"Jullie sector is cruciaal om tegen 2030 een werkzaamheidsgraad van 80% te halen."

Op 17 maart 2025 hadden onze CEO Niko Demeester en directeur-generaal van Embuild Christine Lhoste een ontmoeting met Eléonore Simonet, de nieuwe federale minister van Middenstand, Zelfstandigen en KMO’s. Embuild Magazine maakte van de gelegenheid gebruik om aan de jongste minister in de geschiedenis van de federale regering wat vragen te stellen over de zorgen van de sector die onder haar bevoegdheid vallen.

Mevrouw de minister, laten we beginnen met een algemene vraag: wat is uw visie op de bouwsector?

De sector bestaat voornamelijk uit zelfstandigen en kmo's. En als je bedenkt dat België 1,167 miljoen kmo's telt, of 99,4% van de werkgevers in de privésector, is het een sector die ik zeker goed wil steunen. De regering wil een werkgelegenheidsgraad van 80% bereiken tegen 2030. Zonder kmo’s en de bouw zullen we daar niet geraken. Daarom verwachten we veel van deze sector, ook al ben ik me ervan bewust dat hij te kampen heeft met een terugkerend tekort aan arbeidskrachten.

U belicht meteen een punt dat onze leden in het bijzonder zorgen baart. Hebt u ideeën over hoe we dit kunnen tegengaan?

Het regeerakkoord voorziet in flexi-jobs in alle sectoren, inclusief de bouw. Studenten kunnen nu tot 650 uur werken vanaf hun 15de. Hier was vraag naar. Er is ook een tijdslimiet op de werkloosheidsuitkering, een verschil van €500 tussen degenen die werken en degenen die niet werken, en een focus op het opnieuw aan het werk krijgen van langdurig zieken. Ik zeg niet dat dit de oplossing is voor al jullie problemen, maar al deze maatregelen zijn in het voordeel van jullie sector. Het doel van de regering is duidelijk om werken lonend te maken. Ze wil 500.000 banen creëren. Jullie zijn een belangrijke partner om deze doelstellingen te bereiken.

Laten we het, voordat we naar de drie hoofdpunten van de bijeenkomst van vandaag gaan, hebben over een regeerakkoord dat de zelfstandigen steunt.

Het is iets positiefs! Ik ben zelf zelfstandig ondernemer en advocate van beroep, en het ondersteunen van mensen die vroeg opstaan om te gaan werken is mijn stokpaardje. We moeten het ondernemersklimaat versterken en ik wil hun sociaal statuut verder verbeteren. Ik ga vragen om een onderzoek naar de haalbaarheid van het maandelijks berekenen van bijdragen in plaats van per kwartaal. Ik wil ook dat er gestopt wordt met het opleggen van buitensporige boetes, in de vorm van hoge toeslagen, aan degenen die hun sociale zekerheidsbijdragen te laat betalen. Een zelfstandige die zijn bijdragen één keer te laat betaalt, is niet per definitie een fraudeur. Aandacht voor mentale gezondheid is ook van vitaal belang, want als een ondernemer zich slecht in zijn vel voelt, straalt dat af op zijn onderneming.

Tijdens uw bijeenkomst met het management van Embuild zijn drie belangrijke prioriteiten besproken. De eerste betreft het verbeteren van de toegang voor kmo’s tot overheidsopdrachten, met een hele reeks aanbevelingen van onze beroepsfederatie.

Ik ben me terdege bewust van jullie verwachtingen in het kader van de actualisering van het charter 'Toegang van kmo’s tot overheidsopdrachten' van december 2023: verbetering van de kwaliteit van de bestekken, voorrang geven aan de beste prijs-kwaliteitverhouding, weren van offertes die afwijken van het gemiddelde, invoering van een lijst met verboden onrechtmatige bedingen, het opsplitsen van de opdrachten in percelen, enz. Uit het regeerakkoord blijkt de bereidheid om de deuren van deze markten te openen voor kmo's en om de wetgeving zoveel mogelijk te vereenvoudigen. Het 'only-once'-principe waar Embuild voor pleit is een stap in de goede richting als het gaat om administratieve vereenvoudiging. Ik ben trouwens van plan om elke federale minister te vragen om een plan voor te stellen voor deze vereenvoudiging.

De tweede prioriteit betreft de strijd tegen sociale fraude, een onderwerp waarvoor u samen met iemand anders bevoegd bent. We vragen in het bijzonder dat de ConstruBadge een verplichting wordt in de welzijnswet, dat de check-out wordt afgeschaft omdat het check-insysteem niet werkt, en dat de gedetacheerde zelfstandigen beter in kaart worden gebracht, omdat het RSVZ ons deze cijfers momenteel niet kan geven.

Wat de ConstruBadge betreft, ga ik de zaak bespreken met mijn voorganger David Clarinval, die in deze regering verantwoordelijk is voor Werk. Ik hoor wat de sector zegt over de check-in en de check-out. We zullen dit opnieuw moeten bespreken met de sociale partners en kijken welke modaliteiten er daarvoor moeten komen. Met betrekking tot gedetacheerde werknemers moet de Europese Unie warm worden gemaakt voor het opzetten van een soort Europese Kruispuntbank van Ondernemingen.

De derde prioriteit ten slotte is de consumentenbescherming, met een herziening van de wet-Breyne, die we niet willen uitbreiden naar casco- en renovatieprojecten, en een optimalisering van het beroepsverbod.

Er zijn plannen om de wet-Breyne te moderniseren, in overleg met de sector die, naar ik hoor, vraagt om een duidelijk en werkbaar wettelijk kader dat consumenten beschermt, zonder onnodige administratieve lasten voor bouwbedrijven in het leven te roepen. Jullie vertellen mij dat controles in de praktijk moeilijk zijn en dat de Economische Inspectie niet of niet genoeg kan controleren. Dit is een kwestie die onder de bevoegdheid valt van mijn collega Rob Beenders, die verantwoordelijk is voor consumentenbescherming.

De optimalisering van het beroepsverbod, specifiek gekoppeld aan frauduleuze faillissementen of wanbeheer, is niet opgenomen in het regeerakkoord. Deze kwestie, die onder de bevoegdheid van mijn collega belast met Justitie valt, moet naar mijn mening met uiterste voorzichtigheid worden onderzocht. Bij eerdere hervormingen van het faillissementsrecht bleek namelijk dat frauduleuze faillissementen een zeer kleine minderheid van de faillissementen vormden, in ieder geval minder dan 10%. En de legitieme vervolging van frauduleuze gefailleerden mag geen onevenredige inbreuk maken op het recht op een tweede kans van degenen die zonder slechte bedoelingen zijn gestruikeld. Dit geldt des te meer omdat failliet verklaarde zelfstandigen statistisch gezien veel minder vaak opnieuw failliet gaan dan die welke hun eerste bedrijf starten, wat goed kan zijn voor onze economie in het algemeen en de weerbaarheid ervan in het bijzonder. Mensen die te goeder trouw zijn leren uit hun fouten en herhalen ze nooit expres.

Bedankt voor al uw uitleg, mevrouw de minister. Wilt u tot slot nog iets zeggen aan onze lezers?

Ik heb zorgvuldig nota genomen van jullie verzoeken. En wat betreft de transversale bevoegdheden die jullie noemden, zal ik bij mijn betrokken collega's aankloppen. Nogmaals, ik ben 100% voorstander van bedrijven en zelfstandigen en ik ben verheugd dat ik de verantwoordelijkheid mag opnemen om hen te verdedigen. Ik kijk ernaar uit om hen in het werkveld te ontmoeten. Het regeerakkoord zit vrij goed in elkaar voor hen en nu moeten we de hand aan de ploeg slaan. Jullie sector is cruciaal om tegen 2030 een werkzaamheidsgraad van 80% te halen.