Slavoj Zizek & Boris gunjevic Acı çeken tanrı

Page 195

ACI ÇEKEN TANRI

Hayvanların böyle nitelenmesi (dilsiz, sözsüz, vs.) hatalı olan po­ zitif belirlenimlerin suretlerini meydana getirir: Kendi çevrelerinden büyülenen hayvanlar, vs. Geleneksel Avrupamerkezci antropolojide de aynı fenomene rastlamaz mıyız? Olgunluk ölçütü olarak alman modem Batılı “rasyonel” düşüncesinden bakıldığında Ötekiler büyü­ lü düşünmeye tutulmuş, kendi kabilelerinin totemik hayvanlarından doğduğunu ya da hamile bir kadının erkekle ilişkisiyle değil, bir ruh tarafından döllendiğini “gerçekten de düşünen” “ilkeller” olarak gö­ rünmekten başka bir şey yapamazlar. Nitekim rasyonal düşünce “ir­ rasyonel” mitik düşüncesini böylelikle meydana getirir; bu noktada Yeninin yükselişiyle cereyan eden keskin bir basitleştirme sürecine (yeniden) rastlanz: Radikal olarak Yeni bir şeyi ortaya koymak için, geçmişin bütünü, tüm tutarsızlıklarıyla birtakım temel tanımlayıcı özelliklere indirgenmelidir (“metafizik”, “mitik düşünce”, “ideolo­ ji”...). Demda’nın kendisi aynı basitleştirmeyi yapıbozumcu tarz­ da sergiler: Bütün geçmiş “fallogosantrizm”* ya da gizliden gizliye Husserl’den örnek alınmış -olduğu öne sürülebilecek olan- “mev­ cudiyetin metafiziği” olarak bütünleştirilir (Derrida bu noktada fi­ lozofları bütün haline getirmeksizin teker teker inceleyen Deleuze ve Lacan’dan aynin). Batılı Yahudi-Yunan mirasım “Şarklı” duruşla karşı karşıya getirmek ve böylece “Şarklı düşünce” tabirinin kuşattı­ ğı akla hayale sığmaz konum bolluğunu yok etmek de aynı şey değil midir? Örneğin kastların “kurumsal” kast metafiziğine sahip Upanişadlarla agnostik-pragmatik duruş sergileyen Konfîiçyüsçülüğü ger­ çekten de aynı kategoriye koyabilir miyiz? Gelgelelim her eleştirel adımda, Yeninin her yükselişinde böy­ le sert bir derecelendirme gerekli değil midir? Dolayısıyla bu “iki­ li mantık” bütünüyle bir kenara atılmamalı, bunun yerine belki de yalnızca basitleştirme için gereken bir adım olarak değil, tam da o basitleştirmede bünyevi olarak doğru olan bir mantık ortaya koyul­ malıdır? Hegelyen tarzda söyleyecek olursak, karmaşık bir çokluğu sert bir şekilde yok eden, yalnızca “hayvan” başlığı altoda etkilenen bütünleştirme değildir; böyle bir çokluğun sert bir şekilde minimal *Fallus (mantığı) merkezciliği, -e.n. 192


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.