fjármunir sem tryggingafélögin halda eftir af ofteknum iðgjöldum ökutækja og segjast þurfa á þeim að halda til að borga ófyrirséð tjón. Þar til að greiðslu kemur – sem virðist aldrei – ávaxta félögin peningana skattfrjálst og þar verður til hagnaður þeirra. Tryggingafélögin spila síðan með innborganir í bótasjóðina eftir því hvernig ávöxtun gengur og hvaða hagnað þau vilja sýna hverju sinni. Aftur á móti er ekki að sjá að bótasjóðunum sé ráðstafað í tjónabætur, því að þeir hækka og hækka.

Hvenær er nóg komið?

Árið 2016 voru 53 milljarðar króna samanlagt í bótasjóðunum, framreiknað til verðlags í dag. Sjóðunum er einkum ætlað að mæta hæstu tjónagreiðslunum, vegna alvarlegra slysa og andláta í umferðinni. Frá 2016 hefur slíkum slysum fjölgað um 3%. Bótasjóðirnir hafa hækkað á sama tíma um 50%, í 80 milljarða króna.

Hagur tryggingafélaganna felst í að beina sem mestu af ofteknum iðgjöldum í bótasjóðina en þá hafa þau

meira til að ávaxta skattfrjálst. Félögin virðast hafa algjört sjálfdæmi um hversu miklum fjármunum þau safna á þennan hátt. Árið 2016 nægðu 53 milljarðar króna en nú 80 milljarðar þrátt fyrir að alvarlegum slysum hafi lítið fjölgað.

Fjármálaeftirlitið er svarthol

Fjármálaeftirliti Seðlabankans (FME) er ætlað að hafa eftirlit með starfsemi tryggingafélaganna en engu síður að gæta hagsmuna neytenda. Því liggur beinast við að spyrja Fjármálaeftirlitið hvort það hafi beint þeim tilmælum til tryggingafélaganna að nóg sé komið í bótasjóðina. FÍB blaðið leitaði svara hjá FME um þetta í júní síðastliðnum. Því var svarað að engum tilmælum hafi verið beint til tryggingafélaganna um að hætta að safna í bótasjóði.

Þá segist Fjármálaeftirlitið ekki geta tjáð sig um eftirlitsverkefni og eftirlitsaðgerðir umfram það sem kemur fram í gagnsæistilkynningum. Í þeim tilkynningum er þó ekkert gagnsæi. Þar kemur ekkert fram sem svarar spurningum um hversu djúpt eigi að kafa í vasa bíleigenda.

FÍB, sem er hagsmunafélag neytenda, getur því með engu móti fengið upplýst hvað réttlæti 80 milljarða króna bótasjóði tryggingafélaganna, því að FME neitar að útskýra neitt frekar.

Fjármálaeftirlit Seðlabankans gefur ekkert upp um það hvort því þyki nóg komið með 80 milljarða króna bótasjóði ökutækjatrygginga en þá fjármuni hafa tryggingafélögin náð af bíleigendum með ofteknum iðgjöldum.

Sérkennilegt útspil fyrrum samgönguráðherra

Í frétt í Morgunblaðinu 10. september hélt Jón Gunnarsson, þingmaður og fyrrum samgönguráðherra, því fram að árið 2024 hafi tekjur ríkisins af samgöngum aðeins verið 21,8 milljarðar króna. Þetta var auðvitað fjarri sanni og gerði FÍB athugasemdir við niðurstöður hans.

Þessi ályktun Jóns er út úr kú. Honum hefði nægt að líta á blaðsíðu 4 í Morgunblaðinu 9. september til að sjá að á fjárlögum næsta árs eru gjöld á ökutæki og eldsneyti áætluð 83 milljarðar króna. Framlag til framkvæmda og viðhalds vegakerfisins verður 34,3 milljarðar króna.

Ósambærilegur samanburður

Þingmaðurinn lagði saman sérgreindar tekjur af eldsneyti og kílómetragjaldi, en sleppti því að nefna vörugjöld, kolefnisgjald og

bifreiðagjald. Þannig komst hann að þeirri kolröngu niðurstöðu að útgjöld ríkissjóðs til samgöngumála hefðu verið 39,5 milljarðar króna umfram tekjur af samgöngum.

Með vísun til „samgöngumála“ var Jón ekki aðeins að tala um framlög til vegamála, heldur heildarútgjöld til allra samgöngumála. Þar undir heyra einnig flugvellir, hafnir, vitamál, niðurgreiðslur á almenningssamgöngum, niðurgreiddar ferjusiglingar, slysarannsóknir í lofti, láði og legi, öryggismál og öll stjórnsýsla þessa málaflokks.

Þingmaðurinn vill vegatolla

Tilgangur þessarar framsetningar fór þó ekkert á milli mála. Jón Gunnarsson taldi að við þessum meinta útgjaldahalla þyrfti að bregðast með veggjöldum á umferð. Það er ekki í fyrsta sinn sem hann lýsir áhuga sínum á að auka álögur á bíleigendur með vegtollum.

FÍB tekur þó fúslega undir með Jóni Gunnarssyni um að döpur staða sé í innviðauppbyggingu í samgöngum. Skorti á tekjum af bílum og umferð er ekki um að kenna, heldur ónógum fjárveitingum undanfarna áratugi.

Fullyrðingar þingmannsins byggja á svörum við tveggja liða fyrirspurn hans til fjármálaráðherra. Annars vegar var spurt um tekjuliði sem eyrnamerktir voru framkvæmdum í samgöngumálum á fyrri árum (en þær lögðust af 2016). Aðeins var spurt um afmarkaða tekjupósta. Hin spurningin sneri að heildarútgjöldum til allra samgöngumála, ekki aðeins vegamála. Þann útgjaldalið kaus þingmaðurinn að telja upp í heild sinni og bera saman við lítinn hluta þeirra tekna sem umferðin skilar.

Samkvæmt fjárlagafrumvarpi næsta árs (2026) ætlar ríkissjóður að taka til sín meira en 100 milljarða króna tekjur af bílum og notkun þeirra á vegum landsins.

Tekjur af innflutningi ökutækja, akstri og eldsneyti eru áætlaðar 78 milljarðar króna. Á hluta þessara tekjupósta leggst virðisaukaskattur að auki. Til viðbótar hefur ríkissjóður miklar tekjur af sköttum á viðgerðar- og varahlutaþjónustu. Því munu bíleigendur leggja vel yfir 100 milljarða króna til sameiginlegra sjóða á næsta ári. Útgjöld ríkisins til vegamála eru áætluð 46 milljarðar króna 2026 eða innan við helmingur af því sem eigendur ökutækja eiga að borga. Þar af eru rúmlega 34 milljarðar áformaðir í framkvæmdir og viðhald vegakerfisins.

Jón Gunnarsson, alþingismaður

,,Vertu vakandi akandi”

FIA Region I, hagsmunasamtök bíleigenda og vegfarenda í Evrópu, Miðausturlöndum og Afríku, setur af stað um þessar mundir árlega umferðaröryggisherferð sína með skýrum skilaboðum: „Vertu með stjórn á þér“. Í ár er áherslan lögð á hættuna sem fylgir því að aka undir áhrifum. Afleiðingarnar geta verið skelfilegar, hvort sem um er að ræða efni sem skerðir dómgreind eða jafnvel þreytu. Herferðin er skýr áminning um að þú hafir ekki stjórn á þér undir áhrifum og það stofnar öllum vegfarendum í hættu.

Umferðaröryggisherferðir FIA Region I einblína á mismunandi áherslur á hverju ári en lykilboðskapurinn er alltaf sá sami: „Vertu varkár“. Til að ná markmiðinu hefur hugtakið um gagnkvæma virðingu, ábyrgð og umhyggju í umferðinni verið hornsteinn herferðanna.

Akstur er ábyrgð sem krefst fullrar athygli okkar

„Akstur er ábyrgð sem krefst fullrar athygli okkar og getu, og jafnvel smá magn af áfengi, eiturlyfjum eða þreytu getur skert getu okkar verulega til að bregðast við, taka ákvarðanir og tryggja öryggi okkar sjálfra og annarra. Að vera með stjórn á sér þýðir að þekkja þessa áhættu og taka rétta ákvörðun áður en sest er undir stýri. Með því að aka allsgáður verndum við ekki aðeins eigið líf heldur einnig allra sem við deilum veginum með,“ segir Diogo Pinto, starfandi framkvæmdastjóri FIA Region I.

FÍB kynnir nýja ásýnd og fréttavef

Í vor eru tímamót hjá FÍB, Félagi íslenskra bifreiðaeigenda, þegar félagið kynnti nýtt útlit og endurnýjað kennimerki (lógó) sem endurspeglar nútímalegri og kraftmeiri ásýnd.

Um leið fór í loftið nýr og glæsilegur fréttavefur félagsins: FÍB fréttir – www.fibfrettir.is. FÍB-fréttum er ætlað að vera lifandi og upplýsandi miðill fyrir félagsmenn og allt áhugafólk um bíla, samgöngumál og réttindi neytenda.

Þar verða birtar nýjustu fréttir, greinar og gagnlegar upplýsingar sem snerta daglegt líf bíleigenda og vegfarenda.

Við viljum skapa virkt og opið samtal við félagsmenn, bílaeigendur og aðra áhugasama, og hvetjum alla til að senda inn efni til að efla umræðuna.

SVAMP BURSTA ÞVOTTUR

Í ÁSKRIFT HJÁ LÖÐRI

ÓTAKMARKAÐUR ÞVOTTUR

9.900.- Á MÁNUÐI.

AÐGANGUR Í SNERTILAUSAR STÖÐVAR INNIFALINN.

Vefverslun FÍB.is opin allan sólarhringinn

FÍB sjúkrataska aðeins 2.100 kr. fyrir FÍB félaga Fullt verð 3.500 kr.

Nýir barnabílstólar standast strangar prófanir

Bílaklúbbar víðast hvar í Evrópu hafa hert kröfurnar til barnabílstóla sem nú eru árekstrarprófaðir til að kanna öryggi þeirra undir meira álagi. Þó standast næstum allir 20 bílstólarnir væntingar í fyrstu prófun ársins á vegum FDM – Félags danskra bifreiðaeigenda, í samstarfi við evrópska bílaklúbba og neytendasamtök. Þetta eru góðar fréttir fyrir bæði börn og foreldra sem eru í leit að bílstól. Öryggið hefur nefnilega aldrei verið betra. Af þeim fá 10 einkunnina „mælt með“ en 10 „mælt með fyrirvara“.

FDM hefur um áratugaskeið tekið þátt í að prófa barnabílstóla og kröfurnar um öryggi stólanna, notkun, þægindi og innihald skaðlegra efna hafa verið hertar jafnt og þétt. Síðast nú árið 2025. Það þýðir að ekki er hægt að bera saman niðurstöður ársins beint við prófanir frá fyrri árum.

Prófunarkröfurnar hafa ekki síst verið hertar varðandi árekstraröryggi, þannig að þær passa nú við þær árekstrarprófanir sem Euro NCAPstofnunin notar en hún er sameign bifreiðaeigendafélaganna í Evrópu. Stofnunin árekstursprófar nýja bíla og metur öryggi þeirra á hlutlægan hátt.

Það þýðir að stólarnir eru nú prófaðir með tveimur gerðum framanárekstra á 64 og 50 km/klst auk hliðaráreksturs á 60 km/klst samanborið við 50 km/klst áður. Hér er líkt eftir árekstri þar sem bíllinn er hliðarrekinn af „bíl“ sem vegur 1.400 kg, en áður vó hann 1.300 kg.

Gögn úr árekstrarprófunum sýna að álagið, sem mælt var á höfuð og brjósti prófunardúkkanna vegna aukins hraða og þyngdar, var 10 prósent hærra en í fyrri prófunum, sem aftur setur meiri kröfur á öryggi bílstólanna. Samt sem áður standast stólarnir almennt væntingar með sögulega góðu öryggi.

Einnig er prófun á skaðlegum efnum útvíkkuð, þannig að nú er ekki aðeins prófað áklæði stólanna sem barnið er í beinni snertingu við, heldur öll þau mismunandi efni sem stólarnir eru gerðir úr.

Sambyggðir stólar eru málamiðlun

Eins og áður henta prófaðir bílstólar börnum af mismunandi stærðum og aldurshópum. Bakvísandi stólar fyrir yngstu börnin koma best út, á meðan erfiðara er með svokallaða fjölnota bílstóla (d. kombi-autostole) sem barn getur notað í nokkur ár. Hér er það sérstaklega notkun og uppsetning stólanna, frekar en öryggið sjálft, sem dregur einkunnir niður. Það stafar af því að fjölnota bílstólar geta oft verið notaðir bæði bakvísandi og síðan framvísandi þegar barnið stækkar. Stólarnir eru oft líka festir á mismunandi hátt, eftir því hvernig þeir snúa, rétt eins og í mörgum gerðum eru börn fyrst spennt með eigin beislum stólsins og síðan með þriggja punkta öryggisbelti bílsins.

„Þetta getur flækt notkun bílstólanna í daglegu lífi með hættu á rangri uppsetningu og festingu barnsins. Þannig verða sambyggðu bílstólarnir að málamiðlun,“ segir Søren W. Rasmussen, bíltæknifulltrúi hjá FDM, og bætir við:

„FDM ráðleggur ekki frá kaupum á sambyggðum bílstólum, en hvetur fólk til að vera mjög vandlátt í daglegri notkun og ef til vill íhuga hvort ekki sé betri lausn að nota bílstól sem hentar betur stærð barnsins. Það er þrátt fyrir allt spurning um öryggi og þar má ekki gera málamiðlun.“

Joie Sprint

Til 12 mánaða 40–75 cm.

Bakvísandi með base

Maxi-Cosi Pebble S +

FamilyFix S

Til 18 mánaða 40–83 cm.

Bakvísandi með base

★★★★★

Thule Elm RWF + Alfi-base

Til 4 ára

67–105 cm. Bakvísandi með base

Cybex Solution G2

Til 12 ára

100–150 cm.

Framvísandi, notast með iso-fix og öryggisbelti

Recaro Axion 1

Til 12 ára

100–150 cm. Framvísandi, notast með iso-fix og öryggisbelti

Til 18 mánaða

Joie Sprint Húsgagnaheimilið

Maxi-Cosi Pebble S + FamilyFixS Fífa 32.990 + 29.990 kr.

Nuna Pipa Lite + Base Next Húsgagnaheimilið Pipa Next 49.900 kr.

Avionaut Pizel Pro 2.0 C + IQ Orbit Taubleyjur.is 54.900 + 44.900 kr.

Maxi-Cosi Pebble S Fífa 32.990 kr.

Avionaut Pixel Pro 2.0 C Taubleyjur.is 54.900 kr.

Til 4 ára (um 9-18 kg.)

Thule Elm RWF + Alfi-base Fífa 79.990 + 57.990 kr.

Graco Turn2Me

Joie i-Pivot 360 Húsgagnaheimilið

Maxi-Cosi Pearl S + FamilyFix S Fífa 52.990 + 29.990

Thule Elm + Alfi-base Fífa 79.990 + 57.990 kr.

Cybex Anoris T2 i-Size* Nine Kids 148.500 kr.

Britax Römer Advansafix Pro Style 86.990 Lux 89.990

Chicco Seat 105 i-Size Chicco.is

Osann Flux Isofix Byko

Lionelo Braam i-Size Barnið Okkar 66.860 kr.

Til 12 ár (allt að 36 kg)

Cybex Solution G2

Nine Kids G

45.900

Recaro Axion 1 Bílasmiðurinn 55.480 kr.

Joie i-Trillo FX Húsgagnaheimilið

Britax Römer Kidfix Pro M Fífa Style 54.990 Lux

✖ ✖ ● 40-83

*Heildareinkunnin er lækkuð vegna efna sem fundust í áklæði Comfort-útgáfunnar sem var prófuð. Cybex hefur í kjölfarið tilkynnt að þessi útgáfa hafi verið tekin úr sölu um áramótin, þannig að aðeins nýja Plus-útgáfan er nú í boði. Við mat FDM er notast við hefðbundna stjörnukerfi (6 stjörnur er hámark) ásamt stigagjöf þar sem 1 er best og 5,5 er verst.

Útskýring á stjörnugjöf í mati FDM: ★ Mælt með ★ Mælt með með fyrirvara ★Ekki er mælt með kaupum Notkun: ● Möguleg ✖Ekki möguleg

Bílljós og efnanotkun

Á hverju ári koma fjölda fyrirspurna og aðstoðarbeiðna inn á borð til tækni- og lögfræðiráðgjafa FÍB. Undanfarið höfum við fundið fyrir aukningu í málum þar sem sprungur eru byrjaðar að myndast í aftur- og hliðarljósum bíla. Við höfum því reynt að halda utan um þau mál og greina til að fyrirbyggja skemmdir af þessu tagi. Engin augljós tengsl voru á milli skoðaðra bíla sem voru frá ýmsum framleiðendum og umboðum.

Flestir áttu það sameiginlegt að vera lítið eknir og vel við haldið hvað varðar þjónustu og þrif.

Undirritaður hefur verið í samtali við ábyrgðarfulltrúa nokkurra bifreiðaumboða um orsök, úrbætur og viðbrögð framleiðanda. Í einhverjum tilfellum hafa ljósin verið bætt að hluta eða öllu leyti. Þó er niðurstaðan oftast sú að framleiðandi neitar að bæta ljósin undir ábyrgð þar sem þeir telja skemmdirnar tilkomnar vegna ytri aðstæðna eins og efnanotkunar. Kostnaður við útskiptingu á ljósum getur talið í hundruð þúsundum allt eftir umfangi og framleiðanda.

Við höfum séð tveggja ára bíla sem eru með ónýt ytri og innri afturljós, glitaugu í stuðara, stefnuljós og framljós. Þó skal tekið fram að sjaldnast eru skemmdir í framljósum.

Áður fyrr voru framljós oftast úr gleri og önnur ljós úr þykku plasti sem þoldu umtalsvert álag. Í seinni tíð hafa ljós verið að breytast og þá sérstaklega með tilkomu LEDperunnar þar sem plast er orðið þynnra og form stærra og flóknara.

Plastið sem er notað í bílljósum í dag er oftast Polymethyl Methacrylate (PMMA) sem sumir þekkja sem akrílplast á meðan framljós eru yfirleitt úr Polycarbonate (PC).

Munurinn á þessum tveimur er meðal annars að PMMA er ódýrara, hleypir meira ljósi í gegnum sig og ólíklegra til að rispast. Á meðan hefur PC meiri styrk gegn ákomu og veðrun en er um leið dýrara.i

En hvaða tengsl eru þá milli efnanotkunar og sprungumyndunar í ljósunum?

Litlar sem engar upplýsingar er að finna á netinu um vandamál af þessu tagi í öðrum löndum. Þó er þekkt að mikill hiti og beint sólarljós getur valdið svipuðum skemmdum og við erum að fást við. Hvað eru íslenskir bíleigendur að gera öðruvísi en þeir erlendu?

Efnanotkun er líklegasta skýringin

Vitað er að tjara, salt og önnur óhreinindi á íslenskum vegum eru einn versti óvinur bílsins. Til að vinna á þeim höfum við vanið okkur á notkun sterkra hreinsiefna sem hafa um árabil verið framleidd fyrir íslenskan markað. Best þekkjum við tjöruhreinsinn sem bíleigandinn úðar umhugsunarlaust yfir allan bílinn sem fyrsta skref í átt á hreinni bifreið. Raunin er þó sú að notkun efna og þrifaðferðir bifreiðaeigenda hafa ekki breyst mikið í takt við þá miklu þróun sem hefur orðið í bílum undanfarin ár. Þá er sérstaklega horft til breytinga í efnisvali t.d. ljósa.

Skoðaðar voru fjórar tegundir af tjöruhreinsum sem eru framleiddir á Íslandi, sýrustig var mælt þar sem þrír voru á bilinu 7–8pH á meðan einn mældist í 11pH. Þá var skoðað

alkóhól innihald allra framleiðenda. Flestir eru uppgefnir að hafa alkóhól á bilinu 2–5% nema einn sem var með uppgefið innihald á bilinu 15–30%.

Flestir bílaframleiðendur gefa út leiðbeiningar um þrif, hvernig þau skulu framkvæmd og með hvaða efnum. Þær eru mismunandi ítarlegar en til dæmis mælir Volvoii ekki með notkun hreinsiefna sem eru með lægri pH-gildi en 3,5 og hærri en 11,5. Að öðrum kosti getur það orsakað yfirborðskemmdir á listum og öðru sem er úr áli.

Að auki kemur fram í eigendahandbók flestra bílaframleiðanda að varað sé við notkun kemískra leysiefna á ljós og að auki er t.d. sérstaklega er tekið fram hjá Volvo og VW að nota ekki alkóhól á ljósin þar sem sprungur geta myndast.

Við hvetjum því alla bíleigendur til að hafa eftirfarandi í huga við bílaþrif:

• Hvað stendur í eigendahandbók varðandi umhirðu og val á efnum?

• Kynna sér innihaldsefni hreinsivöru sem á að nota á bílinn.

• Nota sterk efni í hófi og reyna að forðast að sprauta þeim á viðkvæma hluti eins og ljós og állista.

• Skola bílinn vel og eins fljótt og auðið er eftir notkun á sterkum efnum, passa að ekkert sitji eftir í kringum ljós.

FÍB heldur áfram að fylgjast með framvindu mála og hvetjum við bifreiðaeigendur til að senda okkur póst á fib@fib.is ef þeir hafa frekari upplýsingar um hvað sé að valda umræddum skemmdum.

Björn Kristjánsson, tækniráðgjafi FÍB

Sala á rafmagnsbílum aftur komin á flug í Evrópu

Sala á rafmagnsbílum er aftur komin á flug eftir slaka á síðasta ári, að miklu leyti vegna minnkaðra ríkisstyrkja á stórum mörkuðum eins og í Þýskalandi.

Söluhlutdeild rafmagnsbíla náði nýjum hæðum í ágúst 2025 og fór upp í 20,2% af nýskráningum í Evrópu – en það er mikil aukning.

Tengiltvinnbílar (PHEV) sýndu enn meiri vöxt og jókst salan um 59% í ágúst 2025 og fór hlutdeild þeirra yfir 10% af markaðinum.

Hefðbundnir tvinnbílar (hybrid) eru enn vinsælastir og eru komnir með 34,7% hlutdeild á fyrstu sjö mánuðum ársins.

Bensín- og dísilbílar eru hins vegar í mikilli lægð en samanlögð markaðshlutdeild þeirra féll niður í 37,7% (var 47,9% á sama tímabili 2024).

Samkeppni frá Kína að magnast Áhrif kínverskra bílaframleiðenda á Evrópumarkaði halda áfram að aukast og setur það þrýsting á evrópsku risana. Kínversk vörumerki eru orðin áberandi og vinsæl. Til dæmis seldi MG fleiri nýja bíla en bæði Tesla og Fiat í ágúst 2025. BYD seldi fleiri bíla en Suzuki og Jeep.

Framleiðendur í Evrópu eru að sýna fram á nýsköpun, sérstaklega á IAA Mobility 2025 sýningunni þar sem þýskir framleiðendur eins og BMW og Mercedes kynntu nýjar rafmagnsgerðir til að keppa við Kínverja og Tesla.

Mikilvægir markaðir

Noregur heldur áfram að vera leiðandi í heiminum, þar sem hlutfall rafmagnsbíla af nýskráningum hefur verið tæplega 90% á þessu ári. Á Íslandi er hún um 80%. Önnur lönd með mikla rafmagnsbílahlutdeild eru meðal annars Holland (35,1%) og Svíþjóð (58,4%). Bretland sýndi mikinn vöxt í rafbílasölu og jókst salan um 21,4% á milli ára.

Áskoranir og framtíðarsýn

Kínverskir bílaframleiðendur eru að ná stórum hlutdeildum á evrópska rafbílamarkaðnum með útflutningi á ódýrari rafbílum. Innviðir eru í stöðugri þróun. Opinberir hleðslustaðir í Evrópu fóru yfir 1 milljón árið 2024 og náðu til 35% vaxtar.

er stjarna í bílrúðuNNi?

ERT ÞÚ KOMIN/N MEÐ

SKÍRTEINIÐ Í SÍMANN?

2025 VETRARDEKKJA KÖNNUN

Vetrardekkjakönnun 2025

Vetrardekkjakönnunin er framkvæmd af Félagi norskra bifreiðaeigenda (NAF), sem er systurfélag FÍB í Noregi. Það kemur glöggt fram núna eins og áður í könnununum sem þessum að mestu skiptir að velja stundum gæði fram yfir verð. Það gæti borgað sig til skemmri og lengri tíma litið. Lagt er mikið kapp á að könnunin gefi ítarlegar upplýsingar um mismundandi dekk og eiginleika þeirra. Sérfræðingar hver á sínu sviði kom að könnuninni og voru margvíslegir eiginleikar dekkjanna skoðaðir í mismunandi vetraraðstæðum í Svíþjóð og Finnlandi.

Hafa skal í huga að dekkið sem skorar hæst hverju sinni þarf ekki að vera besti kosturinn. Mælt er eindregið með því að ekki sé horft á heildareinkunnina, því að gott getur verið að skoða niðurstöður í hverjum lið fyrir sig. Upplýsingarnar ættu að glöggva ökumenn um val á dekkjum fyrir komandi vetur.

Ónegld vetrardekk

Continental VikingContact8

Goodyear Ultra Grip Ice 3

Hankook Winter i*cept IZ3 X – nyhet

Maxtrek M7 Plus

Michelin X-Ice Snow SUV

Nokian Hakkapeliitta R5 SUV

Nordman North RS3 SUV

Pirelli Ice Friction

Negld vetrardekk

Continental IceContact3

Goodride IceMaster Spike Z-506

Goodyear Ultra Grip Arctic 2 SUV

Nexen WinGuard WinSpike 3

Michelin X-Ice North 4 SUV

Nokian Hakkapeliitta 10 SUV

Pirelli Scorpion IceZero 2

Triangle IceLynk TI501

Myndir í vetrardekkjakönnun: Fredrik Diits Vikström

Hvernig eru dekkin prófuð?

Akstursprófanir á ís og snjó voru gerðar með fjórhjóladrifnum Volvo XC60 B4 AWD á sérstakri prófunarbraut í Älvsbyn í Svíþjóð í lok febrúar. Akstursaðstoð eins og hemlalæsivörn (ABS) og stöðugleikastýring (ESP) var virkjuð, en ESP var stillt á sportstillingu til að leyfa aðeins meiri snúning og skrið. Þetta var gert til að meta aksturseiginleika dekkjanna betur.

Hemlunar- og hröðunarprófanir á snjó og ís hófust og enduðu við 5 km/klst í stað kyrrstöðu. Þetta var gert til að draga úr villum frá kerfum bílsins (eins og ABS og spólvörn).

Prófanirnar á þurru og blautu malbiki voru gerðar á sömu prófunarbraut í Älvsbyn um miðjan maí með Volvo XC60. Hljóðmælingar voru gerðar á almennum vegi utan Älvsbyn með rafbílnum Volvo EX30. Aðrar prófanir eins og viðnám og annað voru framkvæmdar í Tammerfors í Finnlandi, með VW Tiguan.

Á meðan á allri prófuninni stóð var viðmiðunardekk keyrt reglulega. Þetta dekk var ekki með í sjálfu matinu, heldur þjónaði það sem mælipunktur fyrir breytingar á yfirborðinu. Allar mælingarniðurstöður voru síðan leiðréttar út frá frammistöðu viðmiðunardekksins.

Stærð dekkjanna var 235/60 R18. Hraðastaðallinn var H (210 km/klst.), T (190 km/klst.), S (180 km/klst.) eða R (170 km/klst.).

Bestu nagladekkin – gripið skiptir öllu máli

Þegar við prófum nagladekk fyrir stóra og þunga jeppa finnum við meiri mun en venjulega. Nýir bílar verða stöðugt stærri og þyngri, sérstaklega jeppar. Þetta neyðir dekkjaframleiðendur til málamiðlanna. Með bæði hærri þyngdarpunkt og hliðar á dekkjum eru miklar kröfur gerðar til stöðugleika þeirra á miklum hraða, en á sama tíma vilja skandinavískir bíleigendur enn hafa mjúkt og viðeigandi dekk á hálum vetrarvegum.

Til að sjá hvaða dekkjaframleiðendur hafa unnið heimavinnuna sína höfum við í ár valið að prófa 18 tommu dekk fyrir söluhæsta bílinn Volvo XC60.

Stærðin 235/60 R18 passar einnig undir Audi Q5, Mercedes GLC, Honda CR-V, Mazda CX-60, Hyundai Ioniq 5 svo fátt eitt sé nefnt.

Nokian Hakkapelitta 10 SUV hreppti fyrsta sætið með 85 stig. Einu stigi á eftir lenti Goodyear Ultra Grip Arctic 2 SUV með 84 stig og Continental IceContact3 í þriðja sætinu 82. Eins og í ónegldu dekkjunum gat munurinn varla orðið minni.

Þekkt vörumerki en Brigdestone ekki með

Í dekkjakönnuninni eru nokkur þekkt vörumerki eins og Continental, Goodyear, Michelin, Nokian og Pirelli. Þó vantar eitt þekkt vörumerki vantar, Bridgestone, sem tók annað sætið í nagladekkjaprófuninni 2024 með Spike 3. Fyrir prófunina í árs voru engin slík dekk að finna hjá söluaðilum.

Þrátt fyrir að Bridgestone hafi fengið góða stöðu í prófun í fyrra fengu dekkin þaðan gagnrýni fyrir slæleg

vinnubrögð með nöglunum. Þeir stefndu í mismunandi áttir og duttu úr. Skömmu síðar hætti Bridgestone framleiðslu á nagladekkjum sínum og það ríkir óvissa um framboð á Spike 3 fyrir vetrartímann 2025/2026.

Þekktir framleiðendur fá nú einhverja samkeppni frá ódýrari valkostum. Í miðlungsflokki kemur suður-kóreska fyrirtækið Nexen. Við fyrstu sýn líkist munstrið nagladekkjum Michelin og á helmingi lægra verði. Enn ódýrari eru nagladekkin frá kínversku framleiðendunum Goodride og Triangle.

Lágt verð er sérstaklega freistandi fyrir eigendur stærri bíla, þar sem dekkjakostnaður eykst í takt við stærð bílsins. En ekki gleyma því að mikilvægi góðra dekkja eykst með þyngd bílsins.

Gullni meðalvegurinn

Í prófunum sem þessum er stundum erfitt að finna rétt jafnvægi á milli góðs stöðugleika á þurru malbiki og góðs grips á ís og snjó. Mismunurinn á niðurstöðunum er verulega meiri með þessari stærð á Volvo XC60 en því sem við höfum séð með minni fólksbíladekk.

Í fjórhjóladrifnum bíl er auðvelt að dæma rangt um yfirborðið og verða fyrst hissa á hálu yfirborðinu þegar það er orðið of seint. Jafnvel léleg dekk ná góðri hröðun þar sem drifkrafturinn dreifist á öll fjögur dekkin en einkum tvö dekk sjá um hemlun og stýringu. Þess vegna er auðvelt að láta gott upptak blekkja sig varðandi ástand dekkjanna.

Verum því varkár. Aldrei höfum við þurft að fá hjálp úr snjóskafli eins oft og í ár. Til allrar hamingju höfum við þann munað að framkvæma prófanir á lokuðum brautum án umferðar. Þann munað hefur þú ekki. Veldu því dekk af kostgæfni. Mundu: Að með þyngri bílum fylgir aukin ábyrgð.

Stórir bílar, stór dekk, stórir verðmiðar.

Það er auðvelt að láta sig freista af ódýrum dekkjum, sérstaklega sem jeppaeigandi. En sennilega eru engin fjárútlát vegna rekstrar bílsins mikilvægari en kaup á góðum dekkjum.

Kannski ertu tilbúinn að gera málamiðlanir með eigið öryggi, en mundu að þú berð einnig ábyrgð gagnvart öðrum í umferðinni. Þegar við prófum dekk fyrir þyngri bíla sjáum við að munurinn er meiri en nokkru sinni fyrr. Þú þarft ekki endilega að velja sigurvegara prófunarinnar, en vertu virkur neytandi og leitaðu að góðum tilboðum á bestu dekkjunum.

Nagladekk

1

NOKIAN HAKKAPELITTA 10

Fjöldi nagla: 222

Hörkustig (Slitflötur): 55

Hraða- og burðarþol: 107 T

Framleiðsludags: Vika 41, 2024

Framleiðsluland: Finnland

Söluaðili: Max 1

2

Fjöldi nagla: 220

Hörkustig (Slitflötur): 58

Hraða- og burðarþol: 107 T

Framleiðsludags: Vika 34, 2024

Framleiðsluland: Þýskaland

Söluaðili: Klettur

Verð per. dekk: 49.900 kr. 85

Besta vetrargripið

Finnski dekkjaframleiðandinn Nokian leggur megináherslu á framleiðslu vetrardekkja. Góður árangur í prófunum á slíkum dekkjum kemur því varla á óvart og að þessu sinni skilaði dekkið bestu einkunn á ís. Nokian-dekkið hefur bestu hröðunina og stystu hemlunarvegalengdina þar sem gripið er ófyrirsjáanlegt. Umfram allt hefur Nokian bestu aksturseiginleikana í beygjum – bæði á ís og þjöppuðum snjó. Stýringin er snörp og áreynslulaust og veitir ökumanni góða stjórn. Kostnaður við gott vetrargrip kemur í ljós á blautum vegi, þar sem Nokian hefur lengri hemlunarvegalengd en þau bestu og fer fyrst á flot. Stýringin á malbiki mætti vera nákvæmari en þó stöðugt undir álagi við svigakstur.

Besta vetrargripið tryggir fyrsta sæti í prófununum.

Kostir:

Besta vetrargripið í sínum flokki, mjög gott hliðargrip.

Ókostir:

Flýtur snemma upp, slök hemlun á blautum vegi, örlítið óstöðugt á beinni línu.

3

Fjöldi nagla: 209

Hörkustig (Slitflötur): 57

Hraða- og burðarþol: 107T

Framleiðsludags: Vika 48, 2024

Framleiðsluland: Þýskaland

Söluaðili: Dekkjahöllin

Verð per. dekk: 62.990 kr.

Gott í snjó og á malbiki

Þrátt fyrir nafnið skilar Continental-dekkið ekki jafngóðum árangri á ís og undanfarin ár. Þó að gripið sé nokkuð betra þegar dekkin eru orðin stærri er ísinn enn aðal akkilesarhællinn.

Á hinn bóginn eru aksturseiginleikarnir stórgóðir: Dekkið gefur góðan fyrirvara þegar hámarksgripi er náð og það er auðkeyrt undir álagi með lítilsháttar undirstýringu.

Grip í snjó er gott og á malbiki er Continental eitt það stöðugasta. Það höndlar svigakstur mjög vel og er með lægsta viðnámið í prófununum.

Þrátt fyrir slakt grip á ís skila aðrir styrkleikar því í þriðja sæti.

Kostir:

Rólegt og fyrirsjáanlegt, góður stöðugleiki á malbiki.

Ókostir:

Slakt grip á ís.

Verð per. dekk:

Gott grip á öllu undirlagi

Goodyear er sá framleiðandi sem kemst næst Nokian í vetrargreinunum.

Hröðun og hemlun jafnast á við Nokian en í beygjum er dekkið ekki jafnstöðugt. Með því er erfiðara að staðsetja bílinn og stýring er ónákvæmari.

Goodyear höndlar blautan veg vel, er með háan flothraða og stuttar hemlunarvegalengdir. Þó skortir því nokkuð á nákvæmni þegar komið er á malbik og viðnám dekksins er hærra en meðaltalið.

Gott jafnvægi milli grips á ís og í bleytu landar því öðru sæti, rétt á eftir Nokian.

Kostir:

Jafnt og gott grip á öllu undirlagi, góðar hemlar á ís.

Ókostir: Ónákvæmni við stýringu, hátt viðnám.

4

Fjöldi nagla: 296

Hörkustig (Slitflötur): 56

Hraða- og burðarþol: 107 T

Framleiðsludags: Vika 20, 2024

Framleiðsluland: Pólland

Söluaðili: N1 / Costco

Verð per. dekk: 52.990/52.990

Góð hemlun í vetraraðstæðum.

Nagladekk Michelin hafa lengi verið í uppáhaldi sérfræðinga vegna stuttrar hemlunarvegalengdar á ís og í snjó, lágs veggnýs og góðrar stýringar á malbiki.

Þetta á enn við í stærri útgáfu. Hemlun í vetrarfærð er mjög góð en hliðargripið í beygjum er nokkuð lakara. Það á sérstaklega við þegar mikið liggur við en þá fer dekkið að verða óstöðugt.

Undir álagi á malbiki er greinileg undirstýring en þó heldur það yfirvegun í svigakstri.

Stærsti veikleikinn kemur fram á blautum vegi – lélegur stöðugleiki í beygjum og lengsta hemlunarvegalengd prófsins skila dekkinu einungis í fjórða sæti.

Kostir:

Stutt hemlunarvegalengd á ís og snjó, lágur veggnýr og viðnám.

Ókostir:

Hált í bleytu, slakt hliðargrip.

Nagladekk

5

PIRELLI SCORPION ICEZERO 2

Fjöldi nagla: 196

Hörkustig (Slitflötur): 61

Hraða- og burðarþol: 107 T

Framleiðsludags: Vika 40, 2024

Framleiðsluland: Rúmenía

Söluaðili: Nesdekk

Verð per. dekk: 49.995 kr.

Best á malbiki

Pirelli hefur ákveðið að aðgreina jepplingastærðina af IceZero 2-dekkinu með því að bæta „Scorpion“ heitinu við en bæði munstur og eiginleikar eru eins og áður.

Grip á ís er ekki það besta í prófununum og vart verður við yfirstýringu þegar ekið er í vetrarfærð. Þannig fer afturhluti bílsins á ferð en þó með fyrirvara.

Pirelli nýtur sín hins vegar best á malbiki: besta svörun og hraðast í svigakstri. Það hefur einnig háan flothraða og með hæsta aksturshraða í gegnum beygjur á blautum vegi.

Þó mælist dekkið með mestan veggný í prófinu og léleg frammistaða í vetrarfærð dregur niður stigafjölda.

Kostir:

Frábært í bleytu, stýrissvörun og eiginleikar á malbiki.

Ókostir:

Slakt grip á ís, óstöðugt í vetrarakstri, hár veggnýr.

7

TRIANGLE ICELYNK TI501

Fjöldi nagla: 224

Hörkustig (Slitflötur): 59

Hraða- og burðarþol: 107 T

Framleiðsludags: Vika 25, 2024

Framleiðsluland: Kína

Söluaðili: Dekkjahöllin

Verð per. dekk:

Hemlar vel á malbiki.

IceLynk frá kínverska framleiðandanum Triangle er sérkennilegt dekk. Það er nagladekk án þess að grípa á ís.

Hemlunarvegalengdin á ís er meira en tvöfalt lengri en hjá þeim bestu og í raun verri en hjá mörgum ónegldum dekkjum.

Á snjó gengur ágætlega eins lengi og þú keyrir beint áfram en í beygjum missir Triangle gripið.

Aftur á móti er það með bestu hemlunarvegalengd prófsins á blautu malbiki og er auk þess með lágan veggný. Engu að síður líður það fyrir mikla undirstýringu.

Góð hemlun á malbiki og lágur vegnýr bjarga Triangle frá algjöru botnsætinu.

Kostir:

Stutt hemlunarvegalengd á malbiki, lágur veggnýr.

Ókostir:

Afleitt grip á ís, erfitt að stýra.

6

NEXEN WINGUARD WINSPIKE 3

Fjöldi nagla: 196

Hörkustig (Slitflötur): 66

Hraða- og burðarþol: 107 T

Framleiðsludags: Vika 32, 2023

Framleiðsluland: Suður-Kórea

Söluaðili: Klettur

Verð per. dekk:

Gott á blautum vegum

Nexen er með hörðustu gúmmíblönduna í prófinu og á í miklum erfiðleikum með vetrargrip – sérstaklega á snjó.

Á því er greinileg undirstýring þar sem framhjólin sem missa gripið fyrst – skyndilega og án fyrirvara.

Á malbiki er það skárra. Dekkið hefur góðan flothraða og stutta hemlunarvegalengd, sérstaklega á blautu undirlagi. En veggnýr of mikill.

Lélegt vetrargrip og mikill veggnýr skilar Nexen í sjötta sætið – langt á eftir gæðadekkjunum.

Kostir:

Góð frammistaða á malbiki.

Ókostir:

Hár veggnýr, lélegt grip á snjó og ís.

8

GOODRIDE ICEMASTER SPIKE Z-506

Fjöldi nagla: 202

Hörkustig (Slitflötur): 64

Hraða- og burðarþol: 107 T

Framleiðsludags: Vika 35, 2024

Framleiðsluland: Kína

Söluaðili: Nesdekk

Verð per. dekk:

Ásættanlegt á malbiki

Kínverska dekkið frá Goodride stenst ekki kröfur þrátt fyrir yfirlýsingar um að það sé þróað í Finnlandi.

Í samanburði við Triangle hefur Goodride færri slæma kosti en það skortir styrkleika.

Stíf dekkið og hart gúmmí gera það ásættanlegt á malbiki en í vetrarhlutunum veldur það vonbrigðum –lítið grip og skrikar auðveldlega.

Goodride endar meðal þeirra lélegustu í öllum flokkum og hafnar neðst.

Kostir:

Stutt hemlunarvegalengd á malbiki, ásættanlegt grip í bleytu.

Ókostir:

Lélegt grip á ís og snjó, hár veggnýr, óstöðugt.

ÖRYGGI Í AKSTRI MEÐ GOODYEAR

GÓÐ ENDING AUKIÐ ÖRYGGI

Fæst á öllum helstu hjólbarðaverkstæðum landsins

Nagladekk

Kauptu Nokian gæðadekk með ábyrgð!

Hakka ábyrgð® veitir viðskiptavinum sem kaupa ný Nokian

Hakkapelitta dekk hjá MAX1 nýtt samsvarandi dekk án endurgjalds ef upprunalega dekkið verður fyrir óhappi.

KYNNTU ÞÉR HAKKA TRYGGINGU® Á MAX1.IS

Skannaðu QR kóðann

og skoðaðu úrval

Nokian gæðadekkja

Sláðu inn bílnúmerið og þú finnur réttu stærðina á MAX1.is

Hröðun 5–25 km/klst, meðaltal úr þremur umferðum með tólf ræsingum á hvert dekk.

Triangle hefur nánast ekkert grip. Ef við hefðum getað gefið núll stig hefði það samt verið of mikið. Besta gripið við ræsingu á ís hefur Nokian, þar á eftir koma Goodyear og Michelin. Síðan kemur greinilegt gap yfir í hin dekkin.

Meðaltal úr samtals tólf hemlunum í þremur umferðum.

Nokian hefur besta hemlunargripið, þar á eftir kemur Goodyear. Michelin stendur sig líka vel. Triangle hefur tekist að framleiða nagladekk sem nær ekki gripi á ís – eitthvað sem við höfum ekki séð lengi.

Meðaltal úr sex umferðum í tveimur lotum. Einnig er tekið tillit til aksturseiginleika.

Nokian hefur besta hliðargripið og breytir hratt um stefnu án þess að missa stjórn. Continental hefur aðeins minna hliðargrip en tryggir öruggan akstur. Goodride getur skyndilega misst grip og byrjað að skrika.

Meðaltal úr fimm umferðum með tólf skiptum á hvert dekk.

Í snjó grípur gróft vetrarmunstrið vel í snjóinn. Þess vegna er munurinn minni hér en á ís. Nexen á í mestum vandræðum með gripið.

Meðaltal úr fimm umferðum með tólf hemlunum.

Óverulegur munur. Continental stendur sig betur á snjó en ís og það sama gildir um Pirelli. Mjúkur snjórinn dregur úr mikilvægi þess hve langt naglarnir standa út. Nexen sker sig úr á neikvæðan hátt.

Meðaltími úr þremur umferðum. Einnig er aksturseiginleikum gefin einkunn.

Nokian ræður best við hálar beygjur og veitir mikla akstursánægju. Continental gefur góða tilfinningu fyrir veggripi. Triangle hefur slaka stýrissvörun og Goodride missir oft grip.

Stöðvun úr 100 km/klst. á malbiki með 1 mm vatnsfilmu.

Veggrip í bleytu og veggrip á ís eru tvennt ólíkt. Nokian og Michelin eiga í mestum vandræðum á meðan Triangle skarar þar fram úr. Goodride stendur sig illa bæði á ís og í bleytu.

Stöðvun úr 100 km/klst. á þurru malbiki. Meðaltal úr sex hemlunum á hvert dekk.

Triangle hemlar best jafnt á þurru sem blautu malbiki. Nexen og Pirelli fylgja fast á eftir. Goodyear og Michelin þurfa einn metra í viðbót til að stöðva.

Stundin þar sem drifhjólin byrja að missa grip í 6 mm vatnslagi. Meðaltal úr þremur umferðum.

Pirelli og Nexen ráða best við vatnið, þar á eftir kemur Goodyear. Nokian á í mestu erfiðleikum vegna þéttrar munsturhönnunar.

flot

Hemlun úr 100 - 5 km/h mælt í metrum

Bestu naglalausu dekkin árið 2025

Stigin á bestu naglalausu dekkjunum í dekkjaprófun vetrarins eru óvenjulega há en mestu skiptir að þau henti fyrir þín vetrarakstursskilyrði. Á meðan lítið er um nýjungar á sviði nagladekkja hafa nokkrar nýjungar og traustar uppfærslur hækkað gæðastigið á naglalausu dekkjunum. Bornir voru saman átta valkostir í 13 undirprófunum á fjórum mismunandi undirlögum.

Fjórir framleiðendur berjast um sigurinn

Stærstu nýjungarnar í ár koma frá suður-kóreska framleiðandanum Hankook og þeim ítalska, Pirelli. Að auki er finnska fyrirtækið Nokian með tromp í erminni, nýja gúmmíblöndu sem veitir betra grip á blautu undirlagi. Frá Nordman, ódýrara vörumerkið hjá Nokian, sjáum við dekk í nýjum búningi. Fyrri kynslóð Nokian R3 er komin aftur sem Nordman North RS3.

Continental VikingContact8 stóð sig best í könnuninni með 91 stig. Vart mátti á milli sjá því Pirelli Ice Friction kom í öðru sæti með 90 stig. Goodyear Ultra Grip Ice 3 lenti síðan í þriðja sæti með 87 stig.

Rafmagn

Ef bíllinn er straumlaus þá mætum við á staðinn og gefum rafmagn.

Bensín

Verði bíllinn eldsneytislaus komum við með 5 lítra af eldsneyti. Greiða þarf fyrir eldsneytið.

Dekk

Ef dekk springur og eða dekkjaskipti eru vandamál, t.d ef vantar tjakk eða felgulykil kemur aðstoðin til hjálpar við að skipta.

5 112 112

Dráttarbíll

Stoppi bíll vegna bilunar þá flytjum við bílinn á næsta verkstæði félagsmanni að kostnaðarlausu.

Hleðsluflutningur

Orkulaus rafbíll er ekkert vandamál þar sem félagsmenn fá frían flutning heim eða á næstu hleðslustöð.

Þeir sem stefna að kaupum á naglalausum vetrardekkjum ættu að hafa í huga hvernig vetrardekk flokkast.

• Heilsársdekk eru þróuð fyrir sumarakstur en með aðeins mýkra gúmmíi og grófara munstri til að standast ákveðna vetrardaga, einnig á snjó. En þau henta ekki fyrir ís.

• Evrópsk dekk eru þróuð fyrir blautar hraðbrautir í Evrópu, með áherslu á mikinn hraða og stöðugleika. Þau hafa viðunandi grip í snjó og krapa en duga síður á ís og harðan snjó.

• Naglalaus dekk fyrir norrænar slóðir eru mjúk og með gott grip þegar mikill kuld er en á sama tíma hafa þau traust festi á ís og í hörðum snjó.

Því hafa öll dekk í prófunum komið úr síðasta flokknum, þ.e. vetrardekk fyrir norrænar slóðir. Stærðin sem var unnið með er 235/60 R18 – en hún er algeng undir jepplinga og þar á meðal er Volvo XC60, sem einnig var prófunarbíll að þessu sinni.

Góðir möguleikar af sterkum dekkjum

Auk nýliðanna Hankook og Pirelli, hafa Continental og Goodyear nýlega sent frá sér dekk sem skila sannarlega sínu. Goodyear bar sigur úr bítum í fyrra en Continental fylgdi fast á eftir.

Formúlan var þá jafneinföld og hún er góð. Framleiðendurnir gerðu úrbætur á veikleikum án þess að það komi niður á sterkustu hliðum dekkjanna.

Aðrir ódýrari valkostir voru meðal annars Hankook og Nordman og komu dekkin inn rétt á eftir dýrari gæðadekkjunum og langt á undan ódýrasta kostinum, Maxtrek. Og það er einmitt hæfileikinn til að skora hátt í mörgum flokkum sem aðgreinir gæðadekkin frá þeim ódýrari. Hankook-dekkið getur verið góður kostur fyrir á sem aka á blautu malbiki mestallan veturinn, en gripið á ís er aðeins veikt. Hjá Nordman er það öfugt. Það hentar vel fyrir klassískar vetraraðstæður á Norðurlöndum, en skorar lægra á blautu malbiki.

Fjórir í forystu – með mismunandi styrkleika Þegar við leggjum saman niðurstöður úr 13 undirprófunum er óvenjulega hörð samkeppni á milli Continental, Goodyear, Nokian og Pirelli.

Öll fjögur dekkin fá góða dóma en þau hafa aðeins mismunandi áherslur. Sum eru best á ís, önnur á þurru malbiki. Best er að kynna sér niðurstöðurnar úr hverju prófi fyrir sig til að fá betri mynd af því hvað hentar fyrir bílinn.

Í ár var ánægja með hvernig framleiðendum hefur tekist að bæta veiku hliðar dekkjanna, og þar með náð betra jafnvægi á milli aksturs í vetrarfæri og á blautu malbiki. Enn eru mismunandi áherslur hjá framleiðendum en munurinn er minni en áður.

Það þýðir að bifreiðaeigendur fá meira fyrir sinn snúð og staðfest er að naglalaus vetrardekk eru komin mjög langt hvað varðar þróun og öryggi.

1

CONTINENTAL VIKINGCONTACT 8

Hraða- og burðarþol: 107 T

Hörkustig (Slitflötur): 53

Framleiðsludags: Vika 2, 2025

Framleiðsluland: Þýskaland

Söluaðili: Dekkjahöllin

Verð á eitt dekk: 56.990 kr.

Besta ísgrípið

Engin önnur dekk fá jafn háa einkunn í öllum prófunum og VikingContact 8.

Það hefur besta ísgrípið í allri prófuninni, þolir meiri beygjuhraða en keppinautarnir og hegðar sér á öruggan og fyrirsjáanlegan hátt með lítilsháttar undirstýringu.

Það sem stendur upp úr: Continental stendur sig bæði best á ís og mjög vel á blautu malbiki – ekki síst hafa eiginleikar gegn vatnsfloti batnað eftir því sem dekkið varð stærra.

Á þurru malbiki er stöðugleikinn góður og veggnýr lágur. Eini ókostur er að viðbragð í stýri er ívið lakara en hjá þeim bestu.

Verðugur sigurvegari – án verulegra veikleika.

Kostir:

Besta gripið á ís, auðvelt að stjórna í öllum aðstæðum.

Ókostir:

Ívið meira viðnám.

3

GOODYEAR

Hraða- og burðarþol: 107 T

Hörkustig (Slitflötur): 57

Framleiðsludags: Vika 42, 2024

Framleiðsluland: Þýskaland

Söluaðili: Klettur

Verð á eitt dekk:

Einstaklega gott beygjugrip

Sigurvegari síðasta árs stendur sig enn vel, sérstaklega á auðu malbiki.

Aðeins Pirelli jafnast á við þetta dekk hvað varðar svörun í stýri og stöðugleika.

Hemlunarvegalengdirnar eru þó aðeins lengri en hjá þeim bestu. Vetrarveggripið er ennþá sterkt og beygjugripið í snjó er gott.

Í beygjum á ís stendur það sig vel með lítilsháttar undirstýringu og engum skyndilegum uppákomum.

Goodyear-dekkið er með lægsta veggnýinn í prófuninni og er nánast fullkomið vetrardekk.

Því nær það verðskulduðu þriðja sæti.

Kostir:

Gott vetrargrip, lágur veggnýr, gott grip í beygjum.

Ókostir:

Nokkuð lengri hemlunarvegalengd en hjá toppdekkjunum.

2

PIRELLI ICE FRICTION

Hraða- og burðarþol: 107H

Hörkustig (Slitflötur): 55

Framleiðsludags: Vika 49, 2024

Framleiðsluland: Kína

Söluaðili: Nesdekk

Verð á eitt dekk:

Best við flot.

Pirelli hefur náð sérstaklega góðum árangri í blautum aðstæðum.

Dekkið er meðal nýliðanna í vetrarprófuninni og hið nýþróaða Ice Friction er mikil framför frá forvera sínum, Asimmetrico.

Það er stendur sig best, fær toppeinkunn bæði fyrir hemlun og beygjur í bleytu og er best á þurru malbiki með nákvæma stýringu og akstursánægju.

Einnig í snjó stendur Pirelli sig frábærlega og á ís er það ekki langt á eftir þeim bestu. Afturendi bílsins fylgir vel eftir og það veitir mikinn stöðugleika í beygjum.

Í heildina stendur Pirelli sig mjög vel á öllum gerðum undirlags, með sérstaklega háa einkunn á auðum vegi.

Kostir:

Stýring á malbiki, flothraði, grip í snjó og á ís.

Ókostir:

Miðlungs veggnýr.

4

Hraða- og burðarþol: 107 R

Hörkustig (Slitflötur): 52

Framleiðsludags: Vika 2, 2025

Framleiðsluland: Finnland

Söluaðili: Max1

Verð á eitt dekk: 61.015 kr.

Besta hemlunin í bleytu

Nokian hefur áður fengið gagnrýni fyrir slakt veggrip í bleytu, en nú hefur gúmmíblandan verið uppfærð í nýju R5-útgáfunni.

Það leiðir til mun betri frammistöðu á blautu malbiki.

R5 er best í prófuninni við hemlun í bleytu, en á sama tíma missir það smá skerpu á ís, sérstaklega í beygjum. Gripið er ennþá gott, en ófyrirsjáanleg hegðun gerir það erfiðara þegar ekið er undir fullu álagi. Jafnvægið er þó betra en áður þegar á heildina er litið.

Þrátt fyrir harða samkeppni snýr Nokian snýr aftur með glæsibrag.

Kostir:

Best í hemlun í bleytu, traust grip á ís og í snjó.

Ókostir:

Minna grip á ís og slakari svörun í stýri en hjá þeim bestu.

5

MICHELIN X-ICE SNOW SUV

Hraða- og burðarþol: 107 T

Hörkustig (Slitflötur): 56

Framleiðsludags: Vika 27, 2024

Framleiðsluland: Pólland

Söluaðili: N1/Costco

Verð á eitt dekk: 49.990/47.999

Besta hemlun á ís

Þrátt fyrir að vera með elstu hönnunina hefur Michelin engu að síður besta hemlunargripið á ís.

Þó skortir nokkuð grip í beygjum.

Á malbiki er hemlunarvegalengdin nokkuð lengri en hjá

þeim bestu og stýrissvörunin er hæg með greinilegri undirstýringu. Þægindin eru þó góð og stöðugleikinn í beinum akstri veitir öryggi.

Góður og öruggur kostur, en nær þó ekki jafn háum einkunum í öllum prófunum eins og nýjustu toppdekkin.

Kostir:

Stutt hemlunarvegalengd á ís og snjó, þægindi.

Ókostir:

Meðalgott á blautu yfirborði og í beygjum.

7

HANKOOK WINTER I*CEPT IZ3 X

Hraða- og burðarþol: 107 T

Hörkustig (Slitflötur): 55

Framleiðsludags: Vika 26, 2024

Framleiðsluland: Suður-Kórea

Söluaðili: Klettur

Verð á eitt dekk:

Jákvæð bæting

Nýja jeppadekkið frá Hankook, IZ3 (arftaki IZ2), hefur bætt ísgripið verulega, sérstaklega í hemlunarprófunum.

En það á til að losa afturhjólin fyrst og missa grip undir álagi.

Á malbiki er stýringin eðlileg og það stendur sig vel í svigakstri. Því miður er veggnýr meiri en í forveranum.

Hankook hefur greinilega tekið jákvæðum breytingum með þessari nýjung, en það er ekki alveg á pari við toppdekkin.

Kostir:

Góð hemlun á öllum yfirborðum, góð stýrissvörun.

Ókostir:

Hár veggnýr, veikt hliðargrip á ís og snjó.

6

NORDMAN NORTH RS3 SUV

Hraða- og burðarþol: 107 R

Hörkustig (Slitflötur): 56

Framleiðsludags: Vika 1, 2025

Framleiðsluland: Finnland

Söluaðili: Max1

Verð á eitt dekk: 45.389 kr.

Góðir vetrareiginleikar.

Nordman er þekkt sem ódýrari útgáfa af eldri Nokian dekkjum.

RS3 hefur sama mynstur og gamla R3 – þar sem þekktir styrkleikar og veikleikar eru áberandi.

Mikið vetrargrip og er í raun betra en Nokian þegar kemur að hemlun á ís ásamt því að hafa jafnari aksturseiginleika. Á blautu malbiki er það þó langt á eftir, með verri hemlunargetu og hliðargrip.

Stýring á auðu undirlagi er einnig ójöfn. Dekk með skýra áherslu á vetrarakstur.

Kostir:

Mikið vetrargrip, auðvelt að stjórna á ís.

Ókostir

Slakt á blautu yfirborði og ójöfn stýring.

8

MAXTREK TREK M7 PLUS

Hraða- og burðarþol: 107 S

Hörkustig (Slitflötur): 58

Framleiðsludags: Vika 31, 2024

Framleiðsluland: Kína

Söluaðili: Klettur

Verð á eitt dekk:

Klárt botnsæti

Forðast skal að kaupa þetta dekk. Maxtrek er ódýrasti kosturinn í prófuninni og kemur það skýrt fram í niðurstöðum.

Í 10 af 13 prófunum lendir það í síðasta eða næstsíðasta sæti, oft með miklum mun á keppinautana.

Ljósi punkturinn er hröðun og hemlun á snjó, þar sem grófmynstraða dekkið er með góðu gripi. En í beygjum, á ís og malbiki á það í miklum erfiðleikum – sérstaklega með hliðargrip og stjórn.

Á auðum vegi er stýrissvörun nánast engin.

Klár „tapari“ prófunarinnar.

Kostir:

Hröðun og hemlun á snjó.

Ókostir:

Veikt hliðargrip og hemlun á ís og malbiki.

Veturinn nálgast

Réttu dekkin draga fram bestu eiginleika bílsins og veita hámarks öryggi.

Komdu við á Nesdekk og fáðu ráðleggingar fagmanna um val á réttum dekkjum fyrir veturinn.

Bókaðu tíma!

Lyngás

Njarðarbraut

Meðaltal úr fimm umferðum með tólf ræsingum á hvern hjólbarða. Ræsingargrip er prófað bæði á fjórhjóladrifnum XC60 og framhjóladrifnum Volkswagen Tiguan. Þekktu vörumerkin standa jöfn að vígi en Maxtrek á í erfiðleikum með að ná gripi.

Meðaltal úr samtals tólf hemlunum í fimm umferðum. Á spegilsléttri ísingu eru það Michelin og Continental sem hemla allra best. Mörg dekk standa sig vel en Hankook dregst aftur úr. Maxtrek er slakast með 14,7 metra hemlunarvegalengd.

Meðaltal úr átta hringjum í tveimur umferðum. Aksturseiginleikar eru einnig metnir.

Continental hefur besta hliðargripið í beygjum og er auðvelt að leiðrétta bílinn þrátt fyrir að missi grip að aftan. Nordman er fyrirsjáanlegra og lætur betur að stjórn en stóri bróðir Nokian.

Meðaltal úr tveimur umferðum með tólf ræsingum á hvert dekk.

Öll ónegldu vetrardekk standa sig vel í snjóakstir þar sem gróft mynstrið veitir gott grip. Óverulegur munur er á milli dekkjanna.

Meðaltal úr tveimur umferðum með tólf hemlunum.

Öll dekkin hafa góða hemlunargetu í snjó. Bestu mælingum ná Pirelli, Maxtrek og Nokian. Önnur dekk skila fullkomlega viðunandi niðurstöðum.

Meðaltími úr sex umferðum í tveimur prófunarlotum. Aksturseiginleikar eru einnig metnir.

Continental er rólegt og stöðugt undir álagi. Nokian bregst hratt við en getur skyndilega misst veggrip í beygjum. Hankook á það til að missa grip til að aftan á meðan Maxtrek skortir hliðargrip.

Stöðvun úr 100 km/klst. á malbiki í 1 mm. vatni. Meðaltal úr tveimur prófunarlotum.

Nokian hefur bætt veggrip í bleytu verulega og er nú best, með Pirelli fast á hæla sér. Maxtrek lendir í síðasta sæti – með næstum 15 prósent lengri hemlunarvegalengd en Nokian.

Stöðvun úr 100 km/klst. á þurru malbiki. Meðaltal sex hemlana á hvert dekk.

Munurinn er minni en á blautum vegi. Pirelli og Continental hemla best. Maxtrek er aftur með lengri hemlunarvegalengd en önnur dekk í prófununum.

Punkturinn þar sem drifhjólin byrja að spóla í 6 mm. vatnslagi. Meðaltal úr þremur umferðum.

Pirelli þolir vatnsflot best. Nokian ræður betur við vatnselg í þessari prófun en áður. Michelin og Nordman eiga í mestum erfiðleikum.

Hemlun

Nú er tíminn fyrir

gæðadekk

Dekkjahótel Pústþjónusta Upphækkanir Dekkjaþjónusta Almennar bílaviðgerðir

Flatahraun 7 220 Hafnarfirði

Sími: 565-1090 www.bjb.is bjb@bjb.is

FÍB kannaði verð á umfelgun hjá 31 dekkjaverkstæði á höfuðborgarsvæðinu og á landsbyggðinni. Miðað er við umfelgun á einum dekkjagang á fjórar felgur.

Niðurstöður könnunarinnar sýna að mikill verðmunur getur verið á milli verkstæða. Kostnaðarmunur við umfelgun á 16 tommu álfelgum undir fólksbíl getur verið allt að 79%. Það er svipuð niðurstaða og í verðkönnun FÍB sem gerð var 2023. Verðmunurinn á umfelgun á 18 tommu álfelgum er tæplega 79% en var 71% í könnuninni 2023.

Allt að 79% verðmunur á umfelgun

Spurt var:

Hvað kostar umfelgun og jafnvægisstilling annars vegar fyrir fólksbíl á 16 tommu álfelgum (stærð 205/55/16) og hins vegar fyrir jeppa eða jeppling á 18 tommu álfelgum (stærð 235/60/18)?

Óskað var eftir listaverði með virðisaukaskatti, án afsláttar eða sérkjara. Þau fyrirtæki sem veita FÍB afslátt eru merkt með * og nánari upplýsingar um FÍB-afslættina má finna á heimasíðu félagsins fib.is.

Bíladekur - Rvk.

Bílaverkstæðið No.22 - Rvk.

Röndin - Kópasker

Jón Ingi Hinriksson - Mývatn

Betra Grip*- Rvk.

Bílaþjónustan - Húsavík

Fólksbíladekk jeppadekk sendibíladekk fjórhjóladekk

VIP Dekk * - Rvk.

Pitstop* - Hfn.

Lægsta verðið á umfelgun og jafnvægisstillingu á 16 tommu álfelgum reyndist vera hjá Kaupfélagi

Skagfirðinga, 9.764 kr., sem er óbreytt frá könnuninni árið 2023. KS var einnig með hagstæðasta verðið fyrir umfelgun og jafnvægisstillingu á fjórum 18 tommu felgum.

Dýrust var 16 tommu umfelgunin hjá Max1, 17.454 kr. Max1 var einnig með hæsta verðið fyrir umfelgun og jafnvægisstillingu á fjórum 18 tommu álfelgum, 22.587 kr.

Meðalverð á umfelgun og jafnvægisstillingu fyrir 16 tommu dekk var rúmlega 13.930 kr.

Meðalverð á umfelgun og jafnvægisstillingu fyrir 18 tommu dekk var 18.300 kr.

Costco býður upp á umfelgun fyrir 10.000 kr. jafnt fyrir 16 og 18 tommu felgur en það er háð skilyrðum um að dekkin hafi verið keypt hjá þeim. Þessi þjónusta er eingöngu fyrir meðlimi Costco. Vegna þessara skilmála er fyrirtækið ekki með í þessari könnun. Einungis var kannað verð á þessari tegund bifreiðaþjónustu. Ekki var spurt um þjónustustig eða gæði.

Sólning - Rvk/Kóp/Hfn/Njarðv.

Vaka* - Rvk.

Smurstöðin Klöpp* - Rvk.

Dekkjasalan - Hfn.

Jökla dekk - Höfn

Klettur - Rvk/Grb/Ak

Bílaverkstæði Jóhanns *

Dekk og smur - Stykkish.

Pústþjónusta BJB*- Hfn.

Arctic Truck*- Rvk.

Dekkjahúsið - Kóp.

Nesdekk* - Rvk/Grb/Ak/Reykjn.

Véla- og bílaþj. Kristjáns - Þingey.

Bílaverkstæði SB - Ísafjörður

Gúmmívinnustofan - Rvk.

Drifrás - Búðardal

N1* - um land allt

Dekkjahöllin - Rvk/Ak/Egils.

Höldur* - Akureyri

Réttingaverkst. Sveins - Neskaups.

Max 1* - Rvk/Hfn

Kaupfélag Skagfirðinga - Sauðárk. 18" dekk á álfelgu 235/60/18 16" dekk á álfelgu 205/55/16

Einn helsti áhættuþátturinn er þegar bifreið er bakkað

Ein helsta áhættan í umferðinni er þegar bifreið er bakkað við ýmsar aðstæður. Einn af hverjum fjórum árekstrum við gangandi vegfarendur verður aftan við ökutæki. Samkvæmt gögnum frá þýska tryggingafélaginu Allianz valda bílastæðaárekstrar tjóni upp á um 4,5 milljarða evra á hverju ári. Núverandi kerfissamanburður frá Félagi þýskra bifreiðaeigenda, ADAC, sýnir að nútímatækni gæti komið í veg fyrir mörg af þessum atvikum.

Kerfi frá ýmsum framleiðendum hafa batnað umtalsvert

ADAC prófaði tíu mismunandi ökutæki með neyðarhemlunarkerfi (EBA) þegar bifreið er bakkað. Bílarnir framkvæmdu ýmis verkefni til að bera kennsl á kyrrstæðar og hreyfanlegar hindranir og sjálfkrafa hemlun áður en árekstur verður.

Kerfi frá ýmsum framleiðendum hafa batnað umtalsvert samanborið við fyrstu ADAC prófunina árið 2019 þegar ekkert ökutæki náði að klára öll verkefnin með góðum árangri. Nú greina fjórar af tíu gerðum (BMW, Volvo, Ford og VW) allar hindranir með neyðarhemlunarkerfum sínum og koma stöðuglega í veg fyrir árekstra við fólk eða hluti.

Neyðarhemlunarkerfið aftan frá Hyundai stendur sig einnig vel, með aðeins minniháttar vandamál á lágum hraða (8 km/klst.). Sum kerfi þurfa enn að bæta sig en kerfi Mercedes er þó almennt áreiðanlegt. Hemlunarkerfi Skoda greinir sumar hindranir en bregst of seint við öðrum. Kerfi BYD bregst vel við gangandi vegfarendum og hjólreiðamönnum sem koma af hlið en tekst ekki að stöðva fyrir kyrrstæðum hindrunum.

Kerfið gæti komið í veg fyrir um helming allra slysa

Samkvæmt gögnum Allianz gætu þessi kerfi komið í veg fyrir um helming allra slysa þegar bifreið er bakkað. Sum kerfi bjóða þegar upp á sterka og áreiðanlega vernd. ADAC mælir með því að framleiðendur setji þessi kerfi upp sem staðalbúnað. Í mörgum tilfellum eru nauðsynlegir skynjarar þegar innbyggðir, þannig að það væri einnig hagnýtur kostur að bæta við hugbúnaðaruppfærslu.

Ökumenn þurfa að vera fullvissir um að aðstoðarkerfið virki sjálfgefið í hvert skipti sem ökutækið er ræst. ADAC leggur einnig þunga áherslu á að uppsetning neyðarhemlunarkerfa sé skylda.

Ferrari er að þróa fyrsta rafmagnsbílinn

Spennandi tímar eru framundan í bílaheiminum en framleiðandinn Ferrari er að þróa fyrsta rafmagnsbílinn á vegum félagsins. Ætli Enzo gamli sé að snúa sér í gröfinni?

Við fáum hvorki að sjá útlit né innanrými bílsins fyrr en á næsta ári. Aðeins eru til ágiskanir um hvernig bíllinn muni líta út. Myndin sem er sýnd er því aðeins fyrir hugmyndaflugið. Búist er við að bíllinn verði fjögurra sæta en ekki er vitað hvort Elettrica verði raunverulegt heiti hans.

Samanlagt framleiðir bíllinn yfir 1.000 hestöfl

Bílaframleiðandinn hefur gefið út að í bílnum verði fjórir mótorar, tveir við hvorn öxul og eru þeir fengnir úr

Formúlu 1-tækni. Frammótorarnir framleiða 282 hestöfl og afturmótorarnir um 831. Samanlagt eru þetta yfir 1.000 hestöfl – en vert er að taka fram að þetta eru ekki alveg nákvæmar tölur og ekki enn útgefnar.

Rafhlaðan er 122 kWh, með meira en 530 km drægni og þökk sé 800V getur bíllinn hlaðið allt að 350 kW.

Rafhlaðan er hönnuð og sett saman af Ferrari en er einnig hönnuð með það í huga að hægt sé að skipta henni út og uppfæra með tímanum. Því er verið að hugsa um endingartíma bílsins en oft þurfa eigendur að losa sig við rafbíla þegar rafhlaðan verður léleg eða skemmist.

Á stýrinu er rofi með eManettino sem gerir ökumanni kleift að velja á milli þriggja stillinga: Range, Tour og Performance. Þær stjórna skiptingu á milli fjórhjóladrifs og afturhjóladrifs, auk þess hversu mikil afköst eru í boði.

Það er skrítið að hugsa um Ferrari án urrandi hljóðsins en bílaframleiðandinn er búinn að tilkynna að heyrast muni í bílnum. Hljóðið verður eins og í rafmagnsgítar en spennandi verður að sjá hvernig það kemur út.

SÝNA

Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins sektaði fyrr á árinu 15 stóra bílaframleiðendur og Samtök evrópskra bílaframleiðenda (ACEA) um samtals 458 milljónir evra fyrir þátttöku í langvarandi samráði varðandi endurvinnslu úreldra ökutækja (ELV).

Úrelt ökutæki vísar til bíla sem eru ekki lengur í notkun eða hafa skemmst það mikið að ekki er hægt að gera við þá eða það svari kostnaði. Endurvinnsla úreldra ökutækja miðar að því að lágmarka úrgang og endurheimta verðmæt efni eins og málm, plast og gler. Samhliða hefur framkvæmdastjórnin hrundið af stað upplýsingaöflun um hvernig evrópsk fyrirtæki afla og endurvinna mikilvæg hráefni.

Í kjölfar rannsóknarinnar komst framkvæmdastjórnin að þeirri niðurstöðu að í meira en 15 ár hafi 16 stórir bílaframleiðendur og ACEA tekið þátt í samkeppnishamlandi samningum og samráði varðandi endurvinnslu úreldra ökutækja. Nánar tiltekið höfðu þeir samráð um tvö lykilatriði:

Þeir sammæltust um að greiða ekki bílaniðurrifsaðilum fyrir meðhöndlun úreldra ökutækja;

Þeir sammæltust um að kynna ekki hversu mikið af úreldum ökutækjum má endurvinna, endurnýta, endurnota eða hversu mikið endurunnið efni er notað í nýja bíla.

Þegar sektin var ákveðin tók framkvæmdastjórnin tillit til nokkurra þátta, þar á meðal fjölda ökutækja sem urðu fyrir áhrifum, eðlis og tímalengdar brotsins og landfræðilegs umfangs þess.

Fjögur fyrirtæki störfuðu með framkvæmdastjórninni samkvæmt vægðarstefnunni:

Mercedes-Benz fékk fulla friðhelgi fyrir að afhjúpa samráðið og forðaðist þannig sekt upp á um 35 milljónir evra;

Stellantis (þar með talið Opel), Mitsubishi og Ford fengu lægri sektir fyrir samstarf sitt;

ACEA var sektað fyrir að greiða fyrir samráðinu.

Brunatilvikum hefur fækkað í hlutfalli við fjölda raf- og tvinnbíla

Rafhlöðuknúnum bílum fjölgar stöðugt á vegum í Svíþjóð en fjöldi brunatilvika eykst ekki jafn hratt. Fram kemur í skýrslu MSB, sænsku almannavarnastofnunarinnar, að mjög mikilvægt sé að hlaða rafhlöður á öruggan hátt

Brunar í rafbílum geta skapað miklar hættur en tölur frá nokkrum löndum, þar á meðal Svíþjóð, hafa sýnt að þeir eru afar sjaldgæfir. Nú hafa borist nýjar tölur frá MSB sem sýna að fjöldi brunatilvika hefur fækkað í hlutfalli við fjölda raf- og tvinnbíla á vegunum.

Á síðasta ári urðu 40 brunar í fólksbílum með raf- eða tvinnorkudrifi

Á síðasta ári urðu 40 brunar í fólksbílum með raf- eða tvinnorkudrifi. Samsvarandi tala fyrir árið 2023 voru 38 brunar. Á sama tíma hefur fjöldi raf- og tvinnorkuknúinna fólksbíla í umferð aukist um 14 prósent.

Í skýrslunni kemur fram að í nokkrum tilfellum kviknaði í rafbílunum á ferð, af óþekktum orsökum. Í öðrum tilfellum kviknaði í bílunum þegar þeir stóðu kyrrir, bæði með og án yfirstandandi hleðslu.

Helst ekki hlaða rafhlöðu reiðhjóls eða rafmagnshlaupahjóls í forstofunni

Margir þeirra bruna sem urðu í rafknúnum ökutækjum áttu sér stað í rafmagnshlaupahjólum og

rafmagnshjólum. Þess vegna er mjög mikilvægt að hlaða rafhlöður á öruggan hátt og hafa virkan reykskynjara heima. Helst ekki hlaða rafhlöðu reiðhjóls eða rafmagnshlaupahjóls í forstofunni þar sem hún er oftast flóttaleið í eldsvoða.

Akureyri

Víkurskarð

fækkun umferðaslysa

eftir að göngin opnuðu

Öruggari leið í gegnum Vaðlaheiðargöng

2015 - 2018 22 umferðaslys þar af 4 alvarleg *

2019 - 2022 4 umferðaslys *

*Heimild: Slysakort Samgöngustofu

Nýr fjórhjóladrifinn sportjeppi! 619 hestöfl, 100% rafmagn.

Premium, 4WD, 460 km drægni* með 1.500 kg dráttargetu.

Bílasala

Bílasalan Bílás