Políticas locales empleo

PARA

POLÍTICAS LOCALES LA PROMOCIÓN DEL EMPLEO

331.1 F981-pl Fundación DEMUCA Políticas Locales para la Promoción del Empleo / Fundación DEMUCA. – San JosÊ, C.R. : DEMUCA, 2011. 218 p.

ISBN 978-9968-809-69-6 1. Gobierno Local. 2. Desarrollo Local. 3. PromociĂłn del Empleo. 4. Emprendedurismo. 5. Fuerza y Mercado Laborales. 6. MIPYMES. T. FundaciĂłn DEMUCA DirecciĂłn TĂŠcnica Juan Manuel Baldares del Barco Coordinador Regional del Programa de Fortalecimiento Institucional Autores: SecciĂłn I: PolĂ­ticas e instrumentos municipales de empleo e intermediaciĂłn laboral Centro de Estudios Desarrollo y Territorio (CEDeT) UĂ&#x160; "Ă&#x192;V>Ă&#x20AC;Ă&#x160; >`Â&#x153;iĂ&#x20AC;Ă&#x17E; UĂ&#x160; jĂ&#x192;Ă&#x152;Â&#x153;Ă&#x20AC;Ă&#x160; >Ă&#x20AC;ViÂ?Â&#x153;Ă&#x160;/>LÂ&#x153;Ă&#x20AC;`> UĂ&#x160; Â?iÂ?>Â&#x2DC;`Ă&#x20AC;Â&#x153;Ă&#x160; Â&#x2DC;Ă&#x20AC;Â&#x2C6;ÂľĂ&#x2022;i UĂ&#x160; ->Â&#x2DC;Ă&#x152;Â&#x2C6;>}Â&#x153;Ă&#x160; Ă&#x20AC;Â&#x2DC;iĂ&#x192;Ă&#x152;Â&#x153;Ă&#x160;,Ă&#x2022;Â&#x2C6;â SecciĂłn II: PolĂ­ticas e instrumentos municipales para la promociĂłn del emprendedurismo, mipymes y fortalecimiento de las cadenas de valor territoriales UĂ&#x160; Â&#x201C;Â&#x2C6;Â?Â&#x2C6;Â&#x153;Ă&#x160;<iĂ&#x203A;>Â?Â?Â&#x153;Ă&#x192;Ă&#x160;6° SupervisiĂłn editorial: Ă&#x2022;Â&#x2C6;Ă&#x192;Ă&#x160; Ă&#x20AC;Ă&#x2022;âÂ?Â&#x2DC;Ă&#x160; iÂ?}>`Â&#x153; Primera ediciĂłn: abril 2011

Š FundaciĂłn para el Desarrollo Local y el Fortalecimiento Municipal e Institucional de CentroamĂŠrica y El Caribe (FundaciĂłn DEMUCA) Sede San JosĂŠ, Costa Rica 4EL s &AX !PARTADO 0OSTAL Ă&#x153;Ă&#x153;Ă&#x153;°`iÂ&#x201C;Ă&#x2022;V>°Â&#x153;Ă&#x20AC;}Ă&#x160;UĂ&#x160;Â&#x2C6;Â&#x2DC;vÂ&#x153;J`iÂ&#x201C;Ă&#x2022;V>°Â&#x153;Ă&#x20AC;} Ă&#x192;Ă&#x152;iĂ&#x160;Â?Â&#x2C6;LĂ&#x20AC;Â&#x153;Ă&#x160;Â&#x2026;>Ă&#x160;Ă&#x192;Â&#x2C6;`Â&#x153;Ă&#x160;Â&#x2C6;Â&#x201C;ÂŤĂ&#x20AC;iĂ&#x192;Â&#x153;Ă&#x160;VÂ&#x153;Â&#x2DC;Ă&#x160;Ă&#x152;Â&#x2C6;Â&#x2DC;Ă&#x152;>Ă&#x192;Ă&#x160;Ă&#x17E;Ă&#x160;ÂŤ>ÂŤiÂ?Ă&#x160;>Â&#x201C;Â&#x2C6;}>LÂ?iĂ&#x160;VÂ&#x153;Â&#x2DC;Ă&#x160;iÂ?Ă&#x160;>Â&#x201C;LÂ&#x2C6;iÂ&#x2DC;Ă&#x152;i°

Índice Presentación ................................................................................................................................... 7 Introducción: La situación actual del empleo en América Latina ...................................................... 9 SECCIÓN I: Políticas e instrumentos municipales de empleo e intermediación laboral ........................ 17 Capítulo I. Definiciones y marco conceptual del trabajo...................................................... 21 £°£Ê /À>L> ........................................................................................................................ 21 £°ÓÊ /À>L> Ê iVi Ìi.......................................................................................................... 21 1.3 Empleo ...................................................................................................................... 21 £°{Ê /À>L> Ê v À > .......................................................................................................... 21 £°xÊ /À>L> >` ÀiÃÊ Ê,i} ÃÌÀ>` à ...................................................................................... 21 £°ÈÊ >Ìi} À >ÃÊ VÕ«>V > iÃÊL?à V>à .............................................................................. 22 £°ÇÊ «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊ ............................................................................................ 22 £°nÊ « i>L `>` ............................................................................................................. 23 £° Ê « i ÃÊÛiÀ`iÃÊ ......................................................................................................... 23 £°£äÊ * Ì V>ÃÊ`iÊ iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> .................................................................................. 23 Capítulo II. Los actores en el proceso de empleo local........................................................ 25 Ó°£°ÊÊ Ê} L iÀ Ê V> ......................................................................................................... 25 Ó°ÓÊÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >à .................................................................................. 25 Ó°ÎÊÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊà ` V> ià ..................................................................................... 27 Ó°{°ÊÊ >ÃÊV? >À>ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃ......................................................................................... 27 Ó°xÊÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊi`ÕV>Ì Û>Ã........................................................................................ 27 Ó°x°£°ÊÊ >Êi`ÕV>V Ê>Ê Ûi Ê«À >À ÊÞÊÃiVÕ `>À ..................................................... 28 Ó°x°ÓÊÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊ Ûi ÊÌiÀV >À ÊÞÊÕ ÛiÀà Ì>À ............................................. 28 Ó°x°ÎÊÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > ...................................................... 30 2.6 Los actores de la cooperación Capitulo III. Las oficinas municipales de empleo e intermediación laboral ....................... 31 3.1 ΰÓÊ Ê

ΰÎÊ

Los pactos o acuerdos territoriales de promoción del empleo ..................................... 32 ,>â Ê`iÊÃiÀ]ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊÞÊ À}> â>V Ê`iÊ >ÃÊ wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊi « i ÊiÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ............................................................................. 35 ΰӰ£Ê ,>â Ê`iÊÃiÀÊ`iÊ >ÃÊ wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊi « i ....................................... 35 ΰӰÓÊ >ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê À}> â>Ì Û>Ê ÌiÀ >ÊÞÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ Ê `iÊÕ >Ê wV >Ê Õ V «> Ê`iÊi « i ................................................................ 37 Õ V iÃÊÞÊÃiÀÛ V ÃÊ«À V «> iÃÊ`iÊ >ÃÊ wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊi « i ..................... 42 ΰΰ£Ê >} ÃÌ V ÊÞÊ LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊi « i Ê V> .................................................... 43 ΰΰÓÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ÊÞÊÀi`ià ........................................................................ 48 ΰΰÎÊ >«>V Ì>V ÊÞÊv À >V ............................................................................... 50 ΰΰ{Ê vÕà ÊÞÊV Õ V>V Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i ........................................ 52 ΰΰxÊ iÃÌ ÊiÃÌÀ>Ìj} V>ÊÞÊ «iÀ>Ì Û>Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i .............................. 52

5

ΰ{ÊÊ *À Vià ÃÊÞÊ iÌ ` } >ÃÊ«>À>Ê >Ê À i Ì>V ÊÞÊ>« Þ Ê >L À> Ê Ê `iÃ`iÊ >Ê wV >Ê`iÊi « i Ê ........................................................................................ 54 ΰ{°£Ê >Ê À i Ì>V Ê >L À> ÊÞÊi Ê«À ÞiVÌ Ê`iÊÌÀ>L> ................................................... 54 3.4.2 Proceso de atención al postulante ..................................................................... 56 ΰ{°ÎÊ >ÊV ViÀÌ>V ÊÞÊ>ÀÌ VÕ >V Ê«ÖL V «À Û>`> ................................................... 58 ΰ{°{Ê* Ì V>ÃÊ`iÊ>« Þ Ê> ÊÊi «Ài `i`ÕÀ à ÊÞÊV iVÌ Û ÃÊiëiV wV à ...................... 58 Capítulo 4. La política de empleo. Programas y herramientas ........................................... 61 {°£Ê *À }À> >ÃÊ`iÊi « i Ê`iÊ ÌiÀjÃÊà V > ....................................................................... 62 {°ÓÊ ÃÊÃi}ÕÀ ÃÊ`iÊ`iÃi « i ......................................................................................... 63 {°ÎÊ ÃÊV Ãi ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ V> iÃÊ­ * ® ...................................................................... 63 {°{Ê ÃÊ LÃiÀÛ>Ì À ÃÊ V> iÃÊ`iÊi « i .......................................................................... 64 {°xÊ ÃÊÃi}ÕÀ ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V ÊÞÊi « i ....................................................................... 67 {°ÈÊ ÃÊà ÃÌi >ÃÊ >V > iÃÊ`iÊv À >V ÊV Ì Õ>.......................................................... 67 {°ÇÊ >ÃÊViÀÌ wV>V iÃÊ`iÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> ià ............................................................ 68 {°nÊ ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > Ê .......................................... 68 {° Ê *À }À> >Ê`iÊi ÌÀi > i Ì Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> Êi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ................................. 69 {°£äÊ *À }À> >Ê`iÊi ÌÀi > i Ì Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> Êi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ................................. 70 {°££Ê *À }À> >Ê`iÊv À >V Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> ....................................................................... 70 {°£ÓÊ *À }À> >Ê`iÊ«À V Ê`i Ê>ÕÌ i « i .................................................................... 71 {°£ÎÊ *À }À> >ÃÊ À i Ì>` ÃÊ>Ê Ûi ià ................................................................................. 71 {°£{Ê *À }À> >Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ« ÀÊÌÀ>L> ........................................................................ 72 {°£xÊ *À }À> >Ê`iÊV «iÌ Ì Û `>`Ê«>À>Êi «ÀiÃ>ÃÊ>ÕÌ }iÃÌ >`>à .................................... 73 {°£ÈÊ *À }À> >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê`i Êi « i Ê V> .................................................................... 73 {°£ÇÊ *À }À> >ÃÊ`iÊi « i ÊV Õ Ì>À ............................................................................. 74 {°£nÊ *À }À> >ÃÊ`iÊi « i ÊÌÀ> Ã Ì À Êi Ê LÀ>Ê«ÖL V>Ê V> ÊV Ê>« ÀÌiÃÊ`iÊ >ÌiÀ > ià ...... 75 {°£ Ê *À }À> >Ê`iÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê«>À>ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊV Ê` ÃV>«>V `>`Ê ........................... 76 {°ÓäÊ *À }À> >Ê`iÊà ÃÌi i Ì Ê`i Êi « i Ê«>À>Ê«iµÕi ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊÀÕÀ> iÃÊ .............. 76 {°Ó£Ê *À }À> >Ê`iÊà ÃÌi i Ì Ê`i Êi « i Ê« ÀÊV Ì }i V >ÃÊV ?Ì V>à ......................... 77 {°ÓÓÊ *À «ÕiÃÌ>Ê`iÊ«À vià > â>V ÊÞÊ iÀ>ÀµÕ â>V Ê`iÊ >ÃÊÌÀ>L> >` À>ÃÊ Ê `i ÊÃiÀÛ V Ê` jÃÌ V ÊÞÊ>VÌ Û `>`iÃÊ>w ià ................................................................. 77 Capítulo 5: Estudios de Caso de Políticas de Empleo .......................................................... 79

>Ã Ê °ÊÊ iÃ>ÀÀ ]Êi`ÕV>V ÊÞÊÌÀ>L> Ê­ À}i Ì >® .............................................................. 79

>Ã Ê °ÊÊ *À }À> >Ê * ,ÊqÊ/ ` Êi Ê Õ ` ÊiÃÊV Õ`>`> Ê­ À>Ã ® ............................... 82

>Ã Ê °ÊÊ *À }À> >Ê`iÊ>}À VÕ ÌÕÀ>ÊÕÀL> >Ê­ À}i Ì >®............................................................. 84

>Ã Ê 6°ÊÊ "LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊi « i Ê V> Ê`iÊÊ, Ã>À Ê­ À}i Ì >®.............................................. 91

>Ã Ê6°ÊÊ /À>L> ÊV Û V Êv À >Ì Û Ê«>À>Ê Ûi iÃÊ >L Ì> ÌiÃÊ`iÊ >Ê > iÊ­ L >® ................... 94

>Ã Ê6 °ÊÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊÞ>V i Ì ÃÊ`iÊi « i Ê­ ÕÀ «>® ........................................................... 98

>Ã Ê6 °ÊÊ ÃÊV ÕLiÃÊ`iÊi « i Ê`iÊ Õ iÀiÃÊ­ Ì> >® ............................................................... 101

>Ã Ê6 °ÊÊ Ê > V Ê* «Õ >ÀÊ`iÊ >Ê Õi >Ê iÊ­ À}i Ì >®......................................................... 104

>Ã Ê 8°ÊÊ Ê«À iÀÊi « i Ê­*> > ?®................................................................................... 108

>à Ê8°ÊÊ ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊi «ÀiÃ>À > iÃ]Ê«À `ÕVÌ Û>ÃÊÞÊV iÀV > iÃÊ Ê `iÊ«iµÕi ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊÀÕÀ> iÃÊ À}> â>` ÃÊi Ê À}> â>V iÃÊiV V>ÃÊ Ê V> «ià >ÃÊ­ Û >® .............................................................................................. 111

>Ã Ê8 °ÊÊ *ÀiÛi V Ê`iÊ >ÊÛ VÕ >V Ê`iÊ Ûi iÃÊ`iÊ >ÊÀi} Ê`i Ê>ÌÀ>Ì Ê> ÊV y VÌ Ê

6

Ê >À >` Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >ÊV Ã `>V Ê`iÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>Ê`iÊi`ÕV>V Ê Êv À > Ê Ê ­ L >®............................................................................................................. 113

>Ã Ê8 °ÊÊ *ÀiÛi V ÊÞÊ>Ìi V Ê`iÊ >ÊÛ i V >ÊÞÊ >Ê`i VÕi V >Ê ÕÛi Ê>Ê Ûi Ê V> Ê Ê ­ Ê-> Û>` À® .......................................................................................................... 114

>à Ê8 °ÊÊ*À V Ê`i Êi « i Ê ÕÛi Ê­ jÀ V>Ê >Ì >® ...................................................... 115 Sección II: Políticas e instrumentos municipales para la promoción del emprendedurismo, «Þ iÃÊÊÞÊv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊÌiÀÀ Ì À > ià ....................................... 117 Capítulo 6. El entorno para el desarrollo empresarial local ............................................... 121 È°£°Ê à `iÀ>V iÃÊ`i }À?wV>Ã]Êà V iV V>ÃÊÞÊ`iÊV «iÌ Ì Û `>` ..................... 121 È°Ó°Ê iw V ÊÞÊà ÌÕ>V Ê`iÊ >ÃÊ VÀ ]Ê«iµÕi >ÃÊÞÊ i` > >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ­ «Þ iî ........ 124 Capítulo 7. El marco conceptual: en búsqueda de políticas sustentables `iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> ]Êi Êi v µÕiÊà ÃÌj V .............................................................................. 131 Ç°£Ê Ûi Ê / ............................................................................................................... 131 Ç°ÓÊ Ûi Ê ,"............................................................................................................ 132 Ç°ÎÊ Ûi Ê -" .............................................................................................................. 132 Ç°{Ê Ûi Ê ," ............................................................................................................. 133 Capitulo n°£°Ê n°Ó°Ê 8.3.

8. Descripción de los actores ................................................................................ 137 -iVÌ ÀÊ«ÖL V Ê ......................................................................................................... 137 -iVÌ ÀÊ«À Û>` .......................................................................................................... 138 Actores intermedios .................................................................................................. 139

Capitulo 9. El papel de las oficinas municipales de apoyo empresarial. La promoción de V>`i >ÃÊ`iÊÛ> À ...................................................................................................................... 141 °£°Ê *À Vià ʫ>À>Ê >Ê«À V Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊÞÊv i Ì Ê> Êi «Ài `i`ÕÀ Ã Ê Ê ÞÊ «Þ iÃÊ`iÃ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV > `>`Ê Õ V «> ......................................................... 142 °Ó°Ê iÃÌ Ê`iÊ> > â>ÃÊV Êw iÃÊ`iÊv i Ì Êi «ÀiÃ>À > .............................................. 143 °Î°Ê iÃ>ÀÀ Ê`iÊÕ Êà ÃÌi >Ê`iÊ v À >V Êà LÀiÊi ÊÌiÀÀ Ì À ........................................ 147 °{°Ê >L À>V Ê`iÊÕ Ê> ? à ÃÊ­` >} ÃÌ V ®Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê«>À>Ê >Ê `i Ì wV>V Ê Ê `iÊÃÕÃÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>à .................................................................................... 150 °x°Ê `i Ì wV>V ÊÞÊ> ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À ..................................... 151 °x°£°Ê `i Ì wV>V Ê`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ..................................... 155 °x°Ó°Ê 6> À>V Ê`iÊ «>VÌ ÊÞÊv>VÌ L `>`\Ê«À Vià Ê`iÊÃi iVV de las cadenas prioritarias ............................................................................ 158 °x°Î°Ê ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À \Ê Ê >«i Ê`iÊ ÃÊià >L iÃÊ`iÊ >ÊV>`i > .......................................................... 163 °x°{°Ê ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À \Ê Ê iÌ ` } >Ê`iÊ >ÃÊxÊvÕiÀâ>ÃÊ`iÊ* ÀÌiÀ ......................................................... 165 °x°x°Ê i Ì Ê`i Ê>à V >Ì Û Ã ÊÞÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> À........... 170 °È°Ê Ì Ài Ê`i ÊÌi ` Êi «ÀiÃ>À > Ê V> ....................................................................... 174 °Ç°Ê V À« À>V Ê`i Êi v µÕiÊ`iÊ}j iÀ ÊÉÊ ÕÛi ÌÕ`ÊÉÊ>`Õ Ì ÃÊ Ê V ÊiÝ«iÀ i V >Ê> Ê`iÃ>ÀÀ Êi «ÀiÃ>À > Ê­ÌÀ> ÃÛiÀÃ> ® ............................................... 174

7

Capitulo 10. El papel de las oficinas municipales de apoyo empresarial.

Apoyo al Proceso Emprendedor ............................................................................................. 177 £ä°£°Ê Ê«À Vià Ê`iÊv i Ì Êi «Ài `i` À ........................................................................ 177 £ä°£°£°Ê Ì>«>Ê °Ê >ÊV Vi«V Ê`i Ê i} V .............................................................. 179 £ä°£°Ó°Ê Ì>«>Ê °Ê «Ài `i` ÀÊ >V i ÌiÊÉÊi «ÀiÃ>À Êi iÀ}i Ìi .............................. 186 £ä°£°Î°Ê Ì>«>Ê °Ê à `>V Ê`iÊ >Êi «ÀiÃ>ÊÞÊ`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÀi`iÃÊ ....................... 188 10.2. Acciones permanentes para el desarrollo emprendedor ............................................ 191 Capitulo 11. iV> à ÃÊ`iÊ Ì Ài ÊÞÊiÛ> Õ>V Ê`iÊ >Ê}iÃÌ ................................. 193 L }À>v > ................................................................................................................................ 195 ANEXOS. ................................................................................................................................. 197 Anexo I. *À }À> >ÊÌi Ì>Ì Û Ê«>À>ÊÕ ÊÌ> iÀÊ`iÊ À i Ì>V Ê >L À> ................................................ 199 Anexo II. ÕiÃÌ >À Ê«>À>ÊiÛ> Õ>ÀÊ >ÊV>«>V `>`Êi «Ài `i` À>................................................ 201 º Õ >Ê«>À>Ê >ÊÌ>LÕ >V ÊÞÊ LÌi V Ê`iÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ`i ÊVÕiÃÌ >À Ê`iÊiÛ> Õ>V Ê de la capacidad emprendedora” .................................................................................................. 205 Anexo III. Encuesta de clima empresarial ................................................................................... 207 Anexo IV.Ê À >Ì Ê`iÊ* > Ê`iÊ i} V Ã..................................................................................... 208 Anexo V.Ê À >Ì Ê`iÊi ÌÀiÛ ÃÌ>Ê V > Ê`iÊ ÌiÀiÃiÃÊÞÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> ià ............................. 209 Acerca de los autores .............................................................................................................. 214

8

Presentación >Ê Õ `>V Ê«>À>Êi Ê iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊi Ê ÀÌ> iV i Ì Ê Õ V «> ÊiÊ ÃÌ ÌÕV > Ê`iÊ i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊi Ê >À LiÊ Õ `>V Ê 1 ]ÊV Êi Ê>« Þ Ê`iÊ >Ê }i V >Ê Ã«> >Ê`iÊ «iÀ>V Ê ÌiÀ >V > Ê «>À>Ê i Ê iÃ>ÀÀ Ê

]Ê «À ÕiÛi Ê >Ê V à `>V Ê `iÊ >Ê } LiÀ >L `>`Ê `i VÀ?Ì V>Ê ÞÊ `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê V> ÊV ÊiµÕ `>`Êà V > ]Êi Êi Ê >ÀV Ê`iÊÕ >Ê}iÃÌ Ê`iÃVi ÌÀ> â>`>Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À °Ê ÊiÃÌiÊV ÌiÝÌ ]Êi Ê`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> Ê­ ®ÊÃiÊV Û iÀÌiÊi ÊÕ >Ê« Ì V>Ê«À À Ì>À >ÊÞ>ʵÕiÊ ÃÕ« iÊ >Ê « Ìi V >V Ê `iÊ Õ Ê «À ViÃ Ê «>ÀÌ V «>Ì Û Ê ÞÊ V À` >` Ê i ÌÀiÊ ÃÊ ` ÃÌ Ì ÃÊ Ûi iÃÊ `i Ê ÃÌ>` ÊÞÊ ÃÊ«À V «> iÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`iÊ >Êà V i`>`ÊV Û ÊµÕiÊV `ÕViÊ>Ê}i iÀ>ÀÊÕ Ê >Þ ÀÊL i iÃÌ>ÀÊi Ê >Ê V Õ`>`> >Ê i` > ÌiÊ >ÊÕÌ â>V Ê`i Ê« Ìi V > ÊiÝ ÃÌi ÌiÊi Ê ÃÊÌiÀÀ Ì À ÃÊÞÊ >Ê` > â>V ÊiµÕ Ì>Ì Û>Ê de sus economías.

Ê >Vi Ê Ì>ÀÊ >Ê >Þ À >Ê `iÊ > > ÃÌ>ÃÊ > Ê V à `iÀ>ÀÊ >Ê Ã ÌÕ>V Ê « Ì V>Ê ÞÊ iV V>Ê i Ê >ÃÊ ?Ài>ÃÊ ÃÕL >V > iÃ]Ê LÕi >Ê «>ÀÌiÊ `iÊ >ÃÊ V >Ì Û>ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê V> Ê ÃÕÀ}i Ê V Ê Ài>VV Ê >Ê >ÃÊ Ã ÌÕ>V iÃÊ `iÊ VÀ à ÃÊ iV V>Ê µÕiÊ ÃiÊ Û Ûi Ê `iÊ > iÀ>Ê ?ÃÊ «À Õ V >`>Ê i Ê i Ê ? L Ì Ê V> ]ÊÞÊ >Êv> Ì>Ê`iÊ« Ì V>ÃÊ>«À « >`>ÃÊ`iÃ`iÊi Ê Ûi ÊVi ÌÀ> Ê`i Ê ÃÌ>` Ê«>À>Êi vÀi Ì>ÀÊ` V ÃÊ ÀiÌ Ã°Ê Ì ViÃ]Ê i V ÌÀ> ÃÊ µÕiÊ >Ê «À vÕ ` â>V Ê `iÊ >Ê `i VÀ>V >Ê i Ê i Ê ? L Ì Ê Õ V «> Ê i Ê }i iÀ> Ê >ÊÃÕ«ÕiÃÌ Ê >Ê ÌÀ `ÕVV Ê`iÊ >Þ ÀiÃÊiÝ }i V >ÃÊ>Ê ÃÊÀië Ã>L iÃÊ«ÖL V ÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊ «>À>Ê «ÀiÃi Ì>ÀÊ «À }À> >ÃÊ ÞÊ «À «ÕiÃÌ>ÃÊ V VÀiÌ>ÃÊ >Ê >Ê V Õ`>`> >Ê i Ê ÃÊ Ìi >ÃÊ ÃÕÃÌ> Ì Û ÃÊ `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê«À `ÕVÌ Û ÊÞÊ`i Êi « i Ê>Ê Ûi Ê V> °Ê - LÀiÊiÃÌiÊÖ Ì ÊÌi >ÊiÃʵÕiÊÌÀ>Ì>Ê >Ê«ÀiÃi ÌiÊ«ÕL V>V ʺ* Ì V>ÃÊ V> iÃÊ«>À>Ê >Ê*À V Ê `i Ê « i »°Ê >Ê }Õ >Ê Ì i iÊ « ÀÊ L iÌ Û Ê «À ÛiÀÊ >Ê }i iÀ>V Ê `iÊ V V i Ì Ê Ã LÀiÊ « Ì V>ÃÊ Õ V «> iÃÊ«>À>Êi Êv i Ì Ê`i Êi « i Ê V> °Ê-iÊiëiÀ>Ê>à ʵÕiÊ«Õi`>ÊÃiÀÊÕÌ â>`>Ê« ÀÊ ÃÊ} L iÀ ÃÊ V> iÃÊi Ê >Ê«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >Ê`iÊ V >Ì Û>ÃʵÕiÊLÕõÕi Ê >Ê}i iÀ>V ÊÞÊV à `>V Ê`i Êi « i Ê decente desde la institucionalidad municipal. >Ê}Õ >ÊiÃÌ?Ê À}> â>`>Êi Ê` ÃÊÃiVV iÃ]Ê >ÃÊVÕ> iÃÊÀië `i ÊV>`>ÊÕ >Ê>ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ« Ì V>ÃÊ iÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ «>À>Ê >Ê «À V Ê `i Ê i « i °Ê ÃÌ>Ê ` Û Ã Ê ÃiÊ `iLiÊ >Ê µÕiÊ > ÌiÊ Õ >Ê Ã ÌÕ>V Ê `iÊ LÖõÕi`>Ê `iÊ i « i ]Ê >Ê «iÀà >Ê µÕiÊ LÕÃV>Ê >« Þ Ê `i Ê } L iÀ Ê V> Ê «Õi`iÊ Ìi iÀÊ ÌiÀjÃÊ Þ>Ê Ãi>Ê i Ê i V ÌÀ>ÀÊ ÌÀ>L> Ê V Ê >Ã> >À >` Ê `iÊ Õ >Ê À}> â>V Éi «ÀiÃ>Ê Ê i Ê VÀi>ÀÊ ÃÕÊ «À « >Ê>VÌ Û `>`Ê«À `ÕVÌ Û>° à ʫÕiÃ]Ê >Ê«À iÀ>ÊÃiVV Ê`iÊ >Ê}Õ >ÊÌÀ>Ì>Êà LÀiÊ« Ì V>ÃÊiÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊ>« Þ Ê>Ê «À Vià ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ]Ê ÃÊVÕ> iÃÊLÕÃV> ÊViÀÀ>ÀÊ >ÊLÀiV >Êi ÌÀiÊ >Ê viÀÌ>ÊÞÊ`i > `>Ê >L À> Ê« ÀÊ i` Ê`iÊ >ÊV>«>V Ì>V ]Ê i À>Ê`iÊV «iÌi V >ÃÊiÊ ÌiÀV> L Ê`iÊ v À >V Êi ÌÀiÊi Ê ÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û É ÃÌ ÌÕV > ÊÞÊ >ÃÊ«iÀà >ÃʵÕiÊLÕÃV> Êi « i °Ê ÃÌ>ÊÃiVV ÊvÕiÊi >L À>`>Ê« ÀÊi Ê

i ÌÀ Ê`iÊ ÃÌÕ` ÃÊ iÃ>ÀÀ ÊÞÊ/iÀÀ Ì À Ê­

i/®Ê`iÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê`iÊ-> Ê >ÀÌ ]Ê À}i Ì >°Ê >Ê Ãi}Õ `>Ê ÃiVV Ê `iÊ >Ê }Õ >Ê LÕÃV>Ê >« ÀÌ>ÀÊ «À «ÕiÃÌ>ÃÊ «>À>Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê iÊ « i i Ì>V Ê `iÊ « Ì V>ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊv i Ì Ê> Êi «Ài `i`ÕÀ Ã Ê V> ÊÞÊ`iÊ>« Þ Ê>Ê >Ê VÀ ]Ê«iµÕi >ÊÞÊ i` > >Ê i «ÀiÃ>Ê­ «Þ i®Ê`iÃ`iÊÕ Êi v µÕiÊ`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊÌiÀÀ Ì À > °Ê V >ÊÃiVV ÊvÕiÊi >L À>`>Ê« ÀÊ i ÊÃi ÀÊ Ê<iÛ> Ã]ÊV ÃÕ Ì ÀÊ ÌiÀ >V > ÊiÝ«iÀÌ Êi Ê >Ê >ÌiÀ >°Ê

9

Ê >ÀV ÊV ÌiÝÌÕ> ]Ê> L>ÃÊÃiVV iÃÊÃ Ê«ÀiVi` `>ÃÊ« ÀÊÕ >Ê ÌÀ `ÕVV Ê V > Êi Ê >ÊVÕ> ÊÃiÊ `iÃVÀ LiÊÞÊ> > â>ÊLÀiÛi i ÌiÊi ÊiÃÌ>` Ê`iÊ >ÊÃ ÌÕ>V Ê`i Êi « i Êi Ê >Ì > jÀ V>ÊV Êj v>Ã ÃÊi Ê

i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ Ê >À Li°Ê ÕiÃÌÀ ÃÊ iVÌ ÀiÃÊÞÊ iVÌ À>ÃÊÌ i i Ê>ÊÃÕÊ` ë à V ÊÕ Ê` VÕ i Ì ÊµÕiÊ> > â>ÊÞÊLÀ `>Ê`iÊ > iÀ>Ê V >À>ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ« Ì V>ÃÊiÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ«>À>Ê>« Þ>ÀÊ >Ê}i iÀ>V ÊÞÊ i À>Ê`i Êi « i Ê`iVi ÌiÊ `iÃ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV > `>`Ê V> °Ê iÃ`iÊ >Ê Õ `>V Ê 1 ÊVÀii ÃʵÕi]Ê> Ê«>ÀÌ V «>ÀÊ>VÌ Û> i ÌiÊ ÃÊ Õ V « ÃÊ i Ê i Ê v ÀÌ> iV i Ì Ê `i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê `iÊ ÃÕÊ ÌiÀÀ Ì À ]Ê >`µÕ iÀi Ê Õ Ê >ÕÌj Ì V Ê V «À à ÊV ÊÛiÀ`>`iÀ ÃÊ} L iÀ ÃÊ`i VÀ?Ì V Ã°Ê ÃÌ>Ài ÃÊ Ã>Ì ÃviV ÃÊ Ã Ê iÃÌ>Ê «ÕL V>V Ê «À « V >Ê >VV iÃÊ V ViÀÌ>`>ÃÊ Ã LÀiÊ >Ê >ÌiÀ >]Ê i «Ài ` `>ÃÊ `iÃ`iÊ ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃÊ ÞÊ i Ê V À` >V Ê V Ê ÌÀ>ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ ÞÊ i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û ]Êi Ê«À VÕÀ>Ê`i ÊL i iÃÌ>ÀÊ`iÊÃÕÃÊ >L Ì> ÌiðÊ

10

Introducción La situación actual del empleo en América Latina °Ê >ÊÀi iÛ> V >Ê`i Êi « i

LÕÞi ` Ê>ÊV ÃÌÀÕ ÀÊà V i`>`iÃÊ ?ÃÊ V Õà Û>ÃÊ ÞÊà ÃÌi L ið

Ê`iÃ>v Ê`iÊ >ÊV ià Êà V > Êi Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê«>Ã>Ê« ÀÊi Êi « i °Ê9ÊiÃʵÕiÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ ÃÕÃÊ«ÕiL ÃÊÞÊ >Ê i À>Êi Ê >ÃÊV ` V iÃÊ`iÊ Û `>ÊiÃÌ? Ê ` à ÕL i i ÌiÊ }>` ÃÊ>Ê >ÃÊV ` V iÃÊ >L À> iÃÊ`iÊ >Ê« L >V ° >Ê Ã ÌÕ>V Ê i Ê >Ê V ÞÕ ÌÕÀ>Ê >VÌÕ> Ê `iÊ jÀ V>Ê >Ì >Ê Ê`i >Ê Õ}>ÀÊ>Ê`Õ`>ÃÊi ÊVÕ> Ì Ê>Ê >Ê iVià `>`Ê`iÊVÀi>ÀÊ ÕiÛ ÃÊi « i ðÊ-i}Ö Ê >ÃÊ Ö Ì >ÃÊ «À ÞiVV iÃÊ V Õ `>ÃÊ i Ê Õ Ê v À iÊ Ài> â>` Ê V Õ Ì> i ÌiÊ « ÀÊ >Ê Ã Ê V V>Ê«>À>Ê jÀ V>Ê >Ì >ÊÞÊi Ê >À LiÊ­ * ®Ê ÞÊ >Ê"À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê`i Ê/À>L> Ê­" /®1, ÃiÊ>`Û iÀÌiÊÕ Ê>Õ i Ì Ê`i Ê`iÃi « i ÊÕÀL> Ê µÕi]Ê«>À>ÊÓää ]ÊÃiÊà ÌÕ>L>ÊViÀV>Ê`i Ên°x¯Ê`iÊ >Ê « L >V Ê iV V> i ÌiÊ >VÌ Û>]Ê Ê µÕiÊ iµÕ Û> >Ê >Ê µÕiÊ ?ÃÊ `iÊ ` iV V Ê iÃÊ `iÊ «iÀà >ÃÊ Êi V ÌÀ>L> ÊÌÀ>L> Êi Êi Ê iÀV>` Ê >L À> Ê ÕÀL> Ê >Ì > iÀ V> °Ê i ÌÀ Ê `iÊ iÃiÊ « ÀVi Ì> iÊ ÃiÊ i VÕi ÌÀ> Ê µÕ i iÃÊ > Ê «iÀ` ` Êi ÊÌÀ>L> Ê« ÀÊ >ÊVÀ à Ã]ÊÞÊ>µÕi ÃʵÕiÊiÃÌ? Ê en condiciones de incorporarse al mercado de ÌÀ>L> ]Ê V Ê ÃÊ Ûi iÃ]Ê ÞÊ «>À>Ê µÕ i iÃÊ iÃÊ VÀÕV > Ê vÀiViÀÊ«iÀëiVÌ Û>ÃÊ >L À> iÃÊ«>À>ʵÕiÊ «Õi`> ÊV VÀiÌ>ÀÊÃÕÃÊ«À ÞiVÌ ÃÊ`iÊÛ `>ÊV ÌÀ

Ê >Õ i Ì Ê `iÊ >Ê v À > `>`Ê Ì> L j Ê V ÌÀ LÕÞiÊ>ÊÕ >Ê >Þ ÀÊ«ÀiV>À â>V Ê`i Êi « i ]Ê Ê VÕ> ÊÃiÊV wÀ >Ê> Ê LÃiÀÛ>ÀʵÕi]Êi Êi ÊV Õ Ì Ê `iÊ ÃÊ «> ÃiÃÊ `iÊ >Ê Ài} ]Ê ÃiÊ `iL Ì>Ê i Ê VÀiV i Ì Ê `i Ê i « i Ê Ài} ÃÌÀ>` Ê i Ê >Ê Ãi}ÕÀ `>`Ê Ã V > Ê­ÛiÀÊ}À?wV Ê ®° Ê i Ê v À iÊ Õ ` > Ê Ã LÀiÊ /À>L> Ê v> Ì Ê Óä£äÊ`iÊ >Ê" /]ÊÃiÊ ` V>ʵÕiÊi Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê >ÞÊ£{Ê iÃÊ`iÊ ÃÊ`iÊi ÌÀiÊxÊÞÊ£ÇÊ> ÃÊ i Êà ÌÕ>V Ê`iÊÌÀ>L> Ê v> Ì ]Ê ÊµÕiÊÀi«ÀiÃi Ì>Ê Õ Ê £ä¯Ê `i Ê Ì Ì> Ê `iÊ ÃÊ i Ê iÃiÊ À> } Ê `iÊ i`>`Ê­£{£Ê iÃÊ`iÊ Ã®°Ê iÊià ÃÊ£{Ê iÃÊ`iÊ Ã]Ê °{Ê iÃÊÀi> â> ÊÌÀ>L> ÃʵÕiÊ Ã Ê«i }À à ÃÊÞÊ> i >â> ÊÃÕÊ Ìi}À `>`Êv à V>Ê Ê«Ã V } V>° ÊÃÕÊÛiâ]Ê >Ê * Ê>`Û iÀÌiʵÕiÊ >Ê >Þ À >Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ ÌÀ>L> >` À>Ã]Ê >Ê ` viÀi V >Ê `iÊ ÃÊ LÀiÃ]Ê V Ì Ö> Ê V Vi ÌÀ>`>ÃÊ i Ê ÃiVÌ ÀiÃÊ `iÊ i ÃÊ«À `ÕVÌ Û `>`]Ê«iÀV Li Ê i ÃÊ }Ài à Ã]ÊÌ i i ÊV ` V iÃÊ >L À> iÃÊ ?ÃÊ`iÃÛi Ì> Ã>ÃÊÞÊ} â> Ê`iÊiÃV>Ã>Ê«À ÌiVV Êà V > °

1. “Coyuntura laboral en América Latina y el Caribe. Crisis en los mercados laborales y respuestas contra cíclicas”, Septiembre

11

Gráfico I !MÏRICA ,ATINA Y %L #ARIBE PAÓSES 4ASA DE VERIlCACIØN del empleo cubierto por la seguridad social, %NERO DE A JUNIO DE (En porcentajes)

Fuente: Comisión Económica para América Latina y el Caribe (CEPAL) y Organización Internacional del Trabajo (OIT), sobre la base de datos oficiales de los países.

- Êi L>À} ]Ê >ÊÀi} ÊiÃÌ?Ê ÕiÛ> i ÌiÊi ÊÕ Ê escenario de crecimiento económico mode À>` ]Ê iV Ê µÕiÊ >LÀiÊ Ài Û>`>ÃÊ iÝ«iVÌ>Ì Û>ÃÊ >Õ µÕiÊ >Ê iÝ«iÀ i V >Ê ÕiÃÌÀ>Ê µÕiÊ >Ê ÀiVÕ«i À>V Ê`i Êi « i ÊÌ>À`>Êi Ê i}>À]Ê`iÊ ` ʵÕiÊ >Ê `i > `>Ê >L À> Ê Ãi}Õ À?Ê Ã i ` Ê `jL Ê ÞÊ iÃ Ê Ìi `À?]Ê LÛ > i Ìi]Ê iviVÌ ÃÊ µÕiÊ iÛi Ê >Ê Õ >Ê i ÀÊ}i iÀ>V Ê`iÊi « i Ê`iÊLÕi >ÊV> `>`°Ê

ÊÛ> ÀÊ`i ÊÌÀ>L> ÊÞÊÃÕÊÀi >V ÊV Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> Êi ` }i ÊÌÀ>L> Êà }ÕiÊà i ` Êi Ê«À V «> Ê i` Ê`iÊ Ìi}À>V Ê Ã V > Ê ÞÊ vÕi ÌiÊ `iÊ >ÕÌ iÃÌ >Ê ÞÊ ` } wV>V Ê «iÀà > °Ê *>À>Ê ÃÊ >Ì > iÀ V> Ã]Ê es la primera opción para sentirse parte de la à V i`>`Êi Ê >ʵÕiÊÛ Ûi ]ÊÃi}Ö Ê ÕiÃÌÀ>Êi Êà }Õ i ÌiÊ}À?wV \

12

GrĂĄfico II AmĂŠrica Latina y El Caribe (18 paĂ­ses): #OSAS NECESARIAS PARA SENTIRSE PARTE DE LA SOCIEDAD

(En porcentajes)

Fuente: ComisiĂłn EconĂłmica para AmĂŠrica Latina y el Caribe (CEPAL) sobre la base de tabulaciones especiales de la encuesta LatinobarĂłmetro 2007. * La pregunta utilizada fue la siguiente: â&#x20AC;&#x153;Uno puede sentirse incluĂ­do o excluido en la vida de una sociedad. ÂżCuĂĄles de las siguientes cosas cree usted que son necesarias para sentirse parte de la sociedad en la que vive?â&#x20AC;?.

*iĂ&#x20AC;Â&#x153;Ă&#x160; VÂ&#x153;Â&#x201C;Â&#x153;Ă&#x160; iĂ&#x192;Ă&#x160; LÂ&#x2C6;iÂ&#x2DC;Ă&#x160; Ă&#x192;>LÂ&#x2C6;`Â&#x153;Ă&#x160; iÂ&#x2DC;Ă&#x160; iÂ?Ă&#x160; VÂ&#x153;Â&#x2DC;Ă&#x152;iĂ?Ă&#x152;Â&#x153;Ă&#x160; Ă&#x20AC;iÂ&#x2021; }Â&#x2C6;Â&#x153;Â&#x2DC;>Â?]Ă&#x160; iÂ?Ă&#x160; Â&#x153;LÂ?iĂ&#x152;Â&#x2C6;Ă&#x203A;Â&#x153;Ă&#x160; `iĂ&#x160; Â?>Ă&#x160; VÂ&#x153;Â&#x2026;iĂ&#x192;Â&#x2C6;Â?Â&#x2DC;Ă&#x160; iVÂ&#x153;Â&#x2DC;Â?Â&#x201C;Â&#x2C6;V>Ă&#x160; Ă&#x17E;Ă&#x160; Ă&#x192;Â&#x153;VÂ&#x2C6;>Â?Ă&#x160;Â&#x2DC;Â&#x153;Ă&#x160;ÂŤĂ&#x2022;i`iĂ&#x160;Â?Â&#x153;}Ă&#x20AC;>Ă&#x20AC;Ă&#x192;iĂ&#x160;Ă&#x192;Â?Â?Â&#x153;Ă&#x160;Â&#x201C;i`Â&#x2C6;>Â&#x2DC;Ă&#x152;iĂ&#x160;iÂ?Ă&#x160;vĂ&#x2022;Â&#x2DC;Â&#x2021; VÂ&#x2C6;Â&#x153;Â&#x2DC;>Â&#x201C;Â&#x2C6;iÂ&#x2DC;Ă&#x152;Â&#x153;Ă&#x160;Â?Â&#x2C6;LĂ&#x20AC;iĂ&#x160;`iĂ&#x160;Â?Â&#x153;Ă&#x192;Ă&#x160;Â&#x201C;iĂ&#x20AC;V>`Â&#x153;Ă&#x192;2, ni tampoco VÂ&#x153;Â&#x2DC;Ă&#x160;ÂŤÂ&#x153;Â?Â&#x2030;Ă&#x152;Â&#x2C6;V>Ă&#x192;Ă&#x160;`iĂ&#x160;V>Ă&#x20AC;?VĂ&#x152;iĂ&#x20AC;Ă&#x160;>Ă&#x192;Â&#x2C6;Ă&#x192;Ă&#x152;iÂ&#x2DC;VÂ&#x2C6;>Â?\Ă&#x160;Ă&#x192;iĂ&#x160;ÂŤĂ&#x20AC;iVÂ&#x2C6;Ă&#x192;>Ă&#x160; Ă&#x2022;Â&#x2DC;>Ă&#x160; ÂŤÂ&#x153;Â?Â&#x2030;Ă&#x152;Â&#x2C6;V>Ă&#x160; `iĂ&#x160; `iĂ&#x192;>Ă&#x20AC;Ă&#x20AC;Â&#x153;Â?Â?Â&#x153;Ă&#x160; Â&#x2C6;Â&#x2DC;Ă&#x152;i}Ă&#x20AC;>`Â&#x153;Ă&#x160; `iĂ&#x192;`iĂ&#x160; Â?Â&#x153;Ă&#x192;Ă&#x160; `Â&#x2C6;viĂ&#x20AC;iÂ&#x2DC;Ă&#x152;iĂ&#x192;Ă&#x160;Ă&#x152;iĂ&#x20AC;Ă&#x20AC;Â&#x2C6;Ă&#x152;Â&#x153;Ă&#x20AC;Â&#x2C6;Â&#x153;Ă&#x192;]Ă&#x160;Â&#x153;Ă&#x20AC;Â&#x2C6;iÂ&#x2DC;Ă&#x152;>`>Ă&#x160;>Ă&#x160;Ă&#x20AC;ivÂ&#x153;Ă&#x20AC;â>Ă&#x20AC;Ă&#x160;Â?>Ă&#x192;Ă&#x160;V>Â&#x2021;

pacidades para un desarrollo territorial de caÂ&#x2021; Ă&#x20AC;?VĂ&#x152;iĂ&#x20AC;Ă&#x160; Ă&#x192;Ă&#x2022;Ă&#x192;Ă&#x152;iÂ&#x2DC;Ă&#x152;>LÂ?iĂ&#x160; Ă&#x17E;Ă&#x160; VÂ&#x153;Â&#x2DC;Ă&#x160; Ă&#x192;Ă&#x2022;wVÂ&#x2C6;iÂ&#x2DC;Ă&#x152;iĂ&#x160; V>ÂŤ>VÂ&#x2C6;`>`Ă&#x160; ÂŤ>Ă&#x20AC;>Ă&#x160;}iÂ&#x2DC;iĂ&#x20AC;>Ă&#x20AC;Ă&#x160;VÂ&#x153;Â&#x2DC;`Â&#x2C6;VÂ&#x2C6;Â&#x153;Â&#x2DC;iĂ&#x192;Ă&#x160;`iĂ&#x160;Ă&#x152;Ă&#x20AC;>L>Â?Â&#x153;Ă&#x160;`iViÂ&#x2DC;Ă&#x152;i°Ă&#x160; Â&#x2DC;Ă&#x160; iĂ&#x192;Ă&#x152;iĂ&#x160; Ă&#x192;iÂ&#x2DC;Ă&#x152;Â&#x2C6;`Â&#x153;]Ă&#x160; Â&#x2026;>Ă&#x17E;Ă&#x160; ÂľĂ&#x2022;iĂ&#x160; Ă&#x20AC;iVÂ&#x153;Â&#x2DC;Â&#x153;ViĂ&#x20AC;Ă&#x160; iÂ?Ă&#x160; ÂŤ>ÂŤiÂ?Ă&#x160; iĂ&#x192;Ă&#x152;Ă&#x20AC;>Ă&#x152;j}Â&#x2C6;VÂ&#x153;Ă&#x160; `iĂ&#x160; Â?>Ă&#x192;Ă&#x160; Ă&#x20AC;i}Â&#x2C6;Â&#x153;Â&#x2DC;iĂ&#x192;Ă&#x160; Ă&#x17E;Ă&#x160; Ă&#x152;iĂ&#x20AC;Ă&#x20AC;Â&#x2C6;Ă&#x152;Â&#x153;Ă&#x20AC;Â&#x2C6;Â&#x153;Ă&#x192;Ă&#x160; ÂŤ>Ă&#x20AC;>Ă&#x160; VĂ&#x20AC;i>Ă&#x20AC;Ă&#x160;VÂ&#x153;Â&#x2DC;`Â&#x2C6;VÂ&#x2C6;Â&#x153;Â&#x2DC;iĂ&#x192;Ă&#x160;v>Ă&#x203A;Â&#x153;Ă&#x20AC;>LÂ?iĂ&#x192;Ă&#x160;>Ă&#x160;Â?>Ă&#x160;Â&#x2C6;Â&#x2DC;VÂ&#x153;Ă&#x20AC;ÂŤÂ&#x153;Ă&#x20AC;>VÂ&#x2C6;Â?Â&#x2DC;Ă&#x160;

!LBURQUERQUE &RANCISCO 2OBERTO $I -EGLIO Y /SCAR -ADOERY %L ENFOQUE TERRITORIAL EN LAS POLĂ&#x201C;TICAS DE EMPLEO Y COHESIĂ&#x2DC;N SOCIAL EN !MĂ?RICA ,ATINA %52/SOCI!, %MPLEO

13

`iÊ Û>V iÃÊ «À `ÕVÌ Û>Ã]Ê À}> â>Ì Û>Ã]Ê Ã V > iÃÊ iÊ ÃÌ ÌÕV > iÃ]Ê i Ê i Ê Ãi Ê `i Ê Ìi ` Ê `iÊ VÀ i «ÀiÃ>ÃÊ ÞÊ `iÊ «iµÕi >ÃÊ ÞÊ i` > >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ­ «Þ iÃ®Ê V> iÃ]Ê µÕiÊ V ÃÌ ÌÕÞi Ê >Ê i Ã>Ê >Þ À >Ê `i Ê Ìi ` Ê `iÊ i «ÀiÃ>ÃÊ i Ê América Latina.

* ÀÊ ÌÀ>Ê«>ÀÌi]Ê ÃÊ«À L i >ÃÊÀi >V >` ÃÊV Ê >Ê >`iVÕ>`>Ê V> wV>V Ê `iÊ ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ «>À>Êi Êi « i ]Ê>à ÊV Ê ÃÊÀi >Ì Û ÃÊ>Ê >Ê iVi Ã>À >Ê ÌÀ `ÕVV Ê`iÊ >ÃÊ Û>V iÃÊÌiV } V>ÃÊÞÊ i` > L i Ì> iÃÊ iViÃ>À >Ã]Êà ʫÕi`i Ê ÌÀ>Ì>ÀÃiÊ>`iVÕ>`> i ÌiÊ`iÃ`iÊi Ê Ûi ÊÌiÀÀ Ì À > °Ê Êj v>à ÃÊi Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ ÃÊ` viÀi ÌiÃÊ>V Ì ÀiÃÊ V> iÃÊÀiÃÕ Ì>ÊiÃi V > Êi ÊiÃÌiÊi v µÕi]Ê> Ê ÃiÀÊjÃÌ ÃÊ ÃÊ«À Ì>} ÃÌ>ÃÊ«À V «> iÃÊ`iÊ >ÃÊià ÌÀ>Ìi} >ÃÊiÊ V >Ì Û>ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> °Ê

Ê `iÃ>ÀÀ Ê Ì i iÊ Ã i «ÀiÊ Õ}>ÀÊ i Ê Õ Ê ÌiÀÀ Ì À ]ÊiÃÌ ÊiÃ]Êi ÊÕ Ê Õ}>ÀÊV VÀiÌ Ê` `iÊiÝ ÃÌiÊ una cultura, unas determinadas circunstancias i` > L i Ì> iÃÊÞÊ}i }À?wV>Ã]ÊÕ >Ê« L >V Ê ÞÊL>ÃiÃÊ«À `ÕVÌ Û>ÃÊ`iÌiÀ >`>Ã]Ê>à ÊV Ê À }> â>V iÃÊiÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊà V > iÃÊÞÊ« Ì V>Ã°Ê - > i ÌiÊ >Ê Ìi À >Ê iV V>Ê V Ûi V > Ê >L >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê>à ? ` Ê ÊÀi`ÕV j ` Ê >Ê VÀiV i Ì Ê iV V Ê VÕ> Ì Ì>Ì Û ]Ê >Õ µÕiÊ la realidad no es así.

À>Ê L i ]Ê >Ê }i iÀ>V Ê `iÊ ÕiÛ>ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>Ã]ÊÀiÃÕ Ì>` Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊ v i Ì Êi «ÀiÃ>À > ]ÊiÃÊÕ >ÊV ` V Ê iViÃ> À >Ê «iÀ Ê ÊÃÕwV i Ìi Ê«>À>Ê}i iÀ>ÀÊi « i ÃÊ`iÊ V> `>`°Ê * ÀÊ i Ê ÃiÊ ÀiµÕ iÀiÊ V À« À>À]Ê i Ê >ÃÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê ÌiÀÀ Ì À > ]Ê una preocupación especial por la calidad del i « i ]Ê V ÕÞi ` Ê i Ê ` Ãi Ê `iÊ « Ì V>ÃÊ >VÌ Û>ÃÊ`iÊi « i ]Ê>Êw Ê`iÊV>«>V Ì>ÀÊ>Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊÃi}Ö Ê >ÃÊiëiV wV>ÃÊ iVià `>`iÃÊ`i Ê Ã ÃÌi >Ê«À `ÕVÌ Û Ê V> °

i` > ÌiÊ i Ê i v µÕiÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê ÃiÊ ÌÀ>Ì>]Ê«ÕiÃ]Ê`iÊiÛ Ì>ÀÊi Ê >L ÌÕ> Ê> ? à ÃÊ>LÃÌÀ>VÌ Ê ÞÊ >ÊÛ Ã Ê>}Ài}>`>ÊÞÊVi ÌÀ> ÃÌ>ʵÕiÊÌÀ>` V > i ÌiÊÃiÊ >ViÊà LÀiÊi Ê`iÃi Û Û i Ì Ê`iÊ >ÃÊ Ã V i`>`iÃ°Ê Ê ÃÕÊ Õ}>ÀÊ ÃiÊ ÌÀ>Ì>Ê `iÊ V À« À>ÀÊ >ÃÊ` viÀi ÌiÃÊ` i à iÃÊ`i Ê`iÃ>ÀÀ ]Ê`i ÌÀ Ê `iÊÕ Êi v µÕiÊ Ìi}À>` ʵÕiÊ V ÕÞiÊi Ê`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> ]Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê Õ > ]Êi Ê`i Ã>ÀÀ Êà V > ]Ê« Ì V ]Ê ÃÌ ÌÕV > ÊÞÊVÕ ÌÕÀ> ÊÞÊi Ê `iÃ>ÀÀ Ê> L i Ì> i ÌiÊÃÕÃÌi Ì>L i°

Ê V ÌiÝÌ Ê >VÌÕ> Ê `iÊ VÀiV i ÌiÊ } L> â>V Ê ÞÊ >«iÀÌÕÀ>Ê iÝÌiÀ >Ê > « >Ê >Ê iÝ« à V Ê `iÊ ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ Ã ÃÌi >ÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ V> iÃ]Ê L }> ` Ê>Ê >ÊÌ >Ê`iÊ`iV à iÃÊÞÊ>Ê >ÊVÀi>V Ê `iÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê `iÃ`iÊ ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ ? L Ì ÃÊÌiÀÀ Ì À > iðÊ* ÀÊi ]Êi Êv i Ì Ê`iÊ >ÃÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê «>À>Êi Êi « i Ê`iLiÊV Õ}>ÀÊÕ >ÊV L >V Ê iwV i ÌiÊ `iÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ Ûi Ê iÃÌ>Ì> Ê ÞÊ `iÊ Ûi Ê ÌiÀÀ Ì À > ]Ê`iÊ ` Ê`iÊ« `iÀÊi vÀi Ì>ÀÊ >ÊV « i >Êv>ÃiÊ`iÊV> L ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ> Êi Ê >ʵÕiÊ ÃÊ i V ÌÀ> Ã\ÊÕ ÊV ÌiÝÌ Ê`iÊ >Þ ÀiÃÊiÝ }i V >ÃÊV «iÌ Ì Û>ÃÊÞÊ i` > L i Ì> iÃÊi Ê i` Ê `iÊÕ Ê«À vÕ `>ÊVÀ à ÃÊ«À Û V>`>Ê« ÀÊ >Ê`iÃÀi}Õ >V Êw > V iÀ>Ê ÌiÀ >V > °

Ê ÃiÊ ÌÀ>Ì>Ê `iÊ Õ Ê « > Ìi> i Ì Ê >à ÃÌi V > ]Ê >Õ µÕiÊÃÕÊw > `>`ÊÖ Ì >ÊÃi>]ÊV ÊÌ `>Êià ÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ]Ê >Ê`iÊÌÀ>Ì>ÀÊ`iÊ i À>ÀÊ >ÃÊ V ` V iÃÊ`iÊÛ `>Ê`iÊ >Ê}i Ìi]ÊÞÊi ÊiëiV > ]Ê >Ê`iÊ ÃÊ}ÀÕ« ÃÊ ?ÃÊ iVià Ì>` Ã°Ê Ê >Ê `i>Ê de desarrollo territorial se trata de incorporar Õ >Ê« Ì V>Ê`iÊi « i Ê À i Ì>`>Ê« ÀÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ ÌiÀÀ Ì À > iÃ]Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê«À `ÕVÌ Û ÊÞÊi «ÀiÃ> À > ]Ê V Ãi ÃÕ>`>ÃÊ i ÌÀiÊ ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ >VÌ ÀiÃÊ V> iÃ]Ê«ÖL V ÃÊÞÊ«À Û>` Ã]Êi ÊÌ À Ê>ÊÕ >ÊÛ Ã ÊV «>ÀÌ `>Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À ]Ê À i Ì? ` ÃiÊ« ÀÊ i Ê` >} ÃÌ V Ê`iÊÃÕÃÊ iVià `>`iÃÊV VÀiÌ>ÃÊi Ê ÃÊ? L Ì ÃÊvÕ `> i Ì> iÃÊ`iÊ >Ê«À `ÕVV ]Ê >Ê V>«>V Ì>V Ê `iÊ ÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ Ãi}Ö Ê ÃÊ ÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ V> iÃ]ÊÞÊ >Ê ÛiÃÌ }>V ÊÞÊ`i Ã>ÀÀ Ê«>À>Ê >Ê Û>V Ê V> °Ê

* ÀÊÃÕÊ«>ÀÌi]Ê >Ê« Ì V>Ê`iÊi « i Ê >ÊÛi ` ÊÛ ÃÕ> â? ` Ãi]Ê« ÀÊ Ê}i iÀ> ]ÊV Ê`i«i ` i te de la política de crecimiento económico. Sin i L>À} ]Ê >Ê` vÕÃ Ê`i ÊV> L ÊÌiV } V ÊÞÊ >Ê V À« À>V Ê`iÊ ÕiÛ>ÃÊÌiV } >ÃÊ > Ê}i i rado situaciones de desempleo estructural neto, iÃÌ ÊiÃ]ÊÕ >ÊV>«>V `>`Ê« Ìi V > Ê`iÊ}i iÀ>V Ê

14

`iÊ ÕiÛ ÃÊ «ÕiÃÌ ÃÊ `iÊ ÌÀ>L> Ê µÕiÊ ÀiµÕ iÀi Ê «À Vià ÃÊ `iÊ V>«>V Ì>V Ê >Ê ÛiViÃÊ i Ì Ã]Ê > Ê Ì i « Ê µÕiÊ «À Û V> Ê Õ >Ê `iÃÌÀÕVV Ê V>Ã Ê i` >Ì>Ê`iÊ> Ì }Õ ÃÊi « i ð

`iÊÌÀ>L> Ê V> °Ê ÊiÝ }iÊ >ÊyiÝ L `>`ÊÃÕwV i ÌiÊ`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÞ]Êi ÊiëiV > Ê`iÊ >ÃÊ>ÕÌ À `> des locales, para coordinar sus actuaciones en ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊ? L Ì ÃÊÌiÀÀ Ì À > ið

à ʫÕiÃ]Êi Ê`iÃi « i Ê ÊiÃÊÖ V> i ÌiÊV>Õ Ã>` Ê« ÀÊ`iÃiµÕ LÀ ÃÊi ÌÀiÊ viÀÌ>ÊÞÊ`i > `>Ê `i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]ÊÞÊiÃÌ ÊiÃÊ«>ÀÌ VÕ >À i ÌiÊiÛ `i ÌiÊi Ê >ÃÊà V i`>`iÃÊ >Ì > iÀ V> >Ã°Ê Ý ÃÌi Ê V>ÕÃ>ÃÊ ?ÃÊ «À vÕ `>ÃÊ Ài >V >`>ÃÊ V Êi ÊV> L ÊÌiV } V ]Ê >ÃÊVÕ> iÃÊ«À Û V> Ê ÌÀ> Ãv À >V iÃÊiÃÌÀÕVÌÕÀ> iÃÊ`i Êi « i ]Ê > Þ ÀiÃÊiÝ }i V >ÃÊ`iÊV> wV>V Ê`iÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊÞÊV> L ÃÊi Ê >ÃÊÀi >V iÃÊ >L À> iðÊ

i Ê >` Ê`iÊ >Ê`i > `>Ê`iÊÌÀ>L> ]Ê >ÞʵÕiÊ> Õ ` ÀÊ>Ê >ÃÊÌÀ> Ãv À >V iÃÊiÃÌÀÕVÌÕÀ> iÃÊ`i Êi « i Ê ÞÊ >ÃÊ ÌÀ> Ãv À >V iÃÊ `i Ê i « i Ê Ãi}Ö Ê VÕ«>V iÃ°Ê ÌÀiÊ >ÃÊ «À iÀ>ÃÊ V>LiÊ V Ì>ÀÊ >Ê `ià V> â>V Ê`iÊ>VÌ Û `>`iÃÊiV V>ÃÆÊ >ÃÊ ÌÀ> Ãv À >V iÃÊ ÃiVÌ À > iÃÊ `iÊ >Ê iV >ÆÊ >ÃÊ VÀiV i ÌiÃÊ iÝ }i V >ÃÊ i` > L i Ì> iÃÊ ÞÊ ÃÊ V> L ÃÊ i Ê >ÃÊ v À >ÃÊ `iÊ Ài >V Ê >L À> °Ê ÌÀiÊ >ÃÊ ÌÀ> Ãv À >V iÃÊ `i Ê i « i Ê Ãi}Ö Ê VÕ«>V iÃ]Ê >ÞÊ µÕiÊ> Õ` ÀÊ >Ê ÃÊ >Þ ÀiÃÊ Ài µÕiÀ i Ì ÃÊ`iÊV> wV>V Ê`iÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ Õ Ì Ê>Ê >ÊiÝ ÃÌi V >Ê`iÊi « i ÃÊ`iÊL> >Ê V> wV>V ]Ê «ÀiV>À ÃÊ ÞÊ > Ê Ài Õ iÀ>` Ã]Ê Ê µÕiÊ«À Û V>ÊÕ >Ê«iÀà ÃÌi ÌiÊ« >À â>V Êà V > °

ÊÌ `>ÃÊ«>ÀÌiÃÊ ÃÊ} L iÀ ÃÊ V> iÃÊi vÀi Ì> Ê iÝ }i V >ÃÊÀi >V >`>ÃÊV Êi Êv i Ì Ê`i Êi « i ]Ê >ÊVÀiV i ÌiÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÊiV >]Ê >Ê`i > `>Ê« ÀÊÕ ÊvÕ V > i Ì Ê`i VÀ?Ì V Ê «>ÀÌ V «>Ì Û Ê­ ÊÃ Ê Ì>` Ê> Ê iV Êi iVÌ À> ®]Ê >ÊVÀiV i ÌiÊ`iÃVi ÌÀ> â>V Ê`iÊV «iÌi V >ÃÊ µÕiÊÌ ` Êi ÊV iÛ>]ÊÞÊ >Ê ÕV >ÊV ÌÀ>Ê >Ê« LÀiâ>Ê ÞÊ >Ê >À} >V Ê Ã V > °Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê `iÊ iÃÌ>ÃÊ Ìi `i V >ÃÊ Ã ÌÖ>]Ê >Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ ÞÊ >Ê >ÃÊV Õ `>`iÃÊ V> iÃ]Ê> ÌiÊ >Ê> ÌiÀ >Ì Û>Ê`iÊ >ÃÕ ÀÊ >Þ ÀiÃÊÀië Ã>L `>`iÃÊÞÊÌ >ÀÊ>V V iÃÊV Õ Ì>ÃÊ«>À>ÊV ÃÌÀÕ ÀÊÃÕÊ«À « ÊvÕÌÕÀ °Ê B. Las políticas de empleo en América Latina jÀ V>Ê >Ì >Ê iÝ«iÀ i Ì Ê vÕiÀÌiÃÊ V> L ÃÊ iV V Ã]Ê Ã V > iÃ]Ê « L >V > iÃÊ iÊ ÃÌ ÌÕ V > iÃÊi Ê >ÃÊÖ Ì >ÃÊ`jV>`>ÃÊ`i Êà } Ê«>Ã> ` ÊÞÊi Ê ÊµÕiÊÛ>Ê`i Êà } Ê>VÌÕ> °Ê Ê>Û> ViÊi Ê >Ê ÃÌ ÌÕV > â>V Ê`i VÀ?Ì V>Ê`iÊ >ÃÊà V i `>`iÃÊ >Ì > iÀ V> >ÃÊiÃÊiÛ `i Ìi°Ê- Êi L>À } ]Ê ÞÊ «iÃiÊ >Ê µÕiÊ ÃÊ «iÀ ` ÃÊ `iÊ VÀiV i Ì Ê iV V Ê > Êà ` Ê >Þ ÀiÃʵÕiÊ ÃÊ`iÊiÃÌ> V> i Ì ÊÞÊVÀ à Ã]Ê ÊÃiÊ > Ê }À>` ÊÃÕwV i ÌiÃÊ >Û> ViÃÊi Ê >ÌiÀ >Ê`iÊ Ìi}À>ÀÊÀi} iÃ]ÊÃiVÌ ÀiÃÊ iV V ÃÊ ÞÊ }ÀÕ« ÃÊ Ã V > iÃ]Ê « ÀÊ Ê µÕiÊ >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ ÃÌ À V>ÃÊ`iÊ iÌiÀ }i i `>`Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ> Ê i Ê >Ê Ài} Ê Ã }Õi Ê «ÀiÃi ÌiÃ°Ê ÃÊ }À ÃÊ i Ê Ìi >ÃÊ Ã V > iÃÊ ÞÊ >L À> iÃÊ Ã Ê >Ö Ê ?ÃÊ ` ÃVÀiÌ Ã\Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê Ã }ÕiÊ Ã i ` Ê >Ê Ài} Ê ?ÃÊ`ià }Õ> Ê`i Ê Õ ` ]ÊÞÊ ÃÊÌi >ÃÊÛ VÕ >` ÃÊ> ÊÌÀ>L> Ê`iVi Ìi]Ê >ÊÃÕ«iÀ>V Ê`iÊ >Ê v À > `>`ÊÞÊ >Ê V Õà Êà V > Êà ʫÀ À Ì>À ÃÊ i Ê >ÃÊ>}i `>ÃÊ`iÊ ÃÊ} L iÀ ð

Ê`iÃi « i ÊÌ i iÊÕ >Ê V `i V >Ê ÕÞÊ`ià }Õ> Ê `iÊ >VÕiÀ` Ê >Ê ÌiÀÀ Ì À ÃÊ ÞÊ }ÀÕ« ÃÊ `iÊ «iÀà >ÃÊ ­Ãi}Ö Ê` viÀi V >ÃÊ`iÊi`>`]Ê}j iÀ ]ÊiÌ >Ê Ê Ûi Êi`ÕV>Ì Û ]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>î°Ê à à ]Ê >ÃÊà ÌÕ> ciones de desempleo permanente son una de >ÃÊV>ÕÃ>ÃÊ`iÊ«À L i >ÃÊà V > iÃÊÌ> iÃÊV Ê >Ê « LÀiâ>]Ê >Ê >À} >V ]Ê >Ê`i VÕi V >]Ê >ÊÛ lencia ciudadana, el racismo o la discriminación, i ÌÀiÊ ÌÀ Ã°Ê >ÃÊ>ÕÌ À `>`iÃÊ V> iÃÊ«iÀV Li Ê`iÊ v À >Ê` ÀiVÌ>ÊiÃÌ ÃÊ«À L i >ÃÊÀi >V >` ÃÊV Ê i Ê i « i Ê ÞÊ `iLi Ê `>À iÃÊ ÀiëÕiÃÌ>Ã]Ê µÕiÊ Ê «Õi`i ÊÃiÀÊ}i jÀ V>ÃÊÞ>ʵÕiÊ`iLi ÊÀiviÀ ÀÃiÊ>Ê >ÃÊ«iVÕ >À `>`iÃÊiëiV wV>ÃÊ`iÊV>`>ÊÌiÀÀ Ì À °

>ÃÊ « Ì V>ÃÊ À i Ì>`>ÃÊ >Ê v i Ì>ÀÊ i Ê i « i Ê ÞÊ >ÊV ià Êà V > Ê > Ê«>Ã>` Ê« ÀÊ` viÀi ÌiÃÊ i Ì ÃÊ ÞÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>Ã\Ê `iÃ`iÊ i Ê v i Ì Ê `iÊ >ÊVÀi>V Ê`iÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ ÛiÀà ÊÞÊ

Ã Ê «ÕiÃ]Ê i Ê ` Ãi Ê `iÊ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ i « i Ê `iLiÊ L>Ã>ÀÃiÊ i Ê Õ >Ê >«À Ý >V Ê ÌiÀÀ Ì À > ]Ê dando con ello utilidad al concepto de mercado

15

iÀV>` Ã]Ê >ÃÌ>Ê«À }À> >ÃÊ`iÊiV >Êà V > Ê ÞÊ iV> à ÃÊ`iÊ>ÞÕ`>ÊiV V>Ê>ÊÃiVÌ ÀiÃÊ ÛÕ iÀ>L iÃÊL> Êi ÊV «À à Ê`iÊV ÌÀ>«Àià Ì>V Ê >L À> ]Ê«>Ã> ` Ê« ÀÊ i À>ÃÊi Ê ÃÊ >À V ÃÊ i}> iÃʵÕiÊÀi}Õ > Ê ÃÊ iÀV>` ÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê ÞÊi Ê >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊ`iÊ ÃÊ ÃÌiÀ ÃÊ`iÊÌÀ>L> °

marco, los actores territoriales son prota } ÃÌ>ÃÊ`iÊ` ? V>ÃÊi ` }i >ÃÊ>ÀÌ VÕ >`>ÃÊV Ê ÊVi ÌÀ> ]Ê«iÀ Ê«À Ì>} â>`>ÃÊ desde lo local. ÃÊ>à ÊV Ê >Ê* Ì V>Ê/iÀÀ Ì À > ÊiÃÊÕ >Ê > iÀ>Ê ` ÃÌ Ì>Ê`iÊ >ViÀÊ« Ì V>Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Êi Ê jÀ V>Ê >Ì >ÊÞ]ÊV ÊÌ> ]ÊiÃÊ`iw `>ÊV Õ Ì> i ÌiÊ i ÌÀiÊÀië Ã>L iÃÊ >V > iÃ]ÊÀi} > iÃÊÞÊ V> iðÊ-iÊÌÀ>Ì>Ê`iÊ«i Ã>ÀÊi ÊÕ >Ê ÕiÛ>Ê}i }À>v >Ê `i Ê`iÃ>ÀÀ Ê` `iÊi Ê} L iÀ ÊVi ÌÀ> Ê>ÃÕ iÊ ÕiÛ>ÃÊÞÊÀi Û>`>ÃÊÀië Ã>L `>`iÃ]Ê> ÊÌ i « ʵÕiÊÌÀ> ÃwiÀiÊië>V ÃÊ`iÊÀië Ã>L `>`Ê­ÞÊ « `iÀ®Ê>Ê ÃÊ? L Ì ÃÊÀi} > iÃÊÞÊ V> iÃ°Ê ÊÃiÊ ÌÀ>Ì>Ê`iÊÕ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`iÊÃÕ >ÊViÀ Ê­Ã>V>À iÊ >ÊÕ Ê«>À>Ê`>À iÊ>Ê ÌÀ ®]Êà Ê`iÊÃÕ >Ê« Ã Ì Û>Ê ­> « >ÀÊi ÊV> « Ê`iÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ>VV ®°Ê

/ ` ÃÊ iÃÌ ÃÊ «À }À> >ÃÊ > Ê Ìi ` Ê `iÃi «i ÃÊ ` ÛiÀà ÃÊ ÞÊ Ê Ã i «ÀiÊ vÕiÀ Ê ` Ãi >` ÃÊ iÊ implementados de manera coordinada. Que ello >Þ>Ê VÕÀÀ ` Ê >Êà ` ÊÕ >ÊiÝVi«V Ê> ÌiÃʵÕiÊ Õ >ÊÀi} >]Ê}i iÀ> ` Ê>Ã Ê Õ iÀ à ÃÊ«À L i >ÃÊ `iÊ ÃÕ«iÀ« à V iÃÊ ÞÊ Û>V ÃÊ `iÊ }iÃÌ °Ê 9Ê Ã Ê L i Ê >Ê>«À Ý >V ÊÌiÀÀ Ì À > Ê >Êv À >` Ê«>ÀÌiÊ `iÊ ÃÊvÕ `> i Ì ÃÊ`iÊÛ>À ÃÊ`iÊ ÃÊ«À }À> >ÃÊ « i i Ì>` Ã]Ê Ê Ã i «ÀiÊ > Ê }À>` Ê « >à >ÀÃiÊ i Ê >VV iÃÊ V VÀiÌ>Ã°Ê - Ê i L>À} ]Ê VÕ> ` ÊiÃÌiÊi v µÕiÊ >Ê À i Ì>` Ê >ÃÊ>VV iÃ]Ê >Ê«iÀ Ì ` Ê> « >ÀÊÃÕÊ> V> ViÊ> ÊÌ i « Ê`iÊ V À« À>ÀÊ ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊV Ê ÕiÛ ÃÊÀ iÃ°Ê Ã Ê ÃiÊ iÛ `i V >Ê i Ê > }Õ >ÃÊ iÝ«iÀ i V >ÃÊ V cretas latinoamericanas, las cuales demuestran µÕiÊ VÕ> ` Ê ÃiÊ > « > Ê >ÃÊ Àië Ã>L `>`iÃÊ `iÊ`iV à ÊÞÊ`iÊ}iÃÌ Ê« ÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃ]ÊÃiÊ `ÕViÊ>Ê >Ê >Þ ÀÊ«>ÀÌ V «> V Ê ÞÊ ÃiÊ «À `ÕViÊ Õ >Ê >VÌ Û>V Ê `iÊ i iÀ} >ÃÊ Ã V > iÃÊ µÕiÊ v ÀÌ> iViÊ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ ÞÊ > « >Ê i Ê V> « Ê`iÊ Ê« à L i°Ê-iÊÌÀ>Ì>Êi Ì ViÃÊ`iÊV Ìi >ÀÊ` ÃÊ `i ÃÊ`iÊ« Ì V>ÃÊ«>À>Êi Êi « i ÊÞÊ >ÊV ià Êà V > \ U

UÊ

Ê `i Ê`iÊ* Ì V>Ê >V >Êi Ê/iÀÀ Ì À ]ʵÕiÊ «ÀiÃi Ì>ÊÕ >Ê` ÀiVV > `>`ʺ>ÀÀ L> >L> »Ê ÞÊV V LiÊ> ÊÌiÀÀ Ì À ÊV Êi Ê iÀ Ê? L Ì Ê de aplicación o “teatro de operaciones” de la política. En ese marco, los actores terri Ì À > iÃÊà ÊÀiVi«Ì ÀiÃÊ«>Ã Û ÃÊÞÊ}iÃÌ ÀiÃÊ ÃÕL À` >` ÃÊ`iÊ`iV à iÃÊV Vi ÌÀ>`>ÃÊ i Ê >ÊiÃviÀ>ÊVi ÌÀ> Ê`iÊ} L iÀ °

Ê} L iÀ ÊVi ÌÀ> ÊiÃÊvÕ `> i Ì> Ê«>À>Ê«À ÛiÀÊÞÊiÃÌ Õ >ÀÊi ÊvÕ V > i Ì Ê`iÊ ÃÊà ÃÌi >ÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ V> iÃÊ V Ê « Ì V>ÃÊ `iÊ «Õ Ã Ê >Ê >Ê Û>V Ê ÌiV } V>]Ê >Ê iëiV > â>V Ê «À `ÕVÌ Û>ÊÞÊV iÀV > ]Ê >Ê i À>Êi Ê >Ê` viÀi V >V ÊÞÊV> `>`Ê`iÊ >Ê«À `ÕVV Ê`iÊL i iÃÊÞÊ ÃiÀÛ V Ã]Ê ÞÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê v à V>Ê iÊ ÃÌ ÌÕV > °Ê /> L j Ê iÃÊ i Ê «À V «> Ê Àië Ã>L iÊ `iÊ >Ê solidaridad territorial, con el impulso de políticas Ài` ÃÌÀ LÕÌ Û>Ã°Ê * ÀÊÃÕÊ«>ÀÌi]Ê ÃÊ Õ V « ÃÊÞÊ ÃÊië>V ÃÊÃÕL >V > iÃÊ >Ì > iÀ V> ÃÊ V ÃÌ ÌÕÞi Ê ?

L Ì ÃÊ ` `iÊ ÃiÊ i iÀV Ì> Ê V Ê >Þ ÀÊ Û } ÀÊ >ÃÊ `i > `>ÃÊÞÊ«Àià iÃÊà V > iÃ]Ê` `iÊÃiÊ > wiÃÌ> ÊÞÊ` vÕ `i Ê ÃÊvi i ÃÊ`iÊ Û>V Ê ÃÌ ÌÕV > ]Ê >ÃÊ iÝ«iÀ i V >ÃÊ `iÊ À}> â>V Ê ÞÊ «À vÕ ` â>V Ê `i VÀ?Ì V>]Ê `iÊ Ài>wÀ >V Ê VÕ ÌÕÀ> ]ÊÞÊ` `iÊÃÕÀ}i ÊiÃvÕiÀâ ÃÊà }Õ >ÀiÃÊ`iÊ } LiÀ >L `>`ÊÞÊÀi Û ` V>V ÊV Õ`>`> >° C. Desarrollo endógeno, empleo y la institucionalidad local

Ê `i Ê `iÊ * Ì V>Ê /iÀÀ Ì À > Ê Ê `iÃ`iÊ i Ê/iÀÀ Ì À ]ʵÕiÊÌ i iÊÕ >Ê` ÀiVV > `>`Ê º>L> >ÀÀ L>»]ÊÞÊV V LiÊ> ÊÌiÀÀ Ì À ÊV Ê Õ}>ÀÊ `iÊ `i Ì `>`Ê ÞÊ «À ÞiVV °Ê Ê iÃiÊ

· ÃÊ « à L iÊ «i Ã>ÀÊ i Ê Ã V i`>`iÃÊ Vi ÌÀ>`>ÃÊ i Ê i Ê ÌÀ>L> ¶Ê Ê i Ê >VÌÕ> Ê V ÌiÝÌ ]Ê · i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ Ê >À LiÊ«Õi`i Ê «Õ Ã>ÀÊ«À ÞiVÌ ÃÊ

16

`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊV Ê V Õà Êà V > ÊÞÊi « i Ê`i Vi Ìi¶Ê ÊiÃiÊiÃVi >À ]Ê·+ÕjÊÀ Ê iÊV>LiÊ>Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃÊÞÊ> ÊV Õ Ì Ê`iÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iö +Õi`>Ê V >À Ê µÕiÊ «>À>Ê V à `>ÀÊ Õ >Ê ÕiÛ>Ê >ÌÀ âÊ `iÊ « Ì V>Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê L>Ã>`>Ê i Ê i Ê i « i Ê `iVi Ìi]Ê Ê L>ÃÌ>Ê V Ê i Ê VÀiV i Ì Ê sostenido de la economía. El crecimiento es un V Vi«Ì Ê`iÊ >ÊiV >ʵÕiÊÃiÊ«Ài VÕ«>Ê« ÀÊ >ÊiÝ«> à Ê`iÊ ÃÊ iÀV>` Ã]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊi Ê `iÃ>ÀÀ ÊiÃÊÕ ÊV Vi«Ì Ê`iÊ >Ê« Ì V>ʵÕiÊÃiÊ VÕ«>Ê`iÊ >ÃÊV ` V iÃÊ Ìi}À> iÃÊ`iÊÛ `>Ê`iÊ >Ê« L >V ]ÊÞÊ Êà Ê`i ÊLÕi Ê`iÃi «i Ê`iÊ ÃÊ iÀV>` ðÊ* ÀÊ ÊÌ> Ì ]Êi Ê`iÃ>ÀÀ ÊÀiµÕ iÀiÊ >ÀÌ VÕ >ÀÊ L iÌ Û ÃÊ Ö Ì « iÃÊV Ê >Ê«À `ÕVÌ Û dad sistémica, la inclusión, la expansión de las V>«>V `>`iÃÊ`iÊ >ÃÊ«iÀà >ÃÊÞÊ >Ê« i >Ê}>À> Ì >Ê `iÊ ÃÊ`iÀiV ÃÊ`i VÀ?Ì V ÃÊÞÊ >Ê«ÀiÃiÀÛ>V Ê `i Ê i` Ê> L i Ìi°Ê Ã>ÊV L >V Ê`iÊ L iÌ Û ÃÊ` ÛiÀà ÃÊà ÊiÃÊ« à L iÊ« > Ìi>À >Ê`iÃ`iÊÕ Ê «À ÞiVÌ Ê« Ì V ÊÌÀ> Ãv À >` À°

iÃ>ÀÀ Ê V> Ê`iÊ i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ,i«ÖL V>Ê

V> >»]Ê >ÊÌi À >Ê`i Ê iÃ>ÀÀ Ê ` }i Ê iÃÊi ÊV Õ Ì Ê`iÊ `i>ÃÊÞÊÃÕ«ÕiÃÌ ÃʵÕiÊ>ÀÌ VÕ > ÊÞÊ À}> â> Ê ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊV Vi«Ì ÃÊ>à V > dos al desarrollo pensado desde los territorios.

El desarrollo representa un proceso de construc V ÊÞÊ >`ÕÀ>V Êà V > ÊÃÕ > i ÌiÊV « i ]Ê « ÀµÕiÊ Û ÕVÀ>Ê >`i ?ÃÊ `iÊ ÃÊ iViÃ>À ÃÊ Ûi iÃÊ V ÃÌ> ÌiÃÊ ÞÊ VÀiV i ÌiÃÊ `iÊ VÀiV i Ì Ê iV V Ê ÌiÀ>VV iÃÊ Ã V > iÃ]Ê ÃÌ ÌÕV iÃ]Ê«>ÕÌ>ÃÊVÕ ÌÕÀ> iÃÊÞÊÀi >V iÃÊ`iÊ« `iÀÊv> Û À>L iÃÊ> Ê Ã °Ê `i ?Ã]ÊiÃÊÕ Ê«À Vià Ê`iÊ >«Ài ` â> iÊ` `iÊi ÊÌ i « Ê­ >Ê ÃÌ À >®ÊÞÊi Êià «>V Ê­ >Ê}i }À>v >®ÊV ` V > Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ µÕiÊ iÛ> Ê >Ê V>L Ê ÃÊ >}i ÌiÃÊ « Ì V Ã]Ê iV V ÃÊ ÞÊ Ã V > iÃ°Ê * ÀÊ i ]Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê iÃÌ?Ê Û VÕ >` Ê>ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊV>«>V `>`iÃÊ V> iÃÊ V Ê >Ê Û>V ]Ê >Ê VÀi>Ì Û `>`Ê ÞÊ >Ê V>«>V dad emprendedora de los actores locales, la à Ûi V >Ê ÌjV V>Ê ÞÊ `iÊ }iÃÌ Ê `iÊ ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ Õ > Ã]Ê >Ê V>«>V `>`Ê À}> â>Ì Û>Ê ÞÊ `iÊ Ài > V > i Ì Ê `iÊ >ÃÊ «iÀà >ÃÊ ÞÊ À}> â>V iÃÊ «ÖL V>ÃÊÞÊ«À Û>`>Ã]Ê >ÊV>«>V `>`Ê`iÊ>ÀÌ VÕ >V Ê V Êi Êi Ì À ]Ê >ÊV>«>V `>`Ê`iÊ `iÀ>â} ÊÞÊ`iÊ }i iÀ>V Ê`iÊ` ? } ÃÊ­ >` iÀÞ]ÊÓääή°

iÊiÃÌiÊ ` ]Ê}>À> Ì â>ÀÊ >ÊVi ÌÀ> `>`Ê`i ÊÌÀ> L> Êi Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Êi Êi ÊV ÌiÝÌ Ê >Ì > iÀ V> Ê« > Ìi>ÊÕ >ÊÃiÀ iÊ`iÊ ÌiÀÀ }> ÌiÃÊ µÕiÊ Ã Ê iÃi V > i ÌiÊ « Ì V Ã]Ê ÞÊ µÕiÊ Ì i i ʵÕiÊÛiÀÊV Êi Êv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊiÃÌ>Ì> iÃÊ`iÊv À Õ >V Ê`iÊ« Ì V>ÃÊÞÊ`iÊ iÞiÃ]Ê`iÊ>ÀÌ VÕ >V Êi ÌÀiÊ Ûi iÃÊ`iÊ >Ê>` à ÌÀ>V ]Ê`iÊw >V Ê`iÊV «À à ÃÊV Ê>VÌ ÀiÃÊ `iÊ >Êà V i`>`ÊÞÊi Ê iÀV>` ]Ê`iÊ}iÃÌ ÊÞÊiÛ> Õ>V Ê «iÀ>Ì Û>]Ê`iÊ Ã«iVV ÊÞÊÀi}Õ >V ]Ê`iÊ «À V ÊÞÊ> Ì V «>V ÊÛ >Êi`ÕV>V ÊÞÊv À > V °Ê *>ÀÌ VÕ >À i Ìi]Ê ÃiÀ?Ê iViÃ>À Ê V ÌÀ LÕ ÀÊ >Ê}>À> Ì â>ÀÊ >Þ ÀiÃÊV>«>V `>`iÃÊ «iÀ>Ì Û>ÃÊi Ê ÃÊÌiÀÀ Ì À ÃÊÃÕL >V > iÃ]ÊV à `> ` Êi ÊÀ Ê À i Ì>` ÀÊÞÊ«À Ì ÀÊ`i ÊiÃÌ>` Êi Ê >ÃÊÀi} iÃÊ ÞÊ V> `>`iÃ]Ê > Ê Ì i « Ê `iÊ Û ÕVÀ>ÀÊ >Ê ÃÊ >V Ì ÀiÃÊ V> iÃÊÞÊ«iÀ Ì ÀÊÕ Ê« i Ê`ië i}ÕiÊ`i Ê i v µÕiÊÌiÀÀ Ì À > Ê`iÊ« Ì V>Ã]Ê>Ìi ` i ` Ê iVi à `>`iÃÊV VÀiÌ>ÃÊ`iÊ ÃÊV ÀVÕ Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊÞÊ Ã V > iÃÊ`iÊ? L Ì ÊÀi} > °

- Ê>` iÌ Û> ÃÊi Ê`iÃ>ÀÀ ]Ê« `i ÃÊ`iV ÀʵÕiÊ ÃiÊÌÀ>Ì>Ê`iÊÕ Êvi i ÊV « i ]Ê Õ Ì ` i à > ]Êi ` }i ]Ê>Ý } V ÊiÊ ÌiÀ` ÃV « >À °Ê

ÊÞ>Ê >Êà ` ÊiÝ«ÀiÃ>` Êi Ê ÕiÃÌÀ>Ê> ÌiÀ ÀÊ «ÕL V>V Ê º Õ >Ê *À?VÌ V>Ê «>À>Ê i Ê }i ÌiÊ `iÊ

17

UÊ

« i Ê « ÀµÕiÊ >`µÕ iÀiÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ V à `iÀ>V iÃÊ `iÊ >Ê Û `>Ê V Ì ` > >°Ê Ê puede explicarse a partir de una sola cau Ã>Ê Þ>Ê µÕi]Ê « ÀÊ i Ê V ÌÀ>À ]Ê ÌiÀ>VÌÖ> Ê Ö Ì « iÃÊv>VÌ ÀiÃÊ >ÌiÀ > iÃÊiÊ >ÌiÀ > iÃ°Ê Ê Ã V } Ê * iÀÀiÊ ÕÀ` iÕÊ ­£ Î®Ê « > Ìi Ê µÕiÊ Ê Ài> Ê iÃÊ Ài >V > °Ê >`>Ê ?ÃÊ«ÀiV à ʫ>À>ÊV>À>VÌiÀ â>ÀÊ> Ê`iÃ>ÀÀ Ê µÕiÊiÃÌ>Ê`iw V °

UÊ

Õ Ì ` i à > Ê « ÀµÕiÊ iÃÊ Õ Ê «À ViÃ Ê `iÊ` ÛiÀÃ>ÃÊ` i à iÃ\ÊiV V>]Ê« Ì V>]ÊVÕ ÌÕÀ> ]Êà V > ]Ê> L i Ì> °Ê >L >ÀÊ`iÊ desarrollo social, o de desarrollo econó V ]Ê Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê> L i Ì> ]ÊiÃÊi v>Ì

â>ÀÊÕ Ê`iÊÃÕÃÊV « i ÌiÃÊiÃi V > iÃ°Ê El concepto de desarrollo contiene a to `>ÃÊiÃ>ÃÊ` i à iÃÊ>Ê >ÊÛiâ° UÊ

` }i Ê« ÀµÕiÊÃiÊ«À « iÊ>VV iÃÊ>Ê partir de las propias capacidades de una V Õ `>`\Ê`iÃ`iʺ>`i ÌÀ »Ê >V >ʺ>vÕi À>»]Ê `iÃ`iÊ ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ «À « ÃÊ >V >Ê >Ê atracción de recursos externos, desde el ÌiÀÀ Ì À Ê >V >Ê i Ê iÝÌÀ> iÀ °Ê -iÊ ÌÀ>Ì>Ê `iÊ >VÌ Û>ÀÊ >ÃÊ i iÀ} >ÃÊ «À `ÕVÌ Û>Ã]Ê À}> â>Ì Û>ÃÊÞÊVÀi>Ì Û>ÃÊ`iÊÕ >Êà V i`>`]ÊÞÊ`iÊ >«À ÛiV >ÀÊ i ÀÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ `i Ê contexto.

UÊ

Ý } V Ê « ÀµÕiÊ ÀiµÕ iÀiÊ Õ >Ê Ì >Ê `iÊ « à V Ê Ìi À V>Ê iÊ `i } V>Ê Ã }Õ >À°Ê - Ê L i Ê >ÞÊ` viÀi ÌiÃÊ > iÀ>ÃÊ`iÊi Ìi `iÀÊ el concepto de desarrollo, posicionarse `iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ Êi ` }i Ê « V>Ê Õ Ê «À à >Ê «>ÀÌ VÕ >ÀÊ `iÃ`iÊ i Ê LÀi]Ê`iÃ`iÊ >ÊV Õ `>`]ÊÃÕÊ `i Ì `>`Ê ÞÊ ÃÕÃÊ Û> ÀiÃ\Ê Õ >Ê À>`>Ê `iw `>Ê `iÃ`iÊ >ÊVÕ> ÊÃiÊ> > â> ÊÞÊ« > wV> Ê ÃÊ procesos.

UÊ

ÌiÀ` ÃV « >À Ê« ÀµÕiÊiÃÊÕ Ê«À Vià ʵÕiÊ `iLiÊÃiÀÊ>L À`>` Ê`iÃ`iÊ >Ê ÌiÀ>VV Ê`iÊ Û>À >ÃÊ` ÃV « >Ã]ÊÞ>ʵÕiÊ ÊiÃÊ >ÌiÀ >ÊiÝ V Õà Û>Ê `iÊ }Õ >Ê i Ê «>ÀÌ VÕ >À°Ê Ê `iÃ> ÀÀ ÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊÕ Êi VÕi ÌÀ Ê`iÊÃ>LiÀiÃÊ ÞÊ iVià Ì>Ê `iÊ V Vi«Ì ÃÊ ÞÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ Ì> Ê` ÛiÀÃ>ÃÊV ÊÃÕÊ >ÌÕÀ> iâ>°Ê

Ê ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ V>« ÌÕ ÃÊ >Ê }Õ >Ê vÀiViÊ Õ >Ê ÃiÀ iÊ `iÊ V Vi«Ì Ã]Ê iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ ÞÊ «À }À> >Ã]Ê À i Ì>` ÃÊ>ÊV v À >ÀÊÕ >Ê« Ì V>Ê`iÊv i Ì Ê del empleo en los municipios de Centroamérica ÞÊ,i«ÖL V>Ê V> >°

ÊÀiÕ ÀÊÌ `>ÃÊ >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃʵÕiÊ>V>L> ÃÊ `iÊ`iÃVÀ L À]Ê LÌi i ÃÊÕ Êi v µÕiÊ`i Ê`iÃ>ÀÀ Ê µÕiÊ Ê ÃiÊ «Ài VÕ«>Ê iÝV Õà Û> i ÌiÊ « ÀÊ >ÃÊ V ` V iÃÊ`iÊÀi«À `ÕVV Ê`i ÊV>« Ì> Ê­> ÊiÃÌ Ê `iÊ ÃÊ i v µÕiÃÊ Ài`ÕVV ÃÌ>ÃÊ `i Ê `iÃ>ÀÀ ®]Ê Ã ÊÌ> L j Ê« ÀÊ >ÊV> `>`Ê`iÊÛ `>Ê`iÊ >ÃÊ«iÀ à >ÃÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À °Ê iÃ`iÊiÃÌ>Ê«iÀëiVÌ Û>]Êi Ê i v µÕiÊ`i Ê`iÃ>ÀÀ Êi ` }i ÊiÃÊ>« V>L iÊi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊVÀi>V Ê`iÊi « i ÊÞÊ i À>Ê`iÊ >ÃÊ V ` V iÃÊ >L À> iÃÊ `iÊ >Ê « L >V ]Ê µÕiÊ Ìi}À>Ê ÃÊ iÃvÕiÀâ ÃÊ >V > iÃÊ ÞÊ ÌiÀÀ Ì À > iÃ]Ê «ÖL V ÃÊÞÊ«À Û>` Ã]Ê`iÌÀ?ÃÊ`iÊiÃiÊ L iÌ Û °

18

SECCIÓN 1 Políticas e instrumentos municipales de empleo e intermediación laboral

SECCIÓN I Políticas e instrumentos municipales de empleo e intermediación laboral 9>Ê >L i ` Ê> > â>` Ê >ÊÃ ÌÕ>V Ê >Ì > iÀ V> >Ê`i Êi « i Êi Ê >Ê ÌÀ `ÕVV Ê«ÀiÛ >]ÊiÃÌ>Ê primera sección de la Guía se concentra en des VÀ L ÀÊÞÊ> > â>ÀÊ> }Õ >ÃÊ« Ì V>ÃÊiÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ µÕiÊ`iÃ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV > `>`Ê V> Ê«Õi`i ÊÃiÀÊ ÕÞÊÖÌ iÃÊ«>À>Ê«À ÛiÀÊ >ÊÃ ÌÕ>V Ê >L À> Ê`iÊ los territorios.

Ì Û ÃÊ V> iÃ]Ê >ÃÊ Ài`iÃÊ `iÊ ÃiÀÛ V Ê `iÊ i « i ]Ê ÃÊV ÕLiÃÊ`iÊi « i ÊÞÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊÞ>V i Ì ÃÊ de empleo * ÀÊÖ Ì Êi ÊiÃÌ>ÊÃiVV ]ÊÃiÊ«ÀiÃi Ì> ÊV>à ÃÊ «À?VÌ V ÃÊ `iÊ iÝ«iÀ i V >ÃÊ `iÊ i « i Ê i Ê j À V>Ê >Ì >°Ê à `iÀ> ÃʵÕiÊ >ÊÕÌ â>V Ê`iÊ i i « ÃÊV VÀiÌ ÃÊiÃÊ ÕÞÊÖÌ Ê«>À>Ê >ÊÛ ÃÕ> â> V Ê`iÊ >ÃÊ `i>ÃÊÞÊ«>À>ÊÕ >Ê i ÀÊV «Ài Ã Ê `iÊV Ìi ` ÃÊiÝ«ÕiÃÌ Ã]Êà LÀiÊÌ ` Ê« ÀµÕiÊÃiÊ iëiÀ>ʵÕiÊ >Ê}Õ >Ê«Õi`>ÊÃiÀÊÕÌ â>`>Êv?V i ÌiÊ « ÀÊ >ÕÌ À `>`iÃÊ ÞÊ vÕ V >À ÃÊ Õ V «> iÃÊ V Ê iÀÀ> i Ì>Ê «>À>Ê >Ê « i i Ì>V Ê `iÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊÞÊ« Ì V>ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊi « i °Ê

ëiV wV> i ÌiÊ iÃÌ?Ê ÃiVV Ê iÃÌ?Ê À}> â>`>Ê `iÊ >Êà }Õ i ÌiÊ > iÀ>°Ê Ê«À iÀÊ Õ}>À]ÊÃiÊ vÀi ce un marco conceptual de los principales con Vi«Ì ÃÊ }>` ÃÊ> ÊÌÀ>L> ÊÞÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ>VÌ Û>ÃÊÞÊ «>à Û>ÃÊ`iÊi « i ° Êi Êà }Õ i ÌiÊV>« ÌÕ ÊÃiÊ`iÃVÀ Li Ê ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ principales de un proceso local de empleo: el } L iÀ Ê V> ]Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >Ã]Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊà ` V> iÃ]Ê >ÃÊV? >À>ÃÊi «ÀiÃ>À >Ã]Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊi`ÕV>Ì Û>Ã]Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > ÊÞÊ >ÊV «iÀ> ción internacional. ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ` ÃÊV>« ÌÕ ÃÊ>L À`> Ê ÃÊÌi >ÃÊ de política de empleo. Primero se presentan los i iÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ`iÊÕ >Ê« Ì V>Ê`iÊi « i Ê V> Ê «À « i ` Ê >Ê >ÃÊ wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊ i « i ÊV Êi Ê? L Ì Ê«À « V Ê«>À>ÊV> > â>ÀÊ ` V >ÃÊiÃÌÀ>Ìi} >ðÊ-iÊ`iÃVÀ LiÊ >ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê À }> â>Ì Û>Ê ÌiÀ >Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊi « i ]Ê >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ`iÊ}iÃÌ ÊiÃÌÀ>Ìj} V>Ê`iÊ >Ê wV >Ê `iÊi « i ÊiÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ÊÞÊ >Ê}iÃÌ Ê de redes sociales para la de promoción del em « i °Ê Õi} Ê >Ê}Õ >ÊÃiÊi v V>Êi Ê ÃÊ«À }À> >ÃÊ `iÊi « i ]Ê` `iÊÃiÊ`iÃVÀ Li ]Êi ÌÀiÊ ÌÀ Ã]Ê ÃÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ >« Þ Ê >Ê >Ê «À `ÕVÌ Û `>`Ê ÞÊ i « i>L `>`Ê `iÊ ÃÊ Ûi iÃ]Ê «À }À> >ÃÊ `iÊ >Õ Ì i « i ÊÞÊi « i Ê `i«i ` i Ìi]Ê ÃÊV Ãi ÃÊ `iÊv À >V Ê«À vià > ]Ê ÃÊV Ãi ÃÊ«À `ÕV

21

22

Capítulo 1 Definiciones y marco conceptual del trabajo ÃÊ V Vi«Ì ÃÊ Û VÕ >` ÃÊ > Ê ÌÀ>L> Ê ÞÊ ÃÕÊ V ÌÀ LÕV Ê`iÃ`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> Ê Ã Ê Õ iÀ Ã Ã°Ê µÕ Ê ÃiÊ «ÀiÃi Ì> Ê >µÕi ÃÊ V Vi«Ì ÃÊ «À « ÃÊ `iÊ >Ê ÀL Ì>Ê >L À> ]Ê Þ>Ê µÕiÊ ÃÊ Û VÕ >` ÃÊ > Ê `iÃ>ÀÀ Ê Þ>Ê vÕiÀ Ê V Õ ` ÃÊ i Ê >ʺ Õ >Ê*À?VÌ V>Ê«>À>Êi Ê }i ÌiÊ`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V> Ê`iÊ i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ,i«ÖL V>Ê V> >»Ê­ 1

i/]ÊÓää ®°

Êi v µÕiÊ`i ÊÌÀ>L> Ê`iVi ÌiÊÃiÊ>ÀÌ VÕ >Ê>ÊÌÀ> ÛjÃÊ`iÊVÕ>ÌÀ Êi iÃÊiÃÌÀ>Ìj} V Ã\

1.1

Trabajo

UÊ

,iëiÌ Ê`iÊ ÃÊ«À V « ÃÊÞÊ`iÀiV ÃÊvÕ `> i Ì> iÃÊi Êi ÊÌÀ>L> ÊÞÊ À >ÃÊ >L À> les internacionales.

U

Generación de empleos de calidad.

UÊ

« >V Ê `iÊ >Ê «À ÌiVV Ê ÞÊ Ãi}ÕÀ `>`Ê social.

UÊ

? } ÊÃ V > Ê ?ÃÊ> « ÊÞÊyiÝ L iÊÞÊÌÀ «>ÀÌ Ã Êi Ê >ÃÊ i} V >V iÃÊÀi >Ì Û>ÃÊ>Ê empleo.

*>À>Ê ivv>Ê­ÓääÎ\Ê«°ÊÓÈ£®]Êi ÊÌÀ>L> ÊiÃÊÕ >Ê>V Ì Û `>`]Ê Ài> â>`>Ê « ÀÊ Õ >Ê Ê Û>À >ÃÊ «iÀà >Ã]Ê À i Ì>`>Ê >V >Ê Õ >Ê w > `>`]Ê >Ê «ÀiÃÌ>V Ê `iÊ Õ ÊÃiÀÛ V Ê Ê >Ê«À `ÕVV Ê`iÊÕ ÊL i ÊqµÕiÊÌ i iÊ Õ >ÊÀi> `>`Ê L iÌ Û>ÊÞÊiÝÌiÀ ÀÊ> ÊÃÕ iÌ ÊµÕiÊ Ê «À `Õ ]ÊV ÊÕ >ÊÕÌ `>`Êà V > \Ê >ÊÃ>Ì Ãv>VV Ê de una utilidad personal o de otras personas… Ê ÌÀ>L> Ê «Õi`iÊ `>ÀÊ Õ}>ÀÊ >Ê >Ê «À `ÕVV Ê `iÊ L i iÃÊ ÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÃÌ >` ÃÊ> ÊÕà Ê` jÃÌ V ]Ê i Ê >Ê iÃviÀ>Ê Ê iÀV> Ì ]Ê Ã Ê V ÌÀ>«>ÀÌ `>Ê `iÊ remuneración salarial.

Êà Ìià Ã]Êi ÊÌÀ>L> Ê`iVi ÌiÊà } wV>Êi ÊÌÀ>L> Ê `iÊ V> `>`]Ê «À `ÕVÌ Û Ê ÞÊ Ãi}ÕÀ ]Ê V Ê « i Ê ÀiëiÌ Ê>Ê ÃÊ`iÀiV ÃÊ >L À> iÃ]ÊV Ê }Àià ÃÊ >`iVÕ>` Ã]ÊV Ê«À ÌiVV Êà V > ]ÊL>Ã>` Êi Êi Ê ` ? } Êà V > ]Ê LiÀÌ>`Êà ` V> ]Ê i} V >V ÊV iVÌ Û>ÊÞÊ«>ÀÌ V «>V °

1.2

1.3

Trabajo decente

>Ê "À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê `i Ê /À>L> Ê ­" /®Ê ÃiÊ « > Ìi>Ê V Ê L iÌ Û Ê } L> Ê i Ê ÀiV V i Ì Ê `i Ê ÌÀ>L> Ê `iVi ÌiÊ ÞÊ ÃÕÊ «À }Àià Û>Ê V À« À>V Ê >Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ ÞÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ >V > iÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ ÃÊ«> ÃiÃÊ i LÀ Ã°Ê Ê ÌÀ>L> Ê `iVi ÌiÊ « V>Ê >VVi`iÀÊ > Ê i « i Ê i Ê V ` V iÃÊ`iÊ LiÀÌ>`ÊÞÊ`iÊÀiV V i Ì Ê`iÊ ÃÊ`iÀiV ÃÊL?à V ÃÊ`i ÊÌÀ>L> °

Empleo

Õ> ` Êi ÊÌÀ>L> ÊÃiÊÀi> â>ÊV Êi Ê L iÌ Û Ê`iÊ LÌi iÀÊ>ÊV> L ÊÕ Ê }Àià ]Êi ÊV> `>`Ê`iÊ>Ã> lariado, de empleador, o actuando por cuenta propia, estamos en presencia de un empleo. £°{Ê /À>L> Ê v À > - Ê >µÕi >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ `iÊ L> Ê Ûi Ê `iÊ «À `ÕVÌ Û `>`]ÊÀi> â>`>ÃÊ« ÀÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `i«i ` i ÌiÃÊ­V ÊiÝVi«V Ê`iÊ ÃÊ«À vià > iî]Ê Ê « ÀÊi «ÀiÃ>ÃÊ ÕÞÊ«iµÕi >ÃÊ Ê Ê À}> â>`>Ã°Ê Ê ÌÀ>L> Ê v À > Ê ÃÕi iÊ iÃÌ>ÀÊ >à V >` ÆÊ ÃiÊ Ê >à V >ÊvÀiVÕi Ìi i ÌiÊ> ÊÃÕLi « i ÊÕÀL> °

>Ê`iw V Ê`iÊ" /Ê >Ê«iÀ Ì ` ÊÀi ÃÌ> >ÀÊi Ê >Ê Ã V i`>`Êi Ê`iL>ÌiÊà LÀiÊi ÊÛ> ÀÊ`i ÊÌÀ>L> ]Ê ÃÊ `iÀiV ÃÊÞÊ ÃÊ `i ÃÊ`iÊÀi >V iÃÊ >L À> iÃÊ >Ê ÃʵÕiÊ>ë À>ÊÕ >Êà V i`>`]Êi Ê >Ê `i>Ê`iʵÕiÊ i Ê«À L i >Ê`i ÊÌÀ>L> Ê ÊiÃÊà Ê`iÊV> Ì `>`]Ê Ã Ê`iÊV> `>`°Ê·* ÀʵÕjʺ`iVi Ìi»¶Ê* ÀµÕiÊiÃÊ ` } ]ÊiÃÊÃ>Ì Ãv>VÌ À ]ÊiÃÊÃÕwV i Ìi]Ê ÊiÃÊ Õà to, no es precario ni es escaso.

1.5

Trabajadores no registrados

ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ Ê Ài} ÃÌÀ>` ÃÊ Ê ºi Ê i}À »Ê Ã Ê >µÕi ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ >Ã> >À >` ÃÊ µÕiÊ Ê

23

>Ê" /Ê` ÃÌ }ÕiÊÌÀiÃÊ}À> `iÃÊ}ÀÕ« ÃÊ`iÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃ\Ê

> Êà ` Ê`iV >À>` ÃÊ>Ê >ÃÊ>ÕÌ À `>`iÃÊ« ÀÊÃÕÃÊ i « i>` ÀiÃ]Ê «À V «> i ÌiÊ «>À>Ê Ê ÛiÀ Ì ÀÊ Ì i « Ê i Ê ÌÀ? ÌiÃÊ >` ÃÌÀ>Ì Û ÃÊ Þ]Ê Ã LÀiÊ Ì ` ]Ê«>À>ÊÀi`ÕV ÀÊ ÃÊV ÃÌ ÃÊ >L À> iÃ°Ê 1.6

«iÌi V >ÃÊ L?à V>Ã°Ê - Ê >ÃÊ V «iÌi V >ÃÊ >`µÕ À `>ÃÊi ÊiÌ>«>ÃÊv À >Ì Û>ÃÊ«ÀiÛ >ÃÊ>Ê >Ê>V Ì Û `>`Ê >L À> ]ÊÌ> iÃÊV \Ê

Categorías ocupacionales básicas

ÃÊ V Vi«Ì ÃÊ ÞÊ `iw V iÃÊ L?à V>ÃÊ `iÊ >ÃÊ V>Ìi} À >ÃÊ VÕ«>V > iÃÊÃiÊV ÃÌÀÕÞi Ê>Ê«>À Ì ÀÊ `iÊ ` ÃÊ ` i à iÃ\Ê £®Ê i Ê i iÀV V Ê iviVÌ Û Ê `iÊ > }Õ >Ê >VÌ Û `>`Ê >L À> ]Ê iÝ«ÀiÃ>`>Ê i Ê >Ê Ìi i V >Ê`iÊ> }Õ >Ê VÕ«>V ÆÊÞÊÓ®Ê >ÊÛ Õ Ì>`Ê `iÊ LÕÃV>ÀÊ > }Õ >Ê >VÌ Û `>`Ê >L À> ]Ê iÝ«ÀiÃ>`>Ê i Ê >ÊLÖõÕi`>Ê>VÌ Û>Ê`iÊÕ >Ê VÕ«>V ÊÀi Õ iÀ>`>°Ê >Ê V L >V Ê `iÊ > L ÃÊ i i i Ì ÃÊ «iÀ ÌiÊV w}ÕÀ>ÀÊ >ÃÊV>Ìi} À >ÃÊL?à V>ÃÊ`iÊ >Ê V ` V Ê`iÊ>VÌ Û `>`Ê`iÊ >Ê« L >V 3. >Ê* L >V Ê V V> i ÌiÊ VÌ Û>Ê­* ®ÊiÃÊi Ê V Õ Ì Ê`iÊ«iÀà >ÃʵÕi]Ê `i«i ` i Ìi i ÌiÊ `iÊ ÃÕÊ i`>`]Ê Ì i iÊ Õ >Ê VÕ«>V Ê ­Ài Õ iÀ>`>®Ê Ê µÕi]Ê Ã Ê Ìi iÀ >Ê ­`ià VÕ«>`>®]Ê i Ê i Ê «iÀ ` Ê `iÊ ÀiviÀi V >Ê `iÊ >Ê i VÕiÃÌ>Ê >Ê iÃÌ>` Ê LÕÃV> ` ÊÌÀ>L> ÊÞÊiÃÌ>L>Êi ÊV ` V iÃÊ`iÊ >ViÀ °Ê

i ÌÀ Ê`iÊ >Ê* Ê` ÃÌ }Õ Ài ÃÊiëiV > i Ìi\Ê UÊ

UÊ

1.7

UÊ

>ÃÊ >L `>`iÃÊ L?à V>ÃÊ ­ iVÌÕÀ>]Ê Ài`>V V ]Ê >À Ì jÌ V>Ê ÞÊ >Ìi ?Ì V>ÃÊ L?à V>Ã]Ê iÝ«Àià ÊÞÊV>«>V `>`Ê`iÊiÃVÕV >À®°

UÊ

>ÃÊ>«Ì ÌÕ`iÃÊ> > Ì V>ÃÊ­«i Ã>ÀÊÞÊÀ>â >À]Ê Ì >ÀÊ `iV à iÃ]Ê Ã ÕV >ÀÊ «À L i >Ã]Ê comprensión de situaciones, procesar in v À >V ]Ê Ài«ÀiÃi Ì>V Ê Û ÃÕ> Ê ÞÊ Ã>LiÀÊ >«Ài `iÀ®° >ÃÊ VÕ> `>`iÃÊ «iÀà > iÃÊ ­Àië Ã>L `>`]Ê >ÕÌ iÃÌ >]Ê }iÃÌ Ê «iÀà > ]Ê Ìi }À `>`ÊÞÊ iÃÌ `>`®°

UÊ

«iÌi V >ÃÊ}i jÀ V>ÃÊ ÊÌÀ> ÃÛiÀÃ> iðÊ-iÊÀi wiÀi Ê>ÊV « ÀÌ> i Ì ÃÊ >L À> iÃÊ«À « ÃÊ`i Ê `iÃi «i Ê i Ê >ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ «À `ÕVÌ Û>Ã]ÊV Êà \

>Ê* L >V Ê"VÕ«>`>]ʵÕiÊiÃÊi ÊV Õ Ì Ê`iÊ«iÀà >ÃʵÕiÊÌ i i]Ê« ÀÊ Ê i Ã]Ê una ocupación, independientemente de su edad. >Ê* L >V Ê ià VÕ«>`>]ʵÕiÊiÃÊi ÊV Õ Ì Ê`iÊ«iÀà >ÃÊÃ Ê ÌiÊ`iÊi`>`ʵÕi]Ê Ã Ê Ìi iÀÊ }Ö Ê ÌÀ>L> Ê ­Ài Õ iÀ>` ®]Ê LÕÃV>À ÊÕ Êi Êv À >Ê>VÌ Û>Êi Êi Ê«iÀ ` Ê`iÊÀiviÀi V >°Ê

UÊ

iÃÌ Ê`iÊÀiVÕÀÃ Ã\ÊÌ i « ]ÊÀiVÕÀÃ ÃÊ Õ > Ã]Ê ÀiVÕÀÃ ÃÊ w > V iÀ Ã]Ê ` ÃÌÀ LÕV Ê de materiales.

UÊ

,i >V iÃÊ ÌiÀ«iÀà > iÃ\Ê ÌÀ>L> Ê i Ê iµÕ « ]Êi Ãi >ÀÊ>Ê ÌÀ Ã]ÊÃiÀÛ V ÃÊ>ÊV i ÌiÃ]Ê V>«>V `>`Ê `iÊ `iÀ>â} ]Ê i} V >ÀÊ ÞÊ ÌÀ>L> >ÀÊV Ê ÌÀ>ÃÊ«iÀà >ð

UÊ

iÃÌ Ê`iÊ v À >V \ÊLÕÃV>ÀÊÞÊiÛ> Õ>ÀÊ v À >V ]Ê ÌiÀ«ÀiÌ>ÀÊ ÞÊ V Õ V>À]Ê V ViÀÊÞÊÕÃ>ÀÊÌiV } >ÃÊ v À ?Ì V>ð

U

Comprensión sistémica: comprender re >V iÃÊ V « i >Ã]Ê i Ìi `iÀÊ Ã ÃÌi >Ã]Ê Ài> â>ÀÊ Ì Ài ÊÞÊ i À>ÀÊÞÊ` Ãi >ÀÊÃ Ã Ìi >ÃÊ`iÊÌÀ>L> °

Competencias laborales

>ÃÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊÃ Ê >ÊÃÕ >Ê`iÊV V i Ì Ã]Ê >L `>`iÃ]Ê`iÃÌÀiâ>Ã]Ê>VÌ ÌÕ`iÃÊÞÊ >«Ì ÌÕ`iÃ]Ê`ië i}>` ÃÊ« ÀÊ >ÃÊ«iÀà >ÃÊi ÊÃÕÃÊ «ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> °Ê

HTTP WWW OEI ORG AR EDUMEDIA PDFS 4 ?$OCU ?%LTRABAJOHUMANO?.EFFA PDF

24

UÊ

1.10 Políticas de mercado de trabajo

Ê ÌiV } V \Ê Ãi iVV >ÀÊ ÌiV } >Ã]Ê >« V>ÀÊ ÌiV } >ÃÊ i Ê >ÃÊ Ì>Ài>Ã]Ê > Ìi i Ì ÊÞÊÀi«>À>V Ê`iÊiµÕ « ð

>ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊ iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê«À ÕiÛi Ê >Ê ÌiÀ i` >V Ê i ÌÀiÊ >Ê viÀÌ>Ê ÞÊ >Ê `i > `>Ê `iÊ >L À> °Ê -iÊ V à `iÀ> Ê « Ì V>ÃÊ «>à Û>ÃÊ ºo >ÃÊ µÕiÊ «iÀ> Ê i Ê i Ê À â ÌiÊ `iÊ >Ê V ÞÕ ÌÕ À>Ê Ê `iÊ V V ÃÊ V ÀÌ Ã]Ê «À VÕÀ> ` Ê V L>Ì ÀÊ i Ê `iÃi « i Ê i` > ÌiÊ >Ê Ài`ÕVV Ê `iÊ >Ê viÀÌ>Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê ÞÊ «À « ÀV > ` Ê ÃÕLà ` ÃÊ >Ê ÃÊ `iÃi « i>` Ã»Ê ­ ivv>]Ê Óään\Ê £ÇÇ®°Ê Ê VÕ> Ì Ê >Ê >ÃÊ >VÌ Û>Ã]Ê Ã Ê ºo>µÕi >ÃÊ µÕi]Ê `iÃ`iÊ Õ >Ê «iÀëiVÌ Û>Ê `iÊ >À} Ê « >â ]Ê >VÌÕ> ` Ê Ã LiÊ >Ê `i > `>ÊÞÊ >Ê viÀÌ>Ê`i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]ÊÃiÊ «À « i ÊÀi`ÕV ÀÊi Ê`iÃi « i Ê >V i ` ÊvÀi ÌiÊ `iÊ > iÀ>Ê `ÕÀ>L iÊ >Ê >ÃÊ V>ÕÃ>ÃÊ iÃÌÀÕVÌÕÀ> iÃÊ ÞÊ}i iÀ>ÀÊ ÕiÛ ÃÊi « i ð»Ê­ ivv>]ÊÓään\Ê£ÇÇ®°

«iÌi V >ÃÊiëiV wV>ðÊ- Ê >ÃʵÕiÊV ÀÀià « `i Ê` ÀiVÌ> i ÌiÊ> Êi iÀV V Ê`iÊ VÕ«>V iÃÊ V VÀiÌ>ÃÊ ÞÊ ÀiµÕ iÀi Ê «À Vià ÃÊ `iÊ >«Ài ` â> iÊ iëiV wV> i ÌiÊ À i Ì>` ÃÊ>ÊiÃ>ÃÊ >L `>`ið 1.8

Empleabilidad

>Êi « i>L `>`ÊiÃÊi ÊV Õ Ì Ê`iÊV «iÌi cias personales relacionadas con las actitudes, >«Ì ÌÕ`iÃÊÞÊV V i Ì ÃÊL?à V ÃʵÕiÊv>VÕ Ì> Ê >ÊÕ >Ê«iÀà >Ê«>À>Ê« `iÀÊ`iÃi «i >ÀÊ>`iVÕ> `> i ÌiÊÕ ÊÌÀ>L> Ê`iÌiÀ >` °Ê Ê V Vi«Ì Ê `iÊ i « i>L `>`Ê ÕÌ â>` Ê i Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê >ViÊ ÀiviÀi V >Ê >Ê >ÃÊV «iÌi V >ÃÊL?à V>Ã]ÊÞ>ʵÕiÊÕ >Ê«iÀà >Ê iÃÌ?Êi Ê` ë à V Ê`iÊÌÀ>L> >ÀÊà ÊÀiÖ i]Ê> Ê i Ã]ÊÕ Ê Ê`iÊV «iÌi V >ÃÊL?à V>ð

i « ÃÊ`iÊ« Ì V>ÃÊ«>à Û>à UÊ

ÊÃi}ÕÀ Ê`iÊV>À?VÌiÀÊV ÌÀ LÕÌ Û ÊV ÌÀ>Ê el desempleo.

UÊ

* Ì V>ÃÊ `i }À?wV>ÃÊ µÕiÊ >VÌÖ> Ê Ã LÀiÊ >Ê* Ê«>À>ÊÀi`ÕV ÀÊ >Ê viÀÌ>Ê`iÊÌÀ>L> °

UÊ

* Ì V>ÃÊ`iÊV ÌÀ Ê }À>Ì À °

UÊ

*iÀ > i V >Ê «À }>`>Ê `iÊ ÃÊ Ûi iÃÊ en el sistema escolar.

£° Ê « i ÃÊÛiÀ`iÃÊ >Ê" /Ê`iw iÊ Ãʺi « i ÃÊÛiÀ`iûÊV Ê>µÕi >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊÀi`ÕVi Êi Ê «>VÌ Ê> L i Ì> Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞÊ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊiV V Ã]Ê >ÃÌ>Ê > V> â>ÀÊ Ûi iÃÊ `iÊ ÃÕÃÌi Ì>L `>`Ê > L i Ì> °Ê - Ê i « i ÃÊ µÕiÊ >ÞÕ`> Ê >Ê Ài`ÕV ÀÊ i Ê V ÃÕ Ê `iÊ i iÀ} >]Ê >ÌiÀ >ÃÊ «À >ÃÊ ÞÊ >}Õ>Ê i` > ÌiÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ`iÊ}À> ÊiwV i V >]Ê>ÊÀi`Õ V ÀÊ >ÃÊi à iÃÊ`iÊ}>ÃiÃÊiviVÌ Ê ÛiÀ >`iÀ ]Ê>Ê ` Ã Õ ÀÊ ÊiÛ Ì>ÀÊ« ÀÊV « iÌ ÊÌ `>ÃÊ >ÃÊv À >ÃÊ `iÊ`iÃiV ÃÊÞÊ`iÊV Ì> >V ]ÊÞÊ>Ê«À Ìi}iÀÊ ÞÊÀiÃÌ>L iViÀÊ ÃÊiV à ÃÌi >ÃÊÞÊ >ÊL ` ÛiÀà `>`° ÃÊi « i ÃÊÛiÀ`iÃÊ«iÀ Ìi Ê >ViÀÊvÀi ÌiÊ>Ê` ÃÊ `iÊ ÃÊ `iÃ>v ÃÊ `iÌiÀ > ÌiÃÊ `i Ê Ã } Ê 88 ]Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ`i\ UÊ

Û Ì>ÀÊ Õ Ê V> L Ê V ?Ì V Ê ÞÊ «À Ìi}iÀÊ i Ê i` Ê> L i ÌiÊ­`iÃ>v Ê> L i Ì> ®

UÊ

"vÀiViÀÊÌÀ>L> Ê`iVi ÌiÊÞ]Ê`iÊiÃ>Ê > iÀ>]Ê Õ >Ê «iÀëiVÌ Û>Ê `iÊ L i iÃÌ>ÀÊ ÞÊ ` } `>`Ê «>À>ÊÌ ` ÃÊ­`iÃ>v Êà V > ®°Ê

25

i « ÃÊ`iÊ« Ì V>ÃÊ>VÌ Û>à UÊ

-iÀÛ V Ê«ÖL V Ê`iÊi « i °

UÊ

À >ÃÊ«>À>Ê >Ê«À ÌiVV Ê i}> ÊV ÌÀ>Êi Ê `ië ` Ê>ÀL ÌÀ>À °

UÊ

À >V Ê ÞÊ ÀiV ÛiÀÃ Ê «À vià > Ê `iÊ ÃÕL VÕ«>` ÃÊÞÊ`ià VÕ«>` ð

UÊ

ÌÀ>ÀÀiÃÌ>ÀÊ «>VÌ Ê i}>Ì Û Ê`iÊ >ÊyiÝ L `>`Ê >L À> °

U

Reducir los costos salariales directos e in directos.

U

,i`ÕV ÀÊi ÊÌ i « Ê ?Ý Ê i}> Ê`iÊÌÀ>L> °

UÊ

*À ÛiÀÊ >Ê}i iÀ>V Ê`iÊi « i ÃÊ«À Û ` ÃÊi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V °

UÊ

« Þ Ê>Ê ÃÊ Ûi iÃʵÕiÊLÕÃV> ÊÃÕÊ«À iÀÊ empleo.

UÊ

« Þ>ÀÊ >Ê `ià VÕ«>` ÃÊ «>À>Ê µÕiÊ V ÃÌ ÌÕÞ> Ê «Þ ið

Ã>ÃÊL>Ã>`>ÃÊi Êi ÊÀiV ÕÌ> i Ì ÊÞÊv À > ción de los desocupados.

UÊ

Ý« Ì>ÀÊ ÕiÛ ÃÊÞ>V i Ì ÃÊ`iÊi « i °

UÊ

*À ÛiÀÊi Êi « i Ê`iÊ«iÀà >ÃÊV Ê` à V>«>V `>`Ê Êi viÀ i`>`iÃÊ«À vià > ið

UÊ

iVÕÌ>ÀÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ i iÀ}i V >Ê i Ê momentos de crisis.

>ÃÊ « Ì V>ÃÊ >VÌ Û>ÃÊ ÞÊ «>à Û>ÃÊ `iLiÀ > Ê >ÀÌ VÕ >ÀÃiÊ>Ê i` > Ê« >â Ê`i ÌÀ Ê`iÊ« > iÃÊ >V > iÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V ÊÞÊà V > Ê`iÊÌ « Ê «À ëiVÌ Û ÊÞÊ>à ÊLÕÃV>À\ UÊ

Ãi}ÕÀ>ÀÊÕ ÊvÕiÀÌiÊÞÊÃ ÃÌi ` ÊVÀiV i to del PBI.

UÊ

*À ÛiÀÊ ÛiÀÃ iÃÊ ` ÀiVÌ> i ÌiÊ «À `ÕVÌ Û>ÃÊ i Ê ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃ]Ê À> >ÃÊ `iÊ >V Ì Û `>`Ê ÞÊ Ài} iÃÊ µÕiÊ ÃiÊ V Ã `iÀ> Ê `iÊ V>À?VÌiÀÊiÃÌÀ>Ìj} V °

U

Estimular el desarrollo de la ciencia, la tec } >ÊÞÊ >Ê Û>V Ê«À `ÕVÌ Û>°

UÊ

*ÀiÛiÀÊÞÊ> Ì V «>ÀÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊÀiV ÛiÀà ÊiV V>°

UÊ

VÀi i Ì>ÀÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê }i Õ >Ê `iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊVÕÞ ÃÊ«À `ÕVÌ ÃÊÃiÊ`iÃÌ > Ê >Ê >ÊiÝ« ÀÌ>V ]ÊÞÉ Ê >ViÀÊvÀi ÌiÊ >ÃÊ « À Ì>V iÃÊ«>À>Ê`ivi `iÀÊi Ê iÀV>` Ê ÌiÀ °

UÊ

*À ÛiÀÊ >ÊVÀi>V ÊÞÊv ÀÌ> iV i Ì Êi Ê >Ê iÃviÀ>Ê iÀV> Ì Ê`iÊ >ÊiV >Ê`iÊ«iµÕi >ÃÊÞÊ i` > >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊV «iÌ Ì Û>ð

UÊ

UÊ

,i`ÕV ÀÊ Ì> Ì Ê >Ê } V>Ê `iÊ >Ê iÌiÀ }i neidad estructural consolidada como los `iÃiµÕ LÀ ÃÊÀi} > iÃÊÞÊÃiVÌ À > ið

U

*À ÛiÀ]Ê« ÀÊ >ÊÛ >Ê`i ÊiÃÌ Õ Ê>Ê >Ê`i > `>ÊiviVÌ Û>]Êi Ê VÀi i Ì Ê`iÊ >Ê ÛiÀÃ ]Ê`iÊ >Ê«À `ÕVV ÊÞÊi ÊV ÃÕ Ê ÌiÀ °

UÊ

*À ÛiÀÊ ÞÊ >« Þ>ÀÊ i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ Õ Ê i «ÀiÃ>À >` Ê `ÕÃÌÀ > Ê V Ê V>À?VÌiÀÊ Û>` À°

* ÀÊ Ö Ì ]Ê V Û i iÊ Ì> L j Ê V à `iÀ>ÀÊ >Ê > µÕiÃÊ ÀiÞÃà iÌ]ÊµÕ i ÊiÃÌ>L iViÊÕ >Ê` ÃÌ V Ê en materia de políticas orientadas al empleo: por Õ Ê >` ]Ê >ÃÊ« Ì V>ÃÊ«>À>Êi Êi « i ]ÊÞ]Ê« ÀÊ ÌÀ Ê lado, las políticas de empleo. Las primeras son Õ Ê V « i Ê `iÊ ÌiÀÛi V iÃÊ `i Ê } L iÀ ]Ê iëiV > i ÌiÊ i Ê >ÌiÀ >Ê iV V>Ê ÞÊ Ã V > ]Ê VÕÞ Ê L iÌ Û ÊiÃÊ «>VÌ>ÀÊi Êi Êi « i °Ê/ ` ÃÊ ÃÊi i i Ì ÃÊ`iÊ« Ì V>ÊiV V>Ê­V iÀV Ê iÝÌiÀ À]Ê iÌ>À >]ÊwÃV> ]Ê `ÕÃÌÀ > ]Ê`iÊ vÀ>ià ÌÀÕVÌÕÀ>®]ÊV i Ì wV>]ÊÌiV } V>]Ê`iÊ Û>V ]Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê Ài} > ]Ê i`ÕV>Ì Û>]Ê VÕ ÌÕÀ> ]Ê `iÊ Ã> Õ`ÊÞÊà V > ]Ê«Õi`i Ê Û â>ÀÃiÊ«>À>Êi Ê }À Ê `iÊiviVÌ ÃÊà LÀiÊi Êi « i ° ÊV> L ]ʵÕiÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i Êà ÊÕ Ê ºoV Õ Ì Ê`iÊ«À }À> >ÃÊ«ÖL V ÃʵÕiÊ>«Õ Ì> Ê>Ê> Ì V «>ÀÊ ÊÀi`ÕV ÀÊ ÃÊ`iÃiµÕ LÀ ÃÊi Êi Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> ]Ê Ê >Ê Û ÛiÀ ÃÊ Ã V > i ÌiÊ Ã « ÀÌ>L iÃ°Ê -iÊ ÌÀ>Ì>Ê `iÊ i À>ÀÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ >`>«Ì>V Ê i ÌÀiÊ >Ê viÀÌ>Ê ÞÊ >Ê `i > `>Ê `iÊ ÌÀ>L> ]Ê >Ã Ê V Ê `iÊ v>Û ÀiViÀÊ >Ê ÃiÀV Ê «À vià > Ê`iÊ >Ê« L >V Ê>VÌ Û>Ê« Ìi V > °Ê >Ê Àië Ã>L `>`Ê`iÊiÃÌ>ÃÊ« Ì V>ÃÊV ÀÀië `iÊ «À V «> i ÌiÊ> Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> °»Ê­ ÀiÞà à iÌ]ÊÓääÇ\ÊÓ£ ÓÓ®° El éxito de estas políticas depende de una ade VÕ>`>ÊV L >V ÊÞÊV À` >V Ê`iÊ> L>ð

« Þ>ÀÊ >ÊVÀi>V Ê Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊi «Ài

26

Capítulo 2 Los actores en el proceso de empleo local 2.1. El gobierno local

2.2

ÕÀ> ÌiÊ >À} ÊÌ i « ÊÃiÊ >Ê>ÌÀ LÕ ` Ê>Ê ÃÊ} L iÀ ÃÊ V> iÃÊ Õ Ê À Ê ÃiVÕ `>À Ê i Ê VÕ> Ì Ê >Ê >Ê V Vi«V ]Ê « i i Ì>V ]Ê Ãi}Õ i Ì Ê ÞÊ iÛ> Õ>V Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i °Ê Ê«iÃ>ÀÊ `iÊ Ê> ÌiÀ À]ÊÃ Ê Õ}>ÀÊ>Ê`Õ`>ÃÊ >ÞÊÀ>â iÃʵÕiÊ >Vi Ê iViÃ>À Ê V à `iÀ>ÀÊ >Ê iVià `>`Ê `iÊ V Ì>ÀÊV ÊÕ >Ê« Ì V>Ê`iÊi « i Ê>Ê Ûi Ê V> Ê µÕiÊÃiÊv À Õ iÊiÊ « i i ÌiÊ`iÃ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV nalidad municipal. A continuación se plantean > }Õ ÃÊ`iÊiÃÌ ÃÊ Ì Û Ã°Ê UÊ

ÃÊ«À L i >ÃʵÕiÊ >Vi Ê«iÀÌ i ÌiÊÕ >Ê política de empleo nacional o de otros ÌiÀÀ Ì À ÃÊ Ê iViÃ>À > i ÌiÊ iÃÌ? Ê «Ài sentes en el nuestro, o al menos no del mismo modo o intensidad.

U

Complementariamente al punto anterior, V>`>Ê ÌiÀÀ Ì À Ê Ì i iÊ ÃÕÃÊ «À « ÃÊ «À L i >ÃÊ ÞÊ `iLi Ê >Ìi `iÀ ÃÊ V Ê >ÃÊ iÀÀ> mientas adecuadas.

UÊ

Ê ÛiViÃÊ ÃiÊ >« V> Ê «À }À> >ÃÊ µÕiÊ }i iÀ> Ê iviVÌ ÃÊ iÕÌÀ ÃÊ Ê >ÃÌ>Ê i}>Ì Û ÃÊ `iL ` Ê>Ê >Êv> Ì>Ê`iÊV à `iÀ>V Ê`iÊ >ÃÊ iëiV wV `>`iÃÊ`iÊ ÃÊÌiÀÀ Ì À ð

UÊ

UÊ

>ÃÊ« Ì V>ÃÊà V >L À> iÃÊÀiµÕ iÀi Êià pecialmente la participación de los acto ÀiÃÊ Û ÕVÀ>` ÃÊi Ê >ÊÌi ?Ì V>]ÊÌ> Ì Êi Ê ÃÕÊ V Vi«V Ê V Ê i Ê ÃÕÊ >« V>V Ê ÞÊ iÛ> Õ>V °Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃÊ > Ê Ì >` ]Ê i Ê ÕV ÃÊ V>à Ã]Ê `iV à iÃÊ V « i >ÃÊ ÞÊ iÝ Ì Ã>ÃÊ i Ê Ì À Ê >Ê >Ê VÀi>V Ê `iÊ ?Ài>ÃÊ `iÊi « i ÊÞÊ`iÊÃiÀÛ V ÃÊiëiV > â>` ðÊ

27

Las organizaciones intermedias

Ê >L >ÀÊ`iÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ÃÊ ÃÊià Ì> ÃÊÀiwÀ i ` Ê>Ê>µÕi >ÃÊ À}> â>V iÃʵÕiÊ ÃÕÀ}i Ê i Ê Õ Ê ÌiÀÀ Ì À Ê V Ê >« Þ Ê >Ê >ÃÊ ` w VÕ Ì>`iÃÊ`iÊ>VVià Ê> Êi « i °Ê Êi i « ÃÊ iÃÌ? Ê >ÃÊ`i >`>ÃÊL Ã>ÃÊ`iÊi « i ÊÞÊ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ i « i Ê µÕiÊ Ã Ê }iÃÌ >`>ÃÊ « ÀÊ À}> â>V iÃÊà V > iÃÊ ÊiV ià > iÃ°Ê - Ê`iÊ ÕÞÊ >À}>Ê`>Ì>Ê >ÃÊ ÌiÀÛi V iÃÊ`iÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ÃÊ i Ê >Ê «À L i ?Ì V>Ê `i Ê i « i Ê >Ê Ûi Ê V> °Ê Ê >Ì > jÀ V>Ê Þ>Ê >Ê «À V « ÃÊ `i Ê - } Ê 88Ê ÃiÊ Ài} ÃÌÀ> Ê ÌiÀÛi V iÃÊ `iÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ >Ê À> âÊ `iÊ ÃÊ «À L i >ÃÊ Ã V > iÃʵÕiÊ«À Û V>L> Ê >Êv> Ì>Ê`iÊi « i ]Êi Ê i « i Ê `iÊ > >Ê V> `>`Ê ÞÊ >Ê iÝ« Ì>V Ê >L À> ]Êi ÌÀiÊ ÌÀ ÃÊv>VÌ ÀiÃ°Ê Ê ÃÊV> L ÃÊ`iÊ ÃÊ «À L i >ÃÊ`iÊi « i ÊÌ> L j ÊÃiÊ > ÊÌÀ> Ãv À >` Ê >ÃÊ À}> â>V iÃ]Ê « ÀÊ Ê µÕiÊ iÃÊ «iÀÌ i Ìi]Ê i Ì ViÃ]Ê >V >À>ÀÊ µÕiÊ i Ê iÃÌiÊ >«>ÀÌ>` Ê ÃÊV Vi ÌÀ>Ài ÃÊi Ê`iÃVÀ L ÀÊà ÌjÌ V> i ÌiÊ ÃÊv>VÌ ÀiÃʵÕiÊ >Vi Ê>Ê >ÊVÀi>V Ê Ê>VÌ Û>V Ê `iÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >Ã°Ê ÃÌ>ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÃiÊ V ÃÌ ÌÕÞi Ê > Ài`i` ÀÊ `iÊ` ÃÊ«À L i >ÃÊL?à V ÃÊÀi >V >` ÃÊV Êi Ê i « i \Ê >Êv> Ì>Ê`iÊi « i ÊÞÊ >ÃÊ` wVÕ Ì>`iÃÊ`iÊ acceso al empleo.

El desempleo persistente en determinados te ÀÀ Ì À ÃÊ >Ê iÃÌ Õ >` Ê >Ê >«>À V Ê `iÊ >VÌ ÀiÃÊ À}> â>` ÃʵÕiÊÌ i i ÊV Ê Ì Û>V Ê >Êà ÕV Ê Ê«> >V Ê`i Ê`À> >Ê`iÊ >Êv> Ì>Ê`iÊi « i °Ê ÃÌ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«Õi`i ÊiÃÌ>ÀÊV }Ài}>` ÃÊ i ÊÌ À Ê>ÊÕ >Ê>VÌ Û `>`ÊiV V>]Êà V > ]Ê`i « ÀÌ Û>]ÊVÕ ÌÕÀ> ]Ê« ÀÊ«iÀÌi iViÀÊ> Ê Ã ÊL>ÀÀ Ê ÊV Õ `>`]Ê Ê« ÀÊ >Ê«iÀÌi i V >Ê>ÊÕ Ê? L Ì Ê Ài } Ã Ê Ê}ÀÕ« ÊjÌ V °Ê

>Êv> Ì>Ê`iÊ « i °Ê/ i ÃÊ« ÀÊi i « ÊÕ >Ê localidad donde el motor económico es una ac Ì Û `>`Ê µÕiÊ « ÀÊ v>VÌ ÀiÃÊ iÝÌiÀ ÃÊ ` à ÕÞiÊ Ê ` ÀiVÌ> i ÌiÊ`iÃ>«>ÀiVi°Ê* `À >ÊÃiÀÊÕ >ÊÀi} Ê «iÌÀ iÀ>Ê` `iÊ >Êi «ÀiÃ>Ê >V > ÊV>ÀLÕÀ viÀ>Ê ÃiÊ«À Û>Ì â>]ÊÕ >Êâ >Ê `ÕÃÌÀ > Ê` `iÊ`iV à iÃÊ}ÕLiÀ > i Ì> iÃÊi ÊÌ À Ê>Ê >Ê« Ì V>Ê`i Ê ÃiVÌ ÀÊ>viVÌ>Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ V> iÃ]Ê Õ >Ê >«iÀÌÕÀ>Ê V iÀV > Ê µÕiÊ >viVÌ>Ê > Ê ÃiVÌ ÀÊÌiÝÌ Ê Ê`i ÊV> â>` ]ÊiÌV°Ê

>à ÃÊ Ì « V ÃÊ Ã Ê >ÃÊ L Ã>ÃÊ `iÊ i « i Ê «>ÀÀ µÕ > iÃ°Ê -iÊ ÌÀ>Ì>Ê >µÕ Ê `iÊ À}> â>V iÃÊ iV i à > iÃ]Ê >Þ À i ÌiÊ `iÊ >Ê } ià >Ê V>Ì V>]Ê µÕiÊ ÌiÀ i` > Êi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]Êi v V>`>ÃÊ «À À` > i ÌiÊ>ÊLÀ `>ÀÊÃiÀÛ V ÃÊ>Ê >ÃÊv> >ðÊ

Êi ]ÊiÃÌ>ÃÊ À}> â>V iÃ]ʵÕiÊ Ê«iÀà }Õi Ê i Ê ÕVÀ ]Ê «iÀ> Ê Ã LÀiÊ «iÀviVV iÃÊ `i Ê iÀ V>` ʵÕiÊ>viVÌ> Ê>ÊÃiVÌ ÀiÃÊà V > iÃʵÕiÊ Ê>V Vi`i Ê>Ê iÀV>` ÃÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>` ÃÊÞÊv À > â>` ðÊ

}Õ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ÃÊ« `À? Ê ÌiÀÛi ÀÊ« > Ìi> ` Ê> Ê ÃÌ>` Ê>VV iÃÊÌ> Ì Êi Ê el plano de la contención de las necesidades sociales, como en el de la aplicación de políticas `iÊi « i Ê`i ÊÌ « ʺ VÀi i Ì Ê`iÊ >Êi « i>L lidad de los desocupados”.

2.3

Las organizaciones sindicales

La cuestión del empleo es intrínseca e insepara L iÊ`iÊ >Ê>}i `>Êà ` V> °Ê ?ÃÊ> ?Ê`iÊÃÕÃÊ` ÛiÀ Ã>ÃÊ«À À `>`iÃÊÞÊ«iÀw iÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊiÊ `i } V Ã]Êi Êi « i Êi ÊÃÕÃÊ` ÛiÀÃ>ÃÊ` i à iÃÊ V ÃÌ ÌÕÞiÊÕ Êi i i Ì Ê `i Ì Ì>À Ê`iÊ Êà ` V> °

"ÌÀ>ÃÊ À}> â>V iÃÊ« `À > ÊÌÀ>L> >ÀÊi Êi Ê« > no de la interpelación del modelo económico ÞÊ Ã V > Ê µÕi]Ê >Ê ÃÕÊ i Ìi `iÀ]Ê V>ÕÃ>Ê >Ê Ã ÌÕ>V Ê «À L i ?Ì V>°Ê 1 >Ê Û>À >V Ê `iÊ iÃÌ>ÃÊ « à L `>`iÃÊiÃÊi Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃʵÕiÊ« ÀÊ` ÛiÀà ÃÊ Ì Û ÃÊ « V> Ê Õ >Ê ÀiÌ À>`>Ê `iÊ ÃÊ «À « iÌ> À Ã]Ê ÊVÕ> Ê`>Ê Õ}>ÀÊ> Ê«À Ì>} à Ê`iÊ ÃÊÌÀ> L> >` ÀiÃÊV Êi Ê L iÌ Û Ê`iÊ >Ê«ÀiÃiÀÛ>V Ê`iÊ ÃÕÃÊvÕi ÌiÃÊ`iÊÌÀ>L> °Ê ÃÌ ÃÊ iV ÃÊ`> Ê Õ}>ÀÊ >ÊiõÕi >ÃÊ À}> â>Ì Û ÃÊV ÊvÕiÀÌiÊ«ÀiÃi V >Ê `iÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ðÊ

iL ` Ê>Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ`iÊiÃÌ>Ê}Õ >]Ê ÃÊ ÌiÀi Ã>Ê iëiV > i ÌiÊ iÝ« À>ÀÊ Õ Ê Ìi >Ê V y VÌ Û \Ê la relación de los sindicatos con los actores del ÌiÀÀ Ì À °Ê ÊÀ iÃ} Ê`iÊÃiÀÊiÝVià Û> i ÌiÊà « wV>` ÀiÃ]Ê « `i ÃÊ >wÀ >ÀÊ µÕiÊ ÃÊ Ã ` V>Ì ÃÊ > Ê«À Û i} >` ÊÃÕÃÊvÕ V iÃÊ`iÃ`iÊÕ >Ê«iÀà «iVÌ Û>ÊÃiVÌ À > ÊÞÊ ÊÌiÀÀ Ì À > °Ê Ê « V>ʵÕiÊ el sindicato tiende a actuar como interlocutor ante el sector empresario o el Estado, sin en V ÌÀ>ÀÃiÊ i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê i Ê ÃÕÊ >}i `>Ê «À À Ì>À >°Ê * ÀÊi ]Ê >Ê >Þ À >Ê`iÊ >ÃÊÛiViÃÊ >ÃÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ ÞÊ>VV iÃÊà ` V> iÃÊ>Ê Ûi Ê V> ÊiÃÌj Ê À i Ì> das, entre otras cuestiones, a:

ÃÌ ÃÊ ? L Ì ÃÊ Õi}> Ê Õ Ê À Ê i Ê >Ê Ã V i`>`Ê >Ê «>ÀÌ ÀÊ `i Ê ÀiV V i Ì Ê `iÊ µÕiÊ >Ê Û `>`Ê `iÊ >Ê > Ê`iÊ LÀ>ÊÃiÊi VÕi ÌÀ>Ê>viVÌ>`>Ê« ÀÊ v>VÌ ÀiÃÊÌ> iÃÊV Ê >ÊvÀ>} i Ì>V ÊÞÊ >ÊÃi} i Ì>V Ê`iÊ ÃÊ iÀV>` ÃÊ`iÊÌÀ>L> ]Ê >Êv> Ì>Ê `iÊÌÀ> ë>Ài V >ÊÞÊ>VVià Ê>Ê >Ê v À >V ]Ê` w VÕ Ì>`iÃÊÀi >V >`>ÃÊV Êi Ê À }i Êà V > Ê`iÊ ÃÊ LÕÃV>` ÀiÃÊ`iÊi « i ]ÊiÌV° Ê >Ê i` `>Ê i Ê µÕiÊ i Ê iÀV>` Ê Ê ÀiÃÕi ÛiÊ >`iVÕ>`> i ÌiÊ >ÃÊ ` wVÕ Ì>`iÃÊ `iÊ >VViÃ Ê > Ê i « i Ê«>À>ÊV iÀÌ ÃÊÃi} i Ì ÃÊà V > iÃÊ`iÃv> Û ÀiV ` Ã]Ê >ÃÊÀi`iÃÊà V > iÃÊÞÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ÃʵÕiÊ «iÀ> ÊV Ê i` >` ÀiÃ]Ê i À> Ê >ÃÊ«À L>L `>`iÃÊ >L À> iðÊ

UÊ

« V>ÀÊ V> i ÌiÊ >ÃÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ `iw das por la Secretaría General.

UÊ

i} V >ÀÊ V Ê i Ê i «ÀiÃ>À >` Ê >ëiVÌ ÃÊ iëiV wV ÃÊ`iÊ >Ê>}i `>Êà ` V> °

UÊ

-Õ«iÀÛ Ã>ÀÊi ÊVÕ « i Ì Ê`iÊ ÃÊ>VÕiÀ ` ÃÊÃÕÃVÀ «Ì ÃÊ>Ê Ûi Ê >V > °

UÊ

,i iÛ>ÀÊÞÊV> > â>ÀÊ`i > `>ÃÊÞÊ iVià `> `iÃÊ> Ê Ûi Ê`iÊ >ÃÊwÀ >ÃÊ V> ið

ÃÌiÊi v µÕiÊ >ViʵÕiÊ >Ê>}i `>Ê V> Ê`i Êà ` V>Ì Ê À > i ÌiÊ ÊÃi>ÊÕ >Ê>}i `>Ê`iÊV>À?V

28

ÌiÀÊÌiÀÀ Ì À > ]ÊÃ ÊÕ >Ê>}i `>ÊÀiviÀi V >`>ÊV Ê ÃÕÊ«À « >Ê À}> â>V Ê>Ê Ûi Ê >V > ÊÞÊV Ê >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ >Ê Ûi Ê V> Ê ÞÊ Ài} > °Ê ÃÊ Ã ` V> Ì ÃÊÃ ÊÕ ÊV>« ÌÕ Ê « ÀÌ> ÌiÊ`iÊ >Ê>}i `>Ê`iÊ empleo local, pero tienden a no constituirse en >}i ÌiÃÊ« i ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> °Ê

"ÌÀ Ê>ëiVÌ ÊÀi iÛ> ÌiÊi Ê >Ê>}i `>Ê`iÊ >ÃÊV? maras empresariales es el desarrollo de las con ` V iÃÊÞÊÀiVÕÀà ÃÊ V> iÃÊÞÊi Êi « i °Ê ÊiÃÌiÊ caso, las economías de la producción internas a >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÃiÊvÕ `i ÊV Ê >ÃÊiV >ÃÊiÝ ÌiÀ >ÃÊ V> iÃ]ÊÀiÃ> Ì> ` Ê >ÃÊ«À?VÌ V>ÃÊà V > iÃÊ de interacción entre actores territoriales.

2.4. Las cámaras empresariales

ÃÌiÊi v µÕi]ʵÕiÊ «>VÌ>Êi Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê de las empresas de un determinado territorio, i VÕi ÌÀ>Êi Êi Êv>VÌ ÀÊÌÀ>L> ÊÕ Êi i i Ì Êià ÌÀ>Ìj} V ÊiÊ ` à ÕL iÊ`iÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >ʵÕiÊ Ê iÊ Ì À}>ÊÞ>ÊÕ ÊÀ ÊÃiVÕ `>À Ê Ê>ÕÝ >À]Êà ʵÕiÊ Ì i `iÊ >Ê ÀiV ViÀ Ê V Ê Õ Ê >VÌ ÀÊ V >ÛiÊ `i Ê desarrollo.

`i ?ÃÊ`iÊi V>À}>ÀÃiÊ`iÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ«À `ÕVV Ê `iÊ L i iÃÊ ÞÊ ÃiÀÛ V Ã]Ê ÞÊ i Ê ` >Ê >ÃÊ empresas tienen participación en una amplia }> >Ê`iÊ>ëiVÌ ÃÊV ViÀ i ÌiÃÊ>Ê >ÃÊV Õ `>`iÃÊi ʵÕiÊiÃÌ? Ê ÃiÀÌ>Ã\Ê`iÃ`iÊi ÊVÕ `>` Ê `i Ê i` > L i ÌiÊV Ê>ëiVÌ Ê` ÀiVÌ> i ÌiÊ Û ÕVÀ>` ÊV ÊÃÕʵÕi >ViÀ]Ê >ÃÌ>Ê >ÃÊ« Ì V>ÃÊ `iÊ V Õà Êà V > Ê >V >Ê ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ ?ÃÊ`ià v>Û ÀiV ` Ã]Ê VÕiÃÌ Ê µÕiÊ ÃÊ Û ÕVÀ>Ê V Ê >}i ÌiÃÊà V > iÃÊÀi iÛ> Ìið

Ó°xÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊi`ÕV>Ì Û>Ã

>ÃÊ V? >À>ÃÊ i «ÀiÃ>À > iÃ]Ê >V `>ÃÊ «>À>Ê ÌÀ> L> >ÀÊ i Ê Ài >V Ê V Ê ÃÊ ÌiÀiÃiÃÊ `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ `iÊ Õ Ê ÌiÀÀ Ì À Ê Ê >VÌ Û `>`Ê iV V>]Ê > ÊÌi ` Ê`iÃ`iÊi Ê«À iÀÊ i Ì Ê> Êi « i Ê i ÊÃÕÊ>}i `>°Ê- i ` Ê ?ÃÊV >À Ã]Êi Êi « i ÊiÃÊ V ÌÀ>«>ÀÌ `>Ê`iÊ >Ê«À `ÕVV ]ÊÞÊ Ê >ÞÊ>}i `>Êi «ÀiÃ>À > ʵÕiÊ ÊV Ìi « iÊ> Êi « i ]Ê V Õà Ê>µÕi >ʵÕiÊÛiÊi Êi ÊÌÀ>L> Êà ÊÕ ÊV ÃÌ Ê de producción. >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ ?ÃÊÌÀ>` V > iÃÊ`iÊ >ÃÊV? > ras empresariales, en relación con el empleo, iÃÌ? Ê Û VÕ >`>ÃÊ V Ê >Ê v À >V ]Ê V À« À> V ÊÞÊÀiÌi V Ê`iÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > Ã°Ê Ý ÃÌi ÊÃiVÌ ÀiÃÊiV V ÃÊi ʵÕiÊ >ÃÊV? > À>ÃÊ «>ÀÌ V «> Ê Ì> L j Ê `iÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> \Ê}i iÀ> i ÌiÊi Ê>µÕi ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ` `iÊ >ÞÊ ÕV ÊyÕ Ê`iÊ >ÊvÕiÀâ>Ê`iÊ ÌÀ>L> Ê ÊVÕ> ` Ê >ÞÊ` wVÕ Ì>`iÃÊ«>À>Êi Ê > >â } Ê `iÊ «iÀw iÃÊ >`iVÕ>` Ã°Ê ` V > i Ìi]Ê > }Õ >ÃÊV? >À>ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃÊÃiÊV À` > ÊV Ê ÌÀ ÃÊ>}i ÌiÃÊ­ >Þ À i ÌiÊà ` V>Ì ÃÊÞÉ Ê ÃÌ> ` ®Ê«>À>Ê >ÊÀiÌi V Ê`iÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ µÕiÊÀiµÕ iÀi °

29

2.5.1. La educación a nivel primario y secundario ÃÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊi`ÕV>V Ê«À >À >ÊÞÊÃiVÕ `> À >Êà Ê>VÌ ÀiÃÊ«iÀ > i ÌiÃÊÞÊÀi iÛ> ÌiÃÊ`iÊ >Ê >}i `>Ê V> ]ÊÞ>ʵÕiÊ}i iÀ> i ÌiÊÃiÊÌÀ>Ì>Ê`iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊvÕiÀÌiÊ«ÀiÃi V >ÊÞÊ `iÀ>â} Êi Ê los territorios.

1 >Ê `iÊ >ÃÊ >Þ ÀiÃÊ «Ài VÕ«>V iÃÊ `iÊ ÃÊ ÃÌiÀ ÃÊ`iÊi`ÕV>V Ê >V > iÃÊ >Êà ` Êi Ê VÀi i Ì Ê`iÊ >ÊV LiÀÌÕÀ>Ê`i Êà ÃÌi >ÊiÃV >ÀÊ >Ê >Ê« L >V Ê`iÊi ÌÀiÊÈÊÞÊ£ÈÊ> Ã°Ê ÊiÃÌiÊ L iÌ Û ÊÃiÊ > Ê }À>` Ê ÌiÀiÃ> ÌiÃÊÀiÃÕ Ì>` Ã°Ê - Ê i L>À} ]Ê Õ Ê `iÃ>v Ê >ÞÖÃVÕ Ê iÃÊ >V «> >ÀÊi Ê>Õ i Ì Ê`iÊ >ÊV LiÀÌÕÀ>Êi`ÕV>Ì Û>Ê}> À> Ì â> ` Ê >Ê ÃÕÊ ÛiâÊ >Ê ÃiÀV Ê `iÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ« «Õ >ÀiÃÊÞÊLÀ `> ` Ê>Ìi V Ê>Ê >ÊV> `>`Ê i`ÕV>Ì Û>°Ê ÃÌ ÊiÃÊiÃi V > ÊÞ>ʵÕiÊ >Ê ÃiÀV Ê i`ÕV>Ì Û>Ê>Ê ÃÊÞÊ Ûi iÃÊi Êà ÌÕ>V Ê`iÊ« LÀiâ>Ê­Ã Ê>Ìi `iÀÊ>ëiVÌ ÃÊ`iÊV> `>`®Ê iÛ>Ê> Ê `iL Ì> i Ì Ê`iÊ >ÃÊV «iÌi V >ÃÊL?à V>ÃʵÕiÊ ÀiµÕiÀ À? Ê> Êi}ÀiÃ>ÀÊ`i Êà ÃÌi >Êi`ÕV>Ì Û Ê > V >Êi Ê? L Ì Ê >L À> °Ê 9ÊiÃʵÕiÊÃiÊ>ÃÕ iʵÕiÊi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê µÕiÊ ÃiÊ >Ê V w}ÕÀ>` Ê i Ê ÃÊ Ö Ì ÃÊ ÓäÊ > ÃÊ

`i > `>Ê V> wV>V iÃÊ µÕiÊ « V> Ê Õ Ê «À }>` Ê>«Ài ` â> iÊiÃV >À]ÊV «iÌi V >ÃÊà V > iÃʵÕiÊ«iÀ Ì> Ê`iÃi «i >ÀÃiÊi Ê? L Ì ÃÊ >L À> iÃÊ`iÊV iÀÌ>ÊV « i `>`ÊÞÊÕÌ â>V Ê`iÊ ÌiV } >ÃÊ V> L > ÌiÃ°Ê >Ê L> >Ê V> `>`Ê i`Õ V>Ì Û>Ê >viVÌ>Ê «À vÕ `> i ÌiÊ >Ê V>«>V `>`Ê `iÊ >«Ài ` â> i]Ê `iÊ >`>«Ì>V Ê ÞÊ `iÊ ÀiV ÛiÀÃ Ê µÕiÊiÝ }iÊ>Ê ÃÊi}ÀiÃ>` ÃÊÕ Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ> L> Ê> Ì> i ÌiÊ` ? V °Ê

ÞÊ >Ê iVià `>`Ê `iÊ LÀ `>ÀÊ v À >V Ê µÕiÊ «iÀ mita a los estudiantes contar con insumos para >Ê>`>«Ì>V ]Ê >ÊÀiV> wV>V ÊÞÊ >ÊÀiV ÛiÀÃ Ê > ÌiÊ iÀV>` ÃÊ ` ? V Ã°Ê i iÀ> i ÌiÊ iÃÌ>Ê Ìi Ã Ê ÃiÊ ÀiÃÕi Ûi]Ê >Ê >Þ À >Ê `iÊ >ÃÊ ÛiViÃ]Ê >V >Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ i Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊÌiÀV >À >Ã]Êi ÊÌ> Ì ÊµÕiÊ >ÃÊÕ ÛiÀ à `>`iÃÊÃÕi i ÊÃiÀÊ ?ÃÊÀi>VÌ Û>ð Ê ÌiÀÀ Ì À ]Ê V Ê ië>V Ê «À `ÕVÌ Û ]Ê ÀiµÕ iÀiÊ `iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V ]Ê`iÃ>ÀÀ ÊiÊ Û>V ÊÌiV } V>Ê­ Ê³Ê Ê³Ê ®°Ê ÃÌiÊ`iÃ>v ÊiÃÌ?Ê ÀiÃiÀÛ>` Ê >Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ ÌiÀV >À >ÃÊ ÞÊ Õ ÛiÀ à Ì>À >ÃÊ i Ê >Ê i` `>Ê i Ê µÕiÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ vÕiÀ Ê V ViL `>ÃÊ Êà ʫ>À>Ê >Êv À >V Ê`iÊÀiVÕÀ à ÃÊ Õ > Ã]Ê Ã Ê Ì> L j Ê «>À>Ê >Ê «À `ÕVV Ê `iÊ V V i Ì Ê ÞÊ >« ÀÌiÃÊ Û>` ÀiÃÊ ­i Ê >à «iVÌ ÃÊÌiV } V Ã]Ê`iÊ}iÃÌ ]Êà V > iÃÊiÊ ÃÌ ÌÕV > iîʵÕiÊv i Ìi Êi Ê`iÃ>ÀÀ ÊÌiÀÀ Ì À > °

1 >ÊVÕiÃÌ ÊVÀ Ì V>ÊiÃÊi ÊÀi >Ì Û Ê>ÌÀ>à Ê`i Êà à Ìi >Êi`ÕV>Ì Û Êi ÊVÕ> Ì Ê>ÊÃÕÊÛ VÕ >V ÊV Ê i Êà ÃÌi >Ê«À `ÕVÌ Û ÊÞÊi Êà ÃÌi >Ê`iÊv À >V Ê «À vià > °Ê iÊ`i«i `iÀÊ`iÊ ÃÊ ÃÌiÀ ÃÊ`iÊ i`ÕV>V ÊÞÊ`iÊ >Ê } V>ÊLÕÀ VÀ?Ì V>Ê`i Êà ÃÌi >Ê i`ÕV>Ì Û ]Ê >viVÌ>Ê ÃÕÃÌ> V > i ÌiÊ >Ê Ài >V Ê iviVÌ Û>Ê `iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ i`ÕV>Ì Û>ÃÊ V Ê i Ê entorno local. >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊi`ÕV>Ì Û>ÃÊÃÕi i ÊV ÃÌÀÕ ÀÊÕ Ê >} >À Ê`i Ê Õ ` Ê`i ÊÌÀ>L> ÊL>ÃÌ> ÌiÊ> i > ` Ê `iÊ Õ >Ê Ài> `>`Ê V « i >Ê ÞÊ V> L > Ìi°Ê À > i ÌiÊi Êi ÌÀ> >` Ê«À `ÕVÌ Û ÊiÃÊ«i Ã>` Ê>Ê «>ÀÌ ÀÊ`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊv À > iÃÊÞÊÌ > ` ÊV Ê V ÌÀ>«>ÀÌ `>Ê> ÊÌÀ>L> ÊÀi} ÃÌÀ>` °Ê ÃÌ Ê>Ê«iÃ>ÀÊ `iʵÕiÊ ÃÊ iÀV>` ÃÊ`iÊÌÀ>L> ÊÌ « V ÃÊÃ Ê i ÌiÀ }j i Ã]Ê vÀ>} i Ì>` Ã]Ê V Ê > Ì ÃÊ Ûi iÃÊ `iÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `i«i ` i ÌiÃÊiÊ v À > iðÊ

2.5.3 Las instituciones de formación profesional Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê Ê ÃiÊ ` Ê Õ >Ê vÕiÀÌiÊ ÌÀ>` V Ê`iÊ>«Ài ` â> iÊ `ÕÃÌÀ > °Ê* ÀÊi ]Êi Ê`iÃ>v Ê `iÊ >Êv À >V Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> ÊvÕiÊ>ÃÕ ` Ê« ÀÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊVÀi>`>ÃÊ>`Ê V]Ê}i iÀ> i ÌiÊ`iÊ V>À?VÌiÀÊ >V > °Ê Ê `i Ê>« V>` Ê ÊiÃÌ> L>Ê V Õ ` Êi Êi Êà ÃÌi >Êi`ÕV>Ì Û Êv À > ]ÊÞÊÃiÊ V V L Ê V Ê Õ Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ v À >V Ê «>À>Ê i ÊÌÀ>L> ÊV ÊV « i ÌiÃÊÌi À V Ê«À?VÌ V Ã°Ê Ê}i iÀ> ]ÊiÃÌ ÃÊ `i ÃÊvÕiÀ Êà ÃÌi ` ÃÊÞÊ }iÃÌ >` ÃÊ« ÀÊi Ê ÃÌ>` °

2.5.2 Las instituciones de nivel terciario y universitario µÕ Ê ÃÊÀiviÀ Ài ÃÊ>Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊi`ÕV>Ì Û>ÃÊV Êv À >` À>ÃÊ`iÊÀiVÕÀÃ ÃÊ Õ > Ã]ÊÞÊ V Ê? L Ì ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊÌiV } V °

ÃÊ> ÌiVi`i ÌiÃÊ ?ÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊi Ê >ÊVÀi>V Ê `iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > ÊÃiÊÀi Ì> Ê>Ê >ÃÊ`jV>`>ÃÊ`i Ê{äÊÞÊi Êxä]Ê` `iÊ >ÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ vÕ `> i Ì> iÃÊ µÕiÊ « `i ÃÊ `iÃÌ>V>ÀÊà \Ê iÀV>` ÃÊ«À Ìi} ` Ã]Êi «ÀiÃ>ÃÊ `iÊ L> >Ê V «iÌ Ì Û `>`]Ê L> Ê ÌiÀjÃÊ i Ê >Ê V> `>`]ÊL> ÃÊÃ> >À Ã]ÊÕÌ â>V Ê`iÊvÕiÀâ>Ê`iÊÌÀ> L> Ê `iÊ L> >Ê V> wV>V Ê ÞÊ > Ì ÃÊ ` ViÃÊ `iÊ iÝ «> à Ê`iÊ >Ê>VÌ Û `>`Ê `ÕÃÌÀ > °Ê

Ê Ê µÕiÊ ÀiwiÀiÊ >Ê v À >V Ê `iÊ ÀiVÕÀà ÃÊ Õ > Ã]Ê >Ö Ê VÕ> ` Ê ÃÕi iÊ >LiÀÊ i Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊ ÌiÀV >À ÊÞÊÕ ÛiÀà Ì>À ÊÕ Ê >Þ ÀÊ Ûi Ê`iÊÛ VÕ >V ÊV Êi Êà ÃÌi >Ê«À `ÕVÌ Û Ê V> ]ÊÌ i `i Ê>Ê >LiÀÊ`iL `>`iÃÊi ÊÀi >V ÊV Êi Ê> ÕÃÌiÊ`iÊ >Ê v À >V ÊLÀ `>`>ÊV v À iÊ>Ê >ÃÊiëiV wV `> `iÃÊ`i Êà ÃÌi >Ê«À `ÕVÌ Û ÊÞÊ >ÃÊ`i > `>ÃÊ`iÊ ÃÊ i « i>` ÀiÃ°Ê >LiÊ ÀiÃ> Ì>ÀÊ µÕiÊ iÃÊ À > Ê ÞÊ>Vi«Ì>L iÊ >ÊÌi à Êi ÌÀiÊi Ê> ÕÃÌiÊ`iÊ >Êv À mación a las necesidades de los empleadores

En este marco se destacan dos tipos de institu V iÃ]Ê >ÃÊ ÃVÕi >ÃÊ/jV V>ÃÊÞÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ

30

`iÊ À >V Ê *À vià > °Ê Ê V Ì Õ>V ]Ê ÃiÊ iÃL â> Ê`iÊ ` Êà « wV>` Ê> }Õ ÃÊ>ëiV tos destacados de las mismas:

Ì > ` Ê v À >Ê `iÊ «>À>` } >°Ê Ã Ê «ÕiÃ]Ê Õi Û ÃÊ>ëiVÌ ÃÊÌ > Êi ÊVi ÌÀ Ê`iÊ >ÊiÃVi >Êi Ê VÕ> Ì Ê>Êv À >V ÊÞ>ʵÕiÊ ÊL>ÃÌ>ÊV ÊÃ>LiÀÊ >ViÀ]Êà ʵÕiÊÌ> L j Ê « ÀÌ>ÊV ViÀÊÞ]ÊvÕ `> i Ì> i Ìi]Ê Ã>LiÀÊ >«Ài `iÀ°Ê Ê iÃÌiÊ V ÌiÝÌ ]ÊÀ>Ã} ÃÊV Ê«>ÀÌ V «>V ]Ê V >Ì Û>]ÊÀ> â > i Ì Ê } V ÊÞÊ` ÃViÀ i Ì Ê«>Ã> Ê>ÊÃiÀÊ iëiV > i ÌiÊÛ> À>` ðÊ

UÊ

> V >V Ê«ÖL V>°

UÊ

iÃÌ Ê Vi ÌÀ> â>`>]Ê V Ê L> >Ê «>ÀÌ V «> V Ê`iÊ ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊÞÊ >ÊV Õ `>`°

U

Aislamiento o distancia entre las institucio iÃ]Ê ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊÞÊ >ÃÊ« Ì V>ð

UÊ

À >V ÊV ViL `>Ê>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ >Ê` V Ì >\Ê i`ÕV>V Ê }i iÀ> Ê ÛÃ°Ê i`ÕV>V Ê «>À>Êi ÊÌÀ>L> °

U

Capacitación orientada a un modelo de ÌÀ>L> ÊiÃÌ>L i]Êv À > ]ÊÕÀL> ÊiÊ `ÕÃÌÀ > °Ê

UÊ

* V>Ê>Ìi V Ê>Ê >ÃÊ` ÛiÀÃ `>`iÃÊÞÊ` ÃÌ Ì ÃÊ ÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ `iÊ >Ê * L >V Ê V V> i ÌiÊ VÌ Û>°

>Ê ` ÛiÀà `>`Ê `iÊ >Ê * Ê «À Û i ` Ê >Ê }Õ> `>`Ê`iÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ­iëiV > Ê>Ìi V Ê>Ê}ÀÕ« ÃÊÛÕ iÀ>L iî°

UÊ

ÊV Vi«Ì Ê`iÊv À >V ÊV Ì Õ>Êi ÊÌ ` ÃÊ ÃÊ Ûi iÃÊ> ÕÃÌ>` Ê> ÊV V Ê`iÊÛ `>°Ê

UÊ

/À>L> >` ÀiÃÊ µÕiÊ ÃiÊ `iÃi «i > Ê i Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊv À > Ê Ê v À > Ê`iÊ >ÊiV >°

UÊ

ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û ÊÞÊi « i>` ÀiÃÊ

UÊ

Ìi}À>V Ê i ÌÀiÊ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ v À > V Ê «À vià > Ê ÞÊ >ÃÊ `iÊ i`ÕV>V Ê Ìi niendo como premisas:

UÊ

>ÊÕ ÛiÀÃ> `>`ÊÞÊ i À>Ê`iÊ >Êi`ÕV>V Ê L?Ã V>°

UÊ

>ÊÀiv À >Ê`iÊ >Êi Ãi > â>Ê i` >°

UÊ

>Ê Àiv À >Ê `iÊ >Ê i`ÕV>V Ê ÌjV V>Ê «>À>Ê µÕiÊ>ÃÕ >Ê ÃÊ ÕiÛ ÃÊV Vi«Ì ÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià >

U

Ìi}À>V Êi ÌÀiÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊv À >V Ê «À vià > ÊÞÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ`iÊi « i ]Ê ÌÀ>L> ÊÞÊ}i iÀ>V Ê`iÊ }Àià ð

UÊ

Û â>V ]Ê>ÀÌ VÕ >V ÊÞÊv ÀÌ> iV i Ì Ê `iÊÕ >ÊÀi`Ê`iÊv À >V Ê«À vià > °

UÊ

UÊ

ÃÌ ÃÊV> L ÃÊ « V> Ê «>VÌ ÃÊi Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕ V iÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > ÊÞ]Ê« ÀÊÌ> Ì ]ÊiÃÊ necesario reconstruir la institucionalidad con la «>ÀÌ V «>V Ê`iÊ ÃÊ>}i ÌiÃÊà V > iÃ]Êi Ê} L iÀ ÊÞÊ ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃ°Ê ÃÌ>ÊÀiÛ Ã ÊÞÊÀiV ÃÌÀÕV V Ê`iÊ >Êv À >V Ê«À vià > ÊÃiÊ`iLiÊÀi> â>ÀÊ tomando en cuenta:

* > wV>V Ê `iÊ >Ê v À >V Ê L>Ã>`>Ê i Ê >Ê viÀÌ>]ÊV Ê« V>ÊÛ VÕ >V ÊV Ê >Ê`i > `>Ê«À `ÕVÌ Û>ÊÞÊ >L À> °Ê

Ê ÃÊ> ÃÊnä]Ê ÕV >ÃÊ`iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊ v À >V Ê «À vià > Ê i ÌÀ> Ê i Ê VÀ à ÃÊ >Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊ ÃÊ V> L ÃÊ `iÊ ÃÊ `i ÃÊ « Ì V Ã]Ê iV V ÃÊÞÊà V > iÃÊi Ê ÃʵÕiÊiÃÌ>L> Êi À> â> `>Ã]Ê i ÌÀiÊ i Ã]Ê >Ê } L> â>V Ê iÊ Ìi}À>V Ê `iÊ iÀV>` Ã]Ê >Ê V> `>Ê `iÊ >Ê «V Ê ÃÕÃÌ ÌÕÌ Û>Ê de importaciones, la imposición de patrones de V> `>`Ê ÞÊ V «iÌ Ì Û `>`Ê ÌiÀ >V > ]Ê >ÃÊ Û>V iÃÊ ÌjV V>ÃÊ ÞÊ À}> â>V > iÃÊ i Ê >ÃÊ i «ÀiÃ>Ã]Êi Ê>} Ì> i Ì Ê`i Ê>ÕÌ À Ì>À à ʫ Ì V ]Ê >Ê>«iÀÌÕÀ>Ê`i VÀ?Ì V>ÊÞÊi ÊÀiÃV>ÌiÊ`iÊÛ> ÀiÃÊÌ> iÃÊV Ê >Ê«>ÀÌ V «>V ÊÞÊ >ÊV Õ`>`> >°Ê -iÊi Ì i `iʵÕiÊiÃÌ ÃÊv>VÌ ÀiÃÊ>viVÌ> Ê >Ê` ?

V>Ê ÞÊ V v À >V Ê `i Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> ]Ê ÞÊ «>ÀÌiÊ `iÊ i Ê ÃiÊ i VÕi ÌÀ>Ê «ÀiÃi ÌiÊ i Ê >ÃÊ ÕiÛ>ÃÊ w à v >ÃÊ `iÊ «À `ÕVV \Ê Ìi}À>V ]Ê yiÝ L `>`]ÊV> `>`]Ê« Û> i V >ÊÞÊ«>ÀÌ V «>V ]Ê >ÃÊ VÕ> iÃ]Ê i Ì>]Ê «iÀ Ê ÀÀi i` >L i i Ìi]Ê Û> Ê

31

UÊ

Û â>V ]Ê >ÀÌ VÕ >V Ê ÞÊ v ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊÕ >ÊÀi`Ê`iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ«ÖL V>ÃÊÞÊ «À Û>`>ÃÊ «>À>Ê v À >V Ê `iÊ v À >` ÀiÃ]Ê }iÃÌ ÀiÃ]Ê « > wV>` ÀiÃÊ iÊ ÛiÃÌ }>` ÀiÃÊ i Êv À >V Ê«À vià > °

UÊ

ÃÌ Õ ÊÞÊ` vÕà Ê`iÊiÝ«iÀ i V >ÃÊ Û> ` À>ÃÊi Ê iÌ ` } >Ã]Êv À >ÃÊ`iÊ À}> â> V ÊÞÊ}iÃÌ Ê`iÊ >Êi`ÕV>V Ê«À vià > °

2.6

Los actores de la cooperación

>ÃÊ V >Ì Û>ÃÊ `iÊ V «iÀ>V Ê ÌiÀ >V > Ê i Ê }À> Ê i` `>Ê ÃiÊ «À « i Ê >« Þ>ÀÊ i Ê >Ê Ài`ÕV V Ê`iÊ >Ê« LÀiâ>ÊÞÊ >Ê}i iÀ>V Ê`iÊi « i °Ê ,iëiVÌ Ê >Ê >Ê v À >V Ê «À vià > ]Ê i v>Ì â> Ê i v µÕiÃÊ ÃÌ V ÃÊ Ê } L> iÃÊ `iÊ >Ê v À >V Ê «>À>Êi ÊÌÀ>L> ÊÞÊ>«Ài ` â> iÃÊ«>À>ÊÌ `>Ê >ÊÛ `>°Ê /> L j Ê ÃÊ«À }À> >ÃÊ`> ÊÕ Ê Õ}>ÀÊVi ÌÀ> Ê> Ê ` ? } Êà V > Êi ÌÀiÊ>VÌ ÀiÃÊ«ÖL V ÃÊÞÊ«À Û>` Ã]Ê Ê Ã Ê i Ê >Ê v À >V Ê «>À>Ê i Ê i « i ]Ê Ã Ê Ì> L j Ê V Ê ÌÀ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ ÃiVÌ À > iÃÊ V « i i Ì>À ÃÊ­Ã> Õ`]Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ]ÊiÌV°®

Õ iÀ à ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ `iÊ >Ê V «iÀ>V Ê iÃÌ? Ê «ÀiÃi ÌiÃÊ i Ê jÀ V>Ê >Ì >°Ê iÃ`iÊ >}i V >ÃÊ iÃÌ>Ì> iÃÊ`iÊ«> ÃiÃÊ` > ÌiÃ]ÊV Ê >Ê }i V >Ê Ã«> >Ê `iÊ «iÀ>V Ê ÌiÀ >V > Ê «>À>Ê i Ê iÃ>ÀÀ Ê ­

®ÆÊ À}> à ÃÊ Õ Ì >ÌiÀ> iÃÊ V Ê i Ê ` Ê Õ Ì >ÌiÀ> Ê `iÊ ÛiÀà iÃÊ ­ " ®ÊÞÊ À}> à ÃÊ ÌiÀ >V > iÃÊV Ê >Ê "À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê `i Ê /À>L> Ê ­" /®Ê ÞÊ >Ê"À}> â>V Ê`iÊ >ÃÊ >V iÃÊ1 `>ÃÊ«>À>Ê >Ê `ÕV>V ]Ê >Ê i V >Ê ÞÊ >Ê Õ ÌÕÀ>Ê ­1 - "®°Ê /> L j Ê iÃÌ? Ê ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ «À Û>` Ã]Ê V ÕÞi ` Ê Ì> Ì Ê >ÃÊ } ià >Ã]Ê V Ê À}> â>V iÃÊ Ê }ÕLiÀ > i Ì> iÃÊ ­" î]Ê vÕ `>V iÃÊ ÞÊ i «ÀiÃ>Ã]ʵÕiÊÀi> â> ÊV «iÀ>V Ê>VÌÕ> ` ÊV Ê ÃÕÃÊ«À « ÃÊv ` Ã]Ê>à ÊV Ê>` ÃÌÀ> ` Êw > V > i Ì ÊL >ÌiÀ> ÊÞÊ Õ Ì >ÌiÀ> °Ê

ÊiÃÊV >À ]Ê ÊÌ ` ÃÊiÃÌ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ > ÊÌi ` Ê >ÃÊ Ã >ÃÊ«iÀëiVÌ Û>ÃÊÞÊi v µÕiÃ]Ê ÊÃiÊ V>À>VÌiÀ â> Ê« ÀÊ «Õ Ã>ÀÊi Ê Ã ÊÌ « Ê`iÊÀi > V iÃÊi ÌÀiÊ` > ÌiÃÊÞÊLi iwV >À Ã°Ê À > i ÌiÊ ÃÊ «À V «> iÃÊ `iÃÌ >Ì>À ÃÊ `iÊ la cooperación internacional son entidades de ? L Ì Ê >V > ]Ê >Õ µÕiÊ ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃÊ V i â> Ê >Ê >`µÕ À ÀÊ «À Ì>} Ã Ê VÀiV i ÌiÊ V ÊLi iwV >À ð ÃÊ ÌiÀiÃ> ÌiÊ ÀiÃ> Ì>ÀÊ µÕiÊ > }Õ ÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ `iÊ V «iÀ>V Ê > Ê VÀi>` Ê ÕiÛ ÃÊ >VÌ ÀiÃ]Ê V Ê Ài`iÃÊ Ài} > iÃÊ Ê V ÕÃ Ê ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ v À >V Ê ÞÊ À i Ì>V ]Ê µÕiÊ «>Ã>À Ê >Ê v À >ÀÊ «>ÀÌiÊ`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ðÊ

32

Capítulo 3 Las oficinas municipales de empleo e intermediación laboral “Educar el pueblo, quiere decir aquí darle medios de vida por la enseñanza del trabajo, que es el título de su significación social...”

Dr. Ricardo Gutiérrez Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊ i « i Ê iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> Ê Ã Ê Ài >Ì Û> i ÌiÊ ÕiÛ ÃÊÞÊ > ÊÃÕÀ} ` Ê« ÀÊ >Ê ÕiÛ>Ê>à } >V Ê `iÊ À iÃÊ ÞÊ vÕ V iÃÊ `iÊ ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃ°Ê ÃÌ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iLi ÊÃiÀÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ µÕiÊ > i> Ê ÃÕÃÊ L iÌ Û ÃÊ V Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê ÌiÀÀ Ì À > ]Ê ÞÊ « ÀÊ i ]Ê iÃÊ iViÃ>À ʵÕiÊiÃÌj Ê>ÀÌ VÕ >`>ÃÊV Êi Ê«À ÞiV Ì Ê V> ÊV «>ÀÌ i ` Ê>à ÊÕ >ÊÛ Ã ÊiÃÌÀ>Ìj} V>Ê V Ö °

>Ì > iÀ V> ÃÊ Ã LÀiÊ V Ê ÕÌ â>ÀÊ ÞÊ «Ì â>ÀÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊi « i °Ê à Êà ]Ê >LÀ?ʵÕiÊÌi iÀÊV V i V >ʵÕiÊiÃÌ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ Ê «Õi`i Ê Àià ÛiÀÊ « ÀÊ Ã Ê Ã ÃÊ ÃÊ «À L i >ÃÊ iÃÌÀÕVÌÕÀ> iÃÊ `iÊ ÃÕLi « i ]Ê `iÃi « i ]Ê `iL `>`iÃÊi Ê ÃÊà ÃÌi >ÃÊi`ÕV>Ì Û ÃÊ ÊL> >Êi Ê >Ê >VÌ Û `>`ÊiV V>Ê«À `ÕVÌ Û>]Ê«iÀ Ê L }>`> i ÌiÊ Ã Ê «>ÀÌiÊ `iÊ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê µÕiÊ «iÀ ÌiÊ >ViÀ °

iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`i Ê iÃ>ÀÀ Ê V V Ê V> ÊV à `iÀ> ÃʵÕiÊ >ÞÊV V Êi iÃʵÕiÊÃ Ê vÕ `> i Ì> iÃÊ«>À>Êi Ê` Ãi ÊiÊ « i i Ì>V Ê `iÊ Õ >Ê « Ì V>Ê >VÌ Û>Ê `iÊ i « i °Ê ÃÌ ÃÊ i iÃ]Ê µÕiÊÃiÊ`iÃVÀ Li Ê>ÊV Ì Õ>V ]Êà \Êi Êv ÀÌ> iV i Ì Ê ÃÌ ÌÕV > ]Ê >Ê v À >V Ê«iÀÌ i Ìi]Ê >Ê ÌiÀ i` >V Ê >L À> ]Ê >ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊi Ê emprendedurismo.

ÃÌiÊ V>« ÌÕ Ê ÃiÊ «ÀiÃi Ì>Ê ÞÊ iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê `iÃ`iÊ Õ >Ê Û Ã Ê µÕiÊ i Õ`iÊ `ië i}>ÀÊ ÀiViÌ>ÃÊ Ê v À Õ >ÃÊ «ÀiiÃÌ>L iV `>ÃÊ «>À>Ê >Ê «À V Ê `i Ê empleo desde la institucionalidad municipal. Y iÃʵÕiÊÕ >Êà ÌÕ>V Ê`iÊ`iÃi « i ÊÌiÀÀ Ì À > Ê Ê Àië `iÊÖ V> i ÌiÊ>Ê ÊµÕiÊÃiÊ â Ê Ê ÊÃiÊ â Ê V Ê « Ì V>Ê `iÊ i « i ]Ê Ã Ê Ì> L j Ê >Ê ÕV ÃÊ ÌÀ ÃÊv>VÌ ÀiÃÊiÝÌiÀ ðÊ

El v ÀÌ> iV i Ì Ê ÃÌ ÌÕV > es entendido V Ê >ÊL>ÃiÊ iViÃ>À >Ê`iÊVÀi>V Ê`iÊV>« Ì> Ê social en la comunidad para sostener el com «À Ã Ê `iÊ ÃÊ ` ÛiÀà ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃ°Ê - Ê >ÃÊ >V V iÃÊ Û VÕ >`>ÃÊ > Ê i À> i Ì Ê `iÊ >ÃÊ V ` V iÃÊ`iÊi « i>L `>`Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ` ÃÌ Ì ÃÊ iV> à ÃÊ `iÊ i >L À>V Ê V Õ Ì Ê i ÌÀiÊ >Ê V Õ `>`]Ê ÃÕÃÊ À}> â>V iÃ]Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê«À Û>` ÊÞÊi Ê} L iÀ Ê V> °

Ý ÃÌi ÊV> Ì `>`Ê`iÊV ÌiÝÌ ÃʵÕiÊ >Vi Ê iVi Ã>À >Ê >Ê ÛiÀà Êi ÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> Ê Þ>Ê µÕiÊ V ÃÌ ÌÕÞi Ê iÀÀ> i Ì>ÃÊ ÖÌ iÃÊ i Ê Ã ÌÕ>V iÃÊ Ì> iÃÊ V Ê i iÛ>` ÃÊ Ûi iÃÊ `iÊ desempleo, discriminación en el mercado de ÌÀ>L> ]Ê> Ì>ÊÀ Ì>V Ê`i Êi « i Ê Ê> ÌiÊ >ÊV>Ài V >Ê`iÊV>« Ì> Ê Õ > ÊV>«>V Ì>` Ê`iÊ>V À`iÊ>Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û Ê V> °Ê Ã Ì ÃÊv>VÌ ÀiÃÊiÃÊV Ö Êi V ÌÀ>À ÃÊi Ê ÃÊ iÀ V>` ÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê`iÊ jÀ V>Ê >Ì >ÊÞÊi Ê >À Li°Ê

La v À >V Ê «iÀÌ i ÌiÊ ÃiÊ V ÃÌ ÌÕÞiÊ i Ê Õ Êi i i Ì ÊiÃi V > ÊiÊ Ã Ã >Þ>L iÊ`iÊV V miento necesario para la toma de decisiones en i ÊÌiÀÀ Ì À ÊÞÊi Ê >ÊV ÃÌÀÕVV Ê`iÊ >Ê>ÀµÕ ÌiV ÌÕÀ>Ê`iÊ«À }À> >ÃÊ À i Ì>` ÃÊ>ÊÀië `iÀÊ>Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ`iÌiVÌ>`>ðÊ-iÊÌÀ>Ì>Ê`iÊV v À >ÀÊ

9Ê iÃÊ µÕiÊ Õ Ê «> ÃÊ `iÊ >Ê Ài} Ê µÕiÊ ÃiÊ i vÀi ÌiÊ>ÊÕ >ÊÛiÀ`>`iÀ>ÊVÀ Ã ÃÊ >L À> ÊV ÊV ` V nes de alto índice de desempleo estructural, puede aprender las lecciones de otros países

33

Õ Êà ÃÌi >Ê`iÊ v À >V ÊV ÃÌÀÕ ` Ê>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ >ÊÛ VÕ >V Ê`iÊ` ÛiÀà ÃÊÀi} ÃÌÀ ÃÊ>` ÃÌÀ>Ì Û ÃÊ>`>«Ì>` ÃÊ«>À>ÊÕà ÃÊiÃÌ>` ÃÌ V ðÊ

>V V>ÀÊ >ÊLÀiV >Êi ÌÀiÊ viÀÌ>ÊÞÊ`i > `>Ê`iÊÌÀ> L> ʵÕiÊÃiÊ«À `ÕViÊ« ÀÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊÀiià ÌÀÕVÌÕÀ>V ÊÌiÀÀ Ì À > ÊÞÊ«À `ÕVÌ Û>°

La intermediación laboral]Ê iViÃ>À >Ê«>À>ÊÛ VÕ >ÀÊ viÀÌ>ÊÞÊ`i > `>Ê`iÊi « i Êi Êi ÊÌiÀÀ Ì À Ê ÞÊ«>À>Ê >Ê i ÀÊ}iÃÌ ÊiÊ « i i Ì>V Ê`iÊ >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊÃi iVV >`>ð

Êw ÊvÕ `> i Ì> Ê`iÊiÃÌ ÃÊ«>VÌ ÃÊiÃÊ }À>ÀÊÕ >Ê > « >ÊV >L À>V ÊÀi} > Ê Ê V> ʵÕiÊ«iÀ Ì>Ê « iÀÊi Ê >ÀV >Êà LÀiÊÌ ` Ê >ÃÊà }Õ i ÌiÃÊVÕ> ÌÀ Ê i` `>Ã]Ê>ÊÃ>LiÀ\

La V>«>V Ì>V Ê ÞÊ v À >V , orientada a vÀiViÀÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ i À>Ê«iÀ > i ÌiÊ`i Ê i « i Ê V iVÌ Û Ê ÞÊ ÃiVÌ À > Ê ÞÊ >Ê LÀ `>ÀÊ « À ÌÕ `>`iÃÊ`iÊ>`µÕ à V Ê`iÊV «iÌi V >ÃÊL? à V>Ã]Ê }i jÀ V>ÃÊ ÞÊ iëiV wV>ÃÊ « ÀÊ «>ÀÌiÊ `iÊ ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ`iÊ >ÊÀi} °Ê

£°ÊÊ

iÃVÕLÀ ÀÊ >ÃÊ ` wVÕ Ì>`iÃÊ ÞÊ iVià `>`iÃÊ `iÊÌ ` ÃÊ ÃÊ>}i ÌiÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊV ÊÀià « Ã>L `>`Êi Ê >ÌiÀ >Ê`iÊi « i °Ê

Ó°ÊÊ

Û â>ÀÊÞÊÕ wV>ÀÊÌ ` ÃÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ` à « L iðÊ

ΰÊÊ

1 >Ê >Þ ÀÊ Ìi}À>V ÊÞÊV À` >V Êi Ê i ÊÌiÀÀ Ì À Ê`iÊ >ÃÊ i` `>ÃÊ>Êv>Û ÀÊ`i Êi pleo.

{°ÊÊ

iÛ>ÀÊ>ÊV>L Ê i` `>ÃʵÕiÊà ÀÛ> Ê`iÊ `i Ê>ÊÃi}Õ À°Ê

El emprendedurismo comprende las acciones Ìi ` i ÌiÃÊ>Ê iÛ>ÀÊ>`i > ÌiÊÕ Ê«À ÞiVÌ Ê`iÊi «ÀiÃ>°Ê >Ê« Ì V>Ê`iÊv i Ì Êi «ÀiÃ>À > Ê V Õ ÞiÊ >Ê>Ã ÃÌi V >ÊÌjV V>]Ê >ÊV>«>V Ì>V Ê«>À>Ê >Ê v À Õ >V Ê ÞÊ `iÃ>ÀÀ Ê `i Ê «À ÞiVÌ ]Ê ÌÕÌ À >ÃÊ `ÕÀ> ÌiÊ i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `i Ê «À ÞiVÌ Ê ÞÊ iÛi ÌÕ> i ÌiÊ> }Õ >Ê>ÞÕ`>ÊiV V>ÊiÊ V ÕÃ Ê >Ê VÕL>V Ê`i Ê«À ÞiVÌ °Ê

Ê Ì>À?Ê i Ê iVÌ ÀÉ>]Ê i Ê «ÀiÃi ÌiÊ V>« ÌÕ Ê ÃiÊ L>Ã>Ê i Ê iÃÌ ÃÊ i iÃ]Ê i «iâ> ` Ê V Ê Õ Ê > ? à ÃÊà LÀiÊ >Ê « ÀÌ> V >ÊÞÊ«À Vià ʫ>À>Ê >Ê V ÃÌÀÕVV Ê`iÊÕ Ê*>VÌ Ê Ê VÕiÀ` Ê/iÀÀ Ì À > ]Ê V Ê «À iÀÊ «>Ã Ê «>À>Ê >Ê ÃÌ ÌÕV > â>V Ê `iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i °Ê Õi} ]ÊÃiÊ«À Vi`iÊ >Ê `iÃVÀ L ÀÊ >ÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ À}> â>V > iÃÊ `iÊ >ÃÊ"wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊ « i ÊiÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ÊÞÊÃiÊ`iÃ>}Ài}> ÊÞÊiÝ« i Ê i Ê`iÌ> iÊÃÕÃÊvÕ V iÃÊ«À V «> iðÊ* ÀÊÖ Ì ]Ê ÃiÊiÝ« V>Êà LÀiÊi Ê«À Vià ÊÞÊ iÌ ` } >ÃʵÕiÊ ÃÊ vÕ V >À ÃÉ>ÃÊ `iÊ >ÃÊ "wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊ « i Ê«Õi`i ÊÕÌ â>ÀÊ«>À>Êi ÊVÕ « i Ì Ê `iÊÃÕÃÊÀië Ã>L `>`ið 3.1

Los pactos o acuerdos territoriales de promoción del empleo

ÃÊ*>VÌ ÃÊ Ê VÕiÀ` ÃÊ/iÀÀ Ì À > iÃÊ`iÊ*À V Ê`i Ê « i ÊÃÕÀ}i ÊV Ê ÕiÛ>ÃÊ V >Ì Û>ÃÊ «>À>Ê >vÀ Ì>ÀÊ >Ê «À L i ?Ì V>Ê `i Ê `iÃi « i Ê ÞÊ

34

>Ê Ã Ê ÕÀ «i>Ê >Ê« > Ìi>` ÊÌÀiÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊ «À V «> iÃʵÕiÊ`iLi ÊVÕ « ÀÊ ÃÊ«>VÌ ÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊi Êv>Û ÀÊ`i Êi « i \ÊÕ Êi v µÕiÊ`iÊÌ « Ê >ÃVi `i Ìi]ÊÕ >ÊV «iÀ>V Ê> « >`>ÊÞÊiviVÌ Û>]ÊÞÊÕ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê Ìi}À>`>ÊiÊ Û>` À>° Ê«À iÀÊVÀ ÌiÀ Ê V `iÊi ʵÕiÊ >Ê V >Ì Û>Ê`iLiÊ «>ÀÌ ÀÊ `i Ê Ûi Ê V> Ê ÞÊ Ê Ûi ÀÊ «ÕiÃÌ>°Ê Ê ÃÕÊ Ûiâ]Ê iÃÊ vÕ `> i Ì> Ê µÕiÊ Ì ` ÃÊ ÌiÀ VÕÌ ÀiÃÊ implicados en la creación de empleo en el terri Ì À Ê µÕiÊ ÃiÊ «ÀiÌi `iÊ ` > â>À]Ê ÌiÀÛi }> Ê ÞÊ V «iÀi Ê`iÊÕ Ê ` Ê` ÀiVÌ Ê­i «ÀiÃ>Ã]Êà ` V>Ì Ã]Ê>à V >V iÃ]ÊiÌV°®°Ê ÊÌ> Ì ÊµÕiÊi ÊÌiÀViÀÊ VÀ ÌiÀ ÊÃiÊVi ÌÀ>Êi ʵÕiÊÌ `>ÃÊ >ÃÊ i` `>ÃÊ`i Li ÊiÃÌ>ÀÊV À` >`>ÃÊi ÊÕ Ê« > Ê`iÊ>VÌÕ>V °Ê `i ?Ã]Ê «i Ã> ` Ê i Ê Õ Ê >Þ ÀÊ Ài ` i Ì Ê iÃÌ>ÃÊ i` `>ÃÊ`iLiÀ > ÊÃiÀÊ Û>` À>ÃÊ`i ÌÀ Ê de este territorio. Ê Ì> >]ÊÃiÊV Vi«ÌÕ> â>À Ê>Ê ÃÊ«>VÌ ÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊV ÊÕ Ê ÃÌÀÕ i Ì Ê`iÊ«À }À> >V Ê i} V >`>]Ê À i Ì>` Ê > Ê `iÃ>ÀÀ Ê V> Ê `iÊ Õ Ê `iÌiÀ >` ÊÌiÀÀ Ì À ]ʵÕiÊÃiÊ`iw iÊ>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ

un proceso de concertación entre las partes, >ÌiÀ > â>` Ê i Ê >Ê Ài`>VV Ê `iÊ Õ Ê «À Ì V Ê `iÊi Ìi ` i Ì Ê­ Ê i} Ê ÊÓääÈ®° ÃÊ«>VÌ ÃÊ Ê>VÕiÀ` ÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊà ÊV ViL ` ÃÊ Êà ÊV ÊÕ >Ê« Ì V>Ê>Êv>Û ÀÊ`i Êi « i Ê Ã ÊV ÊÕ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >ÊÌiÀÀ Ì À > Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ llo, tal como se expresa en el documento del *>VÌ Ê V> Ê`iÊ « i Ê >ÀVi >ÊÓää{ ÓääÇ]Ê « ÀÊ i` Ê`i ÊVÕ> ÊÃiÊLÕÃV>ʺà ÌÕ>ÀÊ>Ê >ÀVi >Ê i ÌÀiÊ >ÃÊV Õ`>`iÃÊ ?ÃÊ>Û> â>`>ÃÊi ÊL i iÃÌ>ÀÊ ÞÊV> `>`Ê`iÊÛ `>Ê`iÊ ÕÀ «>]Ê>« ÃÌ> ` Ê« ÀÊÕ Ê VÀiV i Ì ÊiV V ʵÕiÊ V À« ÀiÊ ?ÃÊÛ> ÀÊ > >` ` ÊiÊ Û>V ÊÞʵÕiÊ}i iÀiÊ ?ÃÊÞÊ i ÀiÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ«>À>ÊÌ ` Êi Ê Õ ` ÊÞÊ ?ÃÊ empleo de calidad”. ÃÊ «>VÌ ÃÊ ÃiÊ vÕ `> i Ì> ]Ê >`i ?Ã]Ê i Ê µÕiÊ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ i « i Ê Þ>Ê Ê Ã Ê V «iÌi V >ÊÖ V>Ê`iÊ ÃÊ} L iÀ Ã]Êà ʵÕiÊV iÛ>Ê >Ê «ÕiÃÌ>Êi ÊV Ö Ê`iÊ>VÕiÀ` ÃÊi ÌÀiÊ ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃ]ÊV Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊà ` V> iÃÊÞÊ«>ÌÀ > iÃ]Ê >ÃÊV iVÌ Û `>`iÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊÞÊ >Ê ÃÌ ÌÕ V > `>`Ê V> Ê­ ÀiÞÃà iÌ ÊÓääÇ®° En este sentido, la experiencia europea de los *>VÌ ÃÊ /iÀÀ Ì À > iÃÊ V w}ÕÀ>Ê Õ Ê «À }ÀiÃ Ê µÕiÊ ÃiÊ Ài >V >Ê V Ê ÌÀ>ÃÊ V >Ì Û>ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê V> ]ÊV Ê ÊÃ Ê ÃÊ« > iÃÊiÃÌÀ>Ìj} V Ã°Ê Ã Ê V Ê ÃÊ « > iÃÊ iÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ Ã L â>À Ê Õ Ê >Û> ViÊi Ê >ÃÊ>` ÃÌÀ>V iÃÊ«ÖL V>Ã]ÊV à `iÀ> ` Ê> ÊÌiÀÀ Ì À ÊV ÊÕ ÊÌ ` ÊiV V ÊÞÊ Ã V > ]ÊV ÊÕ >Ê >Þ ÀÊ ÌiÀ>VV Ê«ÖL V «À Û> `>ÊÞÊÕ >Ê À i Ì>V Ê>Ê >Ê>VV ]Ê ÃÊ*>VÌ ÃÊ/i ÀÀ Ì À > iÃÊÃiÊ ÃVÀ Li Êi ÊiÃ>Ê Ã >Ê } V>°Ê-ÕÊ L>ÃiÊ iÃÊ i Ê V «À Ã Ê V Õ Ì Ê `iÊ ÃÊ >}i ÌiÃÊ V> iÃÊi ÊÃÕÊi iVÕV ÊÞÊ}iÃÌ °Ê9ÊiÃʵÕiÊ V ÊL i ÊiÝ« V>Ê >` iÀÞÊ­£ ®ÊÕ ÊÌiÀÀ Ì À Ê es el resultado de un proceso de construcción, consecuencia de la calidad institucional, de la À}> â>V Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃ]Ê`iÊÃÕÃÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ «>À>Ê>vÀ Ì>ÀÊ`iÃ>v ÃÊÞÊ « ÀÌÕ `>`iÃ]ÊÞÊ`iÊ ÃÊ vi i ÃÊ`iÊ>«Ài ` â> iÊV iVÌ Û °

iÃ`iÊ iÃÌ>Ê «iÀëiVÌ Û>]Ê Ã Ê L i Ê i Ê ÃÊ «> ÃiÃÊ `iÃ>ÀÀ >` ÃÊ >ÃÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ`iÊ ÃÊ*>VÌ ÃÊ/i

ÀÀ Ì À > iÃÊÃiÊ>L V> Ê«À V «> i ÌiÊ>Ê >ÊÌ>Ài>Ê`iÊ ÀiVÕ«iÀ>ÀÊ >ÃÊ Ài} iÃÊ `i«À `>ÃÊ « ÀÊ >Ê Àiià tructuración territorial, mediante la creación de i « i ÃÊ`iÊv À >Êà ÃÌi `>]Ê« ÀÊ Ê}i iÀ> Êi Ê ÕiÃÌÀ ÃÊ «> ÃiÃÊ >Ì > iÀ V> ÃÊ i Ê i iÊ `iÊ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ V À« À>Êi ÊV L>ÌiÊ>Ê >Ê« LÀiâ>ÊÞÊ >Ê V ià Êà V > ]ÊV Ê >Êw > `>`Ê`iÊ> V> â>ÀÊ Ûi iÃÊ`iÊL i iÃÌ>ÀÊà ÃÌi L ið Paralelamente, es necesario mencionar otro iV Ê vÕ `> i Ì> Ê i Ê >Ê V w}ÕÀ>V Ê `i Ê ià Vi >À \Ê`iÃ`iÊw > iÃÊ`iÊ >Ê`jV>`>Ê`iÊ£ nä]ÊÞÊ V Ê >Þ ÀÊj v>à ÃÊi Ê ÃÊ> ÃÊ Ûi Ì>]Ê ÃÊ} L iÀ ÃÊ V> iÃÊ > Ê`iL ` Ê>vÀ Ì>ÀÊÕ Ê«À ViÃ Ê `iÊ`iÃVi ÌÀ> â>V Ê`iÊvÕ V iÃÊÞÊÀië Ã>L `>`iÃ]ʵÕiÊÌÀ>` V > i ÌiÊiÃÌ>L> ÊV Vi ÌÀ>`>ÃÊ i Ê i Ê } L iÀ Ê Vi ÌÀ> °Ê Ê iÃÌiÊ «À ViÃ Ê ÃiÊ iÊ >Ê `i >` Ê º Õ V «> â>V »Ê `iÊ >Ê VÀ à ÃÊ`i Ê ÃÌ>` ]Êà LÀiÊ >Ê `i>Ê`iʵÕiÊ >ÃÊ Õi Û>ÃÊ Ài> `>`iÃÊ `i Ê ÃÌ>` Ê >V > Ê Ì i i Ê ÃÕÊ «>VÌ Ê` ÀiVÌ Êà LÀiÊ >ÃÊ Õ V «> `>`iÃ]ʵÕiÊ >ÃÌ>Ê >ViÊÕ Ê«>ÀÊ`iÊ`jV>`>ÃÊà ÊÌi > ÊV Ê vÕ V iÃÊ «À À` > iÃÊ i Ê > Ìi i Ì Ê `iÊ >Ê V Õ`>`Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ L?à V ÃÊ V Ê > Õ LÀ>` ]Ê Ê « iâ>°Ê­ ÀÀ Þ ]Ê > i ÊqÊ£ n®°

iÊiÃÌiÊ ` ]Ê ÃÊ ÃÌ>` ÃÊ Õ V «> iÃÊ > Ê`i L ` Ê Àiv À Õ >ÀÊ ÃÕÊ À Ê V Ê «ÀiÃÌ>` ÀÊ `iÊ ÃiÀ Û V ÃÊ L?à V ÃÊ «>À>Ê >ÃÕ ÀÊ i Ê `iÀ>â} Ê `iÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> ]Ê« i ` Êi Ê«À?V Ì V>Ê « Ì V>ÃÊ >VÌ Û>ÃÊ µÕiÊ «À VÕÀi Ê Õ >Ê Ã> `>Ê «À `ÕVÌ Û>Ê>Ê >ÊVÀ à ÃÊà V > ° *iÀ Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê>ÃÕ iʵÕiÊ >ÊV «iÌi V >ÊÃiÊ desarrolla en términos de instituciones, pero ins Ì ÌÕV iÃʵÕiÊ ÊÃiÊ>`>«Ì> Ê«>à Û> i ÌiÊ> Ê`i >` ÀÊV Ö Ê`i Ê iÀV>` ]Êà ʵÕiÊÃiÊ À }> â> ÊÞÊ «iÀ> Ê«>À>Êi V>À>À Ê­* >ÊqÊÓäää®°Ê Ã Ê «ÕiÃ]Ê i Ê i v µÕiÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê V> Ê­ ®ÊLÕÃV>ÊÕ Ê «Õ à Ê>Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ« Ìi V > iÃÊ `iÊ V>À?VÌiÀÊ i ` }i ]Ê ÌÀ>Ì> ` Ê `iÊ V ÃÌÀÕ ÀÊÕ Êi Ì À Ê ÃÌ ÌÕV > Ê« Ì V ÊÞÊVÕ ÌÕ À> Êv>Û À>L iÊ«>À>Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>ÃÊÞÊ >Ê}i iÀ>V Ê`iÊi « i Ê­ LÕÀµÕiÀµÕiÊ ÊÓää{®° El recorrido de la propuesta territorial se cons ÌÀÕÞi]Êi Ì ViÃ]Ê>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ ÃÊ«À L i >ÃÊ `i

35

Ì wV>` Ã]Ê ÃÕÃÊ V>ÕÃ>ÃÊ ÞÊ iviVÌ Ã]Ê ÞÊ iÛ> Õ> ` Ê VÕ? iÃÊÃiÀ > Ê >ÃÊ« à L iÃÊà ÕV iÃ]Ê« > Ìi> ` Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ}i iÀ> iÃÊÞÊ >ÃÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ«>À>Ê > V> â>À Ã°Ê Õi} Ê ÃiÊ v À Õ > Ê ÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ µÕiÊ«iÀ Ì> ÊÌÀ>`ÕV ÀÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Êi Ê>VV iÃÊ concretas a implementar.

>Ê«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >Ê`iÊiÃÌiÊ«À Vià ÊV iÛ>Ê }À>ÀÊ Õ Ê Ài> Ê v ÀÌ> iV i Ì Ê ÃÌ ÌÕV > ]Ê µÕiÊ ÃiÊ > wiÃÌ>Ê Ê Ì> Ì Ê i Ê >ÃÊ v ÀÌ> iâ>ÃÊ ` Û `Õ> iÃÊ`i Ê} L iÀ Ê V> ÊÞÊ`i ?ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ «ÖL V>Ã]Ê Ã Ê i Ê >Ê V v À >V Ê `iÊ Õ >Ê Ài`Ê >ÀÌ VÕ >`>Ê V Ê ÃÊ `i ?ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ V> iÃÊ «Ö L V ÃÊÞÊ«À Û>` Ã°Ê >Ê«>ÀÌ V «>V ÊV Õ Ì>Ê`iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ ÞÊ À}> â>V iÃÊ Ã V > iÃÊ V> iÃÊ Õ Ì Ê>Ê ÃÊ} L iÀ ÃÊV ÌÀ LÕÞiÊ Êà Ê>Ê >Êv À Õ >V ]Êà ÊÌ> L j Ê>Ê >Ê « i i Ì>V ÊÞÊ> Ê V ÌÀ Ê`iÊ >ÃÊ«À «ÕiÃÌ>ÃÊÞ]Ê>Ê >ÊÛiâ]Ê«À ÕiÛiÊ Õ >Ê ÕiÛ>Ê `> `>`Ê`iÊ} LiÀ >L `>`Ê V> °

>Ã>` ÃÊi Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê Ê`iÊ >Ê"À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê `i Ê /À>L> Ê ­" /®]Ê >Ê iÌ ` } >Ê propuesta para la construcción de los Pactos o VÕiÀ` ÃÊ/iÀÀ Ì À > iÃÊ`iÊ*À V Ê`i Ê « i Ê ÃiÊÀiÃÕ iÊi Ê ÃÊÃ }Õ i ÌiÃÊ«>Ã Ã\ £°Ê

>} ÃÌ V Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê ÞÊ >«i Ê ÃÌ ÌÕV > \Ê Ê L iÌ Û Ê`iÊiÃÌ>Êv>ÃiÊiÃÊ>`µÕ À ÀÊV V i Ì Ê`iÊ >ÊiV >Ê V> ÊÞÊ`iÊÃÕÃÊ recursos.

Ó°Ê

-i à L â>V \Ê Ê L iÌ Û Ê ?ÃÊ Ài iÛ> ÌiÊ `iÊ iÃÌ>Ê iÌ>«>Ê iÃÊ }À>ÀÊ µÕiÊ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ V> iÃÊ >ÃÕ > Ê i Ê `iÀ>â} Ê `i Ê «À ViÃ Ê de desarrollo.

ΰÊ

*>À>Êi ÊiÃÊ « ÀÌ> ÌiʵÕiÊi Ê} L iÀ Ê V> Ê>V ÌÖiÊ V Ê «À Ì ÀÊ ÞÊ V Û V> ÌiÊ `i Ê «À ViÃ Ê `iÊ`iÃ>ÀÀ ]Ê `iÀiÊ >Ê V >Ì Û>Ê« Ì V>Ê«>À>Ê « i i Ì>ÀÊ ÃÊ >VÕiÀ` ÃÊ ÞÊ V v À iÊ Õ Ê iµÕ « Ê ÌjV V Ê«>À>ÊÃÕÊ«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >°

iÊiÃÌ>Ê > iÀ>ÊÃiÊ«À ÕiÛiÊ >ÊÀiÃÌ ÌÕV ÊÞÊi Ê v ÀÌ> iV i Ì Ê `iÊ >Ê V w> â>Ê i ÌÀiÊ i Ê ÃiVÌ ÀÊ «ÖL V ÊÞÊi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ]ÊiÝ«ÀiÃ>`>Ê>L iÀÌ> i ÌiÊi Ê >ÊV v À >V Ê`iÊÕ Ê? L Ì Ê`iÊV ViÀÌ>V ]ÊÞÊ>ÊÃÕÊÛiâ]Ê >Ê ÛiÀà Ê`iÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ V> iÃÊ >V >Ê Õ >Ê «iÀëiVÌ Û>Ê `iÊ V>«>V `>`iÃÊ para el desarrollo.

*À V Ê `i Ê ? L Ì Ê `iÊ V ViÀÌ>V \Ê >ÊVÀi>V Ê`iÊÕ Ê? L Ì Ê`iÊV ViÀÌ>V Ê es la continuación del proceso de cons ÌÀÕVV Ê `iÊ V Ãi Ã Ê V >` Ê i Ê >Ê v>ÃiÊ `iÊÃi à L â>V °

{°Ê

Ãi Ê `iÊ Õ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê V> Ê­ ®Ê«>À>Ê >Ê«À V Ê `i Ê i « i \Ê >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê V ÕÞiÊ Û Ã ]Ê L iÌ Û ÃÊ ÞÊ i Ê « > Ê `iÊ >VV Ê «>À>Ê i Ê >À } ]Ê i` > ÊÞÊV ÀÌ Ê« >â ]Ê«ÀiÛ i ` Ê >ÃÊ Àië Ã>L `>`iÃÊÀi >Ì Û>ÃÊÞÊ ÃÊ iV> à mos para su implementación.

x°Ê

« i i Ì>V Ê`iÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >\Ê ÃÊ>V tores locales de acuerdo a sus compe Ìi V >Ã]Ê ÀiVÕÀÃ ÃÊ ÞÊ V>«>V `>`iÃÊ « i i Ì> Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ]Ê`iÃ`iÊ >L> ]Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê« > Ê`iÊ>VV °

È°Ê

* Ì V>ÃÊ ÞÊ «À `ÕVÌ Ã\Ê Ê « > Ê `iÊ >VV Ê >«Õ Ì>Ê>Ê }À>ÀÊ ÃÊ L iÌ Û ÃÊ`iw ` ÃÊi Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ«À V Ê`i Êi « i °Ê

à Êà ]Ê ÃÊ? L Ì ÃÊ`iÊV ViÀÌ>V ÊÃÕi i ÊÃiÀÊ iÃÌ>L iÃÊÞÊÀiµÕ iÀi Ê Õ Ì « V>ÀÊiÃvÕiÀâ ÃÊ«>À>Ê ` > â>ÀÊ ÃÊ >â ÃÊ`iÊV w> â>Êi ʵÕiÊÃiÊvÕ dan los acuerdos. Por ello, es necesario ser V ÃV i ÌiÃʵÕiÊÃÕ >ÀÊ>VÌ ÀiÃÊ«Õi`iÊ « V>À]Ê «>À>ÊµÕ i iÃÊ`iLi Ê}iÃÌ >ÀÊ ÃÊ«À Vià Ã]ÊÃÕ >ÀÊÌ> L j ÊV « V>V iÃ]ÊÞ>ʵÕiÊ V À« À>ÀÊ ÕiÛ>ÃÊ Û Ã iÃÊ ÀiµÕiÀ À?Ê Ì> L j Ê V ÃÌ ÌÕ À >ÃÊ i ÊÕ Ê«À ÞiVÌ ÊV Ö °

iÃ`iÊ >Ê «iÀëiVÌ Û>Ê `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê ÌiÀÀ Ì À > ]Ê i Ê *>VÌ Ê Ê VÕiÀ` Ê LÀ `>Ê i Ê >ÀV Ê « Ì V Ê ÃÌ ÌÕV > ÊÀiµÕiÀ ` Ê«>À>Ê`>À iÊ i} Ì `>`Ê« ÕÀ> Ê> Ê «À Vià °Ê9Ê«>À>ÊÃÕÊ«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >]Ê >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ÊiÃÊi Êië>V Ê À}> â>V > Ê > >` Ê>Ê`>À iÊÃi}Õ i Ì ÊÞÊ>« Þ Ê>ÊÃÕÊi iVÕ V ]ÊLÀ `> ` Ê>à ÊV iÀi V >ÊÞÊà ÃÌi L `>`Ê>Ê >ÃÊ« Ì V>ÃÊ«À À â>`>Ã°Ê >ÞÊÞ>ÊL>ÃÌ> ÌiÃÊi i « ÃÊi Ê«> ÃiÃÊ >Ì > iÀ V> ÃÊ`iÊiÃvÕiÀâ ÃÊ« ÀÊ

36

«Õi`iÊ ÃiÀÊ Õ Ê >}i ÌiÊ V >ÛiÊ i Ê >Ê Àià ÕV Ê Ã Ê >ÃÕ iÊÕ ÊÀ Ê«À >VÌ Û ÊÞÊÌ i iÊ >ÊV>«>V `>`Ê`iÊ articular con los actores territoriales.

V v À >ÀÊiÃÌ>Ê ÕiÛ>ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê V> Ê`iÊ« Ì V>Ê `iÊ`iÃ>ÀÀ ÊÌiÀÀ Ì À > ÊÞÊi « i Ê`iVi Ìi° 3.2

Razón de ser, estructura y organización de las oficinas municipales de empleo

>Ê«À V Ê`i Êi « i ÊÞÊ >Ê«À `ÕVV Ê V> Ê iÃÊÕ Ê`iÊiÃÌ Ãʺ ÕiÛ ÃÊ>ÃÕ Ì Ã»ÊµÕiÊ>«>ÀiVi Ê i Ê >ÃÊ>}i `>ÃÊ V> iðÊ*>À>Êi ]Ê`iÃ`iÊ >Ê«iÀà «iVÌ Û>Ê`iÊ >Ê« Ì V>Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Êi ` }i ]ÊiÃÊ iÃi V > Êi Ê `iÀ>â} ʵÕiÊ>ÃÕ i Ê ÃÊ} L iÀ ÃÊ V> iÃÊ«>À>Ê>vÀ Ì>ÀÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊ`iÃ>v ÃÊ>ÊÌÀ> ÛjÃ]ÊvÕ `> i Ì> i Ìi]Ê`iÊ«À Vià ÃÊ`iÊ>ÀÌ VÕ >V Êi ÌÀiÊi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ÊÞÊi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` °

A continuación, se presentan las características ÞÊvÕ V iÃÊ«À V «> iÃÊ`iÊÕ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê de Empleo. Como todo instrumento de desarro Ê i ` }i ]Ê Ê «ÀiÃi Ì>Ê Õ Ê v À >Ì Ê Ö V Ê ÞÊ À } ` ]ÊÞ>ʵÕiÊV>`>ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊÃiÊ`iLiÊ>`>«Ì>ÀÊ>Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊÞÊ« à L `>`iÃÊ`iÊV>`>ÊÌiÀÀ Ì À °Ê à à ]Ê«Õi`iÊV> L >ÀÊÃÕÊ`i >V ]Ê V ÕÃ Ê >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃʵÕiÊ>` µÕ iÀi\Ê«Õi`iÊÃiÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊ >ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê`iÊ}iÃ Ì Ê`i Ê Õ V « ]Ê«Õi`iÊÃiÀÊÕ >Ê ÕiÛ>Êi Ì `>`Ê ÃÕÀ} `>Ê`i Ê>VÕiÀ` Ê> V> â>` Êi ÌÀiÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ Û ÕVÀ>` Ã]Ê V Õà ÊÃÕÃÊvÕ V iÃÊ«Õi`i ÊÃiÀÊ iÛ>`>ÃÊ >`i > ÌiÊ « ÀÊ ÌÀ>Ê ÃÌ ÌÕV Ê iÝ ÃÌi ÌiÊ i Êi ÊÌiÀÀ Ì À ]ÊV ÊÕ >Ê>}i V >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> °Ê Ê « ÀÌ> ÌiÊiÃʵÕiÊi ÊÌiÀÀ Ì À ÊÞÊÃÕÃÊ>V Ì ÀiÃÊVÕi Ìi ÊV ÊÕ Ê? L Ì Ê À}> â>V > ʵÕiÊ V> > ViÊ ÃÊi iÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ`iÊÃÕÊ«À }À> >Ê`iÊ empleo.

2AZØN DE SER DE LAS /lCINAS -UNICIPALES DE %MPLEO Ê V «?ÃÊ `i Ê V> L Ê `iÊ j« V>Ê µÕiÊ i Ê Õ ` Ê iÃÌ?Ê Û Û i ` ]Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃÊ > Ê Ìi ` Ê µÕiÊ >ÃÕ ÀÊ ÕiÛ>ÃÊ Àië Ã>L `>`iÃÊ `iÊ}iÃÌ °Ê ÌiÀ À i Ìi]Ê ÃÊ Õ V « ÃÊV Vi ÌÀ>L> Ê >Ê >Þ À >Ê `iÊ ÃÕÃÊ iÃvÕiÀâ ÃÊ i Ê ÃiÀÊ «ÀiÃÌ>` ÀiÃÊ `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ L?à V Ã]Ê ÀiV iVV Ê de residuos, el mantenimiento de los espacios «ÖL V Ã]Êi Ê> Õ LÀ>` Ê`iÊ >ÊV Õ`>`]Êi ÌÀiÊ ÌÀ Ã°Ê *iÀ Ê ÞÊ i Ê ` >Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃÊ Ì i i Ê ÕiÛ ÃÊ `iÃ>v ÃÊ Þ>Ê µÕiÊ >Ê } L> â>V Ê ÞÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ `iÃVi ÌÀ> â>V Ê « Ì V>Ê ÞÊ >` ÃÌÀ>Ì Û>Ê > Ê «À `ÕV ` Ê V> L ÃÊ i Ê >Ê «iÀ Vi«V ʵÕiÊ ÃÊV Õ`>`> ÃÊÌ i i Êà LÀiÊi ÊÀ Ê µÕiÊ`iLi ÊVÕ « ÀÊÃÕÃÊ Õ V «> `>`iÃ°Ê Ê ciudadanos, esperamos respuestas locales a «À L i >ÃÊ Êà ÌÕ>V iÃʵÕiÊà ÊL i Ê«Õi`i Ê Ê `i«i `iÀÊà Ê`iÊ >Ê}iÃÌ Ê V> ]Êi Ê Õ V « Ê

37

>Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê iÃÊ Õ >Ê i ÀÀ> i Ì>Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê i ` }i Ê iÃi V > ]Ê >Ê ÕiÃÌÀ Êi Ìi `iÀ]ÊÞÊ >Ê`iV à Ê`iÊ>«À « >ÀÃiÊ`iÊ i >Ê« ÃiiÊÕ ÊÃi Ì ` Ê«À?VÌ V ʵÕiÊÌ i iʵÕiÊÛiÀÊ con dar respuesta a una demanda de la socie `>`Ê V> °Ê Ê ÃÕÊ Ûiâ]Ê Ì i iÊ Ì> L j Ê Õ Ê Ãi Ì ` Ê Ã L V Ê Þ>Ê µÕi]Ê V Ê ÕV ÃÊ >ëiVÌ ÃÊ `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê i ` }i Ê µÕiÊ Ài ÌiÊ >Ê ÃÊ Û> ÀiÃÊ de una sociedad, la idea de contar en nuestra V Õ `>`Ê V Ê Õ >Ê "wV >Ê `iÊ « i Ê Ài«Ài Ãi Ì>Êi ÊV «À à Ê`i Ê ÃÌ>` Ê Õ V «> ÊÞÊ`i Ê V Õ Ì Ê`iÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iÃ]Ê`iÊ>ÃÕ ÀÊ> ÊÌÀ>L> Ê ÞÊ > Ê i « i Ê V Ê i iÃÊ `iÊ >Ê V ÃÌÀÕVV Ê `iÊ Õ >Êà V i`>`Ê ?ÃÊiµÕ Ì>Ì Û>ÊÞÊV Ê }Õ> `>`Ê`iÊ oportunidades.

ÊÞ>ÊÃiÊ >Ê i V >` Êi ÊiÃÌ>Ê Õ >]Êi ÊÌÀ> L> Ê Êà ÊÌ i iÊÕ >ÊvÕ V Ê`iÊÃÕLà ÃÌi V >Ê i Ê VÕ> Ì Ê >Ê « à L Ì>ÀÊ > Ê ÌÀ>L> >` ÀÊ ÞÊ >Ê ÃÕÊ v> >Ê ÃÊ i` ÃÊ«>À>Êi vÀi Ì>ÀÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `iÊ >ÊÛ `>ÊV Ì ` > >]Ê`iÃ`iÊÛ Û i `>ÊÞÊ> i Ì> V Ê >ÃÌ>Êi`ÕV>V ÊÞÊië>ÀV i Ì ]Êà ʵÕi]Ê >`i ?Ã]Êi ÊÌÀ>L> ÊiÃÊÕ Êi i i Ì Ê Ìi}À>` ÀÊ`iÊ >Êà V i`>`ÊÞ>ʵÕiÊ ÃÊ`iw i]Ê ÃÊ « iÊ L }>V iÃÊÞÊ ÃÊ Ì À}>Ê`iÀiV ð Ê `iÃ>v Ê «>À>Ê >ÃÊ Ã V i`>`iÃÊ V> iÃÊ iÃ]Ê i Ì ViÃ]Ê Ì >ÀÊ iÃÌ>ÃÊ `i>ÃÊ ÞÊ >ViÀ >ÃÊ «À « >Ã]Ê Ã Ê`iÃV ViÀʵÕiÊi Ê >Ê«À L i ?Ì V>Ê`i Êi « i ÊV yÕÞi Ê Ö Ì « iÃÊv>VÌ ÀiÃʵÕiÊ Êà i pre pueden controlar los territorios, como son la política económica nacional o las realidades Ài} > iÃÊÞÊ} L> iðÊ*iÀ Êà ÊÌ> ÊV ÊÃiÊ >Ê`

V ]ʺ >Ê«i ÀÊ}iÃÌ ]ÊiÃÊ >ʵÕiÊ ÊÃiÊ >Vi»]Ê >ÞÊ µÕiÊÀiV ViÀÊ> Ê Ã ÊÌ i « ʵÕiÊ`iÃ`iÊ ÃÊ ÌiÀÀ Ì À ÃÊ >ÞÊ ÕV Ê « ÀÊ >ViÀÊ i Ê VÕiÃÌ iÃÊ

de promoción del empleo, siempre, con expec Ì>Ì Û>ÃÊ>V À`iÃÊ>Ê ÕiÃÌÀ>ÊÀi> `>`°

Recuadro 3.1 &IESTA DE INAUGURACIØN ÌiÃÊ `iÊ ÃÕ iÀ} À ÃÊ i Ê VÕiÃÌ iÃÊ ÌjV V>ÃÊ Û>Þ> ÃÊ >Ê Õ >Ê wiÃÌ>\Ê ÞÊ ÕiÃÌÀ Ê Õ V « Ê >LÀiÊ ÃÕÊ wV >Ê `iÊ i « i Ê ÞÊ >Ê V Õ `>`Ê Û>Ê >Ê Vi iLÀ>À °Ê 6>À >ÃÊ Ãi > >ÃÊ >ÌÀ?ÃÊ ÃiÊ V i â Ê >Ê Ìi iÀÊ >Ê `i>]Ê i Ê > V> `iÊ V Û V Ê >Ê > }Õ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iÃÊÞÊi ÌÀiÊÌ ` ÃÊ i}>À Ê>Ê >ÊV V Õà Ê`iʵÕiÊi Ê Õ V « Ê iVià Ì>ÊÕ >Ê ÃÌ ÌÕV ʵÕiÊ>« ÞiÊ>Ê >ÃÊ«iÀà >ÃʵÕiÊLÕÃV> Ê i « i °Ê >À Ê µÕiÊ Ê vÕiÊ v?V Ê « iÀÃiÊ `iÊ >VÕiÀ` ]Ê «iÀ Ê w > i ÌiÊ ÃiÊ i} Ê>ÊÕ >Ê« à V Êi ÊV Ö ° }Õ ÃÊ Ûi iÃÊÌ i i Ê«À L i >ÃÊ«>À>Êi V ÌÀ>ÀÊÃÕÊ«À iÀÊÌÀ>L> °Ê >ÞÊ Ì> L j ÊÛ>À ÃÊ}ÀÕ« ÃÊ`iÊ Õ iÀiÃÊi «Ài `i` À>ÃʵÕiÊ iVià Ì> Ê>« Þ Ê «>À>ÊV Ãi}Õ ÀÊw > V > i Ì Ê«>À>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊÃÕÊi «Ài ` i Ì ]ÊÛ>À ÃÊ i «ÀiÃ>À ÃÊ V> iÃÊ V Ê i «ÀiÃ>ÃÊ «iµÕi >ÃÊ ÞÊ i` > >ÃÊ iVià Ì> Ê V À« À>ÀÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊV>«>V Ì>` Ã]ÊÞÊ>à ÊÃiÊi Ìi ` ʵÕiÊ >ÊV Õ `>`Ê iVià Ì>Ê>« Þ>ÀÃiÊi Ê> }Õ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê«>À>ÊÀià ÛiÀÊiÃÌ ÃÊÌi >ðÊ

iÊiÃÌiÊ ` ]Êi Ê Õ V « ÊV «À iÌ ÊÕ Ê V> ]Ê ÕÃÌ Êi Ê >ÊiÃµÕ >Ê`i Ê «>ÀµÕiÊVi ÌÀ> ]Ê«>À>ʵÕiÊÌ `>Ê >ÊV Õ `>`ÊÛi>ÊÞÊ«Õi`>Ê i}>ÀÊ>Ê >Ê wV >Ê VÕ> ` Ê Ê iVià Ìi°Ê -iÊ v À Ê Õ >Ê V Ã Ê µÕiÊ Û Ã Ì Ê > Ê ÃÌiÀ Ê `iÊ /À>L> Ê«>À>Ê v À >ÀÊÞÊà V Ì>ÀÊ>« Þ ]ÊÞÊ`iÊiÃÌ>Êv À >ÊV Ãi}Õ ÃÊ ÃÊ iµÕ « ÃÊ v À ?Ì V ÃÊ«>À>Êi ÊvÕ V > i Ì Ê`iÊ >Ê"wV >°Ê* ÀÊÃÕÊ«>ÀÌi]Ê ÃÊà ` V>Ì ÃÊ` >À Ê ÃÊ ÕiL iÃ]Ê iÃ>Ã]ÊiÃVÀ Ì À ÃÊÞÊà >ð À>ÊÌi > ÃʵÕiÊ«i Ã>ÀÊµÕ j iÃÊV v À >À > Êi ÊiµÕ « Ê`iÊ >Ê"wV >]Ê ÞÊ V Ê «Ài«>À>À Ã°Ê Õ> ` Ê ÃiÊ i V ÌÀ>À Ê >ÃÊ «iÀà >ÃÊ >`iVÕ>`>Ã]Ê ÃiÊ >ÃÊ V>«>V Ì Ê V Ê i Ê >« Þ Ê `i Ê ÃÌiÀ Ê ÞÊ `iÊ "À}> â>V iÃÊ Ê ÕLiÀ > i Ì> ið 9>Ê Ìi i ÃÊ Ì ` Ê «>À>Ê µÕiÊ ÕiÃÌÀ>Ê V Õ`>`Ê Ìi }>Ê ÃÕÊ "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i ]Ê ÞÊ ÞÊ Û> ÃÊ >Ê >ViÀÊ >Ê wiÃÌ>Ê `iÊ >Õ}ÕÀ>V °Ê Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊ > > >]Ê ÃÊ Ûi iÃʵÕiÊ iVià Ì> Ê«Ài«>À>ÀÃiÊ«>À>Ê }ÀiÃ>ÀÊ> Ê Õ ` Ê`i Ê ÌÀ>L> ÊÌ i i ÊÕ Ê Õ}>ÀÊ` `iÊ À]Ê >ÃÊ>ÀÌiÃ> >ÃʵÕiÊ iVià Ì> ÊV>«>V Ì>ÀÃiÊ «>À>Ê}iÃÌ >ÀÊÃÕÊi «Ài ` i Ì ÊÌ i i Ê` `iÊ À]Ê ÃÊi «ÀiÃ>À ÃʵÕiÊ iVià Ì> Ê ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ Ì i i Ê ` `iÊ >VÕ` À]Ê Ì `>Ê «iÀà >Ê µÕiÊ Ìi }>Ê > }Õ >Ê Ã ÌÕ>V Ê Ê «À L i >Ê µÕiÊ Ìi }>Ê µÕiÊ ÛiÀÊ V Ê ÃÕÃÊ « à L `>`iÃ]Ê `iÃi ÃÊ ÊÃÕi ÃÊÀiëiVÌ Ê> Êi « i ÊÞÊ> ÊÌÀ>L> ]ÊÌ i iÊ` `iÊ À°

38

>Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê iÃÊ i Ê ië>V Ê `iÊÀiviÀi V >Ê`iÊ >Ê« Ì V>ÊÌiÀÀ Ì À > Ê`iÊi « i ]Ê `iÃÌ >`>Ê Ì> Ì Ê >Ê vÀiViÀÊ ÃiÀÛ V ÃÊ >Ê «iÀà >ÃÊ µÕiÊµÕ iÀi Ê ÃiÀÌ>ÀÃiÊi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]ÊV Ê>Ê>µÕi ÃʵÕiÊ`iÃi> Ê i À>ÀÊÃÕÊà ÌÕ>V Ê >L À> Ê ÞÊ ÃÕÊ i « i>L `>`°Ê i Ê Ã Ê ` ]Ê >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê LÀ `>Ê ÃiÀÛ V ÃÊ>Êi « i>` ÀiÃʵÕiÊÀiµÕ iÀ> ÊV ÌÀ>Ì>ÀÊ ÕiÛ ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃ]Ê i À>ÀÊ >Ê V> wV>V Ê `iÊ sus empleados mediante acciones de capaci Ì>V ]Ê Ê> }Ö Ê ÌÀ ÊÌ « Ê`iÊ>Ãià À> i Ì ÊÌi ` i ÌiÊ>Ê>Õ i Ì>ÀÊÃÕÊ«À `ÕVÌ Û `>`Ê i` > ÌiÊ >Ê i À>Êi Ê >ÊV> `>`Ê`i Êi « i °

ʵÕiÊÃÕ} iÀiÊiÃÌ>Ê Õ >Ê ÊiÃÊÕ >Ê À >Ì Û>Ê >ÊÃi}Õ À]Êà Ê>ëiVÌ ÃÊ>ÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>Ê«>À>Ê µÕiÊ >Ê}iÃÌ Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊi « i ÊiÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ÊVÕi ÌiÊV Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊÞÊ V>«>V `>`iÃÊ iViÃ>À ÃÊ «>À>Ê > V> â>ÀÊ >ÃÊ i Ì>ÃÊ«À «ÕiÃÌ>Ã]ÊÀiV V i ` ʵÕiÊV>`>ÊÌiÀÀ Ì rio tiene su particularidad. ÃÊà }Õ i ÌiÃÊà ÊÌÀiÃÊ>ëiVÌ ÃÊÞÊ« >ÀiÃÊvÕ damentales a tener en cuenta para constituir un ÃiÀÛ V Ê `iÊ i « i Ê iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> Ê >Ê iÃV> >Ê Õ V «> ]Ê>ÊÃ>LiÀ\Êi Ê ÕiL i]ÊiµÕ «> i Ì ÊÞÊ >ÌiÀ > iÃÊÞÊiµÕ « ÊÌjV V °

Ì> ` Ê >Ê Õ Ê ÃÌÀ Ê `iÊ /À>L> Ê `iÊ >Ê À}i tina4]Ê L> Ê VÕÞ>Ê }iÃÌ Ê ÃiÊ « i i Ì>À Ê ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ V> iÃÊ`iÊi « i Êi ÊiÃiÊ«> Ã]Êi Ê L iÌ Û Êw > Ê`iÊ >Ê « i i Ì>V Ê`iÊ ÃÊ Ã ÃÊ iÃʵÕi]Ê>à ÊV ÊVÕ> ` ÊÌi i ÃÊÕ Ê«À L i >Ê `iÊÃ> Õ`ÊÀiVÕÀÀ ÃÊ >ÌÕÀ> i ÌiÊ>ÊÕ Ê Ã« Ì> Ê ÞÊ«>À>Êi`ÕV>À ÃÊ>à ÃÌ ÃÊ> Êà ÃÌi >Êi`ÕV>Ì Û ]ÊÃiÀ >Ê iViÃ>À ʵÕiÊ >Ê« L >V Êi Ê}i iÀ> Ê ÃiÊ>«À « iÊ`iÊiÃÌ>ÃÊ iÀÀ> i Ì>Ã]Ê> Ê«Õ Ì ÊµÕiÊ vÀi ÌiÊ>ÊÕ >Ê iVià `>`ÊÛ VÕ >`>Ê>Ê Ê >L À> ÊÃiÊ ÀiVÕÀÀ>ÊV Ê >Ê Ã >Ê >ÌÕÀ> `>`Ê>Ê ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ municipales de empleo.

Figura 3.1 Componentes básicos DE LA OlCINA MUNICIPAL DE EMPLEO

Equipo técnico

3.2.2 La estructura organizativa interna Y REQUERIMIENTOS DE UNA /lCINA -UNICIPAL DE %MPLEO Ê >Ê «À iÀ>Ê «>ÀÌiÊ `iÊ iÃÌiÊ >«>ÀÌ>` ]Ê >L À`> remos los aspectos relacionados a la estructura ÌiÀ >Ê`iÊ >ÃÊ"wV >ÃÊ`iÊ « i °Ê Õ µÕiÊ«> ÀiâV> Ê >ëiVÌ ÃÊ `iÊ v À >]Ê iÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ «>À>Ê }>À> Ì â>ÀÊÕ Ê`iÃi «i Ê>V À`iÊ>Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ «À «ÕiÃÌ Ã]ʵÕiÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊi « i ÊVÕi Ìi ÊÌ> Ì ÊV Ê >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊV ÊV Ê ÃÊÀi VÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ>`iVÕ>` ð

Oficina Municipal de empleo Equipos informáticos y materiales

$R #ARLOS !LBERTO 4OMADA

39

Inmueble

Ê ÕiL i\ÊÃ ÊÌ ` ÃÊ >ÊÛi ]ÊÌ ` ÃÊ i}> Ê>Ê la Oficina Municipal de Empleo

Ê VÕ> Ì Ê >Ê >Ê >VVià L `>`]Ê iÃÊ ` ëi Ã>L iÊ }>À> Ì â>ÀÊ i Ê >VViÃ Ê >Ê Ì `>ÃÊ >ÃÊ «iÀà >ÃÊ µÕiÊ iVià Ìi ÊÕÌ â>ÀÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊi « i ]Êiëi V > i ÌiÊ`iÊ>µÕi >ÃÊ«iÀà >ÃʵÕiÊ«ÀiÃi Ìi Ê V iÀÌ>Ê` wVÕ Ì>`Ê« ÀÊÃÕvÀ ÀÊ> }Ö ÊÌ « Ê`iÊ` ÃV>«> V `>`]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊ >ÃÊ ÃÌ> >V iÃÊ`iLi ÊV Ìi « >ÀÊÌ `>ÃÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`iÊ` Ãi Êi ÊiÃÌiÊ Ãi Ì ` \Êà ÊL>ÀÀiÀ>ÃÊv à V>Ã]Ê Êà L V>ðÊ

ÃÊ « ÀÌ> ÌiʵÕiÊi Êi` wV ʵÕiÊ> LiÀ}>Ê >Ê wV >Ê`iÊi « i ÊiÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> Ê Õ V «> Ê VÕi ÌiÊ vÕ `> i Ì> i ÌiÊ V Ê ` ÃÊ VÕ> `>`iÃÊ µÕiÊ Ã Ê `iÌiÀ > ÌiÃÊ «>À>Ê >Ê ÀiVi«V Ê `i Ê «ÖL V \ÊÛ Ã L `>`ÊÞÊ>VVià L `>`° >Ê Û Ã L `>`Ê iÃÌ?Ê `iÌiÀ >`>Ê i Ê «>ÀÌiÊ « ÀÊ i Ê Õ}>ÀÊv à V ʵÕiÊ VÕ«>Ê >Ê wV >ÆÊÀiÃÕ Ì>Ê`iÃi> L iʵÕiÊi Ê Ã ÊÃi>ÊÕ Ê Õ}>ÀÊÀiV V ` Ê« ÀÊ >Ê Ì Ì> `>`Ê`iÊ >Ê« L >V ]Êi Ê`i«i `i V >ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê >ÀÀi `> ` Ê Õ Ê V> ]Ê i Ê > > â>Ê V Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊÀi«ÀiÃi Ì>Ì Û>ÃÊ`iÊ ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ Ê `iÊ ÃÊ i « i>` ÀiÃ]Ê i Ê >}i V >ÃÊ Ê >à V > V iÃÊ «>À>Ê i Ê `iÃ>ÀÀ ]Ê iÌV°]Ê iÃÊ `iV À]Ê µÕiÊ i Ê ië>V Ê Ìi }>Ê ÀiviÀi V >Ê «À « >Ê ÞÊ ÃiÊ Ê Û VÕ iÊ >ÌÕÀ> i ÌiÊ>Ê >Ê«À V Ê`i Êi « i ÊÞÊ >Ê iV >Ê V> °Ê "ÌÀ Ê >À}Õ i Ì Ê `iÊ Û Ã L `>`Ê « ÀÌ> ÌiÊÀiwiÀiÊ>ʵÕiÊ >Ê wV >ÊiÃÌjÊ `i Ì wV> da adecuadamente tanto en el exterior como al interior de la misma.

ÃÊ iViÃ>À ÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>ʵÕi]Êi Ê ÊÀiviÀ ` Ê >Ê >Ê >Ìi V Ê >Ê ÃÊ ÕÃÕ>À Ã]Ê >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê ÀiV LiÊ >Ê Õ Ê «ÖL V Ê iÝÌÀi >`> i ÌiÊ` ÛiÀà Ê`iÊ> L ÃÊÃiÝ Ã\Ê`iÃi « i>` Ã]Ê ÃÕL VÕ«>` Ã]Ê VÕ«>` Ã]Ê i «Ài `i` ÀiÃ]Ê ` à capacitados, empleadores, empresarios, repre Ãi Ì> ÌiÃÊ`iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V ÊÞÊV>«> V Ì>V ]ÊÀiviÀi ÌiÃÊ V> iÃ]ÊiÌV°Ê Para ello, acorde a las realidades de cada mu V « ]Ê ÀiÃÕ Ì>Ê iViÃ>À Ê V Ì>ÀÊ V Ê ` ÛiÀà ÃÊ ië>V ÃÊ>à } >` ÃÊ«>À>Ê` ÛiÀÃ>ÃÊà ÌÕ>V iÃÊÞÊ utilidades.

Recuadro 3.2 0RIVACIDAD EN LOS ESPACIOS DE LA /lCINA -UNICIPAL DE %MPLEO ,i> â>ÀÊ Õ >Ê «À iÀ>Ê i ÌÀiÛ ÃÌ>Ê >Ê Õ >Ê «iÀà >Ê µÕiÊ ÀiVÕÀÀiÊ > Ê ÃiÀÛ V Ê `iÊ i « i Ê «>À>Ê ÃiÀÌ>ÀÃiÊ i Ê i Ê iÀV>` Ê >L À> ]Ê iÃÊ Õ >Ê «iÀ>V Ê µÕiÊ Ài µÕ iÀiÊÕ Ê Õ}>ÀÊ>`iVÕ>` Ê«>À>ʵÕiÊ >Ê Ã >Ê«Õi`>ÊÃi Ì ÀÃiÊV `>]Ê«Õi `>ÊÀiyiÝ >ÀÊà LÀiÊÃÕÃÊV>«>V `>`iÃÊÞÊ >L `>`iÃ]Ê«Õi`>Ê«À ÞiVÌ>ÀÊÃÕÃÊ `iÃi ÃÊ`iÊV>«>V Ì>ÀÃiÊi Ê> }Ö Ê wV ÊÞÊÀiV ViÀÊÃÕÊÌÀ>ÞiVÌ Êv À >Ì Û ÊÞÊ >L À> °Ê Êië>V Ê`iLiÊV >L À>ÀÊ>Ê}i iÀ>ÀÊ >Êi «>Ì >Ê iViÃ>À >Êi ÌÀiÊi Êi ÌÀi Û ÃÌ>` ÀÊÞÊi Êi ÌÀiÛ ÃÌ>` ]Ê«>À>ʵÕiÊÃiÊ«Õi`>Ê LÌi iÀÊÀi> Ê«À ÛiV Ê`iÊÌ> Ê procedimiento.

1 >Ê«À iÀ>Êi ÌÀiÛ ÃÌ>Ê«Õi`iÊ`ÕÀ>ÀÊi ÌÀiÊ{äÊÞÊÈäÊ ÕÌ Ã°Ê Ê >ÞʵÕiÊ Û `>ÀʵÕiÊi Êi ÌÀiÛ ÃÌ>` Ê i}>ÊLÕÃV> ` Ê>« Þ Ê«>À>ÊÀià ÛiÀÊÕ >Êà ÌÕ>V Ê Ê «À L i >ʵÕiÊ Ê>y }i]ÊÞ>ʵÕiÊi ÊÌÀ>L> Ê Êà ÊVÕ « iÊ >ÊvÕ V Ê`iÊÀià ÛiÀÊ iVià `>`iÃÊL?à V>Ã]Êà ÊÌ> L j Ê`iÊ Ìi}À>V Êà V > °Ê ÃÊ«ÀiviÀ L i]Ê i Ì ViÃ]ʵÕiÊiÃÌ>Ê ÃÌ> V >ÊÌi }>Ê> } Ê`iÊ«À Û>V `>`°

40

Equipo técnico: los que hacen la oficina

- Ê Õ Ê i « i>` ÀÊ i}>Ê > Ê ÃiÀÛ V Ê `iÊ i « i Ê >Ê LÕÃV>ÀÊ «iÀà > Ê «>À>Ê ÃÕÊ i «ÀiÃ>]Ê Ã Ê Õ Ê i «Ài `i` ÀÊÃiÊ>ViÀV>Ê«>À>ÊLÕÃV>ÀÊ>Ãià À> i Ì Ê«>À>ÊV Ãi}Õ ÀÊw > V > i Ì Ê«>À>Ê V >ÀÊÃÕÊ «À ÞiVÌ ]Êà ÊÌi i ÃʵÕiÊÀiÕ À ÃÊV ÊÕ >Ê Ã Ì ÌÕV Ê`iÊv À >V ÊÞÊV>«>V Ì>V Ê«>À>Ê >Ê « i i Ì>V Ê`iÊÕ ÊVÕÀà ]ÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊqÊà i «ÀiÊi Ê >Ê i` `>Ê`iÊ Ê« à L iÊqÊV Ì>ÀÊV Ê >ÃÊ ÃÌ> >V iÃÊ>`iVÕ>`>Ã]Ê«>À>ʵÕiÊÌ> Ì Êi Ê«Ö L V ÊV Êi ÊiµÕ « ÊÌjV V ]ÊÌi }> Êv>V Ì>`>ÃÊ las comodidades necesarias.

,iëiVÌ Ê>Ê ÃÊ«iÀw iÃÊL?à V ÃʵÕiÊà ÃÌ i iÊÕ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i ]Ê «Õi`iÊ «i Ã>ÀÃiÊ i ÊÕ >ÊÌ>Ài>Ê`iÊV À` >V Ê­ À` >` ÀÉ>®ÊÞÊ `iÊ> }Õ i ʵÕiÊÃiÊ VÕ«iÊ`iÊi ÌÀiÛ ÃÌ>ÀÊ>Ê >ÃÊ«iÀ à >ÃÊ ­ ÌÀiÛ ÃÌ>` ÀÉ>®°Ê /> L j ]Ê «>À>Ê V iÀÌ>ÃÊ V>«>V Ì>V iÃÊ `ÕVÌ À>ÃÊ > Ê Õ ` Ê `i Ê ÌÀ>L> ]ÊÃiÊ«Õi`iÊV Ì>ÀÊV ÊÕ >Ê«iÀà >ʵÕiÊÌ iÊ iÃ>ÊÌ>Ài>Ê­ >«>V Ì>` ÀÉ>®ÊÞ]Ê« ÀÊÖ Ì ]ÊÃiÊ`iLiÊ V Ì>ÀÊV ÊÕ ÊÃÕ iÌ ÊµÕiÊÀi> ViÊ >ÊÌ>Ài>Ê`iÊÀi >V >ÀÃiÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê para implementar acciones de intermediación ­,i >V >` ÀÉ>®°

Ê `iw Ì Û>]Ê ÃÊ « à L iÃÊ ië>V ÃÊ µÕiÊ i Vià Ì>Ê ` ë iÀÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê Ã \Ê ÀiVi«V ]Ê Ã> >Ê `iÊ iëiÀ>]Ê wV >Ê «>À>Ê >Ìi V Ê > Ê «ÖL V ]Ê Ã> >Ê `iÊ ÀiÕ iÃ]Ê wV >Ê `i Ê V À` >` ÀÉ>]Ê >ÀV Û ]Ê wV >Ê `i Ê Ài >V >` ÀÉ>]Ê Ã> >Ê `iÊ V>«>V Ì>V ]Ê L> ÃÊ >Ê ` ë à V Ê`i Ê«ÖL V °

- Ê vÕiÀ>Ê iViÃ>À Ê «>À>Ê > }Ö Ê «À }À> >Ê i Ê «>ÀÌ VÕ >À]Ê ÊV Ê«iÀà > Êw ]ÊÞÊà ÊÃiÊ ÕÃÌ wV>Ê i` > ÌiÊ >Ê «iÀ>Ì À >Ê`iÊ >Ê"wV >]ÊÃiÊ«Õi`i Ê V À« À>ÀÊw}ÕÀ>ÃÊ`iÊ À i Ì>V Ê ÊÌÕÌ À >]Ê ?ÃÊ i Ê`iÊ> }Õ >Ê«iÀà >ʵÕiÊVÕ « >Ê >ÊvÕ V Ê`iÊ recepción.

Recuadro 3.3 .ÞMERO DE PERSONAL EN LAS OlCINAS MUNICIPALES DE EMPLEO ÃÌ>Ê`iÃVÀ «V Ê`iÊ«iÀw iÃÊ ÊµÕ iÀiÊ`iV ÀʵÕiÊV>`>Ê wV >Ê`iLiÊÌi iÀ]Ê «>À>Ê}>À> Ì â>ÀÊÃÕÊvÕ V > i Ì ]ÊÕ Ê« > Ìi Ê`iÊÃi Ã]Êà iÌiÊÕÊ V Ê«iÀà >Ã°Ê Ê µÕiÊ ÃiÊ `iÃVÀ LiÊ Ã Ê vÕ V iÃÊ µÕiÊ «Õi`i Ê >ÃÕ ÀÊ Õ >Ê «iÀà >Ê Ê` ÃÊÃ Ê >ÊiÃV> >Ê`iÊ ÕiÃÌÀ Ê Õ V « Ê>Ã Ê ÊÃÕ} iÀi°Ê* ÀÊi i « ]ÊµÕ i Ê V À` >Ê«Õi`iÊ>ÃÕ ÀÊ >ÊÀi >V ÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û ÊÞÊµÕ i Êi ÌÀi Û ÃÌ>Ê «Õi`iÊ Ì> L j Ê V>«>V Ì>ÀÊ Ã Ê vÕiÀ>Ê iViÃ>À °Ê Ê µÕiÊ ÃiÊ « > Ìi>Ê Ã Ê vÕ V iÃÊ µÕiÊ >Ê "wV >Ê `iÊ « i Ê V Ö i ÌiÊ `iLiÊ >ÃÕ À°Ê Õ> ` Ê « i i Ì> ÃÊ i Ê ÕiÃÌÀ ÃÊ ÌiÀÀ Ì À ÃÊ >ÃÊ "wV >ÃÊ `iÊ « i ]Ê iÃÌ> ÃÊ >V i ` ÊÕ ÊiÃvÕiÀâ ʵÕiÊÌ i iʵÕiÊ ÀÊ>V À`iÊ>Ê ÕiÃÌÀ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊÞÊV>«> cidades territoriales.

41

VÕ«>V > Ê` ÛiÀÃ>]ÊÞÊ > i Ê`iÊ >ÃÊ iÀÀ> i tas para orientar el proceso.

V >À>` Ê Ê> ÌiÀ À]ÊÀiÛ Ãi ÃÊi Ì ViÃÊ >ÃÊÃ }Õ i ÌiÃÊvÕ V iÃÉ«iÀw iÃ\

Capacitador/a

Coordinación

Ê Ê >Ê >«>V Ì>` ÀÉ>]Ê Ì i iÊ >Ê Àië Ã>L `>`Ê de implementar los talleres de inducción al mun ` Ê`i ÊÌÀ>L> °Ê-iÊÀiµÕ iÀiÊ«>À>ÊiÃÌ Êi Ê > i Ê `iÊÌjV V>ÃÊ}ÀÕ«> iÃ]Ê`iÊ> >V ÊÞÊ«i`>} } V>Ã]Ê V>«>V `>`Ê «>À>Ê Û VÕ >ÀÃiÊ ÞÊ V Õ V>ÀÃiÊ con personas en situación social u ocupacional `iÊÛÕ iÀ>L `>`]Ê >L `>`iÃÊ«>À>Ê À i Ì>ÀÊ>Ê ÃÊ participantes en la reconstrucción de sus tra ÞiVÌ À >ÃÊ >L À> iÃÊ«>Ã>`>ÃÊÞÊ >Êi >L À>V Ê`iÊ ÃÊ«À ÞiVÌ ÃÊ`iÊLÖõÕi`>Ê >L À> ]ÊV ÊÌ> L j ]Ê i Ê ÀiV V i Ì Ê `iÊ ÃÕÃÊ V>«>V `>`iÃÊ ÞÊ >L `>`ið

>Ê À` >V Ê>ÃÕ iÊ >ÊV `ÕVV Ê`i ÊiµÕ « ÊÌjV V ÊÞÊiÃÊ >ÊÀi«ÀiÃi Ì>V ÊÌjV V>ÊqÊ Ã Ì ÌÕV > Ê `iÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i °Ê ÃÌ>Ê vÕ V Ê ÀiµÕ iÀi]Ê « ÀÊ Ê Ì> Ì ]Ê `iÀ>â} ]Ê V V i Ì ÊÌjV V ÊiëiV > â>` Êi Êi ÊÌi >Ê >L À> ]ÊV V i Ì Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À ]ÊVÀi>Ì Û `>`ÊiÊ V >Ì Û>°Ê "ÌÀ>ÃÊV>«>V `>`iÃÊ`iÃi>L iÃÊ«>À>Ê >ÊV À` > V Ê`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Êà \Êi Ê > i Ê `iÊ >ÃÊ Ài >V iÃÊ ÌÀ>Ê iÊ ÌiÀ ÃÌ ÌÕV nales, capacidad para la toma de decisiones, « à L `>`Ê `iÊ Ài> â>ÀÊ i Ê > ? à ÃÊ `iÊ ` viÀi ÌiÃÊ Ã ÌÕ>V iÃ]ÊV>«>V `>`Ê«>À>Ê >Ê` ÀiVV ÊÞÊV À ` >V ÊiÃÌÀ>Ìj} V>]Ê«Ài` ë à V Ê«>À>ÊV Õ V>ÀÊiÊ v À >À]Ê >L `>`Ê«>À>Ê >Ê i} V >V ÊÞÊ i Ê > i Ê`iÊV y VÌ ÃÊÞÊV>«>V `>`Ê`iÊ« > w cación.

Relacionador/a En cuanto al Relacionador/a de empresas, se ÌÀ>Ì>Ê`iÊÕ >Êw}ÕÀ>ÊV >ÛiÊ«>À>Êi Ê«À Vià Ê`iÊ ÌiÀ i` >V ]Ê« ÀÊ ÊVÕ> ÊiÃÊ`iÃi>L iʵÕiÊVÕi ÌiÊV ÊV V i Ì ÃÊà LÀiÊi Ê iÀV>` Ê >L À> Ê V> ÊÞÊ >Ê` ? V>ÊiV V>Ê«À `ÕVÌ Û>ÊÌiÀÀ Ì À > ]Êà LÀiÊ ÃÊÌ « ÃÊ`iÊi « i>` ÀiÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊ i Ê >Ê V> `>`]Êà LÀiÊV? >À>ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃÊÞÊ Ã ` V>Ì ÃÊÞÊà LÀiÊ>ëiVÌ ÃÊ i}> iÃÊÞÊ `> `> des de contratación.

>ÃÊÌ>Ài>ÃÊ`iÊ >ÊV À` >V ]Êi ÌÀiÊ >ÃÊÞ>Ê i V >`>Ã]Ê Ã Ê >Ãi}ÕÀ>ÀÊ >Ê « i i Ì>V Ê `iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ>VÌ Û>ÃÊ`iÊi « i ]ÊÛ> À>ÀÊi ÊiÃÌ>` Ê `iÊ>Û> ViÊ`iÊ ÃÊ Ã Ã]Ê Ì Ài>ÀÊÞÊiÛ> Õ>ÀÊ >ÃÊ>VV iÃ]Ê>ÀÌ VÕ >ÀÊV Ê >ÃÊ?Ài>ÃÊ Õ V «> iÃÊ µÕiÊV ÀÀië `>ÊÞÊ>ÀÌ VÕ >ÀÊV Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ ÞÊ>VÌ ÀiÃÊ V> ið

ÊÃiÊ>«ÀiV >Êi Ê >Êà }Õ i ÌiÊ}À?wV>]Êi ÊÌÀ>L> Ê`iÊÀi >V > i Ì ÊV ÃÌ ÌÕÞiÊi Ê iÝ Êi ÌÀiÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ÊÞÊ ÃÊi « i>` ÀiðÊ

Entrevistador/a Ê Ê >Ê ÌÀiÛ ÃÌ>` ÀÉ>Ê iÃÊ Àië Ã>L iÊ `iÊ Ài> â>ÀÊ >Ê historia laboral ­iÃÌiÊ Ìi >Ê ÃiÊ iÝ« V> À?Ê V Ê >Þ ÀÊ `iÌ> iÊ ?ÃÊ >`i > ÌiÊ i Ê >Ê }Õ >®Ê `iÊ >Ê«iÀà >Êi ÌÀiÛ ÃÌ>`>]Ê v À >ÀÊ>Ê >Ê Ã >Ê Ã LÀiÊ ÃÕÃÊ `iÀiV ÃÊ ÞÊ L }>V iÃ]Ê À i Ì>ÀÊ i Ê proyecto laboralÊ ­Ì> L j Ê ÃiÊ > > â>À?Ê ?ÃÊ >`i > Ìi®ÊÞÊi ÊÌÀ>ÞiVÌ Êv À >Ì Û Ê`iÊ >Ê«iÀà >°Ê ÃÊ iViÃ>À ʵÕiÊ«>À>Ê >ÊiÌ>«>Ê`iÊ >Êi ÌÀiÛ ÃÌ>Ê ÃiÊVÕi ÌiÊV ÊV>«>V `>`Ê`iÊiÃVÕV >ÊÞÊ>«iÀÌÕ À>]Ê >L `>`Ê«>À>Ê `i Ì wV>ÀÊÞÊ> > â>ÀÊà ÌÕ>V iÃÊ«À L i ?Ì V>Ã]ÊV>«>V `>`Ê«>À>ÊÛ VÕ >ÀÃiÊÞÊ comunicarse con personas en situación social u

42

Figura 3.2 0APEL DE INTERMEDIACIØN DEL LA RELACIONADOR A

Relacionador/a Cuenta con los postulan ÌiÃÊ µÕiÊ i Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> ÊÀiµÕ iÀi°

Oficina Municipal de empleo

ÃÊ i Ê iÝ Ê i ÌÀiÊ >Ê viÀÌ>Ê `iÊi « i Ê­L>ÃiÊ`iÊ`>Ì ÃÊ `iÊ« ÃÌÕ > ÌiÃÊ`iÊ >Ê" ®ÊÞÊ >Ê`i > `>Ê­Û>V> ÌiÃÊi Êi Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê `iÊ L i iÃÊÞÊÃiÀÛ V î°

>ÊÌ>Ài>Ê`i Ê Ã ÊÃiÊÛ VÕ >Ê>ÊV >L À>ÀÊi Ê >Ê `iw V Ê`iÊÕ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ«À V Ê`iÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ]Ê «Õ Ã>ÀÊ>VÕiÀ` ÃÊ V Ê >VÌ ÀiÃÊ Ài iÛ> ÌiÃÊ `i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê V> ]Ê Ài iÛ>ÀÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `iÊ >Ê `i > `>]Ê > ÕÃÌ>ÀÊ ÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V Ê>Ê ÃÊÀi µÕiÀ i Ì ÃÊ `i Ê Ã ÃÌi >Ê «À `ÕVÌ Û ]Ê LÀ `>ÀÊ v À >V Êà LÀiÊ `> `>`iÃÊ`iÊV ÌÀ>Ì>V Ê ÞÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ Vi Ì Û ÃÊ ÞÊ «À « ÀV >ÀÊ Õ >Ê ÀiëÕiÃÌ>ÊÀ?« `>Ê> ÌiÊ >ÃÊ`i > `>ÃÊ`iÊ ÃÊi pleadores.

Generan la demanda de ÌÀ>L> ]ÊÃ V Ì> Ê>Ê >Ê" Ê los postulantes para las Û>V> ÌiÃÊ>ÊVÕLÀ À°

Empleadores

Ìi}À> ÌiÃÊ Ì i i Ê >à } >` ÃÊ À iÃÊ ÞÊ vÕ V iÃÊ «>À>ÊÀi> â>ÀÊ` V >ÊÌ>Ài>°Ê >Ê `i>Ê ÛiÀÌiLÀ>` À>Ê `i Ê ÌÀ>L> Ê i Ê iµÕ « Ê iÃÊ >Ê«À `ÕVV Ê`iÊà iÀ} >Ã°Ê ÃÌ ÊiÃÊi ÊÀiÃÕ Ì>` Ê « Ã Ì Û Ê `iÊ >Ê >VÌÕ>V Ê `iÊ ?ÃÊ `iÊ Õ Ê v>VÌ À]Ê µÕiÊ Ì i iÊ Õ Ê iviVÌ Ê ÃÕ«iÀ ÀÊ >Ê >Ê ÃÕ >Ê Ã « iÊ `iÊiÃÌ ÃÊv>VÌ ÀiðÊ

ÊÌ ` ÃÊ ÃÊV>à Ã]Êi ÊÕà Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ v À ?Ì V>ÃÊiÃÊ ` ëi Ã>L i]Ê>à ÊV Ê >Ê«Ài` ë à V Ê>ÊÌÀ>L> >ÀÊV Ê«iÀà >Ã]Ê«iÀ ÊÌ> Ê Ê ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ >Ö Ê iÃÊ V Ì>ÀÊ V Ê V>«>V `>`Ê «>À>Ê ÌÀ>L> >ÀÊi ÊiµÕ « ]ÊÞÊ >Ê«Ài` ë à V Ê>Êv À >ÀÊ «>ÀÌiÊ `i Ê Ã ]Ê Þ>Ê µÕiÊ >Ê V ÃÌ ÌÕV Ê `iÊ Õ Ê iµÕ « Ê`iÊÌÀ>L> ÊiÃ]ÊÕ Ê`iÊ ÃÊ« >ÀiÃÊ` `iÊ ÃiÊà ÃÌ i iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i °Ê Trabajo en equipo, construcción de equipos – comunicación interna. /À>L> >ÀÊi ÊiµÕ « ÊÃÕ« iÊ >ÊÀi> â>V Ê`iÊÕ >Ê >VÌ Û `>`Ê i Ê v À >Ê V iVÌ Û>Ê ÞÊ V À` >`>]Ê i Ê ` `iÊ i` > ÌiÊÕ Ê«À Vià Ê`iÊ« > wV>V Ê ÃÊ

43

* ÀÊ ÊÌ> Ì Êi ÊiµÕ « Ê`iÊÌÀ>L> Ê ÊiÃÊÕ >ÊÃÕ >Ê `iÊ ` Û `Õ> `>`iÃÊà ÊÕ Ê}ÀÕ« Ê`iÊ«iÀà >ÃÊ V ÊV ià ]Ê `iÀ>â} ]Ê iÌ>ÃÊÞÊ L iÌ Û ÃÊV Õ iÃÊ µÕi]Ê À}> â>`>ÃÊ Ã `>À > i ÌiÊ Ì i i Ê ÃÊ >ÌÀ LÕÌ ÃÊ ÞÊ >L `>`iÃÊ «>À>Ê Àià ÛiÀÊ Ã ÌÕ> V iÃÊ ÊÀi> â>ÀÊ> }Õ >ÊÌ>Ài>ʵÕi]Ê« ÀÊÃÕÊ}À> ` Ê `iÊ V « i `>`]Ê ÀiµÕ iÀiÊ `iÊ V V i Ì ÃÊ ÞÊ À>`>ÃʵÕiÊ ÌiÀ>VÌÖ> ÊÞÊÃiÊV « i i Ì> ° >Ê V à `>V Ê `iÊ Õ Ê iµÕ « Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê iÃÊ Õ Ê «À Vià °Ê }Õ ÃÊ `iÊ ÃÊ V Vi«Ì ÃÊ Ã LÀiÊ ÃÊ µÕiÊ iVià Ì> ÃÊ Ìi iÀÊ V iÀÌ>Ê V >À `>`Ê «>À>Ê >Ê V v À >V ]Ê i Ê `iÃi «i Ê ÞÊ i Ê Ì Ài Ê `iÊ ÃÊ iµÕ « ÃÊ `iÊ ÌÀ>L> ]Ê ÞÊ `i Ê «À `ÕVÌ Ê µÕiÊ iëiÀ> ÃÊ`iÊ ÃÊ Ã ÃÊà \Ê >ÃÊvÕ V iÃÊ`iÊ ÃÕÃÊ i LÀ Ã]Ê ÃÊÀ iÃÊ>à } >` Ã]Êi Ê `iÀ>â} Ê ÞÊ >ÊV À` >V ]Ê >ÊV Õ V>V ]Ê >ÃÊ À >ÃÊ

`iÊV Û Ûi V >ÊÞÊV « ÀÌ> i Ì Ê`i ÊiµÕ « ]Ê >Ê Ìi}À>V Ê `i Ê }ÀÕ« Ê ÞÊ >Ê Ã `>À `>`Ê i ÌÀiÊ ÃÊ i LÀ ÃÊÞÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ>`iVÕ>` ÃÊ«>À>Êi Ê }À Ê`iÊ >ÃÊ iÌ>ÃÊ«À «ÕiÃÌ>Ã°Ê ÊÃi Ì ` Ê`iÊ«iÀ Ìi i V >ÊÞÊ >Ê«iÀVi«V ʵÕiÊ ÃÊ i LÀ ÃÊ`i Ê iµÕ « ÊÃiÊ iVià Ì> ÊÕ ÃÊ>Ê ÌÀ Ã]Ê}i iÀ>Ê >â ÃÊ `iÊV w> â>ÊiÊ ÌiÀ`i«i `i V >°

Vi >À ÊV Õ V>V > ÊÌi }>ÊiÃÌ>ÃÊV>À>VÌiÀ Ã Ì V>ðÊ*>À>Êi ]ÊÃiÊ«Õi`iÊ` Ì>ÀÊ> ÊiµÕ « Ê`iÊ i ÀÀ> i Ì>ÃÊ V Vi«ÌÕ> iÃÊ i Ê i Ê ?Ài>Ê `iÊ > i Ê `iÊ >Ê v À >V Ê ÞÊ >Ê V Õ V>V ]Ê ÞÊ >à à ]ÊÃiÊ`iLiÀ > ÊiÃÌ>L iViÀÊ ÃÊ«À V « ÃÊ`iÊ >Ê }iÃÌ Ê`iÊ >ÊV Õ V>V Ê ÌiÀ >Ê`iÊ >Ê wV >Ê ÞÊi Ê Ê« à L iÊiÃÌ Õ >ÀÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊV> > iÃÊ ÞÊ «À Vià ÃÊ `iÊ V Õ V>V Ê ÌiÀ Ê V Ê v À >Ê`iÊ> V> â>ÀÊi Ê i À> i Ì Ê`iÊ >ÊV> `>`Ê `iÊ}iÃÌ °

ÃÊ >V Ãi >L iÊ µÕiÊ i Ê >Ê ÃÌ> V >Ê V > Ê `iÊ V v À >V Ê`i ÊiµÕ « Ê`iÊÌÀ>L> ]ÊÃiÊ«Õi`> Ê «ÀiÛiÀÊ> }Õ >ÃÊ«>ÕÌ>ÃÊ«>À>Ê>Ãi}ÕÀ>ÀʵÕiÊi ÊiÃ

Recuadro 3.4 ,A COMUNICACIØN AL INTERNO DE LA OlCINA MUNICIPAL DE EMPLEO >ÊV Õ V>V Ê> Ê ÌiÀ ÀÊ`i ÊiµÕ « ÊÌjV V Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊi « i ÊiÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ÊiÃÊ ÌÀ Êv>VÌ ÀÊ`iÌiÀ > ÌiÊ«>À>Êi ÊÌÀ>L> Êi ÊiµÕ « ]Ê ÊVÕ> ÊÀiµÕ iÀiÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>ʵÕiÊà i «ÀiÊ`iLi ÊiÃÌ>ÀÊ}>À> Ì â>`>ÃÊ >Ê>«iÀÌÕÀ>ÊÞÊyÕ `iâÊ`iÊ >Ê v À >V ÊÞÊV Õ V>V Ê`iÊ>ÀÀ L>Ê >V >Ê>L> Ê ÞÊ`iÊ>L> Ê >V >Ê>ÀÀ L>Ê­ÀiviÀ ` Ê>Ê ÃÊ}À>` ÃÊ`iÊÀië Ã>L `>`Ê`i ÌÀ Ê`i Ê iµÕ « ÊÌjV V ®ÊÞÊ À â Ì> i Ìi°

Equipamiento y materiales de trabajo: las herramientas diarias de la Oficina Municipal de Empleo

Ì i `i Êi ÊiÃiÊÃi Ì ` Ê>ÊV v À >ÀÊÕ >ÊÀi`ʵÕiÊ responda a esta realidad, con lo cual es nece Ã>À >Ê >ÊV iVÌ Û `>`ÊÛ >Ê ÌiÀ iÌÊ«>À>Êà ÃÌi iÀÊ >Ê V Õ V>V ÊiviVÌ Û>°Ê

Ê Ì `>Ê `i«i `i V >Ê `i Ê } L iÀ Ê V> ]Ê >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Ê iVià Ì>ÊV Ì>ÀÊV Ê ÃÊiµÕ « ÃÊ v À ?Ì V ÃÊÞÊ >ÌiÀ > iÃÊ iViÃ>À ÃÊ «>À>Ê`iÃi «i >ÀÊÃÕÊvÕ V °Ê

La escala del municipio, la cantidad de perso >ÃʵÕiÊÃiÊ>Ì i `i ÊÞÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃʵÕiÊÃiÊ«Àià Ì> ]Ê`iÌiÀ >À? Ê >ÊV> Ì `>`Ê`iÊV «ÕÌ>` À>Ã]Ê «Àià À>ÃÊÞÊ >ÌiÀ > iÃÊ`iÊ«>«i iÀ >Ê iViÃ>À ÃÊ «>À>Êi ÊLÕi ÊvÕ V > i Ì °Ê

Êà « ÀÌiÊ v À ?Ì V ÊÀiÃÕ Ì>Ê ` ëi Ã>L i]Êi Ê Ì> Ì Ê ÃÊ ÃÕ ÃÊL?à V ÃÊ`iÊ}iÃÌ Ê`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Êà ÊL>ÃiÃÊ`iÊ`>Ì Ã\Ê`iÊ «iÀà >ÃÊi ÊLÖõÕi`>Ê`iÊi « i ]Ê`iÊi « i> ` ÀiÃ]Ê`iÊ viÀÌ>Ê`iÊV>«>V Ì>V ]ÊiÌV°

ΰÎÊ Õ V iÃÊÞÊÃiÀÛ V ÃÊ«À V «> iÃÊ`iÊ las oficinas municipales de empleo

Ê L i Ê ÃiÊ >Ê « > Ìi>` Ê «ÀiÛ > i Ìi]Ê >ÃÊ "wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊ « i ÊÃiÊÌi `À? ʵÕiÊ > ÕÃÌ>ÀÊ>Ê >ÃÊ«À À `>`iÃÊ`iÊ« Ì V>ÊÞÊ>Ê >Ê` ë sición de recursos existentes en los territorios. Ê«iÃ>ÀÊ`iÊ Ê> ÌiÀ À]Êà ÊiÝ ÃÌi ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ

* ÀÊ ÌÀ Ê >` ]ÊÌi i ` Êi ÊVÕi Ì>ʵÕiÊ ÃÊ iÀ V>` ÃÊÀi} > iÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê ÊÃiÊ> ÕÃÌ> Ê>Ê ÃÊ ÌiÃÊ« Ì V Ê Ê>` ÃÌÀ>Ì Û ÃÊ V> iÃÊà ʵÕiÊ Àië `i Ê ÕV Ê ?ÃÊ>Ê >Ê` ? V>ÊiV V>Ê ÞÊ Ã V > Ê iÝ ÃÌi Ìi]Ê ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ Õ V «> iÃÊ

44

>ÌÀ LÕV iÃÊL?à V>ÃʵÕi]ÊÃi}Ö Ê >ÊiÝ«iÀ i V >Ê >Ì > iÀ V> >]Ê >ÃÊ "wV >ÃÊ Ì i `i Ê >Ê iÛ>ÀÊ >Ê V>L Ê`i ÌÀ Ê`iÊÃÕÃÊvÕ V iðÊ

$IAGNØSTICO Y OBSERVATORIO DE empleo local - Ê Õ}>ÀÊ >Ê `Õ`>ÃÊ iÃÊ ÃÕ > i ÌiÊ « ÀÌ> ÌiÊ «>À>Ê >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ÊV Ì>ÀÊV Ê LÕi >Ê v À >V Ê «>À>Ê ÃÕÊ }iÃÌ °Ê - Ê L i Ê i Ê ÃÊÖ Ì ÃÊ> ÃÊÃiÊ >Ê>Û> â>` Ê ÕV ]Ê« ÀÊ Ê }i iÀ> ]Ê ÃÊ Õ V « ÃÊ ÊVÕi Ì> ÊV Ê v À > V ÊÃ ÃÌi >Ì â>`>Ê`i Êi « i ÊÞÊÃ LÀiÊ >Ê` ?

V>ÊiV V>ÊÌiÀÀ Ì À > Ê« ÀÊvÕiÀ>Ê`iÊ >ÃÊiÃÌ>` Ã Ì V>ÃÊ >V > iÃÊ>}Ài}>`>ÃÆÊiÃÌ Ê«Õi`iÊÃiÀÊÕ >Ê `iL `>`Ê«>À>Ê >Ê « i i Ì>V Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ >VÌ Û>ÃÊ`iÊi « i °Ê9ÊiÃʵÕiÊ«>À>Ê >Êv À Õ >V Ê `iÊ iÃÌ>ÃÊ « Ì V>Ã]Ê Ì >Ê `iÊ `iV à iÃÊ ÞÊ >à } >V ÊiwV>âÊ`iÊÀiVÕÀà Ã]ÊiÃÊ iViÃ>À ÊV Ì>ÀÊ V Ê v À >V Êà ÃÌi >Ì â>`>Ê`i Êi « i ÊÞÊ`i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê V> ]Ê`iÊ >Ê«À `ÕVV Ê V> Ê `iÊL i iÃÊÞÊÃiÀÛ V ÃÊÞÊ`iÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ ÃÌ tucionales del territorio.

ÊiÃÌiÊ >ÀV ]Ê >ÃÊvÕ V iÃʵÕiÊV ÀÀ i Ìi i ÌiÊ VÕ « i ]Ê i Ê ?ÃÊ Ê i ÀÊ i` `>]Ê Ã Ê >ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃ\Ê UÊ

>} ÃÌ V ÊÞÊ LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊi « i Ê V>

UÊ

ÌiÀ i` >V Ê >L À> ÊÞÊÀi`iÃ

UÊ

>«>V Ì>V ÊÞÊv À >V

UÊ

vÕÃ Ê ÞÊ V Õ V>V Ê `iÊ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ de empleo

UÊ

iÃÌ ÊiÃÌÀ>Ìj} V>ÊÞÊ «iÀ>Ì Û>Ê`iÊ >ÃÊ« líticas de empleo.

Recuadro 3.5 La información es esencial para la toma de decisiones *>À>Êi i « wV>À]Êà Êi ÊÕ ÊÌiÀÀ Ì À Ê >ÞÊÕ >Ê«ÀiÃi V >Ê « ÀÌ> ÌiÊ`iÊi «ÀiÃ>ÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ> i Ì ÃÊÞÊÃiÊV ViʵÕiÊiÃiÊÃiVÌ ÀÊiÃÌ?Êi ÊiÝ«> Ã Ê ÞʵÕiÊ« à L i i ÌiÊÀiµÕ iÀ>Ê V À« À>ÀÊ > Ê`iÊ LÀ>]ÊÃiÊ«Õi`iÊ >ViÀÊÕ Ê iÃvÕiÀâ Êi ÊV À` >V ÊV Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«>À>ÊV ViÀÊVÕ? iÃÊ Ã Ê ÃÊ ÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ `iÊ «iÀw iÃÊ >Ê V À« À>À]Ê ÃÊ V V i Ì ÃÊ ÞÊ V> wV>V iÃÊiëiÀ>` Ã]Ê >Ê` ë L `>`Ê`iÊV>«>V Ì>À]Êi ÊÌ i « Ê`iÊiëiÀ>Ê ÞÊ ÌÀ>ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃʵÕiÊ`iw > Êi Ê«iÀw Ê`iÊ >ÃÊÛ>V> ÌiÃÊ«>À>Ê> ÕÃÌ>ÀÊi Ê ÌÀ>L> ÊV Ê ÃÊ« ÃÌÕ > ÌiÃÊÞÊ >ÃÊÌi `i V >ÃÊ`i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê V> °Ê

i Ê Ã Ê ` Ê >Ê v À >V Ê`iÊ >ÊL>ÃiÊ`iÊ`>Ì ÃÊÞÊ >ÊÃi} i Ì>V Ê`iÊ >Ê Ã >Ê«Õi`iÊ`iV À ÃÊVÕ? iÃÊÃ Ê ÃÊ«Õ Ì ÃÊ`jL iÃÊ`iÊ >Ê« L >V ÊV Ê µÕiÊÌÀ>L> > ÃÊÞÊ>«Õ Ì>ÀÊ> Ê ÃÊiÃvÕiÀâ ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V °

45

Identificación de temas críticos

ÃÊ >ëiVÌ ÃÊ `iÌiÀ > ÌiÃÊ «>À>Ê }iÃÌ >ÀÊ Õ Ê «À ViÃ Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê i ` }i °Ê 1 Ê Ìi >Ê VÀ Ì V Ê iÃÊ Ì> Ì Ê Õ Ê «À Ì ÀÊ V Ê LÃÌ?VÕ Ê `i Ê «À ViÃ Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ ÆÊ >µÕi Ê µÕiÊ >ÀV>Ê Õ Ê «Õ Ì Ê `iÊ yiÝ ]Ê µÕiÊ ÀiÛ iÀÌiÊ «À Vià Ã]Ê µÕiÊ V> L >ÊÕ >Ê } V>]ÊÃi>ÊiV V>]Êà V > ]Ê Ã Ì ÌÕV > ]Ê > L i Ì> ]Ê iÌV°Ê * ÀÊ i i « ]Ê ` ÛiÀà wV>ÀÊ >Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê `iÊ «À `ÕVV Ê >}À>À >]Ê «>À>Ê Ã> ÀÊ`i Ê VÕ Ì Û ÊiÃÊÕ ÊÌi >ÊVÀ Ì V Ê«>À>Êi Ê territorio. Articular actores e instituciones para el iÃÌ>L iV i Ì Ê`iÊ«À À `>`iÃÊ`iÊ>VV ÊiÃÊÕ Ê Ìi >ÊVÀ Ì V °Ê­ L>ÃÊ iÌ ` } >ÃÊÃiÊ`iÃ>ÀÀ > ÊV Ê >Þ ÀÊ`iÌ> iÊi Ê >Ê Õ >Ê*À?VÌ V>Ê«>À>Êi Ê }i ÌiÊ`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V> Ê`iÊ i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >°Ê 1 ÊqÊ

i/®

>ÊV VÀiV Ê`iÊÕ Ê VÕiÀ` Ê Ê*>VÌ Ê/iÀÀ Ì À > Ê ÃÕ« iÊ ÌÀ à V> i ÌiÊÕ >ÊiÌ>«>Ê V > Ê`iÊ> ? à ÃÊ ÌiÀÀ Ì À > Ê «>ÀÌ V «>Ì Û ]Ê ` `iÊ ÃÊ ` ÃÌ Ì ÃÊ actores pueden determinar las principales pro L i ?Ì V>ÃÊ µÕiÊ ÀiëiVÌ Ê > Ê i « i Ê >ÌÀ>Û iÃ> Ê al territorio. Para ello existen distintas metodolo } >ÃÊV Ê >Ê >ÌÀ âÊ`iÊ ÀÌ> iâ>Ã]Ê"« ÀÌÕ `> `iÃ]Ê iL `>`iÃÊÞÊ i >â>ÃÊ­ " ®Ê >ÊVÕ> ÊÃiÊ V « i i Ì>ÊV Ê >Ê `i Ì wV>V ÊÞÊ«À À â>V Ê de temas críticos. >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊÌi >ÃÊVÀ Ì V ÃÊiÃÊÕ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê`iÊ ÌiÀ«ÀiÌ>V ʵÕiÊÛ>Ê>Ê À i Ì>ÀÊ Õià ÌÀ>ÃÊ>VV iÃ]Ê«iÀ Ì j ` ÃÊ >ViÀÊj v>à ÃÊi Ê

Figura 3.3 Ejemplo de temas críticos priorizados por un territorio

Adecuación de entornos territoriales Educación PARA EL $ESARROLLO

#OHESIØN del tejido social

Territorio $IFUSIØN DE LAS innovaciones y el conocimiento

/RGANIZACIØN del sistema productivo Cambio y adaptación institucional

46

Diagnóstico territorial en el ámbito laboral

`iÊ`iÃ>ÀÀ ]ÊÃÕi i ÊÌ> L j ÊV Ì>ÀÊV Ê v À >V Ê`iÊ >Ê` ? V>ÊiV V>ÊÞÊ«À `ÕVÌ Û>Ê del territorio.

Õ Ì Ê >Ê >Ê v À >V Ê `i Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê V> ]Ê >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Ê`iLiÊ > i >ÀÊ v À >V Ê`i ÊiÃVi >À ÊiV V Ê«À `ÕVÌ Û Ê V> ÊÞÊV ÃÌ ÌÕ ÀÃiÊ>`i ?ÃÊi ÊÀiviÀi V >Ê V ÊvÕi ÌiÊ`iÊ v À >V ÊV >ÛiÊÀiëiVÌ Ê>Ê >Ê ` ? V>Ê `i Ê i « i °Ê >ÃÊ -iVÀiÌ>À >ÃÊ Ê ÀiV ciones Municipales de Producción o Desarrollo V V Ê­VÕ> ` ÊiÝ ÃÌi ®]Ê>à ÊV Ê ÃÊ« > iÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ Ê >ÃÊ>}i V >ÃÊ Ê>à V >V iÃÊ

ÊiÃÌiÊ«Õ Ì ÊµÕ â?Ê ÊÃi>ÊÌ> Ê iViÃ>À >Ê >Ê}i neración de instrumentos propios, como sí la V ÀÀiVÌ>ÊÕÌ â>V ÊÞÊ}iÃÌ Ê`iÊ ÃÊ i` ÃÊiÝ Ã Ìi ÌiÃ°Ê iÊÌ `>ÃÊv À >Ã]Ê >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Ê Ê«Õi`iÊ«ÀiÃV ` ÀÊ`iÊÕ Ê` >} ÃÌ V Ê `iÊ >Ê«À `ÕVV Ê V> Ê`iÊL i iÃÊÞÊÃiÀÛ V ð

Recuadro 3.6 $IAGNØSTICO TERRITORIAL 1 Ê` >} ÃÌ V Ê«À `ÕVÌ Û ÊÌiÀÀ Ì À > ÊiÃÊÖÌ Ê«>À>Ê `i Ì wV>À]Ê« ÀÊi i « ]ÊÕ Ê ÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û ÊÀi iÛ> ÌiÊ«>À>Êi Ê Õ V « Ê Ê«>À>Ê >ÊÕ `>`ÊÌiÀÀ Ì À > Ê > Þ ÀÊ` `iÊiÃiÊ Õ V « ÊÃiÊ ÃVÀ Li°Ê/> L j Ê«iÀ ÌiÊ`iw ÀÊ >ÊV>`i >Ê`iÊ Û> ÀÊ`iÊ` V ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û ÊiÊ ` Û `Õ> â>ÀÊ>µÕi >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ ÌiÀÛi V Ê`iÊ >Ê"wV >Ê«>À>Êv ÀÌ> iViÀÊià >L iÃÊ`jL iÃ]Ê«À ÛiÀʵÕiÊ ÕiÛ ÃÊ i «Ài ` i Ì ÃÊ ÃiÊ Ìi}À> Ê i Ê i Ê i ÌÀ> >` Ê «À `ÕVÌ Û Ê V Ê «À Ûii` ÀiÃÊ`iÊL i iÃÊ ÊÃiÀÛ V ÃÊ Ê«>À>Êv ÀÌ> iViÀÊiÃiÊi ÌÀ> >` Ê i` > ÌiÊ >Ê « i i Ì>V Ê`iÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊÃiÀÛ V ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊÞÊÌiV } V ðÊ

ÌÕ `>`iÃÊ } L> iÃÊ ÃiÊ >ÀÌ VÕ i Ê ÌiÀÀ Ì À > i ÌiÊ «>À>Ê>« ÀÌ>ÀÊ>Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê V> Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ °Ê

"ÌÀ Êi i « ÊÃiÊÛ VÕ >Ê>Ê >Ê `i Ì wV>V ÊÞÊ V> â>V Ê `iÊ ÕiÛ ÃÊ Þ>V i Ì ÃÊ `iÊ i « i °Ê ÌÀiÊ ÃÊ ÕV ÃÊ iviVÌ ÃÊ `i Ê «À ViÃ Ê `iÊ } L> â>V ]Ê > Ê ÃÕÀ} ` Ê ÕiÛ>ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ «>À>Ê ÃÊÌiÀÀ Ì À ÃʵÕiÊi ÊiÌ>«>ÃÊ> ÌiÀ ÀiÃÊ Ê ÃiÊÛ ÃÕ> â>L> ]ÊÞʵÕiÊà ÊÃiÊVÕi Ì>ÊV ÊÕ Ê>`i VÕ>` Ê` >} ÃÌ V Ê`iÊ >ÊV>«>V `>`Ê«À `ÕVÌ Û>ÊÞÊ iV V>Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À ]Ê«iÀ Ì À >Êi Õ` ÀÊ >Ê } V>Ê`iÊi V >ÛiÊÞÊ>Ãi}ÕÀ>ÀʵÕiÊiÃÌ ÃÊ ÕiÛ ÃÊÞ> V i Ì ÃʵÕiÊi Ê}i iÀ> Ê>«>ÀiVi ÊV Ê « À

à ʫÕiÃ]Ê« ÀÊ i` Ê`i Ê` >} ÃÌ V ÊiëiÀ> ÃÊ V ViÀÊ i ÀÊ i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê ÞÊ ÃÕÃÊ V>«>V `>`iÃÊ «>À>Ê« `iÀÊ`i i>ÀÊ ÕiÃÌÀ>Ê«À «ÕiÃÌ>Ê Ê>}i `>Ê `iÊ ÌiÀÛi V °Ê- Ê>ÊÌ ÌÕ Ê ÕÃÌÀ>Ì Û ÊÃiÊ i V >Ê >µÕ Ê > }Õ ÃÊ Ìi ÃÊ µÕiÊ «Õi`i Ê v À >ÀÊ «>ÀÌiÊ`i Ê«À `ÕVÌ Ê`i Ê` >} ÃÌ V ÊÌiÀÀ Ì À > \

47

Recuadro 3.7 Contenidos básicos de un diagnóstico territorial en el ámbito laboral a. Ê Ê Ê

Ê

Descripción de la situación actual

>Ì ÃÊÃ V Ê`i }À?wV ÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À °Ê

LiÀÌÕÀ>Ê`iÊÃiÀÛ V ðÊ

« Ã V Ê ÞÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ `iÊ >Ê * L >V Ê V V> i ÌiÊ VÌ Û>Ê­* ®°

>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ `iÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ `iÊ « L >V Ê `ià VÕ«>`>Ê ­ÃiÝ ]Ê i`>`]Ê Ûi Ê`iÊ ÃÌÀÕVV ]ÊiÌV°®° *À }À> >ÃÊà V > ið

L°Ê Ê Ê

*iÀw Ê«À `ÕVÌ Û ÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊiV V>Ê Ê«À `ÕVÌ Û>Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À ° *iÀw Ê«À `ÕVÌ Û Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À °

c. Ê Ê Ê Ê

Mercado laboral - ÌÕ>V Ê`i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Êi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ° "viÀÌ>Êi`ÕV>Ì Û>ÊÞÊ`iÊV>«>V Ì>V ÊÞÊv À >V Ê«À vià > ° ? à ÃÊ`iÊ >Ê`i > `>Ê`iÊÌÀ>L> ° `i Ì wV>V Ê`iÊ >ÃÊV>ÕÃ>ÃʵÕiÊ`iÌiÀ > Ê >Êà ÌÕ>V Ê>VÌÕ> °

d. Ê

Perfil institucional >«>Ê`iÊ>VÌ ÀiÃÊiV V Ã]Êà V > iÃÊÞÊ« Ì V ÃÊV Ê« à L `>`Ê `iÊ ÌiÀÛi V Êi Êi Ê«À Vià Ê`iÊ> ? à ÃÊÞÊv À Õ >V Ê`iÊ >Ê«À «ÕiÃÌ>ÊÌiÀÀ Ì À > ÆÊÀi >V iÃÊiÃÌ>L iV `>ÃÊi ÌÀiÊ ÃÊ Ã Ã°

e. Ê Ê Ê

Capacidades locales `i Ì wV>V Ê`iÊÌi >ÃÊVÀ Ì V ð ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ V> ið

iw V Ê `iÊ >ÃÊ À i Ì>V iÃÊ iÃÌÀ>Ìj} V>ÃÊ Ài >V >`>ÃÊ V Ê ÃÊ Ìi >ÃÊVÀ Ì V ÃÊ `i Ì wV>` ÃÊÞÊ«À À â>` ð

Ê

Ê >Ì ViÃ]Ê« `À > ÃÊ>V À`>ÀʵÕiÊi ÊÌjÀ ÃÊ}i iÀ> iÃÊiÃÌ ÃÊÃ Ê ÃÊi i i Ì ÃʵÕiÊià peramos conocer de nuestro territorio o munici « Ê«>À>Êv À Õ >ÀÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>Ê`iÊ ÌiÀÛi V Ê i Êi Ê?Ài>Ê >L À> °Ê

i` >V ]Ê ÕV ÃÊ i V >` ÃÊi ÊiÃÌ>Ê}Õ >°Ê * ÀÊi i « \ÊÃ ÊÃiÊ `i Ì wV>Ê >Êv> Ì>Ê`iÊ v À > V ÊViÀÌiÀ>ÊÃ LÀiÊi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]ÊÃiÀ >Ê iViÃ>À Ê V Ì>ÀÊ V Ê Õ Ê "LÃiÀÛ>Ì À Ê `iÊ « i Ê V> ÆÊ Ã Ê i Ê i Ê Õ V « Ê >ÞÊ Õ >Ê «ÀiÃi V >Ê « ÀÌ> ÌiÊ `iÊ i «Ài ` i Ì ÃÊ µÕiÊ V Ê > }Ö Ê Ì « Ê `iÊ >« Þ Ê «Õi`i Ê V Ã `>ÀÃi]Ê iÝ «> ` ÀÃiÊÞÊ}i iÀ>ÀÊi « i Ê«>À>Ê >ÊÀi} ]ÊÃiÀ?Ê iViÃ>À Ê « i i Ì>ÀÊ Õ Ê «À }À> >Ê `iÊ >« Þ Ê >Ê ÃÊi «Ài ` i Ì ÃÊ V> iÃÆÊÃ ÊÃiÊ `i Ì wV> Ê

>Ê «À «ÕiÃÌ>Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê iÃÌ?Ê V >À> i ÌiÊ V ` V >`>Ê« ÀÊiÃÌiÊ«À Vià Ê`iÊ` >} ÃÌ V ]ÊÞÊ`iÊ i >Ê`i«i `iÀ?Ê >Ê`iw V Ê`iÊ >Ê« Ì V>Ê`iÊi « i Ê `i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê ÞÊ >Ê L>ÌiÀ >Ê `iÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ V Ê µÕiÊ ÃiÊ ` ÌiÊ > Ê ÃiÀÛ V Ê `iÊ i « i Ê iÊ ÌiÀ

48

`iL `>`iÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃ]Ê >ÞÊ µÕiÊ v ÀÌ> iViÀÊ ÃÊ Û VÕ ÃÊ ÞÊ }i iÀ>ÀÊ V>«>V `>`iÃÊ i` > ÌiÊ >Ê V>«>V Ì>V Ê `iÊ ÃÊ Àië Ã>L iÃÊ ÞÊ VÕ>`À ÃÊ i` ÃÊ­` « >ÌÕÀ>Ã]ÊV V ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V Ê Ê Ì> iÀiÃÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊi « i ®°Ê

Ì Û> i ÌiÊ Ã } wV>Ì Û>]Ê «>À>Ê >Ê iÛ> Õ>V Ê `i Ê V « ÀÌ> i Ì Ê `iÊ >ÃÊ «À V «> iÃÊ Û>À >L iÃÊ Ã V VÕ«>V > iÃ]ÊÞÊÃÕÊ« à L iÊiÛ ÕV Êi Ê i ÊvÕÌÕÀ Ê i` >Ì ]Ê«>À>Ê >ÊÌ >Ê`iÊ`iV à iÃÊ `iÊ ÃÊÀië Ã>L iÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊ V> iÃ]ÊÌ> Ì Ê«ÖL V ÃÊV Ê«À Û>` Ã]Êi Ê >Ê«À V Ê`iÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ«>À>Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊ«>À>Ê >Ê«À moción del empleo decente.

"LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊi « i Ê V> Ê Ê "LÃiÀÛ>Ì À Ê `iÊ « i Ê V> Ê iÃÊ Õ Ê ÃÌÀÕ i Ì ÊÖÌ Ê«>À>Ê> > â>ÀÊÞÊV «Ài `iÀÊ i ÀÊi Ê V « ÀÌ> i Ì Ê `iÊ >Ê `i > `>Ê ÞÊ >ÃÊ V>À>VÌi À ÃÌ V>ÃÊ`iÊ >Ê viÀÌ>Ê`iÊi « i Êi ÊÕ ÊÌiÀÀ Ì À °Ê

ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊ V ÕÞiÊÕ Ê `i Ê`iÊ ÃÌÀÕ i Ì Êi ÊVÕ> Ê«iÀ ÌiÊÀiV>L>ÀÊ v À >V Êà LÀiÊ el mercado de empleo local. Es una encuesta > Ì> i ÌiÊ >`>«Ì>L iÊ µÕiÊ ÃiÊ «Õi`iÊ >« V>ÀÊ `iÊ > iÀ>Ê}i iÀ> Êi Ê ÃÊÌiÀÀ Ì À ÃÊ Êi Ê> }Ö ÊÃiV Ì ÀÊ«À `ÕVÌ Û Ê«>ÀÌ VÕ >ÀÊiëiV wV °

Ê`iw Ì Û>]Êi Ê L iÌ Û Ê`iÊÕ Ê"LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊ « i Ê V> Ê iÃÊ }i iÀ>ÀÊ Õ Ê Ã « ÀÌiÊ `iÊ v À >V Ê Ã ÃÌi >Ì â>`>]Ê >VÌÕ> â>`>Ê ÞÊ ÃÕÃÌ>

Recuadro 3.8 -ODELO DE ENCUESTA PARA EL OBSERVATORIO DE EMPLEO ,OCAL

Empresa: Dirección: /i jv \ Correo Electrónico: -iVÌ ÀÉ VÌ Û `>`\ Cantidad de empelados: >®Ê ` µÕiÊ ÃÊ«À V «> iÃÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ`iÊ«iÀà > ÊV ÊV> wV>V iÃÊ>«À « >`>ÃÊ µÕiÊ>Ö Ê Ê«Õ` iÀ ÊVÕLÀ ÀÃiÊi ÊÃÕÊLÖõÕi`>Êi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ° Nombre del puesto Cantidad de personas Nivel Requerido

operativo

técnico

profesional

Género

femenino

masculino

indistinto

Edad requerida

s/restricción mínima

máxima

Jornada requerida

completa

externo

Experiencia requerida en años Tiempo de búsqueda en meses

49

parcial

L®Ê ÊvÕ V Ê`iÊ >ÃÊ«iÀëiVÌ Û>ÃÊÌjV V>ÃÊÞÊV «iÌ Ì Û>ÃÊ`iÊÃÕÊi «ÀiÃ>]Ê ` µÕiÊ >ÃÊiëi V > `>`iÃÊÕÊ wV ÃÊi ʵÕiÊ> Ì V «>ÊÀiµÕiÀ À?Ê«iÀà > ÊV> wV>` Êi Ê ÃÊ«À Ý ÃÊ£ÓÊ­` Vi®Ê meses.

V®Ê -i > iÊ >ÃÊÎÊ­ÌÀiîÊV> wV>V iÃÊ Ê>«Ì ÌÕ`iÃÊ}i iÀ> iÃÊ ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃÊ>ÊÃiÀÊ V À« À>`>ÃÊ « ÀÊÃÕÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊi Ê ÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊv À >V ÊÞÊV>«>V Ì>V °

pio pensar a estas entidades como sistemas de ÌiÀ i` >V Ê >L À> ]ʵÕiÊ «iÀ> Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ ÃÕÃÊÃiÀÛ V ÃÊ«>À>Ê` Ã Õ ÀÊ >ÊLÀiV >ʵÕi]Ê«À `ÕVÌ Ê`iÊ >ÃÊV ÀVÕ ÃÌ> V >ÃʵÕiÊÛ ÛiÊi ÊÌiÀÀ Ì À ]Ê ÃiÊ>LÀiÊi ÌÀiÊ >ÃÊ«iÀà >ÃʵÕiÊLÕÃV> Êi « i Ê ­ viÀÌ>®ÊÞÊ ÃÊ«ÕiÃÌ ÃÊÛ>V> ÌiÃʵÕiÊÃiÊ}i iÀ> Ê ­`i > `>®Êi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> °

3.3.2 Intermediación laboral y redes >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ÊLÀ `>ÊÕ >ÊL> ÌiÀ >Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊÛ VÕ >` ÃÊ> Êi « i °Ê ÃÌ ÊÃÕ « iÊÕ >Ê iÌiÀ }i i `>`Êi ÊVÕ> Ì Ê>Ê >Ê« L > V ʵÕiÊ>Ì i `i]ÊÞÊÀiµÕ iÀi]Ê« ÀÊ ÊÌ> Ì ]Ê`iÊÕ >Ê Õ Ì « V `>`Ê `iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ «Õi`i Ê Ã ÌÕ>ÀÊV Ê >Þ ÀÊ Ê i ÀÊj v>à ÃÊi ÊiÃvÕiÀâ ÃÊ ?ÃÊ À i Ì>` ÃÊ>ÊÕ ÊÕÊ ÌÀ ÊiÝÌÀi Ê`i Ê iÀ V>` Ê`iÊÌÀ>L> °Ê

ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ÊÃiÊ À i Ì> Ê>Ê «Ì â>ÀÊ >ÊÀ>« `iâ]Ê >ÊV> `>`ÊÞÊi Ê> ÕÃÌiÊ `iÊ ÃÊ«ÕiÃÌ ÃÊÀiµÕiÀ ` ÃÊ« ÀÊi ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕV Ì Û ÊÞÊ >ÃÊ«iÀà >ÃʵÕiÊLÕÃV> Ê ÃiÀÌ>ÀÃiÊi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊi « i °Ê }Õ ÃÊ`iÊ ÃÊ«À V «> iÃÊ

Así pues, a partir de las realidades territoriales i iÀ}i ÌiÃÊ ÞÊ `iÊ ÃÕÊ «>VÌ Ê i Ê >Ê « Ì V>Ê `iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊi « i ]ÊµÕ â?ÊÀiÃÕ ÌiÊ ?ÃÊ«À

50

Li iwV ÃÊ`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V Ê > L À> ÊÃ \Ê

« i Ê µÕiÊ `iÃii Ê ÃiÀÌ>ÀÃiÊ i Ê i Ê iÀV>` Ê > L À> ]Ê ÌÀ>L> >` À>ÃÊ ÞÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ >VÌ Û ÃÊ µÕiÊ iVià Ì> Ê i À>ÀÊ ÃÕÊ Ã ÌÕ>V Ê `iÊ i « i ]Ê V iVÌ Û ÃÊ `iÃv>Û ÀiV ` ÃÊ vÀi ÌiÊ > Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> ]Êi «ÀiÃ>ÃÊ Êi « i>` ÀiÃʵÕiÊÀiµÕ iÀ> Ê V ÌÀ>Ì>ÀÊ «iÀà > Ê ÞÊ ÕiÛ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ µÕiÊ «Ìi Ê« ÀÊi Êi « i Ê>ÕÌ °

UÊ Ài`ÕV ÀÊi ÊÃÕLi « i ÊÞÊi Ê`iÃi « i ]Ê UÊ ` Ã Õ ÀÊ >ÊÀ Ì>V Ê`iÊV ÀÌ Ê« >â Êi Êi Êi pleo, UÊ >Õ i Ì>ÀÊ >Ê«À `ÕVÌ Û `>`Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>Ã]Ê

ÃÌ Ê Êi Õ`iʵÕiÊiÃÊ iViÃ>À ÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>Ê µÕiÊ >Ê wV >Ê`iLiÀ >ÊÃiÀÊÌ> L j ÊÕ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê«>À>Êi Êv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ`i Ê } L iÀ Ê V> ]Ê `iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ V> iÃ]Ê `iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V ÊÞÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ `iÊ ÃÊi ÌÀ> >` ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ V> iðÊ

UÊ i À>ÀÊ >ÃÊ «V iÃÊ`iÊ Û `>`Ê >L À> ]Ê U

aumentar la transparencia del mercado de ÌÀ>L> ]Ê

UÊ iÝÌi `iÀÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ `iÊ ÃiÀV Ê ÞÊ reducir la discriminación.

Trabajo en red 9>Ê ÃiÊ >Ê iV Ê j v>à ÃÊ i Ê iÃÌ>Ê }Õ >Ê Ã LÀiÊ >Ê importancia de las redes sociales e instituciona les para el éxito de la política territorial de em « i °Ê >Ê ÌiÀ i` >V Ê >L À> Ê ÌÀ ÃiV> i ÌiÊ ÀiµÕ iÀiÊ `iÊ >Ê «>ÀÌ V «>V Ê >VÌ Û>Ê `iÊ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ V> iÃÊÞ]Ê>Ê >ÊÛiâ]ÊiÃÌiÊ«À Vià ÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊ V À` >V ÊÞÊ `iÀ>â} °Ê ÊÃiÊÌÀ>Ì>Ê`iÊÃÕ >ÀÊ Û Õ Ì>`iÃ]Ê Ã Ê V Ê ÃiÊ >Ê > viÃÌ>` Ê Þ>]Ê VÀi>ÀÊÕ ÊiviVÌ Êà jÀ} V °Ê

Ìi Ì>ÀÊ `iw ÀÊ iÊ ÌiÀ«ÀiÌ>À]Ê i Ì ViÃ]Ê >Ê Ã Ê ÃÌ ÌÕV > Ê `iÊ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ i « i Ê Õ V «> iÃÊÃÕ« iÊ>ÃÕ ÀʵÕiÊ >Ê Ã >ÊiÃÊ >Ê ÌiÀ i ` >V Ê >L À> ]Ê« ÀÊ ÊÌ> Ì ]Ê ÊµÕiÊi iVÕÌ>ÊÌiÀÀ Ì À > i ÌiÊ i Ê ÃiÀÛ V Ê Ã Ê >VV iÃÊ «>À>Ê VÕLÀ ÀÊ Û>V> ÌiÃÊi Êi «ÀiÃ>ÃÊÕÊ ÌÀ>ÃÊ À}> â>V iÃʵÕiÊ ÀiµÕ iÀ> Ê«iÀà > Ê i` > ÌiÊ >Ê viÀÌ>Ê`iÊ ÃÊ«iÀ w iÃÊ>`iVÕ>` ÃÊ>Ê >Ê`i > `>Êà V Ì>`>]Ê ÊVÕ> Ê «ÀiÃÕ iÊ Ã ÃÌi iÀÊ Õ Ê V Õ Ì Ê `iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ `iÊ >Ê« Ì V>Ê>VÌ Û>Ê`iÊi « i Ê>`iVÕ>`>ÃÊ«>À>ÊÌ> Ê w °Ê i « ÃÊ`iÊiÃÌ>ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊÃ Ê >ÃÊL Ã>ÃÊ ÞÊ viÀ >ÃÊ `iÊ i « i Ê ÞÊ «À }À> >ÃÊ iëiV wV ÃÊ «>À>Ê}ÀÕ« ÃÊ ÊÃiVÌ ÀiÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊiëiV wV Ã°Ê Ê ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ ` ÃÊ V>« ÌÕ ÃÊ `iÊ iÃÌ>Ê }Õ >Ê i Ê iVÌ ÀÊi V ÌÀ>À?Êi i « ÃÊÞÊV>à ÃÊV VÀiÌ ÃÊ`iÊ iÃÌiÊÌ « Ê`iÊ« Ì V>ÃÊÞÊ iÀÀ> i Ì>ð

En el marco de las teorías del desarrollo local, el vÕ V > i Ì Êi ÊÀi`ÊÃÕ« iÊÕ >ÊÀi >V Ê`iÊ V «iÀ>V Ê ÞÊ V >L À>V ]Ê ` `iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕ V iÃÊ«ÖL V>ÃÊÞÊ«À Û>`>ÃÊÀiÖ i ÊV>«>V `>`iÃ]Ê v À >V Ê ÞÊ ÃiÀÛ V ÃÊ ÞÊ V «iÀ>À> Ê ÕÌÕ> i ÌiÊ«>À>Ê> V> â>ÀÊ L iÌ Û ÃÊV Õ ið >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê iÃÊ Õ Ê ` Ê `i ÌÀ Ê`iÊ >ÊÀi`ÊÌiÀÀ Ì À > ʵÕiÊà ÃÌ i iÊi Ê«À Vi à Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ]ÊÞÊÃiÊÛ VÕ >Ê`iÊiÃ>Êv À >ÊV Ê ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê­ ÃÌ ÌÕV > iÃ]ÊiV V Ã]Ê Ã V > iÃ]Ê iÌV°®°Ê *Õi`i Ê V ÕÃ Ê iÝ ÃÌ ÀÊ i Êi Ê Õ V « Ê ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃʵÕiÊ « i i Ìi Ê i Êi ÊÌiÀÀ Ì À Ê>VV iÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ]Ê >Ê Ã>LiÀ]Ê ÃiÀÛ V ÃÊ «À Û>` Ã]Ê À}> â>V iÃÊ Ã V > iÃ]Ê } ià >Ã]ÊiÌV°]ÊV Ê ÃÊVÕ> iÃÊiÃÊ`iÃi> L iʵÕiÊ >Ê"wV >ÊiÃÌÀiV iÊ >â ÃÊ`iÊV «iÀ>V Ê iÊ ÌiÀV> L ÊÞʵÕiÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ«>ÀÌ V «i Ê`iÊ ÃÊ ? L Ì ÃÊ`iÊV ViÀÌ>V °Ê

ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V ÊÌ i i ÊÌ> L j Ê V Ê L iÌ Û Ê>V ÀÌ>ÀÊ >ÊLÀiV >Êi ÌÀiÊ ÃÊiÝÌÀi ÃÊ `iÊ >Ê Ã V i`>`°Ê iÊ iV ]Ê Ì `>ÃÊ >ÃÊ >V ciones estarían orientadas en realidad en ese Ãi Ì ` ]ÊV ÃÌ ÌÕÞi ` ÊÕ >ÊÛ Ã Ê`iʺ« Ì V>Ê`iÊ ÌiÀViÀ>Ê}i iÀ>V »]ʵÕiÊV À` >Ê`iÃ`iÊÕ >ÊÀ> cionalidad sistémica la actuación de los actores V> iÃÊ­«ÖL V ÃÊÞÊ«À Û>` îÊà LÀiÊi ÊÌiÀÀ Ì À °

iÊ iÃÌ>Ê v À >]Ê i Ê «ÖL V Ê µÕiÊ >VVi`iÊ >Ê iÃÌ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ L?Ã V> i ÌiÊ Ã \Ê «iÀÃ >ÃÊ Ã Ê i

51

µÕiÊVÕi Ì>ÊV ÊÕ Ê>«>ÀÌ>` ÊÃ LÀiÊiÃÌ>ÊÌi ?Ì V>° 3.3.3 Capacitación y formación

- ÊÃiÊ>VVi`iÊ>ÊV «Ài `iÀʵÕiÊi Ê ÃÊÌiÀÀ Ì À ÃÊ ÃÊ iÀV>` ÃÊ `iÊ ÌÀ>L> Ê Ê Àië `i Ê >Ê vÀ ÌiÀ>ÃÊ>` ÃÌÀ>Ì Û>ÃÊà Ê>Ê >Ê` ? V>ÊiV V>ÊÞÊà V > Ê«À « >]Ê >Ê« à L `>`Ê`iÊ> « >ÀÊ >Ê Ài`Ê >Ê iÃV> >Ê Ài} > Ê iÊ V ÕÃ Ê >V > Ê ÃÕÀ}iÊ como una necesidad.

Ê Þ>Ê ÃiÊ >Ê i V >` ]Ê ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê Ã Ê i Ì ViÃÊ i Ê «À `ÕVÌ Ê `i Ê >VÕiÀ` Ê ÞÊ `i Ê «À ÞiVÌ Ê V> °Ê

>`>ÊÌiÀÀ Ì À ]Êi Ì ViÃ]Ê}i iÀ>À?Ê`iÊ>VÕiÀ` Ê >ÊÃÕÃÊV>«>V `>`iÃÊÞÊ>Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊi ` }i ÃÊ ÞÊiÝ }i ÃʵÕiÊ«Õi`>Ê>ÀÌ VÕ >À]ÊÕ ÊiõÕi >Ê`iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ>V À`iÊ>ÊÃÕÊ«À « >ÊÀi> `>`]ÊÞÊiÃÌ>]Ê i ÃÊ`iÊÃiÀÊÕ >ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊiÃÌ?Ì V>]ÊiÃÊ«ÀiviÀ L iÊ V ViL À >ÊV Êi ÊÃÕwV i ÌiÊ}À>` Ê`iÊyiÝ L `>`Ê V Ê«>À>Ê>V «> >ÀÊ >ÃÊÌÀ> Ãv À >V iÃÊ`i Ê ÌiÀÀ Ì À ]Ê`i Êà ÃÌi >Ê«À `ÕVÌ Û ÊÞÊ`iÊ >ÊiÃÌÀÕV tura social.

*>À>Ê> V> â>ÀÊiÃÌiÊ L iÌ Û ÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊV iÀÌ>Ê ÃÌ ÌÕV > `>`]ÊV À` >V ÊÞÊÀiVÕÀà ÃÊÌiV } V Ã°Ê Ê}i iÀ> ]Êi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ >V > iÃÊ `iÊÌÀ>L> Êi ÊÀi`ÊiÃÊi Ê ÃÌ>` Ê >V > Êi ʵÕiÊÃiÊ >ÃÕ iÊV ÊÕ Ê>VÌ ÀÊÌiÀÀ Ì À > Ê ?ÃÊ«>À>Ê }À>ÀÊ iÃÌ ÃÊ L iÌ Û Ã]ÊÞ>ʵÕiÊ>`i ?ÃÊ`iÊ ÃÊÀiVÕÀà Ã]Ê VÕi Ì>ÊV Ê >Ê« ÌiÃÌ>`Ê«>À>Êi iÀViÀÊiÃÌiÊÌ « Ê`iÊ acciones. Eso sí, asumirse como actor territorial à } wV>ʵÕiÊi Ê ÃÌ>` Ê >V > ÊÛ i iÊ>ÊÃÕ >ÀÃiÊ > Ê «À ViÃ Ê º`iÊ >L> Ê >V >Ê >ÀÀ L>»Ê V à `> ` Ê>Ã Ê >ÃÊÀi`iÃÊ V> iÃ]Ê«>À>ʵÕiÊV ÊÃiÊ >Ê >À}Õ i Ì>` Ê Þ>]Ê i Ê «À ÞiVÌ Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê >ÀÌ VÕ iÊ ÞÊ Õ Ì « µÕiÊi Ê«À ÞiVÌ Ê >V > Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ °

Ã Ê «ÕiÃ]Ê ÃÊ iõÕi >ÃÊ `iÊ V>«>V Ì>V Ê ÞÊ v À >V Ê vÀiV ` ÃÊ « ÀÊ >ÃÊ "wV >ÃÊ `iÊ « i Ê `iLi ÊÀië `iÀÊ>ÊÃÕÊ«À « Ê >ÀV Ê« Ì V Ê Ã Ì ÌÕV > Ê`iÊ*>VÌ Ê Ê VÕiÀ` Ê/iÀÀ Ì À > °Ê-iÊià «iÀ>]Êi Ì ViÃ]ʵÕiÊi Ê Ã ÊÀië `>Ê« ÀÊÕ Ê >` Ê>Ê >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊÞÊ iVià `>`iÃÊ`iÊ >ÃÊ « L >V iÃÊ«À À â>`>ÃÊi Êi Ê` >} ÃÌ V ÊÌiÀÀ Ì À > ÊÞÊ« ÀÊi Ê ÌÀ Ê>Ê ÃÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê V> °

*>À>Ê iÛ>ÀÊ>`i > ÌiÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` > V Ê ÀiÃÕ Ì>Ê iViÃ>À Ê >«i >ÀÊ >Ê iÀÀ> i Ì>ÃÊ ÞÊ ië>V ÃʵÕiÊ«iÀ Ì> Ê`iÊv À >ÊV ÃÌ> ÌiÊ >Ê ÌiÀ VÕV ÊÞÊÀiyiÝ Êi ÌÀiÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iðÊ

Ê ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊ`iÃVÀ LiÊLÀiÛi i ÌiÊà LÀiÊ >ÃÊ `> `>`iÃÊÞÊV Ìi ` ÃÊL?à V ÃÊ`iÊV>«> V Ì>V Ê ÞÊ v À >V Ê µÕiÊ «Õi`i Ê ÃiÀÊ vÀiV ` ÃÊ V Ê >« Þ Ê `iÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê >Ê ` Û `Õ ÃÊ Ê V iVÌ Û ÃÊ V VÀiÌ Ã°Ê Ê ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ V>« ÌÕ ÃÊ `iÊ iÃÌ>Ê }Õ >Ê ÃiÊ «ÀiÃi Ì> Ê i i « ÃÊ ?ÃÊV VÀiÌ ÃÊ`iÊ V >Ì Û>ÃÊÞÊ« Ì V>ÃÊ Ã LÀiÊ >Ê >ÌiÀ >°Ê

`ÕV ÀÊ Õ Ê Ì> iÀ]Ê Õ >Ê À >`>Ê `iÊ ÀiyiÝ Ê Ê Õ >ÊÀiÕ Ê«>À>ÊV ViÀÌ>À]Ê ÌiÀV> L >ÀÊÞÊ> > â>ÀÊ v À >V ÊÞÊ }À>ÀÊ>VÕiÀ` ÃÊà Êi Ì ViÃÊ > }Õ >ÃÊ `iÊ >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ µÕiÊ ÃiÀ? Ê V «i Ìi V >Ê `i Ê iµÕ « Ê ÌjV V Ê `iÊ >Ê wV >]Ê « ÀÊ Ê µÕiÊiÃÊ>V Ãi >L iʵÕiÊ`i ÌÀ Ê`iÊ ÃÊ« > iÃÊ`iÊ «À vià > â>V Ê `iÊ ` V ÃÊ >}i ÌiÃÊ ÃiÊ V À « Ài Ê ` ÃÌ Ì>ÃÊ ÌjV V>ÃÊ `iÊ > >V Ê ÞÊ v>V Ì>V Ê Ã V > Ê `iÊ >ÃÊ µÕiÊ iÃÌ ÃÊ «Õi`> Ê Û> iÀÃiÊ «>À>ÊÃÕÃÌi Ì>ÀÊÃÕÊÌ>Ài>]Ê «Ì â>ÀÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊÞÊ }>À> Ì â>ÀÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊiëiÀ>` ðÊ

/À>ÞiVÌ Êv À >Ì Û Ê ` Û `Õ> â>` Las opciones de capacitación o los cami nos a tomar es una decisión de la persona: el i ÌÀiÛ ÃÌ>` ÀÉ>Ê `iLiÊ v>V Ì>ÀÊ i Ê «À ViÃ Ê «>À>Ê µÕiÊ jÃÌ>Ê `i Ì wµÕiÊ µÕjÊ Ì « Ê `iÊ V «iÌi V >ÃÊ iVià Ì>Ê V À« À>ÀÊ ÊÀiv Àâ>À]ÊÃi> ÊiÃÌ>ÃÊL?à V>Ã]Ê}i jÀ V>ÃÊ ÊiëiV wV>ðÊ

>Ê ` ? V>Ê `iÊ }ÀÕ« Ã]Ê ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ i`ÕV> V Ê «>ÀÌ V «>Ì Û>]Ê i Ê ÌÀ>L> Ê Ã V > ]Ê >Ê V Õ V> V Ê«>À>Êi Ê`iÃ>ÀÀ ]Êà Ê> }Õ ÃÊ`iÊ ÃÊ«>À> ` } >ÃÊ i Ê ` `iÊ ÃiÊ >Ê iÝÌi ` ` Ê > « > i ÌiÊ >Ê ÕÌ â>V Ê `iÊ iÃÌ>ÃÊ ÌjV V>Ã°Ê Ã Ã ]Ê Ã Ê Ê `iÃi>Êi Ê iVÌ ÀÊ«Õi`iÊ>VVi`iÀÊ>Ê >Ê Õ >Ê*À?VÌ V>Ê «>À>Êi Ê }i ÌiÊ`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V> Ê`iÊ i ÌÀ > j À V>ÊÞÊ,i«ÖL V>Ê V> >Ê­ 1 ÊqÊ

i/®]Ê

* ÀÊi i « ]ÊÃ Ê >Ê«iÀà >Ê >Ê«iÀ > iV ` Ê`ià i « i>`>Ê « ÀÊ ÕV Ê Ì i « ]Ê iÃÊ « à L iÊ µÕiÊ Ãi>Ê iViÃ>À Êv ÀÌ> iViÀÊÃÕÃÊV «iÌi V >ÃÊL?Ã

52

V>ÃÊÞÊ}i jÀ V>Ã]ÊV Ê ÊVÕ> ÊÃiÊ iÊ«Õi`iÊ vÀiViÀÊ inicialmente a una capacitación de inducción al Õ ` Ê`i ÊÌÀ>L> °Ê

Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ V «iÌi V >ÃÊ }i jÀ V>ÃÊ ÞÊ ià «iV wV>ÃÊÌ i iÊV Êw > `>`Ê«Ài«>À>ÀÊ> Ê« ÃÌÕ > ÌiÊ«>À>Ê >ÃÊÛ>V> ÌiÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊ `i Ì wV>`>Ã°Ê ÊVÕ> Ì Ê>Ê >ÃÊV «iÌi V >ÃÊ}i jÀ V>Ã]Ê« `i ÃÊ `i Ì wV>ÀÊ >ëiVÌ ÃÊ `ÕVÌ Û ÃÊ > Ê Õ ` Ê `i ÊÌÀ>L> ]ÊV Êi ÊÌÀ>L> Êi ÊiµÕ « ]Ê >ÊÀiÃ Õ V Ê`iÊ«À L i >Ã]Ê >ÊV> `>`]Ê >ÊV Õ V>V ]Ê i Ê i «Ài `i`ÕÀ à ]Ê i Ê ÕÃ Ê `iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ v À ?Ì V>Ã]Êi ÌÀiÊ ÌÀ ðÊ

- ]Ê i Ê V> L ]Ê iÃÌ?Ê LÕÃV> ` Ê i « i Ê « ÀÊ «À iÀ>Ê Ûiâ]Ê ÃiÊ Ê À i Ì>À?Ê «>À>Ê >Ê Ài> â>V Ê `iÊ ÃÕÊVÕÀÀ VÕ Õ ÊÕÊ >Ê`iÊÛ `>]Êà LÀiÊ >ÃÊv À >ÃÊ`iÊ «ÀiÃi Ì>V ÊÞÊà LÀiÊ >Êi iVV Ê`iÊÕ >Ê« ÃÌÕ > V Ê>V À`iÊ>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊÕ ÊÌ> iÀÊ`iÊ À i Ì>V Ê >L À> °Ê Ê i Ê V>Ã Ê `iÊ Õ >Ê «iÀà >Ê µÕiÊ VÕi ÌiÊV ÊÕ Ê wV ]Ê«iÀ ʵÕiÊ« ÀÊ> }Ö Ê Ì Û ÊÃÕÃÊ V V i Ì ÃÊ >Þ> ʵÕi`>` Ê`iÃ>VÌÕ> â>` Ã]Ê ÃiÊ Ê`iÀ Û>À?Ê>ÊÕ >ÊV>«>V Ì>V ÊiëiV wV>°

>ÃÊV «iÌi V >ÃÊiëiV wV>ÃÊÃ Ê >ÃÊ`iÃÌÀiâ>ÃÊ ?ÃÊV VÀiÌ>ÃʵÕiÊÃiÊÀiµÕ iÀi Ê«>À>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ Õ >Ê«À vià ]Ê« ÀÊi i « ]Êi ÊV V i Ì Ê`i Ê Õà Ê`iÊ >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊÞÊ ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊÌ « ÃÊ`iÊ >`iÀ>Ê«>À>Ê >ÊV>À« ÌiÀ >]Ê >ÃÊ i ÀiÃÊv À >ÃÊÞÊ ÃÊÀiµÕ Ã Ì ÃÊ`iÊ>Ìi V Ê> Ê«ÖL V ]Ê >ÃÊ À >ÃÊ de manipulación de alimentos para los empren dimientos alimenticios, etc.

`> `>`iÃÊ`iÊv À >V ÊÞÊV>«>V Ì>V

i ÌÀ Ê`i ÊiõÕi >Ê`iÊV>«>V Ì>V iÃÊÃiÊ«Õi `i Ê ` ÃÌ }Õ ÀÊ ` ÃÊ Ì « ÃÊ ` ÃÌ Ì ÃÊ `iÊ VÕÀà ÃÊ Ê Ì> iÀiÃ\Ê ÃÊ µÕiÊ Àië `i Ê >Ê VÀi i Ì>ÀÊ >ÃÊ V «iÌi V >ÃÊ L?à V>ÃÊ ÀiµÕiÀ `>ÃÊ « ÀÊ i Ê iÀ V>` Ê >L À> Ê ÞÊ ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ > i> Ê >Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ V «iÌi V >ÃÊ}i jÀ V>ÃÊÞÊiëiV wV>ðÊ

ÃÌiÊ Ì « Ê `iÊ V>«>V Ì>V iÃÊ `i«i `iÀ?Ê `iÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ µÕiÊ i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê iÝ«ÀiÃi]Ê `iÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê«>À>Êv À >ÀÊ>Ê >ÃÊ «iÀà >ÃÊÞÊ`i Ê >ÀV Ê ÃÌ ÌÕV > ʵÕiÊÃiÊ >Þ>Ê }À>` °Ê iÊiÃÌiÊ ` ]ÊiÃÊV >ÛiʵÕiÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕ V iÃÊ`iÊ À >V Ê*À vià > Ê­ *®Ê«>ÀÌ V «i Ê `iÊ ÃÊ? L Ì ÃÊ`iÊV ViÀÌ>V ÊÞÊ`iÊ ÃÊ>VÕiÀ ` ÃÊ > V> â>` ÃÊ i Ê iÃÌiÊ >ÀV ]Ê iÃÌ>L iV i ` Ê Õ Ê` ? } Ê>L iÀÌ Êi ÌÀiÊ >ÃÊ *ÊÞÊi ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û Ê«>À>Ê> i>ÀÊ ÃÊ« > iÃÊ`iÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ v À >V Ê>Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê V> Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ °Ê

>ÃÊV «iÌi V >ÃÊL?à V>ÃÊÃ Ê >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ Ìi iVÌÕ> iÃÊ ` ëi Ã>L iÃÊ «>À>Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊÕ >Ê >L À]Ê >ÃÊ}i jÀ V>ÃÊÃ Ê >ÊL>ÃiÊV Ö ÊÞÊ ÀiwiÀiÊ>Êà ÌÕ>V iÃÊV VÀiÌ>ÃÊ`iÊÕ >Ê«À?VÌ V>Ê >L À> ÊÞÊ >ÃÊiëiV wV>ÃÊÃ Ê >ÊL>ÃiÊ«>ÀÌ VÕ >ÀÊ`iÊ Õ >ÊÌ>Ài>Ê >L À> Ê Ê«À vià > °Ê >ÃÊV «iÌi V >ÃÊL?à V>ÃÊÃiÊ>`µÕ iÀi Êi Ê}i iÀ> Êi Êi Êà ÃÌi >Êi`ÕV>Ì Û Êv À > ÊÞÊÃiÊ>« V> Ê ÞÊ`iÃ>ÀÀ > Êi Ê >ÊÛ `>ÊV Ì ` > >ÊÞÊi Ê ÃÊi Ì À ÃÊ >L À> iÃ°Ê À>Ê Ã Ê ÌÀ>L> > ÃÊ V Ê « L > V ʵÕiÊÃiÊ >Þ>ÊÛ ÃÌ Ê «i` `>Ê`iÊ>VVi`iÀÊ>Ê ÃÊÃiÀÛ V ÃÊi`ÕV>Ì Û Ã]Ê ÊµÕiÊ >Þ>Ê«iÀ > i V ` Ê`iÃi « i>`>Ê« ÀÊÕ ÊÌ i « Ê ÕÞÊiÝÌi à ]Ê ÃiÀ?Ê iViÃ>À Ê V Õ ÀÊ i Ê i Ê iõÕi >Ê `iÊ V>«> V Ì>V Ê VÕÀà ÃÊ Ê Ì> iÀiÃÊ «>À>Ê v ÀÌ> iViÀÊ iÃÌ>ÃÊ V «iÌi V >Ã]Ê `iÃ`iÊ i Ê ÕÃ Ê `iÊ >Ê >Ìi ?Ì V>Ê ­ «iÀ>V iÃÊà « iÃ®Ê >ÃÌ>Êi ÊÕà Ê`i Ê i }Õ> iÊ À> ÊÞÊiÃVÀ Ì ÊÛ VÕ >` Ê>Êà ÌÕ>V iÃÊ >L À> iðÊ

>`>Ê ÌiÀÀ Ì À Ê `iw À?Ê ÃÕÊ iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ « i mentación de estas acciones pero es importan ÌiÊ i V >ÀÊ µÕiÊ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ i`ÕV>Ì Û ÃÊ Ã Ê > >` ÃÊV >ÛiÃÊi ÊiÃÌ>ÊÌ>Ài>°Ê

>ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊv À >V Ê«À vià > Êi Ê w V ÃÊ «Õi`iÊ iÃÌ>ÀÊ ` À } `>Ê >Ê `ià VÕ«>` ÃÊ «iÀ Ê Ì> L j ÊV Ê« > Ê«>À>Ê«iÀà >ÃʵÕiÊµÕ iÀ> Ê ÃÕ >ÀÊ V> wV>V iÃÊ Ê «>À>Ê >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ µÕiÊ `iÃii ÊÀiV> wV>ÀÊ>ÊÃÕÊ«iÀà > ]ÊÞ>ʵÕiÊi Ê}i iÀ> ]Ê iÃÌ Ê «À `ÕViÊ ÕiÛ>ÃÊ Û>V> ÌiÃÊ « ÀÊ `ià « >â> i Ì Ê>ÃVi `i Ìi°Ê 1 Ê ÃÕ Ê `iÊ }iÃÌ Ê `iÌiÀ > ÌiÊ «>À>Ê i Ê ` Ãi Ê `iÊ ÃÊ iõÕi >ÃÊ `iÊ V>«>V Ì>V Ê iÃÊ >Ê v À >V °Ê ÌiÀ À i ÌiÊ i Ê iÃÌiÊ V>« ÌÕ Ê ÃiÊ «À vÕ ` â Ê Ã LÀiÊ >ÃÊ v À >ÃÊ `iÊ ÀiV « >ÀÊ ÞÊ Ã Ã Ìi >Ì â>ÀÊ v À >V ]Ê Ã Ê i L>À} ]Ê >ÞÊ V iÀÌ>Ê v À >V Ê`iÊV ÌiÝÌ ]Ê`iÊµÕ i iÃÊV Vi Êi Ê ÌiÀÀ Ì À ]ÊÃÕÀ} `>Ê`i Ê` ? } Êi Êi Ê? L Ì Ê`iÊV

53

ViÀÌ>V ]ʵÕiÊÌ> L j Ê`iLiÊV à `iÀ>ÀÃiÊV Ê }Õ >Ê«>À>Ê`i i>ÀÊi ÊiõÕi >Ê`iÊV>«>V Ì>V °Ê

ÞÊ i « i Ê >ÃÕ iÊ Õ Ê Ì « Ê `iÊ Ài >V Ê À â Ì> Ê i ÌÀiÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃ]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊ >ÊiÃÌÀ> Ìi} >Ê`iÊV Õ V>V ʵÕiÊ Ê>V «> iÊ`iLiÊ >«>ÀÌ>ÀÃiÊ`iÊ ÃÊ `i ÃÊÛiÀÌ V> iÃ]Ê>ÃÕ i ` Ê µÕiÊ ÃÊ ÌiÀ VÕÌ ÀiÃÊ Êà Êi à ÀiÃÊÞÊÀiVi« tores, sino actores del proceso de comunica V ÊÞÊ`iÊÕ >ÊÀi`Ê`iÊV >L À>V °

Ê iõÕi >Ê `iÊ V>«>V Ì>V Ê Ì i iÊ V Ê iÌ>Ê Li iwV >ÀÊ ` ÀiVÌ> i ÌiÊ > Ê « ÃÌÕ > Ìi]Ê «iÀ Ê ` ÀiVÌ> i ÌiÊ Ì> L j Ê > Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê > Ê poder contar con personal capacitado para las Û>V> ÌiÃ°Ê ÊÌiÀÀ Ì À ÊV ÊÕ ÊÌ ` ÊÌ> L j ÊÃiÊ ÛiÊLi iwV >` ÊÞ>ʵÕiÊ> Êv ÀÌ> iViÀÊ >ÊV> wV>V Ê `iÊÃÕÃÊÀiVÕÀà ÃÊÃiÊv ÀÌ> iViÊÃÕÊV «iÌ Ì Û `>`°Ê

Respecto a los medios de comunicación con pre Ãi V >Ê i Ê i Ê ÌiÀÀ Ì À ]Ê Ã Ê }À> ÃÊ Û ÕVÀ>À ÃÊ V Ê> >` Ã]ÊÀi«ÀiÃi Ì> ÊÕ Ê>VÌ ÀÊvÕ `> i Ì> Ê i Ê i Ê «À ViÃ Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê ÞÊ >Ê «À V Ê `i Ê i « i Ê`iVi Ìi°Ê ÃÊ i` ÃÊà ÊÌ> L j Ê>VÌ ÀiÃÊ ÌiÀÀ Ì À > iÃ]Ê ÞÊ >Ã Ê V Ê Ê iÝ ÃÌiÊ Õ >Ê Ö V>Ê v À >Ê ÊÕ >ÊÀiViÌ>Ê«>À>ÊÀi >V >ÀÃiÊV Êi ÊÀiÃÌ Ê `iÊ ÃÊ >VÌ ÀiÃ]Ê Ê >ÞÊ i Ê «>ÀÌ VÕ >ÀÊ Õ >Ê v À >Ê `iÊ V «À iÌiÀÊ >Ê iÃÌ ÃÊ >VÌ ÀiÃ]Ê «iÀ Ê Ã Ê >ÞÊ Õ >Ê iVià `>`Ê `iÊ Ìi Ì>À Ê `iÃ`iÊ ÃÊ ? L Ì ÃÊ `iÊV ViÀÌ>V ]Ê`iÃ`iÊi Ê` ? } ÊÞÊ ÕÌÀ i ` Ê`iÊ v À >V Ê>Ê ÃÊ Ã Ã°Ê ÃÊ iViÃ>À ÊÀiV À`>ÀÊ vÀi ÌiÊ> Ê`iÃ? ʵÕiÊ>«>ÀiViÊi Ê> }Õ >ÃÊ « À ÌÕ `>`iÃÊÞÊvÀi ÌiÊ>Ê >Êv> Ì>Ê`iÊ ÌiÀjÃÊ`iÊ >Ê>}i `>Ê`iÊ ÃÊ i` Ã]ʵÕiÊ Ê >ÞÊ«i ÀÊ}iÃÌ ÊµÕiÊ >Ê µÕiÊ ÊÃiÊ >Vi]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊÛ> iÊ >Ê«i >Êi Ê Ìi Ì °

$IFUSIØN Y COMUNICACIØN DE LAS políticas de empleo >ÃÊ Õ V «> `>`iÃÊ VÕi Ì> Ê i Ê }i iÀ> Ê V Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÃÊ `iÊ «Ài Ã>Ê ÞÊ V Õ V>V Ê ` `iÊ >« Þ>ÀÃi]ÊÞÊ>ÀÌ VÕ >ÀÊ>à ]Ê >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ >Ê"w V >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i Ê V Ê >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ comunicación del municipio. >Ê` vÕà Ê`iÊ >Ê« Ì V>Ê`iÊi « i Ê>«Õ Ì>Ê>ʵÕiÊ >Êà V i`>`Ê V> ÊV âV>Ê« i > i ÌiÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃʵÕiÊ«ÀiÃÌ>Ê >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i °Ê -iÊ >Ê`iÃÌ>V>` ÊÞ>Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê`iÊ >ÊÛ Ã L `>`Ê `iÊ >Ê "wV >Ê ÞÊ >Ê V Õ V>V Ê iÃÊ «>ÀÌiÊ « ÀÌ> ÌiÊ`iÊiÃÌ>ÊÛ Ã L `>`°

3.3.5 Gestión estratégica y operativa de las políticas de empleo

À>]Ê >ÊV Õ V>V Ê Êà ÊVÕ « iÊV ÊÕ >Ê vÕ V Ê v À >Ì Û>Êà ]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>Ã]ÊV ÊvÕ V iÃÊ i`ÕV>Ì Û>ÃÉv À >Ì Û>ÃÊ ÞÊ À}> â>Ì Û>ÃÉ Û â>` À>ÃÊ µÕiÊ Ã Ê V >ÛiÃÊ «>À>Ê Õ Ê «À ViÃ Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ °Ê µÕ Ê >ÞʵÕiÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>Ê> Ê i Ì Ê`iÊÌÀ>â>ÀÊÕ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊV Õ V>V Ê « ÀÊ Ê i ÃÊÌÀiÃÊ>ëiVÌ ÃÊL?à V Ã\ÊV ÊµÕ j iÃÊ ÌÀ>L> > Ã]Ê`iʵÕjÊ > iÀ>ÊÞÊV ʵÕjÊ L iÌ Û Ã°Ê * ÀÊ i i « ]Ê Ã Ê «i Ã> ÃÊ i Ê iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ «>À>Ê }>À> Ì â>ÀÊ >Ê >VVià L `>`Ê ÞÊ `iÀÀ L>ÀÊ «Ài Õ V ÃÊ `iÊ >VViÃ Ê > Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> ]Ê >«i > ÃÊ >Ê ` V>Ì Û>ÃÊ`iÊV Õ V>V Êi`ÕV>Ì Û>ÊÞÊv À > Ì Û>]ʵÕiÊ` vÕ `> ÊÛ> ÀiÃÊi ÊV ÌÀ>Ê`iÊ >Ê` ÃVÀ >V °Ê >ÊV Õ V>V Ê«Õi`iÊÃiÀÊÌ> L j Ê Û â>` À>ÊÕÊ À}> â>` À>ÊVÕ> ` ]Ê« ÀÊi i « ]ÊÃiÊ`iw iÊÕ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >ÊV Õ V>Ì Û>Ê«>À>Ê }i iÀ>ÀÊÕ Ê? L Ì Ê`iÊV ViÀÌ>V °Ê Un proceso de desarrollo económico territorial

54

>Ê}iÃÌ ÊiÃÌÀ>Ìj} V>Ê`iÊ >Ê"wV >Ê`iÊ « i Ê ÀiµÕ iÀiÊ `iÊ Õ Ê «À ViÃ Ê `iÊ « > wV>V Ê µÕiÊ `iÌiÀ iÊ >ÃÊ iÌ>ÃÊÞÊ L iÌ Û ÃÊ`iÊ >Ê Ã >ÊÞÊ i Õ V iÊ >ÃÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ«>À>Ê> V> â>ÀÊiÃÌ ÃÊÀi ÃÕ Ì>` ÃÊiëiÀ>` ðÊ"ÌÀ Ê>ëiVÌ Ê « ÀÌ> ÌiÊ>Ê Ìi iÀÊi ÊVÕi Ì>Ê«>À>Ê >Ê}iÃÌ ÊiÃÌÀ>Ìj} V>ÊiÃÊ >Ê iÛ> Õ>V ]ÊV Ê«À Vià ʫ>À>ÊV «À L>ÀÊ i ` > ÌiÊ ` V>` ÀiÃÊi ÊVÕ « i Ì ÊÞÊ >ÊiwV>V >Ê `iÊ >ÃÊ>VV iÃʵÕiÊÃiÊ« > Ìi>À Êi Ê >Ê« > w V>V ÊiÃÌÀ>Ìj} V>° >Ê iÛ> Õ>V Ê Ã ÀÛiÊ «>À>Ê ÀiÛ Ã>ÀÊ ÞÊ V ÌÀ >ÀÊ i Ê VÕ « i Ì Ê`iÊ L iÌ Û ÃÊÞÊ iÌ>Ã°Ê Ý ÃÌi ÊÛ> À >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ«>À>Ê LÌi iÀÊ >Ê v À >V Ê>Ê iÛ> Õ>À]Ê`iÃ`iÊ ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃʵÕiÊi ÊÕ Ê«iÀ ` Ê `iÊ Ì i « Ê >Ê LÌi ` Ê >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i ]Ê « ÀÊ i i « ]Ê VÕ? Ì ÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ «iÀ à > iÃÊ`iÊÌÀ>L> ÊÃiÊ V iÀ Êi ÊÕ Ê iÃ]ÊÃi ÃÊ iÃiÃÊ Ê Õ Ê > ]Ê VÕ? Ì>ÃÊ ÌiÀ i` >V iÃÊ ÃiÊ

iviVÌÕ>À ]ÊVÕ? Ì>ÃÊ«iÀà >ÃÊÃiÊV>«>V Ì>À ÊÞÊ i ʵÕj]Êi ÊÃi}Õ i Ì Ê`iÊ >Ê ÌiÀ i` >V Ê Ê >Ê «iÀVi«V Ê`iÊ ÃÊi « i>` ÀiÃÊà LÀiÊ >Ê"wV >Ê de Empleo.

1 Ê Ê

i/®Ê Ì> L j Ê VÕi Ì>Ê V Ê >ÌiÀ > Ê i ÊiÃÌiÊ>ëiVÌ °Ê*iÀ Ê ?ÃÊ> ?Ê`iÊ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê « ÀÊ µÕiÊ >Ê µÕiÊ ÃiÊ «ÌiÊ «>À>Ê Ì Ài>ÀÊ ÃÊ >Û> ViÃ]Ê >Ê i iVÕV Ê ÞÊ ÃÊ ÀiÃÕ Ì>` ÃÊ `iÊ >ÃÊ >VV iÃÊ Ê«À ÞiVÌ Ã]ÊiÃÊ « ÀÌ> ÌiʵÕiÊ >Ê}iÃ Ì Ê`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ÊÃiÊ À i ÌiÊ >Ê L iÌ Û ÃÊÞÊ iÌ>ÃÊV >À>Ã]Ê`iw >ÊV Ê«ÀiV Ã Ê ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃʵÕiÊÃiÊiëiÀ> Ê LÌi iÀÊ­ÞÊi ʵÕjÊ Ì i « ®ÊÞÊÃiÊÌi }>Ê« i >ÊViÀÌiâ>Ê`iÊ ÃÊ i` ÃÊ V ʵÕiÊÃiÊVÕi Ì>Ê«>À>Ê> V> â>À ð

>Ê >ÌÕÀ> iâ>Ê `i Ê ÌÀ>L> Ê `iÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Ê >ViʵÕi]ÊV ÊÞ>ÊÃiÊ >Ê` V ]Ê >Ê v À >V ÊV ÃÌ ÌÕÞ>Êi Ê ÃÕ ÊL?à V ]ÊV Ê ÊVÕ> Êi Ê`iÃ>v ÊiÃÊ `i Ì wV>ÀÊV ÊiÃ>Ê v À >V Ê Êà Êà ÀÛiÊ«>À>ÊVÕ « ÀÊ L iÌ Û ÃÊÃ Ê Ì> L j Ê«>À>ÊÌi iÀÊÕ >Ê À>`>Ê ÌÀ ëiVÌ Û>Ê`iÊ >Ê}iÃÌ Ê`iÊ >Ê"wV >°

Elaboración y evaluación de propuestas técnicas: proyectos de promoción del empleo y proyectos productivos

>L i ` Ê« > wV>` Êi Êv À >ÊiÃÌÀ>Ìj} V>Ê>Ê >Ê }iÃÌ ]ÊÃiÀ?Ê ?ÃÊÃi V Êi V ÌÀ>ÀÊV ÊÕÌ â>ÀÊ` V >Ê v À >V °

ÊiµÕ « ÊÌjV V ʵÕiÊV v À iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ i « i Ê `iLiÊ V Ì>ÀÊ V Ê V iÀÌ>ÃÊ V>«> V `>`iÃÊ «>À>Ê >` ÃÌÀ>À]Ê }i iÀ>À]Ê }iÃÌ >À]Ê « i i Ì>ÀÊ ÞÊ iÛ> Õ>ÀÊ >ÃÊ «À «ÕiÃÌ>ÃÊ ÌjV V>Ã]Ê ÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ`iÊ«À V Ê`i Êi « i ÊÞÊ ÃÊ«À ÞiV Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã°Ê

>Ê « > wV>V Ê iÃÌÀ>Ìj} V>Ê `iÊ >Ê }iÃÌ Ê ÃiÊ « >à >Ê i` > ÌiÊ ` ÃÌ Ì ÃÊ Ì « ÃÊ `iÊ iÀÀ> i Ì>Ã°Ê 1 >Ê `iÊ i >ÃÊ Ã Ê ÃÊ * > iÃÊ "«iÀ>Ì Û ÃÊ Õ> iÃÊ­*" ®]Êv À >Ì ÊµÕiÊ«iÀ ÌiÊ Ì Ài>ÀÊ >Ê}iÃÌ Êà LÀiÊÌ ` ÊVÕ> ` ÊÃiÊÌÀ>L> >Ê« ÀÊ«À ÞiVÌ Ã°Ê Ê *" ]Ê V ÕÞiÊ i Ê ` Ãi ]Ê >Ê i iVÕV Ê ÞÊ >Ê iÛ> Õ>V Ê `i Ê «À ÞiVÌ ÆÊ Ì> L j Ê V Ì i iÊ L iÌ Û ÃÊÞÊ iÌ>ÃÊiëiV wV>ÃÊÞÊ L iÌ Û ÃÊÞÊ i Ì>ÃÊ>}Ài}>`>ÃÊ«>À>Ê >ÃÊ>VV iÃʵÕiÊÃiÊ iVià tan implementar para concretar el mismo.

>Êi >L À>V Ê`iÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>ÊÌjV V>ÊiÃÊi Ê ` Ãi Ê `iÊ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê µÕiÊ Û>Ê i Ê i Ê Ãi Ì ` Ê `iÊLÕÃV>ÀÊÕ >Êà ÕV Ê> Ê«À L i >Ê `i Ì wV>` °Ê 9>ʵÕiÊÃiÊiÛ Ì>Ê >Ê À>`>ÊÌiV VÀ?Ì V>ʵÕiÊià V `iÊ ÊÌjV V Ê`iÊ Ê« Ì V ]ÊµÕ â?Ê ÊiÃÌjÊ`iÊ ?ÃÊÃÕLÀ>Þ>ÀʵÕiÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>ÊÌjV V>Ê ÊiÃÊ `iÊ }Õ >Êv À >Ê>ÃVjÌ V>Êi ÊÀi >V Ê>Ê >Ê` ?

V>Ê« Ì V>]Ê« ÀÊi ÊV ÌÀ>À ]ÊiÃÊÕ >Êv À >Ê`iÊ ÌiÀÛi V Ê « Ì V>Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê >Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊ V iÀÌ Ê V V i Ì ÊÃ ÃÌi >Ì â>` °Ê

1 Ê *" Ê iÃÊ ÖÌ Ê «>À>Ê ÀiV ViÀÊ >ÌÀ>à ÃÊ Ê `iÃ Û ÃÊ i Ê VÕ> Ì Ê >Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ `iw ` ÃÊ « ÀÊ >Ê « > wV>V Ê iÃÌÀ>Ìj} V>]Ê « ÀÊ Ê Ì> Ì Ê iÃÊ Õ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê`iÊ}iÃÌ ÊµÕiÊ«iÀ ÌiÊV ÌÀ >ÀÊi Ê >Û> ViÊ`iÊ ÃÊ«À ÞiVÌ ÃÊÞÊV >À wV>Ê>ViÀV>Ê`iÊ ÃÊ ÀiÃÕ Ì>` ÃʵÕiÊÃiÊ«ÀiÌi `iÊ> V> â>À°Ê

*>À>Ê `>ÀÊ Õ Ê i i « \Ê Õ >Ê LÀ>Ê «>À>Ê ` Ì>ÀÊ `iÊ >}Õ>Ê« Ì>L iÊ>ÊÕ ÊL>ÀÀ Ê ÊV Õ `>`ÊÀiµÕiÀ À?Ê Ãi}ÕÀ> i ÌiÊ >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ«iÀà > Êiëi V > â>` Ê«>À>Ê«ÀiÃÕ«ÕiÃÌ>ÀÊ >Êi iVÕV ]Ê`iÊ }i iÀ Ã]Ê LÀiÀ Ã]ÊÕÀL> ÃÌ>Ã]ÊiÌV°]ʵÕiÊ` Ãi i Ê i Ê «À ÞiVÌ Ê ÞÊ Ê i iVÕÌi °Ê À>Ê >Ê i` `>Ê `iÊ Li iwV >ÀÊ>ÊiÃiÊÃiVÌ ÀÊ`iÊ« L >V ÊÞÊ`iÊ>à } >ÀÊ ÀiVÕÀà ÃÊ «>À>Ê iÃÌ>Ê LÀ>Ê iÃÊ Õ >Ê `iV Ã Ê « Ì V>]Ê`iÊ« Ì V>Ê«ÖL V>ÊÞÊ`iÊ «>VÌ Êi ÊVÕ> Ì Ê>Ê L i iÃÌ>À]Ê>Ê i À>Ê`iÊ >ÊÃ> Õ`ÊÞÊ>VVià Ê>ÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊiÃ>Ê« L >V °Ê >Ê« Ì V>ÊiÃÊ >ʵÕiÊ`iw iÊ ÊÌjV V ]Ê« ÀµÕiÊ V Õà ÛiÊ Ê iÛ>ÀÊ>`i > ÌiÊ iÃÌ>Ê LÀ>]ÊÌ> L j ÊÃiÀ >ÊÕ >Ê`iV à ʫ Ì V>°

* ÀÊÃÕ«ÕiÃÌ ÊµÕiÊiÝ ÃÌi Ê ÌÀ ÊÌ « Ê`iÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ`iÊ ÃÊVÕ> iÃÊÛ> iÀÃiÊ«>À>Ê`>ÀÊ>Ê >Ê}iÃÌ Ê Õ >Ê «iÀëiVÌ Û>Ê iÃÌÀ>Ìj} V>]Ê >Ê Ã>LiÀ\Ê >Ê >ÌÀ âÊ `iÊ >ÀV Ê } V ]Êi ÊÌ>L iÀ Ê`iÊV ÌÀ ]Ê >Ê >ÌÀ âÊ `iÊ«À `ÕVÌ Ã]Êi Ê«ÀiÃÕ«ÕiÃÌ Ê«>À>Ê >Ê}iÃÌ ÊÞÊ «Ì â>V Ê`i Ê}>ÃÌ ]ÊiÌV° ÃÌ>Ê Õ >Ê V Ì i iÊ Õ Ê >«>ÀÌ>` Ê Ã LÀiÊ >ÃÊ i ÀÀ> i Ì>ÃÊ`iÊ Ì Ài ÊÞÊiÛ> Õ>V ÊÞÊ >Ê Õ >Ê *À?VÌ V>Ê«>À>Êi Ê }i ÌiÊ`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V> Ê`iÊ

i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >Ê ­

55

V Ê Ì `>ÃÊ >ÃÊ Ì>Ài>ÃÊ `iÊ >Ê "wV >]Ê ÃiÊ L>Ã> Ê i Êi ÊV Vi«Ì Ê`iÊ ÌiÀ i` >V \Êi Ê? L Ì Ê`iÊ >Ê «iÀà >Ê ÞÊ i Ê ? L Ì Ê >L À> °Ê Ê ? L Ì Ê `iÊ >Ê «iÀà >ÊÀiwiÀiÊ>ÊÃÕÃÊ ÌiÀiÃiÃ]Ê >L `>`iÃ]ÊiÝ «iVÌ>Ì Û>ÃÊÞÊ>VÌ ÌÕ`iÃ]ÊÞÊi Ê? L Ì Ê >L À> ÊÀiwiÀiÊ a la inserción concreta, o sea, la aproximación a >ÃÊ> ÌiÀ >Ì Û>ÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê` ë L ið

ÊÌ `>Ê« Ì V>Ê«ÖL V>]Ê >Ê« Ì V>Ê`iÊi « i Ê `i ÊÌiÀÀ Ì À ÊÀiµÕ iÀiÊÌ> L j Ê`iÊÕ ÊiµÕ « ʵÕiÊ > i iÊ >ÃÊÌjV V>ÃÊÞÊ`iÃÌÀiâ>ÃÊ iViÃ>À >ÃÊ«>À>Ê > V> â>ÀÊ ÃÊ L iÌ Û ÃÊ «À «ÕiÃÌ Ã°Ê 9>Ê > ÌiÀ À i ÌiÊi ÊiÃÌ>Ê Õ >ÊÃiÊ > Ê`iw ` Ê ÃÊ«iÀw iÃÊ `iÃi>L iÃÊ«>À>ÊV v À >ÀÊi ÊiµÕ « ÊÌjV V Ê`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ]Ê«iÀ ÊiÃÊÌ> L j Ê iViÃ>À Ê ÀiV> V>ÀÊ µÕiÊ iÃÊ >V Ãi >L iÊ µÕiÊ >ÃÊ Õ V «> `>`iÃÊ>« ÀÌi ÊiÊ Û iÀÌ> Êi Ê >ÊV>«> V Ì>V ÊÞÊ«À vià > â>V Ê`i ÊiµÕ « ÊÌjV V °Ê

>Ê À i Ì>V Ê «Õi`iÊ >ViÀÃiÊ i Ê v À >Ê ` Û `Õ> Ê Ê }ÀÕ«> \Ê Ã Ê iÃÊ ` Û `Õ> Ê ÃiÊ L>Ã>Ê i Ê Õ >Ê ÃiÀ iÊ`iÊi ÌÀiÛ ÃÌ>Ã]ÊÞÊÃ ÊiÃÊ}ÀÕ«> ]Ê >Ê `> `>`Ê es mediante taller.

ÊiÃÌiÊ«Õ Ì ]Ê>ÊvÕiÀâ>Ê`iÊÃiÀÊÀi> ÃÌ>]ÊÃiÀ >Ê«Ài V à ÊÀiV ViÀʵÕiÊ« ÀÊÌÀ>Ì>ÀÃiÊ`iÊÕ >Ê« Ì V>Ê Ài >Ì Û> i ÌiÊ Ûi` Ã>Ê i Ê jÀ V>Ê >Ì >]Ê ÞÊ >Ö Ê ?ÃÊ i Ê i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê

V> >]Ê >ÃÊ >Þ ÀiÃÊ` wVÕ Ì>`iÃÊV à ÃÌi Êi Ê >Ê LÀiV >Ê i ÌÀiÊ «iÀw iÃÊ iViÃ>À ÃÊ ÞÊ «iÀw iÃÊ ` à « L iÃ°Ê Ê ÕV ÃÊV>à ÃÊiÝ ÃÌiÊÕ >ÊV>Ài V >Ê `iÊ ÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ >`iVÕ>` ÃÊ «>À>Ê >ÃÊ >V Ì Û `>`iÃÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> ]Ê Ê Ã Ê i Ê Ê µÕiÊÀiëiVÌ>Ê>Êi « i>` ÀiÃ]Êà ÊÌ> L j Êi Êi Ê À Ê`iÊi ÌÀiÛ ÃÌ>` À°Ê

ÊÕ >ÊÕÊ ÌÀ>Ê `> `>`Ê ÊµÕiÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊiÃÊ µÕiÊ >ÃÊ«iÀà >ÃÊ«Õi`> Ê> > â>ÀÊi Ê iÀV>` Ê`iÊ ÌÀ>L> Ê V> ]Ê ÃÕÃÊ V «iÌi V >ÃÊ ÞÊ >L `>`iÃ]Ê ÃÕÊ« à V ÊvÀi ÌiÊ> Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ÊÞʵÕiÊ }i iÀiÊÕ Ê« > Ê`iÊ>VV ÊV Ê>VÌ Û `>`iÃÊV VÀiÌ>ÃÊi Ê« >â ÃÊ`iw ` ð

1 Ê« > Ê`iÊv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >Ê"wV >Ê`iLiÀ?Ê Ìi iÀÊi ÊVÕi Ì>ÊiÃÌ>Êà ÌÕ>V ÊÞÊ>«i >ÀÊ>ÊÀiVÕÀ à ÃÊi ` }i ÃÊÞÊiÝ }i ÃÊ«>À>ÊÌÀ> ÃviÀ ÀÊV>«> V `>`iÃÊ ÌjV V>ÃÊ ÞÊ iÌ ` } V>ÃÊ ÞÊ }>À> Ì â>ÀÊ ÃÕÊ>« V>V Ê«À?VÌ V>°Ê,iÃÕ Ì>À >Ê`iÊ ÌiÀjÃÊi Ê iÃÌiÊÃi Ì ` ]Ê`iÊ>VÕiÀ` ÊV Ê >Ê } V>Ê`iÊ«À ÞiVÌ ]ÊV wÀ >ÀÊ >Ê>«Ì ÌÕ`Ê`iÊiÃ>ÃÊV>«>V `>`iÃÊ ÞÊÃÕÊ> ÕÃÌiÊ>Ê >ÃÊ«À « i`>`iÃÊ`i ÊV ÌiÝÌ ÊÞÊ`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ Û ÕVÀ>` ð

3.4

Procesos y metodologías para la orientación y apoyo laboral desde la Oficina Municipal de Empleo ,A ORIENTACIØN LABORAL Y EL proyecto de trabajo

>Ê À i Ì>V Ê >L À> ÊiÃÊ«>ÀÌiÊ`iÊ >Ê Ã Ê`iÊ >Ê"wV >Ê`iÊ « i °Ê Ê L iÌ Û Ê`iÊ >Ê Ã >ÊiÃÊ µÕiÊ >Ê «iÀà >Ê «Õi`>Ê i >L À>ÀÊ ÃÕÊ «À « Ê «À ÞiVÌ Ê`iÊÌÀ>L> ]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊ >ÞÊ` ÃÊ>ëiVÌ ÃÊ >ÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>Êi Ê >Ê À i Ì>V Ê >L À> ʵÕi]Ê

56

Recuadro 3.9 Taller de orientación laboral5 Si la modalidad es en taller, cada ítem mencionado corresponde a un módulo. `Õ Ê£°Ê*ÀiÃi Ì>V Ê`iÊ ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊÞÊ L iÌ Û ÃÊ`i ÊÌ> iÀ° ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊÃiÊ«ÀiÃi Ì> ]Ê ÌiÀV> L > ÊiÝ«iVÌ>Ì Û>Ã]ÊÞÊi ÊV>«>V Ì>` ÀÉ>Ê « > Ìi>ÊV >À> i ÌiʵÕiÊi Ê L iÌ Û Ê`i ÊÌ> iÀÊiÃÊ}i iÀ>ÀÊÕ Ê« > Ê`iÊ>VV Ê «>À>Ê >Ê ÃiÀV Ê >L À> ° Módulo 2. El mercado de trabajo local. i` > ÌiÊ> }Õ >Ê` ? V>]Ê« ÀÊi i « Ê >ʺ ÕÛ >Ê`iÊ `i>û]ÊÃiÊ« `iÊ>Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃʵÕiÊ `i Ì wµÕi Ê ÃÊÌÀ>L> Ã]Ê wV ÃÊÞÊ>VÌ Û `>`iÃÊ ?ÃÊV Õ iÃÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À °Ê-iÊ«Õi`iÊV Ì>ÀÊ>`i ?ÃÊV Ê> }Ö Ê >ÌiÀ > ÊV Ê>Û Ã ÃÊ`iÊi « i Ê Ê«Ài}Õ Ì>ÃÊ À i Ì>` À>ÃÊ«>À>Ê«À vÕ ` â>ÀÊi ÊV V i Ì Ê Ã LÀiÊi ÊiÃÌ>` Ê`iÊ >Êà ÌÕ>V Ê`i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê V> ° Módulo 3: Reconocimiento de mis habilidades y competencias. Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ Õ Ê " Ê «iÀà > ]Ê «Ài}Õ Ì>ÃÊ À i Ì>` À>Ã]Ê Ê >Ê ÌjV V>Ê µÕiÊ ÃiÊ V âV>]Ê >Ê «iÀà >Ê `iLiÊ `iw ÀÊ ÃÕÊ «iÀw Ê VÕ«>V > Ê Àië ` i ` Ê >Ê «Ài}Õ Ì>ÃÊ V Ê ·+ÕjÊ ÌÀ>L> ÃÊ Vi¶]Ê ·+ÕjÊ ÌÀ>ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ Vi¶]Ê ·+ÕjÊ >«Ài ` ¶]Ê·+ÕjÊV V i Ì ÃÊ«ÕÃiÊi Ê Õi} ¶Ê· ʵÕjÊ iÊ}ÕÃÌ>À >ÊÌÀ>L> >À¶ Módulo 4. Posicionamiento y plan de acción. ÊiÃÌiÊ `Õ ÊÃiÊ>ÀÌ VÕ >ÊÞÊ«À ViÃ>Êi ÊÌÀ>L> Ê> ÌiÀ À°Ê ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ `iLi Êi V ÌÀ>ÀÊi Ê«Õ Ì Ê`iÊi VÕi ÌÀ Êi ÌÀiÊÃÕÃÊV «iÌi V >ÃÊÞÊi Ê iÀV> ` Ê`iÊÌÀ>L> Ê V> ]Ê>à ÊV ÊÃÕÃÊ iVià `>`iÃÊ Ê`iÃi ÃÊ`iÊV>«>V Ì>ÀÃiÊi Ê > }Ö Ê wV ÊÞ]Ê>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ> ]Ê}i iÀ>ÀÊi Ê« > Ê`iÊ>VV ÊV Ê« >â ÃÊV VÀiÌ Ã° *>À>Êi ÊiÃÊ`iÃi>L iʵÕiÊi ÊV>«>V Ì>` ÀÊVÕi ÌiÊV ÊiÝ«iÀ i V >ÊÞÊ > i iÊ V Êà Ûi V >ÊÌjV V>ÃÊ`iÊV À` >V Ê`iÊ}ÀÕ« Ã]ÊV âV>Ê >ÃÊV>À>VÌiÀ Ã Ì V>ÃÊ`iÊ >Ê« L >V ʵÕiÊ>VÕ`iÊ>Ê ÃÊÌ> iÀiÃ]Ê`i ÊÊ iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê V> Ê ÞÊ`i Ê«iÀw Ê«À `ÕVÌ Û Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À °

%N EL !NEXO ) DE LA GUÓA SE ENCUENTRA UNA PROPUESTA DE PROGRAMA Y CONTENIDOS PARA EL 4ALLER DE /RIENTACIØN ,ABORAL

57

"wV >Ê`iÊ « i ÊiÃÊÕ Ê«À Vià ʵÕiÊÌ i iÊÌÀiÃÊ Ì ÃÊ vÕ `> i Ì> iÃ\Ê >Ê i ÌÀiÛ ÃÌ>]Ê >Ê `iÀ Û>V Ê «>À>ÊV>«>V Ì>ÀÃiÊÞÊ >Ê ÌiÀ i` >V °

0ROCESO DE ATENCIØN AL postulante La atención de los postulantes en la Municipal

Figura 3.4 0ROCESO DE ATENCIØN AL POSTULANDO EN LAS /lCINAS -UNICIPALES DE %MPLEO

La i ÌÀiÛ ÃÌ>ÊÊ V > ]ÊV ÊÞ>ÊÃiÊ >Ê i V > ` ]ÊiÃÊÃÕ > > i ÌiÊ « ÀÌ> ÌiÊ­ÛiÀÊÕ Êi i « Ê`iÊv À >Ì Ê`iÊi ÌÀiÛ ÃÌ>Êi Êi Ê iÝ Ê6Ê`iÊ >Ê Õ >®°Ê - Ê i L>À} ]Ê i Ê > }Õ ÃÊ V>à Ã]Ê L i Ê «>À>Ê>VÌÕ> â>ÀÊ v À >V Ê ÊL i Ê«>À>ÊÀi> â>ÀÊ i Ê Ãi}Õ i Ì Ê `iÊ > }Ö Ê V>Ã Ê «>ÀÌ VÕ >À]Ê >Ê i ÌÀiÛ ÃÌ>Ê ÃiÊ «Õi`iÊ Ài> â>ÀÊ ?ÃÊ `iÊ Õ >Ê Ûiâ°Ê Ã Ê «ÕiÃ]Ê Ê iÝ ÃÌiÊ Õ Ê Ö iÀ Ê `iÊ i ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ «Ài `iÌiÀ >` Ê Ê >V Ãi >L i]Ê ÞÊ µÕi`>Ê >Ê VÀ ÌiÀ Ê `i Êi ÌÀiÛ ÃÌ>` ÀÉ>ÊÞÊ`i ÊiµÕ « ÊÌjV V ÊÌ >ÀÊ >Ê `iV à Êà LÀiÊ >Ê iVià `>`Ê`iÊ « i i Ì>ÀÊ >ÃÊ Ã >Ã°Ê >Ê v À >V ʵÕiÊÃÕÀ >Ê`iÊ >Êi ÌÀiÛ Ã Ì>Ê `iLiÊ ÃiÀÊ Ã ÃÌi >Ì â>`>Ê ÞÊ ÀiV « >`>Ê i Ê Õ >Ê L>ÃiÊ `iÊ `>Ì Ã°Ê ÃÌ>Ê v À >V Ê `iÃ>}Ài}>`>Ê ÃÊ `>Ê >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ «>À>Ê >« Þ>ÀÊ >Ê ÃiÀ V Ê >L À> Ê`iÊ >Ê«iÀà >]ÊÞÊ>`i ?Ã]ÊV Ì> ` Ê V ÊÕ >ÊLÕi >ÊV> Ì `>`Ê`iÊ ÃÌ À >ÃÊ >L À> iÃ]Ê « `i ÃÊi Êi Ê>}Ài}>` ÊÀi} ÃÌÀ>ÀÊ> }Ö ÊÌ « Ê`iÊ v À >V Ê«>À>Ê À i Ì>ÀÊi Ê>VV >ÀÊ`iÊ >Ê"w V >]ÊÞ>ʵÕiÊ ÃÊ«ÀiÃi Ì>Ê`>Ì ÃÊVÕ> Ì Ì>Ì Û ÃÊÞÊ VÕ> Ì>Ì Û ÃÊ`iÊ >Ê« L >V ʵÕiÊiÃÌ?ÊÕÌ â> ` Ê ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ >Ê Ã >]ÊV Ê« ÀÊi i « ]Ê >ÃÊ i`>`iÃ]Êi Ê}j iÀ Ê Êi Ê Ûi Ê`iÊ ÃÌÀÕVV °ÊÊ La `iÀ Û>V Ê >Ê ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ V>«>V Ì>ciónÊiÃÊi Ê«>à Êà }Õ i ÌiÊ`i Ê«À Vià °Ê1 >ÊÛiâÊ µÕiÊ ÃiÊ i >L À Ê >Ê ÃÌ À >Ê >L À> Ê ÞÊ >Ê «iÀà >Ê

58

`iw ÊÃÕÊ«À ÞiVÌ Ê >L À> ]ÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊ >} >ÀÊ Õ ÊÌÀ>ÞiVÌ Êv À >Ì Û °Ê ÃÌiÊiÃÊi ÊV> ʵÕiÊÕ Ê ` Û `Õ Ê`iLiÀ?ÊÌ >ÀÊ«>À>Ê>Õ i Ì>ÀÊiÊ V À « À>ÀÊV>«>V `>`iÃÊ«>À>Ê >Êi « i>L `>`°Ê La intermediación]ʵÕiÊiÃÊi Êi VÕi ÌÀ Êi ÌÀiÊ >ÊÛ>V> ÌiÊÞÊ >Ê«iÀà >]ÊÀiµÕ iÀiÊi V ÌÀ>ÀÊi Ê ` Û `Õ Ê ?ÃÊ>`iVÕ>` Ê«>À>Êi Ê«ÕiÃÌ Ê vÀiV ` °Ê *>À>Ê i ]Ê iÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ V Ì>ÀÊ V Ê Õ >Ê L>ÃiÊ `iÊ`>Ì ÃÊ`iÊ« ÃÌÕ > ÌiÃÊ>VÌÕ> â>`>ÊÞÊ> ÕÃÌ>`>Ê Þ>Ê µÕi]Ê i Ê iÃÌiÊ V>à ]Ê iÃÊ Õ Ê ÃÕ Ê V >Ûi°Ê ÃÊ « à L iʵÕiÊi Êi « i>` ÀÊÀiµÕ iÀ>Êi ÌÀiÛ ÃÌ>ÀÊ>Ê Û>À ÃÊ « ÃÌÕ > ÌiÃÊ «>À>Ê Õ Ê «ÕiÃÌ ]Ê « ÀÊ Ê VÕ> Ê Ìi `Ài ÃÊ µÕiÊ i i} ÀÊ >Ê Û>À ÃÊ « ÃÌÕ > ÌiÃÊ µÕiÊ ÃiÊ>`iVÕi Ê> Ê«iÀw Ê`iÊ >ÊLÖõÕi`>° 1 >Ê ÛiâÊ µÕiÊ `iÌiÀ > ÃÊ ÃÊ « ÃÌÕ > ÌiÃÊ >Ê `iÀ Û>À]ÊÃiÊiÃÌ>L iViÊi ÊV Ì>VÌ Êi ÌÀiÊi ÃÊÞÊi Ê i « i>` ÀÊ«>À>ʵÕiÊÃiÊ«À `ÕâV>Êi Ê>VÕiÀ` Ê`iÊ partes. Si la intermediación es exitosa, es decir, à Êi Êi « i>` ÀÊà V Ì Ê>Ê >Ê"wV >ÊÕ Ê« ÃÌÕ > ÌiÊ ÞÊi ÌÀiÊ ÃʵÕiÊ >Ê"wV >ÊÃi iVV ÊÃiÊVÕLÀiÊ >Ê Û>V> Ìi]ÊiÃÊ`iÃi>L iÊ >ViÀÊÕ ÊÃi}Õ i Ì Ê`i Ê «À Vià Ê`iÊ ÃiÀV Ê i` > ÌiÊÕ >Êi ÌÀiÛ ÃÌ>Ê Ê encuesta, tanto al postulante como al emplea ` À]Ê«>À>ÊÀiÌÀ > i Ì>ÀÊi Ê>VV >ÀÊ`iÊ >Ê"wV >°

>Ê ÃÌ> V >Ê `iÊ i ÌÀiÛ ÃÌ>Ê ` Û `Õ> ]Ê «>ÀÌ VÕ >À i ÌiÊ >Ê «À iÀ>Ê i ÌÀiÛ ÃÌ>Ê >Ê Õ Ê « ÃÌÕ > Ìi]Ê iÃÊ vÕ `> i Ì> Ê ÞÊ `iÌiÀ > ÌiÊ i Ê VÕ> Ì Ê > Ê ÀiV ÀÀ ` Ê `iÊ >Ê «iÀà >Ê ÞÊ >Ê >ÃÊ « à L `>`iÃÊ µÕiÊ >Ê "wV >Ê iÊ Û>Ê >Ê v>V Ì>À°Ê ,iµÕ iÀi]Ê V Ê ÃiÊ >Ê Ã ÃÌi ` Ê > ÌiÀ À i Ìi]Ê `iÊ >Ê `iÃÌÀiâ>Ê `i Ê i ÌÀiÛ ÃÌ>` ÀÉ>Ê«>À>Ê LÌi iÀÊ >Ê >Þ ÀÊV> Ì `>`ÊÞÊ >Ê i ÀÊV> `>`Ê`iÊ v À >V Ê« à L iÊi ÊVÕ> Ì Ê >ÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> ]Ê >L `>`iÃÊÞÊV>«>V `>`iÃÊ `iÊ >Ê«iÀà >]ÊiÝ«iVÌ>Ì Û>Ã]Ê>à ÊV Ê ÃÊ« à L iÃÊ V Ûi i ÌiÃÊÕÊ LÃÌ?VÕ ÃʵÕiÊ >Ê«iÀà >Ê Ài} ÃÌÀiÊ«>À>ÊÃÕÊ ÃiÀV Êi Êi Ê iÀV>` Ê >L À> °Ê

«>À>Ê iÛ>ÀÊ>`i > ÌiÊiÃÌ>ÊÌ>Ài>°Ê Ê>Ãià À> i Ì Ê ÞÊ >Ê À i Ì>V Ê «iÀ > i ÌiÊ >Ê ÃÊ « ÃÌÕ > ÌiÃ]Ê V « iÌ>Ê >ÃÊ «ÀiÃÌ>V iÃÊ µÕiÊ ÃiÊ V > Ê i Ê >Ê «À iÀ>Êi ÌÀiÛ ÃÌ>°Ê Êw Ê`iÊi iVÕÌ>ÀÊi Êv À >Ê «Ì >Ê >ÃÊ>VV iÃÊÞÊ ÃÊ` ë Ã Ì Û ÃÊ`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ]ÊiÃÊ« à L iÊÞÊÃiÊÃÕ} iÀiÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>Ê« ÀÊ Ê i ÃÊÌÀiÃÊÌ « ÃÊ`iÊÕÃÕ>À ÃÊ` viÀi ÌiÃʵÕiÊ >VVi`iÀ? Ê>Ê >Ê>Ìi V °Ê 1 >Ê«À iÀ>Ê V>Ìi} À >ÊiÃÊ i ÊV>à Ê`iÊ «iÀà >ÃÊ V Ê >ÃÊ V> wV>V iÃÊ ÞÊ ÃÊ > ÌiVi`i ÌiÃÊ >L rales necesarios para acceder a un empleo con Ài >Ì Û>Ê v>V `>`°Ê Ê iÃÌiÊ iÃV> >Ê µÕ â?Ê > V> ViÊ V ÊÕ >Ê>Ãià À >Ê«>À>ÊÕ >Ê i ÀÊ«Ài«>À>V Ê`iÊ >Ê«ÀiÃi Ì>V Ê`i ÊVÕÀÀ Õ Õ ÊÛ Ì>iÊÞÊ À i Ì>V Ê «>À>Ê >ÊLÖõÕi`>Ê`i Ê i ÀÊi « i Ê« à L i]Ê`iÊ >VÕiÀ` Ê>ÊÃÕÃÊiÝ«iVÌ>Ì Û>ÃÊÞÊV>«>V `>`ið

?ÃÊ > ?Ê `iÊ >Ê v À >V Ê Ã ÃÌi >Ì â>`>Ê µÕiÊ v À > i ÌiÊÃiÊÀiµÕ iÀi]ÊiÃÊ iViÃ>À ÊÌ >ÀÊi Ê Ì i « Ê >`iVÕ>` Ê «>À>Ê « `iÀÊ ÀiyiÝ >ÀÊ Ã LÀiÊ i Ê«iÀw Ê`iÊ >Ê«iÀà >°Ê ÊÕ Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ʵÕiÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊV «iÌi V >ÃÊV>`>ÊÛiâÊ ?ÃÊ yiÝ L iÃÊ iÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ Ê Ã Ê ÀiV ViÀÊ ÃÊ Ã>LiÀiÃÊiëiV wV ÃÊ`i Ê« ÃÌÕ > ÌiÊà ÊÌ> L j Ê ÃÕÊ V >V Ê>ÊÌÀ>L> >ÀÊi ÊiµÕ « ]ÊÃÕÊ >L `>`Ê «>À>ÊÀià ÛiÀÊ«À L i >Ã]ÊÃÕÊ` ë à V Ê>Ê >Êv À mación continua, etc.

1 ÊÃi}Õ ` Ê}ÀÕ« ÊiÃÌ>À >ÊV «ÕiÃÌ Ê« ÀÊ`ià i « i>` ÃÊ iÝ«ÕiÃÌ ÃÊ >Ê Õ Ê >Þ ÀÊ }À>` Ê `iÊ `iL `>`Ê vÀi ÌiÊ > Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> ]Ê Ê µÕiÊ « V>À >Ê >Ê ÌiÀÛi V Ê`iÊÕ Ê>Ãià ÀÊi Ê >ÊLÖà µÕi`>Ê`iÊi « i Ê« à L i]Ê >Ê`iÀ Û>V Ê> ÊÃiÀÛ V Ê`iÊv À >V ÊÞÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ >Êi >L À>V Ê `iÊÕ Ê« > Ê`iÊLÖõÕi`>Ê`iÊi « i °Ê

* ÀÊ ÌÀ Ê >` Ê ÌiÀiÃ>Êv>V Ì>ÀÊi ÊÀiV V i Ì Ê `iÊiÃÌ>ÃÊ >L `>`iÃÊÞÊ`iÊ ÌÀ>ÃʵÕi]Ê« ÀÊiÝ«i À i V >Ê«À « >]ÊÌÀ>` V Êv> >ÀÊ ÊVÕ ÌÕÀ> ]Ê Ê« ÀÊ > }Õ >ÊV ÀVÕ ÃÌ> V >Êi Ê«>ÀÌ VÕ >À]ÊÃi> ÊÕ Ê>VÌ Û Ê`iÊ >Ê«iÀà >ʵÕiÊ >Ê Ã >Ê Ê >Þ>ÊÀi >V >` ÊV ÊÃÕÃÊ« à L `>`iÃÊ >L À> iÃ°Ê Ã Ê«ÕiÃ]Ê `iÊiÃÌ>Ê«À iÀ>Êi ÌÀiÛ ÃÌ>ÊÃiÊÀi> â>À? Ê >ÃÊ`i À Û>V iÃÊ V > iÃʵÕiÊ`iÌiÀ >À? Êi ÊÌÀ>ÞiVÌ Ê v À >Ì Û Ê ÞÊ i Ê «À ÞiVÌ Ê >L À> Ê `iÊ >Ê «iÀà >]Ê ÞÊà ÊÊL i ÊiÃÌ>ÃÊV ÃÌÀÕVV iÃÊà ʫÀ « >ÃÊ`iÊ V>`>Ê ` Û `Õ ]Ê ÃiÊ iëiÀ>Ê µÕiÊ >ÃÊ i ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ vÕ V i Ê V Ê ? L Ì Ê v>V Ì>` ÀÊ «>À>Ê }>À> Ì â>ÀÊÞÊv>V Ì>ÀÊi Ê«À `ÕVÌ ÊiëiÀ>` °Ê

>ÊÌiÀViÀ>ÊV>Ìi} À >ÊiÃÊ >Ê`i ÊÌÀ>L> >` ÀÊ ?ÃÊ` v V Ê`iÊ ÃiÀÌ>ÀÊÞÊiÝ }iÊÕ >Ê}> >Ê ÕV Ê ?ÃÊ> « >Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ«>À>Ê«Ài«>À>À Ê«>À>Êi Êi « i °Ê ÃÌ>Ê V>Ìi} À >Ê « `À >Ê V Õ ÀÊ >Ê ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `iÊ i`>`Ê >Û> â>`>]Ê ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ V Ê ` wVÕ Ì> des sociales, discapacitado/as, desempleados « ÀÊ >À} ÊÌ i « ]Ê> > v>LiÌ ÃÊÕÊ ÌÀ>ÃÊ« L >V iÃÊV ÊÕ Ê> Ì Ê}À>` Ê`iÊÛÕ iÀ>L `>`ÊvÀi ÌiÊ> Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> °Ê

*>À>Ê V « i i Ì>ÀÊ >Ê ÃÌ> V >Ê `iÊ i ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ ÃiÊ«Õi`i Ê « i i Ì>ÀÊÌ> iÀiÃÊ}ÀÕ«> iÃÊ` `iÊ ÃÊ « ÃÌÕ > ÌiÃÊ «Õi`i Ê ÌÀ>L> >ÀÊ i Ê }ÀÕ« ÃÊ ÃÕÊ «À L i ?Ì V>Ê V Ö Ê ÞÊ i Ê ÃiÀÛ V Ê Õ V «> Ê `iÊ i « i Êà ÀÛ>ÊV Ê>« Þ Ê>Ê ÃÊ Ã Ã°Ê- Ê >Ê w cina cuenta con la estructura necesaria, puede i iVÕÌ>ÀÊiÃÌiÊÌ « Ê`iÊÌ> iÀiÃÊ}ÀÕ«> iÃ]Ê ÊÛ> iÀÃiÊ de los acuerdos con otros actores territoriales

ÊiÃÌ ÃÊV>à ÃÊiÃÊ>V Ãi >L iÊV Ì>ÀÊV Ê«À }À> >ÃÊiëiV wV ÃÊÞÊ>` «Ì>ÀÊÕ Ê«À Vi` i Ì Ê `iÊ}iÃÌ Ê`iÊ ÃÊV>à ÃÊi Êv À >Ê ` Û `Õ> ]Ê«>À>Ê µÕiÊ i Ê iµÕ « Ê ÌjV V Ê «Õi`>Ê iÛ> Õ>ÀÊ >Ê V « i `>`ʵÕiÊ«ÀiÃi Ì>Ê >Êà ÌÕ>V Ê`iÊi « i ÊÞÊ >« ÀÌ>ÀÊÊ«>À>Ê` Ãi >ÀÊ >ÊV L >V Ê>«À « >`>Ê `iÊÃiÀÛ V Ã°Ê ÊVÕ> Ì Ê>Ê >ÃÊ«ÀiÃÌ>V iÃÊ«>À>Ê }ÀÕ« ÃÊ ÛÕ iÀ>L iÃ]Ê Ã Ê >Ê "wV >Ê «Õi`iÊ V Ì>ÀÊ

59

V ÊÕ >Ê ÃÌ> V >Ê`iÊÌÕÌ À >ÊÞÊ>V «> > i Ì Ê µÕiÊ «Õi`>Ê « i i Ì>ÀÊ i Ê Ãi}Õ i Ì Ê `iÊ >ÃÊ`iÀ Û>V iÃ]Ê ÊÃ ÊÃiÀ?ÊÕ Ê>« Þ Ê«>À>Êi Ê « ÃÌÕ > ÌiÊÃ ÊÕ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê`iÊÃi}Õ i Ì Ê ÞÊiÛ> Õ>V Ê`iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ >Ê"wV >°

« ÀÊ iÃÌiÊ ÃiÀÛ V °Ê ÃÌiÊ >ëiVÌ Ê Ài«ÀiÃi Ì>Ê Õ Ê >À}Õ i Ì Ê`iÊ« à V > i Ì Ê « ÀÌ> ÌiÊ«>À>Ê >Ê"wV >]ÊÞ>ʵÕiÊà Ê`i ÕiÃÌÀ>ÊÕ ÊLÕi Ê Ûi Ê`iÊ iviVÌ Û `>`ÊÞÊiwV>V >Êi Ê ÃÊÌ i « ÃÊ`iÊÃÕÃÊÃiÀ Û V Ã]ÊÃiÀ?ÊV>`>ÊÛiâÊ i ÀÊV à `iÀ>`>Ê`iÃ`iÊ el sector empleador.

,A CONCERTACIØN Y ARTICULACIØN PÞBLICO PRIVADA

ÃÊ « Ã Ì Û Ê Ì> L j Ê «>À>Ê v ÀÌ> iViÀÊ i Ê Û VÕ Ê µÕiÊ ÃÊi « i>` ÀiÃÊV âV> ÊÞÊÛ Ã Ìi Ê >ÃÊ Ã Ì> >V iÃÊ`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ]ÊÞÊ µÕiÊi Ê >Ê i` `>Êi ʵÕiÊÃiÊÛ>Þ> Ê> V> â> ` Ê >VÕiÀ` ÃÊÞÊiÃÌ>L iV i ` ÊÕ Ê? L Ì Ê`iÊV w> â>ÊÞÊV «iÀ>V ]ÊÃiÊi VÕi ÌÀi Ê> ÌiÀ >Ì Û>ÃÊ`iÊ v À > â>V Ê ÃÌ ÌÕV > Ê i` > ÌiÊ >Ê wÀ >Ê `iÊ V Ûi ÃÊÞÊ >ÃÊ>VV iÃÊV Õ Ì>ðÊ

ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ>Ê ÃÊi « i>` ÀiÃÊÃiÊL>Ã> ÊiÃi cialmente en el asesoramiento para la incorpo À>V Ê`iÊ«iÀà > ÊÞ]Ê>ÀÌ VÕ > ` ÊV Ê >ÃÊ`i«i dencias municipales de Producción o Desarrollo V V Ê­Ã ÊiÝ ÃÌ iÃi ®]Êi Ê>Ãià À> i Ì ÊÞÊ >Ê `iÀ Û>V Ê«>À>Ê ÌÀ ÊÌ « Ê`iÊÃiÀÛ V ÃʵÕiÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÀiµÕ iÀ> ]ÊV Êw > V > i Ì ]Ê « ÀÌÕ `>`iÃÊ«>À>Ê >Ê Û>V ]Ê« > iÃÊÞÊ«À }À> >ÃÊ nacionales de promoción económica, etc. El rol `i Ê Ài >V >` ÀÉ>Ê `iÊ i «ÀiÃ>Ê iÃÊ vÕ `> i Ì> Ê «>À>Ê > Ìi iÀÊÕ ÊÛ VÕ Ê«iÀ > i Ìi]Ê«iÀ Ê Õ Ì Ê>Êi ÊÃiÊ iVià Ì>Êi Ê` Ãi Ê`iÊ>VV iÃÊ«>À>Ê Ã ÃÌi iÀÊiÃÌiÊÛ VÕ °Ê

Ê> }Õ ÃÊV>à Ã]Ê« `À? Ê«ÀiÃi Ì>ÀÃiÊ«Ài Õ V ÃÊ por parte de los empleadores para articular con >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ]Ê« ÀÊ ÃÊÃi} i Ì ÃÊ`iÊ« L >V ÊV ʵÕiÊÃiÊÌÀ>L> >]Ê« ÀÊÌÀ>Ì>À ÃiÊ`iÊÕ ÊÃiÀÛ V Ê«ÖL V ]Ê« ÀÊVÀiiÀʵÕiÊ« `À >Ê ÌÀ>Ì>ÀÃiÊ `iÊ « V >Ê `i Ê ÌÀ>L> ]Ê Ê Ã « i i ÌiÊ « ÀÊ `ià v À >V °Ê Õ> ` Ê iÃÌ>ÃÊ Ã ÌÕ>V iÃÊ >«>ÀiVi ÊiÃÊ iViÃ>À ÊV Ì>ÀÊV Ê >Ê V >Ì Û>ÊÞÊ >ÊVÀi>Ì Û `>`Ê iViÃ>À >Ê«>À>ÊÃÕ«iÀ>À >Ã]Ê }À> ` Ê «À }Àià Û> i ÌiÊ >Ê V w> â>Ê i` > ÌiÊ ÃÊ ÀiÃÕ Ì>` ÃʵÕiÊÃiÊ LÌi }> ÊÞÊ>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê `i À>â} Êi Ê >Êà ÕV Ê`iÊ >ÃÊ«À L i ?Ì V>ðÊ

Ê«À iÀÊÞÊ ?ÃÊ >ÌÕÀ> Êië>V Ê«>À>Êi Ê` ? } ÊÞÊ i ÊÛ VÕ ÊiÃÊi Ê? L Ì Ê`iÊV ViÀÌ>V ]Ê ÊÃi>]Ê >Ê iÃ>Ê`i Ê*>VÌ Ê Ê VÕiÀ` Ê/iÀÀ Ì À > ]Ê` `iÊ« ÀÊ ÃÕ«ÕiÃÌ Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÌ i i ʵÕiÊVÕ « ÀÊÕ ÊÀ Ê >VÌ Û °Ê Õi} ]ÊiÃÊiÃi V > Ê >ÊV Õ V>V Ê«iÀ > i Ìi]Ê v À > ` Ê>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ`iÊ ÊµÕiÊ ÃiÊiÃÌ?Ê >V i ` Ê i` > ÌiÊV ÀÀi ÃÊi iVÌÀ V ÃÊ Ê > >`>ÃÊÌi iv V>Ã]Ê i` > ÌiÊv iÌ ÃÊ «Ài à ÃÊÞÊi ÊÀiÕ iÃÊ>`Ê V°Ê ?ÃÊ> ?Ê`iÊ >Ê«>ÀÌ V «>V Êi Êi Ê? L Ì Ê`iÊV ViÀÌ>V ]ÊiÃÊ>V Ãi >L iÊV Ì>ÀÊV Êië>V ÃÊ`iÊi VÕi ÌÀ Êi ÌÀiÊ ÃÊ vÕ V >À ÃÊ`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ÊÞÊ ÃÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û \Êi «Ài Ã>Ã]ÊV? >À>Ã]Ê>à V >V iÃ]ÊiÌV°

0OLÓTICAS DE APOYO AL emprendedurismo y colectivos ESPECÓlCOS >Ê"wV >ÊÌ> L j Ê`iLiÊV Ìi « >ÀÊi Ê>Ãià À> i Ì Ê ÞÊ >Ê >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê «>À>Ê µÕ i iÃÊ « Ìi Ê« ÀÊ >Ê> ÌiÀ >Ì Û>Ê`i Êi « i Ê `i«i ` i Ìi]Ê >µÕi >ÃÊ «iÀà >ÃÊ µÕiÊ « ÀÊ V Ì>ÀÊ V Ê Õ >Ê > L `>`Ê Ê V V i Ì Ê V VÀiÌ Ê ÞÊ > }Ö Ê V>« Ì> Ê V > ]ÊÛi Ê >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊ V >ÀÊÕ Êi «Ài ` i Ì °Ê ÃÌ>Ê}Õ >ÊV Ì i iÊÌ ` ÊÕ Ê>«>ÀÌ>` Êà LÀiÊi Êi «Ài `i`ÕÀ à ÊÞÊ «Þ iÃ]Ê>à ʵÕiÊÃ Ê i V > ÃÊ>µÕ ʵÕiÊi Ê}i iÀ> Êi Ê>« Þ ÊµÕiÊ ?ÃÊÃiÊà V Ì>Ê>ÊiÃÌ>ÃÊ ÃÌ> V >ÃÊiÃÊi ÊÀi >V > ` ÊV Ê >Êv À Õ >V Ê`i Ê«À ÞiVÌ ]Ê >Ê V À« À> V Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ`iÊ}iÃÌ Ê`i Ê i} V ÊÞÊ >ÃÊ > ÌiÀ >Ì Û>ÃÊ`iÊw > V > i Ì ÆÊ Ìi ÃʵÕiÊ`iLi Ê ÃiÀÊ Ìi ` ÃÊ i Ê VÕi Ì>Ê >Ê >Ê À>Ê `i Ê >À >` Ê `i Ê

>Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Ê`iLiÀ >ÊV Ì>ÀÊ V ÊÃÕÊ«À « >ÊL>ÃiÊ`iÊ`>Ì ÃÊ`iÊi « i>` ÀiÃÊ`iÊ >ÊÀi} ÊÞÊ`i` V>ÀÊÕ Êië>V Ê`iÊÌ i « ÊÞÊ ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ «>À>Ê >Ê >VÌÕ> â>V Ê `iÊ >Ê Ã >]Ê >Ê Ãi} i Ì>V ÊÞÊi Ê> ? Ã Ã°Ê ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊÀiV> V>ÀʵÕiÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃʵÕiÊÃiÊ«ÀiÃÌ> Êà Ê>Là ÕÌ> i ÌiÊ}À>ÌÕ Ì Ã]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊiÃÊÕ ÊLi iwV Ê «>À>Ê >Êi «ÀiÃ>ʵÕiÊi Ê ÕV ÃÊV>à ÃÊÀiVÕÀÀiÊ >Ê «ÀiÃÌ>` ÀiÃÊ «À Û>` ÃÊ µÕiÊ V LÀ> Ê À>À ÃÊ

60

iõÕi >Ê `iÊ V>«>V Ì>V Ê «>À>Ê « `iÀÊ Ã ÃÌi iÀÊ iÃÌ>Ê> ÌiÀ >Ì Û>Ê`iÊi « i Ê `i«i ` i Ìi°

Los estados nacionales o las instancias multila ÌiÀ> iÃÊ`iÊV «iÀ>V ÊVÕi Ì> ÊV Ê«À }À> >ÃÊ `iÊ>« Þ Ê> Ê`iÃ>ÀÀ ÊÌiÀÀ Ì À > ÊÞÊi Êi « i ʵÕiÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Ê Ê«Õi`iÊ`iÃV ViÀ°Ê9ÊiÃʵÕiÊ >Ê>ÀÌ VÕ >V Ê`i Ê«À ÞiVÌ ÊÌiÀÀ Ì À > ÊV Êi Ê ÃÌ>` Ê >V > ÊiÃÊvÕ `> i Ì> Ê«>À>Ê V> > â>ÀÊ ÀiVÕÀà ÃÊ µÕiÊ i}> Ê `iÊ iÃÌ>Ê ÃÌ> V >°Ê * ÀÊi ]Ê Õ V>ÊiÃÌ?Ê`iÊ ?ÃÊÀiV À`>ÀʵÕiÊ >Êià ÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊÌiÀÀ Ì À > Ê > ?ÃÊÃiÊV ÌÀ> « iÊV Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê >V > Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ]Ê« ÀÊ i ÊV ÌÀ>À ]Ê >ÃÊ V >Ì Û>Ãʺ`iÊ>L> Ê >V >Ê>ÀÀ L>»Ê `iLi Ê i V ÌÀ>ÀÊ ÃÕÊ ÃÌ> V >Ê `iÊ V «iÀ>V Ê ÞÊ articulación con las políticas nacionales.

?ÃÊ> ?Ê`iÊiÃÌ>ÃÊVÕiÃÌ iÃÊ}i iÀ> iÃ]Ê« ÀÊ` ÛiÀ à ÃÊ Ì Û ÃÊ«Õi`iÊ>«>ÀiViÀÊ >Ê iVià `>`Ê`iÊ>« Þ>ÀÊV iVÌ Û ÃÊiëiV wV ðÊ* ÀÊi i « ]ÊÃiÊ«Õi`iÊ `iV ` ÀÊà LÀiÊ >Ê iVià `>`ÊÀi> â>ÀÊ> }Ö ÊÌ « Ê`iÊ acción para la inserción de personas con disca «>V `>`]Ê Ê>« Þ>ÀÊ >Ê V À« À>V Ê`iÊ >ÃÊ Õ i ÀiÃÊ> Ê iÀV>` Ê >L À> ÊV ÊÕ >Ê« Ì V>ÊÌiÀÀ Ì À > Ê «À À Ì>À >Ê `iÊ V Õà ]Ê Ê «À ÛiÀÊ i Ê >VViÃ Ê > Ê «À iÀÊi « i Ê> ÊÃiÀÊiÃÌiÊi Ê >Þ ÀÊ«À L i >Ê`iÊ >Ê« L >V Ê`i Ê Õ V « ]ÊÊ Ê> Ê ÌÀ ÊiÝÌÀi ]ÊÃ Ê ÃiÊ`>Ê«À À `>`Ê> Êv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ> }Ö ÊÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê « ÀÌ> ÌiÊ«>À>Êi ÊÌiÀÀ Ì À °Ê

61

Capítulo 4 La política de empleo. Programas y herramientas >Ã V >Ì Û ÃÊ`iÊÌÀ>L> >` ÀiÃ]Ê>Ã ÊV Ê >Ê >Ã ÃÌi V >ÊÌjV V>]Êi Ê>« Þ ÊiV V ÊÞÊ i Ê iÃÌ Õ Ê >Ê >Ê }i iÀ>V Ê `iÊ Ài`iÃÊ `iÊ Û> ÀÊ i ÌÀiÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ ÞÊ i «ÀiÃ>ÃÊ `i Ê ÃiVÌ ÀÊ«À Û>` °Ê

ÊiÃÌiÊV>« ÌÕ ÊÃiÊ«ÀiÃi Ì> Ê«À }À> >ÃÊÞÊ i ÀÀ> i Ì>ÃÊ µÕiÊ V v À > Ê Õ >Ê « Ì V>Ê `iÊ i « i °Ê ÃÊ Ã ÃÊ iÃÌ? Ê iÝÌÀ> ` ÃÊ vÕ `> i talmente de la experiencia reciente en países >Ì > iÀ V> ÃÊ ÞÊ > }Õ ÃÊ i i « ÃÊ Ì >` ÃÊ `iÊ >ÊÀi> `>`ÊiÕÀ «i>°Ê/ ` ÃÊi ÃÊ>«Õ Ì> Êi Ê }i iÀ> Ê>Ê >Ê«À V Ê`i Êi « i Êi Ê ÃÊÌiÀÀ torios locales. ëiV wV> i Ìi]Ê V>`>Ê «À }À> >Ê ÃiÊ À i Ì>Ê Ê >ÊÕ Ê«ÖL V Ê`iÌiÀ >` Ê­i i « ]Ê ÃÊ Ûi iÃÊ `ià VÕ«>` î]Ê Ê >Ê Õ >Ê V ÀVÕ ÃÌ> V >Ê iëiV > Ê ­i i « ]ÊÕ >ÊV>Ì?ÃÌÀ viÊV ?Ì V>®Ê Ê>ÊVÀi>ÀÊÕ >Ê ÕiÛ>Ê iÀÀ> i Ì>Ê`iÊ>à ÃÌi V >Ê>Ê >Ê« Ì V>Ê`i Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê ­i i « ]Ê Õ Ê LÃiÀÛ>Ì À Ê `iÊi « i ®° >Ê «À V Ê `i Ê i « i Ê Ì i iÊ V Ê L iÌ Û Ê }i iÀ> ÊV ÌÀ LÕ ÀÊ>Ê >Ê}i iÀ>V ]Êà ÃÌi i Ì Ê ÞÊ i À>Ê`i Êi « i ]Ê i` > ÌiÊ >Ê>ÀÌ VÕ >V Ê`iÊ ` ÃÌ Ì>ÃÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ ÃÌÀÕ i Ì>`>ÃÊÌ> Ì Ê por el estado nacional como local, con la partici «>V Ê`iÊ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ Û ÕVÀ>` Ã°Ê /> Ê«À V Ê`i Êi « i Ê`iÃ>ÀÀ >Ê i>ÃÊ`iÊ ÌiÀÛi V ]ʵÕiÊ>`µÕ iÀi Êi Êv À >Ì Ê`iÊ« > iÃ]Ê «À }À> >ÃÊ Ê V >Ì Û>Ã]ʵÕiÊ>Ì i `i ÊÕ Ê ÊÛ> À ÃÊ`iÊ ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ L iÌ Û ÃÊiëiV wV Ã\ 1.

La inclusión social y laboral de las per sonas desempleadas o en situación de «ÀiV>À â>V Ê >L À> °Ê

Ó°Ê

>Ê}i iÀ>V Ê`iÊ >ÃÊcalificaciones y las competencias laborales]Ê >« Þ> ` Ê >Ê «ÕiÃÌ>Êi Ê«À?VÌ V>Ê`iÊÃ ÃÌi >ÃÊ`iÊv À > ción continua e implementando propues Ì>ÃÊ v À >Ì Û>ÃÊ >V À`iÃÊ >Ê >ÃÊ `i > `>ÃÊ sectoriales.

3.

4.

La promoción del diálogo social entre >VÌ ÀiÃÊ`iÊ} L iÀ ]Êi «ÀiÃ>Ã]ÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊÃ ` V> iÃ]Ê`iÊV Õ `>`iÃ]ÊÞÊÌ ` Ê Ài«ÀiÃi Ì> ÌiÊ`iÊi ÌÀ> >` ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ V> iÃ]Ê«>À>Êi ÊV V i Ì ÊÞÊ >Ê}iÃÌ Ê V Õ Ì>Ê`iÊ >Ê«À V Ê`i Êi « i ÊÌi rritorial.

5.

SubsidiosÊ` ÀiVÌ ÃÊ>Ê >Ê viÀÌ>Ê­ÌÀ>L> >` Àiî]Ê Ê Ê >Ê `i > `>Ê ­i « i>` Àiî]Ê «>À>Ê «À Ìi}iÀÊ « ÀÊ Õ Ê Ì i « Ê `iÌiÀ >` Ê ÃÊ «ÕiÃÌ ÃÊ `iÊ ÌÀ>L> ]Ê > ÌiÊ Ã ÌÕ>V iÃÊ `iÊ VÀ à ÃÊ } L> iÃÊ Ê >V > iÃÊ µÕiÊ «Õi`i Ê impactar en el territorio.

ÃÌ ÃÊ L iÌ Û ÃÊiëiV wV ÃÊ`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ>VÌ Û>ÃÊ`iÊi « i Ê«Õi`i Ê«ÀiÃi Ì>ÀÃiÊ`iÊ > iÀ>Ê V Õ Ì>Ê ÊÃi«>À>`>Êi ÊV>`>ÊÀi> `>`Ê V> ÊÞÊ`iÊ i ÃÊ `iÀ Û> Ê ` viÀi ÌiÃÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ i « i ]Ê µÕiÊ«Õi`i ÊÃiÀÊ`iÊÛ V>V Ê Õ V «> ÊÕÊ Li`i ViÀÊ >Ê « Ì V>ÃÊ >V > iÃ°Ê V Õà ]Ê ÕV ÃÊ `iÊ ÃÊ «À }À> >ÃÊ µÕiÊ >Ê V Ì Õ>V Ê ÃiÊ `iÌ> > ]Ê pueden escapar a las realidades económicas de ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃÊ `iÊ i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i «ÖL V>Ê V> >°Ê Ê « ÀÌ> ÌiÊiÃʵÕiÊÃi> Ê V à `iÀ>` ÃÊ V Ê «>ÀÌiÊ `i Ê i ÖÊ `iÊ «V iÃÊ`iÊ« Ì V>Ê`iÊi « i ʵÕiÊ >ÃÊ"wV >ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÊ « i Ê« `À > Ê}iÃÌ >À°Ê Ê V Ì Õ>V ÊÃiÊ `iÃVÀ Li Ê Õ >Ê ÃiÀ iÊ `iÊ«À }À> >ÃÊ ÕÃÕ> iÃÊ i Ê >Ê «À?VÌ V>Ê >Ì > iÀ V> >Ê `iÊ « Ì V>ÃÊ >VÌ Û>ÃÊ `iÊ i « i °Ê Ê V>`>Ê V>à ]Ê ÃiÊ Ãi > >Ê i` > ÌiÊ Õ Ê «?ÀÀ>v Ê V > Ê >Ê VÕ? iÃÊ `iÊ ÃÊ> ÌiÀ ÀiÃÊV V Ê L iÌ Û ÃÊiëiV wV ÃÊÃiÊ ` À }i °

La promoción del autoempleo, del em« i Êv> >ÀÊÞÉ Ê`iÊi «Ài ` i Ì ÃÊ

63

4.1

Programas de empleo de interés social

V ÊÃi}Ö Êi ÊÃi Ì ` ÊÞÊ L iÌ Û Ê`iÊ>VV iÃʵÕiÊ iÛiÊ>`i > ÌiÊ >Ê À}> â>V Êà V Ì> Ìi°Ê* ÀÊ Ê Ì> Ì ]Êi Ê >Ê >Þ À >Ê`iÊ ÃÊV>à Ã]ÊÃiÊ >ViÊ iVi Ã>À >ÊÕ >ÊvÕiÀÌiÊV>«>V Ì>V ÊÞÊÕ Êi ÌÀi > i Ì Ê Ìi Ã Û ÊV ÊÀiµÕ Ã Ì ÃÊ«ÀiÛ ÃʵÕiÊ«iÀ Ì> Ê >Êv>V Ì>V Ê`iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ>Ê iÛ>ÀÊ>ÊV>L °

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L i Ì Û ÊiëiV wV ÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ >L À> Ê `iÊ«iÀà >ÃÊ`ià VÕ«>`>ÃÊ ÊV Ê«À L i >ÃÊ`iÊ «ÀiV>À â>V Ê >L À> °

ÃÌ ÃÊ «À }À> >ÃÊ vÀiVi Ê }i iÀ> i ÌiÊ >Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ`i Ê«À ÞiVÌ ÊÕ >Ê«À?VÌ V>ÊÞÊiÝ«i À i V >Ê «À vià > Ê i Ê >ÃÊ VÕ«>V iÃÊ i Ê µÕiÊ ÃiÊv À i °Ê Êw ]ÊV iÛ>Ê >Ê i À>Ê`iÊ >Ê VÕ «>L `>`Ê «>À>Ê ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ µÕiÊ `iÊ ÌÀ>Ê v À >Ê Ìi `À > Ê ÕÞÊ` v V Ê>VVi`iÀÊ> Ê iÀV>` Ê >L À> Ê Ã ÊÕ >Ê«À?VÌ V>Ê«ÀiÛ >°

ÃÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ i « i Ê `iÊ ÌiÀjÃÊ Ã V > Ê ÞÊ }i iÀ> Ê «iÀ Ìi Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ >ÃÊ >VV iÃÊ µÕiÊ « à L Ìi Ê Õ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê `iÊ i À>Ê i Ê > ÌiÀ >Ê`iÊ VÕ«>L `>`ÊÞÊ«À?VÌ V>Ê >L À> Ê>ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ`iÃi « i>` Ã]Ê ÃVÀ Ì ÃÊV Ê`i > `> ÌiÃÊ`iÊi « i ÊV Ê« i >Ê` ë L `>`Ê«>À>Ê «>ÀÌ V «>ÀÊ`iÊ >Êi iVÕV Ê`iÊ«À ÞiVÌ ÃÊ`iÊ Ìi ÀjÃÊ}i iÀ> ÊÞÊà V > ]Êi Êi Êië>V Ê`iÊÕ ÊÌiÀÀ Ì À Ê ÊÀi} °Ê1 Ê>ëiVÌ Ê« ÀÊ`i ?ÃÊ`iÊ ÌiÀiÃ> ÌiÊ µÕiÊV « iÊiÃÌiÊÌ « Ê`iÊ«À }À> >ÃÊiÃÊ >Ê« à L `>`Ê`iÊv V> â>ÀÊà LÀiÊÃiVÌ ÀiÃÊiëiV wV ÃÊ Ê }ÀÕ« ÃÊ `iÊ >Ê V Õ `>`]Ê « i ` Ê iëiV > Ê j v>à ÃÊi Ê>µÕi ÃʵÕiÊÃiÊV à `iÀ> Ê ÃÊ`i >` Ãʺ ÖV i ÃÊ`ÕÀ ÃÊ`iÊ`ià VÕ«>` û°Ê-iÊ ÃÕi iÊ V à `iÀ>ÀÊ V Ê ÖV i Ê `ÕÀ Ê >Ê >µÕi ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ `iÊ >ÃÊ « L >V Ê µÕiÊ « ÀÊ À>â iÃÊ `iÊ >À} > `>`Ê Ã V > ]Ê `jwV ÌÊ `iÊ }Àià ÃÊ ÞÊ V> Ài V >ÃÊ i`ÕV>Ì Û>Ã]Ê ÀiµÕ iÀi Ê « Ì V>ÃÊ Ìi}À> iÃÊ«>À>ÊÀi ÃiÀÌ>À ÃÊi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]Ê µÕiÊV Ìi « i Ê >Ê LÌi V Ê`iÊÕ Ê }Àià Ê`iÊ ÃÕLà ÃÌi V >]Ê >Êv À >V Êi ÊV «iÌi V >ÃÊL? à V>Ã]Ê}i jÀ V>ÃÊÞÊiëiV wV>Ã]Ê>à ÊV Ê >Ê>à à Ìi V >Êà V > ÊÞÊ«Ã V } V>ÊV ÀÀië ` i Ìi°

*>À>ÊÃiÀÊLi iwV >À ÃÊ`iÊ >Êi iVÕV Ê`iÊiÃÌ ÃÊ «À ÞiVÌ Ã]Ê ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ V Û V>` ÃÊ À > i ÌiÊ`iLi \

ÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊi « i Ê`iÊ ÌiÀjÃÊà V > Ê > Ê Ã ` Ê ÞÊ Ã Ê > « > i ÌiÊ ÕÌ â>` ÃÊ i Ê ` ÃÌ Ì ÃÊ «> ÃiÃ]Ê Ì> Ì Ê `iÃ>ÀÀ >` ÃÊ V Ê i Ê Û >ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ ]ÊV Êi i i Ì Ê`iÊv>V Ì>V ÊÞÊv À Ì> iV i Ì Ê`iÊÀi> â>V Ê`iÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ Ã V > iÃÊi Êi Ê? L Ì Ê V> °

U

Ser desempleados inscriptos como de mandantes de empleo con plena dis « L `>`]Ê Ì> Ì Ê i Ê i Ê i Ì Ê `iÊ >Ê selección como en el de la posterior con ÌÀ>Ì>V ]Ê i Ê i Ê Ài} ÃÌÀ Ê `iÊ `ià VÕ«>` ÃÊ i V >` Ê > ÌiÀ À i Ìi]Ê Ê `iÊ > }Õ >Ê wV >Ê ÊÃiÀÛ V Ê`iÊi « i °

UÊ

>ÀiViÀÊ `iÊ VÕ«>V Ê > }Õ >]Ê >`iVÕ? dose su selección a la estructura de la de > `>Ê `iÊ i « i °Ê - LÀiÊ iÃÌiÊ >ëiVÌ ]Ê ÃiÊ Ìi `À?Ê i Ê VÕi Ì>Ê V Ê «ÀiviÀi V >Ê >Ê ÃÊ ÃVÀ «Ì ÃÊ`iÊ >Þ ÀÊ> Ì }Øi`>`Êi Êi Ê Ài} ÃÌÀ ÊÞÊ>Ê >ÃÊ Õ iÀiÃ]Ê`iÊÌ> Êv À >ʵÕiÊ Õ Ê « ÀVi Ì> iÊ « ÀÌ> ÌiÊ `i Ê Ì Ì> Ê `iÊ >ÃÊ V ÌÀ>Ì>V iÃÊ µÕiÊ Ài> ViÊ Õ >Ê i Ì `>`Ê «Õi`>Êv À > â>ÀÃiÊV ÊiÃÌ>ÃÊÖ Ì >ð

,iÃÕ Ì>Ê « ÀÌ> ÌiÊÀi}Õ >ÀÊiÃÌ ÃÊ«À }À> >ÃÊ i ` > ÌiÊ >Ê «À À â>V Ê `iÊ >Ê «>ÀÌ V «>V Ê `iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ`iÃi « i>`>Ã]ÊV Ê>à ÊÌ> L j ]Ê`i ÌÀ Ê`iÊiÃÌiÊÀ> } ]Ê>µÕi >ÃÊÛ VÌ >ÃÊ`iÊÛ i V >Ê `iÊ}j iÀ Ê«>À>ʵÕiÊÌi }> ]Êi Ê >Ê i` `>Ê`iÊ Ê « à L i]Ê >Ê ?Ý >Ê«À À `>`Êi Ê >ÊÃi iVV ° à ʫÕiÃ]ÊiÃÌ ÃÊ«À }À> >ÃÊ ÝÌ ÃÊ`iÊv À >V Ê ÞÊi « i ÊÌ i i Ê« ÀÊ L iÌ Û Ê i À>ÀÊ >Ê VÕ«> L `>`Ê`iÊ«iÀà >ÃÊ`iÃi « i>`>Ã]ÊV Ê >Êw >

-iÊÌÀ>Ì>Ê`iÊÕ Ê« > Ê`iÊi « i ʵÕiÊ}i iÀ> i ÌiÊ ÃiÊÀi> â>Êi ÊV >L À>V ÊV Êi Ì `>`iÃÊÞÊ À}> â>V iÃÊà Ê? Ê`iÊ ÕVÀ ]ÊÕÊ ÌÀ>ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊà >ÀiÃ]ʵÕiÊ«iÀ Ìi Ê>Û> â>ÀÊi ÊÃÕÊ>« V>V ]Ê ?ÃÊ> ?Ê`iÊ >ÊÀi> â>V Ê`iÊÀiv>VV iÃ]Ê > « >V iÃÊ Ê i À>ÃÊ `iÊ V>À?VÌiÀÊ Õ V «> Ê Ê `iÊ ië>V ÃÊ `iÊ >Ê V Õ `>`]Ê «>À>Ê >L>ÀV>ÀÊ >VV iÃÊ`iÊvÕiÀÌiÊV Ìi ` Êà V > Êi ÊÃÕÊi iVÕ

64

`>`Ê`iÊv>V Ì>ÀÊ >Ê ÃiÀV Ê >L À> ÊÞÊ«À VÕÀ>ÀÊ >Ê VÕ> wV>V Ê«À vià > Ê`iÊ`ià VÕ«>` É>Ã]ÊÀi >V > ` Ê >Êv À >V Ê«À vià > Ê VÕ«>V > Ê ÀiV L `>ÊV Ê >ÊÀi> â>V Ê`iÊÕ ÊÌÀ>L> ÊiviVÌ Û Ê i Ê LÀ>ÃÊ ÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊÕÌ `>`Ê«ÖL V>Ê Ê ÌiÀjÃÊ Ã V > ÊÞÉ Ê>ÀÌiÃ> > °ÊÊ ÃÌ ÊÃiÊÀiwiÀiÊ>ÊÊ>VÌ Û `> des relacionadas con la recuperación del patri Ê>ÀÌ ÃÌ V ]Ê ÃÌ À V ]ÊVÕ ÌÕÀ> Ê Ê >ÌÕÀ> ]ÊV Ê >ÊÀi >L Ì>V Ê`iÊi Ì À ÃÊÕÀL> ÃÊ Ê`i Ê i ` Ê> L i Ìi]Ê >ÊÀiVÕ«iÀ>V Ê ÊVÀi>V Ê`iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÃÊ«ÖL V>Ã]Ê>à ÊV ÊV ÊVÕ> µÕ iÀÊ ÌÀ>Ê >VÌ Û `>`Ê `iÊ ÕÌ `>`Ê «ÖL V>Ê Ê Ã V > Ê µÕiÊ «iÀ Ì>Ê >Ê ÃiÀV Ê`iÊ ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊÊ­V Ê «Õi`i ÊÃiÀÊ>ÕÝ >ÀiÃÊi ÊV> «> >ÃÊ`iÊÛ>VÕ > V ]Ê`iÊ>Ìi V Ê`iÊi iÀ}i V >Ã]Ê`iÊVÕ `>` Ê `iÊ «iÀà >ÃÊ i viÀ >Ã]Ê `iÊ >ÕÝ >ÀiÃÊ i Ê V i ` ÀiÃÊ V Õ Ì>À Ã]Ê i Ê ` vÕÃ Ê `iÊ V> «> >ÃÊ `iÊ«ÀiÛi V Êi ÌÀiÊ ÌÀ>ÃÊà ÌÕ>V iÃÊ« à L iî° >Ê`ÕÀ>V Ê`i Ê« >â Ê`iÊiÃÌiÊÌ « Ê`iÊ VÕ«>V iÃÊiÃÊ`iÊV>À?VÌiÀÊÌi « À> ÊÞÊiÃÌ?Ê` ÀiVÌ> i ÌiÊ Ài >V >`>Ê> ÊÌ « Ê`iÊ>VÌ Û `>`Ê>Ê iÛ>ÀÊ>`i > Ìi° 4.2

Los seguros de desempleo

Ê Ãi}ÕÀ Ê `iÊ `iÃi « i Ê }i iÀ> i ÌiÊ v À >Ê «>ÀÌiÊ`iÊÕ ÊiõÕi >Ê`iÊÃi}ÕÀ `>`Êà V > ° Ê Ãi}ÕÀ Ê «À « ÀV >Ê >ÞÕ`>Ê iV V>Ê Ìi « À> Ê >Ê «iÀà >ÃÊ V> wV>`>ÃÊ i ÌÀ>ÃÊ LÕÃV> Ê ÌÀ Êi « i ]Ê`iÊ>VÕiÀ` Ê>ÊÃÕÃÊ}> > V >ÃÊ> Ìi À ÀiÃ°Ê >ÃÊV ÌÀ LÕV iÃÊÞÊ ÃÊÀii L à ÃÊ`iÊ ÃÊi « i>` ÀiÃÊÀië> `>L> Êi Êv ` Êw`ÕV >À Ê `iÊ`iÃi « i ]Ê ÊVÕ> ÊÊà } wV>ʵÕiÊ Ê«Õi`i Ê `iÃV Ì>ÀÊ`i ÊÃ> >À Ê`iÊÃÕÃÊi « i>` ÃÊ ÃÊv ` ÃÊ«>À>Ê«>}>ÀÊ« ÀÊ` V Ê«À }À> >°Ê ÃÌ>Ê iÀÀ> i Ì>Êà }ÕiÊà i ` ÊÕÌ â>`>Êi Ê >Ê>VÌÕ> `>`Êi Ê Û>À ÃÊ«> ÃiÃÊ`iÊ >Ì > jÀ V>]ÊÊ> ÌiÊ >ÃÊà ÌÕ> V iÃÊ`iÊVÀ à Ã]Ê«iÀ Ê>Ö Ê`iÊ > iÀ>ÊV Ö Ê Ê i Ê i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ Ê >À Li° {°ÎÊÊ ÃÊV Ãi ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ V> iÃÊ (CPL) ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L i Ì Û ÊiëiV wV ÊVÕ>ÌÀ ]Ê`iÊ«À V Ê`i Ê` ? } Ê Ã V > Êi ÌÀiÊ>VÌ ÀiÃÊ` ÛiÀà ð - Ê V >Ì Û>ÃÊ`iÊ À}> â>V ]ÊVÀi>` ÃÊV Êi Ê L iÌ Ê`iÊ}>À> Ì â>ÀÊÕ >ÊiviVÌ Û>ÊÞÊ i ÀÊV À ` >V ÊÞÊ>ÀÌ VÕ >V Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ `iÃÌ >`>ÃÊ >Ê v i Ì>ÀÊ i Ê `iÃ>ÀÀ Ê «À `ÕVÌ Û Ê `iÊ Õ >Ê V> `>`Ê Ê Ài} ]Ê >Ãi}ÕÀ> ` Ê >Ê «>À Ì V «>V Ê `iÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ ?ÃÊ Ài«ÀiÃi Ì>Ì Û ÃÊ `iÊ >ÊV Õ `>`]Ê>}ÀÕ«>` ÃÊ`iÊ>VÕiÀ` Ê>ÊÃÕÃÊ >VÌ Û `>`iÃ°Ê Ã Ã Ê ÃÊ * Ê« i ÊÃÕÊj v> à ÃÊi Êi ÊÌÀ>Ì> i Ì Ê`iÊÌ ` ÃÊ ÃÊ>ëiVÌ ÃʵÕiÊ V « i Ê >Ê«À L i ?Ì V>Ê`i ÊÌi >Ê«À `ÕVÌ Û Ê V Ê iëiV > Ê ÀiviÀi V >Ê >Ê ÃÊ V « i ÌiÃÊ `iÊ ÌÀ>L> ÊÞÊi « i °

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L i Ì Û ÊiëiV wV ÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ >L À> Ê `iÊ«iÀà >ÃÊ`ià VÕ«>`>ÃÊ ÊV Ê«À L i >ÃÊ`iÊ «ÀiV>À â>V Ê >L À> ° ÃÊ -i}ÕÀ ÃÊ `iÊ iÃi « i Ê Ã Ê iV> à ÃÊ `iÊ V LiÀÌÕÀ>Ê µÕiÊ LÕÃV> Ê «> >À]Ê i` > ÌiÊ «> } ÃÊ Ìi « À> iÃ]Ê >ÃÊ V ÃiVÕi V >ÃÊ µÕiÊ >vÀ Ì> Ê >ÃÊ «iÀà >ÃÊ µÕiÊ « iÀ`i Ê ÃÕÃÊ i « i Ã°Ê -ÕÊ >« V>V Ê ÞÊ ÕÌ â>V Ê ÃiÊ ÛiÀ wV>Ê Ì> Ì Ê i Ê ? L Ì ÃÊ «ÖL V ÃÊ « ÀÊ ÃÊ } L iÀ Ã]Ê V Ê i Ê ? L Ì ÃÊ«À Û>` ÃÊ« ÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊi «ÀiÃ>Ã°Ê Êi Ê ? L Ì Ê «ÖL V Ê i Ê Ãi}ÕÀ Ê `iÊ `iÃi « i Ê iÃÊ Õ Ê >« ÀÌiÊ iV Ê« ÀÊ ÃÊ} L iÀ ÃÊ>Ê >ÃÊ«iÀà >ÃÊ `iÃi « i>`>Ã°Ê ÃÌiÊ«Õi`iÊ>« Þ>ÀÃiÊi ÊÕ Êà à Ìi >Ê L }>Ì À Ê `iÊ Ãi}ÕÀ Ã°Ê i«i ` i ` Ê `iÊ >Ê ÕÀ Ã` VV Ê Êi ÊiÃÌ>` Ê`iÊ >Ê«iÀà >]ÊiÃÌ>ÃÊ ÃÕ >ÃÊ«Õi`i ÊÃiÀÊ«iµÕi >ÃÊÞÊVÕLÀ ÀÊà > i ÌiÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊL?à V>ÃÊV ÊÕ >Êv À >Ê`iÊ «iÀ Ì ÀÊÕ ÊÊL i iÃÌ>ÀÊà V > ÊL?à V ]Ê Ê«Õi`iÊÌ >ÀÊ >Êv À >Ê`iÊÕ >ÊV «i Ã>V Ê« ÀÊi Êi « i Ê«iÀ` ` Ê«À « ÀV > Ê> ÊÃ> >À ʵÕiÊÃiÊÌi >°Ê

Composición >L ÌÕ> i Ìi]Ê ÞÊ `iÊ >VÕiÀ` Ê >Ê >ÃÊ V>À>VÌiÀ Ã Ì V>ÃÊ`iÊ >Ê V> `>`Ê ÊÀi} ]ÊV>`>Ê * ÊiÃÌ>À?Ê Ìi}À>` Ê« À\Ê

65

UÊ

,i«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û °

UÊ

,i«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ `iÊ ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `iÊ ÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ÊÞÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` °Ê

UÊ

,i«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`iÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ Ê }ÕLiÀ > i Ì> iÃÊ`iÊ >Ê V> `>`Ê ÊÀi} Ê ­" -®°Ê

UÊ

Ê Ìi `i ÌiÊÞÊ` «ÕÌ>` ÃÊ`iÊV>`>ÊÕ >Ê`iÊ ÃÊ`i«>ÀÌ> i Ì ÃÊ`iÊ >ÊÀi} °Ê

U

Un representante por cada uno de los V Ãi ÃÊ`i LiÀ> ÌiÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊi Ê >ÊÀi } °Ê

U

Un representante de la coordinación ad ÃÌÀ>Ì Û>°

UÊ

viVÌ Û â>À]Ê i` > ÌiÊ >Ê iÃ>Ê iVÕÌ Û>]Ê i Ê i >ViÊ i ÌÀiÊ ÃÕÃÊ Ìi}À> ÌiÃÊ Þ]Ê iëi cialmente, con instancias superiores de } L iÀ Ã]ÊV Êi Ê L iÌ Ê`iÊ>Ãi}ÕÀ>ÀÊÕ >Ê correcta retroalimentación entre las nece à `>`iÃÊ V> iÃÊÞÊ >ÃÊ« à L iÃÊà ÕV ið

UÊ

- V Ì>ÀÊ >Ê iÃÌ>ÃÊ ÃÌ> V >ÃÊ }ÕLiÀ > i tales, cuando las circunstancias así lo determinen, la asistencia de especialistas ÌjV V ÃÊ iëiV > â>` ÃÊ µÕiÊ «ÀiÃÌi Ê ÃiÀ Û V ÃÊ i Ê >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ >V À`>`>Ã°Ê i iÀ> i ÌiÊiÃÌ>ÃÊ>à ÃÌi V >ÃÊiÃÌ? Ê>V Ì> das en el tiempo.

UÊ

*À « iÀÊ i À>ÃÊ i Ê >Ê i iVÕV Ê `iÊ ÃÊ «À }À> >ÃÊÛ }i ÌiÃÊV Êi Êw Ê`iÊ «Ì â>ÀÊ i ÊvÕ V > i Ì Ê`iÊ ÃÊ Ã Ã°

/ ` ÃÊi ÃÊV ÃÌ ÌÕÞi ÊÕ >Ê iÃ>Ê iVÕÌ Û>.

>`>ÊÕ Ê`iÊ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ« `À?Ê>Õ i Ì>ÀÊi ÊÃÕÊ Ài«ÀiÃi Ì>V Êi ÊÀ>â Ê`iÊ >ÃÊ«>ÀÌ VÕ >À `>`iÃÊ «À « >ÃÊ`iÊV>`>Ê V> `>`Ê ÊÀi} ÊÞ]Êi ÊÌ ` ÃÊ ÃÊV>à Ã]ÊÃ> Û Êi Ê`iÊ ÃÊV À` >` ÀiÃÊÀi} > iÃ]ÊÃiÊ`ià } >À? ÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊÃÕ« i Ìið i` > ÌiÊ >Ê VÀi>V Ê `iÊ >Ê iÃ>Ê iVÕÌ Û>]Ê ÃiÊ >Ì i `iÊÞÊÌÀ>Ì> Ê ÃÊ« > iÃÊ`iÊ>VV ÊÞÊ«À ÞiV tos a desarrollar de acuerdo a las característi V>Ã]ÊÌ ? ` ÃiÊi Ê` V >Ê ÃÌ> V >Ê >ÃÊ`iV à iÃÊ«iÀÌ i ÌiÃÊ« ÀÊ>VÕiÀ` Ê}i iÀ> °

Ìi Ì Ê>Ê >Ê iVià `>`Ê`iÊ «Ì â>V Ê «iÀ>Ì Û>Ê `iÊ ÀiVÕÀà ÃÊ iÃÊ µÕi]Ê }i iÀ> i Ìi]Ê ÃÊ V À` >` ÀiÃÊ>` ÃÌÀ>Ì Û ÃÊVÕi Ì> ÊV ÊÕ ÊÀi«Ài Ãi Ì> ÌiÊ`iÊ >Ê iÃ>Ê iVÕÌ Û>° ÃÊ>V Ãi >L iÊÞÊ iViÃ>À ʵÕiÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ iÃÌ ÃÊV Ãi ÃÊÃi> Ê >L ÌÕ> i ÌiÊ v À >`>ÃÊ > ÌiÊ >Ê « Ê «ÖL V>]Ê V Ê >Ã Ê Ì> L j Ê µÕiÊ « Ãi> ÊÕ Ê iV> Ã Ê Ê`iÊV ÌÀ ÊÞÊÃi }Õ i Ì Ê `iÊ >ÃÊ ` ÃÌ Ì>ÃÊ ÛiÀà iÃÊ µÕiÊ ÃiÊ i iVÕÌi °Ê

>Ê >` ÃÌÀ>V Ê `iÊ >Ê }iÃÌ Ê >` ÃÌÀ>Ì Û>Ê «iÀ>Ì Û>Ê }i iÀ> i ÌiÊ ÃiÊ Ài> â>Ê i` > ÌiÊ V À` >` ÀiÃ]Ê LÀ>` ÃÊ Ãi}Ö Ê >VÕiÀ` ÃÊ ÞÊ V Ãi à ÃÊi ÌÀiÊ ÃÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`i Ê Ãi °Ê

{°{Ê ÃÊ LÃiÀÛ>Ì À ÃÊ V> iÃÊ`iÊ empleo

Funciones ?Ã V> i Ìi]Ê >ÃÊvÕ V iÃÊ`iÊ ÃÊ * ÊÃ Ê >ÃÊ µÕiÊ>ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊ i V > \Ê UÊ

UÊ

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L i Ì Û ÊiëiV wV ÊVÕ>ÌÀ ]Ê`iÊ«À V Ê`i Ê` ? } Ê Ã V > Êi ÌÀiÊ>VÌ ÀiÃÊ` ÛiÀà ð

>À> Ì â>ÀÊ ÞÊ «À ÛiÀÊ i Ê V Ì>VÌ Ê i ÌÀiÊ ÃÊ Ìi}À> ÌiÃÊ`iÊ ÃÊ Ãi ÃÊ V V ÃÊ*À `ÕVÌ Û Ã]ÊV Ê >Êw > `>`Ê`iÊÀi i Û>ÀÊi ÊiÃÌ>` Ê`iÊà ÌÕ>V ÊiÝ ÃÌi ÌiÊi Ê Ê V> Ê Ê Ài} iÃ]Ê i Ê >ÃÊ ?Ài>ÃÊ Ìi ?Ì V>ÃÊ ÃÌ ÌÕ `>ÃÊ`iÃ`iÊ` ÃÌ Ì ÃÊ Ûi ið

ÃÊ LÃiÀÛ>Ì À ÃÊ V> iÃÊ`iÊi « i ÊiÃÌ? ÊV ViL ` ÃÊ V Ê Õ `>`Ê ÌjV V>Ê µÕiÊ Ì i iÊ >Ê Ã Ê`iÊÃiÀÛ ÀÊ`iÊà « ÀÌiÊi Ê >ÊÌ >Ê`iÊ`iV à iÃÊ«>À>Ê >Ê`iw V Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ`iÊ «À V Ê iV V>Ê ÞÊ i « i ]Ê i Ê i Ê ? L Ì Ê `iÊÕ ÊÌiÀÀ Ì À °Ê-iÊV ÃÌ ÌÕÞi ÊÊ«ÀiviÀi Ìi i ÌiÊ V ÊÕ Ê À}> Ê«iÀ > i ÌiÊ`iÊÀiV iVV Ê`iÊ v À >V Ê`iÊ ÃÊ Ö Ì « iÃÊ>ëiVÌ ÃÊÀi >V > dos con el empleo, la promoción económica, el

iV ` ÀÊi ÊÕ >Ê iÃ>Ê iVÕÌ Û>Ê ÃÊ« > iÃÊ ÞÊ«À ÞiVÌ ÃÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >À]Êi ÊvÕ V Ê`iÊ Ê >V À`>` ÊÞÊ`i LiÀ>` Ê`i ÌÀ Ê`iÊ ÃÊ * °

66

`iÃ>ÀÀ Ê Ã ÃÌi L iÊ ÞÊ >Ê V> `>`Ê `iÊ Û `>Ê i Ê i Ê ÌiÀÀ Ì À ]Ê«À Vi`i ÌiÃÊ`iÊ` viÀi ÌiÃÊvÕi ÌiÃÊ`iÊ v À >V Ê`iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ«ÖL V>ÃÊÞÊ«À Û>`>Ã]Ê iëiV > ÃÌ>ÃÊÞÊV i Ì wV Ã]Ê i` ÃÊ`iÊV Õ V> V ÊÞÊ >Ê « Ê«ÖL V>Êi Ê}i iÀ> °Ê `i> i ÌiÊ v À > Ê«>ÀÌiÊ`iÊ >Ê"wV >Ê Õ V «> Ê`iÊ « i Ê iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> °Ê

UÊ

ViÀÊ >Ê Ã ÌÕ>V Ê `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ÞÊ ÃÕÃÊ iÃÌÀ>Ìi} >Ã\Ê Ã }Õ >À `>`iÃÊ `iÊ >Ê ià tructura empresarial, política de recursos Õ > Ã]Ê Û>V iÃÊ ÌiV } V>Ã]Ê Ài µÕiÀ i Ì ÃÊ`iÊVÕ> wV>V Ê«À vià > ]Ê v À >ÃÊ`iÊÀiV ÕÌ>ÀÊi Ê«iÀà > ʵÕiÊ iVià tan, etc.

Como primera cuestión, es necesario delimitar i Ê >ÀV ÊÌiÀÀ Ì À > Ê V > Ê`iÊ>VÌÕ>V Ê`i Ê LÃiÀ Û>Ì À Ê Þ>Ê µÕiÊ iÃÌiÊ «Õi`iÊ ÃiÀÊ V ViL ` Ê «>À>Ê Õ Ê Õ V « ]Ê«>À>ÊÕ >ÊÀi} Ê Ê`i«>ÀÌ> i Ì Ê Ê para una mancomunidad de municipios.

UÊ

> â>ÀÊ >ÃÊ>VÌÕ>V iÃÊ`iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ«ÖL V>Ã\Ê« Ì V>ÃÊ`iÊ >ÃÊi Ì `>`iÃÊ V> iÃ]Ê>VÌÕ>V iÃʵÕiÊ>viVÌ> Ê> Êi « i Ê `iÃ`iÊ >Ê «iÀëiVÌ Û>Ê `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê V> Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê ÞÊ >Ê V> `>`Ê `iÊ Û `>]Ê Ài}Õ >V iÃÊiëiV wV>ÃʵÕiÊ«Õi`> Ê V ` ÀÊà LÀiÊ el desarrollo socioeconómico.

UÊ

>Û ÀiViÀÊ >ÊÀiyiÝ ÊÞÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ ÃÊ V iVÌ Û ÃÊ V> iÃ]Ê>}i ÌiÃÊiV V ÃÊÞÊ Ã V > iÃ]Ê` À } `>ÃÊ>ÊÕ >Ê i À>Ê`iÊ >ÊV> `>`Ê`iÊÛ `>Ê`iÊ ÃÊV Õ`>`> ÃÊ`iÃ`iÊÕ >Ê Û Ã Ê Ìi}À> °

UÊ

> â>ÀÊ >ÃÊ`i > `>ÃÊÃ V Ê >L À> Ê`iÊ >ÃÊ empresas e instituciones de la localidad o territorio.

UÊ

ViÀÊÞÊ« > wV>ÀÊi Ê «>VÌ ÊÞÊ Ûi Ê`iÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê`iÊ ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ i Êi ÊÌi ` Ê«À `ÕVÌ Û °Ê

Ê LÃiÀÛ>Ì À Ê V> Ê`iÊi « i ]Ê« ÀÊÌ> Ì ]ÊÊ`i LiÀ?ÊÃiÀÊV ViL ` ÊV ÊÕ Ê À}> Ê«iÀ > i ÌiÊ`iÊÀi} ÃÌÀ ÊÞÊ` vÕà Ê`iÊ >Ê v À >V ]ÊÕ >Ê ÛiâʵÕiÊjÃÌ>Ê >Þ>Êà ` Ê> > â>`>ÊÞÊ À`i >`>Ê>Ê ÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ` ÃÌ Ì ÃÊ i` ÃÊ­Ì> iÃÊV Ê >Ê«ÕL V>V Ê `iÊ v À iÃÊ ÞÊ > ? à ÃÊ «iÀ ` V î°Ê * ÀÊ ÌÀ Ê >` ]Ê i Ê LÃiÀÛ>Ì À Ê ÃiÊ `iw iÊ V Ê Õ >Ê i Ì `>`Ê µÕiÊ «Õ Ã>Ê >Ê ÛiÃÌ }>V Ê ÞÊ i Ê iÃÌÕ ` Êà LÀiÊ>ëiVÌ ÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊ«>À>Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê ÌiÀÀ Ì À > ]Ê« i ` Ê >Þ ÀÊ ÌiÀjÃÊi Ê ÃÊÌi >ÃÊ Ài >V >` ÃÊV Êi Ê` Ãi Ê`iÊ« Ì V>ÃÊÞÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ`iÊi « i Ê« > wV>`>ðÊÊ/> L j ÊVÕ « À?Êi ÊÀ Ê`iÊ>Ãià À>ÀÊ>ViÀV>Ê`iÊ >ÃÊ«À À `>`iÃÊ iÝ ÃÌi ÌiÃÊ i Ê >ÌiÀ >Ê `iÊ i « i Ê ÞÊ `iÃ>ÀÀ Ê V> ]ÊV Ê>à ÊÌ> L j Êà LÀiÊ >ÃÊ« à L iÃÊ i didas a adoptar.

iÌ ` } >Ê `i Ê LÃiÀÛ>Ì À Ê V> Ê `iÊ empleo

Funciones >ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ Ã Ê > }Õ >ÃÊ `iÊ >ÃÊ «À V «> iÃÊ vÕ V iÃÊ ÃÊ LÃiÀÛ>Ì À ÃÊ V> iÃÊ`iÊi « i \ UÊ

U

*>À>Ê >ÊÀià ÕV Ê`iÊÕ >Ê iÌ ` } >Ê`i Ê"LÃiÀ Û>Ì À Ê `iÊ « i ]Ê «ÀiviÀi Ìi i Ìi]Ê `iLiÊ Ài> â>ÀÃiÊ `iÃ`iÊ Õ >Ê LÃiÀÛ>V Ê iÃÌÀ>Ìj} V>Ê µÕiÊ pueda desarrollar las distintas acciones teniendo en cuenta la multiplicidad de políticas, actores, ÌiÀÀ Ì À ]Ê«À L i ?Ì V>ÃÊà V > iÃÊÞÊiV V>Ã]Ê >à ÊV Ê >ÊV « i `>`Ê`iÊ >ÃÊ Ã >ðÊ

> â>ÀÊ>ëiVÌ ÃÊ`i Êië>V Êv à V ]ÊiV V Ê ÞÊ Ã V > Ê ` `iÊ ÃiÊ Ài >V > Ê ÃÊ ` ÃÌ Ì ÃÊ>}i ÌiÃʵÕiÊ ÌiÀÛ i i Êà LÀiÊj \Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê `i }À?wV>]Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÃÊ del territorio, características económicas, `iÃ>ÀÀ Ê ÕÀL> ]Ê i` Ê > L i Ìi]Ê iÝ clusión social, etc.

Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ >Ê iÌ ` } >Ê ÃiÀ?Ê «ÀiÃV ` L iÊ >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃʵÕiÊ V v À > Êi ÊÌi ` Êà V iV V ÊÌ> Ì Êi Ê >Ê i >L À>V Ê`iÊ ÃÊ v À iÃ]ÊV Êi Ê >Ê}i iÀ> ción de actuaciones.

Presentar las características del mercado `iÊ ÌÀ>L> \Ê >VÌ Û `>`]Ê `iÃi « i ]Ê «iÀw iÃÊ «À vià > iÃ]Ê iVià `>`iÃÊv À >Ì Û>Ã]ÊiÌV°

67

*>À>Ê« `iÀÊiÃÌ>L iViÀÊVÕ> µÕ iÀÊV >ÃiÊ`iÊ> ? à ÃÊÞÊ`iÊ«À «ÕiÃÌ>ÃÊ`iÊ ÌiÀÛi V ÊÃiÊÕÌ â> ]Ê V ?à V> i Ìi]Ê >ÃÊà }Õ i ÌiÃÊvÕi ÌiÃÊ`iÊÀiV iV V ÊÞÊ> ? à ÃÊ`iÊ v À >V \

ÌiÀÛi V Ê ?ÃÊ>`iVÕ>`>]Ê>à ÊV Êi ÊÌ « Ê`iÊ iÛ> Õ>V Ê`iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÃ>ÀÀ >`>ð >Ê iVià `>`Ê`iÊ À}> â>ÀÊi ÊÌiÀÀ Ì À Ê«>ÀÌiÊ`iÊ « `iÀÊ V ViÀÊ i Ê «À vÕ ` `>`Ê >Ê Ài> `>`Ê Ã V iV V>Ê`i Ê? L Ì Ê`iÊ>VÌÕ>V Ê`i Ê L ÃiÀÛ>Ì À °Ê *>À>Ê i ]Ê >Ê V Ì Õ>V ]Ê ÃiÊ i Õ V > Ê> }Õ >ÃÊ`iÊ >ÃÊ«iÀëiVÌ Û>ÃÊ`iÊ> ? à ÃʵÕiÊ ÃiÊ>V Ãi > \

Fuentes Secundarias. Desde los distintos À}> à ÃÊ «ÖL V ÃÊ ÞÊ «À Û>` ÃÊ « V>` ÃÊ i Ê >ÌiÀ >ÊiV V>]Êi « i ]Êv À >V ÊÞÊ`iÃ> ÀÀ ÊÕÀL> ÊÃiÊ}i iÀ> ÊÕ >Ê}À> ÊV> Ì `>`Ê`iÊ `>Ì Ã]Ê v À iÃÊÞÊiÃÌÕ` ÃʵÕiÊÃ Ê iViÃ>À ÃÊ ÀiV « >ÀÊÞÊ> > â>À°Ê v À >V ÊiÝÌÀ> `>Ê`iÊ ÌiÀ iÌ]Ê «ÕL V>V iÃ]Ê iÃÌÕ` ÃÊ iëiV wV ÃÊ Ê «ÕL V>` ÃÊiÊ v À >V iÃÊ«Õ ÌÕ> ið Fuentes Primarias.Ê - i ` Ê «ÀiÃV ` L iÊ i Ê ÕÃ Ê `iÊ >ÃÊ vÕi ÌiÃÊ > ÌiÀ À i ÌiÊ V Ì>`>ÃÊ «>À>Ê >Ê LÌi V Ê`iÊÕ >Ê v À >V Ê V > ]ÊÞ>ʵÕiÊ permiten tener una aproximación de la situación à V iV V>Ê ÞÊ ÃÕÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>Ã]Ê Ê Ã Ê `i ÊÌ ` ÊÃÕwV i ÌiÃ]ÊÞÊ« ÀÊi ÊÃiÊ >ViÊ iViÃ> À Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ` ÛiÀà ÃÊiÃÌÕ` Ã]Êà `i ÃÊÞÊ i VÕiÃÌ>ÃÊ«iÀ ` V>ÃʵÕiÊ«iÀ Ì> Ê LÌi iÀÊÕ >Ê v À >V ÊVÕ> Ì>Ì Û>ÊÞÊVÕ> Ì Ì>Ì Û>ʵÕiÊÃi>ÊÕÌ â>`>Ê« ÀÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ«ÖL V ÃʵÕiÊÃiÊ` À }i Ê> Ê `iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊÕÀL> ° Asimismo, para conocer las actuaciones, pro ÞiVÌ ÃÊ ÞÊ `i ÃÊ µÕiÊ Ì i i Ê ÃÊ >}i ÌiÃÊ Ã V > iÃ]Ê ÃiÊ >ViÊ iViÃ>À Ê i Ê ÕÃ Ê `iÊ Õ >Ê ÃiÀ iÊ `iÊ vÕi ÌiÃÊ «À >À >ÃÊ µÕiÊ v>V ÌiÊ >Ê v À >V Ê Ã LÀiÊ >ÊÀi> `>`Ê Ã V Ê >L À> Ê`i Ê iÀV>` Ê`iÊ ÌÀ>L> Ê V> ÊÞÊ` `iÊÃiÊ>VÌÖ>°

UÊ

i Ì>V Ê`i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê V> °

UÊ

ÃÌÀ Ì ÃÊ ÞÊ ÃiVV iÃÊ `iÊ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ estadística.

UÊ

1 `>`iÃÊ `iÊ ÌÀ>L> Ê Ã V > Ê `iÊ ÃÊ ÃiÀÛ cios sociales municipales

U

Distritos sanitarios.

UÊ

i Ì>V Ê? L Ì Ê`iÊ>VÌÕ>V Ê`iÊ>à V >V iÃÊ`iÊÛiV ðÊ

UÊ

i Ì>V Ê ? L Ì Ê >Ã V >V iÃÊ `iÊ V merciantes.

UÊ

i Ì>V Ê`iÊL>ÀÀ ð

> i Ìi]Êi Ê LÃiÀÛ>Ì À ÊÃiÊL>Ã>Êi Ê >ÊVÀi> V Ê `iÊ Õ Ê iµÕ « Ê Õ Ì ` ÃV « >À ]Ê v À >` Ê « ÀÊ«iÀà > ÊiÝ«iÀÌ Ê Ê ` i ]ʵÕiÊÌ i iÊi ÌÀiÊ ÃÕÃÊvÕ V iÃÊ >ÊÀiV iVV ÊÞÊ> ? à ÃÊ`iÊ`>Ì ÃÊ ÞÊ >Ê` vÕà Ê`iÊ >Ê v À >V Ê`iw i ` ]Ê>ÊÌ> iÃÊiviVÌ Ã]Ê ` V>` ÀiÃÊÞÊVÀ ÌiÀ Ã°Ê ÃÌiÊiµÕ « Ê desarrolla sus actuaciones desde este pluralis Ê «À vià > Ê ÞÊ V Ê >« ÀÌ>V iÃÊ iÌ ` } V>ÃÊ` ÛiÀÃ>Ã]ÊV Ê>LÕ `> ÌiÃÊÞÊ` ÛiÀà ÃÊV V i Ì ÃÊ i Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> ]Ê Ì iÀ>À ÃÊ v À >Ì Û Ã]Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ]ÊÌjV V>ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V ]Ê > ? à ÃÊ Ã V iV V Ã]Ê Ã ÃÌi >ÃÊ `iÊ v À >V Ê}i }À?wV>]ÊiÌV°

Desde la aplicación de una serie de instrumen Ì ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V Êi « À V>ÊÃiÊ LÌ i iÊÕ >Ê v À >V Êà LÀiÊ >Êà ÌÕ>V Ê`i Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ> L> ]Ê `iÃ>ÀÀ Ê i «ÀiÃ>À > ]Ê ÕÀL> ÃÌ V ]Ê Ã V > Ê etc. Estos instrumentos de recolección de datos «Õi`i ÊÃiÀÊi VÕiÃÌ>Ã]Êi ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊi Ê«À vÕ ` `>`]Ê}ÀÕ« ÃÊ`iÊ` ÃVÕà ÊÞÊÌjV V>ÃÊ«>ÀÌ V «>Ì Û>Ã]Êi ÌÀiÊ ÌÀ Ã°Ê ÃÌ Ê«iÀ Ì À?Ê`iw ÀÊi ÊÌ « Ê`iÊ

68

Recuadro 4.1 3ITIOS WEB CON MÉS INFORMACIØN SOBRE /BSERVATORIOS LABORALES "LÃiÀÛ>Ì À Ê V> Ê`iÊ « i Ê`iÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê`iÊ Õi Û>Ê­ ë> >®Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ° i°Õ Õ°iÃÉ "LÃiÀÛ>Ì À Ê V> Ê`iÊ « i Ê`i Ê ÞÕ Ì> i Ì Ê`iÊ ? >}>Ê­ ë> >®°Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ° vi° > >}>°iÕÉ «i V ÃÉ «i V ÃÉ viÉ« ÀÌ> ÉiÃÉ i Õ*À V «> Éi « i É LÃiÀÛ>Ì À V> É Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê Õ V «> Ê`iÊ « i ÊÞÊ i Ì Ê «ÀiÃ>À > Ê`iÊ ÕV>À> > }>Ê ­ L >®Ê ÌÌ«\ÉÉÓ䣰ÓÓ£°£x£°£nÎÉ iLÕÉ >Ê,i`Ê`iÊ"LÃiÀÛ>Ì À ÃÊ- V Ê V V ÃÊ >L À> iÃÊ­*iÀÖ®]ÊV Ê«ÀiÃi V >Ê i Ê Õ V « ÃÊÞÊÀi} iÃÊ`i Ê«> ð ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ° ÌÀ>°} L°«iÉ ÃÌÀ>À Ìi ` °« «¶ `r£{£EÌ «r£{£

4.5

Los seguros de capacitación y empleo

à L `>`iÃÊ `iÊ LÌi iÀÊ Õ Ê i « i °Ê >Ê `ÕÀ>V Ê ?Ý >Ê`iÊV LiÀÌÕÀ>ÊÌ i `iÊ>ÊÃiÀÊ`iÊ` ÃÊ> Ã°Ê -iÊÌÀ>Ì>Ê`iÊÕ ÊÃi}ÕÀ Ê`iÊL>ÃiÊ ÊV ÌÀ LÕÌ Û>.

ÃÌ ÃÊ«À }À> >ÃÊÃiÊ À i Ì> Ê>ÊVÕ « ÀÊV Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊiëiV wV ÃÊÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ >L À> ÊÞÊ` ÃÊÊ`iÊ}i iÀ>V Ê`iÊV> wV>V iÃÊÞÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> ið

ÊÃi}ÕÀ ÊÃiÊ « i i Ì>Ê« ÀÊ i` Ê`iÊV Ûi ÃÊ Vi iLÀ>` ÃÊ i ÌÀiÊ ÃÊ ÃÌiÀ ÃÊ >V > iÃÊ `iÊ ÌÀ>L> ÊÞÊ ÃÊ Õ V « ÃÊÞÊ>Ì i `iÊ >ÊV Ì }i V >Ê `i Ê`iÃi « i Ê i` > ÌiÊ« Ì V>ÃÊ>VÌ Û>ÃÊ`iÊ«À V Ê`i Êi « i ÊÞÊv À >V Ê«À vià > °Ê

ÃÌ>Ê iÀÀ> i Ì>Ê ÃiÊ ÕÌ â>Ê i Ê > }Õ ÃÊ «> ÃiÃÊ >Ì > iÀ V> ÃÊ«iÀ Ê ÊiÃÊV Ö Êi Ê i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >°Ê Ê Ãi}ÕÀ Ê `iÊ V>«>V Ì>V Ê ÞÊ i « i Ê ­- Þ ®]Ê Ì i iÊ i Ê L iÌ Û Ê `iÊ « iÀÊ i Ê >ÀV >Ê Õ Ê iõÕi >Ê `iÊ « Ì V>ÃÊ >VÌ Û>ÃÊ`iÊi « i ʵÕiÊLÀ `i Ê>« Þ Ê>Ê ÃÊÌÀ> L> >` ÀiÃÊ `ià VÕ«>` Ã]Ê Ì> Ì Ê i Ê >Ê LÖõÕi`>Ê `iÊi « i ÊV Êi Ê >Ê>VÌÕ> â>V Ê`iÊÃÕÃÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊÞÊi ÊÃÕÊ ÃiÀV Ê >L À> °Ê

4.6

Los sistemas nacionales de v À >V ÊV Ì Õ>

ÃÌ ÃÊ «À }À> >ÃÊ ÃiÊ À i Ì> Ê >Ê VÕ « ÀÊ V Ê i Ê L iÌ Û ÊiëiV wV Ê` Ã]Ê`iÊ}i iÀ>V Ê`iÊV> w V>V iÃÊÞÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> ið

Ê Ãi}ÕÀ Ê vÀiViÊ «ÀiÃÌ>V iÃÊ ÞÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ «>À>Ê ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃʵÕiÊ «Ìi Ê« ÀÊ«>ÀÌ V «>ÀÊi Ê j °Ê ÊÃÕÊÛiâ]Ê ÃÊ«iÀ ` ÃÊ i ÃÕ> iÃÊi Ê ÃʵÕiÊ i ÊÌÀ>L> >` ÀÊ«iÀV L>Ê >Ê«ÀiÃÌ>V ÊiV V>Ê Ê Ài Õ iÀ>Ì Û>ÊÃiÀ? ÊV «ÕÌ>` ÃÊ>Ê ÃÊiviVÌ ÃÊ`iÊ >Ê>VÀi` Ì>V Ê`i Ê`iÀiV Ê>Ê >ÃÊ«ÀiÃÌ>V iÃÊi Ê i Êà ÃÌi >Ê`iÊ ÕL >V ÊÞÊ«i à iÃÊ>` `iÊV Ì Vi]ÊV ÊÌ i « ÊiviVÌ Û Ê`iÊÃiÀÛ V ðÊ

>ÊV v À >V Ê`iÊÕ Êà ÃÌi >Ê >V > Ê`iÊv À >V ÊV Ì Õ>Ê`iÃV> Ã>Êi Êi Ê` ? } Êà V > Ê `iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`i Ê Õ ` Ê`i ÊÌÀ>L> ]ÊV? >À>Ã]Ê i «ÀiÃ>Ã]Êà ` V>Ì Ã]ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊiÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ v À >V Ê µÕiÊ >ÃÕ i Ê V «À à ÃÊ Û VÕ >` ÃÊ> Ê`iÃ>ÀÀ ÊiÃÌÀ>Ìj} V ÊÃiVÌ À > ÊÞÊ >Ê `iw V Ê`iÊ ÃÊ«iÀw iÃÊÞÊ Ûi iÃÊ`iÊV> wV>V Ê ÀiµÕiÀ ` Ã°Ê ÃÌ>Ê V ViÀÌ>V Ê «iÀ ÌiÊ V Ì>ÀÊ V Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ v À >V Ê ÞÊ ViÀÌ wV>V Ê `iÊ V «iÌi V >ÃÊ µÕiÊ «Õi`i Ê Àië `iÀÊ V Ê V> `>`Ê ÞÊ «iÀÌ i V >Ê ÃiVÌ À > Ê >Ê >ÃÊ `i > `>ÃÊ

ÊÌÀ>L> >` ÀÊ`ià VÕ«>` ÊÀiV LiÊÕ >Ê>ÞÕ`>ÊiV V>Ê i ÃÕ> ÊÞÊ>« Þ Ê«>À>Ê i À>ÀÊÃÕÃÊ«

69

ÌiÀÀ Ì À > iÃÊ L>Ã>`>ÃÊ i Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `iÊ ÃÕÊ « L >V °

UÊ

i À> Ê >Ê }iÃÌ Ê `iÊ ÃÊ ,, °Ê ­Ãi iV V ]ÊÀi Õ iÀ>V ]Ê« > Ê`iÊV>ÀÀiÀ>]ÊiÌV°®Ê

>ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ >Êv À >V ÊV Ì Õ>ÊV ÌÀ LÕ ÞiÊ >Ê i À>ÀÊ >Ê V> `>`Ê `iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ v À >V ]Ê VÀi i Ì>ÀÊ >Ê i « i>L `>`Ê `iÊ >ÃÊ «iÀà >Ã]Ê i À>ÀÊ >Ê V> `>`Ê `i Ê i « i Ê iÊ «>VÌ>Ê`iÊv À >Ê` ÀiVÌ>Êi Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>Ã]Ê V ÌÀ LÕÞi ` Ê `iÊ iÃÌiÊ ` Ê > Ê VÀiV i Ì Êà V > ÊÞÊ«À `ÕVÌ Û Ê`i Ê«> ð

UÊ

i À> Ê >Ê ÛiÀÃ Êi ÊV>«>V Ì>V °Ê

UÊ

*iÀ Ìi Ê V >ÀÊ«À Vià ÃÊÛ VÕ >` ÃÊ>Ê >Ê }iÃÌ Ê`i ÊV V i Ì °

4.7

¿De qué se tratan las certificaciones de competencias laborales? >ÃÊ ViÀÌ wV>V iÃÊ `iÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊ Û VÕ > Ê >ÃÊ >VV iÃÊ `iÊ ViÀÌ wV>V Ê `iÊ V «iÌi V >ÃÊV Ê ÃÊ«>À? iÌÀ ÃÊiÃÌ>L iV ` ÃÊ« ÀÊ i Ê - ÃÌi >Ê >V > Ê `iÊ > `>`Ê ­Ã Ê iÝ ÃÌ iÀ>®Ê Ê « ÀÊ> }Ö Êi ÌiÊà >À]ÊÞÊ>V À`>` Ê« ÀÊà ` V>Ì ÃÊ ÞÊi «ÀiÃ>ð

Las certificaciones de competencias laborales

ÃÌ ÃÊ «À }À> >ÃÊ ÃiÊ À i Ì> Ê >Ê VÕ « ÀÊ V Ê i Ê L iÌ Û ÊiëiV wV Ê` Ã]Ê`iÊ}i iÀ>V Ê`iÊV> w V>V iÃÊÞÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> ið

De este modo, se asiste a los sectores produc Ì Û ÃÊi Ê >ÊV ÃÌ ÌÕV Ê`iÊ À}> Ã ÃÊViÀÌ wV> ` ÀiÃÊ ÃiVÌ À > iÃÊ µÕiÊ `iÃ>ÀÀ >À? Ê À >ÃÊ `iÊ V «iÌi V >Ê >L À> ]Ê Ài} ÃÌÀ>À? Ê iÛ> Õ>` ÀiÃÊ ÞÊ ViÀÌ wV>À? Ê >ÃÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊ `iÊ ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ

>ÃÊ ViÀÌ wV>V iÃÊ `iÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊ iÃÌ? Ê `iÃÌ >`>ÃÊ >Ê ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ VÕ«>` ÃÊ Ê `ià VÕ«>` Ã]Ê V Ê iÝ«iÀ i V >Ê ÀiµÕiÀ `>Ê i Ê i Ê i iÀV V Ê`i Ê wV ÊÕÊ VÕ«>V Ê«>À>Ê >ÊVÕ> Ê`i Ãii Ê LÌi iÀÊÕ ÊViÀÌ wV>` Ê`iÊÃÕÃÊ>«Ì ÌÕ`ið ¿Qué beneficios otorgan?

4.8

*>À>Ê ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃ]Ê >ÃÊ iÀÌ wV>V iÃÊ `iÊ

«iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊV Vi`i \ UÊ

ÊÀiV V i Ì Ê«ÖL V Ê`iÊÃÕÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> Ê i` > ÌiÊ> }Ö ÊÌ « Ê`iÊVÀi`i V > ʵÕiÊ ÊViÀÌ wµÕi°Ê

UÊ

i À>Ê >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ ÃiÀV Êi Ê el empleo.

UÊ

i À>ÊÃÕÊ ÛiÀÃ Êi ÊV>«>V Ì>V °

UÊ

i À>ÊÃÕÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊV>ÀÀiÀ>°

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L iÌ Û ÊiëiV wV Ê` Ã]Ê`iÊ}i iÀ>V Ê`iÊV> wV>V iÃÊÞÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> ið

ÊÃÕÊ LÀiÊ Ê ` V>]Êi Ê«À }À> >ÊiÃÌ?Ê` À } ` Ê>Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > ° ¿Qué beneficios otorga?

*>À>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>Ã]Ê >ÃÊ iÀÌ wV>V iÃÊ`iÊ

«iÌi V >ÃÊ >L À> iÃ\ UÊ

Fortalecimiento de instituciones de v À >V Ê«À vià > Ê

ÌÀ `ÕVi Ê«À Vi` i Ì ÃÊ L iÌ Û ÃÊ«>À>Ê el reconocimiento de la calidad del recur Ã Ê Õ > °

70

U

Asistencia técnica para desarrollar planes `iÊ i À>Ê `iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ v À > V Ê«À vià > °

UÊ

à ÃÌi V >ÊÌjV V>ÊÞÊ>Õ` Ì À >Ê«>À>Ê >ÊViÀ Ì wV>V Ê`iÊV> `>`Ê`iÊ >Ê}iÃÌ Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ À}> à ÃÊ`iÊÌiÀViÀ>Ê«>ÀÌi°

UÊ

ÞÕ`>ÊiV V>Ê«>À>Ê>VÌÕ> â>ÀÊiµÕ « ÃÊ ÞÊ >ÌiÀ > ið

UÊ

>Ê « Ã L `>`Ê `iÊ Ài> â>ÀÊ Õ >Ê iÛ> Õ>V Ê ` >} ÃÌ V>Ê ÞÊ Õ Ê v À iÊ `iÊ ÀiV i `> V iÃ]Êi ÊvÕ V Ê`iÊ> }Õ ÃÊ«>À? iÌÀ ÃÊ iÃÌ>L iV ` ÃÊ Ì> Ì Ê >V > ]Ê V Ê ÌiÀ nacionalmente.

UÊ

¿Qué beneficios otorga?

¿De qué se trata el programa? Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ Õ Ê *À }À> >Ê `iÊ ÀÌ> iV i Ì Ê `iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ À >V Ê *À vià > Ê ÃiÊ Ài} ÃÌÀ>Ê ÞÊ «ÀiV> wV>Ê >Ê >µÕi >ÃÊ Ê µÕiÊ «>ÀÌ V «> Ê `iÊ >ÃÊ >VV iÃÊ `iÊ v À >V Ê «À vià > Ê « i i Ì>`>ÃÊ« ÀÊ ÃÊ À}> à ÃÊ`iÊ«À V Ê del empleo. A partir de allí, las instituciones de v À >V Ê «À vià > Ê «>ÀÌ V «> Ê i Ê «À Vià ÃÊ `iÊ i À>ÊV Ì Õ>Ê`iÊ >ÊV> `>`Ê`iÊÃÕÊ}iÃÌ °Ê 1 >ÊÛiâʵÕiÊiÃÌ>ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ«>ÀÌ V «> Ê« i > i ÌiÊ `i Ê «À }À> >]Ê ÃiÊ V v À > Ê > > â>ÃÊ iÃÌÀ>Ìj} V>ÃÊ V Ê >VÌ ÀiÃÊ Ã V > iÃÊ V >ÛiÃÊ «>À>Ê V ÃÌÀÕ ÀÊÀi`iÃʵÕiÊV à `i ÊÞÊ« Ìi V i Ê ÃÊ ÀiviÀi ÌiÃÊ`iÊV> `>`ÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊ­Õ ÛiÀà `>`iÃ]Ê Vi ÌÀ ÃÊ ÌiV } V Ã]Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ V> `>`]Ê iÌV°®°Ê > i Ìi]Ê ÃiÊ V à `iÀ>Ê V Ûi i ÌiÊ >Ê V v À >V Ê `iÊ Õ >Ê Ài`Ê `iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ v À >V ÊV Ì Õ>ÊÞÊ`iÊ >ÃÊ wV >ÃÊ`iÊi « i ]Ê >ÊiÃV> >Ê >V > ]ʵÕiÊiÃÌ Õ i ÊÞÊv ÀÌ> iâV> Ê >Ê Û VÕ >V Êi Êi ÊÌiÀÀ Ì À °Ê iÊiÃÌiÊ ` ÊÃiÊ>V ÌÖ>Êà LÀiÊ >ÊV> `>`Ê`i Êi « i ]Ê >ÃÊV> wV>V iÃÊÞÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`iÊÌÀ>L> ]ÊV à `iÀ> ` Ê > ÌiÀ >Ì Û>ÃÊiÃÌÀ>Ìj} V>ÃÊ«>À>ÊiviVÌÕ>ÀÊ ÌiÀÛi V iÃÊi Ê >ÌiÀ >Ê`iÊi « i ÊÞÊv À >V °Ê

4.9

Programa de entrenamiento para el ÌÀ>L> Êi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>`

Ê *À }À> >Ê `iÊ ÌÀi > i Ì Ê «>À>Ê i Ê /À>L> Ê i Ê i Ê -iVÌ ÀÊ *À Û>` Ê Ì À}>Ê Õ Ê i ÌÀi > i Ì ]Ê i` > ÌiÊ >Ê«À?VÌ V>Êi Ê«ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> Êi Êi Ê ÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ]Ê`iÊ ` Ê`iÊ>`µÕ À ÀÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> ÊÞÊ ÕiÛ ÃÊÃ>LiÀið ¿De qué se trata el programa? Ê«À }À> >Ê«À ÕiÛiÊi Êi ÌÀi > i Ì Ê >L À> Ê i Êi « i ÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` Ê«>À>ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ ÞÊ ÌÀ>L> >` À>ÃÊ `ià VÕ«>` Ã]Ê ÞÊ «iÀ>Ê i ` > ÌiÊ >Ê«ÀiÃi Ì>V ÊÞÊ>«À L>V Ê`iÊ«À ÞiV Ì ÃÊ `iÊ i ÌÀi > i Ì Ê >L À> °Ê ÃÌiÊ «À ViÃ Ê `iÊ entrenamiento permite a la empresa conocer al ÌÀ>L> >` ÀÊ i Ê ÃÕÊ `iÃi «i Ê V VÀiÌ Ê `ÕÀ> ÌiÊ i Ê i ÌÀi > i Ì Ê >L À> ]Ê Ê ÞÊ v À >ÀÊ ÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ`iÊ>VÕiÀ` Ê>ÊÃÕÃÊ iVià `>`iÃ°Ê >LiÊ `iÃÌ>V>ÀÊ µÕiÊ i ÌÀiÊ >Ê i «ÀiÃ>Ê ÞÊ >Ê «iÀà >Ê >Ê i ÌÀi >ÀÊ Ê ÃiÊ iÃÌ>L iViÊ Õ >Ê Ài >V Ê >L À> Ê durante el desarrollo de estas acciones. i « ÃÊ`iÊiÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ«Õi`i Êi V ÌÀ>ÀÊi Êi ÊÃiVÌ ÀÊÌÕÀ à ]Ê` `iÊÃiÊ>LÀiÊ >Ê« à L `>`Êi Ê Ìi iÃ]Ê>}i V >Ã]ÊÀiÃÌ>ÕÀ> ÌiÃ]ÊiÌV°]Ê `iÊ Ài> â>ÀÊ «À?VÌ V>ÃÊ «Ài «À vià > iÃÊ «>À>Ê Ûi iÃÊi ÊLÕÃV>Ê`iÊ ÃiÀV Ê >L À> °Ê Ê Ã Ê ocurre en sectores tradicionales de la economía >}À>À >]Ê V Ê i Ê V>vjÊ Ê ÃÊ vÀÕÌ> iÃ]Ê ` `iÊ ÃÊ iÃÌ>L iV i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊi ÌÀi > Ê«iÀà > Ê «>À>ÊÃÕÊiÛi ÌÕ> Ê V À« À>V ° ÃÌiÊÌ « Ê`iÊ«À }À> >ÃÊ`iÊi ÌÀi > i Ì ]ÊÃÕi i ÊÃiÀÊÕ ÊLÕi ÊV « i i Ì Ê>ÊÃi}ÕÀ ÃÊÌi « À> iÃÊ `iÊ `iÃi « i Ê µÕiÊ «Õi`> Ê ÀiV L ÀÊ `iÌiÀ >` ÃÊ«ÖL V Ã]ÊV Ê Ûi iÃÊi ÊLÖõÕi`>Ê `iÊÕ Ê«À iÀÊi « i ]Ê Ê«iÀà >ÃʵÕiÊ iVià Ì> Ê Ài ÃiÀÌ>ÀÃiÊi Ê ÃÊ iÀV>` ÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê V> ið

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L i Ì Û ÊiëiV wV ÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ >L À> ]Ê >à ÊV ÊV Êi Ê L iÌ Û ÊVÕ>ÌÀ ]Ê`iÊ«À V Ê`iÊ >ÊV ViÀÌ>V Ê`iÊ>VÌ ÀiÃÊ«ÖL V ÃÊÞÊ«À Û>` ð ¿A quiénes está dirigido?

UÊ

«ÀiÃ>ÃÊ«À Û>`>ÃÊ ÌiÀiÃ>`>ÃÊi Êi ÌÀi >ÀÊ «iÀÃ > Ê«>À>ÊÃÕÊiÛi ÌÕ> Ê V À« À>V °

/À>L> >` ÀiÃÊ `ià VÕ«>` Ã]Ê Li iwV >À ÃÊ ÉÊ ÕÃÕ>À ÃÊ ÉÊ v>Û ÀiV ` ÃÊ « ÀÊ ÌÀ ÃÊ `iÊ ÃÊ «À }À> >ÃÊ`iÊi « i °

4.10 Programa de entrenamiento para el trabajo en el sector público ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L i Ì Û ÊiëiV wV ÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ >L À> °

71

{°££Ê *À }À> >Ê`iÊv À >V Ê«>À>Êi Ê trabajo

¿A quiénes está dirigido? *Õi`i Ê«>ÀÌ V «>ÀÊ`i Ê«À }À> >Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ «ÖL V>ÃÊ >V > iÃÊÞÊ Õ V «> iÃ]Ê>à ÊV Ê À }> à ÃÊ >ÕÌ?ÀµÕ V ÃÊ Ê `iÃVi ÌÀ> â>` ÃÊ i ` > ÌiÊ >Ê«ÀiÃi Ì>V Ê`iÊ«À ÞiVÌ ÃÊ`iÊi ÌÀi > i Ì Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> °Ê

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L iÌ Û ÊiëiV wV Ê` Ã]Ê`iÊ}i iÀ>V Ê`iÊV> wV>V iÃÊÞÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> ið · ÊµÕ j iÃÊiÃÌ?Ê` À } ` ¶

¿Qué beneficios otorga?

UÊ

UÊ

Ê «À }À> >Ê `iÊ v À >V Ê «>À>Ê i Ê ÌÀ>L> Ê iÃÌ?Ê ` À } ` Ê>\

*iÀ ÌiÊ >Ê ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ >Õ i Ì>ÀÊ ÃÕÊ iÝ«iÀ i V >Ê ÞÊ V V i Ì ÃÊ i Ê wV ÃÊ V ÊÃ> `>Ê >L À> °Ê

UÊ

>Ê « L >V Ê iV V> i ÌiÊ >VÌ Û>Ê ­* ®]Ê V Ê Ûi iÃÊ V « iÌ ÃÊ `iÊ >Ê ià V >À `>`Ê L }>Ì À >]Ê «ÀiviÀi Ìi i ÌiÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ`iÊ«À }À> >ÃÊà V > iÃÊÞÊ > L À> ið

UÊ

Ûi iÃÊ>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ ÃÊ£ÈÊ> ÃÊi Êà ÌÕ> V Ê `iÊ ÛÕ iÀ>L `>`]Ê >`Õ Ì ÃÊ `iÃi « i>` ÃʵÕiÊ iVià Ì> Ê>VÌÕ> â>ÀÊÃÕÃÊV> wV>V iÃÊ«>À>Ê« `iÀÊÀi ÃiÀÌ>ÀÃiÊÃi}Ö Ê ÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ `i Ê iÀV>` Ê >VÌÕ> ]Ê Õ iÀiÃ]Ê }ÀÕ« ÃÊ iëiV > i ÌiÊ ÛÕ iÀ>L iÃÊ tales como personas con discapacidad, « L >V Ê V>ÀVi >À >Ê Ê i Ê LiÀÌ>`Ê >à ÃÌ `>Ê Ê «iÀà >ÃÊ V Ê 6]Ê «>À>Ê ÃÊ VÕ> iÃÊ ÃiÊÀi> â>À? Ê >ÃÊ>`iVÕ>V iÃÊ iViÃ>À >ÃÊ «>À>Ê i À>ÀÊÃÕÊ>VVià L `>`°Ê

UÊ

>Ê« L >V Ê«iÀÌi iV i ÌiÊ>Ê« L >V iÃÊ ` }i >Ã]Ê«>À>ÊµÕ i iÃÊÃiÊ>`iVÖ>Ê >ÊVÕ ÀÀ VÕ >Êv À >Ì Û>Ê>ÊÃÕÊ i }Õ>ÊÞÊÃÕÊVÕ ÌÕÀ>°Ê

ÃÊLi iwV >À ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ`iÊ >ÃÊ>V Ì Û `>`iÃÊ `iÊ i ÌÀi > i Ì Ê ÀiV Li Ê Õ >Ê >ÞÕ`>ÊiV V>°

¿De qué se tratan las acciones de entrenamiento? Ê«À }À> >ÊV à ÃÌiÊi Êi ÌÀi >ÀÊ>ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `ià VÕ«>` ÃÊ i` > ÌiÊ >Ê «À?VÌ V>Ê i Ê «ÕiÃÌ ÃÊ `iÊÌÀ>L> Êi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ]Ê«>À>Ê>`µÕ À ÀÊiÝ «iÀ i V >Ê >L À> ÊÞÊ ÕiÛ ÃÊÃ>LiÀið ÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ `iÊ i ÌÀi > i Ì Ê >L À> Ê V Ìi « > Ê>VÌ Û `>`iÃÊ`iÊ«À?VÌ V>Êi Êi Ê«ÕiÃÌ Ê`iÊ ÌÀ>L> ÊÞÊ`iÊV>«>V Ì>V °Ê ÃÌ ÃÊ« > iÃÊ« `À? Ê Ìi iÀÊÕ >Ê`ÕÀ>V Ê`iÊi ÌÀiÊÎÊÞÊ£ÓÊ iÃiÃ]ÊÞÊ >Ê V>À}>Ê À>À >Ê `iÊ >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ « `À?Ê ÃiÀÊ `iÊ i ÌÀiÊ{ÊÞÊÈÊ À>ÃÊ` >À >ð Ê À}> Ã Ê «ÖL V Ê «Õi`iÊ >L >ÀÊ Õ >Ê V «i Ã>V Ê«>À>Ê}>ÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>à >` Êà Êi ÊLi iw V >À Ê«>ÀÌ V «>Ê >ÃÌ>ÊÓäÊ À>ÃÊÃi > > iÃ]Ê Ê`iÊ ÌÀ>à >` ÊÞÊÀivÀ }iÀ É> ÕiÀâ ÊÃ Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê iÃÊ`iÊi ÌÀiÊÓäÊÞÊÎäÊ À>ÃÊÃi > > ið

¿Qué beneficios otorga el Programa?

`i ?Ã]Êi Ê À}> à Ê`iLiÀ?ÊV ÌÀ>Ì>ÀÊÕ ÊÃi }ÕÀ Ê `iÊ >VV `i ÌiÃÊ «iÀà > iÃÊ µÕiÊ LÀ `iÊ V LiÀÌÕÀ>Ê>Ê ÃÊLi iwV >À ÃʵÕiÊ«>ÀÌ V «i Ê`iÊ >ÃÊ >VV iÃÊ`iÊi ÌÀi > i Ì ]ÊÞÊ Ì À}>ÀÊ>Ê ÃÊ«>À Ì V «> ÌiÃÊÕ ÊViÀÌ wV>` Ê`iÊi ÌÀi > i Ì Ê«>À>Ê i ÊÌÀ>L> ÊÕ >ÊÛiâÊw > â>`>ÃÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iðÊ

72

UÊ

« >ÀÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ «>À>Ê i Ê >VViÃ Ê ÞÊ «iÀ > i V >Ê i Ê >VV iÃÊ `iÊ v À >V Ê «>À>Ê >ÊViÀÌ wV>V Ê`iÊiÃÌÕ` ÃÊv À > iðÊ

UÊ

À >V Ê«À vià > °Ê

UÊ

"À i Ì>V Ê«À vià > °Ê

UÊ

« Þ Ê>Ê >ÊLÖõÕi`>Ê`iÊi « i °Ê

¿De qué se trata el programa?

¿De qué se trata el programa?

Ê «À }À> >Ê V à ÃÌiÊ i Ê i À>ÀÊ >Ê i « i>L `>`Ê`iÊ >Ê« L >V Ê`iÃÌ >Ì>À >Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Ê ViÀÌ wV>V Ê `iÊ iÃÌÕ` ÃÊ v À > iÃÊ ÞÊ `iÊ >Ê v À >V Ê «À vià > ]Ê ÞÊ ÃiÊ « i i Ì>Ê >Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊV Ûi ÃÊVi iLÀ>` ÃÊV Ê >ÃÊ` ÃÌ Ì>ÃÊ ÕÀ à ` VV iÃÊ i`ÕV>Ì Û>ÃÊ i Ê >ÀÌ VÕ >V Ê V Ê ÌÀ>ÃÊ ?Ài>ÃÊ`i Ê ÃÌ>` °

Ê ÌÀ>L> >` ÀÊ µÕiÊ `iÃiiÊ `iÃi «i >ÀÃiÊ i Ê Õ Ê wV Ê Ê V VÀiÌ>ÀÊ Õ Ê «À ÞiVÌ Ê `iÊ >ÕÌ i « i Ê ÀiV L À?]Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `i Ê «À }À> >]Ê >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê Þ]Ê iÛi ÌÕ> i Ìi]Ê Õ Ê Ì Ê `iÊ ` iÀ Ê Ê iµÕ « ÃÊÞÊ iÀÀ> i Ì>Ã]ʵÕiÊÃiÊi ÌÀi}> Ê> Ê>Ãi }ÕÀ>` ÊV ÌÀ>Ê«ÀiÃi Ì>V ÊÞÊ>«À L>V Ê`iÊ >Ê Û >L `>`Ê`i Ê«À ÞiVÌ Ê`iÊ>ÕÌ i « i °Ê

4.12 Programa de Promoción del Autoempleo

{°£ÎÊ *À }À> >ÃÊ À i Ì>` ÃÊ>Ê Ûi ià ÃÌ ÃÊ«À }À> >ÃÊÃiÊ À i Ì> Ê>ÊVÕ « ÀÊV Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊiëiV wV ÃÊÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ >L À> ]Ê Ê ` ÃÊ Ê `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ V> wV>V iÃÊ ÞÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊÞÊÌÀiÃ]Ê`iÊ«À V Ê `i Ê>ÕÌ i « i ]Êi « i Êv> >ÀÊÞÉ Ê i «Ài ` i Ì ÃÊ>à V >Ì Û Ã°

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L iÌ Û ÊiëiV wV ÊÌÀiÃ]Ê`iÊ«À V Ê`i Ê>ÕÌ i « i ]Ê i « i Êv> >ÀÊÞÉ Êi «Ài ` i Ì ÃÊ>à V >Ì Û Ã° El autoempleo consiste en crear el propio pues Ì Ê`iÊÌÀ>L> °Ê-iÊÌÀ>Ì>Ê`iÊ>µÕi >Ê>VÌ Û `>`Ê«À vià > Ê Ê i «ÀiÃ>À > Ê VÀi>`>Ê ÞÊ i iÀV `>Ê « ÀÊ >Ê «À « >Ê«iÀà >]ÊµÕ i Ê` À }iÊÃÕÊ>VÌ Û `>`ÊÞÊ L Ì i iÊLi iwV ÃÊ« ÀÊi °Ê Ê>ÕÌ i « i ÊiÃÊÕ >Ê v À >Ê `iÊ Ìi}À>ÀÃiÊ i Ê i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê ÌÀ> L> > ` Êi Êi ÊÃiVÌ ÀʵÕiÊÃiÊV à `iÀ>Ê ?ÃÊ>`i VÕ>` Ê Ãi}Ö Ê >Ê v À >V Ê «À « >Ê Ê Ãi}Ö Ê >ÃÊ iÝ«iVÌ>Ì Û>ÃÊ >L À> iÃ°Ê >ÃÊ«iÀà >ÃʵÕiÊÌÀ>L> > Ê«>À>ÊÃ Ê Ã >ÃÊÃiÊ`i > Ê>ÕÌ ÃÊ Ê ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ« ÀÊVÕi Ì>Ê«À « >]ÊÞÊ«Õi`i Ê>ÊÃÕÊ ÛiâÊÌi iÀÊ ÌÀ ÃÊi « i>` ÃÊ>ÊÃÕÊV>À} °Ê

>Ê«À vÕ ` â>V Ê`iÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i Ê >V >Ê ÃÊ Ûi iÃÊ Ì i iÊ V Ê L iÌ Û Ê >Û> â>ÀÊ i Ê >Ê >«iÀÌÕÀ>Ê `iÊ À â ÌiÃÊ >L À> iÃÊ `iÊ >Þ ÀÊ V> wV>V ]ÊVÀi>ÀÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ«>À>ÊV « iÌ>ÀÊ ÃÊiÃÌÕ` ÃÊ`i Ê Ûi ʵÕiÊÃi>Ê iViÃ>À ]Ê>VVi `iÀÊ>Êv À >V Ê«À vià > ÊÞÊ>Ê«À Vià ÃÊ`iÊi ÌÀi > i Ì Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> ]Ê«À ÛiÀÊi Ê }ÀiÃ Ê `iÊ ÃÊÞÊ >ÃÊ Ûi iÃÊ>ÊÕ Ê«À iÀÊi « i Ê`iÊV> `>`ÊÊÞÊ}i iÀ>ÀÊ> ÌiÀ >Ì Û>ÃÊ«>À>Ê >ÊVÀi>V Ê`iÊ «iµÕi >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊi Êv À >Ê ` Û `Õ> Ê Ê>à ciada.

¿A quiénes está dirigido? ÃÌiÊ Ì « Ê `iÊ «À }À> >ÃÊ iÃÌ? Ê v V> â>` ÃÊ i Ê `>ÀÊ >Ã ÃÌi V >Ê>Ê Ûi iÃÊi ÊÃ ÌÕ>V Ê`iÊÛÕ iÀ>L `>`°

Ê*À }À> >Ê`iÊ*À V Ê`i Ê ÕÌ i « i ÊiÃÌ?Ê `iÃÌ >` Ê>ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ`ià VÕ«>` ð

¿Qué beneficios otorgan estos tipos de programas?

¿Qué beneficios otorga el Programa de Promoción del Autoempleo?

UÊ

à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê ÞÊ V>«>V Ì>V Ê «>À>Ê >Ê v À Õ >V Ê ÞÊ `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ ÃÕÊ «À ÞiVÌ Ê de autoempleo.

UÊ

« Þ Ê«>À>Ê >ÊLÖõÕi`>Ê`iÊw > V > i Ì °

UÊ

/ÕÌ À >ÃÊ`ÕÀ> ÌiÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`i Ê«À ÞiVÌ °

UÊ

Ûi ÌÕ> i ÌiÊ> }Õ >Ê>ÞÕ`>ÊiV V>°

73

UÊ

-iÊLÀ `>Ê v À >V ÊÃ LÀiÊ iÀV>` Ê`iÊ ÌÀ>L> ]Ê V> wV>V iÃÊ ÀiµÕiÀ `>Ã]Ê `iÀi V ÃÊ >L À> iÃÊÞÊÃ> Õ`Ê VÕ«>V > °

UÊ

-iÊ Ài> â> Ê >VÌ Û `>`iÃÊ `iÊ À i Ì>V Ê «À vià > Ê «>À>Ê i Ê v ÀÌ> iV i Ì Ê `iÊ >Ê i « i>L `>`]ÊiÃÊ`iV À]Ê }À>ÀÊ >ÃÊ i ÀiÃÊ condiciones para acceder a un empleo.

UÊ

¿A quiénes está dirigido el programa?

"Ì À}> Ê >Ê « à L `>`Ê `iÊ ÀiÌ >ÀÊ iÃÌÕ ` ÃÊ «À >À ÃÊ Ê ÃiVÕ `>À Ã]Ê Ê Ài> â>ÀÊ VÕÀà ÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > °

UÊ

*À Ûii Ê i Ê >VViÃ Ê >Ê «À?VÌ V>ÃÊ i Ê ? L Ì ÃÊ >L À> iÃ]ÊV ÊÌÕÌ ÀiÃ]Êi Êi Ê Õ}>ÀÊ`iÊÌÀ>L> °

U

Fomentan el desarrollo de micro empren dimientos o experiencias de autoempleo.

iÀÀ> i Ì>ÃÊ« ÀÊÌÀ>L> ÊiÃÌ?Ê` À } ` Ê>ÊÌÀ>L> > ` ÀiÃÊ`ià VÕ«>` ÃÊLi iwV >À ÃÊ`iÊ> }Ö Ê«À }À> >Êà V > Ê Ê ]Ê>à V >` ÃÊi Ê> }Ö Ê«À ÞiVÌ Ê «À `ÕVÌ Û ° ¿Qué beneficios otorga? ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê«À }À> >ÊÃiÊw > V >Ê>ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ asociados para:

¿De qué se tratan los programas orientados a jóvenes? Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊiÃÌ ÃÊ«À }À> >ÃÊ ÃÊ Ûi iÃÊ i À> Ê ÃÕÊi « i>L `>`ÊÞÊÃÕÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ ÃiÀ V Ê >L À> Ê« ÀÊ i` Ê`iÊ >Ê À i Ì>V ÊÞÊv À > V Ê«À vià > ]Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i\ UÊ

>Ê `i Ì wV>V Ê`iÊ ÌiÀiÃiÃÊÞÊ iVià `>`ið

UÊ

Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊV>«>V `>`iÃÊ«À vià > iÃÊ ÞÊi «Ài `i` À>ð

UÊ

>ÊVÕ >V ÊÊ`iÊiÃÌÕ` ÃÊ«À >À ÃÊÞÊÃi cundarios. Êv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊV «iÌi V >ÃÊL?Ã V>Ã6.

UÊ UÊ

UÊ

UÊ

«À>Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊÞÊ >ÌiÀ > iÃÊ`iÊ ÌÀ>L> °

UÊ

à ÃÌi V >ÊÌjV V>Ê«>À>Ê «Ì â>ÀÊ ÃÊi «Ài ` i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã°

¿De qué se trata el programa de herramientas por trabajo? Ê« > ÊV à ÃÌiÊi Êw > V >ÀÊ >ÊV «À>Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊÞÊ >ÌiÀ > iÃÊ«>À>ʵÕiÊ}ÀÕ« ÃÊ`iÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ À}> â>` ÃÊ«Õi`> ÊÀi> â>ÀÊÃÕÊ«À ÞiV Ì Ê«À `ÕVÌ Û °Ê/> L j ]ÊÃiÊw > V >Ê >Ê>à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê«>À>Ê«À ÞiVÌ ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ`iÊ ` Ê`iÊ i À>ÀÊ >ÊV>«>V `>`Ê«À `ÕVÌ Û>]Ê >Ê}iÃÌ ÊÞÊ >Ê V iÀV > â>V °Ê

>Ê v À >V Ê «À vià > Ê i Ê wV ÃÊ ÞÊ VÕ «>V iÃÊ ÀiµÕiÀ `>ÃÊ V à `iÀ> ` Ê ÌiÀi ÃiÃÊÛ V>V > ið

{°£xÊ *À }À> >Ê`iÊV «iÌ Ì Û `>`Ê«>À>Ê empresas autogestionadas ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L iÌ Û ÊiëiV wV ÊÌÀiÃ]Ê`iÊ«À V Ê`i Ê>ÕÌ i « i ]Ê i « i Êv> >ÀÊÞÉ Êi «Ài ` i Ì ÃÊ>à V >Ì Û Ã°

>Ê > v>LiÌ â>V Ê v À ?Ì V>]Ê iÃÊ `iV À]Ê >Ê V À« À>V Ê `iÊ V V i Ì ÃÊ L?à V ÃÊ «>À>Ê i Ê > i Ê `iÊ V «ÕÌ>` À>ÃÊ ÞÊ ` ë Ã Ì Û ÃÊ`iÊV Õ V>V °Ê

¿A quiénes está dirigido el programa?

4.14 Programa de Herramientas por Trabajo

Ê*À }À> >ÊiÃÌ?Ê` À } ` Ê>Êi «ÀiÃ>ÃÊ>ÕÌ Ê}iÃ Ì >`>ÃÊ­ÀiVÕ«iÀ>`>Ã]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>îʵÕiÊÌi }> Ê >ÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>Ê`iÊV Ì>ÀÊV Ê«iÀà iÀ >Ê ÕÀ ` V>Ê Ì À}>`>ÊL> Ê >Êv À >Ê`iÊV «iÀ>Ì Û>ð

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L i Ì Û ÊiëiV wV ÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ >L À> Ê ÞÊ i Ê L iÌ Û Ê iëiV wV Ê ÌÀiÃ]Ê `iÊ «À V Ê `i Ê >ÕÌ i « i ]Êi « i Êv> >ÀÊÞÉ Êi «Ài ` i Ì ÃÊ>à V >Ì Û Ã°

>Êi «ÀiÃ>Ê>ÕÌ Ê}iÃÌ >`>]ÊÌ> L j Ê`i >`>Ê i «ÀiÃ>Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê >Ã V >` Ê Ê i «ÀiÃ>Ê

$ElNIDAS EN EL CAPÓTULO DOS

74

«>ÀÌ V «> ÌiÃÊi ÊL>ÃiÊ>ÊÀiµÕ Ã Ì ÃʵÕiÊi >Ê Ã >ÊiÃÌ>L iVi°

>Ã V >Ì Û>]Ê iÃÊ Õ Ê `i Ê `iÊ i «ÀiÃ>Ê ` `iÊ À > i ÌiÊ ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ Ã Ê ÃÊ Ã ÃÊ Ã V ÃÊ µÕiÊ V >L À> Ê i Ê ÃÕÊ Ài> â>V °Ê >ÃÊ >« ÀÌ>V iÃÊ`iÊiÃÌ ÃÊÃ V ÃÊÛ> Ê`iÃ`iÊV>« Ì> Ê >ÃÌ>Ê À}> â>ÀÊÞÊÌÀ>L> >ÀÊi Ê >Êi «ÀiÃ>°Ê

ÕV Ê`iÊ ÊµÕiÊ V ÕÞiÊÕ Ê«À }À> >Ê`iÊiÃÌ>Ê índole se desarrolla ampliamente en la sección `iÊ>« Þ Ê>Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊi «Ài`i`ÕÀ à ÊÞÊ «Þ iÃÊ`iÊiÃÌ>Ê}Õ >°Ê

Las situaciones de crisis socioeconómica sue i Ê `>ÀÊ Ê À }i Ê > Ê vi i Ê `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ÀiVÕ«iÀ>`>ÃÊL> Ê >Ê `> `>`Ê`iÊ>ÕÌ }iÃÌ ]ÊÊ ` `iÊ ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊÃiÊ À}> â> Ê«>À>Ê > Ìi iÀÊ ÊÀiVÕ«iÀ>ÀÊÃÕÃÊ«ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> °

4.16 Programa de desarrollo del empleo local

UÊ

iw V Ê`i Ê iÀV>` °

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ iëiV wV ÃÊ Õ ]Ê `iÊ V ÕÃ Ê Ã V > Ê ÞÊ >L À> ÆÊ ` ÃÊ `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ V> wV>V iÃÊ ÞÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊ ÞÊ Ê ÌÀiÃ]Ê `iÊ «À V Ê `i Ê>ÕÌ i « i ]Êi « i Ê v> >ÀÊÞÉ Ê i «Ài ` i Ì ÃÊ>à V >Ì Û Ã°

UÊ

* > iÃÊ`iÊ i} V ð

¿A quiénes está dirigido el programa?

UÊ

"À}> â>V Ê`i ÊÌÀ>L> °

UÊ

,iV> wV>V Ê`iÊ ÃÊÌÀ>L> >` Àið

¿Qué beneficios otorga? Ê«À }À> >Ê Ì À}>Ê>Ã ÃÌi V >ÊÌjV V>ÊÞÊV>«>V tación en:

UÊ

Ê *À }À> >Ê `iÊ iÃ>ÀÀ Ê `i Ê « i Ê V> Ê iÃÌ?Ê ` À } ` Ê >Ê ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `ià VÕ«>` ÃÊ > Þ ÀiÃÊ`iÊ£nÊ> ÃʵÕiÊ ÊÀiV L> Ê }Ö ÊLi i wV Êà V > °

À >ÃÊ`iÊV> `>`°

UÊ

} i iÊÞÊÃi}ÕÀ `>`Êi Êi ÊÌÀ>L> °

UÊ

VÌÕ> â>V ÊiÊ Û>V ÊÌiV } V>°

UÊ

i` Ê> L i Ìi°

U

Inserción de la empresa en las tramas so V «À `ÕVÌ Û>ÃÊ V> iÃÊÞÊÀi} > ið

¿Qué beneficios otorga? / ` ÊLi iwV >À Ê`i Ê«À }À> >Ê«iÀV LiÊÕ >ÊÃÕ >Ê i ÃÕ> Ê`iÊ` iÀ Êi Êv À >Ê` ÀiVÌ>ÊiÊ ` Û `Õ> ]Ê >ÊV>À} Ê`i Ê À}> à ʫÖL V ʵÕiÊ«>ÀÌ V «>Ê`i Ê Ã °Ê/> L j ]Ê«iÀ ÌiÊ>Ê ÃÊLi iwV >À ÃÊ i À>ÀÊÃÕÃÊV> wV>V iÃÊV ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊÞÊÃÕÃÊ V ` V iÃÊ `iÊ i « i>L `>`]Ê >Õ i Ì> ` Ê >Ã Ê ÃÕÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ ÃiÀV Ê >L À> °Ê ¿De qué se trata el programa? ÃÊ À}> à ÃÊ «ÖL V ÃÊ ­ >V > iÃ]Ê Ài} > iÃ]Ê V> iÃ®Ê «>ÀÌ V «> Ê `i Ê *À }À> >Ê `iÊ iÃ> ÀÀ Ê`i Ê « i Ê V> Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Ê«ÀiÃi Ì> V Ê `iÊ «À ÞiVÌ ÃÊ `iÊ LÀ>ÃÊ `iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê iV V>Ê ÞÊ Ã V > ]Ê Ê `iÊ «ÀiÃÌ>V Ê `iÊ ÃiÀÛ V Ã]Ê µÕiÊ V ÌÀ LÕÞ> Ê > Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ >ÃÊ V Õ `>`iÃÊÞʵÕiÊiÃÌj Ê À i Ì>` ÃÊ>Ê i À>ÀÊ >Ê V> `>`Ê`iÊÛ `>Ê`iÊ >Ê« L >V °

¿De qué se trata el programa? Ê i Ê *À }À> >Ê `iÊ «iÌ Ì Û `>`Ê «>À>Ê «ÀiÃ>ÃÊ ÕÌ }iÃÌ >`>ÃÊ ÃiÊ LÀ `>Ê >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>ÊÞÊV>«>V Ì>V Ê>Êi «ÀiÃ>ÃÊ>ÕÌ Ê}iÃÌ >`>ÃÊi Ê ÃÊÌi >ÃÊ«ÀiÛ > i ÌiÊ i V >` Ã°Ê En cuanto a la coordinación e implementación `iÊ >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ V Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊ «>À Ì V «> ÌiÃÊ i Ê ÃÊ ? L Ì ÃÊ V> Ê ÞÊ Ài} > ]Ê jÃÌ>Ê «Õi`iʵÕi`>ÀÊi Ê > ÃÊ`iÊÕ >ÊÕ `>`Êi iVÕ Ì À>Ê >Ê µÕi]Ê >`i ?Ã]Ê Ãi iVV >Ê >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ

Ê }i iÀ> ]Ê iÃÊ Àië Ã>L `>`Ê `i Ê À}> Ã Ê «>ÀÌ V «> ÌiÊ >ÊÃi iVV Ê`iÊ ÃÊLi iwV >À Ã]Êi Ê

75

«>} Ê`iÊ >Ê>ÞÕ`>ÊiV V>]Ê >Ê«À Û Ã Ê`iÊ ÃÊ ÃÕ ÃÊÞÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ iViÃ>À ÃÊ«>À>Ê >Êi i VÕV Ê`iÊ ÃÊ«À ÞiVÌ Ã]Ê >ÊV>«>V Ì>V Ê`iÊ ÃÊ Li iwV >À ÃÊ`iÊ>VÕiÀ` Ê>Ê >ÃÊÌ>Ài>ÃʵÕiÊÀi> Vi ]Ê >ÊV LiÀÌÕÀ>Ê`iÊÃ> Õ`Ê`ÕÀ> ÌiÊi Ê« >â Ê`iÊ Û }i V >Ê `iÊ ÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ ÞÊ >Ê V ÌÀ>Ì>V Ê `iÊ Õ ÊÃi}ÕÀ Ê`iÊÀië Ã>L `>`ÊV Û ° 1 Ê i i « Ê `iÊ iÃÌiÊ «À }À> >Ê iÃÊ VÕ> ` Ê Õ Ê Õ V « ]Ê «>À>Ê Ài> â>ÀÊ Õ >Ê LÀ>Ê «ÖL V>Ê V> Ê ­V Ê i À> i Ì Ê `iÊ V> iÃ]Ê V ÃÌÀÕVV Ê `iÊ ÃÌ> >V iÃÊ`i« ÀÌ Û>ÃÊ V> iÃ]ÊÀiVÕ«iÀ>V Ê`iÊ i` wV ÃÊ«ÖL V Ã]ÊiÌV°®]Êi Ê Õ}>ÀÊ`iÊiviVÌÕ>ÀÊÕ >Ê V Ì>V Ê«ÖL V>Ê«>À>Êi «ÀiÃ>ÃÊV ÃÌ ÌÕ `>Ã]Ê À }> â>Ê>Ê}ÀÕ« ÃÊ`iÊ`ià VÕ«>` ÃÊ«>À>ʵÕiÊ iÛi Ê >ÊV>L ÊiÃ>ÊÌ>Ài>]ÊLÀ `? ` iÊV>«>V Ì>V ]Ê ÃÕ ÃÊÞÊ iÀÀ> i Ì>Ã]ÊV LiÀÌÕÀ>Ê i}> ÊÞÊÕ ÊLi iw V ÊiV V ]Ê`ÕÀ> ÌiÊi ÊÌ i « Ê`iÊÌÀ>L> °

Ê À}> à ÊÀië Ã>L iÊÃi iVV >Ê>Ê ÃÊLi iwV >À ÃÊÞÊLi iwV >À >ÃÊ«>À>Ê >ÊÀi> â>V Ê`iÊ ` ÃÌ Ì ÃÊÌ « ÃÊ`iÊ>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊÌ i `> Ê>Ê i À>ÀÊ ÃÕÃÊ V ` V iÃÊ `iÊ i « i>L `>`]Ê ÞÉ Ê >Ê V> `>`Ê`iÊÛ `>Ê`iÊ >Ê« L >V Ê`iÊ >ÊV Õ `>`Ê >Ê >ʵÕiÊ«iÀÌi iVi ° ÃÊ«À ÞiVÌ ÃÊi Ê ÃʵÕiÊ«>ÀÌ V «>À? Ê ÃÊLi i wV >À ÃÊ`i Ê«À }À> >Ê«Õi`i ÊiÃÌ>ÀÊ`iÃÌ >` ÃÊ >\Ê«ÀiÃÌ>V Ê`iÊÃiÀÛ V Ã]Ê>VÌ Û `>`iÃÊ }>`>ÃÊ>Ê >ÊV ÃÌÀÕVV ]Ê>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>Ã]Ê>VÌ Û `>`iÃÊÀÕÀ> iÃ]ÊÌiÀ > `>`Êi`ÕV>Ì Û>ÊÞÊV>«>V Ì>V Ê >L À> °Ê ÃÊ«À ÞiVÌ ÃÊ«Õi`i Ê`ÕÀ>ÀÊi ÌÀiÊ£ÊÞÊ£ÓÊ iÃið

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ iëiV wV ÃÊ Õ ]Ê `iÊ V ÕÃ Ê Ã V > Ê ÞÊ >L À> ÆÊ ` ÃÊ `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ V> wV>V iÃÊ ÞÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊ ÞÊ Ê ÌÀiÃ]Ê `iÊ «À V Ê `i Ê>ÕÌ i « i ]Êi « i Êv> >ÀÊÞÉ Êi «Ài ` i Ì ÃÊ>à V >Ì Û Ã°

ÊÃÕÊÛiâ]Ê ÃÊ À}> à ÃÊÀië Ã>L iÃÊ`iLi \

-iÊÌÀ>Ì>Ê`iÊÕ Ê«À }À> >Êà >ÀÊ> Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê `i Êi « i Ê V> ]Ê`i ʵÕiÊ«Õi`i Ê«>ÀÌ V «>ÀÊ ÃÊ À}> à ÃÊ «ÖL V ÃÊ >V > iÃÊ Ê Õ V «> iÃÊ i Ê V>À?VÌiÀÊ `iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ Àië Ã>L iÃÊ `iÊ «À ÞiVÌ Ã]Ê >Ã Ê V Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊ `iÊ >Ê Ã V i`>`ÊV Û Êà Êw iÃÊ`iÊ ÕVÀ ÊÞÊ >ÃÊV «iÀ>Ì Û>ÃÊ`iÊVÕ> µÕ iÀÊÌ « °Ê ¿A quiénes están dirigidos?

UÊ

ÃÊ *À }À> >ÃÊ `iÊ « i Ê Õ Ì>À Ê Ì À }> Ê>ÊÃÕÃÊLi iwV >À ÃÊÕ >ÊÃÕ >Êw >Ê`iÊ` iÀ Ê i ÃÕ> ]Êi Êv À >Ê` ÀiVÌ>ÊiÊ ` Û `Õ> °Ê ÊÃÕÊÛiâ]Ê ÃÊ ÕÃÕ>À ÃÊ `iLi Ê Ài> â>ÀÊ V ÌÀ>«ÀiÃÌ>V iÃÊ i Ê Õ Ê «À ÞiVÌ Ê «ÀiÃi Ì>` Ê « ÀÊ Õ Ê À}> Ã Ê Àië Ã>L i]Ê«>À>Ê >ÊVÕ> Ê`iLiÀ? ÊÌi iÀÊÕ >Ê`i ` V>V Ê À>À >Ê` >À >Ê Ê viÀ ÀÊ>ÊVÕ>ÌÀ Ê À>ÃÊ ÊÃÕ«iÀ ÀÊ>ÊÃi ÃÊ À>ÃÊ` >À >Ã°Ê ¿De qué se tratan estos programas?

4.17 Programas de empleo comunitario

UÊ

¿Qué beneficios otorgan?

ià VÕ«>`>ÃÊ Ê `ià VÕ«>` Ã]Ê `iÊ L> >Ê V> wV>V Ê >L À> ÊÞÊ >Þ ÀiÃÊ`iÊ£ÈÊ> Ã]Ê µÕiÊ ÊÃiÊi VÕi ÌÀi Ê«iÀV L i ` Ê«ÀiÃÌ> V iÃÊ«À Û Ã > ið

UÊ

viVÌÕ>ÀÊ >ÊV ÌÀ>Ì>V Ê`iÊÕ ÊÃi}ÕÀ Ê`iÊ Àië Ã>L `>`Ê V Û Ê «>À>Ê VÕLÀ ÀÊ ÃÊ À ià } ÃÊ `iÊ Ã iÃÌÀ ÃÊ µÕiÊ «Õ` iÀi Ê >V>iViÀÊ >Ê ÃÊLi iwV >À ÃÊÞÊLi iwV >À >ÃÊ`i Ê*À }À> >Ê`ÕÀ> ÌiÊÃÕÊ«iÀ > i V >Êi Êj °

UÊ

>À> Ì â>ÀÊ >Ê V LiÀÌÕÀ>Ê `iÊ Ã> Õ`Ê `iÊ ÃÊ Li iwV >À ÃÊ>ÊÃÕÊV>À} °

4.18 Programas de empleo transitorio en obra pública local con aportes de materiales

Ê «Õi`i Ê «>ÀÌ V «>ÀÊ µÕ i iÃÊ «iÀV L> Ê ÌÀ ÃÊLi iwV ÃÊ`iÊ >ÊÃi}ÕÀ `>`Êà V > ]Ê Ê «i à iÃÊ Ê V ÌÀ LÕÌ Û>Ã]Ê iÝVi«Ì Ê >ÃÊ Ì À}>`>ÃÊ« ÀÊÀ>â Ê`iÊ Û> `iâ°

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊiëiV wV ÃÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ > L À> Ê ÞÊ ` ÃÊ `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ V> wV>V iÃÊ ÞÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> ið

76

¿A quiénes están dirigidos estos programas?

ÀiVÕÀÃ ÃÊ>Ê ÌÀ>ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊV w > V >` À>Ã]Ê `iÊV>À?VÌiÀÊ«ÖL V Ê Ê«À Û>` ]Ê«>À>Ê >ÊÀi> â>V Ê `iÊ >Ê LÀ>°

Ê«ÖL V Ê L iÌ Û Ê`iÊ ÃÊ*À }À> >ÃÊ`iÊ « i Ê /À> Ã Ì À Ê i Ê "LÀ>Ê *ÖL V>Ê V> Ê V Ê « ÀÌiÃÊ `iÊ >ÌiÀ > iÃÊ Ã Ê ÃÊ Li iwV >À ÃÊ `iÊ «À }À> >ÃÊà V > iÃ]Ê ÌÀ ÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊi « i ÊÞÊV> «>V Ì>V ÊÞÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ`ià VÕ«>` ðÊ

}Õ ÃÊ`iÊ ÃÊÌ « ÃÊ`iÊ LÀ>ʵÕiÊ« `À? ÊÀi> â>ÀÃiÊi Êi Ê >ÀV Ê`i Ê*À }À> >Êà \

¿Qué beneficios otorgan? ÃÌ ÃÊ«À }À> >ÃÊ Ì À}> Ê>Ê ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ ÃiÀV Ê >L À> ÊÞÉ Êi ÌÀi > i Ì Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> ÆÊV>«>V Ì>V ÊV Ê>« Þ Ê`iÊÕ ÊÌÕÌ ÀÊ>ÊV>À} Ê `iÊ >Ê Ã >Ê ÞÊ v>V `>`Ê i Ê >Ê LÌi V Ê `iÊ Õ Ê Ài} ÃÌÀ Ê >L À> ° En cuanto a las instituciones interesadas en im « i i Ì>ÀÊÕ Ê«À ÞiVÌ Ê`iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊV Õ Ì>À >]ÊiÃÌ ÃÊ«À }À> >ÃÊw > V > Ê«>ÀÌiÊ`i ÊV ÃÌ Ê `iÊ ÃÊ >ÌiÀ > iÃÊ`iÊV ÃÌÀÕVV ]Ê ÊL i Ê«Õi`i Ê Ì À}>À iÊÀiVÕÀà ÃÊ«>À>Ê >ÊV «À>Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>Ã]Ê À «>Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê ÞÊ i i i Ì ÃÊ `iÊ Ãi}ÕÀ `>`Ê «>À>Ê ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃ]ÊV Ê>à ÊÌ> L j Ê >ÊV ÌÀ>Ì>V Ê`iÊÕ ÊÌÕÌ ÀÊi V>À}>` Ê`iÊLÀ `>À iÃÊV> «>V Ì>V Êi Ê LÀ>Ê`ÕÀ> ÌiÊÈÊ iÃiðÊ

UÊ

vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê`iÊÃ> Õ`°

UÊ

vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Êi`ÕV>Ì Û>°

UÊ

vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê>Ã ÃÌi V > ÊÞÉ ÊVÕ ÌÕÀ> ÊV munitaria.

UÊ

vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê`iÊ>« Þ Ê>Ê >Ê«À `ÕVV Ê local.

UÊ

Ài>ÃÊÀiVÀi>Ì Û>ÃÊÞÉ ÊÌÕÀ ÃÌ V>ð

UÊ

ÃÌÀÕVV Ê`iÊ wV >ÃÊ`iÊi « i °

UÊ

L>ÃÌiV i Ì Ê`iÊ>}Õ>Ê« Ì>L i°

4.19 Programa de inserción laboral para trabajadores con discapacidad

¿De qué se tratan los programas?

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ iëiV wV ÃÊ Õ ]Ê `iÊ V ÕÃ Ê Ã V > Ê ÞÊ >L À> ÆÊ ` ÃÊ `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ V> wV>V iÃÊ ÞÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃÊ ÞÊ Ê ÌÀiÃ]Ê `iÊ «À V Ê `i Ê>ÕÌ i « i ]Êi « i Ê v> >ÀÊÞÉ Ê i «Ài ` i Ì ÃÊ>à V >Ì Û Ã°

ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ ÃÊ*À }À> >ÃÊ`iÊ « i Ê/À> Ã Ì À Êi Ê"LÀ>Ê*ÖL V>Ê V> ÊV Ê « ÀÌiÃÊ`iÊ > ÌiÀ > iÃÊ ÃiÊ v>V Ì>Ê >Ê ÃiÀV Ê `iÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `ià VÕ«>` ÃÊi Ê LÀ>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ V> iÃ]Ê` Ì? ` ÃÊ>`i ?ÃÊ`iÊi ÌÀi > i Ì Ê >L À> °

¿A quiénes está dirigido el programa?

>ÃÊ LÀ>ÃÊ `iÊ V ÃÌÀÕVV Ê ÃiÊ Ài> â> Ê i Ê i Ê >ÀV Ê`iÊÕ Êº« > Ê`iÊ À>»]ʵÕiÊV>`>Ê À}> Ã Ê Àië Ã>L iÊ` Ãi >]Ê>Êi iVÕÌ>ÀÃiÊi ÊÌiÀÀi ÃÊ`iÊ «À « i`>`Ê`iÊÕ Ê À}> à ÊiÃÌ>Ì> °Ê ÊÌÀ>L> > Ê ÞÊÃiÊV>«>V Ì> Ê ÃÊ«>ÀÌ V «> Ìið

Ê*À }À> >Ê`iÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê«>À>Ê/À>L> > ` ÀiÃÊV Ê ÃV>«>V `>`ÊiÃÌ?Ê` À } ` Ê>ÊÌÀ>L> > ` ÀiÃÊV Ê` ÃV>«>V `>`ÊÞÊi «ÀiÃ>Ã°Ê >Ê >à wV>V Ê ÌiÀ >V > Ê`i Ê Õ V > i Ì ]Ê`iÊ >Ê ÃV>«>V `>`ÊÞÊ`iÊ >Ê-> Õ`Ê­ ®Ê`iÊ >Ê "À}> â>V Ê Õ ` > Ê`iÊ >Ê-> Õ`Ê­" -®]Ê` ÃÌ }ÕiÊi ÌÀiÊ >ÃÊvÕ V iÃÊ`i ÊVÕiÀ« Ê­wà } V Ê Ê «Ã V } V ]Ê Û Ã ®Ê ÞÊ >ÃÊ iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÃÊ `i Ê VÕiÀ« Ê ­« iâ>ÃÊ> >Ì V>Ã]Ê ÊÞÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÃÊÀi >V > `>î°Ê >Ê `iL Ì>V Ê i Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê Ê >Ê vÕ V Ê V À« À> ÊÃiÊ`iw iÊV Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ >Ê>

>ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊÀiV Li Êw > V > i Ì Ê«>À>Ê >Ê V «À>Ê`iÊ >ÌiÀ > iÃÊÞÊ iÀÀ> i Ì>ðÊ/> L j Ê ÃiÊ«Õi`iÊw > V >ÀÊ ÃÊ À>À ÃÊ`iÊÕ ÊÌÕÌ ÀÊ Ê ÌÕÌ À>Ê>ÊV>À} Ê`i Êi ÌÀi > i Ì Ê`iÊ ÃÊÌÀ>L> > dores incorporados. ÃÊ À}> à ÃÊ Àië Ã>L iÃÊ «Õi`i Ê Ã V Ì>ÀÊ

77

4.20 Programa de sostenimiento del empleo para pequeños productores rurales

> >]Ê`i Ê`iviVÌ ]Ê`iÊ >Ê«jÀ` `>Ê Ê`iÊ ÌÀ>Ê`iÃ Û >V Êà } wV>Ì Û>Ê`iÊV iÀÌ ÃÊiÃÌ? `>ÀiÃÊ}i i À> i ÌiÊ>Vi«Ì>` ÃÊ`iÊ >Ê« L >V ]ʵÕiÊ«Õi`i Ê yÕVÌÕ>ÀÊi ÊÕ ÊV iÀÌ Ê« >â °Ê >Ê>VÌ Û `>`ÊÃiÊ`iw iÊ V Ê >Êi iVÕV Ê`iÊÕ >ÊÌ>Ài>Ê Ê`iÊÕ >Ê>VV °Ê Ê Êi Õ iÀ>Ê Ê> « ÃÊ` ÃÊ`i ÊvÕ V > i Ì ÊµÕiÊ«Õi`i ÊÛiÀÃiÊ>viVÌ>` Ã\Ê>«Ài ` i ` ÊÞÊ>« V> ` ÊV V i Ì ]ÊÌ>Ài>ÃÊÞÊ`i > `>ÃÊ }i iÀ> iÃ]ÊV Õ V>V ]Ê Û `>`]ÊVÕ `>` Êi Ê Ã Ê Ã ]Ê Û `>Ê ` jÃÌ V>]Ê ÌiÀ>VV iÃÊ ÞÊ Ài > V iÃÊ ÌiÀ«iÀà > iÃ]Ê ?Ài>ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃÊ `iÊ >Ê Û `>]ÊÛ `>Ê`iÊ >ÊV Õ `>`]Êà V > ÊÞÊV Û V>°Ê

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L iÌ Û ÊiëiV wV ÊV V ]Ê`iÊi ÌÀi}>Ê`iÊÃÕLà ` ÃÊ ` ÀiVÌ ÃÊ«>À>Ê«À Ìi}iÀÊ«ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> ° ¿A quiénes está dirigido? Ê«À }À> >ÊiÃÌ?Ê` À } ` Ê>Ê«iµÕi ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊ`iÊ?Ài>ÃÊÀÕÀ> iÃÊV Ê«À L i >ÃÊi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê Ê >}À «iVÕ>À °Ê * ÀÊ «iµÕi Ê «À `ÕVÌ ÀÊÃiÊi Ì i `iÊ>µÕj ÊÛ VÕ >` Ê>Ê >ÊiÝ« Ì> V Ê`iÊÕ >ÊÕ `>`Ê«À `ÕVÌ Û>Ê`iÊiÃV> >ÊÀi`Õ V `>]ʵÕiÊ> V> â>Ê> Ê i ÃÊ«>À>Ê>L>ÃÌiViÀÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ`iÊÃÕLà ÃÌi V >Ê`i Ê ÖV i Êv> >À°Ê

¿Qué beneficios otorga? Ê ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃ\ UÊ

« Þ ÊiV V °

UÊ

-iÀÛ V ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> °

¿Qué beneficios otorga? ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊÕÃÕ>À ÃÊ`iÊiÃÌiÊ«À }À> >ÊÀi V Li ÊÕ >ÊV «i Ã>V Ê`iÊ }Àià ð

A las empresas: UÊ

i`ÕVV Ê `iÊ Õ Ê « ÀVi Ì> iÊ `iÊ «ÕiÃ Ì ÃÊ ÞÉ Ê iÝi V Ê `iÊ Õ Ê « ÀVi Ì> iÊ `iÊ aportes patronales durante un tiempo de contratación.

UÊ

iÃVÕi Ì Ê `iÊ Õ Ê « ÀVi Ì> iÊ i Ê >ÃÊ V ÌÀ LÕV iÃÊ«>ÌÀ > iÃÊ« ÀÊ >ÊV ÌÀ>Ì>V Ê `iÊ}ÀÕ« ÃÊ >L À> iÃÊ«À Ìi} ` ð

UÊ

Ýi V Ê `iÊ Õ Ê « ÀVi Ì> iÊ i Ê V ÌÀ LÕ V iÃÊ >Ê >Ê Ãi}ÕÀ `>`Ê Ã V > Ê `ÕÀ> ÌiÊ Õ Ê período de tiempo.

¿De qué se trata el programa?

En el marco de acciones de contención munici «> ÊÞÊ >V > ]ÊÃiÊÌÀ> ÃwiÀi Êv ` ÃÊi Êv À >Ê` ÀiVÌ>ÊiÊ ` Û `Õ> Ê>Ê ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊ« ÀÊi Ê« >â Ê `iÊÕ ÃÊ iÃiÃ°Ê ÊµÕiÊÃiÊLÕÃV>ÊiÃÊ}>À> Ì â>ÀÊ }Àià ÃÊ`ÕÀ> ÌiÊÕ Ê«iÀ ` Ê`iÊÌ i « ]ÊV>À>VÌi À â>` Ê« ÀÊ> }Õ >ÊV ÀVÕ ÃÌ> V >Ê«iÀ Õ` V > ÊV Ê una crisis económica, una caída de precios del «À `ÕVÌ ]ÊÕ >ÊÀiV ÛiÀà ÊÌiV } V>]ÊiÌV° 4.21 Programa de sostenimiento del empleo por contingencias climáticas

¿De qué se trata este programa?

ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Êi Ê L iÌ Û ÊiëiV wV ÊV V ]Ê`iÊi ÌÀi}>Ê`iÊÃÕLà ` ÃÊ ` ÀiVÌ ÃÊ«>À>Ê«À Ìi}iÀÊ«ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> °

ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê*À }À> >Ê`iÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê«>À>Ê /À>L> >` ÀiÃÊV Ê ÃV>«>V `>`Ê ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ ÀiV Li ÊÕ >ÊÃÕ >Ê`iÊ` iÀ Ê`ÕÀ> ÌiÊÕ Ê«iÀ ` Ê i Ê i Ê VÕ> Ê i Ê i « i>` ÀÊ `iÃV Ì>À?Ê `i Ê Ì Ê Ì Ì> Ê`iÊ >ÊÀi Õ iÀ>V Ê>Ê«iÀV L À°Ê ÊÃÕÊÛiâ]ÊiÃÌiÊ Ö Ì Ê«Õi`iÊ «Ì>ÀÊ« ÀÊ ÃÌÀÕ i Ì>ÀÊÕ Ê«iÀ ` Ê `iÊ `ÕVV ÊÞÊÀii ÌÀi > i Ì Ê >L À> Ê`ÕÀ> ÌiÊ i Ê«À iÀÊ iÃÊ`iÊ V À« À>` Êi ÊÌÀ>L> >` À°Ê

¿A quiénes está dirigido el programa? Ê *À }À> >Ê `iÊ - ÃÌi i Ì Ê `i Ê « i Ê « ÀÊ

Ì }i V >ÃÊ ?Ì V>ÃÊiÃÌ?Ê`iÃÌ >` Ê>ÊÌÀ> L> >` ÀiÃÊ«iÀ > i ÌiÃ]ÊÌÀ> Ã Ì À ÃÊÞÊV ÌÀ>Ì Ã Ì>ÃÊ`iÊi «ÀiÃ>ÃÊ>}À>À >ÃÊÞÊ>}À `ÕÃÌÀ > iÃÊ`iÊ

78

¿A quiénes está dirigido?

?Ài>ÃÊ ÀÕÀ> iÃÊ V Ê «À L i >ÃÊ Ã V iV V ÃÊ À } >` ÃÊi ÊV Ì }i V >ÃÊV ?Ì V>ð

ÃÊ ÕÃÕ>À ÃÊ `i Ê «À }À> >Ê « `À? Ê ÃiÀÊ ÌÀ>L> >` À>ÃÊ `i Ê ÃiÀÛ V Ê ` jÃÌ V ]Ê iëiV > i ÌiÊ >µÕi >ÃÊ ÞÊ >µÕi ÃÊ µÕiÊ Ã Ê Li iwV >À ÃÊ `iÊ «À }À> >ÃÊà V > iÃÊÞÊ >L À> ið

¿Qué beneficios otorga? *>À>Ê ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃ\ - ÃÌi i Ì Ê`iÊ«ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê`ÕÀ> ÌiÊi Ê «iÀ ` Ê µÕiÊ `ÕÀ>Ê >Ê i iÀ}i V >Ê V ?Ì V>]Ê iÛ Ì> ` Ê`ië ` ÃÊÞÊÃÕëi à ið

¿Qué beneficios que otorga el programa? *>À>Ê ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃ\

Para las empresas: UÊ

UÊ

iÃVÕi Ì Ê i Ê >Ê ÃÕ >Ê µÕiÊ «>}>Ê V Ê Ã> >À Ê> ÊÌÀ>L> >` ÀÊ`iÊ >ÊÃÕ >ʵÕiÊjÃÌiÊ «iÀV LiÊ V Ê Li iwV >À Ê `i Ê «À }À> >Ê `iÊi « i Ê`ÕÀ> ÌiÊi Ê« >â Êw >` °

>«>V Ì>ÀÃiÊ i Ê ÌÀ>ÞiVÌ ÃÊ `iÊ v À >V Ê iëiV wV ÃÊ µÕiÊ iÃÊ«iÀ Ì> Ê> « >ÀÊ ÃÕÃÊ «iÀëiVÌ Û>ÃÊ >L À> iÃ]Ê iÀ>ÀµÕ â>ÀÊ ÞÉ Ê «À vià > â>ÀÊÃÕÊ wV °

Para el empleador:

¿De qué se trata el programa?

UÊ

iÃ> i Ì>Ê >ÊÃÕëi à ÊÞÊi Ê`ië ` Ê`iÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ i Ê i «ÀiÃ>ÃÊ >viVÌ>`>ÃÊ « ÀÊ >Ê V Ì }i V >ÊV ?Ì V>°Ê*>À>Êi ]Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊV ÌÀ> Ì> ÌiÃÊ Ì i i Ê Vi Ì Û Ã\Ê i Ê i « i>` ÀÊ `i`ÕViÊ `i ÊÃ> >À ʵÕiÊ>L >Ê> ÊÌÀ>L> >` ÀÊi Ê` iÀ ʵÕiÊ V LÀ>Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ ÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊi « i ]Ê« ÀÊ Õ Ê« >â Ê`iÊ >ÃÌ>ÊÈÊ iÃiðÊ

/i iÀÊ>ÊÃÕÊ«iÀà > ÊÀi} ÃÌÀ>` ]ÊV>«>V Ì> ` ÊÞÊv À >` Ê«>À>Ê >Ê>VÌ Û `>`ʵÕiÊÀi> â>Ê i ÊÃÕÊ }>À°

¿De qué se trata?

{°ÓÓÊ *À «ÕiÃÌ>Ê`iÊ«À vià > â>V ÊÞÊ jerarquización de las trabajadoras `i ÊÃiÀÛ V Ê` jÃÌ V ÊÞÊ>VÌ Û `>`iÃÊ afines ÃÌiÊ«À }À> >ÊÃiÊ À i Ì>Ê>ÊVÕ « ÀÊV Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊiëiV wV ÃÊÕ ]Ê`iÊ V Õà Êà V > ÊÞÊ > L À> Ê ÞÊ ` ÃÊ `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ V> wV>V iÃÊ ÞÊ V «iÌi V >ÃÊ >L À> ið

6ER DElNICIONES DE COMPETENCIAS EN CAPÓTULO ))

79

Ê >Ê *À «ÕiÃÌ>Ê `iÊ *À vià > â>V Ê ÞÊ iÀ>À µÕ â>V Ê `iÊ >ÃÊ /À>L> >` À>ÃÊ `i Ê -iÀÛ V Ê

jÃÌ V ÊÞÊ VÌ Û `>`iÃÊ w iÃÊÃiÊÀi> â> Ê>VÌ Û `> `iÃÊ`iÊ>« Þ Ê>Ê >Ê ÃiÀV Ê >L À> ÊiëiV wV>ÃÊ «>À>Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊ `i Ê ÃiÀÛ V Ê ` jÃÌ V ]Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ VÕÀà ÃÊ `iÊ v À >V Ê «À vià > Ê Û VÕ >` ÃÊ >Ê` viÀi ÌiÃÊÌÀ>ÞiVÌ ÃÊv À >Ì Û Ã\ÊV ÊV «i Ìi V >ÃÊL?à V>Ã]Ê}i jÀ V>ÃÊ ÊiëiV wV>Ã7.

Capítulo 5 Estudios de caso de políticas de empleo Caso I.

Desarrollo, educación y trabajo (Argentina)

> Ê i Ê i >Ê º iÃ>ÀÀ ]Ê `ÕV>V Ê ÞÊ /À>L> »Ê >Ê V Õ`>`Ê `iÊ , Ã>À ]Ê i Ê -> Ì>Ê i]Ê À}i Ì >]Ê « i i Ì Ê i Ê ÓääÇÊ Õ Ê «À }À> >Ê `iÃÌ >` Ê >Ê «Õ Ã>ÀÊ >ÊiV >Ê V> Ê« ÀÊ i` Ê`i Êv i Ì Ê>Ê >Ê ÃiÀV Ê >L À> ÊÞÊ >Ê«À V Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À °Ê ÃÌ>Ê ÃÌ À >Ê ÕiÃÌÀ>Ê V ÊÕ Ê«À }À> >Ê Ìi}À> Ê«Õ` Ê Êà ÊV ÌÀ>ÀÀiÃÌ>ÀÊi ÊiviVÌ Ê`iÊÕ >ÊVÀ à ÃÊiV V>]ÊÃ Ê Ì> L j ÊÃi Ì>ÀÊ >ÃÊL>ÃiÃÊ«>À>Ê >Êà ÃÌi L `>`Ê `i Ê`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> ÊvÕÌÕÀ 8. >ÊVÀ à ÃÊiV V>Ê`i Ê> ÊÓää£Ê «>VÌ ÊvÕiÀ Ìi i ÌiÊ i Ê >Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê «À `ÕVÌ Û>Ê >À}i Ì >°Ê Ê Ûi Ê V> ]Ê ÕV >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ`iL iÀ ÊViÀÀ>ÀÊ ÃÕÃÊ«ÕiÀÌ>ÃÊÞ]Ê >ÃʵÕiÊ }À>À Êà LÀiÛ Û À]Ê Ê V iÀ Êà LÀiÊ >ÊL>ÃiÊ`iÊÀi`ÕVV Ê`iÊ«iÀà > ]Ê i `iÕ`> i Ì ]Ê Ê L i Ê i` > ÌiÊ >Ê LÖõÕi`>Ê `iÊà ÕV iÃÊi «Ài `i` À>ÃÊVÀi>Ì Û>Ã°Ê Ê`ià i « i ÊÞÊi ÊÃÕLi « i Ê>Õ i Ì>À ÊV ÊV ÃiVÕi V >Ê `iÊ >Ê `iÃ>ÀÌ VÕ >V Ê `i Ê Ìi ` Ê «À `ÕVÌ Û ÊÞÊ`iÊÕ Ê«iÀ ` Ê`iÊÀiVià ÊiÝÌi ` ` °Ê

, Ã>À ÊvÕiÊÕ >Ê`iÊ >ÃÊ ?ÃÊ>viVÌ>`>ÃÊ« ÀÊ >ÊVÀ Ã Ã°Ê ]Êi Ê«À }À> >Ê , ÊV >L À>ÊV Ê >Ê Õ V «> `>`Êi Ê >Ê « i i Ì>V Ê`i Ê*À }À> >Ê º iÃ>ÀÀ ]Ê `ÕV>V ÊÞÊ/À>L> »]ÊVi ÌÀ>` Êi Ê «À ÛiÀÊ >Ê ÃiÀV Ê >L À> ÊÞÊi Êv i Ì Êi «ÀiÃ>À > Ê i` > ÌiÊÕ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê V> ]ʵÕiÊ Û ÕVÀ>ÊÌ> Ì Ê>Ê>VÌ ÀiÃÊ «ÖL V ÃÊV Ê«À Û>` Ã°Ê ÊV Ê« > wV>ÀÊÕ >Ê « Ì V>Ê iviVÌ Û>Ê ÞÊ iwV>âÊ Ã Ê V Ì>ÀÊ V Ê v À >V Ê`iÃ>}Ài}>`>Êà LÀiÊi Ê iÀV>` Ê V> ]ÊÞÊ V Ê i À>ÀÊi Êi VÕi ÌÀ Êi ÌÀiÊ >Ê viÀÌ>ÊÞÊ`i > `>Ê >L À> Ê«>À>Ê i À>ÀÊ >Ê ÃiÀV Ê >L À> Ê vÕiÀ Ê >ÃÊ` ÃÊ«À iÀ>ÃÊ«Ài}Õ Ì>ÃÊ>Ê >ÃʵÕiÊi Ê «À }À> >ÊLÕÃV Ê`>ÀÊÀiëÕiÃÌ>°Ê

Ê i Ê w Ê `iÊ `>ÀÊ ÕâÊ >Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ « > Ìi>`>Ã]ÊvÕiÊVÀi>` ÊÕ Êà « ÀÌiÊ v À ?Ì V ʵÕiÊ « à L Ì ÊV Ì>ÀÊÌ> Ì ÊV Ê v À >V ÊiÃÌÀ>Ìj } V>Ê ÞÊ `iÌ> >`>Ê Ã LÀiÊ >Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê «À `ÕVÌ Û>Ê V> ]Ê V Ê `i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê «À Û V > °Ê Ê Ã « ÀÌiÊ VÕi Ì>Ê V Ê i Ê - ÃÌi >Ê `iÊ v À >V Ê iÌÀ « Ì> Ê­- ®]ÊVÕÞ>Ê«À V «> ÊvÕ V ÊiÃÊ >Ê `iÊ Ã ÃÌi >Ì â>ÀÊ v À >V Ê Ài iÛ> ÌiÊ «>À>Ê v i Ì>ÀÊi Êi «Ài ` i Ì Ê V> ÊÞÊv>V Ì>ÀÊ >Ê ÃiÀV Ê >L À> °Ê µÕ ]Ê ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iÃÊ«Õi`i Ê i V ÌÀ>ÀÊ v À >V Ê Ã LÀiÊ >ÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ }i iÀ> iÃÊ`i Ê iÀV>` ]ÊV vÀ>ÃÊÞÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ iÝ« ÀÌ>V ]ÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ`iÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê V> ]Ê>Û> ViÃÊÌiV } V Ã]ÊÞÊ>VÌ Û `>`iÃÊÀi > V >`>ÃÊ V Ê >Ê «À V Ê `iÊ i} V ÃÊ i ÌÀiÊ ÌÀ Ã°Ê Ê - Ê >Ê «À `ÕV ` Ê ` ÃÊ L iÌ iÃÊ V Ê v À >V Ê ÌiÀÀ Ì À > ]Ê >Ê Ài> â>` Ê ` ÛiÀà ÃÊ > ? à ÃÊ`iÊ` ÃÌ Ì ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊiV V ÃÊV Ê >Ã Ê Ì> L j Ê i VÕiÃÌ>ÃÊ >Ê `iÀiÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊ ÞÊ i «ÀiÃ>À ÃÊ V> iÃ°Ê `i ?Ã]Ê ` ÛiÀà ÃÊ v À

Respondiendo a la necesidad de implementar iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ «>À>Ê ÀiVÕ«iÀ>ÀÊ ÞÊ v i Ì>ÀÊ i Ê `iÃ> ÀÀ Ê`iÊ >ÊiV >Ê V> ]Ê >Ê" /Êi iVÕÌ>Ê`ià `iÊ i Ê Óää{Ê i Ê *À }À> >Ê Ìi}À>` Ê `iÊ « Þ Ê «>À>Ê >Ê,i>VÌ Û>V Ê`i Ê « i Êi Ê >Ê À}i Ì >Ê ­ , ®]ÊVi ÌÀ>` Êi Ê>« Þ>ÀÊ> Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À> L> ]Ê « i ÊÞÊ-i}ÕÀ `>`Ê- V > Êi Ê >Ê«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >Ê`iÊÃÕÃÊ« Ì V>ÃÊ>VÌ Û>ÃÊ`iÊi « i ° Ê >Ê «À Û V >Ê `iÊ -> Ì>Ê i]Ê Ã ÌÕ>`>Ê i Ê i Ê À iÃÌiÊ `iÊ >Ê ,i«ÖL V>Ê À}i Ì >]Ê >Ê V Õ`>`Ê `iÊ

0OR !NNIE VAN +LAVEREN /)4 WWW ILO ORG LED WWW ITCILO ORG LED LED ILO ORG

81

iÃÊà LÀiÊ«À ÞiVÌ ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V Ê > Êà ` Ê Ài> â>` Ã]Ê v À > ` Ê>Ê ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊà LÀiÊ v>VÌ ÀiÃʵÕiÊ«Õi`i Ê>Õ i Ì>ÀÊÃÕÊ«À `ÕVÌ Û `>`Ê ÞÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ i} V °Ê

Ê Ê µÕiÊ ÃiÊ ÀiwiÀiÊ > Ê v i Ì Ê i «ÀiÃ>À > ]Ê ÃiÊ VÀi Ê i Ê *À }À> >Ê Ìi}À> Ê `iÊ «Ài `i` ÀiÃÊ V> iÃÊ ­* ,,®]Ê Vi ÌÀ>` Ê i Ê `i Ì wV>À]Ê >« Þ>ÀÊ ÞÊ v ÀÌ> iViÀÊ >Ê VÀi>V Ê ÞÊ `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ i «Ài ` i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã]Ê i` > ÌiÊ >Ê«À Û Ã Ê`iÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>°Ê Ê«À V «> Ê>« Þ ÊµÕiÊ LÀ `>Ê* Ê>Ê ÃÊ VÀ ÊÞÊ«iµÕi ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊ iÃÊ µÕiÊ iÃÊ Ê «iÀ ÌiÊ >Ê jÃÌ ÃÊ « `iÀÊ À i Ì>ÀÊ `iÊ i ÀÊ v À >Ê >Ê LÖõÕi`>Ê ÞÊ `iÌiVV Ê `iÊ « À ÌÕ `>`iÃ]ÊÀiV L ÀÊ>« Þ Êi Êi Ê> ? à ÃÊÞÊ` >} Ã Ì V Ê `iÊ ÃÕÃÊ iVià `>`iÃ]Ê ÞÊ ÃiÀÊ >à ÃÌ ` ÃÊ i Ê >Ê `iw V ÊÞÊ«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >Ê`iÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃʵÕiÊ les permitan desarrollar sus emprendimientos.

ÊÃi}Õ ` ÊÃ ÃÌi >Ê«ÕiÃÌ Êi Ê >ÀV >ÊvÕiÊi Ê"L ÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊ « i Ê/iÀÀ Ì À > ]ÊVÕÞ>ÊvÕ V ÊiÃÊ >Ê `iÊ «À `ÕV ÀÊ v À >V Ê `iÃ>}Ài}>`>Ê Ã LÀiÊ i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À °Ê >Ê v À >V Ê ÀiV iVÌ>`>Ê V ÌÀ LÕÞiÊ >Ê V ViÀÊ >ÃÊ V>À>VÌi À ÃÌ V>ÃÊ `iÊ >Ê `i > `>Ê ÞÊ >Ê viÀÌ>Ê `iÊ >Ê > Ê `iÊ LÀ>ÊÀi} > Ê«>À>Ê>« Þ>ÀÊi ÊiÃÌ ÃÊ`>Ì ÃÊ >Ê Ì >Ê`iÊ`iV Ã iÃÊ`iÊ>VÌ ÀiÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ÊÞÊ«À Û>` °Ê

Ê «>ÀÌiÊ `i Ê «À }À> >]Ê > Ài`i` ÀÊ `iÊ £näÊ «iµÕi ÃÊ i «ÀiÃ>À ÃÊ > Ê Ìi ` Ê >VViÃ Ê >Ê «>ÀÌ V «>ÀÊi Ê >ÃÊ i ÀiÃÊviÀ >ÃÊ`iÊ >ÊÀi} ]ÊÃi >À ÃÊ ÌiÀ >V > iÃÊ ÞÊ À `>ÃÊ `iÊ i} V ÃÊ À}> â>`>ÃÊ « ÀÊ >Ê ,i`Ê >V > Ê `iÊ iÀV Ê ÌiÀ À]ÊiÛi Ì ÃÊjÃÌ ÃÊi Ê ÃʵÕiÊÃiÊ iÃÊ«iÀ Ìi Ê >Õ i Ì>ÀÊ ÃÕÃÊ « à L `>`iÃÊ `iÊ >à V >V ]Ê ` vÕ ` ÀÊ ÃÕÃÊ «À `ÕVÌ Ã]Ê >ViÀV>ÀÃiÊ >Ê ÕiÛ ÃÊ iÀV>` Ã]ÊÞÊ>VVi`iÀÊ>Ê` ÛiÀà ÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊ >« Þ °Ê

`i ?ÃÊ `iÊ >Ê ÕÌ `>`Ê µÕiÊ >Ê v À >V Ê ÀiV lectada tiene para los actores locales, el contar V Ê`>Ì ÃÊ`iÊ >Ê«À Û V >ÊV ÌÀ LÕÞiÊ>Ê` Ãi >ÀÊ`iÊ Õ >Êv À >Ê ?ÃÊiviVÌ Û>Ê ÃÊVÕÀÃ ÃÊ`iÊV>«>V Ì> V ÊÀi> â>` ÃÊ« ÀÊi Ê*À }À> >Ê`iÊ À >V ÊÞÊ

>«>V Ì>V Ê«>À>Êi Ê/À>L> ]Ê « i i Ì>` Êi Êi Ê >ÀV Ê`iÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> ]ÊÞÊVÕÞ Ê L iÌ Û ÊiÃÊV ÌÀ LÕ ÀÊ>Ê >Ê ÃiÀV Ê >L À> Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >ÊV>«>V Ì>V Ê`iÊ ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊ V iVÌ Û ÃÊ`iÊ`ià VÕ«>` Ã°Ê Êi i i Ì Ê Û> ` ÀÊ `iÊ iÃÌiÊ «À }À> >Ê iÃÊ µÕiÊ ÃÕÊ i iVÕV Ê ÃiÊ >ViÊ« à L iÊ}À>V >ÃÊ>Ê>VÕiÀ` ÃÊÃÕÃVÀ Ì ÃÊi ÌÀiÊ V? >À>ÃÊÞÊ>à V >V iÃÊi «ÀiÃ>À >Ã]Êà ` V>Ì Ã]Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ i`ÕV>V Ê ÞÊ V>«>V Ì>V ]Ê ÞÊ i Ê iÃÌ>` Ê V> ]Ê«À Û V > Ê Ê >V > °Ê Ê` ? } ÊÞÊV >L À>V Êi ÌÀiÊ>à V >V iÃÊ`iÊ i « i>` ÀiÃ]Ê >ÃÊ>à V >V iÃÊ`iÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ ÞÊ i Ê } L iÀ ]Ê >`i ?ÃÊ `i Ê >« Þ Ê «i`>} } V Ê LÀ `>` Ê « ÀÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ i`ÕV>V > iÃÊ V> iÃ]Ê « à L Ì>Ê µÕiÊ ÃÊ VÕÀà ÃÊ Ãi> Ê « > wV>` ÃÊ Ã LÀiÊ >ÊL>ÃiÊ`iÊÕ >ÊV >À>Ê `i Ì wV>V Ê`iÊ ÃÊ «iÀw iÃÊ«À vià > iÃÊÀiµÕiÀ ` ÃÊ« ÀÊ >ÃÊi «Ài Ã>ÃÊ`iÊ >Êâ >]Ê VÀi i Ì> ` Ê>`i ?ÃÊ >ÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê`iÊ ÃÊi}ÀiÃ>` ÃÊ `iÊ ÃÊVÕÀÃ Ã°Ê ÕÀ> ÌiÊi Ê> ÊÓääÈ]Êi Ê«À }À> >Ê ÃiÊVi ÌÀ Êi Ê >Êi iVÕV Ê`iÊVÕÀà ÃÊ`iÊ> v>LiÌ â>V Ê v À ?Ì V>]Ê ÞÊi Ê` >ÊV >ÛiÊ«>À>Ê >Ê>VÌ Û `>`Êi «ÀiÃ>À > °Ê

82

?ÃÊ « ÀÌ> Ìi]Ê i Ê «À }À> >Ê * Ê >« Þ Ê >Ê V v À >V Ê`iÊ,i`iÃÊ`iÊ «Ài ` i Ì ÃÊ>Ê >ÃÊ µÕiÊ >V «> >Ê ÞÊ >à ÃÌiÊ i Ê ÃÕÊ «À ViÃ Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ °Ê `i ?Ã]ÊÌ> L j ÊÃiÊLÀ `>ÊV>«>V Ì>V Ê ÞÊ >« Þ Ê >Ê >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ iÝ« ÀÌ>` À>ÃÊ `iÊ ÃÊ VÀ i «ÀiÃ>À Ã]ÊµÕ i iÃÊà Ê>à ÃÌ ` ÃÊ i ÊÃÕÃÊ«À iÀ>ÃÊiÝ« ÀÌ>V iÃ°Ê > ÊiÃÌ>ÊiÃÌÀ> Ìi} >Ê Ìi}À> ]Ê* Ê >ÊV ÌÀ LÕ ` Ê>Êv ÀÌ> iViÀÊi Ê i ÌÀ> >` Ê«À `ÕVÌ Û Ê`iÊ >Êâ >ÊiÊ «Õ Ã>ÀÊi Ê desarrollo de productos con identidad territorial. *i Ã> ` Êi Êi ÊvÕÌÕÀ ÊÞÊ`i ÌÀ Ê`iÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> ]Êi Ê*À }À> >]Ê Õ Ì Ê>Ê >Ê Õ V «> `>`ÊÞÊÌÀiÃÊÕ ÛiÀà `>`iÃÊ`iÊ >Ê Ài} ]Ê > â Êi Ê « >` Êi Ê iÃ>ÀÀ Ê V> Ê V Êj v>à ÃÊi Êi Êi « i °Ê ÃÌiÊV ÌÀ LÕÞiÊ>Êv À >ÀÊ>}i ÌiÃʵÕiÊV âV> Ê >ÊÀi> `>`Ê«À `ÕV Ì Û>Ê`iÊ >Êâ >ÊÞʵÕiÊi Êi ÊvÕÌÕÀ Êv>Û ÀiâV> Ê >Ê Ã ÃÌi L `>`Ê>Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Êi ÊVÕÀà ]ÊÞÊ>Ê« > wV>ÀÊ ÕiÛ>ÃÊ V >Ì Û>ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê«À `ÕVÌ Û Ê en el territorio.

Lecciones aprendidas

de no sólo del compromiso de los actores loca iÃÊ V Ê i Ê «À Vià ]Ê Ã Ê ?ÃÊ >Ö Ê `iÊ ÃÕÊ V>«> V `>`Ê `iÊ « > wV>À]Ê « i i Ì>À]Ê ÞÊ V Ì Õ>ÀÊ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >]Ê`? ` iÊÕ >Ê ÕiÛ>Ê` ÀiVV ÊVÕ> ` Ê >Ã Ê >Ê ÀiµÕ iÀ>°Ê * ÀÊ iÃÌiÊ Ì Û ]Ê >Ê ÌÀ> ÃviÀi V >Ê `iÊ V V i Ì ]Ê v À >V Ê ÞÊ ÌiV } >]Ê >Êà ` ÊVÀÕV > Êi Êi ÊV>à Ê`iÊ, Ã>À Ê«>À>Ê`>À iÊ Ã ÃÌi L `>`Ê > Ê «À ViÃ Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê V> ÊÞÊ }À>ÀÊÃÕÊ ÃÌ ÌÕV > â>V °

/ >ÀÊ >Ê v À >V Ê V Ê «Õ Ì Ê `iÊ «>ÀÌ `>°Ê 1 Ê`iÊ ÃÊ`iÃ>v ÃʵÕiÊ`iLi Êi vÀi Ì>ÀÊ ÃÊ>V Ì ÀiÃÊ V> iÃÊiÃÊV Ê`>ÀÊÕ >ÊÀiëÕiÃÌ>ÊiviVÌ Û>Ê> ÌiÊV> L ÃÊÀi«i Ì ÃÊi Êi Ê iÀV>` °Ê >ÃÊ vÕi ÌiÃÊ`iÊ v À >V ÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊi Ê, Ã>À ÊÀi ÃÕ Ì>L> Ê ÃÕwV i ÌiÃÊ> Ê ÊV à `iÀ>ÀÊ`iÊ ` Ê iëiV wV Ê >Ê Ài> `>`Ê V> Ê ÞÊ Ài} > °Ê Ê Ìi iÀÊ Õ Êà « ÀÌiÊ v À ?Ì V ÊÖ V Ê«>À>ÊÀiV iVÌ>ÀÊ >Ê v À >V Ê ÞÊ >ÀÌ VÕ >ÀÊ V >Ì Û>ÃÊ Ài >V >`>Ã]Ê «iÀ ÌiÊÕ >ÊÕÌ â>V Ê ?ÃÊiwV i ÌiÊ`iÊ ÃÊÀi VÕÀÃ Ã°Ê `i ?Ã]Ê i Ê V ViÀÊ >Ê Ài> `>`Ê Ã LÀiÊ Û VÕ ÃÊ ÞÊ i V>`i > i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ V> iÃ]Ê «À ÞiVÌ ÃÊ iÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ i Ê >Ê Ài} ]Ê ÞÊ >ÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ`i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê V> ]ÊiÃÊÛ Ì> Ê «>À>Ê« > wV>ÀÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê«>À>Ê« à V >ÀÊV «iÌ Ì Û> i ÌiÊ >ÊÀi} °Ê

>Ê`iÊV >L À>V °Ê/ÀiÃÊÛ> ÀiÃÊi iÀ} iÀ Ê `iÊ >ÊiÝ«iÀ i V >Ê`iÊV >L À>V Êi ÌÀiÊ ÃÊ>V Ì ÀiÃÊ V> iÃ\Ê>®Ê >Ê>Vi«Ì>V Ê`iʵÕiÊ >ÊÀië Ã>L `>`Ê« ÀÊi Ê`iÃ>ÀÀ ÊÌiÀÀ Ì À > ÊiÃÊÌ> Ì Ê`iÊ >VÌ ÀiÃÊ «ÖL V ÃÊ V Ê «À Û>` ÃÆÊ L®Ê i Ê À Ê Vi ÌÀ> Ê µÕiÊ Õi}>Ê >Ê V w> â>Ê i Ê >Ê V ÃÌÀÕVV Ê `iÊV>« Ì> Êà V > ÊÞÊ Õ > ÆÊV®Ê >Ê iVià `>`Ê`iÊ « i i Ì>ÀÊ Õ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê Ìi}À> Ê µÕiÊ >L À `iÊ` ÛiÀÃ>ÃÊ?Ài>ÃÊÞÊV « i i ÌiÊ ÃÊiÃvÕiÀâ ÃÊ Ài> â>` ÃÊi ÊV>`>ÊÕ >Ê`iÊi >ðÊ

/À> ÃviÀi V >Ê`iÊV V i Ì °Ê ÊjÝ Ì Ê`iÊÕ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> Ê`i«i

83

Caso II.

Programa EMANCIPAR – Todo el mundo es ciudadano (Brasil)

ÃÌ>Ê >ÀÌ VÕ >V Ê «iÀ ÌiÊ i À>ÀÊ >Ê V> `>`Ê `iÊ >« V>V Êi Ê >Ê i}>`>Ê`iÊ ÃÊLi iwV ÃÊ`iÊ ÃÊ «À }À> >ÃÊ Õ ÛiÀÃ> iÃÊ >ÃÌ>Ê }À>ÀÊ Õ Ê «>VÌ Ê ` ÀiVÌ Ê Ã LÀiÊ V>`>Ê «iÀà >]Ê i Ê >Ê V Vi«V Ê `iÊ }À>ÀÊ i À>ÃÊ `iÊ V> `>`Ê `iÊ Û `>Ê `i ÌÀ Ê `iÊ ÃÊ «>À? iÌÀ ÃÊ ÌiÀ >V > iÃÊ µÕiÊ V v À > Ê ÃÊ Û> ÀiÃÊ ?ÃÊ L> ÃÊ `i Ê ` ViÊ `iÊ iÃ>ÀÀ Ê Õ > Ê ­ ®]Ê Õ ` Ê >Ê ÃÊ Ài >V >` ÃÊ V Ê i Ê `jwV ÌÊ >L Ì>V > ÊÞÊi Ê Ûi Ê`iÊ>Ìi V Ê`iÊ iVi à `>`iÃÊVÕL iÀÌ Ê« ÀÊi Ê*À }À> >Ê Ã>Ê > >°Ê

Ê*À }À> >Ê * ,ÊqÊ/ ` Êi Ê Õ ` ÊiÃÊ V Õ`>`> Ê Ê iÃÊ Õ Ê `iÊ ÃÊ ?ÃÊ >VÌÕ> iÃÊ ÞÊ `iÊ Ûi` à ÃÊ ` Ãi ÃÊ `iÊ ÌiÀÛi V Ê ` ÀiVÌ>Ê `i Ê iÃÌ>` Êi Ê >ÊÌi ?Ì V>Ê`i ÊÌÀ>L> ÊÞÊi « i ]Ê}i nerado como línea de acción desde el Ministerio `iÊ/À>L> ÊÞÊ « i Ê`i Ê L iÀ Ê`iÊ À>à ° ÃÌiÊ *À }À> >Ê LÕÃV>Ê V ÌÀ LÕ ÀÊ i Ê >ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ>VV iÃʵÕiÊ>Ê Ûi Ê}ÕLiÀ > i Ì> ÊÃiÊ iÛ> Ê >`i > ÌiÊi Ê« ÃÊ`iÊ >ÊiÀÀ>` V>V Ê`iÊ >Ê« LÀi â>]Ê`iÃ`iÊ >ÊLÖõÕi`>Ê`iÊ >Êi > V «>V ÊiV V>ÊÞÊà V > Ê`iÊ«iÀà >ÃÊÞÊv> >ÃʵÕiÊÛ Ûi Ê i Ê V ` V iÃÊ `iÊ > Ì>Ê ÛÕ iÀ>L `>`Ê Ã V > Ê i Ê Õ Ê`iÌiÀ >` Êië>V ÊÕÀL> Ê ÊÀÕÀ> °Ê

ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ`i Ê> ? à ÃÊ`iÊiÃÌ ÃÊ ` V>` ÀiÃÊ ÞÊ ÃÕÊ «>VÌ Ê i Ê >ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ Ài } iÃÊ `iÊ ÃÊ iÃÌ>` ÃÊ `iÊ À>à ]Ê ÃiÊ iviVÌÖ>Ê >Ê Ãi iVV Ê «À >À >Ê `iÊ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ Ê V Õ `> `iÃÊ>Ê>Ìi `iÀÊi Ê«À À `>`]Êi i i Ì ÊjÃÌiʵÕiÊ Ì> L j Ê V À« À>Ê Õ Ê >Û> ViÊ ` ÃÌ Ì Û Ê i Ê >Ê V Vi«V Ê `iÊ Õ Ê ÃÌÀÕ i Ì Ê `iÊ ÌiÀÛi V Ê Ã V > ÊÞÊÃÕÊv À >Ê`iÊ>« V>V °

ÃÌiÊiÃÊÕ Ê«À }À> >Ê`iÊV>À?VÌiÀÊ Ìi}À> ʵÕiÊÌ i iÊV Ê L iÌ Û Êv i Ì>ÀÊÞÊv ÀÌ> iViÀ]ÊiëiV > mente, la promoción de la emancipación econó V>ÊÞÊà V > ÊÊ`iÊ ÃÊLi iwV >À ÃÊÃi iVV >` ð

- ÊV « i ÌiÃÊL?à V ÃÊ`i Ê>VV >ÀÊ`i Ê«À }À> >]ʵÕiÊ«iÀ Ìi ÊÕ ÀÊ >ÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊÎÊ Ìi ÃÊ V >ÛiÃÊ µÕiÊ v V> â>Ê i Ê Ã \Ê >Ê }i iÀ> V Ê`iÊÌÀ>L> ]Ê >ÊÀi Ì>ÊÞÊ >Ê i À>Ê`iÊV> `>`Ê `iÊÛ `>Êi ÊÃÕÊ ?ÃÊ> « ÊV Vi«Ì °

-iÊ iÊV à `iÀ>Ê Ìi}À> Ê`>` ÊÃÕÊ>VV >ÀÊ ÌiÀ ` ÃV « >À Êi Êi Ê` Ãi ]Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊÈÊi iÃÊià ÌÀ>Ìj} V ÃÊ « ÀÊ ?Ài>]Ê iÃÌ>L iV ` ÃÊ i Ê «À ÞiVÌ ÃÊ `iÊÌÀ>L> ÊV v À >` ÃÊ« À\ UÊ

Ê*À ÞiVÌ Ê/À>L> ÊÞÊ,i Ì>°

UÊ

Ê*À ÞiVÌ Ê >L Ì>V Ê* «Õ >À°Ê

UÊ

Ê*À ÞiVÌ Ê «Ài `i`ÕÀ Ã ÊÞÊ>ViÃÃ Ê> Ê crédito.

UÊ

Ê*À ÞiVÌ Ê`iÊ > wV>V Ê*À vià > °Ê

UÊ

Ê*À ÞiVÌ Ê6> À â>V Ê`iÊ >ÃÊ*iÀà >ðÊ

UÊ

Ê*À ÞiVÌ Ê*À ÌiVV Ê- V > °

Ê«À }À> >ÊÃiÊ}iÃÌ >Êi ÊÃÕÊ>« V>V ]Ê > Þ À Ì>À > i Ìi]Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >ÃÊ Õ `>V iÃÊ Ã Ì>`Õ> iÃÊ `iÊ /À>L> Ê ÞÊ VV Ê - V > ]Ê µÕiÊ Ã Ê i Ì `>`iÃÊ V Ê «iÀà iÀ >Ê ÕÀ ` V>Ê `iÊ `iÀiV Ê «À Û>` ]Ê Û VÕ >`>ÃÊ >Ê >Ê -iVÀiÌ>À >Ê `>Ê ÕÃÌ V >Ê ÞÊ iÃ>ÀÀ Ê- V > Ê`i Ê ÃÌ>` ]ÊÞÊVÀi>`>ÃÊV Êi Ê w Ê `iÊ v>V Ì>ÀÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ LÕÀ VÀ?Ì V Ã]Ê Þ]Ê i Ê v À >ÊiëiV > ]Ê`iÊÕ >ÊÀ?« `>Ê>« V>V Ê`iÊ ÃÊ v ` ÃÊ`iÃÌ >` ÃÊ>ÊV>`>Ê>VV ° * ÀÊ ÊÌ> Ì ]ÊV>LiÊ>Ê >ÃÊ Õ `>V iÃÊ`iÊ/À>L> Ê ÞÊ VV Ê- V > Êi Ê}iÀi V > i Ì ÊÞÊ «iÀ>Ì Û â> V Ê `iÊ V>`>Ê Õ Ê ÃÊ Ì « ÃÊ `iÊ «À ÞiVÌ ÃÊ µÕiÊ V v À > Êi Ê*À }À> >Ê * ,°

Ê *À }À> >Ê * ,Ê ÃiÊ >ÀÌ VÕ >Ê i Ê Ì `>ÃÊ >ÃÊ ÃÌ> V >ÃÊV Ê*À }À> >ÃÊ`iÊ>« V>V ÊÕ ÛiÀÃ> ]Ê V Ê Ê Ã Ê «À V «> i ÌiÊ i Ê `i >` Ê iÊ<iÀ ÊqÊ­ > LÀiÊ iÀ ®ÊÞÊÃÕÃÊÓÊ*À ÞiVÌ ÃÊ i`Õ >ÀiÃÊ*À ÞiVÌ Êº >ÊV>Ã>]Ê >Ê Û `>»ÊÞʺ Ã>Ê > >»°

ÌÀiÊÃÕÃÊ>ÌÀ LÕV iÃ]ÊÞÊ >Ê«À V «> ]ÊiÃÊ >Ê>` ÃÌÀ>V Ê `i Ê Ã ÃÌi >Ê «ÖL V Ê `iÊ i « i ]Ê µÕiÊ i ÛÕi ÛiÊ >VÌ Û `>`iÃÊ «iÀ > i ÌiÃÊ `iÊ v À > V ÊÃ LÀiÊi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ÊÞÊ >Ê ÌiÀ i ` >V Ê `iÊ > Ê `iÊ LÀ>]Ê ÞÊ >Ê «À V Ê `iÊ

84

>VV iÃÊ`iÊv À >V Ê«À vià > Ê«>À>Ê ÃÊ iÀ V>` ÃÊv À > iÃÊiÊ v À > iÃÊ`iÊÌÀ>L> °

V> iÃÊ `iÊ V>À?VÌiÀÊ Ê ÌÀ «>ÀÌ Ì Ê Ê V ÃÌ ÌÕ `>ÃÊ « ÀÊ Ài«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`i Ê} L iÀ Ê V> ]ÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`iÊ ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊÞÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`iÊ ÃÊ i «ÀiÃ>À ðÊ- ÊiÃÌ ÃÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊµÕ i iÃÊ ÀiV Li Ê >ÃÊ«À «ÕiÃÌ>ÃÊÞÊ iVià `>`iÃÊi Ê >Ìi À >Ê`iÊV>«>V Ì>V ]ÊV> wV>V ÊÕÊ ÌÀ>ÊÌi ?Ì V>Ê >L À> Ê V> ]ÊÞÊÃiÊi V>À}> Ê`iÊ«À À â>ÀÊ >ÃÊ`i > `>Ã]Ê> > â? ` >ÃÊÞÊi iÛ? ` >ÃÊ« ÃÌiÀ À i ÌiÊ>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Ê>}i V >Ê V> Ê`iÊ >Ê Õ `> V Ê«>À>ÊÃÕÊw > V >V ÊiÊ « i i Ì>V °

>Ê iÞÊ`iÊVÀi>V Ê`iÊ >ÃÊ Õ `>V iÃÊ`iÊ/À> L> ÊÞÊ VV Ê- V > ÊV Ìi « >Ê >Ê« à L `>`Ê`iÊ µÕiÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ«Õi`> Ê>ÀÌ VÕ >ÀÃiÊV Êi Ì `> `iÃÊ«ÖL V>ÃÊ Ê«À Û>`>Ã]Ê >V > iÃÊ ÊiÝÌÀ> i À>Ã]Ê i Ê >Ê i iVÕV Ê `iÊ ÃÕÃÊ «À }À> >Ã]Ê «iÀ Ì j ` iÃÊ Ì> L j Ê ÌÀ>L> >ÀÊ i` > ÌiÊ V Ûi ÃÊ i Ê V Õ Ì Ê V Ê Õ V « Ã]Ê ÃÌ ÌÕÌ Ã]Ê À}> â>V iÃ]ÊiÃVÕi >ÃÊÕÊ ÌÀ>ÃÊi Ì `>`iðÊÊÊ

Ê i Ê V>Ã Ê `i Ê *À }À> >Ê * ,]Ê V Ê i V > ÃÊ > ÌiÃ]Ê > Ê L>Ã>ÀÃiÊ ÃÕÊ >« V>V Ê i Êi Ê> ? Ã ÃÊ`iÊ` ÃÌ Ì>ÃÊÛ>À >L iÃÊ«Ài`iÌiÀ nadas, las Fundaciones articulan la aplicación del mismo con las Comisiones Municipales de Empleo de cada territorio.

i` > ÌiÊ iÃÌ>ÃÊ vÕ `>V iÃÊ ÃÊ } L iÀ ÃÊ ià Ì>`Õ> iÃÊ ­«À Û V > iÃ®Ê « i i Ì> Ê i Ê - ÃÌi >Ê >V > Ê `iÊ « i Ê ­- ®Ê «iÀÌi iV i ÌiÊ > Ê ÃÌiÀ Ê `iÊ /À>L> Ê `iÊ >Ê >V ]Ê Ã ÃÌi >Ê µÕiÊÌ i iÊV ÊvÕ V Ê vÀiViÀÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ ÌiÀ i` >V Ê`iÊ > Ê`iÊ LÀ>]ÊÃi}ÕÀ Ê`iÊ`ià i « i ]Ê}i iÀ>V ÊÞÊ> ? à ÃÊ`iÊ v À >V iÃÊ Ã LÀiÊ iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]Ê«À ÞiVÌ ÃÊ`iÊi « i Ê ÞÊÀi Ì>ÊÞÊV> wV>V Ê«À vià > °

* ,]Êi Ê >Ê>VÌÕ> `>`]ÊÃiÊ>w> â>Êi ÊÃÕÊ « i i Ì>V ]ÊV ÃÌ ÌÕÞj ` ÃiÊi ÊÕ Ê « À Ì> ÌiÊ ÃÌÀÕ i Ì Ê`iÊÃÕ«iÀ>V Ê`iÊ >Ê« LÀiâ>Ê > ÊiÃÌ>ÀÊÃ i ` Ê « i i Ì>` ÊiÃÌÀ>Ìj} V> i ÌiÊ «>À>Ê>Ìi `iÀÊ>Ê >ÃÊ« L >V iÃÊ`iÊ >ÃÊÀi} iÃÊ V Ê >Þ ÀÊÛÕ iÀ>L `>`ÊÃ V > °ÊÊ

>ÃÊvÕ `>V iÃÊVÕi Ì> ÊV ÊÕ >Ê> « >ÊÀi`Ê`iÊ >}i V >ÃÊi Ê >Ê >Þ À >Ê`iÊ >ÃÊ V> `>`iÃÊ`iÊV>`>Ê Õ Ê`iÊ ÃÊiÃÌ>` Ã]ÊV ÌÀ LÕÞi ` Ê«>À>Ê >ÊV> w V>V Ê`iÊ >ÃÊ ÛiÀÃ iÃÊÃ V > iÃÊ>ÊiviVÌÕ>ÀÃi°

Ê *À }À> >Ê V ÌÀ LÕÞiÊ > Ê `iÃ>ÀÀ Ê Ã V > Ê `iÊ >ÃÊv> >ÃÊÞÊ«iÀà >ÃʵÕiÊ«>ÀÌ V «> Ê`i Ê Ã ]Ê `iÊv À >Ê>ÀÌ VÕ >`>]ÊL>Ã? ` ÃiÊi Ê >Ê« Ìi V > â>V Ê`iÊ >ÃÊvÕiÀâ>ÃÊÛ Û>ÃÊ`iÊV>`>ÊV Õ `>`Ê Ãi iVV >`>Ê i Ê Õ Ê iÃvÕiÀâ Ê V Ö ]Ê µÕiÊ «iÀ Ì>ÊVÀi>ÀÊÕ Ê ÕiÛ Ê« > Ê`iÊ`iëi}ÕiÊ`iÊ >ÃÊ V Õ `>`iÃÊLi iwV >À >Ã]ÊV Û ÀÌ j ` ÃiÊiÃÌiÊ L iÌ Û Êi Ê >Ê iÌ>Ê«À V «> Ê`i Ê«À }À> >°

Las líneas de actuación de las Fundaciones es Ì? Ê i v V>`>ÃÊ >Ê ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `iÃi « i>` Ã]Ê Ûi iÃÊ Ã Ê iÝ«iÀ i V >Ê >L À> ]Ê «iÀà >ÃÊ `iw V i ÌiÃ]Ê>ÀÌiÃ> ÃÊ v À > iÃÊÞÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ>Õ Ì ÃÊ i ÌÀiÊ ÌÀ ÃÊ V>Ã Ã°Ê ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ µÕiÊ > Êà ` Ê> V> â>` ÃÊV ÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊÃ>Ì Ãv>VÌ À Ã]ÊÛi Êi Ê >ÃÊ Õ `>V iÃÊÕ ÊV> > Ê>ÕÌj Ì V Ê `iÊÀiÌ À Ê> Ê iÀV>` Ê`i ÊÌÀ>L> Ê Ê`iÊ« à L dad de acceso al mismo.

- ÊL i Êi Ê*À }À> >Ê * ,ÊqÊ/ ` Ê Õ ` Ê Ê `>`K Ê ÊÊÌ i iÊi Ê L iÌ Û Ê`iÊV L>Ì ÀÊ >Ê« LÀiâ>Êi ÊV Õ `>`iÃÊi ÊÃ ÌÕ>V Ê`iÊ> Ì>ÊÛÕ iÀ>L `>`ÊÃ V > ]Ê>ÃÕ iÊV Ê ÌÀ>Ê}À> Ê iÌ>Ê i Êi iÛ>ÀÊ >Ê>«ÕiÃÌ>Ê>Ê>Õ i Ì>ÀÊ >ÃÊV ` V iÃÊ `iÊ i « i>L `>`Ê `i Ê ÌÀ>L> >` À]Ê LÕÃV> ` Ê ÃÕÊ ÃiÀV Êi Êi Ê iÀV>` Ê`i ÊÌÀ>L> ÊÞÊÃÕÊV>«>V Ì>V Ê«>À>Êi iÀViÀÊÕ ÊÌÀ>L> Ê>ÕÌ Ê Ê«>À>Ê ser un microempresario.

iÊiÃÌ>Êv À >]Ê >ÃÊvÕ `>V iÃÊ Êà ÊÀiÃÕ Ì> Ê ÖÌ iÃÊi Ê >Ê}iÃÌ Ê Ìi}À> Ê`i Êà ÃÌi >]Êà ʵÕiÊ Ì> L j Ê}>À> Ì â> Êi Ê>«>À>Ì Ê ÃÌ ÌÕV > Ê«>À>Ê >ViÀÊ «iÀ>Ì Û Êi Ê Ã °Ê >ÃÊ>}i V >ÃÊ V> iÃÊ`iÊ >ÃÊvÕ `>V iÃ]ÊV Ê LÀ>â ÃÊ`iÊ>VV ÊÌiÀÀ Ì À > Ê V> ]Ê ÌiÀ>VÌÖ> Ê > L ÌÕ> i ÌiÊ V Ê >ÃÊ `i >`>ÃÊ Ã iÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊ « i ]Ê µÕiÊ Ã Ê V à iÃÊ

ÃÊ«À iÀ ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ`iÊ >ÃÊiÛ> Õ>V iÃÊ« ÀÊ >Ê « i i Ì>V Ê `iÊ iÃÌiÊ *À }À> >Ê Ã Ê > Ì>

85

i ÌiÊ « Ã Ì Û Ã]Ê >Ìi ` i ` Ê µÕiÊ ÃÕÊ >« V>V Ê iÊ « i i Ì>V ÊV iÛ> Ê>VV iÃÊ`iÊV ÀÌ ]Ê i` > ÊÞÊ >À} Ê« >â ]Ê« ÀÊ ÊVÕ> Ê ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ

iëiÀ>` ÃÊ Ã Ê vÀÕÌ Ê `iÊ >Ê ÌiÀÀi >V Ê `iÊ >ÃÊ acciones implementadas en el tiempo.

86

Caso III.

Programa de agricultura urbana (Argentina)

Ê*À }À> >Ê`iÊ }À VÕ ÌÕÀ>Ê1ÀL> >Ê­* 1®Ê`iÊ >Ê V Õ`>`Ê`iÊ, Ã>À ÊÃÕÀ} Ê> ÌiÊ >ÊVÀ à ÃÊiV V>Ê µÕiÊ iÝ«iÀ i Ì Ê >Ê À}i Ì >Ê i Ê ` V i LÀiÊ `iÊÓää£]Ê`ÕÀ> ÌiÊ >ÊVÕ> ÊiÃÌ>ÊV Õ`>`ÊÃiÊÛ Ê «>VÌ>`>ÊV Ê Ûi iÃÊ`iÊ« LÀiâ>Ê`i ÊÈäÊ« ÀÊV i Ì °Ê* ÀÊ i` Ê`i Ê*À }À> >ÊÃiÊLÕÃV ÊÀië `iÀÊ >ÊiÃÌ>ÊÀi> `>`ÊV ÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>Ê«À `ÕVÌ Û>° Ê L iÌ Û Ê`i Ê* 1ÊiÃÊ«À ÛiÀÊÕ Ê«À Vià Ê`iÊ V ÃÌÀÕVV Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Êi ` }i Ê>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ«>ÀÌ V «>Ì Û>ÃÊÞÊv À >ÃÊà `>À >ÃÊ`iÊ «À `ÕVV ]ÊÌÀ> Ãv À >V ]ÊV iÀV > â>V ÊÞÊ consumo de alimentos sanos.

UÊ

>Ê> Ì>ÊÛ> À>V Êà V > Ê`iÊ >ÊV> `>`Ê`iÊ ÃÊ«À `ÕVÌ ÃʵÕiÊÃiÊV iÀV > â> Êi Ê >ÃÊ viÀ >Ã]ÊÞÊ« ÀÊÌ `>ÃÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ`i Ê* 1Ê µÕiÊ Ê i} Ì >ÊV Ê>VÌ Û `>`°Ê

UÊ

Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÕ >Ê« > wV>V Ê«À `ÕV Ì Û>Ê«>À>Ê>L>ÃÌiViÀÊ>`i ?ÃÊ>ÊV i` ÀiÃÊ V Õ Ì>À ÃÊÞÊiÃV >ÀiÃ]Êi Êi Ê >ÀV Ê`iÊ una red social solidaria.

UÊ

>Ê« à L `>`Ê`iÊ>VVià Ê>Ê >ÊÌi i V >ÊÃi }ÕÀ>Ê`iÊ ÃÊÌiÀÀi ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ« ÀÊ«>ÀÌiÊ `iÊ ÃÊ« LÀiÃÊÕÀL> ðÊ

UÊ

>Ê ÃÌ ÌÕV > â>V Ê `iÊ >Ê }À VÕ ÌÕÀ>Ê 1ÀL> >Ê­ 1®ÊV Ê« Ì V>Ê«ÖL V>Ê`i Ê} L iÀ Ê V> °Ê

-iÊ«Õi`i Ê`iÃÌ>V>ÀÊ ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ «>VÌ ÃÊ`i Ê «À }À> >\Ê UÊ

UÊ

>Ê ÃÌ> >V Ê ÞÊ vÕ V > i Ì Ê `iÊ Ç £Ê ÕiÀÌ>ÃÊV Õ Ì>À >ðÊ

UÊ

>Ê i À>Ê`i Ê«> Ã> iÊL>ÀÀ > ÊÕÀL> ÊÞÊ >ÃÊ V ` V iÃÊ`iÊÛ `>Ê`iÊÃÕÃÊ >L Ì> ÌiðÊ

UÊ

>ÊÛ VÕ >V Ê` ÀiVÌ>Ê`iÊ ?ÃÊ`iÊ£ä°äääÊ v> >ÃÊ >Ê >Ê «À `ÕVV Ê `iÊ ÀÌ> â>ÃÊ À }? V>Ã]Ê µÕiÊ ÃÕ« iÊ > Ê i ÃÊ i Ê >ÕÌ Ê >L>ÃÌiV i Ì Ê V Ê ÛiÀ`ÕÀ>ÃÊ `iÊ {ä°äääÊ personas.

U

Descripción del PAU

Ê ÀiV V i Ì Ê `iÊ >ÃÊ v> >ÃÊ « LÀiÃÊ como actores importantes el proceso, v>Û ÀiV i ` Ê >Ã Ê ÃÕÊ «À « >Ê V Õà °Ê Ê cuanto al reconocimiento de los actores, ÃiÊÌÕÛ ÊiëiV > Ê ÌiÀjÃÊi Ê >ÃÊ Õ iÀiðÊ

Situación previa a la iniciativa Ê , Ã>À ]Ê `iÃ`iÊ ÃÊ > ÃÊ V i Ì>]Ê ÃiÊ Û i iÊ «À `ÕV i ` Ê i Ê µÕ iLÀiÊ `iÊ }À> Ê «>ÀÌiÊ `iÊ >ÃÊ `ÕÃÌÀ >ÃÊ ÞÊ >Ê `iÃ>«>À V Ê `iÊ >ÃÊ «iµÕi >ÃÊ ÞÊ medianas empresas, importantes tomadoras de > Ê`iÊ LÀ>°Ê >Êâ >Ê«iÀ ÕÀL> >ÊÃiÊÌÀ> Ãv À Ê>à Êi Ê>Ãi Ì> i Ì ÃÊ ÀÀi}Õ >ÀiÃ]Ê >L Ì>` ÃÊ « ÀÊv> >ÃÊ`ià VÕ«>`>ÃÊ`iÊ >ÊÀi} ]ÊÞÊ`iÊ }À> ÌiÃÊ`iÊ >ÃÊ«À Û V >ÃÊ`i Ê ÀÌiÊ`i Ê«> Ã°Ê ÃÊ ?ÃÊ>viVÌ>` ÃÊ«>À>Ê >Ê LÌi V Ê`iÊÌÀ>L> ÊÃ Ê >ÃÊ Õ iÀiÃ]Ê «iÀà >ÃÊ >Þ ÀiÃÊ ÞÊ Ûi iÃÊ V Ê >Þ ÀiÃÊ`iÃÛi Ì> >ÃÊ`iÊ }À>ÀÊÌÀ>L> Êv À > °Ê Establecimiento de prioridades >ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ «À À `>`iÃÊ vÕiÀ Ê iÃÌ>L iV `>ÃÊ i ÌÀiÊ >Ê Õ V «> `>`Ê`iÊ >ÊV Õ`>`ÊÞÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ Àië Ã>L iÃÊ `i Ê *À }À> >°Ê Ê >Ê i iVÕV Ê `iÊ >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ ÃiÊ `iÃ>ÀÀ Ê Õ Ê «À ViÃ Ê «>ÀÌ V «>Ì Û Ê `iÀ>` Ê « ÀÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ ÕiÀÌiÀ>ðÊ

La creación de un circuito de economía à `>À >ʵÕiÊ V ÕÞiÊÎ{ÓÊ}ÀÕ« ÃÊ«À `ÕV Ì Û Ã°Ê >`>Ê Õ Ê `iÊ iÃÌ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ «>ÀÌ V «>Ê`ÕÀ> ÌiÊ >ÊÃi > >Êi ÊÌÀiÃÊ`iÊ >ÃÊviÀ >ÃÊ ÃÌ> >`>Ã]Ê > V> â> ` Ê }Àià ÃÊ iµÕ Û> lentes a 40 US$ mensuales como mínimo, i}> ` Ê >ÃÌ>Ê£xäÊ1-fÊ­i Ê i Ì ÃÊi Ê µÕiÊ >Ê i>Ê`iÊ ` }i V >Êi Ê À}i Ì >ÊiÀ>Ê `iÊ äÊ1-f®°Ê

UÊ

87

Ìi `iÀÊ>Ê >ÊÃi}ÕÀ `>`Ê> i Ì>À >Ê`iÊ >ÃÊ v> >ÃÊ « LÀiÃÊ ÕÀL> >ÃÊ `iÊ >Ê V Õ`>`]Ê >Ê partir de la puesta en producción de los ÌiÀÀi ÃÊÛ>V> ÌiÃÊÞÊÃÕÊÌi i V >ÊÃi}ÕÀ>°Ê

UÊ

UÊ

*À `ÕV ÀÊ > i Ì ÃÊ Ã> ÃÊ `iÊ > Ì Ê Û> ÀÊ L } V ]Ê V Ê i Ê w Ê `iÊ >Ìi `iÀÊ >Ê >Ê i Vià `>`Ê `iÊ Û Ì> >ÃÊ ÞÊ iÀ> iÃÊ `iÊ >ÃÊ v> >ÃÊ« LÀiðÊ

UÊ

ÃÌ>L iViÀÊ Õ Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ V iÀV > â> V Ê ` ÀiVÌ>]Ê ÕL V>` Ê i Ê ië>V ÃÊ «ÖL V ÃÊi Ê Õ}>ÀiÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ`iÊ >ÊV Õ`>`°Ê

UÊ

ÌÀ>L> i Ê `iÊ > iÀ>Ê ÌÀ> Ã` ÃV « >À >Ê >ÃÊ «À À `>`iÃÊiÃÌ>L iV `>ðÊ

ÃÌ>L iViÀÊ Õ Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ «À `ÕVV Ê `iÊ > i Ì ÃÊ `iÊ À?« ` Ê VÀiV i Ì Ê ­ ÀÌ> â>î]Ê µÕiÊ Ê VÀi>À?Ê `i«i `i V >Ê `iÊ Ài VÕÀà Ã]Ê ÞÊ µÕiÊ Ãi>Ê `iÊ v?V Ê >` «V Ê « ÀÊ ÃÊ« LÀiÃÊÕÀL> ðÊ

UÊ

>ÃÊ iÌ>ÃÊ > Êà ` Ê«À «ÕiÃÌ>ÃÊ« ÀÊ ÃÊÀië Ã>L iÃÊ `i Ê «À }À> >Ê `iÊ }À VÕ ÌÕÀ>Ê 1ÀL> >]Ê ÞÊ Õi} Êw >`>ÃÊi ÊÌ> iÀiÃÊ«>ÀÌ V «>Ì Û ÃÊV Ê >Ê« L >V Ê Li iwV >À >°Ê >Ê i iVÕV Ê `iÊ >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊÃiÊÀi> â>Ê`iÊ > iÀ>Ê«>ÀÌ V «>Ì Û>ÊV ÊÕ Ê vÕiÀÌiÊ«À Ì>} à Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃ°Ê Movilización de recursos Ê *À }À> >Ê `iÊ }À VÕ ÌÕÀ>Ê 1ÀL> >Ê V ÃÌ ÌÕÞiÊ Õ >Ê> > â>Êi ÌÀiÊi Ê} L iÀ Ê V> ]ʵÕiÊ>« ÀÌ>Ê ÀiVÕÀà ÃÊ w > V iÀ Ã]Ê } ÃÌ V ÃÊ iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕ À>Ê ÞÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ V Õ Ì>À >ÃÊ V Ê i Ê

i ÌÀ Ê`iÊ ÃÌÕ` ÃÊ`iÊ*À `ÕVV iÃÊ }À iV } V>ÃÊ ­ * ,®]Ê !> `iÀ }>Ê ÞÊ *À ÕiÀÌ>]Ê µÕiÊ >« ÀÌ> ÊÀiVÕÀà ÃÊÌjV V ÃÊiëiV > â>` ÃÊÞÊÃÕÃÊ Û VÕ ÃÊ V Ê À}> à ÃÊ `iÊ w > V > i Ì Ê ternacional.

*À ÛiÀÊ >Ê Ã ÃÌi L `>`Ê `iÊ >Ê V >Ì Û>Ê>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV > â>V Ê`iÊ >Ê }À VÕ ÌÕÀ>Ê1ÀL> >ÊV Ê« Ì V>Ê«ÖL V>°Ê

À Õ >V Ê`iÊ L iÌ Û ÃÊÞÊiÃÌÀ>Ìi} >à Objetivos fundamentales *À ÛiÀÊi «Ài ` i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ`iÊV> À?VÌiÀÊ V Õ Ì>À Ê µÕiÊ >Ì i `> Ê >Ê « à L Ì>ÀÊ >Ê Ãi}ÕÀ `>`Ê> i Ì>À >Ê`iÊ ÃÊ« LÀiÃÊÕÀL> ÃÊ>Ê «>ÀÌ ÀÊ`iÊ >Ê}i iÀ>V Ê`iÊ }Àià ÃÊ}i Õ Ã]ÊÞÊ i À>ÀÊi Ê«> Ã> iÊL>ÀÀ > Ê> ÊÌÀ> Ãv À >ÀÊ ÃÊÌiÀÀi ÃÊL> ` ÃÊi Êië>V ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã°Ê

>Ê Õ V «> `>`Ê>« ÀÌ>Ê ÃÕ Ã]Ê iÀÀ> i Ì>ÃÊ iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊL?à V>Ê«>À>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊi Ê«À ViÃ Ê `iÊ «À `ÕVV ]Ê ÌÀ> Ãv À >V Ê ÞÊ V iÀ V > â>V Ê i Ê viÀ >Ã°Ê Ê *À }À> >Ê >V > Ê `iÊ -i}ÕÀ `>`Ê i Ì>À >]ÊÞÊi Ê*À ÕiÀÌ>]Ê*À }À> >Ê `i Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê >V > Ê`iÊ/iV } >Ê }À «iVÕ> À >Ê­ / ®]Ê>« ÀÌ> ÊÃi >ðÊ

ÃÌÀ>Ìi} >Ã UÊ

UÊ

UÊ

>Ê V À« À>V Ê`iÊ >Ê }À VÕ ÌÕÀ>Ê1ÀL> >Ê V Ê« Ì V>Ê«ÖL V>°Ê

Ê «À Ì>} Ã Ê `iÊ >ÃÊ v> >ÃÊ «À `ÕV Ì À>ÃÊ i` > ÌiÊ Õ Ê «À ViÃ Ê «>ÀÌ V «>Ì Û Ê `iÊ Ì Û>V ]ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ>V «> > miento técnico en todas las etapas.

>Ê >Þ À >Ê`iÊ ÃÊLi iwV >À ÃÊpÊi ÊÃiÌi Ì>Ê« ÀÊ V i Ì Ê pÊ ÀiV L iÀ Ê « ÀÌÕ > i ÌiÊ « ÀÊ VÕ>ÌÀ Ê À>ÃÊ ` >À ÃÊ `iÊ ÌÀ>L> ]Ê Õ Ê ÃÕLà ` Ê « ÀÊ `ià i « i ÊiµÕ Û> i ÌiÊ>ÊxÓÊ1-fÊ« ÀÊ iÃ]Ê`iÊ«>À ÌiÊ`i Ê} L iÀ Ê >V > ]Ê`iÃ`iÊi Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ /À>L> ]Ê « i ÊÞÊ-i}ÕÀ `>`Ê- V > °

>Ê>« V>V Ê`iÊÌiV } >ÃÊ>«À « >`>ÃÊÞÊ iV } V>Ã]ʵÕiÊ« à L ÌiÊ }À>ÀÊ ?À}i iÃÊ VÀiV i ÌiÃÊ`iÊ LiÀÌ>`Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê>«À Ûi V > i Ì Ê«À `ÕVÌ Û Ê`iÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ` à « L iÃÊ ÞÊ >Ê `i«i `i V >Ê `iÊ ÀiVÕÀà ÃÊ externos.

Proceso Problemas enfrentados £°Ê

Ê ÌÀ>L> Ê Ìi}À>` Ê V Ê À}> â>V iÃÊ « «Õ >ÀiÃ]Ê ÃÌ ÌÕÌ ÃÊ `iÊ ÛiÃÌ }>V Ê ÞÊ ÌÀ>ÃÊ?Ài>ÃÊ Õ V «> iÃ]ÊV Ê >ÃÊVÕ> iÃÊÃiÊ

88

> ÃÊ V V i Ì ÃÊ ÌjV V ÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ « ÀÊ «>ÀÌiÊ `iÊ ÃÊ Li iwV >À Ã°Ê >` Ê µÕiÊ ÕV ÃÊ`iÊ ÃÊ`ià VÕ«>` ÃÊ«À Û i

i Ê`iÊ ÌÀ>ÃÊÀ> >ÃÊ`iÊ >ÊiV >Ê­ i Ì> ÖÀ} V>]Ê V ÃÌÀÕVV ®]Ê ÃiÊ `iÃ>ÀÀ Ê Õ Ê « > Ê `iÊ V>«>V Ì>V Ê Ìi À V «À?VÌ V °Ê Ê Ã ÊiÃÌ?Ê>« Þ>` Ê« ÀÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV ca en terreno por parte de los promotores `i Ê«À }À> >ÊÞÊ À}> â>V iÃÊà V >Ã°Ê >Ê « L >V Ê«>ÀÌ V « Ê >à Û> i Ìi]Ê> }Õ ÃÊ aportando sus conocimientos populares ÞÊ VÕ « i ` Ê Õ Ê À Ê V Ê «À Ì ÀiÃÊ ÞÊ i`ÕV>` ÀiÃÊ >V >ÊÃÕÃÊ«>ÀiÃ°Ê Ó°Ê

ΰÊ

Ì>` Ê>VVià Ê>ÊÕ >ÊÌi i V >ÊÃi}ÕÀ>Ê`iÊ ÃÊÌiÀÀi ÃÊ« ÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊ >ÃÊv> >ÃÊ«À `ÕVÌ À>Ã°Ê ÊÌ> iÀiÃÊ«>ÀÌ V «>Ì Û ÃÊV Ê ÃÊ Li iwV >À ÃÊ ÃiÊ « > Ìi Ê >Ê «À L i ?Ì V>]Ê ÃiÊ `i i>À Ê iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ ÞÊ ÃiÊ >V À`>À Ê «À «ÕiÃÌ>ÃÊ`iÊÀi}Õ >V Ê`iÊ ÃÊië>V ÃÊ «ÖL V ÃÊÞÊ«À Û>` Ã°Ê Ê ÌÀ ÃÊÌ> iÀiÃÊÀi> â>` ÃÊV Ê >ÃÊ?Ài>ÃÊ Õ V «> iÃʵÕiÊÃiÊ VÕ«> Ê`iÊ}iÃÌ >ÀÊi ÊÃÕi ÊÕÀL> Ê­

recciones de Planeamiento, Catastro, Ser Û V Ê`iÊ >Ê6 Û i `>]Ê*>ÀµÕiÃÊÞÊ*>Ãi î]ÊÃiÊ > > â>À Ê >ÃÊ«À «ÕiÃÌ>ÃÊÞÊÃiÊi iÛ>À Ê> Ê

Vi Ê i LiÀ> ÌiÊ «>À>Ê ÃÕÊ i} à >V °Ê Ê V ÃiVÕi V >]Ê ÃiÊ i >L À>À Ê `i ÃÊ`iÊV Ûi ÃÊ`iÊVià ʵÕiÊÃiÊiÃÌ? Ê «À>VÌ V> ` °Ê Ê«À }À> >ÊÃiÊ V ÊV Ê ÃÊ ië>V ÃÊ«ÖL V ÃÊ`iÊ«À « i`>`Ê`i Ê Õ V « ÊÞÊÌiÀÀi ÃÊ«À Û>` ÃÊVi` ` ðÊ+Õi`>Ê « ÀÊ`i > ÌiÊ>Û> â>ÀÊV Ê >ÊÀi}Õ >V Ê`iÊ todos los espacios en producción. Por su «>ÀÌi]Ê` Vi ÌiÃÊ`iÊ >Ê >VÕ Ì>`Ê`iÊ ÀµÕ ÌiVÌÕÀ>Ê`iÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ, Ã>À Ê­1 ,®Êi >L À>À ÊÕ ÊÀi iÛ> i Ì Ê`iÊ ië>V ÃÊÛ>V> ÌiÃÊ«>À>Ê V À« À>ÀÊ>ÊÕ >Ê L>ÃiÊ -ʵÕiÊÃiÀÛ À?Ê«>À>ÊÕ >Ê i ÀÊ}iÃ Ì Ê`i Ê«À }À> >°Ê

wVÕ Ì>`iÃÊ `iÊ V iÀV > â>V Ê `iÊ ÃÊ «À `ÕVÌ ÃÊ LÌi ` ÃÊ i Ê >ÃÊ ÕiÀÌ>ÃÊ V Õ Ì>À >Ã°Ê Ê >ÃÌ>Ê i Ê > Ê Óää£Ê Ê iÝ ÃÌ > Ê iV> à ÃÊ `iÊ Ûi Ì>ÃÊ i Ê viÀ >]Ê vÕiÊ iViÃ>À >Ê ÃÌ> >À >ÃÊÞÊÛ> `>À >ÃÊ« ÀÊ >Ê « L >V °Ê µÕ ÊvÕiÊvÕ `> i Ì> \Ê £°Ê Ê «À Ì>} Ã Ê `iÊ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ «À

89

`ÕVÌ Û ÃÊV Ê >ÊV> `>`Ê`iÊÃÕÃÊ«À `ÕV Ì Ã]ÊÃÕÊ«ÀiÃi Ì>V ÊÞÊÃÕÊV Ì Õ `>`°Ê 2. El rol de la Municipalidad con la ins Ì> >V ]Ê >L Ì>V ÊÞÊÀiV V i Ì Ê político.

3. Los medios de comunicación con su ` vÕÃ Ê ÞÊ >Ê « L >V Ê i iÀV i ` Ê Õ Ê V ÃÕ Êà `>À ÊÞÊÀië Ã>L i° {°Ê

iVià `>`Ê `iÊ V> L Ê `iÊ iÃV> >Ê `iÊ «À `ÕVV Êi ÊvÕ V Ê`iÊ ÃÊÀiÃÕ Ì> ` ÃÊ« Ã Ì Û ÃÊ`iÊV iÀV > â>V ]ÊÞÊ >Ê iVià `>`Ê `iÊ >Ìi `iÀÊ >Ê >Þ ÀiÃÊ `i mandas de productos. Para atender a iÃÌ>Ê «À L i ?Ì V>Ê ÃiÊ iÃÌ?Ê ÌÀ>L> > ` Ê i Ê ÃÊà }Õ i ÌiÃÊvÀi ÌiÃ\Ê

x°ÊÊ >ÊÀi}Õ >V Ê`iÊ ÃÊÌiÀÀi ÃÊÞÊi ÊiÃÌ> L iV i Ì Ê`iÊV Ûi ÃÊV Ê ÃÊ}ÀÕ « ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã]ÊV Êi Êw Ê`iÊLÀ `>ÀÊ Ãi}ÕÀ `>`Ê ÞÊ Õ >Ê « > wV>V Ê >Ê >À} Ê « >â Ê­«À Û `>Ê« ÀÊi ÊiµÕ « ÊÌjV V Ê `i Ê * 1Ê ÞÊ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ i} V > ` ÊV Ê ÃÊ«À « iÌ>À î°Ê È°Ê 1 >Ê « > wV>V Ê «À `ÕVÌ Û>Ê >Ê V ÀÌ Ê « >â ]Êi ÊL>ÃiÊ>ÊÀ Ì>V Ê`iÊVÕ Ì Û ÃÊÞÊ escalonamiento para disponer de una «À `ÕVV Ê Ã ÃÌi `>Ê >Ê Ê >À} Ê `i Ê > °Ê ÃÌ>Ê >VÌ Û `>`Ê vÕiÊ `iÃ>ÀÀ >`>Ê « ÀÊ ÃÊ ÌjV V Ã]Ê «À Ì ÀiÃ]Ê ÞÊ v> >ÃÊ«À `ÕVÌ À>ÃÊà LÀiÊ >ÊL>ÃiÊ`iÊV> «>V Ì>V iÃÊÞÊ>à ÃÌi V >Êi ÊÌiÀÀi °Ê Resultados obtenidos £°Ê

i À> i Ì Ê`iÊ >ÊV ` V Ê`iÊÛ `>Ê`iÊ ÃÊ« LÀiÃÊÕÀL> ÃÊ>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ >Ê«À `ÕV V Ê`iÊ> i Ì ÃÊ`iÊ> Ì ÊÛ> ÀÊL } V ÊÞÊ >Ê}i iÀ>V Ê`iÊ }Àià ÃÊ}i Õ Ã°Ê ÃÌ>Ê Ã ÌÕ>V ÊÌ> L j ÊÃiÊ >Ê`>` Ê« ÀÊi Ê i À> i Ì Ê`i Ê«> Ã> iÊL>ÀÀ > Ê> ÊÌÀ> Ãv À >ÀÊ « Ìi V > iÃÊ L>ÃÕÀ> iÃÊ i Ê ië>V ÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã°Ê Õi ÌiÃÊ`iÊÛiÀ wV>V \ÊÃiÊ > Ê Ài} ÃÌÀ>` Ê i Ê i Ê *À }À> >Ê `iÊ }À VÕ ÌÕÀ>Ê

1ÀL> >Ê Ç £Ê ÕiÀÌiÀ>ÃÊ ÞÊ Î{ÓÊ i «Ài `i ` ÀiÃÊ viÀ > ÌiÃ°Ê Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ i VÕiÃÌ>ÃÊ ÃiÊ > ÊÀi iÛ>` Ê ÃÊ Ûi iÃÊ`iÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ iV V ÃÊ ­i ÌÀiÊ {äÊ ÞÊ £xäÊ 1-fÊ i ÃÕ> iÃ®Ê ÞÊ Õ Ê LÕi Ê }À>` Ê `iÊ Ã>Ì Ãv>VV Ê « ÀÊ ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ> V> â>` Ã°Ê Ó°Ê

ΰÊ

{°Ê

UÊ - V ÌÕ`Ê`iÊ>«iÀÌÕÀ>Ê`iÊ ÕiÛ>ÃÊviÀ >ÃÊ en la ciudad.

U

i À> i Ì Ê `iÊ >Ê V ` V Ê ÞÊ « à V Ê `iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃ°Ê ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊÕ >Êi VÕià Ì>Ê Ài> â>`>Ê i Ê {ääÊ ÕiÀÌ>Ã]Ê ÃiÊ ` >} Ã Ì V ʵÕiÊÕ Ê Ó¯Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ ÕiÀÌiÀ>ÃÊ pÈÓ¯Ê Ã LÀiÊ i Ê Ì Ì> Ê `iÊ ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃpV à `iÀ>Ê>Ê >Ê ÕiÀÌ>ÊV ÊÃÕÊvÕi ÌiÊ`iÊÌÀ>L> ]ÊÞÊÕ Ê Î¯ÊµÕiÊ ÃÊ«À `ÕVÌ ÃÊ `iÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ i À> Ê >Ê> i Ì>V °Ê Ê Çä¯Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊVÕ « iÊi ÊÀ Ê`iÊV À ` >` À>Ê`iÊ}ÀÕ« ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã]ÊÞÊi Êxä¯Ê `iÊi >ÃÊ }À>]Ê« ÀÊ i` Ê`iÊiÃÌiÊi «Ài ` i Ì ]Êi Ê>VVià Ê> Ê > i Ê`iÊ` iÀ °Ê

Cantidad de artículos en los medios de prensa local, destacando los alcan ViÃÊ }À>` ÃÊ« ÀÊ ÃÊi «Ài ` i Ì ÃÊ Û VÕ >` ÃÊ> Ê«À }À> >°Ê

Sostenibilidad Aspectos Financieros

>` Êi Ê Ûi Ê`iÊ« LÀiâ>ÊiÊ ` }i V >Ê`iÊ ÃÊLi iwV >À Ã]Ê«>À>ÊÃÕÊ V ÊvÕiÊ iViÃ>À ÊÃÕLà ` >ÀÊ i Ê V « i ÌiÊ `iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê iÊ ÃÕ ÃÊ >Ê Ì ` ÃÊ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ >ÃÌ>Ê µÕiÊ > V> â>À> Ê Õ Ê Ûi Ê «À `ÕVÌ Û Ê µÕiÊ iÃÊ «iÀ Ì>Ê Ài ÛiÀÌ ÀÊ i Ê ÃÕÊ i «Ài ` i Ì °Ê ÃÊ}ÀÕ« ÃÊiÃÌ? Ê«À }Àià Û> i ÌiÊ > V> â> ` Ê iÃÌiÊ Ûi Ê µÕiÊ iÃÊ « à L Ì>Ê ` ë iÀÊ`iÊV>«>V `>`Ê`iÊ«>} Ê«>À>Ê >ÊV «À>Ê `iÊ ÃÊ ÃÕ ÃÊÞÊ>VVi`iÀÊ>Êà ÃÌi >ÃÊ`iÊ VÀ créditos.

VVià Ê>ÊÕ >ÊÌi i V >ÊÃi}ÕÀ>Ê`iÊ ÃÊÌi ÀÀi Ã°Ê -iÊ >Ê }À>` Ê i Ê i Ê > Ê ÓääÎ]Ê >Ê «>ÀÌ ÀÊ `i Ê «À Ì>} Ã Ê `iÊ >ÃÊ v> >ÃÊ «À `ÕVÌ À>ÃÊi ÊÌ> iÀiÃ]Ê`iw À]Êi ÊvÕ V Ê de sus necesidades, los criterios para ela L À>ÀÊ ÃÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ i}> iÃʵÕiÊ>V «> i Ê >Ê V >Ì Û>°Ê Ê V ÃiVÕi V >]Ê ÃiÊ > Êi >L À>` ÊÞÊÃ> V >` Ê >ÃÊ À`i > â>ÃÊ ÞÊ V Ûi ÃÊ `iÊ ViÃ Ê « ÀÊ «>ÀÌiÊ `i Ê i iVÕÌ Û Ê ÞÊ i} à >Ì Û Ê Õ V «> °Ê >ÃÌ>Ê >Ê >VÌÕ> `>`Ê ÃiÊ > Ê Ài> â>` Ê ?ÃÊ `iÊ V i Ê V Ûi ðÊ

Social y económico Ê«À }À> >ÊiÃÌ?Êv V> â>` Ê>ÊLi iwV >ÀÊ>ÊÌ ` ÃÊ >µÕi ÃÊ >À} >` ÃÊ `iÊ ÃÊ Ã ÃÌi >ÃÊ v À > iÃÊ `iÊ ÌÀ>L> Ê ­`ià VÕ«>` Ã]Ê Õ iÀiÃ]Ê Ûi iÃ]Ê > V > Ã]Ê ` ÃV>«>V Ì>` î°Ê *>À>Ê i Ê V>Ã Ê `iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃ]ÊÃiÊÌÀ>L> >Êi Êv À >ÊV Õ Ì>ÊV Ê À}> â>V iÃÊiëiV > â>`>ÃÊÞÊi Ê Ài>Ê`iÊ >Ê Õ iÀÊ V Ê >ʵÕiÊVÕi Ì>Ê >Ê«À « >Ê-iVÀiÌ>À >Ê`iÊ*À moción Social de la Municipalidad. >Ê V Õà Ê`iÊiÃÌ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ> Êà ÃÌi >Ê`iÊvi À >ÃÊV ÃÌ ÌÕÞ ÊÕ Ê ÃÌÀÕ i Ì Ê`iÊ i À>Ê`iÊÃÕÊ >ÕÌ iÃÌ >]ÊÛ> À>V Êà V > Ê`iÊÃÕÊÌÀ>L> Ê« ÀÊ «>ÀÌiÊ`iÊ >Êà V i`>`°Ê- ]Ê>`i ?ÃÊ > ÊiÃÌ>ÀÊ >ÃÊ viÀ >ÃÊi Ê Õ}>ÀiÃÊVj ÌÀ V ÃÊ`iÊ >ÊV Õ`>` ]ÊÕ Êià «>V Ê `iÊ Ài >V > i Ì Ê ÞÊ `iÊ ÀiV V i Ì Ê « ÀÊ «iÀà >ÃÊ `iÊ ÌÀ ÃÊ Ûi iÃÊ iV V ÃÊ `iÊ la sociedad.

ÀiV i ÌiÊÛ> À>V Ê`iÊ ÃÊ«À `ÕVÌ ÃÊV iÀV > â>` ÃÊ« ÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊ >ÊV Õ `>`°Ê ÃÌiÊÀiÃÕ Ì>` ÊvÕiÊ«iÀV L ` Ê« À\Ê UÊ VÕiÃÌ>ÃÊÀi> â>`>ÃÊi Ê >ÃÊviÀ >ÃÊ>Ê ÃÊ V ÃÕ ` ÀiÃ]Ê µÕ i iÃÊ `iÃÌ>V> Ê >Ê V> `>`Ê`iÊ ÃÊ«À `ÕVÌ ÃÊ« ÀÊÃÕÊ >Þ ÀÊ Ã>L À]ÊV ÃiÀÛ>V ÊÞÊ«ÀiÃi Ì>V °Ê

-iÊ >ÊV «À L>` ʵÕiÊ ÃÊ }Àià ÃÊ}i iÀ>` ÃÊ « ÀÊ ÃÊLi iwV >À ÃÊÃiÊÀi Û iÀÌi Ê Õi} Êi ÊÃÕÃÊ ÀiëiVÌ Û ÃÊL>ÀÀ Ã]Ê Û â> ` Ê>Ã Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ i ÊLi iwV Ê`iÊ ÌÀ ÃÊ«iµÕi ÃÊV iÀV > ÌiðÊ

UÊ ,iVi«V Ê`iÊÕ >Ê >Þ ÀÊ`i > `>Ê`iÊ ÃÊ «À `ÕVÌ ÃÊ « ÀÊ «>ÀÌiÊ `iÊ }À> `iÃÊ V ÃÕ ` ÀiÃÊ­v?LÀ V>Ê`iÊ«>ÃÌ>Ã]ÊV i` ÀiÃÊiÃV >Àiî°Ê

90

Cultural

/> L j ÊÀiÃÕ Ì ÊV >À ʵÕiÊiÃÊ« à L iÊ}i iÀ>ÀÊi «Ài ` i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊi ÊLi iwV Ê`iÊ ÃÊ« LÀiÃÊÕÀL> Ã]Ê« i ` Êi ÊV ÀVÕ >V Ê ÃÊ Õ i À à ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ V à ÃÊ µÕiÊ Ì i i Ê >ÃÊ V Õ`>`iÃÊ ­V ]Ê« ÀÊi i « ]Êi ÊÕà ʫÀ `ÕVÌ Û ÊÞÊÀi}Õ >` Ê `iÊ ÃÊÌiÀÀi ÃÊÛ>V> ÌiÃ]Êi ÊÀiV V > iÊ`iÊ >ÃÊV> >ÃÊ ÞÊÀ> >ÃÊ` ë L iÃÊ«>À>Êv>LÀ V>ÀÊViÀV Ã]Ê`iÊ ÃÊ Àià `Õ ÃÊ«>À>Êi >L À>ÀÊ>L Ã]Ê`iÊ« > Ì>ÃÊà Ûià ÌÀiÃÊ«>À>Êi >L À>ÀÊ ÃiVÌ V `>î°Ê ÊjÃÌ ÃÊÃiÊÃÕ > Ê >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ Õ > >ÃÊ«>À>ÊÃÕÊ > i °

>Ê >Þ À >Ê `iÊ ÃÊ Li iwV >À ÃÊ `i Ê *À }À> >Ê «À Û i i Ê `iÊ V Õ`>`iÃÊ `i Ê ÀÌiÊ `i Ê «> Ã]Ê V ÃiÀÛ> ` Ê >Ê VÕ ÌÕÀ>Ê `iÊ ÃÕÃÊ «ÕiL Ã°Ê ÌÀiÊ i ÃÊ iÝ ÃÌi Ê `iÃVi ` i ÌiÃÊ `iÊ ` }i >Ã]Ê «À Û j ` ÃiÊÀiëiÌ Ê« ÀÊ ÃÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`iÊ ÃÊ «ÕiL ÃÊ À } >À Ã°Ê `i ?Ã]Ê ÃiÊ Û> À> Ê ÞÊ ÀiÃV>Ì> Ê ÃÊÃ>LiÀiÃÊ« «Õ >ÀiÃÊ`iÊµÕ i iÃÊ« Ãii Ê iÃÌiÊ Ì « Ê `iÊ V V i Ì Ã]Ê >« V? ` ÃÊ >Ê ÃÊà ÃÌi >ÃÊ`iÊVÕ Ì Û Ã°Ê/> L j ÊÃiÊ > Ê«À }À> >` ÊÞÊÃiÊ > ÊÀi> â>` ÊwiÃÌ>ÃÊ`iÊV `>ÃÊ «ÀiÃi Ì>`>ÃÊ« ÀÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`iÊV>`>ÊÀi} Ê }À> Ìi]ÊV Ê>à ÊÌ> L j ÊÃiÊ > Ê À}> â>` Ê viÀ >ÃÊ`iÊ ÌiÀV> L Ê`iÊÃi >ÃʵÕiÊV>`>ÊÕ Ê « ÃiiÊ`iÊÃÕÃÊ Õ}>ÀiÃÊ`iÊ À }i °Ê

"ÌÀ>Ê iVV Ê « ÀÌ> ÌiÊ>«Ài ` `>ÊiÃʵÕiÊ ÃÊ« LÀiÃÊÕÀL> ÃÊà ÊV>«>ViÃÊ`iÊ«À `ÕV ÀÊÞÊÛi `iÀÊ «À `ÕVÌ ÃÊ `iÊ iÝVi i ÌiÊ V> `>`]Ê ÞÊ µÕiÊ iÃÊ V Ûi i ÌiÊ>}Ài}>ÀÊÛ> ÀÊ>Ê >Ê«À `ÕVV Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ >ÊÌÀ> Ãv À >V Ê`iÊ ÃÊ Ã Ã°Ê ÃÌ>Ê iVV Ê vÕiÊ V À« À>`>Ê`iÊ >ÊiÝ«iÀ i V >Ê`i Ê*À }À> >Ê `iÊ 6iÀÌ V> â>V Ê ­*,"6 ®Ê `iÊ À>à °Ê iÊ iÃÌ>Ê > iÀ>]Ê ÃiÊ >Ê «ÀiÃÌ>` Ê iëiV > Ê >Ìi V Ê >Ê >Ê V> `>`Ê`iÊ ÃÊ«À `ÕVÌ Ã]ÊÃÕÊÃi}ÕÀ `>`ÊLÀ > Ì } V>ÊÞÊÃÕÊ«ÀiÃi Ì>V Ê«>À>Ê }À>ÀÊÕ >ÊLÕi >Ê aceptación por parte de los consumidores.

Ambiental Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊ iÃÌiÊ «À ÞiVÌ Ê ÃiÊ >Ê «À Û ` Ê >Ê >}À iV } >Ê V Ê ÌiV } >Ê `iÊ «À `ÕVV ]Ê V Êi Êw Ê`iÊ Ê`i«i `iÀÊ`i ÊÕà Ê`iÊÀiVÕÀà ÃÊ iÝÌiÀ ÃÊ­ ÃÕ Ã®ÊÞÊi Ê>«À ÛiV > i Ì Ê`iÊ ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ V> iÃÊ ­Àià `Õ ÃÊ «>À>Ê i >L À>ÀÊ >L Ã]ÊiÌV°®°Ê* ÀÊ ÌÀ Ê >` ]Ê >ÃÊviÀ >ÃÊV ÃÌ ÌÕÞi Êi Ê Ö V Ê Õ}>ÀÊi Êi ÊVÕ> Ê ÃÊ >L Ì> ÌiÃÊ`iÊ >ÊV Õ`>`Ê «Õi`i Ê>VVi`iÀÊ>ÊÛiÀ`ÕÀ>ÃÊ À}? V>ðÊ*>À>Ê ÃÊ « LÀiÃ]ÊiÃÌ>Ê>VÌ Û `>`ÊV ÃÌ ÌÕÞ ÊÕ ÊV> L Êi Ê ÃÕÊ` iÌ>]Ê> Ê V À« À>ÀÊ ÃÊÛi}iÌ> iÃÊ­Ã Ê«iÃÌ V `>îÊ>Ê >Ê Ã >°Ê

* ÀÊÖ Ì ]ÊvÕiÊ ÕÞÊ« Ã Ì Û ÊV V Õ ÀʵÕiÊiÃÊ« à L iÊ V ÃÌÀÕ ÀÊ Õ >Ê iV >Ê V Õà Û>Ê >Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊÀi >V iÃÊ` ÀiVÌ>ÃÊi ÌÀiÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊÞÊV ÃÕ ` ÀiÃ°Ê *>À>Ê }À>À ]Ê ÃiÊ `iLi Ê i iÀViÀÊ >V V iÃÊ Ìi ` i ÌiÃÊ >Ê Õ Ê V ÃÕ Ê Àië Ã>L i]Ê «ÀiV ÃÊ ÕÃÌ ÃÊÞÊÕ >Ê>ÀÌ VÕ >V Ê`iÊ>VÌ ÀiÃÊV Ê w iÃÊ V Õ iÃÊ ­Ã ` V>Ì Ã]Ê }Ài Ã]Ê V i` ÀiÃÊ V Õ Ì>À Ã]Ê «iµÕi ÃÊ i «Ài `i` Àiî°Ê La Secretaría de Promoción Social en conse VÕi V >]ÊÞÊV Êi Êw Ê`iÊ«À ÛiÀÊiÃÌiÊÌ « Ê`iÊ V >Ì Û>Ã]Ê VÀi Ê ÀiV i Ìi i ÌiÊ >Ê ÃÕLÃiVÀiÌ>À >Ê de Economía Solidaria de la cual depende ac ÌÕ> i ÌiÊi Ê*À }À> >Ê`iÊ }À VÕ ÌÕÀ>Ê1ÀL> >°Ê

Lecciones aprendidas * ÀÊ >Ê>« V>V Ê`i Ê«À ÞiVÌ ÊÃiÊ«Õ` Ê`i`ÕV ÀÊ µÕiÊiÃÊ« à L iÊV ÃÌÀÕ ÀÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ V Õ Ã Û>ÃÊVÕ> ` ÊÃiÊLÀ `>ÊÕ Êië>V Ê`iÊ«>ÀÌ V «> V ÊÀi> ÊL>Ã>` Êi \Ê >ÊV w> â>Ê`iÊÃÕÃÊ>VÌ ÀiÃÆÊ >ÊÛ Õ Ì>`Ê« Ì V>Ê`i Ê} L iÀ Ê V> Ê`iÊÛ >L â>ÀÊ >ÃÊ «À «ÕiÃÌ>ÃÆÊ Õ >Ê V Û V>Ì À >Ê > « >Ê >Ê w Ê`iÊÃÕ >ÀÊiÃvÕiÀâ ÃÊÞÊiÝ«iÀ i V >ÃÊ`iÊV>`>Ê À}> â>V ÊiÊ ÃÌ ÌÕV ÆÊi ÊV «À à ÊV Õ Ì Ê ­`iV à ÀiÃÊ « Ì V Ã]Ê ÌjV V Ã]Ê Li iwV > À îʫ ÀÊ }À>ÀÊi Ê L iÌ Û Êw > °Ê iÊiÃÌ>Ê > iÀ>]Ê ÃiÊ > Ê Ìi}À>` Êi Ê` ÃÌ Ì>ÃÊiÌ>«>ÃÊ ?ÃÊ`iÊV VÕi Ì>Ê À}> â>V iÃÊ`iÊL>ÃiÊ> Ê*À }À> >\Ê >Ê Õ ÛiÀà `>`]Ê ÌÀ>ÃÊ?Ài>ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê" ÃÊ`iÊ >« Þ ÊÌjV V ]ÊÞÊÌ `>ÃÊ>Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ >Êi iVÕV Ê `iÊ«À ÞiVÌ ÃÊiëiV wV ÃÊiÊ ÌiÀ` ÃV « >À ðÊ

Transferibilidad ÊVÕ> Ì Ê>Ê ÃʵÕiÊÃiÊ > ÊLi iwV >` ÊV Ê >Ê V >Ì Û>]Ê>`i ?ÃÊ`iÊ >ÃÊv> >ÃÊ«À `ÕVÌ À>ÃÊÞÊ V ÃÕ ` ÀiÃÊ ­ ` Û `Õ ÃÊ ÞÊ Vi ÌÀ ÃÊ V Õ Ì> À î]Ê >LÀ >ʵÕiÊ>}Ài}>ÀÊ>Ê ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊV Ê ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊ`iÊ>VÌ Û `>`iÃÊÀi >V >`>ÃÊ >Ê >Ê }À VÕ ÌÕÀ>Ê 1ÀL> >]Ê « ÀÊ i i « ]Ê ÃÊ v>LÀ V> ÌiÃÊ `iÊ iÀÀ> i Ì>Ã]Ê `iÊ « ÃÌiÃÊ `iÊ Vi i Ì ÃÊÞÊ`iÊ>L ðÊ

91

>ÞʵÕiÊÌi iÀÊi ÊVÕi Ì>ʵÕiÊ >Ê V >Ì Û>ÊVÕ « iÊ £äÊ> ÃÊÞÊ> À>ÊÃiÊ«Õi`i Ê ÃÌÀ>ÀÊ ÃÊ «>V Ì ÃÊ « Ã Ì Û ÃÊ `iÊ > iÀ>Ê Ìi}À> ]Ê >L j ` ÃiÊ ÌÀ> Ãv À >` Êi ÊÕ Ê Ì ÊÀiV V ` Ê`iÊ«À?VÌ V>Ê `iÊ« Ì V>Ê«ÖL V>]Ê >L i ` ÊÀiV L ` Ê >ÊÛ Ã Ì>Ê`iÊ Õ iÀ Ã>ÃÊV Õ`>`iÃʵÕiÊ >Ê > ÊÌ >` ÊV Ê ÀiviÀi V >]Ê ÞÊ >L i ` Ê Ã ` Ê «ÕiÃÌ>Ê i Ê «À?VÌ V>Ê i Ê` ÃÌ Ì>ÃÊ V> `>`iÃÊ`iÊ >Ê À}i Ì >°

«À `ÕVV Ê Ìi à Û>Ê`iÊ ÀÌ> â>ÃÊÞÊ ÌÀ Ê«>À>Ê >Ê «À `ÕVV Ê iÝÌi à Û>Ê `iÊ â>«> Ã]Ê >ÀÛi >Ã]Ê > L>Ã]ÊiÌV°Ê « iÌ> Êi Êië>V Ê >Ê>L iÀ>ÊÞÊ >ÃÊ « > Ì>ÃÊ>À ?Ì V>ðÊ- ÊL i Ê >ÊV `ÕVV Ê`iÊ >ÃÊ «>ÀVi >ÃÊiÃÊ ` Û `Õ> ]Ê >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊiÃÊV «>ÀÌ `>Ê ­i Ê ViÀV ]Ê i Ê À i} ]Ê >ÃÊ iÀÀ> i Ì>Ã]Ê >Ê V>«>V Ì>V ÊÞÊ >ÃÊv À >ÃÊ`iÊV iÀV > â>V ®°Ê ÊÕ >Ê > â> >ÊÌÀ>L> > Ê£ÈÊ«iÀà >Ã]ÊV ÊÕ >Ê Õ `>`Ê«À `ÕVÌ Û>Ê`iÊÎäÊ iÌÀ ÃÊ« ÀÊÓäÊ iÌÀ ðÊ

Ê À>à ]Ê> Ê«À ÞiVÌ Ê Ê > ÊÌ >` ÊV Ê `i Ê >ÃÊ V Õ`>`iÃÊ `iÊ LiÀ >` ÀÊ 6> >`>ÀiÃ°Ê Ê >ÃÊ V Õ`>`iÃÊ `iÊ * ÀÌ Ê i}Ài]Ê -> Ì>Ê >À >]Ê 6 > > Ê ÞÊ >Ý >ÃÊ ` Ê -Õ Ê ÃiÊ iÃÌ?Ê `iÃ>ÀÀ > ` Ê una asesoría para su adopción, en el marco del *À }À> >Ê i`iÀ> Ê`iÊ > LÀiÊ iÀ °Ê

Ê ÃÊ V i â Ã]Ê ÃÊ ÌiÀÀi ÃÊ ÕÌ â>` ÃÊ iÀ> Ê >µÕi ÃÊ V Ê « V>Ê « à L `>`Ê `iÊ ÃiÀÊ `iÃÌ > ` ÃÊ >Ê Û Û i `>Ã]Ê L>ÃÕÀ> iÃ]Ê À ÃÊ `iÊ >`À ÃÊ ÊL> ` Ã]ÊÞÊ«>À>ÊÌÀ> Ãv À >ÀÊiÃ>ÊÌ iÀÀ>Êi ÊÕ >Ê ÕiÀÌ>ÊvÕiÊ iViÃ>À Ê ÕV ÊÌÀ>L> Ê « > ` ÊÞÊ i «>Ài > ` ]Ê>`i ?ÃÊ`i Ê>}Ài}>` Ê`iÊ>L ÃÊ À}? V Ã]Ê V « ÃÌÊ Ê LÀ V «ÕiÃÌ °Ê à ]Ê ÃÊ >L ÃÊ V «ÕiÃÌ ÃÊ `iÊ ÃÕ«iÀwV i]Ê >L ÃÊ ÛiÀ`iÃ]Êi ʺ Õ V »Ê Ê>V V >` Ê`iÊ >ÊÌ iÀÀ>ÊÞÊ >Ê À Ì>V Ê`iÊVÕ Ì Û Ã]Ê V iÀ ʵÕiÊV Ê ÃÊ> ÃÊ >ÊÌ iÀÀ>ÊÀiÌ iÊÛ `>]ÊÞ>ʵÕiÊi ÊÃÕi ÊiÃÊ >ÊL>ÃiÊ `iÊ >Ê>}À VÕ ÌÕÀ>ÊiV } V>]Ê Õ}>ÀÊ` `iÊÃiÊ«À `ÕV À? Ê « > Ì>ÃÊ Ã> >Ã°Ê *>À>Ê i Ê ÌÀ>Ì> i Ì Ê `iÊ i viÀ i`>`iÃÊ Ê « >}>Ã]Ê ÃiÊ ÕÃ> Ê «Ài«>À>` ÃÊ Û Ì> â>` ÀiÃÊ Ê «ÕÀ iÃÊ viÀ i Ì>` ÃÊ `iÊ iÀL>ÃÊ V Êi Ê>}Ài}>` Ê`iÊVi â>ð

Ê i Ê > Ê Óää{Ê iÃÌ>Ê «À?VÌ V>Ê vÕiÊ ` ÃÌ }Õ `>Ê ÌiÀ >V > i ÌiÊ V Ê i Ê *Ài Ê º£äÊ i ÀiÃÊ *À?VÌ V>ÃÊ«>À>Ê i À>ÀÊ >ÃÊ ` V iÃÊ`iÊ6 `>»Ê Ì À}>` Ê« ÀÊ1 >L Ì>ÌÊÞÊ >Ê Õ V «> `>`Ê`iÊ

ÕL> ]Êi ÌÀiÊ ?ÃÊ`iÊÇääÊ V >Ì Û>ÃʵÕiÊÃiÊ«Ài Ãi Ì>À Ê>Ê Ûi Ê Õ ` > °Ê

>LiÊ`iÃÌ>V>ÀÊÌ> L j ʵÕiÊ`i ÌÀ Ê`i Ê*À }À> >ÊvÕ V >ÊÕ >Ê>}À `ÕÃÌÀ >ʵÕiÊ«À ViÃ>Ê >ÃÊ ÀÌ> â>Ã]ÊV ÀÌ? ` >ÃÊÞÊ >V i ` Ê iâV >ÃÊ«>À>Ê Ài i Ê `iÊ Ì>ÀÌ>ÃÊ­iÃÊ Ê ?ÃÊ Ã V Ì>` ®]Êi Ã> > `>ÃÊÞÊà «>Ã]ʵÕiÊÃiÊ«ÀiÃi Ì> Êi ÊL> `i >ðÊ

* ÀÊÖ Ì ]ÊÃiÊiÃÌ?ÊVÀi> ` Ê`iÃ`iÊi Ê*À }À> >Ê Õ Ê ÃiÀÛ V Ê µÕiÊ vÀiViÊ V `>ÃÊ i >L À>`>ÃÊ >Ê L>ÃiÊ>ÊÛiÀ`ÕÀ>ÃÊÞÊvÀÕÌ>Ã]ÊV ÊÀi«>ÀÌ Ê>Ê` V ]Êà i ` ÊjÃÌ>Ê >Ê ?ÃÊÀiV i ÌiÊ}À> Ê>«ÕiÃÌ>Ê>Ê >ʵÕiÊÃiÊi V> >°Ê >Ê `i>ÊiÃÊ«>Ã>ÀÊ`iÊÛi `iÀÊ >ÃÊ vÀÕÌ>ÃÊ ÞÊ ÛiÀ`ÕÀ>ÃÊ >Ê V iÀV > â>ÀÊ > i Ì ÃÊ i >L À>` Ã

>ÃÊ ÃÌ> >V iÃÊ` `iÊvÕ V > ÊiÃÌ>ÃÊ>}À `ÕÃÌÀ >ÃÊ Ã Ê Ã«iVV >`>ÃÊ ÞÊ >L Ì>`>ÃÊ « ÀÊ los correspondientes controles municipales, especialmente desde el Instituto del Alimento, ÃÕ«iÀÛ Ã> ` Ê i Ê v À >Ê }À>ÌÕ Ì>]Ê «iÀ Ê À } `>]Ê >Ê V iÀV > â>V Êi Ê >ÃÊviÀ >ÃÊvÀ> V>ÃÊÞÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ >ÃÊ>}À `ÕÃÌÀ >ÃÊ>à V >`>ðÊ

/> L j Ê i Ê *À }À> >Ê « ÃiiÊ Õ Ê *>ÀµÕiÊ ÕiÀÌ>Ê `i >` Ê >Ê/>L >`>]Ê` `iÊvÕ V >Êi Ê `Õ Ê `i ÃÌÀ>Ì Û Ê `iÊ «À `ÕVV Ê iV } V>Ê `iÊ ÛiÀ`ÕÀ>ÃÊV Ê` ÃÌ Ì ÃÊÌ « ÃÊ`iÊ>L Ã]ÊÃÕ«iÀw V iÊi Ê« >ÊÞÊ À}> « V ]Ê >Ê ÕiÃÌÀ>Ê`iÊÃi >ÃÊ V> iÃ]ÊÕ >Ê viÀ >ÊÞÊÕ Ê À Êà >ÀÊ`iÊ`ià `À>Ì>V Ê`iÊÛi}iÌ> iÃ]Ê>`i ?ÃÊ`iÊ >ÊV VÀiV Ê `iÊÕ Êº6 ÛiÀ Ê }À iV } V »ÊV Êië>V Ê`iÊ Ìi}À>V ÊL>Ã>` Êi Ê >Ê>}À VÕ ÌÕÀ>ÊÕÀL> >ÊÞÊà `>À >]Êi Êi ʵÕiÊÌÀ>L> >À? Ê«À `ÕVÌ ÀiÃÊà V > iÃÊ ÞÊ Ûi iÃÊV Ê` ÛiÀÃ>ÃÊ` ÃV>«>V `>`ið

Ê >Ê >ÞÕ`>Ê `i Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê «iÀ>â iÊ V V>Ê ÌiÀ >â > iÊ `iÊ Ì> >]Ê ÃiÊ >Ê «ÕiÃÌ Ê i Ê >ÀV >ÊÕ >Ê `ÕÃÌÀ >Ê`iÊ Ã jÌ V>Ê, Ã>À Ê >ÌÕÀ> Ê`iÊVÀi >Ã]Ê}i iÃ]ÊV > «ÖiÃÊÞÊ>V ` cionadores. Ê >ÃÊ ÕiÀÌ>ÃÊ ÀÕ«> iÃÊ }À iV } V>Ã]ÊV>`>Ê ÕiÀÌiÀ Ê ÌÀ>L> >Ê Õ >Ê ºÕ `>`Ê «À `ÕVÌ Û>»Ê µÕiÊ ÃV >Ê`iÊxääÊ>Ê£°äääÊ Ó]ÊV ÊÕ Ê?Ài>Ê«>À>Ê >Ê

92

>Ã Ê 6°Ê

"LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊi « i Ê V> Ê de Rosario (Argentina)

ÌÀiÊ ÃÊ«À ÞiVÌ ÃʵÕiÊ Ìi}À>L> Ê >Ê«À «ÕiÃÌ>Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê ÃiÊ ` Ãi Ê Õ Ê "LÃiÀÛ>Ì À Ê `iÊ « i Ê Local como uno de los componentes del Siste >Ê`iÊ v À >V Ê iÌÀ « Ì> °Ê Ê- ÃÌi >Ê`iÊ v À >V Ê iÌÀ « Ì> ÊÉÊ"LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊ « i Ê V> ÊvÕiÊV ViL ` ÊV Ê iÀÀ> i Ì>Ê«>À>Ê LÌi iÀÊ v À >V ÊÌiÀÀ Ì À > ]ÊvÀi ÌiÊ>Ê >ÊV>Ài V >Ê `iÊ >Ê Ã >°Ê- ÊL i ÊÃiÊ` ë >Ê`iÊ> }Õ ÃÊ ` V>` ÀiÃÊ >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ >Ê VÕiÃÌ>Ê *iÀ > i ÌiÊ `iÊ }>ÀiÃÊ`i Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê >V > Ê`iÊ ÃÌ>` ÃÌ V>ÃÊ ÞÊ i à ÃÊ­

®]ÊÞÊ >Ê VÕiÃÌ>Ê`iÊ ` V>` ÀiÃÊ >L À> iÃÊ`i Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> ]Ê « i ÊÞÊ-i }ÕÀ `>`Ê- V > Ê`iÊ >Ê >V Ê­ / --®]ÊÃiÊV à `iÀ Ê`iÃi>L iÊV Ì>ÀÊV Ê v À >V Ê` ? V>Ê ÞÊ>VÌÕ> â>`>Êà LÀiÊ ÃÊ ` V>` ÀiÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊÞ]Ê iëiV wV> i Ìi]ÊV Ê>µÕi ÃʵÕiÊÌÕÛ iÃi ʵÕiÊ ÛiÀÊV Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> °

- LÀiÊw iÃÊ`i Ê> ÊÓäääÊÞÊ«À V « ÃÊ`i ÊÓää£]Ê >Ê À}i Ì >ÊÃÕvÀ ÊÕ >ÊVÀ à ÃÊiV V>]Ê« Ì ca e institucional sin precedentes. La situación ÃiÊÌi à Ê> Ê«Õ Ì Ê`iÊ> V> â>ÀÊ ` ViÃÊÀjV À`Ê`iÊ `iÃi « i Êi Ê >Þ Ê`iÊÓääÓ]ÊVÕ> ` Ê >ÊÌ>Ã>Ê`iÊ `ià VÕ«>V ÊvÕiÊ`i ÊÓ{]ίÊi Êi Ê } iÀ>` Ê del Gran Rosario. ,iÛ ÀÌ i ` Ê >Ê Ã ÌÕ>V Ê >Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊ >Ê ÃÌ>ÕÀ> V Ê`iÊÕ Ê ÕiÛ Ê `i Ê« Ì V ÊÞÊiV V ]Ê «>À>Êi Ê> ÊÓää{Ê >ÊÀiVÕ«iÀ>V ÊiV V>ÊÞ>Ê ÃiÊ > viÃÌ>L>ÊV ÊV >À `>`°Ê Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ >ÊÀi>V Ì Û>V ÊiV V>]ÊÃiÊà ÃÌÕÛ ÊV Ê Ã ÃÌi V >Ê µÕiÊ iÝ ÃÌ >Ê iÃV>ÃiâÊ `iÊ > Ê `iÊ LÀ>Ê V> wV> `>]Ê Ã LÀiÊ Ì ` Ê « ÀÊ >Ê «jÀ` `>Ê `iÊ > }Õ ÃÊ w cios como producto del desmantelamiento del à ÃÌi >Ê «À `ÕVÌ Û Ê `i Ê «iÀ ` Ê `iÊ ÃÕÃÌ ÌÕV Ê `iÊ « ÀÌ>V iÃÊÞÊ >Ê`iL>V iÊ`iÊ >Êi`ÕV>V Ê ÌjV V>°Ê*>À> i > i Ìi]ÊÞÊ>Ê«iÃ>ÀÊ`iÊ >ÊÀiVÕ«i À>V ]ÊÃÕLà ÃÌ >ÊÕ Ê> Ì Ê Ûi Ê`iÊ`iÃi « i °Ê

Ê L iÌ Û Ê«À «ÕiÃÌ Ê«>À>Êi Ê LÃiÀÛ>Ì À Ê `iÊi « i Ê V> Ê`iÊ, Ã>À ÊvÕiÊi Ì ViÃ\ÊÊ “Generar un soporte de información sistematizada, actualizada y sustantivamente significativa, para la evaluación del comportamiento de las principales variables socioocupacionales, y su posible evolución en el futuro inmediato, para la toma de decisiones de los responsables institucionales regionales, tanto públicas como privadas, en la promoción de estrategias para el desarrollo local y la promoción del empleo.”

Como consecuencia de los procesos políticos, à V > iÃÊÞÊiV V ÃÊÛ Û ` Ã]ÊÃiÊi vÀi Ì ÊÕ >Ê Ã ÌÕ>V Êi Ê >ʵÕiÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ Ê }À> Êi V ÌÀ>ÀÊ«iÀà > ÊV> wV>` Êi Ê wV ÃÊ Ê«iÀà > Ê ÌjV V ÊV> wV>` ]Ê LÃÌ>VÕ â> ` Ê >ÊÃi `>Ê>à Vi `i ÌiÊ `iÊ >Ê «À `ÕVV ]Ê i ÌÀ>ÃÊ µÕiÊ «iÀ > iVi Ê > Ì>ÃÊ Ì>Ã>ÃÊ `iÊ `iÃi « i Ê ÞÊ ÃÕLi « i °Ê * ÀÊ Ê Ì> Ì ]Ê iÃÊ « à L iÊ `iÌiÀ >ÀÊ µÕiÊ iÃÌiÊÌ « Ê`iÊ`iÃi « i ÊiÀ>Ê}i iÀ>` ]Ê«À V «> i Ìi]Ê « ÀÊ V> wV>V Ê ÃÕwV i ÌiÊ `iÊ >Ê viÀÌ>Ê `iÊÌÀ>L> Êi ÊÀi >V Ê>Ê >Ê`i > `>Ê`iÊÌÀ>L> Ê existente.

El observatorio de empleo

Ê Û i LÀiÊ`i Ê> ÊÓää{]Êi Ê Õ V « Ê`iÊ, Ã>À ÊÞÊi Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> ]Ê « i ÊÞÊ-i}Õ À `>`Ê- V > Ê`iÊ >Ê >V ]ÊÃÕÃVÀ Li Êi Ê VÕiÀ` Ê /iÀÀ Ì À > Ê «>À>Ê >Ê *À V Ê `i Ê « i Ê i Ê >Ê V Õ`>`Ê`iÊ, Ã>À °Ê >Ê«À «ÕiÃÌ>ÊÌiÀÀ Ì À > ÊvÕiÊi Ê vÀÕÌ Ê`iÊ ÃÊV Ãi à ÃÊ> V> â>` ÃÊi Êi Ê >ÀV Ê `iÊ >Ê iÃ>Ê/iÀÀ Ì À > Ê`iÊ*À V Ê`i Ê « i ]Ê µÕiÊV Ì ÊV Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ ?ÃÊ`iÊÌÀi Ì>Ê actores locales.

93

>Ê « à L `>`Ê `iÊ V Ì>ÀÊ V Ê v À >V Ê ÌiÀÀ Ì À > Ê i Ê VÕ> Ì Ê > Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê iÃÊ vÕ `> i Ì> Ê «>À>Ê >Ê Ì >Ê `iÊ `iV à iÃÊ ÞÊ >Ê >ÀÌ culación de las políticas. En este sentido, para `i Ì wV>ÀÊ ÃÊ Ìi >ÃÊ VÀ Ì V ÃÊ µÕiÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ÌÕÛ iÀ Ê µÕiÊ Ã LÀi iÛ>ÀÊ >Ê «>ÀÌ ÀÊ `i Ê Óää£Ê i Ê >`i > Ìi]ÊÃiÊÀi> â>À ÊÕ >ÊÃiÀ iÊ`iÊi ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ >L iÀÌ>ÃÊ>Êi «ÀiÃ>À ÃÊÞÊÃiÊÌÀ>L> Ê Õ Ì Ê>Ê ÃÊ actores de la mesa territorial de la ciudad, con el L iÌ Û Ê`iÊ `i Ì wV>ÀÊi Ê«À iÀ>Ê ÃÌ> V >ÊVÕ? iÃÊ iÀ> Ê ÃÊ >Þ ÀiÃÊ «À L i >ÃÊ µÕiÊ >ÌÀ>ÛiÃ> L> Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ð

iÊiÃÌ>ÃÊi VÕiÃÌ>ÃÊÞÊ«À Vià Ê`iÊ ÌiÀ VÕV Ê ÃiÊ `iw Ê µÕiÊ i Ê >Þ ÀÊ ÀiÌ Ê iÃÌ>L>Ê }>` Ê >Ê >Ê « à L `>`Ê `iÊ V Ì>ÀÊ V Ê > Ê `iÊ LÀ>Ê V> wV>`>°

ViÀÌiÀ>Ê`iÊ`i > `>Ê`iÊ«iÀw iÃÆÊvÀi ÌiÊ> Êi Õ V >` Ê º >Vi Ê v> Ì>Ê Ã `>` Àiû]Ê µÕ â?Ê Ê ?ÃÊ >«À « >` ÊÃi>Ê«Ài}Õ Ì>ÀÊ· Õ? Ì Ã¶]Ê· ʵÕjÊ >L `>`iö]Ê · Ê µÕjÊ À> } Ê `iÊ i`>`¶]Ê i ÌÀiÊ ÌÀ ÃÊ« à L iÃÊ ÌiÀÀ }> Ìið

ÃÌiÊ Ìi >]Ê Ã Ê L i Ê ÃiÊ V ÃÌ ÌÕÞ Ê i Ê Õ Ê LÃÌ?

VÕ Ê ÕÞÊ Û Ã L iÊ µÕiÊ i vÀi Ì Ê >Ê Ài} Ê > ÌiÊ >Ê Ài>VÌ Û>V ÊiV V>]ÊÃiÊÌÀ> Ãv À ]Ê ÕV >ÃÊ ÛiViÃ]Ê i Ê Õ Ê v>VÌ ÀÊ V Ö Ê «>À>Ê Ài> â>ÀÊ ` >} ÃÌ V ÃÊ Ã « iÃÊ µÕi]Ê Õ Ì Ê V Ê >Ê Ài ÌiÀ>V Ê `i Êi Õ V >` \ʺÃiÊ«iÀ` Ê >ÊVÕ ÌÕÀ>Ê`i ÊÌÀ>L> »]Ê v À Ê «>ÀÌiÊ `i Ê ` ÃVÕÀÃ Ê `iÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ µÕi]Ê i Ê ÕV ÃÊV>à Ã]ÊVÕ «>L>Ê>Ê ÃÊ`iÃi « i>` ÃÊ`iÊ sus propios padecimientos.

1 >Ê `iÊ >ÃÊ i>ÃÊ «iÀ>Ì Û>ÃÊ `iÊ ÃÊ VÕiÀ` ÃÊ /iÀÀ Ì À > iÃÊvÕiÊ >Ê ÃÌ ÌÕV > â>V Ê`i Ê"LÃiÀ Û>Ì À Ê`iÊ « i Ê V> ʵÕi]Êi ÌÀiÊÃÕÃÊ«À i À>ÃÊ>VV iÃ]ÊÀi> â ÊÕ ÊiÃÌÕ` Ê`iÊ`i > `>Êi Ê V V ÊÃiVÌ ÀiÃ\Ê iÌ> iV? V ]ÊÌiÝÌ ]Ê«> >`iÀ >Ê ÞÊ«>ÃÌ>Ã]Ê >`iÀ>ÊÞÊ ÕiL iÊÞÊV>ÕV ÊÞÊ« ?ÃÌ V °Ê La encuesta se aplicó a 997 empresas en total, ÞÊ>ÀÀ Ê >Ê iVià `>`Ê`iÊVÕLÀ ÀÊÇ xÊÛ>V> ÌiðÊ

* ÀÊiÃÌ>ÊÀ>â ]ÊÕ Ê LÃiÀÛ>Ì À Ê`iÊi « i Ê V> Ê ÃiÊ L>Ã>Ê i Ê >Ê ÀiV iVV Ê `iÊ v À >V Ê ?ÃÊ

ÊVÕ>`À ʵÕiÊÃiÊ«ÀiÃi Ì>Ê>ÊV Ì Õ>V Ê Õià ÌÀ>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞÊÛ>V> ÌiÃÊ« ÀÊÃiVÌ À°

Cuadro 5.1 /BSERVATORIO DE EMPLEO LOCAL !RGENTINA Resultados de encuesta de necesidades de empleo

Elaboración propia en base a la información relevada por el Consejo de Formación Profesional de Rosario

94

Ê Ài iÛ Ê vÕiÊ Ài> â>` Ê `ÕÀ> ÌiÊ i Ê Ãi}Õ ` Ê Ãi iÃÌÀiÊ`i Ê> ÊÓääxÊ« ÀÊi Ê Vi Ê`iÊ À > V ÊÞÊ >«>V Ì>V Ê*À vià > Ê`iÊ, Ã>À ]ÊV Ê i Ê>« Þ Ê`i ÊiµÕ « ÊÌjV V Ê`iÊ >Ê-iVÀiÌ>À >Ê`iÊ Producción de la Municipalidad de Rosario.

V> `>`ÆÊÞÊi Ê££¯ÊÀiÃÌ> ÌiÊÃiÊ>}ÀÕ«>Êi ʺ ÌÀ û°Ê ÃÌ Ê Ài>wÀ >Ê µÕiÊ >Ê V>«>V Ì>V Ê Þ>Ê Ê Ài ÌiÊ>Ê«À Vià ÃÊÌjV V Ã]ÊÕà Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ Ê V «iÌi V >ÃÊ iëiV wV>Ã]Ê Ã Ê µÕiÊ «>À>Ê « i i Ì>ÀÊ Õ Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ V>«>V Ì>V Ê µÕiÊ `jÊ ÀiëÕiÃÌ>Ê>Ê >ÃÊ`i > `>ÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«À `ÕVÌ Û Ê ÀiÃÕ Ì>Ê «ÀiÃV ` L iÊ V À« À>ÀÊ ÌÀ ÃÊÌ « ÃÊ`iÊ V>«>V `>`iÃ]Ê µÕiÊ ÃiÊ Ài >V > Ê V Ê «À Vià ÃÊ `iÊ À}> â>V ÊyiÝ L iÊ`iÊ >Ê«À `ÕVV °

Ê L iÌ Û Ê vÕiÊ V Ì>ÀÊ V Ê v À >V Ê iwV>âÊ ÞÊ >VÌÕ> â>`>Ê>ViÀV>Ê`iÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ`i ÊÃiV Ì ÀÊ«À `ÕVÌ Û Êi ÊVÕ> Ì Ê>Ê >ÊLÖõÕi`>Ê`iÊ«iÀ à > ÊÞÊÀi} ÃÌÀ>ÀÊ >ÊV> Ì `>`Ê`iÊÛ>V> ÌiÃÊi ÊÕ Ê }ÀÕ« Ê`iÊi «ÀiÃ>ÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ > Õv>VÌÕÀiÀ °

Êà Ìià Ã]Ê ÊµÕiÊ«iÀ Ì ÊiÃÌ>Ê v À >V ÊvÕiÊ ` Ãi >ÀÊÕ Ê« > Ê`iÊV>«>V Ì>V ʵÕiÊ` iÀ>ÊÀià «ÕiÃÌ>Ê >Ê >Ê `i > `>Ê `i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û Ê i Ê v À >Ê Ìi}À> ]ÊiÃÌ ÊiÃ]ÊV Ìi « >ÀÊ >ÃÊV «i Ìi V >Ã]ÊL?à V>Ã]Ê}i jÀ V>ÃÊÞÊiëiV wV>ÃʵÕiÊÃiÊ ÀiµÕiÀ > Ê«>À>Ê>« Þ>ÀÊ >ÊÀi>VÌ Û>V ÊiV V>ÊÞÊà ÃÌi iÀÊi Ê«À ÞiVÌ Ê V> °Ê

Õ Ì Ê >Ê iÃÌ>Ê v À >V ]Ê ÃiÊ V à `iÀ Ê Ì> L j Ê ÃÊ «iÀw iÃÊ ÀiµÕiÀ ` ÃÊ « ÀÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>Ã]Ê i Ê Ì i « Ê `iÊ LÖõÕi`>]Ê >Ê ` ë L `>`Ê «>À>Ê V>«>V Ì>ÀÊ Ê >ÃÊ i`>`iÃÊ ÀiµÕiÀ `>Ã]Ê i ÌÀiÊ ÌÀ ÃÊ aspectos.

1 Ê`iÊ ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ ?ÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊvÕiÊ >ÊV ÀÀ L À>V Ê `iÊ µÕiÊ i Ê `jwV ÌÊ iÃÌ>L>Ê ÕÞÊ >À V>` Êi Êi Ê« > Ê «iÀ>Ì Û ]ÊiÃÊ`iV À]ʵÕiÊ >ÊV> Ài V >Ê`iÊ «iÀ>À ÃÊV> wV>` ÃÊiÀ>Ê ÕV Ê ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ µÕiÊ >Ê `iÊ ÌjV V ÃÊ Ê «À vià > iÃ]Ê `>Ì ÊµÕiÊ`iÊ> }Õ >Êv À >ÊÀi>wÀ Ê >Ê « Ìià ÃÊ `iÊ >Êv> Ì>Ê`iÊ > Ê`iÊ LÀ>ÊV>«>V Ì>`>Êi Ê w V ÃÊ«>À>Êi ÊÃiVÌ ÀÊ > Õv>VÌÕÀiÀ ° Ã Ê «ÕiÃ]Ê >Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊ ÃÊ `>Ì ÃÊ LÌi ` ÃÊ ÃiÊ «Õ` Ê LÃiÀÛ>ÀʵÕiÊV>à ÊÕ Êxä¯Ê`iÊ >ÃÊi «Ài Ã>ÃÊ`i Õ V >L> ʵÕiÊi ÊÌ i « Ê`iÊLÖõÕi`>ÊÃiÊ iÝÌi ` >Ê« ÀÊ ?ÃÊ`iÊÃi ÃÊ iÃiÃÆÊV>à ÊÕ ÊÇä¯Ê de ellas demostró disposición a capacitar a sus i « i>` ÃÆÊ >«À Ý >`> i ÌiÊ Õ Ê Èä¯Ê `iÊ ÃÊ i VÕiÃÌ>` ÃÊ Ê V Ì>L>Ê V Ê ÀiÃÌÀ VV iÃÊ `iÊ i`>`Ê«>À>ÊV ÌÀ>Ì>ÀÆÊÞÊÕ ÊÈä¯Ê`iÊi ÃÊÀiµÕiÀ ría personal en los próximos meses. ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ Ìi iÀÊ i Ê VÕi Ì>Ê VÕ? iÃÊ Ã Ê >ÃÊ ÕiÛ>ÃÊV «iÌi V >ÃÊÀiµÕiÀ `>ÃÊ« ÀÊi Ê iÀV> ` Ê`iÊÌÀ>L> ]ÊÞ>ʵÕiÊi ÊiÃÊÕ Ê ` V>` ÀÊ`iÊ >Ê i « i>L `>`° -i}Ö Êi ÊiÃÌÕ` \ÊÕ ÊÓx¯Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÛ> À>Êi ÊÌÀ>L> Êi ÊiµÕ « ÆÊi ÊÓÓ¯Ê`iÊi >ÃÊÛ> À>Ê >ÊV Õ V>V ÆÊ ÌÀ ÊÓÓ¯ÊÛ> À>Ê >ÊÀià ÕV Ê `iÊ«À L i >ÃÆÊÕ ÊÓä¯ÊÛ> À>Ê ÃÊ«>À? iÌÀ ÃÊ`iÊ

95

>Ã Ê6°Ê

/À>L> ÊV Û V Êv À >Ì Û Ê«>À>Ê Ûi iÃÊ >L Ì> ÌiÃÊ`iÊ >ÊV> iÊ (Colombia)

V à ÃÌi ÌiÃÊÞÊV Ì Õ>`>à ]Ê >ÊÌi ` ÊÕ >ÊÃiÀ iÊ de tres administraciones municipales entre 1994 ÞÊÓää£]ʵÕiÊ > Ê }À>` Ê}À> ÊV Ì Õ `>`Êi ÊÃÕÊ }iÃÌ Ê > Ài`i` ÀÊ `iÊ > }Õ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ «ÖL V>Ã]Ê V ÊÃ Ê >ÃÊ`iÊ À}> â>V Ê`i ÊÌÀ> ë ÀÌiÊ«Ö L V Ê ÞÊ i À> i Ì Ê `iÊ >ÃÊ V> iÃÊ `iÊ >Ê V Õ`>`ÆÊ «>ÀÌ V «>V ÊÞÊi`ÕV>V ÊV Õ`>`> >ÃÆÊ ÕV >ÊV ÌÀ>Ê >ÊV ÀÀÕ«V Ê>` ÃÌÀ>Ì Û>ÆÊÞÊ i À> i Ì ÊÞÊ ÀiVÕ«iÀ>V Ê`i Êië>V Ê«ÖL V °

ÃÌiÊV>Ã ÊV L > Êi iVÕÌ>` Ê« ÀÊi Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê

ÃÌÀ Ì> Ê«>À>Ê >Ê*À ÌiVV Ê`iÊ >Ê iâÊÞÊ >Ê ÕÛi ÌÕ`Ê­ *," ®ÊÃiÊ >Ê V À« À>` Ê`iL ` Ê>ʵÕiÊ `iÃÌ>V>Ê«>À>Êi Ê> ? à ÃÊ`iÊ« Ì V>ÃÊÞÊ«À }À> >ÃÊ `iÊV>«>V Ì>V Ê >L À> Ê` À } `>ÃÊ>ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ `i ÊÃiVÌ ÀÊ v À > ÊÞÊ« ÀÊ« ÃiiÀÊ>ëiVÌ ÃÊÌ> Ì Ê `iÃÌ>V>L iÃÊV Ê Û>` Àið

ÃÌ>ÃÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ > Ê LÌi ` Ê « Ã Ì Û ÃÊ ÞÊ Û Ã L iÃÊ ÀiÃÕ Ì>` ÃÊ i Ê >Ê ÀiVÕ«iÀ>V Ê `i Ê Ãi Ì ` ÊV Û V Ê`iÊ >Ê« L >V ]Ê`iÊ >ÊV w> â>Êi ÌÀiÊ i >ÊÞÊ >Ê ÃÌ ÌÕV > `>`Ê V> ]ÊÞÊ`iÊ Û â>V Ê `iÊ À}> â>V iÃÊ V Û V>ÃÊ ÞÊ V Õ Ì>À >ÃÊ «>À>Ê ÀiiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÀÊ i Ê Ìi ` Ê Ã V > °Ê 1 >Ê « ÀÌ> ÌiÊ > viÃÌ>V Ê `iÊ iÃÌiÊ «À ViÃ Ê iÃÊ >Ê VÀi>V Ê `iÊ Õ >Ê > > â>Ê i ÌÀiÊ À}> â>V iÃÊ V Û V>Ã]Ê `iÀ>`>ÃÊ« ÀÊ >Ê ? >À>Ê`iÊ iÀV Ê`iÊ } Ì?Ê ÞÊ >Ê ` ÃÌÀ>V Ê Õ V «> ]Ê` À } `>Ê>Ê` Ãi >ÀÊ ÞÊi iVÕÌ>ÀÊ«>ÀÌ V «>Ì Û> i ÌiÊÕ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ Ãi}ÕÀ `>`Ê Ìi}À> Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ >ÊV Õ`>`]Êi Ê i Ê >À} Ê« >â °Ê1 Ê`iÊ ÃÊvÀi ÌiÃÊ`iÊ>VV Ê`iÊ iÃÌ>Ê> > â>ÊiÃÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊÃi}ÕÀ `>`ÊÞÊV Û Ûi V >ÊV Õ`>`> >]ÊL> Ê >Ê`i >V Ê`iÊ - $ Ê " "/ °Ê ÊÃÕÊÛiâ]ÊÕ >Ê « ÀÌ> ÌiÊ i>Ê `iÊ>VV Ê`iÊ - $ Ê " "/ ÊiÃÊ >ʺ i iÀ> V Ê `iÊ ië>V ÃÊ `iÊ À`i »]Ê µÕiÊ «iÀà }ÕiÊ Û> À ÃÊ L iÌ Û Ã\ÊÀiVÕ«iÀ>V Ê`i Êië>V Ê«ÖL V Ê i Êâ >ÃÊ`iÊ> Ì>Ê Ãi}ÕÀ `>`ÆÊ« > Ê«>ÀÌ V «>Ì Û Ê «>À>Êi ÊV ÌÀ Ê`iÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V ÃÆÊ>VV iÃÊ«iÀ > i ÌiÃÊ`iÊV ÌÀ Ê«>À>Ê i Ê VÕ « i Ì Ê `iÊ >ÃÊ À >ÃÊ `iÊ V Û Ûi V >Ê V Õ`>`> >]ÊÞÊV> «> >ÃÊ`iÊ> iÃÌ>V ÊV ÌÀ>Ê >ÊV Ì> >V ÊÛ ÃÕ> ]Ê>Õ` Ì Û>ÊÞÊ >Ê Û>Ã Ê `i Êië>V Ê«ÖL V °

ÌÀiÊ iÃÌ>ÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ Ã }Õ >ÀiÃÊ ÃiÊ ÀiV ViÊV ÊvÕ `> i Ì> \ UÊ

ÊV Ì>ÀÊV ÊÕ Ê >ÀV ÊV iÀi ÌiÊÞÊV Ì Õ>` Ê`iÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊi Êi Ê} L iÀ Ê V> ]Ê V>«>âÊ `iÊ Û â>ÀÊ >Ê «>ÀÌ V «>V Ê V Õ`>`> >ÊÞÊ >ÊV «iÀ>V ÊV Ê À}> â> V iÃÊV Û V>ÃÊÞÊV Õ Ì>À >ðÊ

UÊ

-iÊÌÀ>Ì>Ê`iÊÕ >Ê Û>` À>ÊiÊ ÌiÀiÃ> ÌiÊ V >Ì Û>]Ê µÕiÊ LÕÃV>Ê >ViÀÊ V ÛiÀ}iÀÊ Ã jÀ} V> i ÌiÊÊÃÕÃÊ L iÌ Û Ã°

UÊ

>Êà ` ÊiëiV > i ÌiÊ«À `ÕVÌ Û>°Ê

UÊ

ÃÊÕ Ê `i ÊÀi« V>L iÊÞÊà ÃÌi L iÊ« À µÕiÊ Àië `iÊ >Ê } V>ÃÊ `iÊ iÀV>` Ê ÞÊ >Ê >ÊÛiâÊ>Ãi}ÕÀ>Ê« à L `>`iÃÊ`iÊÀi Õ iÀ> V Ê>ÌÀ>VÌ Û>ÃÊ«>À>Ê ÃÊLi iwV >À ð

UÊ

}À Ê ÀiVÕ«iÀ>ÀÊ Ã V > i ÌiÊ >Ê Õ Ê i À iÊ ÞÊ V y VÌ Û Ê }ÀÕ« Ê `iÊ >L Ì> ÌiÃÊ `iÊ >ÊV> i]Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊÃÕÊV>«>V Ì>V ÊÞÊi « i ÊV Ê>}i ÌiÃÊV Û V ÃÊi Ê >ÃÊ` ÃÌ Ì>ÃÊ V> «> >ÃÊ`i Ê *," °Ê

Ê` V Ê >ÀV ÊiÃÌ>ÊiÝ«iÀ i V >ÊvÕiÊ>ÀÌ VÕ >`>Ê « ÀÊ Õ >Ê « ÀÌ> ÌiÊ Ài`Ê >VÌ ÀiÃÊ Ã V > iÃÊ µÕiÊ vÕiÀ Ê ÃÊ À}> â>` ÀiÃÊÞÊi iVÕÌ ÀiÃÊ`iÊ >ÊiÝ «iÀ i V >ÊV Ê ÊvÕiÀ \

Contexto político-institucional de la experiencia >Ê V Õ`>`Ê `iÊ } Ì?]Ê µÕiÊ `ÕÀ> ÌiÊ >ÃÊ `jV>`>ÃÊ `iÊ ÃÊÃiÌi Ì>ÊÞÊ V i Ì>Ê`i Êà } Ê«>Ã>` Ê >L >Ê iÝ«iÀ i Ì>` ÊÕ Ê«iÀ ` Ê`iÊ«À vÕ ` Ê`iÌiÀ À Ê i ÊÃÕÊV> `>`Ê`iÊÛ `>Ê« ÀÊ}À>ÛiÃÊv> >ÃÊi ÊÃÕÊ>` ÃÌÀ>V Ê Õ V «> Ê iÃi V > i ÌiÊ`iÀ Û>`>ÃÊ`iÊ >Ê ÌiÀviÀi V >Ê`iÊ >Ê« Ì V>ÊV i Ìi ÃÌ>ÊÞÊ« «Õ ÃÌ>Ê ÞÊ`i ÊV ÀÀië ` i ÌiÊÛ>V Ê`iÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ

ÊÊ Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê ÃÌÀ Ì> Ê«>À>Ê >Ê*À ÌiVV Ê`iÊ >Ê iâÊÞÊ >Ê ÕÛi ÌÕ`Ê­ *," ®]Ê`i«i ` i ÌiÊ `iÊ >Ê ` ÃÌÀ>V Ê Õ V «> Ê ­ ÃÌÀ Ì Ê Ã «iV > Ê`iÊ } Ì?®

96

Desarrollo y descripción de la experiencia

ÊÊ V> ` >ÃÊ Õ V «> iÃÊ

>Êi iVÕV Ê`iÊiÃÌiÊ*À }À> >ÊvÕiÊi V i `> `>Ê> Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê ÃÌÀ Ì> Ê«>À>Ê >Ê*À ÌiVV Ê`iÊ >Ê iâÊÞÊ >Ê ÕÛi ÌÕ`]Ê *," °Ê ÃÌiÊ ÃÌ ÌÕÌ Ê >ViÊ «>ÀÌiÊ `iÊ >Ê ` ÃÌÀ>V Ê Õ V «> Ê ­i Ê ÃÌÀ Ì Ê Ã«iV > Ê`iÊ } Ì?®]ÊÞÊVÕi Ì>ÊV ÊÕ >Ê >À}>ÊiÝ «iÀ i V >Êi Ê >ÊÀiVÕ«iÀ>V Ê`iÊ ÃÊ`iÊ >ÊV> iÊ ­ > >` ÃÊ « «Õ >À i ÌiÊ º}> iÃ»Ê i Ê } Ì?®°Ê ÕV ÃÊ`iÊÃÕÃÊLi iwV >À ÃÊ > ÊVÀiV ` Ê >V >Ê >Ê>` iÃVi V >ÊÞÊ >Ê>`Õ Ìiâ]ÊÃi>Êi Ê ÃÊV>à ÃÊv> ` ÃÊÞʵÕiÊV Ì Ö> Êi Ê >ÊV> i]Ê Êi Ê ÃÊV>à ÃÊ iÝ Ì Ã ÃʵÕiÊÀiµÕ iÀi Ê>V «> > i Ì Ê>Ê >Ê ÃiÀV Ê >L À> °Ê *," Ê >Ê ` Ê VÕÀà > ` Ê i Êi ÊÌÀ>L> ÊV ÊiÃÌ>ÃÊ« L >V ið

ÊÊ }i V >ÃÊ`i Ê} L iÀ ÊÊ >iÃÌÀ ÃÊ`iÊ LÀ>ÊV ÌÀ>Ì>` ÃÊ« ÀÊ *," Ê ÊÊ }i V >ÃÊ«À Û>`>ÃÊV ÌÀ>Ì>`>ÃÊ« ÀÊ *," Ê ÊÊ /À>L> >` ÀiÃÊ iÝ«iÀÌ ÃÊ V ÌÀ>Ì>` ÃÊ « ÀÊ

*," ÊÊ ÕiÀ« Ê`iÊ« V > ÊÊ "À}> â>V iÃÊV Õ Ì>À >Ã

1 >Ê V>À>VÌiÀ ÃÌ V>Ê Ã } wV>Ì Û>Ê `iÊ *," Ê iÃÊ µÕiÊÃÕÊÌÀ>L> Ê >Ê }À>` Êi Êi Ê«iÀ ` ÊÀiviÀ ` Ê Õ >Ê ÌiÀiÃ> ÌiÊV Ì Õ `>`]Ê}À>V >ÃÊ> ÊV>À à >Ê `iÊ ÃÕÊ ` ÀiVÌ ÀÊ ÞÊ >Ê >Ê Ã «>Ì >Ê `iÊ >Ê Ã V i`>`]Ê ÊµÕiÊ iÊ >Ê«iÀ Ì ` ÊV à `>ÀÊÕ >ÊLÕi >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê ÌjV V>Ê ÞÊ Õ >Ê «À L>`>Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ ÌiÀÛi V Êà V > °

Población objetivo de la experiencia ÃÌ?Ê V v À >`>Ê « ÀÊ Ûi iÃÊ >`Õ Ì ÃÊ «À Ûi i ÌiÃÊ `iÊ ÃÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ Àià V > â>V Ê `iÊ ÃÊÞÊ>` iÃVi ÌiÃÊ`iÊ >ÊV> iÊi Ê ÃÊ«À }À> >ÃÊ `iÊ *," °Ê -ÕÊ «À Ûi i V >Ê Ã V > Ê iÃÊ V>Ã Ê Ì Ì> i ÌiÊ `iÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ «À vÕ `> i ÌiÊ >À} > iÃ]ÊV ÀÀië ` i ÌiÃÊ>Ê ÃÊiÃÌÀ>Ì ÃÊà V iV V ÃÊ`iÊ ?ÃÊL> Ê Ûi ]ÊÊ `i Ì wV>` ÃÊ i Ê Ûi iÃÊ£ÊÞÊÓÊ­i ÊÕ >ÊiÃV> >Ê`iÊ£Ê>ÊÈ®° -ÕÃÊi`>`iÃÊ ÃV > Êi ÌÀiÊ£nÊÞÊÓxÊ> Ã]Ê`iÊ ÃÊ VÕ> iÃÊi Ê ä¯ÊÃ Ê LÀiÃÊÞÊi Ê£ä¯Ê Õ iÀiÃ°Ê ÕV ÃÊ`iÊi ÃÊÞ>Ê > ÊiÃÌ>L iV ` Ê >â ÃÊV ÞÕ}> iÃÊ ÞÊ VÕi Ì> Ê V Ê Ã°Ê i iÀ> i ÌiÊ ÃiÊ i VÕi ÌÀ> Ê«iÀV L i ` Ê }Àià ÃÊ`iÊ>VÌ Û `>`iÃÊ v À > iÃ]Ê>à ÊV Ê`iÊ>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊ `> Ê ?ÃÊViÀV> > i ÌiÊV Ê ÃÊ Õ ` ÃÊ`iÊ >Ê`i VÕi V >ÊÞÊ >Ê`À }>` VV °Ê- ]Ê« ÀÊ ÊÌ> Ì ]ÊÕ >Ê « L >V Ê`iÊ> Ì ÊÀ iÃ} Êà V > ° Ê«À }À> >Ê Ê >Ê`iw ` Ê iÌ>ÃÊ`iÊV LiÀÌÕÀ>Ê VÕ> Ì Ì>Ì Û>]Ê`>` ʵÕiÊ`i«i `iÊ`iÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊV ÌÀ>Ì>V ʵÕiÊ ÃÊ>}i ÌiÃÊ«ÖL V ÃÊ vÀiVi Ê>Ê *," ]ÊÞÊi >ÃÊ>ÊÃÕÊÛiâÊ`i«i `i Ê `iÊ ÃÕÃÊ ` ë L `>`iÃÊ «ÀiÃÕ«ÕiÃÌ>À >ÃÊ ÞÊ «À }À> >V iÃÊ «iÀ>Ì Û>Ã°Ê *iÀ ]Ê i ÌÀiÊ ÃÊ > ÃÊ £ ÊÞÊÓää£Ê >ÊÛ VÕ >` Ê>Ê ?ÃÊ`iÊxääÊLi i wV >À ÃÊ>Ê` ÃÌ Ì>ÃÊLÀ }>`>Ã]Ê`iÊ ÃÊVÕ> iÃÊViÀ V>Ê`iÊÎääÊ > ÊÀi«iÌ ` ÊV ÌÀ>Ì ÃÊ« ÀÊ«iÀ ` ÃÊ >VÕ Õ >` ÃÊ >Þ ÀiÃÊ>Ê£nÊ iÃið

>Ê ÌÀ>` V Ê ÃÌ ÌÕV > Ê ÞÊ >Ê VÕ ÌÕÀ>Ê À}> â> V > Ê `iÊ *," Ê >Ê V Û ÀÌ iÀ Ê i Ê Õ Ê Ã V Ê `i> Ê «>À>Ê >ÃÊ ÕiÛ>ÃÊ « Ì V>ÃÊ «ÖL V>ÃÊ `iÊ >ÃÊ administraciones municipales de la ciudad, en Õ >Ê> > â>Ê`iÊ ÕÌÕ Ê ÌiÀjÃ\Ê *," Ê}> >L>Ê Õ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê«>À>Ê Õ V ÃÊ `iÊ ÃÕÃÊ Li iwV >À ÃÊ µÕiÊ >L > Ê }À>` Ê ÃÕÊ Àià V > â>V ]Ê «iÀ Ê µÕiÊ Ê i V ÌÀ>L> Ê ÌÀ>L> Ê iÃÌ>L i]Ê >viVÌ>` ÃÊ « ÀÊ >Ê Ã ÌÕ>V Ê `iÊ `iÃi « i Ê }i iÀ> â>`>Ê ÞÊ « ÀÊ i Ê iÛ Ì>L iÊ iÃ Ì } >Ê >à V >` Ê >Ê ÃÕÊ iÝ«iÀ i V >Ê i Ê >Ê V> i]Ê Ê µÕiÊ iÃÊ V `i >L>Ê >Ê Ã LÀiÛ Û ÀÊ i Ê >VÌ Û `>`iÃÊ Ì « V> i ÌiÊ v À > iÃ°Ê >Ê V Õ`>`]Ê « ÀÊ ÃÕÊ «>À Ìi]Ê}> >L>ÊÕ ÊÀiVÕÀÃ Ê Õ > ʺiëiV > â>` »Ê i Êi ÊÌÀ>L> ÊV Û V ÊV> i iÀ ÊÞÊ>Ê >ÊÛiâÊ ÃÌÀ>L>Ê Õ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Êv V> â>`>Ê`iÊVÀi>V Ê`iÊi « i Ê «>À>Ê« L >V iÃÊÛÕ iÀ>L ið Mecanismo operativo >ÃÊ>}i V >ÃÊ`i Ê L iÀ ÊÞÊ >ÃÊ> V> ` >ÃÊ V> iÃÊ `iÊ >Ê V Õ`>`Ê ÃÕÃVÀ Li Ê V ÌÀ>Ì ÃÊ V Ê *," Ê «>À>ʵÕiÊiÃÌ>Êi Ì `>`ÊVÀii]Ê>` ÃÌÀiÊÞÊ «iÀiÊLÀ

97

ÊÊ i À>ÀÊ >Ê>ÕÌ >}i ÊÞÊ >Ê>ÕÌ iÃÌ >Ê`iÊ ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃ]Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ >Ê Û VÕ >V Ê > L À> °Ê

}>`>ÃÊ«>À>Ê >Êi iVÕV Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ«ÖL V ÃÊÌ> iÃÊ V \Ê > Ìi i Ì Ê`i Ê> ÕiL > i Ì ÊÕÀL> ]Ê ÀiVÕ«iÀ>V Ê> L i Ì> ]Ê > Ìi i Ì Ê`iÊ vÀ>ià ÌÀÕVÌÕÀ>Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ«ÖL V Ã]ÊV> «> >ÃÊi`ÕV>Ì Û>ÃÊÞÊ`iÊ> iÃÌ>V Ê>ÊV `ÕVÌ ÀiÃÊÞÊ«i>Ì iÃÊ «>À>Êi ÊÀiëiÌ Ê>Ê >ÃÊ À >ÃÊ`i ÊÌÀ?wV ]Ê À}> â> V Ê`iÊV >ÃÊi Ê ÃÊ«>À>`iÀ ÃÊ`iÊLÕÃiÃ]Ê« ÌÕÀ>ÊÞÊ > Ìi i Ì Ê`iÊÃi > iÃÊi Ê >ÃÊÛ >Ã]ÊiÌV°

ÊÊ *À ÛiÀÊ >ÊÕÌ â>V Ê À}> â>`>ÊÞÊ«À `ÕV Ì Û>Ê`i ÊÌ i « Ê­Ì> Ì Ê LÀiÊV Ê >L À> ® ÊÊ «Õ Ã>ÀÊ >V >Ê Õ Ê > i Ê À}> â>` Ê `i Ê dinero.

*," Ê Ãi iVV >Ê >Ê ÃÊ Ìi}À> ÌiÃÊ `iÊ >ÃÊ LÀ }>`>ÃÊi ÌÀiÊ ÃÊLi iwV >À ÃÊ`iÊÃÕÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊÀià V > â>V ]ʵÕiÊV ÃiVÕi Ìi i ÌiÊ VÕi Ì> ÊV Ê >Êv À >V ÊÞÊ Ì Û>V Ê`iÊL>Ãi]Ê V>Ã Ê Ã i «ÀiÊ >V «> >`>Ê « ÀÊ Õ >Ê i`ÕV>V Ê L?à V>Ê >ÕÝ >ÀÊ µÕiÊ > Ê LÌi ` Ê >Ê Ê >À} Ê `iÊ ÃÕÊÛ VÕ >V ÊV Êi Ê«À }À> >°Ê-iÊiÃÌÀÕVÌÕÀ> Ê Ì> iÀiÃÊ`iÊV>«>V Ì>V Ê«>À>Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊià «iV wV>ÃʵÕiÊÛ> Ê>ÊÀi> â>ÀÊi Ê >ÃÊLÀ }>`>Ã]Ê>« Þ? ` ÃiÊ i Ê ÃÊ ÌjV V ÃÊ `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ Àià «iVÌ Û>ðÊ-iÊ À}> â> Ê >ÃÊLÀ }>`>Ã]Ê«À }À> >ÊÞÊ ÃÕ«iÀÛ Ã>Êi ÊÌÀ>L> °Ê >Êi Ì `>`ÊV ÌÀ>Ì ÃÌ>ÊV Ê >ÃÊ>}i V >ÃÊ«ÖL V>ÃÊiÃÊi Ê Ã Ê *," ]ÊÞÊ >Ê Ài >V Ê`iÊ ÃÊLÀ }>` ÃÌ>ÃÊiÃÊ`iÊÌ « Ê >L À> Êv À > ]ÊV Ê >ÃÊ}>À> Ì >ÃÊ`iÊÃi}ÕÀ `>`Êà V > ÊÞÊ`iÊ Õ >ÊÀi Õ iÀ>V ÊiµÕ Û> i ÌiÊ> ÊÃ> >À Ê Ê i}> Ê­>«À Ý >`> i ÌiÊ£ÓäÊ` >Àiî°Ê ÃÊV ÌÀ>Ì ÃÊ >L À> iÃÊà Ê>ÊÌjÀ Êw Ê« ÀÊi Ê«iÀ ` Ê `i ÊV ÌÀ>Ì ÊL>ÃiÊ`iÊ *," ÊV Ê >ÊÀiëiVÌ Û>Ê >}i V >ÊV i Ìi°Ê >ÃÊiÝ }i V >ÃÊ`iÊ`iÃi «i Ê >L À> ÊÃ Ê >ÃÊ Ã >ÃʵÕiÊi ÊVÕ> µÕ iÀÊ À}> â>V Êi «ÀiÃ>À > ° "L iÌ Û ÃÊ }i iÀ> iÃÊ ÞÊ iëiV wV ÃÊ `iÊ >Ê experiencia Objetivo General: « i i Ì>ÀÊ«À }À> >ÃÊ`iÊv À >V Ê Ìi}À> Ê>Ê «>ÀÌ ÀÊ`i ÊÌÀ>L> ÊV Êi iÊVi ÌÀ> Ê`i Ê«À Vià ° Objetivos Específicos: ÊÊ ÀÌ> iViÀÊi Ê ÃÊ Ûi iÃÊV> i iÀ ÃÊi Ê ÌiÀjÃÊ « ÀÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>Ã°Ê ÊÊ }À>ÀÊÕ >Ê Ìi}À>V Ê`i Ê Ûi Ê>Ê >Êà V i `>`Ê« ÀÊ i` Ê`i ÊÌÀ>L> ÊÞÊ >ÊV>«>V Ì>V °Ê

98

Resultados esperados y alcanzados ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ`iÊ - $ Ê " " / ÊÞÊ`iÊÃÕÊ i>Ê`iÊÌÀ>L> ʺ i iÀ>V Ê`iÊià «>V ÃÊ`iÊ À`i »]Ê V >Ì Û>ʵÕiÊÃiÊ ÃVÀ LiÊ`i ÌÀ Ê`iÊ >ÊiÝ«iÀ i V >Ê`iÊ/À>L> Ê Û V Ê À >Ì Û Ê «>À>Ê Ûi iÃÊ >L Ì> ÌiÃÊ `iÊ >Ê > i]Ê > Ê Ã ` Ê }À>` ÃÊ « i > i Ìi°Ê Ê ÃiÊ ` ë iÊ `iÊ V vÀ>ÃÊ >}Ài}>`>Ã]Ê«iÀ Êi Ê Ö iÀ Ê`iÊV ÌÀ>Ì ÃÊi iVÕ Ì>` ÃÊ Ã>Ì Ãv>VÌ À > i ÌiÊ V Ê i «ÀiÃ>ÃÊ Õ V «> iÃÊ ÞÊ > V> ` >ÃÊ V> iÃÊ iÃÊ Ã } wV>Ì Û °Ê ÃÊ V ÌÀ>Ì ÃÊ`iÊiÃÌ>ÃÊi Ì `>`iÃÊV Êi Ê *," ÊÃiÊ i} V > Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ«ÀiV ÃÊ`iÊ iÀV>` ÊÞÊÃiÊ > Ê }À>` Ê Ûi iÃÊ `iÊ V «iÌ Ì Û `>`Ê iµÕ Û> i ÌiÃÊ>Ê ÃÊ`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊiëiV > â>`>Ã]ÊV Ê ÊµÕi]Ê>`i ?Ã]ÊÃiÊ>« ÀÌ>ÊÕ >Ê v À >V ÊÀi }Õ >` À>Ê`i Ê iÀV>` Ê`iÊV ÌÀ>Ì ÃÌ>ÃÊ«À Û>` ÃÊ con las entidades estatales. >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊV Õ V>V Êà V > ÊÀië> `>`>Ê « ÀÊ ÃÊÕ v À iÃÊ`iÊ ÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ`iÊ - $ Ê " "/ Ê vÀiViÊ>`i ?ÃÊÕ ÊÛ> ÀÊ>}Ài}>` ʵÕiÊ iÃÊ >Êà «>Ì >ʵÕiÊ ÃÊ Ûi iÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ`i Ê «À }À> >Ê LÌ i i Ê`iÊ >ÊV Õ`>`> >]Ê ÊµÕiÊÀi vÕiÀâ>ÊÃÕÊ«À Vià Êv À >Ì Û ]Ê i ÌÀ>ÃʵÕi]Ê« ÀÊ ÌÀ>Ê«>ÀÌi]Ê}i iÀ> Êi Ê >ÊV Õ `>`ÊÕÃÕ>À >Ê`iÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ Õ >Ê > Ì>Ê Ì Û>V Ê >Ê ÃÕÊ ÕÃ Ê >`i VÕ>` ÊÞÊ>ÊÃÕÊ«À ÌiVV ÊV ÌÀ>Êvi i ÃÊ`iÊ Û> `> à °Ê Ê >LiÀÊ }À>` Ê Û VÕ >ÀÊ >Ê iÃÌ>Ê V >ÃiÊ`iÊÌÀ>L> ÃÊÀi> iÃÊ>Ê ?ÃÊ`iÊxääÊ Ûi iÃÊ «À Ûi i ÌiÃÊ `iÊ Õ Ê > L i ÌiÊ Ã V iV V Ê Ì> Ê`iÌiÀ À>` ÊiÃÊÕ Ê }À Ê`iÊ}À> Ê « ÀÌ> V >Ê i ÊÃ Ê Ã ]ÊÌ> Ì Êi Ê >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i ÊV Ê >ÃÊ`iÊÀià V > â>V Ê`iÊ }ÀÕ« ÃÊÛÕ iÀ>L iðÊ- ÊL i Ê Ê >Ê }À>` Ê`iw ÀÊ Õ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ V>«>V Ì>V Ê VÕ«>V > ]Ê >Ê iÝ«iÀ i V >ÊiÃÊ`i ÃÌÀ>Ì Û>Ê`iÊ ÊµÕiÊ«Õi`iÊÃiÀÊ

Õ >Ê«À iÀ>Êv>ÃiÊi Ê >Êv À >V ÊV Ì Õ>`>Ê`iÊ iÃÌiÊÌ « Ê`iÊ« L >V ]ÊVi ÌÀ>`>Êi Ê >L `>`iÃÊ ÌjV V «iÀ>Ì Û>ÃÊi i i Ì> iÃÊÞÊ iëiV > i Ìi Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊV «iÌi V >ÃÊ«>À>Êi Ê`ià i «i ÊiÝ Ì Ã Êi Êi Ê Õ ` Ê`i ÊÌÀ>L> °

iÃÌ>L `>`Ê i V > Ê `iÊ ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ ÞÊ ÃÕÊ >VÌ ÌÕ`Ê« Ã Ì Û>Ê >V >Êi ÊÌÀ>L> °Ê >ÊV>«>V Ì>V Ê técnica se desarrolla esencialmente en el puesto `iÊÌÀ>L> Ê i` > ÌiÊi Ê«À V « Ê`iÊ>«Ài `iÀÊ > ciendo. Los instructores técnicos son operarios iëiV > â>` ÃÊ`iÊ >ÃÊ>}i V >ÃÊ`iÊÃiÀÛ V ÃÊ«Ö L V ÃÊV ÌÀ>Ì> ÌiÃ]ÊÕ ÊVÕiÀ« Ê`iÊ >iÃÌÀ ÃÊ`iÊ LÀ>Ê V ÌÀ>Ì>` ÃÊ « ÀÊ *," Ê «>À>Ê ÃÕ«iÀÛ Ã>ÀÊ >Ê i iVÕV Ê ÞÊ iÛi ÌÕ> i ÌiÊ « ÀÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ iÝ«iÀÌ ÃʵÕiÊà ÊV ÌÀ>Ì>` ÃÊ«>À>Ê>Ãi}ÕÀ>ÀÊ ÃÊ Ûi iÃÊ`iÊ«À `ÕVÌ Û `>`ÊÞÊV> `>`Ê`iÊ >ÃÊ LÀ>Ã°Ê - ÊL i Ê ÊiÃÊÕ Ê L iÌ Û Êv À > i ÌiÊ>ÃÕ ` Ê « ÀÊ i Ê «À }À> >]Ê i Ê >Ê «À?VÌ V>Ê Ê µÕiÊ ÃiÊ iÃÌ?Ê }i iÀ> ` Ê iÃÊ Õ >Ê V>«>V Ì>V Ê ÌjV V>Ê i Ê w V ÃÊ `iÊ L> >Ê V> wV>V ]Ê ÞÊ Õ >Ê v À >V Ê i Ê V «iÌi V >ÃÊà V >VÌ ÌÕ` > iÃÊ`iÊÌ « ÊÌÀ> à ÛiÀÃ> ]ÊV ÊÃ Ê >Ê«Õ ÌÕ> `>`]Ê >Ê` ÃV « >]Êi Ê ÌÀ>L> Êi ÊiµÕ « ]Ê >Ê V >Ì Û>]Êi ÊÃi Ì ` Ê`iÊ«À `ÕVÌ Û `>`ÊÞÊV> `>`Êi Êi ÊÌÀ>L> ]ÊiÌV°Ê ÊÃiÊ > Ê Ã ÃÌi >Ì â>` Ê«À }À> >ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V Êi Êi Ê Ãi Ì ` Ê`iÊVÕÀÀ VÕ ÃÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>` Ã]ÊÞÊi ÊV Ãi VÕi V >Ê ÊÃiÊ vÀiViÊ }Ö ÊÌ « Ê`iÊViÀÌ wV>V ]Ê ` ÃÌ Ì Ê>ÊV>ÀÌ>ÃÊ`iÊÀiviÀi V >ÊÞÊÀiV i `>V ]Ê >Êà V ÌÕ`Ê`iÊ ÃÊ ÌiÀiÃ>` Ã]ʵÕiÊ`iÃVÀ Li Ê >Ê iÝ«iÀ i V >Ê >L À> Ê>`µÕ À `>Ê« ÀÊi ÊLi iwV >À °

ÃÌ ]Ê >ÌÕÀ> i Ìi]Ê ÃÕ« iÊ Õ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ v À >V Ê V Ì Õ>`>Ê i` > ÌiÊ «À Vià ÃÊ }À> `Õ>` ÃÊÞÊ«À }ÀiÃ Û Ã]ʵÕiÊÃi}ÕÀ> i ÌiÊ`iLi Ê Û ÕVÀ>ÀÊ>Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ ?ÃÊiëiV > â>`>ÃÊ i Ê >Êv À >V Ê«À vià > °Ê À>ÊL i ]Ê`iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>ÊiëiV wV>Ê`iÊ >ÊV>«>V Ì>V Ê > L À> Ê iÃÊ iViÃ>À Ê Ài} ÃÌÀ>À]Ê Ã Ê i L>À} ]Ê Õ >Ê Ã ÌÕ>V Ê«>À>` V>\Ê ÃÊ> Ì ÃÊ Ûi iÃÊ`iÊÀiÌi V Ê i Ê i Ê «À }À> >]Ê µÕiÊ Ã Ê Õ Ê ` V>` ÀÊ `iÊ jÝ Ì ]ÊV ë À> ÊV ÌÀ>Ê >Ê« à L `>`Ê`iÊÛ VÕ >ÀÊ ÕiÛ>ÃÊV ÀÌiÃÊ`iÊLi iwV >À Ã]Ê`>` ʵÕiÊ ÃÊ >VÌÕ> iÃÊÃiÊÀià ÃÌi Ê>Ê>L> ` >ÀÊÕ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê Ài >Ì Û> i ÌiÊ V Ì Õ>`>Ê ÞÊ Ãi}ÕÀ>Ê `iÊ ÌÀ> L> Ê> ÌiÊ >Ê ViÀÌ `Õ LÀiÊ`iÊ >ÃÊ> Ì>ÃÊÌ>Ã>ÃÊ`iÊ desempleo en la ciudad.

Características y metodología del proceso formativo Ê iÃÌiÊ >ëiVÌ Ê ÃiÊ >ViÊ ÀiviÀi V >Ê iÝV Õà Û> mente al proceso asociado a la participación i Ê >ÃÊLÀ }>`>ÃÊ`iÊÌÀ>L> ]Ê`>` ʵÕiÊÃiÀ >Ê ÕÞÊ >À} Ê ÞÊ « V Ê «iÀÌ i ÌiÊ «>À>Ê ÃÊ w iÃÊ `iÊ iÃÌiÊ iÃÌÕ` Ê>`i ÌÀ>À ÃÊi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ À } > iÃÊ `iÊÀià V > â>V °Ê

ÊVÕ> Ì Ê>Ê ÃÊÌ « ÃÊ`iÊv À >V Ê vÀiV ` Ã]ÊÃiÊ `iÃÌ>V> Ê ÃÊà }Õ i ÌiÃ\ Formación para la ciudadanía Ê*À }À> >ÊLÀ `>Ê>VÌ Û `>`iÃÊiëiV wV>ÃÊ«>À>Ê i À>ÀÊ ÃÕÊ >ÕÌ iÃÌ >Ê ÞÊ ÃÕÊ >ÕÌ >}i ]Ê >Ê ÌÀ> ÛjÃÊ `iÊ >Ê Û VÕ >V Ê >L À> °Ê à à ]Ê ÃiÊ iÃÊ «Õ Ã>Ê >V >ÊÕ Ê > i Ê À}> â>` Ê`i Ê` iÀ °Ê

- ÊL i Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ`i Ê*À }À> >ÊiÃÌ? Ê Ì > i ÌiÊ>à V >` ÃÊ>Ê >Êv À >V Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> ]Ê jÃÌ ÃÊ Ê V ÀÀië `i Ê >Ê Õ Ê «À }À> >Ê `iÊ V> «>V Ì>V Ê i Ê Ãi Ì ` Ê iÃÌÀ VÌ ]Ê «ÕiÃÌ Ê µÕiÊ >ÃÊ >L `>`iÃÊ ÞÊ ÃÊ V V i Ì ÃÊ ÌjV V ÃÊ Ê V ÃÌ ÌÕÞi Ê Õ Ê w Ê i Ê Ã Ê Ã ]Ê Ê ÃiÊ « > Ìi> Ê iViÃ>À > i ÌiÊ V Ê Õ >Ê Û >Ê >Ê Õ >Ê `iÌiÀ nada inserción ocupacional, sino como medio «>À>Ê >Ê>`µÕ à V Ê`iÊV «iÌi V >ÃÊV >ÛiÃÊi Ê >ÊÛ `>Ê >L À> ÊÞÊjÃÌ>Ã]Ê>ÊÃÕÊÛiâ]ÊV Ê i` Ê`iÊ reinserción social.

La formación para el emprendimiento Ê *À }À> >Ê Ê VÕi Ì>Ê V Ê ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ «>À>Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊÕ Ê>V «> > i Ì Ê>Ê >ÊV V>V ]Ê >Õ µÕiÊ V> > â>Ê >Ê ÃÊ Ûi iÃÊ >V >Ê « à L iÃÊ V ÌÀ>Ì>V iÃÊ i Ê >ÃÊ >}i V >ÃÊ «ÖL V>ÃÊ ÞÊ «À Û>`>ÃÊV ÌÀ>Ì> ÌiÃÊ`i Ê«À }À> >°Ê-ÕVi`iÊ> } Ê similar con el autoempleo: se trata de poner en contacto a los potenciales microempresarios V Êi Ì `>`iÃÊiëiV > â>`>ÃÊ`iÊ>« Þ °

ÊVÕ> Ì Ê>Ê >Ê iÌ ` } >ÊÕÌ â>`>]Êi Êi iÊià tructurador es aportado por los procesos de v À >V Ê Õ > >]Ê µÕiÊ `iLi Ê }>À> Ì â>ÀÊ >Ê

99

>Ã Ê6 °ÊÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊÞ>V i Ì ÃÊ`iÊ empleo (Europa)

Ê À >V ÊÞÊ>«Ài ` â> i°

ÃÊ ÕiÛ ÃÊ 9>V i Ì ÃÊ `iÊ « i Ê ­ 9 ®]Ê Ì> L j Ê `i >` ÃÊ ºw iÃÊ `iÊ VÕ«>V »]Ê Ã Ê i Ê ÌjÀ Ê ÕÌ â>` Ê « ÀÊ i Ê LÀ Ê > V Ê `iÊ >Ê1 Ê ÕÀ «i>Ê«>À>Ê`iÃVÀ L ÀÊ>µÕi >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ >L À> iÃÊ µÕiÊ Ã>Ì Ãv>Vi Ê >ÃÊ ÕiÛ>ÃÊ i Vià `>`iÃÊà V > iÃ°Ê ÃÌ>ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊÃ Ê ÕÞÊ iÌiÀ }j i>Ã]Ê «iÀ Ê L }>Ì À > i ÌiÊ `iLi Ê Ìi iÀÊ i Ê V Ö Ê VÕ>ÌÀ Ê V>À>VÌiÀ ÃÌ V>Ã\Ê ÕLÀ ÀÊ iVià `>`iÃÊà V > iÃÊ Ã>Ì ÃviV >ÃÆÊV Vi ÌÀ>À se en mercados incompletos9ÆÊÌi iÀÊÕ Ê? L Ì Ê `iÊ «À `ÕVV Ê Ê «ÀiÃÌ>V Ê V> i ÌiÊ `iw ` ÆÊÌi iÀÊÕ Ê> Ì Ê« Ìi V > Êi Ê >Ê}i iÀ>V Ê`iÊ «ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> °Ê Ê i V >` Ê LÀ Ê > V Ê vÕiÊ iÃVÀ Ì Ê « ÀÊ i Ê vÀ> VjÃÊ >µÕiÃÊ i ÀÃÊ i Ê £ Î]Ê `ÕÀ> ÌiÊ ÃÕÊ «>à ʫ ÀÊ >Ê*Àià `i V >Ê`iÊ >Ê1 Ê ÕÀ «i>]ÊÞÊ vÕiÊ«ÀiÃi Ì>` ÊV ÊÕ >Ê«À `ÕVV Ê`iÊ` V Ê À}> à ÊV Êi Ê LÀiÊ`iʺ ÀiV i Ì ]ÊV «iÌ Ì Û `>`ÊÞÊi « i °Ê,iÌ ÃÊÞÊ« ÃÌ>ÃÊ«>À>Êi ÌÀ>ÀÊ i Êi Êà } Ê88 »°Ê Ê` VÕ i Ì Ê«ÀiÌi `iÊ ÕÌÀ ÀÊ >Ê ÀiyiÝ ÊÞÊV >L À>ÀÊi Ê >ÊÌ >Ê`iÊ>µÕi >ÃÊ`iV à iÃÊ Ê`iÃVi ÌÀ> â>`>Ã]Ê >V > iÃÊ ÊV Õ Ì>À >ÃÊ ÊµÕiÊ«iÀ Ì> ÊÃi Ì>ÀÊ >ÃÊL>ÃiÃÊ`iÊÕ Ê`i Ã>ÀÀ Ê Ã ÃÌi L iÊ `iÊ >ÃÊ iV >ÃÊ iÕÀ «i>Ã]Ê V Êi Êw Ê`iÊ« `iÀÊ >ViÀÊvÀi ÌiÊ>Ê >ÊV «iÌi V >Ê internacional creando, al mismo tiempo, los mi iÃÊ`iÊ«ÕiÃÌ ÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê iViÃ>À ð

V ` ÊV Ê LÀ Ê > V Ê`iÊ i ÀÃ]Ê>ÊiÃÌiÊ` VÕ i Ì ÊÃiÊ ÊÀiV ViÊ« ÀÊÃiÀÊi Ê À } >` ÀÊ`i Ê >V i Ì Ê`iÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >ÊiÕÀ «i>Ê`iÊi « i °

Ê

ÕiÛ>ÃÊv À Õ >ÃÊ`iÊ«>ÀÌ V «>V ÊÞÊV >L À>V Ê i ÌÀiÊ >}i ÌiÃÊ Ã V > iÃ]Ê } L iÀ Ê cal, empresas, etc. Ê « i i Ì>V Ê`iÃVi ÌÀ> â>`>ÊV Êj v>à ÃÊ i ÊÀ Ê`iÊ ÃÊ? L Ì ÃÊ V> ið Ê i Ì Ê`i Êië À ÌÕÊi «Ài `i` ÀÊi Ê >ÊV LiÀÌÕÀ>Ê`iÊ >ÃÊ ÕiÛ>ÃÊ iVià `>`iÃÊà V > ið Este documento se concentra en los altos ni Ûi iÃÊ `iÊ `iÃi « i Ê ­>Ö Ê > ÌiÊ iÃVi >À ÃÊ `iÊ VÀiV i Ì ÊiV V ®]Êi ÊÃiVÌ ÀiÃÊ`iÊ« L > V Ê`ià VÕ«>`>ÊV Ê` wVÕ Ì>`iÃÊÃÕ«iÀ ÀiÃÊ> Ê «À i` Ê i Ê Ê ÀiviÀ ` Ê >Ê ÃÕÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê ­ Ûi iÃ]Ê Õ iÀiÃ]Ê`ià VÕ«>` ÃÊ`iÊ ?ÃÊ`iÊ{xÊ > Ã]ÊiÌV°®ÊÞÊi Ê«À ÛiÀÊÌÀ> Ãv À >V iÃÊà V > iÃÊ­ VÀi i Ì Ê`iÊ >Ê }iÛ `>`Ê« L >V > ]Ê VÀi i Ì Ê`i Ê Ûi Êi`ÕV>Ì Û ]ÊV> L ÃÊi Ê«> ÌÀ iÃÊVÕ ÌÕÀ> iÃÊÞÊ`i Ê V ]Ê >Þ ÀÊ«>ÀÌ V «>V ÊÊ `iÊ >Ê Õ iÀÊi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> ]ÊV> L ÃÊ ÌiV } V Ã]ÊiÌV°®Ê>Ê >ÃʵÕiÊ >Êv À Õ >Ê iÀV>` Ê qÊ ÃÌ>` ]ÊÌ> ÊVÕ> ÊÌÀ>` V > i ÌiÊÃiÊV w}ÕÀ>]Ê no da respuesta.

Objetivo de los programas de NYE

ië i}>ÀÊ Õ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê µÕiÊ Ìi ÌiÊ Àià ÛiÀÊ iVià `>`iÃÊ Ã V > iÃÊ Ê VÕL iÀÌ>ÃÊ « ÀÊ i Ê iÀ V>` ]ÊVÀi> ` Ê>Ê >ÊÛiâÊvÕi ÌiÃÊ`iÊi « i Ê«>À>Ê V iVÌ Û ÃÊ « L >V > iÃÊ iëiV > i ÌiÊ `iÃv> Û ÀiV ` ÃÊÞ]ÊÌ ` Êi ]ÊV ÊÕ Êi v µÕiÊ`iw ` Ê territorialmente.

ÃÊi iÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ`iw ` ÃÊi Êi Ê LÀ Ê > co son:

#UANDO HABLAMOS DE MERCADOS INCOMPLETOS SE HACE REFERENCIA A LA LA EXISTENCIA DE BIENES Y SERVICIOS QUE PODRÓAN SER DElNIDOS como de carácter privado y que sin embargo el mecanismo de mercado no provee adecuadamente. Estos bienes pueden tener un coste de producción inferior al precio que se cotizaría en el mercado y sin embargo los agentes privados temen suministrarlos. %STA SITUACIØN SE HA DENOMINADO DE MERCADOS INCOMPLETOS Y ES TÓPICAMENTE FRECUENTE EN LOS MERCADOS DE RIESGOS Y DE CAPITALES /TRA MODALIDAD DE ESTE FALLO ES LA AUSENCIA DE MERCADOS COMPLEMENTARIOS QUE SE PRESENTA CUANDO EL CONSUMO DE UN BIEN ESTÉ SUJETO A LA EXISTENCIA DE OTRO BIEN POR EJEMPLO LOS CIGARRILLOS Y LOS MECHEROS 5N EMPRESARIO NO SE DECIDIRÉ A ENTRAR EN EL MERCADO HASTA QUE NO TENGA PLENA CERTEZA DE QUE EL PRODUCTO COMPLEMENTARIO TAMBIÏN ESTARÉ PRESENTE %L %STADO EN ESTE CASO PUEDE actuar como mediador entre productores y como coordinador de las actividades que afecten a diversos agentes.

100

Cuadro 5.2 4RIPLE DIMENSIØN DE LOS .9%

Fuente: Elaboración a partir de La acción de la Unión Europea a favor de los empleos de iniciativa local. Marjorie Jouen. Notre-Europe. Marzo 2000.

Principales características de los NYE U

UÊ * Ãii ÊÕ ÊV « i ÌiÊ`iÊ Û>V °

Buscan responder a necesidades sociales.

UÊ * i Ê j v>à ÃÊ i Ê >Ê VÀi>V Ê `iÊ i « i Ê « ÀÊv V> â>ÀÃiÊi Ê>VÌ Û `>`iÃÊ Ìi à Û>ÃÊi Ê > Ê`iÊ LÀ>° UÊ * Ãii Ê v À Õ >ÃÊ Ûi` Ã>ÃÊ `iÊ «>ÀÌ V «> V ÊÞÊV «iÀ>V ° UÊ >Û ÀiVi Ê >Ê ÕÌ â>V Ê `iÊ v À >ÃÊ yiÝ L iÃÊ `iÊ À}> â>V Ê`i ÊÌÀ>L> ° UÊ - ÊÕ >Ê> ÌiÀ >Ì Û>Ê>Ê >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê iÀV> ` iÃÌ>` ° UÊ Êi v>Ì â> Êi Êi Ê ÕVÀ \Ê«Ài` > Ê«iµÕi >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞÊ>VÌ Û `>`iÃÊ Ê ÕVÀ>Ì Û>ð

UÊ *ÀiÃÌ> Ê >Ìi V Ê `iÊ viÀÌ>Ê Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>`>Ê « ÀÊ iÀV>` ÃÊ ÊV à `>` ÃÊ ÊÀi}Õ >` ð Relación entre NYE y DEL >ÃÊ V >Ì Û>ÃÊ V> iÃÊ `iÊ iÃ>ÀÀ Ê ÞÊ « i Ê ­ ]ÊÃi}Ö ÊÃiÊ >ÃÊ >Êi Êi Ê LÀ Ê > V ®Ê LÕÃV> Ê VÕLÀ ÀÊ ÕiÛ>ÃÊ iVià `>`iÃÊ Ã V > iÃÊ qÊ Ì> Ì Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊV Ê`iÊi « i ÊqÊ Ìi}À> ` Ê ` ÃÊÀi> `>`iÃ\Ê >ÊiV >Ê V> ÊÞÊ >ÊiV >Ê social.

El de Economía Local es un concepto asocia ` Ê> Ê`iÃ>ÀÀ Êi ` }i ]ʵÕiÊ«>ÀÌiÊ`iÊ >ÊÕÌ â>V Ê`iÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ V> iÃÊV Êv À >Ê`iÊ Ã>Ì Ãv>ViÀÊ >ÃÊ`i > `>ÃÊV Ì ` > >ÃÊ`iÊ >Ê« L > ción de un territorio.

UÊ ,i> â> Ê>VÌ Û `>`iÃÊL>Ã>`>ÃÊi Êi ÊV V miento del entorno del desarrollo económico local.

101

El de Economía Social es un concepto relaciona ` Ê>Ê V >Ì Û>ÃʵÕiÊÀië `i Ê>ÊVÕ>ÌÀ ÊVÀ ÌiÀ Ã\

UÊ "Ì À}>ÀÊ«À >V >Ê>Ê >ÃÊ«iÀà >ÃÊÞÊ>ÊÃÕÊÌÀ>L> Ê > ÌiÊi ÊV>« Ì> Ê Êi ÊÀi«>ÀÌ Ê`iÊÃÕÃÊLi iwV ð

UÊ *À À â>ÀÊ >Êw > `>`Ê`iÊ`>ÀÊÃiÀÛ V Ê>ÊÕ ÊV iVÌ Û Ê> ÌiÊ >Ê LÌi V Ê`iÊLi iwV ð

* ÀÊ ÊÌ> Ì ]Ê >ÃÊ Ê ÊÌÀ>Ì> ÊÖ V> i ÌiÊ`iÊ }i iÀ>ÀÊi « i ]Êà ʵÕiÊÃ Ê V >Ì Û>ÃʵÕiÊÛ> Ê ?ÃÊ> ?]ÊLÕÃV> ` ÊÌÀ> Ãv À >ÀÊ >ÊÀi> `>`Ê V> Ê L>Ã? ` ÃiÊi ÊÕ >Ê` ? V>ÊiV V>Ê`iÊV> À?VÌiÀÊÌiÀÀ Ì À > °

UÊ *À VÕÀ>ÀÊ>ÕÌ >Ê`iÊ}iÃÌ ° UÊ i Ì>ÀÊ«À Vià ÃÊ`iÊ`iV à Ê`i VÀ?Ì V ð

102

Caso VII. Los clubes de empleo de mujeres (Italia)

*>À>Ê LÌi iÀÊ v À >V Êà LÀiÊ -/ -]Ê"À}> ââ>â iÊ` Ê «iÀ>â iÊ ÌiÀ >â > i]Ê«Õi `iÊ }ÀiÃ>ÀÊ>ÊÜÜÜ°ViÃÌ>ð À}

ÃÊ ÕLiÃÊ`iÊ « i Êà Êië>V ÃÊ`iÊV «i À>V ]ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ«>ÀÌ V «>V ]Ê` À } ` Ê« ÀÊ ÞÊ «>À>Ê Õ iÀiÃÊ µÕiÊ ÀiV Vi Ê ÃÕÊ >V i Ì Ê i Ê >Ê V >Ì Û>ÊÃÕÀ} `>Ê`i Ê i ÌÀ Ê`iÊ `ÕV>V Ê -> Ì>À >Ê ÞÊ /iV } >ÃÊ «À « >`>ÃÊ -> Ì>À >ÃÊ ­ -/ -®]ÊÕ >Ê" Ê >V `>Êi Ê >Àâ Ê`iÊ£ Ç Ê i Ê } >]Ê Ì> >]Ê ÞÊ Ã Ê V w > V >` ÃÊ « ÀÊ >Ê

«iÀ>V Ê ÌiÀ >V > Ê Ì> > >Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `i Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ,i >V iÃÊ ÝÌiÀ ÀiÃÊ Ì> > ÊÞÊ >Ê ,i} Ê >ÀV i°Ê

-/ -ÊiÃÊÕ >Ê"À}> â>V Ê Ê ÕLiÀ > i Ì> Ê­" ®ÊµÕiÊÌ i iÊi ÊÀiV V i Ì Ê`iÊ ` i `>`Ê`i Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ ÃÕ Ì ÃÊ ÝÌiÀ ÀiÃ]ÊÞÊiÃÌ?Ê >ÕÌ À â>`>Ê >Ê ` À } ÀÊ «À ÞiVÌ ÃÊ `iÊ V «iÀ>V Ê internacional en países en desarrollo. Asimismo, cuenta con reconocimiento internacional en el À Ê `iÊ «À Ì ÀÊ `iÊ «À ÞiVÌ ÃÊ `iÊ V «iÀ>V Ê `iÊ >Ê1 Ê ÕÀ «i>ÊÞÊ`i Êà ÃÌi >Ê`iÊ>}i V >ÃÊ ÌiÀ >V > iÃÊ`iÊ >ÃÊ >V iÃÊ1 `>ð

iÃ`iÊ ÃÊ > ÃÊ ¼nä]Ê iÃÌ>Ê " Ê >Ê ` Ãi >` Ê ÞÊ i iVÕÌ>` Ê i Ê jÀ V>Ê >Ì >]Ê i Ê V Õ Ì Ê V Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ >V > iÃÊ iÊ ÌiÀ >V > iÃ]Ê «Ö L V>ÃÊ ÞÊ «À Û>`>Ã]Ê Õ >Ê ÃiÀ iÊ `iÊ «À }À> >ÃÊ i Ê i Ê ?Ài>Ê `iÊ Ìi}À>V Ê Ã V iV V>°Ê ÌÀiÊ i Ã]Ê `iÃÌ>V>Ê i Ê «À }À> >Ê `iÊ ÌiÀ i` >V Ê >L À> Ê«>À>Ê Õ iÀiÃ]ÊV V ` ÊV ʺ ÕLiÃÊ `iÊ « i Ê«>À>Ê Õ iÀiûʭ ®°Ê ÃÊ Ê «ÀiÌi `i Ê Û VÕ >ÀÊ >ÃÊ Û Ã iÃÊ `iÊ }j iÀ Ê ÞÊ i « i Ê `iÊ > iÀ>Ê Ìi}À> ]Ê ÞÊ ÃiÊ > Ê V ÃÌ ÌÕ ` ÊV Ê « ÀÌ> ÌiÃÊ«À }À> >ÃÊ`iÊ ÌiÀÛi V Êà V > Ê`iÃÌ >` ÃÊ>Ê i À>ÀÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`iÊÛ `>Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊÞÊ >ÃÊV Õ `>`iÃÊ>Ê >ÃʵÕiÊ«iÀÌi iVi °Ê Ê i]Ê`ÕÀ> ÌiÊ >Ê`jV>`>Ê`iÊ Ãʼ ä]ÊÃiÊi iVÕ Ì Ê >Ê«À iÀ>ÊÛiÀà Ê`iÊiÃÌiÊ«À }À> >ÊÞ]Êi Ê >Ê À}i Ì >]Ê Õi} Ê`iÊ >ÊVÀ à ÃÊ`i ÊÓää£]Ê -/ -Ê ÌÀ `Õ Ê Ã>Ì Ãv>VÌ À > i ÌiÊ >Ê iÌ ` } >Ê `iÊ ÃÊ Ê>Ê«>ÀÌ ÀÊ`i Ê> ÊÓääΰÊ

Ê L iÌ Û Ê«À V «> Ê`iÊiÃÌ ÃÊ ÕLiÃÊ`iÊ « i Ê iÃÊ >ÊV ÃÌÀÕVV Ê`iÊ«Õi ÌiÃÊi ÌÀiÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ ÞÊ >Ê« à L `>`Ê`iÊ Ìi}À>ÀÃiÊ>Ê >ÊÛ `>Ê >L À> Ê`iÊ > iÀ>Ê`i«i ` i Ìi]ÊÞÉÊ Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊÃÕÃÊ«À pios emprendimientos. ÃÊ Ê Ìi Ì> ÊÀiÛ> À â>ÀÊÞÊÀiÃV>Ì>ÀÊ >ÃÊ > L `>`iÃ]Ê V>«>V `>`iÃÊ ÞÊ VÀi>Ì Û `>`Ê `iÊ >ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ «>À>Ê >Õ i Ì>ÀÊ ÃÕÊ i « i>L `>`°Ê *>À>Ê }À>À ]Ê>« ÀÌ> Ê`iÊ > iÀ>Ê}À>ÌÕ Ì>ÊÌ> i ÀiÃÊ`iÊv À >V Ê«>À>Êi ÊÌÀ>L> ]Êi ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ`iÊ À i Ì>V Ê >L À> ]ÊÃi >À ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V Ê ÞÊi VÕi ÌÀ ÃÊ«iÀ ` V ÃÊ` VÌ>` ÃÊ« ÀÊ À}> â> V iÃÊ`iÊ Õ iÀiÃÊV ÊiÝ«iÀ i Ì>` ÃÊiµÕ « ÃÊ ÌiÀ` ÃV « >À Ã°Ê `i ?Ã]Ê iÃÊ vÀiVi ÊÕ >ÊiÝ Ìi Ã>Ê Ài`Ê `iÊ `>Ì ÃÊ ÞÊ V Ì>VÌ ÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊ V Êi Ê L iÌ Û Ê`iÊ>ÞÕ`>À iÃÊ>ÊÀià ÛiÀÊ> }Õ >ÃÊ V ÀVÕ ÃÌ> V >ÃÊ«Õ ÌÕ> iÃÊV Ê}Õ>À`iÀ >Ê`iÊ Ã]Ê>« Þ Ê«Ã V à V > ]ÊÌiÀ >V Ê`iÊiÃÌÕ` ÃÊ L?à V ÃÊÞÊV>«>V Ì>V Ê«>À>Ê>`µÕ À ÀÊV «iÌi V >ÃÊiëiV wV>ÃÊ>«Õ Ì> ` Ê>Êv>V Ì>ÀÊ >Ê Ìi}À> V ÊiV V>ÊÞÊà V > Ê`iÊ >ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃ°Ê ÃÊ Ê À}> â> ÊÞÊ}Õ > Ê>Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊi Ê >Ê LÖõÕi`>Ê `iÊ Õ Ê i « i Ê Ê i Ê >Ê i iVÕV Ê `iÊ Õ Ê i} V Ê«À « °Ê à à ]Ê`iÃ>ÀÀ > Êi ÊÃÕÊ ÌiÀ ÀÊÕ Ê Ài>Ê`iÊ « i ʵÕiÊLÕÃV>ÊiÃÌ>L i ViÀÊÞÊ«À vÕ ` â>ÀÊi ÊÛ VÕ Êi ÌÀiÊ >ÃÊ Õ iÀiÃʵÕiÊ >à ÃÌi Ê>Ê >ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ >Ê`i > `>Ê >L À> °Ê

iÃ`iÊi Ê«Õ Ì Ê`iÊÛ ÃÌ>Ê`iÊ ÃÊi « i>` ÀiÃ]Ê ÃÊ

ÊÃiÊV ÃÌ ÌÕÞi ÊV ÊÕ Êië>V ÊV w>L iÊ ÞÊiwV i ÌiÊ` `iÊ« `À? Êi V ÌÀ>ÀÊÕ >Ê ÌiÀi Ã> ÌiÊÞÊ>VÌÕ> â>`>Ê >ÃiÊ`iÊ`>Ì ÃÊ`iÊ,iVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊV «ÕiÃÌ>Ê« ÀÊ Õ iÀiÃʵÕiÊ > ÊÌÀ> à Ì>` ÊÕ Ê«iÀ ` Ê`iÊv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊV «i Ìi V >ÃÊ >L À> iÃÊÞÊà V > ið *>À>Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊ`i Ê Õ ` Ê`iÊÌÀ>L> Ê `i«i ` i ÌiÊ­ VÀ i «Ài `i` À>î]Ê ÃÊ Ê>« ÀÌ> Ê Ì> L j Ê >ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊi Êw > V > i Ì Ê«>À>Ê V ViÀÊÞÊ>«Ài `iÀÊ >ÃÊV ÀVÕ ÃÌ> V >ÃÊÞÊV>À>V

103

ÌiÀ ÃÌ V>ÃʵÕiÊÀ `i> Êi Ê > â> i Ì ÊÞÊ > Ìi miento de los emprendimientos. >ÊV>«>V Ì>V Ê`iÊ ÃÊ ÊÊ Ì À}>Ê>Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊ >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ iViÃ>À >ÃÊ «>À>Ê }À>ÀÊ Õ >Ê ÃiÀV Ê >L À> ]Ê ÞÉ Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ Õ Ê VÀ i «Ài ` i Ì °Ê /> L j Ê ÌÀ> ÃwiÀiÃÊ >ÃÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃʵÕiÊ iÃÊ«iÀ Ì À? Ê > Ìi iÀÃiÊi Êi Ê «ÕiÃÌ Ê`iÊÌÀ>L> ]Ê Ê}i iÀ>ÀÊ }Àià ÃÊ«À « Ã°Ê Ê ÃÕÊÛiâ]ÊiÃÊÕ ÊÛ> à Êië>V Ê`iÊÀiyiÝ ÊÞÊV nocimiento donde compartir experiencias con ÌÀ>ÃÊ Õ iÀiÃ°Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Êi Ê ÃÊ ÊÊÌ> L j Ê«iÀ ÌiÊ>Ê >ÃÊ Õ iÀiÃ\ UÊ

V À« À>ÀÃiÊ>ÊÕ >ÊL>ÃiÊ`iÊ`>Ì ÃÊ`iÊÀi VÕÀÃ ÃÊ Õ > ÃÊ Û VÕ >`>Ê V Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊ empleador.

U

Implementar redes propias de relaciones à V > iÃÊÞÊ >L À> ið

UÊ

VÌÕ> â>ÀÃiÊi ÊVÕ> Ì Ê>Ê ÃÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ`i Ê iÀV>` Ê >L À> °

UÊ

> â>ÀÊÃÕÃÊiÃÌÕ` ÃÊ ÊV « i i Ì>À ð

UÊ

iVÕÌ>ÀÊÕ Êi «Ài ` i Ì Ê«À « °Ê

ÊVÕ> Ì Ê> ÊÃiVÌ ÀÊi « i>` À]ÊiÃÌiÊ LÌ i iÊ`iÊ ÃÊ ÊÕ >Ê iÀÀ> i Ì>ÊÖÌ Ê«>À>Ê « i i Ì>ÀÊ i Ê >Ê LÖõÕi`>Ê `iÊ i « i>`>ÃÊ ÞÊ «iÀà > Ê v À Ì> iV ` ÊÞÊV>«>V Ì>` Ê«>À>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊiwV i Ìi i ÌiÊÕ Ê«ÕiÃÌ Ê`iÊÌÀ>L> °Ê Ê w ]Ê >Ê V >Ì Û>Ê ÃiÊ V Û iÀÌiÊ i Ê Õ >Ê Ài`Ê `iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ>Û V>`>ÃÊ>Êv À >ÀÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ« ÀÊ i` Ê`iÊÕ ÊÕ Ê«À }À> >Êà V > Ê`iÃÌ >` Ê>Ê i À>ÀÊ >ÊV> `>`Ê`iÊÛ `>Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ >ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i ÊÌÀ>L> ÊÞÊÃÕÊ ÃiÀV °Ê

Proceso de Capacitación y Orientación Laboral Etapa 1.Ê ÊiÃÌ>ÊiÌ>«>ÊÃiÊÀi> â>Ê >ÊÃi iVV Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃʵÕiÊÛ> Ê>Ê«>ÀÌ V «>ÀÊ`iÊ ÃÊ °Ê >ÃÊ >ë À> ÌiÃÊ`iLi ÊV « iÌ>ÀÊv À Õ >À ÃÊ`iÊ Ã cripción donde se detallan sus datos personales ÞÊÃÕÊà ÌÕ>V Ê >L À> ÊÞÊà V iV V>Ê>VÌÕ> ]Ê ÞÊÀi> â> Ê >ÃÊ«À iÀ>ÃÊi ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ«iÀà > iÃÊ` À } `>ÃÊ>Ê >ÊV viVV Ê`i Ê«iÀw Ê >L À> °Ê Etapa 2.Ê ÃÌ>ÊiÃÊ >ÊiÌ>«>Ê`iÊv À >V ÊÞÊV>«> V Ì>V ]ʵÕiÊÌ i iÊÕ >Ê`ÕÀ>V Ê`iÊÌÀiÃÊ iÃiÃ°Ê >Êv À >V ÊiÃÌ?Ê` À } `>Ê>ÊLÀ `>ÀÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊÌi À V>ÃÊÞÊ«À?VÌ V>ÃʵÕiÊà ÊÖÌ iÃÊi Ê >ÊLÖà µÕi`>Ê`iÊi « i ]Êi Êi Ê i À> i Ì Ê`iÊ >Êà ÌÕ>V Ê >L À> ]Ê Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê Êv ÀÌ> iV i Ì Ê de un emprendimiento. >Ê iÌ ` } >Ê`iÊ >ÊV>«>V Ì>V Ê V ÕÞiÊi Ê` V Ì>` Ê`iÊÌ> iÀiÃ]ÊÃi >À Ã]Êi VÕi ÌÀ ÃÊ}ÀÕ«> iÃ]ÊÞÊi ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ ` Û `Õ> iÃÊ>ÊV>À} Ê`iÊ«À vi à > iÃÊiëiV > â>` ÃÊi Ê«Ã V } >]Ê iÀV>` Ê >L À> ]Ê i} V Ã]ÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > Ã]ÊiÌV°Ê >ÃÊÌi ?Ì V>ÃÊiÃÌ? Ê` À } `>ÃÊ> Ê`iÃVÕLÀ i Ì Ê ÞÊ v ÀÌ> iV i Ì Ê `iÊ >ÃÊ >«Ì ÌÕ`iÃÊ ÞÊ >ÃÊ « Ìi cialidades de las participantes, como así tam L j Ê>Ê `i Ì wV>ÀÊÊÃÕÃÊ`iL `>`iÃ]ÊV Êi Ê L iÌ Ê `iÊiëiV wV>ÀÊi Ê«iÀw Ê >L À> Ê ` Û `Õ> ]Ê ÊµÕiÊ «À `ÕViÊÕ Ê i ÀÊ>VVià Ê> Êi « i Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ medios propios. >Ê iÌ ` } >Ê Ì> L j Ê ÃiÊ ÃÕÃÌi Ì>Ê i Ê V V i Ì ÃʵÕiÊ«iÀ Ì> Ê>Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊ`iÃi Û ÛiÀÃiÊ i ÀÊi ÊÃÕÊÛ `>Ê >L À> ÊV Ê iÀÀ> i Ì>ÃÊ Ã `>ÃÊ­`iÀiV ÃÊ >L À> iÃ]ÊV viVV Ê`iÊ 6]Ê i ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ`iÊÌÀ>L> ]ÊiÌV°®°Ê Ê `iw Ì Û>]Ê ÃiÊ ÌÀ>Ì>Ê `iÊ LÀ `>ÀÊ Õ >Ê V>«>V Ì> V Ê >`iVÕ>`>Ê µÕiÊ iÃÊ «iÀ Ì>Ê >Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊ i vÀi Ì>ÀÊ V Ê >Þ ÀiÃÊ « à L `>`iÃÊ i Ê Õ ` Ê >L À> Ê`i«i ` i ÌiÊ Ê>ÕÌ °Ê Ê L iÌ Û Ê`iÊiÃÌ>ÊiÌ>«>ÊiÃÊ >Ê `i Ì wV>V Ê`i Ê «iÀw Ê >L À> Ê`iÊV>`>Ê«>ÀÌ V «> Ìi]Êi ÊVÕ> Ê«Õi`iÊ

104

iÃÌ>ÀÊ À i Ì>` Ê>Ê >ÊLÖõÕi`>Ê`iÊÕ Êi « i Ê`i «i ` i Ìi]Ê Ê> Ê>ÕÌ i « i Ê­i «Ài ` i Ì Ã®°Ê * ÀÊiÃÌiÊ Ì Û ]Ê >ÊiÌ>«>Ê`iÊv À >V Ê V ÕÞiÊ >Ê V>«>V Ì>V Ê` À } `>Ê>Ê ÃÊ` ÃÊ? L Ì ÃÊ­ÌÀ>L> Ê L> Ê Ài >V Ê `iÊ `i«i `i V >]Ê ÞÊ ÌÀ>L> Ê `i «i ` i Ìi®°Ê

µÕiÊ iÃÊ Õ Ê `iÊ ÃÊ ` ë Ã Ì Û ÃÊ ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃÊ`i Ê«À }À> >°Ê >Ê iÌ>Ê`iÊ >Ê >ÃiÊ`iÊ >Ì ÃÊ V à ÃÌiÊ i Ê VÀi>À]Ê V w}ÕÀ>ÀÊ ÞÊ V à `>ÀÊ Õ >Ê ÃÌ> V >Ê iÃÌ>L iÊ ÞÊ iwV>âÊ `iÊ V ViÀÌ>V Ê i ÌÀiÊ viÀÌ>ÃÊÞÊLÖõÕi`>ÃÊ`iÊi « i ]Ê«iÀ Ì i ` Ê >ÊV V>V Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ`iÊ ÃÊ Êi Êi Ê iÀV>` Ê >L À> °

Etapa 3. 1 >ÊÛiâÊw > â>` Êi Ê«À Vià Ê`iÊv À >V ]Ê >ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊà Ê>V Ãi >`>Ã]Ê« ÀÊ ÃÊ«À vià > iÃÊ`i Ê ]Ê>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ> }Õ >ÃÊ `iÊ >ÃÊ{Ê i>ÃÊ`iÊ`iÀ Û>V ]ÊÃi}Ö ÊÃÕÃÊ iVià `>`iÃÊÞÊà ÌÕ>V Ê«iÀà > °Ê ÃÌ>ÊiÌ>«>Ê V ÕÞiÊ >Ê`iÀ Û>V ÊÞÊi ÊÃi}Õ i Ì Ê « ÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊ ÃÊ«À vià > ià Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ Ê ` Û `Õ> Ê`iÊV>`>Ê«>ÀÌ V «> Ìi]ÊÞÊÃiÊ«À « iÊ « i i Ì>ÀÊ> }Õ >Ê`iÊ >ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ>VÌ Û `>`iÃ\Ê UÊ UÊ

ÖõÕi`>Ê>VÌ Û>Ê`iÊi « i ° Ûi >V Ê`iÊiÃÌÕ` ð

UÊ

>«>V Ì>V Ê«>À>Ê i À>ÀÊ >ÃÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> ið

UÊ

« Þ Ê*Ã V Ã V > °Ê

ÃÊ L iÌ Û ÃÊ>µÕ Êà Ê>Õ i Ì>ÀÊ >ÃÊ« à L `> `iÃÊ`iÊi « i>L `>`]Ê>Ãi}ÕÀ>ÀÊ >Ê ÃiÀV Ê > L À> Ê`iÊ >ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃ]ÊÞÉ Ê i À>ÀÊ >ÃÊV ` V iÃÊV ÌÀ>VÌÕ> iÃÊi Ê >ʵÕiÊÞ>ÊÃiÊi VÕi ÌÀ>°Ê "ÌÀ Ê >ëiVÌ Ê vÕ `> i Ì> Ê ÃiÊ V Vi ÌÀ>Ê i Ê >Ê VÀi>V Ê`iÊÀi`iÃÊà V > iÃÊ`iÊ>« Þ ÊµÕiÊ«iÀ Ì> Ê V Õ ÀÊ >Ê >Ê Õ iÀÊ ÌÀ>L> >` À>Ê i Ê ÃÊ V ÀVÕ ÃÊ v À > iÃÊ`iÊV «iÀ>V ÊV Ê«>ÀiÃÊÞÊV ÊÃÕÊi Ì À ]Ê v>Û ÀiV i ` Ê >Ã Ê Õ >Ê >VÌ ÌÕ`Ê «À >VÌ Û>Ê i Ê i >Ê >V >Êi Ê > Ìi i Ì ÊÞÊiÃÌ>L â>V Êi Êi Ê Ì i « Ê`iÊiÃÌ ÃÊ >â ÃʵÕiÊ iÊ«iÀ Ì> Êv ÀÌ> iViÀÊ ÃÕÊÀ Ê`iÊÌÀ>L> >` À>]Ê i` > ÌiÊ >Êà V > â>V Ê`iÊ >ÃÊiÝ«iÀ i V >ÃÊÛ Û `>ÃÊ> Ê ÌiÀ ÀÊ`i Ê«À }À> >°Ê Etapa 4.Ê Ài>Ê `iÊ « i °Ê > i Ìi]Ê ÞÊ >Ê >Ê par de la creación de redes sociales propias por parte de cada participante, los CEM desarrollan Õ >Ê º >ÃiÊ `iÊ >Ì ÃÊ `iÊ ,iVÕÀà ÃÊ Õ > û]Ê

105

Caso VIII. El Banco Popular de la Buena Fe (Argentina) El Banco Popular de la Buena Fe es una pro «ÕiÃÌ>Ê`iÊ >Ê Ã Ê >V > Ê`iÊ VÀ VÀj` Ì Ê `i Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ iÃ>ÀÀ Ê- V > Ê`iÊ >Ê >V ]Ê µÕiÊ«À ÕiÛiÊi Ê VÀ VÀj` Ì Ê«>À>Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê `iÊi «Ài ` i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã]Ê`iÊÃiÀÛ V Ê Ê `iÊÛi Ì>°Ê >Ê V >Ì Û>Ê iÃÌ?Ê `iÃÌ >`>Ê >Ê i «Ài `i` ÀiÃÊ `iÊ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ« «Õ >ÀiÃÊ`iÊÌ ` Êi Ê«> Ã]ʵÕiÊ V v À > Ê }ÀÕ« ÃÊ Ã `>À ÃÊ «>À>Ê >VVi`iÀÊ > Ê crédito.

iÊiÃÌ>Êv À >]Êi Ê VÀ VÀj` Ì ÊÃiÊÌÀ> Ãv À >Êi Ê Õ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê i`ÕV>Ì Û>Ê `iÊ À}> â>V Ê V Õ Ì>À >ÊÞÊV ÃÌÀÕVV Ê`iÊÕ Êi ÌÀ> >` ÊÃ V > ° "L iÌ Û Ã UÊ

i iÀ>ÀÊ>ÕÌ i « i ÊÞÊ i À>ÀÊ >ÊV> `>`Ê `iÊ Û `>Ê `iÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ « «Õ >ÀiÃÊ ?ÃÊ i « LÀiV ` ÃÊi Êi Ê >ÀV Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊ >ÊiV >ÊÃ V > °

UÊ

*À ÛiÀÊ >Ê}iÃÌ Ê>à V >`>Ê ÃÌ>` Ê­ > V > ]Ê«À Û V > ÊÞÊ V> ®Ê Ê"À}> â>V iÃÊ Ê ÕLiÀ > i Ì> ið

UÊ

« ÀÌ>ÀÊ Õ >Ê iÌ ` } >Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê µÕiÊ Vi Ì ÛiÊ i Ê v ÀÌ> iV i Ì Ê `i Ê Ìi ` Ê Ã V > ]Ê ÌÀ>L> > ` Ê Õ Ì ÃÊ « ÀÊ Õ >Ê ºV Õ `>`Ê À}> â>`>»\Ê Õ >Ê V Õ `>`Ê µÕiÊ Ãi>Ê>ÀÌ wViÊ`iÊÃÕÊ«À « >Ê ÃÌ À >]ÊV ÊÃÕÃÊ i LÀ ÃÊ«>ÀÌ V «> ` Ê>VÌ Û> i ÌiÊi Ê >Ê ÌÀ> Ãv À >V ÊÃ V > °

U

Impulsar la autonomía de cada persona >ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Ê«À V Ê`iÊÃÕÃÊ«À « >ÃÊ >L `>`iÃÊÞÊÃ>LiÀiÃʵÕiÊ}i iÀ> ÊÌÀ>L> Ê` } °Ê i iÀ>ÀÊ«À Ì>} à Êi ÊV>`>Ê Õ ÊÞÊi Ê >ÊV Õ `>`Êi ÊÃÕÊV Õ Ì °

UÊ

Vi Ì Û>ÀÊ >ÊV>«>V `>`Ê`iÊà >ÀÊÞÊ`iÊ}ià Ì>ÀÊ ÕiÛ>ÃÊÕÌ « >Ã°Ê ÃÊ« à L iÊ«i Ã>ÀÊi Ê

un mundo distinto sin excluidos, donde Ì ` ÃÊ Ìi }> Ê « ÀÌÕ `>`Ê `iÊ Õ Ê ÌÀ>L> Ê }i Õ ]Ê>VVià Ê>Ê >ÊÃ> Õ`]Ê>Ê >Êi`ÕV>V Ê ÞÊ>ÊÕ >ÊÛ `>Ê` } >° UÊ

*À ÛiÀÊië>V ÃÊ>à V >Ì Û ÃÊÞÊÀi`iÃÊ`iÊ }iÃÌ Ê>à V >`>Ê«>À>Ê i À>ÀÊ ÃÊ«À Vi sos de desarrollo local.

U

Generar instancias de capacitación para i Êv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >Ê À}> â>V ]Ê«À `ÕVV Ê ÞÊ V iÀV > â>V Ê `iÊ ÃÊ i prendedores.

Proceso del Programa Ê«À Vià ÊV i â>ÊVÕ> ` Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ i Ã>ÀÀ Ê- V > ÊÌÀ> ÃwiÀiÊÃÕLà ` ÃÊ«>À>Ê >ÊV à titución de los Bancos Populares de la Buena iÊ>Ê"À}> â>V iÃÊ Ê ÕLiÀ > i Ì> iÃ]Ê`i >`>Ãʺ"À}> â>V iÃÊ,i} > iû°Ê ÃÌ>Ã]Ê >ÊÃÕÊÛiâ]ÊÌÀ> ÃwiÀi Ê ÃÊv ` ÃÊ­«>À>Ê Ì À}>ÀÊ ÃÊ VÀ VÀj` Ì ÃÊÞÊ«>À>Ê}>ÃÌ ÃÊ «iÀ>Ì Û ÃÊÞÊ`iÊV> «>V Ì>V ®Ê >Ê º"À}> â>V iÃÊ V> iû]Ê ` `iÊ ÃiÊ V > ÊÞÊvÕ V > Ê ÃÊ > V ð

>`>Ê "À}> â>V Ê V> Ê V v À >Ê Õ Ê µÕ « Ê *À Ì ÀÊ µÕiÊ Ìi `À?Ê >Ê Ì>Ài>Ê `iÊ V>«>V Ì>ÀÊ ÞÊ >V «> >ÀÊ >Ê ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ i Ê >Ê v À Õ >V Ê`iÊÃÕÃÊÀiëiVÌ Û ÃÊ«À ÞiVÌ Ã]ÊÛiÀ wV> ` Ê ÃÕÊÃÕÃÌi Ì>L `>`° ÃÊi «Ài `i` ÀiÃʵÕiÊµÕ iÀ> ÊÀiV L ÀÊi Ê«Àjà Ì> Ê `iLi Ê ºi ÌÀ>À»Ê i Ê }ÀÕ« ÃÊ `iÊ V V °Ê - Ê >ÃÊ «iÀà >ÃÊ µÕiÊ V v À > Ê V>`>Ê }ÀÕ« Ê ÞÊ ÃÕÊ Ài >V Ê >ÃʵÕiÊV ÃÌ ÌÕÞi Ê >Ê}>À> Ì >ʺà `> À >»°Ê >Ê«> >LÀ>Êi «i >`>Ê`>`>Ê« ÀÊi Ê}ÀÕ« ÊiÃÊ }>À> ÌiÊ`iÊV>`>ÊÕ Ê`iÊÃÕÃÊ i LÀ ð ÃÊ «ÀjÃÌ> ÃÊ Ã Ê ` Û `Õ> iÃÊ ÞÊ `iÊ Ì ÃÊ «iµÕi Ã°Ê Ê i` `>ʵÕiÊÃiÊ`iÛÕi Ûi ]ÊÃiÊ Ì À }>ÊÕ ÊVÀj` Ì Ê`iÊ >Þ ÀÊ Ì Ê`iÊ ` ÊiÃV> >` °Ê >`>ÊÕ Ê`iÊ ÃÊ i LÀ ÃÊ }ÀiÃ>ÊV Ê ÃÕÊ «À « Ê «À ÞiVÌ Ê ­«À `ÕVÌ Û ]Ê `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ Ê ÀiÛi Ì>®Ê Ê `i>Ê`iÊ«À ÞiVÌ ]ʵÕiÊÃiÀ?Ê`iÃ>ÀÀ > `>ÊV Êi Ê>« Þ Ê`iÊ ÃÊ«À Ì ÀiÃ]Ê`ÕÀ> ÌiÊÕ Ê lapso aproximado de dos meses. Los créditos

106

ÃiÊ`iÛÕi Ûi Êi ÊÓxÊ«iµÕi >ÃÊVÕ Ì>ÃÊÃi > > iÃ]ÊV ÊÕ Ê ÌiÀjÃÊ ?Ý Ê`i ÊȯÊ> Õ> ° 1 >Ê ÛiâÊ i ÌÀi}>` ÃÊ ÃÊ VÀj` Ì Ã]Ê ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊV v À > ÊÕ Ê i ÌÀ Ê` `iÊÃiÊÀiÖ i Ê Ãi > > i ÌiÊ Õ Ì Ê > Ê µÕ « Ê *À Ì ÀÊ >Ê w Ê

`iÊ `iÛ ÛiÀÊ ÃÕÃÊ VÕ Ì>Ã]Ê iÛ> Õ>ÀÊ >Ê >ÀV >Ê `iÊ ÃÕÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ ÞÊ Àië `iÀÊ >Ê >ÃÊ ` ÛiÀÃ>ÃÊ «À L i ?Ì V>ÃÊà V V Õ Ì>À >ÃʵÕiÊÃiÊ« > Ìii °Ê ÃÌ>Ê ÃÌ> V >ʵÕiÊ>V «> >ÊÌ ` Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê `iÊ ÃÊi «Ài ` i Ì ÃÊÃiÊ`i >ʺ6 `>Ê`iÊ Centro”.

Cuadro 5.3 Actores y proceso del programa

¿Quiénes participan?

UÊ

U

UÊ

à V >V iÃÊV Û iÃ]ÊvÕ `>V iÃ]ÊV «i À>Ì Û>Ã]Êà ` V>Ì ÃÊÞÊ À}> â>V iÃÊiV i à > iÃÊ ÞÊ `iÊ L>ÃiÊ µÕiÊ Ài> â> Ê V Ûi ÃÊ con el Ministerio de Desarrollo Social de la >V Ê«>À>Ê iÛ>ÀÊ>`i > ÌiÊ >Ê«À «ÕiÃÌ>° Promotores del Banco Popular de la Bue >Ê i]Ê` À }i ÌiÃÊ`iÊ À}> â>V iÃ]Ê `i ÀiÃÊ L>ÀÀ > iÃ]Ê iÃÌÕ` > ÌiÃÊ ÞÊ «À vià > iÃÊ µÕiÊÃiÊV>«>V Ì> Ê«>À>Ê«À ÛiÀÊi Ê VÀ crédito.

6iV ÃʵÕiÊÌÀ>L> > Ê ÊÃÕi > ÊV ÊÕ Êi «Ài ` i Ì Ê «À « ]Ê µÕiÊ Ê >VVi`i Ê >Ê VÀj` Ì ÊL> V>À ÊÞÊÃiÊ À}> â> Êi Ê}ÀÕ« ÃÊ solidarios para acceder al microcrédito.

Ê` ÃÌ Ì Û Ê`i ʺ > µÕ Ì »]ÊV ÊÃiÊ ÊV ViÊ V Ö i Ìi]ÊiÃÊ >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊi «Ài `i ` ÀiÃ]Ê «À Ì ÀiÃÊ ÞÊ À}> â>V iÃÊ i Ê >Ê v À Õ >V ]Ê> ? à ÃÊÞÊ> ÕÃÌiÊ`iÊ >Ê«À «ÕiÃÌ>°Ê

107

Propuesta metodológica

Objetivos

El Banco Popular de la Buena Fe desarrolló Õ >Ê iÌ ` } >Ê iëiV wV>Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê L>Ã>`>Ê i Ê >Êi`ÕV>V Ê« «Õ >À]ʵÕiÊÃiÊÃÕÃÌi Ì>Êi Ê >Ê ÀiyiÝ Êà ÃÌi ?Ì V>Ê`iÊ >Ê«À?VÌ V>ÊÞÊi Êi Ê«À Ì> } à Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ Û ÕVÀ>` ÃÊi Êi Ê«À Vià ʭV>`>ÊÕ ÊV ÊÃÕÃÊ«À « ÃÊÃ>LiÀiî°Ê

UÊ

}À>ÀʵÕiÊ ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊV âV> Ê >Ê iÌ ` } >Ê`i Ê > µÕ Ì ÊÞÊ«Õi`> Ê>«À piarse de ella.

UÊ

ÃÌ>L iViÀÊÛ VÕ ÃʵÕiÊ« à L Ìi Ê >Ê Ã Ì V>Ê`i ʺ > µÕ Ì »°Ê

UÊ

À µÕiViÀÃiÊ>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê ÌiÀV> L Ê`iÊ experiencias.

UÊ

>«>V Ì>ÀÊ>Ê ÃÊ«À Ì ÀiÃÊi Ê >Ê« > wV> V ÊiÊ « i i Ì>V Ê`i Ê«À ÞiVÌ °Ê

UÊ

>L À>ÀÊÕ Ê> ? Ã ÃÊ`iÊV ÌiÝÌ Ê`iÊ >ÃÊ V> `>`iÃÊÞÊÛ VÕ >À Ê>Ê >Ê« > wV>V °Ê

UÊ

6 Ûi V >ÀÊ ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ i Ì ÃÊ `iÊ >Ê Û `>Ê`i Ê > µÕ Ì °Ê

UÊ

À >ÀÊ>Ê ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ«>À>ʵÕiÊ«Õi dan replicar la experiencia del Banco Po pular de la Buena Fe en el territorio en el VÕ> ÊÌÀ>L> iÊ >Ê À}> â>V °

Para el desarrollo de la propuesta se desarrolla À ÊÌÀiÃÊ ÃÌ> V >ÃÊv À >Ì Û>Ã]Ê>à ÊV Ê > Õ> iÃÊ`iÊÌÀ>L> ÊÞÊÀi ` V Ê`iÊVÕi Ì>ÃʵÕiÊv>V Ì> Ê>Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊÕ >Ê}Õ >Ê iÌ ` } V>Ê «>À>ÊV v À >ÀÊ ÃʺL> V û]ÊÞÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ «À «ÕiÃÌ>ÃÊ ÞÊ ÃÕ}iÀi V >ÃÊ «i`>} } V ` `?VÌ V>ÃÊ«>À>ÊÌÀ>L> >ÀÊi Ê >ÊV Õ `>`°Ê ÃÌ Ê« à L Ì>ÊÕ Ê>V «> > i Ì Êi Ê >Ê«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >Ê `i ʺ > µÕ Ì »ÊÞÊÕ >ÊiÛ> Õ>V ÊV ÃÌ> ÌiÊ`iÊ >Ê Ì>Ài>ÊÀi> â>`>Ê« ÀÊÌ ` ÃÊ ÃÊ«>ÀÌ V «ið ÃÊ > Õ> iÃÊ}i iÀ>` ÃÊ ÊÌ i i ÊV Ê«À pósito constituirse en receta. El método se ins « À>Ê i Ê iÝ«iÀ i V >ÃÊ «À L>`>ÃÊ ÞÊ i Ê vÕ V > i Ì Ê`iÃ`iÊ >ViÊ ?ÃÊ`iÊÎäÊ> ð Manual de Capacitación I Ê*À }À> >Ê`iÃ>ÀÀ ÊÕ Ê > Õ> Ê«>À>Ê >Ê«À i À>ÊV>«>V Ì>V ʵÕiÊÌ i i Ê ÃÊ«ÀiÃÌ>Ì>À ÃʵÕiÊ acceden al Banco de la Buena Fe. Esta instan V >Ê Ì i iÊ Õ >Ê `ÕÀ>V Ê `iÊ ` ÃÊ ` >ÃÊ ÞÊ i` ]Ê ÞÊ ÃÕÃÊ`iÃÌ >Ì>À ÃÊÃ Ê ÃÊvÕÌÕÀ ÃÊ«À Ì ÀiÃÊ`iÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ V> iÃÊÞÊÃÕÃÊÀiviÀi ÌiÃ]Ê>Ã Ê V Ê ÃÊ`iÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊÀi} > ið ÃÌ>ÊV>«>V Ì>V ÊÃiÊ«À « iÊà V > â>ÀÊ >Ê i Ì ` } >Ê`i Ê > V Ê* «Õ >ÀÊ`iÊ >Ê Õi >Ê iÊÞÊ }i iÀ>ÀÊÛ VÕ ÃÊi ÌÀiÊ ÃÊ«À Ì ÀiÃÊ`iÊ >ÃÊ` viÀi ÌiÃÊ À}> â>V iÃÊ V> iÃ°Ê > â>` ÊiÃÌiÊ i VÕi ÌÀ ]Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ `iLi Ê V Ì>ÀÊ V Ê las condiciones mínimas necesarias para poner i Ê >ÀV >Êi Ê > µÕ Ì Êi ÊÃÕÊ V> `>`°

Manual de Capacitación II ÃÌiÊÌiÝÌ Ê`iÃ>ÀÀ >Ê >Ê >«>V Ì>V Ê ]ʵÕiÊÌ i iÊÕ >Ê`ÕÀ>V Ê`iÊÕ Ê` >ÊÞÊ i` °Ê-iÊ iÛ>Ê>Ê V>L Ê`iëÕjÃÊ`iʵÕiÊ ÃÊ}ÀÕ« ÃÊ > ÊÌÀ> à Ì>` Ê « ÀÊi Ê«À Vià ʫÀiÛ Ê>Ê >ÊÀiVi«V Ê`i ÊVÀj` Ì Ê ºÊ ÃÊà iÌiÊ«>à û]ÊÀiV L iÀ ÊÃÕÃÊ VÀ VÀj` Ì ÃÊ ÞÊ > Ê }ÀiÃ>` Êi Ê >ÊÛ `>Ê`iÊVi ÌÀ Ê­>«À Ý > `> i ÌiÊÎÊ iÃiÃÊ`iÃ`iÊ >Ê >«>V Ì>V Ê V > ®° -ÕÃÊ `iÃÌ >Ì>À ÃÊ Ã Ê ÃÊ Ã ÃÊ µÕiÊ >à ÃÌ i ron a la capacitación inicial. Esta capacitación ÃiÊ«À « iÊÀiyiÝ >ÀÊà LÀiÊi ÊV> ÊÀiV ÀÀ ` ]Ê iÛ> Õ>ÀÊ >ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ iÌ>«>ÃÊ `i Ê «À Vià ]Ê >V >À>ÀÊ `Õ`>ÃÊ µÕiÊ «Õ` iÀ> Ê ÃÕÀ} À]Ê « > wV>ÀÊ ÞÊ i À µÕiViÀÊ >ÊÛ `>Ê`iÊVi ÌÀ ÊÞÊ`i >ÀÊV >À Êi Ê«À cedimiento de rendición.

108

"L iÌ Û Ã UÊ

Û> Õ>ÀÊ i Ê V> Ê ÀiV ÀÀ ` Ê `iÃ`iÊ >Ê V> «>V Ì>V Ê V > Ê >ÃÌ>Ê >ÊviV >°Ê

UÊ

,iyiÝ >ÀÊ >ViÀV>Ê `iÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ Û Û ` ÃÊÞÊ>VÌ ÀiÃÊ ÌiÀÛ i ÌiÃÊ«>À>Ê>«Ài `iÀÊ de la experiencia.

UÊ

Õ Ì Û>ÀÊ >Ê ÃÌ V>Ê ÞÊ >Ê Û Ã Ê V «>ÀÌ `>Ê i ÌÀiÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ V> iÃ]Ê iµÕ « Ê `iÊ «À Ì ÀiÃÊ ÞÊ ÀiviÀi ÌiÃÊ `iÊ >Ê À}> â>V ÊÀi} > °Ê

UÊ

iÃ>ÀÀ >ÀÊ i Ê V V i Ì Ê i Ê 6 `>Ê `i Ê

i ÌÀ ÊÞÊ« > wV>ÀÊi ÊV Ìi ` Ê`iÊ >ÃÊ«À meras reuniones.

UÊ

/À> Ã Ì ÀÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ µÕiÊ v>V Ìi Ê i Ê Ì Ài ÊÞÊÀi ` V Ê`iÊ >Ê «iÀ>Ì À >°

UÊ

Õ Ì Û>ÀÊ >Ê ÃÌ V>Ê ÞÊ >Ê Û Ã Ê V «>ÀÌ `>Ê i ÌÀiÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ V> iÃ]Ê iµÕ « Ê `iÊ«À Ì ÀiÃ]ÊÀiviÀi ÌiÃÊ`iÊ >Ê À}> â> V ÊÀi} > ÊÞÊ`iÊi «Ài `i` ÀiðÊ

UÊ

Û> Õ>ÀÊ >Ê >ÀV >Ê`iÊ ÃÊi «Ài ` i Ì Ã°

UÊ

*À ÞiVÌ>ÀÊÕ >Ê ÕiÛ>ÊiÌ>«>Ê«>À>Êi Ê > V Ê en la localidad.

Manual de Capacitación III Este manual se centra en la tercera capacita V ]ʵÕiÊ`ÕÀ>Ê` ÃÊ` >ÃÊÞÊÃiÊiviVÌÖ>Ê>Ê ÃÊ£ÓÊ i ses de la primera capacitación. En esta instancia ÃiÊLÕÃV>ÊiÛ> Õ>ÀÊi ÊV> ÊÀiV ÀÀ ` ]ÊÀiÛ Ã>ÀÊ >ÃÊ «À?VÌ V>ÃÊÞÊ«À ÞiVÌ>ÀÊ >ÃÊiÌ>«>ÃʵÕiÊÛi `À? ° -iÊÀi> â>Ê>µÕ ÊÕ Ê> ? à ÃÊ`i ÊV ÌiÝÌ ]Ê ÃÊ L i Ì Û ÃÊ«À «ÕiÃÌ ÃÊÞÊ >ÃÊ«À?VÌ V>ÃÊÀi> â>`>ÃÊ­º/À « iÊ` >} ÃÌ V »®]Ê Õ Ì Ê>Ê ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ`iÊ >ÃÊ

>«>V Ì>V iÃÊ «ÀiÛ >ÃÊ ?ÃÊ > }Õ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ `iÊ ÃÊ L> µÕ Ì ÃÊ µÕiÊ iÃÌj Ê V «À metidos con la experiencia.

"L iÌ Û Ã UÊ

Û> Õ>ÀÊ V Ê Àië `iÊ i Ê > µÕ Ì Ê >Ê >Ê Ài> `>`Êi Ê >ÊVÕ> ÊiÃÌ?Ê ÃiÀÌ °Ê

UÊ

,iÛ Ã>ÀÊ ÞÊ Ài« > Ìi>ÀÊ ÃÊ L iÌ Û ÃÊ «À puestos durante la operatoria.

UÊ

,iyiÝ >ÀÊ >ViÀV>Ê `iÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ Û Û ` ÃÊ ÞÊ `iÊ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ ÌiÀÛ i ÌiÃÊ «>À>Ê aprender de la experiencia.

109

Caso IX. Mi Primer Empleo (Panamá) Ê *À iÀÊ « i Ê iÃÊ Õ Ê *À }À> >Ê «ÕiÃÌ Ê i Ê Û }i V >Ê« ÀÊi Ê L iÀ Ê`iÊ*> > ?Êi ÊÓää ]Ê>Ê ÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> ]ÊÞÊLÕÃV>ÊLÀ `>ÀÊ >Ê ÃÊ Ûi iÃÊ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊ>VVi`iÀÊ> Ê Õ ` Ê >L À> Ê« ÀÊ«À iÀ>ÊÛiâÊi Ê` ÛiÀà ÃÊV> « Ã°Ê *>À>Êi Ê vÀiViÊi ÊÕ >Ê«À iÀ>ÊiÌ>«>ÊVÕÀà ÃÊ`iÊ capacitación en construcción, idiomas, atención > ÊV i Ìi]ÊÌÕÀ à ]Ê>`i ?ÃÊ`iÊÃiVÌ ÀÊ>ÕÌ ÌÀ âÊ ÞÊ>iÀ ?ÕÌ V °

iÊ iÃÌ>Ê v À >Ê i Ê *À }À> >Ê LÕÃV>]Ê i` > ÌiÊ >Ê >« V>V Ê `iÊ V V i Ì ÃÊ ÌjV V Ã]Ê µÕiÊ ÃÊ Ûi iÃÊ >`µÕ iÀ> Ê iÀÀ> i Ì>ÃÊ µÕiÊ iÃÊ «iÀ Ì> Ê>VVi`iÀÊ>ÊÕ >Ê«À iÀ>ÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> ]ÊÞ>Ê Ãi>ÊV Ê>ÕÌ }iÃÌ Ê ÊV ÊV >L À>` Àið Ê «ÖL V Ê Li iwV >À Ê `i Ê «À }À> >Ê Ã Ê Ûi iÃÊ`iÊ£nÊ>ÊÓ Ê> ÃÊ`iÊi`>`]ʵÕiÊiÃÊ >ÊvÀ> >Ê `iÊ >Þ ÀÊ «>VÌ Êi Ê >ÊÌ>Ã>Ê`iÊ`iÃi « i Êi Ê *> > ?°

ViL ` Ê i Ê ÓÊ «À iÀ>ÃÊ V Û V>Ì À >ÃÊ Ài> â>`>ÃÊ >Ê }ÀÕ« ÃÊ `iÊ Óä°äääÊ Ûi iÃÊ i Ê V>`>Ê « ÀÌÕ `>`]Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊVi à ÃÊ«ÀiÛ ÃʵÕiÊÃiÊ }iÃÌ > Ê `iÃ`iÊ wV >ÃÊ iëiV wV>Ã]Ê Ì> L j Ê ÃiÊ >Ê « i i Ì>` ÊÕ >Ê i>Ê}À>ÌÕ Ì>ÊänääÊ`iÊ v À >V Ê V Ê > V> ViÊ >V > Ê µÕiÊ «iÀ ÌiÊ `>}>ÀÊà LÀiÊ >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ`i Ê*À }À> >° Ê «À i` Ê `iÊ V>«>V Ì>V Ê iÃÌ>L iV ` Ê i Ê iÃÌ>Ê«À iÀ>ÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> Ê`ÕÀ>Êi ÌÀiÊÕ Ê ÞÊ Ãi ÃÊ iÃiÃ]Ê `i«i ` i ` Ê `iÊ >Ê V « i `>`Ê `iÊ >ÊV>«>V Ì>V Ê vÀiV `>°Ê Ê*À }À> >ÊV à `iÀ>ÊÕ Ê> « Ê>L> V Ê`iÊV>«>V Ì>V iÃʵÕiÊ Û> Ê`iÃ`iÊ >Êi Ãi > â>Ê`iÊ ` >Ê } jÃÊ«>À>Ê ÌÀ>L> >ÀÊi ÊÕ ÊV> ÊVi ÌiÀ]Ê >ÃÌ>ÊVÕÀà ÃÊ`iÊ>Ìi V Ê> ÊV i ÌiÊ«>À>ÊÌÀ>L> >ÀÊi ÊÕ Ê Ìi ° Ê*À }À> >Ê«ÀiÛjʵÕiÊÕ >ÊÛiâÊV V Õ `>Ê >ÊV> «>V Ì>V ]Êi Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> Ê>« µÕiÊÕ >Ê V ÌÀ LÕV Ê>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃʵÕiÊV ÌÀ>Ì> Ê>Ê ÃÊ Ûi iÃÊV ÊÕ ÊºÛ ?Ì V »ÊiµÕ Û> i ÌiÊ>ÊÕ ÊÌiÀV Ê `i ÊÃÕi ` Ê ÊµÕiÊV ÀÀië `>Ê> ÊV Ûi Ê del sector.

ÃÌiÊ >« Þ Ê VÕi Ì>Ê V Ê v ` ÃÊ >à } >` ÃÊ > Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê >V > Ê`iÊ À >V ÊÞÊ >«>V Ì>V Ê «>À>Ê i Ê iÃ>ÀÀ Ê Õ > ]Ê VÀi>` Ê i Ê i Ê > Ê ÓääÈÊ V Ê i Ê L iÌ Û Ê `iÊ À}> â>ÀÊ ÞÊ > Ìi iÀÊ Õ Êà ÃÌi >Ê >V > ʵÕiÊ}>À> Ì ViÊ >Êv À >V Ê «À vià > Ê i Ê VÕ«>V iÃÊ ÀiµÕiÀ `>ÃÊ i Ê i Ê proceso de desarrollo nacional. ÃÊ Ûi iÃÊLi iwV >` ÃÊ« ÀÊi Ê«À }À> >]ÊÕ >Ê ÛiâÊV V Õ `>Ê >ÊV>«>V Ì>V ÊV ÀÀië ` i Ìi]Ê > V> â> ÊÕ >ÊV>Ìi} À >Ê`iÊ>«Ài ` ViÃÊiëiV > iÃÊ`i ÌÀ Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃʵÕiÊ>« Þ> Ê> Ê Ã ]Ê iÃÌ>L iV j ` ÃiÊ «ÀiÛ > i ÌiÊ ÃÊ ÀiÃ}Õ>À ` ÃÊ «iÀÌ i ÌiÃÊ «>À>Ê µÕiÊ ÃÊ Ûi iÃÊ Ê Ãi> Ê ÃÕ iÌ ÃÊ`iÊÀi >V Ê >L À> ÊV Êi Ê ÃÌ>` ]ÊÞʵÕiÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ Ê>ÃÕ > Ê L }>V Ê« ÀÊi Ê«>} Ê `iÊ }Ö Ê Ì « Ê `iÊ «ÀiÃÌ>V Ê >L À> Ê i ÌÀ>ÃÊ `ÕÀiÊi Ê«À }À> >° *>À> i > i ÌiÊ>Ê >ÊV Û V>Ì À >Ê`iÊ Ûi iÃ]ÊÃiÊ Ài> â>Ê Õ >Ê V Û V>Ì À >Ê >Ê i «ÀiÃ>ÃÊ ÌiÀiÃ> `>ÃÊ i Ê V À« À>ÀÊ >Ê ÃÊ Ûi iÃÊ V>«>V Ì>` ÃÊ ÞÊ i ÌÀi >` Ã]Ê i i i Ì Ê µÕiÊ Ì> L j Ê >ÀV>Ê Õ >Ê ÌiÀiÃ> ÌiÊ iÊ Û>` À>Ê v À >Ê `iÊ }iÃÌ Ê `i Ê «À }À> >ÊÞ>ʵÕiÊ«iÀ ÌiÊ> « >ÀÊi ÊV>« Ì> Êà cial necesario para el éxito del mismo. º- Ê Ê >ÞÊÌÀ>L> Ê Ê >ÞÊiÝ«iÀ i V >]ÊÞÊÃ Ê Ê >ÞÊ iÝ«iÀ i V >ÊÃiÊ` wVÕ Ì>Ê LÌi iÀÊÌÀ>L> °Ê+ÕiÀi ÃÊ >V>L>ÀÊ V Ê iÃiÊ V ÀVÕ Ê Û V à »]Ê >Ê Ã ` Ê Õ >Ê`iÊ >ÃÊvÀ>ÃiÃÊi L i ?Ì V>ÃÊ`iÊvÕ V >À ÃÊ Àië Ã>L iÃÊ`iÊ >Ê « i i Ì>V Ê`i Ê«À }À> >]ʵÕiÊà ÌiÌ â>Êi ÊÃi Ì ` ʵÕiÊ` Ê À }i Ê>ʺ Ê *À iÀÊ/À>L> »ÊV Ê« Ì V>Ê`iÊ ÃÌ>` ° ÃÊ« ÀÊi ʵÕiÊLÕi >Ê«>ÀÌiÊ`iÊ >ÃÊiëiÀ> â>ÃÊ`iÊ iÃÊ`iÊ Ûi iÃʵÕiÊÃiÊi VÕi ÌÀ> Ê`iÃi « i> ` ÃÊ i Ê *> > ?Ê > Ê Ã ` Ê `i« à Ì>`>ÃÊ i Ê iÃÌiÊ «À }À> >Ê`iÊV>«>V Ì>V ]ʵÕiÊ iÊLÀ `>ÊÕ >Ê«À iÀ>ÊiÝ«iÀ i V >ÊÀi >V >`>Ê> ÊV> « Ê >L À> ° /> L j ÊÃiÊ > Ê « i i Ì>` ]Êi Ê«>À> i ]Ê V >Ì Û>ÃÊ i} à >Ì Û>ÃʵÕiÊ«iÀ Ìi Ê >ÊVÀi>V Ê`iÊ Û>V> ÌiÃÊi Êi Ê? L Ì Ê«ÖL V Ê>Ê ÃÊw iÃÊ`iʵÕiÊ Ãi> Ê>«À ÛiV >`>ÃÊ«>À>Ê >Ê ÃiÀV Ê >L À> Ê`iÊ ÃÊ Ûi iÃÊÊÛ VÕ >` ÃÊ> Ê«À }À> >°Ê ÌÀiÊi >Ã]ÊÊ

110

V>LiÊ i V >ÀÊ>µÕi >ʵÕiÊiÃÌ>L iViʵÕiÊ ÃÊ vÕ V >À ÃʵÕiÊÌi }> ÊÇxÊ> ÃÊ Ê ?ÃÊ`iLi À? ÊÀiÌ À>ÀÃiÊ`i ÊÃiÀÛ V Ê«ÖL V Ê«>À>Ê>V }iÀÃiÊ >ÊÃÕÊ«i à Ê`iÊÛi iâÊ`iÊ >Ê > >Ê`iÊ-i}ÕÀ Ê- V > ]ÊÃ> Û Ê>µÕi ÃÊV>À} ÃÊ`iÊi iVV Ê« «Õ >ÀÊÞÊ ÃÊ LÀ>` ÃÊ« ÀÊÕ Ê«iÀ ` Ê`iÌiÀ >` ÊV Ê anterioridad a la concurrencia de esta condi V °Ê Ê >ÊÃ> `>Ê`iÊ ÃÊvÕ V >À ÃʵÕiÊÃiÊÀi Ì Ài Ê« ÀÊi`>`]Ê >ÃÊ« >â>ÃʵÕiʵÕi`i ÊÛ>V> ÌiÃÊ ÃiÀ? Ê VÕL iÀÌ>ÃÊ « ÀÊ Ûi iÃÊ «À vià > iÃÊ µÕiÊ aspiran a una oportunidad de primer empleo.

U

Auxiliar en reparación de computadoras.

UÊ ÕÝ >ÀÊi ÊÌÀ? ÌiÃÊ>`Õ> iÀ ÃÊÞÊ > i Ê`iÊ V>À}>ð UÊ ÞÕ`> ÌiÊ`iÊV V >° UÊ ÞÕ`> ÌiÊ}i iÀ> Ê`iÊV ÃÌÀÕVV ÊV Êj v> à ÃÊi Ê>V>L>` ÃÊiÊ ÃÌ> >V Ê`iÊ}Þ«ÃÕ ° UÊ Õi >ÃÊ «À?VÌ V>ÃÊ «>À>Ê > i Ê `iÊ w V>ÃÊ >}À V >ÃÊÞÊ}> >`iÀ>ð

>Ê viÀÌ>Ê`iÊVÕÀà ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V ÊiÃÊ ÕÞÊ> « >\ UÊ viVV ÊÌiÝÌ Ê`iÊÕ v À iÃÊiÃV >Àið UÊ Ã ÃÌi ÌiÊ i Ê Ã«iVV Ê ÞÊ Ài«>À>V Ê `iÊ contenedores.

UÊ viVV ÊÞÊV iÀV > â>V Ê`iÊiL> ÃÌi À >ÊÞÊ>ÀÌiÃ> >°

UÊ ` ÃÌÀ>V Ê`iÊw V>ÃÊ>}À «iVÕ>À >ð UÊ Õ `>` ÀÊ`iÊ v> ÌiÃÊÞÊ`iÊ Ã° UÊ }i ÌiÊ`iÊÃiÀÛ V Ê> ÊV i Ìi]ÊÀiV > ÃÊÞÊÌi lemercadeo.

UÊ ÕÀà Ê>iÀ ?ÕÌ V Ê`iÊ« Ì ÊÌi À V °

UÊ «Ài ` âÊÌjV V Êi ÊÀi«>À>V Ê`iÊV «ÕÌ> doras.

UÊ ÕÀÃ Ê `iÊ wV > iÃÊ `iÊ Ã«iVV Ê ÞÊ >ÀµÕi Ê portuario.

UÊ Ã ÃÌi ÌiÊ`iÊÌÀ? ÌiÃÊ i}> iÃÊ«>À>Êi ÊÀi} ÃÌÀ Ê «ÖL V °

UÊ Ãi ]Ê V viVV Ê ÞÊ V iÀV > â>V Ê `iÊ productos artesanales.

UÊ Ã ÃÌi ÌiÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V Ê Õ` V > °

UÊ Ûi iÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊ«>À>Êi Ê`iÃ>ÀÀ °

UÊ Ã ÃÌi ÌiÊi Êi Ê > i Ê Ìi}À> Ê`iÊÀi`ið

UÊ À >V Ê Ìi À V>Ê ÞÊ «À?VÌ V>Ê `iÊ À`i Ê `iÊ }> >` ÊL Û °Ê

UÊ Ã ÃÌi ÌiÊ`iÊ«À }À> >V Êõ ° UÊ v À ?Ì V>ÊV Êj v>à ÃÊi Ê > i Ê`iÊ`>Ì Ã° UÊ Ã ÃÌi ÌiÊ`iÊÀiVi«V Ê`iÊ Ìi ° UÊ Ã ÃÌi ÌiÊ`iÊÌ « }À>v °

UÊ v À ?Ì V>]ÊÜ À`]ÊiÝVi ÊÞÊ« ÜiÀÊ« ÌÊ>Û> â>` ÊV Êj v>Ã ÃÊi Ê>Ìi V Ê> ÊV i Ìi°

UÊ Ã ÃÌi ÌiÊ L?Ã V Ê V Ì>L iÊ V Ê j v>Ã ÃÊ i Ê «i>V ÊÌÀii°

UÊ ,ivÀ }iÀ>V ÊÀià `i V > ]ÊV iÀV > ÊiÊ `Õà trial.

UÊ Ã ÃÌi ÌiÊi ÊÌÀ? ÌiÃÊ>`Õ> iÀ ð

UÊ ,i«>À>V Ê ÞÊ > Ìi i Ì Ê `iÊ Ì ÀiÃÊ vÕiÀ>Ê`iÊL À`>°

U

Asistente técnico de electricidad residencial.

U

U

Auxiliar en criminalística.

111

Salud ocupacional.

UÊ -iVÀiÌ>À >` ÊV Êj v>Ã ÃÊi ÊÃiÀÛ V ÃÊ Õ Ì modales portuarios.

UÊ -iÀÛ V Ê`iÊ>Ìi V Ê> ÊV i ÌiÊV Êj v>Ã ÃÊi Ê turismo.

UÊ -i}ÕÀ `>`ÊL?Ã V>Ê Ìi iÀ>°

*>À>Ê ?ÃÊ v À >V ]ÊÛiÀÊ >Ê«?} >Ê7iLÊ`i Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> ÊÞÊ iÃ>ÀÀ Ê >L À> Ê`i Ê L iÀ Ê`iÊ*> > ?\ÊÜÜÜ° ÌÀ>`i °} L°«>°

UÊ -iÀÛ V Ê`iÊ>Ìi V Ê> ÊV i ÌiÊV Êj v>à ÃÊi Ê > >Vi ÃÌ>Ê}i iÀ> ° UÊ -iÀÛ V Ê`iÊ>Ìi V Ê> ÊV i ÌiÊV Êj v>à ÃÊi Ê } jð

112

Caso X.

Fortalecimiento de las capacidades empresariales, «À `ÕVÌ Û>ÃÊÞÊV iÀV > iÃÊ`iÊ pequeños productores rurales organizados en Organizaciones Económicas Campesinas ­ Û >®

B-

Ê«À }À> >]ʵÕiÊiÃÌ?Êi Ê >ÀV >Ê`iÃ`iÊÓääÈ]Ê ÃiÊ iÛ>Ê>`i > ÌiÊi Ê ÃÊ i«>ÀÌ> i Ì ÃÊ`iÊ"ÀÕ À ]Ê* Ì Ã ÊÞÊ >Ê*>â°Ê >Êi Ì `>`ÊÀië Ã>L iÊ`i Ê «À ÞiVÌ ÊiÃÊ-ÌÀ>Ìi} iÃÊv ÀÊ ÌiÀ >Ì > Ê iÛi « i ÌÊ Û >Ê­- ÊqÊ Û >®°Ê Ê «À }À> >Ê iÃÌ?Ê ` À } ` Ê >Ê «iµÕi ÃÊ «À `ÕV Ì ÀiÃÊ ÀÕÀ> iÃÊ À}> â>` ÃÊ > >` ÃÊ "À}> â> V iÃÊ V V>ÃÊ > «ià >ÃÊ ­" ®°Ê * ÀÊ i` Ê `iÊ iÃÌ>Ê V >Ì Û>Ê ÃiÊ LÕÃV>Ê V ÌÀ LÕ ÀÊ >Ê «À ÛiÀÊ Õ Ê ÕiÛ Ê `i Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê «À `ÕVÌ Û Ê ÀÕÀ> Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ " ÃÊ ÞÊ i À>ÀÊ >Ê V>«>V `>`Êi «ÀiÃ>À > ]Ê`iÊ«À `ÕVV ÊÞÊV iÀ V > â>V Ê`iÊ ÃÊ«iµÕi ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊÀÕÀ> ið Ê *À }À> >Ê ÃiÊ `iÃ>ÀÀ >Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ cuatro componentes, a saber: A-

Fortalecimiento de la organización y gestión empresarial de las OECA

iÃ>ÀÀ >Ê >ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ >VÌ Û `>`iÃ\Ê ­ ®Ê ` >} ÃÌ V Ê`iÊ >Êà ÌÕ>V Ê`iÊ >ÃÊ" ÊV Ê >Þ ÀÊ « Ìi V > ÆÊ ­ ®Ê V>«>V Ì>V Ê ÞÊ >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê i Ê À}> â>V Êi «ÀiÃ>À > ]Ê i}> â>V ÊÞÊi > L À>V Ê `iÊ > Õ> iÃÊ À}> â>Ì Û ÃÆÊ­ ®Ê>« Þ Ê i Ê >Ê i >L À>V Ê `iÊ « > iÃÊ `iÊ i} V Ê µÕiÊ Àië `> Ê >Ê iVià `>`iÃÊ `i Ì wV>`>ÃÊ `iÊ ÃÕÃÊ iÀV>` ÃÊ iÌ>ÃÆÊ ­ Û®Ê >« Þ Ê i Ê iÃÌ>L iViÀÊ Õ >Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê i «ÀiÃ>À > ]Ê V Ê ?Ài>ÃÊ Ãi«>À>`>ÃÊ `iÊ «À `ÕVV Ê ÞÊ `iÊ V iÀV > â>V Ê i Ê V>`>Ê " ÆÊ­Û®Ê ÛiÃÌ }>V ÊÞÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>Êi Ê >Ê V À« À>V Ê`iÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>ÃÊ `iÊ >ÃÊ" Êi Ê >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊ V> ið

Mejoramiento de la articulación comercial con mercados

Ê «À }À> >Ê w > V >Ê >VÌ Û `>`iÃÊ `iÊ >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê ÞÊ V>«>V Ì>V Ê Ì> iÃÊ V \Ê ­ ®Ê iÃÌÕ` ÃÊ `iÊ iÀV>` Ê V> iÃÊ ÞÊ Ài} > iÃÊ «>À>Ê «À `ÕV Ì ÃÊ«À V «> iÃÊi ÊV>`>Ê`i«>ÀÌ> i Ì ÆÊ­ ®Ê `i Ì wV>V Ê ÞÊ V Ì>VÌ ÃÊ V Ê ÃÊ V «À>` ÀiÃÊ «À V «> iÃÊ i Ê V>`>Ê iÀV>` Ê `i«>ÀÌ> i Ì> Ê ÞÊ i >L À>V Ê`iÊÀi} ÃÌÀ ÃÊ>VÌÕ> â>` ÃÊ`iÊ ÕiÛ>ÃÊ `i > `>ÃÆÊ­ ®Ê>ÕÌ `i Ì wV>V ÊÞÊà `i ÃÊ`iÊ iÀV>` ÃÊ V> iÃ]Ê Ài> â>` ÃÊ « ÀÊ ÃÊ Ã ÃÊ «À `ÕVÌ ÀiÃÆÊ ­ Û®Ê `i Ì wV>V Ê `iÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> ÀÊ i Ê V>`>Ê `i«>ÀÌ> i Ì Ê ÞÊ >« Þ Ê >Ê >ÃÊ " Êi ÊÃÕÊ Ìi}À>V Ê>Ê >ÃÊ Ã >ÃÆʭۮʫ > w V>V Ê`iÊ >Ê«À `ÕVV ÊV ÊL>ÃiÊi Ê`i > `>ÃÊ `i Ê iÀV>` ]ÊV Êj v>à ÃÊi ÊV ÌÀ Ê`iÊV> `>`]Ê iÃÌ> `>À â>V Ê `i Ê «À `ÕVÌ ]Ê i «>µÕi]Ê VÕ « i Ì Ê `iÊ V ÌÀ>Ì ÃÊ ÞÊ jÌ V>Ê i «ÀiÃ>À > ÆÊ ­Û ®Ê ÀiÕ iÃ]ÊviÀ >ÃÊÞÊ iÃ>ÃÊ`iÊ i} V ÊV ÊV «À>` ÀiÃÊ `i Ì wV>` ð C-

Articulación institucional con otros actores de desarrollo rural

ÀÌ VÕ >V Êi ÌÀiÊ >ÃÊ" ]Ê ÃÊ} L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃÊ ÞÊ >ÃÊ " Ê µÕiÊ ÌÀ>L> i Ê i Ê >Ê â >Ê V Ê >VÌ Û `>`iÃÊ `iÊ À}> â>V ]Ê «À `ÕVV Ê ÞÊ V iÀV > â>V Ê ÀÕÀ> °Ê Õ Ì> i ÌiÊ V Ê ÃÊ Õ V « ÃÊ ÞÊ >ÃÊ " Ê V «À iÌ ` ÃÊ >Ê «>ÀÌ V «>ÀÊi Êi Ê«À ÞiVÌ ]ÊÃiÊ>« Þ>À? Ê >ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ >VÌ Û `>`iÃ\Ê­ ®ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>Ê >Ê ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`iÊ ÃÊ} L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê«>À>Ê v i Ì>ÀÊ Õ >Ê >ÀÌ VÕ >V Ê ÃÌ ÌÕV > Ê V Ê >ÃÊ " ÆÊ­ ®ÊV>«>V Ì>V ÊÞÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>Ê>Ê >ÃÊ " Ê i Ê >Ê >« V>V Ê `iÊ >ÃÊ V «iÌi V >ÃÊ ÞÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃʵÕiÊÌ i i Ê ÃÊ} L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê«>À>Ê>« Þ>ÀÊ>Ê ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊ À}> â>` ÃÊ i ÊV>`>Ê Õ V « ÆÊ­ ®Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÌ> iÀiÃÊ`iÊ ` vÕà Ê>Ê >ÃÊ" Êà LÀiÊ >ÃÊ i ÀiÃÊ«À?VÌ V>ÃÊ «>À>Ê Û VÕ >ÀÊ >Ê >ÃÊ " Ê V Ê ÃÕÃÊ >VÌÕ> iÃÊ ÞÊ ÕiÛ ÃÊ iÀV>` ÃÆÊ ­ Û®Ê «À `ÕVV Ê `iÊ >ÌiÀ > Ê de capacitación para la asistencia técnica a las " Êi ÊÌi >ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊÀÕÀ> ÆÊ­Û®Ê` vÕÃ Ê `iÊ ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊÞÊiÝ«iÀ i V >ÃÊ`i Ê«À ÞiVÌ °Ê

113

D-

Fortalecimiento de la capacidad de ÛiÀÃ ÊÞÊÛ VÕ >V ÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ financiero

ÕÃV>ʵÕiÊ >ÃÊ" ÊÃ>Ì Ãv>}> Ê ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊ`i Ê ÃiVÌ ÀÊ w > V iÀ Ê «>À>Ê LÌi iÀÊ w > V > i Ì Ê «>À>Ê ÃÕÃÊ ÛiÀà iÃÊ «À `ÕVÌ Û>Ã]Ê i` > ÌiÊ >VÌ Û `>`iÃÊ µÕiÊ «À ÕiÛi Ê i Ê V V i Ì Ê ÞÊ >ViÀV> i Ì Ê ÕÌÕ Ê`iÊ> L>ÃÊ«>ÀÌiÃ°Ê >ÃÊ>V Ì Û `>`iÃÊ V ÕÞi \Ê ­ ®Ê V>«>V Ì>V Ê >Ê >ÃÊ " Ê Ã LÀiÊ ÃÊ VÀ ÌiÀ ÃÊ `iÊ i i} L `>`Ê µÕiÊ LÕÃV> Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ w > V iÀ>ÃÊ ­ ®Ê ÞÊ ÃÊ ÌjÀ ÃÊ ÞÊ V ` V iÃÊ À > iÃÊ `iÊ ÃÊ «ÀjÃÌ> ÃÆÊ ­ ®Ê V>«>V Ì>V ]Ê>Ãià À >ÊÞÊ>V «> > i Ì Ê>Ê >ÃÊ " Ê Ã LÀiÊ V Ê ÕÌ â>ÀÊ ÃÕÃÊ « > iÃÊ `iÊ i } V ÃÊÞÊV ÌÀ>Ì ÃÊ`iÊÛi Ì>Ê«>À>Ê«Ài«>À>ÀÊÕ >Ê

à V ÌÕ`Ê`iÊw > V > i Ì ]Ê«ÀiÃi Ì>À >Ê>ÊÕ >Ê Ê ÞÊ i} V >ÀÊÕ ÊV ÌÀ>Ì Ê`iÊ«ÀjÃÌ> ÆÊ­ ®ÊÃi à L â>V Ê ÞÊ V>«>V Ì>V Ê >Ê >ÃÊ Ê i Ê >ÃÊ â >ÃÊ `iÊ yÕi V >Ê`i Ê«À ÞiVÌ ]Êà LÀiÊi ÊÌÀ>L> ÊV Ê >ÃÊ " ]Ê ÞÊ ÃÊ À iÃ} ÃÊ ÞÊ >ÃÊ « à L `>`iÃÊ `iÊ w > V >À >ÃÊà LÀiÊ >ÊL>ÃiÊ`iÊV ÌÀ>Ì ÃÊ`iÊÛi Ì>Ê >Ãi}ÕÀ>`>ð Resultados *>ÀÌ V «> Ê`i Ê*À ÞiVÌ Ê ?ÃÊ`iÊ£ÎäÊ" ]ÊLi iwV > ` Ê > Ài`i` ÀÊ `iÊ Ó°ÈääÊ v> >ÃÊ `iÊ «i µÕi ÃÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊÀÕÀ> ið ?ÃÊ v À >V Êi ÊÊ ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°Ài`iÌ Ã° À}°>ÀÊÞÊÊ ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°Ã `Ü À `° À}

114

>à Ê8 °ÊÊ *ÀiÛi V Ê`iÊ >ÊÛ VÕ >V Ê `iÊ Ûi iÃÊ`iÊ >ÊÀi} Ê`i Ê Atrato al conflicto armado a ÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >ÊV à `>V Ê`iÊ una propuesta de educación no v À > Ê­ L >®Ê

«ÕiÃÌ>Ê`iÊi`ÕV>V Ê Êv À > Ê«>À>Ê >Ê«À V Ê`iÊ >Ê«>ÀÌ V «>V Ê ÕÛi ÊÞÊ >ÊvÕ `> i Ì> V Ê>ÀÌ ÃÌ V>ÊÞÊ`i« ÀÌ Û>Ê`iÊ ÃÊ Ûi ið

Ê«À }À> >]Ê V >` Êi Êi Ê> ÊÓääÈ]Ê Û ÕVÀ>Ê ÃÊ Õ V « ÃÊ `iÊ +Õ L` ]Ê i` Ê ÌÀ>Ì ]Ê 6 } >Ê `i Ê ÕiÀÌi]Ê, ÃÕV ÊÞÊ >À i Ê`i Ê >À j ÊÞÊiÃÌ?Ê v V> â>` Êi Ê Ûi iÃÊÀÕÀ> iÃÊ`iÊi ÌÀiÊ£ÓÊÞÊÓxÊ > ð * ÀÊ i` Ê `iÊ iÃÌ>Ê V >Ì Û>Ê ÃiÊ LÕÃV>Ê «ÀiÛi ÀÊ >ÊÛ VÕ >V Ê`iÊ ÃÊ Ûi iÃÊ> ÊV y VÌ Ê>À >` Ê >ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Ê«À V Ê`iÊÃÕÃÊ >L `>`iÃÊ`iÊ «>ÀÌ V «>V ]Ê `iÀ>â} ]Ê`i« ÀÌ Û>ÃÊÞÊ>ÀÌ ÃÌ V>ð -iÊiëiÀ>ÊLi iwV >ÀÊ` ÀiVÌ> i ÌiÊ>Ê£°£{ÈÊ Ûi iÃÊ­ÈÓ¯Ê LÀiÃÊÞÊÎn¯Ê Õ iÀiîÊiÊ ` ÀiVÌ> i ÌiÊ>Ê£ä°äääÊ >L Ì> ÌiÃÊ`iÊ >ÃÊV Õ `>`iÃÊ Li iwV >À >ð

-iÊLÕÃV>Ê`iÊiÃÌ>Ê > iÀ>ÊÀiV }iÀÊ >ÊiÝ«iÀ i V >Ê i`ÕV>Ì Û>Ê`i ÊÌÀ>L> ÊÀi> â>` Ê« ÀÊ ÃÊ Ã i À ÃÊ >ÀiÌ > ÃÊÞÊ«À ÞiVÌ>À >]ÊÀi} > ÊiÊ ÃÌ ÌÕ V > i Ìi]Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Ê ÛiÀà Êi Ê vÀ>ià ÌÀÕVÌÕÀ>]Ê >Ê}iÃÌ Ê ÃÌ ÌÕV > ]Ê >ÊV>«>V Ì>V Ê `iÊ Ûi iÃ]Ê >ÊÀi> â>V Ê`iÊi VÕi ÌÀ ÃÊ ÕÛi iÃÊÞÊ >Ê«À V Ê`iÊ >Ê À}> â>V Ê ÕÛi °Ê Resultados UÊ

ÃÌ ÌÕV Ê `iÊ nÊ Vi ÌÀ ÃÊ `iÊ v À >V Ê >ÀÌ ÃÌ V>]Ê`i« ÀÌ Û>ÊÞÊ À}> â>Ì Û>°

UÊ

ÃÌ ÌÕV Ê`iÊ{ÊiµÕ « ÃÊ`iÊv À >V ]Ê >V «> > i Ì Ê>ÀÌ ÃÌ V ]Ê`i« ÀÌ Û ÊÞÊ À }> â>Ì Û °

UÊ

ÃÌ>L iV i Ì Ê `iÊ Õ Ê VÕÀÀ VÕ Ê «>À>Ê >Ê «À V Ê`i ÊÌ> i Ì Ê Õà V> ÊÞÉ Ê`iÊiÝ «Àià Ê>ÀÌ ÃÌ V>Ê`iÊ ÃÊ Ûi ið

Acciones Ê«À }À> >ÊÃiÊ`iÃ>ÀÀ >Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊÕ >Ê«À

115

Talleres libres de arte

>à Ê8 °ÊÊ *ÀiÛi V ÊÞÊ>Ìi V Ê`iÊ >Ê Û i V >ÊÞÊ >Ê`i VÕi V >Ê ÕÛi Ê>Ê Ûi Ê V> Ê­ Ê-> Û>` À® Ê«À }À> >ÊvÕiÊ > â>` Êi Êi Ê> ÊÓääÓÊ« ÀÊ >Ê - V i`>`Êà Ê6 i V >]Ê*À }À> >Ê`iÊ >ÃÊ >V iÃÊ1 `>ÃÊ«>À>Êi Ê iÃ>ÀÀ Êq* 1 °Ê «Ài `iÊ ÃÊ` ÃÌÀ Ì ÃÊ`iÊ « «>]Ê/ >V>Ìi«iµÕi]Ê Õ> â>«>]Ê }Õ >ÀiÃ]ÊÞÊi Ê` ÃÌÀ Ì ÊÈÊ`iÊ-> Ê-> Û>` À° >Ê V >Ì Û>ÊÃiÊ` À }iÊ>Ê ÃÊÞÊ Ûi iÃÊÞÊi Ê L iÌ Û ÊiÃÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÊÕ Ê `i Ê V> Ê`iÊ«ÀiÛi V Ê `iÊ >ÊÛ i V >ÊÞÊ >Ê`i VÕi V >Ê ÕÛi ]ÊL>Ã>` Ê i Ê >Ê`iÃVi ÌÀ> â>V ]Ê >ÊV À` >V Ê ÌiÀ Ã Ì ÌÕV > ÊÞÊi Ê«À Ì>} Ã Ê ÕÛi ° Acciones En coordinación con los Comités Locales de Apo Þ Ê>Ê >Ê iâ]Ê >Ê ` iÃVi V >ÊÞÊ >Ê ÕÛi ÌÕ`ÊÃiÊ`i Ã>ÀÀ > Ê` viÀi ÌiÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊÃi}Ö Êi Ê}ÀÕ« Ê`iÊ « L >V ÊLi iwV >` °Ê ÌÀiÊi >ÃÊÃiÊi VÕi ÌÀ> \ Creación de Unidades locales de empleo -iÊ VÀi> Ê 1 `>`iÃÊ V> iÃÊ `iÊ « i Ê ­1 ®Ê i Ê >ÃÊV>Ã>ÃÊ`iÊ >Ê ÕÛi ÌÕ`°Ê ÃÌ>ÃÊÕ `>`iÃ]Ê>Ê V>À} Ê`iÊ ÃÊ Ûi iÃ]ÊV ÃÌ ÌÕÞi ÊÕ ÊÀiVÕÀà Ê`iÊ ÌiÀ i` >V Êi ÌÀiÊ >Ê viÀÌ>ÊÞÊ >Ê`i > `>Ê > L À> Êi Ê ÃÊ Õ V « ÃÊLi iwV >` ðÊ-iÊLÕÃV>Ê V À« À>ÀÊ>Ê ÃÊ Ûi iÃÊi Êà ÌÕ>V Ê`iÊÀ iÃ} Ê i Êi ÊV> « Ê >L À> ]Êi «ÀiÃ>À > ÊÞÊi`ÕV>V > ° Campaña de sensibilización a favor del desarme ÕÃV>Ê Ì> Ì Ê v ÀÌ> iViÀÊ >Ê À}> â>V Ê ÞÊ i Ê V V i Ì Ê`iÊ ÃÊ ÃÊÞÊ >Ã]Ê Ìi}À> ÌiÃÊ`i Ê Û i Ì Êº }i iÃÊ`iÊ >Ê*>â»]ÊV ÊiÝ«> ` ÀÊ >ÊiÝ«iÀ i V >Ê >Ê ÌÀ>ÃÊiÃVÕi >ÃÊ`iÊ ÃÊ Õ V « ÃÊLi iwV >` ð Artes Marciales À `>Ê>« Þ Ê>ÊiÃVÕi >ÃÊ`iÊ>ÀÌiÃÊ >ÀV > iÃÊ` À } `>ÃÊ « ÀÊ ÃÌÀÕVÌ ÀiÃÊ µÕiÊ Ì i i Ê >Ê ÃÕÊ V>À} Ê VÕ>ÌÀ Ê iÃVÕi >ÃÊ V>`>Ê Õ °Ê Ê Ö iÀ Ê `iÊ Ìi }À> ÌiÃÊ `iÊ >ÃÊ iÃVÕi >ÃÊ Û>À >]Ê Ãi}Ö Ê V>`>Ê V Õ `>`]Ê`iÃ`iÊÎäÊ >ÃÌ>ÊnäÊ Ûi iÃ°Ê Ê À>À Ê Ãi > > ÊV «Ài `iÊÌÀiÃÊ À >`>ÃÊ`iÊ` ÃÊ À>ÃÊ ÞÊ i` >ÊV>`>ÊÕ >°

À } ` ÃÊ>Ê Ûi iÃʵÕiÊ« Ãii Ê >L `>`iÃÊ>ÀÌ Ã Ì V>ÃÊ ÊiÝ«iÀ i V >ÃÊi ÊVÕ> µÕ iÀÊÀ> >Ê`i Ê>ÀÌiÊÞÊ µÕiÊÃiÊ ÕiÃÌÀ> Ê ÌiÀiÃ>` ÃÊi ÊV>«>V Ì>ÀÃi°Ê >ÃÊ À> >ÃÊ>ÀÌ ÃÌ V>ÃÊ>L À`>`>ÃÊà \ÊÌi>ÌÀ ]Ê ÌiÀ>ÌÕÀ>]Ê `> â>]Ê>ÀÌiÃÊ« ?ÃÌ V>Ã]Ê>ÀÌiÃ> >Ã]ÊÌ ÌiÀiÃÊÞÊV ÀV ° Derecho al nombre -iÊ`iÃ>ÀÀ > ÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ À i Ì>V Ê i}> Ê«>À>Êi Ê Ãi}Õ i Ì ]Ê`iÌiVV ÊÞÊ>Ìi V Ê`iÊV>à ÃÊÀi > V >` ÃÊV ÊÀiV V i Ì Ê`iÊ Ã]ÊV> L Ê`iÊ LÀi]ÊÀiVÌ wV>V Ê`iÊ«>ÀÌ `>ÃÊ`iÊ >V i Ì ° Alianzas 1 Ê>ëiVÌ ÊiÃi V > Ê`i Ê«À ÞiVÌ ÊiÃÊi Êi v µÕiÊ ÌiÀ ÃÌ ÌÕV > Ê µÕiÊ « Ãii°Ê Ê V Ì Õ>V Ê ÃiÊ `iÃVÀ Li Ê > }Õ >ÃÊ `iÊ >ÃÊ > > â>ÃÊ «À V «> iÃÊ Ài> â>`>Ã°Ê Ê Ûi Ê}ÕLiÀ > i Ì> ]Ê«>ÀÌ V «>Êi Ê Ãi Ê > V > Ê`iÊ-i}ÕÀ `>`Ê*ÖL V>Ê­ -*®]Êi Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê -> Û>` Ài Ê `iÊ iÃ>ÀÀ Ê Ìi}À> Ê `iÊ >Ê iâÊ ÞÊ >Ê ` iÃVi V >Ê ­ - ®]Ê i Ê i«>ÀÌ> i Ì Ê `iÊ *ÀiÛ Ã Ê - V > Ê ­ ÃÌiÀ Ê `iÊ /À>L> ®]Ê >Ê i Ài V >Ê `iÊ ` iÃVi V >Ê ­ ÃÌiÀ Ê `iÊ -> Õ`®]Ê i Ê ÃÌiÀ Ê `iÊ `ÕV>V ]Ê >Ê * V >Ê >V > Ê

Û ]Ê µÕiÊ >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ >ÃÊ `i i}>V iÃÊ V> iÃÊ v À > Ê«>ÀÌiÊ`iÊ ÃÊ ÌjÃÊ V> iÃÊ`iÊ « Þ Ê >Ê >Ê iâ]Ê ` iÃVi V >ÊÞÊ ÕÛi ÌÕ`° Êi Ê? L Ì Ê V> ]ÊiÃÌ? Ê«ÀiÃi ÌiÃÊ >ÃÊ> V> ` >Ã]Ê las Unidades de Salud, los centros escolares, >ÃÊ } ià >Ã]Ê >ÃÊV>Ã>ÃÊ`iÊ >ÊVÕ ÌÕÀ>ÊÞÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÕÛi ið Ê ÃÕÊ ÛiâÊ «>ÀÌ V «> Ê ÌÀ>ÃÊ >à V >V iÃ]Ê Ì> iÃÊ como la Asociación Bienestar Yek Ineme, la à V >V Ê«>À>Ê >Ê >«>V Ì>V ÊÞÊ >Ê ÛiÃÌ }> V Ê`iÊ >Ê-> Õ`Ê i Ì> Ê­ - ®]Ê/ iÊ >Ì VÊ ,i ivÊ-iÀÛ ViÊ­ ,-®]Ê >Ê Õ `>V Ê >À >Ê ÃV> Ê`iÊ Ö iâÊÞÊ >Ê }i V >Ê`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊ "wV >Ê`iÊ « Þ Ê> Ê/À>L> Ê­ É" /®°Ê ?ÃÊ v À >V Êi Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°Ài`iÌ Ã° À}°>ÀÊ

116

Actuaciones

>à Ê8 °ÊÊ*À V Ê`i Ê « i Ê ÕÛi Ê (América Latina) Ê «À }À> >Ê *À V Ê `i Ê « i Ê ÕÛi Ê i Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê­*, ®]ÊvÕiÊ > â>` Ê« ÀÊ >Ê"À }> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê`i Ê/À>L> Ê­" /®]Êi Ê À }i Ì >]Ê À>à ]Ê i]Ê L >]Ê `ÕÀ>Ã]Ê j Ý V ]Ê*iÀÖÊÞÊ,i«ÖL V>Ê V> >°Ê-ÕÊ`ÕÀ>V Ê vÕiÊ`i ÊÊÓääxÊ> ÊÓää ° Ê Ã ÊiÃÌÕÛ Ê` À } ` Ê>Ê£Ó°äääÊ Ûi iÃÊqV Õ `>`> ÃÊ `iÊ £xÊ >Ê Ó{Ê > ÃÊ `iÊ i`>` Ê `iÊ >Ê « L >V ÊiV V> i ÌiÊ>VÌ Û>Ê`iÃi « i>`>ÊÞÊ ÃÕLi « i>`>]Ê«ÀiÃÌ> ` ÊiëiV > Ê>Ìi V Ê>Ê ÃÊ Ûi iÃÊ`iÃv>Û ÀiV ` ÃʵÕiÊÃiÊi V ÌÀ>L> Êi Ê >ÊiV >Ê v À > ]Ê«>À>ʵÕiÊ«Õi`> Ê>VVi`iÀÊ >ÊÕ Êi « i Ê`iVi ÌiÊÞÊ«À `ÕVÌ Û °Ê Ê«À }À> >Ê V Ìi « >L>]Ê>ÊÃÕÊÛiâ]ʵÕiÊ> Ê i ÃÊÕ ÊxäÊ¯Ê `iÊ ÃÊ Ûi iÃÊLi iwV >À ÃÊvÕiÀ> Ê Õ iÀið Objetivos y propósitos U

Creación de una Red de promoción de i « i Ê ÕÛi Êi Ê >Ì > jÀ V>Ê i` > ÌiÊ i ÊV «À Ã Ê`iÊ} L iÀ Ã]Êi « i>` ÀiÃ]ÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊÞÊ À}> â>V iÃÊ`iÊ Ûi iÃ]Ê «>À>Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ >VV iÃÊ ÞÊ « Ì V>ÃÊi ÊiÃÌiÊ? L Ì Ê«À À Ì>À °

UÊ

i Ì Ê >Ê >Ê V >Ì Û>Ê i «Ài `i` À>]Ê >Ê VÀi>V Ê`iÊ «Þ iÃÊÞÊ >ÊÀi`ÕVV Ê`iÊ >Ê v À > `>`Ê`iÊ Ûi ið

UÊ

? Ã ÃÊ `iÊ >ÃÊ « Ì V>ÃÊ ÞÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ VÀi>V Ê `iÊ i « i Ê «>À>Ê Ûi iÃÊ i Ê ÃÊ «> ÃiÃÊVÕL iÀÌ ÃÊ« ÀÊi Ê*À ÞiVÌ °

* ÀÊ i` Ê `i Ê «À }À> >Ê ÃiÊ VÀi Ê Õ >Ê L>ÃiÊ `iÊ v À >V Ê Ài} > Ê ÞÊ LÕi >ÃÊ «À?VÌ V>ÃÊ Ã LÀiÊ « Ì V>Ã]Ê«À }À> >ÃÊÞÊ>VV iÃÊ«>À>Ê >ÊVÀi>V Ê `iÊi « i Ê ÕÛi °Ê En cuanto a aspectos puntuales de capacita V ÊÞÊv À >V ]Ê>ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊÀiÃÕ i Ê> }Õ >ÃÊ`iÊ >ÃÊ>VÌÕ>V iÃÊ«À V «> iÃÊÀi> â>`>Ã\

>«>V Ì>V Ê Ìi À V «À?VÌ V>Ê i Ê ÕiÛ>ÃÊ ÌiV } >ÃÊ ÞÊ «iÀ>V iÃÊ L> V>À >ÃÊ iÃÌ >` Ê >Ê > Õ ÃÊ`iÊi ÌÀiÊ£nÊÞÊÓ{Ê> ÃÊ`iÊi`>`]Ê>à à Ìi ÌiÃÊ>ÊiÃVÕi >ÃÊ«ÖL V>ÃÊ`iÊv À >V Ê«À vi à > Ê ÌjV V>]Ê `iÊ Ûi Ê Ã V iV V Ê L> ÉÊ i` ]Ê ÞÊ V Ê > Ì Ê Ài ` i Ì Ê >V>`j V Ê i Ê México.

Formación para jóvenes rehabilitados

À } ` Ê>Ê Ûi iÃÊV i ÃÊ`iÊi ÌÀiÊ£nÊÞÊÓ{Ê> ÃÊ µÕiÊÃÕ«iÀ>À ÊV ÊjÝ Ì ÊÌÀ>Ì> i Ì ÃÊ`iÊÀi >L Ì>V °Ê"V i Ì>Ê Ûi iÃÊ­`iÊ> L ÃÊÃiÝ Ã®Ê`iÊ

i]Ê«À Vi`i ÌiÃÊ`iÊ«À }À> >ÃÊ`iÊÀi >L Ì> V Ê `iÊ «À Vià ÃÊ >` VÌ Û Ã]Ê VÕÀÃ>À Ê >VV iÃÊ v À >Ì Û>ÃÊi Ê >ÌiÀ >ÃÊÀi >V >`>ÃÊV Ê >Êi iV ÌÀ V `>`]Ê iV? V>]Ê> L> iÀ >]Ê w ?Ì V>]ÊiÌV° Programa de capacitación de aprendices

U

Formulación de recomendaciones desti >`>ÃÊ>Ê i À>ÀÊÃÕÊvÕ V > i Ì °

UÊ

"LÌi V Ê `iÊ i « i ÃÊ `iVi ÌiÃÊ Ê > « >V Ê`iÊ >Êi « i>L `>`Ê`iÊ£Ó°äääÊ Ûi iÃ]Ê«ÀiviÀi Ìi i ÌiÊ`iÊÃiVÌ ÀiÃÊ`ià v>Û ÀiV ` ðÊ

-ÕÊ L iÌ Û ÊvÕiÊw > V >ÀÊ ÃÊV ÃÌiÃÊ>V>`j V ÃÊ `iÊ Ûi iÃÊ>«Ài ` ViÃÊV Êi`>`iÃÊi ÌÀiÊ ÃÊ£ÈÊ ÞÊ ÃÊ £nÊ > Ã]Ê «À Vi`i ÌiÃÊ `iÊ â >ÃÊ `iÊ L> Ê Ûi Êà V ÊiV V Ê`iÊ-> Ê*>Õ ° Orientación para la transición de la escuela al empleo "À}> â>V Ê`iÊÌ> iÀiÃÊ` À } ` ÃÊ>Ê« Ìi V >ÀÊ >Ê i « i>L `>`Ê`iÊ Ûi iÃÊ`iÊ Ûi Êà V iV V Ê L> É i` Ê L> ]Ê µÕiÊ VÕÀÃ>L> Ê i Ê Ö Ì Ê > Ê `i Ê V i} Ê ÃiVÕ `>À Ê i Ê ÃVÕi >ÃÊ *ÖL cas de Buenos Aires.

Empleo juvenil y recursos energéticos ÌÀiÊ£ääÊÞÊ£{äÊiÃÌÕ` > ÌiÃ]Ê`iÊ À}i Ì >]Ê À> à ]Ê L >]Ê iÊÞÊ*iÀÖÊÀi> â>À Ê«À?VÌ V>ÃÊÞÊ

117

ÀiV L iÀ ÊV>«>V Ì>V Êi Ê >L `>`iÃÊÞÊV «i Ìi V >ÃÊi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ`iÊ ÃÊÀiVÕÀÃ ÃÊi iÀ}jÌ V Ã]Ê «>À>Êv>V Ì>ÀÊÃÕÊ V À« À>V Ê> Ê Õ ` Ê >L À> °

iÃ>ÀÀ Ê`iÊ >Êi « i>L `>`ÊÞÊ`iÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊ ÌjV V>ÃÊ i Ê i Ê ?Ài>Ê `iÊ >Ê Ãi}ÕÀ `>`Ê `iÊ £ÓääÊ Ûi iÃÊ`iÊ À}i Ì >]Ê i]Ê*iÀÖÊÞÊ À>à ° Desarrollo de recursos humanos

>«>V Ì>V Ê>Ê£°äääÊ Ûi iÃÊ`iÊ> L ÃÊÃiÝ Ã]Ê `iÊ À}i Ì >]Ê L >ÊÞÊ*iÀÖÊi Ê >ÃÊÌjV V>ÃÊ L?à V>ÃÊ «>À>Ê >Ê LÖõÕi`>Ê iwV>âÊ `iÊ i « i Ê ­ iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> Ê VÕ Ì ]Êi >L À>V Ê`iÊVÕ ÀÀ VÕ >®°Ê VV iÃÊ v À >Ì Û>ÃÊ ÞÊ «À?VÌ V>ÃÊ i Ê >ÃÊ empresas.

Empleo juvenil y el mundo del deporte

>«>V Ì>V Ê>ÊÓ°äääÊ Ûi iÃÊ`iÊ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊà V > iÃÊ ?ÃÊ `iÃv>Û ÀiV ` ÃÊ `iÊ À}i Ì >Ê ÞÊ iÊ i Ê>VÌ Û `>`iÃÊ`i« ÀÌ Û>Ã]Ê`iÊ À i Ì>V Ê«À vi à > ]Ê`iÊ v À >V Êà LÀiÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ >L À> iÃÊÞÊi Ê>VÌ Û `>`iÃÊ`iÊv À >V Ê`iÊ Ì ÀiÃÊ `i« ÀÌ Û Ã]Êwà ÌiÀ>«iÕÌ>Ã]Êi viÀ iÀ >Ê`i« ÀÌ Û>]Ê }iÃÌ ÀiÃÊ`iÊi Ì `>`iÃÊ`i« ÀÌ Û>Ã]ÊiÌV°Ê ?ÃÊ v À >V Êi Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°Ài`iÌ Ã° À}°>ÀÊÞÊ ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ° Ì> ` >° À}°«i

118

SECCIÓN 2 Políticas e instrumentos municipales para la promoción del emprendedurismo, mipymes y fortalecimiento de las cadenas de valor territoriales

SECCIÓN 2 Políticas e instrumentos municipales para la promoción del emprendedurismo, mipymes y fortalecimiento de las cadenas de valor territoriales - Ê ÕV ÃÊ ÃÊ>ëiVÌ ÃʵÕiÊ«iÀ Ìi ÊÃi > >ÀÊ la relación entre el emprendedurismo, las micro, «iµÕi >ÃÊÞÊ i` > >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ­ «Þ iîÊÞÊi Ê desarrollo económico local. Por un lado, la po L >V ÊiV V> i ÌiÊ>VÌ Û>Êq* Ê`iÊ i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >Ê ­> Ài`i` ÀÊ `iÊÓä°ÇÊ iÃÊ`iÊ«iÀà >îÊVÀiViÊ>«À Ý > `> i ÌiÊ> ÊÓ¯Ê> Õ> °Ê ÃÊ`iV À]Ê{£{Ê Ê ÕiÛ ÃÊ Ûi iÃÊÃiÊ Ìi}À> Ê> Õ> i ÌiÊ>Ê >Ê* ]Ê`iÊ ÃÊ VÕ> iÃÊ >Ê}À> Ê >Þ À >Ê Ê }À> ÊV V>ÀÃiÊiÃiÊ Ã Ê > Ê i Ê i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê v À > °Ê >ÃÊ À>â iÃÊÛ> Ê`iÃ`iÊ >Ê ÃÕwV i ÌiÊ viÀÌ>Ê >L À> Ê iÝ ÃÌi Ìi]Ê >ÃÌ>Ê >ÃÊ Ì>V iÃÊi Ê ÃÊà ÃÌi >ÃÊ i`ÕV>Ì Û ÃÊ µÕiÊ Ê «iÀ Ìi Ê >Ê iÃÌ ÃÊ Ûi iÃÊ V Ì>ÀÊV Ê >ÃÊV>«>V `>`iÃÊÀiµÕiÀ `>ÃÊÊ­i ÊÌjÀ ÃÊ `iÊ V V i Ì ÃÊ ÌjV V Ã]Ê >L `>`iÃÊ ÌiÀ«iÀà > iÃÊ ÞÊ `iÃÌÀiâ>ÃÊ }i iÀ> iÃ®Ê Ã V Ì> `>Ã]Ê >ÊVÀiV i ÌiÊ`iÃiÀV ÊV i} > ]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>Ã°Ê Ê Ã ÊÌ i « ]Êi ÊÌ « Ê`iÊi « i ʵÕiÊVÀiV i Ìi i ÌiÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊi Ê >ÊÀi} ÊÃÕ« iÊ> }Ö Ê }À>` Ê`iÊV> wV>V ]Ê ÊVÕ> Ê Ì>Ê>Ö Ê ?ÃÊ >ÃÊ « à L `>`iÃÊ `iÊ ÕV ÃÊ `iÊ iÃÌ ÃÊ Ûi iÃÊ `iÊ V À« À>ÀÃiÊ >Ê iÃÌiÊ iÀV>` °Ê iÊ iÃÌ>Ê v À >]Ê i V ÌÀ> ÃÊ Õ >Ê VÀiV i ÌiÊ LÀiV >Ê `iÊ `iÃi « i>` ÃÊ Ûi iÃÊV Ê« V>Ê­ Ê }Õ >®ÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> ʵÕiÊ iVià Ì> Ê}i iÀ>ÀÊ }Àià ÃÊ«>À>Ê ÃÕÊÃÕLà ÃÌi V >ÊÞÉ Ê«>À>ÊV ÌÀ LÕ ÀÊiV V> i ÌiÊ>ÊÃÕÃÊv> >Ã°Ê Ê >ÊÛiâ]Ê >Êv> Ì>Ê`iÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊi`ÕV>Ì Û>ÃÊÞÊ iV V>ÃÊi Ê >ÃÊâ >ÃÊ i ÃÊ`iÃ>ÀÀ >`>ÃÊ ­V Ê >ÃÊ «iµÕi >ÃÊ V Õ`>`iÃ]Ê Ê i Ê ? L Ì Ê ÀÕ À> ®]Ê V `iÊ `iV ` `> i ÌiÊ i Ê >Ê i }À>V Ê `iÊ ÃÊ Ûi iÃÊ >V >Ê ÃÊ }À> `iÃÊ Vi ÌÀ ÃÊ ÕÀL> ÃÊ i ÊLÕÃV>Ê`iÊÌ> iÃÊ « ÀÌÕ `>`iðÊ- Êi L>À} ]Ê

ÃÕÊ« V>ÊV> wV>V ÊÞÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> ]ÊÕ `>Ê >Ê >Ê >Þ ÀÊV «iÌi V >ÊÞÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊi Ê >ÃÊ }À> `iÃÊV Õ`>`iÃ]ÊÀi`ÕViÊ>Ö Ê ?ÃÊÃÕÃÊ« à L `>`iÃÊ `iÊ LÌi iÀÊ Õ Ê ÌÀ>L> Ê >Ã> >À >` Ê i Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊv À > Ê`iÊ >ÊiV >°Ê iÊiÃÌ>Êv À >]Êi Ê `iÃ>ÀÀ Ê`iÊÕ >Ê>VÌ Û `>`ÊiV V>Ê `i«i ` i ÌiÊ ÕV >ÃÊÛiViÃÊiÃÊ >ÊÖ V>Ê «V Ê` ë L iÊ`iÊiÃÌ ÃÊ Ûi ið ÌiÊiÃÌ>ÊÀi> `>`]Ê ÃÊ>« Þ ÃÊ iViÃ>À ÃÊ«>À>Ê µÕiÊ iÃÌ ÃÊ ºi «Ài `i` ÀiÃ»Ê «Õi`> Ê « i i Ì>ÀÊ ÞÉ Ê V à `>ÀÊ ÃÕÊ i} V Ê i iÀ}i ÌiÊ Ê iÝ ÃÌi Ê ­ Ê Ã Ê ÕÞÊ iÃV>à î°Ê * ÀÊ Õ Ê >` ]Ê >Ê« V>Êv À >V Ê>V>`j V>ÊÞÊi «ÀiÃ>À > Ê`iÊ iÃÌ ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊi iÀ}i ÌiÃÊ Ì>Êi Ê`ià « i}ÕiÊ`iÊÃÕÃÊ« Ìi V > iÃÊV>«>V `>`iÃ]ÊÞÊ« ÀÊ i Ê ÌÀ Ê >` ]Ê i Ê Ã ÃÌi >Ê w > V iÀ Ê ÀiµÕ iÀiÊ `iÊ >Û> iÃ]Ê }>À> Ì >Ã]Ê iÌV°]Ê «>À>Ê >ViÀÊ iviVÌ Û Ê Õ Ê «ÀjÃÌ> ÆÊ V ` V Ê V>Ã Ê « à L iÊ `iÊ VÕ « ÀÊ «>À>Ê> }Õ i ʵÕiÊ>V>L>Ê`iÊi «iâ>ÀÊÞÊ ÊVÕi Ì>Ê V Ê ÀiVÕÀà ÃÊ ­ Ê > ÌiVi`i ÌiÃ®Ê i Ê i Ê iÀV> ` °Ê iÊiÃÌ>Êv À >]ÊÃ Ê >ÃÊ«À « >ÃÊV ` V iÃÊ `i Ê Ã ÃÌi >Ê µÕ i iÃÊ V `i > Ê >Ê iÃÌ ÃÊ ÕiÛ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ >Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ ÃÕÃÊ i} V ÃÊ i Ê V ` V iÃÊ«ÀiV>À >Ã]ÊÞÊ« ÀÊÌ> Ì ]ÊV ÊÕ >Ê> Ì>Ê «À L>L `>`Ê`iÊvÀ>V>Ã>À°Ê ÃÌ>Ê Ã ÌÕ>V Ê iÃÊ iëiV > i ÌiÊ >}Õ`>Ê i Ê i Ê ? L Ì Ê ÀÕÀ> Ê Ê `iÊ V Õ`>`iÃÊ «iµÕi >Ã]Ê ` `iÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ Ã Ê >Ö Ê viÀ ÀiÃÊ >Ê >ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ« `À > Êi V ÌÀ>ÀÊi Ê ÃÊ}À> `iÃÊVi ÌÀ ÃÊÕÀ L> ÃÊ Ê>Ö Êi Ê >ÃÊV Õ`>`iÃÊ ÌiÀ i` >Ã°Ê Ã ]Êi Ê i Ì À ÊV ÌÀ LÕÞiÊ>Ê> }>ÀÊ>Ö Ê ?ÃÊ >ÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊVÀiV i Ì Ê`iÊiÃÌ ÃÊ«iµÕi ÃÊi «Ài ` i Ì Ã°Ê Ê Ã Ê Ì i « ]Ê >ÃÊ «Þ iÃÊ Þ>Ê iÃÌ>L iV `>ÃÊ ÕV >ÃÊ ÛiViÃÊ Ê «Õi`i Ê

121

crecer por estas mismas condiciones, con el >}À>Û> ÌiʵÕiÊV ÊvÀiVÕi V >ÊV « Ìi ÊV Ê >ÃÊ }À> `iÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ­ÞÊÃÕÃÊiV >ÃÊ`iÊiÃV> >®]Ê ÊµÕiÊ >ÃÊ iÛ>Ê>Ê À i Ì>ÀÃiÊ>Ê ÃÊÃi} i Ì ÃÊ`iÊ iÀV>` Ê ?ÃÊ«iµÕi ÃÊÞÊ`iÊ i ÀÊ« `iÀÊ`iÊ V «À>]ÊV `i ? ` ÃÊ>Ê >ÊÃÕLà ÃÌi V >Ê ?ÃÊ µÕiÊ> Ê`iÃ>ÀÀ °ÊÊÊ Ê ÃÕÊ Ûiâ]Ê Ûi ÃÊ µÕiÊ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê iV V>Ê «ÀiÛ> iV i ÌiÊi Ê >ÊÀi} ÊÃiÊ > Ì i iÊ> Ài`i` ÀÊ `iÊ ÊµÕiÊ«Õi`i Ê >ViÀÊ >ÃÊ}À> `iÃÊi «ÀiÃ>Ã]Ê >ÃÊÌÀ>à >V > iÃÊÞÊ >ÃÊ >µÕ >` À>ÃÆÊVi ÌÀ> ` Êi ÊVÀiV i Ì Êi ÊÕ Ê«iµÕi Ê}ÀÕ« Ê`iÊi «ÀiÃ>Ã]Ê}i iÀ> i ÌiÊV Vi ÌÀ>`>ÃÊ}i }À?wV> i ÌiÊ ÞÊ V Ê « V ÃÊ i i i Ì ÃÊ `iÊ >ÀÌ VÕ >V Ê con el resto de la economía territorial. * ÀÊÌ> Ì ]ÊÞÊ«>ÀÌ i ` Ê`iÊ >Ê«Ài Ã>ʵÕiÊi ÊV mercio exterior en Centroamérica no puede sos Ìi iÀÃiÊÖ V> i ÌiÊ« ÀÊ >ÃÊ}À> `iÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ Ê >ÃÊ >µÕ >` À>ÃÊ V Ê i Ê vÕ `> i Ì Ê `iÊ Õ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ \Ê ·+ÕjÊ ÃiÊ `iLiÊ >ViÀÊ «>À>Ê >Õ i Ì>ÀÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê `iÊ >ÃÊ VÀ ]Ê «iµÕi >ÃÊÞÊ i` > >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊiÊ Ìi}À>À >ÃÊ> Ê «À Vià Ê`iÊ ÌiÀ >V > â>V ¶Ê· Ê }À>ÀÊ VÀi i Ì>ÀÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ `iÊ i ÀÊ Ì> > Ê Ã Ê i >ÃÊ Ì i i Ê µÕiÊ V «iÌ ÀÊ V Ê ÌÀ>ÃʵÕiÊÛ Ûi Êi ÊiV >ÃÊiÃÌÀÕVÌÕÀ> i ÌiÊiÃÌ>L iÃ]ʵÕiÊVÕi Ì> ÊV ÊÕ >ÊÃiÀ iÊ`iÊ Li iwV Ã]ÊV Ê ÃÌ ÌÕV iÃʵÕiÊ«À ÕiÛi Ê >Ê >VÌ Û `>`Êi «ÀiÃ>À > ]ÊV ÊÕ >ÊVÕ ÌÕÀ>Êi «Ài `i` À>]Ê `iÊ V «iÀ>V Ê ÞÊ >à V >V à ]Ê ÞÊ w > i Ìi]Ê µÕiÊ Ì i i Ê >Ê Ãi}ÕÀ `>`Ê `iÊ µÕiÊ ÃÕÊ >ÀV Ê i}> ÊiÊ ÃÌ ÌÕV > Ê«iÀ > iViÀ?ÊiÃÌ>L iÊ ÞÊiÃÊVÀi L iÊ«>À>Ê ÃÊV Õ`>`> ÃÊ­ÞÊi Ê«>ÀÌ VÕ >À]Ê «>À>Ê ÃÊ i «ÀiÃ>À î]Ê `i«i ` i Ìi i ÌiÊ `iÊ VÕ> µÕ iÀÊV à `iÀ>V Ê« Ì V>¶ En este contexto, resulta clara la necesidad de > > â>ÀÊ>Êv ` Ê >ÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ ÃÊ} L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊ « Ìi V >ÀÊ ÃÕÊ `iÀ>â} Ê i Ê «À Vià ÃÊ`iÊ Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ« Ì V>ÃÊÞÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ iwV>ViÃ°Ê iÊ iÃÌ>Ê v À >]Ê i Ê v ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >Ê}iÃÌ Ê Õ V «> Ê«>À>Êi Ê ÊÞÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`ÊÌiÀÀ Ì À > ÊiÃÊÕ >ÊiÌ>«>Ê « ÀÌ> te en el proceso de desarrollo institucional de los

} L iÀ ÃÊ V> iÃ]Ê >V >Ê Ã ÃÌi >ÃÊ ÞÊ vÕ V iÃÊ `iÊ} L iÀ Ê ?ÃÊ>Û> â>`>ð -iÊ >ViÊ ` ëi Ã>L i]Êi Ì ViÃ]Ê«i Ã>ÀÊi ÊÕ Ê V Õ Ì Ê`iÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ`iÊ>« Þ ÊµÕi]Ê`iÃ`iÊ Ê V> ]Êi iÀâ> Ê yÕi V >Êi Ê >Ê i À>Ê`iÊ >ÃÊ > L `>`iÃÊÞÊV>«>V `>`iÃÊ`iÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊÞÊ >ÃÊ «Þ iÃ]ÊÞÊ`iÊiÃÌ>Êv À >]Ê`iÌi }>Ê­iÊ V Õà ÊÀiÛ iÀÌ>®Êi Ê«À ViÃ Ê }À>Ì À ʵÕiÊ ÃiÊ}i iÀ>Êi Êi Ê? L Ì Ê V> °Ê Ê >ÊÛiâ]Êi Ê L iÌ Û Ê iÃÊ V ÌÀ LÕ ÀÊ >Ê >Ê >Þ ÀÊ >ÌÀ>VV Ê `iÊ ÛiÀà iÃ]Ê L>Ã>`>ÃÊ i Ê i Ê v ÀÌ> iV i Ì Ê `i Ê Ì> i Ì Ê V> ]Êi ÊÕ Êà ÃÌi >Ê`iÊ>« Þ ÃʵÕiÊvÕ V iÊÞÊ «À ÕiÛ>Ê Õ Ê i Ì À Ê µÕiÊ v>V ÌiÊ i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ ÃÊ i} V Ã°Ê ÃÌ>ÊiÃÊ >ÊÀ>â Ê`iÊÃiÀÊ`iÊ >ÊÃi}Õ `>ÊÃiVV Ê `iÊiÃÌ>Ê}Õ >]ʵÕiÊLÕÃV>ÊV i â>ÀÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ iÃiÊV Õ Ì Ê`iÊ ÃÌÀÕ i Ì Ã]ÊÞÊ>Ê >ÊÛiâ]ÊV ÌÀ LÕ ÀÊ`iÃ`iÊi Ê Õ V « ÊqV ÊÀi«ÀiÃi Ì>V Ê V >ÛiÊ`iÊ Ê V> Êi Êi Ê«À Vià Ê`iÊ>ÀÌ VÕ >V Ê «>À>Ê }À>ÀÊ«À ÛiÀÊi Ê`iÃ>ÀÀ Êi «Ài `i` ÀÊ i Êi Ê? L Ì Ê`iÊ ÃÊÌiÀÀ Ì À Ã°Ê El primer capítulo de esta sección desarrolla el Ìi >Ê`i Êi Ì À ÊV Êi i i Ì ÊV >ÛiÊ`i Ê`i Ã>ÀÀ Êi «ÀiÃ>À > Ê V> °Ê Õi} ]Êi Ê ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ` ÃÊ>V?« ÌiÃÊÃiÊ«ÀiÃi Ì>ÊÕ Ê >ÀV ÊV Vi« ÌÕ> ÊL?à V ÊV Êj v>à ÃÊi Ê >ÊÌi À >Ê`i Êi v µÕiÊ Ã ÃÌj V ÊÞÊi Ê> ? à ÃÊ`iÊ ÃÊ«À V «> iÃÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iÃ]ÊÀiëiVÌ Û> i Ìi°Ê 9>Ê Õi} Ê `iÊ Ì ` Ê iÃÌiÊ V ÌiÝÌ ]Ê ÃiÊ «ÀiÃi Ì> Ê i Ê` ÃÊV>« ÌÕ ÃÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ« Ì V>ÃÊiÊ Ã trumentos para la promoción de las cadenas de Û> ÀÊÌiÀÀ Ì À > iÃ]Êi «Ài `i`ÕÀ à ÊÞÊ «Þ iÃÊ desde la institucionalidad municipal. * ÀÊ Ö Ì ]Ê ÃiÊ LÀ `>Ê Õ >Ê LÀiÛiÊ «À «ÕiÃÌ>Ê `iÊ iV> à ÃÊ`iÊ Ì Ài ÊÞÊiÛ> Õ>V Ê«>À>Ê ÃÊ «À Vià ÃÊ`iÊv i Ì Êi «ÀiÃ>À > °Ê

122

Capítulo 6 El entorno para el desarrollo empresarial local Un elemento de creciente interés en el desarro Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊv i Ì Ê> Êi «Ài `i`ÕÀ à ÊÞÊ «Þ iÃÊiÃÊi Ê> ? à ÃÊ`i Êi Ì À °Ê-iÊ >Ê i V ÌÀ>` ʵÕiÊi Ê ÕV ÃÊ«> ÃiÃÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞÊÃÕÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ `iÃ>ÀÀ Êi ÊÀi ÌiÀ>`>ÃÊ V>à iÃÊÃiÊÛi ÊÌÀÕ V>`>ÃÊ« ÀÊ LÃÌ?VÕ ÃÊi Ê >ÃʵÕiÊi >ÃÊ ÊÌ i i Ê }Õ >Ê ÌiÀÛi V °Ê i « ÃÊ`iÊi Êà \Ê £°Ê

>Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊqÊ ÕV >ÃÊÛiViÃÊ >Ê>Õ Ãi V >Ê`iÊÛ >ÃÊ`iÊV Õ V>V Êi ÊLÕi Ê iÃÌ>` Ê >Õ i Ì>Ê ÃÊ V ÃÌ ÃÊ `iÊ iÛ>ÀÊ Õ Ê «À `ÕVÌ Ê`iÊÃÕÊâ >Ê`iÊ À }i Ê>Ê ÃÊ iÀ V>` Ã]ÊÀi`ÕV i ` Ê ÊÃ Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê `i Ê «À `ÕVÌ ]Ê Ã Ê ÃÊ ?À}i iÃÊ `iÊ Li iwV ð

Ó°Ê

>ÊLÕÀ VÀ>V >ÊqÊi ÊiÝVià Ê`iÊÌÀ? ÌiÃ]Ê ÃÊ V ÃÌ ÃÊÞÊÌ i « Ê`iÊiëiÀ>ÊV ÌÀ LÕÞi Ê> Ê VÀi i Ì Ê i Ê ÃÊ V ÃÌ ÃÊ `iÊ >Ê >VÌ Û `>`Ê económica.

ΰÊ

ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ«ÖL V ÃÊ ÊÊ> Ê }Õ> ʵÕiÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]ÊÃÕÊ>ÕÃi V >Ê Ê > >ÊV> `>`Ê Ì>Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ðÊ

/> Ê « ÀÌ> ÌiÊ V Ê i Ê i Ì À Ê iÃÊ V ViÀÊ >Ê Ã ÌÕ>V Ê `iÊ ÃÊ «À « ÃÊ i «Ài ` i Ì ÃÊ ÞÊ «Þ iÃÊi Ê >ÊÀi} ]ÊÃÕÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊÞÊi i i Ì ÃÊ` ÃÌ Ì Û Ã°Ê- Ê`iÊiÃ>Êv À >Ê« `i ÃÊ V ViÀÊ i ÀÊ ÕiÃÌÀ Ê iÀV>` Ê iÌ>ÊÞÊ>à ʫ

`iÀÊ vÀiViÀÊ«À `ÕVÌ ÃÊÞÊÃiÀÛ V ÃÊ>`iVÕ>` ÃÊ>Ê ÃÕÃÊ`i > `>Ã]Ê>à ÊV Êi ÊiÃÌ>L iViÀÊ >ÃÊ> > â>ÃÊÞÊiÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ ?ÃÊ«iÀÌ i ÌiÃÊ«>À>Ê }À>ÀÊÃÕÊ `iÃ>ÀÀ °Ê iÊ> Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê`iÊV ViÀÊq> Ê i ÃÊ LÀiÛi i Ìi Ê Ì> Ì Ê i Ê iÃVi >À Ê i Ê µÕiÊ >ÃÊ «Þ iÃÊÞÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊi «Ài ` i Ì ÃÊ i Û> Ê >Ê V>L Ê ÃÕÊ >VÌ Û `>`Ê «À `ÕVÌ Û>]Ê V Ê ÃÊ «À L i >ÃÊ« ÀÊ ÃʵÕiÊ>ÌÀ>Û iÃ> °Ê 6.1. Consideraciones demográficas, socioeconómicas y de V «iÌ Ì Û `>` ÃÊ iViÃ>À ÊÃi > >ÀÊ V > i ÌiʵÕiÊ >ÊÀi} Ê `iÊ i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >Ê V «Ài `iÊ ?ÃÊ`iÊx{ÈÊ Ê ÓʭӰǯÊ`iÊ >ÊÃÕ «iÀwV iÊ`iÊ jÀ V>Ê >Ì >ÊÞÊi Ê >À Li®]ÊV ÊÕ >Ê « L >V Ê`iÊ ?ÃÊ`iÊ{nÊ iÃÊ`iÊ >L Ì> ÌiÃÊ ­> Ài`i` ÀÊ`i Ê ¯Ê`iÊ >Ê« L >V ÊÌ Ì> Ê`iÊ >ÊÀi } ®°Ê ÊiÃÌiÊiÃVi >À ]ÊV >L Ì> Ê«> ÃiÃÊV Ê Õ Ê> Ì Ê`iÃ>ÀÀ Ê Õ > Ê­`iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`i Ê ` ViÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê Õ > Ê`iÃ>ÀÀ >` Ê « ÀÊi Ê*À }À> >Ê`iÊ >ÃÊ >V iÃÊ1 `>ÃÊ«>À>Êi Ê

iÃ>ÀÀ Ê qÊ * 1 ®Ê V Ê ÃÌ>Ê , V>Ê ­«ÕiÃÌ Ê x{®Ê Ê*> > ?Ê­Èä®]Ê Õ Ì ÊV Ê ÌÀ ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê Õ > Ê i` ÊV Ê,i«ÖL V>Ê V> >Ê ­ ä®]Ê Ê-> Û>` ÀÊ­£äÈ®]Ê `ÕÀ>ÃÊ­££Ó®]Ê Õ>Ìi > >Ê­£ÓÓ®ÊÞÊ V>À>}Õ>Ê­£Ó{®]Ê ÊµÕiÊ ÃÊ«iÀ ÌiÊV Ì>ÀÊV ÊÕ >ÊÛ>À i`>`Ê`iÊÀi> `>`iÃÊi Ê >Ê Ài} 10.

0.5$ )NFORME DE $ESARROLLO (UMANO SUPERANDO BARRERAS MOVILIDAD Y DESARROLLO HUMANOS 'RUPO -UNDI 0RENSA

.UEVA 9ORK 0ÉG Y SIGUIENTES %N HTTP HDR UNDP ORG EN MEDIA ($2? ?%3?#OMPLETE PDF

123

Gráfico 6.1 0)" PER CÉPITA EN #ENTROAMÏRICA Y 2EPÞBLICA $OMINICANA 2008 (en dólares)

Fuente: CEPAL, BCIE

Ê ÌjÀ ÃÊ `iÊ }Àià ]Ê i Ê * Ê «iÀÊ V?« Ì>Ê «À i` Ê`iÊ >ÊÀi} ÊiÃÊ viÀ ÀÊ>Ê ÃÊ1-fÊx]äää]Ê V Ê Û>À >V iÃÊ Ã } wV>Ì Û>ÃÊ i ÌÀiÊ ÃÊ «> ÃiÃ°Ê ÃÊ`>Ì ÃÊÛ Ã L â> Ê Êà ÊÃÕÊ viÀ À `>`ÊÀià «iVÌ Ê> Ê«À i` Ê`iÊ jÀ V>Ê >Ì >Ê­ÃÕ«iÀ ÀÊ>Ê ÃÊ1-fÊx]äää®]ÊÃ Ê >ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃÊ` viÀi V >ÃÊ > Ê ÌiÀ ÀÊ`iÊ >ÊÀi} Ê­` `iÊ« ÀÊi i « ]Êi Ê* Ê «iÀÊ ÊV?« Ì>Ê`i Ê V>À>}Õ>ÊiÃÊ> Ê i ÃÊÈÊÛiViÃÊ i ÀʵÕiÊi Ê`iÊ*> > ?®°ÊÊ ÃÌ>ÃÊ` ë>À `>`iÃÊ ÃiÊÀiyi > ÊÌ> L j Êi Ê ÌÀ ÃÊ ` V>` Àið El desempleo en Latinoamérica en el 200811ÊvÕiÊ `i Ên°x¯]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊi Ê ÃÊ«> ÃiÃÊ`iÊ i ÌÀ > jÀ V>ÊÃiÊ LÃiÀÛ> Ê`>Ì ÃÊ ÝÌ Ã°Ê Ê ÃÌ>Ê, V>Ê i Ê`iÃi « i ÊvÕiÊ`iÊ{°n¯]Êi Ê*> > ?ÊÈ°x¯]Ê Ê -> Û>` ÀÊ x°x¯]Ê ,i«ÖL V>Ê V> >Ê £{°£¯]Ê `ÕÀ>ÃÊ {°Ó¯]Ê V>À>}Õ>Ê n°ä¯°Ê Ê Ì ` ÃÊ ÃÊ V>à ÃÊ V Ê ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ VÕi Ì>Ê V Ê v À >V ]Ê >L >Ê ?ÃÊ«iÀà >ÃÊ`iÃi « i>`>ÃÊ Õ iÀiÃʵÕiÊ

LÀiÃ°Ê Êi ÊV>à Ê`iÊ ÃÊÃ> >À ÃÊ ÃÊ­Ài> iî]Êi ÌÀiÊi Ê> ÊÓäääÊÞÊi ÊÓäänÊ ÕL Ê i À>ÃÊi Ê Ì ` ÃÊ ÃÊ«> ÃiÃÊÃ> Û Êi Ê ÃÊV>à ÃÊ`iÊ,i«ÖL V>Ê

V> >Ê ÞÊ Ê -> Û>` À]Ê ` `iÊ iÃÌ ÃÊ Ã> >À ÃÊ perdieron poder de compra. ÊVÕ> Ì Ê>Ê >Êà ÌÕ>V Ê`iÊ >Ê« LÀiâ>Ê­ i` `>Ê « ÀÊ >Ê iÌ ` } >Ê`iÊ iVià `>`iÃÊL?à V>ÃÊ Ã>Ì ÃviV >î]Ê * ÊÃi > >ʵÕiÊi ÊÎίÊ`iÊ >ÊÀi } ÊÛ Û >Êi Êà ÌÕ>V Ê`iÊ« LÀiâ>Ê> Ê> ÊÓään]Ê ÞÊ`iÊi >]Êi ÊÓίÊi Ê« LÀiâ>ÊiÝÌÀi >° ÌÀiÊ ÃÊ` viÀi ÌiÃÊ«> ÃiÃÊÃiÊi VÕi ÌÀ>ÊÕ >Ê> Ì>Ê ` ë>À `>`°Ê* ÀÊi i « ]Êi Ê `ÕÀ>ÃÊ >Ê« LÀi â>Ê ÀiL>Ã>Ê i Ê Èn¯Ê `iÊ >Ê « L >V Ê ÞÊ >Ê « LÀiâ>Ê iÝÌÀi >ÊÃiÊi VÕi ÌÀ>Ê« ÀÊi V >Ê`i Ê{x¯°Ê Ê >Ê Ûiâ]Êi Ê ÃÌ>Ê, V>Ê >Ê« LÀiâ>ÊiÃÊ`iʣȯÊÞÊ >Ê« LÀiâ>ÊiÝÌÀÊi >Ê ÊiÃÊÃÕ«iÀ ÀÊ> Ên¯°Ê ÃÌ ÊV wÀ >Ê >Ê` ë>À `>`Ê`iÊV ` V iÃʵÕiÊÃiÊ LÃiÀ

#IFRAS DE %NERO A SETIEMBRE /)4 0ANORAMA ,ABORAL PAG

124

Gráfico 6.2 .IVELES DE POBREZA EN #ENTROAMÏRICA Y 2EPÞBLICA $OMINICANA

EN PORCENTAJES

* Diferentes años entre 2006 - 2008 Fuente: CEPAL

Û> Êi Ê >ÊÀi} ]ÊÞʵÕiÊÃiÊÌÀ>`ÕVi ÊÌ> L j Êi Ê ÃÊ>ëiVÌ ÃÊiV V ÃÊÞÊ`iÊV «iÌ Ì Û `>`°Ê

iÊ Ê> ÌiÀ À]Êi V ÌÀ> ÃʵÕiÊ>Ê Ê ÌiÀ Ê`iÊ >Ê Ài} Ê `iÊ i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê

V> >Ê iÝ ÃÌi Ê ` ÃÌ Ì ÃÊ Ûi iÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê Ài >Ì Û °Ê ÃÌ>Ê>wÀ >V Ê Êà ÊiÃÊÀië> `>`>Ê « ÀÊ ÃÊ`>Ì ÃÊ> ÌiÀ ÀiÃ]Êà ʵÕiÊi Ê7 À `Ê V nomic Forum12Ê­7 ",1 ®]Êi ÊÃÕÊ `i Ê«>À>Ê explicar las 3 etapas del desarrollo económico « ÀÊ >ÃʵÕiÊ>ÌÀ>Û iÃ> Ê ÃÊ«> ÃiÃ]ÊÃi > >ʵÕi\Ê UÊ `ÕÀ>ÃÊ ÞÊ V>À>}Õ>Ê ÃiÊ i VÕi ÌÀ> Ê i Ê >Ê «À iÀ>ÊiÌ>«>Ê`iÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊL?à V Ã] UÊ Õ>Ìi > >ÊiÃÌ?Êi ÊÌÀ? Ã Ì Ê`iÊ >Ê«À iÀ>ÊiÌ> «>Ê­`iÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊL?à V îÊ>Ê >ÊÊÃi}Õ `>Ê

iÌ>«>Ê­`iÊ>VÌ Û>` ÀiÃÊ`iÊ >ÊiwV i V >®]Ê UÊ > i Ìi]Ê ÃÌ>Ê, V>]Ê*> > ?]Ê,i«ÖL V>Ê

V> >ÊÞÊ Ê-> Û>` ÀÊÃiÊi VÕi ÌÀ> Êi Ê >ÊÃi}Õ `>ÊiÌ>«>ÊÊ`iÊ>VÌ Û>` ÀiÃÊ`iÊ >Êiw ciencia. à ]Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÊÀi} ÊÃiÊÛiÊÀiyi >`>Ê i Êi Êà }Õ i ÌiÊ}À?wV Ê` `iÊi V ÌÀ> ÃÊ«> ÃiÃÊV Ê ÃÌ>Ê, V>ÊÞÊ*> > ?Ê­«ÕiÃÌ ÃÊxxÊÞÊ x ÊÀiëiVÌ Û> i Ìi®Êi ÊÕL V>V iÃÊv>Û À>L iÃÊ `i Ê À> }Ê `iÊ V «iÌ Ì Û `>`Ê `i Ê 7 ",1 ]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊ ÌÀ>ÃÊ >V iÃÊ`iÊ >ÊÀi} ÊV Ê V>À>}Õ>Ê Ê ,i«ÖL V>Ê V> >Ê iÃÌ? Ê i Ê « à V iÃÊ ?ÃÊ Àiâ>}>`>ÃÊ ­«ÕiÃÌ ÃÊ ££xÊ ÞÊ xÊ `iÊÕ ÊÌ Ì> Ê`iÊ£ÎÎÊ«> Ãiî°

12. Este modelo considera que las economías atraviesan por tres etapas en su proceso de desarrollo económico: (i) requerimienTOS BÉSICOS ASOCIADO A LAS ECONOMÓAS DE CARÉCTER EXTRACTIVO Y QUE GENERAN MUY POCO VALOR AGREGADO II ACTIVADORES DE LA ElCIENCIA CON UNA MAYOR GENERACIØN DE VALOR Y EN PROCESOS DE CONSOLIDAR LA ESTRUCTURA MACROECONØMICA E INSTITUCIONAL Y III FACTORES DE INNOVACIØN Y SOlSTICACIØN CUANDO LAS ECONOMÓAS CRECEN CON BASE EN EL DESARROLLO DEL CONOCIMIENTO -ÉS INFORMACIØN EN WWW WEFORUM ORG 'LOBAL #OMPETITIVENESS 2EPORT

125

Gráfico 6.3 #OMPETITIVIDAD DE #ENTROAMÏRICA Y 2EPÞBLICA $OMINICANA

Fuente: World Economic Forum, 2009-2010

ÃÌiÊiÃÊi ÊiÃVi >À Êi Êi ʵÕiÊÃiÊ`iÃi ÛÕi Ûi Ê Ì> Ì Ê >ÃÊ VÀ ]Ê «iµÕi >ÃÊ ÞÊ i` > >ÃÊ i «Ài Ã>ÃÊ­ «Þ iî]Ê>à ÊV Ê ÃÊ ÕiÛ ÃÊi «Ài ` i Ì ÃÊ `iÊ >Ê Ài} °Ê iÊ > Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê `iÊ i Ìi `iÀÊ i Ê i Ì À Ê ÞÊ >Ê Ã ÌÕ>V Ê Ài} > Ê `iÊ v À >Ê`iÊ« `iÀÊ>« ÀÌ>ÀÊi Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ Ã ÌÀÕ i Ì ÃÊiwV>ViÃÊ«>À>Ê ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊ Ûi iÃÊ`iÊ `iÃ>ÀÀ ÊÀi >Ì Û Ê«ÀiÛ> iV i Ìið

ÃÌ>ÊÖ Ì >ÊÃiÊÀiyi >Êi Ê >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊ ?ÃÊ`iÊ Õ >Ê`iw V Êi Êi Ê«À « ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ]Ê Êi ÌÀiÊi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ÊÞÊi Ê«À Û>` °Ê

6.2. Definición y situación de las micro, pequeñas y medianas empresas (mipymes)

UÊ

Ê iÝ ÃÌiÊ v À >V Ê Õ v À iÊ Ê >VÌÕ> â>`>Êi Ê ÃÊ«> ÃiÃÊ­Ã> Û ÊV>Ã ÃÊ> Ã >` ÃÊ V Ê Ê-> Û>` À®]

UÊ

>ÞÊ ÕV ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊ«>À>Ê`iw À >ÃÊ­i « i ]ÊÛi Ì>Ã]Ê>VÌ Û Ã]ÊiÊ V Õà ÊÕ >ÊV L >V Ê`iÊi î]Ê«iÀ Êi Ê ?ÃÊV Ö ÊiÃÊ el empleo:

Ê >ÊÀi} Ê ÊiÃÊ« à L iÊiÃÌ>L iViÀÊÕ ÊVÀ ÌiÀ Ê }i iÀ> ]ÊÞÊ« ÀÊÌ> Ì ]ÊÕ >Ê`iw V ÊV Ö ÊÀià «iVÌ Ê>Ê >Ê VÀ ]Ê«iµÕi >ÊÞÊ i` > >Êi «ÀiÃ>°Ê ÃÌ ÊV >À> i ÌiÊÌ i iʵÕiÊÛiÀÊV Ê >ÃÊ` ë>À `> `iÃÊi Êi Ê}À>` Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê`iÊ ÃÊ «> ÃiÃ]Ê ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊÌÀ>Ì> i Ì ÃʵÕiÊÀiV Li Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ À i Ì>`>ÃÊ>Ê >ÃÊ «Þ iÃÊ­i Ê> }Õ ÃÊ «> ÃiÃÊV Ê>VV iÃÊ`iÊv i Ì Ê«À `ÕVÌ Û ÊÞÊ i Ê ÌÀ ÃÊV Ê«>ÀÌiÊ`iÊ >Ê« Ì V>Êà V > ®]Ê«iÀ Ê Ì> L j ÊV Ê >Êv> Ì>Ê`iÊV iÃ Ê ÃÌ ÌÕV > °Ê

Ê iÃÌ ÃÊ > ÌiVi`i ÌiÃ]Ê i V ÌÀ> ÃÊ }À> `iÃÊ ` wVÕ Ì>`iÃÊ«>À>Êi V ÌÀ>ÀÊ v À >V Ê>VÌÕ> â> da para todos los países de la situación de las mi «Þ iÃ°Ê }Õ >ÃÊV à `iÀ>V iÃÊ> ÊÀiëiVÌ Êà \Ê

126

Los rangos van: Ê VÀ ]Êi Ê}i iÀ> Ê >ÃÌ>ÊxÊÌÀ>L> >` ÀiÃ Ê *iµÕi >]Ê `iÃ`iÊ xÊ >ÃÌ>Ê xäÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃ Ê i` > >]Ê `iÃ`iÊ xäÊ >ÃÌ>Ê £ääÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃ

UÊ

-iÊV> VÕ >Ê >ÊiÝ ÃÌi V >Ê`iÊ ?ÃÊ`iÊ£nÊ iÃÊ `iÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ­i ÌÀiÊ VÀ ]Ê «iµÕi >]Ê i` > >ÊÞÊ}À> ®Êi Ê >Ì > jÀ V>ÊV Ê > }Ö Ê}À>` Ê`iÊv À > `>`]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊ i Ê i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ,i«ÖL V>Ê V> >ÊiÃÌiÊ Ö iÀ Ê« `À >ÊiÃÌ>ÀÊ> Ài`i` ÀÊ`i Ê ÊÞÊ i` °Ê Ê Ö iÀ Ê«Õi`iÊÃiÀÊ ÕÞÊ Û>À >L iÊ i Ê À>â Ê `i Ê VÀ ÌiÀ Ê ` ÃÌ Ì Ê µÕiÊ V>`>Ê«> ÃÊÕÌ â>Ê«>À>Ê`iw ÀÊ >Êv À > `>`Ê empresarial.

UÊ

> ÊiÃ>ÊV à `iÀ>V ]Ê >Ê VÀ i «ÀiÃ>Ê iÃÊi Ê}ÀÕ« Ê ?ÃÊ}À> `iÊ`iÊi «ÀiÃ>ÃÊi Ê >ÊÀi} Ê­ ?ÃÊ`i Ê {¯®°Ê ÊVÕ> Ì Ê>Ê >ÃÊ «Þ iÃÊ ­«iµÕi >ÃÊ ÞÊ i` > >ÃÊ i «Ài Ã>î]Ê i >ÃÊ ÃiÀ > Ê > Ài`i` ÀÊ `iÊ ÃiÌi Ì>Ê ÞÊ V V Ê Ê ­V Ê i Ê x¯®Ê V Ê > }Ö Ê }À>` Ê `iÊv À > `>`°

UÊ

UÊ UÊ

>ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊi Ê i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ,i«Ö L V>Ê V> >Ê iÃÌ? Ê V Vi ÌÀ>`>ÃÊ i Ê i Ê V iÀV ]Ê ÃÊ Ìi iÃÊ ÞÊ ÀiÃÌ>ÕÀ> ÌiÃÊ ÞÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ­> Ài`i` ÀÊ`iÊ{ä¯Êi ÊV iÀ V ]Ê Óx¯Ê i Ê Ìi iÃ]Ê £Î¯Ê i Ê ÃiÀÛ V Ã]Ê V Ê Û>À >V iÃÊ i ÌÀiÊ «> Ãiî°Ê Ê ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊi ÊiÃÌiÊ«Õ Ì ÊiÃʵÕiÊV v À iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ Ã Ê ?ÃÊ «iµÕi >Ã]Ê >Ê «À «i à Ê> ÊV iÀV ÊÞÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊÃiÊ >ViÊ >Þ À°Ê Ê«À i` Ê`iÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ« ÀÊi «ÀiÃ>Ê ÃiÊiÃÌ >Ê viÀ ÀÊ>Êΰ Ê ÃÊ «> ÃiÃÊ ` `iÊ iÝ ÃÌiÊ v À >V ]Ê i ÃÊ `i Ê x¯Ê `iÊ >ÃÊ «Þ iÃÊ iÝ« ÀÌ>Ê directamente.

iÃÌ>L iViÀÊ iV> à ÃÊ`iÊ>VÌÕ> â>V Ê Õià ÌÀ> ʵÕiÊ«iÀ Ì> ÊV Ì>ÀÊV ÊLÕi >ÃÊ>«À Ý > ciones a la situación actual de las empresas. ÃÌ>Ê iÃÊ qi Ê «À V « Ê Àië Ã>L `>`Ê `iÊ ÃÊ ÃÌ ÌÕÌ ÃÊ `iÊ ÃÌ>` ÃÌ V>Ê >V > iÃ]Ê >Õ µÕiÊ Ì> L j Ê `i Ê } L iÀ Ê i Ê ÃÕÊ V Õ Ì Ê ­«>ÀÌ VÕ larmente los Ministerios de Industria, Comercio, V >]Ê iÌV°®°Ê - Ê i L>À} ]Ê >Ê V «iÀ>V Ê ÌiÀ >V > ÊÞÊ ÃÊ À}> à ÃÊ Õ Ì >ÌiÀ> iÃÊià Ì? Ê ÌÀ>L> > ` Ê V Õ Ì> i ÌiÊ V Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ`iÊÛ>À ÃÊ«> ÃiÃÊV Êi Ê«À « Ã Ì Ê`iÊ i À>ÀÊ esta situación. ÊÀ>â Ê`iÊ >ÃÊÀi> `>`iÃÊ«ÀiÛ > i ÌiÊ«ÀiÃi Ì>`>Ã]Ê i Ê }ÀÕ« Ê ?ÃÊ > « Ê Ê V ÃÌ ÌÕÞi Ê >ÃÊ VÀ i «ÀiÃ>ÃÊ i Ê >Ê Ài} ]Ê À>â Ê « ÀÊ >Ê VÕ> Ê ÃiÊ >ViÊ « ÀÌ> ÌiÊ «ÀiÃi Ì>ÀÊ > }Õ >ÃÊ `iÊ ÃÕÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ ?ÃÊ Ã } wV>Ì Û>ÃÊ ÞÊ Ãi > >ÀÊ > Ê i ÃÊ > }Õ ÃÊ >ëiVÌ ÃÊ `iÊ ÃÕÊ «À L i ?Ì V>°Ê * ÃÌiÀ À i ÌiÊ ÃiÊ > > â>À? Ê Ì> L j Ê > }Õ ÃÊ >ëiVÌ ÃÊ `iÊ >Ê «À L i ?Ì V>Ê `iÊ >ÃÊ «Þ iÃÊ ÞÊw > i ÌiÊqi Ê>V?« ÌiÊ>«>ÀÌi Ê`iÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊ emprendimientos. ÊiÃiÊÃi Ì ` ]ÊÃiÊ >ViÊÀiviÀi V >Ê>Ê ÃÊÀiÃÕ Ì> ` ÃÊ`iÊÕ >Ê ÛiÃÌ }>V ÊÀi> â>`>Ê« ÀÊ >Ê"À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê`i Ê/À>L> Ê­" /®Ê`i Ê> Ê 2008 13Ê i Ê >Ê µÕiÊ ÃiÊ «ÀiÃi Ì>Ê « ÀÌ> ÌiÊ v À >V Êà LÀiÊ >Êà ÌÕ>V Ê`iÊ >ÃÊ VÀ i «ÀiÃ>ÃÊ i Ê i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ,i«ÖL V>Ê V> >°Ê Ê«À iÀÊ Õ}>À]ÊiÃÊÛ? ` ÊÃi > >ÀÊi Ê«ià ÊÀi >Ì Û Ê `iÊ >ÃÊ VÀ i «ÀiÃ>ÃÊi Ê >Ê>VÌ Û `>`ÊiV V>Ê`iÊ >ÊÀi} °Ê/> ÊV ÊÃiÊ ÕiÃÌÀ>Êi Êi Ê}À? wV ÊÈ°{Ê>ÊV Ì Õ>V ]Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ`iÊ i ÀÊ Ì> > ÊÀi«ÀiÃi Ì> Êi Ê}ÀÕià Ê`iÊ >ÃÊÕ `>`iÃÊ iV V>ÃÊ«ÀiÛ> iV i Ìið

Ê ÌjÀ ÃÊ `iÊ >Ê v À >V Ê ` ë L i]Ê jÃÌ>Ê i Ê ÕV ÃÊV>à ÃÊiÃÊ> Ì }Õ>ÊÞÊ Ê >Êà ` Ê« à L iÊ

/BANDO * 2OJAS , :EVALLOS % #ARACTERÓSTICAS DE LAS -ICROEMPRESAS Y SUS NECESIDADES DE FORMACIØN EN #ENTROAMÏRICA Y 2EPÞBLICA $OMINICANA /)4 3AN *OSÏ $ISPONIBLE TAMBIÏN EN EL SITO 7EB DE A /)4 HTTP WEB OIT OR CR DMDOCUMENTS OML OBSERVA?FORM PDF

127

Gráfico 6.4 Trabajadores por empresa y distribución sectorial EN #ENTROAMÏRICA Y 2EPÞBLICA $OMINICANA

Fuente: Obando, Rojas, Zevallos (2008). Características de las Microempresas y sus necesidades de formación en Centroamérica y República Dominicana. OIT, San José.

ëiV wV> i Ìi]Ê iÝ ÃÌiÊ Õ >Ê « ÀÌ> ÌiÊ V centración de unidades económicas con sólo 3 ÌÀ>L> >` ÀiÃ°Ê Ê >Ê Ûiâ]Ê ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ «Ài« `i À> ÌiÃÊà Êi ÊV iÀV ÊÞÊ >Ê Ìi iÀ >Ê­µÕiÊ V Õ ÞiÊÌ> L j Ê>Ê ÃÊÀiÃÌ>ÕÀ> Ìiî°Ê Ê ÃÊÀiwiÀiÊ>Ê Õ >Ê «À L i ?Ì V>Ê `iÊ Õ `>`iÃÊ iV V>ÃÊ `iÊ « V ÊÌ> > Êi ÊÃiVÌ ÀiÃʵÕiÊ«Õi`i Ê}i iÀ>ÀÊ Õ >Ê « ÀÌ> ÌiÊ>ÀÌ VÕ >V Ê«À `ÕVÌ Û>°Ê "ÌÀ Ê>ëiVÌ Ê « ÀÌ> ÌiÊiÃÊ >Ê> Ì }Øi`>`Ê`iÊ ÃÊ «iµÕi ÃÊ i} V Ã°Ê - LÀiÊ iÃÌ ]Ê > Ê i ÃÊ Õ Ê Îä¯ÊÌ i i Ê£äÊ Ê ?ÃÊ> ÃÊi Êi Ê iÀV>` ]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊV>à ÊÕ Ê{ä¯ÊÌ i i Ê i ÃÊ`iÊÈÊ> Ã°Ê -iÊ `i Ì wV> Ê >Ã Ê ` ÃÊ Ãi} i Ì ÃÊ >Ê ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ `iLi Ê>« Þ>ÀÊV Ê` viÀi ÌiÃÊ iÀÀ> i Ì>ðÊ* ÀÊ Õ Ê >` ]Ê >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ V à `>`>ÃÊ ­ ?ÃÊ `iÊ £äÊ > ÃÊ i Ê i Ê iÀV>` ®]Ê ÀiµÕ iÀi Ê `iÊ Õ Ê V Õ Ì Ê`iÊ ÃÌÀÕ i Ì ÃÊ«>À>Ê i À>ÀÊÃÕÊ« à V > i Ì ]Ê i À>ÀÊ ÃÕÊ V> `>`Ê iÊ VÕÀà >ÀÊ i Ê ÕiÛ ÃÊ iÀV>` Ã]Ê i ÌÀiÊ ÌÀ Ã°Ê * ÀÊ i Ê ÌÀ ]Ê >ÃÊ

i «ÀiÃ>ÃÊ Ûi iÃÊ iVià Ì> Ê iÀÀ> i Ì>ÃÊ«>À>Ê « `iÀÊ>Ãi Ì>ÀÃiÊi Êi Ê iÀV>` ]ÊV ViÀÊ i ÀÊ >ÊÃÕÃÊV i ÌiÃ]ÊÃiÀÊ ?ÃÊV «iÌ Ì Û Ã]Ê> « >ÀÊÞÊ i À>ÀÊÃÕÃÊ«À Ûii` ÀiÃ]ÊiÌV°]Ê>à ÊV ÊV>«> V Ì>V ÊÞÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>Êi Êià ÃÊ? L Ì Ã° La edad de los empresarios es otro aspecto im « ÀÌ> Ìi°Ê Ê >ÊÀi} ÊVi ÌÀ > iÀ V> >]ÊV>à Êi Ê xä¯Ê`iÊ ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊiÃÊ >Þ ÀÊ`iÊ{£Ê> Ã°Ê ÃÌ ÊÀiyi >ÊÕ >ÊÀi> `>`ʵÕiÊ`iLiÊÃiÀÊÌÀ>`ÕV `>Ê i Ê>VV iÃÊÞ>ʵÕiÊ ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊ Ûi iÃÊ ÞÊ ÃÊ >`Õ Ì ÃÊ ÀiµÕ iÀi Ê `iÊ ` viÀi ÌiÃÊ i v µÕiÃÊ i Ê >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ>« Þ °Ê à à ]Ê i V ÌÀ> ÃÊ µÕiÊ i Ê >ÃÊ Õ `>`iÃÊ iV V>ÃÊ`iÊ i ÀÊÌ> > ]Êi Êw > V > i Ì ÊiÃÊ >Þ À Ì>À > i ÌiÊ«À « ÊÞÊà Êi ÊÃi}Õ ` Ê Õ}>ÀÊÃiÊÀiVÕÀÀiÊ>Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊL> V>À >ÃÊ ­}i iÀ> i ÌiÊ L> Ê >Ê v À >Ê `iÊ VÀj` Ì Ê «iÀà > ®]Ê ÞÊ Õi} Ê Ã Ê ÃÊ > } ÃÊ ÉÊ «>À i ÌiÃÊ Ê ÃÊ

128

«À Ûii` ÀiÃÊ µÕ i iÃÊ w > V > Ê >Ê «iÀ>V °Ê Este es otro aspecto importante a tener en con à `iÀ>V ]Ê`iL ` Ê>ʵÕiÊ ÕV >ÃÊÛiViÃÊ ÃÊÀi VÕÀà ÃÊ«À « ÃÊÃ Ê ÃÕwV i ÌiÃÊ«>À>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ ÕiÃÌÀ ÃÊ«À ÞiVÌ ÃÊ>Ê >ÊiÃV> >Ê`iÃi>`>]Ê ÊVÕ> Ê >Õ i Ì>Ê >ÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊvÀ>V>à °Ê

iÊ ÌÀ Ê >` ]Ê >Ê Û>V ÊÞÊ >Êi`ÕV>V ÊÃ Ê v>VÌ ÀiÃÊ µÕiÊ Û> Ê `iÊ >Ê > Ê Þ>Ê µÕiÊ vÕiÊ « à L iÊ `i Ì wV>ÀÊÕ >ÊÀi >V Ê` ÀiVÌ>Êi ÌÀiÊi Ê Ûi Ê i`ÕV>Ì Û Ê ÞÊ >Ê V À« À>V Ê `iÊ Û>V iÃ°Ê Ê iviVÌ ]Ê Ã Ê µÕ i iÃÊ VÕi Ì> Ê V Ê >Ê >Þ ÀÊ i`ÕV>V Ê v À > Ê µÕ i iÃÊ V À« À> Ê ?ÃÊ Û>V iÃÊi ÊÃÕÊ>VÌ Û `>`Ê«À `ÕVÌ Û>°Ê ÃÌ>ÊiÃÊ Õ >ÊÛ>À >L iÊ>ÊV à `iÀ>ÀÊ`iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê `iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊv i Ì Êi`ÕV>Ì Û °Ê

Ê ÃiÊ ÕiÃÌÀ>Ê i Ê i Ê }À?wV Ê È°x]Ê iÃÊ V > À Ê µÕiÊ >Ê i`ÕV>V Ê `iÊ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ iÃÊ Õ Ê i i i Ì Ê V >Ûi°Ê * ÀÊ i i « ]Ê ÃiÊ LÃiÀÛ>Ê µÕiÊ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ V Ê >Þ ÀÊ i`ÕV>V Ê Ã ÊÌ> L j ÊµÕ i iÃÊVÕi Ì> ÊV Ê«À?VÌ V>ÃÊ`iÊ }iÃÌ Ê ?ÃÊ `iÃ>ÀÀ >`>ÃÊ ­«°i°]Ê ÃÕÃÊ «À?VÌ V>ÃÊ V Ì>L iî°Ê Ê Ã ÊÌ i « ]Êà Êi ÃÊµÕ i iÃÊ Ì> L j Ê V «À> Ê ÃÕÃÊ ÃÕ ÃÊ ÕÌ â> ` Ê i V> à ÃÊ `iÊ w > V > i Ì ]Ê ÕV Ê ?ÃÊ µÕiÊ µÕ i iÃÊ Ê `iÃ>ÀÀ > Ê Õ Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ V Ì>L `>`Ê v À > °Ê /À>` V > i Ìi]Ê ÃiÊ LÃiÀÛ>Ê µÕiÊ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ `iÊ i ÀÊ Ûi Ê i`ÕV>Ì Û ]Ê ÊÃ Ê ÊVÕi Ì> ÊV Ê iÀÀ> i Ì>ÃÊ `iÀ >ÃÊ `iÊ}iÃÌ ]Êà ʵÕiÊ ÕV >ÃÊ`iÊÃÕÃÊ «iÀ>V iÃÊÃiÊ iÛ> Ê>ÊV>L Ê`iÊV Ì>` °Ê ÊV ÌÀ LÕÞiÊ Ì> L j Ê>ÊÀiÃÌÀ } ÀÊÃÕÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊVÀiV i Ì Êi Ê >Ê i` `>ʵÕiÊ`i«i `i Ê Ìi}À> i ÌiÊ`iÊÃÕÊyÕ Ê`iÊiviVÌ Û °

Gráfico 6.5 Educación del dueño de mipyme y uso de contabilidad EN #ENTROAMÏRICA Y 2EPÞBLICA $OMINICANA

Fuente: Obando, Rojas, Zevallos (2008). Características de las Microempresas y sus necesidades de formación en Centroamérica y República Dominicana. OIT, San José.

129

iÊiÃÌ>Êv À >]Êi Ê >Þ ÀÊ Ûi Êi`ÕV>Ì Û Ê ÊÃ Ê V `ÕViÊ >Ê i À>ÀÊ >ÃÊ «À?VÌ V>ÃÊ `iÊ }iÃÌ Ê > Ê ÌiÀ ÀÊ`iÊ >Êi «ÀiÃ>]Êà ʵÕiÊi >ÃÊÃiÊÌÀ>`Õ Vi ÊÌ> L j Êi ÊÃÕÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ i} V ÊÞÊ >ÃÊ « à L `>`iÃÊ`iÊ>«> > V> i Ì Êw > V iÀ °Ê "ÌÀ Ê>ëiVÌ ÊµÕiÊ`iLiÊÃiÀÊÌ >` Êi ÊVÕi Ì>ÊiÃÊ >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊ >Ê Õ iÀÊi Ê >Êi «ÀiÃ>]ÊÞ>ʵÕiÊ ÃiÊ LÃiÀÛ>Ê`iÃ`iÊ >ViÊÛ>À ÃÊ> ÃÊÕ >ÊÌi `i V >ÊVÀiV i ÌiÊi Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ i Ê >ÊiV >]Êà LÀiÊÌ ` Êi ÊÃÕÊ V À« À>V Ê i Ê >ÃÊÕ `>`iÃÊiV V>ÃÊ`iÊ i ÀÊÌ> > ]Ê iëiV > i ÌiÊ >ÃÊ VÀ i «ÀiÃ>Ã°Ê - Ê i L>À } ]Ê>à ÊV ÊiÃÊÀi> ÊÃÕÊVÀiV i ÌiÊ«>ÀÌ V «>V Ê i Ê >ÊiV >]ÊÌ> L j ÊiÃÊV iÀÌ ÊµÕiÊV v À iÊ >Êi «ÀiÃ>Ê>Õ i Ì>Ê`iÊÌ> > Ê­i ÊÌjÀ ÃÊ`iÊ Ö iÀ Ê`iÊÌÀ>L> >` Àiî]Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ >Ê Õ iÀÊ i Ê «ÕiÃÌ ÃÊ `iÊ `iÀ>â} Ê ÃiÊ Ài`ÕVi°Ê iÊ iÃÌ>Ê v À >]Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊ Ài«ÀiÃi Ì> Ê > Ê i ÃÊ i Ê Óx¯Ê `i Ê `iÀ>â} Ê i «ÀiÃ>À > Ê i Ê >Ê Ài} ]Ê Ã i ` Ê iÃÌiÊ « ÀVi Ì> iÊ >Þ ÀÊ i Ê >ÃÊ Õ `>`iÃÊ iV V>ÃÊ `iÊ i ÀÊ Ì> > °Ê Ê > ÌiÀ ÀÊ iÃÊ «>ÀÌ VÕ >À i ÌiÊÛ Ã L iÊi Ê>VÌ Û `>`iÃÊiV V>ÃÊV Êi ÊV iÀV ÊÞÊ ÃÊÃiÀÛ V Ã°Ê / ` ÃÊ ÃÊ > ÌiÀ ÀiÃÊ Ã Ê > }Õ ÃÊ À>Ã} ÃÊ ` Ã Ì Ì Û ÃÊ `iÊ >ÃÊ Õ `>`iÃÊ iV V>ÃÊ `iÊ i ÀÊ Ì> > ʵÕiÊÃ Ê « ÀÌ> ÌiÃÊ`iÊÌi iÀÊi ÊV à deración al momento de iniciar acciones de pro V ÊÞÊv i Ì Êi «ÀiÃ>À > Êi Êi Ê? L Ì Ê V> °Ê

iÊiÃÌ>Êv À >]ÊÞÊÕ >ÊÛiâÊ `i Ì wV>`>ÃÊ> }Õ >ÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ Ài iÛ> ÌiÃÊ `iÊ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ iÌ>]Ê ÃiÊ >ViÊ iViÃ>À Ê > > â>ÀÊ VÕ? Ê iÃÊ >Ê «À L i ?Ì V>Ê`iÊiÃÌ ÃÊiÃÌÀ>Ì ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃ°Ê ÊiÃ>Ê i>]Ê >ÃÊ ­«À L i ?Ì V>Ã®Ê Û>À > Ê `iÊ >VÕiÀ` Ê > Ê Ì> > Ê`i Ê i} V °Ê En el caso de las microempresas14]Ê ÃÊ«À L i >ÃÊ«À V «> iÃÊiÃÌ? ÊÀi >V >` ÃÊV \Ê

LiÀÊÕ >ÊLÕi >Ê ÌiÀÀi >V ÊV Êi ÊiµÕ « Ê`iÊ ÌÀ>L> ]Ê ÊVÕ> Ê V `iÊi Ê > ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊÞÊ rotación del personal. Como consecuencia ÃiÊ VÀi i Ì> Ê ÃÊV ÃÌ ÃÊÞÊi ÊÌ i « Ê«>À>Ê V>«>V Ì>ÀÊ>Ê ÕiÛ ÃÊÌÀ>L> >` Àið UÊ

iÃ>VÌÕ> â>V Ê ÌiV } V>ÆÊ >Ê ÌiV } >ÊÀiV i ÌiÊiÃÊ À > i ÌiÊ ÕÞÊV ÃÌ Ã>Ê ÞÊ Ê >ÞÊ ÃÕwV i ÌiÊ v À >V Ê ÀiëiVÌ Ê `iÊ ÌÀ>ÃÊ ?ÃÊ >VVià L iÃÊ >Ê >ÃÊ iVià `> des de los empresarios.

U

Poco compromiso por parte de los tra L> >` ÀiÃÆÊV « i i Ì>À > i ÌiÊ>Ê >Ê«À iÀ>]Ê ÃiÊ V à `iÀ>Ê µÕiÊ ÃÊ ÌÀ>L> >` ÀiÃÊ no se comprometen con la empresa. Sin i L>À} ]ÊV Êi ÊÌ `>ÊÀi >V Ê >ÞÊ` ÃÊ «>ÀÌiÃ]ÊiÃÊ « ÀÌ> ÌiÊV ViÀÊ >ÃÊÀ>â iÃÊ por las cuales no se da este compromiso ­L> ÃÊÃ> >À Ã]Ê > >ÃÊV ` V iÃÊ >L À> iÃ]Ê`ià v À >V ]ÊiÌV°®

UÊ

> Ì>Ê `iÊ V V i Ì ÃÊ >` ÃÌÀ>Ì Û ÃÊ ­`ià À}> â>V Ê >` ÃÌÀ>Ì Û>®ÆÊ iÃÌ>Ê iÃÊ una autocrítica de los propios empresa À Ã]Ê ÀiëiVÌ Ê `iÊ ÃÕÃÊ `iL `>`iÃÊ i Ê i Ê ?Ài>Ê>` ÃÌÀ>Ì Û>Ê

UÊ

> `>`Ê­v> Ì>Ê`io®ÆÊ ÃÊ«À `ÕVÌ ÃÊÞÉ ÊÃiÀ Û V ÃÊ ÊVÕi Ì> ÊV Ê >ÊV> `>`Ê iViÃ>À >Ê V Ê«>À>Ê VÕÀà >ÀÊi Ê ÕiÛ ÃÊ­ÞÊ ?ÃÊ iÝ }i ÌiÃ®Ê iÀV>` Ã]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊ >Ê viÀÌ>Ê ÃiÊ ÀiÃÌÀ }iÊ >Ê iÀV>` ÃÊ `iÊ L> ÃÊ }Ài sos, lo cual tiene consecuencias en los L> ÃÊ ?À}i iÃÊ`iÊÕÌ `>`iðÊ

Êi ÊV>à Ê`iÊ >ÃÊ «Þ iÃ15]ÊÃiÊ >Êi V ÌÀ>` Ê i Ê >ÃÊ ÛiÃÌ }>V iÃʵÕiÊ ÃÊÌi >ÃÊV >ÛiÃÊÌ i i ʵÕiÊÛiÀÊV \Ê UÊ

UÊ

*À L i >ÃÊi Ê >Ê ÌiÀ>VV ÊV Ê ÃÊÌÀ>L> > ` ÀiÃÊ­> Ì>ÊÀ Ì>V ®ÊÞ>ʵÕiÊ ÊÌ i `iÊ>Ê >

>ÊV «iÌi V >Êi Êi Ê iÀV>` Ê ÌiÀ ÆÊ> Ê >Õ i Ì>ÀÊi ÊÌ> > Ê`i Ê i} V ]Ê >ÊV «iÌi V >Ê­`ià i> ®Ê`i ÊÃiVÌ ÀÊ v À > ÊÞÊi Ê

/BANDO * 2OJAS , :EVALLOS % /P CIT :EVALLOS % 2ESTRICCIONES DEL %NTORNO A LA #OMPETITIVIDAD %MPRESARIAL EN !MÏRICA ,ATINA &UNDES 3AN *OSÏ

130

V ÌÀ>L> ` Ê ÃiÊ V Û iÀÌi Ê i Ê v>VÌ ÀiÃÊ `iÃiÃÌ>L â>` ÀiÃÊ`iÊ >Êi iÀ}i ÌiÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊ «Þ ið UÊ

UÊ

Ê­> Ì ®ÊV ÃÌ ÊÞÊ >Ê­L> >®ÊV> `>`Ê`iÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊÞÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ«ÖL V ÃÆÊiÃ Ì ÃÊv>VÌ ÀiÃÊ VÀi i Ì> Ê ÃÊV ÃÌ ÃÊ`iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊÞÊ Ê>« ÀÌ> Ê>Ê i À>ÀÊÃÕÊV «iÌ Ì Û `>`°Ê Ê> }Õ ÃÊV>à Ã]ÊV Êi Ê`iÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]ÊÃÕÊ > >ÊV> `>`Ê}i iÀ>Ê V ÃÌ ÃÊ >` V > iÃÊ «>À>Ê «À `ÕV ÀÊ ÞÊ Ã>V>ÀÊ el producto al mercado.

UÊ

>Ê« Ì V>Ê­i ÊÃÕÃÊÊ` viÀi ÌiÃÊ? L Ì Ã®\Ê Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ >VÀ iV V>Ã]Ê Ê Ã VÀ â>`>ÃÊ V Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê >Ê Ûi Ê >V > ]Ê Ài} > Ê Ê local. Ê ÊvÕ V > i Ì Ê`i Ê ÃÌ>` ÊÞÊi Ê >À V Ê ÃÌ ÌÕV > ÆÊ >Ê « V>Ê ÃÌ ÌÕV > `>`Ê ÞÊ >Ê «Õ `>`Ê Ê VÕ « i Ì Ê `iÊ ÕV >ÃÊ À >ÃÊ>Õ i Ì>Ê ÃÊV Ã Ì ÃÊ`iÊ >Ê>VÌ Û `>`Ê«À `ÕVÌ Û>°Ê >à ÃÊ `iÊi ÊÃ Ê >Ê Ãi}ÕÀ `>`ÊV Õ`>`> >Ê Ê i Ê> Ì ÊV ÃÌ Ê`iÊ >ViÀÊVÕ « ÀÊV ÌÀ> Ì ÃÊ> ÌiÊi Ê« `iÀÊ Õ` V > ° Ê >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊv i Ì ÆÊ >Ê« V>ÊV À ` >V Ê ÃÌ ÌÕV > Ê >ViʵÕiÊi Ê> }Õ ÃÊ V>à ÃÊ iÝ ÃÌ> Ê >« Þ ÃÊ Ài`Õ `> ÌiÃ]ÊÞÊi Ê ÌÀ Ã]Êië>V ÃÊÛ>V ÃÊi Ê >ÃÊ >VV iÃÊ`iÊv i Ì Êi «ÀiÃ>À > °Ê `i ?Ã]Ê ÕV ÃÊ i «ÀiÃ>À ÃÊ `iÃV v > Ê `i Ê ÃÌ>` ÊV Ê viÀi ÌiÊ`iÊÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ`iÃ>ÀÀ Êi «ÀiÃ>À > Ê­- ®Êi ÊÀ> â Ê`iÊÃÕÊÌi ÀÊ>ÊÃiÀÊ L iÌ Ê`iÊwÃV> â>V Ê­iëiV > i ÌiÊµÕ i iÃÊÃiÊi VÕi ÌÀ> Êi Ê >Ê v À > `>`®°

UÊ

}iÀ>`>ÃÊ­i Êi ÊV>à Ê`iÊ ÃÊ«ÀiÃÌ> ÃÌ>î]Ê iÝVià Ê`iÊÀiµÕ Ã Ì Ã]Ê}>À> Ì >ÃÊ> Ì>Ã]ÊiÌV°]Ê Ài`ÕVi Ê >ÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ }À>ÀÊ>VVi der a un préstamo.

Ê>VVià Ê> Êw > V > i Ì ÆÊà ÊL i ÊiÃÊÕ Ê «À L i >Ê Ãi > >` Ê i Ê Ì ` ÃÊ ÃÊ V>à Ã]Ê ?ÃÊ µÕiÊ i Ê >VVià ]Ê Ã Ê >ÃÊ V ` V iÃÊ `i Êw > V > i Ì Ê >ÃʵÕiÊ Li Êi Ê`iÃ> ÀÀ Ê `iÊ ÃÊ i} V Ã°Ê ` V iÃÊ iÝ>

>Ê V À« À>V Ê > Ê V iÀV Ê iÝÌiÀ ÀÆÊ µÕ i iÃÊÞ>Ê > Ê }À>` ÊV iÀÌ Ê Ûi Ê`iÊ`i Ã>ÀÀ ]ÊÛi Êi Ê ÃÊÌÀ? ÌiÃÊ`iÊV iÀV Ê exterior, los costos de transporte, la poca v À >V Ê ` ë L iÊ Ã LÀiÊ iÀV>` Ã]Ê ÀiµÕ Ã Ì Ã]Ê iÌV°]Ê ÞÊ Ã LÀiÊ Ì ` ]Ê i Ê « V Ê >V «> > i Ì Ê i Ê >ÃÊ «À iÀ>ÃÊ iÝ«i riencias de comercio exterior como una limitante a su desarrollo en los mercados internacionales.

` V > i Ìi]ÊÞÊ`iÃ`iÊi Ê >` Ê`iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ v i Ì ]Êi >ÃÊqi Ê}i iÀ> Êà ÊV Ìi « >`>ÃÊV Ê ` viÀi V >Ê­ ÊÀià ÃÌi V >®Ê« ÀÊi ÊÃiVÌ ÀÊi «ÀiÃ> À > ]ʵÕiÊÀiV ViÊV Ê >Ê>ÕÃi V >Ê`iÊV iÃ Ê institucional se traduce en duplicidad, desperdicio `iÊÀiVÕÀà Ã]ÊÞÊ> à `>`Êi ÌÀiÊ >ÃÊ«À « >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv i Ì °Ê ÃÌiÊiÃÊÕ Ê}À> Ê`iÃ>v Ê«>À>Ê ÃÊ Õ V « ÃʵÕiÊ`iLi ÊÃÕ«iÀ>ÀÊiÃÌ>ÊÛ Ã Êi «ÀiÃ>À > Ê­V «>ÀÌ `>Êi ÌÀiÊÕ `>`iÃÊiV V>ÃÊ `iÊÌ ` ÊÌ> > ®Êi Ê>À>ÃÊ`iÊ }À>ÀÊ>VV iÃÊiviVÌ Û>ÃÊ`iÊv i Ì ÊÞÊ i À>ÀÊi Ê` ? } Ê«ÖL V «À Û> ` Ê>Êv>Û ÀÊ`iÊ i À>ÀÊ >ÃÊV «iÌ Ì Û `>`ÊÌiÀÀ Ì À > Ê ÞÊ`iÊ >ÃÊ«iµÕi >ÃÊi «ÀiÃ>ð Finalmente, en cuanto a las empresas existentes, >Ê v À >V Ê` ë L iÊ ÃÊ«iÀ ÌiÊiÃÌ>L iViÀÊ > }Õ >ÃÊV à `iÀ>V iÃÊ « ÀÌ> ÌiÃ°Ê >Ê«À i À>ÊiÃÊi Ê>Là ÕÌ Ê«Ài` Ê`iÊ >Ê VÀ i «Ài Ã>ÊV Ê >ÊÕ `>`Ê«À `ÕVÌ Û>Ê«Ài« `iÀ> ÌiÊi Ê >ÊÀi} °Ê Õ µÕiÊjÃÌ>Ê ÊiÃÊÕ >Êà ÌÕ>V Ê` vi Ài ÌiÊ`i ÊÀiÃÌ Ê`i Ê Õ ` Ê­Ãi>Ê`iÃ>ÀÀ >` Ê Êi Ê `iÃ>ÀÀ ®]Ê Ê µÕiÊ Ã Ê Û> iÊ >Ê «i >Ê Ãi > >ÀÊ iÃÊ i Ê Ài`ÕV ` ÊÌ> > Ê i` Ê`iÊiÃÌ>ÃÊÕ `>`iÃÊiV V>ÃÊ i Ê i ÌÀ > jÀ V>°Ê Ê iviVÌ ]Ê >Õ µÕiÊ Ê >Êà ` Ê« à L iÊiÃÌ>L iViÀÊ v À >V Ê«>À>Ê Ì ` ÃÊ ÃÊ «> ÃiÃ]Ê i Ê Ì> > Ê «Ài« `iÀ> ÌiÊ iÃÊ viÀ ÀÊ>ÊÌÀiÃÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ­«>À>Ê ÃÊ«> ÃiÃÊV Ê ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ VÕi Ì>Ê >Ê v À >V ®°Ê Ê ÃÌiÊ iÃÊ Õ Ê v>VÌ ÀÊVÀÕV > Ê>Ê> > â>ÀÊ> Ê i Ì Ê`iÊiÃÌ>L i ViÀÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊv i Ì Ê«iÀÌ i Ìið

131

Capítulo 7 EL MARCO CONCEPTUAL: en búsqueda de políticas sustentables de desarrollo local, el i v µÕiÊÃ ÃÌj V ÊÊ /> Ê V Ê i V > ÃÊ > Ê V ]Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ iV V>ÃÊ > ÊV Vi ÌÀ>` ÊÃÕÊ >L ÀÊi Ê}i i À>ÀÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`iÊiÃÌ>L `>`Ê >VÀ iV V>Ê iViÃ>À >ÃÊ«>À>Ê >ViÀÊ« Ã L iÊ >Ê ÛiÀÃ °Ê

ÊvÀiVÕi V >ÊÃiÊ >ÊV à `iÀ>` ʵÕiÊi >ÃÊÃ Ê ºÃÕwV i Ìiûʫ>À>Ê LÌi iÀÊ ÃÊLi iwV ÃÊ`i Ê ÌiÀV> L Êi ÊÕ ÊV ÌiÝÌ Ê`iÊ>«iÀÌÕÀ>ÊiV V>]ÊiÃÊ`iV À]ÊVÀiV i Ì Êà ÃÌi ` ]Ê}i iÀ>V Ê de empleos, etc.

- Êi L>À} ]Ê Õi} Ê`iÊ >Ê«À iÀ>Ê}i iÀ>V Ê`iÊ Àiv À >ÃÊ V ÀÀië ` i ÌiÃÊ >Ê >Ê >«iÀÌÕÀ>Ê iV V>ÊÞÊi Ê> ÕÃÌiÊ >VÀ iV V ]Êà ÊL i ÊÃiÊ «Õi`iÊV à `iÀ>ÀʵÕiÊ >ÊiÃÌ>L `>`Ê >VÀ iV V>Ê ÃiÊ >Ê }À>` Ê ­ Ê ÃiÊ >Ê >Û> â>` Ê V à `iÀ>L i i ÌiÊi ÊiÃiÊV> ®]Ê>Ö Ê ÊÃiÊ > Ê }i iÀ>` Ê >ÃÊÀiv À >ÃÊÃÕwV i ÌiÃÊi Êi Ê? L Ì Ê `iÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ µÕiÊ «iÀ Ì> Ê Õ >Ê V «i Ìi V >Êi Ê }Õ> `>`Ê`iÊV ` V iÃ16. Así, la esta L `>`Ê`iÊ Ûi Ê >VÀ Ê Ê >Êà ` ÊÃÕwV i ÌiÊ«>À>Ê VÀi>ÀÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`iÊ`iëi}ÕiÊi «ÀiÃ>À > Ê `i Ê Ûi Ê VÀ °Ê ÌiÊi ]Ê·µÕjÊiÃÊ ÊµÕiÊ >Ê i V Ê v> Ì>¶Ê Ê *>À>Ê i Ìi `iÀÊ >ÃÊ À>â iÃÊ « ÀÊ >ÃÊ VÕ> iÃÊiÃÌ Ê Ê >Ê VÕÀÀ ` ]ÊÀiµÕiÀ ÃÊÕ Ê `i ʵÕiÊ>ÞÕ`iÊ>ÊiÝ« V>À ° Ê iÃiÊ Ãi Ì ` ]Ê >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê Ã ÃÌj V>17 plantea determinadas condiciones necesarias «>À>Ê >ViÀÊ ºV «iÌ Ì Û>»Ê >Ê >Ê iV >Ê i Ê ÃÕÊ V Õ Ì ]Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê i «Ài `i` À°Ê ÃÌ>ÃÊ ÃiÊ `> Ê i Ê VÕ>ÌÀ Ê ?Ài>ÃÊ Ê Ûi iÃÊ «À V «> iÃÊ­i Ê Ûi Ê iÌ>]Ê Ê`iÊ ÃÊÛ> ÀiÃÊÞÊVÕ ÌÕÀ>ÆÊ

i Ê >VÀ ]Ê Ê`iÊ >ÃÊ}À> `iÃÊ`iV à iÃÊÞÊ >Ê Ã Ì ÌÕV > `>`ÆÊ i Ê ià ]Ê Ê `iÊ >ÃÊ `iV à iÃÊ `iÊ « Ì V>ÊÀi} > ÊÞÉ ÊÃiVÌ À > ÊÞÊw > i ÌiÊi Ê Ûi Ê micro, o de las decisiones al interior de la em «ÀiÃ>ÊÞÊi ÊÃÕÃÊÀi >V iÃÊV Ê ÌÀ>ÃÊi «ÀiÃ>î]Ê >ÃÊVÕ> iÃÊ ÌiÀ>VÌÖ> Ê«iÀ > i Ìi i Ìi°Ê Ê µÕiÊ Ãi > >Ê >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê Ã ÃÌj V>Ê iÃÊ µÕiÊ «>À>Ê }À>ÀÊ Õ >Ê >Þ ÀÊ V «iÌ Ì Û `>`]Ê iÃÊ iViÃ>À Ê >VÌÕ>ÀÊ i Ê Ì ` ÃÊ iÃÌ ÃÊ {Ê vÀi ÌiÃÊ `iÊ > iÀ>ÊÃ Õ Ì? i>ÊÞÊ«iÀ > i Ìi°Ê Ç°£Ê

Ûi Ê /

Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÀiv À >ÃÊ >VÀ iV V>ÃÊÃ Ê iÃÌ>L iViÀÊ >ÃÊ V>«>V `>`iÃÊ Ài}Õ >` À>ÃÊ ÞÊ `iÊ } L iÀ Ê ­V Ê >Ê Àiv À >Ê `i Ê ÃÌ>` ®]Ê Ê ÃÊ mecanismos de interacción entre los actores ÃÌ ÌÕV > iÃ]Ê Ê V ÌÀ LÕÞiÊ >Ê >Ê V iÃ Ê `iÊ >ÃÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÃÊà V > iÃ]ÊÞÊ ?ÃÊL i ÊÌ i `iÊ>Ê >Ê `ià Ìi}À>V Ê Ã V > °Ê ÃÌÀÕ ÀÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Êà ÃÌj V>ÊÛ>Ê ?ÃÊ> ?Ê`iÊV ÀÀi} ÀÊ >ÃÊV ` ciones de la estructura macroeconómica, pasa « ÀÊv>VÌ ÀiÃÊV Ê ÃʵÕiÊÀiÃi > ÃÊ>ÊV Ì nuación: UÊ

>VÌ ÀiÃÊÃ V VÕ ÌÕÀ> iÃÊÞÊÛ> ÀiÃ\Ê >Ê«À V Ê`iÊÕ >ÊVÕ ÌÕÀ>Ê«À i «Ài `i` ra. Esto es esencial para determinar las V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ `iÊ Õ >Ê ÕiÛ>Ê ` ? V>Ê empresarial.

/%#$ 2EFORMA 2EGULATORIA EN -ÏXICO 6OLUMEN 0ARIS

%SSER + Y OTROS #OMPETITIVIDAD 3ISTÏMICA COMPETITIVIDAD INTERNACIONAL Y ESTRATEGIAS REQUERIDAS "ERLÓN )NSTITUTO !LEMÉN DE $ESARROLLO

133

UÊ

UÊ

Ç°ÓÊ

iw ÀÊi Ê«>ÌÀ Ê`iÊ À}> â>V Êà V « lítica: supone la presencia de “acuerdos à V > iÃÊ Ã»Ê>ViÀV>Ê`i ÊÀÕ L Ê`iÊ >Ê iV >ÊÞÊi Ê `i Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ° >ÊiÃÌÀ>Ìi} >ÊÞÊ >Ê« Ì V>Ê`iÊV «iÌi V >Ê `iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊà V > iÃ\Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê ÌiÀ >V > Ê ÃÕÀ}iÊ Ã Ê Ã Ê Õ >Ê Ã V i`>`Ê Ì i iÊjÝ Ì Ê> ÊiÃÌ>L iViÀÊÕ Êà ` ÊV Ãi Ã Ê >V >ÊÃÕÃÊ iÌ>ÃÊÞÊ`iÃ>ÀÀ >ÊÕ >ÊiÃÌÀ> Ìi} >Ê `iÊ i` > Ê « >â ]Ê ÃÕÃÌi Ì>`>Ê « ÀÊ actores sociales autónomos pero con una iÌ>ÊV Ö ° Ûi Ê ,"

>ÊV «iÌi V >]Ê >ÊV «iÀ>V ÊÞÊi Ê` ? } Êà V > ÊÃ Ê iV> à ÃÊ«>À>Ê }À>ÀÊi Ê L iÌ Û Ê > V > Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÃiÊV «iÌ Ì Û> i ÌiÊ>Ê Ûi Ê ÌiÀ >V > ]Ê ÞÊ ` `iÊ i Ê LÕi Ê vÕ V > i Ì Ê `iÊ ÃÊ iÀV>` ÃÊ`iÊL i iÃÊÞÊv>VÌ ÀiÃÊiÃÊV >ÛiÊ «>À>Ê }À>ÀÊÕ >ÊiwV i ÌiÊ>à } >V Ê`iÊÀiVÕÀÃ Ã°Ê *>À>Êi ]Ê ÃÊ i> i Ì ÃÊ`iÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê sistémica son: UÊ

1 >Ê« Ì V>Ê iÌ>À >ʵÕiÊ«À ÕiÛ>ÊÕ >Ê iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê iV V>Ê iÃÌ>L iÊ ­ y>V Ê L> >®Ê Ã Ê > }>ÀÊ >Ê ÛiÀÃ Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ Ì>Ã>ÃÊ`iÊ ÌiÀjÃÊiÝVià Û> i ÌiÊ> Ì>ð

UÊ

1 >Ê« Ì V>Ê«ÀiÃÕ«ÕiÃÌ>À >ÊÞÊÌÀ LÕÌ>À >ʵÕiÊ LÕõÕi]Ê« ÀÊÕ Ê >` ]ÊÕ Ê`jwV ÌÊwÃV> Ê > i >L iÊ­V «>Ì L iÊV Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ`i Ê `iÃ>ÀÀ ®]ÊV ÊÕ >Ê« Ì V>Ê « Ã Ì Û>ʵÕiÊ iÃÌ Õ iÊ >Ê ÛiÀà ʫÀ `ÕVÌ Û>°Ê ÃÌ ÊÃiÊ }À>Ê >V i ` ʵÕiÊi Êà ÃÌi >Ê « Ã Ì Û ÊÃi>Ê iµÕ Ì>Ì Û É ÕÃÌ ]ÊÌÀ> ë>Ài ÌiÊÞÊ«À }ÀiÃ Û °

UÊ

1 >Ê « Ì V>Ê `iÊ V «iÌi V >Ê µÕiÊ V ÌÀ LÕÞ>Ê>ÊiÛ Ì>ÀÊ ÃÊ « ÃÊ­«ÖL V ÃÊÞÉ Ê «À Û>` î]Ê>à ÊV Êi Ê > ÊÕà Ê`i Ê« `iÀÊ de mercado.

UÊ

Ç°ÎÊ

Ûi Ê -"

i ÌÀ Ê `i Ê «À ViÃ Ê `iÊ > ÕÃÌiÊ iÃÌÀÕVÌÕÀ> Ê `iÊ ÃÊ V i Ì>Ê ÞÊ Ûi Ì>]Ê Ì> Ì Ê >ÃÊ Àiv À >ÃÊ > VÀ iV V>ÃÊ ÞÊ >Ê `iÀ â>V Ê i Ê i Ê Ûi Ê VÀ ÊÃiÊ« >à >À ÊV ÊÖ V>ÃÊÛ>À >L iÃÊV > ÛiÃÊ i Ê >Ê LÖõÕi`>Ê `iÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`°Ê iÊ iÃÌ>Ê v À >]Ê i Ê i v µÕiÊ «ÀiÛ> iV i ÌiÊ i} Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê `iÊ V ÃÌÀÕ ÀÊ ÞÊ iÝ«> ` ÀÊ Ài} iÃÊ iV V>Ã°Ê >ÊiÛ `i V >Ê ÌiÀ >V > Ê ÃÌÀ Ê µÕiʺi Ê iÀV>` »Ê« ÀÊÃ Ê Ã Ê Ê«Õ` Ê«À ÛiiÀÊ Õ >ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê «Ì >Ê`iÊÕL V>V Ê`iÊv>VÌ ÀiÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÆÊ V Ê Ì> « V Ê Ê «Õ` Ê }À>ÀÊ i Ê º ÃÌ>` Ê ÌiÀÛi V ÃÌ>»°Ê iÊ iÃÌ>Ê v À >]Ê iÝ Ã ÌiÊÕ >ʺÌiÀViÀ>Ê>Ài >»Êi ÌÀiÊÊi ʺ iÀV>` »ÊÞÊi Ê º ÃÌ>` »ÊµÕiÊ`iLiÊ«À ÛiÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`]Ê «iÀ Êi ÊÕ Êi Ì À Ê`iÊ ÕÃÌ V >ÊÞÊiµÕ `>`°Ê ÃÌ Ê « V>Ê µÕiÊ i ÌÀiÊ ÃÊ iÝÌÀi ÃÊ `i Ê ` À } Ã Ê ÌiÀÛi V ÃÌ>Ê ÞÊ `i Ê º > ÃÃiâÊ v> Ài»Ê Ê iÝ ÃÌiÊ Õ Ê > « Ê À> } Ê `iÊ >VV Ê «>À>Ê « Ì V>ÃÊ iÝ Ì Ã>ÃÊ ` Ãi >`>ÃÊ «>À>Ê v ÀÌ> iViÀÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê `iÊ i « >â> i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã°Ê }Õ >ÃÊ `iÊ ÃÕÃÊ características son: UÊ

1 >Ê « Ì V>Ê `iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê µÕiÊ >Ãi }ÕÀiʵÕiÊ >ÃÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>ÃÊ ÊÃiÊ vÀÕÃÌÀi Ê« ÀÊ«jÀ` `>ÃÊi ÊÌÀ> ë ÀÌiÃÊ ÊV municaciones.

UÊ

1 >Ê « Ì V>Ê i`ÕV>Ì Û>Ê V Ê iV> Ã Ê µÕiÊ `iLiÊ >Ãi}ÕÀ>ÀÊ Õ >Ê > « >Ê ÞÊ Ã `>Ê i`ÕV>V ÊL?à V>Ê«>À>ÊÌ ` ÃÊ ÃÊV Õ`>`> ÃÊ ÞÊ i`ÕV>V Ê ÃÕ«iÀ ÀÊ «>À>Ê >Ê >Þ ÀÊ V> Ì `>`Ê « à L i°Ê ÃÌ>Ê Ö Ì >Ê `iLiÊ ` Ãi >ÀÃiÊ LÃiÀÛ> ` Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ`iÊ ÃÊ V> « ÃÊ `iÊ iëiV > â>V Ê ÀiµÕiÀ ` ÃÊ « ÀÊ i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À `ÕVÌ Û °Ê /> L j Ê >Ê v À >V Ê ÌjV V>Ê `iLiÊ iÃÌ>ÀÊ > i>`>Ê V Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>ð

UÊ

1 >Ê« Ì V>ÊÌiV } V>ʵÕiÊÃiÊ ÃiÀÌiÊi ÊÊ >Ê` ÀiVV Ê`iÊÕ >Ê> « >Ê` vÕà Ê`iÊ Õi Û ÃÊ «À Vià ÃÊ ÌiV } V ÃÊ ÞÊ V Vi«Ì ÃÊ À}> â>V > iÃʵÕiÊ>« Þi ÊÕ Ê«À ViÃ Ê `iÊ `iÀ â>V Ê `ÕÃÌÀ > Ê ÞÊ «À `ÕVÌ Û>Ê continua.

1 >Ê « Ì V>Ê V iÀV > Ê µÕiÊ v i ÌiÊ Õ >Ê Ìi}À>V Ê>VÌ Û>Ê­ÞÊiµÕ Ì>Ì Û>®Ê> Ê iÀV>` Ê mundial.

134

UÊ

UÊ

UÊ

Ç°{Ê

1 >Ê « Ì V>Ê Ài} > Ê µÕiÊ Ê « > ÌiiÊ Õ >Ê ` ÃÌÀ LÕV ÊÕ v À iÊ`iÊ >Ê `ÕÃÌÀ >Ê>ÊÌÀ> ÛjÃÊ `iÊ >ÃÊ ` ÃÌ Ì>ÃÊ Ài} iÃ]Ê Ã Ê ?ÃÊ L i ÊÕ Êj v>à ÃÊÃi iVÌ Û Êi ÊV ÕÃÌiÀÃÊ­>}ÀÕ «> i Ì Ã®Ê `ÕÃÌÀ > iÃÊ ÉÊ i «ÀiÃ>À > iÃÊ i iÀ}i Ìið Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ ÕiÛ>ÃÊÀ> >ÃÊ`iÊ >Ê `Õà ÌÀ >]Ê V >` ÊÞÊiÃÌ Õ >` Ê« ÀÊi Ê} L iÀ Ê ­ >V > ]ÊÞÊi Ê ÕiÃÌÀ ÊV>à ÊvÕ `> i Ì> i ÌiÊ V> ®° 1 >Ê « Ì V>Ê > L i Ì> Ê µÕiÊ >Ãi}ÕÀiÊ µÕiÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê i}ÕiÊ Û >Ê >Ê iviVÌ Û `>`Ê ÌjV V>Ê ÞÊ À}> â>V > Ê ÞÊ Ê « ÀÊ i` Ê `iÊ >Ê iÝ« Ì>V Ê `i Ê LÀiÊ Ê >Ê >ÌÕ À> iâ>°Ê iÊ iÃÌ>Ê v À >Ê ÃiÊ >Ãi}ÕÀ>Ê µÕiÊ >Ê iwV i V >ÊiV V>ÊÞÊiV } V>ÊÃiÊ }ÀiÊ Ã Õ Ì? i> i Ìi°

V «iÌ Ì Û `>`Ê iÃÊ >Ê V>«>V `>`Ê `iÊ Û>V Ê>` ÃÌÀ>Ì Û>° UÊ

+ÕiÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê `iLiÊ L>Ã>ÀÃiÊ i Ê i Ê ÕÃ Ê `iÊ ºLÕi >ÃÊ «À?VÌ V>ÃÊ v>VÌ L iÃ18” > Ài`i` ÀÊ `iÊ Ì `>Ê >Ê V>`i >Ê «À `ÕVÌ Û>Ê ­`iÃ>ÀÀ ]Ê >L>ÃÌiV i Ì Ê ÞÊ iÝ ÃÌi V >Ã]Ê «À `ÕVV ]Ê iÀV>`i ®°

UÊ

+ÕiÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê `iÊ >Ê i «ÀiÃ>Ê ÃiÊ v ÀÌ> iViÊ« ÀÊÃÕÊ Ìi}À>V Ê>ÊÀi`iÃÊÌiV } V>ÃÊ­V Ê ÌÀ>ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ>à ÊV ÊV Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V ÊÞÊÌiV } >®°

UÊ

+ÕiÊ >ÊÀi À}> â>V Ê`iÊ >Ê } ÃÌ V>Ê ÌiÀ empresas es un componente importante «>À>Ê>Õ i Ì>ÀÊ >ÊiwV i V >ÊV iVÌ Û>°

UÊ

+ÕiÊ ÃÊ «Õ à ÃÊ Û>` ÀiÃÊ ÀiÃÕ Ì>` Ê `iÊ«À Vià ÃÊ`iÊ>«Ài ` â> i]Êi iÀ}i Ê`iÊ >Ê ÌiÀ>VV Êi ÌÀiÊ viÀÌ> ÌiÃ]Ê«À `ÕVÌ ÀiÃÊÞÊV i Ìið

Ûi Ê ,"

iÃ`iÊi ÊÃÕÀ} i Ì Ê`iÊ >Ê > >`>ʺLiÃÌÊ«À>VÌ Vi»Êi Ê >Ê«À `ÕVV ]Ê >Ê ÛiÃÌ }>V ÊÞÊ`iÃ>ÀÀ Ê ­ E ®Ê> Ê ÌiÀ ÀÊ`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞÊÊ >Ê ÌiÀ>VV Ê i ÌÀiÊi «ÀiÃ>ðÊ/> L j Êà ÊiÃi V > iÃÊÊÌ `>Ê Õ >ÊÃiÀ iÊ`iÊV Vi«Ì ÃÊ À i Ì>` ÃÊ>Ê i À>ÀÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ`iÊÛ> À]Ê>Õ µÕiÊ`iÊÕ >Ê > iÀ>ÊÃi iV Ì Û>°Ê *>ÀÌiÊ `i Ê ÕiÛ Ê «À ViÃ Ê Ì> L j Ê « V>Ê i >ÀÊL>ÀÀiÀ>ÃÊi ÌÀiÊ`i«>ÀÌ> i Ì ÃÊ> Ê ÌiÀ ÀÊ `iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊiÊ ÌÀ `ÕV ÀÊÕ Ê«>ÌÀ Ê À}> â> cional orientado a los procesos. Por ello, parte `iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ«>À>Ê i À>ÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê de las empresas implica: UÊ

+ÕiÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ`iLi ÊiÃÌ>ÀÊi ÊÕ >Ê« à V Ê`iÊ` Ãi >ÀÊiÊ « i i Ì>ÀÊiÃÌÀ>Ìi} >ð

UÊ

+ÕiÊ Õ >Ê V ` V Ê « ÀÌ> ÌiÊ «>À>Ê >Ê

Ê iÃÌiÊ Ãi Ì ` ]Ê >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê `iÊ Õ >Ê i «ÀiÃ>Ê­Ì> Ì Ê`iÊv À >Ê ` Û `Õ> ÊV ÊV iVÌ Û>]Ê V Ê ÃÕÃÊ Ã V ÃÊ ÉÊ Ài >V iÃÊ `iÊ i} V î]Ê `i pende no solo de sus propias capacidades sino Ì> L j Ê`iÊV ` V iÃʵÕiÊ`iLi Ê`>ÀÃiÊi Êi Ê i Ì À ÊÞʵÕiÊ«Õi`i Êv ÀÌ> iViÀÊ Ê ÊÃÕÊ« à V ÊV «iÌ Ì Û>°Ê >Ê ÌiÀ>VV Ê`iÊ ÃÊVÕ>ÌÀ Ê Ûi iÃÊ`iÊ >ÊV «i Ì Ì Û `>`Êà ÃÌj V>Êv>V Ì>Êi Êi Ìi `iÀÊ >ÃÊÀ>â iÃÊ « ÀÊ >ÃÊ VÕ> iÃÊ Õ >Ê i «ÀiÃ>Ê µÕiÊ iÃÊ V «iÌ Ì Û>]Ê«Õi`iÊ Ê }À>ÀÊ > Ìi iÀÊÃÕÊV «iÌ Ì Û `>`Ê « ÀÊv>VÌ ÀiÃÊvÕiÀ>Ê`iÊÃÕÊ> V> Vi°ÊÊ >Êw}ÕÀ>ÊÇ°£Ê V Ì Õ>V Êà ÌiÌ â>Êi ÊV Vi«Ì ÊÞÊÛ Ã L â>Ê >Ê ÌiÀ>VV Ê iViÃ>À >Ê«>À>Ê«À ÛiÀÊ >ÊV «i Ì Ì Û `>`Ê`i ÊV Õ Ì Ê`i Êà ÃÌi >ÊiV V °

%STE ES UN CONCEPTO ACU×ADO POR !LBERT "ERRY PARA HACER REFERENCIA A BUENAS PRÉCTICAS QUE PUEDEN REPLICARSE EN OTROS CONTEXtos distintos al original.

135

Figura 7.1 Competitividad Sistémica

>Ê Ì>Ài>Ê `iÊ ?ÃÊ >À} Ê « >â Ê iÃÊ >Ê µÕiÊ ÃiÊ Àiwi ÀiÊ > Ê V> L Ê `iÊ >VÌ ÌÕ`Ê `iÊ >Ê Ã V i`>`Ê vÀi ÌiÊ > Ê i «ÀiÃ>À Ê­ Ûi Ê iÌ>®°Ê >Ê >}i Ê i}>Ì Û>ʵÕiÊ ÃiÊ Ì i iÊ `i Ê i «ÀiÃ>À Ê iÃÊ Õ Ê v>VÌ ÀÊ µÕiÊ LiÊ > Ê« Ìi V > Êi «ÀiÃ>À > Ê`iÊ >ÊÀi} ÆÊÞÊ> Ê Ã Ê Ì i « ]ÊÌ i iÊi ÊiviVÌ Ê`iÊ«À ÛiÀÊvÕ `> i Ì> i ÌiÊ >ÃÊÌ>Ài>ÃÊ>Ã> >À >`>Ã°Ê Ê>`i ?ÃÊiÃÊÀi v Àâ>` ÊÌ> Ì Ê« ÀÊ ÕiÃÌÀ ÃÊ >ÀV ÃÊV ÃÌ ÌÕV > iÃ]Ê >L À> iÃ]ÊiÌV°]Ê>à ÊV Ê« ÀÊi Ê>ÀÀ> }> i Ì Ê i Ê i Ê ÃÕLV ÃV i ÌiÊ V iVÌ Û Ê ­>Ö Ê >ÃÊ >Þ À >ÃÊ «ÀiwiÀi Ê ÌÀ>L> >ÀÊ «>À>Ê ÌÀ ÃÊ µÕiÊ « iÀÊ ÃÕÊ «À « Ê i} V ®°Ê Õ µÕiÊiÃÌ>ÊiÃÊÕ >Ê >L ÀÊ`iÊ >À} Ê « >â ]ÊiÃÊ« à L iÊ>VÌÕ>ÀÊ`iÃ`iÊ> À>Ê«>À>Ê }À>ÀÊ V> L ÃÊ VÀi i Ì> iÃÊ >V >ÊÌ> Ê iÌ>°Ê Ê> ÌiÀ ÀÊ Ì> L j ÊÃiÊÛiÊv ÀÌ> iV ` Ê« ÀÊ >ÊÛ Ã Êà V > Ê ÕÞÊ V à `>`>Êi Ê >ÊÀi} Ê`i Ê ÃÌ>` ÊV ÊÕ Ê«À Ûii` Àʺ >ÌÕÀ> »Ê`iÊi « i ]ÊL i iÃÊÞÊÃiÀÛ V Ã°Ê Êi Ê Ûi Ê >VÀ ]Ê>Õ µÕiÊiÝ ÃÌi Ê>Û> ViÃÊà } wV>Ì Û Ã]ÊiÃÊ « ÀÌ> ÌiÊV à `>À ÃÊV Ê i À>ÃÊ i Ê >Ê ÃÌ ÌÕV > `>`]Ê Õ Ê >Þ ÀÊ VÕ « i Ì Ê`iÊ >ÃÊ iÞiÃÊÞÊw > i ÌiÊV ÊÕ >Ê >Þ ÀÊ V iÀi V >Êi ÌÀiÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ >VÀ iV V>ÃÊ

ÞÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ ÃÊ «> ÃiÃÊ `iÊ >ÊÀi} °Ê *>À>Ê i ]Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ Ài} > iÃÊ ÞÊ ÃiVÌ À > iÃÊ ­ Ûi Ê ià ®Ê `iLi Ê >«Õ Ì> >ÀÊ >V >Ê ÃÊ }À ÃÊ >VÀ ÊV ÊÕ >ÊÛ Ã Ê`iÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ }i ÃiVÌ À > iÃ]ÊÌ> Ì Ê`iÊ >ÃÊ «Þ iÃÊV Ê`iÊ ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÆÊV Û ÀÌ i ` ÊÃÕÃÊ iVià `> `iÃÊ i Ê L iÌ Û ÃÊ iÃÌÀ>Ìj} V ÃÊ `iÊ >ÃÊ « Ì V>Ã]Ê Ã LÀiÊÌ ` Êi Êi Ê? L Ì Ê V> ° ÊiÃÊ`iL ` Ê>ʵÕiÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊiÃÌiÊ Ûi Ê Ã Ê >ÃÊ µÕiÊ «Õi`i Ê V ` ÀÊ `iÊ > iÀ>Ê ?ÃÊ ` ÀiVÌ>Ê i Ê >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê `iÊ ÃÊ iÃÌÀ>Ì ÃÊ i «ÀiÃ>À > iÃÊÞÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊi «Ài ` i Ì Ã]Ê`>` Ê µÕiÊ jÃÌiÊ iÃÊ i Ê > L i ÌiÊ ` `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ «iÀ> °Ê ÃÌ Ê « V>]Ê« ÀÊi i « ]Ê >Ê}i iÀ>V Ê `iÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê iViÃ>À >Ê«>À>ÊÀi`ÕV ÀÊV Ã Ì ÃÊ>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>Ã]Ê >V j ` >Ã]Ê>ÊÃÕÊÛiâ]Ê ?ÃÊ V «iÌ Ì Û>ð Ê i Ê Ûi Ê VÀ ]Ê `iLiÊ }i iÀ>ÀÃiÊ Õ Ê iÃvÕiÀâ Ê «iÀ > i ÌiÊÞÊ V à ÃÌi ÌiÊp`iÃ`iÊ >ÃÊ«À « >ÃÊ

136

i «ÀiÃ>Ãp«>À>Ê i À>ÀÊ ÃÕÊ V «iÌ Ì Û `>`Ê ­>Ê «>ÀÌ ÀÊ `iÊ Õ Ê «À ViÃ Ê iviVÌ Û Ê ÞÊ V Ì Õ Ê `iÊ v À >V Êqi`ÕV>V ÊV Ì Õ> ®Ê« ÀÊ i` Ê`iÊ Õ >Ê VÕ ÌÕÀ>Ê À i Ì>`>Ê >Ê >Ê Û>V ]Ê Ã Ê `ià VÕ `>ÀÊ> Êi i i Ì Ê Õ > ÊV Êi iÊÞÊLi iw ciario del desarrollo económico. Asimismo, los i «Ài `i` ÀiÃÊ`iLi Êi V ÌÀ>ÀÊ ÃÊië>V ÃÊÞÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ«>À>Ê >ViÀÊÀi> `>`ÊÃÕÃÊ«À ÞiVÌ Ã°Ê iÊiÃÌ>Êv À >]Ê >Ê`iV à Ê`iÊi «Ài `iÀÊ `iLiÊ ÃiÀÊ ÀiÃÕ Ì>` Ê `iÊ >Ê `i Ì wV>V Ê `iÊ Õ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê i Êi Ê iÀV>` ]Ê ?ÃÊ`iÊ >Ê iVià `>`Ê`iÊ}i iÀ>ÀÊ }Àià ÃÊ« ÀÊ >Êv> Ì>Ê`iÊi « i ° * ÀÊi ]Ê> Ê >} >À ÃÊi ÊiÃVi >À Ê `i> Ê«>À>Ê Õ Ê Ê V iÀi Ìi]Ê iµÕ LÀ>` Ê iÊ V ÕÃ Û ]Ê i Ê

`i Ê`iÊV «iÌ Ì Û `>`Êà ÃÌj V>Ê`iLiÊ `i Ì wV>ÀÊ À?« `>Ê ÞÊ >«À « >`> i ÌiÊ ÃÊ VÕi ÃÊ `iÊ L Ìi >Ê i Ê V>`>Ê Õ Ê `iÊ ÃÊ Ûi iÃÊ ÞÊ «À « iÀÊ >ÃÊ « Ì V>Ã]Ê «À }À> >Ã]Ê «À ÞiVÌ ÃÊ ÞÊ >VV iÃÊ Ài iÛ> ÌiÃÊ«>À>ÊÀi`ÕV À ÃÊ Êi >À Ã°Ê Ê iÃ>Ê i>]Ê ÃiÊ `i Ì wV>Ê µÕiÊ iÃÊ i Ê Ûi Ê iÃ Ê i Ê` `iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊV>À?VÌiÀÊ Õ V «> ÊÌi `À > Ê Õ Ê >Þ ÀÊ «>VÌ Ê i Ê ÕiÃÌÀ ÃÊ iÀV>` ÃÊ iÌ>Ê ­i «Ài ` i Ì ÃÊ ÞÊ «Þ iî]Ê À>â Ê « ÀÊ >Ê VÕ> Ê iÃÊ iViÃ>À Ê iÃÌ>L iViÀÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ µÕiÊ «iÀ Ì> ÊiÃ>ÊV iÀi V >]ÊiµÕ LÀ ÊiÊ V Õà Ê`iÊ Ì ` ÃÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÀi iÛ> ÌiÃ°Ê ÊiÃiÊ? L Ì ]ÊÕ Ê `iÊ ÃÊi v µÕiÃʵÕiÊ >Ê ÃÌÀ>` Ê >Þ ÀiÃÊv ÀÌ> iâ>ÃÊiÃÊi Ê`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ«À `ÕVÌ Û>ÃÊÉÊ`iÊÛ> À°Ê

137

Capítulo 8 Descripción de los actores En los procesos de desarrollo económico local, Êà ÊiÃÊ ÕÞÊvÀiVÕi Ìi]ÊÃ Ê iViÃ>À >]Ê >Ê ÌiÀ>VV Ê i ÌÀiÊ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ Ã V > iÃÊ Ài iÛ> ÌiÃÊ i Ê ÃÊ«À Vià ÃÊiV V Ã]Ê« Ì V ÃÊÞÊà V > iÃ°Ê ÊiÃ>Ê i>]Ê ÕV >ÃÊÛiViÃÊÃÕÀ}iÊ >Ê`Õ`>Ê ÀiëiVÌ Ê `iÊ µÕ j iÃÊ Ã Ê ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ Ã V > iÃÊ Ài iÛ> ÌiÃÊi ÊiÃÌ ÃÊ«À Vià Ã]Ê ÊµÕ j iÃÊ`iLi Ê participar. Cada territorio, por sus característi V>ÃÊ «À `ÕVÌ Û>Ã]Ê >Ê «ÀiÃi V >Ê `iÊ ÃÌ ÌÕV iÃ]Ê i Ê}À>` Ê`iÊ«>ÀÌ V «>V ÊV Õ`>`> >]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>ÃÊ Û>À >L iÃ]Ê `iLiÊ `iÌiÀ >ÀÊ µÕ j iÃÊ `iLi Ê ÌiÀÛi ÀÊ i Ê ÃÕÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ °Ê - Ê i L>À} ]Ê V Ê «>ÕÌ>Ê }i iÀ> ]Ê iÃÌ>L iVi ÃÊ ÌÀiÃÊ Ê }ÀÕ« ÃÊ `iÊ >VÌ ÀiÃÊ µÕiÊ }i iÀ> i ÌiÊ ÃiÊ i VÕi ÌÀ> Ê Û ÕVÀ>` ÃÊi ÊÌ> iÃÊ«À Vià ð 8.1. Sector público ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V Ê­ Õ V «> `>`]Ê} L iÀ ÊVi ÌÀ> ]Ê À}> â>V iÃÊ«ÖL V>ÃÊVi ÌÀ> â>`>ÃÊÞÊ`iÃVi ÌÀ> â>`>î°Ê ÃÌiÊiÃÊ«À L>L i i ÌiÊi ÊÃiVÌ ÀÊ ?ÃÊ }À> `iÊÞÊV « i Ê`iÊÌ ` Ã°Ê Ê Êà > i ÌiÊ « ÀÊ ÃÕÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ iÀi ÌiÃÊ ÞÊ iÃÌÀÕVÌÕÀ>]Ê Ã Ê « ÀµÕiÊ ÕV >ÃÊ ÛiViÃÊ Ì i iÊ V « i ÌiÃÊ À â Ì> iÃ]ÊÛiÀÌ V> iÃÊiÊ V Õà ÊÌÀ> ÃÛiÀÃ> iÃÊ>Ê los procesos de desarrollo local. En ellos pode ÃÊi V ÌÀ>ÀÊ`iÃ`iÊ L iÌ Û ÃÊ >V > iÃÊ­V Ê >ÊÀi`ÕVV Ê`iÊ >Ê« LÀiâ>ÊÞÊ >Ê`ià }Õ> `>`®]Ê >à Ì>Ê>VV iÃÊ«Õ ÌÕ> iÃÊÞÊiëiV wV>ÃÊ`iÊV>À?VÌiÀÊ i i Ìi i ÌiÊ V> Ê­V Êi Ê > i Ê`iÊ`iÃi V ÃÊ Ê >Ê >` ÃÌÀ>V Ê `iÊ ÃÊ iÀV>` î°Ê iÊ > ʵÕiÊ >Ê iVià `>`Ê`iÊV À` >V Êi ÌÀiÊi >ÃÊ Ãi>ÊÊ«iÀ > i Ìi]ÊÞÊ« ÀÊi ]ÊÌ> L j ÊÃiÊV Û iÀÌiÊ i ÊÕ Ê`iÃ>v Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>Ã°Ê Ê Ûi Ê Õ V «> ]ÊÃiÊ >Ê `i Ì wV>` Ê«>À>Ê >Ê > Þ À >Ê`iÊ«> ÃiÃÊ`iÊ >ÊÀi} ÊVi ÌÀ > iÀ V> >ÊÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >ʵÕiÊ>VÌÕ> i ÌiÊi Ê«>«i Ê ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ µÕiÊ Õi}> Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃÊ`iÃV> Ã>Êi Ê >Ê«À Û Ã Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V ÃÊÌ> iÃÊV \

UÊ

ÃÌÀÕVV ÊÞÊ > Ìi i Ì Ê`iÊ vÀ>ià ÌÀÕVÌÕÀ>ÊÛ >

UÊ

,iV iVV ÊÉÊÌÀ>Ì> i Ì Ê`iÊ`iÃiV Ã

UÊ

*>} Ê`iÊ Vi V >ÃÊÉÊ«iÀ Ã ÃÊ`iÊvÕ V > miento

UÊ

` ÃÌÀ>V Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ­«>ÀµÕiÃÊÞÊ >À ` iÃ]ÊV> V >ÃÊ`i« ÀÌ Û>Ã]ÊL L ÌiV>Ê Õ V «> ]Ê iÀV>` Ã]Ê «>À>`>ÃÊ `iÊ >ÕÌ LÖÃ]Ê mataderos municipales, policía municipal, iÌV°®

UÊ

-iÀÛ V Ê`iÊ>}Õ>]Êi ÌÀiÊ ÌÀ Ã

Ê ÌÀ ÃÊ ? L Ì ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê ÞÊ `i«i ` i ` Ê `iÊÃÕÊ Ûi Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê­i ÊÌjÀ ÃÊ`iÊÀiVÕÀ à ÃÊÞÊV>«>V `>`iî]Ê ÃÊ Õ V « ÃÊÌ> L j ÊÌ i i Ê ÌÀ>ÃÊvÕ V iÃ]Ê ?ÃÊViÀV> >ÃÊ>Ê >Ê« > i> V ÊÞÊ`iÃ>ÀÀ Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À °Ê ÌÀiÊiÃÌ>ÃÊ ÌÀ>ÃÊ vÕ V iÃÊ ?ÃÊiëiV > â>`>ÃÊi V ÌÀ> Ã\Ê UÊ

* > wV>V ÊÕÀL> >ÊÞÊÀÕÀ>

UÊ

"wV >Ê`iÊ >Ê Õ iÀ]Ê ÕÛi ÌÕ`ÊÞÊ iâÊ

UÊ

ÌiÀ i` >V Ê`iÊi « i Ê

UÊ

-i}ÕÀ `>`ÊV Õ`>`> >

UÊ

"wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ Õ ÌÕÀ>Ê ÉÊ /ÕÀ Ã ]Ê etc.

à ]Êi V ÌÀ> ÃÊ` ÛiÀà ÃÊ Ûi iÃÊ`iÊ « i i Ì>V Ê`iÊ>VV iÃÊi Ê ÃÊ Õ V « Ã]Ê`iÊv À >Ê µÕiÊ ÃÕÊ «>«i Ê i Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê V> Ê «Õi`iÊ «Ài Ãi Ì>ÀÃiÊV Êi Ê`iÊÕ Ê«À Ûii` ÀÊ`iÊÃiÀÛ V ÃÊ L?à V Ã]Ê Õ Ê >ÀÌ VÕ >` ÀÊ `iÊ >VV iÃÊ Ê Ì> L j Ê como un animador del proceso.

139

Ê Ã }Õ i ÌiÊ Ûi Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê ÃÌ ÌÕV > Ê ­i Ê >ÕÃi V >Ê `iÊ } L iÀ ÃÊ Ài} > iÃ®Ê iÃÊ }i iÀ> i ÌiÊi Ê} L iÀ Ê >V > °Ê ÊiÃÌiÊ? L Ì ÊiÃÊ µÕiÊ i V ÌÀ> ÃÊ À > i ÌiÊ >Ê >Þ ÀÊ «>ÀÌiÊ `iÊ >Ê viÀÌ>Ê i Ê VÕ> Ì Ê >Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ «ÖL V>ÃÊ `iÊv i Ì °Ê ÃÌ>ÃÊ>VV iÃÊ«Õi`i Êi iVÕÌ>ÀÃiÊ ` ÀiVÌ> i ÌiÊ`iÃ`iÊi Ê} L iÀ ]Ê Ê`i i}>ÀÃiÊ>Ê i Ì `>`iÃÊ «ÖL V>ÃÊ ­Vi ÌÀ> â>`>ÃÊ Ê `iÃVi ÌÀ> â>`>î]Ê>à ÊV Ê>Ê«À Ûii` ÀiÃÊ«À Û>` ðÊÊ Ê este punto, las acciones del Estado toman la v À >Ê`iÊ«À }À> >ÃÊ­V Ê ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V ]Ê >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>]Ê iÌV°®]Ê Ê Ê «À ÞiVÌ ÃÊ ­V Ê ÃÊ `iÊ i V>`i > i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã®°Ê *iÀ Ê i Ê } L iÀ Ê >V > Ê Ê Ã Ê «À ÛiiÊ >VV iÃÊ `iÊ v i Ì °Ê -ÕÊ Àië Ã>L `>`]Ê Ì i `iÊ >Ê ÀÊ i Ê > Ê menos tres direcciones: UÊ

La institucionalidadÆÊ >ÊV ÃÌÀÕVV ÊÞÊi Ê VÕ « i Ì Ê`iÊ >ÃÊÀi} >ÃÊ`iÊ Õi} ÆÊi ÌÀiÊ ÌÀ>Ã]Ê i Ê ` Ãi Ê `iÊ >ÃÊ iÞiÃÊ ÞÊ ÃÕÊ « i i Ì>V °Ê ÊÀiëiÌ Ê« ÀÊ >Ê i}> `>`°Ê Ê iÃÌiÊ «Õ Ì ]Ê i Ê i À>ÀÊ i Ê V >Ê `iÊ i} V ÃÊ i` > ÌiÊ >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊÕ >Ê i} à > V Ê«À Ì À>]ÊiÃÌ>L iÊÊÞÊVÀi L iÊ«iÀ ÌiÊ >Ê >Ê ÛiÀà ʭ`iÊÌ ` ÊÌ> > ®ÊV Ì>ÀÊV Ê un entorno adecuado para su desarrollo.

UÊ

Las políticas macroeconómicas. La iÃÌ>L `>`]Ê VÀi` L `>`Ê ÞÊ V iÀi V >Ê `iÊ >ÃÊ« Ì V>Ã]Ê Êà Êi ÌÀiÊà ]Êà ÊÌ> L j Ê qÞÊ vÕ `> i Ì> i Ìi Ê V Ê >ÃÊ >VV iÃÊ `iÊV>À?VÌiÀÊÃiVÌ À > ÊÞÊÌiÀÀ Ì À > °Ê ÃÌ>ÊV iÀi V >ÊiÃÊVÀ Ì V>Ê«>À>Ê« `iÀÊ « i i Ì>ÀÊ V ÊÊ«iÀëiVÌ Û>Ê`iÊ i` > ÊÞÊ >À} Ê « >â Ê « Ì V>ÃÊ ÌiÀÀ Ì À > iÃÊ iÃÌ>L iÃÊ ÞÊ À i Ì>`>ÃÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ >ÃÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>ÃÊ`iÊ ÃÊÌiÀÀ Ì À ðÊ

UÊ

>ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊv i Ì . Acciones de V>À?VÌiÀÊ«À Ì ÀʵÕiÊLÕÃV> Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ ÃiVÌ ÀiÃÊÉÊÀi} iÃÊÉÊiÃÌÀ>Ì ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃÊiëiV wV í>îÊ>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊÕ ÊV Õ Ì Ê `iÊ ÃÌÀÕ i Ì Ã]Ê «À ÞiVÌ ÃÊ ÞÉ Ê «À }À> >Ã°Ê ÃÊ`iLiÀ > ÊiÃÌ>ÀÊ>ÀÌ VÕ >` ÃÊÌ> Ì ÊV Ê >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊ Ûi Ê >VÀ ]ÊV Ê V Ê >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊV>À?VÌiÀÊ Õ V «> ÊÉÊ

V> Ê«>À>ÊiÛ Ì>ÀÊ >Ê`Õ« V `>`ÊÞÊ«À ÛiÀÊ la complementariedad con otras acciones µÕiÊq`iÃ`iÊi Ê Õ V « ]Ê«Õi`> Ê>«Õ Ì> >ÀÊ Õ Ê «À ViÃ Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê V «iÌ Ì Û Ê local. >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ v i Ì Ê i «ÀiÃ>À > Ê i Ê iÃÌ>Ê i>Ê VÕ « i Ê Õ Ê «>«i Ê ÕÞÊ « ÀÌ> ÌiÊ V Ê i iVÕÌ ÀiÃÊ ÉÊ >ÀÌ VÕ >` ÀiÃÊ ÉÊ }iÃÌ ÀiÃÊ `iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ>Ê Ûi Ê V> °Ê ÊiÃÌiÊ?

L Ì Ê iÃÊ ` `iÊ ÃiÊ i VÕi ÌÀ>Ê Õ >Ê }À> Ê « ÀÌÕ `>`Ê `iÊ >ÀÌ VÕ >V Ê i ÌÀiÊ iÃÌ>ÃÊ ÃÌ> V >ÃÊ ÞÊ ÃÊ} L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃ]ÊV ÊÀiVi«Ì ÀiÃÊ`iÊ >ÃÊ`i > `>ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃÊi Êi Ê« > Ê`i Êv i Ì °Ê >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ `i Ì wV>`>ÃÊi Êi >ÃÊ iÃʵÕiÊ«Õi`i Ê>VÌÕ>ÀÊi ÊÕ Ê«À iÀÊ Ûi Ê­V Ê i iVÕÌ À>ÃÊ` ÀiVÌ>î]Êi ÊÕ ÊÃi}Õ ` Ê Ûi Ê­V Ê > >` ÀÊ `iÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ ®]Ê Ê i Ê Õ ÊÌiÀViÀÊ Ûi Ê­V Ê` Ãi >` ÀÊ`iÊ >ÃÊ« Ì V>î]Ê ` `iÊ >Êi iVÕV Ê«Õi`iÊiÃÌ>ÀÊi ÊÃÕÃÊ Ã >ÃÊ > Ã]Ê ÊVi`iÀ >ÃÊ>Ê ÌÀ>ÃÊ ÃÌ> V >ÃÊ­i Êi ÊÃiV Ì ÀÊ«ÖL V Ê Ê«À Û>` ®°Ê n°Ó°Ê -iVÌ ÀÊ«À Û>` ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ «À Û>` ÃÊ Ã Ê }i iÀ> i ÌiÊ ÃÊ >}i ÌiÃÊ }i iÀ>` ÀiÃÊ `iÊ >Ê >VÌ Û `>`Ê iV V>]ÊÞÊ« ÀÊÌ> Ì ]ÊÃÕÃÊ ÌiÀiÃiÃÊÃiÊi VÕi ÌÀ> ÊV > À> i ÌiÊiÃÌ>L iV ` ÃÊiÝÊqÊ> Ìi°ÊÊ Ê` viÀi V >Ê`i Ê ÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ]Ê ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«À Û>` ÃÊÃiÊi VÕi ÌÀ> Ê ?ÃÊ>Ì â>` ÃÊÞÊÃÕÃÊ À}> â>V iÃÊ}i iÀ> i ÌiÊ Ài«ÀiÃi Ì> Ê >Ê V Õ Ì ÃÊ «iµÕi ÃÊ ÞÊ iëiV wV Ã]Ê Ê Ã i «ÀiÊ V Ê Õ >Ê > Ì>Ê Ài«Ài Ãi Ì>Ì Û `>`Ê V> °Ê Ê iÃ>Ê i>Ê >«>ÀiVi Ê `ià `iÊ ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊ ` Û `Õ> iÃ]Ê> }Õ ÃÊ« V ÃÊ i «ÀiÃ>À ÃÊ­i i « >ÀiîʵÕiÊà ÊV à `iÀ>` ÃÊ V Ê ÀiviÀi ÌiÃÊ ­Ãi>Ê >Ê Ûi Ê >V > Ê Ê i Ê ÃÕÊ ÃiVÌ À®]ÊÞÊ >ÃÊV? >À>ÃÊÞÊ}Ài ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃ]Ê VÕÞ Ê «>«i Ê iÃÊ vÕ `> i Ì> i ÌiÊ i Ê `iÊ Ài«Ài Ãi Ì>V Ê`iÊÃÕÊ i LÀià >ÊÞÊ >Ê`ivi Ã>Ê`iÊÃÕÃÊ ÌiÀiÃiÃ°Ê ` V > i Ìi]Ê iÃÌ>ÃÊ Ö Ì >ÃÊ VÕi Ì> ÊV ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ>« Þ Ê«>À>Ê i À>ÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊÃÕÃÊÀi«ÀiÃi Ì>` ðÊÊ /> Ì Ê ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊÀiviÀi ÌiÃÊV Ê ÃÊ}Ài ÃÊi «ÀiÃ>À > iÃ]Ê«Õi`i Ê Õ}>ÀÊÕ Ê«>«i Ê ÕÞÊ

140

importante en el desarrollo local. A partir de ÃÕÃÊ V V i Ì ÃÊ `i Ê ÃiVÌ À]Ê «Õi`i Ê i iÀViÀÊ >Ê i Ì À >Ê ­V Ãi iÀ Ã®Ê `iÊ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ `iÊ i «ÀiÃ>À ÃʵÕiÊ`iÃi> Ê VÕÀà >ÀÊi ÊÕ >ÊV>`i >Ê «À `ÕVÌ Û>°Ê /> L j Ê «Õi`i Ê V ÌÀ LÕ ÀÊ >Ê >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊÉÊÀi} iÃÊV Ê >ÃÊ >Þ ÀiÃÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>Ã]Ê ÃÊyÕ ÃÊ`iÊ ÛiÀà ]ÊLÖõÕi`>Ê`iÊ> >` Ã]ÊÞÊ >L ÀiÃÊ`iÊ«À V Ê`iÊ >ÊÀië Ã>L `>`Êà V > Êi «ÀiÃ>À > Ê ­,- ®°Ê-ÕÊ«ÀiÃi V >Êi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊiÃÊiÃi V > Ê Ì> Ì Ê«>À>Ê >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊ>VÌ Û `>`iÃÊiV nómicas como para el desarrollo de encadena i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã°Ê - Ê i L>À} ]Ê `iLi ÃÊ ÃiÀÊ V ÃV i ÌiÃÊ µÕiÊ i Ê ÕV ÃÊ ÌiÀÀ Ì À ÃÊ ÃÊ }Ài ÃÊ ÊiÝ ÃÌi Ê ÊÀi«ÀiÃi Ì> ÊÕ Ê Ê`iÊ los intereses empresariales. En esos casos, el «À « ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V Ê«Õi`iÊV ÌÀ LÕ ÀÊi Ê> }Õ >ÃÊ`iÊiÃÌ>ÃÊ >L ÀiÃ°Ê ÊÃÕÊÛiâ]ÊiÃÊvÕ `> i Ì> ʵÕiÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ i V>`i > i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ Ìi }> Ê Õ Ê V> À?VÌiÀÊi ` }i ]ÊiÃÊ`iV À]ʵÕiÊ«À Ûi }> Ê`iÊ >Ê «À « >Ê V >Ì Û>Êi «ÀiÃ>À > °Ê ÃÊ« à L iʵÕiÊ ?ÃÊ >`i > Ìi]ÊÃÕÃÊ«À « >ÃÊ À}> â>V iÃÊ`iÊÀi«Ài Ãi Ì>V Ê >Ã Ê V Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊ «ÖL V Ê «Õi`> Ê V ÌÀ LÕ ÀÊ> Ê«À Vià ]Ê«iÀ Ê`iw Ì Û> i ÌiÊ Êi Ê >Ê }iÃÌ>V °Ê º Ê >iÃÌÀ Ê `iLiÊ iëiÀ>ÀÊ >Ê µÕiÊ i Ê` ÃV «Õ ÊÃiÊ>ViÀµÕiÊ>Êj ]Ê`iÊ ÊV ÌÀ>À ÊÃÕÊ Û Õ Ì>`Ê`iÊ>«Ài `iÀÊ ÊÃiÀ?Ê ÊÃÕwV i Ìi i ÌiÊ vÕiÀÌiÊV Ê«>À>Ê}Õ >À Ê >V >Ê >ÊV «Ài à ÊÞÊ i ÊV> L »19.

8.3. Actores intermedios Ê i Ê ? L Ì Ê V> ]Ê V Ê vÀiVÕi V >Ê iÝ ÃÌi Ê Õ V ÃÊ ?ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«>ÀÌ V «> ` Êi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ ]Ê >`i ?ÃÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ «ÖL V Ê ÞÊ «À Û>` °Ê i«i ` i ` Ê `i Ê }À>` Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê Ài >Ì Û Ê `i Ê ÌiÀÀ Ì À ]Ê ÃiÊ «Õi`iÊ V Ì>ÀÊ V Ê Õ >Ê > « >Ê Û>À i`>`Ê `iÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i ` >Ã]Ê Ì> iÃÊ V Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊ }ÕLiÀ

> i Ì> iÃÊ ­" î]Ê >ÃÊ Õ ÛiÀà `>`iÃ]Ê Vi ÌÀ ÃÊ `iÊ ÛiÃÌ }>V ÊÉÊÌiV } >ÊÉÊv À >V ]ÊÊvÕ `>V iÃ]Ê i «ÀiÃ>ÃÊ `iÊ V ÃÕ Ì À >Ê ÞÊ >Ãià ÀiÃÊ ` Û `Õ> iÃ]ÊiÌV°Ê/ `>ÃÊi >ÃÊV Êw iÃÊ ÕÞÊ Û>À >` ÃÊ `i ÌÀ Ê `iÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê ­i`ÕV>V ]ÊÃ> Õ`]Ê`iÃ>ÀÀ ÊiV V ]Ê V Õ Ã Ê Ã V > ]Ê }j iÀ ]Ê }À>V ]Ê «À V Ê `iÊ «Þ iÃÊ Ê «Þ iÃ]Ê i «Ài `i`ÕÀ à ]Ê Ã Ã Ìi L `>`Ê > L i Ì> ]Ê iÌV°®°Ê >`>Ê iÃ>Ê > « >Ê }> >ÊÊ`iÊ L iÌ Û ÃÊ À}> â>V > iÃ]ÊiÃÊ « À Ì> ÌiÊ `i Ì wV>ÀÊ >ÃʵÕiÊÌ i i Ê L iÌ Û ÃÊ>w iÃÊ>Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊi V>`i > i Ì ÃÊÞÊ ]Ê« ÀÊ Ê µÕiÊ >Ê «iÀÌ i V >Ê`iÊ ÃÕÊ«ÀiÃi V >Ê ÃiÊ i VÕi ÌÀ>Êi Ê >ÃÊv ÀÌ> iâ>ÃʵÕiÊ«Õi`> Ê vÀiViÀÊi ÊÌ> iÃÊ «À Vià Ã]Ê>à ÊV Êi Ê >Ê i À>Ê`iÊ> }Õ >ÃÊ`iÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`i Êi Ì À ÊV «iÌ Ì Û °Ê -ÕÊ Ìi}À>V Êi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊV ÃÌ ÌÕÞiÊÌ> L j ÊÕ ÊÀiÌ Ê « ÀÌ> ÌiÊi Ê >Ê i` `>ʵÕiÊi ÃÊ ÃiÊ i VÕi ÌÀ> Ê i v V>` ÃÊ i Ê ÃÕÃÊ «À « ÃÊ «À ÞiVÌ Ã°Ê ÃÊ « ÀÊ i Ê µÕiÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ V>L `i Êà ÊÌ> Ê « ÀÌ> ÌiÃÊi ÊiÃÌiÊ? L Ì ]ÊÞ>ʵÕi]Ê V Êi Êi Ê«À « ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V Ê­}i iÀ> i ÌiÊ V ÊÕ >Ê>}i `>Ê«À « >ÊÞÊ« V ÊyiÝ L i®]ÊiÃÊ i ViÃ>À Ê V Ûi ViÀÊ Ê Ã Ê `iÊ >Ê Ài iÛ> V >Ê `iÊ ÃÊ«À ÞiVÌ Ã]Êà Êi Ê >ÊV ÌÀ LÕV Ê`iÊi ÃÊ>Ê ÌÀ ÃÊw iÃÊ­>w iÃÊ>ÊÃÕÊ>}i `>®°Ê Ê ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ i V>`i > i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã]Ê>«>ÀiVi Ê ÕiÛ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ Ê Ã i «ÀiÊ Û ÕVÀ>` ÃÊ i Ê ÃÊ «À Vià ÃÊ iV V ÃÊÞÊÌ> L j Ê ÕiÛ>ÃÊvÕ V iÃÊ Êà i «ÀiÊ«ÀiÃi ÌiÃÊi Ê ÃÊÌiÀÀ Ì À ÃÊ­Ã LÀiÊÌ ` Êi Êi Ê ? L Ì Ê Õ V «> ®ÊqÞÊ« ÀÊÌ> Ì ]Ê ÕiÛ>ÃÊ À}> â>V ià ÊÊ>à ÊV Ê ÕiÛ>ÃÊv À >ÃÊ`iÊ `iÀ>â} Ê V> °Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê`iÊiÃÌ>ÃÊÖ Ì >ÃÊÀià `iÊi Ê ÃÕÊV>«>V `>`Ê`iÊ i} V >V ]Ê >ÊÛ Õ Ì>`Ê«>À>Ê >ÊV ViÀÌ>V ]ÊÕ >Ê«iÀ > i ÌiÊ>VÌ ÌÕ`Ê`iÊ` ? } ]Êi ÊÌÀ>L> Êi ÊiµÕ « ]Ê>à ÊV Ê >ÊV>«>V `>`ÊÞÊÛ Õ Ì>`Ê`iÊ}i iÀ>ÀÊà iÀ} >ÊV Ê ÃÊ ÌÀ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊà V > iÃÊi Ê>À>ÃÊ`iÊÕ Ê L iÌ Û ÊV Ö °Ê

4OMADO DE 7HITELEY 2ICHARD %L #HAMÉN DE LA %MPRESA UNA FÉBULA EMPRESARIAL !LGABA %DICIONES -ADRID 0ÉG

141

* ÀÊi Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê`iÊÀiÃ> Ì>ÀÊ ÃÊÃ }Õ i ÌiÃÊ aspectos: UÊ

Liderazgo:Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊiÃÌ ÃÊ«À ÞiV Ì ÃÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊ >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊ«iÀà >ÃÊ en condiciones de asumir compromisos, Ì >ÀÊ V >Ì Û>ÃÊÞÊi «Ài `iÀÊ>VÌ Û `>`iÃ°Ê ÃÌ ÊiÃÊÕ >ÊÀië Ã>L `>`Ê`iÊµÕ i iÃÊ deran los procesos de encadenamientos, ÞʵÕiÊ`iLi Ê«iÀ i>ÀÊi Ê ÌÀ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊÞÊ À}> â>V iÃÊ`iÊÕ >ÊV Õ `>`°Ê

UÊ

Organización: los procesos de desarrollo V> Êà ÊÀiÃÕ Ì>` Ê`iÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ>V V iÃÊ«ÀiÛ > i ÌiÊ`iw `>ÃÊ` `iÊV>`>Ê >VÌ ÀÊ Õi}>ÊÕ Ê«>«i ÊÞÊi Êi ʵÕiÊ >ÊV À` >V ÊÃiÊV Û iÀÌiÊi Êi Êi i i Ì ÊVi ÌÀ> Ê `i Ê«À Vià °Ê iÊ> Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê`iÊ ÃÊ >VÕiÀ` ÃÊÞÊ >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊië>V ÃÊ Ã Ì ÌÕV > â>` ÃÊ `iÊ >ÀÌ VÕ >V Ê À â Ì> Ê donde los actores tienen la oportunidad de expresarse e interactuar.

UÊ

Conocimiento: en todo proceso de de Ã>ÀÀ Ê >Ê v À >V ÊiÃÊÕ Ê>VÌ Û ÊV >Ûi°Ê - Êi L>À} ]Êi >Ê Êà ÀÛiÊ`iÊ >`>ÊÃ Ê Ê iÃÊ ÌÀ>Ì>`>Ê >`iVÕ>`> i ÌiÊ ÞÊ }i iÀ>Ê V V i Ì Ê À i Ì>` Ê >V >Ê >ÊÌÀ> Ãv À > V Ê`iÊ >ÃÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÃÊ«ÀiÛ> iV i ÌiÃ°Ê iÊ > Ê >Ê iVià `>`Ê `iÊ V Ì>ÀÊ V Ê Õ Ê V Õ Ì Ê`iÊ v À >V ÊÀi iÛ> ÌiÊÞÊ « ÀÌÕ >Ê Ã LÀiÊ >ÊÛ V>V Ê«À `ÕVÌ Û>Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À ]Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>Ã]Êi Ê>ViÀÛ Êi presarial territorial, etc., para una adecua `>ÊÌ >Ê`iÊ`iV à iÃ°Ê >Ê v À >V Ê Ê Ã ÃÌi >Ì â>`>Ê Ê Ì i iÊ Û> ÀÊ `i ÌÀ Ê `iÊ >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ °Ê

ÃÊ `iÊ >Ê V Õ V Ê `iÊ iÃÌ ÃÊ v>VÌ ÀiÃÊ µÕiÊ iÃÊ « à L iÊ V ÃÌÀÕ ÀÊ «À Vià ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê V> Êà ` ÃÊÞÊV Ê «V Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ °Ê - Ê i L>À} ]Ê >ÃÊ V ` V iÃÊ `i Ê i Ì À ]Ê ÞÊ «>ÀÌ VÕ >À i ÌiÊ i Ê À Ê Õ V «> Ê «Õi`iÊ i}>ÀÊ >ÊÃiÀÊVÀÕV > Êi Êi Ê`iÃ>ÀÀ ÊÞÊà ÃÌi L `>`Ê`iÊ estas propuestas.

142

Capítulo 9 El papel de las oficinas municipales de apoyo i «ÀiÃ>À > ÊqÊ >Ê«À V Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> À Ê Õ V « Ê Õi}>ÊÌ> L j ÊÕ ÊÀ Ê « ÀÌ> ÌiÊi Ê >Ê i` `>Ê µÕiÊ i Ê i «Ài `i` ÀÊ «À L>L i i ÌiÊ iVià Ì>Ê Ài} ÃÌÀ>ÀÊ ÃÕÊ i} V ]Ê Ê VÕ> Ê iÃÊ i Ê «À iÀÊ«>à ʫ>À>ÊÃÕÊ «iÀ>V Ê­ Ê iViÃ>À > i ÌiÊ «>À>Ê ÃÕÊ v À > â>V 20®°Ê Ê iÃÌiÊ «Õ Ì ]Ê i Ê municipio puede disponer de un modelo del tipo º wV >Ê `iÊ >« Þ Ê i «ÀiÃ>À > »Ê ` `iÊ i Ê i «Ài `i` ÀÊ Ê Ã Ê «Õi`iÊ Ài} ÃÌÀ>ÀÊ i Ê i} V ]Ê Ã ÊÌ> L j ÊÀiV L ÀÊ v À >V Êà LÀiÊ ÃÊ ÌÀ ÃÊ ÌÀ? ÌiÃÊ µÕiÊ ÀiµÕ iÀi]Ê ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ w > V iÀ ÃÊ iÝ ÃÌi ÌiÃ]Ê ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Êi «ÀiÃ> À > Ê­V>«>V Ì>V ÊÌjV V>ÊÞÉ Ê>` ÃÌÀ>Ì Û>ÊÞÊ`iÊ }iÃÌ ]ÊV ÃÕ Ì À >]ÊiÌV°®°ÊÊ ÃÌ>Ê wV >ÊÃÕ« iÊÕ Ê«>«i Ê>ÀÌ VÕ >` ÀÊ«ÖL V «ÖL V Ê ÞÊ «ÖL V «À Û>` Ê i Ê VÕ> Ì Ê >Ê }iÃ Ì Ê`iÊ> > â>ÃÊiÊ v À >V ]Ê«À Û Ã ÊÞÊ>ÀÌ VÕ >V Ê `iÊ ÃiÀÛ V Ã°Ê Ê iÃÌiÊ «Õ Ì ]Ê i Ê «À iÀÊ ÀiÌ Ê«>À>Êi Ê Õ V « ÊiÃÊi Ê« `iÀÊà « wV>ÀÊÃÕÃÊ «À « ÃÊ«À Vi` i Ì ÃÊ«>À>ʵÕiÊ >Ê ÌiÀ>VV Ê V Êi Êi «Ài `i` ÀÊÃi>Ê?} ]ÊV `>]ÊÞÊ`iÊL> Ê V ÃÌ °Ê Ê ÃÌ Ê ÃiÀ?Ê « ÀÌ> ÌiÊ «>À>Ê µÕiÊ i Ê i «Ài `i` ÀÊÌi }>Ê >ÊV w> â>Ê«>À>ÊLÕÃV>ÀÊ ÌÀ Ê Ì « Ê`iÊ>« Þ Êi Êi Ê Õ V « °Ê *>À>Ê }À>ÀÊ « Ìi V >ÀÊ iÃÌ>Ê wV >]Ê i Ê Õ V « Ê `iLiÊ `iÃ>ÀÀ >ÀÊ > Ê ?Ý Ê ÃÕÊ À Ê >ÀÌ VÕ >` À]Ê Ì> Ì ÊV Êi ÊÀiÃÌ Ê`i ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ÊV ÊV Ê i ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ÊiÊ ÌiÀ i` °Ê Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«Ö L V Ê «Õi`iÊ V À` >ÀÊ >Ê ÌiÀ i` >V Ê `iÊ ÃÊ ÌÀ ÃÊÌÀ? ÌiÃÊ`iÊÀi} ÃÌÀ Êi «ÀiÃ>À > ]Ê«>À>ʵÕiÊ Ì ` ÃÊÃiÊÀi> Vi Êi ÊÕ Ê Ã Ê Õ}>ÀÊ­i Ê Õ V « ®Ê Ã Ê `ië >â>ÀÃiÊ >Ê ÌÀ>ÃÊ `i«i `i V >ÃÊ Ê ÞÊ

i ÃÊvÕiÀ>Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê >V >Ê ÌÀ>ÃÊV Õ`>`iÃÊ ­V Ê VÕÀÀiÊ i Ê ÕV ÃÊ V>à ÃÊ >VÌÕ> i Ìi®°Ê /> L j Ê «Õi`iÊ V À` >ÀÊ i Ê >V « Ê `iÊ v À >V Ê`iÊ ÌÀ>ÃÊ`i«i `i V >ÃÊ«ÖL V>ÃÊ­V Ê ÃÊ ÃÌ ÌÕÌ ÃÊ `iÊ V>«>V Ì>V ]Ê >ÃÊ >}i V >ÃÊ `iÊ w > V > i Ì ]Ê ÃÊ Vi ÌÀ ÃÊ `iÊ >Ãià À >]Ê iÌV°®Ê à LÀiÊ >Ê viÀÌ>Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ` ë L iÃ]Ê >ÃÊV ` V iÃ]Ê ÃÊ À>À Ã]Ê V ÃÌ Ã]Ê iÌV°Ê Ê Ê iÃÌ>Ê v À >V ]Êi Ê«À « Ê Õ V « Ê«Õi`iÊÌÀ> Ì>ÀÊ LiV>Ã]Ê>« Þ ÃÊ ÊÃÕLà ` ÃÊ>Ê ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊÉÊi «ÀiÃ>À ÃÊ«>À>ÊV>«>V Ì>ÀÃiÊ­V ÊV Ûi ÃÊV Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊv À >V ®]ÊV À` >ÀÊ i ÀiÃÊV ` V iÃÊV Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ`iÊw > ciamiento, etc.

Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ÊiÊ ÌiÀ i` ]Ê >Ê >L ÀÊ`iÊ V À` >V ÊÌ> L j Ê«>Ã>Ê« ÀÊi Ê>V « Ê`iÊ v À >V Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃʵÕiÊi ÃÊ«ÀiÃÌ> ]Êà LÀiÊÌ ` Ê`iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`iÊ >Ê}i iÀ>V Ê `iÊ«À Vià ÃÊ>à V >Ì Û Ã°Ê- ÊL i ÊiÃÌ>ÃÊ V >Ì Û>ÃÊ `iLi Ê >ViÀÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ]Ê}i iÀ> i ÌiÊiÃÌ>ÃÊ ÃÌ> V >ÃÊVÕi Ì> ÊV Ê iÌ ` } >ÃʵÕiÊv>V Ì> ÊÞÊ> > Ê ÃÊ«À Vià Ã]ÊÞÊ`iÊ> ]Ê >Ê « À Ì> V >Ê`iÊÃÕÊ V À« À>V °Ê/> L j ÊiÃÊiÃi V > Ê µÕiÊ`iÃ`iÊiÃÌ>Ê wV >ÊÃiÊ«Õi`>Ê>VVi`iÀÊv?V i ÌiÊ >Ê v À >V Ê Ã LÀiÊ ÌÀ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê i «ÀiÃ>À > Ê ` ë L iÃÊ ­w > V iÀ ÃÊ ÞÊ Ê w > V iÀ î°Ê Ê i Ê vÕÌÕÀ ]Ê ÞÊ `i«i ` i ` Ê `i Ê}À>` Ê`iÊ>ÀÌ VÕ >V Ê`i Ê Õ V « ÊV Ê ÃÊ >VÌ ÀiÃ]Ê >Ê wV >Ê Ì> L j Ê « `À >Ê Ê Ã Ê `>ÀÊ >Ê v À >V Êà ÊÌ> L j Ê V >ÀÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ ­w > V > i Ì ]ÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>]Ê V ÃÕ Ì À >]Êv À >V ]ÊiÌV°®]Ê`iÃ`iÊi >Ê Ã >°Ê

%S NECESARIO RECORDAR QUE SE REQUIERE UN PERMISO MUNICIPAL DE OPERACIØN PARA INICIAR UNA ACTIVIDAD OTROS TRÉMITES COMO REGIStro tributario, seguridad social, empleo, etc., no impiden necesariamente la apertura del negocio.

143

9.1. Proceso para la promoción de V>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊÞÊv i Ì Ê> Ê emprendedurismo y mipymes desde la institucionalidad municipal /À>` V > i Ìi]Êi Ê«>«i Ê`iÊ >ÃÊ Õ V «> `> `iÃÊi Êi Ê? L Ì ÊÌiÀÀ Ì À > Ê >ÊiÃÌ>` Ê ÕÞÊ Ì>` Ê >Ê >Ê «À Û Ã Ê `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V ÃÊ L?à V ÃÊ­V Êi ÊV LÀ Ê`iÊ «ÕiÃÌ ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê ÀiV iVV Ê ÉÊ ÌÀ>Ì> i Ì Ê `iÊ `iÃiV Ã]Ê «>} Ê `iÊ Vi V >ÃÊÉÊ«iÀ à ÃÊ`iÊvÕ V > i Ì ]Ê>` ÃÌÀ>V Ê `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ «>ÀµÕiÃÊ ÞÊ >À` iÃ]Ê V> V >ÃÊ `i« ÀÌ Û>Ã]Ê L L ÌiV>Ê Õ V «> ]Ê iÀ V>` Ã]Ê «>À>`>ÃÊ `iÊ >ÕÌ LÖÃ]Ê >Ì>`iÀ ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê« V >Ê Õ V «> ]ÊiÌV° Êi ÌÀiÊ ÌÀ î°Ê iÊ iÃÌ>Êv À >]ÊÃÕÊ«>«i Êi Êi Ê`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> Ê >ÊiÃÌ>` ÊVi ÌÀ>` Êi Ê >Ê i À>Ê`i Êi Ì À ÊV Êi Êw Ê`iÊv>V Ì>ÀÊ >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊV ` V iÃÊ >ÃÊ«>À>Ê >ÊV Û Ûi V >ÊV Õ`>`> >°Ê- Ê i L>À} ]Ê>VV iÃÊ` ÀiVÌ>ÃÊ`iÃ`iÊi Ê Õ V « Ê «>À>Ê >Ê«À V Êà ÃÌi ?Ì V>Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> Ê > Êà ` ÊiÃV>Ã>ÃÊ À > i Ìi°Ê Ý ÃÌi Êv>VÌ ÀiÃÊ«>À>ÊiÝ« V>ÀÊ Ê> ÌiÀ À°Ê Ê«À iÀÊ Õ}>À]Êi Ê} L iÀ Ê V> Ê >Êà ` ÊÛ ÃÌ ÊÖ V> i ÌiÊ V Ê }i iÀ>` ÀÊ `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V ÃÊ ­V Ê ÃÊÃi > >` ÃÊ> ÌiÀ À i Ìi®ÆÊi ÊÃi}Õ ` Ê Õ}>ÀÊÞÊ`>` Ê Ê«ÀiÛ ]Êi Ê Õ V « Ê ÊVÕi Ì>Ê V Ê >ÃÊV>«>V `>`iÃÊÀiµÕiÀ `>ÃÊ­ÞÊ ÕV >ÃÊÛi ViÃÊÌ> « V Ê ÃÊÀiVÕÀà îʫ>À>Ê`>À iÊÕ Ê} À Ê>Ê ÃÕÊ viÀÌ>ÊÞÊ> « >À >Ê>Ê ÃÊÌi >ÃÊ`i Ê`iÃ>ÀÀ Ê iV V Ê V> ÆÊ w > i Ìi]Ê Ì> « V Ê >Ê Ã ` Ê tradicionalmente parte de su mandato. Es re V j Ê `iÃ`iÊ >Ê Ö Ì >Ê `jV>`>Ê µÕiÊ qV Ê «>ÀÌiÊ `iÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ`iÃVi ÌÀ> â>V Êi Ê ÃÊ«> ÃiÃÊVi ÌÀ > iÀ V> ÃÊÞÊ >Ê,i«ÖL V>Ê V> > Ê ÃiÊ >Ê i «iâ>` Ê >Ê `i i}>ÀÊ i Ê ÃÊ Õ V « ÃÊ ÕiÛ>ÃÊv>VÕ Ì>`iÃÊ­i Ê> }Õ ÃÊV>à Ã]ÊV Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ iViÃ>À Ã]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊi Ê ÌÀ ÃÊ Û>À ÃÊV>à Ã]Êà Êi î° à ]Ê iÃÌ>ÃÊ ÕiÛ>ÃÊ Àië Ã>L `>`iÃÊ `iÊ ÃÊ } L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃÊ >Ê « V>` Êi ÌÀiÊi >Ã]Ê >ÃÊ `iÊ«À ÛiÀÊi Ê`iÃ>ÀÀ Êi Êi Ê? L Ì ÊÌiÀÀ Ì À > °Ê ÃÌiÊ >Êà ` ÊÕ Ê>Û> ViÊà } wV>Ì Û Ê`iL ` Ê>ʵÕiÊ >Ê «À V Ê `i Ê Ê iÃÊ Õ >Ê « Ì V>Ê µÕiÊ `iLiÊ

ÃÕÀ} ÀÊ`iÃ`iÊ Ê V> °Ê* ÀÊi ]Êi ÊÀiÌ ÊV à ÃÌiÊi Ê À}> â>ÀÊ«À Vià ÃʵÕiÊ «>VÌi Êi Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê `i ÊÌiÀÀ Ì À ]Ê`>`>Ê >ÊiÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊÞÊvÕ V iÃÊ Õ V «> iÃÊ«ÀiÛ> iV i ÌiÃ°Ê ÃÌ Ê« ÀÊÃÕ«ÕiÃÌ ÊV Ê >Ê>ë À>V Ê>ÊvÕÌÕÀ Ê`iÊV Ì>ÀÊ`iÃ`iÊi Ê Õ V « ÊV Ê >ÃÊV>«>V `>`iÃÊÀiµÕiÀ `>ÃÊÞÊ ÃÊÀiVÕÀ à ÃÊ iViÃ>À ÃÊ«>À>ÊÕ >Ê ?ÃÊ` ÀiVÌ>Ê> >V Ê del proceso de desarrollo económico local. Ê> ÌiÀ ÀÊV w}ÕÀ>ÊÕ Ê ÕiÛ Ê `i Ê`iÊ`iÃ> rrollo municipal, en donde los procesos asocia ` ÃÊ> Ê ÊÃiÊV Û iÀÌi Êi Êi ÊVi ÌÀ Ê`i ÊÌÀ>L> Ê Õ V «> ÆÊÞÊ >Ê«À Û Ã Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊiÃÊÃ Ê ºÕ >»Ê`iÊ >ÃÊÛ>À >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊ`iLi ÊiÃÌ>ÀÊ lideradas o articuladas desde el municipio. à ]ÊiÝ ÃÌi ÊÕ ÊV Õ Ì Ê> « Ê`iÊ>VV iÃʵÕiÊ ÃiÊ ÀiµÕ iÀi Ê «>À>Ê i À>ÀÊ >ÃÊ V ` V iÃÊ `i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê« ÀÊ i` Ê`iÊ«À Vià ÃÊV À` >` ÃÊÞÊ iviVÌ Û ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> °Ê ÊiÃÌ>Ê ÃiVV Ê`iÊ >Ê}Õ >Ê ÃÊÛ> ÃÊ>ÊV Vi ÌÀ>ÀÊi Ê >ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ >VÌÕ>V iÃÊ «À V «> iÃÊ µÕiÊ ÃiÊ « > Ìi> Ê «>À>Ê «À ÛiÀÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> ÀÊ desde la institucionalidad municipal, lo cual su « iÊi ÊÌÀ>L> ÊV Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊi Ê i ÊÌiÀÀ Ì À °Ê ?ÃÊ>`i > ÌiÊÃiÊÌÀ>Ì>À? Ê >ÃÊ>VV iÃÊ `iÊ v i Ì Ê i «Ài `i` ÀÊ µÕiÊ « V> Ê >Ê «À V Ê`iÊ ÕiÛ>ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊi Êi Ê? L Ì ÊÌi ÀÀ Ì À > °Ê >`>ÊÕ >Ê`iÊiÃÌ>ÃÊ>VV iÃÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊ Õ ÊÌÀ>Ì> i Ì Ê` ÃÌ Ì ]Êi Ê >Ê i` `>ʵÕiÊÕ >ÃÊ Ã Êi «ÀiÃ>ÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃʵÕiÊÌ i i Ê«À L i >ÃÊ ÞÊ Ì>V iÃ]Ê«iÀ ÊÌ> L j Êv ÀÌ> iâ>ÃÊÞÊV>«> V `>`iÃ°Ê Ê i Ê Ãi}Õ ` Ê V>à ]Ê ÃÊ ÀiviÀ ÃÊ >Ê «iÀà >ÃʵÕiÊLÕÃV> ÊVÀi>ÀÊ ÕiÛ>ÃÊi «ÀiÃ>Ã]ÊÞÊ ` `iÊi Êj v>à ÃÊiÃÌ?Êi Ê >Ê«iÀà >Ê ?ÃʵÕiÊi Ê i Ê i} V Ê­µÕiÊ>Ö Ê ÊiÝ ÃÌi®°Ê Ê ÃÊ«À Ý ÃÊ` ÃÊV>« ÌÕ ÃÊ`iÊiÃÌ>Ê}Õ >ÊÃiÊ `iÃVÀ L À? Ê`iÊv À >Êà ÃÌi ?Ì V>ÊÞÊ À`i >`>Êi Ê Ã }Õ i ÌiÊ«À Vià ]ÊV v À >` Ê« ÀÊÕ ÊV Õ Ì Ê `iÊ >VÌÕ>V iÃ]Ê µÕiÊ > Ê ÃiÀÊ }iÃÌ >`>ÃÊ `iÃ`iÊ ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃ]Ê >« Þ> Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ «À `ÕVÌ Û>Ã]Ê i «Ài `i`ÕÀ Ã Ê ÞÊ «Þ iÃÊi ÊÃÕÃÊÌiÀÀ Ì À Ã°Ê Ã Ê«ÕiÃ]Ê« ÀÊ i` Ê `iÊiÃÌ>ÃÊ>VV iÃÊ­ À`i >`>ÃÊV ÊÕ Ê«À Vi à ®ÊÃiÊLÕÃV>Êv ÀÌ> iViÀÊi Ê`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê

144

V> ]Ê i À> ` Ê >Ê v À >V Ê«>À>Ê >ÊÌ >Ê`iÊ `iV à iÃ]Ê V V i ` Ê >Ê Û V>V Ê «À `ÕVÌ Û>Ê `i ÊÌiÀÀ Ì À ÊÞÊÃÕÊ« Ìi V > Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊÞÊ«À Û i ` Ê>VV iÃÊ«À `ÕVÌ Û>ÃÊV Õ Ì>ð

V Ê «À ViÃ Ê ÃiÊ V « iÊ « ÀÊ >ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ actuaciones: UÊ

iÃÌ Ê`iÊ> > â>ÃÊV Êw iÃÊ`iÊv i Ì Ê empresarial.

UÊ

iÃ>ÀÀ Ê `iÊ Õ Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ v À >V Ê Ã LÀiÊi ÊÌiÀÀ Ì À °Ê

UÊ

>L À>V Ê `iÊ Õ Ê > ? à ÃÊ ­` >} ÃÌ V ®Ê `i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê «>À>Ê >Ê `i Ì wV>V Ê `iÊ ÃÕÃÊ Ûi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>ð

UÊ

`i Ì wV>V ÊÞÊ> ? Ã ÃÊ`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊ Û> ÀÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À °

UÊ

Ì Ài Ê`i ÊÌi ` Êi «ÀiÃ>À > Ê V> °Ê

UÊ

V À« À>V Ê Ê `i Ê i v µÕiÊ `iÊ }j iÀ Ê ÉÊ ÕÛi ÌÕ`ÊÉÊ>`Õ Ì ÃÊV ÊiÝ«iÀ i V >Ê> Ê`i Ã>ÀÀ Êi «ÀiÃ>À > Ê­ÌÀ> ÃÛiÀÃ> ®°

UÊ

« Þ Ê> Ê«À Vià Êi «Ài `i` À°Ê

9.2. Gestión de alianzas con fines de v i Ì Êi «ÀiÃ>À > i ÃÊÃi > >` Ê i>ÃÊ>ÀÀ L>ʵÕi]Êi Ê >Ê>VÌÕ> `>`]Ê ÕV ÃÊ Õ V « ÃÊÃiÊ`i` V> Êà LÀiÊÌ ` Ê >Ê>VÌ Û `>`iÃÊ`iÊ«À Û Ã Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊL?à V Ã°Ê Ê ÌÀ ÃÊV>à ÃÊ­ ÃÊ i î]ÊiÝ ÃÌi ÊÞ>Ê>Û> ViÃÊ en términos de acciones de desarrollo local. ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ>« Þ Ê> Ê`iÃ>ÀÀ Êi Ê ÃʵÕiÊ ÃÊ Õ V « ÃÊ i « iâ> Ê >Ê ÌiÀÛi ÀÊ ÃÕ« i Ê µÕiÊ i Ê «iÀà > Ê VÕi ÌiÊ V Ê Õ >Ê ÃiÀ iÊ `iÊ V> «>V `>`iÃÊ ÀiµÕiÀ `>ÃÊ ­i Ê ÌjÀ ÃÊ `iÊ V V i Ì ÃÊÌjV V Ã]Ê >L `>`iÃÊ ÌiÀ«iÀà > iÃÊÞÊ `iÃÌÀiâ>ÃÊ }i iÀ> iî]Ê µÕiÊ «À L>L i i ÌiÊ >Ö Ê ÊÌ i i ÊÞʵÕiÊ ÊÃiÊ«Õi`i Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ`iÊ >Ê V iÊ >Ê >Ê > > >°Ê Ê ` V > i ÌiÊ ÀiµÕ iÀiÊ

`iÊÀiVÕÀà ÃÊiV V ÃÊ«>À>Êi «iâ>ÀÊ>Ê iÛ>ÀÊ >`i > ÌiÊ >Ê ÕiÛ>Ê« Ì V>° ÌiÊiÃ>Êà ÌÕ>V Ê­ ÃÕwV i V >Ê`iÊV>«>V `>`iÃÊ ÞÊ ÀiVÕÀà ÃÊ iV V î]Ê >Ê « i i Ì>V Ê ` ÀiVÌ>Ê`iÊ ÕV >ÃÊ`iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê Ê ÃiÀ?Ê « à L iÊ i Ê i Ê V ÀÌ Ê « >â °Ê ÃÊ iViÃ> À Ê ÀÊV ÃÌÀÕÞi ` ÊiÃÌ>ÃÊV>«>V `>`iÃ]Ê>Ê >ÊÛiâÊ µÕiÊ>`µÕ À i ` Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊiV V ÃÊ«>À>Ê implementarlas. Pero, asimismo, en ese tiempo iÃÊ iViÃ>À Êi «iâ>ÀÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ>VV iÃÊ`iÊ «À V Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ Ê« ÀµÕiÊ ÃÊ >L Ì> ÌiÃÊ Ê «Õi`i Ê iëiÀ>À°Ê iÊ > Ê >Ê iVià `>`Ê `iÊ ÀÊ V ÃÌÀÕÞi ` Ê Õ >Ê ÃiÀ iÊ `iÊ > > â>ÃÊ µÕiÊ «iÀ Ì> Ê i «iâ>ÀÊ >Ê ` Ãi >À]Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ iÊ « i i Ì>ÀÊ >VV iÃÊ ­Ã Ê ` ÀiVÌ>]Ê ` ÀiVÌ> i Ìi®°Ê ÃÌ>ÃÊÌ i i ÊÛ>À ÃÊi iÃÆÊ >Ê i À>Ê`i ÊV >Ê`iÊ i} V Ã]Ê`iÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`i Êi Ì À ]Ê >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê ÞÊ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V Ã]Ê Ã ÃÌi >ÃÊ `iÊ v À >V ]Ê ÌÀ? ÌiÃ]Ê iÌV°]Ê >`i ?ÃÊ `iÊ >V V iÃÊ ?ÃÊi v V>`>ÃÊi Ê i À>ÀÊ >ÃÊV>«>V `> `iÃÊi «ÀiÃ>À > iÃ]Ê«À ÛiÀÊi V>`i > i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã]ÊiÌV°Ê ÕV >ÃÊ `iÊ iÃÌ>ÃÊ >VV iÃÊ ÃiÊ iÝ« V Ì> Ê ?ÃÊ >`i > Ìi]Ê«iÀ Ê> ÌiÊ >Ê iVià `>`Ê`iÊi «iâ>ÀÊ>Ê V ÃÌÀÕ À]Ê Ê«À iÀ Êi Ê >Ê>}i `>Ê Õ V «> ÊiÃÊ i ÊiÃÌ>L iV i Ì Ê`iÊ> > â>ÃÊ­«ÖL V «ÖL V ]Ê «ÖL V «À Û>` ]ÊÞÊ«ÖL V ÌiÀ i` ®°Ê >ÃÊ«À iÀ>ÃÊ­«ÖL V «ÖL V ®]ÊÃ Ê ÃÊ iV> à ÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊ`iÊV À` >V Ê«>À>ÊiÛ Ì>ÀÊ >Ê `Õ« V>V Ê`iÊiÃvÕiÀâ ÃÊÞÊÀiVÕÀà ÃÊi ÌÀiÊ >ÃÊ À }> â>V iÃÊ`i Ê ÃÌ>` ]Ê>à ÊV Ê >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃʵÕiÊ>ÞÕ`> Ê>Ê«À À â>ÀÊ> }Õ >ÃÊ LÀ>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ µÕiÊÃiÊ`iLi Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊi Ê ÃÊÌiÀÀ Ì À ð *>ÀÌ VÕ >À i Ìi]ÊiÃÌ ÃÊiÃvÕiÀâ ÃÊ>ÞÕ`> Êi ÊÌÀiÃÊ ` ÀiVV iÃÊ­>Õ µÕiÊ«Õi`i ÊÃiÀÊ ?î\Ê >°Ê

145

iw i Ê Õ >Ê >}i `>Ê Ö V>Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê V> Ê ` `iÊ ÃiÊ V À` > Ê ÃÊ iÃvÕiÀâ ÃÊ `iÊ ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«ÖL V ÃÊ­ ÃÌi À Ã]Ê>}i V >ÃÊ«ÖL V>ÃÊÞÊ Õ V « ®]Êi > ` Ê `Õ« V>V iÃÊ ­·µÕ j Ê >ViÊ µÕjÊ ÞÊ V ¶®]

L°Ê

V°Ê

ÞÕ`> Ê >Ê iÃÌ>L iViÀÊ >ÃÊ «À À `>`iÃÊ i Ê cuanto a los aportes del Estado como Õ Ê Ì ` Ê > Ê Õ V « Ê ­i Ê vÕ V Ê `iÊ >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `i Ê Ã ®°Ê Ê iÃÌiÊ ? L Ì Ê ÌÀ>` V > i ÌiÊ ÃiÊ ÛiÊ i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê ÞÊ ÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V Ã]Ê «iÀ Ê >` V > i ÌiÊ «Õi`iÊ ÌÀ>Ì>ÀÃiÊ Ì> L j Ê i Ê >« Þ Ê ­i Ê v À >V ]Ê >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê ÞÊ >ÃÌ>Êw > V > i Ì ®Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV iÃÊ >V > iÃÊÉÊÀi} > iÃÊ`iÊV>«>V tación, la Banca de Desarrollo, entre otros.

À` > Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ i À>ÊÀi}Õ > Ì À >ÊiÃÌ>L iV i ` ÊÕ >ÊÛi Ì> >Ê Õ V «> Êi Ê >ÊVÕ> ÊÃiÊÀiV Li ÊÌ ` ÃÊ ÃÊÌÀ? ÌiÃÊ

i «ÀiÃ>À > iÃÊ­ Õ V «> iÃÊÞÊ >V > iî]Ê }iÃÌ ? ` ÃiÊ`iÃ`iÊÕ ÊÃ Ê Õ}>À° *>À>Êi ÊiÃÊ ` ëi Ã>L iʵÕiÊÌ ` ÃÊ ÃÊ À}> à ÃÊ «ÖL V ÃÊ ­ wV >ÃÊ `iÊ ÃÌiÀ Ã]Ê L> V Ã]Ê «À }À> >ÃÊ ÞÊ >}i V >ÃÊ `iÃVi ÌÀ> â>`>Ã]Ê iÌV°]Ê>`i ?ÃÊ`iÊ >Ê«À « >Ê Õ V «> `>`®Ê`i ÊÌi ÀÀ Ì À ÊÊÌi }> ÊÕ >Ê«À iÀ>ÊÀiÕ Êq«À «ÕiÃÌ>Ê « ÀÊ i Ê Õ V « Ê i Ê >Ê µÕiÊ V>`>Ê Õ Ê «ÀiÃi ÌiÊÃÕÊÌÀ>L> Êi Êi ÊÌiÀÀ Ì À Ê­iÃÊ`iV À]ʵÕjÊ >ViÊ V>`>Ê ÃÌ ÌÕV Êi Êi Ê Õ V « ]ʵÕjÊ«À }À> >ÃÊ ÞÊ >VV iÃÊ « i i Ì>]Ê µÕjÊ v À >V Ê ÀiV }i]ÊiÌV°®°Ê ÃÌ>ÊÀiÕ Ê`iL iÀ>ÊÌi iÀÊ >ÃÊà }Õ i tes características.

Recuadro 9.1 iÌ ` } >Ê`iÊÀiÕ Ê«>À>Êv i Ì>ÀÊ > coordinación interinstitucional pública "L iÌ Û Ê`iÊ >ÊÀiÕ \Ê«ÀiÃi Ì>ÀÊ>Ê >Ê Õ V «> `>`Êi ÊiÃÌiÊ ÕiÛ ÊÀ Ê`iÊ«À Ì ÀÊ`i Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊÊÀiV }iÀÊ v À >V Ê`iÊ ÃÊ`i ?ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«ÖL V ÃÊ`i Ê territorio. *À }À> >ÊÞÊ>VV iÃÊ`iÊ >Ê>VÌ Û `>`\Ê­ ®Ê*ÀiÃi Ì>V Ê`iÊÌ ` ÃÊ ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ ÞÊv>V Ì>` ÀÆÊ­ ®Ê v À >ÀÊà LÀiÊi ÊÀ Ê «Õ à ÀÊ> Ê`iÃ>ÀÀ Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê« ÀÊ«>ÀÌiÊ`i Ê Õ V « ]Ê­ ®Ê-iÊ`iw i ÊÛ>À ÃÊÌi >ÃÊÛ VÕ >` ÃÊ> Ê`iÃ>ÀÀ Ê­iV V ]Êà V > ]Ê « Ì V ]Ê> L i Ì> ]ÊiÌV°®]Ê­ Û®Ê iÊV>`>ÊÌi >]Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊÃi > > Ê i ÊVÕ? ­iîÊ`iÊi ÃÊÃiÊÕL V>ÊÞÊ>ʵÕjÊÃiÊ`i` V>Ê«Õ ÌÕ> i ÌiÊ­«Õi`iÊiÃÌ>ÀÊi Ê ?ÃÊ `iÊÕ ÊÃiVÌ À®]Ê­Û®Ê-iÊV ÃÌÀÕÞiÊÕ Ê >«>Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«ÖL V ÃÊÞÊÃÕÃÊ >L ÀiÃ]ÊÞÊ ­Û ®Ê-iÊ«Ài}Õ Ì>ÊµÕ j iÃÊVÀii ʵÕiÊv> Ì> Êi ÊiÃÌ>ÊÀiÕ Ê­«>À>ÊV Û V>À ÃÊ ?ÃÊ >`i > Ìi®°Ê Metodología de trabajo (tarjetas):Ê Ê jÌ ` Ê`iÊv>V Ì>V ÊV ÊÌ>À iÌ>ÃÊiÃÌ?ÊÞ>Ê L>ÃÌ> ÌiÊ` vÕ ` ` Êi Ê ÕiÃÌÀ Ê i` ÊÞÊÃiÊL>Ã>Êi Ê` ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊV >Ûi\Ê£®Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊÌ ` ÃÉ>ÃÆÊÊÞÊÓ®Ê >ÊÛ ÃÕ> â>V Ê`iÊ >ÃÊ « ið Ê jÌ ` Ê`iÊÌ>À iÌ>ÃÊÀië `iÊ>ʵÕiÊ}i iÀ> i ÌiÊi Ê >ÃÊV ÛiÀÃ>V iÃÊ}ÀÕ«> iÃÊà i «ÀiÊ >ÞÊ> }Õ i ʵÕiÊ « â>Ê >ÊV ÛiÀÃ>V ÊÞÊ ÌÀ ÃʵÕiÊ Ê«>ÀÌ V «> °Ê `i ?Ã]ÊÃiÊÌ i `iÊ>Ê` VÕ i Ì>ÀÊ ÃÊ>VÕiÀ` ÃÊ«iÀ Ê Ê ÃÊ«À Vià ðÊ* ÀÊi ]Ê >Ê Ûi Ì> >Ê`iÊiÃÌiÊ jÌ ` ÊiÃʵÕiÊÌ ` ÊÃiÊ` VÕ i Ì>ÊÞʵÕiÊ>`i ?ÃÊÌ ` ÃÊ«>ÀÌ V «> °Ê Ê jÌ ` ÊV à ÃÌiÊi ÊiÃVÀ L ÀÊi ÊÌ>À iÌ>ÃÊ`iÊV ÀiÃʵÕiÊÃiÊV V> Ê­Ã LÀiÊ «>«i Ê `iÊ À Ì>v ®Ê i Ê Õ Ê Õ}>ÀÊ Û Ã L iÊ «>À>Ê Ì ` ÃÊ ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃ°Ê >ÃÊ Ì>À iÌ>ÃÊ Ã ÀÛi Ê«>À>ÊÀië `iÀÊ«Ài}Õ Ì>Ã]Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ«À «ÕiÃÌ>ÃÊ Ê`>ÀÊ « iÃ]ÊÞÊi Ê >Ê i` `>Ê`iÊ Ê« à L i]ÊÃiÊLÕÃV>Êi Ê> >Ì °

146

Materiales: Ì>À iÌ>ÃÊ `iÊ V>ÀÌÕ >Ê ­ i` >Ê V>ÀÌ>®]Ê >ÀV>` ÀiÃ]Ê V Ì>Ê >` ià Û>Ê ÞÊ «>«i Ê«>À>Ê«>«i }À>v Ê­i ÊvÕ V Ê`i Ê Ö iÀ Ê`iÊ«>ÀÌ V «> Ìiî°Ê Êi ÊV>à Ê`iÊ >ÃÊÌ>À iÌ>Ã]ÊÃiÊÀiµÕ iÀi Ê> Ê i ÃÊ£äÊ« ÀÊ«>ÀÌ V «> Ìi° Reglas: ­ ®Ê ÃVÀ L ÀÊi Ê >ÃÊÌ>À iÌ>ÃÊi Êv À >Ê i} L iÊÞÊi ÊÕ ÊÃ Ê >` ]Ê­ ®Ê1 >ÊÀià «ÕiÃÌ>Ê ÉÊ «À «ÕiÃÌ>Ê ÉÊ `i>Ê « ÀÊ Ì>À iÌ>]Ê ­ ®Ê Ê ?ÃÊ `iÊ ÌÀiÃÊ i>ÃÊ « ÀÊ Ì>À iÌ>]Ê ­ Û®Ê Êv>V Ì>` ÀÊ iiÊV>`>ÊÌ>À iÌ>]Ê­Û®Ê Êv>V Ì>` ÀÊÀiëiÌ>Êi Ê> >Ì Ê­ Ê«Ài}Õ Ì>Ê µÕ i ÊiÃVÀ L ÊÌ> ÊÌ>À iÌ>®]Ê­Û ®Ê >ÃÊÌ>À iÌ>ÃʵÕiÊ ÊÌ i i ʵÕiÊÛiÀÊV Ê >Ê` ÃVÕà ÊÃiÊ V V> Êi Ê ÌÀ Ê«>«i Ê«>À>ÊÃiÀÊÀiÌ >`>ÃÊ Õi} °ÊÊ Desarrollo y resultados del taller: *>À>ÊÀië `iÀ]ÊV>`>Ê«>ÀÌ V «> ÌiÊÀiV LiÊÛ> À >ÃÊ Ì>À iÌ>ÃÊ i Ê >ÃÊ VÕ> iÃÊ Ãi > >Ê ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ ÞÊ >ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ i Ê >ÃÊ µÕiÊ iÃÌ?Ê Û ÕVÀ>`>Ê >Ê ÃÌ ÌÕV °Ê- Êi Ê>VÌ ÀÊ ÊÃiÊV à `iÀ>Ê ÌiÀ«ÀiÌ>` Ê« ÀÊ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ «ÀiÛ > i ÌiÊ`iw ` Ã]Ê«Õi`iÊ«À « iÀÊ Ê« iÀÊÕ Ê ÕiÛ ° 1 >ÊÛiâʵÕiÊ ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊi Ìi ÊÃÕÃÊ « iÃÊ> ÊÀiëiVÌ ]Êi Êv>V Ì>` ÀÊ À `i >Ê >ÃÊÌ>À iÌ>ÃÊ« ÀÊÌ ÌÕ ÃÊÞÊÀ>â iÃ]ÊV ÊÃiÊÛiÊi Ê >Êw}ÕÀ>Ê °£Ê>ÊV Ì Õ>V \Ê

Figura 9.1 Ejemplo de resultados de taller de coordinación interinstitucional

ÃÌiÊÃiÀ >]Êi Ì ViÃ]Êi Ê«À iÀÊ >«>Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«ÖL V ÃÊV Ê«ÀiÃi V >Êi Êi Ê ÌiÀÀ Ì À ÊÞÊÃÕÃÊ>VÌÕ>V iÃ°Ê Ê >«>Ê ÃÊ>ÞÕ`>À?Ê>ÊÃ>LiÀÊµÕ j Ê >ViʵÕj]Ê` `iÊ >ÞÊ`Õ« V `>`ÊÞÊ` `iÊ Ê >ÞÊ>VV iÃ]ÊÞÊ>à ]Ê« `i ÃÊi «iâ>ÀÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ À i Ì>`>ÃÊ>Ê`iw ÀÊÕ >Ê>}i `>ÊÖ V>Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> °Ê

iÊiÃÌiÊ >«>ÊÃiÊ`iëÀi `i ÊÛ>À >ÃÊ>VV iÃÊ>à V >`>ÃÊ> Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ> > â>Ã]Ê`iL ` Ê>ʵÕiÊ> À>Ê ÃÊ>VÌ ÀiÃÊV Vi ÊµÕ j iÃÊiÃÌ? Ê >V i ` ÊV Ã>ÃÊ«> ÀiV `>ÃÊ­ Ê }Õ> iî]ÊÞÊ` `iÊÃiÊÀiµÕ iÀi Ê>VV iÃ°Ê >ÃÊ«À iÀ>ÃÊ> > â>ÃÊ«Õi`i Ê ÃiÀÊq« ÀÊi i « Ê«>À>Ê`iw ÀÊÕ Êà ÊÀië Ã>L iÊ`iÊ >ÃÊ>VV iÃÊÀi`Õ `> ÌiÃÊ ÞÊi «iâ>ÀÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ>VV iÃÊ` `iÊiÝ ÃÌi Êië>V ÃÊÛ>V ð

147

>ÃÊ > > â>ÃÊ «ÖL V «À Û>`>Ã21Ê L?à V> i ÌiÊ aportan en consolidar la relación entre el mu V « ]Ê >ÃÊ `i ?ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `i Ê ÃÌ>` Ê ÞÊ >ÃÊi «ÀiÃ>Ã]Ê i À> ` Êi Ê` ? } Êi ÌÀiÊi Ã]Ê ÞÊ>à ]Ê >Ê « i i Ì>V Ê`iÊ>VV iÃÊÞÊ ÕiÛ>ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ `iÊ VÀiV i Ì °Ê >ÃÊ À>â iÃÊ >Ì i `i Ê >Ê µÕiÊ vÕ `> i Ì> i ÌiÊ iÃÊ i Ê ÃiV Ì ÀÊ«À Û>` ÊµÕ i ÊÌ i iÊ >Ê v À >V Ê`iÊ ÊµÕiÊ VÕÀÀiÊ i Ê i Ê iÀV>` Ê ­>Õ µÕiÊ ÃÕÊ v À >V Ê ÊÃi>ÊÌ Ì> i ÌiÊÛiÀ>âÊ ÊV « iÌ>®]Ê >ÊVÕ> Êà À ÛiÊ«>À>Ê `i Ì wV>ÀÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ i À>Ê Ã V iV V>°Ê iÊ > Ê µÕiÊ iÃÌ>Ê ÌiÀ>VV Ê i ÀiÊ >Ê v À >V Ê`iÊ > L ÃÊ`? ` iÊ>Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê Õ Ê Ãi Ì ` Ê ?ÃÊ iÃÌÀ>Ìj } V Ê ­Û Ã Ê «ÖL V>®Ê ÞÊ Ê Ã > i ÌiÊ iV V Ê ­Û Ã Ê «À Û>`>®°Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊiÃÌ>Êv À >Ê>ÞÕ`> Ê>ÊV À` >ÀÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ «À Û>` Ê>VV iÃÊ«>À>Êi ÊVÕ « i Ì Ê`iÊ L i Ì Û ÃÊÀi} > iÃÊÞÊ V> iÃ°Ê Ê iÃÌ>L iV i Ì Ê `iÊ > > â>ÃÊ «ÖL V «À Û>` Ê es, entonces, el resultado de procesos de in teracción entre estos actores. En esa línea, la «À iÀ>Ê Ài >V Ê i ÌÀiÊ i Ê Õ V « Ê ÞÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊÃiÊ`>Ê« ÀÊ i` Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃʵÕiÊi Ê municipio les presta, así como de los procesos `iÊ v À > â>V Ê « ÀÊ i Ê µÕiÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ `i Li Ê«>Ã>ÀÊÞÊi Ê >ÃʵÕiÊi Ê Õ V « ÊiÃÊi Ê«À iÀÊ paso. Desde este momento la institucionalidad V> Ê`iLiÊ ÃÌÀ>ÀÊ>VV iÃÊiviVÌ Û>ÃÊ >V >ÊÃÕÃÊ clientes. Esa primera aproximación es por ello V >ÛiÊ«>À>Ê>LÀ ÀÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ >Þ ÀÊ teracción con estos actores.

ÕÀ> ÌiÊ >Ê«ÀiÃÌ>V Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊÃi > >` ÃÊ i ÊiÃÌ>Ê}Õ >ÊV Ê«iÀÌ i ÌiÃÊ«>À>Ê«À ÛiÀÊÞÊ > >ÀÊi Ê`iÃ>ÀÀ Êi «ÀiÃ>À > ]ÊÃiÊ `i Ì wV>À? Ê Û>À >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>Ã]Ê Ì> Ì Ê i Ê ÃÕÊÀi >V ÊV Êi Ê ÃÌ>` Ê­ >V > ]ÊÀi} > ]Ê V> ®]ÊV Ê`iÊ i À>ÃÊi Êi ÊV >Ê`iÊ i} V ÃÊ ­ÌÀ? ÌiÃ]Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>ÊÞÊÃiÀÛ V Ã]ÊiÌV°®°Ê Ê«> «i Ê `i Ê Õ V « Ê iÃÊ `i Ì wV>ÀÊ i Ê VÕ? iÃÊ Ì i iÊ

iÀi V >Ê` ÀiVÌ>ÊÞÊi ÊVÕ? iÃÊ«Õi`i ÊV ÌÀ LÕ ÀÊ i ÊV Õ Ì ÊV Ê ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ­ V> iÃ]ÊÀi} > iÃ]Ê >V > iî]Ê ÞÊ iÃÌ>L iViÀÊ >ÃÊ >VV iÃÊ µÕiÊ ÃiÊÀiµÕ iÀ> °Ê*>À>Êi ]Ê >ÃÊ> > â>ÃÊ«Õi`i ÊÃiÀÊ i i i Ì ÃÊ ÕÞÊÛ> à ÃÊ«>À>Êi «iâ>ÀÊ>Ê « i mentar tales acciones, o animar los procesos de desarrollo local. ëiV wV> i Ìi]Ê> }Õ >ÃÊ`iÊ >ÃÊ>VV iÃÊi Ê >ÃÊ µÕiÊ iÃÊ iViÃ>À Ê iÃÌ>L iViÀÊ > > â>ÃÊ «Õi`i Ê ÃiÀÊ >ÃÊà }Õ i ÌiÃ\Ê >°Ê

i À>ÀÊi ÊÃ ÃÌi >ÊÀi}Õ >Ì À Ê«>À>ÊÃ « wV>ÀÊ ÃÊÌÀ? ÌiÃÊi «ÀiÃ>À > iÃÊ>Ê Ûi Ê Õ V «> Ê­ ?ÃÊ>`i > ÌiÊÌ> L j Ê >V > ®

L°Ê

*À ÛiiÀÊ v À >V ÊÀi iÛ> ÌiÊà LÀi\Ê °Ê "« ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ i} V à °Ê *À }À> >ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V ÊÉÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>ÊÉÊw > V > i Ì °Ê "viÀÌ>ÃÊÞÊ`i > `>ÃÊ­« à L iÃÊ«À Ûii ` ÀiÃÊÞÉ ÊV «À>` Àiî

V°Ê

ÌÀ>iÀÊ ÛiÀÃ iÃÊ> ÊÌiÀÀ Ì À

ÕV >ÃÊ`iÊiÃÌ>ÃÊ >L ÀiÃÊ Ê > Êà ` ÊÌÀ>` V > i ÌiÊ«>ÀÌiÊ`iÊ >Ê viÀÌ>Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ`i Ê Õ nicipio. El rol de promotor del desarrollo local es Ài >Ì Û> i ÌiÊÀiV i ÌiÊÞÊ i ÌÀ>ÃÊÃiÊV ÃÌÀÕÞi Ê >ÃÊ V>«>V `>`iÃÊ ÀiµÕiÀ `>ÃÊ ÞÊ ÃiÊ }i iÀ> Ê ­ Ê ÌÀ> ÃwiÀi ®Ê ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ iViÃ>À ÃÊ«>À>ÊÃÕÊ « i i Ì>V ]ÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊi «iâ>ÀÊ>ÊLÀ `>ÀÊ iÃÌ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ> >V Ê> Ê °Ê * ÀÊ i Ê Ì> L j Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê`iÊ >ÃÊ > > â>ÃÊ «ÖL V ÌiÀ i` Ê ­V Ê « ÀÊ i i « Ê i ÌÀiÊ i Ê Õ V « Ê ÞÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ >V>`j V>ÃÊ ÞÊ `iÊ ÛiÃÌ }>V ®°Ê >ÃÊ> > â>ÃÊ«ÖL V ÌiÀ i` >ÃÊ en este sentido se pueden traducir en acciones V VÀiÌ>ÃÊ >V >Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊi «ÀiÃ>À > iÃ]Ê `i Ê«À « Ê Õ V « ÊÞÊ >ÃÊÕ ÛiÀà `>`iðÊ

6ER $%6,).

2OBERT Y OTROS !,)!.:!3 0Â",)#/ 02)6!$!3 PARA UNA NUEVA VISIØN ESTRATÏGICA DEL DESARROLLO #%0!,

Santiago, Abril.

148

1 >Ê`iÊ >ÃÊ«À iÀ>ÃÊ iVià `>`iÃʵÕiÊà ÊVÀÕV > iÃÊi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊ«À ción empresarial es la presencia de un sistema `iÊ v À >V Ê Ã LÀiÊ i Ê ÌiÀÀ Ì À °Ê +Õ i iÃÊ > Ê iV Ê> }Õ >ÊÛiâÊÌÀ>L> Êi Êi Ê? L Ì ÊÌiÀÀ Ì À > Ê Ã>Li Ê µÕiÊ iÝ ÃÌiÊ ÕV >Ê v À >V Ê `iëiÀ` }>`>Êi Ê` viÀi ÌiÃÊ wV >ÃÊ V> iÃ]Ê«iÀ Ê Ê >ÞÊ >` iÊV Êi ÊÌ i « ÊÞÊ >ÃÊV>«>V `>`iÃÊÀiµÕiÀ `>ÃÊ«>À>Ê>V « >À >]Êà ÃÌi >Ì â>À >ÊÞÊÌÀ> Ãv À >À >Ê i Ê v À >V Ê ÖÌ Ê «>À>Ê >Ê Ì >Ê `iÊ `iV à iÃ°Ê ÊÛiViÃ]Ê>`i ?Ã]Ê Ê >ÞÊ ÕV >Ê` ë à V Ê>Ê Û Ã L â>À >°Ê Ê iÃÌ Ê iÊ « `i ÃÊ ÃÕ >ÀÊ ÃÊ «À « ÃÊiÃÌÕ` ÃÊiÊ ÛiÃÌ }>V iÃʵÕiÊ}i iÀ> Ê >ÃÊ Õ ÛiÀà `>`iÃÊÞÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V °Ê ÃÌ>ÊiÃÊ Õ >ÊV>«>V `>`Ê >ÌÕÀ> ÊV Ê >ʵÕiÊVÕi Ì> ÊÌ> Ì Ê >ÃÊ Õ ÛiÀà `>`iÃÊ V Ê ÃÊ Vi ÌÀ ÃÊ `iÊ ÛiÃÌ }>V ÊÞʵÕiÊiÃÊ iViÃ>À Ê« iÀÊ> ÊÃiÀÛ V Ê`i Ê Õ V « ÊÞÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À °Ê Ê}i iÀ> ]Ê >ÃÊ> > â>ÃÊV Ê À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ÃÊ­µÕiÊ V ÕÞi Êq>`i ?ÃÊ`iÊ >ÃÊÕ ÛiÀ à `>`iÃÊÞÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V Ê>Ê >ÃÊ" ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê ÞÊ ÌÀ>ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ >Ê Ã V i `>`Ê V Û Ê À}> â>`>®]Ê «iÀ Ìi Ê V Ì>ÀÊ V Ê V V i Ì ÃÊ ÌjV V Ã]Ê >à ÃÌi V >]Ê v À >V Ê ÞÊ > }Õ >ÃÊ ÛiViÃÊ Ì> L j Ê w > V > i Ì Ê «>À>Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê`iÊ>VV iÃÊV VÀiÌ>Ã°Ê iÊ> ʵÕiÊ >Ê «ÀiÃi V >Ê`iÊ> > â>ÃÊV ÊiÃÌ>ÃÊ À}> â>V iÃÊ Ãi>ÊÛ Ì> ]Êà LÀiÊÌ ` Ê«>À>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ«À ÞiVÌ ÃÊ « Ì ]Ê V >ÀÊ>VV iÃÊ`iÊv À >V ÊÉÊ>à ÃÌi V >Ê ÌjV V>]ÊÞÊÌ> L j Ê«>À>ÊVÀi>ÀÊ Ê i À>ÀÊ >ÃÊV> «>V `>`iÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊÀiµÕiÀ `>ÃÊi Ê >ÃÊ Õ nicipalidades.

9.3. Desarrollo de un sistema de v À >V Êà LÀiÊi ÊÌiÀÀ Ì À 1 >ÊÛiâÊiÃÌ>L iV `>ÃÊ >ÃÊ> > â>ÃÊi ÌÀiÊ ÃÊ` ÛiÀ à ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iÃ]ÊiÃÊ« à L iÊi «iâ>ÀÊ>Ê>ÀÌ cular las acciones necesarias para el desarrollo.

El primero de ellos es contar con un sistema de v À >V Êà LÀiÊi ÊÌiÀÀ Ì À ʵÕiÊ ÃÊ`iÊ ÕViÃÊ Ã LÀiÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>Ã]Êi Êi « i ]Ê ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊiV V ÃÊÞÊà V > iÃ]ÊiÌV°Ê

el territorio supone la presencia de un espacio ­Û ÀÌÕ> ®ÊµÕiÊVi ÌÀ> ViÊÌ `>Ê >Ê v À >V ʵÕiÊÃiÊ }i iÀ>Ê`iÃ`iÊ >ÃÊ` ÛiÀÃ>ÃÊ`i«i `i V >ÃÊ«ÖL V>ÃÊ­ `i> i ÌiÊ`iLiÀ >Ê« `iÀÊ>ÀÌ VÕ >ÀÊV> > iÃÊ `iÊ` vÕà Ê`iÊ >Ê v À >V ʵÕiÊÃiÊVÀi>ÊÌ> Ì Ê i Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ÊV ÊiÛi ÌÕ> i ÌiÊÌ> L j Ê i Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ÃÊ qV Ê Õ ÛiÀà `>`iÃ]Ê" Ã]ÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V ]Ê iÌV° ®°Ê >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊ v À >V Ê`iÊL>ÃiÊà à Ìi >Ì â>`>Êà LÀiÊi ÊÌiÀÀ Ì À ÊÃiÊV Û iÀÌiÊi ÊÕ Ê Û> Ã Ê >VÌ Û Ê «>À>Ê ÌÀ>L> >ÀÊ i Ê >Ê `i Ì wV>V Ê `iÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>ÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊÞÊ >Ê i À>Ê `i ÊV >Ê`iÊ i} V Ã°Ê /i i ` Êi Ê i ÌiÊ >ÃÊ >L ÀiÃÊÌÀ>` V > iÃÊ`i Ê Õ V « ÊÞÊi Ê«iÀw Ê`iÊÕ >ÊÕ `>`Ê`iÊiÃÌiÊÌ « ÆÊ Ê iÃÊ Õ >Ê >L ÀÊ µÕiÊ i Ê i Ê V ÀÌ Ê « >â Ê Ãi>Ê v?

V Êi iVÕÌ>ÀÃiÊi Êi Ê Õ V « °Ê- Êi L>À} ]ÊiÃÊ « à L iÊ>ÀÌ VÕ >ÀÊV ÊÕ ÛiÀà `>`iÃÊÞÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V Ê `i«i ` i ÌiÃÊ >ÊVÀi>V Ê`iÊÕ >Ê iÀÀ> i Ì>ʵÕiÊ«Õi`>ÊV Ìi iÀÊ >Ê v À >V Ê ` ë L i]Ê«À ViÃ>À >ÊÞÊ >ViÀ >Ê«ÖL V>°Ê ÊiÃ>Ê «iÀëiVÌ Û>]Êi Ê«>«i Ê`i Ê Õ V « ÊiÃÊ`iÊ>ÀÌ VÕ >V Ê­> > â>îÊV Ê >ÃÊ` ÛiÀÃ>ÃÊ`i«i `i V >ÃÊ «ÖL V>ÃÊÞÊ`iÊÀi >V > i Ì Ê ?ÃÊiÃÌÀiV ÊV Ê i ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ÊiÊ ÌiÀ i` ÊV ÊLi iwV > À ÃÊ­ÞÊ>Ê >ÊÛiâ]Ê«À Ûii` ÀiÃÊ`iÊ ÃÕ ÃÊ«>À>Ê >Ê V ÃÌÀÕVV Ê`iÊiÃÌiÊà ÃÌi >®°ÊÊÊ Ê >Ê Ã }Õ i ÌiÊ w}ÕÀ>Ê ÃiÊ iÃÌ>L iViÊ Õ >Ê «V Ê ÀiëiVÌ Ê`iÊV ÊÌÀ>L> >ÀÊ`iÊ > iÀ>Ê>ÀÌ VÕ >`>Ê i ÌÀiÊi Ê Õ V « ]Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V Ê­ ÃÌiÀ ÃÊ iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `iÊ v i Ì ®]Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À Û>` Ê ­}Ài ÃÊÞÊV? >À>Ã]Ê>à ÊV Êi «ÀiÃ>À ÃÊ ` Û `Õ> iî]ÊÞÊi ÊÃiVÌ ÀÊ ÌiÀ i` ÊV Ê`iÃ>ÀÀ >` ÀÊ`i Êà ÃÌi >Ê­Ài«ÀiÃi Ì>` Ê« ÀÊ >ÃÊÕ ÛiÀà `>`iÃÊÞÉ ÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V ÊqÊà ÊiÝV Õ ÀÊ>Ê ÌÀ ÃÊ« Ìi V > iÃÊ viÀi ÌiÃÊ`iÊ v À >V ®°Ê Ê iÃÌiÊ `i ]Êi Ê Õ V « ÊÃiÊV Û iÀÌiÊi Êi Ê> >` ÀÊÞÊ>ÀÌ VÕ >` ÀÊ`i Ê«À Vià ]ÊV À` > ` Ê >Ê i ÌÀi}>Ê`iÊ v À >V Ê«>À>Ê >ÊV ÃÌÀÕVV Ê`iÊ Õ Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ v À >V Ê V Ãi ÃÕ>` Ê i ÌÀiÊ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ µÕiÊ >} ÕÌ >Ê ÃÊ `>Ì ÃÊ ` ëiÀà ÃÊ ÞÊ ÃÊ V Û iÀÌiÊ i Ê v À >V Ê Ài iÛ> ÌiÊ «>À>Ê >Ê toma de decisiones.

Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÕ ÊÃ ÃÌi >Ê`iÊ v À >V ÊÃ LÀiÊ

149

Figura 9.2 Sistema de información territorial

Fuente: Elaboración propia.

>` Ê µÕiÊ ÕV ÃÊ «À Vià ÃÊ `iÊ Ê >L>ÀV> Ê ?ÃÊ `iÊ Õ Ê Õ V « ]Ê Ê `i> Ê iÃÊ µÕiÊ iÃÌiÊ Ã Ã Ìi >Ê «Õi`>Ê }i iÀ>ÀÃiÊ >Ê Ûi Ê ÌiÀ Õ V «> °Ê `i ?Ã]ÊiÃÊV Ö ÊµÕiÊ ÃÊ`>Ì ÃʵÕiÊÀiV }i Ê ÃÊ ÃÌiÀ ÃÊÕÊ ÌÀ>ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ«ÖL V>ÃÊÌi }> ÊÕ >ÊiÃV> >Ê ?ÃÊ> « >Ê>Ê >Ê Õ V «> ]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÕ Êà ÃÌi >Ê`iÊiÃÌiÊÌ « Ê V ÌÀ LÕ À?Ê Ì> L j Ê >Ê >Ê iÃÌ> `>À â>V Ê `iÊ >Ê v À >V °Ê

L iÌ Û Ê`i Êà ÃÌi >ÊiÃÊ« `iÀÊV Ì>ÀÊV Ê >Ê v À >V Ê ?ÃÊÛ>À >`>Ê« à L i]Ê Êà Ê`i Êi Ì À Ê iV V Ê ÞÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã]Ê Ã ÊÌ> L j Ê`i Ê?Ài>Êà V > Ê­i`ÕV>V ÊÞÊÃ> Õ`®]Ê ÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V ÃÊ iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]Ê Ãi}ÕÀ `>`Ê «ÖL V>]Êi ÌÀiÊ ÌÀ Ã°Ê ` V > i Ìi]Êi Êà ÃÌi >Ê `iLiÊÀiV }iÀÊ ÃÊiÃÌÕ` ÃÊÞÊ«À ÞiVÌ ÃÊ«ÕL V> ` ÃÊÀi> â>` ÃÊà LÀiÊi Ê Õ V « ]ÊV ÊvÕi ÌiÃÊ ÃiVÕ `>À >ÃÊ`iÊ v À >V °Ê1 >Ê ÃÌ>Ê«Ài >ÀÊ «Õi`iÊÃiÀÊ >Êà }Õ i Ìi\

- LÀiÊi ÊÌ « Ê`iÊ v À >V ʵÕiÊÃiÊÀiV }i]Êi Ê

150

Cuadro 9.1 $ATOS PARA EL SISTEMA DE INFORMACIØN TERRITORIAL

151

ÊiÃÌ>Ê v À >V ÊiÃÊ« à L iÊ« `iÀÊ `i Ì w car adecuadamente las condiciones del entorno «ÀiÛ> iV i ÌiÃÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ]ÊV ÊÕ Ê ÃÕ Ê L?à V Ê«>À>Ê« ÃÌiÀ À i ÌiÊi «iâ>ÀÊ>ÊÌÀ>L> >ÀÊ i Ê >Ê`iw V Ê«Ài >ÀÊ `iÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊÀi i Û> ÌiÃÊ>ÊÃiÀÊ>« Þ>` ÃÊi ÊÌjÀ Ã]Ê«ÀiviÀ L i i Ìi]Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> À°Ê- LÀiÊiÃÌiÊÌi >ÊÃiÊ >L >À?Êi Ê >ÃÊà }Õ i ÌiÃÊÃiVV iÃÊ`iÊ >Ê}Õ >°Ê

Ó°Ê

ÃÊ«À V «> iÃÊL i iÃÊÞÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÃ>ÀÀ llados en el territorio

ΰÊ

`i Ì wV>ÀÊ >Ê L>ÃiÊ i «ÀiÃ>À > Ê Û }i ÌiÊ ­VÕ? Ì>ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊiÝ ÃÌi ÊÞÊVÕ? Ì>ÃÊÃ Ê VÀ ]Ê «iµÕi >Ã]Ê i` > >ÃÊ ÞÊ }À> `iÃ]Ê Ì> L j Ê >Ê` i à Ê`i Ê>ÕÌ i « i ®]Ê>Ã Ê V ÊÃÕÊ` ÃÌÀ LÕV ÊÃiVÌ À > °

{°Ê

Ê Ûi Ê`iÊiÃV >À `>`Ê«À i` Êi Êi Ê Õ V « ]Ê >Ê viÀÌ>Êi`ÕV>Ì Û>Ê­«ÖL V>ÊÞÊ«À Û> `>®ÊÞÊi ʵÕjÊ Ûi iÃÊ­«À >À >]ÊÃiVÕ `>À >]Ê ÌiÀV >À >ÊÞÊÌjV V>ÊÉÊÛ V>V > ®°

x°Ê

>ÊÃ ÌÕ>V Ê`iÊ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê­Û > ]Êvi ÀÀ Û >À >]Ê >À Ì >Ê ÞÊ >jÀi>®]Ê `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ «ÖL V ÃÊ­ Õâ]Ê>}Õ>]Ê> V> Ì>À >` ®°

È°Ê

>Ê viÀÌ>Ê`iÊÃ> Õ`Ê­ Ö iÀ Ê`iÊV> >ÃÊ` à « L iÃ]Ê j` V î°

Ç°Ê

`i Ì wV>ÀÊ >ÃÊ«À V «> iÃÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ ÞÊ«À }À> >ÃÊ«À Û>` ÃÊ`iÊ>« Þ Ê>Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V ÊÞÊà V > °

9.4. Elaboración de un análisis (diagnóstico) del territorio para >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊÃÕÃÊÛi Ì> >ÃÊ V «iÌ Ì Û>à ÊV Ì>ÀÊV Êi Ê ÃÕ ÊL?à V Ê}i iÀ>` Ê« ÀÊi Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ v À >V Ê v>V Ì>Ê >Ê V ÃÌÀÕVV Ê `iÊ > ? à ÃÊ ÞÊ ` >} ÃÌ V ÃÊ `i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê «>À>Ê >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊÃÕÃÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>Ã°Ê ÃÌ>Ê ÛiÃÌ }>V Ê V ÌÀ LÕÞiÊ >Ê V ViÀÊ i ÀÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ iV V ÃÊ «ÀiÛ> iV i ÌiÃÊ i Ê i Ê ?

L Ì Ê V> ÊÞÊÃÕÃÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>ÃÊ­>VÌÕ> iÃÊÞÊ « Ìi V > iî]Ê>à ÊV ÊV ` V iÃÊ`i Êi Ì À Ê µÕiÊ«iÀ Ì À? ÊV ÃÌÀÕ ÀÊV ` V iÃÊv>Û À>L iÃÊ >Ê >Ê ÛiÀà ÊÞÊi ÊV >Ê`iÊ i} V Ã°Ê ÃÊ«Õ Ì ÃÊ µÕiÊÃiÊ`iLi Ê `>}>ÀÊÃ Ê ÃÊà }Õ i ÌiÃ\Ê £°Ê

>ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ iV V>ÃÊ Û }i ÌiÃÊ i Ê i ÊÌiÀÀ Ì À Ê­ V ÕÞi ` Ê >ÃʵÕiÊÃiÊ`> Êi Ê >ÃÊâ >ÃÊ«iÀ vjÀ V>ÃÊ> Ê Õ V « ® >°Ê VÌ Û `>`iÃÊ`iÃ>ÀÀ >`>ÃÊi Êi Ê«>Ã> ` ÊÞÊ >ÃÊÀ>â iÃÊ`i Ê>L> ` ° L°Ê VÌ Û `>`iÃÊ iV V>ÃÊ « Ìi V > iÃ]Ê L>Ã>`>ÃÊi Ê >Ê` ë L `>`Ê`iÊÀiVÕÀ à ÃÊ >ÌÕÀ> iÃ]Êi Ì À ÊiÃVj V ]ÊÛ> res culturales, entre otras.

V°Ê - Ê iÝ ÃÌi Ê >VÌ Û `>`iÃÊ >}À V >Ã]Ê >Ê «À « ÀV ÊÃi LÀ>`>ÊÀiëiVÌ Ê`i ÊÌ Ì> Ê`iÊ >ÊÃÕ«iÀwV iÊ`i Ê Õ V « ° `°Ê VÌ Û `>`iÃÊi ÊÃiVÌ ÀiÃÊV ÊV iÀ V ]ÊÃiÀÛ V Ã]Ê > Õv>VÌÕÀ>]ÊiÌV°]ÊÞÊÃÕÊ V ÌÀ LÕV Ê>Ê ÃÊ }Àià ÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À ÊÞÊ> Êi « i °

ÊiÃÌ>Ê v À >V ÊiÃÊ« à L iÊiÃÌ>L iViÀÊ Ê Ã Ê iV ÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊÀiëiVÌ Ê`iÊ >Ê>VÌ Û `>`Ê iV V>]Êà ÊÌ> L j Ê >ÃÊÛi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>ÃÊ`iÊÌiÀÀ Ì À ÊÞÊ >ÃÊV ` V iÃÊ`i Êi Ì À Ê µÕiÊ«Õi`i ÊV ÌÀ LÕ ÀÊ­ Ê ®Ê>Ê >Ê}i iÀ>V Ê`iÊ Û> ÀÊÞÊ >Ê>ÌÀ>VV Ê`iÊ ÛiÀà iÃ°Ê En esa línea, es importante no centrarse exclu à Û> i ÌiÊi Ê >Ê v À >V Ê`i Ê Õ V « Êi Ê >Ê i` `>ʵÕiÊi Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV nómico, tales como los encadenamientos pro `ÕVÌ Û ÃÊ ÞÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> À]Ê }i iÀ> i ÌiÊ Ã Ê iÝÌÀ> ÌiÀÀ Ì À > iÃ]Ê iÃÊ `iV À]Ê >L>ÀV> Ê ?ÃÊ `iÊÕ Ê Õ V « °Ê* ÀÊi Ê >Ê « ÀÌ> V >Ê`iʵÕiÊ iÃÌ ÃÊà ÃÌi >ÃÊ`iÊ v À >V ÊÞÊ> ? à ÃÊÌiÀÀ Ì À > iÃÊÃiÊ`iÃ>ÀÀ i ÊV Õ Ì> i ÌiÊi ÌÀiÊÌiÀÀ Ì À ÃÊ Û ÕVÀ>` ÃÊi Ê >ÃÊ Ã >ÃÊV>`i >ðÊ

iÊ> Ê >Ê iVià `>`Ê`i ÊÌÀ>L> ÊV >L À>Ì Û ]Ê >Ê >ÀÌ VÕ >V Ê «ÖL V «ÖL V Ê i Ê ` viÀi ÌiÃÊ Ûi iÃÊiÊ }Õ> i ÌiÊ >Ê«ÖL V «À Û>`>°Ê ÃÌÕ` ÃÊ`iÊ

152

iÃÌiÊÌ « Ê}i iÀ> i ÌiÊ ÊiÃÊ« à L iʵÕiÊÃÕÀ > Ê Ã > i ÌiÊ`iÃ`iÊi Ê Õ V « °Ê µÕ Ê ÕiÛ> i te aparece la necesidad de articulación entre los } L iÀ ÃÊ V> iÃ]Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ÊÞÊi Ê ÌiÀ i ` Ê i Ê >Ê i` `>Ê µÕiÊ >Ê v À >V Ê }i iÀ>`>Ê ÃiÀÛ À?ÊV Ê iV> à Ê`iÊ>ÌÀ>VV Ê`iÊ ÛiÀ à iÃ]Ê«>À>Ê«À À â>ÀÊ>VV iÃÊ«ÖL V>Ã]ÊÞÊV Ê vÕi ÌiÊ`iÊ v À >V ÊÞÊÀiviÀi V >ÊV Ö °ÊÊ

Ì>Ê V Ê Õ >Ê v À >Ê > ÌiÀ >Ì Û>Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê >Ê ÃÊ `i ÃÊ «ÀiÛ> iV i ÌiÃÊ ­`iÊ Ì « Ê v À` ÃÌ>Ê qÊ producción en serie donde la empresa produ ViÊÌ ` Ê ÊµÕiÊ iVià Ì>Ê«>À>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊi ÊL i Ê «À V «> ®°ÊÊ >ÊÛi Ì> >Ê `i Ì wV>`>ÊÌÕÛ ÊµÕiÊÛiÀÊ V Ê >Ê i À>Êi Ê >Ê«À `ÕVÌ Û `>`ÊÌ Ì> Ê i` > ÌiÊ >Ê` Û Ã Ê`i ÊÌÀ>L> Êi ÌÀiÊ >ÃÊ«À « >ÃÊ«iµÕi >ÃÊ empresas de la cadena.

9.5. Identificación y análisis de las V>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê

Ê iÃiÊ Ãi Ì ` ]Ê >Ê V>`i >Ê «À `ÕVÌ Û>Ê ÃiÊ ÛiÊ V ÊÕ Êà ÃÌi >ÊV v À >` Ê« ÀÊ >Ê ÌiÀ>VV Ê ­` ÀiVÌ>Ê Ê ` ÀiVÌ>®Êi ÌÀiÊ` ÛiÀà ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ ­}i iÀ> i ÌiÊ «iµÕi >ÃÊ i «ÀiÃ>Ã®Ê i Ê >Ê «À `ÕVV Ê`iÊL i iÃÊÞÊÃiÀÛ V Ã]Ê`iÃ`iÊ >Ê>`µÕ à V Ê`iÊ ÃÊ ÃÕ ÃÊÞÊL i iÃÊ ÌiÀ i` Ã]ÊÃÕÊ ÌÀ> Ãv À >V ÊÞÊ >ÃÌ>Êi ÊV ÃÕ Êw > °Ê >Êà }Õ i ÌiÊw}ÕÀ>ÊÀi«ÀiÃi Ì>ÊÕ >ÊV>`i >Ê«À `ÕVÌ Û>Ê>}À V >°

>ÞÊÕ ÊV Vi«Ì Ê V > ]Ê«ÀiÛ Ê> Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊ Û> À]Ê µÕiÊ iÃÊ i Ê `iÊ i V>`i > i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã°Ê ÃÌiÊ ÃÕÀ}iÊ `iÊ ÃÊ `i >` ÃÊ º` ÃÌÀ Ì ÃÊ `ÕÃÌÀ > iû]Ê V>Ìi} À >Ê µÕiÊ ÃiÊ }i iÀ>Ê i Ê Ì> >Ê ÞÊ ÃiÊ VÕ«>Ê `iÊ `iw ÀÊ >ÃÊ ÌiÀ>VV iÃÊ i ÌÀiÊ ­«iµÕi >îÊi «ÀiÃ>ÃÊi ÊÕ Êi Ì À Ê­ V> `>`®Ê `>` °Ê ÃÌ>Ê ÌiÀ>VV Êi ÌÀiÊi «ÀiÃ>ÃÊvÕiÊÛ Ã

Figura 9.3 Ejemplo de cadena productiva agricola

Fuente: Cultiva-sa.blogspot.com

153

Ê ÃiÊ «Õi`iÊ >«ÀiV >À]Ê V>`>Ê ià >L Ê `iÊ >Ê V>`i >Ê«Õi`iÊÀi«ÀiÃi Ì>ÀÊ>ÊÕ >Ê ÊÛ>À >ÃÊÕ `> `iÃÊ«À `ÕVÌ Û>ÃʵÕiÊ ÌiÀ>VÌÖ> Ê«>À>Ê«À `ÕV ÀÊÞÊ Õi} ÊV V>ÀÊi Ê«À `ÕVÌ Êi Êi Ê iÀV>` °Ê Ê Ê >À} Ê`i ÊÌ i « ]ÊÃiÊ >Êi V ÌÀ>` ʵÕiÊ Ê Ã Êà ÊiÃÌ>ÃÊ­«iµÕi >îÊi «ÀiÃ>ÃÊµÕ i iÃÊ ÌiÀ>VÌÖ> Êi ÌÀiÊà ]ÊÌ> L j ÊÃiÊ >Ê `i Ì wV>` Ê >Ê presencia de una institucionalidad alineada con ià ÃÊ L iÌ Û ÃÊ Ìi}À>` ÀiÃÊ `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ðÊ

iÊiÃÌ>Êv À >]Êi ÊV Vi«Ì Ê`iÊV>`i >Ê >ÊiÛ ÕV >` Ê >ÃÌ>Ê V à `iÀ>ÀÃiÊ V Ê >} iÀ> V iÃÊ`iÊi «ÀiÃ>ÃÊ V> â>`>ÃÊi ÊÕ ÊÌiÀÀ Ì À Ê V ÊV iÀÌ Ê}À>` Ê`iÊiëiV > â>V Ê«À `ÕVÌ Û>Ê ÞÊ µÕiÊ > Ì i i Ê Û VÕ ÃÊ ­µÕiÊ v>V Ì> Ê ÃÕÊ >ÀÌ VÕ >V ]Ê ÌiÀ>VV ]ÊV «iÀ>V ]Ê Û>V ÊÞÊ >«Ài ` â> iÊ ÕÌÕ ®Êi ÌÀiÊi >Ã]ÊÞÊV Ê ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÌ> iÃÊV Ê} L iÀ ÃÊ V> iÃ]Ê>à V >V iÃ]Ê " Ã]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>Ã]Ê }À> ` ÊV ÊÀiÃÕ Ì>` Ê`iÊ i ÊÕ >Ê >Þ ÀÊiwV i V >ÊV iVÌ Û>°Ê "ÌÀ Ê`iÊÃÕÃÊ>ëiVÌ ÃÊ« Ã Ì Û ÃÊiÃʵÕiÊi ÊÌÀ>L> ÊV >L À>Ì Û Êi ÌÀiÊi «ÀiÃ>ÃÊ«iÀ ÌiÊ}i iÀ>ÀÊ Õ ÊÛ Õ i Ê`iÊ«À `ÕVV ʵÕiÊ> à >`> i ÌiÊ Ê ÃiÀ >Ê« à L i]Êv>V Ì> ` ÊÃÕÊi ÌÀ>`>Ê>Ê iÀV>` ÃÊ ?ÃÊ}À> `iÃÊÞÊiÝ }i ÌiÃ°Ê >ÊV >L À>V ÊiÊ ÌiÀ>VV Ê «iÀ > i ÌiÊ «iÀ Ìi Ê i Ê >«Ài ` â> i]Ê

>Ê iëiV > â>V Ê ÞÊ Õ >Ê >Þ ÀÊ V>«>V `>`Ê `iÊ }iÃÌ Êi «ÀiÃ>À > °

ÊiÃÌiÊië À ÌÕ]Ê ?ÃÊÀiV i Ìi i ÌiÊÃiÊ >Ê`i Ã>ÀÀ >` Ê i Ê V Vi«Ì Ê `iÊ V>`i >Ê `iÊ Û> À]Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `i Ê VÕ> Ê ÃiÊ «À vÕ ` â>Ê i Ê >ÃÊ Ài >V iÃÊ i ÌÀiÊ ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊià >L iÃÊ`iÊ >ÊV>`i >]ÊiÝ tendiendo el concepto por encima de las empre Ã>ÃÊ ` Û `Õ> iÃ]Ê«>À>Ê `i Ì wV>ÀÊ>Ê ÃÊià >L iÃÊ `iÊ ÌÀ> Ãv À >V ]Ê «À `ÕVV ]Ê ÞÊ ` ÃÌÀ LÕV Ê en distintas empresas, pensando en cadenas `iÊÛ> ÀÊ} L> iÃ]Ê` `iÊ >ÃÊÀi >V iÃÊi ÌÀiÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ­ÞÊ > Ê ÌiÀ ÀÊ `iÊ >ÃÊ Ã >Ã®Ê «Õi`i Ê yÕ ÀÊi Êi Ê`iÃi «i Ê`iÊ >ÃÊ«À « >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ locales. ÃÌ Êà } wV>Êi Ê >Ê«À?VÌ V>ʵÕiÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ «>À>Êi >L À>ÀÊÕ ÊL i Ê ÊÃiÀÛ V ]Ê Ê iViÃ>À > i ÌiÊ >ÃÊ Ì i iÊ µÕiÊ `iÃ>ÀÀ >ÀÊ Õ >Ê Ã >Ê i «ÀiÃ>]Ê ÊÛ>À >ÃÊi ÊÕ Ê Ã ÊÌiÀÀ Ì À ]Êà ʵÕiÊ i >ÃÊ «Õi`i Ê ÌÀ>L> >ÀÊ V Õ Ì> i ÌiÊ V Ê ÌÀ>ÃÊ ÕV >ÃʵÕiÊ iÊÃÕ ÃÌÀ> Ê ÃÕ Ã]ÊL i iÃÊ ÌiÀ i` Ã]ÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊÌÀ> Ãv À >V ]Ê> >Vi > i Ì ]Ê ` ÃÌÀ LÕV ]Ê iÌV°]Ê ÞÊ µÕiÊ >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ iÃÌiÊV Õ Ì Ê`iÊÀi >V iÃÊ­i V>`i > i Ì Ã®]Ê iÃʵÕiÊÃiÊV Û iÀÌi Ê ÃÊ ÃÕ ÃÊi ÊL i iÃÊ >à Ì>Ê iÛ>À ÃÊ> ÊV ÃÕ ` ÀÊw > °

154

Recuadro 9.2 VÌ Û `>`iÃÊ«À >À >ÃÊÞÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ>« Þ Êi Ê >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> À *>À>Ê«À `ÕV ÀÊÕ ÊL i Ê ÊÃiÀÛ V ÊiÃÊ iViÃ>À Ê iÛ>ÀÊ>ÊV>L ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ>VÌ Û `>`iÃÊ`iÊÌÀ> Ãv À >V ʵÕiÊi ÊV>`>Êià >L Ê iÊ>}Ài}> ÊÛ> ÀÊ> Ê«À `ÕVÌ ]Ê`iÃ`iÊ >Ê ÀiVi«V Ê ÞÊ ` ÃÌÀ LÕV Ê `iÊ >ÃÊ >ÌiÀ >ÃÊ «À >ÃÊ iViÃ>À >ÃÊ ­ } ÃÌ V>Ê ÌiÀ >®]Ê i Ê«À Vià Ê`iÊÌÀ> Ãv À >V Ê`iÊ >ÃÊ Ã >ÃÊ«>À>ÊV ÛiÀÌ À >ÃÊi ÊÕ ÊL i Ê ÊÃiÀÛ V Ê­ «iÀ>V iî]ÊÃÕÊ> >Vi > i Ì ÊÞÊ« ÃÌiÀ ÀÊ` ÃÌÀ LÕV Ê­ } ÃÌ V>ÊiÝÌiÀ >®]Êi Ê «À Vià Ê`iÊ iÀV>`i ʵÕiÊ`>Ê>ÊV ViÀÊi Ê«À `ÕVÌ Êi Êi Ê iÀV>` Ê­ iÀV>`i ÊÞÊ Ûi Ì>Ã®Ê >ÃÌ>Êw > i ÌiÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ« ÃÌiÀ ÀiÃʵÕiÊ iÊ>Ãi}ÕÀ> Ê> ÊV i ÌiʵÕiÊÃ Ê i Ê«À `ÕVÌ Ê ÊÃ>Ì Ãv>ViÊ >Ê«À iÃ>Ê« `À?ÊÃiÀÊ`iÛÕi Ì Ê ÊV> L >` Ê« ÀÊÕ Ê ÕiÛ Ê ­ÃiÀÛ V Ê« ÃÛi Ì>®°Ê/ `>ÃÊi >ÃÊà Ê`i >`>ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À >À >ÃÊÞÊi ÊV>`>Ê Õ >Ê`iÊi >ÃÊÃiÊ>}Ài}>ÊÛ> ÀÊ«>À>Êi ÊV i Ìi°Ê *iÀ Ê«>À>Ê }À>ÀÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÊÌ `>ÃÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ> ÌiÃÊÃi > >`>ÃʵÕiÊÌÀ> Ãv À > Ê ÃÕ ÃÊ ÞÊ >ÌiÀ >ÃÊ «À >ÃÊ i Ê «À `ÕVÌ ÃÊ w > iÃÊ «>À>Ê i Ê V ÃÕ ]Ê iÃÊ iViÃ>À Ê V Ì>ÀÊV ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ>« Þ ÊµÕiÊv>V Ì> ÊÃÕÊ`iÃ>ÀÀ °Ê Ê«À iÀÊ Õ}>À]ÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊV Ì>ÀÊV ÊÕ >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê À}> â>V > Ê­µÕiÊ>« ÀÌ>Ê >Ê« > i>V ÊiÃÌÀ>Ìj} V>]ÊV Ì>L `>`]Êw > â>Ã]ÊiÌV°®]ÊÕ >Ê}iÃÌ Ê`iÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊ­µÕiÊÃiÊi V>À}>Ê`iÊV ÌÀ>Ì>ÀÊi Ê«iÀà > Ê«>À>Ê >ViÀÊ >ÃÊÌ>Ài>ÃÊÀiµÕiÀ `>î]Êi Ê «À Vià Ê`iÊ«À Ûii`ÕÀ >Ê­>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i ÊVÕ> ÊÃiÊV «À> Ê ÃÊ >ÌiÀ > iÃÊiÊ ÃÕ Ã®]Ê >Ê ÛiÃÌ }>V ÊÞÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê­>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >ÊVÕ> ÊÃiÊ LÌ i iÊ >ÊÌiV } >]ÊÃiÊ i À>Ê ÞÊi « i>Ê«>À>Ê >Ê Û>V ®]ÊiÌV°Ê à ʫÕiÃ]Ê ÊµÕiÊ À } > i ÌiÊÃiÊ«i Ã>L>ÊV Êi ÊÌÀ>L> Ê`iÊÕ >Êi «ÀiÃ>Êi Ê >Ê >VÌÕ> `>`Ê«Õi`iÊÃiÀÊ`iÃ>ÀÀ >`>Ê« ÀÊ ÕV >Ã]ÊV>`>ÊÕ >Ê`iÊi >ÊiëiV > â>`>Êi Ê Õ Êià >L Ê` ÃÌ Ì Ê­ ÊÛ>À îÊ`iÊ >ÊV>`i >°Ê À?wV> i ÌiÊiÃÌ Ê«Õi`iÊÛiÀÃiÊ`iÊ >Êà }Õ i ÌiÊ > iÀ>\

155

iÊ Ê > ÌiÀ ÀÊ ÃiÊ `iëÀi `iÊ µÕiÊ i Ê ÌÀ Ê v>VÌ ÀÊ `i Ì wV>` Ê V Ê V >ÛiÊ i Ê i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> ÀÊ iÃÊ >Ê «ÀiÃi V >Ê `iÊ Ài`iÃ°Ê Ê ÌÀ>L> Êi ÊÀi`Êv>V Ì>Ê ÕV ÃÊ ÌiÀV> L ÃÊ­`iÊ v À >V ]ÊL i iÃÊÞÊÃiÀÛ V Ã]ÊV V i Ì Ã]Ê iÌV°®]Ê i À> ` Ê >Ê« à V ÊV «iÌ Ì Û>ÊV Õ ta de las empresas. Estas redes no sólo son de i «ÀiÃ>Ã]Ê Ì> L j Ê «Õi`iÊ ÌiÀÛi ÀÊ i Ê ÃiVÌ ÀÊ «ÖL V Ê­i Ê Õ V « Ê« ÀÊi i « ®]Ê Ê >ÃÊ À}> â>V iÃÊ ÌiÀ i` >ÃÊ ­V Ê " î°Ê >ÃÊ Ài`iÃÊ «Õi`i Ê«À ÛiÀÃiÊ« ÀÊ i` Ê`iÊ> > â>ÃÊ­` VÕ i Ì>`>ÃÊ Ê`iÊv>VÌ ]ÊÞÊ`iÊ ÃÊÌ « ÃÊ> ÌiÀ À i ÌiÊÃi > >` î]Ê i` > ÌiÊ >ÃÊVÕ> iÃÊ«Õi`i Ê }À>ÀÃiÊ i ÀiÃÊ V ` V iÃÊ «>À>Ê >ÃÊ i «Ài Ã>Ã°Ê ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊV ViÀÊi ÊiÃÌiÊ«Õ Ì ÊµÕiÊ iÝ ÃÌi Ê L?à V> i ÌiÊ ` ÃÊ v À >ÃÊ `iÊ ÌÀ>L> Ê i Ê Ài`\Ê >ÃÊÀi`iÃÊ À â Ì> iÃÊÞÊ >ÃÊÀi`iÃÊÛiÀÌ V> iÃ°Ê UÊ

Redes horizontales:Ê Ã Ê > > â>ÃÊ i ÌÀiÊ Õ Ê}ÀÕ« Ê`iÊi «ÀiÃ>ÃʵÕiÊ vÀiVi Êi Ê Ã Ê«À `ÕVÌ Ê ÊÃiÀÛ V ÆÊV «iÀ> ` Êi ÌÀiÊ Ã Êi Ê> }Õ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ­V ÊV «À>ÃÊ V Õ Ì>î]Ê>Õ µÕiÊ>Ê >ÊÛiâÊÌ> L j ÊV « Ì> Êi Ê> }Õ ÃÊ iÀV>` ÃÊ

UÊ

,i`iÃÊÛiÀÌ V> iÃ\Ê> Ê }Õ> ʵÕiÊi Êi ÊV>Ã Ê > ÌiÀ À]Ê Ã Ê > > â>ÃÊ i ÌÀiÊ i «ÀiÃ>Ã]Ê «iÀ Êi ÊiÃÌiÊV>à Êi >ÃÊÃiÊÕL V> Êi Ê` à tintas posiciones de la cadena producti Û>Ê­«°i°ÊV Ê«À Ûii` ÀiÃÊ`iÊ ÃÕ ÃÊÞÊ «À `ÕVÌ ÀiÃ®Ê ÞÊ ÃiÊ >à V > Ê «>À>Ê > V> â>ÀÊ Ûi Ì> >ÃÊV «iÌ Ì Û>ÃʵÕiÊ Ê« `À > Ê L Ìi iÀÊ`iÊv À >Ê ` Û `Õ> °Ê ÊiÃÌ ÃÊV>à Ã]Ê se da una relación entre la empresa clien ÌiÊÞÊ >Êi «ÀiÃ>Ê«À Ûii` À>°

­ `i«i ` i Ìi i ÌiÊ `iÊ Ã Ê i Ê ÌÀ Ê Ì> L j Ê L Ì i iÊLi iwV î°Ê- Ê >ÞÊÕ ÊLi iwV Ê >Þ ÀÊi Ê ÌÀ>L> >ÀÊV iVÌ Û> i ÌiÊ`i ʵÕiÊ >LÀ >ÊÌÀ>L> > ` Ê ` Û `Õ> i Ìi]Ê Ãi}ÕÀ> i ÌiÊ iÃ Ê > > >À >Ê i ÊV> Ê>Ê >Ê>à V >V °ÊÊ }Õ ÃÊ`iÊ ÃÊ Vi Ì Û ÃÊ«À Û>` ÃʵÕiÊLi iwV >À > Ê` ÀiVÌ> i ÌiÊ>Ê >ÃÊ«iµÕi >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ« `À > ÊÃiÀ\Ê­ ®ÊV «À>Ê `iÊ ÃÕ ÃÊ ?ÃÊL>À>Ì ÃÆÊ­ ®Ê >Þ ÀiÃÊv>V `>`iÃÊ `iÊ>VVià Ê> Êw > V > i Ì ÊÞÊV>«>V Ì>V ÆÊ­ ®Ê Ài`ÕVV iÃÊ « Ã Ì Û>ÃÆÊ­ Û®Ê >Þ ÀiÃÊÛi Ì>ÃÊ« ÀÊ «À V Ê V Õ Ì>Ê `iÊ «À `ÕVÌ ÃÊ Ê >VViÃ Ê >Ê iÀV>` ÃÊ ?ÃÊ}À> `iÃÆÊi ÌÀiÊ ÌÀ Ã°Ê *>À>Ê V >ÀÊi ÊÌÀ>L> ÊV ÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> À]ÊÃiÊ `iLiÊ i «iâ>ÀÊ « ÀÊ i Ê «À ViÃ Ê `iÊ Ãi iVV Ê `iÊ >ÃÊ Ã >Ã]Ê i Ê > ? à ÃÊ `iÊ ÃÕÊ V «iÌ Ì Û `>`]Ê >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊVÕi ÃÊ`iÊL Ìi >Ê Ê«À L i >ÃÊ ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃ]Ê ÞÊ ÃÕÊ « ÃÌiÀ ÀÊ > ? à ÃÊ «>À>Ê i V ÌÀ>ÀÊ Ã ÕV iÃÊ µÕiÊ >ÃÊ >}> Ê ?ÃÊ iwV i ÌiÃ°Ê Ê> ÌiÀ ÀÊ«iÀ ÌiÊ« > Ìi>ÀÊÕ >Êià ÌÀ>Ìi} >Ê`iÊV «iÌ Ì Û `>`Ê«>À>ÊiÃÌ>ÃÊV>`i >Ã]Ê µÕiÊ Û ÕVÀ>ÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ>VV iÃÊ` ÀiVÌ>ÃÊ iÊ ` ÀiVÌ>Ã°Ê Ê ` Ãi Ê iÊ « i i Ì>V Ê `iÊ >Ê V>`i >Ê iÃÊ Õ Ê «À ViÃ Ê « ÃÌiÀ ÀÊ µÕiÊ Û ÕVÀ>Ê i Ê Õ V ÊiÝ«iÀÌ ]ÊÞ>Ê Êà Ê`iÊ ÃÊ i LÀ ÃÊ`iÊ >Ê V>`i >]Ê Ã Ê `iÊ ÌÀ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ iÝÌiÀ ÃÊ µÕiÊ >ÞÕ`> Ê>Ê `i Ì wV>ÀÊ >ÃÊà ÕV iÃÊ ?ÃÊv>VÌ L iÃÊ ­`>`>Ê >Êà ÌÕ>V ]ÊÀiVÕÀà ÃÊÞÊV>«>V `>`iÃÊÊi Ê >Êâ >®°Ê > i ÌiÊ >Ê«ÀiÃi V >Ê`iÊÕ Êà ÃÌi >Ê `iÊ Ì Ài ÊÞÊiÛ> Õ>V Ê«iÀ ÌiÊ« `iÀÊ`iÌi iÀÊÞÊi i `>ÀÊi ÊÀÕ L Êà Êi Ê> }Ö Ê i Ì Ê i Ê«À ÞiVÌ ÊÃiÊ`iÃÛ >Ê`iÊÃÕÊ iÌ>°Ê >Êw}ÕÀ>ÊÊ>Ê V Ì Õ>V Ê ÕÃÌÀ>Êi Ê«À Vià ʵÕiÊ«>Ã>Ài ÃÊ a explicar.

Õ µÕiÊ i Ê ÌÀ>L> Ê i Ê Ài`Ê ÌÀ>iÊ ÕV ÃÊ Li iw cios, el implementarlo, es decir, desarrollar aso V >V iÃÊ «>À>Ê ÌÀ>L> >ÀÊ V Õ Ì> i Ìi]Ê Ê iÃÊ Õ Ê«À Vià ÊÌÀ Û > °Ê* ÀÊi Ê`iLi ÃÊV ViÀÊiÊ `i Ì wV>ÀÊ ÃÊ Vi Ì Û ÃʵÕiÊi ÃÊ« `À > ÊÌi iÀÊ «>À>Êi ÊÌÀ>L> ÊV iVÌ Û °Ê·+ÕjÊiÃÊ ÊµÕiÊ >ViÊ µÕiÊÕ Êi «ÀiÃ>À ÊÌi }>Ê ÌiÀjÃÊi ÊÌÀ>L> >ÀÊV Ê ÌÀ ÃÊ­µÕiÊ«À L>L i i ÌiÊà ÊV «iÌi V >Êi Ê ÌÀ Ê V ÌiÝÌ ®¶Ê iÀÌ> i Ìi]Ê >Ê « à L `>`Ê `iÊ }i iÀ>ÀÊ Li iwV ÃÊ ` Û `Õ> iÃÊ iÃÊ Õ Ê `iÊ i ÃÊ

156

Figura 9.4 Proceso de selección y desarrollo de las cadenas de valor

Fuente: Elaboración propia.

Ì i i Ê >Þ ÀÊ« Ìi V > Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ ÊÞÊ« ÃÌiÀ À i ÌiÊ}i iÀ>ÀÊ« Ì V>ÃÊ«>À>ÊÃÕÊ«À V °Ê

)DENTIlCACIØN DE LAS CADENAS de valor en el territorio >Ê `i Ì wV>V Ê `iÊ >ÃÊ « Ã L iÃÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> ÀÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À ÊÃÕÀ}iÊV ÊÕ >ÊV ÃiVÕi V >Ê >ÌÕÀ> Ê`iÊ >Ê v À >V Ê`iÃ>ÀÀ >`>Êi Ê ÃÊ «Õ Ì ÃÊ > ÌiÀ ÀiÃÊ ­i Ê Ã ÃÌi >Ê `iÊ v À >V Ê ÞÊ vÕ `> i Ì> i ÌiÊ`i Ê` >} ÃÌ V Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À ®°Ê

iÊiÃ>Ê v À >V ÊÃiÊ `i Ì wV> Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ µÕiÊÃiÊ > Ê`i >` Ê`iÊÀi> â>ÀÊi Ê >Êâ >Ê­ÞʵÕiÊ en su momento pudieron ser el soporte eco V Ê`iÊ >Ê Ã >®ÊÞÊÌ> L j Ê ÃÊ«À `ÕVÌ ÃÊÉÊ ÃiÀÛ V ÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊi Ê >ÊÀi} ÊÞÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ « Ìi V > iÃ]Ê Ì> Ì Ê >ÃÊ L>Ã>`>ÃÊ i Ê ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ Õ > ÃÊV Êi Ê ÃÊ >ÌÕÀ> iÃÊ` ë L iÃÊ­iÃÊ `iV À]Êi Ê«>Ã>` ]Êi Ê«ÀiÃi ÌiÊÞÊi ÊvÕÌÕÀ ®°Ê *>À>ÊiÃÌiÊ«Õ Ì ÊÃiÊ`iLiÀ >ÊV Ì>ÀÊ > i ÌiÊ V ÊÕ >Ê ÃÌ>Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊ Ê « Ìi V > iÃÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >À°Ê ÊÌÀ>L> Êà }Õ i ÌiÊiÃÊ iÃÌ>L iViÀÊ ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊ«>À>Ê`iw ÀʵÕjÊV>`i >ÃÊ

- Êi L>À} ]ÊÃ Ê ÊÌi i ÃÊ` ë L iÊiÃÌ>Ê v À >V Ê­Ãi>Ê« ÀµÕiÊi Êà ÃÌi >Ê`iÊ v À >V Ê ÊÃiÊ >Ê « i i Ì>` Ê>Ö ]Ê ÃÊ` >} ÃÌ V ÃÊ Ê iÃÌ? Ê ÃÌ Ã]Ê ÊVÕ> µÕ iÀÊ ÌÀ>ÊV>ÕÃ>®]ÊiÃÊ« à L iÊ iÃÌ>L iViÀÊ> }Õ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊ ÃÊv>V Ìi Ê i ÊV Ì>ÀÊV Êi Ê ÃÌ>` ÊL>ÃiÊ`iÊ« Ìi V > iÃÊ>V Ì Û `>`iÃÊ ÞÊ >Û> â>ÀÊ i Ê i Ê ` >} ÃÌ V Ê ­L> Ê Õ Ê iõÕi >Ê«>ÀÌ V «>Ì Û ®°Ê Ê « ÀÌ> ÌiÊ i Ê >Ê `iw V Ê `iÊ « Ìi V > iÃÊ V>`i >Ã]Ê iÃÊ V Ì>ÀÊ V Ê >Ê ?ÃÊ > « >Ê «>ÀÌ V «>V Ê `iÊ ÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ ÞÊ Ã V > iÃ]Ê >Ã Ê V Ê >Ê V «iÀ>V Ê ÌiÀ >V > Ê ÞÊ >VÌ ÀiÃÊ `i Ì wV>` ÃÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ÊV ÊÀi iÛ> ÌiÃÊ ­«°i°Ê ÃÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`iÊ >ÃÊ } ià >Ã]Ê>à V > ciones de desarrollo, representantes de cole } ÃÊÞÊÕ ÛiÀà `>`iÃ]ÊiÌV°®°Ê

157

1 >ÊÛiâÊ `i Ì wV>`>Ê >Ê ÃÌ>Ê`iÊ>VÌ ÀiÃÊà V > iÃ]Ê `iLi ÃÊ iÛ>ÀÊ >Ê V>L Ê >VÌ Û `>`iÃÊ «>ÀÌ V «>Ì Û>ÃÊV Ê ÃÊ` viÀi ÌiÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ> ÊÀi«ÀiÃi Ì> ` ÃÊ ­Ãi}ÕÀ> i ÌiÊ « Ì V Ã]Ê «À `ÕVÌ Û ÃÊ ÞÊ Ã V > iÃÊ`i Ê Õ V « ®°Ê ÊÕ Ê«À V « ]Ê Ê i ÀÊiÃÊ µÕiÊ Ãi> Ê >VÌ Û `>`iÃÊ Ãi«>À>`>Ã]Ê iÃÊ `iV À]Ê Õ >Ê ÀiÕ Êà ÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V Ê­iµÕ « Ê Õ V «> ]Ê«iÀà > Ê`iÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ«ÖL V>ÃÊ>w V> `>ÃÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ]ÊiÌV°®ÊÞÊ ÌÀ>Êà ÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ «À Û>` Ê ­i «ÀiÃ>À ÃÊ `iÊ ` viÀi ÌiÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ ÞÊ Ì> > ÃÊ `iÊ i «ÀiÃ>]Ê Ài«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ `iÊ }Ài ÃÊÞÊV? >À>ÃÊi «ÀiÃ>À > iî°Ê*À L>L i i ÌiÊ Õ >Ê ?ÃÊV ÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`iÊ >Êà V i`>`ÊV Û Ê À}> â>`>Ê­>à V >V iÃÊV Û iÃ]Ê" Ã]ÊVi ÌÀ ÃÊ `iÊiÃÌÕ` ÃÊÃÕ«iÀ ÀiÃ]ÊV i} ÃÊÌjV V Ã]ÊiÌV°®°Ê

>`>ÊÕ >Ê`iÊiÃÌ>ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊÌ i iÊÕ Ê L iÌ Û Ê V Ö \Ê `i Ì wV>ÀÊi Ê« Ìi V > Ê«À `ÕVÌ Û Ê`i ÊÌi ÀÀ Ì À °Ê- Êi L>À} ]ÊV>`>ÊÀiÕ Ê ÃÊ>« ÀÌ>À?Ê

` viÀi ÌiÃÊ «iÀëiVÌ Û>ÃÊ iÊ v À >V Ê >` V > Ê «>À>Êi «iâ>ÀÊ>ÊÌÀ>L> >ÀÊi Ê >ÃÊV>`i >ÃÊ `i Ì wV> `>ÃÊ­ÞÊ>Û> >`>ÃÊ« ÀÊ ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊ>VÌ ÀiÃÊà V > iî°Ê -iÀ?Ê iViÃ>À Êi Ì ViÃÊiÃÌ>L iViÀÊ Ê` ÃÊ ÀiÕ iÃÊ­Õ >ÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` ÊÞÊ ÌÀ>ÊV Ê i Ê ÃiVÌ ÀÊ «ÖL V ®°Ê i«i ` i ` Ê `iÊ >Ê « À Ì> V >Ê Ài >Ì Û>Ê `iÊ >Ê V «iÀ>V Ê ÌiÀ >V > ]Ê " Ã]ÊVi ÌÀ ÃÊ`iÊ ÛiÃÌ }>V ]ÊÕ ÛiÀà `>`iÃ]Ê asociaciones de desarrollo, etc., en el territorio, ÃiÊV Û V>ÊÕ >ÊÌiÀViÀ>ÊÀiÕ ÊV ÊiÃÌ ÃÊ>VÌ ÀiðÊÊ- Ê ÊiÃÊ« à L iÊÃi«>À>ÀÊ>ÊV>`>Ê}ÀÕ« ]ÊÃiÀ?Ê iViÃ>À Êi Ì ViÃÊÌÀ>L> >ÀÊV Êi ÃÊV Õ Ì> i Ìi°Ê ʵÕiÊ >ÞʵÕiÊÌ >ÀÊi ÊVÕi Ì>ÊiÃʵÕiÊ iÃÊ « à L iÊ µÕiÊ i Ê >ÃÊ ÀiÕ iÃÊ Ãi«>À>`>ÃÊ >ÃÊ «iÀà >ÃÊiÝ«ÀiÃi ÊÃÕÃÊ«Õ Ì ÃÊ`iÊÛ ÃÌ>ÊV Ê > Þ ÀÊ LiÀÌ>`]ÊÞÊ«À L>L i i ÌiÊi Ê >ÊV Õ Ì>Ê­Ã LÀiÊÌ ` Êà ÊiÃÊ >Ê«À iÀ>®]ÊÃiÊV L> Ê`iÊ >ViÀ °

Recuadro 9.3 /> iÀÊ«>À>Ê >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> À "L iÌ Û \Ê `i Ì wV>ÀÊ >ÃÊ«À V «> iÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ʵÕiÊ ÃiÊ« `À > Ê>« Þ>À°Ê Programa y acciones del taller:Ê ­ ®Ê *ÀiÃi Ì>V Ê `iÊ Ì ` ÃÊ ÃÊ «ÀiÃi ÌiÃÊ ÞÊ v>V Ì>` ÀÉ>ÆÊ­ ®Ê v À >ÀÊà LÀiÊ >Ê iVià `>`Ê`iÊ «Õ Ã>ÀÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À Ê L>Ã>` Êi Ê>VÌ Û `>`iÃÊiV V>ÃʵÕiÊ}i iÀi ʺÛ> À»]Ê­ ®Ê Ý« V>V Êà LÀiʵÕjÊ iÃÊÕ >ÊV>`i >Ê`iÊÛ> À°Ê Êv>V Ì>` ÀÊ`>ÊÕ >ÊLÀiÛiÊiÝ« à V Ê> ÊÀiëiVÌ Ê­L>Ã>` Ê i Ê >Ê v À >V Ê`iÊiÃÌ>Ê}Õ >®ÆÊ­ Û®Ê,i> â>V Ê`iÊ >ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ«Ài}Õ Ì>ÃÊ>Ê >ÃÊ iÃ>ÃÊ`iÊÌÀ>L> \Ê· Õ? iÃÊÃ Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>ÃʵÕiÊ«Õi`i ÊÞÊ`iLiÀ > Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÃiÊ ?ÃÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ¶Ê·* ÀʵÕjÊiÃ>ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«À `ÕVÌ Û>öʭi ÊÌ>À iÌ>ÃÊ>«>ÀÌi®]ÊÞÊ­Û®Ê*Ài}Õ Ì>ÀÊµÕ j iÃÊVÀii ʵÕiÊv> Ì> Êi ÊiÃÌ>ÊÀiÕ Ê­iÃÌ>ÊÖ Ì >Ê «Ài}Õ Ì>Ê ÃÊ «iÀ ÌiÊ V ViÀÊ µÕjÊ ÌÀ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ Ê vÕiÀ Ê V Û V>` ÃÊ ÞÊ Ã Ê V à `iÀ>` ÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊ«>À>Êà }Õ i ÌiÃÊÀiÕ iî°ÊÊ v µÕiÊ«>ÀÌ V «>Ì Û \ÊÃiÊLÕÃV>Ê >Ê >Þ ÀÊ«>ÀÌ V «>V Ê« ÀµÕiÊi >Êv>Û ÀiViÊi Ê V «À à Ê>VÌ Û Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÊÞÊ«iÀ ÌiÊÕ Ê` ? } Ê>L iÀÌ ÊÞÊÌÀ> ë>Ài ÌiÊi ÌÀiÊÌ ` Ã°Ê `i ?Ã]Ê >ÃÊ` ÛiÀÃ>ÃÊÛ Ã iÃÊ i À> Ê >Ê«À L>L `>`Ê`iÊ `i Ì wV>ÀÊ ?ÃÊ « à L `>`iÃÊ` ë L iÃ°Ê > i Ìi]ÊÃÕÊ«ÀiÃi V >Ê « V>ÊÌ> L j ÊV «À Ã Ê `>` ʵÕiÊi ÃÊ«iÀV Li ʵÕiÊÃÕÃÊ « iÃÊÞÊ«Õ Ì ÃÊ`iÊÛ ÃÌ>Êà ÊiÃVÕV >`>Ã°Ê Apoyo municipal: Û Ì> Êi Êi Ê `iÀ>â} ÊÞÊ i} Ì >V Ê`i Ê«À Vià ÊÞÊ«>À>Ê >Ê`iw V Ê`iÊ ÃÊ Û Ì>` ÃÊi ÊvÕ V Ê`i Ê«>«i ʵÕiÊi iÀVi Êi ÊÃÕÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊ? L Ì ÃÊ`iÊ

158

>VV °Ê/> L j ÊiÃÊ ÕÞÊ« Ã Ì Û Êà ÊiÃÊ« à L iÊ LÌi iÀÊ>ÞÕ`>Ê`iÊ À}> â>V iÃÊ i «ÀiÃ>À > iÃÊÞÊÊ ÌÀ>ÃÊ`iÊ >Êà V i`>`ÊV Û ]ÊÞ>ʵÕiÊ>ÞÕ`> Ê>ÊÊÌÀ > }Õ >ÀÊ v À >V °Ê Metodología de trabajo (tarjetas): /> ÊV ÊÃiÊÃi > Êi Ê> ÌiÀ ÀiÃÊÀiVÕ>`À Ã]Ê i Ê jÌ ` Ê`iÊv>V Ì>V ÊV ÊÌ>À iÌ>ÃÊÃiÀ?Êi ÊÕÌ â>` Êi Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ >à Û>Ã]Ê `iL ` Ê>ʵÕiÊL>Ã>Êi Ê` ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊV >Ûi\Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊÌ ` ÃÊÞÊi Ê >ÊÛ ÃÕ> â> V Ê`iÊ >ÃÊ « iÃ°Ê Ê jÌ ` ÊV à ÃÌiÊi ÊiÃVÀ L ÀÊi ÊÌ>À iÌ>ÃÊ`iÊV ÀiÃʵÕiÊÃiÊ V V> Ê­Ã LÀiÊ«>«i Ê`iÊÀ Ì>v ®Êi ÊÕ Ê Õ}>ÀÊÛ Ã L iÊ«>À>ÊÌ ` ÃÊ ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃ°Ê >ÃÊÌ>À iÌ>ÃÊà ÀÛi Ê«>À>ÊÀië `iÀÊ«Ài}Õ Ì>Ã]Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ«À «ÕiÃÌ>ÃÊ Ê`>ÀÊ « iÃ]ÊÞÊi Ê >Ê i` `>Ê`iÊ Ê« à L i]ÊÃiÊLÕÃV>Êi Ê> >Ì ° Materiales: Ì>À iÌ>ÃÊ`iÊV>ÀÌÕ >Ê­ i` >ÊV>ÀÌ>®]Ê >ÀV>` ÀiÃ]ÊV Ì>Ê>` ià Û>ÊÞÊ«>«i Ê «>À>Ê«>«i }À>v Ê­i ÊvÕ V Ê`i Ê Ö iÀ Ê`iÊ«>ÀÌ V «> Ìiî°Ê Êi ÊV>à Ê`iÊ >ÃÊÌ>À i Ì>Ã]ÊÃiÊÀiµÕ iÀi Ê> Ê i ÃÊ£äÊ« ÀÊ«>ÀÌ V «> Ìi° Reglas:Ê­ ®Ê ÃVÀ L ÀÊi Ê >ÃÊÌ>À iÌ>ÃÊi Êv À >Ê i} L iÊÞÊi ÊÕ ÊÃ Ê >` ]Ê­ ®Ê1 >ÊÀià «ÕiÃÌ>ÊÉÊ«À «ÕiÃÌ>ÊÉÊ `i>Ê« ÀÊÌ>À iÌ>]Ê­ ®Ê Ê ?ÃÊ`iÊÌÀiÃÊ i>ÃÊ« ÀÊÌ>À iÌ>]Ê­ Û®Ê Ê v>V Ì>` ÀÊ iiÊV>`>ÊÌ>À iÌ>]Ê­Û®Ê Êv>V Ì>` ÀÊÀiëiÌ>Êi Ê> >Ì Ê­ Ê«Ài}Õ Ì>ÊµÕ j Ê iÃVÀ L ÊÌ> ÊÌ>À iÌ>®]Ê­Û ®Ê >ÃÊÌ>À iÌ>ÃʵÕiÊ ÊÌ i i ʵÕiÊÛiÀÊV Ê >Ê` ÃVÕà ÊÃiÊV V> Êi Ê ÌÀ Ê«>«i Ê«>À>ÊÃiÀÊÀiÌ >`>ÃÊ Õi} °ÊÊÊÊ Desarrollo y resultados del taller:Ê Õi} Ê`iÊ >Ê«ÀiÃi Ì>V ÊÞÊ`iÊ >ÊiÝ« V>V Ê `i Êv>V Ì>` ÀÊÀiëiVÌ Ê>Ê ÊµÕiÊÃiÊi Ì i `iÊ« ÀÊÕ >ÊV>`i >Ê`iÊÛ> À]Êi Êv>V Ì>` ÀÊ `>}>Êà LÀiÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ ?ÃÊÀi iÛ> ÌiÃʵÕiÊÃiÊ`iÃ>ÀÀ > Ê Ê«Õi`i Ê`iÃ> ÀÀ >ÀÃiÊ i Ê i Ê ÌiÀÀ Ì À °Ê *>À>Ê i ]Ê V>`>Ê «>ÀÌ V «> ÌiÊ ÀiV LiÊ Û>À >ÃÊ Ì>À iÌ>ÃÊ i Ê >ÃÊ VÕ> iÃÊÃi > >Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊV à `iÀ>ÊÀi iÛ> ÌiÃÊÞÊ >ÃÊÀ>â iÃÊ`iÊi °Ê*>À>Ê `i Ì wV>ÀÊÃÕÃÊ>À}Õ i Ì Ã]ÊÃiÊ Õ iÀ>Ê }Õ> Ê >ÊÌ>À iÌ>ʵÕiÊÃi > >Ê >ÊV>`i >ÊÞÊ >­Ã®Ê Ì>À iÌ>­Ã®ÊµÕiÊ«ÀiÃi Ì>Ê >ÃÊÀ>â ið 1 >ÊÛiâʵÕiÊ ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊi Ìi ÊÃÕÃÊ « iÃÊ> ÊÀiëiVÌ ]Êi Êv>V Ì>` ÀÊ À `i >Ê >ÃÊÌ>À iÌ>ÃÊ« ÀÊÌ ÌÕ ÃÊÞÊÀ>â iÃ]ÊV ÊÃiÊÛiÊi Ê >Êw}ÕÀ>Ê °xÊ>ÊV Ì Õ>V \

Figura 9.5 Ejemplos de opiniones de participantes

159

>` ʵÕiÊiÃÌ>Ê>VÌ Û `>`ÊÃiÊÀi> â>À?Êi ÊÌÀiÃÊ i Ì ÃÊ` ÃÌ Ì Ã]ÊÞÊ>ÊÃÕÊÛiâ]ÊV Ê ÌÀiÃÊ}ÀÕ« ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊ­ÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ]Ê«À Û>` ÊiÊ ÌiÀ i` ®]ÊV Ì>Ài ÃÊV ÊÌÀiÃÊ ÃÌ>ðÊÊ1 >ÊÛiâÊiÃÌ>L iV `>ÃÊ >ÃÊÌÀiÃÊ ÃÌ>Ã]ÊÃiÊÊV Û V>Ê ÕiÛ> i ÌiÊ>ÊÕ ÊÃÕLV Õ Ì Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃʵÕiÊ«>ÀÌ V «>À Êi ÊiÃÌ>ÃÊ>VÌ Û `>`iÃ]ÊÞÊ>`i ?Ã]ÊÃiÊ>}Ài}>Ê >ÊµÕ i iÃÊÃiÊiÃÌ>L iV ʵÕiÊ`iL iÀ Ê«>ÀÌ V «>ÀÊÞÊ ÊvÕiÀ ÊV Û V>` Ã]ÊÞÊi ÌÀiÊ Ì ` Ã]ÊÃiÊ`iw À? Ê >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀʵÕiÊ`iÊ > iÀ>Ê«À À Ì>À >ÊÃiÀ? Ê V Õ `>ÃÊ ­}i iÀ> i ÌiÊ Ê ?ÃÊ`iÊx®Ê`ÕÀ> ÌiÊ >ÊiÌ>«>Ê`iÊ> ? à ÃÊiÊ « i i Ì>V °Ê ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊiÝ« V>À?ÊV Ê >Þ ÀÊ`iÌ> iÊV ÊÃiÊ«Õi`iÊÀi> â>ÀÊ >Ê«À À â>V Êw > °Ê NOTA:Ê ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊÃi > >ÀʵÕiÊV>`>ÊÕ Ê`iÊiÃÌ ÃÊ}ÀÕ« ÃÊ`iÊÌÀ>L> Ê­«ÖL V ]Ê «À Û>` ÊiÊ ÌiÀ i` ®Ê Ê«Õi`iÊÃiÀÊ i ÀÊ>Ê£äÊ«iÀà >ÃÊÞÊ Ê >Þ ÀÊ>ÊÓäÊ­V Êi Ê w Ê`iʵÕiÊÃiÊ«Õi`>Ê > i >ÀÊL i Êi ÊÌ> iÀ®°

6ALORACIØN DE IMPACTO Y factibilidad: proceso de selección de las cadenas prioritarias 9>Ê >L i ` Ê `i Ì wV>` Ê >ÃÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> ÀÊ i Êi ÊÌiÀÀ Ì À ]Êi Êà }Õ i ÌiÊ«>à ÊV à ÃÌiÊi ÊÃi iVV >ÀÊ >µÕi >ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ >« Þ>À > Ê `iÊ > iÀ>Ê «À À Ì>À >°Ê*>À>Êi ]Ê Ê«À iÀ ʵÕiÊiÃÊ iViÃ>À Ê `iw ÀÊiÃÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊVÀ ÌiÀ ÃÊ`iÊi iVV ʵÕiÊ LÀ `i Ê ÃÊ i> i Ì ÃÊ«>À>Ê` V >ÊÃi iVV °Ê

`iÊ V>`i >ÃÊ «ÀiÛ > i ÌiÊ `i Ì wV>`>Ã°Ê Ã Ã ]Ê Ê µÕiÊ ÃiÊ >ViÊ iÃÊ Û> À>ÀÊ VÕ? iÃÊ V>`i >ÃÊ >Ý â>À? Êi Ê «>VÌ Ê`iÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃʵÕiÊÃi À? Ê ÛiÀÌ ` ð £°Ê

ÕÀ> ÌiÊ i Ê i iÀV V Ê «ÀiÛ > i ÌiÊ `iÃVÀ Ì ]Ê ÃÊ participantes a los talleres indirectamente es Ì>L iV iÀ Ê> }Õ ÃÊÊ`iÊiÃÌ ÃÊVÀ ÌiÀ Ã°Ê Ã ÊµÕiÊ >`i ?ÃÊ`iÊiÃÌ Ã]ÊÃiÊ iÃÊ«Õi`iÊ>}Ài}>ÀÊ ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ{Êi iÃ]Ê ÃÊVÕ> iÃÊÀiyi > Ê Ê>«Ài ` ` Ê « ÀÊ i` Ê`iÊLÕi >ÃÊ«À?VÌ V>ÃÊ ÌiÀ >V > iÃ°Ê ÃÌ ÃÊ {Ê i iÃÊ `iÊ VÀ ÌiÀ ÃÊ Ã Ê }i jÀ V ÃÊ ­«>À>Ê VÕ> µÕ iÀÊ Ì « Ê `iÊ V>`i >®]Ê ÞÊ ÃÕÃÊ V « i ÌiÃÊ «Õi`i ÊÃiÀÊÕÌ â>` ÃÊi ÊÃ Ê Ã ÃÊV ÊVÀ Ìi À Ã]Êv>V Ì> ` Ê>à Êi Ê«À Vià Ê`iÊÛ> À>V °Ê Ã Ê «ÕiÃ]Ê iÃÌ>Ê iÌ ` } >Ê `iÊ Ãi iVV Ê V Ê L>ÃiÊ>ÊVÀ ÌiÀ Ã22Ê ÊµÕiÊLÕÃV>ÊiÃÊ`iÌiÀ >ÀÊ ÃÊ Ûi iÃÊ`iÊV «iÌ Ì Û `>`Ê« Ìi V > Ê`iÊÕ Ê}ÀÕ« Ê

iÊ£]ÊÊ« Ìi V > ÊV «iÌ Ì Û \ÊiÃÌiÊi iÊ ÃiÊ>à V >Ê>ÊÕ Ê VÀi i Ì Êà } wV>Ì Û Ê`i Ê i « i ÊiÊ }Àià ÊÀiÃÕ Ì>` Ê`i ÊVÀiV i Ì Ê `iÊ >Ê V>`i >Ê `i Ì wV>`>°Ê *>À>Ê iÃÌiÊ Ìi Ê> }Õ ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊ«Õi`i ÊÃiÀ\ a. Participación de la cadena en el mercado L°Ê ? à ÃÊ `iÊ >Ê V «iÌi V >Ê ÞÊ «À `ÕV tos sustitutos V°Ê ` V iÃÊ`i Êi Ì À Ê­ V ÕÞi ` Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]Ê> L i ÌiÊ« Ì V ÊÞÊà V > ® `°Ê «À à Ê`iÊ ÃÊ}ÀÕ« ÃÊ`iÊ ÌiÀjÃÊ ºÃÌ> i `iÀû i°Ê ÀiV i Ì ÊÞÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ iÀ cado

4OMADO DE HTTP APPS DEVELEBRIDGE NET AMAP INDEX PHP 6ALUE?#HAIN?$EVELOPMENT 6ALUE #HAIN $EVELOPMENT 7IKI

160

2.

Eje 2, impacto potencial: ÃÕ« iÊ µÕiÊ >ÊÃi iVV Ê`iÊ >ÊV>`i >Ê }ÀiÊi Ê «>VÌ Ê `iÃi>` Êi Êi Ê}ÀÕ« Ê L iÌ Û Ê­µÕiÊi ÊiÃÌiÊ V>Ã Ê «Õi`i Ê ÃiÀÊ >ÃÊ VÀ Ê ÞÊ «iµÕi >ÃÊ i «ÀiÃ>Ã]Ê >ÃÊV Õ `>`iÃ]Ê >ÃÊ Õ iÀiÃ]Ê ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÀi iÛ> ÌiÃ]ÊiÌV°®°Ê* ÀÊi i « ]Êi ÊVÀiV i Ì Ê«À `ÕVÌ Û Êi ÊÃiVÌ ÀiÃÊ con una alta tasa de participación de mi VÀ i «ÀiÃ>ÃÊÞÊ «Þ iÃÊÌ i iÊÕ Ê «>VÌ Ê ` ÀiVÌ Ê >Þ ÀÊ i Ê >Ê Ài`ÕVV Ê `iÊ >Ê « LÀiâ>ʵÕiÊ ÌÀ ÃÊÃiVÌ ÀiÃÊ Ê `ÕÃÌÀ >ÃÊV Ê i ÀÊ Ê Ê «>VÌ Êà LÀiÊ >ÃÊV Õ nidades. En ese sentido, el criterio orien Ì>` Ê >V >Ê >ÃÊ «Þ iÃÊiÃÊÕ >Êv À >Ê`iÊ ÛiÀÊ VÀi i Ì>ÀÊ i Ê VÀiV i Ì Ê V Ê iµÕ `>`°Ê ÌÀiÊ ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊ>à V >` ÃÊiÃÌ? \

L°Ê ÀÌ VÕ >V ÊV ÊV Õ `>`iÃÊ ` }i nas / campesinas V°Ê *>ÀÌ V «>V Ê`iÊ «Þ iÃÊi Ê >ÊV>`i > `°Ê *À V Ê `i Ê i « i Ê `iÊ Ûi iÃÊ ÉÊ Õ iÀià i°Ê *À V Ê`i Ê>ViÀÛ ÊVÕ ÌÕÀ> Ê V> Ê 4.

a. Generación de empleos decentes para residentes L°Ê i iÀ>V Ê`iÊ }ÀiÃ Ê V> V°Ê

Ûi Ê `iÊ i V>`i > i Ì ÃÊ «À `ÕVÌ Û Ã

>°Ê

`°Ê *>ÀÌ V «>V ÊÞÊVÀiV i Ì Ê`iÊ VÀ ÊÞÊ «iµÕi >ÃÊi «ÀiÃ>à ΰÊ

iÊÎ]ÊÌi >ÃÊÌÀ> ÃÛiÀÃ> iÃ\ÊÌ> Ì Êi Ê} L iÀ Ê V> Ê V Ê ÌÀ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ À > mente tienen interés particular, no solo i Ê À i Ì>ÀÊ ÃÊÀiVÕÀà ÃÊ>Ê>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊ estimulen el crecimiento económico como Ì> ]Êà ÊÌ> L j Ê ÌÀ ÃÊ>ëiVÌ ÃÊ«Õ ÌÕ> iÃÊ V Ê «Õi`i Ê ÃiÀÊ >Ê i`ÕV>V Ê ÞÊ Ã> Õ`]Ê «À ÛiÀÊi ÊÌÀ>L> Êi Ê Ûi iÃ]Ê >ÊiµÕ `>`Ê `iÊ }j iÀ ]Ê Ê >Ê Ã ÃÌi L `>`Ê > L i Ì> °Ê }Õ ÃÊ`iÊiÃÌ ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊ>à V >` Ã23: >°Ê *À V Ê `iÊ «À Vià ÃÊ «À `ÕVÌ Û ÃÊ > L i Ì> i ÌiÊà ÃÌi L iÃÊ

Eje 4, liderazgo empresarial: este con Vi«Ì Ê iÃÊ vÕ `> i Ì> Ê « ÀµÕiÊ >ViÊ Àivi Ài V >Ê>Ê >ÊÛ Õ Ì>`Ê`iÊÕ >Ê Ê ?ÃÊi «Ài Ã>ÃÊ ­ À > i ÌiÊ }À> `iÃÊ «iÀ Ê Ì> L j Ê i` > >Ã®Ê «>À>Ê ÛiÀÌ ÀÊ Ì i « Ê ÞÉ Ê ÀiVÕÀ à ÃÊ ­ V ÕÞi ` Ê ÌÀ ÃÊ >VÌ Û ÃÊ Ì> } L iÃÊ Ì> iÃÊV ÊÃÕÊ yÕi V >Êà V > ÊÞÊ« Ì V>]Ê V ÌÀ LÕV iÃÊ Ìi iVÌÕ> iÃ]Ê iÌV°®]Ê «>À>Ê i À>ÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÊV>`i >Ê`iÊ Û> ÀÊÞÊ>Ã Ê VÀi i Ì>ÀÊ ÃÊLi iwV ÃÊ«>À>Ê >ÃÊ «Þ iÃÊÞÊ >ÃÊV Õ `>`iÃ°Ê Ê ` Ê `iÊi i « \ Ö iÀ Ê`iÊi «ÀiÃ>ÃÊ­}À> `iÃÊ Ê i ` > >Ã®Ê `iÀiÃÊ ÌiÀiÃ>`>ÃÊi ÊV >L rar

L°Ê À>` Ê `iÊ V >L À>V Ê i ÌÀiÊ i «Ài Ã>ÃÊ­ÌÀ>L> ÊV Õ Ì ® c. Compromiso de las empresas líderes `iÊV ÌÀ LÕ ÀÊi Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ >ÃÊ «Þ iÃÊ i Ê ÃÕÃÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> ÀÊ ÉÊ ÕiÛ>ÃÊV>`i >à ʫÀ Vià ʫÀ «ÕiÃÌ Ê«>À>Ê >ÊÃi iVV Êw > Ê`iÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ V iÛ>Ê V Û V>ÀÊ `iÊ ÕiÛ Ê >Ê ÃÊ ÌÀiÃÊ}ÀÕ« Ã]Ê«iÀ ÊiÃÌ>ÊÛiâÊ`iÊ > iÀ>ÊV Õ Ì>Ê «ÖL V ]Ê«À Û>` ÊiÊ ÌiÀ i` Ê«>À>Ê«ÀiÃi Ì>À iÃÊ >Ê ÃÌ>Ê`iÊV>`i >ÃÊ `i Ì wV>`>ÃÊi Ê >ÃÊÀiÕ iÃÊ «ÀiÛ >Ã]Ê ÞÊ « ÀÊ i` Ê `iÊ Õ >Ê ` ? V>Ê

0ARA ESTE ANÉLISIS TAMBIÏN SE BASA EN LA -ETODOLOGÓA DE LAS &UERZAS DE 0ORTER QUE SE DESCRIBIRÉ MÉS ADELANTE EN LA GUÓA

161

µÕiÊ>ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊ`iÃVÀ L À?]ÊÃiÊiÃÌ>L iViÊ >Ê ÃÌ>Êw > Ê`iÊV>`i >ÃÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >À°Ê ÃÌiÊi iÀV V ÊV Ã ÃÌiÊi Êi ÊÃi > > i Ì Ê`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ L> Ê >Ê iÀÀ> i Ì>Ê`iÊ «>VÌ ÊÞÊ >VÌ L `>`°Ê

Ê 6 Õ Ì>`Ê `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ `iÀiÃÊ `iÊ ÛiÀÌ ÀÊiÊ VÀi i Ì>ÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê `iÊÃÕÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ«À Ûii` À>ÃÊÉÊ` ÃÌÀ LÕ ` À>ÃÊ

*>À>Ê >ÃÊ V>`i >ÃÊ ÃÌ>`>ÃÊ « ÀÊ i Ê v>V Ì>` ÀÊ ­ÞÊ µÕiÊà ÊÀiÃÕ Ì>` Ê`iÊ >ÃÊÀiÕ iÃÊ> ÌiÀ Àiî]Ê se presenta una lista de criterios considerados V Ê ÃÊ ?ÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊ«>À>Ê«À ÛiÀÊÃÕÊ`i Ã>ÀÀ Ê ­iÃÌ ÃÊ Ã Ê Õ >Ê V L >V Ê `iÊ >ÃÊ À> â iÃÊiÃÌ>L iV `>ÃÊi Ê >ÃÊ«À iÀ>ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ ÞÊi ÊVÀ ÌiÀ ÊiÝ«iÀÌ Ê`i Êv>V Ì>` À]ÊV ÊL>ÃiÊi Ê >Ê ÃÌ>Ê`iÊVÕ>ÌÀ ÊVÀ ÌiÀ ÃÊÃi > >`>Ê> ÌiÀ À i Ìi®°Ê - }Õ i ` Ê V Ê i Ê i i « Ê ÌÀ>L> >` Ê > Ìi À À i Ìi]Ê `iÊ > iÀ>Ê « ÌjÌ V>Ê iÃÌ ÃÊ VÀ ÌiÀ ÃÊ podrían ser:

*>À>Ê i` ÀÊ i Ê «>VÌ Ê ÞÊ v>VÌ L `>`Ê «>À>Ê V>`>Ê una de las cadenas de la lista, los participantes `iw i Êi Ê Ûi Ê`iÊ «>VÌ Ê`iÊv ÀÌ> iViÀÊ >ÊV> `i >Ê`iÊ`iÌiÀ >` ÊL i Ê­«À `ÕVÌ ÊÉÊÃiÀÛ V ®]Ê ÞÊ> Ê Ã ÊÌ i « ]ʵÕjÊÌ> Êv>VÌ L iÊiÃÊ >ViÀ °ÊÊ

− Condiciones del entorno Ê i iÀ>V Ê`iÊi « i Ê­iëiV > i ÌiÊ `iÊ Ûi iÃÊÞÊ Õ iÀiÃ®Ê Ê i iÀ>V Ê`iÊ }ÀiÃ Ê Ê *>ÀÌ V «>V Ê `iÊ VÀ Ê ÞÊ «iµÕi >ÃÊ empresas en la cadena − Compromiso de los lideres empresa riales − Articulación con comunidades locales / campesinas

à ʫÕiÃ]Ê«>À>ÊV>`>ÊV>`i >ÊÃiÊ >ViÊÕ >ÊÛ> À>V Ê`iÊV>`>ÊÕ Ê`iÊ ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊV ÊL>ÃiÊi Ê Õ >Ê iÃV> >Ê `iÊ £Ê >Ê x]Ê ` `iÊ £Ê Ài«ÀiÃi Ì>Ê µÕiÊ «À ÛiÀÊiÃ>ÊV>`i >ÊÌi `À?ÊÕ Ê «>VÌ Ê Õ Ê Ê ÊÞÊxÊà } wV>Ê >Ê«À V Ê`iÊ >ÊV>`i >Ê ÃiÀ?Ê `iÊ ?Ý Ê «>VÌ Ê ­i Ê vÕ V Ê `iÊ V>`>Ê VÀ ÌiÀ Êi ÊiëiV wV ®°Ê ÊÌjÀ ÃÊ`iÊ >Êv>VÌ L `>`]ÊÃiÊ`iLiÊ> > â>ÀÊ >Ê Û >L `>`Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÊ >ÊV>`i >Ê ` i ` Ê }Õ> i ÌiÊi ÊÕ >ÊiÃV> >Ê`iÊ£Ê>Êx]Ê` `iÊ£Êà } wV>Ê µÕiÊ ÊiÃÊv>VÌ L iÊ>« Þ>ÀÊ>Ê >ÊV>`i >ÊÞÊxʵÕiÊiÃÊ Ì Ì> i ÌiÊv>VÌ L iÊ>« Þ>À >ÊÉÊ`iÃ>ÀÀ >À >°Ê Ê Ã }Õ i ÌiÊ VÕ>`À Ê ÀiÃÕ iÊ >ÃÊ Û> À>V iÃÊ >Ê ÕÌ â>ÀÊ`ÕÀ> ÌiÊi Êi iÀV V °

Cuadro 9.2 4ABLA PARA VALORACIØN DE ANÉLISIS IMPACTO FACTIBILIDAD

162

ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ ÀiV> V>ÀÊ µÕi]Ê > Ê i Ì Ê `iÊ >Ê iÛ> Õ>V Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃ]Ê `iLi Ê Ìi iÀÊ V >À Ê `iÊ> Ìi > Êi Êà } wV>` Ê`i ÊV Vi«Ì Ê`iÊV> `i >]Ê>à ÊV Ê ÃÊVÀ ÌiÀ ÃÊiÃÌ>L iV ` ÃÊ«>À>Ê >Ê Û> À>V °Ê,iVÕiÀ`iʵÕiÊV>`>ÊV>`i >ÊÃiÊiÛ> Ö>Ê `iÊ > iÀ>Ê `i«i ` i ÌiÊ ÞÊ µÕiÊ V>`>Ê «iÀ à >Ê Û Ì>Ê i Ê vÕ V Ê `i Ê VÀ ÌiÀ Ê `iÊ >VÕiÀ` Ê >Ê ÃÕÊ «iÀVi«V Ê «iÀà > Ê `iÊ >Ê V>`i >°Ê Ê w > ]Ê Ì ` ÃÊ ÃÊ`>Ì ÃÊÃiÊ« i Êi ÊÕ >ÊÌ>L >ÊÞÊÃiÊ L Ì i iÊi Ê«À i` Ê`iÊV>`>ÊVÀ ÌiÀ °Ê >ÊÛi Ì> >ÊiÃÊ µÕiÊ`iÊiÃÌ>Ê > iÀ>ÊÃiÊ i}>Ê>ÊV ViÀÊÌ> L j Ê >Ê«iÀVi«V Ê`iÊVÕ? ÊiÃÊ >ÊÛ>À >L iʵÕiÊÌi `À?Ê >Þ ÀÊ «>VÌ Ê« ÀÊV>`>ÊV>`i >°Ê

Êi Êi iÀV V ÊÃiÊ >ViÊ«>À>ÊV>`>ÊV>`i >Ê`iÊ > iÀ>Ê ` Û `Õ> Ê ­V>`>Ê «>ÀÌ V «> ÌiÊ Û Ì>Ê « ÀÊ Ãi«>À>` Ê «>À>Ê V>`>Ê Õ >Ê `iÊ >ÃÊ V>`i >î]Ê ÃiÊ

ÃÕ > ÊÌ `>ÃÊ >ÃÊÛ> À>V iÃÊ ` Û `Õ> iÃÊ«>À>Ê V>`>Ê Û>À >L iÊ ÞÊ ÃiÊ ` Û `i Ê i ÌÀiÊ i Ê Ö iÀ Ê `iÊ participantes. Êi ÊV>à Ê`i Êi i « Ê`i ÊVÕ>`À Ê °ÎÊ­>ÊV Ì Õ>V ®]Ê >ÊV>`i >Ê`iÊV>vjÊÌ i iÊÕ >ÊÛ> À>V Ê `iÊ£n°ÎÊ­`iÊÕ Ê ?Ý Ê« à L iÊ`iÊÎäÊ«Õ Ì ÃÊqÊxÊ «>À>ÊV>`>ÊVÀ ÌiÀ ®ÆÊÞÊi ÊVÀ ÌiÀ ʵÕiÊ >Þ ÀÊÛ> ÀÊ LÌÕÛ ÊiÃÊ`iÊ >ʺ«>ÀÌ V «>V Ê`iÊ >Ê VÀ ÊÞÊ«i µÕi >Ê i «ÀiÃ>»Ê ­{®°Ê Ê Ûi ]Ê V>`>Ê «iÀà >Ê Û Ì>]Ê Ãi > > ` Ê Õ Ê Ö iÀ Ê «>À>Ê V>`>Ê VÀ ÌiÀ °Ê Êw > ÊÃiÊÃÕ > Ê ÃÊÛ Ì ÃÊ« ÀÊVÀ ÌiÀ ÊÞÊÃiÊ` Û `i Êi ÌÀiÊi Ê Ö iÀ Ê`iÊ«iÀà >ÃÊ­«À i` ®°Ê * ÀÊ i i « ]Ê i Ê i Ê V>Ã Ê `iÊ >Ê º i iÀ>V Ê `iÊ i « i Ê­iëiV > i ÌiÊ`iÊ Ûi iÃÊÞÊ Õ iÀiî»24 i Êi Ê« iÊ`iÊ«?} >ÊÃiÊÛ ÃÕ> â>Êi ÊÀiÃÕ Ì>` Ê«>Ã Ê a paso.

Cuadro 9.3 Ejemplo de tabla para valoración del impacto de la cadena del café

0OR EJEMPLO SI EN EL GRUPO HAY PERSONAS A PRIMERA VOTA LA SEGUNDA LA TERCERA Y LA CUARTA ENTONCES LA OPERACIØN sería: Generación de empleo… = (4+3+2+1) / 4 = 2.5

163

ÃÌiÊ Ã Êi iÀV V ÊÃiÊ >ViÊV ÊÌ `>ÃÊ >ÃÊV> denas presentadas. Como es de esperarse, la V>`i >Ê µÕiÊ Ìi }>Ê i Ê >Þ ÀÊ Û> ÀÊ «À i` Ê iÃÊ >ʵÕiÊ`iLiÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÃiÊ«À iÀ °Ê ÌÀiÊ >ÃÊÌÀiÃÊ µÕiÊÌ i i Ê >Ê >Þ ÀÊÛ Ì>V ]ÊÃiÊ> > â>ÊÌ> L j Ê VÕ? iÃÊÃ Ê ÃÊVÀ ÌiÀ ÃʵÕiÊÌ i i Ê >Ê >Þ ÀÊÛ Ì>V ]Ê«>À>Ê>ÞÕ`>À ÃÊi Êi Ê> ? à ÃÊ`iÊ >ÊV>`i >]ÊÞ>ÊÕ >ÊÛiâÊ `i Ì wV>`>°Ê* ÀÊÖ Ì ]ÊÞÊ >L i ` ÊiÃÌ>L iV ` Êi Ê «>VÌ Ê«>À>ÊV>`>ÊÕ >Ê`iÊ >ÃÊ V>`i >Ã]ÊÃiÊ«À Vi`iÊ>ÊVÕ> Ì wV>ÀÊ >Êv>VÌ L `>`°Ê

Ê «À ViÃ Ê `iÊ Û Ì>V Ê iÃÊ ?ÃÊ Ãi V Ê «>À>Ê iÛ> Õ>ÀÊ >Êv>VÌ L `>`Ê`iÊ >ÃÊV>`i >Ã°Ê Ã Ê«ÕiÃ]Ê i Ê«À Vià ÊV iÛ>Êà « i i ÌiÊi Ê«Ài}Õ Ì>À iÊ >Ê ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃ]ÊÌ> L j Êi ÊÕ >ÊiÃV> >Ê`iÊ£Ê >Êx]ʵÕjÊÌ> Êv>VÌ L iÊiÃÊ iÛ>ÀÊ>ÊV>L ÊÉÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÊ >ÊV>`i >Ê­`>`>ÊÌ `>Ê >Ê v À >V Ê> ÌiÃÊ«Ài Ãi Ì>`>®°Ê }Õ> i ÌiÊÌ ` ÃÊÛ Ì> Ê«>À>ÊV>`>ÊV> `i >ÊÞÊÃiÊ LÌ i iÊi Ê«À i` ÊÃÕ > ` ÊÌ ` ÃÊ ÃÊ«Õ Ì> iÃÊÞÊ` Û ` j ` ÃÊi ÌÀiÊi Ê Ö iÀ Ê`iÊ Û Ì> ÌiÃ°Ê ÃiÊÃiÀ?Êi ÊÛ> ÀÊ`iÊ >ÊÛ>À >L iÊv>VÌ L `>`ÊÊ­ÛiÀÊà }Õ i ÌiÊi i « ®°

Cuadro 9.4 Ejemplo de tabla para valoración de la factibilidad de desarrollar la cadena del café

1 >ÊÛiâʵÕiÊÃiÊ >ViÊi Êi iÀV V Ê«>À>ÊV>`>ÊV> dena, se copian los resultados en un papeló }À>v ÊÞÊÃiÊ«ÀiÃi Ì> Êq> Ê i Ã Ê >ÃÊV V Ê ?ÃÊ Û Ì>`>Ã°Ê iÊi >Ã]Ê >ÃÊÌÀiÃʵÕiÊÌi }> Ê >Ê i ÀÊ V L >V Ê `iÊ «>VÌ Ê ÞÊ v>VÌ L `>`Ê Ã Ê >ÃÊ µÕiÊ`iLi Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÃi°Ê

V V Õ À ]ÊÞ>ʵÕiÊiÃÊ« à L iʵÕiÊq> Ê i Ì Ê `iÊ >Ê « i i Ì>V Ê ÃiÊ «Õi`> Ê `>ÀÊ v>VÌ ÀiÃÊ Ê «ÀiÛ ÃÌ ÃÊ µÕiÊ « à L Ìi Ê i Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ > }Õ >ÃÊ`iÊ >ÃÊV>`i >Ãʺ}> >` À>û]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊ `iLi ÃÊÌi iÀÊV >À `>`Ê`iÊVÕ? iÃÊÃ Ê >ÃʵÕiÊ Ã }Õi Êi Ê >Ê ÃÌ>Ê­ÞÊ« ÀʵÕj®°Ê

Ê > iÀ>Ê `iÊ ÀiV i `>V Ê w > ]Ê Ê i ÀÊ iÃÊ Ê`iÃiV >ÀÊ >Ê v À >V Ê`iÊiÃÌiÊ«À Vià Ê> Ê

ÊVÕ>`À Ê °xÊ>ÊV Ì Õ>V ÊiÃÊÕ Êi i « Ê`iÊ V ʵÕi`>À >Ê >ÊÌ>L >Êw > °

164

Cuadro 9.5 Ejemplo de valoración total para elección de cadenas

à ]Êi Êi Êi i « Ê >ÃÊV>`i >ÃÊ ?ÃÊÛ Ì>`>ÃÊÃ Ê >ÃÊ`i ÊvÀ ]ÊÌÕÀ à ÊÞÊV>vj]Ê >ÃÊVÕ> iÃÊÃiÀ > Êi Ì ViÃÊÃi iVV >`>ÃÊà ÊÌ `>ÃÊV «>ÀÌi Ê Ûi iÃÊÃÕwV i ÌiÃÊ`iÊv>VÌ L `>`ÆÊi Êi ÊV>à Ê`iʵÕiÊ i Ê Ûi Ê`iÊv>VÌ L `>`Ê`iÊ> }Õ >ÊvÕiÀ>Ê ÕÞÊL> ]Ê Ê i ÀÊ iÃÊ `iÃV>ÀÌ>À >Ê ÞÊ «À À â>ÀÊ >Ê Ã }Õ i ÌiÊ V Ê >Þ ÀÊ «Õ Ì> i°Ê Ê 1 >Ê ÛiâÊ `i Ì wV>`>ÃÊ >ÃÊ V>`i >Ã]Ê> À>ÊiÃÊ iViÃ>À Êi «iâ>ÀÊ>Ê`iÃ> ÀÀ >ÀÊi Ê> ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊ Ã >ÃÊÞÊ >ÊiÃÌÀ>Ìi} >Ê`iÊ V «iÌ Ì Û `>`Ê«>À>Êi ÊÌiÀÀ Ì À ÊL>Ã>`>Êi Êi >ð !NÉLISIS DE LAS CADENAS DE valor en el territorio: mapeo de los eslabones de la cadena 9>Ê i ÃÊ }À>` Ê ÀiÕ iÃÊ Û> Ã>ÃÊ i ÌÀiÊ ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ ÃiVÌ ÀiÃÊ iV V ÃÊ ÞÊ Ã V > iÃÊ `i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê«>À>Ê `i Ì wV>ÀÊÞÊ«À À â>ÀÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ `iÊÛ> ÀÊ>Ê`iÃ>ÀÀ >À°Ê À>Êi Êà }Õ i ÌiÊ«>à ÊiÃÊ >«À ÛiV >ÀÊ >Ê iÀV >ÊV iVÌ Û>Ê«>À>ÊÊ« `iÀÊ> > â>ÀÊ ?ÃÊ>Êv ` Ê >ÃÊV>`i >ÃÊ«À À â>`>Ã]ÊiÃÌ> L iViÀÊ ÃÊ «À L i >ÃÊ «ÀiÛ> iV i ÌiÃÊ ÞÊ « > Ìi>ÀÊ > }Õ >ÃÊà ÕV iðÊ- Ê Õ}>ÀÊ>Ê`Õ`>ÃÊ >Ê `i>ÊiÃÊ Ãi}Õ ÀÊÌÀ>L> > ` Ê `iÊ > iÀ>Ê«>ÀÌ V «>Ì Û>Ê «>À>Ê >w> â>ÀÊ ÃÊ Û VÕ ÃÊ i ÌÀiÊ >VÌ ÀiÃ]Ê V >À wV>ÀÊ >Ê

«À L i ?Ì V>]ÊÌÀ> ë>Ài Ì>ÀÊ ÃÊ iV ÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊÞÊLÕÃV>ÀÊà ÕV iÃÊV «>ÀÌ `>Ã°Ê -iÀ? Ê iViÃ>À >ÃÊ Õ Ê «>ÀÊ `iÊ ÀiÕ iÃÊ « ÀÊ V>`>Ê V>`i >]Ê` `iÊ`iLi Ê«>ÀÌ V «>ÀÊ ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊ ­V Ê«À `ÕVÌ ÀiÃ]Ê«À Ûii` ÀiÃ]ÊiÌV°®]Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕ V iÃÊ«ÖL V>ÃÊiÊ ÌiÀ i` >ÃʵÕiÊÌ i i ʵÕiÊÛiÀÊ V Ê >ÊV>`i >Ê«>À>Ê> > â>ÀÊÞÊ« > Ìi>ÀÊà ÕV iÃ°Ê Ya con las listas de participantes anteriores es po à L iÊ `i Ì wV>ÀÊ> }Õ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`iÊV>`>ÊV>`i >Ê ÞÊ«i` À iÃÊ>Êi ÃÊ Ã ÃÊ>ÞÕ`>Ê«>À>ÊV Û V>ÀÊ>Ê ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊ`iÊ >ÃÊ Ã >Ã°Ê Ê«À iÀ ʵÕiÊÃiÊ`iLiÊ >ViÀÊiÃÊ >«i>ÀÊ >ÊV> `i >Ê «>À>Ê V ViÀÊ ÃÕÃÊ ià >L iÃ]Ê Ê VÕ> Ê iÃÊ ÕÞÊ « ÀÌ> ÌiÊ « ÀµÕiÊ Õi} Ê ÃiÊ LÕÃV>À?]Ê « ÀÊ i` Ê `iÊ >Ê iÌ ` } >Ê `iÊ >ÃÊ xÊ vÕiÀâ>ÃÊ `iÊ * ÀÌiÀÊ­ÛiÀÊ ?ÃÊ>`i > Ìi®]ÊÊ> > â>ÀÊ >ÃÊ?Ài>ÃÊ`iÊ i À>Êi ÊV>`>Êià >L °Ê *>À>Êi ]Êi ÊiµÕ « Ê `iÀ>` ÀÊi « iâ>Ê >ÊÀiÕ Ê «ÀiÃi Ì> ` Ê Õ >Ê w}ÕÀ>Ê V Ê i Ê µÕiÊ ÃiÊ muestra a continuación, el cual representa la v À >V ʵÕiÊÃiÊ« `À >Ê«ÀiÃi Ì>ÀÊV ÊÕ >Ê «À iÀ>Ê>«À Ý >V Ê`iÊ ÃÊià >L iÃÊ`iÊ >ÊV> dena en cuestión.

165

Figura 9.5 Ejemplo de eslabones de la cadena del café

Fuente: Elaboración propia.

Õi} ÊÃiÊ iÊà V Ì>Ê>Ê ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ`iÊ >Ê>VÌ Û `>`ʵÕiÊÃiÊ«ÀiÃi Ìi ÊÊÞÊÃi > i Ê>ʵÕjÊià >L Ê `iÊ >ÊV>`i >Ê«iÀÌi iVi °Ê- ÊV à `iÀ> ʵÕiÊi Ê ià >L Ê> ʵÕiÊ«iÀÌi iVi Ê ÊÃiÊi VÕi ÌÀ>Ê}À> wV>` ]Ê ÃiÊ Ã V Ì>Ê µÕiÊ Ê V À« Ài °Ê à ]Ê V>`>Ê «>ÀÌ V «> ÌiÊ>ÞÕ`>Ê>ÊÛ> `>ÀÊ >ÊV>`i >Ê ÕÃÌÀ>`>°Ê /> L j ]Ê«>À>Ê `i Ì wV>ÀÊ>ÊÌ ` ÃÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`iÊ

ÃÊ` ÃÌ Ì ÃÊià >L iÃÊ`iÊ >ÊV>`i >]ÊÃiÊ iÃÊà V Ì>Ê >Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ µÕiÊ Ãi > i Ê µÕ j Ê Ê iÃÌ?Ê ÞÊ `iLiÀ >Ê iÃÌ>ÀÊ i Ê >Ê ÀiÕ ]Ê ÞÊ µÕiÊ >Ê ÃÕÊ Ûiâ]ÊiÃÊ«>ÀÌiÊ`iÊÃÕÊià >L Ê­ Ê`iÊ ÌÀ î°ÊÊ } Ê V Ê ÊÃi > >` Êi Ê >Êà }Õ i ÌiÊw}ÕÀ>ÊÃiÀ >Êi Ê ÀiÃÕ Ì>` Ê`iÊ` V Êi iÀV V °

166

Figura 9.6 Ejemplo de cadena del café

Fuente: Elaboración propia.

à ]ÊVÕ> ` ÊÌ ` ÃÊÃiÊ > Ê `i Ì wV>` ]ÊÌi i ÃÊ Õ >Êw}ÕÀ>Ê`iÊ >ÊV>`i >Ê­ÞÊÌ ` ÃÊÃÕÃÊià >L iî]Ê V Ê ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«ÀiÃi ÌiÃÊÞÊ` `iÊÃiÊÕL V> Êi Ê V>`>Ê ià >L Ê ­«Õi`i Ê iÃÌ>ÀÊ i Ê ?ÃÊ `iÊ Õ ®°Ê à ]Ê i ÃÊ V « iÌ>` Ê >Ê «À iÀ>Ê Ì>Ài>°Ê >ÃÊ «iÀà >ÃÊ µÕiÊ v> Ì>À ]Ê ÃiÀ? Ê Û Ì>`>ÃÊ >Ê >Ê Ã }Õ i ÌiÊÀiÕ °Ê >ÊÌ>Ài>Êà }Õ i ÌiÊV à ÃÌiÊi Ê ÕÌ â> ` Ê >Ê i Ì ` } >Ê`iÊ >ÃÊxÊvÕiÀâ>ÃÊ`iÊ* ÀÌiÀ Ê `i Ì wV>ÀÊ >ÃÊ?Ài>ÃÊ`iÊ i À>Ê`iÊ >ÊV>`i >Êi ÊV>`>Êià > L °ÊÊ Ê> ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊxÊvÕiÀâ>ÃÊÃiÊiÝ« V>ÊL> Ã>` Êi Ê >Ê v À >V ʵÕiÊÃiÊ«ÀiÃi Ì>Ê>ÊV tinuación.

!NÉLISIS DE LAS CADENAS DE VALOR EN EL TERRITORIO -ETODOLOGÓA DE LAS fuerzas de Porter Este es un concepto analítico desarrollado por V >i Ê * ÀÌiÀ25]Ê ÕÞÊ ÖÌ Ê «>À>Ê > > â>ÀÊ >Ê « à V Ê V «iÌ Ì Û>Ê `iÊ >Ê V>`i >]Ê ÞÊ i Ê ÕiÃÌÀ Ê V>à ]Ê«>À>Ê `i Ì wV>ÀÊ ÃÊ>ëiVÌ ÃÊ`iÊ i À>Êi Ê ÃÊ` viÀi ÌiÃÊià >L iÃÊ`iÊ >ÊV>`i >Ê`iÊÛ> ÀÊ ­ ÌÀ Êi v µÕiÊ> ÌiÀ >Ì Û ÊÉÊV « i i Ì>À Ê«Õi `iÊ ÃiÀÊ i Ê > ? à ÃÊ " ]Ê µÕiÊ ÃiÊ iÝ« V>Ê i Ê Õ Ê ÀiVÕ>`À Ê ?ÃÊ>`i > ÌiÊ> Êw > Ê`iÊ >ÊÃiVV ®°Ê Ê L iÌ Û Ê `iÊ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê iÃ]Ê V Ê L>ÃiÊ >Ê `i ÌiÀ >`>ÃÊ «Ài}Õ Ì>Ã]Ê v>V Ì>ÀÊ i Ê V V i Ì Ê ?ÃÊ«À vÕ ` Ê`iÊ >ÊV>`i >Ê`iÊÛ> ÀÊiÊ `i Ì wV>ÀÊ «Õ Ì ÃÊvÕiÀÌiÃÊÞÊ`jL iÃÊi Ê >Ê Ã >°Ê

0ORTER -ICHAEL % #OMPETITIVE 3TRATEGY 4ECHNIQUES FOR !NALYZING )NDUSTRIES AND #OMPETITORS .EW 9ORK 4HE &REE 0RESS

167

>ÃÊV V ÊvÕiÀâ>ÃÊÃ \ £°Ê

>ÊÀ Û> `>`Êi ÌÀiÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊiÝ Ãtentes. La cuestión principal es: ¿Quié iÃÊ Ã Ê ÃÊ V «iÌ ` ÀiÃÊ ÞÊ VÕ? iÃÊ Ã Ê ÃÕÃÊ Ûi Ì> >Ã26Ê ÞÊ `iÃÛi Ì> >ÃÊ V «iÌ Ì Û>öÊ

Ó°Ê

* `iÀÊ`iÊ i} V >V Ê`iÊ ÃÊ«À Ûiidores.Ê ·+Õ j iÃÊ Ã Ê ÃÊ «À Ûii` ÀiÃ]Ê VÕ? Ì ÃÊ >Þ]ÊiÃÊv?V Êi V ÌÀ>ÀÊ«À Ûii` Àiö]ÊÞÊ·+ÕjÊ« `iÀÊ`iÊ i} V >V ÊÃiÊÌ i iÊvÀi ÌiÊ>Ê ÃÊ«À Ûii` ÀiÃ27¶

3.

Poder de negociación de los compradores.Ê·+Õ j iÃÊÃ Ê ÃÊV i ÌiÃ]ÊVÕ? Ì ÃÊ V i ÌiÃÊÌ i i]ÊiÃÊv?V Êi V ÌÀ>ÀÊV i ÌiÃ]ÊÞÊ µÕjÊ« `iÀÊ`iÊ i} V >V ÊÃiÊÌ i iÊvÀi ÌiÊ >Ê ÃÊV i ÌiöÊ

{°Ê

i >â>Ê`iÊ }Àià Ê`iÊ ÕiÛ ÃÊV petidores. ·+ÕjÊ «À L>L `>`Ê iÝ ÃÌiÊ `iÊ µÕiÊ }ÀiÃi Ê ÕiÛ ÃÊ V «iÌ ` ÀiÃÊ µÕiÊ

Ûi `> Ê i Ê Ã Ê «À `ÕVÌ ]Ê µÕ j iÃÊ « `À > ÊÃiÀ]ÊÞʵÕjÊV >ÃiÊ`iÊÛi Ì> >Ê« `À > Ê Ìi iÀ¶ x°Ê

i >â>Ê `iÊ «À `ÕVÌ ÃÊ ÞÊ ÃiÀÛ V ÃÊ sustitutos.Ê · Ý ÃÌiÊ > }Õ >Ê > i >â>Ê `iÊ >«>À V Ê`iÊ«À `ÕVÌ ÃÊ ÊÃiÀÛ V ÃÊÃÕÃÌ ÌÕ Ì ÃʵÕiÊ«Õi`>Ê`iLiÀÃiÊ>ÊÕ >Ê Û>V Ê ÌjV V>Ê À>` V> Ê Ê >Ê Õ Ê V> L Ê À>` V> Ê i Ê >ÊV `ÕVÌ>Ê`iÊ ÃÊV ÃÕ ` Àiöʭ i « Ã\Ê Ìi ` ÃÊ Ã ÌjÌ V ÃÊ i Ê Õ}>ÀÊ `iÊ > } ` ]Ê V «ÕÌ>` À>Ê i Ê Õ}>ÀÊ `iÊ ?µÕ >Ê `iÊiÃVÀ L À]ÊÛiÀ`ÕÀ>ÃÊi L> >`>ÃÊvÀiÃV>ÃÊ Ê V }i >`>ÃÊi ÊÛiâÊ`iÊi >Ì>`>î°

>Êw}ÕÀ>Ê °ÇÊ>ÊV Ì Õ>V Ê ÕÃÌÀ>Ê >ÃÊ«Ài}Õ Ì>ÃÊ µÕiÊ > i Ì> Ê >ÃÊ xÊ vÕiÀâ>ÃÊ `iÃ`iÊ ÓÊ «iÀëiV Ì Û>Ã\Ê >ÃÊ «Ài}Õ Ì>ÃÊ i Ê >Ê ÃiVÕi V >Ê À â Ì> Ê ÃÊ>ÞÕ`> Ê>Êi Ìi `iÀÊ ÕiÃÌÀ>ÊV>`i >Ê`iÊÛ> ÀÊÞÊÃÕÃÊÀi >V iÃ]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊ >ÊÃiVÕi V >Ê ÛiÀÌ V> Ê ÕiÃÌÀ>Ê>Ê ÃÊ ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ Û ÕVÀ>` ÃÊ i Ê >Ê V>`i >Ê ÞÊ ÃÕÃÊ « à V iÃÊ vÀi ÌiÊ > Ê ÃiVÌ ÀÊ > > â>` °

%L TÏRMINO VENTAJA COMPETITIVA HACE ALUSIØN AL ELEMENTO O ELEMENTOS QUE HACE DE NUESTRO PRODUCTO ALGO ÞNICO DIFERENTE QUE no tiene nuestra competencia. Puede estar asociado al producto o servicio en sí, al proceso productivo, etc.

0ARA CLARIlCAR EL TÏRMINO PODER DE NEGOCIACIØN TOMEMOS EL SIGUIENTE EJEMPLO EN MUCHOS SECTORES EXISTEN PROVEEDORES QUE SON CASI UN MONOPOLIO COBRAN LOS PRECIOS QUE QUIEREN Y ENTREGAN LA CANTIDAD Y CALIDAD DE PRODUCTOS QUE SE LES ANTOJA EN EL MOMENTO QUE A ELLOS LES CONVIENE Y NO AL CLIENTE !SÓ EL PODER DE NEGOCIACIØN ES MUY BAJO DADO QUE CASI NO HAY OTRO PROVEEDOR

168

Figura 9.7 Análisis de las 5 fuerzas de Porter

Fuente: MESOPARTNER

1 >ÊÛiâÊiÝ« V>` Êi Ê> ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊxÊvÕiÀâ>Ã]ÊÃiÊ «À Vi`iÊ>Ê` Û ` ÀÊi Ê}ÀÕ« Êi Êi Ê Ã Ê Ö iÀ Ê `iÊià >L iÃÊ`iÊ >ÊV>`i >Ê­i ÊiÃÌiÊV>à ]Êi ÊÈÊ }ÀÕ« î]ÊÌÀ>Ì> ` Ê`iʵÕiÊi ÊV>`>Ê}ÀÕ« ÊiÝ ÃÌ> Ê >VÌ ÀiÃʵÕiÊÃi> Ê«>ÀÌiÊ`iÊiÃiÊià >L Êi Êià «iV wV °Ê

>`>ÊÕ Ê`iÊ ÃÊ}ÀÕ« ÃÊÌ i iÊ >ÊÌ>Ài>Ê`iÊ`iÃ> ÀÀ >ÀÊ ÃÊxÊ>ëiVÌ ÃʵÕiÊÌ V>Êi Ê> ? à ÃÊ`iÊ* À ÌiÀÊ`iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`i Êià >L ÊiëiV wV °Ê à ]Ê >Ê >ÃÊ ÌiÀÀ }> ÌiÃÊ « > Ìi>`>ÃÊ ­ÛiÀÊ w}ÕÀ>Ê > ÌiÀ À®ÊÃiÊ«Õi`i Êà ÌiÌ â>ÀÊi \Ê £°Ê

, Û> `>`Ê ÉÊ V «iÌi V >Ê i ÌÀiÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ·+Õ j iÃÊÃ Ê ÃÊV «iÌ ` Àiö

Ó°Ê

·+Õ j iÃÊÃ Ê ÃÊ«À Ûii` ÀiöÊ

ΰÊ

·+Õ j iÃÊÃ Ê ÃÊV i ÌiöÊ

{°Ê

i >â>Ê`iÊ ÕiÛ>ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊi ÊÊi Ê iÀ cado

x°Ê

i >â>Ê`iÊ«À `ÕVÌ ÃÊÃÕÃÌ ÌÕÌ Ã

Como se aprecia con claridad, al responder a iÃÌ>ÃÊ«Ài}Õ Ì>ÃÊÃiÊi « iâ> Ê>Ê LÃiÀÛ>ÀÊ«À L i >ÃÊ Ê>VV iÃÊ`iÊ i À>ʵÕiÊÌ> L j ÊiÃÊ iVi Ã>À Ê«ÀiÃi Ì>ÀÊ> Êw > °Ê à ]Ê >Ê>VÌ Û `>`ÊV à ÃÌiÊ i ÊÀië `iÀÊ>Ê >Ê«Ài}Õ Ì>ÊÞÊ>Ê >ÊÛiâÊ `i Ì wV>ÀÊ ` `iÊÞʵÕjÊÊÌ « Ê`iÊ«À L i >ÃÊi VÕi ÌÀ> Ê­ Ê « `À > Êi V ÌÀ>ÀÊi Êi ÊvÕÌÕÀ ®°Ê Ê > iÀ>Ê`iÊi i « ]Ê«>À>Êi ÊV>à Ê`iÊ ÃÊ -1 "-Ê­i Ê >ÊV>`i >Ê`i ÊV>vj®]ÊÕ Ê« à L iÊ> ? à ÃÊ `iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`iÊ >ÃÊxÊvÕiÀâ>ÃÊ« `À >ÊÃiÀÊ i Êà }Õ i Ìi\Ê

169

Figura 9.8 Ejemplo de posible análisis de las 5 fuerzas para el eslabón de insumos de la cadena del café

ÊÀiÃÕ Ì>` Ê`iÊiÃÌiÊi iÀV V ÊÃiÊ }À>Ê `i Ì wV>ÀÊ >Þ ÀÊ v À >V Ê«>À>ÊÌiÀ >ÀÊ`iÊ > «i>ÀÊ >Ê V>`i >]Ê ÞÊ >`i ?Ã]Ê ÃiÊ Û ÃÕ> â> Ê ÃÊ «À V «> iÃÊ «À L i >ÃÊ ­>VÌÕ> iÃÊ ÞÊ vÕÌÕÀ Ã®Ê `i Ê ià >L Ê`iÊ >ÊV>`i >Êi ÊVÕiÃÌ ° à ʫÕiÃ]ÊV>`>ÊÕ Ê`iÊ ÃÊ}ÀÕ« ÃÊ«ÀiÃi Ì>ÊÃÕÊ> ? à ÃÊÞÊ ÃÊ« à L iÃÊ«À L i >ÃÊ `i Ì wV>` Ã°Ê Êv>V Ì>` ÀÊÌ >Ê Ì>Ê`iÊ ÃÊ Ã ÃÊÊ«>À>ÊÛiÀÊVÕ? iÃÊ Ã Ê« à L iÃÊ`iÊÀià ÛiÀÊV Ê ÃÊ«À « ÃÊ i` ÃÊ `iÊ ÃÊ Û ÕVÀ>` ÃÊ ÞÊ VÕ? iÃÊ ÀiµÕiÀ À > Ê `iÊ Õ >Ê «>ÀÌ V «>V Ê ÞÊ >« Þ Ê iÝÌiÀ °Ê Ê v>V Ì>` ÀÊ «Ài Ãi Ì>Ê ÃÊÀiÃÕ Ì>` Ã]ÊÞÊ ÃÊ«À L i >ÃÊ `i Ì wV>` ÃÊ i ÊV>`>Êià >L Ê«>À>ÊÛ> `>À ÃÊi Ê >Ê« i >À >°Ê

Ê ÃÊ ÀiÃÕ Ì>` ÃÊ LÌi ` ÃÊ `iÊ >Ê V>`i >Ê iÃÊ « à L iÊ i «iâ>ÀÊ >Ê « > Ìi>ÀÊ > }Õ >ÃÊ Ã ÕV iÃÊ `iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`iÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`iÊ >ÊV>`i >°Ê

*>À>Ê i ]Ê i Ê v>V Ì>` ÀÊ Ãi iVV >Ê ÃÊ Ìi >ÃÊ >à V >` ÃÊ >Ê ÃÊ «À L i >ÃÊ ­>VÌÕ> iÃÊ ÞÊ vÕÌÕÀ îÊÊ `i Ì wV>` ÃÊ «ÀiÛ > i Ìi°Ê ÃÌ ÃÊ }i iÀ> i ÌiÊ Ì i i ʵÕiÊÛiÀÊV \ −

Asistencia técnica

Ê

À >V Ê>` ÃÌÀ>Ì Û>ÊÉÊ}iÃÌ

−

Fortalecimiento institucional

−

Precios

−

Financiamiento

Ê

i` Ê> L i Ìi

Ê

,ië Ã>L `>`Êà V > Êi «ÀiÃ>À > Ê

170

−

Entorno

−

Mercadeo

Ê

vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>

Ê

"ÌÀ ÃÊ

µÕiÊ >Þ> Ê >«>ÀiV ` Ê i Ê >Ê ÃÌ>Ê `iÊ «À L i >Ã®Ê ÞÊ los presenta a los participantes para la discusión ÞʵÕiÊi ÃÊ«ÀiÃi Ìi Ê« à L iÃÊà ÕV iÃÊÞÊ« > Ìi> i Ì ÃÊ`iÃ`iÊV>`>ÊÕ >Ê`iÊiÃ>ÃÊ«iÀëiVÌ Û>ðÊ

-iÊ >ViÊ Õ >Ê ÃÌ>Ê V Ê iÃÌ ÃÊ Ì ÌÕ ÃÊ ­ Ê ÃÊ Ìi >ÃÊ

*>À>Ê i ]Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ ÀiV Li Ê Û>À >ÃÊ Ì>À iÌ>ÃÊ i Ê >ÃÊ VÕ> iÃÊ «ÀiÃi Ì> Ê ÃÕÃÊ «À «ÕiÃÌ>ðÊÊ 1 Êi i « Ê`iÊ >ÌÀ âÊ`iÊ>VV iÃÊÀiÃÕ Ì> ÌiÊ`iÊ iÃÌiÊ«À Vià ʫ `À >ÊÃiÀÊ >Êà }Õ i Ìi°

Cuadro 9.6 %JEMPLO DE -ATRIZ DE !CCIONES PARA EL CASO DEL CAFÏ

9>Ê V Ê Õ Ê V Õ Ì Ê `iÊ «À L i >ÃÊ ­>VÌÕ> iÃÊ ÞÊ vÕÌÕÀ î]Ê ÞÊ « à L iÃÊ >VV iÃÊ >Ê « i i Ì>À]Ê >Ê Ã }Õ i ÌiÊiÌ>«>ÊÌ i iʵÕiÊÛiÀÊV Ê >ÊiÃÌÀ>Ìi} >]Ê i Ê` Ãi ÊiÊ « i i Ì>V Ê`iÊ >ÃÊ` ÃÌ Ì>ÃÊ«À «ÕiÃÌ>Ã°Ê >Ê iÌ ` } >Ê«ÀiÛ > i ÌiÊÃÕ}iÀ `>Ê `iLiÊ iÛ>ÀÃiÊ>ÊV>L ÊV ÊV>`>ÊÕ >Ê`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ `i Ì wV>`>ð

ÊÃiÊ i V Ê«ÀiÛ > i Ìi]Ê ÌÀ>Ê iÌ ` } >ʵÕiÊÃiÊ«Õi`iÊÕÌ â>ÀÊ«>À>Ê> > â>ÀÊ ÃÊià >L iÃÊ`iÊ >ÊV>`i >]ÊÞÊ`iw ÀÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ >VV iÃÊ«>À>ÊÃÕÊv ÀÌ> iV i Ì ]ÊiÃÊi Ê ? à ÃÊ " °Ê Êi Êà }Õ i ÌiÊÀiVÕ>`À ÊÃiÊiÝ« iÊLÀi Ûi i ÌiÊà LÀiÊiÃÌiÊ jÌ ` °Ê

171

Recuadro 9.4 Análisis FODA Ê }Õ> ʵÕiÊi Ê> ? à ÃÊ`iÊ >ÃÊxÊvÕiÀâ>Ã]Êi Ê> ? à ÃÊ " Ê­v ÀÌ> iâ>Ã]Ê « ÀÌÕ `>`iÃ]Ê `iL `>`iÃ]Ê> i >â>î]Ê "Ê Ê-7"/Ê­i Ê } jî]Ê«Õi`iÊ>ÞÕ`>À ÃÊ>Êi Ìi `iÀÊ ?ÃÊà LÀiÊÕ Ê«À `ÕVÌ ]ÊÃiÀÛ V Ê ÊÕ >ÊV>`i >Ê­ÞÊÃÕÃÊ` viÀi ÌiÃÊià >L iî]ÊÊ« ÀÊ i` Ê`iÊÕ >ÊÌjV V>ÊVÕ> Ì>Ì Û>ʵÕiÊ>ÀÀ >Ê ÕâÊà LÀiÊ >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ`i ÊL i Ê Ê ÃiÀÛ V ÊÞÊÃÕÊ« à V Êi Êi Ê iÀV>` °Ê >ÃÊ v ÀÌ> iâ>ÃÊ ÞÊ `iL `>`iÃÊ Ã Ê v>VÌ ÀiÃÊ ÌiÀ ÃÊ L> Ê V ÌÀ Ê `iÊ >Ê i «ÀiÃ>]Ê i ÌÀ>ÃʵÕiÊ >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊÞÊ> i >â>ÃÊà ÊiÝÌiÀ >ÃÊ>Êi >]ʵÕiÊ>Õ µÕiÊ ÊÃiÊ «Õi`i ÊV ÌÀ >À]Êà ÊÃiÊ«Õi`i Ê>«À ÛiV >À°Ê à ]ÊÕÌ â> ` ÊÕ >Ê >ÌÀ âÊV Ê >Êà }Õ i Ìi]Êi Ê«À Vià ÊV à ÃÌiÊi Ê >ViÀÊÕ >Ê ÃÌ>Ê `iÊV>`>ÊÕ >Ê`iÊ >ÃÊv ÀÌ> iâ>ÃÊÞÊ`iL `>`iÃÊ`i Êià >L Ê`iÊ >ÊV>`i >°ÊÊ Õi} ÊÃiÊ >ViÊ Ê Ã Ê«>À>Ê >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊÞÊ> i >â>ÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊi Êi Ê iÀV>` °Ê ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊÌi iÀÊV >À ʵÕiÊ> Ê> > â>ÀÊiÃÌ ÃÊv>VÌ ÀiÃ]Ê >ÞʵÕiÊLÕÃV>ÀÊÃiÀÊÀi> ÃÌ>Êi Ê ÕiÃÌÀ>ÃÊ>«ÀiV >V iÃÊ­Ã Ê«iV>ÀÊ Ê`iÊiÝVià Ê`iÊ «Ì Ã Ê Ê«ià à ®°

Fortalezas

Debilidades

Oportunidades

Amenazas

9>ÊV ÊiÃÌ>Ê v À >V ]Êi Êà }Õ i ÌiÊ«>à ÊiÃÊ`iw ÀÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ>VÌÕ>V iÃÊ «>À>Êi V ÌÀ>ÀÊ ÃÊv>VÌ ÀiÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊVÀ Ì V Ã\Ê« Ìi V > ` Ê ÊV à `> ` ʺv À Ì> iâ>û]Êi > ` Ê Ê â> ` ʺ`iL `>`iû]Ê>«À ÛiV > ` Ê >Ãʺ « ÀÌÕ `> `iû]ÊÞÊÀi`ÕV i ` ÊÉÊi Õ` i ` Ê >Ãʺ> i >â>û°

ÃiVÌ ÀÊ «ÖL V ]Ê «À Û>` Ê iÊ ÌiÀ i` Ê «>À>Ê «À ÛiÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ`iÌiÀ >`>ÊV>`i >Ê ­ Ê`iÊÛ>À >î°

&OMENTO DEL ASOCIATIVISMO Y competitividad de las cadenas de valor 9>Ê >L i ` Ê Ài> â>` Ê `iÊ > iÀ>Ê «>ÀÌ V «>Ì Û>Ê i Ê«À Vià Ê`iÊ `i Ì wV>V ÊÞÊ«À À â>V Ê`iÊ >ÃÊ V>`i >ÃÊ «À `ÕVÌ Û>Ã]Ê Ê « ÀÌ> ÌiÊ iÃÊ >«À ÛiV >ÀÊ µÕi]Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ iÃÌ ÃÊ ië>V Ã]Ê Þ>Ê ÃiÊ V i â>À Ê >Ê iÃÌ>L iViÀÊ Ài >V > i Ì ÃÊ `iÊ V w> â>Êi ÌÀiÊi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ]Ê«À Û>` ÊiÊ termedio, para continuar con la etapa de pro ÛiÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊ Ã >Ã°Ê Ê >Ê iÃÌÀ>Ìi} >Ê `iÊ V «iÌ Ì Û `>`Ê ÃÊ ÀiviÀ ÃÊ > Ê V Õ Ì Ê`iÊ>VV iÃÊ`iÃ>ÀÀ >`>ÃÊÌ> Ì Ê« ÀÊi Ê

*>ÀÌ i ` Ê`i Ê iV Ê`iʵÕiÊ ÕV ÃÊi «ÀiÃ> À ÃÊÞÊ ÌÀ ÃÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`i ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ÊiÊ intermedio no cuentan con los espacios para ÌÀ>L> >ÀÊ «iÀ > i Ìi i ÌiÊ i Ê V à `>ÀÊ Õ >Ê iÝ«iÀ i V >Ê `iÊ i V>`i > i Ì ÃÊ ÞÊ V «iÌ Ì Û `>`]ÊiÃÊ iViÃ>À Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊà ÃÌi `> i ÌiÊ Õ Ê«À Vià ʫ>ÀÌ V «>Ì Û ÊµÕiÊi ÊV>`>Ê>VÌ Û `>`Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ i VÕi ÌÀ> Ê Õ Ê ÀiÃÕ Ì>` Ê µÕiÊ iÃÊ`iÊÃÕÊ ÌiÀjÃÊ«iÀà > ]Ê>Ê >ÊÛiâʵÕiÊÛ> Ê

172

ÌiÀ>VÌÕ> ` Ê V Ê V i}>Ã]Ê ÞÊ ÌÀ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ µÕiÊ iÃÊ «iÀ ÌiÊ ÀÊ V ÃÌÀÕÞi ` Ê Ài >V iÃÊ `iÊ V w> â>°Ê- Ê >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊÃ Ê ÊÃÕwV i Ìi i ÌiÊ V Ì Õ>ÃÊ­« ÀÊi i « ]ÊV>`>ÊÎ {ÊÃi > >îÊÞÊ iÊ >}Ài}> ÊÛ> ÀÊ>Ê ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃ]Ê >Ê«À L>L `>`Ê `iʵÕiÊ >Ê>à ÃÌi V >ÊÃiÊ > Ìi }>ÊiÃÊ> Ì>]Êà LÀiÊ Ì ` Êà Ê`iëÕjÃÊ`iÊi >ÃÊÃiÊ iÛ> Ê>ÊV>L Ê>VV iÃʵÕiÊÛ Ã L â> Ê>Û> ViÃÊi Ê ÃÊÌi >Ã°Ê >Ê `i>Ê`iÊiÃÌ>L iViÀÊiÃÌ ÃÊië>V ÃÊ`iÊ` ? } Ê«iÀ ÌiÊV Ãi ÃÕ>ÀÊÌi >ÃÊÞÊ>VV iÃ]ÊÌ> Ì Ê entre los empresarios, como con otros actores `i ÊÌiÀÀ Ì À ʵÕiÊ«Õi`i Ê>« ÀÌ>ÀÊi Êi Ê«À Vià °Ê V Õà ]Ê> }Õ ÃÊ ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃʵÕiÊ« `À > ÊÃiÀÊ «iÀ Õ` V>` ÃÊ­V Ê ÃÊ ÌiÀ i` >À î]Ê«Õi`i Ê qi Ê iÃÌ ÃÊ ië>V Ã Ê iÝ«ÀiÃ>ÀÊ ÃÕÃÊ «Ài VÕ«> V iÃÊÞÊ>Ê >ÊÛiâÊLÕÃV>ÀÊV Õ Ì> i ÌiÊV Ê ÃÊ Li iwV >À ÃÊ «V iÃÊ µÕiÊ Vi Ê ÃÕÃÊ «iÀ Õ V ÃÊÞÊ >ÃÌ>ʵÕiÊ iÃÊ«iÀ Ì> Ê Ìi}À>ÀÃiÊ>Ê ÃÊ Li iwV ÃÊ`i Ê«À Vià ° - Êi L>À} ]Ê>ÊiÃÌiÊ Ûi Ê­`iÃ>ÀÀ Ê`iÊiÃÌÀ>Ìi } >®]ÊiÃÊ iViÃ>À ÊV Ì>ÀÊV ÊiµÕ « ÃÊÌjV V ÃÊ µÕiÊ «Õi`> Ê > > â>ÀÊ >Ê v À >V Ê ÀiV « >`>Ê Ã LÀiÊ >ÃÊV>`i >ÃÆÊV Êà ]ÊµÕ j iÃÊ >ÃÊV « i ]Ê µÕ j iÃÊ ÌiÀÛ i i Ê i Ê i >Ã]Ê µÕjÊ «À L i >ÃÊÃiÊ `i Ì wV> ÊÞÊVÕ? iÃÊÃ Ê >ÃÊ?Ài>ÃÊ`iÊ i À>ÊÃi > >`>ÃÊ« ÀÊ ÃÊ«À « ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ`iÊ >ÃÊ mismas. Ê iÃ>Ê i>]Ê ÃiÊ `iLi Ê > > â>ÀÊ >ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ «À «ÕiÃÌ>ÃÊ iÝ«ÕiÃÌ>ÃÊ ÞÊ Ãi > >ÀÊ >Ê Û >L `>`Ê ÞÊ Àië Ã>L iÃÊ`iÊ >ÃÊ Ã >ÃÆÊiÃÊ`iV À]ÊµÕ j iÃÊ Ìi `À > ʵÕiÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ« > Ìi> `>ÃÊ «>À>Ê Àià ÛiÀÊ ÃÊ «À L i >ÃÊ `i Ì wV>` Ã°Ê *iÀ Ê ?ÃÊ> ?Ê`i Ê> ? à ÃÊÌjV V ]ÊiÃÊ iViÃ>À Ê i «iâ>ÀÊ>ÊV ÃÌÀÕ ÀÊ >ÃÊÀi >V iÃÊ`iÊV w> â>Ê >Ê«>ÀÌ ÀÊ`iÊ >ÃÊVÕ> iÃÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ« `À? ÊV à `>ÀÃiÊÞÊ`>ÀÊvÀÕÌ ÃÆÊÞÊ«>À>Êi ]Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ >à V >Ì Û ÃÊà ÊV >ÛiÃ°Ê ÊV Ì Õ>V Ê ÃiÊiÝ« i Ê> }Õ ÃÊ i> i Ì ÃÊL?à V ÃÊ«>À>Ê« iÀÊi Ê«À?VÌ V>Ê iV> à ÃÊ de cooperación entre empresas, en donde cada Õ `>`Ê «À `ÕVÌ Û>Ê ­ > Ìi i ` Ê ÃÕÊ >ÕÌ >Ê ÕÀ ` V>Ê ÞÊ >` ÃÌÀ>Ì Û>®]Ê Ì >Ê >Ê `iV Ã Ê `iÊ

«>ÀÌ V «>ÀÊ i Ê Õ Ê iÃvÕiÀâ Ê V Õ Ì Ê V Ê ÌÀ>ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊi ÊLÕÃV>Ê`iÊÕ Ê L iÌ Û ÊV Ö °Ê ÃÌiÊ ÃiÊÌÀ>`ÕViÊi Ê >Ê«À?VÌ V>Êi Ê >Ê LÌi V Ê`iÊÕ >Ê Ûi Ì> >ÊV «iÌ Ì Û>ʵÕiÊ iÊ`>Ê>ÊÃÕÊ i} V Ê > Þ ÀÊÛ> À]ÊÞʵÕiÊw > i Ìi]Êv ÀÌ> iâV>ÊÞÉ Ê VÀi mente su participación en el mercado. /> Ê V Ê ÃiÊ Ãi > Ê > ÌiÀ À i Ìi]Ê i Ê «À ViÃ Ê >à V >Ì Û Ê Ê « V>Ê Ài Õ V >ÀÊ >Ê >Ê >ÕÌ >Ê ÕÀ ` V>Ê Ê >` ÃÌÀ>Ì Û>Ê `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ µÕiÊ Ìi}À> Ê i Ê `i °Ê *iÀ Ê Ì> L j Ê iÃÊ iViÃ> À ÊÃi > >ÀÊ ÌÀ>ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃÊ`i Ê «À Vià ÊV Ê >Ê V À« À>V ÊÛ Õ Ì>À >]Ê >Êv> V `>`Ê `iÊ i ÌÀ>`>Ê ÞÊ Ã> `>Ê ­iÃÊ `iV À]Ê >Ã Ê V Ê ÃiÊ Ìi}À> Ê «Õi`i Ê >L> ` >ÀÊ i Ê «À Vià ®]Ê >Ê « à L `>`Ê `iÊ Û ÕVÀ>ÀÊ Û>À >ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ `> `>`iÃÊ ÕÀ ` V>ÃÊ ­µÕiÊ `i«i `i Ê `i Ê L iÌ Û Ê V Õ Ì ÊµÕiÊÃiÊLÕÃV>®]ÊÞÊw > i Ìi]ʵÕiÊ ÊÃiÊ iÝV ÕÞiÊ >Ê }Ö Ê Ì « Ê `iÊ i «ÀiÃ>Ê ­>Õ µÕiÊ ÃiÊ LÕÃV>ʵÕiÊi Ê Ê« à L iÊÌ `>ÃÊi >ÃÊÌi }> ÊV> À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊÃi i > Ìiî°Ê

>` Ê µÕiÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ Ê LÕÃV> Ê >Ã V >ÀÃiÊ Ã Êi VÕi ÌÀ> ÊÕ >ÊÛi Ì> >Êi Ê >ViÀ ]Ê >ÃÊÛi Ì> >ÃÊ `i Ì wV>`>ÃÊ`iÊ >Ê>Ã V >V Êi «ÀiÃ>À > Ê Ì i `i Ê>ÊÃiÀÊ`i ÊÌ « ÊÃ }Õ i Ìi\Ê UÊ

VVià Ê>Ê >ÊV>«>V Ì>V

UÊ

VVià Ê>Ê >ÊÌiV } >

UÊ

VVià Ê> Êw > V > i Ì Ê

UÊ

«À>ÃÊ V Õ Ì>ÃÊ ­ ÃÕ Ã]Ê >ÌiÀ >ÃÊ «À >Ã]ÊL i iÃÊ`iÊV>« Ì> ]ÊiÌV°®

UÊ

iÃ>ÀÀ Ê`iÊ Û>V iÃÊV Õ Ì>Ã

UÊ

i iÀ>V Ê `iÊ Û> ÀÊ >}Ài}>` Ê « ÀÊ V Vi«Ì Ê `iÊ >ÀV>ÃÊ ÞÉ Ê `i >V Ê `iÊ À }i

UÊ

iÀV>`i ÊV Õ Ì Ê

UÊ

6i Ì>ÃÊ` ÀiVÌ>ÃÊ­Ã Ê ÌiÀ i` >À î

UÊ

ÌÀiÊ ÌÀ>ÃÊ

173

ÃÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ`iÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ>à V >Ì Û ÃÊ}i iÀ> i ÌiÊ ÃiÊ Ûi Ê i Ê i Ê >Õ i Ì Ê `iÊ >Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊ Û ÕVÀ>`>Ã]Ê}i i À> ` Ê VÀi i Ì ÃÊi ÊÃÕÃÊÛ Ö i iÃÊ`iÊÛi Ì>Ã]Ê reducción de costos, ampliación de operaciones e incremento en su participación de mercado in Ìi}À> i Ìi°Ê ÃÌ>ÃÊÛi Ì> >ÃÊ`i ÊÌÀ>L> ÊV Õ Ì Ê }i iÀ> ʵÕiÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊLÕõÕi Ê>à V >ÀÃi°Ê - Êi L>À} ]Ê>ÊÛiViÃÊi >ÃÊ Êà ÊÌ> ÊÛ Ã L iÃÊ «>À>Ê ÃÊi «ÀiÃ>À Ã]Ê ÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊÕ Ê i

V> à Ê`iÊ> >V ÊiÝÌiÀ Ê«>À>Ê«À ÛiÀÊ >Ê V v À >V Ê`i Ê}ÀÕ« ° Ê «À ViÃ Ê >à V >Ì Û Ê V ÃÌ>Ê }i iÀ> i ÌiÊ `iÊ VÕ>ÌÀ ÊiÌ>«>Ã°Ê >Ê«À iÀ>ÊiÃÊ >Ê`iÊ >Ê Ìi}À>V Ê `i Ê}ÀÕ« ]Ê >ÊÃi}Õ `>Ê`iÊÃÕÊ`iÃ>ÀÀ ]Ê >ÊÌiÀVi À>Ê`iÊ « i i Ì>V ÊÞÊÕ >ÊÖ Ì >Ê`iÊ Ì Ài Ê ­`iʵÕiÊ ÃÊ L iÌ Û ÃÊ« > Ìi>` ÃÊÃiÊiÃÌj Ê iÛ> ` Ê>ÊiviVÌ ®°Ê ÃÌiÊ«À Vià ÊÃiÊ«Õi`iÊ>«ÀiV >ÀÊi Ê >Êw}ÕÀ>ʵÕiÊÃiÊ«ÀiÃi Ì>Ê>ÊV Ì Õ>V °Ê

Figura 9.11 Proceso para el fortalecimiento del asociativismo empresarial en cadenas de valor

>Ê Ìi}À>V Ê`i Ê}ÀÕ« Ê>à V >Ì Û ÊÊV iÛ>Ê}> À> Ì â>ÀÊi Ê>« Þ ÊÞÊ«>ÀÌ V «>V Ê`iÊi «ÀiÃ>À ÃÊ iÊ ÃÌ ÌÕV iÃ]ÊÞÊ>ÊÃÕÊÛiâ]ÊÃi à L â>ÀÊ>Ê« à L iÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ` ëÕiÃÌ>ÃÊ >Ê «>ÀÌ V «>ÀÊ i Ê i Ê vÕÌÕÀ °Ê Ê iÃÌ>Ê «À iÀ>Ê iÌ>«>]Ê i Ê Õ V « Ê ­ Ê i Ê i ÌiÊ i V>À}>` Ê `i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `i Ê «À Vià ®Ê «Ài«>À>Ê >ÌiÀ > Ê`iÊ«À V ]Ê `i Ì wV>Ê>ÊÕ Ê}ÀÕ« Ê V > Ê`iÊi «ÀiÃ>À ÃÊi i} L iÃÊ­« ÀÊi i « ]ʵÕiÊ Ìi }> ÊÕ Ê V> Ê«À « ]ÊV Ê i ÃÊ`iÊÎäÊÌÀ>L> >` ÀiÃ]ÊÛi Ì>ÃÊ Ê >Þ ÀiÃÊ`iÊ£Óä]äääÊ` >ÀiÃÊ > Õ> iÃ]ʵÕiÊ>« ÀÌ>À? ÊÌ i « ÊÞÊiÛi ÌÕ> i ÌiÊ ÀiVÕÀà Ã]Ê iÌV°®Ê ÞÊ V Ê i ÃÊ `iÃ>ÀÀ >Ê Ì> iÀiÃÊ ÞÊ reuniones donde se explican los alcances del «À Vià Ê>à V >Ì Û ÃÊÞÊÃÕÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ðÊÊÊ

>Ê Ãi}Õ `>Ê iÌ>«>Ê V ÀÀië `iÊ > Ê `iÃ>ÀÀ Ê `i Ê }ÀÕ« Ê>à V >Ì Û °Ê ÃÌ>ÊiÌ>«>ÊÌ i iÊV Ê L iÌ Û Ê >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊÕ Ê«À ÞiVÌ Ê V Ö Ê> Ê}ÀÕ« Ê ­V Ê Õ >Ê V «À>Ê ÉÊ Ûi Ì>Ê V Õ Ì>]Ê >VVi`iÀÊ >Ê Õ Êw > V > i Ì ]ÊiÌV°®ÊÞÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÕ Ê« > Ê `iÊ i} V ÃÊ«>À>Ê « i i Ì>ÀÊi Ê«À ÞiVÌ Ê}ÀÕ«> ]Ê V Ê«>ÀÌiÊ`iÊ >Ê«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >Ê`i Ê«À ÞiVÌ °Ê Ê iÃÌ>Ê iÌ>«>Ê ÃiÊ `iÃ>ÀÀ > Ê ` >} ÃÌ V ÃÊ ` Û `Õ> iÃÊ `iÊ >Ê Ã ÌÕ>V Ê `iÊ V>`>Ê Õ >Ê `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃÊ«>À>ÊV ViÀÊÃÕÃÊv ÀÌ> iâ>ÃÊÞÊ`iL `>`iÃ°Ê Ã Ã ]ÊÃiÊ`iÃ>ÀÀ >ÊÕ Ê ` >} ÃÌ V ÊV iVÌ Û ÊµÕiÊLÕÃV>ÊVÕ> Ì>Ì Û> i ÌiÊÛiÀÊÃÕÃÊv ÀÌ> iâ>ÃÊÞÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ`iÊ>VV Ê

174

V Õ Ì>°Ê i` > ÌiÊ iÃÌ>ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ ÃiÊ ià Ì>L iVi Ê ÃÊ>VÕiÀ` ÃÊÀiëiVÌ Ê`i Ê L iÌ Û Ê`i Ê «À Vià Ê>à V >Ì Û °Ê La tercera etapa de implementación consiste L?à V> i ÌiÊi Ê >Êi iVÕV Ê`i Ê« > Ê`iÊ>VV Ê µÕiÊLÕÃV>Êi Ê L iÌ Û Ê`i Ê«À Vià Ê>à V >Ì Û °Ê Ê >Ê « i i Ì>V ÊiÃÊ iViÃ>À Ê`iw ÀÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ Ì ÃÊ Ê«iµÕi ÃÊ L iÌ Û ÃÊ«ÀiÛ ÃʵÕiÊ «iÀ Ìi Ê `i Ì wV>ÀÊ µÕiÊ i Ê «À ÞiVÌ Ê iÃÌ?Ê >Û> â> ` °Ê Ê `i ?Ã]Ê ÃiÊ `iLi Ê iÛ>ÀÊ >VÌ Û `>`iÃÊ µÕiÊ>ÞÕ`i Ê>Êv ÀÌ> iViÀÊ ÃÊÛ VÕ ÃÊ`iÊV «i À>V Ê ÞÊ >Ê i Ãi >ÀÊ >Ê ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ >Ê ÌÀ>L> >ÀÊ`iÊ > iÀ>Ê>à V >Ì Û>°Ê ÃÌ ÃÊ«Õi`i ÊÃiÀÊ`iÊ V>À?VÌiÀÊ V iÀV > Ê ­V Ê >à ÃÌi V >Ê V Õ Ì>Ê >Ê viÀ >î]Ê Ã V > iÃÊ ­> ÕiÀâ î]Ê `iÊ i} V >V Ê ­ÀiÕ iÃÊV Ê«À Ûii` ÀiÃ]ÊL> V î]ÊiÌV°

µÕiÊi Ê}ÀÕ« ÊÃiÊV «À iÌiÊÃiÊiÃÌj Ê iÛ> ` Ê >Ê V>L Ê ÞÊ ÃiÊ iÃÌj Ê `> ` Ê ÃÊ ÀiÃÕ Ì>` ÃÊ «ÀiÛ Ã Ì Ã°Ê Ê iÃÌiÊ «Õ Ì ]Ê iÃÊ ÕÞÊ « ÀÌ> ÌiÊ Ê Ã Ê iÃÌ>L iViÀÊ >ÊÃiVÕi V >Ê`iÊ>VV iÃ]Êà Êi Ê i V> à ʫ>À>Êi Ê Ì Ài ÊÞÊ >ÊiÛ> Õ>V °Ê1 >Ê ÀiV i `>V Ê « ÀÌ> ÌiÊiÃʵÕiÊ> ÊiÃÌ>L iViÀÊ ÃÊ L iÌ Û ÃÊ`i Ê«À Vià Ê>à V >Ì Û ÊÛ VÕ >` Ê>Ê >Ê « i i Ì>V Ê `iÊ >Ê V>`i >Ê `iÊ Û> À]Ê i ÃÊ Ãi> Ê ÊÃÕwV i Ìi i ÌiÊV >À ÃÊV Ê«>À>Ê« `iÀÊ i` À Ã°Ê Ê > iÀ>Ê `iÊ i i « ]Ê Õ Ê L iÌ Û Ê `i Ê Ì « ʺv ÀÌ> iViÀÊ >ÊV>`i >Ê`i ÊV>vj»Ê Ê«Õi`iÊÃiÀÊ i` ` Ê Þ>Ê µÕiÊ ÃÕÊ > L }Øi`>`Ê «Õi`iÊ « V>ÀÊ ÕV >ÃÊÛ>À >L iÃÊ>à V >`>Ã°Ê ÊV> L ]ʺv ÀÌ> iViÀÊ >Ê V>`i >Ê `i Ê V>vjÊ Ìi}À> ` Ê > Ê «À ViÃ Ê > Ê i ÃÊ>ÊxäÊ«À `ÕVÌ ÀiÃÊ ÕiÛ ÃÊ> Êw > â>ÀÊi Ê > »Ê iÊ>« ÀÌ>ÊÕ ÊV « i ÌiÊVÕ> Ì Ì>Ì Û ÊÞÊ`iÊ Ì i « ʵÕiÊ«Õi`iÊÃiÀÊV ÌÀ>ÃÌ>` Ê` ÀiVÌ> i Ìi°

> i ÌiÊ >Ê Ö Ì >Ê iÌ>«>Ê iÃÊ `iÊ Ì Ài Ê ÞÊ iÛ> Õ>V °Ê ?ÃʵÕiÊÕ >ÊiÌ>«>ÊiÃÊÕ Êi i i Ì Ê ÌÀ> ÃÛiÀÃ> Ê>Ê Ê >À} Ê`i Ê«À Vià °Ê Ê L iÌ Û ÊiÃÊ µÕiÊ iÝ ÃÌ>Ê Õ Ê V ÌÀ Ê `iÊ µÕiÊ >ÃÊ Ì>Ài>ÃÊ i Ê >ÃÊ

*>À>Ê V >À wV>ÀÊ i Ê «À ViÃ Ê Ìi}À> Ê «ÀiÛ > i ÌiÊ `iÃVÀ Ì ]Ê>ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊ ÕiÃÌÀ>Ê >Êà }Õ i ÌiÊ w}ÕÀ>Êà LÀiÊ >ÊÊÃiVÕi V >Ê}i iÀ> Ê`iÊ>VV iÃÊ de un proceso de este tipo.

Figura 9.12 Implementación del proceso asociativo

à ʫÕiÃ]Êi Ê«À Vià Ê>à V >Ì Û ÊVÕ « iÊÕ >ÊvÕ V Ê ÕÞÊ « ÀÌ> ÌiÊi Êi ÊÌiÀÀ Ì À Êi Ê >Ê i` `>Ê µÕiÊÀ «iÊi ÊV ÀVÕ Ê`i Ê ` Û `Õ> à Êi «Ài Ã>À > ]Ê «iÀ Ì i ` Ê i À>ÃÊ Ã } wV>Ì Û>ÃÊ Ì> Ì Ê i ÊÃÕÃÊV ÃÌ ÃÊ­> Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ i} V >V iÃÊV Õ Ì>ÃÊV Ê«À Ûii` ÀiîÆÊÃÕÃÊÛi Ì>ÃÊ­> Ê }ÀiÃ>ÀÊ

>Ê ÌÀ ÃÊ V ÃÊ`iÊ iÀV>` ʵÕiÊ ` Û `Õ> i ÌiÊ Ê iÃÊiÀ>Ê« à L i®ÊÞÊ i À>ÊÃÕÃÊV V i Ì ÃÊ ÞÊÌiV } >Ê­> Ê>VVi`iÀÊ>Ê«À }À> >ÃÊ`iÊV>«>V Ì>V Ê ÊV «À>ÀÊiµÕ « ÃʵÕiÊ i Ài ÊÃÕÊV «iÌ Ì Û `>`®°Ê

175

Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ iÃÌ ÃÊ «À Vià ÃÊ ÃiÊ V à `>Ê >Ê i À>Ê `iÊ >ÃÊ Ài >V iÃÊ i ÌÀiÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ÞÊ ÃiÊ «À ÕiÛiÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ ÕiÛ ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊ >à V >V ]Ê«iÀ ÊÞ>ÊV Ê«>ÀÌiÊ`iÊÕ >ÊV>`i >Ê `iÊ Û> À]Ê ` `iÊ ÃÊ i «ÀiÃ>À ÃÊ «>ÀÌ V «> ÌiÃÊ `iÃ>ÀÀ > Ê` viÀi ÌiÃÊ«>ÀÌiÃÊ`iÊ >ÊV>`i >ÊÞÊÃiÊ Ìi}À> Ê >Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ ÃÊ «À Vià ÃÊ >à V >Ì Û Ã°Ê ÊiÃÌiÊV>à ]Êi Ê« > Ê`iÊ i} V ÃÊV Õ Ì ÊÃiÊ orienta al desarrollo de la cadena.

9.6. Monitoreo del tejido empresarial local Ê«À V « ]ÊiÃÌiÊ Ì Ài Ê`iLiÀ >ÊÀiV>iÀÊà LÀiÊ i Ê ÃiVÌ ÀÊ «À Û>` Ê V Ê «>ÀÌiÊ `iÊ ÃÕÊ iÃÌÀ> Ìi} >Ê V «iÌ Ì Û>°Ê - Ê i L>À} ]Ê ÞÊ `iÃ`iÊ ÌÀ>Ê «iÀëiVÌ Û>Ê ­« ÀÊ i i « ]Ê >Ê Õ V «> ®]Ê iÃÊ i ViÃ>À >Ê >Ê Ài> â>V Ê `iÊ Õ >Ê `i Ì wV>V Ê ÞÊ Ì Ài Ê`i ÊÌi ` Êi «ÀiÃ>À > Ê V> ÊV Ê i ÀÀ> i Ì>Ê À i Ì>`>Ê > Ê `iÃ>ÀÀ °Ê ÃÌ>Ê iÃÊ Õ >Ê >VÌ Û `>`Ê Ài >Ì Û> i ÌiÊ Ãi V >]Ê Ã Ê i L>À} ]Ê ÃÕÊ jÝ Ì Ê `i«i `iÀ?Ê `i Ê }À>` Ê `iÊ `i Ì wV>V Ê ÞÊà iÀ} >Ê­iÃÊ`iV À]Ê >Ê«>ÀÌ V «>V Ê>VÌ Û>Ê`iÊ ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ>VÌ ÀiÃÊ V> iÃÊ>Êv>Û ÀÊ`iÊÕ Ê L iÌ Û Ê V Ö Êqi Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ®]Êi ÌÀiÊ ÃÊÀi«ÀiÃi Ì> ÌiÃÊ`i Ê} L iÀ Ê V> ]Êi ÊÃiVÌ ÀÊi «ÀiÃ>À > Ê ÞÊi ÊÀiÃÌ Ê`iÊ >ÃÊvÕiÀâ>ÃÊà V > iÃÊÀi«ÀiÃi Ì>Ì Û>ÃÊ del municipio. Ê ÊvÕ `> i Ì> ]ÊV à ÃÌiÊi ÊiÃÌÀiV >ÀÊ ÃÊÛ VÕ ÃÊi ÌÀiÊi Ê Õ V « ÊÞÊ >ÃÊ À}> â>V iÃÊÀi «ÀiÃi Ì>Ì Û>ÃÊ`iÊ >Êà V i`>`ÊV Û Ê­i Ê«>ÀÌ VÕ >À]Ê las relacionadas al desarrollo empresarial como }Ài ÃÊÞÊV? >À>îʫ>À>Ê `i Ì wV>ÀÊÃÕÃÊiÝ«iV Ì>Ì Û>ÃÊÞÊ`i > `>Ã]ÊÞÊ>à ]Ê>ViÀV>ÀÊ ?ÃÊ >ÃÊ« ticas del municipio a los procesos de desarrollo empresarial.

iÃ`iÊi Ê >` Ê«À Û>` ]ÊiÃÌ?ÊV >À ʵÕiÊi Ê«À iÀÊ Vi Ì Û Ê«>À>Ê>ViÀV>ÀÃiÊ> ÊÃiVÌ ÀÊ Õ V «> ÊiÃÊ

>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ i À>ÃÊi Ê >Ê«À Û Ã Ê`iÊÃÕÃÊÃiÀÛ V Ã]ÊÞ>ʵÕiÊiÃÌiÊiÃÊi Ê i ÀÊ ` V>` ÀÊà LÀiÊ >ÃÊ Ìi V iÃÊV >À>ÃÊ`iÊ ÃÊ} L iÀ ÃÊ V> iÃÊ«>À>Ê «À ÛiÀÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`ÊÌiÀÀ Ì À > °Ê à ʫÕiÃ]Ê >VV iÃÊV Ê >Êà « wV>V Ê`iÊÌÀ? ÌiÃÊÞÊ >Ê i À>Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ«ÖL V ÃÊL?à V ÃÊÃiÊV Û iÀÌi Êi ÊÛ> ÀiÃÊ> >` ` ÃÊ«>À>Êi Êi «ÀiÃ>À ]Ê >`i ?ÃÊ`iʵÕiÊ«À ÕiÛi Ê >ÊÛ Õ Ì>`Ê`iÊVÀi>ÀÊ ÌÀ ÃÊië>V ÃÊ«>À>Ê >Ê` ÃVÕà ÊÞÊ`iw V Ê`iÊ Ìi >ÃÊ ?ÃÊiÃÌÀ>Ìj} V ÃÊà LÀiÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`i Ê territorio. ÃÌ>ÃÊ ÌÀ>ÃÊ>VV iÃÊ«Õi`i Ê V >ÀÃiÊV ÊV >À >ÃÊ« ÀÊ«>ÀÌiÊ`i Ê Õ V « Êà LÀiÊÌi >ÃÊ`iÊ ÌiÀjÃÊ i «ÀiÃ>À > Ê ÞÊ « ÀÊ i` Ê `iÊ >Ê «ÕiÃÌ>Ê i Ê >ÀV >Ê`iÊ«À Vià ÃÊ«>À>Ê >ÊV ÃÌÀÕVV Ê«>ÀÌ V «>Ì Û>Ê`iÊ« Ì V>ÃÊ«ÖL V>ÃÊ­V Ê ÃÊiÝ« V> ` ÃÊ«ÀiÛ > i ÌiÊi ÊiÃÌ>Ê}Õ >®°Ê ` V > i ÌiÊ ÃiÊ«Õi`i Ê iÛ>ÀÊ>ÊV>L Êi VÕiÃÌ>ÃÊ`iÊV >Êi «ÀiÃ>À > Êi ÌÀiÊÕ Ê}ÀÕ« ÊÃi iVÌ Ê`iÊi «ÀiÃ>À ÃÊ ÞÊ}Ài Ã]ÊV Êi Êw Ê`iÊÌi iÀÊÌ> L j Ê >ÊÀiÌÀ > limentación de los empresarios respecto de las « Ì V>ÃÊ «ÖL V>Ã]Ê >ÃÊ V ` V iÃÊ V> iÃÊ `i Ê i Ì À Ê`iÊ i} V Ã]ÊÃÕÃÊiÝ«iVÌ>Ì Û>Ã]ÊiÌV°Ê Ê i Ê> iÝ Ê ÊÃiÊ ÕiÃÌÀ>ÊÕ Êi i « Ê`iÊÕ Ê« à L iÊ cuestionario para este tipo de estudio28. °Ç°Ê V À« À>V Ê`i Êi v µÕiÊ`iÊ }j iÀ ÊÉÊ ÕÛi ÌÕ`ÊÉÊ>`Õ Ì ÃÊ con experiencia al desarrollo i «ÀiÃ>À > Ê­ÌÀ> ÃÛiÀÃ> ® /À>` V > i ÌiÊ >ÃÊ >VV iÃÊ `iÊ «À V Ê ÞÊ v i Ì Ê i «ÀiÃ>À > Ê ÃiÊ > Ê i iVÕÌ>` Ê V Ê Õ Ê V>À?VÌiÀÊ À â Ì> Ê i Ê LÕÃV>Ê `iÊ µÕiÊ Ì ` ÃÊ ÃÊ Ãi} i Ì ÃÊ Ã V > iÃÊ «Õi`i Ê Li iwV >ÀÃiÊ `iÊ iÃÌ>ÃÊ« Ì V>ðÊ- Êi L>À} ]Êi Ê >Ê«À?VÌ V>Êi Ê Ê >Ê VÕÀÀ ` Ê>à Êi ÊÀ>â Ê`iʵÕiÊ ÕV ÃÊ`iÊ ÃÊ iV> à ÃÊ `iÊ >VViÃ Ê >Ê ÃÊ ÃiÀÛ V ÃÊ qÃ Ê L i Ê }i iÀ> iÃ Ê Ê > Ê i Ìi ` ` Ê >ÃÊ ` ÛiÀÃ>ÃÊ

28. La idea de estos cuestionarios es que sean cortos para asegurarnos de que los respondan los propios empresarios y en forma apropiada.

176

«À L i ?Ì V>ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ i VÕi ÌÀ> Ê i Ê ÕiÃÌÀ>ÃÊ Ã V i`>`iÃ°Ê }Õ >ÃÊ `iÊ >ÃÊ ?ÃÊ ÃiÀ >ÃÊ Ã \Ê i Ê `iÃi « i Ê ÕÛi ]Ê >Ê` ÃVÀ >V Ê >L À> Ê > V >Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊ ÞÊ >Ê >ÕÃi V >Ê `iÊ « Ì V>ÃÊ «>À>Ê ÃÊ>`Õ Ì ÃÊ­iëiV > i ÌiÊµÕ i iÃÊà LÀi«>Ã> Ê >ÊL>ÀÀiÀ>Ê`iÊ ÃÊ{äÊ> î°Ê

` Ãi >ÀÊÞÉ Ê«À ÛiÀÊ­ Õ Ì ÊV Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«À Û> ` ÊÞÊ>V>`j V ]ÊiÊ V Õà ÊV Ê >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊ `i Ê} L iÀ ÊVi ÌÀ> ®]Ê>VV iÃʵÕiÊ«À ÕiÛ> Ê >Ê Ìi}À>V Ê Ê `iÊ iÃÌ ÃÊ }ÀÕ« ÃÊ >Ê >Ê >VÌ Û `>`Ê «À `ÕVÌ Û>°Ê Ý ÃÌi Ê > }Õ >ÃÊ iÝ«iÀ i V >ÃÊ Vi troamericanas interesantes en ese sentido.

-iÊ i VÕi ÌÀ>]Ê Ã LÀiÊ Ì ` Ê i Ê i Ê ? L Ì Ê V> ]Ê Õ >Ê}À> Êv> Ì>Ê`iÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ«>À>Ê ÃÊ Ûi iðÊ*>ÀÌ VÕ >À i ÌiÊi Ê >ÃÊâ >ÃÊÀÕÀ> iÃ]Ê Õ V ÃÊ >L> ` > Ê ÃÊ iÃÌÕ` ÃÊ «>À>Ê ÃiÀÌ>ÀÃiÊ i Ê i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê >Ê Ìi «À> >Ê i`>`°Ê - Ê i L>À} ]Ê >Ê v> Ì>Ê `iÊ V V i Ì Ã]Ê ÀiÃÕ Ì>` Ê de la deserción escolar, los limita de antemano >Ê >L ÀiÃÊ`iÊL> >ÊV « i `>`]ÊÞÊ« ÀÊÌ> Ì ]Ê`iÊ L> ÃÊ }Àià Ã]Ê«iÀ«iÌÕ> ` Ê>à Êi ÊV ÀVÕ Ê`iÊ >Ê « LÀiâ>°Ê

Ê ÕV >ÃÊ`iÊ >ÃÊâ >ÃÊÀÕÀ> iÃÊ`iÊ i ÌÀ > j À V>Ê ÃiÊ > Ê iÛ>` Ê >Ê V>L Ê `i ÃÊ `iÊ `iÃ> ÀÀ Ê«À `ÕVÌ Û Ê>à V > ` Ê>Ê Õ iÀiÃÊ`iÊL> ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ i Ê >Ê « i i Ì>V Ê `iÊ «À ÞiVÌ ÃÊ V Õ Ì ÃÊ ­Ã LÀiÊ Ì ` Ê >}À V >ÃÊ ÞÊ «iVÕ>À î°Ê Ê i Ã]Ê >Ê `i Ì wV>V Ê `iÊ >Ê iVià `>`]Ê ÞÊ >Ê «À «ÕiÃÌ>Ê «À `ÕVÌ Û>Ê ­µÕiÊ ÃÕÀ}iÊ `iÃ`iÊ i >ÃÊ Ã >î]Êà Ê>« Þ>`>ÃÊw > V iÀ> i ÌiÊ« ÀÊ À }> â>V iÃÊ Ê}ÕLiÀ > i Ì> iÃÊ­V Ê /<]Ê

i «À Þ«i]Ê 6 Ã Ê Õ ` > ]Ê iÌV°®]Ê ÞÊ i Ê > }Õ ÃÊV>à ÃÊÌ> L j ÊV Ê>« Þ Ê Õ V «> °Ê ÃÌ ÃÊ «À ÞiVÌ ÃÊ > Ê ÃiÀÛ ` Ê Ê Ã Ê «>À>Ê «Õ Ã>ÀÊ «À ÞiVÌ ÃÊ iV V> i ÌiÊ Û >L iÃ]Ê Ã Ê Ì> L j Ê«>À>Ê}i iÀ>ÀÊV> L ÃÊi Ê >ÊÀi >V ÊV Ê >Ê v> >]Ê >Þ ÀÊ Ìi}À>V Ê>Ê >Êà V i`>`]Ê >Þ ÀÊ «>ÀÌ V «>V Êi Ê>VÌ Û `>`iÃÊV Õ > iÃÊÞÊ i À>Êi Ê >Ê>ÕÌ iÃÌ >Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ«>ÀÌ V «> ÌiÃ°Ê *>À>Ê }À>ÀÊ iÃÌ ÃÊ ÀiÃÕ Ì>` Ã]Ê ÃÊ v>V Ì>` ÀiÃÊ ÌÀ>L> >À Ê` ÀiVÌ> i ÌiÊi Ê >ÃÊV Õ `>`iÃÊÊÞÊ i Ê À>À ÃʵÕiÊ ÊiÀ> Ê V «>Ì L iÃÊV ÊÃÕÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊv> >Àið

Êi ÊV>à Ê`iÊ >ÃÊ Õ iÀiÃ]ÊiÃÊV Ö Ê >Ê` ÃVÀ >V ÊÃ> >À > Ê­«>À>Ê Ã ÃÊ Ûi iÃÊ`iÊV> wV> V ®ÊÞÊ >Ê«ÀiÃi V >Ê`i Êvi i Ê`i ʺÌiV Ê`iÊ cristal29»ÊµÕiÊiÃÊ >Ê >Þ ÀÊ` wVÕ Ì>`ʵÕiÊÌ i `i Ê >ÊÌi iÀÊ >ÃÊ Õ iÀiÃÊ«>À>Ê>ÃVi `iÀÊ>ÊV iÀÌ ÃÊ Ûi iÃÊ ÞÊ « à V iÃÊ `iÊ `iÀ>â} °Ê à à ]Ê iÃÊ V Ö ÊµÕiÊ >ÃÊÊ Õ iÀiÃÊ Ê«Õi`> Ê iÛ>ÀÊ>ÊV>L Ê >L ÀiÃÊ «À `ÕVÌ Û>ÃÊ vÕiÀ>Ê `i Ê }>ÀÊ « ÀÊ >VÌ ÌÕ `iÃÊ`iÊÃÕÃÊ«>Ài >Ã]Ê ÊVÕ> ÊV iÛ>Ê>Ê >ÊÀi`ÕV V Ê `iÊ >ÃÊ «V iÃÊ v> >ÀiÃÊ `iÊ }i iÀ>V Ê `iÊ }Àià ÃÊ>` V > iðÊÊ Finalmente, para los adultos con edades supe À ÀiÃÊ>Ê ÃÊ{äÊ> Ã]Ê >ÃÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ >L À> iÃÊ Ì i `i Ê>ÊÃiÀÊ i ÀiÃÊ­>Ê«iÃ>ÀÊ`iÊÃÕÊ >Þ ÀÊiÝ «iÀ i V >Ê >L À> ®]ÊÞÊi Ê ÕV ÃÊV>à Ã]ÊÌ> L j Ê >ÃÊ`iÊi «Ài `iÀÊÕ Ê i} V Ê­i Ê >Ê i` `>ʵÕiÊ ÊVÕi Ì> ÊV ÊÕ ÊÃ> >À ÊÉÊ }Àià ʵÕiÊ>Ãi}ÕÀiÊ i Ê«>} Ê`iÊÕ ÊVÀj` Ì ®°Ê iÊiÃÌ>Êv À >]ÊÃiÊ`ià «iÀ` V >Ê ÌÀ Ê}À> Ê« Ìi V > Ê«À `ÕVÌ Û °Ê

>`>Ê >Ê `i Ì wV>V ÊÞÊiÝ ÃÌi V >Ê`iÊiÃÌ>ÃÊ«À L i ?Ì V>Ã]Ê ÃÊ} L iÀ ÃÊ V> iÃÊ`iLi Ê« `iÀÊ

Êi ÊV>à Ê`iÊ >Ê Ìi}À>V Ê`iÊ ÃÊ Ûi iÃÊ>Ê >Ê >VÌ Û `>`Ê«À `ÕVÌ Û>Ê­Ì> Ì Êi Êi Ê iÀV>` Ê >L À> ]ÊV Ê À i Ì>` ÃÊ> Êv i Ì Êi «Ài `i` À®]Ê `iLiÊ«>ÀÌ ÀÊ« ÀÊ iV> à ÃÊ«>À>Ê>Ãi}ÕÀ>ÀʵÕiÊ w > Vi Ê ÃÕÃÊ iÃÌÕ` ÃÊ ÃiVÕ `>À Ã°Ê *À }À> >ÃÊ `iÊ ÌÀ> ÃviÀi V >ÃÊ V ` V >`>ÃÊ ­V Ê 6

"-Ê i Ê ÃÌ>Ê , V>®]Ê «Õi`i Ê V ÌÀ LÕ ÀÊ >Ê >Ãi}ÕÀ>ÀÊ ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ iViÃ>À ÃÊ «>À>Ê µÕiÊ ÃÊ Ûi iÃÊ «Õi`> Ê ÌiÀ > Ê i Ê V i} Ê ÞÊ «Õi`> Ê >ë À>ÀÊÌ> Ì Ê>ÊÕ >ÊV> wV>V ÊÌjV V>ÊÉÊ«À vi à > Ê « ÃÌiÀ ÀÊ µÕiÊ i ÀiÊ ÃÕÊ i « i>L `>`]Ê V Ê> Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÕ >Ê>VÌ Û `>`Ê«À `ÕVÌ Û>Ê

/)4 2OMPER EL 4ECHO DE #RISTAL ,AS MUJERES EN PUESTOS DE DIRECCIØN !CTUALIZACIØN /)4 'INEBRA %N HTTP WWW UCM ES INFO UCMP CONT DESCARGAS DOCUMENTO PDF

177

`i«i ` i ÌiÊ­«iÀ ÊV Ì> ` ÊV ÊÕ >ÊL>ÃiÊ`iÊ V V i Ì ÃÊ Ã®ÊµÕiÊ iÃÊ«iÀ Ì>Ê}i i À>ÀÊi « i ÊiÊ }ÀiÃ Ã°Ê ÊiÃÌ ÃÊV>à Ã]Ê>` V > i ÌiÊiÃÊ« à L iÊV L >ÀÊ >Êi`ÕV>V Êv À > ʵÕiÊÀiµÕ iÀi Ê«>À>Êw > â>ÀÊÃÕÃÊiÃÌÕ` Ã]ÊV ÊV>«>V Ì>V Êi ÊÌi >ÃÊ de desarrollo empresarial. Para ello es necesario iÃÌ>L iViÀÊ>VÕiÀ` ÃÊq« ÀÊi i « ]Êi ÌÀiÊ ÃÊV i} ÃÊ ÞÊ >Ê Õ V «> `>` Ê «>À>Ê V Ì>ÀÊ V Ê ÃÊ ië>V ÃÊi Ê ÃÊ À>À ÃÊi ʵÕiÊ ÃÊ Ûi iÃÊÛ> Ê > ÊV i} °Ê ÃÌ>ÊV L >V Ê`iÊV V i Ì ÃÊ ­Õ ÃÊ>V>`j V ÃÊÞÊ ÌÀ ÃÊ ?ÃÊ«À?VÌ V î]Êv>V Ì>Ê>` V > i ÌiÊÃÕÊ>«Ài ` â> iÊ« ÀµÕiÊ ` w ca la rutina de estudio. >ÃÊ «V iÃÊ > ÌiÀ À i ÌiÊ Ãi > >`>ÃÊ Ã Ê }Õ> i ÌiÊÛ? `>ÃÊi Êi ÊV>à Ê`iÊ >Ê Õ iÀÊ> Ê }À>ÀÊw > â>ÀÊÃÕÃÊiÃÌÕ` ÃÊÞÊ« ÃÌiÀ À i ÌiÊ«À ÛiÀÊ ÃÕÊ i « i>L `>`Ê ÞÉ Ê ÃÕÊ `iÃ>ÀÀ Ê i prendedor.

Ê«>ÀÌiÊ`iÊ ÃÊ ÕiÛ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ`iÊ >Ê Õ V «> `>`]Êi >Ê«Õi`iÊÀiV L ÀÊ viÀÌ>ÃÊ >L À> iÃÊÞÊ>Ê >ÊÛiâÊ`i > `>ÃÊ`iÊ >ÃÊi «ÀiÃ>Ã°Ê Ê*À }À> >Ê `iÊ À >V Ê"VÕ«>V > ÊiÊ ÃiÀV Ê >L À> Ê «>À>Ê i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >Ê ­ " ®Ê`iÊ >Ê"À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê`i Ê/À> L> Ê ­" /®Ê iÃÊ Õ Ê iÃvÕiÀâ Ê i Ê iÃÌiÊ Ãi Ì ` Ê « ÀÊ }i iÀ>ÀÊ iÃÌ>Ê Õ Ê `iÊ viÀÌ>ÃÊ ÞÊ `i > `>ÃÊ > L À> iÃÊ ­ ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°i « i v ° Ì° À°VÀÉ® en la Ài} Ê`iÃ`iÊi Ê? L Ì Ê Õ V «> °Ê ÃÌ>Ê V >Ì Û>Ê V Ìi « >Ê Õ >Ê « >Ì>v À >Ê Û ÀÌÕ> Ê µÕiÊ «iÀ ÌiÊ µÕiÊ ÃÊ Ûi iÃÊ«Õi`> ÊÃÕL ÀÊÃÕÃÊ 6ÊÞʵÕiÊiÃ

Ìj ÊÛ Ã L iÃÊ«>À>Ê ÃÊi « i>` ÀiÃÊÀi} ÃÌÀ>` ÃÊi Ê iÃ>Ê L>ÃiÊ `iÊ `>Ì Ã°Ê iÊ iÃÌ>Êv À >]Ê iÃÌ>ÊiÝ«i À i V >ÊÌ> L j Ê >Ê`>` Ê >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊV Ì>ÀÊV ÊÕ >Ê> > â>Ê«ÖL V «À Û>`>ʵÕiÊ«iÀ Ì>Ê iÃÌiÊ ÌiÀV> L °Ê > i Ìi]Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ« Ì V>Ã]Ê«À }À> >ÃÊ ÞÊ >VV iÃÊ À i Ì>`>ÃÊ >Ê >Ê i « i>L `>`Ê >`Õ Ì> Ê Ê>ÊÃÕÊv i Ì Êi «Ài `i` À Ê`iLi ÊÃiÀÊÀi ÃÕ Ì>` Ê`iÊÕ >Ê >Þ ÀÊÌ >Ê`iÊV V i V >Ê« ÀÊ «>ÀÌiÊ`iÊ>ÕÌ À `>`iÃÊÞÊÃiVÌ ÀÊ«À Û>` Êà LÀiÊi Ê « Ìi V > ʵÕiÊÌ i iÊiÃÌiÊÃi} i Ì ÆÊÞÊiÃʵÕiÊ >Ê >Þ ÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊi ÃÊ« Ãii ÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> Ê µÕiÊ ÊÃiÊiÃÌ?Ê>«À ÛiV > ` Ê«>À>ÊÃÕÊÀi V À « À>V Êi Êi Ê iÀV>` Ê`iÊÌÀ>L> °Ê ÃÊ«À L>L i]Ê Ã Êi L>À} ]ʵÕiÊÃi>Ê iViÃ>À >ÊÕ >ÊV>«>V Ì> V Ê>` V > ʵÕiÊ iÃÊ«iÀ Ì>Ê Ìi}À>ÀÃiÊ ÕiÛ> i ÌiÊi Êi Ê iÀV>` Ê >L À> 30. à à ]Ê >ÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> Ê«ÀiÛ >Ê`iÊiÃÌiÊ Ãi} i Ì ÊiÃÊÕ Ê>VÌ Û ÊvÕ `> i Ì> Ê«>À>Êi Ê`i Ã>ÀÀ Ê `iÊ Õ Ê ÕiÛ Ê i «Ài ` i Ì ]Ê ?ÃÊ Ã Ê ÀiV À`> ÃʵÕiÊ >Ê >Þ ÀÊ«>ÀÌiÊ`iÊ ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊiÝ Ì Ã ÃÊi Ê >ÊÀi} ÊÃiÊi VÕi ÌÀ> Ê« ÀÊ i V >Ê`iÊ ÃÊ{äÊ> Ã31°Ê iÊiÃÌ>Êv À >]Ê >ÃÊ« à L `>`iÃÊ`iÊ}i iÀ>ÀÊÕ Êi «Ài ` i Ì ÊiÝ Ì Ã ÊÃiÊ VÀi i Ì> Êi ÊvÕ V Ê`iÊ >ÊiÝ«iÀ i V >Ê del emprendedor en el producto a desarrollar. à ]Ê >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ«À V ÊÞÊ> >V Ê`i Ê municipio en el desarrollo emprendedor pueden ÃiÀÊ`iÊ}À> Ê «>VÌ Êi ÊiÃÌiÊ}ÀÕ« ÊiÌ>À ]ʵÕiÊ `iÊ« ÀÊà ÊÞ>ÊVÕi Ì>ÊV ÊÛ> à ÃÊÊV V i Ì ÃÊ ÌjV V ÃÊÞÊiÝ«iÀ i V >°

30. Este tema se desarrolla con mayor detalle en la sección de políticas de empleo de esta guía.

6ER /BANDO 2OJAS :EVALLOS /P #IT

178

Capítulo 10 El papel de las oficinas municipales de apoyo empresarial – Apoyo al Proceso Emprendedor

*>ÀÌiÊ`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ}i iÀ> iÃÊ`iÊv i Ì Ê«À `ÕVÌ Û ÊÞÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> ʵÕiÊÃÕÀ > Ê`iÃ`iÊi Ê Õ V « Ê`iLi ÊÌ> L j ÊV Ìi « >ÀÊ>VÌÕ>V nes para la promoción del emprendedurismo.

Ê i ÃÊÛ ÃÌ Ê >ÃÌ>Êi Ê i Ì ]Ê >Ê«À V Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊÃ Ê >ViÊÀiviÀi V >Ê>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞ>ÊiÝ ÃÌi ÌiÃ]Ê ?ÃÊ Ê>Ê >ÃÊ Õi Û>Ã]Ê Ê >ÃʵÕiÊiÃÌ? Ê« ÀÊVÀi>ÀÃi°Ê- Êi L>À} ]Ê >Ã Ê V Ê iÃÊ iViÃ>À Ê >« Þ>ÀÊ >Ê >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ iÃÌ>L iV `>ÃÊ >Ê VÀiViÀÊ ÞÊ `iÃ>ÀÀ >ÀÃi]Ê iÃÊ }Õ> i ÌiÊ iViÃ>À Ê ÌÀ>L> >ÀÊ « ÀÊ i Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ ÕiÛ ÃÊ i} V ÃÆÊ ÊVÕ> Ê`iÊ> À>Êi Ê>`i > ÌiÊ llamaremos como el proceso emprendedor. /À>` V > i ÌiÊÃiÊ >ÊV à `iÀ>` Ê> Êi «Ài dedurismo como el proceso por el cual una idea ÃiÊ V Û iÀÌiÊ i Ê Õ >Ê i «ÀiÃ>]Ê Ê ÃiÊ V Vi ÌÀ>Ê i Ê >Ê v À >Ê V Ê >ÃÊ ÕiÛ>ÃÊ ­ÞÊ }i iÀ> i ÌiÊ «iµÕi >Ã®Ê i «ÀiÃ>ÃÊ i ÌÀ> Ê > Ê iÀV>` °Ê - Ê i L>À} ]Ê iÃÌ>Ê Ìi `i V >Ê >Ê V à `iÀ>ÀÊ > Ê i «Ài ` i Ì Ê V Ê Õ Ê «À Vià ]Ê `iLiÊ iÝÌi `iÀÃiÊ ?ÃÊ> ?Ê`i Ê V Ê`i Ê i} V °Ê iÊ iV ]Ê «Õi`iÊ V à `iÀ>ÀÃiÊ V Ê Õ Ê «À ViÃ Ê ` ?

V ]ʵÕiÊi V iÀÀ>Ê Êà Ê>Ê >ÃÊ ÕiÛ>ÃÊ `i>ÃʵÕiÊ ÃiÊ ÌÀ> Ãv À > Ê i Ê i} V Ã]Ê Ê i Ê ÕiÛ>ÃÊ i «ÀiÃ>Ã]Êà ÊÌ> L j Ê>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊiÝ ÃÌi ÌiÃÊ µÕiÊ >Vi ÊV Ã>ÃÊ ÕiÛ>Ã]Ê>Õ ÊÌi i ` Ê ÕV ÃÊ > ÃÊi Êi Ê iÀV>` °Ê iÊiÃÌ>Êv À >]Êi Êi «Ài ` i Ì Ê iÝÌ i `iÊ ÃÕÊ «iÀëiVÌ Û>Ê ?ÃÊ > ?Ê `i Ê V Ê`i Ê i} V ÊÞÊÃiÊ > Ì i iÊ`ÕÀ> ÌiÊÌ `>Ê >Ê Û `>Êi «ÀiÃ>À > ]Êà i «ÀiʵÕiÊi ÊiÃÌ>Ê >Ê Û> ción esté presente. Ê i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i«ÖL V>Ê V> >Ê ­ÞÊ i Êi Ê Õ ` Êi Ê`iÃ>ÀÀ Êi Ê}i iÀ> ®]Ê >Ê >Þ ÀÊ «>ÀÌiÊ `iÊ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ Ê ÃÕÀ}i Ê V Ê ÀiÃÕ Ì>` Ê`iÊÕ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊ i} V ]ÊÃ Ê >ÃÊL i Ê« ÀÊ >Ê « à L `>`Ê`iÊ LÌi iÀÊÕ ÊÌÀ>

L> Ê>Ã> >À >` °Ê9ÊiÃʵÕiÊÌ `>Ê ÕiÃÌÀ>Ê iÀi V >Ê VÕ ÌÕÀ> Ê ÃÊ >Ê iÛ>` Ê >Ê «i Ã>ÀÊ i Ê i Ê ÌÀ>L> Ê >Ã> >À >` ÊV Ê >Ê«À iÀ>ÊÞÊ«À V «> Êv À >Ê`iÊ }À>ÀÊi Ê«À }ÀiÃ Ê >ÌiÀ > ÊÞÊi Ê>ÃVi à Êà V > °Ê ÃÌ Ê ÃiÊ ÛiÊ Àiyi >` Ê `iÃ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV Ê `iÊ ÃÊ «> ÃiÃÊ ÞÊ ÃÊ >ÀV ÃÊ i}> iÃÊ iÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊ ÃÊ VÕ> iÃÊ «À ÕiÛi Ê ÞÊ À > Ê i Ê ÌÀ>L> Ê >Ã> >À >` Ê« ÀÊà LÀiÊi Êi «Ài ` i Ì °Ê V ÕÃ Ê iÃÊ« à L iʵÕiÊi Ê ÕiÃÌÀ Ê«À « Ê ÖV i Êv> >ÀÊ i Ê i Ã> iÊ >Þ>Êà ` Êà i «ÀiÊi Ê`iÊ«Ài«>À>ÀÃiÊ «>À>Ê Õi} Ê V Ãi}Õ ÀÊ Õ Ê LÕi Ê i « i Ê V Ê asalariado de una empresa o institución. Ê «iÃ>ÀÊ `iÊ Ê > ÌiÀ À]Ê ÀiÃÕ Ì>Ê V>`>Ê ÛiâÊ ?ÃÊ V >À Ê µÕiÊ i Ê ÃiVÌ ÀÊ v À > Ê `iÊ >Ê iV >Ê Ê «Õi`iÊ>Là ÀLiÀÊ>ÊÌ `>Ê >Ê >Ã>Ê`iÊÌÀ>L> >` ÀiÃÊ µÕiÊ> ÊV Ê> Êi ÌÀ> Ê>Ê >Ê« L >V ÊiV V> i ÌiÊ>VÌ Û>Ê­* ®°Ê à à ]Ê ÃÊ ÕiÛ ÃÊ i « i ÃÊi Êi ÊÃiVÌ ÀÊv À > ÊÀiµÕ iÀi Ê`iÊV>`>Ê ÛiâÊ >Þ ÀiÃÊ V>«>V `>`iÃ]Ê « ÀÊ Ê µÕiÊ µÕ i iÃÊ >ë À> Ê >Ê i ÃÊ `iLi Ê iÃÌ>ÀÊ V>`>Ê ÛiâÊ ?ÃÊ V> «>V Ì>` Ã°Ê Ê w ]Ê i Ê iÀV>` Ê >L À> Ê iÃÊ V>`>Ê ÛiâÊ ?ÃÊ«iµÕi ÊÞÊ ?ÃÊiëiV > â>` °Ê iÊiÃÌ>Ê v À >]Ê> L ÃÊv>VÌ ÀiÃÊ V `i Êi ʵÕiÊiÃÊ iVi Ã>À Ê µÕiÊ VÀiâV>Ê i Ê Ö iÀ Ê `iÊ i «ÀiÃ>ÃÊ «>À>Ê µÕiÊÕ Ê >Þ ÀÊ« ÀVi Ì> iÊ`iÊ«iÀà >ÃÊ«Õi`> Ê >VVi`iÀÊ>Êi « i ÃÊÀ>â >L i i ÌiÊL i ÊÀi Õ iÀ>` ÃÆÊ >ÃÊ> ÌiÀ >Ì Û>ÃÊÃ Ê >Ê v À > `>`]Êi Ê `iÃi « i Ê Ê >Ê i}> `>`°Ê £ä°£Ê Ê«À Vià Ê`iÊv i Ì Ê emprendedor Como primer punto, es importante tener en VÕi Ì>ʵÕiÊ À > i ÌiÊÃiÊ«À ÕiÛi Ê >Ãʺ« Ì V>ÃÊ«Þ i»ÊV Êi Êi i i Ì ÊVi ÌÀ> Ê`i Ê`iÃ> rrollo empresarial. Estas políticas se concentran i Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞ>ÊiÃÌ>L iV `>ÃÊi Êi Ê iÀV>` ]Ê vÀiV j ` iÃÊ Õ >Ê viÀÌ>Ê `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ `iÃ>

179

ÀÀ Ê i «ÀiÃ>À > Ê w > V iÀ ÃÊ ­VÀj` Ì ®Ê ÞÊ w > V iÀ ÃÊ­V>«>V Ì>V ]Ê>Ãià À >]ÊiÌV°®°Ê ÃÌ Ê Ê iÃÌ?Ê > ]Ê«iÀ ÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>Ê ?ÃÊ Ìi}À> Ê`iLiÊ `iÊÌ> L j Ê V À« À>ÀÊ>VV iÃÊ«>À>Êi Êv i Ì Ê `i Êi «Ài `i`ÕÀ à °Ê à ʫÕiÃ]ÊVÕ> ` Ê >L > ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Êi «Ài `i` À]Êi Ê>« Þ Ê>Ê >ÃÊ

«Þ iÃÊ`iLiÀÊÃiÀÊÕ ÊV « i ÌiÊ ?ÃÊ`iÊ >Ê « Ì V>Ê} L> °Ê >Ê Ã }Õ i ÌiÊ w}ÕÀ>Ê «iÀ ÌiÊ i Ìi `iÀÊ i ÀÊ Ê µÕiÊ iÃÊ i Ê «À ViÃ Ê `iÊ v i Ì Ê i «Ài `i` ÀÊ propuesto.

Figura 10.1 Proceso de fomento emprendedor, no solo política mipyme

Fuente: Elaboración propia con base en Amorós, J. y otros (2008). GEM Reporte Nacional de Chile 2007

Ê«À Vià ÊÃiÊ V >ÊV Ê >ÊÛ> À>V Ê`iÊ >ÃÊ > L `>`iÃÊ i «Ài `i` À>ÃÊ `iÊ ÃÊ ` Û `Õ ÃÊ ÞÊ >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊ >Ê `i>Ê`iÊ i} V Ê­v>ÃiÊ`iÊ V Vi«V Ê `i Ê i} V ®°Ê 1 >Ê ÛiâÊ µÕiÊ i Ê i «Ài `i` ÀÊÃiÊ Û ÕVÀ>Êi Êi Ê V Ê`iÊÃÕÊ ÕiÛ Ê i} V Ê ÞÊ i « iâ>Ê >Ê « i i Ì>ÀÊ >Ê `i>]Ê ÃÊ i V ÌÀ> ÃÊi Ê >Êv>ÃiÊ`iÊ >V i Ì Ê`iÊ >Ê V >Ì Û>°Ê Õi} ]ÊVÕ> ` Êi Êi «Ài `i` ÀÊÞ>ÊÃiÊ >Ê iÃÌ>L iV ` Êi Ê i Ê iÀV>` ]ÊÃiÊi VÕi ÌÀ>Ê i Ê >Ê iÌ>«>Ê `iÊ V à `>V ]Ê ÞÊ « ÀÊ i `i]Ê iÃÊ ÃÕ iÌ Ê `iÊ >ÃÊ>VV iÃÊ`iÊ« Ì V>Ê «Þ i°Ê Ìi ` `>Ê `iÊ >Ê > iÀ>Ê «ÀiÛ > i ÌiÊ `iÃVÀ Ì>]Ê i Ê i ÌÀ > jÀ V>ÊÞÊ,i«ÖL V>Ê V> >Ê>Ö Ê

no existe en sí una política de desarrollo em «Ài `i` À°Ê Ê ?ÃÊ V Ö Ê Ã Ê «À }À> >ÃÊ `iÊ >« Þ Ê>Ê «Þ iÃÊÞ>ÊiÃÌ>L iV `>Ã]Ê`i > ` ÊV>Ã Ê Ã i «ÀiÊ`iÊ >` Êi Êv i Ì Ê>Ê ÕiÛ ÃÊi «Ài ` mientos. Ê >LiÀÊ ÕÞÊ« V>ÃÊ «V iÃÊ`iÊ>« Þ Ê>Ê«À Vià ÃÊ `iÊ i «Ài `i`ÕÀ à ]Ê ÃÊ Ê ÕiÛ ÃÊ i «Ài ` i Ì ÃÊ À > i ÌiÊ `iLi Ê >vÀ Ì> Ê i Ê ÀiÌ Ê `iÊ µÕiÊ ÃÕÊ w > V > i Ì Ê Ì i `iÊ >Ê ÃiÀÊ `iÊ ÀiVÕÀà ÃÊ «À « ÃÊ ­ ÕV >ÃÊ ÛiViÃÊ ÃÕwV i ÌiÃÊ V Ê «>À>Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ «Ì > i ÌiÊ ÃÕÊ i} V ®]ʵÕiÊ ÊVÕi Ì> ÊV Ê>VVià Ê>Ê«À }À> >ÃÊ de capacitación o asistencia técnica ni incenti

180

10.1.1. Etapa I. La concepción del negocio

Û ÃÊÌÀ LÕÌ>À ÃÆÊi ÊÀiÃÕ i ]Êi ÌÀ> Ê> Ê iÀV>` Ê i ÊV ` V iÃÊ` v V iÃ°Ê ÊiÃÌiÊV ÌiÝÌ ]Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃʵÕiÊ }À> Êà LÀiÛ Û ÀÊ ÃÊ ` ÃÊ Ê ÌÀiÃÊ «À iÀ ÃÊ > ÃÊ }i iÀ> mente tienden a consolidarse en el mercado, Þ>ʵÕiÊ Õi} Ê`iÊiÃiÊÌ i « Êà ÊÌ i `i Ê>ÊiÝ ÃÌ ÀÊ «À }À> >ÃÊ `iÊ >« Þ Ê ­v À >V ]Ê V ÃÕ Ì À >]Ê >à ÃÌi V >ÊÌjV V>®ÊiÊ V Õà Êw > V > i Ì °ÊÊ Ê iÃiÊÃi Ì ` ]ÊÕ Ê`iÊ ÃÊÀiÌ ÃÊ ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃÊ para el desarrollo emprendedor es la presencia `iÊ >« Þ Ê ÞÊ >V «> > i Ì Ê i Ê >ÃÊ «À iÀ>ÃÊ etapas del proceso. /> L j Ê iÃÊ iViÃ>À Ê ÀiV ViÀÊ µÕiÊ Ì> Ì Ê ÃÊ ÕiÛ ÃÊ i «Ài ` i Ì ÃÊ V Ê i Ê «À « Ê ià ÌÀ>Ì Ê «Þ iÃÊ Ã Ê Õ Ê V Õ Ì Ê iÌiÀ }j i Ê de unidades económicas en términos de edad, iÝ«iÀ i V >]Ê ÃiVÌ À]Ê ÕL V>V ]Ê V>« Ì> ]Ê Ûi Ì>Ã]Ê `iÃ>ÀÀ Ê `iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]Ê Û VÕ >V Ê V Ê mercados, etc. Exactamente lo mismo ocurre con los emprendedores.

iÊ iÃÌ>Ê v À >]Ê >Ê «À L i ?Ì V>Ê i «Ài `i` À>Ê « V>Ê >Ê >ÀÌ VÕ >V Ê `iÊ i v µÕiÃÊ iÌiÀ }j i ÃʵÕiÊÃiÊ> ÕÃÌi Ê>Ê >Ê iVià `>`Ê`iÊ> ÕÃÌ>ÀÃiÊ >Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ `iÊ Ûi iÃ]Ê Õ iÀiÃ]Ê >`Õ Ì Ã]Êi Ê` viÀi ÌiÃÊÃiVÌ ÀiÃ]ÊV Ê` ÃÌ Ì ÃÊ Ûi iÃÊ i`ÕV>Ì Û Ã]Êi Êi «ÀiÃ>ÃÊ`iÊ` viÀi ÌiÃÊÌ> > ÃÊ ÞÊV Ê Ûi iÃÊÛ>À >` ÃÊ`iÊV V i Ì ÃÊÞÊiÝ«i riencias empresariales. ÃÊ ÌÀiÃÊ i Ì ÃÊ i Ê i Ê «À ViÃ Ê `iÊ v i Ì Ê i «Ài `i` ÀÊ ­V Vi«V ]Ê >V i Ì Ê `i Ê i } V ÊÞÊV à `>V ®ÊÛ i i Ê>V «> >` ÃÊ`iÊ Õ ÊV Õ Ì Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ`iÊ>« Þ Ê«À « >ÃÊ «>À>ÊV>`>ÊiÌ>«>°Ê ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊiÝ« V>À? Ê iÃÌ>ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊV Ê >Þ ÀÊ`iÌ> i°ÊÊ

>` Ê µÕiÊ >Ê «À V Ê `i Ê i «Ài `i`ÕÀ Ã Ê i Êi ÊÌiÀÀ Ì À ÊÀiµÕiÀ À?Ê`iÊ >Ê ÛiÀà Ê`iÊÀiVÕÀ à ÃÊ iV V ÃÊ «>À>Ê v À >ÀÊ >Ê «iÀà >ÃÊ Ìi ÀiÃ>`>ÃÊi Ê« iÀÊÃÕÊ i} V Ê«À « ]ÊiÃÊÃÕ > i ÌiÊ « ÀÌ> ÌiÊV Ê«À iÀÊ«>Ã Ê `i Ì wV>ÀÊ >`iVÕ>`> i ÌiÊ>ÊiÃÌ>ÃÊ«iÀà >ÃÊÞÊ` ÃÌ }Õ À ÃÊ `iÊ ÃÊÊ`iÃi « i>` ÃʵÕiÊLÕÃV> ÊÕ >Ê>VÌ Û `>`Ê Ã > i ÌiÊ i ÌÀ>ÃÊ i À> Ê >ÊV ` V iÃÊ`i Ê iÀV>` Ê >L À> ° - Ê i Ê Õ V « Ê Û iÀÌiÊ ÃÕÃÊ iÃV>à ÃÊ ÀiVÕÀà ÃÊ en la promoción del emprendedurismo en per à >ÃÊ Ã Ê Ài> Ê Û V>V Ê i «ÀiÃ>À > ]Ê ·µÕjÊ ÃÕ Vi`iÀ >Ê Ã Ê > ÌiÊ Õ >Ê i À>Ê i Ê >ÃÊ V ` V iÃÊ iV V>ÃÊ ÞÊ« ÀÊÌ> Ì ]ÊÌ> L j Êi Êi Ê iÀV> ` Ê >L À> Ê v À > Ê iÃÌ ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ `i > À> Ê ÃÕÊ >VÌ Û `>`Ê «À « >Ê «>À>Ê Ài}ÀiÃ>ÀÊ >Ê LÕÃV>ÀÊ i « i Êi Êi Ê iÀV>` Ê >L À> ¶Ê· ÃÊà V > i ÌiÊ Ài Ì>L iÊ«>À>Êi Ê Õ V « Ê ÛiÀÌ ÀÊi Ê> }Õ i ʵÕiÊ Õi} Ê>L> ` >À?Êi Êi «Ài ` i Ì ¶Ê ÃÌ>ÊiÃÊ Õ >ÊVÕiÃÌ ÊV >ÛiÊi ÊÌjÀ ÃÊ`iÊ >Ê« Ì V>Ê`iÊ `iÃ>ÀÀ Êi «Ài `i` ÀʵÕiÊ`iLiÊ> > â>ÀÃiÊi Ê «À vÕ ` `>`°ÊÊ Ê Õ Ê iÃÌÕ` Ê Ài> â>` Ê «>À>Ê jÝ V ]Ê ÃiÊ iÃÌ Ê µÕiÊ `iÊ >ÃÊ VÀ i «ÀiÃ>ÃÊ µÕiÊ ÃÕÀ}i Ê i Ê i Ê iÀV>` ]Ê >«À Ý >`> i ÌiÊ Ã Ê i Ê Óx¯Ê Ì i i Ê Õ >Ê Û Ã Ê `iÊ VÀiV i Ì 32°Ê >ÃÊ `i ?ÃÊ encontraron en el emprendedurismo una opor ÌÕ `>`Ê«>À>Ê}i iÀ>ÀÊÀiVÕÀà ÃÊ«iÀ Êà ÊÕ >ÊÀi> Ê Û V>V Êi «Ài `i` À>°Ê ÃÌ ÃÊ`>Ì ÃÊV V `i Ê V Ê ÌÀ ÃÊiÃÌÕ` ÃÊÀi> â>` ÃÊi Êi Ê? L Ì Ê`iÊ >Ê Unión Europea33Êi Ê` `iÊÃiÊi V ÌÀ ʵÕiÊÃ Ê Õ Ê`iÊVÕ>ÌÀ Êi «Ài `i` ÀiÃÊÌiÀ >ÊiviVÌ Û> i ÌiÊV à `> ` ÊÕ Ê i} V °Ê

%STO PODRÓA IMPLICAR POR EJEMPLO QUE ANTE MEJORAS EN LA SITUACIØN MACROECONØMICA Y EN EL EMPLEO FORMAL DE PERSONAS ABANDONARÓAN SU EMPRENDIMIENTO O LO DEJARÓAN COMO ACTIVIDAD COMPLEMENTARIA PARA BUSCAR UN TRABAJO ASALARIADO 6ER :%6!,,/3 %MILIO %MPRESA -EDIA UNA NUEVA CLASIlCACIØN %N #/-%2#)/ %84%2)/2 "!.#/-%84 #IUDAD DE -ÏXICO

marzo. Pags. 230-235. /%#$ 'LOBALIZATION AND 3MALL AND -EDIUM %NTERPRISES 3-%S 6OL 3YNTHESIS 2EPORT 0ARIS

181

Así pues, encontramos dos tipos de emprende ` ÀiÃÊi ÌÀiÊµÕ i iÃÊ «Ì> Ê« ÀÊVÀi>ÀÊÃÕÃÊ«À « >ÃÊ > ÌiÀ >Ì Û>ÃÊiV V>ÃÆÊi Ê`iÊ« ÀÊ iVià `>`ÊÞÊ el de por oportunidad.

cal desde el municipio, pero no necesariamente `iÃ`iÊ >Ê«iÀëiVÌ Û>Êi «Ài `i` À>°Ê >ÊÃiVV Ê `iÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i Ê`iÊiÃÌ>Ê}Õ >Ê> `>Êi Ê iÃÌiÊÌ « Ê`iÊ>« Þ Ê«>À>Ê >Êi « i>L `>`°Ê

Ê i «Ài `i` ÀÊ « ÀÊ iVià `>`Ê V i â>Ê ÃÕÊ i} V ÊÊV ÊÀiëÕiÃÌ>Ê>Ê >Ê « à L `>`Ê`iÊ i V ÌÀ>ÀÊ Õ Ê i « i Ê >Ã> >À >` °Ê >ÃÊ À>â iÃÊ Ã Ê ÕV >ÃÆÊv>VÌ ÀiÃÊ`iÊ}j iÀ ]Ê`iÊi`>`]Ê`i Ê «>Ã>` Ê «iÀà > ]Ê Ûi Ê `iÊ V>«>V `>`iÃÊ Ê ÌjV V>Ã]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>ðÊ*iÀ ÊÌ> L j Ê«Õi`iÊÃiÀÊV Ê ÀiëÕiÃÌ>Ê>ʵÕiÊ >ÊiëiV > â>V Ê`i Ê iÀV>` Ê >L À> Êi Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê >ÊÌi ` ` Ê>Ê >ÊÀi`ÕV ción de los empleos en el sector moderno.

Metodología para la identificación de emprededores

Por su parte, el emprendedor por oportunidad iÃÊµÕ i Ê `i Ì wV>ÊÕ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊ i} V Ê i Ê `iÌiÀ >`>Ê >VÌ Û `>`Ê iV V>]Ê ÞÊ i Ê >Ê iÛ>Ê>Ê ÛiÀÌ ÀÊÌ i « ÊÞÊ­iÛi ÌÕ> i Ìi®ÊÀiVÕÀà ÃÊ «>À>ÊV ÛiÀÌ À >Êi ÊÕ >ÊÀi> `>`Ê«À `ÕVÌ Û>°Ê >ÊV >à wV>V Ê> ÌiÀ ÀÊà Êi L>À} Ê Ê`iLiÀ >Ê ÃiÀÊÕ Ê LÃÌ?VÕ Ê«>À>ʵÕiÊÕ Êi «Ài `i` ÀʵÕiÊ ÃÕÀ}iÊ« ÀÊ iVià `>`ÊÃiÊV à `iÊi Êi Ê iÀV> ` ÊV ÊÃÕÊ i} V °ÊÊ

>` Ê Ê«ÀiÛ > i ÌiÊiÝ«ÕiÃÌ ]ÊiÃÊvÕ `> i Ì> Ê µÕiÊ iÝ ÃÌ>Ê Õ Ê iV> Ã Ê v À > Ê `iÊ Ãi iVV Ê `iÊ ÃÊ « Ìi V > iÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ µÕiÊ > Ê i ÃÊ}i iÀiÊÕ Ê«À iÀÊw ÌÀ ʵÕiÊ` viÀi V iÊi ÌÀiÊ µÕ i iÃÊ Ì i i Ê ÛiÀ`>`iÀ>Ê Û V>V Ê i «Ài `i` À>Ê ÞÊ µÕ i iÃÊ ÛiÀ > Ê i Ê «À ViÃ Ê V Ê Õ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê Ìi « À> Ê `iÊ }i iÀ>ÀÊ }ÀiÃ Ã°Ê Ê iÃÌ>Ê i>]ÊiÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ Êà ÊiÃÌ>L iViÀÊÕ Ê iV> à Ê`iÊÃi iVV ]Êà ʵÕiÊà Ê>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`i Ê «À Vià ÊÃiÊ `i Ì wV>ʵÕiÊ >Ê«iÀà >Ê ÊVÕi Ì>Ê con las capacidades emprendedoras necesa À >Ã]Ê`iLiÊ« `iÀÊÃiÀÊ À i Ì>`>Ê >V >ÊÕ >Ê i À>Ê `iÊÃÕÊi « i>L `>`Ê« ÀÊ i` Ê`iÊi ÌÀi > i Ì ÊÞÊV>«>V Ì>V Ê«>À>Êi Ê iÀV>` Ê >L À> °Ê ÃÌ>Ê iÃÊ Ì> L j Ê «>ÀÌiÊ `i Ê v i Ì Ê > Ê `iÃ>ÀÀ Ê

,ÕõÕiÊ ÞÊ ÌÀ ÃÊ ­£ n®34Ê Ài> â>À Ê Õ >Ê ÛiÃÌ }>V Ê i Ê Ûi iÃÊ Õ ÛiÀà Ì>À ÃÊ Ã LÀiÊ >ÃÊ V> «>V `>`iÃÊ i «Ài `i` À>ÃÊ ÞÊ i «ÀiÃ>À > iÃÊ ­ >Ê VÕ> ÊV à `>Ê ÕV ÃÊ ÌÀ ÃÊiÃÌÕ` ÃÊà LÀiÊi Ê Ìi >®°Ê ÃÊÃi > > ʵÕiÊ >ÊV>«>V `>`Êi «Ài `i` À>Ê ÃiÊ > wiÃÌ>Ê i` > ÌiÊ >Ê V Vi«V Ê `iÊÕ Ê«À ÞiVÌ ÊµÕiÊV Ìi }>Êi i i Ì ÃÊ Û>` ÀiÃÊÞÊi Ê}À>` Êi ʵÕiÊÃiÊ }À>Ê >ÌiÀ > â>ÀÊ ­iÃÌ Ê « V>ÊÌÀ> Ãv À >À]ÊV> L >ÀÊ`iÊv À >]Ê`iÊ `i>Ê >Ê Ài> `>`iÃÊ i Ê Õ Ê « >â Ê ÞÊ V Ê ÀiVÕÀà ÃÊ `iw ` î°Ê *>À>Ê ÃÕÊ iÃÌÕ` ]Ê `iw iÀ Ê > }Õ >ÃÊ Û>À >L iÃÊ>Ê >ÃʵÕiÊÃiÊ > Ê V À« À>` Ê> }Õ >ÃÊ ÌÀ>ÃʵÕiÊV « i i Ì> Ê >ÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊi «Ài `i` À>Ã]Ê>ÊÃ>LiÀ\ÊÊ UÊ

Ài>Ì Û `>`ÊiÊ Û>V \ÊV Ê ` Ê`iÊ VÕ«>ÀÊ >Ê Ìi }i V >Ê«>À>ÊÛiÀÊ >ÊÀi> `>`]Ê ÃÕ«iÀ> ` Ê L µÕi ÃÊ ` Û `Õ> iÃÊ ÞÊ vÀi V i ` ÊÀiëÕiÃÌ>ÃÊ` ÛiÀÃ>ðÊ

UÊ

Õ V>V \Ê V Ê v À >ÃÊ `iÊ ÌiÀ V> L Ê`iÊ v À >V Êi ÌÀiÊ>VÌ ÀiÃÊ Õ > > i ÌiÊ Ìi}À>` ÃÊÞÊiÃÌ Õ > ÌiðÊ

UÊ

/i >V `>`ÊÉÊ«iÀà ÃÌi V >\ÊV ÊvÕiÀâ>Ê>V Ì Û>Ê> ÌiÊ ÃÊ LÃÌ?VÕ Ã]ÊÀià ÃÌi V >Ê>Ê ÃÊ LÃÌ?VÕ Ã°Ê >«>V `>`Ê`iÊ>Vi«Ì>ÀÊvÀ>V> à ÃÊV Ê>«Ài ` â> ið

UÊ

ÕÌ V w> â>\Ê V Ê Ãi Ì i Ì Ê `iÊ >ÕÌ iÃÌ >]ÊÃi}ÕÀ `>`ʵÕiÊ«À Û i iÊ`iÊ >Ê V V i V >ʵÕiÊÕ ÊÌ i iÊ« ÀÊÃ Ê Ã °Ê

UÊ

`iÀ>â} ÊÞÊV À` >V \ÊV ÊV>«>V `>`Ê

2USQUE ! 2AMÓREZ 3 4ORRES ' 'UZMÉN 3 #ASTILLO # 8)) #ONGRESO LATINOAMERICANO SOBRE ESPÓRITU %MPRESARIAL -Edición de Capacidad Emprendedora de Estudiantes de Escuelas de Administración de Europa y América Latina. San José, Costa 2ICA $ISPONIBLE EN HTTP LANIC UTEXAS EDU PYME ESP PUBLICACIONES BIBLIOTECA ITCR ESTUD HTML

182

`iÊ Û â>V Ê`iÊÀiVÕÀà ÃÊiÊ ÌiÀV> L ÃÊ `iÊ v À >V Ê«>À>Ê }À>ÀÊ iÌ>Ã°Ê UÊ

i} V >V \ÊV ÊV>«>V `>`Ê«>À>Ê }À>ÀÊ acuerdos.

UÊ

,ië Ã>L `>`\Ê V Ê V «À Ã Ê > Ê cumplimiento.

UÊ

>«>V `>`Ê «>À>Ê >ÃÕ ÀÊ À iÃ} ÃÊ ­V> VÕ > ` î\Ê V Ê >Ê >L `>`Ê «>À>Ê >ÃÕ ÀÊ ViÀÌ `Õ LÀi]Ê >Ûi ÌÕÀ>ÀÃiÊ >Ê >ViÀÊ V Ã>ÃÊ ÕiÛ>ÃÊÞÊ` viÀi ÌiðÊ

UÊ

ÌiÀiÃiÃÊ Ì Û>V > iÃ\ÊV Ê >ÃÊà ÌÕ> V iÃÊ Ê>VÌ Û `>`iÃʵÕiÊ Vi Ì Û> Ê>ÊÕ Ê ÃÕ iÌ Ê >Ê V «À iÌiÀÃiÊ V Ê >ÃÊ Ì>Ài>ÃÊ µÕiÊi «Ài `i°Ê

UÊ

iVià `>`Ê`iÊ }À \ÊV Ê >ÊÀi >V Êi ÌÀiÊ >Ê Ì Û>V Ê`iÊÕ >Ê«iÀà >ÊÞÊ ÃÊw iÃÊÞÊ L iÌ Û ÃÊ µÕiÊ ÀiµÕ iÀiÊ > V> â>ÀÊ ÞÊ Ài> â>ÀÊ «>À>Ê > Ìi iÀÊ ÃÕÃÊ iµÕ LÀ ÃÊ i V > iÃÊÞÊà V > ið

UÊ

« Þ Ê Ã V > Ê v> >À\Ê V ViÀÊ i Ê VÕ? Ì ]Ê i ʵÕjÊÞÊV ÊÕ Ê ` Û `Õ Ê«Õi`iÊV Ì>ÀÊ V ÊÃÕÊv> >Ê«>À>Ê }À>ÀÊÃÕÃÊ«À « Ã Ì ÃÊÞÊ Àià ÛiÀÊ ÃÊ«À L i >ÃʵÕiÊÃiÊ iÊ«ÀiÃi Ì> °

UÊ

ë À ÌÕÊ i «Ài `i` À\Ê Ìi iÀÊ >Ê VÕ> `>`Ê `iÊ Ã >ÀÊ `i>ÃÊ ÞÊ `iÃ>ÀÀ >ÀÊ «À ÞiVÌ ÃÊ > Ài`i` ÀÊ `iÊ i >ÃÆÊ À}> â>ÀÊ ÃÕÊ Ì i « ]Ê >Ìi `iÀÊÞÊ`>ÀÊÃi}Õ i Ì Ê>ÊÌ ` ÃÊ ÃÊ`i Ì> iÃÊ Û ÕVÀ>` ðÊ

UÊ

ÕÃV>ÀÊ v À >V Ê ÞÊ >Ãià À> i Ì Ê `iÊ ÃÊiÝ«iÀÌ Ã\ÊLÕÃV>ÀÊiÃÌ>L iViÀÊÀi >V iÃÊ `iÊÌÀ>L> ÊV ÊÕ >Ê}À> ÊÛ>À i`>`Ê`iÊ«iÀ à >Ã]ÊÌ> iÃÊV ÊÃÕÃÊ«À « ÃÊV >L À> ` ÀiÃ]Ê ÃÊV i ÌiÃ]ÊÛi `i` ÀiÃ]ÊiÌV°Ê

UÊ

6 Ã Ê « Ã Ì Û>Ê `iÊ vÕÌÕÀ \Ê V Ì>ÀÊ V Ê Õ >Ê Ã `>Ê Û Ã Ê `i Ê vÕÌÕÀ Ê >Ê VÕ> Ê >ÞÕ`>Ê >Ê Ã LÀi iÛ>ÀÊ Ì> Ì Ê i Ê ÃÊ «iÀ ` ÃÊ i Ì ÃÊ V Ê ÃÊ`iÊ>} Ì> i Ì °Ê

Ê `i V>` Ê iµÕ LÀ Ê i ÌÀiÊ iÃÌiÊ V Õ Ì Ê `iÊ Û ÀÌÕ`iÃÊiÃÊ Ê`iLi ÃÊLÕÃV>ÀÊi Ê ÃÊi «Ài `i` ÀiÃ°Ê Êi Ê iÝ Ê Ê`iÊiÃÌ>Ê}Õ >ÊÃiÊLÀ `>Ê Õ >Ê iÌ ` } >Ê «>À>Ê Ài> â>ÀÊ v À > i ÌiÊ ` V Ê> ? à Ã]ÊÞÊ>à ]ÊiÃÌ>L iViÀÊ> }Õ >ÃÊ`iÊiÃÌ>ÃÊ V>À>VÌiÀ ÃÌ V>Ã°Ê Ê « ÀÌ> ÌiÊiÃʵÕiÊ >ÃÊ«iÀà >ÃÊ«Õi`> Ê `i Ì wV>ÀÊi ÊÃ Ê Ã >ÃÊÌ> iÃÊV>À>V ÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ ÞÊ >Ê >Ê ÛiâÊ Ìi}À>ÀÊ iµÕ « ÃÊ ` `iÊ i Ê V Õ Ì Ê>« Þi Êi Ê >ÊÛ> À>V °Ê* ÀÊÕ Ê >` ]Ê i ÊV ViÀÊ> Êi «Ài `i` ÀÊÞÊÃÕÃÊV>À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ ÃÊ>ÞÕ`>Ê>Ê`iÌiÀ >ÀÊÃÕÊV>À?VÌiÀÊÞÊ ÃÊÀ>Ã} ÃÊ `iÊÃÕÊi «Ài ` i Ì ]ÊÞÊ« ÀÊi Ê ÌÀ ]Êi Ê«À ViÃ Ê V ÌÀ LÕÞiÊ>ÊV ÃÌÀÕ ÀÊi ÊV ÊÃiÊ i}>À?Ê>ÊiÃÌiÊ `i> ÊÞÊ >ÃÊv ÀÌ> iâ>ÃÊ`i Êi «Ài `i` ÀʵÕiÊV ÌÀ LÕ À? Ê>Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ ÃÊÛ> ÀiÃÊ`iÊ >Êi «ÀiÃ>°Ê

iLi ÃÊ ÃiÀÊ V ÃV i ÌiÃÊ `iÊ µÕiÊ i Ê ÕV ÃÊ V>à ÃÊ Ã Ê « V ÃÊ ÃÊ µÕiÊ Ì i i Ê Õ Ê ÛiÀ`>`iÀ Ê ië À ÌÕÊi «Ài `i` ÀÊÞÊÃiÊ > Ìi `À? Êi Êi Ê i } V ÊV Ê À>ÃÊ>Ê >ViÀ ÊVÀiViÀÊÞÊ`iÃ>ÀÀ >À ÃiÊ ­i Ê Óx¯Ê Ãi}Ö Ê ÕiÃÌÀ>ÃÊ iÃÌ >V iÃ35®°Ê Ê Ê resto de estos emprendedores potenciales es « à L iÊ µÕiÊ > Ìi }> Ê i Ê i} V Ê «iÀ Ê V Ê Õ >Ê Ê >VÌ Û `>`Ê ÃiVÕ `>À >Ê ­V « i i Ì>À >®]Ê ÞÊ «À L>L i i ÌiÊ> ÌiÊ >ÊiÝ ÃÌi V >Ê`iÊÕ >Ê « À ÌÕ `>`]Ê ÕV ÃÊ`iÊi ÃÊÀi}ÀiÃ>À? Ê Ê«ÀiviÀ À? Ê ser asalariados.

Elaboración del Plan de Empresa >L i ` Ê `i Ì wV>` Ê>Ê ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊV Ê « Ìi V > Ê `iÊ `iÃ>ÀÀ ]Ê i Ê Ã }Õ i ÌiÊ «>Ã Ê iÃÊ LÀ `>À iÃÊÕ ÊV Õ Ì Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃʵÕiÊ« Ìi V i Ê ÃÕÃÊ À>Ã} ÃÊ ­ Ê V>À>VÌiÀ ÃÌ V>Ã®Ê i «Ài `i` ÀiðÊ9ÊiÃʵÕiÊi Êi «Ài `i` ÀÊ ÊiÝÌÀ>iÊÃÕÊ `i>Ê`iÊ i} V ÃÊ`iÊ >Ê >`>°Ê i iÀ> i ÌiÊ«

:EVALLOS %MILIO %MPRESA MEDIA NUEVA CLASIlCACIØN %N REVISTA #/-%2#)/ %84%2)/2 "ANCOMEXT -ÏXICO $ & MARZO

183

ÃiiÊiÝ«iÀ i V >Êi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ` `iÊµÕ iÀiÊ« iÀÊ ÃÕÊ i} V Ê q«À L>L i i ÌiÊ « ÀµÕiÊ ÌÀ>L> Ê i Ê j Ê> ÌiÀ À i ÌiÊ Ê ÊV ViÊ`iÊ ÌÀ>Êv À > ]Ê Ê cual le permite estar al tanto del proceso pro `ÕVÌ Û ]ÊÞÊ­i Êi Ê i ÀÊ`iÊ ÃÊV>à î]ÊÌ> L j Ê`iÊ V Ê «iÀ> Ê ÃÊ «À Ûii` ÀiÃÊ ÞÉ Ê ` ÃÌÀ LÕ ` ÀiðÊ/ ` ÃÊ ÃÊ> ÌiVi`i ÌiÃÊÀi iÛ> ÌiÃÊ«>À>Ê i Û>ÀÊ>`i > ÌiÊi Ê i} V Ê`iLi Êi «iâ>ÀÊ>ÊÕ ÀÃiÊ `iÊÕ >Êv À >ÊV >À>ÊÞÊV ÊÕ >Ê` ÀiVV Ê`iw `>°Ê 1 >Ê iÌ ` } >Ê ÕÞÊÖÌ Ê«>À>Ê>« Þ>ÀÊ>Ê ÃÊi prendedores a ordenar sus ideas de una manera iÃÌÀ>Ìj} V>ÊiÃÊ>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Êi >L À>V Ê`iÊÃÕÊ plan de empresa. Para ello, los emprendedores `iLi ÊV ÌiÃÌ>ÀÊ«Ài}Õ Ì>ÃÊà LÀiÊ ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ Ìi >ÃÊ}i iÀ> iÃ\ £°Ê

·+ÕjÊ iÃÊ Ê µÕiÊ Û ÞÊ >Ê «À `ÕV ÀÊ ­Ã Ê iÃÊ Õ Ê «À `ÕVÌ ®ÊÉÊÛi `iÀÊ­Ã ÊiÃÊÕ ÊÃiÀÛ V ®¶

Ó°Ê

· Õ? Ê iÃÊ Ê iÀV>` Ê ÉÊ µÕ j iÃÊ ÞÊ V Ê Ã Ê ÃÊV i Ìiö

ΰÊ

· Ê «À `ÕV À]Ê VÕ? iÃÊ Ã Ê ÃÊ «>à ÃÊ µÕiÊ`iL Ê iÛ>ÀÊ>ÊV>L Ê`iÃ`iÊi Ê«À V « Ê ­VÕ> ` ÊÌi } Ê >Ê `i>®]Ê >ÃÌ>ʵÕiÊi Ê«À `ÕVÌ ÊiÃÌjÊi Êi Ê«Õ Ì Ê`iÊÛi Ì>¶

{°Ê

· Õ? Ì Ê iÊ V ÃÌ>À?Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ i Ê i} V ¶Ê · Õ? Ì>Ê }i ÌiÊ iViÃ Ì ]Ê µÕjÊ V>«> V `>`iÃÊ Ê `iLi Ê Ìi iÀ]Ê VÕ? Ì Ê ` iÀ ]Ê ÞÊ V Ê« `À >ÊV Ãi}Õ À ¶

x°Ê

· Õ? Ì ÃÊÃiÀ? Ê ÃÊ }Àià ÃÊiëiÀ>` ÃÊÞÊ VÕ? ÊÃiÀ?Êi ÊyÕ Ê`iÊiÃÌ ÃÊ }Àià ö

È°Ê

·/À>L> >ÀjÊÃ Ê ÊV Êà V öʷ- Ê> } Ã]ÊV i}>Ã]Êv> >Àiö

Ç°Ê

· Ê À}> â>ÀjÊi Ê i} V ¶

n°Ê

· `iÊÞÊV Ê iÊÛi ÊV Êi «ÀiÃ>À Ê i Êx £äÊ> ö

1 >Êv À >Ê`iÊÀi> â>ÀÊi Êi iÀV V ÊiÃÊà « i i ÌiÊ Àië ` i ` Ê >ÃÊ «Ài}Õ Ì>ÃÊ Ê i Ê Õ Ê v À >Ì Ê Þ>Ê ?ÃÊ`iÃ>ÀÀ >` Êi Ê`iÌ> iÊV Êi ʵÕiÊÃiÊ ÕiÃÌÀ>Ê>ÊV Ì Õ>V °Ê- ÊiÃÊV>«>âÊ`iÊ`>ÀÊÀià «ÕiÃÌ>ÃÊV ÀÌ>ÃÊÞÊV VÀiÌ>Ã]Ê«À L>L i i ÌiÊÌ i ne claras sus ideas.

- Ê> Ê iVÌ ÀÊ iÊ ÌiÀiÃ>ÊÌ> L j ÊV ViÀÊà LÀiÊi Ê v À >Ì Ê`iÊÕ Ê* > Ê`iÊ i} V Ã]Êi Ê> iÝ Ê 6Ê`iÊ iÃÌ>Ê}Õ >Ê V ÕÞiÊ v À >V Ê> ÊÀiëiVÌ °

184

Cuadro 10.1 Preguntas para construcci贸n de Plan de Empresa

185

?ÃʵÕiÊÕ Ê« > Ê`iÊ i} V Ã]ÊiÃÌiÊiÃÊÃÕÊ«À ÞiVÌ Ê`iÊÛ `>]ÊÃÕÊ« > Ê`iÊi «ÀiÃ>°Ê* ÀÊi ]ÊiÃÊ iViÃ>À ÊiÃVÀ L ÀÊÌ> Ì Ê >ÃÊ«Ài}Õ Ì>ÃÊV ÊÌ `>ÃÊ >ÃÊ ÀiëÕiÃÌ>ÃÊ µÕiÊ ÃiÊ Ìi }> Ê >Ê > ]Ê Þ>Ê µÕiÊiÃÌ>ÊiÃÊ >Ê«À iÀ>Ê>«À Ý >V Ê­ Êi Ê«À iÀÊ L ÀÀ>` À®Ê`iÊÃÕÊ« > Ê`iÊi «ÀiÃ>°Ê*>À>ÊÀi`>VÌ>À Ê >ÞÊ ÕV ÃÊv À >Ì Ã]Ê«iÀ Ê Ê i ÀÊiÃÊà i «ÀiÊ >ViÀÊ ÊµÕiÊ> Êi «Ài `i` ÀÊÃiÊ iÊ>V `iÊ ?Ã°Ê ÊµÕiÊÃiÊ>V>L>Ê`iÊ«ÀiÃi Ì>ÀÊ>µÕ ÊiÃÊÃ Ê Õ >Ê ÀiV i `>V °Ê Ê ÃÕÊ Ûiâ]Ê i Ê iÃÌiÊ «À iÀÊ i Ì ÊiÃÊ « ÀÌ> ÌiʵÕiÊ ÊÀi`>VÌiÊi Ê >ÊÃi VÕi V >ÊÌ> ÊV ÊÃiÊ«ÀiÃi Ì>]ÊÞÊ>à ]ÊÃiÊV ÛiÀ Ì À?Êi ÊÃÕÊ«À iÀ>Ê}Õ >Ê`iÊÌÀ>L> °Ê Õi} ]ÊiÃÌiÊ V Õ Ì Ê`iÊ v À >V ÊiÃÊ ÊµÕiÊ`iLiÀ >Ê« iÀÊ i Ê > ÃÊ `iÊ Õ Ê >Ãià ÀÊ i ÌÀi >` Ê µÕiÊ «Õi`iÊ >ÞÕ`>ÀÊ > Ê i «Ài `i` ÀÊ >Ê ÛiÀÊ Ã Ê >Ê V >Ì Û>Ê iÃÊ Û >L iÊ Ê ]ÊÞÊ>Êw >ÀÊi ÊÀÕ L Êi ÊV>à Ê`iÊÃiÀ ° >Ê v À >V Ê > ÌiÀ ÀÊ V ÌÀ LÕÞiÊ >Ê >Ê V à ÌÀÕVV Ê iëiV wV>Ê `iÊ Ê µÕiÊ >Ê >Ê « ÃÌÀiÊ ÃiÀ?Ê i Ê* > Ê`iÊ i} V Ã°Ê ÃÌ>Ê v À >V Ê`iLiÊÃiÀÊ V « i i Ì>`>Ê V Ê >Ê µÕiÊ ÃiÊ «Õi`>Ê LÌi iÀÊ `iÊ ÌÀ>ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ Ê Ì> iÃÊ V Ê i Ê > ? à ÃÊ " Ê Ê `iÊ >ÃÊ xÊ Ê ÕiÀâ>Ã]Ê µÕiÊ Þ>Ê vÕiÀ Ê iÝ « V>`>ÃÊi Ê >ÊÃiVV Ê`iÊ >`i >ÃÊ`iÊ6> ÀÊ`iÊ iÃÌ>Ê}Õ >°Ê ÊVÕ> Ì Ê>ÊiÃÌ>ÊÖ Ì >Ê iÌ ` } >]Ê iÃÊ « ÀÌ> ÌiÊÀiV À`>ÀʵÕiÊ ÕiÃÌÀ Êi iÊ`iÊ>Ìi V Êà Ê> À>Ê ÃÊi «Ài `i` ÀiÃ]ÊiÃÊ`iV À]Ê >ÃÊ «iÀà >ÃʵÕiÊµÕ iÀi Ê« iÀÊÕ Ê i} V Ê«À « Ê ­ Ê >ÃʵÕiÊ ÊÌ i i ®°Ê ÊiÃiÊÃi Ì ` ]Ê`ÕÀ> ÌiÊi Ê i iÀV V Ê V>`>Ê i «Ài `i` ÀÊ `iLiÊ « `iÀÊ `i Ì wV>ÀÊ VÕ? iÃÊ Ã Ê >ÃÊ Ûi Ì> >ÃÊ V «iÌ Ì Û>ÃÊ Ê `iÊ ÃÕÊ i} V ]ʵÕiÊ Ê` viÀi V > Ê`iÊ ÊÞ>ÊiÝ ÃÌi ÌiÊ i Ê i Ê iÀV>` °Ê Ê L>ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ Ì> L j Ê V ÌÀ LÕÞi Ê >Ê `i Ì wV>ÀÊ Ã Ê i Ê L i Ê Ê ÃiÀÛ V Ê >Ê desarrollar tiene potencial en el mercado en el >ÀV Ê`iÊÕ >ÊV>`i >Ê`iÊÛ> ÀÊiëiV wV>°Ê Acompañamiento técnico a emprendedores / ` ÊiÃÌiÊ«À Vià ÊÃÕ« iÊÕ >Ê ÌiÀ>VV Ê«iÀ > i ÌiÊV ÊÕ ÊiµÕ « Ê`iÊ>« Þ ÊµÕiÊV ViÊ Ì> Ì Ê `iÊ ÃÊ Ìi >ÃÊ V Õ iÃÊ `iÊ VÕ> µÕ iÀÊ i

} V Ê­` ÀiVV ÊiÃÌÀ>Ìj} V>]ÊÀiVÕÀà ÃÊ Õ > Ã]Ê «À `ÕVV ÊÉÊ «iÀ>V iÃ]Ê iÀV>`i ÊÞÊÛi Ì>Ã]Ê w > â>î]Ê V Ê Ì> L j Ê >µÕi ÃÊ i v V>` ÃÊ >Ê v ÀÌ> iViÀÊ ÃÕÃÊ Û> ÀiÃ]Ê >ÕÌ iÃÌ >Ê ÞÊ ÃÕÃÊ ÌÀ ÃÊ Û> ÀiÃÊ i «Ài `i` ÀiÃ°Ê - Ê iÃÌiÊ Ì « Ê `iÊ >« Þ Ê Ê iÃÊ « à L iÊ Ìi iÀ Ê `iÃ`iÊ i Ê Ê Õ V « ]Ê iÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊ ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ«Ö L V ÃÊ Ê«À Û>` ÃÊV>«>ViÃÊ`iÊ iÛ>ÀÊiÃÌiÊ«À Vi à Ê>`i > ÌiÊi Êi Ê«À « ÊÌiÀÀ Ì À ÊÞÊV ÊV V i Ì ÃÊ`iÊ >Êâ >ÊÞÊÃÕÊ«À L i ?Ì V>°Ê i iÀ> i ÌiÊi ÊÌ ` ÃÊ ÃÊ«> ÃiÃÊiÝ ÃÌi Ê À}> â>V iÃÊ «ÖL V>ÃÊ `iÊ V>«>V Ì>V Ê ÌjV V>Ê ­ Ê i «ÀiÃ>À > ®]Ê>à ÊV Ê>}i ÌiÃÊ«À Û>` ÃÊiÊ V Õ Ã Ê Õ ÛiÀà `>`iÃÊ ÞÊ Vi ÌÀ ÃÊ `iÊ v À >V Ê µÕ i iÃÊ«Õi`i Ê>« ÀÌ>ÀÊ ÃÊ«À vià > iÃÊi Ê ÃÊÌi >ÃÊ`iÊ}iÃÌ Êi «ÀiÃ>À > °Ê*iÀ Ê«>À> i > i ÌiÊ iÃÊ iViÃ>À Ê V Ì>À]Ê «ÀiviÀ L i i ÌiÊ `iÃ`iÊ >Ê institucionalidad municipal, con al menos una «iÀà >Ê V>«>V Ì>`>Ê «>À>Ê Ài> â>ÀÊ >ÃÊ vÕ V iÃÊ `iÊ i ÌÀi > i Ì Ê «iÀà > Ê Ê ºV >V }36” em «ÀiÃ>À > °Ê* ÀÊ i` Ê`iÊiÃÌiÊV >V ÊViÀV> ]Êi Ê i «Ài `i` ÀÊi VÕi ÌÀ>Êi Ê>V «> > i Ì ÊÀi µÕiÀ ` Ê«>À>ÊV ViÀÊà ÊÃÕÊ«À ÞiVÌ ÊiÃÊÛ >L iÊÞÊ cómo desarrollarlo. Êi Êà }Õ i ÌiÊVÕ>`À ÊÃiÊ« > Ìi>ÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>Ê «>À>Êv ÀÌ> iViÀÊ >ÃÊ >L `>`iÃÊÞÊV>«>V `>`iÃÊ`iÊ ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÆÊ`iÊiÃÌiÊ«À Vià ]ÊVÕÞ Ê L iÌ Û Ê iÃÊ v ÀÌ> iViÀÊ ÃÕÃÊV V i Ì ÃÊÌjV V ÃÊ ÞÊ >VÌ ÌÕ`iÃÊ ÞÊ Û> ÀiÃÊ i «Ài `i` ÀiÃ]Ê ÃiÊ `iLiÊ w > â>ÀÊ V Ê Õ Ê ÕiÛ Ê L ÀÀ>` ÀÊ `iÊ ÃÕÊ * > Ê `iÊ «ÀiÃ>]ÊÞ>Ê ?ÃÊ`iÌ> >` °ÊÊ ÃÌiÊ«À Vià Ê`iÊV >V }ÊÃiÊ V >ÊV Êi Ê` >} ÃÌ V Ê `i Ê i «Ài `i` À°Ê Õi} Ê ÃiÊ ÌÀ>L> >Ê i Ê ?Ài>Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê Õ > Ê­v ÀÌ> iV i ` Ê >ÃÊ > L `>`iÃÊi «Ài `i` À>îÊÞÊÃiÊ V >Êi Ê«À ViÃ Ê de desarrollo de capacidades técnico – produc Ì Û>ÃÊi Êi Ê i} V °Ê Õi} ]Ê ÃÊÌi >ÃÊ`iÊ}iÃÌ Ê ­` ÀiVV ÊiÃÌÀ>Ìj} V>]Ê iÀV>`i ÊÞÊÛi Ì>Ã]ÊiÌV°®Ê à Ê>L À`>` ÃÊi ÊvÕ V Ê`iÊ ÃÊÀiµÕiÀ i Ì ÃÊ del emprendedor.

%L COACHING SE ENTENDERÉ COMO LA GUÓA EL CONSEJO ASESORAMIENTO Y SEGUIMIENTO QUE HACE UNA PERSONA ESPECIALIZADA DE LA EVOlución del emprendedor.

186

Cuadro 10.2 Plan de apoyo t茅cnico a emprendedores en la etapa primera de la concepci贸n del negocio

187

Ê L iÌ Û Ê w > Ê `iÊ iÃÌ>Ê iÌ>«>Ê iÃÊ }À>ÀÊ V Ì>ÀÊ V Ê >ÃÊV>«>V `>`iÃÊÊÞÊV V i Ì ÃÊÃÕwV i ÌiÃÊ«>À>Ê« `iÀÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÊÕ Ê* > Ê`iÊ i} V ÃÊ ­Ã ÊvÕiÃiÊ iViÃ>À ]Ê« ÀÊi i « ]Ê«>À>Ê>VVi`iÀÊ>Ê VÀj` Ì Êv À > ®Ê«iÀ Êà LÀiÊÌ ` Ê«>À>ʵÕiÊi Êi prendedor esté listo para para iniciar la empresa. À>Êi ÊÌÀ>L> Ê`i Êi «Ài `i` ÀÊÃiÊ À i Ì>Ê>Ê >Ê «ÕiÃÌ>Ê i Ê >ÀV >Ê `i Ê i} V °Ê ÃÌ>Ê iÌ>«>Ê `i Ê emprendedor naciente, se desarrolla a conti nuación.

10.1.2.- Etapa II. Emprendedor NACIENTE EMPRESARIO EMERGENTE ÊiÃÌ>ÊiÌ>«>]Êi Êi «Ài `i` ÀÊ V >ÊV ÊÕ ÊL ÀÀ>` ÀÊ­À>â >L i i ÌiÊ>V>L>` ®Ê`iÊÃÕÊ« > Ê`iÊ i «ÀiÃ>Ê ÞÊ `iLiÊ i «iâ>ÀÊ >Ê `iÃ>ÀÀ >ÀÊ >ÃÊ >V ciones necesarias para la creación de la misma. ,iV À`i ÃÊ µÕiÊ >Ê iÃÌiÊ Ûi ]Ê i Ê i «Ài `i` ÀÊ >ÊÀiV L ` ÊÕ Ê>V «> > i Ì Ê«>À>Êv ÀÌ> iViÀÊ ÃÕÊ `i>Ê ÞÊ >Ê v À >V Ê ÌjV V >` ÃÌÀ>Ì Û>Ê µÕiÊ iÊ>ÞÕ`>À?Ê>Ê« iÀ >Êi Ê«À?VÌ V>°Ê Ê iÃÌ>Ê v>ÃiÊ `i Ê «À Vià ]Ê iÃÊ « à L iÊ ÌÀ>L> >ÀÊ V Ê i Ê i «Ài `i` ÀÊ µÕiÊ ºi}ÀiÃ>»Ê `iÊ >Ê iÌ>«>Ê > ÌiÀ ÀÊ ÞÊ V Ê i «ÀiÃ>À ÃÊ µÕiÊ Ì i i Ê i ÃÊ `iÊÓ ÎÊ> ÃÊi Êi Ê iÀV>` ]ʵÕiÊÃiÊ > Ì i i Ê i ÊÕ >Êà ÌÕ>V ÊÃÕLà ÃÌi V >Ê«iÀ ʵÕiÊ`iÃi> Ê ÃÕ«iÀ>ÀÊ ÃÊ LÃÌ?VÕ ÃÊ «>À>Ê }À>ÀÊ i À>ÀÊ ÃÕÊ V «iÌ Ì Û `>`°Ê* ÀÊi ]Ê ÃÊi «ÀiÃ>À ÃʵÕiÊÞ>Ê > Ê V >` ÊÃÕÊ i} V ]Ê«iÀ ʵÕiÊ>Ö Ê Ê }À> Ê V à `>À ÊÞÊÀiµÕ iÀi Ê>« Þ Ê«>À>Ê i À>ÀÊÃÕÃÊ V>«>V `>`iÃÊ­V Ê `i Ì wV>ÀÊ iÀV>` Ã]ÊV i ÌiÃ]ÊiÌV°®]ÊÌ i i ÊÌ> L j Ê >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊv À Ì> iViÀÃiÊi ÊiÃÌiÊ>ëiVÌ Ê« ÀÊ i` Ê`i Ê>« Þ Ê LÀ `>` Ê`iÃ`iÊ >Ê ÃÌ ÌÕV > `>`Ê Õ V «> °Ê

À>ÃÊiÌ>«>Ã]ÊÀiV L À? Êv À >V ÊV « i i Ì>À >Ê ­«>À>Ê }i â>ÀÊV V i Ì Ã®° ÃÌiÊiÃÊi Ê i Ì Ê`i Ê>V «> > i Ì Êi Ê >Ê iÌ>«>Ê ?ÃÊ`i V>`>Ê`i Êi «Ài ` i Ì ]Ê`iÃ`iÊ i Ê V Ê >ÃÌ>Ê ÃÊ«À iÀ ÃÊ> Ã°Ê ÃÊi ÊiÃÌ>Êv>ÃiÊ µÕiÊÀiµÕ iÀi Ê ?ÃÊ>« Þ ]Ê>VVià Ê>ÊÀiVÕÀà ÃÊÞÊ V >V }Ê «>À>Ê }À>ÀÊ «>Ã>ÀÊ ÃÊ «À iÀ ÃÊ > ÃÊ `i Ê i} V ÊV ÊjÝ Ì °Ê Se presenta a continuación una secuencia po à L iÊ`iÊ>VV iÃÊ`iÊ>« Þ Êi Êi Êi Ìi ` ` ʵÕiÊ iÃÌ ÃÊi «Ài `i` ÀiÃÊÞ>Ê > ÊÀiV L ` ÊÕ Ê«À Vi Ã Ê `iÊ V >V }Ê V > Ê ÞÊ v À >V Ê ÌjV V >` ÃÌÀ>Ì Û>°Ê Ã Ê «ÕiÃ]Ê i Ê i «Ài `i` ÀÊ i ÌÀ>Ê >Ê iÃÌ>ÊiÌ>«>ÊV ÊÕ ÊL ÀÀ>` ÀÊ`iÊ« > Ê`iÊi «ÀiÃ>Ê ÞÊ«À L>L i i ÌiÊÌ> L j ÊÞ>ÊV Ê >Ê Ìi V Ê`iÊ >LÀ ÀÊi Ê i} V °Ê *>À>Êi Êi «Ài `i` À]Êi ÊiÃÌ>ÊiÌ>«>Ê Ê ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ iÃÊ `>ÀÃiÊ >Ê V ViÀÊ i Ê i Ê iÀV>` Ê ÞÊ Ûi `iÀÊ i Ê «À `ÕVÌ Ê Ê ÃiÀÛ V °Ê * ÀÊ i ]Ê >ÃÊ i ÀÀ> i Ì>ÃÊLÀ `>`>ÃÊÃiÊVi ÌÀ>À? Êi Ê >ÃÊ >L `>`iÃÊÛi `i` À>Ã]Ê >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊV i ÌiÃ]Ê «À Ûii` ÀiÃÊ ÞÊ ` ÃÌÀ LÕ ` ÀiÃÊ ÞÊ i Ê `iÀ>â} Ê i ViÃ>À Ê«>À>ÊV Ûi ViÀÊ>ÊÃÕÊiµÕ « Ê`i ÊÀiÌ ÊµÕiÊ Ì i i °Ê /> L j Ê ÃiÊ LÕÃV>À?Ê v>V Ì>ÀÊ i Ê >VViÃ Ê > Êw > V > i Ì ÊÞÊ> > â>ÃÊ«>À>Êi ÊÌÀ>L> Ê>à V >Ì Û °Ê­"ÌÀ ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊiÃÌ>L iV ` ÃÊÞÊi Êi Ê «À iÀÊ > Ê `iÊ «iÀ>V Ê «Õi`i Ê Ìi}À>ÀÃiÊ > Ê «À Vià °Ê }Õ ÃÊ ÀiµÕiÀ À? Ê >à ÃÌi V >Ê i Ê V> «>V `>`iÃÊÊ`iÊ> }Õ ÃÊV « i ÌiÃÊ`iÊ >ÊiÌ> «>Ê> ÌiÀ À®°

iÃ`iÊi Ê«Õ Ì Ê`iÊÛ ÃÌ>Êi «ÀiÃ>À > ]Êi ÊiÃÌiÊ Ûi Ê Þ>ÊiÃÌ> ÃÊvÀi ÌiÊ>Êi «ÀiÃ>À ÃÊ`iÊ «Þ iÃÊi Ê «À Vià Ê`iÊ « i i Ì>ÀÊÃÕÃÊ i} V ðÊ+Õ i iÃÊ Û i i Ê`iÃ`iÊ ÃÊV i â ÃÊ`i Ê«À Vià ]ÊÞ>Ê > Ê ÀiV L ` ÊV>«>V Ì>V Ê V > ÊÞÊ > Êi «iâ>` ÊÕ Ê «À Vià Ê`iÊv ÀÌ> iV i Ì Ê `iÊ ÃÕÃÊ >L `>`iÃ]Ê >VÌ ÌÕ`iÃÊ ÞÊ Û> ÀiÃÊ i «Ài `i` ÀiÃ°Ê +Õ i iÃÊ Ì i i Ê Õ Ê i} V Ê i Ê «iÀ>V Ê i Ê ÃÕÃÊ «À i

188

Cuadro 10.3 0LAN DE APOYO TĂ?CNICO A EMPRENDEDORES EMPRESARIOS en la etapa segunda de nacimiento del negocio

ContinĂşa en la siguiente pĂĄgina

189

Viene de la página anterior

-iÊ iëiÀ>Ê µÕiÊ i Ê i «Ài `i` ÀÉi «ÀiÃ>À Ê `iLiÊ w > â>ÀÊ iÃÌiÊ «À ViÃ Ê `iÊ >« Þ Ê ÞÊ >V «> > i Ì Ê V Ê Õ Ê « > Ê `iÊ i} V ÃÊ «ÀiÃi Ì>` ÊÞÊ>«À L>` Ê« ÀÊÕ >Ê ÃÌ ÌÕV Êw > V iÀ>]Ê ÃÕÊÃiÀÛ V Ê Ê«À `ÕVÌ ÊÞ>Êi Êi Ê iÀV>` ÊÞÊV Ê Õ >ÊV>ÀÌiÀ>Ê`iÊV i ÌiÃ°Ê >` ʵÕiÊÊi Êi «ÀiÃ> À ÊiÃÌ?Ê`iëi}> ` ]ÊÃÕÊiÃV> >Ê`iÊ«À `ÕVV Ê >Ö Ê iÃÊ ÃÕwV i ÌiÊ «>À>Ê VÕÀà >ÀÊ i Ê iÀV> ` ÃÊ ?ÃÊV « i ÃÊ ÊµÕiÊÀiµÕ iÀ> ÊÛ Ö i iÃÊ importantes de producción.

- }Õ i ` Ê Ê `iÃ>ÀÀ >` Ê i Ê >Ê ÃiVV Ê Ã LÀiÊ V>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊ`iÊiÃÌ>Ê}Õ >]Êi ÊiÃÌiÊ i Ì ÊiÃÊÌ> L j ÊV Ûi i ÌiÊ«À ÛiÀÊ >Ê>à V > Ì Û `>`Ê i ÌÀiÊ iÃÌ ÃÊ ÕiÛ ÃÊ i «ÀiÃ>À Ã°Ê ÃÌiÊ iÃÊ Õ Ê Ìi >Ê µÕiÊ V > i ÌiÊ ÃiÊ ÌÀ>L> >Ê V Ê i Ê V >V ÊÞÊi Êi ʵÕiÊi Ê>ëiVÌ Ê V > Ê ?ÃÊ « À Ì> ÌiÊiÃÊ >Ê `i Ì wV>V Ê`iÊÛ> ÀiÃÊ>}Ài}>` ÃÊÞÊ oportunidades compartidas.

10.1.3. Etapa III. Consolidación de la empresa y desarrollo de redes Ê }Õ> ʵÕiÊi Ê >ÊiÌ>«>Ê> ÌiÀ À]Êi ÊiÃÌ>Êv>ÃiÊiÃÊ « à L iÊ ÌÀ>L> >ÀÊ Ì> Ì Ê V Ê ÃÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ µÕiÊÛ i i Ê`iÊ >ÊiÌ>«>Ê ÊV ÊV Ê ÃÊi «ÀiÃ> À ÃʵÕiÊÞ>ÊÌ i i Ê` ÃÊ ÊÌÀiÃÊ> ÃÊi Êi Ê iÀV>` Ê µÕiÊÃiÊµÕ iÀ> Ê V À« À>ÀÊ> Ê«À Vià ÊLÕÃV> ` Ê asesoría puntual. Ê iÃÌ>Ê iÌ>«>Ê ÃiÊ «ÀiÃi Ì> Ê >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ V Ûi V > iÃÊ`iÊ ÊµÕiÊÃiÊ`i >ʺ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ`iÊv i Ì Ê«Þ iÊ Ê «Þ i»°Ê ÊiÃÌ>ÃÊ « Ì V>ÃÊ ÃiÊ >ViÊ ÀiviÀi V >Ê >Ê Ì `>Ê >Ê viÀÌ>Ê `iÊ ÃiÀÛ V ÃÊ `iÊ `iÃ>ÀÀ Ê i «ÀiÃ>À > Ê ­V>«>V Ì> V ]Ê V ÃÕ Ì À >Ê ÞÊ >à ÃÌi V >Ê ÌjV V>Ê i Ê ` ÛiÀ à ÃÊ Ìi >î]Ê w > V > i Ì Ê ­>Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ >ÃÊ VÀ w > â>Ã]Ê Ê«ÀjÃÌ> ÃÊ`i Êà ÃÌi >Êw > V iÀ Ê ÃÕLà ` >` ÃÊ Ê >Ê ÌiÀiÃiÃÊ `iÊ iÀV>` ®]Ê iÊ

190

V Õà Êqi Ê> }Õ ÃÊV>Ã Ã Ê Vi Ì Û ÃÊwÃV> iÃÊ­i Ê Ìi >ÃÊ V Ê i` Ê > L i Ìi]Ê ÌiÀ >V > â> V ]ÊiÌV°®°Ê i iÀ> i ÌiÊiÃÌ>Ê viÀÌ>ÊiÃÌ?Ê` ë L iÊ >Ê >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ V Ê ?ÃÊ `iÊ ÓÊ > ÃÊ i Ê i Ê iÀV>` ÊÞʵÕiÊVÕi Ì> ÊV ÊiÃÌ>` ÃÊw > V iÀ ð ÊiÃÌiÊÃi Ì ` ]Ê >Ê wV >Ê`iÊ`iÃ>ÀÀ Êi «Ài Ã>À > Ê `i Ê Õ V « Ê q>`i ?ÃÊ `iÊ «À ÛiiÀÊ > }Õ ÃÊ ÃiÀÛ V ÃqÊ `iLiÊ Õ}>ÀÊ Õ Ê À Ê `iÊ }i iÀ>` ÀÊ `iÊ v À >V Ê ÞÊ `iÊ >ÀÌ VÕ >` ÀÊ `iÊ >ÃÊ viÀÌ>ÃÊ iÝ ÃÌi ÌiÃÊi ÌÀiÊi Ê iÀV>` ÊÞÊ >Ê`i > `>Ê`iÊ ÃÊ empresarios.

>` ʵÕiÊ >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊi ÊiÃÌiÊ Ûi ÊÞ>ÊVÕi Ì> Ê V Ê Õ Ê Ê `iÊ V V i Ì ÃÊ ÞÊ iÝ«iÀ i V >]Ê i Ê >« Þ Ê µÕiÊ ÀiµÕ iÀi Ê iÃÊ «Õ ÌÕ> Ê >Ê V>`>Ê i} V ]ÊÞÊ« ÀÊ ÊÌ> Ì ]ÊÀiµÕ iÀiÊ`iÊÕ ÊÌ « Ê`iÊ >Ãià À >Ê iëiV > â>`>°Ê Ê Ê >V «> > i Ì Ê iÃÊ ÕV Ê ?ÃÊ iëiV wV Ê ÞÊ ÃiÊ À i Ì>Ê Ã Ê i Ê >ëiVÌ ÃÊà V Ì>` ÃÊÞÊÀiµÕiÀ ` ÃÊ« ÀÊi Ê Ã Ê empresario. à ʫÕiÃ]Ê«>À>ÊiÃÌiÊ}ÀÕ« Ê`iÊi «ÀiÃ>ÃÊ >Ê viÀ Ì>Ê`iÊÃiÀÛ V ÃÊiÃÊ ÕV Ê ?ÃÊ` ÛiÀà wV>`>Ê­ Ê

à Ê>ÊiÃV> >Ê Õ V «> ]Êà ÊÀi} > ]Ê >V > Ê iÊ V ÕÃ Ê ÌiÀ >V > ®°Ê* ÀÊi ]ÊiÃÊ« à L iʵÕiÊ i Ê«>«i Ê`iÊ >Ê wV >Ê Õ V «> ÊÃi>Ê ?ÃÊ«Õ ÌÕ> Ê «>À>ÊiÃÌiÊ}ÀÕ« Ê`iÊi «ÀiÃ>ðÊ- Êi L>À} ]Êi Ê Ê Ì>Ê>ʵÕiÊ> }Õ >ÃÊ`iÊiÃÌ>ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊV Ê Û>À ÃÊ> ÃÊi Êi Ê i} V ÊÀiµÕ iÀ> Ê>VÌÕ> â>ÀÃiÊ ÞÊV ViÀÊ ?ÃÊ`iÊ ÃÊ` viÀi ÌiÃÊÌi >ÃʵÕiÊÃiÊ desarrollaron en las etapas anteriores del proce so emprendedor. À>]Ê >ÊV>«>V Ì>V Ê> Êi «ÀiÃ>À ÊiÃÊV>Ã Ê Õ >Ê i ÊÌi >ÃÊ`iÊ}iÃÌ ÊÞÊÃiÊV Vi ÌÀ> Êi Ê Û>V ÊÞÊ`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ ÕiÛ ÃÊ«À `ÕVÌ Ã°Ê/> L j Ê >ÞÊÕ Ê >Þ ÀÊj v>à ÃÊiÃÊi Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê`iÊ «À Vià ÃÊ>à V >Ì Û ÃÊÞÊ`iÃ>ÀÀ Ê`iÊÀi`iÃ°Ê Ê ello, no solo se apuntala al empresario en esta iÌ>«>Ê«>À>Ê}i iÀ>ÀÊÛi Ì> >ÃÊ`iÊ >ÊV >L À>V ]Ê Ã ÊµÕiÊÃiÊ>ÀÌ VÕ >ÊV Ê ÃÊ«À Vià ÃÊ`iÊi V> `i > i Ì ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃʵÕiÊÃiÊ> > â>À Ê«Ài Û > i ÌiÊi ÊiÃÌ>Ê}Õ >°Ê A continuación se presenta una propuesta de lo µÕiÊ« `À >ÊÃiÀÊÕ Ê« > Ê`iÊ>« Þ ÊÌjV V Ê`ÕÀ> te esta tercera etapa del proceso.

191

Cuadro 10.4 Plan de apoyo técnico a empresarios establecidos PARA LA CONSOLIDACIØN DE LA EMPRESA DESARROLLO DE REDES

Ê w > â>ÀÊ iÃÌiÊ «À Vià ]Ê Ê µÕiÊ ÃiÊ LÕÃV>Ê iÃÊ µÕiÊi Êi «ÀiÃ>À Êi « iViÊ>ÊÛi `iÀÊ> Ê i ÃÊ>Ê iÀV>` ÃÊvÕiÀ>Ê`i ÊÌiÀÀ Ì À ÊV Ê«>ÀÌiÊ`iÊÕ >Ê política de expansión. Asimismo, se esperaría µÕiÊÞ>ÊvÕiÀ>Ê«>ÀÌiÊ`iÊÕ >ÊV>`i >Ê`iÊÛ> ÀÊÌi ÀÀ Ì À > °Ê ÊiÃÌiÊ>ëiVÌ ]Êi Êi «ÀiÃ>À ÊÌ> L j Ê ÃiÊi VÕi ÌÀ>Ê ÌiÀiÃ>` Êi Ê i À>ÀÊÃÕÃÊ À >ÃÊ `iÊ V> `>`Ê `iL ` Ê >Ê ÃÕÊ ÌiÀjÃÊ `iÊ VÕÀà >ÀÊ i Ê ÕiÛ ÃÊ iÀV>` Ã°Ê * ÀÊ i ]Ê «À L>L i i ÌiÊ Ì> L j ÊÃiÊi VÕi ÌÀ>Ê ?ÃÊ ÌiÀiÃ>` Êi Ê`iÃ> ÀÀ >ÀÊ > > â>ÃÊ ÌiÀi «ÀiÃ>À > iÃÊ V Ê w iÃÊ `iÊ

V «À>ÃÊ ÉÊ Ûi Ì>ÃÊ V Õ Ì>Ã]Ê >VViÃ Ê >Ê w > V > i Ì ]Ê iÌV°Ê Ê ÃÌiÊ iÃÊ Ì> L j Ê Õ Ê «Õ Ì Ê `iÊ interés para la promoción de encadenamientos «À `ÕVÌ Û ÃÊ­ÛiÀÊi ÊÌi >Êi Ê«?} >ÃÊ> ÌiÀ Àiî°Ê ÊÃÕÊÛiâ]Ê >ÃÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊÃi > >`>ÃÊ> ÌiÀ À i ÌiÊ­Ã ÃÌi >ÃÊ`iÊ v À >V ]Ê` >} ÃÌ V Ê`iÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> À]ÊiÌV°®]ÊÌ > Ê ÕiÛ> i ÌiÊÕ Ê ÌiÀjÃÊ «>ÀÌ VÕ >ÀÊi ÊiÃÌ>ÊiÌ>«>Ê« ÀÊ >ÃÊ« à L `>`iÃʵÕiÊ >LÀi Ê>Ê ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊ`iÊÌÀ>L> >ÀÊV Õ Ì> i ÌiÊ«>À>Ê>«À ÛiV >ÀÊÕ >Ê « ÀÌÕ `>`Ê`iÊ i} V °Ê

192

- Ê i L>À} ]Ê iÃÊ « ÀÌ> ÌiÊ µÕiÊ ÕiÛ> i ÌiÊ no se encuentren solos en este proceso. El peli }À ÊiÃÊi Ê`iÊà « i i ÌiÊ`iÃ>ÀÀ >ÀÊÕ Ê i} V Ê V Õ Ì ÊÞÊ Ê«>Ã>ÀÊ> Ê Ûi ÊÃÕ«iÀ ÀʵÕiÊ iÊ`>Ê Ã ÃÌi L `>`Ê>Ê >ÊV>`i >ÊÞÊ«À ÕiÛiÊi Ê`iÃ> ÀÀ Ê V> °Ê* ÀÊi ]Êi Ê>V «> > i Ì Ê`iÊiÃÌ>Ê iÌ>«>Ê ÃiÊ `>Ê i Ê >Ê v À >V Ê `iÊ ÃÊ º«À Vià ÃÊ V iVÌ Û Ã»Ê ?ÃʵÕiÊi Êi ÊÌÀ>L> Ê ` Û `Õ> °ÊÊ Así pues, el aporte municipal de animación del `iÃ>ÀÀ Ê V> Ê ÞÊ >Ê «À V Ê `iÊ V>`i >ÃÊ `iÊ Û> ÀÊ >`µÕ iÀiÊ «>ÀÌ VÕ >ÀÊ Ài iÛ> V >°Ê Ê i «Ài Ã>À Ê Þ>Ê Ì i iÊ ÃÊ Vi Ì Û ÃÊ i Ê >Ê i` `>Ê µÕiÊ >Ê `i Ì wV>` Ê ÃÊ « Ìi V > iÃÊ Li iwV ÃÊ `iÊ >ÃÊ> > â>ÃÊÞÊLÕÃV>À?Ê >ÃʵÕiÊ iÊ>}Ài}Õi Ê > Þ ÀÊ Û> À°Ê Ê Õ V « Ê «Õi`iÊ ÌiÀ i` >ÀÊ i Ê >Ê > >V Ê `i Ê «À ViÃ Ê « ÀÊ i` Ê `iÊ ÃÊ v>V Ì>` ÀiÃÊ ­V >V iÃ®Ê µÕiÊ ÃiÊ > Ê i V>À}>` Ê `iÊ >V «> >ÀÊ`iÃ`iÊi Ê V °Ê ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >ÃÊ i ÀÀ> i Ì>ÃÊ> ÌiÃÊÃi > >`>ÃÊÃiÊ«Õi`i Ê«À ÛiÀÊ«À Vià ÃÊ>à V >Ì Û Ã]ÊV ÃÌÀÕÞi ` Ê >ÊV w> â>Ê«>À>Êi ÊiÃÌ>L iV i Ì Ê`iÊÀi >V iÃÊ`iÊ ?ÃÊ >À} Ê« >â °Ê Ê iÃ>Ê i>]Ê ÃÊ } L iÀ ÃÊ V> iÃÊ `iLi Ê vÕ } ÀÊ V Ê > >` ÀiÃÊ `i Ê «À Vià ]Ê V Ê i i i Ì ÃÊ µÕiÊ >} ÕÌ > Ê >Ê ÃÊ ` viÀi ÌiÃÊ >VÌ ÀiÃÊ ÌiÀiÃ>` ÃÊÞʵÕiÊ>Ê >ÊÛiâʺ> > > Êi ÊV> »Ê>Ê Õ >Ê >Þ ÀÊ V «iÀ>V Ê ÞÊ `iÃ>ÀÀ Ê i «ÀiÃ> À > °Ê ÃÌ Ê Ì> L j Ê Ê «Õi`i Ê }À>ÀÊ i À> ` Ê >ÃÊ V ` V iÃÊ `i Ê i Ì À ]Ê >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]Ê Ã « wV> ` Ê «À Vià ÃÊ ÞÊ ÌÀ? ÌiÃÊ >` ÃÌÀ>Ì Û Ã]ÊiÌV°Ê*iÀ ÊÌ> L j Ê>ÀÌ VÕ ? ` ÃiÊV Ê ÌÀ>ÃÊ À}> â>V iÃÊ «ÖL V>Ã]Ê >Ã Ê V Ê V Ê i Ê ÃiV Ì ÀÊ«À Û>` Ê«>À>Ê vÀiViÀÊÃiÀÛ V ÃʵÕiÊ>}Ài}Õi Ê Û> ÀÊ>Ê >ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÞÊi «Ài `i` ÀiÃ°Ê ÊÃi }Õ `>Ê ÃÌ> V >ÊÌ> L j ÊiÃÌ>L iV i ` Ê >ÃʺÀi } >ÃÊ`iÊ Õi} »Ê«>À>Ê >Ê>ÌÀ>VV Ê`iÊ ÛiÀà iÃÊ al territorio. >Ê «ÀiÃi V >Ê `iÊ iÃÌ>ÃÊ V ` V iÃÊ v>V Ì>Ê µÕiÊ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊÃiÊ À}> Vi Êi ÊÌ À Ê>ÊÕ Ê«À ÞiV Ì ÊV Ö ]Êi ÊVÕ> Ê`iLiÀ >Ê iÛ>ÀÊi Êi Ê i` > >À} Ê« >â Ê>ÊÕ >Ê } V>ÊÌiÀÀ Ì À > Ê` viÀi V >`>]Ê iÃÌ ÊiÃ]Ê>Ê` ÃÌ }Õ ÀÊ> ÊÌiÀÀ Ì À Ê`iÊ ÌÀ ÃÊ« ÀÊ i ` Ê`iÊ> }Ö ÊÌ « Ê`iÊiëiV > â>V Ê«À `ÕVÌ Û>°Ê

Ê iÃiÊ «Õ Ì ]Ê ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ `i Ê ÌiÀÀ Ì À Ê `iLi Ê >«Õ Ì> >ÀÊi Ê«À Vià ÊV Ê>VV iÃÊ`iÃ`iÊ` ÛiÀ à ÃÊ ? L Ì ÃÊ ­« Ì V ]Ê iV V ]Ê i`ÕV>Ì Û ]Ê ÌiV } V ®]ʵÕiÊv>V Ìi Êi Ê«À Vià Ê`iÃ`iÊÃÕÃÊ ` ÛiÀÃ>ÃÊ«iÀëiVÌ Û>Ã°Ê Ê Ê« Ì V ]Ê i À> ` Ê >Ê} LiÀ >L `>`ÊÞÊ >ÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃ°Ê Ê ÊiV V ]Ê À i Ì> ` ʵÕiÊ ÃÊ«À Vià ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊ }i iÀi Ê Õ Ê iÝVi`i ÌiÊ µÕiÊ Ãi>Ê >«À « >` Ê ÌiÀÀ Ì À > i ÌiÊ­>ÊÌÀ>ÛjÃÊ`iÊ >Þ ÀiÃÊi « i ÃÊÞÊ i ÀiÃÊ Ã> >À î°Ê Ê Ê i`ÕV>Ì Û ]Ê «À Û i ` Ê >ÊÕ ÛiÀÃ> â>V Ê`iÊ >Êi`ÕV>V Ê>Ê >ÊÛiâÊ µÕiÊÕ >Ê ÕiÛ>Êv À >Ê`iÊi`ÕV>ÀÊ ?ÃÊ>`>«Ì>`>Ê >Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À ÆÊ«À Û i ` Êi Ê ÌÀ>L> Êi ÊiµÕ « ]Ê >ÊV «iÀ>V ÊÞÊi Êi «Ài dedurismo. Finalmente, desde el plano tecnoló } V ]Ê«À Û i ` Ê V> i ÌiÊ >ÊV>«>V `>`Ê`iÊ }i iÀ>ÀÊÃÕÃÊ«À « >ÃÊ Û>V iÃ°Ê ÊÀ>â Ê`iÊ Ê> ÌiÀ À]Ê`iLi ÃÊÃiÀÊV ÃV i ÌiÃʵÕiÊi Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊiÃÊà ÃÌj V ]ÊÞʵÕiÊ>Ê >ÊÛiâ]Êi Êi v µÕiÊà ÃÌj V ÊiÃÊ` ? V ]ÊiÃÊ`i V À]ʵÕiÊÌ> Ì Ê ÃÊ`iÌiÀ > ÌiÃÊ`iÊ >ÊV «iÌ Ì Û `>`ÊV Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊÞÊ`i > `>ÃÊ`iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ>Ê ÃÊ ÃÌ>` ÃÊV> L > Ê«iÀ > i Ìi i Ìi°Ê* ÀÊi ]Ê ÊµÕiÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊiÃÊÕ Ê `i Ê µÕiÊ> > ViÊÌ ` Êi Ê«À Vià ÊÞʵÕiÊ«Õi`>Ê `i Ì wV>ÀÊ` `iÊÃiÊi VÕi ÌÀ> Ê ÃÊV ` V > ÌiÃÊÞÊ `iÃ>v ÃÊ«>À>Ê>VÌÕ>ÀÊà LÀiÊi Ã°Ê 10.2. Acciones permanentes para el desarrollo emprendedor Ê v i Ì Ê `i Ê i «Ài `i`ÕÀ Ã Ê Ê iÃÊ Õ Ê Ài ÃÕ Ì>` Ê V>ÃÕ> °Ê -iÊ >Ê Ãi > >` Ê > ÌiÀ À i ÌiÊ µÕi]Ê i ÌÀiÊ ÌÀ>ÃÊ À>â iÃ]Ê >Ê v> Ì>Ê `iÊ « ÀÌÕ `>`iÃÊ­ >L À> iÃ®Ê V `iÊi ÊÃÕÊÃÕÀ} i Ì °Ê*iÀ Ê «>À>Ê V à `iÀ>À Ê V Ê Õ >Ê > ÌiÀ >Ì Û>Ê Ài> Ê ÞÊ Û >L iÊ> ÊÌÀ>L> Ê>Ã> >À >` Ê >Vi Êv> Ì>Ê ÕV >ÃÊ ?ÃÊ>VV iÃÊ`iÊv i Ì Ê`iÊ >ÊVÕ ÌÕÀ>ÊÞÊi Êië ritu emprendedor en el territorio. ÃÌ>ÃÊ >VÌ Û `>`iÃÊ v À >Ì Û>ÃÊ ÞÊ Ì Û>V > iÃÊ ` À } `>ÃÊ>Êv i Ì>ÀÊi Êië À ÌÕÊi «Ài `i` ÀÊ`i Li ÊÃiÀÊ`iÃ>ÀÀ >`>ÃÊ Êà Ê`iÃ`iÊi Ê Õ V « ]Ê Ã Ê µÕiÊ Ì ` ÃÊ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ V> iÃÊ `iLi Ê «>ÀÌ V «>ÀÊi ÊÃÕÊ`iÃ>ÀÀ °Ê ÃÊ L iÌ Û ÃÊ`iÊià Ì>ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊà ʫ iÀÊi Ê >Ê>}i `>Ê«ÖL V>Ê

193

i ÊÌi >Êi «Ài `i` À]ÊÃi à L â>ÀÊà LÀiÊi ÊÌi >Ê iÊ `i Ì wV>ÀÊ « à L iÃÊ i «Ài `i` ÀiÃ°Ê }Õ >ÃÊ de ellas pueden ser: UÊ

UÊ

>À >ÃÊV Êi «Ài `i` ÀiÃÊi i « >res. ÕV >ÃÊÛiViÃÊiÃÌ>ÃÊV >À >ÃÊ >ÃÊ`>ÊÕ Ê i «ÀiÃ>À Êv> à ʵÕiÊVÕi Ì>ÊÃÕÃÊ V ÃÊ ÞÊV Ê i} Ê>ÊÃiÀÊ >Ê«iÀà >ʵÕiÊiÃÊ Þ°Ê - Êi L>À} ]Ê Êà i «ÀiÊiÃÊ« à L iÊV Ì>ÀÊV Ê> }Õ i Ê`iÊiÃiÊ«iÀw ]Ê« ÀÊ ÊµÕiÊiÃÊ importante conocer a “nuestros empren `i` ÀiÃÊi i « >Àiû°Ê*iÀà >ÃÊ`i ÊÌiÀÀ Ì À ʵÕiÊ > Ê`iÃÌ>V>` Êi ÊÃÕÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ ­Ã LÀiÊÌ ` ]Ê«iÀ Ê ÊÖ V> i ÌiÊi «Ài Ã>À > iÃÊqi`ÕV>Ì Û>Ã]Ê>ÀÌ ÃÌ V>Ã]ÊiÌV°®ÊÞʵÕiÊ den testimonio de su experiencia. /> iÀiÃÊV ÊiÝ«iÀÌ ÃÊi Êi ÊÌi >° Ade ?ÃÊ `iÊ >ÃÊ V >À >ÃÊ V Ê i «Ài `i` ÀiÃ]Ê µÕ i iÃÊ`> ÊÃÕÊiÝ«iÀ i V >Ê`iÃ`iÊÕ Ê« > Ê«iÀà > ]ÊÃiÊÀiµÕ iÀiÊÌ> L j ÊV ViÀÊ ÃÊ >ëiVÌ ÃÊ«À `ÕVÌ Û Ã]ÊÌjV V ÃÊ ÞÊ >` ÃÌÀ>Ì Û ÃÊ `iÊ Õ Ê i} V ]Ê ÃÊ «>à ÃÊ >Ê Ãi}Õ À]ÊiÌV°]Ê«>À>Ê« `iÀÊV Ì>ÀÊV Ê> L>ÃÊ Û Ã iÃ°Ê ÃÌ ÃÊÌ> iÀiÃ]Ê>`i ?ÃÊ`iÊ Ì Û>V > iÃÊ Ã Ê v À >Ì Û ÃÊ ÀiëiVÌ Ê `iÊ >ÃÊiÌ>«>ÃÊ`i Ê i} V ÊÞÊV Ê « i i Ì>À >Ã°Ê ÃÌ ÃÊ «Õi`i Ê ÃiÀÊ iÛ>` Ê >Ê V>L Ê « ÀÊ ÃÊ Ã ÃÊV >V iÃÊ«>À>Ê«À ÛiÀÊi Ê espíritu emprendedor en las personas.

UÊ

VÕÀà ÃÊ `iÊ « > iÃÊ `iÊ i} V Ã°Ê A ÌÀ>ÛjÃÊ `iÊ i Ã]Ê ÃÊ « Ìi V > iÃÊ i «Ài `i ` ÀiÃÊ ­µÕiÊ ÀiV Li Ê Õ >Ê V>«>V Ì>V Ê Ã LÀiÊ i ÊÌi >®]Ê`iÃ>ÀÀ > ÊÃÕÃÊ« > iÃÊV Êi Ê«À « Ã Ì Ê`iÊ >ViÀʵÕiÊÃÕÊ«À `ÕVÌ ÊÉÊÃiÀÛ V Ê i}ÕiÊ > Ê iÀV>` °Ê Ê ÌÀ>ÛjÃÊ `i Ê V VÕÀà ]Ê ÃÊ i ÀiÃÊ«À ÞiVÌ ÃÊ«Õi`i Ê LÌi iÀÊi Êw nanciamiento necesario para implementarlo.

UÊ

iÀ >ÃÊ i «ÀiÃ>À > iÃ°Ê ÕV ÃÊ «iµÕi ÃÊ i} V ÃʵÕiÊÃiÊ«À ÕiÛi Êi Êi ÊÌi rritorio desde su etapa de emprendedor, ÀiµÕ iÀi Ê`iÊië>V ÃÊ«>À>ÊÛ Ã L â>ÀÃiÊÞÊ `>ÀÃiÊ>ÊV ViÀÊi Êi Ê iÀV>` °Ê >ÃÊviÀ >ÃÊÊ permiten contar con ese espacio para

>ViÀV>ÀÊ>Ê ÃÊV i ÌiÃ°Ê ÃÌ>ÃÊ« ÀÊ Ê}i i À> Ê ÃiÊ >Vi Ê i Ê ië>V ÃÊ «ÖL V ÃÊ V Ê « >â>ÃÊ Õ V «> iÃ]Ê V> « ÃÊ `i« ÀÌ Û Ã]Ê iÌV°]Ê >V ` V >` ÃÊ «>À>Ê ÀiV L ÀÊ «ÖL V Ê ÞÊ >à } ? ` iÊ ië>V ÃÊ >Ê V>`>Ê i} V °Ê Ê >ʺ Õ >Ê`iÊ iÀÀ> i Ì>ÃÊ Õ V «> iÃÊ para la Promoción del Desarrollo Econó mico Local” de la Fundación DEMUCA se `iÃVÀ LiÊiÃÌiÊÌ « Ê`iÊ>VÌ Û `>`ÊV Ê >Þ ÀÊ «À vÕ ` `>`°Ê UÊ

VÌ Û `>`iÃÊ`iÊv i Ì Êi «Ài `i` ÀÊ i ÊiÃVÕi >Ã]ÊV i} ÃÊÞÊÕ ÛiÀà `>`ið

i«i ` i ` Ê `iÊ V>`>Ê }ÀÕ« Ê iÌ>]Ê ÃiÊ «Õi`i Ê`iÃ>ÀÀ >ÀÊ>VÌ Û `>`iÃÊ«>ÀÌ V «>Ì Û>ÃʵÕiÊ«iÀ Ì> ÊV ViÀÊÞÊÛ> À>ÀÊ >ÃÊ>V Ì ÌÕ`iÃÊi «Ài `i` À>ÃÊV Êi ÊÌÀ>L> Êi Ê iµÕ « ]Ê >ÊV >L À>V ]Êi Ê `iÀ>â} ]ÊiÌV°Ê

Ê L iÌ Û Ê ÊiÃÊà > i ÌiÊÃi}Õ ÀÊ `i Ì wV> ` Ê « Ìi V > iÃÊ i «Ài `i` ÀiÃ]Ê Ã Ê i «iâ>ÀÊ Õ Ê «À Vià Ê`iÊV V i Ì â>V ÊÀiëiVÌ Ê`iʵÕiÊÃiÀÊ i «Ài `i` ÀÊiÃÊÕ >Ê> ÌiÀ >Ì Û>ÊÛ? `>ÊÞÊ« Ìi V > i ÌiÊ ÕÞÊÛ> Ã>°

194

Capítulo 11 Mecanismos de monitoreo y evaluación de la gestión *>À>Ê >Ê Õ V «> `>`ÊiÃÊ «iÀ>Ì Û ÊV Ì>ÀÊV Ê v À >V Ê«iÀÌ i ÌiÊÞÊ « ÀÌÕ >ʵÕiÊ iÊ«iÀ Ì>ÊÛiÀ wV>ÀÊi ÊVÕ « i Ì Ê`iÊÃÕÊ Ã ÊÞÊ L i Ì Û ÃÊ À i Ì>` ÃÊ> Ê>« Þ Ê> Êi «Ài `i`ÕÀ à ]Ê «Þ iÃÊ ÞÊ `iÃ>ÀÀ Ê V> °Ê * ÀÊ i ]Ê ÃiÊ `iLiÊ >Ãi}ÕÀ>ÀÊ µÕiÊ ÃÕÃÊ >VV iÃÊ ­` ÀiVÌ>ÃÊ Ã LÀiÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ÞÊ i «Ài `i` ÀiÃÊ iÊ ` ÀiVÌ>ÃÊ Ã LÀiÊ ÌÀ ÃÊ>VÌ ÀiÃÊ ÃÌ ÌÕV > iîÊ>Õ i Ìi Ê >ÊV «iÌ Ì Û `>`Êi «ÀiÃ>À > Êi Êi ÊÌiÀÀ Ì À °Ê >Ê«ÕiÃÌ>Êi Ê >ÀV >Ê`iÊ iV> à ÃÊ`iÊ Ì Ài ÊÞÊiÛ> Õ>V Ê«iÀ > i ÌiÃÊiÃÊ>à ÊiÃi V > Ê para la toma continua de decisiones. De esta v À >]Ê >Ê Õ V «> `>`Ê«Õi`iÊÀiyiÝ >ÀÊà LÀiÊ ÃÕÃÊ«À « ÃÊiÀÀ ÀiÃÊÞÊV ÀÀi} À Ã]ÊV à `iÀ> ` Ê >ÃÊ iVià `>`iÃÊÞÊÌi `i V >ÃʵÕiÊV>«Ì>Ê`iÊÃÕÊ iÀV>` Ê L iÌ Û Ê ÞÊ > Ì V «> ` Ê >VV iÃÊ `i Ê i Ì À Êi Êi ʵÕiÊÃiÊ`iÃi ÛÕi Ûi°Ê

b.

Indicadores de resultados:ʵÕiÊ ` V> Ê >ÊvÀiVÕi V >Ê`i ÊÕà Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V ÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊ >« Þ Ê i «ÀiÃ>À > ]Ê i Ê VÕ « i Ì Ê `iÊ ÃÊ L iÌ Û ÃÊ `iw ` ÃÊ «>À>Ê V>`>ÊÕ Ê`iÊ ÃÊÃiÀÛ V Ã]Ê Ö iÀ Ê`iÊV Ûi ÃÊÞÉ Ê> > â>ÃÊÀi> â>`>ÃÊ« ÀÊi Ê Õ V « ÊÞÊV ʵÕjÊ À i Ì>V ]ÊiÌV°Ê/> L j Ê implica los resultados de los proceso de articulación con otros sectores en cuanto >Ê>VV iÃÊ`iÊ>« Þ Ê> Ê`iÃ>ÀÀ Êi «Ài Ã>À > Ê­ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]ÊÃiÀÛ V Ã]Ê«À ÞiVÌ ÃÊ V Êi «ÀiÃ>Ã]ÊiÌV°®°

c.

Indicadores de impacto: situación de la V «iÌ Ì Û `>`Êi «ÀiÃ>À > Êi Êi ÊÌiÀÀ Ì À ÆÊ VÕ? Ì>ÃÊ ÕiÛ>ÃÊi «ÀiÃ>ÃÊÃiÊ > ÊVÀi>` Ê ÞÉÊv ÀÌ> iV ` ]ÊVÕ? Ì>ÃÊ ÕiÛ>ÃÊV>`i >ÃÊÃiÊ > Ê}i iÀ>` ÊÞÉ Êv ÀÌ> iV ` ]Ê i À>ÃÊi Ê >ÃÊV ` V iÃÊ`iÊÛ `>Ê`iÊ ÃÊ >L Ì> ÌiÃÊ del municipio, el empleo, los salarios, nue Û>Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>]ÊiÌV°Ê

Ê Ì Ài ÊÞÊiÛ> Õ>V ÊÃiÊ«Õi`iÊÀi> â>ÀÊ« ÀÊ i` Ê `i Ê Ã }Õ i ÌiÊ Ì « Ê `iÊ ` V>` ÀiÃ]Ê >Ê Ã> LiÀ37: >°Ê

` V>` ÀiÃÊ`iÊÃ>Ì Ãv>VV Ê`i ÊV i Ìi\ >à V >` ÃÊ « ÀÊ i i « Ê >Ê VÕiÃÌ >À ÃÊ Ã LÀiÊÃ>Ì Ãv>VV ÊV Êi ÊÕà Ê`iÊ ÃÊÃiÀ Û V ÃÊ Õ V «> iÃÊ `iÊ >« Þ Ê i «ÀiÃ>À > Ê ÞÉ Êi VÕiÃÌ>ÃÊ`iÊ«iÀVi«V Êi «ÀiÃ>À > Ê en el territorio.

Ê«À « Êà ÃÌi >Ê`iÊ v À >V Êà LÀiÊi ÊÌiÀÀ Ì À Ê`iLiÀ >ÊÌ> L j ÊÃiÀÊV>«>âÊ`iÊiÃÌ>L iViÀÊ ÃÊ V> L ÃÊ i Ê i Ê Ö iÀ Ê `iÊ i «ÀiÃ>Ã]Ê i V>`i > i Ì Ã]Ê V> L ÃÊ i Ê i Ê i « i ]Ê Û>À >V iÃÊ Ã> >À > iÃ]ÊiÌV°]Ê`iÊ>VÕiÀ` Ê ÕÃÌ> i ÌiÊ> Ê}À>` Ê `iÊ>ÀÌ VÕ >V Ê }À>` ÊV Ê ÃÊ«À V «> iÃÊ>VÌ res territoriales.

%N LA SECCIØN DE ESTA GUÓA EL LECTOR PODRÉ ENCONTRAR MÉS DETALLE SOBRE LOS SISTEMAS DE INFORMACIØN MUNICIPALES

195

BIBLIOGRAFÍA UÊ

À Ã]Ê °ÊÊÞÊ ÌÀ ÃÊ­Óään®Ê Ê,i« ÀÌiÊ >V > Ê `iÊ iÊ ÓääÇ°Ê 1 ÛiÀà `>`Ê `i Ê iÃ>ÀÀ ]Ê -> Ì >} °Ê

UÊ

` ]Ê Õ Ê ­ÓääÇ®°Ê >Ê Ã V i`>`Ê `iÊ ÌÀ>L> °Ê 1 >ÊÕÌ « >ÊÀi> â>L i°Ê ` Ì À > Ê ÀÀi} ` À]Ê Õi nos Aires.

UÊ

ÃÖ ]Ê °ÆÊ/>« >]Ê*°ÆÊ ÕÃÌ> > Ìi]Ê/°Ê­Óä䣮°Ê > nual para detectar capacidades empresariales i Ê VÀ i «ÀiÃ>À ÃÊÀÕÀ> iðÊ-> Ì >} Ê`iÊ i]Ê *," , Ê °ÊÊ

UÊ

> Ì Ã]Ê °Ê­Óääή°Ê - ,," "Ê *,

",]Ê jÀ V>Ê >Ì >Ê ÞÊ >Ê iÝ«iÀ i V >Ê ÌiÀ > V > °Ê Õ `iðÊ7>à }Ì °Ê

UÊ UÊ

À >Ã]Ê °Ê­Óääή°Ê ë À ÌÕÊi «ÀiÃ>À > ]ÊVÀi>Ì Û `>`Ê i «ÀiÃ>À > \Ê 1 Ê ÕiÛ Ê ÀiÌ °Ê >À>V>Ã]Ê 6i iâÕi >]Ê1 ÛiÀà `>`Ê iÌÀ « Ì> >°Ê

iLi ` iÀ]Ê °]Ê <iÛ> Ã]Ê °]Ê Ã ]Ê °]Ê *iÌÀÞ]Ê *°Ê­Óä£ä®°Ê >} ÃÌ V Ê`iÊ >Ê- ÌÕ>V Ê`i ÊÊ «Ài `i`ÕÀ à Êi Ê i ÌÀ > jÀ V>°Ê v7Ê ÊÊ /<ÊÊ Ê ]Ê-> Ê Ãj]Ê LÀ

UÊ

Ê­£ n®°Ê > Õ> Ê«>À>Ê >V Ì>` ÀiÃ°Ê Ê International.

UÊ

i`>]Ê µÕiÊ­ÓääÇ®°Ê·+ÕjÊÃ>Li ÃÊà LÀiÊ i ÊÌÀ>L> ¶Ê Ê,iÛ ÃÌ>Ê`iÊ/À>L> °Ê ÊÎ]Ê Ö i À Ê{°Ê Õi ÃÊ ÀiÃ]Ê iÀ Ê Û i LÀi°

UÊ

i ÌÀ Ê ÌiÀ >V > Ê `iÊ À >V Ê "À}> â> V Ê ÌiÀ >V > Ê`i Ê/À>L> Ê­Óään®°Ê iÃ>ÀÀ Ê V V Ê V> Ê³Ê « i °Ê >ÌiÀ > Ê«>À>Ê«À Ì ÀiÃ\Ê `Õ Ê Ê ·+ÕjÊ iÃÊ i Ê ¶Ê " /°Ê iLÀ>°

UÊ

ivv>]Ê °Ê ­Óääή° Ê /À>L> Ê Õ > \Ê ÌÀ LÕ V iÃÊ > Ê iÃÌÕ` Ê `iÊ Õ Ê Û> ÀÊ µÕiÊ «iÀ > iVi°Ê Lumen. Buenos Aires.

UÊ

ivv>]Ê °Ê­Óään®°Ê* Ì V>ÃÊ`iÊi « i ÊÞÊ« Ì V>ÃÊ Ã V > iÃ\ÊV « i i Ì>À i`>`Ê ÊV ÌÀ>` VV ¶]Ê i Ê iÀ>Ã]Ê ÊÞÊ °Ê ÕÀ °­i`î°Ê/À>L> ]Ê`iÃ>ÀÀ ]Ê ` ÛiÀà `>`\Ê« Ì V>ÃÊÞÊ iÌ ` } >ÃÊ`iÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊV Ê>Vi Ì Êi Ê >Ê}i iÀ>V Ê`iÊi « i ]Ê ÌÀ>L> ÊiÊ }ÀiÃ Ã°Ê VVÕÃ°Ê Õi ÃÊ Àið

UÊ

Ì>À ]Ê À}iÊ ­Óääx®\Ê >ÃÊ « Ì V>ÃÊ `iÊ i « i Ê i Ê ÃÊ«> ÃiÃÊ`i Ê , "-1,]Ê£ äÊqÊÓääΰ

UÊ

Û V ]Ê >ÀÌ>Ê ­Óään®°Ê iÃ>ÀÀ Ê iÊ Û>V \Ê Õ Ê`iL>ÌiÊi ÊÌ À Ê>Ê >ÊÀiÛ> À â>V Ê`i ÊÌÀ>L> ]Ê,iÛ ÃÌ>Ê`iÊ/À>L> ]Ê Ê{]Ê Ö iÀ Êx]Ê iÀ Julio, Buenos Aires.

UÊ

"L> ` ]Ê °]Ê, >Ã]Ê °]Ê<iÛ> Ã]Ê °Ê­Óään®°Ê > À>VÌiÀ ÃÌ V>ÃÊ`iÊ >ÃÊ VÀ i «ÀiÃ>ÃÊÞÊÃÕÃÊ iVi à `>`iÃÊ `iÊ v À >V Ê i Ê i ÌÀ > jÀ V>Ê ÞÊ ,i «ÖL V>Ê V> >°Ê" /]Ê-> Ê Ãj°Ê ë L iÊ Ì> L j Êi Êi ÊÃ Ì Ê7iLÊ`iÊ>Ê" /\Ê ÌÌ«\ÉÉÜiL° Ì° À°VÀÉ` ` VÕ i ÌÃÉ É LÃiÀÛ>Úv À °«`v

UÊ

"

Ê­£ ®°Ê,iv À >Ê,i}Õ >Ì À >Êi Ê jÝ V ]Ê 6 Õ i Ê£]Ê*>À ð

UÊ

iÛ ]Ê ,°ÆÊ }Õ > à Þ]Ê °Ê ­Óä£ä®°Ê < -Ê *2 " *, 6 -]Ê «>À>Ê Õ >Ê ÕiÛ>Ê Û Ã Ê iÃÌÀ>Ìj} V>Ê `i Ê `iÃ>ÀÀ °Ê * ]Ê -> Ì >} ]Ê LÀ °Ê ë L iÊi Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°iV >V° À}É«ÕL V>V iÃÉÝ É{ÉÎ nn{É > â>ÃÚ«ÕL V Ú«À Û> `>ÃÚ«>À>ÚÕ >Ú ÕiÛ>ÚÛ Ã ÚiÃÌÀ>Ìi} V>Ú`i Ú `iÃ>ÀÀ °«`vÊ

UÊ

ÃÃiÀ]Ê °Ê ÞÊ ÌÀ ÃÊ ­£ {®]Ê Ê «iÌ Ì Û `>`Ê - ÃÌj V>]Ê V «iÌ Ì Û `>`Ê ÌiÀ >V > Ê ÞÊ iÃÌÀ>Ìi} >ÃÊ ÀiµÕiÀ `>Ã°Ê iÀ ]Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê i ? Ê`iÊ iÃ>ÀÀ

UÊ

" ]Ê Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°i « i v ° Ì° À°VÀÉ

UÊ

À V i >]Ê >À >Ê >ÀÌ>ÊÞÊ- Û >Ê ` ­ÊÓääx®°Ê ,iyiÝ iÃÊ>ViÀV>Ê`iÊ >Ê V Ê`iÊi « i>L `>`]Ê Ã V >V Ê À}i Ì >Ê `iÊ V >Ê « Ì V>]Ê,iÕ Ê Õ> ]Ê£È £nÊ Û i LÀi]Ê >Ê* >Ì>°

UÊ

ÀiÞÃà iÌ]Ê °Ê­ÓääÇ®°Ê Ê`iÃ>v Ê`iÊ >ÃÊ« Ì V>ÃÊ `iÊi « i Êi Êi Êà } Ê88 °Ê >ÊiÝ«iÀ i V >ÊÀiV i ÌiÊ `iÊ ÃÊ «> ÃiÃÊ `iÊ ÕÀ «>Ê VV `i Ì> °Ê Ê ÞÊ

?Û >°Ê Õi ÃÊ Àið

197

UÊ

" /Ê­Óää ®°Ê*> À> >Ê >L À> ÊÓää °Ê" /]Ê >°Ê

UÊ

" /Ê ­Óääx®°Ê *> À> >Ê >L À> Ê ÓääxÊ jÀ V>Ê >Ì >Ê ÞÊ i Ê >À LiÊ ­>Û> ViÊ «À iÀÊ Ãi iÃÌÀi®°Ê " /]Ê >°Ê

UÊ

" /Ê ­Óää{®Ê , «iÀÊ i Ê /iV Ê `iÊ À ÃÌ> °Ê >ÃÊ Õ iÀiÃÊi Ê«ÕiÃÌ ÃÊ`iÊ` ÀiVV °Ê VÌÕ> â>V Ê Óää{°Ê " /]Ê iLÀ>°Ê Ê Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°ÕV °iÃÉ v ÉÕV «ÉV ÌÉ`iÃV>À}>ÃÉ` VÕ i Ì ÈÎÓΰ «`v

UÊ

* ÀÌiÀ]Ê °Ê-V Ü>L]Ê °Ê­Óään®°Ê/ iÊ L> Ê

«iÌ Ì Ûi iÃÃÊ ,i« ÀÌÊ Óään Óää ]Ê i iÛ>°Ê Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ°Üiv ÀÕ ° À}Ê

UÊ

* ÀÌiÀ]Ê V >i Ê °Ê­£ nä®Ê «iÌ Ì ÛiÊ-ÌÀ>Ìi}Þ\Ê /iV µÕiÃÊ v ÀÊ > Þâ }Ê `ÕÃÌÀ iÃÊ > `Ê

«iÌ Ì ÀÃ°Ê iÜÊ9 À ]Ê/ iÊ ÀiiÊ*ÀiÃð

UÊ

UÊ

* 1 Ê ­Óää ®°Ê v À iÊ `iÊ iÃ>ÀÀ Ê Õ > Ê Óää ]Ê ÃÕ«iÀ> ` Ê L>ÀÀiÀ>Ã\Ê Û `>`Ê ÞÊ `iÃ> ÀÀ Ê Õ > Ã°Ê Ê ÀÕ« Ê Õ ` Ê *Ài Ã>]Ê Õi Û>Ê 9 À °Ê Ê ÌÌ«\ÉÉ `À°Õ `«° À}Éi É i` >É

,ÚÓää Ú -Ú « iÌi°«`v *À }À> >Ê , Ê­Óää ®°Ê « ÀÌiÃÊ>Ê >ÃÊ« Ì V>ÃÊ VÌ Û>ÃÊ`iÊ « i Êi Ê >Ê À}i Ì >\Ê v À iÊw > Ê `i Ê*À }À> >]Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> ]Ê « i ÊÞÊ -i}ÕÀ `>`Ê - V > ]Ê "À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê `i Ê/À>L> ]Ê ÃÊ Ã°

UÊ

,ÕõÕi]Ê °ÆÊ ,> Àiâ]Ê -°ÆÊ / ÀÀiÃ]Ê °ÆÊ Õâ ? ]Ê -°ÆÊ >ÃÌ ]Ê °Ê­£ n®°Ê8 Ê }ÀiÃ Ê >Ì > i À V> Êà LÀiÊië À ÌÕÊ «ÀiÃ>À > \Ê i` V Ê`iÊ Capacidad Emprendedora de Estudiantes de ÃVÕi >ÃÊ`iÊ ` ÃÌÀ>V Ê`iÊ ÕÀ «>ÊÞÊ j À V>Ê >Ì >°Ê -> Ê Ãj]Ê ÃÌ>Ê , V>°Ê ë L iÊ i \Ê ÌÌ«\ÉÉ > V°ÕÌiÝ>ði`ÕÉ«Þ iÉiëɫÕL V> V iÃÉL L ÌiV>É ÌVÀÉiÃÌÕ`° Ì

UÊ

-> Û >]ÊÊ }ÕÃÌ ÊÞÊ ÌÀ ÃÊ­ÓääÈ®°Ê ÃÊ Ûi iÃÊ« LÀiÃÊ V Ê L iÌ Ê `iÊ « Ì V>ÃÊ «ÖL V>Ã°Ê ·1 >Ê oportunidad para la inclusión social o un derro ÌiÀ Ê `iÊ > «Õ >V Ê ÞÊ vÀÕÃÌÀ>V iö]Ê « i V >Ê«ÀiÃi Ì>`>Ê> ÊÊ/iÀViÀÊ }ÀiÃ Ê >V > Ê`iÊ Políticas Sociales Ciudad Autónoma de Buenos ÀiÃ]Ê£nÊÞÊi ÊÓäÊ`iÊ"VÌÕLÀi°

UÊ

/ >`>]Ê >À ÃÊ­ÓääÇ®°Ê >ÊÀiVÕ«iÀ>V Ê`i ÊÌÀ>

L> ÊÞÊ`iÊÃÕÃÊ ÃÌ ÌÕV iÃÊÀiVÌ À>ðÊ,iÛ ÃÌ>Ê`iÊ /À>L> ]ÊÊ ÊÎ]Ê Ö iÀ Ê{]ÊÊ iÀ Ê Ê Û i LÀi° UÊ

/ >ÃÃ ]Ê ÕV > Ê ­Óäää®°Ê Ê } À Ê VÕ ÌÕÀ> Ê `iÊ ÕiÃÌÀ Ê Ì i « ]Ê i Ê ÃLiÀ}]Ê iÀ >À` Ê ÞÊ / >ÃÃ ]Ê ÕV > \Ê >« Ì> Ê Ã V > Ê ÞÊ VÕ ÌÕÀ>\Ê V > ÛiÃÊ iÃÌÀ>Ìj} V>ÃÊ «>À>Ê i Ê `iÃ>ÀÀ ]Ê > V Ê teramericano de Desarrollo, Fondo de Cultura Económica, Buenos Aires.

UÊ

6> Ê >ÛiÀi ]Ê iÊ­ÓääÇ®°Ê ÃiÀV Ê >L À> ÊÞÊ v i Ì Ê i «ÀiÃ>À > \Ê >VÌ Û> ` Ê i Ê `iÃ>ÀÀ °Ê

iÃ>ÀÀ Ê V V Ê V> Êi Ê À}i Ì >]ÊÊ"À }> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê `i Ê /À>L> ]Ê ÃÌ À >ÃÊ `i Ê ]Ê *À }À> >Ê Ìi}À>` Ê `iÊ « Þ Ê «>À>Ê >Ê ,i>VÌ Û>V Ê `i Ê « i Ê i Ê >Ê À}i Ì >Ê ­ , ®]Ê } ÃÌ °

UÊ

7 Ìi iÞ]Ê, V >À`Ê­Óääή°Ê Ê > ? Ê`iÊ >Ê «ÀiÃ>]Ê Õ >Ê v?LÕ >Ê i «ÀiÃ>À > °Ê }>L>Ê ` V nes, Madrid.

UÊ

<iÛ> Ã]Ê °Ê­ÓääÇ®°Ê,iÃÌÀ VV iÃÊ`i Ê Ì À Ê>Ê >Ê «iÌ Ì Û `>`Ê «ÀiÃ>À > Ê i Ê jÀ V>Ê >Ì >°Ê Õ `iÃ]Ê-> Ê Ãj°Ê ë L iÊÌ> L j Êi Êi Ê Ã Ì Ê `iÊ LiÀ«Þ i\Ê ÌÌ«\ÉÉÜÜÜ° LiÀ«Þ i i° À}É VÕ i Ì ÃÉ - - " * , "äÇ° «`vÊ

UÊ

<iÛ> Ã]Ê °Ê­Óäää®°Ê «ÀiÃ>Ê i` >]Ê ÕiÛ>ÊV > Ã wV>V °Ê Ê ÀiÛ ÃÌ>Ê " , "Ê 8/ , ",]Ê > V iÝÌ]Ê jÝ V Ê ° °]Ê >Àâ °

198

ANEXOS

ANEXO 1 *À }À> >ÊÌi Ì>Ì Û Ê«>À>ÊÕ ÊÌ> iÀÊ de Orientación Laboral >Ê À i Ì>V Ê >L À> ÊiÃÊÕ >Ê`iÊ >ÃÊ>VÌ Û `>`iÃÊ «À V «> iÃÊ `iÊ >Ê "wV >Ê Õ V «> Ê `iÊ « i °Ê ÃÌiÊ ÃiÀÛ V Ê ÃiÊ « i i Ì>Ê i` > ÌiÊ >ÃÊ i ÌÀiÛ ÃÌ>ÃÊ «iÀà > iÃÊ «iÀ Ê Ì> L j Ê i` > ÌiÊ i Ê ÌÀ>L> Êi ÊÌ> iÀiÃ°Ê Ê ÌÀ>L> Ê i Ê Ì> iÀiÃÊ «iÀ ÌiÊ }i iÀ>ÀÊ ië>V ÃÊ `iÊÀiyiÝ Ê}ÀÕ«> ]Ê«À vÕ ` â>ÀÊà LÀiÊ«À L i >ÃÊ

V «>ÀÌ ` Ã]Ê > > â>ÀÊ >Ê Ã ÌÕ>V Ê `i Ê iÀV>` Ê `iÊ ÌÀ>L> Ê i Ê >Ê Ài} ]Ê i Ê `iw Ì Û>Ê V ÃÌÀÕ ÀÊ V V i Ì Êi Êv À >ÊV iVÌ Û>°Ê 1 Ê«À }À> >Ê`i ÊÌ> iÀÊ`iÊ À i Ì>V Ê >L À> ÊÌ> Ê V Ê iÃÌ?Ê iÝ«ÀiÃ>` Ê i Ê i Ê V>« ÌÕ Ê ÎÊ `iÊ iÃÌ>Ê }Õ >ÊV ÃÌ>À >Ê`iÊ ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ `Õ Ã\

201

38. El trabajo en pareja se propone para que los participantes generen un espacio de apoyo mutuo.

202

ANEXO 2

ร iร ร ย ย ย >ร ย ย ร ยซ>ร >ร iร >ย ร >ร ร ย >ร V>ยซ>Vย `>`ร emprendedora39

Instrucciones para llenar el cuestionario: ย `ย ยตร iร ร ย ร ย >ร ร >wร ย >Vย ย ย iร ร ร ย }ร ย iย ร iร ร `iร Vร ย ย Liย ร Vย ย ย ร ร ร ร i`ร ร iร Vย ย ยซย ร ร >ร ย ร ร iร ร ย iย ร iร vร iย ร iร >ร ย >ร ร ร ย ร ร >Vย ย ย iร ร `iร Vร ย ร >ร ร iย ร iย ย >ร ยฐร -ย ร ย >ร >wร ย >ย Vย ย ย ร `iร Vร ย Liร ร ร ร vย ร ย >ร `iร >Vร ร >ร ร Vย ย ยซย iร >ย iย ย ร iร ย >ร ยตร iร Vย ย ร ร ย >ร โ Xโ ร ย >ร V>ร ย ย ย >ร `iร ยบร ย iย ยซร iยปร ร ร ย ร

Vย ย ย Vย `iร ย >ร ย >ร ย ร ย >ร `iร ย >ร ร ร iViร ร ย >ร ยตร iร ย >ร V>ร ย ย ย >ร `iร ยบV>ร ย ร ร ย iย ยซร iยปร ร ร ย ร Vย ย Vร iร `>ร >ร ร jร ย ย ย ย ร ย i`ย ย ร ย >ร ยตร iร ย >ร V>ร ย ย ย >ร `iร ยบvร iVร iย ร iย iย ร iยปร ร ร ย ร Vย ย ย Vย `iร ย V>ร ย ย ย >ย ย iย ร iร ย >ร ยตร iร ย >ร V>ร ย ย ย >ร `iร ยบ>ร ร iViร ยปร ร ร ร ย ร iร ร ?ร ร ย ร >ย ย iย ร iร iย ร `iร >Vร iร `ย ร ย >ร ยตร iร ย >ร V>ร ย ย ย >ร de โ nuncaโ .

#ENTRO !GRONร MICO 4ROPICAL DE )NVESTIGACIร N Y %NSEร ANZA #!4)% h#UESTIONARIO PARA EVALUAR LA CAPACIDAD EMPRENDEDORA DE Jร VENES EN ZONAS RURALESv #ENTRO PARA LA #OMPETITIVIDAD DE %COEMPRESAS ,A HERRAMIENTA UTILIZADA SE BASA EN SU MAYORร A EN LOS TRABAJOS REALIZADOS POR !Sร N ET AL "ORJAS

203

204

205

206

“Guía para la tabulación y obtención `iÊÀiÃÕ Ì>` ÃÊ`i ÊVÕiÃÌ >À Ê`iÊiÛ> Õ>V Ê de la capacidad emprendedora”

1. Introducción ÌiÃÊ`iÊ V >ÀÊi Ê«À Vià Ê`iÊÌ>LÕ >V Ê`iÊ`>Ì ÃÊ ÞÊ LÌi V Ê `iÊ ÀiÃÕ Ì>` Ã]Ê iÃÊ iViÃ>À Ê iëiV

wV>ÀʵÕiÊ>wÀ >V iÃÊV ÀÀië `i Ê>ÊV>`>ÊÕ >Ê `iÊ >ÃÊ ViÊÛ>À >L iÃÊ`iw `>ÃÊV Ê«>ÀÌiÊ`iÊ >Ê capacidad emprendedora empresarial.

Cuadro 1 6ARIABLES DE LA CAPACIDAD EMPRENDEDORA EMPRESARIAL CON SUS AlRMACIONES

2. Forma de uso ÊV Ì Õ>V ÊÃiÊ`iÌ> > Ê ÃÊ«>Ã ÃÊ>ÊÃi}Õ ÀÊ«>À>Ê Ì>LÕ >ÀÊ ÃÊ `>Ì ÃÊ ÞÊ LÌi iÀÊ ÃÊ ÀiÃÕ Ì>` ÃÊ `iÊ >Ê iÀÀ> i Ì>Ê`iÊiÛ> Õ>V \ £°Ê

`Õ ®Ê« ÀÊw >Ã]ÊÞÊ >ÃÊÛ>À >L iÃÊV ÊÃÕÃÊÀià «iVÌ Û>ÃÊ>wÀ >V iÃÊ« ÀÊiÝVi ÊV Õ >ð Ó°Ê

Ê Õ >Ê >Ê `iÊ Ì>LÕ iÊ V>`>Ê V>Ã Ê ­ ` Û

207

Ê V>`>Ê Û>À >L iÊ iÊ V ÀÀië `i Ê V V Ê >wÀ >V iÃ]ÊÞÊV>`>Ê>wÀ >V ÊÌ i iÊV V Ê« à L iÃÊÀiëÕiÃÌ>ÃÊV Ê >ÃÊà }Õ i ÌiÃÊ escalas:

ΰÊ

> VÕ iÊ >Ê«Õ ÌÕ>V Ê« ÀÊÛ>À >L i]ÊÌi i ` Êi ÊVÕi Ì>ʵÕiÊi Ê ?Ý Ê« à L iÊÃiÀ >Ê Ûi Ì V V Ê Ã Ê i Ê i ÌÀiÛ ÃÌ>` Ê Àië ` iÀ>Ê V Êà i «ÀiÊ>ÊV>`>Ê>wÀ >V Ê`iÊ >ÊÛ> À >L i]Ê ÞÊ i Ê Ê « à L iÊ ÃiÀ >Ê V V Ê Ã Ê i Êi ÌÀiÛ ÃÌ>` ÊÀië ` iÀ>ÊV Ê Õ V>Ê>Ê V>`>Ê>wÀ >V Ê`iÊ >ÊÛ>À >L i°

{°Ê

ÊÛ> ÀÊÌ Ì> Ê`iÊV>`>ÊÛ>À >L iÊ`iLiÊ` Û ` À ÃiÊi ÌÀiÊV V Ê«>À>Ê LÌi iÀÊÕ Ê ` ViʵÕiÊ À >Ê`iÊÕ Ê>ÊV V Ê« ÀÊÛ>À >L i°

x°Ê

-iÊ`iLiÊÃÕ >ÀÊi ÊÛ> ÀÊ`iÊ >ÃÊ ViÊÛ>À > L iÃÊ« ÀÊV>à ʭ ` Û `Õ ®ÊÞÊ` Û ` ÀÊi ÌÀiÊ ViÊ «>À>Ê LÌi iÀÊi Ê ` ViÊ`iw Ì Û Ê`iÊV>«>V dad emprendedora empresarial por caso.

È°Ê

208

*>À>Ê`iw ÀÊi Ê Ûi Ê`iÊV>«>V `>`Êi «Ài `i` À>Êi «ÀiÃ>À > Ê`iÊV>`>ÊV>à ʭ ` Û `Õ ®Ê `iLi Ê V à `iÀ>ÀÃiÊ ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ criterios: UÊ >ÃÊ «iÀà >ÃÊ V Ê Õ Ê ` ViÊ >Þ ÀÊ >Ê Î°xÊÃ Ê >ÃʵÕiÊVÕi Ì> ÊV ÊÕ Ê« Ìi V > Ê >Þ ÀÊ`iÊV>«>V `>`Êi «Ài `i` À>Êi «ÀiÃ>À > ÊÞÊÃiÊ iÃÊ`iLiÊ`>ÀÊÃi}Õ i Ì Ê«>À>Ê i À>ÀÊÃÕÃÊ>«Ì ÌÕ`ið UÊ >ÃÊ «iÀà >ÃÊ V Ê Õ Ê ` ViÊ i ÀÊ >Ê Î°xÊ «Õi`i Ê V Ì>ÀÊ V Ê V iÀÌ>ÃÊ >L dades emprendedoras empresariales «iÀ Ê Ê i}> Ê >Ê Õ Ê Ûi Ê ` `iÊ ÃiÊ >Ãi}ÕÀiʵÕiÊiÝ ÃÌiÊÕ Ê« Ìi V > Ê >Ìi ÌiÊ«>À>Êi ÊvÕÌÕÀ °

ANEXO 3 Encuesta de clima empresarial £°Ê

Ó°Ê

ΰÊ

4.

x°Ê

- ÌÕ>V ÊiV V>Ê>VÌÕ> ÊÞÊV >Ê`iÊ ÛiÀà iÃÊ­ÀiëiVÌ Ê`i Ê> Ê> ÌiÀ À®Ê >°Ê i ÀÊ L°Ê «i À V°Ê }Õ> Ê

È°Ê

- ÌÕ>V ÊiV V>ÊÞÊV >Ê`iÊ ÛiÀà iÃÊ ­iÝ«iVÌ>Ì Û>ÃÊ «>À>Ê ÃÊ Ã }Õ i ÌiÃÊ £ÓÊ iÃiÃ®Ê >°Ê i ÀÊ L°Ê «i À V°Ê }Õ> Ê

iÃi «i Ê`i Ê Õ V « Ê­ >ÀµÕiÊ >ÃÌ>ÊÌÀiî >°Ê i À>Ê ÃÊÃiÀÛ V à L°Ê >« Þ>Ê>Ê ÃÊi «ÀiÃ>À ÃÊ V°Ê Ài`ÕViÊ >Ê« LÀiâ> `°Ê Vi Ì Û>Ê >Ê ÛiÀà ʫÀ Û>`>Ê i°Ê i À>Ê >Ê vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê

Ç°Ê

Û> Õ>V Ê`i ÊV >Ê`iÊ ÛiÀÃ Ê >°Ê ÕÞÊLÕi Ê L°Ê LÕi V°Ê Ài}Õ >ÀÊ d. malo

+ÕiÊ « >Ê} L> i ÌiÊ`iÊ >Ê}iÃÌ Ê Õ nicipal >°Ê >«ÀÕiL>Ê L°Ê `iÃ>«ÀÕiL>Ê V°Ê Ê>«ÀÕiL>Ê Ê`iÃ>«ÀÕiL>Ê

n°Ê

Situación de la empresa respecto de un > Ê>ÌÀ?ÃÊ >°Ê i ÀÊ L°Ê «i ÀÊ V°Ê }Õ> Ê

·*ÀiÛjÊ >ViÀÊV ÌÀ>Ì>V iÃÊi Ê ÃÊ«À Ý ÃÊÈÊ iÃiÃ¶Ê a. Si L°Ê Ê V°Ê ÊÃ>Li

°Ê

·*ÀiÛjÊ`iëi` ÀÊ«iÀà > Êi Ê ÃÊ«À Ý ÃÊ ÈÊ iÃiÃ¶Ê a. Si L°Ê Ê V°Ê ÊÃ>LiÊ

*À V «> iÃÊ `iÃ>v ÃÊ `iÊ >ÃÊ i «ÀiÃ>ÃÊ ­ >ÀµÕiÊ >ÃÌ>ÊÌÀiî >°Ê V>À}>ÃÊÌÀ LÕÌ>À >ÃÊ L°Ê VÀi i Ì Ê`iÊV ÃÌ ÃÊ V°Ê Ài}Õ >V ÊiÝVià Û> `°Ê VÀ i Ê À}> â>` Ê i°Ê «jÀ` `>Ê`iÊV «iÌ Ì Û `>`Ê v°Ê Ài`ÕVV Ê`iÊ >Ê`i > `>Ê }°Ê v> Ì>Ê`iÊ«iÀà > Ê

i` > ÌiÊ iÃÌ>Ê iÀÀ> i Ì>Ê iÃÊ « à L iÊ V Ì>ÀÊ >`i ?ÃÊV ÊÕ >Ê«> À? V>Ê`iÊ >ÃÊiÝ«iVÌ>Ì Û>ÃÊ i «ÀiÃ>À > iÃÊ ÞÊ Ã LÀiÊ i >Ã]Ê ÌÀ>L> >ÀÊ ` ÀiV Ì> i ÌiÊ V Ê ÃÊ Û ÕVÀ>` ÃÊ ­i «ÀiÃ>À ÃÊ ÞÊ

°Ê V «iÌi V >Ê ÌiÀ > °Ê >VVià Ê> Êw > V > i Ì °Ê > ÊiÃÌ>` Ê`iÊ vÀ>iÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê

£ä°Ê *Õi`iÊ `i Ì wV>ÀÊ> }Ö ÊÃiVÌ ÀÊ Ê>VÌ Û `>`Ê iV V>ʵÕiÊÌi }>ÊÕ Ê> Ì Ê« Ìi V > Ê`iÊ VÀiV i Ì Êi Ê ÃÊà }Õ i ÌiÃÊÓÊ> ö ,iëÕiÃÌ>\ÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÊ

}Ài î]Ê >Ã Ê V Ê ÌÀ ÃÊ >VÌ ÀiÃÊ Û ÕVÀ>` ÃÊ ­V Êi Ê} L iÀ ÊVi ÌÀ> ®]Ê«>À>ÊÀiÛiÀÌ ÀÊ >ÃÊiÝ «iVÌ>Ì Û>ÃÊ>`ÛiÀÃ>ÃÊÞÊ>ÌÀ>iÀ ÃÊ >V >Ê V >Ì Û>ÃÊ µÕiÊ«Õi`> ÊÃiÀÊ`iÊÃÕÊ ÌiÀjð

209

ANEXO 4 Formato de plan de negocios40 RESUMEN £°Ê Ó°Ê Î°Ê

ÀiÛiÊ`iÃVÀ «V Ê`i Ê*À ÞiVÌ Ê ÀiÛiÊ«iÀw Ê`i Ê «ÀiÃ>À

ÌÀ LÕV Ê`i Ê*À ÞiVÌ Ê>Ê >Ê V >

Sección 1. PLAN DE MARKETING 1.1. Descripción del Producto 1.2. Comparación del Producto con el Pro ducto de la Competencia £°Î°Ê 1L V>V 1.4. Área del Mercado 1.5. Principales Clientes £°È°Ê i > `>Ê/ Ì> Ê 1.7. Participación en el Mercado £°n°Ê *ÀiV Ê`iÊ6i Ì> £° °Ê ÃÌ >` Ê`iÊ6i Ì>à 1.10. Medidas Promocionales £°££°Ê ÃÌÀ>Ìi} >Ê`i Ê >À iÌ }Ê £°£Ó°Ê*ÀiÃÕ«ÕiÃÌ Ê`i Ê >À iÌ }Ê

2.11 Ó°£ÓÊ Ó°£ÎÊ Ó°£{Ê Ó°£xÊ Ó°£ÈÊ Ó°£ÇÊ 2.18

Costo de la Materia Prima

ë L `>`Ê`iÊ >Ê >ÌiÀ >Ê*À >Ê > Ê`iÊ"LÀ>Ê

ÃÌ Ê`iÊ >Ê > Ê`iÊ"LÀ>Ê

ë L `>`Ê`iÊ >Ê > Ê`iÊ"LÀ>Ê *À `ÕVÌ Û `>`Ê`iÊ >Ê > Ê`iÊ"LÀ>Ê >ÃÌ ÃÊ i iÀ> iÃÊ`iÊ >Ê ?LÀ V>Ê Costos de Producción

Sección 3 PLAN DE ORGANIZACIÓN & GESTION 3.1 Forma de la Empresa ΰÓÊ ÃÌÀÕVÌÕÀ>Ê`iÊ >Ê"À}> â>V ΰÎÊ Ý«iÀ i V >ÊÞÊ > wV>V Êi Ê i} V ÃÊ`i Ê Empresario ΰ{Ê VÌ Û `>`iÃÊ*Ài "«iÀ>Ì Û>à ΰxÊ >ÃÌ ÃÊ*Ài "«iÀ>Ì Û Ã Î°ÈÊ µÕ « ÃÊ`iÊ"wV > ΰÇÊ >ÃÌ ÃÊ ` ÃÌÀ>Ì Û Ã Sección 4. PLAN FINANCIERO

Sección 2. PLAN DE PRODUCCION 2.1 Ó°ÓÊ Ó°ÎÊ Ó°{Ê Ó°xÊ Ó°ÈÊ 2.7 Ó°nÊ

Proceso de Producción

>« Ì> Ê Ê 6 `>ÊÖÌ Ê`i Ê >« Ì> Êw Ê > Ìi i Ì ÊÞÊ,i«>À>V iÃÊ Õi ÌiÃÊ`iÊ ÃÊ µÕ « ÃÊ

>«>V `>`Ê* > wV>`>Ê Capacidad Futura /jÀ ÃÊÞÊ ` V iÃÊ`iÊ >Ê «À>Ê`iÊ µÕ « ÃÊ Ó° Ê 1L V>V ÊÞÊ ÃÌÀ LÕV Ê`iÊ >Ê ?LÀ V>Ê Ó°£äÊ >ÌiÀ >Ê*À >Ê iViÃ>À >Ê

{°£Ê ÃÌ Ê`i Ê*À ÞiVÌ {°ÓÊ * > Ê > V iÀ ÊÞÊ,iµÕiÀ i Ì Ê`i Ê*Àjà tamo 4.3 Garantía para el Préstamo {°{Ê ÃÌ>` Ê`iÊ > > V >ÃÊÞÊ*jÀ` `>à {°xÊ ÃÌ>` Ê`iÊ Õ Ê`iÊ > > 4.6 Balance General {°ÇÊ *À }À> >Ê`iÊ iÛ ÕV Ê`i Ê*ÀjÃÌ> {°nÊ *Õ Ì Ê`iÊ µÕ LÀ Ê­* ® {° Ê ,iÌ À Ê`iÊ >Ê ÛiÀà ʭ, ® {°£äÊ ? à ÃÊ > V iÀ

#%&% -ANUAL PARA &ACILITADORES #%&% )NTERNATIONAL

210

ANEXO 5 À >Ì Ê`iÊi ÌÀiÛ ÃÌ>Ê V > Ê`iÊ ÌiÀiÃiÃÊÞÊV «iÌi V >ÃÊ >L À> iÃ

211

/À>L> >Ê À>ÃÊ­iëiV wV>ÀÊÃi > > iÃÉ i ÃÕ> iî\ · >ÃÌ>ÊVÕ? ` ÊÌÀ>L> ¶Ê­viV >®\ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

i ViÊ « ÀÊ i Ê ÌÀ>L> Ê µÕiÊ V à `iÀiÊ ?ÃÊ « ÀÌ> Ìi]ÊÞ>ÊÃi>Ê« ÀÊi Ê«ÕiÃÌ ÊµÕiÊ VÕ« ]Ê >Ê`ÕÀ> V ]ÊÊi ÊÃ> >À ]ÊiÌV°Ê­- Ê i V >Ê ?ÃÊ`iÊÎÊÌÀ>L> Ã]Ê>}Ài}>ÀÊ >ÃÊ >ÃÊ iViÃ>À >î

· Õ? ÊiÃÊÃÕÊiÝ«iÀ i V >Ê >L À> Êi Êi «ÀiÃ>Ã]Ê Ã Ì ÌÕV iÃ]Ê«À }À> >ÃÊ`iÊi « i ]ÊÌÀ>L> Ê` jÃ Ì V ]ÊÌÀ>L> ÊÛ Õ Ì>À ¶ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

212

VÌ Û `>`iÃÊ« ÀÊVÕi Ì>Ê«À « > ·+ÕjÊ«À `ÕVÌ Ê ÊÃiÀÛ V Ê«À `ÕV >ÊÞÉ ÊV iÀV > â>L>¶ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

"ÌÀ ÃÊ­iëiV wV>À®\ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ }Õ >\ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

4. ,> >Ê`iÊ>VÌ Û `>`\ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ·+ÕjÊ>VÌ Û `>`ÊÀi> â>L>ÊÕÃÌi`¶Ê­}iÃÌ ]Ê«À `ÕV V ]ÊÛi Ì>]Ê>` ÃÌÀ>V ]ÊiÌV°® ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ · Õ? Ì>ÃÊ«iÀà >ÃÊÌÀ>L> >L> ÊV ÊÕÃÌi`¶ÊÊÊÊ / Ì> \ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ > >ÀiÃ\ÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ « i>` Ã\ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

CAPACITACION Y FORMACION PROFESIONAL

· â Ê Ê iÃÌ?Ê >V i ` Ê > }Ö Ê VÕÀÃ Ê `iÊ V>«>V Ì> V ¶Ê ! Sí !ÊÊ · Õ? iÃÊ vÕiÀ Ê ÃÊ ?ÃÊ « ÀÌ> ÌiÃ¶Ê « ÀÊ `ÕÀ> V ]Ê V> `>`]Ê iÌV°Ê ­Ã Ê â Ê ?ÃÊ VÕÀà Ã]Ê >}Ài}>ÀÊ >î ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

· iÊ ÌiÀiÃ>Ê >ViÀÊ> }Õ >ÊV>«>V Ì>V ¶ÊÊ ! Sí !ÊÊ · ʵÕjÊÌi >öÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

·+ÕjÊ«À }À> >ÃÊ > i >¶ÊÊ !ÊÊ7 À`ÊÊ! Excel !ÊÊ >Ûi}>` ÀiÃÊ`iÊ ÌiÀ iÌ !ÊÊ"ÌÀ ÃÊ­iëiV wV>À®ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

·->LiÊ > i >ÀÊV «ÕÌ>` À>Ã¶Ê ! Sí !ÊÊ

·->LiÊ ÌÀ Ê ` >¶Ê ! Sí !ÊÊ

213

·+ÕjÊV V i Ì ÃÊÞÊ >L `>`iÃÊ>`µÕ À ` ÃÊi Ê ÌÀ ÃÊ? L Ì ÃÊ­ÌÀ>L> ]ÊV>Ã>]ÊÌ>Ài>ÃÊV Õ Ì>À >Ã®Ê ÃiÊÀi >V > ÊV ÊÃÕÃÊ ÌiÀiÃiÃÊ >L À> iö 5. INFORMACION ADICIONAL

·/ i iÊ > }Ö Ê «À L i >Ê «Ã V v à V Ê µÕiÊ iÊ ` wVÕ ÌiÊÌÀ>L> >ÀÊi Ê> }Õ >ÃÊ>VÌ Û `>`iöÊÊ­« ÀÊi i « \Ê ÛjÀÌ } ]Ê Ê«Õi`iÊiÃÌ>ÀÊÃi Ì>` Ê Ê«>À>` Ê ÕV >ÃÊ À>Ã]ÊiÌV°® ! Sí !ÊÊ !ÊÊ· Õ? ¶ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ·/ i iÊ> }Ö Ê ÌÀ ÊÌ « Ê`iÊ«À L i >ʵÕiÊ iÊ` wVÕ ÌiÊ ÌÀ>L> >À¶ÊÊ­ `i Ì wV>ÀÊ LÃÌ?VÕ ÃÊ«>À>Ê >ÊLÖõÕi `>Ê`iÊi « i ʵÕiÊÀiµÕ iÀ> Ê >Ê ÌiÀÛi V Ê`iÊÕ Ê ?Ài>Êà V > ]Ê« ÀÊi i « ÊVÕ `>` Ê`iÊ Ã°Ê ÊiÃiÊ V>à Ê`iÀ Û>ÀÊiÊ ` V>ÀÊ> Êw > Ê`i Êv À Õ >À ®

·/ i iÊ Vi V >Ê`iÊV `ÕVÌ À¶Ê ! Sí !ÊÊ ! Particular !ÊÊ >À}> !ÊÊ*À vià > !ÊÊ"ÌÀ ÃÊ­iëiV wV>À®ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

6. POSTULACION

·/ i iÊ LÀiÌ>ÊÃ> Ì>À >¶Ê ! Sí !ÊÊ

·*>À>ʵÕjÊ VÕ«>V ÉiÃÊ Ê>VÌ Û `>`ÉiÃÊÃiÊ« ÃÌÕ >¶ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

·/ i iÊ«iÀ à Ê`iÊ« ÀÌ>V Ê`iÊ>À >Ã¶Ê ! Sí !ÊÊ

i >V Ê`iÊ >Ê VÕ«>V É>VÌ Û `>` ­ ` V>ÀÊ ` >ÃÊ ÞÊ À>ÃÊ Ãi > > iÃ]Ê VÌÕÀ ]Ê w iÃÊ `iÊÃi > >®ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

·/ i iÊ >ÌÀ VÕ >¶Ê ! Sí !ÊÊ · Õ? ¶ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

7. OBSERVACIONES · ÃÌ?Ê V LÀ> ` Ê >VÌÕ> i ÌiÊ > }Ö Ê Ãi}ÕÀ Ê `iÊ `iÃi « i ¶ÊÊÊ ! Sí !ÊÊ DIFICULTADES PSICOFISICAS ·/ i iÊ> }Ö ÊÌ « Ê`iÊ` ÃV>«>V `>`¶Ê ! Sí !ÊÊ !ÊÊ· Õ? ¶ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ !ÊÊ/ « \ !ÊÊ }j Ì>ÊÊ !ÊÊ `µÕ À `> ·/ i iÊViÀÌ wV>` Ê`iÊ` ÃV>«>V `>`¶ ! Sí !ÊÊ iV >Ê`iÊi à \ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ iV >Ê`iÊÛi V i Ì \ÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ÌiÊViÀÌ wV>` À\ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

>} ÃÌ V \ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

À >Ê`i Êi ÌÀiÛ ÃÌ>` \ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

iÀ Û>V Ê>\ ! Colocación ! Capacitación !ÊÊ `ÕV>V Êv À > !ÊÊ"À i Ì>V Ê >L À> !ÊÊ « Þ Ê>Ê >ÊLÖõÕi`>Ê`iÊi « i !ÊÊ"À i Ì>V Ê«>À>Ê>ÕÌ i « i !ÊÊ/À> Ì>V Ê`iÊ` VÕ i Ì Ê`iÊ `i Ì `>` !ÊÊ-iÀÛ V Ê`iÊÃ> Õ` !ÊÊ-iÀÛ V Êà V > !ÊÊ iÀÌ wV>` Ê`iÊ` ÃV>«>V `>` !ÊÊ*À }À> >Êà V > Ê­iëiV wV>À®ÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ !ÊÊ"ÌÀ>Ê­iëiV wV>À®ÊÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ

214

«À L> ÌiÊ`iÊ ÃVÀ «V

i Ê >Ê"wV >Ê`iÊ « i Ê`iÊ­ LÀiÊ`i Ê Õ V « Ê ÞÊ >Ê«À Û V >®ÊV «À iÌ j ` ÃiÊ>Ê>VÌÕ> â>ÀÊÃÕÃÊ `>Ì ÃÊ VÕ> ` Ê >Þ>Ê VÕÀÀ ` Ê > }Ö Ê V> L Ê Ì> Ì Ê `iÊ` V ]ÊiÃÌÕ` ÃÊÀi> â>` Ã]ÊV>«>V Ì>V iÃ]Ê iÌV°]Ê>à ÊV Ê`iÊÃÕÊà ÌÕ>V Ê >L À> °

É >Ê-À°É-À>°ÊÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ >Êà ` Ê ÃVÀ «Ì É>ÊV Êi Ê ¨Ê

ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÊÊ

ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ LÀiÊÞÊwÀ >Ê`i Êi ÌÀiÛ ÃÌ>` À

ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ Firma del inscripto

ÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚÚ Õ}>ÀÊÞÊviV >

215

Acerca de los Autores

Sección I. Políticas e instrumentos municipales de empleo e intermediación laboral Centro de Estudios Desarrollo y Territorio (CEDeT)

Ê i ÌÀ Ê `iÊ ÃÌÕ` ÃÊ iÃ>ÀÀ Ê ÞÊ /iÀÀ Ì À Ê ­

i/®Ê `iÊ >Ê 1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê `iÊ -> Ê >ÀÌ ]Ê À}i Ì >]ÊÃiÊV V LiÊV ÊÕ Êië>V Ê`iÊ«À `ÕVV ÊÞÊ` vÕà Ê`iÊ ÕiÛ ÃÊV V i Ì ÃÊ Õ Ì ` ÃV « >À ÃÊ>ViÀV>Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ ÊÞÊ`iÊÃÕÊ` i à ÊÌiÀÀ Ì À > °Ê Ê«>ÀÌ VÕ >À]Ê«À VÕÀ> ÃÊ>« ÀÌ>ÀÊ >Ê >ÊV>«>V `>`Ê`iÊ> ? à ÃÊiÊ ÌiÀ«ÀiÌ>V ÊÀi} > ]Ê>Ê >Ê ÌiÀ>VV Êi ÌÀiÊ>VÌ ÀiÃÊÞÊ À}> â>V iÃÊ Û VÕ >` ÃÊV Ê >Ê«À L i ?Ì V>Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ ÊÌiÀÀ Ì À > ÊÞÊ>Ê >Êv À >V Ê`iÊ `iÀiÃÊ ÃÌ ÌÕV > iÃÊÞÊ`iÊ i «Ài `i` ÀiÃʵÕiÊV `ÕâV> Ê«À Vià ÃÊ`iÊ`iÃVi ÌÀ> â>V ÊÞÊ`iÃ>ÀÀ Ê V> ÊÞÊÀi} > °Ê/À>L> > ÃÊ`iÊ>VÕiÀ` ÊV Ê >Ê«iÀëiVÌ Û>Ê`i Ê`iÃ>ÀÀ Êi ` }i ]Ê V À« À> ` Ê >ÃÊ` ÃÌ Ì>ÃÊ` i à iÃÊ­« Ì V>Ã]ÊiV V>Ã]Êà V > iÃ]Ê}i }À?wV>Ã]ÊVÕ ÌÕÀ> iÃ]Êi «ÀiÃ>À > iîʵÕiÊ>viVÌ> Êi Ê`iÃ>ÀÀ Ê ÌiÀÀ Ì À > Êi ÊÕ >Ê«À «ÕiÃÌ>ʵÕiÊV L >Ê ÛiÃÌ }>V ]Ê` Vi V >]ÊÌÀ> ÃviÀi V >ÊÞÊ>à ÃÌi V >ÊÌjV V>° UÊ Ê

"ÃV>ÀÊ >` iÀÞ >V ` Êi Ê-Õ V > iÃÊ­-> Ì>Ê i®]Ê À}i Ì >Êi Ê£ ÈÓ°Ê ÃÊ VÌ ÀÊi Ê i V >ÃÊ- V > iÃÊ« ÀÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê `iÊ Õi ÃÊ ÀiÃ]Ê >ÃÌiÀÊi Ê i V >ÃÊ- V > iÃÊ« ÀÊ -"Ê À}i Ì >ÊÞÊ Vi V >` Êi Ê i V >Ê* Ì V>Ê« ÀÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ, Ã>À °Ê >Êà ` Ê-iVÀiÌ>À Ê`iÊ*À `ÕVV ÊÞÊ « i Ê`iÊ >Ê Õ V «> `>`Ê`iÊ , Ã>À ÊÞÊ À` >` ÀÊ i iÀ> Ê`i Ê* > Ê ÃÌÀ>Ìj} V Ê iÌÀ « Ì> Ê`iÊ >Ê,i} Ê, Ã>À °Ê VÌÕ> i ÌiÊiÃÊ

ÀiVÌ ÀÊ`i Ê i ÌÀ Ê`iÊ ÃÌÕ` ÃÊ iÃ>ÀÀ ÊÞÊ/iÀÀ Ì À Ê­

/®Ê`iÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ-> Ê >ÀÌ Ê ­1 - ®ÊÞÊ1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ, Ã>À Ê­1 ,®ÊÞÊ ÀiVÌ ÀÊ`iÊ >Ê >iÃÌÀ >Êi Ê iÃ>ÀÀ Ê V> Ê`iÊ >Ê 1 - ÊÞÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê ÕÌ >Ê`iÊ >`À `°Ê À` >` ÀÊ i iÀ> Ê`iÊ >Ê,i`Ê`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V V Ê /iÀÀ Ì À > ÊÞÊ « i Ê«>À>Ê jÀ V>Ê >Ì >ÊÞÊi Ê >À LiÊ­,i`Ê / ®°

UÊ Ê

jÃÌ ÀÊ >ÀVi Ê/>L À`> >V ` Êi Ê, Ã>À ]Ê À}i Ì >]Êi Ê£ ÈÈ]Ê Vi V >` Êi Ê i V >ÃÊ- V > iÃÊ­1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ+Õ iîÊÞÊ >} ÃÌiÀÊi Ê iÃ>ÀÀ ÊÞÊ iÃÌ Ê/iÀÀ Ì À > Ê­1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ, Ã>À ®°Ê ÃÕ Ì ÀÊi Ê À }> à ÃÊ ÌiÀ >V > iÃÊV Ê >Ê * ÊÞÊ >Ê" /]Ê>à ÊV Ê`iÊi Ì `>`iÃÊ`iÊ} L iÀ ]Ê ÃÌiÀ ÃÊ`iÊ /À>L> ÊÞÊ`iÊ iÃ>ÀÀ Ê- V > Ê`iÊ >Ê À}i Ì >ÊÞÊi Ê` ÃÌ Ì ÃÊ Õ V « ÃÊ`i Ê«> Ã°Ê Õ « ÊvÕ V iÃÊ`iÊ }iÃÌ Êi Ê >Ê-iVÀiÌ>À >Ê`iÊ*À `ÕVV ]Ê*À V Ê`i Ê « i ÊÞÊ iÀV Ê ÝÌiÀ ÀÊ`i Ê Õ V « Ê`iÊ, Ã>À °Ê*>ÀÌ V « Êi Êi Ê` Ãi ÊÞÊi >L À>V Ê`iÊ >ÌiÀ > iÃÊ«i`>} } V ÃÊ«>À>Êv À >V Ê /ÊÞÊV À` ÊÌ> iÀiÃÊ`iÊv À >V Êi Ê` ÃÌ Ì ÃÊ«> ÃiÃÊi Ê jÀ V>Ê >Ì >ÊÞÊi Ê >À Li°Ê ÃÊ i LÀ Ê`i Ê i ÌÀ Ê`iÊ ÃÌÕ` ÃÊ

iÃ>ÀÀ ÊÞÊ/iÀÀ Ì À Ê­

i/®ÊÞÊ>VÌÕ> i ÌiÊÃiÊ`iÃi «i >ÊV ÊV ÃÕ Ì ÀÊ`i Ê*À }À> >Ê Ã `>V Ê `i Ê « i Êi Ê À}i Ì >]Ê" /É Ì> >Ê >Û À °

UÊ Ê

i > `À Ê À µÕi Vi V >` Êi Ê,i >V iÃÊ`i Ê/À>L> Ê`iÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê`iÊ Õi ÃÊ ÀiÃÊ­1 ®ÆÊVÕÀÃ Ê >Ê >iÃÌÀ >Êi Ê i V >ÃÊ- V > iÃÊ`i Ê/À>L> Ê­1 ®°Ê ëiV > ÃÌ>Êi Ê* Ì V>ÃÊ`iÊ « i ÊÞÊ iÃ>ÀÀ Ê V> °Ê-iÊ >Ê`iÃi «i >` Ê`ÕÀ> ÌiÊ£äÊ> ÃÊV ÊV ÃÕ Ì ÀÊi Êi ÊÃiVÌ ÀÊ«ÖL V ]Êi Êi Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> Ê`iÊ >Ê >V ÊÞÊi Êi Ê L iÀ Ê`iÊ >Ê Õ`>`Ê`iÊ Õi ÃÊ ÀiÃÊi Ê?Ài>ÃÊ`iÊ « i ÊÞÊ iÃ>ÀÀ Ê V V Ê V> °Ê VÌÕ> i ÌiÊ iÃÊ-iVÀiÌ>À Ê`iÊ Õ ÌÕÀ>ÊÞÊ ÝÌi à Ê1 ÛiÀà Ì>À >Ê`iÊ >Ê >VÕ Ì>`Ê`iÊ i V >ÃÊ- V > iÃÊ­1 ®°Ê Vi ÌiÊ`iÊ

217

>ÊV?Ìi`À>Ê iÌ ` } >Ê`iÊ ÛiÃÌ }>V Ê`iÊ >ÊV>ÀÀiÀ>ÊÊ`iÊ,i >V iÃÊ`i Ê/À>L> ]Ê«>ÀÌ V «>Ê`iÊ«À ÞiVÌ ÃÊ Ài >V >` ÃÊ V Ê * Ì V>ÃÊ `iÊ « i Ê ÞÊ iÃ>ÀÀ Ê V> Ê Ê i Ê i Ê i ÌÀ Ê `iÊ ÃÌÕ` ÃÊ iÊ ÛiÃÌ }>V iÃÊ >L À> iÃÊ Ê*À }À> >Ê`iÊ ÛiÃÌ }>V iÃÊ V V>ÃÊà LÀiÊ/iV } >]Ê/À>L> ÊÞÊ « i Ê`i Ê Ãi Ê >V > Ê`iÊ ÛiÃÌ }>V iÃÊ i Ì wV>ÃÊÞÊ/jV V>ÃÊL> Ê >Ê` ÀiVV Ê`i Ê À°Ê Õ Ê ivv>° UÊ Ê

-> Ì >} Ê À iÃÌ Ê,Õ â

« >` Êi Ê iÃ>ÀÀ Ê V> ]Ê }i ÌiÊ`iÊ iÃ>ÀÀ °Ê À Õ >V ÊÞÊ iÃÌ Ê`iÊ«À ÞiVÌ ÃÊà V «À `ÕV Ì Û ÃÊV Êj v>à ÃÊi Ê « i ]Ê1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ-> Ê >ÀÌ ]Ê À}i Ì >°Ê >V Ì>` ÀÊÞÊV>«>V Ì>` ÀÊi Ê Ìi >ÃÊ`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V V Ê V> Êi Ê À i Ì>V ÊiÊ `ÕVV Ê> Ê Õ ` Ê`i ÊÌÀ>L> °Ê VÌÕ> Ê ÀiVÌ ÀÊ`iÊ *À ÞiVÌ ÃÊ`i Ê i ÌÀ Ê ÌiÀ` ÃV « >À Ê«>À>Êi Ê iÃ>ÀÀ Ê Õ > ÊÞÊ*À `ÕVÌ Û ÊÞÊÀië Ã>L iÊ`iÊ}iÃÌ Ê `iÊ*À }À> >ÃÊ`iÊ « i Ê`i Ê ÃÌiÀ Ê`iÊ/À>L> ]Ê « i ÊÞÊ-i}ÕÀ `>`Ê- V > Ê`iÊ >Ê >V Êi Ê À}i Ì >°Ê

Õ « ÊvÕ V iÃÊ`iÊ}iÃÌ Êi Ê >Ê-iVÀiÌ>À >Ê`iÊ*À `ÕVV ]Ê*À V Ê`i Ê « i ÊÞÊ iÀV Ê ÝÌiÀ ÀÊ `i Ê Õ V « Ê`iÊ, Ã>À °Ê Õi Ì>ÊV ÊÕ >Ê> « >ÊiÝ«iÀ i V >Êi Êi Ê` Ãi Ê`iÊ«À ÞiVÌ ÃÊ«À `ÕVÌ Û ÃÊV Ê j v>à ÃÊi Ê >Ê>ÀÌ VÕ >V Ê«ÖL V «À Û>`>°Ê*>ÀÌ V «>Ê`i ÊiµÕ « Ê`iÊÌÀ>L> Ê`i Ê i ÌÀ Ê`iÊ ÃÌÕ` ÃÊ iÃ> ÀÀ ÊÞÊ/iÀÀ Ì À Ê­

i/®Ê`iÊ >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >V > Ê`iÊ-> Ê >ÀÌ ]Ê À}i Ì >]ÊV >L À> ` Êi ÊV>«>V Ì> V iÃÊ`iÊ }i ÌiÃÊ`iÊ iÃ>ÀÀ Ê V> Êi Ê` viÀi ÌiÃÊV Õ`>`iÃÊ`iÊ>À}i Ì >ÊÞÊ >Ì > jÀ V>°Ê* ÃiiÊ> « >Ê iÝ«iÀ i V >Ê`iÊ>VÌÕ>V Êi Êi Ê` Ãi ]ÊÊ « i i Ì>V Ê`iÊ«À }À> >ÃÊÞÊ>VV iÃÊ`iÊ« Ì V>ÃÊ`iÊi « i Ê ÞÊ`iÃ>ÀÀ ÊÌiÀÀ Ì À > °

Sección II. Políticas e instrumentos municipales para la promoción del emprendedurismo, «Þ iÃÊÞÊv ÀÌ> iV i Ì Ê`iÊ >ÃÊV>`i >ÃÊ`iÊÛ> ÀÊÌiÀÀ Ì À > ià UÊ Ê

Ê<iÛ> ÃÊ6° >V ` Êi Ê >]Ê*iÀÖ]ÊiÃÊiV ÃÌ>Ê« ÀÊ >Ê* Ì wV >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >Ì V>Ê`i Ê*iÀÖ]Ê >iÃÌÀ Êi Ê L iÀ Ê ÞÊ ÃÕ Ì ÃÊ*ÖL V ÃÊ­« Ì V>ÃÊ«ÖL V>îʫ ÀÊ >Ê >VÕ Ì>`Ê >Ì > iÀ V> >Ê`iÊ i V >ÃÊ- V > iÃÊ­ -" jÝ V ®]ÊÞÊ >iÃÌÀ Êi Ê V >Ê« ÀÊi Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê/iV } V Ê ÕÌ Ê`iÊ jÝ V Ê­ / ®]Ê>`i ?ÃÊ`iÊÃiÀÊ iëiV > ÃÌ>Êi Ê`iÃ>ÀÀ ÊiV V Ê V> Ê« ÀÊ >Ê"À}> â>V Ê ÌiÀ >V > Ê`i Ê/À>L> Ê­" /®°Ê-ÕÊÌÀ>L> Ê } À>Ê> Ài`i` ÀÊ`iÊÌi >ÃÊ`iÊi «Ài `i`ÕÀ à ]Ê VÀ ]Ê«iµÕi >ÊÞÊ i` > >Êi «ÀiÃ>Êi Ê jÀ V>Ê >Ì >]Ê VÀiV i Ì ÊÞÊ`iÃ>ÀÀ ÊiV V ]ÊÃiVÌ ÀÊ v À > ]Ê`iÃ>ÀÀ Ê V> ]Ê}iÃÌ Ê`iÊ«À ÞiVÌ ÃÊÞÊ« Ì V>ÃÊ«Ö L V>ÃÊi ÊiÃÌ ÃÊ? L Ì ÃÆÊV ÊÛ>À ÃÊ LÀ ÃÊÞÊ«ÕL V>V iÃÊi ÊÀiÛ ÃÌ>ÃÊiëiV > â>`>Ã°Ê iÃÌ>V>ÊÃÕÊV >L À>V ÊV ÊV ÃÕ Ì ÀÊiÝÌiÀ Êi Ê >Ê1 - " ÃÌ>Ê, V>]Ê * ]Ê" /]Ê *," 9* ]Ê6 Ã Ê Õ ` > ]Ê > V Ê ÌiÀ> iÀ V> Ê`iÊ iÃ>ÀÀ Ê­ ®]Ê 1 -Ê ÌiÀ >V > ]Êi ÌÀiÊ ÌÀ>ð

Ê

-ÕÊ> « >ÊiÝ«iÀ i V >ÊV Ê` Vi ÌiÊ V ÕÞiÊV >L À>V iÃÊV Êi Ê i ÌÀ Ê ÌiÀ >V > Ê`iÊ À >V Ê`iÊ >Ê" /]Ê >Ê >VÕ Ì>`Ê >Ì > iÀ V> >Ê`iÊ i V >ÃÊ- V > iÃÊ­ -"Ê ÃÌ>Ê, V>®]Ê >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >Ì >Êi Ê *> > ?]Êi Ê ÃÌ ÌÕÌ Ê/iV } V ÊÞÊ`iÊ ÃÌÕ` ÃÊ-Õ«iÀ ÀiÃÊ`iÊ ÌiÀÀiÞÊi Ê jÝ V Ê­/ Ê`iÊ ÌiÀÀiÞ®ÊÞÊ >Ê* Ì wV >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >Ì V>Ê`i Ê*iÀÖ°Ê Ê >Ê>VÌÕ> `>`ÊiÃÊ` Vi ÌiÊi Ê >Ê1 ÛiÀà `>`Ê >Ì > iÀ V> >Ê `iÊ i V >ÊÞÊ/iV } >Ê­1 /®Êi Ê ÃÌ>Ê, V>]ÊÞÊVÕi Ì>ÊV ÊÕ ÊL }Êà LÀiÊ «Þ iÃÊÞÊi «Ài ` i Ì ÃÊ en el periódico El Financiero llamado PYMEScopio

218

219