Eindejaarsbijlage 2012

24

eindejaarsbijlage

vrijdag 28 december 2012 Reformatorisch Dagblad

in memoriam januari Ds. C. J. P. Lam

Cor van der Klugt

Gustav Leonhardt

Cornelis Johannes Petrus Lam (25 januari 19284 januari 2012) werd te Blaricum geboren. Hij studeerde theologie in Utrecht en werd op 16 mei 1954 bevestigd als predikant in de Zeeuwse gemeente Poortvliet. Daarna diende hij vanaf 1958 de gemeente van Lunteren. Als zendingspredikant voor de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) vertrok ds. Lam in 1962 met zijn gezin naar Kenia. Twee jaar later werd hij predikant te Putten, waar hij tot zijn dood woonde. Van 1972 tot aan zijn emeritaat in 1988 werkte de predikant als secretaris van de GZB.

Cornelis Johannes van der Klugt (30 maart 1925-6 januari 2012) was van 1986 tot 1990 president-directeur van Philips. In 1950 trad hij in dienst bij Philips om er zijn hele carrière door te brengen. Hij werkte vele jaren in Zuid-Amerika en werd in 1978 lid van de raad van bestuur van het elektronicaconcern. Van der Klugt volgde in 1986 Wisse Dekker op als topman van Philips en bracht de volgens de hoofddirectie te onafhankelijk opererende Amerikaanse dochter NAPC weer onder Eindhovense controle. Van der Klugt kreeg ook kritiek: de cijfers vielen tegen en als topman zou hij de gang van zaken bij de onderneming te rooskleurig hebben voorgesteld. Dit leidde ertoe dat Van der Klugt in 1990 werd afgezet. De in Haarlem geboren Van der Klugt stond bekend als een belezen en als filosofisch ingesteld mens. Ook was hij zeer sportief. Van der Klugt was ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw en ook buiten Nederland vielen hem onderscheidingen ten deel.

De Amsterdamse klavecinist, organist en dirigent Gustav Leonhardt (30 mei 1928-16 januari 2012) was tot kort voor zijn overlijden actief als ambassadeur („tussenhandelaar”) van oude muziek.

Nog op 12 december vorig jaar gaf hij in Parijs een klavecimbelrecital voor een volle zaal. Na zijn muziekstudie in Basel en Wenen werd hij in Amsterdam docent klavecimbel aan het conservatorium en richtte hij het Leonhardt Consort op.

Samen met de Oostenrijkse dirigent Nikolaus Harnoncourt voerde hij in de jaren 70 en 80 alle cantates van Bach uit, op authentieke instrumenten. De oudemuziekbeweging was een feit. Ook als solist op klavecimbel en orgel vertolkte Leonhardt over de hele wereld zijn historiserende visie op de muziek van componisten uit renaissance en barok. Hij maakte meer dan 200 opnamen en gaf jaarlijks vele concerten. In Amsterdam was hij als kerkorganist actief in de Waalse kerk, terwijl hij als titulair organist was verbonden aan de Nieuwe Kerk.

februari Dr. T. J. W. Kunst

Florence Green

Gerrit Ybema

Dr. Theo Kunst (1935-20 januari 2012) legde de basis voor de Evangelische Theologische Faculteit (ETF) in het Belgische Leuven (Heverlee). In 1986 zette dr. Kunst als decaan het doctoraatsprogramma van de ETF op. Ook was hij betrokken bij de voorloper van de ETF, het toen nog in Brussel gevestigde Bijbelinstituut België. Kunst was een drijvende kracht achter de Evangelische Alliantie in Vlaanderen (EAV). Voor hem diende theologie gericht te zijn op de gemeentepraktijk en de Evangelieverkondiging. Kunst studeerde theologie aan de Universiteit Utrecht, maar was erg kritisch over de dorre en liberale theologie van zijn dagen. De Nederlander behaalde een doctoraat aan Dallas Theological Seminary. Hij was zeer actief in gemeente- en evangelisatiewerk en hij was als vertaler betrokken bij de campagne van Billy Graham in Brussel. Later ging hij doceren aan Tyndale Theological Seminary in Badhoevedorp. Hij was betrokken bij leiderschapsvorming in heel Europa.

De Britse Florence Green (19 februari 19014 februari 2012) was de laatste nog levende veteraan van de Eerste Wereldoorlog. Ze was de enige nog levende veteraan sinds de Australiër Claude Choules op 5 mei 2011 overleed. Op die erkenning als oorlogsveteraan moest ze overigens lang wachten: pas in januari 2010 werd dat officieel erkend. De Britse nam in september 1918 op haar zeventiende dienst bij de Royal Air Force. Daar werkte ze eerst als serveerster in de mess in Marham. Later verkaste ze naar de luchtmachtbasis Narborough. Zo maakte ze nog net een paar maanden van de Eerste Wereldoorlog in actieve dienst mee, want op 11 november van dat jaar kwam een officieel einde aan de vijandelijkheden. Florence Green behoorde met haar leeftijd van bijna 111 jaartevens tot de zes oudste mensen van Groot-Brittannië. Na het overlijden van haar echtgenoot woonde ze tot kort voor haar dood bij haar 90-jarige dochter.

Green overleed uiteindelijk in een rusthuis.

Gerrit Ybema (29 oktober 1945-15 februari 2012) was namens D66 Tweede Kamerlid en staatssecretaris. Ybema was het grootste deel van zijn loopbaan nauw betrokken bij de politiek. Zo was hij ambtenaar bij de gemeente Enschede en de provincie Friesland en bestuursadviseur van Gedeputeerde Staten in Friesland. Van 1986 tot 1990 zat hij in de gemeenteraad van Leeuwarden. Van 1989 tot 1998 was Ybema Tweede Kamerlid voor D66. In het tweede kabinet-Kok was hij van 1998 tot 2002 staatssecretaris van Economische Zaken, met als aandachtsgebied onder andere de buitenlandse handel. Na zijn politieke loopbaan had hij een eigen advies- en consultancybureau. Ook vervulde hij tal van nevenfuncties.

Jaap Boersma

Prof. C. Trimp

Huib Eversdijk

De levensloop van Jaap Boersma (2 december 1929-6 maart 2012) is opmerkelijk te noemen. Hij was Tweede Kamerlid en minister, proefde aan het bedrijfsleven en was werkloos. Hij zat bij de ARP en de PvdA. Boersma was namens de ARP van 1964 tot 1971 Tweede Kamerlid. Van 1967 tot 1971 was hij lid van het Europees Parlement. Van 1971 tot 1977 was hij minister van Sociale Zaken en bovendien korte tijd minister van Landbouw en Visserij. Boersma was het niet eens met de oprichting van het CDA, waar de ARP in opging.

Hij zegde in 1980 zijn lidmaatschap op en sloot zich tien jaar later aan bij de PvdA. Nadat die partij ingreep in de sociale zekerheid, keerde hij zich af van de PvdA. Hij werkte enkele jaren bij bouw- en handelsconcern OGEM, was daarna een jaar werkloos en was van 1983 tot 1993 directeur van de Gemeentelijke Stadsreiniging Amsterdam.

Cornelis Trimp (18 januari 1926-9 maart 2012) werd te Amsterdam geboren. Zijn opleiding tot predikant volgde hij aan de Theologische Hogeschool te Kampen. Op 11 februari 1951 deed hij intrede in de gereformeerd vrijgemaakte kerk in het Friese Twijzel. Vervolgens diende hij de gemeenten van Middelburg (1955), Voorburg (1961) en Groningen-Noord (1967).

Ds. Trimp promoveerde in 1961 in Kampen. In 1970, kort na de scheuring in de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) waaruit de Nederlands Gereformeerde Kerken ontstonden, werd dr. Trimp benoemd tot hoogleraar aan de Theologische Hogeschool in Kampen. Hij zou dit ambt bekleden tot 1 januari 1993. Zijn betrokkenheid tussen 1956 en 1992 bij het kerkelijk orgaan De Reformatie zorgde ervoor dat de stem van prof. Trimp gezag had. Hij vervulde een actieve rol bij het sluiten van de gelederen in de kerk na de scheuring. Van zijn hand verschenen diverse publicaties. De hoogleraar was voor liturgische vernieuwingen.

De Zeeuwse CHU’er Huib Eversdijk (21 december 1933-15 maart 2012) zat van 1977 tot 1991 in de Tweede Kamer en daarna tot 2003 in de Eerste Kamer. Als Tweede Kamerlid stemde hij tegen de verruiming van de Winkeltijdenwet en tegen de verruiming van de euthanasieregelgeving.

De hervormde Eversdijk had graag dominee willen worden, maar werd onderwijzer. Hij gaf tot 1977 les in het basis- en voortgezet onderwijs.

Van 1970 tot 1978 en van 2002 tot 2006 was hij gemeenteraadslid. Ook zat hij in de Provinciale Staten van Zeeland. Bovendien was hij dijkgraaf. Hij was bestuurder bij tientallen organisaties op kerkelijk en maatschappelijk terrein. Voor al zijn verdiensten kreeg hij diverse onderscheidingen. Hij was ouderling in de hervormde gemeente van Heinkenszand en stond regelmatig op de kansel. Hij wilde zich naar eigen zeggen niet in een vakje indelen, maar gaf wel aan dat velen hem confessioneel noemden.

Christien de Priester

John Demjanjuk

Paus Shenuda

Pastoraal dichteres Christien de Priester-de Visser (21 januari 1930-15 maart 2012) was afkomstig uit een arbeidersgezin en had weinig literaire vorming genoten. Ze schreef haar eerste vers als zeventienjarige: een reactie op de nieuwjaarspreek van ds. W. de Wit in de gereformeerde gemeente van Middelburg. De Priester, opgegroeid met het werk van Da Costa, Ledeboer, Witsius, Tuinman en Koelman, schreef poëzie met een vergelijkbare geestelijke strekking. Haar gedichten, die ze zelf als „meditaties op rijm” typeerde, waren bedoeld voor eenvoudige lezers zonder veel literaire bagage. Dat haar poëzie aansloeg, blijkt uit het feit dat er in de loop van haar leven niet minder dan tien bundels verschenen, die bovendien regelmatig werden herdrukt. Daarnaast werden en worden haar verzen vaak opgenomen in kerkelijke periodieken.

Met de dood van John Demjanjuk (3 april 1920-17 maart 2012) kwam er een eind aan een slepende periode van rechtszaken, bedoeld om hem wegens oorlogsmisdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog te veroordelen. Ivan Demjanjuk werd geboren in de toenmalige Sovjet-Unie. In 1952 emigreerde hij naar de Verenigde Staten, waar hij (als John Demjanjuk) automonteur werd in Cleveland. Halverwege de jaren 70 werd Demjanjuk ervan beschuldigd de beruchte beul van Treblinka te zijn die Iwan de Verschrikkelijke werd genoemd. De Amerikaanse justitie ontnam hem daarop zijn staatsburgerschap en leverde hem uit aan Israël. Daar werd hij aanvankelijk ter dood veroordeeld, maar in 1993 wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken. Na terugkeer in de VS werd hij aan Duitsland uitgeleverd. Uiteindelijk veroordeelde een Duitse rechter hem tot vijf jaar cel wegens medeplichtigheid aan moord. Demjanjuk ging tegen dat vonnis in hoger beroep, maar maakte de behandeling van die rechtszaak niet meer mee.

Paus Shenuda III (3 augustus 1923-17 maart 2012) was de 117e patriarch en paus van de Koptisch-Orthodoxe Kerk. De als Nazir Gayed Roufial geboren Egyptenaar studeerden aan de letterenfaculteit van de universiteit van Caïro en aan de Koptisch-Theologische Hogeschool. Daarna was hij leraar en journalist. In 1954 trok hij zich terug in het Syrische klooster in Wadi Natrun, als monnik met de naam Antonius al-Suriany.

Daarna werd hij van 1956 tot 1962 kluizenaar. Op 30 september 1962 werd hij door paus Cyrillus VI als bisschop Shenuda tot deken van de Koptisch-Theologische Hogeschool benoemd. Op 14 november 1971 werd hij geïntroniseerd tot 117e patriarch en paus van Alexandrië. In 1981 kwam het tot een totale breuk met de regering en werd hij door president Sadat onder huisarrest geplaatst en verbannen. De nieuwe president Mubarak herstelde de paus in zijn ambt.

Ds. J. Kot

Ds. G. van Leijen

Ds. Z. Mazvabo

Jan Kot (14 januari 1928-6 april 2012) werd in Tholen geboren. Hij studeerde theologie via de hulppredikersopleiding in Bilthoven en de catechetenopleiding in Zeist. Als hulpprediker en catecheet werkte Kot in Hardegarijp, NieuwLekkerland, Sommelsdijk en Nieuwaal-Zuilichem.

In 1990 werd Kot bevestigd als hervormd predikant te Valburg-Homoet. Daar ging hij in 1993 met emeritaat. In 2004 wilde ds. Kot niet meegaan in de Protestantse Kerk in Nederland, en werd hij emeritus predikant binnen de Hersteld Hervormde Kerk. De predikant woonde de laatste jaren in Borssele.

Gerard van Leijen (19 april 1932-15 april 2012) werd geboren in IJsselmuiden. De trouwdienst van zijn broer bracht in zijn leven een grote verandering teweeg, zei hij ooit in een interview met deze krant. Voordat Van Leijen in Groningen theologie ging studeren, had hij een autorijschool in Nunspeet. Hij was drie jaar werkzaam als pastoraal medewerker in Hasselt. Vanaf 9 april 1978 diende hij als hervormd predikant de gemeente van Wilnis. Op 8 juni 1986 werd hij verbonden aan de hervormde gemeente te Otterlo. Op 1 mei 1994 ging ds. Van Leijen met emeritaat.

Ds. Z. Mazvabo (1938-17 april 2012) was werkzaam namens Mbuma Zending in Zimbabwe.

Ds. Mazvabo was predikant van de gemeente Zsisivani en tevens lid van het zendingscomité Zimbabwe. Hij preekte niet alleen in Zsisivani, maar ook in veel plaatsen in de omgeving.

Onder de Shonasprekende mensen verleende hij veel pastorale zorg. Zijn conditie ging plotseling achteruit na een operatie enkele dagen eerder.

Hij werd 74 jaar.

maart

april