ap¡“ : (02692) 233864 buÅ¡ dpm, ky‘f dpL£$V$, fpS>¡ÞÖ dpN®, “p“pbÅf, hëgc rhÛp“Nf-388120 gÄÅ ‘[ågL¡$iÞk S>e¡i cp¡Npesp lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u 1
Harkant Malkani Africa Gayo Nathi
Vartasangraha by Jayesh
Bhogayata
ISBN : 978-93-81286-08-1
© S>e¡i cp¡Npesp
‘©›$ : 104
â’d Aph©rÑ : d¡, 2012
âs : 300 qL„$ds : ` 100
g¡ML$ : S>e¡i cp¡Npesp
A¡-9, ‘p’® ‘pL®$, fpZ¡ðf dlpv$¡h“p d„qv$f“u ‘pR>m, hpkZp fp¡X$, hX$p¡v$fp-390012
ap¡“ : 0265-2252211, 9824053272
E-mail : tathapi2005@yahoo.com
âL$piL$ : gÄÅ ‘[ågL¡$iÞk buS>¡ dpm, ky‘f dpL£$V$, fpS>¡ÞÖ dpN®
“p“p bÅf, hëgc rhÛp“Nf-388120
ap¡“ : 02692-233864 E-mail : lajjak@gmail.com
AphfZ ‘qfL$ë‘“p : L$“y ‘V¡$g
AphfZ ap¡V$p¡N°pa : r‘sp-‘yÓ
ê$‘kÄÅ : gÄÅ L$çeyr“L¡$iÞk
hëgc rhÛp“Nf-388120
ap¡“ : 02692-233864
âpràsõ’p“ : ‘pð® ‘[ågL¡$iÞk
r“ip‘p¡m“p “pL¡$, Th¡fu hpX$, qfgua fp¡X$, Adv$phpv$-380001
ap¡“ : 079-25356909
2
v$pv$pÆ r‘spÆ sdpfp¡ Æh“ge ^bL¡$ R>¡ dpfpdp„ ! 3
r“h¡v$“
“h hpspAp“p kNl âNV Lf R A“p Ap“v R . dpf
Æh“ dpfp S ÞdLpm’u dpXu“ ApS qvhk k^u kss OV“pAp’u
MuQpMuQ fü R . A“p cpf “uQ Mb LQXpsp füp R ‘fs A
cpf“ d Æh““ Åhp“u ×rôdp ê‘pÞsf Lfhp“p âeГ Lep R . A
ê‘pÞsf“u âq¾epdp dpfu kS Lsp“u EÅ r“ZpeL b“u R Lped.
dpfu â’d VLu hpsp "buX u bTpsu “’u'“ âLpi“ kd“ ipl
"iåvkrô'dp Le ls, A hj ls abApfu 1986“.
A ‘R u kd“ ipl dpfu Qpf hpspAp "AL kN^u gug
dpS f', "‘X R pep', "bNgp' A“ "s“u ‘pk L pC DÑf “ lsp' -
"Mh“p'dp âNV Lfu lsu. kd“cpCA dpfu kS Lsp“ Lped
AhLpi Apàep R A“p Ap“v A“ch R . cfs “peL "NÛ‘h'dp
dpfu "kcpfÏ' hpsp âNV Lfu lsu A“p Ap“v lS spÅ R . bpb
k’pf "k[Þ^'dp dpfu gpbu VLu hpsp "lfL pÞs dëL p“u ApqäL p
Nep “’u' âNV Lfu lsu s“p krhij fpdpQ R . AÞe b hpspAp
"L ëepZÆ“u drs' A“ "õhà“-v :õhà“' - "s’pr‘'dp âNV ’C
lsu. Ap âLpi“ nZ kp rdÓpA Ap‘g âpÐkpl“ bvg F Zcph
A“ch R . dpfu hpspAp LpC hpv L rhcph“pLÞÖu “’u ‘Z d“óe
khv“pAp“ r“ê‘Z R . A“Ñf S flsu [õ’rsAp“u A‘pf
dThZp d A“chu R . A dThZp dpfu hpsp“u kpdNu R . d“óe
4
d“óe hÃQ“p Apsfkb^p’u kÅsu [õ’rsAp“ ê‘ d Åe R . A
D‘fpÞs r‘sp-‘Ó hÃQ“p kb^p sdS rdgLs dpV“p
dprgLucph’u kÅsu [õ’rsAp“ d “p“‘Zdp A“chu R . A
A“chp dpfp v:õhà“p b“u Nep R . Ad“p’u l d¼s “’u.
Åkku L’pAp“u S d dpfp rQÑâvidp flõep OVpsp füp R . A“
DLgu i¼ep “’u. A A[õsÐh“p Aip R !
VLu hpsp dpfp fk“p rhje S “rl ‘Z d“ Æh““
kdS hpdp dvvê‘ b““pf AL rdÓ ‘Z b“u R . dpfp r‘spÆ“p
dfZ“ qvhk l tlXpmp ‘f ksp ksp Åkku L’p hpQsp lsp Ðepf
dpfu Jdf “h hj“u lsu. qvhk lsp qvhpmu“p. dpfp r‘spÆ Ðepf
rbdpfu“ LpfZ sd“p ApfXpdp lsp. sdZ AQp“L dpfu dp“p
“pd“u bd ‘pXu. l vpXu“ r‘spÆ ksp lsp A ApfXpdp Nep. dp
‘Z Aphu NC. “ ’pXuhpfdp b^p ‘qfhpfS “p. r‘spÆA ApNl
Lep L sd“u ‘’pfu Lf A“ s“p ‘f khXphu v. sd“ ‘’pfudp
khXpìep. sd“u ApM vuhpg ‘f“p OqXepm sfa lsu “ Ðepf kde
lsp b‘pf“p b hpNu “ ‘Qph“ rdr“V“p. ’pXuhpfdp sd“ gplu“u
DgVu ’C “ ‘R u sp Lp“, “pLdp’u gplu hlhp gpÁe. l õså^
b“u Nep. dpf ifuf Mb ^S s ls. AdZ ðpk R pXép. Qpf sfa
fv““p AhpÅ. l vpXu“ blpf Aphu Nep. Åe sp tlXpmp ‘f
Åkku L’p“u Qp‘Xu ‘Xu lsu. dpfu ApM [õ’f ’C NC s“p ‘f.
d“ Apk‘pk“ S Ns flõede gpNhp dpXé. R pepAp ‘’fpsu ÅJ
Qpf bpS . A qvhk’u l Æh““ flõeL’p“u S d hpQsp füp R .
S “p ‘qfhi dpfu "bNgp' îZu“u ÓZ hpspdp ^bL R . dpfp
“p“‘Z“p A MX l ¼epfe cgu iLsp “’u.
5
dpfp hpspkNl“p dM‘› ‘f dLg apVpNpadp dpfp vpvp
A“ dpfp r‘spÆ R . l Äepf dpfp r‘spÆ“u “p“u he“u R rb ÅJ
R Ðepf d“ bl Lslg ’pe R , rhõde ’pe R ! AL bpmL dpV
’sp k^udp s“p Æh““ Lhp OpV Ap‘ R AVg L s“ Lhp OpV
dm R !
L“cpC ‘Vg AphfZ“u ‘qfLë‘“p Lfu“ dpfp kNl“
“h ê‘ Apàe R . âLpi“ nZ kp õhS “p, rdÓp“ epv Lf R .
Mpk sp, dpfp vpvp A“ r‘spÆ“ epv Lf R S d“p
Æh“ge dpfpdp ^bL R !
hXpvfp sp. 7-11-2011
kpdhpf
6
hpsp®“y„ â’d âL$pi“
1. A¡L$ kyN„^u gugy„ dp„S>f M¡h“p kàV¡$çbf, 1991
2. buX$u byTpsu _\u iåv$k©rô$ a¡b°yApfu, 1986
3. k„cpfÏ„ NÛ‘h® kàV¡$.-“h¡., 1992
4. b„Ngp¡ M¡h“p dpQ®, 2004
5. L$ëepZÆ_u d|rs® s’pr‘ qX$k¡.-a¡b°y., 2006
6. `X$R>pep¡ M¡h“p dpQ®, 2000
7. s¡_u `pk¡ L$p¡C DÑf _ lsp¡ M¡h“p dpQ®, 2006
8. lfL$pÞs dëL$p_u ApqäL$p Nep¡ _\u k[Þ^ ÅÞey.-dpQ®, 2010
9. õhà_-vy$:õhà_ s’pr‘ kàV¡$.-“h¡., 2009
7
8 1. A¡L$ kyN„^u gugy„ dp„S>f 9 2. buX$u byTpsu _\u 13 3. k„cpfÏ„ 19 4. b„Ngp¡ 25 5. L$ëepZÆ_u d|rs® 36 6. `X$R>pep¡ 50 7. s¡_u `pk¡ L$p¡C DÑf _ lsp¡ 56 8. lfL$pÞs dëL$p_u ApqäL$p Nep¡ _\u 70 9. õhà_-vy$:õhà_ 89
A“y¾$d
b`p¡f¡ r_ipm¡\u O¡f Aphu_¡ lº„ v$asf_p¡ Op L$fy„ Ry>„. ku^p¡
fkp¡X$pdp„ ÅJ Ry>„. Q|gp_p sp`dp„ i¡L$psp fp¡V$gp_u E`k¡gu
`|mudp„\u hfpm ayhpfp¡ EX¡$. ^ydpX$p\u cfQL$ fkp¡X$p_u v$uhpgp¡_p
A„^L$pfdp„ b^y„ ^|„^my„ b_u Åe. lº„ KQL$pC_¡ sfhp gpNy„. L$ip¡L$
Ap^pf `L$X$u g¡hp lp\ lgphsp¡ flº„ _¡ _uQ¡\u v$pv$p_u dpfp _pd_u
b|d `X¡$ Ðep„ ^b L$fsp¡ _uQ¡ `lp¢Qu ÅJ Ry>„.
v$pv$p_p¡ Op¡X$p¡ `p¡sp_p L$p_ lhpdp„ KQp_uQp L$f¡. `N
Aamph¡. ifufdp„ õaŸrs® Apìep_p¡ f¡gp¡ s¡_u ÐhQp_¡ KQu_uQu L$fsp¡
hl¡sp¡ Åe. Ap¡V$gp `f lº„ Ecp¡ flº„. v$pv$p kdsygp Åmhu_¡
`¡NX$pdp„ `N c¡fhsp„ s¡_u `f b¡ku d_¡ KQL$u_¡ `pR>m b¡kpX$u v$¡.
Adpfp¡ Op¡X$p¡ Ngu_p _pL$pdp„\u S> Nrs `L$X¡$. fõsp_u L$fL$fu ^|m,
bpmL$p¡_p ip¡fbL$p¡f, dpfp L$p¡C rdÓ_y„ lpõe A_¡ Op¡X$p `pR>m s¡_u
h©\p v$p¡X$, Op¡X$p_p„ aŸg¡gp„ _kL$p¡fp„\u Mku S>sp gp¡L$p¡_p R>ZL$p - lº„
lksp¡ flº„.
v$pv$p_p gp„bp L$p¡V$dp„\u dpÓ s¡d_p b|V$ v$¡Mpe. v$pv$p_u L$df
afs¡ lº„ dpfp lp\ h]V$pmy„. L$p¡V$dp„\u v$pv$p_p Ap¡fX$p_u kyN„^ Aph¡.
v$pv$p_p Ap¡fX$p_u cp¢e dpV$u\u g]`¡gu. s¡d_p MpV$gp `pk¡ `lp¢Qsp„
ky^udp„ OZuhpf EMX$u Ne¡gp `p¡`X$pdp„ dpfp¡ A„N|W$p¡ A\X$psp¡ _¡
`p¡`X$p¡ EOX$u_¡ fS> fS> \C S>sp¡. v$pv$p lku g¡sp. Ap„M `f Qídp„
Ap¡Y$u_¡ dpfp dp\p `f lp\ a¡fh¡. lº„ v$pv$p_p `NfMpdp„ dpfp¡ `N
_pMy„. hpX$u_u ^|m A_¡ `N_p `fk¡hp\u A„v$f A¡X$udp„ cu_y„ cu_y„ gpNsy„.
Op¡X$p¡ Myëgp dpN®dp„ Aphsp„ v$pv$p f„Ndp„ Aphu S>sp. _v$u_p
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
9
A¡L$ kyN„^u gugy„ dp„S>f 1
hmp„L$p¡, L$p„W$p `f_y„ Opk, v$p¡X$su bk, cfhpX$_y„ hpO, v|$f V²¡$__p
A¡[ÞS>__p ^ydpX$p_p¡ gukp¡V$p¡ A_¡ õdip__p sp¡tsN v$fhpÅ_p
Mugp_p L$pV$ Mp^¡gp f„Np¡ - dpfu Ap„M `f\u b^y„ kfL¡$.
^|rme¡ fõs¡ lº„ _uQ¡ Esfy„. spX$u_u R>pepAp¡. ApL$fp¡ sX$L$p¡.
`Ndp„ \pL$. lp\dp„ kp¡V$u gC lº„ v$pv$p `pk¡ `lp¢Qy„.
hX$gp_u R>pepdp„ Y$pm¡gp MpV$gp `f v$pv$p g„bph¡. lº„ A„v$f
Mp¡fX$pdp„ bpfu `pk¡ Np¡W$h¡gp MpV$gpdp„ `Xy„$. `h__p k`pV$pdp„
A¡L$pA¡L$ KQL$psu ^|mdp„ a„Np¡mpsp„ k|L$p„ `p„v$X$pAp¡_u a¡faŸv$fX$u. L|$hp_p
srme¡ Tdsu kfhpZu_y„ fZTZ. _]v$f_p Q¥sÞeõ`i£ Ap b^y„ dpfu
A„v$f W$ghpsy„ fl¡. Mp¡fX$p_p bpL$p¡fpdp„\u `X$Opsu V²¡$__u [ìlkg
b`p¡f_¡ OkX$u S>su.
ÅNu_¡ Å¡J sp¡ bpfudp„\u L$f¡Z_p„ gpg aŸgp¡ dpfu fpl Å¡sp„
_du `X$ép„ lp¡e. v$pv$p_¡ aŸgp¡ Nd¡.
`pk¡ S> O¡V$p„-bL$fp„ Qf¡. v$pv$p Ecp \C_¡ Ðep„ `lp¢Q¡.
cfhpX$ v|$^ Ap`¡. auZ\u Ecfpsp gp¡V$p_¡ kpQhsp d_¡ bp¡gph¡.
sp`Ï„ kmÁey„. Qp s¥epf \C NC. lº„ TV$ v$p¡X$u_¡ L$p¡V$_p
rMõkpdp„\u fp¡V$gp¡ gphy„. L$pNmdp„ h]V¡$gp fp¡V$gp_u kyN„^ Qp_u kp\¡
cm¡. dpfy„ _pL$ ap¡fu füy„. L$gbgsp„ `„MuX$p„. hX$gp_p„ gugp„ `p__u
ApR>u afaf dpZsp„ lº„ A_¡ v$pv$p Qp Apl¡X$u gCA¡. V¡$kX$u `X$u
S>su. Q|gpdp„ L$fNqW$ep„_u ka¡v$ fpM dprZNf `pZp_u hÃQ¡ EX$ép
L$f¡ !
f„Nb¡f„Nu aŸgp¡ gC_¡ Ad¡ O¡f AphuA¡.
fpÓ¡ s¡d_p Ap¡fX$pdp„ ÅJ. MpV$gp_u _uQ¡ `pZu_p¡ gp¡V$p¡
_d¡gp¡ gpN¡. s¡d_p„ `NfMp„dp„ Ak„¿e _p_u _p_u rsfpX$p¡ R>¡. A¡
rsfpX$p¡ ¼ep„L$ L$pÏ„ b_u_¡ dy¼s \C NC R>¡. 10
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
R>usfu_y„ bpfÏ„ ApMu fps Myëgy„ S> fl¡. Qídp„ hNf s¡
bpfZp„ sfa KO¡ R>¡. bp¡Mp dp¡Y$pdp„\u DÃR¹>hpk MMX$ép L$f¡. dpfp
ðpk_¡ kp„cmhp_p¡ lº„ âeÐ_ L$fy„. `N_u Ap„NmuAp¡ L¡$V$gu A½$X$-
L¡$V$gy„ fMX$ép li¡. `Õ\fp¡ kp\¡ Okpep li¡, Y$ugp `X$ép li¡. Ecp
\C_¡ M|„Qu Nep li¡. A¡d_¡ cusfdp„ âh¡ihp v$J Ry>„. `N_u
Ap„NmuAp¡ Apf`pf d_¡ Mp¡sfu _pM¡ R>¡. dpfu Ap„NmuAp¡_¡ õ`i}
gJ Ry>„. S>m S>¡hu [õ_Á^. `Z S>m L$ped _\u fl¡sy„. S>m_u
ip¡^dp„ S> Ap QfZp¡dp„ L$qW$_sp ENu li¡.
v$pv$p `\pfuhi \ep. hpX$u_p„ aŸgp¡ Nydpìep„. Op¡X$p_¡ ÅZ¡
v$¡ihV$p¡. hX$gp_u R>pep_u O¡fpi_¡ bv$g¡ b„^ Ap¡fX$p_p¡ sp` kmN¡
R>¡. lº„ _ÆL$ S>hp_p¡ âeÐ_ L$fy„ _¡ \pL$u ÅJ. A¡ bL$hpkdp„\u fpls
g¡. Æhsp ÅZ¡ L¡$ iåv$p¡_u Ak„bÙ hZTpfdp„ `p¡sp_u Ap¡mM_¡
ip¡Ýep L$fsp. A_¡ k_¡`ps_u Qukp¡ v$uhpgp¡dp„ fMX$ép L$f¡. bpSy>_p
Ap¡fX$pdp„ _]v$f_u fpZu_p„ Tp„Tf fZL$sp„ lp¡e. lº„ armepdp„ Aphu_¡
Op¡X$p_¡ Å¡ep L$fy„.
AQp_L$ A¡L$ khpf¡ A¡ Qukp¡_u `p¡`X$uAp¡ Mfu `X$u.
A„rsdq¾$ep_u v$p¡X$pv$p¡X$u. O|dpe¡gp„ R>pZp„Ap¡_p¡ ^ydpX$p¡ armepdp„\u
KQ¡ S>sp¡ fl¡. lº„ ANpku_p M|Z¡ Ecp¡ Ecp¡ s¡d_p ku„v$fu\u
bp„^¡gp d©sv$¡l_¡ Å¡J Ry>„. `N_u Ap„NmuAp¡ bphm_u i|m_u S>¡d
h]V¡$gp L$p`X$_¡ h]^u_¡ blpf Aphhp ÅZ¡ d\¡ R>¡.
õdip_dp„ Y$msu kp„S>¡ A¡ rhge `pçep. fpMdp„\u A[õ\
huZsp„ s¡d_p `N_p„ lpX$L$p„Ap¡dp„ hfkp¡_p \pL$_u MfbQX$u
^p¡mpi_p¡ õ`i® A_ycìep¡ li¡.
lh¡ lº„ v$asf_p¡ Op _\u L$fsp¡.
b`p¡f¡ s¡d_p S> Ap¡fX$pdp„ _]v$f L$fy„. s¡d_u Ap„Mp¡ ÅZ¡ L¡$
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
11
lp\ a¡fhsu a¡fhsu buX$pC Åe R>¡. `X$R>„v$ X$pbgp_u sZMp Tfsu
W$¡kdp„\u âL$pi S>Þd¡ R>¡ - gpg, Nygpbu, gugp ER>msp `pZudp„
d_¡ a¢L$u v$¡ R>¡ - sZpsp¡ sZpsp¡ srme¡ Esfsp¡ ÅJ _¡ gugu c|fu
k`pV$udp„ Ap¡Nmsp¡ b_u ÅJ `Õ\f !
kp„S>¡ ANpkudp„ Ecy„. Ly„$X$pdp„ bpfdpku_y„ aŸg r_S>_u
R>rbdp„ X$p¡gsy„ lp¡e. sygku_p gugp dp„S>f_u kyN„^ hüp L$f¡.
X¡$gu DOpX$u `X$u R>¡. Op¡X$p¡ Äep„ Ecp¡ fl¡sp¡ Ðep„ OZp MpX$p
`X$u Nep R>¡. Mugp_¡ DM¡X$u _p¿ep¡ R>¡. blpf\u f¡su gphu_¡
armep_¡ kd\m L$fphhp_u hpsp¡ \pe R>¡.
lº„ bpfdpku_p aŸg_¡ hmNu `Xy„$ Ry>„. L$p¡V$_p rMõkpdp„ `X¡$gp
fp¡V$gp_u kyN„^ d_¡ KQL$u g¡ R>¡. sygku dp„S>fdp„\u rMgrMgpV$
L$fsy„ A¡L$ gugy„ dp„S>f EX$u_¡ `lp¢Q¡ R>¡ v|$f ApL$pidp„. lh¡ A¡ spfp_¡
lº„ fp¡S> r_fMy„ Ry>„. lº„ gedp„ sfsp¡ fly„.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
12
buX$u byTpsu “’u 2
X¡$gu_y„ TuÏ„ A„^pfy„ bv$pd_p„ `p„v$X$p„Ap¡_¡ ^°yÅhsy„ lsy„. Mugp
`pk¡ k|Ly„$ Opk h¡fpe¡gy„ lsy„. `Õ\fp¡_p Y$Ngp `f L$`X$p„ kyL$psp„ lsp„.
b„^ Of_u A„v$f hpkZ MMX$hp_p¡ ApR>p¡ AhpS> Aphsp¡ lsp¡.
sygku hNf_p ¼epfpdp„ R>p`p„_p L$pNmp¡ `ump `X$u Nep lsp.
bkdp„\u Esep® bpv$ Of ky^u Aphsp„ d¢ `pZu hNf_p L|$hp S>¡hp
b¡ÓZ Ql¡fp Å¡ep, ÅZ¡ sfõep `Õ\fp¡ ! \p¡Xy„$ bp¡ghp_u BÃR>p \C
`Z dpfu Æc `f rhrQÓ QuL$Zp¡ `v$p\® bpTu Nep¡ lsp¡. NbX$sp
`Õ\f_u S>¡d Of sfa Apìep¡. Ðep„ armey„ d_¡ cp¢L$psy„ füy„.
L¡$mp_u R>pg Al]sl] h¡fpe¡gu Å¡J Ry>„. `pk¡\u TX$`\u
`kpf \su bk\u X$fsp¡ _\u. DOpX$-b„^ \sp ip¡t`N k¡ÞV$f_p
v$fhpÅdp„\u Aph-Å L$fsp gp¡L$p¡ fõsp `f Aphu_¡ Sy>v$p `X$u Åe
R>¡ _¡ lº„ dpfu kpeL$g_¡ b°¡L$ dpfu v$J Ry>„.
Qphpmp_¡ `|R>hp_u dfÆ \pe R>¡ W$fu Ne¡gp Qp rhi¡ ! `Z
dp„X$u hpmy„ R>y„. Ak„¿e lp\\u r_Æ®h \e¡gp R>p`p `f Qp_p¡ L$` d|L$u
v$J Ry>„. blpf Aphu ÅJ Ry>„. ApMp¡ qv$hk kss Y$p¡mpep L$fsp
`pZudp„ V$pef Qp¢V$u Åe R>¡. L$pv$h kpeL$g_p `„Mpdp„ akpC S>sp„
\p¡X$uhpf MQL$pC ÅJ Ry>„. `Z afu \p¡X$uhpfdp„ `¡X$g `f `N d|L$sp¡
kpeL$g dpfu d|Ly„$ Ry>„ fõsp `f afu `pR>p¡ !
ipL$dpfL¡$V$ S>¡hu c]kdp„\u d_¡ v$p¡fsp¡ gC ÅJ Ry>„ blpf !
`¡_ k¡ÞV$f_u bpSy>dp„ h¡Qpsp afkpZ_u kyN„^ A_¡ s¡_u bpSy>dp„
R|>V$L$ h¡Qsp `¡_hpmp_u `¡V$u“u kph _ÆL$ S>C_¡ b^u S> `¡_
õ`i®hp_u spgph¡gu ÅN¡ R>¡ `Z kpeL$g_¡ fp¡L$hu Ndsu _\u.
lffpÆdp„ h¡Qpsu hõsyAp¡_¡ Å¡hp V$p¡m¡ hm¡gp dpZkp¡_p d¡gp-
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
13
^p¡e¡gp Mduk `f ApR>u ApR>u kp„S> gkfsu fl¡ R>¡. dpZkp¡_u X$p¡L$
`f h]V$mpe¡gp Mduk_p L$p¡gf lhpdp„ S>fp S>fp KQp \pe R>¡ _¡
d_¡ lkhy„ Aphu Åe R>¡. Ap„Mp¡dp„\u \pL$ Esfu Åe R>¡ _¡ A¡L$
O„V$X$u hNpX$u gJ Ry>„. A¡ fZL$pf_p¡ Ap¡kfsp¡ õhf d_¡ Å¡fv$pf ^½$p¡
Ap`u v$¡ R>¡. dpfu bpS>ydp„\u `kpf \e¡gu kpeL$g_¡ Å¡sp„ d¡¢ dpfp _p_p_¡
s¡_u bp„e `L$X$u_¡ L$üy„, ""d_¡ `Z Aphu S> kpeL$g A`phip¡_¡ ?
dpfp dp`_u ? _¡ kfk O„V$X$uhpmu.'' _p_pA¡ d_¡ KQL$u_¡ `p¡sp_p
Mcp `f b¡kpX$u_¡ L$üy„, ""lº„ spfu kpeL$g Ry>„ !''
riepmp_u L$X$L$X$su W„$X$udp„ OJ_u X|„$X$uAp¡ `f bpT¡gp TpL$m_¡
Å¡sp„ _p_p Qp DL$pmsp b¡W$p lp¡e ! lp„au Ne¡gp¡ L$p¡k `Z Qp_u
hfpm\u õaŸrs®gp¡ \C S>sp¡. _p_p_p `N W„$X$u_¡ L$pfZ¡ L$pmp `X$u
Ne¡gp lp¡e _¡ D`f Qp¢V¡$gu L$pmu dpV$u ! _p_p_u Ap„Mp¡ ApRy>„ lksu
dpfu `pk¡ aŸg b_u_¡ Aphsu ! d_¡ lp\dp„ a¡fhsu ! A¡_¡ R>gL$php
v$J _¡ Np¡v$X$udp„ h]V$pe¡gp¡ lº„ sp`Zp kpd¡ Å¡ep L$fy„. \p¡X$uhpf¡ Ecp
\C_¡ dpfu _ÆL$ Aphu_¡ d_¡ Qp_p¡ L$` Ap`sp. S>d®_-rkëhf_p¡
L$` S>fphpfdp„ s`u S>sp¡ `Z _p_p_u Ap„NmuAp¡ L¡$hu d_¡ ^ud¡ ^ud¡
Qp `uhX$phu v$¡su ! _p_p `|R>¡, ""Ap hNX$pD S>Npdp„ Apvy$ _¡ dfu
¼ep„\u ? spfu _p_u sygku_p `p„v$ _pMu_¡ Akg Qp b_phsu `Z
lh¡ sp¡ A¡ õhpv$ S> Nep¡ !''
bpfÏ„ MMX$phhp_u BÃR>p _ \C ! D`f L$p¡CL$ ^ud¡ ^ud¡
dlpdl¡_s¡ `g„N Mk¡X$sy„ lsy„ _¡ s¡_¡ L$pfZ¡ A¡L$ W¡$k\u `pZu_p¡ gp¡V$p¡
NbX$u `X$hp_p¡ AhpS> ApMp armep_¡ blphfy„ b_phu_¡ d_¡ ^°yÅhu
Nep¡. kp„L$m Å¡f\u MMX$phu. D`f\u L$p¡C Esey¯. bpfZy„ DOpX$éy„.
W„$X$u\u dpfp lp¡W$ A_¡ lp\ ^°|S>sp lsp. ""Aph, Aph, ky_ug.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
14
S>gv$u A„v$f Aphu Å ! AÐepf_u dp¡X$u bkdp„ ? Of dmu Ney„ L¡$
L$p¡C d|L$hp Apìey„'sy„ ?'' d¢ L$üy„, ""_p, dpdu, Ngu epv$ lsu d_¡ !
\p¡Xy„$ Nfd `pZu d|L$u v$¡Å¡_¡. fõsp_p¡ \pL$ Esfu Åe !''
ap_k_u hpV KQu \sp„ Of_u v$uhpgp¡A¡ d_¡ Q|du gu^p¡.
R>pi_u Np¡mu, Okpe¡gu fhpC _¡ _¡sfp `f ^|m bpTu NC lsu.
MMX$^S> rsÅ¡fuAp¡_u cps `f L$pV$ bpTu Nep¡ lsp¡. _p_u_p¡
MpV$gp¡ Äep„ fl¡sp¡ Ðep„ L¡$fp¡ku__p¡ X$åbp¡ lsp¡ s¡_u D`f Å¡ey„ sp¡
S|>_p„ `NfMp„ `X¡$gp„ lsp„.
""_p_p bp`y_¡ L¡$d R>¡ ?'' d¢ D`f S>sp„ `|R¹>ey„. ""bp¡ghpdp„
sL$gua M|b S> `X¡$ R>¡. bp¡g¡ R>¡ Ðepf¡ blº kdÆ iL$su _\u. sdpfp
dpdp sp¡ bk ApMp¡ qv$hk buX$u aŸ„¼ep L$f¡ R>¡ _¡ Qp `u^p L$f¡ R>¡.''
""_p_pbp`y_u v$hp L$p¡Z L$f¡ R>¡ ?'' ""X$pµ¼V$fp¡A¡ sp¡ M|b ApN°l L$ep£
R>¡ v$hpMp_pdp„ S> fl¡hp_p¡ `Z L$l¡ R>¡ dpep R>p¡X$psu _\u. dpfp
L$fi__y„ L$p¡Z ?'' D`f S>sp„ Ap¡kfudp„ Mpgu `prZepfp_¡ AY$¡gu_¡
MpV$gp `f L$fi_dpdp ApX$p `X$ép lsp. s¡d“u b¡bpL$mu Ap„Mp¡
Apds¡d afhp gpNu. d_¡ O|fL$hp gpNu. dpdu_¡ Å¡sp„ W„$X$p `X$u Nep
_¡ ^ud¡\u `|R¹>ey„, ""L$p¡Z Apìey„ R>¡ ?'' ""ky_ug R>¡ dp¡V$ub¡__p¡. sd¡
k|C Åh !'' dpdu_p dp„kg lp\_p k„L¡$s\u dpdp afu Np¡W$hpC Nep.
A„v$f_p Ap¡fX$pdp„ A¡L$ `g„N `X¡$gp¡ lsp¡. s¡dp„ `X$My„ a¡fhu_¡
_p_p k|s¡gp v$¡Mpep. bpSy>dp„ _p_u A¡hu MpV$gu `f ApW$v$i hj®_p¡
R>p¡L$fp¡ k|sp¡ lsp¡. _p_pbp`y ldZp„ ky^u lp\ a¡fhsp li¡ s¡hy„ v$¡Mpsy„ lsy„. ""sy„ S>NpX$ _p_pbp`y_¡. lº„ spfp dpV¡$ Nfd `pZu A_¡
S>dhp_u s¥epfu L$fy„ Ry>„.''
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
15
_p_pbp`y_p lp\_¡ õ`i® L$ep£. \p¡X$p¡ kmhmpV$ \ep¡. Ap„Mp¡
^ud¡^ud¡ EOX$u. lmh¡\u Ecp \ep. d_¡ Ecp¡ L$ep£. dpfp Npg¡
lp\ a¡fìep¡.
""lº„ ky_ug Ry>„ sdpfp¡ !'' _¡ R>psuA¡ gC gu^p¡ ! ^°|kL¡$ ^°|kL¡$
fp¡hp gpÁep. _¡ bp¡ghp gpÁep. ""lh¡ lº„ _l] Æhy„ lp¡ !''
""sd¡ r_fp„s¡ Apfpd L$fp¡. lº„ sdpfu `pk¡ S> b¡W$p¡ Ry>„.''
S>du_¡ lº„ _p_pbp`y_u kp\¡ k|sp¡. dpduA¡ Ap¡kfudp„ Np¡v$Xy„$
`p\ey¯. d_¡ Ap¡Y$hp_y„ Ap`u_¡ Ap¡fX$p_y„ ap_k TuÏ„ L$fu_¡ S>sp„ füp„.
s¡ k|sp„ Ðepf¡ Np¡v$X$u L$fsp„ s¡_p ifuf_u g„bpC h^y li¡ S>¡\u S>du_
kp\¡ s¡d_p `N A\X$psp„ Tp„Tf_p S>¡hp¡ L$ip¡L$ AhpS> \ep¡.
L$fi_dpdp_u R>¡ëgu D^fk MhpC NC lsu. A^® Myëgp
bpfZpdp„\u d¢ dpdu_p g„bpe¡gp ifuf_¡ Å¡ep L$ey¯.
hmNZu `f dpdu_p„ L$`X$p„ gV$L$sp„ lsp„. _p_pbp`y_y„ apV¡$gy„
Mduk d¢ Å¡ey„. _p_pbp`y_u A^®Myëgu Ap„Mp¡ Å¡C ! _p_pbp`y_p
rir\g lp\\u \p¡X¡$ v|$f MpV$gpdp„ KOsp R>p¡L$fp_p ðpkp¡ÃR¹>hpk
k„cmpsp lsp. A^®-Myëgp bpfZpdp„\u dpdu_p L$`pm `f `X$sp
ApR>p AS>hpkdp„ Qp„v$gp_¡ Å¡ep¡. Mpgu `prZepfp_u _uQ¡ byTpe¡gu
buX$u_p Y$Ngp hÃQ¡\u vy$N¯^ ^ud¡ ^ud¡ ApMp armepdp„ âkfhp
gpNu. _p_pbp`y_u Ap„Mp¡ b„^ \C NC lsu. lº„ gp„bp¡ \ep¡. D`f
R>s_¡ sp¼ep L$fu. L|$hp_p srmep S>¡hu R>s gpNu.
v|$f v|$f L$p¡C \pL¡$gp `N_p¡ AhpS> A_¡ L$fi_dpdp_p„
_kL$p¡fp„ A¡L$ \C S>sp„ gpNsp„ lsp„. DOpX$p¡ flu Ne¡gp¡ fp¡V$gu_p¡
X$åbp¡ Y$p„L$hp_u BÃR>p \C.
_uQ¡ Esfu_¡ armepdp„ Apìep¡. sygku hNf_p Mpgu ¼epfp
`pk¡ b¡ku Nep¡. _p_pbp`y_p lp\_p¡ L„$` A_¡ X¡$gu_p¡ k|khsp¡ A„^L$pf
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
16
d_¡ c]ksp¡ füp¡.
D`f `pR>p¡ Apìep¡. MpV$gp kp\¡ `N A\X$psp„ _p_pbp`y
ÅNu Nep. lº„ L$iy„ bp¡ëep hNf bpSy>dp„ KOu Nep¡.
khpf¡ S>hp_p¡ r_Z®e d¢ dpdu_¡ S>Zphu v$u^p¡. dpdu
armepdp„ hpkZ kpa L$fsp„ lsp„. L$fi_dpdp Qp `u_¡ ApMu fps_p„
buX$u_p„ W|„$W$p„ c¡Np„ L$fu_¡ blpf a¢L$hp S>sp lsp. R>p¡L$fp¡ hmu Ne¡gp
L$p¡gfhpmp¡ byiL$p¡V$ `l¡fu_¡ fp¡V$gu_p X$åbp `pk¡ b¡W$p¡ lsp¡. _p_pbp`y
c]s_¡ A¡Y¡$gu_¡ b¡W$p lsp. s|V¡$gu A¡hu ApfpdMyfiudp„ lº„ b¡W$p¡ lsp¡.
L$fi_dpdp L$Qfp¡ a¢L$u_¡ D`f Aphu Nep lsp. afu `pR>p
MpV$gpdp„ Np¡W$hpC Nep lsp. lº„ _p_pbp`y kpd¡ Nyõkp\u spL$u füp¡ lsp¡.
""sd¡ L$p¡_p dpV¡$ Æhp¡ R>p¡ ?''
dpduA¡ D`f Aphu_¡ d_¡ spÆ Qp `uhX$phu. lº„ s¥epf \C
Nep¡. _p_p_u _ÆL$ S>C_¡ L$üy„. ""lh¡ `R>u lº„ ¼epf¡e Ap armepdp„
_l] Aphy„ ! sdpfy„ dp¡s \i¡ Ðepf¡ lº„ sd_¡ epv$ _rl L$fy„ ! dpf¡ d_
sd¡ L$fi_dpdp_u lÐep L$fu R>¡.''
dpdu _p_p bpmL$_¡ S>dpX$sp„ lsp„. lº„ TX$`\u v$pv$fp¡ Esfu
Nep¡. `Z L$fi_dpdp_u Ap„Mp¡ epv$ Aphu. `pR>p¡ D`f Apìep¡. s¡_u
`pk¡ S>C_¡ b¡W$p¡. ""fpMp¡ Ap v$k ê$r`ep. dpfp hsu buX$u `uÅ¡.''
dpdpA¡ v$i_u _p¡V$ Np¡v$X$u _uQ¡ fpMu v$u^u. dpdpA¡ lp\ g„bpìep¡.
d¢ dS>b|s fus¡ lp\ rdgpìep¡. dpfu Ap„NmuAp¡dp„\u ^ud¡ ^ud¡
dpdp_p¡ lp\ R|>V$p¡ `X$ép¡. dpdp_u Ap„Mp¡ k|fS>dyMu_p aŸg_u S>¡d
Y$mu NC lsu.
bv$pd_y„ TpX$ khpf_p sX$L$pdp„ QpqX$ep S>¡hy„ gpNsy„ lsy„. X¡$gu
DOpX$u d|L$u_¡ fõsp `f Aphu Nep¡. D`f Å¡ey„ sp¡ _p_pbp`y bpfudp„
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
17
Ecp lsp. krmep_¡ L$pfZ¡ s¡d_u Ap„Mp¡ ÅZ¡ L¡$ Vy$L$X$p L$ep® lp¡e s¡hu
gpNsu lsu.
kpeL$g `pR>u hpmu_¡ afu `pR>p¡ hõsyAp¡_u lffpÆ_p õ\m¡
Ecp¡ flu Nep¡. Qpf¡ bpSy> Mfuv$_pf_u Ap„Mp¡ A\X$psu lsu. lº„
A¡L$ Ap^yr_L$ gpCV$f Mfuvy$„ Ry>„. d¢ gpCV$f_¡ Qpf¡bpSy>\u Å¡ey„.
L$fi_dpdp epv$ Aphu Nep. Ap gpCV$f\u buX$u kmNphu iL$pe R>¡,
A_¡ armey„ Of `Z kmNphu iL$pe R>¡. dpdpA¡ L¡$d L$iy„ kmNpìey„
_rl lp¡e ? kss `p¡sp_p ê„$h¡ê„$h¡\u buX$uAp¡ S> `u^p L$fu R>¡ ! kpQ¡
S> buX$u rgÄS>s Ap`¡ R>¡.
lº„ gpCV$f_¡ rMõkpdp„ d|L$u v$J Ry>„. kpeL$g dpfu d|Ly„$ Ry>„.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
18
k„cpfÏ„ 2
kfp¡hf_p `pZu_p¡ QmL$pV$ Ap„Mp¡_¡ Ap„Æ _pM¡ R>¡. kfp¡hf
`f\u hl¡sp W„$X$p `h_dp„ âhpkuAp¡ aep® L$f¡ R>¡. v|$f_p `lpX$p¡_u R>pep
`pZudp„ Y$p¡mpep L$f¡ R>¡. kfp¡hf l\¡mudp„ EOX¡$gp L$dm S>¡hy„ R>¡.
kfp¡hf_u kpdu bpSy> Mpgu _v$u. AZuv$pf `Õ\fp¡ kp\¡
Okpsp¡ sfõep¡ `h_. _pmp„dp„ Å¡i\u hl¡su lhp L$X$hu gpN¡ R>¡.
L¡$X$u `f Qpëep¡ S>sp¡ A¡_¡ Å¡J Ry>„. A¡_¡ Ecp¡ fpMhp lº„ Qpg
s¡S> L$fy„ Ry>„. ApNm Aphu_¡ fp¡Ly„$ Ry>„. A¡ Ap„Mp¡\u d_¡ _dõs¡ L$f¡ R>¡.
A¡_p L$p_ `pR>m `fk¡hp_p f¡gp kfL¡$ R>¡. Mduk_p„ b¡ bV$_
Myëgp„ R>¡. R>psu `f Qudmpe¡gp hpm R>¡. sX$L$p¡ `u_¡ A¡_u QpdX$u
k|L$pe¡gp MpMfp_p `p__u S>¡d MMX$ép L$f¡ R>¡. A¡_p Mcp `f
õV$ug_u V$p„L$u R>¡,
- sy„ \p¡X$p¡ Apfpd L$fu g¡, \pL$u S>Ci.
- cg¡, `Z L$pe®¾$ddp„ dp¡Xy$„ \i¡ sp¡ ? V$p„L$u_y„ iy„ ?
- tQsp _ L$f, b^y„ kdekf \i¡.
A¡L$ dlºX$p _uQ¡ lº„ A_¡ A¡ Ecp füp. A¡_p `N_u
Ap„NmuAp¡ `f ^|m Åd¡gu lsu. [õg`f_u `Ë$u ka¡v$ v$p¡fp\u kuh¡gu lsu.
Of_u Åmu `pk¡ Óuk-Qpguk Å¡X$u b|V$-Q„`g Apds¡d
h¡fpe¡gp„ `X$ép„ lsp„. A„v$f_p Ap¡fX$pdp„ b^p lpfb„^ b¡ku Nep lsp.
d¢ dp¡V$p AhpS>¡ k„bp¡^_ L$ey¯,
- kp„cmp¡, sd_¡ b^p„_¡ ÓZ-Qpf hj®\u lº„ ÅÏ„ Ry>„. hN®dp„
sd¡ L$iy„ bp¡gsp„ _\u. `Z Ap dpfy„ Of R>¡. d¢ sd_¡ b^p„_¡ `p¡sp_p„
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
19
kdÆ bp¡gpìep„ R>¡. lh¡ sd¡ rhv$pe gC füp„ R>p¡. sd¡ L$iy„L$ bp¡gp¡.
sdpfp A_ychp¡, ârscphp¡ - b^y„ bp¡gp¡. Ap`Z¡ lh¡ r_fp„s¡ dmu
iL$hp_p„ _\u.
L$`fL$pbu_p MMX$pV$ rkhpe L$ip¡ AhpS> _lp¡sp¡. kpd¡ b¡W¡$gu
CÞvy$ kpv$X$u_p R>¡X$p_¡ sp¡X$su flu.
AQp_L$ _f¡i Ecp¡ \ep¡, Ap„Nmp„_p V$QpL$p ap¡X$ép,
- kpl¡b, Adpf¡ A¡L$ hõsy c¡V$ Ap`hu R>¡.
- iy„ Ap`ip¡ ?
- `pZu_u V$p„L$u.
- d_¡ ?
- _p, L$p¸g¡S>_¡.
- ip dpV¡$ ?
- R>¡ëgp„ ÓZ hfk\u Ad_¡ `pZu `uhp_u L¡$V$gu b^u sL$gua
lsu, A¡ kpl¡b sd¡ ÅZp¡ R>p¡. Adpfu hpf„hpf_u rh_„su R>sp„
L$p¡CA¡ kNhX$ L$fu _rl. ApS> ky^u Ål¡f _pmp `f `pZu `u_¡
Qgpìey„. Adpfu BÃR>p R>¡ L¡$ Adpfp„ cpCbl¡_p¡_¡ `pZu `uhp_u
sL$gua `X¡$ _rl, dpV¡$ Ap L$p¸g¡S>_¡ õV$ug_u V$p„L$u Ap`uiy„. V$p„L$u_p¡
MQ® Ad¡ b^pA¡ kfM¡ cpN¡ hl¢Qu gu^p¡ R>¡.
kpd¡ b¡W¡$gp„ ‘f d¢ “S>f a¡fhu. b^p„ Nep„ `R>u lº„ Ap¡fX$pdp„ S>
b¡ku füp¡. dpfu _S>f kpd¡ R>¡ëgp„ ÓZ hj®_u A_¡L$ nZp¡ sfhp
gpNu.
L$p¸g¡S>_p kp„L$X$p dL$p_dp„ lº„ hNp£ Qgphy„. àgpõV$f hNf_u
bpL$p¡fphpmu c]sp¡. huS>mu rh_p r_Æ®h b_u Ne¡gp Äep„ Ðep„
gbX$sp hpefp¡. _L|$Qpdp„\u _du `X¡$gu bpfu, `h_dp„ cV$L$pep L$fsu.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
20
kss buX$uAp¡ `uhp\u bmu Ne¡gp L$pNm S>¡hp lp¡W$,
`ump`QfL$ v$p„s. Ql¡fp `f kyL$pe¡gp Mug_p„ QpW$p„. `N_p spmhpdp„
KX$p Qufp. Esfu Ne¡gu Ap„Mp¡. lp„asu rS>Ærhjp_p„ X$QL$p„.
Qp¡dpkpdp„ ^p¡^dpf hfksp hfkpv$dp„ lº„ A¡d_u kp\¡ dlºX$p
_uQ¡ Ecp¡ lsp¡. D_pmp_p sp`\u s`¡gp¡ `lpX$ hfkpv$dp„ R>dR>d
W$fsp¡ Åe. MmMrmep„ hl¡Zp¡ kpdV$p„ c¡Np„ \C dp¡V$p âhpldp„ hl¡.
_f¡i_u Ap„Mp¡dp„ L$p¡fu W$ubdp„ bpT¡gu i¡hpm S>¡hy„ L$iy„L$
k|Ly„$ca kmhmsy„ fl¡,
- L¡$V$gp¡ b^p¡ hfkpv$ `X¡$ R>¡ ! lh¡ kfp¡hf R>gL$pi¡.
- `Z kpl¡b, Ap`Zu L$p¸g¡S>dp„ `pZu_u kNhX$ sp¡ L$fphp¡.
L$„$C _l] sp¡ dpV$gp„ dyL$php¡.
- ApQpe®_¡ â¡d\u fS|>Aps L$fp¡. \C S>i¡. ApQpe®îu_u Ap¸qak_u A„v$f-blpf rhÛp\}Ap¡ V$p¡m¡ hþep R>¡. _f¡i_p¡ AhpS> ApQpe®_u gpg Ap„M kp\¡ ÅZ¡ L¡$ eyÙ L$f¡ R>¡,
- Ad¡ b^p Ål¡f _m_y„ `pZu `u_¡ \pL$u Nep R>uA¡. sd¡
V$p„L$u _rl sp¡ dpV$gp„ dyL$php¡. hN®dp„ `„Mp _\u, bÑu _\u - A¡ b^y„ sp¡ Ad¡ QgphuA¡ R>uA¡, `Z `pZu hNf ?
- sd¡ d„X$mdp„ fS|>Aps L$fp¡. dpV$gp„ L$p¸g¡S>dp„ ip¡c¡ _rl.
d„X$m MQ® Ap`i¡ sp¡ lº„ Qp¡½$k V$p„L$u dyL$phu v$Ci.
_f¡i rhÛp\}Ap¡_¡ gC_¡ d„X$m_u Ap¸qakdp„ Nep¡,
- iy„ R>¡ Ap b^u ^dpg ? k„QpgL$ Myfiudp„\u Ecp \C
Nep.
- L$p¸g¡S>dp„ `pZu_u M|b S> dyíL¡$gu R>¡. dl¡fbp_u L$fu
`pZu_u V$p„L$u dyL$phu Ap`p¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
21
k„QpgL$ Myfiudp„ b¡W$p. blpf Ec¡gp rhÛp\}Ap¡ `f _S>f
a¡fhu. _f¡i_u Ap„Mp¡ Å¡C QdL$u Nep,
- sd¡ b^p ÅAp¡. lº„ _f¡i kp\¡ hps L$fu gCi.
rhÛp\}Ap¡ X$Áep _rl. k„QpgL$ spX|$¼ep.
- sd¡ S>sp flp¡. lº„ ìehõ\p L$fphy„ Ry>„.
_f¡i_¡ Myfiudp„ b¡kpX$u L$üy„,
- Å¡, spf¡ `pZu `uhy„ lp¡e sp¡ Al] Ap¸qakdp„ Aphu `u S>S>¡.
Ap V$p„L$u v$¡Mpe R>¡ _¡ ? Å, lh¡ `pR>p¡ Aphsp¡ _rl.
Ål¡f _m `f `pZu `usp rhÛp\}Ap¡_¡ Å¡C dpfu Ap„Mdp„
fp¡j Aphsp¡. Ql¡fp_u r_Æ®h f¡MpAp¡dp„ S>X$pC Ne¡gu Ap„Mp¡ d_¡
sp¼ep L$fsu. L$pmp `pqV$e¡ Okpsp Qp¸L$_u EX$su fS>_¡ L$pfZ¡ Mp„ku
QX¡$ Ðepf¡ A¡Ap¡ d_¡ dpÓ spL$u fl¡sp.
ApS>¡ `l¡guhpf d¢ A¡d_u Ap„Mp¡dp„ QdL$ Å¡C.
_f¡i_p¡ DÐkpl d_¡ õ`i} Nep¡. kfp¡hf_p `pZu `f\u hl¡sp
`h__u iusmsp d_¡ A¡_u Ap„Mp¡dp„ v$¡Mpsu lsu rhv$pekdpf„c
hMs¡ `pZu_u V$p„L$u c¡V$ A`phhp_p A¡_p k„L$ë` kp\¡ d¢ r_fp„s
A_ychu.
N°|` ap¡V$p¡ `X$phhp_u ^dpg hÃQ¡ _f¡i õV$ug_u V$p„L$u dp¡V$p
Ap¡fX$pdp„ d|L$u Ap¡V$gp `f b¡ku Nep¡.
k„QpgL$îuA¡ gp„by„ cpjZ W$`L$pfu v$u^y„; : Æh_dp„ S>¡ sL$p¡
Aph¡ R>¡ s¡ Nydphip¡ _rl. spm$uAp¡_p MMX$pV$ hÃQ¡ A¡ lksp
lksp b¡ku Nep. V¡$bg `f `X¡$gp¡ àepgp¡ DW$pìep¡, `pZu NV$NV$phu
Nep. d¢ _f¡i kpd¡ Å¡ey„.
_f¡i¡ Ål¡fps L$fu,
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
22
- ApS>¡ rhv$pe-kdpf„c_p qv$hk¡ Ad¡ rhÛp\} cpC-bl¡_p¡
Ap`Zu L$p¸g¡S>_¡ õV$ug_u V$p„L$u c¡V$ Ap`uA¡ R>uA¡. rhÛp\}Ap¡_¡
Qp¡¿My„ `pZu kl¡gpC\u `uhp dm¡ A¡_p Ap_„v$ kp\¡ Adpfy„ A¡L$
k„cpfÏ„ R>p¡X$sp„ S>CA¡ R>uA¡. spmuAp¡_p NX$NX$pV$ hÃQ¡ _f¡i ÅZ¡
L¡$ b^p„dp„ fp¡`psp¡ lp¡e A¡hp¡ DOpX$ d¢ Å¡ep¡. k„QpgL$îu_p¡ lp\ ^ud¡
^ud¡ g„bpsp¡ àepgp ky^u `lp¢Ãep¡, `Z A¡ Mpgu lsp¡.
L$p¸g¡S>\u b¡-ÓZ qL$.rd._p A„sf¡ Aph¡gy„ kfp¡hf lh¡ Ap
V$p„L$udp„ R>gL$pi¡. _f¡i_p¡ lp\ `L$X$u gJ Ry>„. A¡_u KX$u Ap„Mp¡, `ump
v$p„s, k|½$u R>psu, D`k¡gu _khpmp¡ lp\ - b^y„ A×íe \C Åe
R>¡. sfsu fl¡ R>¡ fspi.
buS>¡ qv$hk¡ hN®dp„ kyL$pe¡gp„ aŸgp¡_p lpf, apV¡$gp„ f„Nb¡f„Nu
sp¡fZ, L$pNm_u qX$i_p X|$Qp-b^y„ S> EX$sy„ lsy„. `pZu_u V$p„L$u epv$
Aphu. kX$kX$pV$ _uQ¡ S>C Ap¸qakdp„ `|R¹>ey„,
- `¡gu V$p„L$u, ¼ep„ R>¡ ?
b^p A¡L$buÅ kpd¡ Å¡hp gpÁep.
d¢ afu `|R¹>ey„,
- V$p„L$u ¼ep„ d|L$u R>¡ ?
- A¡ V$p„L$u, õV$p¸fê$ddp„ d|L$u v$u^u R>¡.
- `Z, A¡dp„ sp¡ `pZu cfhp_y„ R>¡.
- Ap\u h^pf¡ Ad¡ ÅZsp _\u. ApQpe® kpl¡b_¡ dmp¡.
ðpkc¡f ApQpe® `pk¡ ^ku Nep¡. b„_¡ lp\_u Ap„NmuAp¡
A¡L$buÅ hÃQ¡ cuX$u_¡ ApQpe® bp¡ëep,
- Ýep_\u kp„cmp¡. A¡ V$p„L$udp„ _m ¼ep„ R>¡ ? A¡V$g¡ lpg
A¡_¡ fpMhp_p¡ L$ip¡ A\® _\u. Ap`Z¡ _hp kÓ\u A¡dp„ _m qaV$
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
23
L$fphu v$¡iy„.
- `Z _m hNf iy„ `pZu _ `u iL$pe ?
- `pZu Y$p¡mpe _¡ ! N„v$L$u \pe. sd¡ sp¡ ÅZp¡ R>p¡.
- d_¡ A¡ V$p„L$u Ap`p¡. AÐepf¡ S> _m dyL$phu Aphy„ Ry„.
- A¡ V$p„L$u `f sdpfp¡ L$ip¡ S> lL$ _\u, kdÄep ? L$p¸g¡S>_p
rhÛp\}Ap¡_u Adp_s R>¡. A¡_u ÅmhZu L$fhu dpfu afS> R>¡. sd¡
S>C iL$p¡ R>p¡.
f¡tgN `pk¡ Ecp Ecp v|$f ky^u a¡gpe¡gp kfp¡hf_¡ Å¡ep L$fy„
Ry>„. Ap„M\u V$`L¡$gy„ Ap„ky `pZudp„ `X$hp_¡ bv$g¡ `h__p hdmdp„
a„Np¡mpey„.
`pR>m _S>f L$fu sp¡ `lpX$_u ^pf `f\u v$v$X$sp, ER>msp, L|$v$sp TfZp_p¡ Apcpk \ep¡.
d¢ Ap„Mp¡ Y$p„L$u v$u^u.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
24
b„Ngp¡ 4
A¡ hpk¡gp v$pv$f_p¡ _p_p¡ v$fhpÅ¡ A¡L$ lp\¡ KQp¡ L$fu_¡
`Nr\ep„ QX$sp lsp. lº„ v$pv$f_p D`f_p R>¡X¡$ Ecp¡ lsp¡. A¡dZ¡
ApMp ifuf¡ Nfd ipg h]V$pm¡gu. ifuf¡ S>fp `psmp \ep lsp.
`Z Ap„Mp¡ s¡S>õhu lsu. v$pY$u \p¡X$u h^u NC lsu. hpm \p¡X$p d¡gp
_¡ bfR>V$ v$¡Mpsp lsp. v$pv$f QX$u fl¡sp„ A¡dZ¡ `p¡sp_p Ap¡fX$p sfa
Å¡ey„. A¡ Ap¡fX$p sfa Qpghp gpÁep. Ad¡ b^p„ A¡d_u `pR>m `pR>m
Nep„. `g„N `f b¡ksp„, A¡dZ¡ ipg v|$f L$fu. ka¡v$ Mduk_u _uQ¡
A¡d_y„ E`k¡gy„ `¡V$ v$¡Mpey„. A¡dZ¡ ipg afu Ap¡Y$u gu^u. dpfp„ ÓZ
cpCAp¡, b¡ bl¡_p¡, dp, A¡L$-b¡ `X$p¡iu, L$pL$p_u v$uL$fu Ly$kyd - b^p„
A¡d_¡ h]V$mpC_¡ Ecp„ lsp„. Mp¢Mpfp¡ MpC Nmy„ kpa L$fsp„ bp¡ëep, "dpf¡ \p¡X$p¡ Apfpd L$fhp¡ R>¡, KOu S>hy„ R>¡. `Z sd¡ b^p„ Al] S>
b¡kÅ¡. \p¡X$uhpf `R>u hpsp¡ L$fuiy„.'
rghf_y„ Ap¸`f¡i_ L$fphu_¡ dpfp bp`y ApS>¡ `pR>p Apìep
lsp. dp M|b S> tQspdp„ v$¡Mpsu lsu. A¡ d_¡ fkp¡X$pdp„ gC NC.
dpfp dp\¡ lp\ d|L$u bp¡gu, "sy„ spfp bp`y_¡ iy„ gpìep R>p¡ A¡hy„ L$p„C
`|R>sp¡ _rl, s¢ d„Nph¡gu QuS> _l] gpìep lp¡e sp¡ lº„ s_¡ Al]\u
gC v$Ci, kdÄep¡ _¡ v$uL$fp !'
R>¡ëgp R>-A¡L$ drl_p\u bp`y budpf lsp. v$p¼sf¡ r_v$p_
L$f¡gy„ L¡$ `¡V$dp„ `pZu cfpey„ R>¡, _¡ rghf `f _p_u Np„W$ \C R>¡.
`¡V$dp„\u `pZu L$Y$phhp dpV¡$ il¡f_u L$p¡C C[õ`spgdp„ S>hy„ `X$i¡.
bp`yA¡ Ap¸`f¡i_ L$fphhp dpV¡$ M|b Ap_pL$p_u L$fu. d_¡ `pk¡
b¡kpX$u_¡ b^p„_¡ `|R>¡gy„, "sdpf¡ b^p„A¡ Ap_„v$\u qv$hpmu DS>hhu
_\u ? Ap Sy>Ap¡_¡ kyf¡i_¡, s¡_¡ L¡$V$gu b^u lp¢i R>¡ duW$pCAp¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
25
Mphp_u ! dpfp S>hp\u b^p„_p Ap_„v$dp„ c„N `X$i¡.' `Z Ad¡
A¡d_u hps dp_u S> _rl. L$Qhpsp d_¡ Nep. bp`y_u kp\¡ dpfp
dp¡V$pcpC A_¡ bp`y_p¡ rdÓ ÆhZ Nep. b¡-ÓZ qv$hk `R>u
dp¡V$pcpC_p¡ k„v$¡ip¡ Aph¡gp¡ L¡$ Ap¸`f¡i_ \C Ney„ R>¡. \p¡X$p qv$hkdp„
`pR>p afi¡.
bp`y Aphu Nep A¡V$g¡ lh¡ sp¡ L¡$kf`¢X$p Mphp dmi¡ A¡ hps¡
dpfy„ d_ lfMpsy„ lsy„. \p¡X$uhpfdp„ A¡ ÅNu Nep. bp`yA¡ dp_¡ `|R>éy„, "ApS>¡ L$C rsr\ R>¡?' "ApS>¡ bpfk R>¡.' dp S>fp tQsp_p k|fdp„
bp¡gu. qv$hpmu_¡ lSy> ÓZ qv$hk_u hpf lsu. A¡dZ¡ L$pL$p_u v$uL$fu
Ly$kyd_¡ `pk¡ bp¡gphu. Npg¡ V$`gu dpfsp„ L$üy„ L¡$ lghp¡ Mphp¡ R>¡ _¡ ?
qv$hpmu Ap`Z¡ b^p kp\¡ DS>huiy„. Ly$kyd dp¡V$p AhpS>¡ lku `X$u.
bp`y afu KOu Nep.
_p_p¡ lsp¡ Ðepf\u d_¡ Åk|ku L$\pAp¡ hp„Qhp_p¡ ip¡M lsp¡.
Åk|ku L$\pAp¡ hp„Qu hp„Qu_¡ _hu _hu L$\pAp¡ b_phsp¡. lº„
Ap¡ifu_p tlX$p¡mp `f `N g„bphu_¡ A¡L$ Åk|ku L$\p hp„Qsp¡ lsp¡.
dp _ÆL$ Aphu_¡ dpfp L$p_dp„ bp¡gu, "Å¡ spfp bp`y KO¡ R>¡. ÅNu_¡
b|d `pX¡$ sp¡ d_¡ bp¡gphS>¡.' \p¡X$uhpfdp„ Of ip„s `X$u Ney„. lº„ hp„Qsp¡
lsp¡ s¡ L$\pdp„ `Z S>dphV$ \su S>su lsu. `Z AQp_L$ bp`y_p
Ap¡fX$pdp„\u dp¡V¡$\u L$p¡C v$fhpÅ¡ M|ghp_p¡ AhpS> dpf¡ L$p_¡ A\X$pep¡.
d¢ EW$u_¡ lmh¡L$\u s¡d_y„ bpfÏ„ Mp¡ëey„ _¡ Å¡ey„ sp¡ A¡Ap¡ Adpfu
dp¡V$u gp¡M„X$_u rsÅ¡fu `pk¡ Ec¡gp. rsÅ¡fudp„\u blpf L$pY¡$gp
L¡$V$gpL$ L$pNmp¡ A¡¡d_p lp\dp„ v$¡Mpep. lº„ A„v$f Nep¡. d_¡ Å¡sp„ S>
A¡dZ¡ L$pNmp¡ k„spX$u v$u^p. `Z `R>u rhQpf bv$gpep¡ li¡ L¡$ Nd¡
s¡d A¡dZ¡ d_¡ dp_¡ bp¡gphu gphhp L$üy„. dpA¡ sp¡ Aphsp„dp„ S>
`g„N `f `X¡$gp L$pNmp¡ Å¡ep. b^p L$pNmp¡ c¡Np L$fu_¡ bp`y_¡ S>fp
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
26
^dL$pìep, "AÐepf¡ Ap b^y„ L¡$d L$pY$u_¡ b¡W$p R>p¡ ? v$õsph¡Å¡_y„ sdpf¡
iy„ L$pd R>¡?' bp`yA¡ v$õsph¡S> lp\dp„ gC dp_¡ bsphsp„ L$üy„,
"Nufh¡ d|L¡$gp¡ b„Ngp¡ Ap`Zp¡ ¼epf¡ \i¡ ? Ap qv$hpmu sp¡ Aphu
NC. b„Ngp¡ R>p¡X$phhp dpV¡$ A¡V$gu dp¡V$u fL$d ¼ep„\u gphui ?
"b„Ngp¡' iåv$ dpf¡ L$p_¡ `X$sp„ Adpfu i¡fu_p _pL¡$ Ec¡gp¡ Ahphfy
b„Ngp¡ _S>f kpd¡ k|_d|_ b_u_¡ Ec¡gp¡ v$¡Mpep¡. Adpfp¡ b„Ngp¡
bQu X$p¡iu _pd_u A¡L$ ìepS>MpD X$p¡iu `pk¡ Nufh¡ d|L¡$gp¡ lsp¡.
dpfp S>Þd_p \p¡X$p drl_p ANpD dpfp v$pv$pA¡ b„Ngp¡
Mfuv$¡gp¡. b„Ngp_p ApNm_p cpNdp„ gpL$X$p_p¡ sp¡tsN v$fhpÅ¡, A¡
`R>u D`f S>hp_p¡ v$pv$f iê$ \sp¡. `lp¡mp gp„bp kukd_p f„N_p
v$pv$f `f QX$uA¡ sp¡ `X$Op `X¡$ Ap¡fX$pAp¡dp„. b¡ dS>gp_p b„Ngpdp„
kp¡m¡L$ Ap¡fX$p lsp. dy¿e rhipm Ap¡fX$pdp„ f„Nb¡f„Nu L$pQ_u bpfuAp¡
lsu. bpfuAp¡dp„\u Aphsp sX$L$p_p„ Qp„v$fZp„ `X$sp„. s¡ `f Ad¡ b^p„
fdsp„, ¼epf¡L$ d_¡ KX$p A„^pfp_p¡ X$f gpNsp¡. \p¡X$uhpf dpV¡$ dpfp¡
b^p¡ Ap_„v$ L$p¡C R>u_hu g¡ R>¡, A¡hy„ gpÁep L$fsy„. b„Ngpdp„ fpÓ¡
`¸V²$p¡d¸¼k_u bÑuAp¡ \su. fkp¡X$pdp„ d|L¡$gp L$pQ_p dp¡V$p v$uhpAp¡dp„\u
âL$pi a¡gpsp¡.
gp¡M„X$_u kp„L$m\u bp„^¡gu L$pQ_u lp„X$u `f `X$sp `¸V²$p¡d¸¼k_p
AS>hpmpdp„ b^p hpsp¡ L$fsp„. sp„bp_p gp¡V$pdp„ cf¡gp„ `pZu
TNpfp dpf¡ ! S>d®_-rkëhf_u \pmudp„ dp A_¡ L$pL$u b^p„_¡ cp¡S>_
`ufk¡. L$p„kp_u dp¡V$u \peX$udp„ v|$^ `ufk¡. v$pv$p s¡dp„ fp¡V$gp¡ Qp¡mu_¡ S>dsp Ðepf¡ s¡d_u gpg l\¡mu `f Ou A_¡ v|$^_p L$Z Qp¢V$u S>sp. b^y„ Ahkf S>¡hy„ gpNsy„. v$f¡L$ Ap¡fX$p_¡ AX$u_¡ `|Å_u Ap¡fX$uAp¡ lsu. dpfp _p_p L$pL$p L$gpL$p¡ gNu `|Å_u Ap¡fX$udp„ dpspÆ_u d|rs®_u `|Å L$ep® L$f¡. 27 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
A¡L$ qv$hk fpÓ¡ L$pL$p, L$pL$u A_¡ s¡d_p„ bpmL$p¡ Adpfp
Ap¡fX$pdp„ Apìep„. bp`y `g„N `f b¡W$p lsp. L$pL$pA¡ ky„v$f f¡idu
Tæcp¡ _¡ bNgp_u `p„M S>¡hp¡ ES>mp¡ ka¡v$ g¢Op¡ `l¡f¡gp¡. Tæcpdp„
kp¡_p_p„ bV$_ QmL$sp„ lsp„. \p¡X$uhpf sp¡ s¡ Ecp S> füp. L$iy„
bp¡ëep _rl. `R>u \p¡X$u tlds L$fu_¡ bp¡ëep, "dp¡V$pcpC, dpf¡
AS>d¡f_p Dk®dp„ S>hy„ R>¡, fÅ Ap`ip¡ ?' dpfp bp`y sp¡ sfs S>
Nyõk¡ \C Nep. \p¡X$p KQp AhpS>¡ `|R>éy„, "Dk®dp„ Ap`Z¡ iy„ L$pd
R>¡ ?' "_p, `Z d_¡ bk sd¡ fÅ Ap`p¡.' L$pL$p_p ApS>®hcep®
AhpS>\u bp`y \p¡X$uhpf `R>u `uNþep. Ap¡fX$pdp„\u blpf _uL$msp„
`l¡gp„ L$pL$pA¡ Adpfp sfa A¡L$ duW$u _S>f a¡fhu. lº„ v$p¡X$u_¡ s¡d_u
`pk¡ Nep¡. d_¡ `pk¡ gC_¡ `|R>éy„ L¡$ AS>d¡f\u iy„ g¡sp¡ Aphy„ ? d¢
f„Nb¡f„Nu gMp¡V$uAp¡ d„Nph¡gu. bp`y `Z Ecp \C_¡ s¡d_u `pk¡
Apìep. _p_p L$pL$pA¡ L$üy„, "khpf¡ Qpf hpN¡ NpX$udp„ S>hp_y„ R>¡, cuMgp¡ L$ìhpg d_¡ g¡hp Aphi¡' cuMgp L$ìhpg_y„ _pd kp„cmsp„
S> bp`y afu rMÅep. `Z _p_p L$pL$pA¡ [õds L$ey¯ _¡ bp`y W„$X$p `X$ép.
cuMgp¡ L$ìhpg Adpfp b„Ngpdp„ L$ìhpgu_p Dõspv$p¡_¡ gphsp¡.
L$ìhpgu S>gkpdp„ d_¡ sp¡ cuMgp_p `p__p fk\u gpg \C Ne¡gp
v$p„s Å¡C_¡ X$f gpNsp¡. Nmp_u _kp¡ aºgphu aºgphu_¡ s¡ Npsp¡ _¡
kp\uv$pfp¡ s¡dp„ OpV$p AhpS>¡ k|f `|fsp. `Z _uQ¡ S>¡hp bp`y_p `N
v$pv$f `f `X$sp k„cmpep _\u L¡$ cuMgp¡ b^y„ ApV$p¡`u-k„L¡$gu_¡
kgpdp¡ dpfsp¡ L$W¡$X$p_¡ `L$X$sp¡ Esep£ _\u. d_¡ cuMgp_p `N_p
`„Å v$pv$f `f L$iuL$ KX$u R>p` `pX$sp lp¡e s¡hp¡ cpk \sp¡. s¡_p
Nep `R>u b„Ngp_u Apbp¡lhpdp„ L$p¡CL$_p L$Zkhp_p¡
AhpS> Apìep L$fsp¡. d_¡ \p¡X$u N|„NmpdZ \su `Z L$iy„ bp¡gu iLy„$ _rl. cuMgp_p f¡idu Tæcp `f `X¡$gp `p__u r`QL$pfu_p A¡L$pv$-b¡ X$pO d_¡ Ap„Mdp„ M|„Qsp. Adpf¡ Ðep„ "Q¡s dR>„v$f' _pd_y„ A¡L$ R>p`y„ Aphsy„. 28 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
s¡dp„ Aphsu Åk|ku L$\pAp¡ qv$hk¡ hp„Qsp¡. Åk|ku L$\pdp„ L$p¡C_y„ Nmy„
v$bphu dpfu _pMsp M|_u_p `„Å_u c]k dpfp Nmp `f `Z
A_ychsp¡. Åk|ku L$\pAp¡ hp„Ãep `R>u lº„ b„Ngp_u ANpiudp„
Aphsp¡ Ðepf¡ _uQ¡ v$¡Mpsp hpX$p_u bp¡fX$u_p„ TpX$ d_¡ rblpdZp„
gpNsp„. lº„ sfs A„v$f Aphu_¡ Åk|kuL$\p_p„ `p_p„ k„spX$u v$¡sp¡ !
L$pL$p_p Nep_¡ buS>¡ qv$hk¡ Adpfp _p¡L$f¡ bp`y_¡ A¡L$ rQÌ$u
Ap`u. rQÌ$u hp„Qu bp`yA¡ dpfu dp_¡ bp¡gphu. bp`yA¡ Nfd L$p¡V$,
ipg A_¡ dagf dpÁep„. dp sp¡ X$OpC S> NC. `p¡j_u W„$X$udp„ ¼ep„
S>hp_y„ li¡ ? bp`y Q|`Qp` v$pv$f Esfu Nep. d_¡ bp`y_u `pR>m
`pR>m cuMgp¡ Esfsp¡ v$¡Mpep¡. lº„ X$fu_¡ v$pv$f `f \uÆ Nep¡.
W„$X$u_p k|khpV$pdp„ bp¡fX$u_p L$p„V$p ÅZ¡ d_¡ Okpsp lsp.
b¡ qv$hk `R>u b„Ngp_u ApNm A¡L$ gp„bu L$pmu dp¡V$f
Aphu_¡ Ecu flu. dp¡V$fdp„\u b^p ka¡v$ Qpv$fdp„ h]V¡$gy„ L$p¡C_y„
ifuf lmh¡\u blpf gphsp lsp. Qpv$f_u blpf \p¡X$p `N v$¡Mpep.
`|Å_u Ap¡fX$udp„ `gp„W$u hpmu_¡ L$pL$p b¡ksp Ðepf¡ v$pb\u s¡d_p
`Ndp„ gp¡lu_p gpg V$riep aŸV$u Aphsp `Z AÐepf¡ sp¡ W$]NfpC_¡
L$X$L$ _¡ k|L$p b_u Nep lsp. dp¡V$p Ap¡fX$p_u hÃQp¡hQ A¡d_p ib_¡
kyhpX$éy„. L$pL$u_y„ fyv$_ Ap¡fX$pdp„ `X$Opsy„ lsy„. cuMgpA¡ sp¡ D`f
Aphhp_u tlds S> _ L$fu. L$pL$uA¡ L$pL$p_y„ dp¢ Å¡hp dpV¡$ lW$ `L$X$u.
b¡-ÓZ ÷uAp¡A¡ A¡d_¡ `L$X$u fp¿ep„ _¡ bp`y_p cpCb„^¡ ka¡v$ Qpv$f
Mk¡X$u. L$`pm `f v$p¼sfu hpY$L$p`_p ÓZ gp„bp Qufp lsp. Nmp_p¡
l¥qX$ep¡ aŸgu_¡ blpf Aphu Nep¡ lsp¡. lp¡W$ D`f dfZ `pdsu
hMs_p rhep¡N_u f¡MpAp¡ E`ku Aphu lsu. v$pv$p sp¡ A¡d_p
Ap¡fX$pdp„ S> b¡ku füp.
A¡L$pA¡L$ \p¡X$p qv$hkp¡dp„ b„Ngp_p Ap¡fX$pAp¡ k|dkpd b_u
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
29
Nep. bp`y_¡ L$pL$p_p dp¡s_y„ flõe ÅZ¡ A„v$f\u Mp¡sfsy„ lsy„. A¡L$
kp„S>¡ cuMgp¡ Apìep¡. bp`y\u v|$f b¡W$p¡. bp`y_u gpg Ap„Mp¡_p¡ fp¡j
A¡_p\u kl¡hpsp¡ _lp¡sp¡. A¡¡ AQp_L$ L|$V$u L|$V$u_¡ fp¡hp gpÁep¡. A¡¡_p„
gp„bp„ Sy>ëap„ lhpdp„ a„Np¡mpsp„ lsp„. d_¡ L„$`pfu R|>V¡$gu. bp`y EW$u_¡
cuMgp `pk¡ Nep _¡ A¡_¡ Sy>ëap„ M¢Qu_¡ Ecp¡ L$ep£, _¡ Myfiudp„
gNcN Op L$fsp lp¡e s¡d b¡kpX$ép¡. cuMgp¡ kss ^°|S>sp¡ lsp¡.
\p¡Xy„$ `pZu r`hX$pìey„. bp`y\u X$fsp¡ bp¡ghp gpÁep¡ : "AS>d¡f S>hp
V²¡$_ bv$ghp dpV¡$ A¡L$ õV¡$i_ `f Adpf¡ Qpf¡L$ L$gpL$ NyÅfhp_p lsp.
fps_p v$k hpNu Nep lsp. sdpfp cpC_¡ sp¡ sd¡ ÅZp¡ R>p¡ s¡d
X$pefu gMhp_u V¡$h lsu. s¡ bp„L$X¡$ b¡ku_¡ X$pefu gMsp lsp. dpfp
ApN°l\u Ad¡ õV¡$i_ `pk¡_u lp¸V$gdp„ Mphp Ne¡gp. d¢ A¡d_¡ _p¡_-
h¡S> Mphp_p¡ ApN°l L$ep£ lsp¡. _p¡_-h¡S> Mphp_p¡ A¡d_¡ blº
dlphfp¡ _rl s¡\u Mpsp„ \p¡X$u sL$gua `X¡$gu. d¢ A¡d_¡ Mpsp„
iuMhpX$éy„. `Z A¡L$pv$ _p_u lpX$L$u A¡d_u ðpk_mudp„ Esfu NC.
A¡V$g¡ A¡d_¡ NcfpdZ \hp gpNu. lº„ X$f_p¡ dpep£ Apds¡d Ap„V$p
dpfhp gpÁep¡. A„s¡, d¢ A¡d_¡ v$hpMp_¡ gC S>hp_y„ _½$u L$ey¯'sy„ `Z
s¡Ap¡ fõspdp„ S> Op¡X$pNpX$u_u `pR>gu kuV$ `f Y$mu `X$ép'sp.
Tæcp_p rMõkpdp„ d|L¡$gu X$pefu dpfp `N ApNm `X$u. A¡ X$pefu
sd¡ gC gp¡. õV¡$i_ `f b¡ku_¡ A¡dZ¡ S>¡ `p_y„ gM¡gy„ s¡ d¢
v$hpMp_pdp„ hp„Q¡gy„. A¡ `p_y„ d_¡ M|b flõede gpN¡gy„. s¡_p¡ c¡v$
dpfp\u DL¡$gpep¡ _\u. A¡d_p dp¡s_p¡ c¡v$ `Z d_¡ sp¡ kdÅep¡
_\u.' Ad¡ b^p„ cuMgp_p lp\dp„ fl¡gu X$pefu Å¡C_¡ X$fsp„ lsp„.
d_¡ sp¡ cuMgp¡ S> A¡L$ dp¡V$p `p_p„ S>¡hp¡ v$¡Mphp gpN¡gp¡. A¡ `p_p„\u
b„Ngp_u lp„X$u_p v$uhpAp¡ ÅZ¡ Ap¡ghpC S>sp gpÁep lsp.
d_¡ A¡ X$pefu hp„Qhp_u Dsphm lsu. A¡L$ qv$hk b`p¡f¡
bp`y_p L$bpV$dp„ d|L¡$gu X$pefu gC_¡ ku^p¡ Nep¡ ANpiudp„. v|$f
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
30
hpX$pdp„ v$¡Mpsp„ bp¡fX$u_p„ `p„v$X$p„_¡ Å¡sp„ Å¡sp„ d¢ X$pefu_p„ `p_p„
Mp¡ëep„. X$pefu_p `l¡gp `p_ `f A¡L$ _pd lsy„ "b„Ngp¡'. A¡ `R>u_p„
`p_p„ kph L$p¡fp„. \p¡X$p„ `p_p„ D\gphsp„ A¡L$ `p_p `f Adpf¡ Ðep„“p
dpspÆ_u Ap¡fX$udp„ R>¡ s¡ v$¡hu_u R>rb v$p¡f¡gu. _¡ `pR>p„, hmu `p_p„
L$p¡fp„. _¡ R>¡ëgp `p_ `f "AS>d¡f S>sp„ õV¡$i_ `f' A¡hy„ gMu_¡ s¡_u
_uQ¡ b¡ guV$uAp¡ v$p¡f¡gu lsu. lº„ gMpZ hp„Qhp gpÁep¡. "AZ^pey¯
\hp_y„ R>¡ A¡_u d_¡ ÅZ R>¡. `Z dpfp¡ Æh b„Ngpdp„ N|„Nmpsp¡
lsp¡. dpf¡ R|>V$hy„'sy„ b„Ngp\u. b`p¡f_p ip„s hpsphfZdp„ d_¡ v|$f\u
k„cmpsu V²¡$__u suZu [ìlkg kss M¢Ãep L$fsu. cpNu S>hp_p
rhQpfp¡ Aphsp. Mbf _lp¡su `X$su. A„s¡, cuMgpA¡ dv$v$ L$fu.
AS>d¡f\u Å¡ lº„ `pR>p¡ Aphui sp¡ `Z b„Ngp_p v$pv$f L$v$pQ lº„ _rl
QX$u iLy„$ s¡hy„ \ep L$f¡ R>¡. dpfp f¡idu Tæcp_p„ kp¡_¡fu bV$__u
A„v$f\u A¡L$ AhpS> d_¡ kss k„cmpep L$ep£ R>¡. `Z A¡ AhpS> lº„
L$p¡_¡ k„cmphy„ ? AhpS> d_¡ fp¡S> ^½$p dpep® L$fsp¡ _¡ L$l¡sp¡ L¡$ sy„ Ap
b„Ngp_p¡ _pi L$fu _pM$. `Z A¡ dpfp\u L¡$d \pe ? `|Å_u
Ap¡fX$udp„ v$¡hu_u d|rs® ApNm lº„ R|>V$L$pfp dpV¡$ L$fNfsp¡. `Z v$¡hu_u
i[¼s d_¡ sp¡ r_Æ®h b_u S>su gpNsu. b„Ngp_p Ap¡fX$pdp„ afu
hmsp¡ L$p¡C AhpS> b^y„ ip¡ju g¡sp¡. AÐepf¡ dpfu bpSy>dp„ cuMgp¡
b¡W$p¡ R>¡. A¡ ^ydpX$p_p N|„Qmp L$pY$ép L$f¡ R>¡. d_¡ cuMgp_¡ Mc¡ lp\
d|L$hp_p¡ rhQpf Aph¡ R>¡. `Z cuMgp¡ sp¡ ÅZ¡ AS>d¡fdp„ R>¡ _¡ lº„
õV¡$i_ `f ! L$iy„ S> v$¡Mpsy„ _\u. d_¡ A„^pfp S>¡hy„ gpN¡ R>¡. dpfp
Mcp `f cuMgp_p¡ lp\ afsp¡ A_ychy„ Ry>„. L$v$pQ Mphp S>hp dpV¡$ d_¡ Å¡f\u Y„$Y$p¡m¡ R>¡ `Z dpfp `N lº„ õV¡$i__u S>du_ `f\u KQL$u iL$sp¡ _\u. cuMgp_p ^½$p_¡ L$pfZ¡ lp\ lh¡ [õ\f _\u füp. `Z
d_¡ sp¡ A¡hy„ S> \ep L$f¡ R>¡ L¡$ bk gMsp¡ S> flº„ ! `Z d_¡
cuMgp_p¡ ApN°l h^sp¡ gpN¡ R>¡ s¡\u AV$Ly„$ Ry>„.'
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
31
MhX$phhp_p¡
X$pefu_p R>¡ëgp `p_p_¡ R>¡X¡$ gMhp dpV¡$ âeÐ_ L$ep¡® lp¡e s¡hy„ d¢ Å¡ey„
`Z L$iy„L$ _ gMu iL$pey„ lp¡e s¡d rQÓrgr` S>¡hp ApX$p Ecp
guV$pAp¡ S> v$¡Mpep.
L$pL$p_p d©Ðey_p \p¡X$p qv$hkp¡ `R>u b„Ngp¡ Mpgu L$fu_¡ Ad¡
`pk¡_p buÅ Ofdp„ S>sp„ füp„. L$pL$p_u `Ð_u_¡ kMs V$u.bu. \C
Nep¡ lsp¡. ne_p„ S>ÞsyAp¡A¡ A¡_u R>psu_¡ ap¡gu Mp^u lsu.
v$hpMp_p_p rbR>p_p `f L$Zksp„ L$Zksp„ A„s¡ rbR>p_pdp„ S>
R|>V$L$pfp¡ \ep¡. \p¡X$p qv$hk `R>u Adpfu Npe_u Mfu `pL$u. s¡dp„ ka¡v$
Æhps Mv$bv$su lsu. ÓZ qv$hk bpv$ Npe S>du_ `f `N Oksu
Oksu dfu. Npe_p Ap„Qmdp„\u R|>V$su v|$^_u k¡f bp¡OfZpdp„ `X¡$
Ðepf¡ \p¡X$uhpfdp„ sp¡ auZhpmy„ v|$^ cfphp gpN¡ A¡ hps_¡ epv$
L$fhp_u dpfu sp¡ tlds S> _lp¡su.
dpA AL qvhk bp`_ kdÅhhp_u Lprii Lfgu, "bNgp
hQu _pMp.' `Z bp` dpÞep _rl. ^ud ^ud b^ Okphp gpÁe. spbp-r`Ñm_p dpVp hpkZp, `Vpfp, dpVp dpVp LbpV, b^ hQps
Ne. As, bp`A bNgp bQu Xpiu_ Nufh Apàep. AL$ hj_u dvs
fpMu lsu. bNgp_u KXu tQspdp bp`_p gplu_ `pZu \hp dpXg. rghfdp `pZu cfphp gpÁe. As, ilfdp Ap`fi_ Lfphhp Nep
Ðepf\u l Ad_p `pR p Aphhp_u fpl Åsp. vpvf_p hpkgp
vfhpÅ ¼epf EOXi _ Ad_ l ÅJ Ah \ep Lfs's. s ApS
AAp Apìep s\u d_ \pX lmh \e. `Z bp`_p lp\dp bNgp_p
võsphS Åsp d_ QLfphpApdp k`Xps vf_p csLpm_ aapks
fü. dp_ bp`_p lp\dp\u võsphS TVhsu Åsp dpf d_ bp`_p
^S sp lp\_ `LXhp `Z vpXé. dp_ bNgp_p võsphS rsÅfudp
dLsu d ÅC. bp` k_d_ Ecp lsp. `R u \pL gpNhp\u bku
S sp d Åep. bp`A dp_ Lü L ApS bQu Xpiu_ bpgphu g.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
32
bNgp kp`u vCA. lh dØg fLd_ ìepS> ¼ep\u cf ?
bQu X$p¡iu_¡ bp¡gphhp dpV¡$ dp¡V$pcpC Nep. lº„ afu tlX$p¡mp
`f `N g„bphu_¡ Åk|ku L$\p hp„Qhp gpÁep¡. `Z Åk|ku L$\p_p¡
A„s dpf¡ A^|fp¡ d|L$hp¡ `X$ép¡. \p¡X$uhpfdp„ bQu X$p¡iu Aphu Nep„.
bp`yA¡ b„Ngp_p¡ v$õsph¡S> bQu X$p¡iu_p lp\dp„ d|¼ep¡, "gp¡, sdpfu
rdgL$s ! hL$ug `pk¡ L$fph¡g L$fpf_pdp_p¡ L$pNm `Z kp\¡ S> R>¡.'
bp`yA¡ Ry>V$L$pfp¡ g¡sp„, `g„N `f `p¡sp_u Ås_¡ `pR>u Y$mhp v$u^u.
`Z bQu X$p¡iuA¡ sp¡ v$õsph¡S>_p¡ S>du_ `f Op L$ep£. v$õsph¡S>_p„
`p_p„ r`_dp„\u a¡gpC_¡ gbX$u `X$ép„. bQu X$p¡iu KQp AhpS>¡
bp¡ëep„, "d_¡ dpfu fL$d `pR>u Ap`u v$p¡. dpf¡ sdpfp¡ b„Ngp¡ _\u
Å¡Csp¡ !' bp`yA¡ `|R>éy„, "L¡$d _\u Å¡Csp¡ ?' bQu X$p¡iu L$iy„ bp¡ëep„
_rl. Ecp„ \C_¡ S>sp„ füp„. bp`y N„cuf Ql¡f¡ `\pfudp„ b¡ku füp.
bpfk_p qv$hk_u fps `X$hp_u iê$ \C NC lsu.
buS>¡ qv$hk¡ ^_s¡fk_u khpf¡ bp`y AQp_L$ _hp„ L$`X$p„
`l¡fu_¡ v$pv$f `f `pk¡ Ecp lsp. lp\dp„ gpL$X$u lsu. dpA¡ `|R>éy„,
"¼ep„ Åh R>p¡ ?' "b„Ng¡' "b„Ng¡ ?' "lp ! Ap kyf¡i_¡ `Z kp\¡
g¡sp¡ ÅJ Ry>„.'
bp`yA¡ A_¡ d¢ dlpdl¡_s¡ b„Ngp_p¡ sp¡tsN v$fhpÅ¡ Mp¡ëep¡.
v$pv$f `f `X$sp gpL$X$u_p W$L$W$L$ AhpS>\u D`f_p Ap¡fX$pAp¡
dlp`fpZ¡ Apmk dfX$sp v$¡Mpep. bp`yA¡ d_¡ L$üy„, "_p_p L$pL$p_u
`|Å_u Ap¡fX$u blpf sy„ b¡kS>¡, lº„ \p¡X$uhpfdp„ `|Å L$fu_¡ Aphy„ Ry>„.'
lº„ sp¡ fpl Å¡sp¡ blpf b¡W$p¡. d_¡ Apòe® \sy„ lsy„ L¡$
drl_pAp¡\u b„^ `|Å_u Ap¡fX$udp„ bp`y_¡ N|„NmpdZ _rl \su
lp¡e ! `Z \p¡X$uhpfdp„ Å¡J Ry>„ sp¡ _p_pL$pL$p, cuMgp¡ A_¡ buÅ
L$ìhpg S>gkp¡ L$fsp Npsp lsp. _p_p L$pL$p_p Tæcp_p„ bV$_ `f
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
33
lp„X$u_p v$uhp_p¡ âL$pi `R>X$psp¡ lsp¡. S>gkp_p AhpÅ¡ dpfp L$p_¡
`X$Opsp lsp. d¢ M|b b|dp¡ `pX$u `Z _p_p L$pL$pA¡ A¡L¡$e hpf dpfp¡
AhpS> kp„cþep¡ S> _rl. lº„ X$fu_¡ `|Å_u Ap¡fX$udp„ b¡W¡$gp bp`y `pk¡
S>hp v$p¡X$ép¡. `|Å_u Ap¡fX$u Myëgu `X$u lsu. A„v$f\u L$p¡lhpC Ne¡gp„
aŸgp¡_u vy$N¯^ Aphsu lsu. `Z dpspÆ_u d|rs® `pk¡ A¡L$ spSy>„ aŸg
`X¡$gy„ lsy„. d¢ bp`y_¡ ip¡Ýep `Z v$¡Mpep _rl. X$f_p¡ dpep£ lº„ _uQ¡
Apìep¡. Å¡ey„ sp¡ bp`y Myfiudp„ gp„bp \C_¡ `X$ép lsp. A¡d_p„ _pL$,
L$p_ A_¡ dp¡dp„\u ^ud¡^ud¡ hl¡sy„ gp¡lu blpf Aphsy„ lsy„. A¡d_u
R>psu k`pV$ `pqV$ep S>¡hu gpNsu lsu. b„Ngp_u QphuAp¡_p¡ T|X$p¡
A¡d_p lp\dp„\u kfL$u_¡ Myfiu _uQ¡ `X$u Nep¡ lsp¡. QphuAp¡_p¡ T|X$p¡
a¢Ly„$ A¡ `l¡gp„ sp¡ cuMgpA¡ dpfp¡ lp\ Tpgu gu^p¡. A¡ d_¡ b„Ngp_p
dp¡V$p Ap¡fX$pdp„ gpìep¡. dpfp¡ lp\ `L$X$u_¡ bp¡ëep¡, "_p_p dprgL$, lh¡
sd¡ S> Ap k„`rÑ_p fM¡hpm R>p¡. b„Ngp_p dp¡V$p dp¡V$p Ap¡fX$p_p„
Tyçdfp¡ _¡ lp„X$u_p v$uhpAp¡ ¼epf¡e byTphp v$¡ip¡ _rl.' cuMgp¡ v$pv$f
Esfsp¡ blpf\u b„Ngp_p sp¡tsN v$fhpÅ cuX$u_¡ S>sp¡ v$¡Mpep¡.
A¡_p¡ v$¡l ^ud¡ ^ud¡ dp¡V$p¡ \sp„ b„Ngp_p¡ v$fhpÅ¡ Ap¡m„Nsp¡ `¡gu `pf
A×íe \sp¡ gpÁep¡.
lº„ Myfiudp„ `X¡$gp bp`y_p ib `pk¡ Nep¡. A¡d_p `N `pk¡
QphuAp¡_p¡ T|X$p¡ d|¼ep¡. `R>u ^ud¡L$\u AhpS> _ \pe s¡d v$pv$f
Esfu blpf Apìep¡. d¢ Of sfa S>hp `N D`pX$ép. Of_u b^u
ìe[¼s Adpfu fpl Å¡su X¡$gu ApNm Ecu lsu. dp d_¡ A¡L$gp_¡
Å¡sp„ S> v$p¡X$u_¡ Aphu, d_¡ gNcN lgphu _pMsu, "spfp bp`y ¼ep„
R>¡' s¡hu Qukp¡ `pX$su flu. lº„ kdÅhu_¡ b^p„_¡ A„v$f gC Nep¡.
bp`y_p d©Ðey_u hps b^p„ apV$u Ap„M¡ kp„cmsp„ füp„. dpA¡ sp¡ b„Ng¡
S>hp_u lW$ `L$X$u `Z d¢ Ðep„ M|b A„^pfy„ R>¡ s¡\u hl¡gu khpf¡ S>
S>hp_y„ kdÅìey„.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
34
L$pmuQp¥v$k_u khpf¡ Ad¡ b^p„ b„Ng¡ `lp¢Ãep„. dp¡V$p
Ap¡fX$pdp„ `lp¢Ãep. Myfiudp„ bp`y_p¡ d©sv$¡l `X¡$gp¡. Ap„M, L$p_, _pL$
A_¡ dp¢dp„\u hlu hlu_¡ gp¡lu f¡gpC_¡ Myfiudp„ \uÆ Ne¡gy„. `N
`pk¡ QphuAp¡_p¡ T|X$p¡ `X¡$gp¡.
Ad¡ b^p„ `pR>p„ O¡f Apìep„. dp k|_d|_ b_u hpk¡gp v$pv$f
sfa Å¡su b¡ku fX$u. s¡ kp„S>¡ A¡¡d_p A„rsd k„õL$pf L$ep®.
buS>¡ qv$hk¡ lº„ A¡L$gp¡ S> Q|`Qp` b„Ng¡ Nep¡. `Z d¢ Å¡ey„
sp¡ Myfiudp„ bp`y_y„ ib Qphu_p¡ T|X$p¡ `L$X$u_¡ b¡W¡$gy„. A¡ qv$hk `R>u
sp¡ fp¡S> kp„S>¡ b„Ng¡ S>hp_p¡ dpfp¡ ¾$d b_u Nep¡. Myfiudp„ `X¡$gp
bp`y_p ib_u `pk¡ b¡ku_¡ b„Ngp rhi¡_u A¡L$ _hu hpsp® gMsp¡.
sd¡ S>¡ hp„Qu s¡ b„Ngp rhi¡_u dpfu `l¡gu hpsp® lsu.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
35
L$ëepZÆ_u d|rs®
5 d„qv$fdp„ âh¡iu_¡ lº„ L$ëepZÆ_u d|rs® ApNm b¡ lp\ Å¡X$u_¡
Ecp¡ lsp¡. `|ÅfuA¡ d|rs®_¡ ky„v$f f„Nb¡f„Nu h÷p¡\u iZNpfu lsu.
L$ëepZÆ cNhp_ dpV¡$ _hp„ _hp„ h÷p¡ dpfp v$pv$p c¡V$$ ê$`¡ Ap`sp.
dpfu Ap„Mp¡dp„ h÷p¡_u qL$_pfu `f QmL$su S>fu A_¡ f„Np¡ R>gL$psp„
lsp„. Ðep„ dpfp L$p_¡ L$p¡C_u vy$L$p__p„ bpfZp„ Å¡f\u Å¡f\u
Aamphp_p AhpS> k„cmpep. lº„ v$p¡X$sp¡L$ d„qv$f_p„ `Nr\ep„ Esfu
`X$ép¡, L$pfZ L¡$ d_¡ hl¡d Nep¡ L¡$ A¡ AhpS> Adpfu vy$L$p__p„
bpfZp„_p¡ sp¡ _\u _¡ ! _¡ kpQ¡ S> d¢ Å¡ey„ sp¡ dpfp v$pv$p bp`y_¡ Op„V$p
`pX$u_¡ ^dL$phsp lsp. ^°|S>sp `N¡ lº„ vy$L$p__p„ `Nr\ep„ QX$ép¡. dpfu
sp¡ tlds S> Qpgu NC lsu. v$pv$pA¡ Nyõkpdp„ Aphu_¡ vy$L$p__p„
bpfZp„ ÓZ-Qpf hpf Aampìep„ li¡ s¡ Jbf_p A¡L$ cpN `f
OkfL$p `X$u Ne¡gp. dpfp bp`y Npv$u `f `N g„bphu_¡ k|_d|_ \C
Nep lsp. A¡dZ¡ d_¡ `p¡sp_u `pk¡ bp¡gphu gu^p¡. d¢ sfs S> dpfy„
dp\y„ A¡d_p Mp¡mpdp„ d|L$u v$u^y„. dpfp hp„kp `f A¡ lp\ `khpfsp
füp. v$pv$p `p¡sp_u gpL$X$u `R>pX$sp vy$L$p__p„ `Nr\ep„ Esfu Nep.
Adpfp NpX$uhp__¡ A¡dZ¡ KQp AhpS>¡ bp¡gpìep¡. Op¡X$pNpX$u$_u
`pR>gu b¡W$L$ `f Ap„QL$p kp\¡ b¡ku `X$ép. NpX$uhp_ `Z v$pv$p_y„ dp¢
Å¡C kdÆ Nep¡ s¡ ku^p¡ l„L$pfu Nep¡ Of sfa. d¢ Ap„Mp¡ b„^ L$fu
v$u^u. bp`y_p lp\ \„cu Nep lsp.
kp„S>¡ b^p„ S>dhp b¡W$p„. `Z L$p¡C A¡L$buÅ kp\¡ bp¡ëey„ _rl.
v$pv$p S>du _¡ Q|`Qp` A¡d_p Ap¡fX$pdp„ S>sp füp. bp`y, dp A_¡
_p_u bl¡_ d|„N¡ dp¢A¡ `p¡sp_p Ap¡fX$pdp„ S>sp„ füp„. lº„ v$pv$p_p
Ap¡fX$pdp„ Nep¡. d¢ A„v$f S>C_¡ Å¡ey„ sp¡ A¡dZ¡ ap_k TuÏ„ L$fu_¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
36
R>Óu `g„N_u dÃR>fv$p_u `pX$u v$u^u lsu. d_¡ sp¡ A¡ b^y„ Å¡sp„
b¡Q¡_u \hp gpNu. dÃR>fv$p_u KQu L$fu_¡ `g„N_u L$p¡f¡ b¡ku Nep¡.
d¢ ApN°l`|h®L$ L$üy„, ""Qpgp¡_¡, ApS>¡ sp¡ fpdpeZ_p¡ _hp¡ L$p„X$ iê$
L$fhp_p¡ R>¡. sd¡ _rl Aphp¡ sp¡ d„Æfp L$p¡Z hNpX$i¡ ? `Z A¡dZ¡
Ap„Mp¡ KQu _ L$fu. lº„ lmh¡L$\u dÃR>fv$p_u `pX$u blpf Apìep¡.
L$bpV$dp„\u fpdpeZ gu^y„. fpdpeZ d|L$hp_u gpL$X$p_u Op¡X$u `Z L$pY$u.
gpL$X$p_u Op¡X$u_u D`f_u k`pV$u M|b S> guku lsu s¡ s¡_p `f d¢
dpfu Ap„NmuAp¡ a¡fhu. dpfp„ V¡$fhp„ ÅZ¡ _p_p„-_p_p„ aŸgp¡_u
`p„MX$uAp¡ `f gkfsp„ lsp„. L$pQ_u bfZudp„\u kpL$f L$pY$u_¡ S>d®_-
rkëhf_u fL$pbudp„ d|L$u. fp¡S> sp¡ dp k„Ýep \sp„ `l¡gp„ `|Å_p¡
âkpv$ s¥epf L$fu g¡su. s¡ kpL$f kp\¡ sygku_p„ `p_ `Z d|L¡$. `Z
AÐepf¡ sp¡ sygku_p„ `p_ sp¡X$pe _l] s¡\u dpÓ kpL$f_p¡ âkpv$ L$ep£.
d„Æfp gu^p. kpv$X$u `p\fu. fpdpeZ Op¡X$u `f Np¡W$ìey„. `Z d_¡
fp¡S>_u A¡L$ hps epv$ Aphu s¡ Ecp¡ \ep¡. v$uhpg `f gV$L$sp
L¸$g¡ÞX$f `pk¡ Nep¡. lº„ v$ffp¡S> kp„S>¡ v$pv$p_u kp\¡ S> S>dy„. S>du gu^p
`R>u L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ apX$u_¡ v$pv$p_¡ Ap`y„. v$pv$p `pQ_ dpV¡$_u apL$u `p_pdp„ L$pY$u_¡ Mpsp. `R>u d_¡ L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ `pRy>„ Ap`¡. lº„
ap_k_p AS>hpmpdp„ ApMy„ `p_y„ hp„Qy„. Dv$e-Aõs_p¡ kde, spfuM, hpf, drl_p¡, Qp¡OqX$ep„ _¡ kyrhQpf. kyrhQpf kp„cmu_¡ v$pv$p k|f
`yfph¡ L¡$ kyrhQpf Æh_dp„ Dspfhp. `Z d_¡ L„$C b^p kyrhQpf
kdÅsp _rl. `Z v$pv$p A¡d_p AhpS>dp„ kyrhQpf afu bp¡gsp sp¡
\p¡Xy„$ \p¡Xy„$ kdSy>„. `Z d_¡ sp¡ dÅ `X$su `p_y„ hp„Qhpdp„. AÐepf¡ A¡
`p_y„ apX$hp Nep¡. `Z Ðep„ d¢ Å¡ey„ sp¡ ApS>_y„ `p_y„ L$p¡CA¡ apX$u
gu^¡gy„. dpfu _S>f kpd¡ AphsuL$pg_p qv$hk_y„ `p_y„ lsy„. d¢ `p_y„
ip¡^hp ApSy>bpSy> _S>f v$p¡X$phu. `p_y„ M|Zpdp„ `X¡$gy„. s¡ D`pX$u_¡ v$pv$p
`pk¡ Nep¡. d¢ S>fp dp¡V$p AhpS>¡ `|R¹>ey„ L¡$ apL$u Mphu R>¡ ? A¡dZ¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
37
lp\ KQp¡ L$fu_¡ _p `pX$u. d¢ A¡d_p Ap¡iuL$p _uQ¡ `p_y„ d|L$u v$u^y„.
afu Op¡X$u `f Np¡W$h¡gp fpdpeZ `pk¡ `lp¢Ãep¡. Op¡X$u_u _uQ¡ âkpv$
d|¼ep¡. kpd¡ fpd-kusp-gÿdZ-l_ydp__u _p_u R>rb d|L$u. d¢
hp„Qhp_u iê$Aps L$fu sygkuv$pk_p fpdpeZ_u Qp¡`pC d_¡ v$pv$pA¡
Npsp„ iuMh¡gu. d¢ Myëgp AhpS>¡ Nphp_y„ iê$ L$ey¯. \p¡X$uhpf `R>u d_¡
`X$Mp„ bv$ghp_p„ AhpÅ¡ k„cmpep. d¢ `pR>m afu_¡ Å¡ey„ sp¡ A¡
blpf Aphhp_p¡ âeÐ_ L$fsp lsp. A¡dZ¡ `p¡sp_p b¡ `N lmh¡\u
S>du_ `f d|¼ep. d¢ A¡d_¡ lp\dp„ L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ `L$X$u_¡ dpfu sfa
Aphsp Å¡ep. d¢ fpdpeZ hp„Qhp_y„ b„^ L$fu v$u^y„. A¡ O|„V$Z_¡ V¡$L$p¡
Ap`u_¡ lmh¡ lmh¡ kpv$X$u `f b¡W$p. ^ud¡\u bp¡ëep L¡$ Qp¡`pC hp„Q.
d¢ afu hp„Qhp_y„ iê$ L$ey¯. A¡dZ¡ d„Æfp\u spg `yfphu_¡ d_¡
DÐkprls L$ep£. `Z d„Æfp ¼epf¡L$ A¡d_p `N_p„ lpX$L$p„ `f A\X$psp
k„cmpsp lsp. A¡ kp„cmu_¡ dpfp õhfp¡_u gepÐdL$sp s|V$u S>su
lsu. fp¡S> S>¡hy„ hp„Qu i¼ep¡ _rl. âkpv$ Apàep¡. b^u kpdN°u A¡L$
`R>u A¡L$ afu L$bpV$dp„ d|L$u. OqX$epm_¡ Qphu v$u^u. v$pv$p lSy> kpv$X$u
`f S> b¡W¡$gp. d_¡ `pk¡ bp¡gpìep¡. L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ dpfp lp\dp„ d|L$u
hp„Qhp_y„ L$üy„. d¢ hp„Ãey„. kyrhQpf lsp¡ : vy$:Mdp„ kpQp¡ kp\u Cðf
R>¡. L$iy„L$ epv$ Aphsp„ A¡dZ¡ d_¡ `|R>éy„ L¡$ d„qv$f_p `|Åfu d_¡ dþep
lsp L¡$ _rl. d¢ L$üy„ L¡$ _p. A¡dZ¡ d_¡ cgpdZ_p õhfdp„ L$üy„ L¡$
AphsuL$pg¡ L$ëepZÆ cNhp_ dpV¡$ _hp„ h÷p¡_y„ L$p`X$ `|Åfu_¡
`lp¢QpX$u v$¡S>¡. d¢ lp `pX$u. d_¡ vy$L$p_dp„ b_¡gu OV$_p lSy> ksphsu
lsu. dpf d_ ìer\s ls. dpdp kpLf_p õhpv S _lpsp Aphsp. d busp busp Ad_ `R é, ""ApS vLp_dp bpfZp sd Aamphgp ?
L„$C \ey„ lsy„ ?'' A¡dZ¡ ^ud¡\u dpfp¡ lp\ `L$X$ép¡ _¡ bp¡ëep, ""Qpg, `g„Ndp„ b¡kuA¡. spfp¡ Æh \p¡X$p¡ lmhp¡ \i¡.''
L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ ap_k `pk¡ d|L$u_¡ lº„ A¡d_u kp\¡ `g„Ndp„
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
38
âh¡íep¡. dÃR>fv$p_u `pX$u v$u^u. A¡dZ¡ Mp¡mpdp„ sqL$ep¡ d|¼ep¡. s¡_p
`f lp\ V¡$L$hu_¡ bp¡ëep : ""spfp bp`y_p¡ rdÓ ÆhZ fp¡S> Ap`Zu
vy$L$p_¡ Aph¡ R>¡. d_¡ Mbf R>¡ L¡$ A¡ M|b Nfub R>¡. ÆhZ `pk¡ A¡L$
S> gp„bp¡ ka¡v$ L$p¡V$ R>¡. s¡dp„ L$pmp Np¡m bV$__u lpf R>¡. M|b d¡gp¡
\pe Ðepf¡ L$p¡V$ ^yA¡. ^p¡ep `R>u `Z ¼ep„L$ `ump ApR>p X$pO sp¡ `pR>p
v$¡Mpe S>. ÆhZ fp¡S> Ap`Zu vy$L$p_¡ Aphu spfp bp`y kp\¡
ÅsÅs_u dp¢-dp\p rh_p_u hpsp¡ L$ep® L$f¡. A¡_u hpsp¡ kp„cmu_¡
d_¡ sp¡ S>¡ Nyõkp¡ Aph¡ L¡$ A¡_¡ gps dpfu_¡ _uQ¡ `R>pX$u v$J. d_¡
L$ped A¡hp¡ X$f füp L$f¡ R>¡ L¡$ A¡_u Y„$N^X$p hNf_u hpsp¡ kp„cmu_¡ spfp bp`y_y„ d_ h¡`pfdp„\u a¡fhu sp¡mi¡. ÆhZ dp¡X$u fps ky^u
Ap`Zu vy$L$p__p Ap¡V$g¡ b¡ku fl¡... d¢ hÃQ¡ AL$mpC_¡ `|R>éy„ L¡$ `Z
ÆhZ Aph¡ R>¡ ip dpV¡$ ? bp`y_¡ s¡_y„ iy„ L$pd `X¡$ R>¡ ? v$pv$p v$bpsp
õhf¡ bp¡ëep, ""ÆhZ ÅZ¡ R>¡ L¡$ spfp bp`y_¡ h¡`pfdp„ fk _\u.
s¡\u vy$L$p_ h¡Qu_¡ buÅ¡ L$p¡C ^„^p¡ Qpgy L$fhp dpV¡$ kdÅìep L$f¡ R>¡.
Ap`Zu vy$L$p_dp„ sp¡ v$¡iu A_¡ rhgpesu L$p`X$_p¡ dp¡V$p¡ S>Õ\p¡ R>¡.
dpfu N¡flpS>fudp„ ÆhZ N°plL$_¡ cNpX$u d|L¡$ R>¡ A¡hy„ d_¡ NpX$uhp_
L$l¡sp¡ lp¡e R>¡. _¡ s¡_¡ L$pfZ¡ Ap`Zp S|>_p N°plL$p¡ buÅ_u vy$L$p_¡
S>hp dp„X$ép R>¡, h¡`pf OV$hp gpÁep¡ R>¡, `Z spfp¡ bp` ÆhZ_¡ _p
`pX$sp¡ _\u. dpfp\u b^y„ Å¡hpsy„ _\u. ApS>¡ khpf¡ `Z ÆhZ
fp¡S>_u S>¡d A¡ S> d¡gp¡ ka¡v$ L$p¡V$ `l¡fu_¡ Aphu Ne¡gp¡. d_¡ ¾$p¡^
QX$ép¡. vy$L$p__p ka¡v$ Npv$u-sqL$ep `f gp„bp `N L$fu_¡ Apfpd
afdphsp¡ lsp¡. d¢ s¡_p¡ lp\ L$QL$Qphu_¡ M¢Ãep¡ _¡ `R>u Npv$u kp\¡
Y$kX$ép¡. s¡ v$p¡X$u_¡ cpNhp S>sp¡ lsp¡ `Z d¢ s¡_¡ `pR>m\u ^½$p¡
dpfu_¡ Ap¡V$gp `f\u _uQ¡ NbX$phu v$u^p¡. `Ndp„ _¡ Np¡W$Zdp„ hpÁey„
li¡ s¡ bfpX$p `pX$sp¡ rhL$fpm dp¡V$u Ap„Mp¡ L$pY$u d_¡ ^dL$phhp gpÁep¡.
`Z spfp bp`y A¡L$ `Z iåv$ _ bp¡ëep. buÅ vy$L$p_v$pfp¡A¡ ^dL$pìep¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
39
s¡ `p¡sp_p g„NX$psp `N¡ Qpghp gpÁep¡. s¡_p¡ g„NX$psp¡ `N Å¡C dpfp¡
¾$p¡^ h^u Nep¡. d¢ b^p¡ Nyõkp¡ vy$L$p__p„ bpfZp„ `f W$pgìep¡.'' d¡„ Å¡ey„
L¡$ bp¡gsp„ bp¡gsp„ A¡d_¡ lp„a QX$hp gpNu R>¡. `Z dpfu d„|ThZ sp¡
EgV$p_u h^u. s¡\u d¢ `|R>éy„ L¡$ bp`y L¡$d ÆhZ_¡ kl_ L$fu g¡ R>¡ ?
L$iy„ bp¡gsp L¡$d _\u ? v$pv$pA¡ _fd AhpS>¡ L$üy„ L¡$ spfp bp`y sp¡
d_¡ A`„N b_u Nep gpN¡ R>¡. s¡_¡ ÆhZ rh_p Q¡_ `X$sy„ _\u. Å¡
ÆhZ A¡L$ qv$hk `Z Å¡ _ Apìep¡ lp¡e sp¡ s¡ b¡bpL$mp b_u
vy$L$p_dp„ Ap„V$p a¡fp dpep® L$f¡. N°plL$_¡ kfMp¡ S>hpb `Z _ Ap`¡.
kph _dpgp, lpX$L$p rh_p_p lp¡e s¡d gp¡Qp¡ b_u Npv$u-sqL$ep `f
Y$mu Ne¡gp Y$ud_u S>¡d `X$ép fl¡.'' dpfu Ap„Mdp„ Tmlrmep„ Aphu
Ne¡gp„ Å¡C v$pv$pA¡ dpfp dp\¡ lp\ d|L$sp„ L$üy„ L¡$ Ap_p¡ DL¡$g d¢
rhQpfu gu^p¡ R>¡. AphsuL$pg¡ vy$L$p__p„ bpfZp„ _l] EOX¡$. vy$L$p_ b„^.
b^y„ S> L$p`X$ h¡Qu _pMui. L$ëepZÆ_u d|rs® dpV¡$_p„ L$p`X$_p Qpf-R>
spL$p A¡L$ kpdV$p `|Åfu_¡ Ap`u v$Ci. spfp bp`y_¡ dy„bC dpfp
rdÓ_¡ Ðep„ dp¡L$gu v$Ci. \p¡X$p drl_pdp„ b^y„ \pm¡ `X$i¡. `R>u sd_¡
S>hp v$Ci.''
d sp sfs _p `pXsp Lü L dpf _\u S h. dpf sp sdpfu
kp\ flh R. vpvpA dp\p `f lmhL\u lp\ d¼ep, ""s Al] flS,
dpfu kp\. l s_ cZphui. lS sp s _hdp ^pfZdp R p _ ?
ApNm_p Aæepk dpV s_ rhgpes dpLgui. s S> dpf fs_ R.''
\p¡X$p qv$hkdp„ v$pv$pA¡ _½$u L$f¡gu ep¡S>_p âdpZ¡ bp`y_¡
dy„bC S>hy„ `X$éy„. dp _¡ bl¡_ sp¡ fX$ép S> L$f¡. dpf¡ `Z fp¡hy„ lp¡e `Z L$p¡_u ApNm ? `Z v$pv$pA¡ b^p_¡ õhõ\sp\u b^u lL$uL$s kdÅhu. R|>V$p `X$su hMs¡ bp`y sp¡ d|„Np S> ! A¡L$ iåv$ _ bp¡ëep. A¡L$ \¡gp¡ gC_¡ Op¡X$pNpX$udp„ b¡ku Nep. i¡fu_p hmp„L¡$ NpX$u `lp¢Qu
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
40
sp¡ `Z `pRy>„ hmu _ Å¡ey„. NpX$u_u `pR>m_u Mpgu S>Áepdp„ d_¡
ÆhZ b¡W$p¡ R>¡ s¡hp¡ cpk \ep¡.
\p¡X$p drl_pdp„ dp A_¡ bl¡_ `Z dy„bC Nep„. dp¡Vy„$ Of
Mpgu \C Ney„. dp¡V$p Ap¡fX$pAp¡ c¢L$pf b_u Nep. v$pv$pA¡ _p¡L$f_¡
k|Q_p Ap`u L¡$ ÓZ Ap¡fX$p rkhpe_p buÅ b^p Ap¡fX$pAp¡_¡ spmp„
dpfu v$¡hp„. `pZu Nfd L$fhp_p¡ sp„bp_p¡ k„Qp¡ `Z Ap¡fX$pdp„ d|L$u
v$¡hp¡. `pZu _p_p s`¡gpdp„ Nfd L$fu g¡hy„. dp¡V$p„ hpkZp¡, Npv$gp„, Ap¡iuL$p„ Qpv$f, fÅC b^y„ S> Ap¡fX$pdp„ d|L$u v$¡hy„.
_p¡L$f \pmu `ufk¡ Ðepf¡ d_¡ sp¡ DgV$u S>¡hy„ \ep L$f¡. L$iy„
MpC _ iLy„$. v$pv$p M|b kdÅh¡ `Z ÅZ¡ L¡$ dpfp dp¢dp„\u gpm S>
ip¡jpC NC lsu. qv$hk sp¡ cZhpdp„ A_¡ \p¡Xy„$ fdhpdp„ Åe `Z
kp„S> `X¡$ _¡ A¡L$gy„ gpNhp dp„X¡$. bp`y_p¡ Ql¡fp¡ v$¡Mpep L$f¡. ANpiudp„
ÅJ sp¡ L$ëepZÆ_u Apfsu_p AhpÅ¡ k„cmpe. d„qv$f¡ S>hp_u
tlds \su _lp¡su. b„^ vy$L$p__p bpfZp `f gV$L$sp spmp_p¡ cpf
dpfp\u L¡$d Mdu iL$pe ? v$pv$p A¡d_p A¡L$ S|>_p hL$ug v$p¡õs_u kp\¡
aŸghpX$udp„ afhp Åe. aŸghpX$u_p¡ Qp¡L$uv$pf dpfp dpV¡$$ Ådam
dp¡L$gphsp¡. A¡Z¡ A¡L$ hpf d_¡ Mp_Nudp„ L$l¡gy„ L¡$ dpfp bp`yA¡ A¡d_¡
b¡ Å¡X$ L$`X$p_y„ L$p`X$ dasdp„ Ap`u v$u^¡gy„. A¡dZ¡ A¡ `Z L$l¡gy„ L¡$
bp`y ¼epf¡L$ dp¡X$u fps ky^u A¡d_p L$p¡C v$p¡õs kp\¡ KX$u hph `pk¡
b¡ksp. A¡dZ¡ dpfp bp`y_p fX$hp_p AhpÅ¡ kp„cþep R>¡. Ap b^y„
d_dp„ spSy>„ \sp„ d_¡ c]k S>¡hy„ gpNhp dp„X$éy„. kp„S> Ap\d¡. v$pv$p
Aph¡. \p¡X$p¡ Æh `pR>p¡ Aph¡. aŸghpX$u_p„ Ådam _¡ QuLy$ gph¡.
A¡L$ qv$hk r_ipm¡\u R|>V$u_¡ O¡f Apìep¡ Ðep„ v$pv$pA¡ dpfp
lp\dp„ A¡L$ `Ó d|¼ep¡. `Ó Å¡sp„ S> dpfp¡ Ql¡fp¡ Mugu EW$ép¡. `Ó
bp`y_p¡ lsp¡. lº„ TX$`\u hp„Qu Nep¡. b^p_p Ly$im kdpQpf lsp. 41
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
`Z v$pv$p_p¡ ¼ep„e Dëg¡M _lp¡sp¡. d_¡ fpÆ L$fhp dpV¡$ A¡hy„ gM¡gy„
L¡$ L$ëepZÆ cNhp_ dpV¡$ ky„v$f _hp„ h÷p¡ `p¸õV$dp„ dp¡L$ëep„ R>¡. `Z
d_¡ Mpk Ap_„v$ _ \ep¡. `Z A¡ hps ÅZu_¡ v$pv$p sp¡ Myi \C
Nep. \p¡X$p qv$hkdp„ h÷p¡_y„ `pk®g dmu Ney„.
L$pfsL$ drl_p_u ArNepfk_p¡, sygku rhhpl_p¡ qv$hk lsp¡.
lº„ v$pv$p_u kp\¡ OZp drl_p `R>u d„qv$f¡ S>sp¡ lsp¡ s¡\u Ap_„v$dp„
lsp¡. v$pv$p `Z âkÞ_ lsp„. Op¡X$pNpX$u f¡hpg Qpg¡ v$p¡X$su lsu.
Ah_hu kyN„^\u hpsphfZ çl¢L$sy„ lsy„. L¡$kf-`¢X$p_u kyN„^ s¡dp„
cmu. v$pv$pA¡ Op¡X$pNpX$u Ecu fMphu_¡ `¢X$p_p b¡ `X$uL$p„ b„^phu
gu^p„. A¡L$ dpf¡ dpV¡$ _¡ buSy>„ L$ëepZÆ dpV¡$. d„qv$f¡ `lp¢Ãep.
L$ëepZÆ_u sp¡ iu Apcp lsu ! d_¡ sp¡ v$p¡X$u_¡ A„v$f S>C_¡ s¡d_p
`N¡ `X$u S>hp_u ^|_ ÅN¡gu. d¢ `|Åfu_¡ bp`yA¡ dp¡L$gph¡gp„ h÷p¡
Apàep„. lº„ sp¡ Ap„Mp¡ b„^ L$fu_¡ bp`y_¡ epv$ L$fhp gpÁep¡. kp\¡ kp\¡
L$ëepZÆ_y„ õhê$` `Z v$¡Mpsy„ lsy„. Ðep„ dpfp Mc¡ L$p¡CA¡ lp\
d|¼ep¡. lº„ cX$L$u Nep¡. Ap„M Mp¡gu_¡ `pR>p hmu_¡ Å¡ey„ sp¡ A¡ S>
d¡gp L$p¡V$dp„ ÆhZ Ecp¡ lsp¡. `Z A¡¡ sp¡ dpfp¡ lp\ dS>b|s fus¡
`L$X$u_¡ ÅZ¡ dpfy„ A`lfZ L$fsp¡ lp¡e s¡d d_¡ cuX$dp„\u d„qv$f_u
blpf gC Nep¡. v$pv$p sp¡ A„v$f lsp. d¢ b|d `pX$u `Z kp„cm¡
L$p¡Z ? ÆhZ¡ A¡L$ Op¡X$pNpX$u Ecu fMphu. d_¡ gNcN A„v$f
^L¡$gsp¡ `p¡s¡ `Z b¡ku Nep¡. lº„ b|d _ `pX$u iLy„$ s¡\u dpfy„ dp¢ v$bphu
fpM¡gy„. NpX$uhp_¡ Ecu bÅf hÃQ¡\u Op¡X$pNpX$u v$p¡X$phu d|L¡$gu.
\p¡X$uhpfdp„ Ad¡ A¡L$ kp„L$X$u i¡fu_p _pL¡$ `lp¢Ãep. ÆhZ¡ d_¡ _uQ¡
Esfhp Ap„M\u Bipfp¡ L$ep£. d¢ busp„ busp„ _uQ¡ `N d|¼ep¡. dpfp¡
lp\ `L$X$u_¡ s¡ d_¡ i¡fu_p KX¡$_p cpNdp„ gC Nep¡. \p¡X$uhpfdp„ s¡
A¡L$ MMX$^S> S|>_u X¡$gu `pk¡ Aphu_¡ Ecp¡. _¡ L$üy„, ""X$fui _l],
spfp bp`y_y„ d¢ _dL$ Mp^y„ R>¡.'' `Z d_¡ sp¡ s¡ ed S>¡hp¡ gpNsp¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
42
lsp¡. A¡¡Z¡ X¡$gu_u kp„L$m MMX$phu. X¡$gu DOX$u. kpd¡ A¡L$ bpf-s¡f
hj®_u R>p¡L$fu Ec¡gu. A¡ vy$bmu lsu. budpf `Z gpNsu lsu. d_¡
A„v$f gC_¡ ÆhZ¡ X¡$gu b„^ L$fu v$u^u. armepdp„ bv$pd_y„ TpX$ lsy„. _m_u Qp¡L$X$u. Qp¡L$X$udp„ A¡W$p„ hpkZp¡ `X¡$gp„. hpkZp¡ Np¡bfp„ lsp„.
ÓZ Ap¡fX$uAp¡ lsu. s¡ d_¡ A¡L$ Ap¡fX$udp„ gC Nep¡. d¢ Å¡ey„ sp¡
MpV$gpdp„ L$p¡C k|s¡gy„. A¡Z¡ `N\u dp\p ky^u Qpv$f W$p„ku_¡ Ap¡Y$u
lsu. ÆhZ¡ A¡_¡ Y„$Y$p¡þey„. A¡Z¡ `fpZ¡ Qpv$f Mk¡X$u. kph vy$bmy„
ifuf. k|L$p Æ„\qfep hpm, ifufdp„\u vy$N¯^ R|>V$su lsu. ÆhZ¡
Dv$pk õhf¡ L$üy„, ""Ap dpfu `Ð_u R>¡. R>¡ëgp„ ApW¡$L$ hj®\u s¡ kph
`\pfudp„ S> R>¡. A¡_p b„_¡ `N `nOps_¡ L$pfZ¡ g|gp \C Nep R>¡.
A¡_u kpfhpf dpV¡$ d¢ dpfu b^u S> d|X$u hp`fu _pMu R>¡. spfp
bp`yA¡ d_¡ M|b S> dv$v$ L$fu R>¡. A¡ dpÓ b¡ S>ÁepA¡ S> S>sp lsp.
A¡L$ dpf¡ O¡f A_¡ buS>¡ aŸghpX$udp„. Ap Ap¡fX$udp„ b¡ku_¡ A¡dZ¡
OZuhpf Ap„ky `pX$ép„ R>¡. aŸghpX$udp„ S>sp Ðepf¡ d_¡ kp\¡ gC S>sp.
aŸghpX$u_u hph_y„ s¡d_¡ S>bfy„ ApL$j®Z lsy„.''
d_¡ sp¡ A¡ b^y„ Å¡C-kp„cmu_¡ k`_y„ gpNsy„ lsy„. d_¡
A„v$f\u sp¡ ÆhZ dpV¡$ kMs AZNdp¡ A_¡ rsfõL$pf_p¡ cph lsp¡.
s¡\u A¡d_u L$p¡C S> hps d_¡ S>fp `Z Akf L$fsu _lp¡su. A¡ `Z
dpfp lphcph Å¡C_¡ gNcN d|„Np¡ b_u Nep¡. d¢ A¡_¡ X¡$gu_u kp„L$m
Mp¡ghp L$üy„ `Z ÆhZ d_¡ buÆ Ap¡fX$udp„ gC Nep¡. Ðep„ d¢ Å¡ey„
sp¡ A¡L$ “p“p Np¡Mgpdp„ L$ëepZÆ“u ky„v$f “p“u d|rs® lsu. A¡“¡
kpv$p„ Tp„Mp„ h”p¡’u iZNpf¡gu. L$ëepZÆ“p ‘N `pk¡ \p¡X$p„ spÅ„
aŸgp¡ `X¡$gp„. d¢ ÆhZ sfa [õds L$ey¯. ÆhZ gNcN v$p¡X$sp¡L$ dpfu
`pk¡ Apìep¡. `Z d¢ S>fp k„L$p¡Q\u `|R>u _p„¿ey„ L¡$ v$pv$p s_¡ L¡$d
r^½$pf¡ R>¡ ? `p¡sp_u A„v$f N|„Nmpsu L$p¡C hps L$l¡hp_p¡ Ahkf
dþep¡ lp¡e s¡hp DÐkpl\u A¡Z¡ bp¡ghp_y„ iê$ L$ey¯ : ""Å¡, bfp¡bf
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
43
kp„cmS>¡, spfp bp`y_¡ vy$L$p__y„ L$pd S>fpe Nd¡ _rl. spfp v$pv$p
ApN°l L$f¡ s¡ `fpZ¡ b¡k¡. d__u hps L$fhp dpV¡ A¡d_p¡ lº„ S> A¡L$
rdÓ lsp¡. A¡dZ¡ Ap Ap¡fX$udp„ b¡ku_¡ OZuhpf Ap„ky `pX$ép„ R>¡.'' d¢
S>fp tQrss õhf¡ `|R>éy„, ""`Z bp`y_¡ ip_y„ vy$:M lsy„ ? ÆhZ¡ d_¡
S>du_ `f b¡ lp\ `L$X$u_¡ b¡kpX$ép¡. _fd AhpS>¡ `p¡sp_u hps L$l¡hp
gpÁep¡ : spfp v$pv$p_¡ L$ëepZÆ cNhp_ dpV¡$ blº dpep R>¡. v$pv$p
d„qv$f dpV¡$ _p_p-dp¡V$p MQ® L$ep® L$f¡. âkpv$, Apfsu, `|Å_p„ kp^_p¡,
h÷p¡, _p_y„ dp¡Vy„$ kdpfL$pd-A¡ b^p„ dpV¡$ Dv$pf lp\¡ `¥kp hp`fsp.
`Z spfp bp`y Ap b^p MQ®\u blº _pfpS> \pe. spfp bp`y _p
R|>V$L¡$ ¼epf¡L$ tlds c¡Nu L$fu_¡ v$pv$p_¡ kdÅhhp_p¡ âeÐ_ L$fsp L¡$
ÆhZ_u `Ð_u_u kpfhpf dpV¡$ b¡ `¥kp Ap`p¡_¡ sp¡ sdpfy„ L$ëepZ
\i¡. `Z A¡ spfp v$pv$p, dp_sp li¡ ? d_¡ vy$L$p_¡ Aphhp dpV¡$ spfp
bp`y blº ApN°l L$f¡ _¡ lº„ S>sp¡ Ðepf¡ v$pv$p spfp bp`y_¡ hY$u_¡ L$p¡X$u_p
L$fu _pM¡. spfp bp`y sp¡ Npv$u sqL$ep `f g„bphu _uQy„ dp¢ fpMu b¡W$p
fl¡. spfp bp`y_¡ dy„bC ^L¡$gu_¡ Op¡f `p` L$ey¯ R>¡. spfp bp`y dy„bC\u
d_¡ `¥kp dp¡L$g¡ R>¡. A¡dZ¡ A¡L$ `Ódp„ g¿ey„ R>¡ L¡$ A¡d_¡ dy„bC sp¡
T¡f S>¡h„y gpN¡ R>¡. A¡d_¡ sp¡ R|>V$hy„ R>¡ `Z R>p¡X$ph¡ L$p¡Z ?
ÆhZ_u Ap„Mdp„ fp¡j A_¡ ìe\p_p¡ rdî cph Å¡C lº„ sp¡
N|„QhpC Nep¡. sygku rhhpl_p qv$hk_u DS>hZu_p¡ d_¡ S>fp`Z
Ap_„v$ füp¡ _ql. d¢ ÆhZ_¡ ApS>¡ S>fp h^y _ÆL$\u Å¡ep¡. s¡_p
d¡gp L$p¡V$_¡ DS>mp¡ L$fhp_y„ d_ \C Apìey„.
fpÓ¡ d_¡ b¡Q¡_u \su lsu. KO Aphsu _ lsu. `Z S>¡d
s¡d d_ hpmu_¡ KOu Nep¡. hl¡gu khpf¡ Of_p v$pv$f_y„ bpfÏ„
MMX$phhp_p¡ AhpS> k„cmpep¡. dpfu `l¡gp„ _p¡L$f¡ bpfÏ„ Mp¡gu
_pM¡gy„. d¢ Å¡ey„ sp¡ bp`y, dp A_¡ bl¡_ Ecp lsp. A¡d_u `pR>m
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
44
kpdp__p¡ Y$Ngp¡ `X¡$gp¡. _p¡L$f TX$`\u D`f Nep¡ v$pv$p_¡ S>NpX$u
gpìep¡. bp`y_¡ Å¡C v$pv$p sp¡ lfMO¡gp„ b_u Nep„. `Z bp`y sp¡
gp¡M„X$u \p„cgp_u S>¡d Ecp füp. `Z v$pv$pA¡ S>¡hp¡ kpdp__p¡
Y$Ngp¡ Å¡ep¡ L¡$ N„cuf b_u Nep. `Z L$iy„ bp¡ëep _rl. _p¡L$f¡
`pZu_p¡ gp¡V$p¡ Apàep¡ `Z gp¡V$p¡ _uQ¡ d|L$u v$u^p¡. bp`y sp¡ `g„Ndp„
KOu Nep. b`p¡f¡ L$p¡C Mpk S>çey„ _rl. kp„S>¡ `Z gNcN _ S>çep
S>¡hy„. d_¡ sp¡ L$L$X$u_¡ c|M gpN¡gu. dp `pk¡ Nep¡. dp A¡ fkp¡X$pdp„\u
Mphp_y„ d„Npìey„ `Z dp_u Ap„Mdp„ Apky„ Å¡sp„ MpC _ i¼ep¡. fps¡
b^p„ `p¡s `p¡sp_p„ Ap¡fX$pdp„ Q|`Qp` KOu Nep.
khpf `X$u. `Z EW$hp_u Ó¡hX$ _lp¡su. Ðep„ dp lp„amuap„amu
v$p¡X$su Aphu. d_¡ Y„$Y$p¡mu_¡ `|R>hp gpNu. bp`y rhi¡. lº„ dpfy„
Ap¡Y$hp_y„ a„Np¡mu_¡ Ecp¡ \C Nep¡. v$p¡X$u_¡ b^p Ap¡fX$p Å¡C gu^p.
_uQ¡ armepdp„ Aph¡gp Ahphfy Ap¡fX$p `Z Å¡C hþep. afu `pR>p
bp`y_p Ap¡fX$pdp„ Nep. bp`y_u `\pfu Aõsìeõs lsu. `g„N `pk¡_p
V¡$bg `f `X¡$gp¡ A¡L$ L$pNm d¢ Å¡ep¡. d¢ L$pNm D`pX$u gu^p¡. L$pNm
gC_¡ v$pv$p `pk¡ Nep¡ s¡ hp„Qu Nep. L$iy„ S> bp¡ëep rh_p L$pNm d_¡
Ap`u_¡ blpf S>sp füp. L$pNm d¢ dp_¡ hp„Qu k„cmpìep¡ :
""dpf dpV sdpfp b^p kp\ flh díLg R . dpfp ðpk LpC
f^u _pMs lpe sd \ep Lf R . dpfp\u lh _p_p Ad\p bpS
Mdpsp _\u. l Lpef, Xf`pL b_u Nep R . l ÅJ R . `pR p _rl
Aph. `pR p Aphhp dpV dpfu `pk lh LpC `Z LpfZ fü _\u.''
LpNm gpg iplu\u gMgp lsp. kpdp__p YNgp `pk
bp`_p Lpmp bV `Xgp Åep. A LpC AÅÎep fõsp `f Mëgp `N
Qpëep Åe R sh ×íe d_ vMphp gpÁe. l Ad_ `LXhp vpXsp
lpJ sd vpvf Esfu Nep. `Z arme R pXu_ AL XNg `Z blpf
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
45
S hp_u dpfu qlds Qpgu _rl. `pR p D`f Apìep. dp_ ^ufS \u
bkpXu. \pXuhpfdp vpvp ApfXpdp Apìep. d_ Lü, ""Qpg, sepf \C
Å ! Ap`Z vLp_ S hp_ R .'' l sp lbspC Nep. Ap kde vLp_
S hp_p R ? d _p `pXu vu^u. dp A Xfsp Xfsp dpfu kpd Åe.
`Z A sp Nep. _pLf_ `Z kp\ gsp Nep. b`pf \C. LpC `pR
Apìe _rl. kpS `Xu sp `Z LpC vMpe _rl. As d vLp_ S hp_p
r_Ze Lep. vLp_ `lpÃep. vLp_ Åsp sp dpfu ApMp Mëgu S flu
NC. vpvpA b^ kpa Lfphu_ vLp__ `lgp lsu shu S b_phu
vu^u lsu. d_ Ecgp ÅC Ecp \ep. _ Avf bpgphsp lsp `Z
dpfp `N \uÆ Negp. LëepZÆ_p dqvf_u Apfsu_p AhpÅ\u
dpfp Lp_ ÅZ h]^psp lsp. vpvpA lmhp AhpS Lü, Å, Npd_p
h`pfu `pk\u \pXp dpg Mfuvu gu^p R . b-Qpf qvhkdp dbC\u
h^ dpg dNphu gi. AÐepf Ap h÷p `Åfu_ Ap`u_ `pR p Aph
AVg kp\ Of S CA.'' vpvp_p iåvp kpcmu_ l vpXspL ApVgp
QXu Nep. _ Avf S C_ d_ Ap`hp dpV gbphg h÷p_ `pVg
Åf\u MQu gu^. `pVg R pXu _p¿e. Avf\u h÷p LpYép. fNbfNu
h÷p lsp `Z d T__\u AL `R u AL b^p h÷p apXu_ s_p gufp
lhpdp a¼ep. _uQ `Xgp gufp_ `N\u LQXsp vLp__p `Nr\ep
Esfu Nep. ÆhZ_p Of sfa Qpghp gpÁep. ÆhZ_p Of_u Xgu
`pk Aphu_ Ecp füp. d Xgu_u kpLm Åf\u MMXphu. `Z
Avf\u LpC Apìe _rl. Xgu_u kpLm_p MMXpV\u AL `XpiuA
`psp_u Xgu Mpgu. d Ad_ sfs S ÆhZ rhi `R é. `Xpiu dpfu
`pk Aphu_ bpëep L ÆhZ_u `Ð_u dfu NC R . ÆhZ A_u
vuLfu_ dpkpm dLhp Nep R . `Xpiu_p Apcpf dp_u l KXu
ifudp\u blpf _uLþep. ÆhZ_p Of_u _p_u _p_u ApfXuAp `f
d_ YNgp b^ kLp `pvXpAp Mfsp vMpep.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
46
`N Y$kX$sp¡ O¡f Apìep¡. _p¡L$f¡ bpfÏ„ Mp¡ëey„. dpfp Ap¡fX$pdp„
Nep¡. \p¡X$uhpf Ecp¡. afu blpf Apìep¡. v$pv$p_p Ap¡fX$pdp„ Nep¡. s¡
dÃR>fv$p_udp„ k|sp lsp. dp_p Ap¡fX$pdp„ Nep¡. dp _¡ bl¡_ V|„$qV$ey„
hmu_¡ S>du_ `f KOu Ne¡gp. bp`y_p Ap¡fX$pdp„ Nep¡. `g„N Mpgu
lsp¡. afu dpfp Ap¡fX$pdp„ Apìep¡. b^u bpfuAp¡ b„^ L$fu v$u^u. `g„Ndp„ ifuf g„bpìey„. Ap„Mp¡ bmsu lsu. KO Aphi¡ A¡ ApipA¡
Ap„Mp¡ d]Qu_¡ `X$u füp¡. L$ëepZÆ_u d|rs® `f A¡L$ `lp¡mp¡ KQp¡
L$pmp¡ hlpZ_p iY$ S>¡hp¡ `X$v$p¡ `X$sp¡ d_¡ v$¡Mpep¡. `X$v$p¡ `X$hp_u
OX$uA¡ `X$v$p_p O¡fphp_u _uQ¡ v$bpsu lhp_p¡ aaX$pV$ ¼epf¡ idi¡ s¡_u
fpldp„ OqX$epm_p L$p„V$p_p¡ kfL$hp_p¡ AhpS> kp„cmsp¡ `X$u füp¡.
khpf¡ v$pv$pA¡ d_¡ S>NpX$ép¡. A¡ L$iy„ S> bp¡ëep rh_p d_¡
Ap¡fX$p_u blpf gpìep ÅZ¡ L¡$ d_¡ Qpgsp„ riMhpX$sp lp¡e A¡d.
A¡dZ¡ d_¡ A¡L$ `R>u A¡L$ v$pv$f_p„ `Nr\ep„ Dsfpìep„. v$pv$f Dsfu_¡
armepdp„ `lp¢Ãep„. d¢ Å¡ey„ sp¡ ka¡v$ L$`X$pdp„ L$p¡C_u gpi h]V¡$gu.
gpi `pk¡ ÆhZ Ecp¡ lsp¡. ÆhZ \p¡X$p„ X$Ngp„ Qpgu_¡ dpfu `pk¡
Apìep¡. d_¡ A¡_p d¡gp L$p¡V$_p¡ X$f gpNhp dp„X$ép¡. ÆhZ¡ lmh¡\u
L$`X$p„_¡ h]V$pm¡gu v$p¡fu R>p¡X$u _pMu. A¡ gpi bp`y_u lsu. dp\pdp„
L$iy„L$ hpNhp\u gp¡lu _uL$þey„ li¡ s¡ hpmdp„ Ådu Ne¡gy„. ÆhZ v$pv$p
`pk¡ Nep¡. v$pv$p_u ApNm Ecp¡ flu_¡ bp¡ghp gpÁep¡ :
""dpfu v$uL$fu_¡ dp¡kpm d|L$u_¡ fpÓ¡ O¡f Aphsp¡ Ðep„ fõspdp„
aŸghpX$u_p¡ Qp¡L$uv$pf dþep¡. Qp¡L$uv$pf dpfy„ Of ip¡^sp¡ lsp¡. A¡Z¡ L$üy„
L¡$ aŸghpX$u_u hphdp„ sdpfp rdÓ_u gpi sf¡ R>¡.''
v$pv$p õså^ Ecp füp. dp-bl¡__y„ Ap¾„$v$ dpfu `p„kmuAp¡_¡
L$QX$sy„ lsy„. lº„, v$pv$p A_¡ ÆhZ bp`y_u gpi\u \p¡X¡$ A„sf¡ Ecp
füp.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
47
kp„S>¡ ÆhZ afu Apìep¡. v$pv$pA¡ ÆhZ_¡ v$pv$f QX$sp„ S>
fp¡¼ep¡. `Z lº„ v$p¡X$u_¡ v$pv$f Dsfu `X$ép¡. ÆhZ¡ d_¡ AV$L$pìep¡. dpfp
dp\p `f lp\ d|L$u_¡ bp¡ëep¡, ""ky_ug, lh¡ cZhp_y„ R>p¡X$u_¡ vy$L$p_
k„cpmu gp¡. sdpfp v$pv$p lh¡ OfX$p \ep R>¡.'' v$pv$p ÆhZ_y„ hp¼e
kp„cmu_¡ v$pv$f Dsfu_¡ _uQ¡ Apìep. ÆhZ_p¡ lp\ `L$X$u_¡ s¡_¡
D`f gpìep. ÆhZ_¡ tlX$p¡mp `f b¡kpX$ép¡. d_¡ `p¡sp_p Ap¡fX$pdp„
gC Nep. lmh¡\u gpL$X$p_y„ L$bpV$ DOpX$éy„. s¡dp„\u ApW$-v$k hpf_p
dp`_y„ ka¡v$ ÅXy„$ L$p`X$ L$pY$u_¡ d_¡ Apàey„. L$bpV$ b„^ L$fu_¡ bp¡ëep, ""g¡, Ap h÷ ÆhZ_¡ Ap`u v$¡.''
lº„ Ap¡fX$pdp„\u blpf Apìep¡. `Z Å¡ey„ L¡$ tlX$p¡mp¡ Mpgu
lsp¡. v$pv$p `Z Jbf `pk¡ Ecp flu Mpgu tlX$p¡mp_¡ spL$u füp„.
bp`y_u dfZp¡Ñf rhr^dp„ `Z ÆhZ v$¡Mpep¡ _rl.
\p¡X$p qv$hkdp„ v$pv$pA¡ vy$L$p_ h¡Qu _pMu. `R>u sp¡ kph Ofdp„
S> `yfpC_¡ fl¡sp. dp\p `f bp„^sp A¡ `pOX$u, L$p¡V$_p rMõkpdp„
gV$L$phhp_u OqX$epm, L$p¡V$dp„ V$p„L¡$gp kp¡_p_p„ bV$_, b^y„ Dspfu_¡
L$bpV$dp„ d|L$u v$u^y„. A¡L$ qv$hk fpÓ¡ S>du_¡ Ecp \sp lsp Ðep„ d¢
fp¡¼ep. b¡kpX$ép. d¢ L$üy„ L¡$ \p¡X$uhpf b¡kp¡, L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ hp„Qu
k„cmphy„. b¡ku füp. d¢ `p_y„ hp„Qhp_u iê$Aps L$fu `Z S>¡hp¡ lº„
kyrhQpf hp„Qhp S>sp¡ lsp¡ Ðep„ d_¡ AV$L$pìep¡. S>fp dp¡V¡$ AhpS>¡
bp¡ëep, ""kyrhQpfp¡_p¡ d_¡ lh¡ M|b cpf gpN¡ R>¡.'' A¡V$gy„ bp¡gu_¡
`p¡sp_p Ap¡fX$pdp„ S>sp füp. lº„ `pR>m `pR>m Nep¡ `Z d¢ Å¡ey„ L¡$ A¡ sp¡ R>Óu `g„N_u
A„v$f âh¡isp lsp. A„v$f âh¡iu_¡ dÃR>fv$p_u `pX$u _pMu. lº„
L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ `L$X$u_¡ Ecp¡ füp¡. `Z Ðep„ AQp_L$ `p_y„ dpfp
lp\dp„\u kfL$u_¡ _uQ¡ `X$éy„. S>¡hy„ _uQ¡ `X$éy„ sp¡ dp¡V$p¡ ^b AhpS>
dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
48
lfL$pÞs
\ep¡. d¢ _uQp hmu_¡ Å¡ey„ sp¡ d_¡ A¡L$ Av¹$cys rQÓ v$¡Mpey„.
L$ëepZÆ_u d|rs® L¸$g¡ÞX$f_p„ `p_p„ `f duZ_u S>¡d Ap¡Nmsu
Ap¡Nmsu i|Þe b_su S>su lsu. R>Óu `g„N_p `pep S>du_dp„
Mp¡X$psp v$¡Mpep. lº„ v$p¡X$u_¡ bpfu b„^ L$fhp v$p¡X$ép¡. d_¡ QL$fphp g¡sy„
A„^pfy„ `L$X$hp v$p¡X$sy„ v$¡Mpey„. bpfu b„^ L$fhp lp\ g„bpìep¡ L¡$ d¢ Å¡ey„
sp¡ bp`y_y„ ib L$pmp b|V$ `l¡fu_¡ b¡Wy„$ lsy„. lº„ b|V$ g¡hp _uQ¡ _çep¡
sp¡ Å¡ey„ L¡$ b|V$_p srme¡ Adpfu vy$L$p_ L$QX$psu Qukp¡ `pX$su lsu. lh¡
sp¡ d_¡ _uL$mhp_p¡ L$p¡C dpN® v$¡Mpsp¡ _lp¡sp¡. b^y„ Myëgu _S>f¡ Å¡sp¡
Ecp¡ füp¡. \p¡X$uhpf `R>u Of_p¡ _p¡L$f Apìep¡. d_¡ KQL$u_¡ dpfp
Ap¡fX$pdp„ gpìep¡. d_¡ `g„N `f kyhpX$ép¡. `R>u `g„N_u ^pf¡ b¡ku
füp¡. d¢ A¡_¡ blpf S>hp L$üy„. `Z A¡ Mõep¡ _rl. d¢ bmS>bfu\u
A¡_¡ ^½$p¡ dpep£. sp¡ `Z _ Mõep¡. EgV$p_p¡ dpfp¡ lp\ `L$X$u_¡
bp¡ëep¡, ky_ugcpC, L$p¡C hpsp® L$lp¡_¡, blº buL$ gpN¡ R>¡. d¢ L$üy„ L¡$
Å V¡$bg_p Mp_pdp„ A¡L$ hpsp® `X$u R>¡ s¡ g¡sp¡ Aph. A¡ v$p¡X$ép¡ _¡
gpìep¡. hpsp® dpfp lp\dp„ d|L$u. hpsp®_y„ _pd lsy„ "L$ëepZÆ_u
d|rs®'.
"b„Ngp¡' î¡Zu_u buÆ hpsp®
hX$p¡v$fp
sp. 18-04-2004
sp. 31-12-2004
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
49
‘X$R>pep¡ 6
`Õ\fp¡dp„\u hl¡su _v$u S>¡hu k„h¡v$_p Al] dpfp lp\dp„
A_ychy„ Ry>„. fõspAp¡_u AhfS>hf hÃQ¡ a„V$psp fõsp S>¡hy„ d_ \„cu
Ney„ R>¡. ip„s fprÓAp¡dp„ V$`¼ep L$fsp¡ Q„Ö dpfu Ap„Mp¡dp„ [õ\f
rQÓ_u S>¡d rQsfpC Nep¡ R>¡.
lº„ A¡V$g¡ A¡L$p„s ! A_¡ A¡L$p„s A¡V$g¡ h©np¡_u R>pepdp„ ðpk
g¡sp `h_ S>¡hu sy„ - A¡V$g¡ L¡$ dp¥_. s_¡ AX$L$u `Z _ iL$pe A¡hu
A`¡np_u lhpdp„ sfsu k„h¡v$_p-lh¡ rdÓp¡“u AhfS>hf kp„S>¡ blº
Ap¡R>u füp L$f¡ R>¡. kp„S>¡ N¡g¡fudp„’u Ap’dsy„ ApL$pi Å¡hp“u M|b
BÃR>p ’pe R>¡. L$p¡au“p õhpv$dp„ sep® L$fsu kp„S> ! Ap„Mp¡“p s¡S>“u
suh°sp OV$u S>hp’u v|$f rnrsS>“p¡ f„N “pV$L$dp„ T|gsp L$pmp ‘X$v$p
S>¡hp¡ ! d©Ðey.
il¡f\u v$qfep¡ M|b v|$f R>¡. kp„S>¡ v$qfepqL$_pf¡ X|$bsp k|fS>_p„
qL$fZp¡_u A`¡npdp„ d_ `fp¡hu_¡ b¡ku fl¡hp_y„ M|b Nd¡ `Z
N¡g¡fudp„\u dL$p_p¡_u cuX$ hÃQ¡\u k„spsy„ ApL$pi Å¡hp dpV¡$ Ap„M
A¡V$gu Apsyf fl¡su _\u.
fps `Xu S hp_u Mbf õVuVgpCV Ap`u. bpmLp_u
fdsdp\u d_ MkXu gC_ EXsp `MuAp_u \pLgu `pMdp
kmhmsp `]R p r_:ðpk S hu eps_p A_cìep Lf R . LpC dS g
AhpS EN A ApipA dpX k^u bWp fl R . A_`dp bu.A.dp
R . Ngfu lh R pXhu `Xi. ALgp `X R _ A_`dp sfhep Lf
R . klpk LvpQ dpXu fpÓ Aphi. A_`dp rhi gbpZ\u AL
hp¼e bpgi. A_ bk dpfu A_ klpk_u hÃQ dp_. A_`dp
50 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
hpfhpf dÐe_u khv_p_u LC NY hpsp Lep Lf R . s_ d_ fS -
dpVu_u b_gu `Õhu\u D`f_p `Xdp sep Lfsp iÞe_ `pdu ghp
Apsf lpe R . klpk LvpQ ApS _ Aph sp d_ KO `Z _
Aph. klpk_u âaëg kNr^s hpsp dpZhp_p Ap_v S d_
rS hpXu füp R . dpfp Mpgu dpmp S hp Of_u vuhpgp hÃQ
klpk_u khv_pAp d_ ^½p Apàep Lf R ApNm Æhhp_p.
k{_p hnpdp\u hfksu Qpv_u_p DÅkdp d vqfep Åep.
qvhk_p sp`dp Åegu fsu AÐepf S vu S gpNu, ÅZ Lp s_p
lp\ ! sZ lp\ d¼ep _ bpgu, "LVgp b^p hjp\u dpÅ qL_pf
Aphu Aphu_ `pR p Qpëep Åe R ! fsudp `Z vqfep_u cu_pi
ApNpmhp_u LVgu sóZp li ? vqfep R pXu_ vf S hp_ d_ Lf
R _ ÅZ L s_p lp\ d_ h]VmpC hm R ! spfu `uW vqfep
sfa R . s OOhpV_p `XOp_ `pR p dpLgu iL R . dpfu sp ApMp
vqfep `f sep Lf R . d_ bk ALps AVg vqfep A_ s `Z
dpf ALps _rl dpÓ `XOp. s_ Npr`s fpMu_ d_ `pdu ghp_p
AS `p - s. s kb^dp Lip rhõspf _rl Ap`u iL - l EOXu
S hp d\ R . dpfp b^ bpfZpdp\u âhi Lfhp dpN R , iÞedp.
l AVg r_ip _rl `Z dpÓ A_s iÞe ! s BÃR sp S êf
Æh_dp A`npAp_ `fu Lfu iL R . spfu LimspAp_, spfu
dlÒhpLpnpAp_ `fu Lfu iL R . s Ahgrbs b_u Æh_dp Ap^pf
b_u fl, d_ Ap_v R . l spf Li S _rl. ApLpidp KQ Å - QÖ
Lhp ALgp âLpi R . A^Lpf_ `Z `Õhu `f Aphhp_p Ar^Lpf R S - ÅJ R . lh ¼epfe _rl dm - LvpQ iåv\u s `pdu iLui Ap
fsu_p õ`i A_ auZdp QdLsu Qpv_u_ - `Z d_ _l] !
N¡g¡fudp„\u A„v$f Aphhp_p¡ âeÐ_ L$fy„ Ry>„. Ap¡fX$p_p
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
51
A„^L$pfdp„ b¡ku_¡ \p¡X$p¡ g„bphy„ Ry>„. kylpk_u Ap„Mp¡ Å¡hu Nd¡ s¡hu
KX$u R>¡. s¡_u L$Õ\C f„N_u Tp„e_p¡ õ`i® Nd¡. L$v$pQ ApS>¡ A_y`dp
`Z kylpk_u kp\¡ Aph¡. kylpk L$p¡C âñ d|L$u_¡ A¡L$ âhpl_p¡
Ap„fc L$fu_¡ A_y`dp_¡ s¡dp„ hl¡su d|L$u v$¡ _¡ `R>u Å¡ep L$f¡ L$p„W¡$
Ec¡gp_u S>¡d A_y`dp_¡. A_y`dp v$uhpgp¡ `f rQÓp¡ d|L$hp_y„ `k„v$
L$f¡ _rl. rQÓ_y„ õ\p_ v$uhpg L¡$hu fus¡ lp¡C iL¡$ ? rQÓp¡ dpÓ
v$uhpg `f dyL$php S> kÅ®ep„ R>¡ ? A_¡ A¡ rQÓp¡_u hps `f\u
AQp_L$ Aphy„ `|R>u b¡k¡ L¡$ iy„ Apd S> d©Ðey_¡ `pdu g¡hp_y„ ? kylpk
`pk¡\u iy„ `pdu g¡hp_y„ li¡ dpf¡ ? dpf¡ ip dpV¡$ kylpk_¡ S>
â¡d L$fhp¡ Å¡CA¡ ? Aph¡Np¡_u suh°spdp„\u d_ Mk¡X$u_¡ KX¡$ ¼ep„L$
k„spX$u v$J Ry>„ Ðepf¡ s¡_¡ `pdu g¡hp dpV¡$ S>¡ sgkpV$ R>¡ s¡_y„ d|m
rhjpv$dp„ R>¡ ! V¡$bg `f lp\ Np¡W$hu_¡ dpfp Of_¡ Å¡J Ry>„. L¡$V$gp„ b^p„
`yõsL$p¡ d_¡ O¡fu_¡ Ecp„ R>¡, ÅZ¡ L¡$ dpfp A„NfnL$p¡ ! iåv$_p Ofdp„
L¡$v$ dpZk_¡ dy¼s L$fhp d¢ iåv$p¡_¡ S> ip¡Ýep. Ap¡fX$p_p A„^L$pf_¡
Å¡hp¡ Nd¡ R>¡. Apfpd\u Y$m¡gu MyfiuAp¡dp„ `p„Nfsp ApL$pf_¡ Å¡J
Ry>„. A¡d \pe R>¡ ^udp¡ `v$fh \ep L$f¡ R>¡. AhpS> d_¡ O¡fu g¡i¡.
v$uhpgp¡_u hÃQ¡ c]kpC ÅJ sp¡ i|Þedp„ âh¡iy„. i|Þe_u c¡V$ r_ipA¡
Ap`u R>¡.
hfkpv$ hfku Nep bpv$_u A¡L$ Myëgu kp„S>¡ gV$pf dpfsp¡
lsp¡. Ðep„ A¡L$ Mpbp¡rQep `pk¡ Ecu ApMp ApL$pi_¡ Å¡su r_ip_¡
`l¡guhpf Å¡C. r_v$p£j`Z¡ bp¡gu, "Ap Mpbp¡rQey„ L¡$hy„ gpN¡ R>¡ !
ApL$pi_u dpep sp¡ Sy>Ap¡ !' d¢ A¡_y„ _pd `|R>éy„ _¡ A¡ Qpgu NC.
A¡_p¡ âñ A_¡ A¡_p lp\_¡ lº„ c|gu i¼ep¡ _rl. Aæepkdp„ bk
L$p¡fp `p_p„ D\gpìep L$fsp¡. L$rhspAp¡ hp„Qsp¡. "`Zp£ Mfu Nep
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
52
`R>u_p h©n_¡ Å¡sp A¡L$ h©Ù_u D[¼s' A¡ iuj®L$ S>¡hu dpfu [õ\rs
b_u NC. s¡ dpf¡ dpV¡$ A„^L$pf `p\fhp gpNu.
S|>_u v$uhpgp¡_p M„X¡$f\u `\fpe¡gp d¡v$p_dp„ `Õ\fp¡_¡ Å¡sp¡
b¡W$p¡ lsp¡. DÄS>X$ d¡v$p__u qL$_pf\u \p¡X¡$ v|$f ApL$pi hfksy„ lp¡e
A¡hy„ gpNsy„. \p¡X$u hpfdp„ A¡L$ ApL$pf Å¡ep¡. L$ip S> AphL$pf rh_p s¡
Aphu _¡ Myëgp `N\u `Õ\f Mk¡X$su dpfu bpSy>dp„ b¡ku NC. "Ap
S>Áep Ap`Zp¡ AhpS> kp„cmhp dpV¡$ kfk R>¡. Ap`Zp dp¥__¡ `Z
kp„cmhp_p¡ Al] AhL$pi dm¡ R>¡. Ap d¡v$p_p¡dp„ dpfu rhõsfsu
Ås_¡ Å¡C iLy„$ Ry>„. cuX$ hÃQ¡ dL$p_p¡dp„ Ås_¡ DTfX$psu Å¡J Ry>„.
dpfy„ _pd r_ip R>¡. L$v$pQ dpfp _pd_¡ sd¡ T„Msp lip¡. d_¡ dpfy„
_pd v$uhpgp¡ S>¡V$gy„ dS>b|s b_u fl¡ s¡ Ndsy„ _\u. Aæepk_y„ Ap
R>¡ëgy„ hj® R>¡. O¡f b¡ku_¡ Aæepk L$fy„ Ry>„. `Z d_¡ `funp S>¡hy„ _\u
gpNsy„. lº„ bp¡gy„ _¡ sd¡ kp„cmp¡ s¡ d_¡ Nd¡ _rl.' A¡L$pv$ `Õ\f_¡
a¢L$u_¡ kde_¡ lX$k¡gu v$¡hp_p¡ âeÐ_ L$fsp¡ lsp¡ _¡ s¡ S>mâhpl S>¡hu
v|$f S>su flu.
r_ip_y„ d_ `pdhp_y„ kyM L¡$hy„ lp¡e ! lº„ sp¡ L$ë`_p S> L$fsp¡
L¡$ s¡_¡ âñp¡ L¡$hp kp„cmhp Nd¡ R>¡ ! âñp¡_u `pf ^bL$su s¡_u d©vy$sp
d_¡ õ`i®hu Nd¡. L$p¸g¡S>_p d¡v$p_dp„ Ad¡ kp¥ `pk \ep_p Ap_„v$dp„
dõs lsp„. r_ip Ðep„ Aphu. il¡f\u v|$f_p fõsp `f lº„ R>pepAp¡dp„
Qpgsp¡ lsp¡. s¡_p `N `f ApR>u fS> Qp¢V¡$gu lsu. s¡ M|b QdL$su
lsu. d¢ s¡_u _ÆL$ S>C_¡ s¡_¡ L$üy„, "r_ip lº„ s_¡ Qplº„ Ry>„.' s¡Z¡
Ecp flu dpfp¡ lp\ `L$X$sp L$üy„, "Qplhy„ L$v$pQ rhÃR>¡v$_y„ buSy>„ _pd
R>¡. s¡dp„ d©Ðey_u R>pep `X¡$gu lp¡e R>¡.' dpfp¡ lp\ lmh¡\u R>p¡X$u
d|L$u_¡ ApL$fp sp`dp„ Qpgu _uL$mu. lº„ R>pepAp¡dp„ dpfp lp\_¡
hmN¡gu s¡_u Ap„NmuAp¡_u cu_pi_¡ ddmphsp¡ füp¡. \p¡X$u nZp¡dp„
Ðep„ cu_pi bpó` b_u EX$u NC.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
53
r_ip dpf¡ dpV¡$ O|Ohpsp¡ v$qfep¡ R>p¡X$u_¡ d_¡ `uX$p
Ap`su flu.
V¡$bg `f dpfp lp\ gNcN Mpgu S>¡hp \C `X¡$gp R>¡.
r_ip_u l\¡mudp„\u _uL$msu f¡Mp_¡ d¢ A¡L$hpf s¡Z¡ f¡sudp„ `pX¡$gu
R>p` hMs¡ Å¡C lsu _¡ s¡Z¡ v$qfep¡ R>p¡X$ép¡ Ðepf¡ d_¡ A¡ f¡su_p¡
Mp¡bp¡ cfu g¡hp_p¡ rhQpf Aph¡gp¡.
kylpk `l¡gu _S>f¡ Ndu Åe s¡hp¡ dpfp¡ râe rhÛp\} R>¡.
`l¡gu hpf dþep Ðepf¡ kylpk¡ aŸgp¡_u M|b hpsp¡ L$fu lsu. dpfpdp„
\„cu Ne¡gy„ f¼s DR>mhp gpÁey„. ¼epf¡L$ A_y`dp_p âñp¡\u d|„Np
b_u S>sp kylpk_¡ Å¡C d_¡ b¡Q¡_u \su. Ad¡ ÓZ OZuhpf Adpfu
Apbp¡lhpdp„ sfsp„ fl¡sp„ `Z O¡f S>sp„ kylpk A_y`dp_p¡ lp\
`L$X$u_¡ dpfy„ Of R>p¡X$sp¡ Ðepf¡ d_¡ dpfp lp\ `f rsfõL$pf \sp¡ _¡
fps_p A„^L$pfdp„ v$qfepqL$_pf¡ A_y`dp âL$pisp A¡L$gp Q„Ö_u hÃQ¡
d_¡ R>p¡X$u_¡ S>su fl¡su s¡_y„ suÿZ dp¡Sy>„ d_¡ O¡fu hmsy„.
ApS>¡ kylpk_¡ blº dp¡Xy„$ \ey„. L$v$pQ _ `Z Aph¡. A_y`dp_¡
L$v$pQ kp\¡ gphi¡.
AQp_L$ X$p¡fb¡g hpNu. b„^pe¡gu nZp¡ kfL$hp gpNu _¡ s¡_p
`f X$p¡fb¡g_p¡ S>fp ÅX$p¡ AhpS> Okpsp¡ Qpëep¡. "ApV$gy„ dp¡Xy„$ L¡$d ?'
Myfiudp„ b¡ku kylpk dpfp sfa Å¡C füp¡ R>¡. A¡_¡ L„$CL$ L$l¡hy„ R>¡.
A¡_p lp¡W$ `f [õds_y„ õaºfZ R>¡ !
A_„s epÓp_p¡ L$p¡C ge dpfpdp„ S>Þdu füp¡ lp¡e _¡ d_¡
b°ûp„X$dp„ sfsp¡ d|L$u v$¡hp O|dsp¡ lp¡e s¡hp¡ A„^L$pf N¡g¡fu_u blpf
dpfu fpl Sy>A¡ R>¡. lº„ r_fp„s¡ Myfiudp„ b¡ku flº„ Ry>„. dpfu _ÆL$
Myfiu M¢Qsp„ kylpk bp¡ëep¡ :
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
54
"d¢ A_¡ A_y`dpA¡ A¡L$ \hp_p¡ r_Z®e ApS>¡ L$fu gu^p¡ R>¡.'
d¢ L$üy„, "kylpk, A_y`dp spf¡ dpV¡$ ep¡Áe _\u.' dpfp¡ S>hpb
kp„cmu kylpk dpfu kpd¡ Nyõkp\u spL$u füp¡. d¢ N¡g¡fu sfa S>hp_p¡
âeÐ_ L$ep£.
kylpk fõsp `f `X$R>pep_¡ M|„v$sp¡ S>sp¡ füp¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
55
A¡_u `pk¡ L$p¡C DÑf _ lsp¡
7 kpdpÞe fus¡ A¡¡ kphf_p 06-50 hpÁep_u _p¡L$fu L$f¡.
EW$hpdp„ M|b S> r_erds. khpf¡ `p„Q hpN¡ EW$u Åe. khp `p„Q
hpÁe¡ _m Aph¡. A¡ hpfp âdpZ¡ `pZu cfhp_u gpC_dp„ Ecp¡ fl¡.
r_fp„s¡ `uhp_y„ hp`fhp_y„ `pZu cfu g¡. \p¡X$u hpf `R>u A¡_u dp
ÅN¡. A¡ h^pfp_y„ `pZu cfu g¡. Apd sp¡, A¡L$ dp¡V$p ê$d_y„ Of L$lu
iL$pe `Z dL$p_dprgL¡$ gpL$X$p_y„ `pqV®$i_ L$fu Ap`¡gy„ s¡\u `prZepfy„
A_¡ Þlphp dpV¡$_u S>Áep b_u NC lsu. Ofdp„ A¡L$ gpL$X$p_p¡ tkv$fu
N|„\¡gp¡ MpV$gp¡, A¡L$ gpL$X$p_u S|>_u Myfiu, c]sdp„ gpL$X$p_y„ _p_y„
L$bpV$. s¡dp„ `yõsL$p¡ A_¡ kpdreL$p¡ W$p„ku W$p„ku_¡ cf¡gp„. hpkZdp„
Qpf \pmu-hpV$L$p, ÓZ s`¡gu, "Aip¡L$' õV$h. MpV$gp_u _uQ¡ A¡L$
`sfp_u L$pmu `¡V$u lsu. A¡¡_u dp L$l¡su L¡$ `p¡s¡ `fZu_¡ Aphu Ðepf¡
Ap `¡V$u_p¡ f„N gugp¡ lsp¡. _hp„ _hp„ L$`X$p„\u cf¡gu `¡V$u dp„X$ dp„X$
b„^ \su. S|>_u A¡L$ buÆ hõsydp„ S>d®_ rkëhf_p¡ Np¡bphpmp¡ gp¡V$p¡
lsp¡. c]sdp„ A¡L$ _p_y„ gpL$X$p_y„ d„qv$f lsy„. dp `|Å-`pW$ L$f¡. `Z
A¡ ¼epf¡e ANfbÑu L¡$ v$uhp¡ `Z _ L$f¡. cNhp__p ap¡V$p_¡ `N¡ `Z _ gpN¡. R>p`y„ Mp¡gu_¡ TX$`\u A¡L$ _S>f _pMu g¡. L$bpV$ Mp¡gu_¡
"L$rhsp' L¡$ "kd`®Z'_p¡ _hp¡ A„L$ L$pY¡$. A¡L$-b¡ L$pìe hp„Q¡, Ðep„
ky^udp„ dp Qp b_phu g¡. Qp kp\¡ A¡L$ cpMfu MpC g¡. ^ud¡ ^ud¡
`Õ\f_p¡ v$pv$f Esf¡. X¡$gu Mp¡gu_¡ `pR>u b„^ L$fu v$¡. fõsp `f
Qpghp gpN¡. A¡ V¡$rgap¡_-rhcpNdp„ V¡$rgap¡_-Ap¸`f¡V$f sfuL¡$ _p¡L$fu
L$fsp¡ lsp¡. khpf_p kde¡ L$p¸`p£f¡i__p kapC L$pdv$pfp¡ fõsp¡ hpmsp
v$¡Mpe. gp¡L$p¡A¡ a¢L¡$gp„ L$pNrmep„ NV$fdp„ akpe¡gp„ v$¡Mpe. A¡_¡
dlp_Nf_u L$p¡C L$rhsp epv$ Aphu Åe. gNcN 06-45 hpÁe¡
dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
56
lfL$pÞs
Qpgsp¡ A¡ V¡$rgap¡_-A¡¼kQ¡BÞS> `lp¢Qu Åe. V¡$rgap¡_ rhcpN_p
dp¸r_V$f S>¡ bp¸X®$ `f b¡khp_y„ L$l¡ Ðep„ b¡ku Åe. `Z A¡¡d_y„
d_`k„v$ bp¸X®$ sp¡ 15 _„bf_y„. A¡L$ bp¸X®$ `f 120 V¡$rgap¡_-L$_¡¼i_
lp¡e. L¡$V$gpL$ N°plL$p¡ kp\¡ r_Mpgk k„b„^ bp„^u g¡. v$f¡L$ N°plL$_¡
i¼e s¡V$gu TX$`\u S>hpb Ap`hp_u L$pmÆ g¡. N°plL$ `p¡sp_p¡ ap¡_
D`pX¡$ _¡ bp¸X®$ `f S>¡hp¡ ka¡v$ g¸ç` v$¡Mpe L¡$ sfs S> A¡¡ ApÞkqf„N
L$p¡X$\u S>hpb Ap`¡. N°plL$_¡ r_fp„s S>¡hy„ lp¡e sp¡ A¡_u kp\¡ hpsp¡
L$f¡. A¡ rMõkpdp„ L$ped _p_u X$pefu fpM¡. khpf_p L$pd \p¡Xy„$ Ap¡Ry>„
lp¡e s¡\u s¡ _hp„ kpdreL$p¡ hp„Qu g¡. ¼epfL¡$ d_`k„v$ L$pìe-
`„[¼sAp¡, hpsp® L¡$ r_b„^_p A„ip¡ kpfp Anf¡ X$pefudp„ _p¢^u g¡.
X$pefu Å¡ Mgpk \C Åe sp¡ L$bpV$dp„ kpQhu_¡ d|L$u fpM¡. d_ \pe
Ðepf¡ X$pefu Mp¡gu_¡ hp„Qu g¡.
Of MQ® L$pY$sp„, A¡_u `pk¡ L„$C Mpk `¥kp bQ¡ _rl. s¡\u
A¡_¡ buÆ hõsy_u S>¡d, Mpk sp¡ `l¡fhp_p„ L$`X$p„_u L$ped M¢Q fl¡.
Apd sp¡ b¡ `¡ÞV$ _¡ ÓZ¡L$ iV®$ lsp„. `Z ¼epf¡L$ Å¡ Qp¡dpkpdp„ L¡$ L$p¡C
L$pfZkf L$`X$p„ ^p¡hpdp„ AX$QZ Aphu NC lp¡e sp¡ A¡_¡ dyíL¡$gu
`X$su. hfkdp„ `p„Q\u R> hpf L$df\u cu_y„ `¡ÞV$ A_¡ L$p¸gf L¡$
bp„e\u cu_y„ iV®$ `l¡fu_¡ Ap¸qak¡ S>hp_y„ b_sy„. Qpgsp S>hp\u \p¡Xy„$
k|L$pi¡ A¡hy„ rhpQfu A¡ Ap¸qak¡ `lp¢Q¡. `Z Mpk a¡f `X¡$ _rl. N°plL$
Äepf¡ b¡-Qpf Ap¥`QpqfL$ hps L$f¡ Ðepf¡ L$l¡sp¡ L¡$ ApS>¡ sp¡ L$p¸gf\u
A_¡ L$df\u cu_p„ flu Ne¡gp„ L$`X$p„ `l¡fu_¡ Apìep¡ Ry>„. kp„cmu_¡
N°plL$ `|R>¡ L¡$ ApV$gy„ L¡$d kl_ L$fp¡ R>p¡. sd¡ lºL$d L$fp¡_¡ sp¡ b¡ Å¡X$
L$`X$p„ A`phu v$J, sdpfu A_yL|$mspA¡ `¥kp Ap`Å¡. `Z A¡_u
hps_p¡ dd® N°plL$ kdÄep¡ _\u s¡hp cpf kp\¡ `p¡sp_u X$pefu DOpX¡$.
A¡ L$pìe_p rhðdp„ âh¡iu S>sp¡. A¡_¡ \sy„ L¡$ khpf_p EWy„$ Ry>„ Ðepf\u
_m, L$`X$p„, Qp-_põsp¡, `yõsL$p¡ A_¡ Ål¡f fõsp `f `X¡$gp L$Qfp_p
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
57
Y$Ngp hN¡f¡ hõsyAp¡ kp\¡ fp¡S>_p¡ k„b„^ R>¡. `p¡s¡ hõsyS>Ns\u S>fp
`Z v|$f _\u. MpV$gp¡, hpkZ, kphfZu, õV$h, _p_y„ d„qv$f, gpL$X$p_y„
`pqV®$i_, sygku, `¡_-`¡[Þkg, ANfbÑu A¡hy„ b^y„ L¡$hy„ hõsyS>Ns
R>¡ ! A¡ s¡ S>Ns\u v|$f S>hp_p¡ âeÐ_ _\u L$fsp¡. s¡ S>Ns A¡_¡ Nd¡
R>¡. õV$h_u `umu c|fu Äep¡s, gpL$X$p_p `pqV®$i__u KQpC, ANfbÑu_u kyN„^ A¡_¡ Nd¡ R>¡. ¼epf¡L$ fpÓ¡, dp_p `N v$bphu
Ap`¡. dp_p¡ b^p¡ \pL$ Dspfu v$¡hp dpV¡$ A¡ lmh¡ lmh¡ srmep„ v$pb¡.
¼epf¡L$ bp¸X®$ `f b¡W$p„ b¡W$p„, AQp_L$ L$p¡C kdcphhpmp¡ AhpS>
k„cmpe sp¡ A¡_¡ M|b dÅ `X$u S>su. A¡_¡ L$p¡C Mpk aqfepv$ _\u.
Æh__p¡ ge A¡_¡ Nd¡. dp ¼epf¡L$ Å¡ IV$ A_¡ MpV$u R>pi\u
cNhp__p d„qv$f_p„ hpkZp¡ kpa L$fsu sp¡ A¡_¡ hõsyS>Ns_p
kp¦v$e®_p¡ Ap_„v$ dmsp¡ - Aphp Aphp rhQpfp¡ A¡ Mpgu `kpf \su
`mp¡dp„ L$f¡.
khpf_p 10-30 hpÁe¡ A¡L$ L$gpL$_u S>dhp_u fÅ dm¡.
A¡L$ L$gpL$dp„ sp¡ A¡ Qpf¡L$ qL$.du. v|$f Aph¡gp Of\u `N¡ Qpgu_¡
kdekf `pR>p¡ L¡$hu fus¡ Aphu iL¡$ ? A¡V$g¡ A¡L$ L$gpL$ dpV¡$ cpX$p_u
kpeL$g g¡. L$gpL$_p 50 `¥kp. gNcN 50 rdr_V$dp„ A¡ S>du_¡
`pR>p¡ Aph¡. 10-30 hpN¡ A¡_¡ Of¡ S>hy„ M|b Nd¡, L¡$dL¡$ A¡ kde¡
V$`pg `Z Aph¡. _hp„ kpdreL$p¡ L¡$ g¡ML$p¡_¡ gM¡gp `Óp¡_p S>hpbp¡_u
A¡ fpl Sy>A¡. ¼epf¡L$ S>hpb Aph¡ `Z Mfp. A¡L$ hpf TuZp TuZp
hfksp hfkpv$dp„ "L$rhgp¡L$'_p¡ A„L$ V$`pgdp„ Aph¡gp¡ Ðepf¡ s¡_u
L$p¡\mu L$bpV$dp„ kpQhu_¡ d|L$u v$u^¡gu. g¡ML$_p S>hpb_p¡ `Ó `p¡sp_p
rMõkpdp„ d|L$u fpM¡. Ap¸qakdp„ L$p¡C fk ^fph_pf_¡ hp„Qhp Ap`¡.
L$p¡C kpfp N°plL$_¡ `Z hp„Qu bsph¡. D`f_p rMõkpdp„ `X¡$gy„
`p¡õV$L$pX®$ A¡_¡ ^bL$sy„ gpN¡. `p¡õV$L$pX®$ `f gM¡gp iåv$p¡_p AhL$pidp„
A¡ dy¼s`Z¡ rhlpf L$fsp¡ fl¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
58
b`p¡f¡ 02 _¡ 10 rdr_V¡$ A¡¡“u _p¡L$fu `|fu \su. ÓZ
hpÁep\u A¡¡_p¡ Ap¡hf-V$pCd iê$ \pe. V¡$rgap¡_ Mpspdp„ õV$pa_u
AR>s fl¡. s¡\u v$f¡L$ Ap¸`f¡V$f_¡ Ap¡hfV$pCd L$fhp¡ `X¡$, _¡ s¡dp„
S>ê$qfepshpmp¡ Mpk L$f¡. b^p Ap¡hfV$pCd_p V|„$L$p _pd_p¡, "Ap¡V$u'_p¡
D`ep¡N L$f¡. 40-50 rdr_V$_p¡ S>¡ kde dm¡ s¡dp„ _ÆL$_u gpBb°¡fudp„
Åe. R>p`p„ hp„Q¡, O¡f _ Aphsp„ kpdreL$p¡ hp„Q¡. ÓZ hpN¡ afu
dp¸r_V$f S>¡ bp¸X®$ Ap`¡ s¡_p `f b¡ku Åe. Ap ÓZ L$gpL$ s¡_¡ hkdp
gpN¡. S|>_p N°plL$p¡ kp\¡ hpsp¡ L$f¡. \p¡X$uhpf `R>u A¡ hkdu OX$uAp¡
S>su fl¡su. S>¡d S>¡d kp„S>_p R> hpNhp Aph¡ s¡d s¡d âkÞ_ \sp¡
Åe. kp„S>¡ R> hpN¡ R|>V$u_¡ A¡ blpf _uL$msp„, \pL$ lX$k¡gsp¡ ^ud¡
^ud¡ Qpghp gpN¡. Qp_u f¢L$X$u `f Ecp¡ fl¡. AX$^p¡ L$` Qp `uA¡.
A¡_p hs__p¡ v$p¡õs fS>_u Å¡ s¡_u kp\¡ lp¡e sp¡ b„_¡ S|>_u qaëd_p„
Nusp¡ k„cmph¡ A¡hu A¡L$ lp¸V$gdp„ b¡k¡. fS>_u `Z A¡_u kp\¡ S> _p¡L$fu L$f¡. `Z fS>_u_y„ Mpk L$p¡C V$pCdV¡$bg S> _ dm¡. b„_¡ Äepf¡
A¡ lp¸V$gdp„ S>sp s¡_p kpC_bp¡X®$ `f ÓZ fpô²$ue _¡sp - Np„^u, _l¡fy A_¡ ip÷u_p ap¡V$p lsp, A¡d_u bpSy>dp„ OJ_p R>p¡X$_y„ rQÓ lsy„. `Z lp¸V$g_u A„v$f d¡gp„O¡gp„ L$`X$p„hpmp _p_u Jdf_p _p¡L$f_¡ Å¡sp„ S> A¡_p fpô²$â¡d_p¡ DR>pm idu S>sp¡. fS>_u Å¡ kp\¡ _ lp¡e sp¡ A¡ f¸L$X$u `f AX$^p¡ L$` Qp `u_¡ fS>_u_¡ O¡f `lp¢Q¡. fS>_u_u dp dkpgphpmp v$prmep _¡ ddfp b_ph¡. fS>_u_u `pk¡ Å`p__p¡ A¡L$
ÓZ b¸ÞX$hpmp¡ f¡qX$ep¡ lsp¡. fS>_u s¥epf \pe A¡ v$fçep_ A¡ f¡qX$ep¡ kp„cmsp¡ kp„cmsp¡ S>¡ L„$C _hy„ hp„Qhp_y„ dm¡ s¡ hp„Qu g¡. fS>_u
L$ped h¡v$-â¡k_y„ L¸$g¡ÞX$f Mfuv$¡. fS>_u v$ffp¡S> L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ a¢L$u _
v$¡ `Z kpQhu fpM¡. fS>_u A¡_¡ s¡ `p_y„ v$ffp¡S> Ap`¡. A¡ ¼epf¡L$ s¡
`p_p `f ky„v$f Anf¡ L$rhsp gM¡. L$rhsp _ gM¡ sp¡ `p_y„ Åmhu_¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
59
L$bpV$dp„ d|L¡$. A¡¡ A_¡ fS>_u blpf _uL$m¡, b„_¡ fpô²$ue _¡spAp¡_p
ap¡V$phpmu lp¸V$gdp„ b¡k¡. Qp_p¡ Ap¸X®$f Ap`¡. \p¡X$u rdr_V$p¡ Ap¸qak_u
hpsp¡ \pe. s¡dp„ Mpk sp¡ dp¸r_V$f A¡d_¡ _bmp NZu_¡ h^pf¡ L$pd
L$fph¡ s¡_u hpsp¡ \pe. fS>_u L$l¡ Aphp dp¸r_V$f_¡ sp¡ aV$L$pfhp
Å¡CA¡. A¡ gNcN d|„Np¡ b_u Åe. fS>_u_u Ap„Mp¡dp„ v$¡Mpsp cph
A¡_¡ Nd¡ _rl. `Z \p¡X$uhpfdp„ s¡ b^y„ `kpf \C S>sy„ A¡¡ Å¡ep L$f¡.
s¡ b^y„ `kpf \sy„ s¡_p r_Ðe¾$d âdpZ¡ lmhpi dpV¡$ S>Áep R>p¡X$u_¡
Aops qv$ipdp„ Agp¡` \C S>sy„.
A¡ L¸$g¡ÞX$f_p `p_p„_u L$rhsp hp„Q¡. fS>_u v$f¡L$ L$rhsp b¡-ÓZ
hpf h„Qph¡. A¡¡ s¡ S> cph _¡ Apfp¡l-Ahfp¡l\u hp„Q¡. `l¡gp„ sp¡, fS>_u h^pfp_p rb_D`ep¡Nu iåv$p¡ L$Y$phu _pM¡. iåv$p¡ L¡$d h^pfp_p
R>¡ s¡_u A¡ v$gugp¡ L$f¡. A¡_¡ sp¡ cpÁe¡ S> L$p¡C iåv$ h^pfp_p¡ gpN¡.
`Z fS>_u sp¡ `p¡sp_u S> hps `L$X$u fpM¡. ¼epf¡L$ fS>_u_p ApN°l\u
L$rhsp M„qX$s \su A¡ Å¡sp¡ `Z Mfp¡ `Z fS>_u_p Arcâpe_¡
spÐL$prgL$ aNphu v$¡hp_u Dsphm _ L$f¡. `Z A¡ Äepf¡ kcp_sp`|h®L$
b^y„ rhQpfu_¡ `p¡sp_p¡ r_Z®e Ap`sp¡ s¡d R>sp„ `Z fS>_u iåv$p¡
L$pY$u _pMhp dpV¡$ ApN°l L$f¡ sp¡ A¡ lmh¡\u L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ rMõkpdp„
d|L$u v$¡. _¡ L$p¡C _hu hps iê$ L$f¡. fS>_u_u hpsdp„ S>fp `Z X„$M _
lp¡e. `Z L$rhsp_p iåv$p¡ ÅZ¡ L¡$ rh_„su L$fsp lp¡e s¡d `p_p„ `f\u
S>hp dpV¡$ S>fp `Z s¥epf _\u s¡hy„ A¡_¡ gpN¡. A¡ lmh¡\u ÅZ¡
iåv$p¡_¡ l¥ep^pfZ Ap`sp¡ d_dp„ bp¡g¡ L¡$ sd¡ dpfp L$pNm_p
AhL$pidp„ S>¡ fus¡ Apìep R>p¡ s¡ Å¡sp„ sd_¡
Apd L¡$hu fus¡ v|$f L$fy„ ? `Z OZu hpf A¡ iåv$p¡_u dfÆ rhfyÙ hs®_ L$fsp¡. Å¡L¡$ A¡dp„ fS>_u_p¡ v$p¡j lp¡e. `Z A¡_¡ hpf„hpf \sy„ L¡$ Ap lv$`pf \sp iåv$p¡ fS>_u `pk¡ L¡$d S>sp _\u. Å¡L¡$ A¡_¡ \sy„ Ap hps fS>_u_¡ `|R>hu Å¡CA¡. `Z A¡_¡ hmu sfs rhQpf Aphsp¡ L¡$ dpfp¡ iåv$ d_¡ `|R>¡ s¡ 60 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
S> Þepeu NZpe. d¢ `k„v$ L$f¡gp iåv$p¡ dpV¡$ fS>_u_u L$p¡C S>hpbv$pfu
Mfu ?
hpsp Lfhp_u dÅ `X. fps_p _h `Z ¼epfL hpN. A
Qpgsp Of `lpQ. dp fpl Åsu MpVgpdp ApXu `Xu lpe. A lp\
dpY ^A. dp Mphp_ `ufk. A bpfudp\u blpf _S f Lf. gudXp_p
`pvXp afLsp S A. Mp^p `R u dp Ll sp `N vpbu Ap`. \pXu
hpfdp dp_ KO Aphhp_u \pe AVg A lmhL\u MpVgp\u _uQ
Esfu `psp_u `\pfu `p\f. ApriLp `pk ap_k dLu_ _hgL\p L
hpsp hpQ. bëb_p `ump âLpidp dp_ KO _ Aph s\u A ap_k
kmNph. ldZp AZ AL hpspLpf_u Lqaes hpQgu. sdp hpspLpf
AL kfk hps _p^gu L hpsp gMhp\u `ps h^ _ h^ r_vpj \sp
Åe R . A_ `psp_u r_vpjsp_u A_crs hpsp gMsp gMsp \pe
R . Mf Åsp sp hpsp `psp_ S ApmMhp_u AL âq¾ep R . dp
hpfhpf Ll L _p_p Vbg-Mfiu gC g, A Ll L Ap hMs
"ApVu'_p `kp dmi Ðepf gi. `Z "ApVu'_p `kp Aphsp Ðepf
buÆ S êqfepspdp h‘fpC S sp. “ A hps dpLa fpMhu ‘Xsu. ÅL
A“ sp ‘’pfudp ksp ksp ap“kdp hpQh h^pf Nds. ¼epfL Å
dp_ KO _ Aphsu lpe sp A dp_u hpsp ApMp b^ Lfu_
kpcmsp. dp_p iåvpdp \pL _ aqfepv kcmpe. A ApMp qvhk
ALgu flu_ \pLu NC R s hps kss bpëep Lf. R ëg, ap_k
TuÏ Lfu_ `XM afhu_ `psp_u LpZu D`f dp\ VLhu_ ÅZ A×íe
\hp Apsf lpe sd kLpQpsp KOu S sp. dp_p iåvp õhà“dp
MQsp. ‘Z afu khpf“p ‘pQ hpN “ A ‘’pfudp bWp ’C Åe.
Agpd b^ Lf. ‘psp“p lp’“u ApNmuAp `psp_p Qlfp `f afh.
_ `R u A S r_Ðe¾ddp A b^ ^ufS \u iê Lf, _ khpf_p 6-
50 hpÁep_u _pLfudp kdekf `lpQhp Of\u Qpgsp _uLm.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
61
A¡L$ qv$hk 10 _„bf_p bp¸X®$ `f Aphsp _„bf_p N°plL¡$ A¡_u
`pk¡\u V²„$L$L$p¸g_¡ gNsu dprlsu dpNu. A¡Z¡ rhNs¡ S>ê$fu dprlsu
Ap`u. A¡ N°plL$ A¡L$ b¸ÞL$_p d¸_¡S>f lsp. d¸_¡S>f_p„ dpsp-r`sp
dlpfpô²$_p NpdX$pdp„ fl¡sp„ lsp„. A¡d_u dp budpf lsu. dp_u
budpfu_p kdpQpf\u d¸_¡S>f tQspdp„ lsp. A¡Z¡ Mpk fk gC_¡
d¸_¡S>f_p¡ V²„$L$L$p¸g Å¡X$phu Ap`¡gp¡. d¸_¡S>f¡ Apcpfhi b_u A¡_u
âi„kp L$fu. ê$bê$ dmhp dpV¡$ ApN°l L$ep£. Apd sp¡ A¡_¡ dpV¡$ Ap
âL$pf_p A_ychp¡ L„$C _hp _ NZpe. `Z ê$bê$ dmhp S>hp_y„ A¡L$
buSy>„ L$pfZ lsy„. d¸_¡S>f¡ hpsp¡dp„ A¡d_u b¸ÞL$$_p A¡L$ ¼gpL®$_y„ _pd
A¡ _pd kp„cmu_¡ A¡_¡ i„L$p \C L¡$ L$v$pQ A¡ A¡_p¡
v$p¡õs sp¡ _\u _¡ ? A¡Z¡ fS>_u_¡ hps L$fu. b„_¡ A¡L$
kp„S>¡ b¸ÞL¸$ Nep. `l¡gp„ A¡Z¡ _p_`Z_p v$p¡õs_u ip¡^ L$fu. _¡ kpQ¡
S> s¡_u i„L$p kpQu `X$u. A¡ ¼gpL®$ A¡_p¡ v$p¡õs Asyg S> _uL$þep¡.
A¡Z¡ Asyg_¡ Å¡ep¡. ky„v$f `¸ÞV$-iV®$, `Ndp„ b|V$. L$p„X$p `f OqX$epm, L$p¡fp gp„bp L$pmp hpm. ÅX$p _¡ gp„bp„ Ap„Nmp„, gpg l\¡mu. Asyg_¡
Å¡C A¡ âkÞ_ \ep¡. b„_¡ Dódp\u dþep. fS>_u `Z Å¡X$pep¡. Asyg
A¡_¡ d¸_¡S>f_u L¸$rb_dp„ gC Nep¡. Asyg¡ Dëgpk\u d¸_¡S>f kp\¡
A¡_p¡ `qfQe L$fpìep¡. Asyg¡ d¸_¡S>f_¡ A¡_p `qfQedp„ L$üy„ L¡$ A¡_¡
_p_`Z\u cZphhp_p¡ ip¡M lsp¡. `Z L$p¥Vy$[çbL$ `qf[õ\rs_¡ L$pfZ¡
A¡ V¡$rgap¡__u vy$r_epdp„ S>C QX$ép¡ R>¡. `p¡s¡ A¡_u kp\¡ S> 1970dp„
A¡k.A¡k.ku. `pk L$f¡gy„ ApS>¡ R> hj® \ep„ A¡ V¡$rgap¡_dp„ R>¡ _¡ lº„
b¸ÞL$$dp„. Ap kp„cmu d¸_¡S>f¡ A¡_¡ A¡L$ hps L$fu L¡$ A¡d_¡ b¡ bpmL$p¡
R>¡. v$uL$fp_y„ _pd âZh A_¡ v$uL$fu_y„ _pd õ_¡lg. d¸_¡S>f¡ A¡_¡
V$éyi_ dpV¡$ Ap¸af L$fu. v$uL$fu ÓuÅ ^p¡fZdp„ A_¡ v$uL$fp¡ `p„Qdp
^p¡fZdp„. A¡_¡ `l¡gp„ sp¡ Ap hps_y„ hS>_ gpNhp dp„X$éy„. fp¡S> kpsApW$ L$gpL$_u _p¡L$fu. ÓZ L$gpL$_p¡ "Ap¡V$u'. `R>u V$éyi_ L¡$d \pe ?
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
_p_`Z_p¡
Ap`¡gy„.
62
kp„S>¡ fS>_u kp\¡ hpsp¡ ¼ep„\u \pe ? A¡Z¡ gNcN _p S>¡hy„ L$üy„.
`Z d¸_¡S>f¡ L$üy„ L¡$ rhQpfu_¡ S>hpb Ap`Å¡. _¡ V$éyi_ Ap`hp Aph¡
L¡$ _ Aph¡ `Z A¡L$ hpf O¡f Aphhp_p¡ ApN°l L$ep£. d¸_¡S>f¡ kf_pdy„
gMpìey.„ d¸_¡S>f_y„ Of A¡_p Of\u AX$^p¡ qL$.du._p A„sf¡ lsy„. A¡Z¡
frhhpf¡ S>C `lp¢Qhp_y„ õhuL$pey¯.
frhhpf¡ kp„S>¡ R> hpN¡ A¡ d¸_¡S>f_¡ Of¡ `lp¢Ãep¡. gpv$uhpmy„
dp¡Vy„$ armey„ lsy„. d¸_¡S>f¡ Åmu Mp¡gu_¡ A¡_¡ AphL$pf Apàep¡. Of_p„
b^p„ kp\¡ A¡_p¡ `qfQe L$fpìep¡. b„_¡ bpmL$p¡ A¡L$ S> kp¡ap `f `pk¡
`pk¡ b¡W$p„ lsp„. R>p¡L$fp_u Ap„Mp¡ L$pmu, f„N ES>mp¡. R>p¡L$fuA¡ _p_u
_p_u b¡ Qp¡V$gu hpmu lsu. hpf¡ hpf¡ b„_¡ A¡L$ buÅ_u díL$fu L$fsp„
lsp„. R>p¡L$fp¡ R>p¡L$fu_u Qp¡V$gu M¢Qu M¢Qu_¡ QuX$hsp¡ lsp¡. d¸_¡S>f¡
afu V$éyi__u hps d|L$u. A¡Z¡ `s„rNep„ S>¡hp„ bpmL$p¡_¡ Å¡sp„ lp `pX$u.
V$éyi__p¡ kde, kp„S>¡ 06-30 \u 08-30 drl_¡ 30 ê$r`ep
Ap`i¡. frhhpf¡ fÅ. d¸_¡S>f_p„ `Ð_u ^prd®L$ h©rÑ_p lsp„. kfk
L$p¸au r`hX$phu. A¡_¡ ÅX$p v|$^_u L$p¸au M|b Ndu. kp\¡ suMu `|fu_u
qX$i `Z d|L$u. A¡L$-b¡ Mp^u, d¸_¡S>f¡ h^pf¡ g¡hp_p¡ ApN°l L$ep£. b„_¡
bpmL$p¡A¡ `Z L$p¸au `u^u. R>p¡L$fp_p D`gp lp¡W$_u qL$_pfu `f L$p¸au_y„
auZ Qp¢V$u Ne¡gy„ s¡ R>p¡L$fuA¡ díL$fudp„ aŸ„L$ dpfu. b^p lku `X$ép„.
A¡_¡ Mpk apìey„ _rl. d¸_¡S>f¡ _hu qaëdp¡_p„ Nusp¡ k„cmpìep„. `Z
A¡_¡ Nusp¡dp„ Mpk fk `X$ép¡ _rl. A¡ sp¡ b^p Ahfp¡^p¡ `pf L$fu_¡
b¡ bpmL$p¡_u _ÆL$ S>hp CÃR>sp¡ lsp¡. A¡Z¡ fÅ dp„Nu.
A¡_p¡ Æh_¾$d \p¡X$p¡ bv$gpep¡. fS>_u `Z Myi \ep¡. `¥kp
dmi¡ A¡ hps A¡_¡ dpV¡$ Np¥Z lsu `Z bpmL$p¡_u vy$r_epdp„ S>hp
dmi¡ s¡_p¡ Ap_„v$ \sp¡ lsp¡.
`l¡g¡ qv$hk¡ A¡Z¡ b„_¡_p Aæepk¾$d_p„ `pW$é`yõsL$p¡ dpÁep„.
d¸_¡S>f_¡ Ap hps_u Mbf `X$u. d¸_¡S>f¡ L$üy„ L¡$ A¡ b„_¡_p„
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
63
`pW$é`yõsL$p¡ hkphu g¡, `¥kp Ap`u v$¡i¡. A¡Z¡ lp¢i\u `yõsL$p¡ Mfuv$u
gu^p„. A¡_u L$bpV$_u vy$r_epdp„ A¡L$ _hp S>Ns_p¡ âh¡i \ep¡. kp„S>¡
lh¡ fS>_u_u kp\¡ frhhpf rkhpe b¡khp_y„ Ap¡Ry>„ \ey„. `Z fS>_u
_p¡L$fudp„ Aph¡ Ðepf¡ L¸$g¡ÞX$f_y„ `p_y„ g¡sp¡ Aph¡. `Z lh¡ gMhp_p¡
¾$d \p¡X$p¡ s|V$hp gpÁep¡. AW$hpqX$epdp„ b¡-A¡L$ hpf gMu iL$sp¡.
Ap¸qak\u Qpgu_¡ d¸_¡S>f_p O¡f kp„S>¡ 06-30 hpÁe¡
`lp¢Qhpdp„ ¼epf¡L$ A¡_¡ 10-15 rdr_V$_y„ dp¡Xy„$ \C S>sy„. b„_¡ bpmL$p¡
V¡$bg `f `yõsL$p¡ Np¡W$hu_¡ s¥epf b¡W$p lp¡e. õ_¡lg sp¡ Åmu
MMX$hp_p¡ AhpS> kp„cm¡ L¡$ sfs v$p¡X$u_¡ blpf Aphu S>su.
d¸_¡S>f_p„ `Ð_u `pZu_p¡ Ágpk d|L$u Åe. A^®Np¡mpL$pf Npv$uhpmu
gpL$X$p_u Myfiudp„ A¡ `p„Q¡L$ rdr_V$ S>fp \pL¡$gp ifuf_¡ Apfpd Ap`¡,
`Z A¡ v$fçep_ b„_¡_y„ bp¡ghp_y„ sp¡ Qpgy S> lp¡e. A¡_p¡ \pL$ sp¡ A¡
b¡_u hpsp¡\u S> Esf¡. cZhpdp„ b„_¡ r_erds. âZh_¡ cZhpdp„
L$pg¡gL$f_p¡ r_b„^ "X$pbp¡ L¡$ S>dZp¡' Aph¡. b„_¡_¡ r_b„^ hp„Qu
k„cmpìep¡. `l¡gp„ âZh cZhp b¡k¡ `Z hÃQ¡ hÃQ¡ õ_¡lg_u
Ahf-S>hf Qpgy lp¡e. A¡_¡ Ap¡fX$p_u blpf S>hy„ Nd¡ S> _rl.
A¡L$ qv$hk A¡ "õdfZepÓp' gC Apìep¡. s¡dp„\u "`Qf„Nu
`p¡`V$' A_¡ "kuspam_y„ bu' r_b„^ hp„Ãep. `R>u sp¡ r_Ðe¾$d b_u
Nep¡. "õdfZepÓp' `|fy„ L$ey¯. "v$¡iv$¡i_u gp¡L$L$\pAp¡', "`„Qs„Ó',
"Af¡rbe_ _pCV¹$k'_u hpsp® L$l¡. lpÞk A¸ÞX$fk__u `fuL$\p "b¡X$p¡m
bsL$' kp„cmu_¡ õ_¡lg_u Ap„Mp¡dp„ Tmlrmep„ Aphu S>sp„. L¸$çe|_u
"dl¡dp_' hpsp®_p `pÓ v$ê$_u ìe\p kfm cpjpdp„ k„cmphsp¡.
fS>_u_¡ `Z Ap hps kp„cmu_¡ Apòe® \ey„ L¡$ L¸$çe|_u hps bpmL$p¡
L¡$hu fus¡ kdS>sp„ li¡. A¡Z¡ L$üy„ L¡$ S>Ns_u L$p¡C `Z Nl_ hps A¡
b¡ bpmL$p¡_¡ L$lu iL¡$ R>¡ L$pfZ L¡$ b„_¡_p„ ùv$e Myëgp„ R>¡ ! A¡_p
rinL$_p iåv$_¡ k„h¡v$_p\u N°lZ L$f¡ R>¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
64
A_ ¼epfL Aphhpdp dpX \C S s sp bpmLp A^ufp \C
S sp. AL qvhk õ_lg `R é L A dpXp Ld Aph R . AZ Lü L
`ps Qpgu_ Aph R , `psp_u `pk kpeLg _\u. buS qvhk
d_S f A Véi_ Lfu_ Of S hp _uLmsp lsp Ðep fp¼ep.
kpeLg_u hps `R u. d_S f Lü L lh `psp_ drl_ 30_ bvg
`Qpk êr`ep dmi. bÞL A_ ìluLg-gp_ Ap`i. ÓZ qvhkdp
sp AVgpk kpeLg Aphu NC. dp Mb fpÆ \C NC. õ_lg
`Z AVgu S . A_ b_ bpmLp "`QfNu `p`V'_p `pÓp S hp
gpNhp dpXép. fS _uA Lü L$ OVXu dLphS , _l]sf LpC_ `R pXu
vCi.
A¡L$ qv$hk õ_¡lg_¡ Ap„Mdp„ Ap„S>Zu \C lsu. A¡_u
Ap„Nmu kss Ðep„ a¡fìep L$f¡. s¡_¡ L$pfZ¡ Ap„Mdp„ `pZu Aphu S>sp„.
A¡ L$l¡sp¡ L¡$ Ap„M Qp¡mhu _rl. \p¡X$p qv$hkdp„ Ap„S>Zu sp¡ dV$u.
õ_¡lg¡ `p¡sp_u _p¡V$dp„ Qpf `„[¼s gM¡gu s¡ A¡_¡ hp„Qhp Ap`u.
ApL$pi_p hpv$mp„
dpfu Ap„Mdp„ Aphu b¡k¡ R>¡
lº„ dpfu Ap„Mp¡ g|R>u _pMy„ Ðepf¡
b^p„ `pR>p„ S>sp„ fl¡ R>¡.
¼epf¡L$ cZsu hMs¡ gpCV$ S>su fl¡ sp¡ âZh duZbÑu gph¡. duZbÑu_p âL$pi_¡ L$pfZ¡ A¡d_p `X$R>pep c]s `f `X¡$.
õ_¡lg fp¡S> âp\®_p L$f¡ L¡$ gpCV$ Åe sp¡ kpfy„ - `X$R>pep kp\¡
fdhp_y„ dm¡. ir_hpf_p¡ qv$hk lsp¡. cZphu_¡ A¡ Of¡ S>hp _uL$msp¡ lsp¡
Ðep„ d¸_¡S>f¡ A¡¡_¡ bp¡gpìep¡. A¡dZ¡ L$üy„ L¡$ Aphsu L$pg¡ frhhpf R>¡.
b`p¡f¡ 3 \u 6_p ip¡dp„ A¡L$ rlÞv$u qaëd Å¡hp b^p„A¡ S>hp_y„ R>¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
65
qaëddp„\u R|>V$u_¡ l¸hdp¡fdp„ X$u_f g¡hp“y„ R>¡. A¡Z¡ sp¡ Qp¡¿Mu _p
`pX$u v$u^u. d¸_¡S>f¡ A¡_u _p_y„ L$pfZ ÅZhp dpV¡$ M|b ApN°l L$ep£.
A¡Z¡ L$üy„ L¡$ A¡ b¡ bpmL$p¡_u kp\¡ flu_¡ s¡Z¡ S>¡ rhð fÃey„ R>¡ s¡dp„ S>¡
Ap_„v$ dm¡ R>¡ s¡dp„ A¡hp b^p d_p¡f„S>_\u Mg¡g \pe. A¡ bpNdp„, v$qfepqL$_pf¡, çe|rTeddp„, h_cp¡S>_dp„ Aph¡, `Z Apdp„ _l]. `p¡s¡ bpmL$p¡ kp\¡ qaëdu hpsphfZdp„ lp¡e A¡ hps A¡_¡ `k„v$ _lp¡su.
d¸_¡S>f¡ sp¡ Ap kp„cmu_¡ A„s¡ gNcN Apv$¡i Ap`sp lp¡e s¡d L$lu
v$u^y„ L¡$ A¡Ap¡ b`p¡f¡ A¡_u fpl r’e¡V$f `f Å¡i¡.
buS>¡ qv$hk¡ A¡ r’e¡V$f `f _ Nep¡. fS>_u_¡ O¡f Nep¡. OZp
kde\u c¡Nu \e¡gu L¸$g¡ÞX$f_p„ `p_p„_u L$rhspAp¡ hp„Qu. fS>_u_¡
ÓZ `„[¼s_u A¡L$ dy¼sL$ õhê$`_u L$rhsp M|b Ndu NC :
smph, aŸg, `Õ\f, srmey„, hdmdp„ QL$fpsy„ QL$fpsy„
\„c¡ ¼ep„ S>C ?
fS>_u_u dpA¡ v$prmep-ddfp_p¡ _põsp¡ L$fpìep¡. b„_¡ A¡ S>
fpô²$ue _¡sp_p ap¡V$phpmu lp¸V$gdp„ Nep. fS>_u_¡ NC L$pg_u OV$_p_u
hps L$fu. A¡_p\u \pL$u Nep¡ lp¡e s¡d fS>_uA¡ KQp AhpS>¡ lp\
Å¡X$u_¡ Op„V$p¡ `pX$ép¡. A¡ ip„s füp¡. fS>_uA¡ Aph¡idp„ A¡_p D`f_p
rMõkpdp„ d|L¡$gp L¸$g¡ÞX$f_p„ b^p„ `p_p„ M¢Qu L$pY$u_¡ Vy$L$X¡$ Vy$L$X$p L$fu_¡
Qp_p L$`dp„ a¢¼ep„. A¡ L$iy„ S> _ bp¡ëep¡. Apk`pk b¡W¡$gp N°plL$p¡A¡
fS>_u_¡ blpf S>hp L$üy„. fS>_u EW$u_¡ Qpgsp¡ \ep¡. A¡ `Z s¡_u
`pR>m Nep¡. `Z fS>_u gNcN v$p¡X$sp¡ S> v|$f S>sp¡ füp¡. A¡Z¡
lmh¡\u kpeL$g_¡ `¡X$g dpep®.
kp¡dhpf¡ b`p¡f¡ d¸_¡S>f_p¡ ap¡_ Apìep¡. AhpS> \p¡X$p¡ kMs
lsp¡. A¡d_p¡ r_Z®e k„cmphsp lsp. AhpS>dp„ \p¡X$p¡ L„$` `Z lsp¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
66
A¡dZ¡ A¡_¡ V$éyi_ Ap`hp Aphhp_u _p `pX$u. Asyg `pk¡\u A¡Z¡
A¡_p¡ rlkpb d¡mhu g¡hp¡ A¡d L$üy„.
fpÓ¡ A¡Z¡ X$pefu_p„ `p_p„ `f õ_¡lg_u Qpf `„[¼s gMu.
khpf¡ fS>_u _p¡L$fu `f Apìep¡ Ðepf¡ A¡Z¡ X$pefu_y„ `p_y„ Mp¡gu_¡
hp„Qhp Apàey„. fS>_u_p¡ ¾$p¡^ Esfu Nep¡ lsp¡. `Z hp„Qhp_u _p
`pX$u. A¡Z¡ fS>_u_p Mc¡ lp\ d|L$u_¡ L$üy„ L¡$ A¡ `p¡sp_u L$rhsp _\u
`Z õ_¡lg_u `„[¼sAp¡ R>¡. fS>_uA¡ _fd `X$u_¡ Xpefu hp„Qhp
gu^u. fS>_u bp¡ëep¡ L¡$ spfp¡ âcph A¡ `„[¼sAp¡ `f R>¡ s¡\u
h^pfp_p iåv$p¡ R>¡. A¡_u gpNZuiugsp bpmL$p¡_p f¼sâhpldp„
cmu S>su Å¡hp dm¡ R>¡ A¡d bp¡gu_¡ fS>_uA¡ X$pefu kV$pL$ AhpS>
L$fu b„^ L$fu v$u^u.
A¡Z¡ kp„S>¡ O¡f S>sp„ `l¡gp„ kpeL$g lmh¡L$\u d¸_¡S>f_p
Of_u blpf spmy„ dpfu_¡ d|L$u v$u^u. A„v$f S>hp_u M|b dfÆ \C
`Z `p¡s¡ iy„ bp¡gi¡ bpmL$p¡ ApNm A¡ k„L$p¡Q\u dp„X$u hpþey„. dp_¡
b^u hps L$fu v$u^u. dpA¡ L$üy„ L¡$ A¡_u `]X$u vy$M¡ R>¡. A¡Z¡ dp_u `]X$u
v$bpìep fpMu. Äepf¡ dpA¡ _p `pX$u Ðepf¡ A¡ ÅZ¡ ÅÁep¡ lp¡e A¡d
cp_dp„ Apìep¡. ap_k Ap¡riL$p `pk¡ d|L$u_¡ A¡Z¡ rhQpey¯ L¡$ iy„ hp„Qy„.
A¡ _½$u _ L$fu i¼ep¡. A¡d S> A¡ KOu Nep¡.
khpf¡ `p„Q_p kde¡ A¸gpd® hpÁey„. A¡ ÅNu Nep¡. A¡Z¡ Å¡ey„
L¡$ ap_k kmNsy„ lsy„. Qp-_põsp¡ L$fu_¡ Qpgsp¡ `lp¢Ãep¡ Ap¸qak¡.
Ap¸qak_p `V$phpmp kp\¡ L$hfdp„ kpeL$g_u Qphu dp¡L$gu Ap`u.
kpeL$g_u gp¡__p \p¡X$p l`sp bpL$u lsp. A¡ A¡V$gu dp¡V$u fL$d A¡L$
kp\¡ cfu iL¡$ s¡d _lp¡sp¡. kp„S>¡ fS>_u_¡ Qphu dp¡L$ëep_u hps L$fu.
fS>_uA¡ L$üy„ L¡$ L$pg\u A¡ bpmL$p¡_¡ cZphhp_y„ iê$ L$f¡. \p¡X$p
qv$hkdp„ d_vy$:M_p¡ `fõ`f_p¡ DR>pm ip„s `X$u S>i¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
67
O¡f S>sp„ fõspdp„ A¡_¡ rhQpf Apìep¡ L¡$ Qpg A¡ i¡fudp„\u
`kpf \pJ ! Of_p v$fhpÅ_u blpf A¡Z¡ R>p¡X$u v$u^¡gu kpeL$g A¡d
_¡ A¡d `X$u lsu. A¡_pdp„ v$fhpÅ¡ MMX$phhp_p¡ DÐkpl füp¡ _rl.
ÓZ qv$hk `R>u b¸„L$_p¡ `V$phpmp¡ Apìep¡. kpeL$g_u gp¡_
cf`pC \C Nep_p¡ g¡V$f lsp¡. V$éyi_ au_p 50 ê$r`ep L$hfdp„
d|L¡$gp. A¡dp„ kpeL$g_u Qphu `Z lsu.
A¡ fS>_u_¡ O¡f S>hp_¡ bv$g¡ A¡L$gp¡ S> fpô²$ue _¡sp_p
ap¡V$phpmu lp¸V$gdp„ Nep¡. Qp d„Nphu. L$p¡\mudp„\u kpeL$g“u gp¡_
cf`pC \C Nep_p¡ g¡V$f L$pY$ép¡. A¡dp„ c|fp Anf¡ `p¡sp_p _pd_u
_uQ¡ Of_y„ kf_pdy„ lsy„. gp¡__u S>dp fL$d_p¡ Ap„L$X$p¡ lsp¡. A¡Z¡ g¡V$f hpmu_¡ `pR>p¡ L$hfdp„ d|L$u v$u^p¡.
O¡f `lp¢Qu_¡ L$bpV$ Mp¡ëep¡. g¡V$f, Qphu A_¡ 50 ê$r`ep d|L$u
v$u^p„. fpÓ¡ A¡Z¡ ap_k kmNpìey„. rhQpfhp gpÁep¡ L¡$ kpeL$g sp¡
L$v$pQ \p¡X$p qv$hkdp„ b¡X$p¡m \C S>i¡. L$v$pQ A¡_p Ahehp¡ ^ud¡ ^ud¡ hp„L$p hmsp rhê$` b_u Åe.
A¡L$ qv$hk Asyg Ap¸qakdp„ dmhp Apìep¡. Asyg¡ L$üy„ L¡$ d¸_¡S>f_¡ âdp¡i_ dþey„ R>¡ A¡ lh¡ dy„bC S>hp_p R>¡. A¡d_p„ bp-
bp`yÆ_¡ ap¡_ L$fhp¡ R>¡ `Z gpC_ dmsu _\u. A¡ dv$v$ L$f¡ sp¡ gpN¡ Mfp¡. A¡Z¡ Asyg_¡ L$üy„ L¡$ A¡ b¸ÞL¡$ `lp¢Q¡ _¡ d¸_¡S>f_¡ k„v$¡i Ap`¡ L¡$
ap¡_ Å¡X¡$ R>¡. d¸_¡S>f¡ r_fp„s¡ hps L$fu. d¸_¡S>f_u bp_¡ M|b v$d lsp¡.
s¡d R>sp„ A¡Ap¡ Al] Aphhp_u s¥epfu L$fsp lsp. ap¡_ Å¡X$u Ap`hp
bv$g d¸_¡S>f¡ Apcpfhi b_u A¡_u kp\¡ hps L$fu. A¡ A¡L$ `Z iåv$ _ bp¡ëep¡. A¡_¡ A¡d \ey„ L¡$ A¡_u Æc A¡_p L$pb|dp„ _\u.
A¡_p\u bp¡gpey„ _rl. `Z A¡ _ bp¡gpep_p¡ cpf KQL$u_¡ L$pd L$fsp¡ füp¡. kp„S>¡ R|>V$u_¡ A¡ f¢L$X$u `f Qp `usp¡ lsp¡ Ðep„ Asyg A_¡ d¸_¡S>f
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
68
Aphu“¡ Ecp füp. d¸“¡S>f¡ Asyg“¡ qfnp fp¡L$hp“y„ L$üy„. A¡ sp¡ d|„Np¡
S> lsp¡. Asyg¡ Y„$Y$p¡þep¡. A¡ qfnpdp„ b¡ku `X$ép¡. d¸_¡S>f_¡ O¡f
`lp¢Ãep. A¡Z¡ d|„Np dp¢A¡ b^p kp\¡ Ofdp„ âh¡i L$ep£. d¸_¡S>f¡ b„_¡
bpmL$p¡_¡ bp¡gpìep„. âZh A_¡ õ_¡lg Aphu_¡ Ecp„ füp„. d¸_¡S>f¡
b¸„L$_u X$pefu A_¡ `¡_ Apàep„. A¡Z¡ e„Óhs¹ gC gu^p„. d¸_¡S>f_p
Of_u blpf Aphsp„_u kp\¡ S> A¡Z¡ Å¡f\u X$pefu A_¡ `¡_ NV$fdp„
`R>pX$ép„. NV$f_p R>p„V$p EX$ép. A¡_¡ A¡L$pA¡L$ kpeL$g epv$ Aphu.
`Z Ðep„ L$iy„ _ lsy„.
fpÓ¡ Ap¡riL$p `pk¡ A¡Z¡ ap_k _ d|¼ey„. d|L$hp_y„ bm _lp¡sy„.
L$bpV$ _ Mp¡ëep¡. A¡_p¡ r_Ðe¾$d ^ud¡^ud¡ s|V$u_¡ c„Npf b_u S>hp
gpÁep¡. A¡Z¡ fS>_u_¡ kpa iåv$p¡dp„ L$lu v$u^y„ L¡$ A¡_u L$rhspdp„ A¡L$
`Z iåv$ ¼epf¡e h^pfp_p¡ _ lsp¡ `Z iåv$p¡ L$pY$u_¡ L¡$ iåv$p¡ a¡fhu-
sp¡X$u_¡ A¡_u L$rhsp_p¡ gec„N L$p¡Z¡ L$ep£ ?
A¡ lh¡ dpÓ `p¡sp_¡ dpV¡$ S> gMsp¡. gMu_¡ L$bpV$dp„ d|L$u
fpM¡. X$pefu_p„ `p_p„ `f dyL$psp iåv$p¡_¡ A¡ `p¡sp_u Q¡s_p_p AhL$pi
hX¡$ Æh_ Ap`sp¡. iåv$p¡ `Z ^ud¡ ^ud¡ A¡_u Q¡s_p_p AhL$pidp„
S> ðpk g¡hp_y„ iuMu Nep. X$pefu_p„ `p_p„ a¡fhsp„ a¡fhsp„ A¡_¡
¼epf¡L$ rdÅNfpdp„ \sp qL$Q|X$pV$ S>¡hp¡ AhpS> k„cmpsp¡. ^ud¡ ^ud¡ A¡
AhpS> `Z A¡_¡ k„cmpsp¡ b„^ \C Nep¡. füp dpÓ, r_ó`gL$
Ap„Mp¡ S>¡hp iåv$p¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
69
lfL$pÞs dëL$p_u ApqäL$p Nep¡ _\u 8
C.k. 1905_p A¡râg drl_p_u 10du spfuM¡ fpdi„L$f
ApqäL$p S>hp dpV¡$ õV$udfdp„ b¡khp M|b Apsyf lsp¡. A¡_u Jdf 20
hj®_u lsu. Npd_p A¡L$ gM`rs h¡`pfu ky„v$fgpg cNhp_ÆA¡
A¡_¡ qV$qL$V$ A_¡ `pk`p¡V®$_u ìehõ\p L$fu Ap`¡gu. eyNpÞX$pdp„ Aph¡gu
A¡L$ kyNfL¡$_ a¡¼V$fudp„ L$pd dmu fl¡ s¡ dpV¡$ ky„v$fgpg¡ fpdi„L$f_¡
`¡Y$u_p dprgL$ `f cgpdZ rQÌ$u `Z gMu Ap`¡gu. fpdi„L$f `pk¡
kpdp_dp„ b¡ Å¡X$u L$`X$p„ A_¡ A¡L$ V|„$L$p Vy$hpg rkhpe L$iy„ _lp¡sy„.
dp\p `f L$pmu V$p¡`u `l¡f¡gu s¡ `Z ky„v$fgpg¡ S> Ap`¡gu. fpdi„L$f¡
b¡ lp\ Å¡X$u_¡ ky„v$fgpg `pk¡\u rhv$pe dpNu. fpdi„L$f_u Ap„Mdp„
ApqäL$p Å¡hp_y„ A¡L$ õhà_ _p_`Z\u QdL$sy„ lsy„. AÐepf¡ A¡
õhà__y„ s¡S> fpdi„L$f_p Ql¡fp `f hfksy„ lsy„. ky„v$fgpg fpdi„L$f_p
dp\¡ lp\ d|L$u_¡ bp¡ëep : "`lp¢Qu_¡ `Ó gMS>¡. M|b `¥kp L$dpS>¡.
L$dpC_¡ `pR>p¡ Npd Aphu S>S>¡. A¡L$ _hu `¡Y$u dp„X$uiy„.' fpdi„L$f¡ `uW$
bsphu. ky„v$fgpg v$qfep_p KX$p S>mdp„ Nrs L$fsu õV$udf_¡ Å¡sp
flu Nep.
kdyÖepÓp iê$ \C. âhpk Mpõkp¡ gp„bp¡ sp¡ lsp¡ S>. A¡dp„
hmu D`f Apc _¡ _uQ¡ `pZu. iê$iê$dp„ sp¡ fpdi„L$f_¡ EgV$uAp¡
\hp gpNu. `¡V$ hdmpsy„ fl¡. `¡V$dp„ L„$C V$L¡$ S> _rl. b^y„ lpgL$X$p¡gL$.
A„^pfp Aph¡. `Z ÓZ-Qpf qv$hkdp„ hpsphfZ A¡_¡ L$p¡W¡$ `X$hp
gpÁey„. \p¡Xy„$ \p¡Xy„$ MpC_¡ Apfpd L$fsp¡ lsp¡. `R>u sp¡ Apfpd L$fu_¡
`Z \pL$hp gpÁep¡. fpdi„L$f X$bg dpm_u b¡X$dp„ D`f b¡W$p¡ b¡W$p¡ b^y„
Å¡sp¡ fl¡ _¡ `p¡sp_¡ `|R>sp¡ fl¡ L¡$ L$fhy„ iy„ lh¡ ? fpdi„L$f_u _uQ¡_u
b¡X$dp„ A¡L$ 25-26 hj®_p¡ eyhp_ lsp¡. A¡ eyhp_ ApMp¡ qv$hk
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
70
X$pefudp„ L$iy„L$ _¡ L$iy„L$ gMsp¡ fl¡sp¡ _¡ ¼epf¡L$ gMsp gMsp s¡ ApX$p¡
`X¡$, `gp„W$u hpm¡, `N g„bph¡ Aphy„ b¡X$dp„ L$ep® L$fsp¡. fpdi„L$f
ApSy>bpSy>_u buÆ b¡X$dp„ k|sp„, hpsp¡ L$fsp„, lksp„, sp¡ ¼epf¡L$ gp„bp
gp„bp bNpkp„ Mpsp„ `¡k¡ÞS>fp¡_¡ Å¡ep L$fsp¡.
A¡L$ qv$hk kp„S>¡ fpdi„L$f¡ M|b tlds c¡Nu L$fu. _uQ¡ Esep£.
dyÌ$uAp¡ hpmu_¡ S>fp lp¡W$ L$X$L$ L$fu_¡ eyhp__¡ `|R>éy„ : "sd¡ Ap ApMp¡
qv$hk gM gM iy„ L$ep® L$fp¡ R>p¡ - dpfu lpf¡ hpsp¡ L$fp¡ _¡ ! d_¡ sp¡
b^y„ Mphp v$p¡X¡$ R>¡.'
fpdi„L$f_p„ hp¼ep¡ kp„cmu eyhp_ b¡X$dp„\u blpf Apìep¡ _¡
ÅZ¡ fpdi„L$f_¡ ^dL$phsp¡ lp¡e s¡d L$X$L$ AhpS>dp„ bp¡ëep¡ : "lº„ Ap
L$p„C gM gM L$fsp¡ _\u. dpfy„ _pd s_¡ Mbf R>¡ ? lº„ lfL$pÞs
dëL$p_u. Åd-M„cprmep _Nf_p¡ ÅZusp¡ hpsp®L$pf. hpsp®Ap¡ gMy„
Ry>„.'
fpdi„L$f \p¡X$uhpf dpV¡$ sp¡ Q|` S> \C Nep¡. hpsp®L$pf_¡ spL$sp¡
S> flu Nep¡. A¡_¡ d_dp„ \ey„ L¡$ d¢ Apd_¡ ¼epf¡e L¡$d Å¡¡ep¡ _\u ?
Åd-M„cprmep_u NguA¡ Ngudp„ lº„ sp¡ M|b fMX$ép¡ Ry>„.
hpsp®L$pf A¡_u b¡X$dp„ b¡ku Nep¡. _¡ `p¡sp_p L$pddp„ `fp¡hhp
gpÁep¡. `Z fpdi„L$f_¡ afu epv$ Apìey„ L¡$ lh¡ `p¡s¡ iy„ L$fi¡ ! Ap sp¡
Nep¡ A¡_p L$pddp„. A¡_¡ sp¡ D`f_u b¡X$dp„ `pR>p S>hy„ S> _lp¡sy„. `Z
hpsp®L$pf_¡ A¡_p L$pddp„ `fp¡hpsp¡ Å¡C_¡ A¡ d_ dpfu_¡ afu D`f
QX$ép¡. `p¡sp_u b¡X$dp„ b¡W$p¡. ky„v$fgpg¡ Ap`¡gu L$pmu V$p¡`u lp\dp„
gu^u. Apd s¡d a¡fhu. dp\¡ `l¡fu gu^u _¡ `pR>u L$pY$u_¡ M|Zpdp„
d|L$u v$u^u. `p¡sp_u b¡X$dp„ Apd s¡d OX$uL$ S>dZu sfa OX$uL$ X$pbu
sfa dp\y„ a¡fhsp¡ füp¡. `Z AQp_L$ A¡_¡ iy„ \ey„ L¡$ A¡ _uQ¡ Esfu_¡
hpsp®L$pf_u b¡X$ `f b¡W$p¡. hpsp®L$pf_¡ afu Mg¡g `X$u. s¡\u A¡ h^y
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
71
AL$mpep¡. s¡Z¡ KQp AhpS>¡ fpdi„L$f_¡ `|R>éy„ :
"_uQ¡ L¡$d Apìep¡ ? d_¡ ip„rs\u gMhp v$¡.'
fpdi„L$f¡ S>fp _d° A_¡ cphyL$ AhpS>¡ L$üy„ :
"Sy>Ap¡, kp„cmp¡. ApqäL$p ky^u_p¡ âhpk sp¡ Ap`Z¡ kp\¡ S>
L$fhp_p¡ R>¡. sd¡ dpfp\u AL$mpep R>p¡ A¡ hps kpQu `Z dpfp¡ sp¡
rhQpf L$fp¡. sd¡ sp¡ gMu gMu_¡ kde_¡ Mdu Mph R>p¡ `Z dpf¡ iy„
L$fhy„ ? Ap L$pmp„ `pZu L¡$d¡ L$`psp„ _\u !'
fpdi„L$f_p ùv$edp„\u _uL$m¡gp iåv$p¡A¡ hpsp®L$pf_¡ ÅZ¡ L¡$
Y„$Y$p¡mu _p¿ep¡. A¡_¡ A¡L$ D`pe k|Tu Apìep¡. A¡Z¡ fpdi„L$f_¡ b¡X$_p
R>¡X$p `f S>fp v|$f b¡khp L$üy„, `gp„W$u hpmu_¡ hpsp®L$pf¡ Ap`¡gu kgpl
âdpZ¡_u dyÖpdp„ Np¡W$hpC Nep¡. hpsp®L$pf¡ A¡_u b¡Ndp„\u A¡L$ dp¡V$u
X$pefu L$pY$u. fpdi„L$f_¡ L$üy„ : "s_¡ fpÆ fpMhp dpV¡$ dpfu A¡L$ hpsp®
hp„Qy„ Ry>„. `Z dpfu A¡L$ ifs R>¡ L¡$ spf¡ hÃQ¡ L$iy„ bp¡ghp_y„ _l] L¡$
L$iy„ `|R>hp_y„ _l]. bk ip„rs\u hpsp® kp„cmhp_u.'
fpdi„L$f¡ \p¡X$p _pfpS> \C_¡ ifs õhuL$pfsp„ dp\y„ lgphu v$u^y„.
`Z bp¡gpey„ _rl. hpsp®L$pf¡ `p¡sp_u hps ApNm g„bphu.
"_¡ Å¡ hpsp®_¡ L$p¡C iuj®L$ _\u Apàey„ `Z hpsp® kp„cmu_¡ s_¡
L„$C k|Tu Aph¡ sp¡ bp¡gS>¡. d_¡ ep¡Áe gpNi¡ sp¡ õhuL$pfui.'
Ap hps kp„cmu_¡ fpdi„L$f sp¡ Mugu EW$ép¡. A¡ hpsp®L$pf_¡
c¡V$hp gNcN gp„bp¡ \hp S>sp¡'sp¡ Ðep„ hpsp®L$pf¡ ApX$p¡ lp\ L$fu_¡
AV$L$pìep¡ _¡ S>fp ^dL$udp„ bp¡ëep¡ :
"Aphp c¡V$hp - a¡V$hp_p„ _pV$L$ _l].'
fpdi„L$f¡ `p¡sp_p ifuf_¡ `pRy>„ M¢Qu_¡ kfMy„ L$ey¯. Nmpdp„ S>fp
X|$dp S>¡hy„.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
72
hpsp®L$pf¡ L$uV$gudp„\u b¡ L$` Qp L$pY$u. A¡L$ L$` fpdi„L$f_¡
Apàep¡. fpdi„L$f \p¡X$u hpf `l¡gp„_p¡ ApOps c|gu_¡ sfs afu rMgu
EW$ép¡.
hpsp®L$pf A_¡ îp¡sp A¡L$ buÅ_u kpd¡ Np¡W$hpep. b„_¡ hÃQ¡_p
AhL$pidp„ ÅZ¡ L¡$ kdyÖ_p¡ `h_ Aph-Å L$fsp¡ lsp¡. kdyÖ_p Mpfp
Dk `h__p õhpv$ kp\¡ fpdi„L$f Qp_p O|„V$X$p g¡hp gpÁep¡. hpsp®L$pf
A¡L$ S> TpV$L¡$ ApMp¡ L$` `u Nep¡. fpdi„L$f sp¡ Å¡sp¡ S> flu Nep¡. hpsp®L$pf¡ ApMu bp„e_y„ N„Æ A_¡ ka¡v$ g¢Op¡ `l¡f¡gp¡. Nmpdp„ kp¡_p_p¡
ÅX$p¡ Q¡_ _¡ lp\dp„ ÅX$u v$¡NX$p S>¡hu h]V$uAp¡. fpdi„L$f¡ sp¡ V|„$L$u
bp„e_y„ Mduk _¡ `pV$g|_ `l¡f¡gp„. hpsp®L$pf¡ hpsp® hp„Qhp_u iê$Aps
L$fhp dpV¡$ X$pefudp„ _S>f _pMu. `Z fpdi„L$f_p¡ Æh \p¡X$p¡ X$lp¡mpsp¡
lsp¡. A¡_¡ EgV$u S>¡hy„ gpNhp dp„X$éy„. `¡V$ \p¡Xy„$ hgp¡hpsy„ gpÁey„. _¡
\p¡X$u S> hpfdp„ A¡_¡ EgV$u \C. hpsp®L$pf S>fp Ncfpep¡. EgV$uA¡
hpsp®L$pf_p b¡X$_u Qpv$f bNpX$u _pMu. fpdi„L$f dp\y„ `L$X$u_¡ b¡ku
füp¡. \p¡X$p¡ kde Apd S> husu Nep¡. b„_¡ d|„Np„. A„s¡ fpdi„L$f \p¡X$p¡
õhõ\ \C Ecp¡ \ep¡. hpsp®L$pf_p b¡X$_u bNX¡$gu Qpv$f M¢Qu gu^u.
hpsp®L$pf \p¡X¡$ v|$f Ecp¡ Ecp¡ fpdi„L$f_¡ Å¡sp¡ füp¡. b^y„ kpa L$ey¯.
afu bÞ_¡ b¡X$ `f kpdkpd¡ Np¡W$hpep. hpsp®L$pf¡ hpsp® hp„Qhp dpV¡$
Ap„M\u kçdrs dpNu. `Z fpdi„L$f¡ S>fp V$V$pf \C_¡ Np¡W$Z
dS>b|s L$fu tldsc¡f hpsp®L$pf_¡ `|R¹>ey„ : "sdpfu b¸Ndp„ X$pefu rkhpe L$iy„ R>¡ Mfy„ ? d_¡ lr\epf S>¡hy„
L„$CL$ v$¡Mpey„ s¡\u `|Ry>„ Ry>„.'
hpsp®L$pf S>fp k„L$p¡Q\u bp¡ëep¡ : "lp, A¡ sp¡ fpd`yfu QpLy$ R>¡.
X$fhp_y„ _rl. Ap hpsp® s_¡ k„cmphu v$Ci `R>u A¡ QpLy$_¡ kdyÖdp„
a¢L$u v$¡hp_u R>¡. sy„ S>fp`Z X$fsp¡ _rl. _¡ Å¡ s_¡ X$f gpNsp¡ lp¡e sp¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
73
QpLy$ lº„ s_¡ Ap`u v$J. hpsp® `|fu \pe Ðepf¡ `pR>u Ap`u v$¡S>¡.'
fpdi„L$f_¡ \ey„ L¡$ QpLy$ `p¡sp_u `pk¡ fpMhpdp„ dpg R>¡. s¡\u
s¡Z¡ sfs QpLy$ dpNu gu^u. hpsp®L$pf¡ A¡L$pv$ aŸV$ gp„bu r`Ñm_p
lp\phpmu QpLy$ Mp¡gu_¡ fpdi„L$f_¡ Ap`u.
fpdi„L$f¡ S>fp busp„ busp„ gC gu^u. _¡ bpSy>dp„ d|L$u v$u^u.
hpsp®L$pf_¡ \ey„ lh¡ lº„ hpsp® hp„Qu _pMy„ _rlsf `R>u L„$V$pmp¡
Aphu S>i¡.
fpdi„L$f QpLy$_¡ S>fp h^pf¡ `p¡sp_p Np¡W$Z _uQ¡ k„spX$sp¡ b¡ku
füp¡.
hpsp®L$pf¡ hpsp® hp„Qhp_u iê$Aps L$fu : hpsp®_y„ _pd fp¿ey„ -
"lfL$pÞs dëL$p_u ApqäL$p Nep¡ _\u.' 0 0 0
V$`pguA¡ S>epb¡__p lp\dp„ V$`pg d|L$u. V$`pgdp„ A¡L$ dp¡Vy„$
L$hf lsy„. S>epb¡_¡ V$`pg kpQhu_¡ `sfp_u `¡V$udp„ d|L$u v$u^u. v$uL$fp¡
kp„S>¡ r_ipm¡\u cZphu_¡ Aphi¡ Ðepf¡ h„Qphui A¡hy„ rhQpfu dp¢
ky^u kpX$gp¡ Ap¡Y$u_¡ k|C Nep.
kp„S>¡ S>epb¡__p¡ v$uL$fp¡ d_kyM Apìep¡. S>epb¡_¡ v$uL$fp_¡
Qp_p àepgp kp\¡ V$`pg Ap`u. v$uL$fp d_kyM¡ Qp `u_¡ V$`pg ap¡X$u.
`p„Q `p_p„_p¡ gp„bp¡ L$pNm lsp¡. v$uL$fp¡ L$pNm hp„Qhp gpÁep¡.
S>epb¡_ Apsyf Ap„M¡ v$uL$fp kpdy„ Å¡sp„ b¡ku füp.
v$uL$fp¡ bp¡ëep¡ : "v$pv$p dfZ`\pfuA¡ `X$ép R>¡. gp„by _rl
Æh¡. g¿ey„ R>¡ L¡$ ApqäL$p\u lfL$pÞs dëL$p_uA¡ v$pv$p `f A¡L$ Mp_Nu
L$pNm g¿ep¡ R>¡ s¡ v$pv$p_p¡ Æh KQp¡ \C Nep¡ R>¡. s¡\u d_¡
bp¡gpìep¡ R>¡.'
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
74
S>epb¡__u Ap„Mdp„ Ap„ky Aphu Nep. lfL$pÞs dëL$p_uA¡
L$pNmdp„ iy„ g¿ey„ li¡ ? KX$p rhQpfdp„ X|$bu Nep.
v$uL$fp d_kyM¡ dp_¡ Y„$Y$p¡mu. A¡_p `N `pk¡ b¡ku_¡ `|R>éy„y„ :
"dp, Ap lfL$pÞs dëL$p_u L$p¡Z R>¡ ? A¡ Ap`Zp kNpdp„ R>¡ ?'
S>epb¡_ L$iy„ bp¡ëep _rl. v$uL$fp_¡ dp_p d|„Np`Zp\u ìepr^
\hp gpNu. L$p„CL$ sp¡ A¡hy„ li¡ S> A¡d dp_u_¡ v$uL$fp¡ `p¡sp_p L$pddp„
`fp¡hpep¡. dpA¡ kNX$u kmNphu.
buS>¡ qv$hk¡ v$uL$fp¡ d_kyM hs_ S>hp _uL$þep¡. S>epb¡_¡
v$uL$fp_¡ ip„s fl¡hp_u riMpdZ Ap`u. d_kyM_¡ hs_ S>sp„ bkdp„
lfL$pÞs dëL$p_u_p S> rhQpfp¡ Aphsp lsp. rhQpfsp„ rhQpfsp„
d_kyM_y„ dp\y„ bk_u bpfu_p krmep `f T|L$u Ney„.
L„$X$¼V$f¡ d_kyM_¡ S>NpX$ép¡. d_kyM Ap„Mp¡ Qp¡msp¡ Qp¡msp¡
_uQ¡ Esfu ‘X$ép¡. d_kyM v$pv$p_p Of sfa Qpghp gpÁep¡. S>¡W$
drl_p¡ `|fp¡ \hpdp„ lsp¡. s¡’u hpsphfZdp„ DL$mpV$ A“¡ hfkpv$
‘l¡gp„“p¡ kMs bapfp¡ lsp¡. d_kyM_p¡ hp„kp¡ `fk¡hp\u cu_p¡ \C
Nep¡ lsp¡. `fk¡hp_p f¡gp Esfsp lsp. `N_p„ srmep„ `Z cu_p
\hp\u Q„‘g Qp¢V$sp lsp. d_kyM i¡fudp„ v$pMg \sp„ h¢s Å¡f\u
b|d dpfhp dp¢ Mp¡ghp Nep¡ `Z s¡_y„ dp¡„ EOX$éy„ S> _rl. kpd¡ S>
Nfub Npe_u Ap„Mdp„\u Ap„ky hlu hlu_¡ dp¡Y$p `f L$pmp f¡gp_p
X$pO `X$u Åe s¡hu X¡$gu Ecu lsu. d_kyM¡ X¡$gu_u kp„L$m MMX$phu.
gp„bp kde `R>u X¡$gu DOX$u. d_kyM_p kp¥\u dp¡V$pL$pL$p
vy$g®cÆL$pL$pA¡ X¡$gu DOpX$u. vy$g®cÆL$pL$p hp„Y$p lsp. qL$ip¡fhe¡
v$fÆ_u R>p¡L$fu_¡ gC_¡ cpNu Ne¡gp s¡ gNcN A¡L$ v$peL$p¡ `R>u O¡f
`pR>p Aph¡gp. vy$g®cÆA¡ b^p„_¡ kpa L$lu v$u^¡gy„ L¡$ A¡d_¡ L$p¡CA¡
L$p„C `Z `|R>hy„ _rl. vy$g®cÆ ÅZ¡ L¡$ A¡ v$peL$p¡ c|gu S> Nep. `Z
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
75
¼epf¡L$ ¼epf¡L$ vy$g®cÆ v$fÆ_p dL$p_ `pk¡_p TpX$ _uQ¡ b¡ku_¡ Mfu
`X¡$gp„ `p„v$X$p„ huZsp„ huZsp„ bbX$pV$ L$fsp Mfp.
d_kyM_p lp\dp„ A¡L$ kysfpD L$p`X$_u \¡gu lsu. fõspdp„
Mphp dpV¡$ dpA¡ fp¡V$gp¡ A_¡ dfQp„ L$pNmdp„ bp„^u Ap`¡gp„ `Z
d_kyM sp¡ KOu Ne¡gp¡ s¡\u MpC iL¡$gp¡ _rl. d_kyM¡ \¡gu
vy$g®cÆL$pL$p_¡ Ap`u. L$pL$pA¡ \¡gudp„\u `X$uLy„$ L$pY$u_¡ Å¡ey„ sp¡ s¡dp„
fp¡V$gp¡ A_¡ dfQp„. fp¡V$gp¡ k|„Âep¡. L$pL$p_¡ v$fÆ_u v$uL$fu epv$ Aphu
li¡ L¡$ iy„ `Z fp¡V$gp¡ A_¡ dfQp„ L$pNmdp„ h]V$u_¡ `pR>p„ \¡gudp„ d|L$u
v$u^p„. \¡gu M]V$u `f gV$L$phu_¡ vy$g®cÆ d_kyM_¡ v$pv$p_p Ap¡fX$p
bpSy> gC Nep.
dp¡Vy„$ sp¡tsN Of. A¡dp„ b¡ S> S>Z. v$pv$p A_¡ vy$g®cÆL$pL$p.
v$pv$u sp¡ OZp„ hjp£ `l¡gp„ õhN®hpku \ep„ lsp„. v$pv$p_p b¡ Sy>hp_Å¡^
v$uL$fp fdZuL$gpg A_¡ S>eL$pÞs sp¡ V$ubu_u rbdpfudp„ AL$pm¡ dfu
Ne¡gp. b„_¡ v$uL$fp_p k„sp_p¡_¡ A¡d_u dp dp¡kpm gC Ne¡gu s¡
¼epf¡e `pR>u S> _ Aphu. d_kyM v$pv$p_p dp¡V$p v$uL$fp lfÆh__p¡
v$uL$fp¡ lsp¡. lfÆh_ Of R>p¡X$u_¡ cpNu Nep¡ Ðepf\u `pR>p¡ _\u
Apìep¡. d_kyM cZuNZu_¡ dpõsf \ep¡. hs_\u v|$f `p_hX$
Npd_u âp\rdL$ ipmpdp„ _p¡L$fu dmu. dp_¡ gC_¡ d_kyM `p_hX$
Aphu Ne¡gp¡. dp d_kyM_¡ rhhpl dpV¡$ M|b kdÅhsu `Z
d_kyM_¡ rhhpl L$fhp_p¡ X$f gpNsp¡. dp A¡_p¡ X$f cNpX$u d|L$hp_p
âeÐ_p¡ L$fsu. d_kyM L$p¡C L$Þep_¡ Å¡sp„ S> Ecp¡ _¡ Ecp¡ \p„cgp¡
vy$g®cÆL$pL$pA¡
`Z
76
\C S>sp¡.
v$pv$p_p Ap¡fX$pdp„ ^ud¡L$\u `N d|¼ep¡. d_kyM
Q|`Qp` A„v$f v$pMg \ep¡. Ap¡fX$p¡ c¡S>\u N„^psp¡ lsp¡. d_kyM_¡ ApMp ifuf¡ `fk¡hp¡ R|>V¡$gp¡ s¡ A„v$f\u b^y„ `Q`Qsy„
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
gpNsy„ lsy„. `pV$g|__u A„v$f `l¡f¡gu QÍ$u A_¡ Mduk _uQ¡_y„ N„Æ
L$pY$u_¡ _m _uQ¡ b¡ku_¡ _plu g¡hp_u spgph¡gu lsu.
vy$g®cÆA¡ d¡S> `f `X¡$gp¡ spX$_p¡ `„Mp¡ D`pX$u_¡ A¡“p’u
v$pv$p_p ifuf `f bZbZsu dpMuAp¡_¡ DX$pX$u. v$pv$p `h__p ^½$p\u
ÅNu Nep. dp¡Yy„$ ApMy„ L$fQguAp¡\u h]^pC Ney„ lsy„. A¡L$ ApR>p
ka¡v$ ^p¡rsepdp„ v$pv$p_u L$pep Y„$L$pe¡gu lsu. Nmp_p¡ l¥qX$ep¡ aŸgu_¡
blpf E`ku Aph¡gp¡ lsp¡. vy$g®cÆL$pL$pA¡ v$pv$p_¡ \p¡Xy„$ `pZu
`uhX$pìey„. vy$g®cÆL$pL$p dp¡V$p AhpS>¡ bp¡ëep L¡$ dp¡V$pcpC_p¡ d_kyM
sd_¡ `p_hX$\u dmhp Apìep¡ R>¡. d_kyM v$pv$p_u _ÆL$ Nep¡.
v$pv$pA¡ d_kyM_p¡ lp\ Tpgu_¡ `p¡sp_u Ap„Mp¡ `f d|¼ep¡. v$pv$p_u
ka¡v$ c°df_p hpm A_¡ cu_p„ `p¡`Qp„ `f d_kyM_u Ap„NmuAp¡
afhp gpNu. `Z L$fL$fp MfbQX$p õ`i®\u buL$ gpNu li¡ L¡$ iy„
d_kyM¡ Å¡f\u `p¡sp_p¡ lp\ M¢Qu gu^p¡. v$pv$p `p¡sp_p¡ lp\ lhpdp„
a„ap¡ksp füp.
v$pv$pA¡ lp\\u Bipfp¡ L$fu_¡ L$bpV$dp„\u L¡$V$gpL$ L$pNmp¡ L$pY$hp
dpV¡$ vy$g®cÆL$pL$p_¡ L$üy„. vy$g®cÆL$pL$p Ecp \C_¡ L$bpV$ `pk¡ Nep.
vy$g®cÆL$pL$pA¡ d_kyM_¡ Myfiu `f b¡ku S>hp Bipfp¡ L$ep£. v$pv$pA¡
b^y„ ANpD\u kdÅhu v$u^y„ li¡ s¡ dyS>b vy$g®cÆL$pL$pA¡ d_kyM_p
lp\dp„ rdgL$s_p¡ v$õsph¡S> d|¼ep¡. A¡ v$pv$p_y„ hrkes_pdy„ lsy„.
d_kyM sp¡ d|„Tphp gpÁep¡. vy$g®cÆA¡ hrkes_pdy„ Ap„QL$u gu^y„.
d_kyM_¡ ApMy„ hrkes_pdy„ k„cmphu v$u^y„. v$pv$pA¡ A¡d_u b^u
rdgL$s lfL$pÞs dëL$p_u_p _pd¡ L$fu Ap`¡gu. v$pv$pA¡ A¡d_u b^u
rdgL$s lfL$pÞs dëL$p_u_p _pd¡ L$fu Ap‘¡gu ÅZu d_kyM_p
ifufdp„ sp¡ ¾$p¡^ ìep`u Nep¡. A¡_p A„N¡A„Ndp„ ArÁ_ âkfu Nep¡.
MpV$gp _uQ¡ `X¡$gp¡ r`Ñm_p¡ dp¡V$p¡ gp¡V$p¡ D`pX$u_¡ A¡Z¡ v$pv$p_p L$`pm
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
77
`f T_|_\u a¢¼ep¡. vy$g®cÆL$pL$p TX$`\u hÃQ¡ Aphu Nep. gp¡V$p¡
A¡_u R>psudp„ ^X$pd A\X$pep¡. L$pL$p X$ug¡ dS>b|s s¡ R>psu_u
`p„kmuAp¡ s|V$u _rl `Z b¡cp_ \C Y$mu `X$ép. d_kyM v$pv$p_p
MpV$gp_¡ gps dpfu_¡ `p¡sp_u \¡gu D`pX$u D`f_p Of_p v$pv$f QX$hp
gpÁep¡. D`f `lp¢Qu_¡ Å¡ey„ sp¡ b^p S> Ap¡fX$p b„^ lsp. dp¡V$p„
M„cpsu spmp„ gV$L$sp„ lsp„. d_kyM ANpkudp„ Qpghp gpÁep¡. ^|m
_¡ `nuAp¡_p„ `u„R>p„\u ANpku Ahphfy lsu. d_kyM¡ KQ¡ ApL$pi
sfa Å¡ey„. v|$f v|$f L$pmp„ hpv$mp„ DdV$sp„ v$¡Mpep. afu _S>f ANpiudp„
a¡fhu. `p„v$X$p„, L$pNm, ^|m, `]R>p„, df¡gp `nuAp¡_p„ lpX$t`S>fp¡\u b^y„
Mv$bv$sy„ lsy„. d_kyM_¡ \ey„ L¡$ iy„ vy$g®cÆL$pL$p ¼epf¡e D`f Aphsp
S> _l] lp¡e ? b„^ Ap¡fX$pAp¡ Å¡sp„ A¡_¡ Ly$s|lg \ey„. A¡ `pR>p¡ _uQ¡
Apìep¡. vy$g®cÆ lSy> b¡cp_ lsp. v$pv$p_¡ Tp¡gy„ Aphu Ne¡gy„.
d_kyM Ðep„ \p¡X$uhpf Ecp¡ füp¡. A¡Z¡ lmh¡L$\u v$pv$p_p¡ L$bpV$
Mp¡ëep¡. A„v$f M|Zpdp„ `X¡$gp¡ Qphu_p¡ T|dMp¡ gC ku^p¡ D`f Nep¡.
gpC_b„^ Qpf Ap¡fX$pdp„\u A¡Z¡ dp¡V$p bpfZp„hpmp¡ Ap¡fX$p¡ Mp¡ëep¡.
dp„X$ dp„X$ qL$Q|X$pV$ L$fsp„ tQQhpsp„ bpfZp„ EOX$ép„. d_kyM ^ud¡
X$Ng¡ A„v$f âh¡íep¡. ApMp¡ Ap¡fX$p¡ `yõsL$p¡_p L$bpV$\u cfQL$ lsp¡.
L$bpV$p¡ `pk¡ Nep¡. lp\\u L$pQ `f hm¡gu ^|m Mk¡X$u_¡ A„v$f Å¡ey„.
A„v$f lpfb„^ Np¡W$h¡gp„ `yõsL$p¡ Q|`Qp` b^y„ Å¡sp„ Ecp lp¡e s¡hp„ gpNsp„ lsp„.
Ap¡fX$p_u hÃQp¡hQ A¡L$ Myfiu `X¡$gu lsu. Myfiu_p `pep
`pk¡ s|V¡$gp Qídp `X¡$gp lsp. d_kyM¡ v$uhpgp¡ sfa KQ¡ Qpf¡ bpSy>
_S>f a¡fhu. cNhp__u R>buAp¡_u lpf lsu. d_kyM rhQpfhp
gpÁep¡ L¡$ Ap Qídp L$p¡_p li¡ ? A¡ Myfiudp„ b¡ku Nep¡. \p¡X$uhpfdp„
A¡_¡ KO Aphu NC. `yõsL$p¡_u suZu _S>f rkhpe D`f _uQ¡ b^y„
S> ip„s lsy„. d_kyM_u Ap„M EOX$u Ðepf¡ kp„S> `X$hp_u s¥epf lsu.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
78
A¡ _uQ¡ S>hp Ecp¡ \ep¡. `Z Å¡ey„ sp¡ bpfÏ„ blpf\u b„^ lsy„.
A¡Z¡ Qpf-`p„Qhpf bpfÏ„ Å¡f\u M¢Ãey„. `Z bpfÏ„ Myëey„ _rl. A¡
NcfpC Nep¡. Myfiu `pk¡ Nep¡. `Z A¡ sp¡ v$„N S> flu Nep¡.
Myfiudp„ A¡L$ L$pmp¡ i|V$ `l¡f¡gp¡ KQp¡ `lp¡mp¡ âp¥Y$ he_p¡ `yfyj
b¡W¡$gp¡ lsp¡. A¡_p lp\dp„ A¡L$ Qp¡`X$u lsu. Qp¡`X$u_y„ d\pmy„ hp„Qu
iL$psy„ _lp¡sy„. d_kyM busp¡ busp¡ Ecp¡ füp¡. Myfiudp„ b¡W¡$gp¡ `yfyj
A¡_¡ spL$sp¡ lsp¡. d_kyM A¡_u v$f¡L$ lgQg `f Qp„`su _S>f
fpMsp¡ lsp¡. d_kyM tlds L$fu_¡ `yfyj_p lp\_¡ AX$ép¡. `yfyj¡
A_¡L$hpf lp\ rdgpìep¡. d_kyM¡ S>fp lkhp_p¡ âeÐ_ L$ep£. `yfyj¡
d_kyM_¡ M¢Qu_¡ Myfiu_p `pep `pk¡ b¡kpX$u v$u^p¡.
d_kyM¡ `|R>éy„ : "sd¡ L$p¡Z R>p¡ ?'
`yfyj bp¡ëep¡ : "lº„ lfL$pÞs dëL$p_u Ry>„.'
d_kyM_u sp¡ Æc S> Qp¢V$u NC. lfL$pÞs dëL$p_u Al]
¼ep„\u ? A¡ sp¡ ApqäL$p Nep¡ R>¡.
d_kyM¡ afu `|R>éy„ : "`Z _p, sd¡ kpQy„ bp¡gp¡ L¡$ L$p¡Z R>p¡ ?'
`yfyj¡ L$üy„ : "kp„cm, ApMu hps lh¡ kp„cm.'
fpdi„L$f¡ hpsp®L$pf_¡ AV$L$phu_¡ L$üy„ : "\p¡X$u Qp dmi¡ ?
hpsp®L$pf¡ \dp£kdp„\u Qp L$pY$u. fpdi„L$f A¡L$ O|„V$X¡$ Qp `u Nep¡.
fpdi„L$f¡ fpd`yfu `N _uQ¡ v$pbu fpMu. hpsp®L$pf¡ hpsp® ApNm hp„Qhp
dpV¡$ Cipfp¡ L$ep£. fpdi„L$f¡ lp `pX$u.
`yfyj bp¡ëep¡, "dpfy„ _pd lfL$pÞs dëL$p_u R>¡. spfp v$pv$p
M„cprmep_p A¡L$ h¡`pfu kp\¡ ApqäL$p cpNu Nep lsp. Ðep„ M|b
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
0 0 0
0 0 0
79
L$dpep. kpfp¡ A¡hp¡ `¥kp¡ gC_¡ v$¡idp„ `pR>p afsp Ðepf¡ õV$udfdp„
dpfu dygpL$ps \e¡gu. Ðepf¡ lº„ 25-26 hj®_p¡ eyhp_ lsp¡. hpshpsdp„ Mbf `X$u L¡$ spfp v$pv$p A¡d_p hs_dp„ S> dp¡V$p„ Of, hpX$u, M¡sf, vy$L$p_ Mfuv$hp rhQpf¡ R>¡. d¢ `Z spfp v$pv$p kp\¡ dp¡V$u
rdgL$sp¡ Mfuv$hp_y„ _½$u L$ey¯ A_¡ v$¡idp„ `lp¢Qu_¡ Ad¡ b„_¡A¡
ep¡S>_p dyS>b hs_dp„ dp¡V$u rdgL$sp¡ Mfuv$u. `Z lº„ sp¡ A¡L$gp¡ lsp¡.
gÁ_ dpf¡ L$fhp„ _lp¡sp. s¡\u dp¡V¡$cpN¡ sp¡ lº„ Ofdp„ A¡L$gp¡ S> fl¡sp¡.
_hgL$\pAp¡ hp„Qhp_p¡ d_¡ ip¡M eyNpÞX$pdp„\u \e¡gp¡. kde L$pY$hp
dpV¡$ DÑd âL$pf_u _hgL$\pAp¡ hp„Qhp_y„ iê$ fp¿ey„.
A¡L$ qv$hk spfp L$pL$p vy$g®cÆ dpfp O¡f Apìep. Ad¡ \p¡X$uhpf
^„^p`pZu_u hpsp¡ L$fu. A¡ Myfiudp„ b¡W$p b¡W$p b^y„ k|„Osp lsp.
AQp_L$ A¡Z¡ `pV$g|__p rMõkpdp„\u A¡L$ fpd`yfu L$pY$u. fpd`yfu
A¡Z¡ dpfp `¡V$dp„ lºgphu v$u^u. lº„ lfL$pÞs dëL$p_u L$fp¡X$`rs S>du_
`f Y$mu `X$ép¡. vy$g®cÆA¡ v$p¡X$u_¡ b^p L$bpV$p¡ a„ap¡ku _p¿ep.
A¡dp„\u A¡Z¡ rdgL$s_p v$õsph¡Å¡ ip¡^u L$pY$ép. Ðep„ AQp_L$ d_¡
dmhp dpV¡$ b¡ ìe[¼s Aphu. d_¡ S>du_ `f gp¡lu _]Nmsu v$ipdp„
Å¡sp„ b„_¡ X$f\u \f\fhp gpNu. vy$g®cÆA¡ b„_¡_¡ ^½$p dpfu_¡ _uQ¡
`R>pX$u v$u^p. A¡L$ ìe[¼s_¡ `N\u L$QX$u _pMu _¡ buÆ_¡ Qpf`p„Q
gpsp¡ dpfu_¡ b¡cp_ L$fu _pMu. b„_¡ sfaX$su lsu. vy$g®cÆA¡ _uQ¡
_du_¡ b„_¡_¡ Msd L$fu _pMu. dpfp dp¡V$p `g„N_u Qpv$f Mk¡X$u_¡
Ad_¡ ÓZ¡e_¡ kp\¡ kyhX$phu_¡ Adpfp `f Y$p„L$u v$u^u. vy$g®cÆ sp¡
rdgL$s_p L$pNmp¡ gC_¡ _pW$p¡. A¡ Nep¡ _¡ A¡_u `pR>m b^p L$bpV$p¡
_uQ¡ `X$hp gpÁep. L$pQ s|V$hp_p AhpÅ¡\u Ap¡fX$p¡ ^Z^Zu
\p¡X$uhpfdp„ sp¡ L$bpV$dp„ d|L¡$gu _hgL$\pAp¡ A¡L$ `R>u A¡L$
`X$sy„ d|L$hp gpNu. \p¡X$uhpfdp„ sp¡ _hgL$\pAp¡ L$uX$u-dL$p¡X$p_u lpf_u S>¡d kX$kX$pV$ Adpfp ib `pk¡ Aphu `lp¢Qu. L$uX$u-dL$p¡X$p
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
_uQ¡
80
^X$pd
EW$ép¡.
v$fdp„ `¡k¡ s¡d b^u S> _hgL$\pAp¡ dpfp ifufdp„ Esfu Aphu.
_hgL$\p_p„ `pÓp¡ dpfu _k¡_kdp„ afu hþep„. dpfp¡ `y_S>®Þd \ep¡.
_hgL$\p_p„ `pÓp¡_¡ sp¡ A¡L$ dp_hifufdp„ cg¡_¡ df¡gy„ sp¡ `Z
õ\p_a¡f dmhp\u Ap_„v$ \ep¡. b^p„ `pÓp¡A¡ c¡Np„ dmu_¡ d_¡
KQL$u_¡ Myfiudp„ b¡kpX$u v$u^p¡. \p¡X$uhpfdp„ sp¡ ApMy„ Of QNX$p¡m_u
S>¡d Q½$f Q½$f afhp gpÁey„. v$uhpgp¡, R>s, L$bpV$p¡, L$pf`¡V$, `¡gp„ b¡
ib, b^y„ S> h„V$p¡rmepdp„ ^|m, `p„v$X$p„ O|dfu g¡ s¡d KQL$pC_¡ b^y„ S>
v$p¡X$éy„ blpf _¡ Aphu_¡ `X$éy„ Ap sdpfp Of_p D`f_p Ap¡fX$pdp„.
S>du_dp„\u _uL$msp¡ gphp S>¡d ^uf¡^uf¡ W$f¡ s¡d b^y„ W$ey¯. A¡ OX$u\u
lº„ Ap Ap¡fX$pdp„ Ry>„. `Z lh¡ sp¡ dpfu A„v$f dfhp `X¡$gp„ `pÓp¡ blpf
_uL$mhp dp\y„ Aamphsp fl¡ R>¡.
d_kyM_¡ `yfyj_u v$ep Aphu. A¡Z¡ `yfyj_¡ `|R>éy„ :
"Ap b^p„ `pÓp¡ sdpfpdp„\u L¡$hu fus¡ blpf L$pY$u iL$pe ?'
`yfyj¡ L$üy„ : "A¡_u d_¡ Mbf _\u. sy„ L$p¡C fõsp¡ ip¡^u L$pY$.
dpfu dy[¼s L$f. spfp L$pL$p_p A`fp^_y„ âperòs L$fu _pM.'
d_kyM_y¡ iy„ k|Èey„ s¡ Myfiu `f b¡W$¡gp `yfyj_p¡ lp\ Å¡f\u
M¢Ãep¡. `Z A¡_p Apòe® hÃQ¡ A¡_u _S>f kpd¡ E^CA¡ L$p¡sfu
Mp^¡gp gpL$X$p_p ìl¡f_p¡ Y$Ngp¡ \C Nep¡. Y$Ngpdp„ KX$p„ KX$p„ rR>Öp¡
lsp„. d_kyM afu _uQ¡ Nep¡. Ap¡fX$pdp„ `X¡$gy„ ap_k A_¡ dpQuk`¡V$u
gC_¡ D`f Apìep¡. ApMp Ap¡fX$pdp„ L¡$fp¡ku_ R>p„V$u v$u^y„. dpQuk
kmNphu, _¡ _uQ¡ a¢L$u. L$p¡C fpnk_p AË$lpõe S>¡hu ApN cc|L$hp
gpNu. ApMp¡ Ap¡fX$p¡ ApN_u ÄhpmpAp¡\u L„$`hp gpÁep¡. Qp¡dpkpdp„
`|fh¡N¡ hl¡su _v$u_u TX$`\u ApN ApSy>bpSy>_p Ap¡fX$pAp¡ sfa
^khp gpNu. L$p¡C sfõep hV¡$dpNy®_u S>¡d ApN \p¡X$uhpfdp„ b^y„ S> `u
NC. ApN d_kyM_u `pR>m `pR>m _uQ¡ v$pv$f Esfhp gpNu.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
81
v$pv$p_p Ap¡fX$p sfa g`L$u. v$pv$p, vy$g®cÆL$pL$p, L$bpV$, MpV$gp¡, gp¡V$p¡, hrkes_pdy„, d_kyM_u \¡gu _¡ b^u S> OfhMfu ApNdp„
A×íe \hp gpNu. b^y„ b^y„ S> bmu_¡ fpM \C Ney„.
d_kyM¡ Å¡ey„ sp¡ Of_y„ _pdp¡r_ip_ c|„ksu ApN Ap¡X$L$pf Mpsu
AS>Nf_u S>¡d `X$u flu.
d_kyM_¡ `p¡sp_u \¡gu epv$ Aphu. lh¡ Ap fpM_p Y$Ngpdp„\u
dmi¡ Mfu ?
`Z d_kyM_p Ql¡fp `f Ap_„v$_u f¡MpAp¡ lsu. fps `X$hp_u
iê$Aps \C NC lsu. A¡L$pA¡L$ d¡ONS>®_pAp¡ \hp gpNu. ApL$pidp„
hpv$mp„ Ecfphp„ gpÁep„. d_kyM¡ bkõV¡$i_ sfa S>hp `N D`pX$ép.
`Z Ðep„ sp¡ dyim^pf hfkpv$ s|V$u `X$ép¡. d_kyM_¡ \ey„ L¡$ Ofdp„
bmu_¡ MpM \C Ne¡gp„ ifufp¡_p A[õ\Ap¡ `f hfkpv$_y„ `pZu
Q„v$_g¡` S>¡hu V$pY$L$ `p\fsy„ li¡. hjp£\u sfõep„ `pÓp¡A¡ ^fpC_¡
`pZu `u^y„ li¡.
hfkpv$dp„ `gmsp¡ `gmsp¡ d_kyM ^ud¡ ^ud¡ bk õV¡$i_¡
`lp¢Ãep¡. ApMy„ bk õV¡$i_ kph Mpgu k|dkpd. `sfp„ `f
hfkpv$_u ^pfpAp¡_p dpf T]L$psp lsp. d_kyM_p Q„`g s|V$u Nep.
`N L$pv$h\u g\b\ lsp. b¡-Qpf L|$sfp ifuf k„L$p¡Qu_¡ M|Zpdp„ `X$u
fl¡gp„. A¡V$gu hpfdp„ v|$f\u A¡L$ dpZk Aphsp¡ v$¡Mpep¡. L$pmp¡
f¡C_L$p¡V$. L$pmu l¸V$. KQp `lp¡mp Nm¡ afsp L$p¸gf, lp\dp„ gpL$X$u.
`pZudp„ Qpgsp¡ Aphsp¡ lsp¡ `Z AhpS> \sp¡ _ lsp¡. d_kyM sp¡
b¡ku S> füp¡. s¡_u Ap„Mp¡ sp¡ `¡gp dpZk sfa S> M¢Qpe¡gu lsu.
dpZk kph S> `pk¡ Aphu `lp¢Ãep¡. d_kyM¡ Ecp \hp_p¡
âeÐ_ L$ep£. dpZk¡ `p¡sp_u l¡V$ Dspfu. L$p¡V$_p bV$_ Mp¡gu_¡ A„v$f\u
A¡L$ gp„bu V$p¸Q® L$pY$u. V$p¸Q®_y„ bV$_ v$bphu_¡ d_kyM `f âL$pi a¢¼ep¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
82
d_kyM¡ `p¡sp_u Ap„Mp¡ `f `X$sp âL$pi\u bQhp ApX$p lp\ ^fu
v$u^p. dpZk¡ d_kyM_p¡ lp\ M¢Qu_¡ L$üy„ :
"dpf„y _pd lfL$pÞs dëL$p_u R>¡. dpf¡ ApqäL$p S>hp_y„ R>¡. spf¡
¼ep„ S>hp_y„ R>¡ ?'
d_kyM sp¡ ^b L$fsp¡ _uQ¡ `X$u Nep¡.
R>¡L$ khpf¡ Äepf¡ Ap„M EOX$u Ðepf¡ Å¡ey„ sp¡ Apk`pk_p¡
rhõspf S>mb„bpL$pf. A¡Z¡ bpSy>_p bp„L$X$p `f _S>f L$fu. Ðep„ A¡L$
V$p¸Q® `X$u lsu. kph Tp„Mp¡ `ump¡ âL$pi v$¡Mpsp¡ lsp¡. V$p¸Q®_u _uQ¡
A¡L$ L$pNm `X¡$gp¡ v$¡Mpep¡. d_kyM TX$`\u EW$u_¡ L$pNm g¡hp v$p¡X$ép¡.
L$pNm lp\dp„ gu^p¡. Mp¡ëep¡. A¡L$ hp¼e gM¡gy„ lsy„ :
"S>¡_u `pk¡ V$p¸Q® R>¡ s¡ S> A„^L$pf_¡ c¡v$u iL¡$ R>¡.'
d_kyM¡ L$pNm rMõkpdp„ d|L$u v$u^p¡. A¡“¡ Qpf¡ bpSy> `pZu
rkhpe L„$C S> v$¡Mpsy„ _ lsy„. A¡ afu bp„L$X$p `f b¡ku Nep¡. A¡ \p¡X$p„
\p¡X$p„ R>p„V$p `X$sp„ lsp. A¡ Ecp¡ \ep¡. V$p¸Q® D`pX$u gpìep¡. afu
bp„L$X$p `f b¡ku Nep¡. A¡Z¡ V$p¸Q®_y„ bV$_ v$påey„. AQp_L$ âL$pi_p¡
A¡L$ gp„bp¡ i¡fX$p¡ `X$ép¡. A¡ âL$pi ÅZ¡ `Nv$„X$u b_u Nep¡. A¡_p `f
A¡L$ riiy Qpgsy„ S>sy„ v$¡Mpey„. A¡_p„ `Ngp„ gpg gpg lsp„.
d_kyM¡ `R>u sp¡ âL$pi kp\¡ fdhp_u Apv$s `pX$u v$u^u.
d_kyM_¡ Ap O¡fp\u blpf gC S>_pf L$p¡C S> _\u. A¡ fpl Å¡C_¡
\pL$sp¡ Ðepf¡ V$p¸Q®_p¡ âL$pi `pZu `f `pX$sp¡ fl¡sp¡.
d_kyM_u Ap„Nmu lh¡ bk V$p¸Q®_p bV$_ `f\u KQu \C
iL$su S> _\u. 0 0 0 hpsp®L$pf¡ hpsp® bpSy> `f d|L$u A_¡ A¡ gp„bp¡ \hp gpÁep¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
83
kp„S>_y„ A„^pfy„ Esfu Apìey„ lsy„. fpdi„L$f¡ Ecp \sp„ hpsp®L$pf_¡
L$üy„ : "d_¡ sp¡ sdpfu hpsp®A¡ cygphpdp„ _pMu v$u^p¡. b^y„ flõede
gpN¡ R>¡. Ap hpsp®_p¡ R>¡X$p¡ `L$X$u iL$sp¡ _\u. `Z A¡V$gy„ kdÄep¡ L¡$
rdgL$s dpV¡$ dpZk L¡$hp¡ b_u Åe R>¡, _l] ?'
hpsp®L$pf bp¡ëep¡ : "lh¡ sy„ spfu `\pfudp„ S>sp¡ fl¡. dpf¡
KOhy„ R>¡.'
fpdi„L$f bp¡ëep¡ : "sd¡ sp¡ dpfu KO S> bNpX$u _pMu. A¡L$
rh_„su L$fy„ ? Ap fpd`yfu d_¡ Ndu NC R>¡. lº„ fpMu gJ ?'
"fpMu g¡.' hpsp®L$pf spX|$¼ep¡.
fpÓ¡ dp¡X¡$ ky^u fpdi„L$f ÅNsp¡ `X$ép¡ füp¡. Ap¡iuL$p _uQ¡
`X¡$gu fpd`yfu\u A¡_¡ \p¡X$u fpls dmsu lsu.
khpf `X$u. A¡ kyõsu DX$pX$hp V$u V¡$bg `f S>hp _uQ¡ Esep£.
A¡Z¡ Å¡ey„ sp¡ hpsp®L$pf_p¡ `g„N Mpgu lsp¡. A¡Z¡ Å¡ey„ L¡$ hpsp®L$pf_u
b¡N L¡$ A¡_u buÆ L$p¡C hõsy Ðep„ _lp¡su. A¡ v$p¡X$ép¡. Qpf¡bpSy> afu
hþep¡. A¡ D`f X¡$L$ `f Apìep¡. A¡Z¡ kdyÖ_¡ Å¡ep¡. A¡_¡ hpsp®L$pf
¼ep„e v$¡Mpep¡ S> _rl. A¡_y„ dNS> cdu Ney„ lsy„. A¡Z¡ M|b ip¡^
L$fu. `Z b^y„ _L$pdy„. fpdi„L$f \pL$u_¡ `p¡sp_u `\pfu `f `pR>p¡
Aphu_¡ b¡ku Nep¡. fpdi„L$f¡ Ap¡iuL$p _uQ¡\u fpd`yfu L$pY$u_¡ Å¡C. A¡
bfpbf lsu. `pR>u d|L$u v$u^u. A„^pfy„ \hp Apìey„. fps `X$u. A¡Z¡
KOu S>hp_p¡ r_Z®e L$ep£. `Z A¡ Ap¡Y$u_¡ KO¡ s¡ `l¡gp„ v|$f\u A¡L$
dpZk `p¡sp_u X$pefu gC_¡ fpdi„L$f_u `\pfu `pk¡ Apìep¡. A¡Z¡
fpdi„L$f_p¡ lp\ M¢Qu_¡ _uQ¡ `pX$u v$u^p¡. fpdi„L$f ^°|S>hp gpÁep¡. "L$p¡Z R>p¡ ?' A¡hu b|d `pX$u. fpdi„L$f_¡ v$¡Mpey„ sp¡ A¡ hpsp®L$pf lsp¡. hpsp®L$pf¡ fpdi„L$f_p Ap¡iuL$p _uQ¡ `X¡$gu fpd`yfu M¢Qu gu^u.
fpdi„L$f_y„ Nmy„ v$bphu_¡ s¡_¡ `¡V$dp„ lºgphu v$¡hp dpV¡$ Å¡f A¡L$Wy„$ L$ey¯.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
84
`Z fpdi„L$f¡ A¡L$ Å¡f\u gps dpfu A¡_p `¡V$dp„. hpsp®L$pf _uQ¡ `X$u
Nep¡ _¡ fpd`yfu lp\dp„\u v|$f `X$u NC. fpdi„L$f¡ v$p¡X$u_¡ fpd`yfu
KQL$u gu^u. _¡ spL$ps\u fpd`yfu hpsp®L$pf_p `¡V$dp„ Mp¡ku v$u^u.
hpsp®L$pf¡ L$pfdu KX$u `X$Opsu Quk `pX$u. Quk kp„cmu b^p„ v$p¡X$sp„
Aphu Nep„. hpsp®L$pf `¡V$ v$bphsp¡ Ecp¡ \ep¡. gp¡lu hl¡sy„ S>sy„ lsy„.
A„s¡ Q¼L$f Mpsp¡ `p¡sp_u `\pfudp„ akX$pC `X$ép¡. fpdi„L$f_p lp\dp„
gp¡lu\u cu_u fpd`yfu lsu. fpdi„L$f_¡ gpÁey„ L¡$ A¡_u A_¡
hpsp®L$pf“u hÃQ¡ A¡L$ kdyÖ Mmcmu füp¡ R>¡. A¡_p dp\pdp„ hgp¡Zp„
afhp gpÁep„.
rk¼ep¸qfV$u NpX®¡$ fpdi„L$f_¡ `L$X$u gu^p¡.
fpdi„L$f_¡ A¡L$ b„^ Ap¡fX$udp„ `|fu v$u^p¡.
fpdi„L$f_p¡ L¡$k ¼ep„ Qgphhp¡ s¡ d|„ThZ lsu. s¡\u A¡_¡
ApqäL$p gC Nep rkhpe L$p¡C D`pe _ lsp¡. A¡¡_¡ Ap¡fX$udp„ khpf-
kp„S> Mphp_y„ dmsy„. fpdi„L$f_p dNS>_u _kp¡ aŸghp gpNu. A¡ kph
k|_d|_ b_hp gpÁep¡. A¡ dp\y„ `L$X$u_¡ b¡ku fl¡sp¡. kss A„v$f
`|R>sp¡ fl¡sp¡ L¡$ Ap L¡$v$dp„ L¡$d rS>hpi¡ ? v$pY$u h^hp gpNu. hpm
tS>\fp \hp gpÁep. rcMpfu S>¡hu lpgsdp„ fpdi„L$f ApqäL$p
Aphhp_u fpl Å¡sp¡ füp¡.
A„s¡, fpdi„L$f¡ eyNpÞX$p“u ^fsu `f `N d|¼ep¡. `Z A¡_¡ S>fp
`Z Ap_„v$ _ lsp¡. A¡_¡ A¡_p i¡W$ ky„v$fgpg epv$ Aphu Nep. A¡
M|b fp¡ep¡. A¡_p lp\ v$p¡fX$p\u bp„^¡gp lsp.
b¡-ÓZ qv$hk `R>u fpdi„L$f_p¡ L¡$k iê$ L$ep£. fpdi„L$f¡ `p¡sp_p¡
hL$ug fpMhp_u _p `pX$u. A¡Z¡ Þepep^ui ApNm `p¡sp_p¡ Ny_p¡
L$b|gu gu^p¡. L$p¡V£$ A¡_¡ ApÆh_ L$pfphpk_u kÅ afdphu. Ap kÅ
A¡_¡ eyNpÞX$p_u S>¡gdp„ L$p`hp_u lsu.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
85
bphuk hfk_p¡ fpdi„L$f S>¡gdp„ Nep¡. dl¡_s L$fu M|b
L$dpZu L$fhp_u A¡_u BÃR>p_p¡ L$fyZ A„s Apìep¡. A¡_¡ \ey„ L¡$
hpsp®L$pf¡ dpfp Æh__¡ bfbpv$ L$fu _p¿ey„.
S>¡g_u A¡L$ A„^pfu L$p¡V$X$udp„ A¡Z¡ `p¡sp_u kÅ cp¡Nhhp_u
iê$Aps L$fu.
õV$udfdp„ `pZu A_¡ ApL$pi lsp. Al] A„^L$pf.
Ap L¡$v$dp„\u R|>V$u_¡ ¼ep„ S>hpi¡ ?
A¡_¡ AQp_L$ hpsp®L$pf epv$ Apìep¡.
A¡Z¡ _½$u L$ey¯ L¡$ L¡$v$dp„\u R|>V$hp_p¡ `p¡sp_p dpV¡$ A¡L$ S> fõsp¡
R>¡ hpsp® gMhp_p¡.
fpdi„L$f¡ hpsp® gMhp dpV¡$ S>¡gf `pk¡ L$pNm A_¡ `¡[Þkg
dpÁep. S>¡gf kpfp õhcph_p¡ lsp¡. A¡Z¡ fpdi„L$f_u dpNZu
k„sp¡ju.
fpdi„L$f sp¡ fpÆ \C Nep¡.
A¡_¡ hpsp®L$pf_u fpd`yfu epv$ Aphu. A¡_¡ \ey„ L¡$ fpd`yfu rh_p
L¡$hu fus¡ gMui ? A¡Z¡ `¡[Þkg R>p¡ghp dpV¡$ S>¡gf `pk¡ _p_u Qà`y dpNu. S>¡gf¡ dpNZu k„sp¡ju.
fpdi„L$f fpÆ \C Nep¡.
Qà`y Mpk ^pfv$pf _lp¡sy„. A¡\u fpdi„L$f A¡_¡ Oku Oku_¡
^pf L$pY$sp¡. Qà`y \p¡X¡$ v|$f d|L$u_¡ A¡Z¡ hpsp® gMhp_u iê$Aps L$fu.
qv$hk_p AS>hpmpdp„ A¡ TX$`\u gMhp gpÁep¡. A¡L$ `R>u A¡L$ L$pNm
`f `¡[Þkg iåv$p¡ d|L$hp gpNu. qv$hkp¡ v$p¡X$hp gpÁep. L$pNm _¡
`¡[Þkg_p¡ S>Õ\p¡ A¡_¡ dþep L$fsp¡. qv$hkp¡ ¼ep„ S>hp gpÁep L¡$ A¡
`Z lh¡ fpdi„L$f_¡ epv$ _ fl¡sy„ lsy„.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
86
A¡L$ qv$hk dp¡X¡$ ky^u fpdi„L$f ÅÁep¡ _rl. rk`pluA¡ S>¡gf_¡
hps L$fu. S>¡gf v$fhpÅ¡ Mp¡gu A„v$f Nep¡. ‘R>u A¡Z¡ fpdi„L$f_¡
Y„$Y$p¡þep¡. fpdi„L$f dfu Nep¡ lsp¡.
S>¡gf¡ L$pev$pL$p_|_ dyS>b A¡_u A„rsd rhr^ L$fphu.
fpdiLf_p b^p kpdp_-hpspAp krls_p-kvfgpg_
kf_pd¡ `pk®gdp„ dp¡L$gu Apàep¡. `pk®gdp„ fpdi„L$f_u V$p¡`u, r`Ñm_p¡ _p_p¡ gp¡V$p¡, ^pbmp¡, b¡ Å¡X$ L$`X$p„, hpsp®Ap¡, byÌ$u Qà`y, `pk`p¡V®$ A_¡ S>¡gf_p¡ gp„bp¡ L$pNm.
AY$u drl_¡ ky„v$fgpg_¡ `pk®g dþey„ A¡ sp¡ b^y„ Å¡C_¡
l¡bspC Nep¡. S>¡gf_p¡ L$pNm hp„Qu_¡ ky„v$fgpg fX$hp gpÁep¡.
fpdi„L$f_p Æh_dp„ Ap b^y„ iy„ b_u Ney„ ?
A¡L$ qv$hk kp„S>¡ ky„v$fgpg rdÓ ÆhZ_u `pk¡ Nep¡. ÆhZ
"Q¡sdR>„v$f' R>p`p_p¡ a¡qfep¡ lsp¡. ky„v$fgpg¡ vy$:Mu AhpS>¡ fpdi„L$f_u
hps k„cmphu. ÆhZ `Z kp„cmu_¡ _fd `X$u Nep¡. ky„v$fgpg_¡
fpdi„L$f_u hpsp®Ap¡_u hps L$fhu lsu. A¡Z¡ ÆhZ_¡ L$üy„ : "ÆhZ,
sy„ A¡L$ L$pd L$f_¡. spfp i¡W$_¡ fpdi„L$f_u Ap hpsp®Ap¡ R>p`hp_y„ L$l¡S>¡
_¡ v$p¡õs, "Q¡sdR>„v$f'dp„ fpdi„L$f_u hpsp®Ap¡ Aphi¡ sp¡ d_¡ kpfy„
gpNi¡. fpdi„L$f_p¡ ApÐdp `Z fpÆ \i¡.'
ÆhZ¡ `p¡sp_p i¡W$_¡ hps L$fu. i¡W¡$ b^y„ kp„cmu_¡ hpsp®Ap¡
dp„Nu. ÆhZ¡ Ap`u.
ÓZ qv$hk `R>u frhhpf_u `|rs®dp„ fpdi„L$f_u hpsp® âL$pris
L$fu. s¡_y„ iuj®L$ lsy„ : "dpf¡ ApqäL$p S>hy„ _\u.'
ApMy„ M„cprmep Npd fpdi„L$f_¡ epv$ L$fsy„ A¡L$ `R>u A¡L$
hpsp®Ap¡ hp„Qhp gpÁey„. vy$L$p__¡ Ap¡V$g¡ b¡W$p b¡W$p gp¡L$p¡ sp¡ fpdi„L$f_u
hpsp®Ap¡ hp„Q¡ R>¡, hp„Qu iL$sp _\u s¡_¡ buÅ k„cmph¡ R>¡. Apd 87 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
ApMy„ M„cprmep fpdi„L$f_u hpsp®Ap¡dp„ NmpX|$b b_u Ney„.
ApS>¡ `Z M„cprmepdp„ fpdi„L$f_u hpsp®Ap¡ lp¢i¡ lp¢i¡ h„Qpe
R>¡. fpdi„L$f v$„sL$\p b_u_¡ M„cprmep Npddp„ vy$L$p_¡ vy$L$p_¡ i¡fuA¡
i¡fuA¡ Ap¡V$g¡ Ap¡V$g¡ afsp¡ fl¡ R>¡.
fpdi„L$f `f A_¡L$ v$„sL$\p_p„ AphfZp¡ h]V$mpsp„ fl¡ R>¡.
M„cprmep Npd_p Ap Adf hpsp®L$pf_y„ _pd v$qfep¡ Ap¡m„Nu
ApqäL$p _ Åe s¡_u L$pmÆ fpMhp dpV¡$ fpdi„L$f_p¡ ApÐdp lSy>
ÅNsp¡ af¡ R>¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
88
õhà“-vy$:õhà“
9 hN® ‘|fp¡ ’pe A¡ ‘R>u qL$fZ, k¡S>g, rhr‘“, “urs“, k„S>“p
b^p„ dpfu ê$ddp„ b¡k¡. kprlÐe, rQÓL$mp, rk“¡dp, rinZ S>¡hp
rhjep¡“u QQp® ’pe. ApS>¡ k¡S>g¡ L$l¡gy„, "kf, L$p¡C âep¡Niug V|„$L$uhpsp®
hp„Qp¡“¡ !' d¢ L$üy„, "AphsuL$pg¡ hp„Quiy„. dpfp„ Ap b^p„ rhÛp’}Ap¡
A¡d.A¡.“p hN®dp„ Aæepk L$f¡ R>¡. s¡Ap¡ V|„$L$uhpsp®“y„ õhê$‘ Aæepk¾$ddp„
cZ¡ R>¡. hN®dp„ rhð“u DÑd hpsp®Ap¡“p “d|“pAp¡“¡ Ýep“dp„ fpMu“¡
QQp®Ap¡ L$fuA¡ R>uA¡. L¡$V$guL$ âep¡Niug hpsp®Ap¡ ‘Z Ad¡ hp„Qu ‘Z R>¡.
ApS>¡ k¡S>g¡ âõsph d|¼ep¡ s¡’u d“¡ sp¡ M|b S> Ap“„v$ ’ep¡. ‘Z rhr‘“
A“¡ k„S>“pA¡ S>fp AZNdp“p¡ cph bspìep¡ Mfp¡ ‘Z õ‘ô$‘Z¡ L$iy„
bp¡ëep„ “rl.
buS>¡ qv$hk¡ b^p„ dpfu kpd¡ Np¡mpL$pfdp„ Np¡W$hpC Nep„. d¢ ’p¡X$u
õ‘ô$sp L$fu. hpsp®L$pf¡ X$pefu“u “p¢^p¡ hX¡$ hpsp® fS|> L$fu R>¡. A¡ “p¢^p¡dp„
L$pìep¡, NÛM„X$p¡, tQs“pÐdL$ hp¼ep¡ A“¡ A^|fu hpsp®Ap¡“p A„ip¡ R>¡.
“p¢^p¡dp„’u ‘kpf ’sp„ sd“¡ L¡$hp¡ A“ych ’pe R>¡ s¡“u Mpk “p¢^ L$fip¡.
‘Z dy¿e âñ sp¡ A¡ S> ’hp“u k„cph“p R>¡ L¡$ Ap fQ“p“¡ hpsp® L$lu
iL$pe L¡$ “l]. lp ‘Z A¡L$ hps Mpk Ýep“dp„ fpMip¡ L¡$ “p¢^p¡“¡ A¡L$ k|Ó¡
bp„^“pf L$p¡C L$’“s„sy R>¡ Mfp¡ L¡$ “l]. X$pefu“u ‘l¡gu “p¢^ sp. 12-1-
72“u R>¡ A“¡ A„rsd “p¢^ sp. 8-3-86“u R>¡. Apif¡ 15 hj®“p¡
kdeNpmp¡ R>¡. d¡„ ‘|R¹>ey„ L¡$ hpsp® hp„Qy ? b^p„A¡ Ap„Mp¡’u kçdrs Ap‘u.
12-1-72 “dsu k„Ýep
fspi NfL$su
sh “e“¡ L$pmpi Y$msu, Ap rsrdf¡ hv$““¡ ‘pk¡ L¡$d g¡hy„ ?
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
89
EgV$u ‘X¡$ R>pep S>N-v$‘®Z¡.
‘|rZ®dpA¡ ENi¡ rdg“-Q„qÖL$p
sh kp’ N|„’pi¡ dpfu hv$r“L$p.
26-2-72 c|rd f¡su kdu guku “p“u L$p„L$fu, N°uód¡ ^Msu Ars, ¾$p¡^u ApL$fu.
^ud¡ X$N dp„X$sp„ “ L$p¡C MQL$pe
v$p¡X$sp„ gQL$pe, h„V$p¡rmep¡ Aphsp EX$u Ap„^udp„
‘X$su Okpsu S>i¡ kpNf¡ âge¡ !
16-5-72 sd¡ ‘’fpep Qp„v$“u ’¥ dpfp„ l¥ep-‘Õ’f¡
Df-ð¡s ‘Ngu“u ’¥ Tp„Tfu, dp¥“’u fZTZ¡ !
23-5-72 Æh“ R>¡ A¡L$ TpL$m’u R>hpe¡g hÞehpV$ S>¡hy„,
TpL$m ÅZ¡ kpNf S>¡hu cpk¡, v|$f’u “p k|T¡ A¡L¡$e hpV$ hp h©nLy$m
R>sp„ dp„lu S>sp„ tbvy$“¡ g|R>sp„
frh Äed DjpL$pg¡ õhv¹$N¡ kdph¡ r“ip rsrdf“¡
s¡d b^y„ s¡S>hs¹ gpN¡.
“S>f“ph ApNm l„L$pfsp
‘pR>m cpk¡ A¡L$ L$fp¡rmep“u Åm¡
dp¡su“p Apkp¡‘pgh gl¡fpsp !
26-5-72 ‘h““u rdÓsp dp¢Å“¡ L¡$hu hkdu ‘X$u ! bk qL$“pfp
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
90
kp’¡ A’X$pep L$fhy„ !
21-7-72 “pd“u c¡V$ dmu, ÅZ¡ ‘pk¡ A¡L$ ‘„Mu V$lºL$u EX$u Ney„ Nus A¡L$ NpC“¡, ‘Z ‘„Mu“p EX$hp“p h¡N’u Mf¡g ‘]R>p“p¡ cpf
L$¡V$gp¡ cpf¡ !
20-8-72 dp¡f“u h¡v$“p“p ‘X$Op Tug¡ ÅZ¡ Apc“u L„$v$fpAp¡, ‘X$Op“p ârs ‘X$Opdp„ T|fsy„ Å¡J ê$‘ hjp®“y„, h¡v$“p“p rdg“¡ EÁey„ ê$‘ s¡ gugy„ ^pÞe
L¡$L$p A“¡ NS>®“p hÃQ¡ A„L$psy„ d¡O^“yj !
17-9-72 l¥ep“u kmNsu Äep¡s“¡ d¢ spfp ‘Ódp„ aŸg“u S>¡d lkphu R>¡.
sy„ spfp lp¡W$ S>fp b„^ L$fu v$¡ “¡ Ap„Mp¡ DOpX$, spfu kpd¡ Ap aŸg lk¡ R>¡ dpfp ‘Ó“y„ !
sy„ lhp b“u EX$u Å ‘fu“p v$¡idp„, lº„ spfu L¡$V$gp¡ “ÆL$ ðpk b“u“¡ ^bLy„$.
11-10-72l¡ dpfu Q¡s“p,
lº„ Alu„ L¡$V$gp¡ L$p¡C ANçe A¡hp ip¡L$’u r“fpi Ry>„, Ap ApV$ApV$gp„ k„b„^p¡ A“¡ ìehlpfp¡“u L$l¡hpsu
k„yhpm‘dp„ dpfp A[õsÐh“¡ bQphu i¼sp¡ “’u.
ApL$pi“p spfpAp¡“p DÅkdp„ dpfu Ap„M“p M|Z¡
kyàs fl¡gu õhà““u “ph Äep„ lg¡kp rh“p v$qfep
hÃQ¡ X|$bhp“u cursdp„ R>¡. Ap„ky“u ^pfdp„ L¡$V$gp„ b^p„
“pd hfk¡ R>¡ ! A¡L$ hl¡su kyN„^dp„ cmu S>su buÆ
kyN„^“y„ lhp ‘©’½$fZ L$fhp“y„ ÅZsu “’u.
Ap„M“p rhõspfdp„
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
lp¡W$“y„ [õds A“p’ S>¡d rTgpep rh“p fMX$ép L$f¡, 91
“ph sp¡ iy„ lº„ A¡L$gp¡ sfu S>Ci v$qfepAp¡ A“¡ X|$bu
S>Ci
A[õsÐh“p dlpkpNfdp„ !
X$pmuA¡’u Å¡f’u aŸg Mfu S>hp“p¡ AhpS> dpfp
L$p“dp„ ‘X¡$ L¡$
lº„ v$p¡Xy„$ Ry>„ bNuQpAp¡dp„ “¡ Å¡J sp¡ L¡$ib„^“dp„
c]kpsp
Nygpb“u Ap„Mdp„ N|„’psp¡ Åe MfbQX$p¡ AhpS>.
L$p„V$pAp¡ hÃQ¡ Æh„s Nygpb“¡ L¡$iN|„a“dp„ kX$sy„ Å¡J.
s“¡ iZNpfhp“p¡ CÞL$pf L$fy„ Ry>„, spfp lp¡W$ A“¡ Ap„M“p kpeyÄe’u dpfp„ Mugu EW¡$g
ùv$e-Ly$kyd“¡
sy„ kp„S>“p f„Ndp„ ‘gmpsu “rl.
‘pZu“u Qpf¡bpSy> ‘pm bp„^u“¡ kfp¡hf A¡hy„ “pd
Ap‘hp“p¡ ip¡ A’® ?
l„k“¡ sp¡ i¡hpmdp„ S> Xy$bphu v$u^p¡.
l¡ dpfu Q¡s“p“p KX$pZdp„’u S>Þd¡gp„ ‘yó‘, sy„ ‘p“Mf A“¡ hk„s“p¡ c¡v$ L$fui “l] !
14-10-72kyN„^ hNf“p âv$¡idp„
‘h“ S>¡hu v$iphpmp dpfp d““¡ A¡L$pA¡L$ dþey„ R>¡
A¡L$ ‘yó‘, ENu“¡ Mfu ‘X$sp„ ‘p„v$X$p“p„ A[õsÐh S>¡hp Ap‘Zp„ k„b„^“¡ hk„s“p f„Np¡dp„ “rl Tbp¡my„, ‘p“Mfdp„ Å¡hp¡ R>¡ aŸgp¡“p¡ f„N.
1-1-73 “u„v$f EX¡$ Ðep„ i¡fudp„ MMX¡$ R>¡ sX$L$p¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
92
L$p¡C ÆZ® iyóL$ h©ndp„ ‘„Mu“p âh¡i S>¡hp¡, v$‘®Zdp„ Ql¡fp¡ “ufMy„ sp¡
Ap„Mdp„’u s|V¡$gp L$p¡C õhà““p¡ “usf¡ R>¡ f„N, l’¡mu“u i|Þe f¡MpAp¡ L$p¡C“p A^|fp kp’“p
ApOpsdp„
T„M¡ R>¡ “hp¡ hmp„L$, ‘fpZ¡ hpku v$u^¡gp„ dp¥““p bpfZp„ ‘pR>m b„^
R>u‘“p S>¡hy„ Nus,
Ap„Mp¡dp„ lSy> ’p¡Xy„$ A„^pfy„ R>¡, sy„ ‘l¡guhpf bpfZp„dp„ âh¡i¡gu A¡ khpf sp¡
Ap’du S> NC R>¡ !
20-1-73 kpd¡ Ecy„ “Nf lp’dp„ Mpgu hpX$L$p¡ ‘L$X$u“¡, khpf“p ApR>p„ h” “uQ¡ v$¡Mpsu s¡“u ÆZ®sp“¡
Y$p„L$hp dpV¡$ Ap KQp„ KQp dL$p“p¡“p ‘X$R>pepAp¡
L¡$V$gp T|L$u ‘X$ép R>¡ “uQ¡
A¡L$sp“p¡ k|f gC“¡.
29-1-73 “rmep ÅZ¡ Q|h¡ R>¡ S|>C“u kyN„^ !
gudX$p¡ A¡L$gp¡ Q„Ö“¡ X$pmuA¡ V¡$L$hu k|L$p„ ‘p„v$X$pAp¡dp„
ÅZ¡ dp¸f“u çl¡L$, Å¡iugp¡ ‘h“ AQp“L$ dpfy„ bpfÏ„ Mp¡gu v$¡ L¡$
Ap¡ghpC Åe R>¡ v$uhp¡ “¡ “S>f‘„Mu EX$u“¡ b¡k¡ R>¡
gudX$p ‘f. sy„ Å¡ Ap„M DOpX¡$ sp¡ khpf“p sX$L$pdp„
Å¡C iL¡$
dpfp Ap’dsp ‘X$R>pepAp¡. sy„ h“p¡dp„ lhp“u NrsA¡
ÅZ¡ L¡$
a¡gpsu Åe R>¡ “¡ lº„ spfp k|fp¡“¡ N|„S>sp kp„cþep L$fy„
b„^ Ap„M¡.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
93
30-1-73 A„^pfy„ k|fS>“p AS>hpm¡ Ap¡Nmu S>hp“p X$f’u dpfu
Ap„Mp¡dp„ k„spC
Ney„ R>¡ A¡L$ A“yc|rs ’C“¡, qv$hk“u s‘su ‘mp¡dp„ dpfu Ap„Mp¡“¡ rhîpd dm¡ R>¡
Ap A„^pfpdp„ ‘gmhp’u. L$v$pQ s¡S>õhu [õdsdp„ Ap„M“¡ lh¡
¼epf¡e dp¡L$mpi dmsu “’u Ap‘p¡Ap‘ cu“p ’hp“u.
14-2-73 Q„Ö sfa Å¡J sp¡ Ap„ky kyL$pe R>¡, k|e®“p sp‘dp„ “ kyL$pe
A¡ curs A¡ ! L$pQ“¡ L$QX$hp¡ L¡$d ? Ap DOpX$p ‘N’u v$uhpg“¡ ^½$p dpfy„.
15-4-73 ApL$pidp„ A¡L$buÅ“u lŸ„a gC“¡ hpv$mp„Ap¡ ‘h““u ‘R>¡X$u Ap¡Y$u“¡ Q„Ö“u fpl Sy>A¡ R>¡. Adpk R>¡ A¡hy„ c|gu S>C“¡ buX$pe¡gp„ ‘p¡eZp„ X$p¡gu EW$ép„ ! ‘fp¡Y¡$ k|e®“u lŸ„a gC“¡ hpv$mp„Ap¡ “usfu füp„. khpf¡ Adpk S>¡hy„ A„^pfy„ ! rnrsS>“u R>u‘dp„’u blpf Aph¡gp¡ k|e® ‘Z Np¡V$hpep¡.
1-5-74 Of“p A¡L$ M|Zpdp„ hpku aŸgp¡“p¡ Y$Ngp¡ R>¡. l¢Nfdp„
gV$L$sp dpfp Mduk“¡ lhp bp’ cuX¡$ R>¡. ApX$p Ecp krmep hÃQ¡ dp’y„ KQy L$fsp¡ Q„Ö spd° hZ®“p¡ ! s“¡ L¡$V$gp
b^p ‘Óp¡ g¿ep R>¡ sp¡e¡ s¢ “v$u S>¡hp dpfp “pd“¡ fp¡L$u fp¿ey„ R>¡. spfu kp’¡“p¡ Ap hpsp®gp‘ L$p¡C ÓuSy>„ “rl kp„cm¡ ! fõsp“u cu“u N„^“y„ O¡“ gC“¡ g’X$su fps. sy„ spd°hZ} Qp„v$“u, dpfp A„N ‘f kfL$su õhà“dp„
Ap¡Nmu Åe R>¡.
2-5-74 ‘Ndp„ ’p¡X$u ’p¡X$u ^|m QQf¡ R>¡. ApL$pi fps¡ ‘Z s‘¡ R>¡. gp„bu V²¡$“ Qpëep Nep ‘R>u kpd¡ Ec¡gp A‘qfrQsp¡
S>¡hp qv$hkp¡ EN¡ R>¡, Ap’d¡ R>¡. lh¡ lp’ TpX$“u
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
84
bMp¡gdp„“p dpmp“¡ R>p¡X$u EX$u Ne¡gp ‘„Mu“p ApOps
S>¡hp¡ ¼ep„e g„bpsp¡ “’u. ‘Z kph A¡hy„e “’u L¡$ A¡L$ S>
Ap^pf ‘f Æhu iL$pe. ^pfy„ sp¡ s“¡ c|gu S>hp dpV¡$ A¡L$
rkNpf¡V$“u aŸ„L$ L¡$ kp„S>¡ fMX$sp fMX$sp ’pL$u“¡ s“¡ c|gu
ÅJ ! sy„ âpZhpey sp¡ “’u “¡ ! “¡ Å¡ lp¡ sp¡ ‘Z âpZhpey
rh“p Æhhp“y„ s¡„ S> riMhpX$éy„ R>¡.
10-5-74 ‘„Mu IX$p“p L$p¡Qgp“¡ sp¡X$u“¡ blpf Apìey„. ‘p¡jZ
Ap‘“pf“y„ kyfrns L$hQ sp¡X$u“¡ blpf Aph¡g ‘„Mu kpd¡
ApL$pi Aph¡ R>¡. s¡“p¡ AphL$pf L$f¡ R>¡. L$p¡Qgy„ V$lºL$p¡
kp„cmu iL$sy„ “’u ‘Z ‘„Mu“p EX$hp“p A¡L$ âepk“p¡ fp¡dp„Q ‘pdu ApMfu fS> fS> ’C Ney„ R>¡. Ðepf ‘R>u
‘„Mu“¡ v$uhpg S>¡hu L$p¡C hõsy“p¡ A“ych ’sp¡ “’u.
30-6-74 kp„S>¡ ‘ump¡ sX$L$p¡ ‘’fpsp¡ S>sp¡ lsp¡. lº„ s“¡ gugp Opk“u kmu“u S>¡d Å¡J Ry>„, A¡hy„ sy„ hpf¡ hpf¡ fõspdp„ bp¡ëep L$fsu. k|fS> X|$bu Nep¡. D‘f sf¡ A„^L$pf. fps k|dkpd b“u“¡ ‘p„‘Z ‘f b¡ksu Ðepf¡ v|$f hl¡su “v$u“p¡ AhpS>
L$p“¡ ‘X$sp¡. sy„ kyN„^ iu d“¡ Aphf¡. ApMf¡ ‘p„v$Xy„$ Mey¯.
25-7-74 dpfu bpSy>dp„ A¡L$ Of R>¡. kp„S>¡ Ðep„ bpfÏ„ M|ghp“p¡
AhpS> M|b Qpgu“¡ ’pL$u Ne¡gp ‘NfMpdp„’u blpf Aphsp ‘N“u dyqL$s S>¡hp¡ ! lº„ Ðep„ AphL$pf hNf ÅJ
Ry>„, sp¡ e¡ s¡ ‘p¡sp“p L$pddp„ ìeõs fl¡. lº„ dpfu d¡m¡
Äep„’u NpX$u“p ‘pV$p v$¡Mpe R>¡ A¡ bpfu“p V¡$L¡$ b¡ky„. s¡ ‘p¡sp“¡ dp’¡ ‘pZu R>p„V¡$ R>¡. apV$u Ne¡gp Mdukhpmp lp’¡ s¡ L$p¡rmep¡ g¡ R>¡ Ðepf¡ d“¡ ‘pV$pAp¡ Å¡hp Nd¡ R>¡. L$iuL$ ip¡^ ‘R>u s¡ A¡L$ ‘yõsL$ DOpX¡$ R>¡. A¡L$ ap¡V$p¡N°pa L$pY$u“¡ fX$u ‘X¡$ R>¡. d“¡ v|$f’u Aphsu NpX$u“p¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
95
AhpS> Nd¡ R>¡. ap¡V$p¡N°pa lp’dp„ fpMu s¡ bpfu sfa Å¡hp
“S>f KQu L$f¡ R>¡ Ðepf¡ bpfu“p krmepAp¡ rkhpe Ðep„
L$iy„ lp¡sy„ “’u. NpX$u Qpëep Nep ‘R>u s¡“¡ dpfu
N¡flpS>fu hfspe R>¡, s¡ lp’’u d“¡ a„ap¡k¡ R>¡. lº„ s¡“¡
S>X$u Nep¡ Ry>„ A¡hy„ kdÆ lk¡ R>¡ Ðep„ sp¡ dpfy„ Of d“¡
ip¡^hp s¡“p Of“p Jbf¡ Ec¡ L¡$ b^y„ S> ^fpieu, ^fsuL„$‘. A¡L$ Of A“¡ A¡L$ dpZk kph b“phV$u ‘pV$p
A“¡ NpX$u A“¡ A¡L$ qv$hk A“¡ fps“p¡ A„s s¡ L$pg¡ ¼ep„ S>Ciy„ ? A¡hp¡ “W$pfp¡ khpg ÅN¡ s¡ ‘l¡gp„ Ðep„ Of, dpZk, ‘pV$p A“¡ NpX$u“p¡ AhpS> “p¡L$f“u S>¡d lpS>f Apd k|fS> Ap’d¡ s¡ OX$uA¡. khpf“y„ L$pmy„ dp¢ M|g¡ s¡ ‘l¡gp„ sp¡ MqX„$N MqX„$N X$åbpAp¡ v$p¡X¡$ “¡ Ap¡m„Nhp d’y„ kps kpNf S>¡hp ‘pV$pAp¡.
30-8-74 spfp¡ lp’ d“¡ aŸg“¡ X$pmu Tpg¡ s¡d dm¡gp¡ ‘Z ‘p„Q Ap„Nmu hÃQ¡’u “usfu Nep¡ spfp¡ lp’. kp„S> ‘X¡$ A¡V$g¡
ApL$pi ‘Z spfpAp¡“¡ A„^L$pf“u Ap„NmuAp¡’u ‘„‘pm¡
R>¡.s|V$¡gu bpfudp„’u r“ó‘Z® h©n S>¡hu fps“u Ap„M d“¡ sp¼ep L$f¡. ’X$L$pfp’u ^°|S>¡ bpfu. 13-9-74 ‘h“ ’p¡X$p¡ rS>Øu lsp¡. KX$p L|$hp“p srme¡ r“fp„s¡ b¡Wy„$ R>¡ ApL$pi“y„ S>m. S>mdp„ ‘uNmu Ney„ s¡“u Ap„Mp¡“y„ S>m. v|$f“p Ofdp„’u blpf a¢L$psp¡ âL$pi Apk‘pk“p bQu Ne¡gp A„^L$pf“¡ Nmu S>hp Apds¡d afsp Of“p gp¡L$p¡“u S>¡d afsp¡ lsp¡. h©np¡“p¡ Ópk ‘Z ‘p„v$X$pAp¡“¡ S>¡hp¡ s¡hp¡ “’u. ¼ep„L$ ‘ump X$pO Å¡ep “’u L¡$ X$pmuAp¡ sp¡ dp„X¡$ a„Np¡mhp “¡ A¡hy„ gpN¡ L¡$ R>pep ^°|S>¡ R>¡ L¡$ ‘p„v$X$pAp¡“y„ O¡fy„ dp¥“ ! hmp„L$ ‘pk¡ Aphu“¡ Å¡ey„ sp¡ ApMp¡ fõsp¡ ‘p„v$X$pAp¡’u Y„$L$pC Nep¡ lsp¡ Äep„ ’p¡X$uhpf ‘l¡gp„ dpfp„
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
96
‘Ngp„ lsp„. r“ó‘Z® b“u“¡ h©n X$pmuAp¡“¡ lmhu L$f¡ R>¡.
Ofdp„ âh¡isp„“u kp’¡ S> “v$udp„ ‘Õ’f ‘X$sp„“u kp’¡ S> X|$bu Åe s¡d X|$bu ÅJ Ry>„. kZL$p S>¡hp¡ khpg EW¡$ R>¡ : Ap¡fX$p¡ A“¡ S|>“p ‘Óp¡ d“¡ ¼ep„ ky^u Apd ‘L$X$u fpMi¡ ?
30-10-74L$p„W$p ‘f S>m R>uR>fp R>¡. d“¡ f¡sudp„ g„bpC“¡ ApL$pi r“fMhp“u O¡gR>p ’pe A¡V$gp¡ dpfp¡ lp’ ‘h“dp„
sfbp¡m R>¡. kss hl¡sp S>m“¡ ’pL$ gpN¡ Ðepf¡ dpfp lp’ lp¡X$u b“u“¡ S>m“¡ v|$f v|$f “hp¡ hmp„L$ Ap‘u“¡ R>p¡X$u d|L¡$ R>¡. r“fp„s R>¡. Ap„Mdp„ ApL$pi“p spfpAp¡, Qp„v$“u A“¡ khpf R>¡. b‘p¡f“p¡ sX$L$p¡ ‘Z ‘fk¡hp“p V$u‘p„Ap¡dp„ W$fsp¡ Ðepf¡ L$p“ ‘pk¡“p hp„L$rmep hpm afafsp Ngu L$f¡ R>¡. b|d
‘pX$u EWy„$ A¡V$gu A¡L$ suh° kyN„^ õ‘i} NC. d“¡ L$ip“u ip¡^ “’u. ‘p¡sp“u d¡m¡ S> ‘p„v$X$uAp¡ EOX¡$ A¡hu nZp¡“y„
f„Nb¡f„Nu aŸg dpfp ùv$edp„’u EOX$éy„. A¡hy„ ’pe R>¡ gph v$qfep¡, “v$u, TfÏ„ L¡$ V$u‘y„ S>¡“y„ dm¡ s¡“y„ S>m ‘l¡fu“¡ Qpgu “uL$my„ epÓpA¡ !
3-11-74 s“¡ Ap„M’u Å¡hp Nd¡ s¡hp ‘pV$pAp¡ Al] v|$f ky^u ‘’fpe¡gp R>¡. A„^L$pf“u Ap„M“¡ qL$fZ L$Ï„ b“u“¡ M|„Q¡
R>¡. kp„S> ‘X¡$ “¡ ‘h“ A¡V$gp¡ b^p¡ ‘pNg b“u Åe L¡$
ip„s R>¡. spfu Ap„Mp¡ ‘f dpfu l’¡mu“u Ly$dpi AX¡$ A¡V$gp¡
r“L$V$ Aphy„ Ðep„ sp¡ hpv$mp„Ap¡ s|V$u ‘X¡$. iåv$dp„’u R>V$L$u“¡
lmh¡ lmh¡ ^°|S>sp ‘Z® S>¡hu sy„ dpfp ‘v$fh“¡ kp„cm¡ R>¡ ! spfu Ap„NmuAp¡dp„’u hl¡ L$gL$g Ýhr“, dpfy„ rif spfp L$p“ ‘pk¡ dL„$ A¡hpdp„ gugp Opk“u kmu lpgu EW$u.
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
smph“p
7-11-74
‘pZudp„ T„‘gphu v$¡ R>¡.
bpfu“p V¡$L¡$ Ecp¡ Ry>„. hfkpv$dp„ ‘gmhy„ Nd¡ s¡hy„ ApL$pi
97
gugp Opk“p AphfZdp„ X|$bu Nep¡ Ry>„. s“¡ A¡hy„ iy„ O¡gy„ L¡$
“v$udp„ X|$bhp S>su flu !
bpfu“p V¡$L¡$ Ecp¡ Ry>„. Ðep„ Ecp¡ R>¡ ip„s Akud sX$L$p¡.
17-11-74lSy> A„^pfy„ R>¡. Ap„M Mp¡ghp“u dfÆ ’su “’u. qL$“pf¡
Aphu“¡ f¡sudp„ ‘gmsp dp¡Å„“¡ ¼ep„ ky^u NZsp¡ flui spfp “pd“u S>¡d. fõsp ‘f Mfu ‘X¡$gp„ ‘p„v$X$pAp¡“p¡ MMX$pV$ M|b dpÏ„ Ry>„. ApL$fp sp‘dp„ dpfu f¡MpAp¡“u Ly$dpi“¡ spfu õd©rs“u R>pep’u Y$p„L$u“¡ R>p¡X$u v$J Ry>„. d“
‘Õ’f sp¡ “rl ‘Z L$fdpe¡gp aŸgp¡“u ‘p„MX$u S>¡hy„ ÅgpL$pf. ¼ep„ ‘X$u A¡ “v$u S>¡“y„ hl¡Z Ap„Mdp„’u “usf¡
R>¡. S>¡ r“L$V$ lp¡e R>¡ s¡“¡ iy„ “pd Ap‘y„ ?
25-11-74L$iy„ S> b“sy„ “’u. qv$hk Ap¡ghpe¡gu v$uhpkmu S>¡hp¡.
A„^pfy„ Q|‘ b“u“¡ bpSy>dp„ b¡Wy„$ R>¡. 28-9-76 hphpTp¡X$p’u “du Ne¡gp “¡ Ly$lpX$u“p Op’u s¡“p ‘lp¡mp ifuf“¡ Qufu“¡ NpX$pdp„ “pMu“¡ v$p¡fX$p’u bp„^hp R>sp„ ‘L$X$dp„’u R>V$L$u S>sp„ h©n“¡ f¡idu v$p¡fp S>¡hu h¡g¡ bp’dp„ L¡$hu fus¡ cey¯ li¡ ? 8-7-77 kpNf qL$“pf¡ Ecu“¡ lº„ dpfu Mp¡hpe¡gu A“¡ sp¡ap“dp„ cp„N¡gu lp¡X$u“¡ epv$ L$fu“¡ qL$“pf¡ Aphu“¡ f¡su kp’¡ fdsdp„ dp¡Å„Ap¡“¡ Å¡J Ry>„ sp¡ d“¡ dp¢Å„ ‘f khpfu L$fhp“u BÃR>p ÅN¡ R>¡. dpfu A„v$f g„Nf “pMu“¡ ‘X¡$gp hlpZ“¡ l„L$pfu ÅJ Ry>„ “hu vy$r“ep A“¡ “hp ApL$pi sfa. afu hpf ‘R>X$pV$p¡ Mphp “¡ h¡fZR>¡fZ ’hp. bphX$p“y„ Å¡f A¡L$Wy„$ L$fy„ Ry>„. hlpZ cp„Nu S>i¡ sp¡ s¡“p gpL$X$p„ sep® L$fi¡ S>¡ A¡L$ hMs b^p„ kp’¡ dmu“¡ A¡L$
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
98
hlpZ bÞep lsp„. v$qfep¡ ‘p¡s¡ gpL$X$p„ gC“¡ sfi¡ dpfp
A[õsÐh“p ‘|Z®rhfpd ‘R>u ‘Z.
15-2-78 v$qfepC S>„syAp¡“y„ kp¦v$e® dfZ ‘R>u ‘Z A¡V$gy„ S>
Q¡s“pde lp¡e R>¡. Ap L$p„W¡$ ‘X¡$gu L$p¡X$uAp¡“¡ Sy>Ap¡“¡ !
v$qfep“p lp’ L¡$V$gp„ ky„hpmp R>¡. KQ¡ QX$u “uQ¡ ‘X$sp
O|Ohsp„ sp¡ap“u v$qfep“p lp’ ! dpfu sp¡ v$i
Ap„NmuAp¡dp„ v$i v$qfep R>¡. hjp£’u qL$“pf¡ b¡W$p¡ Ry>„. ‘Z dp¡Sy>„ qL$“pf¡ b¡Wy„$ “’u.
v$qfep ‘pk¡ Å¡ A¡L$hpf S>hp“y„ ’pe sp¡ v$qfep ‘pk¡’u ‘pRy>„ hmhy„ i¼e “’u. ‘Z Å¡ dlp‘fpZ¡ ‘pR>p hmuA¡ sp¡ s¡“p¡ O|OhpV$ Ap„M kp’¡ A’X$psp¡ S> fl¡ R>¡. bk Ðepf’u lº„ v$qfe¡ S>sp¡ “’u. S>¡d aŸg ‘pk¡’u fk ‘u“¡ Aph¡gy„ ‘s„rNey„ ‘Õ’f ‘f b¡k¡ “¡ ‘Õ’fdp„ L$ip¡L$ AhpS> ’pe
A¡V$g¡ ‘s„rNey„ aŸg A“¡ ‘Õ’f b„“¡ hÃQ¡“p A„sf“¡ c|g¡
s¡d dpfu A“¡ v$qfep hÃQ¡ A„sf S> “’u.
15-11-78ip„s Qp„v$“udp„ L$pNX$pAp¡ bp¡g¡ R>¡. lhp“u ‘p„kmuAp¡dp„
L$pNX$p“u Quk W$p¡gpC R>¡. ApMp¡ qv$hk bp¡gbp¡g L$fu“¡
’pL$u Ne¡gy„ TpX$ ‘„MuAp¡“u ‘p„M“u lŸ„a¡ ðpk g¡ R>¡. Ap
L$pNX$pAp¡ ApSy>bpSy> Y$p¡f dfu Ney„ R>¡ A¡hu Qukp¡ ‘pX$u“¡
buÅ“¡ “p¡sf¡ R>¡. khpf¡ ‘p¡sp“u Qp„Q TpX$ ‘f Oku Oku“¡
L$pNX$pAp¡ EX$u Åe R>¡. qL$fZ TpX$“u X$pmuA¡ X$pmuA¡
f¡gpC Nep„ ! TpX$“¡ L$pNX$p“u Qp„Q ENu Aphu R>¡ !
1-5-79 hlpZ L$p„W¡$ ‘lp¢Qu Ney„ R>¡. dykpafp¡ dp¡Å„dp„ ‘N bp¡msp„
f¡su Qp¢V$pX$sp„ v$qfep’u v|$f Qpëep Åe R>¡. iY$ A“¡ ‘h“
lh¡ r“fp„s¡ Np¡r›$ iê$ L$f¡ R>¡. iY$ lh¡ Myg¡ R>¡ ! ‘h“
iY$“¡ gC“¡ EX$u S>hp b¡hX$p¡ hmu Åe R>¡. ‘Z “prhL$ sp¡
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
99
g„Nf “pMu“¡ ‘p¡sp“p õhS>“p¡“¡ dmhp S>sp¡ füp¡ R>¡. iY$
A“¡ ‘h“ ÅZ¡ Ähpmp !
1-9-84 Apk‘pk ‘p’f¡gu ‘’pfudp„ h°Z“p„ ‘Ngp„ v$p¡X¡$ R>¡. d“¡ ‘L$X$u“¡ ‘g„N“p krmep kp’¡ bp„^u v$¡ R>¡. KX$p h°Z“u
gpg qL$“pf ‘f Ap„NmuAp¡ af¡ R>¡. M|b Nd¡ R>¡ A¡
gpgpi. lp’-‘N lgphu“¡ ’pL$u ÅJ Ry>„ Ðepf¡ bpfu“y„
ApL$pi ip¡^y„ Ry>„. L$v$pQ bpfu v|$f ky^u b„^ R>¡. Ap¡fX$p“u A„^L$pfde lhp“p¡ lp’ d“¡ h]T¡ R>¡. blpf “uL$mhp“p dpN®ê$‘¡ A„v$f’u EOX$u Ney„ A¡ h“ Äep„ d¢ dpfp L$p¡lhpC
Ne¡gp qv$hkp¡“p N„S> MX$L¡$gp R>¡. A¡ h““y„ kp¦v$e® R>¡ dpfy„ Mpgu Mpgu fMX$hy„. iåv$“¡ rhðpkdp„ gu^p¡ R>¡. iåv$, dpfu cpjp, dpfp¡ ðpk A¡ S> dpÓ Mfu fus¡ dpfy„ R>¡. ‘Õ’f“p¡ Op “rl ‘Z L$iy„L$ kss d“¡ Mp¡v$sy„ fl¡ R>¡. kss L$p¡sfsp S>„sy“¡ d¢ ¼epf¡ A„v$f S>Þd Apàep¡ li¡ ?
hfkpv$“¡ kp„cmu iL$sp¡ “’u. hpv$mp“u Nrsdp„ L$p¡C ge
A“ychu iL$sp¡ “’u. hfkpv$ b„^ ‘X$hp“u fpl Å¡hp“p¡
d“¡ fp¡N ’ep¡ R>¡. dpfp S> AhpS>“y„ QL$QqL$s S>Ns d“¡
Ap„Æ “pM¡ R>¡ fp¡S>. dpfp AhpS>“p Np¡mpL$pf c°dZ¡ d“¡
a¢L$u v$u^p¡ R>¡ Aops DL$msp sp‘dp„. ’p¡Xy„$ ‘pk¡“y„ r“fMhp
Ap„M TuZu L$fy„ ‘Z ^ydpX$p’u R>hpC Åe R>¡ ‘m.
10-10-84Afukp ‘f X$pO ‘X$u Nep R>¡. bpfudp„’u A¡L$ qL$fZ h¡N¡
‘X$sy„ fl¡ R>¡. bpfu“p krmep“p¡ L$pV$ lp’dp„ Qp¢V$u Åe R>¡.
sky Mku iL$ui A¡hp bm’u ‘N h]Ty„ Ry>„. A„^pfpdp„
Ql¡fp“u kyf¡M R>rb v$p¡fhp Ap„M b„^ L$fy„ Ry>„. b“u
iL$hp“u i[¼s Mgpk ’C NC R>¡. gp„bu c]k Aph¡ R>¡.
lr’epfp¡“u suÿZsp V$L$phu fpMhp“u d’pdZdp„ lp’
s|V$u ‘X$ép R>¡. 100 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
5-2-85 blpf Ecp¡ R>¡ Mpgu Q„Ö ! V$mhmsp ApL$pi“¡ d¢ fl¢ku
“p¿ey„. rifpAp¡dp„ ÅNu Nep¡ R>¡ k|e®. sNsNsu L$pmu Ap„Mp¡dp„ Np¡mNp¡m ‘V$L$pC ‘Xy„$ Ry>„ lpX$t‘S>f“u S>¡d.
MMX$sp dpfp ðpkdp„ gpg f„N“u v$pT, ‘f‘p¡V$p S>¡hy„
L$p¡C“y„ Aphhy„ fTmu ‘X¡$ R>¡, s„N nZp¡dp„. A„v$f’u S> aŸV$u
R>¡ AZuv$pf kyf„N. v$fhpÅ, Mugp, rsfpX$p¡, kp„L$m A“¡ spmp„’u c]kpC, L$QX$pC QZpC ÅJ v$uhpgp¡dp„.
10-12-85L$v$pQ fps ’p¡X$u S> bpL$u li¡. bpfu ‘f ‘X$v$p¡ lsp¡ s¡’u Ap„Mp¡ blpf“y„ ApL$pi Å¡C iL$su “lp¡su. Apd sp¡ L$iu
S> dp„v$Nu “’u ‘Z d“ fp¡S> khpf¡ EW$u“¡ rhQpf¡ R>¡ L¡$
L$v$pQ fps ’p¡X$u S> bpL$u li¡. lp’dp„ gp¡lu ^ku Aph¡, ‘N“u “kp¡ ^X$L$su gpN¡. Ap A„^L$pf“u ‘pf“p gp„bp
gp„bp fõsp ‘f Qpëep S>hp“u õhs„Ósp ¼epf¡ dmi¡ s¡hp
bL$hpkp¡’u Ap„Mp¡ dp¡V$u ’su Åe R>¡.
11-12-85lh¡ L$v$pQ Ap i¡fudp„ lº„ “l] Qpgy„. gp„bp gp„bp ‘X$R>pepAp¡’u Ecfpsu v$uhpgp¡dp„ NpbX$p„ ‘X$u Nep„ R>¡.
10-1-86 s ‘lpmu ‘pMp“p h]Tpsp T‘pVp’u YkXps
gNXps Apìe, cfp Lpmp fNp’u vuhpgp h]^pC “ kpkfhu b“u NC “fd ‘pQu, bpfZp“p “LQp ‘uNmsp b“u Nep bfa.
armepdp„ Ec¡gp¡ KQp¡ gp„bp¡ “hsf õs„c b“u Nep¡ sZMgy„.
dpfu R>psu ‘f v$pb¡ ‘„Å Myëgp AZuv$pf gp¡lu
sfõep.
d¢ L$üy„, spfu b¡X$p¡m L$pep“p ‘X$MpAp¡dp„ N„^psp
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
101
v$p„sp¡“u
c|M lh¡ dfhp ‘X$u R>¡.
c|d„X$g“u L$pep spfu Qp„Q“p DTfX$p’u L$Zksu
A„^L$pfdp„ kbX¡$ R>¡.
spfp ‘p‘“p A¡L¡$ A¡L$ Op dpfu “prcdp„ ÓdÓd¡ !
Ap spfp R>¡ëgp ðpk apV$u S>hp“u Quk’u
rnrsS>, qv$ip, ApL$pi b^y„ MpbL$sy„
df¡ spfu L$pepdp„ !
blpf b^y„ “ufh b“u Ap’du füy„ R>¡. spfp
Apìep ‘R>u“u
v$f¡L$ nZ“¡ kpQhsp¡ S>s“ L$fsp¡ A¡L$ ‘R>u A¡L$
dpfp„ ky„hpmp qv$hkp¡“¡ Nydphsp¡ ÅJ Ry>„.
8-3-86 V²¡$“ L$ped Ap‘Ops“p rhQpfp¡ L$ep® L$f¡ R>¡. N„v$p¡ “¡ X|$Qp¡
hmu Ne¡gp ê$dpg S>¡hp fpsqv$hk“¡ kss L$QX$su
v$p¡X$ép L$f¡ R>¡. b|V$“u Mugu’u L$W$sp ‘N D‘f c]ksp
buÅ gp¡M„X$u ‘N’u L$pfdu Quk ‘pX$su d|„Nu b“u
L$Zõep L$f¡ R>¡. ¼epf¡L$ lmhu aŸg lhpdp„ ^ksu S>su
v$¡Mpsu ‘Z A„s¡ krmep“¡ h]^u A„v$f Aphsu lhp“u
c]k’u b¡hX$ hmu A„v$f’u Admpsp Ap„sfX$p“u
Ap„V$u hmu Åe s¡d A„s¡ g„bpC“¡ ‘N sp¡X$su Y$kX$psu
Åe R>¡.
fps“u ‘umu Ap„Mdp„ Ap¡Nmu S>hp Apsyf V²¡$“
s¡“p Ap‘Ops“p rhQpfp¡’u R|>V$hp dpV¡$
dp¢k|TZp„“p DÅk“u T„M“pdp„ A„^L$pf“y„ b^y„ T¡f
‘usu, Ap¡X$L$pfsu L$p„V$pmu hpX$p¡ hÃQ¡ Ecu R>¡ !
0 0 0 102
lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
hpsp® ‘|fu ’C ÅZu rhr‘“¡ sp¡ lpiL$pfp¡ A“ycìep¡. rhr‘“
Aph¡idp„ bp¡ghp gpÁep¡, "kf, lº„ sp¡ kph S> L„$V$pmu Nep¡. A¡L$ sp¡ Apdp„
L$iy„ S> b“sy„ “’u. L$p¡C ‘pÓ “rl, OV$“p “rl, dpÓ L$p¡C“p bL$hpkp¡, âgp‘p¡ kp„cmsp lp¡CA¡ s¡hy„ gpÁey„. L$p¡Z R>p‘¡ R>¡ Aphu hpsp®Ap¡“¡ !
k„‘pv$L$“y„ “pd Ap‘p¡ A¡V$g¡ s¡“¡ MMX$phu “pMy„. “hfp R>¡ kph s¡ Aphy„
R>pàep L$f¡ R>¡. k„S>“pA¡ rhr‘““¡ AV$L$pìep¡. s¡ bp¡gu, "Ap fus¡ sp¡ L$p¡C
A„s S> “ Aph¡ “¡, bk A¡d S> L$p¡C g„bpìep L$f¡. ¼ep„L$ ’p¡X$u dÅ Aph¡
Mfu ‘Z A¡L$ S> ‘pÓ“p Dv¹$Npfp¡ kp„cmu“¡ L„$V$pmp¡ “ Aph¡ ?
qL$fZ sp¡ d|„Np¡ S> füp¡. “urs“¡ L$üy„ L¡$ Apd Dsphm¡ ârscph “
Ap‘hp¡ Å¡CA¡. b¡-ÓZhpf hpsp® hp„Qhu Å¡CA¡ S>¡’u ‘pÓ“u k„h¡v$“p“u
Ap„sqfL$ Nrs“p¡ dpN® Ap¡mMu iL$pe. ‘Z A¡V$gy„ sp¡ “½$u S> R>¡ L¡$ kf¡
Ap‘Z“¡ hpsp® hp„Qsp ‘l¡gp„ S>Zph¡gy„ s¡ dyS>b X$pefu“u “p¢^p¡“p¡ kde
15 hj®“p¡ R>¡. A¡ Npmp“u dy¿e OV$“p âZe’u âZec„N“u R>¡. Ap
âq¾$ep“p¡ AhL$pi “p¢^dp„ rhõsfsp¡ d“¡ v$¡Mpe R>¡. lSy> h^y fuX$]N L$fuA¡
sp¡ A¡ AhL$pi rhj¡ ‘Z hpsp¡ ’C iL¡$.
Ap kp„cmu“¡ k¡S>g sp¡ “urs““p¡ lp’ Å¡f’u v$pbu“¡ gNcN
DR>mu ‘X$u. k¡S>g¡ L$üy„ L¡$ kf lº„ sp¡ b¡ÓZ hpf fp¡hp S>¡V$gu Y$ugu ‘X$u
Ne¡gu. lº„ sp¡ b¡ spfuM hÃQ¡“p qv$hkp¡dp„ b“su OV$“pAp¡“u L$ë‘“p L$fu
iLy„$ Ry>„. iê$Apsdp„ “peL$ kph dyÁ^, Erd®g gpN¡ R>¡. ‘Z b¡ÓZ hj®
‘R>u“u “p¢^dp„ ‘p¡sp“u Ås A“¡ S>Ns“¡ v|$f flu“¡ Å¡sp¡ iuMsp¡ S>Zpe
R>¡. A„rsd “p¢^p¡dp„ sp¡ ÅZ¡ L¡$ b^y„ Nydphu“¡ dfZ“u fpl Å¡sp¡ v$¡Mpe
R>¡. d“¡ sp¡ A¡L$ âZeu“p Ap„sfd“dp„ X|$bu Nep“p¡ A“ych ’ep¡. rhr‘“
A“¡ k„S>“p Ecp ’C“¡ S>sp füp. qL$fZ sp¡ lSy> d|„Np¡ S> lsp¡. “urs“
A“¡ k¡S>g¡ d“¡ khpg ‘|R>ép¡, kf, sd¡ ’p¡Xy„$ L„$CL$ L$lp¡“¡ ! Ap hpsp®“y„
flõe iy„ R>¡ ? d¢ L$üy„ L¡$ hpsp®“u spfuMp¡ ‘f Ýep“ Ap‘uA¡ sp¡ s¡dp„ OV$“p¾$d“u Nrs“p k„L¡$sp¡ Å¡hp dmi¡. k¡S>g¡ L$üy„ s¡d “peL$ dyÁ^ R>¡ Mfp¡ ‘Z h¡v$“iug R>¡. s¡ kss ‘p¡sp“u A¡L$gsp“¡ Ap¡m„Nu S>hp 103 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u
dfrZep¡ b“sp¡ v$¡Mpe R>¡ s¡“¡ R|>V$hy„ R>¡ ApOpsdp„’u ‘Z s¡ R|>V$u iL$sp¡
“’u. ApOps’u R|>V$hp dpV¡$“p âeГp¡ s¡ s¡“u “p¢^p¡ R>¡. A¡ “p¢^u“¡ R|>V$u
Nep“y„ Apðpk“ gC“¡ ’p¡X$p qv$hk ‘p¡sp“u tS>v$Nu Æh¡ R>¡ ‘Z s¡“¡ S>¡hy„
cp“ ’pe L¡$ lº„ ¼ep„ R|>V$u i¼ep¡ Ry>„ s¡ afu “p¢^ hX¡$ ‘p¡sp“¡ kyfrns L$fhp“p¡
âeГ L$f¡ R>¡. ‘Z Ap Nrsdp„’u s¡“u ¼epf¡e dy[¼s “’u. Ap Arcip‘
ip dpV¡$ A’hp L$p¡Z¡ Apàep¡ s¡ L$fsp„ sp¡ Arcip‘ L$C fus¡ s¡“¡ N°ku Åe
R>¡ s¡ âq¾$ep S> e„ÓZp S>Þdph“pfu R>¡ !
“urs“ A“¡ k¡S>g“p Ql¡fp ‘f k„sp¡j“p¡ cph lsp¡. “urs“¡ L$üy„
L¡$ lº„ hpsp®“p kde A“¡ AhL$pi“p OV$L$p¡“¡ d|s® L$fhp“p¡ âeГ L$fui.
s¡dp„’u ¾$di: OV$“p“p¡ AprhóL$pf ’sp¡ v$¡Mpi¡. hpsp®L$pf¡ d“¡ dy¼s‘Z¡
rhlfhp dpV¡$ S>¡ AhL$pi kÄep£ R>¡ s¡dp„ dpfu Q¡s“p ‘Z rhõsfu iL$i¡.
k¡S>g¡ “urs““¡ AQp“L$ ‘|R>u “p¿ey„, "sy„ X$pefu gM¡ R>¡ ?' “urs“ qL$fZ“¡ kp’¡ gC“¡ blpf S>sp¡ füp¡.
lº„ A“¡ k¡S>g AhL$pi“p¡ A„v$pS> d¡mhsp„ b¡ku füp„.
28-8-03 25-1-04 104 lfL$pÞs dëL$p“u ApqäL$p Nep¡ “’u