Sportondernemerschap en leiderschap
Natuurlijk leiderschap in jeugdvoetbal G. van Dalfsen
Leiderschap in de moderne sport maar ook op het prehistorische speelveld, is toegewezen aan een relatief kleine groep mensen met gelijke rechten, waar acties ‘bottom-up’ worden geïnitieerd, en waarbij er sprake is van informeel leiderschap en rol distributie die situationeel gebaseerd is op individuele expertise (Van Vugt & Ahuja, 2011). Het doel van deze paper is om te onderzoeken of het concept van natuurlijk leiderschap toegepast kan worden in de jeugdvoetbal. De zes natuurlijke leiders vragenlijst ontwikkeld door Van Vugt and Ahuja (2011) is hierbij getest in de context van wedstrijdgerichte jeugdvoetbal. Methode: Een exploratieve factoranalyse met in totaal 1060 respondenten is uitgevoerd om te bepalen of de zes leiderschapsprototypes van natuurlijk leiderschap herkend kunnen worden in de jeugdvoetbal. Resultaten: De volgende factoren kwamen naar voren uit de analyse: de ’ communicatieve leider’ (10 items, α = .9), de ‘middelen leider’ (3 items, α =.71) en de ‘competitieve leider’ (2 items, α =.52). Discussie: In theorie bestaan er een overeenkomst tussen leiderschap in de sport en leiderschap zoals dat plaatsvond op de Savannen (Gillet, Cartwright, & Van Vugt, 2011). Als de evolutionaire ontwikkelingen doorgetrokken worden, heeft de mens een voorkeur voor gelijkwaardige gemeenschappen met kleine machtsverschillen, beperkte hiërarchie en de afwezigheid van sociale gelaagdheid (Damen, 2012). Het staat ter discussie of dit ook geldt voor menselijke interactie in sport. Conclusie: Verschillende constructen van natuurlijk leiderschap wordt herkend in de jeugdsport. Valorisatie: De uitkomst van dit onderzoek wordt gebruikt als basis om een nieuw leiderschapsinstrument te ontwikkelen dat toegepast kan worden in de jeugdsport. Verwijzingen: Damen, B. (2012). Leiderschapsboek. Naar een nieuwe visie op leiderschap en Leiderschapsontwikkeling. Den Haag: Berenschot. Gillet, J., Cartwright, E., & Van Vugt, M. (2011). Selfish or servant leadership? Evolutionary predictions on leadership personalities in coordination games. Personality and Individual Differences. Elsevier. Special Issue on Personality and Economics, 51, Issue 3, August. 231–236. Van Vugt, M., & Ahuja, A. (2011). De natuurlijke leider. Utrecht: Bruna Uitgevers.