Zastygliśmy
Akcja społeczna
Fundacji ERBUD str. 38
Ta stabilna noga - o serwisie dla przemysłu z Pawłem Zaorskim str. 24
Wyniki Badania Opinii Pracowników str. 28
Pożądany efekt uboczny - o szkoleniach z Elą Szczygielską str. 32
Pracować interdyscyplinarnie - o synergii z Arturem Bieńkowskim str. 22
Opublikowaliśmy raport ESG za rok 2023 str. 35
MAGAZYN WEWNĘTRZNY DLA PRACOWNIKÓW GK ERBUD Wydanie (112) Nr 1/2024
NOWE KONTRAKTY
W numerze:
Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY
PO GODZINACH
Gry i zabawy po godzinach ERNEWS
Grupa ERBUD mocna w OZE i przemyśle w 2023 roku
Porozmawiajmy o BIM w ERBUD-zie, czyli BIM Day Toruń
Nowa spółka serwisowa dołącza do Grupy ERBUD
Największy obraz toruńskiego artysty powstaje na budowie Camerimage
Wygrać z czasem
Zespół ERBUD Industry Centrum z Grajewa stworzył prototyp podajnika palet
Uwaga: ktoś próbuje Cię złowić!
Pytanie od klienta o EcoVadis? Podpowiadamy, co robić
„Klara Buduje” po raz trzeci!
ERBUD nagrodzony na Podkarpaciu
Mają w ręku fach i umowę o pracę
ONDE sprzedaje ORLENOWI udziały w elektrowni wiatrowej i dostaje zlecenie za 105 mln zł
Połączenie spółek z segmentu serwisu dla przemysłu w Polsce
Helau und Alaaf, czyli obchody karnawału w IVT
Fale przyszłości w ONDE
Po raz trzeci ONDE szuka innowatorów w branży OZE
Znamy uczestników drugiego etapu konkursu Bezpieczna Budowa ERBUD-u 2023
Końcówka 2023 roku z kolejnymi wygranymi w konkursie Buduj Bezpiecznie dla ERBUD-u
Nowe projekty MOD21: szkoła modułowa w Hanoverze, budynek mieszkalny w Monachium
Hala produkcyjna wież dla morskiej energetyki wiatrowej w Gdańsku, osiedle Nowe Promenady
Zabłocie w Krakowie, umocnienia dna przy Nabrzeżu Przemysłowym w Gdańsku
Komora hiperbaryczna w SPZOZ- ZZ w Makowie Mazowieckim, osiedle w Krakowie
Zespół budynków przy ul. Kolejowej w Poznaniu
Projekty fotowoltaiczne ONDE o mocy 23,1 MWp, baza serwisowa dla Baltic Power w Łebie
Kamień węgielny na budowie szpitala w Tomaszowie Lubelskim, zielona energia dla ponad
8,2 tys. domów z własnych farm ONDE
Apartamenty w Krakowie, prace wykończeniowew Novum, hotel w Mielnie
Przełamywać silosy i pracować interdyscyplinarnie
Ta stabilna noga
Doceniamy współpracę w zespołach, ale w kilku obszarach potrzebujemy zmian
Pożądany efekt uboczny
Masz sprawić, żeby ERBUD był bardziej zielony, OK?
Opublikowaliśmy raport ESG za 2023 rok
Pomagamy młodzieży, o której zapomina system
Ponad 30 osób zastygło na Dworcu Centralnym – to druga kampania społeczna
Fundacji ERBUD
Sportowy ERBUD
Horoskop budowlany
Redaktorzy wydania: Piotr Chyła, Marcin Kasprzak, Anna Rumińska
Współpraca przy wydaniu: Jarosław Balewski, Michał Boguś, Anna Chrzanowska, Andrzej Golański, Kamila Kużaj-Karaszewska
Daniel Mackiewicz, Iwona Okoń, Andrzej Popko Edyta Trzyna-Kloc, Klara Zamłyńska-Turek
Redakcja, projekt
i realizacja: Content Tube
Grupa ERBUD Newsletter Magazyn jest bezpłatny i przeznaczony wyłącznie do użytku wewnętrznego pracowników GK ERBUD
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 2
4 6 7 8 8 9 10 11 11 12 13 13 14 14 14 15 16 17 18 18 19 19 19 20 21 21 22 24 28 32 34 35 36 38 40 42 43
Zero budów ze stratą
Mamy przyswojone już motto „zero wypadków na budowach”, a w obszarze BHP nie tracimy tempa ani na chwilę. Teraz czas na konsekwentną realizację równie ambitnego planu „zero budów ze stratą”.
Dobiegła końca druga edycja konkursu „Bezpieczna Budowa ERBUD-u”, która premiuje najlepsze zespoły i docenia promocję kultury bezpieczeństwa. Gratuluję teamom z Brneńskiej w Poznaniu, Novum w Krakowie i ekipie „Lotosu” z Gdańska, które znalazły się w ścisłym finale. Wszystkie drużyny spisały się na medal i za to bardzo dziękuję.
Jesteśmy dziś w zupełnie innym miejscu niż jeszcze 10 lat temu. Nikt nie kwestionuje już sztywnych zasad BHP, stały się dla większości pracowników oczywistą rutyną. Teraz czas na kolejne duże wyzwanie, czyli większy fokus na utrzymanie rentowności, wymianę dobrych doświadczeń między budowami w zakresie szukania optymalizacji i nagradzanie tych, którzy potrafią konsekwentnie trzymać budżet w ryzach.
Zeszły rok był dobry dla serwisu i OZE, za co dziękuję, słaby dla modułów i kubatury – część projektów przyniosło stratę, choć być może dałoby się jej w wielu przypadkach zapobiec. Czas na dokładną analizę i wyciągnięcie wniosków z tego, co nie zadziałało. Chcemy i będziemy ulepszać się w tym obszarze, by wypracowywać większą wartość dla akcjonariuszy. To ważny moment, bo podpisaliśmy od początku roku kontrakty za prawie 850 mln zł, z czego się cieszę i gratuluję. Płyną środki z KPO, czeka nas boom budowlany – do 2030 roku. Polska ma do wydania 400 mld złotych. Przed nami więc lata pełne roboty, ale nie możemy popełniać więcej błędów. Cieszę się na te wyzwania.
A na koniec – jeśli nie rozliczyliście jeszcze 1,5% podatku, to pamiętajcie o naszej Fundacji ERBUD. Z góry dziękuję w imieniu moim, mojej żony i trzysetki naszych podopiecznych z Domów Dziecka!
Dariusz Grzeszczak, prezes zarządu
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 3
Grupa ERBUD mocna w OZE i przemyśle w 2023 roku
Rok 2023 w Grupie ERBUD stał pod znakiem rosnących zysków z OZE i usług dla przemysłu. EBIT segmentu OZE wzrósł o 255% r/r, a usług dla przemysłu o +85% r/r.
Grupa ERBUD wypracowała w 2023 roku 3 234,4 mln zł sprzedaży, wobec 3 855,6 mln zł rok wcześniej. Jednocześnie spółka miała 209,1 mln marży brutto na sprzedaży, przy 222,1 mln w 2022 r. Wynik netto wyniósł zaś 23,3 mln zł. Na wyniki spółki w 2023 roku wpływ miały zdarzenia jednorazowe: odszkodowanie za transakcje opcji walutowych na zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym oraz ugodę z Portem Lotniczym „Modlin”. 2023 rok był trudny dla budownictwa kubaturowego. W kraju i za granicą łącznie działalność ta zakończyła rok wynikiem -46,7 mln zł. – Strata wynika po części z kontraktów „przedinflacyjnych” i kosztów wygaszenia tej działalności w Niemczech, ale niestety również wielu przypadków niegospodarności. Natomiast wyciągnęliśmy wnioski i liczymy, że dzięki planowanej i konsekwentnie realizowanej polityce „zero budów ze stratą”,
taki wynik się już nie powtórzy. Musimy walczyć o marże i trzymać budżet w ryzach – komentuje prezes Dariusz Grzeszczak. Również na minusie operacyjnym (-35,5 mln zł) zakończył rok właśnie segment budownictwa modułowego z drewna, realizowany przez MOD21. Zgodnie z planami zarządu, osiągnięcie break even point tej nowej dla spółki działalności może zająć nawet kolejne dwa lata.
OZE i segment przemysłowy Wpływ na stabilną sytuację w Grupie ma dywersyfikacji biznesu. Największy pozytywny wpływ na wyniki miała działalność w OZE, którą zajmuje się spółka ONDE. Miała ona okoo 800 mln zł przychodów w tym segmencie, które pozwoliły na wypracowanie 44 mln zł zysku operacyjnego, podczas gdy w 2022 roku było to 16,7 mln zł. Wzrost był więc ponad 2,5-krotny, licząc rok do roku.
Bardzo dobry rok ma za sobą również segment przemysłowy – zarówno w kraju, jak i zagranicą. Wypracował on łącznie w 2023 roku 572,3 mln zł przychodów, czyli o około 5 proc. więcej niż w roku 2022. Zysk operacyjny tego segmentu ukształtował się na poziomie 31 mln zł i był prawie 2-krotnie wyższy niż w 2022 roku. Przypomnijmy, że na początku 2024 roku ERBUD sfinalizował akwizycję spółki CKTiS z Płocka, poszerzając zespół o 130 osób pracujących w segmencie usług dla przemysłu. Portfel zamówień Grupy wart był na koniec grudnia około 3,5 mld zł. – Cieszy, że od początku roku udało się pozyskać kontrakty na kwotę prawie miliarda złotych. To wielki sukces, za który chciałbym podziękować. Życzę dużo satysfakcji i trzymam kciuki za terminowość i rentowność tegorocznych projektów –komentuje prezes Dariusz Grzeszczak.
FOTO: ERBUD 4 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH ERNEWS (112) 1/2024
Zarząd Grupy ERBUD
Konferencja
Porozmawiajmy o BIM w ERBUD-zie, czyli BIM Day Toruń
BIM Day Toruń to już coroczna tradycja grudniowego spotkania w ERBUD-zie, podczas którego podsumowujemy, co wydarzyło się na naszych projektach w obszarze BIM-u. Konferencja jest skierowana do wszystkich pracowników zainteresowanych tematyką, a jej organizatorem jest Oddział Toruń. Również tym razem spotkanie było transmitowane online.
Program konferencji obejmuje bloki prezentacyjne, panele dyskusyjne oraz dodatkowe wystąpienia tematyczne. W tym roku gościem specjalnym był wiceprezes Jacek Leczkowski, który nakreślił kierunek rozwoju ERBUD-u z zakresu BIM. Głos zabrali również Wojciech Stasieczek, dyrektor Oddziału Toruń, oraz Piotr Augustyniak, szef Pionu Zarządzania Procesami i Digitalizacji. Obydwaj podkreślili, jak ważne dla ERBUD-u są procesy digitalizacji i cyfryzacji oraz otwartość pracowników na zmiany i nowe trendy.
Podczas tegorocznego BIM Day większość prelekcji pokazywała praktyczne zastosowania narzędzi BIM na różnych etapach projektów. Spora część z nich dotyczyła Oddziału Toruń. Ponadto w prezentacjach poruszone zostały zagadnienia teoretyczne, zaprezentowane statystyki dotyczące rozwoju Oddziału Toruń na polu BIM. Największym zainteresowaniem cieszyły się prezentacje dotyczące sztucznej inteligencji, produktywnego wykorzystania
oprogramowania Revit oraz wykorzystania na budowie kamer 360 stopni, oraz dronów. W konferencji uczestniczyło jedenastu prelegentów. – Największym sukcesem ostatniego spotkania jest fakt, że zainteresowanie uczestnictwem w toruńskim wydarzeniu przerosło wszelkie oczekiwania – mówi Iwona Okoń, która po raz drugi współorganizowała BIM Day Toruń. – W roku 2022 mieliśmy łącznie około 60 uczestników,
6 FOTO: ERBUD WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
ERNEWS (112) 1/2024
w tym roku zgromadziliśmy ponad 100 osób, z czego prawie połowa uczestniczyła w konferencji na żywo. To pokazuje, że idziemy w dobrym kierunku i z pewno-
ścią motywuje do organizowania kolejnych edycji – dodaje Iwona. Rosnące zainteresowanie tematyką BIM w ERBUD-zie sprawia, że pojawiły się plany
BIM Day Toruń 2023 okiem uczestników
Olga Olszewska
BIM koordynatorka, budowa Camerimage w Toruniu
Jestem w ERBUD-zie od kilku miesięcy i pracuję na budowie Camerimage jako BIM koordynatorka. Ta konferencja była dla mnie doskonałą okazją do pozyskania wiedzy i informacji na temat technologii BIM w organizacji oraz wdrażanych praktyk i rozwiązań. Dodatkowo do udziału zmotywowała mnie możliwość poznania zespołu na żywo. Mogliśmy spotkać się i porozmawiać, powymieniać doświadczeniami i dobrymi praktykami. Spośród wielu interesujących tematów omawianych na konferencji, szczególnie zainteresowała mnie część dotycząca edycji modeli IFC prezentowana przez Pawła Czarneckiego. Było to dla mnie coś nowego, z czym nie miałam wcześniej do czynienia. Moim zdaniem każdy, kto jest zaangażowany w jakikolwiek sposób w proces budowlany związany z wyceną projektów, budową, eksploatacją i gwarancjami lub po prostu jest
Witamy CKTiS
entuzjastą i ciekawi go technologia BIM, powinien wziąć udział w kolejnej edycji konferencji BIM Day. Bardzo doceniam, że nasza firma prężnie rozwija się w tym temacie i cieszę się, że też mogę dołożyć swoją cegiełkę. Z niecierpliwością czekam na kolejną edycję.
Edwin Małkiewicz
Inżynier budowy, budowa
Camerimage w Toruniu
Konferencja BIM Day była dla mnie okazją do zgłębienia tej dziedziny poprzez doświadczenia innych uczestników o podobnych zainteresowaniach. Miałem też okazję, jako prelegent, podzielić się swoim doświadczeniem i opowiedzieć o sztucznej inteligencji i jej praktycznym zastosowaniu w projekcie budowlanym. Spotkanie to pozwoliło mi nie tylko na dzielenie się własnymi spostrzeżeniami, ale i czerpanie inspiracji od innych, co jest nieocenionym elementem każdej takiej inicjatywy. Wszystkie prezentacje, które zostały przedstawione, wniosły ogromną wartość dla mnie, pokazując jednocze-
Nowa spółka serwisowa dołącza do Grupy ERBUD
Do naszej Grupy dołączyła w styczniu polska spółka serwisowa CKTiS. Akwizycja odbyła się poprzez zakup 100 proc. akcji CKTiS przez spółkę ERBUD Industry Centrum. Jest to kolejny krok prowadzący do umocnienia pozycji ERBUD-u w obszarze usług serwisu dla przemysłu.
CKTiS SA świadczy kompleksowe usługi w branży mechanicznej i budowlanej dla przemysłu energetycznego, chemicznego, rafineryjnego i petrochemicznego w zakresie wykonywania remontów, modernizacji, inwestycji i bieżącego utrzymania ruchu. Firma ma siedzibę w Starej Białej koło Płocka i zatrudnia 130
na różne inne wydarzenia związane z BIM.
Natomiast BIM Day Toruń z pewnością pozostanie mocnym akcentem w kalendarzu BIM-owych imprez.
śnie różnorodność i bogactwo tematyki związanej z BIM. W szczególności zainteresował mnie temat skanowania laserowego. Możliwość wizualizacji i dokumentowania projektów w sposób dotąd nieosiągalny, a także potencjał tych technologii, wydaje się niezwykle ciekawy. Myślę, że każda osoba zaangażowana w projekty wykorzystujące narzędzia BIM, niezależnie od poziomu, doświadczenia powinna wziąć udział w BIM Day. Wszyscy znajdą tutaj coś dla siebie. Spotkanie to jest szczególnie wartościowe dla tych, którzy chcą nie tylko śledzić aktualne trendy w cyfryzacji budownictwa, ale również szukają inspiracji do innowacyjnego myślenia i pragną podzielić się własnymi doświadczeniami. Spotkanie tak różnorodnych osób, od nowicjuszy po bardziej doświadczonych użytkowników BIM, wzbogaca dyskusję i przyczynia się do rozwoju wspólnych praktyk. Cieszę się, że mogłem dołożyć swoją część do tego wydarzenia i rozwoju obszaru BIM w naszej firmie.
pracowników, którzy pracują w centralnej Polsce.
Zarząd spółki tworzą Paweł Zaorski jako prezes oraz Krzysztof Lejman jako wiceprezes.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 7 FOTO: ERBUD
ERNEWS (112) 1/2024
Nietypowa przestrzeń twórcza
Największy obraz
toruńskiego artysty powstaje na budowie Camerimage
Tomasz Cebo, toruński artysta, rozpoczął swój kolejny projekt we współpracy z ERBUD-em. Tym razem jego przestrzenią twórczą stało się ogrodzenie budowy Camerimage, gdzie powstanie obraz o długości 65 metrów i wysokości 180 cm. Jest to projekt całoroczny, do współtworzenia instalacji artysta zapraszać będzie mieszkańców Torunia.
Jedną z części ogrodzenia placu budowy ozdobiły geometryczne kształty nawiązujące do przyszłej bryły budynku Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage. – Cały obraz ma za zadanie przybliżyć nam cel, jaki przyświecał architektom. Gdy budynek zacznie wyrastać, nasz obraz zacznie korespondować
z całością – mówi Tomasz Cebo w relacji filmowej dla ERBUD-u. Elementem projektu są również sylwetki pracowników ERBUD-u, które pojawiają się obok kreacji Tomasza Cebo. Nie jest to nasza pierwsza współpraca z Tomaszem Cebo. Wcześniej artysta zrealizował już kilka projektów w ramach działań związanych z budownictwem, takich jak konstrukcja instalacji „Pajączek” podczas otwarcia fabryki MOD21 w Ostaszewie.
Szkolenie w ONDE Wygrać z czasem
Zespół HR ONDE przygotował autorskie szkolenie „Ja kontra czas”. Jego celem jest budowanie kompetencji zarządzania czasem. W tym celu powstała specjalnie zaprojektowana gra planszowa.
– Bardzo często słyszymy od koleżanek i kolegów, że świat byłby piękniejszy, gdyby doba miała więcej niż 24h – mówią Agnieszka i Kinga z zespołu HR ONDE. – Oczywiście rozciągnięcie doby w czasie nie jest możliwe, ale znamy wiele teorii, które pozwalają lepiej zrozumieć kontekst zarządzania sobą w czasie i tymi wnioskami chciałyśmy podzielić się z innymi. Zależało nam jednak, by forma szkolenia była atrakcyjna. W taki sposób narodził się pomysł wykorzystania mechanizmu grywalizacji w postaci gry planszowej – dodają. Tym samym szkolenie i dedykowana mu gra planszowa wpisują się w popularny
trend grywalizacji, który polega na stosowaniu elementów charakterystycznych dla gier w innych dziedzinach, na przykład w biznesie. W przypadku szkoleń wprowadzenie elementów grywalizacji jest urozmaiceniem standardowych metod nauczania, zwiększa zaangażowanie uczestników, ułatwia im przyswajanie nowej wiedzy i oczywiście daje ogromną frajdę.
8 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
FOTO: ERBUD ERNEWS (112) 1/2024
Filmik o tym projekcie znajdziesz na naszym kanale w serwisie YouTube
Nowe rozwiązania
Zespół ERBUD
Industry Centrum z Grajewa stworzył prototyp podajnika palet
Działalność grajewskiego Oddziału ERBUD Industry Centrum koncentruje się przede wszystkim na serwisie i regeneracji urządzeń technicznych dla przemysłu drzewnego. Tym razem na specjalne zamówienie firmy zajmującej się przetwarzaniem wyrobów hutniczych z woj. warmińsko-mazurskiego powstało tutaj prototypowe urządzenie dostosowane do linii produkcyjnej klienta.
– Klient zgłosił się do nas, ponieważ potrzebował podajnika palet kompatybilnego z jego technologią, a żadne z dostępnych na rynku, nie spełniało jego oczekiwań. Współpracowaliśmy wcześniej przy innych okazjach, więc znał nasze kompetencje i możliwości – mówi Andrzej Popko, dyrektor Oddziału Grajewo i dodaje: – Podajnik palet to pierwszy projekt tej skali dla naszego zespołu, ale podjęliśmy się tego wyzwania.
Tworzenie prototypu
Prace przebiegały etapami. Na podstawie projektu wykonany został prototyp, który przetestowano z klientem na terenie zakładu ERBUD-u. Dopiero po uzyskaniu akceptów, maszyna została zamontowana w docelowej lokalizacji w zakładzie produkcyjnym. Dużo czasu poświęcono na analizę specyficznych potrzeb klienta. Zespół z Grajewa dostał na przykład próbki wszystkich palet, które miał przenosić podajnik, żeby dostosować do nich urządzenie. Opracowanie projektu technicznego oraz koordynację związanych z tym prac na
Od lewej: Piotr Górski, Krzysztof Gibniewski, Krzysztof Chełmiński, Andrzej Popko, Wiesława Konopka, Paweł Modzelewski, Karol Górowski
rzecz ERBUD-u powierzono Pawłowi Modzelewskiemu z firmy projektowej od wielu lat współpracującej z Oddziałem w Grajewie. Za wykonanie prac odpowiadali bezpośrednio Piotr Górski oraz Krzysztof Gibniewski z wydziału maszynowego ERBUD Industry. Realizacja całego projektu odbywała się we kooperacji z lokalnymi firmami, którym zlecono niektóre specjalistyczne prace związane np. z automatyką urządzenia. Zespół z Grajewa zadbał również o dostosowanie podajnika do wymogów bezpieczeństwa określonych międzynarodowymi normami. Dzięki temu klient będzie mógł nadać oznaczenie CE dla całego zespołu maszyn, w którym pracuje podajnik. – Wykonane przez nas urządzenie ma status maszyny nieukończonej. Na etapie projektowania i wykonania musieliśmy spełnić szereg wymagań określonych w tzw. dyrektywie maszynowej i innych normach zharmonizowanych pod kątem przyszłej certyfikacji u zamawiającego – wyjaśnia Wiesława Konopka, która odpowiadała za przebieg tego procesu. –Wraz z urządzeniem przekazaliśmy klientowi tzw. deklarację włączenia maszyny nieukończonej i komplet dokumentacji technicznej, które są niezbędne do nadania oznaczenia i wystawienia deklaracji zgodności WE – uzupełnia.
Sukces projektu
– Zakończyliśmy projekt z sukcesem dzięki zaangażowaniu całego zespołu. Wchodzimy na nową dla nas ścieżkę biznesową, a to wymaga dużo wysiłku i motywacji, której, jak widać, naszym ludziom nie brakuje. Efekty docenił również klient, bo chce zaprosić nas do rozmów o kolejnych projektach – podsumowuje Andrzej Popko.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 9 FOTO: ERBUD
ERNEWS (112) 1/2024
Dział IT ostrzega
Uwaga: ktoś próbuje Cię złowić!
W świecie dynamicznie rozwijających się technologii jednym z poważniejszych wyzwań są próby wyłudzenia danych przez hakerów, zarówno od firm, jak i w naszym życiu prywatnym. Często stosują oni phishing - przechwytywanie poufnych danych poprzez zmylenie pracowników. Wystarczy kliknąć w link lub odpowiedzieć na zainfekowanego maila, aby oszuści dostali dostęp do naszych danych.
Człowiek to najsłabsze ogniwo w łańcuchu bezpieczeństwa
Zamiast bezpośredniego ataku na systemy informatyczne, przestępcy skupiają się na manipulowaniu ludźmi, którzy mają różny poziom wiedzy i świadomości w temacie cyberryzyk. Hakerzy wykorzystują to, że pracujemy w pośpiechu i pod presją czasu. Wiele oszustw online opiera się na stworzeniu sztucznego poczucia pilności lub oferowaniu atrakcyjnych nagród, aby skłonić ludzi do podjęcia pochopnych decyzji.
W jaki sposób próbują nabrać nas oszuści?
Oszuści mogą nas zaatakować w zasadzie przy pomocy każdej technologii. Najpopularniejszy jest phishing e-mailowy, ale coraz częściej pojawiają się próby wyłudzenia danych przy pomocy smsów czy komunikatorów, a nawet mediów społecznościowych!
Poniżej kilka przykładów phishingu zgłoszonych do IT ERBUD-u, na które powinniśmy zwrócić szczególną uwagę:
• prośba od przełożonego lub członka Zarządu z poleceniem pilnego przelewu,
• prośba od członka Zarządu lub prze-
łożonego o podanie danych wrażliwych, np. stanu konta, danych kart służbowych,
• prośba od pracownika lub klienta o zmianę danych wrażliwych, np. zmianę danych rachunku do przelewu,
• zaproszenia do kontaktu na komunikatorach (WhatsApp, Messenger itd.) od Zarządu lub członków Rady Nadzorczej,
• informacja o wygaśnięciu hasła Microsoft, wygaśnięciu ważności konta i konieczności jego przedłużenia,
• informacje o mailach w kwarantannie i konieczności przelogowania,
• alerty o niezapłaconych rachunkach za energię i inne media,
• (bardzo popularne) alerty o nieopłaconych paczkach, dopłatach do przesyłki.
Jak reagować na podejrzane maile i wiadomości?
Poniżej kilka praktycznych wskazówek, co robić, gdy dostaniemy podejrzaną wiadomość:
1. Najpierw pomyśl dwa razy, potem działaj! Często hakerzy próbują wymusić na Tobie szybkie działanie, poprzez podszywanie się pod szefa lub nacisk, że coś trzeba zrobić pilnie i szybko.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zadzwoń do nadawcy i upewnij się, co faktycznie masz robić.
2. Koniecznie zwróć uwagę na adres mailowy, z którego wysłano wiadomość. Często widać, że jest to fałszywy adres, ale zachowaj czujność! Niekiedy w adresie mailowym zamieniona jest tylko jedna literka w imieniu lub nazwisku nadawcy.
3. W treści fałszywych wiadomości często znajdują się błędy składniowe i ortograficzne. Tekst sprawia wrażenie pisanego przez maszynę. Mogą pojawić się również błędy w stylu – jeśli osoba, z którą jesteś na Ty, pisze do Ciebie „Szanowny Panie/Pani” to warto włączyć czujność i wyjaśnić sytuację.
4. W mailach od oszustów podszywających się pod pracowników Grupy ERBUD często brakuje firmowej automatycznej stopki oraz dokładnej nazwy stanowiska w podpisie.
5. Nigdy nie klikaj w linki lub załączone dokumenty w podejrzanych mailach, ani nie pobieraj ich na pulpit, dopóki nie sprawdzisz, że wiadomość pochodzi z zaufanego źródła.
6. W przypadku wątpliwości skontaktuj się z działem/pionem IT.
10 FOTO: ERBUD WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
ERNEWS (112) 1/2024
Pytanie od klienta o EcoVadis?
Podpowiadamy, co robić
EcoVadis jest międzynarodową agencją ratingową, która ocenia przedsiębiorstwa w zakresie zrównoważonego rozwoju. Coraz częściej zdarza się, że podczas postępowania ofertowego klient pyta nas o EcoVadis. Takie pytanie może być np. elementem formularza kwalifikacyjnego lub może przyjść do nas bezpośrednio przez platformę
EcoVadis z prośbą o udostępnienie oceny spółki. Spośród spółek w Grupie poniższe dokonały oceny i uzyskały wynik, wszystkie na poziomie SILVER, czyli srebrny medal:
• ERBUD SA,
• ERBUD Industry Centrum oraz
• IKR GmbH
W przypadku jakichkolwiek zapytań
od klientów lub dostawców zewnętrznych dotyczących certyfikatu należy kontaktować się z Klarą Zamłyńską (klara.zamlynska@erbud.pl), kierowniczką ds. ESG w ERBUD SA.
Certyfikat EcoVadis zyskuje na popularności ze względu na metodykę oceny oraz rosnącą liczbę firm objętych certyfikatem. Do tej pory zostało ocenionych ponad 1,6 mln firm na całym świecie, z czego 100 tys. uzyskało rating. EcoVadis ocenia takie aspekty jak: prawa pracowników, środowisko, etyka, zrównoważone zamówienia publiczne, prawa człowieka w ponad 200 kategoriach. Wynikiem oceny jest medal (w czterech podstawowych kategoriach: Platinum, Gold, Silver, Bronze), który przyznawany jest firmom, które ukończyły proces oceny agencji i wykazały się stosunkowo silnym systemem zarządzania odnoszącym się do kryteriów zrównoważonego rozwoju, zgodnie z metodologią EcoVadis. Firmy oczywiście muszą spełniać określone kryteria licencyjne i kwalifikacyjne.
Nowa Klara
„Klara Buduje” po raz trzeci!
W domku na drzewie jest wszystko oprócz… prądu. Czy Klara będzie musiała się z tym pogodzić? A może razem z przyjaciółmi znajdzie rozwiązanie tego problemu? Poznajcie opowieść o sile przyjaźni, wspólnym działaniu i energii, która zmienia nasz świat!
Najnowsza książka „Klara buduje wiatrak” jest trzecią z serii opowieści o rezolutnej dziewczynce. Tym razem skupia się na odnawialnych źródłach energii. Tłumaczy, dlaczego są one tak istotne dla naszej planety. Pokazuje, co każdy z nas może zrobić, żeby było lepiej. Przedstawia osoby, które na co dzień pracują, aby zielo-
na rewolucja stała się faktem. W końcu jednym z bohaterów historii jest Marek Kołodziejski od 12 lat związany z ONDE.
– Książka, która uzmysławia, że dzieciakom nie jest wszystko jedno i już teraz mogą budować lepszą, bardziej zieloną przyszłość. Odnawialne źródła energii to nasza przyszłość. Chcecie wiedzieć dlaczego? Poznajcie tę historię! – Paweł Bogacz, dr hab. inż., prof. AGH w Krakowie.
– Przyszłość Ziemi jest w naszych rękach i każdy musi o nią zadbać już dziś, aby zapobiec nieodwracalnym zmianom na całym świecie – mgr inż. Patrycja Walichnowska, Politechnika Bydgoska.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 11 FOTO: ERBUD
ESG
ERNEWS (112) 1/2024
Wyróżnienia
ERBUD nagrodzony na Podkarpaciu
W konkursie „Budowa Roku Podkarpacia 2022” organizowanym przez Podkarpacką Okręgową Izbę Inżynierów Budownictwa wyróżnienia za rok 2022 otrzymały dwa projekty ERBUD International.
Dwie cenne nagrody
Nagrodę I stopnia w kategorii “Obiekty użyteczności publicznej” zdobyła realizacja budynku dydaktycznego PWSTE w Jarosławiu (obecnie po zmianie nazwy: Państwowej Akademii Nauk Stosowanych im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu). Projekt prowadzony był przez Marka Znanieckiego, a następnie Mirosława Paśko. Kierownikiem budowy był Tadeusz Wojciechowski. Budynek pełni funkcje edukacyjne i administracyjno-biurowe. Zlokalizowane w nim zostały m. in. laboratoria, sale wykładowe, centrum obsługi studentów, archiwum oraz pomieszczenia biurowo-administracyjne i socjalne. Wyposażony jest w rozbudowany system kontroli dostępu zarządzający prawie każdym pomieszczeniem oraz klimatyzacją –wszystko całościowo nadzorowane i sterowane za pomocą BMS. Budynek jest także w pełni przystosowany do korzystania przez osoby z niepełnosprawnościami. Nagroda I stopnia trafiła do ERBUD In-
ternational także za rozbudowę Izby Administracji Skarbowej w Lublinie położonej przy ul. Legionów 55 w Lubartowie. Projektem kierował Andrzej Gołąbek jako dyrektor kontraktu, natomiast kierownikiem budowy był Marcin Żyrkowski. Projekt polegał na wykonaniu robót budowlanych i prac geotechnicznych w bliskim sąsiedztwie gęstego, miejskiego uzbrojenia. Dodatkowo wykonano szereg prac modernizacyjnych oraz wzmacniających zabytkową konstrukcję budynku (budynek wybudowany w 1927 roku). Po zakończe-
niu prac konstrukcyjnych wyposażono budynek w infrastrukturę teletechniczną (serwerownie, okablowanie) służącą obsłudze mieszkańców przez Urząd Skarbowy. Zakres prac obejmował dostawę i montaż systemów parkingowych, takich jak np. obrotnica samochodowa. Całość obiektu została dostoswana do obsługi osób z niepełnosprawnościami poprzez m.in. dostawę i montaż platformy.
Konkurs Budowa Roku
Celem konkursu Budowa Roku Podkarpacia jest wyłonienie obiektów budowlanych, w których osiągnięto wyróżniające się wyniki realizacyjne. Służy on promocji uczestników procesu inwestycyjnego.
Przedmiotem konkursu są nowe lub odbudowane, rozbudowane, nadbudowane bądź przebudowane obiekty budowlane, albo proces inwestycyjny we wszystkich rodzajach budownictwa.
Warto przypomnieć, że w 2023 roku wyróżnienia w ogólnopolskim konkursie Budowa Roku otrzymały otrzymały inne projekty
ERBUD-u: budowa domu studenckiego Student Deport w Krakowie oraz budowa Morskiego Centrum Nauki w Szczecinie.
Tytuł Dolnośląskiej Budowy Roku zdobył natomiast dom studencki Base Camp we Wrocławiu.
12 FOTO: ERBUD WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
ERNEWS (112) 1/2024
Mają
We wrześniu 2020 roku po raz pierwszy stanęli przy stanowiskach spawalniczych. Grupa uczniów rozpoczęła wtedy praktyki zawodowe w zakładzie IKR w Bitterfeld. Po ponad trzech latach intensywnej nauki mają w ręku konkretne kompetencje zawodowe i zatrudnienie w IKR.
ONDE
ONDE sprzedaje
ORLENOWI udziały w elektrowni
wiatrowej i dostaje
zlecenie za 105 mln zł IKR
ONDE sprzedało na rzecz Energa Green Development, spółki zależnej Energi z Grupy ORLEN, udziały w spółce celowej, do której należy 37,4-megawatowa elektrownia wiatrowa Szybowice. Energa Green Development zleciła jednocześnie ONDE wykonanie robót budowlanych i elektrycznych za około 105 mln zł.
ONDE posiadało 50 proc. udziałów w spółce celowej powołanej w celu realizacji farmy wiatrowej Szybowice. Drugim wspólnikiem spółki celowej był Goalscreen Holdings Limited (spółka powiązana z Neo Energy Group). Na mocy
Kształcenie dualne (Ausbildung) to popularny model nauki zawodu w Niemczech. Uczniowie chodzą na standardowe zajęcia do szkoły, a w zakładzie IKR odbywają część praktyczną, przygotowując się do zawodu montera czy spawacza. Wszyscy absolwenci z rocznika 2020, którzy zaliczyli końcowy egzamin zewnętrzny, zna-
leźli zatrudnienie w IKR. Pięciu młodym pracownikom umowy o pracę uroczyście przekazali Bernd König, prezes IKR, Jörg Spann, kierujący obszarem kształcenia dualnego oraz Frank Ackermann, przewodniczący Rady Pracowników. Nowi pracownicy trafią do różnych wydziałów IKR: warsztatu w Bitterfeld oraz na projekty w Jenie i Brenburgu, gdzie będą pracować jako spawacze oraz monterzy rurociagów. Nad ich dalszym dalszym rozwojem zawodowym czuwać będą doświadczeni opiekunowie/mentorzy spośród załogi IKR. IKR kształci młodych fachowców od początku swojego istnienia. W czasach największego zapotrzebowania na zawody techniczne nowe umiejętności zdobywało tam rocznie nawet 80 uczniów. W latach 1961 do 2022 szkoleniowcy z IKR przygotowali do zawodu blisko 2200 osób. Aktualnie ich liczba dopasowana jest do sytuacji rynkowej. Większość pochodzi z regionu Anhalt Bitterfeld.
podpisanej umowy oba podmioty zbyły swoje udziały na rzecz Energa Green Development.
Za swoją część ONDE otrzyma około 30 mln zł, przy czym cena może zostać jeszcze skorygowana o wartość kapitału obrotowego netto oraz o wartość zadłużenia netto farmy wiatrowej Szybowice. Dodatkowo spółka może otrzymać mak-
symalnie około 10-milionową premię, jeśli do końca 2025 roku farma wiatrowa Szybowice uzyska pozwolenie na użytkowanie. Ponadto, kupujący powierzył ONDE kompleksowe (bez dostawy turbin) wykonanie farmy. Na realizację kontraktu wartego około 105 mln zł spółka ma 21 miesięcy od wydania przez inwestora polecenia rozpoczęcia budowy.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 13 FOTO: IKR, ONDE
ERNEWS (112) 1/2024
w ręku fach i umowę o pracę
Od lewej: Frank Ackermann, Bernd König, Pascal Kalz, Henrik Schlömer, Ben Bernhardt Kenneth Körner, Marco Götz, Jörg Spann
Fuzja
Połączenie spółek z segmentu serwisu dla przemysłu w Polsce
Z dniem 19 grudnia nastąpiło oficjalne połączenie spółek ERBUD Industry Centrum oraz ERBUD Industry Południe. Kilkumiesięczny proces formalny zakończony został wpisem do KRS. Spółka po połączeniu działa pod nazwą ERBUD Industry Centrum z siedzibą w Łodzi. Dawny ERBUD Industry Południe funkcjonuje w nowej strukturze jako Oddział w Rybniku.
Decyzja o fuzji dwóch spółek działających pod marką ERBUD Industry na rynku polskim jest rezultatem wieloetapowego procesu analizy i odpowiedzią na dynamiczne wymagania i oczekiwania klientów, inwestorów oraz szybko zmieniające się otoczenie rynkowe. Ma ona na celu stworzenie jeszcze bardziej konkurencyjnej jednostki, gotowej sprostać coraz większym wyzwaniom sektora. Połączenie będzie sprzyjać rozwojowi obu firm, a konsolidacja umożliwi lepsze wykorzystanie potencjału i skoncentrowanie się na najbardziej innowacyjnych rozwiązaniach, zaspokajając potrzeby klientów w jeszcze lepszy sposób. Zarząd spółki po połączeniu tworzą: Paweł Zaorski – prezes zarządu, Marcin Stasiak – wiceprezes zarządu.
W ostatni czwartek przed Popielcem zajadamy się w Polsce pączkami. Tymczasem w Niemczech to punkt kulminacyjny karnawału zwany „Weiberfastnacht” i okazja do ulicznych parad, biesiadowania i kostiumowych imprez. W tym roku pracownicy IVT włączyli się w obchody karnawału, świętując wspólnie z firmą GEWA.
Spotkanie w biurze w Oberhausen rozpoczęło się o 11:11. O tej godzinie zgodnie z tradycją startuje oficjalnie karnawał w Niemczech. Wszyscy zaproszeni pojawili się w przebraniach i okrzykami „Helau und Alauf” rozpoczęli wspólną celebrację tego wyjątkowego dnia.
Spotkanie karnawałowe w IVT przebie-
gło w świetnej atmosferze i zintegrowało uczestników.
Niemcy mają wiele zwyczajów związanych z karnawałem i dniem Weiberfastnacht, który regionalnie nosi różne nazwy. W Düsseldorfie nazywany bywa Altweiberfest, a jednym z ciekawszych wydarzeń jest symboliczny „szturm” kobiet na ratusz i uwięzienie burmistrza, który musi wykupić swoja wolność podarunkami. Źródeł tej tradycji upatruje się w prawdziwym historycznym wydarzeniu – buncie praczek z Kolonii, które w 1824 protestowały przeciwko wykluczeniu kobiet ze świętowania karnawału.
Z początkiem roku 2024 w Onde wystartował projekt rozwojowy skierowany do wszystkich pracowników. Poświęcony jest nowoczesnym technologiom i cyberbezpieczeństwu. – Żyjemy i pracujemy w dynamicznie zmieniającym się świecie. Coś, co jeszcze kilkanaście lat temu było nie do pomyślenia, dziś jest naszą rzeczywistością. Nowe technologie, nowe narzędzia pracy dają nam coraz większe możliwości. Stajemy także w obliczu wielu nowych zagrożeń cybernetycznych, z jakimi być może do tej pory nie musieliśmy się mierzyć – mówi Kamila Kużaj-Karaszewska, szefowa działu HR ONDE.
Projekt „Fale przyszłości” to cykl webinarów, podczas których eksperci opowiedzą o sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwie oraz metatrendach technologicznych kształtujących naszą przyszłość.
– Umiejętność zabezpieczenia naszych danych oraz świadomość potencjalnych zagrożeń stają się kluczowymi elementami odpowiedzialnej pracy. To oznacza, że musimy doposażyć się w nowe kompetencje pod tym kątem – podkreśla Kamila Kużaj-Karaszewska i dodaje: – Liczę, że nasza inicjatywa będzie inspirująca i pomoże nam w otwartym podejściu do nieuchronnych zmian.
14 FOTO: ERBUD WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
ONDE
przyszłości
ONDE IVT
Fale
w
ERNEWS (112) 1/2024
Helau und Alaaf, czyli obchody karnawału w IVT
ONDE
Po raz trzeci ONDE szuka innowatorów w branży OZE
Wystartowała kolejna edycja programu grantowego SOFIA (Science Onde Flow Innovation Academy) dla młodych naukowców. Program nagradza pomysły, które mają szansę w realny sposób przyczynić się do transformacji energetycznej i wesprzeć jej rozwój. Do zdobycia są granty finansowe aż do 20 tys. zł.
Innowacyjność w służbie praktyki Dla organizatorów szczególnie ważna jest funkcjonalność zgłaszanych projektów i możliwość ich wykorzystania w praktyce. – Transformacja energetyczna jest jednym z priorytetowych zadań dla współczesnego społeczeństwa. Nasz program grantowy SOFIA
Stawiamy na różnorodność pomysłów
W poprzedniej odsłonie programu jury wyłoniło cztery projekty o bardzo zróżnicowanej tematyce:
• Wykorzystanie potencjału energetycznego odpadowych tworzyw sztucznych w recyklingu chemicznym (Gabriela Poznańska),
• Analiza możliwości stworzenia konstrukcji w formie trackera solarnego dla pływającej instalacji fotowoltaicznej (Kamil Skonieczny),
• Zastosowanie algorytmu sztucznej inteligencji do analizy stanu turbin wiatrowych z użyciem bezzałogowych statków powietrznych (Michał Stopel),
• Ocena śladu węglowego za pomocą znormalizowanej metody IPCC jako narzędzie skutecznej kontroli cyklu istnienia elektrowni fotowoltaicznej (Tomasz Cierlicki).
Wielka szansa
Finaliści programu otrzymują nie tylko grant finansowy do 20 tys. zł, ale mają także szansę na nawiązanie kontaktów zawodowych ze specjalistami branży OZE oraz zdobycie cennego doświadczenia.
Chcesz dowiedzieć się więcej, albo zachęcić kogoś do zgłoszenia do programu? Więcej informacji o programie dostępnych jest na stronie ondeflow.pl.
niesie dla świata same korzyści. Zwiększa szansę na szersze stosowanie innowacyjnych, przyjaznych środowisku rozwiązań, a ponadto umożliwia młodym, zdolnym ludziom rozwój zgłaszanych projektów. Wspieramy ich nie tylko finansowo. Uczestnicy mogą także liczyć na doradztwo i nawigację pod nadzorem ekspertów z branży OZE. Najbardziej cenimy te projekty, które wyróżniają się funkcjonalnością. Tak, aby w przyszłości można je było z sukcesami stosować w praktyce, a tym samym rozwijać naszą branżę – podkreśla Marek Marzec, wiceprezes ONDE.
Do 30 kwietnia zbieramy zgłoszenia w pięciu kategoriach konkursowych.
Projekty można zgłaszać na stronie www.ondeflow.pl. Do wyboru jest aż 5 kategorii:
1. Nowe rozwiązanie w obszarze utrzymania i eksploatacji OZE,
2. Nowoczesne systemy sterowania i nadzoru dla OZE,
3. Układ wyprowadzenia mocy w instalacjach hybrydowych,
4. Cykl życia OZE,
5. Dzika karta OZE.
Zgłoszenia w ostatniej kategorii powinny odpowiadać na wyzwania związane z szeroko pojętym odzyskiem oraz tworzeniem nowych powiązań w ramach OZE.
FOTO: ERBUD ERNEWS (112) 1/2024 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 15
Bezpieczna Budowa
Znamy uczestników drugiego etapu konkursu
Bezpieczna Budowa ERBUD-u 2023
Już po raz drugi wybieramy w ERBUD-zie najbezpieczniejszą budowę. W tym roku w drugim etapie znalazło się osiem projektów ERBUD SA i ERBUD International. Trzy z najwyższą punktacją powalczą o tytuł Bezpieczna Budowa ERBUD-u 2023 i cenne nagrody.
W ogólnopolskim finalne konkursu znalazły się następujące budowy:
Apartamenty Novum III w Krakowie
• kierownik kontraktu: Mirosław Pytel
• kierownik budowy: Paweł Ćwik
• koordynator ds. BHP: Bartosz Boruta
• nadzór BHP: Łukasz Michniak
Budynek wielorodzinny Pilotów 21 w Gdańsku
• kierownik kontraktu: Ignacy Żabniak
• kierownik budowy: Jakub Rybakowski
• koordynator ds. BHP: Szymon Szczepkowski
• nadzór BHP: Jarosław Balewski
Hala widowiskowo–sportowa w Dęblinie
• kierownik kontraktu: Kamil Florek
• kierownik budowy: Jacek Ożóg
• koordynator ds. BHP: Jacek Ożóg
• nadzór BHP: Andrzej Golański
HBO Grupy Lotos
• kierownik kontraktu: Wojciech Bartoszuk
• kierownik budowy: Wojciech Iglewski
• koordynator ds. BHP: Adam Łucki
• nadzór BHP: Artur Zasada
Izba Administracji Skarbowej w Lubartowie
• kierownik kontraktu: Marcin Żyrkowski
• kierownik budowy: Marcin Żyrkowski
• koordynator ds. BHP: Adrian Książek
• nadzór BHP: Jacek Kosturek
Przebudowa budynku IPN w Krakowie
• kierownik kontraktu: Marcin Posala
• kierownik budowy: Marcin Karpiel
• koordynatorka ds. BHP: Diana Wojtyła
• nadzór BHP: Łukasz Michniak
Przebudowa Domu Studenckiego nr 1 Politechniki Lubelskiej
• kierownik kontraktu: Paweł Mach
• kierownik budowy: Tadeusz Wojciechowski
• koordynator ds. BHP: Adrian Książek
• nadzór BHP: Jacek Kosturek
Wykonanie stanu surowego obiektu mieszkaniowego przy ul. Brneńskiej w Poznaniu
• kierownik kontraktu: Kacper Różalski
• kierownik budowy: Jarosław Cygan
• koordynatorka ds. BHP: Paulina Zakrzewska
• nadzór BHP: Anna Parysek
Do ścisłego finału zakwalifikowały się budowy:
• Apartamenty Novum III w Krakowie
• HBO Grupy Lotos
• Wykonanie stanu surowego obiektu mieszkaniowego przy ul. Brneńskiej w Poznaniu.
Rozstrzygnięcie finału konkursu odbędzie się po zamknięciu tego wydania ERNEWS-a.
Konkurs Bezpieczna Budowa ma na celu wyłonienie najlepszych zespołów realizacyjnych, które wyróżniają się na tle innych wysokim poziomem zarządzania BHP oraz obszarem środowiskowym na realizowanych przez siebie budowach. W tym roku równolegle swoją edycje konkursu ma również spółka ONDE.
16 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH FOTO: ERBUD ERNEWS (112) 1/2024
Końcówka roku 2023 z kolejnymi wygranymi w konkursie Buduj Bezpiecznie dla ERBUD-u
W grudniu rozstrzygnięte zostały ostatnie regionalne edycje konkursu Państwowej Inspekcji Pracy Buduj Bezpiecznie za 2023 rok. Nie zabrakło w nich kolejnych wyróżnień dla projektów ERBUD-u.
Stołeczny Okręgowy Inspektor Pracy nagrodził pierwszym miejscem naszą budowę Centrum Przestrzeni Innowacyjnej SGH w Warszawie. Kierownikiem tego projektu jest Andrzej Pijankowski, a nadzór BHP nad budową pełni Marcin Zeliaś. Nagrodę w imieniu ERBUD-u odebrał kierownik budowy Michał Ruczkowski. Pierwsze miejsce w konkursie Buduj Bezpiecznie w Małopolsce zajął zespół budowy apartamentów Novum e. III w Krakowie. Kierownikiem tego kontraktu jest Mirosław Pytel, a kierownikiem budowy - Paweł Ćwik. Za wsparcie zespołu w kwestiach bezpieczeństwa odpowiadają Łukasz Michniak, specjalista ds. BHP, Klaudia Bujas, inspektorka ds. BHP oraz Bartosz Boruta, jako koordynator ds. BHP.
Pierwszą nagrodę otrzymała również budowa osiedla Panorama II w Olsztynie pod kierownictwem Agnieszki Gawryluk (kierowniczka kontraktu) oraz Łukasza Wyciszkiewicza (kierownik budowy). Za nadzór BHP odpowiadała Luiza Solan. Przypominamy, że w gronie wyróżnionych w regionalnych konkursach PIP w 2023 roku znalazły się również następujące projekty ERBUD-u: Budowa Kompleksu Penitencjarnego w Chmielowie, Budowa hali widowiskowo-sportowej w Dęblinie (I miejsce), Farma wiatrowa (FW) Dzwola, Marina Dąbki (II miejsce), Budowa Nabrzeża Szyprów w Gdańsku, Farma wiatrowa (FW) Bąków 2. (III miejsce). Wyróżnienie trafiło do budowy Obwodnicy Lubrańca.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 17 FOTO: ERBUD
Buduj Bezpiecznie
ERNEWS (112) 1/2024
Novum III, Kraków
Panorama II, Olsztyn
SGH, Warszawa
SGH, Warszawa
Wybrane kontrakty w spółkach Grupy ERBUD
MOD21
Szkoła modułowa w konstrukcji drewnianej
w Hanoverze
Inwestor: Miasto Hannover
Wartość kontraktu: 13,5 mln euro (58,2 mln zł)
Termin: 04.2024 – 08.2025
Zakres: realizacja trzykondygnacyjnego budynku dla Gimnazjum Herschelschule w Hannoverze dla około 850 uczniów i 110 nauczycieli
Lokalizacja: Hannover
MOD21
Budynek mieszkalny
w konstrukcji modułowej drewnianej dla osób w kryzysie uchodźczym w Monachium
Inwestor: Miasto Monachium
Wartość kontraktu: 11,3 mln euro (49,5 mln zł)
Termin realizacji: 03.2024 – 04.2025
ERBUD SA, Oddział Toruń
Projekt i budowa hali produkcyjnej wież dla morskiej energetyki wiatrowej Baltic Towers w Gdańsku
Inwestor: Baltic Towers sp. z o.o.
Wartość kontraktu: 358,4 mln zł netto
Termin realizacji: 12,5 miesiąca od daty rozpoczęcia
Lokalizacja: Gdańsk
ERBUD SA, Oddział Wrocław Osiedle Nowe
Promenady – etap IA (budynki A1 i A2) we Wrocławiu
Inwestor: TRUDO sp. z o.o.
Wartość kontraktu: 65,3 mln zł netto
Termin: 81 tygodni od nakazu rozpoczęcia
Zakres: budowa zespołu dwóch budynków mieszkalnych wielorodzinnych z usługami w parterze oraz garażem podziemnym A1 i A2, z niezbędną infrastrukturą zewnętrzną przy ul. Czesława Miłosza we Wrocławiu
Hanower
Monachium
18 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
ERNEWS (112) 1/2024
Poznań Wrocław
FOTO: ERBUD
ERBUD SA, Biuro Techniczne Kraków Inwestycja mieszkaniowa Portowa Zabłocie w Krakowie
Inwestor: YIT Development sp. z o.o Wartość kontraktu: 63,1 mln zł netto
Termin realizacji: 12.2023 – 10.2025 Zakres: generalne wykonawstwo budynku mieszkalnego wielorodzinnego z usługami i garażem podziemnym, infrastrukturą techniczną, przyłączami do budynków oraz zagospodarowaniem terenu
ERBUD SA, Dział Hydrotechniczny
Budowa umocnienia
dna przy Nabrzeżu
Przemysłowym
III-1 - III-6 oraz wymiana
Warszawa Maków Mazowiecki
linii odbojowej Nabrzeża
Przemysłowego
III-1 i III-2 w Porcie Gdańsk
Inwestor: Zarząd Morskiego Portu
Gdańsk SA
Wartość kontraktu: 23,8 mln netto
Termin realizacji: 82 tygodnie od daty podpisania umowy.
ERBUD International
Zakup, dostosowanie pomieszczeń oraz montaż wieloosobowej komory hiperbarycznej w SPZOZ- ZZ w Makowie Mazowieckim
Inwestor: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
- Zespół Zakładów w Makowie Mazowieckim
Termin realizacji: do 07.10.2024 r.
ERBUD SA, Biuro Techniczne Kraków Osiedle przy ul. Myśliwskiej – etap V (budynki F i G) w Krakowie
Inwestor: NP 20 sp. z o.o. sp.k
Wartość: 68,4 mln zł netto
Termin realizacji: 01.2024 – 10.2025
ERBUD SA, Oddział Wrocław Zespól budynków przy ul. Kolejowej w Poznaniu (Kolejova1)
Inwestor: Novaform Polska sp. z o.o.
Wartość kontraktu: 114 mln zł netto
Termin realizacji: 28 miesięcy od nakazu rozpoczęcia
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 19
ERBUD, WIKIPEDIA, ADOBE STOCK
FOTO:
Kraków
ERNEWS (112) 1/2024
Gdańsk
Rynek o wartości miliardów euro Spółka ONDE sprzedała projekty fotowoltaiczne
o mocy 23,1 MWp
ONDE sprzedała dwie aktualnie budowane farmy PV o łącznej mocy zainstalowanej 18,7 MWp oraz projekt farmy fotowoltaicznej, będącej w fazie dewelopmentu, o potencjale 4,4 MWp. Nabywcą jest niemiecki wytwórca energii – SachsenEnergie AG. Kwota bazowa transakcji to około 19 mln zł. Spółka otrzyma również maksymalnie około 5 mln zł wynagrodzenia dodatkowego po uzyskaniu koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej dla obiektów będących aktualnie w budowie i statusu ready to build projektu fotowoltaicznego na etapie dewelopmentu.
ONDE zagwarantowało sobie jednocześnie zlecenie na wybudowanie sprzedanej w tej transakcji farmy, będącej obecnie w fazie dewelopmentu (4,4 MW), pod warunkiem uzyskania statusu ready to build w ciągu 12 miesięcy od podpisania umowy.
SachsenEnergie AG, nabywca projektów, to największe przedsiębiorstwo komunalne we wschodnich Niemczech,
zapewniające nowoczesne rozwiązania w zakresie energii elektrycznej, gazu, ciepła, wody, Internetu szerokopasmowego/telekomunikacji, elektromobilności i inteligentnych usług. – To nasza pierwsza transakcja z niemieckim podmiotem publicznym. Bardzo nas cieszy, że do naszej bazy klientów, którym oferujemy projekty rozwijane w ramach działalności de -
weloperskiej, dołączył podmiot z tak wartościowego i renomowanego rynku –mówi Marek Marzec, wiceprezes ONDE. – Na programy obejmujące transformację energetyczną kraje unijne zamierzają przeznaczać miliardy euro, jesteśmy więc przekonani, że rynek projektów OZE w Polsce i całej UE będzie dynamicznie się rozwijał i zamierzamy być jego aktywnym uczestnikiem – dodaje.
Morska farma wiatrowa
Baza serwisowa dla Baltic Power w Łebie
W ubiegłym roku podpisaliśmy kontrakt na wykonanie bazy serwisowej (O&M) na potrzeby morskiej farmy wiatrowej w Łebie. To ciekawe zlecenie, gdzie nie tylko budujemy, ale również projektujemy. Niedawno pojawiły się pierwsze wizualizacje tego projektu. W ramach kontraktu wykonamy m.in.
budynek składający się 2-kondygnacyjnej części biurowo-socjalnej oraz 1-kondygnacyjnej części magazynowej, budynek portierni wraz z przyległą wiatą i ogrodzeniem terenu inwestycji, przebudowę Nabrzeża Słowińskiego wraz z pogłębieniem, umocnieniem dna oraz wykonaniem
nowej płyty nabrzeża, a także zamontujemy maszt techniczny o wysokości 30 m. Zleceniodawcą jest spółka Baltic Power.
ERNEWS (112) 1/2024 20 FOTO: ERBUD WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
Budowa szpitala
Kamień węgielny na budowie
Szpitala w Tomaszowie Lubelskim
Na budowie realizowanej przez zespół Biura Technicznego Rzeszów symbolicznie wmurowano kamień węgielny. Powstaje tu nowy budynek szpitalny dla centralnego bloku operacyjnego i oddziałów zabiegowych. Zakończenie prac zaplanowano na maj 2026.
W uroczystości ze strony ERBUD-u wzięli udział Artur Łuczak, dyrektor Biura Technicznego Rzeszów oraz Marcin Karpiel, kierownik kontraktu.
Oprócz przedstawicieli klienta, a także lokalnej społeczności, na otwarciu pojawili się również politycy z regionu.
Zielona energia dla ponad 8,2 tys. domów z własnych farm ONDE
Budowa dwóch własnych instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy niemal 19 MWp wkroczyła w kluczową fazę. Jednocześnie ONDE prowadzi zaawansowane rozmowy w sprawie sprzedaży projektów. W przypadku położonego na niemal 11 hektarach projektu „Jelenia Góra I” o mocy 6,7 MWp, wszystkie komponenty zostały już dostarczone, a na zbudowanych konstrukcjach trwają instalacje modułów PV. Planowana energetyzacja farmy to pierwsza połowa roku. Docelowo ma ona dostarczać ponad 7400 MWh/rok, co odpowiada zapotrzebowaniu niemal 3000 gospodarstw domowych. Drugi projekt to realizowany
na ponad 15 hektarach 12-megawatowy „Jawor”, na którym trwają obecnie montaże konstrukcji pod zamówione już moduły PV. Farma powinna zacząć działać pod koniec wakacji. Jej planowana wydajność to niemal 13000 MWh/rok, czyli tyle, ile zużywa 5200 gospodarstw domowych.
Mieszkania
Apartamenty w Krakowie
Dobiega końca budowa apartamentów przy ul. Fredry w Krakowie. Aktualnie trwają odbiory przez
PINB. Przypomnijmy, że kontrakt dotyczył budowy zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych wraz z lokalami usługowymi. Dodatkowo na mocy zawartych kontraktów ERBUD wybudował również niezbędną infrastrukturę techniczną i komunikacyjną wraz z garażami podziemnymi oraz zagospodarowaniem terenu.
Mieszkania
Prace wykończeniowe w Novum
Aktualnie na budowie Apartamentów Novum w Krakowie trwają prace wykończeniowe budynku (montaż drzwi do mieszkań, balustrad, montaż grzejników i malowanie). Na finiszu są także prace elewacyjne i rozpoczynają się prace związane z zago spodarowaniem terenu. Planowany termin zakończenia inwestycji to koniec czerwca 2024 roku.
Hotel
Hotel w Mielnie
Finiszuje również budowa hotelu Sofra w Mielnie. Aktualnie trwają ostatnie odbiory budynku, który już niebawem przyjmie pierwszych gości. Przypomnijmy, że łączna kubatura obiek tu to aż 22 245 m³. Zakończenie prac przewidywane jest na koniec marca 2024 roku.
ERNEWS (112) 1/2024 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 21
ERBUD
FOTO:
Fotowoltaika
Przełamywać silosy i pracować interdyscyplinarnie
- Wyzwaniem każdej firmy na pewnym etapie rozwoju, oczywiście takiej, która chce się zdrowo i dalekosiężnie rozwijać, jest czerpanie najlepszych praktyk z rynku, ale w sposób mądry – mówi Artur Bieńkowski, który przeszedł do ERBUD-u z wielkiej międzynarodowej korporacji. Pytamy go o jego zadania.
Jak się nazywa Twoje stanowisko?
Dyrektor Pionu Rozwoju Biznesu
Czyli strategii?
A jest jakiś dział lub pion, który działa bez strategii? (śmiech) A poważnie: skupiam się na wewnętrznym rozwoju naszej firmy i jej obecnych zasobów, a funkcjonujący od lat Pion Strategii głównie na akwizycjach, poszukiwaniu nowych gałęzi biznesu, analizie rynku zewnętrznego. Oczywiście blisko współpracujemy.
Jakie dostałeś trzy pierwsze zadania?
Wsparcie zakupów centralnych, wsparcie procesów digitalizacji i optymalizacja procesów produkcji w fabryce MOD21.
Czym zajmowałeś się wcześniej? Przez ponad 20 lat pracowałem w McDonald’s, w różnych krajach – m.in. w krajach bałtyckich, Czechach, na Słowacji, w centrali europejskiej we Francji. Zmieniałem zakresy odpowiedzialności – kierowałem działem rozwoju, czyli budową nowych restauracji, zarządzałem działem franczyzy, ale też odpowiadałem za zakupy i zapewnienie jakości. Ta ostatnia funkcja była ściśle powiązana ze zrównoważonym rozwojem. Choć w sumie każda funkcja jest z nim związana we współczesnym świecie.
Co wspólnego mają ze sobą hamburgery i moduły?
W gruncie rzeczy to jest bliźniaczy proces. Różni się oczywiście materiałami i zastosowaniem finalnego produktu. Natomiast wszystko związane ze sprzedażą, pozyskaniem surowców, organizacją pracy jest bardzo podobne. W jednym i drugim przypadku ważne jest zdefiniowanie procesu, standaryzacja i optymalizacja. Do tego dochodzą kwestie miękkie, jak słuchanie klientów i pracowników – tak, aby podejmować najlepsze decyzje. Spowodują one, że inwestor będzie zadowolony, a pracownicy będą mogli pracować wydajnie i komfortowo.
Jesteś w ERBUD-zie „świeżakiem”. Trzy pierwsze plusy, które u nas dostrzegasz.
Ogromne doświadczenie menedżerów i pracowników znających od podszewki firmę. Bardzo dobra atmosfera. Ludzie są otwarci, chętnie rozmawiają, dzielą się wiedzą i opiniami, a to oznacza, że nie ma kultury strachu, jest kultura dyskusji. To jest bardzo dobry punkt wyjścia. Plusem jest też zdywersyfikowanie biznesu, a nie wąska specjalizacja. Przecież mamy i kubaturę, i serwis, i OZE, od niedawna moduły. Zaczynają te cztery nogi łapać równowagę, co jest zdrowe w dużych organizacjach. Dziś wiele firm dopiero do tego dojrzewa, ERBUD odrobił tę lekcje lata temu.
A czego nam brakuje?
Mnie osobiście najbardziej brakuje dostępu do wszystkich struktur organiza -
cyjnych, a jestem na etapie nauki firmy. Chociażby czasem trudno mi pozyskać kontakt do niektórych osób z ONDE czy spółek niemieckich. A w ujęciu mniej osobistym: nie ma jasnej, głośnej i jednoznacznej wizji i strategii, którą dobrze znają wszyscy pracownicy. Nawet wybudzony w środku nocy i zapytany „dokąd zmierza ERBUD?” każdy, bez względu na funkcję czy lokalizację, powinien to z siebie wyrzucić. Bez zawahania.
Czy wizją każdej firmy nie jest: rozwijać się i więcej zarabiać? Dróg do tego, by więcej zarabiać i na czym zarabiać jest mnóstwo, a wizja jest jedna. Poza tym „zarabiajmy więcej” to trudne zadanie, które z czegoś wynika. I jest efektem wielu procesów,
FOTO: ERBUD
Artur Bieńkowski
22 ERNEWS (112) 1/2024 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
którym warto się przyjrzeć. Mamy podstawowe kryteria, analizę, co robimy dobrze, a co robimy źle. Brak takiej analizy może prowadzić do krótkoterminowych posunięć, a to one często prowadzą do albo osiągania wyników gorszych niż jesteśmy w stanie, lub wręcz do wywrotki.
Jak będzie wyglądać ERBUD w 2030 roku?
ERBUD pojawia się jako marka „top of mind”, czyli pierwszego wyboru, z którą klient chce pracować, jak tylko myśli o jakimkolwiek zleceniu. Inwestycja to proces trudny dla wielu inwestorów. Taki, który wydarza się raz na ileś lat. Potrzebują partnera do którego mają zaufanie i wierzą, że o nich zadba, czasem prowadzi za rękę. Jak mówimy o zaufaniu, to ważną walutą jest zrównoważony rozwój i, już nieco szerzej, kluczowe z punktu widzenia ich biznesów parametry ESG. Do tego rynek przywiązuje dziś wagę, ERBUD powinien być obietnicą gwarancji tych wartości.
Byłem przekonany, że odpowiesz: ERBUD w 2030 będzie rasową korporacją.
Polacy boją się słowa „korporacja” jak diabeł wody święconej. Ale kiedy już przedstawimy katalog cech typowych dla korporacji – transparentność, jasne ścieżki awansu i wynagrodzeń, sprawiedliwe procesy decyzyjne, wszystkie programy ochronne, w tym antykorupcyjne i antymobbingowe, to już ci sami Polacy mówią, że to jest super i oczekują tego od pracodawcy.
Cechy typowe korporacji to też mniejsza sterowność, kontrola, długość procesów decyzyjnych, produkcja „podkładek”.
Wyzwaniem każdej firmy na pewnym etapie rozwoju, oczywiście takiej, która chce się zdrowo i dalekosiężnie
Odpowiedni moment
Myślę, że ERBUD jest w dobrym dziejowo momencie, by sobie wiele spraw uporządkować pod kątem swoich potrzeb, wybierając sprawdzone praktyki z rynku.
rozwijać, jest czerpanie najlepszych praktyk, ale w sposób mądry. W nowoczesnych korporacjach trwają dziś dyskusje w drugą stronę – czyli właśnie jak upraszczać, zwalczać bezproduktywną spotkaniokrację, przyspieszać decyzje, przełamywać silosy i pracować interdyscyplinarnie. Czyli zyskiwać zwinność. Myślę, że ERBUD jest w dobrym dziejowo momencie, by sobie wiele spraw uporządkować pod kątem swoich potrzeb, wybierając sprawdzone praktyki z rynku. Odnoszę wrażenie, że nie jesteśmy też firmą ograniczonego zaufania do pracownika. Zarząd jest na tyle silny, że raczej nie marzy o nadmiernej kontroli i nie
chce patrzeć na ręce, tylko raczej chce udrożnić kanały przepływu informacji nie z dołu na górę, ale właśnie w poprzek, między spółkami, oddziałami. To dobry symptom budowania jeszcze lepszej firmy, choć wymaga oczywiście sporych zmian.
Tymczasem ERBUD wydaje się być firmą zmęczoną zmianami.
Jak żyć, Panie Arturze?
To wyświechtane co powiem, ale nie ma firm, które się nie zmieniają, bo już dawno zbankrutowały. Proces zmian był, jest i będzie, trzeba tylko mieć dobre procesy ich wprowadzania, by odbywało się to w sposób przyjazny. Tym bardziej, że większość tych zmian jest robionych dla pracownika, a nie przeciwko niemu, nawet jeśli nie wszyscy sobie z tego na początku zdają sprawę. Przypomnę, że jak wprowadzano broń palną, to amatorzy łuków i kusz oponowali i nie chcieli się szkolić; jak zaprezentowano pierwszą pralkę automatyczną, to gospodynie domowe mówiły, że zagraci im dom i wolą prać na tarce.
To co będzie pierwszą strzelbą zamiast kuszy?
Chcę uprościć życie budów, aby miały mniej dokumentacji i papierologii do obsługiwania.
23 ERNEWS (112) 1/2024
FOTO: SHUTTERSTOCK WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
Ta stabilna noga
Ostatnie miesiące przyniosły dużo zmian w krajobrazie spółek serwisowych ERBUD-u. Niedawno połączyliśmy dwa ERBUD-y Industry, a niedługo potem do Grupy dołączyło CKTiS. O historii, teraźniejszości i przede wszystkim przyszłości segmentu serwisu dla przemysłu rozmawiamy z Pawłem Zaorskim, szefem wszystkich szefów naszych polskich spółek serwisowych.
Historia ERBUD-u z przemysłem ma już ponad 10 lat.
A może i więcej, bo pomysł rodzi się przecież wcześniej niż następuje „wbicie łopaty” – ostrzegam, że to ostatnia metafora nawiązująca do kubatury w tej rozmowie (śmiech).
Dlaczego?
Nie jesteśmy i nie czujemy się budowlańcami. Nie mamy tradycji budowlanych. Owszem, część kadry, która przewinęła się przez inne organizacje niby pracowała w firmach „klasycznie” budowlanych, może nawet ma to w świadectwach pracy. Ale my, jeśli już, to raczej świętujemy dzień energetyka, a nie dzień budowlańca. Zresztą sama
Grupa ERBUD nie jest już Grupą klasycznie budowlaną, jaką była jeszcze dziesięć lat temu.
Przez tę ponad dekadę wiele się zmieniło.
Przez wiele lat działaliśmy jako Grupa ERBUD Industry. Agregatorem i integratorem działalności przemysłowej ERBUD-u była wówczas spółka ERBUD Industry, która od lat nazywana była roboczo na korytarzach „inżynierią”, żeby odróżnić ją od firm wyspecjalizowanych nie w budownictwie dla przemysłu, ale w serwisie dla przemysłu. To fundamentalnie różne działalności, choć oczywiście czasem mogą się uzupełniać. Czyli: najpierw buduje się fabrykę, a potem ją się serwisuje. Robią to już zespoły o innych kompetencjach. W zeszłym roku spółkę ERBUD Industry wygaszono i włączono do Oddziału Warszawa jako wsparcie przemysłowego budownictwa kubaturowego. A spółki serwisowe pozostały pod marka ERBUD Industry.
Dziś jest już tylko jedna spółka – ERBUD Industry Centrum, bo niedawno mieliśmy połączenie ERBUD Industry Centrum i ERBUD Industry
FOTO: ERBUD
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 22
Paweł Zaorski
ERNEWS (112) 1/2024
Południe. Skąd potrzeba połączenia tych spółek?
Z tych samych powodów, z których przed laty przyłączono ERBUD Industry Pomorze do Centrum. Wiem, że to galimatias, ale też świetnie ilustruje cały ten rynek i śmiałe rozpychanie się ERBUD-u w segmencie. Każda ze spółek powstała z połączeń mniejszych i większych, mniej i bardziej lokalnych organizmów, konsolidowanych w ramach makroregionalnych podmiotów. Gdy dołączałem do Grupy w 2019 roku, zastałem trzy spółki serwisowe – Północ, Południe i Centrum oraz wspomnianą „Inżynierię”. W grudniu 2023 roku mieliśmy już jedną dużą, rozpoznawalną spółkę serwisową pod jednym szyldem ERBUD Industry Centrum.
Skąd potrzeba konsolidacji i jaki jest jej realny stopień?
To naturalna, wręcz nieunikniona ewolucja mniejszych regionalnych podmiotów w jeden ogólnokrajowy organizm. Chętnie użyję modnego ostatnio słowa „synergia”, bo w tym przypadku jest ono bardzo trafione. Jako duża organizacja możemy zaproponować klientowi inną ofertę i podejść zleceń, których być
może jako mniejsza firma byśmy po prostu nie dostali. Mentalne aspekty autonomii zanikły wraz z integracją zarządu, co było przeprowadzone konsekwentnie i świadomie. Oczywiście, że różne jednostki organizacyjne różnią się od siebie pod względem specyfiki pracy, atmosfery w zespole; jedni jeżdżą razem na narty, drudzy niekoniecznie i to normalne. Natomiast na poziomie operacyjnym i zarządczym jesteśmy już w pełni zintegrowanym monolitem. Mo -
żemy też standaryzować ofertę w ujęciu ogólnopolskim. A to zagwarantuje nasz rozwój.
Czy rozwój w segmencie łatwiej osiągnąć przez zakup nowych podmiotów czy wzrost organiczny?
Te drogi się nie wykluczają, wręcz przeciwnie – powinny się uzupełniać. Rozwój organiczny daje jednak relatywnie niewielki wzrost. Sprawa jest prosta: jak klienci mają więcej potrzeb, to my mamy więcej zleceń. A że w Polsce w ostatnich latach nie wybudowano właściwie żadnego wielkiego zakładu przemysłowego, w którym zapotrzebowanie na mechaniczne usługi serwisowe byłoby znaczące, jest to dla nas trudne, a wolumeny sprzedażowe niewielkie. To jak z samochodem – jak kupimy nówkę z salonu w leasingu, to przejeździmy nim 4 lata, oddajemy i bierzemy nowy. W nowoczesnym zakładzie przemysłowym linia produkcyjna po zamortyzowaniu jest złomowana i w jej miejsce zamawiana nowa.
W wielu wywiadach prezes Grzeszczak chwali odporność segmentu na zmiany koniunktury. Jesteśmy bezpieczną nogą głównie
FOTO: ERBUD WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 23
ERNEWS (112) 1/2024
dlatego, że popyt na nasze usługi jest relatywnie stały i niezagrożony. Jak klient potrzebuje naprawy czy serwisu danej części, to musi to zrobić, może co najwyżej opóźnić takie zlecenie. Ale jak
przesuwa za bardzo, to powstaje ryzyko, że stanie mu produkcja. Większość napraw jest na poziomie potrzeb podstawowych, więc klient nie ma wyboru, choćby kryzys czy inflacja szalały za
oknem. Mimo wszystkich działań optymalizacyjnych liczba potrzeb serwisowo-obsługowych rośnie, także dlatego, że majątek się dekapitalizuje, czyli jest coraz starszy, wymaga napraw, a więc naszych usług.
Czy zagrożeniem dla segmentu jest automatyzacja? Mówiłeś o tych nowoczesnych fabrykach. Automatyzacja może eliminować pracowników produkcji, ale obsługowych wręcz przeciwnie. Ja wiem, że roboty są medialne, ale te roboty ktoś musi zaprogramować, zasilić i serwisować. Widok automatycznego ramienia jest super, ale ktoś musi zapewnić mu energię oraz inne niezbędne media i to robić będziemy niezmiennie. Zagrożenie widzę gdzie indziej. Jesteśmy uzależnieni od energetyki węglowej. Wraz z postępem transformacji energetycznej – zwiększeniem udziału gazu czy wia -
FOTO: ERBUD
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 24
ERNEWS (112) 1/2024
trowej energetyki morskiej, ta węglowa będzie słabnąć. To perspektywa maksymalnie dekady. Stąd wyzwaniem jest przygotowanie się na te realia. To zresztą jeden z powodów zakupu spółki CKTiS, która w styczniu dołączyła do Grupy i wzmocni nasze kompetencje w nowych dla nas obszarach. To solidna spółka wyspecjalizowana pracach serwisowych, remontowych i modernizacyjnych w przemyśle rafineryjnym i petrochemicznym.
Tak, niedługo trwał porządek w portfolio serwisu (śmiech). Jakie plany na przyszłość?
Będziemy w ciągu najbliższego czasu wzmacniać nasz obszar automatyki, bo rynek jest spory, a będzie jeszcze większy. Zakładamy że w naszych przychodach stopniowo będzie wzrastał
wolumen usług tzw. AKPiA, przy zachowaniu wartości usług klasycznego serwisu mechanicznego czy elektrycznego. Obszarem naszych działań handlowych będzie przede wszystkim przemysł przetwórczy, taki jak przemysł drzewny, celulozowo-papierniczy, cała branża spożywcza, w tym przemysł cukrowniczy czy spirytusowy. Do tego dochodzą spalarnie śmieci. Polska jako kraj wymaga wybudowania jeszcze kilkunastu, oczywiście różnej wielkości, obiektów. Ten rynek w Polsce będzie się doskonale rozwijał. Widzę kierunki rozwoju, które dadzą przyszłość dla wszystkich naszych spółek serwisowych, będziemy mieć ręce pełne roboty.
Nie brakuje tych rąk?
We wszystkich branżach brakuje i zdaję
Stabilnie
Jesteśmy bezpieczną nogą głównie dlatego, że popyt na nasze usługi jest relatywnie stały i niezagrożony. Jak klient potrzebuje naprawy czy serwisu danej części, to musi to zrobić, może co najwyżej opóźnić takie zlecenie. Ale jak przesuwa za bardzo, to powstaje ryzyko, że stanie mu produkcja.
sobie z tego sprawę. A że nasz biznes bazuje właśnie na unikalnych kompetencjach zdolnej kadry, więc brakuje podwójnie. Ale prowadzimy coroczne weryfikacje zarobków, staramy się, by nasze wynagrodzenia dorównywały tym rynkowym. Mamy dziś dobrych ludzi, oferujemy im szkolenia, rozwój, możliwie jak najlepszą jakość pracy. I będziemy robić wszystko, by chcieli rosnąć i rozwijać serwis razem z nami.
O CKTiS
Spółka CKTiS SA to najnowsza spóła Grupy ERBUD w obszarze serwisu dla przemysłu, nabyta przez ERBUD Industry Centrum z początkiem 2024 roku. Firma świadczy kompleksowe usługi w branży mechanicznej i budowlanej dla przemysłu energetycznego, chemicznego, rafineryjnego i petrochemicznego w zakresie wykonywania remontów, modernizacji, inwestycji i bieżącego utrzymania ruchu. CKTiS ma siedzibę w starej Białej koło Płocka, a do jej klientów należy m.in. płocka rafineria. Aktualnie spółka zatrudnia około 130 osób, które pracują głównie w centralnej Polsce.
FOTO: ERBUD WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 25
ERNEWS (112) 1/2024
Doceniamy współpracę w zespołach, ale w kilku obszarach potrzebujemy zmian
Ubiegłoroczne Badanie Opinii Pracowników ERBUD-u odbyło się po pandemicznej przerwie. Wzięły w nim udział wszystkie spółki Grupy w Polsce i za granicą.
Po raz pierwszy ankieta dostępna była wyłącznie online, a można było ją wypełnić klikając w link w mailu lub poprzez QR kod na jednym z plakatów. W tej edycji dostępne były aż cztery wersje językowe ankiet. Prezentujemy podsumowanie wyników Badania dla Grupy ERBUD.
ONDE z dużym wzrostem frekwencji, pozostałe spółki poniżej oczekiwanego poziomu W badaniu wzięło udział 1140 pracowników Grupy, czyli około 41 % wszystkich zatrudnionych. To znacznie mniej w porównaniu do roku 2019, gdzie ankiety wypełniło 58% załogi. Liderem frekwencji była spółka ERBUD Shared Services (87% frekwencji), a pozostałe miejsca na podium przypadły ONDE (58%) oraz MOD21 w Polsce (52%). Najsłabiej wypadła spółka IKR, która po raz pierwszy brała udział w badaniu. – Jako pracodawcy zależy nam na tym, aby jak najwięcej osób podzieliło się z nami swoją opinią. Z pewnością frekwencja, to coś, nad czym musimy popracować przy następnym badaniu. Dużo mniej ankiet niż ostatnim razem wypełnionych zostało w spółkach ser-
ERNEWS (112) 1/2024 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 28
wisowych, gdzie jest spory udział pracowników liniowych bez dostępów do komputera. To może oznaczać, że przy kolejnym badaniu powinniśmy pomyśleć nad lepszym dotarciem do tych osób, np. przez rozbudowę dodatkowych kanałów komunikacji - komentuje Sylwia Sejlis, koordynująca badanie z ramienia Pionu HR. – Jesteśmy natomiast pod wrażeniem mobilizacji ONDE. Tutaj mamy nie tylko dobrą frekwencję, ale również wzrost liczby uczestników w porównaniu do poprzedniego badania – dodaje.
Zaangażowanie w podziale na spółki Grupy ERBUD
Rozk ad nie mo e zosta wy wietlony dla Satchwell Polska Toru Sp z o o , poniewa nie zosta spe niony warunek progowy
Stabilny poziom zaangażowania Wskaźnik zaangażowania w skali grupy wyniósł 40%. To wzrost o 1% w porównaniu z poprzednim badaniem. Za -
uważyć można, że lepsze wyniki mamy w obszarach, które w ostatnim czasie rozwijały się stabilniej, czyli serwisie dla przemysłu oraz energii odnawialnej. Tradycyjne budownictwo kubaturowe, ale również działy wsparcia, borykają się aktualnie z trudniejszym otoczeniem gospodarczym i koniecznością równoczesnego wdrażania wielu zmian. Niższe wskaźniki zaangażowania odzwierciedlają tę turbulentną sytuację.
Frekwencja
Frekwencja
ERNEWS (112) 1/2024 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 29
!"#$%$ Jednostka organizacyjna Zaprosze ni Wype nio ne Frekwencja (%) Frekwencja 2019 Grupa ERBUD 2789 1137 58% ERBUD S A 719 345 (325 U) 66% ERBUD International 196 59 (35 U) 50% ERBUD Industry Centrum 436 90 (54 U) 45% ERBUD Industry Po udnie 93 18 (11 U) 76% Satchwell Polska Toru 28 2 (2 U) -ERBUD Shared Services 79 69 (69 U) 93% ONDE S.A. 600 346 (294 U) 52% MOD21 Sp z o o 121 63 (31 U) -MOD21 Gmbh 34 11 (11 U) 70% IVT Weiner + Reimann GmbH 220 83 (38 U) 53% IKR Gmbh 263 51 (40 U) -41% 48% 30% 21% 19% 7% 87% 58% 52% 32% 38% 19% Polska 2022 2019 Grupa ERBUD (n=1134) +1 ERBUD S.A. (n=345) -7 ERBUD International (n 59) +4 ONDE S A (n=345) +3 ERBUD Industry Centrum (n=89) +12 ERBUD Industry Po udnie (n=18) +15 IKR (n=51) -IVT (n=83) -9 ERBUD Shared Services (n=68) -14 MOD21 Gmbh (n=11) -17 MOD21 Sp z o o (n=63) -40% 35% 39% 42% 38% 44% 49% 42% 44% 36% 49% Ró nica w % Zaanga owanych vs
Ranking kategorii
Doceniamy dobrą współpracę i swoich szefów
Badanie opinii składało się z kilkudziesięciu pytań. Wyniki podzielono na 16 ogólnych kategorii według metodologii firmy badawczej. W każdej z kategorii wskazano procentowo, jak wypadały najlepsze odpowiedzi uczestników.
Zdecydowanie doceniamy dobrą współpracę w naszych zespołach - potwierdziło to aż 57% ankietowanych. Większość z nas lubi również rodzaj swojej pracy i wykonywane zadania (54%), a dokładnie połowa wysoko ceni kontakt z bezpośrednim przełożonym/ przełożoną i jego/jej kompetencje. W większości powyższych kategorii odnotowaliśmy wzrosty w porównaniu z poprzednim badaniem.
– Jak widać mamy dobrą atmosferę współpracy w zespołach. Zdecydowana większość z nas ma poczucie wspólnego dążenia do celu i jest zadowolona ze wsparcia i komunikacji ze strony bezpośredniego przełożonego. Cieszy, że spora część uczestników ankiety uważa ERBUD za firmę otwartą na różnorodność, nawet jeśli widać, że jest jeszcze trochę do zrobienia - komentuje Jolanta Jakóbczyk, szefowa Pionu HR ERBUD-u.
W jaki sposób lepiej zadbać o pracownika
Uczestnicy badania wskazali, że jest jeszcze dużo do poprawy, jeśli chodzi o wynagrodzenia. Tutaj w pełni usatysfakcjonowanych jest 22% ankietowanych. Niepokoi również kwestia pozyskiwania i zatrzymywania w organizacji pracowników – jedynie 23% uczestników badania ocenia ten obszar pozytywnie.
– Na co dzień staramy się dbać o to, aby wynagrodzenia i benefity wpisywały się w bieżące standardy rynkowe. Widać natomiast potrzebę gruntownego przeglądu systemów motywacyjnych i premiowych - mówi Jolanta Jakóbczyk. – Zapewnienie i pozyskiwanie personelu, zwłaszcza o specjalistycznych kompetencjach, to problem, z którym boryka się wiele firm nie tylko w branży budowlanej. Temat jest kompleksowy, bo mamy i różne zmiany kulturowe i generacyjne. Dlatego musimy zmieniać się jako organizacja i cały czas szukać rozwiązań, w jaki sposób przyciągnąć do nas ludzi, którzy są nam potrzebni i zatrzymywać tych, którzy budują wartość w naszych projektach - dodaje Jolanta Jakóbczyk.
Nic samo się nie zmieni Na podstawie analizy wyników badania w pierwszej kolejności zdefiniowane zostały priorytety działania dla Pionu HR. Określono je następująco.
1. Budowa systemu oceny pracowniczej powiązanej z wynikami pracy
2. Przegląd systemów motywacyjnych i premiowych
3. Budowanie dialogu z pracownikami poprzez warsztaty, prezentacje, dyskusje
Dodatkowo stworzono plan, jak w proces ulepszania ERBUD-u zaangażować samych zainteresowanych, czyli pracowników. W pierwszej kolejności wyniki spółek zaprezentowane zostały kierownictwu tych spółek i oddziałów oraz menedżerom, których zadaniem jest przekazać je w dalszej kolejności pracownikom. Następnie w ramach warsztatów z udziałem pracowników wypracowane zostaną listy pomysłów i usprawnień, ze zwróceniem szczególnej uwagi na inicjatywy, które można wdrożyć samodzielnie na poziomie lokalnym.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 30 ERNEWS (112) 1/2024
Z aa n g a o w a n i e W s p ó p r a c a Z a d a n a K i e r o w n i c t w o A k c ep t a c j a r ó n oro d n o c i R ó w n o w a g a p r a c ay c i e A u t o n o m i a i w p y w n a de c y zj e Z a r z d z a n e wynik a mi P o d e j m o w a n i e de c y zj i N a j wy s z a K a d r a Z a r z d z a j c a N a j wy s z a K a d r a Z a r z d z a j c aE R B U D S A O ri e n t a c j a n a k li e n t a O r g a n i z a c j a p r a c y K a r e r a r o z w ó j M a r k a Z a pew n e n i e p o d a y p r a c o w n i k ó w W y n a g r a dz a n e i d o c e n a n i e Odleg o od 2019 +1 +4 +3 +9 +9 -2 +4 +2 -2 +3 +3 +2 +1 +1 +1 -2 -1 40% 57% 54% 50% 45% 42% 41% 39% 38% 36% 34% 34% 33% 32% 32% 23% 22% 0% 20 % 40 % 60 % 80 % 10 0% % odpowiedzi
zgadzam si ”
„Zdecydowanie
% Pozytywn a percepcja % Pozytywn e niezdecydowanie
% Negatywne niezdecydowanie % Negatywna percepcja
Zaanga
Moja
o ona/Mój prze o ony bierze odpowiedzialno za rozwi zywanie problemów, gdy sytuacja tego wymaga
ona/Mój prze o ony udziela mi wsparcia koniecznego do efektywnej pracy (np pomaga mi rozwi zywa problemy)
firmy
Akceptacja ró norodno ci W naszej firmie panuje atmosfera otwarto ci i akceptacji ró nic (np zwi zanych z wiekiem, p ci , pomys
Te inicjatywy przedstawione zostaną do analizy pod kątem wykonalności i oceny kierownictwu spółek i oddziałów oraz zarządowi. Wdrożenie wybranych pomysłów będzie monitorowane.
– Przed nami jeszcze dużo pracy, aby nasza kultura organizacyjna wspierała nie tylko wysokie wyniki biznesowe, ale również kreowała jeszcze bardziej satysfakcjonujące miejsce pracy dla
atrakcyjne w porównaniu do innych miejsc, w których mog abym/móg bym pracowa
Wynagradzanie i docenianie Moje wynagrodzenie jest odpowiednie do mojego wk adu pracy -2
Zapewnienie poda y pracowników W naszej firmie udaje si zatrzyma ludzi, którzy s dla niej wa ni i potrzebni -5
Zapewnienie poda y pracowników W naszej firmie mamy wystarczaj c liczb osób, aby móc realizowa swoje zadania -3
Kariera i rozwój Tym, którzy osi gaj ponadprzeci tne wyniki firma oferuje atrakcyjne mo liwo ci rozwoju zawodowego
Zapewnienie
przez spó k w ramach strategii ESG
pracy Procesy i procedury w firmie pozwalaj mi efektywnie pracowa
Zapewnienie poda y pracowników Przyci
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 31 ERNEWS (112) 1/2024 Kategoria
2019 Wspó praca
cele/zadania +4 Wspó praca Uwa am, e moi wspó pracownicy szanuj mnie +8 Wspó praca Moi
pracownicy
+5 Zadania
+5 Kierownictwo
-Kierownictwo Moja prze
ona/Mój
otwarty +8 Kierownictwo Moja prze
+10
Pytanie
W moim zespole wspó pracujemy, by osi gn postawione przed nami
wspó
dziel si ze sob wiedz i do wiadczeniem.
Spe niam si w mojej pracy (lubi to, co robi , robi ciekawe rzeczy)
prze
o
prze o ony komunikuje si w sposób szczery i
o
owanie Musia yby
powa ne powody, ebym zrezygnowa a/a z pracy w tej firmie +1 Zarz dzanie wynikami Rozumiem, w jaki sposób postawione mi cele wi si z celami
+3
zaistnie
ami, opiniami) mi dzy lud mi +14 70 64 59 59 58 56 55 52 52 50 22 27 30 29 25 23 27 24 34 32 4 5 6 7 8 11 9 12 10 10 4 4 5 6 9 10 9 11 5 7
Kategoria Pytanie 2019 Wynagradzanie i docenianie Moje wynagrodzenie jest
-5
-3
poda y pracowników W naszej firmie awansuj ludzie najbardziej kompetentni i wspierający firmę w realizacji celów -2 Kariera i rozwój Mam czas niezb dny na opanowanie nowych technologii potrzebnych w mojej pracy -ESG Otrzymuj wystarczaj c ilo informacji o dzia aniach podejmowanych
-Organizacja
-3
gamy do naszej firmy takich ludzi, którzy s potrzebni do realizacji naszych celów -4 13 17 19 20 21 23 23 23 24 24 30 26 31 29 36 36 37 35 36 40 28 25 20 23 24 21 22 21 22 21 29 32 30 27 18 20 18 21 18 15 % Pozytywn a percepcja % Pozytywn e niezdecydowanie % Negatywne niezdecydowanie % Negatywna percepcja 10 najniżej ocenianych nas wszystkich. Dziękujemy Wam
udział w badaniu i Wasze wsparcie w dążeniu do ciągłego
naszej Grupy – podsumowuje Jolanta
Najwyżej oceniane pytania 10 najniżej ocenianych pytań
za
doskonalenia
Jakóbczyk.
Pożądany efekt uboczny
W ogólnogrupowym Badaniu Opinii Pracowników jednym z ważnych postulatów była potrzeba szkoleń i rozwoju. Pytamy Elżbietę Szczygielską, kierowniczkę ds. szkoleń o plany Grupy ERBUD w tym zakresie.
Słyszę czasami od pracowników, że „tyle jest tych szkoleń, że już nie ma czasu na pracę”. Jak podsumowałabyś poprzedni rok?
Jestem zadowolona, ale byłabym niesprawiedliwa, gdybym nie widziała rzeczy do usprawnienia. Jeszcze się podsumowujemy, ale już wiem, że nasza baza osób przeszkolonych w 2023 roku to ponad 8 tysięcy wierszy. To równocześnie bardzo dużo i wciąż jeszcze za mało. Staramy się wyciągać wnioski i doskonalić ofertę.
Jakie to wnioski?
Planujemy szkolenia w systemie rocznym. Informację o ich dostępności, chociażby w ramach Katalogu Szkoleń publikujemy raz na kwartał właśnie po to, by móc coś zweryfikować. W pierwszym kwartale zeszłego roku mieliśmy dużo szkoleń specjalistycznych głównie dla obszaru kubaturowego. Nasza oferta wydawała się uboga na przykład dla pracowników ERBUD Shared Services, dlatego dorzuciliśmy pakiet z kompetencji miękkich, bardziej uniwersalnych. Cieszyły się dużym zainteresowaniem w całej Grupie.
Co usprawnicie w tym roku?
Pracujemy nad kompleksową polityką szkoleniową. Chcemy tworzyć więcej okazji do rzeczywistej wymiany wiedzy między pracownikami. W Grupie mamy ogrom doświadczeń – naszym celem jest generowanie okazji do wymieniania się swoimi refleksjami, dobrymi praktykami, zachęcanie do tego, aby pracownicy i zespoły radziły się ERBUD-owej grupy specjalistów
w danym obszarze, regularnie analizowały wspólnie, co poszło nie tak. Z doświadczenia wiem, że łatwiej do tego doprowadzić podczas realnego i moderowanego spotkania twarzą w twarz. Ale będziemy dążyć do tego, aby organizować więcej konferencji i warsztatów. Podczas spotkania rzeczywistego, kiedy padnie pytanie o doświadczenia w temacie optymalizacji pracy w zakresie rozliczeń, wylewania żelbetów, stawiania żurawi czy instalacji sanitarnych, każdy uczestnik ma możliwość się wypowiedzieć. To cenna wiedza praktyczna, a nie podręcznikowa. Nasi pracownicy powinni mieć więcej okazji, aby się nią dzielić. Wiemy też, że musimy mocniej przyjrzeć się
szkoleniom z naszych wewnętrznych systemów informatycznych – jest ich bardzo dużo i nie zawsze są skoordynowane w czasie – nad tym wszystkim będziemy próbowali zapanować.
Online jednak okazuje się mniej skuteczne?
W kontekście wymiany wiedzy tak. Te zdalne są mniej interaktywne, raczej się słucha niż aktywnie uczestniczy. Niech pierwszy rzuci kamieniem ten, co nigdy podczas szkolenia on-line nie otworzył maila czy nie odebrał ważnego telefonu. Forma konferencji i warsztatów daje szansę na większą aktywność, a jednocześnie na interakcję pomiędzy uczestnikami i kreatywność.
32 ERNEWS (112) 1/2024 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH FOTO: SHUTTERSTOCK
Jednocześnie musimy być realistami. Szkolenia stacjonarne są droższe, bo dochodzi logistyka, transporty i tak dalej. Szkolenia online pozwalają nam dotrzeć do bardzo szerokiej grupy w krótkim czasie i od tej formy na pewno całkowicie nie odejdziemy.
Czy w ERBUD-zie chętnie dzielimy się między sobą wiedzą? Nie różnimy się w tym zakresie od wszystkich innych firm. Jesteśmy normalni (śmiech). Czyli chętniej dzielimy się z kimś, kogo znamy osobiście, bo łatwiej nam się z taką osobą rozmawia. Szkolenia z automatu mają zaszyty w sobie pierwiastek integracji. Nazywam to „niezwykle pożądanym efektem ubocznym” szkolenia. Zazwyczaj, osoba mająca konkretny problem zawodowy, ma opór przed zadzwonieniem do kogoś z drugiej strony Polski. Nie chcemy odkrywać naszych słabości przed kimś nieznajomym. Łatwiej wykonać taki krok w stronę osoby, którą się poznało osobiście.
A jak wyglądają telefony do Niemiec?
I to kolejna zmiana – od zeszłego roku ofertę szkoleniową w formie Katalogu Szkoleń mamy już na poziomie Grupy. Nieważne z jakiej spółki pochodzisz, dostęp powinieneś mieć taki sam. Jako HR dbamy o równą dystrybucję miejsc, żeby uczestnicy byli z różnych spółek i oddziałów, bo różnorodność jest kluczem do sukcesu. W przypadku Niemiec czy Litwy mamy jeszcze wyzwanie wynikające z ograniczeń językowych. I tutaj wciąż szukamy rozwiązań. W wybranych projektach będziemy chcieli włączać kolegów i koleżanki zza granicy. Mamy już pewne doświadczenia w tym zakresie jako organizacja: w ONDE odbywały się szkolenia w języku angielskim, dzięki czemu mogli w niej uczestniczyć nasi pracownicy z Litwy. Spółki serwisowe
polskie i niemieckie realizowały wspólne projekty, co jest z kolei dowodem na to, że nie ma lepszej nauki niż ta praktyczna.
Czy miejsca starczy dla wszystkich?
W pierwszym kwartale tego roku co piąty pracownik zgłosił się na szkolenia organizowane w ramach katalogu szkoleń. 95 proc. z nich otrzymało lub otrzyma zaproszenie na przynajmniej jedno szkolenie. Moim zdaniem to super wynik w kontekście dostępności szkoleń. Jest to efekt szukania optymalizacji. Dobrym przykładem są kursy z Excela. Mamy dobrą firmę szkoleniową, z którą stale współpracujemy. Początkowo zamawialiśmy u nich kompleksowe trzydniowe szkolenia online dla 15-osobowej grupy. To mało, bo w kolejce czekało kolejnych 100-150 osób. Uczestnicy wskazywali na pewne minusy – bardzo dużo wiedzy podczas tego maratonu, trzy dni wyjęte z pracy. Zmieniliśmy to, podzieliliśmy na trzy mniejsze, jednodniowe pigułki
– teraz osobno są tabele przestawne, osobno bazy danych itd. Dzięki temu miejsc na takie trzy szkolenia mamy już 45, co więcej są one efektywniejsze, bo uczestnik skupia się na jednym konkretnym zagadnieniu, które potem łatwiej wdrożyć w swojej pracy. A jak już to opanuje, może podejść do kolejnego tematu szkoleniowego.
Czyli rozwój jest dostępny – a o to w badaniu apelowali pracownicy.
Tak, ale w tym miejscu chciałabym podkreślić jedną ważną rzecz. Szkolenie nie jest jedyną formą rozwoju, choć bywa błędnie jednoznacznie z tym utożsamiane. To element wspierający w szerszym procesie, punkt startowy, czasem metoda na uporządkowanie wiedzy. To nie jest tak, że ktoś wychodzi ze szkolenia i jest mistrzem świata. Zawsze w tym przypadku najlepiej to zobrazować, np. szkoleniami językowymi. To, że ktoś weźmie udział w kursie językowym jeszcze nie oznacza, że jest biegły w danym języku. To, że ktoś się przeszkoli z tabel przestawnych również nie oznacza, że staje się z automatu ekspertem. Wprost przeciwnie: jeżeli nie pracujesz wystarczająco często w Excelu lub nie wykorzystujesz z dużą częstotliwością języka obcego po jakimś czasie zaprowadzi Cię dokładnie w to samo miejsce, w którym byłeś przed szkoleniem. Dlatego ważna jest rola przełożonego, by zachęcał, wspierał, pokazywał możliwości, dawał zadania w których można praktycznie wiedzę ze szkolenia wykorzystać. Temu służą chociażby rozmowy rozwojowe, stała informacja zwrotna, czyli kultura feedbacku. To nie znaczy oczywiście, że zrzucamy odpowiedzialność na menedżera. Bo, co warto podkreślić, pierwszą i główną osobą odpowiedzialną za swój własny rozwój jest i zawsze będzie pracownik. Dostęp do szkoleń zdecydowanie to ułatwia.
FOTO: ERBUD
33 ERNEWS (112) 1/2024
Elżbieta Szczygielska
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH
Masz sprawić, żeby ERBUD był bardziej zielony, OK?
Dawid Pekala z centralnego Pionu Zakupów zajmuje się zakupem zielonej energii dla całej Grupy. Nie jest spokrewniony ani z Piotrem z ERBUD Industry Centrum, ani z kolegami od BIMu. To tylko pozorna zbieżność nazwisk, bo uwaga: Dawid jest Pekala – bez „ę”.
Dawid, jak to się wszystko zaczęło z tą zieloną energią?
Przyszedł do mnie prezes Grzeszczak i powiedział „Słuchaj Dawid, masz zadanie. Masz sprawić, żeby ERBUD był bardziej zielony. OK?”. No więc powiedziałem, że OK… Prezesowi się przecież nie odmawia.
Czy to trochę zadanie z gatunku tych niemożliwych?
Absolutnie nie, choć trzeba dobrze wszystko przemyśleć i przekalkulować. Mam na to plan, może i ambitny: mamy być pierwsi. W tym roku wszystkie rozpoczynające się budowy będą już zasilane energią z odnawialnych źródeł, a stopniowo przepniemy na OZE także już rozpoczęte projekty. Będziemy to robić etapowo.
Zwiększanie OZE w naszym miksie energetycznym jest naszym obowiązkiem, to wszyscy wiemy. Ale powiedz trochę o tym, jak i czy na tym korzystamy?
Z zieloną energią chodzi przede wszystkim o to, żeby płynęła, rozwijała się, żeby był popyt. Dzięki temu możemy na przykład budować kolejne źródła OZE i napędzać
rynek. To, co zyskujemy kupując energię ze źródeł odnawialnych, to zdecydowanie przewaga konkurencyjna i optymalizacja kosztów. Odpowiednio zawarty kontrakt jest w stanie te koszty znacząco zredukować. Co więcej, sami inwestorzy coraz częściej oczekują, że będziemy mieć więcej zielonej energii na budowach, żeby pokazywać swoje inwestycje jako bardziej zrównoważone. Mamy już w portfolio projekty, gdzie OZE było wymogiem klienta niepodlegającym negocjacji.
Gdzie leży wyzwanie?
W naszej Grupie jest to wszystko jeszcze trochę rozproszone, dopiero zaczynamy „porządki”. Musimy popracować nad scentralizowaniem decyzyjności. Chcemy zdjąć z kierownika budowy odpowiedzialność za zakup energii i pomóc mu, by miał mniejsze koszty. Trzeba też patrzeć na korzyści w skali całej firmy. Wolumen kupowanej przez nas energii jest ogromny, rocznie wydajemy kilkanaście milionów złotych. Więc warto się wysilić.
Jaki jest nasz plan na najbliższy czas?
Weryfikujemy oferty naszych dostawców energii i docelowo będziemy współpracować tylko z takimi, którzy mogą nam dostarczyć energię z OZE i gwarancje pochodzenia energii. Sąd w Katowicach jest pierwszą budową, która w 100% zaczęła się od zielonej energii i będzie ich więcej. Chcemy jako pierwsi spośród generalnych wykonawców wprowadzić model budowy całkowicie zeroemisyjnej pod względem energii. I to będzie naszym standardem.
Faktycznie ambitne plany.
Tak, a do ich realizacji potrzeba jeszcze jednego kroku, czyli narzędzia do zarządzania energią dla całej Grupy. Na rynku są już przeznaczone do tego systemy, liczę, że uda się wdrożyć jeden z nich już w tym roku. Dzięki temu będziemy lepiej monitorować koszty, ale też efektywniej zarządzać całym procesem obrotu energią. No i będziemy wtedy mogli zacząć myśleć o certyfikacji zgodnie z ISO 50001 Zarządzanie Energią. A to otworzyłoby nam drzwi do kolejnych kontraktów.
Czy budowa może przyjść do Ciebie i powiedzieć, że chciałaby być zielona? Zapraszam! Niedługo zresztą i tak nie będzie wyboru – w końcu zazieleniamy ERBUD.
W jakim miejscu jest rynek, nasza konkurencja?
W żadnym. Myślę, że konkurencji brakuje zasobów, też mają problemy z rozproszeniem, budowy działają sobie we własnym zakresie, a zakup energii nie jest scentralizowany. Czyli kupują energię jak chcą albo jak ktoś im powiedział. To są wieloletnie zaniedbania, przyzwyczajenia, które należy zmienić i dostosować do nowego świata.
To powiedz nam na koniec coś, o czym nikt nie wie.
Mało kto wie, że Polska również sprzedaje energię do innych europejskich krajów. Czasem mamy jej tak dużo, że nawet nie mamy gdzie jej sprzedać.
Dawid Pekala
34 ERNEWS (112) 1/2024 WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH FOTO: SHUTTERSTOCK
Opublikowaliśmy raport ESG za 2023 rok
W tegorocznym raporcie ESG ujawniliśmy aż 77 wskaźników niefinansowych z działalności spółki. Powstał on przy zaangażowaniu wielu osób we wszystkich spółkach w Grupie, a prace koordynował pion ESG ERBUD-u. Raport atestowała firma PWC.
różnorodności. Kolejne lata to dla spółki wdrażanie działań realizujących cele ESG i monitoring postępu w ich osiąganiu, przygotowanie do Dyrektywy w sprawie należytej staranności oraz implementacja rozwiązań zwiększających efektywność pozyskiwania danych ze spółek w Grupie. Działania ERBUD-u związane z minimalizacją wpływu na klimat znajdują uznanie na rynku. Przypomnijmy, że ERBUD już w 2021 roku wpisany został jako pierwsza wielka spółka budowlana do prestiżowego rejestru EMAS, będącego najwyższym unijnym wyróżnieniem w dziedzinie ekologii, zdobył pierwsze miejsce na liście „Liderów klimatycznych” magazynu Forbes, a Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych SEG przyznało ERBUD-owi tytuł „Spółki Świadomej Klimatycznie 2023” – w ramach badania świadomości klimatycznej Grupa uzyskała trzeci wynik ogólnie (9,5/10) i najlepszy spośród wszystkich spółek budowlanych w Polsce. Dwie inicjatywy – warsztaty budowlane dla dziewczynek „Młode Majsterki” w Centrum Nauki Kopernik oraz innowacyjny kalkulator obliczający emisje CO2 w budownictwie tradycyjnym i drewnianym otrzymały Innowatory ESG, wręczane przez Polskie Stowarzyszenie ESG. FOTO: ERBUD
Tegoroczny raport ESG to krok przejściowy dla ERBUD-u w stronę raportowania zgodnie z unijną taksonomią i Dyrektywą CSRD, która od stycznia 2024 roku objęłą największe firmy i spółki publiczne. Podstawą raportowania zrównoważonego rozwoju jest badanie podwójnej istotności, czyli wpływu organizacji na ludzi i środowisko, jak i wpływu otoczenia na firmę z perspektywy finansowej, które ERBUD wykonał z firmą doradczą EY. W raporcie znalazło się 77 wskaźników
odpowiadających tematom zdefiniowanym jako istotne, z czego po raz pierwszy w tym roku ujawnialiśmy m.in. informacje dotyczące bioróżnorodności, oceny społecznej i środowiskowej dostawców oraz liczby szkoleń. Z myślą o raportowaniu w kolejnych latach, po raz pierwszy w proces zostały włączone ujawnienia taksonomiczne. Dzięki temu ERBUD jako jeden z pierwszych na rynku może pochwalić się atestacją taksonomii.
W zbieranie danych do raportu zaangażowane było wiele osób we wszystkich spółkach Grupy. Za koordynację prac wewnątrz odpowiadał Pion ESG ERBUD-u. Dla przypomnienia, w 2023 roku w spółce zawiązany został Komitet ESG, składający się z kluczowych osób odpowiedzialnych za obszary: środowiskowy, społeczny oraz zarządczy. To formalne ciało odpowiedzialne za zarządzanie istotnymi tematami na poziomie grupy kapitałowej. Priorytetami na obecny rok są m.in. działania dekarbonizacyjne czy promocja i wdrożenie procedur z zakresu
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 35 ERNEWS (112) 1/2024
Pomagamy młodzieży, o której zapomina system
Grupa kilkudziesięciu osób zastygła w bezruchu na 18 minut na Dworcu Centralnym. – Chcieliśmy w ten sposób zademonstrować „syndrom zamrożenia” u naszych podopiecznych – tłumaczy inicjatorka akcji Lucyna Grzeszczak, prezeska Fundacji ERBUD Wspólne Wyzwania.
Zdrętwiała Pani?
Przy 12 minucie zaczęła mi drżeć noga, ale czym jest taki dyskomfort w porównaniu z tym, co przeżywają nasi podopieczni? Niczym. Stałam, mogłabym stać jeszcze długo, byle jak najwięcej osób zwróciło uwagę na problem usamodzielnienia się wychowanków domów dziecka. Potrzeby są ogromne. Mamy 24 godziny dziennie, dwie ręce i na szczęście serca, które zaprowadziły tłum do hali głównej Dworca Centralnego.
Skąd taki pomysł?
Nigdy nie wartościuję potrzeb, wiem, że osób, które wymagają wsparcia – systemowego, finansowego, ludzkiego – jest mnóstwo. Ale od lat odnoszę wrażenie, że akurat młodzież usamodzielniająca się zostaje pozostawiona sama sobie. Dostają te kilka tysięcy na start i „radźcie sobie”. Państwo o nich zapomina. Ludzie o nich zapominają, na słowa „dom dziecka” wyobrażamy sobie małe dzieci, którym wysyłamy maskotki. Jestem mamą trzech córek, słyszałam
Lucyna Grzeszczak
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 36 ERNEWS (112) 1/2024
kiedyś przysłowie „małe dzieci – mały problem, duże dzieci – duży problem”. Bo tu mówimy już nie o pluszowych misiach, ale o kosztownych psychoterapiach, prawach jazdy, korepetycjach, by zdały maturę.
I to zaprowadziło Was na Dworzec?
Myślę, że też pewna desperacja. W marcu i kwietniu jesteśmy bombardowani różnymi komunikatami o dobroczyn ności, bo wszystkie fundacje walczą o 1,5%. My mamy trochę trudniej, bo co do zasady staramy się nie wykorzystywać wizerunku naszych podopiecznych. Tu pomogła Sztuczna Inteligencja, która wygenerowała twarz nieistniejącego chłopca na podstawie zdjęć naszych podopiecznych. Ubraliśmy maski i staliśmy z walizkami przez 18 minut. Chciałbym podziękować wszystkim pracownikom ERBUD-u, którzy włączyli się w naszą akcję. No i znanym osobom – wsparli nas Kasia Bujakiewicz, Maciek Musiał znany choćby z serialu Rodzinka.pl i prowadzący program Dzień Dobry TVN Damian Michałowski. Cieszę się, że mają wielkie serca!
Jakie były reakcje?
Mnóstwo ludzi do nas dołączało, robili zdjęcia, kręcili filmy. Wydarzenie spotkało się z wielkim zainteresowaniem nie tylko ze strony przechodniów, ale też mediów, ponieważ taki tłum ludzi w identycznych maskach robił wielkie wrażenie. Dzięki tej akcji więcej osób ma szansę dowiedzieć się o samym problemie, ale też o działalności Fundacji ERBUD, która już robi wiele, ale też wiele zostało do zrobienia.
Jakie macie plany na ten rok?
Przede wszystkim praca organiczna, przypadek po przypadku, czyli odpowiadanie na indywidualne potrzeby wychowanków. Mówię tu o wsparciu
psychologicznym, prawach jazdy, korepetycjach, leczeniu ortodontycznym, pomocy w remontach. Realizujemy też większe programy – dwa lata temu robiliśmy ogólnopolski konkurs z angielskiego, rok temu z matematyki, w tym roku język polski. Dzieci będą pisać teksty piosenek, być może któraś posłuży nam jako hymn ERBUD-u. Jeśli tak się stanie, chcielibyśmy go zaprezentować na tegorocznym Tour de ERBUD, który odbędzie się 7 września. Już teraz wszystkich zapraszam do udziału w tym wydarzeniu. W zeszłym roku zebrało się prawie 300 rowerzystów, liczę, że teraz będzie nas jeszcze więcej!
Na co przeznaczone zostaną wpływy z 1,5%?
Przede wszystkim na bieżącą działalność, czyli fundowanie psychoterapii dziecięcej. Potrzeby są ogromne. Żeby zilustrować: wg danych GUS w 2022
roku placówki opiekuńczo-wychowawcze opuściło 2077 wychowanków powyżej 18 roku życia. Właściwie każdy z nich potrzebuje psychoterapii. Inflacja dotknęła też ten rynek, godzina psychoterapii kosztuje ponad 200 zł. Terapie trwają rok, dwa, nawet trzy. Ale przynoszą efekty, co do tego nie mamy wątpliwości. W tym roku mamy sukces – wszyscy nasi podopieczni, którzy podeszli do egzaminu maturalnego, go zadali i dostali się na studia. To ogromna motywacja do dalszej pracy.
Największe marzenie?
Zamknąć naszą fundację i uznać, że problem już został całkowicie załatwiony. Czyli: domy dziecka mają psychologów na etatach, wychowawcy mają szerokie wsparcie i satysfakcję z wykonywanej pracy – zamiast martwić się, skąd wziąć pieniądze na środki czystości, to w spokoju sprawują opiekę i mają czas na wymyślanie kreatywnych, rozwijających zajęć. Marzę, aby każdy wychowanek otrzymywał od państwa miejsce w mieszkaniu treningowym, a potem komunalnym, oraz porządne wsparcie finansowe tak długo, aż stanie na nogi. W tym roku Polska stanie się 20. najsilniejszą gospodarką świata. Myślę, że mam prawo mieć takie marzenia, prawda?
FOTO: ERBUD
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 37 ERNEWS (112) 1/2024
Ponad 30 osób zastygło na Dworcu Centralnym – to druga kampania społeczna Fundacji ERBUD
11 marca o 12:00, w hali głównej Dworca Centralnego w Warszawie kilkadziesiąt osób zastygło na znak solidarności z podopiecznymi. Każda osoba miała maskę z wizerunkiem nieistniejącego chłopca, który wygeneZamrożenie, wewnętrzna blokada – to problem podopiecznych z domów dziecka wchodzących w dorosłe życie, na który uwagę chciała zwrócić nasza Fundacja podczas flash mobu na Dworcu Centralnym w Warszawie.
Flash mob
na Dworcu Centralnym
rowała sztuczna inteligencja jako kombinację twarzy podopiecznych Fundacji ERBUD. 18 minut, bo tyle trwała akcja, to symbol osiągnięcia pełnoletności, a sam dworzec nawiązywał do rozpoczęcia kolejnego etapu, wyruszenia
w drogę. Oprócz pracowników ERBUD-u i wolontariuszy Fundacji, akcję wsparły znane osobistości i influencerzy – m.in. Katarzyna Bujakiewicz, Bartłomiej Topa, Damian Michałowski, Maciej Musiał i Bogna Sworowska.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 38 ERNEWS (112) 1/2024
FOTO: ERBUD
„Syndrom zamrożenia”
- Nazywamy to w Fundacji „syndromem zamrożenia”, czyli paraliżującym strachem przed dorosłością i usamodzielnieniem wśród naszych podopiecznych. Od lat pomagamy im jak możemy, ale to grupa całkowicie nieobecna w dyskursie publicznym. Wszyscy wspieramy chętnie małe dzieci, tymczasem te przecież dorastają i potem potem mają olbrzymi problem, by się usamodzielnić i normalnie funkcjonować w społeczeństwie: znaleźć pracę, mieszkanie, założyć rodziny. Tym flash mobem w centrum stolicy chcieliśmy nagłośnić ten temat – powiedziała prezeska Fundacji
GUS w 2022 roku placówki opiekuńczo-wychowawcze (tzw. domy dziecka) opuściło 2077 wychowanków powyżej 18 roku życia. Brak odpo wiedniego przygotowania sprawia, że wracają oni do rodzin i dysfunkcyjnego środowiska. Celem nadrzędnym projektu na Dworcu Centralnym była zbiórka 1,5% podatku dla
Fundacji ERBUD oraz podpisanie petycji Fundacji
Dobrych Inicjatyw o nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Działania Fundacji
Fundacja ERBUD od 2015 roku wspiera wychowanków domów dziecka u progu dorosłości. Funduje korepetycje, psychoterapie, prawa jazdy czy leczenie ortodontyczne, by budować u dzieci pewność siebie. Realizuje autorskie programy, także dla wychowawców domów dziecka, oraz akcje specjalne, jak np. coroczną olimpiadę sportową Gracze Roku – w grudniu wzięła w niej udział ponad setka dzieci z całej Polski. Co roku w wakacje odbywa się w firmie ERBUD rajd rowerowy „Tour de ERBUD”, w którym każdy przejechany przez pracownika kilometr przeliczany jest na realne pieniądze, którymi spółka zasila konto Fundacji ERBUD. W 2023 roku podczas akcji zebrano ponad 100 tys. zł.
FOTO: ERBUD
Lucyna Grzeszczak. Według danych
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 39 ERNEWS (112) 1/2024
ERBUD
Sportowy ERBUD
Aktywne spędzanie czasu to kluczowy element zdrowego stylu życia i ogólnego dobrego samopoczucia. Sport nie tylko zapewnia nam przyjemność i emocje, ale także przynosi liczne korzyści zdrowotne –poprawia samopoczucie fizyczne i psychiczne. Niezależnie od wieku czy poziomu sprawności fizycznej, istnieje sport dla każdego. A jakie sporty uprawiają pracownicy ERBUD-u?
Klara Zamłyńska – ERBUD SA
Nurkowanie jest najcudowniejsze na świecie, bo nikt nic do mnie nie mówi.
wymiarach, oczywiście poza stanem nieważkości.
W nurkowaniu potrzebne jest mnóstworannego zaplanowania, czyli policzenia gazów, czasu, głębokości, a następnie
Lubię nurkować w polskich, zimnych wodach, lubię nurkowania głębokie wymagające przygotowania. Mam ogromny respekt do wody i myślę, że nie ma drugiego tak wyjątkowego środowiska, które pozwala poruszać się w trzech
FOTO: ARCHIWUM WOJTKA SOBIERAJSKIEGO
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 40 ERNEWS (112) 1/2024
Paulina Golakiewicz – ERBUD SA, Oddział Wrocław
Wspinaczka wymaga skupienia, precyzji i wytrwałości. Uczy podejmować szybkie decyzje, rozwiązywać problemy.
Jest to dla mnie najlepszy sposób na rozładowanie stresu. Ale wspinaczka to przede wszystkim ludzie, możliwość do budowania relacji z innymi pasjonatami tego sportu. Wspólne wyprawy, wymiana doświadczeń i wsparcie, których nie doświadczyłam w innych dyscyplinach! A walorem dodatkowym jest możliwość spędzenia czasu na świeżym powietrzu, obcowania z przyrodą i cieszenia się pięknem otaczającego krajobrazu.
Piotr Konieczek – ERBUD SA, Oddział Warszawa
Pływanie to mój sposób na rozładowanie stresu i przy okazji dawka aktywności fizycznej. Ćwiczenie w wodze wspaniale odpręża i redukuje napięcia w całym ciele.
Głównie pływam kraulem, który jest najszybszy ze wszystkich stylów pływackich.
Uwielbiam zjazdówki przede wszystkim za prędkość, adrenalinę i takie poczucie beztroski podczas zjeżdżania. Często podczas zjazdów towarzyszy mi strach połączony z ekscytacją - to uzależniające. Cała ta otoczka wyjazdu w góry na stok, towarzyszące temu widoki i wszechobecnie zalegający śnieg sprawiają, że z wytęsknieniem czekam na kolejny wyjazd.
Michał Boguś – ERBUD SA, Oddział Warszawa
Koszykówka towarzyszy mi odkąd pamiętam. Czynna gra, oglądanie meczów na żywo i w telewizji. Często zdarzało się zarywać noce dla meczów NBA i komentarza legendarnego Wojciecha Michałowicza.
Koszykówka to szachy, analiza i szybkie podejmowanie właściwych decyzji. To umiejętność przewidywania i wykonywania każdego ruchu w określonym celu. Koszykówka uczy też pracy zespołowej i pokory. Przekłada się to na codzienne życie.
Angelika Adamczewska – ERBUD SA, Oddział Wrocław
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 41 ERNEWS (112) 1/2024
Horoskop budowlany
Baran (21 marca - 19 kwietnia)
Z początkiem wiosny
Twoja energia będzie równie niezłomna jak beton. Będziesz przekraczać granice swoich możliwości, kładąc fundamenty sukcesu. Pamiętaj jednak, że w życiu, jak na rusztowaniu – warto dbać o równowagę.
Byk (20 kwietnia - 20 maja)
Twoja cierpliwość będzie kluczem do osiągnięcia stabilnych celów długoterminowych. Nie daj się zbić z tropu wiosennym turbulencjom pogodowym, trzymaj się swoich planów, a efekty będą solidne, jak betonowe filary mostu.
Bliźnięta (21 maja - 20 czerwca)
Dzięki wrodzonej inteligencji i elastyczności będziesz szybko przystosowywać się do zmieniających się okoliczności. Zamkniesz z sukcesem ważne projekty, skutecznie łącząc ich kolejne etapy jak spawacz elementy rurociągu.
Rak (21 czerwca - 22 lipca)
Wiosna powinna być dla Ciebie czasem zadbania o swoje emocje. Pomyśl, jak lepiej zbudować relacje z Twoim bezpośrednim otoczeniem. Otwórz się na nowe możliwości i przyjmuj wsparcie od innych, tak jak obciążeniami dzielą się belki nośne ze ścianami.
Lew (23 lipca - 22 sierpnia)
Twoja kreatywność w budowaniu przyszłości będzie świecić jak jasne lampy na placu budowy. Bądź pewna/y swoich umiejętności i nie bój się iść za trendami. Nie zapomnij tylko, że czasem warto postawić na sprawdzone rozwiązania.
Panna (23 sierpnia - 22 września)
W nadchodzącym kwartale Twoja cierpliwość i umiejętności organizacyjne okażą się kluczem do sukcesu. Dbaj o każdy szczegół jak inspektor budowlany, ale pamiętaj, że życie może zaskoczyć jak wiosenna pogoda – warto mieć przygotowane różne scenariusze.
Waga (23 września22 października)
W tym kwartale Twoje umiejętności negocjacyjne będą nieocenione. Balansuj między różnymi projektami i osobami jak równoważnik na dźwigarach. Gdy trzeba, zachowaj elastyczność stali, ale przede wszystkim kuj żelazo póki gorące.
Skorpion (23 października - 21 listopada)
Twoja determinacja będzie niczym młot pneumatyczny, który kruszy najtwardszy beton. Znajdź natomiast czas, aby czasem się zatrzymać i podziwiać swoje dokonania, tak jak architekt lub konstruktor podziwiają zakończony projekt.
Strzelec (22 listopada21 grudnia)
Na wiosnę Twoim największym atutem będzie otwartość na nowe pomysły. Bądź jak rzeźbiarz, który potrafi wykorzystać każdy kawałek drewna, nawet ten pozornie bezużyteczny. Nawet nie wiesz, jak wiele osób możesz zainspirować.
Koziorożec (22 grudnia - 19 stycznia)
Twoja zdolność do pracy w trudnych warunkach sprawi, że będziesz mógł wznieść się najwyższe szczyty. Pamiętaj jednak, że nawet najtwardszy budowlaniec potrzebuje czasem przerwy. Warto też zatrzymać się i zrobić przegląd narzędzi codziennej pracy, aby nie zawiodły Cię, gdy będziesz tego potrzebować.
Wodnik (20 stycznia - 18 lutego)
W tym kwartale Twoje pomysły będą nowatorskie, choć nie wszystkie okażą się trafione w dziesiątkę. Nie bój się eksperymentować, ale sięgaj również po radę doświadczonych osób z Twojego otoczenia. Czasem trzeba dokładnie przeczytać plany, zanim zbudujesz coś naprawdę imponującego!
Ryby (19 lutego - 20 marca)
Twoja intuicja będzie kluczem do rozwiązania każdego problemu, jak znak drogowy na skrzyżowaniu. Słuchaj wewnętrznego głosu, jednak zawsze sięgaj po kalkulator, żeby sprawdzić fakty. Zanim maszyna zacznie sprawnie działać, czasem trzeba przykręcić kilka śrubek, a czasem – poluzować.
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 42 FOTO: ERBUD ERNEWS (112) 1/2024
Wiosenny
Wytęż umysł
Krzyżówka
Do wygrania:
Trzy bony do Empiku o wartości 50 zł rozlosujemy wśród osób, które prześlą poprawne hasło krzyżówki do 15 maja 2024 roku.
Rodzaj cegły z otworami
Cichy odgłos
Wie ń czy czoło zwyci ę zcy
Kuchenna przyprawa Krótki koż uszek górala Oryginał
Do kawy
Drzewo „blaga” Porywcza osoba
Część wst ę pna wyś cigu
Jadalnia na morzu Ptasie zaloty
Płacone na dziecko
Jego stolic ą Kabul
Taniec lub rodzaj kamizelki
Ś wiat roś lin
Rodzaj podnośnika
Muzykant u Sienkiewicza
Spacerowa ulica Poborowy
Podobny do jaskółki
Duż e drzwi Bro ń na lawecie Sus zaj ą ca
Trunek Serba
Kalcyt, piryt lub kwarc Alkohol japo ński
Odkryta, płaska część budynku
Makieta osiedla … Łu życka, rzeka
Efekt zadymki
Petry lub Kubicz
Część oceanu, morza
Pozycja Lewego, Milika
Włoskie miasto serów
Goń czy pies do tropienia Stawiana przez wró ż kę Gałgan do mycia
Wska że nasze organy
Kiesa, sakwa Opinia rzeczoznawcy
Kontur, kształt czegoś Szata członka palestry
Główna część tułowia
Górniak lub Herbuś Zawiadamia o imprezie
Gryczana do gulaszu
Stosowna do winy
WSTĘP ERNEWS NOWE KONTRAKTY Z PLACU BUDOWY NASZE SPRAWY PO GODZINACH 43
7 1 13 15 14 11 2 12 10 5 6 8 3 9 4 16 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Na adres mailowy: ernews@erbud.pl Rozwiązanie: FOTO: ERBUD 4 5 3 9 4 5 7 6 9 2 1 6 1 6 7 4 8 5 2 2 7 4 3 6 2 #176815 Poziom trudnosci: trudny 7 5 3 9 5 8 6 1 9 7 2 4 2 1 9 4 8 7 5 6 1 3 4 2 #152541 Poziom trudnosci: trudny 9 8 5 2 6 8 3 6 1 6 8 7 1 1 3 2 4 5 3 9 4 5 7 6 9 2 1 6 1 6 7 4 8 5 2 2 7 4 3 6 2 #176815 Poziom trudnosci: trudny 7 5 3 9 5 8 6 1 9 7 2 4 2 1 9 4 8 7 5 6 1 3 4 2 #152541 Poziom trudnosci: trudny 9 5 2 8 5 2 6 3 6 1 4 8 7 3 9 6 7 5 1 3 2 4 #20202 Poziom trudnosci: trudny 6 8 5 2 7 8 3 1 3 5 9 7 9 2 1 5 6 8 3 4 9 2 1 #76802 Poziom trudnosci: trudny 8 9 2 4 6 5 2 1 2 8 1 4 6 3 1 5 2 7 1 https://sudoku.cba.si/ rozwiazanie na https://sudoku.cba.si/ 4 5 3 9 4 5 7 6 9 2 1 6 1 6 7 4 8 5 2 2 7 4 3 6 2 #176815 Poziom trudnosci: trudny 7 5 3 9 5 #152541 9 5 2 8 5 2 6 3 6 1 4 8 7 3 9 6 7 5 1 3 2 4 #20202 Poziom trudnosci: trudny 6 8 5 2 #76802 8 9 2 4 6 5 2 1 2 8 1 https://sudoku.cba.si/ Magia liczb Sudoku ERNEWS (112) 1/2024
podłogi
Wyślij rozwiązanie: