jesień 2022

Page 1

Nr3(83) październik2022 UKAZUJE SIĘ OD 1990 R. • PL ISSN 1509-5657 • Krew ratuje życie – STRONA 2 • Czuj! Czuwaj! – STRONY 16-17 • Dla seniora – STRONY 26-27

Z sesji Rady Gminy

26 sierpnia br. po wakacyjnej przerwie Rada Gminy Jastków zebrała się na 44. w tej kadencji posiedzeniu. Podjętych zostało w sumie aż 12 uchwał. Radni pozytywnie wypowiedzieli się za uchwalą w sprawie zasad udzielania i rozmiaru obniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli, którym powierzono stanowiska kierownicze oraz określenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć pedagoga, pedagoga specjalnego, psychologa, logopedy, terapeuty pedagogicznego, doradcy zawodowego, nauczycieli przedszkola i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych pracujących z grupami obejmującymi dzieci 6-letnie i dzieci młodsze.

Kolejne przyjęte uchwały dotyczyły utworzenia Placówek Wsparcia Dziennego w Panieńszczyźnie i Płouszowicach-Kolonii oraz zmiany Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jastkowie. Rada wyraziła również zgodę na utworzenie i przystąpienie przez Gminę Jastków do Stowarzyszenia Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego.

Podczas sierpniowej sesji przyjęto też uchwały w sprawie zmiany uchwały z dnia 28 maja 2021 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia Strategii Rozwoju Gminy Jastków na lata 2021- 2030 oraz określenia szczegółowego trybu i harmonogramu opracowania projektu strategii, w tym trybu konsultacji, a także w sprawie przystąpienia do sporządzenia aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji dla gminy Jastków na lata 20162023. Podjęte zostały również uchwały w sprawie zmian w Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata 2022 – 2034 oraz zmian uchwały budżetowej na rok 2022.

Radni pozytywnie odnieśli się też do wniosku mieszkańców Snopkowa, którzy chcieli uwzględnienia w rozkładzie autobusów szkolnych przystanku przy ul. Ogórkowej. Uchwała w sprawie lokalizacji przystanków komunikacyjnych przy drogach na terenie gminy Jastków oraz określenia warunków i zasad korzystania z nich została przyjęta jednogłośnie.

W trakcie posiedzenia radni oraz wójt gminy oficjalnie pożegnali wieloletnią dyrektorkę Szkoły

Podstawowej im. Bolesława Prusa w Płouszowicach, panią Beatę Dzierżak.

Ostatnia sesja odbyła się 30 września. Radni przyjęli na niej m.in. uchwały w sprawie nadania nazw ulic w miejscowości Jastków, tj. Lawendowe Wzgórze, Na wzgórzu i Wrzosowe Wzgórze, a także udzielenia pomocy finansowej Powiatowi Lubelskiemu w wysokości ponad 658 tys. zł na budowę w przyszłym roku chodnika przy drodze powiatowej do Piotrawina. Po zakończeniu sesji radni wizytowali przebudowaną dzięki środkom z budżetu gminy świetlicę wiejską w Mosznie.

Przed nami dwie ostatnie w tym roku sesje. W listopadzie rada zajmie się przede wszystkim ustaleniem stawek podatkowych na 2023 rok, natomiast w grudniu głównym punktem obrad bę dzie uchwalenie budżetu na przyszły rok.

REDAGUJE

Ewa Dziadosz (dziadosz.ewa@gmail.com), Helena Skomorowska (hskomorowska@gmail.com), Magdalena Zarzeka, Eliza Pielacha, Marcin Abramek, Kamil Ziółkowski www.jastkow.pl; gazeta@jastkow.pl

Prof Marek Wieczerzak Krzysztof Górecki
ZESPÓŁ:
pl 2 | PAŹDZIERNIK 2022 SAMORZĄD

Szanowni Mieszkańcy

i suche upalne lato już za nami. Ekstremalnie wysokie temperatury i dotkliwa susza dały się nam wszystkim we znaki, najbardziej jednak rolnikom wykonującym ciężkie prace polowe. W codziennym zabieganiu i pośpiechu zapominamy o tych, którzy od wieków dostarczają chleb na nasze stoły. Czynią to mimo gwałtownych zjawisk pogodowych, mimo braku rąk do pracy i trudnych uwarunkowań globalnego rynku oraz mimo niskiej opłacalności produkcji, przy stale rosnących kosztach uzyskania plonów.

Wakacje

Należy się im szacunek i gorące podziękowania za codzienny trud i pokonywanie licznych wyzwań. Szczególnie te podziękowania wybrzmiewają (jak Polska długa i szeroka) w dniu dożynek. To ważne, że celebrujemy to święto i symbolikę z nim związaną. Dożynki to też okazja do budowania wspólnoty mieszkańców, prezentowania różnych osiągnięć i projektów oraz do wspólnej zabawy.

Organizatorami tegorocznych dożynek gminnych byli mieszkańcy Snopkowa, którym pragnę złożyć gratulacje i podziękowania. Gratuluję wspaniałych dekoracji, ciekawych pomysłów artystycznych oraz dobrej organizacji święta. Dziękuję za ogromne zaangażowanie radnemu, panu Markowi Okoniowi, sołtysowi, panu Henrykowi Łakocie, Kołu Gospodyń Wiejskich, starostom dożynek gminnych - pani Danucie Przychodzeń i panu Mariuszowi Smolińskiemu oraz wszystkim osobom, które przyczyniły się do przygotowania tego święta. Podziękowania kieruję również do wszystkich kół gospodyń, strażaków, księdza proboszcza Parafii NMP w Jastkowie Grzegorza Zadrożnego oraz instytucji i organizacji biorących udział w uroczystości. Szkoły i placówki edukacyjne po wakacjach tętnią życiem. Wróciły dzieci po trudnym okresie pandemii i przymusowym wykluczaniu ze stacjonarnych zajęć. Niektórzy mówią, że zdalna nauka nie jest zła i wiele ułatwia. Niestety, pozbawienie ucznia kontaktów rówieśniczych, kontaktu z nauczycielami i wychowawcą pozostawia go zdanego na siebie samego lub na pomoc rodziny. Nie wszyscy rodzice mają czas oraz możliwości czy też kwalifikacje do tego, aby pomóc rozwiązać wszystkie problemy, z jakimi borykają się uczniowie. Ogromna większość stara się dbać na co dzień o prawidłowy rozwój swoich pociech, ale jak od każdej normy, tak i od tej zdarzają się odstępstwa i wtedy brak fachowej pomocy prowadzi dzieci do wyobcowania, zamykania się w sobie, depresji i w kon-

sekwencji poważnych problemów psychicznych. Oby nie powtórzyła się historia masowych zakażeń i konieczność zdalnego nauczania. Uczniom i nauczycielom życzę owocnej pracy przynoszącej satysfakcję i wymierne efekty oraz zrozumienia i wsparcia w trudnym procesie zdobywania i przekazywania wiedzy.

Problemy nie dotyczą wyłącznie społeczności szkolnej. O wiele poważniejsze problemy dotykają dorosłych, którzy muszą się zmierzyć z rosnącą w zastraszającym tempie inflacją, zagrożeniem energetycznym, brakiem stabilizacji gospodarczej i możliwości planowania swoich poczynań w perspektywie najbliższych lat. Wiele z tych kłopotów wynika z wojny wywołanej przez Rosję przeciwko Ukrainie, w której giną niewinni ludzie, rujnuje się mienie miliardowej wartości, a świat stanął w obliczu chaosu energetycznego i gospodarczego. To wszystko wpływa na pobudzenie negatywnych nastrojów i zjawisk, które można zaobserwować również w naszej gminie.

Przykładem, pierwszym z listy, niech będzie obawa przed nadchodzącą zimą i próba wsparcia mieszkańców przez rząd dodatkiem węglowym. Nieprecyzyjne przepisy spowodowały lawinowy nawał chętnych do otrzymania dodatku. Z jednego domu po kilka osób składało wnioski, choć w domu tym jest tylko jedno źródło ogrzewania. Zaistniała sytuacja skłoniła rząd do wprowadzenia przepisów uszczelniających wraz z uzupełnieniem pomocy dla tych, którzy korzystają z innych paliw. Cała ta sytuacja jest tym bardziej trudna,

że pierwsze wnioski muszą być wszystkie od nowa zweryfikowane i sprawdzone, a nowe zebrane od mieszkańców i również sprawdzone i zweryfikowane pod względem prawdziwości podanych we wniosku danych. Wymaga to wiele dodatkowej pracy dołożonej pracownikom GOPS-u i Urzędu Gminy, bo obok swoich dotychczasowych obowiązków ciągle dokładane są im nowe, zlecone gminie przez rząd zadania, a przecież nie możemy podwoić zatrudnienia. Nie zbudujemy też tak wielkich parkingów, aby wszyscy, którzy mają coś do załatwienia zaparkowali, najlepiej przed samymi drzwiami urzędu.

Szanowni Państwo, czasy są niełatwe dla wszystkich. Trudno prowadzić inwestycje w warunkach szalejących cen i tak dużej inflacji, trudno pracować i obsługiwać interesantów, którzy widzą jedynie własny koniec nosa i mają rosnące roszczenia. Nie od rzeczy byłoby czasem wykazać odrobinę kultury i zrozumienia, ale jak widać posiadanie kabrioletu wcale nie idzie w parze z umiejętnością zachowania się.

Pytanie – czy jak w Lublinie mamy coś do załatwienia, to ktoś się troszczy o to, gdzie swój pojazd zaparkuje interesant? Czy blokujemy wtedy swoim samochodem drzwi do urzędu i pomstujemy na pracowników i na prezydenta??? No raczej nie. Obudźmy się, bo nadchodzące miesiące dla nikogo nie będą łatwe! Nie będą też łatwe dla władz gminy czy dla pracowników, których również dotyka inflacja, kryzys i obawa o wynagrodzenie. Po drugiej stronie klienta siedzi pracownik, który stara się jak najlepiej realizować swoje zadania w gąszczu nieprecyzyjnych i niespójnych przepisów. I nie jest tak, jak twierdzą niektórzy, że urzędnicy nic nie robią tylko siedzą przy biurkach i kawę piją.

Martwię się czy będziemy w stanie utrzymać, oświetlić i ogrzać nasze obiekty – żłobek, przedszkole, szkoły, ujęcia wody, oczyszczalnie, oświetlenie uliczne itd. Niepokój budzą również rozpoczęte w tym roku znaczne inwestycje - czy wykonawcy zrealizują je według podpisanych umów? Mamy też nowe plany inwestycyjne w zakresie obiektów oświatowych oraz gospodarki wodno-ściekowej, na które pozyskaliśmy dotacje. Czy będzie można realizować wieloletni plan zaspokajania lokalnych potrzeb?

Wobec tych trudności, stresów i niewiadomych życzmy sobie wzajemnie dużo zdrowia, empatii i wzajemnej życzliwości.

PAŹDZIERNIK 2022 | 3SAMORZĄD

Oby nam tego chleb

sierpnia 2022 r. w parku przy Urzędzie

ważną szczególnie dla rolników uroczystość rozpoczęto polową mszą świętą dziękczynną, której przewodniczył ksiądz proboszcz parafii NMP Królowej Polski w Jastkowie - Grzegorz Zadrożny. Po mszy nastąpił tradycyjny obrzęd przekazania chleba. Starostowie dożynek - Danuta Przychodzeń i Mariusz Woliński przekazali na ręce wójt Teresy Kot chleb z tegorocznych plonów, którym następnie podzielono się z mieszkańcami przybyłymi na dożynki. Do dzielenia chlebem przyłączył się również minister Edukacji i Nauki, prof. Przemysław Czarnek. W tym roku współgospodarzem dożynek była miejscowość Snopków.

Swoją obecnością zaszczycili nas zacni goście: prof. Przemysław Czarnek - minister Edukacji i Nauki, Michał Sieczkadoradca wojewody lubelskiego, Magdalena Filipek - Sobczak - radna Sejmiku Województwa Lubelskiego, Grzegorz Kozioł - członek Zarządu Powiatu Lubelskiego, Edwin Gortat - wójt gminy Wólka, Kazimierz Gorczyca - dyrektor oddziału regionalnego KRUS w Lublinie, Roman Chudzik - członek zarządu Lubelskiej Izby Rolniczej oraz radny gminy, Marek Wieczerzak - przewodniczący Rady Gminy, podinspektor Artur Tarnowski - komendant Komisariatu Policji w Niemcach, Mirosław Podebry - prezes Banku Spółdzielczego w Cycowie.

Część szanownych gości skierowało również ze sceny słowa podziękowań dla pani wójt oraz mieszkańców. Profesor

Przemysław Czarnek wręczył również Nagrody Specjalne Ministra Edukacji i Nauki. Otrzymali je: Michał Bielawskidrużynowy I Jastkowskiej Drużyny Harcerzy „Beluarda” im. Św. Michała Archanioła, Teresa Zawiślak - przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich Panieńszczyzna - Jastków, animatorka przedsięwzięć społecznych i kulturalnych skierowanych do różnych grup mieszkańców, Marianna Struzik - przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich w Dąbrowicy, które w tym roku obchodziło Jubileusz 90-lecia istnienia.

Na tegorocznych dożynkach mogliśmy podziwiać aż 15 wieńców uwitych przez Koła Gospodyń Wiejskich z miejscowości: Snopków, Panieńszczyzna-Jastków, Sieprawki, Moszna, Płouszowice, Sługocin-Wysokie, Tomaszowice, Ożarów, Moszenki, Miłocin, Ługów, Dąbrowica, Piotrawin, Sieprawice oraz Marysin. Zwycięzcą w konkursie na najpiękniejszy wieniec i tym samym reprezentowanie gminy 11 września w Radawcu Dużym w konkursie powiatowym zdobyły wieńce: z Ługowa - wieniec tradycyjny i Mosznej - wieniec nowoczesny.

Tradycją dożynek stało się odśpiewanie przygotowanych specjalnie na ten dzień przyśpiewek ludowych i tym razem panie z kół gospodyń wiejskich nas nie zawiodły i przygotowały specjalnie na ten dzień przyśpiewki związane z dożynkami, które umiliły i rozbawiły wszystkich przybyłych. Kabaret przygotowany przez Koło Gospodyń Wiejskich w Snopkowie był kolejną atrakcją. Zain-

spirowane licznymi programami kulinarnymi koło, wykorzystując swój potencjał wpadło na pomysł zrobienia kabaretu pt. „Weselne rewolucje”, w którym była wykorzystana ich praca artystyczna. „Młoda para”, bo taki tytuł nosił skecz, został wykonany na konkurs Festiwal KGW Polska od kuchni, w kategorii artystycznej. KGW Snopków przeszło do kolejnego etapu konkursu i będzie prezentować się 18 września w półfinale, który w tym roku odbędzie się w Chełmie. Po występie kabaretowym KGW Snopków dalej zostaliśmy w klimatach ludowych, bowiem na scenę wkroczył ze swoim programem Zespół Tańca Ludowego „Leszczyniacy” ze Świdnika, który przygotował dla widzów: kujawiaka z oberkiem, tańce lubelskie, tańce rzeszowskie, sitarzy biłgorajskich, tańce sądeckie, krakowiaka, poloneza a-dur Fryderyka Chopina oraz mazura z opery „Halka” Stanisława Moniuszki. Ku zaskoczeniu widzów jednym z tancerzy okazał się zastępca wójta, pan Andrzej Dec, który dał pokaz swojej wirtuozerii w tańcu razem z zespołem. Kiedy zespół „Leszczyniacy” opuścił parkiet odbyło się oficjalne rozstrzygnię-

28
4 | PAŹDZIERNIK 2022 DOŻYNKI 2022

a nigdy nie zabrakło

cie konkursu na najpiękniejszy wieniec dożynkowy. Panie przewodniczące Kół Gospodyń Wiejskich, które wiły wieńce, otrzymały nagrody z rąk wójt - Teresy Kot, przewodniczącego Rady Gminy - Marka Wieczerzaka oraz dyrektora Gminnego Ośrodka kultury i SportuKamila Ziółkowskiego. Dodatkowo zwycięskie koła: z Ługowa i Mosznej zostały obdarowane bonami podarunkowymi od sponsora: LAVISTA Dystrybucja.

Po rozstrzygnięciu konkursu rozpoczęła się typowa część artystyczna, w której wystąpili:

• Zespół NeoKlez, który zaprezentował własne, łobuzerskie i energetyczne spojrzenie na muzykę. Ich kompozycje charakteryzowało nieregularne metrum, przesunięcia rytmiczne oraz łączenie tradycyjnego brzmienia World Music z elementami współczesnej muzyki popularnej, jak: drum’n’bass, electro, jazz, funk, rock. Koncert zaserwowała publiczności potężną dawkę klezmersko-bałkańskich dźwięków.

• „Pracownia Głosu” Pauliny Multan: Zuzanna Jońska w utworach: Szary Świat i Teraz mogę marzyć, Tomasz Drozd w utworze Śrubki Pana Michała, Ewa Pawłot w utworze Małe m,

Maria Wójcik w utworach - Między nami żywiołami i Zabiorę Cię dziś na bal.

• Andrzej Rybiński, wybitny polski piosenkarz i muzyk a także aranżer i kompozytor. Większość piosenek artysty jest jego własną kompozycją, a najbardziej lubi je wykonywać na gitarze.

I tak właśnie prezentował się na naszej scenie - z gitarą w ręku i przy akompaniamencie syna, Kacpra Rybińskiego.

Od roku 1983 Andrzej Rybiński jest solistą i w tym również roku na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu zdobył główną nagrodę za premierową piosenkę „Nie liczę godzin i lat”, którą zaprezentował na naszych dożynkach kilkakrotnie. Jego ciepło i sympatia zrobiła na publiczności niemałe wrażenie.

Impreza zakończyła się potańcówką do późnych godzin wieczornych przy zespole „Remedium”. Dodatkowo w ramach naszych dożynek można było zobaczyć wystawę wieńców dożynkowych oraz stoiska z rękodziełem i skosztować potraw kulinarnych przygotowanych przez panie z Kół Gospodyń Wiejskich z naszej gminy. Koło Gospodyń Wiejskich ze Snopkowa przygotowało również wystawę obrazów swojego autorstwa i stworzyło własną fotościankę, przy której można było sobie robić pamiątkowe zdjęcia.

Dzieciaki również się nie nudziły, bo czekały na nich animacje, wesołe miasteczko, jazda konna, gry i zabawy, kolorowe tatuaże, warkoczyki, konkursy, we-

sołe miasteczko: zjeżdżalnia duża, zjeżdżalnia mała, karuzelka, samochodziki, a także: wata cukrowa, popcorn, sorbet, lody włoskie, gofry.

Serdecznie dziękujemy za wspólne zorganizowanie dożynek gminnychJastków 2022: Współgospodarzom: starostom dożynek - Danucie Przychodzeń i Mariuszowi Smolińskiemu; przewodniczącej KGW Snopków - Monice Okoń oraz paniom z Koła Gospodyń Wiejskich Snopków, sołectwu Snopków; radnemu gminy z miejscowości Snopków - Markowi Okoniowi oraz księdzu proboszczowi Grzegorzowi Zadrożnemu za przewodnictwo dziękczynnej mszy świętej. OSP Jastków, OSP Płouszowice, OSP Tomaszowice, OSP Moszenki, OSP Ługów - za zabezpieczanie naszej imprezy; Kołom Gospodyń Wiejskich - za przygotowanie pięknych wieńców dożynkowych oraz bogatych i atrakcyjnych stoisk, które uświetniły tegoroczne dożynki; „Pracowni Głosu Pauliny Multan” tj. Zuzannie Jońskiej, Tomaszowi Drozdowi, Ewie Pawłot oraz Marii Wójcik za uświetnienie imprezy wokalem. Dziękujemy również sponsorom, bez których tegoroczne dożynki nie mogłyby się odbyć, wśród których byli: Bank Spółdzielczy w Cycowie, Eugeniusz Brzyski - Gaz Serwis II, BUDIMAR Sp z o. o., Halina Wicińska - Gospodarstwo Ogrodnicze, LAVISTA Dystrybucja, Stachyra Stanisław - PW Stachyra, Burgund Creations oraz Printma - Drukarnia Cyfrowa.

Gminy Jastków odbyły się dożynki gminne. PAŹDZIERNIK 2022 | 5DOŻYNKI 2022

Starostowie w 2022 roku

MARIUSZ SMOLIŃSKI

Ojciec dwójki dzieci. Wraz z żoną Agnieszką prowadzi gospodarstwo rolne. W Snopkowie mieszka od trzech pokoleń, z dziada pradziada. Jest aktywnym rolnikiem, głównie uprawia zboże. Prowadzi także chów przyzagrodowy. Pan Mariusz to złota rączka, na którego zawsze można liczyć. Współpracuje z Radą Sołecką w Snopkowie. Jest osobą bardzo pracowitą i skromną. Mimo licznych obowiązków znajduje czas dla rodziny. W wolnych chwilach wraz z żoną jeździ na rowerze oraz spaceruje. Interesuje się także piłką nożną i wędkarstwem. Jego ulubiona pora roku to lato, zdecydowanie woli słońce i morze.

DANUTA PRZYCHODZEŃ

Mama trójki dzieci. Pochodzi z Kocka. Od 10 lat mieszkanka Snopkowa, przyszła na ojcowiznę męża. Pracowała przez 40 lat w zakładach mięsnych „Łuków”. Teraz zajmuje się domem, pracą w ogrodzie, którą uwielbia oraz prowadzi chów przyzagrodowy kaczek i kur. Skończyła liceum plastyczne w Nałęczowie. Jej hobby to malarstwo. W wolnych chwilach maluje obrazy, które można było oglądać na dożynkach. Oprócz tego interesuje się krawiectwem, ma także duże umiejętności kulinarne, którymi dzieli się z koleżankami z Koła Gospodyń Wiejskich w Snopkowie. Pani Danuta to nie tylko człowiek z duszą artystyczną, ale osoba o wielkim sercu, która jest zawsze chętna do pomocy i na którą można zawsze liczyć.

KGW Miłocin KGW SŁugocin Wysokie KGW Płouszowice
6 | PAŹDZIERNIK 2022 DOŻYNKI 2022
KGW Panieńszczyzna Jastków KGW Moszenki KGW Snopków
PAŹDZIERNIK 2022 | 7DOŻYNKI 2022
KGW Ługów KGW Dąbrowica KGW Marysin KGW Ożarów KGW Moszna KGW Piotrawin
8 | PAŹDZIERNIK 2022 DOŻYNKI 2022
KGW Tomaszowice KGW Sieprawice KGW Sieprawki
PAŹDZIERNIK 2022 | 9DOŻYNKI 2022

107. rocznica bitwy pod Jastkowem

Legiony

Polskie pod Jastkowem toczyły walkę między 31 lipca a 3 sierpnia 1915 roku. Z wojskami rosyjskimi starli się wówczas żołnierze I Brygady Legionów Józefa Piłsudskiego oraz wydzielony z III Brygady 4 pułk piechoty ppłk. Bolesława Roi. Była to jedna z największych bitew Legionów. Jednostki polskie od 31 lipca próbowały przełamać pozycje rosyjskie, ale kilkakrotne podejścia nie przynosiły skutku. Ogólna sytuacja na froncie zmusiła Rosjan do opuszczenia umocnień i Legioniści 3 sierpnia 1915 roku wkroczyli do Jastkowa. 4 pułk poniósł olbrzymie straty.

W środę, 3 sierpnia 2022 r., odbyły się obchody 107. rocznicy bitwy pod Jastkowem. Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się złożeniem wieńców pod tablicą poświęconą Legionom Józefa Piłsudskiego i generałowi Gustawowi Orlicz – Dreszerowi, znajdującą się przed lubelskim Ratuszem. W tym roku w uroczystości udział wzięli m.in. wicewojewoda lubelski Robert Gmitruczuk, wicemarszałek województwa lubelskiego Zbigniew Wojciechowski, dyrektor Lubelskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Wiązanki złożyły delegacje miasta Lublin, gminy Jastków oraz Związku Piłsudczyków Oddział Lublin i Związku Oficerów Rezerwy RP wraz z uczestnikami XX Marszu Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego Lublin – Jastków, Związek Piłsudczyków RP oraz przedstawiciele organizacji kombatanckich. W tym roku czynny udział w uroczystościach wzięła Jastkowska Drużyna Harcerzy Beluarda. Harcerze nie tylko czynnie uczestniczyli w Marszu Legionów, ale także byli obecni we wszystkich miejscach związanych z obchodami.

Po zakończeniu pierwszego punktu obchodów uczestnicy uroczystości przemaszerowali pod pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego i Nieznanego Żołnierza na Placu Litewskim, gdzie po okolicznościowych przemówieniach złożono wiązanki i znicze.

Miejscem na trwale związanym z Legionami stała się Dąbrowica, gdzie w 102. rocznicę bitwy odsłonięta została tablica upamiętniająca stacjonowanie podczas bitwy w dawnym majątku Firlejów Marszałka Piłsudskiego wraz ze sztabem. Dąbrowica już po raz 4 stała się obowiązkowym punktem programu obchodów. Tu właśnie przedstawiciele władz rządowych, samorządowych i społeczności lokalnej złożyli

wiązanki pod tablicą pamiątkową, zainstalowaną na „Domu Spotkań” Caritasu Archidiecezji Lubelskiej.

Co roku główne uroczystości rocznicowe mają miejsce na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, gdzie odprawiana jest polowa msza święta w intencji poległych żołnierzy. Po niej według ceremoniału wojskowego odczytany jest apel poległych zakończony salwą honorową i złożeniem wieńców. Jak co roku w obchodach wzięła udział licznie zgromadzona społeczność lokalna gminy Jastków jak i przedstawiciele rządu, samorządu, wojska i środowisk kombatanckich.

Ostatnim punktem obchodów był przemarsz przy akompaniamencie wojskowej orkiestry dętej do parku przy Urzędzie Gminy Jastków. Zabytkowy pałac i otaczający go park z wiekowymi drzewami „pamietającymi” czasy bitwy stanowią doskonałe miejsce do kultywowania pamięci o bohaterstwie poległych w boju żołnierzy. To w tym miejscu od 4 lat na tarasie wyremontowanego pałacu wygłaszane są wystąpienia okolicznościowe zaproszonych gości, a po nich występy artystyczne. W tym roku zaprezentowano patriotyczne widowisko poetycko – muzyczne w wykonaniu młodzieży ze Szkoły Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie. O patriotyczną oprawę muzyczną zadbał Zespół Pieśni i Tańca Dąbrowica.

Obchody 107 rocznicy bitwy pod Jastkowem zostały objęte patronatem honorowym wojewody lubelskiego Lecha Sprawki, marszałka województwa lubelskiego Jarosława Stawiarskiego oraz starosty lubelskiego Zdzisława Antonia.

Rowerowy Piotrawin

Stowarzyszenie “Piotrawin Razem” zorganizowało na terenie gminy rajd rowerowy „Tour de Lubelskie” promujący wyścig kolarski „Tour de Pologne”. To jeden z najważniejszych wyścigów świata, należącym do prestiżowego cyklu UCI World Tour, najważniejszych zawodów w kolarstwie szosowym obok Tour de France czy Giro d’Italia. W 2022 roku aż 3 etapy 79. Tour de Pologne prowadziły przez województwo lubelskie. Kolarze przejechali blisko 400 km przez malownicze lubelskie tereny.

Uczestnicy rajdu „Tour de Lubelskie” po dokonaniu wcześniejszych zapisów rywalizowali w dwóch kategoriach – rodzinnej, liczącej 11 km oraz ogólnej, liczącej 38 km. Obie trasy wiodły przez malownicze tereny gminy Jastków. W rajdzie wzięło udział około 300 uczestników, każdy z nich otrzymał pamiątkowy medal z logo rajdu oraz z logotypami patronów wydarzenia. Trzy osoby z każdej kategorii, które jako pierwsze dotarły na metę, otrzymały nagrody rzeczowe oraz puchary.

Bezpośrednio po zakończeniu, rajdu na terenie Kółka Rolniczego w Piotrawinie odbył się festyn rodzinny, na którym wręczone zostały nagrody dla zwycięzców. Wśród uczestników rozlosowane zostały także karty podarunkowe do sklepu sportowego. W trakcie festynu przygotowano wiele atrakcji dla dzieci, młodzieży, dorosłych oraz seniorów. Dzieci miały możliwość zabawy na dmuchanych zamkach oraz uczestniczyły w zabawach przygotowanych przez animatorki. Dorośli mieli możliwość skorzystania z symulatora dachowania oraz odwiedzenia stoisk Kół Gospodyń Wiejskich i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Przez cały czas trwania festynu na scenie odbywały się występy artystyczne, a po zakończeniu odbyła się potańcówka.

Mamy nadzieję, że poprzez organizowanie tego typu wydarzeń na terenie gminy Jastków zachęcimy mieszkańców okolicznych miejscowości do wspólnego, aktywnego spędzenia czasu. Połączenie aktywności, świeżego powietrza i atrakcji turystycznych to idealny przepis na spędzenie wakacyjnego czasu.

10 | PAŹDZIERNIK 2022 KULTURA

Informacja Lubelskiej Izby Rolniczej

Wrolnictwie zakończył się ważny okres jakim są żniwa. Jest to zwieńczenie wielomiesięcznej pracy, począwszy od siewów poprzez nawożenie i intensywną ochronę. Zebrane plony i pełne spichlerze to gwarancja, że chleba nam nie zabraknie. Chleba, który w życiu Polaków ma szczególne znaczenie i szacunek.

Żniwa 2022 uznać należy za udane. Nasz region ominęły większe anomalie pogodowe, zebrane plony w większości są zadowalające. Niestety po wybuchu wojny w Ukrainie pojawiły się nowe, nieprzewidziane problemy - drastyczny wzrost cen energii, paliw, środków ochrony roślin, nawozów oraz ograniczenie ich dostępności.

Wzrost cen produktów rolniczych niestety nie rekompensuje wzrostu kosztów produkcji rolnej mimo wsparcia rządowego. W obliczu wielu problemów rolnicy jednak nie rezygnują z produkcji, co jest gwarancją bezpieczeństwa żywnościowego naszego kraju. Dodać należy, że Polska jest również znaczącym eksporte-

rem żywności. Trud pracy rolników doceniają władze wszystkich szczebli. Organizowanie dożynek, odznaczenie wzorowych rolników, słowa uznania i podziękowania to wyraz szacunku dla pracy rolnika, który nie ma wolnych sobót, a jego dzień pracy niejednokrotnie trwa kilkanaście godzin. Docenienie pracy rolników niestety nie jest powszechne. Częste telefony do policji ze skargami na rolników są tego dowodem. 29.04.2022 roku Sąd Rejonowy Lublin-Wschód z siedzibą w Świdniku II, Wydział Karny wydał postanowienie w sprawie o sygnaturze akt II W 418/22, w którym umorzył postępowanie wobec rolnika z terenu województwa lubelskiego, który w porze nocnej (od północy do około pierwszej w nocy) kosił kombajnem zboże oraz kukurydzę. Rolnik został obwiniony o to, że swoim zachowaniem zakłócał spoczynek nocny (czyn z art. 51 par 1 Kodeksu wykroczeń), co podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Sąd Rejonowy stanowczo stwierdził, że zachowanie rolnika polegające na wy-

konywaniu rutynowych prac polowych w porze nocnej nie zawiera znamion wykroczenia i jest zgodne z prawem. W uzasadnieniu postanowienia sąd w sposób przekonujący podkreślił, że praca rolnicza, niezależnie od skutku, który niekiedy wywołuje w postaci hałasu, nie jest czynem społecznie szkodliwym, a tym samym zakłóceniem porządku publicznego lub wybrykiem. Jest efektem koniecznej działalności gospodarczej, notabene potrzebnej ogółowi społeczeństwa. Zachowanie rolnika nie jest w żaden sposób sprzeczne z obowiązującymi na wsi normami i nie wywołuje zgorszenia. Takie zachowanie leży wręcz w interesie całego społeczeństwa, które korzysta z plonów wsi.

W niniejszej sprawie Lubelska Izba Rolnicza udziela pomocy prawnej rolnikowi obwinionemu o popełnienie wykroczenia. Pamiętajmy, że wieś to nie tylko piękne krajobrazy, ale też hałas pracujących maszyn, zapach obornika, odgłosy zwierząt.

Jarmark Firlejowski 2022

Dwunasta

edycja Jarmarku Firlejowskiego odbyła się jak zwykle przy naszym ośrodku oraz przy zachowanej wieży dawnego renesansowego pałacu Firlejów, po uroczystej sumie odpustowej w kościele pw. NNMP w Dąbrowicy. Imprezę otworzyli: profesor Cezary Taracha z KUL oraz dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu - Kamil Ziółkowski.

Pogoda w tym roku nie była łaskawa i przyszłoroczny Jarmark na pewno odbędzie się w czerwcu, dlatego szykujcie swoje kalendarze na nowy letni termin. Mimo pogody dopisali nam artyści, były również atrakcje dodatkowe: obozowisko wojskowe, ekspozycja ekwipunku i wyposażenia wojskowego, pokazy broni, stoiska Kół Gospodyń Wiejskich z Dąbrowicy, Sieprawic, Piotrawina, Moszenek, Sługocina-Wysokiego i Płouszowic z rękodziełem i potrawami kulinarnymi.

W programie dwunastej edycji wystąpili:

- Stowarzyszenie Chorągiew Wojska Staropolskiego Ziemi Lubelskiej, które zadbało o pokazy i gawędy historyczne z XVII w., podzieliło się swoją wiedzą historyczną oraz zaprezentowało broń i stroje :)

- Fraternitas Egocentricorum Lubliniensis - Lubelscy Egocentrycy to grupa rekonstrukcji historycznej z Lublina i okolic, skupiająca pozytywnie zakręconych pasjonatów historii w jej najciekawszej żywej formie. Grupa uczestniczy w największych imprezach historycznych Europy odtwarzając sylwetki mieszkańców starego kontynentu z XVI i XVII wieku, które również zaprezentowali na scenie.

Wystąpiły również stypendystki wójta gminy Jastków: Julia Rocka i Maja Zaborska, które

swoim wokalem rozgrzały widzów w ten deszczowy dzień. Nie mogło zabraknąć również Zespołu Pieśni i Tańca „Dąbrowica”, który zaprezentował zgromadzonym przyśpiewki sądeckie, suitę śląską, kujawiaczka, polkę śmieszkę i suitę lubelską. Wystąpiły grupy: dziecięca, młodzieżowa i dorosła wraz z kapelą.

Gwiazdą wieczoru był koncert „Muzyka z Kapelusza” zespołu instrumentalno – wokalnego w składzie: wokal - Agata Królikowska, akordeon - Adam Ardasiński, skrzypce - Jacek Szpunar, kontrabas - Krzysiek Kukawski, perkusja - Piotr Wróblewski. Wykonali oni dla publiczności piosenki polskie z okresu międzywojennego oraz

światowe standardy muzyki rozrywkowej i jazzowej, które poniosły do tańca przybyłych na koncert.

Zwieńczeniem tegorocznej edycji była Litania Dąbrowicka, wykonana przez chór Benedictus wraz z Tomaszem Orkiszewskim (organy) w kościele pw. NNMP w Dąbrowicy.

Sponsorami Jarmarku byli: Lotto – totalizator sportowy oddział Lublin oraz Eres Medical Sp. z o o. Bardzo serdecznie dziękujemy za wsparcie dzięki któremu nasza impreza mogła się odbyć.

GOKiS PAŹDZIERNIK 2022 | 11KULTURA

Biblioteka poleca

„Szkoła Dyrektora Dreamera” Justyny Balcewicz

To wyjątkowa książka, ucząca współpracy i samodzielności. Jej bohaterami jest młodzież ucząca się w naprawdę niezwykłej szkole. W trakcie czytania poznajemy Liz i dzieciaki, które wraz z nią zostały wysłane do reklamowanej szkoły, aby zostać geniuszami i świetnymi uczniami. Przeżyły w niej przygodę swojego życia. Niezwykli nauczyciele, ciekawe zajęcia: opieka nad zwierzętami, zajęcia sztuk walki, sztuki czy wybuchowej chemii z dyrektorem Dreameram, zupełnie inne niż w szkołach stacjonarnych, fajni bohaterowie i niezwykłe miejsce, w którym odbywa się nauczanie. Początkowo nie wszyscy się wzajemnie lubią czy szanują, jednak wydarzenia, które mają miejsce w trakcie semestru powodują, że dzieci łączy niepowtarzalna więź i przyjaźń, owocująca współpracą i dobrą zabawą oraz jednocząca w obronie tak lubianej szkoły.

Książka opisuje 70 różnorodnych miejsc na obszarze całego naszego kraju, które są warte odwiedzenia. Rozdziały podzielone zostały tematycznie. Każdy z nas szuka czegoś innego: jedni szukają miejsc, gdzie można być blisko z przyrodą, inni zwiedzają romantyczne miasteczka czy poznają cuda inżynierii i polską tradycję. Czytając tę książkę możemy przy okazji „spróbować” doświadczyć miejsc, które wcześniej w ogóle nie wzbudzały naszego zainteresowania. To taka zachęta, by zobaczyć, że opisane miejsca są naprawdę ciekawe i godne zobaczenia. Oprócz opisów są tu także kody QR z pomocnymi wskazówkami. Każde miejsce oznaczone jest na końcu tabelką ze skalą oznaczeń na temat: czy to miejsce dobre dla rodzin z dziećmi, czy jednak bardziej we dwoje, czy można zwiedzać z psem i czy opłaca się przyjechać w brzydką pogodę. Autorzy podpowiadają też gdzie nocować i pojeść, a także co można zobaczyć w okolicy. Wszystko krótko, ale bardzo konkretnie.

Zdzisław Pyszniak

Niemy Niemen

- dalsze losy prawdziwych bohaterów

„Nad Niemnem”

- Rober Pawlowski

„Nad Niemnem” – powieść, którą zna młodzież i chyba każdy dorosły czytelnik. Podróż śladami bohaterów to gratka dla miłośników literatury i historii Kresów. Ruiny dworu Benedykta Korczyńskiego czy chaty Janka Bohatyrowicza, mogiła Jana i Cecylii z ławeczką, na której można spocząć w zadumie - wszystkie te miejsca są na wyciągnięcie ręki, dosłownie 50 km od polskiej granicy. Bohaterowie powieści „Nad Niemnem” istnieli, a Eliza Orzeszkowa znała ich osobiście - opisała prawdziwą historię Justyny i Jana. W książce rozstajemy się z tymi dwiema postaciami, gdy mają się pobrać. Co było dalej? Czy żyli długo i szczęśliwie? Prawdziwy był także bohaterski powstaniec styczniowy, a polski patriota Andrzej Korczyński nazywał się w rzeczywistości Jan Kamieński i był ojcem Stasi. To był najważniejszy «Rycerz» Orzeszkowej. Pisarka w powieści zmieniła historię jego życia, uśmiercając go i chowając w mogile powstańców nad Niemnem.

– Dwa wieki rodu Pyszniaków

Wszystko

zaczęło się od pomysłu Zdzisława Pyszniaka, by w prezencie ślubnym przygotować dla syna drzewo genealogiczne rodziny. W rezultacie powstało drzewo i książka, opisująca dzieje rodu Pyszniaków. W ciągu trzech lat autor zbierając informacje i zdjęcia dotarł do 700 osób, z którymi jest spokrewniony.

Książka opisuje wydarzenia rodzinne, sąsiedzkie, które zaczęły się ponad sto lat temu a działy się w najbliższych autorowi miejscowościach: Motyczu, Płouszowicach, Tomaszowicach, Józefinie. Najstarsi przodkowie, którzy pojawili się w odtworzonym drzewie genealogicznym urodzili się pod koniec XVIII wieku, jest to historia rodzin: Pyszniaków, Wronów, Majcherów i Lisów.

W książce odnajdziemy przede wszystkim opowieści rodzinne, które Zdzisław Pyszniak zapamiętał z opowieści rodziców, babć, dziadków, innych członków ro-

dziny czy starszych sąsiadów. Dotyczą one wydarzeń z życia rodziny, ale nie brakuje również opowieści dotyczących zdarzeń historycznych, które splatały się z losami rodziny, legend powtarzanych przez kolejne pokolenia. Anegdoty przeplatają się z dramatycznymi historiami – jak w życiu. Nie brakuje współczesnych opowieści, których bohaterami są znane postaci – muzycy, aktorzy, lekarze i wielu innych. Jak podkreślał autor we wstępie: „spotykałem wielu wspaniałych, intersujących, mądrych, wartościowych ludzi. […] Opisuję ich charaktery, zachowania i to, co w nich dobre, pozytywne i godne zapamiętania. Aby ich pamięć nie zaginęła”.

Warto zajrzeć do książki – nawet jeśli nie dotyczy ona dziejów własnej rodziny. Poza ciekawymi historiami emanuje z niej sympatia autora do bohaterów ale i czytelników. Może także zainspiruje kogoś do spisania historii własnego rodu? MZ

”W Polskę na weekend: 70 pomysłów na niezapomniany wyjazd” – Anna i Marcin Nowakowie
my Niemen
12 | PAŹDZIERNIK 2022 KULTURA

OSP Jastków

Tojuż kolejny raz mieliśmy przyjemność zaprosić wszystkich mieszkańców Jastkowa i okolic na zabawę taneczną. Ostatnia niedziela lipca upłynęła pod znakiem dobrej muzyki, świetnej zabawy i wspaniale spędzonego czasu wśród grona rodziny i znajomych. W tym roku nasi druhowie podczas imprezy zbierali fundusze na zakup sprzętu ratującego życie. Jak zwykle mogliśmy liczyć na hojność przybyłych do nas gości, którzy doskonale rozumieją, jak ważna jest pierwsza pomoc w nagłych przypadkach. Po zbilansowaniu i podliczeniu imprezy zapadła decyzja o zakupie niezbędnego sprzętu dla jednostki z Jastkowa. Na tę chwilę, niezmiernie ważną i potrzebną rzeczą, której posiadaniem możemy się pochwalić jest torba ratownicza PSP R1 zakupiona dzięki pomocy pana Grzegorza Kozła. Od niedawna stanowi ona wyposażenie naszego auta i jak to mówią ratownicy: „Oby nigdy się nie przydała”. Wszyscy wiemy, że lepiej zapobiegać i być przygotowanym na każdą ewentualność. Wspomniana torba jest podstawowym wymaganym wyposażeniem

każdego średniego samochodu, o którym tak marzymy i staramy się go zdobyć. W związku z tym, w ostatnim czasie uczestniczyliśmy w wielu zebraniach sołeckich w naszej gminie. Mieszkańcy sołectw Marysin, Barak, Piotrawin, Smugi, Snopków, Panieńszczyzna oraz Jastków mogli spotkać nas na swych zebraniach w okazałej grupie. Poprosiliśmy mieszkańców tych sołectw o przekazanie części ich fun-

duszu na zakup auta bojowego. Odzew przeszedł nasze najśmielsze oczekiwania. Otrzymaliśmy wsparcie finansowe, za które serdecznie dziękujemy. Odbudowa OSP Jastków nabiera rozpędu. Okrągła suma przekazana przez wszystkie sołectwa na pewno pozwoli nam na zakup wymarzonego średniego auta, być może na razie używanego, ale z pewnością będzie to już wóz do działań ratowniczo-gaśniczych.

Motylarnia, wyjazdy, warsztaty

– dobra zabawa z biblioteką

Biblioteka Publiczna w Jastkowie w czasie letniego wypoczynku przygotowała dla dzieci wiele atrakcji. Dzięki wsparciu finansowemu sołectwa Panieńszczyzna zorganizowano wyjazd na warsztaty do Motylarni w Lublinie oraz na Ranczo Arka w Sernikach. Dzieci z ogromnym zaciekawieniem obserwowały motyle, te piękne i delikatne owady, które siadały na ich dłoniach, nogach, głowie. Wiele radości dały również spotkania z owcami, kozami i mnóstwem innych zwierząt.

Gminna

W bibliotece realizowany był również projekt Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Jastkowskiej pt.:”Wszystkie dzieci nasze są” finansowany w ramach zadania publicznego Gminy Jastków, mający na celu integrację dzieci polskich i ukraińskich. W czasie 10 spotkań w bibliotekach w Jastkowie oraz w Tomaszowicach dzieci uczestniczyły w zajęciach plastycznych lepiąc zwierzęta z ciastoplasto, projektując i malując koszulki, wyrabiały pachnące mydełka, brały udział w grach ple-

nerowych. Nie zabrakło przygotowania wspólnego poczęstunku oraz wesołych zabaw i konkursów na pikniku literackim.

Poza dodatkowymi działaniami biblioteka oczywiście obsługiwała czytelników, okres wakacyjny sprzyjał jakże częstym odwiedzinom i zapisom nowych czytel-

ników. Bardzo nas to cieszy! Zachęcamy wszystkich nowo przybyłych mieszkańców naszej gminy do korzystania z bibliotecznych zbiorów. Posiadamy wiele nowości i bestselerów. Wkrótce będą również dostępne audiobooki. Zapraszamy!

PAŹDZIERNIK 2022 | 13KULTURA

KOCHAM LUDZI I C

- Teresko, nie mieszkałaś w gminie Jastków od urodzenia, w jakich okolicznościach zamieszkałaś tutaj?

- Pochodzę z Nowego Miasta nad Pilicą, to jest województwo mazowieckie w tej chwili. Czterdzieści lat temu wyszłam za mąż, mąż pochodził z Lublina i tam zamieszkaliśmy. Ale od dwunastu lat mieszkam już w Jastkowie. Kupiliśmy tutaj działkę z siedliskiem, wyremontowaliśmy sobie dom i mieszkamy już w Jastkowie.

- Zanim zamieszkałaś w Jastkowie wiem, że pasja społecznika, chęć działania już w tobie była, czy tak?

- Mój tatuś pracował w rolniczej spółdzielni i pamiętam od dziecka, że robił wieńce dożynkowe. Robił to sam i ja jako dziecko pomagałam mu w tym podając kłosy, kwiaty. I chyba ta pasja „wyssana z mlekiem ojca” – że tak powiem, przyczyniła się do tego, że lubię ogród, bo zawsze w domu miałam ogród, lubię przyrodę, kwiaty, zwierzęta, ludzi. Może też moje imię - tak jak Matki Teresy - zobowiązuje do pomocy i działania.

- A jak to się stało, że znalazłaś się w Klubie Seniora?

- Moja przygoda rozpoczęła się od tego, że chodziłam po mleko do pani Jabłońskiej, która była wówczas przewodniczącą Koła Gospodyń Wiejskich i namawiała mnie bym wstąpiła do koła. I tak się stało a po roku, czy może po dwóch latach zostałam przewodniczącą tegoż koła. No i koło zaczęło się reaktywować, bo koło istnieje już od 1965 roku ale były wówczas same starsze panie. Gdy ja zaczęłam przychodzić na zebrania i zostałam przewodniczącą – zaczęły przychodzić również młodsze. I koło się reaktywowało, zaczęło przychodzić coraz więcej młodszych osób. Zaczęłam działać jako przewodnicząca koła, dużo zaczęło się dziać i zostałam zauważona. Robiłyśmy w kole warsztaty rękodzieła, powstał zespół wokalny, organizowałyśmy wyjazdy, wycieczki. I jak powiedziałam zostałyśmy zauważone wśród mieszkańców, władz gminy. Obserwowała mnie i pani wójt i inne osoby, które zachęciły mnie bym spróbowała sił w powstającym Klubie Seniora. Przystąpiłam wówczas do konkursu, wygrałam go i od czterech lat pracuję w Klubie Seniora. Można powiedzieć, że klub to takie moje dziecko. Do tej pory nie było tego typu miejsca więc tworzyliśmy wszystko od podstaw. Były pieniądze z projektu RPO Województwa Lubelskiego przez dwa lata i wówczas wiele aktywności proponowaliśmy

ROZMOWA Z TERESĄ ZAWIŚLAK, PRZEWODNICZĄCĄ KGW PANIEŃSZCZY
14 | PAŹDZIERNIK 2022 KULTURA

HC Ę IM POMAGA Ć!

ZNA – JASTKÓW, KIEROWNICZKĄ KLUBU SENIORA W PANIEŃSZCZYŹNIE Z uśmiechem i życzliwością wita wszystkich, którzy przychodzą do Klubu Seniora: czy to przedszkolak, harcerz, senior czy uchodźca. W czasie ostatnich gminnych dożynek otrzymała Nagrodę Specjalną Ministra Edukacji i Nauki, również za swoją aktywność i zaangażowanie w działania na rzecz osób starszych w społeczności lokalnej - Marszałek Województwa Lubelskiego przyznał pani Teresie specjalne wyróżnienie.

seniorom. Każdego dnia był inny instruktor, były warsztaty rękodzieła, kulinarne, spotkania z dietetykiem, psychologiem, zajęcia wokalne, wycieczki, wyjazdy do teatru. Była więc bardzo bogata oferta tych zajęć.

Od dwóch lat działamy już bez takich funduszy, ale nadal utrzymujemy program, jaki był do tej pory. Jest nadal pani psycholog, w poniedziałki można

skorzystać z indywidualnej porady bądź uczestniczyć w zajęciach grupowych. We wtorki muzykujemy z panem Jerzym Sadawą, który jest świetny w tym, co robi. W środy mamy kulinaria, wspólnie przygotowujemy jakieś smaczne danie i potem wspólnie zjadamy. W czwartki odbywają się różne zajęcia z rękodzieła, a piątek to zajęcia ruchowe. Chodzimy z kijkami albo ćwiczymy tutaj na karimatach, mamy rowerki, bieżnię, stół to tenisa, do bilarda. Teraz mniej osób przychodzi, bo mieliśmy w klubie uchodźców – przez pół roku klub był zamknięty. Oczywiście mogli również seniorzy przychodzić i integrować się, ale tak ostrożnie do tego podchodzili. Głównie ja się zajmowałam uchodźcami razem z panem Jerzym Sadawą. Byliśmy dla nich niemal na każde zawołanie. W tym czasie Klub Seniora przestał tak normalnie działać, ale gdy uchodźcy wyjechali zaczynamy znowu spotkania. Obecnie jeszcze trochę odświeżamy lokal, ja wybieram się wreszcie na urlop, a od października zaczynamy z nową energią. Zapraszamy wszystkich! Również młodsze panie za-

praszamy do naszego KGW, tam również wiele się dzieje!

- Praca z ludźmi to jedna z pasji ale Teresko mówiłaś, że lubisz ogród – i chyba masz dobrą rękę do roślin bo słyszałam, ze masz jeden z najpiękniejszych ogrodów w gminie.

- Tak, to też moja pasja, od dziecka zawsze byłam blisko natury, wychowana w ogrodzie wśród drzew, również owocowych zatem i teraz mamy wiele drzew, krzewów i przede wszystkim kwiatów. Mam ich mnóstwo, choćby 50 hortensji, które podarował mi jeszcze tata tuż przed śmiercią. Rosną przepięknie, bo to taka dusza mego taty, zresztą on pomagał nam sadzić drzewa i krzewy na działce. Kupiliśmy ją jako pole uprawne, na którym rosło zboże. I my od maleńkich drzewek, roślinek zaczynaliśmy z mężem nasadzenia. A teraz jest rzeczywiście piękny, relaksujący ogród, dzieło naszych rąk.

Dziękuję za rozmowę i życzę, by te obie pasje – praca z ludźmi i praca w ogrodzie dawały dużo satysfakcji i radości.

PAŹDZIERNIK 2022 | 15KULTURA

Beluarda na szóstce

Wdniach 23-25 września Szczecin zmienił się w harcerską stolicę Polski. Odbył się bowiem Turniej Drużyn Puszczańskich, swoiste podsumowanie roku pracy harcerskiej. Ka żda drużyna harcerzy bierze udział w rocznej kategoryzacji. Otrzymuje wymagania, zadania specjalne, a na podstawie ich wykonania przyznawana jest kategoria kolejno - Polowa, Le śna oraz Puszczańska.

Nasza drużyna za poprzedni rok pracy, otrzymała najwyższą kategorię - Drużyny Puszczańskiej, a co za tym idzie zaproszenie do zmagań turniejowych z najlepszymi z najlepszych. Zatem jak co roku, we wrześniowy weekend zjechały w jedno miejsce najlepsze

sposobu na wyjście z areny. Bardzo dobrze bawiliśmy się podczas pierwszej konkurencji i udało nam się osiągnąć całkiem niezły wynik. Poniesieni pierwszymi sukcesami, mogliśmy spokojnie zasnąć, w oczekiwaniu na sobotnie zmagania.

Dzień drugi przebiegł pod hasłem rywalizacji zast ępów. Na naszych chłopców czekały bowiem dwie gry, kolejno miejska i le śna. Pierwsza zorganizowana w centrum Szczecina pozwoliła uczestnikom pozna ć tradycję, architekturę i historię miasta. Ponadto skupiona była wokół postaci bohaterów Szczecina - ludzi, którzy poprzez codzienn ą pracę, stają się dla harcerzy wzorem s łużby bliźniemu. Poza wiedzą harcerską, nie zabrakło śmiesznych

czącego systemu kategoryzacji. Nie zabrak ło czasu na dyskusj ę między kadrami, mogliśmy wymienić się doświadczeniami i pozna ć sposoby prowadzenia jednostek. Dla dru żynowych i przybocznych by ł to bardzo ważny moment, gdyż mogliśmy podpatrzeć najlepsze nawyki i dobre wzorce od braci z przeró ż nych części Polski. Po obiedzie, nast ąpiła gra kadr, podczas której, stosuj ąc różne sposoby nawigacji naszym zadaniem by ło zaliczenie, jak największej liczby punktów, ściśle związanych z histori ą Szczecina. Pozwoli ło to drużynowym i przybocznym do łożyć kilka punktów do ostatecznego wyniku, natomiast zgodnie z założeniem tegorocznego TDP to zast ępy miały największy wpływ na rywalizację. Po grze kontynuowaliśmy integrację i wzajemne poznawanie się. Drużynowi udali si ę na strzelnice, a przyboczni na ściankę wspinaczkową i bilard. Komenda turnieju chcia ła atrakcjami podziękować kadrom drużyn puszcza ńskich za cały rok pracy wychowawczej.

jednostki z całej Polski, aby rywalizować o miano Drużyny Rzeczypospolitej. Organizatorem tegorocznego turnieju było szczecińskie środowisko ZHR, a my otrzymaliśmy zaproszenie do miasta gospodarza. Oznaczało to dla naszych harcerzy, że w piątek budzimy się z samego rana, aby o godzinie 4:30 wyruszyć do odległego o 721 km Szczecina.

Na miejsce zmagań dotarliśmy szczęśliwie o godzinie 14:30. Rozbiliśmy obóz, przygotowaliśmy mundury, sztandar i proporce, a równo o 17:00 stawiliśmy się na apelu rozpoczynającym turniej. Tam też wreszcie poznaliśmy naszych rywali - pozostałe 17 drużyn puszczańskich. Chwilę po apelu, nadszedł czas na pierwszą rywalizację. Stanęliśmy przed wyzwaniami gry logicznej, wzorowanej na znanej idei „escape roomu”. Drużyny zostały zamknięte w wielkich progach szczecińskiej areny. Naszym zadaniem było, poprzez rozwiązywanie zagadek, łamigłówek i wyzwań logicznych, odnalezienie

konkurencji, jak na przyk ład jedzenie paprykarza szczeci ńskiego. Z kolei gra le śna sprawdzała przede wszystkim techniki harcerskie i zdolności każdego zastępu. Ogniomistrzostwo, topografia, techniki linowe, umiej ętności pierwszej pomocy i wiele wi ęcej obszarów, które harcerze szlifuj ą na zbiórkach, przez cały rok pracy. Według oficjalnych statystyk w obu grach wzięło udział ponad 80 zastępów, zatem organizatorzy mieli niema łe wyzwanie, aby wszystko odby ło się w kontrolowanych, uczciwych warunkach. Stan ęli na wysokości zadania!

Na sobotę dla kadr drużyn został przygotowany oddzielny program. Dzie ń rozpoczął się od objazdowego zwiedzania Szczecina. Przewodnik pokazał nam ważne punkty na mapie miasta oraz opowiada ł o historii i rozwiązaniach architektonicznych. Nast ępnie przejechaliśmy do sali konferencyjnej, gdzie wysłuchaliśmy cennego wyst ąpienia doty-

O godzinie 20:45 spotkali śmy się z powrotem całą drużyną w obozie. Zastępy zdały relacje z gier i pozosta ło nam tylko czeka ć na niedzielny apel og łaszający wyniki. Na koniec dnia odbyło się jeszcze krótkie ognisko, okazja do odpoczynku rami ę w ramię w gronie wszystkich dru żyn puszcza ńskich. Krąg ogniskowy liczy ł około 500 harcerzy z ca łej Polski. W niedzielę obudziliśmy się o 5:15, złożyliśmy obóz, sprzątnęliśmy i udaliśmy się na harcerską mszę świętą do katedry w Szczecinie. Zaraz po eucharystii nast ąpił uroczysty przemarsz całego turnieju ulicami miasta, na miejsce apelu ko ńczącego. Przy akompaniamencie werbli, kolumna harcerzy TDP dotar ła na Plac Solidarności.

Po krótkim przygotowaniu rozpocz ął się apel. Padło wiele słów podziękowania, tradycyjne meldowanie oraz oczekiwane przez wszystkich, og łoszenie wyników rywalizacji. Usłyszeliśmy werdykt! Zajęliśmy 6. miejsce! Na 18 drużyn puszcza ńskich, 265 drużyn harcerzy ZHR w Polsce - 1 Jastkowska Dru żyna Harcerzy „Beluarda” im. św. Michała Archanioła za rok harcerski 2021-2022 zosta ła szóstą najlepszą drużyną w Polsce. Jest to dla nas ogromne wyróżnienie, które jednocze śnie pozwala nam stawiać jeszcze ambitniejsze cele, a kto wie... mo że w przyszłym roku zostać Drużyną Rzeczypospolitej! Gratulujemy 8 Szczecińskiej Drużynie Harcerzy „Płomień” za zajęcie pierwszego miejsca i wygranie turnieju.

Zharcerskimpozdrowieniem PWD. MICHAŁ BIELAWSKI HR

TURNIEJ DRUŻYN PUSZCZAŃSKICH 2022
16 | PAŹDZIERNIK 2022 KULTURA

Strażnicy Galaktyki w poszukiwaniu kamienia Nefertiti

1. Jastkowska Gromada Zuchów „Strażnicy Galaktyki”, jak co roku swoje wakacje spę dziła dość pracowicie. 6 lipca wyjechaliśmy na wyczekiwaną kolonię, która odbyła się w Suścu. Po rozpakowaniu się nasze zuchy musiały przeprowadzić zwiad terenu na jakim się znalazły. Po rozpoznaniu okolicy, narysowaniu map i zrobieniu sztandarów szóstek, przyszedł czas na podsumowanie dnia przy ‘’Zuchowym Kominku’.’

Fabułą naszego wyjazdu okazały się przygody Indiany Jonesa, który odwiedził nas i powiedział, że potrzebuje pomocy przy znalezieniu i zabezpieczeniu pewnego skarbu. Przez kolejne dni uczyliśmy się jak przyszywać guziki i plakietki, jak się kamuflować w leśnym otoczeniu, robiliśmy własne proce

i uczyliśmy się z nich strzelać. W końcu, po wielu staraniach i wielkiej bitwie, udało nam się zdobyć skarb! Jednak jeden z archeologów nas zdradził i wykradł klejnot. Nie czekając, zebraliśmy siły i odzyskaliśmy skradziony przedmiot. W ten sposób, wypełniwszy misję, ostatniego dnia ruszyliśmy na wędrówkę Lekko zmęczeni, ale dumni ze swego sukcesu, wróciliśmy bezpiecznie do domów. Teraz czekamy na początek nowego roku harcerskiego, który w naszej gromadzie, zaczyna się 22 października.

Jeśli chcesz z nami przeżywać takie przygody, serdecznie zapraszamy do kontaktu z naszym wodzem: Michałem Ostrowskim – tel. 729-100-576

Zapraszamy wszystkich chłopców od 7

roku życia by wstąpić do Strażników Galaktyki. Do zobaczenia podczas kosmicznych przygód!

Wodospad u źródeł

9. Jastkowska Drużyna Harcerek „Wodospad” im. hm. Małgorzaty Szewczyk obóz letni spędziła na pięknych Mazurach, w miejscowości Młynik obok Mrągowa. Naszym tematem przewodnim był teatr. Po zbudowaniu całego zgrupowania przeszłyśmy do ogólnego programu. Uczestniczyłyśmy w warsztatach z charakteryzacji, improwizacji teatralnej, tań ca a nawet z pisania scenariusza. Przez cały czas trwania obozu tworzyłyśmy swoje mini etiudy. Warsztaty przeplatały się z zajęciami z technik harcerskich, grami i zabawami. Nasz

wyjazd został zwieńczony całonocnym ogniskiem z innymi drużynami.

Serdecznie zapraszamy wszystkie dziewczynki od 11 roku życia do wstąpienia w szeregi naszej drużyny. Zbiórki odbywają się co tydzień w sobotę w Jastkowie, Snopkowie oraz Tomaszowicach w godzinach porannych.

Zapraszam również do kontaktu pod numerem telefonu: 730-228-060 lub na maila: julia.szuba@zhr.pl

Beluarda daleko w górach

ń przyjazdu pozostałych harcerzy. Następnie rozpoczęła się pionierka, podczas której każdy z zastępów konstruował kurniki (duże namioty mieszkalne) i przygotowywał teren wokół nich. Po tych wszystkich niełatwych zmaganiach przyszedł czas na właściwą część obozu. Rozpoczęła się ona uroczystym apelem.

W czasie naszego zgrupowania działy się wszystkie najważniejszy wydarzenia obozowe:

odbywały się gry terenowe, ogniska i apele, przeprowadzaliśmy zwiad okolicznego terenu, wychodziliśmy na tak zwane chatki, polegają ce na odbyciu nocy w leśnym szałasie poza terenem obozu, udaliśmy się na wędrówkę, podczas której dotarliśmy na szczyt Wysoka, zdobywaliśmy sprawności i stopnie oraz

przeżyliśmy masę innych fajnych aktywności. Ostatnie dni polegały na rozmontowywaniu całego obozu i pakowaniu się. Dnia 26 lipca w okolicach 13:00 zmęczeni, lecz spełnieni trudem wspólnego obozowania harcerze z Jastkowa ruszyli w drogę powrotną do domu.

HARCERSKIE OBOZY LETNIE
Drużyna harcerzy wybrała się na obóz w Pieniny do Jaworek. Starsi druhowie cięż ko pracowali przez 5 dni i przygotowywali najważniejsze konstrukcje obozowe, m.in. kuchnię, myjnię, stołówkę. Już 6 lipca nastąpił dzie
PAŹDZIERNIK 2022 | 17KULTURA

100-lecie Związku Oficerów Re

Związek

Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej jest organizacją patriotyczną skupiającą w swoich szeregach oficerów, podoficerów, kombatantów i osoby cywilne. Do ZOR RP należą oficerowie rezerwy i w stanie spoczynku, a także żołnierze służby czynnej Wojska Polskiego, funkcjonariusze innych służb mundurowych oraz osoby cywilne, które ze względu na swoje zainteresowania historią Polski i dziejami Wojska Polskiego oraz zaangażowanie patriotyczne i społeczne są predestynowane do działalności w ZOR RP.

Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej dziedziczy tradycje Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej z lat 1922-1939 i kontynuuje jego działalność. Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej został utworzony 1 października 2012 r. i zarejestrowany został w Krajowym Rejestrze Sądowym 6 marca 2013 r. Zarząd Główny Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej mieści się w Warszawie, ale jego siedzibą jest Nowy Dwór Mazowiecki. Patronem Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej jest Marszałek Józef Piłsudski. Popularyzowanie osoby Marszałka, twórcy niepodległego Państwa Polskiego - jako wzorca patriotycznego należy do jednych z najważniejszych zadań członków ZOR RP.

Do głównych celów Związku należy zaliczyć m.in. działalność propagującą chwałę oręża polskiego, tradycje wojskowe i historię Polski, gromadzenie pamiątek związanych z tradycją i historią WP, popularyzowanie w społeczeństwie wiedzy o aktualnych problemach obronności państwa, prowadzenie działań edukacyjno-wychowawczych służących kształtowaniu postaw patriotycznych młodzieży i zachęcających ją do zainteresowania się sprawami wojska i służby wojskowej.

Związek integruje środowisko żołnierzy rezerwy WP, którzy poprzez działalność w organizacji kultywują wspólną tradycję wojskową, otacza opieką kombatantów, żołnierzy rezerwy i ich rodziny będące w potrzebie. Współpracuje z Ministerstwem Obrony Narodowej (porozumienie o współpracy z 6.10.2014 r.), z wieloma jednostkami i instytucjami wojskowymi i organizacjami społecznymi. Członkowie Związku organizują konkursy i rajdy historyczne dla młodzieży, prowadzą żywe lekcje historii, opiekują się kombatantami, piszą książki historyczne, dbają o gro-

by polskich bohaterów. Noszą oni odznakę związkową, która jest nie tylko znakiem rozpoznawczym, ale przede wszystkim symbolem tradycji i wartości, którym hołdują.

Związek ustanowił również srebrne i złote medale „Za Zasługi Dla ZOR RP” oraz medale pamiątkowe, którymi w uznaniu zasług mogą być honorowani członkowie oraz osoby i instytucje zasłużone dla ZOR RP. Organizacja posiada sztandar, którego matką chrzestną jest Anna Maria Anders (obecnie ambasador RP w Rzy-

mie), wydaje swój biuletyn zatytułowany „Rezerwista” oraz posiada stronę internetową: www.zorrp.org . Zarząd Lubelskiego Okręgu ZOR RP stanowią: Prezes - Lech Marczak, Wiceprezesi - mł. chor. rez. Tomasz Dyzma i Edward Nakonieczny.

W latach 2007 – 2020 Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej był organizatorem ogólnopolskich konkursów dla młodzieży szkolnej zatytułowanych: „Z pieśnią i wierszem przez dzieje oręża polskiego” (2007), „70 rocznica wybuchu II wojny światowej” (2009), „90 rocznica

18 | PAŹDZIERNIK 2022 HISTORIA

HISTORIA

zerwy Rzeczypospolitej Polskiej

bitwy warszawskiej” (2010), „Powstanie Warszawskie w świadomości młodego pokolenia Polaków”, „Marszałek Józef Piłsudski jako mąż stanu, polityk i dowódca w oczach współczesnego młodego pokolenia” (2012), „Powstanie Warszawskie w świadomości młodego pokolenia Polaków” (2014), „Marszałek Józef Piłsudski – twórca odzyskanej niepodległości, w 150 rocznicę urodzin” (2017), „Barwy Niepodległości – Stulecie Odzyskania Niepodległości przez Polskę” (2018). (w ramach tego konkursu przeprowadzonych zostało 8 konkursów regionalnych, lokalnych i szkolnych na terenie kraju), „75 rocznica bitwy o Monte Cassino” (2019 r.), „100 rocznica Bitwy Warszawskiej” (w ramach tego konkursu przeprowadzonych zostało 11 konkursów regionalnych, lokalnych i szkolnych na terenie kraju), „100 lecie III Powstania Śląskiego” (2021).

ZOR RP jest organizatorem dorocznych uroczystości Katyńskich w Nowym Dworze Mazowieckim, stanowiących bardzo ważne wydarzenie patriotyczno – religijne w życiu społeczności lokalnej. W latach 2009-2021 , podczas tych uroczystości posadzono w Nowym Dworze Mazowieckim 12 „Katyńskich Dębów Pamięci” poświęconych oficerom Batalionu Elektrotechnicznego zamordowanym w Katyniu i Charkowie. 10 listopada 2018 r. był inicjatorem, współfundatorem odsłonięcia w Tarnowskich Górach tablicy pamiątkowej ku czci honorowego obywatela tego miasta płk. Bernarda Drzyzgi – kawalera Orderu Virtuti Militari, żołnierza AK, dowódcy Zespołu „Zagra – Lin” przeprowadzającego m.in. akcje dywersyjne na terenie III Rzeszy. Współorganizował uroczystości związane z odsłonięciem tablicy. 11 października 2019 r. był fundatorem i organizatorem uroczystości odsłonięcia w Kaplicy Pamięci Narodu na Jasnej Górze, tablicy pamiątkowej w hołdzie gen. broni Władysławowi Andersowi, zwycięskiemu wodzowi w bitwach 2 Korpusu Polskiego o Monte Cassino, Anconę i Bolonię 1944-1945. Uroczystość odbywała się w ramach I Pielgrzymki Związku Oficerów Rezerwy RP na Jasną Górę. 30 sierpnia 2017 r . w Woźnikach dokonano renowacji pomnika poświęconego 3 Pułku Ułanów Śląskich i 5 Pułku Strzelców Konnych. Pomnik upamiętnia wydarzenie z 1 września 1939 roku, kiedy to 3 Pułk Ułanów Śląskich bronił Koszęcina i Kalet przed niemiecką 2 Dywizją Lekką gen. por. Georga Stumme.

25 października 2019 r. zakończono wykonanie prac remontowych. Od podstaw wybudowano pomnik nagrobny ppor. Romana Sarneckiego, przywrócono do odpowiedniego stanu groby Nieznanych Żołnierzy Wojska Polskiego, wykonano także prace wyrównujące teren i oczyszczające przestrzeń pomiędzy grobami. Wszystko odbyło się w kwaterze wojennej Cmentarza Parafialnego w Borzęcinie Dużym.

26 października 2019 r. w Częstochowie ufundowano płytę nagrobną i przeprowadzono renowację zdewastowanego w 2017 roku na Cmentarzu Kule grobu powstańca styczniowego porucznika Józefa Hunkiewicza.

9 czerwca 2019 r. dokonano renowacji tablicy pamiątkowej na cmentarzu Wojennym Partyzantów „Zawiercie-Kalinówka”. Zebrano środki na ten cel i odrestaurowano tablicę w ramach akcji kultywowania pamięci o Miejscach Pamięci Narodowej.

11 września 2020 r., był współorganizatorem obchodów 50. rocznicy śmierci gen. Władysława Andersa w Krośniewicach k. Kutna (miejscu, w którym urodziła się W. Anders) Gościem honorowym uroczystości córka Generała Anna Maria Anders – ambasador RP we Włoszech. Podczas obchodów gen. Władysława Andersa upamiętniono poprzez: odsłonięcie muralu, posadzenie „Dębu Pamięci”, przeprowadzenia uroczystego apelu pamięci i złożenia kwiatów przy pomniku, zorganizowanie konkursu plastycznego „Generał Władysław Anders - człowiek i żołnierz”.

3 sierpnia 2021 r., jak co roku wspólnie ze Związkiem Piłsudczyków Oddział Lublin był organizatorem Marszu Szlakiem Legionów Józefa Piłsudskiego z Lublina do Jastkowa. Był to już dziewiętnasty Marsz zorganizowany po wojnie. Przedsięwzięcie jest poprzedzone uroczystością przed lubelskim Ratuszem gdzie pod tablicami pamiątkowymi poświęconymi Bohaterskim Legionom i generałowi dywizji Gustawowi Orlicz - Dreszerowi zostały złożone wiązanki kwiatów. Marsz zakończył się na Cmentarzu Legionistów w Jastkowie, gdzie odprawiona została uroczysta Msza święta polowa w intencji poległych żołnierzy i legionistów i odczytany został Apel Poległych, oddana została salwa honorowa, złożono wiązanki i wieńce oraz zapalono znicze pod górującym nad cmentarzem pomnikiem Legionistów. Uroczystości zakończyły się przed Urzędem Gminy Jastków występem

patriotycznym, w wykonaniu młodzieży ze Szkoły Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie.

9 października 2021 r., przy Pomniku Nieznanego Żołnierza w Częstochowie, Związek Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej zorganizował obchody Święta Żołnierza Rezerwy, połączone z II pielgrzymką Związku na Jasną Górę. W uroczystości uczestniczył przedstawiciel Szefa Sztabu Generalnego WP.

27 listopada 2021 r., uczestniczył w akcji społecznej pod hasłem „Murem za polskim mundurem”, która odbyła się w Konstantynowie Łódzkim. Głównym celem było wspieranie służb mundurowych, chroniących wschodniej granicy naszego kraju, w tym głównie żołnierzy Wojska Polskiego. Akcja spotkała się z dużym zainteresowaniem mieszkańców Konstantynowa Łódzkiego., którzy licznie wyrażali swoje poparcie dla służb mundurowych, składając podpisy i dedykacje w „Księdze pamięci”.

W latach 2018 – 2020 był współorganizatorem sztafet biegowych, których start rozpoczynał się w Łodzi. Od 10 do 18 maja 2018 r. zorganizowano sztafetę biegową Łódź – Monte Cassino dla uczczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości i oddania hołdu żołnierzom poległym podczas bitwy o Monte Cassino w maju 1944 r. Patronat nad sztafetę biegową objęła ówczesna minister (obecnie ambasador RP we Włoszech) Anna Maria Anders. 1 sierpnia 2019 r. był współorganizatorem sztafety biegowej z Łodzi do Warszawy, której dewizą było: „Pamiętamy o Powstańcach Warszawskich – „Cześć i chwała bohaterom”, a której trasa prowadziła m.in. przez Palmiry, Budy Zosine i Wiersze. W dniach 15 – 16 sierpnia 2020 r., był współorganizatorem sztafety biegowej w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej z Łodzi do Radzymina.

10 czerwca 2022r. w Warszawie odbędą się centralne uroczystości 100- lecia Związku Oficerów rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, a w dniu 8 października 2022r. w Lublinie przy pomniku Marszałka Józefa Piłsudskiego i przy pomniku Nieznanego Żołnierza na Placu Litewskim odbędą się uroczystości Święta Żołnierza Rezerwy, organizowane przez nasz Związek po raz trzeci.

Z wyrazami szacunku PREZES ZG ZWIĄZKU OFICERÓW REZERWY RP

PŁK REZ. ALFRED KABATA

PAŹDZIERNIK 2022 | 19

Powrót z zapomnienia – bohaterowie bitwy pod Jastkowem

Wroku

szkolnym 2021/2022 uczniowie klas siódmych Szkoły Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie przystąpili do realizacji projektu edukacyjnego „Bohaterskim Legionistom walczącym w bitwie pod Jastkowem w 1915 roku – mało znane karty najnowszej historii Polski”.

Projekt powstał z inicjatywy wójta gminy Jastków, pani Teresy Kot oraz prezesa Związku Piłsudczyków Oddział Lublin i jednocześnie wiceprezesa Związku Oficerów Rezerwy Okręg Lublin, pana Tomasza Dyzmy oraz pana kapitana Andrzeja Bisa.

Inicjatywa zakłada realizację w perspektywie kilkuletniej wielu ważnych celów wychowawczych i dydaktycznych. Uczniowie będą pracowali przy projekcie w każdym roku szkolnym. Swoją aktywność rozpoczęli od badania biografii legionistów, zbierania materiałów, docierania do źródeł historycznych. W każdym roku podczas uroczystości gminnych obchodów rocznicy bitwy pod Jastko-

Mamy to!

wem będą prezentowali efekty pracy, a dotyczyć one będą sylwetki jednego z 10 Legionistów, którzy walczyli w bitwie, a następnie po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w roku 1918 stanowili elitę II RP i przysłużyli się ojczyźnie swoją działalnością państwową, społeczną, literacką i polityczną. Opiekę merytoryczną nad projektem zgodził się sprawować dr hab. Cezary Taracha, prof. KUL. Otrzymaliśmy wsparcie w realizacji projektu także od dr Roberta Derewendy, dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie.

W ramach realizowanego projektu w tym roku szkolnym uczniowie S.P. w Jastkowie 3 sierpnia 2022 przedstawili społeczności gminy Jastków montaż literacko - muzyczny. Upamiętnił on bohatersko walczących pod Jastkowem legionistów oraz przybliżył postać jednego z nich, generała brygady Bronisława Wilhelma Pierackiego (1895 – 1934), oficera 4 pp Legionów, obrońcę Lwowa 1918, posła na sejm, ministra spraw wewnętrznych, żołnierza, obywatela.

9 listopada tego roku w związku z Narodowym Świętem Niepodległości i równocześnie Dniem Patrona naszej szkoły - Józefa Piłsudskiego zostanie odsłonięta w budynku szkoły tablica pamiątkowa poświęcona 10 legionistom walczącym w bitwie pod Jastkowem, zasłużonym dla Polski po odzyskaniu niepodległości.

Szkolna przerwa – ciekawy czas

Podstawowa im. Józefa Piłsudskiego w Jastkowie już po raz drugi przystąpiła do programu grantowego „mPotęga”. Jesteśmy jedną ze 114 szkół, której wniosek na realizację działań matematycznych został pozytywnie oceniony. Nasz projekt „Odkrycia matematyczne” otrzymał dofinansowanie z fundacji mBanku na kwotę 4980,41 zł. Działania są skierowane do uczniów klas 4 – 6 i będą realizowane od września do grudnia. W ramach projektu odbędą się: warsztaty matematyczne „Matematyczne Biuro Detektywistyczne”, piknik matematyczny, matematyczne warsztaty kulinarne, konkurs fotograficzny „Matematyka jest wszędzie”, igrzyska matematyczne oraz spotkanie z pracownikiem banku. Mamy nadzieję, że tak jak poprzednim razem, zajęcia będą cieszyły się dużym zainteresowaniem i zachęcą uczniów do nauki matematyki.

Szkoła

Projekt dofinansowała Fundacja mBanku

Nazywam

Czas

wakacji to nie tylko czas podróży i odpoczynku, to również czas by jak najlepiej przygotować się na powrót uczniów. Pytając dzieci co najbardziej lubią w szkole oczywiście dowiedzieliśmy się, że przerwy. Spędzając na korytarzu wolny czas, oczekując na lekcje, uczniowie poszukują swoich miejsc. Jedni chowają się za drzwiami, inni zajmują zaszczytne miejsce na wygodnych kanapach, jeszcze inni spędzają przerwę na świeżym powietrzu przed szkołą. Dla tych, co jeszcze nie mają swojego miejsca, pomocny w jego odnalezieniu może okazać się korytarz na drugim piętrze w budynku tak zwanej „starej szkoły”. Ściany świeżo pokryte farbą, a na nich motywacyjne napisy. Kolorowe krzesełka i stolik, a nad nim piękna mapa świata! I oto będąc na korytarzu szkolnym, możemy przenieść się w odległe miejsca. Jednym ruchem palca możemy być w Ameryce Północnej, Afryce czy Azji. Jeśli nie wiemy, gdzie

mamy wyruszyć w podróż, pomocne są gazetki – znajdują się tuż na ścianie obok. Zaczynając od ojczyzny – Polski, poprzez Europę możemy przenieść się na odległe kontynenty. Jeśli znudzi nam się dalekie podróżowanie, może zagramy w klasy. a może w kółko i krzyżyk? Niebawem powstanie tutaj kącik czytelniczy, więc jeśli nie znalazłeś/aś jeszcze swojego miejsca, to może będzie ono właśnie na tym korytarzu? A może na odległym kontynencie?

Działać, upowszechniać, inspirować

się Marzena Pawłowska. Od 1 września br. pełnię funkcję dyrektora Szkoły Podstawowej im. Bolesława Prusa w Płouszowicach. Od ponad 25 lat jestem nauczycielem języka polskiego, wychowawcą, ponadto ukończyłam studia podyplomowe z zakresu pedagogiki specjalnej: oligofrenopedagogiki oraz edukacji i rehabilitacji osób ze spektrum autyzmu, co zobowiązuje mnie do podjęcia działań w zakresie modelu kształcenia, który zapewnia szerokie rozumienie specjalnych potrzeb

edukacyjnych wszystkich uczniów oraz skuteczny system wsparcia.

Przywiązuję ogromną wagę do jakości kształcenia i skutecznych metod nauczania. Uważam, że szkołę należy promować w środowisku przez pryzmat wyników nauczania i egzaminów zewnętrznych, sukcesów uczniów w konkursach i olimpiadach, ale też prezentując w szeroko pojętym środowisku wszystkie przedsięwzięcia pokazujące uczniów w działaniu. Pragnę, by szkoła obok swoich najważniejszych funkcji edukacyjnych i wychowawczych stała

się miejscem współpracy wszystkich pracowników, nauczycieli, uczniów i ich rodziców. Jestem przekonana, że każdy człowiek zaangażowany wnosi energię i pasję. Grupa osób prawdziwie zaangażowana we wspólną wizję jest potężną siłą. Może dokonać rzeczy wyglądających na niemożliwe.

Wszystkim nam życzę radości tworzenia i kontynuowania tradycji, która zobowiązuje do wspólnego działania na rzecz dobra naszych dzieci. Z natury jestem optymistką, zimą kocham góry, latem słońce nad morzem. Lubię teatr i filmy psycholo-

giczne, w wolnych chwilach czytam wszystko, co wpadnie mi w ręce. Nie ukrywam, że Bolesław Prus należy do grona moich ulubionych pisarzy, a najpiękniejszy cytat z „Lalki” to „Świat należy do tych, którzy go biorą…”.

20 | PAŹDZIERNIK 2022 EDUKACJA

Dzieci po wojnie

KGW Marysieńki dzięki dofinansowaniu Gminy Jastków zebrało opowieści seniorów o ich edukacji po wojnie. Wszystkie można znaleźć pod internetowym adresem:

https://issuu.com/ewadziadosz/docs/ edukacja_po_wojnie W tym roku prosimy o opowieści seniorów o zabawach po wojnie. Przygotowując je warto pamiętać: Przed spotkaniem

Poprosić, aby znaleźli swoją fotografię z dzieciństwa. Jakąkolwiek – może być z rodziną lub kolegami.

Na spotkaniu

• przedstawić się

• wyjaśnić, że celem jest zachowanie gminnej historii

• poprosić o krótkie wspomnienie o ulubionej zabawie:

Jak pisać:

• dokładnie zapisać imię i nazwisko rozmówcy oraz jego wiek

• poprosić, żeby opowiadający sprawdził, czy w nazwisku i imieniu nie ma błędu

• zapisać nazwę wsi z której pochodzi

• zapisać najważniejsze informacje (np. jak nazywała się nauczycielka lub

koleżanka, lub ile kilometrów było do szkoły, lub jak wyglądał szkolny strój)

• przepisać notatki do komputera, ułożyć w logiczne zdania, dodać tytuł, podpisać swoim imieniem i nazwiskiem, po przecinku napisać nazwę swojej wsi. Sprawdzić, czy liczba znaków mieści się między 1000 a 2000

• zapisać i nazwać plik swoim imieniem i nazwiskiem

Fotografia:

• zbliżyć obiektyw telefonu do zdjęcia tak, żeby na ekranie było widać tylko starą fotografię

• ustawić ostrość

• zapisać zdjęcie i nazwać swoim imieniem i nazwiskiem – tak jak tekst

Opowiada: Ludwika Rachańczyk,ur 10 października 1939 r., Płouszowice

Nocleg w ziemi

Do szkoły prowadziła nieutwardzona, polna droga między zbożami. Gdy byłam mała, to przy tej drodze był grób z dwoma kaskami żołnierzy, za jakiś czas był już tylko jeden, bardzo się bałam. W zimie dziadzio lub sąsiedzi często wozili nas sankami. Było tyle śniegu, że przykrywał on płot, robiła się w tym miejscu górka. Na wiosnę w czasie roztopów woda zalewała most, dlatego pan Różycki przewoził dzieci drabiniastym wozem.

Klasy liczyły około 30 uczniów. Pisało się piórem ze stalówką, które maczało się w atramencie, niestety często robiły się kleksy, a szczególną uwagę zwracano na staranne pismo. Były obowiązkowe fartuszki szkolne – białe w kołnierzykami. W starszych klasach dostawaliśmy w szkole kosteczkę margaryny, trzeba było wziąć z domu chleb lub placek i można było sobie rozsmarować.

Religii uczyła nauczycielka, która uczyła innych przedmiotów. Język rosyjski był obowiązkowy. Był jeden bardzo surowy nauczyciel, za karę uderzał dziecko piórnikiem, paskiem lub cyrklem z całej siły w rękę lub w ramię. Zamykano ucznia w kajutce na szczotki na pół godziny lub godzinę, dopóki się czegoś nie nauczy. Stanie w kącie lub klęczenie też praktykowano. W domu uczyliśmy się przy lampach naftowych, nie było elektryczności. U nas w Płouszowicach prąd doprowadzono dopiero w 1960 roku. Jeździłam do mojego kuzyna do Dąbrowicy prasować, bo tam mieli prąd wcześniej. Po szkole chodziło się na pole pracować, pomagać rodzicom. Powszechne było plewienie buraków, zbieranie ziemniaków, wiązanie zboża w okresie żniwnym – długa, ciężka praca.

Zabawki były przeważnie drewniane, a lalki każdy robił sobie sam, szyło się z bluzek sukien-

ki dla lalek, każdy swoim sposobem. Chłopcy grali w pikora. Wbijało się kij na środek ziemi, rzucano w niego kijkami, kto pierwszy wybił, ten wygrał.

Gdy miałam 5/6 lat, trwała jeszcze wojna. Z tym okresem mam dramatyczne wspomnienia. Na polu wykopany był dół na ziemniaki. Mamusia włożyła do niego pościel, bo musieliśmy tam przenocować. Mój dziadzio golił się, postawił lusterko na drzewie między konarami. Rozpoczął się nalot niemiecki. Niemcy zobaczyli z góry, że coś się odbija. Samolot nagle obniżył lot, dziadzio szybko rzucił lusterko na ziemię, przysypał trawą, żeby nic się nie błyskało. Uciekaliśmy do dołu. Pamiętam nocne bombardowanie Lublina.

Wybuchające bomby wytwarzały taki blask, że na kilka kilometrów było całkiem widno.

Wciąż były trudności z podstawowymi produktami spożywczymi. Nawet cukru nie można było normalnie dostać. Czasami Niemcy go sprzedawali. Trzeba było oddać zboże, ziemniaki, za to dostawało sie kartkę i tam było napisane, ile możesz kupić danego produktu. Ile nafty na oświetlenie, ile materiału na sukienkę. Niemcy w Dąbrowicy przy kościele mieli magazyn, stamtąd wydawali cukier. Miałam wtedy 5/6 lat, zawsze dostawałam od Niemca kilka kostek cukru, dla okolicznych mieszkańców byli dobrzy, lubili dzieci.

PAŹDZIERNIK 2022 | 21
HISTORIA MÓWIONA ZIEMI JASTKOWSKIEJ

Opowiada: Joanna Matraszek z domu Bąk

Gdy w katedrze zdarzył się cud

Naukę rozpoczęła 1 września 1948 roku. Kierownikiem szkoły był wielce szanowany p. Władysław Świtaj, a wychowawczynią klasy p. Honorata Piotrowska. Inni nauczyciele, których zapamiętała pani Joanna to: Maria Grabarczyk, Halina Świtaj, Maria Kunikowska. Do szkoły pani Joanna miała najdalej z klasy, czyli ponad 5 kilometrów.

W jej domu nie było zegara. Rano, patrząc na niebo, rodzice mówili dzieciom, że trzeba iść do szkoły. W tamtych czasach drogi były nieutwardzone, więc dostanie się do szkoły było bardzo trudne, zwłaszcza w czasie roztopów jesienią i wiosną, gdy wszystkie drogi były bardzo błotniste. Do szkoły dzieci były wożone tylko czasami w zimie, które w tamtych czasach były dużo bardziej mroźne i śnieżne. Droga pani Joanny była ciężka, gdyż prowadziła przez łąki, na których były kładki umożliwiające przejście przez podmokłe tereny.

Budynek szkoły był ładny. W jego lewej części znajdowały się mieszkania nauczycieli, a po prawej sale lekcyjne. Pani Joanna chodziła do szkoły na godzinę 8.00. W klasie było 36 uczniów. Jeden nauczyciel uczył kiedyś po kilka przedmiotów.W szkole było siedem klas. Na początku nauki dzieci uczyły się: języka polskiego, matematyki, rysunku, prac ręcznych, śpiewu, wychowania fizycznego. W kolejnych latach doszły przedmioty: biologia, geografia, historia, fizyka, język rosyjski, a w siódmej klasie doszła Nauka o Konstytucji.

Uczniowie do pisania używali stalówek, które maczało się w kałamarzu wykonanym z grubego szkła, który umieszczony był na środku ławki w specjalnym otworze. Jeśli uczeń nabrał za dużo atramentu, w zeszycie robił się kleks. Uczniowie mieli zeszyty bez marginesów i piórniki wykonane z drewna. Żeby zrobić linie lub marginesy, używało się „leniuszków”. Były to twarde kartki papieru, które miały wyraźne linie przebijające przez kartkę zeszytową. Książki i zeszyty uczniowie nosili w tym co mieli w domu. Pani Joanna nosiła książki w koszyku, a później w teczkach. Zajęcia wychowania fizycznego odbywały się głównie na dworze, gdzie ćwiczono, biegano i grano w piłkę. Dzieci miały prace domowe, które odrabiały przy lampie naftowej. Nie mogły liczyć na pomoc rodziców w lekcjach, gdyż były to czasy powojenne i rodzice musieli pracować, by utrzymać dom.

Pani Joannie pomagała czasami w rysunkach jej starsza siostra, Danusia. Pani Joanna była dobrą uczennicą. Czytała wiele książek, które wypożyczała od państwa Głuchowskich. Mieli oni bibliotekę i mieszkali blisko szkoły.W tamtych latach wszyscy uczniowie mieli wielki szacunek do na-

uczycieli, a rzeczą niedopuszczalną było złe odnoszenie się do nich. To, co powiedział nauczyciel, było święte. W szkole były kary np. za nieodrobienie lekcji, nieprzygotowanie się, złe zachowanie. Karą tą była koza, która polegała na tym, że zamykano dzieci w klasie np. na godzinę, dwie. W tym czasie uczniowie mieli odrabiać lekcje. Gdy uczeń zasłużył na większą karę, musiał klęczeć w kącie klasy na grochu z rękami uniesionymi do góry. Były jeszcze takie sankcje jak bicie linijką po rękach lub wykręcanie ucha. Panią Joannę ominęły te wszystkie kary.

W szkole nie było szatni. Uczniowie zostawiali kurtki na korytarzu, a do klasy wchodzili w butach. Pomimo tego, że pani Joanna miała ciężką drogę do szkoły, nigdy nie spóźniała się, miała dobre oceny i była wzorową uczennicą. Zawsze rano lekcje zaczynały się modlitwą. Trwało to do klasy piątej. Gdy pani Joanna poszła do klasy szóstej, religia w szkole została zakazana. Na naukę religii chodzono do pobliskiego kościoła w Dąbrowicy. W tym kościele w 1950 roku pani Joanna przystąpiła do I Komunii Świętej. Gdy w Katedrze Lubelskiej zdarzył się cud i Matka Boska zapłakała ludzkimi łzami, nauczyciele mówili, żeby do pacierza dodawać „Matko Boska, kocham Cię”. Pani Joanna do dzisiejszego dnia dodaje te słowa do modlitwy.

Opowiada: Jan Franciszek Gąska, 82 lata Ubranie po bracie

Mój dziadek urodził się, mieszkał i wychowywał w miejscowości Motycz-Skubicha. Naukę szkolną rozpoczął w roku 1947. Szkoła do której chodził była oddalona od jego domu rodzinnego o 6 kilometrów. Drogę tę pokonywał pieszo, bez względu na warunki atmosferyczne. W latach dziecinnych i młodzieńczych mojego dziadka nie było takich ubrań jak teraz. Miał tylko jedną parę butów i kurtkę po starszym bracie. W szkole nie było warunków, aby uczniowie zmieniali buty lub ubranie, dlatego i on i jego koledzy cały czas chodzili w tym, w czym przyszli. W budynku szkolnym nie było centralnego ogrzewania. Były tylko piece kaflowe, w których najczęściej rozpalali nauczyciele. Klasa dziadka wyposażona była w ławki, na których znajdował się kałamarz z atramentem. Pisało się stalówką wkładaną do obsadki. Dziadek nie posiadał plecaka, tylko miał teczkę z listewek drewnianych zrobioną przez znajomego stolarza. Koledzy dziadka nosili książki w dużych, związanych chustach, narzuconych na plecy. Jego nauczycielką była pani Pelcer, która pełniła funkcję wychowawcy klasy.

Po powrocie do domu dziadek musiał pomagać swoim rodzicom w pracy na roli i w gospodarstwie. W szkole z okazji różnych uroczystości organizowano akademie. Pani Joanna deklamowała wiersze, gdyż ich nauka nie sprawiała jej nigdy problemów i przychodziła z łatwością. Po ukończeniu szkoły podstawowej poszła do Technikum Łącznościowego. Pani Joanna zachowała wiele pamiątek ze szkoły podstawowej. Są to

wszystkie świadectwa, książka katechizmu, zdjęcia klasowe i komunijne. Pomimo, że był to ciężki, powojenny i niełatwy okres dla uczniów, pani Joanna wspomina te czasy jako bardzo dobrze i mile.

SPISAŁA: DOMINIKA ŁBIK
22 | PAŹDZIERNIK 2022
HISTORIA MÓWIONA ZIEMI JASTKOWSKIEJ

Mój pierwszy “Elementarz”

Miałam sześcioro rodzeństwa: dwóch braci i cztery siostry. Moje dzieciństwo nie było lekkie ani spokojne. Gdy miałam cztery lata, wybuchła II wojna światowa. Pomimo wojny zaczęłam uczęszczać do szkoły w Mosznach w wieku siedmiu lat. A do szóstej i siódmej klasy chodziłam już do pałacyku w Tomaszowicach. Do szkoły miałam 1,5 km. Budynek szkolny nie był ogrzewany, chyba że były srogie mrozy, to woźna przepalała w piecu.

Wszyscy uczniowie mieli ciemnogranatowe fartuszki z białymi kołnierzykami. Dzieci nie zmieniały obuwia, ponieważ nikogo nie było stać na drugie buty. Z powodu biedy musiałam nawet dzielić się butami ze swoim rodzeństwem. Jak padał deszcz lub sypał śnieg, nie chodziłam do szkoły, bo nie było odpowiednich butów. Mój tata zrobił nam takie ze słomy, zwane ,,słomiaki’’. Sama nazwa wskazuje, iż nie nadawały się na mokre i zimne dni.

Razem z rodzeństwem mieliśmy jeden wspólny tornister. Pierwszym moim podręcznikiem był ,,Elementarz’’. Wszystkie dzieci miały kałamarz i pióro z gęsi lub kaczki. W szkole panowała sroga dyscyplina. Każdy uczeń musiał siedzieć prosto, patrzeć na tablicę i trzymać ręce do tyłu. Jeżeli ktoś źle się zachowywał lub nie słuchał nauczyciela, był karany. Kary były bardzo surowe. Najgorsze ja-

kie pamiętam, to było bicie linijką po rękach lub klęczenie przy ławce albo przy tablicy. Największym szkolnym świętem był 1 maja. Wtedy nauczyciele rozdawali dzieciom cukierki i zabierali samochodem dostawczym do Lublina na pochody. Szosa nie była taka jak dziś . Zrobiona z kamieni nazywała się ,,kocie łby’’. Samochodów jeździło niewiele. Najczęściej

ludzie przemieszczali się furmankami lub saniami. Autobus do Lublina lub Nałęczowa jeździł dwa razy dziennie.

Kiedyś to było inaczej, ciężej. Teraz dzieci mają wszystko, a nie potrafią tego docenić. Taka to prawda. Starsze pokolenie umiało dzielić się wszystkim i cieszyć ze zwykłego cukierka.

Opowiada: Józef Szymański, ur w 1931 roku w Sieprawkach

Popłynęliśmy balią na lekcje

Moja przygoda ze szkołą rozpoczęła się w 1938 roku. Mama zaprowadziła mnie do pierwszej klasy. Szkoła mieściła się w Sieprawkach, w dworku, który już nie istnieje. Do drugiej klasy chodziłem do szkoły w Moszenkach, oddalonej o dwa i pół kilometra. Uczyłem się tam do końca szóstej klasy. Kierownikiem szkoły był pan Jan Wec i wraz ze swoją żoną byli nauczycielami. Pamiętam również panią Papiernikównę. Do naszej szkoły dzieci uczęszczały z: Sieprawek, Tomaszowic, Ługowa, Bogucina, Moszny, Wysokiego, Sługocina. Były też trzy żydówki o imionach Kajła, Dwojła, Szywra. W klasie było nas około trzydzieściorga. Mieliśmy mało podręczników, pisaliśmy w zeszytach piórami atramentowymi lub ołówkami. W czasie wojny używaliśmy tabliczek z rysikami. Liczyliśmy na liczydłach. Lekcje odbywały się od poniedziałku do soboty, wolne były tylko niedziele. Przedmioty były podobne do dzisiejszych. Nie wymagano od nas mundurków, ponieważ czasy były ciężkie i nie wszystkie dzieci było stać na spe-

cjalne ubranie. Ubiór musiał być czysty i schludny. Po powrocie ze szkoły odrabialiśmy lekcje, a później pomagaliśmy rodzicom w gospodarstwie. Do siódmej klasy uczęszczaliśmy do Jastkowa. Chodziliśmy tam pieszo, około sześciu kilometrów. W czasie roztopów pewnego roku zamiast iść pieszo wsiedliśmy we troje do balii i popłynęliśmy Ciemięgą na lekcje. Nauczycielką języka francuskiego była kuzynka księdza Koziejowskiego z Jastkowa, zaś ksiądz uczył nas religii. W 1945 roku poszedłem do szkoły zawodowej w Lublinie o profilu mechanicznym. Mieszkałem na stancji i do domu przyjeżdżałem w weekendy.

Czasy szkolne wspominam bardzo miło pomimo tego, że był to czas wojny. Nasze stroje i przybory były bardzo skromne i nie można ich przyrównać do dzisiejszych. Nie mieliśmy zajęć dodatkowych. Nauczyciele cieszyli się ogromnym szacunkiem. Przy tym byli bardzo wymagający jeśli chodzi o edukację i wychowanie.

PAŹDZIERNIK 2022 | 23HISTORIA MÓWIONA ZIEMI JASTKOWSKIEJ Opowiada: Janina Chołojczyk z domu Wolak, ur 15.05.1935r. w Mosznach

Panie prezesie proszę powiedzieć coś o sobie i firmie, którą pan reprezentuje. Skąd pomysł by rozszerzać swoją działalność o ośrodek zdrowia w Jastkowie.

W telegraficznym skrócie, bo wolę jednak skupić się na temacie Jastkowa, mogę powiedzieć o sobie tyle, że od kilkudziesięciu lat pracuję w służbie zdrowia, nadzorując i rozwijając wiele podmiotów zdrowotnych. Wyraz Osasuna oznacza zdrowie. Spółka prowadzi ośrodek zdrowia w Poznaniu, a obecnie również w

Osasuna zna

Jastkowie. Wizja firmy w przypadku obu tych ośrodków jest podobna, czyli oferowanie wysokiej jakości usługi, profilaktyki z jednoczesnym dostosowaniem się do obecnej rzeczywistości i potrzeb pacjenta. Cieszymy się z możliwości prowadzenia przychodni w Jastkowie, to dla nas duże wyzwanie i idealne miejsce do wprowadzania nowych pomysłów i usług dla pacjentów. Bliskość miasta wojewódzkiego, ciągle zwiększająca się liczba ludności w gminie, jak również przedział wiekowy pacjentów wymusza konieczność przygo-

towania takiej oferty usług zdrowotnych, by w pełni zaspokoić potrzeby jak również stale się rozwijać.

Podstawową rzeczą w momencie przejęcie ośrodka zdrowia było zachowanie personelu medycznego, który już w tym ośrodku pracuje od kilku lat. Wielu pacjentów jest przyzwyczajonych do swoich lekarzy i nie chcieliśmy w tym aspekcie robić rewolucji. Chodź początki naszej działalności były trudne z uwagi na poprzedniego najemcę, to uznajemy za sukces to, że w tak krótkim czasie udało się bez większych komplikacji dla pacjentów rozpocząć funkcjonowanie ośrodka pod nowym szyldem.

W takim razie proszę powiedzieć co oferuje pacjentom ośrodek zdrowia w Jastkowie.

Nasz kontrakt z NFZ obejmuje podstawową opiekę zdrowotną. Obecnie w przychodni pracuje trzech lekarzy, trzech pediatrów oraz pielęgniarki. Zmiany w funkcjonowaniu przychodni to umawianie wizyt lekarskich na konkretną godzinę, dotyczy to przede wszystkim wizyt do pediatry, by rodzice z dziećmi mogli sprawnie i szybko zostać przyjęci. Kolejnym udogodnieniem jest wystawiane recept zdalnie, bez konieczności wizyty w przychodni a jedynie na zasadzie telefonicznej konsultacji. Dzięki nowemu systemowi informatycznemu w pacjenci korzystając z telefonu, laptopa, tabletu mogą zarejestrować się do lekarza bez kolejki, odebrać wyniki badań, otrzymać e-zwolnienie, e-receptę oraz e-skierowanie.

Jeszcze do niedawna teleporady, e-zwolnienia, e-recepty były czymś nieznanym, a rzeczywistość covidowa zupełnie to zmieniła.

Tak. Covid zmienił diametralnie podejście pacjentów do przysłowiowego ośrodka zdrowia a podmioty, które prowadziły taki ośrodek musiały się szybko dostosować do nowej rzeczywistości i przygotować sprzęt do teleporad, do wystawiania e-recept, e-skierowań, e-zwolnień. E-usługi pomogły pacjentom i nam w trudnej covidowej rzeczywistości i pokazały jednocześnie, że wiele spraw może odbywać się bez osobistej wizyty w przychodni. Oczywistym jest, że teleporady nie mogą zastąpić wizyty stacjonarnej w poradni, ale mogą

24 | PAŹDZIERNIK 2022 ZDROWIE ROZMOWA Z MICHAŁEM MICHALAK

czy zdrowie

ją uzupełnić, dlatego też staramy się, żeby to uzupełnienie było szyte na miarę i potrzeby każdego pacjenta. Jako ciekawostkę mogę przytoczyć dane, że w Polsce od stycznia do sierpnia 2022 r. wystawiono 310 mln e-recept.

Co jeszcze czeka pacjentów, jeśli chodzi o rozwój e-usług wdrażanych przez Ministerstwo Zdrowia?

Szczególnie ważna dla pacjentów będzie cyfryzacja dokumentacji medycznej. Idea jest taka, by pacjent miał stały dostęp do informacji o swojej historii zdrowia i mógł z tego zasobu korzystać bez występowania z wnioskiem do danej przychodni, która taką dokumentację przechowuje.

A jakie są dalsze plany rozwoju przychodni, co czeka pacjentów w kolejnych latach?

Wsłuchując się w potrzeby pacjentów będziemy chcieli utworzyć ośrodek dzienny rehabilitacji oraz otworzyć poradnie lekarzy specjalistów, w szczególności: kar-

diologa, neurologa, radiologa, diabetologa czy chirurga. Osobnym problemem jest finansowanie tych działań. Najlepiej byłoby, żeby uzyskać kontrakt z NFZ na te zakresy. Szukamy też innych rozwiązań finansowania. Chciałbym też polepszyć działanie naszej przychodni w tak może prozaicznych sprawach jak kontakt telefoniczny. Mamy pracowników tylko do odbierania telefonów. Oczywiście może być tak, że będzie więcej osób telefonowało równolegle i wtedy niestety nie będziemy mieli możliwości odebrania każdego telefonu, ale dzięki nowemu systemowi, zapewniam, że w krótkim czasie oddzwonimy.

Dzięki temu, że posiadamy dwie placówki medyczne, jesteśmy w stanie w szybkim czasie udzielać porad ewentualnie teleporad. Szacuję, że 30 do 50% porad są to wizyty w celu otrzymania recept. Uruchomiliśmy odpowiednie procedury, żeby pacjent mógł je otrzymać jak najszybciej bezpośrednio na swój telefon komórkowy. Poprzez sms otrzyma odpowiedni kod, który poda w aptece wraz z numerem

pesel, co będzie równoważny z receptą. To duże ułatwienie dla pacjenta. Ponadto do końca roku zostanie wdrożony system elektronicznych skierowań i wyników z badań laboratoryjnych. Co ważne każdy pacjent, który złoży deklarację wyboru lekarza POZ u nas, będzie miał po zalogowaniu się na naszej stronie osasuna.pl dostęp do swojej dokumentacji medycznej, jak również będzie mógł internetowo zapisać się na wizytę czy zamówić receptę na leki.

Z bieżących spraw mam do przekazania dwie:

1. Od 2 tygodni pracuje dodatkowy lekarz pediatra dr Malessa, który będzie w szczególności przyjmować dzieci chore.

2. Od poniedziałku 26 września rozpoczynamy szczepić przeciw Covid 19

Dziękuję panu za rozmowę i przekazanie informacji związanych z przychodnią, życzymy wielu zadowolonych pacjentów.

PAŹDZIERNIK 2022 | 25ZDROWIE IEM, PREZESEM FIRMY OSASUNA
REDAKCJA SZANOWNI PACJENCI! COVID-19 OMIKRON JASTK +48 81 460 38 11 REJESTRACJA ul. Szkolna 1 JASTKÓW

Program osłonowy Gminy Jastków „Ko

KARTA MEDYCZNA DLA SENIORA

PROSZ WYPE NI FORMULARZ DRUKOWANYMI LITERAMI dane s u jako wskazówki dla s u b ratowniczych

Data wype nienia

Imi i nazwisko

Karta jest wa na1 rok

PESEL Grupa krwi

Data urodzenia

I. KONTAKT DO NAJBLI SZYCH

Telefon Pokrewie stwo Imi O wiadczam, i osoby podane powy ej zosta y poinformowane o umieszczeniu danych w karcie i wyrazi y na to zgod

II. CHOROWA EM(AM) / CHORUJ NA

Nazwa choroby Kiedy / Od kiedy

III. JESTEM UCZULONY(A) NA

IV. PRZYJMUJ LEKI

Nazwa Dawka Ile razy dziennie Od kiedy

V. INNE ISTOTNE INFORMACJE

Czytelny podpis

Potwierdzam dane zawarte w pkt. II, III, IV

26 | PAŹDZIERNIK 2022 OPIEKA SPOŁECZNA Podpis i piecz lekarza

rpus Wsparcia Seniorów” na rok 2022

Celem programu jest zapewnienie usługi wsparcia na rzecz seniorów w wieku 65 lat i wię cej poprzez świadczenie usług wynikających z rozeznanych potrzeb osób w podeszłym wieku, w zakresie: wsparcia społecznego, psychologicznego, wsparcia w czynnościach dnia codziennego oraz ułatwienia dostępności do podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej. Program jest realizowany przy współpracy wolontariuszy, w tym również działaczy środowisk młodzieżowych i obywatelskich, świadczących codzienną pomoc osobom potrzebującym wsparcia.

Adresatami programu są:

1) mieszkańcy gminy Jastków;

2) osoby w wieku 65 i więcej lat, które mają problemy związane z samodzielnym funkcjonowaniem ze względu na stan zdrowia;

3) osoby, które prowadzą samodzielne gospodarstwa domowe lub mieszkają z osobami bliskimi, które nie są w stanie zapewnić im wystarczającej opieki w codziennym funkcjonowaniu w zakresie odpowiadającym ich potrzebom.

Samotnie mieszkający senior zgłaszający się do udziału w programie może liczyć na wsparcie w formie:

- korzystania z wolontariatu w zakresie wspólnego sp ę dzania czasu, np. spacery, rozmowy, wspólne sporz ą dzanie posi ł ków, zakupów,

- pomocy w umawianiu wizyt lekarskich w miejscu zamieszkania seniora lub pomoc w dowiezieniu

seniora na wizytę lekarską, w tym również asystowanie podczas wizyty,

- pomocy w zorganizowaniu transportu na szczepienia,

- pomocy w załatwianiu prostych spraw urzędowych, w zależności od możliwości osoby udzielającej wsparcia i w razie konieczności – gdy obecność seniora jest niezbędna do załatwienia sprawy –pomoc w dowiezieniu seniora do urzędu,

- korzystania z dostępnego na terenie gminy Jastków wsparcia psychologicznego oraz ogólnopolskich „telefonów zaufania” dla seniorów,

- wsparcia wolontariusza w czynnościach dnia codziennego, np. pomocy w korzystaniu z zasobów książkowych lokalnej Gminnej Biblioteki Publicznej w Jastkowie lub jej filii, dostarczania seniorom zakupów obejmujących artykuły podstawowej potrzeby, w tym artykułów spożywczych oraz środków higieny osobistej (koszt zakupionych produktów pokrywa senior),

- zakupów oraz dostarczania ciepłych posiłków (koszty zakupu posiłku pokrywa senior), o ile usługa tego rodzaju nie jest już finansowana z innych źródeł

Jak zgłosić się do udziału w programie?

Senior zgłasza się przez ogólnopolską infolinię 22 505 11 11 lub bezpośrednio do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jastkowie na nr tel. 81 502 04 77. Pracownik GOPS ustali z seniorem zakres wsparcia oraz termin pierwszej wizyty

w miejscu zamieszkania, w celu zweryfikowania zgłoszonej potrzeby.

Czytelników „Gazety Jastkowskiej” w wieku senioralnym 65+, zachęcamy do wycięcia i wypeł nienia przygotowanej KARTY MEDYCZNEJ. Karta zawiera podstawowe dane osobowe seniora oraz najważniejsze informacje o stanie zdrowia, w tym przyjmowanych lekach i alergiach a także kontakty do osób najbliższych. Karta medyczna powinna być przechowywana w miejscu łatwo dostępnym dla służb ratowniczych, np. w podpisanej kopercie na lodówce. Ważne jest, żeby prawidłowo wypełnić kartę medyczną, bo od tego może zależeć życie!

Jak wypełnić kartę medyczną?

Czytelnie, drukowanymi literami wpisz swoje dane i kontakt do najbliższych osób. Uzupełnij informacje o chorobach, na które się leczyłeś i tych, na które leczysz się obecnie. Jeśli masz wynik badania określającego grupę krwi wpisz ją do karty medycznej i przypnij ten wynik do formularza karty. Wypełnij rubrykę dotyczą cą alergii, podając na co jesteś uczulony. Jeśli nie jesteś uczulony wpisz: „nie jestem uczulony”. Przepisz z opakowania nazwy leków, które przyjmujesz i podaj ile razy dziennie, np. „Cardilopin 5 mg – 1 x rano”. W karcie medycznej wpisz także inne istotne informacje dotyczące stanu zdrowia (np. ostatni pobyt w szpitalu).

Po wypełnieniu karty medycznej poproś swojego lekarza prowadzącego, aby potwierdził dane podpisem i pieczątką. Karta medyczna jest ważna rok od wypełnienia!

Dodatek węglowy

to forma wsparcia finansowego dla gospodarstw domowych, w których głównym źródłem ogrzewania jest węgiel (węgiel kamienny, brykiet lub pellet zawierające co najmniej 85% węgla kamiennego). Wsparcie przysługuje wnioskodawcom, których wniosek został pozytywnie zweryfikowany, w szczególności w zakresie zgłoszenia lub wpisania głównego źródła ogrzewania w CEEB (Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków), którym jest zasilany węglem: kocioł, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy.

Zgodnie z ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r.

– osobiście w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jastkowie, Sieprawice 24, – elektronicznie przez e-PUAP https://epuap. gov.pl/wps/portal adres skrzynki: GOPSJastkow1

W związku z bardzo dużym zainteresowaniem mieszkańców naszej gminy dodatkiem węglowym Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jastkowie wydłużył godziny pracy w poniedziałki. Od 22 sierpnia (do odwołania) punkt obsługi interesantów w siedzibie Ośrodka (Sieprawice 24) czynny jest w poniedziałki, w godz. 7:30-17:00. Pozostałe dni, tj. wtorek-piątek 7:30-15:30.

sek zawiera również dane kontaktowe, takie jak nr telefonu i adres poczty e-mail, który warto podać, ponieważ zostanie na niego przesłana informacja o wypłacie dodatku węglowego. We wniosku trzeba wskazać miejsce zamieszkania, a także numer rachunku bankowego, na który ma zostać przekazana kwota dodatku. Trzeba też zawrzeć informację o źródle ogrzewania na paliwo stałe. W przypadku gdy wniosek o wypłatę dodatku węglowego dla gospodarstwa domowego wieloosobowego złożyła więcej niż jedna osoba, dodatek ten przyznawany jest wnioskodawcy, który złożył taki wniosek jako pierwszy.

glowym (Dz. U. z 2022 r., poz. 1692), aby otrzyma

dodatku w

glowy w wysoko

ci

dodatek w

Przypominamy, że mieszkańcy gminy zamieszkujący samotnie, którzy ze względu na stan zdrowia i podeszły wiek nie mają możliwości złożenia wniosku w siedzibie ośrodka, mogą skorzystać z pomocy pracownika socjalnego, po wcześniejszym zgłoszeniu takiej potrzeby telefonicznie, pod nr 81 5020477.

nosc-933-dodatek_weglowy.html

Druk wniosku dostępny jest również w Urzę dzie Gminy w Jastkowie.

Wnioski składa się:

Wzór wniosku jest jednakowy dla wszystkich gmin, zawiera dane dotyczące wnioskodawcy i pozostałych członków gospodarstwa domowego, w tym dane konieczne do jednoznacznej identyfikacji (imię, nazwisko, PESEL, dane dokumentu potwierdzającego tożsamość). Wnio-

Należy pamiętać, że informacje przedstawione we wniosku o wypłatę dodatku węglowego składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń

Uwaga! Dodatek węglowy nie przysługuje gospodarstwu domowemu, na którego potrzeby zakupione zostało paliwo stałe, po cenie nie wyższej niż 996,60 zł brutto za tonę i od przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu paliw, wpisanemu do Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych.

Dodatek jest zwolniony z podatku oraz od możliwości zajęcia komorniczego.

PAŹDZIERNIK 2022 | 27OPIEKA SPOŁECZNA
Jest
o
ę
ć
ę
ś
3 000 zł należy złożyć odpowiedni wniosek o jego wypłatę w terminie do 30 listopada 2022 r. Mieszkańcy gminy Jastków mogą otrzymać wniosek w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jastkowie (Sieprawice 24) lub pobrać ze strony: http://gops.jastkow.pl/aktual-

Moszna Kolonia, Moszna, Miłocin, Piotrawin, Józefów Pociecha

Komunalne 4/18

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 4

Odpady BIO (max. 4 worki) 4/18

Popiół -

2

Komunalne 5/19

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 5

Odpady BIO (max. 4 worki) 5/19

Popiół -

Marysin, Natalin

Płouszowice, Płouszowice

Kolonia

Tomaszowice

Kolonia, Tomaszowice

Snopków, Smugi

Panieńszczyzna, Jastków

Dębówka, Barak, Dąbrowica

3 2

Zbiórka objazdowa - -Ługów, Moszenki, Ożarów, Sieprawice, Sługocin, Sieprawki, Wysokie

Zbiórka objazdowa - - -

Komunalne 6/20

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 6 Odpady BIO (max. 4 worki) 6/20

4 6

PopiółZbiórka objazdowa - - -

Komunalne 7/21

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 7

Odpady BIO (max. 4 worki) 7/21

7 7

Popiół Zbiórka objazdowa - - -

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 11

Komunalne 11/25 8 8

Odpady BIO (max. 4 worki) 11/25

Popiół

Zbiórka objazdowa - - -

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 12

Komunalne 12/26 9 9

Odpady BIO (max. 4 worki) 12/26

Popiół

Zbiórka objazdowa - - -

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 13

Komunalne 13/27 10 13

Odpady BIO (max. 4 worki) 13/27

Popiół

Zbiórka objazdowa - - -

Komunalne 14/28

Segregowane (papier, tworzywa, szkło) 14

Odpady BIO (max. 4 worki) 14/28

Popiół

14 14

Zbiórka objazdowa - - -

Odpadydoodbiorunależywystawićdogodziny7:00

HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW GMINA JASTKÓW - 2022/2023 ROK MIEJSCOWOŚĆ RODZAJ ODPADU
2022 r. X XI XII
1
28 | PAŹDZIERNIK 2022 SPOŁECZNOŚĆ

worków po nawozach

opakowań po aerozolach

WE W

ASNYM ZAKRESIE

WRZUCAMY DO KONTENERA

rach, margarynach)

tetra-paki po mleku i napojach

puszki po napojach i

drobny

yty

ywno

elazny (np. kapsle, nakr

serkach, ke

uczki szklanej

WRZUCAMY DO KONTENERA

rodków higieny osobistej (np. ręczników papierowych, papieru toaletowego, chusteczek higienicznych, pampersów)

WRZUCAMY DO KONTENERA

opakowań (w tym puszek) po farbach, chemikaliach, smarach

ODDAJEMY NA PSZOK

folię typu celofan (szeleszcz

cych): np. folii po chipsach, wyrobach cukierniczych, herbacie, kawie, makaronach, wytłaczanek po czekoladkach, np. w bombonierkach

folię bąbelkową

opakowania po lodach, plastikowe koszyczki po owocach

koszulki po dokumentach

styropian opakowaniowy

doniczki, wiaderka, miski

jednorazowe i kolorowe reklamówki, woreczki

folię po napojach, np. folię po zgrzewce wody mineralnej

folię Stretch

butelek po olejach spo

styropianu budowlanego

ytych akumulatorów

kalki, folii aluminiowej

obuwia

naczy

ywczych

WRZUCAMY DO KONTENERA

ODDAJEMY NA PSZOK

baterii

ODDAJEMY NA PSZOK

WRZUCAMY DO KONTENERA

odzie

WRZUCAMY DO KONTENERA

jednorazowego

ytku

WRZUCAMY DO KONTENERA

folię tunelową ( w niewielkich ilościach nie pochodząc

z działalności rolniczej)

drobne plastikowe zabawki (duże zabawki oddajemy na PSZOK)

metalowe garnki

kartony, tektur

PAPIER I TEKTURA (WOREK NIEBIESKI)

WRZUCAMYNIE WRZUCAMY

papieru t

ustego i zabrudzonego

WRZUCAMY DO KONTENERA

kartonowe opakowania

opakowanie po

papieru z domieszką tworzyw sztucznych (po maśle, margarynie, smalcu)

WRZUCAMY DO KONTENERA

SZKŁO (WOREK ZIELONY)

WRZUCAMYNIE WRZUCAMY

porcelany i ceramiki

szk

WRZUCAMY DO KONTENERA

a sto

owego, naczy

typu arco

wietlówek, żarówek, lamp neonowych

ektorów

uorescencyjnych oraz rt

WRZUCAMY DO KONTENERA

ODDAJEMY NA PSZOK

ciowych,

HARMONOGRAM ODBIORU ODPADÓW GMINA JASTKÓW - 2022/2023 ROK zabudowa wielorodzinna MIEJSCOWOŚĆ RODZAJ ODPADU 2022 r. XXIXII Zabudowa wielorodzinna Panieńszczyzna, Snopków Komunalne7;14;21;284;10;18;252;9;16;23;30 Segregowane (tworzywasztuczne,szkło,papier)7;214;182;16;30 OdpadyBIO7;14;21;284;182;16;30 ZbiórkaobjazdowaPanieńszczyzna--ZbiórkaobjazdowaSnopków--TWORZYWA SZTUCZNE I METALE (WOREK ŻÓŁTY) WRZUCAMYNIE WRZUCAMY  zgniecione butelki PET – z zakrętkami lub bez  butelki po kosmetykach i środkach czystości  opróżnione plastikowe opakowania po żywności (np.
ż
ści 
złom ż
ętki)  pł
CD 
ą
ą
Ł
 stł
 ś
ż
 zuż
i
i
ży 
ń
ę, książki, gazety, zeszyty 
po produktach spożywczych, np.
ryżu, kaszach, itp. 
ł
 butelki, słoiki szklane po napojach i żywności  szklane opakowania po kosmetykach 
ł
ł
ń
 ś
 refl
ę
fajansu,  ODDAJEMY NA PSZOK  szkła samochodowego (szyby, reflektory),  WE WŁASNYM ZAKRESIE  szkła żaroodpornego, okularowego, szkła budowlanego  ODDAJEMY NA PSZOK  szyb okiennych, szkła zbrojonego, doniczek, luster, ekranów, lamp telewizyjnych  ODDAJEMY NA PSZOK  zniczy  WE WŁASNYM ZAKRESIE ODPADY ULEGAJĄCE BIODEGRADACJI (BIO) WRZUCAMYNIE WRZUCAMY  odpady po owocach i warzywach  resztki ugotowanych warzyw  obierki owoców i warzyw  skorupki jajek  łupiny orzechów  resztki produktów mlecznych  resztki jedzenia natury roślinnej  fusy po kawie, herbacie razem z filtrem papierowym  stary chleb  zwiędłe kwiaty cięte i doniczkowe  trawa  chwasty  liście  gałęzie  resztki po zbiorach  owoce spadłe z drzew  zepsutej żywności  resztek jedzenia w płynie (zupy)  surowego mięsa  padliny  kości  drewna  piasku  chemicznie skażonej gleby  środków ochrony roślin  popiołu PAŹDZIERNIK 2022 | 29SPOŁECZNOŚĆ

Cmentarz w Marysinie

6 października 2022 roku, o godz. 11 odbędzie się uroczyste zakończenie renowacji Cmentarza Wojskowego w Marysinie. Spoczywają tam żołnierze armii austro-węgierskiej i rosyjskiej, którzy zginęli podczas I wojny światowej w bitwie stoczonej pod Jastkowem na przełomie lipca i sierpnia 1915 roku. Cmentarz powstał w 1929 r., po ekshumacji szczątków żołnierzy z Cmentarza Legionistów w Jastkowie.

Zadanie pn. „Renowacja cmentarza wojennego żołnierzy armii austro-węgierskiej i rosyjskiej z okresu I wojny światowej w Marysinie” dofinansowano z budżetu państwa – ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach PROGRAMU RZĄDOWEGO Groby i cmentarze wojenne w kraju oraz z dotacji austriackiego Czarnego Krzyża, udzielonej w formie darowizny pieniężnej.

Wartość projektu: 133 300,00 zł, w tym dofinansowanie ze środków ministerstwa: 77 365,50 zł, z darowizny austriackiego Czarnego Krzyża: 45 367,31 zł oraz ze środków własnych: 10 567,19 zł.

Projekt realizowany przy udziale darowizny kwoty pieniężnej – ze środków pochodzących z budżetu Austriackiego Czarnego Krzyża.

„Dofinansowano z budżetu państwa – ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego”.

Podsumowanie wakacyjnej akcji krwiodawstwa w Tomaszowicach

7 sierpnia br. odbyła się kolejna w tym roku akcja krwiodawstwa w Tomaszowicach, którą przy współpracy z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Lublinie zorganizowali przewodniczący Rady Gminy Jastków Marek Wieczerzak oraz prezes stowarzyszenia regionalnego „U Źródeł Ciemięgi”, Krzysztof Górecki. Do oddania krwi zgłosiło się w sumie 17 osób, z cze-

go krew pobrano od 10. To oznacza pozyskanie 4,5 litra krwi. W czasie wakacji, kiedy magazyny krwi są niemal puste, każda kropla jest cenna.

Honorowy patronat nad akcją objęli wójt gminy Jastków Teresa Kot oraz poseł na Sejm RP Przemysław Czarnek. Akcję wsparli również Gmina Jastków, firma DORES gastronomia oraz Fabryka Cukierków PSZCZÓŁKA Sp. z o.o. fun-

dując upominki dla krwiodawców, a także proboszcz parafii pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Tomaszowicach, ks. Józef Brodaczewski - udostępniając parking i promując akcję wśród parafian.

Kolejna, ostatnia już w tym roku akcja krwiodawstwa w Tomaszowicach, odbędzie się 23 października 2022 r. (niedziela).

30 | PAŹDZIERNIK 2022 INWESTYCJE

Inwestycje wodociągowokanalizacyjne

Wramach

budżetu na rok 2022 nasza gmina przeznaczyła ponad 14 mln zł na wydatki inwestycyjne w branży wodociągowo-kanalizacyjnej. W ramach tych środków, po 2 latach zakończono modernizację oczyszczalni ścieków w Snopkowe, polegającą na usprawnieniu procesu oczyszczania ścieków, montażu nowych urządzeń oraz zautomatyzowaniu procesu przyjmowania ścieków dowożonych.

Kolejną dużą inwestycją jest trwająca modernizacja ujęcia wody w Snopkowie. Modernizacja ta pozwoli zabezpieczyć wodę uzdatnioną dla mieszkańców w okresach zwiększonych poborów. Wykonawca planuje zakończyć prace na początku 2023 roku. Trwają również prace nad nowym ujęciem wody w Dąbrowicy. W chwili obecnej gmina dysponuje zatwierdzonym projektem robót geologicznych. Jeszcze w tym roku zostanie wykonany odwiert i próbne pompowania wody. Działania te pozwolą ocenić jakość i ilość wód podziemnych w rejonie planowanego ujęcia.

Projekt budowy sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Dąbrowica i Płouszowice Kolonia z uwagi na duży koszt wykonania został podzielony na 8 etapów. Od maja br. trwają prace przy budowie dwóch etapów sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Dąbrowica z włączeniem w Lublinie, przy ulicy Wądolnej. Na kolejne 2 etapy gmina otrzymała dofinansowanie w ramach rządowego funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. W chwili obecnej trwają prace przygotowujące do ogłoszenia przetargu. Po wykonaniu

żąco zgłaszane do nadzoru budowlanego w celu uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Po uzyskaniu przez gminę pozwolenia mieszkańcy będą mogli składać wnioski do urzędu o wydanie warunków technicznych wykonania przyłącza.

W lipcu zakończono prace budowlane przy budowie sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Snopków, w rejonie drogi wojewódzkiej 809 w kierunku obwodnicy Lublina. Mieszkańcy z tego obszaru mogą już składać wnioski o wydanie warunków technicznych wykonania przyłącza.

Projekt budowy sieci kanalizacji sanitarnej w Tomaszowicach Kolonii po raz kolejny musi zostać przeprojektowany, tym razem z uwagi na planowaną rozbudowę drogi wojewódzkiej 830. W chwili obecnej nie ma możliwości rozpoczęcia procedury przetargowej ani robót budowlanych.

Na ukończeniu są prace budowlane przy budowie sieci kanalizacji sanitarnej w Dębówce. Po odebraniu inwestycji przez nadzór budowlany oraz po otrzymaniu informacji z MPWIK w Lublinie o możliwości odprowadzenia ścieków, mieszkańcy Baraku i Dębówki będą mogli składać wnioski o wydanie warunków technicznych wykonania przyłącza.

Projekt budowy sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Panieńszczyzna – za

w celu przyłączenia nieruchomości do sieci bę- dziemy informować na bieżąco. Przypominamy, że koszt budowy przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych ponosi właściciel nieruchomości. Gmina wydaje jedynie warunki techniczne wykonania przyłączy i ich nie finansuje.

KINGA POPIELARCZYK
PAŹDZIERNIK 2022 | 31INWESTYCJE

W zgodzie z naturą ...

Jak oszczędzać wodę w domu? Jak jednocześnie zadbać o swój portfel i żyć bardziej ekologicznie? Zmiany klimatu, zanieczyszczenie środowiska i brak rozwagi w korzystaniu z wody sprawiają, że jej zasoby zaczynają się kurczyć. Jak tego uniknąć? Poznaj 7 metod na oszczędzanie wody i wprowadź je w życie od zaraz. KATARZYNA JUSZCZAK

CodziennewodywnaszejGminie!metodyoszczędzania Woda-źródłonaszegożycia... D Dbajmy o nią w Gminie Jastków 7 zasad, rebus, zagadka Wspaniały nasz mieszkańcu ...

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.