RK-Kerk begint compensatie Vergoeding voor slachtoffers misbruik Kerkredactie
UTRECHT – De compensatieregeling voor slachtoffers van seksueel geweld in de RoomsKatholieke Kerk (RK-Kerk) is gisteren ingegaan. De eerste v ftig slachtoffers kunnen nu een schadevergoeding aanvragen. Dat maakte het Meldpunt Seksueel Misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk gisteren bekend. De slachtoffers van seksueel misbruik in rooms-katholieke instellingen kr gen een brief met informatie over de compensatieregeling. Daarin staat ook de regeling voor erfgenamen vermeld. Die is alleen van toepassing voor de partner en kinderen van het overleden slachtoffer. De schadevergoeding kan al naar gelang de ernst variëren van 5000 tot 100.000 euro. De kerk moet dat geld dan betalen. Ruim honderd slachtoffers hebben zich tot nog toe gemeld. Van de eerste v ftig is hun aanklacht de afgelopen maanden gegrond verklaard. Enkele tientallen anderen kr gen binnenkort bericht. Het gaat b de compensatieregeling om slachtoffers b wie het misbruik als minderjarige heeft plaatsgevonden. Onder hen zitten veel mannen die als kind
Misbruik ■ Compensatieregeling voor slachtoffers seksueel geweld in RK-Kerk ingegaan. ■ Eerste vijftig slachtoffers kunnen nu schadevergoeding aanvragen. ■ Schadevergoeding voor slachtoffer varieert van 5.000 tot 100.000 euro.
op internaten z n misbruikt. Voorzitter van de compensatiecommissie is Bart Holthuis, advocaat in Deventer en voormalig voorzitter van de Vereniging van Letselschade Advocaten. De eerste berichten over seksueel misbruik binnen roomskatholieke instellingen in Nederland kwamen vorig jaar naar buiten. De Rooms-Katholieke Kerk maakte vorige maand bekend met een nanciële regeling te komen voor mensen die als minderjarige slachtoffer z n geworden van misbruik. Oudminister Deetman, voorzitter van een commissie die onderzoek doet naar seksueel misbruik binnen rooms-katholieke instellingen, presenteert op 16 december z n eindrapport. De commissie-Deetman houdt daarna op te bestaan. Slachtoffers z n dan voor contact, advies en vragen aangewezen op andere organisaties, zoals Slachtofferhulp. De commissie-Deetman heeft slachtoffers uitgenodigd voor een besloten b eenkomst op 17 december in de Utrechtse Jaarbeurs. Deetman zal onder meer ingaan op vragen en opmerkingen van mensen die zich b de onderzoekscommissie hebben aangemeld als slachtoffer. H sprak al eerder met de slachtoffers. In samenwerking met dagblad Trouw organiseert Academic Forum (Tilburg University) op 19 december een studiedag over misbruik binnen de RoomsKatholieke Kerk. Dan zal ook de bundel ”Grensoverschr dingen geduid. Over seksueel misbruik in katholieke instellingen” worden gepresenteerd.
zaterdag 3 december 2011 PAGINA 2
Kerk en Godsdienst
Reformatorisch Dagblad
Van marechaussee tot predikant Ds. A. D. Goijert met emeritaat Jan van Reenen
N KERK – T dens z n beroepsleven heeft ds. A. D. Go ert van alles aangepakt. H was marechaussee, zendingsvoorlichter, godsdienstleraar en predikant. Z n studeerkamer getuigt van z n reizen over de hele wereld. De herinneringen z n hem dierbaar, maar het meest hecht h aan het bord met daarop het woord ”Rehoboth”, boven de voordeur van z n huis in N kerk. „De Heere heeft ruimte gemaakt.” „M n vrouw en ik geloven dat we hier een plek hebben gekregen”, zegt ds. Go ert. „Ik ben bl dat ik de eindstreep heb mogen halen. De laatste jaren waren moeizaam. In 2005 ben ik een jaar uitgevallen door een reactionaire depressie en in 2008 nog eens zo’n periode door een gezwel in m n hoofd.” De predikant van de hervormde gemeente te Bunschoten ging op 6 november met emeritaat. Arie Dirk Go ert werd op
10 november 1946 geboren in Utrecht. H wilde marechaussee worden. Z n moeder zei tegen hem: „Jochie, j het leger in? Wat moet er van je terechtkomen?” Ds. Go ert: „Ze heeft niet gel k gekregen. Toen ik marechaussee was, kreeg ik oog voor God. Het gebeurde in een wereld waarin het vreemd was dat iemand in de B bel las. Het was een ingr pen van bovenaf.” H werkte op Schiphol, b Paleis Soestd k en in Amsterdam. In de hoofdstad kreeg h te maken met de rellen in de jaren zestig en zeventig. „In die t d was er nog geen mobiele eenheid. Als er een rel was, moest de marechaussee erop af. Als we werden opgeroepen, steeg er een gejuich op. We wilden graag iets doen om de orde te handhaven. Maar zodra we uit de combi sprongen, vlogen de stenen en etsbellen ons om de oren en was het niet zo leuk meer.” In z n vr e t d zat h in de B bel te studeren. Z n collega’s noemde hem ”de dominee”. Ds. J. van Sliedregt, toen voorzitter van de Gereformeerde Zendingsbond, vroeg hem in 1973 om voorlichter te worden.
Zes jaar lang was Go ert dagel ks op pad voor deze zendingsorganisatie. H vertelde over de zending maar een zendeling was h niet, ook al keek h rond in Kenia en Indonesië. Intussen had h z n preekconsent gehaald en trok h het land door om te preken. In 1979 werd h , als z instromer, docent godsdienst op de Rehobothschool in Elburg. „De jongeren kwamen graag b me in de les. Ik denk dit kwam door de spontane en ontspannen manier waarop ik met hen omging. Eens zei een jongen dat h op boksen zat. Dat kon ik ook en ik nodigde hem uit voor een bokspart tje voor in de klas.” Later, t dens z n predikantschap, pro teerde h van de opgedane ervaring in de omgang met de jeugd. „Catechisanten hadden ergens al verschillende catecheten weggepest, toen de kerkenraad m vroeg. De eerste de beste les zette ik een jongen op de gang om duidel k te maken wie de baas was. De week daarna hoorde ik de jongens tegen elkaar zeggen: „Met deze moet je uitk ken, want h waarschuwt niet alleen maar.” Je moet vriendschappel k met
Meditatie Vlees geworden
de jongelui omgaan, maar niet te lief voor hen z n.” Predikant werd h ook niet op de gewone manier. Go ert maakte gebruik van een eenmalige mogel kheid voor hulppredikers om toegelaten te worden tot de predikantsstudie. Achteraf constateert h dat het werk dat h vóór het predikantschap deed, er een voorbereiding op was. H diende twee gemeenten: Eemnes (1988) en Bunschoten (1993). In Bunschoten zette h met de christel ke gereformeerden jeugdwerk op. Samen met ds. J. Westerink, die daar toen christel k gereformeerd predikant was, reed h t dens de opening daarvan op een tandem van de ene kerk naar de andere. „Reformatorische kerken hoeven niet samen te gaan, maar ze moeten wel meer met elkaar
■ „Ik nodigde hem uit voor een bokspartijtje voor in de klas”
samenwerken, b voorbeeld op het gebied van jeugdproblematiek.” Ds. Go ert is een doener. Zo zette h zich in de jaren tachtig in voor het Shaare Zeedekziekenhuis in Jeruzalem, organiseerde reizen naar Israël, etste 7000 euro b elkaar voor Rwanda en deelde er B bels uit. De predikant maakt sinds jaren deel uit van het bestuur van de Hervormde Mannenbond; ook is h bestuurslid van de Stichting Steun Messiasbel dende Joden. T dens z n afscheidsdienst preekte ds. Go ert over de tekst: „De genade van de Heere Jezus Christus, de liefde van God, en de gemeenschap van de Heilige Geest z met u allen. Amen.” Ds. Go ert: „We moeten de aandacht gericht houden op de drie-enige God. H gaat door met Z n werk, ook in deze moeil ke t d. Dat heb ik zelf ook zo mogen ervaren. H heeft m n leven geleid, dwars door alles heen. Het orgel speelde t dens de afscheidsdienst: „Ik weet niet waarom Gods gena aan m ook werd betoond en H m , gans onwaardig mens, steeds zo veel liefde toont.” Dat is m uit het hart gegrepen.”
APELDOORN – Het bestuur van de stichting Herziening Statenvertaling heeft besloten na te gaan of het mogel k is de kanttekeningen van de Statenvertaling „pasklaar” te maken voor de Herziene Statenvertaling (HSV). „Het gaat daarb zowel om een aanpassing aan de tekst van de HSV als om een hertaling in hedendaags Nederlands.” Dat meldt de bestuursvoorzitter van de stichting HSV, ds. H. Russcher, in het deze week verschenen nummer van De Waarheidsvriend (orgaan van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland). B w ze van proef is inmiddels met verschillende B belboeken begonnen. De bedoeling is dat de tekst van deze herziene kanttekeningen via de website statenvertaling.nu wordt gepubliceerd. Later wordt besloten of het zinvol is om te komen tot een uitgave in boekvorm. Het stichtingsbestuur kr gt regelmatig de vraag wat het met de kanttekeningen van de Statenvertaling doet. Een terechte vraag, aldus ds. Russcher. „De Statenvertaling is immers niet los te zien van deze kanttekeningen. Ze bevatten een schat aan informatie, waarmee B bellezers ook in deze t d hun winst kunnen doen. Met het versch nen van de HSV z n de kanttekeningen b de Statenvertaling zeker niet onbruikbaar geworden. Het is wel zo dat ze niet naadloos b de HSV aansluiten. Zo is b voorbeeld een aanzienl k aantal kanttekeningen in de HSV-tekst verwerkt en daarmee overbodig geworden.” Morgen is het een jaar geleden dat de HSV in Dordrecht werd gepresenteerd, in twee uitgaven: de basiseditie en de huisb bel. Daarna kwamen een huwel ks-
■ Uitgever Aangeenbrug: We zijn permanent aan het herdrukken
A refdag.nl/hsv
Aurelius Augustinus, bisschop te Hippo (”Sermo 191”, 410)
Beroepingswerk
A refdag.nl voor actueel beroepingswerk.
Ds. Veldhuizen 25 jaar predikant Kerkredactie
WOUDENBERG – Ds. A. H. Veldhuizen uit Woudenberg herdenkt vandaag dat h 25 jaar predikant is. Albertus Hendrik Veldhuizen werd op 18 december 1939 geboren in Maartensd k. H werkte als catecheet en pastoraal werker en vanaf 1976 als hulpprediker in Herkingen. In 1986 werd h daar, via de overgangsbepaling voor hulppredikers, predikant in deze hervormde gemeente. In de jaren daarna stond ds. Velduizen te Ouderkerk aan den ssel (1987) en te W k b Heusden (1993). De predikant ging in 2001 met emeritaat.
A refdag.nl/misbruik
b bel, een kerkb bel, een kerkbankb bel en een parallelb bel SV-HSV gereed. Na de zomervakantie verscheen de schoolb bel voor gebruik op scholen en in het kerkel k jeugdwerk. „De verkoop van de verschillende uitgaven overtrof de verwachtingen”, aldus ds. Russcher. Uitgever D. L. Aangeenbrug van Jongbloed beaamt het succes, maar is terughoudend als het gaat om exacte verkoopc fers. „We hebben met het bestuur van de HSV afgesproken vooralsnog geen aantallen te noemen. Wel is de vraag nog steeds zo groot dat we daar lang niet aan kunnen voldoen. We z n permanent aan het herdrukken.” De HSV wordt inmiddels breed gebruikt, stelt de uitgever vast. „Naast de achterban van de Gereformeerde Bond en de Christel ke Gereformeerde Kerken, waar h eigenl k algemeen geaccepteerd is, vindt de HSV ook binnen de Hersteld Hervormde Kerk en de Gereformeerde Gemeenten veel aftrek, maar dan alleen voor thuisgebruik – ik schat wel 70 respectievel k 50 procent. Daarnaast wordt de HSV vooral in evangelische gemeenten behoorl k massaal gebruikt. In confessionele gemeenten is het gebruik beperkter.” De populairste edities z n volgens Aangeenbrug de basiseditie met de special cover en de editie met psalmen, ook met de special cover. Wat nog volgt voor de Kerst, is een ”vivellaeditie” in het grote formaat van de huisb bel. Ds. Russcher meldt dat er in de toekomst ook een HSVkanselb bel op voorintekening beschikbaar komt. Verder z n er plannen voor een jongereneditie, met daarin onder meer een uitgebreide inleiding met leestips en afzonderl ke behandeling van theologische of praktische thema’s. Een ander toekomstig project is de uitgave van een studieb bel. Basis daarvan is de ”ESV Study Bible”. De bedoeling is dat deze niet alleen uit het Engels wordt vertaald, maar ook wordt toegesneden op de Nederlandse context.
In de hemel voedt Christus de engelen, hier op aarde lijdt Hij als een klein kind honger. Daar blijft Hij voor de volmaakte machten Brood dat niet opraakt, hier kan Hij als alle pasgeborenen niet zonder voeding van melk. Daar doet Hij het goede, hier verdraagt Hij het kwade. Daar sterft Hij nooit, hier verrijst Hij na Zijn dood en schenkt Hij de stervelingen het eeuwige leven. God is mens geworden. De Heere heeft het bestaan van een slaaf aangenomen, opdat de mens zich naar de Heere keert. De Bewoner en Grondvester van de hemel heeft op aarde gewoond.
NED. GEREF. KERKEN Beroepbaar gesteld: Kand. M. G. Rietkerk te Zoetermeer, die een beroep heeft aangenomen naar Zoetermeer (samenwerkingsgemeente Ngk/cgk).
Bestuur HSV overweegt uitgave kanttekeningen Kerkredactie
„En het Woord is vlees geworden.” Johannes 1:14a
(Advertentie)
NIJKERK – Ds. A. D. Goijert: „Toen ik marechaussee was, kreeg ik oog voor God. Het gebeurde in een wereld waarin het vreemd was dat iemand in de Bijbel las. Het was een ingrijpen van Foto RD, Anton Dommerholt bovenaf.”
Kerkelijke pers
Kerkblad Noorden / Theologia Reformata
Kerkblad v/h Noorden
„Bent u een Jood?” vroeg de oude rabb n hem. „Neen”, zei dr. T. Brienen. In het christel ke gereformeerde Kerkblad voor het Noorden beschr ft de emeritus predikant een „wondere ontmoeting” in Jeruzalem. „In het hotel, waar we verbleven, vroegen we waar dichtb een synagoge was. „Wel”, zei de receptionist, „u gaat dit hotel uit, slaat de bocht om en dan na zo’n 500 meter vindt u het vanzelf.” Zo deden we en zagen rechts een gebouw met veel licht en de deuren w d open. Daar zal het wel z n. W erop af. We stapten binnen en de overste, de koster van de synagoge, ontving ons. We vertelden dat we de dienst mee wilden maken. „Ach”, zei h , „u bent in een bejaardentehuis. We houden hier wel dienst, doch we murmelen maar wat met onze oude stemmen. Wel hebben we hier een oude rabb n in ons midden van over de negentig jaar. Wilt u een levendige dienst b wonen, dan moet u even verder gaan aan de overkant. Daar is een grote synagoge met een jonge, enthousiaste rabb n als voorganger.” „Dank u”, zei ik, „maar ik wil toch even uw oude rabb n groeten.” Dat kon en h nam ons mannen mee naar de synagogeruimte. De vrouwen konden naar de vrouwenafdeling. Dat deden z onder leiding van m n vrouw. Ze vonden er kinderspeelgoed en op één van de tafeltjes
ASSEN – „Mijn vrouw nam het en het was... ”Bartje” uit het Drentse land. Het was in het Hongaars vertaald en in Boedapest uitgeFoto RD, Anton Dommerholt geven.”
een boekje. M n vrouw nam het en het was... ”Bartje” uit het Drentse land. Het was in het Hongaars vertaald en in Boedapest uitgegeven. Vermoedel k door Joden uit Hongar e meegenomen naar Jeruzalem. Daar kon een oma, t dens de synagogedienst van de mannen, een kleinkind hebben voorgelezen uit Bartje; onder andere: ”Bartje bidt niet voor brune bonen!” W werden naar de mannenafdeling gebracht en daar stond ik voor de oude rabb n met een lange baard, zittend te midden van z n bejaarde broeders. Ik reikte hem de hand. H keek m aan en vroeg: „Bent u een Jood?” „Neen”, zei ik. „Dan een christen?” „Ja”, was m n antwoord. „Bent u ook een overtuigd christen?” „Met hart en ziel”, was m n reactie. Toen –u had dit moeten zien en meemaken– nam de
oude rabb n z n stok, tilde zich overeind, stak de beide handen vlak voor m omhoog en riep uit: „De Messias, H komt er aan!” Ook ik stak m n handen omhoog en zei –het ging allemaal in het Engels– „de Messias, H ís ook al gekomen!” „Amen”, klonk het uit z n oude mond en h ging weer zitten. W schudden elkaar de hand, namen afscheid van de broeders in deze synagoge en vonden even later de andere, volle synagoge met de jonge, levendige rabb n. Een wondere ontmoeting – om nooit te vergeten!”
Theologia Reformata
B na een jaar verbleef h met z n gezin in de Verenigde Staten. In het theologisch t dschrift Theologia Reformata blikt prof. dr. G. van den Brink terug. „Ik eindig met enkele voorzichtige observaties. Ener-
z ds gaat de secularisatie ook aan de VS niet voorb . De mainline churches verliezen zonder uitzondering leden, en soms in rap tempo. De kerkgang (niet per se de religiositeit) onder jongeren neemt geleidel k aan af. Het atheïsme manifesteert zich krachtig, zeker ook in een tamel k liberale universiteitsstad als Princeton is. Toch is het allemaal niet –of in elk geval nog niet– zo dramatisch als in onze context. (...) Het is wat m betreft ontzettend spannend of de VS uiteindel k alsnog massaal het ontkersteningstraject van Europa zal inslaan (b immigrantenbevolkingen vinden veranderingen immers vaak een jaar of v ftig later plaats), of dat men bl vend in staat zal z n de secularisatie-these naar het r k der fabelen te verw zen. Het kan nog beide kanten op gaan. Veel onderzoeksbureau’s meten een teruggang van christel ke invloeden. Maar de betrokkenheid b kerk en christel k geloof in een stad als New York bleek onlangs nog verrassend te z n gegroeid, en dat kwam niet alleen door de aanslagen op de Twin Towers. (...) Hoe het ook z , het was een b zonder voorrecht om de frisse lucht van dit land, de spirit of freedom een t d te mogen inademen, de enorme ruimten te ervaren die de Pilgrim Fathers zonder het te weten openlegden, en kennis te maken met de b zondere weg die de Here God in dit continent met z n kerk is gegaan en nog gaat.”
ZoGezegd „Als het aanbod de christen niet meer zint, gaat h stampvoetend weg.”
tegelijk weinig hartelijk zijn voor Arabische geloofsgenoten, aldus dr. Ramachandra.
moet zorgen voor warme voeten, goed zitten-
„Het woord is als een kapmes dat een weg baant door de jungle. Het licht je b en toont je een weg, waar misschien nog niemand ging.”
de stoelen en goed werkende toiletten. Als dat
In het maandblad Kerk in Den Haag staat een
alles niet naar de zin is, vertrekt de kerkganger,
column over advent. „Tijdens Advent wachten
op zoek naar een betere kerk.
we op het verlossende Woord.”
„Ik leef temidden van schurken, maar m n Zaligmaker is gestorven tussen twee moordenaars.” moest doen op de galeien. Gelezen in De
„Nieuwe orgels worden nog nauwel ks gebouwd in Nederland. Maar er z n uitzonderingen. Op de Veluwe verr st het ene na het andere.”
Wachter Sions, weekblad van de Gereformeer-
Het Nederlands Dagblad schrijft over het
de Gemeenten in Nederland.
nieuwe Mense Ruiterorgel in de Adullamkerk
In het Friesch Dagblad (20 november) schrijft de Arnhemse kerkplanter Rick Jansen over de consumptiementaliteit in de kerk: De dominee moet zorgen voor een goede preek. De koster
Uitspraak van een hugenoot die slavenwerk
van de gereformeerde gemeente in Barneveld.
„Ik zie een groep mensen in de openlucht b een, en dan arriveert de predikant met z n mobieltje, H vouwt z n kansel uit en h preekt.”
„Hetzelfde onderzoek van het SCP stelt dat een onevenredig groot deel van de vr willigers in onze samenleving lid is van een kerk.”
Een columnist in het gereformeerd vrijge-
Dr. A. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk
maakte blad Nader bekeken schrijft over het
in Nederland, laat in het Christelijk Weekblad
mobieltje, de mobiele preekstoel, gebruikt in
„een ander geluid” horen over recente cijfers
de tijd van vervolging. Een mobiele preekstoel
dat het vertrouwen van Nederlanders in de
zou het opnieuw goed doen, nu in steeds meer
kerken gedaald is tot 35 procent.
kerken de preekstoel gaat ontbreken.
„De ervaring met geloofsoverdracht heeft ons in de loop der eeuwen drie vuistregels geleerd: 1. vroeg beginnen, al met 2 à 3 jaar; 2. regelmaat en integratie; 3. consistentie en consequentie.” In het Nieuw Israëlietisch Weekblad (NIW) gaat rabbijn R. Evers in op de vraag „hoe wij
„Het aparte is dat lmmakers wel willen vertellen dat de duivel en demonen bestaan.” Arnoud Proos belicht in Daniël, tijdschrift van de Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten, de boodschap achter de ilm. Het bestaan van God wordt ontkend in ilms en de kerk komt er vaak slecht van af, concludeert hij.
Wim Dorsman schrijft in de nieuwsbrief van
„Het Jozef-syndroom. Men voelt zich in de put der nietsigheid en vergetelheid geworpen, afgewezen, onbegrepen, dood verklaard, en gelooft daar van de weeromstuit steeds sterker in, waarna men in de wanhoop trappelende zelf de put steeds dieper maakt.”
de leefgemeenschap Elim over een toespraak
Het is een probleem dat je steeds meer onder
van dr. Vinoth Ramachandra uit Sri Lanka.
kerkmensen aantreft, aldus dr. T. H. van der
Christenen in het Midden-Oosten merken dat
Hoeven in Confessioneel (blad van de Confessi-
wij bidden voor de bekering van moslims, maar
onele Vereniging binnen de Protestantse Kerk).
onze eigen identiteit kunnen handhaven in de moderne maatschappij.”
„Is het een idee om rond de Kerst eens een broeder of zuster uit een ander land b u thuis uit te nodigen?”