Sanchayan-51

Ì‹Û‹⁄ 9 | Ù‹Ïÿƒ‹ Üÿë 51 | ›≤Ù‹ÂœÀ‹” 2021

સાંબળૠત સા&હદૠય-િવચાર-જગતની ઝલક આપતું સામિયક

સંપાદક : રમણ સોની

2

એકદૠળ ફાઉફૠડેશન

અપૠયગૠહ : િસતાંશુ યશસૠંનળૠ

મુિનળૠત સા=હદૠયનું વીઞીથૃ સા=હદૠયમાં ળૄપાંતર અને િવ઼ૠતાર ઝંખતી સં઼ૠથા

બળૠારં ભ: ઑગ઼ૠટ, 2013

Ù‹ÿ∆‹‹πë : ”œ‹±‹ Ù‹‹Â√‹fl !"#$%&'%%(#)*+,%-./#0#1#2*3'/#43'*'353#6#(7*8%9#:!;:<<"<!=<>=#6#%&3,?#53&38@*8,ABCD&3,?E+*&

• ∆‹¬ë‹Ô‹ë : Ü¥‹‡Í‹ ”‹Ì‹Í‹

BF"#1*(?35#)-E/#GH573&/#IJ#<>>FK#;#L)M/#(7*8%9#>FA;>=B;!K<=#6#%&3,?#9#3-H?53N3?C%O3-53P*H8'3-,*8E*5D

•

¥‹ÿµ‹-Ù‹ÿú‹‹Í‹ë : ”‹ËÂÔ‹ œ‹Ô‹ÈÌ‹‹Ï‹ %&3,?#9#&3@75HC%O3-53P*H8'3-,*8E*5D

• વીઞીથૃ સામિયક ‘સંચયન' દર બે માસે ફે મળૠુઆરી, એિબળૠલ, જૂ ન , ઓગ઼ૠટ, ઓગૠટોબર અને • મુનળૠણ-અંકન (ટાઇપસેટ): િવભા સોની • ડીઝાઇન અને િનમાળૠણ : અતુલ રાવલ • લેઆઉટ - પ=રકવૠપના : રમણ સોની

• અમારી વેબસાઈટ: www.ekatrafoundation.org https://ekatra.pressbooks.pub આ વેબસાઈટપર અમારાં વી-પુ઼ૠતકો તથા ‘સંચયન'નાં તમામ અંકો વાંચી શકાશે.

•

&ડસેરૠબરની છેવૠી તારીખોમાં બળૠકાિશત થાય છે.

• ‘સંચયન' માટેનાં લખાણોની પસંદગી સંપાદક નૠારા, મુિનળૠત ગુજરાતી સામિયકો અને ઙળૠંથોમાંથી જ કરવામાં આવે છે. એ રીતે એ વી-ડાયજ ે઼ૠટ સામિયક છે. ઉપરાંત તેમાં પસંદ કરે લી કૃિતઓનું પઠનપૠવિનઅંકન તેમજ િચદૠળકળાકૃિતઓ પણ મૂકવામાં આવે છે.

• ‘સંચયન'માં બળૠકાશન માટે પસંદ કરે લી કૃિતઓના લેખકો – િચદૠળકારોની સંમિત લેવામાં આવે છે.

• Navigation: અનુગળૠમમાંના કોઇપણ લખાણ પર

સીધા જ જવું હોય તો અનુગળૠમમાંની તે િવગત પર ગૠલીક કરશો.

3

Ü √‹‡ ò œ‹ Ù‹ÿú‹—‹√‹-51 • ›≤Ù‹ÂœÀ‹” 2021

Ù‹ÿ∆‹‹πë√‹‡ÿ ë≥‹√‹ À‹‹ÂÍ‹‹Â Ù‹É‹Â... ÜÂë âË√‹ ”œ‹±‹ Ù‹‹Â√‹fl

Ì‹‹¥‹‹⁄-Ü√‹‡Ì‹‹π Ëœ‹±‹Ì‹‹” [ã›≤—‹‹] À‹Ù‹ÿ¥‹ë‡œ‹‹”fl ∆‹©√‹‹—‹ë, Ü√‹‡. ”±‹‡ë‹ Ù‹‹Â√‹fl

ë›Ì‹œ‹‡∫‹ ∆‹‹ÿú‹ ë‹Ì—‹‹Â À‹”륋 Ì‹fl”‹±‹fl `À‹Â…‹œ‹'

ë‹Ì—‹ ë‹Â±‹ °±‹Â ëÂœ‹ ∆‹¬›¥‹Û´‹ ∆‹ÿ≤“‹

Ì‹‹¥‹‹⁄ ¥‹‡ÿ ›˜ ¥‹‡ÿ ›˜ ›ƒ‹”flÔ‹ Õ‹©

Ùœ‹”±‹‹ÿ˛͋ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄√‹Â ”œ‹±‹ Ù‹‹Â√‹fl, ∆‹¬…‡ÍÍ‹ ”‹Ì‹Í‹, ”‹ËÂ√∫ ∆‹¸ÂÍ‹

ÜÂë‹ÿëfl √‹‹¸ë ∆‹‹”É‹‡ÿ Ë—‹ÿ›¥‹ πÍ‹‹Í‹

À‹Â À‹‹Ïë‹Ì—‹‹Â 1 Ü‹É‹fl πflÌ‹‹Í‹ œ‹‹”fl ∆‹‹¸fl ›Ëƒ‹” °ÂÛ‹fl

ë‹Ì—‹ Ü¡—‹‹∆‹ëÜÿƒ‹ ¡‹fl”‡ ∆‹”flÉ‹

2 ëfl≤flÀ‹‹â√‹‡ÿ ëœ∆—‹‡¸” ›ë”fl¸ ƒ‹‹ÂÙÌ‹‹œ‹fl

∆‹¬Ì‹‹Ù‹ —‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â... ú‹ÿ∫ë‹√¥‹ ∆‹ÿ≤“‹

Í‹ÂÉ‹ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ √‹flÍ‹ëÿ´ Ü√‹Â ƒ‹‡.Ì‹.Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl œ‹ë”ÿπ œ‹˜Â¥‹‹

`ÜÂ뵋'√‹‹Â ƒ‹¬ÿ≥‹-ƒ‹‡Í‹‹Í‹

4

Ù‹ÿ∆‹‹πë√‹‡ÿ ë≥‹√‹

`À‹‹ÂÍ‹‹Â Ù‹É‹Â...' ñ ÜÂë âË√‹ ”œ‹±‹ Ù‹‹Â√‹fl

ƒ‹¥‹ 50œ‹‹Â Üÿë Ü‹ËÙ‹‡¡‹fl√‹‹ÿ `Ù‹ÿú‹—‹√‹‹Â'√‹‹ ú‹—‹√‹ È∆‹Â, Ü‹ËÙ‹‡¡‹fl√‹fl Ù‹…”√‹‹ Ùœ‹”±‹fl—‹ ÜÿÔ‹‹Â√‹Â ∆‹¬ë‹Ô‹Ì‹¥‹‡⁄Ïœ‹‹ÿ œ‹‚ëfl Ü‹∆‹Ì‹‹√‹‹ ã¥Ù‹Ì‹È∆‹Â ”Ë‚ ë”ÂÍ‹‹Â. Ü Üÿë œ‹‡›∫¥‹ È∆‹Â œ‹‚ëÌ‹‹√‹fl ÜÂ뵋√‹fl √‹Âœ‹ ∆‹±‹ ìÂ. Ù‹ÿú‹—‹√‹√‹‹Â Ü‹ ÜÂë œ‹˜∂Ì‹√‹‹Â ∆‹≤‹Ì‹ ì ñ Ü‹√‹ÿππ‹—‹ë ∆‹≤‹Ì‹. ∆‹±‹ ÜÂ√‹fl Ù‹‹≥‹ÂÙ‹‹≥‹Â Ë, Ë”‹ë ܸëfl√‹Â, Ü‹ ∆‹¬Ì‹‰›∂‹ Üÿƒ‹Â √‹Ì‹›Ì‹ú‹‹” ë”Ì‹‹√‹‹Â ÜÌ‹Ù‹” ∆‹±‹ ìÂ. ÜÂë â-Ù‹‹œ‹›—‹ë ¥‹”flë `Ù‹ÿú‹—‹√‹'√‹‹Â ëÂÌ‹‹Â ∆‹¬Õ‹‹Ì‹ ç∆‹Ù—‹‹Â ìÂ? ÜÂ√‹fl ËÈ›”—‹‹¥‹ ë¸͋fl Ì‹Ù‹fl ì ̋‹ú‹ë‹Â√‹‹ÿ œ‹√‹œ‹‹ÿ? â-Ì‹‹ú‹√‹-˃‹¥‹œ‹‹ÿ ܱ‹Â ∆‹‹Â¥‹‹√‹fl ë‹Ââ œ‹‡∫‹ ”ú‹fl ìÂ? Ü¥—‹‹”Ù‹‡¡‹fl Ì‹‹ú‹ë‹Â√‹‹ ñ ›Ë§‹‹Ù‹‡ Ì‹‹ú‹ë‹Â√‹‹ ¥‹Âœ‹ ›Ì‹πƒ¡‹ Ì‹‹ú‹ë‹Â√‹‹ ∆‹±‹ Ë ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹‹Â œ‹Î—‹‹ ì Ü ًÿ¥‹‹ÂÛ‹ë‹”ë √‹Â Ü‹√‹ÿππ‹—‹ë ¥‹‹Â ì Ë, ∆‹±‹ Ü ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹‹Â√‹ÿ‡ Ù‹‹¥‹¥—‹ √‹Â ÜÂ√‹‡ÿ ∆‹¬œ‹‹±‹ ˜Ë‡ Ü‹Âì‹ÿ ìÂ. Ü‹∆‹±‹Â ¥—‹‹ÿ ñ Ô‹‡ÿ œ‹‡›∫¥‹ ∆‹¬ë‹Ô‹√‹‹Â ›Ì‹Ô‹Â ë ԋÿ‡ Ü‹Ì‹‹ÿ â∆‹¬ë‹Ô‹√‹‹Â ›Ì‹Ô‹Â ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹‹Â ë ∆‹¬›¥‹∆‹‹ÂÛ‹±‹ (…fl≤À‹Áë) ܸ͋‹ ∆‹¬œ‹‹±‹œ‹‹ÿ œ‹Ï¥‹‹ÿ ˜‹Â¥‹‹ÿ √‹≥‹fl. …‹Â√‹ ∆‹”, ë ÈÀ‹Èœ‹‹ÿ œ‹Ï ¥—‹‹”Â, ›œ‹µ‹‹Â Ü‹√‹ÿπ Ì—‹ê¥‹ 딥‹‹ ˜‹Â—‹ ìÂ, `É‹‚À‹ ›√‹—‹›œ‹¥‹ ”fl¥‹Â Üœ‹Â Ù‹ÿú‹—‹√‹ °ÂâÜÂ-Ì‹‹ÿú‹flÜ ìflÜÂ' ñ ÜÂÌ‹‹Â 㜋Ïë‹Â ∆‹±‹ π‹É‹Ì‹¥‹‹ ˜‹Â—‹ ìÂ. ∆‹”ÿ¥‹‡, â-œ‹ÂâÍ‹≥‹fl ë ̋‹Á¸÷Ù‹ÜÂ∆‹≥‹fl ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹‹Â œ‹‹ÂëÍ‹Ì‹‹√‹‹Â ÜÂë Ù‹˜Ë ∆‹¬œ‹‹π Ì‹”¥‹‹â Ü‹Ì‹¥‹‹Â ˜‹Â—‹ ìÂ. ܸ͋ ë‹ÂâÌ‹‹” ¥‹‹Â ›Ì‹ú‹‹” Ü‹Ì‹fl °—‹ ë ú‹‹Í‹‹ÂÂ, ÜÂë `∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹ ›Ì‹Ô‹ÂÛ‹‹ÿë' Ë ë”flÜÂ! ∆‹±‹, ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹‹Â œ‹‹ƒ‹fl√‹Â œ‹ÂÏÌ‹Ì‹‹ ÜÂ√‹‹ 딥‹‹ÿ Ü ً˜Ë ”fl¥‹Â œ‹Ï ÜÂ√‹fl Ô‹‹ÂÕ‹‹ Ì‹¡‹‹”Â Ë ˜‹Â—‹.

5

°Â ëÂ, ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹‹Â ëÿâ ∆‹¬Ô‹ÿÙ‹‹ ”ÏÌ‹‹ œ‹‹¸Â Üœ‹Â √‹≥‹fl áú쥋‹ ñ Üœ‹‹”fl Ü∆‹Âö‹‹ Ë ì ¥‹Â ›Ì‹¡‹‹—‹ë À‹√‹¥‹fl ¸flë‹Ü‹Â√‹fl Ü√‹Â ¿›Û¸—‹‡ê¥‹ Ù‹‚ú‹√‹‹Â√‹fl ìÂ, ËÂ≥‹fl `Ù‹ÿú‹—‹√‹'√‹Â Ì‹¡‹‡ Ì‹‹ú‹√‹ö‹œ‹, Ì‹¡‹‡ ã∆‹—‹‹Âƒ‹fl, Ì‹¡‹‡ ¥‹‹Ëƒ‹flÌ‹‹Ï‡ÿ, Ì‹¡‹‡ Ü≥‹⁄∆‹‚±‹⁄, Ì‹¡‹‡ Ù‹‡ÿπ” √‹Â Ù‹œ‹‰Ω ë”Ì‹‹œ‹‹ÿ Üœ‹√‹Â œ‹ππ œ‹Ï ñ √‹Ì‹fl ›πÔ‹‹Ü‹Â É‹‹ÂÍ‹Ì‹‹œ‹‹ÿ ∆‹±‹ Ü ً˜‹—‹ë À‹√‹fl Ô‹ëÂ. ≤‹—‹ËÂÙ¸ ∆‹¬ë‹”√‹ÿ‡ ñ Ë‚√‹‹ √‹Â Ü‹Ë√‹‹ Ù‹œ‹ƒ‹¬ Ù‹‹›˜¥—‹∆‹¸œ‹‹ÿ Ë ã∂‹œ‹ 뉛¥‹Ü‹Â œ‹‡›∫¥‹ ≥‹—‹ÂÍ‹fl ì √‹Â ≥‹â ”˜fl ì ÜÂœ‹‹ÿ≥‹fl ∆‹Ù‹ÿπ ë”ÂÍ‹fl ”ú‹√‹‹Ü‹Â Ü√‹Â Ì‹Êú‹‹›”ë Í‹É‹‹±‹‹Â√‹Â ”Ë‚ 딥‹‡ÿ Ü‹ Ù‹‹œ‹›—‹ë ìÂ. ÜÂœ‹ ë”Ì‹‹ ∆‹‹ìÏ√‹ÿ‡ œ‹˜∂Ì‹√‹ÿ‡ ∆‹¬—‹‹ÂË√‹ ¥‹‹Â Ë ٜ‹”±‹fl—‹ ì ÜÂ√‹Â éú‹ëfl√‹Â Ù‹‹Ê Ù‹‹œ‹Â œ‹‚ëÌ‹‹√‹ÿ‡ ì ñ Ü ٜ‹”±‹fl—‹ 뉛¥‹Ü‹Â Õ‹‚¥‹ë‹Í‹fl√‹ Ù‹‹›˜¥—‹√‹fl ∆‹±‹ ˜‹Â—‹ √‹Â Ù‹‹œ∆‹¬¥‹√‹fl ∆‹±‹ ˜‹Â—‹. À‹¡‹‹ÿ ∆‹‡Ù¥‹ë‹Â, À‹¡‹‹ÿ Ù‹‹œ‹›—‹ë‹Â Ù‹‹Ê Ù‹‡¡‹fl ∆‹˜‹«ú‹fl ԋ륋‹ÿ √‹≥‹fl ܸ͋ ∆‹±‹ Ü‹ ú‹—‹√‹-Ù‹ÿú‹—‹√‹ Ù‹‹Ê√‹Â ã∂‹œ‹ ”Ù‹∆‹¬π Ù‹‹œ‹ƒ‹¬fl√‹‹Â ∆‹›”ú‹—‹ 딋̋ ìÂ. ÜÂœ‹‹ÿ Í‹É‹‹±‹‹Â√‹fl Ù‹‹≥‹Â, ›πÌ‹ÿƒ‹¥‹ Í‹ÂÉ‹ë‹Â√‹‹ ¸‚ÿë‹ ∆‹›”ú‹—‹‹Â ∆‹±‹ ˜‹Â—‹ ìÂ, Ü ꗋ‹ÿ ∆‹¬ƒ‹¸ ≥‹â ì ÜÂ√‹‹ ›√‹πÂ⁄Ô‹ ˜‹Â—‹ ì ñ Ü À‹¡‹‡ÿ Ì‹‹ú‹ë‹Â√‹fl °±‹ë‹”fl œ‹‹¸Â ¥‹Âœ‹Ë πÙ¥‹‹Ì‹Â¢ ›Ì‹ƒ‹¥‹‹Â œ‹‹¸Â ã∆‹—‹‹Âƒ‹fl À‹√‹Â, Ü ܋ԋ—‹ ì ܜ‹‹”‹Â. Ù‹‹Ê Ì‹‹ú‹ë›œ‹µ‹‹Â ∆‹‹Ù‹Â≥‹fl Üœ‹Â Ü‹ËÙ‹‡¡‹fl Í‹Ì‹‹Ëœ‹È∆‹Â ¥‹‹Â ëÔ‹‡ÿ œ‹‹ƒ—‹‡ÿ ë áúì—‹‡ÿ ∆‹±‹ √‹≥‹fl. ¥‹‹Â ¥‹œ‹‹”‹ ë‹Á√¸◊flÀ—‹‚Ô‹√‹ (∆‹¬π‹√‹) ¥‹”flë ¥‹œ‹Â ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹ œ‹‹ÂëÍ‹‹Â ܸ͋ÿ‡ Üœ‹Â ñ ∆‹¬ë‹Ô‹ë Ü√‹Â Ù‹ÿ∆‹‹πë ñ áúìflÜ ìflÜÂ. `ÜÂ뵋' ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl√‹‹ÿ ã∂‹œ‹ ∆‹‡Ù¥‹ë‹Â√‹Â â-∆‹‡Ù¥‹ë‹Â ¥‹”flë ∆‹¬ë‹›Ô‹¥‹ ë” ì (ˇ܋ : www.ekatrafoundation.org ÜÂœ‹‹ÿ eBooks Ü√‹Â Magazine) Ü Üÿƒ‹Â√‹‹ ∆‹¬›¥‹Õ‹‹Ì‹‹Â ∆‹±‹ œ‹‹ÂëÍ‹Ô‹‹Â. `Ù‹ÿú‹—‹√‹'œ‹‹ÿ Ü ∆‹¬ë‹›Ô‹¥‹ ë”flÔ‹ÿ‡. √‹‹¥‹‹Í‹√‹‹ Ù‹∆‹”œ‹‹ ›πÌ‹Ù‹ Ù‹‹≥‹Â √‹Ì‹‡ÿ Ì‹Û‹⁄ (2022) Ü‹Ì‹fl ∆‹˜‹«ú—‹‡ÿ ì ñ Ù‹‹Ê√‹Â ∆‹¬Ù‹√√‹¥‹‹Õ‹—‹‹¤ ܛՋ√‹ÿπ√‹!

6

∆‹‹ÿú‹ ë‹Ì—‹‹Â

0 `À‹Â…‹œ‹' (À‹”륋 Ì‹fl”‹±‹fl)

1. ô‹”≥‹fl ëÀ‹” Ù‹‡¡‹fl

[œ‹‡Ô‹‹—‹”‹√‹‹ πÀ‹πÀ‹‹√‹‹ ›πÌ‹Ù‹‹Âœ‹‹ÿ Í‹‹Âë›∆‹¬—‹ ƒ‹îÍ‹‹Â Ü‹∆‹Ì‹‹ Ù‹‹≥‹Â ë¸͋flë œ‹‹›œ‹⁄ë ë›Ì‹¥‹‹ ∆‹±‹ Ü‹∆‹√‹‹” À‹”륋ÜÍ‹fl ƒ‹‡Í‹‹œ‹ÜÍ‹fl Ì‹fl”‹±‹fl (Ë.25-11-1923 ñ ÜÌ‹.2-1-1994) `À‹Â…‹œ‹' √‹‹œ‹Â °±‹fl¥‹‹ ìÂ. `œ‹‹√‹Ù‹”'(1960) Ü‹›π 3 ƒ‹îÍ‹Ù‹ÿƒ‹¬˜‹Â ¥‹≥‹‹ Ì‹‹¥‹‹⁄√‹Ì‹Í‹ë≥‹‹√‹‹ÿ 3 ∆‹‡Ù¥‹ë‹Â Ü‹∆‹√‹‹” `À‹Â…‹œ‹' Õ‹‹Ì‹√‹ƒ‹”œ‹‹ÿ œ‹‹¡—‹›œ‹ë ›Ô‹ö‹±‹ ∆‹‹œ‹ÂÍ‹‹ √‹Â ∆‹ìfl ÜÂœ‹±‹Â `Ì‹¥‹√‹' πÊ›√‹ë Ù‹‹≥‹Â ¥‹≥‹‹ œ‹‡ÿÀ‹â Ü‹ë‹Ô‹Ì‹‹±‹fl√‹‹ Ù‹œ‹‹ú‹‹”-Ù‹ÿ∆‹‹πë ¥‹”flë 닜‹ ë”ÂÍ‹‡ÿ. ÜÂœ‹√‹‹ ë¸͋‹ë Ô‹Á” Ù‹”Ï ∆‹±‹ ÜÌ‹¥‹”±‹ö‹œ‹(quotable) ìÂ. °ÂâÜ : `À‹Â…‹œ‹' ¥‹‹Â—‹ ë¸͋ÿ‡ ≥‹‹ëfl ËÌ‹‡ÿ ∆‹≤“‡ÿ? √‹›˜ ¥‹‹Â ¢Ì‹√‹√‹‹Â œ‹‹ƒ‹⁄ ì ô‹”≥‹fl ëÀ‹” Ù‹‡¡‹fl.

• Ù‹…Ï¥‹‹ ›Ëÿπƒ‹fl√‹fl, ˜Ù¥‹”ÂÉ‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl; ú‹±‹‹—‹ÂÍ‹fl ᜋ‹”¥‹ ÜÂ√‹‹ √‹ëÔ‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

• ”≤“‹ `À‹Â…‹œ‹' Ù‹‹Ê œ‹‹”‹ œ‹”±‹ ∆‹” ÜÂ Ë ë‹”±‹≥‹fl, ˜¥‹‹Â œ‹‹”‹Â Ë Ü ÜÌ‹Ù‹” √‹Â œ‹‹”fl ˜‹Ë”fl √‹˜‹Â¥‹fl!]

Ù‹∆‹√‹‹ È∆‹Â—‹ Ü‹∆‹ √‹ Ü‹Ì‹‹Â √‹Ë” Ù‹‡¡‹fl, ç≤fl ƒ‹â ì √‹Œπ ˜Ì‹Â ¥‹‹Â Ù‹˜” Ù‹‡¡‹fl. œ‹‹”‹ ˘π—‹√‹Â ∆‹ƒ‹ √‹flú‹Â ëú‹≤‹Â √‹˜Œ ¥‹œ‹Â, ë ¥—‹‹ÿ√‹‹ œ‹‹ƒ‹⁄ °—‹ ì âÚ‹”√‹‹ ô‹” Ù‹‡¡‹fl. Ò‹Ω‹√‹fl ˜‹Â Ù‹‡Ì‹‹Ù‹, ∆‹¬¥‹flö‹‹√‹‹Â ”ÿƒ‹ ˜‹Â, ÜÂÌ‹‹ÿ …‚Í‹‹Â É‹flÍ‹Â ì …ꥋ ∆‹‹√‹É‹” Ù‹‡¡‹fl. Ü‹ÿÉ‹‹Âœ‹‹ÿ Ü‹Ì‹¥‹‹ÿ Ë Ü ̋”Ù‹‹π ≥‹â ƒ‹—‹‹ÿ, Ü‹Ô‹‹√‹‹ÿ î‹ÿîÌ‹‹ÿ Ë ”˚‹ÿ '¥‹‹ÿ √‹Ë” Ù‹‡¡‹fl. œ‹Êµ‹fl√‹‹ÿ Ì‹¥‹‡⁄Ï‹Âœ‹‹ÿ Ë√‹‹”‹√‹fl É‹Ê” ˜‹Â, √‹flëÏfl √‹˜Œ Ü √‹‹Ì‹ Ë ∆‹˜‹«ú‹fl Õ‹ŸÌ‹” Ù‹‡¡‹fl. œ‹ÿ›ËÍ‹ Üœ‹‹”fl É‹‹ëœ‹‹ÿ œ‹Ï¥‹fl ƒ‹â Ù‹π‹, ç´¥‹‹ ”˚‹ ƒ‹‡À‹‹” ܛ̋”¥‹ Ù‹…” Ù‹‡¡‹fl. `À‹Â…‹œ‹' ¥‹‹Â—‹ ë¸͋ÿ‡ ≥‹‹ëfl ËÌ‹‡ÿ ∆‹≤“‡ÿ? √‹›˜ ¥‹‹Â ¢Ì‹√‹√‹‹Â œ‹‹ƒ‹⁄ ì ô‹”≥‹fl ëÀ‹” Ù‹‡¡‹fl. (œ‹‹√‹Ù‹”, ì¨fl Ü‹., 1993, ∆‹‰. 106)

7

2. ”≤‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â Ü ˘π—‹, ¥‹« ∆‹±‹ Õ‹Í‹‹ ëÂÌ‹‹Â …Ù‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â? Ë √‹≥‹fl œ‹‹”‹ÿ À‹√—‹‹ÿ, ÜÂ√‹‹Â À‹√‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â!

¥‹‹∆‹ œ‹‹”‹Â ¢”Ì‹fl ԋ륋‹ÿ √‹≥‹fl Ü ∆‹±‹ ˜Ì‹Â, Í‹â ˜”fl…‹Â√‹fl œ‹ππ ˱‹Â ËÍ‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ù‹‹≥‹ Ü‹∆‹‹Â ë √‹ Ü‹∆‹‹Â Ü ɋ‡Ô‹fl ì ܋∆‹√‹fl, Ü‹∆‹√‹‹Â ã∆‹ë‹”, œ‹‹”ƒ‹ ¥‹‹Â À‹¥‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

젘̋ ܠً‹Ê√‹Â œ‹‹”‹Â ô‹‹¸ ô‹≤Ì‹‹√‹fl ›…ë”, Ô‹‡Ω Ù‹‹Â√‹‹ ËÂœ‹ ËÂÜ‹ÂÜ ¥‹∆‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ù‹‹Ì‹ Ù‹˜ÂÍ‹‡ÿ ìÂ, ¥‹œ‹Â ∆‹±‹ Ü ”fl¥‹Â Õ‹‚Í‹fl Ô‹ë‹Â; ë ¥‹œ‹‹”‹ ∆‹¬Âœ‹œ‹‹ÿ œ‹« ¥‹‹Â Õ‹‡Í‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ü‹œ‹ ¥‹‹Â ˜‹Í‹¥‹ Üœ‹‹”‹ À‹Â—‹√‹fl Ù‹”É‹fl Ë ìÂ, œ‹« ƒ‹‡œ‹‹Ì—‹‹ÿ ÜÂœ‹ ܱ‹Â ∆‹±‹ ƒ‹‡œ‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

œ‹‹”‹ π‡:É‹√‹‹ ë‹Ïœ‹‹ÿ ÜÂ√‹Â 딇ÿ ì‡ÿ —‹‹π ˜‡ÿ, œ‹‹”‹ Ù‹‡É‹√‹‹ ë‹Ïœ‹‹ÿ ˱‹Â ˜Ù‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ü‹ ”fl¥‹Â Ù‹œ‹¥‹‹ÂÍ‹ ¥‹‹Â ëÂÌ‹Ï É‹‡π‹ ”‹É‹fl Ô‹ëÂ, Õ‹‹” œ‹‹≥‹‹ ∆‹” œ‹‚ê—‹‹Â ì √‹Â √‹œ‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

˜‹Â¥‹ π›”—‹‹Â ¥‹‹Â ˜ÿ‡ ¥‹”Ì‹‹√‹fl—‹ ¥‹ë ∆‹‹œ‹fl ԋ륋, Ô‹ÿ‡ 딇ÿ ë î‹ÿîÌ‹‹ÿÜ‹ÂÜ ≤‡À‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ù‹‹ëfl, °ÂË ˜‡ÿ √‹Ô‹‹œ‹‹ÿ ƒ‹œ‹√‹Â Õ‹‚Í‹fl °å √‹›˜; ÜÂ Ë ¥‹‹Â Ü‹ ¥‹‹”‹ œ‹—‹É‹‹√‹‹œ‹‹ÿ Í‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

ë‹ÿâ √‹˜‹Â¥‹‡ÿ Ü 쥋‹ÿ Ù‹‹ÊÜ œ‹√‹Â Í‹‚ÿ¸fl ƒ‹—‹‹, ë‹ÿâ √‹˜‹Â¥‹‡ÿ ܸ͋ œ‹« ∆‹±‹ Í‹‚ÿ¸‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ü‹∆‹ Ù‹‹ú‹‹ Ü≥‹⁄œ‹‹ÿ ì‹Â œ‹‹” œ‹‹¸Â ¥‹‹Â Ì‹Ù‹ÿ¥‹; ü—‹‹” ü—‹‹” ܋∆‹ Ü‹Ì—‹‹ÿ ì‹Â, ›É‹Í‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ü À‹¡‹‹ÿ√‹‹ÿ √‹‹œ‹ πâ œ‹‹” √‹≥‹fl ≥‹‹Ì‹‡ÿ É‹”‹À‹, Ù‹‹”‹ÿ Ù‹‹”‹ÿ œ‹‹√‹Ì‹flÜ‹ÂÜ ً¥‹‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â.

Ü À‹¡‹‹ÿ `À‹Â…‹œ‹' Ë ܋Ë ”≤ ì œ‹‹Â¥‹ ∆‹”, Ü À‹¡‹‹ÿÜ ›Ëÿπƒ‹fl Ü‹É‹fl ”≤‹Ì—‹‹Â ì œ‹√‹Â. (ô‹¸‹,µ‹fl¢ Ü‹, 1993, ∆‹‰. 19-20)

8

3. Ù‹…Ï¥‹‹ ›Ëÿπƒ‹fl√‹fl Ù‹…Ï¥‹‹ ›Ëÿπƒ‹fl√‹fl, ˜Ù¥‹”ÂÉ‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl; ú‹±‹‹—‹ÂÍ‹fl ᜋ‹”¥‹ ÜÂ√‹‹ √‹ëÔ‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

¡‹”‹Ì‹Â ì À‹¡‹‹ œ‹‹”‹ Ë ∆‹¬¥—‹Â Ù‹ÿ뇛ú‹¥‹ œ‹‹√‹Ù‹, ˃‹‹ œ‹‹”Â Ë œ‹‹¸Â °±‹Â π‡›√‹—‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

Ù‹‡Õ‹‹ƒ‹fl ì ›Ù‹¥‹‹”‹ ë ƒ‹±‹¥‹”fl ≥‹‹—‹ ì ÜÂ√‹fl, ∆‹¬±‹—‹œ‹‹ÿ √‹›˜ ¥‹‹Â ë‹Ââ ú‹flË ƒ‹±‹√‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

ë‹Ââ Ü‹ Ì‹‹¥‹√‹Â Ù‹ÿ°Âƒ‹√‹‹Â ÙÌ‹flë‹” √‹‹ œ‹‹√‹Â, ˃‹¥‹√‹fl Ù‹‹Ê É‹‡Ô‹fl œ‹‹”fl ¥‹œ‹√√‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

œ‹√‹Â πflÌ‹‹√‹ƒ‹fl œ‹ÿË‚” ì ܋ ÜÂë À‹‹À‹¥‹ ∆‹”, œ‹˜‹ÂÀÀ‹¥‹√‹fl œ‹° ¥‹œ‹√‹Â Ù‹œ‹ËÌ‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

œ‹√‹Â ì ܋¸Í‹‹Â Ù‹ÿ¥‹‹ÂÛ‹ π‡›√‹—‹‹√‹fl À‹‡”‹â√‹‹Â, ›Ì‹ëÙ‹Ì‹‹√‹fl ¥‹‹Â Ô‹fiꥋ ë‹Ââ ë‹ÿ¸‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

¥‹œ‹Â œ‹‹”‹ÿ ≥‹—‹‹ÿ √‹›˜ ¥‹‹Â—‹ œ‹‹”‹ÿ œ‹‹√‹Ì‹‹√‹‹Â ì‡ÿ, 뜋fl Ù‹úú‹‹âœ‹‹ÿ ˜‹Â—‹ ìÂ, Ü Ջ¬œ‹±‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

À‹¡‹Â œ‹‹”‹ÿ ëπœ‹√‹fl ì‹∆‹ √‹‹ °Â—‹‹ ë” ͋‹Âë‹Â, ë œ‹ÿ›ËÍ‹ œ‹‹”fl œ‹‹”‹ Ù‹Ì‹⁄ ”Ù¥‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

Ì‹¡‹‡ ˜Ù‹Ì‹‹≥‹fl Ü‹ÿÙ‹‡ Ü‹Ì‹¥‹‹ÿ °Ââ√‹Â ∆‹‚ì‡ÿ ì‡ÿ, ÜÙ‹” ÜÂ√‹‹≥‹fl çÍ‹¸fl ëÂœ‹ ”‹ÂÌ‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl?

œ‹Î—‹‹Â ì ً‹Ê√‹Â ¢Ì‹√‹œ‹‹ÿ Ù‹œ‹—‹ ≥‹‹Â≤‹Âë ¥‹‹Â Ù‹‹”‹Â, ›…ë” ∆‹‹Â¥‹‹√‹fl ë‹Ââ√‹Â—‹ ›√‹∫‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

˜Ì‹Â Ü‹≥‹fl Ì‹¡‹‡ Ô‹ÿ‡ É‹‹Í‹fl ˜‹≥‹Â ›π√‹ ›Ì‹¥‹‹Ì‹‡ÿ ˜ÿ‡? ë œ‹‹”fl ›Ëÿπƒ‹fl ∆‹±‹ œ‹‹”‹ ëÀ‹°œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

À‹fl° ¥‹‹Â Ô‹‡ÿ œ‹√‹Â Üÿ¡‹ë‹”œ‹‹ÿ ”‹É‹fl√‹Â ìÂ¥‹”Ô‹Â? ë œ‹‹”fl °¥‹ É‹‡π œ‹‹”fl—‹ ì‹—‹‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

√‹ Ô‹ÿë‹ ”‹É‹ ë œ‹‹”fl ƒ‹”flÀ‹fl À‹˜‡ ›√‹É‹‹Í‹Ù‹ ìÂ, ì Ü ÜÂÌ‹fl πÔ‹‹ Ë ë‹Ââ ∆‹”π‹œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl.

ƒ‹îÍ‹œ‹‹ÿ ÜÂ Ë ë‹”±‹≥‹fl ˜ÿ‡ œ‹‹Ê›Í‹ë ˜‹Âå ì‡ÿ `À‹Â…‹œ‹', ∆‹fl≤‹ œ‹‹”‹ÿ π‡:É‹‹Â√‹fl ë‹Ââ À‹fl°œ‹‹ÿ √‹≥‹fl ˜‹Â¥‹fl. (œ‹‹√‹Ù‹”, ∆‹‰. 38-39)

9

4. ˜‹Ë”fl √‹˜‹Â¥‹fl ƒ‹Í‹¥‹…˜Âœ‹fl √‹ ë”ËÂ, ÜÊÔ‹ œ‹‹¸Â œ‹—‹ëÔ‹fl √‹˜‹Â¥‹fl; œ‹√‹Â ∆‹±‹ Ô‹ÂÉ‹! ¥‹‹”fl ËÂœ‹ Ü‹ π‡›√‹—‹‹ ƒ‹œ‹fl √‹˜‹Â¥‹fl.

œ‹˜‹ÂÀÀ‹¥‹œ‹‹ÿ ëÔ‹‡ÿ …Ï √‹‹ œ‹Î—‹‡ÿ : ›√‹π‹Â⁄Û‹¥‹‹ ¥‹‹Â °Â! ”˜fl Ü ÜÂÌ‹fl Ë√√‹¥‹ ü—‹‹ÿ πÉ‹Í‹ Ô‹—‹¥‹‹√‹√‹fl √‹˜‹Â¥‹fl.

É‹À‹” √‹˜‹Â¥‹fl É‹‡π‹ ∆‹±‹ Ë√œ‹ Ü‹∆‹fl ìÂ¥‹”fl Í‹ÂÔ‹Â, ¢Ì—‹‹Â ¥—‹‹”Â Ë °±—‹‡ÿ ë Ü ً‹ú‹fl ›Ëÿπƒ‹fl √‹˜‹Â¥‹fl.

Ë œ‹‹”‹ ∆‹” π—‹‹ 딥‹‹ ˜¥‹‹, √‹˜‹Â¥‹fl É‹À‹” ÜÂ√‹ÂÂ, ë ÜÂë ÜÍÍ‹‹˜ ›Ì‹√‹‹ œ‹‹” ˃‹¥‹œ‹‹ÿ ëÿâ 뜋fl √‹˜‹Â¥‹fl.

À‹˜‡ ë∆‹”‹ ›πÌ‹Ù‹ Ì‹fl¥—‹‹ ˜¥‹‹ ¥‹‹”fl ˇπ‹âœ‹‹ÿ; ë √‹˜‹Â¥‹fl ”‹¥‹ î‡Í…‹Â√‹fl, Ì‹π√‹√‹fl ú‹‹ÿπ√‹fl √‹˜‹Â¥‹fl!

¢Ì‹√‹√‹fl π‡:É‹ë≥‹‹ ˜Ù‹¥‹‹ÿ ”˜fl ë˜ÂÌ‹fl ∆‹≤fl œ‹‹”Â, ë œ‹‹”‹œ‹‹ÿ À‹¡‹‹√‹Â ”Ù‹ ˜¥‹‹Â ∆‹±‹ Í‹‹ƒ‹±‹fl √‹˜‹Â¥‹fl.

›œ‹Í‹√‹√‹fl îÿÉ‹√‹‹ ¥‹‹Â °Â! ë ¥‹‹”fl Ô‹‹Â¡‹ ë”Ì‹‹œ‹‹ÿ, Í‹fl¡‹fl ì ”‹˜ ÜÂÌ‹fl ∆‹±‹ ë Ë ¥‹‹”fl ƒ‹Í‹fl √‹˜‹Â¥‹fl!

›πÍ‹‹Ù‹‹Â ë‹ÂâÜ πfl¡‹‹Â √‹˜Œ Ü ∆‹±‹ ›πÍ‹‹Ù‹‹Â ìÂ, É‹‡π‹√‹‹Â Ô‹‡ò ì ñ ëÿâ ܸ͋fl ˜‹Í‹¥‹ À‹‚”fl √‹˜‹Â¥‹fl.

›Ì‹¥‹‹Ì‹fl œ‹« ›Ì‹”˜√‹fl ”‹¥‹ ¥‹‹”‹ÿ ÙÌ‹∆√‹ °Ââ√‹Â; 딇ÿ Ô‹ÿ‡? œ‹‹”fl ∆‹‹Ù‹Â ÜÂë ∆‹±‹ ¥‹‹”fl ìÀ‹fl √‹˜‹Â¥‹fl.

√‹ π‹Â ã∆‹ú‹‹”ë‹Â√‹Â π‹ÂÛ‹ œ‹‹”‹ œ‹‹Â¥‹√‹Â œ‹‹¸Â, Ü 뇔À‹‹√‹fl ˜¥‹fl œ‹‹”fl, Ü œ‹‹”fl œ‹‹ÿπƒ‹fl √‹˜‹Â¥‹fl.

˜¥‹fl ÜÂë œ‹‡…Í‹flÙ‹fl ∆‹±‹ π‹ÂÙ¥‹,∆‹≤π‹œ‹‹ÿ œ‹˜‹ÂÀÀ‹¥‹√‹‹; ˜¥‹‹ÿ …‹¸ÂÍ‹ Ì‹ı‹‹Â, Ü …ꥋ πflÌ‹‹√‹ƒ‹fl √‹˜‹Â¥‹fl.

”≤“‹ `À‹Â…‹œ‹' Ù‹‹Ê œ‹‹”‹ œ‹”±‹ ∆‹” ÜÂ Ë ë‹”±‹≥‹fl, ˜¥‹‹Â œ‹‹”‹Â Ë Ü ÜÌ‹Ù‹” √‹Â œ‹‹”fl ˜‹Ë”fl √‹˜‹Â¥‹fl! (ô‹¸‹, ∆‹‰. 31-32)

10

5. ˜ÿ‡ Ë ”‹Âå ì‡ÿ Ù‹œ‹°Â √‹˜Œ ë ˇ͜‹ Ù‹˜‡ÿ ì‡ÿ √‹Â ”‹Âå ì‡ÿ, Ü‹ ¥‹‹Â ¥‹œ‹Â Ë ∆‹‹∆‹ 딋 ì‹Â Ü ¡‹‹Âå ì‡ÿ. ›√‹Û…Ï ∆‹¬±‹—‹√‹‹Â ∆‹ÿ≥‹ ì ∆‹±‹ Ù‹‹≥‹ ¥‹‹Â ˇ܋Â, ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ ƒ‹‡œ‹‹Ì—‹‹ÿ ¥‹œ‹√‹Â, ˜Ì‹Â É‹‡π√‹Â É‹‹Âå ì‡ÿ. ¥‹‹”‹ ›Ì‹”˜œ‹‹ÿ √‹Œπ ¥‹‹Â ê—‹‹ÿ ì √‹Ù‹flÀ‹œ‹‹ÿ? ¥‹‹”‹ÿ ÙÌ‹∆‹√‹ ¥‹‹Â °ƒ‹fl ”˚‹Â ì‡ÿ √‹Â °Âå ì‡ÿ. É‹‡π ˜ÿ‡ Ë œ‹‹”‹Â ∆‹flì‹Â ëπfl ì‹Â≤¥‹‹Â √‹≥‹fl, ü—‹‹ÿ ü—‹‹ÿ ˜ÿ‡ °å ì‡ÿ ¥—‹‹ÿ À‹¡‹Â ˜ÿ‡ Ë ˜‹Âå ì‡ÿ. ”‹É‹Â √‹ Ü‹œ‹ ë‹Ââ√‹Â ÜÍÍ‹‹˜ ÜÂëÍ‹‹, ë ”‹Âå ì‡ÿ √‹Â ˜ÿ‡ Ë ∆‹ìfl Ü‹ÿÙ‹‡ Í‹‹Âå ì‡ÿ. Ô‹‹Â¡‹‡ÿ ì‡ÿ œ‹‹”‡ÿ Ù≥‹‹√‹ ˃‹¥‹œ‹‹ÿ ˜ÿ‡ Ü ”fl¥‹Â, Üÿ¡‹‹”fl ”‹¥‹Â °±‹Â Ü”flÙ‹‹œ‹‹ÿ °Âå ìÿ‡. `À‹Â…‹œ‹' œ‹‹”‹ œ‹‰¥—‹‡ ã∆‹” Ù‹‹Ê ”≤ Ջ͋Â, œ‹‹”‹ Ë√‹œ‹ ã∆‹” ¥‹‹Â …ꥋ ˜ÿ‡ Ë ”‹Âå ì‡ÿ. (ô‹¸‹, ∆‹‰. 86)

11

Ì‹‹¥‹‹⁄ ¥‹‡ÿ ›˜ ¥‹‡ÿ ›˜ 0 ›ƒ‹”flÔ‹ Õ‹©

”‹œ‹∆‹¬Ù‹‹π¢ Ì‹‰Ω ËÈ” ˜¥‹‹ ∆‹”ÿ¥‹‡ ˜¢ Ò‹Ì‹±‹Ô‹fiꥋ Ù‹‹”fl ˜¥‹fl. ¥‹Âœ‹±‹Â ∆‹ú‹flÙ‹ Ì‹Û‹⁄√‹fl °√‹ëfl√‹Â À‹”‹À‹” Ù‹‹ÿÕ‹Ïfl ˜¥‹fl : â√¸”Ì—‹‚ ìÂ? ¥‹‡ÿ ¥‹‹Â ¥‹ÂËÙÌ‹fl ì‡ÿ. Ü Ù≥‹Ï π‚” ìÂ, ∆‹±‹ Ù‹ÿÙ≥‹‹ Ù‹‹”fl ìÂ. À‹¡‹‹ÿ ∆‹¬œ‹‹±‹∆‹µ‹‹Â Í‹Â¥‹fl ËËÂ. ÜÂëÍ‹fl ËÌ‹‹√‹fl ì‡ÿ? Ü‹ƒ‹Í‹Â ›πÌ‹Ù‹Â Ë ∆‹˜‹«ú‹fl ËÌ‹‡ÿ. ˜ÿ‡ ›ú‹¨fl Í‹É‹fl Ü‹∆‹‡ÿ ì‡ÿ. ÜÂë ›Ô‹Û—‹ ì ¥—‹‹ÿ. √‹‹œ‹ π∂‹‹µ‹Â—‹... œ‹‹”‹Â Ջꥋ Ë Ù‹œ‹¢ Í‹Â ¥‹Â√‹Â. ∆‹‹ÿú‹ Ì‹Û‹⁄ ∆‹˜ÂÍ‹‹ ã∆‹‹ú‹‹—‹⁄ ˜¥‹‹Â. Ü¥—‹‹” ܋ú‹‹—‹⁄ À‹√‹fl ƒ‹—‹‹Â ˜Ô‹Â. Í‹É‹fl Ü‹∆‹‡ÿ ì‡ÿ. ¥‹Â ¥‹‹”‹ÿ Õ‹‹ÂË√‹-㥋‹”‹√‹fl ƒ‹‹Â´Ì‹±‹ ë”Ô‹Â. ˜Ì‹Â ì ëÔ‹‹Â ∆‹¬˛‹?

—‹Ô‹ÙÌ‹fl À‹√‹... √‹Â Ü ì‹Âë”flÜ ¥‹Âœ‹√‹‹ ú‹”±‹Ù∆‹Ô‹⁄ ë—‹‹⁄ ˜¥‹‹. œ‹‹√‹Â Ù‹ÿ¥‹‹ÂÛ‹ ≥‹—‹‹Â: ú‹‹Í‹‹Â, ë‹Ââ ¥‹‹Â ˜¥‹‡ÿ ¥—‹‹ÿ, Ô‹‡ÿ √‹‹œ‹ ë˚‡ÿ? π∂‹‹µ‹Â—‹. ∆‹‹ìfl ›Ô‹É‹‹œ‹±‹‹Â ¥‹‹Â Ü‹∆‹fl Ë : œ‹‡Ù‹‹…”flœ‹‹ÿ Ù‹‹Ì‹ú‹Â¥‹fl ”‹É‹Ì‹fl. Ü°±‹fl Ì—‹fiꥋ Ù‹‹≥‹Â À‹˜‡ Õ‹ÏÌ‹‡ÿ √‹˜Œ. °√‹ëfl ∆‹˜ÂÍ‹fl Ì‹‹” À‹˜‹” Ë¥‹fl ˜¥‹fl. ì‹Âë”fl√‹fl °¥‹. Ü√‹Âë ›Ì‹ú‹‹”‹Â Ü‹Ì‹Â. ”‹¥‹ ›ú‹ÿ¥‹‹Ü‹Âœ‹‹ÿ ∆‹Ù‹‹” ≥‹â ˜¥‹fl. ÜÂœ‹ ∆‹±‹ ≥‹—‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ ë √‹≥‹fl œ‹‹ÂëÍ‹Ì‹fl π‚”. ∆‹±‹ Ô‹ÿ‡ ≥‹—‹‡ÿ, ìÂë ìÂÍÍ‹fl ô‹≤flÜ ً”—‹‡ ¥‹Ê—‹‹” ≥‹â ƒ‹â ˜¥‹fl : ˜ÿ‡ Ü‹Ì‹‡ÿ ìÿ‡ Ù‹‹≥‹Â. ¥‹√‹Â Ù‹‹≥‹ œ‹ÏÔ‹Â √‹Â œ‹‹” ∆‹¬Ì‹‹Ù‹ ≥‹Ô‹Â. À‹”‹À‹” Ù‹¢¡‹¢√‹Â Ü‹Ì‹fl ˜¥‹fl. œ‹‹-πflë”fl É‹‡Ô‹ ≥‹—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ : Ì‹‹˜, Ù‹”Ù‹...! œ‹‹√‹fl À‹¡‹fl—‹ ›ú‹ÿ¥‹‹ ܋ƒ‹Ïfl ƒ‹â ˜¥‹fl. ú‹‹Â≥‹‡ÿ Ë ô‹” Ù‹”—‹‡√‹‡ÿ. ˜Ô‹Â ÜÂë‹Ì‹√‹√‹fl ∆‹±‹ Ù‹Ë¡‹Ë ¥—‹‹” ∆‹ú‹flÙ‹√‹fl Í‹‹ƒ‹Â. `œ‹‹” Ü ًÿÙ≥‹‹ °ÂÌ‹fl ìÂ. À‹˜‡ Ù‹‹ÿՋΗ‹‡ÿ ìÂ.' ¥‹Â ˜Ù‹fl ˜¥‹fl. À‹Ù‹∆‹¬Ì‹‹Ù‹ Ü‹√‹ÿππ‹—‹ë ”˚‹Â ˜¥‹‹Â. À‹Ù‹ ¡‹flœ‹fl ∆‹≤fl √‹Â À‹‹”flœ‹‹ÿ≥‹fl Ù≥‹Ï√‹ÿ‡ ÜÌ‹Í‹‹Âë√‹ ≥‹—‹ÿ‡. ƒ‹‹œ‹ É‹‹Ù‹ œ‹‹Â¸ÿ‡ √‹˜‹Â¥‹‡ÿ. °√‹ëflÜ œ‹‹›˜¥‹fl Ü‹∆‹fl. œ‹‹Ù‹fl, ›ú‹¨fl ìÂ. Í‹É‹‹Ì‹fl ìÂ. `㥋‹”‹-Õ‹‹ÂË√‹√‹fl Ì—‹Ì‹Ù≥‹‹ ≥‹â ËÔ‹Â.' √‹Â Ù‹”—‹‡ À‹‹ÂÍ‹fl: ´flë. √‹˜Œ ¥‹‹Â Ü‹ Ù‹”—‹‡ À‹¡‹‡ÿ ë”fl Ô‹ë ¥‹Âœ‹ ìÂ.

12

Ü ͋‹Âë‹Â ∆‹‹ÿú‹œ‹fl ›œ‹›√‹¸Â Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹Â π”Ì‹‹Ë ˜¥‹‹ÿ, √‹Â Ù‹‹¥‹œ‹fl ›œ‹›√‹¸Â Ü‹Á›…Ù‹œ‹‹ÿ. Ù‹”—‹‡ ¥‹‹Â ÜÌ‹Í‹‹Âë√‹œ‹‹ÿ ≤‚À‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl: ✋‹”¥‹‹Â Ì‹úú‹Â≥‹fl ∆‹Ù‹‹” ≥‹¥‹‹ÿ ”Ù¥‹‹Ü‹Â, ✋‹”¥‹‹Â ∆‹”√‹‹ÿ ∆‹‹›¸—‹‹ÿ, À‹∂‹fl√‹‹ É‹œÕ‹‹Ü‹Â, ”œ‹¥‹‹Â√‹‹ÿ œ‹Âπ‹√‹‹Â, ÜÌ‹”ËÌ‹”‹Â, Ì‹‰ö‹‹Â. ¥‹Â√‹fl Ü‹ÿÉ‹‹Â À‹ÿ√‹Â ¥‹”… …”fl ”˜fl ˜¥‹fl : Ì‹‹˜, Ù‹”Ù‹ ì ًÿë‡Í‹. À‹‹ÂÍ‹fl ∆‹±‹ ˜¥‹fl : °√‹ëfl, Ù‹”Ù‹ Ù‹ÿÙ≥‹‹. π”›œ‹—‹‹√‹ °√‹ëfl Ü‹Á›…Ù‹œ‹‹ÿ ∆‹¬Ì‹ÂÔ‹fl ˜¥‹fl, ›ú‹¨fl ¡‹”fl ˜¥‹fl. Ë”‹ …≤…≤ ≥‹¥‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ ë ˜Ô‹Â √‹Â ë‹Ââ π∂‹‹µ‹Â—‹¢ ܘŒ. ”‹œ‹∆‹¬Ù‹‹π¢Ü ¥‹‹Â Ùœ‹‰›¥‹√‹Â Ü‹¡‹‹” ›ú‹¨fl Í‹É‹fl Ü‹∆‹fl ˜¥‹fl. Ù‹‹”‡ÿ ˜¥‹‡ÿ Ù‹”—‹‡œ‹‹Ù‹fl Ù‹‹≥‹Â ˜¥‹‹ÿ. œ‹‹√‹fl ›ú‹ÿ¥‹‹ Ù‹‹ú‹fl ˜¥‹fl. ∆‹±‹ Ô‹ÿ‡ Ù‹‹ÿՋΗ‹‡ÿ? ¥‹œ‹Â á√¸”Ì—‹‚ Ü‹∆‹Ì‹‹ Ü‹Ì—‹‹ÿ ì‹Â? ú‹‹Í‹‹Â, Ù‹‹”‡ÿ ≥‹—‹‡ÿ, Ü‹Ì‹fl ƒ‹—‹‹ÿ. À‹Â√‹ Ù‹‹≥‹Â ìÂ? Ù‹”Ù‹. π∂‹‹µ‹Â—‹¢ Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹‹ Ü‹ú‹‹—‹⁄ ìÂ. ¥‹œ‹‹”‹Â 㥋‹”‹Â ¥—‹‹ÿ, ¥‹Âœ‹√‹‹ ô‹”Â. ¥‹œ‹Â Üœ‹‹”‹ÿ ∆‹±‹ œ‹˜Âœ‹‹√‹. À‹¡‹fl Ì—‹Ì‹Ù≥‹‹ ≥‹â ËÔ‹Â. ¥‹Â É‹‡Ô‹ ≥‹â ƒ‹â : œ‹‹Ù‹fl, À‹¡‹fl Ì—‹Ì‹Ù≥‹‹ ìÂ. Ù‹”—‹‡ ¥‹‹Â ÜÌ‹Í‹‹Âë√‹œ‹‹ÿ Í‹fl√‹ ˜¥‹fl : 싵‹‹Â ë‹ÿâ ƒ‹¬‹œ—‹ Ë √‹˜‹Â¥‹‹, Ô‹˜Â”fl ∆‹±‹ ˜¥‹‹. ÙÌ‹ú쥋‹ ˜¥‹fl. ÜÌ‹”ËÌ‹” ë”fl ”˜ÂÍ‹‹ 싵‹‹Âœ‹‹ÿ ›Ô‹Ù¥‹ √‹Â Ù‹ÿÙë‹” ˱‹‹¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ≥‹—‹‡ÿ ë °√‹ëfl Õ‹‹ƒ—‹Ô‹‹Ïfl ƒ‹±‹‹—‹. Ü‹Ì‹fl Ù‹ÿÙ≥‹‹œ‹‹ÿ ˜‹ÂÌ‹‡ÿ ∆‹±‹ Ù‹‹”fl Ì‹‹¥‹ ˜¥‹fl. √‹Â ¥—‹‹ÿ °√‹ëflÜ ¡—‹‹√‹Õ‹ÿƒ‹ ë—‹‡¤ ˜¥‹‡ÿ : œ‹‹Ù‹fl, ú‹‹Í‹‹Â 㥋‹”Â, Ì—‹Ì‹Ù≥‹‹ ≥‹â ƒ‹â ìÂ. Ü‹ À‹Â√‹ ¥—‹‹ÿ Í‹â °—‹ ìÂ. Ô‹‡ÿ √‹‹œ‹ ñ Í‹öœ‹flÀ‹Â√‹! Ü‹ú‹‹—‹⁄√‹ÿ‡ Ë ›√‹Ì‹‹Ù≥‹‹√‹ ìÂ. ”‹œ‹∆‹¬Ù‹‹π¢√‹Â Ü ͋‹Âë‹Â Ü‹ÂÏÉ‹Â ìÂ. ¥‹Âœ‹√‹Â ë‹Â±‹ √‹‹ Ü‹ÂÏÉ‹Â? Í‹öœ‹flÀ‹Â√‹ ”Ù‹‹Ââ ∆‹±‹ ë”Ô‹Â. π∂‹‹µ‹Â—‹¢ √‹≥‹fl. ë‹Í‹ Ù‹‹ÿË Ù‹‡¡‹flœ‹‹ÿ Ü‹Ì‹fl ËÔ‹Â Ü ë˜Â¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. Ù‹‹Ì‹ Ù‹‹π‹ÿ Ì‹‹ê—‹‹Â ˜¥‹‹ÿ, ∆‹±‹ Ù‹”—‹‡ ú‹‹«ëfl ˜¥‹fl : π∂‹‹µ‹Â—‹...? Í‹öœ‹fl ∆‹‹ìÏ °√‹ëfl, √‹Â ¥‹Â√‹fl ∆‹‹ìÏ ¥‹Â Ü√‹Â ¥‹Â√‹‹ÿ œ‹√‹œ‹‹ÿ ∆‹¬ƒ‹¸ ≥‹—‹ÂÍ‹‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹! `¥‹Â ˜Ô‹Â? Ü‹ Ù‹‰›Û¸œ‹‹ÿ ë¸͋‹À‹¡‹‹ π∂‹‹µ‹Â—‹‹Â ˜‹Â—‹? Ü√‹Â ܸ͋fl Ë Ù‹”—‹‡Ü‹Â! √‹‹ ∆‹±‹ ˜‹Â—‹! Ô‹ÿ‡ ë˚ÿ‡? ¥‹Â √‹≥‹fl. ¥‹Â ܸ͋ π∂‹‹µ‹Â—‹ √‹‹œ‹¡‹‹”fl ∆‹‡”‡Û‹. ›√‹Ì‹‹Ù‹Ù≥‹‹√‹Â ∆‹˜‹«ú‹¥‹‹ÿ ∆‹‚”fl ÜÂë ›œ‹›√‹¸ Í‹‹ƒ‹fl ˜¥‹fl ∆‹”ÿ¥‹‡... ¥‹Â ê—‹‹ÿ ∆‹˜‹«ú‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl? ¥‹Â√‹fl Ì‹ÂÔ‹Õ‹‚Û‹‹ À‹πÍ‹‹â ƒ‹â ˜¥‹fl. ¥‹Â À‹‹±‹Õ‹©√‹fl ë‹πÿÀ‹”fl ˜¥‹fl : ú‹‹ÂÏfl, Ù‹‹Ï‡ÿ √‹Â ô‹Â”π‹” Ü¡‹‹ÂÌ‹ı‹! Ü√‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹ ∆‹±‹ ëÂÌ‹‹Â? ã∆‹”±‹‹ √‹Â ∆‹fl¥‹‹ÿÀ‹”œ‹‹ÿ. ≤‹À‹Â É‹Õ‹Â Ù‹‚¥‹”√‹‡ÿ ã∆‹Ì‹fl¥‹. À‹¡‹‹ÿ ∆‹‹µ‹‹Â Ù‹ÿÙ뉥‹œ‹‹ÿ Ù‹ÿÌ‹‹π‹Â À‹‹ÂÍ‹¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ë¸͋fl ∆‹¬Ù‹√√‹¥‹‹ œ‹Ï¥‹fl ˜¥‹fl? √‹Ì‹‹Â Ë ∆‹¬—‹‹Âƒ‹ ˜¥‹‹Â. Ü”Â, √‹‹›¸ë‹ Õ‹ËÌ‹‹—‹‹ ∆‹ìfl ∆‹±‹ π∂‹‹µ‹Â—‹ ¥‹Â√‹Â ë‹πÿÀ‹”fl Ù‹ÿÀ‹‹Â¡‹¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. √‹Â ¥‹Â√‹Â ƒ‹œ‹¥‹‡ÿ ∆‹±‹ ˜¥‹‡ÿ. √‹Â Ü ∆‹ìfl! Í‹öœ‹flÜ ô‹”√‹‡ÿ ¥‹‹Ïÿ‡ É‹‹ÂÍ—‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. Ù‹”—‹‡√‹Â ≥‹—‹‡ÿ ëÂ... ô‹”√‹fl ë‹Ââ Õ‹Œ¥‹ ∆‹” Ü ∆‹‡”‡Û‹√‹‹Â …‹Â¸‹Â ¥‹‹Â ˜‹ÂÌ‹‹√‹‹Â. ¥‹Â Ü °ÂÌ‹‹ Ë ã¥Ù‹‡ë ˜¥‹fl. ”‹Âœ‹‹ÿú‹ ≥‹—‹‹Â ∆‹¬Ì‹ÂÔ‹¥‹‹ÿ Ë. Í‹öœ‹flÜ ë˚‡ÿ : À‹Â√‹... Ëœ‹±‹fl ¥‹”…√‹‹Â É‹ÿ≤ ¥‹œ‹‹”‹Â. ≤‹À‹‹Â É‹ÿ≤ ¥‹‹Â Ù‹‹˜ÂÀ‹√‹‹Â. ∆‹±‹ Ü¥—‹‹” ¥‹‹Â... À‹Â—‹ ¥‹œ‹‹”‹.

13

∆‹ìfl Ù‹˜Ë ∆‹‰úì‹ : Õ‹‹É‹”fl Ô‹‹ë ú‹‹Í‹Ô‹Â√‹Â? ∆‹ìfl œ‹‹›˜¥‹fl Ü‹∆‹fl : À‹Â√‹√‹‹Â â√¸”Ì—‹‚ ë‹Í‹Â Ü›ƒ‹—‹‹” Ì‹‹ƒ‹Â ìÂ. ˜ÿ‡ Í‹â ËâÔ‹ ¥‹Âœ‹√‹Â. ˇ܋Â, Ü‹ ∆‹Í‹ÿƒ‹. À‹‹≥‹Èœ‹œ‹‹ÿ ú‹‹ÂÌ‹flÙ‹Âë ëÍ‹‹ë ∆‹‹±‹fl Ü‹Ì‹Â ìÂ. Ü‹ÿë≤fl Ë”‹ ∞flÍ‹fl ìÂ. ∆‹±‹ À‹Â—‹ ı‹fl܋ ܸ͋ ԋfl ¥‹ëÍ‹fl…? ˜œ‹±‹‹ÿ Ü‹Ì‹‡ÿ ì‡ÿ ñ ë˜fl√‹Â ƒ‹â. √‹Â À‹Â—‹ ÜÂëÍ‹‹ÿ ∆‹≤“‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. `Ù‹‹”‡ÿ ≥‹—‹‡ÿ, ¥‹œ‹Â Ü‹Ì—‹‹ÿ, œ‹‹Ù‹fl' °√‹ëfl À‹‹ÂÍ‹fl ˜¥‹fl. `Ù‹”—‹‡œ‹‹Ù‹fl, ˜ÿ‡ ¥‹‹Â Ü‹ ô‹”œ‹‹ÿ œ‹‚ÿî‹â °¥‹. ¥‹Â ¥‹Â√‹fl ÜëÏ‹œ‹±‹ Ì—‹ê¥‹ 딥‹fl ˜¥‹fl. ∆‹‹ÿú‹Âë ›œ‹›√‹¸œ‹‹ÿ ¥‹Â Ù√‹‹√‹ƒ‹‰˜œ‹‹ÿ Ù‹ÿú‹”fl ˜¥‹fl : œ‹‹Ù‹fl, Ù‹‹…Ù‹‡≥‹”fl ≥‹â Ü‹Ì‹‡ÿ. √‹Â À‹fl¢ ›œ‹›√‹¸Â Ù‹”—‹‡√‹fl Ô‹‹Â¡‹ Ô‹È ≥‹â ˜¥‹fl. ¥‹Â√‹Â Ü‹ ô‹”œ‹‹ÿ ”˜Â¥‹‹ π∂‹‹µ‹Â—‹√‹fl ¥‹∆‹‹Ù‹ ë”Ì‹fl ˜¥‹fl. œ‹√‹œ‹‹ÿ ÜÂë Ü¥‹fl¥‹√‹‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹ Ü‹Ì‹fl ƒ‹—‹‹Â ˜¥‹‹Â ê—‹‹”√‹‹Â—‹. ¥‹Â ƒ‹≤œ‹≥‹Í‹œ‹‹ÿ ∆‹≤fl ƒ‹â ˜¥‹fl. ¥‹Â ¥‹‹Â Üú‹‹√‹ë Ü‹Ì‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl. Ù‹‹Ì‹ ìÂÍÍ‹fl ô‹≤flÜ ܋ ƒ‹Õ‹”‡ ë√—‹‹√‹Â Ù‹‹≥‹ Ü‹∆‹Ì‹‹ °Â≤‹â ˜¥‹fl. ë‹ÁÍ‹ÂË Ù‹œ‹—‹√‹‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹ ê—‹‹”Âë îÀ‹ëfl ∆‹±‹ Ë¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. ò‹Â¡‹ Ë√œ‹fl Ë¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. À‹¡‹‡ÿ —‹‹π Ü‹Ì‹fl Ë¥‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. ¥‹Â ¥‹Â√‹‹ ∆‹¬Âœ‹œ‹‹ÿ ∆‹≤fl ƒ‹â ˜¥‹fl. √‹‹›¸ë‹ Õ‹ËÌ‹¥‹‹ÿ Õ‹ËÌ‹¥‹‹ÿ Ù‹‹Ì‹ Ü°±—‹‹ ∆‹¬πÂÔ‹œ‹‹ÿ ∆‹¬Ì‹ÂÔ‹fl ˜¥‹fl. ¥‹Â ƒ‹œ‹Ì‹‹ Í‹‹ƒ—‹‹Â ˜¥‹‹Â. ¥‹Â µ‹fl° Ì‹Û‹⁄œ‹‹ÿ ˜¥‹fl √‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹ ú‹‹Â≥‹‹ Ì‹Û‹⁄œ‹‹ÿ. ›∆‹¥‹‹Ü ًÿœ‹›¥‹ Ü‹∆‹fl ˜¥‹fl : ”Ù‹ ì ¥‹‹Â Õ‹Í‹Â Õ‹‹ƒ‹ Í‹Â √‹‹¸ëœ‹‹ÿ. ë—‹‡ÿ √‹‹¸ë ìÂ? ܋˜‹Â! Ù‹ÿÙ뉥‹œ‹‹ÿ! ƒ‹‡≤. ƒ‹‹Â Ü‹Á√‹. œ‹‹ ë‹Âú‹Ì‹‹â ˜¥‹fl. ›”˜Ù‹⁄Í‹‹Â œ‹‹Â≤ ً‡¡‹fl ú‹‹Í‹Â Ü ∆‹±‹ ê—‹‹ÿ ∆‹Ù‹ÿπ ˜¥‹‡ÿ? Ü”Â, ô‹” ܋̗‹‹ ∆‹ìfl ∆‹±‹ ê—‹‹ÿ ܸ륋fl ˜¥‹fl? ë‹Ââ É‹‚±‹‹Â œ‹Ï √‹Â ܛՋ√‹—‹ ë”Ì‹‹ Í‹‹ƒ‹Â, Ù‹ÿÌ‹‹π‹Â À‹‹ÂÍ‹Ì‹‹ Í‹‹ƒ‹Â. …‹Â√‹ ∆‹” Ô‹‡êÍ‹‹ Ù‹”, π∂‹‹µ‹Â—‹, ”‹Â›˜±‹fl Ù‹‹≥‹Â Ì‹‹¥‹‹⁄Í‹‹∆‹ ≥‹‹—‹, Ì‹ÂÔ‹Õ‹‚Û‹‹√‹fl Ù‹Í‹‹˜‹Â Í‹ÂÌ‹‹—‹; π∂‹‹µ‹Â —‹...ì œ‹‹”fl ∆‹‹Ù‹Â Ù‹‹Ï‡. ú‹‹ÂÏfl ∆‹±‹ œ‹Ïfl ËÔ‹Â Ü√‹‡È∆‹. ˜‹, Ü√‹‡È∆‹. ÜÍ‹ÿë‹”‹Â ∆‹±‹. Ô‹‡ÿ ë˜Â ìÂ? É‹‡π ›œ‹Ù‹flÙ‹ Ô‹‡êÍ‹‹ Ô‹±‹ƒ‹‹” ë”Ì‹‹ Ü‹Ì‹Ì‹‹√‹‹ÿ ìÂ? √‹Â ¥‹‹” ꗋ‹ÿ î‹îfl É‹¸‹É‹¸ ìÂ? Ü‹Ì‹‹ÿ Ì‹‹ê—‹‹Â ∆‹±‹ ë‹√‹Â ∆‹≤fl Ë¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ∆‹›¥‹ ∆‹” ú‹fl≤ ú‹≤¥‹fl ˜¥‹fl: ì Ջ‹√‹ ëÔ‹‡ÿ—‹? Ü‹√‹‹ÿ ∆‹›”±‹‹œ‹‹Â ëÂÌ‹‹ÿ Ü‹Ì‹fl Ô‹ëÂ? ë‹Â±‹ ì ܋ π∂‹‹µ‹Â—‹? ¥‹Â ê—‹‹ÿ °±‹¥‹fl ˜¥‹fl, œ‹‹¥‹‹√‹‹ ∆‹¬¥—‹‹ô‹‹¥‹‹Â? ¥‹Â±‹Â ¥‹‹Â ë‹—‹⁄òœ‹√‹fl Ù‹œ‹‹fi∆¥‹ ∆‹ìfl ô‹” ܋̋fl√‹Â ¿Ô—‹‹Â√‹‹ÿ ›Ì‹ƒ‹¥‹Ì‹‹” Ì‹±‹⁄√‹‹Â ë—‹‹¤ ˜¥‹‹ÿ. Ü√‹Â... œ‹‹ÜÂ... Ü ̋±‹⁄√‹œ‹‹ÿ π∂‹‹µ‹Â—‹√‹ÿ‡ √‹‹œ‹ ë¸͋flÌ‹‹” Ü√‹Â ëÂÌ‹‹ÿ 㜋Ïë‹≥‹fl Í‹ÂÌ‹‹—‹‡ÿ Ü ƒ‹±—‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. œ‹œœ‹fl, ˜ÿ‡ √‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹ ÜË—‹À‹‹À‹‡√‹Â √‹œ—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ, √‹Â ¥‹Âœ‹±‹Â Ü‹Ô‹flÌ‹‹⁄π Ü‹∆—‹‹ ˜¥‹‹. œ‹œœ‹fl, ¥‹‡ÿ √‹≥‹fl Ü‹ÂÏÉ‹¥‹fl ÜË—‹À‹‹À‹‡√‹Â. √‹‹¸“˃‹¥‹œ‹‹ÿ ¥‹Âœ‹√‹‡ÿ À‹˜‡ œ‹‹Â¸‡ÿ √‹‹œ‹. ¥‹Â —‹ ˜¥‹‹ ˜‹Ë”, Ü ًœ‹—‹Â. Ô‹ÿ‡ ë˜Â¥‹‹ ˜¥‹‹ - Ù‹‡ÿπ”, Ü›¥‹ Ù‹‡ÿπ”. ¥‹œ‹Â Í‹‹Âë‹ÂÜ À‹‹±‹Õ‹©√‹Â √—‹‹—‹ Ü‹∆—‹‹Â ìÂ! œ‹‹ ›É‹√√‹ ≥‹â ˜¥‹fl. À‹¡‹fl ¥‹∆‹‹Ù‹ 딋̋fl ˜¥‹fl. π∂‹‹µ‹Â—‹ À‹fl¢ §‹‹›¥‹√‹‹Â ˜¥‹‹Â. ∆‹›”Ì‹‹”√‹fl Ü‹›≥‹⁄ë fiÙ≥‹›¥‹ À‹˜‡ Ù‹‹”fl √‹˜‹Â¥‹fl. ô‹” ∆‹±‹ Õ‹‹≤‹√‹ÿ‡ ˜¥‹‡ÿ. √‹Â ê—‹‹ÿ °Â—‹‹Â ˜¥‹‹Â, π‚”≥‹fl ∆‹±‹? Ü√‹Â ¥‹Â ë˜ÂÌ‹‹√‹fl Ë ˜¥‹fl ë ¥‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹√‹Â ∆‹¬Âœ‹ 딥‹fl ˜¥‹fl. ›Ì‹œ‹‹Ù‹±‹œ‹‹ÿ ˜¥‹fl ë ëâ ”fl¥‹Â ë˜ÂÌ‹‡ÿ.

14

∆‹ÂÍ‹fl À‹‹≥‹Èœ‹œ‹‹ÿ ƒ‹â √‹Â ¥‹Â±‹Â ¥‹∆‹‹Ù‹ Ô‹È ë”fl ˜¥‹fl : Õ‹Œ¥‹‹Â, ¸ÂÀ‹Í‹, ¸fl∆‹‹Ââ ñ À‹¡‹Â °Â—‹‡ÿ. …‹Â¸‹Â ¥‹‹Â ¥—‹‹ÿ Ë ˜‹Â—‹ √‹Â? ˜‹, œ‹Î—‹‹Â ÜÂë …‹Â¸‹Â. ÜÂ Ë ∆‹‡”‡Û‹ ˜¥‹‹Â. Ü‹ÂÏÉ‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl. ¡‹À‹ πâ√‹Â Ù‹‹Â…‹ ∆‹” À‹ÂÙ‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl. `܋˜! ÜÂ Ë ∆‹‡”‡Û‹. ¥‹Â ܘŒ Ô‹‹ œ‹‹¸Â Ü‹Ì‹fl? Ù‹‹”‡ÿ ≥‹—‹‡ÿ ë ¥‹Â ˜‹Ë” √‹≥‹fl. °√‹ëfl√‹‹Â â√¸”Ì—‹‚ ∆‹¥‹Â √‹Â ¥‹ÂÜ‹Â √‹flëÏfl ËÔ‹Â. √‹˜Œ œ‹Ï ¥‹Â√‹Â. √‹ë‹œ‹fl Ü ∆‹Ï‹Â√‹Â 쥋fl ë”Ì‹fl? ¥‹Â Ù‹‡É‹fl ˜¥‹fl ¥‹Â√‹‹ ∆‹›¥‹ Ù‹‹≥‹Â. ´”fl´‹œ‹ ≥‹â ˜¥‹fl. Ü ًœ‹—‹Â ¥‹‹Â Õ‹‹ÿƒ‹fl ∆‹≤fl ˜¥‹fl. ê—‹‹ÿ Ù‹”√‹‹œ‹ÿ‡ ˜¥‹‡ÿ, π∂‹‹µ‹Â—‹√‹ÿ‡ ë ÜË—‹À‹‹À‹‡√‹‡ÿ? Í‹É‹Â ¥‹‹Â ë‹Â√‹Â Í‹É‹Â? œ‹‹√‹Â ”‹ÂË Ù‹‹ÿË ∆‹‚쥋fl ˜¥‹fl: ì ë‹Ââ ∆‹µ‹? ëÍ‹ë∂‹‹≥‹fl? π∂‹‹µ‹Â—‹√‹‹Â. œ‹‹ Ù‹œ‹°Ì‹¥‹fl ˜¥‹fl: Õ‹‚Í‹fl ° Ü ∆‹”∆‹‹Â¸‹√‹Â. ÜÕ—‹‹Ù‹œ‹‹ÿ œ‹√‹ ∆‹”‹ÂÌ‹. Üœ‹Â Ë Ô‹‹Â¡‹fl Ü‹∆‹flÔ‹‡ÿ ¥‹√‹Â —‹‹Âƒ—‹ ∆‹‹µ‹. ¥‹Â...ëÔ‹fl πÍ‹flÍ‹ 딥‹fl √‹˜‹Â¥‹fl. œ‹‹ÿ≤ ã∂‹fl±‹⁄ ≥‹â ˜¥‹fl. ∆‹ìfl ¥‹‹Â ¥‹Â√‹Â—‹ ≥‹—‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ ë œ‹‹ Ù‹‹ú‹fl ˜¥‹fl. À‹¥‹‹Ì—‹‹Â Ü√‹‡”‹ƒ‹, √‹Â ∆‹”±‹fl Í‹fl¡‹‡ÿ. Ü‹¸Í‹‹ Ì‹Û‹‹Â⁄ ƒ‹—‹‹ÿ. ê—‹‹”Âë ê—‹‹”Âë ¥‹Â√‹fl Üÿπ”√‹fl ë‹πœÀ‹”fl ë‹Ââ √‹Â ë‹Ââ ”fl¥‹Â °ƒ‹fl Ë¥‹fl ˜¥‹fl. Ü√‹‡”‹ƒ‹ Ü”›Ù‹ë ∆‹›¥‹ ˜¥‹‹Â, ∆‹‡”‡Û‹ Ë ˜¥‹‹Â. ¥‹Â Ü‹ÿÙ‹‡ Í‹‚ìfl ”˜fl ˜¥‹fl √‹Â... °√‹ëfl Ü‹Ì‹fl ˜¥‹fl. √‹Ì‹‹ÿ Ì‹ı‹‹Âœ‹‹ÿ ˜¥‹fl. À‹ÂÙ‹fl ƒ‹â Í‹ƒ‹‹ÂÍ‹ƒ‹. Ì‹‹¥‹‹Â ú‹‹Í‹fl : œ‹‹Ù‹fl, ¥‹œ‹Â ì‹Â Ü ܋ °√‹ëfl√‹ÿ‡ ∆‹”œ‹ Õ‹‹ƒ—‹! Ù‹ÿÙ≥‹‹ ƒ‹œ‹fl ˜¥‹fl. À‹Ù‹... â√¸”Ì—‹‚...! Ù‹”—‹‡Ü ∆‹¬‹Â¥Ù‹‹˜√‹ Ü‹∆—‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. ¥‹”¥‹ ÜÌ‹Í‹‹Âë√‹ Ì—‹ê¥‹ ≥‹—‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ : œ‹‹Ù‹fl, √‹˜Œ ˜‹Â—‹ ë‹Ââ ı‹fl Ü‹ ô‹”œ‹‹ÿ? ∆‹‡”‹Ì‹‹ Ü∆‹‹—‹‹ : œ‹‹Ù‹fl... Ü”flÙ‹‹Â ¥‹‹Â œ‹Î—‹‹Â ∆‹±‹ ë‹ÿÙ‹ëfl, ¥‹ÂÍ‹, ç√‹√‹‹ π‹Â”‹, À‹ëÍ‹-À‹‹Â›”—‹‹, ∆‹… ∆‹‹Ì‹≤”, Ù∆‹¬Â, ú‹‹ÿπÍ‹‹Â ê—‹‹ÿ? ̋󋱋flÜ‹Â ê—‹‹ÿ? ›˜Í‹Ì‹‹Ï‹ ú‹∆∆‹Í‹ ê—‹‹ÿ? √‹Â Ù‹”—‹‡ ú‹fl≤œ‹‹ÿ À‹‹ÂÍ‹fl ˜¥‹fl : ëπ‹ú‹ Ü‹ ∆‹‡”‡Û‹√‹‹ Õ‹‹ƒ—‹œ‹‹ÿ Ùµ‹fl Ë √‹˜Œ ˜‹Â—‹. ܸ͋fl Í‹‹—‹ë‹¥‹ Ë √‹˜Œ ˜‹Â—‹! ܱ‹¡‹‹”ÂÍ‹‹ ã∂‹”≥‹fl °√‹ëfl ÜÌ‹‹ë ˜¥‹fl. ¥‹Â±‹Â ›Ì‹Û‹—‹ À‹πÍ—‹‹Â ˜¥‹‹Â : œ‹‹Ù‹fl, Ë”‹ √‹Ë” …”̋fl Í‹å √‹‹Â¸À‹‡ëœ‹‹ÿ. â√¸”Ì—‹‚œ‹‹ÿ ¥‹‹Â ƒ‹œ‹Â ¥‹Â ∆‹¬˛‹ ∆‹‡ì‹â Ô‹ëÂ. √‹‹Â¸ ¥‹Ê—‹‹” ë”fl ìÂ. Ù‹”—‹‡√‹‹Â ›Ì‹ú‹‹” ˜¢...À‹fl¢ Ù‹‹œ‹ƒ‹¬flÜ‹Â °Ââ Í‹ÂÌ‹‹√‹‹Â ˜¥‹‹Â. Ì‹¡‹‡ °±‹fl Í‹ÂÌ‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ Ü‹ œ‹‹ÂÔ‹‹â ›Ì‹Ô‹Â. ë‹œ‹ Ü‹Ì‹Â. …‹Â¸‹Â œ‹Î—‹‹Â ˜¥‹‹Â ∆‹”ÿ¥‹‡ À‹fl¢ Ü‹ÂÏÉ‹ À‹‹ëfl ˜¥‹fl. ”‹¥‹Â ¥‹ë œ‹Ïfl, Í‹öœ‹fl ∆‹”Ì‹‹”fl√‹Â ›Ì‹π‹—‹ ≥‹â ˜¥‹fl. ¥‹Â ¥‹‹Â Ù‹ÿ¥‹ ÙÌ‹Õ‹‹Ì‹ ˱‹‹Ì‹¥‹fl ˜¥‹fl Ù‹‹˜ÂÀ‹√‹‹Â. ¥‹Â Ü ∆‹”π‹Â É‹‹ÂÍ‹fl Ô‹ë ¥‹Âœ‹ ˜¥‹fl. ìÂÌ‹¸Â Ü‹ Í‹öœ‹fl√‹Â ¥‹‹Â ë˜fl Ô‹ë‹—‹. ”‹¥‹Â...À‹¡‹‡ÿ …ÿ…‹ÂÏÌ‹‹ œ‹‹ÿ≤“‡ÿ. °√‹ëfl Ëÿ∆‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl. ëπ‹ú‹ â√¸”Ì—‹‚√‹‹ÿ ÙÌ‹∆√‹‹Â °Â¥‹fl ˜Ô‹Â. ÜÂë …‹áÍ‹ …ÿ…‹ÂÏfl. ëÔ‹‡ÿ √‹‹ œ‹Î—‹‡ÿ. À‹fl¢œ‹‹ÿ ë‹πœÀ‹”fl œ‹Ïfl. ÜÂë À‹Â …‹Â¸‹, ËÂœ‹‹ÿ ¥‹Â ˜¥‹fl. ܋˜! ëÂÌ‹fl ˜¥‹fl? √‹flú‹Â √‹‹√‹ë≤‡ÿ Ì‹‹ê—‹-Ù‹”—‹‡ ã…Â⁄ ë‹πœÀ‹”fl. ê—‹‹ÿ Õ‹‚Í—‹‹Â ˜¥‹‹Â? ∆‹±‹ ∆‹ìfl? ÜÂë ≤‹—‹”fl œ‹Ïfl ËÂœ‹‹ÿ À‹¡‹fl ô‹¸√‹‹Ü‹Â ˜¥‹fl... î‹ÿÉ‹‹ Üö‹”‹Âœ‹‹ÿ. ܋˜! √‹≥‹fl Õ‹‚Í—‹‹Â! ë¸͋‹ ∆‹µ‹‹Â Í‹É—‹‹, ¥‹Â√‹Â Ù‹”√‹‹œ‹Â? À‹¡‹‹ Ë Ü√‹‡∂‹”. Ô‹‡ÿ Ù‹œ‹ËÌ‹‡ÿ? Ù‹”—‹‡ œ‹√‹Â √‹ Ë Õ‹‚Í‹Â.

15

Í‹É‹‹±‹ Ü‹ƒ‹Ï Ì‹¡‹¥‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. ¥‹Â ܸëfl ƒ‹â. Ô‹‡ÿ ¥‹Â±‹Â ∆‹µ‹‹Â Í‹É—‹‹ ˜Ô‹Â? ê—‹‹ÿ ÜÂë—‹√‹fl ∆‹¬‹fi∆¥‹ ≥‹â ˜¥‹fl. œ‹‹√‹Â ∆‹‰úì‹ ¥‹‹Â 딥‹fl Ë ˜¥‹fl ∆‹±‹ ¥‹Â √‹‹ ∆‹‹≤¥‹fl ˜¥‹fl : ∆‹µ‹? ¥‹‹”‹Â ∆‹µ‹? √‹‹, ” √‹‹. √‹Â ìÂÍÍ‹Â ¥‹‹Â ”‹ÂÛ‹Â Õ‹”‹â ˜¥‹fl : ¥‹‡ÿ ∆‹ÂÍ‹‹√‹‹ ∆‹µ‹√‹fl ”‹˜ ˇÜ ì √‹Â? œ‹‚”É‹ √‹‹ À‹√‹. ∆‹µ‹ √‹˜Œ Ü‹Ì‹Â. `¥‹‹Â... Ü‹ Ô‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ? ¥‹Â±‹Â ∆‹µ‹‹Â Í‹É—‹‹ Ë ˜¥‹‹. Ü”Â, ÜÂë ∆‹µ‹ ¥‹‹Â - Í‹ÂÌ‹‹ âú쥋‹ √‹≥‹fl, ÜÂÌ‹‹ ËÌ‹‹À‹ Ù‹‹≥‹Â ∆‹”¥‹ …—‹‹Â⁄ ˜¥‹‹Â Ë …‹áÍ‹œ‹‹ÿ ëÌ‹” Ù‹‹≥‹Â ˜¥‹‹Â. Ù‹”—‹‡ Ú‹‹Ù‹ ”‹Âëfl√‹Â Ì‹‹ÿú‹fl ƒ‹â. ܋˜...Ù√‹Â˜∆‹µ‹ ˜¥‹‹Â. ¥‹Â ¥‹Â√‹Â ë—‹‹ÿ Õ‹‚Í—‹‹Â ˜¥‹‹Â? ∆‹¬Âœ‹≥‹fl ¥‹”À‹‹ÂÏ ˜¥‹‹Â. ¥‹Â Ù‹”—‹‡√‹Â âú쥋‹Â ˜¥‹‹Â, îÿÉ‹¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. °Â—‹‡ÿ ¥‹‹Â ëÌ‹” ∆‹”√‹‡ÿ Ù‹”√‹‹œ‹‡ÿ ∆‹±‹ Ù‹‹ú‹‡ÿ Ë. Ù‹œ‹Ë ∆‹≤fl. Ü‹ œ‹‹√‹fl Ë ”œ‹¥‹. ¥‹Â √‹˜‹Â¥‹fl âú쥋fl ë ¥‹Â√‹Â ∆‹µ‹‹Â œ‹Ï Ü√‹Â...! Ü√‹Â ¥‹Â... π∂‹‹µ‹Â—‹√‹Â ›¡‹í‹”¥‹fl ˜¥‹fl! ¥‹Â ›É‹√√‹ ≥‹â ƒ‹â. Ô‹‡ÿ ≥‹¥‹‡ÿ ˜Ô‹Â ¥‹Â√‹Â? œ‹‹Âœ‹Â Ü‹œ‹ ë—‹‡¤? œ‹‹ÿ≤ œ‹√‹√‹Â Ô‹‹ÿ¥‹ ë—‹‡¤. ˜Ì‹Â Ô‹‡ÿ? ∆‹¬ˇ‹‹∂‹‹∆‹ ¢Ì‹√‹Õ‹”√‹‹Â. Í‹É‹‹±‹ Ì‹ÿú‹‹—‹‡ÿ : Ô‹‡ÿ ¥‹Â√‹fl âúì‹ √‹˜Œ ˜‹Â—‹? ë‹πœÀ‹”fl √‹‹›¸ë‹ ∆‹‚”¥‹fl Ë ˜Ô‹Â? √‹≥‹fl œ‹‹√‹fl Ô‹ë‹¥‹‡ÿ. Üœ‹‹”fl Ì‹úú‹Â ∆‹¬Âœ‹√‹‹Â ÙÌ‹flë‹” ≥‹—‹‹Â ˜¥‹‹Â. Ü ë‹ÿâ √‹‹¸ë √‹˜‹Â¥‹‡ÿ. ¥‹Â Ù‹”—‹‡ ˜¥‹fl, œ‹‹”fl Ù‹”—‹‡. `܋˜, ë¸͋‹Â ›Ì‹Ú‹‹Ù‹ ˜¥‹‹Â!' Ù‹”—‹‡ ›Ì‹ú‹‹”¥‹fl ˜¥‹fl. œ‹‹Ü ëÂÌ‹‡ÿ ë—‹‡¤? ∆‹µ‹‹Â ¥‹Â√‹‹ Ù‹‡¡‹fl ∆‹˜‹«ú‹Ì‹‹ Ë √‹ πfl¡‹‹! ¥‹Â ”≤fl ∆‹≤fl ˜¥‹fl : π∂‹‹µ‹Â—‹ ¥‹‹Â... ¥‹Â√‹Â îÿÉ‹¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. ≤‹—‹”flœ‹‹ÿ ¥‹‹”flÉ‹Ì‹‹” Í‹É‹‹±‹ ˜¥‹‡ÿ. Ü‹É‹‹Â Ù‹œ‹—‹ë‹Ï ¥‹Â ¥‹Â√‹‹ ›Ì‹—‹‹Âƒ‹œ‹‹ÿ î‚”fl ”˚‹Â ˜¥‹‹Â √‹Â ¥‹Â À‹fl° ∆‹‡”‡Û‹√‹Â ∆‹”±‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl. ÜÂ≥‹fl ›Ì‹Ô‹ÂÛ‹ ¥‹Â√‹Â ›¡‹í‹”¥‹fl ˜¥‹fl. Ù‹”—‹‡√‹Â ¥‹Â√‹fl °¥‹ ∆‹±‹ ô‹‰±‹‹ Ü‹Ì‹fl : ܔ”Â, Ô‹‡ÿ ë”fl À‹Â´fl? Ü‹Ì‹‹ ∆‹¬Âœ‹√‹fl ÜÌ‹ƒ‹±‹√‹‹? ≤‹—‹”fl É‹‹ÂÏ‹œ‹‹ÿ ˜¥‹fl. Ü‹∆‹‹ÂÜ‹∆‹ ∆‹‹√‹‡ÿ …”̗‹‡ÿ. Í‹É‹‹±‹ ˜¥‹‡ÿ Ë. À‹fl¢ ¥‹‹”flÉ‹ ˜¥‹fl : Õ‹Í‹Â √‹ ∆‹¬‹∆¥‹ ≥‹â. —‹‹Âƒ‹ ˜Ô‹Â ÜÂÌ‹‹. œ‹‹”‹ œ‹√‹œ‹‹ÿ ¥‹‹Â ¥‹Â Ì‹Ù‹¥‹fl ˜¥‹fl. √‹Â ¥‹Â Ë ”˜ÂÔ‹Â. œ‹‹ ë˚‹ÿ ë” ì ë ∆‹”±‹, ë¸͋‹ ∆‹µ‹‹Â Ü‹Ì‹Â ì ًÿÀ‹ÿ¡‹ œ‹‹¸Â? ëÂœ‹ Ü‹œ‹... ˜¥‹‡ÿ? ì ¥‹‹”‡ÿ œ‹√‹ ê—‹‹ÿ—‹? Üœ‹Â ”‹¢ ìflÜÂ. Ô‹‡ÿ 똇ÿ? É‹‡π ÜË—‹À‹‹À‹‡ Ù‹‡ë√—‹‹√‹fl Ì‹‹¥‹ Í‹‹Ì—‹‹ ˜¥‹‹ : π∂‹‹µ‹Â—‹, √‹‹œ‹ ¥‹‹Â ìÂ Ë ∆‹”ÿ¥‹‡ ƒ‹‡±‹‹Âœ‹‹ÿ ∆‹±‹ Ù‹‡ë√—‹‹ ìÂ. Ù‹‡É‹ Ü‹∆‹Ô‹Â. œ‹‹ÿ≤ Ù‹œ‹°Ì—‹‹ ¥‹Âœ‹√‹Â. ∆‹±‹ ¥‹Âœ‹±‹Â ¸ë‹Â” ë”fl ˜¥‹fl : ¥‹‹”‹ œ‹√‹œ‹‹ÿ ∆‹ÂÍ‹fl ë‹πœÀ‹”fl ¥‹‹Â √‹≥‹fl √‹Â? ¥‹Â ¥‹‹Â ∆‹”±‹fl ƒ‹â ìÂ. Ô‹‹ œ‹‹¸Â œ‹‰ƒ‹ËÏ ∆‹‹ìÏ π‹Â≤ ìÂ? Ü‹Ì‹‡ÿ ¥‹‹Â À‹√‹Â. ˜‹... œ‹‹”‹ œ‹√‹œ‹‹ÿ ÜÂ Ë ˜¥‹fl, Ü√‹Â ”˜ÂÔ‹Â. √‹≥‹fl ë‹Ââ√‹Â Ü Ù≥‹‹√‹Â ëÍ∆‹fl ԋ륋‹Â. Üú‹‹√‹ë °ƒ‹fl ƒ‹—‹ÂÍ‹fl °√‹ëfl π‹Â≤fl Ü‹Ì‹fl. Ù‹”—‹‡ ”¸fl ”˜fl ˜¥‹fl : ê—‹‹ÿ ì‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹? Ü‹Ì‹‹Â π∂‹‹µ‹Â—‹. ¥‹œ‹‹”fl ∆‹¬¥‹flö‹‹ 딇ÿ ì‡ÿ. ¥‹œ‹√‹Â œ‹Î—‹‹ ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ ëԋ—‹ √‹≥‹fl ËÌ‹‡ÿ.... É‹‡ÍÍ‹fl ≤‹—‹”flœ‹‹ÿ Ì‹ÿú‹‹¥‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ : ¥‹‡ÿ ›˜, ¥‹‡ÿ ›˜... Ü√‹Â ∆‹ìfl ¥‹‹Â Ù‹”—‹‡√‹‹ ˜‹Â´‹Â ∆‹” ∆‹±‹. (∆‹”À‹, √‹Ì‹ÂœÀ‹”, 2021)

16

ÜÂë‹ÿëfl

∆‹‹”É‹‡ÿ 0 Ë—‹ÿ¥‹fl πÍ‹‹Í‹

∆‹‹µ‹‹Â : ≤‹Á . ∆‹fl—‹‚ Û ‹, Ü›√‹”‡ Ω, œ‹√‹œ‹‹Â ˜√‹π‹Ù‹, √‹””¥√‹œ‹›±‹”‹Ì‹, ƒ‹œ‹√‹. Ù≥‹Ï : πÌ‹‹É‹‹√‹ÿ‡ : Ù‹œ‹—‹ Ù‹Ì‹‹”√‹‹ 10.

≤‹Á긔 : ˜œ‹±‹‹ÿ Ë ›Ì‹›î¸Â≥‹fl Ü‹Ì—‹‹Â. (ÜÂœ‹√‹‹ Ù‹œ‹—‹√‹‹ ÜÂë À‹‡›Ω›√‹Û´ ›Ì‹ú‹‹”ë Ü√‹Â Ù‹Ë⁄ë-›Ì‹Ì‹Âú‹ë-Ü√‹‡Ì‹‹πë Ë—‹ÿ¥‹fl ô‹ÂÍ‹‹Õ‹‹â πÍ‹‹Í‹ (18-11-1909 ñ 24-8-1970)√‹‹Â À‹‹Ï›ëÔ‹‹Â” Ù‹œ‹—‹ ›∆‹¥‹‹√‹‹ πÂÔ‹fl √‹‹¸ë Ù‹œ‹‹Ë√‹‹ Ì‹‹¥‹‹Ì‹”±‹ Ì‹úú‹Â Ì‹fl¥—‹‹Â ˜¥‹‹Â. ∆‹ìfl ”‹Û¸◊fl—‹ ∆‹¬Ì‹‰›∂‹Ü‹Âœ‹‹ÿ Ù‹›ò—‹ ≥‹—‹‹ √‹Â À‹fl.ÜÂ.√‹‹ ìÂÍÍ‹‹ Ì‹Û‹⁄≥‹fl ÜÕ—‹‹Ù‹ ì‹Â≤fl ”‹Ëëfl—‹ ë‹”›ëπfl⁄ ÙÌ‹flë‹”fl, ›Ì‹¡‹‹√‹Ù‹Õ‹‹√‹‹ Ù‹Õ—‹ ≥‹—‹‹. ∆‹ìfl ¥‹Â ÜÂë Ù‹œ‹‹ËÌ‹‹πfl ›Ì‹ú‹‹”ë ¥‹”flë √‹Â Í‹ÂÉ‹ë ¥‹”fl렛̋ëÙ—‹‹. ¢Ì‹√‹Õ‹” œ‹‡∫ë√‹‹Â Ì—‹Ì‹Ù‹‹—‹ ë—‹‹Â⁄. Ù‹‹œ‹›—‹ë‹Â-›Ì‹ú‹‹”∆‹µ‹‹Â√‹‡ÿ Ù‹ÿ∆‹‹π√‹ ë—‹‡¤. ܛՋ√‹—‹-›πƒπÔ‹⁄√‹œ‹‹ÿ ”Ù‹ Í‹fl¡‹‹Â √‹Â ›À‹É‹” œ‹‹Â¥‹fl √‹‹œ‹√‹fl ÜÂë ›…Íœ‹ ∆‹±‹ À‹√‹‹Ì‹fl! Ù‹¥‹¥‹ Í‹Â É ‹√‹”¥‹ ”˜fl√‹Â Ù‹Ë⁄ ë ¥‹”flë Ü œ ‹±‹Â Ù‹‹›˜¥—‹ƒ‹‡±‹Ì‹‹Ï‹ÿ ”ÿƒ‹Õ‹‚›œ‹ö‹œ‹ ÜÂë‹ÿëfl √‹Â Ü√‹Âë‹ÿëfl √‹‹¸ë‹Â, œ‹‹›œ‹⁄ë Ì‹‹¥‹‹⁄Ü‹Â Ü√‹Â √‹Ì‹Í‹ë≥‹‹Ü‹Â Í‹É—‹‹ÿ; ›√‹À‹ÿ¡‹‹Â Í‹É—‹‹. √‹‹¸“›Ì‹Ì‹Âú‹√‹√‹‹ÿ ∆‹‡Ù¥‹ë‹Â Ü‹∆—‹‹ÿ √‹Â Ì‹‹Á” ÜÁ√≤ ∆‹flÙ‹, Ü›√‹œ‹Í‹ …‹œ‹⁄, ÜÁƒ‹Âœ‹Áœ√‹√‹ ËÂÌ‹‹ ô‹±‹‹ ã∂‹œ‹ Ü√‹‡Ì‹‹π‹Â Ü‹∆—‹‹. )

Ü›√‹”‡Ω : ˜Ì‹Â ”‹É‹√‹Â, Õ‹‹â. ≤‹Á긔 : Ü›√‹”‡Ω! Ü›√‹”‡Ω : Ô‹ÿ‡ ìÂ? ≤‹Á긔 : ¥‹œ‹Â Ü‹œ‹ √‹Â Ü‹œ‹... Ü›√‹”‡Ω : (Ü¡‹Ì‹ú‹≥‹fl ܸë‹Ì‹fl) ∆‹±‹ ¥‹œ‹Â ¥‹œ‹Â Ô‹Â√‹‹Â ë˜fl œ‹” ìÂ? ≤‹Á긔 : Say. Ü›√‹”‡Ω : ˜Ì‹Â Ù‹‹ÿՋΗ‹‡ÿ ¥‹‹”‡ÿ Say. ≤‹Á긔 : You don't understand. ¥‹‡ÿ Ù‹œ‹Ë¥‹‹Â √‹≥‹fl. œ‹‹”‹ staff√‹‹ πÂÉ‹¥‹‹ÿ. Ü›√‹”‡Ω : (É‹≤É‹≤‹¸ ˜Ù‹¥‹‹ÿ) ¥‹‹”‹Â staff! ˜‹... ˜‹... ˜‹... ≤‹Á긔 : I mean may compounder. Ü›√‹”‡Ω : Ù‹‹≥‹Â ∆‹ÂÍ‹‹ ˜›”Ë√‹√‹Â ∆‹±‹ ƒ‹±‹‹Ì‹√‹Â! œ‹›˜√‹Â Ü‹´ Ü‹√‹‹ ∆‹”É‹‹Ì‹Â ì ë À‹¡‹‡ÿ ∆‹flÏ ∆‹‹√‹Â? ≤‹Á긔 : I do not how know to teach you to talk. Ü›√‹”‡Ω : ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ °¥‹Â Ô‹flÉ‹√‹Â. ≤‹Á긔 : ܸ͋ ¥‹‹” ë˜ÂÌ‹‡ÿ Ô‹‡ÿ ìÂ?

17

Ü›√‹”‡Ω : ˜ÿ‡ ë˜ÿ‡ ì‡ÿ ë ܋∆‹ ëÔ‹‹ Ë ë‹œ‹ ›Ì‹√‹‹√‹‹ ܘŒ À‹Â´‹ ˜¥‹‹ ÜÂÌ‹fl √‹í” Ì‹Ù¥‹‡fiÙ≥‹›¥‹≥‹fl œ‹√‹Â Ì‹‹ëÂ… ë”Ì‹‹√‹fl Ù‹Õ—‹¥‹‹ Ü‹∆‹Â Ô‹flÉ‹fl Í‹ÂÌ‹fl. ≤‹Á긔 : Ì‹‹...”‡. [œ‹‹Â¸‹ ≥‹‹Â≥‹‹œ‹‹ÿ œ‹‹« ô‹‹Í‹Â ìÂ.] Ü›√‹”‡Ω : °Â, Õ‹‹â, ÜÂœ‹ πÂÉ‹‹≤“ ∆‹ÿ›≤¥‹‹â œ‹Ï¥‹fl ˜‹Â¥‹ ¥‹‹Â ∆‹ÂÍ‹‹Â 샋√‹‹Â Ù‹˜πÂÌ‹ °ÂÔ‹fl√‹‹Â ÜÌ‹¥‹‹” ƒ‹±‹‹¥‹. ≤‹Á긔 : Õ‹‹â, ˜Ì‹Â ¸‚ÿë‡ÿ ∆‹¥‹‹Ì‹flÔ‹? Ü›√‹”‡Ω : ܔ Ջ͋‹'πœ‹fl çÍ‹¸‹Â ã∆‹ë‹” œ‹‹√‹√‹Â ë œ‹‹É‹ œ‹‹”Ì‹‹√‹fl œ‹˜‹√‹ ›˜ÿÙ‹‹œ‹‹ÿ≥‹fl ˜ÿ‡ ¥‹√‹Â ニ‹”‡ÿ ì‡ÿ. ≤‹Á긔 : ܸ͋ ¥‹‡ÿ ܘŒ Í‹≤Ì‹‹ Ë Ü‹Ì—‹‹Â ìÂ? Ü›√‹”‡Ω : ܔ Ջ‹â, Í‹≤“ ꗋ‹ÿ ∆‹‹Í‹Ì‹Â? °Â Ü‹∆‹±‹Â À‹Â Í‹≤flÜÂ. ú‹‹ÂíÙ‹ Ë ¥‹‡ÿ œ‹√‹Â ¥‹œ‹‹ú‹‹Â œ‹‹”Â. œ‹‹”‹Â Ü‹ ˜‹Í‹¥‹‹Â π‹ÿ¥‹ ∆‹≤fl °—‹. ¥‹‹” œ‹…¥‹ √‹‹É‹fl πÂÌ‹‹Â ∆‹≤Â. ¥‹‡ÿ 뜋‹¥‹‹Â ˜‹Â—‹ ¥‹‹Â ´flë, ∆‹±‹... ≤‹Á긔 : Humbug. Ü›√‹”‡Ω : Ü ˜œÀ‹ƒ‹ñ¥‹œÀ‹ƒ‹œ‹‹ÿ ˜ÿ‡ ë‹ÿâ √‹ °±‹ÿ‡. ≤‹Á긔 : (ëÿ¸‹Ïfl√‹Â) ¥—‹‹” ܋∆‹ °±‹‹Â Ô‹‡ÿ? Ü›√‹”‡Ω : ܔ ˜‹, —‹‹”. À‹”‹À‹” —‹‹π Ü‹Ì—‹‡ÿ. ≤‹Á긔, π‹ÂÙ¥‹! ≤‹Á긔 : Õ‹‹â, ˜Ì‹Â ¥‹‹Â ¥‹‡ÿ √‹‹œ‹ ∆‹‹≤ ¥‹‹Â ã∆‹ë‹”... Ü›√‹”‡Ω : ∆‹±‹ ÜÍ—‹‹ ∆‹fl—‹‚Û‹... ≤‹Á긔 : Nonsense, ≤‹Á. ∆‹fl—‹‚Û‹”‹—‹¢ 똋Â. Ü›√‹”‡Ω : Ü ¥‹‹Â ∆‹‹›¸—‹‹ ã∆‹” Í‹É‹Ì‹‹√‹‡ÿ, À‹‹ÂÍ‹Ì‹‹√‹ÿ‡ √‹›˜. ∆‹±‹ ≤‹Á긔... ≤‹Á긔 : (›É‹°â√‹Â) ì ԋ‡ÿ Ü 똋Â√‹Â! Ü›√‹”‡Ω : Ü Ë. ›É‹°¥‹‹Â ˜‹Â—‹ ¥‹‹Â ”˜Â√‹Â ¥‹‡ÿ ¥‹‹” ¥—‹‹ÿ, Ü‹ ú‹‹Í—‹‹Â ˜ÿ‡ ¥‹‹Â. ∆‹ìfl ë‹ÿâ ≥‹‹—‹ ¥‹‹Â π‹Âƒ‹‹œ‹fl √‹‹ πÂ¥‹‹Â. ≤‹Á긔 : Ì‹‹”‡! [›”Ì‹‹ÂfiÍÌ‹ÿƒ‹ ú‹Â”œ‹‹ÿ ∆‹≤É‹‡ÿ …”̋ ìÂ.] Ü›√‹”‡Ω : Ù‹‹”‡ÿ! [çÕ‹‹Â ≥‹‹—‹ ìÂ.] ≤‹Á긔 : Ü‹Ì‹ËÂ... Ü›√‹”‡Ω : Ô‹ÿ‡ ë‹œ‹? Ü∆‹œ‹‹√‹ Ù‹˜ÂÌ‹‹? çÍ‹¸‡ÿ ¥‹œ‹‹”‹ Õ‹Í‹‹ œ‹‹¸Â Ü‹Ì‹flÜ ¥—‹‹” ¥‹œ‹Â... ≤‹Á긔 : Ë”‹ Ù‹Õ—‹¥‹‹≥‹fl À‹‹ÂÍ‹¥‹‹ ˜‹Â ¥‹‹Â... Ü›√‹”‡Ω : Ù‹Õ—‹¥‹‹? ∆‹±‹ ˜ÿ‡ Ô‹‡ÿ ë˜Â¥‹‹Â'¥‹‹Â? (œ‹‹≥‹‡ÿ É‹ÿËÌ‹‹Ï¥‹‹ÿ) À‹”‹À‹” —‹‹π Ü‹Ì—‹‡ÿ.

˜‹.

18

(≤‹Á긔√‹fl ∆‹fl´ ≥‹‹À‹≤fl) Ô‹‹À‹‹Ô‹, π‹ÂÙ¥‹, Congratulations! ≤‹Á긔 : (œ‹Í‹ë‹¥‹‹ÿ) À‹˜‡ œ‹‹Â≤‹ ≥‹—‹‹. Ü›√‹”‡Ω : ≤‹Á긔, π‹ÂÙ¥‹! Better late than never. ∆‹±‹ ¡‹fl”Ë√‹‹ÿ …Ï œ‹fl´‹ÿ ì Ü ̋‹¥‹ ¥‹« Ù‹‹›À‹¥‹ ë”fl, ˜‹«! √‹flÍ‹‡ ËÂÌ‹fl ì‹Âë”fl Ü‹É‹fl √‹‹¥‹œ‹‹ÿ ¥‹√‹Â √‹ œ‹Ï¥‹. ˜‹...˜‹...˜‹... ≤‹Á긔 : (Ù‹ÿ¥‹‹ÂÛ‹√‹‹ ˜‹Ù—‹≥‹fl) °ÂËÂ, ë‹ÿâ ˘π—‹ ãÕ‹”‹â √‹ °—‹. Ü›√‹”‡Ω : ∆‹±‹ ≤‹Á긔, ¥‹œ‹‹”fl ∆‹”flö‹‹ ˜Ì‹Â ìÂ, Ü ɋÀ‹” ìÂ? ≤‹Á긔 : √‹‹. ëÂœ‹ Ì‹‹”‡? Ü›√‹”‡Ω : ¥‹œ‹‹”‹ ًً”‹ ¥‹œ‹√‹Â °ÂÌ‹‹, ∆‹”É‹Ì‹‹ Ü‹Ì—‹‹ ìÂ. ≤‹Á긔 : œ‹‹”‹ ًً”‹? Ü ¢Ì‹Â ìÂ? Ü›√‹”‡Ω : ¥—‹‹”Â? ˇ̋‹›√‹—‹‹ ›Ì‹”‡Ω √‹ ∆‹≤ ¥‹‹Â À‹fl¢ Ì‹‹” …”‹ …”Ì‹‹√‹fl ∆‹±‹ 㜋ÂπÌ‹‹”fl ¡‹”‹Ì‹Â ìÂ. ≤‹Á긔 : Ü ܘŒ Ü‹Ì—‹‹ ìÂ? Ü›√‹”‡Ω : ˜‹, Ü‹Ë ً̋‹” œ‹ÂÍ‹œ‹‹ÿ Ë Ü‹Ì—‹‹. Ü√‹Â ˜œ‹±‹‹ÿ Ë Ü‹ À‹‹Ë‡Ü ∆‹ƒ‹Í‹‹ÿ ≥‹¥‹‹ÿ ˜Ô‹Â. ≤‹Á긔 : ∆‹±‹ ë‹ÿâ ë˚‹-ë˜ÂÌ‹”‹Ì—‹‹ ›Ì‹√‹‹? Ü›√‹”‡Ω : ô‹ÂÍ‹‹Â ” ô‹ÂÍ‹‹Â! ÜÂœ‹√‹Â ¥‹‹Â ¥‹√‹Â ëÔ‹fl Ë ¥‹Ê—‹‹”fl ›Ì‹√‹‹ °ÂÌ‹‹Â ˜Ô‹Â. ≤‹Á긔 : That is strange. Ü›√‹”‡Ω : ¥‹‹”‹ ›Ì‹Ì‹‹˜ ˸͋‡ÿ √‹›˜. ≤‹Á긔 : ∆‹±‹ Ü›√‹”‡Ω, œ‹‹” ԋ‡ÿ ë”Ì‹‡ÿ? ˜ÿ‡ ¥‹‹Â ÜÂœ‹√‹Â Ü‹ÂÏÉ‹¥‹‹Â ∆‹±‹ √‹≥‹fl. Ü›√‹”‡Ω : Surely this is strange. ≤‹Á긔, πfl´Â ∆‹±‹ √‹›˜? ≤‹Á긔 : ܔ Ջ͋‹'πœ‹fl, Ü¥—‹‹” Í‹ƒ‹fl √‹‹œ‹Â ∆‹±‹ √‹›˜. Ü›√‹”‡Ω : ¥‹‹Â ¥‹‹Â ¥‹œ‹‹” ًÿÕ‹‹ÏÌ‹‹√‹ÿ‡, ë‹”±‹ ë œ‹‹±‹Ù‹ Ë”‹ Ì‹˜Âœ‹fl ìÂ, Ü√‹Â Ì‹Ïfl ∆‹‹ì‡ÿ Ë‚√‹‹ Ëœ‹‹√‹‹√‹‡ÿ. ≤‹Á긔 : ¥—‹‹” ¥‹‹Â 뜋À‹É¥‹fl. Ü›√‹”‡Ω : ∆‹‚”fl. Ü√‹Â Ü (πÌ‹‹É‹‹√‹‡ÿ À‹¥‹‹Ì‹fl) Ü‹ À‹¡‹‹√‹‹ Õ‹∆‹ë‹œ‹‹ÿ √‹ Üÿ°—‹ ¥‹‹Â... ≤‹Á긔 : ¥‹‹Â? ¥‹‹Â Ô‹ÿ‡? Ü›√‹”‡Ω : (ú‹∆‹¸fl Ì‹ƒ‹‹≤fl Ü‹ÿƒ‹Ïfl≥‹fl ÜÂë Ì‹¥‹‡⁄Ï π‹Â” ìÂ.) Ô‹fl... Ô‹‡ÿ... ›Ì‹Ì‹‹˜ …‹Âë. ≤‹Á긔 : ∆‹±‹... ∆‹±‹ œ‹‹” ë”Ì‹‡ÿ Ô‹ÿ‡? ¥‹‡ÿ Ü‹ÂÏÉ‹Â ìÂ? Ü›√‹”‡Ω : ˜‹, πfl´Â Ü√‹Â √‹‹œ‹Â À‹√√‹Â ”fl¥‹Â. ≤‹Á긔 : Ü ëÂÌ‹‹ ìÂ?

19

Ü›√‹”‡Ω : (´ÿ≤ ëÍ‹ÂËÂ) œ‹‹±‹Ù‹ ËÂÌ‹‹ œ‹‹±‹Ù‹. ≤‹Á긔 : ܔ π‹ÂÙ¥‹, My dear friend, help me, help me. Ü›√‹”‡Ω : 嘇ÿ. œ‹‹” ¥‹‹Â Ë”‹ Ù‹Õ—‹¥‹‹ Ô‹flÉ‹Ì‹‹ ËÌ‹‡ÿ ìÂ. ≤‹Á긔 : Ü‹Â Õ‹‹â Ü›√‹”‡Ω, Ü‹Ì‹fl fatal joke? Ü›√‹”‡Ω : Ô‹ÿ‡ ≥‹‹—‹, Õ‹‹â? Ü‹∆‹±‹Â ¥‹‹Â ˜¢ À‹‹ÂÍ‹¥‹‹ÿ ∆‹±‹ Õ‹±‹Ì‹‹√‹ÿ‡ (ƒ‹‹ÂÉ‹¥‹‹Â ˜‹Â—‹ ÜÂœ‹) ≤‹Á긔 ∆‹fl—‹‚Û‹”‹—‹¢, ≤‹Á긔 ∆‹fl—‹‚Û‹”‹—‹¢. ≤‹Á긔 : œ‹‹Â¸‹ Õ‹‹â, ˜Ì‹Â œ‹‹…fl œ‹‹ƒ‹‡ÿ. ≥‹—‹ÿ‡? ∆‹¥—‹ÿ‡? ˜Ì‹Â œ‹√‹Â Ë”‹ ë˜Â√‹Â, Ü πÂÉ‹‹Ì‹Â ëÂÌ‹‹ ìÂ? Ü›√‹”‡Ω : °Â, Õ‹‹â, Ì‹‹¥‹ ÜÂœ‹ ì ë ¥‹‹”‹ ًً”‹√‹ÿ‡ Ì—‹fiꥋ¥Ì‹ Ë Ë‡π‡ÿ ìÂ. ô‹”œ‹‹ÿ Ù‹‹≤‹µ‹±‹ …‚¸√‹fl 삸fl ∆‹‹¸Í‹fl√‹fl ¡‹‹Â¥‹Í‹fl, ˇ̋‹√‹fl√‹fl ∆‹˜ÂÍ‹Ì‹‹√‹fl√‹‹Â É—‹‹Í‹ Ü‹∆‹Â ÜÂÌ‹‡ÿ É‹‡ÍÍ‹‡ÿ À‹π√‹ Ü√‹Â Õ‹ƒ‹Ì‹‹√‹ ËÂÌ‹fl …”…”¥‹fl ›Ô‹É‹‹. ≤‹Á긔 : Ü√‹Â À‹˜‹”? Ü›√‹”‡Ω : À‹˜‹”? °Â, Õ‹‹â, À‹˜‹”œ‹‹ÿ ∆‹±‹ Õ‹Âπ ìÂ. °Â Ü ԋ‹ë Í‹ÂÌ‹‹ Ë¥‹‹ ˜‹Â—‹... ≤‹Á긔 : (›ú‹≤‹â) ∆‹±‹ œ‹‹”‡ÿ πÌ‹‹É‹‹√‹ÿ‡ ê—‹‹ÿ Ô‹‹ëÀ‹°” ìÂ? Ü›√‹”‡Ω : √‹‹ ” √‹‹, ˜‹Â—‹ ë‹ÿâ? ܘŒ√‹‹ ËÂÌ‹fl Ô‹‹ÿ›¥‹ ¥—‹‹ÿ ê—‹‹ÿ œ‹ÏÌ‹‹√‹fl ìÂ? ≤‹Á긔 : (ƒ‹Ïfl Ë¥‹‹ÿ) ∆‹±‹ ü—‹‹” ë‹Ââ√‹Â œ‹ÏÌ‹‹ Ë¥‹‹ ˜‹Â—‹ ¥—‹‹”Â? Ü›√‹”‡Ω : Í‹‹ÿÀ‹‹Â ë‹Ï‹Â ë‹Â¸, ú‹‹” ∆‹‹¸Í‹fl√‹ÿ‡ ¡‹‹Â›¥‹—‹‡ÿ Ü√‹Â ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl. ܔ —‹‹”, Ë‚√‹‹Â π‹ÂÙ¥‹ √‹Ì‹‹ ›Í‹À‹‹Ù‹œ‹‹ÿ. ≤‹Á긔 : Ü›√‹”‡Ω, ∆—‹‹”‹ π‹ÂÙ¥‹, œ‹√‹Â ë˜Â√‹Â, Ü ܋̋ ¥—‹‹” œ‹‹” ԋ‡ÿ ë”Ì‹‡ÿ? Ü›√‹”‡Ω : ܔ Ջ‹â, Ü ¥‹√‹Â ›Ô‹É‹Ì‹‹≤Ì‹‹√‹‡ÿ ˜‹Â—‹? ˜œ‹±‹‹ÿ œ‹‹”‹ Ü‹ƒ‹Ï Ë √‹‹¸ë Õ‹ËÌ‹¥‹‹Â'¥‹‹Â √‹Â? (Ü‹ÿƒ‹Ïfl√‹Â Ì‹Â∞ ƒ‹±‹‹Ì‹¥‹‹ÿ) ›Ì‹›î¸, Ù¸‹…, ÜÂ∆‹‹Âá√¸œ‹Â√¸, Ü‹Á∆‹”ÂÔ‹√‹, Ü‹›¸⁄ëÍÙ‹, Í‹Âêú‹”, ›”Ù‹ú‹⁄, á√Ì‹Â√Ô‹√‹, ›∆‹¬fiÙò∆Ô‹√‹, ∆‹ÂáÙ¸, ∆‹‹ã≤”, ÜÁ√≤ ¸ÂÙ¸ ¸“‚À‹. ≤‹Á긔 : ∆‹±‹ ¥‹‡ÿ ˜‹Â—‹ ¥‹‹Â …” ∆‹≤Â! Ü›√‹”‡Ω : Ô‹‹Â …” ∆‹≤Ì‹‹√‹‹Â ˜¥‹‹Â? Ëœ‹‹â À‹πÍ‹‹—‹, ë‹ÿâ ًً”‹Â Ü‹Âì‹Â À‹πÍ‹‹Ì‹‹√‹‹Â ìÂ? ≤‹Á긔 : Rascal! Ü›√‹”‡Ω : ëÂœ‹, ∆‹‹ì‹Â Ù‹Õ—‹ À‹√‹fl ƒ‹—‹‹Â? Í‹Â, Õ‹‹â, œ‹‹” ԋ‡ÿ? œ‹‹≥‹Â ∆‹≤fl Õ‹‹Âƒ‹Ì‹. [Ù‹fl¸fl Ì‹ƒ‹‹≤¥‹‹Â Ì‹ƒ‹‹≤¥‹‹Â °—‹ ìÂ.] ≤‹Á긔 : (›”Ì‹‹ÂfiÍÌ‹ÿƒ‹ ú‹Â”œ‹‹ÿ ô‹‚œ‹‹¥‹‹ÿ) Í‹‹ÿÀ‹‹Â ë‹Ï‹Â ë‹Â¸, ú‹‹” ∆‹‹¸Í‹fl√‹ÿ‡ ¡‹‹Â›¥‹—‹‡ÿ Ü√‹Â ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl. ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl Ü√‹Â Í‹‹ÿÀ‹‹Â ë‹Â¸. (ƒ‹‹ÂÉ‹Â ìÂ. ¸ÂÀ‹Í‹ ∆‹”√‹‹Â ë‹ÁÍ‹À‹ÂÍ‹ π‹À‹Â ìÂ.) ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl. [ƒ‹œ‹√‹ ëœ∆‹‹ã√≤” Ü‹Ì‹Â ìÂ.] ≤‹Á긔 : ƒ‹œ‹√‹Í‹‹Í‹, Í‹‹ÿÀ‹‹Â ë‹Ï‹Â ë‹Â¸.

20

ƒ‹œ‹√‹ : Ô‹‡ÿ Ù‹‹˜ÂÀ‹? ≤‹Á긔 : ú‹‹” ∆‹‹¸Í‹fl√‹ÿ‡ ¡‹‹Â›¥‹—‹‡ÿ. ƒ‹œ‹√‹ : ¢, Ù‹‹˜ÂÀ‹! ≤‹Á긔 : ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl. ƒ‹œ‹√‹ : ∆‹±‹ Ù‹‹˜ÂÀ‹... ≤‹Á긔 : ∆‹ƒ‹œ‹‹ÿ Ô‹‡ÿ? Õ‹‚Í‹fl ƒ‹—‹‹Â, Ù‹‹Ì‹ Õ‹‚Í‹fl ƒ‹—‹‹Â. ∆‹‚ìÌ‹‹√‹‡ÿ Ë Õ‹‚Í‹fl ƒ‹—‹‹Â. ƒ‹œ‹√‹ : (¸ÂÀ‹Í‹√‹Â Ü≤ëfl√‹Â çÕ‹‹Â ”˜Â ìÂ.) œ‹√‹Â ëÂœ‹ À‹‹ÂÍ‹‹Ì—‹‹Â, Ù‹‹˜ÂÀ‹? ≤‹Á긔 : ܋˜‹Â, ¥‹œ‹Â Ü‹Ì‹fl ƒ‹—‹‹? ƒ‹œ‹√‹Í‹‹Í‹, ˇ܋ ∆‹ÂÍ‹‹ Ë‚√‹‹ ëÂáÙ‹flÙ‹√‹fl …‹áÍ‹ ì ¥‹Â œ‹‹”‹ ¸ÂÀ‹Í‹ ∆‹” œ‹‚ë‹Â. ∆‹ÂÍ‹ÿ‡ ›Í‹¸”Âú‹” ì ¥‹Â√‹fl ¡‹‚Ï ã≤‹≤fl ¥‹Ê—‹‹” ”‹É‹‹Â. ∆‹ÂÍ‹‹ ú‹‹¸÷⁄Ù‹ É‹ÿɋ”fl √‹‹É‹‹Â. À‹¡‹‡ÿ ÜÂëπœ‹ Ü‹Á≤⁄”œ‹‹ÿ. Í‹‹ÿÀ‹‹Â ë‹Ï‹Â ë‹Â¸, ë‹Ôœ‹fl”fl ¡‹‹Â›¥‹—‹‡ÿ Ü√‹Â ú‹‹” ∆‹‹¸Í‹fl√‹fl ¸‹Â∆‹fl. ƒ‹œ‹√‹ : À‹flˇÿ ë‹Ââ, Ù‹‹˜ÂÀ‹? ≤‹Á긔 : Í‹‹ÿÀ‹‡ÿ ë‹Ïÿ‡ ¡‹‹Â›¥‹—‹‡ÿ, ú‹‹” ∆‹‹¸Í‹fl√‹‹Â ë‹Â¸ Ü√‹Â ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl. ƒ‹œ‹√‹ : Ù‹‹˜ÂÀ‹ Ü‹ Ô‹‡ÿ À‹‹ÂÍ‹‹Â ì‹Â? ≤‹Á긔 : Õ‹‚Í—‹‹Â, Õ‹‚Í—‹‹Â, ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl. ƒ‹œ‹√‹ : (Ë¥‹‹ÿ Ë¥‹‹ÿ) ˜‹—‹ À‹Âë‹”fl! ≤‹Á긔 : œ‹‹”fl ∆‹±‹ Õ‹‚Í‹ ≥‹â. ìÀ‹fl Ë œ‹ÿƒ‹‹Ì‹fl Í‹fl¡‹fl ˜‹Â¥‹ ¥‹‹Â ë¸͋ÿ‡ Ù‹‹”‡ÿ ≥‹‹¥‹! ë¸͋fl ã∆‹‹›¡‹œ‹‹ÿ≥‹fl 烋”fl °¥‹! [œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹π‹Ù‹ π‹É‹Í‹ ≥‹‹—‹ ìÂ.] ≤‹Á긔 : (ÜÂ√‹Â °Â¥‹‹ÿ Ë) Ü Ë, Ü Ë. Í‹‹ÿÀ‹‹Â ë‹Ï‹Â ë‹Â¸, ë‹Ôœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl Ü√‹Â ú‹‹” ∆‹‹¸Í‹fl√‹ÿ‡ ¡‹‹Â›¥‹—‹‡ÿ, Ü Ë... Ü Ë... (çÕ‹‹Â ≥‹â) ∆‹¡‹‹”‹Â... ∆‹¡‹‹”‹Â. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ܔ Ü ԋ‡ÿ? ¥‹Ùπfl œ‹‹… ë”°Â, ∆‹±‹ œ‹‹” ˔‹ Ü‹Ì‹Ì‹‡ÿ ∆‹≤“‡ÿ. ≤‹Á긔 : ܔ ÜÂœ‹‹ÿ Ô‹‡ÿ? Ü‹∆‹√‹ÿ‡ Ë πÌ‹‹É‹‹√‹‡ÿ œ‹‹√‹fl Í—‹‹Â. ƒ‹œ‹√‹Í‹‹Í‹, ƒ‹œ‹√‹Í‹‹Í‹. ƒ‹œ‹√‹ : (À‹˜‹” Ü‹Ì‹fl) ¢. ≤‹Á긔 : ∆‹ÂÍ‹‹ ∆‹ÂÙ¥‹√‹Ô‹‹ ԋ´√‹Â ¥—‹‹ÿ ë˜ÂÌ‹”‹Ì‹fl Í‹‹Â ë ܥ—‹‹” œ‹‹”‹≥‹fl √‹›˜ Ë Ü‹Ì‹fl Ô‹ë‹—‹. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ¥‹œ‹Â ›Ì‹›î¸ √‹ ƒ‹‡œ‹‹Ì‹¥‹‹. ≤‹Á긔 : ܔ ً‹˜ÂÀ‹, Ü‹∆‹ ËÂÌ‹‹ ∆‹¡‹‹” ¥—‹‹” ÜÂë ›Ì‹›î¸œ‹‹ÿ Ô‹‡ÿ? Ü√‹Â œ‹√‹Â ܸ͋‹Â Ü‹”‹œ‹ œ‹ÏÔ‹Â. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : É‹‚À‹ ≥‹‹ë Í‹‹ƒ‹¥‹‹Â ˜Ô‹Â!

21

≤‹Á긔 : ܔ ً‹˜ÂÀ‹, Ì‹‹¥‹ √‹ ∆‹‚ì‹Â, Ì‹‹¥‹ √‹ ∆‹‚ì‹Â. ƒ‹œ‹√‹Í‹‹Í‹! ƒ‹œ‹√‹ : ¢. ≤‹Á긔 : Ü√‹Â œ‹‹±‹Ù‹ Ù‹‹≥‹Â ëÿ∆‹√‹flœ‹‹ÿ ë˜ÂÌ‹”‹Ì‹‹Â ë mixture ¥‹Ê—‹‹” ≥‹—‹‡ÿ ìÂ. œ‹‹±‹Ù‹ œ‹‹ÂëÍ‹fl œ‹ÿƒ‹‹Ì‹fl Í‹Â Ü√‹Â Ù‹‹≥‹Â ∆‹‚ì°Â ∆‹Â¸√¸√‹ÿ‡ Ô‹ÿ‡ ë—‹‡¤? ˜‹, Õ‹‚Í‹¥‹‹ √‹›˜. ƒ‹œ‹√‹ : ∆‹±‹ Ù‹‹˜ÂÀ‹! ≤‹Á긔 : œ‹« ë¸͋fl Ì‹‹” ë˚‡ÿ ë ˜ÿ‡ À‹‹ÂÍ‹‡ÿ ¥—‹‹” ¥‹œ‹‹” ͋ɋfl Í‹ÂÌ‹‡ÿ? ∆‹ìfl Ù‹‹˜ÂÀ‹ Ù‹‹˜ÂÀ‹ ë”fl ˜Â”‹√‹ 딋 ì‹Â. Oh God, save me from these creature! ƒ‹œ‹√‹ : (≤ô‹‹â) À‹”‹À‹”, Ù‹‹˜ÂÀ‹. ≤‹Á긔 : ˇ܋Â, (ƒ‹œ‹√‹ Ë‹—‹ ìÂ) Ô‹‡ÿ 딇ÿ, Ù‹‹˜ÂÀ‹! Ëœ‹‹√‹‹Â Ë ÜÂÌ‹‹Â Ü‹Ì—‹‹Â ì ë œ‹‹±‹Ù‹ Ù‹œ‹Ë‡ 렛̋ڋ‹Ù‹‡ ¥‹‹Â √‹ Ë œ‹Ïfl Ô‹ëÂ. ›Ì‹Ú‹‹Ù‹‡ ˜‹Â—‹ ¥‹‹Â ë˚‡ÿ Ù‹œ‹Ë √‹›˜; Ù‹œ‹Ë ¥‹‹Â Ü‹∆‹±‹‹≥‹fl ›Ì‹Ú‹‹Ù‹ √‹ œ‹‡ë‹—‹. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : À‹”‹À‹” ìÂ. ∆‹±‹ ≤‹Á긔, Ü ԋ‹√‹fl ∆‹Â¸√¸ ìÂ? ≤‹Á긔 : (œ‹Í‹ë‹¥‹‹ÿ) Ü ¥‹‹Â trade secret ìÂ, ∆‹±‹ ¥‹œ‹√‹Â ë˜ÂÌ‹‹œ‹‹ÿ Ì‹‹ÿ¡‹‹Â √‹›˜, Ü œ‹‹”fl Ô‹‹Â¡‹ ìÂ. Ì‹Û‹‹Â⁄√‹‹ Research ∆‹ìfl Ü invention ≥‹â Ô‹ëfl ì Ü√‹Â ÜÂ≥‹fl ÜÂëÍ‹fl Dental Surgeryœ‹‹ÿ Ë √‹›˜, Allopathyœ‹‹ÿ ∆‹±‹ œ‹‹Â¸‡ÿ Revolution ≥‹Ô‹Â. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ˜ÿ. ÜÂ√‹ÿ‡ √‹‹œ‹? ≤‹Á긔 : (Ô‹”œ‹‹¥‹‹ÿ) ÜÂ√‹ÿ‡ √‹‹œ‹? ÜÂ√‹ÿ‡ √‹‹œ‹ ¥‹‹Â ∆‹fl—‹‚Û‹-≤◊‹Á∆Ù‹ ìÂ. Ü ≤◊‹Á∆Ù‹≥‹fl √‹Ì‹‹ Natural teeth ƒ‹œ‹Â ¥—‹‹”Â, ƒ‹œ‹Â ¥‹Â 國” 烋ԋÂ. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ܘ‹Â, ¥—‹‹” ¥‹‹Â fertilizer manure ËÂÌ‹‡ÿ. ≤‹Á긔 : ˜‹¢, ∆‹±‹ Ü‹∆‹ Üÿƒ‹¬Â¢ ê—‹‹ÿ≥‹fl °±‹‹Â? œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ëÂœ‹ Ì‹‹”‡? ˜ÿ‡ Ô‹‡ÿ, œ‹‹”fl ì‹Âë”fl ∆‹±‹ Üÿƒ‹¬Â¢ °±‹Â ìÂ. ≤‹Á긔 : Ü‹∆‹√‹fl ì‹Âë”fl? œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ˜‹, Ü‹ Ì‹”Ù‹Â Ë ë√—‹‹ ›Ì‹æ‹Í‹—‹œ‹‹ÿ≥‹fl ∆‹‹Ù‹ ≥‹â ë‹ÁÍ‹ÂËœ‹‹ÿ ƒ‹â. ≤‹Á긔 : Oh I see. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : Ì‹‹”‡, ∆‹±‹ ≤‹Á긔! ≤‹Á긔 : ¢. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ̋딋∆‹‹±‹fl ëÂœ‹ ú‹‹Í‹Â ìÂ? ≤‹Á긔 : Oh, I don't worry about it œ‹‹” ë‹ÿâ ë”fl ËÌ‹‡ÿ ìÂ. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : À‹”‹À‹”, ∆‹±‹ ô‹”œ‹‹ÿ—‹ °ÂÌ‹‹√‹ÿ‡ ¥‹‹Â ˜‹Â—‹ √‹Â?

22

≤‹Á긔 : Ü ¥‹‹Â, Ù‹‹˜ÂÀ‹, âÚ‹”√‹fl ë‰∆‹‹ Ü√‹Â Ü‹∆‹ ËÂÌ‹‹ œ‹‡”ÀÀ‹flÜ‹Â√‹fl π—‹‹ ìÂ. ˜°”-À‹‹”Ù‹‹Â√‹fl average ˜Ô‹Â. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : That's magnificent, Doctor! ≤‹Á긔 : Oh, thanks. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : œ‹« Ù‹‹ÿՋΗ‹‡ÿ ìÂ, ≤‹Á긔 ë ¥‹œ‹Â π‹ÿ¥‹ ë‹∞Ì‹‹√‹‹Â √‹Ì‹‹Â Process Ô‹‹Â¡—‹‹Â ìÂ. ≤‹Á긔 : ¢. ›œ‹µ‹‹ÂÜ ¥‹‹Â ô‹±‹‡ÿ—‹ ë˚‡ÿ ë ∆‹Â¸√¸ Í‹Â, ∆‹±‹ œ‹« ë˚‡ÿ ë §‹‹√‹ ã∆‹” ë‹Ââ√‹‹Â á°”‹Â √‹ ˜‹ÂÌ‹‹Â °ÂâÜÂ, ܸ͋ œ‹« ¥‹‹Â formula °˜Â” ë”fl. ∆‹±‹ …” ¥‹‹Â ∆‹≤Â Ë √‹Â? œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ˜‹Ù¥‹‹Â. ≤‹Á긔 : Ü√‹Â œ‹√‹Â ¥‹‹Â ∆‹¬Áfiê¸Ù‹√‹Â Üÿƒ‹Â ”œ‹¥‹ ≥‹â ƒ‹â ìÂ. √‹›˜ √‹›˜ ¥‹‹Â œ‹›˜√‹Â 500-600 π‹ÿ¥‹ ∆‹‹≤Ì‹‹√‹‹ Ü‹Ì‹¥‹‹ ˜Ô‹Â. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ܋˜‹Â! ≤‹Á긔 : Ü√‹Â ∆‹ú‹‹Ù‹Âë œ‹ÂË” Ü‹Á∆‹”ÂÔ‹√Ù‹ Ü‹˜, wisdom tooth√‹‹ ¥‹Â ë‹ÿâ Cases Ü‹Ì‹Â ì Cases. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ˜‹, ≤‹Á긔, Ü ¥‹‚¥‹ √‹Ì‹‡ÿ ìÂ. œ‹‹”fl daughter ∆‹±‹ ë˜Â ë tooth extract 딋̋fl πå. ≤‹Á긔 : √‹›˜¢. As one interested in you. I won't advise. œ‹‹”‹ÿ ∆‹fl—‹‚Û‹-≤◊‹Á∆Ù‹ Í—‹‹Â. µ‹±‹ Ë ›œ‹›√‹¸œ‹‹ÿ ππ⁄ √‹‹À‹‚π Ü√‹Â ∆‹ìfl ë‹—‹œ‹ œ‹‹¸Â œ‹‹”fl ∆‹fl—‹‚Û‹-∆‹ÂáÙ¸ Ì‹‹∆‹”‹Â. œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ´flë, ≤‹Á긔, ¥—‹‹” ˜ÿ‡ ”° Í‹âÔ‹. ≤‹Á긔 : ëÂœ‹, ë‹ÿâ 㥋‹Ì‹Ïœ‹‹ÿ? œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : Ü‹Á›…Ù‹Â ËÌ‹‹√‹‡ÿ √‹Â? ≤‹Á긔 : Ü‹Á›…Ù‹? œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ˜‹Ù¥‹‹Â, ˜ÿ‡ ¥‹‹Â ܘŒ Ü‹Á›…Ù‹√‹‹ ë‹œ‹Â Ë Ü‹Ì—‹‹Â ˜¥‹‹Â. ã∆‹ë‹” ≥‹—‹‹Â ë ¥‹œ‹Â À‹¡‹‡ÿ frankly ë˜fl πfl¡‹‡ÿ ≤‹Á긔 : ëâ Ü‹Á›…Ù‹? œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : á√뜋¸ÂêÙ‹, Ù‹‡∆‹”¸ÂêÙ‹. ˜‡ÿ ¥‹‹Â ܘŒ√‹‹Â Surcharges Collector ì‡ÿ. ≤‹Á긔 : ˜«! [É‹‡”Ô‹flœ‹‹ÿ …Ù‹≤‹â ∆‹≤ ìÂ.] œ‹√‹œ‹‹Â˜√‹ : ¢. ˜Ì‹Â ˇ܋Â, ≤‹Á긔! ˜œ‹±‹‹ÿ ˜ÿ‡ œ‹‹”‹ œ‹‹±‹Ù‹√‹Â œ‹‹ÂëÍ‹ÿ‡ ì‡ÿ. Ü ∆‹‚ì ¥‹Â particulars À‹”‹À‹” √‹‹«¡‹‹Ì‹°Â! Í—‹‹Â, Ù‹‹˜ÂÀ‹¢. [°—‹ ìÂ.] ≤‹Á긔 : Oh Swindle, Murder, Arson! Ü‹ À‹¡‹‹ÿ Ü ܛ√‹”‡Ω √‹‹ÿ Ë ë‹œ‹. À‹úú‹‹Â ˜‹≥‹ Ü‹Ì‹Â ¥‹‹Â Ü‹É‹fl —‹Â À‹µ‹flÙ‹fl ¥‹‹Â≤fl √‹‹É‹‡ÿ. ÜÂë ¥‹‹Â ܘŒ Õ‹‹≤ÿ‡-∆‹ƒ‹‹” ô‹”œ‹‹ÿ≥‹fl ë‹∞Ì‹‹ ∆‹≤¥‹‹ÿ ˜‹Â—‹ Ü√‹Â ã∆‹”≥‹fl Ü‹Ì‹‹ÿ Í‹∆‹ ̋σ‹‹≤Â. —‹‹π ”‹É‹, Remember, Remember. [Ü‹ÿ¸‹ œ‹‹” ìÂ. √‹””¥√‹œ‹›±‹”‹Ì‹ π‹É‹Í‹ ≥‹‹—‹ ìÂ.]

23

√‹””¥√‹ : Ü‹∆‹ ì‹Â? œ‹√‹Â É‹‹¥‹”fl √‹ ˜¥‹fl. œ‹√‹Â ¥‹‹Â ÜÂœ‹ ë ꗋ‹ÿë πÌ‹‹ ë”Ì‹‹ ƒ‹—‹‹ ˜Ô‹‹Â. ≤‹Á긔 : (∆‹fl´ …”̋fl) ê—‹‹ÿ, ˘√√‹œ‹œ‹‹ÿ? √‹””¥√‹ : ëÂœ‹ Ì‹Ïfl. ππfl⁄√‹Â ¥—‹‹ÿ! ≤‹Á긔 : ππfl⁄? ê—‹‹ÿ ì ππfl⁄? ê—‹‹ÿ ì ππfl⁄! ˸͋fl ¥‹‹”‹ √‹‹œ‹√‹fl œ‹‹Ï‹ Ë∆‹fl ì ¥‹Â¸Í‹fl ∆‹¬Õ‹‡√‹‹ √‹‹œ‹√‹fl …”̋fl ˜‹Â¥‹ ¥‹‹Â absolutely painless process≥‹fl œ‹‡fiꥋ œ‹Ïfl ˜‹Â¥‹. √‹””¥√‹ : ≤‹Á긔, Ü‹œ‹ ëÂœ‹ À‹‹ÂÍ‹‹Â ì‹Â? ≤‹Á긔 : À‹Âë‹”fl, My dear friend, À‹Âë‹”fl. √‹””¥√‹ : Ü‹∆‹√‹fl Ô‹‹Â¡‹? ≤‹Á긔 : ëÂÌ‹fl Ô‹‹Â¡‹ Ü√‹Â ëÂÌ‹fl Ì‹‹¥‹! √‹””¥√‹ : Ü‹∆‹√‹fl πÌ‹‹Ü‹Â? ≤‹Á긔 : Õ‹‹≤‚¥‹fl... Õ‹‹≤‚¥‹fl. √‹””¥√‹ : ∆‹±‹ Ü‹∆‹√‹‹ÿ ∆‹fl—‹‚Û‹-≤◊‹Â∆Ù‹? ≤‹Á긔 : ∆‹flƒ‹Ïfl ƒ‹—‹‹ÿ. œ‹‹”‹ À‹‡î‡ƒ‹⁄ ›œ‹µ‹, ∆‹flƒ‹Ïfl ƒ‹—‹‹ÿ. √‹””¥√‹ : ܔ ∆‹±‹ ¥‹œ‹‹”‹ÿ Ü‹Á∆‹”ÂÔ‹√Ù‹? ≤‹Á긔 : Õ‹‹â, œ‹‹”‹Â Í‹Â√ً¸ ∆‹±‹ Õ‹‹≤‚¥‹fl ìÂ. √‹””¥√‹ : Ü√‹Â ¥‹œ‹‹”‹ Í‹ÂÉ‹‹Â, Õ‹‹Û‹±‹‹Â? ≤‹Á긔 : Í‹É‹Ì‹‹ ˸͋fl Ü‹Ì‹≤¥‹ √‹≥‹fl; À‹‹ÂÍ‹Ì‹‹ ˸͋fl ˜‹Â›Ô‹—‹‹”fl √‹≥‹fl. √‹””¥√‹ : ∆‹ÂÍ‹fl ¥‹œ‹‹”fl ∆‹fl—‹‚Û‹-∆‹ÂáÙ¸? ≤‹Á긔 : Ü ∆‹fl—‹‚Û‹ À‹fl°Â, ˜ÿ‡ √‹›˜. √‹””¥√‹ : Ü‹ Ô‹‡ÿ 똋 ì‹Â, ≤‹Á긔? ≤‹Á긔 : Hard facts. œ‹‹≥‹‡ÿ œ‹‹”flÜ ¥‹‹Â Í‹‹Â˜fl √‹flëÏ ÜÂÌ‹fl √‹í” Ì‹Ù¥‹‡fiÙ≥‹›¥‹. √‹””¥√‹ : Ü‹ πÌ‹‹É‹‹√‹‡ÿ? ≤‹Á긔 : ˜Ë‡ À‹flÍ‹ ∆‹¥—‹‡ÿ √‹≥‹fl. √‹””¥√‹ : Õ‹‹≤‡ÿ? ≤‹Á긔 : ú‹‹” œ‹‹Ù‹ ≥‹—‹‹. √‹””¥√‹ : ¥‹œ‹‹”‹Â staff? ≤‹Á긔 : ëÂÙ‹ ∆‹” 뛜‹Ô‹√‹. °Ü‹Â, ˜Ì‹Â ¥‹œ‹Â ›Ù‹¡‹‹Ì‹‹Â!

24

√‹””¥√‹ : ÜÂœ‹ ›Ù‹¡‹‹Ì‹Â ê—‹‹ÿ? Ü‹Ì‹fl ìÂ¥‹”›∆‹ÿ≤fl? ˜”‹œ‹É‹‹Â”! ≤‹Á긔 : ˜Ì‹Â °, Õ‹‹â °. ¥‹√‹Â É‹À‹” ì œ‹√‹Â ˜›≥‹—‹‹” ›Ì‹√‹‹ ∆‹±‹ π‹ÿ¥‹ ∆‹‹≤¥‹‹ÿ Ü‹Ì‹≤ ìÂ. √‹””¥√‹ : ܸ͋Â? ≤‹Á긔 : ܸ͋Â? (çÕ‹‹Â ≥‹â ¥‹œ‹‹ú‹‹Â œ‹‹” ìÂ.) ܸ͋ ܋, Ù‹œ‹ü—‹‹Â? √‹””¥√‹ : Ü‹¸Í‹Â Ù‹‡¡‹fl? √‹flÍ‹‡Ü À‹¡‹‡ÿ ë˚‡ÿ ˜¥‹‡ÿ, Ü‹ √‹›˜. ≤‹Á긔 : ë‹Â±‹? √‹””¥√‹ : œ‹‹”fl πflë”flÜÂ, Õ‹‹â. ¥‹‹”‹Â π‹ÂÛ‹ √‹≥‹fl. ∆‹Â¸√‹‹ÿ Ë ü—‹‹ÿ Ü‹≤‹ÿ …ÿ¸‹—‹ ¥—‹‹ÿ ∆‹ìfl ∆‹‹”ë‹√‹ÿ‡ Ô‹‡ÿ? ≤‹Á긔 : ¥—‹‹” ܋∆‹... Ü‹∆‹... √‹””¥√‹ : ˜‹, Õ‹‹â, ˜ÿ‡ √‹””¥√‹œ‹›±‹”‹Ì‹. ∆‹‹”É‹‡ÿ ë”Ì‹‹ √‹flëΗ‹‹Â. ∆‹‹”É‹‡ÿ ≥‹â ƒ‹—‹‡ÿ, À‹‹∆‹ 쥋fl Ü‹ÿÉ‹Â ì‹Âë”fl√‹Â ë‚Ì‹‹œ‹‹ÿ √‹‹É‹fl. [∆‹‹Âë œ‹‚ë ìÂ.] ≤‹Á긔 : ∆‹±‹ Ü‹∆‹ ¥‹‹Â Í‹‹ÿÀ‹‹Â ë‹Ï‹Â ë‹Â¸, ëÔœ‹fl”fl ¸‹Â∆‹fl Ü√‹Â ú‹‹” ∆‹‹¸Í‹fl√‹ÿ‡ ¡‹‹Â›¥‹—‹‡ÿ ∆‹˜Â”¥‹‹ ˜¥‹‹ √‹Â? √‹””¥√‹ : (√‹‹ë É‹ÿɋ”¥‹‹ÿ) ¥‹Â œ‹√‹Â ÜÂœ‹ ë 뜋‹ã Õ‹±‹ÂÍ‹‹ Ëœ‹‹â ∆‹‹Ù‹Â Ë”‹ Ì‹¸œ‹‹ÿ °å, ܸ͋ ë‹Â¸-∆‹‹¸Í‹‚√‹ œ‹‹ƒ‹fl Ü‹±—‹‹ÿ. Ü‹Â œ‹‹”fl πflë”fl ”Â... ≤‹Á긔 : ˜ÿ‡ ë‹Â√‹Â ”‹Âå? (`ËÌ‹›√‹ë‹')

25

ë‹Ì—‹ Ü¡—‹‹∆‹ë Üÿƒ‹ 0 ¡‹fl”‡ ∆‹”flÉ‹

∆‹˜Â—‹‹¤ Ù—‹‚¸-À‹‚¸-œ‹‹Â°ÿ-¸‹á, ∆‹ìfl Ì‹ƒ‹⁄œ‹‹ÿ ç∆‹≤“‹ Õ‹‹â, Õ‹‹”‹Â ≥‹‹Â≥‹‹ÿ Í‹fl¡‹‹ÿ Ù‹‹≥‹, À‹‡›Ω √‹‹Â ê—‹‹ÿ ì ًÿƒ‹‹≥‹? À‹‹ÂÍ‹Â ∆‹¸∆‹¸ ∆‹‹Â∆‹¸-Ì‹Á±‹, √‹‹ Ù‹‹ÿ¡‹‹Â √‹‹ ì ëà ”Á±‹! ”Á±‹ Ì‹ƒ‹”√‹‹Â Ì‹‹ë-∆‹¬Ì‹‹˜, œ‹‹Â¸”√‹Â Ì‹Ïfl ›Í‹ÙÙ‹‹Â ”‹˜, ç∆‹≤“‹Â ¥‹Â ê—‹‹ÿ ËÊ Ü¸ëÂ? Ì‹‹ƒ‹Â ô‹ÿ¸ Ô‹À‹π À‹¸ëÂ! ̋”‹—‹‹ Ì‹fl±‹Â ¥‹Â Ô‹Àπ, ê—‹‹” ∆‹‚”‡ÿ ≥‹‹—‹Â ÜÀπ? Ô‹Àπ ܋ÿü—‹‹ÿ Ò‹‹Â¥‹‹-ë‹√‹, ∆‹‰Û´‹Âœ‹‹ÿ  ì §‹‹√‹! ‹∆‹‹Â ÜÂ√‹Â √‹‹ ë´Â, ∆‹‰Û´‹Â≥‹fl ∆‹flì Ë ˜´Â! Ù‹µ‹ ÜÂœ‹ ¥‹‹Â ˜‹Í—‹‡ÿ °—‹, ∆‹Ì‹√‹ ≥‹ëfl Ì‹‹πÏ É‹«ú‹‹—‹. Ì‹‹›” Ì‹±‹ Ì‹‹πÏ√‹fl ë‹—‹, ƒ‹ƒ‹√‹ œ‹¡—‹ Ü ƒ‹Ï¥‹fl °—‹, ¥‹ÂÌ‹‹Â ÜÂ√‹‹Â Ì‹‹±‹fl-œ‹Â˜, ı‹Ì‹Â √‹˜Œ √‹Â ƒ‹‹Ë Ë˜; ¡‹”¥‹fl√‹Â Ô‹‹Â ÜÂ√‹‹Â ¥‹‹ÂÛ‹? ë‹Â”‹-œ‹‹Â”‹ îflÍ‹Â ô‹‹ÂÛ‹! ô‹‹ÂÛ‹ ´‹Í‹Ì‹fl ›É‹ÙÙ‹‡ÿ Õ‹”Â, Ì‹Û‹⁄ ∆‹ìfl ÜÂœ‹ Ì‹Û‹‹Â⁄ Ù‹”Â, Ì‹ƒ‹Â⁄ ÜÂœ‹ Ü‹Ì‹Â √‹Â °—‹, ÜÂë Ì‹É‹¥‹ ëÿâ ƒ‹‹Â≥‹‡ÿ É‹‹—‹, ≥‹‹Â≥‹‡ÿ ∆‹≤“‡ÿ √‹Â ç≤ ∆‹‹√‹, ƒ‹‹â≤ œ‹˜Œ ¥—‹‹ÿ À‹‚≤ §‹‹√‹! (Üÿƒ‹-∆‹ú‹flÙ‹fl, 1982, ∆‹‰. 9)

26

∆‹¬Ì‹‹Ù‹ —‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â : ∆‹¬ë‰›¥‹√‹‡ÿ ë‹Ì—‹ 0 ú‹ÿ∫ë‹√¥‹ ∆‹ÿ≤“‹

—‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â, ËÂ√‹Â Ü‹∆‹±‹‹ πÂÔ‹fl Õ‹‹âÜ‹Â —‹Ô‹‹Âœ‹¥‹fl ë˜Â ìÂ, Ü °ÂÌ‹‹√‹‹Â ë‹—‹⁄òœ‹ ˜›”˜” √‹ ƒ‹‹Â´Ì—‹‹Â ˜‹Â¥‹ ¥‹‹Â ÜÂë Üπ÷Õ‹‡¥‹ Ù≥‹Ï °ÂÌ‹‹√‹ÿ‡ ú‹‚ëfl ËÌ‹‹—‹‡ÿ ˜‹Â¥‹. —‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â Ì‹ÁÍ‹fl Ü √‹‹œ‹ ∆‹˜ÂÍ‹Ì‹˜ÂÍ‹ÿ‡ œ‹« Ù‹‹√‹˜‹ÂîÂœ‹‹ÿ Ë Ù‹‹ÿՋΗ‹‡ÿ. ÜÂœ‹‹ÿ ¥‹Â Ô‹‡ÿ °ÂÌ‹‹√‹ÿ‡ ˜Ô‹Â ÜÂÌ‹‹Â ∆‹¬˛‹ ∆‹±‹ œ‹√‹Â ≥‹—‹‹Â. ¥—‹‹” ˜›”˜” Ü√‹Â œ‹ÿˇ ë˜Â, `œ‹‹œ‹‹, ÜÂë Ì‹‹” ¥‹œ‹Â ˇ܋Â, ∆‹ìfl Üœ‹√‹Â —‹‹π ë”°Â.' Ù‹‹√‹˜‹ÂîÂ≥‹fl 150 œ‹‹âÍ‹ π‚” ∆‹˜‹≤fl ”Ù¥‹Â —‹Ô‹‹Âœ‹fl¥‹Â ËÌ‹‹√‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ; ܸ͋ ≤◊‹â›Ì‹ÿƒ‹œ‹‹ÿ œ‹ππÈ∆‹ ≥‹‹—‹ Ü√‹Â Ù‹‹”fl ëÿ∆‹√‹fl œ‹Ï ÜÂÌ‹‹ À‹ÂÌ‹≤‹ ˜Â¥‹‡≥‹fl ˜›”˜” ÜÂœ‹√‹‹ ›œ‹µ‹ ˜Ù‹œ‹‡É‹√‹Â Í‹fl¡‹‹ ˜¥‹‹. ë›∆‹Í‹‹ Ü√‹Â ˜ÿ‡ ÜÂœ‹ ú‹‹” ˱‹‹ÿ ¥‹‹. 21 Ù‹∆¸ÂœÀ‹” —‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â Ì‹ÁÍ‹fl °ÂÌ‹‹ ç∆‹≤“‹ÿ. Ù‹‹√‹˜‹ÂîÂ√‹fl Ù‹”˜π Ì‹¸‹Ì‹fl ë À‹π‹œ‹ Ü√‹Â ∫‹ö‹√‹‹Â À‹‹ƒ‹‹—‹¥‹fl ›Ì‹Ù¥‹‹” Ô‹È ≥‹—‹‹Â. ܘŒ À‹π‹œ‹ ً٥‹fl œ‹Ï Ü¸͋ ÜÂ√‹fl ¥‹∆‹‹Ù‹ ë”Ì‹‹ ÜÂë …‹œ‹⁄œ‹‹ÿ ƒ‹—‹‹ÿ. ¥—‹‹ÿ ÜÂë ƒ‹‹Â”fl œ‹›˜Í‹‹Ü ë˚‡ÿ ëÂ, Ü¥—‹‹” À‹π‹œ‹ ˜‹Ë” Ù¸‹Á뜋‹ÿ √‹≥‹fl. ÜÂë À‹π‹œ‹√‹‹ î‹≤ √‹flú‹Â …‹Â≤“‹ ›Ì‹√‹‹√‹fl À‹π‹œ‹√‹‹Â Ü¡‹‹⁄ ã∆‹”‹ÿ¥‹√‹‹Â ë‹Â≥‹Ï‹Â ˜¥‹‹Â Ü ∆‹‹ÿú‹ ≤‹ÁÍ‹”œ‹‹ÿ Ü‹∆‹Ì‹‹√‹‡ÿ ë˚‡ÿ. ˜Ù‹œ‹‡É‹ Ì‹‹›±‹—‹‹√‹‹Â πfl딋 ˜¥‹‹Â. ܱ‹Â ƒ‹±‹¥‹”fl ë”fl ë ∆‹¥√‹fl √‹Ì‹”fl À‹Â´fl ô‹Â” À‹π‹œ‹ …‹Â≤Ô‹Â ¥‹‹Â √‹‹É‹fl πÂ¥‹‹ÿ ∆‹úú‹flÙ‹-µ‹flÙ‹ ∆‹‹å≤ ¥‹‹¢ À‹π‹œ‹ ً٥‹‹ Õ‹‹Ì‹√‹fl œ‹Ïfl ”˜ÂÔ‹Â. √‹Ì‹ÂœÀ‹”œ‹‹ÿ ˜Ù‹œ‹‡É‹ πÂÔ‹œ‹‹ÿ ËÌ‹‹√‹ÿ‡ ›Ì‹ú‹‹” ì Ü¸͋ À‹°”√‹fl œ‹‹«ô‹fl À‹π‹œ‹ 딥‹‹ÿ Ü‹ ¥‹‹Â œ‹…¥‹√‹‹ Õ‹‹Ì‹œ‹‹ÿ À‹π‹œ‹ œ‹Ï ìÂ; ܸ͋ ÜÂœ‹±‹Â ë‹Â≥‹Ï‹Â éú‹ëfl√‹Â ›≤ëflœ‹‹ÿ œ‹‚ê —‹‹Â! µ‹±‹Âë ëÍ‹‹ë√‹‹ ≤◊‹â›Ì‹ÿƒ‹ ∆‹ìfl ”Â≤Ì‹‚≤√‹‹ÿ ƒ‹‹∞‹ÿ ¥‹‹Â›¥‹ÿƒ‹ Ëÿƒ‹Í‹‹Â Ô‹È ≥‹—‹‹ÿ. ÙÌ‹úì Ü‹ë‹Ô‹œ‹‹ÿ œ‹¡—‹‹˜÷√‹√‹‹Â Ù‹‚—‹⁄ ¥‹∆‹¥‹‹Â ˜¥‹‹Â 쥋‹ÿ Ëÿƒ‹Í‹‹Âœ‹‹ÿ Üÿ¡‹‹”‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. ∆‹¬ë‹Ô‹√‹Â Ì‹‰ö‹√‹fl Ô‹‹É‹‹Ü‹Â Ü√‹Â ÜÂ√‹‹ÿ ∆‹‹√‹ Õ‹Âπfl√‹Â Ü‹Ì‹¥‹‹ÿ Õ‹‹” œ‹≥‹‹œ‹±‹ ë”Ì‹fl ∆‹≤¥‹fl ˜¥‹fl. ê—‹‹ÿë ê—‹‹ÿë ú‹Ï‹â√‹Â Ü‹Ì‹ÂÍ‹‹ Ù‹‚—‹⁄∆‹¬ë‹Ô‹√‹‹ÿ ú‹‹ÿ𔱋‹ÿ Ëœ‹fl√‹ ã∆‹” ∆‹≥‹”‹—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ÜÂ√‹Â ë‹”±‹Â Ëÿƒ‹Í‹√‹fl ƒ‹flú‹¥‹‹ Ì‹¡‹‹” Ù∆‹Û¸ ≥‹¥‹fl ˜¥‹fl.

27

À‹∆‹‹Â” ÜÂë Ì‹‹ƒ—‹Â —‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â ∆‹˜‹«ú—‹‹ÿ. √‹Ì‹ ˜°” …‚¸√‹fl éú‹‹âÜ ¥‹∆‹‹ÂÌ‹√‹√‹fl —‹‹π Ü∆‹‹Ì‹Â ÜÂÌ‹‹ Ô‹‹ÿ¥‹ ∆‹¬ë‰›¥‹≥‹fl Õ‹—‹‹⁄Õ‹—‹‹⁄ Ù≥‹Ï ëÁ›œ∆‹ÿƒ‹ œ‹‹¸Â√‹fl Ì—‹Ì‹Ù≥‹‹ ܃‹‹ã≥‹fl ˜›”˜” ë”fl ˜¥‹fl. ã√‹‹Ï‹√‹fl ” °Ü‹Âœ‹‹ÿ ¥‹‹Â ܘŒ œ‹›˜√‹‹Ü‹Â ܃‹‹ã ›”îÌ‹Â⁄Ô‹√‹ 딋̋̋‡ÿ ∆‹≤ ìÂ. ëÁœ∆‹œ‹‹ÿ Ù‹‹œ‹‹√‹ œ‹‚ëfl ú‹‹-√‹‹Ù¥‹‹Â ∆‹¥‹‹Ì‹fl Üœ‹Â —‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â ¡‹‹Â¡‹ °ÂÌ‹‹ ∆‹ƒ‹∆‹‹Ï‹ÿ √‹flëΗ‹‹ÿ. ´ÿ≤fl ë˜Â œ‹‹”‡ÿ ë‹œ‹. Ù̋¸”, ë‹Â¸ Ü√‹Â ã∆‹” Ô‹‹Í‹ Ü‹Â∞fl ˜¥‹fl Ü√‹Â œ‹‹≥‹Â ë‹›√‹—‹‹ ¸‹Â∆‹fl ∆‹˜Â”fl ˜¥‹fl 쥋‹ÿ ´ÿ≤fl ˜‹≤ë‹ÿ Ù‹‹«Ù‹”Ì‹fl ô‹‚Ù‹fl Ëâ√‹Â ¡‹¬‚°Ì‹¥‹fl ˜¥‹fl! ∆‹¬ë‰›¥‹›√‹›œ‹⁄¥‹ œ‹ÿ›π” ñ "The incomparable valley." Natural mastepiece in stone' Ü√‹Â "Shrine of Sierra' ÜÂÌ‹‹ÿÜÂÌ‹‹ÿ ›Ì‹Ô‹ÂÛ‹±‹‹Â≥‹fl Í‹ÂÉ‹ë‹Â Ü√‹Â ë›Ì‹Ü‹ÂÜ ËÂ√‹‹Â œ‹›˜œ‹‹ ƒ‹‹—‹‹Â ì Ü π‡›√‹—‹‹√‹‹Â Ù‹‹Ê≥‹fl éú‹‹Â ¡‹‹Â¡‹ ñ œ‹¡—‹œ‹ ë›͋…‹Â›√‹⁄—‹‹œ‹‹ÿ Ü‹Ì—‹‹Â ìÂ. ›Ù‹—‹Â”‹ √‹‹œ‹√‹‹ ›˜œ‹‹úì‹›π¥‹ ∆‹Ì‹⁄¥‹√‹‹ÿ ›Ô‹É‹”‹Â ã∆‹”≥‹fl ›˜œ‹›Ô‹Í‹‹ ∆‹flƒ‹Ïfl√‹Â ËÍ‹¡‹‹Â¡‹È∆‹Â é≤fl É‹fl±‹œ‹‹ÿ îÿ∆‹Í‹‹Ì‹Â ìÂ. ¡‹‹Â¡‹ ü—‹‹ÿ≥‹fl Õ‹‚Ù‹ë‹Â œ‹‹” ì ÜÂ√‹fl ∆‹‹ìÏ Ü√‹Â ܋ˇÀ‹‹Ë‡√‹‹ ∆‹Ì‹⁄¥‹‹Â√‹‹ÿ ›Ô‹É‹”‹Â ô‹Ù‹‹â√‹Â Í‹ÿÀ‹-ƒ‹‹ÂÏ‹ë‹” ›Ô‹Ì‹›Í‹ÿƒ‹ ËÂÌ‹‹ÿ °±‹Â ∆‹¬ë‰›¥‹›√‹›œ‹⁄¥‹ ü—‹‹Â›¥‹›Í‹¤ƒ‹ œ‹ÿ›π”‹Â ˜‹Â—‹ ÜÂÌ‹‹Â É—‹‹Í‹ Ü‹∆‹Â ìÂ. ÜÂœ‹‹ÿ≥‹fl Ì‹˜Â¥‹‹ÿ œ‹›Ù‹⁄≤ √‹πfl√‹‹ÿ ∆‹‹±‹fl Ô‹ÿë”√‹fl ˸‹œ‹‹ÿ≥‹fl ∆‹‰≥Ì‹fl ã∆‹” ÜÌ‹¥‹”±‹√‹fl —‹‹π Ü‹∆‹Â ìÂ. âÚ‹”√‹‡ÿ ñ Ù‹‹ö‹‹¥‹÷ ›Ô‹Ì‹√‹ÿ‡ πÔ‹⁄√‹ ≥‹—‹ÿ‡ ˜‹Â—‹ ÜÂÌ‹‹Â Õ‹fiꥋՋ‹Ì‹ °ƒ‹¥‹‹ÿ ˜ÿ‡ ›Ô‹Ì‹œ‹›˜œ√‹ Ù¥‹‹Âµ‹ Ù‹˜Ë ”fl¥‹Â ƒ‹‹Ì‹‹ Í‹‹ƒ—‹‹Â. `Ùœ‹Ô‹‹√‹Â ÛÌ‹‹òfl≤‹ Ùœ‹”˜” ›∆‹Ô‹‹ú‹‹: Ù‹˜ú‹”‹›ˇ‹¥‹‹Õ‹Ùœ‹‹Í‹Â∆‹: ı‹ƒ‹›∆‹ √‹‰ë”‹Â¸fl ∆‹›”ë”:, Üœ‹‹ÿƒ‹Í—‹ÿ Ô‹flÍ‹ÿ ¥‹Ì‹ Õ‹Ì‹¥‹‡ √‹‹œ‹ÊÌ‹œ‹›É‹Í‹ÿ, ¥‹≥‹‹›∆‹ Ùœ‹¥‹‰⁄±‹‹ÿ Ì‹”π ∆‹”œ‹ÿ œ‹ÿƒ‹Í‹œ‹›Ù‹' Ü√‹Â, `Ì‹√π ՋꥋË√‹‹Ò‹—‹ÿ ú‹ Ì‹”π Ì‹√π ›Ô‹Ì‹ÿ Ô‹ÿ딜‹÷' ñ ÜÂÌ‹‹ ∆‹Ô‹‡∆‹›¥‹ Õ‹ƒ‹Ì‹‹√‹ Ô‹ÿë”√‹Â œ‹√‹‹Âœ‹√‹ ∆‹¬±‹‹œ‹ ë—‹‹⁄. œ‹‹Â¸fl ›˜œ‹›Ô‹Í‹‹√‹‹ ô‹Ù‹‹”‹√‹Â ë‹”±‹Â ƒ‹¬Â√‹‹â¸√‹‹ Ü ∆‹Ì‹⁄¥‹‹Âœ‹‹ÿ À‹É‹‹ÂÍ‹‹Â ∆‹≤fl ìÂ, ÜÂœ‹‹ÿ≥‹fl ¡‹‹Â¡‹È∆‹Â ∆‹≤¥‹‹ ËÍ‹”‹›Ô‹Ü √‹flú‹Â Ü‹ÿÉ‹Â Üÿ¡‹‹”‹ÿ Ü‹Ì‹Â ÜÂÌ‹fl é≤fl É‹fl±‹ ë‹Â¥‹”fl ¡‹Ù‹œ‹Ù‹¥‹‹ÿ ›˜œ‹ ËÂÌ‹‹ÿ ∆‹‹±‹fl É‹fl±‹√‹fl Õ‹ÂÉ‹≤‹Â ã∆‹” ë‚πë‹ œ‹‹”¥‹‹ÿ, Ô‹fl딋Â√‹‹Â ìÿ¸ë‹Ì‹ 딥‹‹ÿ Ô‹fl±‹⁄›Ì‹Ô‹fl±‹⁄ À‹√‹fl√‹Â Ù‹˜ı‹‹¡‹‹” Ì‹˜Â ìÂ. Ü‹Ù‹∆‹‹Ù‹√‹‹ÿ éú‹‹ÿ éú‹‹ÿ Ì‹‰ö‹‹Â√‹fl ô‹√‹Ô—‹‹œ‹ 츋 ܘŒ ë‹—‹œ‹fl Ù‹‹Ê√π—‹⁄ À‹ö‹Â ìÂ. ∆‹˜‹≤‹Â ã∆‹” œ‹‹Â¸‹œ‹‹Â¸‹ œ‹¡‹∆‹‚≤‹ °œ—‹‹ ìÂ. Ëÿƒ‹Í‹fl ”Œì‹Â ∆‹Ì‹⁄¥‹√‹fl Ù‹fl¡‹fl éú‹fl πflÌ‹‹Í‹‹Â ã∆‹” Ù‹”Ï¥‹‹≥‹fl ú‹∞fl√‹Â œ‹¡‹∆‹‚≤‹√‹Â ìÿìÂ≤fl œ‹¡‹ ú‹‹¸Â ìÂ. ”Œì√‹‹ ƒ‹‡úì‹π‹” Ì‹‹Ï‹Â√‹Â ë‹”±‹Â œ‹¡‹œ‹‹É‹flÜ‹Â ÜÂ√‹Â ≤ÿÉ‹ œ‹‹”fl ԋ륋fl √‹≥‹fl. Ù‹‹˜›Ù‹ë œ‹” ¢Ì‹‹Ü‹Â ›Ô‹É‹”√‹fl ¸‹Âú‹Â ú‹∞fl√‹Â ë é≤fl É‹fl±‹œ‹‹ÿ 祋”fl√‹Â ∆‹¬ë‰›¥‹√‹‹ Ü‹ ”‡∫-”œ—‹ ÙÌ‹È∆‹√‹‹Â Ü‹ÙÌ‹‹π œ‹‹±‹Â ìÂ.

—‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â√‹fl Ü‹Ù‹∆‹‹Ù‹√‹‹ÿ œ‹Âπ‹√‹‹Â ÜÙ‹ÿÉ—‹ Ü√‹‹œ‹fl …‚Í‹‹Â≥‹fl Ô‹‹ÂÕ‹Â ìÂ. œ‹Âπ‹√‹‹Â ∆‹‹ìÏ ∆‹‹â√‹ Ù‹fl≤”, Ü√‹Â. ”Â≤Ì‹‚≤√‹‹ÿ ÜÀ‹‹Â¸“‹ÿ ƒ‹‹∞ Ëÿƒ‹Í‹‹Â ìÂ. À‹‹Ë‡œ‹‹ÿ áfi√≤—‹√‹ ›Ì‹Í‹ÂË ìÂ. ü—‹‹ÿ ܃‹‹ã Ü‹ πÂÔ‹√‹‹ œ‹‚Ï Ì‹¥‹√‹flÜ‹Â ñ ”Â≤áfi√≤—‹√‹‹Â ”˜Â¥‹‹ ˜¥‹‹. Ëÿƒ‹Í‹fl ÜÉ‹”‹Â¸ Ü√‹Â ∆‹Ô‹‡Ü‹Â√‹‹Â ›Ô‹ë‹” ÜÂœ‹√‹‹Â É‹‹Â”‹ë ˜¥‹‹Â. Üÿƒ‹¬Â°ÂÜ ܋ Ì‹ÁÍ‹fl Ô‹‹Â¡‹fl ∆‹ìfl ”Â≤ áfi√≤—‹√‹‹Â√‹fl Ì‹Ù¥‹fl ô‹¸Ì‹‹ Í‹‹ƒ‹fl Ü√‹Â √‹‹œ‹Ô‹ÂÛ‹ À‹√‹fl Ë¥‹‹ ”Â≤ áfi√≤—‹√‹‹Â√‹Â ë‹Ââ Ü°—‹À‹ ô‹”œ‹‹ÿ Ù‹ÿô‹”ÂÍ‹‹ √‹œ‹‚√‹‹È∆‹Â ÜÂë ÜÂë √‹‹√‹fl Ì‹Ù‹‹˜¥‹œ‹‹ÿ ”‹É—‹‹ ìÂ. ܘŒ ë”fl ›Ì‹Í‹ÂË ì ÜÂ√‹Â ∆‹¬Ì‹‹Ù‹¡‹‹œ‹ ¥‹”fl렛̋ëÙ‹‹Ì—‹‡ÿ ìÂ. ë”fl ›Ì‹Í‹ÂËœ‹‹ÿ ›Ì‹Ô‹‹Ï ëÁ›œ∆‹ÿƒ‹ ∆Í‹ÂÙ‹ ìÂ. À‹‹Ë‡œ‹‹ÿ ”ÂÙ¸‹Â”‹ÿ, Í‹‹Á√≤◊fl, ∆‹‹Âٸ܋Á›…Ù‹, °˜Â” ¸Â›Í‹…‹Â√‹ ܱ‹Â ›≤∆‹‹¸⁄œ‹Â√¸Í‹ Ù¸‹Â” ìÂ. Ù‹˜ÂÍ‹‹±‹flÜ‹Â œ‹‹¸Â

28

ƒ‹‹â≤ ¸‚”√‹fl Ì—‹Ì‹Ù≥‹‹ ìÂ. ÜÂ√‹Â œ‹‹¸Â ً٥‹‹ π”√‹fl À‹Ù‹‹Â π‹Â≤ ìÂ. ÜÂëÍ‹‹ Ü‹√‹ÿπ œ‹‹±‹Ì‹‹ œ‹‹¸Â ô‹‹Â≤ÂÙ‹Ì‹‹”fl√‹fl Ü√‹Â Ù‹‹áëÍ‹√‹fl ∆‹±‹ Ù‹ƒ‹Ì‹≤ ìÂ. Ëÿƒ‹Í‹fl ë‹Ï‹ÿ ”Œì, ›É‹Ù‹ë‹ÂÍ‹fl Ü√‹Â Ëÿƒ‹Í‹fl ˜”±‹‹ÿ√‹Â Ù‹˜ÂÍ‹‹±‹flÜ‹Â ø‹”‹ É‹‹Â”‹ë Ü‹∆‹Ì‹‹√‹fl ܘŒ œ‹√‹‹ ìÂ, `∆‹Ô‹‡Ü‹Â ∆‹‹Â¥‹‹√‹‹Â ÙÌ‹Ê”›Ì‹˜‹” Ü√‹Â ë‡π”¥‹fl É‹‹Â”‹ë ì‹Â≤fl Ü‹ ”fl¥‹Â É‹‹Â”‹ë Ü‹∆‹Ì‹‹≥‹fl ¥‹ÂÜ‹Â Í‹‹Í‹ú‹‚≤‹ÿ ›Õ‹É‹‹”fl À‹√‹fl °—‹ ìÂ' ÜÂÌ‹fl Ù‹‚ú‹√‹‹Ü‹Â ´Â” ´Â” œ‹‚ëfl ìÂ. ›πÌ‹Ù‹Â É‹‡ÍÍ‹‡ÿ Ü‹ë‹Ô‹ Ü√‹Â ãÛœ‹‹Õ‹—‹‹⁄ ¥‹≤ë‹√‹Â ë‹”±‹Â πÙ‹ ˜°” …‚¸√‹fl éú‹‹âÜ ´ÿ≤fl Ù‹˜√‹ ë”fl Ô‹ë‹¥‹fl ˜¥‹fl, ∆‹”ÿ¥‹‡ ËÂÌ‹‹Â Ù‹‚”Ë Ü‹≥‹œ—‹‹Â ë ´ÿ≤fl√‹‹Â Ù‹∆‹‹¸‹Â ú‹‹Í—‹‹Â. π‹ÿ¥‹√‹fl ≤‹ëÍ‹flÜ‹Â Ì‹ƒ‹‹≤¥‹‹ÿ, ¡‹¬‚Ë¥‹‹ÿ¡‹¬‚Ë¥‹‹ÿ ÜÂë ”ÂÙ¸‹Â”‹œ‹‹ÿ Ëâ `À‹Í‹fl¸‹Â' √‹‹œ‹√‹‹Â Ô‹‹ë‹˜‹”fl É‹‹Â”‹ë É‹‹â ëÁœ∆‹œ‹‹ÿ ƒ‹—‹‹. À‹ÿ¡‹ ëÁœ∆‹√‹fl ê—‹‹ÿë É‹‡ÍÍ‹fl ›¥‹”‹≤œ‹‹ÿ≥‹fl ´ÿ≤‹Â ∆‹Ì‹√‹ Ü‹Ì‹fl√‹Â ˜‹≤ë‹ÿ ≥‹flËÌ‹fl πÂ¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. ∆‹Í‹ÿƒ‹ ã∆‹” ÙÍ‹fl›∆‹ÿƒ‹ À‹Áƒ‹œ‹‹ÿ Õ‹”‹â√‹Â ¸‚ÿ›¸—‹‡ Ì‹‹Ïfl√‹Â Ù‹‚¥‹‹ÿ ¥‹‹Â É‹”‹ÿ, ¡‹¬‡°”fl ú‹‹Í‹‡ ˜¥‹fl. ë›∆‹Í‹‹ ë˜Â, `Ü‹Ì‹fl ´ÿ≤flœ‹‹ÿ ”‹¥‹ ëÂœ‹ ∆‹Ù‹‹” ≥‹Ô‹Â? Ù‹Ì‹‹” ¢Ì‹¥‹‹ÿ ”˚‹ÿ ¥—‹‹” ɋ”‡ÿ! ˜›”˜” ë≤ë≤¥‹fl ´ÿ≤flœ‹‹ÿ ëÁœ∆‹√‹fl ëú‹Â”flœ‹‹ÿ≥‹fl Õ‹‹≤Â√‹‹ À‹Â ÀÍ‹«ë¸ Í‹â Ü‹Ì—‹‹ Ü√‹Â Üœ‹√‹Â Ü‹Â∞‹≤“‹ 쥋‹ÿ ∆‹Í‹ÿƒ‹√‹fl √‹flú‹Â≥‹fl ∆‹Ì‹√‹ Ù‹‹«Ù‹”Ì‹‹Â ∆‹fl´œ‹‹ÿ ´ÿ≤‹ ë‹Â”≤‹ Ì‹Œî¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. ë›∆‹Í‹‹Ü ܋ɋfl ”‹¥‹ É‹‹ÿÙ‹fl É‹‹¡‹‹ ë”fl. œ‹« Ü¡‹⁄-°ƒ‹‰¥‹‹Ì‹Ù≥‹‹œ‹‹ÿ ”‹¥‹ ›Ì‹¥‹‹Ì‹fl. ´ÿ≤fl ÜÂÌ‹fl ë‹›¥‹Í‹ ˜¥‹fl ë ∆‹ÂÔ‹‹À‹-∆‹‹±‹fl ë”Ì‹‹√‹fl ›˜ÿœ‹¥‹ ú‹‹Í‹¥‹fl √‹˜‹Â¥‹fl. Ù‹Ì‹‹” ¥‹≤ë‹Â √‹flëΗ‹‹Â ¥—‹‹” 紓‹ÿ, ∆‹±‹ ∆‹ƒ‹ °±‹Â ≥‹fl¢√‹Â Í‹‹ë≤ÿ‡ ≥‹â ƒ‹—‹ÂÍ‹‹ ñ Ëœ‹fl√‹ ã∆‹” œ‹‚ëÌ‹‹ œ‹‡ÔëÂÍ‹! À‹‹Ë‡√‹‹ ÜÂë ¥‹ÿÀ‹‡ √‹¢ë ¥‹‹∆‹±‹‡ÿ ë—‹‡¤ ˜¥‹‡ÿ ¥—‹‹ÿ Ô‹”fl” Ô‹Âê—‹‡ÿ, ∆‹ìfl ≥‹‹Â≤fl ˜‚ÿ… œ‹Ï¥‹‹ÿ ¸‹Á—‹Í‹Â¸ Ëâ πÊ›√‹ë ›ò—‹‹ 㥋‹Ì‹Ï 㥋‹Ì‹Ï ∆‹¥‹‹Ì‹fl. ë›∆‹Í‹‹√‹fl ¥‹›À‹—‹¥‹ Ì‹¡‹‡ À‹ƒ‹≤fl ˜¥‹fl. Ô‹”πfl-É‹‹ÿÙ‹fl√‹Â ë‹”±‹Â ∆‹‹ÿÙ‹ÏflÜ‹Âœ‹‹ÿ π‡É‹‹Ì‹‹Â ç∆‹≤“‹Â ˜¥‹‹Â; ܸ͋ ë”fl ›Ì‹Í‹ÂËœ‹‹ÿ Ì‹¡‹‡ ”‹Âë‹Ì‹‹√‹‡ÿ °ÂÉ‹œ‹Õ‹—‹‡¤ Í‹‹ƒ‹¥‹‹ÿ ƒÍ‹Â›Ô‹—‹” ∆‹‹Ââ√¸ ∆‹√‹‹Â”œ‹‹ ¸◊ÂâÍ‹ Ì—‹‚, ˜‹… ≤‹Âœ‹, √‹ÂÌ‹Â≤‹ …‹ÂÍÙ‹ °ÂÌ‹‹√‹ÿ‡ î¸∆‹¸ ∆‹¥‹‹Ì‹fl Ù‹‹≤ ܛƒ‹—‹‹” Ì‹‹ƒ—‹Â ”fl̋”‹ ñ ›√‹Ì‹Â≤‹ ”‹ü—‹√‹‹ ›”√‹‹Â Ô‹˜Â” ËÌ‹‹ Üœ‹Â ç∆‹≤“‹ÿ. ˜›”˜” 닔œ‹‹ÿ ˜fl¸” ú‹‹Í‹‡ ë—‹‡¤ ܸ͋ ≥‹‹Â≤fl ˜‚ÿ… œ‹Ïfl. ”Ù¥‹Â √‹ÂÔ‹√‹Í‹ ∆‹‹ë⁄ Ü‹Ì‹¥‹‹Â ˜¥‹‹Â Ü °ÂÌ‹‹ ≥‹‹Â≤‡ÿ ”‹Âë‹—‹‹ÿ. ∆‹‹√‹É‹”√‹ÿ‡ ܘŒ Ü‹ƒ‹œ‹√‹ ≥‹¥‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. Ì‹‰ö‹√‹‹ÿ ∆‹flÏ‹ÿ Ü√‹Â ë‹Ï‹ÿ ∆‹‹√‹≥‹fl Ëœ‹fl√‹ Ù‹‹Ì‹ ∞ÿë‹â ƒ‹â ˜¥‹fl. √‹ÂÔ‹√‹Í‹ ∆‹‹ë⁄√‹‹Â Ù‹œ‹ƒ‹¬ ›Ì‹Ù¥‹‹” ∆‹‹â√‹, Ü‹Âë Ü√‹Â ”Â≤Ì‹‰ö‹‹Â√‹‹ÿ ƒ‹flú‹ Ëÿƒ‹Í‹‹Â≥‹fl ô‹Â”‹—‹ÂÍ‹‹Â ìÂ. ܘŒ `œ‹Â”fl∆‹‹ÂÙ‹‹' √‹‹œ‹√‹fl î‹≤flÜ‹Â Ì‹úú‹Â Ì‹‹Ì‹‹√‹‹ (Wawana) √‹‹œ‹√‹ÿ‡ 227 …‚¸ éú‹‡ÿ 90 …‚¸√‹‹ ô‹Â”‹Ì‹‹Ï‡ÿ ›Ì‹Ú‹√‹ÿ‡ œ‹‹Â¸‹œ‹‹ÿ œ‹‹Â¸‡ÿ Ü√‹Â ∆‹‡”‹±‹ÿ‡ ”Â≤Ì‹‚≤√‹ÿ‡ Ì‹‰ö‹ ìÂ. Ü‹ Ù‹œ‹ƒ‹›Ì‹Ù¥‹‹”√‹fl `À‹‹ÂÀ‹ ¸‹Á√‹fl' √‹‹œ‹√‹‹ ›πƒπÔ‹⁄ë "√‹Âú‹”" √‹‹œ‹√‹fl ›…Íœ‹ À‹√‹‹Ì‹fl ìÂ. Ü‹ ›Ì‹Ù¥‹‹”√‹‹Â Ì‹˜flÌ‹¸ —‹‹ÂÔ‹‹Âœ‹fl¥‹Â ÜÁÙ‹‹Â›Ù‹—‹ÂÔ‹√‹ ë” ìÂ. ∆‹¬Ì‹‹Ù‹flÜ‹Â œ‹‹¸Â√‹fl Ù‹ƒ‹Ì‹≤‹Â ë”Ì‹‹√‹ÿ‡ ¥‹≥‹‹ Ü‹ ›Ì‹Ù¥‹‹”√‹fl °ÏÌ‹±‹fl ë”Ì‹‹√‹ÿ‡ Ü√‹Â Ù‹ÿÔ‹‹Â¡‹√‹ ë”Ì‹‹√‹ÿ‡ ë‹œ‹ Ü‹ ÜÁÙ‹‹Â›Ù‹—‹ÂÔ‹√‹ ë” ìÂ. (`Ì‹Ù‹‹˜¥‹flÜ‹Â√‹‡ÿ Ì‹¥‹√‹ Üœ‹Â›”ë‹')

29

Ì‹‹¥‹‹⁄-Ü√‹‡Ì‹‹π

Ëœ‹±‹Ì‹‹” 0 À‹Ù‹ÿ¥‹ë‡œ‹‹”fl ∆‹©√‹‹—‹ë 0 ã›≤—‹‹œ‹‹ÿ≥‹fl Ü√‹‡Ì‹‹π : ”±‹‡ë‹ Ù‹‹Â√‹fl

œ‹‹Â¸fl À‹˜Â√‹Â ë˚‡ÿ ìÂ, Ü‹Ì‹¥‹fl ë‹Í‹Â áÙ‹ë‡Í‹œ‹‹ÿ Ëœ‹±‹Ì‹‹” ì ñ œ‹‹Â¸fl À‹˜Â√‹ œ‹√‹Â ∆‹±‹ Ù‹‹≥‹Â Í‹â ËÌ‹‹√‹fl ìÂ.' ›Ì‹√‹‡√‹Â Ü‹É‹fl ”‹¥‹ éô‹ Ü‹Ì‹fl √‹›˜. ¥‹Â Ì‹‹”Âô‹≤flÜ œ‹‹√‹Â éô‹œ‹‹ÿ≥‹fl ˃‹‹≤fl√‹Â ∆‹‚ì ìÂ, `Ù‹Ì‹‹” ≥‹â ë √‹›˜? œ‹‹Â¸fl À‹˜Â√‹Â ë˚‡ÿ ì ܋Ë ¥‹Â œ‹√‹Â áÙ‹ë‡Í‹ Í‹â ËÌ‹‹√‹fl ìÂ. ô‹±‹‹ÿÀ‹¡‹‹ÿ ì‹Â딋ÿÜ‹Â Ù‹‹≥‹Â Ü‹ÂÏÉ‹‹±‹ 딋̋ԋÂ.' ›Ì‹√‹‡ ∆‹≥‹‹”flœ‹‹ÿ ∆‹≤“‹Â ∆‹≤“‹Â Ü‹ Ë Ì‹‹¥‹ ›Ì‹ú‹‹” ìÂ. Üú‹‹√‹ë Ü ً…‹Ï‹Â À‹Â ´‹Â ≥‹â ƒ‹—‹‹Â √‹Â œ‹‹√‹Â îÿîÂ≤Ì‹‹ Í‹‹ƒ—‹‹Â, `œ‹‹, œ‹‹, ç´...°Â√‹Â, Ù‹Ì‹‹” ≥‹â ƒ‹â, 닃‹≤‹ ∆‹±‹ À‹‹ÂÍ‹Ì‹‹ Í‹‹ƒ—‹‹.' √‹Œπ”Õ‹”fl Ü‹ÿÉ‹Â À‹‹”fl ¥‹”… °Â¥‹‹ÿ œ‹‹ À‹‹ÂÍ‹fl, `܋˜! Ü‹ ì‹Â딋 ¥‹‹Â °Â, œ‹‹±‹Ù‹√‹Â Ô‹‹ÿ›¥‹≥‹fl Ù‹‚Ì‹‹ —‹Â √‹≥‹fl πÂ¥‹‹Â... ë¸͋‡ÿ Üÿ¡‹‹”‡ÿ ì ÜÍ—‹‹, Ù‹Ì‹‹” ê—‹‹ÿ ≥‹â 젘ˇ?' `˜‹, ÜÂë 닃‹≤‹Â À‹‹ÂÍ—‹‹Â, œ‹« ú‹‹ÂÉÉ‹‡ÿ Ù‹‹ÿՋΗ‹‡ÿ √‹Â!' œ‹‹ ˜Ë‡ ¥‹‹Â Ü‹ÏÙ‹ œ‹”≤ ì ¥—‹‹ÿ ¥‹‹Â ›Ì‹√‹‡Ü ”œ‹‹√‹Â ˃‹‹≤fl ñ À‹˜Â√‹ À‹˜Â√‹, Ù‹Ì‹‹” ≥‹â ƒ‹â ñ ç´Ì‹‡ÿ √‹≥‹fl? Ü À‹˜Â√‹ ñ' À‹‹”±‹‡ÿ É‹‹ÂÍ‹fl µ‹±‹Â ˱‹ À‹˜‹” Ü‹Ì—‹‹ÿ. ›Ì‹√‹‡Ü œ‹‹√‹Â …”fl…”fl ë˚‡ÿ, `°Â Ë ˜‹«, ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ œ‹‹”‡ÿ ë‹œ‹ ∆‹¥‹‹Ì‹ËÂ, ∆‹ìfl À‹flËÿ‡ À‹¡‹‡ÿ ≥‹Ô‹Â.' ∆‹‡ë‡”√‹‹ ›ë√‹‹” ∆‹≥≥‹” ∆‹” À‹ÂÙ‹fl, ˜‹≥‹œ‹‹ÿ ÜÂë ´fl딇ÿ ∆‹ë≤fl, ›Ì‹√‹‡ ∆‹‹Â¥‹‹√‹ÿ‡ Ô‹”fl” ”ƒ‹≤ ìÂ, Ü√‹Â Ì‹úú‹Â Ì‹úú‹Â œ‹‹√‹Â ∆‹‚ì ì ñ `œ‹‹, ˜Ì‹Â ˜ÿ‡ ƒ‹‹Â”‹Â πÂÉ‹‹å ì‡ÿ?' œ‹‹ ƒ‹œ‹Â ¥‹Â¸Í‹fl ˜‹ ë˜Â, ∆‹±‹ ›Ì‹√‹‡√‹‡ÿ œ‹√‹ œ‹‹√‹¥‹‡ÿ √‹≥‹fl. ¥‹Â ˜Ë‡ Ì‹¡‹‹” ô‹Ù‹Â ìÂ. ìÂÍÍ‹Â ¥‹Â±‹Â ¢π ∆‹ë≤fl, `œ‹‹ Ë”fl √‹¢ë Ü‹Ì‹fl√‹Â °Ââ °.' Ì‹‹Ù‹±‹ ô‹Ù‹Ì‹‹√‹‡ÿ ∆‹≤¥‹‡ÿ œ‹‚ëfl œ‹‹Ü √‹¢ë Ü‹Ì‹fl√‹Â °Â—‹‡ÿ ¥‹‹Â πfl딋√‹‹ Ô‹”fl”√‹fl ë‚ÿ±‹fl ú‹‹œ‹≤fl ´fl딋≥‹fl ì‹ÂÍ‹‹â√‹Â Í‹‹Í‹ Í‹‹Í‹ ≥‹â ƒ‹â ìÂ. πfl딋√‹‹ ˜‹≥‹œ‹‹ÿ≥‹fl ´fl딇ÿ î‚ÿ¸Ì‹fl Í‹â œ‹‹Ü ë˚ÿ‡, `ܔ ƒ‹‹ÿ≤‹, ´fl딋≥‹fl Ü‹Ì‹‡ÿ ¥‹Â ô‹Ù‹‹¥‹‡ÿ ˜Ô‹Â?' ñ`ÜÏ¥‹‹Â Í‹ƒ‹‹≤¥‹fl Ì‹É‹¥‹Â ¥‹‡ÿ ´fl딋≥‹fl ∆‹ƒ‹√‹‹Â œ‹ÂÍ‹ √‹≥‹fl ë‹∞¥‹fl?' ë˜fl, Ô‹”fl” À‹”‹À‹” Í‹‚ìfl√‹Â ›Ì‹√‹‡ ∆‹‹ì‹Â Ü‹Ì—‹‹Â. ô‹”√‹fl œ‹‹¸fl√‹fl πflÌ‹‹Í‹œ‹‹ÿ ÜÂë Ü”flÙ‹‹Â œ‹∞ÂÍ‹‹Â ìÂ. ›Ì‹√‹‡ ¥—‹‹ÿ Ü‹Ì‹fl√‹Â çÕ‹‹Â ”˚‹Â ñ ¥‹Â√‹‹ ˜‹≥‹œ‹‹ÿ ë‹ÿÙ‹ë‹Â ˜¥‹‹Â ñ ë‹ÿÙ‹ë‹√‹‹ Ì‹úú‹Â√‹‹ π‹ÿ¥‹‹ ¥‹‚¸ÂÍ‹‹ ˜‹Ââ À‹Â ìÂ≤ À‹Âú‹‹” π‹ÿ¥‹‹ Ë ˜¥‹‹.

30

Ü‹Ì‹‹ ë‹ÿÙ‹ë‹ Ì‹≤ ›Ì‹√‹‡ ∆‹‹Â¥‹‹√‹‹ ¥‹ÂÍ‹≥‹fl Í‹Ù‹À‹Ù‹¥‹‹ À‹”ì¸ Ì‹‹Ï Ü‹ÂÏÌ‹‹√‹‹Â ∆‹¬—‹¥√‹ ë”Ì‹‹ Í‹‹ƒ—‹‹Â. ¥‹Â√‹‹ œ‹√‹œ‹‹ÿ ú‹‹ÂÉÉ‹‹Â-ú‹±‹ë Ù‹‡ÿÌ‹‹Ï‹Â Ü‹√‹ÿπ ãÕ‹”‹—‹ ìÂ. *** ›√‹Ô‹‹Ï√‹‹ î‹ÿ∆‹‹ ∆‹‹Ù‹Â ∆‹˜‹«ú‹fl√‹Â ›Ì‹√‹‡Ü ë˚‡ÿ, `œ‹‹Â¸fl À‹˜Â√‹, œ‹√‹Â À‹¡‹‡ÿ À‹¥‹‹Ì‹Ë ˜‹«√‹Â? Ü√‹Â À‹¡‹‹ÿ Ù‹‹≥‹Â Ü‹ÂÏÉ‹‹±‹ 딋̋flÔ‹√‹Â? `˜‹! ܘŒ °Â, ܘŒ ëÂÌ‹‡ÿ 낱‹‡ÿ 낱‹‡ÿ ô‹‹Ù‹ 烗‹‡ÿ ìÂ!' `Ü”Â, ˜‹,' ë˜Â¥‹‹Âë ›Ëÿπƒ‹flœ‹‹ÿ ëπfl ô‹‹Ù‹ °Â—‹‡ÿ √‹ ˜‹Â—‹, ÜÂœ‹ ›Ì‹√‹‡Ü √‹flú‹‹ √‹œ‹fl ˜‹≥‹ Ì‹≤ ô‹‹Ù‹√‹Â Ù∆‹Ô‹⁄ ë—‹‹Â⁄. ∆‹ìfl Ü À‹¡‹‹ÿ Ü‹ƒ‹Ï ú‹‹Í—‹‹ÿ. ”œ‹‹ ÜÂë ∆‹ìfl ÜÂë î‹≤ Ü‹ÂÏÉ‹‹Ì‹¥‹fl °—‹ ì ñ `°Ù‹‚π, ú‹œ‹ÂÍ‹fl, ƒ‹‡Í‹œ‹˜‹Â”, ”Ë√‹flƒ‹ÿ¡‹‹, Ü‹ÿÀ‹‹Â, À‹flÍ‹fl ñ ë‹Ââ …Ï…‚Í‹√‹‹ Õ‹‹”≥‹fl Í‹ú‹fl ∆‹≤“‡ÿ ì ñ ¥‹‹Â ë‹Ââ Ù‹‹Ì‹ ´‚ÿ´‡ÿ çÕ‹ÿ‡ ìÂ. ∆‹±‹ ›Ì‹√‹‡√‹fl √‹Ë” ܋Ë À‹¡‹‡ÿ Ù‹‡ÿπ” ìÂ. Ü‹ÿÉ‹‹Âœ‹‹ÿ á√∫¡‹√‹‡Û—‹√‹‹ ”ÿƒ‹‹Â Õ‹”fl ¥‹Â ú‹‹” À‹‹Ë‡ ˇÜ ìÂ, Ì‹Ïfl Ü‹ƒ‹Ï Ì‹¡‹Â ìÂ. î‹≤∆‹‹ÿπ≤‹ÿ °ÂÌ‹‹â ƒ‹—‹‹ÿ, ˜Ì‹Â ›√‹Ô‹‹Ï√‹ÿ‡ œ‹ë‹√‹ À‹‹ëfl ”˚‡ÿ ìÂ, ËÂœ‹‹ÿ ì‹Â딋܋ ܋”‹œ‹≥‹fl À‹ÂÙ‹fl√‹Â Õ‹±‹Â ìÂ. ”œ‹‹Ü °Â—‹‡ÿ ë ∆‹‹Â¥‹‹√‹‹ êÍ‹‹Ù‹√‹ÿ‡ À‹‹”±‹ÿ‡ À‹ÿ¡‹ ìÂ. ¥‹‚¸ÂÍ‹fl À‹‹”flœ‹‹ÿ ≥‹â√‹Â ¥‹Â ã∆‹” ú‹∞fl, Ü√‹Â ∆‹ìfl Õ‹‹â√‹Â Üÿπ” É‹«ú‹fl Í‹fl¡‹‹Â. À‹‹”fl À‹‹”±‹‹ÿ À‹ÿ¡‹ ìÂ. ú‹‹” À‹‹Ë‡ Üÿ¡‹‹”‡ÿ ìÂ. ú‹‹Í‹¥‹‹ÿ ú‹‹Í‹¥‹‹ÿ ∆‹‹¸Í‹fl °Â≤ Ü≥‹≤‹â ËÌ‹‹—‹ ì Ü√‹Â ›Ì‹√‹‡√‹‹ œ‹‹«œ‹‹ÿ≥‹fl Ü°±‹¥‹‹ÿ ú‹flÙ‹ √‹flëÏfl °—‹ ìÂ. `Ü‹Â œ‹‹ ”Â, Ü‹Â À‹‹∆‹‹ ”Â.' ìÂÍÍ‹Â ”œ‹‹√‹ÿ‡ ‹Âë É‹«ú‹fl Ü À‹‹ÂÍ—‹‹Â, `√‹‹ À‹˜Â√‹, √‹≥‹fl ËÌ‹‡ÿ, Õ‹‚¥‹ ˜Ô‹Â... ú‹‹Í‹, ∆‹‹ì‹ÿ Ë¥‹‹ÿ ”˜flÜÂ.' ˜Ë‡ ÜÂ√‹fl Ì‹‹¥‹ ∆‹‚”fl ë˜ÂÌ‹‹â √‹≥‹fl ¥—‹‹ÿ Í‹‹â¸ ≥‹â. Ü√‹Â ¥‹Â√‹‹ ÜËÌ‹‹Ï‹œ‹‹ÿ ”œ‹‹√‹‹ œ‹‹« ∆‹” Ù‹Ì‹⁄§‹√‹ÿ‡ ˜‹Ù—‹ …‚¸fl ç´“‡ÿ. ›Ì‹√‹‡ ÜÌ‹‹ë÷ À‹√‹fl °Â¥‹‹Â ”˚‹Â, œ‹‹”fl À‹˜Â√‹ ë¸͋ÿ‡ À‹¡‹‡ÿ Ô‹flÉ‹fl ƒ‹â ìÂ. ¥‹Â√‹‹ ë˜ÂÌ‹‹≥‹fl Ì‹flËÏfl√‹‹ πflÌ‹‹ ∆‹±‹ ≥‹‹—‹ ìÂ! Ü‹√‹ÿπœ‹‹ÿ ¥‹Â√‹‹ ∆‹ƒ‹ Ëœ‹fl√‹√‹Â Ü≤륋‹ √‹≥‹fl. ܘŒ≥‹fl ¥‹˜Œ Ü√‹Â ¥‹˜Œ≥‹fl ܘŒ °—‹ Ü‹Ì‹Â ìÂ. ã∆‹” Õ‹‚”‡ÿ Ü‹ë‹Ô‹ √‹≥‹fl ë √‹flú‹Â Í‹flÍ‹‹ ô‹‹Ù‹√‹fl °Ëœ‹ √‹≥‹fl; ¥‹‹Â ∆‹±‹ Ü‹ À‹ÿ¡‹ êÍ‹‹Ù‹œ‹‹ÿ Ü‹ À‹Â Õ‹‹âÀ‹˜Â√‹ Ì‹Ù‹ÿ¥‹√‹‹ÿ ∆‹¥‹ÿ›ƒ‹—‹‹ÿ√‹fl ËÂœ‹ Ü‹√‹ÿπœ‹‹ÿ ≤‚À‹fl ƒ‹—‹‹ÿ ìÂ. *** œ‹Âπ‹√‹œ‹‹ÿ À‹‹Ïë‹Â ¸‹ÂÏ‹œ‹‹ÿ …”fl ”˚‹ÿ ìÂ. Ü‹ÂÏÉ‹fl¥‹‹ÿ À‹‹Ïë‹Â√‹Â °Â¥‹‹ÿ Ë ”œ‹‹ √‹‹√‹‹ Õ‹âÍ‹‹√‹‹Â ˜‹≥‹ ∆‹ë≤fl ¥‹Âœ‹√‹fl ∆‹‹Ù‹Â ƒ‹â. Ü‹É‹‡ÿ ¸‹Âχÿ ›Ì‹√‹‡√‹Â °Ââ ”˚‡ÿ. À‹¡‹‹ÿ√‹‹ œ‹‹« ∆‹” fiÙœ‹¥‹ …”…”fl ”˚‡ÿ. `”œ‹‹, Ü‹ ë‹Â±‹ ìÂ?' `œ‹‹”‹Â Õ‹‹â!' `À‹”‹À‹” ›√‹ƒ‹¬‹Â ËÂÌ‹‹Â Í‹‹ƒ‹Â ìÂ.' ÜÂë ˱‹Â ¸flë‹ ë”fl. ”œ‹‹√‹‡ÿ œ‹‹« ∆‹≤fl ƒ‹—‹‡ÿ. ¥‹Â±‹Â Ô‹ÿë‹Õ‹”fl √‹Ë” …”fl ÜÂë Ì‹‹” Õ‹‹â ¥‹”… À‹”‹À‹” °Â—‹‡ÿ. ›Ì‹√‹‡√‹ÿ‡ ú‹∆‹¸ÿ‡ √‹‹ë, °≤‹ ˜‹Â´, ≤‚À‹ÂÍ‹‹ ƒ‹‹Í‹, Ü√‹Â ∆‹‹ë‹ ¥‹‹≤ ËÂÌ‹‹Â ”ÿƒ‹. ”œ‹‹√‹Â ê—‹‹ÿ—‹ π‹ÂÛ‹ πÂÉ‹‹—‹‹Â √‹›˜. Õ‹‹â√‹‹ É‹Õ‹‹ ∆‹” ˜‹≥‹ œ‹‚륋‹ÿ ¥‹Â À‹‹ÂÍ‹fl, `Ü ͋‹Âë‹Â É‹‹Â¸‡ÿ ë˜Â ìÂ, ¥‹ÿ‡ Ë”‹—‹ ƒ‹Õ‹”‹âÔ‹ √‹›˜.' ›Ì‹√‹‡ ≤—‹‹Â⁄ √‹≥‹fl Ü À‹¥‹‹Ì‹Ì‹‹ ˜Ù—‹‹Â. °≤‹ ˜‹Â´√‹fl …‹≤œ‹‹ÿ≥‹fl ∆‹‹¥‹Ïfl ¢Õ‹ À‹˜‹” Ü‹Ì‹fl, Ü√‹Â Í‹Ù‹Í‹Ù‹¥‹fl …”fl Üÿπ” Ë¥‹fl ”˜fl ñ À‹”‹À‹ Ù‹‹∆‹√‹fl ËÂœ‹.

31

`Ü ì‹Â딋, …”fl ˜Ù‹ √‹Â, ˜Ù‹ √‹Â...' `√‹›˜!' ›Ì‹√‹‡ Ì‹flÍ‹‹ œ‹‹«∞ çÕ‹‹Â ”˚‹Â. `Ü”Â! É‹”‹Â ›Ëºfl ì‹Â딋 ìÂ! ÜÍ—‹‹, ˜Ù‹!' `À‹˜Â√‹, ú‹‹Í‹ ”œ‹flÜÂ.' ›Ì‹√‹‡ À‹˜Â√‹√‹‹Â ˜‹≥‹ ∆‹ë≤fl ”œ‹Ì‹‹ Ë¥‹‹Â ”˚‹Â. ”œ‹¥‹‹ÿ ”œ‹¥‹‹ÿ Ô‹”fl”Â≥‹fl ∆‹”Ù‹ÂÌ‹‹Â √‹fl¥‹” ìÂ. Ù‹‚”Ë œ‹‹≥‹‹ ∆‹”≥‹fl √‹flú‹Â É‹Ù‹fl ”˚‹Â ìÂ. ∆‹±‹ ˜Ë‡ ”‹ÿ¡‹Ì‹‹√‹ÿ‡ ∆‹¥—‹‡ÿ √‹≥‹fl. *** À‹‹Ïë‹Â ˜‹”À‹ÿ¡‹ ú‹‹Í‹fl ”˚‹ÿ ì ñ ÜÂë ˜‹≥‹œ‹‹ÿ Ü‹Ù‹√‹ Ü√‹Â À‹fl° ˜‹≥‹œ‹‹ÿ ∆‹¥‹”‹Ïfl. ÜÂë ˜‹”œ‹‹ÿ ìÂ≤ ›Ì‹√‹‡ Ü√‹Â ”œ‹‹ À‹Â´‹ÿ ìÂ. ›Ì‹√‹‡√‹fl Í‹‹Í‹ú‹‡ Ü‹ÿÉ‹‹Â ∆‹¥‹”‹Ï‹ ∆‹” Ë≤‹—‹ÂÍ‹fl ìÂ. Ì‹úú‹Â Ì‹úú‹Â À‹˜Â√‹√‹Â ú‹‚ÿ¸Í‹fl É‹±‹Â ìÂ, À‹˜Â√‹ É‹‹Ì‹‹√‹ÿ‡ Ô‹È ë” ¥‹‹Â ∆‹‹Â¥‹Â ∆‹±‹ Ô‹È ë”Â. ”œ‹¥‹fl Ì‹É‹¥‹Â À‹˜Â√‹Â ¥‹Â√‹Â Ì‹‹”ÿÌ‹‹” Ù‹‚ú‹√‹‹ Ü‹∆‹fl ì ë ü—‹‹ÿ Ù‹‡¡‹fl ˜ÿ‡ Ô‹È √‹ 딇ÿ ¥—‹‹ÿ Ù‹‡¡‹fl ¥‹‹” ˜‹Ì‹‹√‹ÿ‡ Ô‹È ë”Ì‹‹√‹ÿ‡ √‹›˜. ›√‹Ô‹‹Ï√‹‹ œ‹‹Â¸‹ œ‹‹Â¸‹ Í‹‹Âë‹Â …”fl …”fl√‹Â ˇÜ ì ëÂ, À‹¡‹‹ÿ√‹Â À‹”‹À‹” ›∆‹”Ù‹‹—‹‡ÿ ì ë √‹›˜. Üú‹‹√‹ë ÜÂë ˱‹√‹fl √‹Ë” ”œ‹‹√‹‹ ∆‹ƒ‹ ∆‹” ∆‹≤fl ñ É‹Ù‹≥‹fl Õ‹”ÂÍ‹‹Â ∆‹ƒ‹ °Ââ ¥‹Âœ‹±‹Â ú‹flÙ‹ ∆‹‹≤fl ñ `Ü”Â, ¥‹√‹Â É‹Ù‹ ≥‹â ìÂ. ñ À‹fl°√‹Â ú‹Â∆‹ Í‹‹ƒ‹Ô‹Â. ¥‹‡ÿ °, À‹˜‹” ”œ‹. Ü‹ Í‹‹Âë‹Â É‹‹â Í‹ÂÔ‹Â ∆‹ìfl ¥‹√‹Â À‹‹ÂÍ‹‹Ì‹flÔ‹‡ÿ. ”œ‹‹ çÕ‹fl ≥‹â ƒ‹â. ›Ì‹√‹‡ Ì—‹‹ë‡Ï √‹Ë” À‹˜Â√‹√‹‹ œ‹‹« ¥‹”… ¥‹‹ëfl ”˚‹Â. `Ü‹ ì‹Â딋 ë‹Â±‹ ìÂ?' `œ‹‹”‹Â Õ‹‹â.' `´flë, Ü‹√‹Â ∆‹±‹ ¥‹‹”fl Ù‹‹≥‹Â Í‹â °. Ü ¥‹‹”fl °Â≤ ˜‹Ô‹Â.' Õ‹‹â À‹˜Â√‹ À‹ÿ√‹Â ç´fl ƒ‹—‹‹ÿ ñ ÜÂœ‹√‹fl √‹Ë” É‹‹æÙ‹‹œ‹ƒ‹¬fl ∆‹”≥‹fl ˜´¥‹fl √‹ ˜¥‹fl. `›Ì‹√‹‡, Ü‹∆‹±‹Â ∆‹ìfl É‹‹âÔ‹‡ÿ, ˜‹« √‹Â.' `√‹‹ À‹˜Â√‹, œ‹√‹Â ¥‹‹Â É‹‚À‹ Õ‹‚É‹ Í‹‹ƒ‹fl ì √‹Â çÀ‹ë‹ ∆‹±‹ Ü‹Ì‹Â ìÂ. Ù‹Ì‹‹” œ‹‹ É‹‹Ì‹‹√‹‡ÿ Ü‹∆‹¥‹fl ˜¥‹fl ¥—‹‹” ¥‹« œ‹√‹Â É‹‹Ì‹‹ √‹ πfl¡‹‡ÿ. `Õ‹âÍ‹‹, Ë”‹ ≥‹‹ÂÕ‹fl °. ˜Ì‹Â ≥‹‹Â≤fl Ë Ì‹‹” ìÂ. °Â—‹‡ÿ √‹Â ë¸͋fl Ù‹”Ù‹ Ù‹”Ù‹ Ì‹‹√‹ƒ‹fl ”ÿ¡‹‹â ìÂ. Ù‹Ì‹‹” ¥‹‹Â œ‹‹ ∆‹É‹‹Ï (∆‹‹±‹fl √‹‹É‹ÂÍ‹‹Â Ì‹‹Ù‹fl Õ‹‹¥‹) É‹‹Ì‹‹ Ü‹∆‹¥‹fl ˜¥‹fl. ¥‹Â É‹‹¡‹‹Â ˜‹Â¥‹, ¥‹‹Â Ü‹ À‹¡‹fl Ù‹‹”fl Ù‹‹”fl Ì‹‹√‹ƒ‹fl ë‹ÿâ Ì‹¡‹‹” ɋ‹â Ô‹ë‹¥‹?' `œ‹√‹Â çÍ‹¸fl ËÂÌ‹‡ÿ ≥‹‹—‹ ìÂ.' `´flë, ú‹‹Í‹ ¥—‹‹”Â, À‹Â-ú‹‹” À‹flÍ‹fl∆‹µ‹ Ù‹‚ÿô‹Ì‹‹≥‹fl çÍ‹¸fl À‹ÿ¡‹ ≥‹â ËÔ‹Â.' `À‹flÍ‹fl∆‹µ‹ Ù‹‚ÿô‹Ì‹‹√‹Â À‹πÍ‹Â, À‹Â œ‹‚´‹ Õ‹”fl√‹Â Õ‹‹¥‹ ú‹‹Ì‹ É‹‹å ¥‹‹Âñ' ›Ì‹√‹‡ À‹‹ÂÍ—‹‹Â, `À‹˜Â√‹ É‹‚À‹ Õ‹‚É‹ Í‹‹ƒ‹fl ìÂ.'

32

`°Â, ܘŒ °Â, Ô‹‡ÿ Ô‹ÿ‡ ”ÿ¡‹‹—‹‡ÿ ì ¥‹Â, ¥‹√‹Â ܘŒ πÂÉ‹‹≤‡ÿ.' ÜÂœ‹ ë˜fl ”œ‹‹Ü ً‹ÿ´flë≤‹ÿ Ջƒ‹‹ÿ ë”fl É‹‹Â¸Â É‹‹Â¸ÿ‡ œ‹‹ÿÙ‹ √‹Â œ‹‹ìÍ‹fl À‹√‹‹Ì—‹‹ÿ; ë‹ÿ딋√‹fl œ‹fl´‹â ë”fl Ü√‹Â ô‹‹Ù‹ ∆‹‹ÿπ≤‹ÿ√‹‹ÿ π‹Ï, Õ‹‹¥‹, Ô‹‹ë À‹√‹‹Ì—‹‹ÿ. ›Ì‹√‹‡√‹fl Õ‹‚É‹fl Ü‹ÿÉ‹‹Â ¥‹”… √‹Ë” √‹‹É‹fl ”œ‹‹Ü Ջ‚¥‹√‹fl Ì‹‹¥‹‹Â Ô‹È ë”fl : ܘŒ Ü‹ πflÌ‹‹Í‹√‹fl ∆‹ÂÍ‹fl À‹‹Ë‡ Ë Üÿ¡‹‹”fl ë‹Â¸≤fl πÂÉ‹‹—‹ ì √‹Â ¥—‹‹ÿ Õ‹‚¥‹ ”˜Â¥‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ.' *** Õ‹‚¥‹√‹fl Ì‹‹¥‹‹Âœ‹‹ÿ ë¸͋‹Â Ì‹É‹¥‹ Ì‹fl¥‹fl ¥‹Â√‹fl É‹À‹” ∆‹≤fl √‹›˜. Ü‹≥‹œ‹¥‹‹ Ù‹‚”Ë√‹‹ÿ Í‹‹Í‹ ›ë”±‹‹Â ú‹‹” À‹‹Ë‡ …ÂÍ‹‹â ƒ‹—‹‹ÿ. À‹ÿ√‹Â À‹‹Ïë‹Â ÜÂœ‹ √‹Â ÜÂœ‹ ô‹‹Ù‹ ∆‹” À‹Â´‹ÿ ì Üú‹‹√‹ë À‹‚œ‹ Ù‹‹ÿÕ‹Ïfl ú‹œ‹ëfl√‹Â ∆‹‹ìÏ °Â—‹‡ÿ ¥‹‹Â ∆‹¸‹Ì‹‹Ï‹Â À‹‹ÂÍ‹‹Ì‹Â ìÂ. ”œ‹‹ É‹‡Ô‹ ≥‹¥‹fl Õ‹‹â√‹‹Â ˜‹≥‹ ∆‹ë≤fl√‹Â çÕ‹fl ≥‹â. `ú‹‹Í‹ ˜Ì‹Â Ëœ‹Ì‹‹ ËâÜÂ, °Â √‹Â ∆‹¸‹Ì‹‹Ï‹Â À‹‹ÂÍ‹‹Ì‹Ì‹‹ Ü‹Ì—‹‹Â ìÂ.' Ì‹flÍ‹‹ œ‹‹« ∆‹” ˜‹Ù—‹ …”ë‹Ì‹¥‹‹ÿ ”œ‹‹Ü ∆‹¸‹Ì‹‹Ï‹√‹Â ∆‹‚쓇ÿ, `Ü ͋‹Âë‹Â Ëœ‹fl ”˚‹ÿ?' `˜‹, À‹¡‹‹ÿ Ëœ‹fl√‹Â ô‹Â” Ë¥‹‹ÿ ”˚‹ÿ... ¥‹œ‹Â ܘŒ Ü‹Ì‹fl√‹Â À‹Â´‹ÿ ì‹Â; ô‹Â” √‹≥‹fl ËÌ‹‡ÿ?' Ü°±‹¥‹‹ÿ Ë ”œ‹‹√‹‹ ˜‹≥‹œ‹‹ÿ≥‹fl Õ‹‹â√‹‹Â ˜‹≥‹ 삸fl ƒ‹—‹‹Â. ¥‹Â√‹fl Ü‹ÿÉ‹‹Âœ‹‹ÿ ∆‹‹±‹fl Ü‹Ì—‹‹ÿ. ∆‹¸‹Ì‹‹Ï‹Ü ͋‹ƒ‹±‹fl À‹¥‹‹Ì‹¥‹‹ÿ ë˚‡ÿ, `ú‹‹Í‹‹Â, ˜ÿ‡ œ‹‚ëfl °ã.' `√‹‹, √‹‹, Üœ‹Â ÜÂëÍ‹‹ÿ Ë¥‹‹ÿ ”˜flÔ‹‡ÿ.' *** Ëœ‹±‹Ì‹‹”√‹fl ˃—‹‹Ü Ü´‹ÿ ∆‹¥‹”‹Ï‹ÿ ∆‹” 닃‹Ï‹-ë‚¥‹”‹ÿ√‹fl Í‹≤‹â °œ‹fl ˜¥‹fl. ¥—‹‹ÿ ¡‹‚Ï√‹fl ”ƒ‹π‹ÂÏ‹—‹ÂÍ‹‹ ú‹‹” √‹‹√‹‹ √‹‹√‹‹ ∆‹ƒ‹ ö‹±‹Ì‹‹” œ‹‹¸Â ܸꗋ‹, …”fl Ü‹ƒ‹Ï ú‹‹Í—‹‹. Ù‹Ì‹‹” Ë ú‹‹” ∆‹ƒ‹ ˜Ì‹‹œ‹‹ÿ ç≤¥‹‹ ˜¥‹‹ ¥‹Â ∆‹ƒ‹œ‹‹ÿ Ù‹‹ÿË ˜‹fl√‹ ∆‹”≥‹fl Ü¡¡‹” ≥‹Ì‹‹√‹fl °±‹Â Ô‹fiꥋ √‹ ˜¥‹fl! (Ò‹ÂÛ´ ã›≤—‹‹ Ì‹‹¥‹‹⁄Ü‹Â ñ Ü√‹‡. ”±‹‡ë‹ Ù‹‹Â√‹fl)

33

ë‹Ì—‹

ë‹Â±‹ °±‹Â ëÂœ‹ 0 ∆‹¬›¥‹Û´‹ ∆‹ÿ≤“‹ ë‹Â±‹ °±‹Â ëÂœ‹ À‹πÍ‹‹¥‹fl 襋‡Ü‹Â Ù‹‹≥‹Â ˜ÿ‡ Ü‹œ‹ À‹πÍ‹‹¥‹fl ”˜ÿ‡ ì‡ÿ. ∆‹ƒ‹ ¥‹Ï ˜‹fl√‹√‹fl œ‹‹…ë ëπfl fiÙ≥‹” ëπfl Í‹∆‹Ù‹¥‹fl ”˜ÿ‡ ìÿ‡. ƒ‹”œ‹flœ‹‹ÿ À‹Ï¥‹fl, Ì‹”Ù‹‹πœ‹‹ÿ Ì‹”Ù‹¥‹fl, ∆‹‹√‹É‹” ˜ÿ‡ ∆‹‹√‹ ∆‹‹√‹ ≥‹â É‹”¥‹fl ”˜ÿ‡ ìÿ‡. ê—‹‹”Âë À‹Â›…ë” Ù‹‚Ù‹Ì‹‹¥‹fl ê—‹‹”Âë Ù‹‹ú‹Ì‹fl Ù‹‹ú‹Ì‹fl ÜÌ‹‹Ë Ì‹ƒ‹” ∆‹ƒ‹Í‹‹ÿ œ‹‹ÿ≤¥‹fl Ù‹œ‹—‹√‹fl Ì‹ú‹œ‹‹ÿ ≥‹â√‹Â ˜ÿ‡ Ì‹˜Â¥‹fl ”˜ÿ‡ ì‡ÿ. Ô‹‹É‹‹Ü‹Â ∆‹” …‚¸“‹ÿ …‚Í‹ °±‹Â ˜ÿ‡ Üë‹”±‹ œ‹Í‹ë¥‹fl ”˜ÿ‡ ì‡ÿ ê—‹‹”Âë ∆‹‹±‹fl√‹‹Â Ì‹‹ÿë, ê—‹‹”Âë ¥‹≤ë‹√‹‹Â Ù‹œ‹—‹≥‹fl ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ Ë ˜ÿ‡ ∆‹±‹ 딜‹‹¥‹fl ”˜ÿ‡ ì‡ÿ. ì‹¥‹flœ‹‹ÿ ì‡∆‹‹—‹ÂÍ‹fl ∆‹‹ÿÉ‹‹Â √‹flú‹Â ç씥‹fl. Ü‹Ô‹‹Ü‹Â ∆‹” ≥‹â Ù‹Ì‹‹” ˜ÿ‡ ç≤¥‹fl ”˜ÿ‡ ì‡ÿ ëâ Ô‹‹Â¡‹œ‹‹ÿ …ÂÍ‹‹¥‹fl, ›Ì‹É‹Â”‹¥‹fl, œ‹‚›Ï—‹‹ÿ√‹fl ËÂœ‹ Üÿπ” √‹Â Üÿπ” Ô‹Àπ‹Â√‹fl √‹flú‹Â Ù‹ÿ¥‹‹—‹ÂÍ‹‹ ë‹Â±‹ °±‹Â ë—‹‹ Ü‹ë‹Ô‹√‹fl Ù‹‹≥‹Â ÜÂë ≥‹Ì‹‹ ˜ÿ‡ Ü‹œ‹ Ì‹Í‹É‹¥‹fl ”˜ÿ‡ ì‡ÿ. (√‹Ì‹√‹fl¥‹Ù‹œ‹∆‹⁄±‹, √‹Ì‹ÂœÀ‹” 2021)

34

”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄√‹Â (Ë. 5-1-1936; ÜÌ‹. 9-9-2021) Ùœ‹”±‹‹ÿ˛͋

0 ”œ‹±‹ Ù‹‹Â√‹fl, ∆‹¬…‡ÍÍ‹ ”‹Ì‹Í‹, ”‹ËÂ√∫ ∆‹¸ÂÍ‹

[Ü”¡‹fl Ù‹πfl Ù‹‡¡‹fl ܛ̋”¥‹ Ù‹‹›˜¥—‹Ù‹‹¡‹√‹‹ ë”fl Ë√‹‹” Ü‹∆‹±‹‹ ÜÂë ∆‹¬›≥‹¥‹—‹Ô‹ Ù‹‹”ÙÌ‹¥‹√‹Â œ‹‹¸Â ›Ì‹›Ì‹¡‹ Ù‹‹œ‹›—‹ë‹Âœ‹‹ÿ Ë ͋ɋ‹—‹‡ÿ ÜÂœ‹‹ÿ≥‹fl Ù‹ÿ›ú‹¥‹ ë”ÂÍ‹‹ ÜÿÔ‹‹Â ܘŒ Ùœ‹”±‹-Üÿ˛͋ È∆‹Â ”Ë‚ ë”flÜ ìflÜÂ.]

1. ›√‹¥—‹Í‹ÂÉ‹ë Ü√‹Â Ù‹πÊÌ‹ ú‹‹˜ë ›œ‹µ‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄ ñ ˜Ì‹Â Ùœ‹‰›¥‹Ô‹ÂÛ‹ ñ ”œ‹±‹ Ù‹‹Â√‹fl À‹√‹Â ë ¥‹œ‹Â ÜÂë ∆‹±‹ Ì‹‹” ÜÂœ‹√‹‹ ô‹” √‹ ƒ‹—‹‹ ˜‹Â, ∆‹±‹ ÜÂœ‹√‹ÿ‡ Ù‹”√‹‹œ‹ÿ‡ ñ 25, Õ‹‡Í‹‹Õ‹‹â ∆‹‹ë⁄, ƒ‹fl¥‹‹œ‹ÿ›π” ”‹Â≤... ¥‹‹Â ¥‹œ‹√‹Â œ‹‹Â∞ ≥‹â ƒ‹—‹‡ÿ ˜‹Â—‹! ëÂœ‹ë ÜÂë Ì‹‹” ∆‹±‹ °Â ÜÂœ‹√‹fl Ù‹‹≥‹Â ¥‹œ‹‹”‹Â ∆‹µ‹-Ì—‹Ì‹˜‹” ú‹‹Í‹‡ ≥‹—‹‹Â ¥‹‹Â ∆‹ìfl ÜÂœ‹√‹fl ÜÙÉ‹›Í‹¥‹ ∆‹µ‹¡‹‹”‹√‹ÿ‡ Ì‹˜‹Í‹ ¥‹œ‹‹”‹ ∆‹” Ì‹”Ù—‹‹ ë”Â. ¥‹œ‹Â ∆‹¬¥—‹‡∂‹”-∆‹¬œ‹‹πfl √‹ ˜‹ÂÌ‹, ¥‹œ‹Â ∆‹±‹ ú‹flÌ‹¸Ì‹‹Ï‹ √‹Â ›√‹—‹›œ‹¥‹ ˜‹ÂÌ‹, ∆‹±‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ ¥‹‹Â ¥‹œ‹√‹Â Ù‹∆‹¬Âœ‹ ˜ÿ…‹Ì‹fl πÂÌ‹‹√‹‹.. Ü√‹Â ÜÂœ‹√‹‹Â ë‹Ââ∆‹±‹ ∆‹µ‹ ´‹Ì‹ë‹Â ë ԋ‡Ûë √‹ ˜‹Â—‹, Ë”flë Ì‹‹fiƒœ‹¥‹‹Ì‹‹Ïfl Ù√‹Â˜√‹fl ì‹Í‹ë‹Â ã≤‹≤¥‹‹Â ˜‹Â—‹ ñ Ù‹ÿÀ‹‹Â¡‹√‹≥‹fl ¥‹Â ìÂÌ‹¸ Ù‹‡¡‹fl. `›∆‹¬—‹‹›¥‹›∆‹¬—‹ Ù‹fi√œ‹µ‹', `›∆‹¬—‹ÂÚ‹” Ù‹‡˘π' Ü√‹Â ›Í‹›É‹¥‹ÿƒ‹ `¥‹œ‹‹”‹Â ›√‹¥—‹ú‹‹˜ë' Ü√‹Â `Ù‹πÊÌ‹ ú‹‹˜ë' ñ ÜÂ√‹fl Ì‹úú‹Â ÜÂœ‹√‹ÿ‡ ãÛœ‹‹Õ‹—‹‡¤ ∆‹¬fl›¥‹Ù‹‹Ê˜‹π⁄ Ì‹˜Â¥‹‡ÿ Ü√‹ÂëÌ‹‹” Ü√‹‡Õ‹Ì—‹‡ÿ ìÂ. ∆‹µ‹œ‹‹ÿ É‹À‹” Üÿ¥‹” ∆‹‡ì‹—‹‹ÿ ˜‹Â—‹ ë ë‹Ââ œ‹˜∂Ì‹√‹fl ú‹ú‹‹⁄ ≥‹â ˜‹Â—‹ ñ À‹¡‹‡ÿ ÜÂë Ù‹ÿÌ‹‹πfl Í‹—‹-Ù‹‚”œ‹‹ÿ Ù‹ÿÕ‹Ï‹¥‹‡ÿ ”˜Â ÜÂÌ‹fl Ô‹ÊÍ‹fl ÜÂœ‹√‹fl. ˜Ù¥‹‹ö‹”‹Â Ü√‹Â ∆‹µ‹Í‹ÂÉ‹√‹ Ù‹‹Ì‹ ›Ì‹”Í‹ ≥‹â ƒ‹—‹‹ÿ ì ÜÂÌ‹‹ ›πÌ‹Ù‹‹Âœ‹‹ÿ ∆‹±‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹Â `”‹â¸Ù‹⁄ òÁœ∆‹'≥‹fl ëÿ∆‹¥‹‹ ˜‹≥‹Â 쥋‹ÿ 㜋Ïë‹√‹‹ ̋ƒ‹≥‹fl ∆‹µ‹Í‹ÂÉ‹√‹ ë—‹‡¤. ÜÂë Ü›ø¥‹fl—‹ ∆‹µ‹Í‹ÂÉ‹ë... ˜Ì‹Â, ÜÂœ‹√‹‹ ËÌ‹‹≥‹fl ˜Ù¥‹‹ö‹”-∆‹µ‹Í‹ÂÉ‹√‹-∆‹”ÿ∆‹”‹ °±‹Â ܸëfl√‹Â çÕ‹fl ì ñ `›√‹”‹Í‹ÿÀ‹‹ Ù‹”ÙÌ‹¥‹fl...' ã∂‹œ‹ Ù‹Ë⁄ë √‹Â É—‹‹¥‹ ›Ì‹Ì‹Âú‹ë ≥‹—‹ÂÍ‹‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄ Ù‹‹›˜¥—‹√‹‹ Ü¡—‹‹∆‹ë ≥‹—‹‹ ˜‹Â¥‹? ∆‹¬§‹‹ √‹Â Ù‹üË¥‹‹ ¥‹‹Â ˜¥‹‹ÿ Ë, ∆‹±‹ `ëfl¥‹⁄√‹‹ú‹‹—‹⁄' ¥‹”flë °±‹fl¥‹‹ ≥‹—‹ÂÍ‹‹ ›∆‹¥‹‹ Ù‹fl¥‹‹”‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄√‹ÿ‡ ܱ‹¡‹‹—‹‡¤ ÜÌ‹Ù‹‹√‹ ≥‹¥‹‹ÿ ÜÂœ‹.ÜÂ. √‹‹ À‹fl° Ì‹Û‹⁄√‹fl ∆‹”flö‹‹ ÜÂœ‹±‹Â √‹ Ü‹∆‹fl ñ ÜÌ‹Ù‹‹π Ü√‹Â ë‹Ââ é≤‹ ›Ì‹¥‹”‹ƒ‹Õ‹‹Ì‹Â ÜÂœ‹±‹Â Ü 닔›ëπfl⁄œ‹‹ÿ≥‹fl œ‹√‹ ∆‹‹ìÿ‡ É‹«ú‹fl Í‹fl¡‹‡ÿ. Ü ∆‹ìfl√‹‹ÿ ì-Ù‹‹¥‹ Ì‹Û‹⁄ ÜÂœ‹±‹Â ›∆‹¥‹‹√‹fl ∆‹”ÿ∆‹”‹œ‹‹ÿ Ù‹-ëfl¥‹⁄√‹ Õ‹‹ƒ‹Ì‹¥‹ë≥‹‹ ë”fl, À‹˜‹ÂÏ‹ Ù‹œ‹‡π‹—‹√‹fl Ù‹‹œ‹Â. ë‹ÂâÜ ∆‹¬Ù‹√√‹¥‹‹≥‹fl ÜÂœ‹√‹Â `ëfl¥‹⁄√‹Õ‹‹Ùë”'√‹ÿ‡ ›À‹”‡π Ü‹∆—‹‡ÿ, ÜÂÌ‹fl ÜÂœ‹√‹fl ë≥‹‹-ëfl¥‹⁄√‹-Ô‹ÊÍ‹fl ˜Ô‹Â Ë...

35

∆‹ìfl `Ù‹ÿπÂÔ‹', `ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ù‹œ‹‹ú‹‹”' Ì‹ƒ‹Â”Âœ‹‹ÿ ∆‹µ‹ë‹”fl Ì—‹Ì‹Ù‹‹—‹fl Í‹ÂÉ‹√‹ Ô‹È ë—‹‡¤ ñ ›√‹Ì‹‹⁄˜ã∆‹‹Ë⁄√‹ œ‹‹¸Â, ∆‹±‹ ∆‹µ‹ë‹”¡‹œ‹⁄≥‹fl √‹Â Í‹ÂÉ‹√‹-Ù‹üË¥‹‹≥‹fl. ÜÂ π”œ—‹‹√‹ ÜÂëÌ‹‹”, `Ü‹ú‹‹—‹⁄ ”Ë√‹flÔ‹ °¥‹Â Ë ÜÂë ¥‹‚¥‹ ìÂ' ÜÂÌ‹‹Â ›Ì‹∫‹Â˜-Ù‹ÿú‹‹” Ì‹‹Ï‹Â Í‹ÂÉ‹ ë—‹‹Â⁄. ∆‹ìfl œ‹‡Í‹‹ë‹¥‹ ≥‹¥‹‹ÿ ”Ë√‹flÔ‹¢√‹Â ÜÂœ‹√‹fl ¥‹ÂËfiÙÌ‹¥‹‹ Ù∆‹Ô‹fl⁄ ƒ‹â, Ù‹ÿ∆‹ë⁄ Ì‹¡—‹‹Â, ∆‹¬Ì‹‹Ù‹‹Â ë—‹‹⁄, ë¸͋‹ÿë Ì‹Û‹⁄ `”Ë√‹flÔ‹πÔ‹⁄√‹' Ù‹‹œ‹›—‹ë√‹ÿ‡ Ù‹ÿ∆‹‹π√‹ ë—‹‡¤, ∆‹±‹ ∆‹¬Õ‹‹Ì‹˜Â´Ï Ü‹Ì‹fl√‹Â ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ ëÿ´fl-À‹Ω ¥‹‹Â √‹ Ë À‹√—‹‹ ñ ÙÌ‹¥‹ÿµ‹ ∆‹µ‹ë‹”, Ù‹ÿ∆‹‹πë √‹Â Í‹ÂÉ‹ë ”˚‹. `¡‹œ‹⁄Ù‹ÿπÂÔ‹'√‹ÿ‡, `¡‹œ‹⁄Í‹‹Âë'√‹ÿ‡ ô‹±‹‹ÿ Ì‹Û‹‹Â⁄ Í‹ƒ‹fl Ù‹‚î∆‹‚Ì‹⁄ë √‹Â Ò‹œ‹∆‹‚Ì‹⁄ë Ù‹ÿ∆‹‹π√‹ ë—‹‡¤. Ü ∆‹‚Ì‹Â⁄, `—‹‡Ì‹ë' ËÂÌ‹‹ Ù‹‹›˜¥—‹-Ù∆‹Ô‹⁄Ì‹‹Ï‹ Ù‹‹œ‹›—‹ë√‹‹ Ù‹ÿ∆‹‹π√‹œ‹‹ÿ ∆‹±‹ Ù‹ÿëÏ‹—‹ÂÍ‹‹. ÜÂœ‹√‹ÿ‡ ÜÂë Ü¥—‹ÿ¥‹ Í‹‹ö‹›±‹ë, ›Ì‹Ì‹‹π‹Ù∆‹π 쥋‹ÿ Ü‹ëÛ‹⁄ë Ù‹ÿ∆‹‹π√‹ ¥‹Â `”ÿƒ‹¥‹”ÿƒ‹' Ü√‹Â `Ù‹œ‹Õ‹‹Ì‹' œ‹‹¸Â ÜÂœ‹±‹Â ë”ÂÍ‹‡ÿ Í‹ÂÉ‹ë‹Â Ù‹‹≥‹Â√‹fl ∆‹¬˛‹‹Â∂‹”flÌ‹‹Ï‡ÿ `Ù‹‹ö‹”√‹‹Â Ù‹‹ö‹‹¥ë‹”.' Ù‹Ì‹⁄›∆‹¬—‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹Â Í‹ÂÉ‹ë‹Â√‹Â Í‹‹Âë-›∆‹¬—‹ ¥‹ÿ¥‹‡ Ù‹‹≥‹Â °Â≤“‹ñ Ü ͋ÂÉ‹œ‹‹Ï‹ ƒ‹¬ÿ≥‹Ù—‹ ≥‹â ¥—‹‹” 20 ƒ‹¬ÿ≥‹‹Âœ‹‹ÿ 750≥‹fl Ì‹¡‹‡ Í‹ÂÉ‹ë‹Â ∆‹¬ë‹Ô‹Ì‹¥‹‡⁄Ïœ‹‹ÿ Ü‹Ì‹fl ƒ‹—‹‹! ë‹Â⠛̋”Í‹ ö‹±‹Â ÜÂœ‹√‹Â ›Ì‹Í‹ö‹±‹ Ü√‹Â ›Ì‹ú‹ö‹±‹ Ü¡—‹‹¥œ‹œ‹‹ƒ‹fl⁄ π‹π Õ‹ƒ‹Ì‹‹√‹√‹‹Â Ù‹ÿ∆‹ë⁄ ≥‹—‹‹Â √‹Â ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹√‹fl ú‹Â¥‹√‹‹ Üÿ¥‹œ‹‡⁄É‹fl ≥‹â√‹Â Ü ›πÔ‹‹œ‹‹ÿ Ì‹Ïfl. ›Ì‹ú‹‹”√‹ÿ‡ ÜÂë Ü‹∫⁄ ÙÌ‹È∆‹ ∆‹¬ƒ‹¸“‡ÿ √‹Â ÜÂœ‹±‹Â π‹π‹ Õ‹ƒ‹Ì‹‹√‹√‹‹ Ù‹‹œ‹›—‹ë `Üòœ‹ ›Ì‹§‹‹√‹'√‹ÿ‡ Ù‹Ïÿƒ‹ 46 Ì‹Û‹⁄ Ù‹‡¡‹fl Ù‹ÿ∆‹‹π√‹ ë—‹‡¤. ìÂë ˜œ‹±‹‹ÿ, Ü›∆‹¬Í‹ 2021œ‹‹ÿ ÜÂœ‹±‹Â ÜÂœ‹‹ÿ≥‹fl ÙÌ‹Êfiúìë ›√‹Ì‹‰›∂‹ Í‹fl¡‹fl. ∆‹”ÿ¥‹‡ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹√‹fl ú‹Â¥‹√‹‹ ëÂÌ‹Ï ∆‹µ‹ë‹”¥Ì‹œ‹‹ÿ ë ∆‹ìfl ›Ì‹ú‹‹”-›ú‹ÿ¥‹√‹-Ü¡—‹‹¥œ‹œ‹‹ÿ Ù‹fl›œ‹¥‹ ”˜Â ÜÂœ‹ √‹ ˜¥‹‡ÿ. ›√‹Û´‹≥‹fl √‹Â 뜋⁄´¥‹‹≥‹fl ÜÂœ‹±‹Â Ü ً̋⁄ ö‹Âµ‹‹Âœ‹‹ÿ ∆‹¬π‹√‹ ë—‹‡¤ Ü ɋ”‡ÿ, ∆‹±‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹√‹‹Â ¢Ì‹ ëÏ‹¡‹œ‹fl⁄, √‹Â ëÏ‹œ‹”œ‹fl. ∆‹‹Â¥‹Â Ù‹”Ù‹ ƒ‹‹¥‹‹ ñ √‹Â Ù‹‹≥‹Â ´‹´≥‹fl ∆‹ƒ‹∆‹Â¸fl Ì‹ƒ‹‹≤¥‹‹! ÜÂœ‹√‹‹Â ”Ù‹ Ô‹‹Ùµ‹fl—‹ Ù‹ÿƒ‹fl¥‹œ‹‹ÿ, √‹Â ›Ì‹Ô‹ÂÛ‹Â ›…Íœ‹-Ù‹ÿƒ‹fl¥‹œ‹‹ÿ ∆‹¬Ù‹—‹‹Â⁄. ›…Íœ‹fl ƒ‹fl¥‹‹Â√‹‹ Ù‹‹›˜¥—‹-Ù∆‹Ô‹⁄Ì‹‹Ï‹ ”Ù‹‹ÙÌ‹‹π‹Â Í‹É—‹‹. Ü”Â, ›Ù‹√‹Âœ‹‹ëÏ‹ ›Ì‹Ô‹Â ∆‹±‹ °±‹ë‹”fl ëÂÏÌ‹fl, √‹Â Í‹ÂÉ‹‹Â ë—‹‹⁄. É—‹‹¥‹ Ù‹ÿƒ‹fl¥‹-›√‹πÂ⁄Ô‹ë √‹‹ÊÔ‹‹π√‹‹ Ù‹ÿ∆‹ë⁄œ‹‹ÿ Ü‹Ì—‹‹ ñ √‹Â ∆‹µ‹Í‹ÂÉ‹√‹-œ‹Ô‹˜‚” ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹¢√‹‹Â √‹‹ÊÔ‹‹π¢ Ù‹‹≥‹Â ´flë´flë Ù‹œ‹—‹ ∆‹µ‹Ì—‹Ì‹˜‹” ú‹‹Í—‹‹Â. (”‹¡‹Â)Ô—‹‹œ‹Â `›ë—‹Â ´‹œ‹ œ‹‹Â›˜√‹fl √‹ πfl´fl'! ›Ì‹Ùœ‹—‹ñ›Ë§‹‹Ù‹‹ñú‹›ë¥‹ ÜÂœ‹√‹fl √‹Ë” À‹¡‹Â …”fl Ì‹Ïfl. Ü√‹Â ú‹‹˜ë ¥‹‹Â ëÂÌ‹‹!ñ ÜÂëÍ‹∆‹Â¸‹ √‹˜Œ, Ù‹Ì‹⁄ú‹‹˜ë. ÜÂëÌ‹‹”, Ù‹¥—‹›Ë¥‹ ”‹—‹√‹fl ›…Íœ‹ `ú‹‹”‡Í‹¥‹‹' Ü‹Ì‹ÂÍ‹fl Üœ‹π‹Ì‹‹πœ‹‹ÿ, ¥—‹‹”Â, ÜÂ√‹fl ô‹±‹fl ›¸›ë¸‹Â ÜÂëÙ‹‹œ‹¸fl É‹”flπfl Í‹â√‹Â Í‹Âɋ뛜‹µ‹‹Â√‹Â œ‹‹ÂëÍ‹‹Ì‹fl ñ ›…Íœ‹√‹‹Â Ù‹˜-Ü‹ÙÌ‹‹π Í‹fl¡‹‹Â. ›Ì‹∂‹-Ù‹ÿ∆‹√√‹¥‹‹ ¥‹‹Â √‹˜‹Â¥‹fl, ∆‹±‹ ÜÂœ‹√‹fl ”‡›ú‹Ù‹ÿ∆‹√√‹¥‹‹ Ü‹Ì‹fl éú‹fl √‹Â Ù‹Ì‹‹⁄Í‹ÂÛ‹fl ˜¥‹fl...

000 À‹√‹Â ë ÜÂëÌ‹‹” ¥‹‹Â ¥‹œ‹Â ÜÂœ‹√‹Â œ‹ÏÌ‹‹ ›Ì‹ú‹‹—‹‡¤ ˜‹Â—‹. ¥‹œ‹‹” œ‹ÏÌ‹‡ÿ ˜‹Â—‹, ∆‹±‹ Ü ô‹” ˜Ô‹Â? ú‹‹√Ù‹ Ë Í‹ÂÌ‹‹√‹‹Â. ëÂœ‹ ë ∆‹˜ÂÍ‹Â≥‹fl Ë …‹Â√‹ ë”fl√‹Â ËÌ‹‹√‹‹Â ¥‹‹Â ”Ù¥‹‹Â Ë À‹ÿ¡‹ ñ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ …‹Â√‹ Ë √‹ ”‹É‹Â ñ Ì‹Û‹‹Â⁄≥‹fl Ü œ‹‹¸Â ›Ì‹É—‹‹¥‹! ∆‹±‹ œ‹Ï‹Â ܸ͋ ¥‹œ‹Â ÜÂœ‹√‹fl ∆‹¬Ù‹√√‹¥‹‹√‹fl, 㜋Ïë‹√‹fl, Ù‹¥ë‹”√‹fl ì‹Í‹ë‹Â√‹fl Ì‹úú‹Â Ü‹Ì‹fl ƒ‹—‹‹ ˜‹ÂÌ‹. ∆‹˜ÂÍ‹fl Ì‹‹” ËâÜ ë ∆‹ú‹‹Ù‹œ‹fl Ì‹‹” ƒ‹—‹‹ ˜‹ÂâÜÂ, ܔ ƒ‹‹∞ ›œ‹µ‹Ù‹ÿÀ‹ÿ¡‹ À‹ÿ¡‹‹—‹ÂÍ‹‹Â ˜‹Â—‹, ¥‹‹Â ∆‹±‹ ÜÂœ‹√‹‡ÿ Ü∆‹¬›¥‹œ‹ Ü‹›¥‹≥—‹ ÜÂÌ‹‡ÿ Ë ÂÔ‹ ˜‹Â—‹, ÜËÿ∆‹ Ü√‹Â Ì‹˜‹Í‹Ù‹‹Â—‹‡ÿ ˜‹Â—‹. œ‹‹Â¸‹ÿ ËÂÙú‹Ù‹⁄ Ì‹‹Ï‹Â œ‹‡É‹” πÂÉ‹‹≤‹Â √‹ ˜‹Â—‹, ∆‹±‹ ÜÂœ‹√‹‹Â Ù‹˜Ë ∆‹¬Âœ‹-∆‹‹”‹Ì‹‹” ¥‹œ‹√‹Â ∆Í‹‹›Ì‹¥‹ ë”fl πÂ. Ü ܋Âì‹Ü‹Âì‹ ≥‹â °—‹! √‹Â ÜÂ Ë ãœ‹Ïë‹≥‹fl Ì‹‹¥‹Â ú‹≤Â. Ù‹‡Û‹œ‹ ∆‹¬Ù‹√√‹¥‹‹ ÜÂÌ‹fl ë Ü ܋¥œ‹”›¥‹ ë”fl À‹ÂÙ‹Â ¥‹‹Â ∆‹±‹ Ü ɋ‚ÿú‹Â √‹˜Œ, Ô‹ÂÉ‹fl ËÂÌ‹fl Í‹‹ƒ‹Â Ë √‹˜Œ. Ì‹Ïfl, Ì‹›”Û´ Ü√‹Â Ù‹œ‹Ì‹—‹Ùë√‹Â ¥‹‹Â À‹”‹À‹”, √‹‹√‹Â”‹√‹Â, √‹Ì‹Í‹ÂÉ‹ë√‹Â ∆‹±‹ ÜÂœ‹√‹‹Â ÜÂÌ‹‹Â Ë Ü›¥‹≥—‹-Üô—‹⁄ œ‹ÏÂ. Ë¥‹fl Ì‹É‹¥‹Â √‹flú‹Â Ù‹‡¡‹fl œ‹‚ëÌ‹‹ Ü‹Ì‹Â ñ ¥‹œ‹‹”‹ Ì‹‹˜√‹ Ù‹‡¡‹fl ë ›”ö‹‹ Ù‹‡¡‹fl. 삸‹ ∆‹≤“‹ ∆‹ìfl ∆‹ÂÍ‹‹ √‹Ì‹Í‹ÂÉ‹ë√‹Â Ì‹ÏflÌ‹Ïfl√‹Â Üú‹”Ë ≥‹‹—‹ ñ `Ü”Â, Ü‹ ›Ì‹Ì‹Âú‹ëÌ‹—‹⁄ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄! ë¸͋‹ œ‹‹Â¸‹ Í‹ÂÉ‹ë √‹Â 쥋‹ÿ ëÂÌ‹‹ Õ‹‹” ›Ì‹√‹‹√‹‹, Ù‹”Ï √‹Â Ù√‹Â˜‹Ï ›œ‹µ‹!' [√‹Ì‹√‹fl¥‹ Ù‹œ‹∆‹⁄±‹, Ü‹Á긋ÂÀ‹”, 2021]

0

36

2. ∆‹¬—‹‹Âƒ‹Ô‹flÍ‹ ë›Ì‹, Ì‹‹¥‹‹⁄ë‹” √‹Â √‹Ì‹Í‹ë≥‹‹ë‹” ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄√‹fl ›Ì‹π‹—‹ ñ ∆‹¬…‡ÍÍ‹ ”‹Ì‹Í‹ À‹‹Âπ͋”, ›”Íë ܋›π ë›Ì‹Ü‹Â√‹‹ Ì‹‹ú‹√‹-∆‹¬Õ‹‹Ì‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Ù‹‹›˜¥—‹œ‹‹ÿ ƒ‹æë‹Ì—‹-Ù‹Ë⁄√‹√‹fl Ü‹À‹‹Â˜Ì‹‹ çÕ‹fl ë”fl√‹Â Ü ¡‹‹”‹√‹Â ̋ƒ‹ Ü‹∆‹√‹‹” ë›Ì‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄Ü ܋∆‹±‹fl Ì‹úú‹Â≥‹fl...›ú‹”›Ì‹π‹—‹ Í‹fl¡‹fl. Ü‹¡‹‡›√‹ë¥‹‹√‹fl ›Ì‹Õ‹‹Ì‹√‹‹ ÜÂœ‹±‹Â À‹”‹À‹” Ü‹¥œ‹Ù‹‹¥‹÷ ë”fl ˜¥‹fl.

000 ìÂë ¢Ì‹√‹√‹‹ Üÿ›¥‹œ‹ Ì‹Û‹⁄ Ù‹‡¡‹fl ÜÂœ‹√‹fl ͋›ɋ√‹fl ƒ‹›¥‹Ô‹flÍ‹ ”˜fl. ËÂ√‹‹ ›Ì‹Û‹Â Í‹É—‹‡ÿ ˜‹Â—‹ ¥‹Â√‹Â Í‹ÂÉ‹√‹fl √‹ëÍ‹ ÜÌ‹Ô—‹ë œ‹‹ÂëÍ‹Â. Í‹ƒ‹Õ‹ƒ‹ Ü‹¢Ì‹√‹ Ù‹‹—‹ëÍ‹ ∆‹” Ù‹Ì‹‹” ≥‹â√‹Â ËÌ‹‡ÿ ˜‹Â—‹ ¥—‹‹ÿ °—‹. `뇜‹‹”' ë‹—‹‹⁄Í‹—‹ ∆‹” Ì‹flÙ‹Âë ›πÌ‹Ù‹Â Ü‹Ì‹Â. Üœ‹Â 삸‹ ∆‹≤flÜ ¥—‹‹” ً‹—‹ëÍ‹ ∆‹” Ù‹Ì‹‹” ≥‹â ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹˜Â”√‹fl Õ‹fl≤œ‹‹ÿ Õ‹Ïfl °—‹. Õ‹‹” ∆‹¬Âœ‹‹Ï. Ù‹‹›˜fi¥—‹ë ú‹ú‹‹⁄ ë” ∆‹±‹ ë‹Ââ√‹‹ ›Ì‹Û‹Â ô‹Ù‹‹¥‹‡ÿ À‹‹ÂÍ‹Ì‹‹√‹fl √‹ Ì‹‰›∂‹, √‹ Õ‹‹Ì‹. Ù‹¥—‹›Ë¥‹ ”Â√‹fl ›…Íœ‹√‹‹ ú‹‹˜ë. ∆‹‹Â¥‹Â ˇÜ ¥‹‹Â ›œ‹µ‹‹Â œ‹‹¸Â ∆‹±‹ ›Ù‹√‹Âœ‹‹√‹fl ›¸›ë¸ Í‹â Ü‹Ì‹Â. Ù‹Ë⁄√‹-›Ì‹Ì‹Âú‹√‹ Ù‹‹≥‹Â Ü√‹‡Ì‹‹π Ü√‹Â Ù‹ÿ∆‹‹π√‹ö‹Âµ‹Â ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄√‹ÿ‡ ∆‹¬π‹√‹ —‹Ô‹ÙÌ‹fl ”˚‡ÿ ìÂ. ÜÂœ‹√‹ÿ‡ Í‹ÂÉ‹√‹ ܛ̋”¥‹ ú‹‹Í—‹‡ÿ Ü√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Õ‹‹Û‹‹œ‹‹ÿ ∆‹¬›Ù‹Ω ≥‹¥‹‹ÿÙ‹‹œ‹›—‹ë‹Âœ‹‹ÿ Õ‹‹ƒ—‹Â Ë ë‹Ââ Ù‹‹œ‹›—‹ë ˜Ô‹Â ËÂœ‹‹ÿ ÜÂœ‹√‹fl 뉛¥‹Ü‹Â-Í‹É‹‹±‹‹Â ∆‹¬›Ù‹Ω √‹ ≥‹—‹‹ÿ ˜‹Â—‹! ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄√‹fl Ù‹Ë⁄ë∆‹¬›¥‹Õ‹‹ ∆‹‡”Ù뉥‹ ∆‹±‹ ≥‹¥‹fl ”˜fl. ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Ù‹‹›˜¥—‹ ∆‹›”Û‹π Ü√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Ù‹‹›˜¥—‹ Üë‹πœ‹fl, ƒ‹‹ÿ¡‹fl√‹ƒ‹”√‹‹ÿ ∆‹‹›”¥‹‹Â›Û‹ë‹Â ÜÂœ‹√‹Â ∆‹¬π‹√‹ ≥‹—‹‹ÿ ìÂ. 뇜‹‹” ú‹ÿ∫ë, ¡‹√‹¢ ë‹√‹¢ ú‹ÿ∫ë, ”±‹›Ë¥‹”‹œ‹ Ù‹‡Ì‹±‹⁄ú‹ÿ∫ë ᥗ‹‹›π ÜÂœ‹√‹Â ÜÂ√‹‹—‹¥‹ ≥‹—‹‹ ˜¥‹‹. ¢Ì‹√‹Õ‹” Ô‹Àπ Ù‹‹≥‹Â √‹‹¥‹‹Â ”‹É‹√‹‹” ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄ ìÂÍÍ‹‹ÿ Ì‹Û‹‹Â⁄œ‹‹ÿ ÜÂë‹ëfl ˜¥‹‹ ∆‹”√¥‹‡ Ù‹œ‹flö‹‹-Í‹ÂÉ‹√‹ Ü√‹Â π‹π‹ Õ‹ƒ‹Ì‹‹√‹√‹fl ∆‹¬Ì‹‰›∂‹œ‹‹ÿ Ù‹œ‹—‹ ∆‹Ù‹‹” ë—‹‹Â⁄. ∆‹‹Â¥‹‹√‹‹ ›Ì‹Ô‹Â ëÔ‹‹Â 瘋∆‹‹Â˜ √‹ ë”√‹‹” Ü‹ Ù‹Ë⁄ë °±‹Â ú‹‡∆‹ú‹‹∆‹ Ü‹∆‹±‹fl Ì‹úú‹Â≥‹fl Ù‹”ëfl ƒ‹—‹‹! (∆‹”À‹, √‹Ì‹ÂœÀ‹”, 2021)

0

37

3. Ù‹‹›˜¥—‹ Ü√‹Â Ù‹ÿÙ뉛¥‹√‹‹ ëπ”π‹√‹fl√‹Â ›Ì‹π‹—‹Ù‹Í‹‹œ‹ ñ ”‹ËÂ√∫ ∆‹¸ÂÍ‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄ ˜Ì‹Â Ü‹∆‹±‹fl Ì‹úú‹Â √‹≥‹fl. ÜÂë œ‹‹Â¸‹ ƒ‹°√‹‹ Í‹ÂÉ‹ë√‹fl À‹‹πÀ‹‹ëfl ≥‹Ì‹fl Ü ̋‹¥‹ Ì‹Ù‹œ‹fl ìÂ, Üÿƒ‹¥‹ ë‹”±‹Ù‹” Ü√‹Â Ù‹‹›˜¥—‹ Ü√‹Â Ù‹œ‹‹Ë√‹fl fiÙ≥‹›¥‹√‹‹ Ù‹ÿπÕ‹Â⁄ ∆‹±‹. ÜÂœ‹√‹‡ÿ ¢Ì‹√‹ Ü‹É‹‡ÿ Ù‹‹Ì‹ `Í‹‹Â ∆‹¬‹Â…‹áÍ‹', ∆‹±‹ Ù‹œ‹ƒ‹¬ ëÌ‹√‹ `˜‹â ∆‹¬‹Â…‹áÍ‹'. Ì‹‹¥‹‹⁄ë‹”, ë›Ì‹, √‹Ì‹Í‹ë≥‹‹ë‹”, Ü‹ÙÌ‹‹πë, ›Ì‹Ì‹Âú‹ë, Ù‹ÿ∆‹‹πë, Ü√‹‡Ì‹‹πë √‹Â ›Ì‹›Ô‹Û¸ Ì—‹fiꥋ¥Ì‹¡‹‹”fl ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ √‹É‹Ô‹flÉ‹ ÜÂë ã∂‹œ‹ œ‹√‹‡Û—‹ ˜¥‹‹. ÜÂë ¿Ô—‹ ˜ÿœ‹ÂÔ‹‹ÿ œ‹‹”‹ ›ú‹∂‹œ‹‹ÿ Üÿ›ë¥‹ ≥‹â ƒ‹—‹ÂÍ‹‡ÿ ìÂ. œ‹‹”fl √‹‹√‹flœ‹‹Â¸fl œ‹‹ÿπƒ‹fl√‹fl ÜÂœ‹√‹Â É‹À‹” ∆‹≤ Ü¸͋ ¥‹Â É‹À‹” ë‹∞Ì‹‹ Ü‹Ì‹Â. Ù‹‹áëÍ‹ ã∆‹” Ü‹Ì‹fl ú‹≤Â. ô‹” À‹˜‹” Ù‹‹áëÍ‹ Ù¸Â√≤ ∆‹” ú‹≤‹Ì‹Â, Í‹‹Áë œ‹‹” ∆‹ìfl›É‹ÙÙ‹‹œ‹‹ÿ≥‹fl √‹‹√‹‹Â ë‹ÿÙ‹ë‹Â ë‹∞Â, œ‹‹≥‹‹ ∆‹” ”˚‹Ù‹˚‹ ∆‹ú‹‹Ù‹ Ù‹‹Â Ì‹‹Ï Ü‹ÂÏÂ, À‹”‹ÂÀ‹” ƒ‹‹Â´Ì‹Â √‹Â ô‹”œ‹‹ÿ ∆‹¬Ì‹ÂÔ‹Â. ËÂÌ‹fl ÜÂœ‹√‹fl √‹Ë” œ‹Ï ë ˂√‹fl ›˜ÿπfl ›…Íœ‹√‹‡ÿ ƒ‹fl¥‹ Í‹Í‹ë‹”Â. œ‹‹Â¸‹ Õ‹‹ƒ‹Â œ‹‚ëÂÔ‹ ë œ‹˜ÿœ‹π ”…fl√‹‡ÿ. Ù‹‹ú‹‹ ÙÌ‹Ë√‹√‹Â œ‹Î—‹‹√‹‹Â Ü√‹‡Õ‹Ì‹ ¥‹¥ö‹±‹ ≥‹â °—‹. ›Ì‹π‹—‹ Í‹Â¥‹‹ÿ ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ À‹flˇÿ ÜÂë ƒ‹‹—‹√‹ ƒ‹‹â Ù‹ÿÕ‹Ï‹Ì‹Â. ô‹≤fl뜋‹ÿ À‹flœ‹‹”fl Ì‹flÙ‹”fl ËÌ‹‹¥‹fl. ˜Ì‹Â Ü ܜ‹‚Í—‹ Ü√‹‡Õ‹Ì‹≥‹fl ¢Ì‹√‹√‹‹Â Ô‹ÂÛ‹ Ù‹œ‹—‹ Ì‹ÿ›ú‹¥‹ ”˜ÂÔ‹Â. ¥‹Â≥‹fl ÜÂë ›Ì‹Û‹‹π Ù‹‹≥‹Â 뉥‹§‹¥‹‹ ìÍ‹ë‹â ç´Â ìÂ. ÜÂœ‹√‹‹ ËÂÌ‹‹ Ù‹‹›˜¥—‹ Ü√‹Â Ù‹ÿÙ뉛¥‹√‹‹ ëπ”π‹√‹fl√‹fl ƒ‹Â”˜‹Ë”fl Ì‹”¥‹‹Ô‹Â ñ √‹Ì‹‹Â›π¥‹ Ù‹Ë⁄ë‹Â√‹Â ¥‹‹Â É‹‹Ù‹. ÜÂë Ù‹Ë⁄ë ¥‹”flëÂ√‹fl ›Ì‹Í‹ö‹±‹ ëÍ‹œ‹ Ü√‹Â Ü‹ÙÌ‹‹πë ¥‹”flëÂ√‹fl ›Ì‹›Ô‹Û¸ ¿›Û¸≥‹fl Ü ً‹›˜¥—‹Ëƒ‹¥‹œ‹‹ÿ ˜ÿœ‹ÂÔ‹‹ÿ —‹‹π ”˜ÂÔ‹Â. ÜÂœ‹√‹‹Â Ù‹ÿ∆‹ë⁄ ë”Ì‹‹√‹‹Â Ù‹‹Ê≥‹fl Ù‹”Ï Ü√‹Â Ù‹‹”‹Â ”Ù¥‹‹Â ∆‹µ‹ Í‹É‹Ì‹‹Â ¥‹Â Ë ”˜Â¥‹‹Â. Ü ∆‹µ‹ ø‹”‹ À‹¡‹‹√‹fl É‹À‹” ”‹É‹Â. Í‹Á√≤Í‹‹á√‹ …‹Â√‹ ∆‹±‹ √‹›˜ ܸ͋ á-œ‹ÂáÍ‹, Ì‹‹Á¸÷Ù‹ÜÂ∆‹ ë ÜÂÙ‹ÜÂœ‹ÜÂÙ‹√‹‹Â ¥‹‹Â ∆‹¬˛‹ Ë çÕ‹‹Â √‹‹ ≥‹‹—‹! ÜÂœ‹√‹Â œ‹ÏÌ‹‹ Ëå ܸ͋ »Í‹Á¸ √‹flú‹Â ÜÂœ‹√‹fl Ù‹‹áëÍ‹ °Ââ√‹Â ÜÂœ‹√‹Â œ‹Î—‹‹ ˸͋‹Â Ü‹√‹ÿπ ≥‹‹—‹, ë‹”±‹ ë ÜÂ√‹‹≥‹fl É‹‹¥‹”fl ≥‹¥‹fl ë À‹‹∆‹‡ œ‹ÏÔ‹Â É‹”‹! ÜÂœ‹±‹Â √‹‹√‹‹-œ‹‹Â¸‹ Üö‹”뜋fl⁄Ü‹Â√‹fl œ‹‡Í‹‹ë‹¥‹‹Â (ËÂ√‹Â ÜÂ, `Ü‹Á… ›À‹¸ á√¸”Ì—‹‡' ë˜Â¥‹‹), `Ù‹‹ö‹”√‹‹Â Ù‹‹ö‹‹¥ë”'√‹‹ 27 É‹ÿ≤œ‹‹ÿ Í‹ÂÉ‹ë‹Â ›Ì‹Ô‹Â√‹fl ∆‹¬‹Â…‹áÍ‹ Í‹É‹ÂÍ‹fl ìÂ! Ü‹œ‹ Ë‚√‹‹ Í‹ÂÉ‹ë‹Â√‹fl ›Ì‹›Ô‹Û¸ Ü‹ÂÏÉ‹ πÔ‹‹⁄Ì‹Ì‹‹√‹ÿ‡ Ü√‹Â √‹Ì‹‹ Í‹ÂÉ‹ë‹Âœ‹‹ÿ ∆‹¬‹±‹ …‚ÿëÌ‹‹√‹ÿ‡ œ‹˜∂Ì‹√‹‡ÿ ë‹œ‹ ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹fl ë‹Ââ Ù‹ÿÙ≥‹‹Ü √‹›˜, œ‹‹µ‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄Ü ÜÂëÍ‹Â ˜‹≥‹Â Ë ë—‹‡¤ ìÂ. Ù‹¥‹¥‹ √‹Ì‹‹Â›π¥‹‹Â√‹Â ˜‚ÿ… Ü‹∆‹¥‹‹ ”˚‹. Ù‹‹›˜¥—‹√‹‹ ∆‹¬Ì‹‹˜œ‹‹ÿ °±‹Â Í‹ÂÉ‹ë‹Â√‹fl ܋¸ Ü‹Ì‹Ì‹‹ πfl¡‹fl √‹›˜! ÜÂœ‹√‹‹ Ù‹œ‹ƒ‹¬ Ù‹‹›˜¥—‹œ‹‹ÿ ÜÂë Ù‹Ë⁄ë ã∆‹”‹ÿ¥‹ ›Ì‹Ì‹Âú‹ë, Ü√‹‡Ì‹‹πë Ü√‹Â Ù‹ÿ∆‹‹πë ¥‹”flëÂ√‹fl Ü‹ƒ‹Ì‹fl œ‹‡∫‹√‹‹Â Ù‹œ‹√Ì‹—‹ ìÂ. ÜÂ≥‹fl ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ Ô‹œ‹‹⁄ ÙÌ‹—‹œ‹÷ ÜÂë ›Ì‹›Ô‹Û¸ Ù‹‹›˜fi¥—‹ë ô‹¸√‹‹ Ù‹œ‹‹ ˜¥‹‹. ÜÂœ‹√‹‹ Ù‹‹›˜¥—‹œ‹‹ÿ œ‹‡É—‹¥Ì‹Â √‹flú‹Â√‹‹ÿ ∆‹‡Ù¥‹ë‹Â ì : ë›Ì‹¥‹‹ : Ü‹ÿÙ‹‡ Ü√‹Â ú‹‹ÿ𔱋‡ÿ, Ù‹ÿú‹Â¥‹√‹‹, ›√‹Ûë‹”±‹, Ü‹ë‹Ô‹√‹fl ãÆ√‹›Í‹›∆‹, ÜÂë‹√¥‹œ‹‹ÿ ç≤ÂÍ‹‹ √‹ëÔ‹‹Ü‹Â √‹Ì‹Í‹ë≥‹‹ : …”‹Â, ÙÌ‹∆√‹¥‹fl≥‹⁄ Ì‹‹¥‹‹⁄ : ›À‹ú‹‹”‹ÿ ∆‹Ì‹√‹∆‹‹Ì‹≤fl, Ì‹‹¥‹‹⁄Ì‹”±‹,ë≥‹‹Ù‹‚µ‹, ô‹¸√‹‹Í‹‹Âë, ›Ì‹Ì‹Âú‹√‹, Ü‹ÙÌ‹‹π : Ì‹‹ú‹√‹‹, Ù‹‹ÿ∆‹¬¥‹, ë›Ì‹¥‹‹√‹fl ëÏ‹, Ü‹Í‹‹Âë√‹‹, Ô‹ÀπÙ‹œ‹ö‹, ›Ì‹Ì‹Âú‹√‹√‹‹Â ›Ì‹›¡‹, ãÍÍ‹ÂÉ‹, Üö‹”, ë‹Ì—‹Ù‹ÿëÂ¥‹, Ü‹Í‹ÂÉ‹, Ì‹‹¥‹‹⁄›Ì‹ú‹‹”, Ù‹‹›˜¥—‹Ù‹ÿëÂ¥‹, Ô‹Àπ Ü√‹Â Ù‹ÿÌ‹‹π, ”ú‹√‹‹√‹Â ”Ù¥‹Â œ‹‡Í‹‹ë‹¥‹ : Ù‹‹ö‹”√‹‹Â Ù‹‹ö‹‹¥ë‹” (27 Õ‹‹ƒ‹) Ü›ƒ‹—‹‹” ˸͋‹ÿ Ù‹ÿ∆‹‹π√‹‹Â, ú‹›”µ‹”ÂÉ‹‹ÿë√‹, Õ‹‹Û‹‹ÿ¥‹” Ì‹ƒ‹Â” ∆‹‡Ù¥‹ë‹Â ìÂ. Ü‹Ì‹‹ Ü√‹√—‹ ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ ëπfl—‹ Ì‹flÙ‹”‹—‹ ÜÂœ‹ √‹≥‹fl. Ü‹Ì‹‹ ëπ”π‹√‹fl√‹Â ›Ì‹π‹—‹Ù‹Í‹‹œ‹ Ù‹˜Ë Ë ≥‹â °—‹ ìÂ. Ì‹≤flÍ‹, ›œ‹µ‹, œ‹‹ƒ‹⁄πÔ‹⁄ë ¥‹”flëÂ√‹‹ Ü‹ É‹‹Í‹fl∆‹‹√‹‹ Ü√‹‡Õ‹Ì‹œ‹‹ÿ Ë ”‹¡‹ÂÔ—‹‹œ‹ fiÙœ‹¥‹ 딥‹‹ ˜ÿœ‹ÂÔ‹‹ ˜—‹‹¥‹ ”˜ÂÔ‹Â. Ü ˜ÿœ‹ÂÔ‹‹ Ì‹˜‹Í‹≥‹fl œ‹√‹Â Ü‹Ì‹ë‹”¥‹‹ ë˜Â¥‹‹ "Ü‹Ì‹‹Â, À‹¬‹Â≤Ùëfl". Ü ԋÀπ‹Â Ü√‹Â Ü Ջ‹Ì‹√‹‹ Ù‹˜‹” ܥ—‹‹” ¥‹‹Â... (À‹‡›Ω∆‹¬ë‹Ô‹,√‹Ì‹ÂœÀ‹”, 2021)

38

À‹‹Ïë‹Ì—‹‹Â

1 Ü‹É‹fl πflÌ‹‹Í‹ œ‹‹”fl ∆‹‹¸fl ›Ëƒ‹” °ÂÛ‹fl Ü‹É‹fl πflÌ‹‹Í‹ œ‹‹”fl ∆‹‹¸fl √‹Ì‹‹√‹Ì‹‹ ëí‹√‹‹ 烋 ì ì‹Â≤ Ü√‹Â ˜”É‹‹¥‹fl √‹Ì‹fl√‹Ì‹fl œ‹‹¸fl Ü‹œ‹¥‹Âœ‹, Ü‹œ‹¥‹Âœ‹ ú‹‹Í‹Â ü—‹‹ÿ ∆‹Â√‹ ¥—‹‹ÿ ¥‹‹Â √‹Ì‹fl-√‹Ì‹fl π‡›√‹—‹‹ πÂÉ‹‹¥‹fl; Ù‹‹Ê√‹Â ¥‹‹Â ›Í‹¸‹Â›≤—‹‹ πÂÉ‹‹¥‹‹ É‹‹Í‹, ∆‹±‹ ∆‹∆∆‹‹√‹fl …‚Í‹fl °—‹ ì‹¥‹fl; œ‹œœ‹fl√‹fl Ù‹‹≥‹-Ù‹‹≥‹ Ù‹‹œ‹fl πflÌ‹‹Í‹Â≥‹fl ˜Ù‹fl ∆‹≤ ꗋ‹”Âë Ü ɋŒ¸fl Ü‹É‹fl πflÌ‹‹Í‹ œ‹‹”fl ∆‹‹¸fl √‹Ì‹‹ √‹Ì‹‹ ëí‹√‹‹ 烋 ì ì‹Â≤ Ü√‹Â ˜”É‹‹¥‹fl √‹Ì‹fl √‹Ì‹fl œ‹‹¸fl Í‹fl¸fl ÜÂë π‹Â”ÿ‡ ¥—‹‹ÿ ≥‹‹¥‹‡ÿ ›Ì‹œ‹‹√‹ Ü√‹Â À‹fl¢ Í‹fl¸flÜ ≥‹‹—‹ Ì‹‹πÏ; µ‹fl¢ Í‹fl¸flÜ ˜ÿ‡ ¥‹‹Â ú‹fl¥‹”‡ÿ À‹ƒ‹flú‹‹Ü‹Â; Ì‹”Ù‹‹Ì‹‡ÿ ‹”¥‹fl î‹ëÏ; ú‹‹Â≥‹fl Í‹fl¸flÜ ˜ÿ‡ ¥‹‹Â ú‹‹Í‹fl √‹flëÏÌ‹‹√‹‹Â °Â°Â√‹Â œ‹‡ÿÀ‹â ú‹‹Â∆‹‹¸fl (Ü‹É‹fl πflÌ‹‹Í‹ œ‹‹”fl ∆‹‹¸fl, ›Ëƒ‹” °ÂÔ‹fl, 2021)

39

2. ëfl≤flÀ‹‹â√‹ÿ‡ ëœ∆—‹‡¸” ›ë”fl¸ ƒ‹‹ÂÙÌ‹‹œ‹fl ëfl≤flÀ‹‹â√‹Â ëœ∆—‹‡¸”œ‹‹ÿ ∆‹≤Ì‹‹ Í‹‹ƒ‹fl œ‹‹ÂË... À‹¡‹fl …‹âÍ‹œ‹‹ÿ `É‹‹ÿ≤' Í‹É‹fl√‹Â Ù‹ÂÌ‹ ë” ì ”‹ÂË! ¸∆‹ ¸∆‹ ¸∆‹ ¸∆‹ ¸‹á∆‹ ë” ì √‹‹√‹ë≤‹Â œ‹ÂÙ‹ÂË, "˜‹ã Ü‹” —‹‡, ˜‹≥‹flÕ‹‹â?" ë˜fl√‹Â Ùœ‹‹âÍ‹ ë” ì ٘ÂË! œ‹ÿë‹Â≤‹√‹fl Ù‹‹≥‹Â ú‹‹Í‹Â Í‹‹ÿ...À‹fl ›Ì‹›≤—‹‹Â-ú‹Â¸... Ùòfl√‹ ã∆‹” ∆‹‹Â¥‹‹√‹‹ …‹Â¸‹ ”‹ÂË ë” ì ً¸! œ‹Ù¥‹flœ‹‹ÿ Ü‹Ì‹fl π‹Â” ì ∆‹«≤‹√‹fl ÜÂë √‹ƒ‹”fl, Ü √‹ƒ‹”fl√‹fl œ‹fl´‹Ô‹, ÜÂ√‹Â ̘‹Í‹fl Í‹‹ƒ‹Â ËÀ‹”fl! °π‡ 똋 ë ëœ∆—‹‡¸”√‹fl Ü‹√‹Â 똋 뜋‹Í‹, ú‹¸ë‹Â Õ‹‚Í‹fl, ëfl≤flÀ‹‹â ¥‹‹Â Ù‹‹Ê√‹Â 딥‹‹ÿ ̘‹Í‹! (ëfl≤flÀ‹‹â√‹ÿ‡ ëœ∆—‹‡¸”, ›ë”fl¸ ƒ‹‹ÂÙÌ‹‹œ‹fl, 2021)

40

Í‹ÂÉ‹

›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ √‹flÍ‹ëÿ´ Ü√‹Â ƒ‹‡.Ì‹. Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl 0 œ‹ë”√π œ‹˜Â¥‹‹

›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹‹ (1876-1958) ¢Ì‹√‹ ∆‹” ô‹±‹‹ÿ ƒ‹¬ÿ≥‹‹Â Ü√‹Â Í‹ÂÉ‹‹Â ∆‹¬›Ù‹Ω ≥‹—‹‹ÿ ìÂ. ¥‹Âœ‹‹ÿ ∆‹±‹ 2015œ‹‹ÿ ¥‹Âœ‹√‹‹ π‹Â›˜µ‹ Ù‹‡ë‡œ‹‹” ∆‹”flÉ‹Â Ù‹ÿ∆‹‹π√‹ ë”ÂÍ‹‹Â Ü√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Ù‹‹›˜¥—‹ ∆‹›”Û‹π ∆‹¬›Ù‹Ω ë”ÂÍ‹‹Â ƒ‹¬ÿ≥‹ `›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ √‹flÍ‹ëÿ´ : ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹fl √‹‹”flú‹Â¥‹√‹‹√‹‹ÿ ܃‹¬ÂÙ‹”' ô‹±‹‹Â °±‹fl¥‹‹Â À‹√—‹‹Â ìÂ. ¥‹Â√‹‹ ø‹”‹ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹‹ÿ ¢Ì‹√‹ Ü√‹Â ëÌ‹√‹√‹‹ÿ Í‹ƒ‹Õ‹ƒ‹ ¥‹œ‹‹œ‹ ∆‹‹Ù‹‹Ü‹Â√‹fl °±‹ë‹”fl ∆‹¬‹∆¥‹ ≥‹‹—‹ ìÂ. Ü‹ ë‹”±‹≥‹fl ¥‹Âœ‹√‹fl ã∆‹” ∆‹¬ú‹›Í‹¥‹ œ‹‹›˜¥‹fl √‹ Ü‹∆‹¥‹‹ÿ ¥‹Âœ‹√‹fl ›Ì‹ú‹‹”Ù‹”±‹fl Ü√‹Â œ‹‚Í—‹‹Â√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl Ù‹‹≥‹Â °Â≤fl√‹Â Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹fl ›Ì‹ë‹Ù‹—‹‹µ‹‹√‹Â Ù‹œ‹ËÌ‹‹√‹‹Â ܵ‹Â ∆‹¬—‹‹Ù‹ ìÂ. ≤‹Á. ∆‹¬fl›¥‹ ∆‹ÿú‹‹ÂÍ‹fl, ≤‹Á. 뇜‹‹”∆‹‹Ï πÂÙ‹‹â Ü√‹Â ≤‹Á. Ü‹”. ¸fl Ù‹‹Ì‹›Í‹—‹‹Ü ∆‹¬›Ù‹Ω ë”ÂÍ‹‹ ∆‹‡›Ù¥‹ë `ܛ̋”¥‹ ›Ì‹æ‹—‹‹µ‹‹, â.Ù‹.

1848-2016' (ƒ‹‡Ë”‹¥‹ ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹, Üœ‹π‹Ì‹‹π, 2016) Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹fl ›Ì‹ë‹Ù‹—‹‹µ‹‹√‹Â Ù‹œ‹ËÌ‹‹œ‹‹ÿ Ü¥—‹ÿ¥‹ œ‹‚Í—‹Ì‹‹√‹ ìÂ. ¥‹Â Ù‹ÿÙ≥‹‹ëfl—‹ ∆‹¬Ì‹‰›∂‹Ü‹Â Ù‹ÿÀ‹ÿ¡‹fl Ù‹‡ƒ‹¬›≥‹¥‹ œ‹‹›˜¥‹fl ∆‹‚”fl ∆‹‹≤ ìÂ. ¥‹Â√‹Â Ù‹‹ÿëÏfl√‹Â Ü‹ Í‹ÂÉ‹ ¥‹Ê—‹‹” ë”Ì‹‹œ‹‹ÿ Ü‹Ì—‹‹Â ìÂ. Ü‹ Í‹ÂÉ‹ ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹fl (1946≥‹fl ƒ‹‡Ë”‹¥‹ ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹) ∆‹¬Ì‹‰›∂‹Ü‹Â√‹Â 1956 Ù‹‡¡‹fl Í‹ÿÿÀ‹‹Ì‹Â ìÂ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ÿ œ‹‹√‹‹˜⁄ œ‹ÿµ‹fl ¥‹”flë 1927 ≥‹fl 1956Ù‹‡¡‹fl ”˚‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. 1848œ‹‹ÿ Ù‹ÿÙ≥‹‹ Ù≥‹∆‹‹â ¥—‹‹”≥‹fl ¥‹Â±‹Â Ë ”ÂÔ‹√‹Í‹ Ü√‹Â œ‹‹√‹Ì‹¥‹‹Ì‹‹πfl œ‹‚Í—‹‹Â Ü∆‹√‹‹Ì‹fl√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Õ‹‹Û‹‹, Ù‹‹›˜¥—‹ Ü√‹Â Ù‹œ‹‹Ë√‹‹Â ›Ì‹ë‹Ù‹ ë—‹‹Â⁄ ˜¥‹‹Â ¥‹Â Ë ¸◊›≤Ô‹√‹ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹Â ¢Ì‹√‹∆‹—‹⁄¥‹ ú‹‹Í‹‡ ”‹É‹fl ˜¥‹fl. Ü‹Ë ›π√‹ Ù‹‡¡‹fl ƒ‹‡Ë”‹¥‹ ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹ ”‹Ë√‹fl›¥‹-›Ì‹œ‹‡É‹ ìÂ. ¥‹Â√‹fl Ü‹ É‹‹›Ù‹—‹¥‹√‹‹ÿ ÜÊ›¥‹˜‹›Ù‹ë œ‹‚›Ï—‹‹ÿ Ô‹‹Â¡‹Ì‹‹√‹‹Â ܵ‹Â ∆‹¬—‹‹Ù‹ ìÂ.

›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹fl ›Ì‹ú‹‹”Ù‹”±‹fl, Ì—‹fiꥋ¥Ì‹ Ü√‹Â Ù‹ÿÙ≥‹‹ëfl—‹ ∆‹¬Ì‹‰›∂‹ : ܋ƒ‹±‹flÙ‹œ‹‹ Ù‹Êë‹œ‹‹ÿ À‹‹ÁœÀ‹Â —‹‡›√‹Ì‹›Ù‹⁄¸flœ‹‹ÿ Ü√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹fl ë‹Á͋°œ‹‹ÿ Õ‹±‹¥‹‹ Ü‹¸÷⁄Ù‹√‹‹ ›Ì‹æ‹≥‹fl⁄Ü‹Â Ù‹‹œ‹‹√—‹ ”fl¥‹Â ∆‹›ˇ‹œ‹œ‹‹ÿ ∆‹‹ÿƒ‹”ÂÍ‹fl œ‹‹Á”Í‹ ›…Í‹‹ÁÙ‹‹Á…fl ∆‹‹Á›Í‹›¸ëÍ‹ áë‹Á√‹‹Áœ‹fl, Í‹‹Á›Ëë, —‹‡”‹Â∆‹√‹‹Â ᛥ‹˜‹Ù‹, Üÿƒ‹¬Â¢ Õ‹‹Û‹‹ Ü√‹Â Ù‹‹›˜¥—‹, Ù‹ÿÙ뉥‹/…‹”Ù‹fl Ü√‹Â ≥‹‹Â≤‡ÿë ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl

41

Õ‹±‹¥‹‹. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹‹ ًً”‹ œ‹˜fl∆‹¥‹”‹œ‹ Ü√‹Â ∆‹›¥‹ ”œ‹±‹Õ‹‹â Ü‹ ”fl¥‹Â ¥‹Ê—‹‹” ≥‹—‹‹ ˜¥‹‹. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹‹ √‹‹√‹‹ Õ‹‹ÂÏ‹√‹‹≥‹ Ù‹‹”‹Õ‹‹â —‹‡›√‹Ì‹›Ù‹⁄¸flœ‹‹ÿ Õ‹±‹ÂÍ‹‹ √‹ ˜‹ÂÌ‹‹ 쥋‹ÿ ¥‹ÂÜ‹Â ∆‹›ˇ‹œ‹√‹fl ”ÂÔ‹√‹Í‹ ›Ì‹ú‹‹”Ù‹”±‹fl≥‹fl ∆‹¬Õ‹‹›Ì‹¥‹ ≥‹—‹‹ ˜¥‹‹. …‹ÁÀÙ‹⁄ ËÂÌ‹‹ Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹‹ Üÿƒ‹¬ÂË Ù≥‹‹∆‹ë‹Â√‹Â Ù‹˜ë‹” Ü‹∆‹fl√‹Â Õ‹‹ÂÏ‹√‹‹≥‹, œ‹˜fl∆‹¥‹”‹œ‹ Ü√‹Â ”œ‹±‹Õ‹‹âÜ ً‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ÿ œ‹‚Í—‹‹Â√‹Â Ü‹ƒ‹Ï ¡‹∆‹‹Ì—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ¥‹Â√‹fl ÜÙ‹” ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ã∆‹” ∆‹≤ ¥‹Â ÙÌ‹‹Õ‹‹›Ì‹ë ˜¥‹‡ÿ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ƒ‹‡Ë”‹¥‹ ë‹ÁÍ‹ÂËœ‹‹ÿ≥‹fl 1901œ‹‹ÿ ƒ‹¬Âü—‹‡Ü¸ ≥‹—‹‹ÿ ¥‹Â ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ ¥‹ÂÜ‹Â œ‹‹Á”Í‹ ›…Í‹‹ÁÙ‹‹Á…fl, —‹‡”‹Â∆‹√‹‹Â ᛥ‹˜‹Ù‹ Ü√‹Â Ù‹ÿÙ뉥‹ Õ‹±‹fl ú‹‚ê—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ¥‹Âœ‹√‹‹ Ù‹ÿÙ뉥‹ Ü√‹Â ›…Í‹‹ÁÙ‹‹Á…fl√‹‹ÿ ∆‹¬‹Â…ÂÙ‹” Ü‹√‹ÿπÔ‹ÿë” À‹‹∆‹‡Õ‹‹â ¡‹¬‡Ì‹ ˜¥‹‹. Ü‹Ì‹‹ÿ ë‹”±‹‹ÂÙ‹” ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ `”ÂÔ‹√‹Í‹' Ü√‹Â `›ò›¸ëÍ‹' ∆‹Ω›¥‹≥‹fl ›Ì‹ú‹‹”Ì‹‹√‹‡ÿ Ô‹flÉ—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ¢Ì‹√‹√‹‹ Üÿ¥‹ Ù‹‡¡‹fl ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Ü‹ ›Ì‹ú‹‹”Ù‹”±‹fl ¥‹Âœ‹Ë Ü‹ú‹‹”√‹Â Ì‹”ÂÍ‹‹ÿ ”˚‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ¥‹Âœ‹√‹‹ÿ œ‹ÿ¥‹Ì—‹‹Â Ù∆‹Û¸ ˜¥‹‹ÿ. ¥‹ÂÜ‹Â Ü‹Âì‹À‹‹ÂÍ‹‹ ˜¥‹‹ÿ. ˜Ë‡ ¥‹‹Â ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ƒ‹¬Âü—‹‡Ü¸ ∆‹±‹ ≥‹—‹‹ÿ √‹ ˜¥‹‹ÿ, ¥‹Â ∆‹˜ÂÍ‹‹ÿ Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹‹ ∆‹¬œ‹‡É‹ Í‹‹Õ‹Ô‹ÿë” ã›œ‹—‹‹Ô‹ÿë” 1897œ‹‹ÿ ¥‹Âœ‹√‹Â Ù‹ÿÙ≥‹‹ ø‹”‹ —‹‹ÂËÌ‹‹œ‹‹ÿ Ü‹Ì‹ÂÍ‹fl Ùµ‹flÜ‹Â√‹fl ̋ꥋ‰¥Ì‹ëÍ‹‹ ˜”fl…‹â√‹‹ÿ ›√‹±‹‹⁄—‹ë ¥‹”flë ∆‹Ù‹ÿπ ë—‹‹¤ ˜¥‹‹ÿ. Í‹‹Õ‹Ô‹ÿë” ٵ‹fl-ã¥ëÛ‹⁄√‹‹ ë‹—‹⁄òœ‹ ¥‹”flë ܋ ∆‹¬Ì‹‰›∂‹ 1895≥‹fl Ô‹È ë”fl ˜¥‹fl.

1897√‹fl ˜”fl…‹âœ‹‹ÿ Ü√‹‡ √‹‹œ‹√‹fl À‹‹” Ì‹Û‹⁄√‹fl ì‹Âë”fl á√‹‹œ‹ ¢¥‹fl ƒ‹â ˜¥‹fl. Ü√—‹ ›Ì‹ËÂ¥‹‹Ü‹Â Ù‹‹≥‹Â `›œ‹Ù‹ Ü√‹‡'√‹fl Ô‹fiꥋ√‹Â 22 Ì‹Û‹⁄√‹fl `Ù‹‹Ê. ›Ì‹æ‹ƒ‹‹Ê”fl'Ü ›À‹”π‹Ì‹fl ˜¥‹fl. á√‹‹œ‹ ¢¥‹√‹‹” `›œ‹Ù‹ Ü√‹‡' ¥‹Â ∆‹‹ìÏ≥‹fl œ‹Ë‚” √‹Â¥‹‹ ¥‹”flë ∆‹ÿë‹—‹ÂÍ‹‹ÿ Ü√‹Ù‹‚—‹‹À‹˜Â√‹ Ù‹‹”‹Õ‹‹â! ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ÿ œ‹‹√‹π œ‹ÿµ‹fl ¥‹”flë 30 Ì‹Û‹⁄ ”˜fl√‹Â Ü√—‹ ë‹œ‹‹Â√‹fl Ù‹‹≥‹Â œ‹›˜Í‹‹ ã¥ëÛ‹⁄√‹‹ÿ ë‹—‹‹Â⁄ ë—‹‹¤ ¥‹Â√‹‹ ∆‹‹—‹‹œ‹‹ÿ 1897√‹fl ô‹¸√‹‹ ìÂ. ¥—‹‹” À‹‹π 1901œ‹‹ÿ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Ü√‹Â Ô‹‹”π‹À‹˜Â√‹ À‹fl.ÜÂ. ≥‹—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ¥‹ÂÜ‹Â Ù‹œ‹ƒ‹¬ ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹‹ÿ ∆‹¬≥‹œ‹ œ‹›˜Í‹‹ ƒ‹¬Âü—‹‡Ü¸ ˜¥‹‹ÿ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ü—‹‹” ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ÿ Ù‹Âò¸”fl ˜¥‹‹ÿ ¥—‹‹” ¥‹Â܋ ܛɋ͋ ›˜ÿπ œ‹›˜Í‹‹ ∆‹›”Û‹π√‹‹ÿ ∆‹¬œ‹‡É‹ ¥‹”flë 1933œ‹‹ÿ ú‹‚ÿ¸‹—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ 1943œ‹‹ÿ —‹‹Â°—‹ÂÍ‹fl ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Ù‹‹›˜¥—‹ ∆‹›”Û‹π√‹‹ÿ ∆‹¬œ‹‡É‹ ¥‹”flë ú‹‚ÿ¸‹—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ¥‹Â Ù‹œ‹—‹Â ¥‹Âœ‹±‹Â Ì—‹‹É—‹‹√‹œ‹‹ÿ ë˚‡ÿ ˜¥‹‡ÿ ëÂ, `ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl Õ‹‹Û‹‹ Ü√‹Â Ù‹‹›˜¥—‹√‹fl ›É‹Í‹Ì‹±‹fl ã∆‹”‹ÿ¥‹ ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹‹ Ù‹œ‹‹ËÙ‹‡¡‹‹”‹√‹‹ ᛥ‹˜‹Ù‹œ‹‹ÿ ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‡ÿ ∆‹¬π‹√‹ œ‹‹ÂÉ‹”‹√‹ÿ‡ ìÂ.' `›Ô‹ö‹±‹√‹‡ÿ œ‹‹¡—‹œ‹ ¥‹‹Â œ‹‹¥‹‰Õ‹‹Û‹‹ Ë ˜‹Â—‹!' Ü‹ ¥‹œ‹‹œ‹ À‹‹À‹¥‹‹Â√‹Â Í‹ö—‹œ‹‹ÿ Í‹â√‹Â Ë 1916œ‹‹ÿ ƒ‹‹ÿ¡‹fl¢ Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ Ü‹¢Ì‹√‹ Ù‹Õ—‹ À‹√—‹‹ ˜¥‹‹. ¥‹Â Ì‹É‹¥‹Â ¥‹Â√‹‹ œ‹ÿµ‹fl ¥‹”flë ”œ‹±‹Õ‹‹â √‹flÍ‹ëÿ´ ˜¥‹‹. ƒ‹‹ÿ¡‹fl¢Ü ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ Ù‹‚µ‹ `œ‹‹¥‹‰Õ‹‹Û‹‹ ø‹”‹ ›Ô‹ö‹±‹'√‹Â ›À‹”π‹Ì—‹‡ÿ ˜¥‹‡ÿ. ƒ‹‹ÿ¡‹fl¢√‹fl ”‹Ëëfl—‹ ›Ì‹ú‹‹”Ù‹”±‹fl ”œ‹±‹Õ‹‹â, ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Ü√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl 딥‹‹ÿ ›Õ‹√√‹ ˜‹ÂÌ‹‹ 쥋‹ÿ œ‹‹¥‹‰Õ‹‹Û‹‹ ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl ∆‹¬¥—‹Â√‹‹ î‹Âë√‹fl ¿›Û¸Ü ¥‹ÂÜ‹Â Ù‹‹Ê ÜÂë ›Ì‹ú‹‹”√‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. Ü‹Ì‹‡ÿ ›Ì‹›Ô‹Û¸ Ì—‹fiꥋ¥Ì‹ ¡‹”‹Ì‹√‹‹” ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Ù‹ÿÙ≥‹‹ ã∆‹” ∆‹¬Õ‹‹Ì‹ ∆‹‹≤fl Ë√‹‹” ∆‹¬≥‹œ‹ Ü√‹Â ìÂÍÍ‹‹ÿ œ‹›˜Í‹‹ ˜¥‹‹ÿ.

ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ÿ Ù‹Âò¸”fl ¥‹”fl렛̋æ‹À‹˜Â√‹ : œ‹‹µ‹ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹Â Ë À‹¡‹‡ÿ ë‹œ‹ ë—‹‡¤ ¥‹Âœ‹ ë˜ÂÌ‹‹√‹‹Â Ü‹Ô‹—‹ √‹≥‹fl. œ‹‡º‹Â Ü ì ë ًÿÙ≥‹‹√‹Â Ü‹ƒ‹Ï ¡‹∆‹‹Ì‹Ì‹‹ Ë ¸flœ‹ Ì‹ë⁄ °ÂâÜ ¥‹Â ¥‹Âœ‹±‹Â çÕ‹‡ÿ ë—‹‡¤ ˜¥‹‡ÿ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹‹Â Ü‹¥œ‹›Ì‹Ú‹‹Ù‹ ËÀ‹”‹Â ˜¥‹‹Â. ¥‹Â±‹Â ¥‹Âœ‹√‹fl √‹Â¥‹‰¥Ì‹Ô‹fiꥋ ›Ì‹ëÙ‹‹Ì‹Ì‹‹œ‹‹ÿ Õ‹‹ƒ‹ Õ‹ËÌ—‹‹Â ˜¥‹‹Â. ¥‹ÂÜ‹Â ∆‹‹Â¥‹‹√‹fl Ü‹ÿ¥‹›”ë Ô‹fiꥋ√‹Â Í‹fl¡‹Â ÙÌ‹—‹ÿÕ‹‚ ”fl¥‹Â Ü‹ƒ‹Ï Ì‹¡‹¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹fl Ù‹…Ï¥‹‹√‹‡ÿ ”˜Ù—‹ Ü ì ë ÜÂœ‹±‹Â ëÂÔ‹Ì‹ ˜Û‹⁄π ¡‹¬‡Ì‹, Ü‹√‹ÿπÔ‹ÿë” À‹‹∆‹‡À‹‹â ¡‹¬‡Ì‹ Ü√‹Â ƒ‹±‹ÂÔ‹ Ì‹‹Ù‹‡πÂÌ‹ œ‹‹Ì‹Ïÿë” ËÂÌ‹‹ ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹‹ ∆‹¬œ‹‡É‹‹Â Ü√‹Â ˜fl”‹Í‹‹Í‹ ∆‹‹”ÂÉ‹ ËÂÌ‹‹ Ù‹˜‹—‹ë

42

œ‹ÿµ‹flÜ‹Â≥‹fl œ‹‹ÿ≤fl√‹Â ë‹”ë‡√‹‹Â Ü√‹Â ∆‹¸‹Ì‹‹Ï‹Ü‹Â Ù‹‹≥‹Â ˜Ïflœ‹Ïfl√‹Â Ù‹ÿÙ≥‹‹œ‹‹ÿ `¸flœ‹ Ì‹ë⁄ ëÍú‹”' çÕ‹ÿ‡ ë—‹‡¤ ˜¥‹‡ÿ. Ùµ‹fl-ã¥ëÛ‹⁄ œ‹‹¸Â ¥‹Âœ‹±‹Â ìÂë 1921≥‹fl `œ‹›˜Í‹‹ ›œ‹µ‹'√‹fl Ì‹‹›Û‹⁄ë Ù‹fl›”î Ô‹È ë”fl ˜¥‹fl. Ü‹ Ù‹›ú‹µ‹ Ì‹‹›Û‹⁄ë ∆‹‡Ù¥‹ë‹Â œ‹›˜Í‹‹Ü‹Âœ‹‹ÿ É‹‚À‹ Í‹‹Âë›∆‹¬—‹ ≥‹—‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. ¥—‹‹” À‹‹π ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹Â Ü‹√‹ÿπÔ‹ÿë” ¡‹¬‡Ì‹, π‹π‹Ù‹‹˜ÂÀ‹ œ‹‹Ì‹Ïÿë” Ü√‹Â ≤‹Á. ˜›”∆‹¬Ù‹‹π πÂÙ‹‹â ã∆‹”‹ÿ¥‹ ëÙ¥‹‡”Õ‹‹â Í‹‹Í‹Õ‹‹â Ü√‹Â ú‹fl√‹‡Õ‹‹â ú‹flœ‹√‹Í‹‹Í‹ ËÂÌ‹‹ Ù‹ÿÙ≥‹‹ Ù‹‹≥‹Â Ù‹ÿëÏ‹—‹ÂÍ‹‹ ãæ‹Âƒ‹∆‹›¥‹Ü‹Â√‹‹Â Ù‹˜ë‹” ∆‹¬‹∆¥‹ ë”fl√‹Â 1938œ‹‹ÿ `ãúú‹ ÜÕ—‹‹Ù‹ Ü√‹Â Ù‹ÿÔ‹‹Â¡‹√‹ ›Ì‹Õ‹‹ƒ‹' Ô‹È ë—‹‹Â⁄ ˜¥‹‹Â. ›Ì‹É—‹‹¥‹ ËÊ√‹ Ò‹ÂÛ´fl Õ‹‹ÂÏ‹Õ‹‹â Ë›ًÿƒ‹Õ‹‹â√‹‹ À‹‹πÔ‹‹˜fl π‹√‹œ‹‹ÿ≥‹fl ¥‹Â 1946œ‹‹ÿ `Õ‹‹ÂÏ‹Õ‹‹â Ë›ًÿƒ‹Õ‹‹â Ü¡—‹—‹√‹ñÙ‹ÿÔ‹‹Â¡‹√‹ ›Ì‹æ‹Õ‹Ì‹√‹' ¥‹”flë °±‹fl¥‹‹Â À‹√—‹‹Â. ¥‹Â√‹‹ Ü¡—‹ö‹ ∆‹¬‹Â. ”›Ù‹ëÍ‹‹Í‹ ∆‹”flÉ‹ ã∆‹”‹ÿ¥‹ 㜋‹Ô‹ÿë” °ÂÔ‹fl, Õ‹‹Âƒ‹flÍ‹‹Í‹ Ù‹‹ÿ≤ÂÙ‹”‹, ëÂ. ë‹. Ô‹‹Ùµ‹fl, œ‹‹ÊÍ‹‹√‹‹ Ù‹Ê—‹π ÜÀ‹‡ î…” √‹ëÌ‹fl, ”‹œ‹√‹‹”‹—‹±‹ ∆‹‹´ë, √‹Ì‹Í‹”‹œ‹ ›µ‹Ì‹Âπfl, ˜›”∆‹¬Ù‹‹π Ô‹‹Ùµ‹fl Ü√‹Â ”‹œ‹ú‹ÿ∫ Ü‹´Ì‹Í‹Â ËÂÌ‹‹ Ü¡—‹‹∆‹ë‹Â Ù‹‹≥‹Â ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ëÂÌ‹‹Â Ü‹¥œ‹fl—‹ Ù‹ÿÀ‹ÿ¡‹ ”‹É‹¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ ¥‹Â√‹‹Â Ù‹‹ú‹‹Â É—‹‹Í‹ ¥‹‹Â `À‹‡›Ω∆‹¬ë‹Ô‹'√‹‹ `›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Ùœ‹‰›¥‹Üÿë'(œ‹‹ú‹⁄, 1959)œ‹‹ÿ≥‹fl ∆‹¬‹∆¥‹ ≥‹‹—‹ ìÂ. Ü‹ Üÿë√‹Â À‹‡›Ω∆‹¬ë‹Ô‹Â 1936œ‹‹ÿ ∆‹¬›Ù‹Ω ë”ÂÍ‹‹ `Í‹Â≤fl ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ √‹flÍ‹ëÿ´ œ‹›±‹œ‹˜‹Â¥Ù‹Ì‹ Üÿë' Ù‹‹≥‹Â Ù‹”É‹‹Ì‹Ì‹‹≥‹fl ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹fl Ù‹ÿÙ≥‹‹ëfl—‹ ∆‹¬Ì‹‰›∂‹Ü‹Â ã∆‹”‹ÿ¥‹ ¥‹Âœ‹√‹fl œ‹Á√‹ÂËœ‹Â√¸ Ù¸‹áÍ‹√‹‹Â Ù∆‹Û¸ É—‹‹Í‹ Ü‹Ì‹Â ìÂ. ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹‹ ëÍ‹‹ƒ‹‡”‡ ”›Ì‹Ô‹ÿë” ”‹Ì‹Ï√‹‹ Ô‹Àπ‹Âœ‹‹ÿ : "Õ‹‹”¥‹ ëÍ‹‹œ‹ÿ≤Ï 1925œ‹‹ÿ Üœ‹π‹Ì‹‹πœ‹‹ÿ Ù≥‹∆‹‹—‹‡ÿ ¥—‹‹” ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹Â œ‹√‹Â ÜÂœ‹√‹fl Ù‹ÿÙ≥‹‹ Ì‹¥‹fl ô‹±‹fl œ‹ππ ë”fl ˜¥‹fl. ˜ÿ‡ ÜÂœ‹√‹fl ∆‹‹Ù‹Â Ëâ ¡‹‹”fl Ù‹ƒ‹Ì‹≤‹Â œ‹ÂÏÌ‹fl ԋ륋‹Â. œ‹‹”‡ÿ ˘π—‹ ¥‹Âœ‹√‹fl ∆‹¬›¥‹ √‹œ‹fl ∆‹≤¥‹‡ÿ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ë‹Ââ ƒ‹‹ÂÏ ƒ‹‹ÂÏ Ì‹‹¥‹√‹‹Â ÙÌ‹flë‹” 딥‹‹ÿ √‹˜Œ. Ù‹fl¡‹fl Ù‹‹… Ì‹‹ËÀ‹fl Ì‹‹¥‹ ˜‹Â—‹ ¥‹‹Â ¥‹Â ¥‹”¥‹ œ‹ÿË‚” ë”fl πÂ¥‹‹ÿ." ∆‹ÿ›≤¥‹ Ù‹‡É‹Í‹‹Í‹¢Ü ∆‹±‹ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Ù‹‹≥‹Â√‹‹ ÜÂœ‹√‹‹ ∆‹¬Ù‹ÿƒ‹‹Â Ì‹±‹⁄Ì‹¥‹‹ÿ Í‹É—‹‡ÿ ìÂ: "›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹Â ˜ÿ‡ Ù‹œ‹‹ËÙ‹‡¡‹‹”ë ¥‹”flë Ü√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹ ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹√‹‹ÿ ÜÂë ›Ì‹›Ô‹Û¸ ë‹—‹⁄륋‹⁄ ¥‹”flë ̋ۋ‹Â⁄≥‹fl °±‹¥‹‹Â ˜¥‹‹Â. 1947 ∆‹ìfl ¥‹Âœ‹√‹‹ ∆‹¬¥—‹ö‹ ∆‹›”ú‹—‹œ‹‹ÿ Ü‹Ì—‹‹Â. Õ‹‹Â. ËÂ. ›Ì‹æ‹Õ‹Ì‹√‹√‹‹ ë‹œ‹√‹Â Üÿƒ‹Â π‹π‹ œ‹‹Ì‹Ïÿë”√‹Â ¥—‹‹ÿ ›œ‹›¸ÿƒ‹ ≥‹‹—‹ Ü√‹Â ¥—‹‹ÿ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Üú‹‚ë œ‹ÏÂ. ƒ‹‡Ë”‹¥‹ ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹œ‹‹ÿ À‹Â´‹ÿ ˜‹Â—‹ ë π‹π‹√‹‹ œ‹ë‹√‹œ‹‹ÿ ∆‹±‹ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ Üú‹‚ë Ù‹œ‹—‹Ù‹” Ü‹Ì‹Ì‹‹√‹‹ÿ Ü√‹Â ¸‚ÿë‹ ∆‹±‹ Ù‹ú‹‹Â¸ Ü√‹Â Ù∆‹Û¸ œ‹‡º‹Ü‹Â ”Ë‚ ë”Ì‹‹√‹‹ÿ. ”œ‹±‹Õ‹‹â√‹fl ë‹—‹⁄∆‹Ω›¥‹√‹‹Â Ü√‹‡Õ‹Ì‹ ܸ͋ ¥‹Âœ‹√‹fl ”fl¥‹Â Ë Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹‹ÿ Ù‹Ì‹⁄ ë‹œ‹√‹‹Â ›√‹ë‹Í‹ ¥‹‹¥ë‹›Í‹ë 딥‹‹ÿ. ê—‹‹”Âë Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹fl ú‹‚ÿ¸±‹flœ‹‹ÿ Ë‚≥‹À‹ÿ¡‹fl ë Üÿƒ‹¥‹ ¸flë‹Ü‹Â ≥‹‹—‹, ¥—‹‹” ܋̋fl ¸flë‹Ü‹Â√‹Â À‹‹›Í‹Ô‹ Ü√‹Â ˜‹Ù—‹‹Ù∆‹π ƒ‹±‹fl√‹Â ¥‹ÂÜ‹Â Ô‹‹ÿ›¥‹ °ÏÌ‹¥‹‹ÿ. ÜÂœ‹√‹‹ Ì‹¥‹⁄√‹œ‹‹ÿ ëπfl ∆‹±‹ 븇¥‹‹ √‹ ˜¥‹fl." ∆‹ÿ›≤¥‹ Ù‹‡É‹Í‹‹Í‹√‹‹ ã∆‹”‹Âꥋ ܛՋ∆‹¬‹—‹√‹Â Õ‹‹Â. ËÂ. ›Ì‹æ‹Õ‹Ì‹√‹√‹‹ Ü¡—‹ö‹ ∆‹¬‹Â. ”›Ù‹ëÍ‹‹Í‹ ∆‹”flÉ‹√‹‹ Ü√‹‡Õ‹Ì‹ Ù‹‹≥‹Â Ù‹”É‹‹Ì‹Ì‹‹ ËÂÌ‹‹Â ìÂ. ܃‹‹ã ˱‹‹Ì—‹‡ÿ ì ¥‹Â œ‹‡ËÀ‹ ”œ‹±‹Õ‹‹â√‹fl ËÂœ‹ Ë ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ∆‹›ˇ‹œ‹√‹fl ›Í‹À‹”Í‹ ∆‹‹Á›Í‹›¸ëÍ‹ Ü√‹Â Ù‹‹Â›Ô‹—‹Í‹ ›…Í‹‹ÁÙ‹‹Á…flœ‹‹ÿ Ò‹Ω‹ ¡‹”‹Ì‹¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ Ü√‹Â ¥‹ÂÜ‹Â œ‹‹√‹¥‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ ë ›À‹¬›¸Ô‹ Ô‹‹Ù‹√‹ Ô‹‹ÂÛ‹±‹É‹‹Â” ˜‹ÂÌ‹‹ 쥋‹ÿ ¥‹Â√‹fl ∆‹¬ƒ‹›¥‹Ô‹flÍ‹ ”‹Ëëfl—‹ Ü√‹Â Ô‹Êö‹›±‹ë √‹fl›¥‹ Õ‹‹”¥‹ ËÂÌ‹‹ ÜÕ‹±‹ Ü√‹Â ∆‹ì‹¥‹ πÂÔ‹ œ‹‹¸Â Ü‹Ì‹Ô—‹ë ìÂ. ¥‹Â≥‹fl ìÂÌ‹¸ Ù‹‡¡‹fl ”œ‹±‹Õ‹‹â ܱ‹Â ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹Â ƒ‹‹ÿ¡‹fl¢√‹fl œ‹‹Ù‹ ∆‹‹Á›Í‹›¸ëÍ‹ œ‹‚Ì‹œ‹Â√¸√‹‹Â ›Ì‹”‹Â¡‹ ë”fl√‹Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹ Ì‹√‹‹⁄ê—‹‡Í‹” Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹Â ÜÙ‹˜ë‹” (1920-22) À‹‹”≤‹ÂÍ‹fl (1928), Ù‹›Ì‹√‹—‹ ë‹√‹‚√‹ Õ‹ÿƒ‹ (1930-32) Ü√‹Â 1942√‹fl `›˜ÿπ ì‹Â≤‹Â'√‹fl Í‹≤¥‹≥‹fl ܛ͋∆¥‹ ”‹É‹fl ˜¥‹fl. ∆‹±‹ 1942√‹fl Í‹≤¥‹ Ì‹É‹¥‹Â Ì‹‹¥‹‹Ì‹”±‹ ô‹±‹‡ÿ Ù…‹Â¸ë ˜¥‹‡ÿ. ›˜ÿÙ‹‹√‹Â ”‹ÂëÌ‹‹ ë‹ÂÍ‹‹Â›√‹—‹Í‹ ∆‹‹ÂÍ‹flÙ‹Â ƒ‹‹ÂÏflÀ‹‹”‹Â ë—‹‹⁄ ¥‹≥‹‹ ∆‹¬Âœ‹‹Õ‹‹â ˜‹ÁÍ‹œ‹‹ÿ Ü‹Ì‹ÂÍ‹fl Ù‹‹ÂÙ‹‹—‹¸fl√‹fl Ü‹Á›…Ù‹ Ë∆¥‹ ë”fl. Ü‹œ‹ 쥋‹ÿ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹‹ ∆‹Â¸√‹ÿ‡ ∆‹‹±‹fl ˜‹Í—‹‡ÿ √‹˜Œ ¥—‹‹” ”›Ù‹ëÍ‹‹Í‹ ∆‹”flÉ‹ ܱ‹Â 㜋‹Ô‹ÿë” °ÂÔ‹fl ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹fl Ù‹‹œ‹‹ ≥‹â ƒ‹—‹‹ Ü√‹Â ”›Ù‹ëÍ‹‹Í‹ ¥‹‹Â ”‹¢√‹‹œ‹‡ÿ Í‹â√‹Â ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹Â ô‹Â” ∆‹˜‹«ú‹fl ƒ‹—‹‹. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹ ∆‹›”fiÙ≥‹›¥‹ Ù‹œ‹¢ ƒ‹—‹‹ÿ. ¥‹Âœ‹±‹Â ”›Ù‹ëÍ‹‹Í‹√‹Â ë˚‡ÿ : `À‹Â ›πÌ‹Ù‹ ≥‹‹ÂÕ‹fl °Ì‹. ˜ÿ‡ œ‹‹”‹≥‹fl À‹√‹¥‹‡ÿ ë”flÔ‹.' ∆‹±‹ ∆‹¬‹Á…ÂÙ‹” ¥‹‹Â ”‹¢√‹‹œ‹‡ÿ Ü‹∆‹fl√‹Â Ë ∆‹‹ì‹ …—‹‹⁄. ≥‹‹Â≤‹ë

43

ëÍ‹‹ë‹Â À‹‹π ∆‹¬Âœ‹‹Õ‹‹â ˜‹ÁÍ‹œ‹‹ÿ≥‹fl ∆‹‹ÂÍ‹flÙ‹ ∆‹Í‹¸√‹ ç´fl ƒ‹â Ü√‹Â ¥‹Â√‹fl Ù‹‹≥‹Â Õ‹‹Â.ËÂ.√‹‹ Ü¡—‹ö‹Â ¥‹Âœ‹√‹ÿ‡ ”‹¢√‹‹œ‹ÿ‡ ∆‹‹ìÿ‡ É‹«ú‹fl Í‹fl¡‹‡ÿ. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹Â Ù‹”닔 `ëÊÙ‹” ›˜ÿπ'√‹‹Â ú‹ÿ∫ë Ü‹∆—‹‹Â ˜¥‹‹Â. `Í‹Â≤fl ›Ì‹æ‹ƒ‹‹Ê”fl'Ü ÜÂœ‹√‹fl Ì—‹fiꥋƒ‹¥‹ Í‹‹ƒ‹Ì‹ƒ‹ ƒ‹‹Â”‹ ëÍ‹Â긔 Ù‹œ‹ö‹ Í‹ƒ‹‹Ì‹fl√‹Â ∆‹›”›Ù≥‹›¥‹ ≥‹‹Ï ∆‹‹≤fl ˜¥‹fl. ”›Ù‹ëÍ‹‹Í‹ ∆‹›”É‹√‹‹ Ô‹Àπœ‹‹ÿ : "›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹fl ›Ì‹Ô‹π ›Ì‹ú‹‹”Ô‹fiꥋ, Ù∆‹Û¸ Ü‹πÂÔ‹ Ü‹∆‹Ì‹‹√‹fl ”fl›¥‹, 딇±‹‹œ‹—‹ ˘π—‹, ∆‹”‹Â∆‹ë‹”Ì‹‰›∂‹ Ü√‹Â âÚ‹”›√‹Û´‹≥‹fl" À‹√‹ÂÍ‹fl Ì‹‰›∂‹ Ü‹Ë ∆‹±‹ œ‹‹”‹ ›ú‹∂‹œ‹‹ÿ Üÿë‹â ƒ‹â ìÂ." ìÂÌ‹¸Â ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹‹ œ‹˜‹›Ì‹ø‹√‹ Ü√‹Â Ù‹ÿÔ‹‹Â¡‹ë ≤‹Á. Õ‹‹Âƒ‹flÍ‹‹Í‹ Ù‹‹ÿ≤ÂÙ‹”‹√‹‹ÿ Ù‹ÿÙœ‹”±‹‹Â√‹‹Â ≥‹‹Â≤‹Âë Õ‹‹ƒ‹ ¸‹ÿëfl√‹Â Í‹ÂÉ‹ Ù‹œ‹‹∆¥‹ ë”flÔ‹‡ : "ƒ‹‡Ë”‹¥‹√‹‹ Ò‹ÂÛ´ ›Ì‹ø‹√‹‹Â√‹‡ÿ ÜÂë ¥‹ÂËÙÌ‹fl Ì‹¥‹‡⁄Ï ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹œ‹‹ÿ ÜÂ뵋 ≥‹â Ô‹ê—‹‡ÿ ÜÂœ‹‹ÿ ›Ì‹æÀ‹˜Â√‹√‹‹ Ô‹‹ÿ¥‹ Ù‹œ‹Õ‹‹Ì‹fl Ì—‹fiꥋ¥Ì‹√‹ÿ‡ ∆‹±‹ Ü‹ëÛ‹⁄±‹ ˜¥‹‡ÿ. Ù‹ÿÙ≥‹‹√‹‹ Ù‹ÂÌ‹ë‹Â√‹fl ëπ”√‹‹ Ô‹Àπ‹Â ›√‹Ì—‹‹⁄Ë Õ‹‹Ì‹Â, Ü뉛µ‹œ‹ ”fl¥‹Â À‹‹ÂÍ‹¥‹‹ÿ œ‹« ¥‹Âœ‹√‹Â" Ü√‹Âë Ì‹‹” Ù‹‹ÿՋΗ‹‹ÿ ˜¥‹‹ÿ. Ü√‹Â 1928œ‹‹ÿ Ù‹” ”œ‹±‹Õ‹‹â√‹‹ ÜÌ‹Ù‹‹√‹ ∆‹ìfl ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹√‹‹ œ‹ÿµ‹fl∆‹π√‹‹Â Õ‹‹” Ù‹¥‹¥‹ 28 Ì‹Û‹⁄ Ù‹‡¡‹fl Ì‹˜√‹ ë—‹‹Â⁄ ˜¥‹‹Â. ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹fl πÂÉ‹”ÂÉ‹ ˜Â´Ï ›Ì‹æ‹Ù‹Õ‹‹√‹‹Â Ü√‹Âë ”fl¥‹Â ›Ì‹ë‹Ù‹ ≥‹—‹‹Â. Ù‹ÿÙ뉥‹, ∆‹¬‹ë‰¥‹, ∆‹¬‹ú‹fl√‹, Õ‹‹”¥‹fl—‹ Ù‹ÿÙ뉛¥‹, ƒ‹‡Ë”‹¥‹fl, …‹”Ù‹fl Ü√‹Â Ü”À‹fl√‹‹ Ü√‹‡Ù√‹‹¥‹ë ›Ì‹Õ‹‹ƒ‹‹Â Ù≥‹∆‹‹—‹‹ Ü√‹Â ›Ì‹ëÙ—‹‹. √‹¸œ‹ÿ≤Ï Ù≥‹∆‹‹—‹‡ÿ. ˱‹Â ”›Ù‹ëÍ‹‹Í‹ ∆‹”flÉ‹ ËÂÌ‹‹ ›Ì‹”Í‹ Ô‹‹ı‹§‹ Ü√‹Â Ò‹fl Ë —‹Ô‹ÿë” `Ù‹‡ÿπ”fl' ËÂÌ‹‹ ›Ì‹”Í‹ ëÍ‹‹ë‹” Ü√‹Â ›πƒπÔ‹⁄ë√‹fl Ù‹ÂÌ‹‹Ü‹Â Ü√‹Â œ‹‹ƒ‹⁄πÔ‹⁄√‹ œ‹ÂÏÌ—‹‹ÿ. ”‹œ‹‹√‹ÿπ ë‹ÁÍ‹ÂË Ù≥‹∆‹‹â. Ü‹ À‹¡‹fl ∆‹¬Ì‹‰›∂‹Ü‹Âœ‹‹ÿ ›Ì‹æ‹À‹˜Â√‹√‹‹ÿ Ì—‹‹∆‹ë ›Ì‹æ‹∆‹¬Âœ‹ Ü√‹Â ¥‹flÌ‹¬ Ì—‹Ì‹˜‹”À‹‡›Ω√‹‹Â œ‹‹Â¸‹Â …‹Ï‹Â ˜¥‹‹Â." (À‹‡›Ω∆‹¬ë‹Ô‹,√‹Ì‹ÂœÀ‹”, 2021-œ‹‹ÿ≥‹fl, ¸‡ÿë‹Ì‹fl√‹Â)

44

એ�કત્ર સાહિત્યસ�તુ એક દાયકાથી પણ વધારે સમયથી એકત્ર ફાઉન્ેશન ઑનલાઇન પ્રકાશનો દ્ારા ગુજરાતીની સાહિતય-સમૃદ્ધિના વયાપક પ્રસાર માટે કૃતદ્નશ્ચયી છે — અમારો સંકલપ છે કે સૌ સાહિતય-રદ્સકો અને અભયાસીઓને અમારાં પ્રકાશનો મુકત રીતે ને દ્વનામૂલયે સુલભ બને. અમારા આ દ્મશનનો ભાવનામંત્ર છે ‘ગુજરાતી સાહિતયના મુદ્રિત ઉત્તમ ગ્ંથોનું ઈ-રૂપાનતર અને પ્રસારણ’. અમેહરકામાં રિીને પણ ગુજરાતી ભાષા-સાહિતયનો સંપક્ક જીવતો રાખવાની અમારી મિે ચછા છે. એમાં અનેક સજક્ક ો, દ્વદ્ાનો ને એમના વારસોનો અમને સહૃદય સિકાર મળતો રહ્ો છે. એકત્ર ફાઉન્ેશનની સથાપના ઈ. ૨૦૧૦માં થઈ એ પછી અમે દ્વદ્વધ હદશામાં અદ્વરતપણે સદ્રિય છીએ:

એ�કત્ર ગ્રંથાલય

એકત્ર ઈ-ગ્રંથ-સરંપદા : દ્વદ્વધ અભયાસીઓ દ્ારા સંકલન-સંપાદન. સમગ્ ે ાં દ્શટિરદ્સક અને આસવાદનયોગય ગુજરાતી સાહિતયમાંથી દૃષ્ટિપૂવ્કક ચૂંટલ કૃદ્તસંપાદનો. l મધ્યકાલીન ગુજરાતી કાવ્યસરંપદા : સરંપાદક : રમણ સોની. ઈ.સ.ની ૧૪મી-૧૫મી સદીથી ૧૯મી સદીના પૂવા્કધ્ક સુધીની સમગ્ મધયકાલીન ગુજરાતી કદ્વતામાંથી ચૂટં લે ાં ઉમદા કાવયોનો ૧૦૦૦ જ ેટલાં પાનાંનો સમૃધિ સંચય. l અરાવાચીન ગુજરાતી કાવ્યસરંપદા : સરંપાદક : મધુસૂદન કાપડિ્યા. ઈ.સ. ૧૮૫૦ આસપાસથી આજ સુધીની સમગ્ ે ાં ૧૫૦૦ ઉપરાંત અવા્કચીન ગુજરાતી કદ્વતામાંથી ચૂંટલ ઉમદા કાવયોનો સમૃધિ સંચય. l ગુજરાતી ટૂરંકીરાતાવાસરંપદા : સરંપાદક : મણણલાલ હ. પટેલ. ગુજરાતીની ે ી ઉત્તમ વાતા્કઓનો સમૃધિ સંચય. એકસો વષ્કની વાતા્કઓમાંથી ચૂંટલ l ગુજરાતી ણનબરંધસરંપદા : સરંપાદક : મણણલાલ હ. પટેલ. ગુજરાતી ભાષાના ે ા ઉત્તમ દ્નબંધોનો સમૃધિ સંચય. સમગ્ દ્નબંધકૃદ્તઓમાંથી ચૂંટલ

* * *

મધ્યકાલીન પ્રણિષ્ટકૃણત-સરંપાદન શ્ેણી : સરં્યોજક : રમણ સોની પ્રમુખ આખયાનકૃદ્તઓ, દીર્ક રચનાઓ, પ્રશસત પદકદ્વઓમાંથી સંકલનો. એમાં કદ્વપહરચયો, શબદાથથો, કદ્વ ને સવરૂપ પરના સુગમ અભયાસ-લેખો. અરાવાચીન કાવ્ય-આચમન શ્ેણી : સરંપાદન ્યોગેિ જોષી, ઊણમવાલા ઠાકર ે ાં કાવયો, કદ્વપહરચય અને આસવાદક વીસમી સદીના પ્રદ્શટિ કદ્વઓનાં ચૂંટલ લેખ સાથે. દસ-દસ કદ્વઓના પાંચ સંપુટ. અનુઆધુણનક કણરપ્રણતભા શ્ેણી : સરં્યોજક : મણણલાલ હ. પટેલ. જાણીતા અનુઆધુદ્નક કદ્વઓની કૃદ્તઓનું સંપાદન, આસવાદ-અભયાસ સાથે. *

ગુજરાતી સાડહત્યનારં મૂળ પ્રણિષ્ટ પુસતકોનારં ઈ-રૂપાનતરો : ઈ. ૨૦૧૧માં અમે પિે લો ઈ-ગ્ંથ ‘અરધી સદીની વાચનયાત્રા’ (મિે નરિ મેરાણી) પ્રકાદ્શત કયથો િતો તયારથી લઈને આજ સુધીમાં અમે ઉત્તમ સજક્ક ોનાં ૧૦૦ ઉપરાંત પુસતકો પ્રકાદ્શત કયા​ાં છે. એ ઉપરાંત ૬૫ ઉપરાંત પુસતકો િાલ પ્રકાશન-પ્રદ્રિયામાં છે. *

સરંચ્યન ઇ-સામણ્યક : ઑગસટ ૨૦૧૩થી અમે શરૂ કરે લા ‘સંચયન’ દ્દ્માદ્સક સામદ્યકમાં, ગુજરાતીની સવ્કકાલીન ઉત્તમ રસપ્રદ કૃદ્તઓ રજૂ થાય છે : મનોિર લે-આઉટ, ખયાત દ્ચત્રકૃદ્તઓ, પઠન-ધવદ્નઅંકન એના દ્વશેષો છે. ઑકટો. ૨૦૨૧માં એનો ૫૦મો અંક પ્રગટ થશે. ‘સંચયન’નું સંપાદન જાણીતા દ્વવેચક-સંપાદક રમણ સોની કરે છે. *

પ્રદ્શટિતા-સંગ્િ (ગુજરાતી હ્દ્જટલ લાઈબ્ેરી)થી લઈને સામ્પ્રત સાહિતયસંચાર (ઇ-સામદ્યક) સુધીની અમારી આ દ્રિયાશીલતા આપ સૌ www.ekatrafoundation.org અને https://wiki.ekatrafoundation.org/ wiki/એકત્ર_ગ્રંથાલ્ય ઉપર સાક્ાત્ કરી શકશો. જ ે જ ે વાચનરદ્સકો પોતાનંુ e-mail સરનામંુ ‘સંચયન’ના િોમ પેજ ઉપર જઈ ઉમેરશે એમને દ્નયદ્મત રીતે ‘સંચયન’ તેમ જ એકત્રનાં નવાં ઇ-પ્રકાશનો મળતાં રિે શે. એકત્ર : પ્રકાિક : અતુલ રારલ • atulraval@ekatrafoundation.org

46

`ÜÂ뵋'√‹‹Â ƒ‹¬ÿ≥‹-ƒ‹‡Í‹‹Í‹ બળૠેમાનંદ આઘૠયાન સૠળેણી - ૧ Ì‹fl-ƒ‹¬ÿ≥‹ `ÜÂ뵋'√‹‹ Ì‹fl-ƒ‹¬ÿ≥‹‹Âœ‹‹ÿ Üœ‹Â ∆‹‡Ù¥‹ë√‹fl œ‹‹µ‹ Ù‹‹œ‹ƒ‹¬fl(Text) Ë ∆‹¬ƒ‹¸ ë”Ì‹‹√‹Â À‹πÍ‹Â Ì‹‹ú‹ë√‹Â ÜÂœ‹‹ÿ —‹‹Âƒ—‹ ”fl¥‹Â ∆‹¬Ì‹ÂÔ‹ 딋̋flÜ ìflÜÂ. Ô‹ÈÜ‹¥‹œ‹‹ÿ ∆‹‡Ù¥‹ë√‹‡ÿ Ù‹›ú‹µ‹ Ü‹Ì‹”±‹ (cover) ¥‹Âœ‹Ë Í‹ÂÉ‹ë√‹‹Â …‹Â¸‹Âƒ‹¬‹…, Ü√‹Â Ü ∆‹ìfl Í‹ÂÉ‹ë Ü√‹Â ∆‹‡Ù¥‹ë√‹‹ ¸‚ÿë‹, Ù‹”Ï ∆‹›”ú‹—‹‹Â ∆‹±‹ œ‹‚ëflÜ ìflÜ ñ ËÂ≥‹fl Ì‹‹ú‹ë œ‹‹¸Â Ü ”Ù‹∆‹¬π À‹√‹fl ”˜Â.

સૠળેણી-સંપાદક: રમણ સોની કિવ બળૠેમાનંદ મપૠયકાલીન ગુજરાતી ભાષાના સમથળૠ આઘૠયાનકાર કિવ હતા – આજે પણ એમની કથનકલા અને કિવશYગૠત આનંદ અને તૃYબૠનો અનુભવ કરાવે છે. આ સંપાદન-સૠળેણી બળૠેમાનંદનાં, પહે લે તબગૠે પાંચ આઘૠયાનોને ઈ-સૠળેણી ળૄપે બળૠગટ કરે છે. જુ દાજુ દા અયૠયાસી સંપાદકોએ એનું સંપાદન સંભાશૠું છે અને એમની િવશેષતાઓ એમાં પરોવાઈ છે. પરં તુ, એ સાથે જ, એની રજૂ આતને એક ઘાટ આપવા માટે એનું પ=રળૄપ એકસરખું રાઘૠયું છે. સૠળેણી-સંપાદકે, દરે ક આઘૠયાનને સવળૠસામાફૠયળૄપે લાગુ પડે એવા, ગુજરાતી આઘૠયાનના ઼ૠવળૄપ ને િવકાસગિત અંગે કેટલાક લેખન-અંશો તૈયાર કરીને સામેલ કયાળૠ છે. આ આઘૠયાનોના દરે ક સંપાદકે– (૧) િવિવધ મુિનળૠત વાચનાઓને સંકિલત કરીને એક સુગમ વાચના તૈયાર કરી છે, (૨) દરે ક કડવાને આરં ભે ટૂ ં કી પ=રચય-ન્અધ મૂકી છે અને શમૠદાથળૠ-ન્અધો કરી છે, (૩) બળૠવેશક તરીકે સંિગૠહબૠ કૃ િત-પ=રચય આપવા ઉપરાંત (૪) આઘૠયાન-કૃ િતનો આ઼ૠવાદલગૠહી અયૠયાસ પણ રજૂ કય્ળૠ છે. એ રીતે આ સંપાદનો શા઼ૠીય ઉપરાંત સવળૠઙળૠાહી અને રસબળૠદ વાચન બફૠયાં છે. વાંચો – ૧. કુંવરબાઈનું મામેળૃં : સંપાદક — રમણ સોની ૨. સુદામાચ=રદૠળ : સંપાદક — દશળૠના ધોળ=કયા ૩. ઓખાહરણ : સંપાદક — ઽૅષીકેશ રાવલ ૪. અિભમફૠયુ-આઘૠયાન : સંપાદક — ભરત ખેની ૫. ચંનળૠહાસ-આઘૠયાન : સંપાદક — બળૠવીણ કુ ક=ડયા

વાંચો – બળૠેમાનંદ આઘૠયાન સૠળેણી

47

કુંવરબાઈનું મામેળૃં સંપાદક: રમણ સોની

આ આઘૠયાન બળૠેમાનંદનાં બધાં આઘૠયાનોમાં ઉદૠદમ અને રમણીય ગણાયું છે. એ નાનું છે, સુઘડ છે, એક જ કથાબળૠસંગ પર રચાયેલું છે. િનધળૠન નરિસંહ મહે તા, ઈસૠર પરની નૅઢ સૠળનૠાથી પુદૠળી કુવં રભાઈનું મામેળૃં ઉદૠદમ રીતે પાર પાડે છે. એ મુઘૠય બળૠસંગના પેટાબળૠસંગો અને પાદૠળો છે : મહે તાની ભiગૠત અને િનધળૠનતાનો ઉપહાસ કરતી &ટખળખોર પણ િનહૠુ ર ને અિભમાની નાગરી નાત, એવાં હીણાં સાસ&રયાં અને બળૠેમાળ િનદ્ળૠષ િપતા વજૠચે – સૠળનૠા અને સંદેહની ફડક વજૠચે પીસાતી કુવં રબાઈ, પરમ િનઃ઼ૠપૃહ પણ પુદૠળીવદૠસલ ભગૠત નરિસંહ, એમને સહાય કરવા શેઠ-શેઠાણીનું ળૄપ લઈને આવતાં િવહૠથૃ અને લગૠહમી. આવાં િવિવધ ચ&રદૠળો, ઉપહાસ-ઉચાટ-રાહત-આનંદ ળૄપે બદલાતી જતી પ&રi઼ૠથિતઓ, હા઼ૠય-કળૃણ-અનૠભુતના રસપલટા, બળૠસંગોને આબેહૂબ તાનૅશ કરતું ને બહે લાવતું કથાકારનું કૌશલ તેમ જ લયની, બળૠાસની, રાગઢાળની, શમૠદોની ને એમના માિમળૠક અલંકરણની સુંદરતાથી સોહતું કિવનું સજળૠનકમળૠ –એ બધું બળૠસફૠ કરનાળૃં અને તે સમયના સૠળોતાઓની જ ેમ જ આજના વાચકને પણ રસ-તરબોળ કરનાળૃં બફૠયું છે. આઘૠયાનનો કથન-બળૠવાહ એવો અ઼ૠખિલત છે કે કાષૠય આરં ભથી અંત સુધી આઽૠલાદક આનંદ આપે છે. તો, હવે કાષૠયમાં બળૠવેશીએ – (કાષૠય િવશે આ઼ૠવાદલગૠહી િવગતવાર વાત આ આઘૠયાનકાષૠય પૂળૃં થયા પછી કરી છે.)

– રમણ સોની

48

સુદામાચ=રદૠળ સંપાદક: દશળૠના ધોળ=કયા

બળૠેમાનંદનાં દૠળણ ઉદૠદમ ગણાયેલાં આઘૠયાનોમાંનું એક તે ‘સુદામાચ&રદૠળ.’ ચૌદ જ કડવાંના આ નાનકડા આઘૠયાનમાં સુદામા-કૃહૠણની ગાઢ મૈદૠળીનું આલેખન કરતા બળૠેમાનંદે ઞૂવનના િવરોધમાંથી નીપજતું ઞૂવનદશળૠન ભારે લાઘવથી બળૠગટ કયુળૠ છે. સાંદીપિન ઋિષના આસૠળમમાં બંધાયેલી કૃહૠણ-સુદામાની મૈદૠળી, પછીથી બંનેનો મંડાયેલો ગૃહ઼ૠથાસૠળમ, સુદામાને ભાગે આવેલી કારમી ગરીબી ને બીઞૂ બાજુ સોનાની નૠારકાના ઼ૠવામી કૃહૠણનાં ઞૂવન જુ દે માગૉળૠ વહે તાં હોવા છતાં બંનેની મૈદૠળીની ગાંઠ કેટલી મજબૂત છે તેનો પ&રચય પદૠનીની િવનંતીથી નૠારકા પહ્અચેલા સુદામા બળૠિત કૃહૠણે આચરે લા ઼ૠનેહાળ ષૠયવહારમાં બળૠેમાનંદે ભારે આદરથી આલેઘૠયો છે. ઞૂવનની વરવી િવષમતાઓની વજૠચેય બળૠિતષળૠળૠતા નારી તરીકે ઼ૠથાિપત થતી સુદામાપદૠની, સુદામા તથા ભગૠતને પામી ન શકતી નૠારકાની વૈભવશાળી બળૠઞી, કૃહૠણની િવિવધ રાણીઓ ને આ બધાંની ઉપર ગીતાના i઼ૠથતબળૠઞૠઠ શો અનાસગૠત ને િનમળૠળ સુદામો – આ સૌનું િવિવધ રસોની જમાવટથી િચદૠળાદૠમક આલેખન કરતો બળૠેમાનંદ સઽૅદયને ઞૂવનમૂવૠયોના પાઠ શીખવતાં શીખવતાં રસલીન બનાવીને એક નવા જ લોકમાં લઈ જવામાં સફળ બફૠયો છે. આ કૃિતને માણવા આપણે કાષૠયમાં જ બળૠવેશીએ.

– દશળૠના ધોળ=કયા

49

ઓખાહરણ સંપાદક: ઽૅષીકેશ રાવલ પુરાણોમાંથી ઓખાહરણની કથા લઈને અનેક કિવઓએ ‘ઉષાહરણ’ નામે િવિવધ આઘૠયાનોની રચના કરી છે. પરં તુ, આ બધાંમાં મૌિલકતા અને કાષૠયશiગૠતની નૅiહૠએ બળૠેમાનંદનું ‘ઓખાહરણ’ િવશેષ રિસક, લોકિબળૠય અને લોકભોઙૠય બની શગૠયું છે. અસુરરાજ બાણાસુરે િશવઞૂની કઠોર સાધના કરી. િશવ એને મહાબિલ થવાના આિશષ સાથે હઞીર હાથની શiગૠત બળૠદાન કરે છે. પણ દૠળણેય ભુવનમાં તેનો સમોવ&ડયો કોઈ યોપૠધો બળૠાબૠ ન થતાં, તે પુન : િશવઞૂની ઉપાસના કરી ‘તમે વઢો કાં વઢનાર આપો’ એવું િવવેક િવનાનું વરદાન માંગીને પોતાના મૃદૠયુનો અિભશાપ મેળવે છે. પુદૠળી ઓખાની તપસૠયાળૠથી બળૠસફૠ થયેલાં પાવળૠતી તેને સુંદર વરબળૠાiબૠનું વરદાન આપે છે. બીઞૂ બાજુ બાણાસુરને મૃદૠયુનો ભય સતાવતાં તે દીકરીની હદૠયા કરવાનું િવચારે છે, પણ નારદ મુિનની સલાહથી તે દીકરીને આઞૂવન કુવં ારી રાખવા એકદં&ડયા મહે લમાં કેદ કરે છે. પાવળૠતીના વરદાન બળૠમાણે, સખી િચદૠળલેખાનીમદદથી, ઓખા-અિનળૄનૠનાં ગાંધવળૠલઙૠ થાય છે. બાણાસુરને ઞીણ થતાં એ અિનળૄનૠ સાથે યુપૠધ કરે છે. સૠળીકૃહૠણને અિનળૄનૠ કેદ થવાના સમાચાર મળતાં બંને સેના વજૠચે યુપૠધ થાય છે. િશવઞૂ બાણાસુરના પગૠહે આવે છે. પણ સૠળીકૃહૠણ બાણાસુરને હણે છે, મળૠઽૠાની િવનંિતથી હ&ર-હર વજૠચેનું યુપૠધ િવરામ પામે છે. અંતે, ઓખા-અિનળૄનૠનાં ધામધૂમથી લઙૠ થાય છે. ઓખાહરણ બળૠેમાનંદની આરં ભકાલીન રચના હોવાથી એમાં ગૠયાંક પ&રપગૠવતાનો અભાવ જણાય પરફૠતુ સમઙળૠ કૃિતમાં એની કિવબળૠિતભાના ચમકારા તો અવસૠય ઞ્વા મળે. પોતાની કવૠપનાશiગૠતથી રસ઼ૠથાનોને અનૠભુત રીતે ખીલવે​ે છે. વળી પાદૠળાના ગુજરાતીકરણ નૠારા બળૠઞીનું મનોરં જન કરી તેમની ધમળૠભાવના સંતોષવામાં પણ તે સફળ બને છે.

– ઽૅષીકેશ રાવલ

50

અિભમફૠયુ આઘૠયાન સંપાદક: ભરત ખેની

અિભમફૠયુિવષયક ગુજરાતી આઘૠયાન-પરં પરામાં ‘અિભમફૠયુ આઘૠયાન’ એ કિવ બળૠેમાનંદની ન્અધપાદૠળ કૃિત છે. એમાં દૠળણ કથાબળૠસંગોની ગૂંથણી, ૧૭ રાગ, ૩૬ ચાલનો િનદૉળૠશ અને ૫૧ કડવાં છે. બળૠથમ ૨૦ કડવાં અિભમફૠયુના જફૠમ સુધીની કથા કહે વામાં લીધાં છે, અહૂઅ અિભમફૠયુના અ&હલોચન અસુર તરીકેના પૂવળૠભવનું વૃદૠદાંત, કૃહૠણની કપટલીલા, ઼ૠી઼ૠવભાવની લાગૠહિણકતાઓ અને અ&હલોચનકથા અને અિભમફૠયુ-જફૠમ એમ િનૠદલ બળૠસંગ આલેખાયાં છે. પછીનાં બે કડવાં અિભમફૠયુના લઙૠ બળૠસંગને આબૠયાં છે. ૨૩મા કડવા પછી આ આઘૠયાન મહાભારતબળૠિસનૠ યુનૠકથા તરફ વળે છે, આ બીઞ્ ખંડ િવિવધ ભાતવાળી કથાનો પ&રચય કરાવે છે. કાષૠયના દૠળીઞી ખંડમાં આપણને યુનૠકથાનો બળૠદૠયગૠહ પ&રચય મળે છે. કડવાં ૩૯ થી ૪૯માં વીરરસને કેફૠનળૠમાં રાખી વાતાવરણમાં કળૃણ અને અફૠય રસોની છાયા બળૠસારતી આ કોઠાયુનૠની કથા િવગતે વણળૠવાઈ છે અને અિભમફૠયુના મૃદૠયુ સાથે એનો અંત આવે છે. ૫૦મા કડવામાં અજુ નળૠ જયનળૠથનો વધ કરવાની બળૠિતઞૠઠા કરે​ે છે. એ બળૠિતઞૠઠા, કૃહૠણની કુશળતાથી, અજુ નળૠ પૂરી કરે છે, અને જયનળૠથનું મ઼ૠતક છેદે છે. કિવએ પ&રવારભાવ, વાદૠસવૠયભાવ જ ેવા અને અફૠય તળપદા ભાવો ગૂંથી લીધા છે. કૃહૠણના અિભમફૠયુ બળૠદૠયેના વેરનો તંતુ અહૂઅ અનેક બળૠસંગોથી બહે લાવીને રજૂ થયો છે. એમાં કૃહૠણનું ચ&રદૠળ એમના કપટ-ચાતુયળૠને કારણે હીથૃં લાગે ઞૠયારે અિભમફૠયુનું ચ&રદૠળ એના િનષૠયાળૠજ વીરદૠવને કારણે ગૌરવવંતું લાગે છે. કિવ નૠારા અહૂઅ લઙૠ, બળૠસૂિત, મોસાળું, સામૈયું વગેરે બળૠસંગોના ગુજરાતી ષૠયવહારોના િચદૠળણને પણ અવકાશ મશૠો છે. અ&હલોચન અને શુગળૠાચાયળૠવેષી કૃહૠણના િમલનબળૠસંગને બળૠેમાનંદ અસાધારણ નાડૠાદૠમકતાથી ખીલાવી/મલાવીને મૂગૠયો છે તો કૃહૠણએ સુભનળૠાને સાચવવા આપેલી પેટીમાં શું છે તે ઞીણવા ઉદૠસુ ક ભાભીઓનાં િવચાર-વતળૠન ના નમળૠમ મળૠપૂ ણળૠ આલે ખ નમાં એમની જન઼ૠવભાવની ઌઅડી સૂઝ બળૠગટ થાય છે. &દષૠય શા઼ૠા઼ૠોથી ખેલાતા યુનૠમાં અનૠભુત તો છે જ પણ દૠયાં તે વીરરસને અિધક બળૠભાવક બનાવવામાં મદદળૄપ થાય છે. યુનૠબળૠસંગો ળૄઢ શૈલીએ વણળૠવાયા છે, પરં તુ કૌરવ સૈફૠય વજૠચે ફસાયેલા અને છેવટે મૃદૠયુને વરતા &કશોરવીર અિભમફૠયુનું "બહુ પારધીએ પોપટ વૂઅપૠયો" અને "ભાંઙૠયો ચંપાનો છોડ" વગેરે ઉપમા&દ અલંકારોથી લાગૠહિણક િચદૠળણ રજૂ કરી આપવામાં બળૠેમાનંદને મળેલી સફળતા પૠયાન ખૉઅચે એવી છે. સાતમા કોઠાનું ઞૠઠાન અધૂળૃં રાખવા છતાં, નળૠૌપદી પાસે ભાણેજને શાપ દેવડાષૠયા છતાં, કુતં ીના રગૠહાકવચને ઉતરાવી નાખવા છતાં, અિભમફૠયુને પરાગળૠમી થતો કૃહૠણ રોકી શગૠયા નથી. બીઞૂ બાજુ , કૌરવોના છલ ઉપરાંત ઉદૠદરા-અિભમફૠયુનો રણભૂિમ વજૠચેનો એકમાદૠળ અને અંિતમ સમાગમ-િવરહ પણ વીર અિભમફૠયુના મૃદૠયુને વીર સાથે કળૃણનો ઼ૠપશળૠ આપે છે. ‘અિભમફૠયુ આઘૠયાન’ એની બળૠારં ભની કૃિત હોવા છતાં બળૠેમાનંદની ઘડતી આવતી કલાનળૠiહૠનો પ&રચય આપતી સગૠહમ રચના છે.

– ભરત ખેની

51

ચંનળૠહાસ આઘૠયાન સંપાદક: બળૠવીણ કુ ક=ડયા

બળૠેમાનંદનું આ આરં ભકાલીન આઘૠયાન આજના વાચકોને પણ જકડી રાખનાળૃં એની સજળૠકબળૠિતભાનો પ&રચય આપતું આઘૠયાન છે. જફૠમે રાજકુમાર છતાં, ચંનળૠહાસ નબળા ભાઙૠયને લીધે શી રીતે અનાથ અને ગરીબ બની ઞીય છે અને સમય જતાં ભાઙૠય આગળથી પાંદડુ ં હટતાં પાછો કેવો રાજપદ પામે છે એનું રસાળ આલેખન આ આઘૠયાનમાં છે. ગળૠૂર ધૃહૠબુિનૠ, અનાથ બાળ ચંનળૠહાસને અવગણે છે દૠયારે ‘આ બાળકની તું અવમાનના કરે છે, પણ એ ભિવહૠયમાં તારો જમાઈ બનશે’, એવી ગાલવ ઋિષની વાત સાંભળી ગળૠોધે ભરાઈને વારં વાર તેને મારી નાખવાનાં કાવતરાં કરે છે પણ ભગવત-ભગૠત ચંનળૠહાસ કેવી રીતે ઊગરી ઞીય છે અને દરે ક કાવતરાને અવળું પાડીને ઉજૠચ પદ પામતો ઞીય છે તેનું રોચક વણળૠન છે. આઘૠયાનની નાિયકા િવષયા પોતાના બુિનૠચાતુયળૠથી ચંનળૠહાસને મોતના મુખમાં જતાં કેવી રીતે ઉગારી લે છે એનું વણળૠન પણ રોમાંચક છે. િવષયાના મુખે થયેલું ચંનળૠહાસના સૌફૠદયળૠનું વણળૠન બળૠેમાનંદની વણળૠનકલાનો સરસ નમૂનો છે. આઘૠયાનના તેરમા કડવામાં થયેલું વાડીનું વણળૠન િચદૠળાદૠમક છે. િવિવધ વન઼ૠપિતનાં નામની અને િવશેષતાની ઞીણકારી બળૠેમાનંદની બહુમુખી બળૠિતભાનો ઘૠયાલ આપે છે. ‘પુહૠપભારે વન઼ૠપિત તે સવળૠ વળી છે વંક મરોડ’માં પવનને કારણે લચી પડતાં ફૂ લછોડનું ગિતશીલ િચદૠળ, અને ‘ચાતક હં સ ને મોર કો&કલા શમૠદ કરતાં હોય’ કહીને પગૠહીઓના આનંદ ટહુકારને પણ આપણી સામે ખડાં કરી દીધાં છે. બળૠેમાનંદના વેગીલા કથનબળૠવાહમાં ભાવક તરીકે તણાવું આજ ે પણ આપણને ગમે છે તો એ કાળનાં સૠળોતાજનેો કેવાં એકતાન થઈને બળૠેમાનંદનાં કથન, વણળૠન, ગાયન, લય, અિભનયને માણતાં હશે! એવી રસાળ કૃિતમાં હવે બળૠવેશીએ...

– બળૠવીણ કુ ક=ડયા

52

Introduction In 1929, Gujarat Vidyapidth published its first edition of સાથ$ ગૂજરાતી +ેડણીકાેશ, the Gujarati comprehensive dictionary.

In the preface, Gandhiji wrote, “હવે પછી કાેઈને 7ે8ાઅે +ેડણી કરવાનાેઅ:ધકાર નથી”. This was the beginning of a new epoch for Gujarati.

In the early eighteen century, people on the Indian subcontinent spoke many more dialects than are spoken today. Most dialects, including Gujarati, did not qualify as “language” because they lacked definitive dictionary and formal grammar. At that time, written materials consisted only of manuscripts. With the introduction of the printing press, publishers of Gujarati books offered books in quantities never imaginable before. This formalized Gujarati as a one of the official languages of India, in a time where many other dialects did not make the technological transition and thus are now endangered or even extinct.

Now, in the 21st century, we are experiencing another such tectonic shift, a move from paper book to digital. We feel that any language that does not make this transition will be in danger of becoming extinct by 2050. However, communities that choose to participate in this digital revolution are at a great advantage, as ubiquitous accessibility becomes common.

Every electronic device – from mobile phones to automobiles — will hold literature in the digital form and it will be accessible to people worldwide.

Mission “Preserve and spread Gujarati literature through digitization” In the Western world, a similar successful effort, Project Gutenberg, created over 40,000 free books in digital format and was instrumental in making e-Book reader ubiquitous. Instantly, thousands of books from Shakespeare to Agatha Christie became available to eBook readers at no charge. Over 1,000 million downloads of free ebooks have already occurred. Once Gujarati books are digital, they will be instantly available on eBook readers and readable via Kindle, iPad, Android tablets and smart phones. In the digital form they will be fully searchable with any search engine.

Accomplishments In a very short time, Ekatra picked up pace and involved numerous volunteers from across the world: • Registered Ekatra Foundation as US not-for-profit organization

• Designed and test creation of ebook using both soft copy and physical books.

• Became the first entity to offer true digital Gujarati ebooks for free on the web, Kindle, iPad, Android tablets, Android smart phones, iPhone and regular computers.

• Built ebook conversion process. Ekatra created/obtained tools to convert proprietary fonts into Unicode, obtained access to Gujarati OCR, established standard ePUB template and created ePUB formatting guide to achieve efficient repeatable scalable process.

• Designed Ekatra Website and offer first 25 free books.

Converted total of 50 books.

• Formed literary committee and selected 86 books for conversion. Received permission to convert 20 books.

• Received permission to offer over 50 books published by Lok-Milap Trust.

• Published 8 issues of bimonthly Gujarati e-digest, સંચયન.

• Established communication with leading Gujarati not-forprofit organizations including Gujarat Vidyapith, Gujarati Sahitya Parishad, Forbes Gujarati Sabha, Lok-Milap Trust and Gujarati branch of Wikipedia (?વ@કTાેત).

Goals • Esablish Ekatra as the premier online Gujarati literature digital library.

• Offer 200 free ebooks on Ekatra’s website.

• Offer the same on leading bookstores including Amazon, iBookstore, smashword.com and Flipkart.

• Publish 6 issues of સંચયન. Create awareness of the available Gujarati literary resources.

• Expand volunteer organization to support book conversion and proof reading tasks.

• Collaborate and share knowledge about digital books with other non-for-profit so they can also offer free digital books.

Get Involved While our volunteers are working on all fronts, we are seeking help with the following: • Sourcing of selected books in physical or PDF form.

• Proofreading of OCR content • Assistance in creating local Ekatra volunteer community

Contact Rajesh Mashruwala | mashru@ekatrafoundation.org Atul Raval | atulraval@ekatrafoundation.org

Ekatra Foundation is a not for profit organization exempt under section 501(c)(3).

It's Federal ID is 46-2153818.

Public Charity Status: 509(a)(1) & 170(b)(1)(A)(vi) • Effective Date of Exemption: April 24, 2013.