Teuxos 50

Ἀρχελάου 25 Παγκράτι Ἀθήνa 116 35 Τηλ.- Φαξ 210-7219718

ΕΣΤΙΑ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΧΑΛΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΝ ΔΕΛΤΙΟΝ Ἀριθ. Τεύχους 50

e-mail: info@estiahalkis.org

www.estiahalkis.org

Ἰούνιος 2014

Η 8η ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΞΗ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΜΑΣ

Τἠν Κυριακή, ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς (8/6/2014), τέλεσαν τή Θ. Λειτουργία στόν Ἱ. Ναό τῆς Ἁγίας Τριάδος ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρος, Ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μονῆς τῆς Ἁγ. Τριάδος, ὁ Ἀρχιεπ. Ἀνθηδῶνος κ. Νεκτάριος, Ἐπίτροπος τοῦ Παναγίου Τάφου στἠν Ἐξαρχία Κωνσταντινουπόλεως καί ὁ Θεοφ. Ἐπίσκοπος Λεύκης κ. Εὐμένιος, Βοηθός τοῦ Μητροπολίτου Γερμανίας. Με κατάνυξη καί ἱεροπρέπεια ἔψαλαν οἱ ἀπόφοιτοι τῆς Σχολῆς , οἱ ὁποῖοι παρέπεμπαν μέ πολλή συγκίνηση στά μαθητικά μας χρόνια. Μέ τή βοήθεια τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ άξιώθηκαν καί ἐφέτος, γιά ὄγδοη κατά σειρά φορά, οἱ ὁμογάλακτοι ἀδελφοί, μέλη τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης, νά πραγματοποιήσουν τήν προσκυνηματική ἐπίσκεψή τους στήν πνευματική Τροφό Σχολή. Ἡ ἐπίσκεψη αὐτή λειτουργεῖ ὡς εὐκαιρία εὐγνώμονης ἀπόδοσης, συγκινητικῆς ἀναπόλησης, πνευματικῆς ἀναβάπτισης. Ἰδιαίτερα ἡ ἐφετεινή προσκυνηματική μας ἐπίσκεψη προκάλεσε πρόσθετη συγκινησιακή φόρτιση, καθ’ ὄσον συνέπεσε μ’ ἕνα σημαντικό γεγονός τῆς ἱστορικῆς πορείας τῆς Τροφοῦ Σχολῆς. Κατά τό τρέχον ἔτος ἑορτάζουμε τἠν 170η ἐπέτειο ἀπό τἠν ἔναρξη τῆς λειτουργίας της. Τήν 8η Ὀκτωβρίου τοῦ 1844, κατόπιν ἀόκνων προσπαθειῶν τοῦ δραστήριου καί διορατικοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Γερμανοῦ τοῦ Δ’ (1842-1845), (1852-1853), ἡ Σχολή ἀρχίζει τή λειτουργία της, προσφέροντας πλούσιους καί ἀγλαούς καρπούς. Ἡ συγκίνηση μεγάλη, ὁ πόθος γιά τήν ἐπαναλειτουργία της ἔντονος. Ἡ Τροφός Σχολή ἀναμένει τούς νέους μαθητές της γιά νά συνεχίσει τό πολύκαρπο καί ἀγλαόκαρπο ἔργο της, τροφοδοτώντας τό σεπτό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί γενικά τἠν Ὀρθοδοξία μέ ἰκανά στελέχη, πρός ἐκπλήρωση τῆς ὑψηλῆς του ἀποστολῆς.

Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρος, χειροτόνησε σέ Διάκονο τό Δημήτριο Χρόνη, μετανομασθέντα σέ Καισάριο, αὐξάνοντας κατ’ αὐτόν τόν τρόπο τόν ἀριθμό τῶν ἀδελφῶν τῆς Μονῆς. Μετά τήν τέλεση τῆς Θ. Λειτουργίας ἀκολούθησε ὁ Ἑσπερινός τοῦ Ἁγ. Πνεύματος, κατά τόν ὁποῖο τελεῖται ἡ ἀκολουθία τῆς γονυκλισίας, μέ τίς ὑψηλοῦ δογματικοῦ περιεχομένου εὐχές της.

2

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Μετά τόν Ἑσπερινό ὁ χειροτονηθείς Διάκονος Καισάριος δέχθηκε τά συγχαρητήρια τοῦ πολυπληθοῦς ἐκκλησιάσματος κατά τή διάρκεια τῆς διανομῆς τοῦ ἀντιδώρου. Ἀκολούθησε ἡ ἑόρτια τράπεζα, στἠν ὁποία παρεκάθησαν ὅλοι οἱ ἐκκλησιασθέντες. Τό πατερικό κείμενο ἀπό τόν Ἁγ. Ίωάννη τόν Χρυσόστομοα στἠν «ἁγία Πεντηκοστή, διάβασε ὁ ὁμογάλακτος ἀδελφός Χρῆστος Τσούβαλης. Ἄς σημειωθεῖ, ὅτι ἡ Λειτουργία τῆς Πεντηκοστῆς, μέ τή χειροτονία τοῦ Διακόνου καί τον Ἑσπερινό του Ἁγ. Πνεύματος καλύφθηκαν τηλεοπτικά. Ἀπό τόν ὑπεύθυνο ζητήθηκε νά ὁμιλήσει σύντομα ὁ Ἀντιπρόεδρος τῆς Ἑστίας κ. Νικόλαος Ξεξάκης σχετικά μέ τή σημασία τῆς ἑορτῆς, ὁ ὁποῖος ἀνταποκριθείς εἶπε μεταξύ ἄλλων, τά ἑξῆς: “Σήμερα εὐφραίνεται, ἀγάλλεται καί λαμπρύνεται ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέ τἠν εὐκαιρία τοῦ θεσπεσίου γεγονότος τῆς Πεντηκοστῆς, Ἡ ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς, κατά τἠν ὁποία ὑποδεικνύεται «τό μυστήριο τῆς ἁγίας καί ὁμοουσίου, καί συναϊδίου, καί ἀδιαιρέτου, καί ἀσυγχύτου Τριάδος», κατέχει ἰδιάζουσα θέση στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, χαρακτηρίζεται μητρόπολη τῶν ἑορτῶν. Στἠν ἑορτή αὐτή πραγματοποιεῖται ἡ ὑπόσχεση τοῦ Κυρίου πρός τούς μαθητές Του: “Θά στείλω καί ἄλλον Παράκλητο καί δέν θά σᾶς ἀφήσω ὀρφανούς» (Ἰωάν.14:16-18). Ἔτσι πραγματοποιεῖται ἡ ἀποστολή τοῦ Ἁγ. Πνεύματος ἀπό τόν Πατέρα καί τόν Υἱό, προκειμένου οἱ μαθητές νά γίνουν μάρτυρες τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας «ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς...».

Ἀπό τήν πανηγυρική Θ.Λειτουργία στόν Ἱ. Ναό Ἁγ. Τριάδος τῆς Ἱ. Μονῆς καί Σχολῆς ἱερουργοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γέροντος Δέρκων κ. Ἀποστόλου .

Τή Δευτέρα, ἑορτή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (9/6/2014) τέλεσε τή Θεία Λειτουργία ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Δέρκων κ. Ἀπόστολος, Πρόεδρος τῆς Ἐφορείας τῆς Σχολῆς καί πρώην Ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μονῆς τῆς Ἁγ. Τριάδος συμπαραστατούμενος ὑπό ὁμογαλάκτων Πρεσβυτέρων, ἐνῶ ἀπόφοιτοι τῆς Σχολῆς πλαισίωσαν τά ἀναλόγια, ψάλλοντες με τίς μελωδικές φωνές τους, κατά το βυζαντινό παραδοσιακό ὕφος. Κατά τή Θ. Λειτουργία τελέσθηκε Ἀρτοκλασία ὑπέρ ὑγείας τῶν ἑορταζόντων καί προσκυ νητῶν τῆς Ἱ. Μονῆς. Τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαῖο ἐκπροσώπησε ὁ οἰκεῖος ποιμενάρχης Σεβ. Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων κ. Ἰάκωβος. Μετά τή Θ. Λειτουργία ἔλαβε χώρα ἡ καθιερωμένη ἐπίσημη δεξίωση τῶν προσκυνητῶν στό Συνοδικό τῆς Σχολῆς. Κατ’ αὐτἠν μίλησαν: α) Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρος, ὁ ὁποῖος σκιαγράφησε τίς δραστηριότητες τῆς Σχολῆς, μέ τήν ἐλπίδα τῆς ἐπαναλειτουργίας της, β) ὁ Ἀντιπρόεδρος τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης κ. Νικόλαος Ξεξάκης (ἴδε προσφώνησε στό τέλος τοῦ χρονικοῦ, γ) ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Δέρκων κ. Ἀπόστολος, ὁ ὁποῖος ἀναφέρθηκε στό νόημα τῆς κυριωνύμου ἡμέρας, καί δ) Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων κ. Ἰάκωβος, ὁ ὁποῖος μετέφερε τίς εὐχές καί εὐλογίες τοῦ Παναγιωτάτου καί ἐπανέλαβε, ὅτι ζοῦμε μέ τἠν ἐλπίδα τῆς ἐπαναλειτουργίας τῆς Τροφοῦ Σχολῆς. Μετά τή δεξίωση ἀκολούθησε ἡ κοινή τράπεζα, κατά τήν ὁποία ὁ ἐκ τῶν ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν Πρόδρομος Ἀντωνιάδης διάβασε πατερικό κείμενο τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Χρυσοστόμου, ἀναφερόμενο στήν ἁγία Πεντηκοστή.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

3

Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρος, Ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μονῆς τῆς Ἁγ. Τριάδος, προσφωνῶν τά μέλη τῆς Ἑστίας καί τούς προσκυνητές .

Μετά τό γεῦμα οἱ ὁμογάλακτοι, οἱ ὁποῖοι συμμετεῖχαν στήν προσκυνηματική σύναξη, συγκεντρώθηκαν στό Συνοδικό τῆς Σχολῆς. Σ’ αὐτούς προστέθηκαν καί οἱ ἐπισκεφθέντες τήν Σχολή κατά τήν ἡμέρα ἐκείνη ὁμογάλακτοι Ἀρχιερεῖς: Δέρκων κ. Ἀπόστολος, Ἑλβετίας κ. Ἱερεμίας, Ν. Ζηλανδίας κ. Ἀμφιλόχιος, Λαμψάκου κ. Μακάριος καί ὁ Εὐστράτιος Ζεγκίνης. Ὁ Ἀντιπρόεδρος τῆς Ἑστίας κ. Νικόλαος Ξεξάκης, ἀφοῦ ἀνέπεμψε εὐχαριστίες πρός τόν Τριαδικό Θεό, ὁ ὁποῖος μᾶς ἀξίωσε καί φέτος νά ἐπισκεφθοῦμε τήν πνευματική Τροφό Σχολή, προέβη σέ σύντομη ἐνημέρωση τῶν μελῶν τῆς Ἑστίας. Διαβίβασε τίς εὐχές τοῦ Προέδρου σεβαστοῦ Καθηγητῆ κ. Βασιλείου Ἀναγνωστοπούλου καί τή λύπη του, διότι δέν κατέστη δυνατή ἡ ἔλευσή του στή Σχολή. Ἀναφέρθηκε στό ἰδιαίτερης σημασίας ἱστορικό γεγονός τῆς Σχολῆς, στήν 170η ἐπέτειο ἀπό τήν ἔναρξη τῆς λειτουργίας της καί τήν ἀπόφαση τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τῆς Ἑστίας νά ὀργανώσει μέ τήν εὐκαιρία αὐτή ἡμερίδα στήν Ἀθήνα καί νά τελέση Θ. Λειτουργία κατά μήνα Ὀκτώβριο τοῦ τρέχοντος ἔτους. Ὁ Η’τόμος τῆς Ἐπιστημονικῆς Παρουσίας τῆς

Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης, ὁ ὁποῖος πρόκειται νά ἐκδοθεῖ θά ἀφιερωθεῖ πρός τιμή τοῦ ἱδρυτῆ τῆς Σχολῆς, Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Γερμανοῦ τοῦ Δ’. Οἱ ἐπιστημονικές ἐργασίες τῶν μελλόντων νά συμμετάσχουν στήν συγγραφή τοῦ τόμου, κατόπιν σχετικοῦ ἐγκυκλίου γράμματος τοῦ Δ.Σ., θ’ ἀποσταλοῦν μέχρι τόν Ἰανουάριο τοῦ 2015. Τονίσθηκε ἡ ἀνάγκη οἰκονομικῆς ἐνίσχυσης καί γιά τήν ἔκδοση τοῦ ἐν λόγῳ τόμου καί γιά τήν ἐν γένει πορεία τῆς Ἑστίας. Τόν παρόντα κατά τήν συνάντηση Ἡγούμενο τῆς Ἱ. Μονῆς τῆς Ἁγ. Τριάδος Μητροπολίτη Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρο διαβεβαίωσε ὁ κ. Ξεξάκης, ὅτι ἡ Ἑστία εἶναι στή διάθεσή του. Ἐκεῖνος δήλωσε, ὅτι εἶναι ἀνοικτός σέ κάθε προσφορά, οἰκονομική, ἐπιστημονική. Κατόπιν λαμβάνοντας τόν λόγο ὁ Μητροπολίτης Ἑλβετίας κ. Ἱερεμίας καί ἀναπολώντας τό παρελθόν, ἐπεσήμανε τούς ἀγλαούς καρπούς πού πρόσφερε ἡ Σχολή.

Ἐπίσκεψη στἠν Ἱ. Μονή Ἁγ. Γεωργίου τοῦ Κουδουνᾶ (9/6/2014) Τά μέλη τῆς Ἑστίας ἐπισκέφθηκαν τήν Ἱ. Μονή τοῦ Ἁγ. Γεωργίου Κουδουνᾶ στἠν Πρίγκηπο, ὅπου τέλεσαν Ἑσπερινό, περιήγηθηκαν τήν Ἱ. Μονή, ἔλαβαν ἁγίασμα, ἀκολούθησε κέρασμα ἀπό τόν Ἡγούμενο τῆς Μονῆς π. Ἐφραίμ, τό ὁποῖο συν-

4

Εστια Θεολογων Χαλκησ

δυάσθηκε μέ τραγούδια καί ψαλμωδίες. Στή συνέχεια, ἀφοῦ ἐδείπνησαν στό πλησίον τῆς Μονῆς ἑστιατόριο, ἐπέστρεψαν στή Σχολή.

Ἑορτή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου (11/6/2014) Τήν Τετάρτη, 11 Ἰουνίου , ἑορτή τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου, τά μέλη τῆς Ἑστίας μετέβησαν στό Φανάρι, ὅπου παρακολούθησαν τή Θ. Λειτουργία στόν Ἱ. Ναό τοῦ Ἁγ. Γεωργίου, κατά τήν ὁποία χοροστάτησε ὁ ἑορτάζων Προκαθήμενος τῆς Ὀρθοδοξίας ἐν μέσῳ πολλῶν Ἀρχιερέων καί πλήθους πιστῶν. Στό τέλος τῆς Θ.Λειτουργίας προσφώνησε τόν ἑορτάζοντα Πατριάρχη ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Νικαίας κ. Κωνσταντῖνος. Κατόπιν ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μπέλγκοροντ κ. Ἰωάννης προλογίσας διάβασε μήνυμα τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ρωσίας κ. Κυρίλλου καί ἐπέδωκε δῶρο τῆς Α. Μακαριότητος πρός τόν Πατριάρχη καί στή συνέχεια ἀνταπάντησε ὁ Παναγιώτατος. Τό μεσημέρι παρέθεσε γεῦμα ἑόρτιο ὁ Παναγιώτατος στό ἑστιατόριο “Feriye” στό ὁποῖο παρεκάθησαν καί τά μέλη τῆς Ἑστίας, τά ὁποῖα ἐξέφρασαν τίς ἑόρτιες εὐχές τους. Εὐχόμαστε οἱ μελλοντικές προσκυνηματικές ἐπισκέψεις μας νά πραγματοποιοῦνται κάτω ἀπό εὐνοϊκώτερες συνθῆκες φιλοξενίας στήν Τροφό Χαλκίτιδα Σχολή.

Η ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ ΤΟΥ κ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΞΕΞΑΚΗ (9/6/2014) Σεβασμιώτατε Γέροντα Δέρκων, Πρόεδρε τῆς Ἐφορείας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Σεβασμιώτατε Πατριαρχικέ Ἐκπρόσωπε, Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Προύσης, Ἡγούμενε τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος Σεβασμιώτατοι, Θεοφιλέστατοι, τίμιο Πρεσβυτέριο, Έντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκλησίας Ἀγαπητή Ὁμήγυρις Ὑπό τήν ἰδιότητά μου ὡς Ἀντιπροέδρου τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης, ἀπουσιάζοντος σωματικῶς, παρόντος ὅμως νοερῶς τοῦ Προέδρου αὐτῆς σεβαστοῦ Καθηγητοῦ κ. Βασιλείου Ἀναγνωστοπούλου, τοῦ ὁποίου διαβιβάζω τά σέβη καί τίς εὐχές, ἔχω τήν ἐξαιρετική τιμή νά ἀπευθύνω τά προσήκοντα σέβη καί τόν θερμό χαιρετισμό καί νά ἐκφράσω τήν προσωπική χαρά καί ὅλων τῶν ἀγαπητῶν ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν, διότι καί κατά τό παρόν ἔτος ἔχουμε τήν

δυνατότητα, μέ τήν βοήθεια τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, νά πραγματοποιήσουμε τήν καθιερωμένη προσκυνηματική ἐπίσκεψη στήν Τροφό Χαλκίτιδα Θεολογική Σχολή. Μέ αἰσθήματα ἰδιαίτερης χαρᾶς καί βαθείας συγκίνησης συμμετέχουμε καί ἐφέτος οἱ ἀπόφοιτοι τῆς πνευματικῆς Τροφοῦ Χαλκίτιδος Θεολογικῆς Σχολῆς στόν πανηγυρικό ἑορτασμό τοῦ ναϊδρίου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἡ ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς κατά τήν ὁποία ὑποδεικνύεται «τό μυστήριο τῆς ἁγίας, καί ὁμοουσίου καί συναϊδίου καί ἀδιαιρέτου καί ἀσυγχύτου Τριάδος» βρίσκεται σέ ἄρρηκτο σύνδεσμο μέ τήν Τροφό Θεολογική Σχολή Χάλκης. Τό ἐκκλησάκι τῆς Ἁγίας Τριάδος στήν ὁμώνυμη ῾Σταυροπηγιακή καί πατριαρχική Μονή, πάνω στόν «Λόφο τῆς Ἐλπίδος» τῆς ἐρατινῆς Χάλκης, ὑπῆρξε ὁ δάσκαλος τῆς λειτουργικῆς ζωῆς καί παράδοσης, ἡ πνευματική βάση καί τό ψυχικό καταφύγιο τῶν μαθητῶν τῆς χαλκίτιδος Σχολῆς. Ἡ ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς κατεῖχε ἰδιαίτερη θέση στόν ἐτήσιο ἑορταστικό κύκλο γιά τούς μαθητές τῆς Σχολῆς, μάλιστα δέ τούς τεταρτοετεῖς τοῦ Θεολογικοῦ Τμήματος, οἱ ὁποῖοι ὡς οἱ κατ’ἐξοχήν ἑορτάζοντες, μέ πολλή χαρά καί πραγματικό ἐνθουσιασμό, ἀναλάμβαναν τό διακόνημα τοῦ εὐπρεπισμοῦ τοῦ ναϊδρίου τῆς Σχολῆς, προκειμένου νά τελεσθεῖ ἡ θεία λειτουργία τῆς Πεντηκοστῆς καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μέ τήν συνηθισμένη λαμπρότητα καί κατάνυξη. Ἦσαν οἱ κυρίως ἑορτάζοντες, γιατί μετά ἀπό λίγο χρόνο, κατά τήν Α’ Κυριακή τοῦ Ἰουλίου, θά λάμβαναν τό πιττάκιο τοῦ «Διδάσκαλου τῆς Θεολογίας» ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη σέ εἰδική σεμνή ἐκκλησιαστική τελετή, καί ἀποχωρώντας, πτυχιοῦχοι πλέον τῆς Θεολογίας, ἀπό τό πνευματικό ὑπερῶο «τοῦ Λόφου τῆς Ἐλπίδος», μετά τή βίωση τοῦ γεγονότος τῆς Πεντηκοστῆς, θα ὁδηγοῦντο στόν Ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου, εἴτε ὡς κληρικοί, εἴτε ὡς λαϊκοί, ἱερουργοί καί διδάσκαλοι τῶν ναμάτων τῆς Ὀρθοδοξης Πίστης. Στιγμές ἀπερίγραπτης χαρᾶς, ἀπερίγραπτης συγκίνησης, ἀλλά καί βαθείας εὐθύνης καί ἱεροῦ καθήκοντος, γιά τήν μελλοντική μαρτυρία τῆς Ὀρθόδοξης διδασκαλίας στόν κόσμο, γνήσιας, αὐθεντικῆς καί ἀπαραχάρακτης. Οἱ ἀπόφοιτοι, οἱ ὁμογάλακτοι τῆς Σχολῆς μένουν πιστοί μέχρι καί σήμερα στήν παράδοση τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἡμέρας τῆς Πεντηκοστῆς καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔτσι, ἡ Ἑστία Θεολόγων Χάλκης ἔχει καθιερώσει κατά τίς ἑορτές αὐτές προσκυνηματική ἐπίσκεψη στήν Τροφό Χαλκίτιδα Σχολή. Ἡ ἐπίσκεψη αὐτή λειτουργεῖ ὡς εὐκαιρία εὐγνώμονης ἀπόδο-

Εστια Θεολογων Χαλκησ

σης, συγκινητικῆς ἀναπόλησης, πνευματικῆς ἀναβάπτισης καί θερμῆς ἰκεσίας πρός τόν Τριαδικό Θεό γιά τήν ἐπαναλειτουργία τῆς πνευματικῆς Τροφοῦ Σχολῆς, καθώς καί ἔνθερμης προσήλωσης στά ἅγια καί μαρτυρικά χώματα τοῦ δοκιμαζόμενου καί πολυπαθοῦς Σεπτοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ θεσμοῦ, ὁ ὁποῖος συνδέεται ἄρρηκτα μέ τήν Τροφό Σχολή, ἡ ὁποία ὑπῆρξε στή μακρόνη ζωή της τό πνευματικό φυτώριο καί τό θεολογικό του ἐπιτελεῖο. Ἡ ἐφετεινή μας προσκυνηματική ἐπίσκεψη ἔχει καί ἐπιπρόσθετη συγκινησιακή φόρτιση, καθ’ ὅσον συμπίπτει μέ ἕνα σημαντικό σταθμό τῆς ἱστορίας τῆς Τροφοῦ Σχολῆς. Κατά τό τρέχον ἔτος ἑορτάζουμε τήν 170η ἐπέτειο ἀπό ἔναρξη τῆς λειτουργίας της. Τήν 8η Ὀκτωβρίου 1844, κατόπιν τῶν ἀόκνων προσπαθειῶν καί θερμῶν προσευχῶν πρός τήν Ἁγία Τριάδα τοῦ μαγαλεπήβουλου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Γερμανοῦ τοῦ Δ΄(1842-1845, 1852-1853), ἡ Σχολή ἀρχίζει τό πλούσιο καί ἀγλαόκαρπο ἔργο της. Ἡ ἵδρυση τῆς Θεολογικῆς μας Σχολῆς εἶναι ἀναμφίβολα γεγονός σημαντικό, ἐξαίρετο, εὐχάριστο, μέ ἀγλαόκαρπη ἐκκλησιαστική καί θεολογική προσφορά. Παράλληλα ὅμως πρός τήν πνευματική αὐτή καρποφορία καί τή δόξα της ἡ ἱστορική πορεία τῆς Σχολῆς εἶναι συνδεδεμένη μέ θλίψεις, στενοχώριες, πικρίες, τραύματα, βαριές πληγές. Ὁ σταυροαναστάσιμος χαρακτήρας τῆς Σχολῆς εἶναι ἔντονα ἀποτυπωμένος στή μακρόχρονη ἱστορική της πορεία. Κατακλείοντας ἐκφράζω καθηκόντως ἐκ μέρους τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης, ὑπό τήν ἰδιότητα τοῦ Ἀντιπροέδρου αὐτῆς, τήν βαθειά εὐγνωμοσύνη πρός τήν Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία, τόν ἱδρυτή τῆς Χαλκίτιδος Θεολογικῆς Σχολῆς, τούς εὐεργέτες, Σχολάρχες, Καθηγητές, Ἐφόρους καί Ἡγουμένους τῆς Σχολῆς γιά τήν πολύτιμη προσφορά τους. Εἴθε ὁ Κύριος νά κατατάξει τίς ψυχές τῶν προαναπαυσαμένων μελῶν τῆς Σχολῆς ἐν σκηναῖς δικαίων, τούς δέ ζῶντες νά κρατύνει ἐν ὑγείᾳ κατ’ἄμφω, πρός ἐπιτυχῆ ἐπίτευξη τῆς ἀποστολῆς τους Θερμές ἀναπέμπω ἱκεσίες πρός τόν Τριαδικό Θεό ὑπέρ τῆς ἐπαναλειτουργίας τῆς πνευματικῆς Τροφοῦ Θεολογικῆς Σχολῆς, τοῦ σεμνώματος τοῦ Σεπτοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, γνωρίζοντας ὅτι μετά τόν Γολγοθᾶ ἀναμένουμε τήν Ἀνάσταση. Εὐγνώμονες εὐχαριστίες ἀπευθύνω πρός τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαῖο, τήν περί Αὐτόν Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδο, τήν Ἐφορεία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγ. Τριάδος καί τον Ἡγούμενο αὐτῆς Σεβ. Μητροπολίτη Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρο γιά τήν ὑπέρ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί Σχολῆς ἄοκνη δραστηριότητα καί τό ἀνύστακτο ἐνδιαφέρον

5

τους, καθώς καί για τήν παρεχόμενη φιλοξενία κατά τήν ἐπίσκεψή μας. Εἴθε ἡ Ἁγία Τριάδα νά εὐλογεῖ, νά φωτίζει, νά φρουρεῖ νά σκέπει καί νά προστατεύει τήν Ἱερά Μονή καί Σχολή, πνευματική Τροφό μας, ἀπό κάθε ὁρατή καί ἀόρατη ἀπειλή.

ΕΣΤΙΑ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΧΑΛΚΗΣ

Οἱ Συμμετασχόντες στήν 8η προσκυνηματική σύναξη στή Σχολή 1. Ἀντωνιάδης Πρόδρομος 2. Ἀρβανίτης Εὐάγγελος 3. Βασιλειάδης Ἰσαάκ 4. Γιαννῆς Εὐστάθιος 5. Γλαβίνας Ἀπόστολος 6. Δασκαλάκης Ἐμμανουήλ, Πρωτοπρ.

7. Κανιαδάκης Μιχαήλ, Πρωτοπρ.

8. Μπαλκής Μιχαήλ 9. Νούσης Στέφανος, Ἀρχιμ.

10. Νούσης Γεώργιος 11. Ξεξάκης Νικόλαος 12 Ξυνός Χρυσόστομος, Ἀρχιμ.

13. Παναγιωτόπουλος Σωτήριος, Πρωτοπρ.

14. Πλέγκας Χρῆστος 15. Σουρολάγκος Εὐστράτιος 16. Τσακιρίδης Γεώργιος 17. Τσιτσιρίδης Ἰωάννης 18. Τσιτσογιάννης Σπυρίδων 19. Τσούβαλης Χρῆστος 20. Χαλκίτης Ἀριστείδης 21. Χατζούδης Ἰωάννης 22. Ψυλλάκης Νικηφόρος 23. Νταμπαντζῆς Γεώργιος

6

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Η ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ

Τήν 8η Φεβρουαρίου 2014, ἡμέρα Σάββατο, καί ὥρα 6.30 μ.μ., κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Δ.Σ. τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης ἔλαβε χώρα στήν ἕδρα της τακτική ἐτησία Γενική Συνέλευση τῶν μελῶν της μέ τά ἑξῆς θέματα ἡμερήσιας διάταξης: Ά) Ἔγκρισις πεπραγμένων τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου κατὰ τὸ ἔτος 2013. Β) Ἔγκρισις τοῦ οἰκονομικοῦ Ἀπολογισμοῦ διὰ τὸ ἔτος 2013. Γ) Ἔγκρισις Προϋπολογισμοῦ 2014. Ὁ Πρόεδρος τοῦ Δ. Σ. κ. Βασ. Ἀναγνωστόπουλος ἀπευθύνοντας θερμό χαιρετισμό στά μέλη τῆς Ἑστίας, καλωσόρισε τόν Σεβ. Μητροπολίτη Δέρκων κ. Ἀπόστολο, ὁ ὁποῖος τίμησε μέ τήν παρουσία καί τή συμμετοχή του τήν ἐφετεινή Γενική τακτική Συνέλευση τῶν μελῶν τῆς Ἑστίας. Διερμηνεύων τά αἰσθήματα τῶν ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν ἐξέφρασε τίς εὐγνώμονες εὐχαριστίες αὐτῶν γιά τήν ἐπί δεκαεπτά συναπτά ἔτη τῆς ἡγουμενίας του στήν ἐν Χάλκῃ Ἱερά Μονή τῆς Ἁγ. Τριάδος ἐργώδη προσπάθειά του καί τόν ἀγῶνα του γιά τήν ἐκτέλεση ἔργων βελτίωσης τῶν κτιριακῶν ἐγκαταστάσεών της, διασφαλίζοντας κατ΄αὐτόν τόν τρόπο τήν ἑτοιμότητα τοῦ κτιριακοῦ συγκροτήματος γιά τήν ἐπαναλειτουργία τῆς Σχολῆς. Κατακλείοντας δέ ὑπεγράμμισε μέ ἔμφαση τήν στενή ἐπαφή καί συνεργασία μέ τό Διοικητικό Συμβούλιο τῆς Ἑστίας γιά ἀλληλοσυμπαράσταση καί τήν ὁλόθυμη συμβολή του στήν πραγματοποίηση καί καθιέρωση τῆς ἐτήσιας προσκυνηματικῆς ἐπίσκεψης τῶν ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν καί μελῶν τῆς Ἑστίας στή Σχολή ὡς καί γιά τή συμμετοχή καί συνεισφορά του στήν εὐόδωση τῶν σκοπῶν της καί στήν αἴσια ἔκβαση καί ἐπιτυχία αὐτῆς. Ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑστίας ὑπεγράμμισε μέ ἔμφαση τήν ἀταλάντευτη καἰ ἐργώδη προσπάθεια τοῦ

Σεβ. Μητροπολίτη Γέροντος Δέρκων κ. Ἀποστόλου γιά τή διάσωση τῶν ἀναγνωριστικῶν στοιχείων τῆς ἰδιοπροσωπίας τῆς Ἱ. Μονῆς καί Σχολῆς μέ τήν συνέχιση καί τήρηση ἀνόθευτης τῆς ὑπεραιωνόβιας παράδοσής της. Πέραν τούτου, ἡ διακονία εὐγνωμόνου ἀγάπης τοῦ Σεβασμιωτάτου πρός τή Σχολή εὕρισκε τήν ἔκφρασή της στήν ὁλόθυμη συμβολή του πρός ἐνίσχυση τῆς πρωτοβουλίας τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης γιά τήν καθιέρωση τῆς ἐτήσιας προσκυνηματικῆς σύναξης τῶν μελῶν της στή Σχολή, μέ τήν ἄμεση συμμετοχή του καί τήν προσφορά ἀβραμιαίας φιλοξενίας, ἔκφραση ὁλόθυμης ἀγάπης ὁμογαλάκτου ἀδελφοῦ. Ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑστίας στό πλαίσιο τῆς ἀναφορᾶς του περί τῶν πεπραγμένων τοῦ Δ.Σ. τοῦ παρελθόντος ἔτους 2013, ἀναφέρθηκε στήν ἐπίσκεψη τοῦ Σεβ. Μητροπολίτη Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρου. Κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Δ.Σ.ὁ Σεβασμιώτατος ἐπισκέφθηκε τήν ἕδρα τῆς Ἑστίας κατά τήν πασχάλια σύναξη τῶν μελῶν της. Σκοπός τῆς ἐν λόγῳ πρόσκλησης ἦταν ἡ ἀλληλογνωριμία καί μέ ὅσα μέλη δέν εἶχαν τήν εὐκαιρία νά γνωρίσουν τόν νέο Ἡγούμενο τῆς Ἱ. Μονῆς καί Σχολῆς τῆς Ἁγ. Τριάδος Χάλκης καί νά πληροφορηθοῦν παρά αὐτοῦ τόν σχεδιασμό τῶν δραστηριοτήτων του γιά τό παρόν καί τό μέλλον τῆς Σχολῆς καί γιά μελλοντική μετ’ αὐτοῦ συνεργασία. Ἡ συνάντηση ὑπῆρξε γόνιμη, άντηλλάγησαν ἀπόψεις ἐπί ζωτικῶν θεμάτων τῆς Σχολῆς καί τά μέλη τῆς Γ.Σ. τῆς Ἑστίας ἐξέφρασαν τήν ὁλόθυμη πρόθεσή τους νά ἔλθουν ἀρωγοί, ἐφ’ ὅσον τούς ζητηθεῖ, στό πολύπλευρο ἔργο τοῦ νέου Ἡγουμένου. Ὁ Πρόεδρος ὑπεγράμμισε, ὅτι ἡ μεγάλη ἀνάγκη συνεχίσεως ὄχι μόνον τῆς ἐτήσιας προσκυνηματικῆς ἐπίσκεψης στή Σχολή, ἀλλά καί ἡ αὔξηση τοῦ ἀριθμοῦ συμμετοχῆς μελῶν κρίνεται ἀναγκαία. Μόνον ἔτσι εἶναι δυνατή ἡ διατήρηση τῆς ἐπαφῆς, τῆς ἐπικοινωνίας καί τῆς συνεργασίας μεταξύ Ἡγουμενίας-Σχολαρχίας καί Ἑστίας καί ἡ διάσωση καί διαφύλαξη τῆς παράδοσης ὡς ἀναγνωριστικοῦ στοιχείου τῆς ἰδιοπροσωπίας τῆς Σχολῆς στό πλαίσιο τῆς προσδοκώμενης ἐπαναλειτουργίας της. Οἱ μή μετέχοντες, μέλη τῆς Ἑστίας φέρουν εὐθύνη ἔναντι τῆς ἱστορικῆς διαδρομῆς τῆς Ἀδελφότητος γιά τήν ἀπρόσκοπτη συνέχιση τοῦ ἔργου καί τῆς ἀποστολῆς της. Ὁμολογῶ ὅτι δέν

Εστια Θεολογων Χαλκησ

ἐκπλήσσομαι. Ἡ ὑπερεξηκονταετής ἐπικοινωνία μέ πολλούς κατά τό παρελθόν καί μέχρι σήμερα ὁμογαλάκτους ἀδελφούς, ἰδιαίτερα μάλιστα κατά τά τριάντα χρόνια τῆς διακονίας μου στήν Ἑστία μας, πού εἴτε ἐφοίτησαν ἐπί μίαν ἑπταετία στό Θεολογικό Τμῆμα τῆς Σχολῆς ἤ μία τριετία στό Λύκειο, εἴτε ἕνα ἤ δύο χρόνια σ’ ἕνα ἐκ τῶν δύο καί ἀπεχώρησαν, μοῦ ἀπεκάλυψε, ὅτι ἡ ἀγάπη, ἡ ἐκτίμηση καί ἡ εὐγνωμοσύνη πρός τήν Σχολή δέν ἔχει σχέση μέ τό μῆκος χρόνου τῆς φοίτησης καί τῆς διαβίωσης σ’ αὐτήν, ἀλλά εἶναι θέμα χαρακτῆρα καί ἀντίληψης τοῦ ἠθικοῦ χρέους καί καθήκοντος πρός αὐτήν ἀνθ’ ὧν εὐεργετήθηκαν κατά τήν ὁλοκλήρωση ἤ μερική παιδεία καί γαλούχησή τους σ’ αὐτήν. Ἡ διαφαινόμενη κρίση συμμετοχῆς στή ζωή καί τό ἔργο τῆς Ἑστίας εἶναι ἀπότοκος: α) τῆς παρατεινόμενης ἐπί 43 ἔτη σιωπῆς τῆς Σχολῆς, β) τῶν πολλαπλῶν ἐκδημιῶν ὁμογαλάκτων καί, γ) τῆς ἄμβλυνσης τοῦ ἐνδιαφέροντος πολλῶν ὁμογαλάκτων. Εὐτυχῶς ὅμως, κατέληξε, κατά Θεία Πρόνοια, τό ἔτος 1952, ὅταν ἱδρύθηκε ἡ Ἑστία μας, ὁ μακαριστός Οἰκουμενικός Πατριάρχης Ἀθηναγόρας ἐπέμεινε, ὅπως στά μέλη τῆς Ἑστίας συμπεριληφθοῦν καί ὅσοι «διέσχισαν τήν οὐδόν (τό κατώφλι) τῆς Σχολῆς», οἱ ὁποῖοι, σήμερα, δίνουν ἕνα δυναμικό «παρών» στό ἔργο καί τήν θεολογική μαρτυρία τῆς Ἑστίας. Ἀκολούθως, ὁ κ Ἀναγνωστόπουλος ἐπισήμανε, ὅτι πρόθεσή του δέν ἦταν νά προβεῖ σέ μία λεπτομερή ἀναφορά πεπραγμένων τοῦ Δ. Σ., καθ’ ὅσον αὐτά καταχωροῦνται στό Ἐνημερωτικό Δελτίο τῆς Ἀδελφότητος. Ὅμως, ὅπως ἀνέφερε, ὄφειλε νά προβεῖ σέ ὁρισμένες ἐπισήμανσεις, ἐκφαντορικές τῆς σημαντικότητας τῶν προβληματισμῶν τῆς Ἑστίας. Λόγω τῆς οἰκονομικῆς κρίσης πρός περιστολή δαπανῶν, τό Δ.Σ. ἀπεφάσισε τήν ἀποστολή ἐπιστολῆς πρός μέλη τῆς Ἑστίας, ἀποδέκτες τοῦ Ἐνημερωτικοῦ Δελτίου, τά ὁποῖα ὅμως οὐδέποτε κατέβαλαν τήν ἐτήσια συνδρομή τῶν €20, προκειμένου νά μᾶς γνωστοποιήσουν: α) ἐάν τό λαμβάνουν, β) ἐάν ὑπάρχει μεταβολή τῆς διεύθυνσής τους καί 3) ἐάν ἐ-

7

πιθυμοῦν νά τό λαμβάνουν ἤ ὄχι. Ἐκ τῶν ἑβδομῆντα ἕξι παραληπτῶν τῆς ἐπιστολῆς, μόνο ἕξι ἀπάντησαν. Ἡ Ἑστία, ἐπιβιώνει καί συνεχίζει τό ἔργο της παρέχουσα στό μέτρο τοῦ δυνατοῦ ὁλόθυμη συμπαράσταση στό σεπτό Κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας και τήν πνευματική Τροφό Σχολή χάρη στή Θεία πρόνοια καί τήν εὐγνώμονα ἀφοσίωση τῶν τέκνων της. Μεταξύ τῶν προσεχῶν δραστηριοτήτων τοῦ Δ.Σ., ὅπως ἀνέφερε ὁ Πρόεδρος, εἶναι ἡ ἔκδοση τοῦ Η’ τόμου τῆς Ἐπιστημονικῆς Παρουσίας τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης, ὁ ὁποῖος θά εἶναι ἀφιέρωμα εὐγνωμόνου τιμῆς πρός τόν ἱδρυτῆ τῆς Σχολῆς Οἰκουμενικό Πατριάρχη Γερμανό τόν Δ’, μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπλήρωσης ἐφέτος 170 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση καί λειτουργία τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης (1844-2014). Στό πλαίσιο τῆς ἀνωτέρω ἐπετείου, τό Δ.Σ. απεφάσισε τήν τέλεση Θ. Λειτουργίας καί τήν ὀργάνωση ἐπιστημονικῆς ἡμερίδας. Στή συνέχεια, ὁ Πρόεδρος τῆς Γ.Σ. κ. Γρηγόριος Λαρεντζάκης, ἀφοῦ εὐχαρίστησε θερμά τόν Πρόεδρο καί τά μέλη τοῦ Δ.Σ. γιά τό ἀπό μέρους αὐτοῦ ἐπιτελούμενο ἔργο, ἔδωσε τόν λόγο στό Ταμία κ. Γεώργιο Νούση γιά νά προβεῖ στήν ἔκθεση τοῦ Ἀπολογισμοῦ τοῦ οἰκονομικοῦ ἔτους 2013 καί τοῦ Προϋπόλογισμοῦ τοῦ 2014 τῆς Ἑστίας. Ὁ Ταμίας στό πλαίσιο τῆς παρουσίασης τῶν οἰκονομικῶν τῆς Ἑστίας ἐπεσήμανε τήν συνεχῆ μείωση τῶν ἐσόδων της πρός ἀντιμετώπιση τῶν λειτουργικῶν δαπανῶν της. Παρά τήν καταβαλλόμενη προσπάθεια περιστολῆς τῶν δαπανῶν, ἡ ἐξυπηρέτηση τῶν σκοπῶν τῆς Ἀδελφότητας καθίσταται δυσχερής, ἀφ’ἑνός μέν λόγω μείωσης τοῦ ἀριθμοῦ τῶν μελῶν, ἀφ’ ἑτέρου δέ λόγῳ μή ἐπίδειξης ἐνδιαφέροντος ἀπό μέρους ἐνίων ὁμογαλάκτων. Ἰδιαίτερα δέ ἐν ὄψει τῆς ἔκδοσης τοῦ Η΄τόμου τῆς Ἐπιστημονικῆς Παρουσίας τῆς Ἑστίας τό οἰκονομικό θέμα προσλαμβάνει μεγαλύτερη διάσταση. Μετά τήν ἔγκριση τοῦ Ἀπολογισμοῦ τοῦ 2013 καί τοῦ Προϋπολογισμοῦ τοῦ 2014, ἔλαβε τόν λόγο ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Δέρκων κ. Ἀπόστολος, ὁ ὁποῖος ἀναφερθείς στή διακονία του ὡς Ἡγουμένου τῆς Μονῆς τῆς Ἁγ. Τριάδος ὑπεγράμμισε, ὅτι συνισταμένη τῶν προσπαθειῶν του ἦταν ἡ διατήρηση τῆς ὑπεραιωνόβιας παράδοσης τῆς Σχολῆς μας μέ τήν ἀπαρέγκλιτη τήρηση τοῦ προγράμματος τῶν Ἱ. Ἀκολουθιῶν, ἀσχέτως παρουσίας ἤ μή πιστῶν πρός ἀγαλλίαση τῶν ψυχῶν τῶν κεκοιμημένων ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν καί εὐφροσύνη ζώντων.

8

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Τήν Κυριακή , 9η Φεβρουαρίου, στόν Ἱ. Ναό Ἁγ. Σπυρίδωνος Παγκρατίου τελέσθηκε ἡ Θ. Λειτουργία ἱερουργοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γέροντος Δέρκων κ. Ἀποστόλου, συμπαραστατουμένου ὑπό Πρεσβυτέρων ἀποφοίτων τῆς Σχολῆς. Στό Ἱ. Βῆμα παρέστη συμπροσευχόμενος ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ. Ἰάκωβος.

Στό τέλος τῆς Θ. Λειτουργίας τελέσθηκε μνημόσυνο ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν ἀοιδίμων Σχολαρχῶν, Καθηγητῶν καί μαθητῶν τῆς Σχολῆς καί τῶν προσφάτως κοιμηθἐντων ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν. Ἀκολούθως, μετά τήν ἀναμνηστική φωτογραφία στά προπύλαια τοῦ ἱ. Ναοῦ οἱ συμπροσευχηθέντες ὁμογάλακτοι ἀδελφοί μετά τῶν οἰκείων καί φίλων αὐτῶν μετέβησαν στήν ἕδρα τῆς Ἑστίας γιά τήν καθιερωμένη κοπή τῆς βασιλόπιττας .

Τά μέλη τῆς Ἑστίας μετά τῶν οἰκείων καί φίλων τῆς Ἀδελφότητος κατά τήν πασχάλια ἐκδήλωση στήν ἕδρα αὐτῆς.

Μετὰ τὴν Θεία Λειτουργία, στὴν ἕδρα τῆς Ἑστίας ἔλαβε χώρα ἡ ἐπὶ τῷ Νέῳ Ἔτει εὐλογία τῆς Βασιλοπίττας καὶ, ἀκολούθως, περὶ ὥρα 13.30’ ἡ συνεστίαση τῶν Μελῶν μετὰ τῶν οἰκείων καὶ φίλων τῆς Ἑστίας, στὸ ξενοδοχεῖο Κάραβελ. Ἦταν ἐμφανές, ὅτι οἱ ὁμογάλακτοι κατά τή διάρκεια τῆς συνεστίασης ἀναβίωναν μνῆμες ἀπό τήν κοινή τράπεζα τῆς Σχολῆς. Οἱ συνδαιτημόνες ἀδελφοί εὔχαρεις διαγκωνίζονταν στίς ἀφηγηματικές ἐπιδόσεις τους περιστατικῶν ἀπό τήν περίοδο τῆς φοίτησής τους, ἄν κρίνει κανείς ἀπό τό διάχυτο κλῖμα εὐφορίας πού ὑπῆρχε. Κατά τή διάρκεια τοῦ γεύματος ὁ κ. Κωνσταντῖνος Γιοκαρίνης, Γ. Γραμματεύς τῆς Ἑστίας ἀνέγνωσε μήνυμα τῆς Α.Θ.Π. τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου, ὁ ὁποῖος ἀναφερόμενος στήν πάροδο τοῦ χρόνου παρέπεμπε νοσταλγικά “εἰς τάς ὡραίας καί εὐλογημένας ἡμέρας καί τά ἔτη τῆς ἐν τῇ πεφιλημένῃ κοινῇ Τροφῷ Ἱερᾷ Θεολογικῇ Σχολῇ τῆς Χάλκης, φοιτήσεως καί μυήσεως εἰς τήν Ὀρθόδοξον θεολογίαν συνεχῶς δέ ἀναμηρυκάζει καί ἀναπαριστᾷ εὐχητικῶς τάς μορφάς τῶν σεβαστῶν καθηγητῶν καί ἀγαπητῶν συμμυστῶν Χαλκιτῶν, τῶν ἁπανταχοῦ τῆς Οἰκουμένης διεσπαρμένων», ἐνῶ ταυτόχρονα ἡ πρόσκληση τῆς Ἑστίας στήν συμπροσευχή καί τήν συνεστίαση τῶν ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν του «ἀνέξεσε τήν ἐν ταῖς μυχιαιτάτοις τῆς καρδίας ἡμῶν ὑπόθεσιν τῆς ἐπιτεύξεως τῆς ἐπαναλειτουργίας τοῦ πνευματικοῦ φυτωρίου, δι’ὅ οὐ παυσόμεθα» δηλώνει εὐθαρσῶς, «ἐργάζεσθαι, σύν Θεῷ, ἄχρι τέλους τοῦ βίου ἡμῶν». Ἐπίσης ἀνεγνώσθη καί ἐπιστολή τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἰταλίας κ. Γενναδίου, ὁ ὁποῖος ἀπηύθυνε θερμάς ἑορτίους ἀδελφικάς εὐχάς γιά τό νέο ἔτος.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Τήν 13η Μαῒου 2014, ἡμέρα Πέμπτη καί ὣρα 6.30’μ.μ. στήν ἓδρα τῆς Ἑστίας ἔλαβε χώρα ἡ καθιερωμένη ἐτήσια σύναξη τῶν μελῶν τῆς Ἑστίας μετά τῶν οἰκείων αὐτῶν καί φίλων τῆς Ἑστίας γιά τό «τσούγκρισμα αὐγοῦ». Ἡ Ἀνάσταση ὡς νικητήριος θρίαμβος τῆς ζωῆς κατά τοῦ θανάτου καί τοῦ ἀφανισμοῦ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι πάντοτε σύγχρονο πολυεπίπεδο ἐρέθισμα γιά ἀναστοχασμό καί προβληματισμό στό κλῖμα τῶν σύγχρονων προκλήσεων. Εἶναι γνωστοί οἱ ἀγῶνες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου μας, πολυσεβάστου ὁμογαλάκτου ἀδελφοῦ, γιά τήν πραγμάτωη τοῦ ὁράματος τῆς ζωῆς του, τήν ἐπαναλειτουργία τῆς παλαιφάτου Ἱ. Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης, πνευματικῆς Τροφοῦ, ὅσων εἶχαν τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ νά φοιτήσουν σ’ αὐτή. Ἐφέτος συμπληρώνονται 170 χρόνια ἀπό τήν ἔναρξη τῆς λειτουργίας της, ὅμως γιά σαράνταπέντε ὁλόκληρα χρόνια οἱ ἰθύνοντες τήν κρατοῦν σιωπηλή. Γιατί; Τήν ἀπάντηση ἔδωσε ὁ κ. Βασίλειος Ἀναγνωστόπουλος, ὁμότ. Καθηγητής Ἱ. Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης καί Πρόεδρος τῆς Ἑστίας μας στήν ὁμιλία του μέ θέμα:

“Ἡ Πεντηκοστή θλιβερή επέτειος (1964-2014) γιά τή Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης". Πενῆντα ὁλόκληρα χρόνια συμπληρώνονται ἐφέτος ἀπό τό θλιβερό καί ἀποτρόπαιο γεγονός τοῦ διωγμοῦ καί ξεριζωμοῦ, πού ἐπρα-

9

γματοποίησε ἡ τoυρκική κυβέρνηση τό 1964 κατά τῆς Ὁμογένειας τῆς Πόλης κατά τοῦ Οἰ κου μενικοῦ Πατριαρχείου καί κατά τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης, τῆς Τροφοῦ καί Μητρός ὅλων ἡμῶν τῶν μέλῶν τῆς Ἑστίας μας. Ἕνα θλιβερό καί ἀπάνθρωπο γεγονός, πού ἀποτέλεσε τό ἀποκορύφωμα τῶν ἄλλων τριῶν προγενέστερων, ἀπεχθῶν καί καταστρεπτικῶν γεγονότων κατά τῆς Ρωμηοσύνης τῆς Πόλης, πού ἐξύφαναν καί πραγματοποίησαν ἰθύνοντες τοῦ τουρκικοῦ κράτους ἀπό τῆς ἱδρύσεώς του τό 1923. Τό κείμενο τῆς ἀνωτέρω ὁμιλίας θά καταχωρηθεῖ στό προσεχές Ἐνημερωτικό Δελτίο τοῦ μηνός Δεκεμβρίου λόγῳ ἔλλειψης χώρου. Πρόκειται γιά μία καταγραφή γεγονότων ὡς προσωπικῆς μαρτυρίας μέ ἀποτελέσματα πολυδιάστατης ἐμβέλειας γιά τήν ἱστορική διαδρομή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τῆς Ἑλληνικῆς Ὁμογένειας καί τῆς Θεολο γικῆς Σχολῆς Χάλκης. Ὁ ἀναγνώστης θά διαπιστώσει μέσα ἀπό τίς ἐκδιπλούμενες πτυχές τῶν γεγονότων τό πολιτικό παρασκήνιο τῆς τουρκικῆς κυβέρνησης καί τήν ἄμεση ἐμπλοκή πολιτειακῶν παραγόντων στόν προγραμματισμό, τή μεθόδευση καί τήν κλιμάκωση τῶν δραστηριοτήτων τῶν κρατικῶν ὑπηρεσιῶν πρός ἐπίτευξη τῶν στόχων γιά ἐθνική κάθαρση τῆς Τουρκίας.

10

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Ἡ Α.Θ.Π. ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος συνεκάλεσε σέ Σύναξη τούς Προκαθημένους τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στήν Κωνσταντινούπολη, ἡ ὁποία ἔλαβε χώρα στό σεπτό Κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας, τήν Κωνσταντινούπολη, ἀπό 6ης ἕως 9ης Μαρτίου τρ. ἔ., στόν Ἱ. Πατριαρχικό Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Φαναρίου. Στή Σύναξη τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν συμμετεῖχαν συνολικά, ἐκτός ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, δεκατρεῖς Προκαθήμενοι. Στήν ἐκτενῆ ὁμιλία του ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἀναφέρθηκε σ’ἕνα εὐρύ φάσμα λόγων, οἱ ὁποῖοι ἐπέβαλαν τήν σύγκληση Πανορθοδόξου Σύναξης. “Οἱ λόγοι, ἀνέφερε, οἱ ὁδηγήσαντες ἡμᾶς εἰς τήν πρωτοβουλίαν τῆς συγκλήσεως τῆς παρούσης Συνάξεως τυγχάνουν ἤδη γνωστοί εἰς ὑμᾶς ἐκ τοῦ προσκλητηρίου Γράμματος, τό ὁποῖον ἀπηυθύναμεν εἰς τήν ἀγάπην ὑμῶν. «Ἔξωθεν μάχαι˙ ἔσωθεν φόβοι», ἐγράφομεν ὑμῖν ἀπηχοῦντες τούς λόγους τοῦ Ἀποστόλου (Β΄ Κορ. ζ΄ 6). Ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, ἐν τῷ κόσμῳ παροικοῦσα, ὑφίσταται πάντοτε τούς κλυδωνισμούς τῶν ἱστορικῶν ἀναταράξεων, αἱ ὁποῖαι

ἐνίοτε εἶναι πολύ ἰσχυραί. Κατά τούς κρισίμους καιρούς, τούς ὁποίους ἤδη διερχόμεθα, αἱ ἀναταράξεις αὗται εἶναι ἰδιαιτέρως αἰσθηταί εἰς τάς γεωγραφικάς περιοχάς, ὅπου ἐγεννήθη, ἠνδρώθη καί ἤκμασεν ἡ Χριστιανική Ἐκκλησία, εἰς τά παλαίφατα πρεσβυγενῆ Πατριαρχεῖα τῆς Ἁγιωτάτης Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἔνθα ἡ βία, ἐν ὀνόματι πολλάκις τῆς θρησκείας, κυριαρχεῖ καί ἀπειλεῖ πάντας τούς εἰς Χριστόν πιστεύοντας ἀνεξαρτή τως ὁμολογιακῆς ταυτότητος». Τά θέματα πού ἀπασχόλησαν τήν Σύναξη τῶν Προκαθημένων εἶναι δυνατόν νά ἐνταχθοῦν σέ τρεῖς κυρίως κατηγορίες: α) ὅσα ἀφοροῦν τίς διορθόδοξες σχέσεις καί τήν δομολειτουργικότητα τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, β) ὅσα παράγονται ἐκ τῶν προκλήσεων τῆς ραγδαίας ἀνάπτυξης τῆς τεχνολογίας καί τῆς παγκοσμιοποίησης καί γ) ὅσα ἀφοροῦν στόν συντονισμό ἀνάληψης ποιμαντικῆς μέριμνας γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν πολυεπίπεδων κοινωνικο-οικονομικῶν προβλημάτων. Γι’ αὐτό καί ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ἐπισημαίνει ὅτι: «Ἡ παροῦσα Σύναξις ἡμῶν εἶναι

Εστια Θεολογων Χαλκησ καιρίας σπουδαιότητος. Ἔρχεται εἰς μίαν ἱστορικήν συγκυρίαν κατά τήν ὁποίαν ἡ Ἐκκλησία ὑφίσταται ἰσχυρούς κλυδωνισμούς καί κρίνεται ἡ δυνατότης αὐτῆς νά ἀσκήσῃ τήν σωτήριον ἀποστολήν της». Ὡς ἐκ τούτου τό θέμα, τό ὁποῖο θά λειτουργήσει καθορστικά γιά τήν δυναμική ἀποτελεσματικότητα τῆς σύγκλησης τῆς Πανορθοδόξου Συνόδου καί τῶν ἀποφάσεων αὐτῆς εἶναι ἡ προβολή τῆς ἀραγοῦς

11

ἑνότητας στή βάση τῆς ἀγαπητικῆς ἀλληλο περιχώρησης τοῦ ἁγιοτριαδικοῦ ἀρχέτυπου τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ φιλάδελφη συναντίληψη καί ἡ ἀλληλέγγυα συνδρομή τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ὡς βιωματική κατάκτηση θά εἶναι ἡ δυναμική πειθώ «πρός τούς καθημένους ἐν σκιᾷ θανάτου» γιά ν’ ἀνταποκριθοῦν στήν πρόσκληση: «ἔρχου καί ἴδε».

Κυριακη της Ορθοδοξιας-Συλλειτουργο των Προκαθημενων

Τήν 9η Μαρτίου, Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, στόν Ἱ. Πατριαρχικό Ναό τοῦ Ἁγ. Γεωργίου στό Φανάρι ἔλαβε χώρα μέ μοναδική λαμπρότητα τό ἱστορικό συλλείτουργο τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων

Ἐκκλησιῶν ὡς διαχρονικό μήνυμα ἑνότητας τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ τῆς Ἐκκλησίας στό πλαίσιο τῶν σύγχρονων προκλήσεων κατάλυσης αὐτῆς, σέ ἀπάντηση τοῦ ἀγωνιώδους ἐρωτήματος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: “Μεμέρισται ὁ Χριστός;»

Οἱ Προκαθήμενοι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στό κέντρο τῆς Ὄρθοδοξιας: * Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος * Ὁ Πάπας καί Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Θεόδωρος, * Εκ μέρους τοῦ Πατριάρχη Ἀντιοχείας Ἰωάννη, ὁ Μητροπολίτης Βόστρων Σάββας, * Ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων καί πάσης Παλαιστίνης Θεόφιλος Γ’, * Ὁ Πατριάρχης Μόσχας καί πάσης Ρωσσίας Κύριλλος, * Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Πεκίου, Μητροπολίτης Βελιγραδίου καί Καρλοβικίου καί Πατριάρχης Σερβίας Εἰρηναῖος, * Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Βουκουρεστίου, Μητροπολίτης Οὐγγροβλαχίας καί Πατριάρχης Ρουμανίας Δανιήλ, * Ὁ Μητροπολίτης Σόφιας καί Πατριάρχης πάσης Βουλγαρίας Νεόφυτος * Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μετσχέτης καί Τιφλίδος καί Καθολικός Πατριάρχης πάσης Γεωργίας καί Μητροπολίτης Μπιτσβίνθας καί Σουχουμίου-Ἀμπχαζίας Ἠλίας Β’, * Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Νέας Ἰουστινιανῆς καί πάσης Κύπρου Χρυσόστομος Β’, * Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος Ἱερώνυμος, * Ὁ Μητροπολίτης Βαρσοβίας καί πάσης Πολωνίας Σάββας, * Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καί πάσης Ἀλβανίας Ἀναστάσιος.

12

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας

Θέσεις καί ἀντιθέσεις Ἡ ἀπόφαση τῆς Σύναξης τῶν Προκαθημένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στό σεπτό Κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας «για τήν σύγκληση Πανορθοδόξου Συνόδου τό 2016, «ἐκτός ἀπροόπτου» ἱκανοποίησε βαθύτατα τήν ἀγωνιώδη προσδοκία μιᾶς ὁλόκληρης πεντηκονταετίας. Σαφῶς, ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ διά τῆς παρουσίας τοῦ Παρακλήτου ποδηγετεῖ τούς ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας μας στή λήψη ἱστορικῶν ἀποφάσεων γιά τόν ἐπαναπροσανατολισμό τῆς νοητῆς ὀλκάδας τοῦ Χριστοῦ σέ εὔδοιους λιμένες στό κλίμα τῶν σύγχρονων θυελωδῶν ἐξελίξεων τῶν παγκοσμίως δρώμενων. Ἡ Ἐκκλησία καθ’ ὅλη τή διαρρεύσασα πεντηκονταετία κατέβαλε ἐργώδη προσπάθεια γιά τήν ἀντιμετώπιση ἄμεσων καί σημαντικώτατων προκλήσεων γιά τή συνεργασία καί τήν ἑνότητα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας γιά νά καταλήξει θείᾳ ἐπινεύσει στήν προετοιμασία τῆς σύγκλησης Πανορθοδόξου Συνόδου. Ἡ μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία μέ τήν ὁλόθυμη συνδρομή τῶν στελεχῶν τοῦ πνευματικοῦ ἐπιτελικοῦ κέντρου αὐτῆς, τῶν Καθηγητῶν τῆς Ἱ. Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης καί πλείστων ὅσων ἀποφοίτων τῆς Σχολῆς κατόρθωσε ν’ ἀνταποκριθεῖ στίς προκλήσεις κοσμογο νικῶν ἀλλαγῶν ἐπί μίαν ὁλόκληρη πεντηκονταετία μέ δυσχερέστατες καί ἐπίπονες προσπάθειες καί ἐνδοορθοδόξους διαλόγους. Ἰδιαίτερα, ἐδῶ καί δύο δεκαετίες ζοῦμε στό κλίμα μεγάλων ἀνατροπῶν πού προκάλεσε, ἡ μεγαλύτερη ἀπό κτίσεως κόσμου τεχνολογική ἐπανάσταση, ἡ ὁποία ὄχι μόνον καταλύει ἀξίες, ἀνατρέπει τή δομολειτουργικότητα τῶν κοινωνιῶν, ἀλλά καί τόν συσχετισμό τῶν ἰσορροπιῶν τῶν δυνάμεων τῶν χωρῶν σέ ἐπίπεδο διεθνῶν σχέσεων, ὅπως ἐπίσης καί τοῦ διεθνῶς οἰκονομικοῦ γίγνεσθαι στό πλαίσιο τῆς παγκοσμιοποίησης. Ἒναντι τοῦ πολυεπίπεδου μετασχηματισμοῦ τοῦ κόσμου τούτου ἡ Ἐκκλησία καλεῖται νά διακριβώσει καί νά διασφαλίσει τήν ἀρραγῆ ἑνότητα τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ καί τίς θεμελιώδεις ἀρχές τῆς ὀντολογικῆς ὑπαρξης καί τῆς ἐσχατολογικῆς πορείας της, ὅπως ἐπισημαίνε-

ται στήν κοινή δήλωση τῶν Προκαθημένων. «Ἡ καρδία ἡμῶν στρέφεται πρός τήν ἀπό μακροῦ ἀναμενομένην Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, διά νά μαρτυρήσωμεν τήν ἑνότητα αὐτῆς, ὡς καί τήν εὐθύνην καί τήν στοργήν της πρός τόν σύγχρονον κόσμον», καθ΄ὅσον «τό τῆς Ἐκκλησίας ὄνομα, οὐ χωρισμοῦ ἀλλ’ ἑνώσεως καί συμφωνίας ὄνομα». Προκειμένου, λοιπόν, ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας νά μπορέσει νά θέσει μέ σαφήνεια τά μεγάλα ζητήματα, πού τήν συνέχουν, ἰδιαίτερα ὃσα κατά τήν παρελθοῦσα πεντηκονταετία συνέβαλαν ἐνδεχομένως ἀρνητικά στήν ἑνότητά της. Ἐκ τῶν πραγμάτων κρίνεται ἀναγκαία ἡ ἀπό μέρους τῶν τοπικῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἀνάληψη ἐργώδους προσπάθειας γιά τήν προσέγγιση τοῦ κεφαλαιώδους καί ἀγωνιώδους ἐρωτήματος τοῦ Ἀποστόλου Παύλουστό πλαίσιο τῆς σύγχρονης ἐποχῆς: «μεμέρισται ὁ Χριστός;» . Ἡ μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα, γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἡ ἀρραγής ἑνότητά της. Αὐτή κατοχυρώνει τόν λόγον της ὡς αὐθεντικό καί ἀψευδῆ, καθιστώντας τον ταυτόχρονα ἀδιάσειστα πειστικό. Σύμφωνα μέ τήν ἐπισήμανση τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου στήν Σύναξη τῶν Προκαθημένων, «ἡ εἰκόνα πού δίδουμε, εἶναι μία εἰκόνα διαλύσεως…Εἶναι καιρός νά δώσουμε προτεραιότητα στήν ἑνότητα ἐντός μιᾶς ἑκάστης Ἐκκλησίας, ἀλλά ἐπίσης καί στήν ἑνότητα μεταξύ αὐτῶν». Οἱ ὅποιες προσπάθειες πρός τήν κατεύθυνση αὐτή παραμένουν ἀτελέσφορες, ὅταν παραθεωρεῖται τό γεγονός ὅτι ὁ ἐσχατολογικός προσανατολισμός τῆς Ἐκκλησίας πραγματώνεται ἐντός τοῦ χρόνου. Οἱ κανόνες τῆς Ἐκκλησίας δέν διαθέτουν ρυθμίσεις οὒτε προβλέψεις adhoc γιά τά νέα κανονικά ζητήματα, τά ὁποῖα ἀναφύονται κατά τήν 2η χιλιετία Διαχρονική ἰσχύ ἔχει μόνον τό γεγονός ὅτι: «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας».

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Εἰς τό Ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διά τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, οἱ Προκαθήμενοι τῶν Ἁγιωτάτων Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, πρός τούς ἁπανταχοῦ τῆς γῆς Ὀρθοδόξους πιστούς, τούς ἀνά τόν κόσμον ἀδελφούς χριστιανούς καί πρός πάντα ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως, εὐλογίαν ἀπό Θεοῦ καί ἀσπασμόν ἀγάπης καί εἰρήνης. Εὐχαριστοῦμεν τῷ Θεῶ πάντοτε περί πάντων ὑμῶν μνείαν ὑμῶν ποιούμενοι ἐπί τῶν προσευχῶν ἡμῶν, ἀδιαλείπτως μνημονεύοντες ὑμῶν τοῦ ἔργου τῆς πίστεως καί τοῦ κόπου τῆς ἀγάπης καί τῆς ὑπομονῆς τῆς ἐλπίδος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔμπροσθεν τοῦ Θεοῦ καί πατρός ἡμῶν" (Α' Θεσ. 1:2-4).

1.Συνελθόντες διά τῆς χάριτος τοῦ Παναγάθου Θεοῦ, τῇ προσκλήσει τοῦ τῆς Κωνσταντινουπόλεως Ἀρχιεπισκόπου καί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου ἐν Φαναρίῳ, μεταξύ 6ης καί 9ης Μαρτίου 2014, συνεσκέφθημεν ἐν ἀδελφικῇ ἀγάπῃ περί τῶν ἀπασχολούντων σήμερον τήν Ἁγιωτάτην ἡμῶν Ἐκκλησίαν ζητημάτων. Συλλειτουργοῦντες τῷ Κυρίῳ ἐν τῷ πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ Ναῷ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου κατά τήν εὔσημον καί μεγαλώνυμον ταύτην Κυριακήν τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀπευθύνομεν πρός ὑμᾶς λόγον ἀγάπης, εἰρήνης καί παρακλήσεως. Ἡ Μία, Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική Ὀρθόδοξος ἡμῶν Ἐκκλησία ἐν τῷ κόσμω παροικοῦσα, βιώνει καί αὕτη τάς προκλήσεις τοῦ ἀνθρώπου ἑκάστης ἐποχῆς. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, πιστή εἰς τήν Ἱεράν Παράδοσιν, εὑρίσκεται εἰς διαρκῆ διάλογον μετά τῆς ἑκάστοτε ἐποχῆς, συμπάσχει μετά τῶν ἀνθρώπων καί συμμερίζεται τήν ἀγωνίαν των. «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας»(Ἑβρ.13:8-9).

13

Οἱ πειρασμοί καί αἱ προκλήσεις τῆς ἱστορίας εἶναι ἰδιαιτέρως ἔντονοι εἰς τάς ἡμέρας μας καί οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί δέν δυνάμεθα νά εἴμεθα ἀμέτοχοι εἰς αὐτά ἤ ἀδιάφοροι ἀπέναντί των. Διά τόν λόγον αὐτόν συνήλθομεν ἐπί τό αὐτό διά νά ἐγκύψωμεν εἰς τούς πειρασμούς καί τά προβλήματα, τά ὁποῖα ἀντιμετωπίζει σήμερον ἡ ἀνθρωπότης. «Ἔξωθεν μάχαι, ἔσωθεν φόβοι» (Β' Κορ. ζ' 6) Οἱ λόγοι οὗτοι τοῦ Ἀποστόλου ἰσχύουν καί σήμερον.

2.Ἀναλογιζόμενοι τήν ὀδύνην τῶν ἀνθρώπων ἀνά τόν κόσμον, ἐκφράζομεν τήν συμπάθειάν μας διά τό μαρτύριον καί τόν θαυμασμόν μας διά τήν μαρτυρίαν τῶν χριστιανῶν ἐν τῇ Μέσῃ Ἀνατολῇ, Ἀφρικῇ καί ἀλλαχοῦ τῆς γῆς. Φέρομεν εἰς τόν νοῦν μας τό διττόν αὐτῶν μαρτύριον: περί τῆς πίστεώς των ὡς καί περί τῆς διαφυλάξεως τῆς ἱστορικῆς των σχέσεως μετά ἀνθρώπων ἄλλων θρησκευτικῶν πεποιθήσεων. Καταγγέλλομεν τήν ἀναταραχήν καί τήν ἀστάθειαν αἱ ὁποῖαι ὡθοῦν τούς χριστιανούς νά ἐγκαταλείψουν τήν γῆν, ἔνθα ἐγεννήθη ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός καί ἔνθεν διεδόθη τό Εὐαγγέλιον εἰς τόν κόσμον ἅπαντα. Συμπάσχομεν μετά πάντων τῶν θυμάτων τῆς ἐν Συρίᾳ τραγωδίας. Καταδικάζομεν πᾶσαν μορφήν τρομοκρατίας καί θρησκευτικῆς ὕβρεως. Ἡ ἀπαγωγή τῶν Μητροπολιτῶν Παύλου καί Ἰωάννου, ἄλλων κληρικῶν, ὡς καί τῶν μοναζουσῶν τῆς ἐν Μααλούλα Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Θέκλης, ἀποτελεῖ χαίνουσαν πληγήν καί ζητοῦμεν τήν ἄμεσον ἀπελευθέρωσίν των. Ἀπευθύνομεν ἔκκλησιν εἰς πάντα ἐμπλεκόμενον πρός ἄμεσον κατάπαυσιν τῶν στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων, ἀπελευθέρωσιν τῶν αἰχμαλώτων καί ἑδραίωσιν τῆς εἰρήνης ἐν τῇ περιοχῇ διά τοῦ διαλόγου. Οἱ ἐν Μέσῃ Ἀνατολῇ χριστιανοί ἀπο-

14

Εστια Θεολογων Χαλκησ

τελοῦν τήν ζύμην τῆς εἰρήνης. Εἰρήνη διά πάντα ἄνθρωπον σημαίνει ἐπίσης εἰρήνη διά τούς χριστιανούς. Στηρίζομεν τό Πατριαρχεῖον Ἀντιόχειας εἰς τήν πνευματικήν καί ἀνθρωπιστικήν διακονίαν αὐτοῦ, ὡς ἐπίσης καί τάς προσπαθείας αὐτοῦ διά τήν παλινόρθωσιν τῆς περιοχῆς καί τήν παλιννόστησιν τῶν προσφύγων.

3.Ἐνθέρμως προσευχόμεθα ὑπέρ τῆς δι εξαγωγῆς εἰρηνικῶν διαπραγματεύσεων καί τῆς ἐν προσευχῇ καταλλαγῆς πρός ἔξοδον ἐκ τῆς ἐν Οὐκρανιᾳ συνεχιζομένης κρίσεως. Καταδικάζομεν τάς ἀπειλάς βιαίας καταλήψεως Ἱερῶν Μονῶν καί Ναῶν καί προσευχόμεθα διά τήν ἐπιστροφήν τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν, τῶν σήμερον εὑρισκομένων ἐκτός τῆς κοινωνίας μετά τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας.

4.Ἡ παγκόσμιος οἰκονομική κρίσις ἀπο τελεῖ θεμελιώδη ἀπειλήν διά τήν δικαιοσύνην καί τήν εἰρήνην εἰς τοπικόν καί παγκόσμιον ἐπίπεδον. Αἱ συνέπειαι αὐτῆς εἶναι ἐμφανεῖς εἰς ἅπαντα τά στρώματα τῆς κοινωνίας, ἔνθα ἀπουσιάζουν ἀξίαι ὡς ἡ ἀξιοπρέπεια τοῦ προσώπου, ἡ ἀδελφική ἀλληλεγγύη καί ἡ δικαιοσύνη. Τά αἴτια τῆς κρίσεως ταύτης δέν εἶναι ἀμιγῶς οἰκονομικά. Εἶναι καί πνευματικῆς καί ἠθικῆς φύσεως. Ἀντί τοῦ συσχηματισμοῦ πρός τά παγκόσμια εἴδωλα τῆς ἰσχύος, τῆς πλεονεξίας καί τῆς φιληδονίας, ἐξαίρομεν τήν ἀποστολήν μας νά μεταμορφώσωμεν τόν κόσμον, ἐφαρμόζοντες τάς ἀρχάς τῆς δικαιοσύνης, τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης. Συνεπείᾳ τοῦ ἐγωϊσμοῦ καί τῆς καταχρήσεως τῆς ἐξουσίας, πολλοί ἄνθρωποι ὑποτιμοῦν τήν ἱερότητα τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἀδιαφοροῦντες νά διακρίνουν τό πρόσωπον τοῦ Θεοῦ εἰς τούς ἐλαχίστους τῶν ἀδελφῶν μας (πρβλ. Ματθ. κε', 40, 45), πολλοί δέ παραμένουν ἀδιάφοροι ἔναντι τῆς πτωχείας, τῆς ὀδύνης καί τῆς βίας, αἱ ὁποῖαι μαστίζουν τήν ἀνθρωπότητα.

5. Ἡ Ἐκκλησία καλεῖται νά ἀρθρώσῃ

τόν προφητικόν της λόγον. Ἐκφράζομεν τήν εἰλικρινῆ ἡμῶν ἀνησυχίαν διά τάς τοπικάς καί παγκοσμίους τάσεις, αἱ ὁποῖαι ἀπαξιώνουν καί διαβιβρώσκουν τάς ἀρχάς τῆς πίστεως, τήν ἀξιοπρέπειαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, τόν θεσμόν τοῦ γάμου καί τό δῶρον τῆς δημιουργίας. Ὑπογραμμίζομεν τήν ἀναμφισβήτητον ἱερότητα τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς ἀπό τῆς συλλήψεως μέχρι τοῦ φυσικοῦ θανάτου. Ἀναγνωρίζομεν τόν γάμον ὡς ἕνω σιν ἀνδρός καί γυναικός, ἡ ὁποία εἰκονίζει τήν ἕνωσιν τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκ κλησίας Του. Ἀποστολή ἡμῶν εἶναι ἡ διαφύλαξις τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος ὡς οἰκονόμων καί οὐχί ὡς κατόχων αὐτοῦ. Κατά τήν περίοδον ταύτην τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς προτρεπόμεθα τόν κλῆρον καί τόν λαόν ἡμῶν νά ἐπιδείξουν πνεῦμα μετανοίας, νά βιώσουν τήν καθαρότητα τῆς καρδίας, τήν ταπείνωσιν καί τήν συγχωρητικότητα, καταθέτοντες εἰς τήν κοινωνίαν μαρτυρίαν περί τῶν πάντοτε ἐπικαίρων διδαγμάτων τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

6. Ἡ Σύναξις αὕτη τῶν Προκαθημένων συνιστᾶ δι’ ἡμᾶς μίαν εὐλογημένην εὐκαιρίαν, ἵνα ἐπαναβεβαιώσωμεν τήν ἑνότητα ἡμῶν διά τῆς κοινωνίας καί τῆς συνεργασίας. Ἐπιβεβαιοῦμεν τήν ἀφοσίωσιν ἡμῶν εἰς τήν ἔννοιαν τῆς συνοδικότητος, ἥτις τυγχάνει ὑψίστης σημασίας διά τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Ἐνωτιζόμεθα τήν ρῆσιν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, ὅτι "τό τῆς Ἐκκλησίας ὄνομα, οὐ χωρισμοῦ ἀλλ’ ἑνώσεως καί συμφωνίας ὄνομα". Ἡ καρδία ἡμῶν στρέφεται πρός τήν ἀπό μακροῦ ἀναμενομένην Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, διά νά μαρτυρήσωμεν τήν ἑνότητα αὐτῆς, ὡς καί τήν εὐθύνην καί τήν στοργήν της πρός τόν σύγχρονον κόσμον.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Ἡ Σύναξις συνεφώνησεν, ὅτι ἡ προπαρασκευαστική τῆς Συνόδου ἐργασία πρέπει νά ἐντατικοποιηθῇ. Εἰδική Διορθόδοξος Ἐπιτροπή θά ἀρχίσῃ τό ἔργον αὐτῆς ἀπό τοῦ Σεπτεμβρίου 2014 καί θά ὁλοκληρώσῃ αὐτό μέχρι τοῦ Ἁγίου Πάσχα τοῦ ἔτους 2015. Θά ἀκολουθήσῃ Προσυνοδική Πανορθόδοξος Διάσκεψις κατά τό πρῶτον ἥμισυ τοῦ ἔτους 2015. Ἅπασαι αἱ ἀποφάσεις, τόσον κατά τάς ἐργασίας τῆς Συνόδου, ὅσον καί κατά τά προπαρασκευαστικά στάδια αὐτῆς, θά λαμβάνωνται καθ’ ὁμοφωνίαν. ¨Η Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδοόου Ἐκκλησίας θά συγκληθῆ ὑπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 2016, ἐκτός ἀπροόπτου. Ἡ Σύνοδος θά προεδρεύηται ὑπό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Οἱ ἀδελφοί Αὐτοῦ Προκαθήμενοι τῶν λοιπῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν θά κάθηνται ἐκ δεξιῶν καί ἐξ εὐωνύμων Αὐτοῦ.

7. Ἀναποσπάστως συνδεδεμένη πρός τήν ἑνότητα εἶναι ἡ ἱεραποστολή. Ἡ Ἐκκλησία δέν ζῇ διά τόν ἑαυτόν της, ἀλλά ὀφείλει νά μαρτυρῇ καί νά μοιράζηται τά δῶρα τοῦ Θεοῦ μετά τῶν ἐγγύς καί τῶν μακράν. Μετέχοντες τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί προσευχόμενοι ὑπέρ τῆς οἰκουμένης, καλούμεθα νά συνεχίσωμεν τήν λειτουργίαν μετά τήν Θείαν Λειτουργίαν καί νά μοιρασθῶμεν μεθ’ ὁλοκλήρου τῆς ἀνθρωπότητος τά δῶρα τῆς ἀληθείας καί τῆς ἀγάπης, συμφώνως πρός τήν τελευταίαν ἐντολήν καί διαβεβαίωσιν τοῦ Κυρίου: "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα ἔθνη [...] καί ἰδού ἐγώ μεθ’ ὑμῶν εἰμί [...] ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος" (Ματθ. κη΄, 19-20).

8. Ζῶμεν ἐντός ἑνός κόσμου, ὅπου ἡ πολυπολιτισμικότης καί ὁ πλουραλισμός συνιστοῦν ἀναπόφευκτον πραγματικότητα καί συνεχῶς μεταβαλλομένην. Ἔχομεν ἐπίγνωσιν τοῦ γεγονότος ὅτι οὐδέν θέμα τῆς ἐποχῆς μας δύναται νά θεωρηθῇ ἤ ἐπιλυθῇ ἄνευ ἀναφορᾶς εἰς τό παγκόσμιον, κα-

15

θώς καί ὅτι οἱαδήτις πόλωσις μεταξύ τοπικοῦ καί παγκοσμίου καταλήγει εἰς ἀλλοίωσιν τοῦ ὀρθοδόξου φρονήματος. Ὡς ἐκ τούτου, ἐνώπιον καί αὐτῶν εἰσέτι τῶν διαφωνιῶν, διαχωρισμῶν καί διαιρέσεων, εἴμεθα ἀποφασισμένοι νά διακηρύξωμεν τό μήνυμα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀναγνωρίζομεν ὅτι ὁ διάλογος τυγχάνει πάντοτε καλλίτερος τῆς συγκρούσεως. Ἡ ἀποχώρησις καί ἡ ἀπομόνωσις οὐδέποτε ἀποτελοῦν ἐπιλογήν.Ἐπαναβεβαιοῦμεν τήν ὑποχρέωσίν μας νά διαλεγώμεθα πρός τόν ἄλλον, μετά τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, μετά τῶν ἄλλων πολιτισμῶν, ὅπως καί μετά τῶν ἄλλων χριστιανῶν καί τῶν ἀνθρώπων ἄλλων θρησκευτικῶν πεποιθήσεων.

9. Παρά τάς ἀνωτέρω προκλήσεις, διακηρύσσομεν τό Εὐαγγέλιον τοῦ Θεοῦ "ὅστις τοσοῦτον ἠγάπησε τόν κόσμον" ὥστε "ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν". Τοιουτοτρόπως, οἱ Ὀρθόδοξοι παραμένομεν πλήρεις ἐλπίδος. Παρά τάς δυσχερείας τολμῶμεν, ἐν τούτοις, νά ἔχωμεν τήν ἐλπίδα ἡμῶν εἰς τόν Θεόν Ὅστις ἐστί "ὁ ὤν καί ὁ ἦν καί ὁ ἐρχόμενος, ὁ παντοκράτωρ" (Ἄποκ. α', 8). Διό καί ἀναμιμνησκόμεθα ὅτι ὁ τε λευταῖος λόγος-λόγος ἀγαλλιάσεως, ἀγάπης καί ζωῆς– ἀνήκει εἰς Αὐτόν. Ὧ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή καί προσκύνησις εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. Ἐν Φαναρίῳ, τῇ 9ῃ Μαρτίου 2014 † Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος † Ὁ Ἀλεξανδρείας Θεόδωρος † Ὁ Ἱεροσολύμων Θεόφιλος † Ὁ Μόσχας Κύριλλος † Ὁ Σερβίας Εἰρηναῖος † Ὁ Ρουμανίας Δανιήλ † Ὁ Βουλγαρίας Νεόφυτος † Ὁ Γεωργίας Ἠλίας † Ὁ Κύπρου Χρυσόστομος † Ὁ Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος † Ὁ Βαρσοβίας Σάββας † Ὅ Τιράνων Ἀναστάσιος

16

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Τό κοινό προσκύνημα τοῦ Πάπα Φραγκίσκου καί τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου στόν Πανίερο Ναό τῆς Ἀναστάσεως καί στόν Πανάγιο Τάφο τοῦ Χριστοῦ ἀναμφισβήτητα ἦταν μιά ἱστορική στιγμή στίς σχέσεις τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς καί τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Ἄλλωστε πολλές φορές τά ἀνθρώπινα προκαλοῦν κρίσεις ἀλλά καί ἐπουλώνουν πληγές καί τραύματα, θεραπεύουν καί γεφυρώνουν διαφορές, ἀνοίγουν νέους δρόμους διαλόγου καί δημιουργοῦν ἐλπίδες καί προοπτικές γιά τό μέλλον. Ξεχωριστές στιγμές σέ αὐτή τήν ἱστορικῆς σημασίας συνάντηση ἦταν, ὅταν κατά τήν ἄφιξη τῶν δύο Προκαθημένων, μετά τῶν θερμό ἐναγκαλισμό καί ἀσπασμό τῆς ἀγάπης πού ἔδωσαν, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ἔδωσε τό χέρι του νά στηριχθεῖ ὁ Πάπας Φραγκίσκος γιά νά κατέβει τά σκαλοπάτια πού ὁδηγοῦν στήν Ἁγία Αὐλή τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως. Λίγο ἀργότερα ὁ Πάπας Φραγκίσκος αἰφνιδίασε τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Βαρθολο μαῖο, πού μόλις εἶχε ὁλοκληρώσει τήν ὁμιλία του, ὅταν τοῦ ἔποασε τό δεξί χέρι καί τό ἀσπά σθηκε. Πολλοί ἀπό τούς παρισταμένους βλέποντας αὐτή τή σκηνή ἀνακάλεσαν στή μνήμη τους τή μορφή τοῦ Πάπα Παύλου Στ' νά πέφτει

στά πόδια του καί νά ἀσπάζεται τά πόδια τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Μελίτωνα Χατζῆ.Ὁ Πατριάρχης ἔσπευσε νά ἀγκαλιάσει καί ἀσπασθεῖ τόν Πάπα σταυρωτά, ἐνῶ ἔκπληκτοι οἱ παριστάμενοι ἔσπευσαν σέ χειροκροτήματα. Ἰδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε, ὅταν οἱ δύο Προκαθήμενοι, ἐμφανῶς συναισθηματικά φορτισμένοι, εἰσῆλθαν στόν Πανάγιο Τάφο καί προσευχήθηκαν ἐπί τῆς μαρμάρινης πλάκας πού καλύπτει τό κενό μνῆμα τοῦ Ἀναστάντος Ἰησοῦ Χριστοῦ. Λίγο πρίν ὁλοκληρωθεῖ τό προσκύνημά τους στόν Πανίερο Ναό τῆς Ἀναστάσεως ἀνῆλθαν στόν φρικτό Γολγοθά, ὅπου προσευχήθηκαν στό σημεῖο τῆς Σταυρώσεως τοῦ Κυρίου, ἐκεῖ ὅπου ἐσχισθη τοῦ καταπέτασμα τοῦ Ναοῦ καί εἶναι ὁρατή μέχρι καί σήμερα ἡ ρωγμή στόν βράχο τοῦ μαρτυρίου.

Ἡ πρώτη κατ' ἰδίαν συνάντηση στά Ἰεροσόλυμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Βαρθολομαίου καί τοῦ Πάπα Φραγκίσκου ἔλαβε χώρα στό κτίριο τῆς Νουντσιατούρας σέ ἀνάμνηση τῆς πρώτης ἱστορικῆς συνάντησης πού εἶχαν πρίν 50 χρόνια οἱ προκάτοχοί τους, Πάπας Παῦλος Στ’ καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης Ἀθηναγόρας. Κατά τἠν συνάντηση των δύο Προκαθημένων τῆς Α.Α. τοῦ Πάπα Φραγκίσκου καί τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου παρέστησαν ὁ Kαρδινάλιος Παρολίν, Γραμματέας τοῦ Κράτους τῆς πόλης τοῦ Βατικανοῦ, ὁ Καρδινάλιος Κουρτ Κοχ καί ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικής Δημήτριος, οἱ Μητροπολίτες Περγάμου Ἰωάννης καί Γαλλίας Ἐμμανουήλ.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Ἐπίσης ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου παρέστησαν ὁ Ἀρχιμ. Βαρθολομαῖος Σαμαράς, Ἀρχιγραμματέας τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου καί ὁ Μέγας Ἀρχιδιάκονος Μάξιμος Βγενόπουλος. Οἱ δύο Προκαθήμενοι Πάπας καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἀντάλλαξαν ἕναν θερμό ἀδελφικό ἀσπασμό.

Ἡ Α. Αγιότης ὁ Πάπας Φραγκίσκος καί ἡ Α.Θ. Παναγιότης ὁ Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαῖος μετά τῆς συνοδείας αὐτῶν.

Ἐν συνεχείᾳ μετά τἠν ἐθιμοτυπική ἀνταλλαγή συμβολικῶν δώρων ὑπέγραψαν κοινή διακήρυξη, μέ τἠν ὁποία ἐπαναλαμβάνουν τήν βούλησή τῶν δύο Ἐκκλησιῶν γιά τήν συνέχιση τοῦ θεολογικοῦ διαλόγου.

17

Στίς 7 τό ἀπόγευμα τῆς ἰδίας ἡμέρας μετέβησαν στό Ναό τῆς Ἀναστάσεως ὁ Πάπας Φραγκίσκος συνοδευόμενος ἀπό τόν Φραγκισκανό Κουστωδό τῆς Ἁγίας Γῆς π. Pierbattista Pizzaball καί τόν Πατριάρχη τῶν Ἀρμενίων Nourhan καί ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βaρθολομαῖος, συνοδευόμενος ἀπό τόν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Θεόφιλο εἰσῆλθαν στήν Ἁγία Αὐλή τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, ὅπου στό μέσον αὐτῆς, ἐνώπιον ἑκατοντάδων ἐκπροσώπων τῶν διεθνῶν ΜΜΕ, οἱ δύο Προκαθήμενοι ἀντάλλαξαν τόν ἀσπασμό τῆς ἀγάπης καί στή συνέχεια εἰσῆλθαν ἐντός του Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, ὅπου τους ὑποδέχθηκαν οἱ τρεῖς ἡγούμενοι τοῦ Παναγίου Τάφου-Ἑλληνορθόδοξος, Φραγκισκανός καί Ἀρμένιος. Ἀκολούθως, ἐνῶ ὑπό τῆς Ἑλληνορθοδόξου χορωδίας ἐψάλλετο τό «Εἰσελεύσομαι» ὁδηγήθηκαν οἱ δύο Προκαθήμενοι στόν λίθο τῆς Ἀποκαθηλώσεως καί προσκύνησαν ταυτόχρονα. Ἐξερχόμενοι δέ εὐλόγησαν τούς παρισταμένους. Ἀμέσως μετά κατευθύνθηκαν καί κάθησαν στούς θρόνους πού εἶχαν τοποθετηθεῖ ἀντικρυστά ἀπό τόν Πανάγιο Τάφο ἐνῶ ὁ ἑλληνορθόδοξος χορός ἔψαλε: "Τόν Τάφον σου Σωτήρ". Μετά τῶν δύο Προκαθημένων παρεκάθησαν ἐκπρόσωποι τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, τῶν Φραγκισκανῶν καί τῶν ἄλλων Ἐκκλησιῶν, τῆς ΡΚαθολικῆς Ἱεραρχίας, ὁ Κόπτης Ἀρχιεπίσκοπος, ὁ Σύριος Ἀρχι επίσκοπος, ὁ Ἄρχιεπισκοπός τῆς Αἰθιοπίας, ὁ Ἀγγλικανός καί ὁ Λουθηρανός Ἐπίσκοπος μαζί μέ ἄλλους Ἐπισκόπους. Ἐπίσης περιμετρικά τῶν Θρόνων παρεκάθησαν οἱ Γενικοί Πρόξενοι στά Ἱεροσόλυμα, ἐκπρόσωποι τοῦ Κράτους τοῦ Ἰσραήλ καί τῶν Παλαιστινιακῶν Ἀρχῶν. Ἐπακολούθησε ὁμιλία τοῦ Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Θεόφιλου καί ἀμέσως ἔλαβε χώρα ἡ ἀνάγνωση Εὐαγγελικῶν ἀποσπασμάτων ἐνῶ ἐν συνεχεία ἔψαλε ἡ Ἑλληνορθόδοξη καί ἡ Λατινική χορωδία. Γιά τήν σημασία τῆς συνάντησης μίλησαν οἱ κύριοι Βαρθολομαῖος καί Φραγκίσκος. Ὁ Ποντίφηκας πρίν τήν ὁμιλία του, ἔπιασε τό χέρι τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη καί τό φίλησε. Ὁ κ. Βαρθολομαῖος ἀνταπέδωσε μέ ἀσπασμό, ὅπως κατά τήν προσέλευσή τους στόν ναό. Πατριάρχης καί Πάπας εἶπαν τό "Πάτερ ἠμῶν" καί μετά εἰσῆλθαν καί προσκύνησαν στόν Πανάγιο Τάφο. Κατά τήν ἔξοδο εὐλόγησαν τούς παρισταμένους. Πρίν τήν ἀναχώρησή τους ἀπό τόν ναό Πατριάρχης καί Πάπας προσκύνησαν στόν φρικτό Γολγοθά.

18

Εστια Θεολογων Χαλκησ ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ Α.Θ.Π. ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ ΠΡΟ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΟΥ ΤΑΦΟΥ

(25 Μαΐου 2014) «Μή φοβεῖσθε ὑμεῖς∙ οἶδα γάρ ὅτι Ἰησοῦν τόν ἐσταυρωμένον ζητεῖτε∙ οὐκ ἔστιν ὧδε∙ ἠγέρθη γάρ καθώς εἶπε∙ δεῦτε ἴδετε τόν τόπον ὅπου ἔκειτο ὁ Κύριος» (Ματθ. 28, 5-6) Ἁγιώτατε καί προσφιλέστατε ἐν Χριστῷ ἀδελφέ Πάπα Ρώμης κύριε Φραγκῖσκε, Μακαριώτατε Πατριάρχα τῆς Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλήμ, λίαν ἀγαπητέ ἐν Κυρίῳ ἀδελφέ καί συλλειτουργέ, Σεβασμιώτατοι, Ἐξοχώτατοι καί αἰδεσιμώτατοι ἐκπρόσωποι τῶν χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί ὁμολογιῶν, Ἀγαπητοί ἀδελφοί, Μετά δέους, συγκινήσεως καί εὐλαβείας ἱστάμενοι πρό τοῦ τόπου «ὅπου ἔκειτο ὁ Κύριος», τοῦ ζωοδόχου Μηνύματος, ἐκ τοῦ ὁποίου ἀνέτειλεν ἡ ζωή, δοξολογοῦμεν τόν πανοικτίρμονα Θεόν, τόν καταξιώσαντα ἡμᾶς τούς ἀναξίους δούλους Του τῆς ὑψίστης εὐλογίας, ἵνα γινώμεθα προσκυνηταί τοῦ τόπου, ὅπου ἐτελεσιουργήθη τό μυστήριον τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου. «Ὡς φοβερός ὁ τόπος οὗτος! Οὐκ ἔστι τοῦτο, ἀλλ᾿ ἤ οἶκος Θεοῦ, καί αὕτη ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ» (Γεν. 28,17). Ἐλθόντες ὡς αἱ μυροφόροι γυναῖκες τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων «θεωρῆσαι τόν τάφον» (Ματθ. 28,1), ἀκούομεν καί ἡμεῖς, ὡς ἐκεῖναι, τήν ἀγγελικήν προτροπήν: «μή φοβεῖσθε». Ἀποβάλετε ἀπό τῶν καρδιῶν ὑμῶν πάντα φόβον, μή δειλιᾶτε, μή ἀπελπίζεσθε. Ὁ Τάφος οὗτος ἐκπέμπει μηνύματα θάρρους, ἐλπίδος καί ζωῆς. Πρῶτον καί μέγιστον μήνυμα ἐκ τοῦ κενοῦ αὐτοῦ Μνημείου εἶναι ὅτι ὁ θάνατος, ὁ «ἔσχατος αὐτός ἐχθρός» μας (πρβλ. Α’ Κορ. 15, 26), ἡ πηγή ὅλων τῶν φόβων καί τῶν παθῶν, ἐνικήθη∙ δέν ἔχει πλέον τόν τελευταῖον λόγον εἰς τήν ζωήν μας. Ἐνικήθη ἀπό τήν ἀγάπην, ἀπό Ἐκεῖνον, ὁ Ὁποῖος ἐδέχθη ἑκουσίως νά τόν ὑποστῇ χάριν τῶν ἄλλων. Κάθε θάνατος χάριν τῆς ἀγάπης, χάριν τοῦ ἄλλου, μεταβάλλεται εἰς ζωήν, ζωήν αἰώνιον, ζωήν ἀληθινήν. «Χριστός

ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θανάτῳ θάνατον πατήσας, καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωήν χαρισάμενος». Μή φοβεῖσθε, λοιπόν, τόν θάνατον, ἀλλ᾿οὔτε καί τό κακόν ὁποιανδήποτε μορφήν καί ἄν ἔχῃ τοῦτο εἰς τήν ζωήν μας. Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ συνεκέντρωσεν ἐπάνω Του ὅλα τά βέλη τοῦ κακοῦ: τό μῖσος, τήν βίαν, τήν ἀδικίαν, τόν πόνον, τήν ταπείνωσιν–ὅλα ὅσα ὑφίστανται οἱ πτωχοί, οἱ ἀδύναμοι, οἱ καταπιεζόμενοι, οἱ ἀδικούμενοι , οἱ περιθωριοποιούμενοι καί ταπεινούμενοι εἰς τόν κόσμον. Ἀλλά, βεβαιωθεῖτε ὅλοι οἱ ἐσταυρωμένοι τῆς ζωῆς αὐτῆς, ὅτι, ὅπως συνέβη εἰς τήν περίπτωσιν τοῦ Χριστοῦ, τόν Σταυρόν ἀκολουθεῖ ἡ Ἀνάστασις∙ ὅτι τό μῖσος, ἡ βία καί ἡ ἀδικία δέν ἔχουν μέλλον∙ ὅτι τό μέλλον ἀνήκει εἰς τήν δικαιοσύνην, τήν ἀγάπην καί τήν ζωήν. Καί ἐργασθεῖτε πρός τοῦτο δι᾿ὅλων τῶν δυνάμεών σας ἐν ἀγάπῃ, πίστει καί ὑπομονῇ. Ἀλλ᾿ἐκπέμπει καί ἄλλο μήνυμα ὁ πάνσεπτος οὗτος Τάφος, πρό τοῦ ὁποίου ἱστάμεθα τήν στιγμήν αὐτήν. Εἶναι ὅτι ἡ ἱστορία δέν προγραμματίζεται∙ ὅτι τόν τελευταῖον λόγον εἰς αὐτήν δέν τόν ἔχει ὁ ἄνθρωπος, ἀλλ᾿ ὁ Θεός. Μάτην ἐφύλαξε τόν Τάφον τοῦτον ἡ κουστωδία τῆς κοσμικῆς ἰσχύος. Μάτην ἐτοποθέτησε λίθον μέγαν σφόδρα ἐπί τήν θύραν τοῦ Μνημείου, ὥστε νά μή δύναται οὐδείς νά τόν μετακυλίσῃ. Μάταιοι εἶναι οἱ μακρυχρόνιοι σχεδιασμοί τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς–ὅλα ὑπόκεινται ἐν τέλει εἰς τήν κρίσιν καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Κάθε προσπάθεια τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου νά διαμορφώσῃ μόνος του τό μέλλον του ἐρήμην τοῦ Θεοῦ ἀποτελεῖ ματαιοπονίαν. Τέλος, ὁ πανίερος οὗτος Τάφος, μᾶς καλεῖ νά ἀποβάλωμεν ἕνα ἀκόμη φόβον, τόν πλέον ἴσως διαδεδομένον εἰς τόν σύγχρονον κόσμον μας: τόν φόβον τοῦ ἄλλου, τοῦ διαφορετικοῦ, τοῦ ἀλλοπίστου, τοῦ ἀλλοθρήσκου, τοῦ ἑτεροδόξου. Αἱ φυλετικαί καί κάθε εἴδους διακρίσεις ἐπικρατοῦν ἀκόμη εἰς πολλάς συγχρόνους κοινωνίας μας καί, τό χειρότερον ὅλων, διαπερνοῦν πολλάκις καί αὐτόν τόν θρησκευτικόν βίον τῶν ἀνθρώπων. Ὁ θρησκευτικός φανατισμός ἀπειλεῖ ἤδη τήν εἰρή-

Εστια Θεολογων Χαλκησ

19

νην εἰς πολλάς περιοχάς τῆς γῆς, ὅπου καί αὐτό τοῦτο τό δῶρον τῆς ζωῆς θυσιάζεται εἰς τόν βωμόν τῆς μισαλλοδοξίας. Ἐνώπιον τῆς καταστάσεως αὐτῆς τό μήνυμα τοῦ ζωοδόχου Τάφου εἶναι ἐπεῖγον καί σαφές: ἀγαπήσατε τόν ἄλλον, τόν διαφορετικόν, τόν ἀλλόπιστον, τόν ἑτερόδοξον ὡς ἀδελφόν. Τό μῖσος ὁδηγεῖ εἰς τόν θάνατον, ἡ ἀγάπη «ἔξω βάλλει τόν φόβον» (Α’ Ἰω. 4, 18) καί ὁδηγεῖ εἰς τήν ζωήν. Ἀγαπητοί ἀδελφοί, Πρό πεντήκοντα ἐτῶν δύο μεγάλοι ἐκκλησιαστικοί ἡγέται, οἱ ἀοίδιμοι Πάπας Παῦλος Ϟ΄ καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης Ἀθηναγόρας ἔξω ἔβαλον τόν φόβον, τόν φόβον ὁ ὁποῖος ἐπί μίαν χιλιετίαν ἐκράτει μακράν ἀπ᾿ ἀλλήλων, καί ἐνίοτε ἐναντίον ἀλλήλων, τάς δύο ἀρχαίας Ἐκκλησίας, τῆς Δύσεως καί τῆς Ἀνατολῆς, καί ἐπί τοῦ ἱεροῦ τούτου χώρου ἱστάμενοι ἀντήλλαξαν τόν φόβον μέ τήν ἀγάπην.

Καί ἰδού ἡμεῖς, οἱ διάδοχοι αὐτῶν, τοῖς ἴχνεσιν αὐτῶν πορευόμενοι, τιμῶντες τήν ἡρωϊκήν αὐτῶν πρωτοβουλίαν, ἀνταλλάξαντες τόν ἀσπασμόν τῆς ἀγάπης, συνεχίζομεν τήν ὁδόν πρός πλήρη μετ᾿ἀλλήλων κοινωνίαν ἐν ἀγάπῃ καί ἀληθείᾳ (Ἐφ.

4,15) «ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ» (Ἰω. 17: 21) ὅτι οὐδείς ἄλλος δρόμος ὁδηγεῖ εἰς τήν ζωήν πλήν ἐκείνου τῆς ἀγάπης, τῆς καταλλαγῆς, τῆς εἰρήνης ἐν ἀληθείᾳ καί τῆς πιστότητος εἰς τήν Ἀλήθειαν. Αὐτόν τόν δρόμον καλοῦνται ὅλοι οἱ χριστιανοί νά

ἀκολουθήσουν εἰς τάς μεταξύ των σχέσεις εἰς οἱανδήποτε ἐκκλησίαν ἤ ὁμολογίαν καί ἄν ἀνήκουν, διδόντες τό παράδειγμα πρός τόν λοιπόν κόσμον. Ὁ δρόμος αὐτός εἶναι ἴσως μακρύς καί δύσκολος, καί εἰς ὡρισμένους φαίνεται ἐνίοτε ἀδιέξοδος. Ἀλλ᾿ εἶναι ὁ μόνος δρόμος πού ὁδηγεῖ εἰς τήν ἐκπλήρωσιν τῆς βουλῆς τοῦ Κυρίου «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν» (Ἰωάν.17:21). Μιᾶς βουλῆς, ἡ ὁποία τόν δρόμον τοῦτον ἤνοιξε καί διήνυσεν ὁ ἀρχηγός τῆς πίστεώς μας Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὁ σταυρωθείς καί ἀναστάς ἐπί τοῦ ἱεροῦ τούτου χώρου. Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος, σύν τῷ Πατρί καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, εἰς τους αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. «Ἀγαπητοί, ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὅτι ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστί» (Α’ Ἰω. 4, 7 ).

20

Εστια Θεολογων Χαλκησ

ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΚΑΘΗΜΕΝΩΝ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ

Ὡς οἱ ἀείμνηστοι προκάτοχοι ἡμῶν Πά-

πας Παῦλος ΣΤ’ καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης Ἀθηναγόρας, οἱ ὁποῖοι συνηντήθησαν εἰς Ἱεροσόλυμα πρό πεντήκοντα ἐτῶν, οὕτω καί ἡμεῖς, Πάπας Φραγκίσκος καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος, ἀπεφασίσαμεν νά συναντηθῶμέν εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν, «ὅπου ὁ κοινός ἡμῶν Λυτρωτής, Χριστός ὁ Κύριος ἡμῶν, ἔζησεν, ἔδιδαξεν, ἀπέθανεν, ἀνέστη καί ἀνελήφθη εἰς τούς οὐρανούς, ὅθεν ἀπέστειλε τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐπί τῆς πρώτης Ἐκκλησίας». Ἡ συνάντησις ἡμῶν, μία εἰσέτι συνάντησις τῶν Ἐπισκόπων τῶν Ἐκκλησιῶν Ρώμης καί Κωνσταντινουπόλεως, ἱδρυθεισῶν ὑπό τῶν δύο αὐταδέλφων Ἀποστόλων Πέτρου καί Ἀνδρέου, εἶναι πηγή πνευμα- τικῆς χαρᾶς δι’ ἡμᾶς. Παρέχει μίαν εὐκαιρίαν ὑπό τῆς Θείας Προνοίας νά σκεφθῶμεν ἐπί τῆς βαθύτητος καί αὐθεντικότητος τῶν ὑφισταμένων δεσμῶν, καρποῦ μιᾶς πλήρους χάρι-

τος πορείας, εἰς τήν ὁποίαν μᾶς ὡδήγησεν ὁ Κύριος ἀπό τῆς εὐλογημένης ἐκείνης ἡμέρας πρό πεντήκοντα ἐτῶν. Ἡ ἀδελφική ἡμῶν συνάντησις σήμερον εἶναι ἕν νέον καί ἀναγκαῖον βῆμα εἰς τήν πορείαν πρός τήν ἑνότητα, πρός τήν ὁποίαν μόνον τό Ἅγιον Πνεῦμα δύναται νά μᾶς ὁδηγήση, ἐκείνην τῆς κοινωνίας ἐν νομίμῳ ποικιλίᾳ. Ἀναλογιζόμεθα μετά βαθείας εὐγνωμοσύνης τά βήματα, τά ὁποῖα ὁ Κύριος μᾶς ἐνίσχυσεν ἤδη νά πραγματοποιήσωμεν. Ὁ ἐναγκαλισμός ὁ ὁποῖος ἀντηλλάγη μεταξύ τοῦ Πάπα Παύλου ΣΤ’ καί τοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου ἐδῶ εἰς τήν Ἱερουσαλήμ, μετά ἀπό αἰώνας σιωπῆς, ἤνοιξε τόν δρόμον διά μίαν ἱστορικήν χειρονομίαν, τήν ἐξάλειψιν ἀπό τήν μνήμην καί ἀπό τοῦ μέσου τῆς Ἐκκλησίας τῶν πράξεων τῶν ἀμοιβαίων ἀναθεμάτων τοῦ 1054. Τοῦτο ἀκολούθησεν ἡ ἀνταλλαγή ἐπισκέψεων μεταξύ τῶν ἀντιστοίχων Ἑδρῶν Ρώμης καί Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ἀλληλογραφία καί, ἀργότερον, ἡ ἀπόφασις, ἡ ὁποία ἀνηγγέλθη ὑπό τῶν ἀοιδίμων Πάπα Ἰωάννου Παύλου Β’ καί Πατριάρχου Δημητρίου, ὅπως ἀρχίση θεολογικός διάλογος ἀληθείας μεταξύ Ρωμαιοκαθολικῶν καί Ὀρθοδόξων. Κατά τά ἔτη ταῦτα, ὁ Θεός, ἡ πηγή τῆς εἰρήνης καί ἀγάπης, μᾶς ἔδιδαξε νά σεβώμεθα ἀλλήλους ὡς μέλη τῆς χριστιανικῆς οἰκογενείας, ὑπό τόν ἕνα Κύριον καί Σωτῆρα Ἰησοῦν Χριστόν καί νά ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὥστε νά δυνηθῶμεν νά ὁμολογήσωμεν τήν πίστιν μας εἰς τό ἴδιον Εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ, ὅπως παρελήφθη ὑπό τῶν Ἀποστόλων καί ἐξεφράσθη καί μετεδόθη εἰς ἡμᾶς ὑπό τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Ἐνῶ γνωρίζομεν πλήρως ὅτι δέν ἔχομεν

Εστια Θεολογων Χαλκησ

φθάσει εἰς τόν σκοπόν τῆς πλήρους κοινωνίας, ἐπιβεβαιοῦμεν σήμερον τήν δέσμευσίν μας νά συνεχίσωμεν βαδίζοντες ἀπό κοινοῦ πρός τήν ἑνότητα, διά τήν ὁποίαν προσηυχήθη ὁ Κύριος πρός τόν Πατέρα «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν» (Ἰωαν.

17,21). Ἐν πλήρει συνειδήσει, ὅτι ἡ ἑνότης ἐκδηλοῦται ἐν τῇ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τῇ ἀγάπη τοῦ πλησίον, προσβλέπομεν ἐν ἐντόνῳ προσδοκίᾳ εἰς τήν ἡμέραν, κατά τήν ὁποίαν θά μετάσχωμεν, τελικῶς, ἀπό κοινοῦ εἰς τό εὐχαριστιακόν δεῖπνον. Ὡς χριστιανοί, καλούμεθα νά ἑτοιμασθῶμεν νά λάβωμεν τό δῶρον τοῦτο τῆς Εὐχαριστιακῆς κοινωνίας, συμφώνως πρός τήν διδασκαλίαν τοῦ Ἁγίου Εἰρηναίου τοῦ Λουγδούνου, διά τῆς ὁμολογίας τῆς μιᾶς πίστεως, ἐμμένοντες ἐν τῇ προσευχῇ, τῇ ἐσωτερικῇ μετανοίᾳ, ἀνακαινώσει τῆς ζωῆς καί τῷ ἀδελφικῷ διαλόγῳ. Διά τῆς κατορθώσεως τοῦ ἐλπιζομένου τούτου στόχου, θά φανερώσωμεν εἰς τόν κόσμον τήν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ, διά τῆς ὁποίας ἀναγνωριζόμεθα ὡς ἀληθινοί μαθηταί τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ (πρβλ. Ἰωαν. 13, 35). Πρός τόν σκοπόν αὐτόν, ὁ θεολογικός διά– λογος, τόν ὁποῖον ἔχει ἀναλάβει ἡ Μικτή Διεθνής Ἐπιτροπή, προσφέρει θεμελιώδη συμβολήν εἰς τήν προσπάθειαν διά πλήρη κοινωνίαν μεταξύ Ρωμαιοκαθολικῶν καί Ὀρθοδόξων. Κατά τήν διάρκειαν τῶν χρόνων, οἱ ὁποῖοι ἡκολούθησαν, ἐπί τῶν Παπῶν Ἰωάννου Παύλου Β' καί Βενεδίκτου ΙΣΤ', καί Πατριάρχου Δημητρίου, ἡ πρόοδος τῶν θεολογικῶν συναντήσεων ὑπῆρξεν οὐσιαστική. Σήμερον ἐκφράζομεν τήν ἐγκάρδιον ἐκτίμησιν διά τά μέχρι τώρα ἐπιτευχθέντα, καθώς καί διά τάς τρεχούσας προσπαθείας. Ταῦτα οὐδόλως ἀποτελοῦν ἁπλήν θεωρητικήν ἄσκησιν, ἄλλ ἄσκησιν ἐν τῇ ἀληθείᾳ καί τῇ ἀγάπη, ἡ ὁποία ἀπαιτεῖ διαρκῶς βαθυτέραν γνῶσιν τῶν παραδόσεων ἑνός ἑκάστου, διά νά κατανοήσωμεν αὐτάς καί νά μάθωμεν ἐξ αὐτῶν. Οὕτω, βεβαιοῦμεν διά μίαν εἰσέτι φοράν ὅτι ὁ θεολογικός διάλογος δέν ἐπιζητεῖ ἕνα ἐλάχιστον κοινόν παρανομαστήν, ἐπί τοῦ ὁποίου νά ἐιτευχθῇ συμβιβασμός, ἀλλά πρόκειται μᾶλλον περί τῆς ἐμβαθύνσεως εἰς τήν κατανόησιν συνόλου τῆς ἀληθείας, τήν ὁποίαν ὁ Χριστός παρέδωκεν εἰς τήν Ἐκκλησίαν Του, μιᾶς ἀληθείας, τήν ὁποίαν οὐδέποτε παύομεν νά κατα-

21

νοῶμεν καλλίτερον καθώς ἀκολουθοῦμεν τάς ὁδηγίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Οὕτω, βεβαιοῦμεν ἀπό κοινοῦ ὅτι ἡ πιστότης μας εἰς τόν Κύριον ἀπαιτεῖ ἀδελφικήν συνάντησιν καί ἀληθῆ διάλογον. Μία τοιαύτη ἀναζήτησις δέν μᾶς ἀπομακρύνει ἀπό τήν ἀλήθειαν∙ μᾶλλον, διά τῆς ἀνταλλαγῆς τῶν δωρεῶν, διά τῆς καθοδηγήσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, θά μᾶς ὁδηγήση εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν (πρβλ. Ἰω. 16, 13). Παρά ταῦτα, καθώς πορευόμεθα πρός τήν πλήρη κοινωνίαν ἔχομεν ἤδη τό καθῆκον νά προσφέρωμεν κοινήν μαρτυρίαν τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός ὅλους τούς ἄνθρωπους συνεργαζόμενοι εἰς τήν ὑπηρεσίαν τῆς ἀνθρωπότητος, ἰδιαιτέρως διά τῆς ὑπερασπίσεως τῆς ἀξιοπρεπείας τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου εἰς ὅλα τά στάδια τῆς ζωῆς καί τῆς ἁγιότητος τῆς οἰκογενείας τεθεμελιωμένης ἐπί τοῦ γάμου, τῆς προωθήσεως τῆς εἰρήνης καί τοῦ κοινοῦ καλοῦ, καί διά τῆς ἀνταποκρίσεως εἰς τήν ὀδύνην, ἡ ὁποία ἐξακολουθεῖ νά πλήττη τόν κόσμον μας. Ἀναγνωρίζομεν ὅτι ἡ πείνα, ἡ πτωχεία, ἡ ἀμάθεια, ἡ ἄνισος διανομή τῶν ἀγαθῶν πρέπει συνεχῶς νά ἀντιμετωπίζωνται. Ἀποτελεῖ καθῆκον μας νά ἐπιζητῶμεν τήν οἰκοδόμησιν ἀπό κοινοῦ μιᾶς δικαίας καί ἀνθρωπίνης κοινωνίας, εἰς τήν ὁποίαν κανείς δέν θά αἰσθάνεται ἀποκλεισμένος καί περιθωριοποιημένος. Εἶναι βαθεῖα πεποίθησίς μας ὅτι τό μέλλον τῆς ἀνθρωπίνης οἰκογενείας ἐξαρτᾶται ἐπίσης ἀπό τό πῶς προστατεύομεν -μετά συνέσεως καί συμπαθείας καί μετά δικαιοσύνης - τό δῶρον τῆς κτίσεως, τό ὁποῖον ὁ Δημιουργός μᾶς ἐνεπιστεύθη. Οὕτως, ἀναγνωρίζομεν ἐν μετανοίᾳ τήν ἐσφαλμένην κακομεταχείρισιν τοῦ πλανήτου μας, ἡ ὁποία ἰσοδυναμεῖ πρός ἁμαρτίαν εἰς τά ὄμματα τοῦ Θεοῦ. Βεβαιοῦμεν τήν εὐθύνην μας καί τήν ὑποχρέωσίν μας νά ἀναπτύξωμεν αἴσθημα ταπεινότητος καί ἐγκρατείας, ὥστε ὅλοι νά δύνανται νά αἰσθάνωνται τήν ἀνάγκην νά σέβωνται τήν δημιουργίαν καί νά τήν προστατεύουν μέ φροντίδα. Ἀπό κοινοῦ ὑποσχόμεθα τήν δέσμευσίν μας νά καλλιεργήσωμεν τήν συνείδησιν τῆς φροντίδος διά τήν δημιουργίαν καί

22

Εστια Θεολογων Χαλκησ

τήν μέριμναν διά τήν προστασίαν της, ἐν ὄψει τῆς ἀρνήσεως καί τῆς ἀγνοίας ἀπευθυνόμεθα πρός πάντα ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως νά σκεφθῆ τρόπους διαβιώσεως ὀλιγώτερον σπατάλους καί περισσότερον λιτούς, ἐπιδεικνύοντες μικροτέραν πλεονεξίαν καί περισσοτέραν γενναιοδωρίαν διά τήν προστασίαν τοῦ κόσμου τοῦ Θεοῦ καί πρός ὄφελος τοῦ λαοῦ Του. Ὑπάρχει ἐπίσης ἐπείγουσα ἀνάγκη δι’ ἀποτελεσματικήν καί δεσμευτικήν συνεργασίαν τῶν χριστιανῶν πρός τόν σκοπόν τῆς ἐξασφαλίσεως παντοῦ τοῦ δικαιώματος τῆς δημοσίας ἐκφράσεως τῆς πίστεως καί τῆς δικαίας μεταχειρίσεως κατά τήν προώθησιν ἐκείνου, τό ὁποῖον ὁ Χριστιανισμός ἐξακολουθεῖ νά προσφέρη εἰς τήν σύγχρονον κοινωνίαν καί τόν πολιτισμόν. Ἐπ' αὐτοῦ, καλοῦμεν ὅλους τούς χριστιανούς νά προωθήσουν αὐθεντικόν διάλογον μετά τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ, τοῦ Ἰσλαμισμοῦ καί ἄλλων θρησκευτικῶν παραδόσεων. Ἀδιαφορία καί ἄγνοια δύνανται νά ὁδηγήσουν μόνον εἰς ἔλλειψιν ἐμπιστοσύνης καί δυστυχῶς ἀκόμη καί εἰς σύγκρουσιν. Ἀπό τήν ἁγίαν ταύτην πόλιν τῆς Ἱερουσαλήμ ἐκφράζομεν τήν κοινήν μας βαθεῖαν ἀνησυχίαν διά τήν κατάστασιν τῶν χριστιανῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί τό δικαίωμά των νά παραμένουν πλήρεις πολῖται τῶν χωρῶν καταγωγῆς των. Ἐν ἐμπιστοσύνῃ στρεφόμεθα πρός τόν παντοδύναμον καί φιλεύσπλαχνον Θεόν προσευχόμενοι διά τήν εἰρήνην εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν καί τήν Μέσην Ἀνατολήν ἐν γένει. Ἰδιαιτέρως προσευχόμεθα διά τάς Ἐκκλησίας εἰς τήν Αἴγυπτον, τήν Συρίαν καί τό Ἰράκ, αἱ ὁποῖαι ὑπέφεραν περισσότερον σοβαρῶς ἐξ αἰτίας τῶν προσφάτων γεγονότων. Ἐνθαρύνομεν ὅλας τάς πλευρᾶς ἀνεξαρτήτως θρησκευτικῶν πεποιθήσεων νά συνεχίσουν ἐργαζόμενοι διά τήν καταλλαγήν καί τήν δικαίαν ἀναγνώρισιν τῶν δικαιωμάτων τῶν λαῶν. Εἴμεθα πεπεισμένοι ὅτι δέν εἶναι τά ὅπλα, ἀλλά ὁ διάλογος, ἡ συγχώρησις καί ἡ καταλλαγή, τά μόνα δυνατά μέσα διά τήν ἐπίτευξιν τῆς εἰρήνης. Εἰς μίαν ἱστορικήν συγκυρίαν χαρακτηριζομένην ἀπό βίαν, ἀδιαφορίαν καί ἐγωϊσμόν, πολλοί ἄνδρες καί γυναῖκες σήμερον αἰσθάνονται ὅτι ἔχουν χάσει τόν προσανατολισμόν των.

Ἀκριβῶς διά τῆς κοινῆς μαρτυρίας μας πρός τήν καλήν ἀγγελίαν τοῦ Εὐαγγελίου θά ἡδυνάμεθα νά βοηθήσωμεν τούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς μας νά ἀνακαλυψουν τόν δρόμον, ὁ ὁποῖος ὁδηγεῖ εἰς τήν ἀλήθειαν, τήν δικαιοσύνην καί τήν εἰρήνην ἡνωμένοι εἰς τάς προθέσεις μας καί ἀναμιμνησκόμενοι τό παράδειγμα πρό πεντήκοντα ἐτῶν ἐδῶ εἰς τήν Ἱερουσαλήμ τοῦ Πάπα Παύλου καί τοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου, καλοῦμεν ὅλους τούς χριστιανούς, καθώς καί πιστούς κάθε θρησκευτικῆς παραδόσεως καί ὅλους τούς ἀνθρώπους καλῆς θελήσεως, νά ἀναγνωρίσουν τό ἐπεῖγον τῆς ὥρας ταύτης, τό ὁποῖον μᾶς ὑποχρεώνει νά ἐπιζητήσωμεν τήν καταλλαγήν καί ἑνότητα τῆς ἀνθρώπινης οἰκογενείας, μέ πλήρη σεβασμόν πρός τάς νομίμους διαφοράς, διά τό καλόν ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος καί τῶν γενεῶν τοῦ μέλλοντος. Ἀναλαμβάνοντες τό κοινόν προσκύνημα εἰς τόν τόπον ὅπου ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ἐσταυρώθη, ἐτάφη καί ἀνέστη, πάλιν, ταπεινῶς παραθέτομεν εἰς τήν μεσιτείαν τῆς Παναγίας καί Ἀειπάρθενου Μαρίας τά μελλοντικά ἡμῶν βήματα εἰς τήν ὁδόν πρός τήν πληρότητα τῆς κοινωνίας, ἐμπιστευόμενοι ὁλόκληρον τήν ἀνθρωπίνην οἰκογένειαν εἰς τήν ἄπειρον ἀγάπην τοῦ Θεοῦ. «Εὐλογῆσαι ὑμᾶς Κύριος καί φυλάξαι ὑμᾶς∙ ἐπιφάναι Κύριος τό πρόσωπον αὐτοῦ ἐφ ὑμᾶς καί ἐλεῆσαι ὑμᾶς καί δώῃ ἡμῖν εἰρήνην (Ἀριθμ. 6, 25-26)». Ὁ Πάπας Ρώμης Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης

Φραγκίσκο ς

ΌΚΠόλεως Βαρθολομαῖος

Εστια Θεολογων Χαλκησ

23

ΟΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΗΣ ΑΡΧΗΣ

Στό πλαίσιο τῆς συνάντησης τῶν Προκαθημένων τῆς Ὀρθόδοξης καί Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης πραγματοποίησε συνάντηση μέ τόν Πρωθυπουργό τοῦ Ἰσραήλ στά Ἱεροσόλυμα τήν 27 Μαΐου 2014, Σιμόν Πέρεζ. Τόν Πατριάρχη ὑποδέχθηκε στήν εἴσοδο τοῦ Προεδρικοῦ Μεγάρου ὁ Πρόεδρος καί στή συνέχεια τόν ξενάγησε μαζί μέ τήν συνοδεία του στούς ἐντυπωσιακούς κήπους τοῦ Προεδρικοῦ Μεγάρου. Ἀκολούθως οἱ δυό ἄνδρες εἶχαν κατ' ἰδίαν συνάντηση ἡ ὁποία διήρκεσε περισσότερο ἀπό μισή ὥρα. Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος κατά τίς συνομιλίες του μέ τόν Πρόεδρο Σιμόν Πέρεζ ἐξέφρασε τόν προβληματισμό του γιά τίς σοβαρότατες συνέπειες τῆς κρίσης πού διαχέεται στή Μέση Ἀνατολή καθώς καί γιά τή μείωση τοῦ ἀριθμοῦ τῶν χριστιανῶν στήν περιοχή. Ταυτόχρονα, ἀναφέρθηκε τήν ἔντονη ἀνησυχία του γιά τίς δυσκολίες καί τίς δυσχέρειες πού ἀντιμετωπίζουν οἱ χριστιανικοί πληθυσμοί ἐντός τῶν ὁρίων τῆς ἱστορικῆς του ἕδρας. Ὁ κ. Βαρθολομαῖος ἐξέφρασε μεγάλη ἱκανοποίηση γιά τήν ἀποδοχή τῆς πρόσκλησης τοῦ Πάπα ἀπό τούς κ. κ. Πέρες καί Ἀμπάς καί εὐχήθηκε νά ὑπάρξουν θετικά ἀποτελέσματα ἀπό αὐτήν τή συνάντηση. «Θά εἴμαστε μαζί σας, μέ τήν προσευχή μας» τόνισε.

Ὁ Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος συνατήθηκε καί μέ τόν Πρόεδρο τῆς Παλαιστινιακῆς Ἀρχῆς κ. Μαχμούτ Ἀμπάς καί τόν ἐνημέρωσε γιά τήν Κοινή Διακήρυξή του μέ τόν Πάπα Φραγκίσκο. Ἰδιαίτερως ἀναφέρθη κε στίς ἀπό μέρους τούς προσπάθειες γιά τήν ἐξάλειψη τοῦ θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ, τήν καταπολέμηση τῶν φυλετικῶν διακρίσεων, τόν σεβασμό τῆς ἀνθρώπινης ἐλευθερίας καί προσωπικότητας καί τήν προστασία τοῦ περιβάλλοντος. Ἐπίσης, ἀναφέρθηκε στίς πρωτοβουλίες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου γιά συνεννόηση μέ τό Ἰσλάμ καί τόν Ἰουδαϊσμό καί τόνισε ὅτι στόν διεξαγόμενο διάλογο μεταξύ αὐτῶν τῶν θρησκειῶν δέν συζητοῦνται μόνο θεολογικά ζητήματα, ἀλλά καί θέματα πού ἀπασχολοῦν τίς σημερινές κοινωνίες. Ὁ Μαχμούτ Ἀμπάς, ὑποδεχόμενος στό γραφεῖο του στή Ραμάλα τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαῖο τοῦ ἀνακοίνωσε τήν ἀνταπόκρισή του στήν πρόσκληση τοῦ Πάπα Φραγκίσκου νά μεταβεῖ στό Βατικανό ὅπου θά συμπροσευχηθοῦν οἱ Προκαθήμενοι τῶν δύο Ἐκκλησιῶν γιά τήν ἐπίλυση τοῦ Μεσανατολικοῦ προβλήματος καί τήν ἐπίτευξη μόνιμης εἰρήνης. Ὁ Παλαιστίνιος ἡγέτης χαρακτήρισε τιμητική τήν ἐπίσκεψη τοῦ Πατριάρχη στήν Παλαιστινιακή Ἀρχή καί δήλωσε ὅτι αἰσθάνεται ὑπερήφανος. Ἀναφερόμενος δέ στή σημασία τῆς συνάντησης τοῦ κ. Βαρθολομαίου μέ τόν Πάπα Φραγκίσκο στά Ἱεροσόλυμα τόνισε ὅτι ἐπιδοκιμάζει τό ἔργο πού ἐπιτελοῦν γιά τήν ἐπίλυση διαφόρων διενέξεων.

24

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Ἡ μετά τά Ἰεροσόλυμα συνάντηση Πάπα καί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη στή Ρώμη

Κατά τή διάρκεια τῆς συνάντησης τῶν δύο Προκαθημένων Ἀνατολικῆς καί Δυτικῆς Ἐκκλησίας στά Ἱεροσόλυμα ὁ Πάπας Φραγκίσκος ἀπηύθυνε πρόσκληση στόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαῖο, νά παραστεῖ στήν προσευχή γιά τήν εἰρήνη στήν Ἁγία γῆ, ἡ ὁποία πραγματοποιήθηκε τό ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς στό Βατικανό,. Ὁ Πάπας Φραγκίσκος προσκάλεσε ἀρχικά τους Προέδρους τοῦ Ἰσραήλ Σιμόν Πέρεζ καί τῆς Παλαιστίνης Μαχμούτ Ἀμπάς νά μεταβοῦν

στό Βατικανό καί νά προσευχηθοῦν μαζί γιά τήν εἰρήνη στήν περιοχή. Πρόσκληση πού καί οἱ δύο ἡγέτες ἀποδέχθηκαν ἀμέσως. ἡ συνάντηση καί προσευχή πραγματοποιήθηκε τήν Κυριακή, 8 Ἰουνίου. Ἔτσι, ἐντός ὀλίγων ἡμερῶν οἱ δύο Προκαθήμενοι Πάπας καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἔστειλαν καί πάλι ἀπό κοινοῦ μήνυμα προσήλωσης στό δρόμο τοῦ διαλόγου γιά τήν ἑνότητα ἀλλά καί γιά τήν ἐπικράτηση τῆς εἰρήνης στήν εὔφλεκτη περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, ὅπου τίς συνέπειες τῶν συγκρούσεων βιώνουν ἑκατοντάδες χιλιάδες ἀθῶοι ἄνθρωποι, ἀνάμεσά τους Χριστιανοί Ρωμαιοκαθολικοί καί Ὀρθόδο- ξοι πιστοί.

Tό πρωί τῆς Κυριακῆς ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης χοροστάτησε στή Θεία Λειτουργία στόν ἀρχαῖο καί ἱστορικό Ναό τῶν Ἁγίων Θεοδώρων πού παραχώρησε πρίν μιά δεκαετία τό Βατικανό στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἰταλίας καί Μελίτης. Κατά μιά ρωμαϊκή παράδοση ὁ Ναός εἶναι κτισμένος πάνω στό σπήλαιο ὅπου μιά Λύκαινα θήλασε τῶν Ρωμύλο καί τόν Ρέμο. Λίγο πρίν τήν συνάντηση καί τήν προσευχή γιά τήν ἐπικράτηση τῆς εἰρήνης στή Μέση Ἀνατολή, ὅπου θά παρασταντο οἱ Πρόεδροι τοῦ Ἰσραήλ καί τῆς Παλαιστίνης, ὁ Πάπας Φραγκίσκος καί ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος εἶχαν τήν εὐκαιρία νά συζητήσουν γιά μιά ἀκόμα φορά γιά θέματα ἀμοιβαίου ἐνδιαφέροντος.

Β΄Διεθνές συνέδριο γιά τόν Διάλογο Ρωμαιοκαθολικῶν καί Ὀρθοδόξων 50 χρόνια μετά τήν συνάντηση Παύλου τοῦ Στ΄ καί Ἀθηναγόρα Μέ ἀφορμή τίς δύο ἱστορικές συναντήσεις, γιά τήν Ἐκκλησία καί τήν ἀνθρωπότητα, τῶν Προκαθημένων τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, Πρεσβυτέρας Ρώμης και Νέας Ρώμης, ἤτοι: α) τήν πρό πενήντα ἐτῶν συνάντηση τῶν ἀοιδίμων Πατριάρχου Ἀθηναγόρα και Πάπα Παύλου τοῦ Στ’ καί β) τήν κατά τό τρέχον ἔτος τοῦ Πάπα Φραγκίσκου καί τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου στήν Ἁγία γῆ πραγματοποπιήθηκε το Β΄ Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο στήν Ἱερά Πατρι-

αρχική καί Σταυροπηγιακή Μονή τῶν Βλατάδων μέ θέμα: «Ἵνα ὑμεῖς ὑπάγητε καί καρπόν φέρητε...». Τήν συνδιοργάνωση τοῦ Συνεδρίου ἀνέ λαβαν ἡ Ἱ. Βασιλική Πατριαρχική καί Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων καί τό ἐν αὐτῇ Πατριαρχικό Ἵδρυμα Πατερικῶν Μελετῶν καί ἡ Θεολογική Σχολή τῆς Ἁγίας Ἕδρας τῆς Νοτίου Ἰταλίας καί, ἐνῶ τελοῦσε ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Στήν πρώτη συνεδρία Πρόεδρος ἦταν ὁ Σέβ. Μητροπολίτης Προύσης κ. Ἐλπιδοφόρος, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ., ἐνῶ ὁμίλησαν ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ε.Κ.Π.Α. μέ θέμα: «Ἡ πορεία καί τά προβλήματα τοῦ Ἐπίσημου Θεολογικοῦ Διαλόγου μεταξύ Ὀρθοδόξων καί Ρωμαιοκαθολικῶν μετά τό κείμενο τῆς Ραβέννας (2007)», ὁ πατήρ Edoardo Scoginamiglio, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Ἁγίας Ἕδρας στή Νάπολη μέ θέμα: «Ὁ ἀδελφικός διάλογος μεταξύ Ρωμαιοκαθολικῶν καί Ὀρθοδόξων ἀπό τή Β΄ Σύνοδο τοῦ Βατικανοῦ μέχρι σήμερα» καί ὁ κ. Ἀντώνιος Παπαδόπουλος, ὁμότιμος Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Α.Π.Θ., μέ θέμα: «Ὁ διάλογος μεταξύ Ρωμαιοκαθολικῶν καί Ὀρθοδό- ξων ὁδεύει στήν καταλλαγή;». Στή δεύτερη συνεδρία προήδρευσε ὁ Monsiniore Andrea Palmieri, ἐκπρόσωπος τοῦ Βατικανοῦ στό Συνέδριο, ἐνῶ μίλησαν κατά σειρά ὁ πατήρ Vladimiro Caroli, Καθηγητής τοῦ Θεολογικοῦ Ἰνστιτούτου τοῦ Ἁγίου Νικολάου στό Μπάρι τῆς Ἰταλίας μέ θέμα: «Ὁ πιστός καί τό Δόγμα. Σχέση ὑποκειμενικότητας καί Μυστηρίου σέ τρεῖς χριστιανούς συγγραφεῖς (Νησιώτης– Kierkegaard–Mohler)», ὁ Pierluigi Cacciapuoti, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Ἁγίας Ἕδρας στή Νάπολη, μέ θέμα: «Ὁ Μυστηριακός χαρακτήρας στή λατινική θεολογία. Μιά συμβολή στόν Οἰκουμενικό Διάλογο» καί ὁ κ. Φώτιος Τζελέπης, Διδάκτωρ Θεολογίας, μέ θέμα: «Τό εὐχαριστιακό θεμέλιο τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας μέ ἀναφορά σέ ἰταλούς πατέρες».

25

Ἀκολούθησαν δύο ἀπογευματινές συνεδρίες. Στήν πρώτη προήδρευσε ὁ κ. Πέτρος Βασιλειάδης, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης. Ὁμίλησαν ὁ πατήρ Antonio Ascione, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Ἁγίας Ἕδρας στήν Νάπολη, μέ θέμα: «Homo capax infiniti, Ἀνθρωπολογικές καί οἰκουμενικές προοπτικές», ὁ πατήρ Gaetano Di Palma, Κοσμήτωρ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Ἁγίας Ἕδρας στήν Νάπολη, μέ θέμα: «Ἡ ἑρμηνεία τῆς Ἁγίας Γραφῆς στήν Ἀνατολή καί τή Δύση, Πρός κοινούς ὁρίζοντες στή βιβλική ἑρμηνευτική» καί ὁ κ. Pasquale Giustiniani, Καθηγητής Φιλοσοφίας, μέ θέμα: «Ἡ θεοτοκολογία στίς Ἐκκλησίες τῆς νοτίου Ἰταλίας ὑπό τήν ἐπιρροή τοῦ Βυζαντίου. Φιλοσοφικές καί θεολογικές πτυχές». Στήν δεύτερη καί τελευταία ἀπογευματινή συνεδρία προήδρευσε ὁ κ. Γεώργιος Μαρτζέλος, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Θεσσαλονίκης. Ὁμίλησαν ὁ κ. Francesco Del Pizzo μέ θέμα: «Διαπολιτισμικός Διάλογος καί Θρησκευτικές Μεταναστεύσεις. Ἡ ἐμπειρία τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στή Νάπολη τῆς Ἰταλίας», ὁ κ. Δημήτριος Παπάζης, Καθηγητής τῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Θεσσαλονίκης, μέ θέμα: «Ἱστορικῆς–Διαχριστιανικῆς σημασίας πράξεις ἀγάπης τῶν προκαθημένων Ρώμης καί Κωνσταντινούπολης. Πενῆντα ἔτη ἐπανακομιδῶν ἱερῶν λειψάνων» καί τέλος ὁ κ. Giuseppe Falanga, Καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Ἁγίας Ἕδρας στήν Νάπολη, μέ θέμα: «Ἡ Θεία Εὐχαριστία ὡς δῶρο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς τήν Ἐκκλησία. Ἡ ἐπίκλησις στή Λειτουργία». Εἶναι ἀξιοσημείωτο τό γεγονός, ὅτι τό Συνέδριο διεξήχθη σέ ἄριστο κλίμα συνεργασίας καί ἀδελφοσύνης μεταξύ Ρωμαιοκαθολικῶν καί Ὀρθοδόξων εἰσηγητῶν, οἱ εἰσηγήσεις ἦταν ἐπιστημονικοῦ ἐπιπέδου καί κάλυπταν μεγάλο φάσμα θεμάτων σχετικῶν μέ τό Θεολογικό Διάλογο, ἐνῶ ὑπῆρξε μεγάλη συμμετοχή συνέδρων, κυρίως φοιτητῶν, ἀπό τό Πανεπιστήμιο καί τήν Ἀνώτατη Ἐκκλησιαστική Ἀκαδημία Θεσσαλονίκης.

26

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Ὁ Πανοσ. Ἀρχιμανδρίτης κ. Πατρίκιος Καλεώδης, κατά κόσμον Ἰωάννης, τοῦ Ἰωσήφ, ἐγεννήθη στήν Τῆνο τό 1941. Ἐπεράτωσε τή στοιχειώδη ἐκπαίδευση στήν Τῆνο καί τίς Γυμνασιακές σπουδές στό Χαλάνδρι Ἀττικῆς. Ἀπεφοίτησε ἀπό τή Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης τό ἔτος 1963, ὑποβαλών τή διατριβή «Ἡ τελετή τῆς Στέψεως τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορος, Ἐκκλησιαστικο-ϊστορικο-κανονικῶς ἐξεταζομένη». Τό ἔτος 1963 ἐχειροτονήθη Διάκονος στόν Ἱερό Ναό τῆς Σχολῆς τῆς Χάλκης ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως κυροῦ Μαξίμου, Σχολάρχου αὐτῆς, Πρεσβύτερος δέ τό 1973, ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κυροῦ Ἱερωνύμου Α΄, στόν Καθεδρικό Ἱερό Ναό τῶν Ἀθηνῶν. Κατά τά ἔτη 1964-1973 ὑπηρέτησεν ὡς Διάκονος τῶν Βασιλικῶν Ἀνακτόρων Ἀθηνῶν, ἐξυπηρετῶν ἕως τῆς σήμερον τίς θρησκευτικές ἀνάγκες τῆς πρώην Βασιλικῆς Οἰκογενείας τῆς Ἑλλάδος. Ἀπό τοῦ ἔτους 1973 καί ἐφ' ἑξῆς ὑπηρετεῖ ὡς Ἐφημέριος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Νικολάου Χαλανδρίου. Ἠσχολήθη ἐπισταμένως μέ θέματα Ἐκκλησιαστικῆς Τάξεως καί Ἐκκλησιαστικῆς Ἐθιμοτυπίας, συνέταξε δέ καί ἐξέδωσε τό μνημειῶδες ἔργο «Κῶδιξ Ἐκκλησιαστικῆς Τάξεως καί Ἐκκλησιαστικῆς Ἐθιμοτυπίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος», ἔκδοσις τρίτη 2012. Κατά τά ἔτη 1964-1968 ὑπηρέτησεν ὡς Καθηγητής στίς Δημόσιες Ἐκκλησιαστικές Σχολές Τήνου καί Κορίνθου, διδάξας Λειτουργική καί Κανονικό Δίκαιο. Ἴδε συνέχεια σελ. 27.

'Εγεννήθη

στή Χίο, τό 1941, ὅπου καί ὁλοκλήρωσε τίς ἐγκύκλιες καί γυμνασιακές σπουδές του τό 1959. Ἀπεφοίτησε ἀπό τή Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης τό ἔτος 1963, ὑποβαλών τή διατριβή: «Ἡ Ἐκκλη-

σία τῆς Ρώμης καί τά προβλήματα αὐτῆς κατά τόν Α΄μ.Χ. αἰώνα». 'Εχειροτονήθη Διάκονος καί Πρεσβύτερος στόν Καθεδρικό Ναό τῆς Ἁγίας Τριάδος Βιέννης, τήν 21η καί 23η 'Απριλίου 1964, ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Αὐστρίας Χρυσοστόμου. Ὑπηρέτησεν ὡς Ἐφημέριος καί Ἱερ. Προϊστάμενος τοῦ Ἱ. Ναοῦ τῶν Ἁγίων Πέτρου καί Παύλου στήν Νεάπολη Ἰταλίας, ἀπό τό ἔτος 1964 μέχρι τό ἔτος 1976. Ἀπό τό ἔτος 1976 ὑπηρετεῖ ὡς ἐφημέριος καί ἀπό τό 1989 ὡς Προϊστάμενος τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος Σταδίου-Παγκρατίου, Ἀθηνῶν. Μετεκπαιδεύθηκε στήν Ρωμαιοκαθολική Θεολογική Σχολή Νοτίου 'Ιταλίας ἐπί 4ετία καί ἀπεφοίτησε ἀπ' αὐτή τό ἔτος 1969. Τό ἔτος 1971 ἀνεκηρύχθη Διδάκτωρ τῆς Θεολογίας στήν ἴδια Σχολή, μέ βαθμό ἄριστα, ὑποβαλών τή διατριβή «Ὁ Γάμος κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο».'Εδίδαξε μαθήματα ἑλληνικῆς γλώσσας, ἱστορίας, θρησκευτικῶν καί ’Ὀρθοδόξου Κατηχήσεως σέ τάξεις ἑλληνοπαίδων πρωτοβάθμιας καί δευτεροβάθμιας ἐκπαίδευσης στήν Κοινότητα τῆς Νεαπόλεως. Ὑπῆρξε στενός συνεργάτης τοῦ μακαριστοῦ π. Αντωνίου Ἀλεβιζοπούλου στήν Συνοδική 'Επιτροπή ἐπί τῶν Αἱρέσεων ἀπό τοῦ ἔτους 1977 καί Γραμματεύς τῆς ἰδίας Ἐπιτροπῆς ἀπό τό 1996. Ἴδε συνέχεια σελ. 27.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

27

Μετά ταῦτα μετετάγη στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ὅπου διετέλεσε Διευθυντής τοῦ Ἰδιαιτέρου Γραφείου τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν Ἱερωνύμου Α΄ καί ἐν συνεχείᾳ σέ διάφορες Συνοδικές Ἐπιτροπές καί Ὑπηρεσίες τῆς Ἐκκλησίας. Σήμερον παραλλήλως πρός τά Ἐφημεριακά του Καθήκοντα, διευθύνει τό Συνοδικό Γραφεῖο Ἐκκλησιαστικῆς Τάξεως καί Ἐκ κλησιαστικῆς Ἐθιμοτυ πίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Εἶναι πρόεδρος τοῦ Πνευματικοῦ Συμβουλίου τῆς «Πανελληνίου Ἑνώσεως Γονέων διά τήν Προστασίαν τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Πολιτισμοῦ τῆς Οἰκογενείας καί τοῦ Ἀτόμου», Πρόεδρος τοῦ «Διορθοδόξου Συνδέσμου Πρωτοβουλιῶν Γονέων», διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ «Διάλογος» καί τοῦ «Σεμιναρίου Ὀρθοδόξου Πίστεως». Εἶναι ἔγγαμος καί πατήρ ἑνός τέκνου. Ὁμιλεῖ τήν 'Ιταλική.

Ἔκδοση του Η΄τόμου τῆς Ἐπιστημονικῆς ΄Επετηρίδος τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης

ἀξιόχρεος ἀπότιση τιμῆς καί εὐγνωμοσύνης πάντων τῶν φοιτησάντων στό ἐπιτελικό πνευματικό καθίδρυμα τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, τήν Θεολογική Σχολή Χάλκης.

Ἡ ἀπόφαση τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τῆς περί ἐκδόσεως τοῦ Η΄τόμου τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπετηρίδος τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης, ἡ ὁποία ἔτυχε καί τῆς ἐγκρίσεως τῆς Γενικῆς Συνέλευσης τῶν μελῶν της τοῦ Ἰανουαρίου τρέχοντος ἔτους ἔγινε ἐνθουσιωδῶς δεκτή ἀπό μέρους τῶν τόσον τῶν μελῶν, ὅσον καί τῶν φίλων τῆς Ἀδελφότητός μας, ίδιαίτερα δέ καθ’ ὅσον συμπίπτει μέ τήν συμπλήρωση 170 ἐτῶν ἀπό τήν ἵδρυση καί λειτουργία τῆς Ἱ. Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης (1844-2014). Μέλη τῆς Ἑστίας μέ πολλή προθυμία ἀνταποκρίθηκαν στήν ἔκκληση τοῦ Δ.Σ. γιά οἰκονομική συνδρομή τῆς ἐκδοσης τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπετηρίδος. Οἱ τελευταῖες δραστηριότητες γιά ἕνα πανορθόδοξο διάλογο καί μέ ἐμβέλεια τή σύγκληση Πανορθοδόξου Συνόδου τό 2016 συνιστοῦν πρόκληση γιά τό χῶρο τῆς θεολογικῆς ἔρευνας. Στό συλλογικό τόμο τῆς Ἐπιστημονικῆς μας Ἐπετηρίδος συμμετέχουν ἀποκλειστικά ἀπόφοιτοι τῆς Σχολῆς μέ ἐπιστημονικές έργασίες ποικίλου θεολογικοῦ ἐνδιφέροντος, ἀλλά καί μέ θέματα ἰδιαίτερου ἱστορικοῦ ἐνδιαφέροντος, τά ὁποῖα ἀφοροῦν τήν προσωπικότητα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Γερμανοῦ τοῦ Δ’, στόν ὁποῖον ἀφιερώνεται ὁ ἐν λόγω τόμος ὡς

Ἐλάβαμε καί εὐχαριστοῦμε Ἡ Ἑστία Θεολόγων Χάλκης εὐχαριστεῖ τούς ἀποστόλεῖς τῶν κάτωθι περιοδικῶν καί μελετῶν διά τόν ἐμπλουτισμόν τῆς Βιβλιοθήκης αὐτῆς. ΒΙΒΛΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Θ. ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ, ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΩΝ ΤΟΜΟΣ Γ΄ Ἐκδ. Αφῶν Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2012, σελ. 638.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΤΕΝΕΔΟΣ, τευχ. 28, Ἰαν.-Μαρτίου 2014. ΚΟΙΝΩΝΙΑ, τευχ. 4, Ὀκτ.-Δεκ. 2013. ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ, Μάρτιος 2014. ΠΟΙΜΗΝ Μάῒος-Ἰούνιος 2014. ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ, Ίαν.-Ἰούνιος 2014. ΠΟΙΜΗΝ, Ὀκτ-Δεκ. 2013. ΑΓΚΥΡΑ ΕΛΠΙΔΟΣ, Μαρτίου-Απριλίου & Μαῒου-Ἰουνίου 2014. ΔΙΑΛΟΓΟΣ, Ἰαν. –Μαρτιος 2014. ΑΝΑΤΟΛΗ τεῦχος Ἰουνίου 2014 Ο ΠΟΛΙΤΗΣ τεῦχος Ἰουνίου 2014 Εἰς μνημόσυνον αἰώνιον Ανδρέα Ἀξιωτάκη, 2014.

28

Εστια Θεολογων Χαλκησ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Θ. ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΩΝ ΤΟΜΟΣ Γ΄ Ἐκδ. Αφῶν Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 2012, σελ. 638. Τό ἀνωτέρω πόνημα ἀποτελεῖ τόν Γ΄ τόμο τοῦ πολυγραφώτατου ἱστορικοῦ συγγραφέα κ. Βασιλείου Σταυρίδη, σεβαστοῦ Καθηγητῆ μας στήν Ἱ. Θεολογική Σχολή Χάλκης μέ τό ἴδιο θέμα ἀναφορᾶς, τήν Ἱ. Μητρόπολη Πριγκηποννήσων καί ἀφιερώνεται στά πι-

στά τέκνα τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων, τούς ζώντας καί τούς τεθνεώτας. Προλογίζων ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων κ. Ἰάκωβος τήν ἔκδοση τοῦ Γ΄τόμου προβαίνει σέ ἀξιολογικές ἐπισημάνσεις τῆς ἱστορούμενης διαδρομῆς τῆς θεοσώστου ἐπαρχίας του. «Τό ἀρχαῖον λόγιον «ὄλβιος ὅστις τῆς ἱστορίας ἔσχε μάθησιν» μᾶς διδάσκει ποιά σημασία καί ἀξία ἔχει ἡ γνῶσις τοῦ ἀνθρώπου διά τήν ἱστορίαν καί διά τά γεγονότα τοῦ παρελθόντος, τά ὁποῖα ἰδιαιτέρως ἐδῶ, εἰς τήν Βασιλίδα τῶν Πόλεων, ἀποτελοῦν δι’ ἡμᾶς θρησκευτικά βιώματα καί ζωντανήν μαρτυρίαν τῆς χριστιανικῆς ἠμῶν πορείας καί τῆς Ὄρθοδοξου ἡμῶν πίστεως. Καί τά Πριγκηπόννησα, τά ὁποῖα εἰς τήν Βασιλίδα ὑπῆρξαν σημαντικαί ἑστίαι τῆς Ρωμηοσύνης πολλάκις ἐγένοντο ἀντικείμενον περιγραφῆς καί ἱστοριογραφίας διά μέσου τῶν αἰώνων, ἐκ τοῦ πολλοῦ ἐνδιαφέροντος, ὅπερ προὐκάλουν εἰς χιλιάδας περιηγητῶν καί προσκυνητῶν, οἵτινες ὡραματίζοντο καί διακαῶς ἐπεθύμουν ἕως τῆς σήμερον, ἵνα ἐναποθέσωσιν ἐπί τῶν ἱστορικῶν τούτων νήσων τόν σεβασμόν αὐτῶν καί διαδηλώσωσι διά τοῦ προσκυνήματος τῶν ἱερῶν Σεβασμάτων τήν τιμήν καί προσκύνησιν αὐτῶν πρός τούς 'Ι. Ναούς καί τά λοιπά ἱερά Σκηνώματα, ἐν οἶς διεδραματίσθη τό ἔνδοξον παρελθόν καί ἡ ἐκκλησιαστική ἱστορία τοῦ Γένους καί τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας. Διό καί ἡ σκέψις καί προσπάθεια ὅπως διάφοροι νέαι ἱστορικαί πληροφορίαι καί ἄλλα πρόσφατα γεγονότα ἀποτελέσουν τόν τρίτον κατά σειράν τό-

μον τῆς ἱστορίας τῆς καθ' ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, τυγχάνει ἀξιέπαινος καί λίαν χρήσιμος καί ὠφέλιμος διά κάθε ἀναγνώστην καί εὐαίσθη- τον προσκυνητήν τῆς Πόλεως καί τῶν Πριγκηποννήσων». Πράγματι μέσα ἀπό τό πλούσιο ὑλικό τῶν δρώμενων τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων κατά τήν πενταετία 2007-2012 ἐκδιπλώνονται σημαντικές πτυχές, ὄχι μόνον τῆς θρησκευτικῆς ζωῆς μιᾶς ἐπαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ἀλλά καί πολιτισμικές δραστηριότητες ὡς ἔκφραση τῆς ἰδιοπροσωπίας τοῦ ποιμνίου τοῦ ἀκαταπόνητου Ποιμενάρχου της κ. Ἰακώβου, πεφιλημένου ὁμογαλάκτου ἀδελφοῦ. Ἡ ἀναφορά στίς ἑόρτιες ἐκδηλώσεις τῶν νησιῶν Πρώτη, Ἀντιγόνη, Χάλκη καί Πρίγκηπο στό κλῖμα μιᾶς θρησκευτικῆς μυσταγωγίας καθιστᾶ τόν ἀναγνώστη κοινωνό μνήμης ἀνεπανάληπτων βιωμάτων. Οἱ συνεργάτες τοῦ Γ΄τόμου ἐντυπωσιάζουν μέ τή διαπλοκή τῶν δρώμενων τῆς ζωῆς καί δράσης τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων μέ τήν παράλληλη προσφυγή στήν πολυεπίπεδη πλούσια καί πολυκύμαντη ἱστορική διαδρομή τῶν νήσων πού τήν ἁπαρτίζουν. Ὁ ἀναγνώστης παρά τόν ὅποιο ἐνίοτε ἀπαισιόδοξο στοχασμό ἤ θλίψη γιά τήν πορεία τῆς Πολίτικης Ὁμογένειας, αἰσθάνεται τήν αὔρα τῆς δυναμικῆς τῆς ἀθάνατης Ρωμηοσύνης στό κλῖμα τῆς ζωῆς καί δράσης τῆς Μητρόπολης Πριγκηποννήσων, ἡ ὁποία εἶναι ἀληθινά ζῶσα καί δημιουργικά γόνιμη. Παρά τό ὀγκῶδες τοῦ τόμου (638 σελίδες) ὁ ἀναγνώστης μέσα ἀπό τό πλούσιο θεματολογικό καί φωτογραφικό ὑλικό αἰσθάνεται νά ἀναρριπίζεται τό ἐνδιαφέρον του γιά περαιτέρω πληροφόρηση, γιά μία Μητρόπολη τῆς ὁποίας τά πνευματικά ἱδρύματα διεδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στή ζωή τοῦ σεπτοῦ Κέντρου τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ γεραρά Ἱερά Θεολογική Σχολή Χάλκης καί ἡ Ἐμπορική της Σχολή μαζί μέ τά εὐαγῆ ἱδρύματά της. Πρόκειται γιά μία Ἐπισκοπή, ἡ ὁποία καταθέτει, σήμερα, στό πλαίσιο δυσοίωνων προοπτικῶν ὡς μαρτυρία ζωῆς τήν πολυκύμαντη διαδρομή της. Ἐκπλήσσει ἡ ἀριστοτεχνική διαπλοκή τῆς ἱστορίας τῆς θεοσώστου Ἐπαρχίας τῶν Πργκηποννήσων καί τῆς σύγχρονης ἐργώδους δημιουργικῆς προσφορᾶς τοῦ θεματοφύλακα Ποιμενάρχου τους. Συγχαίροντες ὁλόθυμα εὐχόμεθα ὑγεία καί δύναμη στόν συγγραφέα τοῦ πονήματος καί τόν ἀκάματο ἐργάτη τοῦ Ἀμπελῶνος τοῦ Κυρίου.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

29

Ἐκδημίαι

Ὁ Νικόλαος Μπογιατζόγλου γεννήθηκε στή Χάλκη Κωνσταντινουπόλεως τό 1933. Εἰσῆλθε στό Λυκειακό Τμῆμα τῆς Σχολῆς τό 1949 καί ἀποφοίτησε τό 1957 . Κατά τήν ἐξόδιο Ἀκολουθία τήν Ἑστία ἐκπροσώπησε ὁ κ. Κωνσταντῖνος Γιοκαρίνης, Γ. Γραμματέας αὐτῆς ἀπευθύ νας καί τόν ὕστατο χαιρετισμό. «Μέ βαθύτατη θλίψη ἡ Ἑστία Θεολόγων Χάλκης πληροφορήθηκε τήν πρός Κύριον ἐκδημία τοῦ Νικολάου Μπογιάτζογλου, λίαν ἄγαπητου ὅμογαλακτου ἀδελφοῦ. Μέ τόν κοιμηθέντα μέ συνέδεαν προσωπικοί δεσμοί ἀδελφικῆς φιλίας, ἀπό τήν ἐποχή τῆς κοινῆς μαθητείας μας στή Σχολή. Προσηνής, αὐθόρμητος καί μέ τή διακρίνουσα αὐτό πηγαία εἰλικρίνεια κατακτοῦσε τή συμπάθεια καί τήν ἐκτίμηση τοῦ κοινωνικοῦ του περίγυρου. Ἀτυχῶς, οἵ κοινωνικοπολιτικές συνθῆκες τῆς περιόδου τῆς ἄποφοιτησής του δέν ὑπῆρξαν εὐνοϊκές γιά τή διασφάλιση μιᾶς ὀμαλῆς σταδιοδρομίας. Παρά ταῦτα, ἀγωνίστηκε μέ θάρρος καί ἀνεξάντλητη ὑπομονή γιά τήν ὑπέρβαση ἀντιξοοτήτων καί τήν κατάκτηση στόχων τῆς ζωῆς του. Πάντα ἦταν νοσταλγός τῆς γενέτειράς του. Τά Πριγκηπόννησα ἦταν ὁ κόσμος του. Ὅταν συναντιόμαστε ἀναβίωναν μνῆμες τῶν νεανικῶν μας χρόνων, μέ συχνές ἀναφορές στό νησί του. Καί ἡ ἀγάπη του αὐτή ἔβρισκε τήν ἔκφρασή της, ἐδῶ μέ τήν ἐνασχόλησή του σέ δραστηριότητες τῆς Πολίτικης Ὁμογένειας. Ἐκπροσωπῶν τόν ἀδυνατοῦντα νά παραστεῖ κατά τήν ἐξόδιον ταύτην Ἀκολουθίαν Πρόεδρον τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης καί Καθηγητήν τοῦ μεταστάντος, ἀλλά καί πάντων ἠμῶν, Ὁμότ. Καθηγητήν τῆς Σχόλῆς κ. Β. Ἀναγνωστόπουλον, τά μέλη τοῦ Δ. Σ. αὐτῆς, τούς παρόντας ἀλλά καί τούς ἀπανταχοῦ τῆς γῆς ἀποφοίτους τῆς Σχολῆς, σοῦ ἀπευθύνω, φίλτατε Νίκο, τόν ὕστατον χαιρετισμόν καί τόν ἀσπασμόν ἀγάπης αὐτῶν.Ἐν τῇ προοπτικῇ, τῇ παρηγορί¨ᾳ, τῆ πίστει καί τῆ ἐλπίδι τῆς κοινῆς ἀναστάσεως, προπέμποντες σήμερον τόν μακαριστόν καί πεφιλημένον ἀδελφόν Νικόλαον εἰς τήν ἀγήρω ζωήν καί μακαριότητα, εὐχόμεθα, ὅπως ὅ Κύριος ἀναπαύση τήν ψυχήν αὐτοῦ ἐν χώρᾳ ζώντων. Αἰωνία σου ἡ μνήμη φίλτατε ἀδελφέ Νικόλαε.

Τήν 20 Φεβρουαρίου ἡμέρα Πέμπτη ἀπεβίωσε στή γενέτειρά του Χίο ο Ἀνδρέας Ἀξιωτάκης. Ὑπηρέτησε σέ διάφορα σχολεῖα Μ. Ἐκπαίδευσης τῆς Χί ου ἀπό τό 1964 καί ἀπό τό 1980 ἕως το 1985 τῆς Ὁμογένειας στό Βέλγιο. Στή Χίο ἀνέπτυξε δραστηριότητες ὡς μέλος Συλλόγων καί εὐαγῶν ἱδρυμάτων. Κατά τήν ἐξόδιο ἀκολουθία τοῦ εκδημήσαντος, ἡ ὁποία ἔλαβε χώρα τήν 23 Φεβρουαρίου τήν Ἑστία ἐκπροσώπησε ὁ Πρωτοπρ. π. Κυριακός Τσουρός καί ἀπεύθυνε στόν ἐκδημήσαντα τόν ὕστατο χαιρετισμό ὡς ἀκολούθως: Σεβασμιώτατε, Χριστιανοί ἀδελφοί μου, Ἔγραφε ἐπιφανής καί εὐλαβέστατος κληρικός: «Ὁ θάνατος δέν εἶναι ἡ τελική ἔκβαση τῆς ἱστορίας. Μετά τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἕνα ἐπεισόδιο στή ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ φθορά τοῦ θανάτου δέν ἔχει πλέον ἐξουσία πάνω στόν ἄνθρωπο, ἐπειδή νικήθηκε ἀπό τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ» (π. Ἀντ. Ἀλεβιζόπουλος). Εἶναι ὅμως ἀληθές, ὅτι ἀκόμη καί ὁ πιστός χριστιανός, πού ὁμολογεῖ τήν πίστη του στήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, πονᾶ καί θρηνεῖ γιά τόν προσωρινό ἔστω χωρισμό πεφιλημένων προσώπων, «ὅταν ἐννοήσει τόν θάνατον». Καί ἡ Μητέρα μας Ἐκκλησία, πού περιβάλλει τόν κάθε πιστό μέ στοργή, τό σεβάστηκε αὐτό καί ἐνέταξε μέσα στήν ἐξόδιο Ἀκολουθία τόν θρῆνο καί ὀδυρμό γιά τόν ἀνθρώπινο χωρισμό.

30

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Ἀρκεῖ ὁ Χριστιανός νά μή τόν ἀντιμετωπίζει ὅμοια μέ τούς «μή ἔχοντας ἐλπίδα». Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ, λοιπόν, τήν ἐπίσημη τούτη στιγμή τοῦ χωρισμοῦ μας ἀπό τόν πεφιλημένο ἀδελφό καί ἀκριβό φίλο Ἀνδρέα Ἀξιωτάκη, νά τοῦ ἀπευθύνω τόν ὕστατο χαιρετισμό καί τό ἀπό μυχοῦ βαρυαλγούσης καρδίας κατευόδιο, ἐκ μέρους ἐκείνων πού συνοδοιπόρησαν μαζί του ἀπό τίς πρῶτες ὧρες τῆς ζωῆς, ἀλλά καί ἐκ μέρους τῶν ὁμογαλάκτων ἀδελφῶν του στήν Γεραρά Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης. Ἦταν 73 χρόνια ἀπό τώρα, πού ἐδῶ στό Βαρβάσι εἴδαμε μαζί τό φῶς.Ἐδῶ, στούς δρόμους τοῦ Βαρβασιοῦ, μεγαλώσαμε, παίξαμε, ζήσαμε χαρές καί νεανικές ἀνησυχίες. Σπουδάσαμε μαζί στά θρανία τοῦ Ε΄ Δημοτικοῦ Σχολείου καί τοῦ Γυμνασίου Ἀρρένων Χίου. Μέσα στόν παλαιό Ναό τοῦ προστάτου μας Ἁγίου Χαραλάμπους ἀνατραφήκαμε πνευματικά, ψάλαμε καθημερινά, διδαχθήκαμε τήν εὐσέβεια καί τήν ἀγάπη πρός τήν Ἐκκλησία, κοντά στό πετραχεῖλι τοῦ ἀείμνηστου καλοκάγαθου παπα-Σωτήρη. Ἦταν τότε, πού ὁ Ἀνδρέας, πρωτοπόρος καί ἐνθουσιώδης, μᾶς ὁδήγησε νά ἱδρύσουμε τήν «Βιβλιοθήκη Βαρβασίου ὁ Φάρος». Κι’ ὕστερα, τό 1959, μαζί ἀνεβήκαμε τό λόφο τῆς Ἐλπίδος γιά νά μυηθοῦμε στήν Θεολογική Ἐπιστήμη, στήν περίπυστη Ἱερά Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης. Συνεχίστηκαν καί τότε, στό ἰδανικό καί εἰδυλλιακό περιβάλλον τῆς Σχολῆς, οἱ ὁραματισμοί καί τά μεγάλα σχέδια γιά τό μέλλον. Κι’ ὅταν οἱ εὐγενεῖς νεανικοί ὁραματισμοί ἔγιναν πραγματικότητα, τότε ὁ Ἀνδρέας μέ ἐνθουσιασμό, μέ σφρῖγος, μέ ἀστήρευτη δημιουργικότητα, μέ φλογερή στήν καρδιά του τήν ἀγάπη γιά τίς «ἀλησμόνητες πατρίδες», ἀναδείχθηκε σέ πρότυπο ἐθεράπευτου προσφυγόπουλου, πού ζοῦσε μέσα στήν ἱστορία τῶν ξεριζωμένων προγόνων μας καί ἐπραγματοποίησε τό μεγαλόπνοο ἔργο τῆς ζωῆς του, τόν «Φάρο», ἀνυψώνοντάς τον σέ λαμπρό οἰκοδόμημα, μέ τήν

πλούσια βιβλιοθήκη του, τό θαυμαστό πρόγραμμά του, τήν ἐπιμελημένη ἐφημερίδα του καί τόσα-τόσα ἄλλα. Φίλτατε ἀδελφέ Ἀνδρέα, «Δίκαιος ἐάν φθάση τελευτῆσαι ἐν ἀναπαύσει ἔσται» (Σοφ. Σολ. δ΄ 7). Ἡ οὐ ράνια φωνή στόν ἀποκεκαλυμμένο λόγο τοῦ Θεοῦ μᾶς διαβεβαιώνει ὅτι εἶναι «μακάριοι οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνήσκοντες…τά δέ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ’ αὐτῶν» (Ἀποκ. ιδ΄13). Πορεύου, λοιπόν, ἐν εἰρήνῃ πρός τήν ἀγήρω ζωή καί μακαριότητα, ἥσυχος ὅτι ἔζησες καί πολιτεύθηκες μέ συνέπεια κατά τό θέλημα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἐπί γῆς συνεχής ἀγωνιστική καί φωτεινή χριστιανική πορεία σου, πού στόχο της εἶχε τήν δόξα τοῦ Ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ καί τήν ἀνιδιοτελῆ προσφορά πρός τούς ἀδελφούς μας, σέ ὁδηγεῖ ἀσφαλῶς εἰς τόν Τόπο ἔνθα «ὁ τῶν ἑορταζόντων ὕμνος ὁ ἀκατάπαυστος καί ἡ ἀπέραντος ἡδονή τῶν καθορώντων τό κάλλος τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ τό ἄρρητον»(Εὐχαριστία Θ. Μεταλήψεως). Σ’ εὐχαριστοῦμε γιά ὅ,τι προσέφερες στό Βαρβάσι μας, στήν φίλτατη γενέτειρά μας Χίο, στήν ἱστορία τοῦ τόπου μας, στήν Ἐκκλησία μας, σέ ὅλους ἐμᾶς. Ἐκ μέρους τοῦ Προέδρου τῆς Ἑστίας τῶν ἀπο φοίτων τῆς ἐν σιωπῇ εἰσέτι τελούσης κοινῆς Τροφοῦ Ἱερᾶς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης, σεβαστοῦ κοινοῦ καθηγητοῦ μας κ. Βασιλείου Ἀναγνωστοπούλου καί ὅλων τῶν ὁμογαλάκτων ἀδελ φῶν, σοῦ ἀποδίδω μέ ἀγάπη καί-εἶναι ἀλήθεια- μέ πόνο ψυχῆς, τόν ὕστατο ἀσπασμό. Συλλυπούμεθα τήν ἐκλεκτή σύντροφο τῆς ζωῆς σου, τόν γυιό σου καί τ’ ἀδέλφια σου γιά τόν ὀδυνηρό χωρισμό σου καί ἐπικαλούμαστε τήν ἐξ Ὕψους παρηγορία στίς πονεμένες καρδιές τους. Εὐχόμεθα νά ἀναπαύση ὁ Κύριος τήν ψυχή σου ἐν Χώρᾳ Ζώντων, μέχρι τῆς κοινῆς ἀναστάσεως. Αἰωνία ἡ μνήμη σου ἀείμνηστε καί φίλτατε ἀδελφέ Ἀνδρέα.

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Τήν Δευτέρα 27 Ἰανουαρίου, ὁ πρώην διευθυντής τοῦ Γραφείου Παιδείας τῆς I. Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς, Δρ. Νικόλαος Κλαδόπουλος ἀπεβίωσε σέ ἡλικία 87 ἐτῶν μετά ἀπό σύντομη ἀσθένεια. Ὁ Δρ. Κλαδόπουλος διετέλεσε διευθυντής τοῦ Γραφείου Παιδείας τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς γιά 10 χρόνια, ἀπό τό 1989 ἕως τίς 29 Ὀκτωβρίου 1999. Κατά τή δεκαετῆ του ὑπηρεσία στό Γραφεῖο Παιδείας συμμετεῖχε σέ πολλά ἐκπαιδευτικό σεμινάρια καί περιόδευσε διάφορες κοινότητες νά παρακολουθήσει ἀπό κοντά τα αἰτήματα γονέων, διευθυντῶν, δασκάλων καί μαθητῶν, κοινοταρχῶν καί προέδρων τῶν κοινοτήτων, ὅπου λειτουργοῦν Ἡμερήσια καί Ἀπόγευματινα Σχολεῖα. Προηγουμένως εἶχε ἐργαστεῖ ὡς ἐπικεφαλῆς τοῦ Ληξιαρχικοῦ Γραφείου, Γραμματέας τοῦ Πνευματικοῦ Δικαστηρίου καί ἐκπαιδευτικός στό σχολεῖο τοῦ Καθεδρικοῦ ἀπό τό 1964-1979. Γεννήθηκε καί μεγάλωσε στή Χαλκηδόνα τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὅπου συμπλήρωσε τίς ἐγκύκλιες γυμνασιακές του σπουδές. Ἀποφοίτησε ἀριστοῦχος ἀπό τήν Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης τό 1953. Κατόπιν συνέχισε τίς σπουδές του στήν Ἀγγλία ὅπου μελέτησε τόν τρόπο ζωῆς τῶν Κληρικῶν καί τήν διοργάνωση τῶν κοινοτήτων τῆς Ἀγγλικανικῆς Ἐκκλησίας. Τό 1955 ἐπέστρεψε στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἐπί Πατριαρχείας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρα Α' καί διορίστη-

31

κε γραμματέας Πνευματικῆς Διακονίας ἀνα- λαμβάνοντας καί τήν ἐποπτεία τῶν Κατηχη- τικῶν Σχολείων τῶν Κοινοτήτων τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Τό 1956 διορίστηκε διευθυντής τοῦ Πατριαρχικοῦ Τυπογραφείου καί ἐκδότης τοῦ ἑβδομα- διαίου περιοδικοῦ «Ἀπόστολος Ἀνδρέας». Ὁ Δρ. Κλαδόπουλος ἦλθε στίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες τό 1961 κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Β. καί Ν. Ἀμερικῆς Ἰακώβου γιά νά συνεχίσει σπουδές του στό Union Theological Seminary καί στό New York Theological Seminary." Ἀφοῦ ὑπηρέτησε γιά μικρό χρονικό διάστημα στό Γραφεῖο τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, διορίστηκε Γραμματέας τοῦ Πνευματικοῦ Δικαστηρίου. Παράλληλα θήτευσε ὡς μέλος καί Γραμματέας τοῦ Ἀνωτάτου Ἐκπαιδευτικοῦ Συμβουλίου τό 1974 διορίστηκε Διευθυντής τοῦ Ληξιαρχείου τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς ὅπου καί ὑπηρέτησε μέχρι τό 1989.Ὑπέβαλε τή διδακτορική του διατριβή μέ τίτλο «Ἡ γνῶσις τοῦ Θεοῦ κατά Διονύσιον τόν Ἀρεοπαγίτην» στή Θεολογική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ἀπ’ ὅπου ἔλαβε τό Διδακτορικό του Δίπλωμα τό 1981. Τό 1989 διορίστηκε Διευθυντής Παιδείας τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Β. Καί Ν. Ἀμερική. Ἡ τριακονταοκταετής ἀφοσιωμένη προσφορά στήν Ἐκκλησία τῆς Ἀμερικῆς ὑπῆρξε πολύτιμη καί ἀγλαόκαρπη γιά τήν Ὁμογένεια στήν προσπάθεια της νά διαφυλάξει τήν ἰδιοπροσωπία της. Τῆς ἐξοδίου ἀκολουθίας πού τελέστηκε Παρασκευή 31 Ἰανουαρίου στόν Ἀρχιεπισκοπικό Καθεδρικό Ναό τῆς Ἁγίας Τριάδος Ν. Ὑόρκης προέστη ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς κ. Δημήτριος.

Εἴη ἡ μνήμη αὐτοῦ αἰωνία.

32

Εστια Θεολογων Χαλκησ

Δημήτριος Σκουρολιάκος ( Ἀπόφοιτος τοῦ 1945) Τήν 28 Δεκεμβρίου τοῦ 2013 ἀπεβίωσε ὁ ἐκ τῶν ἀποφοίτων τῆς Γ΄περιόδου λειτουργίας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Χάλκης Δημήτριος Σκουρολιάκος. Γεννήθηκε στή Λαμία τό 1924 καί εἰσῆλθε στή Σχολή τό 1938. Ἀπεφοίτησε τό 1945. Ἐπιστρέψας στήν Ἀθήνα τό 1946 ἐγγράφεται στήν Νομική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Τό 1957 διορίσθηκε στό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν στή Διεύθυνση Κυπριακοῦ ὡς Προσωπάρχης. Ἀπό τό 1959 καί ἐφεξῆς ὑπηρετεῖ ὡς Διπλωμάτης σέ διάφορες ἐπίκαιρες θέσεις τοῦ Ἐξωτερικοῦ. Στή Μελβούρνη διορίζεται Πρόξενος 19591965 καί τό 1969 ἡγεῖται τῆς Ἀντιπροσωπείας τῆς Ἑλλάδος στή Γενεύη, ἐνῶ τό 1973 διορίζεται Ἐπιτετραμένος τῆς Ἑλλάδος στήν Ἄγκυρα, ὅπου παραμένει μέχρι τό 1975, ὀπότε ἐπιστρέφει στήν Ἀθήνα. Τό 1978 διορίζεται Πρέσβης τῆς Ἑλλάδος στήν Κινσάσα, ὅπου ὑπηρετεῖ μέχρι τό 1982, ὁπότε καί μετατίθεται στή Ροδεσία. Τό 1987 ἀποστέλλεται ὡς Πρέσβης στό Ραμπάιτ, ὅπου παραμένει μέχρι τό 1990, ὁπότε καί μετατίθεται στή τελευταία διπλωματική του θέση Πρέσβης τῆς Ἑλλάδος στό Μαρόκο.

Εἴη ἡ μνήμη αὐτοῦ αἰωνία.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ Ἡ ἐξ 20 Εὐρώ συνδρομή ἢ ὁποιαδήποτε ἒκτακτη οἰκονομική ἐνίσχυση δύναται νά κατατίθεται στούς κάτωθι λογαριασμούς τῆς Ἑστίας Θεολόγων Χάλκης: Τραπεζικοἰ λογαριασμοί Ἑστίας ΙΒΑΝ στή Eurobank € Εὐρώ: GR 0602602140000110100139348 $ Ἀμερικῆς: GR 9402602120000011100022817 $ Αὐστραλίας : GR 5202602120000091100078471 Παράκληση, ὃπως ἐνημερώνεται ἡ Γραμματεία γιά τίς καταθέσεις γραπτῶς ἢ τηλεφωνικῶς, προκειμένου νά ἀποστέλλεται ἡ σχετική ἀπόδειξη.

ΕΙΣΦΟΡΑΙ ΜΕΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ Η΄ ΤΟΜΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΠΕΤΗΡΙΔΟΣ Ἡ Α.Θ.Π. ὁ Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαῖος………………………....…...€ 2.000 Σεβ. Μητρ. Denver Ήσαῒας………….……...…$ 6.000 Σεβ. Μητρ. Μυτιλήνης κ. Ἰάκωβος…………...€ 1.200 Σεβ. Μητρ. Γέρων Νικαίας Κωνσταντῖνος…..€ 500 Ἀρχ/πος Θυατείρων κ. Γρηγόριος……..…..….£ 1.000 Σεβ. Μητρ. Γέρων Χαλκηδόνος Άθανάσιος…€ 1.000 Θεοφ. Ἐπισκ Ὀλύμπου Ἄνθιμος…………....…$1.000 Σεβ. Μητρ. Γέρων Δέρκων κ. Ἀπόστολος…....€ 600 Σεβ. Μητρ. Ἑλβετίας κ. Ἰερεμίας……………....€ 500 Σεβ. Μητρ. Γερμανίας κ. Αὐγουστῖνος……......€ 500 Σεβ. Μητρ. Ἰταλίας κ. Γεννάδιος……………….€ 300 Σεβ. Μητρ. Ν.Ζηλανδίας κ. Ἀμφιλόχιος…...…. € 300 Σεβ. Μητρ. Θεοδωρουπόλεως κ. Γερμανός…...€ 200 κ. Νικόλαος Ξεξάκης.………...………..…......΄...€1.000 κ. Κωνσταντῖνος Νταμπάνης………………......€ 500 Πανοσ. Ἀρχιμ. Χρυσόστομος Ξυνός……….......€ 200 κ. Σπυρίδων Τσιτσογιάννης………………..…...€ 300 κ. Ἀργύριος Ποντικάκης…………………….......€ 200

ΔΩΡΕΑΙ ΜΕΛΩΝ κ. Στυλιανός Ζωγραφάκης……………..….…...€ 150 Αἰδεσιμολ. Πρωτοπρ. π. Κων/τῖνος Χαλκιᾶς...€ 150 Ἀνώνυμος………………………………..………..€ 150 Αἰδεσιμολ. Πρωτοπρ. π. Ἰωάννης Χαλκίτης....€ 100 Πανοσ. Ἀρχιμ. κ. Κοσμᾶς Περχανίδης……......€ 100 κ. Παναγιώτης Φούγιας…………………...….....€ 100 κ. Πρόδρομος Ἀντωνιάδης………………….......€ 100