Gazeta Szkolna Zespołu Szkół Ponadgimnazja lnych im. Bohaterów Westerplatte w Garwo linie
nr
1
P Jll. Ź 'lJ Z I 'E !1{.9{! 1( 2 0 0 5
"
Typ z
powłutu
ga~\YOiifi...ski-og_o .
EUREKA NR T=
'~'"""'-
SKł-AD
KEDĄKCJI
Słowo
j
~
l c:.'
1
'
REDAKTOR NACZELNY Łukasz
Korycki "Kordian-"
~
J
Z-CA REDAKTORA
J aniec ,,Kefirek" (-:
Łukasz
-1
WSPÓLPRACOWNICY:
~
Anna Kot Olga Czarnecka Marta Łuczak Justyna Zielińska i inni
-
RYSUNKI
;
SKLAD
Kordian
Spis
treści
ŻYCIE SZKOŁY "Aby sprawiedliwość ... " ..... ..... ........ ... ..... 3 Poznać W esterplatczyków ...... .. ............ .4
Korycki "Kordi_a n"
Garwolin wczoraj i dziś.: ... ..... .............. 5-6 inna historia w komiksie ............ ?-8 Garwolin i Miron Białoszewski. ..... ..... 9-10 "Tygodnik Garwoliński" .................... 11-12 Trochę
~
~ ŚCISLY DOZÓR
mgr Katarzyna Gollszewska- Szadura
N
s
7.
FOTOPLASTYKON
Wydarzenia w obiektywie .............. 13 KALENDARIUM
Co
HISTORIA NASZEGO REGIONU
Łukasz
POMOC WYDAWNICZOKOREKTORSKA
wst•pne
Witajcie po, stanowczo za krótkiej, przerwie wakacyjnej. Z pewnością większość z Was zapomniała już o lipcowo-sierpniowych urokach. Pora wrócić do szkolnych ław i s i edzieć w nich do końca czerwca. Maturzyści swój pobyt w szkole zakończną nieco wcześniej. Ale do rzeczy. Tegoroczny pierwszy numer "Eureki" jest trochę inny niż zwykle. Jest to specjalne wydanie, poświęcone w większości historii naszego regionu. Jednak nie obawiajcie się, nie będzie to kolejna porcja książkowej teorii. Tym razem w dość oryginalny sposób dowiecie się m.in. jak Garwolin wyglądał kilkadziesiąt lat temu, jaka była pierwsza gazeta garwolińska, kto tworzył w naszym mieście. Historia miasta na wesoło? To możliwe. Zobaczcie nasz komiks. Wierni czytelnicy wiedzą, że tematy regionalne zajmowały nas niejednokrotnie. Pisaliśmy już o dziejach miasta i szkoły, zdawaliśmy relację z imprez organizowanych przez instytucje samorządowe . Oczywiście nie zapominamy o ważnych wydarzeniach, które miały miejsce w naszej szkole. W fotoplastykonie zamieściliśmy zdjęcia z prawyborów parlamentarnych, a na pierwszych stronach możecie przeczytać relację z wycieczki do Gdańska. Życzę miłej lektury!
,, AnnaKot
6(11)
się
dzieje w naszej budzie? ...... 14 KAŁAMARZ l PIÓRO
O regionach ................................ 15 SPORT
Sportowe podsumowanie roku ....... 16
s o n
a
d
mgr Agnieszka Karwowska
Reporterzy "Eureki" Olga Czarnecka oraz Łukasz Janiec przeprowadzili w naszym mieście ankietę. Należało udzielić odpowiedzi na następujące pytanie: Czy wie PAN/PANI skąd wywodzi się nazwa GatWolin?
Gazeta Szkolna
Otowvniki:
.::
Zespołu Szkół
G~wrony:
Ponadgimnazjalnych Nr l im.
Nie wienf:-----=::::::==~~~~:;:;;::=----'"';~.lS\Ji~···, 35,70%
Bohat~rów
Westerplatte w Garwolinie ul. Kościuszki 53 08-400 Garwolin tel./fax (0-25)
C~ryca; ·1s,so·~o
682-30-71 682-03- 10
Odpowiedź
WWW.ZSGARWOLIN.PL L:
l
Nasz e-mail: redakcja@-eureka-.prv.pl
nazwa Garwolin pochodzi od Gawronów, które kiedyś mieszkały na tych terenach nazwa Garwolin pochodzi od Garbarzy, którzy w dawnych czasach stanowili większość społeczności imasta nazwa Garwolina została nadana przez Caryce Katarzynę Wielką Nie wiem
Liczba osób
Ilość
procentowa
16
22,8%
18
25.70%
11
15,8%
25
35 7% Zapytano 70 osób
2
EUREKA NR
Ż Y C l A
"...aby
SZKOŁY
sprawiedliwość, oznaczała sprawiedliwość."
W niedzielę 18 września b.r. w sali widowiskowej Centrum Sportu i Kultury w Garwolinie odbyła się uroczystość z okazji dwudziestopięcioleci a powstania NSSZ "Solidarność". Było to wspólne przedsięwzięcie garwolińskiego oddziału związku, naszej szkoły oraz LO w Garwolinie.
towarów. Pozwolę sobie w tym momencie zacytować fragment wypowiedzi jednego z uczniów: ... oni walczyli...
młodzi,
lata
W tych
sprawiedliwość, słowach
zawiera
oznaczała się
wszystko!
*******
W środę 21 września w/w program zaprezentowany społeczności szkolnej.
został
uroczystości wzięli udział
przedstawiciele z garwolińskiego oddziału NSZZ "Solidarność" z panią Mirosławą Góźdź na czele. Po programie, uczniowie biorący w nim udział, zostali nagrodzeni słodką niespodzianką. Natomiast nauczyciele, którzy poświęcili swój cenny czas na ich przygotowanie W
Prońko.
My
aby
sprawiedliwość.
Na wstępie historię "Solidarności" przedstawił nauczyciel historii Antoni Frąckiewicz. Później, licznie zgromadzeni, oficjele mogli obejrzeć programy liceów artystyczno-muzyczne uczniów dwóch z naszego miasta. Mogliśmy usłyszeć takie sztandarowe utwory jak: Mury Jacka Kaczmarskiego Za
1 (11)
dostali pamiątkowe dyplomy. Wyróżnieni nauczyciele: Ewa Toporkiewicz, Marzena Tudek, Katarzyna Goliszewska-Szadura oraz Edward Czypionka, Andrzej Ostolski , Grzegorz Mikulski Marek Piotrowski.
osiemdziesiąte
znamy, tylko i wyłącznie z opowiadań naszych rodziców czy dziadków. To właśnie oni łącząc się z całym narodem walczyli o wolną, demokratyczną Polskę. Gdyby nie oni, nie byłoby dzisiaj naszego kraju w Unii Europejskiej, w sklepac_h brakowałoby podstawowych
Łukasz
3
Korycki
EUREKA
z:
i
NR
1 (11
SZKOŁY
Y CIA
POZNA• WESTERPLATCZYKÓW Jest godzina 22, a ja jeszcze muszę napisać dla Was relację z dwudniowej wycieczki do Gdańska. Zacznę od tego, ·że wyjazd był tylko dla "wybrańców" . Pojechali na nią uczniowie, którzy w ubiegłym roku szkolnym uzyskali średnią ocen minimum 4,3. Był to taki mały wypad "kujonów". A pieczę nad nami sprawowały panie: Marzena Tudek, Joanna Skwa rczyńska i Urszula Niezgoda oraz pan Marek Piotrowski. Po kilku godzinach jazdy, szkolnym autokarem, zawitaliśmy do Fromborka. Był to pierwszy punkt naszej wycieczki. Zwiedzaliśmy zamek oraz oglądaliśmy półgodzinny pokaz w planetarium. Następnie udaliśmy się do Gdańska. Tam zwiedzanie rozpoczęliśmy od starówki, towarzyszył nam bardzo miły pan przewodnik. Odwiedziliśmy m.in. muzeum bursztynu, gdzie mogliśmy podziwiać te piękne kamienie. Jeszcze tylko kilka zdjęć do kroniki szkolnej i mieliśmy czas wolny. O godzinie 20 zajechaliśmy do miejsca, gdzie zjedliśmy obiadokolację i spędziliśmy noc. Noc minęła spokojnie (wersja dla nauczycieli ©, szczególnie w pokoju 116). Rano pojechaliśmy do Stoczni Gdańskiej, gdzie sor uwiecznił nas na zdjęciu obok pomnika stoczniowców. · Właśnie tu mogliśmy dowiedzieć się czegoś więcej o ludziach Sierpnia '80 roku. Moim subiektywnym zdaniem była to świetna lekcja historii. Następnie czekał nas rejs statkiem na Westerplatte, (z wiadomych które szczególnie przyczyn) ciekawiło uczniów. na Ostatnim przystankiem turystycznym szlaku był zamek krzyżacki w Malborku. A potem obiad i powrót. Nie mogę nie wspomnieć o popisach wokalnych niektórych uczniów, redaktorów gazety oraz o niezwykłych zdolnościach teatralnych "Indora". Było naprawdę super! Zmęczeni, ale zadowoleni, późnym wieczorem, cali i zdrowi, dotarliśmy do domów, gdzie mogliśmy
podzielić
się
P RZY POMNIKU GD AŃS KIEGO N EPTUNA ~
l '
.
W
MIEŚCIE K OPERNI KA WE
FROMBORKU
P OMNIK GD AŃSKICH STOCZNIOWCÓW
wrażeniami
z bliskimi. Marta Łuczak
N A KONIEC W MALBORSKIM ZAMKU KRZYŻACKIM
4
EUREKA
r.·
•.
Hi' s t •. a s.> ze·g(} regzonu CJ,
V
V1! l; l('
6
NR
1
'1;
/t
a~ ~-
• ~
....
GARWOLIN
WCZORAJ
l
DZIS
Centrum. Garwolina. Skrzyżowanie dwóch tras krajo~cb --ul. Kościuszki.
Most na rzece Wildze.
1999 s
EUREKA
NR
6
re, g
•. t@,
nu
Budynki w centrum miasta.
2000
p
Jl
Kościół
Przemienienia Pańskiego.
6
EUREKA
NR
6
\-IETMfcłi tAMO'ISKI
1.łr. SRAł:.
z MtM11t
'!łASZ. 1?RoWA~
\($ \ ~ NA ANNA t'!AZOw\ c.tz."
A ~-toc.t.o BYĆ fAl( wśPMJIAl.E
DOP.>RQ\.tJOLI'ltf. OOPAt.A 6A\tWOI-IN K~OJ-()Wf".J I'ONIE.
li ,., .,.
(
· · ," Clł.\JGtl 'Ź'IfWlfC.
7
EUREKA NR
r VOTO!" poTKfJAvt. ~óWIJlt:i ó.At'-WOi..lŃ
8
6
fff
g
., l! (/) 1!A H
EUREKA NR
6 (11)
H i s t orz a z ego r e- g z· O -
l ,
,.
-
'
·'
f
11' U -'' '
: ~
..
"Garwolieneum"-czy l i o związkach Mirona Biłoszewskiego z Garwoli n em mówili, że to tramwaj, gęsty to był, tyle, że wysiedli, na lepsze, kozy, dużo ma, gęsi, moczone na żywo w w wodzie pod 22 lipca ( taka bulwar), i słynie z baranów na kożuc hy, aż zatykają szos pekaesom, jak wracają, ale krowy wykręcają ulicami -jakimi? -ważnymi, z ważnej do ważnej -to gdzie idą? - do siebie, m ieszkają w śródmieściu"
Tym, który napisał na]wręcej o Garwolinie i jego mieszkańcach był Miron Białoszewski. Jego związki · z miastem miały charakter przede wszystkim rodzinny. Tu · bowiem od 1947 roku zamieszkała jego matka z drugim mężem Antonim Piekutem. Jak sam poeta pisze w podaniu o przyjęcie do Związku Literatów Polskich: "Matka po rozwodzie . z ojcem (1947 roku) · zamieszkała z mężem Antonim Piekutem w Garwolinie". O powtórnym małżeństwie matki Mirona Białoszewskiego pisze Stanisław Prószyński, że okazało się ono: "Tym razem bardzo szczęśliwe, bowiem drugim mężem był stateczny pan Piekut z Garwolina, dokąd się też przeniosła. Miron podkreślał, że »dobrze · wydał mamę za mąż« i często jeździł do niej , do · Garwolina, kiedy mu było źle w Warszawie, a najczęściej chyba wówczas, gdy po prostu nie miał co jeść." Szczególnie w czasach powojennych, kiedy jego sytuacja materialna nie była do pozazdroszczenia: "Po mojej długiej nędzy, bo dorywczo sprzedawanymi tekstami do Domu Wojska i Radia mało i rzadko zarabiałem (...). Nieraz jechałem na Grochów, dostawałem tam jeść i przywiozłem ze sobą w teczce węgiel do pieca na Poznańską. Bo czasem paliłem w piecu. Szło troszeczkę ciepła zza ściany. Ja kładłem się w nausznikach i w rękawiczkach pod dwie pierzyny. Ojciec zostawił mi te pierzyny. l pisałem . Jak byłem głodny, sięgałem do sucharów i podgryzałem". Wyjazdy do Garwolina podyktowane były złą sytuacją materialną pisarza, jak i chęcią zobaczenia się z matką lub niespodziewaną sytuacją, jaka mu si ę · przytrafiła w warszawskim domu:
-
·-
D OM M IRONA BIAŁOSZEWSKIEGO, KTÓRY ZACHOWAŁ SIĘ DO DZISIAJ.
W krótkiej wierszowanej form ie opowiedziane co było w owym czasie (koniec lat - przyp. SŁ) charakterystyczne dla Garwolina pod względem architektonicznym: "bloki, budki, barak na dole", jak równrez głównego zajęcia mieszkańców, którzy w przeważającej części byli rolnikami i rzemieśl nikami: hodowali kozy, krowy, barany, oraz najważniejszej gospodarczo-ekonomicznej prosperity kuśnierskiej: "słynie z baranów/ na kożuchy'' co j ednocześnie brzmi humorystycznie. Jeszcze ciekawszy jest wiersz "Pian Garwolina". Tytuł nasuwa skojarzenia o podobnym znaczeniowo zakresie jak plan Warszawy, Paryża, Wiednia. Jed n akże z pewną zasadniczą różnicą: "Ta ulica dochodzi do świni prośnej w dwa rzędy drzwi w koc w dziury w noce Kabirii tyle że słońca a słońca tu wyżej tu niżej pieją barak szkoła płot tapczan na dworze ta pani znaczy druga leży aż się można zląc pod parkanem pani Perskiej mówiła do pani Perskiej - tak mi dobrze tu będę spała i spała - i spała w dzień i w nocy może pani Perska to jest zostało wszystko, sześćdziesiątych
"Budzę się!
Burza? Rozbierają
Rusztowania Zwracam się -do Mamy Do Garwolina! Grochowską' Drogę do Garwolina Białoszewski przedstawia nam w krótkim i lakonicznym opisie, przypominającym w swej formie i podaniu treści japońskiego haiku, poeta uzyskuje żartobliwy efekt poprzez potwierdzenie rzeczywistości:
"Las Napis: >>Uwaga, las.« Do najciekawszych utworów związanych z Garwolinem należą moim zdaniem wiersze przedstawiające zalety miasta to, co w nim ciekawe, godne uwagi. Pierwszy z nich pozwolę sobie zacytować w całości: "Garwolin ma bloki, owszem, boki, tyły, budki, barak na dole,
9
EUHEKA NR
6
His to rza •. n a s e g f!) r 8' g z '
''
z
moja mama z domu śpiąca w domu zapytana przeze mnie z Adamem żeby Adam w gościach słyszał: -mama, prawda że tu jest pani Afrykańska? - jest dwie, i to nie rodzina." sierp ień
1963
Plany wielkich miast przeznaczone są dla turystów i służą do tego, by bez trudności odnaleźć interesujące miejsca zabytkowe, sakralne, powszechnie uznane za warte zobaczenia. W Garwolinie ulica swmt prośnej". Dla rodowitego "dochodzi do i zasiedziałego mieszkańca to przecież obelga, ale niestety taka była rzeczywistość, z jaką się spotkał Białoszewski. Konkretnym obiektem miasta to szkoła, obok której pod płotem ktoś sypia na tapczanie w dzień i w nocy. Oczywiście podobnie jak poprzedni utwór nie jest pozbawiony specyficznego humoru, który autor uzyskuje po przez zestawienie dwóch nazwisk. Jest to rodzaj zabawy językowej, jaką zastosował Białoszewski, by pokazać coś niezwykłego w tym najzwyklejszym mieście. W zbiorze krótkich form narracyjnych "Garwolineum" Białoszewski zastosował ciekawy zabieg polegający na tym, że przez dodanie formantu -um powstał ciekawy neologizm Garwolineum, podobnie jak sanktuarium, muzeum czy sanatorium. Znaczeniowo nazwa miasta otrzymała dodatkową jakość. W połączeniu z omawianą treścią daje nam humorystyczny efekt, tym bardziej, że zaczyna cykl motto: "W Garwolinie wielkim mieście Jest kościołów chyba dwieście" Po czym następuje: "-Tak było w książce dla dzieci, czytałem mówi pan Antoni, garwolak. Wracam ze spaceru po Garwolinie, mówię: -Jest neonik z noclegami - a to ten Maszyński - mówi pan Antoni - tylko ciekawe, czy to ojciec prowadzi, czy syn -e, chyba syn - mówi Mama- gdzie by ojciec - l wychodek podziemny jest - mówię - wielkie miasto - a , to pilnuje go Baculewicz - na to pan Antoni -burmistrz -jak to? -no, był burmistrzem, po wojnie zaraz -to tak nisko upadł? - nie umiał czytać, jak przyszło pismo tajne, to dał sekretarzowi, żeby mu czytał na głos, ale zatkał mu uszy, żeby nie słyszał." Wydaje się, że bliższe utworzonemu przez Białoszewskiego słowu "Garwolineum" byłoby "panoptikum". Niecodzienna historia pierwszego po wyzwoleniu burmistrza znana jest chyba każdemu, kto mieszka w Garwolinie. Groteska jako utwór literacki posiada cechy charakterystyczne takie jak komiczność, przejaskrawienie, karykaturalność. Owa groteskowość zaznacza się poprzez dualizm tytułu i treści wiersza. W tytule autor sugeruje
'
n
f).
l!l
banalność tematu, jak.i decyduje się podjąć w wierszu. Jednak jego treść jest wysoce zmitologizowana. Zasada dualizmu rea:lizuje się już w tytule przez połączenie wyrazów "miastko" i "wieczne". Zdrobnienie wyrazu miasto za pomocą formantu -ko oznacza traktowanie przez mówiącego jako małe, nierozwinięte, niedojrzałe. Fonnant słowotwórczy obok znaczenia małości j,est tu nosicielem znaczenia ekspresywnego; wyraża subie:ktywne (dodatnie, do pozytywne) ustosunkowanie osoby mówiącej nazywanej rzeczy Słowo "wieczne" odnosi się znaczeniowo do Rzymu - kolebki kulturowej basenu śródziemnomorsldego. Nazwę "wiecznego miasta" nadał Rzymowi cesarz Ad.11iar1. Połączenie z wyrazem "miastko" tworzy zabawny związek. Jest w tym związku jednocześnie podkreślenie kiczowatości miasta, ponieważ Białoszewski przypisuje wysdkie takie cechy, jakich miasto nie ma m~tologizacyjne paralele z czosnkiem w roli głównej.. Białoszewski opisał miasto takim, jakim ono byto w rzeczywistości z wędrującym1i przez nie baranami i krowami, interesującymi ludźmi prostymi posiadającymi poczucie humoru, operującymi specyficznym językiem. Niewątpliwie spowolniony rytm życia s:pokój, autentyczność ludzi ich otwartość i szczerość były tym, co najbardziej cenił sobie przebywając w domu matl~i w Garwolinie, którego"( ... ) całość w Warszawie by weszła na skwer''.
:\liron Białoszewski donosy rzecry1vistośc i DEDYKACJA MIRONA BIAŁOSZEWSKilEGO DLA PANI JOLANTY FLONT, KTÓRAJEST
\ :-.;: 'f.--'U--1l'- tf.' ·.$~ i·C~~Lr: ·1
:~,'t_,_
,~
\'tJ.'
H
c"\Lć~ \~ 1_c /
L'
~'d
~...,_,.~A'-.!
;'-ttk ;t~-
\
-~
.
Fj ;(~,_\. ..-s';j· ~·~"'
NAUCZVCIElKĄ JĘZYKA
POLSKIEGO W NASZE.JJ SZKOLE. BARDZO CZĘSTO
BYWA!.A W
DOMU MATKI POIETY, TAM WIDYWAŁA SIĘ Z MIRONEM BIAŁOSZEWSKIIM.
W DALSZEJ CZĘŚCI WPISU SĄ RÓWNIEż PO~DROWi ENlA
hJ•..:,~ ,)·K... '"L
DLA
NASZEJ SZKOŁY ORAZ GARWOLIN A.
t(~ t<\..:~etA~ }"'
mg1r Sławomir Michaliilk
10
EUREKA
NR
6
Hi storia na sze,gol reg-to nu T r g o d 11 i k.
I -n
-
l o r111 a c rin r 11 ;_:; j ) o n r1 ~7 r (; i7r n·o 11-ti s k.Jj :J r t; k._ u r s o r J.>r a s r l o i:_ ~-; l n e_ i
Na lekcjach historii uczymy się o najważniejszych wydarzeniach, faktach i ludziach, którzy je tworzyli. W podręcznikach nie mówi się o społecznościach lokalnych, ludziach, którzy zmagali się z dniem codziennym. W przypadku takich krajów jak Polska bardzo wiele dokumentów życia społecznego zag i nęło w kolejnych zawieruchach dziejowych. A przecież w każdym z nas kryje się ciekawość, chęć poznania dziejów naszej małej ojczyzny - powiatu garwolińskiego . Umberto Eco twierdzi, że jeżeli sięgamy do przeszłości to zmieniamy jej obraz, bo to co pamiętamy, poznajemy jest naszym odczuciem subiektywnym. Być może, ale bez przeszłości nie byłoby teraźniejszości ani przyszłości. Żeby poznać fragment dziejów powiatu i Garwolina sięgnęłam do czasopisma "Tygodnik informacyjny na powiat Garwoliński", które ukazywało się w latach 1919-1923. Czasopismo to jest przechowywane w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego i mimo, że udostępnia się je na mikrofilmie, nie wszystko da się przeczytać, gdyż papier na którym było drukowane był bardzo słabej jakości. "Tygodnik" miał przede wszystkim informować mieszkańców o zmianach zachodzących w przepisach prawnych, dlatego składał się z bardzo rozbudowanego działu urzędowego i nieco skromniejszego działu lokalnego. Zresztą nic dziwnego, bo było to wydawnictwo Urzędu Powiatowego w Garwolinie i, jak czytamy w stopce, redakcja znajdowała się w Wydziale Komunalnym Powiatu Garwolińskiego. Redaktorem był M. Haciewicz. Dział urzędowy to przedruk ustaw, rozporządzeń nowego państwa, które musiało obszary trzech byłych zaborów połączyć w jeden organizm tak, aby obywatel mógł się odnaleźć w gąszczu zmieniających się przepisów. Myślę, że ktokolwiek chce poznać akty prawne w oryginalnym brzmieniu, może śmiało sięgnąć do tego periodyku, w którym mamy: Rozporządzenie Ministra Skarbu w sprawie otwierania i utrzymywania kantorów wymiany, P i erwszą ustawę Sejmową w sprawie waluty polskiej z 5 11 1919 r, Dekret o obowiązku szkolnym z 1O III 1919 itp. Dział Urzędowy nie mówi nam nic o społeczności lokalnej no może tylko tyle, że i wtedy byli tacy co nie płacili podatków. O czym mówi obwieszczenie inspektora skarbowego L. Broniatowskiego w przedmiocie amnestii przy przekroczeniu przepisów o podatkach bezpośrednich, opłatach skarbowych oraz podatku od spadku i darowizn. Dział lokalny pokazuje nam problemy dn ia codziennego, i nie są to rzeczy błahe, główny problem to tyfus i metody jego zwalczania. Wśród tych wydawałoby się zdezaktualizowanych informacji możemy znaleźć cenne dane. l tak rozporządzenie o obowiązkowym odstawieniu do szpitala mówi o trzech szpitalach chorób zakaźnych: w Garwolinie, Maciejowicach i Żelechowi e. Z protokołu posiedzenia sejmiku powiatu garwolińskiego z 8 marca 1919 roku dowiadujemy się o przyznaniu dodatkowych funduszy na szpital w Maciejowicach. Krótka notka z obchodów 125 rocznicy przysięgi Tadeusza Kości uszki mówi, iż na rynku krakowskim w Garwolinie zostało odprawione uroczyste nabożeństwo. Wykaz złożonych darów dla walczącego Lwowa pokazuje nam ofiarność garwolinian i zrozumienie dla sprawy. Nie mieli wiele, wśród darów jest miarka kaszy, ręczn i ki, groch, miarka mąki, koszula, para butów, co niektórzy stwierdzą, że to śmieszne pisać o miarkach mąki, ale ludzie, którzy wtedy tu żyli, dawali to, co mieli najlepszego, bo ich marzeniem była wolna Polska. Być może dlatego na uczuciach patriotycznych bazowano przy tworzeniu kampanii zachęcającej do zakupu pożyczki państwowej, oto kilka sloganów: Jeżeli chcesz, aby nadeszły dni spokoju, ładu twórczego na całym obszarze Zjednoczonej Polski, aby w granicach Państwa Pafskiego nastąpił rozkwit Lwowa, Wilna, Poznania i Cieszyna i aby pomoc zewnętrzna wzmogła jedynie moc wewnętrzną. Jeżeli CHCESZ TEGO MOCNO SZCZERZE to kupuj sam a innych zachęcaj do kupna Po/skiej Pożyczki Państwowej albo Napoleon mówi: Aby zwyciężyć wroga, potrzeba trzech rzeczy: Pieniędzy, Pieniędzy, Pieniędzy. Kupujcie pożyczkę państwową a wróg będzie pokonany! Jak widać zasada "reklama dźwignią handlu", była obecna również w 1919 roku, nie tylko reklamowano najlepsze konie, buty, usługi szewskie, nabiał itp. O obowiązkach garwolinian, aktualnych do dziś, możemy przeczytać w rozporządzeniu burmistrza J. Podolszyńskiego z dnia 1O kwietnia 1919 r., które mówi o utrzymaniu należytej czystości ulic, podwórek i mieszkań!! W związku z tym zarządził: 1. Generalne odświeżanie i wybielanie wszystkich mieszkań, sklepów i zakładów. 2. Oczyszczanie i wydezynfekowanie domów śmietnikowych i miejsc ustępowych, 3. Bezwzględnie zabrania się prania bielizny w stawie. Dbanie o miasto i powiat było obowiązkiem każdego mieszkańca, po to aby żyło się lepiej i bezpieczniej . Higiena zapobiegała chorobom, takim jak tyfus. Czasy się zmieniły, ale obowiązki pozostały, no może zakaz prania w stawie stracił na aktualności. Kwestia stawu, a może nie prania w nim brudnej bielizny, przewija się w różnych rozporządzeniach burmistrza, jednak nie ma w żadnym jego lokalizacji, a szkoda.
mgr Agnieszka Karwowska
11
u R E KA ..
E
H t s t
zeg .
____,
N R
@'
6
•. Z'
r
a
lll,
•. l'l!
fi.!
t!
.Ni 15.
TYGDDN.IK INFORMACYJNY na oowiat Garwoliński.
Rost·ml IłuU7H id ,\ ),1 Ia l
D
fl
IJ l
Li'
\V rozporząd~en{u 189- - ~ 12 Tygodnika Inforrnacyjnego w sprat..i./Je waikf z !k:hwą mtesz.kanto·-vą w or~ e cze.niu karnym mvi:1 1e L.os:ai
ła wymrentona
!he: a O:~ieXut.n.l.a- Oł1 ą~~-..t.a; ~'lJ::f_t~ ~udi!i~I7W~fl:Ił
.[-:t
Z łl i;ilY~ !J~~ę! ~~~ tilr~llłh--Iii~l1:i .!J:Jl;i~c: i;i~ ,lc;i.-~1~'! ~H~I1- ~H~ lW~W~
c.nc;cl!i t;;:~ a1 f~~Jneic
f_..
i}!ii:il!fl:T~
k.ara za nies.~osowante się do powyższego rO-z.porządzinla. /\ mf"2no~h:ie zaw
miast trzech 'm iesięcy. \Vinno być napis.anc _~ó tygodni: -:zamł~SlSOOOO mk "t.r:łnna być ~00 mk. fB#i!
**
~fo
44%i_
Napoleon movv1: ·Aby
zwyclęzyć wro~a, l)
2) 3)
potrzeba trzeah
rzeczy~ ~n,.•p.f
P ienlt;~z.y·,
..::.;
l L
Pienłędzy, P ;en:ędz;',
A
69&A4W
L
~
rf! __
~
P
t
l,ji{"
1'4k i•~:]!
:-.. &"3::'1
ł_U f
t};
f_
il;d~:i!J~
Cnn1 1 nil:Y'"':0~.}
5
m. p_ Ly;:h 4 t tn- A n, s-.. . . l:i:C." l lo.,
Sw!t-.Cr-.!~ 2- ~- m.~ Fił~oH~ J~Ii;_Ob f'~OW ~\!.: z;-rk ~ f I J ! ~ ~łOn<nf T
Ze
K.Jhaftl
~ f
mk
J
i
Ot"
j
m. m.,
f
rn _ [h:
5::1n;r"!y.! ~ f. hro i, ~. L1t"'i
'n"~iJ)~TROV-n<.a\; lt.t:raJ\f
-{jav",;:y· J•r~ Rcm'S. 10
o
Sl'•--..1 -i mr .~....
.,. -:S-c 50
:;~<.H.ry~- ..
L,
/'•\'Ji Ut~ ki 2 mr
i=
t•\, 1
Or Fi!jk~ 3 m r. . 5-t T~..:H::yk H} f!}! , t<~ .l .Pi,_l';~.~j.._i J. Zyrzk l m:--_, P t--. •Ohi.f.< . 1- .....,1b -"<0\Le.n St ~ 50 f Kcrn~ch~v be;;::Jmien!l!! ó L k.J.!i:tt j.l'lJ z KOVh~.CtCY: 2 .;.:t;F , 'łL ~Q !""':"ii'" ·"""-il'!'i
5
mr
T. W.-Ir-"lfkiJfi?kl 5 ·•-
1
J
M.
j"
łOO
~............._·PJtńsTw·ow R. · będzie
i'\slą1ek
t".
SH:ł~L~ t...
-ZK' Ę wróg
~~
-1
KU P -U·J c-r~E
a
K~1.b.::-~~
:(,;__}.j!-f f}ii
pokonany.
Okładka
kg
m~kr.
_ZE; ~1 "SI SLUP ;}., gm. 0Ó~'<ZN0 ~on. !o.~ mq,.i Z S-4-mo;óTł-C.t z~OtlH'!:Ł ;z;1 pQ~-""Dt! f\'i 9hJ-~fl3 zo~:l rtl~ f" koszu t"ć'", 1 ro•!ł ~p-o.d _ ;yLt t Jfj(:-zmt~n.i'.t 100 !..u. !Yl" 1-t~"_~y .2.4 k~ fl'\ -4k i l4 ki Z p r &! JI BorPv-'i~ n.:sd~J:)lii tćwk! 560 ~V. ~a~tY" 1 m.:-1 1-d pjtf!nwej 37 k~.. ;..c~zu~ 45. śde: caalo, •tar~\ f"Jir!!zn.:L ;t:,\5-.!.l., :lfo-nin~I 1 -4 L h~r--b .,. ~y; ty!Om.u; l pACt. wa.fy. i !C:~d plótniJ
Tygodnika
Garwolińskiego
Warunki P .. enttrtHłi"Dl)'l tonni t 24 m .• i<worl.:>ln l t 6 "' poJ ~dyńn.y ao l
12
z 13 marca 1'919 roku.
EUREKA
NR
1 (11)
PODCZASSZKOLNYCHPRA~ORÓW j
PARLAMENTARNYCH I PREZYDENCKICH KAŻDY NIEPEŁNOLETNI UCZEŃ MÓGŁ POCZUĆ SIĘ JAKDOROSŁY OBYWATEL.
JAK CO ROKU NASI UCZNIOWIE RUSZAJĄ W POSZUKIWANIU ŚMIECI. NIESTETY, ZAWSZE JEST ICH TAK SAMO DUŻO, ALBO I WIĘCEJ.
Skoro Kościuszce się udało, to my też możemy wygrać tę
bitwę!
Tylko jak??
PO PRZEJŚCIU WIELU KILOMETRÓW, PODZIWIAJĄC PIĘKNO PRZYRODY, PRZYSZEDŁ CZAS NA ODPOCZYNEK I ROZMYŚLANIA.
I<ościuszkowski 13
EUREKA
KA L, E, N
NR
O~
6
(11)
A_R l U M
1 września -Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego 2005/2006. "Eureka", tradycyjnie, powitała pierwszoklasistów "Wstępniakiem" i zaprosiła pięknie do zasilenia redakcyjnych szeregów. 4 września- Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego 2005/2006 na Wydziale Zaocznym. t - - - 20 września - Prawybory parlamentarne w naszej szkole. Każdy z nas mógł oddać swój głos. Jednak tylko 47,45% skorzystało z takiej możliwości. Wygrała Platforma Obywatelska (32, 10%), za nią uplasowało się Prawo i Sprawiedliwość (27,76%) oraz Samoobrona (16,87%). Pięcioprocentowy próg wyborczy przekroczyła jeszcze Liga Polskich Rodzin (5,26%) . t - - - 26 i 27 września -wyjście do kina na film pt. Karol. Człowiek, który został papieżem. t - - - 29 września - apel. Nauczyciele, którzy prowadzą kółka zainteresowań zachęcali uczniów do aktywności pozalekcyjnej . t - - - 31 wrześ ni a - Dzień Chłopaka. Wydając swoje ostatnie złotówki kupiliśmy swoim kochanym kolegom z klasy drobne upominki. t - - - 3 październ i k - pokaz Ochotniczej Straży Pożarnej w Garwolinie. Po alarmie pożarowym, który miał sprawdzić, w jakim czasie uczniowie ewakuują się z budynku szkoły wszyscy udaliśmy się na boisko szkolne gdzie strażacy pokazywali metody gaszenia pożaru i ratowania ludzi. t - - - 4 października -Tym razem wybieraliśmy prezydenta. Frekwencja wyniosła 41 ,57%. Oto wyniki: Donald Tusk (37,77%); Lech Kaczyński (28,57%); Andrzej Lepper (16,63%) ; Leszek Bubel (10,37%); Marek Borowski (1 ,76%); Henryka Bochniarz (1 ,57%); Maciej Giertych (1 ,37%); Jarosław Kalinowski (0,78%); Janusz Korwin-Mikke (0,39%}; Stanisław Tymiński (0,39%); Jan Pyszko (0,20%); Adam Słomka (0,20%) t - - - 5 październ i ka - "Rodzice, Nauczyciele, Uczniowie partnerami w procesie wychowania" - to hasło 11 Powiatowej Konferencji, która odbyła się 5 października b.r. w ZSR CKPiU w Miętnem. Wykładem inauguracyjnym był wykład prof. Heliodora M u szyńskiego z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Bardzo interesujący okazał się referat dr Katarzyny Bocheńskiej, pracownika naukowego z WSUS w Poznaniu pt. "Nie udawaj , że mnie nie ma. Dialog w rodzinie i w szkole". Nie zabrakło odwołania do naszego największego autorytetu - Jana Pawła 11. Do p rzykładu tego wielkiego wychowawcy nawiązał ks. dr Krzysztof Boryga z Kurii Biskupiej w Siedlcach. Nie zabrakło również wykładów poświęconych problemom współczesnej rodziny (mgr Aneta Stobiecka-Donicz) czy stosunku rodziców i dzieci do problemów szkolnych (mgr Józefa Jarzyna). Wszystkie te wypowiedzi potwierdziły niestety słowa prof. Muszyńskiego, który ze smutkiem stwierdził, że współczesne pokolenia żyją obok siebie a nie z sobą . t - - - 5 października -grupa 23 uczennic oraz 20 uczniów z 4 klas naszej szkoły oddała najcenniejszy ludzki dar -krew. Łącznie oddano ponad 24 litry. Dołączyli w ten sposób do l!Jrona Honorowych Dawców Krwi. Do akcji zachęcił nas pan Dariusz Brzozowski oraz Zbigniew Ochnio. t - - - 10 paździ ernika -Kolejne wybory tym razem najb liższe naszym interesom, czyli do Samorządu Uczniowskiego. Po burzliwej kampanii wyborczej, do Zarządu Szkoły wybrano następujące osoby: Paweł Walecki kl. llaLO (421 głosów); Magdalena Pokorska kl. llcLO (112); Magdalena Kaczmarek kl. lllbTE (76); Jakub Ulinowicz kl. lllaLP (62); Władysław Grzechnik kl. leLO (52); Kamil Walenda kl. IlTH (47) ; Izabela Parol kl. llaTE (40); Mariusz Jatocha kl. lllaLP (36); Agnieszka Rosa kl. laLO (32). Przewodniczącym szkoły został Paweł Walecki jego zastępcą będzie Magdalena Pokorska. t - - - 10-11 październ i ka - Rajd Kościuszkowski. Ponowne zwyciężyliśmy. 13 października - Rada Pedagogiczna, na której podano szczegóły dotyczące programu "Szkoła marzeń" , który realizujemy w bi eżącym roku szkolnym. To wielka nobilitacja dla szkoły, nauczycieli i uczniów. 1 - - - 14 październ i ka -Dzień Edukacji Narodowej. Odbył się uroczysty apel, wręczono nagrody najbardziej zasłużonym dla szkoły. Część artystyczna obfitowała w salwy śm i echu. Serdeczności , kwiaty życzenia a potem miły akcent kulinarny w szkolnej kawiarence "Pod Kogutkiem".
Z okazji Dnia Edukacji Narodowej Redakcja Eureki ~ życzy wszystkim pracownikom szkoły pogody ~L • ducha oraz sukcesów w życiu zawodowym i osobistym. t - - - 18 października- Druga tura wyborów prezydenckich "Młodzi głosują'. W naszej głową państwa zostałby pan Donald Tusk, który uzyskał 52% głosów. Pana popa rło 48%. Zaskakująca była bardzo mała frekwencja, bo zaledwie 23,43%. t - - - 20 październ i ka __:_ Koncert zespołu "Limbos" z Siedlec.
Lecha
szkole Kaczyńskiego
i
t - - - 20 października -
__
....._
Dzień Papieski w naszej szkole. Po godz. 12 została odprawiona Msza Święta, przez księdza proboszcza Juliana Jóźwika. Następnie, j uż po raz drugi w naszej szkole, wystąpiła Karina Kalczyńska z Bydgoszczy. Mogliśmy również wysłuchać poezji Jana Pawła 11 w wykonaniu uczniów klas pierwszych . Opracowała
14
Olga
EUREKA NR
KAŁAMARZ
6 (11)
I
,
PI O RO
Przedstawiamy Wam, dwie ciekawe prace opiewające uroki małych miejscowości, bliskich sercu autorek. Wypowiedzi powstały na potrzeby zajęć z Wiedzy o Kulturze. Przynoszą odpowiedź na pytanie: "Co mój region wnosi do kultury narodowej?"
Region, w którym mieszkam leży we wschodniej części Polski, w dorzeczu środkowej Wisły i nosi nazwę Mazowsze. Jest to największy region geograficzny Polski. Chociaż jest prawie bezleśny i pozbawiony jezior, posiada wiele zalet. Miejsce to odznacza się dużą ilością zieleni i posiada wiele ciekawych miejsc oraz zabytków · godnych uwagi. Lech chciałabym tutaj przedstawić na moją ukochaną małą ojczyznę, w której się wychowuję od dzieciństwa Lubice. Jest to wieś w gminie Kołbiel na skraju Lasów pilawskich przy skrzyżowaniu szosy lubelskiej z linią kolejową Pilawa - Tłuszcz. Wykopaliska potwierdzają istnienie w tym miejscu osady średniowiecznej. Wzmiankowana w 1564 r. jako wieś królewska w niegrodowym starostwie osieckim. Części wsi to: Bolechówek, Wilczarz i Kolonia. Nazwa wsi wywodzi się prawdopodobnie od skróconej formy imienia Lubomir · tj. Lub, Luba. W mojej miejscowości pielęgnuje się tradycje, obrzędy, śpiewy, tańce, stroje, wycinanki. Jednymi · z tańców regionalnych zachowanymi do dziś są: drabanty, kokoszka, zajączki. Znane i wciąż używane są długie drewniane ligawy, a także fujarki i bekacie wyrabiane z kory, olchy lub lipy. Ważnym elementem ludowej sztuki są stroje z charakterystycznym, wzorem na zapaskach i spódnicach. Tworzą go wąskie, kolorowe prążki z przewagą koloru czerwonego. Spotyka się także szerokie, zielone pasy, rozdzielone wąskimi prążkami w kolorze bordo, żółtym, fioletowym i pomarańczowym. W święta np.w Boże Ciało kobiety nosiły czepce ze sztywnego tiulu, zdobione haftami i paciorkami. Tradycyjny strój męski praktycznie zanikł, a składał się m.in. z żupana uszytego z ciemnego samodziału i z niebieskiej rogatki. W niektórych okolicznych wsiach zachowała się jeszcze tradycja robienia wycinanek: lalek, kurków, drzew, kółek. W okolicy, również w mojej miejscowości zachowało się jeszcze sporo starych, drewnianych chałup, budowanych na planie prostokąta. Wnętrze tych domów składa się z sieni z komorą, kuchni i izby. Dach był wysoki , czasem czterospadowy z dużym okapem i strzechą schodkową na krawędziach. Oprócz domów w mojej wsi zachowały się też krzyż drewniany oraz murowana kapliczka. Kocham moją wieś za to, że jest tak wspaniałym miejscem. Warto je odwiedzić i odkryć jej zakamarki. Dorota Bąk kl. la LO który uważam za swoją małą ojczyznę to Mazowsze. Wielu ludzi polskiej kultury na świaf'. Ze względu na burzliwą historię nie dziedzictwa kulturowego. Pamiątką przeszłości zarówno regionu, w Warszawie, zabudowa Warszawy oraz liczne pałace i dworki szlacheckie spotykane na całym Mazowszu. Kultura regionu kształtowała się dzięki przenikaniu się wielu tradycji. To tu spotykali się przedstawiciele różnych narodowości, poglądów. To im zawdzięczamy obecną szatę kulturową tego pięknego obszaru. Obecnie powraca się tu do przeszłości przez organizowanie różnego rodzaju wystaw czy otwieranie coraz to nowych muzeów, które pozwalają nam poznać dzieje naszych przodków. Wielką chlubą regionu jest Zespół Pieśni i Tańca "Mazowsze" założony w 1948 roku przez Tadeusza Sygietyńskiego, a po jego śmierci prowadzony przez Mirę Zimińską-Sygietyńską. Łączy on w sobie folklor całego kraju poprzez przepiękne ludowe stroje, jak też oryginalne instrumenty muzyczne np. burczybas. Trzeba jednak pamiętać, że Mazowsze to nie tylko duże, szybko rozwijające się miasta, takie jak choćby Warszawa, lecz także malutkie wioski i miasteczka, które także odegrały znaczącą rolę w kształtowaniu się kultury całego regionu. Ja chciałabym poświęcić trochę więcej miejsca zakątkom, które są najbliższe mojemu sercu, czyli Pilawie i okolicom. Nie są to tereny szczególnie atrakcyjne turystycznie, ale posiadające swoje własne zabytki. Jeżeli chodzi zaś o doświadczenia historyczne, które mogły wpłynąć na wykształcenie się odrębnych cech kulturowych, zarówno tych miejscowości, jak też całego regionu, to wyróżnić należy przede wszystkim pierwszą i drugą wojnę światową. Te dramatyczne wydarzenia pozostawiły widoczny ślad, nie tylko w psychice ludzi, ale także w postaci wielu pomników i mogił upamiętniających poległych żołnierz i cywilów. W Pilawie znajduje się pomnik upamiętniający wydarzenia z l września 1939 r., corocznie odwiedzany przez młodzież szkolną, jak też mieszkańców. W Póznówce do takich zabytków należy Krzyż Pamięci poświęcony poległym w czasie l wojny światowej i w wojnie polsko-bolszewickiej. Warto również wspomnieć o mogile powstańców z 1863 roku znajdującej się w Łucznicy, jak też o pomniku w Lipówkach upamiętniającym akcję żołnierzy Armii Krajowej -odbicia więźniów w 1943 r. To tylko nieliczne przykłady na to, jak wiele Mazowsze wnosi do kultury narodowej, jak bardzo ją wzbogaca. Powinniśmy dbać o swój region i mimo dużych osiągnięć kultury współczesnej, nie zapomnieć o tym, co jest najbliższe nam, co nas określa i czym wzbogacamy kulturę naszego kraju, kulturę europejską a nawet Region, w którym
się urodziłam
i
wychowałam,
sądzi, zresztą słusznie, że jest ono "oknem zachowało się tu wiele oryginalnych zabytków jak też całej Polski są m.in. Zamek Królewski
globalną.
Agnieszka
15
Rękawek
kl. laLO
~ t(l1)
ElUHE lK A 1\JJH
Oto lista firm z terenu Garwolina i okolic. którzy bezl''nteresownie przeznaczyli pewne kwotv pieniężne na potrzeby szkoły, w tym Szkolnego Klubu Sportowego .. Skrzat":
r ---- --- - ----- - ---- -- 1 r----------------------,
i
--
--
CAOWN -
.
...,---
•
~
-
l
'
-
...--
Plastics Polska Sp . z.o.o.. uL Topolowa 38 Wola Rębkowska
uL Targowa l Garwolin
!L __ __ ___ _____ ________ !l
l
- -N
- - - - - - - - - - - - _--_ - - - - : - - - J -~----------- ----~---1 -
aT
AV
EJ( O
-
.
' -
Operations Polska Sp. z.o.o. uL Stacyjna 77 - .. - -- - - --Garwolin - - .... ... - -- -
-
....
1 lr !i
• -
i_
l
l
,-1 1 ~
.'
J
l ----
i
i
l
1- ""
\
§l
i l - - i _- ~ j_ \ ~~ ~~--:-----=-==--------=====
FanJarosław Wyglądała
--
Lucin4 Garwolin
1
.- - ------------------ r----._
1
- -, ~o---.'"""!' ---~ -~ - ... ~ - ~ - ~------,
l
l
BANK SPÓLOZll ELCZ ''r' \V GA!Jł.\'\"OLrN~E
uL Kościuszki 24 L--------------------
D:l m erkator
l
Dystrybucja napojów Pilczyn
l
L----------------------J r----------------------, l
l
ul. Polska 17
Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu
:G arwolin
t _ _______________ _ _____ J
L-------- ------------
Wszystkitn darczyńcom serdecznie dziękujemy!!! Starostwo Powiatowe w Garwolinie
~--~----------------16