EA. Najaar 2016 (Dutch)

Page 1

Erasmus Alumni Magazine

Herfst 2016 – nr. 13

Dokter & meer

Dagje mee met internist Liesbeth van Rossum

ea.magazine Herfst 2016

1


EUROPE

Global Logistics, Local Business G&D Europe offers a complete service to get sustainable products into the Chinese market. We support you across the entire business supply chain, from logistics and export to marketing, branding and distribution. Should you require support for only a part of our services? No problem, we accommodate your specific requirements. G&D are 100% Dutch and 100% Chinese, the perfect combination to realise your strategy for the Chinese market.

Would you like to know more about getting your products into the Chinese market? Or would you like specific information on a particular service. Please feel free to contact us.

Dutch/Chinese management

G&D Europe B.V.

> 250 Distributors

info@gdeurope.nl

> 20.000 Points of sales

gdeurope.nl


Voorwoord

Inhoud

In beweging Ook deze editie van het Erasmus Alumnimagazine getuigt ervan dat uw alma mater en haar studenten veel in beweging zijn. In deze ea. vertellen studenten waarom ze Rotterdam tijdelijk verruilen voor het onbekende en wat het hen brengt. Ze nemen deel aan een exchange program of volgen een cursus aan een Summer School. We stimuleren hen graag hun vleugels uit te slaan. Dat kan tegenwoordig ook in eigen stad aan de nieuwe Rotterdam Summer School, een initiatief van de Erasmus Universiteit en andere Rotterdamse hoger onderwijs­‑ instellingen. De 75 studenten die een week naar Rotterdam kwamen om kennis te vergaren waren afkomstig uit de hele wereld. Op dit moment vertegenwoordigen onze studenten circa honderd nationaliteiten, daar zijn we trots op. De komende jaren hopen we meer studenten uit Spanje, India, Verenigd Koninkrijk en Mexico te verwelkomen. Lees er alles over in het artikel over de relatie tussen uw alma mater en Mexico. Over beweging gesproken, alumna en internist Liesbeth van Rossum vertelt over de risico’s van overgewicht en waarom strenge diëten niet werken. ea. loopt een dagje met haar mee in het Centrum Gezond Gewicht. Tenslotte is er een interview met alumnus Eelco Hoekstra over Rotterdam en de rol van Vopak, een bedrijf dat al vierhonderd jaar in beweging is. De Erasmus Universiteit, verankerd in Rotterdam, met ambassadeurs die thuis zijn in de wereld. Kristel Baele Voorzitter College van Bestuur Erasmus Universiteit Rotterdam

04

10

Ik zeg doen!

Dagje mee

Nu staat hij in de Quote500. Als student zag ondernemer Pieter Schoen al overal kansen. Zo handelde hij in waterbedden en gaf een boek uit.

Liesbeth van Rossum kijkt verder dan haar eigen spreekkamer. Ze doet het goed in de medische wetenschap én in de media. ea. loopt een dagje met haar mee.

22

32

Net als in de film

Mexico!

Toeristen reizen naar plekken die ze kennen uit films, boeken of muziek. Waarom eigenlijk en wat betekent dat? Dat wordt in Rotterdam onderzocht.

Wat heeft de Erasmus Universiteit Rotterdam eigenlijk met Mexico? Over studenten trekken, inburgeren en ‘actie-onderzoek’.

06 Goed bezig!

29 Groeten uit New York

06 Nieuws

36 Daarom Rotterdam

18 De universiteit in cijfers

38 Erasmus University & You

20 3x grenzeloos onderzoek

41 Familieportret

24 Op uitwisseling

42 Contact & colofon ea.magazine Herfst 2016

3


De studententijd

’Ik ging niet zo veel naar college’ Pieter Schoen handelde als student onder meer in waterbedden: “En voor een kratje bier zette ik ze ook nog op.”

4

ea.magazine Herfst 2016


Pieter Schoen richtte samen met een vriend de Nederlandse Energie Maatschappij (‘Ik zeg doen!’) op. Inmiddels staat hij in de Quote 500. Met ea. kijkt hij terug op zijn studententijd. Naam Pieter Schoen Studie Bedrijfskunde 1994-1999 Nu bestuurder van de Nederlandse Energie Maatschappij

Pieter Schoen in zijn studententijd, met zijn compagnon Harald Swinkels

Pieter Schoen ontvangt op zijn kantoor aan de Rotterdamse Veerkade. Met een brede glimlach haalt hij herinneringen op aan zijn studententijd, die in het teken stond van ondernemen. Zo kocht hij de failliete inboedel van De Waterbeddenconcurrent voor een prikkie op en verkocht deze met winst aan zijn medeleden van het Rotterdamsch Studenten Corps (RSC). “En voor een kratje bier zette ik de waterbedden ook nog voor ze op.” Pieter Schoen – 40 jaar en vader van vier kinderen, de vijfde op komst – is altijd al een ondernemer geweest. Dat wist hij al voordat hij Bedrijfskunde ging studeren in Rotterdam. Schoen: “In 1722 begint Pieter Schoen de verfmolen ‘De gekroonde schoen’. Daaruit is later Sigma Coatings en het consumenten‑ merk Histor voortgekomen. In 1968 verkocht de familie het bedrijf, maar ondernemen is mij met de paplepel ingegoten. Ik heb mijn eigen holding ‘De Gekroonde Schoen B.V.’ genoemd.” Youp van ‘t Hek Echt serieus werden de zaken toen Schoen in 1998 met RSC-lid Harald Swinkels in Schoens studentenkamer aan de Rochussenstraat het eerste bedrijf opzette: een uitgeverij die hun eigen boek Wat wil jij later worden? uitgaf. Schoen pakt het uit de kast. “In het boek vertellen tachtig BN’ers over hun loopbaan. Mensen als Youp van ‘t Hek, Onno Ruding en Ivo Niehe, maar ook majoor Bosshardt en bisschop Muskens. Ik deed de commercie – veel van de geïnterviewden sponsorden het boek – en Harald schreef de teksten.”

Sjoerd Wielenga rondde in 2007 de master Media & Journalis‑ tiek af aan de Faculteit der Historische en Kunstwetenschap‑ pen (nu Erasmus School of History, Culture and Communication). tekst

Sanne van der Most studeerde Privaatrecht aan de Erasmus School of Law. Ze studeerde af in 1999. fotografie

De twee werken nu achttien jaar samen. Na Wat wil jij later worden? volgden nog meer uitgaven en deinden ze rond de millennium‑ wisseling mee op de dotcomhype met een innovatieve wervings- en selectie-cd-rom. Totdat hun internetbedrijfje na drie jaar failliet werd verklaard. In 2005 startten ze de Nederlandse Energie Maatschappij (NLE). Ook hier maakten ze gebruik van BN’ers: Natascha Froger, Maurice de Hond en Frans Bauer lieten Nederland via commercials, advertenties en billboards weten: ‘Ik zeg doen!’. Hij boert inmiddels zó goed, dat hij vermeld wordt in de Quote 500. Wat vindt hij daarvan? “Tja, je staat er liever niet in. Ik heb binnenkort vijf kinderen en de vraag is of je dan met je vermogen in de picture wilt staan. Bovendien krijg je veel sponsorverzoeken van goede

doelen en andere instellingen. Soms zeg ik daar ja tegen, zoals tegen WereldOuders, die weeskinderen in Zuid-Amerika opvangt.” Schoen is ambassadeur van de stichting. Small Business Link De vraag is of Schoen iets aan de colleges bij Bedrijfskunde heeft gehad. “Ik ging niet zo veel naar college. Voor tentamens maakte ik dankbaar gebruik van de samenvattingen van stichting Joho [studentendiensten, red.].

‘Vanuit zijn studentenkamer gaf hij een boek over BN’ers uit’ Omdat ik tijdens mijn vierde jaar druk was met onze uitgeverij, had ik er ook niet zo veel tijd voor. Ik moest nog één vak halen en mijn scriptie schrijven. Tegen mijn vader zei ik: ‘Pap, ik ben nog niet afgestudeerd, maar wel uitgestudeerd.’” Schoen schatert als hij de herinnering ophaalt. Lachend: “Ik ben dus helemaal geen alumnus! Mogen er wel gesjeesde studenten geïnterviewd worden in het Erasmus Alumni Magazine?” Niettemin heeft hij op de Erasmus Universiteit ‘zeker iets geleerd’, zegt hij. Toen Schoens studentenkamer te klein werd, maakten Swinkels en hij met hun start-upuitgeverij gebruik van de faciliteiten van Small Business Link – dat jonge ondernemers wilde helpen – op Woudestein. “We profileerden ons ook als studenten van de Erasmus Universiteit die een boek maakten. Dat deed het goed in de media.” Hoe druk Schoen het ook had, hij had ook tijd voor gezelligheid. Bij het RSC zat hij in het management van discotheek Bikini, organiseerde een gala en ‘de bijstand’, de after-introductieperiode van het corps. “Een onwijs leuke periode”, blikt hij terug. “En ik kwam in kroegen als Stolp, De Stoep, Café Boven, het Tramhuisje en De Witte Aap.” Hij wijst uit het raam naar de overkant: “En ik kwam in Loos, maar daar kom ik nog steeds.”

ea.magazine Herfst 2016

5


Goed bezig!

ea nieuws

Blijf op de hoogte!

De toppers van online marketing Bedrijfskunde-alumnus Willem Blom startte in 2008 het online marketingbureau Expand Online. Het Rotterdamse bedrijf telt inmiddels 70 medewerkers. Hoe is het idee voor Expand Online ontstaan? “Na mijn studie ben ik gaan werken bij Amadeus, het reserveringssysteem voor luchtvaartmaatschappijen, en daar raakte ik gefascineerd door de succesfactoren van online boekingsbureaus zoals Expedia. Ik ontdekte dat Google eigenlijk de bron was van hun succes. Dus als ik écht toegevoegde waarde wilde hebben als marketeer, dan moest ik Google-specialist worden. Dat heb ik toen twee jaar als freelancer gedaan. Het binnenhalen van klanten ging me goed af, maar er was hulp nodig bij de uitvoering. In 2008 ben ik daarom met studiegenoten Robbert Visser en Remy Bronkhorst Expand Online begonnen. Mijn woonkamer diende als kantoor.” Wat is de belangrijkste invloed geweest van jouw studie? “De master Innovatie Management heeft mijn ogen digitaal geopend. Digital marketing was toen net in opkomst en tijdens colleges werd er ingezoomd op de businessmodellen van Google en andere innovatieve bedrijven. Mijn scriptie heb ik ook geschreven over mobile marketing.” Wat was een belangrijke mijlpaal voor Expand Online? “We richtten ons de eerste jaren op het MKB, maar onze medewerkers hadden meer affiniteit met grote bedrijven. Het binnenhalen van Achmea was daarom een mijlpaal, want daarna volgden er meer grote namen, zoals Philips en TomTom.” Vorig jaar hebben jullie een nieuwe investeerder gekregen, Waterland Private Equity. Welke koers gaan jullie varen? “We zijn vorig jaar gefuseerd met TamTam en vormen met enkele andere bureaus Dept, waardoor we internationale klanten een breed pallet aan diensten kunnen aanbieden. Het ene bureau doet dan het webdesign, wij verzorgen de digital marketing en weer een ander bureau doet de social media. Binnen vier jaar willen we tot de top-3 van Europa behoren.” www.expandonline.nl Naam Willem Blom Functie oprichter en directeur van Expand Online Leeftijd 35 Studie Bedrijfskunde 1999 – 2005, Master International Management/CEMS en Master Innovatie Management Dennis Mijnheer studeerde Bedrijfskunde aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM). Hij is in 2003 afgestudeerd. TEKST

6

ea.magazine Herfst 2016

Wilt u op de hoogte blijven van het nieuws en de agenda van de universiteit? Bezoek dan regelmatig www.eur.nl/nieuws. Of volg de universiteit op Facebook, Twitter, Instagram of Linkedin.

Pas afgestudeerd? Doe mee met de Nationale Alumni Enquête! Zou u uw studie aan de Erasmus Universiteit zo overdoen? Vond u vlot een baan na het afstuderen? Of liep u tegen allerlei lacunes of hindernissen aan? Bent u afgestudeerd tussen 1 oktober 2015 en 30 september 2016, vul dan de Nationale Alumni Enquête in! De enquête is een jaarlijks arbeidsmarkton‑ derzoek. De feedback wordt gebruikt om onderwijsprogramma’s te verbeteren. De vragenlijst is te vinden op: nae.desan.nl Heeft u geen brief of mail ontvangen met een inlogcode? Neem dan contact op met het Alumni Office. De medewerkers zijn dagelijks te bereiken op 010-4081110.

Rotterdam Summer School Afgelopen zomer was de eerste editie van de Rotterdam Summer School (RSS), een internationaal programma met uiteenlopende cursussen. De universiteit werkt hierin samen met andere hogeronderwijsinstellingen in de stad. “RSS biedt een uitstekende combinatie van leren en plezier in een fantastische stad”, zegt RSS-directeur Ad Hofstede. De universi‑ teit hoopt met het programma talentvolle masters en PhD-studenten naar de Rotterdam te halen. “Het idee is dat ze zo enthousiast zijn na het deelnemen aan een RSS-programma, dat ze terugkomen voor een volledige studie.” www.rotterdamsummerschool.com


ea nieuws

Eredoctoraten voor onderzoek naar consumentengedrag Tijdens de 103e Dies Natalis van de Erasmus Universiteit Rotterdam op 8 november 2016 krijgen twee onderzoekers op het gebied van consumentengedrag een eredoctoraat. Door inzichten uit het onderzoek van John Hauser op het gebied van online marketing kan consumentengedrag beter en sneller vertaald worden in nieuwe producten en diensten. Op voordracht van de Erasmus School of Economics ontvangt de Kirin Professor of Marketing van Sloan School of Management van M.I.T. een eredoctoraat.

IN GESPREK MET ERASMUS – In de Centrale Bibliotheek Rotterdam opende op 28 september de ‘Erasmus Experience’, een permanente, interactieve en gratis tentoonstelling over het wereldberoemde gedachtegoed van Desiderius Erasmus. Jong en oud kunnen hier hun mening over taal, religie, gedrag en humor aanscherpen aan de hand van Erasmus’ stellingen. De expo is een van de manieren waarop Rotterdam viert dat Erasmus 550 jaar geleden werd geboren. www.erasmushuisrotterdam.nl (foto: Eric Fecken)

Het tweede eredoctoraat is voor Dan Arriely, James B. Duke Professor Psychology en Behavioural Economics aan Duke University, Fuqua School of Business. Hij is voorgedragen door Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) vanwege de impact en valorisatie van zijn onderzoek op het gebied van keuzeprocessen van consumenten. Zijn onderzoek naar irrationeel gedrag heeft grote invloed op het onderzoeksveld van gedragseconomie. De eredoctoraten worden uitgereikt tijdens de Dies Natalis. De verjaardag van de universiteit, met speciale gast Neelie Kroes, heeft als thema consumentengedrag in een digitale economie.

EFR krijgt zeer speciale studentenprijs De Economische Faculteitsvereniging Rotterdam (EFR) heeft op 29 augustus de Civilitate toegekend gekregen door het College van Bestuur. Deze studentenprijs wordt zeer sporadisch uitgereikt. Op de eerste dag van het academisch jaar verraste rector Huibert Pols de studentenvereniging met de Civilitate. Hij roemde de EFR omdat ze al meer dan een halve eeuw studenten aan zich weet te binden, maar vooral ook dat ze grootheden uit binnen- en buitenland naar de campus weet te halen, zoals ministers, de president van de Europese Bank, en dit voorjaar VN-chef Ban Ki Moon. Pols: “Hoe ze dat voor elkaar krijgen is mij een raadsel, maar de EFR draait zijn hand er niet voor om.”

ea.magazine Herfst 2016

7


ea nieuws

FF Bellen met

William Klaver

William Klaver studeerde Economie en Bestuurskunde. Hij won dit jaar de ‘Student in the Spotlight’-award tijdens de Opening van het Academisch Jaar. De Erasmus Universiteit wil daarmee studenten met inspirerende sociaal-maatschappelijke initiatieven voor het voetlicht brengen. Wat houdt je project precies in? “Kinderen in Rotterdam konden bijna nergens terecht om te volleyballen. Dat wilde ik veranderen. Dus begon ik, geholpen door medestudenten, een volleybalproject in Rotterdam Noord. Nu kunnen kinderen daar dicht bij huis, na schooltijd, volleyballen.” Hoe ontwikkelt dit initiatief zich verder? “Inmiddels ondersteunt de gemeente het project ook, en is het de bedoeling dat het uitgroeit tot een op zichzelf staande vereniging, gedragen door de ouders zelf. Dat is nog een hele uitdaging, maar daar is veel te winnen. Het draagt op een kleine manier bij aan een gezondere stad, maar het is voor de kinderen, en hun ouders, vaak een heel grote ervaring.” Je studeerde recent af. En nu? “Als de universiteit sociaal-maatschappelijke inzet van studenten stimuleert, en studenten niet alleen actief zijn binnen hun studie, kan dat voor iedereen veel opleveren. Volleybal was alleen mijn hobby. Mede door dit project is het nu mijn werk geworden. Vorig jaar opende ik met anderen Beach Club Rotterdam. Daar kun je beachvolleybal spelen!”

8

ea.magazine Herfst 2016

MONUMENT – Burgemeester Ahmed Aboutaleb heeft op 17 september een gedenkteken onthuld in Rotterdam voor mensen die hun lichaam hebben afgestaan aan de wetenschap. Het gaat om een kunstwerk op begraafplaats Hofwijk. In andere steden was al een dergelijk monument. Het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam is initiatiefnemer van het gedenkteken. Het geld is bij elkaar gebracht middels crowdfunding door de Erasmus Universiteit. (foto: Henriëtte Guest)

Crowdfundacties voor Wetenschapsknooppunt geslaagd De Erasmus Universiteit heeft via crowdfunding succesvol geld opgehaald voor drie projecten van het Wetenschapsknooppunt. Het Wetenschapsknooppunt brengt de universiteit naar kinderen toe. Ze organiseert bijvoorbeeld lessenreeksen voor getalenteerde kinderen en bouwt een ‘wetenschapslokaal’ in de wijk waar verschillende scholen kindercolleges kunnen volgen. www.wetenschapsknooppunt.nl crowdfunding.eur.nl

Universiteit stijgt in rankings De Erasmus Universiteit is gestegen in de Times Higher Education World University Ranking (THE-ranking), van plaats 71 naar 69. Ook in de Academic Ranking of World Universities, oftewel de Shanghai-ranking, steeg de Rotterdamse instelling. De Erasmus Universiteit staat nu in de top-150 van beste onderzoeksuniversiteiten van de wereld. Vorig jaar zat ze in de groep 151-200.


ea nieuws

Portret

Steun voor vluchtelingenstudenten De universiteit werkt aan een programma om vluchtelingen te ondersteunen die een studie willen volgen aan de Erasmus Universiteit. Ze gaat het zeker vijftig vluchtelingen-studenten mogelijk maken een studie te volgen. Dat zei rector maginificus Huibert Pols bij de opening van het academisch jaar. De universiteit wil zich inzetten voor vluchtelingen zodat zij deel kunnen nemen aan de maatschappij. Nu al studeren verschillende (ex-)vluchtelingen aan de universiteit. Maar in samen‑ spraak met de Hogeschool Rotterdam wordt nu onderzocht welke hindernissen er zijn, en hoe die kunnen worden weggenomen. De universiteit is ook partner in het programma Scholars at Risk, dat zich sterk maakt voor onderzoekers van wie de academische vrijheid in eigen land beperkt is. Op dit moment zijn er twee onderzoekers van dit programma in Rotterdam aan het werk. Pols: “Hier kunnen ze hun carrière vervolgen in een veilige en vrije omgeving.”

‘We leven in een wereldsamenleving’ “Hoewel ik met emeritaat ben, geef ik nog met grote regelmaat college, onder meer hier bij het ISS. Lesgeven zit me in het bloed. Ik kom uit een echte onderwijzersfamilie. Ik hou van het contact met jonge mensen, ze zijn actief, nieuwsgierig, open, betrokken en innovatief. Deze generatie studenten vormt een schril contrast met de generatie die nu aan de macht is. Dat zijn de managers, je ziet dat heel erg terug in de politiek. Zo lang mijn gezondheid het toelaat, blijf ik actief. Het is een voorrecht om dit werk te kunnen doen. Ik ben een oorlogskind, er was weinig speelgoed en mijn ouders leerden mij rekenen en schrijven voordat ik naar school ging. De maatschappelijke betrokkenheid kwam pas later. Daarin speelde mijn studie aan de NEH (voorloper van de Erasmus Universiteit) een belangrijke rol. Zonder die studie was ik niet geworden wie ik nu ben. Twee weken na mijn afstuderen werd ik lid van de PvdA.

‘Het tolereren van ongelijkheid is de grootste fout sinds het communisme’ Tijdens de Opening Academisch jaar, op 29 augustus 2016, hamerde Lilianna Ploumen, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingsamenwerking erop dat de winst van globalisering en technologie gelijk moet worden verdeeld.

De eerste periode van mijn politieke carrière kenmerkte zich door maatschappelijke doorbraken op het gebied van onderwijs. Iedereen met een goed stel hersens, ongeacht zijn of haar afkomst, werd in de gelegenheid gesteld te gaan studeren. Er kwam een ruime studiefinanciering. De studie was toen ook erg breed; als je economie studeerde kreeg je ook vakken als filosofie. Ik heb het idee dat een universitaire studie nu minder breed is dan toen. Na ruim vijftig jaar heb ik mijn lidmaatschap van de PvdA opgezegd. Ik vond het sociaaldemocratische er niet meer terug. De Europese politiek kenmerkt zich vooral door het naarbinnen gekeerd te zijn. En dat is geen goede ontwikkeling. We leven in een wereldsamenleving met grote problemen, die niet ophouden aan de grenzen van Europa. Daarom wil ik de huidige studenten aanraden om te blijven leren, zich te blijven verbazen en een master te doen aan een buitenlandse universiteit. Word een wereldburger!’ Jan Pronk (76 jaar) was minister in de kabinetten Den Uyl en Kok I en II en is emeritus-hoogleraar van de Erasmus Universiteit Rotterdam-ISS. Meer portretten: www.eur.nl/makeithappen tekst foto

Carien van der Wal Conny Mooldijk

ea.magazine Herfst 2016

9


Dagje mee

Alumna Liesbeth van Rossum

Meer dan een dokter

Alleen maatwerk kan de oprukkende overgewichtsepidemie het hoofd bieden. Een dag op pad met Liesbeth van Rossum – ooit student aan het Erasmus MC, nu internist, hoogleraar en oprichter van de vernieuwende Rotterdamse obesitaskliniek. “Ik kijk verder dan mijn eigen spreekuur.” 10

ea.magazine Herfst 2016


ea.magazine Herfst 2016

11


Dagje mee

“M

oet jij geen jas aan?”, zegt Liesbeth van Rossum tegen haar vijfjarige zoon Tim. Het is kwart over acht. Oppas Petra staat op het punt om Tim en zijn drie jaar oudere zus Juliette naar school te brengen. Tim stuitert alsnog naar binnen.Een gezin in de vertrekstand: gehaast, maar goedgemutst, de kinderen een tikje baldadig. Een ritueel dat hier in Park Zestienhoven (een luxe vinexwijk in het groen tussen Kleinpolderplein en Rotterdam Airport) dagelijks achter vrijwel elke voordeur plaatsvindt. Het zijn allemaal tweeverdieners, die, net als Van Rossum en haar man (ook medicus), eigenlijk de stad niet uit wilden. Maar ja, kinderen hè. Dan is een tuin toch wel fijn. Van Rossum – felgroen designerjurkje, grijze pumps – zwaait hen uit vanaf de oprit. Dan zet ze haar tas op de achterbank en stapt ze in de donkerblauwe Seat Ibiza (‘let niet op de rommel’). Normaal pakt de voormalig atlete de fiets, maar vandaag begint de dag met een afspraak in Utrecht. We gaan richting de A12.

Van Rossum (r) tijdens haar bestuursjaar bij faculteitsvereniging MFVR

Naam Liesbeth van Rossum Leeftijd 41 jaar (Den Haag) Studie Geneeskunde Erasmus Universiteit, klinische stage in Ghana (1997), John Hopkins University, Baltimore (1998), Artsexamen (cum laude, 2000), PhD (cum laude, 2005) Carrière Veni-beurs (2008, in de opvolgende jaren talloze prestigieuze beurzen), vanaf 2010 internistendocrinoloog. In 2014 wint ze het tv-programma de Nationale Wetenschapsquiz. Hetzelfde jaar opent koningin Máxima haar Centrum Gezond Gewicht. In 2015 wordt ze voorzitter van Young Erasmus, voor getalenteerde Rotterdamse onderzoekers. Dit jaar is ze benoemd tot bijzonder hoogleraar Gezond Gewicht en Biologisch Stressonderzoek, is ze toegelaten tot de Jonge Akademie (KNAW) en ontving ze een Vidi-beurs

12

ea.magazine Herfst 2016

Maagverkleining Internist-endocrinoloog Liesbeth van Rossum is een rising star in de medische wetenschap. Ze deed baanbrekend onderzoek naar stress, werd afgelopen jaar hoogleraar en toegelaten tot de prestigieuze Jonge Akademie van de KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen). Samen met kinderarts Erica van den Akker richtte ze het Centrum Gezond Gewicht op, een samenwerking van het Erasmus MC met het Franciscus Gasthuis en het Maasstad Ziekenhuis. Het centrum, in 2014 door koningin Máxima geopend, staat op het punt om een behandelmethode voor obesitas over het hele land uit te rollen. De helft van alle volwassenen is te zwaar, rekent ze voor, terwijl ze in haar achteruitkijk‑ spiegel kijkt en een vrachtwagen inhaalt. Bij 13 procent is er sprake van ernstig overgewicht, met een BMI van boven de 30 (een man van 1.80 die meer dan honderd kilo weegt bijvoorbeeld, of een vrouw van 1.70 die de 90 kilo haalt). Allemaal mensen die wel weten dat een wortel gezonder is dan een pak koekjes, en toch lukt het hen niet om op gewicht te blijven. Daar kan een veelheid aan factoren aan ten grondslag liggen, van genetische defecten en stofwisselingsziektes, tot emotie-eten en medicatiegebruik. De medische wereld kent in veel gevallen maar één remedie: bariatrische chirurgie – een maagverkleining. Een uiterst effectieve

ingreep, maar ook een heftige, die bovendien pas vergoed wordt bij een BMI van boven de 40, waardoor mensen onder die grens – ‘ook echt ongezond’ – tussen wal en schip vallen. Van Rossum: “Het pakket zoals we dat nu hebben is pervers. Ik heb weleens iemand met een BMI van 38 gesproken, tegen wie de huisarts had gezegd: eet er nog maar een paar kilo bij, dan wordt de behandeling wel vergoed.”

‘Eet er nog maar een paar kilo bij, dan wordt de behandeling wel vergoed’ Dat moet anders, vind Van Rossum. Bij het Erasmus MC experimenteerde ze er de afgelopen jaren lustig op los. Met succes. Het zou zomaar kunnen dat haar ‘gecombineerde leefstijlinterventie’ (GLI, zie kader) – een nauwkeurig omschreven combinatie van allerlei behandelingen: diëtiek, beweging, cognitieve gedragstherapie – de komende jaren wordt overgenomen door andere ziekenhuizen. En op termijn misschien zelfs – fingers crossed – in het basispakket van de zorgverzekering terechtkomt. Maar goed, zover is het nog niet. Eerst moet ze vanoch‑ tend haar collega’s van het Partnerschap Overgewicht Nederland (PON) overtuigen.

Gecombineerde leefstijlinterventie Veel mensen met overgewicht of obesitas vinden het moeilijk om op een gezonde manier af te vallen en met name dit gewicht er ook af te houden. Er zijn vaak veel gewoontes ingeslopen die iemand niet zonder hulp kan aanpakken en veranderen. Het leefstijlprogramma van Centrum Gezond Gewicht geeft daarom niet alleen intensievere hulp op het gebied van voeding en bewegen, maar ook op het gebied van gedrag, door psycholo‑ gische begeleiding. Deelnemers krijgen onder meer inzicht in het type eter dat ze zijn, hoe om te gaan met stressvolle situaties en om haalbare doelen te stellen. Het programma is dus een hulpmiddel voor gezonder gedrag, waardoor deelnemers gewicht kunnen verliezen, ook op de lange termijn. Je leven veranderen kost tijd; daarom duurt het programma anderhalf jaar.


Even langs haar werkkamer voor haar witte doktersjas en twee stuks fruit. De komende drie uur ziet ze onafgebroken patiënten.

Bij het Erasmus MC experimenteerde ze er de afgelopen jaren lustig op los Polderen De vergaderkamer bevindt zich op de vijfde verdieping van een groot kantoorpand op Kanaleneiland. Er worden handen geschud, koffiekopjes doorgeschoven. Van Rossum klapt het rafelige hoesje van haar iPad om, probeert contact te krijgen met de wifi en maakt ondertussen praatjes met de binnendruppelende collega’s, dertien stuks in carréopstelling (van fysiotherapeut tot diëtist, en van huisarts tot internist). We krijgen een kijkje in de keuken van het Nederlandse zorgbeleid. Dit is het poldermodel in de praktijk, waarin kennis alleen niet genoeg is. Mensen moeten bereid zijn samen te werken, hun routines aan te passen en behandelmethodes te toetsen. Zelfs als dat betekent dat hun eigen discipline mogelijk moet inleveren. Van Rossum blijkt een uitstekende bemiddelaar. Ze luistert open en geïnteresseerd. Ze knikt begripvol en, als er echt een pijnpunt op tafel komt, knijpt ze haar ogen een beetje dicht. Het gesprek

duurt tweeënhalf uur, maar iedereen toont zich betrokken bij de zaak: het oplossen van een van de grootste gezondheidsproblemen van deze tijd. “Ik ben als dokter opgeleid, niet als politicus”, zegt Van Rossum als we tegen enen in de lift naar beneden staan. “Maar mijn streven is om niet alleen de patiënten in mijn spreekkamer te helpen. Het lijkt erop dat ons project landelijk getrokken gaat worden. Er was iemand bij van het Zorginstituut Nederland, die de minister adviseert over de vergoedingen. Als we zijn stem mee hebben, is dat echt fantastisch.” Dr. House De middag is voor het spreekuur. In de auto terug naar Rotterdam werkt ze een broodje tonijn naarbinnen en on the go van parkeer‑ garage naar het Erasmus MC – haar hakken galmen door de lege gang – beantwoordt ze een paar mailtjes. Ze gaat alleen even langs haar werkkamer om haar witte doktersjas op

te pikken, en twee stuks fruit. De komende drie uur ziet ze onafgebroken patiënten. Van Rossum, die zowel studeerde als promoveerde aan de Erasmus Universiteit, specialiseerde zich tot internist-endocrino‑ loog. Ze komt uit een familie van medici. Haar zus is kinderarts, haar zwager doet levertransplantaties, haar moeder consultatie‑ bureau-arts. En haar man is afdelingshoofd bij Oncologie, ook op het Erasmus MC. Ze zien elkaar daar nauwelijks hoor, daarvoor is het Erasmus MC met 14 duizend medewerkers te groot. En als zij en haar man samen naar huis fietsen, hebben ze het soms even over werk. Maar als ze de garagedeur achter zich dichttrekken, schakelt de aandacht over naar de kinderen. De internisten zijn de denkers onder de dokters. En dan is Van Rossum ook nog eens hormoondokter (endocrinoloog), wat haar werk helemaal een hoog Dr. House-gehalte geeft. Nergens wordt er zoveel gepuzzeld.

ea.magazine Herfst 2016

13


Tijd voor verdieping Nu ook online opleidingen www.erasmusacademie.nl

14

ea.magazine Herfst 2016


Onverklaarbare symptomen, tegenstrijdige labresultaten; in de derde lijn, waar patiënten pas terechtkomen als een andere specialist zich geen raad weet, is niets wat het lijkt.

Dagje mee

worden, ontwikkelen in sommige gevallen zowel een prostaat als een baarmoeder. Het is de reden dat Van Rossum bij een eerste begroeting met dit soort patiënten soms alleen de achternaam noemt. Ze kan van buitenaf simpelweg niet zien of het een man of vrouw is – of allebei. “Ik ben heel blij dat ik in een academisch ziekenhuis werk”, zegt ze. “In een perifeer ziekenhuis zou ik nog geen vijf minuten per patiënt hebben, dan kun je mensen net de hand schudden. Ik werk in loondienst, dus ik word minder afgerekend op de hoeveelheid patiënten die ik zie. Bovendien slaan we de brug tussen praktijk en theorie. Als we iets niet snappen, kunnen we het direct uitzoeken. Een patiënt op mijn spreekuur kan een onderzoeksvraag oproepen die leidt tot een studie onder honderdduizend mensen.” Verspringen Ze weet het nog precies, het moment dat ze besefte: dit wil ik voor altijd doen. Ze zat in Baltimore voor een uitwisseling, tweeëntwintig was ze. Ze had al een klinische stage in Ghana achter de rug en kreeg vlak daarna een onderzoeksbeurs in de Verenigde Staten toegekend. Daar mocht ze, al was ze nog student, zelf bepalen wat ze ging doen. Alles lag open. Voor andere mensen van haar leeftijd misschien verlammend, maar zij kon zich niets leukers voorstellen. Als student werd ze ooit derde op het Nederlands Kampioenschap Atletiek. Haar specialiteit: sprinten en verspringen. En waar de meeste studenten Geneeskunde een jaar vrijaf nemen voor een bestuursfunctie, studeerde zij als bestuurslid van faculteitsvereniging MFVR ondertussen gewoon door. Ze ging niet aan de lopende band uit, maar ze durft de stelling wel aan dat ze het nodige van het rauwe

Onverklaarbare symptomen, tegenstrijdige labresultaten; in de derde lijn, waar patiënten pas terechtkomen als een andere specialist zich geen raad weet, is niets wat het lijkt. Alsof het lichaam het erom doet de arts het zo moeilijk mogelijk te maken. Het spreekuur vindt plaats in een standaard dokterskamer. Een bed, een gordijn dat dicht kan en aan de muur een set meetinstrumenten. Voor de dokter een leeg bureau en een computer met twee schermen. Van Rossum logt in en verdwijnt naar de wachtkamer om haar eerste patiënt te halen. Kan ze onderweg even vragen of hij het geen probleem vindt dat er een fotograaf en een journalist meekijken.

Testosteron Vanmiddag ziet ze een patiënt die door een tumor op de bijnieren om de haverklap de gekste hormonen door zijn lijf gepompt krijgt, en er komt iemand langs zonder schildklier. Een man die op eigen houtje vitamines is gaan slikken nadat hij De Voedselzandloper had gelezen, legt ze geduldig uit dat de werkzaamheid van die pillen op geen enkele manier aangetoond is (‘dus ik zou het niet aanraden’). En er is een meisje met het adrenogenitaal syndroom, een aangeboren afwijking waarbij constant een overschot aan testosteron dreigt (omdat een specifiek enzym in de bijnier niet goed functioneert). Kinderen die daar niet tijdig aan behandeld

‘Als student werd ze ooit derde op het Nederlands Kampioenschap Atletiek’ Rotterdam meekreeg. Op haar zeventiende ging ze op kamers in een enorm studenten‑ huis aan de Essenburgsingel. Op de hoek van de straat zat een drugspand, de route naar de faculteit leidde langs de seksclubs van de ’s Gravendijkwal. “Op de dag dat mijn vader me wegbracht naar Rotterdam, was er in het portiek een Chinees vermoord.”

ea.magazine Herfst 2016

15


Dagje mee

Mensen vragen haar weleens hoeveel ze werkt, maar ze telt de uren niet. Waarom zou ze? Alles is leuk.

‘In de VS mocht ze, al was ze nog student, zelf bepalen wat ze ging onderzoeken’ De Wereld Draait Door Sporten doet ze nog steeds veel. Bootcamp, twee keer per week, en ze is weer begonnen met sprinten en verspringen (‘ik houd van dat explosieve’). Naast haar onderzoek en patiëntenzorg geeft ze college en heeft ze een hele portefeuille aan beleids- en bestuursfuncties (‘een stuk of tien’). En dan zijn er nog de talloze keren dat ze gevraagd wordt om in een promotiecommissie plaats te nemen, of een lezing te houden voor een groep vakgenoten. Mensen vragen haar weleens hoeveel ze werkt, maar ze telt de uren niet. Waarom zou ze? Alles is leuk. Terwijl ze geroutineerd een rondleiding over de afdeling geeft, legt ze uit hoe ook dit soort mediaoptredens een onderdeel van haar werk geworden zijn. Ze had onlangs zeven pagina’s in de Volkskrant, NRC maakte een portret van haar, zelfs in de

16

ea.magazine Herfst 2016

Libelle verscheen een stuk. Dat is geen ijdeltuiterij, maar een manier om haar onderzoek op de kaart te zetten. Bij politici, maar ook bij het brede publiek, dat per slot van rekening haar salaris als academische dokter betaalt. In de academische wereld wordt er nog weleens raar opgekeken van dit soort publieke optredens. Maar Van Rossum kan het iedereen van harte aanraden. “Wat ik nooit had beseft is: ook wetenschappers kijken tv. Vroeger moest ik er zelf achteraan als ik met collega‑ onderzoekers van andere universiteiten wilde samenwerken. Maar steeds vlak nadat ik in De Wereld Draait Door of op het Journaal ben geweest, komen mensen naar míj toe. Dat heeft me qua onderzoek en beleidsmissies ontzettend veel opgeleverd.”

Geert Maarse studeerde Bedrijfskunde (2006) aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) en Algemene cultuurwetenschappen (2008) en de master Media & journalistiek (2009) aan de Erasmus School of History, Culture and Communication. tekst

Levien Willemse studeerde tussen 1981 en 1989 Maatschappijgeschiedenis aan de Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen (nu Erasmus School of History, Culture and Communication – ESHCC). fotografie


Rotterdam: aantrekkelijke congresstad

Refreshingly dutch, remarkably international

Geen woorden, maar daden. Tandje erbij en hup, de schouders eronder. Wie A zegt moet ook B zeggen. Tja, met de mentaliteit van Rotterdam en de Rotterdammers zit het wel snor. Een internationaal congres in Rotterdam organiseren is dus altijd een goed idee: u kunt er zeker van zijn dat alles goed geregeld is. Denkt u erover een nieuw congres te initiëren of een internationaal congres naar Nederland te halen? Maar u heeft geen idee hoe u het aan moet pakken? Weet dan dat Rotterdam Partners u graag met raad en daad bij staat. Waarom Rotterdam: • internationaal makkelijk en snel bereikbaar; • eigen luchthaven met meer dan 40 Europese bestemmingen; • 26 minuten vanaf Schiphol International Airport; • een compacte binnenstad (alles op loopafstand of korte OV reis); • biedt een uitstekende prijs-kwaliteit ratio; • beschikt over moderne congresfaciliteiten; • beschikt over ruim 7.000 bedden, van hostel tot 5* hotels; • is de thuisbasis van gerenommeerde universiteiten en kenniscentra; • is vooraanstaand in de Agro-food, Maritime & Offshore, Life Sciences & Health, Energy, Clean Tech, Logistics sector; • heeft een afwisselend cultureel- en vrijetijdsaanbod; • is sinds 2009 de 2e Congresstad van Nederland. Rotterdam Partners Convention Bureau Wij voorzien u graag van onafhankelijk, kosteloos en professioneel advies om een congres naar Rotterdam te halen.

Convention Bureau Neem voor meer informatie contact op met Joyce Wittelaar (Account Manager Congresses) j.wittelaar@rotterdampartners.nl www.rotterdampartners.nl

ea.magazine Herfst 2016

17


IN CIJFERS

Erasmus Universiteit Rotterdam in cijfers Hoe gaat het met uw universiteit? Een manier om hier antwoord op te geven is in cijfers. De kengetallen op deze pagina’s zijn afkomstig uit het Jaarverslag 2015. Het hele verslag is te lezen op de website van de universiteit.

CommnunicatieTeam Eric Fecken

infographics foto

18

ea.magazine Herfst 2016


foto

Michelle Muus

ESE Erasmus School of Economics RSM Rotterdam School of Management, Rotterdam University FGG Erasmus MC iBMG Instituut Beleid & Management Gezondheidszorg ESL Erasmus School of Law FSW Faculteit der Sociale Wetenschappen EUC Erasmus University College ESHCC Erasmus School of History, Culture and Communication FW Faculteit der Wijsbegeerte

ea.magazine Herfst 2016

19


Wetenschap

3x Grenzeloos onderzoek Hedendaagse vraagstukken houden zich niet aan landsgrenzen. De Erasmus Universiteit focust in haar onderzoek daarom steeds meer op internationale aspecten en onderzoek over de grens. Drie hoogleraren over hun vakgebied zonder grenzen.

‘Alleen als niemand achterblijft, kunnen we groeien’ De relatie tussen het bedrijfsleven en de maatschappij op wereldniveau, dat is het onderzoeksveld van Rob van Tulder, hoogleraar International Business Society Management, en politiek econoom. “Hoe gedragen bedrijven zich in de maatschappij en hoe gaan ze om met issues als armoede, klimaatverandering, gezondheid, onderwijs? Hoe zorgen ze ervoor dat groei inclusief wordt?” Inclusiviteit is een belangrijk thema voor Van Tulder. Het wil zeggen dat iedereen mee kan doen, waardoor zo veel mogelijk mensen voordeel halen uit economische groei en zo veel mogelijk mensen zich kunnen ontwikkelen. “Vroeger dachten we dat groei een noodzakelijke voorwaarde was voor inclusiviteit. Pas dán zouden mensen profiteren van economische groei en zich ontwikkelen. Nu weten we dat het andersom werkt: inclusiviteit is juist een noodzakelijke voorwaarde voor groei.” Kennis met impact Niemand mag achterblijven, is de moderne gedachte. Om dit te bewerkstelligen, moeten we volgens Van Tulder samenwerken. Geen enkele regering of organisatie en geen enkel bedrijf kan dat alleen. Maar wat werkt wel en wat werkt niet? Dat is waar wetenschap een rol speelt. “Op de Erasmus Universiteit doen we onderzoek naar dit soort samenwerkingen”, vertelt Van Tulder. “Door de stakeholders nauw bij ons onderzoek te betrekken, hopen we dat ze ons advies ook echt ter harte zullen nemen. En door meer relevant en robuust onderzoek uit te voeren, kunnen we meer kritische kennis leveren. Kennis met meer impact, waar we echt iets mee kunnen.”

20

ea.magazine Herfst 2016


‘Voorspellen wordt steeds belangrijker’ Een tijd lang dachten we dat we besmettelijke virussen min of meer onder controle hadden. Maar het tegendeel blijkt waar. Viroloog Marion Koopmans doet er onderzoek naar. “Door globalisering komen er steeds meer nieuwe en ernstige ziektes bij”, legt Koopmans uit. “Er komen steeds meer mensen, we reizen meer en verder, en we drijven handel met de hele wereld. Als gevolg hiervan zijn er de afgelopen twintig jaar steeds meer nieuwe ziektes uitge‑ broken.” Koopmans onderzoeksafdeling is gespecialiseerd in onderzoek naar deze ziektes. “Op dit moment reageren we pas als iemand ziek is”, merkt ze op. “We doen wat nodig is op onderzoeksgebied en we proberen proactief te werk te gaan. Wat we eigenlijk zouden willen, is meer voorspellend werken. Wat zijn de nieuwe risico’s, waar komen ze voor, welke virussen zijn het meest riskant en overdraagbaar op mensen? Het is allemaal erg ingewikkeld.” Recent zorgde een uitbraak van het zika-virus voor miljoenen slachtoffers. Het virus is volgens Koopmans al decennia bekend. “Tot 2007 bleef het beperkt tot Afrika. Maar er is iets veranderd in de cyclus: eerst ging het over van muggen op apen, nu van muggen op mensen.” Om het juiste onderzoek te kunnen doen, is internationale samenwerking van wezenlijk belang. Koopmans: “Geen enkel instituut heeft alle kennis en ervaring ineen. Daarom werken we met internationale teams en wisselen we kennis uit. Om onze studenten voor te bereiden op de realiteit, hebben we laboratoria gebouwd in zeecontainers in Sierra Leone, zodat ze daar kunnen oefenen met situaties waarbij een virus uitbreekt.”

‘Rotterdam is een laboratorium voor sociologen’ Sociologen als Godfried Engbersen smullen van de stad Rotterdam. Je vindt er alle grote sociologische issues, en de wereld in één stad. “Migratie, politieke spanningen, de gevolgen van een open economie; in Rotterdam kun je het allemaal bestuderen. Het is een van de meest diverse steden ter wereld, die zich echt aan het voorbereiden is op de 21e eeuw”, schetst Engbersen. “Ik vind het vooral razend interessant om de vergelijking te maken met andere internationale steden.” Ook binnen Rotterdam zelf is veel ‘internationaals’ te vinden: meer dan vijftig procent van de Rotterdammers komt uit het buitenland. Een sociologische vraag die dan opkomt, is of de stad hierdoor minder inclusief is, dat mensen dus minder betrokken zijn. Engbersen vindt van niet. “Inzichten uit sociologisch onderzoek helpen om bruggen te bouwen tussen de verschillende groepen, om te zorgen dat ze niet nog verder verdeeld raken, maar juist meer betrokken raken bij elkaar. Natuurlijk zijn er nog steeds spanningen, maar toch zie je verschillende groepen al meer en meer naar elkaar toegroeien. De tolerantie wordt steeds groter.” De Erasmus Universiteit zelf is ook een plek waar mensen uit heel de wereld samenkomen: een internationale universiteit in een wereldstad. “Als je geïnteresseerd bent in politiek, beleid en diversiteit, en je wilt onderzoek doen naar grote hedendaagse vraagstukken, dan zit je hier helemaal op je plek.”

tekst

Sanne van der Most

ea.magazine Herfst 2016

21


Onderzoek in beeld

Net als in de film Welke troost biedt het bezoeken van een winkel waar tovenaarszoon Harry Potter ook kwam? En waarom tellen mensen traptreden om te kijken of het er evenveel zijn als in de film? Het zijn vragen uit het onderzoek Locating Imagination over het fenomeen mediatoerisme.

tekst foto

Sjoerd Wielenga (& Geert Maarse) Nick Moulds

Lonely Planet Het is een trend dat toeristen steeds vaker naar plaatsen gaan die te maken hebben met populaire cultuur, signaleert Stijn Reijnders, hoogleraar en onderzoeksleider van het project. “De echte fans doen dat heel bewust, maar er zijn ook toeristen die het toevallig in de reisgids lezen. De toeristensector speelt daarop in. Zo wordt in de Lonely Planet van Roemenië op de eerste pagina’s al verwezen naar Dracula.” Mediatoeristen willen de echte en fictieve wereld met elkaar vergelijken, vertelt Reijnders. “En ze vinden het een spannend idee om dicht bij een fictief personage te zijn. Zo wordt je zelf opgenomen in het verhaal.”

22 ea.magazine 22 ea.magazine Herfst Herfst 20162016


Harry Potter Abby Waysdorf doet onderzoek naar filmtoerisme. Ze interviewde eens een meisje in Harry Potter World (zie foto) dat in tranen uitbarstte toen ze vertelde wat de Harry Potter-reeks voor haar betekende. Ze had het nooit heel goed gedaan op school, en had altijd veel steun gehad aan de personages Fred en George. “Dus toen ze in die nagebouwde winkel stond, Weasley’s Wizard Wheezes, kwam dat helemaal terug. Ook al was het in een pretpark, en hartstikke nep.”

Schoon Stockholm

Abbey Road Muziek is door zijn aard niet direct aan een locatie gebonden. Juist daardoor kent muziektoerisme vele vormen, ontdekte promovenda Leonieke Bolderman. Zo zijn er Beatles-fans die zich laten fotograferen op het zebrapad op Abbey Road in Londen en Abba-fans die Stockholm bezoeken. “Maar er zijn ook mensen die een muziek­­­‑workshop op Korfu volgen of in Leipzig naar het Bachfestival gaan.” Bolderman: “Als je wilt weten wat muziektoerisme is, moet je dus in de eerste plaats kijken naar wat muziek is en wat het betekent voor mensen.”

Literatuurtoerismeonderzoeker Nicky van Es merkt dat mediatoeristen het idee hebben dat ze een bepaalde plek dankzij het boek of de film beter kennen. “Door het doen van een Sherlock Holmes-tour kennen ze Londen beter. Ze hebben méér gezien dan normale toeristen.” Maar een reis kan ook tegenvallen. “In de Millenniumtrilogie schept Stieg Larsson een duister beeld van Stockholm. Maar als je daar komt zie je een gezonde, joggende, schone en aardige stad. Sommigen gingen ‘s avonds daarom nog naar een barretje in de louche wijken waar criminelen komen.” > Lees meer op eamagazine.eur.nl

ea.magazine Herfst 2016

23


In de praktijk

Studenten de grens over

foto

24 ea.magazine 24 ea.magazine Herfst Herfst 20162016

Kate ter Haar


Studeren in Rome of onderzoek doen in Jakarta; dat zouden meer studenten moeten doen. tekst

Mieke Fiers & Carien van der Wal

Vraag het elke student die naar het buitenland is geweest; zijn ogen lichten op, herinneringen komen terug en een enorme glimlach zal op zijn gezicht verschijnen… Een volgende keer kan jij dat zijn!

tekst kaders

Carien van der Wal

Het is een wervende boodschap op de site van de Erasmus Universiteit. De universiteit wil meer studenten verleiden om een tijdje in het buitenland te studeren. Dat doet ze door goede begeleiding, informatie en financiële ondersteuning te geven, en door samenwerking met aantrekkelijke universiteiten in het buitenland. Londen Toen Ben Wubs student was – we schrijven jaren tachtig – was er al die aandacht voor het onderwerp niet. “Er bestond niet eens zoiets als een uitwisselingsprogramma”, vertelt Wubs, nu werkzaam op de Erasmus School of History, Culture and Communicatieon én voor Kyoto University. Anders was hij vast gegaan. Hij creërde zijn eigen ‘buitenland-ervaring’ door heel vaak naar Londen te gaan. Daar had hij vrienden die op het Royal College of Arts hadden gezeten en een andere vriend die werkzaam was bij de BBC. “Van die bezoeken heb ik ontzetten veel geleerd”, vertelt hij. “Niet in de laatste plaats: Engels! Maar ook heel veel dingen buiten mijn vakgebied over kunst, films, filosofie, jazz en politiek. Londen was voor mij een heel belangrijke leerschool naast de Universiteit van Utrecht waar ik toen Geschiedenis studeerde.”De reislustige Wubs was in die tijd een uitzondering. Hoeveel studenten er vroeger met regelmaat, of voor langere tijd, naar het buitenland gingen om te studeren, is niet bekend. Maar veel waren het er niet. Obstakels Tegenwoordig is het een stuk ‘gewoner’ om de grens over te gaan, maar de groep die op uitwisseling gaat, is altijd beperkt. Daarom heeft de Erasmus Universiteit plannen gemaakt studenten te stimuleren. Doel is dat minstens 15 procent van alle Nederlandse studenten naar het buitenland gaat, vertelt Adri Meijdam, projectleider Internationalisation of curriculum en verantwoordelijk voor het bachelorprogramma van de zeer internationale opleiding International Business Administration (IBA). Voor studenten die al afkomstig zijn uit een ander land, blijkt de stap om een paar maanden ergens anders te studeren niet zo groot, merkt Meijdam. Maar Nederlandse studenten zien veel drempels: soms financieel, soms zijn ze bang voor het onbekende of om studievertraging op

Studentenkamer voor uitwisselingsstudenten In het huis van de student die weggaat, kan best een andere student wonen die een paar maanden komt studeren. Vanuit dat idee richtte Niels van Deuren, 28 jaar en alumnus van de Rotterdam School of Management, Erasmus University, een bedrijf op. “Ik bedacht Housing Anywhere toen ikzelf als student op exchange ging naar Singapore. Nu zijn we actief in 500 steden in 118 landen en heb ik 37 mensen in dienst. Het is een online platform waar studenten die naar het buitenland gaan hun kamer kunnen aanbieden aan studenten die vanuit het buitenland hier komen studeren. Als je als student in een studentenhuis woont, krijg je meer mee van het lokale studentenleven. Ik woon zelf overigens nog steeds in een studentenhuis. De universiteiten betalen een member fee en verzorgen onze pr. Studenten die een kamer huren via het platform betalen een fee van 25% van de eerste maand huur. We voorzien nog een sterke groei voor de komende jaren. Echte concurrentie hebben we niet, Airbnb bijvoorbeeld is toch erg gericht op toeristen.”

ea.magazine Herfst 2016

25


Wetenschap in de praktijk

te lopen.Meijdam en zijn team proberen die obstakels en angsten weg te nemen. Zo wijzen ze studenten op de verschillende beurzen die beschikbaar zijn. Ook bekijken ze de opleidingen: is er wel ruimte voor studenten om op uitwisseling te gaan, bijvoorbeeld in een vrije minor? Goed voor je carrière Over het waarom je wél op uitwisseling zou moeten gaan, lijkt iedereen het eens: de Ervaring. “Een tijd in het buitenland, in een heel andere omgeving, dwingt studenten om uit hun comfortzone te stappen”, zegt Maarten Koudstaal, chirurg op het Erasmus MC en begeleider van menige uitwisselingsstudent. “Door nieuwe

‘Ik heb geleerd om overal open-minded in te gaan’ Geneeskundestudent Ans Kluivers, 21 jaar, regelde haar eigen uitwisseling naar Oostenrijk. Ze liep mee in het ziekenhuis in Sankt Johann in Tirol op de afdeling traumachirurgie. “Ik wilde graag mijn eigen draai geven aan mijn minor, daarom heb ik ervoor gekozen om zelf een minor te organiseren. Na wat brainstormen kwam mijn moeder met het idee om te kijken wat er mogelijk was in Oostenrijk. Uiteindelijk heb ik zes ziekenhuizen aangeschreven. Het ziekenhuis in Sankt Johann in Tirol reageerde meteen enthousiast. Uiteindelijk mocht ik eind augustus 2015 voor tien weken richting Oostenrijk. Een minor bij traumachirurgie is een garantie voor lange maar vooral leerzame dagen! Aan het begin was het Duits met het Tirolse accent nog wel een uitdaging, maar dit wende gelukkig snel. Ik mocht veel meelopen op de spoedeisende hulp en op de O.K. en daarnaast volgde ik het onderwijs met de andere studenten in het ziekenhuis. In het skiseizoen is het erg druk op de afdeling traumachirurgie en moet de traumahelikopter soms wel meer dan tien keer per dag uitvliegen. Ik was er in het zomersei‑ zoen, dan is het wat rustiger, waardoor er meer tijd was voor uitleg. Van mijn ervaring in Sankt Johann in Tirol heb ik heel veel geleerd. Bijvoorbeeld een nieuwe taal, ik spreek nu vloeiend Duits. Daarnaast leer je jezelf goed kennen als je een periode alleen in het buitenland bent. Ik heb vooral geleerd breed te denken en overal open-minded in te gaan. Daarnaast kun je na zo’n ervaring beter situaties inschatten en kijk je realistischer tegen de dingen aan.”

26

ea.magazine Herfst 2016

’Hopelijk kan ik hier ook een PhD doen’ Na haar bachelor Filosofie in Rotterdam, volgde Ceciel Meiborg, 27 jaar, een master in Londen aan Kingston University. Nu volgt ze een master in New York. “Naar het buitenland gaan, betekent uit je comfortzone stappen. Je staat er helemaal alleen voor, zonder de zekerheden waar je aan gewend bent. Maar het is ook een verrijking en zorgt ervoor dat je naderhand bewuster gaat leven. Ik was heel blij dat ik was toegelaten tot de New School voor de tweejarige master Social Reseach. Hopelijk kan ik hier mijn PhD ook doen. De New School werkt samen met New York University en Columbia University. Daar kan ik nu ook vakken volgen, en er is veel expertise aanwezig op het gebied van continentale filosofie. Om de financiering van mijn opleiding rond te krijgen, werk ik hard. Ik ben deze zomer zelfs teruggegaan naar mijn oude baan om wat extra geld te verdienen. Ik heb per jaar ongeveer 34.000 dollar nodig. Omdat de New School mijn toelatingsverzoek zo sterk vindt, heeft ze 35% van het lesgeld kwijtgescholden. Daarnaast heb ik een Fulbright-beurs van 12.500 dollar gekregen. Het Fulbright-programma biedt ook ondersteuning bij de prakti‑ sche zaken, zoals het regelen van een visum en een ziektekostenverzekering. Daarnaast ontving ik 7500 euro van het Prins Bernhard Cultuurfonds en 4000 euro van het Hendrik Muller Fonds. Samen met mijn spaargeld zou dat genoeg moeten zijn voor het eerste jaar. Voor het tweede jaar zal ik een baan moeten zoeken, bij voorkeur binnen de universiteit.”


mensen te ontmoeten, nieuwe plekken te ontdekken of door in contact te komen met andere ideeën, zullen zij uiteindelijk op een andere manier tegen dingen aankijken. Het is een ervaring die veel studenten de rest van hun leven met zich mee zullen dragen.”

Ben Wubs is positief over die ontwikkeling. “Voor iedere student, maar ook voor docenten, is internationale ervaring belangrijk. De international classroom dwingt studenten en docenten om uit hun comfortzone te stappen en internationaal samen te werken.”

Bovenop die persoonlijke ontwikkeling, zorgt studeren of onderzoek doen in het buitenland voor een internationaal netwerk in jouw vakgebied. Het geeft ook een nieuw perspectief op je werk in Nederland. Koudstaal: “Door internationale ervaring in de geneeskunde op te doen, kunnen studenten meer over verschillende soorten gezondheidszorgstelsels te weten komen. Hierdoor kunnen ze hun eigen toekomstige rol als arts in Nederland beter plaatsen.”

De portretten verschenen eerder in het digitale magazine Destination World. destinationworld.eur.nl

Bovendien doet ‘buitenlandervaring’ het goed bij toekomstige werkgevers. De Europese Commissie deed in 2014 een groot onderzoek naar het effect van studeren en stagelopen in het buitenland, waarbij bijna tachtigduizend studenten, docenten en bedrijven werden bevraagd. Werkgevers waren erg positief over een verblijf in het buitenland. Het draagt volgens hen bij aan de ontwikkeling van nieuwsgierigheid, zelfvertrouwen en oplossingsgerichtheid. Ze noemen uitwisselingsstudenten flexibel, besluitvaardig en inzichtelijk. Dat zijn ze over het algemeen ook. Maar het onderzoek laat ook zien dat de studenten die naar het buitenland gaan deze eigenschap‑ pen sowieso al meer bezitten dan thuisblijvers. Ninette Neuteboom is een van die Nederlandse studenten die de sprong heeft gewaagd. De twintigjarige student van de Erasmus School of History, Culture and Communication is net gestart met haar verblijf van vijf maanden in Canada. Ze studeert aan de York University in Toronto, een partneruniversiteit van de Erasmus Universiteit. Voor elke student die daarheen gaat, komt er een Canadese student naar Rotterdam. “York staat hoog op het wensenlijstje van veel studenten”, weet Neutenboom. Sommige universiteiten zijn populair‑ der dan andere, en daardoor is er competitie onderling voor deze uitwisselingsplekken. “Het is belangrijk om je te onderscheiden, met hoge cijfers, goede motivatie, en een korte presentatie met een solide financieel plan.” Ook voor de minder populaire universiteiten moeten studenten aangeven waarom ze daarheen willen en hoe ze dat gaan bekostigen. Partneren De Erasmus Universiteit sluit met steeds meer universiteiten een partnerovereenkomt. Zo komen er steeds meer plekken waar studenten met buitenlandkriebels terecht kunnen. En dat ‘partneren’ werkt ook de andere kant op: het zorgt ook voor internationale toestroom naar Rotterdam. Daarmee wordt de Erasmus Universiteit zélf dus weer een slagje internationaler.

’Verruim je blik’ Markus Klimek, 47 jaar, is anesthesioloog en studentencoördinator van de afdeling Anesthesiologie van het Erasmus MC. Daar begeleidt hij buitenlandse coassistenten en Rotterdamse studenten die voor een stage naar het buitenland gaan. “Ik kom oorspronkelijk uit Duitsland, maar woon en werk alweer heel wat jaartjes in Rotterdam. Hoewel mijn geboorteland relatief dichtbij is, merk ik veel van de culturele verschillen. Dat speelt altijd een rol, want wat voor de een de normaalste zaak van de wereld is, is voor de ander niet te bevatten. Daarom moeten we ervoor waken om onze normen en waarden zonder reflectie aan anderen op te leggen en zorgvuldigheid betrachten. Buitenlandervaring is heel belangrijk om studenten organisatie- en culturele sensitiviteit bij te brengen, om ervoor te zorgen dat ze openstaan voor andere gebruiken, normen en waarden. Helaas ben ik zelf niet op uitwisseling geweest, maar ik heb altijd veel verschillende dingen naast mijn studie gedaan. Mijn boodschap aan de studenten is altijd: verruim je blik. En dat kan prima in het buitenland. We zijn als universiteit uiteraard geen reisbureau. Een buitenlandstage moet wel toegevoegde waarde hebben, je moet er iets kunnen leren wat hier lastig te vinden is. Daarom werken we met een aantal gerenommeerde universiteiten van over de hele wereld.”

ea.magazine Herfst 2016

27


YOUR DEGREE HAS TAKEN YOU THIS FAR…

WE WILL HELP YOU GO FURTHER… RSM PROMISE OF LIFELONG LEARNING

As soon as you graduate, you can take us up on our promise of lifelong learning. At Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) we are offering a Lifelong Learning Scholarship in the form of a tuition fee waiver for the next intake of our MBA programmes in English and Part-time Master Bedrijfskunde programme, in Dutch. The scholarship is open to all alumni from RSM and EUR bachelor and master degrees. Find out how these programmes can complement your previous degree and enhance your career by contacting: For MBA programmes - Vasileios Zaravellas: vzaravellas@rsm.nl For Part-time Master Bedrijfskunde - Klaas Wassens: kwassens@rsm.nl

WWW.RSM.NL/LIFELONGLEARNING ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT ERASMUS UNIVERSITY 28 ea.magazine Herfst 2016


Dagboek

Naam Jeroen Roffel Leeftijd 23 jaar

Studie Mr. drs.-programma voor Economie en Recht - 2010 tot 2014 Functie nu Special Operations Manager bij HelloFresh, wordt Vice President Operations Mercato

Groeten uit New York Alumnus Jeroen Roffel woont nu anderhalf jaar in New York. Hij werkt bij HelloFresh en switcht binnenkort van baan. Een kijkje in zijn leven.

Ook Amerikaanse feestdagen maak je voor het eerst mee. 4th of July! #4ofJuly #BBQ #USA

In de zomer vlucht je de stad uit, naar iemands buitenhuis in Long Island of New Jersey #goodlife

Skypen met familie en vrienden in Europa/ AziĂŤ op het dak om 6 uur ‘s ochtends na het stappen #tijdverschil

Eigen producten moeten ook altijd getest worden #freelunch #cooking #food #HelloFresh

Meet Mr. Handluggage and Mrs. Laptopbag! Ruim 30 vluchten in 3 maanden

Ook een weekendje #Vegas voor een #bachelorparty hoort erbij in Amerika

#travelingram #nyc

ea.magazine Herfst 2016

29


Landenthema

Mexico

Identiteit, rankings en ‘actieonderzoek’ 30 ea.magazine 30 ea.magazine Herfst Herfst 20162016


Met de voeten stevig in de Rotterdamse klei kijkt de Erasmus Universiteit ver over de landsgrenzen heen. ea. maakt elke editie een mozaïek van verhalen over de relatie van de universiteit met een bepaald land. Dit keer: Mexico tekst

Najat Chaatouf

foto Esparta Palma

Hoe de universiteit Mexicaanse studenten wil aantrekken De buitenlandse studentenpopulatie op de Erasmus Universiteit (zo’n vijfduizend studenten) moet gemixter worden. De komende drie jaar zet een projectgroep daarom in op het aantrekken van studenten uit Spanje, India, het Verenigd Koninkrijk en Mexico. “Rekruteren in Latijns Amerika is niet makkelijk”, zegt projectmanager Trika Harms Zum Spreckel. “Er gaan jaarlijks zeer grote aantallen Mexicaanse studenten in het buitenland studeren, maar ze komen niet naar Nederland. Een groot deel gaat naar de Verenigde Staten. En áls ze naar Europa gaan, kiezen ze meestal voor Spanje, of voor buurlanden Duitsland en Frankrijk. Vandaar dat de universiteit met hulp van de landelijke overheid dit project in het leven riep. “Sommige landen stellen volledige beurzen beschikbaar en dat komt simpelweg weinig voor in Nederland.”

Werkvisum Harms Zum Spreckel en collega’s benadrukken daarom vooral de voordelen van het hoger onderwijs in Nederland, zoals de eenjarige extensie van het werkvisum en het enorme aanbod van Engelstalig onderwijs dat ook nog eens kwalitatief hoog scoort. “We horen bovendien van Mexicaanse alumni dat hun Nederlandse diploma hen onderscheidt van andere sollicitanten, aangezien Mexicaanse bedrijven vooral gewend zijn om Spaanse of Duitse diploma’s te zien.” Deze november reist het projectteam af naar Mexico om zich te presenteren tijdens EuroPosGrados, een van de prominentste informatiebeurzen over studeren in Europa. Zulke bezoeken moeten minimaal twee keer per jaar gepland worden, meent Harms Zum Spreckel. Helpen kiezen De universiteit wil Mexicaanse studenten helpen om voor Rotterdam te kiezen. Daarom onderzoekt ze waar zij tegenaan lopen wanneer ze zich oriënteren, en probeert ze obstakels uit de weg te ruimen, bijvoorbeeld door specifieke content voor Mexicanen op de website, webinars en rankingpublicaties.

Naam Trika Harms Zum Spreckel Functie projectleider recruitmentteam Mexico gaat de komende drie jaar specifiek Mexicanen werven

ea.magazine Herfst 2016

31


Muurschildering van het Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger, een beweging van de Indiaanse bevolking

Inburgeren voor Mexicanen Cintia Rivera Macías, zelf Mexicaanse en alumna van het International Institute of Social Studies, onderzocht voor haar masterthesis hoe Mexicaanse immigranten in Nederland tegen integratie aankijken. Waarom koos je voor dit onderwerp? “Ik wilde onderzoeken wat het integratieproces betekent voor met name Mexicaanse immigranten. In ons thuisland delen we niet per se een eenduidige Mexicaanse identiteit, ondanks pogingen van de regering om deze tot stand te brengen. Met mijn lichte huid en lichte ogen lijk ikzelf bijvoorbeeld niet op – wat sommigen zien als – de oorspronkelijke bewoners van Mexico, en daarom zou ik geen aanspraak kunnen maken op de Mexicaanse identiteit. Daarnaast is in Nederland de druk om te integreren, en je daarvoor echt in te spannen, enorm opgevoerd.” En wat ontdekte je? “De Nederlandse overheid stelt integratie en burger‑ schap gelijk, maar dat is te kort door de bocht. Als je het antwoord weet op vragen als ‘Wat is een typisch Nederlands gerecht?’ en ‘Wat doe je als je twee mannen ziet zoenen?’ ben je nog niet geïntegreerd. Het integratieproces hangt af van in welke omgeving je je begeeft en met wie je omgaat. Een van mijn Mexicaanse respondenten kreeg van haar Nederlandse schoonouders bijvoorbeeld steeds de vraag ‘wanneer ze eindelijk Nederlands zou leren spreken’.” Hoe gaan Mexicanen om met integratie? “Dat was interessant; de meeste respondenten vonden het inburgeringsexamen een makkie en namen het niet al te serieus. Wat ook opviel was dat ze selectief zijn in hun Nederlanderschap. Ze kiezen bepaalde elementen uit de Nederlandse identiteit die ze zich toe-eigenen zoals het hen uitkomt. Door bijvoorbeeld uitgesproken tolerant te zijn naar de gaycommunity onderscheiden ze zich van andere immigranten. En door bijvoorbeeld te weigeren Nederlands te spreken, zoals de eerdergenoemde respondente, tonen ze hun verzet tegen die opgedrongen Nederlandse identiteit. Uit eigen ervaring weet ik dat integratie in het dagelijks leven gebeurt, daarvoor was slechts één confrontatie met een buschauffeur nodig, die mij duidelijk maakte dat Nederlanders de chauffeur altijd groeten!”

Naam Cintia Rivera Macías (26 jaar) Studie Governance and Development Policy (2015, ISS) Mexico Mexicaanse, deed onderzoek naar Mexicanen, werkt bij UTZ in Amsterdam

32

ea.magazine Herfst 2016

Conversaties in plaats van conferenties De Mexicaanse Rosalba Icaza Garza is onderzoeker aan het International Institute of Social Studies (ISS). Vanuit Mexico vertelt ze over haar werk en onderzoek. Haar ervaringen in Mexico zijn van grote invloed op haar werk en de manier waarop ze lesgeeft aan haar studenten op het ISS. Ze introduceerde de onderzoeksmethode investigación de colabor, oftewel samenwerkingsonder‑ zoek. “Het is een onderzoeksmethode die in Mexico is ontwikkeld in samenwerking met inheemse, autonome gemeenschappen en waarbij de nadruk ligt op participatie én actie in onderzoek met lokale gemeenschappen. Ik leerde erover in 2008 en sindsdien ben ik er erg gepassioneerd door geraakt.” Onderzoeksobjecten Met ‘investigación de colabor wil Icaza Garza loskomen van de gangbare onderzoekstradities en een andere aanpak of perspectief hanteren. “De mensen hier zijn het zat om als onderzoeksobject behandeld te worden door westerse academici. Ze staan wél open voor solidariteit en steun, maar verzetten zich tegen die belerende adviezen en suggesties voor hun ‘problemen’, hun ‘gebreken’.” De manier waarop academici in Europa onderzoek hebben gedaan naar de ‘global South’ is niet altijd ethisch verantwoord, volgens Rosalba. “Maar nog belangrijker: het heeft niet geleid tot de sociale transformatie die de academi‑ sche wereld zou moeten steunen.” Verschillende perspectieven Icaza Garza wil die transformatie wél ondersteunen. Dat doet ze onder meer door samen met lokale partneruniversiteiten een netwerk Autonomous Centres of Critical Thinking te openen, centra die aan geen enkele politieke, academische of religieuze beweging zijn gelieerd. “In die centra is iedereen uit elke laag van de bevolking welkom; van academici tot huisvrouwen, kunstenaars, studenten en de lokale taxichauffeur. ‘In plaats van conferenties, hebben we conversaties’, zeggen we altijd.” In de centra is ruimte voor veel verschillende perspectieven. De Europese, westerse kijk op maatschappelijke kwesties is slechts een van de vele perspectieven die worden bediscussieerd. Naam Rosalba Icaza Garza Functie onderzoeker aan het ISS Mexico Is Mexicaanse, doet onderzoek in Mexico


Landenthema

’Erasmus Universiteit doet het goed op je cv’ De Mexicaanse Yareli Contreras wilde na haar uitwisseling in Azië (Shanghai) Europa ontdekken. Uiteindelijk studeerde ze aan de Erasmus Universiteit.

Looking Lookingfor for an anoriginal original gift giftfrom fromyour your alma almamater? mater? Visit Visit our our webshop webshop

Contreras wilde naar Europa, maar had niet direct de Erasmus Universiteit op het oog. Ze overwoog Schotland, Oostenrijk en Nederland. Eenmaal gekozen voor Nederland, meldde ze zich aan bij de Erasmus Universiteit, de Universiteit van Amsterdam en Nyenrode Universiteit. Zowel de Erasmus Universiteit als Nyenrode Universiteit bood een volledige beurs. Het werd Rotterdam, vooral omdat ze de master Supply Chain Management wilde volgen. Ja-stapel Ze heeft geen enkel moment spijt gehad van haar keuze. “Ik heb te horen gekregen van recruiters dat een universi‑ teit een van de grootste filters is bij sollicitaties. Dit geldt niet per se voor alle bedrijven, maar ik heb van twee verschillende recruiters begrepen dat de kans groot is dat een sollicitatiebrief van een student van de Erasmus Universiteit op de ja-stapel komt. En dat die dus wordt uitgenodigd voor een gesprek. Dat is, wat mij betreft, dé beste feedback die je kunt krijgen als universiteit en tegelijkertijd het beste argument voor iemand die nadenkt over waar hij zal gaan studeren. Voor mij heeft mijn master in Nederland ervoor gezorgd dat ik met enorm veel zelfvertrouwen bij ieder bedrijf durf aan te kloppen.”

• Order • Order 2424 hours hours aa day day from from any any location location • Orders • Orders placed placed before before 88 pm pm despatched despatched the the same same day day • Safe • Safe and and easy easy payment payment online online • Professional • Professional customer customer service service

webshop.eur.nl webshop.eur.nl

Naam Yareli Contreras (26 jaar) Studie Bachelor in International Business bij Instituto Tecnológico y de Estudios Superiores de Monterrey in Mexico en Master Supply Chain Management, 2014 RSM Mexico Is Mexicaans, woont in Amsterdam en werkt bij Danone Nutricia

ea.magazine Herfst 2016

33


Erasmus Q-Intelligence

Data Analytics Projecten op Maat Erasmus Quantitative Intelligence is expert op het gebied van data-analytics en draagt bij aan oplossingen voor organisatievraagstukken met een overheersend kwantitatief karakter. Door middel van data analytics transformeert Erasmus Q-Intelligence data in informatie en informatie in kennis: een proces dat gekarakteriseerd kan worden door het begrip “kwantitatieve

intelligentie”. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de resultaten van 60 jaar wetenschappelijk onderzoek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op het gebied van econometrie, data science, management science en business analytics. Wetenschappelijke diepgang, gecombineerd met praktische toepasbaarheid, is uitgangspunt voor onze betrokken werkwijze en dienstverlening.

‘We bridge the gap between quantitative science and your business issues’ Recente voorbeelden van projecten waar het team van Erasmus Q-Intelligence bij betrokken is:

- Roosterproblematiek NS - Onderhoudsplanning industriële installaties. - Ontwikkelen van betrouwbare business indicators.

- Matching van donoren/ontvangers niertransplantaties. - Operatie- en personeelsroostering. - Scenario-analyse logistieke vraagstukken in de gezondheidszorg.

- Opsporing van ‘bijzondere’ patronen; fraude-detectie. - Vraagprognose: prognose van bezoekersaantallen voor een museum. - Optimaliseren bevoorrading- en afleverroutes in de retail.

Als u interesse heeft om kennis te maken met een betrokken team dat de vertaalslag kan maken van de wetenschap naar uw praktijk, neem dan contact met ons op: T 010 - 408 11 68 E eqi@eur.nl W ww.eur.nl/eqi

Erasmus University Rotterdam

Erasmus Q-Intelligence is verbonden aan het

Make it happen.

Econometrisch Instituut van de Erasmus School of Economics.

34

ea.magazine Herfst 2016


ea.magazine Herfst 2016

35


Daarom Rotterdam

Internationale oriëntatie, vanuit Rotterdam Na een zeer internationale carrière bij Vopak is Eelco Hoekstra sinds 2011 neergestreken in wereldstad Rotterdam, zijn studentenstad én een stad met grote historie voor het 400-jarige bedrijf. “Ik ben dankbaar dat ik de wereld heb mogen zien, maar mijn vrouw en ik wisten altijd wel dat we uiteindelijk terug wilden naar Nederland. Het is voor mij een van de plekken waar je geluk en blijdschap het beste kunt bereiken.” Hoekstra werkte in de Verenigde Arabische Emiraten, Buenos Aires en Singapore. Tot hij in 2010 gevraagd werd om lid te worden van de Raad van Bestuur, op 1 januari 2011 is hij benoemd tot CEO van Vopak. In Rotterdam. “De timing was perfect en de locatie ook. Rotterdam is mijn studentenstad en de plek waar ik zelfstandig werd. Maar het is ook de stad waar ondernemerschap hoogtij viert, waar mensen open en eerlijk zijn over wat ze kunnen bereiken. Én waar mensen elkaar de hand toesteken.” Internationale oriëntatie Rotterdam is voor Hoekstra de ideale plek om vanuit een internationale oriëntatie handel te drijven. Hij noemt het een van de basiswaarden die hij aan zijn tijd in het buiten‑ land heeft overgehouden en wat zijn weerslag heeft op zijn visie voor Vopak. “Ik heb aan den lijve ondervonden hoe belangrijk dat is. En het klinkt elke econoom bekend natuurlijk, maar internationale handel zorgt ervoor dat producten tegen de beste kwaliteit en tegen de laagste prijs tot stand komen. Die internationale oriëntatie valt of staat bij de mate waarin je openstaat voor andere culturen en de mate waarin je die voorwaarden voor handel schept, dan wel bevordert. Ik zeg altijd: ‘met open hearts and open minds kunnen we wereldwijd mensen bij onze dialoog betrekken’. En dat is ook wat we proberen te doen. We praten over vrijheid van verkeer, handel, rechtsorde, transparantie etc. En op een ander, meer maatschappelijk niveau dragen we die basiswaarden uit met ons WeConnect-programma.” WeConnect WeConnect is een wereldwijd programma dat ter ere van het 400-jarig bestaan van Vopak is opgezet, vertelt Hoekstra. “Met WeConnect ondersteunen we activiteiten die een positieve impact hebben op de lokale gemeen‑ schappen waar Vopak actief is. Zoals het bevorderen van computer literacy in Zuid-Afrika en het verstrekken van microkredieten in Vietnam. Daar zijn we enorm trots op.” In oktober werd het jubileum gevierd met een symposium in de Cruise Terminal in Rotterdam, met als spreker Kofi Anan, in aanwezigheid van koning Willem-Alexander. Technologische innovatie Het Rotterdamse bedrijf mag dan eeuwenoud zijn, de blik is op de toekomst gericht. Daaom investeert het bedrijf met partners onder meer in het innovatieprogramma PortXL, dat startups helpt om zich te vestigen in Rotterdam.

36

ea.magazine Herfst 2016

“Startups kunnen de nodige technieken bedenken waarmee we automatiseringsprocessen gaan verbeteren, of ze ontwikkelen drones die onze tanks van binnen inspecteren. Rotterdam heeft hier de laatste jaren enorme slagen gemaakt: zoals er clusters zijn in Eindhoven op het gebied van harde technologie en in Wageningen op agrarisch gebied, zo ontstaat er in Rotterdam een cluster rondom logistiek- en havengerela‑ teerde innovatie. Dat is erg leuk om te zien en om daar samen met het Havenbedrijf Rotterdam en andere partners onderdeel van te zijn.”

Bijzondere Rotterdamse plekken van Vopak & Eelco Hoekstra Zowel voor Hoekstra zelf als voor het bedrijf Vopak kent Rotterdam bijzondere plekken. De Boompjes In de tijd van de VOC werd het pakhuis aan de Boompjes door de Pakhuismeesteren, voorganger van Vopak, gebruikt voor de opslag van thee. In 1862 werd hier het eerste vaatje olie via de Rotterdamse haven ingevoerd en opgeslagen. “Er is weinig meer van te zien met al die moderne gebouwen, maar de Boompjes is vanwege haar historie een bijzondere plek voor mij geworden.” Die historie is beschreven in het boek Vopak. 400 jaar opgeslagen. Gate terminal Maasvlakte Rotterdam De Gate terminal waar LNG wordt opgeslagen is een gezamenlijk initiatief van de N.V. Nederlandse Gasunie en Koninklijke Vopak N.V. Onlangs heeft het allereerste zeeschip het schonere LNG gebunkerd in Rotterdam. “Je kunt het weliswaar niet bezoeken, maar dit is één van de dingen waar we trots op zijn. Als je het echt wilt zien, dan moet je naar Hoek van Holland.” North Sea Jazz Festival“Ik bezocht op mijn twaalfde voor het eerst het North Sea Jazz Festival en sinds ik weer in Nederland woon, heb ik elke editie meegemaakt. Wat sommige mensen niet beseffen is hoe bijzonder het festival is; het is de grootste verzameling van jazzmuzikanten wereldwijd ooit en dát vindt in Rotterdam plaats.”


Naam Eelco Hoekstra Leeftijd 45 jaar Studie Bedrijfseconomie (1995) Bijzonder Geeft jaarlijks een gastcollege aan studenten Maritime Economics and Logistics (MEL) aan de Erasmus Universiteit, speelde in zijn studententijd cricket bij VOC en werd landskampioen. Trots op Vopak en haar ontstaansgeschiedenis in Amsterdam en Rotterdam

Najat Chaatouf studeerde tussen 2009 en 2013 aan de Erasmus School of History, Culture and Communication (Algemene Cultuurwetenschappen en Media & Journalistiek). tekst

Ronald van den Heerik studeerde tussen 1979 en 1983 Filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. fotografie

ea.magazine Herfst 2016

37


Erasmus University & you

Erasmus University & you Mensen op de campus: studenten, medewerkers, alumni, bezoekers… De universiteit geeft bijna elke dag een van deze mensen een gezicht via LinkedIn, Instagram en Facebook. Een foto met een verhaal. www.facebook.com/ErasmusUniversity TEKST JARA EN FOUAD

Carien van der Wal Karin Koolen

185

TEKST NATHALIE EN TAULANT

206

Jara Verkleij (22 jaar, student Economie en Filosofie, lid van het belteam Alumni Enquête): “Ik ben altijd een actieve student geweest en ik vind het leuk om verschillende dingen naast mijn studie te doen. Ik zit in het bestuur van de alumnivereniging van de EFR en ben lid van het belteam voor de Nationale Alumni Enquête. Dat heb ik vorig jaar ook gedaan. Met vijf andere studenten heb ik tweeduizend alumni gebeld en gesproken. Feedback van onze alumni is belangrijk, voor mij als zittende student, en voor alle aankomende studenten. Het invullen van de enquête kost ongeveer vijftien minuten en die ervaring is van onschatbare waarde voor de alma mater. Als ik ben afgestudeerd wil ik graag voor de EU werken. Ik studeer naast Economie ook Filosofie, de combinatie biedt mij een holistisch perspectief. Ik zou graag zien dat de narratief van de EU wijzigt. Burgers zijn bang voor verandering maar niets blijft hetzelfde en verandering kan ook heel goed zijn. Ik ben met zoveel toffe en spannende dingen bezig, het zijn allemaal stukjes in de puzzel van mijn verdere leven. Later wil ik kunnen zeggen: ik heb een klein beetje bijgedragen aan het mooier maken van de wereld.”

Taulant Muka (28 jaar, Erasmus MC Postdoc): “Ik ben opgegroeid in het zuiden van Albanië. Later verhuisden we naar de hoofdstad Tirana. Daar heb ik aan de universiteit gestudeerd. Mijn moeder had me gevraagd, bij het aankruisen van studies waar mijn belangstelling naar uitging, óók een kruisje te zetten bij geneeskunde. Zij kon dan later - gesteld dat ik ervoor in aanmerking kwam - tegen haar vriendinnen zeggen dat ik naar de artsenopleiding mocht - haha. Zo is het dus gekomen! Tijdens mijn studie geneeskunde in Albanië was ik politiek zeer actief. Het communistische regime is gevallen, maar er moeten in Albanië nog veel meer gelijke kansen worden geschapen, en de sterke hiërarchie en het machtsmisbruik moeten aangepakt worden. Ik volgde na mijn afstuderen een masteropleiding en een PhD in Italië, nu een postdoc in Rotterdam. Ik wilde altijd al naar Nederland, niet in de laatste plaats omdat ik van het Nederlandse nationale voetbalelftal houd. Ik heb maar aan één ding een hekel en dat is het weer... De eerste keer dat ik mensen hier als een stel hagedissen zag liggen zonnebaden, maakte ik een foto en stuurde die naar mijn moeder. In Albanië zag je zoiets nooit, maar als zon zo schaars is als hier wil je elke zonnestraal benutten!”

Juna Musa Big up for you:) 12 augustus om 15:38 Mete van Sevinc Goed bezig. 19 september 0m 21:22

38

ea.magazine Herfst 2016

Dzhem Chavush Very positive, it’s nice  12 augustus om 10:14


227

Sara Mazari You a role model and a great inpiration Nat!! Keep it up. 7 september om 20:09 Marion Schipper Ik ken jou niet, je vader wel, wat een prachtig verhaal om te lezen en dat je dit deelt op Facebook, heel goed van je. 7 september om 20:05 Bernie Meems Wauw Nathalie! Wat mooi en ik herinner me jou heel goed, het pianospelen, je doorzettingsver‑ mogen en het begeleiden van de kooruitvoering bij ons op school in Zutphen! 7 september om 13:48

104

Natalie Terzikhan (29 jaar, PhD UGent en Erasmus MC/Epidemiologie en pianist): “Mijn vader werkte als ingenieur, mijn moeder was lerares Engels. Beiden zijn ook heel muzikaal. Ik was dertien toen we Aleppo ontvluchtten en in een asielzoekerscentrum in Zutphen terechtkwamen. Ik herinner me nog de enorme heimwee en het verdriet om achtergebleven vrienden en familie. Ik speelde al mijn hele leven piano. Toen ik op een open dag in een nabijgelegen muziekschool de piano zag staan, twijfelde ik geen seconde. Ik speelde alsof mijn leven ervan afhing. Alles van de afgelopen tijd kwam eruit. Toen ik na een tijdje opkeek zag ik dat er een grote kring van mensen om me heen was ontstaan. De pianoleraar, Emile Engel, kwam naar me toe en zei: “Waarom ken ik jou nog niet?” Daarna kreeg ik twee keer per week les. Ondertussen ging ik naar de opleiding voor jonge talenten op het Conservatorium van Amsterdam en in 2006 won ik op het Prinses Christina Concours de prijs voor de beste vertolker van hedendaagse muziek! Nog voor dat concours belde een joodse dame uit Bennekom mijn ouders. Zij was onder de indruk van een interview dat ik gegeven had, waarin ik onder andere vertelde dat ik mijn piano in Syrië had moeten achterlaten. Ze lag op sterven…en ze wilde mij haar piano schenken! Op die piano won ik de wedstrijd. Toen ik haar daarna wilde opzoeken, was ze net overleden. Tot op de dag van vandaag speel ik nog op haar piano en regelmatig denk ik dan aan haar. ‘Deze is voor u’, zeg ik dan. In 2007 ging ik terug naar Aleppo. Mijn oude piano deed ik daar cadeau aan mensen die het goed konden gebruiken. Zo kon ik, hoe klein ook, iets teruggeven voor de kansen die ik kreeg. Succes is pas waardevol als je het kunt delen, als je anderen een helpende hand toesteekt en hen inspireert het beste van hún leven te maken.”

Fouad El Kanfaoui (alumnus ESE, bankier bij ABN Amro en voorzitter van TANS (The Ambitious Networking Society): “Ik was altijd een maatschappelijk betrokken student, probeerde diverse groepen studenten met elkaar te verbinden. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik een fantastische baan heb gevonden als bankier bij ABN Amro. Ze boden me vanaf het begin alle kansen. Tijdens een werkverblijf in de VS heb ik een waardevolle les geleerd. In Nederland zijn we geneigd de nadruk te leggen op wat we nog moeten leren, in de VS richten ze zich op de dingen waar je goed in bent: daar liggen je talenten en daar moet je iets mee doen. Dat is een van de redenen dat ik voorzitter van TANS ben geworden. TANS is een netwerk voor bi-culturele studenten, professionals en ondernemers. We zoeken een breder perspectief en stellen onszelf de vraag wat we voor de maatschappij kunnen betekenen. Geloven in de kracht die je als mens hebt, anderen meenemen en overstelpen met positieve energie. In 2017 vieren we ons twintigjarig jubileum en daar ben ik trots op. Qua carrière sta ik denk ik op een kruispunt: zet ik mijn carrière als bankier voort, ga ik een eigen bedrijf opzetten of ga ik de politiek in? Dat laatste wordt steeds haalbaarder. Ik ben altijd politiek geïnteresseerd en actief geweest en maak me zorgen over het huidige klimaat van polarisatie. Uiteindelijk zijn we allemaal mensen en we moeten het samen doen.”

ea.magazine Herfst 2016

39


Leidinggeven(d) in de zorg Het Erasmus Centrum voor Zorgbestuur biedt post-academische opleidingsprogramma’s voor leiders (bestuurders, managers, professionals) in de gezondheidszorg die in een veeleisende maatschappelijke omgeving hoogwaardige prestaties willen leveren. Master Class Management development programma voor eindverantwoordelijke bestuurders van gezondheidszorgorganisaties. programmadirecteuren: prof. dr. Pauline Meurs dr. Wilma van der Scheer

Master of Health Business Administration De enige internationaal geaccrediteerde MBAopleiding in Nederland specifiek voor de zorg.

Imagine2

Waarden van Zorg

Top Class

Een programma om medisch specialisten ĂŠn ziekenhuizen toe te rusten voor blijvende kwaliteitsverhoging.

Een zoektocht naar waarden in de zorg met eindverantwoordelijke bestuurders.

Management development programma voor toekomstige bestuurders van gezondheidszorgorganisaties.

programmadirecteuren: prof. dr. Paul Frissen prof. dr. Pauline Meurs

programmadirecteuren: dr. Elly Breedveld prof. dr. Inge Bongers

programmadirecteuren: dr. Wilma van der Scheer dr. Kris Vanhaecht prof. dr. Inge Bongers prof. dr. Pauline Meurs

programmadirecteur: dr. Marlies Ott

Start: 8 februari 2017

Start: september 2017

Start: najaar 2017

Start: 20 april 2017

Start: 27 januari 2017

Financieel Bestuur in de Zorg

Academische Leergang Zorg Management

Medisch Specialist en Bestuur

Nieuw Verpleegkundig Leiderschap

Verdiepingscyclus Strong Controllership

Behandelt actuele en aankomende financieeleconomische vraagstukken van managers en bestuurders in de zorg.

Zes academische bijeenkomsten over het strategisch management en bestuur van organisaties in de zorg.

Een programma voor bestuurlijke medici die zich verder willen bekwamen op bestuurlijk, persoonlijk en inhoudelijk vlak.

Een programma voor verpleegkundig leiders, die het voortouw nemen in ontwikkelingen binnen de zorg.

Een kort programma voor financiĂŤle professionals die hun visie willen aanscherpen en hun impact willen vergroten.

programmadirecteur: dr. ir. Joost Zuurbier

programmadirecteur: drs. Lucie Boonekamp

programmadirecteur: drs. Piet-Hein Buiting, arts

programmadirecteur: drs. Lucie Boonekamp

programmadirecteur: dr. ir. Joost Zuurbier

Start: september 2017

Start: 3 maart 2017

Start: 1 december 2016

Start: 12 januari 2017

Start: september 2017

Erasmus Centrum voor Zorgbestuur is een onderdeel van het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Meer informatie: 40

ea.magazine Herfst 2016

+31 (0) 10 408 8554

www.erasmuscentrumzorgbestuur.nl


Familieportret

Naam Pieter ten Bosch Leeftijd 63 jaar Studie Bedrijfseconomie (1971-1978) Functie Financieel directeur Cova

Naam Coen Ramaer Leeftijd 90 jaar Studie Economie NEH (1946-1954), University of Chicago (1954-1955) Functie onder meer werkzaam geweest als NEI-assistent van Jan Tinbergen en bij Philips

Naam Quirine ten Bosch Leeftijd 31 jaar Studie PhD-student, University of Notre Dame, VS (2011-heden), Junior Researcher Erasmus MC (2010-2011) Functie Infectious Disease Epidemiologist

Naam Job ten Bosch Leeftijd 33 jaar Studie Bedrijfskunde, Innovatie Management (2005-2008) Functie Directeur mede-eigenaar Debatrix

Familie Ten Bosch én oom Buitenlandverlangens en een supersnelle promotie Drie generaties Erasmus Universiteit: een vader met twee kinderen én een oom. Een gesprek over tropische ziektes en verregend beton. De avond van het gesprek heeft Pieter een afspraak met een club oud-bestuursleden van het corps. Pieter wilde eigenlijk net als zijn vader Nederlands Recht gaan studeren in Leiden, tot hij bedacht dat hij graag in het buitenland wilde werken. En dus werd het Bedrijfseconomie in Rotterdam. “In het Oude Westen had ik een kamer, zonder warm water. ’s Ochtends fietste ik naar college, en wat ik me vooral herinner is de regen en de tekeningen van het regenwater op de betonnen gebouwen. Je zou er depressief van worden.” Hij werkte later voor Shell, onder meer in Frankrijk, Tunesië en Zwitserland. Bij bekleedde ook een tijd de functie van directeur Alumnipolicy aan de Erasmus Universiteit. Hij stond er aan de wieg van dit magazine.

Internationaal bekroond Dochter Quirine heeft blijkbaar het buitenlandverlangen van haar vader overgenomen. Ze werkt al sinds 2011 aan een universiteit in de buurt van Chicago, en programmeert voorspellingsmodellen voor de verspreiding van tropische infectieziekten. Volgend jaar zet ze haar werk voort aan het Institut Pasteur in Parijs.

tekst en fotografie

Ronald van den Heerik

Zoon Job heeft zijn masterstudie in Rotterdam gedaan. Hij ontmoette in die tijd via studievereniging STAR Lars Duursma met wie hij Debatrix uitbouwde. Inmiddels is het een internationaal bekroond trainingsbureau op het gebied van presenteren en overtuigen. Coen Ramaer, de oom (broer van Pieters moeder), startte zijn studie net na de oorlog aan de NEH, voorloper van de Erasmus Universiteit. Hij promoveerde er ook: in twee maanden (!) werkte hij een eerdere scriptie om tot een proefschrift: De structurele Kapitaalschaarste en de Dollar. Hij promoveerde cum laude.

> Lees meer op eamagazine.eur.nl

ea.magazine Herfst 2016

41


Contact & Colofon

Erasmus Alumnimagazine / ea. is een uitgave van de afdeling Marketing en Communicatie van de Erasmus Universiteit. ea. wordt binnen Nederland kosteloos toegezonden aan alumni van de EUR die ingeschreven staan in de Erasmus Alumni Database. Aanmelden via alumni@smc. eur.nl. Verhuisd? Geef het door aan Hugo Koppe, 010-4081110 of hugo.koppe@eur.nl. De oplage van de papieren ea. is 36.000 exemplaren. Er is ook een digitaal magazine, te vinden op eamagazine.eur.nl Liever een digitaal magazine? U kunt ervoor kiezen om elk half jaar het digitale magazine in uw mailbox te ontvangen, in plaats van dit papieren blad. Beter voor het milieu, en zeker zo leuk. Geef het door via alumni@eur.nl. Uitgave Jaargang 7, ea. 13, herfst 2016 De volgende ea. verschijnt lente 2017

Redactieadres EUR, afdeling SM&C Postbus 1738 3000 DR Rotterdam alumni@eur.nl www.eur.nl/alumni Bladmanager Carien van der Wal, alumni & corporate relations officer Redactie Wieneke Gunneweg, hoofdredacteur Mieke Fiers, eindredacteur Aan dit nummer werkten mee Kristel Baele, Najat Chaatouf, Mieke Fiers, Ronald van den Heerik, Karin Koolen, José Luijpen, Geert Maarse, Dennis Mijnheer, Conny Mooldijk, Sanne van der Most, Jeroen Roffels, Carien van der Wal, Sjoerd Wielenga, Levien Willemse, faculteiten EUR, inclusief Erasmus MC, IHS en ISS

EAV Erasmus Alumnivereniging eav@erasmusalumnivereniging.nl 010 414 94 07 www.erasmusalumnivereniging.nl

Erasmus Trustfonds secretariaat@trustfonds.nl 010 411 05 96 www.trustfonds.nl

ESE Erasmus School of Economics Charles Hermans hermans@ese.eur.nl 010 408 18 03 www.esealumni.nl

iBMG instituut Beleid & Management Gezondheidszorg Stefan Groen alumni@bmg.eur.nl www.eur.nl/bmg

FSW Faculteit der Sociale Wetenschappen Marjolein Kooistra kooistra@fsw.eur.nl 010 408 21 35 www.eur.nl/fsw

ESHCC Erasmus School of History, Culture and Communication

ESL Erasmus School of Law Martijn Roos m.roos@law.eur.nl 010 408 96 99 www.esl.eur.nl/alumni

RSM Rotterdam School of Management, Erasmus University Anita Törok atorok@rsm.nl 010 408 26 98 www.rsm.nl/alumni

42

ea.magazine Herfst 2016

Geschiedenis & Cultuur Sabai Doodkorte doodkorte@eshcc.eur.nl 010 408 28 74 IBCoM & Mediastudies Renee Mast mast@eshcc.eur.nl 010 408 20 06 Lidewij Radix radix@eshcc.eur.nl 010 408 23 09 www.eshcc.eur.nl

Erasmus MC Fred Balvert alumni@erasmusmc.nl www.erasmusmc.nl/alumni

Advertenties Carien van der Wal, Sjouke Elsman Druk de Bondt, Barendrecht Vormgeving Ontwerpwerk, Den Haag Redactie Advies Commissie De RAC bestaat uit vertegenwoordigers van de faculteiten en alumniverenigingen van de Erasmus Universiteit en heeft een adviserende rol bij de totstandkoming van ea. Cover Levien Willemse © Erasmus Universiteit Rotterdam Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever geheel of gedeeltelijk worden overgenomen.

FW Faculteit Wijsbegeerte Annemiek van Beek Annemiek.vanbeek@eur.nl 010 408 89 80 www.eur.nl/fw

IHS Institute for Housing and Urban Development Studies Charmae Nercua nercua@ihs.nl 010 408 98 74 www.ihs.nl/alumni

ISS International Institute of Social Studies Sandra Nijhof sandra.nijhof@eur.nl 070 426 04 14 www.iss.nl/alumni


ESAA Erasmus School of Accounting & Assurance

Verdieping van uw kennis en inzicht ESAA Erasmus Executive Programs zijn programma’s voor de ervaren en nieuwsgierige professionals die zich willen blijven ontwikkelen en op de hoogte willen zijn van de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen.

Executive Programs

Masterclasses

• Tax Control voor Bestuurders

• Grondslagen van Geluk

• Het Brein in de Boardroom

• Audit Committee Vraagstukken voor Commissarissen

• The New CFO • Corporate Social Responsibility • Het Rendement van Geluk

en Toezichthouders • Financiële Vraagstukken voor Commissarissen en Toezichthouders

• Sturen op Geluk in het Publieke Domein

• Insight Experience

• Finance & Risk Management voor Woningcorporaties

• Masterclass voor Finance Professionals

• Certified Pensioenexecutive

• Masterclass voor Professionals in de Zorg

• Financieel Forensisch Deskundige • Programma voor (nieuwe) Commissarissen en Toezichthouders • Programma voor Publieke Aandeelhouders

ESAA introduceert: het Erasmus Governance Institute Bekijk onze programma’s op: www.esaa.nl/governance

Wilt u meer weten over (één van) deze programma’s? Bezoek voor de inhoud van de programma’s en de startdata www.esaa.nl of neem contact op via 010-408 15 12. Aan alle ESAA Executive programma’s worden PE-uren toegekend.

ESAA is een onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam ea.magazine Herfst 2016

43


For all your event & A lot has changed on campus. For the last 3 years

social wishes

we created a vibrant center where people can meet, study, eat and drink. Our Italian based kitchen makes the best pizzas, burgers, salads and pasta’s. Everything is biological, affordable and with local products. There are many possibilities to organize an event with us. What about a business event in our multi-functional theatre? Or a nice family style dinner in our grand cafÊ.

Something like a graduation drink in our lounge area. Or when the sun is out a delicious BBQ on the terrace overlooking the fountains. Come and see how the campus has evolved and we will welcome you in the beating heart of the Erasmus university. www.erasmuspaviljoen.nl - event@erasmuspaviljoen.nl 44

ea.magazine Herfst 2016


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.