th
ke NN IS
geografisch denken en doen
INperspectief
em &
een uitgave van Esri Nederland nr. 012011
pARtnERSCHAp Op AFStAnD ‘IK zIE nU zÓvEEL MOGELIjKHEDEn En KAnSEn!’ DE BGt HOEFt GEEn UItDAGInG tE zIjn
GIS oNtSluIt eN
INteGreert
a
ku ND e
Colofon
In Perspectief is een uitgave van Esri Nederland. Het magazine brengt actuele ontwikkelingen op het gebied van geografische informatie in Nederland. De focus ligt op praktijkvoorbeelden, trends en ontwikkelingen. COntACt E: redactie@in-perspectief.nl T: +31 (0)10 217 07 00 I : www.in-perspectief.nl REDACtIE Carmen Boertjes, Harmen van Doorn, Corine Meppelink, Corine Riem Vis Naast de redactie en auteurs werkten mee aan deze uitgave: Karen Stultiens, Janneke Korenromp, Bert Vermeij, Evert Verveer.. OntwERp Karen Stultiens
GIS Voor... UTILITIES
ADvERtEREn Esri Nederland biedt partners en relaties de mogelijkheid zich te profileren in In Perspectief. Vraag naar de advertentiemogelijkheden (voorwaarden, tarieven en aanleverspecificaties) via: adverteren@in-perspectief.nl. DISCLAIMER Esri Nederland besteedt de uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van de artikelen in In Perspectief. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Gebruikt kaart- en beeldmateriaal blijft eigendom van de makers. Artikelen uit In Perspectief mogen alleen openbaar worden gemaakt na schriftelijke toestemming van Esri Nederland. COvER De foto op de omslag van dit magazine is genomen naast de Europweg in Rotterdam (Maasvlakte), ter hoogte van de Yukonweg. De medewerkers op de coverfoto en op pagina 14 en 15 zijn niet van Stedin.
7
GIS ontsluit en integreert informatie 18
OVERHEID
22
8
HU herhaalt succesvolle mailingcampagne middelbare scholen
WATERSCHAPPEN
8
Bijdrage aan lezersonderzoek
‘Kennis in het hoofd, maar ook in het
8
Overal en altijd informatie delen en
systeem’ 30
Eerste opleiding Geo Academie van start
GIS als dienstverlening
ontvangen
WATERSCHAPPEN oVerIG
Partnerschap op afstand 33
OVERHEID ‘Ik zie nu zóveel mogelijkheden en
5
Voorwoord
kansen!’
28
Wisseling van de wacht bij AGGN
36
‘Innovatief zijn is leuk’
46
Agenda
vORMGEvInG En DRUK LENS! communicatie (www.lenscommunicatie.nl) ‘t Papierenhuys
ABOnnEMEntEn Organisaties met een onderhoudscontract van Esri Nederland krijgen In Perspectief kosteloos toegestuurd. Zonder onderhoudscontract is het ook mogelijk om In Perspectief te ontvangen. Een jaarabonnement kost 25 euro (excl. btw). Voor verzending naar buitenland gelden aanvullende porto- en administratiekosten.
EduGIS krijgt nu ook ‘natte’ component
12
FOtOGRAFIE LENS! fotografie > Marcel Krijger (tenzij anders vermeld)
OpLAGE 4.500 exemplaren
7
GIS VerBINDt! 20
aDVerteNtIeS
De online community verbindt!
oPINIe 17
Column
26
Eenvoud
41
Column
Kennis uitbesteden
Alleskunners gezocht! 42
Openheid 2.0
43
De BGT hoeft geen uitdaging te zijn
45
Mijn perspectief De revolutionaire innovatie voorbij
NIeuwS 66
Mobiele toepassing gelanceerd
6
Opleidingen geo-informatie scoren hoog
6
Restauratie voor GeoFort
6
Magazine per e-mail ontvangen?
7
Eagle vormt basis LCMS
4
Tensing
16
GIS Conferentie
25
Realworld Systems
in perspectief, nummer één, tweeduizend elf
INhoudsopgave Samenspel
Kennis in het
van techniek,
hoofd, maar
organisatie en gebruik
ook in het
09
22
systeem
“Innovatie in de hoofden van mensen.”
36 De online
kennis
community
uitbesteden
17
verbindt!
20
3
Integreer GIS en ERP voor een optimale bedrijfsvoering Haal maximaal resultaat uit de data en systemen
ERP, EAM, calculatie- en ontwerpapplicaties en GIS
door gebruik van geografische en administratieve
verhoogt de kwaliteit van de informatiestromen en
gegevens verregaand te integreren. Geef uw
dienstverlening. Door gegevens snel en efficiënt te
medewerkers, klanten en andere ‘stakeholders’ snel
ontsluiten kunt u kostenefficiënt data inwinnen bij
en eenvoudig inzicht in de status en locatie van
de bron en beschikbaar stellen voor mobiel gebruik
uw mobiele teams en uw assets. Integratie van
door gekoppelde applicaties en systemen.
Tensing producten en diensten optimaliseren het gehele operationele proces rondom het beheer van assets in het veld: 1. gegevensbeheer en ontsluiting, koppeling van back-offices,
Track & Trace en Fleet Management
25
Field Service-registratie: werkbonautomatisering en mobile GIS
tensing
inclusief dataconversie Batch-, automatische en dynamische planning & Dispatching
Since 1985
Analyse en reporting, inclusief geografische analyse
Tensing T: +31 (0)418 572 800
Neem voor meer informatie contact op
I: www.tensing.com
met Sophie Verbeek, Manager Business
E: info@tensing.com
Development & Product Management.
51º 48' 01" N, 5º 14' 31" E
2. 3. 4. 5.
Voorwoord
Beste lezer, Elke dag doet hij dienst; de printer. Het prettige is dat wij er ons er geen enkele zorg over hoeven te maken. Als er een storing optreedt, komt de leverancier hem zo snel mogelijk repareren. Een prachtig voorbeeld van ontzorgen, net als veel andere facilitaire dienstverlening zoals catering en schoonmaak. Het helpt organisaties om focus aan te brengen en zo de kwaliteit van het eigen werk te verbeteren. Wat betekent ontzorgen voor u? Het is een trend in dienstverlening die zich ook in de geo-sector voordoet. En hoever gaat uw behoefte? En wat zijn de verwachtingen binnen uw organisatie? Ontzorging is voor de ene persoon anders dan voor de ander. Hierbij is de invulling van de regiefunctie cruciaal, zoals u dat kunt lezen in het artikel
“De druk op efficiënt werken lijkt innovatie in de weg te staan.”
Eenvoud van Gertjan van den Bersselaar. In het ontzorgen vindt samenwerking plaats tussen meerdere partijen met een duidelijke benoeming van verantwoordelijkheden en verschuiving van inspannings- naar resultaatverplichting. Ik zie dat door die samenwerking de domeinkennis en zicht op werkprocessen meer vanuit de klant wordt gestuurd. Esri neemt als leverancier graag haar verantwoordelijkheid om de expertrol op dat vlak in te vullen en optimaal gebruik van de ArcGIS-infrastructuur te borgen. Voorbeelden hiervan vindt u terug in de artikelen over het waterschap Scheldestromen, de provincie Flevoland en netbeheerder Stedin. De druk op efficiënt werken, die ontstaat door resultaatverplichting, lijkt innovatie vaak in de weg te staan. Maar, juist in dit spanningsveld kan door samenwerking mooi innovatie tot stand worden gebracht: co-creatie. In een tijd van bezuinigingen en minder budget biedt bundeling van kennis de oplossing voor innovatie. In de volgende editie van In Perspectief, later dit jaar, laten we zien hoe dit samengaat. Kunt u zolang niet wachten? Neem dan contact met mij op!
Frits van der Schaaf directeur business development Esri Nederland fvanderschaaf@esri.nl 5
Mobiele toepassing gelanceerd voor waterschappen en provincies De ZwemWaterkwaliteitApplicatie
de ZwemWaterKwaliteitApplicatie
(ZWApp), een nieuwe toepassing
gebeurt namelijk in dezelfde om-
voor waterschappen en provincies,
geving als de beoordeling en uit-
is ontwikkeld om het zwemwater-
gifte. Hierdoor is de kans op mis-
kwaliteitsproces te verbeteren om
communicatie een stuk kleiner en
makkelijker te kunnen communice-
kan sneller en efficiënter gewerkt
ren. De ZWApp is een nieuwe be-
worden.
Restauratie voor GeoFort
Foto: GeoFort
Het GeoFort gaat restaureren. Inmiddels zijn alle GeoZalen leeg ge-
heeromgeving waar beide organisatietypen in kunnen werken. Het
Lees meer op esri.nl/gis-voor-
ruimd en de voorbereidingen daar-
proces rondom de zwemwaterkwa-
waterschappen/informatie-delen
voor in volle gang. Esri Nederland is XXL-sponsor van het GeoFort.
liteit kan door deze verbeteringen efficiënter worden toegepast. Door de ZWApp kunnen water-
GeoFort wil in 2012, als het fort weer
schappen en provincies gestroom-
open gaat, een hoop nieuwe initia-
lijnder met elkaar communiceren.
tieven lanceren. Het fort is geschikt
Het is dus niet langer nodig heen
voor klantendagen en seminars.
en weer te mailen, in afwachting te
Bezoekers kunnen onder meer hun
zijn van een beoordeling of gege-
brainstormresultaten koppelen aan
vens in verschillende bestanden bij
de kaart. Met de speciaal voor GeoFort
te werken. Het invoeren, verwerken en aanpassen van gegevens in
Bron: Esri Nederland
ontwikkelde
Layar-applicatie
(XY-Match) kunnen teams elkaars brainstorm zien als ‘augmented rea-
Opleidingen geo-informatie scoren hoog in Keuzegids Masters 2011
lity’-laag. Lees meer over het fort op
In de Keuzegids Masters komen de
oriënteren op vervolgstudies. De
Nederlandse geo-masteropleiding-
gids constateert dat geo-informatie
en goed voor de dag. De uitschie-
zich heeft ontwikkeld van wat ooit
Magazine per e-mail ontvangen?
ter is de opleiding Geo-Information
een hulpwetenschap was tot “een
Het gecombineerde magazine In
Science van de Wageningen Univer-
eigen tak van wetenschap binnen
Perspectief en ArcGIS Actueel wordt
sity. De Keuzegids Masters 2011 be-
onze informatiemaatschappij”. Be-
normaal gesproken in hardcopy
vat kwaliteitsoordelen van zo’n 600
halve de geomaster in Wageningen
vorm verstuurd. Het is mogelijk om
masterprogramma’s en wordt uitge-
krijgen ook Geomatics aan de TU
een link naar de digitale versie van
geven door het Centrum Hoger On-
Delft en de gezamenlijke geomaster
het magazine te ontvangen. E-mail
derwijs Informatie. De keuzegids is
GIMA goede rapportcijfers.
naar mailings@esri.nl met het verzoek om het magazine voortaan per
een consumentengids voor studenten en studiedecanen die zich willen 6
www.geofort.nl
Bron: Arbeidsmarkt Geo
e-mail te ontvangen.
GISnieuws Eagle vormt basis Landelijk Crisismanagement Systeem graag schouder aan schouder met hen en de Veiligheidsregio’s werken aan de versterking en ontwikkeling van informatievoorziening en -uitwisseling tijdens incidenten en mogelijke crises, nu en in de toekomst. ” LCMS 2.0 wordt naar verwachting eind juni opgeleverd. In juli start de uitrol van LCMS 2.0 in de veiligFoto: Esri Nederland
heidsregio’s en het NCC en LOCC.
De Eagle-software is na een aanbe-
Project directeur landelijk project
Vóór 1 januari 2012 moeten alle
stedingsprocedure gekozen als ba-
Netcentrisch Werken: “We hopen
veiligheidsregio’s en het NCC en
sis voor het Landelijk Crisismanage-
samen met de leverancier tot een
LOCC netcentrisch werken en het
ment Systeem 2.0. Frits Gronsveld,
partnerschap kunnen komen. Ik wil
nieuwe systeem gebruiken.
EduGIS krijgt nu ook ‘natte’ component GIS wil het gebruik van geo-ICT in
Eerste opleiding Geo Academie van start
het onderwijs stimuleren om leer-
De nieuwe opleiding Basisopleiding
lingen in staat te stellen zelfstandig
GIS is begin van dit jaar van start
ruimtelijke vraagstukken te analyse-
gegaan. Deze opleiding wordt ver-
ren. EduGIS hoopt hiermee ook bij
zorgd door de kersverse Geo Aca-
te dragen aan de belangstelling van
demie, die vanuit het GeoFort op-
Het Educatief GIS-portaal, EduGIS,
jongeren voor een geo-gerelateer-
leidingen aanbiedt. Met een groep
wordt binnenkort uitgebreid met
de opleiding in het vervolgonder-
zeer enthousiaste en gemotiveerde
een thema hydrografie. Onderwer-
wijs. De hydrografie, te beschouwen
deelnemers is de Geo Academie
pen als getij, coördinaten, plaats-
als ‘geo van de natte sector’, heeft
hiermee haar eerste opleiding ge-
bepaling en dieptemeten zullen
net als de ‘droge’ geosector veel
start. In het najaar van 2011 wordt
een plaats krijgen in het EduGIS-
moeite om aan studenten te komen.
deze opleiding opnieuw aangebo-
aanbod. Begin dit jaar bereikte Edu-
Voor het MIWB is de samenwerking
den. De startdatum valt waarschijn-
GIS daarover een akkoord met het
met EduGIS een mogelijk middel om
lijk in de week van 1 september.
Maritiem Instituut Willem Barentsz
de instroom van de opleiding Ocean
(MIWB) op Terschelling, waar de
Technology te vergroten.
Bron: EduGIS
hbo-opleiding Ocean Technology (Hydrografie) wordt verzorgd. Edu-
Lees meer op www.geo-academie.nl
Bron: Arbeidsmarkt Geo
Bron: Arbeidsmarkt Geo 7
gis nieuws
HU herhaalt succesvolle Bijdrage aan mailingcampagne middelbare scholen lezersonderzoek Vorig jaar namen de Hogeschool
gende lijn zich voort te zetten. Om
Eind 2010 hield Esri Nederland een
Utrecht en SAGEO samen het initi-
deze ontwikkeling kracht bij te zet-
lezersonderzoek over de verschil-
atief om de middelbare scholen in
ten, gaat er opnieuw een mailing
lende publicaties. Vanaf deze plek
de regio Utrecht aan te schrijven, als
uit, om scholen op de opleiding en
wil In Perspectief de lezers bedan-
onderdeel van een grote wervings-
open dagen te wijzen. Opleidingen
ken die deel hebben genomen aan
campagne. Zo’n 1200 aardrijkskun-
die een vergelijkbare actie overwe-
het onderzoek. De feedback op de
dedocenten ontvingen een mailing
gen, ondersteunen wij uiteraard
publicaties en de nieuwe website
om de hbo-opleiding Geodesie/
graag.
stelt Esri Nederland in staat om
Geo-informatica onder de aandacht
Neem voor meer informatie contact
haar communicatie te blijven ver-
te brengen. Alle inspanningen bij
op met communicatieadviseur Mar-
beteren. Onder de deelnemers zijn
elkaar leidden vorig seizoen tot een
co Verschoor via marco.verschoor@
diverse MapBooks en een Wereld
forse toename in de instroom van
arbeidsmarktgeo.nl.
Bosatlas verloot.
de opleiding. Dit jaar lijkt de stij-
Bron: Arbeidsmarkt Geo
Overal en altijd informatie delen en ontvangen ArcGIS.com is dé website voor het
ArcGIS.com biedt de mogelijkheid
secretaris Martin Peersmann ziet
werken met kaarten en andere
om kaartmateriaal kosteloos, een-
een hoop voordelen. “ArcGIS.com
geografische informatie. De schat
voudig en snel te ontsluiten op
is een platform waarmee added
aan basiskaarten en thematische
internet: via uploaden van eigen
value geo-services kunnen worden
kaarten, geografische applicaties
data of via geo-services. Hierbij kan
ontwikkeld op data en informatie
en toepassingen die het medium
gebruik worden gemaakt van een
die door het stelsel van basisregis-
rijk is, helpen daarbij. Met ArcGIS.
tiental standaard base maps.
traties worden ontsloten. Dergelijke
com gaat kaarten maken stukken
geo-services stimuleren gebruik van
eenvoudiger, net als het delen van
Het zijn niet alleen de bekende So-
geo-informatie in beleids- en uit-
deze kaarten met andere gebrui-
cial Media waar GIS en online com-
voeringsketens.” Hij verwacht dat
kers.
munities elkaar vinden. Vermeij:
“de invoering van open standaar-
“Op het recent gelanceerde Arc-
den en open source in combinatie
Bert Vermeij schreef het al in de
GIS.com raken zij elkaar – de kracht
met een ‘overheidscloud’ mogelijk
vorige In Perspectief: “Dáár zit de
van de groep als mechanisme – om
instrumenten zijn voor het schep-
kracht. GIS-gebruikers en professi-
de rijkste bron van geografische in-
pen van een gunstig klimaat voor
onals delen via de ArcGIS.com-por-
formatie op te bouwen. Met elkaar
het toevoegen van economische
tal hun ‘content’ met anderen. Een
en voor elkaar.”
waarde aan beschikbare publieke
community van en voor GIS-profes-
overheidsgeo-informatie.”
sionals, maar ook voor iedereen die
Eén van de organisaties die en-
op zoek is naar goede geografische
thousiast is over de komst van
informatie of goed digitaal kaart-
ArcGIS.com is GBKN (Grootschalige
AUTEUR: Harmen van Doorn
materiaal.”
Basis Kaart Nederland). Directeur-
E-MAIL: contact@esri.nl
8
Foto’s: Eric Laycock
‘Datakwaliteit: samenspel van techniek, organisatie en gebruik’
Gis diensten
Aan het inwinnen van gegevens wordt jaarlijks veel geld besteed. Terecht, want data is een waardevol bezit. Het bijhouden en de kwaliteit laten echter nog vaak te wensen over. Data goed kunnen beheren vergt een investering. Organisaties zoals het waterschap Noorderzijlvest, de provincie Fryslân en de gemeente Stadskanaal, maken er werk van met behulp van de aanpak Data op Orde. staan opgeslagen. Gegevens op orde hebben, betekent ook dat gegevens vindbaar zijn voor mensen binnen én buiten een organisatie!” Een ander issue is de kwaliteit en betrouwbaarheid van data. “Deze is af te leiden uit metadata; de data over data. Zonder deze informatie kan een gebruiker niet achterhalen wanneer de data is ingewonnen, onder welke omstandigheden en met welke methoden.” Jeroen Aarts vat het samen: “Veel data van Foto: Esri Nederland
organisaties bevat onjuistheden, is onvindbaar en is onbruikbaar. Je wilt data kunnen gebrui-
“Gegevens zijn de kern van je bedrijfsvoe-
ken, maar ook de waarde van de data vergro-
ring!” Business consultant Jeroen Aarts van
ten. Dat kan alleen als je data op orde is.”
Esri Nederland legt enthousiast uit wat het belang is van het op orde hebben van data.
Stand van zaken
“Door onjuistheden kan data niet of minder
Om deze reden zette Esri Nederland een Data
goed bruikbaar zijn.” Denk hierbij aan fouten
op Orde-traject op. Dat kwam voor Tamar Bak-
in de topologie – het ‘gedrag’ van verschillende
ker van Waterschap Noorderzijlvest als geroe-
punten, lijnen en vlakken – van de geometrie.
pen: “Ik wilde jaren geleden eigenlijk al een
Daarnaast kunnen de tabellen fouten bevat-
rapportage ontwikkelen waarin kan worden
ten, zoals ontbrekende data, teveel karakters
aangegeven hoe het met de kwaliteit van de
of het gebruik van cijfers in plaats van letters
gegevens in de database gesteld is. Gebruikers
in de cellen van de tabel. Onbruikbaarheid van
en het management kunnen dan hun conclu-
data heeft soms verregaande consequenties.
sies trekken.” De GIS Data Reviewer bleek voor
“Bepaalde gegevens zijn juridisch vastgelegd.
het waterschap de juiste tool. “We voerden
Op afwijkingen en fouten staan dan sancties.”
een aantal gesprekken met consultant Jan Heida van Esri Nederland over de mogelijk-
Maar fouten in de data is niet het enige pro-
heden en hebben het waterschap Hunze en
bleem dat optreedt. Overheidsorganisaties
Aa’s ook aan de slag zien gaan met deze tool.
hebben vaak ook te maken met veel verschil-
Niet alleen bij het verbeteren van de gegevens
lende
“Dataopslag
heeft de tool een functie, maar de Reviewer-
vindt geregeld plaats in persoonlijke directo-
resultaten maken ook inzichtelijk hoe de situ-
ry’s, daardoor is het onbekend waar gegevens
atie ervoor staat.”
GIS-gebruikers.
Aarts:
9
Gis diensten
Tamar Bakker legt uit hoe het proces in zijn werk ging: “Samen met Jan Heida, business developer van Esri Nederland, is een structuur neergezet voor het maken van een kwaliteitsplan. De ervaringen die hij bij andere waterschappen had opgedaan waren een goede input om uiteindelijk onze eigen standaard te ontwikkelen.” Het traject was zo ingestoken dat alle nieuwe stappen samen werden uitgevoerd. “Jan Heida bracht de kennis in huis om de volgende stap te kunnen zetten. Als waterschap gingen we met de nieuwe kennis aan de slag.”
Kwaliteitseisen Ook Welmoed Wijtzes, geodatabasebeheerder van de provincie Fryslân, werd geholpen met de aanpak Data op Orde. “Het onderwerp Kwaliteitsbeheer en Kwaliteitscontrole binnen de afdeling Beleids- en Geo-informatie is een aantal dagdelen flink onder de loep genomen. De procedures voor het beheren van de centrale geodatabase zijn gedetailleerd in kaart gebracht. Aspecten die aan de orde kwamen, waren onder meer: geodataorganisatie, planning en control, kennisniveaus, werkprocedures en de verschillende onderdelen van het beTamar Bakker van van Waterschap Noorderzijlvest heeft samen
heer- en publicatieproces.”
met Jan Heida (foto) van Esri Nederland een structuur neergezet voor het maken van een kwaliteitsplan. Bakker: “De ervaringen
De werkprocessen en verantwoordelijkheden
die hij bij andere waterschappen had opgedaan waren een goede
zijn inmiddels belegd, legt Wijtzes uit. “De
input om uiteindelijk onze eigen standaard te ontwikkelen.
‘data bij de bron’ dient aan kwaliteitseisen te voldoen, zodat zich geen onevenredige werk-
“Jan Heida bracht de kennis in huis voor de volgende stap.” 10
last ophoopt bij de geodatabasebeheerders. Dus: duidelijke afspraken maken over de eisen die worden gesteld aan de op te leveren data.” Daarnaast heeft het traject ertoe bijgedragen dat de GIS’ers meer in IT-termen en -procedures zijn gaan denken, wat het maken van afspraken met de betrokken IT’ers vergemakkelijkt.
“Individuele verantwoordelijkheden beleggen.” Wijtzes: “Het traject heeft ook geleid tot een
al helemaal op orde hebben. “We hebben nu
ander type denken over dataopslag: data die
wel het proces nagenoeg zo ingericht dat we
regelmatig gemuteerd wordt, vereist een an-
structureel kunnen werken aan de verbetering
der type opslag dan statische data, zoals lucht-
van onze gegevens en de stappen die we zet-
foto’s. En aan verschillende onderdelen van
ten ook zichtbaar kunnen maken aan de be-
het beheerproces is nu het optimaal gebrui-
langhebbenden binnen de organisatie.”
ken van geo-software, zoals mxdperfstat en geodatabase-diagrammer, gekoppeld.”
Ook bij de provincie Fryslân is het beheerproces sinds die tijd beter gestructureerd, stelt
Kritischere kijk
Welmoed Wijtzes. “De werkprocedures kun-
Frans Kabel van de gemeente Stadskanaal
nen goed worden gebruikt om individuele ver-
geeft aan dat het Data op Orde-traject heeft
antwoordelijkheden te beleggen. En het is erg
geleid tot een kritischere kijk op de verschil-
belangrijk dat we inzichtelijk hebben gemaakt
lende rollen in hun dataprocessen. “Het geeft
dat er structureel voldoende tijd en capaciteit
ons een goede basis van waaruit wij, als het
beschikbaar moet zijn om datakwaliteit te
ware, een mooi gebouw voor informatiestro-
kunnen waarborgen.”
men kunnen opzetten.” Jeroen Aarts blikt even terug: “Er blijkt maar De gemeente kreeg bezoek van Chris Geers
weer eens dat het op orde hebben van je data
van Esri Nederland die werkplekbegeleiding
een samenspel is van techniek, organisatie en
verzorgde. “Hij constateerde dat de opslag
gebruik. Alleen de techniek is niet voldoende.
van onze data erg gefragmenteerd was. Daar-
Minstens zo belangrijk zijn de organisatie en
op heeft Barend Sneller van Esri Nederland
het gebruik. Alleen wanneer deze drie onder-
contact met ons opgenomen om Data op Orde
delen naadloos op elkaar aansluiten, kan data
bij ons te introduceren. Sneller is hier een dag
goed functioneren.”
geweest om door middel van een interview de wensen van onze klanten in beeld te brengen, inclusief de bronnen waar wij onze gegevens
AUTEUR: Harmen van Doorn
uit halen. Daarnaast is een opzet gemaakt
E-MAIL: contact@esri.nl
voor wie de beheerder zou moeten zijn van de bronbestanden, en wie de afnemers zijn.”
Data op Orde Hoopvol gericht op de toekomst
Esri Nederland heeft vanuit haar expertise
Alle drie zijn ze positief over de data-toekomst
een Data op Orde-traject in het leven geroe-
van hun organisatie. De gemeente Stadskanaal
pen. Dit omvat onder meer de training Kwa-
gaat na het bijna afgeronde BAG-project aan
liteitsborging en Kwaliteitscontrole en een
de slag. “We beschikken niet over voldoende
ArcGIS-extensie om de kwaliteit van data te
mankracht om beide projecten gelijktijdig uit
‘meten’.
te voeren.” Tamar Bakker van het Waterschap
Lees meer over Data op Orde esri.nl/data-op-
Noorderzijlvest kan niet zeggen dat ze de data
orde of e-mail vragen naar contact@esri.nl 11
Gis voor utilities
GIS ontsluit en integreert informatie Ambitieus Stedin werkt aan bedrijfsbreed GIS.
Water- & Energiebedrijven legden jarenlang de focus op het registreren en beheren van data over de eigen bedrijfsmiddelen en netwerken. Zo ook bij netbeheerder Stedin. Maar, er is zo veel meer mogelijk. Stedin wil GIS nu bedrijfsbreed inzetten voor het integreren, delen en analyseren van informatie om de interne processen te optimaliseren. Esri Nederland levert Stedin toegevoegde waarde om branchespecifiek mee te denken over nieuwe toepassingen en de meerwaarde van GIS hierbij. 13
Stedin is als netbeheerder verant-
Hier valt nog een heleboel te ontgin-
essentieel dat een partner visie
woordelijk voor een veilig en be-
nen. Hans Slootjes, informatiecon-
heeft en dat ook duidelijk uitstraalt.
trouwbaar transport van elektrici-
sultant van Stedin: “Van oudsher is
Evenals kennis van onze markt. An-
teit en gas naar bijna twee miljoen
GIS bij Stedin ingebed voor de regis-
ders is meedenken onmogelijk. Wat
particuliere, zakelijke en overheids-
tratie van onze infrastructuur, maar
betreft kunde moeten de producten
klanten in de Randstad. Als netbe-
de ruimtelijke component reikt veel
en medewerkers doen wat ze belo-
heerder heeft Stedin de verantwoor-
verder! Meetgegevens, storingsge-
ven.” Stedin besloot tot een proef
delijkheid om ervoor te zorgen dat
gevens, vergunningen, grondzaken,
met ArcGIS. “Vanaf de proef tot nu
de eigen energie-infrastructuren de
onderhoudsgegevens,
werkloca-
toe hebben we naar tevredenheid
energievraag van vandaag kunnen
ties en klantinformatie bevatten
samengewerkt”, vervolgt Slootjes.
verwerken en toegankelijk zijn voor
allen een ruimtelijke component,
“Vanuit Esri zijn de juiste experts
de veranderende vraag van morgen
die nog niet als zodanig wordt ge-
beschikbaar gesteld. Gert van Dijk,
(SmartGrid-ontwikkelingen,
slim-
bruikt. In het kader van tweezijdige
business developer bij Esri, vormt de
mere stroomdistributienetwerken).
informatie-uitwisseling met externe
spil tussen Stedin en Esri. Martina
Stedin stelt daarom hoge eisen aan
partijen, valt bijvoorbeeld te den-
Hörauf, support engineer Esri Ne-
het beheer van haar energienetten.
ken aan de informatie-uitwisseling
derland was verantwoordelijk voor
Dat brengt continu investeren in
en de samenwerking met de veilig-
de installatie en het beheer. Ivo Vis-
modernisering, vervanging, uitbrei-
heidsregio’s, gemeenten en andere
ser, technisch consultant en Ernst
ding en onderhoud van de netten
belanghebbenden bij storingen en
Eijkelenboom, product marketing
met zich mee. Afgewogen beslissin-
calamiteiten. Of bijvoorbeeld aan de
consultant van Esri Nederland heb-
gen op basis van risicoanalyses vindt
samenwerking met waterschappen
ben Stedin wegwijs gemaakt in de
Stedin daarbij belangrijk. Evenals
als het gaat om het kunnen garan-
functionaliteiten. Tevens hebben
hoge eisen aan de kwaliteit, veilig-
deren van ongestoorde en veilige
we support gehad op het gebied
heid en efficiëntie van de proces-
levering tijdens het versterken van
van het maken van specifieke geo-
sen. Er wordt voortdurend gewerkt
dijken en zeeweringen.”
analyses, het publiceren, etc. Dit
aan het optimaliseren en monitoren
heeft er allemaal toe bijgedragen
van de activiteiten en werkstromen.
Intensieve samenwerking
dat we nu steeds meer geo-gerela-
GIS speelt hierbij een cruciale rol.
Om voor deze geo-vraagstukken en
teerde vraagstukken krijgen vanuit
het ontsluiten van informatie naar
verschillende bedrijfsonderdelen.”
Nieuw gebied ontginnen
diverse doelgroepen oplossingen
De ruimtelijke component in de in-
te ontwikkelen, werkt Stedin sinds
Esri heeft korte communicatielijnen
formatievoorziening en -uitwisse-
anderhalf jaar samen met Esri Ne-
en staan persoonlijk of door middel
ling kan veel beter worden benut.
derland. Slootjes: “Voor ons is het
van digitale support altijd klaar als
“Er wordt gesteld dat 80 procent van alle data op ruimtelijke componenten gebaseerd is. Bij Stedin zijn we ervan overtuigd dat dit 100 procent is.” 14
“We zien een verdere versmelting van statische en dynamische data.” er vragen zijn, geeft Slootjes aan.
Hiermee bedient onze afdeling,
“Er wordt gesteld dat 80 procent
Het online Esri Support Center biedt
zowel bedrijfsonderdelen aan de
van alle data op ruimtelijke compo-
hiertoe de mogelijkheid. Diana van
klant- en marktzijde als aan de
nenten gebaseerd is. Bij Stedin zijn
Eijk, functioneel/technisch specialist
zijde van het beheer van de infra-
we ervan overtuigd dat dit 100 pro-
bij Stedin: “Een handige informatie-
structuur.”
cent is.”, aldus Slootjes. De consu-
bron, waar ik regelmatig gebruik van
menten- en zakelijke markt treffen
maak. Bijvoorbeeld bij de implemen-
Mobiele Apps
elkaar steeds vaker. Slootjes: “We
tatie van bepaalde functies en het
Slootjes: “Het gebruik van mobiele
zien een verdere versmelting van
ontwikkelen van webapplicaties.”
tablets en smartphones neemt een
statische en dynamische data. De
vogelvlucht. In het veld hebben
ontwikkelingen op het gebied van
Meerwaarde voor ‘nietGIS’ers’
zware GIS-applicaties en laptops
SmartGrid hebben ook consequen-
hun beste tijd gehad. De focus zal
ties voor netbeheerders als Stedin
Slootjes: “Onze afdeling is er mede
meer en meer verschuiven naar be-
en daarmee ook voor de behoefte
op gericht om de kracht van ruimte-
hoeften van de gebruiker in speci-
aan informatie. De netbeheerder
lijke informatie en het gebruik van
fieke situaties in het veld. Met een
krijgt een uitdaging op dit gebied.
GIS bedrijfsbreed te promoten. GIS
tablet kun je straks alles. Het Esri-
Denk aan de slimme meters, decen-
slaat een brug van administratieve
platform ArcGIS en de daaraan ge-
trale opwekking en teruglevering
informatie naar ruimtelijke informa-
koppelde mobiele oplossingen spe-
met hun impact op schakelacties en
tie, waarbij monitoring en analyse in
len hier goed op in. We kunnen de
aan oplaadpunten voor elektrisch
de tijd en op de kaart mogelijk zijn.”
functies inrichten naar specifieke
vervoer. Meer meetpunten en be-
Van Eijk: “We merken dat binnen
behoefte. Geïntegreerd wordt data
sturing betekenen meer data, die in
afdelingen nog vaak in Excel-sheets
uit verschillende bronnen bij elkaar
goede banen geleid moet worden.
wordt gedacht en dat de vertaalslag
gebracht. Enterprise-data is direct
De ruimtelijke component speelt
naar
beeldvorming
beschikbaar, evenals foto’s van di-
hierin een voorname rol. Maar de
nog niet is gemaakt. Er gaat een
gitale camera’s bij de inwinning van
grootste uitdaging zit in het naar
wereld voor hen open als we ver-
data en we kunnen ingevoerde ge-
elkaar toe laten groeien van ver-
volgens hun eigen data - gecombi-
gevens direct valideren.” Esri busi-
schillende informatiedomeinen die
neerd met andere data - op de kaart
ness consultant Gert van Dijk: “Bij
samen
zetten. Het creatieve denkproces
Esri zijn we van mening dat een sys-
verstrekken die voor een breed pu-
naar nieuwe toepassingen wordt
teem eenvoudig moet zijn en volle-
bliek, zowel intern als extern, toe-
hiermee in gang gezet. Wanneer
dig ten dienste moet staan van de
gankelijk is. Het is prettig dan te
bijvoorbeeld
van
werkzaamheden. Met het ArcGIS
weten dat we een partner hebben
klanten worden omgezet naar geo-
Mobile-platform bieden we ‘lean
waar we met al onze vragen terecht
grafische beeldvorming, maakt dat
and mean’-applicaties met maxi-
kunnen.”
de dekking in een verzorgingsge-
maal gebruiksgemak.”
geografische
adresgegevens
geïntegreerde
informatie
bied in één keer visueel. Als dan ook nog ingezoomd kan worden op indi-
Wat brengt de toekomst?
viduele situaties, waarbij ook de in-
De traditionele GIS-wereld en nieu-
frastructuur van Stedin zichtbaar is,
welingen in de wereld van geo-in-
dan is GIS ineens zeer aantrekkelijk.
formatie groeien naar elkaar toe.
AUTEUR: Karen Bos E-MAIL: utilities@esri.nl
15
Ervaart u GIS ook als de verbindende schakel in uw organisatie? In veel organisaties is dit het geval. Verbinden is namelijk de essentie van geografie; tussen verschillende vakdisciplines, tussen beleidsterreinen, tussen organisaties en in werkprocessen. Moderne technologie zoals smartphones, social media en apps, waarin locatie steeds meer geĂŻntegreerd is, maakt samenwerken steeds gemakkelijker. GIS verbindt technologie ĂŠn mensen!
reserveer alvast in uw agenda!
16
Kennis uitbesteden Meningen gonsden door de zaal, reacties op de stelling ‘Alle kennis zelf in huis hebben of aan de markt overlaten?’. Deze stelling kwam aan bod tijdens de Waterkeringendag. Wat wel en wat niet uitbesteden? En dan specifiek gericht op het toetsen van keringen; kan een waterschap dit aan externen overlaten? Toen eenmaal het bekende geluid van mijn voormalige dijkgraaf (wetterskip Fryslan) klonk, werd het stil. Hij sprak: “Hoe kunnen we nu met elkaar bedenken dat we deze basale kennis kunnen uitbesteden? En hoe kan het dat we deze basale kennis niet meer in huis hebben?” De discussie kreeg hiermee een wending. Hoewel veel werk nu niet zelf meer wordt gedaan, is nog steeds wel kennis nodig om dit op een goede manier uit te besteden! Hoe doe je die kennis op? Allereerst met een goede opleiding,
Column
“Hoe kan het dat we deze basale kennis niet meer in huis hebben?”
maar ook door gewoon het werk in ieder geval een paar keer zelf te doen. Risico’s kunnen zo beter worden ingeschat, en er ontstaat ook waardering voor het werk. Een andere, misschien wel betere, manier van uitbesteden is zelf een deel van het werkproces te blijven doen. Een aantal waterschappen hebben de najaarsschouw, een primair proces, deels uitbesteed aan Esri Nederland en Geodan. Het werk voor de ondersteuning wordt overgedragen, maar de controle voert het waterschap zelf uit. Dit leidt tot een bijzondere relatie, gekenmerkt door vertrouwen en gelijkwaardigheid. Het mooie van deze manier van samenwerken is dat iedereen op haar kwaliteit wordt ingezet. Het waterschap op het primaire proces en een marktpartij op de ondersteuning. Deze manier van samenwerken levert veel tijdwinst op. Door zo samen te werken krijgen klanten meer gelegenheid om de inspiratie die ze opdoen tijdens bijvoorbeeld een GIS Tech of een Waterkeringendag in te zetten voor u processen. En natuurlijk kunt u ons hierbij om ondersteuning vragen, of we gaan samen een nieuw project aan.
AUTEUR: Jan Heida | Esri Nederland E-MAIL: jheida@esri.nl
17
Gis voor overheid
GIS als dienstverlening
In Nederland wordt geo-informatie steeds belangrijker. Mede door het toenemende gebruik raken ook steeds meer mensen er mee vertrouwd. Je eigen woning zoeken en bekijken via online luchtfoto’s, autonavigatie en gps is niet meer weg te denken uit onze huidige leefwijze. Al deze nieuwe toepassingen hebben te maken met geo-informatie. Ook veel nieuwe media maken gebruik van geo-informatie. De openheid en hoeveelheid aan data neemt dan ook met de dag toe en communicatie in samenhang met geo-informatie neemt op dit moment een grote vlucht. Voor veel overheden en bedrijven wordt het dan ook steeds belangrijker om op een open en toegankelijke manier informatie te delen met hun burgers of klanten.
Foto: Tonnaer
Via de webviewer is het mogelijk om informatie toe te voegen en/of te wijzigen, ideaal voor bijvoorbeeld vergaderingen.
Één van de uitdagingen met GIS
fieken en rapporten te visualiseren.
die geografische informatie wil de-
vandaag de dag is dat het poten-
Soms schrikt het gebruik van GIS
len of deze informatie zoekt.
tieel voor het grote publiek moet
af, door factoren zoals kosten en
gaan vervullen. Degenen die be-
het ontbreken van tijd voor trainin-
Tonnaer Digitale informatie (TDi)
kend zijn met GIS weten hoe snel en
gen. Met behulp van Gis as a Service
heeft voor overheden en bedrijven
efficiënt het kan zijn om gegevens
(GaaS) probeert Tonnaer deze cirkel
GIS as a Service (GaaS) in het leven
te analyseren en de resultaten in
te doorbreken en GIS toegankelijk
geroepen om daarmee te helpen
makkelijk te begrijpen kaarten, gra-
te maken voor een breder publiek
in de wijze waarop zij het beste
18
met hun geo-informatie naar bui-
klant, burger of medewerker past.
ten kunnen treden. Met een GaaS-
TDi maakt via deze dienst de weg
overeenkomst is een organisatie in
vrij om via een voordelige, effici-
staat om via internet geografische
ënte en gebruiksvriendelijke wijze
informatie uit te wisselen of te com-
geografische gegevens te delen.
municeren met burgers, klanten of
Naast deze drie elementen is veilig-
medewerkers.
heid ook een belangrijk onderwerp.
Via een webviewer wordt de infor-
Veel
matie geografisch gekoppeld aan
teerde afnemers geven aan dat zij
een locatie(s) en is de informatie via
vanuit veiligheidsoverwegingen ge-
een kaart opvraagbaar. De krach-
bruik willen maken van een externe
tige webviewer wordt dusdanig
server waar hun data beschikbaar
ingericht dat de informatie snel en
wordt gesteld. De webviewer wordt
ontwikkeld. Zo zijn we bezig met
gebruiksvriendelijk is te vinden.
daarna ingericht en volledig geïnte-
toepassingen voor makelaars, na-
Daarbij maakt TDi gebruik van de
greerd in de website van de desbe-
tuurverenigingen, woningbouwco-
Adobe Flex of Microsoft Silverlight
treffende overheidsorganisatie.
öperaties, fiets- en wandelstichting,
van
onze
overheidsgerela-
webviewer.
Foto: Tonnaer
Via een webviewer wordt de informatie geografisch gekoppeld aan een locatie(s) en is de informatie via een kaart opvraagbaar.
supermarkten, horeca en tanksta-
Bron: Tonnaer
Voor interne geo-informatie ont-
tions. Doordat we voor een grote
sluiting kan de GaaS-overeenkomst
diversiteit aan marktpartijen werk-
ook aangesproken worden. Inmid-
zaam zijn, ontstaan er vaak nieuwe
dels levert TDi aan overheden ook
ideeën en vraagstukken die wij weer
een
waarin
toe kunnen passen op andere pro-
gesloten
omgeving
TDi maakt gebruik van de Adobe Flex of Microsoft Silverlight webviewer.
interne
worden
jecten. Zo ontstaan in samenspraak
ontsloten. Deze omgevingen zijn
oplossingen die anders nooit waren
Tevens is het via de webviewer mo-
op projectbasis of voor de langere
bedacht. Deze dynamiek maakt Ton-
gelijk om informatie toe te voegen
termijn. Omdat veelal kleinere ge-
naer’s ontwikkeling en werkwijze
en/of te wijzigen. Hierbij kun je
meenten niet de kennis en kunde
zeer krachtig en ze kan hierdoor snel
denken aan burgers die melding
in huis hebben om hun geodata te
schakelen en meedenken met onze
kunnen maken van zaken die in de
beheren bied TDi de mogelijkheid
klanten. Door de klant in kennis te
openbare ruimte plaats vinden of
om via een GaaS de geo-dienstver-
stellen van de mogelijkheden die GIS
aantekeningen tijdens vergaderin-
lening op orde te brengen. Tevens
biedt triggeren we hen ook om over
gen over thema’s die geografisch
enthousiasmeren medewerkers de
GIS na te denken. Hierdoor zijn we
van aard zijn.
eigen organisatie over GIS en de
in staat om samen tot de ideale geo-
mogelijkheden die het biedt. Hier-
informatie voorziening te komen.
informatielagen
Voor elke toepassing wordt speciaal
door ontstaat een breed draagvlak
een webviewer op maat gemaakt.
en neemt het interne gebruik van
Hierdoor is het altijd mogelijk om
geo-informatie exponentieel toe.
als afnemer van de dienst een eigen
AUTEUR: Patrick Blom | Tonnaer E-MAIL: patrick.blom@tonnaer.nl
stempel te drukken en iets te creë-
Ook voor het bedrijfsleven hebben
WEBSITE: tonnaer.nl/
ren wat volledig bij de organisatie en
we inmiddels GaaS-toepassingen
digitale-informatie 19
Gis verbindt!
20
De online community verbindt
Sluit u ook online aan!
GIS Verbindt! Ook op Social Media brengt
En ook u kunt bijdragen leveren, door
GIS mensen met elkaar in verbinding. We
bijvoorbeeld het delen van (luchtige) GIS-
vinden elkaar op sociale netwerken van
informatie. Dan wordt Esri Nederland fan
bijvoorbeeld Esri Nederland om te discus-
van u!
Waar vindt u de Social Media van Esri Nederland? LinkedIn:
sieren, GIS-ontwikkelingen te (kunnen) delen, en hun netwerk uit te breiden.
In de GIS Nieuwsbrief en op esri.nl heeft
groep ArcGIS in Nederland
Doet u mee? Om het u wat makkelijker te
u de mogelijkheid om nieuwsberichten te
Twitter:
maken biedt In Perspectief u een overzicht
delen met uw netwerk op Twitter, Linke-
twitter.com/esrinederland
van de Social Media van Esri.
dIn en Facebook.
YouTube: youtube.com/esrinederland
Op LinkedIn is een ArcGIS in Nederland-
Naast deze bekende sociale netwerken,
Facebook:
groep actief. Hierop vinden GIS-gerela-
zijn er ook andere Social Media waar u
facebook.com/esrinederland
teerde discussies plaats. De groep heeft
Esri Nederland kunt vinden. Via Issuu zijn
Issue:
meer dan 800 leden.
publicaties van Esri Nederland te lezen,
issuu.com/esrinederland
zoals dit magazine. Op het Nederlandse
Resource Center:
Ook voor u is er ruimte! Houdt u liever
en Amerikaanse Resource Center zijn ook
resources.esri.nl (en .com)
real-time de ontwikkelingen van GIS en
artikelen te lezen op de blogs. Laat met-
ArcGIS.com: arcgis.com
Esri Nederland bij, dan is Twitter wat voor
een even weten wat u van het artikel vind!
u. Door Esri Nederland te volgen blijft u via tweets op de hoogte. Kijkt u graag
Last, but not least… ArcGIS.com. Voor de
naar beelden? Op YouTube is Esri Ne-
GIS-wereld is dit medium nog vrij nieuw.
derland-tv te vinden. Hier staan demo’s
Hierop worden via the Cloud kaarten of
op, maar ook interviews en bijvoorbeeld
geo-informatie gemaakt en vervolgens
een terugblik op de GIS Tech 2011. Vindt
gedeeld met de wereld of met een be-
u Esri helemaal geweldig? Dan wordt
perkte groep!
u fan van Esri Nederland op Facebook. Door op ‘vind ik leuk’ te klikken krijgt u
Graag tot ziens op één of meerdere van
ook meteen updates over gebeurtenis-
deze Esri-netwerken!
sen áchter de organisatie. Denk aan de maatschappelijke bijdrage, sportieve activiteiten met klanten en interviews met medewerkers.
AUTEUR: Harmen van Doorn E-MAIL: contact@esri.nl
We vinden elkaar op sociale netwerken om te discussieren, ontwikkelingen te delen en hun netwerk uit te breiden. 21
Gis voor Waterschappen
‘Kennis in het hoofd, maar ook in het systeem’
Muskusratten en beverratten zijn een gevaar voor de veiligheid: door het graven van gangen verzwakken ze het dijkenstelsel. Nederlandse waterschappen proberen daarom de populatie zo laag mogelijk te houden. Gegevens van de bestrijding worden landelijk op ‘uurhokniveau’ (een gebied van 5 bij 5 km) vastgelegd. Binnen de gezamenlijke bestrijdingsorganisatie van de provincies Drenthe en Overijssel is er behoefte om de ontwikkelingen op vangmiddelniveau te kunnen volgen. Bij bestrijders is veel kennis aanwezig en gedocumenteerd, veelal handmatig in eigen administraties en op eigen kaarten. Met een nieuwe applicatie kunnen de werkzaamheden en kennis vastgelegd worden in een database. In Perspectief ging mee met een ronde in het veld van het Waterschap Regge en Dinkel, één van de waterschappen die de nieuwe applicatie testen. 22
Waterschap Regge en Dinkel ligt in
liggen zoals je kunt zien een paar
een tendens zichtbaar worden. Op
het oosten van Overijssel. Henk van
fuiken.” Het zijn twee rode stipjes.
die manier ontstaat meer grip op de
der Steen is regionaal coördinator
populatie, en kan de muskusratten-
en werkt overkoepelend voor de 6
Terugkeren
bestrijder zijn activiteiten daarop
aangesloten waterschappen. “Reg-
In Nederland worden alle vangsten
aanpassen.” Karel Zanderink, één
ge en Dinkle is één van de zes wa-
al geregistreerd in een vangstregis-
van de zes teamleiders in Drenthe-
terschappen die Mobiele Muskus-
tratiesysteem.
ontstaat
Overijssel vult Van der Steen aan:
ratten Applicatie testen. Vandaag
een landelijk beeld van de resulta-
“Op dit moment zijn de activitei-
is de laatste dag.” Samen met de
ten en ontwikkelingen. Het aantal
ten van onze aangrenzende water-
waterschappen Reest en Wieden,
muskusratten daalt jaarlijks. De be-
schappen niet op vangmiddelniveau
Groot Salland, Velt en Vecht, Hunze
strijding lijkt dus effectief. Regge
zichtbaar
en Aa’s en Noorderzijlvest opereert
en Dinkel ving in 2009 zo’n 2.000
houdt niet op bij de grens! Voor een
Regge en Dinkel in één bestrijdings-
van de 155.000 landelijk gevangen
effectieve bestrijding moet Diede-
organisatie die gezamenlijk verant-
muskusratten. De Nederlandse wa-
rik Veldman kunnen zien wat daar
woordelijk zijn voor de bestrijding
terschappen streven ernaar om de
gebeurt. En andersom natuurlijk.”
in de provincies Drenthe en Over-
populatie muskusratten zo laag mo-
ijssel. Nog dit jaar zal de provincie
gelijk te houden en de beverratten
Wennen
Groningen hieraan worden toege-
uit te roeien in het binnenland.
Bestrijder Veldman kijkt altijd goed
Hierdoor
voor
ons.
Bestrijding
om zich heen als hij op pad is. “Je
voegd. De vangsten worden nu op een zo-
herkent de aanwezigheid van een
De bestrijding van muskusratten
genoemd uurhok geregistreerd. Dit
muskusrat bijvoorbeeld aan vraat-
en beverratten vindt het hele jaar
is een gebied van 5 bij 5 kilometer.
sporen of een glijbaantje in het
plaats, met hoogtepunten in het
Van der Steen: “Dat is al mooi, maar
talud.” Op die signalen past hij zijn
voor- en najaar. In weer en wind
erg grof. Om de bestrijding zo ge-
vangmiddelen aan. Diederik Veld-
wordt gewerkt. We treffen het niet:
richt mogelijk te maken, zou het
man: “We kennen passieve vang-
vandaag is een regenachtige dag,
goed zijn als we dat nauwkeuriger
middelen: fuiken en kooien. Klem-
met af en toe wat zonnestralen.
kunnen vastleggen. De dieren ko-
men zijn actieve vangmiddelen.”
men namelijk regelmatig terug op
Op de kaart van de mobiele applica-
We voegen ons bij de ronde die
dezelfde plekken. Daarom is het be-
tie zijn twee rode stippen zichtbaar:
bestrijder Diederik Veldman, ver-
langrijk dat we kunnen registreren
deze vangmiddelen zijn nu operati-
antwoordelijk voor RD1, vandaag
waar we vangmiddelen hebben ge-
oneel. We vinden de fuiken op de
volgt. Met de auto rijden we door
plaatst. En vervolgens welk succes
aangegeven plek. Helaas vangen
het dorp Vriezenveen richting de
we daarmee hadden.”
we bot; de fuiken zijn leeg. Onderweg passeren we een stuk grasland
polder die daarachter ligt. We stoppen bij een lange brede sloot met
Dat kan met de nieuwe applicatie,
en bouwland. De applicatie geeft
een zandpad ernaast. “Hier moe-
met behulp van GPS. De vangst
zes gele stippen op rij weer. De
ten we overheen”, kondigt Diede-
wordt per exacte locatie in het sys-
gele stippen zijn niet actief. “Hier
rik aan terwijl hij wijst op de kaart
teem worden geregistreerd. Van
stond vorig jaar mais. In combina-
die zijn mobiele telefoon weer-
der Steen: “Wanneer je de gege-
tie met de sloot is dat een aantrek-
geeft. “Het pijltje zijn wij, en daar
vens over de tijd kan koppelen, kan
kelijk stukje voor muskusratten”, 23
Gis voor Waterschappen
verklaart de muskusrattenbestrijder.
Overnemen
Henk van der Steen ziet de Mo-
Hij heeft inmiddels een paar weken
Bestrijder Veldman stopt de auto op
biele Muskusratten Applicatie als
gewerkt met de applicatie. “Het
een dam. Hier zou een actieve fuik
een goed hulpmiddel voor de mus-
was erg wennen in het begin. Maar
moeten liggen. Het is niet direct
kusrattenbestrijding. “De applica-
ik heb het snel opgepakt en weet
zichtbaar, maar er ligt inderdaad
tie geeft inzicht in de trekrichting
nu hoe ik ermee moet werken. Ik
een vangmiddel. Vooral in rietvel-
en trekroutes van de muskusrat, de
vind het systeem gebruiksvriende-
den zijn geplaatste klemmen bijna
vangmiddelen kunnen dan worden
lijk.” Om de applicatie toegankelijk
niet door anderen dan de plaatser
geplaatst op de ‘drukke’ routes. Ook
te houden is het aantal functies
terug te vinden. De muskusratten-
het overnemen van elkaars vangge-
nog beperkt gehouden. Maar Die-
bestrijder trekt zijn laarzen aan. Als
bieden wordt met de ontwikkelde
derik Veldman heeft al wel wen-
hij de fuik uit het water haalt zien
applicatie een stuk makkelijker. De
sen. Hij heeft bijvoorbeeld een
we er een rat in liggen. “Dit is een
kennis die in het hoofd zit van de
flink aantal vangmiddelen onder
bruine rat; de fuik is er niet voor be-
muskusrattenbestrijder bewaren we
beheer; zo’n 80 appelkooien, 80
doelt, maar ook die populatie mag
op deze manier in het systeem. Hier
pvc-kooien en 70 ronde fuiken en
afnemen, dus dit is een goed resul-
doen we ons voordeel mee.”
schermen. “Het zou mooi zijn als ik
taat.” Diederik registreert de rat als
gebieden kan afvinken als ik daar
‘bijvangst’ in de applicatie.
al geweest ben.”
AUTEUR: Harmen van Doorn E-MAIL: waterschappen@esri.nl
De Mobiele Muskusratten Applicatie De applicatie bestaat uit een drietal omgevingen: registreren, beheren en raadplegen. Een mobiele applicatie voor het registreren van de vangsten en de vangstmiddelen. Een database voor het beheren archiveren van de vangsten en vangstmiddelen. Voor het raadplegen, analyseren en afdrukken van vangmiddelen is een ArcGIS Desktop-omgeving ingericht. Voordelen: • Inzicht in het migratiegedrag van de muskusrat. • Overzicht van de actuele vangsten en sommaties hiervan. • Overzicht van de actuele en de historische vangstmiddelen. • Bij vervanging van de vaste bestrijder is altijd inzichtelijk hoe het gebied is ingericht en dit overzicht is actueel. • Biedt mogelijkheden om schades aan waterkeringen vast te leggen.
24
opinie
Eenvoud Mede mogelijk gemaakt door vakmanschap. “Ga ik het zelf doen? Of laat ik het over aan de vakman …” Zowel thuis als op het werk een keuze die bewust gemaakt wordt. En niet alleen voor de eenmalige projecten zoals de badkamer of de tuin, maar ook voor structurele diensten zoals de werkster of het onderhoud van diezelfde tuin. Het resultaat, de investering en de (tijd)winst spelen de hoofdrol in de afweging die gemaakt wordt. Minder expliciet zijn we over de afstemming met en de context van de vakman.
De echte winst Om maar meteen met misschien wel de grootste driver te beginnen: de wetenschap dat je je er niet meer druk om hoeft te maken. Dat is pas winst! Je kiest waar je je eigen energie in steekt en waar je dat aan anderen laat. Eenmalig of structureel. De column over mijn collega Jan Heida in deze In Perspectief belicht het belang van de eigen kennis in deze manier van werken. (zie pag.17) In dit artikel wil ik graag stil staan bij de rol van de vakman. Het goed uitvoeren van wat-dan-ook kost energie en vaak veel meer dan je initieel denkt. Zo kost ook ‘iets overlaten aan een vakman’ vaak meer (energie) dan initieel gedacht. Het is net niet wat je wilde, sluit niet helemaal lekker aan op de rest of geeft simpelweg niet het gevoel dat je je er niet meer druk om hoeft te maken.
26
Van de vakman mag je meer ver-
applicaties, webserver, etc.) goed
te laten functioneren. Afstemming
wachten, toch?
op elkaar aan laten sluiten en dat
tussen de betrokken vakmannen
Wanneer we uitbesteden, verwach-
borgen in release management, is
in de context van het overall eind-
ten we natuurlijk wel dat het ten-
een continu karwei. Dat het geheel
doel, de ervaring van de eindge-
minste zo goed gaat als toen we
dusdanig geschaald en geoptimali-
bruiker, is hierin bepalend. Weten
het zelf deden. Of nog eerlijker,
seerd is, zodat de dienstverlening
waarvoor je het doet in plaats van
dat het hem/haar wel lukt netjes
presteert binnen de daarvoor ge-
wat jouw taak is.
om tijdig etc. de klus te klaren. Met
stelde normen, is een vak apart.
andere woorden, we krikken het
En zorgen dat dit alles uiteindelijk
Garantie
niveau van het resultaat op. Van de
een passende vertaling is van de
Wanneer de betrokken vakman-
vakman mag je immers meer ver-
bedrijfsdoelen die worden nage-
nen op deze manier in de wedstrijd
wachten, nietwaar? Een interessant
streefd, is geen eenvoudig te leg-
gezet worden, gaat de constructie
fenomeen in relatie met de inves-
gen puzzel.
werken. Vanuit de ene wereld kan in vereenvoudigde vorm gekeken
tering. Wanneer je méér verwacht van de vakman is het doel van de
Versnipperde samenhang
worden naar de andere wereld.
investering blijkbaar een verbete-
Bij de meeste organisaties is op één
Dit alles in de wetenschap dat ‘die
ring. Indien het huidige niveau ac-
of meer van deze niveaus gekozen
ander’ hetzelfde doel nastreeft.
ceptabel of zelfs prima is, kan het
voor uitbesteding en zijn zaken in-
En, dat zijn vakmanschap jouw
doel juist de besparing zijn; de vak-
tern ook verdeeld over verschillen-
wereld eenvoudiger maakt. Suc-
man is sneller en daardoor onder-
de groepen. Door de vereenvoudi-
ces gegarandeerd? Nee, daar komt
aan de streep goedkoper dan eigen
ging van integratiemogelijkheden
nog veel meer bij kijken. Maar de
inzet. Wees duidelijk naar jezelf en
op en tussen deze niveaus ontstaat
extra (energie) investering in deze
de vakman waarom je voor deze
een versnipperde samenhang. Een
manier van samenwerken vergroot
constructie kiest.
samenhang waarbij het voor kan
wel de kans op succes en tevens de
komen dat de eindgebruiker klaagt
waardering voor het vakmanschap
IT-vakmanschap
over de prestaties van zijn toepas-
van de ander!
Operationele IT- en GIS-systemen
sing terwijl bij alle groepen en SLA-
kennen zo hun eigen vakmannen.
rapportages de meters in het groen
Zorgen dat er 24x7x365 stroom op
staan! Het blijkt een vakmanschap
AUTEUR: Gertjan van den
een server staat, is een klus op zich.
op zich te zijn om de versnipperde
Bersselaar | Esri Nederland
Alle
samenhang te overzien en optimaal
E-MAIL: gvandenbersselaar@esri.nl
softwarecomponenten
(OS,
Het goed uitvoeren van watdan-ook kost energie en vaak veel meer dan je initieel denkt. 27
Wisseling van de
Aggn
Oud: “Goede herinneringen”
Foto: Elvira Visser, Esri Nederland
Na 6 jaar in het bestuur van de AGGN te hebben gezeten is voor mij de tijd gekomen om er een punt achter te zetten. Keurig volgens de regels is door mij twee keer een termijn van 3 jaar volgemaakt, tegenwoordig langer dan de gemiddelde duur van een Tweede Kamerlidmaatschap. In die 6 jaar heb ik veel leuke dingen meegemaakt: vooral de gebruikersdagen en GIS Tech’s leveren goede herinneringen op; ik doel op de samenwerking met de mede-organiserende bedrijven. Van die 6 jaar ben ik ruim de helft voorzitter geweest. Dat gaf nog meer ruimte om mijn eigen netwerk te vergroten: iets waar mijn oude werkgever (het ministerie van VROM, dat later I&M werd) lol van hád, en waar mijn nieuwe werkgever (de gemeente Den Haag) vast ook vruchten van gaat plukken. Het gaf ook wat extra gevoel van verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van de vereniging. We staan er nog steeds goed voor: zowel qua rol in de GIS-wereld als financieelorganisatorisch. Op 5 april is tijdens de GIS Tech 2011 de (overigens virtuele) voorzittershamer alvast over gegaan in de handen van Victor van Katwijk. Ik zwaai tijdens de ’gewone’ AGGN-gebruikersdag eind mei definitief af, maar zal daarna natuurlijk geregeld bij AGGN-events aanwezig zijn. Als bezoeker!
AUTEUR: Gert-Jan van der Weijden E-mail: gertjan.vanderweijden@ denhaag.nl 28
Scheidend voorzitter Gert-Jan van der Weijden (links) draagt het bestuurlijke stokje over aan Victor van Katwijk (rechts).
wacht bij AGGN Nieuw: “Een mooi vooruitzicht...”
werkgever vruchten gaat afwerpen
uiteindelijk ook zeker weer in het
en Chantal Melser, die voor haar ge-
belang is van de gebruikers.
Met veel genoegen neem ik de
voel net iets te ver van de ArcGIS-
voorzittershamer over van Gert-Jan
praktijk af staat.
van der Weijden. Het leuke van
Tot slot wil ik het succes van de hands-on workshops die we recen-
voorzitter worden is dat je gesti-
Er zijn drie ontwikkelingen die de
telijk hebben georganiseerd nog
muleerd wordt eens goed na te
AGGN in de gaten gaat houden:
onder de aandacht brengen. Be-
denken over ‘waartoe de AGGN op
1) Het toenemende belang van
stuurder Dirk Voesenek heeft een
aarde is’. We zitten in een spannen-
geo-informatie (locatie) in de pri-
succesvolle Python-dag georgani-
de periode waarin veel gebeurt:
maire processen van organisaties
seerd en Gert-Jan van der Weijden
met de mogelijkheden van geo-
en daarmee het opschuiven van
een
ICT zelf, maar vooral ook met de
GIS in de waardeketen; ‘GIS zon-
Dat smaakt naar meer!
rol van geo-ICT in bedrijven en de
der kaarten’.
maatschappij. Ik zie veel interessan-
Metadata-themabijeenkomst.
2) De stormachtige ontwikkeling
Ik heb er veel zin in! Graag horen we
te ontwikkelingen op ons afkomen
van mobiele toepassingen (apps)
op het e-mailadres bestuur@aggn.
en als AGGN kunnen we daar leuke
gebaseerd op locatie (GPS) met
nl wat gebruikers bezig houdt en
dingen mee doen!
werkelijk nieuwe mogelijkheden.
welke ideeën er zijn, en wat even-
De Web3.0-ontwikkeling is hier-
tueel nog meer verwacht wordt van
Vernieuwing is sowieso goed voor
mee in gang gezet waarbij de in-
de AGGN!
de AGGN. Het mooie is dat we een
ternetwereld en de echte wereld
gezonde doorstroming hebben en
steeds meer versmelten.
regelmatig nieuwe bestuurders krij-
3) De Cloud en Software as a Ser-
Auteur: Victor van Katwijk
gen. Naast een nieuwe voorzitter
vice (SaaS), een onderwerp dat
E-mail: victor.van.katwijk@geodan.nl
hebben we ook een aantal nieuwe
een sterke link heeft met het
TWITTER: aggn_nl
bestuursleden.
Boersma
voorgaande onderwerp. Op de
is er sinds kort bij, Pieter Bresters
GIS Tech is ‘The Cloud’ ook na-
helemaal vers van de pers en wel-
drukkelijk ter sprake gekomen.
Wideke
licht komen er binnenkort nog twee nieuwe loten aan de bestuurders-
Er zijn natuurlijk nog meer ont-
boom: Kees Schotten (Planbureau
wikkelingen (crowdsourcing, open
voor de Leefomgeving) heeft inte-
data, ...), al met al genoeg stof voor
resse evenals een bekende ArcGIS-
een flink aantal interessante gebrui-
expert van Rijkswaterstaat.
kersdagen of andere evenementen. Ik vermoed dat we op dit vlak ook
We hebben ook wat gesnoeid. Of,
Esri kunnen helpen als gebruikers-
zoals dat in het bestuur gaat, som-
community. Ontwikkelingen gaan
mige takken hebben zichzelf ge-
immers steeds sneller en een goed
knot en gaan elders nieuwe loten
contact met de gebruikers helpt
spruiten. Gert-Jan van der Weijden
om daarop in te spelen. Als AGGN
bijvoorbeeld, die bij een nieuwe
dragen we daar graag aan bij, wat
Foto: Elvira Visser, Esri Nederland
29
Gis voor Waterschappen
Partnerschap
Foto: Nationale Beeldbank
Waterschap Scheldestromen en Esri Nederland werken samen aan migratie naar IRIS en GeoWeb.
30
Het waterschap Scheldestromen heeft een
Via een VPN-verbinding werkten het water-
groot migratieproject van INTWIS naar IRIS
schap Scheldestromen en Esri op afstand
achter de rug. IRIS is het ruimtelijk informa-
nauw samen. Ignaas Bisdom, GIS-analist, van
tiesysteem voor waterschappen. Tegelijk met
het waterschap Scheldestromen en projectma-
deze migratie werd GeoWeb en Mobiel Watis
nager Bram Kort van Esri Nederland laten hun
ge端pdate en is GeoSticker ge誰mplementeerd.
licht schijnen over dit project.
op afstand Eerst maar eens kennismaken met het
Het ‘op afstand werken’ bleek dé oplos-
waterschap Scheldestromen. Ignaas Bis-
sing. Kort: “We zetten ’s ochtends een
dom: “Waterschap Scheldestromen is een
VPN-verbinding open, overlegden wat we
nieuw waterschap, ontstaan uit een fusie
die dag gedaan wilden hebben en evalu-
tussen de twee Zeeuwse waterschappen
eerden de resultaten aan het einde van de
Zeeuws-Vlaanderen en Zeeuwse Eilan-
dag. De tussentijdse communicatie én de
den.” De waterschappen gebruikten bei-
resultaten leverden voldoende vertrouwen
de INTWIS, een voor de waterschappen
om steeds meer op deze nieuwe manier te
gebouwd
waarmee
werken. Natuurlijk ontmoetten we elkaar
informatie wordt beheerd. Naast IntWIS
ook, maar een derde van de tijd gebeur-
hadden beide waterschappen ook een
de dit digitaal en werkten we op afstand.
GIS-viewer; Zeeuwse eilanden gebruikte
Voor ons was dit ideaal, omdat we minder
GeoWeb en Zeeuws-Vlaanderen had een
te maken hadden met de abnormale reis-
eigen open source-oplossing. Bisdom:
tijd.” Alles moet natuurlijk wel werken,
“Tijdens de fusie wilden we beide syste-
legt Kort uit. “Goede middelen zijn nog
men samenvoegen, dus kozen we voor
altijd het belangrijkst. De VPN-verbinding
één centrale IRIS-omgeving voor het hele
moet wel snel genoeg werken en bevei-
waterschap. Dit voor het beheren van alle
ligd zijn. Daarvoor is goede communicatie
gegevens. IRIS is een gemeenschappelijke
met de ICT-afdeling van het waterschap
applicatie die diverse primaire processen
belangrijk. Dat werkt geweldig, ze acteren
binnen het waterschap ondersteunt. Die
per direct.”
informatiesysteem
overstap was dus meer dan logisch. Ook stapten we over naar één centrale vie-
Vertrouwen
wer voor raadplegen: GeoWeb.” IRIS zal
Bisdom: “Vanaf het begin wilden we een
op zo’n honderd werkplekken draaien en
samenwerkingsrelatie met Esri, waarbij we
GeoWeb zal eerst intern aan alle gebrui-
naast elkaar werken en elkaar aanvullen;
kers beschikbaar worden gesteld. Later
Esri heeft heel veel kennis in huis, en die
wellicht ook voor externe communicatie
willen we graag op ons overgedragen krij-
naar bijvoorbeeld burgers.
gen, zodat we samen kunnen bouwen. Die kennisoverdracht werkt ook op afstand
Op afstand samenwerken Bram Kort van Esri Nederland denkt dat Esri Nederland vanwege haar expertise op dit gebied de opdracht mocht uitvoeren. De keuze voor Esri lijkt in eerste instantie, gezien de afstand naar Middelburg, niet logisch. De collega’s met de benodigde expertise hebben als basis Esri’s vestiging in Zwolle.
“Je bent continu met elkaar aan het bouwen, en dat gaat op afstand net zo goed.” 31
opinie
“Dit werken op afstand behartigt ieders belangen nóg beter.” op; ik heb zelfs het idee dat het
aan een klus werken, terwijl je de
‘telewerken’, zo noem ik het, ie-
rest van de dag met een andere op-
ders belangen nóg beter behartigt.
dracht bezig was.”
Beide partijen plukken er de vruch-
Het project bij het waterschap is na-
ten van.” Bisdom beaamt dat. “Het
genoeg afgerond. Om de productie
werkt heel makkelijk: je kunt met
minimaal te verstoren zijn er veel
elkaar meekijken, systemen even
voorbereidende
overnemen, je kunt overal bij; som-
voor de datamigratie buiten werk-
mige problemen zijn daardoor bin-
tijd uitgevoerd. Door tussentijdse
nen vijf minuten opgelost. Je bent
monitoring van de processen op af-
continu met elkaar aan het bou-
stand werd de voortgang constant
wen, en dat gaat op afstand net zo
gemonitord en kwamen we niet
goed.”
voor verrassingen te staan als we de
werkzaamheden
volgende dag, of na een weekend
Constant monitoren
weer verder wilden.
Kort ziet vooral voordelen in de tussentijdse controles die Esri kan
Door de goede samenwerking voelt
doen, met name de remote data-
dit project echt als een soort part-
baseactiviteiten. “Meestal is daar
nerschap
maar één specialist voor nodig. Je
werkt aan een oplossing. Kort: “Esri
initieert een actie die een paar uur
heeft aan het waterschap een klant
of soms zelfs een dag draait; dat
die continu meedenkt – ook als het
heel goed, en de samenwerking
moet je constant monitoren. Als je
even tegenzit. De saamhorigheid in
is altijd soepel verlopen. Door die
daarvoor naar Middelburg moet,
dit project zorgt ervoor dat iedereen
goede samenwerking er is vertrou-
dan kost dat heel veel tijd, terwijl
hard meewerkt aan een oplossing.”
wen over en weer. ”
het prima op afstand kan. Kort be-
Foto: Nationale Beeldbank
waarin
je
gezamenlijk
noemt ook de flexibiliteit bij kleine De projectmanager van Esri ver-
aanpassingen: “Je kunt bij wijze
Auteur: Wilfred Hermans
volgt: “Je bouwt samen een relatie
van spreken in de pauze nog even
E-MAIL: waterschappen@esri.nl
Medewerkers van Esri bij dit project • Bram Kort (projectmanager)
• Stefan Thorn (opleiding en inrichting Mobiel Watis en
• Marijn Schellekens (accountmanager)
test coördinatie)
• Jan Heida (advies)
• Chris Geers (opleiding en inrichting GeoWeb)
• Peter Weijzig (system engineering)
• Jan de Wit en Jeroen Aarts (opleiding IRIS)
• Maarten de Jong (databases)
• Shuman Kibria (opleiding ArcGIS Server)
• Pieter Geert van de Beukel (inrichting IRIS)
• Gerhard Hazelhof (opleiding ArcMAP Basis)
32
‘Ik zie nu zóveel mogelijkheden en kansen!’
gis voor overheid
Foto: Bron: Esri Nederland
Provincie Flevoland stapt over op ArcGIS Server. Dubbel feest bij de provincie Flevoland: dit jaar bestaat ze 25 jaar, én ArcGIS Server is bijna ingericht. Dat laatste is een intensief traject, maar met de hulp van Esri is de overstap nu al een groot succes: verschillende afdelingen hebben leren samenwerken en de nieuwe tools maken het mogelijk om regionaal samen te werken aan een nieuw product. Met zo weinig mogelijk middelen het maximale eruit te halen, noemt Alex Lucassen (GIS-adviseur van de provincie Flevoland) dat. “Ik ben geïnspireerd door het werk van Esri; ik zie zoveel mogelijkheden en kansen voor de provincie en al onze ketenpartners – geweldig!” 33
gis voor overheid
“Esri heeft ons op het hart gedrukt om samen op te trekken.”
Sinds maart vorig jaar assisteert Jack
maken. De prachtige OTAP-straat
om regionaal samen te werken aan
van der Horst, technisch consultant
die we hier hebben neergezet is
een product; met zo weinig moge-
van Esri Nederland, de provincie
overigens ook exposure naar bui-
lijk middelen het maximale eruit
Flevoland met hun overstap. Hoe?
ten: de burger wil alles live en real-
halen. Wij moeten binnen zes we-
“Eerst meedenken over hoe het
time kunnen zien, en de provincie
ken reageren op een plan; op de
architectuurplaatje en het functio-
kan in die behoefte voorzien.”
oude manier zou dat nooit lukken.
nele ontwerp eruit gaan zien, dan
Rechtstreeks ontsluiten kan die ter-
het daadwerkelijk neerzetten van
OTAP
mijn verkorten. We willen vóóraan
de software, zorgen dat alles werkt
OTAP (Ontwikkeling, Test, Accep-
in het proces betrokken raken, daar
en ten slotte de provincie begelei-
tatie en Productie) is een veelge-
heb je achteraf alleen maar profijt
den bij het gebruik van de nieuwe
bruikte ICT-afkorting en geeft het
van.”
omgeving. Het is voor de provincie
proces aan van onder meer soft-
best omschakelen: ze moeten een
wareontwikkkeling tot het in ge-
Lucassen wil laten zien dat je meer
nieuw werkproces volgen. Verschil-
bruik nemen ervan. Volgens beide
met geo kunt dan wat de provincie
lende partijen binnen de provincie
heren is de OTAP-implementatie bij
nu doet. “Niet alleen techneuten,
gaan samenwerken.”
de provincie heel prettig verlopen.
maar ook gewone gebruikers kunnen prima met bijvoorbeeld ArcGIS
Smeerolie
Lucassen: “Vooraf hebben duidelijk
Online gaan werken. Dat willen we
Van der Horst vervolgt: “De dy-
gemaakt wie welke verantwoorde-
gaan oppakken. En voor de zwem-
namiek is hoog, in de nieuwe om-
lijkheden heeft. De testomgeving
waterkaart wordt informatie ont-
geving moeten wijzigingen snel
werd opgeleverd door Esri, waarna
sloten vanuit het waterschap, maar
doorgevoerd kunnen worden. De
we alles hebben getest aan de hand
ook vanuit onze bron, dus één pro-
verschillende partijen moeten el-
van een functioneel eisenpakket.
duct. Zo kunnen we meer kaarten
kaars taal leren spreken. Dat lever-
De OT-omgeving draaide perfect.
gecombineerd gaan aanbieden.”
de soms de nodige uitdagingen op.
Dat hebben we gedocumenteerd
Esri was de smeerolie die de wrij-
en naar de automatiseerders door-
Lucassen: “Ik ben ervan overtuigd
ving in glans veranderde.”
gesluisd. Zij hebben aan de hand
dat er komend jaar nog vraagstuk-
daarvan een acceptatie en produc-
ken op ons pad komen. Ideaal om
Alex Lucassen van de provincie Fle-
tieomgeving ingericht. Door de
dan iemand te hebben die de situ-
voland vult aan: “De mensen van de
aanwezigheid van Jack konden we
atie kent. Ja, ik ben zeker geïnspi-
(geo)inhoud en techniek begrijpen
meteen anticiperen als er iets niet
reerd door de hulp van Esri; ik zie
niet altijd elkaars wereld. Daarom
goed ging.”
nu zoveel mogelijkheden en kansen
is het goed dat er iemand van Esri
voor de provincie en al onze keten-
rondloopt die de kunst verstaat
Nieuwe diensten
deze twee partijen bij elkaar te
Dankzij de nieuwe GIS-infrastruc-
brengen. Esri heeft ons op het hart
tuur biedt de provincie straks nieu-
gedrukt om samen op te trekken.”
we diensten, zoals gezamenlijk van-
AUTEUR: Wilfred Hermans
uit dezelfde database werken en bij
E-MAIL: overheid@esri.nl
Van der Horst vult aan: “Uiteinde-
elkaars data kunnen. Lucassen: “De
lijk is ons doel: de klant succesvol
nieuwe tools maken dat mogelijk,
34
partners – geweldig!”
‘Samenwerken is de sleutel’ een platform als ArcGIS uitermate geschikt. Samenwerking met ketenpartners is bijvoorbeeld belangrijk voor de provincie. Door de ondersteuning van vele open standaarden is ArcGIS Server geknipt voor deze taak.” De meerwaarde van ArcGIS Server is voor Lucassen overduidelijk. “Je kunt scenario’s voor de toekomst genereren en visualiseren wat we samen met onze ketenpartners – de lage overheden, gemeenten, waterschappen maar ook het Rijk – ontwikkelen in het kader van de WRO. Een kaart zegt meer dan duizend woorden en is van oudsher een communicatiemiddel. Bestuurders willen altijd graag een kaart zien, daar hebben Theo Michielse: “Voor meerwaarde van geo-informatie is ArcGIS uitermate geschikt.”
ze meer aan dan een dikke stapel documenten. Voor ge-
Wettelijke verplichtingen (Wet Ruimtelijke Ordening en
naast volgen er steeds meer wettelijke taken, waaronder
geo-informatie-infrastructuur INSPIRE) vormden de aan-
de basisregistraties, waarvoor geo-informatie nodig is.”
biedsontwikkelingen is geo-informatie essentieel. Daar-
leiding voor de provincie om zich te oriënteren op het moderniseren van de geo-informatievoorziening. In Arc-
Het realiseren van een betrouwbare en toekomst vaste
GIS Server zag de provincie het meest geschikte technisch
geo-informatievoorziening kent mooie uitdagingen,
middel. Alex Lucassen, GIS-adviseur van de provincie Fle-
geeft Michielse aan. “De techniek is voorhanden, maar
voland: “We waren al in beweging, dus dit was een goed
hoe haalt een organisatie nu het maximale uit de tech-
moment om onze infrastructuur op orde te maken. De
niek? Hoe maakt een organisatie GIS rendabel? Uitein-
tools die we al hadden konden we niet op een verant-
delijk is het mensenwerk. Mensen maken meters. Waar
woorde manier testen, omdat onze productie- en ont-
een organisatie en techniek structuur aanbrengt zijn het
wikkelomgeving vaak niet synchroon liepen.”
de mensen die het resultaat behalen. Door de juiste aandacht voor de belangen van betrokkenen ontstaat de ba-
Theo Michielse, business consultant van Esri Nederland:
sis voor een vruchtbare succesvolle samenwerking tussen
“Om de meerwaarde van geo-informatie te realiseren is
de afdelingen geo en ICT.”
Medewerkers van Esri bij dit project • Theo Michielse (business consultant, heeft veel ‘sociaal werk’ gedaan, zodat het voor Jack van der Horst gemakkelijker werken was. “Ik noem hem kwartiermaker”, aldus Lucassen) • Niels van de Graaf (accountmanager) • Ernst Bostelaar (senior system engineer, heeft meegedacht bij het opstellen van het Technisch Ontwerp en het Funcioneel Ontwerp en heeft ArcSDE geïnstalleerd en geconfigureerd) • Edgar Iparraguirre (senior system engineer, heeft Geoportal Extension geïnstalleerd) • Sabine Put (productmanager, heeft Geoportal Extension geconfigureerd en er uitleg over gegeven)
35
36
interview
‘Innovatief zijn is voor mij leuk, maar ook voor anderen’ Wat leidt in jouw organisatie tot succes? In Perspectief legde deze vraag voor aan drie partners met een verschillende achtergrond. Vanuit hun eigen perspectief gaan ze met elkaar in gesprek over de doorslaggevende factor van succes: de mensen. 37
interview
is echt state of the art-ArcGIS en zoekt naar de optimale plaatsing van zonnepanelen. De tool wordt dus gekenmerkt door innovativiteit en duurzaamheid. Dat zijn twee belangrijke waarden voor Logica. Op dit moment bouwen we Geo Solar om tot webapplicatie, geheel in lijn met het Logica-speerpunt Cloud Computing. De tool bouwen we met de hele afdeling, waardoor we allemaal ongelofelijk veel van dit project leren.” Ook Erwin van Klaveren roemt in zijn succesverhaal de waarde van innovatie: “We sluiten aan op ontwikkelingen in de wereld van Geo-ICT. Robert Voûte vindt dat innovatie de kwaliteit van organisaties verhoogt.
Dat maakt ons onderscheidend. Zo hebben we voor de Ruimtelijke Or-
Het interview vindt deze editie van
Kennis & Innovatie
dening als enige een echte Cloud-
In Perspectief niet plaats met één
Wanneer is iets een succesverhaal?
oplossing. Het toetsingsproces vindt
persoon, zoals gebruikelijk. Dit
Pim van der Kleij van Merkator
geheel online plaats. Dat scheelt in
keer spreken we met drie kopstuk-
steekt van wal: “Onlangs zijn we
de planvorming veel tijd. Zo doen
ken in de GIS-wereld. Wie zitten er
bij het Kadaster aan de slag gegaan
we dat: ingenieursprocessen adres-
aan tafel? Op rechts zit Hoofd GIS
voor de visualisatie van TOP10NL tot
seren met GIS-innovatie.”
Erwin van Klaveren van advies- en
TOP500NL. Dit vroeg om zeer spe-
ingenieursbureau Grontmij Neder-
cifieke en specialistische kennis die
Robert Voûte vindt dat interessant.
land. Daarnaast zit practice ma-
wij in huis hadden: een van onze
Hij meent dat innovatie de kwaliteit
nager Geo-ICT Robert Voûte van
medewerkers heeft bij de Bosatlas
van organisaties verhoogt. “Boven-
Logica, een system integrator. Aan
GIS geïntroduceerd en was daar-
dien, innovatie kan grote bijdragen
de andere kant neemt directeur
door geknipt voor deze klus. Hij kan
leveren aan maatschappelijke ont-
Pim van der Kleij van detacheerder
zijn GIS-IT-achtergrond visueel ver-
wikkelingen, zoals duurzaamheid.
Merkator, een jonge organisatie in
talen in de TOP kaarten. Dat vergt
Innovatief zijn is voor mij dus leuk,
de geo-sector, plaats. Drie orga-
ook gevoel voor esthetiek, een zeld-
maar ook voor anderen. Het bindt
nisaties, drie perspectieven. Maar
zame combinatie.”
medewerkers aan je organisatie.”
dat de mensen het verschil maken
Pim van der Kleij herkent zich in
in het werk voor klanten, daar zijn
Robert Voûte van Logica vervolgt:
het ‘bindmiddel’: “Onze slogan is
ze het alle drie over eens.
“Binnen de ArcGIS-kaders zijn we
‘Ruimte voor innovatie’. We houden
erg trots op de Geo Solar-tool. Dit
regelmatig een innovatiedag om te
38
“Innovatie moet in de hoofden van mensen zitten.” brainstormen. Per medewerker stellen we
de klant wat, soms wordt het proces met
3 dagen per kwartaal beschikbaar voor in-
gesloten beurs bekostigd.”
Partners in gesprek over samenwerken Namens Logica, een grote
novatie.” Erwin van Klaveren vindt dat innovatie
Succes & Mensen
internationale
niet het doel kan zijn. “Het moet in de
Erwin van Klaveren geeft aan dat Gront-
satie waar geo onderdeel
hoofden van mensen zitten. Het vergt een
mij heeft geleerd om hun succesvolle pro-
wordt van de mainstream
investering om met dit praktische middel
jecten goed te verkopen. Er is veel moeite
IT, was Robert Voûte aan-
tot oplossingen te komen: toepassingen!”
en effort in deze projecten gestoken en
wezig. “Het leuke van Esri-
Mensen kunnen het verschil maken met
heeft voor de klant grote waarde. Dat
technologie is dat het iets
technologie door zich goed te realiseren
betekent intern successen vieren en met
is wat blijft en wat smoelt,
wat er speelt bij de klant, vindt Van Kla-
anderen delen. Dat mag breed naar voren
het straalt professionaliteit
veren. “Alles wat we doen is gebaseerd op
gebracht worden, met enthousiasme.”
uit. En het werkt ook ge-
een bestaande business case. De aanvul-
Pim van der Kleij legt uit dat ze ook bij een
woon. Erwin van Klaveren
lende ideeën worden samen met klanten
kleine organisatie als Merkator expliciet
bracht het perspectief in
ontwikkeld. Zo wordt het gesprek over de
ruimte maken voor het delen van succes-
van het advies- en ingeni-
toegevoegde waarde gevoerd. Werken bij
sen. “Dat is belangrijk voor het gevoel.”
eursbureau Grontmij Ne-
IT-organi-
derland, een internationale
Grontmij is een kweekvijver voor goede ideeën.” Robert Voûte geeft aan dat in-
Robert Voûte vult aan: “Mensen willen
organisatie met een forse
novatie bij Logica vast onderdeel is van de
graag bij een succesvolle club horen. Daar-
afdeling GIS/ICT voor pro-
bedrijfscultuur. “Niet altijd kost innovatie
om vieren we successen. Dat verbindt.
jecten en productontwikkeling: “We hebben altijd in een sfeer van harmonie samengewerkt en we weten elkaar altijd te vinden. Vanuit de gedachte dat we elkaar nodig hebben, vinden we elkaar.” De derde gesprekspartner was Pim van der Kleij van Merkator, een nieuw detacheerdersbedrijf in de GIS-wereld: “Ik kan me niet veroorloven geen partnership te hebben met de marktleider in GIS. Ik kan anders de markt niet een compleet aanbod doen.”
Pim van der Kleij heeft een profiel van een Merkator-medewerker bedacht, “gretigheid om te leren en kennis met de klant delen.”
39
interview
Van der Kleij geeft aan dat bij een kleine organisatie als de zijne automatisch veel meer kennis en ervaringen gedeeld worden, “door de gedrevenheid en passie van de mensen”. Robert Voûte: “Naast intern kennis en ervaringen delen, is dat ook met het externe netwerk erg belangrijk. We vragen ons voortdurend af of we daarin een rol spelen. Kunnen we onze klanten met elkaar in contact brengen als dat nuttig is? Zijn we aanspreekbaar? Blijven we bij? Doen we kennis op, zonder dat dat geld kost? En worden we daarom gewaardeerd?” Erwin van Klaveren: “We sluiten voortdurend aan op ontwikkelingen in de wereld van Geo-ICT.”
Erwin van Klaveren geeft aan dat betrouwbaarheid voor klanten be-
Zeker nu we internationaler en meer
Community & Delen
langrijk is. “Afspreken is aanspre-
op afstand werken is dat belang-
Logica organiseert voor interne com-
ken. Daarom moet je weten wat
rijk.” Voûte vindt het persoonlijke
municatie maandelijkse terugkom-
bij klanten gebeurt, zo sta je voor-
aspect in het werk belangrijk. “Ik
avonden met allerlei presentaties.
aan in de markt.” Pim van der Kleij:
ken mijn medewerkers allemaal.
Bij Grontmij doen ze dat ook, zegt
“Ik heb eens een profiel van een
Het is hartstikke belangrijk om de
Van Klaveren: “Zo houden de
Merkator-medewerker
mens achter de medewerker niet te
medewerkers binding met de or-
Gretigheid om te leren en de ken-
vergeten.”
ganisatie waar ze voor werken.”
nis met de klant delen. Dat zou
bedacht:
dan moeten leiden tot: ‘wordt het
“Per medewerker stellen we 3 dagen per kwartaal beschikbaar voor innovatie.” 40
moeilijk, bel Merkator, die komt er wel uit.”
AUTEUR: Harmen van Doorn E-MAIL: contact@esri.nl
Alleskunners gezocht! “That’s a very interesting thought, I hear what you say.” Met deze woorden sloot een Britse consultant onlangs een conference call af waaraan een internationaal gezelschap vertegenwoordigers van klanten en leveranciers deelnam. Na afloop concludeerde een deel van de mensen dat de voorgestelde route duidelijk zeer serieuze bedenkingen heeft. Een ander deel juist het tegenovergestelde. De deelnemers op dezelfde fysieke locatie praten nog even na, en stellen vast dat zij dezelfde - en dus goede – interpretatie geven aan het gesprek en gaan aan de slag
Column
“Het woord ‘Interesting’, een diplomatiek eufemisme.”
met de vervolgstappen… Het nieuwe werken. Sinds kort in zijn meest intensieve vorm een realiteit voor veel organisaties. Ook voor Tensing. Een virtueel, internationaal team van diverse organisaties werken samen aan een omvangrijk project voor een klant in de Verenigde Staten. Mensen met verschillende rollen, verspreid over verschillende continenten, hebben als doel om gezamenlijk een innovatief platform te realiseren, op tijd en binnen budget. Zelfs voor een ervaren team op één locatie en met dezelfde taal is dit een uitdaging van formaat. Deze nieuwe vorm van samenwerken stelt nieuwe eisen aan medewerkers en organisatie. Tot voor kort zochten wij vooral naar hele slimme techneuten. Mensen met een passie voor IT en de capaciteit om innovatieve software te realiseren. Andere vaardigheden waren feitelijk ondergeschikt. Echter, de consultant moet anno 2011 technisch vaardig zijn, buitengewoon communicatief, herkent onuitgesproken boodschappen - als het even kan ook in een taal die niet zijn eerste is. Verder: Een universeel gevoel voor humor, werkdagen moeten vrijelijk verschoven kunnen worden over het etmaal heen. Natuurlijk geen kwaliteitsverlies. Kortom: we zoeken alleskunners met een eindeloze mate van flexibiliteit! Organisaties moeten investeren in de ontwikkeling van consultants nieuwe-stijl. Dat vraagt natuurlijk tijd. Totdat we deze transformatie hebben doorlopen in onze sector, voorspel ik dat consultants die nu al weten dat ‘interesting’ een diplomatiek eufemisme is voor “ik ben het totaal niet met je eens” een gouden toekomst tegemoet gaan.
AUTEUR: Sophie Verbeek | Tensing E-MAIL: sverbeek@tensing.com 41
opinie
Openheid 2.0
Waar ligt de grens tussen open en
stellen: waarom niet open delen wat
overheid staat transparantie voorop
gesloten? Het valt mij op dat het on-
je als overheid kan delen? Zolang
en geeft recovery.org aan waar door
derwerp ‘Open’ ineens echt overal te
privacy en veiligheid niet in het ge-
de overheid wordt geïnvesteerd. Op
bekennen is. Ook minister Verhagen
ding zijn en de kosten zeer gering,
openspending.org
van Economie, Landbouw en Inno-
moet dat toch geen enkel probleem
money’) kan dat binnenkort ook
vatie sprak zich positief uit over een
opleveren?
wereldwijd worden nagegaan. Maar
‘open’ onderwerp: open data. Op
(‘mapping
the
hoever kan en moet openheid gaan?
weg naar nog meer openheid in het
De Europese Commissie ziet het als
web 2.0-tijdperk?
kans voor hogere betrokkenheid van
Waar ligt de grens?
burgers, een transparante overheid
Het NOiV-congres werd afgesloten
Recent nam ik deel aan het laat-
en bijdrage aan de kenniseconomie.
door een wethouder uit Windsor,
ste NOiV-congres. Deze organisa-
Het stimuleert innovatie en de waar-
Engeland. Daar is de gemeente wel
tie promoot het gebruik van open
de, die al in de data zit, kan worden
erg open en transparant: alle factu-
standaarden en open source. De dag
omgezet door andere organisaties.
ren van boven de 500 pond worden
op het congres startte goed voor
Een sterk staaltje open innovatie.
op het internet gepubliceerd. Waar-
geo-informatie. Er werd meteen een
om? Omdat het kan, en omdat het
‘geofeit’ aangekondigd: “De geo-
Open als trend
wel zo transparant is. Dat noem ik
standaarden zijn definitief toege-
Organisaties als het Spaans Kadaster
echt Openheid 2.0!
voegd aan de ‘pas toe of leg uit’-lijst
en de Engelse Topografische Dienst
met open standaarden van het Col-
hebben zich al op het open pad be-
AUTEUR: Jan Willem van Eck
lege Standaardisatie.” Dat zal de dis-
geven. En minister Verhagen kondig-
Esri Nederland
cussie over open standaarden weer
de aan op Twitter dat “we overheids-
E-MAIL: jwvaneck@esri.nl
Waar ligt de grens? een stuk transparanter maken. Een
data waar mogelijk beschikbaar
mooie opsteker voor Esri, dat tijdens
stellen voor allerlei toepassingen”.
het congres een presentatie gaf over
Er bestaan in Nederland nog amper
de betrokkenheid bij en het belang
voorbeelden van open data. Rotter-
van open standaarden.
dam startte recent een groots Opendata experiment. Enschede heeft
Open data delen
zich al ‘Open data-stad’ verklaard.
Naast open standaarden en open
Wie volgt?
source kwam ook open data tijdens
Foto: Katharina van Eck
het congres ter sprake. Met een
Vorig jaar sprak ik tijdens de beurs
Jan Willem van Eck is directeur stra-
open data-initiatief stellen organi-
Overheid & ICT al over de Megatrend
tegie bij de Esri Nederland Groep.
saties databanken open voor extern
Open. Het lijkt er wel op dat er een
Op zijn blog www.kortsteroutes.nl
gebruik. De achterliggende gedach-
trend is naar meer trends, die alle-
is deze column ook te vinden, inclu-
te van het ‘zo maar’ ter beschikking
maal open zijn. Bij de Amerikaanse
sief een aantal links.
42
De BGT hoeft geen uitdaging te zijn!
Gis diensten
De Basisregistratie Grootschalige Topografie
(BGT)
realiseren
is
voor veel gemeenten een extra intensieve
en
complexe
taak.
De BGT is bij uitstek een GISuitdaging. Topologische regels zoals kademuren moeten altijd naast water liggen en wegen mogen niet overlappen met water, tenzij er natuurlijk niveauverschil is. Dat soort vragen: gesneden koek voor een GIS. Zeker voor ArcGIS. De overheden zijn vaak op zoek naar een partij die kennis en ervaring heeft op het gebied van geoinformatie in het algemeen, en van GIS bij gemeenten in het bijzonder. Ze komen vaak terecht bij Esri Nederland. Het proces van de totstandkoming van de BGT borgen en het beheer verankeren in uw organisatie wordt vaak als slopend ervaren. Een team GIS-medewerkers (business consultants en projectleider) biedt veel organisaties verlichting in dit proces.
Impact Om te beginnen is het uitvoeren van een impactanalyse belangrijk. Hier-
De BGT is bij uitstek een GIS-uitdaging, betoogt Barend Sneller in zijn artikel.
in komen veel belangrijke vragen naar voren zoals: ‘Wat is de BGT?’;
van de BGT?’; ‘En wat betekent de
gistratie waar de hele organisatie
‘Wat zijn de gevolgen van de invoe-
BGT op de langere termijn voor u?’.
baat bij kan hebben?’.
ring van de BGT voor uw organisa-
Maar, vooral belangrijk zijn de ant-
Esri Nederland-consultants kunnen
tie?’; ‘Hoe vertaalt u de wetgeving
woorden op de volgende vragen:
in 2 dagen een proefconversie op
naar uw processen en organisatie?’;
‘Wat is de relatie met Beheer Open-
basis van een eigen beheerkaart
‘Wat zijn de aandachtspunten en de
bare Ruimte en IMGeo?’; ‘Hoe zorg
(groen en weg) realiseren, in sa-
voordelen van de BGT voor u?’; ‘Hoe
je dat het niet alleen een wettelijke
menhang met de Grootschalige
kunt u in brede zin gebruik maken
plicht wordt, maar ook een kernre-
Basis Kaart (GBK) en andere bron43
gis diensten
“Wat is de relatie met Beheer Openbare Ruimte en IMGeo?”
beheerders zoals Rijkswaterstaat, ProRail en EL&I. Op basis van standaard controles en procesbewerkingen leidt dit tot een onderbouwde inschatting van de hoeveelheid werk die de BGT of eigenlijk de kernregistratie de gemeente aan transitie gaat kosten. Naar aanleiding van de bevindingen wordt een presentatie voorbereid en gehouden om aan de hand van concrete
Bron: Esri Nederland
lokale voorbeelden en getallen het management inzicht te verschaffen
BGT met uw informatiseringspro-
door middel van stelselmatig ana-
in de problematiek van de organi-
ces?’; ‘En hoe garandeert u het be-
lyseren en vastleggen. Gemeenten
satie.
heer van de BGT?’.
beheren zelf het takenpakket – ook
Een consultant van Esri Nederland
al wordt het werk uitbesteed. Con-
Plan van Aanpak
kan in 2 dagen op basis van een
troles en systematische verwerking
Na de impactanalyse volgt een Plan
standaard vragenlijst een inschat-
van de resultaten vinden plaats op
van Aanpak voor het opbouwen van
ting van het stappenplan, de impact
exact dezelfde wijze en onder ge-
de BGT. Daarin staan onder meer
en gevolgen maken voor eventu-
controleerde omstandigheden. Veel
de volgende vragen centraal: ‘Wat
ele organisatiewijzigingen. Hierbij
gemeenten die worstelen met de
moet en gaat u doen?’; ‘Hoe komt
wordt vooral gefocust op het voor-
BGT, of nog niet weten hoe ze dit
u van de huidige situatie naar een
komen van dubbelwerk en het goed
moeten aanpakken, starten met
‘full proof’ kernregistratie en van
doordenken van welke gegevens nu
veel energie aan het project – sa-
daaruit geautomatiseerd naar een
daadwerkelijk relevant zijn voor uw
men met de medewerkers van Esri
BGT levering?’; ‘Hoe en wat stemt u
organisatie en uw rol in de keten.
Nederland en de GeoBGT-oplossing.
af met andere bronhouders?’; ‘Hoe combineert u het voldoen aan de
De oplossing die het proces van de
wetgeving met uw eigen wensen
BGT ondersteunt is GeoBGT. Dit
AUTEUR: Barend Sneller
en ambities?’; ‘Hoe integreert u de
product legt ook verschillen bloot
E-MAIL: bsneller@esri.nl
Hulpmiddelen Naast het al zeer complete ArcGIS-pakket levert Esri Nederland ook een standaard extensie op ArcGIS voor systematische controle en opbouw van een IMGeo 2.0-database en voor het automatisch afleiden van een BGT-database. Inclusief (te zijner tijd) uitwisseling door middel van StUF-BGT aan de LV of Gemeenschappelijk Beheer en Koppelvlak Beheer voor uitwisseling met de beheerpakketten van Oranjewoud, DHV, Arcadis en Grontmij. Lees meer op esri.nl/gis-voor-gemeenten/BGT of e-mail vragen naar gemeenten@esri.nl
44
De revolutionaire innovatie voorbij
MIJN PerSPECTIEF
De afgelopen decennia heeft de geo-sector zich vanuit
IIPGeo staat open voor iedereen (bedrijfsleven, over-
een niche in rap tempo ontwikkeld tot een belangrijke
heid, onderwijs, wetenschap en individuen) die interes-
speler in onze informatie- netwerkmaatschappij. Met
se heeft in de geo-informatiesector en gebruik maakt of
toepassingen in allerlei sectoren zoals Openbare Orde &
wil maken van geo-informatie. Om dit te bereiken wordt
Veiligheid, Ruimtelijke Ordening en Bouw & Infrastruc-
een Strategische Research Agenda (SRA) opgesteld. Aan
tuur. Alle geo-bedrijven hebben hieraan bijgedragen
het einde van de tweejarige looptijd wordt het IIPGeo
door de inzet van geografische informatietechnologie
voortgezet in het open innovatieplatform GeoLab.
als middel om de bedrijfsvoering van gemeenten, andere overheidsorganisaties en het bedrijfsleven te optimaliseren. Innovatie in de geo-sector is altijd belangrijk geweest, waarbij innovatie activiteiten zich vooral hebben gericht op de precisie en betrouwbaarheid van de geo-techniek en geo-informatie. Tegenwoordig worden we echter ook geconfronteerd met andere vormen van innovatie – die ik zou willen omschrijven als de ‘revolutionaire innovatie’. Voorbeelden van revolutionaire innovatie zijn Google, Layar en TomTom met toepassingen van geo-informatie voor het grote publiek. Deze creatieve nieuwkomers boren nieuwe markten aan waar de traditionele geo-sector zich tot voorheen niet op begaf. Een markt met alleen al in Nederland meer dan zestien miljoen potentiële gebruikers! Deze nieuwkomers zorgen ervoor dat de geo-sector zelf zich ook moet bezinnen over haar eigen innovatiestrate-
Het GeoLab is een geweldige stap vooruit, omdat de
gie en de rol die zij wil en kan spelen in nieuwe markten.
onderzoeksonderwerpen uit de SRA (de wetenschappe-
Niet langer zijn overheden en bedrijven de enige ge-
lijke en technologische kennis uit het publieke domein)
bruikers en niet langer zijn precisie en betrouwbaarheid
worden toegepast in een open en transparante infra-
de enige kernwaarden. Applicaties moeten mobiel zijn,
structuur. Het worden dan ook prachtige tijden; einde-
informatie op maat bieden en snel, goedkoop en simpel
lijk is er een platform waarin wisselwerking mogelijk is
zijn. Voor de geo-sector liggen er grote kansen, omdat
tussen de geo-informatiesector en creatieve onderne-
er nieuwe economische mogelijkheden en toepassingen
mers van buiten de geo-informatiesector.
worden gecreëerd. Het ICT Innovatieplatform Geo-informatie (IIPGeo) is
AUTEUR: Camille van der Harten | Nexpri BV
eind 2010 gestart en gaat een nieuw kader voor samen-
E-MAIL: c.vanderharten@nexpri.nl
werking bieden voor innovatie met geo-informatie. Het
WEB: www.nexpri.nl | www.iipgeo.nl 45
Cijfers zonder grenzen 26 mei 2011 Den Haag cbs.nl/cijfers-zonder-grenzen
AGGN-gebruikersmiddag (GIS-trip) 21 juni 2011 ‘GIS voor een groot publiek’ Bunnik www.aggn.nl
Antique Map Fair Netherlands
24 september 2011
Putten
amf-nl.nl
GIS Conferentie 2011
28-29 september
Rotterdam
gisconferentie.nl
2011 Esri European User Conference
Madrid, Spain
26–28 oktober
INSPIRE Conference 27 juni – 1 juli 2011
Wereldwijd
16 november 2011
GIS Dag
esri.com/events/emea
Edinburgh, Schotland inspire.jrc.ec.europa.eu
Esri International User Conference San Diego, Verenigde Staten
gisday.com
11-15 juli 2011 esri.com/events/uc
Agenda wie, wat en waar