Jubileum | Familiegeschiedenis
voor Familiegeschiedenis’ (nu het Documentatie- en Studiecentrum voor Familiegeschiedenis) geopend in de Wolstraat te Antwerpen. In 1982 begon het documentatie- en studiecentrum echter uit zijn voegen te barsten, zodat uitgekeken werd naar een nieuwe locatie. Men vond een geschikte plaats in Merksem: het oud gemeentehuis en vredegerecht aan de Van Heybeeckstraat. Na heel wat opknapwerk was het begin 1983 klaar. Datzelfde jaar ging de eigenaar, de NV Volksbelang, in faling maar op 12 november 1983 zette de ‘Raad van Beheer’ het licht op groen om het gebouw aan te kopen. Via de website van Familiekunde Vlaanderen (www.familiekunde-vlaanderen.be) komen bezoekers op de site van het documentatiecentrum. Hier krijgen ze een overzicht van het enorme aanbod: bidprentjes (800.000), 375 biografieën, cartografie, databanken, fondsen, meer dan 1.200 genealogieën, handschriften (4.750 bundels), huwelijken (zo’n 16.000 oude huwelijksaankondigingen), kiezerslijsten, krantenknipsels, kwartierstaten (1.800 of het equivalent van ca. 130.000 persoonsgegevens), microfilms, parochieregisters, preciosa (originele documenten), rouwbrieven (600.000), tijdschriften en varia (onder meer plechtigecommunieprentjes). Een schare vrijwilligers staat in het documentatiecentrum ten dienste van de genealoog om hem of haar wegwijs te maken in het vele materiaal dat het centrum te bieden heeft. Ook in het Provinciaal Centrum voor Familiegeschiedenis in Oostende kunnen bezoekers rekenen op de steun van de plaatselijke vrijwilligers. Het centrum verhuisde in 1973 naar de huidige locatie aan de Dr. L. Colensstraat. Ook dit documentatiecentrum herbergt ondertussen een schat aan genealogisch doorzoekbaar materiaal. Niet minder dan 15.000 boeken en tijdschriften wachten op consultatie. Ook meer dan 820.000 bidprentjes en ongeveer 1.000.000 rouwbrieven zijn raadpleegbaar. Net als in Merksem bevat het Oostendse centrum ook fondsen, kwartierstaten, e.d. Drie verzamelingen verdienen speciale aandacht: 58.000 steekkaarten met West-Vlaamse soldaten van Napoleon, het Oostends schaduwarchief en het notariaat Oostende. (www.fv-oostende. be/bronnen.php) Sedert de volledige integratie van het VCGH (Vlaams Centrum voor Genealogie en Heraldiek) in Handzame met de VVF tot Familiekunde Vlaanderen (oktober 2011) mag ook dit documentatiecentrum als een volwaardig centrum van Familiekunde Vlaanderen beschouwd worden. Het werd in 1978 opgericht. Net als de twee andere centra beschikt ook Handzame over een volwaardige genealogische bibliotheek en een verzameling met diverse fondsen. Speciaal is hier ook het schaduwarchief van parochieregisters. Dit archief
Als nieuwe genealogische organisatie kende de VVF duidelijk een vliegende start. Dat de toenmalige Algemeen Rijksarchivaris, prof. dr. Sabbe, het erevoorzitterschap aanvaardde, was een bewijs dat de nieuwe vereniging ernstig genomen werd.
6
faro | tijdschrift over cultureel erfgoed | 8 (2015) 1
■■ Dit jaar en in de toekomst wil Familiekunde Vlaanderen ook informeren over bronnen inzake Wereldoorlog I. © Wilfried Devoldere, Collectie: Archives Départementales Rouen
heeft weliswaar aan belang ingeboet sinds het Algemeen Rijksarchief deze bron online raadpleegbaar maakte. Toch worden de parochieregisters nog regelmatig geconsulteerd door minder ervaren computer- en internetgebruikers. (www.vcgh.be)
Genealogie en computer Een inmiddels verdwenen afdeling van familiekunde in Vlaanderen is de groep ‘Genealogie en computer’, die in 1983 werd opgericht. Deze werkgroep gaf een eigen tijdschrift uit met tips voor de genealoog die nog niet zo vertrouwd was met het pc-gebruik. Tal van raadgevingen begeleidden een hele generatie familievorsers bij hun geleidelijke overstap naar het digitaal verwerken, opslaan en delen van genealogische gegevens. Een aantal – al dan niet Nederlandstalige – ‘stamboomprogramma’s’ kwam op de markt, waardoor het vinden of laten groeien van de stamboom in het digitale bos niet altijd even eenvoudig was. De werkgroep zorgde ook voor de alom gewaardeerde databank ‘Ariadne’. Daarnaast kwamen een aantal alfabetische indexen beschikbaar, zoals de ‘Genealogische databanken’ per arrondissement. Dat waren erg nuttige instrumenten om uit te zoeken of een bepaalde familienaam al dan niet in een bepaalde plaats voorkwam in de doop-, huwelijks- en overlijdensindices van de oude parochieregisters. Jammer genoeg werd deze erg actieve groep opgedoekt (2005 was de laatste jaargang van het tijdschrift, de werking continueerde nog een tijdje), vanuit de veronderstelling dat de genealogen inmiddels als ervaren computergebruikers hun plan wel konden trekken. Misschien was dat een te rooskleurige inschatting. In Duitsland is de Verein für Computergenealogie verder actief gebleven en is hij nu de grootste speler binnen de DAGV (de koepel van de Duitse genealogische verenigingen).
Heraldisch College Iedereen in ons land mag een familiewapen voeren. De enige restrictie daarbij is dat men geen wapen van een ander mag overnemen. Om toch van een zekere ‘registratie’ van een bur-