T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ ADAPAZARI MESLEK YÜKSEKOKULU
MULTIMEDIA / VİDEO İŞLEME
YÖNLENDİRİLMİŞ ÇALIŞMA Serhat PARLAR 1027.32117
BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI
Yönlendirilmiş Çalışma Danışmanı: Öğr. Gör. FERDA BOZKURT
MART 2012
2
ÖNSÖZ Yönlendirilmiş çalışma konumda ki araştırmamda, istenilen video işleme tekniklerinde (Belgesel Anlatım, Time Lapse, Stop Motion) uygulamak için Sony Vegas PRO 11 yazılımını tercih ettim. Belgesel anlatımı projesinde perde teknolojisi dokümanını hazırlayan TeknoSinema yazarı Mustafa Esad TATLIPINAR’a ses kaydında yardımcı olan katlanılmaz sesime tahammül etmek zorunda kalan Hakan SALİH’e alınan kayıtta ki sesime derinlik ve efekt ayrıca mix mastering yanı sıra video prodüksiyon kısmında fikirler veren Sezgin GÖKÇE’ye Stop Motion ve Time Lapse çekimleri için sanal ambiyansı oluşturmada büyük emek sarf eden Saime ve Nihat PARLAR ayrıca Selin ERDÖLEK’e çekimlerde yardımcı olan Ali FINDIK’a Time lapse tekniğinin profesyonel ellerde daha kaliteli işler çıkartabildiğini ve detaycı ellerde mükemmel projeler yapılabileceğini yazan ve yönlendirilmiş çalışmamda alıntı yaptığım Tolga AKBAŞ’a ve böyle bir proje için çalışma fırsatı veren değerli hocam Öğr. Gör. Ferda BOZKURT’a saygı ve teşekkürlerimi sunuyorum. Serhat PARLAR Mart 2012
3
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1. GİRİŞ, 7 1.1. Sony VEGAS PRO 11, 7
BÖLÜM 2. EFEKTLER, 8 2.1. Efekt Tanımları ve Uygulama, 8 2.1.1. Add Noise (Karıncalar), 8 2.1.2. Black and White (Siyah ve Beyaz), 9 2.1.3. Black Restore (Siyah Düzenlemesi), 10 2.1.4. Border (Kenarlık), 10 2.1.5. Brightness and Contrast (Parlaklık ve Kontrast), 11 2.1.6. Broadcast Colors (Yayın Renkleri), 11,12 2.1.7. Bump Map (Kabartması ve Işık), 12 2.1.8. Channel Blend (Kanal Renkleri Karışımları), 12,13 2.1.9. Chroma Blur (Parlak Bulanıklık), 13 2.1.10. Chroma Keyer , 14 2.1.11. Color Balance – Corrector – Curves(Denge – Düzeni – Eğriler), 15 2.1.12. Cookie Cutter (Görüntü Kesici), 15,16 2.1.13. Defocus (Odaksız Görüntü), 16 2.1.14. Deform (Deforme), 17 2.1.15. Fill Light (Hafif Işık), 17,18 2.1.16. Film Effects (Film Efektleri), 18 2.1.17. Guassian Blur (Gauss Bulanıklığı), 18,19 2.1.18. Glint (Işıltı), 19 2.1.19. Glow (Parıltı), 19,20 2.1.20. Gradient Map (Renk Eğimi - Ambiyans Haritaları ), 20 2.1.21. HSL Adjust (HSL Kontrast Ayarlama), 21 2.1.22. Invert (Renk Çevrimi), 21,22 2.1.23. Lens Flare (Lens Parlaması), 22 2.1.24. Levels (Renk Düzeyleri), 22,23 2.1.25. LightRays (Işık Işınları), 23,24 2.1.26. Linear Blur (Doğrusal Bulanıklık), 24
4
2.1.27. Mirror / Spherize (Aynalar ve Küresellik), 24,25 2.1.28. News Print (Yazdırma, Noktalama), 26 2.1.29. Pinch/Punch, 26,27 2.1.30. Pixelate - Radial Pixelate (Pikselleştirme), 27,28 2.1.31. Quick - Radial Blur (Hızlı ve Radyal Bulanıklık), 28 2.1.32. Saturation Adjust (Doygunluk Ayarları), 28,29 2.1.33. Sepia (Sepya), 29 2.1.34. Sharpen (Keskinleştirme), 30 2.1.35. Soft Contrast (Hafif Kontrast Ayarları), 30 2.1.36. Starburst (Yıldız Patlamaları), 31 2.1.37. Swirl / Wave (Dalga ve Girdap), 31,32 2.1.38. Timecode (Zamanlama), 32 2.1.39. TV Simulator (TV Similatörü), 33 2.2. Hazır Şablon Oluşturma (Preset), 33,34,35
BÖLÜM 3. BELGESEL ANLATIM (PROJE), 36 3.1. Fade In/Out (Azaltma / Karartma), 37 3.2. Opacity / Decibel (Saydamlık / Desibel), 37,38 3.3. Timebar / Timeline (Zaman Çizgisi / Çubuğu), 38 3.4. Slow / Fast Motion (Hızlı / Yavaş Çekim), 38,39 3.5. Reverse (Ters Çevirme), 39 3.6. HSL Adjust Settings (HSL Kontrast Ayarı), 39,40 3.7. Remove From / Clear (Ayır / Temizle), 40 3.8. Yapım Aşaması, 41,42 BÖLÜM 4. STORYBOARD (Hikâye Tahtası), 43,44 4.1. Storyboard Hazırlamanın Faydaları, 44 4.2. Storyboard Hazırlama, 45 BÖLÜM 5. STOP-MOTION TEKNİĞİ (PROJE), 46,47 5.1. Preferences (Tercihler), 47,48 BÖLÜM 6. TIME-LAPSE TEKNİĞİ (PROJE), 49,50 6.1. Render (Sunum), 50,51,52 KAYNAKLAR, 53
5
RESİM LİSTESİ Resim 2.1.1: Noise: Screen efektli örnek görüntü Resim 2.1.2: Black and White: 100% Black and White efektli örnek görüntü Resim 2.1.3: Black Restore: Streaming; Threshold efektli örnek görüntü Resim 2.1.4: Border: Pyramid efektli örnek görüntü Resim 2.1.5: Brightness and Contrast: Darker, More Contrast efektli görüntü Resim 2.1.6: Broadcast Colors: Extremely Conservative 7.5 efektli örnek görüntü Resim 2.7: Bump Map: Defult efektli örnek görüntü (ayarlarıyla oynanmıştır.) Resim 2.1.8: Channel Blend: RGB to BGR efektli örnek görüntü Resim 2.1.9: Chroma Blur: Maximum Blur efektli örnek görüntü Resim 2.1.10: Yeşil Perde çekimli örnek görüntü Resim 2.1.10.1: Chroma Keyer: Green Screen efektli örnek görüntü Resim 2.1.11: Color Balance: Blue Highlight efektli örnek görüntü Resim 2.1.11.1: Color Curves: Infrared efektli örnek görüntü Resim 2.12: Cookie Cutter: Diamond, Center, Blurred efektli örnek görüntü Resim 2.1.13: Defocus: Visible Outter Ring efektli örnek görüntü Resim 2.1.14: Deform: Curve Right efektli örnek görüntü Resim 2.1.15: Fill Light: Strong Warm efektli örnek görüntü Resim 2.1.16: Film Effects: Very Old Film efektli örnek görüntü Resim 2.1.17: Guassian Blur: Soften efektli örnek görüntü Resim 2. 1.18: Glint: Sparkle efektli örnek görüntü Resim 2.1.19: Glow: White Highlights efektli örnek görüntü Resim 2.1.20: Gradient Map: Cool efektli örnek görüntü Resim 2.1.21: HSL Adjust: Saturation and Luminance Boost efektli örnek görüntü Resim 2.1.22: Invert: 100% Inversion efektli örnek görüntü Resim 2.1.23: Lens Flare: 70-300mm Zoom Lens efektli örnek (ayarları değişik) Resim 2.1.24: Levels: Darken efektli örnek görüntü Resim 2.1.25: Light Rays: Intense Light Rays efektli örnek görüntü Resim 2.1.26: Linear Blur: 30 Degrees Light efektli örnek görüntü Resim 2.1.27: Mirror: Reflect Left efektli örnek görüntü Resim 2.1.27.1: Spherize: Maximum Sphere In, Half Scale efektli örnek görüntü Resim 2.1.28: News Print: Offset Print efektli örnek görüntü
6
Resim 2.1.29: Pinch/Punch: Medium Punch efektli örnek görüntü Resim 2.1.30: Radial Pixelate: Moderate Radial efektli örnek görüntü Resim 2.1.31: Radial Blur: Moderate Proportional efektli örnek görüntü Resim 2.1.32: Saturation Adjust: Reduce Minor Color Noise efektli örnek görüntü Resim 2.1.33: Sepia: Currency efektli örnek görüntü Resim 2.1.34: Sharpen: Heavy efektli örnek görüntü Resim 2.1.35: Soft Contrast: Warm Vignette efektli örnek görüntü Resim 2.1.36: Starbrust: Simple 4 Point efektli örnek görüntü Resim 2.1.37: Swirl: Medium Swirl, Clockwise efektli örnek görüntü Resim 2.1.37.1: Wave: Large efektli örnek görüntü Resim 2.1.38: Timecode: SMPTE Drop(29.97fps) Small efektli örnek görüntü Resim 2.1.39: TV Similator: Bad Sync efektli örnek görüntü Resim 2.2: Video Event FX: ayar penceresi Resim 2.2.1: Video Event FX: Şablon kaydı örneği Resim 2.2.2: Video FX: Kaydedilen şablon örneği Resim 3: Ses kaydı sırasında kaydı alınan sesin desibel(dB) görüntüsüdür. Resim 3.1.1: Fade in/ Fade out örnek görüntüsü Resim 3.1.2: Fade out/in şeklinde saydam geçiş örnek görüntüsü Resim 3.2: Opacity / Decibel örnek görüntüsü Resim 3.3: Timebar / Timeline örnek görüntüsü Resim 3.4: Slow / Fast Motion örnek görüntüsü Resim 3.5: Reverse: Ters çevrilmiş videonun örnek görüntüsü Resim 3.6: HSL Adjust: Saturation, 1.63 Luminance, 1.05 değerli örnek görüntüsü Resim 3.7: Group: Remove From ve Clear örnek görüntüsü Resim 3.8: Intro giriş videolarının proje görüntüsü Resim 3.8.1: Event Pan/Crop örnek görüntüsü Resim 4: Örnek storyboard görüntüsü Resim 4.2: Projenin Storyboard çizim örnek görüntüsü Resim 5.1: Preferences / Editing / New still image length değişimi Resim 5.2: 0,300 ile 5,000 uzunluğunun fark örneği Resim 6.1: Project / Render As… adımlarının örnek görüntüsü Resim 6.1.1: Render As… işleme şablonları örnek görüntüsü
7
1. GİRİŞ Bu çalışmada Sony firmasının video düzenleme yazılımı olan Vegas Pro 11 sürümünün bir takım özelliklerini, detaylı şekilde efektler ve hazır efekt şablonlarının anlatımı ve uygulamalı örnekleri kendi ayarlarınız ile yeni şablonlar oluşturulması anlatılıp, hazır videolardan sesi silme ve yeni hazırlanan başka bir sesi montajlama, time-lapse ve stopmotion teknikleri uygulamalı olarak anlatılmıştır. 1.1 Sony VEGAS PRO 11 Sony, 9 Eylül 2011 tarihinde Vegas Pro 11 çıkacağını ilan etti ve 17 Ekim 2011 tarihinde yayımlandı. Güncelleme özellikleri GPGPU video çözme, daha fazla efekt, Pan/Kırpma, geçişler ve hareket ivmeler yeni sürümde yer aldı. Diğer geliştirmeler ise gelişmiş metin araçları, gelişmiş Stereoscopic/3D özellikleri, RAW fotoğraf desteği ve yeni ortam eşitleme mekanizmaları içerecek şekilde kullanıcılara sunuldu. Ayrıca, Vegas Pro 11 Vegas Pro önceki sürümlerinin aksine, Windows XP desteklemiyor.[1] Vegas Movie Studio yazılım ile muhteşem HD kalitesinde video üretmek için gerekli her şeye sahipsiniz. İster HDV ister AVCHD olmak üzere neredeyse her biçimindeki videoları düzenleyebilirsiniz. Yenilikçi stereoskopik 3D araçlardan video birleştirme için güçlü özelliklere renk düzeltme gibi özellikleri ile evinizi küçük bir stüdyo haline getirebilirsiniz. Video düzenleme işlemi dışında ayrıca film müzikleri yapabilmeniz gibi özellikleri de dâhildir. 5+1 surround ses oluşturmak için ses karıştırma araçlarını kullanabilir, Profesyonel 2D ve 3D video efektleri ile filmlerinizi ilginçleştirebilir çeşitli filtreleri kullanarak şık görüntüler oluşturabilirsiniz. Hazırladığınız videolarınızı hızlı bir şekilde YouTube vb. gibi video izleme sitelerine yükleyebilir arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz. Çekim kalitenizle orantılı olarak Blu-ray Disc yazabilir ya da güzel tasarlanmış hazır şablonları kullanarak DVD için özel menüler oluşturabilirsiniz.
8
2. EFEKTLER 2.1.
Efektler ve Uygulama
Vegas PRO 11 açıldıktan sonra sol kısımda bulunan paneldeki alt sekmelerden Video FX bölümüne tıklandığında efektler karşınıza gelecektir. Efektleri istediğiniz görüntülere uygulama ise örnekteki resimde işaret edilen (1.) kısımdan belirlenen efekt istenilen görüntü, fotoğraf veya grafiğe sürükleyerek üstüne bırakılır. Eğer efekt ismini direk sürüklediğiniz taktirde hazır şablonlardan standart (Defult) görünümü ile karşınıza çıkacaktır ve kendi ayarlarınızı yapmanızı isteyecektir. Önceden hazırlanmış şablonlar (Preset) kullanımı ise (1.) kısımdaki gibi sürükleme işlemi ile gerçekleşmektedir.
2.1.1. Add Noise (Karıncalar) Noise ilk görüldüğünde TV’lerin eski zamanlarda kanalları çekmemesinden dolayı karşımıza çıkan siyah beyaz noktacıklardan ibaret bir görüntü olmasına rağmen çeşitli çekimlerinizde bu efekti dilediğiniz şekilde kullanabilirsiniz. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Medium (Orta derece), Grainy (Grenli), Extreme (Aşırı), Color (Renkli), Screen (Hafif)’dir. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur. Bunların dışında istenilen ayarlar el ile değiştirilebilir kendi karıncalı görüntünüzü oluşturabilirsiniz.
9
Resim 2.1.1: Noise: Screen efektli örnek görüntü Vegas Movie Studio içerisinde “Film Grain” adı altında diğer karınca efektlerini de bulabilirsiniz.
2.1.2. Black and White (Siyah ve Beyaz) Siyah beyaz televizyonlardan da hatırlanacağı gibi bir çok fotoğraf veya video, dizi ya da filmlerde bir çok kez tanık olduğunuz ve vazgeçilmez bir fenomen haline gelen Siyah
Beyaz
efektini
çeşitli
çekimlerinizde
bu
efekti
dilediğiniz
şekilde
kullanabilirsiniz. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; 25% Black and White (%25 Siyah Beyaz), 50% Black and White (%50 Siyah Beyaz), 75% Black and White (%75 Siyah Beyaz), 100% Black and White (%100 Siyah Beyaz) olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.2: Black and White: 100% Black and White efektli örnek görüntü
10
2.1.3. Black Restore (Siyah Düzenlemesi) Siyah düzenlemesi genellikle gölge siyahlarını vurgulamak için kullanılır ve tek bir şablonu vardır. Bu ise Streaming (Gruplandırma) şablonudur. Şablon olduğu halde yine de el ile müdahale edilmesi gerekmektedir. Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
Resim 2.1.3: Black Restore: Streaming; Threshold ayarı: 0,151 efektli örnek görüntü 2.1.4. Border (Kenarlık) Kenarlık efekti genelde fotoğraflar için kullanılmaktadır. Fotoğraflar dışında çekilen görüntülerde yanma efekti ile var olan görüntünün kaybolması sağlanabilmektedir. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Soft Edge(Yumuşak Kenar), Bevel(Konik), Solid White Border(Katı Beyaz Kenarlık), Translucent Blue Border(Şeffaf Mavi Kenarlık), Pyramid(Pramit), olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur. Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
Resim 2.1.4: Border: Pyramid efektli örnek görüntü
11
2.1.5. Brightness and Contrast (Parlaklık ve Kontrast) Adından da anlaşıldığı gibi parlaklık ve kontrast ayarı yapabilirsiniz. Çekimlerinizde karanlık görüntüleri aydınlatabilir veya tam tersi karanlık görüntüleri parlatabilirsiniz. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç olarak sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Brighter(Parlak), Very Bright(Çok Parlak), Darker(Koyu Karanlık), Very Dark(Çok Karanlık), Brighter, More Contrast(Parlak, daha fazla kontrast), Brighter, Less Contrast(Parlak, Daha az kontrast), Darker, More Contrast(Koyu, daha fazla kontrast),Darker, Less Contrast(Koyu, daha az kontrast), Flat(Düz), olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.5: Brightness and Contrast: Darker, More Contrast efektli örnek görüntü 2.1.6. Broadcast Colors (Yayın Renkleri) Bilgisayar monitörü ile TV görüntü oranları değişebilmekte ve çeşitli ülkeler NTSC veya PAL olarak bilinen yayınları izlemektedir. Bu efekt güvenli görüntü oluşturmak için kullanılır. Bir takım uygun standart görüntüler elde edilmesinde kullanılarak görüntüyü güvenli eşdeğer bir görüntü için renkleri dönüştürür.Özel filtreler içerir. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Lenient(Hafif), Lenient – 7.5 Setup(Hafif – 7.5), Conservative(Ölçülü), Conservative – 7.5
Setup
(Ölçülü
–
7.5),
Extremely
Conservative(Aşırı
Ölçülü),Extremely
Conservative – 7.5 Setup(Aşırı Ölçülü – 7.5) olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
12
Resim 2.1.6: Broadcast Colors: Extremely Conservative 7.5 efektli örnek görüntü 2.1.7. Bump Map (Kabartması ve Işık) Çekimlerdeki görüntülerinize veya fotoğraflarınıza kabartma efekti uygulayabilir, ayarlarıyla detaylı uğraşıldığında bir çizgi film görüntüsü bile oluşturabilirsiniz. Bu özellikleri dışında görüntüdeki belirtmek istediğiniz yere ışık verebilir istemediğiniz bölümleri ise karartabilirsiniz. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Spotlight Up(flat)(Üstten sahne ışığı(düz), Lower-left Spotlight(Sol alttan sahne ışığı), Upper-Right Glow(Üst sağdan parıltı) olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.7: Bump Map: Defult efektli örnek görüntü (ayarlarıyla oynanmıştır.) 2.1.8. Channel Blend (Kanal Renkleri Karışımları) Çekimlerdeki görüntülerinize veya fotoğraflarınız için kanal renkleriyle oynayarak bu renkler (kırmızı,yeşil,mavi) RGB ayarlarıyla detaylı şekilde düzenlemenize imkan verir. İki kanallı bir görüntü ile kırmızı ve mavi görüntülerinin şeffaflık ve görüntünün ise pozisyon ayarlarıyla oynanarak üç boyutlu (3D) görüntüler elde edebilirsiniz. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Distribute Red Channel(Kırmızı Kanal Karışımı), Distribute Green Channel(Yeşil Kanal Karışımı), Distribute Blue Channel(Mavi Kanal Karışımı), Red Only(Sadece Kırmızı),
13
Green Only(Sadece Yeşil), Blue Only(Sadece Mavi), Grayscale(Gri Ölçeği), RGB to BGR (RGB’yi BGR’ye Çevir), olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.8: Channel Blend: RGB to BGR efektli örnek görüntü 2.1.9. Chroma Blur (Parlak Bulanıklık) Hareketin dondurulamamasından kaynaklanan net olmayan görüntüyü bulanıklık ile görüntü kirliliğini engelleyebilir daha hoş bir görüntü yakalayabilirsiniz. Yanı sıra geçişler arasında aşırı bulanıklık kullanarak güzel geçişler yakalayabilir kendi ayarlarınızı standartlaştırıp daha hoş görüntüler ortaya çıkarabilirsiniz. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Light Blur (Işıksal Bulanıklık), Medium Blur (Orta Derecede Bulanıklık), Maximum Blur (Aşırı Bulanıklık) olarak karşınıza çıkmaktadır. Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
Resim 2.1.9: Chroma Blur: Maximum Blur efektli örnek görüntü
14
2.1.10. Chroma Keyer Geçmişten günümüze değişmeyen bir teknik tabii ki teknik geliştirilip amatör prodüktörler veya ev kullanıcılarının kendi videolarında uygulayabileceği bir efekt chroma keyer. Sinema, Belgesel, Dizi veya Reklam filmi, bu şekil bir çok projenin
mutfak aşamasında arka fonda yeşil veya mavi perde pek tercih edilmese de kırmızı perde önünde çekim ile başlayan ve teknolojinin imkanlarıyla bütünleştiğin de bu sektörlere büyük imkanlar sağlayan bir tekniktir. Perde önünde alınan kayıt kurgu montaj işlevinde perde görüntüsü temizlenip (kaldırılıp) istenilen farklı bir görüntü farklı bir
yer, bu tamamen hayal
değişebilmektedir.
gücüne bağlı olarak projeden projeye
Günümüzdeki dizilerde filmlerde uçan, kaybolan, başka yere
ışınlanan gibi algıladığımız görüntülerin mutfak aşamasında kullanılan efekttir. Hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Blue Screen(Mavi Perde), Green Screen(Yeşil Perde), Pure Red Screen(Saf Kırmızı Perde), Pure Green Screen(Saf Yeşil Perde), Pure Blue Screen(Saf Mavi Perde), olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir kendi ayarlarınızı oluşturabileceğiniz Defult (Standart) şablon size sunulmuştur. Resim 2.1.10: Yeşil Perde çekimli örnek görüntü
Resim 2.1.10.1: Chroma Keyer: Green Screen efektli örnek görüntü
15
2.1.11. Color Balance – Corrector – Curves (Renk Dengeleri – Düzeni – Eğrileri) Renk dengeleri ile daha kaliteli bir görüntü elde edilebilir yanı sıra çeşitli ambiyanslar oluşturmak için kullanılır. Örneğin gündüz alınan bir çekimde ki görüntüyü akşamüstü çekilmiş gibi gösterebilir veya akşam alınan karanlık bir kayıtta ışık ekleyerek havanın daha aydınlık olmasını sağlayabilirsiniz. Hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Red Midtones(Kırmızı Orta Tonları), Green Midtones(Yeşil Orta Tonları), Blue Midtones(Mavi Orta Tonları), Red Highlight(Kırmızı Vurgu), Green Highlight(Yeşil Vurgu), Blue Highlight(Mavi Vurgu), olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda kendi ayarlarınızı oluşturabileceğiniz Defult (Standart) şablon sizlere sunulmuştur.
Resim 2.1.11: Color Balance: Blue Highlight efektli örnek görüntü
Resim 2.1.11.1: Color Curves: Infrared efektli örnek görüntü 2.1.12. Cookie Cutter (Görüntü Kesici) Görüntülerin belli yerlerini gösterme veya istenilen yerlerini göstermeme gibi bir ihtiyacınızı karşılamak üzere kurgulanmış bir efekttir. Birçok çeşidi olmakla birlikte kendi ayarlamalarınızla ilginç görüntüler oluşturulabilir. Bunlar; Circle, Center(Ortadan Daire), Square, Center(Ortadan Oval), Diamond, Center, Blurred(Ortadan Bulanık Elmas), Circle Cut Out Center, Blurred(Ortaya Bulanık Oval Renk), Two Rectangles(İkiz Diktörtgen), Triangle Cut Out, Blue Border(Ortaya içi siyah kenarları
16
mavi üçgen), Square, Top Left, Border(Sol üste kenarlıklı kare), Diamond Cut Out, Bottom Right(Sağ alta elmas kesimi), Top Left Portrait(Solüste Portre kesimi), Yellow Glowing Portrait(Parlak Sarı Kenarlıklı Portre), Pop-up, Bottom Right(Sağ alt köşeye pop-up
kesim),
Picture-in-Picture(Resim
içine
Resim),
Grate(Izgara
kesimi),
TicTacToe(Görüntüye 9 kare), olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda kendi ayarlarınızı oluşturabileceğiniz Defult (Standart) şablon sizlere sunulmuştur.
Resim 2.12: Cookie Cutter: Diamond, Center, Blurred efektli örnek görüntü 2.1.13. Defocus (Odaksız Görüntü) Odaklar görüntüdeki nesne veya canlıyı vurgulamak için kullanılır. Bu efekt ise sizler için sahte odaksız görüntüler oluşturmaya imkanı verir. Bu efekti genelde yeşil perde tekniği ile kullanıldığında daha ilginç görüntüler elde edilebilir. Diğer efektlerin aksine bu efektin Defult (Standart) hazır şablonu bulunmamaktadır. Bu nedenle var olan şablonlardaki ayarlarla oynayarak kendi istediğiniz görüntüleri oluşturabilirsiniz. Bu şablonlar; Circle, Moderate Bloom(Ortadan dairesel odaksızlık), Hexagon(Altıgen odaksız görüntü), Visible Outer Ring(Fark edilebilir odaksız görüntü)’dür.
Resim 2.1.13: Defocus: Visible Outter Ring efektli örnek görüntü
17
2.1.14. Deform (Deforme) Deforme etmek pek kullanışlı olmasa da istenilenler doğrultusunda kullanılabilecek efekttir. Ayarlarla oynanarak hazır şablonların dışına çıkılabilir. Hazır şablonlar; Shear Horizontally(Yatay Kesik Deforme), Shear Vertically(Dikey Kesik Deforme), Squeeze Top(Üste doğru toplu deforme), Squeeze Bottom(Alta doğru toplu deforme), Squeeze Left(Sola doğru toplu deforme), Squeeze Right(Sağa doğru toplu deforme), Curve Top(Üste eğri), Curve Bottom(Alta Eğri), Curve Left(Sola Eğri), Curve Right(Sağa Eğri), Bend Horizontally(Yatay Eğik), Bend Vertically(Dikey Eğik), Compress Horizontally(Yatay Sıkışık), Compress Vertically(Dikey Sıkışık) olarak kullanıma sunulmuştur. Diğer bir şablon ise Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
Resim 2.1.14: Deform: Curve Right efektli örnek görüntü 2.1.15. Fill Light (Hafif Işık) Işık ayarlarının dışında ekstradan görüntülerinize hafif ışık dengelerini düzenlemek için kullanılır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Moderate(Orta Hafif Işık), Strong, Warm(Güçlü, Sıcak Işık) olarak toplam üç tanedir. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
18
Resim 2.1.15: Fill Light: Strong Warm efektli örnek görüntü
2.1.16. Film Effects (Film Efektleri) Eğlenceli bir okadar da çok sık kullanılan bir diğer efekt eski film görünümünü sağlayan film efektleridir. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Very Old Film(Çok Eski Film Efekti), Low Quality Color Film(Düşük Kaliteli Renkli Efekt), Circa 1908, Circa 1980, olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.16: Film Effects: Very Old Film efektli örnek görüntü 2.1.17. Guassian Blur (Gauss Bulanıklığı) Görüntüyü bulanıklaştırıp yumuşatır ve parazitleri ortadan kaldırmakla beraber seviye seviye sizlere şablonlar sunulmuştur. Etkilenen piksellerin renk değerleri eşlenerek üretilen çan şeklindeki eğriyi ifade eder.
Bunlar; Medium Blur(Orta derecede
bulanıklık), Light Blur(Işık bulanıklığı), Extreme Blur(Aşırı bulanıklık), Soften(Hafif bulanıklık), Yellow Glow(Hafif sarı parlak bulanıklık) olarak karşınıza çıkacaktır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
19
Resim 2.1.17: Guassian Blur: Soften efektli örnek görüntü 2.1.18. Glint (Işıltı) Glint, ışıltı üretmek için kullanılır. Bu ışıltıları bir objeden göze doğru parlama hissi uyandırabilir veya bunun gibi sahnelerde kullanılabilir. Lakin iki hazır şablonu bulunmaktadır ekstra özellik olarak maskeleme ile görüntünün neresine ışıltı koyacağınızı belirleyebilir istemediğiniz kısımları maske yöntemi ile kaldırabilirsiniz. Hazır şablonlar; Sparkle, Center Mask, Glint(Ortası maskeli, ışıltı) olarak karşınıza çıkacaktır. Her hazır şablon gibi Glint’in bir Defult (Standart) şablonu yoktur varolan şablonların üzerinde ayarları değiştirerek kendi şablonunuzu oluşturabilirsiniz.
Resim 2. 1.18: Glint: Sparkle efektli örnek görüntü
2.1.19. Glow (Parıltı) Glow, parıltı efektleri için kullanılır. Genellikle geçişlerde kullanılır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; White Soft Glow(Yumuşak beyaz parıltı), White Intense Glow(Yoğun beyaz parıltı), White Highlights(Yüksek ışıklı beyaz parıltı), Red Glow(Kırmızı parıltı), Blue Glow Everywhere (Her tarafa mavi parıltı) olarak karşınıza çıkacaktır. Ayrıca her hazır şablonda bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
20
Resim 2.1.19: Glow: White Highlights efektli örnek görüntü 2.1.20. Gradient Map (Renk Eğimi - Ambiyans Haritaları) Renk eğitimi ve ambiyans oluşumları çoğu standartlaşmış görüntü renklerinden oluşmaktadır. Örneğin Teksas filmlerinde aşırıya kaçmamak kaydıyla sarımsı renk tonu kullanılır. Çünkü mekânsal olarak çöl veya kurak yerlerdir. Yanı sıra normal günlük gülistanlık bir hava ambiyansı oluşturmak için mavi tonları kullanılır veya bu tonlarda oynama yapılır. Renk eğimleri bu kısımda devreye girmektedir. Ayrıca hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Night Vision(Gece görüşü), Blue Light(Mavi ışık), Red Light(Kırmızı Işık), Green Light(Yeşil Işık), Overexposed (Pozlanmış), Sunset(Gün batımı), Warm(Sıcak), Cool(Serin) olarak karşınıza çıkacaktır. Diğer bir şablon ise Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
Resim 2.1.20: Gradient Map: Cool efektli örnek görüntü
21
2.1.21. HSL Adjust (HSL Kontrast Ayarlama) HSL ton, doygunluk ve ışıksal olarak karşımıza çıkıyor ve çoğu zaman karıştırılarak HLS olarak da anılmaktadır. HSV ise ton doygunluğu ve değer anlamına gelir ve aynı zamanda sık sık HSB (parlaklık için B) denir. Ne yazık ki, tipik olarak tutarlı olsa da bu tanımlar standart değildir.[2] Yine de Vegas Movie Studio’da işlevselliği gözle görülür orandadır. Kontrast ayarlarını şablon olarak vermiş olmakla birlikte aşırı olmamak kaydıyla soluk görüntülere sahip çekimleri çok canlı renkler ile çevirip inanılmaz bir hale getirebilmektedir. Şablonları ise; Desaturate(), Invert Color(Renk değişimi), Max Saturation(Aşırı renk doygunluğu), Half Saturation(Yarım renk doygunluğu), Saturation and Luminance Boost(Renk doygunluğu ve Işık arttırımı) olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.21: HSL Adjust: Saturation and Luminance Boost efektli örnek görüntü 2.1.22. Invert (Renk Çevrimi) Channel Blend kanal karışım efekti gibi bir takım değişiklikler yapmaktadır. Bu efekt genelde bilim kurgu dizi veya filmlerinin uzaylı veya yaratık gözünden bakışı olarak kullanılmaktadır. Şablonları ise; 60% Inversion(%60 Çevirme), 75% Inversion(%75 Çevirme), 100% Inversion(%100 Çevirme) olarak karşınıza çıkmaktadır. Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
22
Resim 2.1.22: Invert: 100% Inversion efektli örnek görüntü 2.1.23. Lens Flare (Lens Parlaması) Lens flare objektife yansıyan güneşin veya herhangi bir ışığın başka bir yere doğru verdiği ışık yansımasından dolayı parlamasıdır. Dizi veya reklamlarda özellikle mücevher reklamlarında sıkça kullanılır. Vurgulanmak istenen nesnenin bir kenarına yansıtılır ve ilgi çekmesi sağlanır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; 35mm Lens, 105mm Prime Lens, 70-300mm Zoom Lens, Standart Lens, Sunburst Effect olarak karşınıza çıkmaktadır. Efektlerdeki “mm” lenslerin açısının milimetre olarak tanımıdır. Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.23: Lens Flare: 70-300mm Zoom Lens efektli örnek (ayarları değişik) 2.1.24. Levels (Renk Düzeyleri) Renk düzeyleri ile daha kaliteli görüntü yakalamak için uygulanan bir efekttir. Genellikle karakterler veya objelerin renk düzeylerinde etki sağlamaktadır. Karakter veya objeye sağlanan renk düzeylerine göre ise ambiyansı düzenlemektedir. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Brighten(Aydınlatma), Darken(Koyulaştırma), Increase Gamma(Gamma Arttırma), Decrease Gamma(Gamma Düşürme), Studio RGB to Computer RGB(Stüdyo RGB
23
renklerini Bilgisayar RGB renklerine dönüştür), Computer RGB to Studio RGB(Bilgisayar RGB renklerini Stüdyo RGB renklerine dönüştür) olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.24: Levels: Darken efektli örnek görüntü 2.1.25. Light Rays (Işık Işınları) Işık yansımaları olarak da bilinen efekt genellikle geçişlerde kullanılmaktadır. Birkaç efekt birleşiminde ilginç görüntüler elde edilebilir. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Weak Light Rays(Zayıf ışık ışınları), Moderate Light Rays(Hafif orta ışık ışınları), Intense Light Rays(Yoğun ışık ışınları), High Sensitivity(Aşırı ışık ışınları), Low Sensitivity(Az ışık ışınları),Spotlight with Feather(Orta kısımda spot ışık), Moderate Bounded Spotlight(Göz görünümü spot ışık), Cyan Spotlight(Cam göbeği mavisi spot ışığı), Ambient Red Spotlight(Kırmızı ambiyans ışığı), Ambient Bright Yellow Spotlight(Parlak sarı ambiyans ışığı), Sparkling Light Rays(Köpüklü ışık ışınları) olarak karşınıza çıkmaktadır. Diğer bir şablon ise Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
24
Resim 2.1.25: Light Rays: Intense Light Rays efektli örnek görüntü 2.1.26. Linear Blur (Doğrusal Bulanıklık) Linear Blur, görüntüyü bulanıklaştırıp algılanması zor bir hale getirmektedir bu yüzden diğer bulanıklık efektlerinin aksine daha çok geçişlerde kullanılmaktadır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Horizontal Light(Yatay ışıksal), Vertical Light(Dikey ışıksal), Horizontal Medium(Yatay hafif bulanıklık), Vertical Extreme(Dikey aşırı bulanıklık), 45 Degrees(45 derece), 30 Degrees Light(30 derece ışıksal), 60 Degrees Extreme(60 Derece yoğun) olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.26: Linear Blur: 30 Degrees Light efektli örnek görüntü 2.1.27. Mirror / Spherize (Aynalar ve Küresellik) Birbirlerine benzer ama iki farklı efekt olarak ayna ve küreselleştirilmiş görüntü genellikle müzik kliplerinde karşılaşmak mümkündür. Veyahut eski Türk filmlerinde ki solistlerin ana görüntü ortada ama yüzü ana görüntünün etrafında dönmesi gibi efektler de kullanılmaktadır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Mirror (Ayna) efekt şablonları; Reflect Top(Üstten yansıma), Reflect Bottom(Alttan yansıma), Reflect Left(Soldan yansıma), Reflect Right(Sağdan yansıma),
25
Reflect to Upper Left(Sol üste yansıma), Reflect to Upper Right(Sağ üste yansıma), Reflect to Lower Left(Sol alta yansıma), Reflect to Lower Right(Sağ alta yansıma) olarak karşınıza çıkacaktır.
Resim 2.1.27: Mirror: Reflect Left efektli örnek görüntü Spherize da aynalar gibi çalışır bu tıpkı bir lunaparktaki aynalardan oluşan bir odada kendinizi komik gösteren aynaların işlevinde çalışmaktadır. Şablonları ise; Maximum Sphere In(Maksimum oranda içe doğru küre görüntüsü), Medium Sphere In(Orta oranda içe doğru küre görüntüsü), Maximum Sphere Out(Maksimum oranda dışa doğru küre görüntüsü), Medium Sphere Out(Orta oranda dışa doğru küre görüntüsü), Maximum Sphere In,Half Scale(Maksimum oranda içe doğru küre yarım ölçek görüntü), Maximum Sphere Out, Half Scale(Maksimum oranda dışa doğru küre yarım ölçek görüntü) olarak karşınıza çıkacaktır.
Resim 2.1.27.1: Spherize: Maximum Sphere In, Half Scale efektli örnek görüntü İki efekttin de her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
26
2.1.28. News Print (Yazdırma, Noktalama) Görüntülere noktalar ekleyip alternatif görüntü oluşturmak için kullanılan bir efekttir. Genellikle müzik kliplerin de kullanılmaktadır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Newspaper(Gazete tonları), Color Print(Renkli
çıktı
tonları),
Offset
Print(Baskı
tonlarında
çıktı),
Newspaper
Zoomed(Yakın gazete görünümü), Color Print Zoomed(Yakın renkli tonlar), Offset Print Zoomed(Yakın baskı tonları) olarak karşınıza çıkmaktadır. Diğer şablonlar gibi bu efektin Defult (Standart) şablonu yoktur. Hazır şablonlar üzerinden kendi ayarlarınızı verip kendinize özel görüntüler oluşturabilirsiniz.
Resim 2.1.28: News Print: Offset Print efektli örnek görüntü (ayarları değiştirilmiştir)
2.1.29. Pinch/Punch Spherize gibi küre görünümü veren efekttir. Değerleri farklı olmakla beraber farklı görüntüler sağlamaktadır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Maximum Punch, Medium Punch, Maximum Pinch, Medium Pinch, Maximum Punch, Half Scale, Maximum Pinch, Half Scale olarak karşınıza çıkmaktadır. Diğer bir şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
27
Resim 2.1.29: Pinch/Punch: Medium Punch efektli örnek görüntü 2.1.30. Pixelate - Radial Pixelate (Pikselleştirme) Pixelleştirme bir tür mozaikleme efektidir. Görüntüde ki gözükmesi sakıncalı veya istenmeyen kısımlar pixelleştirilerek mozaiklenir. Günümüzdeki TV’de tütün ve alkol ürünlerinin TV’de yayınlanması yasak olduğundan bu yola başvurulur. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Small(Küçük), Medium(Orta), Large(Büyük), Medium Horizontal(Orta derecede yatay), Medium Vertical(Orta derecede dikey) olarak karşınıza çıkmaktadır.
Radyal pikselleştirme ise pixelate efektinin benzeri lakin daha fazla mozaikleme yapmakta ve dıştan içe doğru mozaiklemektedir. Radyal pikselleştirme de de tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Weak Radial(Zayıf Radyal), Moderate Radial(Orta radyal), Strong Radial(Güçlü Radyal), Weak Circular(Zayıf Dairesel), Moderate Circular(Orta Dairesel), Strong Circular(Güçlü Dairesel) olarak karşınıza çıkmaktadır.
İki efektte de her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
28
Resim 2.1.30: Radial Pixelate: Moderate Radial efektli örnek görüntü 2.1.31. Quick - Radial Blur (Hızlı ve Radyal Bulanıklık) Hızlı bulanıklık diğer efektlerin aksine herhangi bir şablonu olmamakla birlikte Defult (Standart) olarak tek şablonla karşınıza çıkacaktır. Standart şablondan kendi ayarlarınız ile hızlıca görüntülerinize bulanıklık verebilirsiniz. Radyal bulanıklık ise iç kısımdan dışa doğru bir bulanıklıktır. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Weak Fixed Radius(Sabit Zayıf Radyal), Moderate Fixed Radius (Sabit Orta Radyal), Intense Fixed Radius (Sabit Yoğun Radyal), Weak Proportional(Zayıf
Oranlı),
Moderate
Proportional(Orta
Oranlı),
Strong
Proportional(Güçlü Oranlı) olarak karşınıza çıkmaktadır.
Resim 2.1.31: Radial Blur: Moderate Proportional efektli örnek görüntü 2.1.32. Saturation Adjust (Doygunluk Ayarları) Renk dengeleri gibi görüntünün doygunluk ayarı da renkleriyle orantılıdır. Doygunluk oranlarıyla daha kaliteli görüntü elde edilebilir. Diğer hazır şablonlar gibi olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Boost Midtones(Orta tonları arttır), Reduce Oversaturated(Doygunluğu Azalt), Reduce Minor Color Noise(Renkli küçük karıncaları azalt), Selectively Desaturate(Seçici doygunluk oranı) olarak karşınıza çıkmaktadır.
29
Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.32: Saturation Adjust: Reduce Minor Color Noise efektli örnek görüntü 2.1.33. Sepia (Sepya) Günümüzde sepya efekti artık tüm fotoğraf makinelerinde, her resim görüntüleme programında bulunan bir efekt, Vegas’ta olmaması gibi bir durum imkansızdır. Sepya genelde açık kahverengi tonlarında olmakla birlikte değişik renklerle de karşınıza çıkabilmektedir. Çoğunlukla eskimiş görüntü etkisi uyandırmaktadır. Yanı sıra Vegas’ta da tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Neutral(Doğal), Warm(Sıcak), Cold(Soğuk), Old Photographs(Eski Fotoğraf), Old Newspaper(Eski Gazete), Currency olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.33: Sepia: Currency efektli örnek görüntü
30
2.1.34. Sharpen (Keskinleştirme) Her resim, fotoğraf, grafik, video düzenleme yazılımlarında demirbaş olarak görev yapmakta olan keskinleştirme adından da anlaşılacağı gibi görüntülerdeki kesinliği arttırmaktadır. Ayrıca Vegas’ta tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç şablon sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Medium(Orta), Light(Işıksal), Heavy(Aşırı) olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.34: Sharpen: Heavy efektli örnek görüntü 2.1.35. Soft Contrast (Hafif Kontrast Ayarları) Hafif Kontrast ayarı yansıyacak olan görüntüdeki en parlak ile en karanlık bölüm arasındaki farkı ayarlamaya imkân tanımaktadır. Diğer hazır şablonlar gibi birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Soft Moderate Contrast(Hafif orta kontrast),
Heavy
Contrast(Aşırı kontrast), Warm Vignette(Etrafı silinmiş sıcak görüntü) olarak karşınıza çıkmaktadır. Diğer şablonlar gibi bu efektin Defult (Standart) şablonu yoktur. Hazır şablonlar üzerinden kendi ayarlarınızı verip kendinize özel kontrast oluşturabilirsiniz.
Resim 2.1.35: Soft Contrast: Warm Vignette efektli örnek görüntü
31
2.1.36. Starburst (Yıldız Patlamaları) Işıklı ve hareketli ambiyans görüntülerine destek olan bir efekttir. Genellikle gece kulübü, bar veya benzeri ortamlarda kullanılan ışıklar mekân çekimlerinde fark edilmeyecek şekilde yıldız patlamaları yerleştirilebilirsiniz. Sadece iki farklı şekilde hazır şablon olarak sizlere sunulmaktadır. Bunlar; Simple 4 Point(Basit 4 noktadan), Bright Center(Merkezi parlaklık), Diğer şablonlar gibi bu efektin Defult (Standart) şablonu yoktur. Hazır şablonlar üzerinden kendi ayarlarınızı verip kendinize özel yıldız patlamaları oluşturabilirsiniz.
Resim 2.1.36: Starbrust: Simple 4 Point efektli örnek görüntü 2.1.37. Swirl / Wave (Girdap ve Dalga) Dalga ve girdap efekti genellikle geçişlerde kullanılmakla birlikte görüntü bozucu olarak da bilinirler. Birkaç efekti birleştirip dalga ve girdap ile ilginç bir efekt elde edilebilir. Ayrıca tek şekilde değil hazır şablon olarak birkaç çeşit sizlere sunulmaktadır. Swirl (Girdap) efekt şablonları; Maximum Swirl, Clockwise(Saat yönünde maksimum), Medium
Swirl,
Clockwise(Saat
yönünde
orta),
Maximum
Swirl,
Counter
Clockwise(Saat yönünün tersinde maksimum), Medium Swirl, Counter Clockwise (Saat yönünün tersinde orta), Maximum Swirl, Clockwise, Half Scale(Saat yönünde ortadan yarım maksimum), Maximum Swirl, Counter Clockwise, Half Scale(Saat yönünün tersine ortadan yarım maksimum) olarak karşınıza çıkmaktadır.
Resim 2.1.37: Swirl: Medium Swirl, Clockwise efektli örnek görüntü
32
Wave (Dalga) efekt şablonları; Large(Büyük), Medium(Orta), Small(Küçük), Vertical Only(Sadece dikey), Horizontal Only(Sadece yatay) olarak karşınıza çıkmaktadır.
Resim 2.1.37.1: Wave: Large efektli örnek görüntü Diğer şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
2.1.38. Timecode (Zamanlama) Kaydedilen resim karelerinin(frame), baştan sona doğru sayısının kayıt sırasında bant üzerine kaydedilmesidir. Bu bilgi kayıt, montaj ve okuma sırasında kullanılarak çekimin süresi, başlangıç ve bitiş zamanı öğrenilir. Montaj yapılırken hangi kareden itibaren başlanacağı ve biteceği hesaplanabilir. Vegas’ta zaman kodlaması birçok formata göre hazır şablon olarak sunulmaktadır. Bunlar; SMPTE Drop 29.97fps, SMPTE Drop 29.97fps Small, SMPTE Non-Drop 29.97fps, SMPTE Film IVTC 23.976fps, SMPTE Film 24fps, Second, Absolute Frames, Time & Frames olarak karşınıza çıkmaktadır. Ayrıca her hazır şablonda olduğu gibi bir Defult (Standart) şablon size sunulmuştur.
Resim 2.1.38: Timecode: SMPTE Drop(29.97fps) Small efektli örnek görüntü
33
2.1.39. TV Simulator (TV Similatörü) Televizyon similatörü eski televizyonlarda ki anten problemiyle karşılaştığımız kanallar arası geçişlerde görülen sorunu kurgularınız içerisinde yer alıyorsa Vegas’ta basitçe yapabilmektesiniz. Diğer efektler gibi TV Similatörününde hazır iki şablonu bulunmaktadır. Bu şablonların biri TV Look diğeri ise Bad Sync’dir. TV Look efektinde Bad Sync’a göre görüntü daha görülebilir şekildedir. Diğer şablon ise Reset to None (Sıfırla) yaptığınız efekt ayarlarını beğenmediğiniz takdirde kaldırıp bu şablon ile kendi ayarlarınız ile istediğiniz görüntüyü yakalayabilirsiniz.
Resim 2.1.39: TV Similator: Bad Sync efektli örnek görüntü 2.2 Hazır Şablon Oluşturma (Preset) Bir kurgunun mutfak aşamasında montajı yapılırken, bir çok görüntü, fotoğraf ve dört veya daha fazla zaman çizgisindeki bar ile çalışırken artarda dizilmiş görüntülerden bir çoğunda efekt kullanmanız gerekebilir. Bu efektleri tek tek sürükleyerek, tek tek ayar yaparak vakit kaybetmek yerine kendi şablonunuzu oluşturup hepsine bu şablonu sürükleyerek vakit kaybından kurtulabilirsiniz. Kendi şablonunuzu oluşturmak için iki farklı yolu izleyebilirsiniz. Bu yollardan biri Defult (Standart) efekt şablonunu görüntünüzün üzerine sürükledikten sonra açılan ayar penceresinde (Video Event FX) sıfırdan kendi ayarlarınızı deneme yanılma yöntemi ile oluşturabilirsiniz. Diğer bir yol ise var olan hazır şablonların ayarları ile kendinize göre ayarlayıp istediğiniz efekt görüntüsünü yakalayabilirsiniz. Örneğin “HSL Adjust (HSL Kontrast Ayarlama)” efektinde ki “Saturation and Luminance Boost” hazır şablonunu ilgili görüntüye sürükleyip bıraktıktan sonra ayar penceresi olan Video Event FX karşınıza çıkacaktır.
34
Resim 2.2: Video Event FX: ayar penceresi Resim 2.2 de de gördüğünüz gibi “HSL Adjust” efektinde ki “Saturation and Luminance Boost” ayarları gözükmektedir. Bu ayar penceresindeki ayarı “2,000” olan “Saturation” özelliğini “1,558” yapıp “Preset: Saturation and Luminance Boost” hazır şablonunun adını istediğiniz bir isim ile bu ayarı anımsatacak bir yeni isim girip kaydet sembolü olan disket işaretine tıklayınız.
Resim 2.2.1: Video Event FX: Şablon kaydı örneği Şablonunuz kaydedilmiştir ve kullanmaya hazır haldedir. Bunu efekt menüsünden ilgili efektin hazır şablonlarının olduğu bölümde kaydettiğiniz şablonunuzu görebilirsiniz.
35
Resim 2.2.2: Video FX: Kaydedilen şablon örneği
36
3. BELGESEL ANLATIM (PROJE) Belgesel anlatımı projesi için söz konusu Vegas olduğundan dolayı video prodüksiyon ile ilgili olması için Green and Blue Screen (Yeşil ve Mavi) Perde Teknolojisi adı altında çalışma yapılmıştır. Proje videosunda ki ses kaydı “Stainberg Wavelab” yazılımında alınıp, yine bu yazılım ile ses düzenlemeleri yapılmıştır.
Resim 3: Ses kaydı sırasında kaydı alınan sesin desibel(dB) görüntüsüdür. Bunun nedeni Vegas diğer video işleme programlarından daha üstün bir ses çalışma ortamına sahip olsa da ancak sonuçta bir video işleme yazılımı olduğundan bir takım kısıtları vardır. Bunun en kısa karşılaştırılması sesteki patlamaları Vegas’ta bir sesin veya müziğin noktasal olarak desibeli ayarlanamamaktadır. Resim 3’te üst zaman çizgisinde kayıt edilen ses, alt zaman çizgisinde ise müzik yer almaktadır. Dikkat edildiğinde üst zaman çubuğunda kare olarak noktalar gözükmektedir ki bunların aşağıya doğru olanları patlamaları kısmakta, üste doğru olanlar ise desibeli az olan sesleri yükselmektedir. Alt zaman çubuğunda ki aralıklı desibel düşüklükleri üst zaman çubuğunda ki sesin daha net duyulmasına olanak sağlamaktadır. Aksi takdirde müzik ve ses bir birine girerek anlaşılmaz bir gürültü ortaya çıkacaktır.
Resim 3.1: Ses kaydının prodüksiyon safhası grafiği örnek görüntüsü
37
Lakin çalışmanın Vegas yazılımında montaj evresinde kullanılan prodüksiyon teknikleri anlatılacaktır.
3.1.
Fade In/Out (Azaltma / Karartma)
Fade in/out tekniği hem video hem ses prodüksiyonunda aynı anlama gelmektedir. Vegas’ta ise Fade offset olarak adlandırılmaktadır. Fade in ses prodüksiyonda sesin azdan çoğa doğru yükselmesi anlamına video prodüksiyonda ise görüntünün siyah ekrandan yavaş yavaş normal görüntüye gelme aşamasıdır. Fade out ise ses prodüksiyonda sesin çoktan aza doğru alçalması video prodüksiyonda ise görüntünün yavaş yavaş kararmasıdır. Peki Vegas’ta nasıl uygulanır? Fade in/out Vegas’ta projenizdeki bir ses veya görüntü grafiğinin başlangıç ve bitiş kısımlarından tutularak aksi yönüne çekilme işlemi ile uygulanmış olacaktır. Bu işlem hem ses hem görüntü için geçerlidir.
Resim 3.1.1: Fade in/ Fade out örnek görüntüsü İki videonun birbirine hafif geçişi fade out/in şeklinde geçişi uygulamak içinse, yan yana iki videoyu birbirinin içine fare ile sürüklemek gerekmektedir.
Resim 3.1.2: Fade out/in şeklinde saydam geçiş örnek görüntüsü
3.2.
Opacity / Decibel (Saydamlık / Desibel)
Vegas’ta saydamlık altlı üstlü aynı zaman çizgisinde olan iki videonun da gözükmesini sağlamaktadır. Bu ses içinde geçerlidir. Aynı zaman çizgisinde üst üste gelmiş sesin biri müzik varsayarsak çizgideki müzik grafiğinde desibeli kısıldığı takdirde normal ses daha net duyulacaktır. Örnek olarak Resim 3.1’e bakınız. Peki Vegas’ta nasıl uygulanır?
38
Saydamlık ve desibel zaman çizelgesindeki video veya ses grafiğinin üst kısmından tutulup fare ile aşağı doğru çekilme işlemi sonucu gerçekleşir.
Resim 3.2: Opacity / Decibel örnek görüntüsü
3.3.
Timebar / Timeline (Zaman Çizgisi / Çubuğu)
Zaman çubuğunun en önemli özelliği proje içerisinde yan yana gelecek görüntüler değil üst üste gelecek görüntülerin görüntülenme sırasını belirtmektedir. Örnek olarak Resim 3.3’ü göz önünde bulunduracak olursak, görüntülenecek sıra “1-Text” , “2-Video Overlay”, “3Video” dur. Zaman çubuğunda her zaman en üstte olan birincil görüntülenme hakkı kazanır. Zaman çizgisi ise fare ile seçtiğiniz zamanın kaçıncı dakikası veya saniyesinde olduğunuzu göstermektedir. Resim 3.3’te zaman çizgisi “00:04:11;00” dördüncü dakikanın on birinci saniyesinde durmaktadır.
Resim 3.3: Timebar / Timeline örnek görüntüsü
3.4.
Slow / Fast Motion (Hızlı / Yavaş Çekim)
Slow ve Fast Motion belirlenen görüntünün istenilen derecede hızlı ve yavaş görüntülenmesidir. Bu işlem diğer video işleme yazılımların aksine Vegas’ta basitçe yapılabilmektedir.
39
Resim 3.4’te gösterildiği gibi, hızlandırılacak veya yavaşlatılacak görüntünün başlangıcı veya bitişi fark etmeksizin “CTRL” kontrol tuşuna basılı tutup farenin sol tuşu işle sağa veya sola doğru çekilmesi ile uygulanmaktadır. Hızlandırılan görüntü elde ettiğinizde üst zaman çubuğunda görüldüğü gibi daha sık bir ritim çizgisi oluşmaktadır. Yavaşlatılan görüntüde ise aksine daha geniş ve yayvan ritim çizgisi oluşmaktadır. Basitçe yapılmasının bir dezavantajı olarak Vegas belirli bir süredeki görüntüyü kısıtlı şekilde yavaşlatabilmekte veya hızlandırabilmektedir. Bundan dolayı görüntü birçok kez çıktı (render) işlemine tabii tutulması gerekmektedir. Time-lapse gibi bir çalışma da istenilen görüntü elde edilmesi için bir çok kez çıktı alınmalıdır.
Resim 3.4: Slow / Fast Motion örnek görüntüsü
3.5.
Reverse (Ters Çevirme)
Ters çevirme işlemi adından da anlaşılacağı gibi görüntüyü veya ses grafiğini tersine çevirme işlemidir. Vegas’ta yapımı istenilen görüntü veya ses grafiğine sağ tıklanıp “Reverse” seçildiğinde ters çevrilen videonun başlangıcında Resim 3.5’teki gibi sol tarafı gösteren bir ok işareti çıkmaktadır. Bu işaret tersine çevrildiğini göstermektedir.
Resim 3.5: Reverse: Ters çevrilmiş videonun örnek görüntüsü
3.6.
HSL Adjust Settings (HSL Kontrast Ayarı)
Çalışma projenizde eski videolar, görüntü ve renkleri soluk, renk dengeleri kötü durumda olan videolar var ise, veya bir kolaj yaparken bu çeşit videolar işinizi görecekken görüntülerinin kötü olmasından dolayı kullanılamaz halde ise HSL kontrast ayarı azcıkta olsa işinizi görecektir.
40
“2.1.21. HSL Adjust (HSL Kontrast Ayarlama)” bölümünde detaylıca anlatılmış olup, bu bölümde basitçe uygulamalı gösterilip, değiştirilen ayarlar açıklanmıştır. Resim 2.2.1’de HSL ayar penceresinde ki Saturation değeri “1,63” Luminance değeri ise “1,05” olarak değiştirilip Resim 3.4’teki görüntü yakalanmıştır. Bu değerler her video ve renk tonları için farklılık gösterebilmekte olup bu ayarı göz kararı yapmanız tavsiye edilmektedir.
Resim 3.6: HSL Adjust: Saturation, 1.63 Luminance, 1.05 değerli örnek görüntüsü
3.7.
Remove From / Clear (Ayır / Temizle)
Görüntüdeki bir sesi veya sesteki bir görüntüyü ayırma işlemi Vegas’ta tek bir kısa yol tuşuna
basıp
ayıracak
kadar
kolaylaştırılmıştır.
Bu
işlem
iki
şekilde
de
yapılabilmektedir. Bunlardan biri bahsettiğimiz gibi kısa yol tuşları, diğeri ise fare işlemi iledir. Ayrıştırmak istediğiniz zaman çubuğundaki ses ve görüntüyü seçerek Remove From’un kısa yol tuşu “U” , Clear’ın ise “CTRL+U” iki kısa yol tuşundan birine basarak ayrıştırma işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Fare ile ayrıştırmak için ise yine kısa yol tuşunda olduğu gibi ayırmak istediğimiz ses ile videonun üzerinde sağ tıklayıp “Group/Remove From” veya “Group/Clear” dan herhangi birini seçerek ayrıştırma işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Resim 3.7: Group: Remove From ve Clear örnek görüntüsü
41
3.8.
Yapım Aşaması
Proje videosu fikir aşamasında iken birçok şeyi kafanızda oluşturmanız gerekmektedir. Aksi takdirde proje yarım kalabilir, yapılması imkânsız olmasa da zaman alan ve kısa bir vaktiniz varsa yapamamanız gibi engeller çıkabilmektedir. Proje çalışmasında ortaya çıkan video için ilk aşama veri toplama ile başlamıştır. Belirlenen konu perde teknolojisi olduğundan bir çok veri, doküman, görüntü toplayıp bunları belirlenen şekilde kolaj haline getirme aşamasının başlangıcıdır. Veriler toplandıktan sonra anlatım yapacak kişi ses kaydını istediği herhangi bir yazılımda alıp müzik ile montajını gerçekleştirerek Vegas’a alabilir ya da sadece ses kaydını diğer yazılımlarda alıp Vegas’ta müzik ile birleştirebilir. Bu projede Wavelab yazılımı ile ses kaydı alınıp müzik prodüksiyonu da aynı yazılımda gerçekleştirilip Vegas’a aktarılmıştır. Ses hazır olduğuna göre video kolajlarını sese göre sıralamaya başlayabilirsiniz. Topladığınız dokümanların görüntüleri soluk, renk tonları, doygunlukları kötü halde ise “3.6.HSL Adjust Settings” bölümünde gösterilen işlemleri uygulayabilirsiniz. Görüntülerdeki ses ve görüntüyü ayırma işlemi için “3.7.Remove From / Clear” bölümü yardımcı olacaktır. Kaydettiğiniz ses doğrultusunda projeniz ilerlemesi gerekmektedir veya var olan bir görüntüye göre ses kaydı almanız gerekirdi bu çalışmada önce ses kaydını alıp, daha sonra video montajına hazırlanmıştır. Projede iki intro giriş videosu var olmakla birlikte ilk görüntülenen Vegas’ta hazır dökümanlar birleştirilerek oluşturulmuş olup ikinci intro ise After Effect’te yapılmıştır.
Resim 3.8: Intro giriş videolarının proje görüntüsü Resim 3.8’de gözüken birincisi Vegas’ta yapılmış olan intro 4 zaman çubuğundaki görüntülerin birleşmesinden meydana gelmektedir. Bunlardan 3. ve 4. Çubuktaki videolar ekranı yarım paylaşacak şekilde Event Pan/Crop ayarlanmıştır.
42
Bu ayarlamadan sonra yeşil ve mavi ekranların ikiside ortadan ikiye bölünük, üst kısmı mavi alt kısmı yeşil olarak gözükecek hale gelmiştir.
Resim 3.8.1: Event Pan/Crop örnek görüntüsü Resim 3.8’de örnek görüntüsünün 1. ve 2. zaman çubuğunda yer alan videoların arka planları net siyah olduğundan “2.1.10. Chroma Keyer” bölümünde anlatılan efekt uygulanıp arka plan kaldırılmıştır. 2. Zaman çubuğundaki görüntü Reverse (Ters Çevirme) işlemi uygulanmıştır. İki görüntüde sağ ve soldan başlamak üzere ortada buluşup aksi yönünde kaybolacak şeklinde düzenleniş olup böylece giriş videomuz son halini almıştır. Giriş videosunun dışında konu itibari ile alınan kayıt eşliğinde sese eşlik edecek görüntüler şeklinde bir kolaj oluşturmak için 3. bölüm ve alt bölümde anlatılan işlemlere tabii tutulup, [ https://vimeo.com/37984258 ] bağlantıdaki gibi son halini almıştır.
43
4. STORYBOARD (Hikâye Tahtası) Storyboard planlamanın önemli aşamalarından biridir. Yeşilçam sinemasının alışkın olmadığı bu çalışma, Sinema tarihinin başlangıcından beri dünya sinemasının vazgeçilmez bir unsurudur. İlk kez Dinozor Gertie adli animasyon çalışması için Windsor Mc Cay tarafından uygulandığı kabul edilir. İlk bakışta çizgi roman gibi görünse de kamera açılarının takibi konusunda çizgi romandan ayrılır. Storyboard çalışmasının
çekimden
önce
bitirilmesi,
filmin
bütçelendirilmesi,
dekorun
tamamlanması ve doğru zamanlamanın yapılması açısından çok gereklidir. Storyboard sanatçısı çalıştığı yönetmenin üslubunu çok iyi bilmek zorundadır. (Spielberg Jaws filminden beri ayni sanatçıyla çalışmaktadır). Çekimden önce çalışılacak kadraj, filmin formatı, temposu konusunda bilgilendirilmesi gerekir. Bir sinema filmiyle TV filmi, macera filmiyle duygusal filmin storyboard uygulamaları birbirlerinden çok farklıdır. Tüm çizim çalışmaları bittikten sonra Yönetmen artık kadraj problemleriyle kafasını meşgul etmeyecek, tek ve asil derdi olan oyunculardan istediği performansı almaya çalışacaktır. Vizontele filmi ilk kez sistematik storyboard uygulamasıyla Türk sinema tarihinde bir başka ilki daha gerçekleştirmiştir.
Resim 4: Örnek storyboard görüntüsü İngilizce ’den “Hikâye Tahtası” olarak tercüme edilse de Hikayenin Çizimi olarak adlandırabiliriz.
Proje
konusunun
belirledikten
sonra
kafamızdaki
resimleri
görselleştirmek amacıyla çizilen karalamalar, çekilen fotoğraflar veya yapılan renkli resimlerdir. Proje konusunun belirlenmesinden sonra kâğıda kaleme sarılarak hikâyeyi resimlemek ve senaryoları, çekim planlarını oluşturmak iyi fikirdir. Seyrettiğimiz bütün ünlü filmlerin, hikâyenin akışını, sahnedeki oyuncuların bulunacakları yerlere kadar, kadrajları belirleyen birer storyboard’ları vardır. Bir kült haline gelmiş teknoloji harikası bir filmin bile her karesi planlanıp kâğıda çizilmiş storyboard’u, storyboard’un belki de birkaç katı, tasarım aşamasında kâğıt üzerine yapılan eskiz çalışmaları vardır.
44
Storyboard’un çizim veya grafik açısından profesyonel olmaması bir sorun oluşturmayacaktır. Ama anlatılan net olmalıdır. Burada amaç planların nasıl çekileceğini göstermektir. Kamera açısını, kameranın ve oyuncuların hareketlerini ve kompozisyonun ele alınışını önerecek olan anahtar sahnelerin bir seri halindeki tasarımıdır. Film çekiminin olmazsa olmazıdır storyboard. Amatör işlerde çoğu zaman ihmal edilmesine ve hatta bazı kesimlerce bilinmemesine rağmen profesyonel işlerde şarttır. Profesyonel çalışmalarda örneğin reklam filmlerinde çekim aşamasından önce film hikâyesinin tanıtımı için storyboard önemlidir. 4.1 Storyboard Hazırlamanın Faydaları Yönetmenin senaryoyu anlatma şekline katkıda bulunur. Matrix filmini çekmeyi planlayan yönetmen, daha önce denenmemiş sahneleri ve görsel efektleri görüntü yönetmeni ve ekibe storyboard yardımıyla anlatmayı başarmıştı. Yönetmenin çekilmesini istediği planı açıklamasına yardımcı olmaktadır.
Özellikle senaryodaki
sahne atmosferinin anlatılmasına yardımcı olur. Örneğin sahnede yağmurun yağması gerekiyorsa bu yağmurun hangi açıdan geleceği ve rüzgârın yönü bile çizimlerle anlatılabilir. Yönetmenin nasıl bir sis istediği veya kontrast oranları resimlerde belirtilebilir. Çekimi teknik açıdan gerçekleştirecek ekibe bilgi vermek, sahneleri ve planları zihinlerinde canlandırmak açısından önemlidir. Yönetmenin nasıl kostümler düşündüğü, makyaj efektinin örneğin yaranın veya sivilcenin yeri, saç modeli çizilerek anlatılabilir. Görüntü yönetmenine kamera açıları verilir. Planların ölçekleri belirleyicidir. Yönetmenin istediği storyboard’ta belirlenen açılar sahne bütünlüğünde değerlendirilirse, görüntü yönetmeni genel planda ve arkasından gelen ölçeklerde kameranın konulacağı yeri gözünde canlandırır ve çekim aksını, ışık aksını belirler. Birden çok kamera kullanılıyorsa kameraların çekim ölçekleri belirlenir. Kameramanlar storyboarda göre ölçeklerini hazırlarlar ve yönetmene yardımcı olurlar. Oyuncu buna göre
konsantre
olur.
Yüz
mimikleri
istenilen
Resim 4.1: “Uzay Yolu” filminin storyboard görüntüsü
ölçeğe
göre
yapılır.
45
4.2 Storyboard Hazırlama Storyboard hazırlama sanıldığı kadar zor değildir. Aslında çekim aşamasında zaman kaybetmek yerine storyboard hazırlayarak zaman kazanmak daha doğrudur. Storyboard hazırlamak için yönetmenin kendisinin en azından önemli sahnelerin planlarını çizmesi veya çizdirmesi gerekmektedir. Senaryonun ilgili bölümü tekrar gözden geçirildikten sonra çizimlere başlanır. Çizimler sırasında yönetmen doğal görüntülerden, daha önce çekilen
filmlerdeki
çözümlemelerden
veya
hayal
dünyasından
yararlanabilir.
Düşüncelerini ve filmde yaratmak istediği atmosferi çizerek yansıtır. Çizimlerin altına notlar alır. Bu notlar çekim sırasında başka şeylerle meşgul olan yönetmene kafasındaki çözümlemeleri hatırlatmak içindir. Sinemada problemler vardır. Yönetmen bazı sahnelerin etkisini artırmak, seyirciye o duyguyu yansıtmak için bazı problemleri çözmek zorundadır. Hangi açıdan çekmeli? Kamera hareketi gerekir mi? Işık nasıl olmalı? Oyuncuyu hangi ölçekte çekmek gerekir? Bazen çekim öncesinde yönetmenin rüyasına giren bu problemler, matematiksel çözümleme bulunduğunda unutulmadan storyboarda çizilir. Bu çizimler arttıkça filmin nasıl bir film olacağı hatta montajlanmış hali storyboarlardan seyredilebilir. Projemizdeki kurgusal ambiyans yapılacağı için objeleri nereye ne şekilde konulup, hangi şekilde gösterileceği için tek kadrajlı basit bir storyboard çizilmiştir.
Resim 4.2: Projenin Storyboard çizim örnek görüntüsü
46
5. STOP-MOTION TEKNİĞİ Tüm hareketli görüntüler, sinema, çizgi film v.b. birçok fotoğraf karesinin (still image) hızla akmasından oluşur. Bu akış hızı öyle ayarlanmıştır ki insan gözü bunu sürekliymiş gibi algılar. İşte bu resim karelerinin tek tek oluşturulmasına animasyon adı verilmektedir. Animasyon filmlerinin başlangıcı bu tekniğe dayanır. Bilgisayarlar ile arka arkaya birleştirmeye başlanmadan önce, kare kare fotoğraf çekilerek yapılır. Bu teknikle özellikle sabit bir arka fon kullanılarak yalnızca üzerindeki değişikliklerin çizilip boyanmasıyla zamandan tasarruf sağlanmış ve daha uzun süreli animasyonların yapılması mümkün olmuştur. Bir başka teknik de “stop-motion animation” dur. Bu yöntemde gerçek fiziksel modeller tek tek oluşturularak her bir resim karesi için gerekli pozisyon ve hareket bu objelere verilerek fotoğraflanmaktadır. Bu teknikteki ilk başarı “King Kong” filminde elde edilmiştir. Günümüzde hala kullanılmakta olan stop motion animasyon tekniğinin örneklerini Türkiye’ deki TV reklamlarımızda da sık sık izlemekteyiz. Kamera hareketinin ve ışığın değişmemesi şartı ile hareketlere yön verilerek fotoğraflanması ve bu fotoğrafların arka arkaya getirilmesi ile yapılan animasyon tekniğidir. Geçmişi eskilere dayansa bile, halen moda olan bir tekniktir ve sanat olarak kabul edilmektedir. Fotoğraf makinesi ile alınan her görüntünün birbirini tamamlayacak şekilde devam etmesi, sıralı olarak izlenilmesi halinde video şeklinde bir sonuç çıkartacaktır. Görüntü biraz sekerek ilerleyecektir ama bu da daha hoş bir etki bırakır. Stop Motion tekniği için ihtiyacınız olan seri çekim yapabilen bir fotoğraf makinesi eğer yoksa normal bir fotoğraf makinası gerekmektedir. Arasındaki fark ise anı yakalama ile alakalıdır eğer anı siz kurguluyorsanız seri çekim bir fotoğraf makinasına ihtiyacınız olmayabilir. Dış çekim veya oluşacak hareketler sizin elinizde değilse bu anda seri çekim yapan bir fotoğraf makinasına ihtiyaç duracaksınızdır. Projenizde hareket değişimleri elinizde değil ise her hareketi saniye hatta salise cinsinden fotoğraflayabilmelisiniz. Sürekli olarak deklanşöre basılı tutarak artarda durmaksızın fotoğraf çekmelisiniz. Makinenizi kesinlikle otomatik mod da kullanmayın. Otomatik mod sürekli olarak her fotoğrafta yeni bir ayar alacağından kareleriniz arasında farklar oluşacaktır. Kesinlikle sabit bir mod veya ayarla çekim yapmalısınız. Çekimleri kesinlikle ya akşam ya da gündüz yapın. Akşamüzeri gibi zamanlarda doğal ışıkta değiştiğinden mutlaka fotoğraflar arasında yine renk farkı olabilir.
47
Fotoğraf makinanızı belirlediğiniz takdirde yine projenize bağlı olarak sabit görüntü ile hareketleri yakalamanız için bir tripoda ihtiyaç duyabilirsiniz. Tripod olmadığı taktirde sabit görüntüleri elde etmek çok zor olacaktır. Bunu da etrafınızdaki basit objeler ile bir yere sabitleyebilirseniz, tripod işlevi görebilirsiniz. Bunun dışında tripod olmadan da bu tekniği yapabilirsiniz lakin çektiğiniz fotoğraf karelerinde daha fazla sarsıntı olacağını görebilirsiniz. Stop motion fazlası ile planlı olarak hareket edilmeyi gerektiren bir tekniktir. Bu sebeple işinize başlamadan önce mutlaka planlarınızı bir kâğıda yazın. Planlarınızın ardından nereden nasıl hangi açıyla çekim yapacaksanız bunları yine kâğıt üzerinde belirleyin hatta gerekirse sahne sahne çizin. Kısacası bir storyboard oluşturun. Çekiminiz bittikten sonra sağlıklı kareler yakaladıysanız ki storyboardınıza uygun şekilde hareket ettiğiniz takdirde aksi düşünülemez. Herhangi bir sorun yok ise Vegas PRO’da çok hızlı bir şekilde çalışmanızı sonlandırabilirsiniz.
5.1 Preferences (Tercihler) Tercihler birçok yazılımda aynı işlevdedir varsayılan ayarları dilediğiniz şekilde değiştirebileceğiniz bir paneldir. Vegas PRO’da ise iki şekilde bu panele ulaşabilirsiniz. İlk olarak yazılım üst menüsünden “Options(Seçenekler) / Preferences(Tercihler)” yolunu izleyerek ulaşabilirsiniz. Diğer bir kısa yol ise, zaman çizgilerinin başlıklarının yer aldığı panelde fare ile sağ tıklayarak “Preferences(Tercihler)” tıklayarak ulaşabilirsiniz. Stop Motion tekniği için ufak bir ayarı değiştirmemiz gerektiğinden Preferences (Tercihler) panelini kullanmanız gerekmektedir. Bunun nedeni ise çekilen fotoğraf karelerini zaman çizgisine sürüklediğinizde standart olarak 5 saniye olarak yaymaktadır. Lakin Stop Motion tekniğinde bu kareler hızlı geçeceği için atlamalı görüntü yakalamak için projeden projeye değişmekte lakin biz 3 salise olarak değiştireceğiz. “Preferences(Tercihler)” panelinde ki “Editing” sekmesinde bulunan “New still image length (second)[Yeni görüntü uzunluğu(saniye)]” seçeneğini “0,300” şeklinde değiştirildiğinde artık seçilen görüntüler projeye aktarıldığında 3 saliselik bir uzunluğu kaplayacaktır.
48
Resim 5.1: Preferences / Editing / New still image length değişimi Aralarındaki saniye farkını ise Resim 5.2 de de görüldüğü gibi “0,300” yani 3 salise olarak ayarlanan uzunluk birinci zaman çubuğunda, “5,000” yani 5 saniye olarak ayarlanan uzunluk ikinci zaman çubuğunda yer almaktadır. 5 saniye uzunluğundaki bir görüntü 3 saniyeye göre ayarlanmış 16 görüntü uzunluğundadır.
Resim 5.2: 0,300 ile 5,000 uzunluğunun fark örneği
49
6. TIME LAPSE TEKNİĞİ Türkçesi “zaman atlamalı çekim tekniği” olarak adlandırılan bu teknik, dünya üzerindeki en büyülü sahneleri ortaya çıkaran, profesyonel projelerde aşırı sabır ve bilgi gerektiren bir tekniktir. Profesyonel olmayan amatör veya yarı profesyoneller için teknik bilginin profesyonele göre daha fazla olmadığı ama her iki şekilde de aşırı sabır isteyen bir tekniktir. Gerçekten iyi bir time lapse çalışmasının içerisinde zamana yayılmış tecrübeler ve hesaplamalar vardır. Özellikle de sadece bir tripoda bağlı kalmadan hareketli bir şaryo üzerinde yapılan çekimler daha ilgi çekici olup bu görüntüleri oluşturabilmek için bir takım hesaplar yapılmaktadır. BBC‘nin yapmış olduğu Life (Hayat) belgesel serisinin bölümlerinde sık sık görülmekte olup “Plants(Bitkiler)” bölümünün time lapse çalışması ise stüdyo çekimleri ile yapılmış kullanılan teknik ve hesaplamalar profesyonelce yapılmış olup mükemmel ötesi görüntüler yakalanmıştır. Sadece BBC’de değil bir çok projede de daha önce açıklamış olduğumuz 2.1.10. Chroma Keyer yani perde teknolojisi veya bir stüdyo içinde diğer bir tabirle greenbox ya da bluebox ortamlarda kullanılarak aklımızı karıştıran, bize “gerçek olamaz, nasıl yapıyorlar” dedirten sahneler ince matematik hesaplarının ve uzun çalışma sürelerinin sonucudur. Time lapse demek tecrübe, bilgi ve hesaplama demektir. Bir bitkinin gelişimi ile ilgili bir çalışma yapacaksanız o bitkinin doğasını bilmeniz gerekir. Örneğin bir sardunya hareketli bir bitkidir, beşer dakikalık çekimlerle sardunyanın gün içerisindeki hareketlerini yansıtabilirsiniz. Lakin söz konusu bir semizotu ise şartlar değişmektedir çünkü semizotu sardunyaya nazaran çok daha hareketli bir bitkidir. Dolayısıyla çekim esnasındaki zaman aralıklarını ona göre ayarlamanız gerekir. Bunun dışında her farklı time lapse projesinde farklı teknikler kullanılmaktadır. Bitkiler için farklı hesaplama, gün batımı veya gün doğumu için farklı hesaplama ayrıca bulunulan aya göre değişen hesaplamalara sahiptir. Time lapse projemizde sabit bir çekimle zaman atlaması yapılmadan 30 dakika çekim yapılmıştır. Buzu fön makinası ile eritme işlemine tabii tutup atlamalı çekimden kaçınılmış olup vakit kazanılmıştır.
50
Bu basit projenin aksine kuzey kutuplarında buz erimeleri için fön makinası kullanılamayacağından dolayı mecburen time lapse çekimleri atlamalı olarak yapılmaktadır. Bunun en net örneğini şu şekilde gösterebiliriz. EIS (Extreme Ice Survey) 2007 yılında James Balog tarafından kurulmuş, gezegenin değişen ekosistemleri hakkında time lapse tekniğini kullanarak bilgi veren bir oluşum. Grönland, İzlanda, Nepal, Himalaya, Alaska ve ABD’nin Rocky Dağları buzullarını 27 kamera ile görüntülüyorlar. Küresel ısınmanın etkilerini bariz olarak gösterdiği için de time lapse tekniğini kullanıyorlar. Proje için 30 dakika yapılan çekimi 3.4. Slow / Fast Motion (Hızlı / Yavaş Çekim) de anlatıldığı gibi hızlı çekime tabii tutulup 30 dakikalık süreyi ilk Render (İşleme) işleminde 7 dakikaya bu aldığımız görüntüyü ise tekrar aynı işlem uygulanıp 2 dakikaya indirilmiştir. Stop motion projesi ile birlikte eş kurgu içerisinde yapıldığı için proje bazında 2 dakikalık çekim daha da hızlandırılıp 1 dakikaya düşürülmüştür. Proje tamamlandığında ise son Render(İşleme) alınmıştır.
6.1 Render (İşleme) Vegas PRO veya diğer sürümlerinde yapılan her proje, video birleştirme, fotoğraflardan slayt hazırlama gibi işlemler en sonunda Render(İşleme) işlemi uygulanır. Çünkü Proje detayında her yaptığınız işlemi birleştiren adından da anlaşılacağı gibi işleyerek tek bir video görüntüsü olarak dışarı aktaran işlemdir. Projenizin son sunumunu almak için yapmanız gereken sadece videonuzu Vegas PRO’nun işlemesi için fare ile üst menüden “Project / Render As…” adımlarını uygulayınız.
51
Resim 6.1: Project / Render As… adımlarının örnek görüntüsü Bu işlemin sonrasında projenizi hangi özelliklerde (fps, audio hz, hd vb…) hangi video uzantısında
(*.avi,
*.mp4,
*.wmv,
*.mov
vb…)
oluşturacağını
belirtmeniz
gerekmektedir. Projemiz kapsamında Resim 6.1.1: Render As… işleme şablonları örnek görüntüsün de de belirtildiği gibi “6Mbps HD 720-30p” işleme şablonuna tabii tutularak “*.wmv” olarak işlenmiştir.
52
Resim 6.1.1: Render As… işleme şablonları örnek görüntüsü Şablon belirlendikten sonra video işlemenin son aşaması olan bilgisayar donanımınızın özelliklerinin bu son aşamada etkili olduğundan kaliteli bir donanım ile kısalan vakit vasat bir bilgisayar donanımıyla size en gerekli olan sabır ve beklemeyi üstleneceksiniz. Son olarak unutmayınız… Video işleme de her proje Hayal Gücü ile başlar… El Emeği ile devam eder... Render İşlemi ile son bulur.
53
KAYNAKLAR [1] Wikipedia İngilizce, “Sony Vegas”, http://en.wikipedia.org/wiki/Sony_Vegas [2] Wikipedia İngilizce, “HSL and HSV”, http://en.wikipedia.org/wiki/HSL_and_HSV [3] Teknik Çeviri, “Google Translate”, http://translate.google.com.tr/ [4] Belgesel Anlatımı için görüntü verileri, “Youtube”, http://youtube.com/ [5] Storyboard Hakkında http://turkishmachinima.com/storyboardhikaye-panosu-nedir [6] Stop Motion Hakkında http://technotoday.com.tr/detay/2219/Stop-motion-teknigi http://kudretcayiroglu.com/bana-bize-stopmotion-kisa-film.html [7]Time Lapse Hakkında http://timelapseturkiye.com/