Ewa Białek dla seniorów Od książki do e-booka…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
historia książki… (w zasobach internetu)
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
Są... książki - na podobieństwo okien otwierających się z ciemności na jasny świat. Książki takie dają oddech płucom, światło oczom, siłę sercom i dłoniom Paweł Hertz
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
3
Okresy… …książki rękopiśmiennej (do 1500r.)
…książki drukowanej (po 1500r.)
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
4
okres książki rękopiśmiennej starożytność…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
Rysunki naskalne (petroglify)
najstarsze petroglify mają 10 - 12 tys. lat Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
6
Pismo klinowe
pismo klinowe, Sumerowie Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
7
Pismo klinowe - przybory
pismo klinowe, Sumerowie Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
8
Pismo hieroglificzne
hieroglify, Egipt Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
9
Pismo hieroglificzne – papirus
papirus - materiał pisarski otrzymywany z tzw. trzciny papirusowej Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
10
Pismo hieroglificzne – przybory
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
11
Tabliczki woskowe
starożytna Grecja Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
12
okres książki rękopiśmiennej średniowiecze…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
Pergamin – materiał pisarski
pergamin wyrabiany był ze skór zwierzęcych Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
14
Kodeks – nowa forma książki
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
15
Iluminacja (łac. illuminare - rozświetlać)
iluminacja – ręcznie wykonane zdobnictwo książkowe w postaci ozdobnych linii, inicjałów Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
16
Biblioteki klasztorne
pisaniem tekstu, a raczej kopiowaniem i powielaniem, zajmowali się głównie duchowni Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
17
Benedyktyńska praca…
…ręcznym przepisywaniem ksiąg zajmowali się benedyktyni, była to praca długa i męcząca Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
18
Od deski do deski…
…dawniej oprawy książek nie były papierowe, lecz robione z desek Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
19
okres książki drukowanej…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
Wynalezienie druku • Gutenberg stosował znane w Europie czcionki drewniane, metalowe, posługiwał się także czcionkami glinianymi. • Zaprojektował własną wersję prasy drukarskiej na wzór znanych pras introligatorskich. • W 1448r. założył w Moguncji drukarnię. • W 1455r. ukazała się drukiem tzw. Biblia Gutenberga, której jeden egzemplarz można oglądać w muzeum diecezjalnym w Pelplinie.
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
21
Ruchoma czcionka
Gutenberg jest uważany za wynalazcę ruchomej czcionki Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
22
Książka drukowana maszynowo
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
23
dziś…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
Wirtualne biblioteki
bibliotekacyfrowa.eu Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
25
Audiobooki…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
26
E-booki…
telefon
czytnik komputer Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
27
e-seniorzy – pisarze, poeci…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
Książka to duchowy testament, jaki przekazuje jedno pokolenie drugiemu Aleksander Hercen
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
29
E-seniorzy – kim są? Franciszek Kobryńczuk
Eligiusz Dymowski
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
30
E-seniorzy – kim są? Andrzej Brzezina Winiarski
Lesław Falecki
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
31
E-seniorzy – kim są? Teresa Boguszewska
Ryszard Opara
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
32
E-seniorzy – kim są? • • • • • •
Anatol Borowik Anna Zajączkowska Jacek Paryła Andrzej Majewski Jan Krzysztof Misiuk …
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
33
Konferencja… …poświęcona roli książek dla dzieci i młodzieży inspirowanych antykiem odbyła się w dniach 23-26 maja 2013r. na Uniwersytecie Warszawskim. W artykułach przedstawianych podczas konferencji znalazły swoje miejsce wiersze prof. Franciszka Kobryńczuka (rocznik 1929). Od kilku lat aktywnie wspomagam jego działania w sieci. Autor artykułu (student UW) dotarł do wierszy dzięki prowadzonej przeze mnie stronie internetowej www.ewa.bicom.pl/wierszedzieci oraz wymianie informacji z autorem wierszy, w której pośredniczyłam.
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
34
spotkania z seniorami… (MBP w Słupsku)
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
MBP w Słupsku
Przyjechali z Dalekiej Krainy. Zostawili ukochany kraj, kraj ojczysty, kraj poleski. Zostawili pola, łąki ziemię. Zostawili dom rodzinny. Przyjechali w kraj nieznany i obcy. Przyjechali z walizkami i maszyną do szycia, pamiątką rodzinną. Przyjechali. Lecz tu łza cisnęła się w oczy. Serce mdlało i kołatało. Lecz potem odżyło…
„Nowa ojczyzna” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
36
MBP w Słupsku
To było dawno temu, gdy marzenia się spełniały. Gdy dziecięcy uśmiech był codzienny i gdy radość zaglądała. Odkrywała nieznane miejsca, chodząc po zakątkach miasta Słupska. Nagle nieopodal rzeki zobaczyła mur wysoki z czerwonej cegły. Gdy go przekroczyła urzekła ją wielka cisza i błogi spokój. Gdy spojrzała w górę zobaczyła niebo błękitne a pod stopami bujna trawę i kwiaty nieznane. Tu kiedyś był kościół św. Mikołaja i klasztor Norbertanek. Teraz siostry zakonne śpią w ciszy i w spokoju. I czuwają nad nimi nie diabły lecz anioły.
Teraz zamiast kwiatów i traw rosną księgi te znane i mniej znane. I czekają, aż czułe dłonie je otworzą i pochłoną.
„Dziecięce wędrówki” - Krystyna Chrząstowska
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
37
MBP w Słupsku
Codziennie otacza mnie mur średniowieczny z czerwonej cegły. Tu wypełniała go kiedyś tylko cisza i modlitwa, spokój i poświęcenie. Gdy siedzę i spojrzę w niebo widzę lśniące niebo i błysk słońca wpadający do wnętrz. Gdy patrzę przez okno widzę dzikie kaczki płynące po rzece. A naokoło widzę książki patrzące i cierpliwe czekające. A gdy je otworzę wchodzę do krainy myśli, wiedzy i mądrości. Urzeknie nas ich druk misterny, czcionka i kolor. Może czasami odwiedzą nas siostry zakonne ubrane w habity. I pożegna nas książka pisana gotykiem i cyrylicą.
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
„Książka” - Krystyna Chrząstowska 38
…przy Grodzkiej
Siostry zakonne już nie krążą tu w habitach. A codzienna modlitwa i wzniosłe śpiewy opuściły stare mury. Tu więc książka, myśl i wiedza nam króluje wszędzie a przy półkach bacznym wzrokiem nasz czytelnik wyszukuje swoje skarby. I ten starszy, i młodszy, i najmłodszy. Tu więc każdy swą przygodę przeżyć może.
Oczaruje tych najmłodszych kolorowy świat ich bajek, baśni, opowiastek. Już nie będzie straszyć Zła Macocha, Wilk czy Baba – Jaga, bo zwycięży dobroć, miłość, poświęcenie. A „Kaczorek Gapciorek” i „Zajączek Szaraczek” rozweselą wszystkie dzieci. Tych starszych oczaruje może powieść. Czy to historyczna, fantastyczna, satyryczna. A może powieść grozy czy romans.
„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
39
…przy Garncarskiej
A może wybierzemy się na Marsa czy inne planety. Może chcemy poznać prawo Newtona, prawa fizyki czy atom. Sięgnijmy po literaturę popularnonaukową. A może chcemy cofnąć się w czasie i stąpać po starożytnych uliczkach Rzymu, podziwiać Forum Romanum czy dzieła Michała Anioła. A może wrócić do czasów średniowiecznych i zachwyci nas styl gotycki, wzniosłe katedry i kościoły. A może Renesans, Barok, wiek XX i XXI. A może historia Polski. Sięgnijmy po książki o Mieszku I i jego czasach czy historię najnowszą, współczesną.
Może wybierzemy się w podróż tą bliższą i tą dalszą. Sięgnijmy po literaturę podróżniczą. Tu możemy cały świat objechać, że aż głowa boli.
„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
40
…przy Grodzkiej
A gdy się zmęczymy kuchnię odwiedźmy polską i tą obcą. Tu w książkach kucharskich czekają nas światowe przepisy i przysmaki, że aż ślinka leci. Czeka nas też muzyka poważna – klasyczna i ta współczesna. Posłuchajmy koncertów od Bacha po symfonie Beethovena. A może urzeknie nas Requiem Mozarta, a może mazurki i etiudy Chopina. A może muzyka współczesna. Rock, pop. Czy chcemy Boba Dylana, czy Bitelsów, a może „dziwny jest ten świat” Czesława Niemena. A może wzruszy nas „Polesia czar” i „czerwone maki na Monte Cassino”.
„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
41
…przy Garncarskiej
A może znajdziemy myśli i słowa Dostojewskiego „Gdyby sędzia był sprawiedliwy/ Być może zbrodniarz nie byłby winny” czy Gomeza Davili – kolumbijskiego myśliciela: „Poezja choćby była klasyczna czy współczesna - jest romantyczna” albo „Kto usiłuje postawić straż w przesmykach swej duszy powinien nauczyć się żyć wśród skał”. Czy słowa Szekspira: „Gwałtownych uciech i koniec gwałtowny/ Są one na kształt prochu zatlonego/ Co wystrzeliwszy gaśnie”. A może między kartami książki znajdziemy obrazek święty. A na nim słowa siostry zakonnej „Moim niebem będzie czynić dobro na Ziemi”.
„Oczarowanie” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
42
Kraina Marzeń
Idę dzisiaj do Krainy Marzeń. Moja kraina jest pełna radości. Nie ma w niej smutku, nienawiści, obojętności Bo jest moją krainą. Ta kraina jest we mnie. Z nią rosłam, marzyłam, dojrzewałam. Moja kraina jest cicha, pachnąca wiatrem i pyłkiem z kwiatów. Tu wszystko jest kojące. Kolorowe motyle gładzą moje oczy a śpiew ptaków ucisza moje serce. Moja Kraino bądź we mnie…
„Kraina Marzeń” - Krystyna Chrząstowska Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
43
Źródła https://commons.wikimedia.org/ http://www.wsp.krakow.pl/whk/ http://www.mbp.slupsk.pl/
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs
44
Ewa Białek dla seniorów Dziękuję za uwagę…
Ewa Białek, www.ewa.bicom.pl/pcrs