Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου Ανασχεδιασμός και Επανάχρηση του πρώην ΓεωργικούΙωαννίνωνΣταθμού Διπλωματική Εργασία Σχεδιασμού Φοιτητική ομάδα Αθανασία Κλούρα | Εμμανουέλα Μυρτάκη

Ευχαριστούμε θερμά την κα Μαρία Δούση και τον κος Σταύρο Απότσο για τη διαρκή καθοδήγησή τους και την ενθάρρυνσή τους κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διπλωματικής εργασίας. τον κος Γεώργιο Σμύρη για την άμεση ανταπόκρισή του και την παραχώρηση εγγράφων από το προσωπικό του αρχείο.
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών | Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου Ανασχεδιασμός και Επανάχρηση του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων Agricultural Innovation Park of Epirus Redesigning and Reusing the former Agricultural Research Station of Ioannina Επιβλέποντες καθηγητές | Μαρία ΣταύροςΔούσηΑπότσος Φοιτητική ομάδα | Αθανασία ΕμμανουέλαΚλούραΜυρτάκη
ΠερίληψηΠεριεχόμενα 1 Εισαγωγή 2 Μέρος Α’ Ανάλυση - Τεκμηρίωση 3 Κεφάλαιο 1 Η πόλη των Ιωαννίνων 1.1 Διαχρονική ανάλυση 5-8 1.2 Συγχρονική ανάλυση 9-14 Κεφάλαιο 2 Η περιοχή του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων 2.1 Ιστορική ανάλυση 15-21 2.2 Συγχρονική ανάλυση 22-34 2.3 Συγκριτική ανάλυση 35-38 Κεφάλαιο 3 Ανάλυση κτιρίων περιοχής μελέτης 3.1 Πρώην κτίριο Διοίκησης 41 3.1.1 Σκαριφήματα 41-44 3.1.2 Ιστορική ανάλυση 45-60 3.1.3 Ογκοπλασία 61 3.1.4 Τυπολογία 62-66 3.1.5 Μορφολογία 67-71 3.1.6 Κατασκευαστική δομή 72-75 3.1.7 Παθολογία 76-86 3.1.8 Αξιολόγηση 87-90 3.2 Πρώην κτίριο Κατοικιών 91 3.2.1 Σκαριφήματα 91-92 3.2.2 Ιστορική ανάλυση 93-98 3.2.3 Ογκοπλασία 99 3.2.4 Τυπολογία 100-101 3.2.5 Μορφολογία 102-105 3.2.6 Κατασκευαστική δομή 106-108 3.2.7 Παθολογία 109-110 3.2.8 Αξιολόγηση 111-112 3.3 Πρώην κτίριο Ιπποστασίου 113 3.3.1 Σκαριφήματα 113-116 3.3.2 Ιστορική ανάλυση 117-129 3.3.3 Ογκοπλασία 130 3.3.4 Τυπολογία 131-133 3.3.5 Μορφολογία 134-137 3.3.6 Κατασκευαστική δομή 138-141 3.3.7 Παθολογία 142-152 3.3.8 Αξιολόγηση 153-155 Κεφάλαιο 4 Συμπεράσματα α΄ μέρους 156 Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου
Μέρος Β’ Αρχιτεκτονική Πρόταση Κεφάλαιο 5 Αξιολόγηση οικοπέδου 159 - 168 Κεφάλαιο 6 Ανασχεδιασμός ευρύτερης περιοχής μελέτης 6.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 169-172 6.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 173-178 Κεφάλαιο 7 Ανασχεδιασμός περιοχής μελέτης 7.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 179-184 7.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 185-192 Κεφάλαιο 8 Κτίρια μελέτης 8.1 Περίπτερα ενημέρωσης - Πρώην ορνιθώνες 193 8.1.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 195-200 8.1.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 201-202 8.2 Κτίριο Διοίκησης 203 8.2.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 205-218 8.2.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 219-224 8.3 Κτίριο Ξενώνα 225 8.3.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 227-236 8.3.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 237-240 8.4 Κτίριο Εστιατορίου - Καφετέριας 241 7.4.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 243-258 7.4.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 269-262 8.5 Κτίριο Ερευνητικού Κέντρου Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών 263 8.5.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 265-280 8.5.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 281-286 8.6 Υπαίθρια αγορά 287 8.6.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις 289-291 8.6.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις 292 Παράρτημα Φωτογραφίες μακέτας 293-302 Βιβλιογραφία - Δικτυογραφία 303-304 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 1 Περίληψη H παρούσα διπλωματική εργασία αφορά τον σχεδιασμό του Πάρκου Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου στην πόλη των Ιωαννίνων. Όπως προβλέπεται από την Περιφέρεια Ηπείρου, το πάρκο χωροθετείται στον πρώην Γεωργικό Σταθμό Ιωαννίνων που βρίσκεται στον περιαστικό οικισμό της Κατσικάς. Στόχος της εργασίας είναι ο ανασχεδιασμός της έκτασης, η αξιοποίηση και επανάχρηση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος καθώς και η πρόταση νέων κτιριακών μονάδων. Αρχικά, μέσω της βιβλιογραφικής ανασκόπησης και της μελέτης πεδίου οργανώθηκε η ανάλυση και τεκμηρίωση που αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη διαχείριση του ιστορικού αποθέματος. Στο πλαίσιο αυτό και μέσω μελετών περίπτωσης διαμορφώθηκε η πρόταση ανασχεδιασμού. Ως προς το κτιριολογικό πρόγραμμα, το πάρκο αποτελείται από δύο ερευνητικά κέντρα για την ποιοτική αναβάθμιση των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και τη γενετική βελτίωση των ντόπιων φυλών ζώων. Η σχεδιαστική πρόταση επικεντρώνεται στις δημόσιες λειτουργίες του πάρκου: τα περίπτερα ενημέρωσης, το κτίριο της διοίκησης, το εστιατόριοκαφετέρια, τον ξενώνα και την υπαίθρια αγορά τοπικών προϊόντων καθώς και στο κέντρο έρευνας των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Λέξεις Κλειδιά: Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας, Aνασχεδιασμός, Aποκατάσταση, Eπανάχρηση, Aξιοποίηση κτιριακού αποθέματος
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222Εισαγωγή Σ τόχος της παρούσας εργασίας, που εκπονήθηκε στα πλαίσια της διπλωματικής εργασίας στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Α.Π.Θ. αποτελεί ο σχεδιασμός του Πάρκου Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου στα Ιωάννινα. Το πάρκο περιλαμβάνει δύο ερευνητικά κέντρα για την ποιοτική αναβάθμιση των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και τη γενετική βελτίωση των ντόπιων φυλών ζώων, καθώς και υπαίθρια αγορά για την προώθηση τοπικών προϊόντων. Η εργασία εστιάζεται στον σχεδιασμό των δημόσιων λειτουργιών του πάρκου: τα περίπτερα ενημέρωσης, το κτίριο της διοίκησης, το εστιατόριο-καφετέρια, τον ξενώνα και την υπαίθρια αγορά τοπικών προϊόντων, καθώς και το κέντρο έρευνας των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Για τη χωροθέτηση των παραπάνω χρήσεων αξιοποιήθηκε και επαναχρησιμοποιήθηκε τμήμα του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων. Παράλληλα σχεδιάστηκαν νέες κτιριακές δομές ώστε το πάρκο να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες του κτιριολογικού προγράμματος το οποίο διαμορφώθηκε βάσει του προγραμματικού σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου. Η εργασία οργανώνεται σε δύο μέρη: την ανάλυση-τεκμηρίωση και την σχεδιαστική πρόταση. Το πρώτο μέρος της εργασίας περιλαμβάνει τρία κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο απαρτίζεται από δύο μέρη: τη διαχρονική ανάλυση η οποία αναφέρεται στην ιστορία της πόλης των Ιωαννίνων και στην εξέλιξή της κατά το πέρασμα των χρόνων και τη συγχρονική ανάλυση στην οποία αναλύεται η σχέση της πόλης με τον πρωτογενή τομέα καθώς και η σημασία της λίμνης Παμβώτιδας που περιλαμβάνει πολλαπλά οικοσυστήματα. Το δεύτερο κεφάλαιο περιλαμβάνει τρία μέρη: την ιστορική ανάλυση του πρώην Γεωργικού Σταθμού στην οποία περιγράφονται οι ιστορικές φάσεις της έκτασης μελέτης που διαμόρφωσαν τη σημερινή κατάσταση, τη συγχρονική ανάλυση με την παρουσίαση της σχέσης της έκτασης μελέτης με την πόλη και τον περιαστικό οικισμό της Κατσικάς ως προς το οδικό δίκτυο, τις χρήσεις γης και το φυσικό τοπίο και τέλος τη συγκριτική ανάλυση που περιλαμβάνει τη σύγκριση με παρόμοιους τύπους γεωργικών εκπαιδευτικών δομών. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η ανάλυση και τεκμηρίωση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος του Σταθμού. Μέσω της έρευνας αρχείου, της έρευνας πεδίου και της αποτύπωσης που πραγματοποιήθηκε, καταγράφονται τα στοιχεία που αναφέρονται στην ιστορική εξέλιξη, την αρχιτεκτονική και κατασκευαστική ανάλυση, καθώς και στην παθολογία κάθε κτιρίου. Στο τέλος του πρώτου μέρους μέσω των συμπερασμάτων ανακεφαλαιώνονται και σχολιάζονται όσαΤοπροαναφέρθηκαν.δεύτερομέροςτης εργασίας αφορά την αρχιτεκτονική πρόταση για το Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου και τον επιμέρους σχεδιασμό των κτιρίων. Πιο αναλυτικά, το πέμπτο κεφάλαιο περιλαμβάνει την αξιολόγηση του οικοπέδου μέσω διαγράμματος στο οποίο σημειώνεται το κτιριακό απόθεμα που πρόκειται να διατηρηθεί. Στο έκτο και έβδομο κεφάλαιο παρουσιάζονται η πρόταση ανασχεδιασμού της ευρύτερης περιοχής μελέτης αλλά και της περιοχής εστίασης μέσω διαγραμμάτων στρατηγικού σχεδιασμού, σχεδιαστικών και τρισδιάστατων απεικονίσεων. Στο όγδοο κεφάλαιο ομοίως μέσω σχεδιαστικών και τρισδιάστατων απεικονίσεων αναλύονται τα κτίρια που συγκροτούν την πρόταση: τα περίπτερα ενημέρωσης (πρώην ορνιθώνες), το κτίριο διοίκησης (επαναφορά χρήσης), τον ξενώνα (επαναφορά χρήσης), το εστιατόριο-καφετέρια (πρώην ιπποστάσιο), το ερευνητικό κέντρο αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών (νέα πρόταση) και την υπαίθρια αγορά τοπικών προϊόντων (νέα πρόταση). Η εργασία ολοκληρώνεται με το παράρτημα, στο οποίο παρουσιάζεται η σχεδιαστική πορεία της ογκοπλασίας κάθε κτιρίου. Επίσης, παρατίθενται οι φωτογραφίες της μακέτας στην οποία συνοψίζονται οι βασικοί χειρισμοί στις επιμέρους κλίμακες σχεδιασμού και συγκεκριμένα στη διαμόρφωση του τοπίου, καθώς και στα αρχιτεκτονικά δομήματα.
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 3
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 4 Α’ μέρος| Ανάλυση-Τεκμηρίωση
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 5 1ο Κεφάλαιο Η πόλη των Ιωαννίνων 1.1 Διαχρονική ανάλυση Σ τη νότια όχθη της λίμνης των Ιωαννίνων, μέσα στον κάμπο, προβάλλει ο βραχώδης λόφος της Καστρίτσας, που αναπτύχθηκε και κατοικήθηκε για πολλούς αιώνες κατά την αρχαιότητα ένας μεγάλος οχυρωμένος οικισμός. Μετά την εγκατάλειψή του άρχισε να δημιουργείται οχυρωμένη πόλη στη θέση όπου σήμερα βρίσκεται το κάστρο των Ιωαννίνων. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Γραπτές μαρτυρίες για την πόλη των Ιωαννίνων δεν υπάρχουν στις σωζόμενες πηγές των πρώτων βυζαντινών αιώνων. Φαίνεται ότι η πόλη ήταν μέρος ενός συνόλου πόλεων και οχυρών που ανοικοδόμησε ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός κατά το 527-565, σύμφωνα με τον βυζαντινό ιστορικό Προκόπιο. Στο έργο του "Περί κτισμάτων" περιγράφει μια περιοχή με βραχώδη υψώματα και λίμνη, που μοιάζουν με το κάστρο των Ιωαννίνων (Εικόνα 1.1). (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Η οχυρή θέση των Ιωαννίνων άρχισε να αποκτά σημασία τον 6ο-7ο αιώνα. Το 1020 σε έγγραφα του βυζαντινού αυτοκράτορα Βασιλείου Β’ γίνεται αναφορά στην επισκοπή των Ιωαννίνων. Το 1082, στο έργο της Αλεξιάς, η Άννα Κομνηνή αναφέρει την ενίσχυση των τειχών της πόλης από τον Βοημούνδο όταν βρισκόταν υπό Νορμανδική κυριαρχία. (Βαγενά, και συν., 2009) Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους το 1204, τόσο στο Δεσποτάτο της Ηπείρου όσο και στην πόλη των Ιωαννίνων εγκαταστάθηκαν επιφανείς οικογένειες προσφύγων από την Πόλη. Το γεγονός της εγκαθίδρυσης των προσφύγων εντός και εκτός του κάστρου, έφερε αντιδράσεις από τους παλαιούς οικήτορες της περιοχής. Ωστόσο, η εδραίωση των ισχυρών αυτών οικογενειών στην πόλη επηρέασε σημαντικά την ιστορική εξέλιξη του τόπου και ανέδειξε το κάστρο, από το 1024 έως το 1430, σε αυτόνομο Δεσποτάτο των Ιωαννίνων. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Το 1318, το Δεσποτάτο των Ιωαννίνων, που έχει ανεξαρτητοποιηθεί από τη κηδεμονία της Άρτας, εκφράζει την επιθυμία να υποταχθεί στην κεντρική εξουσία του Βυζαντίου. Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος με δύο αυτοκρατορικά διατάγματα του 1319 και του 1321 παραχωρεί τα προνόμια που έχουν ζητήσει οι κάτοικοι της πόλης. Η πόλη των Ιωαννίνων πλέον δε χαρακτηρίζεται ως “πολίδιον” αλλά ως “άστυ”. Ένα από τα κυριότερα προνόμια ήταν η Εκκλησία των Ιωαννίνων, που είχε χαρακτηριστεί από επισκοπή σε μητρόπολη, να διατηρήσει όσα κατείχε. Ακόμα, η πόλη δεν θα παραχωρούνταν ποτέ στους Φράγκους, ενώ ο διοικητής δεν είχε το δικαίωμα να απελάσει κανέναν κάτοικο της πόλης εκτός εάν πρόκειται για “δημοταράκτη”. Αναφορικά με τη δικαστική εξουσία, αυτή θα ασκούνταν από ένα συμβούλιο που συμμετείχαν εκλεγμένοι πολίτες. Επίσης, οι Γιαννιώτες θα είχαν πλήρη φορολογική απαλλαγή σε όλη την επικράτεια της Αυτοκρατορίας, δεν θα τους επιβαλλόταν άλλο νόμισμα και θα μπορούσαν να πουλούν ελεύθερα τα προϊόντα τους στις τρέχουσες κάθε φορά τιμές. Όλα τα δικαιώματα τα απολάμβαναν επίσης και οι κάτοικοι της Εβραϊκής παροικίας της πόλης, ο αριθμός των οποίων ήταν αρκετά υπολογίσιμος, γεγονός που υποδεικνύει ότι η πόλη των Ιωαννίνων ήταν γνωστό κέντρο εμπορίου στη Δύση. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Την περίοδο 1331-1355, όταν ο βασιλιάς της Σερβίας Στέφανος Δουσάν προέλαυνε προς τα νότια, το Τα Ιωάννινα αναπτύσσονται στη συνοριακή περιοχή της Ελλάδας με τα Δυτικά Βαλκάνια, αποτελούν την μεγαλύτερη πόλη της Ηπείρου και είναι η πρωτεύουσα του νομού Ιωαννίνων. Η πόλη είναι χτισμένη στη δυτική όχθη της λίμνης Παμβώτιδας, νότια του όρους Μιτσικελίου. Στο βορειοανατολικό τμήμα της λίμνης βρίσκεται η νήσος των Ιωαννίνων, ο μοναδικός κατοικήσιμος οικισμός νησιού εντός λίμνης στην ελληνική επικράτεια. Αποτελεί μια γραφική πόλη που συνδυάζει την μακραίωνη ιστορία της με την κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική δραστηριότητα, συνθέτοντας ένα μοναδικής αισθητικής αξίας σύνθετο φυσικό και πολιτιστικό τοπίο. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Μελέτη τοπίου, 2012) Εικόνα 1.1 Ο οικισμός των Ιωαννίνων, όπως ίσως ήταν, πριν την επέκταση εκτός των τειχών. (egiannina, 2016)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 6 Κάστρο των Ιωαννίνων προκειμένου να αποφευχθεί η κατάκτηση συνομολόγησε στην επικυριαρχία των Σέρβων και οι κάτοικοι διατήρησαν τα προνόμιά τους. Το 1367-1384, την πόλη κυβερνά ο Σέρβος ηγεμόνας Θωμάς Πρελούμπος που επεμβαίνει εκτεταμένα στα βυζαντινά τείχη και απέκρουσε τις επιδρομές των διαφόρων Αλβανικών φύλων. Εκείνη την περίοδο, το 1380, οι Τούρκοι εμφανίστηκαν στην περιοχή ως σύμμαχοι του Θωμά Πρελούμπο. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Μετά την δολοφονία του Θωμά Πρελούμπο, ο βυζαντινός αυτοκράτορας χρήζει δεσπότη τον Ιζαού Μπουοντελμόντι, ο οποίος συνεχίζει να πολεμά με τα Αλβανικά φύλα. Τελευταίος ηγεμόνας στο Δεσποτάτο των Ιωαννίνων μέχρι την υποταγή της πόλης στους Οθωμανούς υπήρξε ο Κάρολος Τόκκος. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Το 1430, όταν οι Οθωμανοί πολιόρκησαν την Θεσσαλονίκη, οι κάτοικοι των Ιωαννίνων παραδόθηκαν ύστερα από διαπραγματεύσεις στους Οθωμανούς. Οι γραπτές εγγυήσεις του αρχιστράτηγου Σινάν πασά κατέστησαν δυνατή την αποφυγή της λεηλασίας και της καταστροφής της πόλης αλλά και την εξασφάλιση ορισμένων προνομίων στους κατοίκους. Έτσι, τα Ιωάννινα εξακολουθούσαν να αναπτύσσονται. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Το 1611, ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος προχώρησε σε εξέγερση στην Ήπειρο και προσπάθησε να καταλάβει το Κάστρο. Μετά την αποτυχία της εξέγερσης, οι Τούρκοι προχώρησαν σε εκδίωξη των χριστιανών από το κάστρο. Αργότερα, στην ερειπωμένη εντός των τειχών πόλη εγκαταστάθηκαν οι μουσουλμάνοι όπου έχτισαν σπίτια, δύο τζαμιά, χάνια, μαγαζιά και δημόσιους λουτρώνες. Το 1670 τα Ιωάννινα είναι μια μεγάλη σε έκταση και ακμή πόλη και ένα αξιόλογο εμπορικό κέντρο. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Από το 1788, όταν διορίστηκε πασάς ο Αλή από το Τεπελένι, ξεκίνησε μια περίοδος οικονομικής και πνευματικής άνθησης. Ο Αλή κατάφερε να επεκτείνει την επικράτειά του και να σχηματίσει μια κεντρική εξουσία. Στις αρχές του 19ου αιώνα τα Ιωάννινα έφτασαν στο απόγειο σε ό,τι αφορά την οικονομική, κοινωνική και πνευματική εξέλιξή τους. (Βαγενά, και συν., 2009) Το καλοκαίρι του 1820, αποφασίστηκε η εξόντωση του Αλή πασά. Σουλτανικά στρατεύματα προέλαυσαν στα Ιωάννινα και η πόλη ερημώθηκε. Δέκα χρόνια χρειάστηκαν για να ανασυγκροτηθεί η πόλη με την συνδρομή των ευεργετών της, όμως δεν κατέστη δυνατό να βρει την παλιά ακμή της. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Η επανάσταση για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 1854. Το κίνημα του 1854 απέτυχε και η οθωμανική διοίκηση των Ιωαννίνων υιοθέτησε πιο σκληρή στάση απέναντι στους κατοίκους της. Δύο πυρκαγιές σημάδεψαν την πόλη το 1856 και το 1869. Η δεύτερη κατέστρεψε μεγάλο μέρος της αγοράς, η οποία ξαναχτίστηκε. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Η σημαντικότερη προσπάθεια εξέγερσης έγινε κατά το 1875-1878 και οργανώθηκε από την κεντρική επιτροπή της “Εθνικής Άμυνας”. Παρότι η επανάσταση εκδηλώθηκε σε κάποιες περιοχές, ο στρατιωτικός διοικητής της πόλης Ιμπραήμ πασάς αντιμετώπισε τις κύριες εστίες της εξέγερσης.Έπειτα από πολύμηνες αναμετρήσεις στην Ήπειρο, ο ελληνικός στρατός εισέβαλε στην πόλη των Ιωαννίνων. Το πρωί της 21ης Φεβρουαρίου του 1913, οι Τούρκοι παρέδωσαν τα Γιάννενα στους Έλληνες. Το τέλος της οθωμανικής κυριαρχίας έπειτα από πέντε αιώνες περίπου σήμανε μια νέα αρχή σε οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο. Η πόλη παρουσίασε πληθυσμιακή αύξηση, εντονότερα, κατά τη διάρκεια της ιταλογερμανικής κατοχής και του Εμφυλίου πολέμου. Η ίδρυση Ανωτέρων Σχολών μετέτρεψε τα Ιωάννινα σε σημαντικό εκπαιδευτικό κέντρο της Ηπείρου. Από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1964 η πόλη παρουσιάζει συνεχή πρόοδο. (Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1996) Εικόνα 1.3 Χαλκογραφία των C. R. Cockrell και J. Smith, 1830. (egiannina, 2016) Εικόνα 1.2 Χαλκογραφία του H. Holland και J. Burne που δείχνει το τζαμί του κάστρου. (egiannina, 2016)


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 7 Εικόνα 1.4 Πανοραμική φωτογραφία της πόλης στις αρχές του 20ου αιώνα. (Βαγενά, και συν., 2009)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 8

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 9 1.2 Συγχρονική ανάλυση Η σημασία της πόλης των Ιωαννίνων σε διεθνές επίπεδο καθίσταται εξαιρετικά σημαντική. Στόχος του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων αποτελεί η καθιέρωση της πόλης ως ευρωπαϊκή περιφερειακή πόλη Έρευνας και Τεχνολογίας στο ευρωπαϊκό δίκτυο. Ειδικότερα, βάση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, η χωροθέτηση του Πάρκου Αγροτικής Καινοτομίας στον Κατσικά Ιωαννίνων πρόκειται να δημιουργήσει έναν πόλο έρευνας - εκπαίδευσης - συνεδρίων. Ο υπερτοπικός χαρακτήρας τονίζει την ανάγκη αναβάθμισης των υπηρεσιών υγείας, έρευνας, καινοτομίας και εκπαίδευσης καθώς και της προβολής των ιστορικών κτιρίων και μνημείων ως τοπία αισθητικής. Έτσι, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως πόλος διακρατικών συνεργασιών και διασυνοριακής δικτύωσης στα Δυτικά Βαλκάνια. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Α1 Στάδιο, 2012)Σε τοπικό επίπεδο η πόλη στοχεύει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων μέσω της αποτελεσματικής διαχείρισης των τοπικών πόρων, της ανάδειξης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής και της σχέσης της πόλης με την ύπαιθρο. Συγκεκριμένα καθίσταται σημαντική η αξιοποίηση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος και η προστασία τόσο τον οικιστικών όσο και των περιβαλλοντικών πόρων της περιοχής για την αναβάθμιση της πόλης. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Α1 Στάδιο, 2012) Ιδιαίτερα, τονίζεται η προστασία των γεωργικών ανοικτών τοπίων και η προσεκτική διαχείριση της αγροτικής γης με διατήρηση της προβλεπόμενης χρήσης και τον περιορισμό της διάσπαρτης δόμησης, καθώς και η δικτύωση των αμιγών φυσικών χώρων και φυσικών περιαστικών τοπίων. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Μελέτη τοπίου, 2012) Το τοπίο φυσικού οικοσυστήματος (Διάγραμμα 1.1) της περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας & της πόλης των Ιωαννίνων αποτελείται από το υδάτινο στοιχείο της λίμνης και τον παραλίμνιο φυσικό χώρο που αναπτύσσεται γύρω από τη λίμνη. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Μελέτη τοπίου, 2012) Η λίμνη σχηματίστηκε από την συγκέντρωση νερών και η τροφοδοσία της πραγματοποιείται από τις πηγές του όρους Μιτσικέλι. Στην ουσία πρόκειται για μέρος ενός μεγαλύτερου οικοσυστήματος που περίκλειε και τη λίμνη της Λαψίστας, που έχει αποξηρανθεί από τη δεκαετία του 1950. Καθώς δεν διαθέτει επιφανειακή φυσική διέξοδο, σε περίπτωση ανόδου της στάθμης, η εκροή συμβαίνει μέσω του τεχνητού τάφρου της Λαψίστας που οδηγεί τα ύδατα στον ποταμό Καλαμά. (Φορέας Διαχείρισης Παμβώτιδας) Στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης και της πόλης διακρίνονται χερσαία και λιμναία οικοσυστήματα. Τα χερσαία οικοσυστήματα αποτελούνται από χαμηλούς και υψηλούς θαμνώνες που αποτελούν την μακκία βλάστηση, φρυγανικά οικοσυστήματα και οικοσυστήματα φυλλοβόλων θαμνώνων, αλλά και μικτών αείφυλλων σκληρόφυλλων - φυλλοβόλων θαµνώνων, που συνιστούν την ψευδοµακκία βλάστηση. Τα λιμναία οικοσυστήματα χαρακτηρίζονται από ποικίλες κοινότητες υδρόβιων µακροφύτων, που βρίσκονται εντός και περιμετρικά της λίμνης Παμβώτιδας. Πρόκειται για υδρόβια µακρόφυτα, που υπάρχουν είτε στο υπόστρωμα είτε πλέουν ελεύθερα. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Μελέτη τοπίου, 2012) Η παραλίμνια χλωρίδα αποτελείται επίσης από ιτιές, λεύκες και πλατάνια. (Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας Ιωαννίνων) Στο νότιο τμήμα ΤάφροςΛαψίστας ΠολεοδομικόΥπόμνημα κέντρο Περιοχή ΌριοΑρτηρίαΠεριφερειακήΕθνικήΕγνατίαΡέμαΛίμνηΑστικόΑγροτικέςΜητσικέλιμελέτηςεκτάσειςπράσινο-ΙονίαοδόςοδόςοδόςδήμουΙωαννιτών Διάγραμμα 1.1 Συνοπτικό διάγραμμα φυσικού τοπίου και οδικού δικτύου. (Ιδία επεξεργασία)








Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202210της λίμνης υπάρχει μια αγρο-οικιστική ζώνη από καλλιεργούμενες εκτάσεις που χαρακτηρίζεται ως τοπίο αγροτικού χώρου. Περιλαμβάνει ένα αξιόλογο μέρος των σπονδυλόζωων της περιοχής και χαρακτηρίζεται από την έντονη παρουσία φυτοφραχτών από θάμνους ή συστάδες δένδρων που διαχωρίζουν τους μικρούς αγρούς και δημιουργούν χώρους φωλεοποίησης, κάλυψης και θρέψης μεγάλου αριθμού ερπετών και αμφίβιων. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Μελέτη τοπίου,Πολύτιμο2012) χαρακτηριστικό της περιοχής αποτελεί, επίσης, και η πανίδα με σημαντικό αριθμό σπονδυλόζωων. Η διαφύλαξη της βιοπικοιλότητας της περιοχής επικεντρώνεται στα 170 είδη πτηνών, εκ των οποίων τα 34 χαρακτηρίζονται ως προστατευόμενα είδη (Εικόνα 1.5), ορισμένα από τα οποία φαίνονται στις παρακάτω εικόνες. Ακόμα, η περιοχή θεωρείται από τους πιο σημαντικούς βιότοπους αμφιβίων στην χώρα αφού φιλοξενεί περισσότερο από το μισό του συνολικού πληθυσμού στην Ελλάδα. Διαθέτει, ακόμα, μια πλούσια ερπετοπανίδα, καθώς και ένα αξιόλογο μέρος της αποτελείται από θηλαστικά και ασπόνδυλα. Τέλος, η λίμνη φιλοξενεί σημαντικό αριθμό ψαριών, ωστόσο ο πληθυσμός ορισμένων ειδών έχει μειωθεί αισθητά εξαιτίας της μόλυνσης των υδάτων, της υποβάθμισης των φυσικών πεδίων αναπαραγωγής και της ύπαρξης ανταγωνισμού με τα υπόλοιπα είδη. Αξίζει να αναφερθεί ότι η λίμνη Παμβώτιδα ήταν παλαιότερα η πρώτη σε ιχθυοπαραγωγή λίμνη της Ελλάδας. (Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Φακή του νερού. Ποταμογείτονας.Passion)(Aquarium(Wikipedia,2021) Φτέρη του νερού. (FraserJenk) Ίριδες. (Ukrainian Biodiversity Information Network, 2017) Nούφαρα. (University of Ioan nina School of Health Sciences) Kαλαμιώνες. (Hodnett, 2020) Βίδρα. (Landgraf, 2005)Νυχτερίδα rumequinum.Phinolophusfe(Cillo,καισυν.,2019)Σπιτόφιδο. (Ρονιώτης)Λαφίτης.σελίδες,(Κυνηγετικές2016) Τρίτωνας. (Hlasek) Κρασπεδωτή χελώνα. (Mes solonghiNews, 2021) Βαλτοχελώνα.2012)(Νικητίδης,Κιτρινοπομπίνα. (Jablonski, 2012) Λαγγόνα. (FoniKastorias, 2022)Bαλτόπαπια.2010)(Mecnarowski, Πεταλούδα Euphydras aurinia. (Reis, 2022) Ορθόπτερο Chlorthippusla custris. (Fontana, 2000) Εικόνα 1.5 Προστατευόμενα είδη λίμνης Παμβώτιδας


















Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 11 Παμβώτιδας Ιωαννίνων) Η διαχείριση της περιοχής αποτελεί ένα περίπλοκο εγχείρημα καθώς, πέρα από την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων της λίμνης Παμβώτιδας, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί και η ταυτόχρονη ανάπτυξη της περιοχής. Παρόλο που η απασχόληση στον πρωτογενή τομέα της περιοχής εμφανίζει μεγάλη συρρίκνωση, στην παραμεθόριο περιοχή του νομού και στο ανατολικό ορεινό τμήμα παρατηρείται αξιόλογη στην τόνωση της τοπικής και παραγωγικής βάσης. Τα βασικά παραγωγικά προϊόντα των Ιωαννίνων είναι τα κτηνοτροφικά που περιλαμβάνουν τα πουλερικά, τα αυγά και πρόβειο γάλα. Σημαντικό ποσοστό καταλαμβάνουν και οι αροτριαίες καλλιέργειες. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Α1 Στάδιο, 2012) Για την προστασία και την διατήρηση της βιοποικιλότητας, καθώς και των αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρει στους κατοίκους, η περιοχή της λίμνης Παμβώτιδας εντάσσεται στο δίκτυο προστασίας Natura 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει να αναφερθεί ότι η υδάτινη, χερσαία και ευρύτερη περιοχή της λίμνης Παμβώτιδας που βρίσκεται εκτός εγκεκριμένων ορίων Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Γ.Π.Σ.) προ του 1986, Ρυμοτομικών Σχεδίων (Ρ.Σ) συμπεριλαμβανομένων και των τοπικών, των ορίων των οικισμών προ του 1923, των οριοθετημένων οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων πρόκειται να χαρακτηριστεί ως Περιφερειακό πάρκο που θα περιλαμβάνει 5 περιοχές τους δικτύου Natura, 1 καταφύγιο άγριας ζωής και το αισθητικό δάσος των Ιωαννίνων. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Α.1.2 Σύνοψη Πορισμάτων Έκθεσης Αξιολόγησης, 2012) Παρά τα οφέλη που προφέρει ο τόπος στους κατοίκους, παρατηρούνται ορισμένες απειλές για το τοπίο της περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας και την πόλη των Ιωαννίνων που οφείλονται στις ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Η σημαντικότερη απειλή αναδύεται σε μεγαλύτερο βαθμό από την μη ορθή διαχείριση τόσο των αστικών λυμάτων όσο και των αποβλήτων των πτηνοτροφικών μονάδων εντατικής εκτροφής και λιγότερο των χοιροστασίων και των βουστασίων που ευνοεί τη δημιουργία ευτροφικών καταστάσεων. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Α.1.2 Σύνοψη Πορισμάτων Έκθεσης Αξιολόγησης, 2012) Στις περιπτώσεις που η καλλιέργεια των αγροτικών εκτάσεων γίνεται εντατικά και υπερεντατικά, η χρήση φυτοφαρμάκων δημιουργεί προβλήματα στα οικοσυστήματα. Επιπλέον, η αφαίρεση μεγάλης επιφάνειας φυτοφραχτών και δενδροφραχτών εξαιτίας των έργων αναδασμού καθώς και οι εκχερσώσεις της παρόχθιας βλάστησης οδηγούν στη μείωση των φυτοκοινωνιών της περιοχής και στη διατάραξη των φυσικών βιοτόπων ειδών πανίδας. Τέλος, παρατηρείται η οικοπεδοποίηση και η δόμηση εντός των παραλίμνιων εκτάσεων με την αντίστοιχη υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Α1 Στάδιο, 2012) Διάγραμμα 1.2 Προστατευόμενες περιοχές λίμνης Παμβώτιδας. (Ιδία επεξεργασία) Υπόμνημα GR2130005 GR2130008 GR2130011 GR2130012 GR2130013 Όριο Περιοχής Ευθύνης Φ. Δ. Λίμνης Διαχείρησης







Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202212Εικόνα 1.6 Η συνύπαρξη των οικοσυστημάτων στο νότιο τμήμα της λίμνης Παμβώτιδας. (Προσωπικό αρχείο)

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 13 Εικόνα 1.7 Η λίμνη Παμβώτιδα. (Προσωπικό αρχείο)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 14
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 15 2ο Κεφάλαιο Η περιοχή του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων 2.1 Ιστορική ανάλυση Οι εγκαταστάσεις του Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων εκτείνονταν σε μια έκταση 876 στρεμμάτων, που ονομαζόταν «Βιδό-Μπεϊλίκι», σε άμεση γειτνίαση με τον σημερινό κεντρικό δρόμο της «Εθνικής Αντιστάσεως». Η γονιμότητα του εδάφους σε σχέση με τα υπόλοιπα δημόσια κτήματα της πόλης είχε ως αποτέλεσμα, το 1914, την ίδρυση του Σταθμού που αρχικά λειτούργησε ως Γεωργοκτηνοτροφικός Σταθμός Ιωαννίνων. Η λειτουργία του ιδρύματος αποσκοπούσε στη διάδοση των γεωπονικών και ζωοτεχνικών γνώσεων μέσω των βελτιστοποιημένων εργαλείων και μηχανημάτων και στη βελτίωση της κτηνοτροφίας του τόπου. Θα εκτελούνταν πειράματα και θα αναπτυσσόταν υποδειγματικές καλλιέργειες δέντρων, φυτών, δημητριακών, καθώς και κτηνοτροφικών και βιομηχανικών προϊόντων. (Ζυγούρης, 1958) Από τα συνολικά 968 στρέμματα, τα 748 αποτελούσαν καλλιεργήσιμες και βαλτώδης εκτάσεις και τα υπόλοιπα 220 ήταν λιβάδια. Κατά τα πρώτα χρόνια της ιδρύσεως του Σταθμού, οι εκτάσεις εκμισθώνονταν από τους τοπικούς κτηνοτρόφους. Το 1917 και για ένα σύντομο χρονικό διάστημα κάποιων μηνών, ο Σταθμός κατελήφθη από τους Ιταλούς χωρίς να έχει κάποια χρήση. (Ζυγούρης, 1958)Το 1921, ο διευθυντής της Γαλακτοκομικής Σχολής Νικόλαος Ζυγούρης, ανέλαβε και την Διεύθυνση του Γεωργοκτηνοτροφικού Σταθμού με όραμα την συγχώνευση των δύο ιδρυμάτων και τη λειτουργία ως Γεωργικό Σχολείο με ειδικότητα στα είδη γαλακτοκομίας και τυροκομίας. Η συγχώνευση δεν πραγματοποιήθηκε αλλά ο Ζυγούρης προχώρησε στην αναδιοργάνωση του αγροκτήματος με την αφομοίωση όμορων κτημάτων. Σε αυτά πραγματοποιούνταν η διδασκαλία των τοπικών γεωργών για την υποδειγματική καλλιέργεια με τη χρήση νέων χημικών λιπασμάτων και την απολύμανση των σπόρων για την καλύτερη παραγωγή των διάφορων ποικιλιών. Μια μικρότερη έκταση εκμισθωνόταν σε κτηνοτρόφους. Παρότι το 1923 το αγρόκτημα κηρύχθηκε για απαλλοτρίωση, η αποδοχή της βιωσιμότητας του για τους κατοίκους του Κατσικά οδήγησε το 1926 στην απόσυρση της απόφασης. Έπειτα, ο Ζυγούρης προχώρησε στον σχεδιασμό ενός εφήμερου στάβλου στα ανατολικά αναμένοντας την προμήθεια ζώων για κτηνοτροφικό σκοπό από το Υπουργείο Γεωργίας. (Ζυγούρης, 1958) Κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό λόγω της αλλαγής της διευθύνσεως και την συνέχιση της εκμίσθωσης της γης σε γεωργούς και κτηνοτρόφους. Το 1931, οι πιστώσεις που έλαβε ο Σταθμός για την ανέγερση κτιρίων, την εκτέλεση έργων και την προμήθεια ζώων επενδύθηκαν σε μεγαλύτερο ποσοστό στην διάνοιξη τάφρου για την μεταφορά νερού από την λίμνη προς τον κεντρικό δρόμο, που όμως δεν λειτούργησε λόγω της υψομετρικής διαφοράς, με αποτέλεσμα το κτιριακό συγκρότημα να μένει ημιτελές. Μεταξύ των ημιτελών κτιρίων βρισκόταν και το κτίριο της Γαλακτοκομικής Σχολής, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την στέγαση φυλακών για τους κρατούμενους σοβαρών αδικημάτων. Στο διάστημα αυτό, στις εκτάσεις του Σταθμού μεταφέρθηκε Η ίδρυση του Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων αποτελεί μέρος της πρώτης οργανωμένης προσπάθειας επιστημονικής επεξεργασίας της κτηνοτροφίας και της γεωργίας. Μαζί με τα κτίρια της Γαλακτοκομικής Σχολής, του Τυροκομείου και του Αγροτικού Σχολείου-Οικοτροφείου συγκροτούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του τόπου και είναι σημαντικό να αντιμετωπίζονται ως ένα ενιαίο σύνολο. (Πανταζή, 2005) Διάγραμμα 2.1 Η σχέση των κτιρίων γεωργικής και κτηνοτροφικής εκπαίδευσης. (Ιδία επεξεργασία) Γεωργικός Σταθμός Τυροκομείο Γαλακτοκομική Σχολή Αγροτικό Σχολείο

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 16 Εικόνα 2.1 Τοπογραφικό της περιοχής του Γεωργικού Σταθμού που ανάγεται στο 1948. (Αρχείο Γεωργικού Σταθμού) ο Σταθμός Επιβητόρων για τη βελτίωση των γενεών των ίππων της Ηπείρου. Το 1937, ο διευθυντής Δημήτριος Κουλόπουλος ανέλαβε την αναδιοργάνωση του ιδρύματος με την προμήθεια κυρίως αγελάδων και προβάτων με σκοπό την βελτίωση των τοπικών γενεών. Ωστόσο, κατά την προπολεμική περίοδο, η δράση του Σταθμού ήταν μειωμένη λόγω της έλλειψης ζώων και περιοριζόταν στην εκτροφή των τοπικών γενεών αλλά και την καλλιέργεια της αμερικανικής ποικιλίας καπνού Βιρτζίνια. (Ζυγούρης, 1958) Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι εργασίες στον Σταθμό ελαττώθηκαν. Παράλληλα το αγρόκτημα λεηλατήθηκε και μεγάλο μέρος των ζώων χάθηκε. Το 1945 ο Σταθμός λειτούργησε ξανά και συγκεντρώθηκαν περίπου 50 πρόβατα. Η επαναλειτουργία του Γεωργοκτηνοτροφικού Σταθμού κατέστη δυνατή με την χρηματοδότηση της Αμερικής που στο διάστημα από του 1946 έως το 1948 επισκεύασε τα κτίρια. (Ζυγούρης, 1958) Από το 1946 και έπειτα, ο Σταθμός απέβλεπε στην μελέτη και βελτίωση των φυσικών βοσκοτόπων και τη δημιουργία τεχνητών λιβαδιών για την βελτίωση της διατροφής των ζώων. Μελετήθηκαν τα κτηνοτροφικά φυτά και πραγματοποιούνταν η σποροπαραγωγή και καλλιέργεια του τεύτλου. Επίσης, εισήχθη η διαδικασία της ενσίρωσης του χλωρού αραβόσιτου και σόργου. Από το 1954 στο σταθμό καλλιεργούνταν λυκίσκος. Μάλιστα, η καλλιέργεια του λυκίσκου απεδείχθη αποδοτικότερη και πιο συμφέρουσα οικονομικά από την εισαγωγή από το εξωτερικό για τη χρήση στην ζυθοποιία. (Ζυγούρης, 1958) Μετά το 1948 ακολούθησε η πραγματοποίηση έργων καθώς και η ολοκλήρωση των ημιτελών κτιρίων. Το αγρόκτημα περιφράχθηκε και απέκτησε στραγγιστικό, αρδευτικό και οδικό δίκτυο. Ολοκληρώθηκαν το προβατοστάσιο, 3 ορνιθοτροφεία και ένα νησσοτροφείο, ενώ στο ημιτελές κτίριο της Γαλακτοκομικής εγκαταστάθηκαν διοικητικές υπηρεσίες του Σταθμού και ο κατασκευασμένος σε δεύτερη φάση όροφος χρησιμοποιήθηκε ως η κατοικία του διευθυντή. Ανεγέρθηκαν 2 κατοικίες των επιμελητών που διέμεναν μόνιμα το ίδρυμα και εγκαταστάθηκαν υπόστεγα χόρτου, αχύρου, γεωργικών μηχανημάτων, ξηραντήρια αραβόσιτου και ένα σιλό 200 τόνων για την συντήρηση των ζώων. (Ζυγούρης, 1958)Το 1950, ο Σταθμός μετατράπηκε σχεδόν αποκλειστικά σε Κτηνοτροφικό. Η εκτροφή προβάτων, βοοειδών, πτηνών επεκτάθηκε και σε άλλες φυλές πέρα των τοπικών γενεών, ενώ εξακολουθούσε να λειτουργεί και ο Σταθμός Επιβητόρων. Ακόμα, την περίοδο εκείνη η παραγωγή περιλάμβανε γάλα και αυγά. (Ζυγούρης, 1958)

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 17 Εικόνα 2.2 Αεροφωτογραφία ΓΥΣ της ευρύτερης περιοχής του Γεωργικού Σταθμού το 1960. (Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων, 2011)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 18 Τα χρόνια της δικτατορίας στην Ελλάδα, το φυσικό όριο της λίμνης τροποποιήθηκε και καθορίστηκε με τεχνητό ανάχωμα. Το έργο είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν συνολικά πάνω από 600 στρέμματα παραλίμνιων στρεμμάτων. (Γιάνναρου, 2007) Από το 1986 σε τμήμα της έκτασης λειτουργεί η Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων. Πρόκειται για τη μοναδική σχολή στην Ελλάδα που εκπαιδεύει τεχνίτες τυροκόμους. Τα προϊόντα που παράγονται δεν πωλούνται αλλά το μεγαλύτερο μέρος τους καταναλώνεται από τους μαθητές της σχολής, με το υπόλοιπο να διατίθεται σε κοινωφελή ιδρύματα και σε μικρότερο ποσοστό για τις δημόσιες σχέσεις της σχολής και το προσωπικό. (ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ) Η τελευταία χρονιά λειτουργίας του σταθμού ήταν το 2006. Μόλις ένα χρόνο αργότερα, το 2007, ολοκληρώθηκε το έργο του πεζόδρομου - ποδηλατόδρομου που ενώνει το κέντρο της πόλης με τον Κατσικά. (Γιάνναρου, 2007) Εικόνα 2.3 Η περιοχή του Γεωργικού Σταθμού από αεροφωτογραφίες του 1945-1960 και 2007-2009 αντίστοιχα. (Ελληνικό Κτηματολόγιο)


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 19 Υπόθεση ιστορικών φάσεων οικοπέδου Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων 1914-1930 1931-1945 50 150 350m (Ιδία επεξεργασία)




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022201946-1959 1960-1986 1987-σήμερα 50 150 350m





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 21 Ε’Δ’Γ’Β’Α’Υπόμνημαφάση(1914-1930)φάση(1931-1945)φάση(1946-1959)φάση(1960-1986)φάση(1987-σήμερα) 10 50 150 350m Συμπερασματικό διάγραμμα φάσεων της περιοχής Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων (Ιδία επεξεργασία)







Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022222.2 Υφιστάμενη κατάσταση Η έκταση του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωάννινων βρίσκεται σε κοντινή απόσταση οδικώς τόσο από το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων όσο και από το πανεπιστήμιο. Επιπλέον, η προσέγγιση του γίνεται εύκολη για τους πεζούς και τους ποδηλάτες λόγω της ύπαρξης της παραλίμνιας διαδρομής (Διάγραμμα 2.2). Η περιοχή βρίσκεται μεταξύ της λίμνης Παμβώτιδας και του παραλίμνιο πεζόδρομουποδηλατόδρομου και της αρτηρίας (Εθνικής Αντιστάσεως) που συνδέει την Κατσικά με το κέντρο της πόλης. Παρατηρείται ότι στο νότιο τμήμα της ευρύτερης περιοχής την πλειονότητα των χρήσεων γης αποτελεί η κατοικία, ενώ προς τα βόρεια και τη λίμνη εντοπίζονται βιομηχανικές και εμπορικές χρήσεις, ιδιωτικές μονάδες, καθώς και γεωργικές-κτηνοτροφικές εκτάσεις. Η πυκνότητα του αστικού ιστού είναι ανάλογη με τις θεσμοθετημενες ζώνες που διαμορφώνουν την περιοχή. Η παραλίμνια διαδρομή εντάσσεται στο δίκτυο Natura και απαγορεύεται η εγκατάσταση ιδιαιτέρως οχλουσών και επικίνδυνων βιομηχανικών εγκαταστάσεων και η κατάτμηση, ενώ επιτρέπονται μόνο οι υπαίθριες διαμορφώσεις. Η δεύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως περιοχή γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας που επιτρέπονται μόνο η ανέγερση κατοικιών, θερμοκηπίων, αντλητικών εγκαταστάσεων και γεωργικών αποθηκών με ειδικούς όρους και περιορισμούς στην δόμηση. Τέλος, η τρίτη περιοχή αναφέρεται στη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) και στην οποία εντοπίζονται τα εγκαταλελειμμένα κτίρια του πρώην Γεωργικού Σταθμού που πρόκειται να μας απασχολήσουν στον σχεδιασμό μας. (Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Α1 Στάδιο, 2012) Έτσι, η δόμηση προς τη λίμνη είναι πιο αραιή. Εντός της περιοχής βρίσκονται οι ε γκαταλελλειμένες κτιριακές εγκαταστάσεις του Γεωργικού Σταθμού. Επιπλέον, λειτουργούν οι εγκαταστάσεις της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων και ο Όμιλος θεραπευτικής ιππασίας. Επίσης, χωροθετούνται ορισμένες γεωργικές και κτηνοτροφικές αποθήκες.Κυρίαρχο στοιχείο της έκτασης αποτελεί το φυσικό τοπίο. Η διαμόρφωση του φυσικού εδάφους παρουσιάζει ομαλή κλίση. Οι πυκνές συστάδες δένδρων που λειτουργούσαν, κατά το παρελθόν, όταν γινόταν ενοικίαση της γης για καλλιέργειες, για τον φυσικό διαχωρισμό των χωραφιών εξακολουθούν να υφίστανται. Επιπρόσθετα, οι ροές υδάτων είναι σημαντικό στοιχείο του χώρου. Εκτός από το φυσικό όριο της λίμνης, στο δυτικό όριο υπάρχει ο τάφρος της Λαγκάτσας που ρέει στην λίμνη Παμβώτιδα. Εντός της περιοχής εντοπίζεται ο τάφρος που δημιουργήθηκε το 1931, όπως επίσης και η καταβόθρα της Μπινίκοβας που εξυπηρετούσε τον Μύλο του Βεήπ κοντά στηνΤέλος,Καστρίτσα.ηδιαμόρφωση του φυσικού εδάφους παρουσιάζει ομαλή κλίση. Η έκταση διαχωρίζεται από τα όμορα οικόπεδα και τον κεντρικό δρόμο με περίφραξη. Ακόμα, η αρτηρία της Εθνικής Αντιστάσεως αποτελεί δρόμο διπλής κατεύθυνσης (περίπου 5,3 μ κάθε λωρίδα και 2,9 μ το πεζοδρόμιο) με δυνατότητα στάθμευσης σε καθεμία λωρίδα. Όσον αφορά τον παραλίμνιο πεζόδρομο - ποδηλατόδρομο, το συνολικό πλάτος του είναι περίπου στα 6,7 μ. 13’ 55’ 10’ ΠεριοχήΥπόμνημαΠρώην Γεωργικού Σταθμού Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Κέντρο Ιωαννίνων Κάστρο Ιωαννίνων Δάσος Διάγραμμα 2.2 Πεζές και οδικές αποστάσεις από την περιοχή μελέτης. (Ιδία Επεξεργασία) Το 2021 η έκταση του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων παραχωρήθηκε από τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό " Δήμητρα " στην Περιφέρεια Ηπείρου.





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 23 Εικόνα 2.4 Η σχέση του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων με την πόλη των Ιωαννίνων. (Προσωπικό αρχείο)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202224ΣυνεχήςΥπόμνημααστικός ιστός (Σ.Κ.: >80%) Ασυνεχής πυκνός αστικός ιστός (Σ.Κ.: 50-80%) Ασυνεχής μέσης πυκνότητας αστικός ιστός (Σ.Κ.: 30-50%) Ασυνεχής χαμηλής πυκνότητας αστικός ιστός (Σ.Κ.: 10-30%) Βιομηχανικές, εμπορικές, δημόσιες, στρατιωτικές και ιδιωτικές μονάδες Χωρίς τρέχουσα χρήση Αρόσιμη γη (ετήσιες καλλιέργειες) ΣυνδυασμοίΒοσκοτόπια ποώδους βλάστησης (λιβάδια, βάλτοι) ΥφιστάμενηΣτάσηΤοπικήΠεζόδρομος-ΠοδηλατόδρομοςΑρτηρίαοδόςαστικούλεωφορείουπρόσβασηπεριοχής μελέτης Είσοδος Γαλακτοκομικής Σχολής 10 50 150 350m Χάρτης Κάλυψη - Χρήσης Γης και Οδικού Δικτύου (Ιδία επεξεργασία)















Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 25 10 50 150 350m Χάρτης Δομημένου - Αδόμητου (Ιδία επεξεργασία) ΑδόμητοΔομημένοΥπόμνημα Περιοχή Natura 2000 Περιοχή γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε)




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202226Εικόνα 2.5 Η σχέση του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων με τον περιαστικό οικισμό της Κατσικάς. (Προσωπικό αρχείο)

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 27 Εικόνα 2.6 Η σχέση του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων με τον περιαστικό οικισμό της Κατσικάς. (Προσωπικό αρχείο)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202228ΚτιριακέςΥπόμνημαεγκαταστάσεις πρώην Γεωργικού Σταθμού Κτιριακές εγκαταστάσεις Γαλακτοκομικής Σχολής Κτιριακές εγκαταστάσεις Ομίλου Θεραπευτικής Ιππασίας Κτίριο Περιφερειακών Εργαστηρίων Γεωργικών Εφαρμογών και Ανάλυσης Λιπασμάτων ( Π.Ε.Γ.Ε.Α.Λ) Αγροτικές και Κτηνοτροφικές Αποθήκες 10 50 150 350m Χάρτης Χρήσεων Κτιριακών Εγκαταστάσεων εντός του πρώην Γεωργικού Σταθμού (Ιδία επεξεργασία)






Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 29 10 50 150 350m Χάρτης Στοιχείων Φυσικού Τοπίου (Ιδία επεξεργασία) ΔενδροφρακτέςΛίμνηΥπόμνημαΠαμβώτιδα- Συστάδες δένδρων Ροές υδάτων Τάφρος Λαγκάτσας Τάφρος από 1931 Καταβόθρα της Μπινίκοβας





Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202230Τομή παραλίμνιου πεζόδρομου-ποδηλατόδρομου (Ιδία επεξεργασία) 2 4 8 32m

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 31

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202232Τομή εισόδου περιοχής μελέτης (Ιδία επεξεργασία) 2 4 8 32m

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 33 Εικόνα 2.7 Η σχέση του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων με τη λίμνη Παμβώτιδα. (Προσωπικό αρχείο)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 34 Εικόνα 2.8 Οι δενδροφράκτες ως στοιχείο τοπίου. (Προσωπικό αρχείο)

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 35 2.3 Συγκριτική ανάλυση Ο Γεωργικός Σταθμός Ιωαννίνων αποτελεί μέρος μιας οργανωμένης προσπάθειας του ελληνικού κράτους να δημιουργήσει ένα δίκτυο κρατικών ιδρυμάτων αγροτικής έρευνας σε κάθε νομό της χώρας κατά τα τέλη του 19ου – 20ου αιώνα. Σκοπός της συγκεκριμένης πολιτικής ήταν να συνδεθεί η γεωργική εκπαίδευση με τη βιομηχανία. Σήμερα δε σώζονται αναφορές σχετικά με τις προδιαγραφές των κτιρίων που απαρτίζουν τα συγκροτήματα των Γεωργικών Σταθμών ούτε για τη σχέση των διδακτηρίων με τα γεωργικά δομήματα. (Βλαχονάσιου, Σταθμός Γεωργικής Έρευνας Σερρών, 2022) To 1829 αναδύθηκε η ανάγκη για την απόκτηση θεμελιώδους τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης. Ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Καποδίστρια το «Αγροκήπιο Τίρυνθας» που προσέφερε γεωργική εκπαίδευση σε άπορα παιδιά. (Καλλιβρετάκης, 1990) Αργότερα, το 1887, επί τη διακυβέρνηση του Χαρίλαου Τρικούπη ιδρύθηκαν τα τρία Τριανταφυλλίδεια σχολεία, σε Αθήνα, Τίρυνθα και Αλμυρό. (Τσουκαλάς, 2006) Ωστόσο ο θεσμός των σχολείων εγκαταλείφθηκε σύντομα και καθιερώθηκαν οι γεωργικοί σταθμοί. Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή τη θεσμική αλλαγή ήταν η αδυναμία των σχολείων να ανταποκριθούν στο προσδοκώμενο υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και το κόστος λειτουργίας τους καθώς η λειτουργία των σταθμών απαιτούσε λιγότερο προσωπικό. Το 1910, με την ίδρυση του Υπουργείου Γεωργίας, Εμπορίας και Βιομηχανίας,οργανώθηκε η γεωργική εκπαίδευση και δημιουργήθηκαν Γεωργικοί Σταθμοί. (Παπαστεφάνου, 2019) Ο Σταθμός Γεωργικής Έρευνας Σερρών αποτελεί την αρχική μορφή ενός βιομηχανικού πάρκου όσον αφορά τη σχέση της έκτασης με την πόλη. Πρόκειται για μία έκταση 1000 στρεμμάτων που άρχισε να λειτουργεί το 1908-1909. Η οργάνωσή του επιτυγχάνεται βάση κανάβου που αποτελεί μια μορφή ιπποδάμειου συστήματος στον χώρο του βιομηχανικού πάρκου. Διακρίνονται συνολικά τρεις φάσεις ανοικοδόμησης της περιοχής, έως το 1930, από το 1930-1960 και από το 1960-σήμερα. Στα δομήματα παρατηρούνται δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά που εντάσσονται στην κατηγορία των βιομηχανικών κτιρίων. Αποτελούν μονολιθικές γεωμετρίες ελεύθερα διατεταγμένες με την πλειοψηφία τους να αναπτύσσονται σε ορθογωνική ή τετράγωνη κάτοψη. Τα περισσότερα είναι ισόγεια κτίσματα και μόνο δύο αποτελούνται από δύο ορόφους. Ανάλογα με την περίοδο κατασκευής τους διακρίνεται και διαφορετικός τρόπος κατασκευής. Τα κτίρια της α’ φάσης, δηλαδή όσα κατασκευάστηκαν έως το 1930, χαρακτηρίζονται από πέτρινη φέρουσα τοιχοποιία και πλάκα σκυροδέματος ή ξύλινη. Τα υπόλοιπα κτίρια αποτελούνται από πλίνθινες τοιχοποιίες και οπλισμένο σκυρόδεμα. Χαρακτηριστικό στοιχείο των όψεων των δομημάτων που κατασκευάστηκαν κατά τη διάρκεια της α΄ φάσης είναι η ύπαρξη κατοκασίου και πρεκιού που υποδεικνύει τη μέριμνα που δόθηκε στη μορφή των γεωργικών υποδομών. (Βλαχονάσιου, Σταθμός Γεωργικής Έρευνας Σερρών, 2022) Εικόνα 2.9 Η οργάνωση των κτιρίων του Γεωργικού Σταθμού Σερρών. (Ελληνικό Κτηματολόγιο, Ιδία επεξεργασία)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 36 Εικόνα 2.10 Φωτογραφική αποτύπωση κτιρίων του Γεωργικού Σταθμού Σερρών. (Βλαχονάσιου, Σταθμός Γεωργικής Έρευνας Σερρών, 2022)

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 37 Αξίζει να αναφερθεί ότι τον Σεπτέμβριο του 1914 επί της κυβέρνησης Βενιζέλου πάρθηκε η απόφαση για την ίδρυση των πρακτικών γεωργικών σχολών. Στις διετούς αυτές σχολές θα φοιτούσαν απόφοιτοι δημοτικού που προέρχονταν από οικογένειες που ασχολούνταν με τη γεωργία. Σκοπός της δημιουργίας των σχολών ήταν οι οικότροφοι να λάβουν τη στοιχειώδη γνώση σχετικά με όλους τους κλάδους της γεωργίας και ειδικότερα να εντρυφήσουν στο αντικείμενο που παρουσίαζε εξειδίκευση κάθε σχολή. (Κανδήλα, 2004) Χαρακτηριστικό παράδειγμα αρχιτεκτονικής των παραπάνω εκπαιδευτικών δομών αποτελεί η Αβερώφειος Γεωργική Σχολή Λάρισας. Η σχολή ιδρύθηκε το 1901 αλλά η λειτουργία της ξεκίνησε το 1911. Η δημιουργία της αποτελεί την πρώτη με διάρκεια προσπάθεια εκσυγχρονισμού της γεωργικής εκπαίδευσης στη χώρα. (Κανδήλα, 2004) Την περίοδο 1930-1940 οι εγκαταστάσεις της σχολής επεκτάθηκαν με συνολικά 34 κτίρια και μεταξύ 1945-1969 έγινε επέκταση με ακόμα 9 κτίρια. Μεταξύ των 43 κτιρίων στα 42 στρέμματα υπήρχε το διδακτήριο-οικοτροφείο, η βιβλιοθήκη, κτίρια κατοικιών, γραφεία, το τυροκομείο και το πτηνοτροφείο. (Κανδήλα, 2004) Τα κτίρια αποτελούν δείγματα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής με εκλεκτικιστικά στοιχεία. Το 1969 η σχολή σταμάτησε να λειτουργεί, ενώ το 1972 λειτουργούσε μερικώς. Το 1990 πραγματοποιήθηκε η αποκατάσταση τμήματος του συγκροτήματος. Η κήρυξη της Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής Λάρισας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο έγινε το 1993. (Βλαχονάσιου, Σταθμός Γεωργικής Έρευνας Σερρών, 2022) Εικόνα 2.12 Τοπογραφικό διάγραμμα της Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής Λάρισας. (Κανδήλα, 2004)Εικόνα 2.11 Αεροφωτογραφία της Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής Λάρισας. (Κανδήλα)


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 38 Εικόνα 2.13 Αεροφωτογραφία της Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής Λάρισας. (Μηχανή του Χρόνου)

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 39 3ο Κεφάλαιο Ανάλυση κτιρίων περιοχής μελέτης ΕφήμερεςΑποθήκηΝησσοτροφείοΙπποστάσιοΚατοικίαΚτίριοΟρνιθώνεςΥπόμνημαΔιοίκησηςΚατασκευές Η περιοχή μελέτης που επικεντρώνεται η εργασία αφορά στο τμήμα που περιλαμβάνει τα κτίρια εκείνα που δύνανται να φιλοξενήσουν τις νέες χρήσεις δημόσιου χαρακτήρα του Πάρκου Αγροτικής Καινοτομίας. Αυτά είναι οι πρώην ορνιθώνες, το κτίριο διοίκησης, η κατοικία και το ιπποστάσιο. Τα υπόλοιπα δομήματα αποτελούν εφήμερα κτίσματα ή χαρακτηρίζονται σε κακή κατάσταση. Η διοίκηση, η κατοικία και το ιπποστάσιο αποτελούν κτίρια που παρουσιάζουν αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και στα επόμενα υποκεφάλαια παρουσιάζεται αναλυτικά η ανάλυσή τους.








Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202240
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 41 3.1 Πρώην Κτίριο Διοίκησης 3.1.1 Σκαριφήματα Σκαρίφημα Ισογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202242Σκαρίφημα Υπογείου

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 43 Σκαρίφημα Ορόφου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 44 Σκαρίφημα Νοτιοδυτικής όψης & Λεπτομερειών προεξέχοντων στοιχείων

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 45 3.1.2 Ιστορική ανάλυση Α’ Φάση Κατασκευής (1931) - Κτίριο Γαλακτοκομικής Σχολής 1 2 4 8m Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Υπογείου Οι φάσεις των κτιρίων αποτελούν υπόθεση που βασίστηκε στη μελέτη των ιστορικών κειμένων, την αποτύπωση και την παρατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης. Δεδομένου ότι δε βρέθηκαν τα αρχικά σχέδια ούτε σώζονται στοιχεία σχετικά με τις προδιαγραφές παρόμοιων τύπων κτιρίων, η καταγραφή των φάσεων πραγματοποιήθηκε βάσει της κρίσης και της εκτίμησης της ομάδας εργασίας.



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 46 Α’ Φάση Κατασκευής (1931) - Κτίριο Γαλακτοκομικής Σχολής 1 2 4 8m Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 47 Β’ Φάση Κατασκευής (1948) - Κτίριο Διοίκησης 1 2 4 8m Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Κάτοψη Υπογείου




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 48 Β’ Φάση Κατασκευής (1948) - Κτίριο Διοίκησης 1 2 4 8m Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 49 Γ’ Φάση Κατασκευής - Σχέδια Αποτύπωσης 1 2 4 8m Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Κάτοψη Υπογείου




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202250
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 51 Φωτογραφίες Ισογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202252

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 53 Φωτογραφίες Ορόφου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 54

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 55 Φωτογραφίες Υπογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 56 1 2 4 8m Γ’ Φάση Κατασκευής - Σχέδια Αποτύπωσης Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 57 Εξωτερικές φωτογραφίες

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 58
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 59 Συμπερασματικό διάγραμμα φάσεων πρώην κτιρίου Διοίκησης 1 2 4 8m Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Κάτοψη Υπογείου Α’ Φάση (1931) Το κτίριο αποτελείται από έναν ισόγειο ογκο και υπόγειο. Αρχικά επρόκειτο να λειτουργήσει ως τυροκομειο, όμως η υγρασία της περιοχής λειτούργησε αποτρεπτικά. Η ανοικοδόμηση του έμεινε ημιτελής λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. B’ Φάση (1948) Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο συνεχίστηκε η κατασκευή του κτιρίου με την ανοικοδόμηση του ορόφου που φιλοξένησε την κατοικία του διευθυντή του Σταθμού. Το ισόγειο αποτελούσε τη διοίκηση και τα εργαστήρια έρευνας. Γ’ Φάση (σήμερα) Στο κτίσμα παρατηρούνται επεμβάσεις στην τοιχοποιία και προσθήκες - προσκτίσματα για την εξυπηρέτηση των αναγκών του Σταθμού.




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022601 2 4 8m Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη Συμπερασματικό διάγραμμα φάσεων πρώην κτιρίου Διοίκησης




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 61 3.1.3 Ογκοπλασία Ω ς προς την ογκοπλασία το πρώην κτίριο διοίκησης αποτελείται από τρεις αυστηρούς κυβόμορφους όγκους, εκ των οποίων ο κεντρικός είναι μετατοπισμένος, δημιουργώντας εσοχή και εξοχή στη νοτιοδυτική και βορειοανατολική όψη αντίστοιχα. Έτσι σηματοδοτείται η κεντρική είσοδος, νοτιοδυτικά. Στην πρώτη οικοδομική φάση χωριζόταν σε δύο επίπεδα: υπόγειο και ισόγειο. Στη δεύτερη οικοδομική φάση προστέθηκε ο όροφος, ο οποίος διαμορφώνεται από έναν κυβόμορφο όγκο με μία προεξοχή στη νοτιοδυτική όψη, ενσωματώθηκαν εξώστες και τοποθετήθηκε στέγη. Α’ Φάση (1931) Β’ Φάση (1948)


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022623.1.4 Τυπολογία Τ ο υπόγειο αν και είχε σχεδιαστεί αρχικά για να λειτουργήσει ως τμήμα της γαλακτοκομικής σχολής, γεγονός που εξηγεί και το ύψος του (3,55 μέτρα), χρησιμοποιήθηκε εν τέλει ως βοηθητικός χώρος. Σημειώνεται τριμερής διαχωρισμός στην οργάνωση της κάτοψής του με το κεντρικό τμήμα να αποτελεί τον πυρήνα κατακόρυφης επικοινωνίας. Το επίπεδο του ισογείου χωρίζεται σε δύο λειτουργικά μέρη, εκ των οποίων στο ένα τοποθετούνται τα γραφεία της διοίκησης και το γραφείο του διευθυντή και στο άλλο τα εργαστήρια της Γαλακτοκομικής Σχολής. Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι και σήμερα σώζονται τμήματα του εξοπλισμού των εργαστηρίων. Ο διαχωρισμός και η οριοθέτηση των επιμέρους δωματίων επιτυγχάνεται με δύο κεντρικούς διαδρόμους , στις απολήξεις των οποίων τοποθετούνται τέσσερις είσοδοι. Η κατακόρυφη σύνδεση επιτυγχάνεται με κλιμακοστάσιο που βρίσκεται στον κεντρικό διάδρομο που διαχωρίζει τη ζώνη των γραφείων και των εργαστηρίων. Επιπρόσθετα, βασικό χαρακτηριστικό της τυπολογίας του κτιρίου, που παρατηρείται στα κεντρικά δωμάτια, είναι η ύπαρξη φεγγιτών στις εσωτερικές τοιχοποιίες που επιτρέπουν τον διαμπερή αερισμό του. Ομοίως διαμπερής αερισμός επιτυγχάνεται και στην υπόγεια στάθμη. Τέλος η κάτοψη του ορόφου της δεύτερης φάσης, αποτελούσε την κατοικία του διευθυντή και οργανώνεται σε σχήμα «Τ». ΒοηθητικέςΥπόμνημα ΓραφείοΓραφείαΕργαστήριαχρήσεις-ΑρχείοΔιευθυντήΚάτοψη Ισογείου 1 2 4 8m Κάτοψη Υπογείου








Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 63 Φωτογραφίες εξοπλισμού εργαστηρίων



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 64 Διάγραμμα κινήσεων αρχικής μορφής

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 65 Διάγραμμα αερισμού αρχικής μορφής 1 2 4 8m Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Υπογείου



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 66 Διάγραμμα χρήσης ορόφου Διάγραμμα κινήσεων υφιστάμενης κατάστασης 1 2 4 8m ΟικίαΥπόμνημαΔιευθυντή




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 67 3.1.5 Μορφολογία Α πό τη συνολική εικόνα των όψεων συμπεραίνουμε ότι παρατηρείται συμφωνία μεταξύ τους και εμφανίζουν κοινά μορφολογικά χαρακτηριστικά. Στην οργάνωση τους σημειώνεται διαχωρισμός βάσης-κορμού, ενώ απουσιάζει η στέψη. Η βάση διαμορφώνεται από την υπερύψωση του ισογείου που παραλαμβάνει τους φεγγίτες για τον φωτισμό της υπόγειας στάθμης. Επιπλέον, σημειώνεται σκληρός διαχωρισμός των τμημάτων των όψεων με προεξέχοντα γείσα. Το κτίριο παρουσιάζει στη νοτιοδυτική και βορειοανατολική όψη άξονα συμμετρίας και τα ανοίγματα διατηρούν, οριζόντια αξονικότητα, συμμετρία και σε επιμέρους σημεία εμφανίζουν ρυθμική επαναληπτικότητα. Επιπρόσθετα, στις όψεις τονίζονται οι ακμές με γωνιόλιθους που προεξέχουν ελαφρώς. Ομοίως προεξέχουν και τα πλαίσια που διαμορφώνουν τα ανοίγματα του κτιρίου. Η κεντρική είσοδος που διαμορφώνεται σε εσοχή στη νοτιοδυτική όψη, τονίζεται από την ύπαρξη δύο κιόνων που τοποθετούνται στο προστώο. Στη δεύτερη οικοδομική φάση του δομήματος διευρύνεται ο κορμός του κτιρίου και είναι εμφανής ο τριμερής διαχωρισμός βάση-κορμού στέψης. Τέλος, διατηρείται ο άξονας συμμετρίας και ο τονισμός των ακμών με πέτρινο διάκοσμο. Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική όψη Νοτιοανατολική όψη Βορειοανατολική όψη 1 2 4 8m




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 68 Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη Διαχωρισμός όψεων αρχικής μορφής - βάση - κορμός 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 69 Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη Συμμετρία όψεων - ρυθμική επαναληπτικότητα ανοιγμάτων αρχικής μορφής 1 2 4 8m




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202270Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη Τονισμός όψεων αρχικής μορφής 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 71 Νοτιοδυτική όψη Νοτιοδυτική όψη Διαμόρφωση κεντρικής εισόδου Μορφολογία υφιστάμενης κατάστασης 1 2 4 8m


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022723.1.6 Κατασκευαστική δομή Υ λικά δομής του κτιρίου μελέτης αποτελούν ο λίθος και το οπλισμένο σκυρόδεμα. Συγκεκριμένα, ο κατακόρυφος φέρον οργανισμός διαμορφώνεται με φέρουσες τοιχοποιίες από λιθοδομή πάχους 74 εκ και ο οριζόντιος με πλάκες από οπλισμένο σκυρόδεμα. Αξίζει να σημειωθεί πως τα δοκάρια του κτιρίου διαμορφώνονται με φουρούσια στις δύο απολήξεις τους. Οι εσωτερικοί διαχωριστικοί τοίχοι διαμορφώνονται με οπτόπλινθους, τα δάπεδα είναι χυτά μωσαϊκά και τα κουφώματα από ξύλο. Τα πρέκια που διαμορφώνουν τα ανοίγματα είναι πέτρινα. Τέλος, στην εξωτερική παρειά της τοιχοποιίας η πέτρα είναι τμηματικά εμφανής, ενώ εσωτερικά επιχρίεται. Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Υπογείου ΦέρουσαΥπόμνηματοιχοποία Δοκάρια από οπλισμένο σκυρόδεμα




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 73 Αξονομετρικό κατασκευαστικής δομής αρχικής μορφής

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 74 Εσωτερική οπτοπλινθοδομήΜωσαϊκό Παράθυρο Λιθοδομή




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 75 Ο σκελετός του ορόφου του δομήματος, που προστέθηκε σε επόμενη οικοδομική φάση, είναι κατασκευασμένος από οπλισμένο σκυρόδεμα και η πλήρωση επιτυγχάνεται με οπτόπλινθους. Η στέγη είναι κατασκευασμένη με ξύλινο σκελετό και η επικάλυψη πραγματοποιείται με κεραμίδια ρωμαϊκού τύπου. Τα δάπεδα διαμορφώνονται με μωσαϊκό και σε ένα δωμάτιο του ορόφου έχουν τοποθετηθεί ξύλινες σανίδες. Οπλισμένο σκυρόδεμα - όροφος Στέγη



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 76 3.1.7 Παθολογία Η λιθοδομή του υπογείου και του ισογείου διατηρείται σε καλή κατάσταση καθώς δεν παρατηρούνται ρηγματώσεις. Η τοιχοποιία του ορόφου από οπτόπλινθο, που κατασκευάστηκε σε επόμενη οικοδομική φάση του κτιρίου, δεν εμφανίζει ομοίως ιδιαίτερη παθολογία. Στο υπόγειο, έχει πραγματοποιηθεί πλήρωση με λίθους σε σημείο όπου υπήρχε άνοιγμα και σε ορισμένα σημεία παρατηρείται αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος στη λίθινη τοιχοποιία. Σε όλες τις στάθμες, στη λιθοδομή και στα εσωτερικά πετάσματα από οπτόπλινθο, παρουσιάζονται: αποκόλληση του επιχρίσματος, επιφανειακές ρωγμές και ανάπτυξη μικροοργανισμών. Στο γωνιακό διαμέρισμα του ισογείου στη νοτιοανατολική πλευρά του δομήματος παρατηρείται έντονη ανάπτυξη χλωρίδας. Τα κλιμακοστάσια που οδηγούν τόσο στον όροφο όσο και στο υπόγειο διατηρούνται σε καλή κατάσταση, εμφανίζοντας μια ελαφριά οξείδωση στα κιγκλιδώματά τους και στα μεταλλικά γωνιακά στοιχεία που διαμορφώνουν το πάτημα. Κατακόρυφα στοιχεία Πλήρωση ανοίγματος υπογείου Αποσάθρωση συνδετικού κονιάματος


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 77 Αποκόλληση κονιάματος Αποκόλληση κονιάματος Αποκόλληση κονιάματος Αποκόλληση κονιάματος




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 78 Επιφανειακές ρωγμές Ανάπτυξη μικροοργανισμών Ανάπτυξη μικροοργανισμών Ανάπτυξη χλωρίδας Ανάπτυξη χλωρίδας Ανάπτυξη χλωρίδας






Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 79 Κλιμακοστάσιο ορόφου Κλιμακοστάσιο υπογείου


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202280Ο ι πλάκες και τα δοκάρια από οπλισμένο σκυρόδεμα δεν εμφανίζουν ιδιαίτερη παθολογία, με εξαίρεση την αποκόλληση των επιφανειακών στρώσεων των επιχρισμάτων που παρατηρείται σε ορισμένα δωμάτια. Τα μωσαϊκά δάπεδα διατηρούνται σε καλή κατάσταση, ενώ το ξύλινο δάπεδο στο βορειοδυτικό τμήμα του ορόφου έχει τμηματικά αποκολληθεί. Η ψευδοροφή στον όροφο έχει υποχωρήσει σε αρκετά σημεία, λόγω της κατερχόμενης υγρασίας από τη στέγη. Οριζόντια στοιχεία Αποκόλληση επιχρίσματος Μωσαϊκό Αποκόλληση ξύλινου δαπέδου ορόφου



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 81 Υποχώρηση ψευδοροφής Υποχώρηση ψευδοροφής


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202282Τ α περισσότερα ξύλινα κουφώματα αποτελούν αυθεντικά στοιχεία και διατηρούνται σε μέτρια κατάσταση, καθώς παρατηρείται διάβρωση του υλικού και αποχρωματισμός. Ορισμένα έχουν κλείσει, ενώ άλλα έχουν ανοιχθεί σε μεταγενέστερες οικοδομικές φάσεις. Επιπλέον, στους φεγγίτες έχουν τοποθετηθεί μεταγενέστερα κιβώτια αεραγωγών. Ανοίγματα- Κουφώματα Διάβρωση υλικού Μεταγενέστερο άνοιγμα Κιβώτιο αεραγωγού



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 83 Η κατάσταση διατήρησης των όψεων του κτιρίου χαρακτηρίζεται ως μέτρια. Παρατηρείται αυξημένη ανάπτυξη χλωρίδας και μικροοργανισμών που προκλήθηκαν από βιολογικούς παράγοντες σε όλες τις όψεις και κυρίως στη νοτιοανατολική γωνία του κτιρίου. Επίσης παρατηρείται σε αρκετά σημεία αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος, αποκόλληση του επιχρίσματος κυρίως σε επίπεδο ορόφου, οξείδωση στο μεταλλικό κιγκλίδωμα του εξώστη καθώς και ορισμένες οπές που ωστόσο δεν επηρεάζουν τη στατική επάρκεια του δομήματος. Τέλος, αισθητές αλλοιώσεις είναι και η αντικατάσταση του συνδετικού κονιάματος με σκυρόδεμα και η παρουσία των ανθρώπινων επεμβάσεων όπως οι Η/Μ εγκαταστάσεις και η μεταγενέστερη προσθήκη (πρόσκτισμα) στη βορειοδυτική γωνία του, που προσκολλάται πάνω στο κτίριο, καλύπτοντας τμήμα των όψεων. Όψεις Ανάπτυξη χλωρίδας Ανάπτυξη χλωρίδας Ανάπτυξη μικροοργανισμών Αποσάθρωση συνδετικού κονιάματος




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 84 Αποκόλληση επιχρίσματος Οξείδωση μετάλλου Οπή Οπή




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 85 Αντικατάσταση συνδετικού κονιάματος με σκυρόδεμα Η/Μ εγκαταστάσεις Η/Μ εγκαταστάσεις ΠρόσκτισμαΗ/Μ εγκαταστάσεις





Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 86 1 2 4 8m ΣχέδιαΝοτιοδυτικήΠαθολογίαςόψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη






Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 87 3.1.8 Αξιολόγηση Έ πειτα από τη μελέτη της ανάλυσης και τεκμηρίωσης του κτιρίου, το οποίο βρίσκεται σε καλή κατάσταση, προκύπτει η αξιολόγησή του. Απαραίτητες κρίνονται οι καθαιρέσεις ορισμένων στοιχείων που προστέθηκαν στις διάφορες φάσεις του κτιρίου. Αναλυτικότερα, στις όψεις πρόθεση αποτελεί η διατήρηση του χαρακτήρα της αρχικής μορφής και για τον λόγο αυτό προτείνεται ο καθαρισμός της, η αποκατάσταση τμημάτων στα οποία παρατηρούνται φθορές και η αφαίρεση του προσκτίσματος που αλλοιώνει τη συνολική εικόνα του δομήματος. Στη βορειοανατολική όψη ανασχεδιάζεται η θέση του ανοίγματος με σκοπό την επαναφορά του άξονα συμμετρίας που αποτελεί βασικό μορφολογικό χαρακτηριστικό του κτιρίου. Στη νοτιοανατολική όψη επαναφέρεται το κεντρικό άνοιγμα το οποίο είχε κλειστεί σε μετέπειτα οικοδομική φάση. Ακόμα, οι προσβάσεις στο κτίριο ανασχεδιάζονται, λαμβάνοντας υπόψιν και τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα. Όσον αφορά τα κουφώματα προτείνεται η αντικατάστασή τους με νέα ξύλινα κουφώματα, τα οποία θα είναι πανομοιότυπα με τα αρχικά. Ακόμα, κρίνεται ότι πρέπει να καθαιρεθεί και να ανασχεδιαστεί ο όροφος και η στέγη καθώς δε συνάδουν με τον όγκο του ισογείου, του οποίο ο μορφολογικός, λειτουργικός και ογκοπλαστικός χαρακτήρας διαφέρει. Ως προς το εσωτερικό προτείνεται η διατήρηση της λίθινης τοιχοποιίας τόσο στη στάθμη του υπογείου όσο και του ισογείου. Το κεντρικό τμήμα και στα δύο επίπεδα με το κλιμακοστάσιο ανασχεδιάζεται ώστε το κτίριο να καταστεί πιο λειτουργικό, χωρίς ωστόσο να υποβαθμίζονται τα τυπολογικά χαρακτηριστικά του αρχικού δομήματος. Στο ισόγειο ακόμα ανασχεδιάζονται τα εσωτερικά διαχωριστικά πετάσματα. Κλείνοντας, προτείνεται ο επανασχεδιασμός των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, η καθαίρεση του τεχνητού εξαερισμού στα παράθυρα και η διάνοιξη των φεγγιτών, οι οποίοι θα συμβάλλουν στον φυσικό εξαερισμό.
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 88 1 2 4 8m Νοτιοδυτική όψη Βορειοδυτική ΝοτιοανατολικήόψηόψηΒορειοανατολική όψη Αξιολόγηση όψεων





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 89 Αξιολόγηση κατόψεων 1 2 4 8m Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Κάτοψη Υπογείου ΑποκατάστασηΑξιόλογοΜηΑνασχεδιασμόςΥπόμνημααξιόλογοπροςδιατήρηση







Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202290
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 91 3.2 Πρώην Κτίριο Κατοικιών 3.2.1 Σκαριφήματα Η πρόσβαση στο εσωτερικό του κτιρίου δεν κατέστη δυνατή και υπάρχει μόνο εκτίμηση της ογκοπλασίας του κτιρίου βάση της αποτύπωσης των όψεων Σκαρίφημα Ισογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202292Σκαρίφημα Νοτιοδυτικής όψης

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 93 Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Βορειοδυτική Νοτιοανατολικήόψηόψη 3.2.2 Ιστορική ανάλυση Α’ Φάση Κατασκευής (1948) 1 2 4 8m Οι φάσεις των κτιρίων αποτελούν υπόθεση που βασίστηκε στη μελέτη των ιστορικών κειμένων, την αποτύπωση και την παρατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης. Δεδομένου ότι δε βρέθηκαν τα αρχικά σχέδια ούτε σώζονται στοιχεία σχετικά με τις προδιαγραφές παρόμοιων τύπων κτιρίων, η καταγραφή των φάσεων πραγματοποιήθηκε βάσει της κρίσης και της εκτίμησης της ομάδας εργασίας.





Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 94 Νοτιοδυτική όψη Βορειοανατολική όψη


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 95 Β’ Φάση Κατασκευής - Σχέδια αποτύπωσης 1 2 4 8m Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Βορειοδυτική Νοτιοανατολικήόψηόψη





Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 96 Νοτιοδυτική όψη Βορειοανατολική όψη


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 97 Φωτογραφίες εξωτερικές πρώην κτιρίου Κατοικιών

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 98 Συμπερασματικό διάγραμμα φάσεων πρώην κτιρίου ΚατοικιώνΚάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου 1 2 4 8m Α’ Φάση (1948) Tο κτίριο κατασκευάστηκε για την φιλοξενία οικότροφων.B’Φάση (σήμερα) Κατά τη διάρκεια της Β’ φάσης κατασκευάζονται προσθήκες στη βορειοανατολική όψη του δομήματος και πιθανώς μεταποίηση των ανοιγμάτων του κεντρικού τμήματος. Στη δεύτερη φάση το κτίριο αποτελούσε την κατοικία των επιστατών του Σταθμού. Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψη όψη Βορειοδυτική όψη Νοτιοανατολική όψη







Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 99 3.2.3 Ογκοπλασία Ω ς προς την ογκοπλασία το κτίριο των κατοικιών αποτελείται από τρεις αυστηρούς κυβόμορφους όγκους, εκ των οποίων ο κεντρικός είναι μεγαλύτερων διαστάσεων από τους πλευρικούς, δημιουργώντας έτσι προεξοχές στη νοτιοδυτική και βορειοανατολική όψη. Με αυτόν τον τρόπο σηματοδοτείται η κεντρική είσοδος, νοτιοδυτικά. Το κτίριο χωρίζεται σε δύο επίπεδα: ισόγειο και όροφο.

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20221003.2.4 ΤυπολογίαΚάτοψηΙσογείου Κάτοψη Ορόφου ΚλιμακοστάσιοΔωμάτιαΥπόμνημα Η χρήση του κτιρίου, που αναπτυσσόταν σε κάτοψη ορθογωνικού σχήματος, ήταν τόσο σε επίπεδο ισογείου όσο και ορόφου, ξενώνας που φιλοξενούσε τους οικότροφους του Σταθμού. Στα πλαίσια της εργασίας, κατά τη μελέτη πεδίου, δεν υπήρχε η δυνατότητα πρόσβασης στο εσωτερικό του κτιρίου παρά μόνο η παρατήρηση μέρος της διαμόρφωσής του μέσω κάποιων ανοιγμάτων. Η κατακόρυφη σύνδεση πιθανόν να γινόταν με κλιμακοστάσιο που βρισκόταν στον κεντρικό όγκο και τα δωμάτια αναπτύσσονταν εκατέρωθέν του. Επιπρόσθετα, μιας και παρατηρήθηκαν δύο ενιαία δωμάτια σε κάθε πλευρικό όγκο υποθέτουμε ότι στο κτίριο επιτυγχάνεται διαμπερής αερισμός. 1 2 4 8m





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 101Διάγραμμα αερισμού αρχικής μορφής Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου 1 2 4 8m



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20221023.2.5 Μορφολογία Α πό τη συνολική εικόνα των όψεων συμπεραίνουμε ότι παρατηρείται συμφωνία μεταξύ τους και εμφανίζουν κοινά μορφολογικά χαρακτηριστικά. Στην οργάνωση τους σημειώνεται διαχωρισμός βάσης-κορμού-στέψης με διαχωρισμό της βάσης μέσω της αλλαγής της υφής του επιχρίσματος και της στέψης με προεξέχον γείσο. Το κτίριο παρουσιάζει σε όλες του τις πλευρές άξονα συμμετρίας και τα ανοίγματα διατηρούν, οριζόντια αξονικότητα, συμμετρία και σε επιμέρους σημεία εμφανίζουν ρυθμική επαναληπτικότητα. Επιπρόσθετα, στις όψεις τόσο τα ανοίγματα όσο και οι θύρες δεν εμφανίζουν κάποιο ιδιαίτερο μορφολογικό χαρακτηριστικό. Τέλος, τα παράθυρα συμπληρώνονται με ξύλινα γαλλικά θυρόφυλλα. Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψηόψη Βορειοδυτική Νοτιοανατολικήόψηόψη 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 103 Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψηόψη Βορειοδυτική Νοτιοανατολικήόψηόψη Διαχωρισμός όψεων αρχικής μορφής - βάση-κορμός-στέψη 1 2 4 8m




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022104Συμμετρία όψεων - ρυθμική επαναληπτικότητα ανοιγμάτων αρχικήςΝοτιοδυτικήμορφής Βορειοανατολικήόψηόψη Βορειοδυτική Νοτιοανατολικήόψηόψη 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 105Φωτογραφία ξύλινου γαλλικού θυρόφυλλου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20221063.2.6 Κατασκευαστική δομή Υ λικά δομής του κτιρίου μελέτης είναι ο λίθος και το οπλισμένο σκυρόδεμα. Συγκεκριμένα, ο κατακόρυφος φέρων οργανισμός διαμορφώνεται με φέρουσες τοιχοποιίες από λιθοδομή και ο οριζόντιος με πλάκες από οπλισμένο σκυρόδεμα. Τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική παρειά της τοιχοποιίας η πέτρα επιχρίεται. Οι εσωτερικοί διαχωριστικοί τοίχοι διαμορφώνονται με οπτόπλινθους. Τα κουφώματα του κτιρίου είναι από ξύλο και επιπλέον διαθέτουν θυρόφυλλα γαλλικού τύπου. Τα πρέκια που διαμορφώνουν τα ανοίγματα είναι πέτρινα. Οι προσθήκες που τοποθετήθηκαν σε επόμενη οικοδομική φάση είναι κατασκευασμένες από οπλισμένο σκυρόδεμα και οπτόπλινθους. Η στέγαση επιτυγχάνεται με κεραμίδια ρωμαϊκού τύπου. Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου ΦέρουσαΥπόμνηματοιχοποία



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 107 Εξωτερικό επίχρισμα Εσωτερικό επίχρισμα Προσθήκη



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022108Αξονομετρικό κατασκευαστικής δομής αρχικής μορφής

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 1093.2.7 Παθολογία Η κατάσταση διατήρησης των όψεων του κτιρίου χαρακτηρίζεται ως μέτρια. Παρατηρείται έντονη αποκόλληση και αποφλοίωση του επιχρίσματος, αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος στη βορειοανατολική όψης και ορισμένες οπές που ωστόσο δεν επηρεάζουν τη στατική επάρκεια του δομήματος. Ακόμα, παρουσιάζεται ανάπτυξη χλωρίδας και μικροοργανισμών που προκλήθηκαν από βιολογικούς παράγοντες σε όλες τις όψεις και κυρίως στη βορειοανατολική. Κλείνοντας, παθολογία αποτελούν και οι ανθρώπινες επεμβάσεις όπως οι Η/Μ εγκαταστάσεις, και οι μεταγενέστερες προσθήκες στη βορειοανατολική όψη. Όψεις Αποφλοίωση επιχρίσματος Αποκόλληση επιχρίσματος Αποσάθρωση συνδετικού κονιάματος, ανθρώπινες επεμβάσεις Οπή και ανάπτυξη μικροοργανισμών Ανάπτυξη χλωρίδας





Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20221101 2 4 8m ΣχέδιαΒορειοανατολικήΝοτιοδυτικήΠαθολογίαςόψηόψη Βορειοδυτική Νοτιοανατολικήόψηόψη




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 111 3.2.8 Αξιολόγηση Μ έσω της μελέτης της ανάλυσης και τεκμηρίωσης του κτιρίου, το οποίο βρίσκεται σε καλή κατάσταση, προκύπτει η αξιολόγησή του. Απαραίτητες κρίνονται οι καθαιρέσεις ορισμένων στοιχείων που προστέθηκαν στις διάφορες φάσεις του κτιρίου. Αναλυτικότερα, στις όψεις για τη διατήρηση του χαρακτήρα της αρχικής μορφής, προτείνεται ο καθαρισμός της, η αποκατάσταση τμημάτων στα οποία παρατηρούνται φθορές και η αφαίρεση των προσθηκών από σκυρόδεμα και οπτόπλινθους που αλλοιώνουν τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του δομήματος. Στη νοτιοδυτική όψη προτείνεται ο ανασχεδιασμός της πρόσβασης στο δόμημα ο οποίος λαμβάνει υπόψιν και τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα. Στη βορειοανατολική όψη ανασχεδιάζεται το κεντρικό άνοιγμα του κτιρίου και καθαιρούνται οι μεταγενέστερες προσθήκες. Ακόμα προτείνεται η αποκατάσταση της στέγης. Όσον αφορά τα κουφώματα προτείνεται η αντικατάστασή τους με νέα ξύλινα, τα οποία θα είναι πανομοιότυπα με τα αρχικά, με εξαίρεση το κεντρικό άνοιγμα στη νοτιοδυτική όψη που ανασχεδιάζεται. Επιπρόσθετα κρίνεται αναγκαίος ο επανασχεδιασμός των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, καθώς υποβαθμίζουν τη συνολική εικόνα του δομήματος. Ως προς το εσωτερικό, δεδομένου ότι δεν υπήρχε δυνατότητα πρόσβασης προτείνεται η διατήρηση της περιμετρικής λίθινης τοιχοποιίας σε επίπεδο ισογείου και ορόφου και ο ανασχεδιασμός τόσο των επιμέρους τμημάτων των κατόψεων όσο και της κατακόρυφης επικοινωνίας. Αξιολόγηση όψεων - κατόψεων 1 2 4 8m Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψη όψη



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022112Βορειοδυτική Νοτιοανατολικήόψηόψη Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου ΜηΑνασχεδιασμόςΥπόμνημααξιόλογοπρος διατήρηση Αξιόλογο προς διατήρηση







Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 113 3.3 Πρώην Κτίριο Ιπποστασίου 3.2.1 ΣκαρίφηματαΣκαρίφημαΙσογείου Σκαριφήματα

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 114 Σκαρίφημα Ορόφου

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 115 Σκαρίφημα Νοτιοανατολικής όψης

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 116 Σκαρίφημα Τύπων ανοιγμάτων

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 117 Α’ Φάση Κατασκευής (1931) - Ιπποστάσιο 1 2 4 8m 3.3.2 Ιστορική ανάλυση Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Οι φάσεις των κτιρίων αποτελούν υπόθεση που βασίστηκε στη μελέτη των ιστορικών κειμένων, την αποτύπωση και την παρατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης. Δεδομένου ότι δε βρέθηκαν τα αρχικά σχέδια ούτε σώζονται στοιχεία σχετικά με τις προδιαγραφές παρόμοιων τύπων κτιρίων, η καταγραφή των φάσεων πραγματοποιήθηκε βάσει της κρίσης και της εκτίμησης της ομάδας εργασίας.



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 118 Νοτιοδυτική όψηΝοτιοανατολική όψη Βορειοανατολική όψηΒορειοδυτική όψη Α’ Φάση Κατασκευής (1931) - Ιπποστάσιο 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 119 Β’ Φάση Κατασκευής - Σχέδια Αποτύπωσης Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου 1 2 4 8m



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022120
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 121 Φωτογραφίες ισογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022122

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 123 Φωτογραφίες ισογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022124

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 125 Φωτογραφίες ορόφου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022126Νοτιοδυτική όψηΝοτιοανατολική όψη Βορειοανατολική όψηΒορειοδυτική όψη Β’ Φάση Κατασκευής (1931) 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 127 Εξωτερικές φωτογραφίες

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022128Συμπερασματικό διάγραμμα φάσεων πρώην κτιρίου Ιπποστασίου Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου 1 2 4 8m Α’ Φάση (1931) Το κτίριο διαμορφώνεται από ισόγειο και όροφο που φιλοξενεί την στέγαση ίππων και την αποθήκη σιτηρών αντίστοιχα. B’ Φάση (σήμερα) Το κτίριο παραλαμβάνει προσθήκες στο εξωτερικό και εσωτερικά διαχωριστικά ώστε να διαμορφωθούν χώροι γραφείων. Ακόμα παρατηρούνται και αλλαγές στα ανοίγματα της βορειοδυτικής όψης, ενώ πιθανόν να δημιουργήθηκε το κεντρικό άνοιγμα στη νοτιοανατολική όψη.



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 129 Νοτιοδυτική όψηΝοτιοανατολική όψη Βορειοανατολική όψηΒορειοδυτική όψη Συμπερασματικό διάγραμμα φάσεων πρώην κτιρίου Ιπποστασίου 1 2 4 8m




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20221303.3.3 Ογκοπλασία Ω ς προς την ογκοπλασία το κτίριο του ιπποστασίου αποτελείται από έναν αυστηρό όγκο από τον οποίο έχει αφαιρεθεί μία μάζα, δημιουργώντας έτσι εσοχή στη νοτιοανατολική όψη. Ακόμα, στη βορειοδυτική όψη διαμορφώνονται λίθινοι αυλότοιχοι. Το κτίριο χωρίζεται σε δύο επίπεδα: ισόγειο και όροφο.

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 131 3.3.4 Τυπολογία Η κάτοψη του κτιρίου διαμορφώνεται σε σχήμα «Π». Αναλυτικότερα, το επίπεδο του ισογείου απαρτίζεται από μία κεντρική ενιαία αίθουσα που λειτουργούσε ως χώρος παραμονής των αλόγων και τέσσερα γωνιακά διαμερίσματα που αποτελούσαν βοηθητικούς χώρους. Ο διαχωρισμός και η οριοθέτηση των επιμέρους δωματίων επιτυγχάνονταν με έναν κεντρικό διάδρομο που διατρέχει το κτίριο και στις απολήξεις του τοποθετούνται δύο είσοδοι. Επιπρόσθετα, υπάρχει μία ακόμα είσοδος στη βορειοδυτική όψη μέσω της οποίας συνδέονταν ο κεντρικός διάδρομος με τον εξωτερικό χώρο όπου πιθανώς υπήρχαν δέστρες για τα άλογα. Το επίπεδο του ορόφου στο οποίο γινόταν η αποθήκευση των σιτηρών είναι ένας ενιαίος χώρος. Η κατακόρυφη σύνδεση επιτυγχάνεται με κλιμακοστάσιο που βρίσκεται στο γωνιακό βορειοδυτικό διαμέρισμα. Επιπρόσθετα, βασικό χαρακτηριστικό της τυπολογίας του κτιρίου αποτελεί η δυνατότητα διαμπερούς αερισμού και στις δύο στάθμες. Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου ΧώροςΥπόμνημαπαραμονής αλόγων Βοηθητικές χρήσεις Αποθήκη σιτηρών Δέστρες






Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022132Διάγραμμα κινήσεων αρχικής μορφής

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 133 Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου Διάγραμμα αερισμού 1 2 4 8m



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 134 3.3.5 Μορφολογία Α πό τη συνολική εικόνα των όψεων συμπεραίνουμε ότι παρατηρείται συμφωνία μεταξύ τους και εμφανίζουν κοινά μορφολογικά χαρακτηριστικά. Στην οργάνωση τους σημειώνεται διαχωρισμός βάσης-κορμού-στέψης με σκληρό διαχωρισμό των επιμέρους τμημάτων με προεξέχοντα γείσα. Το κτίριο παρουσιάζει σε όλες του τις πλευρές άξονα συμμετρίας και τα ανοίγματα διατηρούν, οριζόντια αξονικότητα, συμμετρία και σε επιμέρους σημεία εμφανίζουν ρυθμική επαναληπτικότητα. Επιπρόσθετα, στις όψεις τονίζονται οι ακμές με γωνιόλιθους και τόσο τα ανοίγματα όσο και οι θύρες εμφανίζουν τοξωτά υπέρθυρα. Νοτιοανατολική όψη Βορειοδυτική όψη Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψη όψη 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 135 Νοτιοανατολική όψη Βορειοδυτική όψη Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψη όψη Διαχωρισμός όψεων αρχικής μορφής - βάση-κορμός-στέψη 1 2 4 8m




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 136 Συμμετρία όψεων - ρυθμική επαναληπτικότητα ανοιγμάτων αρχικήςΝοτιοανατολικήμορφής όψη Βορειοδυτική όψη Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψη όψη 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 137 1 2 4 8m Νοτιοανατολική όψη Βορειοδυτική όψη Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψη όψη Τονισμός όψεων αρχικής μορφής




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 138 3.3.6 Κατασκευαστική δομή Υ λικά δομής του κτιρίου μελέτης είναι ο λίθος και το οπλισμένο σκυρόδεμα. Συγκεκριμένα, ο κατακόρυφος φέρων οργανισμός αποτελείται από φέρουσες τοιχοποιίες λιθοδομής και πεσσούς και ο οριζόντιος με πλάκες και δοκάρια από οπλισμένο σκυρόδεμα. Οι εσωτερικοί τοίχοι σε επίπεδο ισογείου, στα γωνιακά διαμερίσματα, είναι φέροντες λίθινοι και «δένουν» την περιμετρική τοιχοποιία, ενώ τόσο το ισόγειο όσο και ο όροφος οργανώνονται με πυκνό κάναβο υποστυλωμάτων και δοκαριών με φουρούσια. Τα δάπεδα διαμορφώνονται με χυτό υλικό και τα κουφώματα του κτιρίου είναι από ξύλο. Τα πρέκια που διαμορφώνουν τα ανοίγματα είναι πέτρινα και τα υπέρθυρα τοξωτά. Στην εξωτερική παρειά της τοιχοποιίας η πέτρα είναι εμφανής, ενώ εσωτερικά επιχρίεται. Το δώμα διαμορφώνεται με περιμετρικό λίθινο στηθαίο. Τέλος, οι προσθήκες στο αρχικό δόμημα είναι κατασκευασμένες από οπλισμένο σκυρόδεμα και η πλήρωση ολοκληρώνεται με οπτόπλινθους. Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου ΠεσσοίΦέρουσαΥπόμνηματοιχοποιία Δοκάρια από οπλισμένο σκυρόδεμα




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 139 Αξονομετρικό κατασκευαστικής δομής αρχικής μορφής

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022140Παράθυρο Λιθοδομή


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 141 Οπλισμένο σκυρόδεμα - προσθήκη


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20221423.3.7 Παθολογία Η λιθοδομή του ισογείου και του ορόφου διατηρείται σε καλή κατάσταση καθώς δεν παρατηρούνται ρηγματώσεις. Σε αρκετά σημεία του εσωτερικού έχουν προστεθεί εκ των υστέρων ξύλινες επιφάνειες, λαμαρίνες και τσιμεντότουβλα για τη διαμόρφωση διαχωριστικών πετασμάτων, που εκτός από την υποβάθμιση των τυπολογικών χαρακτηριστικών του κτιρίου, εγκλωβίζουν την υγρασία. Αυτές οι επεμβάσεις σε συνδυασμό με την ανεπαρκή συντήρηση έχουν ως αποτέλεσμα την αποφλοίωση και αποκόλληση του επιχρίσματος. Στις μεταγενέστερες προσθήκες του δομήματος, στη βορειοδυτική και βορειοανατολική όψη, παρατηρείται έντονη ανάπτυξη μικροοργανισμών. Επιπλέον, το κλιμακοστάσιο που οδηγεί στον όροφο διατηρείται σε καλή κατάσταση, με εξαίρεση την οξείδωση των μεταλλικών γωνιακών στοιχείων που διαμορφώνουν το πάτημα. Κατακόρυφα στοιχεία Πλήρωση με τσιμεντότουβλα Πλήρωση με τσιμεντότουβλαΞύλινη διαχωριστική επιφάνεια Λαμαρίνα




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 143 Αποκόλληση επιχρίσματος Αποκόλληση επιχρίσματοςΑποκόλληση επιχρίσματος Αποκόλληση επιχρίσματος




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 144 Αποφλοίωση επιχρίσματος Αποφλοίωση επιχρίσματος Αποφλοίωση επιχρίσματος Ανάπτυξη μικροοργανισμών Ανάπτυξη μικροοργανισμών





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 145 Οξείδωση μετάλλουΑνάπτυξη μικροοργανισμώνΑνάπτυξη μικροοργανισμώνΑνάπτυξη μικροοργανισμών




Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 146 Ο ι πλάκες και τα δοκάρια από οπλισμένο σκυρόδεμα δεν εμφανίζουν ιδιαίτερη παθολογία. Παρατηρείται ωστόσο αποκόλληση των επιφανειακών στρώσεων των επιχρισμάτων στις οροφές, έχοντας ως απότοκο την αποκάλυψη του οπλισμού του σκυροδέματος και κατ’ επέκταση την οξείδωσή του λόγω υγρασίας. Τόσο τα χυτά δάπεδα όσο και τα πλακάκια στο βορειοανατολικό γωνιακό διαμέρισμα διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Οριζόντια στοιχεία ΠλακάκιαΟξείδωση οπλισμού σκυροδέματος


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 147 Τ α περισσότερα ξύλινα κουφώματα αποτελούν αυθεντικά στοιχεία και διατηρούνται σε μέτρια κατάσταση, καθώς παρατηρείται διάβρωση του υλικού και αποχρωματισμός. Στη νοτιοανατολική όψη παρατηρείται πλήρωση ενός ανοίγματος με οπτόπλινθο. Ομοίως, στη βορειοδυτική εσωτερική όψη (ο λίθινος τοίχος που προβάλλεται σε δεύτερο πλάνο πίσω από την προσθήκη από σκυρόδεμα) παρατηρείται ομοίως πλήρωση των παραθύρων και της εξώθυρας και με οπτόπλινθους. Σε επίπεδο ορόφου στην ίδια όψη έχουν τροποποιηθεί τα ανοίγματα, μιας και ορισμένα από τα αρχικά παράθυρα έχουν μετατραπεί σε περάσματα σε μεταγενέστερη οικοδομική φάση. Επιπρόσθετα, σε αρκετά σημεία του εσωτερικού, τμήματα των υαλοστασίων έχουν καλυφθεί με επιφάνειες κόντρα πλακέ. Τέλος, οι μεταλλικές επιφάνειες σκίασης / κάλυψης των ανοιγμάτων παρουσιάζουν οξείδωση. Ανοίγματα- Κουφώματα Διάβρωση υλικού και αποχρωματισμός Πλήρωση ανοίγματος με οπτόπλινθο Πλήρωση εξώθυρος με οπτόπλινθο



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 148 Τροποποίηση ανοιγμάτων Κάλυψη υαλοστασίων Οξείδωση μετάλλου



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 149 Η κατάσταση διατήρησης των όψεων του κτιρίου χαρακτηρίζεται ως μέτρια. Παρατηρείται ανάπτυξη χλωρίδας και μικροοργανισμών που προκλήθηκαν από βιολογικούς παράγοντες κυρίως στη βορειοδυτική όψη. Επίσης παρατηρείται σε αρκετά σημεία αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος, αποφλοίωση του επιχρίσματος, επικάλυψη με ασβέστη και ορισμένες οπές που ωστόσο δεν επηρεάζουν τη στατική επάρκεια του δομήματος. Αισθητές είναι και οι επεμβάσεις με σκυρόδεμα, όπως η διάνοιξη της τοιχοποιίας στη νοτιανατολική όψη, καθώς και η παρουσία των ανθρώπινων επεμβάσεων όπως οι Η/Μ εγκαταστάσεις. Τέλος, παθολογία αποτελούν και οι μεταγενέστερες προσθήκες στη βορειοδυτική και βορειοανατολική όψη του, που καλύπτουν τμήματα των αρχικών όψεων του δομήματος και διακόπτουν την συνέχεια του λίθινου στηθαίου. Όψεις Ανάπτυξη χλωρίδας Αποσάθρωση του συνδετικού κονιάματος Αποφλοίωση επιχρίσματος



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022150Οπές Διάνοιξη πέτρινης τοιχοποιίας Η/Μ εγκαταστάσεις



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 151 Μεταγενέστερες προσθήκες Μεταγενέστερες προσθήκες


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20221521 2 4 8m Σχέδια Παθολογίας Νοτιοδυτική όψηΝοτιοανατολική όψη Βορειοανατολική όψηΒορειοδυτική όψη





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 153 3.3.8 Αξιολόγηση Α πό τη μελέτη της ανάλυσης και τεκμηρίωσης του κτιρίου, το οποίο βρίσκεται σε καλή κατάσταση, προκύπτει η αξιολόγησή του. Απαραίτητες κρίνονται οι καθαιρέσεις ορισμένων στοιχείων που προστέθηκαν στις διάφορες φάσεις του κτιρίου. Αναλυτικότερα, στις όψεις πρόθεση αποτελεί η διατήρηση του χαρακτήρα της αρχικής μορφής και έτσι προτείνεται ο καθαρισμός της, η αποκατάσταση τμημάτων στα οποία παρατηρούνται φθορές και η αφαίρεση των προσθηκών από σκυρόδεμα που υποβαθμίζουν τη συνολική εικόνα του δομήματος. Στη νοτιοανατολική όψη ανασχεδιάζεται το κεντρικό άνοιγμα του κτιρίου και επαναφέρονται ανοίγματα στα οποία παρατηρείται πλήρωση με οπτόπλινθους. Στη στάθμη του δώματος ανασχεδιάζονται οι εξάρσεις που διαμόρφωναν τις ταΐστρες και πραγματοποιείται καθαίρεση της λίθινης προσθήκης . Όσον αφορά τα κουφώματα προτείνεται η αντικατάστασή τους με νέα ξύλινα κουφώματα, τα οποία θα είναι πανομοιότυπα με τα αρχικά. Επιπρόσθετα κρίνεται αναγκαίος ο επανασχεδιασμός των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων. Ως προς το εσωτερικό προτείνεται η διατήρηση της λίθινης τοιχοποιίας τόσο στη στάθμη του ισογείου όσο και του ορόφου. Στο κεντρικό τμήμα του ισογείου καθαιρούνται τα εσωτερικά διαχωριστικά πετάσματα που προστέθηκαν σε επόμενη οικοδομική φάση και αλλοιώνουν τα τυπολογικά χαρακτηριστικά του αρχικού δομήματος. Η κλίμακα που οδηγεί στον όροφο ανασχεδιάζεται. Εν κατακλείδι, στη στάθμη του ορόφου διατηρείται ο ενιαίος χώρος με τα υποστυλώματα και καθαιρείται η ξύλινη σκάλα που οδηγούσε στο δώμα, καθώς βρίσκεται σε κακή κατάσταση.
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 154 Αξιολόγηση όψεων Νοτιοδυτική όψηΝοτιοανατολική όψη Βορειοανατολική όψηΒορειοδυτική όψη 1 2 4 8m




Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 155 Αξιολόγηση κατόψεων 1 2 4 8m ΜηΑνασχεδιασμόςΥπόμνημααξιόλογοπρος διατήρηση Αξιόλογο προς διατήρηση Κάτοψη Ισογείου Κάτοψη Ορόφου






Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 156 4ο Κεφάλαιο Συμπεράσματα α' μέρους Η πόλη των Ιωαννίνων αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα εκπαίδευσης και έρευνας στη χώρα. Το πλούσιο ανάγλυφό της δίνει τη δυνατότητα ενασχόλησης στους κατοίκους με τον πρωτογενή τομέα. Υψίστης σημασίας για την πόλη αποτελεί η Λίμνη Παμβώτιδα που χαρακτηρίζεται ως ένα πλούσιο οικοσύστημα που περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό χλωρίδας και πανίδας.Στονοτιοδυτικό τμήμα της Λίμνης βρίσκεται η περιοχή μελέτης που στο παρελθόν βρισκόταν ο πρώην Γεωργικό Σταθμό Ιωαννίνων. Ο σταθμός αποτέλεσε μέρος μιας προσπάθειας συστηματοποίησης της γεωργικής εκπαίδευσης στη χώρα που ξεκίνησε στα τέλη του 19ου με αρχές 20ου αιώνα. Ωστόσο, η έρευνα για τα χαρακτηριστικά των Σταθμών της περιόδου κατέληξε στην ανεπαρκή τεκμηρίωση παρόμοιων γεωργικών εκπαιδευτικών δομών.Στη σημερινή κατάσταση, διακρίνεται μία εγκαταλελειμμένη έκταση όπου σώζονται οι κτιριακές εγκαταστάσεις οι οποίες λειτουργούσαν μέχρι το 2006. Στην περιοχή που επικεντρώνεται η ανάλυση, η κατάσταση των κτιρίων θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως καλή, καθώς δεν παρουσιάζονται φθορές στις τοιχοποιίες και στους φέροντες οργανισμούς τους. Οι φθορές και αλλοιώσεις οφείλονται κυρίως στην ελλιπή συντήρησή τους και στην έκθεσή τους στα καιρικά φαινόμενα. Βασική αιτία των φθορών αποτελούν επίσης και οι απρογραμμάτιστες ανθρώπινες επεμβάσεις, που πραγματοποιήθηκαν με σκοπό την επέκταση των κτιρίων για την παραλαβή νέων χρήσεων χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν ο αρχικός σχεδιασμός. Έτσι, εκτός από τη μορφολογική και τυπολογική αλλοίωση, επιταχύνθηκε και η φυσική γήρανση των υλικών. Ωστόσο, διατηρούνται μορφολογικά χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα στα κτίρια της α’ περιόδου (1931) που υποδεικνύουν το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον ακόμα και στις γεωργικές υποδομές. Τόσο οι αναλύσεις της έκτασης μελέτης όσο και των επιμέρους κτιρίων της περιοχής του πρώην Γεωργικού Σταθμού Ιωαννίνων κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα κομμάτι της πόλης, άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία της. Ακόμα, αποτελεί ένα από τα ελάχιστα δείγματα αρχιτεκτονικής γεωργικών εκπαιδευτικών κτιρίων που σώζονται σήμερα. Οι παραπάνω λόγοι καθιστούν εξαιρετικά σημαντική τη διατήρηση και την αποκατάσταση του συνόλου των κτιρίων με δυνατότητα αξιοποίησή τους. Το α’ μέρος της ανάλυσης και τεκμηρίωσης ανέδειξε τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές για την αξιολόγηση, τις επεμβάσεις αποκατάστασης, την επανάχρηση και τον ανασχεδιασμό της περιοχής. Αξίζει να αναφερθεί ότι παρότι ο προγραμματικός σχεδιασμός της Περιφέρειας Ηπείρου για την αξιοποίηση της έκτασης αναφέρεται στη δημιουργία ενός Πάρκου Αγροτικής Καινοτομίας, παρατηρούνται επεμβάσεις που δε λαμβάνουν υπόψη τις αρχικές προθέσεις. Προσφάτως, έχει ξεκινήσει η ανέγερση ενός κλειστού γυμναστηρίου ξιφασκίας που δεν συμμερίζεται τον χαρακτήρα της περιοχής και των υφιστάμενων κτιρίων.
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 157
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 158 B’ μέρος| Αρχιτεκτονική Πρόταση
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 159 Α πό τη διαχρονική και συγχρονική ανάλυση του οικοπέδου, αλλά και από τις επιμέρους αναλύσεις του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος προκύπτει η γενική αξιολόγηση της ευρύτερης περιοχής μελέτης. Αρχικά κρίνεται αναγκαίος ο ανασχεδιασμός των ορίων του οικοπέδου ώστε να αποκτήσει εξωστρεφή και διαπερατό χαρακτήρα και οι είσοδοι να σημαίνονται μέσω της αραίωσης των φυτεύσεων στα σημεία που απαιτείται. Εξέχουσας σημασίας αποτελεί η επαναφορά του φυσικού ορίου της λίμνης, το οποίο είχε διαμορφωθεί χωρίς να λαμβάνεται υπ' όψιν η μορφολογία του, αλλά κυρίως οι επιδράσεις της επέμβασης αυτής στα πολλαπλά οικοσυστήματα που συναντώνται στη λίμνη Παμβώτιδα. Ακόμα απαραίτητος είναι ο ανασχεδιασμός των εσωτερικών διαδρομών της περιοχής μελέτης και συγκεκριμένα της διαδρομής που συνδέει την Εθνικής Αντιστάσεως, αρτηρία που οδηγεί προς την πόλη, με τον παραλίμνιο πεζόδρομο, δεδομένου ότι στην υφιστάμενη κατάσταση η σύνδεση έχει καταργηθεί λόγω της παρουσίας φραχτών αλλά και της απουσίας συντήρησης των μονοπατιών. Η φύτευση βρίσκεται σε καλή κατάσταση και προτείνεται να διατηρηθεί και να εμπλουτιστεί με νέες φυτεύσεις με σκοπό τη βελτίωση του μικροκλίματος και ταυτόχρονα τη δημιουργία ενός πνεύμονα για την ευρύτερη περιοχή. Ως προς τις κτιριακές δομές, παρόλο που είναι εγκαταλελειμμένες τα τελευταία χρόνια, οι περισσότερες διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Ωστόσο, αρκετές από αυτές αναγέρθηκαν με σκοπό μόνο την κάλυψη των εκάστοτε αναγκών, αγνοώντας την ιστορία και την αξία των αρχικών κτιρίων που υπήρχαν στην περιοχή. Γι’ αυτόν τον λόγο προτείνεται η καθαίρεσή τους, όπως και των κτιρίων που βρίσκονται σε κακή κατάσταση. Ορισμένα από τα αρχικά δομήματα βρίσκονται σε μέτρια κατάσταση και προτείνεται η αποκατάστασή τους ώστε να ανακτήσουν την ιστορικότητα τους. Τέλος, μέρος των υλικών των κτιρίων που καθαιρούνται, προτείνεται να επαναχρησιμοποιηθούν, όπως λόγου χάρη η πέτρα για τη διαμόρφωση καθιστικών στον υπαίθριο χώρο. 5ο Κεφάλαιο Αξιολόγηση οικοπέδου Ανασχεδιασμός ορίου λίμνης Παμβώτιδας

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022160Ανασχεδιασμός διαδρομών Συντήρηση διαδρομών Ενίσχυση φυτεύσεων



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 161 Καθαίρεση μεταγενέστερων κτιρίων Καθαίρεση μεταγενέστερων κτιρίων


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022162Κτίριο πρώην κατοικιών προς διατήρηση - κτίριο πρώην νησσοτροφείου προς καθαίρεση ΑποκατάστασηΑνασχεδιασμόςΥπόμνημα


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 163 Κτίρια πρώην ορνιθώνων προς αποκατάσταση

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 164 Κτίρια βουστασίου - προβατοστασίου προς αποκατάσταση

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 165 Κτίριο αποθήκης προς καθαίρεση και επαναχρησιμοποίηση πέτρας

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 166 Αξιολόγηση κτιρίων οικοπέδου ΑποκατάστασηΑξιόλογοΜηΑνασχεδιασμόςΥπόμνημααξιόλογοπροςδιατήρηση





Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 167 10 50 150 350m Αξιολόγηση οικοπέδου ΑποκατάστασηΑξιόλογοΜηΑνασχεδιασμόςΥπόμνημααξιόλογοπροςδιατήρηση






Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 168
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 169 Σ ε συνέχεια της αξιολόγησης της ευρύτερης περιοχής μελέτης ακολουθεί η πρόταση για την αναδιαμόρφωσή της. Αρχικά, όπως προαναφέρθηκε στο 2ο κεφάλαιο η περιοχή χωρίζεται σε τρείς ζώνες: τη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.), την περιοχή γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας και την προστατευόμενη περιοχή Natura, που εντάσσεται η παραλίμνια διαδρομή. Έτσι και ο σχεδιασμός αποτελείται από τρία επίπεδα. Συγκεκριμένα στο πρώτο επίπεδο δίνεται έμφαση στην ομαλή μετάβαση από το αστικό τοπίο στο πάρκο και στη σύνδεση με την πόλη, στο δεύτερο επίπεδο στην επαφή των επισκεπτών με τις αγροτικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται στο πάρκο και στο τρίτο επίπεδο στην επαναφορά του φυσικού τοπίου. Ο διαχωρισμός των επιπέδων διακρίνεται και στη χάραξη των διαδρομών, οι οποίες σχεδιάζονται όλο και πιο ελεύθερα προς το τρίτο επίπεδο. Ακόμα, προτείνεται η αποδόμηση του κεντρικού αυστηρού άξονα, δημιουργώντας έτσι οργανικά μονοπάτια που συνομιλούν με το φυσικό τοπίο και επιτρέπουν την ομαλή διείσδυση του υδάτινου στοιχείου της λίμνης στο κεντρικό τμήμα. Οι δευτερεύουσες διαδρομές είναι ευθύγραμμες και ακολουθούν τις υφιστάμενες φυτεύσεις που αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό του τοπίου της περιοχής. Κλείνοντας, προτείνεται η ένταξη πυρήνων στο δεύτερο επίπεδο, ώστε να δημιουργούνται κεντρικότητες και να υπάρχει δυνατότητα συνάθροισης και πραγματοποίησης επιπλέον δραστηριοτήτων. 6ο Κεφάλαιο Ανασχεδιασμός Ευρύτερης Περιοχής Μελέτης 6.1 Σχεδιαστικές Απεικονίσεις Τα τρία επίπεδα 1ο επίπεδο 2ο επίπεδο 3ο επίπεδο Περιοχή μελέτης

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022170Κύριος διαχωρισμός - διαδρομές Επιμέρους διαχωρισμός - διαδρομές


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 171 Ο ι βασικές προθέσεις που αναλύθηκαν περιγράφονται πιο αναλυτικά στον στρατηγικό σχεδιασμό για την ευρύτερη περιοχή μελέτης. Συγκεκριμένα, καταργούνται τα όρια της έκτασης και οι είσοδοι διαμορφώνονται με αραιώσεις στη φύτευση. Ορίζονται τέσσερα σημεία στην Εθνικής Αντιστάσεως όπου διαμορφώνονται οι βασικές προσβάσεις που συνδέουν την κεντρική αρτηρία με τις διάφορες χρήσεις που αναπτύσσονται και ταυτόχρονα υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης και από τις άλλες δύο πλευρές της περιμέτρου της έκτασης μέσω γεφυρών. Οι δευτερεύουσες διαδρομές καθιστούν την περιοχή πιο λειτουργική και επιτρέπουν περισσότερες επιλογές κίνησης στο εσωτερικό. Αξίζει να σημειωθεί ότι προτείνεται η διαμόρφωση ποδηλατοδρόμων παράλληλα με τους βασικούς άξονες κίνησης. Ακόμα ανασχεδιάζεται ο παραλίμνιος πεζόδρομος που διαπερνά το οικόπεδο με σκοπό την απελευθέρωση του ορίου της λίμνης, παράλληλα με την οποία υπάρχει μια διαδρομή που διαμορφώνεται με φυσικά υλικά και ακολουθεί το οργανικό όριό της. Σχετικά με τους χώρους στάθμευσης επιλέγονται σημεία περιμετρικά της περιοχής μελέτης που μπορούν να διαμορφωθούν, ώστε να μην υπάρχει παρουσία οχημάτων στο πάρκο, με εξαίρεση τα οχήματα έκτακτης ανάγκης και ανεφοδιασμού, η είσοδος των οποίων πραγματοποιείται από συγκεκριμένους άξονες. Ως προς τις χρήσεις, στο πρώτο επίπεδο χωροθετούνται η ζώνη επισκεπτών, η ζώνη έρευνας φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών και τα εργαστήρια, η υπαίθρια αγορά τοπικών προϊόντων και διατηρούνται η ζώνη της θεραπευτικής ιππασίας και η Γαλακτοκομική Σχολή. Συνεχίζοντας, στο δεύτερο επίπεδο τοποθετούνται καλλιεργήσιμες εκτάσεις ανοιχτές προς το κοινό, δημοτικός λαχανόκηπος καθώς και οι εγκαταστάσεις των θερμοκηπίων για τη ζώνη μελέτης και παρατήρησης των ζώων. Η επιλογή αυτή έγινε ώστε η προκειμένη χρήση να λάβει έναν πιο ιδιωτικό χαρακτήρα αλλά και να αναπτυχθεί μια απόσταση από χρήσεις που αφορούν τους επισκέπτες του πάρκου. Παράλληλα, υπάρχει άμεση σύνδεση της ζώνης αυτής με τη Γαλακτομική Σχολή. Στο τρίτο επίπεδο, που εντάσσεται στη ζώνη προστασίας Natura, επιλέγονται ήπιες χρήσεις, όπως αθλητικές δραστηριότητες που σχετίζονται άμεσα με το υδάτινο στοιχείο της λίμνης και δεν απαιτούν κτιριακές εγκαταστάσεις. Επιπλέον προτείνεται επέκταση του θεραπευτικού ιππικού ομίλου, δημιουργώντας μια μεγαλύτερων διαστάσεων ζώνη για την εκτόνωση της χρήσης, δεδομένου ότι έπειτα από συζητήσεις με τους ιδιοκτήτες του ομίλου είναι απαραίτητη. Εν κατακλείδι, στόχος του σχεδιασμού αποτελεί η διαμόρφωση ενός πάρκου μέσω του οποίου το κοινό θα έρχεται σε επαφή τις αγροτικές δραστηριότητες και τη φύση και θα αποτελεί κέντρο έρευνας με όλες τις απαραίτητες υποδομές. Ακόμα, η δημιουργία ενός πνεύμονα πρασίνου για την πόλη των Ιωαννίνων και η δημιουργία πόλου έλξης τόσο για τους κατοίκους της πόλης όσο για τους επισκέπτες της αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της πρότασης.
ΥφιστάμενηΥπόμνημα ΥπαίθριαΖώνηΖώνηΖώνηΖώνηΖώνηΖώνηΖώνηΖώνηΖώνηΖώνηΠυρήνες-ΧώροςΕίσοδοςΠοδηλατόδρομοςΔευτερεύοντεςΒασικοίΠροτεινόμενηφύτευσηφύτευσηάξονεςκίνησηςάξονεςκίνησηςστάθμευσηςπλατείεςπρασίνουδημοτικώνλαχανόκηπωνγαλακτοκομικήςσχολήςαθλητισμούκαλλιεργιώνθεραπευτικήςιππασίαςεπισκεπτώνέρευναςεργαστηρίωνμελέτηςκαιπαρατήρησηςζώωναγορά 10 50 50 350m Στρατηγικός σχεδιασμός ευρύτερης περιοχής μελέτης Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022





















Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 173 6.2 Τρισδιάστατες απεικονίσεις

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 174

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 175

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 176

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 177

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 178
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 179 O ι προθέσεις σχεδιασμού της περιοχής μελέτης ακολουθούν τις γενικές αρχές που ορίστηκαν στον στρατηγικό σχεδιασμό της ευρύτερης έκτασης. Αρχικά κατανέμονται οι χρήσεις στο υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα ώστε να διαπιστωθούν οι ανάγκες που προκύπτουν για τη δημιουργία νέων κελυφών. Συγκεκριμένα, στους ορνιθώνες (Α) χωροθετούνται τα περίπτερα ενημέρωσης κατά την είσοδο των επισκεπτών στην περιοχή. Στο κτίριο της διοίκησης (Β) και στο κτίριο κατοικιών των οικότροφων (Γ) προτείνεται η επαναφορά των αρχικών χρήσεων, οι οποίες μέσω του ανασχεδιασμού του εσωτερικού θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των συγκεκριμένων λειτουργιών. Στο ιπποστάσιο (Δ) τοποθετείται η καφετέρια και το εστιατόριο καθώς βρίσκεται σε μια στρατηγική κεντρική θέση στην περιοχή μελέτης. Για την ανάπτυξη της ζώνης έρευνας και των εργαστηρίων για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά προτείνεται η δημιουργία νέας κτιριακής δομής εκατέρωθεν της οποίας τοποθετείται από την μία πλευρά η υπαίθρια αγορά τοπικών προϊόντων και από την άλλη, κήποι με αρωματικά φυτά. Ως προς τη διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου, χαράζονται οι βασικοί άξονες, βάσει των κεντρικών εισόδων στην έκταση και των δύο τυπολογικών αξόνων του κτιρίου διοίκησης και του ιπποστασίου, οι οποίοι συνδέουν τα κτίρια μεταξύ τους μιας και στην υφιστάμενη κατάσταση είναι διάσπαρτα τοποθετημένα. Στην τομή των δύο τυπολογικών αξόνων δημιουργείται ένας "πράσινος κόμβος" που αποτελεί το κεντρικό ξέφωτο της διαμόρφωσης, αλλά ταυτόχρονα επιτρέπει την εποπτεία του χώρου. 7ο Κεφάλαιο Ανασχεδιασμός Περιοχής Μελέτης 7.1 Σχεδιαστικές Απεικονίσεις Νέες χρήσεις A B Γ Δ Σημεία ΕστιατόριοΞενώναςΔιοίκησηπληροφόρησης-Καφέ ΑρωματικοίΑγορά κήποι Ζώνη έρευνας για αρωματικά & φαρμακευτικά φυτά

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022180Πράσινος κόμβοςΒασικοί άξονες - είσοδοι


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 181 Ε φαρμόζοντας όσα προαναφέρθηκαν στο στρατηγικό σχεδιασμό της περιοχής μελέτης, σχεδιάζεται το γενικό τοπογραφικό. Δίνεται έμφαση στην ενοποίηση των κτιρίων μέσω του δικτύου των διαδρομών καθώς και μέσω του κοινού λεξιλογίου και υλικότητας στις νέες προσθήκες. Το σκληρό υλικό περιορίζεται στις συνδέσεις μεταξύ των δομημάτων, ενώ η κυριαρχία του μαλακού εδάφους (χλοοτάπητας και πατημένο χώμα) είναι εμφανής. Οι άξονες της τυπολογίας και ο κεντρικός κόμβος διαμορφώνονται με ξύλινες σανίδες (ντεκ). Οι φυτεύσεις είναι κυρίως γραμμικές, δημιουργούν αλέες ακολουθώντας τα μονοπάτια και σε ορισμένες περιπτώσεις υπογραμμίζουν τη γεωμετρία των κτιρίων. Ωστόσο, παρατηρείται πύκνωση της φύτευσης στο κεντρικό ξέφωτο του υπαίθριου χώρου. Τέλος, διαμορφώνονται κήποι με αρωματικά φυτά που υπογραμμίζουν τον χαρακτήρα του πάρκου.
ΧυτόΧλοοτάπηταςΔρόμοςΥπόμνημαχαλαζιακό ψηφιδωτό δάπεδο Ξύλινες σανίδες (ντεκ) Πατημένο χώμα Υδάτινο στοιχείο Νέα φυλλοβόλα δέντρα Υφιστάμενα φυλλοβόλα δέντρα Νέα αειθαλή δέντρα Υφιστάμενα αειθαλή δέντρα Χαμηλή φύτευση 2 4 8 16m Γενικό Τοπογραφικό + 6.65 + 5.50 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65+ 6.65+ 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65+ 6.65 + 6.38 + 5.95 + 5.95 + 6.20 + 6.65+ 6.65+ 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 10.15 + 13.65 + 13.65 + 11.65 + 11.05 + 10.15 + 13.05 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65+ 6.65+ 6.65 + 6.65 + 6.65 + 7.30 + 7.67 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 9.83 + 8.18 + 8.18 + 8.30 + 8.26 + 8.30 + 8.30 + 8.18 + 9.22 + 9.23 5%6% 5%5% 5% + 9.11 + 9.01+ 9.35+ 9.35 + 8.25 + 8.68 + 8.25 + 9.22 + 17.50 + 17.50 + 8.18 + 8.18 + 8.18 + 8.18 + 6.65 + 6.65 + 13.11 + 6.65 + 6.65 + 6.65 + 6.65+ 6.65 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022













Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 183 + 6.65 + 8.25 + 9.22 + 13.80 + 17.60

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 184 Τομή Διαμόρφωσης (άξονας τυπολογίας Διοίκησης) 2 4 8 32m + 10.15 + 6.65 + 13.75

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 185 8.1.2 Τρισδιάστατες αναπαραστάσεις

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 186

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 187

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 188

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 189

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022190

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 191

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022192

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 193 8ο Κεφάλαιο Κτίρια Μελέτης 8.1 Περίπτερα ενημέρωσης - Πρώην Ορνιθώνες
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 194

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 195 Διαμόρφωση στεγάστρου O ι υφιστάμενες κτιριακές δομές των ορνιθώνων λαμβάνουν μια νέα χρήση, αυτή των περιπτέρων ενημέρωσης, καθώς βρίσκονται σε στρατηγική θέση στην έκταση μελέτης. Αποτελούνται από τρεις πανομοιότυπες μονάδες, στις δύο από τις οποίες χωροθετούνται η γραμματεία/υποδοχή, ενώ η τρίτη λαμβάνει βοηθητικές χρήσεις και συγκεκριμένα, τον χώρο του αρχείου και το αποχωρητήριο. Με σκοπό να σηματοδοτηθεί η νέα τους χρήση επιλέγεται η δημιουργία ενός επιμήκους οριζόντιου επιπέδου που ενοποιεί τις δύο μονάδες με τις υποδοχές και επεκτείνεται μέχρι να συναντήσει τον άξονα που ξεκινά από την κεντρική είσοδο του πάρκου. Με αυτόν τον τρόπο, το σύστημα των μονάδων καθίστανται λειτουργικό μιας και το οριζόντιο επίπεδο διαδραματίζει τον ρόλο του στεγάστρου για τους επισκέπτες. Ως υλικό επιλέγεται το ξύλο, για την καλύτερη προσαρμογή του στο τοπίο. Ο ξύλινος σκελετός που διαμορφώνει το στέγαστρο αρθρώνεται σε μία βάση από σκυρόδεμα και πακτώνεται με μεταλλικές λάμες στις λίθινες μονάδες. Τέλος, ο σκιασμός επιτυγχάνεται με ξύλινες περσίδες. 8.1.1 Σχεδιαστικές αναπαραστάσεις

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 196 Κάτοψη 1 2 4 8 m + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 +0.060.000.060.06 + 0.00 + 0.00



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 197 Τομή + 0.00 0.20 + 0.85 + 2.85 + 2.53 + 4.00 1 2 4 8 m

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 198 Νοτιοανατολική όψη 1 2 4 8 m + 0.00 + 0.00 + 2.85 + 2.53 + 4.06

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 199 Νοτιοδυτική όψη

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022200+ 0.00 + 0.85 + 2.85 + 4.06 + 2.40 1 2 4 8 m

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2018.1.2 Τρισδιάστατες αναπαραστάσεις

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022202

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2038.2 Κτίριο Διοίκησης
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022204

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2058.2.1 Σχεδιαστικές αναπαραστάσεις Ό πως προαναφέρθηκε στην αξιολόγηση, ο όροφος του υφιστάμενου κτιρίου, που είχε προστεθεί σε μεταγενέστερη οικοδομική φάση, δε συνάδει με τη γεωμετρία του ισογείου και γι’ αυτόν τον λόγο καθαιρείται και επανασχεδιάζεται. Για τη νέα προσθήκη του ορόφου γίνεται προσπάθεια μετάφρασης των αρχών σχεδιασμού του αρχικού όγκου του ισογείου και στη συνέχεια του ανασχεδιασμού του με έναν σύγχρονο τρόπο. Αναλυτικότερα , η νέα ογκοπλασία αποτελείται από τρεις όγκους: δύο πλευρικούς, η διαστασιολόγηση των οποίων διαμορφώνεται με βάση τις περασιές από τα κορνιζώματα των ανοιγμάτων του ισογείου στις πλαϊνές όψεις και της εσωτερικής παρειάς της λίθινης τοιχοποιίας, καθώς και έναν κεντρικό λαιμό σε εσοχή και με χαμηλότερο ύψος που ενοποιεί τους άλλους δυο μεταξύ τους. Η σύνδεση των τριών μερών επιτυγχάνεται μορφολογικά με τη χάραξη ενός οριζόντιου επιπέδου / στεγάστρου. Ακόμα, στους τρεις όγκους επιλέγονται για υλικά το ξύλο, ως ένα φυσικό υλικό που εναρμονίζεται με τον εξωτερικό χώρο του πάρκου και έχει εφήμερο χαρακτήρα, και το γυαλί. Η διαμόρφωση των όγκων ολοκληρώνεται με την τοποθέτηση του ξύλινου σκελετού, πάνω στον οποίο στερεώνονται πανέλα με πυκνές ξύλινες περσίδες, οι οποίες επιτρέπουν τον φυσικό φωτισμό αλλά και τον σκιασμό του εσωτερικού, τη μερική οπτική επαφή προς τον περιβάλλοντα χώρο και ταυτόχρονα διαδραματίζουν τον ρόλο του υφάσματος / πέπλου στους όγκους. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πανέλα τοποθετούνται σε απόσταση από το δάπεδο που διαμορφώνει τον όροφο με σκοπό τη δημιουργία σκοτίας. Έτσι μέσω των παραπάνω χειρισμών υπογραμμίζεται η καθαρότητα και η σαφήνεια της νέας προσθήκης που παρουσιάζεται σε δεύτερο πλάνο σε σχέση με τον όγκο του ισογείου πάνω στον οποίο εδράζεται. Κλείνοντας, τα κιγκλιδώματα σχεδιάζονται με λεπτές μεταλλικές λάμες και συρματόσχοινα, ενώ στα σημεία που παρατηρείται αλλαγή γεωμετρίας στον όγκο του ισογείου και στους κίονες που ορίζουν την κεντρική είσοδο στο κτίριο, τοποθετούνται ξύλινα κατακόρυφα στοιχεία. Διάγραμμα ογκοπλασίας προσθήκης

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022206Σ το κτίριο της διοίκησης επαναφέρεται η αρχική χρήση του δομήματος. Πιο συγκεκριμένα, στην υπόγεια στάθμη χωροθετούνται κυρίως βοηθητικοί χώροι όπως Η/Μ εγκαταστάσεις, κουζινάκι και αποχωρητήριο καθώς και χώρος αρχείου στον οποίο έχει πρόσβαση το κοινό και έτσι τοποθετείται γραμματεία ώστε να υπάρχει εποπτεία του χώρου. Το ισόγειο οργανώνεται γύρω από έναν κεντρικό πυρήνα στον οποίο τοποθετούνται οι κατακόρυφες συνδέσεις και οι δημόσιες και ημι-δημόσιες λειτουργίες: η γραμματεία, δωμάτια συσκέψεων και συνεργατικοί χώροι. Στα πλαϊνά διαμερίσματα βρίσκονται οι χώροι γραφείων καθώς και αποχωρητήρια. Στη στάθμη του ορόφου, ομοίως, στο κέντρο τοποθετείται η υποδοχή, εκατέρωθεν της οποίας συναντώνται η αίθουσα συνεδριάσεων και το γραφείο του διευθυντή. Η κάτοψη ολοκληρώνεται με βοηθητικούς χώρους. ΒασικοίΒασικήΕίσοδοςΥπόμνημακίνησηάξονες κίνησης ΧώροςΑνελκυστήραςΚλιμακοστάσιουποδοχής- γραμματεία Χώρος Η/Μ εγκαταστάσεων Βοηθητικός χώρος προσωπικού Χώρος ΓραφείοΣυνεργατικόςΧώροςΧώροςΧώροςΑποχωρητήριοΚεντρικόςαρχείουπυρήναςγραφείωνσυσκέψεωνσυνεδριάσεωνχώροςδιευθυντήΙσόγειο ΥπόγειοΌροφος Τοπολογικά διαγράμματα

















Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 207 Σ τη στάθμη του ισογείου προκειμένου το κτίριο να ανταποκρίνεται στις νέες ανάγκες της χρήσης πραγματοποιήθηκαν μια σειρά από επεμβάσεις που όμως δεν αλλοιώνουν τα τυπολογικά του χαρακτηριστικά. Πιο αναλυτικά, λόγω του στενού πλάτους του κεντρικού διαδρόμου επιλέγεται η διάνοιξη κατακόρυφων λωρίδων τμηματικά στις φέρουσες τοιχοποιίες, χωρίς να επηρεάζεται η στατικότητά του, έτσι ώστε να δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι το πλάτος είναι μεγαλύτερο και ταυτόχρονα ο διάδρομος να ενοποιείται άμεσα με τον χώρο υποδοχής αλλά και οπτικά με την αίθουσα συσκέψεων και τον συνεργατικό χώρο. Οι οπές είναι πανομοιότυπες και ενώ είναι σαφής η δήλωση της επέμβασης, εναρμονίζονται με την υφιστάμενη κατασκευή καθώς παρουσιάζεται ρυθμική επαναληπτικότητα στις εσωτερικές όψεις που πραγματοποιούνται. Επιλέγεται διαφορετική διαφάνεια στα υαλοπετάσματα που τοποθετούνται σε αυτές ώστε να προσδίδεται η ιδιωτικότητα που απαιτούν οι ημι-δημόσιες λειτουργίες. Επιπλέον, ανασχεδιάζονται τα εσωτερικά διαχωριστικά πετάσματα, με ξύλινα διαφράγματα που διαμορφώνουν παράλληλα αποθηκευτικούς χώρους προς το εσωτερικό και παρουσιάζουν εσωτερικούς φεγγίτες στο ανώτερο σημείο τους. Με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται ο διαμπερής αερισμός που αποτελεί βασικό στοιχείο της τυπολογίας του αρχικού δομήματος. Τέλος, πραγματοποιείται διάνοιξη της κλεισμένης εισόδου στη νοτιοανατολική όψη, ενεργοποιώντας έναν ακόμα άξονα κίνησης που είχε καταργηθεί. ΔιάνοιξηΚατακόρυφεςΕνοποίησηΑνασχεδιασμόςΥπόμνημαλωρίδεςεισόδουΔιάγραμμα επεμβάσεων αποκατάστασης - ισόγειο Εσωτερικά διαχωριστικά πετάσματα





Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222081 2 4 8 mΚάτοψη ισογείου + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00+ 0.001.041.04 1.041.04 A A BB 1.04 1.041.04 1.04 + 0.00


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 209 1 2 4 8 m Κάτοψη ορόφου + 4.58 + 4.58 + 4.58 A A BB


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222101 2 4 8 m Κάτοψη υπογείου 3.693.693.69 A A BB


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 211 1 2 4 8 mΤομή Α-Α +3.690.00 + 4.58 + 8.28

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222121 2 4 8 mΤομή Β-Β + 1.043.690.00 + 4.58 + 7.33 + 8.38

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 213 1 2 4 8 mΝοτιοδυτική όψη + 1.040.00 + 4.58 + 7.33 + 8.38

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222141 2 4 8 mΒόρειοανατολική όψη + 1.040.00 + 4.58 + 7.33 + 8.38

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 215 1 2 4 8 m Βορειοδυτική όψη + 1.040.00 + 4.58 + 7.33 + 8.38

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222161 2 4 8 mΝοτιοανατολική όψη + 1.040.00 + 4.58 + 7.33 + 8.38

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 217 Διάγραμμα απορροής ομβρίων ΚορυφήΥδρορρόηΥπόμνημα A A BB


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022218
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2198.2.2 Τρισδιάστατες αναπαραστάσεις Ο κεντρικός διάδρομος του ισογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022220Ο χώρος της υποδοχής του ισογείου

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 221 Ο χώρος της υποδοχής του ορόφου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022222Ο κεντρικός διάδρομος του ορόφου

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 223

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022224

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 8.3225Κτίριο Ξενώνα
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022226

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 8.3.1227 Σχεδιαστικές αναπαραστάσεις Ό πως έχει προαναφερθεί σε προηγούμενα κεφάλαια, το κεντρικό τμήμα της βορειοανατολικής όψη έχει υποστεί πληθώρα επεμβάσεων και γι’ αυτόν τον λόγο καθαιρείται και επανασχεδιάζεται. Στόχος του νέου σχεδιασμού αποτελεί η δημιουργία μιας επιφάνειας που θα επιτρέπει την οπτική επαφή προς το κεντρικό ξέφωτο και την διείσδυση του φυσικού φωτός αλλά ταυτόχρονα θα προσδίδει τον απαραίτητο βαθμό ιδιωτικότητας που απαιτείται για την χρήση του δομήματος. Έτσι, επιλέγεται η τοποθέτηση υαλοστασίων μπροστά από τα οποία τοποθετούνται πανέλα με πυκνές ξύλινες σταθερές περσίδες. Τα πανέλα τοποθετούνται σε υποχώρηση ώστε να παρουσιάζονται σε δεύτερο πλάνο. Τέλος, δεδομένου ότι στην αρχική φάση του κτιρίου υπήρχε διαχωρισμός της βάσης με τραχύ επίχρισμα, το οποίο στην υφιστάμενη κατάσταση έχει αποφλοιωθεί πλήρως, προτείνεται η διαμόρφωση της βάσης με προεξέχουσες επιφάνειες σε σχέση με τον κορμό του κτιρίου. Διάγραμμα επέμβασης όψης

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022228Σ το πρώην κτίριο κατοικιών των οικότροφων επαναφέρεται η αρχική χρήση του δομήματος και έτσι διαμορφώνεται ξενώνας για τους ερευνητές του κέντρου των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών. Πιο συγκεκριμένα τόσο στην ισόγεια στάθμη όσο και στη στάθμη του ορόφου, οι χώροι οργανώνονται γραμμικά και στο κέντρο τοποθετούνται χώροι καθιστικού, καθώς και ο πυρήνας των κατακόρυφων επικοινωνιών. Εκατέρωθεν του κεντρικού τμήματος τοποθετούνται στη βορειοανατολική πλευρά τα κουζινάκια και περιμετρικά τα δωμάτια, που περιλαμβάνουν ιδιωτικό μπάνιο και γραφείο και ορισμένα μπορούν να φιλοξενήσουν δύο άτομα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο ισόγειο έχει τοποθετηθεί χώρος πλυντηρίων και ένα δωμάτιο στο οποίο κατά τον σχεδιασμό του έχουν ληφθεί υπόψιν οι προδιαγραφές για άτομα μειωμένης κινητικότητας. ΖώνηΜπάνιοΚουζινάκιΔωμάτιαΧώροςΑνελκυστήραςΚλιμακοστάσιοΒασικήΕίσοδοςΥπόμνημακίνησηΚαθιστικούπλυντηρίων Τοπολογικά διαγράμματα Ισόγειο Όροφος










Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 229 1 2 4 8 mΚατοψή ισογείου + 0.00 + 0.000.770.77 2.30 2.30 1.662.300.770.77 0.77 0.77A0.77 A Β Β


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022230Κατοψή ορόφου 1 2 4 8 m A A Β Β + 3.17


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 231 1 2 4 8 m Τομή Α-Α +0.770.00 + 2.48 + 0.85 + 3.17 + 4.11 + 5.74 + 6.46 + 7.86

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222321 2 4 8 m Τομή Β-Β +2.300.770.00 + 0.85 + 3.17 + 5.74+ 5.74 + 4.11 + 6.46 + 7.80 + 7.86

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 233 1 2 4 8 m Νοτιοδυτική όψη +0.770.00 + 2.48 + 0.85 + 3.17 + 4.11 + 5.74 + 6.46 + 8.17

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222341 2 4 8 m Βορειοανατολική όψη +0.770.00 + 2.48 + 0.85 + 3.17 + 4.11 + 5.74 + 6.46 + 8.17

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 235 1 2 4 8 m Νοτιοανατολική όψη +2.300.770.00 + 2.48 + 0.85 + 4.11 + 5.74 + 6.46 + 7.82

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222361 2 4 8 m Βορειοδυτική όψη +2.300.770.00 + 2.48 + 3.17 + 0.85 + 4.11 + 5.74 + 6.46 + 8.17

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2378.3.2 Τρισδιάστατες αναπαραστάσεις Ο κοινόχρηστος χώρος του ορόφου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022238Ο κοινόχρηστος χώρος του ορόφου

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 239

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022240
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2418.4 Κτίριο Εστιατορίου - Καφετέριας
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022242

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2438.4.1 Σχεδιαστικές αναπαραστάσεις Ό πως έχει αναλυθεί σε προηγούμενα κεφάλαια, η προσθήκη του υφιστάμενου κτιρίου, που είχε προστεθεί σε μεταγενέστερη οικοδομική φάση, δε συνάδει με τη μορφολογία του αρχικού δομήματος και γι’ αυτόν τον λόγο καθαιρείται και επανασχεδιάζεται. Στόχος του νέου σχεδιασμού είναι αρχικά η διακριτική επέκταση του αρχικού δομήματος και ακόμα η προσπάθεια της ομαλής ένταξής του, μέσω της νέας γεωμετρίας, στους άξονες των υπόλοιπων δομημάτων. Έτσι, η νέα πρόταση αποτελείται από ξύλινα πλαίσια τύπου «Γ» μεταβλητής διατομής , ως μια σύγχρονη μετάφραση των αρχικών δοκαριών του εσωτερικού, που παρουσιάζουν ενισχύσεις στα άκρα τους. Προκειμένου να διατηρηθεί η καθαρότητα των ξύλινων στοιχείων, η πλάκα της στάθμης του ορόφου τοποθετείται σε υποχώρηση και τα κιγκλιδώματα διαμορφώνονται με λεπτές μεταλλικές λάμες, συρματόσχοινα και ξύλινη κουπαστή. Στην ισόγεια στάθμη τοποθετούνται κουφώματα τύπου "φυσαρμόνικα" ώστε ο χώρος να είναι ευέλικτος και να υπάρχει η δυνατότητα να είναι είτε κλειστός είτε ανοιχτός. Ως στέγαση της νέα προσθήκης επιλέγονται σταθερές ξύλινες περσίδες, δημιουργώντας έτσι έναν θερινό εξώστη στη στάθμη του ορόφου. Η επιλογή του ξύλου έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα φυσικό υλικό που εναρμονίζεται με τον εξωτερικό χώρο του πάρκου και έχει εφήμερο χαρακτήρα. Οι θυρίδες διανομής ζωοτροφών που υπήρχαν στη στάθμη του δώματος του ιστορικού κτιρίου, απομακρύνονται, αλλά σχολιάζονται με έναν διαφορετικό τρόπο, διαδραματίζοντας τον ρόλο των φεγγιτών, εισάγοντας φως από την οροφή. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργούνται ατμοσφαιρικοί εσωτερικοί χώροι. Εν κατακλείδι, η νέα προσθήκη στο κτίριο λειτουργεί ως φίλτρο και ως προς το κεντρικό ξέφωτο αλλά και ως προς το ιστορικό κτίριο, μιας και επιτρέπει την οπτική επαφή τόσο προς τον πράσινο κεντρικό κόμβο αλλά και ταυτόχρονα απελευθερώνει τη βορειοδυτική όψη του αρχικού δομήματος. Διάγραμμα ογκοπλασίας προσθήκης

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022244Σ το Ιπποστάσιο δεδομένου ότι βρίσκεται σε στρατηγική θέση, παράλληλα με τον κεντρικό πεζόδρομο και σε άμεση οπτική επαφή με το κεντρικό ξέφωτο, επιλέγεται η χρήση της καφετέριας και του εστιατορίου, δημιουργώντας έτσι έναν νέο πόλο έλξης. Συγκεκριμένα, ως προς την οργάνωση των χώρων, σε ισόγεια στάθμη τοποθετείται στο κέντρο ο χώρος με τα τραπεζοκαθίσματα και στα γωνιακά διαμερίσματα βρίσκονται στη μία πλευρά η κουζίνα, που χωρίζεται σε θερμούς-ψυχρούς χώρους, διαχωρίζοντας τον χώρο ψησίματος, προετοιμασίας και πλύσης με το δωμάτιο των ψυγείων και από την άλλη πλευρά τοποθετούνται η γραμματεία και τα αποχωρητήρια. Ο κεντρικός άξονας του κτιρίου υπογραμμίζεται μέσω της κατακόρυφης επικοινωνίας μιας και το κλιμακοστάσιο τοποθετείται στο κέντρο. Στη στάθμη του ορόφου, ομοίως, στο κεντρικό τμήμα τοποθετούνται τραπεζοκαθίσματα, ένας ακόμα χώρος ψησίματος προετοιμασίας και πλύσης που επικοινωνεί με εσωτερικό ανελκυστήρα αντικειμένων και αποχωρητήρια. Τέλος, στην προσθήκη τοποθετούνται επιπλέον τραπεζοκαθίσματα, δίνοντας έτσι περισσότερες επιλογές στους χρήστες. ΧώροςΧώροςΧώροςΑποχωρητήριοΧώροςΑνελκυστήραςΚλιμακοστάσιοΚίνησηΒασικήΕίσοδοςΥπόμνημακίνησηπροσωπικούυποδοχής-γραμματείατραπεζοκαθισμάτωντραπεζοκαθισμάτωνκουζίνας Τοπολογικά διαγράμματα










Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου Κατοψή ισογείου 1 2 4 8 m + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00+ 0.00+ 0.00+ 0.00 A A B B



Κατοψή ισογείου 1 2 4 8 m A A B B + 3.37 + 3.37 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022



Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 247 Τομή Α-Α 1 2 4 8 m + 0.00 + 3.37 + 5.81 + 6.45 + 7.20 Για την καλύτερη σκίαση του θερινού εξώστη στο επίπεδο του ορόφου και τη βελτίωση των συνθηκών θερμικής άνεσης, εκτός από τις περσίδες στην οροφή, επιλέγεται η φύτευση αειθαλών δέντρων στην ανατολική και δυτική όψη.

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022248Τομή B-B 1 2 4 8 m + 0.00 + 3.37 + 6.45 + 7.20

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 249 Νοτιοανατολική όψη 1 2 4 8 m + 0.00 + 3.37 + 1.62 + 2.60 + 4.06 + 5.57 + 6.45 + 7.20

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022250Βορειοδυτική όψη 1 2 4 8 m + 0.00 + 3.37 + 1.62 + 2.60 + 4.06 + 5.57 + 6.45 + 7.20

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 251 Νοτιοδυτική όψη 1 2 4 8 m + 0.00 + 3.37 + 0.63 + 2.60 + 4.06 + 5.57 + 6.45 + 7.20

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022252+ 0.00 + 3.37 + 0.63 + 2.60 + 4.06 + 5.57 + 6.45 + 7.20 Βορειοανατολική όψη 1 2 4 8 m

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 253 Διάγραμμα απορροής ομβρίων ΚορυφήΥδρορρόηΥπόμνημα A A B B


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 202225443215678 10941191213 1414 1515 161417 ΕπίχωσηΥπόμνημαμε αμμοχάλικο και προϊόντα εκσκαφής ΞύλινοΛεπίδαΠερικόχλιοΛεπίδαΞύλινεςΣτράντζαΑγκύριαΦυσικόΓκροΠατητήΆοπλοΘερμομόνωσηΥγρομόνωσηΟπλισμένοΦράγμαΧαλικόστρωσηυδρατμώνσκυρόδεμα(Πετροβάμβακας)σκυρόδεμακλίσεωντσιμεντοκονία-Μπετόνέδαφοςγαλβανιζέσανίδες(Deck)αντιστήριξηςδοκάρισυγκολλητήςξυλείας (Glulam) μεταβλητής διατομής 1 2 3 4 5 67 8 9 10 11 12 13 14 15 1617 Γ ια την κατασκευή της νέας προσθήκης επιλέγονται ξύλινα στοιχεία τύπου «Γ» μεταβλητής διατομής από συγκολλητή ξυλεία (Glue Laminated Timber), ένα υλικό που αποτελείται από επάλληλες στρώσεις ξύλινων σανίδων οι οποίες είναι συγκολλημένες κατά μήκος και κατά την ίδια φορά. Η επιλογή του ξύλου ως δομικό υλικό έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα φυσικό υλικό που συνδυάζει τεχνολογία και βιωσιμότητα αλλά και ταυτόχρονα δημιουργεί ενδιαφέρουσες ποιότητες στη σύνθεση. Για τη στερέωση των ξύλινων υποστυλωμάτων στο έδαφος, διαμορφώνεται θεμέλιο από οπλισμένο σκυρόδεμα που διατρέχει όλο το μήκος και προεξέχει σημειακά στις θέσεις όπου τοποθετούνται. Στις ελαφρώς προεξέχουσες βάσεις βιδώνονται με αγκύρια μεταλλικές αρθρώσεις που διαμορφώνονται με λεπίδες αντιστήριξης και με λάμες που διαπερνούν τα ξύλινα στοιχεία και σταθεροποιούνται με βίδες και από τις δύο τους πλευρές. Λεπτομέρεια έδρασης ξύλινων υποστηλωμάτων στο έδαφος 0.05 0.1 0.2 0.5 m




















Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 255 Γ ια τη διαμόρφωση της στάθμης του ορόφου στην προσθήκη επιλέγεται η δημιουργία «ξύλινης πλάκας». Συγκεκριμένα, τοποθετούνται δοκάρια και προς τις δύο κατευθύνσεις από συγκολλητή ξυλεία, τα οποία δημιουργούν πλέγμα πάνω στο οποίο τοποθετούνται φύλλα από διασταυρούμενη ξυλεία (CLT) - σύνηθες υλικό για τη δημιουργία προκατασκευασμένων πλακών από ξύλο. Μιας και η στέγαση πραγματοποιείται με περσίδες, η πλάκα του ορόφου αντιμετωπίζεται ως δώμα. Γι’ αυτόν τον λόγο τοποθετούνται οι απαραίτητες στρώσεις θερμομόνωσης και υγρομόνωσης καθώς και άοπλο σκυρόδεμα κλίσεων. Η τελική επίστρωση αποτελείται από ξύλινες σανίδες-ντεκ.1 109111 4652378 ΔοκάριΥπόμνημασυγκολλητής ξυλείας (Glulam) 20 x 10 εκ Διαδοκίδωση συγκολλητής ξυλείας (Glulam) 10 x 10 εκ 3 φύλλα διασταυρούμενης ξυλείας (CLT) 7 εκ Θερμομόνωση (Πετροβάμβακας) ΆοπλοΥγρομόνωσησκυρόδεμα κλίσεων Στράντζα γαλβανιζέ Ξύλινες σανίδες (Deck) Καπάκι αλουμινίου Ξύλινο στοιχείο διασταυρούμενης ξυλείας (CLT) Ξύλινο δοκάρι μεταβλητής διατομής 1 2 3 4 5 67 8 9 10 11 Λεπτομέρεια ξύλινης πλάκας ορόφου 0.05 0.1 0.2 0.5 m














Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022256Γ ια την πάκτωση των ξύλινων στοιχείων στο υφιστάμενο δόμημα, στερεώνεται μεταλλική λάμα στο γείσο που διατρέχει κατά μήκος το κτίριο, η οποία περιλαμβάνει υποδοχές στις θέσεις όπου τοποθετούνται τα ξύλινα δοκάρια και τα οποία τοποθετούνται αξονικά σε αυτές. Σταθεροποιούνται με βίδες και στις δύο τους πλευρές. Ακόμα, μεταξύ των δοκαριών τοποθετούνται σταθερές ξύλινες περσίδες με τη χρήση μεταλλικών γωνιακών ελασμάτων. Λεπτομέρεια έδρασης ξύλινων δοκαριών στη λίθινη τοιχοποιία 326 7 11 4 8 10 15 9 ΟπλισμένοΕπίχρισμαΥπόμνημα ΞύλινοΓωνιακόΞύλινηΚαπάκιΆοπλοΥγρομόνωσηΘερμομόνωσησκυρόδεμα(Πετροβάμβακας)σκυρόδεμακλίσεωναλουμινίουπερσίδαμεταλλικόέλασμαδοκάρισυγκολλητήςξυλείας (Glulam) μεταβλητής διατομής ΥφιστάμενοςΛεπίδα λίθινος τοίχος 1 2 3 4 5 67 8 9 10 11 0.05 0.1 0.2 0.5 m














Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 257 Ό πως προαναφέρθηκε οι θυρίδες διανομής ζωοτροφής που υπήρχαν στη στάθμη του δώματος του ιστορικού κτιρίου, διαδραματίζουν πλέον τον ρόλο των φεγγιτών, εισάγοντας φως στο εσωτερικό. Για τη διαμόρφωση των φεγγιτών επιλέγονται κουπόλες θολωτής μορφής με θερμομονωτική βάση στερέωσης από PVC και με διάφανα στοιχεία από διπλοκέλυφο θερμοανακλαστικό πλεξιγκλάς. Ακόμα, το άνοιγμά τους πραγματοποιείται ηλεκτρονικά με μηχανισμό με τηλεχειριστήριο.11052 678943 0.05 0.1 0.2 0.5 m ΟπλισμένοΕπίχρισμαΥπόμνημα ΜηχανισμόςΔιπλοκέλυφοΠροφίλΠρόφιλΘερμομονωτικήΆοπλοΥγρομόνωσηΘερμομόνωσησκυρόδεμα(Πετροβάμβακας)σκυρόδεμακλίσεωνβάσηστερέωσηςαλουμινίου(Πλαίσιοστήριξης)επικάλυψηςPVCθερμοανακλαστικόπλέξιγκλαςμετηλεχειριστήριο 1 2 3 4 5 67 8 9 10 Λεπτομέρεια κουπόλας













Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022258
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2598.4.2 Τρισδιάστατες αναπαραστάσεις Ο εσωτερικός χώρος του ισογείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022260Ο εσωτερικός χώρος του ορόφου

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 261

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022262

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2638.5 Κτίριο Ερευνητικού Κέντρου Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022264

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2658.5.1 Σχεδιαστικές απεικονίσεις Ό πως προαναφέρθηκε για την ανάπτυξη της ζώνης έρευνας και των εργαστηρίων για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά προτείνεται η δημιουργία νέας κτιριακής δομής. Η σύνθεση του νέου κτιρίου διαμορφώνεται βάσει του κτιριολογικού προγράμματος. Συγκεκριμένα, ορίζονται λειτουργικά αυτόνομες μονάδες, οι οποίες μετατοπίζονται βάσει δύο αξόνων της διαμόρφωσης που συμβάλλουν στη σύνδεσή του τόσο με τον αστικό ιστό όσο και με τα ιστορικά κτίρια. Ακόμα πραγματοποιείται μία δεύτερη μετατόπιση που ορίζεται από τον άξονα που συνδέεται με τον κεντρικό πεζόδρομο και κατ’ επέκταση συντελεί στη σύνδεση του κτιρίου με το φυσικό τοπίο. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ομαλή πλέξη μεταξύ της νέας κτιριακής μονάδας τόσο με την διαμόρφωση της έκτασης μελέτης και όσο και με το υφιστάμενο κτιριακό Διαγράμματααπόθεμα. ιδέας



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022266Στο νέο κτίριο γίνεται προσπάθεια μετάφρασης των αρχών σχεδιασμού των επιμέρους προσθηκών στα ιστορικά κτίρια και της δημιουργίας ενός κτιρίου που θα συνοψίζει τους γενικότερους χειρισμούς που πραγματοποιήθηκαν στην έκταση μελέτης. Αναλυτικότερα, η νέα ογκοπλασία αποτελείται από τέσσερις όγκους ορθογωνικής κάτοψης, οι διαστάσεις των οποίων ορίστηκαν βάσει των λειτουργικών αναγκών της χρήσης του δομήματος. Οι όγκοι είναι μετατοπισμένοι κατά τον οριζόντιο άξονα δημιουργώντας εσοχές και εξοχές και έχουν διαφορετικά ύψη. Η σύνδεση των επιμέρους μερών επιτυγχάνεται με τη χάραξη ενός οριζόντιου επιπέδου / στεγάστρου, από το οποίο αφαιρούνται μάζες, διαμορφώνοντας έτσι φεγγίτες. Η διαμόρφωση των όγκων ολοκληρώνεται με την τοποθέτηση του ξύλινου σκελετού, πάνω στον οποίο στερεώνονται πανέλα με πυκνές ξύλινες περσίδες, οι οποίες επιτρέπουν τον φυσικό φωτισμό αλλά και τον σκιασμό του εσωτερικού, τη μερική οπτική επαφή προς τον περιβάλλοντα χώρο και ταυτόχρονα διαδραματίζουν τον ρόλο του υφάσματος / πέπλου στους όγκους. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πανέλα τοποθετούνται σε απόσταση από το έδαφος με σκοπό τη δημιουργία σκοτίας. Έτσι μέσω των παραπάνω χειρισμών υπογραμμίζεται η καθαρότητα και η σαφήνεια της νέας πρότασης που αν και αποτελεί επέμβαση μεγάλων διαστάσεων στην περιοχή, συνομιλεί με το τοπίο λόγω των χαμηλών υψών των όγκων σε συνδυασμό με την φύτευση που βρίσκεται περιμετρικά από αυτούς. Ακόμα, επιλέγονται ως υλικά το ξύλο, ένα φυσικό υλικό που εναρμονίζεται με τον εξωτερικό χώρο του πάρκου και έχει εφήμερο χαρακτήρα και το γυαλί. Διάγραμμα ογκοπλασίας

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 267 Σ το νέο κτίριο χωροθετείται το Ερευνητικό Κέντρο για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά. Όπως αναλύθηκε η κτιριακή δομή αποτελείται από επιμέρους όγκους οι οποίοι είναι λειτουργικά ανεξάρτητοι. Οι όγκοι αυτοί αρθρώνονται γύρω από έναν κεντρικό διευρυμένο πυρήνα με εσωτερικές αυλές, ο οποίος αποτελεί τον χώρο εκτόνωσης των επιμέρους λειτουργιών του κτιρίου και ταυτόχρονα μπορεί να παραλάβει επιπλέον δραστηριότητες, λόγου χάρη περιοδικές εκθέσεις. Ακόμα επιλέγεται η νοτιοανατολική πλευρά για τις δημόσιες και ημι-δημόσιες λειτουργίες όπου χωροθετούνται η ζώνη της υποδοχής, του αμφιθεάτρου και της βιβλιοθήκης και η βορειοδυτική πλευρά για τις ιδιωτικές λειτουργίες με τη ζώνη των εργαστηρίων και των γραφείων των ερευνητών. Αναλύοντας τις επιμέρους χρήσεις, η ζώνη της υποδοχής περιλαμβάνει τη γραμματεία και το κυλικείο, η ζώνη της βιβλιοθήκης αποτελείται από το αναγνωστήριο, τον χώρο τοποθέτησης των βιβλίων καθώς και δυο αίθουσες σεμιναρίων και η ζώνη του αμφιθεάτρου έναν συνεδριακό χώρο με τις απαραίτητες βοηθητικές λειτουργίες. Στη ζώνη των γραφείων, χωροθετείται στη στάθμη του ισογείου η γραμματεία, τα ιδιωτικά γραφεία, οι συνεργατικοί χώροι και αποχωρητήρια και στη στάθμη του ορόφου (παταριού) επιπλέον ιδιωτικά γραφεία και δωμάτιο συσκέψεων. Ακόμα, στη ζώνη των εργαστηρίων, στο ισόγειο τοποθετείται το δωμάτιο αποστείρωσης (χώρος πλύσης και αποστείρωσης των σκευών και των εργαλείων), ο χώρος αποθήκευσης των φυτών (σε άμεση γειτνίαση με τα θερμοκήπια), το κεντρικό εργαστήριο έρευνας (όπου πραγματοποιείται έρευνα και δοκιμές για τη βελτίωση της ποιότητας των φυτών) και ο χώρος των αποδυτηρίων. Στη στάθμη του ορόφου πραγματοποιούνται οι περαιτέρω επεξεργασίες των φυτών και έτσι αποτελείται από το εργαστήριο ξήρανσης (περιλαμβάνει τους φούρνους για την ξήρανση των φυτών), το εργαστήριο εκχύλισης (όπου πραγματοποιείται η παραγωγή των αιθέριων ελαίων), το δωμάτιο αποστείρωσης και το εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου (όπου ελέγχεται η ποιότητα των τελικών προϊόντων). Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι για τη διαμόρφωση του τοπολογικού διαγράμματος του ερευνητικού κέντρου πραγματοποιήθηκε έρευνα μέσω βιβλιογραφικής ανασκόπησης και μελετών περίπτωσης. Έτσι, μελετώντας τις κατόψεις κτιρίων με όμοια χρήση, έγιναν αντιληπτές οι ανάγκες του και διαμορφώθηκε η παραπάνω σχέση των χώρων. ΚεντρικόςΑνελκυστήραςΚλιμακοστάσιοΚίνησηΒασικήΕίσοδοςΥπόμνημακίνησηπροσωπικούδιευρυμένος πυρήνας Ζώνη Χώροςυποδοχήςυποδοχής - γραμματεία Τεχνική υποστήριξη Χώρος μεταφραστών Χώρος προετοιμασίας ομιλιτών Αποθηκευτικός χώρος Ζώνη ΖώνηΑίθουσαΒιβλιοθήκηβιβλιοθήκηςσεμιναρίωνεργαστηρίων ΑποθήκευσηΑποδυτήρια φυτών Δωμάτιο αποστείρωσης Κεντρικό εργαστήριο έρευνας Εργαστήριο ξήρανσης Εργαστήριο εκχύλισης Εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου ΖώνηΚυλικείογραφείων ερευνητών ΧώροςΖώνηΧώροςΣυνεργατικόςΧώροςΑποχωρητήριογραφείωνχώροςσυσκέψεωναμφιθεάτρουσυνεδριάσεων Τοπολογικά διαγράμματα ΙσόγειοΌροφος
































Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022268Μελέτη περιπτώσεων, Laboratory for Shihlien Biotech Salt Plant / WZWX Architecture Group Μελέτη περιπτώσεων, Sainsbury Laboratory / Stanton Williams




Πάρκο Αγροτικής ΚαινοτομίαςΚατοψήΗπείρουισογείου 8 16 24 m + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00+ 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 1.151.15+ 0.00 + 0.00+ 0.00 + 0.00+ 0.00+ 0.00 + 0.00 + 0.00+ 0.00 + 0.00 A AΒΒ ΓΓ


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 Κατοψή ισογείου 8 16 24 m A AΒΒ ΓΓ + 0.00 + 0.00 + 3.50 + 3.50+ 3.50 + 3.50 + 3.50 + 3.50 + 3.50 + 3.37 + 3.50 + 3.50+ 4.40 + 5.00


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας ΗπείρουΤομή Α-Α ΤομήΤομήΒ-Β Β-Β 2 8 16 24 m + 3.50 + 3.50 + 3.95 + 4.40 + 4.50 + 5.10 + 6.40 + 6.50 + 3.60 + 4.50 + 7.10 + 7.10 + 7.00 + 0.00 + 0.00 + 0.00 + 5.10 + 3.95



Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022 Νοτιοδυτική Βορειοανατολικήόψη όψη 8 16 24 m + 5.10 + 5.10 + 3.55 1.15 1.15 + 7.10 + 7.10 + 7.10 + 7.10 + 0.00 + 0.00 + 0.00


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου Νοτιοανατολική όψη Βορειοδυτική όψη 2 4 8 16 24 m + 5.10 + 6.50 +1.154.50 + 7.10 + 7.10 + 0.00 + 0.00


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022274Διάγραμμα απορροής ομβρίων ΚορυφήΥδρορρόηΥπόμνημα


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 275 Γ ια την κατασκευή της νέας δόμησης επιλέγονται ξύλινα πλαίσια από συγκολλητή ξυλεία (Glue Laminated Timber), ένα υλικό που αποτελείται από επάλληλες στρώσεις ξύλινων σανίδων οι οποίες είναι συγκολλημένες κατά μήκος και κατά την ίδια φορά. Τα εσωτερικά υποστυλώματα οργανώνονται βάσει κανάβου 1,80 x 1,80 μέτρα , ενώ στον κεντρικό διευρυμένο πυρήνα επιλέγεται η αραίωσή του και η τοποθέτηση σταυροειδών υποστυλωμάτων ώστε ο χώρος να καταστεί πιο λειτουργικός. Ο οριζόντιος φέρων οργανισμός διαμορφώνεται με φατνωματικές οροφές δίνοντας τη δυνατότητα κάλυψης μεγαλύτερων αποστάσεων μεταξύ των υποστυλωμάτων και ταυτόχρονα προσδίδοντας τρισδιάστατη αίσθηση στους εσωτερικούς χώρους λόγω της φωτοσκίασης που δημιουργείται. Η επιλογή του ξύλου ως δομικό υλικό έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα φυσικό υλικό που συνδυάζει τεχνολογία και βιωσιμότητα αλλά και ταυτόχρονα δημιουργεί ενδιαφέρουσες ποιότητες στη σύνθεση. Ξύλινος σκελετός ερευνητικού κέντρου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022276Γ ια τη στερέωση των ξύλινων υποστυλωμάτων στο έδαφος, διαμορφώνεται θεμέλιο από οπλισμένο σκυρόδεμα που διατρέχει όλο το μήκος και προεξέχει σημειακά στις θέσεις όπου τοποθετούνται. Στις ελαφρώς προεξέχουσες βάσεις βιδώνονται με αγκύρια μεταλλικές λάμες που διαμορφώνουν την πάκτωση, διαπερνούν τα ξύλινα στοιχεία και σταθεροποιούνται με βίδες και από τις δύο του ξύλινου υποστυλώματος. 1 8 5289 63114 16 741012 17 13 14 13 15 Λεπτομέρεια έδρασης ξύλινων υποστηλωμάτων στο έδαφος ΕπίχωσηΥπόμνημαμε αμμοχάλικο και προϊόντα εκσκαφής ΞύλινοΣταθερήΣτράντζαΠερικόχλιοΛεπίδαΞύλινεςΣτράντζαΑγκύριαΦυσικόΓκροΠατητήΘερμομόνωσηΥγρομόνωσηΟπλισμένοΦράγμαΧαλικόστρωσηυδρατμώνσκυρόδεμα(Πετροβάμβακας)τσιμεντοκονία-Μπετόνέδαφοςγαλβανιζέσανίδες(Deck)-Σκελετόςστήριξηςπερσιδώνξύλινηπερσίδαυποστήλωμασυγκολλητήςξυλείας (Glulam) 30x15 εκ 1 2 3 4 5 67 8 9 10 11 12 13 14 15 16170.05 0.1 0.2 0.5 m




















Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 277 Γ ια τη διαμόρφωση της στάθμης του ορόφου επιλέγεται η δημιουργία «ξύλινης πλάκας». Συγκεκριμένα, τοποθετούνται δοκάρια και προς τις δύο κατευθύνσεις από συγκολλητή ξυλεία, που συνδέονται με κρυφούς συνδέσμους και τα οποία δημιουργούν πλέγμα πάνω στο οποίο τοποθετούνται φύλλα από διασταυρούμενη ξυλεία (CLT) - σύνηθες υλικό για τη δημιουργία προκατασκευασμένων πλακών από ξύλο. Για την τελική επίστρωση του δαπέδου επιλέγεται χυτό δάπεδο και συγκεκριμένα τσιμεντοκονία. Λεπτομέρεια ξύλινης πλάκας ορόφου 0.05 0.1 0.2 0.5 m 198657 432 ΔοκάριΥπόμνημασυγκολλητής ξυλείας (Glulam) 30 x 15 εκ 5 φύλλα διασταυρούμενης ξυλείας (CLT) 13 εκ Ξύλινη ΣτράντζαΞύλινηΠατητήοροφήτσιμεντοκονίακούφωμα-Σκελετόςστήριξης περσιδών Σταθερή ξύλινη περσίδα Καπάκι αλουμινίου Ξύλινο υποστήλωμα συγκολλητής ξυλείας (Glulam) 30 x 15 εκ 1 2 3 4 5 67 8 9












Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022278ΔοκάριΥπόμνημασυγκολλητής ξυλείας (Glulam) 30 x 15 εκ 5 φύλλα διασταυρούμενης ξυλείας (CLT) 13 εκ Ξύλινη ΘερμομόνωσηΥγρομόνωσηοροφή (Πετροβάμβακας) Άοπλο σκυρόδεμα κλίσεων Στραντζαριστή γαλβανισμένη λαμαρίνα Καπάκι ΣτράντζαΣταθερήΜεταλλικήαλουμινίουλάμαστήριξηςξύλινηπερσίδα-Σκελετόςστήριξης περσιδών Ξύλινο υποστήλωμα συγκολλητής ξυλείας (Glulam) 30x15 εκ Ξύλινο κούφωμα 1 2 3 4 5 67 8 9 10 11 12 13 Η στάθμη του δώματος διαμορφώνεται με παρόμοιο τρόπο και τοποθετούνται επιπλέον οι απαραίτητες στρώσεις θερμομόνωσης και υγρομόνωσης καθώς και άοπλο σκυρόδεμα κλίσεων. Ακόμα διαμορφώνεται με στραντζαριστή γαλβανισμένη λαμαρίνα το λούκι που οδηγεί στους κατακόρυφους σωλήνες απορροής των ομβριών. Λεπτομέρεια δώματος 0.05 0.1 0.2 0.5 m 17121091113 28 32 456
















Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 279 Ό πως έχει προαναφερθεί, για την ολοκλήρωση των κτιριακών όγκων επιλέγεται η τοποθέτηση πανέλων με πυκνές ξύλινες περσίδες. Για τη στήριξή τους τοποθετούνται καθ’ ύψος μεταλλικές κοιλοδοκοί, οι οποίες συνδέονται μέσω μεταλλικών ελασμάτων / λαμών με τον ξύλινο βασικό σκελετό του κτιρίου. Οι περσίδες που διαμορφώνονται σε πάνελ, βιδώνονται πάνω στις κοιλοδοκούς, σταθεροποιούνται με μεταλλικές ράβδους που τις διαπερνούν και τοποθετούνται σε απόσταση από το έδαφος ώστε να προστατεύονται από την υγρασία του και παράλληλα να δημιουργείται σκοτία. 0.1 0.2 0.5 m 42135 συγκολλητήςΞύλινοΚοιλοδοκόςΞύλινηΥπόμνημαπερσίδαυποστήλωμαξυλείας (Glulam) ΚρυφόςΛεπίδα σύνδεσμος αλουμινίου 1 2 3 4 5 Λεπτομέρεια στήριξης περσίδας








Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022280Κρυφή σύνδεση σταυροειδών υποστηλωμάτων Εταιρεία assiourabros:advanced wood technology | Hidden Fixings, 2022 Catalogue Κάτοψη Μέθοδος εφαρμογής Κάτοψη Όψη 1 2 3 4 5 6 7 8 ΕντορμίαΥπόμνημαστην κύρια δοκό Βίδωμα των πλακών στις δοκούς Ένωση των δοκών Κάλυψη της εντορμίας Τελικό αποτέλεσμα - κρυφή σύνδεση 1 2-34-56-7 8











Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2818.5.2 Τρισδιάστατες αναπαραστάσεις Ο χώρος του κυλικείου

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022282Ο κεντρικός χώρος

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 283 Ο χώρος των γραφείων

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022284Ο χώρος του κεντρικού εργαστηρίου

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 285

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022286

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2878.6 Υπαίθρια αγορά
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022288

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 2898.6.1 Σχεδιαστικές αναπαραστάσεις Η υπαίθρια αγορά των τοπικών προϊόντων που χωροθετείται στην περιοχή μελέτης, αναπτύσσεται παράλληλα με τον κεντρικό πεζόδρομο που συνδέει τον αστικό ιστό με το φυσικό τοπίο της λίμνης. Για τη διαμόρφωσή της επιλέγεται η λογική της μονάδας (module) που επαναλαμβάνεται. Πιο αναλυτικά, σχεδιάζονται δώδεκα μονάδες οι οποίες συνδέονται ανά δύο και στη συνέχεια μετατοπίζονται με βάση τον άξονα που συνδέει την αγορά με τον πεζόδρομο. Με σκοπό τη δημιουργία εσωτερικής αγκαλιάς που θα προδίδει ως έναν βαθμό εσωστρέφεια στην επέμβαση, επιλέγεται επιπλέον μετατόπιση και περιστροφή των κεντρικών μονάδων. Με αυτόν τον τρόπο οι επιμέρους μονάδες συνομιλούν και αρθρώνονται γύρω από έναν κεντρικό χώρο-πυρήνα. Κάθε μονάδα ορίζει τον χώρο όπου κάθε πωλητής μπορεί να εργαστεί και διαμορφώνεται με τη μορφή ξύλινου στεγάστρου στο οποίο ενσωματώνονται ξύλινες περσίδες. Η επιλογή του ξύλου έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα φυσικό υλικό που εναρμονίζεται με τον εξωτερικό χώρο του πάρκου και έχει εφήμερο χαρακτήρα. ΔιαμόρφωσηΕπανάληψηστεγάστρουμονάδας


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022290Κάτοψη 1 2 4 8 m + 0.00 + 0.00 + 0.00+ 0.00+ 0.00 + 0.00 + 0.00


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 291 1 2 4 8 mΒορειοδυτική όψη + 2.95 + 0.00

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 20222928.6.2 Τρισδιάστατη αναπαράσταση

Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 293Φωτογραφίες Μακέτας


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022294


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 295


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022296


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 297


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022298


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 299


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022300


Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 301


Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022302
18). Common Reed (Phragmites australis). Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Wikimedia Commons: https://commons.wikimedia.org Jablonski, D. (2012, Ιούλιος 25). Bombina bombina, Fire-bellied Toad. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Balcanica.info - Amphibians and Reptiles of the Balkans: http://en.balcanica.info Landgraf, B. (2005, Ιανουάριος Fischotter, Lutra Lutra. Ανάκτηση 6, 2022, από 6, από Ιούνιος 6, 2022, από MessolonghiNews: https://messolonghinews.grReis,J.(2022,Μάϊος8). Euphydryas aurinia. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Wikidata: https:// www.wikidata.orgUkrainianBiodiversity Information Network. (2017, Μάϊος 6). Iris pseudacorus. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Ukrainian Biodiversity Information Network: https://ukrbin.com University of Ioannina School of Health Sciences. (χ.χ.). Nymphaea alba. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Medicinal Herbs of Epirus: http://mediplantepirus.med.uoi.gr Wikipedia. (2021, Μαϊου 18). Potamogeton. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Wikipedia: https:// en.wikipedia.orgΑ΄ΛυκείουΠεδινής Ιωαννίνων. (2012). Τα Γιάννενα στα χνάρια των Περιηγητών.
Ιούνιος
Hlasek, J. (χ.χ.). Triturus cristatus. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Photo Gallery Wildlife Pictures: https://www.hlasek.comHodnett,R.(2020,Απρίλιος
Ανάκτηση Μάιος 31, 2022, από Λύκειο Πεδινής Ιωαννίνων: https://sites.google.com/site/projectlykeiopedinis Βαγενά, Α., Δημητρακοπούλου, Π., Καραμπερίδη, Α., Κορδώσης, Μ., Λιάμπη , Κ., Μπαντή , Κ., . . . Χαραλάμπους , Σ. (2009). Το Κάστρο των Ιωαννίνων. (Β. Παπαδοπούλου, επιμ.) Ιωάννινα: Υπουργείο Πολιτισμού - 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Βλαχονάσιου, Ε. (2022). Σταθμός Γεωργικής Έρευνας Σερρών. Τα Κάστρα της Βιομηχανίας: Αποκατάσταση, Επανένταξη, Αξιοποίηση. Θεσσαλονίκη: ΤΕΕ ΤΚΜ. Γιάνναρου, Λ. (2007). Ενας δρόμος, σφήνα μέσα στη λίμνη των Ιωαννίνων. Η Καθημερινή. Ανάκτηση Ιούνιος 21, 2022 Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. (1996). Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (Τεύχος 31). Ελλάδα: Πάπυρος Γραφικαί Τέχναι ΑΕ. ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ. (χ.χ). ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ. Retrieved Ιούνιος 21, 2022, από Ιστορία της Γαλακτοκομικής Σχολής: http://www.nagref.gr Ελληνικό Κτηματολόγιο. (χ.χ.). Ανάκτηση Ιούνιος 20, 2022, από Ελληνικό Κτηματολόγιο: https:// gis.ktimanet.grΖυγούρης,Ν. Π. (1958). Τα Εν Ήπειρω Γεωργικά Ιδρύματα. Ηπειρωτική Εστία, 307-317. Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Θ. Α. (2012). Α.1.2 Σύνοψη Πορισμάτων Έκθεσης Αξιολόγησης. Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Ηπείρου (σσ. 1-78). Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΘεώρημααλλαγής.Α.Ε.,Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Θ. Α. (2012). Α1 Στάδιο. Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Ηπείρου (pp. 1-1026). Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής αλλαγής. Θεώρημα Α.Ε., Ροϊκός Α.Ε., & Λώλος, Θ. Α. (2012). Μελέτη τοπίου. Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Ηπείρου (pp. 1-210). Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής αλλαγής. Καλλιβρετάκης, Λ. (1990). Η δυναμική του αγροτικού εκσυγχρονισμού στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος. Κανδήλα, Ι. (2004). Η Αβερώφειος Γεωργική Σχολή Λάρισας: Συμβολή στην ιστορία της γεωργικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Λάρισα: Έλλα. Κανδήλα, Ι. (χ.χ.). Η ιστορία της Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής Λάρισας. Ανάκτηση Ιούνιος 21, 2022, από fatsimare.gr: https://www.fatsimare.gr Καχριμάνης, Α. (2021, Μάρτιος 2). Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ιωαννίνων. (Α. Κλούρα, & Ε. Μυρτάκη , Κυνηγετικέςσυνέντευξη)σελίδες. (2016, Μαϊου 24). Κυνηγετικές σελίδες. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Ο πιστός λαφιάτης: https://kynigetikes.selides.org Κωνσταντή, Μ., Σταμουλάκη Λ., & Ζαμπακόλας, Θ. (2014). Τεχνικά έργα του προτεγενούς τομέα στην περιοχή της Ηπείρου. Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Τμήμα Ηπείρου.
Πάρκο Αγροτικής Καινοτομίας Ηπείρου 303Βιβλιογραφία - Δικτυογραφία Aquarium Passion. (χ.χ.). LEMNA MAJOR (LENTICCHIA D'ACQUA), pianta galleggiante per acquario o laghetto. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Aquarium Passion: https://www.aquariumpassion.it Cillo, D., Fois, F., Spiga , A., Alamanni, A., Ancona, C., Scaravelli, D., & Bazzato, E. (2019, Δεκέμβριος). Ricerche entomologiche nella Grotta Crovassa de Pranu Pirastu, Foresta di Marganai, Comune di Domusnovas (Sardegna sud-occidentale). Mediterraneaonline / Naturalistica, σσ. 87-96. Ανάκτηση απόegiannina.https://www.researchgate.net(2016,Απρίλιος17). Σχέδιο της Καστροπολιτείας των Ιωαννίνων. Retrieved Μάιος 31, 2022, από e Γιάννινα ~ Μια άλλη ματιά στη πόλη των θρύλων και των παραδόσεων: https:// egiannina.wordpress.comFoniKastorias.(2022,Ιανουάριος 23). Λαγγόνα (Phalacrocorax pygmeus). Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Fontana,https://fonikastorias.grP.(2000,Ιούλιος13).Epirus
Wikimedia Commons:MessolonghiNews.https://commons.wikimedia.org(2021,Μάϊος31).Ηκρασπεδωτή χελώνα (Testudo marginata) στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού. Ανάκτηση
Βικιπαίδεια:Mecnarowski,https://el.m.wikipedia.orgM.(2010,Ιούνιος19). Aythya nyroca. Ανάκτηση Ιούνιος
2022,
Dancing Grasshopper Chorthippus lacustris. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Grasshoppers of Europe: https://www.grasshoppersofeurope.com Fraser-Jenk. (χ.χ.). Azolla filiculoides subsp. cristata. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Plants of the World Online: https://powo.science.kew.org
11).
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιούλιος 2022304Μηχανή του Χρόνου. (χ.χ.). Αβερώφειος Γεωργική Σχολή Λάρισας: Από την αξίνα στα τρακτέρ. Η σχολή που έβαλε τους αγρότες στα θρανία και έσωσε την Ελλάδα από την πείνα. Ανάκτηση Ιούνιος 21, 2022, από Μηχανή του Χρόνου: https://www.mixanitouxronou.gr Ν.3937/2011. (2011). Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις. ΦΕΚ 60/Α/31-03-2011. Νικητίδης, Ν. (2012, Σεπτεμβρίου 16). Emys orbicularis βαλτοχελώνα. Ανάκτηση Ιούνιος 6, 2022, από Ελληνική Φύση: https://nature-greec.blogspot.com Πανταζή, Μ. (2005). Κτηνοτροφικές και Γεωργικές Εγκαταστάσεις στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων. Ιωάννινα: Υπηρεσία Νεοτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Ηπείρου. Παπαστεφάνου, Ι. (2019). Η Πρακτική Γεωργική Σχολή Φλώρινας. Φλώρινα: Μεταπτυχιακή Εργασία, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.