Catalogue 2008 Energy Forum

Page 1

Hall 10


MASTER your ENERGY COSTS

energymag the energy manager magazine

Nederlandstalige uitgave | maart - april

Tweemaandelijks nieuwsmagazine |

6,50 €

- mei 2008 | n 9 | www.energymag.be

COVER STORY

Windmolens voeden spoorwegnet!

energymag

dankzij De kostprijs van elektriciteit 30% lager windmolens? Luc Lallemand, afgevaardigd bestuurder van Infrabel, bewijst het. MARKET

Overdracht Distrigaz

the energy manage r magazine

Een driegangenmenu (of meer)!

Interview EDF Belgium

Een stevige doorbraak op de gasmarkt! Vóór de grote verovering?

Périodique

MANAGEMENT

Private elektriciteitsnetwerken Opgelet voor rechtsonzekerheid!

d’information

| Edition frança

ise | juin - juillet

- août 2008

| n° 10 | www.e

nergymag.be

Zuinige windmolens

6,50 €

Windmolens worden steeds interessanter!

DOSSIER

# 10

ag m y g r e en Energymonitoring

Van meting tot lager verbruik

Software pakket

Vergelijkend van de beste oplossingen

Meetstations

Thermisch of elektrisch, met of zonder draad, meten is de boodschap!

Meting en verificatie

De complexiteit van het meten van

Zeven actiepunten leiden tot meer dan 10% minder energieverbruik VRF doorheen 60 000m !

6,50 €

gazine manager ma

g.be

Variabel Koelmiddeldebiet Wanneer de airco het voor

the energy

mber -

ve | septe

e uitga

rlandstalig

| Nede periodiek

oktober

- november

2008 | n

.energyma 11 | www

# 11 7/05/08 13:09:22

Informatie

01 cover N9 nl.indd 1

MARKET

Cover Story

Inesco: 135

Interview

MW de concurr

ence!

Nuon en quête

Trends

d’un nouvea

u partenaire

Le baril de pétrole à 200 $ avant la fin de l’année ?

Focus

L’énergie, la

troisième révoluti

on industri

DOSSIER ECO-D

ESIGN

elle

Cradle to Cradle

Un concep

t qui fait réfl

échir

Steelcase

La premièr

e entreprise

TECHNOLOGY Des rendem

ents proches

MARKET

van elektriciteito gaat de Essent aan Tessenderl verkopen

Focus

certifiée C2C

des 100%

Une centra le hydro de

T-Power

Quand Suez

e ENT e-energi ïsche zonnteren! Fotovoltant om te inves

MANAGEM

01 cover

Het mome

N10 fr.indd

joue avec

4MW

les extrême

s!

1

COVER STO RY

Inesco: 135 MW de concurre nce!

Erwin Van Laet au terme de hem, CEO d’Essent Belg sept années ique, peut du marché sour de présence dispose (enfi , le troisième ire: n) de capa acteur cités de prod uction loca les.

DOSSIER

en ing zich moet ren zullen Green build e kanto De groen op de markt nt ronnemehmark bewijzen benc de l’ Envi De Code internationale e

Een nieuw

II euro aan 18 Aeropolis kantoren Y

EFFICIENC

3

geoin een Industrieaine investeert in haar soort uniek Chaudfont installatie thermische

ent n P60104 l X - Agrém

GY

peling organisch t rachtkop WarmtekLamaire valoriseer

TECHNOLO

Afgifte

kantoo

r: Brusse

De Groep afval

LE

RENEWAB

sche op de Belgi Biowanze terstuk Het mees offen biobrandst

01 cover

N11 nl.indd

1

t, Termon Daniëlrke man de ste gemeenten van de

Y R STOR COVE

per m !

Passieve

markt van

30/07/08

z

GDF Sue ligas en sen Pub gemeenten ling tus de el van worste De arm in het voorde draait uit

44

8 17:33:

3/11/0

12:37:45

THE ENERGY MANAGER MAGAZINE abonnement@enegymag.be ı www.energymag.be


Initié l’an dernier sous l’égide d’Innova Energy, le concept d’un forum professionnel belge de l’énergie prend cette année son envol sous une forme autonome mais basée sur le même principe: une plateforme unique d’expertise 100% dédiée aux energy managers et décideurs énergie de l’industrie, du tertiaire et du secteur public.

Alles draait om duurzame energie

Energy Forum a cette ambition: réunir pour vous, une fois l’an, les meilleurs experts des questions énergétiques qui comptent dans votre domaine. Avec près de 90 conférenciers et une quarantaine d’exposants, le programme de l’édition 2008 se veut dense et représentatif des thèmes majeurs actuels. Citons la production décentralisée, le déploiement des énergies renouvelables, l’efficacité et le management énergétiques, l’approvisionnement, etc.

Vorig jaar zag het concept van een Belgisch professioneel forum over energie het daglicht onder de bescherming van Innova Energy. Dit jaar komt het forum onder een autonome vorm uit de startblokken, evenwel gebaseerd op hetzelfde principe: een uniek expertiseplatform 100% gewijd aan de energy managers en -beslissingnemers van de industrie, de dienstensector en de overheid.

Tous ces thèmes ont un dénominateur commun: l’énergie durable. L’une des solutions pour accroître sa compétitivité énergétique à l’avenir repose plus que jamais sur un mix énergétique performant et durable. Cela passe par des usines plus efficaces et plus vertes, des bâtiments moins énergivores et durables, un aménagement et une gestion de l’espace public à la hauteur des enjeux énergétiques. Les experts réunis sur Energy Forum sont à la pointe de ce qui se fait de mieux en la matière. Nous espérons qu’ils contribueront à éclairer vos décisions et qu’Energy Forum sera pour vous l’opportunité de nombreux contacts fructueux.

Jean-François Marchand Rédacteur en chef & Conference Manager Energymag Florent Godin Directeur Général CPE Exhibition

Energy Forum heeft de ambitie om voor u, eenmaal per jaar, de beste experts in de energiekwesties die uw domein beroeren, bijeen te brengen. Met bijna 90 sprekers en een veertigtal exposanten is het programma van de editie 2008 goedgevuld en representatief voor de belangrijkste actuele thema’s. Vermelden we de decentrale productie, de opmars van hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en –management, de bevoorrading enzovoort. Al deze thema’s hebben een gemeenschappelijke noemer: duurzame energie. Meer dan ooit biedt een energiemix die hoge prestaties levert en duurzaam is, de mogelijkheid om zijn concurrentiekracht inzake energie in de toekomst op te voeren. Dan spreken we over efficiëntere en groenere fabrieken, over energiezuinige en duurzame kantoorgebouwen, over een inrichting en een beheer van de openbare ruimte die rekening houden met de energieproblematiek. De experts die u op Energy Forum treft, zijn stuk voor stuk onderlegd in de beste praktijken terzake. Wij hopen dat hun bijdragen u zullen helpen om klaarheid te scheppen in uw beslissingen en dat Energy Forum u de gelegenheid zal bieden om talrijke vruchtbare contacten te leggen.

Jean-François Marchand Hoofdredacteur en Conference Manager Energymag Florent Godin Algemeen Directeur CPE Exhibition

É D I TO

L’énergie durable au coeur des enjeux


Connect emission-free power to the grid? ABB is helping construct the world’s largest offshore wind farm. Using our eco-friendly transmission technology, this 400-megawatt plant is expected to avoid 1.5 million tons of CO 2 emissions per year and improve the reliability of the power grid. It’s just one of the ways that we, as the biggest supplier of electrical products and services for the wind industry, can use renewable power sources to help combat climate change. www.abb.be

Naturally.


The link between energy efficiency and mitigating climate change is clear. According to a recent study by the International Energy Agency, 80 percent of projected CO2 emission reductions by 2030 will be delivered through energy efficiency ABB’s biggest contribution to saving energy comes from its focus on designing products that help customers use energy more efficiently. The most immediate, practical and cost-efficient solutions to address the increasing energy and environmental challenges are the opportunities for energy savings that come from using energy more efficiently with available and proven technology. Losses can be reduced across the energy chain by improving energy efficiency in the electricity supply and in industry Most energy is used in the form of electricity, but 70-80 percent of the potential energy is lost in the process of burning primary fuels to generate power, transmitting electricity and using it inefficiently. Technologies exist today to reduce the losses to about 50 percent, and a significant part of the energy efficiency improvement can be made by electrical utilities and in industry. The efficiency of electricity supply systems is currently well below what is technically feasible. With ABB’s power products and power systems, energy efficiency can be improved at each stage of the system, starting with power generation, over transmission through to distribution. Industry accounts for about one third of total enduser energy demand and consumes some 40 percent of electricity generated. The largest energy consumers are the hundreds of millions of electric motors that account for about 67 percent of all electrical energy used in industry.

ABB’s high-efficiency motors appear expensive but they are a worthwhile investment. Energy consumption accounts for more than 90 percent of a motor’s total investment and operating costs over its lifetime. An efficient approach is to regulate a motor’s performance by adjusting its power supply using a variable-speed drive. Such a device ensures that the motor receives exactly the amount of power it needs to perform the task at hand, which avoids wasteful braking. Variable speed drives can cut the energy consumption of electric motors by up to 70 percent.

Conclusion The best way to make a significant difference in the short term is to implement the wide range of existing, tested and often low-cost technologies for using energy more efficiently. ABB’s broad energy-efficient product portfolio in power and automation technologies can achieve substantial savings and reduce emissions, contributing to global efforts on climate change mitigation and energy efficiency along the entire energy value chain.

É D I TO

Energy efficiency – the proper alternative fuel


We are Belgium’s first and only “public” ESCO and Third Party Financing company. We study, realize and prefinance energy efficiency projects on behalf of the federal authorities. We cover 1.800 buildings or 8.000.000 m² (ministries, administrations, palaces of justice, prisons, finance centres, scientific institutions, national museums and other public buildings). We plan to invest more than 150 million € in the coming years through public tenders. We are the exclusive integrator of services and solutions for the federal buildings, using third party financing. We work closely with the federal Building Agency. We transfer our know-how to other public authorities (regions, communities, provinces, cities and other public institutions).

We work for our future!

“Fedesco, facilitating energy efficiency in federal public buildings.” Fedesco sa/nv

Te r v u r e n l a a n 1 6 8 / 8 A v e n u e d e Te r v u r e n 1150 Brussel/Bruxelles

Te l : + 3 2 2 7 6 2 0 2 8 0 Fax : +32 2 772 0 0 1 8

info@fedesco.be www@fedesco.be

w w w.fede sco.be

We deliver: I Energy Services I Energy Efficiency Investments, eg. Isolation, Relighting, HVAC, CHP, Solar films… I Energy Performance Contracts (EPC) I PV Solar projects I Knowhow transfer on Public ESCO development, Third Party Financing and EPC-contracts

info.fedesco.be

We are cofounder of the Belgian ESCO Association.


Trois ans après la création de Fedesco en 2005, nous constations que les conditions sont réunies pour le développement d’un vrai marché de services énergétiques et de tiers investisseur en Belgique. Citons en particulier l’émergence de plusieurs sociétés de services énergétiques (ESCO), offrant des Contrats de Performance Energétique, ainsi que la prochaine création de l’Association ESCO de Belgique, BELESCO. Le gouvernement fédéral, sous l’impulsion du Ministre du Climat et de l’Energie Paul Magnette, vient d’approuver un objectif ambitieux de 22% d’économies d’énergie dans les bâtiments publics fédéraux, d’ici 2014. Cet objectif sera repris dans un contrat de gestion entre Fedesco et l’état fédéral comprenant un plan d’investissement de € 210 millions sur une période de 5 ans sur base du mécanisme de tiers investisseur. Le fédéral montre ainsi l’exemple et donne surtout une impulsion importante au développement du marché des services énergétiques en Belgique. De plus, Fedesco est entièrement à la disposition des régions et des collectivités locales afin de profiter de son expertise tant dans les services énergétiques que dans le système du tiers investisseur pour pouvoir entreprendre des travaux du même type. Voici un bel exemple de ce que peut donner une politique forte en matière de climat et d’énergie…

Lieven Vanstraelen Algemeen Directeur van Fedesco

De federale overheid geeft het voorbeeld Drie jaar na de oprichting van Fedesco in 2005, zien we dat de voorwaarden verenigd zijn voor de ontwikkeling van een echte markt voor energiediensten en derdepartijfinanciering in België. Het beste voorbeeld hiervan is de opkomst van verschillende energiedienstenbedrijven (ESCO’s), die Energieperformantiecontracten aanbieden, en de geplande oprichting van de Belgische ESCO-vereniging, BELESCO. De federale regering heeft recent, onder impuls van de Minister van Klimaat en Energie Paul Magnette, een ambitieus objectief goedgekeurd van 22 % energiebesparingen tegen 2014. Dit objectief zal hernomen worden in een beheerscontract tussen Fedesco en de federale staat, inclusief een investeringsplan van € 210 miljoen over een periode van 5 jaar, op basis van derdepartijfinanciering. De federale overheid geeft op deze manier het voorbeeld en geeft vooral een belangrijke impuls aan de ontwikkeling van de markt voor energiediensten in België. Bovendien staat Fedesco volledig ten dienste staat van de regio’s en de lokale overheden die willen beroep doen op haar verworven expertise inzake energiediensten en met het systeem van derdepartijfinanciering, om zo werken van eenzelfde aard te kunnen ondernemen. Een goed voorbeeld van wat een sterk klimaat en energiebeleid kan opleveren…

Lieven Vanstraelen Algemeen Directeur van Fedesco

É D I TO

Le fédéral montre l’exemple


MEETING

|

INCENTIVE

|

CoNGREss

|

ExhIbITIoN

New synergies for new challenges ! CPE Exhibition, ACTIVA, WARMRED and MEETING TIME have combined their expertise to create a new group which is now a key player in the M.I.C.E. industry : CONCEPTUM. The group brings together the complementary expertise of these partners in the area of the organisation of fairs and exhibitions, communication and marketing, organisation of congresses, institutional and corporate events. Conceptum employs now fifty professionals in various European countries.

CPE Exibition co-organizes

www.conceptum.eu


ABB Benelux est la représentation locale du groupe mondial ABB. Les collaborateurs d’ABB en Belgique sont des professionnels dans les domaines suivants: transport et distribution d’électricité, automatisation des processus et de la production, produits et systèmes électriques, électroniques et d’installation techniques. Ces collaborateurs connaissent le marché local; ils comprennent vos désirs et vos besoins et les traduisent en solutions adaptées. Les implantations locales au Benelux peuvent en outre compter sur un savoir-faire technologique et sur les infrastructures R&D du groupe mondial ABB. Cette combinaison idéale d’envergure internationale, de présence locale, de concentration sur les activités clés et de respect de l’environnement fait qu’ABB est plus à même que quiconque d’offrir des produits, des systèmes et des solutions totales de haute valeur. ABB (www.abb.com) is leider op het gebied van energie- en automatiseringstechnologie. Het bedrijf maakt het klanten in de energievoorziening en de industrie mogelijk hun prestaties te verbeteren en daarbij de belasting op het milieu te reduceren. ABB telt ca. 117.000 werknemers, verspreid over ca. 100 landen. ABB Benelux is de lokale vertegenwoordiging van het globale ABB-concern. De ABB-medewerkers in België zijn professionals op het gebied van transmissie en distributie van elektriciteit, proces- en productieautomatisering, elektrische, elektronische en installatietechnische producten en systemen. Zij kennen de lokale markt; zij begrijpen uw wensen en behoeften en vertalen deze naar passende oplossingen. De lokale vestigingen kunnen daarbij een beroep doen op de technologische knowhow en de internationale R&D-faciliteiten van het wereldwijde ABB-concern. Door deze ideale combinatie van internationale grootschaligheid, lokale aanwezigheid, concentratie op kernactiviteiten en zorg voor het milieu is ABB als geen ander in staat met hoogwaardige producten en systemen totaaloplossingen aan te bieden.

Fedesco - Federal Energy Services Company - est une Société de Services Energétiques (ESCO) publique constituée en mars 2005 en tant que société anonyme de droit public, et ce à l’initiative du gouvernement fédéral. La société a pour but de réaliser et financer des projets qui contribuent à des économies d’énergie dans les bâtiments publics fédéraux et dont le remboursement du financement se répartit sur base de l’économie annuelle réellement réalisée. Ce principe est également connu sous le nom de «Tiers Investisseur». Fedesco - Federal Energy Services Company - is een publieke Energy Services Company (ESCO) die als naamloze vennootschap van publiek recht werd opgericht, in maart 2005, op initiatief van de federale regering. Het bedrijf heeft tot doel energiebesparende projecten in de federale overheidsgebouwen te realiseren en financieren, waarbij de investering terugbetaald wordt door de reële jaarlijkse besparingen op de energiefactuur. Dit principe is eveneens gekend onder de naam «Derde Investeerder».

G O L D PA R T N E R S

ABB (www.abb.com) est un leader dans les technologies de l’énergie et de l’automatisation et permet à ses clients industriels et aux utilités d’améliorer leurs performances tout en diminuant l’impact de leurs activités sur l’environnement. Le Groupe ABB emploie 117.000 personnes dans environ 100 pays.


Draag zorg voor uw energie! Soignez vos énergies !

Prendre soin de vos énergies : c’est notre métier!

Zorg dragen voor uw energie: Dat is onze job! Dalkia nv-sa Quai Fernand Demetskaai 52 1070 Brussels info@dalkia.be www.dalkia.be


Honeywell Building Solutions installe et entretient des solutions automatisées pour le contrôle des bâtiments grâce auxquelles les environnements sont sûrs, sécurisés, confortables, rentables et respectueux de l’environnement. Profitant d’une présence de plus de 60 ans en Belgique et de l’expérience acquise dans l’ingénierie et l’exploitation d’une gestion performante des bâtiments, les systèmes Honeywell de gestion des bâtiments sont autonomes ou opèrent de concert en tant que solution intégrée. Honeywell Building Solutions installeert en doet onderhoud op automatische gebouwenbeheeroplossingen die voor een veilige, betrouwbare, aangename, rendabele en een milieuvriendelijke werkomgeving zorgen. Door meer dan 60 jaar aanwezigheid in België en gebruik makend van de hiermee gepaard gaande ervaring in engineering en exploitatie van efficiënt gebouwenbeheer, kunnen Honeywell gebouwenbeheersystemen in stand alone werken of samenwerken in een geïntegreerde oplossing.

Dans toute l’Europe, les Amériques, en Asie, nos clients nous confient la gestion et la maintenance de leurs installations qu’il s’agisse de grands réseaux de chaleur, d’installations de production de vapeur, de froid, pour des milliers d’usines, d’établissements publics, d’hôpitaux, de centres sportifs et de bureaux, ou de réseaux Télécom. Dalkia compte plus de 55.000 collaborateurs répartis dans 38 pays (dont 1.500 employés en Belgique) qui partagent tous la même culture d’entreprise : la garantie du résultat. Cet engagement contractuel se retrouve dans nos efforts vers une qualité de service toujours plus grande et une gamme d’offre souple et évolutive adaptée à la diversité de nos clients. Als Europese leider neemt Dalkia het voortouw in het beheren van technische installaties, waarbij zij openbare besturen, industriële en tertiaire bedrijven helpt om hun energieverbruik te beperken en de milieu-impact ervan te verminderen. In heel Europa, in de Verenigde Staten en in Azië, vertrouwen onze klanten ons het beheer en onderhoud van hun installaties toe. Het gaat om grote warmtenetwerken, stoomproductie of koudeprocessen voor duizenden fabrieken, openbare diensten, zorginstellingen, sportcentra en kantoorgebouwen of telecom netwerken. Dalkia telt meer dan 55.000 medewerkers in 38 landen (waarvan 1.500 in België) die een gemeenschappelijke bedrijfscultuur beleven: het resultaat garanderen. Deze contractuele verbintenis vertaalt zich in onze aanhoudende inspanningen voor een steeds betere dienstverlening dankzij een relevant aanbod op maat van onze klanten.

S I LV E R PA R T N E R S

Dalkia, leader européen des services énergétiques, pour les établissements publics, les entreprises industrielles et tertiaires, aide ses Clients à maîtriser leur consommation d’énergie et réduire l’impact environnemental de leurs installations.


fig. 1: a distressed puffer fish

When threatened, the puffer fish (Arothron hispidus) rapidly swells to over three times its normal size, in order to discourage opponents. But while first impressions may be rather dramatic, the poor puffer fish can only keep up the illusion for a matter of time. If this sounds like your idea of a typical law firm, we invite you to talk to one of our 140 specialists at our Brussels office. Stibbe. Specialists through and through. Meet our legal specialists on www.stibbe.com

ad stibbe energy forum.indd 1

S I LV Priva Building Intelligence PA TNE

5/11/08 18:17:12

Priva is al vijftig jaar internationaal specialist op het gebied van

geautomatiseerde klimaatcontrole en procesbeheer. Ons doel is om

voor u op efficiënte en duurzame wijze een comfortabel, gezond en prestatiebevorderend werkklimaat te scheppen. Kennis, innovatiedrang en service; alles voor een bestendige groei van uw bedrijf.

Intelligente gebouwen

Energieoplossingen op maat

Onze gebouwbeheersystemen dragen bij aan het creëren van optimaal comfort tegen de laagst mogelijke kosten en een zo hoog mogelijk gebruiks- en onderhoudsgemak. Priva systemen zorgen voor optimale omgevingscondities en bieden een beter inzicht in diverse bedrijfsprocessen, waardoor u betere beslissingen kunt nemen. U vindt de systemen van Priva onder andere in kantoren ziekenhuizen, hotels, winkels, congrescentra en sportcentra.

Onze energiemanagementsystemen ERBIS en MijnEnergie geven u optimaal inzicht in uw energieverbruik. Daarnaast bieden wij oplossingen op maat, door u op professionele wijze te begeleiden en te adviseren bij het efficiënt gebruik van uw energie. Onze adviseurs weten substantieel voordeel voor u te behalen en u te ontzorgen op het gebied van effectief energiebeheer, waarbij uw kosten zo laag mogelijk zijn én blijven.

Hoverheide 6c, 2540 Hove, België, T +32 (0)3 - 460 37 70, F +32 (0)3 - 460 37 71, www.priva.be


Stibbe is een full-service advocatenkantoor met 350 advocaten in Brussel, Amsterdam, Londen en New York. Dankzij onze alliantie met Herbert Smith en Gleiss Lutz, die ook toonaangevend zijn in hun rechtsgebieden, genieten onze cliënten van onze dienstverlening op de belangrijkste markten in Europa, het Midden-Oosten en Azië. Onze energie-expertise zit gebundeld in onze Energy Group, die onze specialisten van de energieproblematiek en -sector samenbrengt boven de traditionele rechtstakken uit.

VER ARERS

For more information on sponsorship opportunities, please contact: Mr. Patrice Legrelle Event Manager email: plegrelle@cpexpo.com Phone: +32 2 741 61 61

Priva is de specialist op het gebied van geautomatiseerde klimaatcontrole en procesbeheer. De intelligente en groene gebouwbeheersystemen van Priva scheppen een comfortabel, gezond en prestatiebevorderend werkklimaat. Waarbij de mogelijke kosten laag zijn én blijven en het gebruiksen onderhoudsgemak hoog is. Daarnaast biedt Priva energieoplossingen op maat, waarin wij u begeleiden en adviseren op het gebied van effectief energiebeheer. Priva is de specialist op het gebied van geautomatiseerde klimaatcontrole en procesbeheer. De intelligente en groene gebouwbeheersystemen van Priva scheppen een comfortabel, gezond en prestatiebevorderend werkklimaat. Waarbij de mogelijke kosten laag zijn én blijven en het gebruiksen onderhoudsgemak hoog is. Daarnaast biedt Priva energieoplossingen op maat, waarin wij u begeleiden en adviseren op het gebied van effectief energiebeheer.

B R O N Z E PA R T N E R S

Stibbe est un cabinet d’avocats full-service avec 350 avocats à Bruxelles, Amsterdam, Londres et New York. Grâce à notre alliance avec Herbert Smith et Gleiss Lutz, qui sont également leaders dans leurs juridictions, nos clients bénéficient de nos services sur les principaux marchés d’Europe, du Moyen Orient et d’Asie. Notre expertise en matière d’énergie est concentrée dans notre Energy Group qui réunit nos spécialistes de différentes branches du droit qui se distinguent par leur connaissance des problématiques et du secteur de l’énergie.


2.16

3.5

VIP Room

5.3

Open Bar - Restauration

5.2

2.15

5.1 4.8

3.4 2.14

SPEEDDATING

4.4

4.5

4.6

4.7

3.3 4.3 1.5

ENERGY PUBLIC FORUM

2.13 3.2

2.5 1.3

2.11 2.4

1.2

2.7

2.6

2.10

2.8 2.9

4.2 ENERGY BUILDING FORUM

4.1

2.3 3.1

1.1

CONFERENCE ROOMS

1.4

2.12

ENERGY INDUSTRY FORUM

2.2

AMBASSADOR ROOM

Entrance

S PON S ORS Gold

Silver

Partners

Bronze


COMPANY

STAND

FORUMS

CS

COMPANY

STAND

FORUMS

CS

ABB

3.3

huntsmAn

Aenergyes

1.4

idetA

case study

AltrAn europe

2.9

igretec

case study

Anode

2.12

ineos

case study

AtAB

5.3

inFrABel

case study

Ats

4.8

ing wholesAle BAnking

AximA services

ipd FrAnce case study

BAsF Antwerpen BeckhoFF AutomAtion Beco group

1.2

Building For the Future case study

cAnton de vAud cBre

liquisol

5.2

mirom

case study

nike

case study

nizet

1.3

oFFice nAtionAl des pensions

cenergie co2 logic

case study

lABorelec case study

Bei Belpex

John hAll AssociAtes Johnson controls internAtionAl

2.13

orchAd consulting

2.8

cogen sud dAlkiA

4.4

dApesco

2.7 case study

delhAize BelgiĂŤ

case study

dexiA

ottignies-louvAin-lA-neuve

case study

privA cAmpus

case study

privA

2.14

rel-scAn

2.4

reprosol

1.1

r iJ k sd i e n s t vo o r p e n si oe n e n

eArch

siemAt energy

eco BAu ecopower case study

ehsAl

siemens

3.2

soFAme technologies

1.5

spie

electrABel energymAg

case study

stiBBe

2.6

summit energy

ernst & young esco villAge

2.11

technum trActeBel engineering

ets. vAn wingen

2.2

tessenderlo chemie

2.15 case study

FActor-x

case study

turBoden

Fedesco

case study

tweed

case study

upm-kymenne

case study

vdAB

case study

vizzion europe

case study

3.1

Ferrero Ardennes grAz energy Agency green invest

2.1

wAgo kontAkttechnik

gs Belgium honeywell

2.3

5.1

wienerBerger

3.4

case study EnErgy Industry ForuM

EnErgy BuIldIng ForuM

EnErgy PuBlIc ForuM

casE study


13 N oV e m B r e 2008

CoN FereNCe I N aUgU ra Le L’INtégratIoN des moy eNs de ProdUCtIoN déCeNtraLIsée d’éLeCtrICIté: dU raCCordemeNt des éNergIes reNoUVeL aBLes Vers UNe VérItaBLe INtégratIoN des rése aU x, jUsqU’où e t à qUeL ry thme aLLer? L’intégration des moyens de production décentralisée d’électricité est un défi majeur pour le secteur électrique en Europe. La production décentralisée et le développement des énergies renouvelables connaissent un développement important et soulèvent des contraintes d’intégration sur les réseaux électriques, ainsi que des problèmes d’environnement, de réglementation, techniques et économiques. La table ronde abordera les perspectives de développement des moyens de production décentralisée, la place des énergies renouvelables sur le plan national et régional, les développements et projets en cours. Il sera traité aussi des aspects techniques d’intégration dans les réseaux électriques. Elle réunit les acteurs industriels, universitaires et institutionnels qui œuvrent dans ce domaine, afin qu’ils exposent et débattent des problèmes et questions liées à cette filière.

Progr a m m e 11h00 11h15

11h45

12h45 13h00

Accueil des participants Discours d’inauguration » Paul Magnette, Ministre fédéral de l’Energie » Daniel Termont, Bourgmestre de Gand, Président du conseil d’administration de Publigaz Table Ronde - Débat avec la participation des personnalités suivantes: » Daniel Dobbeni, Chief Executive Officer, Elia » Peter den Biesen, CEO, Essent Retail Services & HortiMaX group » Dr Ronnie Belmans, professor & head of division Electrical Engineering Department, KUL » Alfons Goos, Président, ABB Benelux » Dominique Woitrin, Direction du fonctionnement technique des marchés, CREG » Luc Lallemand, Administrateur délégué, Infrabel » Alain De Cat, Director Energy Sector, Siemens » André Pictoel, Administrateur Délégué, VREG Modérateurs: Jean-François Marchand, Energymag et Charles-Henri Bourgois, Orchard Consulting Questions & réponses** Walking cocktail & lunch pour favoriser les échanges * Sous réserve de participation. Consultez le programme mis à jour sur www.energy-forum.be ** Posez déjà vos questions aux orateurs par email: conference@energymag.be

gr I LLe des CoN FéreNCes 13 N oV e m B r e 2008 jour 1

INdUstry ForUm

BUILdINg ForUm

PUBLIC ForUm

9:30 - 11:10

Session 1 Production décentralisée

Session 1 Conception basse énergie

Session 1 Production décentralisée et réseaux de chaleur

CoNFéreNCe INaUgUraLe

11:15-13:00 14:30 - 16:10

Session 2 Energie verte en industrie

Session 2 Energie verte intégrée au bâtiment

Session 2 Energie verte en ville

16:30 - 18:10

Session 3 Cogénération et récupération de chaleur

Session 3 Bâtiments verts et certification énergétique

Session 3 Eco-quartiers et neutralité carbone

14 N oV e m B r e 2008 jour 2

INdUstry ForUm

BUILdINg ForUm

PUBLIC ForUm

9:30 - 11:10

Session 4 Planification industrielle et efficacité énergétique

Session 4 Energy procurement dans le secteur tertiaire

Session 4 Energy management dans le secteur public

11:30 - 13:10

Session 5 Energy management en industrie

Session 5 Energy management dans le secteur tertiaire

Session 5 Energy procurement dans le secteur public

14:30 - 16:10

Session 6 Carbon management

Session 6 Contrats de performance énergétique

Session 6 Contrats de performance énergétique

16:30 - 18:10

Session 7 Energy procurement en industrie

Session 7 Mesure et vérification des projets en efficacité énergétique

Session 7 Partenariats Public-Privé


13 N OV EM B ER 2008

OPEN I NGSCON FER ENTI E DE INTEGRaTIE VaN DE MIDDElEN VOOR DECENTRalE ElEk TRICITEITSPRODuCTIE: VaN DE INha alBEwEGING DOOR DE hERNIEuwBaRE ENERGIE Na aR EEN EChTE INTEGRaTIE VaN DE NET wERkEN; hOEVER kuNNEN wE Ga aN EN a aN wElk TEMPO? De integratie van de middelen voor decentrale elektriciteitsproductie vormt een grote uitdaging voor de elektriciteitssector in Europa. De decentrale productie en de ontwikkeling van de hernieuwbare energie kennen een enorme voortgang en leggen grenzen op aan de integratie van de elektrische netwerken. Daarenboven brengen ze ook milieu-, reglementerings-, technische en economische problemen met zich mee. De rondetafelconferentie zal het hebben over de ontwikkelingsperspectieven voor de decentrale productiemiddelen. Ook de huidige ontwikkelingen en projecten komen aan bod, evenals de technische aspecten van een integratie in de bestaande elektrische netwerken. De ronde-tafelconferentie zet de industriële, universitaire en institutionele spelers die in dit domein actief zijn in de schijnwerpers en laat hen een debat voeren over de hangijzers en vragen waarmee zij geconfronteerd worden.

PROGR a M M a 11:00 11:15

11:45

12:45 13:00

Onthaal van de deelnemers Openingstoespraak » Paul Magnette, Federaal Minister van Energie » Daniel Termont, Burgemeester van Gent, Voorzitter van de Raad van Bestuur van Publigas Ronde-tafelconferentie – Debat met deelname van de volgende personen: » Daniel Dobbeni, Chief Executive Officer, Elia » Peter den Biesen, CEO, Essent Retail Services & HortiMaX group » Dr Ronnie Belmans, professor & head of division Electrical Engineering Department, KUL » Alfons Goos, Voorzitter, ABB Benelux » Dominique Woitrin, Directie technische werking van de markten, CREG » Luc Lallemand, Afgevaardigd Bestuurder, Infrabel » Alain De Cat, Director Energy Sector, Siemens » André Pictoel, Gedelegeerd bestuurder, VREG Moderatoren: Jean-François Marchand, Energymag en Charles-Henri Bourgois, Orchard Consulting Vragen en antwoorden** Walking cocktail & lunch, een gelegenheid tot uitwisseling van ideeën * Deelname onder voorbehoud. Raadpleeg het bijgewerkte programma op www.energy-forum.be ** Stel nu reeds uw vragen aan de sprekers per e-mail : conference@energymag.be

CON FER ENCE GR I D 13 N OV EM B ER 2008 Dag 1

INDuSTRY FORuM

BuIlDING FORuM

PuBlIC FORuM

9:30 - 11:10

Sessie 1 Gedecentraliseerde productie

Sessie 1 Ontwerpen met lage energie

Sessie 1 Gedecentraliseerde productie en warmtenetten

OPENINGSCONFERENTIE

11:15-13:00 14:30 - 16:10

Sessie 2 Groene energie in de industrie

Sessie 2 Groene energie geïntegreerd in het gebouw

Sessie 2 Groene energie in de stad

16:30 - 18:10

Sessie 3 Warmtekrachtkoppeling en warmterecuperatie

Sessie 3 Groene gebouwen en energiecertificatie

Sessie 3 Eco-wijken en koolstofneutraliteit

14 N OV EM B E R 2008 Dag 2

INDuSTRY FORuM

BuIlDING FORuM

PuBlIC FORuM

9:30 - 11:10

Sessie 4 Industriële planning en energie-efficiëntie

Sessie 4 Energy procurement in de tertiaire sector

Sessie 4 Energy management in de overheidssector

11:30 - 13:10

Sessie 5 Energy management in de industrie

Sessie 5 Energy management in de tertiaire sector

Sessie 5 Energy procurement in de overheidssector

14:30 - 16:10

Sessie 6 Carbon management

Sessie 6 Energieprestatiecontract

Sessie 6 Energieprestatiecontract

16:30 - 18:10

Sessie 7 Energy procurement in de industrie

Sessie 7 Measurement en verificatie van de projecten in energieprestatie

Sessie 7 Publiek-private samenwerkingsverbanden


eNergy INdUstry ForUm joUrNée 1: jeUdI 13 NoVemBre 2008 SESSION 1: PRODUCTION DÉCENTRALISÉE 9:30 Partenariat multi-utilités sur site industriel: la voie pour réduire les émissions, assurer une croissance compétitive tout en accroissant la flexibilité et la fiabilité case study de la production. Cas d’étude Inesco, une centrale de cogénération à faible impact environnemental. Steven Luyten, Site Development & Energy Manager, INEOS 9:55 Production décentralisée: synergie entre un site industriel et un Producteur Indépendant d’Electricité (IPP) pour une centrale à Cycle Combiné Gaz-Vapeur. Cas d’étude T-Power. Christian Vermeiren, Director Business Development, TESSENDERLO CHEMIE

case study

10:20 Production décentralisée et durable en milieu industriel: vers une offre intégrée associant cogénération gaz, biomasse, éolien et solaire photovoltaïque. Luc Bartsoen, Senior Project Manager on-site sustainable generation, ELECTRABEL 10:45 Enjeux juridiques dans les partenariats industriels en production décentralisée. Wouter Geldhof, Senior Associate, STIBBE

11:00 CoNFéreNCe INaUgUraLe sUIVIe d’UN WaLKINg CoCKtaIL & LUNCh NetWorKINg

joUrNée 2: VeNdredI 14 NoVemBre 2008 SESSION 4: PLANIFICATION INDUSTRIELLE & EFFICACITÉ ÉNERGÉTIQUE 9:30 Sustainable Energy masterplan: pour une approche stratégique globale des besoins énergétiques sur sites industriels grands consommateurs d’énergie. Frank Behaegel, Project Manager, TRACTEBEL ENGINEERING ENERGY AND INDUSTRIAL SOLUTIONS 9:55 Conception énergétique d’une unité industrielle: planification et project management. Patrick De Graeve, Administrator, EARCH / INDUSTRIAL PROJECTS SERVICES 10:20 Gestion déployée de l’énergie: jusqu’où peut-on intégrer les systèmes de gestion énergétique à l’échelle corporate? Cas d’étude UPM-Kymenne, Finlande, industrie

case study papetière.

Tapani Kalkela, Customer Support Manager, ABB

10:45 Développer un plan stratégique et un masterplan énergétique sur 3 ans pour un site: un exemple industriel. Cas d’étude industrie pharmaceutique. case study Gilbert Njoua, Principal Consultant & Head of Energy Business Line, ALTRAN EUROPE SESSION 5: ENERGY MANAGEMENT EN INDUSTRIE 11:30 Efficacité énergétique en industrie: générer des économies d’énergie durables. Jim McCabe, Sector Manager, ABB 11:55 Optimiser la conduite des installations grâce à un pilotage expert prévisionnel: modélisation de la production et des plans tarifaires. Application à une unité de

case trigénération. Cas d’étude. study

Luc Onockx, Energy Solutions Development Director - Europe, Middle East & Africa, HONEYWELL

SESSION 2: ENERGIE VERTE EN INDUSTRIE 14:30 Réduire ses coûts d’approvisionnement tout en favorisant le développement des énergies renouvelables décentralisées. Cas d’étude “Le train à voiles”, un modèle case study de partenariat public privé. Bart Van der Spiegel, Premier ingénieur adjoint, INFRABEL 14:55 Biomasse Industrielle: l’énergie cachée, opportunités et obstacles. Développement d’un exemple dans l’agro alimentaire. Philippe Lanoizelée, Development Director, DALKIA 15:20 Filières d’approvisionnement en biomasse, réglementations régionales (VREG, CWAPE, Brugel) et méthodologies de vérification. Natacha André, Operations Manager - Environmental studies & assessments Department, SGS BELGIUM 15:45 Concevoir des bâtiments logistiques durables. Cas d’étude Nike Laakdal. Donald Desmet, Project Architect, TECHNUM TRACTEBEL case study ENGINEERING SESSION 3: COGÉNÉRATION ET RÉCUPÉRATION DE CHALEUR 16:30 Les turbogénérateurs Organic Rankine Cycle: une technologie commerciale mature pour les applications de récupération de chaleur et la production case study combinée d’énergie électrique et thermique à partir de différentes sources d’énergie. Cas d’étude Mirom (Roeselare). Riccardo Vescovo, Sales Engineer et Clotilde Rossi, Sales Engineer, TURBODEN 16:55 Conception et implémentation d’une solution de production de chaleur basée sur

case une unité de cogénération et une chaufferie biomasse. Les avantages techniques study et financiers. Cas d’étude.

Stéphane le Gentil, Director Energy & Sustainability Programs Europe & Africa, JOHNSON CONTROLS INTERNATIONAL

17:20 Energie du terroir: cogénération à l’huile purement végétale. case Karel Derveaux, Director, ECOPOWER & Jean-Pierre Van Wingen, study General Manager, E. VAN WINGEN NV.

17:45 Application de la cogénération dans le secteur agro-alimentaire: approche technique et financière. Cas d’étude Ferrero Ardennes.

case study Marie-France Goedert, Responsable Engineering, FERRERO

ARDENNES

Le de conférence régulièrement à jour sur site Theprogramme conference presentations andest speakers bio’s will mis be published on notre our website www.energy-forum.be the week following theetevent. attendee the conferences, Pour consulter le programme mis à jour vousAsinscrire enofligne, surfez sur: you will receive per email your access code and password to download the presentations. www.energy-forum.be

12:20 Comment mesurer et interpréter le niveau de maturité de gestion de l’énergie? Dirk Den Haese, Sales Manager - Energy and Maintenance, SIEMENS 12:45 Monitorer les flux d’énergie: de la capture des données à l’analyse des consommations, prendre en compte les KPI’s et les profils de charge. Illustration par l’exemple. Laurence Thring, Senior Engineer, HUNTSMAN SESSION 6: CARBON MANAGEMENT 14:30 Contrôle des émissions: mesurer et analyser les rejets gazeux et particulaires émis par les installations industrielles, l’état de l’art et les avantages des systèmes de mesure d’émission en continu. Ben Goossens, Sales Manager Analytical Business unit, ABB 14:55 De l’efficacité énergétique aux stratégies de réduction des émissions de gaz à effet de serre: comment les industries intensives en énergie relèvent le défi carbone?

case study Cas d’étude BASF.

Maarten Stockmans, Manager Energy Policy, BASF ANTWERPEN

15:20 Le mécanisme pour un développement propre: enseignements du passé et opportunités à venir. Arnaud Brohe, Partner, CO2logic 15:45 Finance carbone: du projet au marché, comment agir sur l’ensemble de la chaîne carbone, réduire les risques d’exposition et générer des opportunités de profits. Stirling Habbitts, Vice President Natural Resources, ING WHOLESALE BANKING SESSION 7: ENERGY PROCUREMENT EN INDUSTRIE 16:30 Tendances, analyse et prévision du marché de l’électricité et du gaz: gestion des risques sur des marchés de plus en plus correlés et volatils. Thierry Lesaffre, Director of Buying Services Europe, JOHN HALL ASSOCIATES 16:55 Le marché intraday et le couplage des marchés en Europe Centrale et de l’Ouest: évolution du marché intraday et résultats, perspectives d’avenir du marché intraday européen, mise à jour et contexte du couplage des marché en ECO (couplage TLC -trilateral market coupling- à l’Allemagne). Dieter Jong, Account Manager, BELPEX 17:20 La production décentralisée en Belgique. Les stratégies marketing sur le marché de l’électricité. Quelle couverture de risque à la vente d’électricité? Comme gérer les spark spread: comparaison des stratégies spot et forward. Eric van Teeffelen, Managing Director, ANODE 17:45 Quelles stratégies pour sécuriser le meilleur prix disponible sur des marchés volatils et compétitifs? Stéphane Querinjean, Managing Director, SUMMIT ENERGY


ENERGY INDuSTRY FORuM DaG 1: DONDERDaG 13 NOVEMBER 2008 SESSIE 1: GEDECENTRALISEERDE PRODUCTIE 9:30 Onsite multi-utility partnership: de weg naar emissiereducties, het verzekeren van concurrentiële groeiopportuniteiten, met verbetering van de productieflexibiliteit case study en -betrouwbaarheid. Case study Inesco, een milieuvriendelijke WKK-centrale. Steven Luyten, Site Development & Energy Manager, INEOS 9:55 Gedecentraliseerde productie: synergie tussen een industriële site en een Onafhankelijke Elektriciteitsproducent (IPP) voor een Gecombineerde Cyclus Stoom en Gas. De T-Power case study. Christian Vermeiren, Director Business Development, TESSENDERLO CHEMIE

case study

10:20 Gedecentraliseerde en duurzame productie in een industriële omgeving: naar een geïntegreerd aanbod van gasgebaseerde WKK, biomassa, windenergie en fotovoltaïsche zonneënergie. Luc Bartsoen, Senior Project Manager on-site sustainable generation, ELECTRABEL 10:45 Juridische aspecten van industriële partnerships en gedecentraliseerde productie. Wouter Geldhof, Senior Associate, STIBBE

11:00 OPENINGSCONFERENTIE GEVOlGD DOOR EEN NETwORkING walkING COCkTaIl EN luNCh

SESSIE 2: GROENE ENERGIE IN DE INDUSTRIE 14:30 Leveringskosten verminderen dankzij de ontwikkeling van gedecentraliseerde hernieuwbare energieproductie. Case study “De zeiltrein”, een model van case study publieke private samenwerking. Bart Van der Spiegel, Adjunct eerste ingenieur, INFRABEL 14:55 Industriële biomassa: de verborgen energie, opportuniteiten en obstakels. Ontwikkeling van een voorbeeld ervan in de agro-alimentaire sector. Philippe Lanoizelée, Development Director, DALKIA 15:20 Bevoorradingsstromen van biomassa, gewestelijke reglementeringen (VREG, CWAPE, Brugel) en verificatiemethodologieën Natacha André, Operations Manager - Environmental studies & assessments Department, SGS BELGIUM 15:45 Het ontwerp van duurzame logistieke gebouwen. Case study Nike Laakdal. Donald Desmet, Project Architect, TECHNUM TRACTEBEL case study ENGINEERING SESSIE 3: WARMTEKRACHTKOPPELING EN WARMTERECUPERATIE 16:30 Het Organische Rankine Cyclus-concept (ORC): een commerciële case spitstechnologie voor toepassingen van warmterecuperatie en study warmtekrachtkoppeling van diverse energiebronnen. Case study Mirom (Roeselare). Riccardo Vescovo, Sales Engineer, Clotilde Rossi, Sales Engineer, TURBODEN 16:55 Ontwerp en realisatie van een oplossing voor warmteproductie gebaseerd op

case een WKK-installatie en een biomassa-stookplaats. De technische en financiële study voordelen. Case study.

Stéphane le Gentil, Director Energy & Sustainability Programs Europe & Africa, JOHNSON CONTROLS INTERNATIONAL

17:20 Energie van eigen bodem: warmtekrachtkoppeling op plantenolie. case Karel Derveaux, Director, ECOPOWER & Jean-Pierre Van Wingen, study General Manager, E. VAN WINGEN NV.

17:45 Toepassing van warmtekrachtkoppeling in de landbouw-voedingssector:

case technische en financiële aanpak. Case study Ferrero Ardennes. study Marie-France Goedert, Engineering Manager, FERRERO ARDENNES

Het van de conferentie wordtbio’s regelmatig bijgewerkt op website onze website The programma conference presentations and speakers will be published on our www.energy-forum.be the week following the event.enAsuattendee conferences, Om het bijgewerkte programma te raadplegen online inoftetheschrijven, surf you will receive per email your access code and password to download the presentations. naar : www.energy-forum.be

DaG 2: VRIJDaG 14 NOVEMBER 2008 SESSIE 4: INDUSTRIËLE PLANNING EN ENERGIE-EFFICIËNTIE 9:30 Sustainable Energy masterplan: voor een globale strategische aanpak van de energiebehoeften op energieverslindende industriële sites. Frank Behaegel, Project Manager, TRACTEBEL ENGINEERING ENERGY AND INDUSTRIAL SOLUTIONS 9:55 Energetisch ontwerp van een industriële eenheid: planning en project management. Patrick De Graeve, Administrator, EARCH / INDUSTRIAL PROJECTS SERVICES 10:20 Energie management op corporate bedrijfsniveau: hoe energiebeheerssystemen

case integreren? Case study UPM-Kymenne, papierindustrie Finland. study Tapani Kalkela, Customer Support Manager, ABB

10:45 Een driejaren-energiestrategie en energie-masterplan voor een site ontwikkelen:

case een voorbeeld uit de farmaceutische industrie. study Gilbert Njoua, Principal Consultant & Head of Energy Business Line,

ALTRAN EUROPE

SESSIE 5: ENERGY MANAGEMENT IN DE INDUSTRIE 11:30 Energie-efficiëntie in de industrie: duurzame energiebesparingen realiseren. Jim McCabe, Sector Manager, ABB 11:55 Het beheer van de installaties optimaliseren dankzij een expertsturing van de

case forecasting: modelisatie van de productie en tariefplannen toegepast op een study trigeneratie. Case study ziekenhuis Atrium (Herleen - Nederland).

Luc Onockx, Energy Solutions Development Director - Europe, Middle East & Africa, HONEYWELL

12:20 Hoe van het energy management maturiteits niveau meten en interpreteren? Dirk Den Haese, Sales Manager - Energy and Maintenance, SIEMENS 12:45 Energiestromen monitoren: van ruwe meetdata tot verbruiksanalyses, berekening van KPI’s en een correcte kostendoorbelasting. Toelichting door middel van praktijkcases. Laurence Thring, Senior Engineer, HUNTSMAN SESSIE 6: CARBON MANAGEMENT 14:30 Emissiecontrole: gas- en stofdeeltjesuitstoot van industriële installaties meten en analyseren, state of the art en voordelen van continue emissie- en procesmeetsystemen Ben Goossens, Sales Manager Analytical Business unit, ABB 14:55 Van energie-efficiëntie tot broeikasgasreductiestrategieën, hoe de energie-

case intensieve industrie de koolstof uitdaging aangaat. Case studie BASF. study Maarten Stockmans, Manager Energy Policy, BASF ANTWERPEN

15:20 Het mechanisme van schone ontwikkeling: lessen uit het verleden en toekomstige opportuniteiten. Arnaud Brohe, Partner, CO2logic 15:45 Koolstoffinanciering: van project tot handel. Hoe acties ondernemen in de totale koolstofketen, de blootstelling aan risico’s beperken en winstkansen genereren. Stirling Habbitts, Vice President Natural Resources, ING WHOLESALE BANKING SESSIE 7: ENERGY PROCUREMENT IN DE INDUSTRIE 16:30 Trends, analyse en vooruitzichten voor de elektriciteits- en gasmarkt: risicobeheer op steeds meer gecorreleerde en volatiele markten. Thierry Lesaffre, Director of Buying Services Europe, JOHN HALL ASSOCIATES 16:55 Power intradaymarkt en marktkoppeling in Centraal-West-Europa: evolutie van de intradaymarkt en resultaten, view op de toekomst van een Europese intradaymarkt, update en context van de marktkoppeling in CWE (de koppeling van TLC, trilateral market coupling, aan Duitsland). Dieter Jong, Account Manager, BELPEX 17:20 Gedecentraliseerde productie in België: Marketingstrategieën op de elektriciteitsmarkt. Welke risicospreiding bij elektriciteitsverkoop? Hoe de spark spread beheren: vergelijking van spot en forward strategieën. Eric van Teeffelen, Managing Director, ANODE 17:45 Welke strategieën om de beste mogelijke prijzen te verzekeren op volatiele en concurrentiële markten? Stéphane Querinjean, Managing Director, SUMMIT ENERGY


eNergy BUILdINg ForUm joUrNée 1: jeUdI 13 NoVemBre 2008 SESSION 1: CONCEPTION BASSE ÉNERGIE 9:30 La conception de bâtiments CO2 neutres: mythe ou réalité? Cas d’étude Priva Campus (36.000 m2). case study dr. ir. Jan Westra, Business innovator, PRIVA 9:55 Des bâtiments commerciaux et de services passifs économiquement accessibles et viables? Cas d’étude: Aeropolis II, un immeuble de bureaux de plus de 7.000 m2 au standard passif. Eric Gobert, Senior Advisor, DEXIA BANQUE & Geert De bruyn, Production Director, CENERGIE

case study

10:20 Le standard Haute Qualité Environnementale (HQE) appliqué à un grand ensemble urbain mixte. Cas d’étude Green Square Project (30.000 m2) de Vizzion Europe. Jean-Pascal Bourdouxhe, Project Manager, TECHNUM TRACTEBEL ENGINEERING

case study

10:45 Smart Building: les technologies avancées en conception, design et gestion de bâtiments à haute performance énergétique. Peter Van Den Heede, General Manager Automation Product Division BeLux, ABB

11:00 CoNFéreNCe INaUgUraLe sUIVIe d’UN WaLKINg CoCKtaIL & LUNCh NetWorKINg

SESSION 2: ÉNERGIE VERTE INTÉGRÉE AU BÂTIMENT 14:30 Intégration des systèmes solaires PV dans les bâtiments: modèles d’exploitation, aspects technico-financiers et juridiques. Charles-Henri Bourgois, Consultant, ORCHARD CONSULTING 14:55 Rénovation du bâti et intégration des énergies renouvelables: analyse comparative des options technico-économiques. Cas d’étude du site de recherche de Laborelec. Jan Liefhooghe, Project Leader, TECHNUM TRACTEBEL ENGINEERING

case study

15:20 Energie renouvelable, un bénéfice environnemental additionnel pour l’efficacité énergétique des supermarchés. Les aspects clés d’une rénovation énergétique et environnementale globale d’un supermarché. Stéphane le Gentil, Director Energy & Sustainability Programs Europe & Africa, JOHNSON CONTROLS INTERNATIONAL 15:45 Financement et réalisation de cas concrets d’investissements en énergies renouvelables en environnement tertiaire. Emmanuel Berryer, Managing Director, GREEN-INVEST SESSION 3: BÂTIMENTS VERTS ET CERTIFICATION ENERGÉTIQUE 16:30 Bâtiments verts & certification énergétique: impact sur le marché immobilier, analyse des tendances selon le point de vue des promoteurs, investisseurs et occupants d’immeubles Kim Verdonck, Head of Research/Head of Marketing, Partner, CBRE 16:55 Performance énergétique & certification énergétique des bâtiments: état de la législation belge, approche comparée des labels de certification. Hanne de Loof, Energy Consultant, ALTRAN EUROPE 17:20 Les certifications environnementales des bâtiments. Application concrète au nouvel immeuble de la Banque européenne d’investissement (BEI), premier bâtiment certifié BREEAM en Europe continentale. Jean-Louis Hubermont, Ingénieur, BUILDING FOR THE FUTURE (B4F)

case study

17:45 Le label Minergie-Eco: au-delà de la performance énergétique, la durabilité du bâtiment. Yves Roulet, Ingénieur environnement, ECO-BAU

Le de conférence régulièrement à jour sur site Theprogramme conference presentations andest speakers bio’s will mis be published onnotre our website www.energy-forum.be the week following theetevent. attendee the conferences, Pour consulter le programme mis à jour vousAs inscrire enofligne, surfez sur: you will receive per email your access code and password to download the presentations. www.energy-forum.be

joUrNée 2: VeNdredI 14 NoVemBre 2008 SESSION 4: ENERGY PROCUREMENT DANS LE SECTEUR TERTIAIRE 9:30 Bourse des certificats verts: lancement d’une plateforme. Le contexte de la bourse sur le marché, fonctionnement de la plateforme d’échange, annonce de lancement. Dieter Jong, Account Manager, BELPEX 9:55 S’approvisionner en électricité verte. Pourquoi acheter de l’électricité verte? En quoi l’achat d’électricité verte diffère des achats d’électricité “grise”? Acheter chez un fournisseur versus acheter des certificats d’électricité verte. Eric van Teeffelen, Managing Director, ANODE 10:20 Achat d’énergie en environnement tertiaire multi-sites: comment optimiser ses contrats d’approvisionnement? Stéphane Querinjean, Managing Director, SIEMAT ENERGY 10:45 Optimiser les coûts d’approvisionnement en gaz et électricité grâce à un pilotage

expert prévisionnel des installations de production d’énergie (cogénération & case study trigénération). Cas d’études hôpital Atrium (Herleen - Pays-Bas).

Luc Onockx, Energy Solutions Development Director - Europe, Middle East & Africa, HONEYWELL

SESSION 5: ENERGY MANAGEMENT DANS LE SECTEUR TERTIAIRE 11:30 De la génèse technique et économique à sa mise en oeuvre, élaboration d’un plan Energie 2020 dans le secteur retail. Cas d’étude Delhaize Belgique. case study Philippe-Henri Heymans, Architect, Design and Maintenance Director, DELHAIZE Belgique 11:55 Sustainable Energy masterplan: pour une approche stratégique globale des besoins énergétiques sur sites tertiaires grands consommateurs d’énergie. Frank Behaegel, Project Manager, TRACTEBEL ENGINEERING ENERGY AND INDUSTRIAL SOLUTIONS 12:20 Implémenter un plan global d’Energy Management en installation tertiaire multi-

propriétés. Méthodologie et application. Cas d’études. case study Gilbert Njoua, Principal Consultant & Head of Energy Business Line, ALTRAN EUROPE

12:45 Monitoring énergétique et principales mesures URE. Cas d’étude. Alain Caytan, Coordinateur énergie, VDAB case study

SESSION 6: CONTRATS DE PERFORMANCE ÉNERGÉTIQUE 14:30 Outil d’analyse des coûts, comparaison et évaluation des options de financement des contrats de services énergétiques. Jan W. Bleyl, Division Manager, GRAZ ENERGY AGENCY LTD 14:55 Les aspects juridiques des Contrats de Performance Energétique (CPE). Rony Vermeersch, Partner, STIBBE 15:20 Rétrofit énergétique d’un campus d’enseignement supérieur en contrat EPC

(Energy Performance Contract). Mesures d’économies d’énergie et potentiel case study d’économies réalisées au terme de deux ans. Cas d’étude EHSAL. Philippe Servaye, Sales Manager, HONEYWELL

15:45 Plan d’amélioration continue de la performance énergétique des bâtiments Ommegang et Pacheco. case study Robert Wolfs, Special techniques & Energy, DEXIA BANQUE & Olivier Dekeukelaere, DALKIA SESSION 7: MESURE ET VÉRIFICATION DES PROJETS EN EFFICACITÉ ENERGÉTIQUE 16:30 Le code de l’environnement: un outil de benchmark standardisé pour évaluer et situer la performance énergétique et l’empreinte carbone des parcs immobiliers. Philippe Fixel et Sandrine Bourgineau, IPD France 16:55 Les indicateurs d’efficacité énergétique: quels indicateurs utiliser pour évaluer quelles performances? Thierry Vuye, Attaché de direction, AXIMA SERVICES 17:20 Du monitoring énergétique au contrôle des mesures d’efficacité énergétique, quels outils mettre en place? Retour d’expérience. Yves Roulet, Ingénieur environnement, Dpt. des Infrastructures, Service Immeubles, patrimoine et logistique, ETAT DE VAUD 17:45 Introduction au protocole IPMVP: outil de mesure et vérification des projets en efficacité énergétique. Pascal Jean, Directeur du Développement des Services, SPIE


ENERGY BuIlDING FORuM DaG 1: DONDERDaG 13 NOVEMBER 2008 SESSIE 1: ONTWERPEN MET LAGE ENERGIE 9:30 Het ontwerp van CO2-neutrale gebouwen: mythe of realiteit? Case study Priva Campus (36.000 m2). case study dr. ir. Jan Westra, Business innovator, PRIVA 9:55 Passieve commerciële en tertiaire gebouwen, economisch haalbaar en rendabel? Case study: Aeropolis II, een kantoorgebouw van meer dan 7.000 m2 volgens passiefstandaarden. Eric Gobert, Senior Advisor, DEXIA BANK & Geert De bruyn, Production Director, CENERGIE

case study

10:20 De hoge milieukwaliteitsstandaard (Haute Qualité Environnementale) toegepast op een groot gemengd stedelijk project. Case study: Green Square Project case 2 study (30.000 m ) van Vizzion Europe Jean-Pascal Bourdouxhe, Project Manager, TECHNUM TRACTEBEL ENGINEERING 10:45 Smart Building: geavanceerde technologieën voor het ontwerp, design en beheer van gebouwen met een hoge energieperformantie. Peter Van Den Heede, General Manager Automation Product Division BeLux, ABB

11:00 OPENINGSCONFERENTIE GEVOlGD DOOR EEN NETwORkING walkING COCkTaIl EN luNCh

SESSIE 2: GROENE ENERGIE GEÏNTEGREERD IN HET GEBOUW 14:30 Integratie van FV zonnepanelen in gebouwen: modellen voor exploitatie, technisch-financiële en juridische aspecten Charles-Henri Bourgois, Consultant, ORCHARD CONSULTING 14:55 Gebouwrenovatie en integratie van hernieuwbare energie: vergelijkende analyse van de technisch-economische opties. Case study van het studiecentrum van case study Laborelec. Jan Liefhooghe, Project Leader, TECHNUM TRACTEBEL ENGINEERING 15:20 Hernieuwbare energie, een bijkomend ecologisch voordeel voor de energieefficiëntie van supermarkten. De belangrijkste aspecten van een energetische en ecologische renovatie van een supermarkt. Stéphane le Gentil, Director Energy & Sustainability Programs Europe & Africa, JOHNSON CONTROLS INTERNATIONAL 15:45 Financiering en realisatie van concrete investeringsprojecten voor hernieuwbare energie in de tertiaire sector. Emmanuel Berryer, Managing Director, GREEN-INVEST SESSIE 3: GROENE GEBOUWEN EN ENERGIECERTIFICATIE 16:30 Groene gebouwen & energiecertificatie: impact op de immobiliënmarkt, analyse van de trends vanuit het standpunt van promotoren, investeerders en gebruikers van gebouwen. Kim Verdonck, Head of Research/Head of Marketing, Partner, CBRE 16:55 Energieperformantie en -certificatie van gebouwen: status van de Belgische wetgeving, vergelijkende aanpak van certificatielabels. Hanne de Loof, Energy Consultant, ALTRAN EUROPE 17:20 De ecologische certificatie van gebouwen. Concrete toepassing op het nieuwe gebouw van de Europese Investeringsbank (EIB), het eerste BREEAMgecertifieerde gebouw op het Europese vasteland. Jean-Louis Hubermont, Ingenieur, BUILDING FOR THE FUTURE (B4F)

case study

17:45 Het Minergie-Ecolabel: voorbij de energieperformantie, de duurzaamheid van het gebouw. Yves Roulet, Ingenieur milieu, ECO-BAU

Het van de conferentie wordtbio’s regelmatig bijgewerkt op website onze website The programma conference presentations and speakers will be published on our www.energy-forum.be the week following the event.enAsu attendee conferences, Om het bijgewerkte programma te raadplegen online inoftetheschrijven, surf you will receive per email your access code and password to download the presentations. naar : www.energy-forum.be

DaG 2: VRIJDaG 14 NOVEMBER 2008 SESSIE 4: ENERGY PROCUREMENT IN DE TERTIAIRE SECTOR 9:30 Groene stroom certificatenbeurs: lancering van een platform. Toelichting context van de beurs in de markt, marktfunctionering, aankondiging lancering. Dieter Jong, Account Manager, BELPEX 9:55 Groene stroom aankopen. Waarom groene stroom aankopen? Waarin verschilt de aankoop van groene stroom van die van “grijze” stroom? Aankoop bij een groene stroomleverancier vs. aankoop van groene stroomcertificaten. Eric van Teeffelen, Managing Director, ANODE 10:20 Energie inkopen in een tertiaire multi-site omgeving: hoe de leveringscontracten optimaliseren? Stéphane Querinjean, Managing Director, SIEMAT ENERGY 10:45 De leveringskosten voor gas en elektriciteit optimaliseren dankzij een

expertsturing van de forecasting van de energieproductieinstallaties (cogeneratie case study en trigeneratie). Case study ziekenhuis Atrium (Herleen - Nederland).

Luc Onockx, Energy Solutions Development Director - Europe, Middle East & Africa, HONEYWELL

SESSIE 5: ENERGY MANAGEMENT IN DE TERTIAIRE SECTOR 11:30 Van het technisch en economisch vormgeven tot de realisatie, uitvoering van een Energie 2020-plan in de retailsector. Case study Delhaize België. case study Philippe-Henri Heymans, Architect, Design and Maintenance Director, DELHAIZE Belgique 11:55 Sustainable Energy masterplan: voor een globale strategische aanpak van de energiebehoeften op energieverslindende tertiaire sites. Frank Behaegel, Project Manager, TRACTEBEL ENGINEERING ENERGY AND INDUSTRIAL SOLUTIONS 12:20 Een globaal Energy Managementplan voor multi-eigenaarsinstallaties in de tertiaire sector. Methodologie en toepassing. Case study.

case study Gilbert Njoua, Principal Consultant & Head of Energy Business Line,

ALTRAN EUROPE

12:45 Energieboekhouding en belangrijke REG-maatregelen. Case study. Alain Caytan, Energie coördinator, VDAB case study

SESSIE 6: ENERGIEPRESTATIECONTRACT 14:30 Kostenanalyse-tool, vergelijking en evaluatie van financieringsopties van energiedienstencontracten Jan W. Bleyl, Division Manager, GRAZ ENERGY AGENCY LTD 14:55 Juridische aspecten van Energy Performance Contracts (EPC). Rony Vermeersch, Partner, STIBBE 15:20 Energie-retrofit van een hogeschoolcampus via een EPC-contract (Energy Performance Contract). Energiebesparende maatregelen en gerealiseerd

case study energiebesparingspotentieel na 2 jaar. Case study EHSAL.

Philippe Servaye, Sales Manager, HONEYWELL

15:45 Continu verbeteringsplan voor energieperformantie van de gebouwen Ommegang en Pacheco. case study Robert Wolfs, Special techniques & Energy, DEXIA BANK & Olivier Dekeukelaere, DALKIA SESSIE 7: MEASUREMENT EN VERIFICATIE VAN DE PROJECTEN IN ENERGIEPRESTATIE 16:30 De leefmilieucode: een gestandaardiseerde benchmarktool voor het evalueren en in kaart brengen van de energieperformantie en CO2-voetafdruk van gebouwenparken. Philippe Fixel en Sandrine Bourgineau, IPD France 16:55 De energie-efficiëntie-indicatoren: welke indicatoren gebruiken om welke performantie te evalueren? Thierry Vuye, Adjunct Directeur, AXIMA SERVICES 17:20 Van energiemonitoring tot controle van energie-efficiëntiemaatregelen. Welke tools opzetten? Praktijkervaringen. Yves Roulet, Ingenieur milieu, infrastructuren en dienst gebouwen, KANTON VAUD 17:45 Inleiding tot het IPMVP-protocol: meet- en verificatietool voor energieefficiëntieprojecten. Pascal Jean, Development Director, SPIE


eNergy PUBLIC ForUm joUrNée 1: jeUdI 13 NoVemBre 2008

joUrNée 2: VeNdredI 14 NoVemBre 2008

SESSION 1: PRODUCTION DÉCENTRALISÉE ET RÉSEAUX DE CHALEUR 9:30 Cogénération au bois-énergie et distribution de chaleur par réseau urbain “read my lips: no more CO2”. Laurent Minguet, Président, TWEED

SESSION 4: ENERGY MANAGEMENT DANS LE SECTEUR PUBLIC 9:30 Les critères de succès d’un management énergétique à l’échelle des pouvoirs publics: retour d’expérience de Fedesco sur le parc de bâtiments fédéraux. Christophe Madam, Technical Director, FEDESCO

9:55 Réseaux de chaleur en Europe: quelles opportunités, les facteurs clé de développement? Philippe Lanoizelée, Development Director, DALKIA 10:20 Production décentralisée et réseaux de chaleur urbains: la situation en Belgique, les aspects technico-économiques, les conditions de succès. Isamel Daoud, Cogeneration Facilitator, COGEN SUD 10:45 Développement d’un réseau de chaleur à l’échelle d’un parc de bâtiments publics: case cas d’étude Ottignies-Louvain-la-Neuve. study Marc Cieslack, Area manager, AXIMA SERVICES & André Sterckx, Responsable énergie, OTTIGNIES-LOUVAIN-LA-NEUVE

11:00 CoNFéreNCe INaUgUraLe sUIVIe d’UN WaLKINg CoCKtaIL & LUNCh NetWorKINg

SESSION 2: ENERGIE VERTE EN VILLE 14:30 Stimulation de la réalisation en commun de projets énergétiques par différentes entreprises d’une même zone d’activité économique Charles-Henri Bourgois, Senior consultant freelance, BECO GROUP 14:55 Développement de parcs éoliens en articulation avec les Zones d’Activité

case Economique (ZAE): aspects technico-économiques, juridiques et financiers study - modèles de partenariat et de développement - impact économique sur les

finances publiques. Cas d’étude du ZAE Leuze Europe et Ath-Ghislenghien, IDETA Pierre Vandewattyne, Managing Director, IDETA

15:20 Solaire, éolien, biomasse: quelles perspectives de déploiement des énergies renouvelables à l’échelle d’une commune. Pierre Nijskens, Renewable Energy Project Engineer, DAPESCO 15:45 Intégration des systèmes solaires photovoltaïques dans le patrimoine public: modèles de partenariats, aspects technico-financiers et juridiques. Lieven Vanstraelen, Managing Director, FEDESCO SESSION 3: ECO-QUARTIERS ET NEUTRALITÉ CARBONE 16:30 Neutralité Carbone dans les zones d’activité économique en Flandre. Cadre régulatoire et exemples pratiques. Charles-Henri Bourgois, Senior consultant freelance, BECO GROUP 16:55 Du bilan carbone à la mise en œuvre d’un plan stratégique de gestion des case émissions de gaz à effet de serre dans les collectivités publiques: méthodologie study et retour d’expérience. Cas d’études sur les villes de Charleroi, Uccle et les Jeux Olympiques de Londres 2012. Frédéric Chomé, Directeur, FACTOR-X/THE CLIMATE CONSULTING GROUP

9:55 Analyse détaillée du comportement énergétique de la plus haute tour de Belgique

et plan de réduction d’émission CO2 à court, moyen et long termes. case study Marc Leunens, Conseiller Général à la gestion du patrimoine, OFFICE NATIONAL DES PENSIONS - Philippe Lanoizelée, Development Director, DALKIA

10:20 Mise en place d’une gestion de l’énergie sur le patrimoine d’une commune ou d’un service public: méthodologie et application. Franck Gérard, Energy Consultant, ALTRAN EUROPE 10:45 Gestion énergétique globale d’un parc immobilier public: cartographie et

monitoring énergétique du parc immobilier, certification énergétique des case study bâtiments, plan de rénovation et construction, mise en oeuvre des services

énergétiques. Expérience du Canton de Vaud. Yves Roulet, Ingénieur environnement, Dpt. des Infrastructures, Service Immeubles, patrimoine et logistique, ETAT DE VAUD

SESSION 5: ENERGY PROCUREMENT DANS LE SECTEUR PUBLIC 11:30 Bourse des certificats verts: lancement d’une plateforme. Le contexte de la bourse sur le marché, fonctionnement de la plateforme d’échange, annonce de lancement. Dieter Jong, Account Manager, BELPEX 11:55 S’approvisionner en électricité verte au niveau public en Belgique. Pourquoi acheter de l’éctricité verte? En quoi l’achat d’électricité verte diffère des achats d’électricité “grise”? Acheter chez un fournisseur versus acheter des certificats d’électricité verte. Eric van Teeffelen, Managing Director, ANODE 12:20 Marché public d’achat d’énergie: comment structurer son marché, rédiger les cahiers des charges, choisir la procédure adéquate, négocier avec les fournisseurs et exécuter le suivi des contrats. Nicolas Fraiture, Consultant, SIEMAT ENERGY 12:45 Groupement d’achat en secteur public: avantages et limites du modèle, retour d’expérience. Case study.

case study Patrick Castiau, Responsable du service de gestion technique, IGRETEC

SESSION 6: CONTRATS DE PERFORMANCE ÉNERGÉTIQUE 14:30 Comment mettre en œuvre les services d’efficacité énergétique au sein du secteur public? Le tiers investissement appliqué au secteur public. Opportunité de créer une ESCO publique au niveau communal ou régional. L’offre de service FEDESCO de “transfert de know-how à destination des pouvoirs publics locaux”. Lieven Vanstraelen, Managing Director, FEDESCO 14:55 Le tiers-financement, la loi sur les marchés publics et les Contrats de Performance Energétique (CPE). Frederik Vandendriessche, Partner, STIBBE 15:20 Outil d’analyse des coûts, comparaison et évaluation des options de financement des contrats de services énergétiques. Jan W. Bleyl, Division Manager, GRAZ ENERGY AGENCY LTD

17:20 Des éco-quartiers fondés sur l’énergie renouvelable et la neutralité carbone, une

15:45 Energy Line: deux ans après. Philippe Dedobbeleere, Directeur Adjoint, DEXIA BANQUE

17:45 Plaidoyer pour une diffusion généralisée du concept de maison massive passive dans le logement social. Bram De Bruycker, WIENERBERGER & RECTICEL INSULATION

SESSION 7: PARTENARIATS PUBLIC PRIVÉ 16:30 Financement d’infrastructures: le PPP, pour quoi? Comment? Les bonnes pratiques et les sources d’innovation. Tristan Dhondt, Executive Director, ERNST & YOUNG

case réalité accessible. Cas d’étude. study Speaker to be announced

16:55 Le potentiel des PPP dans les secteurs sportif, hospitalier, scolaire et carcéral. Frédéric Ledant, Account Executive, AXIMA SERVICES 17:20 Partenariats Public Privé dans le domaine de l’énergie. Bruno Lombaert, Partner, STIBBE

Le de conférence régulièrement à jour sur site Theprogramme conference presentations andest speakers bio’s will mis be published on notre our website www.energy-forum.be the week following theetevent. attendee the conferences, Pour consulter le programme mis à jour vousAs inscrire enofligne, surfez sur: you will receive per email your access code and password to download the presentations. www.energy-forum.be

17:45 Les Partenariats Public Privé appliqués aux bâtiments durables et l’énergie renouvelable: avantages et limites du PPP, analyse comparative des modes contractuels, montage et financement des projets. Nicolas Fruy, Senior Advisor Public Real Estate, DEXIA BANQUE


ENERGY PuBlIC FORuM DaG 1: DONDERDaG 13 NOVEMBER 2008

DaG 2: VRIJDaG 14 NOVEMBER 2008

SESSIE 1: GEDECENTRALISEERDE PRODUCTIE EN WARMTENETTEN 9:30 Warmtekrachtkoppeling met hout voor energieproductie en warmtedistributie in een stedelijk netwerk “read my lips: no more CO2” Laurent Minguet, Voorzitter, TWEED

SESSIE 4: ENERGY MANAGEMENT IN DE OVERHEIDSSECTOR 9:30 De succescriteria voor energiemanagement op het niveau van de publieke overheden: Praktijkervaringen van Fedesco met het park van federale publieke gebouwen. Christophe Madam, Technical Director, FEDESCO

9:55 Warmtenetwerken in Europa: welke opportuniteiten, de kernfactoren voor hun ontwikkeling Philippe Lanoizelée, Development Director, DALKIA 10:20 Gedecentraliseerde productie en warmtenetwerken: de toestand in België, de technisch-economische aspecten, de succescriteria. Isamel Daoud, Cogeneration Facilitator, COGEN SUD 10:45 Ontwikkeling van een warmtenetwerk voor een publiek gebouwenpark. Case study case Ottignies-Louvain-la-Neuve. study Marc Cieslack, Area Manager, AXIMA SERVICES & André Sterckx, Energie ambtenaar, OTTIGNIES-LOUVAIN-LA-NEUVE

11:00 OPENINGSCONFERENTIE GEVOlGD DOOR EEN NETwORkING walkING COCkTaIl EN luNCh

SESSIE 2: GROENE ENERGIE IN DE STAD 14:30 Stimuleren van de ontwikkeling van gemeenschappelijke energieprojecten op bedrijventerreinen. Charles-Henri Bourgois, Freelance senior consultant, BECO GROUP 14:55 Ontwikkeling van windmolenparken in industrieparken: technisch-economische,

case juridische en financiële aspecten - partnership- en ontwikkelingsmodellen study economische impact op overheidsfinanciën. Case study van de industriezone

Leuze Europe en Ath-Gellingen, IDETA. Pierre Vandewattyne, Managing Director, IDETA

15:20 Zonne-energie, windenergie, biomassa: welke perspectieven voor de ontwikkeling van hernieuwbare energieën op het niveau van een gemeente? Pierre Nijskens, Renewable Energy Project Engineer, DAPESCO 15:45 Integratie van fotovoltaïsche zonnepanelen in het publiek gebouwenpatrimonium: partnershipmodellen, technisch-economische en juridische aspecten. Lieven Vanstraelen, Managing Director, FEDESCO SESSIE 3: ECO-WIJKEN EN KOOLSTOFNEUTRALITEIT 16:30 CO2-neutraliteit op bedrijventerreinen in Vlaanderen. Regelgeving en praktische voorbeelden. Charles-Henri Bourgois, Freelance senior consultant, BECO GROUP 16:55 Van de koolstofbalans tot het realiseren van een strategisch plan voor het

case beheer van de uitstoot van broeikasgassen in de publieke sector: methodologie study en praktijkervaring. Case studies: De stad Charleroi, de gemeente Ukkel en de

Olympische spelen van Londen 2012. Frédéric Chomé, Directeur, FACTOR-X/THE CLIMATE CONSULTING GROUP

17:20 Eco-wijken gebaseerd op hernieuwbare energie en koolstofneutraliteit. Case case study. study Speaker to be announced 17:45 Pleidooi voor een brede verspreiding van het massief passiefhuisconcept in de sociale woningbouw. Bram De Bruycker, WIENERBERGER & RECTICEL INSULATION

9:55 Gedetailleerde analyse van de energieperformantie van het hoogste gebouw in

België en het korte, middellange en langetermijnplan voor de reductie van CO2case study emissies. Marc Leunens, Adviseur patrimonium beheer, RIJKSDIENST VOOR PENSIOENEN - Philippe Lanoizelée, Development Director, DALKIA

10:20 Opzetten van energiebeheer voor het gebouwenpatrimonium van gemeente of publieke overheidsdienst: methodologie en toepassing. Franck Gérard, Energy Consultant, ALTRAN EUROPE 10:45 Globaal energiemanagement van een publiek gebouwenpark: in kaart brengen

en energiemonitoring van de gebouwen, energiecertificatie van de gebouwen, case study renovatie- en nieuwbouwplan, uitbouw van energiediensten. Praktijkervaringen

van het kanton Vaud. Yves Roulet, Ingenieur milieu, infrastructuren en dienst gebouwen, KANTON VAUD

SESSIE 6: ENERGY PROCUREMENT IN DE OVERHEIDSSECTOR 11:30 Groene-stroomcertificatenbeurs: lancering van een platform. Toelichting context van de beurs in de markt, marktfunctionering, aankondiging lancering. Dieter Jong, Account Manager, BELPEX 11:55 Groene stroom aankopen in de Belgische overheidssector. Waarom groene stroom aankopen? Waarin verschilt de aankoop van groene stroom van die van “grijze” stroom? Aankoop bij een groene stroomleverancier vs. aankoop van groene stroomcertificaten. Eric van Teeffelen, Managing Director, ANODE 12:20 Overheidsopdrachten voor energieaankoop: hoe de openbare aanbesteding structureren, de redactie van de bestekken, de gepaste procedure kiezen, onderhandelen met leveranciers en de opvolging van de contracten uitvoeren. Nicolas Fraiture, Consultant, SIEMAT ENERGY 12:45 Groepsaankopen in de publieke sector: voordelen en beperkingen van het model, praktijkervaringen. Case study.

case study Patrick Castiau, Directeur technische dienst, IGRETEC

SESSIE 5: ENERGIEPRESTATIECONTRACT 14:30 Hoe energie-efficiëntiediensten uitbouwen in de publieke sector? Derdepartijfinanciering toegepast op de publieke sector. De opportuniteit van het creëren van een publieke ESCO op gemeentelijk of gewestelijk niveau. Het dienstenaanbod van Fedesco voor “kennisoverdracht naar lokale publieke overheden”. Lieven Vanstraelen, Managing Director, FEDESCO 14:55 Derdepartijfinanciering, overheidsopdrachten wetgeving en Energy Performance Contracts (EPC). Frederik Vandendriessche, Partner, STIBBE 15:20 Kostenanalyse-tool, vergelijking en evaluatie van financieringsopties van energiedienstencontracten Jan W. Bleyl, Division Manager, GRAZ ENERGY AGENCY LTD 15:45 Energy Line: twee jaar later. Philippe Dedobbeleere, Adjunct Directeur, DEXIA BANK SESSIE 7: PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKINGSVERBANDEN 16:30 Financiering van infrastructuur: PPS, waarom? Hoe? Good practices en innovatie. Tristan Dhondt, Executive Director, ERNST & YOUNG 16:55 Het potentieel voor PPS in sportcomplexen, ziekenhuizen, scholen en strafinstellingen. Frédéric Ledant, Account Executive, AXIMA SERVICES 17:20 Publiek-private samenwerking in de energiesector. Bruno Lombaert, Partner, STIBBE

Het van de conferentie wordtbio’s regelmatig bijgewerkt op website onze website The programma conference presentations and speakers will be published on our www.energy-forum.be the week following the event.enAsu attendee conferences, Om het bijgewerkte programma te raadplegen online inoftetheschrijven, surf you will receive per email your access code and password to download the presentations. naar : www.energy-forum.be

17:45 De publiek-private samenwerking toegepast op duurzame gebouwen en hernieuwbare energie: voordelen en beperkingen van PPS, vergelijkende analyse van contracttypes, montage en financiering van projecten Nicolas Fruy, Senior Advisor Public Real Estate, DEXIA BANK


E X H I B I TO R S

AENERGYES Aenergyes s.a. propose à ses clients des solutions optimisées en énergie durable, véritablement adaptées à leurs besoins énergétiques (efficacité énergétique, économies d’énergie et énergies renouvelables.) Aenergyes peut réaliser de manière indépendante les études, expertises et audits, mais aussi être l’interlocuteur unique d’un projet assurant la mise en œuvre et le suivi des installations. Aenergyes offre un service global dans la recherche des meilleures solutions techniques et financières, basées sur l’utilisation et la synergie des filières les plus adéquates. Aenergyes peut également établir le bilan carbone de votre activité ou de vos événements, et rechercher ou développer les projets de compensation les plus adaptés. La société coopérative CLEF (Coopérative Leuzoise pour les Energies du Futur), coopérative citoyenne à l’origine du projet de parc éolien de Leuze-Europe, est hébergée sur le stand d’Aenergyes. Fabienne Marchal Rue de Barry, 20 7904 Pipaix Tel. +32 69 66 38 58 fabienne.marchal@aenergyes.eu www.aenergyes.eu ALTRAN European leader in innovation consulting, Altran has over 17500 employees in more than 20 countries. Technology and R&D • Organization and IT • Strategy and Management Av. De Tervu(e)renlaan 142-144 1150 Brussel - Bruxelles Tel: +32 (0) 2 737 68 11 www.altran-europe.be ANODE From the moment Anode was founded in 2001, we have held the belief that energy should be supplied with attention to detail and a deep understanding of our clients’ businesses. On that vision, we built a growing clientfocused niche energy company with far-sighted European ambitions. We will constantly listen to your needs and seek to get a feeling for your current and future business aspirations. It is from this starting position that we are able to offer easy access to a sophisticated mix of products to a wide range of energy users, many of whom are not amongst the larger segment. Anode was established in Europe’s energy capital Rotterdam and can now supply your sites in several West European countries. It is because of our creative and flexible approach that we are able to offer you a truly unique range of products. See for yourself: Anode’s products range from simple and easy to understand fixed price contracts, click products, index trackers, right through to more sophisticated portfolio management solutions, giving you the opportunity to significantly optimise your energy budget. Yet this is not all: We also offer you the opportunity to optimise your energy budget by buying the electricity produced by your on-site generation units such as co-generation, solar panels or windmills at wholesale market prices. Speak with us and you will see that the “energy problem” can be turned into an opportunity. Marc Schuller Doormanplein 1 2992 BC Barendrecht P.O. Box 9034 3007 AA Rotterdam • The Netherlands Tel. +31 (0) 180 64 44 00 m.schuler@anode.be www.anode.be


Roofingspecialist ATAB is nu ook fabrikant van PIR-isolatie. IKO enertherm garandeert het hoogste rendement per m? en isoleert dus aanzienlijk beter dan minerale wol of EPS. Met deze ontwikkeling breidt ATAB het ‘Sustainable Roof Concept’, dat gericht is op energiezuinig bouwen d.m.v. duurzame materialen en op elkaar afgestemde bouwtechnieken, verder uit. D’Herbouvillekaai 80 2020 Antwerpen Tel. +32 3 248 30 00 info@atab.be www.atab.com ATS Groep As an electro-mechanical installation company, ATS is specialized in energy efficiency: S4E energy management software, Power Quality filters and HVAC-automation. Filip De Bruyne Karel De Roosestraat 15 9820 Merelbeke Tel. +32 (9)210 04 11 Fax +32 (9)231 77 44 info@atsgroep.be www.atsgroep.be BECKHOFF AUTOMATION Beckhoff met sur pied des systèmes ouverts d’automatisation reposant sur une technique de commande basée sur PC. Beckhoff verwezenlijkt open automatiseringssystemen gebaseerd op PC besturingstechniek. Kempische Steenweg 305 bus 202 3500 Hasselt Belgium Tel. + 32 (0) 11 / 24 08 00 www.beckhoff.be Belpex Belpex est la bourse belge d’électricité à court terme. En 2009, une bourse de certificats verts sera également lancée en Wallonie et en Flandre. Belpex is de Belgische elektriciteitsbeurs voor korte termijn elektriciteit. Hier wordt in 2009 een groene stroom certificatenbeurs in Vlaanderen en Wallonië aan toegevoegd. Dieter Jong Boulevard de l’Empereur - Keizerslaan, 20 Brussel 1000 Bruxelles Tel. +32 2 546 72 37 dieter.jong@belpex.be www.belpex.be

E X H I B I TO R S

ATAB


E X H I B I TO R S

CO2logic CO2logic est le pionnier et leader belge en matière de compensation volontaire de CO2. CO2logic est spécialisé dans le calcul, la réduction et la compensation des émissions de CO2. CO2logic fut désigné par une étude de l’IEW/ULB (étude Juin 2008) comme la société de compensation belge la plus recommandée en Belgique (et deuxième au niveau européen). Cette société dispose d’une excellente réputation et est la seule à être certifié par Forum Ethibel. Pour des conseils en CO2 ou en neutralité de CO2 c’est sans doute chez eux qu’il faut être. CO2logic est certifié Bilan Carbone@ CO2logic is de Belgische pionier en leider in vrijwillige CO2-compensatie sinds eind 2006. CO2logic specialiseert zich in de berekening, vermindering en compensatie van CO2. CO2logic werd door het IEW/ULB (studie Juni 2008) bekroond als meest aangeraden Belgische CO2 compensatiebedrijf (en tweede op Europees vlak). Het bedrijf heeft een stevige reputatie en is als enige in België gecertifieerd door Forum Ethibel. Voor advies omtrent CO2 of CO2 neutraliteit klopt u waarschijnlijk best aan hun deur. CO2logic is Bilan Carbone® certified Antoine Geerinckx, managing partner tel: +32 478 413 007 antoine@co2logic.com DALKIA Dalkia, leader européen des services énergétiques, pour les établissements publics, les entreprises industrielles et tertiaires, aide ses Clients à maîtriser leur consommation d’énergie et réduire l’impact environnemental de leurs installations. Dans toute l’Europe, les Amériques, en Asie, nos clients nous confient la gestion et la maintenance de leurs installations qu’il s’agisse de grands réseaux de chaleur, d’installations de production de vapeur, de froid, pour des milliers d’usines, d’établissements publics, d’hôpitaux, de centres sportifs et de bureaux, ou de réseaux Télécom. Dalkia compte plus de 55.000 collaborateurs répartis dans 38 pays (dont 1.500 employés en Belgique) qui partagent tous la même culture d’entreprise : la garantie du résultat. Cet engagement contractuel se retrouve dans nos efforts vers une qualité de service toujours plus grande et une gamme d’offre souple et évolutive adaptée à la diversité de nos clients. Als Europese leider neemt Dalkia het voortouw in het beheren van technische installaties, waarbij zij openbare besturen, industriële en tertiaire bedrijven helpt om hun energieverbruik te beperken en de milieu-impact ervan te verminderen. In heel Europa, in de Verenigde Staten en in Azië, vertrouwen onze klanten ons het beheer en onderhoud van hun installaties toe. Het gaat om grote warmtenetwerken, stoomproductie of koudeprocessen voor duizenden fabrieken, openbare diensten, zorginstellingen, sportcentra en kantoorgebouwen of telecom netwerken. Dalkia telt meer dan 55.000 medewerkers in 38 landen (waarvan 1.500 in België) die een gemeenschappelijke bedrijfscultuur beleven: het resultaat garanderen. Deze contractuele verbintenis vertaalt zich in onze aanhoudende inspanningen voor een steeds betere dienstverlening dankzij een relevant aanbod op maat van onze klanten. Nathalie Veys Quai Fernand Demetskaai 52 1070 Anderlecht Tel. +32 (0)2 521 37 38 veys.n@dalkia.be www.dalkia.be DAPESCO DAPESCO est un bureau d’études spécialiste de l’Optimisation Energétique. DAPESCO s’est résolument engagé dans la lutte pour la réduction des émissions CO2. Notre équipe jeune, dynamique et flexible, met son savoir faire à votre service. Vous trouverez chez nous des compétences dans toute la chaîne de gestion des ressources énergétiques : depuis la collecte des informations jusqu’ à la mise en place de solutions d’indépendance énergétique en passant par l’analyse des performances. Toutes nos solutions sont adaptées à votre situation. Notre objectif: Diminuer vos coûts et vos consommations en Electricité - Gaz - Fioul - Eau. Afin d’agir sur la réduction des émissions CO2. Nos services : Logiciels de gestion d’énergie – services audit & engineering : Relighting, HVAC,Renewable energy.


Fleming Science Park Avenue A. Fleming, 2B 1348 - Louvain-la-Neuve?Belgium Tel: +32 (10) 22.52.86 info@dapesco.com www.dapesco.com Energymag Energymag est le premier magazine professionnel belge de l’énergie, des solutions énergétiques et des services associés. Décliné dans les deux principales langues nationales, ce bimestriel présente six fois par an le panorama complet des technologies et services énergétiques destinés aux trois marchés les plus importants: industrie, tertiaire et collectivités. Energymag is het eerste Belgische vakblad over energie, energieoplossingen en aanverwante dienstverlening. Er is een Franstalige en een Nederlandstalige versie. Het blad verschijnt tweemaandelijks. Zes keer per jaar belicht het blad het gehele panorama van technologieën en energiediensten die bestemd zijn voor drie grote markten: industrie, dienstverlenende sector en Collectiviteiten. Rue J. Coosemansstraat 107 Brussel 1030 Bruxelles Tel. +32 2 737 91 19 redaction@energymag.be www.energymag.be ETS. VAN WINGEN Les Ateliers de Construction E. Van Wingen SA sont en Belgique les fournisseurs incontournables de groupes électrogènes et d’autres applications sur base de moteurs diesel et de moteurs à gaz industriels. La continuité dans la gestion de l’entreprise et le dynamisme en matière de développement de nouvelles activités et spécialités ont permis à EVW d’acquérir également la reconnaissance méritée au plan international. L’équipe qualifiée et dévouée d’EVW propose un partenariat sérieux: le client peut compter sur un savoir-faire basé sur une solide expérience ouvrant la voie vers une innovation durable en matière de gestion totale des projets: étude et conception, production, installation, service. De Constructiewerkhuizen E. Van Wingen NV zijn in België de toonaangevende leveranciers van stroomaggregaten en andere toepassingen met industriële diesel- en gasmotoren. De continuïteit in de bedrijfsleiding en de dynamiek in het ontplooien van nieuwe activiteiten en specialiteiten hebben EVW intussen ook op het internationale plan erkenning gebracht. Samen met een sterk en toegewijd team biedt EVW een stevig partnership aan: de klant vindt er knowhow die steunt op gedegen ervaring en de weg opent naar duurzame vernieuwing op het stuk van totaal projectmanagement: studie en ontwerp, productie, installatie, service. Industrieterrein - Durmakker 27 9940 EVERGEM Tel. +32 (0)9 253 08 00 info@vanwingen.be www.vanwingen.be

E X H I B I TO R S

DAPESCO is een studiebureau gespecialiseerd in het optimaliseren van energieverbruiken. DAPESCO is de referentiepartner voor industriële en multi-site bedrijven. DAPESCO volgt de energieverbruiken van meer dan 7000 sites in 40 landen. Onze Missie: Uw kosten verminderen in Elektriciteit - Gas - Stookolie - water en zo de CO2 uitstoot verlagen. Ons Principe: Meten - Optimaliseren - Evolueren. Onze klanten: Industriële en Distributiesectoren, Offices and Buildings Facilities Management, HVAC-toezicht, Openbare diensten.


E X H I B I TO R S

FEDESCO Fedesco - Federal Energy Services Company - est une Société de Services Energétiques (ESCO) publique constituée en mars 2005 en tant que société anonyme de droit public, et ce à l’initiative du gouvernement fédéral. La société a pour but de réaliser et financer des projets qui contribuent à des économies d’énergie dans les bâtiments publics fédéraux et dont le remboursement du financement se répartit sur base de l’économie annuelle réellement réalisée. Ce principe est également connu sous le nom de « Tiers Investisseur ». Fedesco - Federal Energy Services Company - is een publieke Energy Services Company (ESCO) die als naamloze vennootschap van publiek recht werd opgericht, in maart 2005, op initiatief van de federale regering. Het bedrijf heeft tot doel energiebesparende projecten in de federale overheidsgebouwen te realiseren en financieren, waarbij de investering terugbetaald wordt door de reële jaarlijkse besparingen op de energiefactuur. Dit principe is eveneens gekend onder de naam “Derde Investeerder”. Avenue de Tervurenlaan 168/8 Brussel 1150 Bruxelles Tel. 32 2 762 02 80 info@fedesco.be www.fedesco.be GREEN-INVEST Green-Invest est une ESCO (Energy Service Company) qui étudie, réalise, finance et opère des installations de production d’énergie renouvelable (chaudière bois et réseaux de chaleur, cogénération, panneaux solaires). Green-Invest is een ESCO (Energy Service Company) die installaties op basis van hernieuwbare energie bestudeert, installeert, realiseert en financiert. Meer in het bijzonder zijn dit verwarmingsketels op basis van hout, warmte-netwerken, co-generatie en zonnepanelen. Emmanuel Berryer Chaussée de Bruxelles, 115 1310 La Hulpe Tel. +32 2 652 02 18 eb@green-invest.be www.green-invest.be HONEYWELL BUILDING SOLUTIONS Honeywell Building Solutions installeert en doet onderhoud op automatische gebouwenbeheeroplossingen die voor een veilige, betrouwbare, aangename, rendabele en een milieuvriendelijke werkomgeving zorgen. Door meer dan 60 jaar aanwezigheid in België en gebruik makend van de hiermee gepaard gaande ervaring in engineering en exploitatie van efficiënt gebouwenbeheer, kunnen Honeywell gebouwenbeheersystemen in stand alone werken of samenwerken in een geïntegreerde oplossing. Honeywell Building Solutions installe et entretient des solutions automatisées pour le contrôle des bâtiments grâce auxquelles les environnements sont sûrs, sécurisés, confortables, rentables et respectueux de l’environnement. Profitant d’une présence de plus de 60 ans en Belgique et de l’expérience acquise dans l’ingénierie et l’exploitation d’une gestion performante des bâtiments, les systèmes Honeywell de gestion des bâtiments sont autonomes ou opèrent de concert en tant que solution intégrée. Hermes Plaza Hermeslaan, 1H?B 1831 DIEGEM? Tel. +32 (0)2 728 28 28? info.hbs.be@honeywell.com www.honeywell.com


Liquisol is een gamma van zonnewerende verven warmee u uw gebouw op een efficiënte en goedkope manier kan beschermen tegen de hitte van de zon. Liquisol-verven zijn speciaal ontwikkeld om te schilderen op de buitenzijde van lichtstraten, verandadaken en bolle lichtkoepels. Natuurlijk werken ze ook op glas. Liquisol-verf bevat pigmenten die het zichtbare licht van de zon doorlaten maar de warmte- ofwel infraroodstralen terugkaatsen. Om de verkleuring van uw interieur tegen te gaan, absorbeert de Liquisol-verf ook het UV-licht. Liquisol is verkrijgbaar in een permanent en tijdelijke uitvoering. Liquisol est une gamme de peintures qui protègent contre le soleil et vous permettent ainsi de protéger votre immeuble de manière efficace et bon marché contre la chaleur du soleil. Nos produits ont été spécialement développés pour peindre la face externe des toits de vérandas, des dômes vitrés et lanternons. Bien évidemment, ils s’appliquent aussi sur verre. La peinture Liquisol contient des pigments qui laissent passer la lumière visible du soleil, tout en reflétant la chaleur qui consiste en rayons infrarouges. Afin de prévenir la décoloration de vos intérieurs, Liquisol absorbe la lumière UV. Liquisol existe aussi bien en version temporaire que permanente. Tel 070 69 00 16 verf@liquisol.eu NIZET Entreprise Electriciteit Hoogspanning –Laagspanning. Electromechanische en speciale werken. Onderhoud en depannage. Graad 8. Photovoltaïsche installaties: studie, monitoring, financiering, administratie van premies Electricité haute et basse tensions. Travaux publics, privés et industriels. Electromécanique et travaux spéciaux. Tableaux électriques B.T. et cabines H.T. Maintenance et dépannage 24h/24. Agrégation de classe 8. Installations photovoltaïques : étude, monitoring, entretien, financement, administration des primes. Rue Laid Burniat 2 B-1348 Louvain-La-Neuve Tel. +32 10 45 18 67 nizet@nizet.be www.nizet.be PRIVA Priva is de specialist op het gebied van geautomatiseerde klimaatcontrole en procesbeheer. De intelligente en groene gebouwbeheersystemen van Priva scheppen een comfortabel, gezond en prestatiebevorderend werkklimaat. Waarbij de mogelijke kosten laag zijn én blijven en het gebruiks- en onderhoudsgemak hoog is. Daarnaast biedt Priva energieoplossingen op maat, waarin wij u begeleiden en adviseren op het gebied van effectief energiebeheer. Priva est un spécialiste des technologies de l’automatisation industrielle et du bâtiment. Les systèmes de gestion intelligente et durable des bâtiments développé par Priva vous permettent de créer un environnement de travail confortable et sain et productif. Un environnement où les frais de fonctionnement sont mininisés et la facilité d’entretien maximalisée. Priva offre également des solutions énergie sur mesure, des services d’accompagnements et de conseils pour une gestion énergétique performante. Peter Dijkstra Zijlweg 3 2678 LC De Lier Postbus 18 2678 ZG De Lier Tel. +31(0)174 533587 Peter.Dijkstra@priva.nl www.priva.nl

E X H I B I TO R S

LIQUISOL


E X H I B I TO R S

REL-scan® nv REL-scan® designs and installs qualitative high-tech, energy efficient lighting systems, based on wireless (WLC) and TCP/IP automation control. Dhr. Chris Vandendael Mgr. Van Waeyenberghlaan 34/B2 B-3000 Leuven Tel. +32 16 23 40 31 info@rel-scan.be www.rel-scan.be REPROSOL Reprosol domine la lumière… depuis plus de 15 ans! Nous offrons une protection totale pour vitrages et matières synthétiques. Reprosol est votre spécialiste en ce qui concerne films pour vitrages, stores et coatings. N’hésitez pas à jeter un coup d’œil sur nos différentes réalisations! Un problème de chaleur, de sécurité, de discrétion, etc. Reprosol vous offre une solution sur mesure, répondant à vos besoins. Reprosol beheerst het licht... al meer dan 15 jaar! Wij zorgen voor een totale bescherming van beglazing en gladde kunststoffen. Reprosol is uw specialist in alle soorten glasfolie, screens en coatings. Bekijk ook zeker en vast onze realisaties betreffende zonwering en zonwerende raamfolie. Waar het ook om draait - warmtebeheersing, veiligheid, privacy, enz. - Reprosol biedt u een oplossing op maat van uw behoeften. Ganzeplas 83 9880 Aalter Tel. +32 9 325 00 69 info@reprosol.be www.reprosol.be SIEMENS Siemens donne des réponses de A à Z sur le plan de l’énergie: production, transport et distribution efficaces, et diminution de la consommation dans l’industrie et les bâtiments. (179 signes) Siemens geeft antwoorden van A tot Z op vlak van energie: efficiënte productie, transport en distributie, en minder verbruik in industrie en gebouwen. (150 signes) Siemens Business Park Square Marie Curiesquare 30 Brussel 1070 Bruxelles Tel.: +32 2 536 21 11 www.siemens.be STIBBE Stibbe is a full-service business law firm with offices in Brussels, Amsterdam, London and New York. Our corporate and institutional clients trust us for high quality advice on complex legal issues, including energy matters, both local and cross-border. A top-tier firm, our reputation for advising on international work, has been significantly enhanced by our alliance with leading international law firms Herbert Smith and Gleiss Lutz. Our energy law specialists assist various actors such as investors, production and distribution companies and large industrial energy users, adressing the hottest energy related legal issues of today: interconnectors, renewables, emission trading, energy efficiency/performance and energy infrastructure. Central Plaza rue de Loxum 25 Loksumstraat BE-1000 Brussels Tel. +32 2 533 52 11


TECHNUM - TRACTEBEL ENGINEERING Technum - Tractebel Engineering étudie, conçoit et gère vos grands projets d’infrastructure et de construction. Notre approche intégrée apporte à nos clients des solutions durables et innovantes en associant la technologie à l’économie. L’approche multidisciplinaire de nos équipes garantit un support opérationnel basé sur une expérience confirmée. La mise sur pied de partenariats à long terme avec nos clients nous permet de répondre à leurs objectifs centrés sur la compétitivité, la sécurité et la fiabilité. 480 personnes hautement qualifiées et les deux filiales IMDC et TRITEL sont à votre service. Technum - Tractebel Engineering plant, ontwerpt en managet uw grote infrastructuurprojecten en streeft hierbij consequent naar een innovatieve, duurzame en energie-efficiënte oplossing. Via onze geïntegreerde benadering geven we vorm aan de industriële, landelijke en stedelijke omgeving van morgen. We staan garant voor mobiliteit en leefbaarheid in de stad van de toekomst. We wensen met onze klanten een samenwerking uit te bouwen op lange termijn, waarbij objectieven in het kader van competitiviteit, veiligheid en betrouwbaarheid centraal staan. Onze 480 hooggeschoolde medewerkers en onze filialen IMDC en TRITEL staan tot uw dienst. Wilrijkstraat 37 B-2140 Antwerpen tel. +32 3 270 92 92 www.technum.be

TECHNUM - TRACTEBEL ENGINEERING

Turboden Turboden was established in 1980 with the aim to design and manufacture turbines and turnkey turbo-generator units based on the Organic Rankine Cycle (ORC) Concept. In the Eighties, Turboden supplied mainly small size (3-30 kWel) ORC units powered by solar collectors. The following applications were in the fields of heat recovery, geothermal energy and, more recently, biomass energy, with sizes per unit in the Megawatt range. via Cernaia, 10 25124 - Brescia Italy Tel: +39.030.3552.001 info@turboden.it www.turboden.it WAGO Les produits WAGO® sont innovatifs et du qualité. Venez découvrir les solutions pour vos projets de gestion d’énergie. WAGO® staat voor kwaliteit en innovatie. Kom de oplossingen ivm energiebeheersing ontdekken op de WAGO® stand. Excelsiorlaan 11 1930 Zaventem Tel.: +32 2 717 90 90 building-be@wago.com www.wago.be

E X H I B I TO R S

Contact person for Energy related matters: Frederik Vandendriessche e-mail frederik.vandendriessche@stibbe.com www.stibbe.com


greener buildings

Are you interested in globally-proven solutions that guarantee to improve building performance and reduce energy consumption & carbon emissions? Honeywell can help you to reduce the carbon footprint of your building portfolio, replace ageing equipment, improve comfort conditions for your staff and visitors as well as ensure compliance with current legislation...all at no addition to current operational budgets. And we can engineer a range of improvement measures that will reduce energy consumption and carbon emissions including renewable energy solutions. Based on completing more than 5000 energy efficiency projects in facilities across the globe, we are so confident in our abilities, we can guarantee the results and take on the performance risk, funding the improvements from the savings we make. You see the positive impact directly on your bottom line whilst at the same time meeting your corporate responsibility objectives. Innovative solutions from a global leader in energy services.

For more information, please contact: +32 (0)2 728 2828 e-mail info.hbs.be@honeywell.com or visit www.honeywell.com/buildingsolutions Š 2008 Honeywell International Inc. All rights reserved.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.