Vrijdag 20 december 2013
8270
Onderscheiding voor mevrouw de Kooning
3
6
Dabarwerk terug op De Klepperstee
Wintereditie het beste van de huis-aan-huiskrant & de abonneekrant
Inzet buurtpreventieteams lijkt vruchten af te werpen
Afsluittijden In de weken rondom de jaarwisseling verschijnt EilandenNieuws niet op dinsdag. Wel zullen er twee huis-aan-huis edities verschijnen op vrijdag: 27 december en 3 januari. Voor deze edities gelden de volgende afstluitingstijden:
NIEUWE-TONGE - Op GoereeOverflakkee wordt een vervolg gegeven aan het “Donkere dagen offensief.” Een gezamenlijke actie van de buurtpreventieteams, de politie en de gemeente. De actie is gericht op het tegengaan van woninginbraken. Op een aantal locaties op het eiland wordt op meerdere avonden gesurveilleerd. Er vinden acties plaats in Ouddorp-Zuid, de Diependorst in Ouddorp, in Stellendam, Nieuwe-Tonge, Middelharnis en in Stad aan ‘t Haringvliet.
Oudejaarskrant, huis-aan-huis - vrijdag 27 december. Afsluittijd advertenties: maandag 23 december 15.00 uur. Fam. berichten kunnen tot dinsdagmorgen 24 december 10.00 uur aangeleverd worden. Nieuwjaarskrant, huis-aanhuis - vrijdag 3 januari. Afsluittijd advertenties: donderdag 2 januari 12.00 uur. Fam. berichten kunnen tot vrijdagmorgen 7.30 uur aangeleverd worden.
Door Hans Villerius
Tijdens de preventieactie wordt onder andere gelet op openstaande deuren of ramen, buitenverlichting rondom de woning en opvallende zichtbare waardevolle voorwerpen in woningen. Bij het aantreffen van een open deur/raam bij een ruimte zonder direct toezicht wordt een Wit Voetje neergelegd, met de boodschap: ‘Dit had een schoenafdruk van een insluiper kunnen zijn’. Daarbij wordt ook een begeleidende brief in de brievenbus gedaan met uitleg over de impact van woninginbraken en wat er tijdens de ‘controle’ is geconstateerd. En soms wordt ook aangebeld, bijvoorbeeld als een situatie rond het huis kwaadwillenden uitnodigt in actie te komen… Tijdens een preventieronde in Nieuwe-Tonge, woensdagavond 11 december, liep burgemeester Ada Grootenboer mee, na een start in Ons Dorpshuis, waar zij aangaf de inzet van de vrijwillige surveillanten zeer op prijs te stellen. “Dit is enorm belangrijk
Vandaag bij de krant: MAGAZINE OKTOBER 2013 NUMMER 1, JAARGANG 1
OKTOBER 2013 NUMMER 1, JAARGANG 1
MAGAZINE Tijdens de rondgang met burgemeester Grootenboer, vorige week in Nieuwe-Tonge. voor de veiligheid en de leefbaarheid in de kernen. De gemeente waardeert dit zeer en daarom lopen we vanavond een rondje met jullie mee.” Het preventieteam in Nieuwe-Tonge is al drie jaar actief. Verdeeld in twee groepen maakt de ene groep van ‘s middags vijf tot ‘s avonds half negen zowel
lopend als op de fiets rondes door de straten en langs de brandgangen in het dorp, waarna de tweede groep het tot middernacht overneemt. Volgens één van de vorige week aanwezige politiemensen kan worden geconstateerd dat na het invoeren van de preventieacties de inbraken in het betref-
Foto’s:InHans Villerius dit nummer
200612_eilnieuws_vpblok-Shell.pdf
CuraVita: Alle verloskundige zorg onder één dak fende gebied zijn afgenomen. En dáár doen ze ‘t voor! Een nieuwe koers voor Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis In dit nummer Nieuwbouw Ebbe en Vloed en De Vliedberg
Shell Knöps Tankstations
Alle verloskundige zorg onder één dak Op maandagavond 16CuraVita: december vond Oncologiezorg in Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis dagelijks scherp geprijsd ! Een nieuwe koers voor Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis in het kader van het “Donkere dagen Sportfysiotherapie, een nieuwe tak van sport bij CuraMare offensief ” nog een gezamenlijke preNieuwbouw Ebbe en Vloed en De Vliedberg ventieactie plaats in Ouddorp (Zuid Oncologiezorg in Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis en Diependorst) en Stellendam. Sportfysiotherapie, een nieuwe tak van sport bij CuraMare C
M
Y
CM
MY
“Waar is de tijd gebleven.” Mevrouw Verstraten werkte 10 jaar in de Goede Ree, nu woont ze er.
Kerstbijlage
Vanaf heden online schoenen te koop!
CY
CMY
K
www.vanderbokschoenen.nl
Gratis proefles
24-uur per dag tanken !
tevens nachtautomaat
• Middelharnis/Sommelsdijk “De Ronde Boom” - Langeweg 113
• Ouddorp “Knöps Ouddorp - Oosterweg 2 méér dan tanken alleen !
www.knopsbv.nl
Een stap verder www.visser-visser.nl
‘De Brief’
Kerstverhaal van Leendert van Wezel
Sterrenwacht in de achtertuin
100 dagen burgemeester
Kerstrecepten
Achter de scherven
Ruim vijftig pagina’s leesvoer voor de donkere dagen
Erf- en sierbestrating
Middelharnis, Telefoon: 0187 617 300
Van Kempen Interieurs in Kerstsfeer!
Firma J. & J. van Gurp Oudedijk 14, Ooltgensplaat (0187) 631350 (06) 55552023 www.erf-sierbestrating.nl
Zaterdag 28 december Eindejaarsmeubelshow Met oesters en champagne
www.rozima.nl
Schoolstraat 28 Oude-Tonge 0187-641577 Vrijdag koopavond. Zondag & Maandag gesloten.
Voor ontwerp en aanleg ing van uw bestrat
Tel. 0187-612000 Boomgaarddreef 18 Stad aan ’t Haringvliet info@rozima.nl
DE WAAL HOVENIERS Langeweg 46 3244 BH Nieuwe-Tonge Tel. (0187) 652484 WWW.DEWAALHOVENIERS.NL
20-6-20
Van der Made Langeweg 24 Middelharnis 0187-487181
voor vakman en doe-het-zelver dinsdag gesloten / vrijdag koopavond
GEZOCHT Zelfstandige (zzp)
Marmoleum stoffeerder Die bovenal een allround vakman is. Werken in een goede sfeer? Bel: Rino Hazelbag in Hellevoetsluis T: 0181 320 867 m: 0653 161 180
Naaimachinehandel ’Vlieto’ Ooltgensplaat
Vrijdag 20 december OUDDORP - Kerstconcert door Brassband Concordia om 20.00 uur in de Dorpstienden, Dorpstienden 4 in Ouddorp. OOLTGENSPLAAT - Kerstbingo en maaltijd voor 55-plussers. ‘t Centrum. Aanvang 17.00 uur. Kosten € 15,-. Opgeven via 06-40701181. Zaterdag 21 december
uw naaimachine vakman sinds 1965
PFAFF Select
www.vlieto.nl Spuidijk 4 Ooltgensplaat 0187-485222
Voor al uw binnen,- en buitenkussens, zeilen, huiken, sprayhoods en huif. Ook voor gordijnen !!
Maandag, 23 december MIDDELHARNIS - Emmaüskerk. Kerstconcert van het Mannenkoor ‘’Ons Koor’’ o.l.v. Marjan Fey, met medewerking van Han Kapaan: hobo. Aanvang: 20.00 uur. Oostdijk 37a Hellevoetsluis. Een plek waar het al 30 jaar om stofferen gaat. Gordijnen Tapijten Marmoleum.
Familie Hazelbag
www.hazelbaginterieurstoffen.nl
www.fitclub.nu
Reparaties, schoonmaken, herstel en verstel en ontwerp
Dinsdag 24 december OUDDORP - Eben Haëzer Kerk. Concert (ten bate van de kerkbouw van de HHKerk) van het Chr. Ouddorps Mannenkoor o.l.v. Dinant Struik. Organist: Willem den Boer. Aanvang: 19.30 uur. OUDDORP - Doopsgezinde Gemeente. 16.30 uur Duitstalige dienst. OUDDORP - Doopsgezinde Gemeente. 20.00 uur Eerste Kerstnachtdienst bij kaarslicht m.m.v. The Country Trail Band. OUDDORP - Doopsgezinde Gemeente. 23.00 uur Tweede Kerstnachtdienst bij kaarslicht m.m.v. Gospelkoor GOEDEREEDE - Hervormde Kerk. Kerstzangdienst: Orgel: Jan Bezuijen, Meditatie : Ds. A. ten Brinke. Aanvang: 20.00 uur. MIDDELHARNIS - Hervormde Kerk. Kerstzangavond met het Chr. Gem. Koor ‘Jeduthun’ o.l.v. Jaap Wisse en Joyfull Voices o.l.v. Jan van Seters te Stellendam. Organist: Hans van Heemst; dwarsfluit Suzanne van Nimwegen en Roos Middelkoop; gesproken Woord: Ds. M.J. Middelkoop; verbindende teksten: Adri Peekstok. Aanvang: 19.30 uur. Woensdag 25 december
Joyce v.d. Broecke Sarine van Wezel Jeannette van Kempen Monique Pijl 06-51574450 0187-669364 0187-684030 0187-482056
Bewezen kwaliteit !
Zaterdag geopend van 10:00 tot 17:00
OUDE-TONGE - R.K.kerk. Kerstconcert van het mannenkoor ‘Ons Koor’ o.l.v. Marjan Fey, met medewerking van Han Kapaan: hobo. Aanvang: 20.00 uur. OUDE-TONGE - Hervormde Kerk. Kerstconcert van de Chr. Gemengde Zangvereniging ‘Com nu met Sangh’ uit Oude Tonge o.l.v. Marielle Klavers, m.m.v. het kinderkoor ‘De Regenboog’ o.l.v. Joke van ‘t Hof en het koor ‘The Message’’ uit Bruinisse o.l.v. Mario Riedijk. Organist: Dingeman Wolfert; pianist: Samuel Deurloo. Aanvang:19.30 uur. SOMMELSDIJK - Rehobôthkerk. Kerstconcert door het Chr. Gemengd Rehobôthkoor o.l.v. Ab Vroegindeweij m.m.v. het kinderkoor ‘Tot Zijn eer’ o.l.v. Corné de Geus. Orgel: Johan van Wijk. Algehele leiding: Ds. Kaptein. Aanvang: 19.00 uur. GOEDEREEDE - Toren van Goedereede. Kerstconcert van het Chr. Kamerkoor ‘Fiori Musicali” o.l.v. Sietse van Wijgerden. Aanvang: 19.00 en 21.00 uur. OUDDORP - Doopsgezinde Gemeente. 19.00 uur. Kerstmusical voor jong en oud: ‘Ooit komt de vrede’ OUDDORP - Dorpskerk - Kerstzangavond in de Dorpskerk van de Hervormde Gemeente Ouddorp. Tijdens de avond zint het Chr. Gemengd koor ‘Marcando’ uit Nieuw Lekkerland. De aanvang is 20:00 uur, de toegang is gratis. GOEDEREEDE - Donkerwandeling Kwade Hoek van 19.30-21.30 uur. Verzamelplaats: parkeerplaats de Kwade Hoek, t.h.v. kantoor Natuurmonumenten, Oostdijkseweg 107 in Goedereede. Deelname: € 7,- (niet-leden), € 4,- (vw) en € 2,-(kind t/m 12 jaar). Aanmelden bij VVV Ouddorp aan Zee 0187-681789. Meer informatie staat op www.natuurmonumenten.nl.
Nieuwe PFAFF Select serie met nog sterkere motor en betere verlichting.
Naaiatelier en Zeilmakerij “Goeree” Stationsweg 4e, 3255 BL Oude Tonge Tel: 0187-645432 WWW.NAAIATELIER-GOEREE.NL
Elke vrijdag, werelds actie!
€ 10,Lunchroom | Catering
Korendreef 15, Middelharnis 0187 - 890239 www.inside-lunchroom.nl
Completewarme maaltijd
OUDDORP - Doopsgezinde Gemeente. 10.00 uur Kerstdienst Donderdag 26 december
Catharina de Wit Mirlande Besemer 06-16595383 06-57327138
Mariëlle Klink 0187-487958
Jeanette Verhage 0187-483615
Deze HerBalife welzijnscoaches helpen u graag. Ook voor aankomen, sportvoeding, gezond ontbijt, gewichtsbeheersing en Weight Loss Challenge
Gratis voedingsadvies en -begeleiding!
Wij zoeken nog collega’s!
DIRKSLAND - Kerstzangavond. Kerkgebouw van de Gereformeerde Gemeente. Mmv Dirkslands Mannenkoor, Jeugdkoor Luventa, Chr. Gemengd Rehobôthkoor. Aanvang 19.00 uur. OUDDORP - Doopsgezinde Gemeente. 10.00 uur Kerstzangdienst
DÉ VERF- & BEHANGSPECIALIST
Zaterdag 4 januari MIDDELHARNIS - Repair Café van 10.00-13.00 uur in het kringloopcentrum Goed voor Goed aan de Simon Stevinweg 49 te Middelharnis.
Herman de Manstraat 2 3245 MB Sommelsdijk Tel. 0187 - 48 71 84 OOK VOOR GORDIJNEN, RAAMDECORATIE, TAPIJT/LAMINAAT EN GLAS
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Nieuws
Lintje voor mevrouw De Kooning MIDDELHARNIS - Maandagavond werd mevrouw G. de Kooning-Hommes benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Burgemeester Ada Grootenboer-Dubbelman van de gemeente Goeree-Overflakkee reikte de Koninklijke Onderscheiding uit. Mevrouw De Kooning-Hommes heeft zich jarenlang vrijwillig ingezet voor belangrijke maatschappelijke projecten. Voor de volgende projecten ontving zij de Koninklijke Onderscheiding: Voorzitter van Raad van Toezicht van de RGO (Regionale Scholengemeenschap GoereeOverflakkee); Lid van de Provinciale Adviescommissie ‘Berie foar it Frysk’; Voorzitter van Natuur- en Milieueducatie Friesland; Voorzitter van de Raad van Beheer en Jeugdzorg Friesland; Voorzitter van de Raad van Toezicht van de Stichting Zuidwester te Middelharnis; Lid en Vice-voorzitter van de Raad van Toezicht van Parc Spelderholt; Lid Comité van Aanbeveling Wereldwinkel; Lid Comité van Aanbeveling en mede-oprichtster Stichting ‘De Boei’; Lid Comité van Aanbeveling Moedige Moeders; Voorzitter en adviserend lid Rotaryclub Goeree-Overflakkee; Voorzitter Culturele Raad Goeree-Overflakkee; Bestuurslid van de Zuid-Hollandse Vereniging voor Kleine Kernen. Mevrouw De Kooning-Hommes nam maandag 16 december afscheid als
3
Op Oostplaat geen detailhandel GOEREE-OVERFLAKKEE Samen met een motie van de coalitiepartijen SGP, VVD, CU en CDA, gesteund door Eiland van Vrijheid, kon het voorstel voor de vaststelling van het bestemmingsplan Oostplaat naar de besluitvormende fase. In de motie, toegelicht door Van der Meer (VVD) wordt het college opgeroepen er voor te zorgen dat het te herziene bedrijventerreinenbeleid voor het zomerreces 2014 kan worden vastgesteld. Ook dat de flexibilisering van de bestemmingsplannen voor bedrijventerreinen en het buitengebied snel ter hand wordt genomen. Tenslotte wordt het college gevraagd met voorstellen te komen om het ondernemen in de gemeente van een gunstig ondernemersklimaat te voorzien. Door Jaap Ruizeveld
Mevrouw De Kooning, geflankeerd door haar man en burgemeester Grootenboer. voorzitter van de Raad van Toezicht van de RGO in Middelharnis. Tijdens een bijeenkomst werden de versierselen opgespeld door burgemeester Ada
Grootenboer-Dubbelman. In haar toespraak bracht zij naar voren dat mevrouw De Kooning-Hommes met haar persoonlijkheid, kennis, visie en
Foto: Wim van Vossen Fotografie inzet een grote sociale bijdrage levert aan de samenleving.
1e paal appartementencomplex MIDDELHARNIS - Op de hoek Langeweg/Rottenburgseweg te Middelharnis verrijst een nieuw appartementencomplex. De symbolische eerste paal hiervoor werd woensdagmiddag 11 december geslagen. Deze officiële handeling werd verricht door Ton van der Linden, die bij Woongoed GO afscheid neemt van de Raad van Commissarissen, waarvan hij het laatste jaar voorzitter was.
Bij het voorstel Oostplaat lag voor de gemeenteraad als belangrijkste aandachtspunt op tafel de afweging of (perifere) detailhandel op het bedrijventerrein mogelijk moet worden gemaakt. In een aanvullende informatieve brief aan de raad, tezamen met antwoorden op ingediende zienswijzen, laat het college over die afweging geen twijfel bestaan. De gemeente verleent geen medewerking. Vanwege een toenemende leegloop van detailhandel in dorps- en stadscentra werkt de provincie ook niet mee aan detailhandel en perifere detailhandel op bedrijfsterreinen. Op dit moment is het onderwerp zelfs een speerpunt van beleid. Het college van b. en w. geeft aan dat Middelharnis beschikt over een perifere detailhandelslocatie aan de Zuidelijke Randweg die nog grotendeels onbebouwd is. In winkelcentrum D’n Diek moet bovendien alles uit de kast worden gehaald om een toenemende leegstand te voorkomen. SGP, ChristenUnie en CDA gaven met nagenoeg gelijke woorden aan, dat zij eenduidigheid van regels voorstaan. Er is nu geen gelijk speelveld voor ondernemers. We moeten zuinig willen zijn op de ondernemers, merkte D. Pijl op. Vanuit PvdA-kant werd door C. Grinwis verbazing geuit over de coalitiemotie. Hij pleitte voor meer (perifere) detailhandelsmogelijkheid in de kernen en niet op bedrijfsterreinen.
Door Hans Villerius
Voor Woongoed GO betreft de locatie voor dit bouwcomplex een bijzondere plek. Vele jaren was hier het kantoor van deze woningbouwvereniging gevestigd en hebben de medewerkers hier hun werk verricht, voordat ze intrek namen in hun nieuwe kantoor aan de Landbouwweg. Het oude kantoor werd afgebroken en een fraai nieuw gebouw moest ervoor in de plaats komen, zo was uitdrukkelijk de bedoeling. “Het betreft hier een heel speciale plek”, lichtte directeur-bestuurder Simon van Nieuwaal van Woongoed GO toe. “Niet alleen omdat ons personeel hier jarenlang heeft gewerkt, maar ook omdat het hier een A-locatie is, een zichtlocatie, waar van alles gebeurt en heel veel te zien is als je hier vanuit je appartement naar buiten kijkt. Het zal er zeer aantrekkelijk zijn om te wonen. Omdat dit zo’n speciale plek is, wilden we hier ook een fraai gebouw neerzetten, met een bijzondere uitstraling.”
nis mocht rekenen. Architectenbureau Born te Middelharnis maakte een nieuw ontwerp, met het oorspronkelijke plan als uitgangspunt. Dit haalde ‘t wel en daarvoor ging vorige week de symbolische eerste paal de grond in. Het wordt een complex met negentien appartementen. “Vooral doorstromers op de woningmarkt zullen er gebruik van gaan maken”, zo gaf Van Nieuwaal aan. “Er is al zoveel belangstelling voor dat het al wel zeven keer verhuurd kan worden.”
Zeven keer verhuurd Voor het ontwerp tekenden aanvankelijk twee studenten, die volgens Van Nieuwaal een prachtig plan presenteerden, maar dat niet op de gunst van de toenmalige gemeente Middelhar-
Dienstverlenend blijven De directeur-bestuurder merkte op dat in Nederland het slaan van heipalen de laatste tijd zo weinig meer wordt gehoord. “Als Woongoed GO willen wij er een bijdrage aan leveren dat dit toch
blijft gebeuren. Tenminste, als het niet teveel tegenzit, want de overheid heeft hierin tegenwoordig ook een vinger in de pap.” Hij doelde o.a. op de gewraakte verhuurdersheffing, die in corporatieland heel slecht valt en volgens Van Nieuwaal tot “onevenredige lastenverzwaring” leidt, zowel voor corporaties, huurders als de bouwwereld. “Ook Woongoed GO zal hierdoor haar beleid aan moeten passen, door het terugdringen van bedrijfslasten, terwijl ook aan huurverhoging niet te ontkomen valt. “Toch willen we dienstverlenend blijven. Ook in de toekomst moeten mensen op ons kunnen blijven rekenen”. Warm hart Voordat de eerste paal geslagen werd, zette Van Nieuwaal commissaris Ton
van der Linden nog even in het zonnetje. “Al tien jaar is Van der Linden inmiddels aan de Raad van Commissarissen verbonden. Zijn betrokkenheid bij de woningbouwvereniging was groot en de huurders droeg hij een warm hart toe. Vandaar dat we hem - als bekroning op het werk dat hij voor ons heeft gedaan - de eerste paal willen laten slaan van dit bijzondere gebouw op deze speciale plek”. Het was de laatste actie die Van der Linden in zijn hoedanigheid als Commissaris van Woongoed GO verrichtte. Nadat de paal - voorzien van handtekeningen van de medewerkers van Woongoed - de grond in was verdwenen, daalde een regen van confettislierten over de bouwplaats neer.
Duidelijkheid In zienswijzen die waren ingediend bij het voorstel vaststelling bestemmingsplan Oostplaat, wordt om duidelijkheid en rechtsgelijkheid gevraagd. Opvallend is het aantal zienswijzen dat de komst van een met name genoemde - fietsenwinkel aan de orde stelde. Waarbij zelfs op handhaving werd aangedrongen. Bij de gemeente zou echter in het betreffende geval een aanvraag zijn ingediend voor een omgevingsvergunning voor groothandel. Snelheid van vaststelling van het bestemmingsplan Oostplaat is gewenst. Het opent meer mogelijkheden voor ontwikkeling van bouwplannen dan met de huidige beheerverordening.
Volg ons op Twitter @dekrantvango
4
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Dankbaar en trots zijn wij met de geboorte van onze dochter
“…Tot hiertoe heeft de HEERE ons geholpen”. 1 Sam. 7:12
geboren op 13 december 2013
Op D.V. 27 december 2013 mogen wij gedenken dat onze lieve en zorgzame (schoon)ouders, opa en oma,
Dirkje
Jaco & Rian Akershoek-Bakelaar Oosterweg 22, 3253 BT Ouddorp
Dankbaar, blij en heel gelukkig zijn wij met de geboorte van onze zoon en mijn broertje
Kevin
Geboren op 19 december 2013 Peter, Karelien en Milan Breen Tolland 5, 3252 CD Goedereede
Lieve opa en oma
Van harte gefeliciteerd met jullie 40-jarig huwelijk Dikke kus van Rosanne, Emmalie en Jevanne
Hartverwarmend en dankbaar was het dat wij, ter gelegenheid van ons 60-jarig huwelijk, zoveel felicitaties mochten ontvangen, maar bovenal zijn wij God dankbaar dat wij voor elkaar gespaard en bewaard zijn gebleven. Familie Barnat
Bij deze wil ik iedereen die, op welke manier dan ook, stil heeft gestaan bij mijn 80ste verjaardag hartelijk bedanken. En dan tevens wens ik u Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig 2014 Janny Bolle-Goumare
Psalm 4 : 7 D.V. 22 december 2013 hopen
Engel Boender & Clasina Jacoba Boender-Saly
te gedenken dat zij 65 jaar geleden in het huwelijk aan elkaar werden verbonden. De Heere heeft hen Zijn ondersteuning in blijde en droeve dagen doen ervaren. Ook voor de tijd die Hij hen nog wil geven hopen we dat Zijn nabijheid hun deel mag zijn. Koos (in dierbare herinnering) en Ini Boender-Kalis Corlieneke en Jouke Inge, Ruben, Christine en Mark Herbert en Susanne Valerie en Jilles Gerko en Maggy Stan en Luuk Gerda en Jaco de Vos-Boender Nelleke en Martijn Boaz Gerdine en Jurrien Koos Correspondentieadres: ‘Nieuw Rijsenburgh’ Sperwer 571, 3245 VP Sommelsdijk Tevens wensen wij u een gezegend 2014.
A.J. Nelis en J. Nelis-Vroegindeweij 40 jaar getrouwd zijn.
Met dank aan de Heere die mij doorgeholpen heeft tijdens mijn verblijf in het ziekenhuis en bij mijn thuiskomst.
‘En nu, wat verwacht ik, o Heere? Mijn hoop, die is op U.’ (Psalm 39 : 8)
Wij danken u allen voor de belangstelling, voor de vele kaarten, telefoontjes en alle andere attenties. Ook namens mijn man heel veel dank.
Tot onze diepe droefheid nam de Heere van ons weg onze zorgzame vader, schoonvader, groot- en overgrootvader
Tevens wensen wij u Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar.
tot 16 november 2008 gehuwd geweest met Maria Martina Geertruida Visch
Rina en Bram Sperling
Onze wens en bede is dat zij nog lang voor elkaar en ons gespaard mogen blijven. Arnold en Margriet Fleur en Thijs Mirjam Gerard en Katy André en Carolien Femke Molentienden 95, 3253 VH Ouddorp
Daar het voor ons onmogelijk is iedereen persoonlijk te bedanken, willen wij langs deze weg een ieder hartelijk bedanken, voor de liefde en steun die ik en mijn gezin mochten ontvangen tijdens mijn ziek zijn. Tevens wensen wij iedereen prettig kerstfeest en een gezond 2014. Jan, Janneke, Kristian en Anne Roos Beresteyn 21, 3252 CL Goedereede
Met dank aan de Here, die mijn leven tot hiertoe spaarde, dank ik u voor de vele bemoedigende kaarten en andere vormen van medeleven in het ziekenhuis en de periode daarna! Verder langs deze weg ieder gezegende kerstdagen en een voorspoedig en gezond 2014. A.J. van Splunder-Bosland Dorpsweg 41-3, Ouddorp
in de leeftijd van 94 jaar. Barendrecht: Joke en Arij Kammeraad
Wij willen allen die ons, op welke wijze dan ook, tot steun geweest zijn met kaarten, attenties, halen of brengen naar ziekenhuis of Samaritaan, heel hartelijk bedanken. Bovenal dank aan de Heere, Die doorgeholpen heeft en allen gegeven heeft die zo om ons heen stonden. Ook wensen wij u allen Gezegende Kerstdagen en een Goed 2014. C. Kabos L. Kabos-Klapmuts
Looft den Heere, want Hij is goed. Mede namens mijn vrouw wil ik een ieder hartelijk bedanken voor de vele blijken van belangstelling en medeleven, die wij tijdens mijn verblijf in het Erasmus Medisch Centrum, het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis en bij mijn thuiskomst mochten ontvangen. Op 12 december jl. mochten wij ons 40-jarig huwelijksjubileum gedenken. Op verschillende wijze hebben wij van u felicitaties ontvangen. Wij hebben dit zeer gewaardeerd. Tevens willen wij u Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig en Gezond 2014 toewensen.
NieuwLekkerland: Henk en Sjanie in ’t Veld Corrie (in liefdevolle herinnering) Dinteloord: Anja en Johan Verhagen Middelharnis: Dirk en Marina in ’t Veld klein- en achterkleinkinderen 16 december 2013 Correspondentieadres: Lindenlaan 6, 3241 BK Middelharnis Gelegenheid tot condoleren D.V. zaterdag 21 december van 10.00 tot 10.30 uur in ‘Elthato’, Zuid-Achterweg 27 te Ooltgensplaat. Aansluitend zal om 10.30 uur de rouwdienst worden gehouden. Hierna zal de begrafenis plaatsvinden op de algemene begraafplaats te Ooltgensplaat. - Geen bloemen -
Met droefheid geven wij u kennis dat plotseling van ons is heengegaan onze lieve moeder, schoonmoeder en oma
JANNETJE DE GROOT-DE RUITER - Ans weduwe van Maarten de Groot
in de leeftijd van 75 jaar. Arnold en Zeynep Nika
B.L. Noorthoek M.P. Noorthoek-de Jong
Met dank aan God die mij hielp en weer veilig thuis bracht, wil ik langs deze weg een ieder bedanken voor de kaarten en belangstelling na mijn operatie in het EMC in Rotterdam. In het bijzonder wil ik mijn kinderen en kleinkinderen bedanken voor de hulp bij mijn thuiskomst en de bezoeken in het ziekenhuis. Tevens wens ik u langs deze weg gezegende kerstdagen en een gezond en voorspoedig 2014 toe. J.A. Drooger Adoptieplein 5, 3249 AB Herkingen
Na 3 maanden ben ik weer thuis. Graag wil ik de volgende personen hartelijk danken: - het personeel van ziekenhuis Van Weel Bethesda, afd. orthopedie. - Fam. Ds P. van ’t Hof voor de vele bezoekjes in Ebbe en Vloed en ook de fam. Goedegebuur. - Bijzonder hartelijk dank voor de goede zorgen van de fam. M. Tiggelman uit de Doelenstraat. - Ook allen bedankt voor de vele kaarten en bezoekjes die ik ontving. - Directie en personeel van Ebbe en Vloed, bedankt voor de verzorging in hotelkamer 8 en ook de fysiotherapie van Koese. Allen zeer hartelijk dank. Ik wens u zeer goede kerstdagen en een voorspoedig 2014. Anton Looij Kolfweg 3, 3255 BK Oude Tonge 0187-641168
CORNELIS IN ’T VELD
Laurens en Annet Vivian Ismay
Hoogaars 63, Stellendam
Dineke en Jaap Maryn Robin
BEDANKT Bedankt voor alle gebeden, kaarten, bloemen, telefoontjes en alle lieve aandacht i.v.m. mijn operatie en thuiskomst. Bedankt dokters en verpleging van het Ikazia Ziekenhuis. Bedankt ds. Lubbers voor de liefdevolle bezoeken. Bovenal dank aan de Heere, die alles wel maakte. Mede namens mijn man Jaap wil ik u Gezegende Kerstdagen en een Goed 2014 wensen. Corrie van Oostende Molendijk 39, 3244 AM Nieuwe-Tonge
Geloofd zij God Psalm 68:10 Lieve familie, vrienden en bekenden, Heel veel dank voor alle kaarten die ik telkens mag ontvangen. Ik woon vanaf 19 juni 2013 in Refugium, waar ik het goed naar mijn zin heb en de zusters heel goed voor mij zorgen. Ik wens jullie allemaal Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar. Hartelijke groeten van Jokie Moerkerk Stoofhoek 2, 3245 XR Sommelsdijk
17 december 2013 Dorpsweg 41-5 3253 AG Ouddorp Gelegenheid tot condoleren op maandag 23 december van 19.00 tot 20.00 uur in het kerkgebouw van de Doopsgezinde Gemeente, Dorpstienden 3 te Ouddorp. Op dinsdag 24 december om 10.30 uur wordt de afscheidsdienst gehouden in het kerkgebouw van de Doopsgezinde Gemeente, waarna de begrafenis zal plaatsvinden op de Algemene begraafplaats aan de Staakweg te Dirksland, omstreeks 11.30 uur. Na de begrafenis is er alsnog gelegenheid tot condoleren in het kerkgebouw van de Doopsgezinde Gemeente. Indien u geen rouwbrief heeft ontvangen, wilt u dan deze advertentie als zodanig beschouwen. Dag lieve
OMA we zullen je missen. Vivian Ismay Maryn Robin Nika
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Zaterdag bereikte mij het droeve nieuws van het overlijden van
PIET VAN DEN OUDEN Een mooi mens is niet meer, maar voor hen die hem gekend hebben zal hij altijd tot voorbeeld blijven. Het is erg waardevol en een voorrecht Piet in al z’n facetten gekend te mogen hebben. Profile Tyrecenter Rinus Roon/Kastelein, Rinus Roon
Kerstmuziek vanaf Goereese Toren
DA N K B E T U I G I N G Tijdens de korte periode van ziekte en na het overlijden van mijn lieve man
HENK VAN GILS hebben we onvoorstelbaar veel meeleven gehad. Het was overweldigend zóveel kaarten, e-mails, telefoontjes, bezoekjes, bloemen etc. als we ontvingen! Ik wil iedereen die op welke manier dan ook aan ons gedacht heeft, héél hartelijk bedanken! We zijn erdoor bemoedigd. Ook het gebed van velen heeft ons bijzonder vertroost.
DA N K B E T U I G I N G Afscheid nemen valt zwaar. We zullen hem blijven missen, onze lieve zoon, broer, zwager en oom
Mede namens de kinderen, Carla van Gils-van de Weetering
Langstraat 14, 3256 AM Achthuizen
BOUDEWIJN STRUIJK
Hartelijk dank voor de vele woorden van troost, warme reacties en kaarten.
Hartelijk dank voor alle blijken van medeleven en vriendschap na het overlijden van mijn allerliefste vriend, onze lieve zoon, broer en oom, mijn kleinzoon en onze schoonzoon
Wij zijn dankbaar voor de reacties, dat hij in zijn leven veel voor mensen heeft betekend.
IMAN MARINUS VAN AST
Het hartverwarmend medeleven na zijn overlijden was voor ons een grote steun.
Familie Struijk Dirksland, december 2013
DA N K B E T U I G I N G Langs deze weg willen wij u bedanken voor het medeleven, in welke vorm dan ook, dat wij mochten ontvangen na het overlijden van onze lieve moeder, schoonmoeder en oma
Stellendam: Anneke Schutte Brouwershaven: Familie van Ast Brouwershaven: Anna Rijnberg - Dalebout Paramaribo: Joop en Magda Schutte-Nawawi
December 2013
UITVAARTVERZORGING
P. MANS
Kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen
WEESPAD 34, 3257 KK OOLTGENSPLAAT
TELEFOON: (0187) 631336
Middelharnis, december 2013
B.G .G .
06 53448384
Sinds 1882 een vertrouwd familiebedrijf op Goeree-Overflakkee. • Voor een correcte regeling en nette uitvoering van een eenvoudige begrafenis of een veelomvattende uitvaart. • Voor advies en het vastleggen van uw wensen. • Dag en nacht te ontbieden.
DA N K B E T U I G I N G Wij zeggen u hartelijk dank voor de vele blijken van belangstelling en medeleven na het overlijden van onze geliefde moeder, schoonmoeder, grootmoeder en overgrootmoeder
CORNELIA DE JONG weduwe van Aren Looij
Kinderen en kleinkinderen Nieuwe Tonge, december 2013
uitvaartverzorging M.H. van de Ven Voor een uitvaart met persoonlijke aandacht
Hartelijk dank voor de hartverwarmende blijken van belangstelling tijdens de ziekte en na het overlijden van mijn geliefde en zorgzame man, onze vader en opa
PIETER VAN DER VALK In het bijzonder dank aan dokter Van der Ven, Thuiszorg CuraMare, doktoren en verplegend personeel van het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis en mw. Ellen Vroegindeweij, voor alle goede zorgen. Tevens onze dank aan Begrafenisverzorging Van Wageningen, voor de persoonlijke begeleiding voor, tijdens en na de begrafenis. J.J. van der Valk-Hartensveld Kinderen en kleinkinderen Middelharnis, december 2013
Uw laatste wensen in goede handen
Dag & nacht bereikbaar Rouwcentrum Media Vita
DA N K B E T U I G I N G
GOEDEREEDE - Tweede Kerstdag zal het traditionele kerstconcert vanaf de Goereese Toren weer worden gegeven. Na de twaalf slagen van de grote Mariaklok zal deze klok met de hand geluid worden. Indrukwekkend om deze fraaie oude klok uit 1519 te zien en te horen luiden over het aloude stadje Goedereede. Daarna zal stadsbeiaardier Jan Bezuijen en het koperensemble, dat uit leden bestaat van de muziekverenigingen uit Goedereede en Stellendam, weer kerstliederen ten gehore brengen. Naast bekende kerstliederen zullen er ook composities gespeeld worden van J.S. Bach, Händel, Praeturius en Constantini. Het koperensemble en de beiaardier zullen zowel gezamenlijk als solistisch optreden. Het concert kan men rondom de toren beluisteren, maar men kan ook in de toren op de klokkenkamer het koperensemble aan het werk zien en een zolder lager zit de beiaardier achter het klavier van de beiaard. Het concert duurt ongeveer een uur.
Speciale kerstuitzending U zij de glorie
JOZINA MALIEPAARD-PEEKSTOK
In het bijzonder de dames van Careyn voor hun zorg de afgelopen jaren, de dames van locatie De Westplaat in de afgelopen weken en Ds. Lubbers voor de pastorale begeleiding.
5
Contact
Administratie adres
Achthuizen W. Buys 63 19 77 Middelharnis 0187-48 69 62 Oude-Tonge 0187-64 24 28 Mobiel 06 53 11 29 79
Tramweg 12 3255 MB Oude-Tonge
0187- 601166 Dag en nacht bereikbaar
www.kievit-uitvaart.nl
info@uitvaartverzorgingvandeven.nl
www.uitvaartverzorgingvandeven.nl
Rouwcentrum Kievit Nieuweweg 2, Melissant Burg. Letteweg 36 3233 AG Oostvoorne Tel. 0181-488088
Meidoorn 4 3248 XE Melissant Tel. 0187-601166
OUDDORP - Het christelijke verzoekplatenprogramma van Radio Goeree Lokaal, U zij de Glorie, heeft speciaal voor de kerstdagen, een speciale aflevering van het programma opgenomen. Op woensdagmiddag, Eerste Kerstdag, tussen 14.00 en 16.00 uur en op donderdagavond, Tweede Kerstdag, tussen 19.00 en 21.00 uur kunt u twee uren lang luisteren naar deze speciale kerstuitzending. In het programma hoort u de liederen en gezangen die bij de kersttijd horen, is er een meditatie en worden er gedichten gelezen. Het is tijdens deze uitzendingen niet mogelijk om verzoekplaten aan te vragen. Voor de eerstvolgende uitzending op maandag 30 december 2013 kunt u uw verzoeken weer aanvragen via het telefoonnummer: 0187682630 en inleveren in de bus bij de balie in de Vliedberg en Het Spectrum. Radio Goeree Lokaal zendt 24 uur per dag uit via FM 105.6 en op de kabel in de gemeente Goedereede via 105.9 Mhz en via internet http://www. rgl.nl/
Oliebollen en appelbeignets MIDDELHARNIS - Dinsdagochtend 31 december wordt de jaarlijkse oliebollenactie gehouden. De opbrengst is bestemd voor het bouwfonds van de Gereformeerde Gemeente te Middelharnis. De prijzen zijn: 10 oliebollen voor € 6,50 en 4 appelbeignets voor € 5,00. Bestellen is mogelijk en kan t/m 27 december via acggmiddelharnis@hotmail.com of telefonisch (483033). De bestelling kan op 31 december worden opgehaald in de hal van de Sionkerk, Landbouwweg 2 te Middelharnis. Op verzoek wordt de bestelling kosteloos thuisbezorgd.
Gezocht: een tekstverwerker/ZZP-er Voor uitvaartverzorging op geheel geheel Goeree-Overflakkee
TELEFOON 0187- 491396 Administratie-adres: Stoofweg 24, 3253 MA Ouddorp
die tegen een redelijke vergoeding een levensloop wil beschrijven. Brieven onder nummer 2012. Sturen aan: Eilanden-Nieuws Postbus 8, 3240 AA Middelharnis
6
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Varia
Dabarwerk weer terug op De Klepperstee OUDDORP - In het voorjaar schreven we in Eilanden-Nieuws over het verdwijnen van het Dabarwerk op De Klepperstee. Met ingang van de zomer van 2013 was een eind gekomen aan de decennialange band die er was ontstaan tussen de mensen van het evangelisatie- recreatiewerk Dabar en De Klepperstee. Hierin is verandering gekomen. Tot grote tevredenheid van beide partijen werd zaterdag een handtekening gezet onder een nieuwe overeenkomst.
commissie niet zoveel communicatie te zijn geweest. Door een contract op te stellen waarin door beide partijen duidelijk afspraken zijn gemaakt, verwachten zowel Jeroen den Hollander als de eilandelijke commissie dat de samenwerking weer op een goede wijze vormgegeven gaat worden en tot goede resultaten zal leiden.
Tekst en foto: Adri van der Laan
Ze waren er niet zo blij mee, de mensen van het Dabarwerk, toen ze te horen kregen dat het evangelisatierecreatiewerk op De Klepperstee moest stoppen. Al vele jaren is een Dabarteam in de zomermaanden actief geweest op De Klepperstee. Voor kinderen, jongeren en ouderen werden verschillende programma’s samengesteld. Activiteiten die goed in de smaak vielen en veel bezoekers - ook van buiten De Klepperstee - bezochten de tent van waaruit het Dabarteam werkte. Het moment dat, ongeveer een jaar geleden, de leiding van De Klepperstee liet weten dat de samenwerking werd beëindigd, kwam heel slecht uit voor de eilandelijke commissie die het Dabarwerk begeleid. Niet alleen het feit dat De Klepperstee een
Hokkenshow PV De Luchtbode HERKINGEN - Op vrijdagavond 27 december houdt de P.V. de Luchtbode weer haar jaarlijkse hokkenshow. De show wordt gehouden in het clubgebouw aan de Sharloodijk 32. De zaal is open vanaf 19.00 uur. De zaal is open vanaf 19.00 uur er is ook een Rad van Avontuur.
Bedrijfsverplaatsing GOEREE - OVERFLAKKEE - Met de vaststelling, donderdagavond in de raad, van het bestemmingsplan Oude Westerloosedijk Goedereede is de verplaatsingsmogelijkheid van het agrarisch bedrijf Breen (Hazersweg in Ouddorp) mogelijk gemaakt. De voormalige gemeente Goedereede had al ingestemd met het principeverzoek tot verplaatsing. Voor de locatie in Ouddorp is recent een bestemmingsplan (met woningbouwmogelijkheid) vastgesteld . Voor het perceel Oude Westerloosedijk Goedereede is in 2010, vooruitlopend op de verplaatsing, al verharding in combinatie met mestbassins toegestaan. In september en oktober van dit jaar heeft het ontwerpbestemmingsplan ter inzage gelegen. Hiertegen zijn geen zienswijzen ingediend. In de omgeving van de nieuwe locatie zijn geen milieugevoelige objecten, waardoor er voldoende ontwikkelingsmogelijkheden zijn voor het bedrijf. De raad stelde ook het bestemmingsplan Oudeland en Oude Nieuwland 2013 (Ouddorp) vast. Binnen de termijn kwamen hiervoor 5 zienswijzen binnen. Vier daarvan hebben tot enige ambtelijke wijziging geleid.
De overeenkomst werd ondertekend door Jeroen den Hollander (links) namens De Klepperstee en ds. Davy Hoolwerf namens het Dabarwerk. belangrijke plaats bij het werk innam, maar ook het jubileum dat men in 2014 zou willen vieren, zou overschaduwd worden door het afscheid van De Klepperstee. De voorzitter van de eilandelijke Dabarcommissie, ds. Davy Hoolwerf uit Stellendam, liet in het voorjaar weten dat het vinden van een nieuwe plaats van waaruit het Dabarwerk zou worden verricht niet zo eenvoudig is. In ieder geval bleef het recreatiegebied op de kop van het eiland van het Dabar-
werk verstoken. Verandering Het kostte veel tijd en energie voor de Dabarcommissie op zich aan de veranderde situatie aan te passen. Daarom was men heel ingenomen toen er vanuit De Klepperstee weer contact werd opgenomen, met de vraag of de samenwerking toch weer voortgezet kon worden. Jeroen den Hollander, lid van het managementteam van De Klep-
perstee, geeft aan dat men een jaar geleden als gevolg van allerlei overwegingen het besluit nam om te stoppen met het Dabarwerk. Nadat deze zomer uit een enquête bleek dat ongeveer de helft van de recreanten aangaf het werk van Dabar gemist te hebben, besloot men om weer met elkaar om de tafel te gaan zitten met de commissie. Hoewel het Dabarwerk lang aan De Klepperstee verbonden is, bleek er desondanks tussen het recreatiecentrum en de
Jubileum In 2014 is het vijftig jaar geleden dat men met het Dabarwerk in Ouddorp begon. Het eerste werk begon vanuit een kiosk waar men evangelisatielectuur verspreidde en later ook in een tent kinderwerk ging doen. Later kreeg men vaste plaatsten op ondermeer de campings De Klepperstee en De Magneet. Volgend jaar hoopt men te herdenken dat men vijftig jaar geleden met dit werk begon. Het Dabarwerk wordt verricht vanuit de IZB. Men werkt in de zomermaanden op ongeveer 25 projecten. Ds. Davy Hoolwerf is zowel betrokken bij de landelijke als bij de eilandelijke commissie. Jaarlijks besteedt een groot aantal jongeren een deel van hun vakantie aan het recreatiewerk op de campings, waarbij de contacten met jongeren en gasten een belangrijke plaats inneemt. Overigens is er nog een recreatieteam op De Klepperstee actief. Dit team houdt zich vooral bezig met het organiseren van evenementen voor jong en oud.
Nieuwjaarsduik vanaf Ouddorps strand OUDDORP - Woensdag 1 januari 2014 wordt om 14.00 uur het sein gegeven voor de 32e Ouddorpse Nieuwjaarsduik. Voorafgaand aan het startschot worden de deelnemers door een warming-up voorbereid op de duik. Na afloop is er voor de duikers de traditionele erwtensoep. Deelnemers kunnen zich omkleden in tenten die staan opgesteld ter hoogte van de reddingspost. Een veelgehoorde klacht is koude voeten, de organisatie adviseert deelnemers schoeisel mee te nemen voor de wandeling vanaf de kleedruimte tot aan de waterlijn en terug. Voor de veiligheid van duikers en toeschouwers staan vrijwilligers van EHBO, KNRM en Reddingsbrigade gereed. Inschrijven als deelnemer is verplicht
en kan in 1 van de kramen aan het begin van het evenementterrein. Kosten voor deelname bedragen € 2,50 en komen ten goede aan de Ouddorpse Reddingsbrigade. Om wachttijden te voorkomen, kan een inschrijfformulier gedownload worden via onderstaande sites. Zoals gebruikelijk vindt de duik plaats ter hoogte van de reddingspost aan strand ’t Flaauwe Werk in Ouddorp. Inmiddels is de Ouddorpse duik niet meer weg te denken en neemt de populariteit nog steeds toe. Mede door deze groei is de organisatie van de duik op zoek naar vrijwilligers die voor, tijdens en na het evenement de nodige werkzaamheden kunnen verrichten. Kijk voor meer informatie op www. twitter.com/DuikopOuddorp of www. facebook.com/Duik.opOuddorp
Dick Pieterman op Mannendag OUDDORP – Voor zaterdag 1 februari organiseert het Mannencomité GoereeOverflakkee weer haar jaarlijkse mannendag. De dag wordt ook deze keer weer gehouden in het kerkgebouw van Doopsgezinde Gemeente. Dit jaar
Gift voor Filippijnen GOEREE-OVERFLAKKEE - Het gemeentebestuur heeft een bedrag van 7500 euro beschikbaar gesteld voor noodhulp en wederopbouw in de Filippijnen. Een groot aantal gemeenten in het land reageerde recent ook al positief op een ledenbrief van de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) waarin informatie werd gegeven over hulpmogelijkheden voor het door natuurgeweld zwaar getroffen deel van de Filipijnen.
is Dick Pieterman de spreker op mannendag. Hij hoopt te spreken over het thema ‘Verantwoordelijkheid’. Inschrijven voor deze dag kan vanaf nu via de website www.mcgo.nl De dag begint om 9.30 uur en zal na de lunch om ca.
Weer jaar er bij GOEREE-OVERFLAKKEE - De wethouders Frans Tollenaar, wonend in Nieuwdorp en Marnix Trouwborst wonend in Zuidland, hebben een ontheffing gekregen van de eis om te wonen in de gemeente Goeree-Overflakkee. De ontheffing geldt voor een periode van een jaar en is via raadsbesluit vastgesteld. Beide wethouders hadden om verlenging van de huidig verleende ontheffing gevraagd.
Woongoed Goeree-Overflakkee wenst u goede kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar! Ons kantoor is gesloten op: maandag 23 december t/m vrijdag 27 december dinsdag 31 december vanaf 12.00 uur woensdag 1 januari 2014 Voor spoedeisende zaken kunt u bellen met 0187-471071
TE HUUR BEDRIJFSRUIMTE 185 m2 Boezemweg 18 E Oude Tonge 06-533 755 62
ga snel naar www.flakkeeschebazar.nl voor scherpe aanbiedingen
HELP het ONDERWIJS in PAPUA! In Papua wordt het voortbestaan van de Kerk bedreigd, omdat velen geen bijbel kunnen lezen. Tienduizenden kinderen leren niet meer lezen (60-80% is analfabeet). In Papua ontwikkelt een Flakkees echtpaar nu goede lesmethoden voor deze kinderen. De eerste boeken zijn gedrukt. Onderwijzers en kinderen zijn enthousiast! HELP ons met de voortgang hiervan! Reknr NL33 RABO 0128 1332 60 t.n.v. St. Help Onderwijs Papua, Havenkom 98, 3245MG Sommelsdijk
We zijn ook nog naar iemand op zoek die de kinderen van familie Van Driel kan begeleiden bij het thuisonderwijs.
Autobedrijf Verduijn, Ouddorp
De eerste ‘groene’ garage
Autobedrijf J.K. Verduijn en Zn.
Als je lang genoeg normaal blijft, word je vanzelf bijzonder. Dat is een uitspraak die zeker opgaat voor Autobedrijf Verduijn in Ouddorp. Het familiebedrijf van Peter en Agnes Verduijn heeft sinds het begin van deze eeuw een ongekende groei doorgemaakt. Door normaal te blijven en er altijd te zijn voor de klant.
gebied: in- en verkoop van nieuwe en gebruikte auto’s, leasing, onderhoud en apk’s. Er staan doorgaans zo’n 25 occasions; voor elke beurs is er wel een interessante auto te vinden. Verduijn is sinds een jaar of drie ook servicepunt van Hyundai. Dat betekent dat er nieuwe en recente modellen van dit merk op voorraad zijn.
Autobedrijf J.K. Verduijn, zoals het familiebedrijf officieel heet, is midden jaren ‘70 gestart. J.K. is Hans, de vader van Peter. Hij begon aan de Wilhelminaweg in Ouddorp. Later verhuisde het autobedrijf naar de Hazersweg (nummer 36). Het bedrijfspand was toen een schuur. In 2000 is het nieuwe pand gebouwd. In feite rond de oude schuur, want de werkzaamheden moesten natuurlijk tijdens de bouw wel doorgaan. Pas toen het nieuwe pand klaar was en in gebruik genomen, kon de schuur worden gesloopt.
De wasstraat - gebouwd in 1999 en recent volledig gemoderniseerd - is een verhaal apart. Door het hogedruksysteem, ook bij de voorwas, en de speciale borstels, is het resultaat fantastisch en gegarandeerd krasloos.
Autobedrijf Verduijn doet alles op auto-
Het team - Peter en Agnes Verduijn én drie monteurs - is goed voorbereid op toekomstige ontwikkelingen. “De autotechniek verandert heel snel. Daar spelen wij op in door vanaf januari 2014 te beginnen met een nieuw werkplaatsconcept van Bosch. We gebruiken diagnoseapparatuur en -software van Bosch en Bosch ondersteunt ons ook
met diverse opleidingen”, zegt Peter Verduijn. “Onder meer op deze manier kunnen we de vertrouwde kwaliteit blijven bieden die onze klanten van ons gewend zijn. Ook als het om bijvoorbeeld hybride-auto’s gaat.” Dat Autobedrijf Verduijn sowieso innovatief bezig is en op de toekomst gericht, blijkt uit het feit dat het hele bedrijf al een paar jaar op zonneenergie draait. Op het dak liggen 108 zonnepanelen, die voor de benodigde energie zorgen. “We waren de eerste ‘groene’ garage van Goeree-Overflakkee.” In het familiebedrijf, dat een trouwe klantenkring in de wijde regio heeft, zijn de taken duidelijk verdeeld. Agnes houdt zich bezig met de administratie en Peter doet de inkoop en verkoop; als het nodig is, is hij in de werkplaats te vinden om zijn monteurs te ondersteunen.
Hazersweg 36, Ouddorp | T 0187 68 20 32 | www.autobedrijfverduijn.nl
WesthoevePotatoes Holland
Hofdijksweg 42 3253 KB Ouddorp Tel : +31 187 68 3137 Fax: +31 187 68 1274 www. westhoevepotatoes.nl info@westhoevepotatoes.nl
AUTO WISSE
Koese Ambachtelijke bakker
€ 6,75 per persoon
u ook
Deze schotel is ook geschikt voor steen- en plaatgrillen
klaar en
-klaar en
chotels, tafel.
n onze
estelijke
enieten
dd
arma,
arma,
k
aatgrillen
u ook
maaltijd a n ons over. Zo kunt u optima l genieten per persoon
C. Bouter, k
tijdens de fe stdagen.
Dabbestraat 1-3, 3255 XB OUDE TONGE, 0187-641292 info@bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl
tafel.
u ook nieten
± 300 gram
C. Bouter, keurslager
hotels,
n onze ak stelijke
winkel en la t de voorbe€reid6,75 ingen van uw fe stelijke
Genieten met gemak Genieten met gemak
Waarom zou u lang in de keuken staan, als u ook gezellig aan tafelalskunt Waarom zou direct u lang in de keuken staan, u ook zitten.direct Onzegezellig gourmeten fondueschotels aan tafel kunt zitten. zijngourmetkant-en-klaar en we verdelen ze des- en Onze en fondueschotels zijn kant-en-klaar gewenst over meerdere schotels, u we verdelen ze desgewenst over meerderezodat schotels, ze makkelijk kunt kunt verdelen over zodat u ze makkelijk verdelen overde detafel. tafel. Kom ook voor andere gerechten eens langs onze winkel en laat delangs voorbeKom ook in voor andere gerechten eens in onze reidingen van uw feestelijke maaltijd aan winkel en laat de voorbereidingen van uw feestelijke ons over. Zoover. kuntZo u kunt optimaal genieten maaltijd aan ons u optimaal genieten tijdens de feestdagen. tijdens de feestdagen.
Genieten met gemak
Creatief tafelen Genieten met gemak GOURMET- / STEENGRILLSCHOTEL Waarom zou u lang in de keuken staan, als u ook
Lekkere gourmet- / steengrillschotel direct gezellig aan tafel kunt zitten. met 6 verschillende soorten vlees Onze gourmet-per en fondueschotels zijn kant-en-klaar en persoon € 5,95 we verdelen ze desgewenst over meerdere schotels, zodat u ze makkelijk kunt verdelen over de tafel. VARKENSHAAS CULINAIR
Voorook 2 personen in deeens oven. 15inmin. Kom voor anderevoor gerechten langs onze op 180 gr. Braadsleetje gevuld met varkenshaas sweet chili, zontomaat en bosui maaltijd aan ons over. Zo kunt u optimaal genieten per 100 gram € 2,55
winkel en laat de voorbereidingen van uw feestelijke tijdens de feestdagen.
Waarom zou u lang in de keuken staan, als u ook
ITALIAANS KIPSLEETJE
Bij de Keurslager bent u aan het juiste
Voor 2 personen, kipfilet met rode pestomarinade, mozzarella en bosui per 100 gram € 1,75
Inspiratie direct gezellig aan tafel kunt zitten.
Onzeadres gourmetfondueschotels zijn kant-en-klaar vooren een feestelijk menu. We heb- en
Gourmet Standaard
de kennis, ervaring en de meest fanweben verdelen ze desgewenst over meerdere schotels, tastische producten in huis om een verBiefstuk, gehakt, kipfilet, buffet shoarma, rassendegekruid brunch, een feestelijk of zodat u ze makkelijk kunt verdelen over de tafel. varkenshaas, vinkjes. een chique diner op tafel te zetten. Kom gerust langs, we helpen u graag bij het samenstellen van een smakelijk menu. ± 300 gram
Genieten met gemak
Kom ook voor andere gerechten eens langs in onze
€ 6,75 van uw feestelijke winkel en laat de voorbereidingen Waarom zou u lang in de keuken staan, als u ook per Zo persoon maaltijd aan ons over. kunt u optimaal genieten peraan tafel kunt zitten. direct gezellig Genieten met gemak tijdens de feestdagen. Deze schotel is ook geschikt voor steen- en plaatgrillen Maandag 23 december van 8:00zijn - 20:00 uur Onze gourmeten fondueschotels kant-en-klaar en
Openingstijden
Waarom24 zou u lang invan de keuken staan,uur als u ook Dinsdag december 8:00 - 16:00 gezellig aan zitten. Dinsdagdirect 31 december van tafel 8:00 kunt - 16:00 uur
Gourmet Standaard BIEFSTUKSCHUITJE
Gourmet Standaard
Voor 2gekruid personen, biefstuk metshoarma, een Biefstuk, gehakt, kipfilet, heerlijke zachte marinade, champignons varkenshaas, vinkjes. en bosui per 100 gram € 2,55 ± 300 gram
Genieten met gemak
Dabbestraat 1-3, 3255 X info@bouteroudetonge.ke http://www.bouteroudeton
Ambachtelijke rollades Een echte kerstklassieker is natuurlijk de rollade. Op ambachtelijke wijze gemaakt en verrukkelijk van smaak. Natuurlijk voorzien wij u graag van een bereidingsadvies of een smakelijke serveertip! Wacht dacht u van een heerlijke: Runderrollade Varkensfiletrollade Varkensrollade EEN UITGEBREID ASSORTIMENT WILD
Wild heeft van zichzelf al veel smaak. Er is vaak maar heel weinig nodig om iets lekkers op tafel te zetten. Hertenbiefstuk, ree, wild zwijn, hazenpeper, konijn. Vraag ons naar de prijs GEVOGELTE
Kalkoen (al dan niet gevuld), eendenborstfilet, patrijs, parelhoen
€ 6,75
Waarom zou u lang in de keuken staan, als u ook
Kalkoen per persoon
peraan tafel kunt zitten. direct gezellig Genieten met gemak
Deze schotel is ook geschikt voor steen- en plaatgrillen
KALKOENDIJEN Onze gourmet- en fondueschotels zijn kant-en-klaar en Waarom zou u lang in de keuken staan, als u ook
Alles voor een heerlijke soep per
Mager vlees met maar 1 beentje ALLES VOOR EEN HEERLIJKE SOEP direct gezellig aan tafel kunt zitten. ± 1,5 á 2 uur braden klaar en Onze gourmet- en fondueschotels zijn kant-en-klaar en Soeprollade Onze gourmet- en fondueschotels zijn kant-en-klaar en Ons hele team wenst u een goed en gezond 2014 1000 gram Nu € 9,95 hotels, we verdelen ze desgewenst over meerdere schotels,3255 XB OUDE we verdelen ze desgewenst over meerdere schotels, Schenkel met mergpijp Dabbestraat TONGE Dabbestraat 1-3 , 3255 XB OUDE T 5tafel. XB OUDE TONGE Dabbestraat 1-3 , 3255 XB OUDE TONGE , 0187-641292 Dabbestraat 1-3 , 32551-3 XB , OUDE TONGE , 0187-641292 , 0187-641292 toe. , 0187-641292 zodat u ze makkelijk kunt verdelen over de tafel. zodat u ze makkelijk kunt verdelen over de tafel. Ossenstaart info@bouteroudetonge.keurslager.nl info@bouteroudetonge.keurslager.nl e.keurslager.nl info@bouteroudetonge.keurslager.nl KALKOENDRUMSTICKS info@bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keursl http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl netonge.keurslager.nl onze Voor ook wie van Kom voorkluiven anderehoudt gerechten eens langs in onze Kom ook voor andere gerechten eens langs in onze Of kant en klare soepen zoals: Champignonsoep, stelijke 1000 gram Nude € 8,95 winkel en laat voorbereidingen van uw feestelijke winkel en laat de voorbereidingen van uw feestelijke Chinese tomatensoep, Kippensoep, Tomatennieten maaltijd aan ons over. Zo kunt u optimaal genieten maaltijd aan ons over. Zo kunt u optimaal genieten soep met ballen, Ossenstaartsoep, Erwtensoep, tijdens de feestdagen. tijdens de feestdagen. HELE KALKOEN Groentesoep. Alleen op bestelling vanaf 2,5 tot 9 kilo • Paté met appel en kers 100 gram € 1,99 u ook GOING WILD Per 1000 gram € 11,98 • Beenhamtaart 100 gram € 1,75 Hertenbiefstuk • Hammousse 100 gram € 1,60 -klaar en Voor u geportioneerd vanaf 120 gram KALKOENFILETROLLADE chotels, • Beenham met Per 100 gram Nu € 4,95 Magere kalkoenfilet tafel. bospaddenstoelen 100 gram € 1,99 ± 1,5 uur braden • Kerst-kipsalade 100 gram € 1,95 arma, n onze MALS HOLLANDS KALFSVLEES 1000 gram gekruid Nu € 14,98 Biefstuk, gehakt, kipfilet, shoarma, Biefstuk, gekruid gehakt, kipfilet, shoarma, • Italiaanse vissalade 100 gram € 2,95 estelijke Kalfsschnitzel of -oester enieten varkenshaas, vinkjes. varkenshaas, vinkjes. • Wintersalade 100 gram € 1,95 100 gram € 2,79 MAAK UW HOOFDGERECHT COMPLEET! • Likkepot 100 gram € 1,19 Verder in ons assortiment o.a. kalfsbieflap, Heerlijke warme sauzen zoals u in een restaurant • Kalfsgebraad ± 300 gram 100 gram € 3,90 ± 300 gram kalfsfricandeau, kalfsgehakt en kalfspoulet. eet. Alleen even opwarmen in magnetron of pan• Kalfsleverworst met netje: champignonroomsaus, peperroomsaus, cranberry Per stuk € 3,50 BOURGONDISCH HAMMETJE IN BRAADZAK stroganoffsaus. • Mini kipfilet naturel Heerlijk met honing-mosterdsaus. Een licht geper per persoon per persoon Per stuk € 6,40 of met tuinkruiden zouten en heerlijk per gekruid hammetje. atgrillen per
zodat u ze makkelijk kunt verdelen over de tafel.
Biefstuk, gekruid gehakt, kipfilet, shoarma,
Kom ook voor andere gerechten eens langs in onze
Kom ook voor andere gerechten eens langs in onze
Gourmet Standaard maaltijd aan ons over. Zo kunt u optimaal genieten
winkel en laat de voorbereidingen van uw feestelijke
tijdens de feestdagen.
tijdens de feestdagen.
we verdelen ze desgewenst over meerdere schotels, we verdelen ze desgewenst overC.meerdere schotels, , keurslager C. Bouter C. Bouter Bouter , keurslager , keurslager , keurslager
ak
atgrillen
d
per winkel en laat de voorbereidingen van uw feestelijke
Specialiteiten voor op brood
zodat u ze makkelijk kunt verdelen over de tafel.
varkensha s, vinkjes.
Gourmet Standaard
C. Bouter
, keurslager
, keurslager
± 300 gr a m Gourmet Standaard
± 300 gram
XB OUDE TONGE , 0187-641292 e.keurslager.nl € 6,75 Gourmet Standaard € 6,75 detonge.keurslager.nl
Dabbestraat 1-3, 3255 XB OUDE TONGE , 0187-641292 € 6,75info@bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl
€ 6,75
Kant en klaar, zo in de oven. Biefstuk, gekruid gehakt, kipfilet, shoarma, 500 gram € 5,95 , keurslager C. Bouter , keurslagerCalzini met kaas/tomaat/basilicum, per hotdogs, TROTS VANvarkenshaas, DE KEURSLAGER varkenshaas, vinkjes. vinkjes. quiche’s en mini saucijzenbroodjes LAMSVLEES pepersaus met gemak Bouter keurslager C. Bouter C. Bouter , keurslagerBiefstukpuntjes metC.GRATIS Dabbestraat ,1-3 XB OUDE TONGE Genieten , 0187-641292 , 3255 XB OUDE TONGE , 0187-641292
arma,
Deze schotel is ook geschikt voor steen- en plaatgrillen ANDERE SPECIALITEITEN
Deze schotel is ook geschikt voor steen- en plaatgrillen
Deze schotel is ook geschikt voor steen- en plaatgrillen
± 300 gram
± 300 gram
C.€ 6,75 Bouter , keurslager
we verdelen ze desgewenst over meerdere schotels, zodat u ze makkelijk kunt verdelen over de tafel.
, keurslager Kom ook voor andere gerechten eens langs in onze
SPECIAL
€ 6,75C. Bouter
Pittig preipakketje 100 gram € 1,75.
per persoon
Dabbestraat 1-3 , 3255 XB OUDE T info@bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keursl
Reerug, reebiefstuk, fazant, kwartels, wilde en
C. Bouter
tamme eend, haas, wild zwijnfilet en bout, struisvogel, hazerugfilet, wilde gans en nog veel meer.
, keurslag
Meer informatie in de winkel of per telefoon. , keurslager
Dabbestraat 1-3, 3255 XB OUDE TONGE , 0187-641292 Dabbestraat 1-3 , 3255 XB OUDE TONGE info@bouteroudetonge.keurslager.nl per persoon per persoon http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl info@bouteroudetonge.keurslager.nl per http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl
winkel ,en0187-641292 laat de voorbereidingen van uw feestelijke 5 XB OUDE TONGE maaltijd aan ons over. Zo kunt u optimaal genieten e.keurslager.nl tijdens de feestdagen. etonge.keurslager.nl
, keurslag
Lamsrack, lamskotelet, lamsbout, lamshaas info@bouteroudetonge.keurslager.nl
e.keurslager.nl Dabbestraat 1-3 , 3255 XB OUDE TONGE , 0187-641292 Dabbestraat , 3255 , 0187-641292 Waarom zou u lang in de keuken1-3 staan, als uXB ook OUDE TONGE http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl etonge.keurslager.nl VLEESWARENKOOPJE info@bouteroudetonge.keurslager.nl OP BESTELLING info@bouteroudetonge.keurslager.nl direct gezellig aan tafel kunt zitten. Gepaneerde schnitzels 4 stuks € 6,95 http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keurslager.nl Onze gourmet- en fondueschotels zijn kant-en-klaar en per
aatgrillen
, keurslag
maaltijd aan ons over. Zo kunt u optimaal genieten
Biefstuk, gekruid gehakt, kipfilet, shoarma, Gourmet Standaard varkenshaas, vinkjes.
Biefstuk, gekruidpergehakt, persoonkipfilet, shoarma,
C. Bouter
Dabbestraat 1-3, 3255 XB OUDE T info@bouteroudetonge.keurslager.nl http://www.bouteroudetonge.keursl
, 0187-641292
per
versaanbieding van de week
vis
DOCK187
UI TN OD IG IN G
Sfeer
Binnenhofwoningen type K
PR OE VE RI J 21 DE CE M BE R
MAG IK JE UITNODIGEN? br ood
Het eind van het jaar. De tijd van terugblikken en vooruitkijken. Het team van DOCK187 blikt terug op een buitengewoon succesvolle start van de verkoop. We zijn nog maar net begonnen en al bijna de helft van de woningen van fase 1 is verkocht. Dat is ongekend snel. Dus wil jij ook nog aanhaken: nu is het moment om je licht te komen opsteken over dit bijzondere project. Zodat jij met alle andere kopers kunt vooruitzien naar een prachtige nieuwe vle e s woning in het nieuwe jaar!
KOM NAAR DE SFEERPROEVERIJ OP 21 DECEMBER VAN 10:00-15:00 UUR BIJ IMABO ESSELINK Industrieweg 35, Middelharnis
Poortwoningen type O
Nieuw
groent en
Marit de Lange
DOCK187
Type C
Nieuw
ANDERS EN 100% MIDDELHARNIS
dock187
SUCCESVOL EN 100% MIDDELHARNIS
woonconsulente Bloklandhuizen 06 12 29 83 02
08 Wereldkampioen uit de regio
12 Speciaal voor jou:
BloklandSelect® 14 Ontdek het nieuwe Vliedpark 24 Een keuken uitzoeken is een feestje 36 Kunnen wij dat wel betalen? 42 Het zonnetje in huis
bloemen
Damweg 1a, 3251 LB Stellendam Tel. (0187) 492904
DOYENNE DU COMICE handperen
kilo
GIESER WILDEMAN stoofperen
kilo
KLEINE SPRUITEN 500 gram
Openingstijden rondom kerst: Maandag 23 dec. Dinsdag 24 dec. Vrijdag en zaterdag Maandag 30 dec. Dinsdag 31 dec. Bestellingen: Zie ook:
8.30-17.30 uur 8.00-16.00 uur normaal open 13.00-17.30 uur 8.00-15.30 uur
info@keizeragf.nl www.keizeragf.nl
WITLOF 500 gram OVEN-AARDAPPELEN (roseval-type) PERS-SINAASAPPELS 20 voor MANDARIJNEN zoet en sappig
Advertentie geldig t/m maandag 31 december 2013
2.5 kilo
20 voor
1.00 1.00 0.50 0.70 2.00 2.50 2.50
SPELTOLIEBOLLEN!
ER IS WEER EIGEN TRADITIONEEL GETEELDE WITLOF, SUPER VAN SMAAK! AANBIEDINGEN DONDERDAG 19 T/M DINSDAG 31 DECEMBER
BILDTSTAR GIESER WILDEMAN BLOEMKOOL EIGENTEELT SUPERLEKKERE MANDARIJNEN
Maandag 23 en 30 december zijn wij extra open van 09.00-17.00 uur.
5 kilo 2,50 1 kilo 0,85 1 stuk 1,00 10 stuks 1,00 3 kilo 1,50
Kerstbestellijsten zijn af te halen in onze winkel. Sinds kort zijn wij op Facebook. Like ons op Van der Sluijs AGF. Onder de eerste 100 likers verloten wij een fruitmand t.w.v. €25,-.
U kunt nog een (h)eerlijk kerstpakket bij ons bestellen. Vers vlees, wild, gourmetschotels, salades, etc. kunt u dinsdag vanaf 12.00 uur ophalen.
HET NIEUWE MAGAZINE LIGT VOOR JE KLAAR!
OUDDORP • Fax 683826 Stationsweg 15 • Tel. 681352 Hoenderdijk 13 • Tel. 681278 www.akershoek.echtebakker.nl
JONAGOLD APPELS Landwinkel ‘t Zand houdt zaterdag 21 december a.s. Proeverijdag van 09.00-17.00 uur.
60 De badkamer die je zelf zou kiezen
KER TE BAK UW ECH EAM WENT EN ZIJN T DE UWEN E M U SEN GEN ESTDA E F E K J RI TOE.
APPELTAARTMIX + GRATIS 1 KILO APPELS
WINNAAR OLIEBOLLENTEST 2013
ZO WIL MIDDELHARNIS WONEN, LEVEN EN VOORAL GENIETEN
Extra openingstijden voor de feestdagen: maandag 23 december van 8:00 12:00 uur en van 13:00 - 17:00 uur | dinsdag 24 december van 8:00 - 12:00 uur, ‘s middags gesloten | dinsdag 31 december van 10:00 - 12:00 uur, ‘s middags gesloten.
Vrijdag en zaterdag
OPENINGSTIJDEN:
verkrijgbaar KERST SPRITS
TIRAMISU KERSTSLOF
€ 4,50 € 7,50
Westdijk 12, Middelharnis T 0187-482065 E info@debanketbakker.nl W www.debanketbakker.nl
Maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag van 10.30-12.00 uur en van 15.30-17.00 uur. Zaterdag van 8.00-12.00 uur. Woensdag en zondag gesloten.
VAN DER SLUIJS AGF Molenweg 56, 3245 LS Sommelsdijk Tel. 0187-487455 Ook maken wij op bestelling fruitmanden en groentepakketten.
WIJ WENSEN U FIJNE FEESTDAGEN EN EEN VOORSPOEDIG NIEUWJAAR!
10
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Achtergrond
Padmos kiest voor goed doel Kerk in de Rabobankzaal In een week tijd woonde ik drie bijeenkomsten bij, die voor het oog nauwelijks iets met elkaar te maken hadden. Zo was daar een ‘Krantendag’ van de NNP, zeg maar de brancheorganisatie voor de lokale nieuwsmedia in Nederland. Elkaars kranten werden bekeken en bekritiseerd. Hierbij werd ook de ‘inkopper’ besproken dat een goede kop boven een artikel ‘automatisch’ meer lezers trekt. Zoals u ziet werkt het, want u bent aan dit stukje begonnen. Dan was er een tweede bijeenkomst in het imposante hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht. Eén van de leden van de hoofddirectie hield voor een afvaardiging van de eilandelijke Rabobank een toespraak. Het hoofdonderwerp van die toespraak was - het kon natuurlijk niet anders - de (imago)schade van de bank als gevolg van onder meer het Liborschandaal. Nu rekende ik op een zich in alle bochten wringende manager, die tussen de regels door de schuld van de problemen op andermans bordje probeerde te leggen. Niets daarvan. Hij legde het op zijn eigen bordje. Ook ontweek hij geen kritische vragen vanuit het gezelschap. De man De cheque-overhandigingen in Bruinisse (foto-inzet) en in Stellendam.
STELLENDAM/BRUINISSE Evenals vorig jaar, toen voor het eerst, stuurt Padmos Scheepswerf rond Kerst geen kaarten of geschenken naar relaties, maar wordt in plaats daarvan een mooi geldbedrag cadeau gedaan aan twee goede doelen. Twee, omdat Padmos twee vestigingen heeft, in Stellendam en in Bruinisse. Van beide vestigingen mocht het personeel een bestemming uitkiezen waarnaar de geldelijke steun zou gaan. Van de zeven doelen die dit jaar naar voren werden gebracht, werd uiteindelijk gekozen voor stichting Kika en voor het onderzoek dat onder toezicht van het Prinses Beatrix Spierfonds plaatsvindt naar de spierziekte SMA.
worden gedoneerd: € 5.000 per vestiging. Van elk van de vestigingen van Padmos konden de medewerkers aangeven naar welk goed doel ze vonden dat ‘hun’ gift zou moeten gaan. Vorig jaar was dat hospice Calando te Dirksland voor de Stellendamse vestiging en hospice Kaaskenshuis te Zierikzee voor de vestiging in Bruinisse. Dit jaar koos laatstgenoemde voor Stichting Kika, namens wie ambassadeur Kees Witte vorige week woensdagmiddag, 11 december, in Bruinisse een cheque van € 5.000 in ontvangst mocht nemen. De week daarvoor, op vrijdag 6 december, werd in Stellendam een cheque met hetzelfde bedrag geschonken aan het gezin Tanis te Ouddorp, van wie het vijfjarige dochtertje Jasmijn SMA heeft, en die zich inspant gelden bijeen te brengen om onderzoek naar deze ziekte mogelijk te maken.
Door Hans Villerius
De medewerkers van Padmos in Stellendam kwamen op het idee dit onderzoek te steunen naar aanleiding van berichtjes in de krant, waarin voor dit doel acties door het gezin Tanis werden aangekondigd. Toen in Stellendam aan hen de cheque werd overhandigd, was het complete gezin dan ook uitgenodigd. Vader Ton, moeder Krijnie, dochter Jasmijn en zoon Bart. Voor de laatste twee lag ook een feestelijk ingepakt cadeautje klaar.
Vanuit het voltallige personeel van beide Padmosvestigingen, zo’n 80 medewerkers, kwam vorig jaar het voorstel om het geld dat jaarlijks uitgegeven werd aan kerstkaarten en relatiegeschenken anders te gaan besteden, aan een goed doel te schenken. Bij de directie ontving dit idee een warm onthaal. De bedrijfsleiding besloot zelfs om dat bedrag flink aan te vullen, zodat in totaal € 10.000 kon
Foto: Hans Villerius Ton en Krijnie gingen wat nader in op het onderzoek naar SMA. Dit is een erfelijke ziekte - veroorzaakt door het ontbreken van een gen - waarbij zenuwcellen verminderd contact hebben met aanliggende spiercellen, zodat deze onvoldoende spierkracht kunnen genereren en steeds dunner en zwakker worden, doorgaans met verlamming als gevolg. Patiënten die SMA hebben worden, afhankelijk van de variant SMA die ze hebben, niet altijd even oud. De ziekte komt niet zo veel voor. Medisch onderzoek hiernaar komt daarom moeilijker van de grond dan wanneer de ziekte meer mensen zou treffen. Om toch dergelijk onderzoek op gang te laten komen, zullen patiënten of belangengroepen eerst zelf met een flinke financiële bijdrage moeten komen: € 250.000. Met behulp van diverse acties, door het gezin Tanis zelf op touw gezet maar ook in samenwerking met andere betrokkenen in de regio, lukte het om binnen één jaar € 100.000 bijeen te krijgen. Daarop toonde het Prinses Beatrix Spierfonds zich bereid om het nog ontbrekende bedrag voor te schieten en volgend voorjaar het onderzoek te laten beginnen, dat plaats zal vinden in het Wilhelmina Kinderziekenhuis (UMC) in Utrecht. Onderzocht zal worden of met medicatie het ziekteproces positief beïnvloed kan worden.
Hebben we het Licht gezien…? De tijd zal het leren… trok het boetekleed aan en ging figuurlijk diep door het stof. Bijna werd het een sacraal moment van berouw en schuldbelijdenis. Mits oprecht gedaan, waaraan ik nog niet twijfel, siert dit het directielid van de bank. Ik moest aan deze ontmoeting denken tijdens een derde bijeenkomst. Een kerkdienst in de Rabobankzaal van Het Diekhuus. De grote zaal in Het Diekhuus heeft een tribune gekregen van de Rabobank. Uit dank noemde men de ruimte naar de bank. Naast een aantal veelal culturele bijeenkomsten, wordt er elke zondagochtend een kerkdienst gehouden in deze Rabobankzaal. Nu hebben kerken en banken in de afgelopen eeuwen wel bewezen, goed samen te kunnen gaan, mits de banken gebruikt werden om op te zitten. Maar deze combinatie was wel even slikken. Doorgaans komen gelovigen samen in gebouwen met welklinkende Bijbelse namen. Lange tijd was mijn opvatting dat de wereld van het ‘harde en snelle geld’ niet te combineren is met, zeg maar, de Bijbelse Bergrede. Een moeizame combinatie? Jazeker. Maar bepaalde ontwikkelingen duiden toch op een lichtpuntje. Tot voorbeeld voor kerk en wereld…? Hebben we het Licht gezien…? De tijd zal het leren…
Alpacafashion Small Peru viert zaterdag de eerste officiële winterdag SOMMELSDIJKNatuurlijke materialen zijn weer helemaal in. Warm, behaaglijk, prettig om te dragen, dat is waar mensen gelukkig van worden. De Alpaca kledingmerken Kuna en Apu Kuntur fabriceren deze modieuze kleding en wordt gemaakt van het ‘Goud van de Inca’s’: zeer zorgvuldig geselecteerde alpacavezels en -wol, waardoor de kwaliteit en duurzaamheid uitzonderlijk zijn. “Dat Alpacakleding en accessoires gemaakt van deze dieren toegevoegde waarde hebben voor de klant weten inmiddels al vele mensen. Op het platteland van Sommelsdijk en op het erf van de Alpacafarm Small Peru wordt u zaterdag 21 dec. van 11.00 - 16.00 uur verwelkomd met een glaasje glühwein, koffie, thee etc. In de farmwinkel tonen zij u de mooiste en toch modieuze modellen gemaakt van 100% Alpacawol en natuurlijk accessoires
een heerlijk behaaglijk gevoel. Niet alleen dat het ± 25 % warmer is dan schapen en marino wollen producten, maar heerlijk zacht en super regulerend gaat u genieten van deze slijtvast en hypoallergene producten. De temperatuurwisselingen in de Andes van min 20 graden ‘s nachts tot plus 20 overdag, zorgen ervoor dat de wol een goede temperatuur-regulerende werking heeft, en dat is duidelijk merkbaar in de kleding, accessoires en dekbedden. Vroeger maakten de Inca’s voor luxe feesten en internationale koningshuizen alpacakleding, dat zegt genoeg over de kwaliteit ervan.
zoals handschoenen, mutsen, sokken, pantoffels etc.
Tot ziens op de feestelijke winterdag zaterdag 21 dec. Van 11.00 - 16.00 uur alwaar er op div. producten al korting wordt gegeven gezien de toch al dure feestmaand”, aldus de mensen van Alpacafashion.
De kwaliteit ziet u al zonder uitleg. Het dragen van bijvoorbeeld een handschoen of sok, geeft ieder mens
Alpacafashion is te vinden aan de Langeweg 153, Sommelsdijk, telefoon: 0187-470347; www.alpacafashion.nl
Na de storm! Foto ingestuurd door Martin Trouwborst.
Welkom op Hét winkelcentrum van Goeree-Overflakkee Meer dan 100 winkels - Eindeloos winkelplezier
Feestmaandactie 6 weken lang, van 16 november t/m 31 december 2013 Kassabonactie met kans op leuke prijzen! Verdere informatie via www.dndiek.nl
EEN ROSA DI LUCA SIERAAD winnen doe je bij
EINDEJAARS STUNT ! Haal de folder op bij de De Goudsmid en kies uw mooiste Rosa Di Luca sieraad. Vul uw gegevens en het bestelnummer van het Rosa Di Luca sieraad van uw keuze in. Lever dit formulier in bij De Goudsmid en maak in de feestmaand elke week kans op het door u uitgekozen Rosa Di Luca sieraad.
Bestelnummer invullen s.v.p.
¨¨¨¨¨¨
Alles in de winkel
50% KORTING tot 31 december!
Naam:....................................................................................................................................................... Adres: ....................................................................................................................................................... Postcode: ............................
Woonplaats: ......................................................................................
Telefoon: .............................
Email:...................................................................................................
Uitgezonderd herencollectie en envelop tassen!
Gewonnen prijzen kunnen niet tegen contanten worden ingewisseld. Over de uitslag kan niet worden gecommuniceerd.
De Goudsmid
De man die van winkelen een feest maakt! ZANDPAD 162 • MIDDELHARNIS (boven Albert Heijn)
Hoedenhuijs Josephine, Zandpad 30, 3241 GX Middelharnis, tel. 0187 487644
WWW.HOEDENHUIJSJOSEPHINE.NL
VEILIGHEID UITDAGING VOOR IEDEREEN
PRIORITEIT VOOR
EXXONMOBIL ExxonMobil levert een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse
economie en aan de regio Rotterdam. Onze vestigingen bieden werk aan honderden mensen en daarnaast zijn veel lokale ondernemers betrokken bij onze activiteiten.
Veiligheid heeft dagelijks onze prioriteit. We staan bewust stil bij eventuele risico’s en veiligheidsvoorwaarden voordat we werkzaamheden uitvoeren. Deskundig personeel, doelmatige investeringen en vakkundig onderhoud houden onze fabrieken efficient, betrouwbaar en veilig. Zo blijven we positief bijdragen aan het welzijn van de mensen in deze regio.
exxonmobil.nl • • •
Belangrijke rol voor Rotterdam Efficiënter door investeringen ExxonMobil’s energieprognose
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Kerstactiviteiten Vrijdag 20 december
Kerstconcert Concordia
OUDDORP - Kerstconcert verzorgt door Brassband Concordia een kerstconcert. Uitgevoerd wordt traditionele kerstmuziek. De zang wordt vertolkt door talent van eigen bodem, zoals Pieterke Kolff-Voogd en Amber van Opijnen. Ook de ‘Concordia Kids’ treden op. Aanvang 20.00 uur. De toegang is gratis. Wel staat de instrumentenspaarpot bij de uitgang.
De goedkoopste in de regio Bezoekadres Dorpsweg 35 | 3253 AG Ouddorp tel. 06 - 27 588 433
www.houtenzo.info
Zaterdag 21 december
Traditionele kerstconcerten
MIDDELHARNIS - Zaterdag 21 en 23 december geeft mannenkoor Ons Koor haar traditionele kerstconcerten. Op zaterdagavond 21 december in de R.K. kerk in Oude-Tonge en op maandag 23 december in de Emmaüskerk in Middelharnis. Beide concerten beginnen om 20.00, kerk open om 19.30 uur.
Kerstconcert OUDE-TONGE - Zaterdag 21 december is er in de de Hervormde kerk te Oude-Tonge een kerstconcert. Het thema is ‘Hoort gij de eng’len zingen’. Medewerkende koren zijn: Chr. gemengd koor Com nu met Sangh o.l.v. Marielle Klavers - Oude Tonge; Kinderkoor De Regenboog o.l.v. Joke v ’t Hof - Oude Tonge; Koor The Message o.l.v. Mario Rietdijk - Bruinisse; Muzikanten: Dingeman Wolfert, Sander de Jong, Samiel Deurloo en Marieke de Jong; Ds. P. M. van ’t Hof verzorgt de meditatie. De samenzang is onder leiding van Dingeman Wolfert. Aanvang 19.30 uur, de kerk gaat open om 19.00 uur.
Kerstconcert Rehobôthkoor SOMMELSDIJK - Zaterdag 21 december hoopt het Christelijk gemengd Rehobôthkoor o.l.v. Ab Vroegindeweij een Kerstconcert te geven in de Rehobôthkerk te Sommelsdijk. Hieraan werkt mee kinderkoor Tot Zijn Eer o.l.v. Corné de Geus, organist Johan van Wijk, pianist Jabin de Geus en panfluitist Wiljan de Geus. De opening en sluiting wordt verzorgd door ds. K.J. Kaptein. De toegang is gratis, er zal een collecte worden gehouden ter bestrijding van de onkosten. De aanvang is 19.00 uur, de kerk is open om 18.30 uur.
Kerstuitvoering kinderkoor SOMMELSDIJK - Kinderkoor ‘De Jonge Lofstem’ geven een kerstuitvoering. Niet alleen (groot)ouders, familie en vrienden zijn welkom, maar
iedereen. Het thema van deze zangavond is de geboorte van de Heere Jezus. De avond wordt gehouden in de Hervormde Kerk te Sommelsdijk aan het Marktveld en begint om 19.00 uur, de toegang is gratis. Er zal wel een collecte worden gehouden voor het adoptiekindje dat in India woont.
Kerstzangavond OUDDORP - Zaterdag 21 december is er een kerstzangavond in samenwerking met het Chr. Jong Gemengd koor ‘Marcando’ uit Nieuw Lekkerland. Dit koor staat onder leiding van Nico Stam. De meditatie wordt gehouden door ds. C. van den Berg. De aanvang is 20.00 uur. De Toegang is gratis, er wordt wel een collecte gehouden t.b.v. de onkosten.
Kerstbingo SOMMELSDIJK - Zaterdagavond 21 december is er bingo bij wijkvereniging De Zwaluw aan de Sperwer te Sommelsdijk. Deze avond zal in het teken staan van de kerst. Er zijn tal van mooie prijzen te winnen en de inwendige mens wordt zeker niet vergeten. Om 19.30 uur gaat de zaal open, de bingo start om 20.00 uur.
Fiori Musicali GOEDEREEDE - Op zaterdag 21 december zal in de Toren van Goedereede het traditionele kerstconcert van Fiori Musicali plaatsvinden. Om zoveel mogelijk publiek te bereiken laat het kamerkoor o.l.v. Sietse van Wijgerden, en m.m.v. Marco Ketels (blokfluit), twee maal van zich horen: om 19.00 en 21.00 uur. Kijk voor het programma op de website. Kaarten à € 12,50 zijn rechtstreeks te verkrijgen via www.fiori-musicali.nl. De entree tot 18 jaar is € 7,50. Jonge kinderen mogen op schoot, dat is gratis. Nog een tip: warme kleding aanbevolen!
Kerstmusical OUDDORP - Zaterdag 21 december om 19.00 uur wordt in het kerkgebouw van de Doopsgezinde Gemeente aan de Dorpstienden weer een Kerstmusical gehouden. “Het eeuwenoude Kerstverhaal wordt weer gezongen. Wéér gaat het over de tocht van Maria en Jozef, van Nazareth naar Bethlehem. Wéér gaat het over de geboorte van een Koning, die vrede zal brengen. Het verhaal kan nooit genoeg verteld worden! En al lijkt het in deze 21e eeuw vaak alsof de vrede vèr te zoeken is: Ooit komt die vrede!” aldus de organisatie.
als vorig jaar extra vroeg, zodat ook de allerkleinste kinderen mee kunnen komen. Ook kunnen de bezoekers genieten van instrumentale stukken door muziekvereniging Apollo onder leiding van Ivo Kouwenhoven en een orgelsolo door Ben Schipper. Na het zingen is er gelegenheid om na te praten in Elim onder het genot van een kopje koffie of thee.
Amicitia zorgt voor de begeleiding van de kerstliederen. Afsluitend wordt het monumentale orgel bespeeld. De dienst begint om 21.00 uur, kerk open vanaf ongeveer 20.30 uur.
Zondag 22 december
OUDDORP - Op dinsdag 24 december hoopt het Christelijk Ouddorps Mannenkoor weer zijn jaarlijkse Kerstzangavond te organiseren. Voor het eerst zal dat in de Eben-Haëzer kerk te Ouddorp zijn. Een kerk met een goede akoestiek en met plaats voor 1100 personen. Het koor staat onder leiding van dirigent Dinant Struik, het orgel wordt bespeeld door Willem den Boer. De meditatie wordt verzorgd door de eigen predikant, ds. D. Zoet. De aanvang is 19.30 uur. De kerk is om 19.00 uur open. Er zal een collecte worden gehouden t.b.v. de Kerkbouw.
Ontdek de ‘rode draad’ MIDDELHARNIS - Op 22 December om 20.00 uur is Arise in de Staver. Het thema is: ‘Ontdek de rode draad van jouw leven!’ De toegang is gratis, dus breng al je vrienden mee! Kijk voor mer informatie op www.facebook.com/AriseYouthEvent of op de website: www.lachai-roi.nl.
Maandag 23 december
Kerstzangdienst in ‘De Levensbron’ GOEDEREEDE - Maandag 23 december zal er om 19.30 uur een kerstzangdienst gehouden worden in het gebouw van de Hersteld Hervormde gemeente “De Levensbron” te Goedereede. Het thema van de avond is: Want zie, ik verkondig u grote blijdschap. Tijdens deze dienst zullen het Kinderkoor ‘Kadosj’ en het Chr. Mannenensemble ‘Goeree’ o.l.v. Berdien Dekker hun medewerking verlenen. Deze unieke combinatie tussen meer dan 70 jonge kinderstemmen en het mannenensemble bestaande uit 8 mannen zal verrassend zijn. Bekende kerstliederen worden gezongen, maar de koren laten ook zingend de belofte die Christus voorzegd heeft horen. Liederen van Kerst tot Pinksteren worden gezongen en daarbij gedeclameerd vanuit de Bijbel met Schriftgedeelten. Tijdens de dienst zal er samenzang zijn, waarbij orgel, trompet en dwarsfluit niet zullen ontbreken. De algehele leiding van de dienst is in handen van Kandidaat P.D. van den Boogaard uit Tholen. Er zal een collecte gehouden worden t.b.v. de noodhulp voor de Filippijnen. Organist op deze avond is: Ad de Gans. De koren worden begeleid door Martin Kolff en de muzikanten zijn, Goris Pijl, Nielle Teunissen en Maroeska Soeteman. De kerkzaal is om 19:00 uur open (ingang Doelweg).
Dinsdag 24 december
Kerstzangavond Vakmanschap en kwaliteit voor een lage prijs Meuleman Autoschade Stoofweg 36 3253 MA Ouddorp Mobiel 06-11412895 Telefoon 0187-689395 www.meuleman-autoschade.nl
MIDDELHARNIS - Op dinsdag 24 december is er een kerstzangavond van Chr. Gem. Koor ‘Jeduthun’ in de Hervormde Kerk te Middelharnis. De zangavond begint om 19.30 uur, de kerk is open vanaf 19.00 uur. Dominee Middelkoop zal een meditatie verzorgen. De toegang is gratis, er zal een collecte worden gehouden.
Kerstzangavond
Kerstnachtdienst
NIEUWE-TONGE - Zaterdagavond 21 december is er een kerstzangavond in de Hervormde Kerk in NieuweTonge. Er worden kerstliederen gezongen en het kerstevangelie wordt gelezen. De kerk is open om 18.30 uur en men begint om 19.00 uur met het zingen van het lied ‘Komt allen tezamen’. De kerstzangavond begint net
DIRKSLAND - Op maandagavond 24 december organiseert de Hervormde gemeente te Dirksland weer de jaarlijkse kerstnachtdienst in de kerk aan de Ring. Iedereen wordt van harte uitgenodigd voor een feestelijk begin van de kerstdagen. Het thema van de dienst is: God met ons. Voorganger is dominee Pleizier en muziekvereniging
Kerstzangavond Chr. Ouddorps Mannenkoor
Kerstnachtdienst STELLENDAM - Ook dit jaar komen de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk van Stellendam op 24 december samen voor de Kerstnachtdienst. Het thema van deze dienst is: “Een klein lichtpuntje”. Voorgangers zijn ds. D. Hoolwerf van de Hervormde Gemeente en dhr. J. Anninga namens de Gereformeerde Kerk. Het gospelkoor “Crossroads” uit Spijkenisse treedt op in deze dienst en de samenzang wordt begeleid door het Combo “Crossroads”. We hopen veel mooie kerstliederen te zingen. Het adres: Kerkhoflaan 2, 3251 AL Stellendam. De dienst begint om 21.45 uur met samenzang. De kerk is open vanaf 21.15 uur.
Kinderkerstmusical OUDDORP - Dinsdagavond 24 december wordt in de Gereformeerde kerk in Ouddorp de jaarlijkse kerstmusical voor en door kinderen gespeeld. Dit jaar speelt de musical zich af in een herberg in Bethlehem. De herbergier is in paniek want er blijven gasten binnen komen en er is geen plaats meer over om te slapen. Zal hij de gasten wegsturen of zou er toch voor iedereen een plaatsje gevonden worden? En waarom is het zo druk in Bethlehem? Staat er iets bijzonders te gebeuren? Dit alles is te zien in de kinderkerstmusical ‘De herberg is vol!’ De kerkdeuren gaan open om 18.00 uur en men begint om 18.30 uur.
Kerstzangdienst GOEDEREEDE - Dinsdag 24 december wordt er een kerstzangdienst gehouden in de Hervormde Kerk van Goedereede. Het thema van deze avond is ‘Horen of Luisteren’. De meditatie zal worden verzorgd door Ds. A. ten Brinke. Het orgel en de piano zullen worden bespeeld door Jan Bezuijen. De kinderen van de jeugdclubs zullen hun medewerking verlenen en verder is er veel samenzang van bekende kerstliederen. Deze avond begint om 20.00 uur en zal plaatsvinden in de Hervormde Kerk, Kerkpad.
Kerstdiensten in de Emmauskerk MIDDELHARNIS - De Emmauskerk te Middelharnis nodigt mensen hartelijk uit voor de kerstdiensten op dinsdag 24 en woensdag 25 december om respectievelijk 22.00 uur en 10.00 uur.
13
Het thema van de kerstnachtdienst is: ‘Leven binnen handbereik!’. En voor de Kerstmorgen: ‘De koning wordt geboren!’ Aan de kerstnachtdienst verleent de Cantorij (met solisten) o.l.v. Emmy Lingen-van Veen medewerking. Organist is Peter Jordaan. In de Kerstmorgendienst zullen kinderen zingen en musiceren o.l.v. Johan Keuning. Solozang is er door Sanne Jordaan. Het orgel wordt dan bespeeld door Anneke Abrahamse. Voorganger in beide diensten is Ds. Leen Jan Lingen. Verschillende gemeenteleden dragen hun steentje bij op velerlei wijzen. Wees op tijd aanwezig! Tien minuten voor aanvang van de kerstmorgendienst worden kerstliederen gezongen. Voor meer info: kijk op www.emmauskerkmiddelharnis.nl
www.brilcentrumkeuvelaar.nl Zandpad 56 - Middelharnis - (0187) 483437
Kerstsamenkomst DEN BOMMEL - In de Gereformeerde Kerk is op dinsdag 24 december een kerstsamenkomst. De aanvang is om 19.30 uur. De kerk is vanaf 19.00 uur open. Muzikale medewerkingen leveren: Muziekgroep JOY uit Middelharnis en leden van de Sir Olivers Band uit Den Bommel.
Kinderkerstavond STELLENDAM - Dinsdagavond 24 december viert men in Stellendam weer het kinderkerstfeest. Dat wordt gehouden op het plein bij de kerk aan de Bosschieterstraat. Om 18.15 uur kunnen de kinderen beginnen met het maken van een knutselwerk. Daarna wordt er gezongen en een verhaal verteld. Het thema dit jaar is: ‘Het kado van Kerst’. Wie aan de adventspeurtocht heeft meegedaan kan de uitslag inleveren bij de chocoladekraam deze avond.
Tweede Kerstdag
RTM-Kersttrams OUDDORP - Op Tweede Kerstdag rijden de stoomverwarmde RTMKersttrams bij het RTM-museum aan de Brouwersdam te Ouddorp. De vertrektijden van de stoomtrams vanaf de Remise richting het nieuwe eindpunt Scharendijke Dolfijn zijn: 11.45, 13.30 en 15.30 uur. Voor of na afloop van de rit is erwtensoep te verkrijgen, naast een gewone kop koffie met wat lekkers.
Kerstbijeenkomst LANGSTRAAT - Vertrouwen: dat is het thema van een ‘laagdrempelige’ kerstbijeenkomst op 2e Kerstdag in de kleine, intieme kerk van Langstraat nr.14 (1 km. voorbij Achthuizen). De bijeenkomst, voornamelijk georganiseerd door jongeren, wordt gehouden in de vorm van een samenzang met daaromheen lezingen, gedichten en een kort kerstverhaal met ondersteunende beelden. In de pauze is er koffie, thee en frisdrank met iets erbij. De toegang is vrij, wel wordt er een collecte gehouden voor ‘Eleos De Verbinding’ in Hendrik Ido Ambacht. Aanvang 10.00 uur, (kerk open 9.45) halverwege is de pauze. Sluiting rond 11.30 uur.
ONZE WEBSITE
.NL
IS LIVE! Uw auto weer in showroomstaat, al vanaf
Vanaf €139,NIEUW OP GOEREE-OVERFLAKKEE GRATIS HAAL- & BRENGSERVICE UW AUTO WEER ALS NIEUW CONTACT Boezemweg 13p - Oude Tonge T 0187 843337 M 06 51871242 E peter@glimtt.nl
Bezoek voor meer info onze website glimtt.nl
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Varia
Vijf PREZO keurmerken voor CuraMare OUDDORP - Tijdens een korte maar krachtige bijeenkomst in De Vliedberg, vorige week donderdagmiddag 12 december, overhandigde burgemeester Ada Grootenboer een vijftal PREZO-keurmerken aan CuraMare. De Vliedberg in Ouddorp en de CuraMare Thuiszorg behaalden beide een ‘gouden keurmerk in de zorg’, De Goede Ree en Nieuw Rijsenburg in Sommelsdijk en Geldershof in Dirksland een zilveren keurmerk, terwijl al eerder dit jaar, afgelopen zomer, Ebbe en Vloed in OudeTonge een zilveren keurmerk in ontvangst mocht nemen. Door Hans Villerius
Drs. Wim Driesse, lid van de Raad van Bestuur van CuraMare, gaf deze middag aan dat lang naar het moment van overhandiging was uitgezien. “Kwaliteit bereik je nooit alleen. De toekenning van deze PREZO-keurmerken betekent een bekroning op onze inspanningen om dit kwaliteitsniveau te behalen”. Burgemeester Grootenboer sloot zich bij die woorden aan. “CuraMare is de zorginstelling die op heel het eiland zorg verleent. Iedereen heeft tegenwoordig de mond vol over kwaliteit in de zorg, maar dóen is nog wat anders. En jullie bewijzen dat je ‘t niet alleen zegt, maar ook doet! Jullie hebben een prachtig resultaat behaald en daar ben
Burgemeester Grootenboer en de locatiemanagers aan wie ze zojuist de PREZO keurmerken heeft overhandigd. Foto: Hans Villerius ik trots op!” Een voor een werden de betrokken locatiemanagers naar voren geroepen om uit handen van de burgemeester de keurmerken in ontvangst te nemen. PREZO PREZO is een prestatiegericht kwaliteitssysteem voor de sector Verpleging,
Verzorging en Thuiszorg dat helpt te sturen op Verantwoorde zorg. Perspekt heeft hiervoor een kwaliteitssysteem ontwikkeld. Centraal in PREZO staan de prestaties die medewerkers en de organisatie leveren aan de cliënt. Het gaat hierbij niet meer primair om randvoorwaarden (structuren en processen), maar om denken vanuit uitkomsten voor de cliënt (prestaties). PREZO
Adres Doelweg 2 | 3252 AJ Goedereede Tel. 0187 - 49 25 02
Goedereede De meest natuurlijke verse patat uit onze streek van Westhoeve Potatoes
Deo Cantemus bij Radio GoereeOverflakkee GOEREE-OVERFLAKKEE - Het christelijk gemengd koor “Deo Cantemus” uit Rotterdam geeft al vele jaren Kerst-Doelenconcerten in de grote zaal van de Doelen in Rotterdam. Dit jaar werden 4 concerten gegeven. Tijdens één van deze concerten werd een professionele opname gemaakt. Radio Goeree-Overflakkee, de lokale omroep in Middelharnis, heeft de opnamen gekregen zodat zij die kunnen laten horen via de radio, tv-kanalen en internet. Naast het 275 leden tellend koor werkten ook mee aan de concerten: het Christelijk Mannenkoor “Soli Deo Gloria” uit Urk o.l.v. Jaap Kramer; het Gereformeerd Kerkkoor Alblasserdam o.l.v. Cor de Haan, Wendy Roobol, sopraan; André de Jager, orgel; André van Vliet, piano; Hendrie Westra, marimba en l`Orchestra Particolare. De algehele leiding was in handen van Cor de Haan. Het concert wordt door Radio Goeree-Overflakkee uitgezonden op donderdagmiddag 26 december tussen 15.00 en 18.00 uur. Radio Goeree-Overflakkee is te ontvangen via de ether op 107.3 MHz, via de kabel op 105.9 MHz, via TV Goeree-Overflakkee en via internet op www.radiogoereeoverflakkee.nl. Het Kerst-Doelenconcert wordt ook doorgegeven door Kabeltv GoereeOverflakkee.
WEEK TOPPERS! 52 Aanbiedingen geldig van vrijdag 20-12-2013 t/m vrijdag 27-12-2013
1,79
1 kilo
Speciaal voor u geselecteerde wijnen | rood, wit en rosé
beschrijft welke activiteiten van medewerkers en de organisatie eraan kunnen bijdragen dat de cliënt Verantwoorde zorg ontvangt, en welke voorwaarden nodig zijn om die activiteiten te verrichten: verantwoord ondernemerschap. Daarmee is PREZO een instrument, zowel voor de medewerkers in de dagelijkse praktijk als voor beleidsmakers en bestuurders.
15
HET GEHELE TEAM VAN ONZE SUPERMARKT WENST U GOEDE KERSTDAGEN EN EEN VOORSPOEDIG 2014 Vers stokbrood uit eigen oven
Noorse zalm 100 gram | 2 pakjes
Per fles €3,49 3 voor
3,99
7,95 Markant duo ijs
4 persoons gourmetschaal
Alle luxe soorten
1 kilo
1,89
9,98
0,79 Alle mini gourmetschaaltjes
3+1 gratis
www.facebook.com/onzesupermarktgoedereede // www.onzesupermarkt.com Aanbiedingen geldig zolang de voorraad strekt. Zet- en drukfouten voorbehouden. Niet voor wederverkopers.
16
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Varia
Erespeld voor scheidend consul Oorlogsgravenstichting MIDDELHARNIS - Tijdens een kort samenzijn in het gemeentehuis te Middelharnis kreeg woensdagmorgen 18 december de heer C. Buscop uit Ooltgensplaat een gouden erespeld uitgereikt door de Oorlogsgravenstichting. Dit als waardering voor het jarenlange werk dat hij als consul van deze stichting heeft verricht. Hij kreeg het onderscheidingsteken opgespeld door de heer Flieringa, algemeen directeur van de Oorlogsgravenstichting, in aanwezigheid van burgemeester Grootenboer. Door Hans Villerius
De Oorlogsgravenstichting werd op 13 september 1946 in het leven geroepen en oefent, wereldwijd, toezicht uit op het onderhoud en de instandhouding van bijna 50.000 Nederlandse oorlogsgraven, die verspreid liggen over vijf continenten, in meer dan 50 landen. De stichting oefent haar taak uit in opdracht van de Nederlandse overheid. Alleen al in Nederland draagt de Oorlogsgravenstichting zorg voor 12.060 oorlogsgraven in meer dan 1000 plaat-
sen. Het gaat om 2.151 Nederlandse-, 7.944 gemenebest- en 1.965 andere geallieerde oorlogsgraven. Graven van militairen, maar voor 73% ook burgers, die vanaf de Tweede Wereldoorlog en later tijdens vredesmissies zich daadwerkelijk tegen de vijand hebben verzet en daarbij het leven lieten. Consulsysteem In bijna elke gemeente in Nederland bevindt zich wel een oorlogsgraf. Doordat de stichting onmogelijk overal ter plekke zelf haar zaken kan behartigen, is in 1964 het consulsysteem ingesteld, waarbij consuls, als plaatselijke toezichthouders en als ‘ogen en oren’ voor de Oorlogsgravenstichting fungeren, bijvoorbeeld om aan te geven als er iets met een oorlogsgraf mis is. Op dergelijke signalen komt de stichting in actie om, als maatschappelijke eretaak, het in standhouden van de graven te garanderen. De consuls worden officieel benoemd door de burgemeester. De heer Buscop werd nog benoemd door burgemeester Van der Harst, in 1974, en heeft dus maar liefst 39 jaar lang zijn werk verricht, binnen de voormalige gemeente Oostflakkee. Als lokaal vertegenwoordiger van de Oorlogsgra-
In aanwezigheid van de burgemeester heeft de heer Buscop (m.) zojuist de gouden erespeld uitgereikt gekregen door algemeen directeur Flieringa van de Oorlogsgravenstichting. Foto: Hans Villerius venstichting droeg hij zorg voor de in- en externe contacten met betrekking tot het onderhoud van de oorlogsgraven. Maar vanwege zijn gezondheid én het verbreden van het werkterrein na de gemeentelijke herindeling, heeft
de heer Buscop besloten zijn functie neer te leggen. Hij heeft de werkzaamheden altijd met veel inzet en op een goede wijze gedaan. Voor de nieuwgevormde gemeente Goeree-Overflakkee is inmiddels de heer B. Flikweert tot
Weer prijs bij De Goudsmid MIDDELHARNIS - In de feestmaandactie van De Goudsmid te Middelharnis valt wekelijks een prijs te winnen. In regionale kranten en folders laat goudsmid Ruud Kaptein iedere week een bon plaatsen die, ingevuld, in de winkel (Zandpad 162) ingeleverd kan worden en waarmee kans gemaakt wordt op het winnen van een prachtig sieraad van het merk Rosa Di Luca, naar keuze uit de folder die onlangs van dit merk werd verspreid. De prijsuitreiking van de tweede actieweek vond afgelopen dinsdag plaats. Als winnaar kwam nu Marjoleine Wesdorp uit Middelharnis uit de bus. Ze had een prachtige zilveren hanger met collier uitgezocht en kreeg die dinsdagmorgen in de winkel cadeau. Wie de komende weken voor een prijs in aanmerking wil komen maar niet (meer) de folder van Rosa Di Luca heeft liggen, kan deze gewoon in de winkel op komen halen. “Geheel vrijblijvend, zonder enige koopverplichting”, voegt Ruud Kaptein er lachend aan toe, “want mensen zijn hier gewoon altíjd welkom!” (Tekst en foto: Hans Villerius)
Openingstijden Kerst/Oud en Nieuw: ma. 23-12, di. 24-12, vr. 27-12, za. 28-12: 9.00-17-00 uur. ma. 30-12, di. 31-12, do. 02-01, vr. 03-01, za. 04-01: 09.00-17.00 uur.
Rigoni di Asiago
Ecoland
Alle varianten, bijv. Kastanjehoning 300 gram
Alle varianten 150-330 gram
Honing
Noten en pinda’s
4.49-5.99
2.99-4.69
4.19
KO
Simon Lévelt
Alle varianten Per pakje
Diverse varianten, bijv. Organico Dolce 250 gram
Koffie
3.99
2.99-3.69
2.99
3.49 De Rit
Costa del Tapas
Kaas snacks
Het Duivelands Mannenkoor heeft recentelijk een prachtige nieuwe Kerst-cd opgenomen.
- Ouddorp; Wim Grinwis, Bokweg 22, telefoon : 682455 - Dirksland; Robert van der Wielen, Dahlia 9, telefoon : 600198 - Middelharnis; Leendert Struik, Dirk Bosstraat 2, telefoon : 847338 - Nieuwe Tonge; Krijn Bolle, H.J van Beijerenlaan 57, telefoon : 652560 - Ooltgensplaat; Adrie van Gurp, Oudedijk 14, telefoon: 06-11075354
koor wordt, in samenwerking met het Eilanden-Nieuws, een actie gehouden die tot en met 31 december loopt. U kunt bij de hierboven vermelde adressen de Kerst-cd aanschaffen voor 15 euro en er wordt van iedere verkochte cd 2,50 euro overgemaakt naar Woord en Daad voor hulp aan de Filipijnen.
Tapas
Alle varianten 100 gram
Verkoopadressen:
Op deze manier hoopt het Duivelands Mannenkoor dat er veel cd’s hun weg zullen vinden naar geïnteresseerde koorliefhebbers en dat er een mooi bedrag kan worden overgemaakt naar Woord en Daad. Voor verdere informatie en/of uitnodigingen voor zangavonden of concerten, zie: www.duivelandsmannenkoor.nl
25RT% ING
Pukka
Thee
Kerst-cdactie Filipijnen Het koor heeft 80 leden en staat onder leiding van Dinant Struik, de organist is Stephan Folmer. De professionele opname, verzorgd door STH-records, bevat bekende en minder bekende Kerstnummers terwijl er ook enkele Psalmen (89, 118, 132) zijn opgenomen. Het is een heel afwisselende cd geworden waaraan nogal wat musici hebben meegewerkt. Andre van Vliet bespeelt de vleugel, Gerlinda van den Berg en Corrie Wielink (Duo Friends) de panfluit en viool, Marieke Wielink dwarsfluit en er worden ook enkele nummers solo gezongen door Jaco van Housselt (tenor) en Wijnand den Hertog (bariton). Omdat er, naast de dirigent, nogal wat Flakkeese leden lid zijn van het Duivelands Mannen-
nieuwe consul van de Oorlogsgravenstichting benoemd. De gemeente Goeree-Overflakkee heeft na de herindeling 20 Nederlandse oorlogsgraven en 30 geallieerde oorlogsgraven.
Diverse varianten 135-190 gram
2.29
2.29-4.99
10RT% ING
1.99 Ecomade
Croissants roomboter 4 stuks
1.99
1.79
KO
De Kleinste Soepfabriek
Soep
Diverse varianten, bijv. Pittige Groninger Mosterdsoep 400 ml
3.99-4.99
3.99
Aanbiedingen zijn geldig t/m di. 24 december. Zetfouten, prijswijzigingen en uitverkochte artikelen voorbehouden. De in de advertentie genoemde prijzen zijn adviesprijzen.
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Hommelplaag Ik stuur u hierbij foto’s van insecten die een ware plaag vormen in ons huis. Wat zijn het voor insecten en hoe kunnen we ze bestrijden? Antwoord: U heeft last van hommels. In Nederland komen ongeveer 29 soorten hommelsoorten voor. Hommels zijn zachtaardige insecten die van groot belang zijn voor de bestuiving van onze planten. In tegenstelling tot wespen, gedragen hommels zich niet agressief. Ook komen ze niet op onze zoetigheden af als we gezellig buiten zitten. Laat in de zomer sterft de hommelbevolking uit, er blijven alleen enkele nieuwe koninginnen over, die overwinteren en in het volgende voorjaar een nieuw nest gaan beginnen. Hommelnesten kun je tegenkomen zowel in en om het huis. Spouwmuren worden vaak hiervoor gebruikt. Is de spouw geïsoleerd, dan is het isolatiemateriaal uitstekend te gebruiken om er een nest van te maken. Wilt u geen nest in de spouwmuur, dan kunt een metalen hekje voor de opening(en) in de spouwmuur aanbrengen. De hommel is een beschermde insectensoort. Geven de hommels op enige manier overlast en u vindt een nest, dan zou u dit nest kunnen verplaatsen. Er zijn speciale hommelnestkastjes te koop. Hommels steken eigenlijk alleen als er gevaar dreigt. Het verplaatsen van hun nest kunnen/zullen ze als gevaar zien. Daarom is het verstandig om het verplaatsen aan een specialist over te laten. Waarom kerstgeschenken? Waarom stuurt men elkaar juist tegen Kerstmis relatiegeschenken? Wat is de achtergrond daarvan? Antwoord: Het geven van geschenken is al zo oud als de mensheid. De oudste volkeren boden hun goden offers aan. De jongeman klopte met iets moois aan bij de ouders van een meisje, om hun dochter tot bruid te verkrijgen. U kent de verhalen over de zeevaarders die op hun reizen naar Afrika spiegeltjes en gekleurde kralen meenamen voor de inlanders. Diplomaten brachten juist erg kostbare cadeaus mee voor de afgevaardigden van de regeringen die zij te vriend
wilden houden. Bedrijven pogen met relatiegeschenken hun cliënten gunstig te stemmen, zodat zij klant blijven en/of (nog) grotere bestellingen gaan doen. Dat die attenties tegenwoordig met Kerstmis worden aangeboden, is nog een uitvloeisel van een oud bijgeloof, dat je het nieuwe jaar goed begint als je dan iets ontvangt, of allerlei nieuwe zaken of een flinke wintervoorraad in huis hebt. En nadat het geven van kerstcadeaus in familieverband uit het buitenland naar ons land overwoei, is het relatiegeschenk soms uitgegroeid tot een compleet kerstpakket.... Luchtiger oliebol Ik heb er elk jaar moeite mee om de oliebollen even luchtig te krijgen als mijn moeder ze vroeger bakte. Hierbij mijn recept. Weet u soms wat ik fout doe? Antwoord: Dat recept is goed, maar u gebruikt een keukenmachine die wel alle bestanddelen door elkaar mengt, maar er geen lucht door slaat. U kunt uw beslag alleen maar luchtig krijgen als u dat enige tijd op de ouderwetse toer met de hand bewerkt en die hand daarbij flink omhoog haalt, zodat er werkelijk lucht in uw deeg komt. Gebruik ook lauwe melk i.p.v. koude uit de koelkast. Laat verse gist in een kopje melk oplossen, alvorens die door uw beslag te doen. Voeg de eieren pas toe als de massa gaat binden. Als ze daarna glad is, mogen de basterdsuiker en het zout erbij en dan moet u het beslag zeker nog 8 à 10 minuten met de hand blijven kloppen, alvorens u de (tevoren gewassen, geweekte en uitgelekte) krenten en rozijnen er door mag roeren. Tot slot een theedoek er over en op een warm plekje, waar het niet kan tochten, laten rijzen tot het bijna helemaal gerezen is. Nu nog even met een houten lepel doorroeren. Het deeg zakt wel inéén, maar u dekt het weer af met
de doek en laat het verder rustig rijzen. Controleer met een stukje brood of de olie de juiste temperatuur heeft voor u gaat bakken en houd haar op die temperatuur, want de olie kan snel afkoelen. Ruiten pekelen? Wegen worden met pekel ontdooid. Kun je bevroren autoruiten bijv. met warm zout water van ijs ontdoen? Antwoord: Probeer dat maar niet, want dat koelt dadelijk af bij de eerste aanraking met het ijs en als het ‘s morgens nog hard vriest, bestaat de kans dat u het vriespunt er niet voldoende mee verlaagt. Dan wordt de ijslaag op de ruiten nog dikker, en kan er smeltwater tussen de sponningen, scharnieren en sloten lopen en daar weer ijs vormen. Het is al voorgekomen, dat de portieren niet meer open of dicht konden. Voor de auto en voor het milieu zijn dgl. toevoegingen als pekel en antivries ook niet best. Soep met sliertjes De laatste tijd lost de vermicelli helemaal op als je een grote pan soep klaarmaakt en kleine bakjes wilt vullen voor in de diepvries. Wat kan de oorzaak zijn dat ze helemaal tot pap kookt? Antwoord: Zoals u reeds vermoedde is er iets aan de samenstelling van de vermicelli veranderd. Daarom mag de soep niet lang meer doorkoken met die sliertjes erin. Voeg de vermicelli er pas aan toe als de soep klaar is en het kookpunt bereikt heeft. Dan het vuur uit, deksel erop en de pan een kwartier laten staan. In de hete soep wordt de meelspijs voldoende gauw gaar. Daarna flink af koelen, dan de kleine bakjes tot de rand met deze massa vullen, luchtdicht sluiten en diepvriezen.
GOEREE-OVERFLAKKEE Alle vestigingen van Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta hebben tijdens de feestdagen te maken met andere openingstijden: •
•
•
In de krant van 31 december 1968 stond een artikeltje waarin werd vermeld dat het bejaardencentrum
in Melissant haar eerste bewoners mocht begroeten.
Tot 2014 te zacht en flink wisselvallig Na de opvallend winterse decembermaanden van 2009 en 2010 die grossierden in sneeuw en vorst, zijn de laatste drie laatste maanden van het jaar zacht en wisselvallig verlopen tot nu toe. Overigens is een zachte maand december veel normaler dan zo’n maand met veel sneeuw en ijs. Op dit moment kunnen we voorzichtig concluderen dat de kans op winterkoude uiterst klein is in het tijdpad tot 2014. De belangrijkste weersystemen zijn niet voornemens grote veranderingen te ondergaan en het zeer strakke zonale (west-oost) plaatje blijft gewoon bestaan de komende tijd. Via Canada en het noorden van de VS van Amerika wordt al enkele weken achtereen zeer koude lucht uitgestort richting de Atlantische Oceaan. Daardoor ontstaan aan de lopende band zeer diepe depressies in de regio Groenland die vervolgens in de straalstroom worden geabsorbeerd en meegenomen naar Noordwest-Europa. De afgelopen dagen werd al een ongewoon diepe depressie geprojecteerd op de weerkaart voor 25 december aanstaande met een kerndruk van maar liefst 914 millibar bij IJsland. Of de druk daadwerkelijk zo laag wordt in die regionen valt te bezien. Waarschijnlijk zal een stand van 930-940 millibar iets realistischer zijn straks. Deze megadepressies komen dan uiteindelijk aan in de wateren nabij IJsland. De daarmee samenhangende frontale systemen geraken vervolgens tot in het Noordzeegebied en geven ons zo nu en dan regen of enkele buien. Dit sterk dynamische weerbeeld is karakteristiek voor onze Nederlandse winterseizoenen die bijna altijd onder flinke invloed staan van de roerige Atlantiek. Het staat buiten kijf dat Kerst in Zuidwest-Nederland (vrij) zacht en wisselvallig gaat verlopen. Geen witte Kerst dus dit jaar, maar mogelijk wel een ‘wilde’ Kerst gezien de hoeveelheid wind die in de weerkaarten zit. In potentie is er zelfs stormgevaar rond/tijdens Kerst, maar de exacte windsnelheid op de Eilanden is pas zo’n 24 uur tevoren te bepalen. Het kan dus even flink gaan waaien. De allerlaatste modelberekeningen geven nu voor 25 en 26 december juist weinig wind aan doordat de windbepalende depressie pal boven, of net zuid van Nederland kan geraken. De vrijdag is een prima dag met flink wat zon en we halen tot ruim 8 graden. In het weekend bereiken nieuwe waterdragers ons alweer en is het een stuk somberder buitenshuis. Extra weerinfo via www.weerprimeur.nl
Personal Touch Travel Reisadviseur
Gewijzigde openingstijden Bibliotheek
Eerste bewoners voor bejaardencentrum Melissant
17
•
Op dinsdag 24 december, kerstavond, zijn de vestigingen Abbenbroek, Oude-Tonge en Zuidland ’s avonds gesloten. Alle vestigingen van Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta zijn op eerste en tweede kerstdag gesloten (woensdag 25 en donderdag 26 december). Oudjaarsdag, dinsdag 31 december, zijn vestiging Abbenbroek, Oude-Tonge en Zuidland ’s avonds gesloten. Vestiging Ouddorp is ’s middags ook gesloten. Daarnaast zijn alle vestigingen van Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta gesloten op nieuwjaarsdag, woensdag 1 januari.
Volg de Bibliotheek ook op Facebook en via Twitter.
Er is een nieuwe en ideale manier om reizen te boeken. Gertrude Brinkman komt als Personal Touch Travel Reisadviseur thuis of op kantoor langs. 'Samen kunnen wij elke reis boeken die u wenst. U hoeft er de deur niet voor uit, u hoeft niet urenlang op het internet te zoeken en u boekt uw reis bij een SGR gecertificeerd betrouwbaar bureau, dat werkt met de ANVR voorwaarden. Dit betekent dat u, mocht er onverhoopt iets misgaan met de reis, dit altijd via Personal Touch Travel kunt reclameren. Bij de meeste internetboekingen is dit niet het geval'. Gertrude Brinkman is sinds kort als zelfstandig ondernemer binnen de Personal Touch Travel franchiseformule werkzaam. 'Ik heb ruim 10 jaar ervaring in de reisbranche, waarvan 9 jaar bij Globe Reisburo. Na het faillissement van Globe heb ik de stap gezet om voor mezelf te beginnen. Ik ben gespecialiseerd in maatwerkreizen, maar natuurlijk kunt u voor alle soorten reizen bij mij terecht. Als zelfstandig ondernemer ben ik graag bereid een extra stap te zetten voor mijn klanten.' Belangstellenden kunnen contact opnemen via telefoonnummer 06-46625239 of via het volgende emailadres: gertrude.brinkman@personaltouchtravel. nl om een afspraak te maken. 'Daarbij kunt u eventueel alvast aangeven wat voor reis u wilt boeken. Ik kom op de afgesproken datum en tijd naar de plaats die u het beste uitkomt: thuis, op kantoor of een andere locatie, maar tele-
fonisch of per mail kan natuurlijk ook. Vervolgens nemen wij uw reiswensen door, waarbij ik u van deskundig advies zal voorzien. Via mijn professionele reserveringssystemen, kan ik alles doen wat een reisagent op het reisbureau ook kan. Ik beschik ook over Belgische en Duitse reserveringssystemen, zodat ik veel mogelijkheden kan bieden. U kunt bij Peronal Touch Travel alle reizen boeken die u ook bij een 'stenen' reisbureau kunt boeken, inclusief extra services als verzekeringen en autohuur. U betaalt exact dezelfde prijzen als in het reisbureau.
Voor meer informatie, surf naar www.personaltouchtravel.nl/ adviseur/gertrude-brinkman.nl
Stellendam Voorstraat 104a
1977 140 m² 4 € 499.500,- k.k.
Bouwjaar: Woonopp: Aantal kamers: Vraagprijs:
struijkstruijk.nl tel. 0187 47 02 72
Bezuijen bemiddeling bemiddeling bij al uw aan- en verkopen
Een 2/1 kapwoning op een heel rustig plekje. Op ongeveer 757 m2 eigen grond, met garage. In Ouddorp gelegen en op loopafstand van het mooie duingebied “de Middelduinen”. Prins Hendrikweg 16 - Ouddorp - Vaste prijs: €198.000,00 k.k. Aangeboden door Woningbouwvereniging “Beter Wonen”, inschrijven t/m 15 januari 2014.
Herkingen Peuterdijk 53-31
Jaar in jaar uit een mooie rente!
1993 75 m² 4 € 115.000,- k.k.
www.de3linden.com tel. 0187 60 04 25 * De actie loopt van 2 december 2013 tot en met 31 januari 2014. Vraag naar de voorwaarden of kijk op www.regiobank.nl.
Spaa en kri r € 750 j uniekeg een set mo cadea kken u!*
Bouwjaar: Woonopp: Aantal kamers: Vraagprijs:
Oude-Tonge Molendijk 53
Woonopp: Aantal kamers: Vraagprijs:
168 m² 6 € 185.000,- k.k.
struijkstruijk.nl tel. 0187 47 02 72
Dirksland Gerbera 6
Koolweg 32 | Ouddorp | telefoon 0187 - 68 48 68 E-mail info@bezuijenbemiddeling.nl | internet www.bezuijenbemiddeling.nl
Middelharnis Frans Halslaan 27
Bouwjaar: Woonopp: Aantal kamers: Vraagprijs:
1972 161 m² 5 € 349.000,- k.k.
struijkstruijk.nl tel. 0187 47 02 72
Goedereede Jongkoenstraat 13
Van Dis Ass.-en Financieringskantoor Ring 54-56 3241 CS MIDDELHARNIS T (0187) 48 55 37 E info@vandis.nl I www.vandis.nl
Kom uiterlijk 31 januari 2014 bij ons langs en regel het direct.
In rustige wijk gelegen tussenwoning met tuin en berging
OUDDORP DE GRACHT 17
Aantrekkelijk lage vraagprijs
€ 199.000 kk.
Bouwjaar 1993, 150 m2 eigen grond. 297 m3 inhoud. Begane grond: hal, toilet, woonkmr. open keuken met inb.app. Plavuizen vloeren. 1e verdieping: Overloop. 3 slaapkmrs. Badkmr. 2e verdieping: Zolderruimte met vaste trap (extra slaapkmr. mogelijk)
Bouwjaar: Woonopp: Aantal kamers: Vraagprijs:
1991 125 m² 4 € 199.500,- k.k. de3linden.com tel. 0187 60 04 25
Bouwjaar: Woonopp: Aantal kamers: Vraagprijs:
1977 145 m2 6 € 299.500,- k.k.
de3linden.com tel. 0187 60 04 25
Uitstekend onderhouden appartement met berging en royale tuin op zuidoosten Bouwjaar 2008, 206 m2 eigen grond, inhoud 329 m3. Begane grond: hal, toilet, badkmr. met luxe sanitair, woonkmr, halfopen keuken met inb. app. Verdieping: overloop, ruime slaapkmr. splitsing in 2 mogelijk, 2 inloopkasten. Inpandige berging. Aangelegde tuin met terras. Voor meer details zie onze website.
STELLENDAM
Mr. IMAN CAUSTRAAT 25 Scherpe bodemprijs/Tijdelijke huur mogelijk
€ 165.000 kk. Mr. Iman Caustraat 17 | 3251 AP Stellendam tel. 0187-492384 | www.klassemakelaardij.nl
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Onze Vader Els Florijn 2013, Uitgeverij Mozaiek Verschijnt januari 2014 96 blz., € 5,95 ISBN 9789023994633 “Er glijden tranen langs de rimpels in haar wangen. Ze snuift luid. ‘Hoe kun je’, zegt ze dan. En opnieuw hoor ik, net als de vorige keer, een scherpe klank tussen haar verdriet door, ‘hoe haal je het in je hoofd. Vervloekt ben je als je hiermee doorgaat.” Ayaan vlucht naar Nederland. Ze is getraumatiseerd door de verschrikkingen die ze als vluchteling meemaakte in Kenia. Met een leugen komt ze Nederland binnen. Het enige dat ze bij zich draagt is een klein doosje. In het asielzoekerscentrum ontmoet ze Nadifa, een verre nicht. Om Nadifa en de andere bewoners van het azc niet voor het hoofd te stoten verzwijgt ze al die tijd de inhoud van het kleine gesloten doosje dat diep weggestopt ligt onder haar bed. Na verloop van tijd bevalt Ayaan van haar zoontje Abdi. Ayaan begint een beetje te wennen aan haar nieuwe bestaan in Nederland en ze krijgt een eigen huis toegewezen. Al die tijd is Nadifa als een moeder voor Ayaan en haar zoon. Maar het leven valt Ayaan zwaar. ‘s Nachts wordt ze gekweld door angstdromen over haar verleden. Overdag vindt ze troost in de zorg voor Abdi, haar kleine zoon en kunstenaar. Abdi maakt wonderlijke tekeningen. De inhoud van de tekeningen bepaalt Ayaan opnieuw bij de inhoud van het
kleine doosje. “Terwijl ik het eigenlijk niet wil, loop ik toch naar boven. Daar staat het doosje. Onder mijn bed. Verstopt, verborgen. (…) Ik kan het niet helpen dat mijn blik naar de straat glijdt, naar de straat die ik door de vitrage open en bloot buiten zie liggen, en waar zomaar iedereen voorbij kan lopen. “ In uw straat Het openen van het doosje brengt verstrekkende gevolgen met zich mee - het verandert het leven van Ayaan voor altijd. Els Florijn (1981) schreef deze novelle in opdracht van stichting Gave. Voor ze begon met schrijven voerde ze diverse gesprekken met vluchtelingen. Hun levensverhalen hebben haar geraakt en ontroerd. Het resultaat van deze gesprekken is een verweving van feit en fictie waaruit het verhaal van Ayaan ontstond. Florijn merkte door alle verhalen die ze hoorde dat God ook juist onder vluchtelingen op een bijzondere manier werkt. “Met dit boekje heb ik geprobeerd om een van die bijzondere mensen dichterbij te brengen. Een vrouw als deze vrouw woont in Nederland. In uw straat, misschien. Ze doet boodschappen in uw supermarkt. Ze zit bij u in de trein, haar kinderen spelen met uw kinderen. Laat haar niet alleen.” De novelle ‘Onze Vader’ maakt indruk. Het inlevingsvermogen en de liefde waarmee Florijn over het leven van vluchtelingen schrijft laat je niet meer los. Het sobere taalgebruik versterkt de inhoud van dit krachtige verhaal. Stichting Gave, EO Visie en Ark Mission gaven deze novelle in december
hij van huis is een vreemd soort heimwee naar vroeger aanwezig. Een preek over de tekst uit Mattheus 16 (‘Want wat baat het een mens zo hij de gehele wereld gewint en lijdt schade zijner ziel?’) en een gesprek met het meisje dat hij nooit kon vergeten zorgen ervoor dat hij op een tweesprong in zijn leven komt te staan.
cadeau aan alle abonnees van EO Visie. In januari 2014 verschijnt de handelseditie bij uitgeverij Mozaïek. Voor meer informatie: www.gave.nl, www.arkmission.nl
De vrijwilliger van 1830 W. Schippers 2013, Uitgeverij De Ramshoorn 238 blz., € 13,95 (€ 9,95 voor abonnees) ISBN 9789461150455 De achttienjarige onderwijzer Albert is ontevreden over het leven dat hij leidt. Zijn werk op de dorpsschool vindt hij over het algemeen maar een saaie bedoening. Hij droomt over een avontuurlijk en vrolijk bestaan, ver weg van zijn oude geboortedorp. Zijn vader, de oude bovenmeester, is een liefdevolle en milde man met een groot hart voor zijn kinderen. Hij maakt zich grote zorgen om het onrustige gedrag van zijn oudste zoon. De achttienjarige Albert is een moedige jongen. Tijdens een strenge winter wordt er geschaatst op het ijs van ‘De Welle’ en als Karel Loderman, de zoon van een rijke koopman, in een wak rijdt wordt hij door Albert gered van de verdrinkingsdood. De ouders van Karel zijn de redder van hun enige zoon diep dankbaar. Albert krijgt uit dankbaarheid een studiebeurs aangeboden om samen met Karel aan de Leidse Universiteit te gaan studeren. De uitdrukkelijk wens van de ouders van Karel is hierbij dat Albert hun zoon
19
‘in toom houdt’. De onbezonnenheid en wispelturigheid van Karel Loderman is namelijk wijd en zijd bekend. Karel kan het gezelschap van Albert maar moeilijk missen en hij verhindert met regelmaat een bezoek van Albert aan zijn ouderlijk huis. De studievrienden delen lief en leed. In 1830 breekt de oorlog uit met België en de studenten melden zich als vrijwilligers aan. Onder leiding van de Prins van Oranje trekken de vrienden te voet via Noord-Brabant naar Brussel: een spannende en gevaarlijke veldtocht die in de buurt van Brussel wordt beslecht. Een oorlog met Frankrijk dreigt en de vrede wordt getekend. Al voor hij als vrijwilliger het leger ingaat raakt Albert meer en meer vervreemd van zijn wortels die diep geankerd waren in het christelijk geloof. Toch blijft er gedurende de zes jaar dat
Autobiografisch W. Schippers schreef deze historische roman met veel kennis van zaken. Zoals gebruikelijk in zijn boeken komen ook in ‘De vrijwilliger van 1830’ enkele autobiografische aspecten aan de orde. Schippers moest een broer missen doordat deze door het ijs zakte. En net als Karel Schinkels had Schippers een broer met de naam Jakob. Bij het voorval van het mank lopende paard kon Schippers zijn kennis over het beslaan van paarden volop kwijt. In ‘Herinneringen’ schrijft Schippers: ‘’t Kon toch zo echt gezellig zijn in die oude, zwart berookte smederij als in de zomer de dubbele deuren vlak voor de hoefstal wijd open stonden en ik vlak voor het opgeschoven raam aan de werkbank bezig was met een of ander karweitje, dat voor mij als beginnende smidsleerling altijd belangwekkend was.’ Sfeervolle natuurbeschrijvingen tonen aan dat Schippers een scherp oog voor detail had.Het 32e deel in de Schippers serie werd opnieuw uitgegeven door uitgeverij De Ramshoorn. De eerste druk van dit boek vond plaats in 1939 door Uitgeverij Groen te Leiden. Hier en daar werd het taalgebruik aangepast aan de huidige tijd.
80 “Ja, ja, morgen zal ik weer met hen spreken, we zullen het bezien, er is nog ruim voldoende tijd. Het zijn een stel kwakzalvers, stuk voor stuk. Ze geven een patiënt nooit enige kans zijn gezond verstand te gebruiken.” Na enige ogenblikken, toen Malcolm dacht dat hij in slaap was gevallen, zei de markies plotseling: “Wat bedoel je eigenlijk met een wettelijk recht?” “Dat er vast een manier bestaat waarop je de een voogd maakt over de ander.” “Ja, natuurlijk. Maar dat zou tamelijk raar zijn nietwaar? Ik bedoel, een visser als voogd over een markiezin. Ze zeggen dat er niets nieuws onder de zon is, maar dit is toch wel tamelijk vreemd.” Malcolm was dolblij dat hij de markies nu hoorde spreken met iets van zijn oude veerkracht en daarom kon hij nu alles van zijn meester verdragen. Daarom verdedigde hij zichzelf in de hoop zijn heer wat vermaak te geven. Maar tegelijkertijd genoot hij zelf van de gedachte alleen al aan een leven in dienst van Lady Florimel. “Oh, het zou raar genoeg zijn, mijnheer, ongetwijfeld, maar de mensen moeten niet zo vlug raar opkijken van iets, zeker niet als het eerlijk en recht door zee is. Ze zouden me in ieder geval mijn rechten niet kunnen ontzeggen, Lady Bellair of wie dan ook, of ze me zelfs ontnemen.” “Maar er zouden rechters kunnen zijn en grote kosten...” “U zou me genoeg kunnen nalaten om uw wil ten uitvoer te brengen.” “En wie zou er dan op toezien dat alles juist ten uitvoer wordt gebracht?”
“Mijn eigen geweten, mijnheer, of eventueel meester Graham, zo u wilt.” “Maar hoe zou je zelf in je onderhoud voorzien?” “Oh, laat dat maar aan mij over, mijnheer. Denk alleen niet dat ik iets van u verwacht. Ik hoop dat ik daar voldoende eergevoel voor heb. ledere cent wordt aan haar besteed of anders apart voor haar gelegd.” “Het is een gedurfd voorstel!” zei de markies zonder een zweem van spot, wat Malcolm meteen opviel. De volgende dag kwam zonder enige verbetering en weer kwamen zijn geneesheren bij hem aandringen, maar opnieuw weigerde hij vriendelijk doch zeer beslist. Enige dagen later weigerde hij weliswaar niet langer, maar van enige voorbereidingen wilde hij nog niet weten. Uren werden dagen en dagen werden tot een week, toen ze uiteindelijk hem een dringend verzoek deden naar hen te luisteren. “Nonsens!” antwoordde de markies. “Mijn been wordt steeds beter. Ik voel in ‘t geheel geen pijn, eigenlijk niets dan een ietwat vaag gevoel. Jullie belachelijke medicijnmeesters!” “U bent in het grootste gevaar, edele heer. Als het nu maar niet reeds te laat is.” “Als het dan toch moet, dan morgen maar. Vandaag zou ik er niet tegen kunnen dat mijn haar geknipt wordt, laat staan mijn been afgehakt. Wat een banale gedachte!” Terwijl hij dat zei, trok hij wit weg en schokschouderde, als schrok hij van zijn eigen woorden. Toen de volgende dag kwam, zou er
geen chirurg in het land zijn geweest die zijn been afgezet had. Hij keek zijn heelmeesters in het gezicht en leek voor het eerst overtuigd van de noodzaak van de ingreep. “Doe maar wat u goeddunkt”, zei hij, “ik ben klaar.” “Vandaag niet, edele heer, vandaag bent u er niet toe in staat,” was het vertwijfelde antwoord. “Ik begrijp het,” antwoordde de markies waarna hij krijtwit werd en zijn hoofd afwendde. Toen mevrouw Courthope suggereerde dat Lady Florimel gehaald moest worden, werd hij zo woedend dat hij haar aansprak met een taal die hopelijk niet eerder tegen een vrouw werd gesproken. Ze reageerde verbazingwekkend rustig, maar kon een traan niet bedwingen. De markies zag het en was getroffen. “U moet zich niets aantrekken van het humeur van een stervende man,” zei hij. “Het is niet om mezelf, mijnheer,” was het antwoord. “Ik weet waarom het is, u denkt dat ik niet kan sterven en u hebt gelijk. Nooit was er een minder geschikt voor de hemel.” “Zou u dan geen geestelijke willen zien, mijnheer?” suggereerde ze snikkend. “Een geestelijke!” riep hij uit. “Wat zou hij me meer kunnen vertellen dan dat ik verloren ben, een feit dat ik beter weet dan hij. Tenminste, als het allemaal geen hersenspinsels zijn. Ik heb dat veertig jaar geloofd.” “Oh, mijnheer, gooi toch uw laatste mogelijkheid niet overboord!” “U gelooft toch niet dat ik een kans heb, wel? Arme ziel, je weet niet beter.”
“De Heere is genadig.” De markies lachte, althans, hij probeerde het, faalde echter en grijnsde vervolgens. “Mijnheer Cairns zou u maar al te graag bezoeken, mijnheer.” “Ik heb geen enkel vertrouwen in hem als dominee. Ik ben erg slecht geweest en God weet dat. Maar zijn hulp wil ik niet accepteren.” “Dat wil zeggen, als u een keus zou hebben,” zei mevrouw Courthope, enigszins haar gemoed temperend. Toch waren zijn woorden niet half zo onverschillig als het haar toescheen. Midden in de nacht, toen Malcolm aan het bed zat en dacht dat de markies sliep, sprak hij plotseling: “Morgen moet je naar Aberdeen gaan, Malcolm.” “Prima, mijnheer.” “En breng mijnheer Glennie, de advocaat, mee terug.” “Ja, mijnheer.” “Ga dan nu naar bed.” “Ik blijf liever bij u, mijnheer. Ik zou geen moment mijn ogen kunnen sluiten, omdat ik hier wil zijn.” De markies gaf toe en Malcolm bleef de hele nacht bij hem. Hij lag maar te woelen, doezelde af en toe weg en mompelde onverstaanbare woorden. Soms kwam hij dan ineens overeind en vroeg om brandy en water, maar hij was even tevreden met de limonade die Malcolm hem dan gaf. De volgende dag maakte hij ruzie om ieder woord dat hij wisselde met mevrouw Courthope en vergat constant dat Malcolm weg was, waardoor hij maar naar hem bleef vragen. De pijnaanvallen werden steeds heviger, afgewisseld
door momenten van dufheid. Het duurde lang voordat Malcolm terugkeerde. “Is mijnheer Glennie bij je?” vroeg de markies zwakjes. “Ja, mijnheer.” “Zeg hem dat hij meteen hier komt.” Toen Malcolm met de advocaat terugkwam, vroeg de markies hem een tafel naast het bed te zetten, vier kaarsen aan te steken en verder alles gereed te zetten om te kunnen schrijven. Toen dat allemaal gereed was, stuurde de markies hem naar bed.
38 De getuige Voordat Malcolm zelf wakker werd, had de markies hem al laten roepen. Toen hij de ziekenkamer binnenkwam, was meneer Glennie verdwenen. De tafel was verwijderd en in plaats van het zachte licht van de kandelaren werd de kamer verlicht door het bleke zonlicht dat door de ramen scheen. De markies zag er vreselijk uit, maar zat rechtop een glas chocolademelk leeg te lepelen. “Hoe gaat het nu met u, mijnheer?” vroeg Malcolm. “Bijna helemaal goed,” was het antwoord. “Maar ik denk dat die stomme kwakzalvers het me zo moeilijk maken!”
Dorpstienden 3
Kerstnachtdiensten bij Kaarslicht Doopsgezinde Gemeente Ouddorp
Naast onze gratis vuurwerkactie verloten wij dit jaar wederom een aantal pijlenpakketten. Uw bestelbon is uw lotnummer.
Het gaat om de volgende prijzen: 1e prijs Stargate ter waarde van € 79,95
24 december 2013 20.00 uur: 1e Kerstnachtdienst m.m.v. Country Trail Band 23.00 uur: 2e Kerstnachtdienst m.m.v. Gospelkoor Voorganger in beide diensten: Ds. E.M. de Jong Kerkdiensten tijdens de kerstdagen 1e Kerstdag 10.00 uur: Ds. E.A. van Hoof 2e Kerstdag 10.00 uur: Ds. E.M. de Jong, Kerstsamenzang
2e prijs Gateway ter waarde van € 44,95
Samen werken aan een duurzaam eiland
3e prijs Maxer ter waarde van € 34,95 Let op het geldt uitsluitend voor voorbestellingen. Indien u prijs heeft word deze meegegeven als u de bestelling op komt halen.
De Coöperatie Deltawind u.a. is een vereniging van ruim 1500 leden, met als doel het bevorderen van de productie en het gebruik van windenergie en andere vormen van duurzame energie, alsmede het bijdragen aan duurzame ontwikkeling van Goeree-Overflakkee. De coöperatie is (mede-) eigenaar van 22 windturbines op het eiland Goeree-Overflakkee en heeft diverse nieuwe projecten in ontwikkeling. Voor de dagelijkse bedrijfsvoering beschikt zij over een bedrijfsbureau waarin 7 medewerkers werkzaam zijn. De dagelijkse leiding van het bedrijf ligt in handen van de directeur. Het bestuur stuurt op afstand. Wegens het statutair bepaalde vertrek van een van de bestuursleden zijn wij op zoek naar een
Algemeen Bestuurslid v/m vanaf medio 2014
T!!
VERHUISBERICH
land.
toren 34 te Dirks
naar Water Wij zijn verhuisd
op onze website: Meer informatie uintechniek.nl www.herweijert
Als lid van het bestuur is hij/zij medeverantwoordelijk voor het beleid, de projecten en de organisatie. Circa 10 keer per jaar komt het bestuur hiervoor bij elkaar. Twee maal per jaar is er een ledenvergadering waar het bestuur verantwoording aflegt aan de leden. Alle uit deze werkzaamheden voortkomende werkzaamheden worden gedelegeerd aan de organisatie. Wel wordt van bestuursleden gevraagd bij te dragen aan representatie van het bedrijf.
Wat bieden wij: • • • • •
Watertoren 34 3247www.herweijertuintechniek.nl CL Dirksland
Een actieve en ambitieuze organisatie Een omgeving van betrokken vrijwilligers en bestuursleden Betrokkenheid bij projecten De mogelijkheid om bij te dragen aan een duurzaam eiland Een bestuursvergoeding
Wat wij vragen: • • • • • • • •
Affiniteit met een ledenorganisatie in coöperatief verband Hart voor lokale duurzame ontwikkeling, in woord en daad Gevoel voor een organisatie waar ideaal en praktische uitvoering samen gaan Ervaring met en interesse in communicatiezaken Werk- en denkniveau HBO /universitair Woonachtig op Goeree-Overflakkee Beschikbaarheid van circa 7 uren per maand Gevoel voor humor is een pré
Procedure De functie komt vacant in de ledenvergadering van juni 2014. Het bestuur is op zoek naar geschikte kandidaten voor opvolging, die worden voorgedragen aan de ledenvergadering middels een bindende voordracht. De ledenvergadering benoemt. In januari zullen de eerste gesprekken plaatsvinden.
Informatie
voor al uw
KERSTAANKOPEN
voor al uw kerstkado’s groot en klein moet u bij HET KADOOTJE zijn
groot of klein moet u bij hetGRATIS
EEN RIVERDALE GEURHART OF STER Aroma Diffusers BIJ AANKOOP VAN € 25.00 Word vrienden op facebook Kadootje zijn
Normaal € 85,Tijdens de beurs € 39,95!
bij (het kadootje) en blijf zo op de hoogte van de nieuwste ontwikelingen www.facebook.com/ het.kadootje
Kadobon in te leveren in de maanden januari-februari
Voor informatie over bovenstaande functie kunt u contact opnemen met Gert-Jan van der Valk, voorzitter, tel. 06 5346 4990. Indien u in aanmerking wenst te komen voor deze functie, stuur dan uw reactie vóór 4 januari 2014 naar onze secretaris Lieke Gerris liekegerris@hotmail.com.
Bezoekadres: Coöperatie Deltawind Boezemweg 13X 3255MC Oude-Tonge Algemene informatie over Deltawind kunt u vinden op: www.deltawind.nl Acquisitie naar aanleiding van deze functie wordt niet op prijs gesteld.
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
21
Stichting Onderlinge Zorg Oekraïne blikt terug op 2013 GOEREE-OVERFLAKKEE De Stichting Onderlinge Zorg Oekraïne heeft ook in 2013 weer een actief jaar achter de rug. Hieronder volgt een verslag van de organisatie: “Dankzij de hulp van vele donateurs kon Stichting OZO in 2013 weer veel humanitaire hulp bieden in Oekraïne. Dit geldt niet alleen voor de projecten, maar ook voor de ‘man in de straat’. Heel veel ouderen en gezinnen zijn geholpen door het verstrekken van voedsel, kleding, medicijnen, (medische) hulpmiddelen en woningrenovatie. Maar ook geestelijk voedsel werd verspreid, zoals grootletterbijbels, familiebijbels en evangelisatiemateriaal. Er is nog steeds ontstellend veel nood in Oekraïne. We zijn daarom, naast dank aan de Heere, heel dankbaar voor ieders steun. In onze dank betrekken we ook alle vrijwilligers, die in het belang van Stichting OZO een gedeelte van hun tijd wilden besteden. In 2013 werden er opnieuw drie werkbezoeken gebracht, helaas kon er alleen in januari een transport verzorgd worden. Dit heeft te maken met veranderde regelgeving in Oekraïne omtrent het invoeren van humanitaire goederen. In overleg met onze Oekraïense medewerkers zijn we voor februari aanstaande wel een transport aan het organiseren, maar of dit door kan gaan is nog maar de vraag omdat het nog steeds niet duidelijk is welke goederen er wel of niet ingevoerd mogen worden. Aangezien onze opslagruimte uitpuilde zijn we in ieder geval verheugd dat we een gedeelte van de hulpgoederen kon-
den geven aan Stichting Oosteuropa Werkgroep Middelharnis voor hun werk in Roemenië. U begrijpt dat wij door de ontstane situatie de inname van goederen alleen in overleg kunnen aannemen. De overige werkbezoeken werden afgelegd per vliegtuig en taxi. Oekraïne is dagelijks in het nieuws. De onvrede over het weigeren van de regering, onder druk van Rusland, om aan te haken bij de EU brengt een deel van het volk op de been. De onrust neemt toe en oplossingen worden vooralsnog niet gevonden. In ieder geval blijft er een tergende onrust bestaan bij zoveel mensen die ver onder de armoedegrens moeten leven. Stichting OZO kon in 2013 met de geschonken giften zorgen voor continuïteit van de projecten. In het verzorgingshuis worden achtentwintig ouderen verzorgd en wat zijn ze dankbaar! Ook het boerderijproject is zelfverzorgend en er wordt alles aan gedaan om er nog meer rendement uit te halen. Het polikliniekproject nadert haar voltooiing, evenals de basis- en kleuterschool in Járok. Diverse brandweerkorpsen ontvangen gebruikt Hollands materiaal. Project Algemene Hulp voorziet in een behoefte voor tal van mensen in zeer moeilijke omstandigheden. Ook deden wij nooit tevergeefs een
beroep op onze sponsors als het ging over allerlei aanverwante zaken die belangrijk zijn voor de projecten. Hierbij denken we aan de pas aangeschafte Volkswagen Caddy voor verzorgingshuisdirecteur Jenö, de mooie tuin voor de bewoners, een nieuwe wasdroger, een nieuwe vrieskist, nieuwe kachelbranders, een zonneboiler. Voor op de boerderij spaarlampen, boormachines en accu’s. Daarnaast de opbrengsten van videopresentaties, de actie van ‘de Wegwijzer’ te Middelharnis en de winterseizoenactie van de HHG te Goedereede. Met dank aan alle gevers mocht Stichting OZO heel doelgericht en met bewogenheid voor de allerarmste medemens haar humanitaire arbeid verrichten.
Kerstfeest in Oekraïne.
Het bovenstaande geeft alle reden om onze dank op te zenden tot God, Die alle dingen bestuurt en Zijn zegen heeft gegeven. Daarnaast danken wij alle donateurs voor het vertrouwen in Stichting OZO. Graag roepen wij u op om in het komende jaar Stichting OZO opnieuw een ‘warm hart’ toe te dragen. Uw steun is en blijft hard nodig! Namens alle medewerkers wensen wij u Gezegende Kerstdagen en een voorspoedig 2014. Gedetailleerde informatie over de projecten van St. OZO kunt u vinden door onze website te bezoeken: www.stichting-ozo.nl. Teun Bakker, voorzitter St. OZO
Gift van Auto Wisse voor Moedige Moeders GO DIRKSLAND - Al een aantal jaren sturen Marjan en Jan Wisse van het gelijknamige garagebedrijf geen kerstwensen meer per post naar hun relaties. Dit is niet omdat ze hun klanten niet het allerbeste toewensen, maar de ondernemers kiezen ervoor om het uitgespaarde bedrag aan een goed doel te schenken. Het doel van dit jaar is Moedige Moeders GO. Tekst en foto Adri van der Laan
“We krijgen leuke reacties”, legt Marjan Wisse uit als ze gevraagd wordt naar het draagvlak van hun initiatief. Ze geeft aan dat het versturen van kerstkaarten natuurlijk wel leuk is, maar “binnen een paar weken liggen de kaarten toch weer bij het oud papier”. Een aantal jaren geleden hebben ze er voor gekozen om geen kerstkaarten te versturen. Het hiermee uitgespaarde bedrag zou men schenken aan een goed doel uit de regio. Dit jaar koos men voor de eilandelijke afdeling van Moedige Moeders. Vertegenwoordigers van deze organisatie, Corrie Dupon en Maja Maas namen vorige week de cheque in ontvangst uit handen van Marjan en Jan. Ze waren heel dankbaar dat ze € 500,- op de rekening van hun organisatie konden zetten. De mensen van Moedige Moeders GO leggen uit dat giften heel welkom zijn, zeker in een tijd als nu waar er van alle kanten bezuinigd moet worden. Moedige Moeders GO werd als werkgroep zeven jaar geleden opgericht. Een aantal moeders, met kinderen die verslaafd waren, sloeg de handen ineen en wilden niet alleen elkaar maar ook andere moeders (ouders) ten dienste
zijn in het omgaan met hun verslaafde zoon of dochter. Corrie Dupon, één van de vrouwen van het eerste uur, van Moedige Moeders GO legt uit dat het werk van de organisatie duidelijk in een behoefte voorziet. De hulptelefoon, de inloopbijeenkomsten, de weerbaarheidstrainingen en de voorlichtingsavonden hebben er toe geleid dat het onderwerp ‘verslaving binnen het gezin’ steeds meer bespreekbaar is geworden. Want volgens Corrie en Maja is het nog niet zo gemakkelijk om te erkennen dat één van de gezinsleden verslaafd is aan drugs of alcohol. “Vooral moeders proberen zich er tegen te verzetten en heel ver met de
eisen van de verslaafde mee te gaan en er vooral niet met derden over te praten.” Schaamte, schuldgevoelens en het gevoel te falen in de opvoeding, trekken volgens de Moedige Moeders een zware wissel op de ouders. Hier komt ook nog bij dat men op het eiland niet zo gemakkelijk over dergelijke zaken spreekt vanwege de gesloten cultuur. Opluchting De ervaring van de Moedige Moeders GO is dat het voor veel mensen een opluchting is als men contact opneemt met de organisatie. “En wij staan klaar met een luisterend oor en daar zijn al veel mensen mee geholpen. Het geeft
De overhandiging van de cheque door Marjan en Jan Wisse (rechts) van Auto Wisse aan Maja Maas en Corrie Dupon van Moedige Moeders GO.
voldoening als men vrijuit kan praten met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt of meemaken”, verduidelijkt Corrie Dupon. Ondanks dat de organisatie al zo’n zeven jaar actief is op het eiland, is het karwei zeker nog niet af. “De verleidingen blijven voor de jeugd zeker aanwezig. Er wordt op veel plaatsen gedeald, ook naast scholen en kerken. Het blijft niet alleen belangrijk om verslaving van jongeren te voorkomen, maar ook moeten de ouders erover kunnen praten. Daarom is voorlichting ook een van onze belangrijkste taken”. Het is meestal een lange weg voor een verslaafde - en zijn of haar omgeving - om weer clean te worden. Maja Maas, die zelf verslaafd is geweest, weet het uit eigen ervaring. Ook voor haar omgeving blijkt het moeilijk om haar weer het nodige vertrouwen te geven. “Ik ben twintig jaar verslaafd geweest. Nadat ik van de verslaving af was duurde het wel zes jaar voordat mijn vader mij weer vertrouwde”. Dit wantrouwen is heel herkenbaar voor ouders van verslaafde kinderen. Moedige Moeders GO doet er alles aan om de ouders met dit wantrouwen op een gezonde wijze om te laten gaan. Het bedrag wordt door Moedige Moeders onder meer besteed aan het organiseren van de maandelijkse inloopavonden, waar mensen met hun verhaal terecht kunnen. Maar ook het organiseren van weerbaarheidstrainingen, die gratis toegankelijk zijn, maar wel geld kosten. De eerste training wordt gehouden op maandag 10 februari. Deze en andere activiteiten zijn te vinden op de website www.moedigemoedersgo.nl.
Christelijke nieuwsmedia op gereformeerde grondslag Uitgave: Uitgeversmij. Eilanden-Nieuws b.v. Verschijning: dinsdag huis-aan-huis vrijdag abonnement Tel. (0187) 471020 • Fax (0187) 485736 Postbus 8, 3240 AA Middelharnis Langeweg 13, Sommelsdijk
Advertenties en administratie
• Tel. (0187) 471020 • E-mail: info@eilandennieuws.nl • Tarief per mm € 0,46 excl. BTW. Contracttarieven op aanvraag • Sluitingstermijn zakelijke advertenties: maandag en donderdag 12.00 uur • Sluitingstermijn overlijdensberichten: dinsdag en vrijdag 7.30 uur. Voor foutief geplaatste advertenties als gevolg van onduidelijke advertentieopdrachten kan de uitgeverij niet aansprakelijk worden gesteld. • Bladmanager: Gert Verweij, tel. (06) 50448359 • Advertentieverkoop: e-mail: gertverweij@eilandennieuws.nl
Redactie
• Hoofdredacteur: Adri van der Laan, tel. (0187) 471021 • E-mail: redactie@eilandennieuws.nl Plaatsing van ingezonden berichten kan zonder opgaaf van redenen worden geweigerd.
Abonnementen
Abonnementen (vrijdageditie) zijn bij vooruitbetaling en worden automatisch verlengd. Opzeggingen schriftelijk vòòr 30 november. Wijzigingen twee weken voor ingaan doorgeven.
Rekeningnummers
ING 167930 // Rabobank 3420.01.108
Lid NNP
Van toepassing zijn de Regelen voor het Advertentiewezen (ROTA). Eilanden-Nieuws behoudt zich ten aanzien van de inhoud van deze uitgave en website zowel het auteursrecht voor conform artikel 15 lid 1 sub 4 van de Auteurswet als het databankrecht.
TRAX. THE ORIGINAL REBORN
VANAF € 21.995,-* ONTDEK DE NIEUWE CHEVROLET TRAX.
In de 75 jaar die verstreken zijn sinds de eerste SUV van Chevrolet, hebben wij veel ervaring en kennis opgedaan. Al deze expertise hebben wij samengebracht in de nieuwe Chevrolet Trax, een stoer vormgegeven compacte SUV, die u naast een uitgebreide standaarduitrusting, een hoog veiligheidsniveau en Chevrolet MyLink infotainment, ook energiezuinige motoren biedt. Ontdek de nieuwe Chevrolet Trax nu bij uw Chevrolet dealer. *Genoemde prijs is exclusief opties en kosten rijklaar maken. Wijzigingen in prijs en model, evenals druk- en zetfouten voorbehouden. Het gemiddelde brandstofverbruik (volgens ECE test) varieert van 4.5 tot 6.7 l/100 km. De gemiddelde CO2-uitstoot varieert van 119 tot 158 g/km.
Knöps B.V. Langeweg 113 | Sommelsdijk | 0187-476767 www.knopsbv.nl
MEUBELSTOFFEERDERIJ
a r u a L verhuizing OokWegens voor het stofferen geslotenvan vanuw 22 december bootkussens en t/m 6 januari. caravankussens
Laura Fun Laura Fun Watertoren 47 Molendijk 110 3247 CL Dirksland 3244 AN Nieuwe-Tonge 06 - 502 121 09 Per 7 januari: Boezemweg 28c, (06) 50 21 21 09 3255 MC Oude-Tonge
De kantoren van FidesWonen zijn op 25, 26, 27 december en 1 en 2 januari de gehele dag gesloten. De kantoren Sommelsdijk en Dirksland zijn op 23, 24, 30, 31 december en 3 januari geopend tot 12:00 uur. Vanaf maandag 6 januari zijn wij u weer van dienst volgens de reguliere openingstijden
N. A. van Kempen
beëdigd makelaar / taxateur
Postbus 7, 3248 ZG Melissant Tel. (0187) 60 26 14 / Fax (0187) 60 39 04 Email: vankempentaxaties@online.nl
Design: Sfa Print bv
Voor: * agr. taxaties en bemiddeling * bedrijfstaxaties * grondzaken * planschade * onteigening
Sperwer 17, 3245 VP Sommelsdijk Postbus 9, 3240 AA Middelharnis Tel: 0187-890400 www.fideswonen.nl, info@fideswonen.nl
waterschap
www.wshd.nl
Hollandse Delta Leefbaar land, leefbaar water
jaargang 9 december 2013
Nieuws van het waterschap
Agenda
Hollandse Delta in de winter Wij zorgen ervoor dat er voldoende water in sloten en singels is door water in te laten vanuit de rivieren. Bij vorst zal Hollandse Delta het in- en uitlaten van water zoveel mogelijk beperken zodat het ijs kan aangroeien. Als het dooit voeren we het gesmolten ijs zo snel mogelijk af. Hollandse Delta gaat niet over de kwaliteit van het ijs. Wel geven we iedereen het advies om nooit in de buurt van gemalen te schaatsen of te sleeën. “Het ijs is daar altijd onbetrouwbaar doordat het water er in beweging blijft. In ondiepe sloten en singels kunnen na een strenge vorstperiode dode vissen voorkomen” vertelt Hanneke Maandag, beleidsmedewerker bij Hollandse Delta. U kunt het waterschapsloket bellen voor het melden van dode vis en dode watervogels. Als u watervogels ziet die vastgevroren zitten in het ijs, belt u dan met de dierenambulance. “En als u eendjes wilt voeren, doe dat dan op het land. Zorg ervoor dat het brood niet in het water komt. Dat is niet goed voor de waterkwaliteit en kan voor algengroei zorgen”, aldus Hanneke Maandag.
Geen oliebollenvet door het riool Het zuiveren van rioolwater is een biologisch proces met bacteriën. Bij winterse temperaturen gaat dit natuurlijke
13 januari Commissie Waterhuishouding en Waterzuivering, 14.00 uur Ridderkerk, waterschapshuis
14 januari Commissie Waterkeringen, (Vaar)Wegen en Vergunningverlening, 14.00 uur Ridderkerk, waterschapshuis 15 januari Commissie Middelen, Bestuurlijke zaken en Handhaving, 14.00 uur Ridderkerk, waterschapshuis 30 januari Verenigde Vergadering 14.00 uur Ridderkerk, waterschapshuis
proces langzamer. Ook gaat het zuiveren langzamer omdat het koude afvalwater in het riool ook nog eens mengt met nog kouder smeltwater dat via de rivieren bij de zuiveringen komt. Bovendien heeft strooizout dat via de straatputten in het riool komt een nadelig effect op het natuurlijke zuiveringsproces. “Het is nu ook de tijd van oliebollen bakken in vet of frituurolie. Vet en olie mag u niet via het riool weggegooien. Het oliebollen- en frituurvet stolt namelijk in uw leidingen of in onderdelen van de zuiveringen en dat geeft verstoppingen”, legt John Kevenaar, teamleider zuiveren bij het waterschap uit. Lever dus gebruikte olie en frituurvet in bij milieuparken, bij de supermarkt (kijk op www.hergebruikfrituurvet.nl voor een locatie in de buurt) of gooi het verpakt in de afvalcontainer. Altijd handig om te weten. Niet alleen rond de jaarwisseling, maar het hele jaar door.
Schoonmaken rioolwater U gebruikt zo’n 125 liter water per dag om mee te koken, te douchen en het toilet door te spoelen. Al dat schone water wordt vies en verdwijnt door het afvoerputje in de riolering. Hollandse Delta maakt uw afvalwater in één van de 22 zuiveringen schoon en zorgt zo voor gezond water in rivieren en kanalen. Alle zuiveringen van Hollandse Delta werken zo. Rioolwaterzuivering Dokhaven, in Rotterdam-Zuid, is de enige zuivering in Nederland waar dat ondergronds gebeurt. Deze rioolwaterzuivering is al een kwart eeuw volop in bedrijf. Terwijl bewoners in het parkje van Dokhaven hun hondje uitlaten of even op een bankje van het zonnetje genieten, wordt onzichtbaar onder hun voeten schoongemaakt. Elk uur duizenden liters afvalwater van bijna een half miljoen inwoners. En voor alle zuiveringen geldt: 24 uur per etmaal, 7 dagen per week. Wilt u weten
Volg ons ook op:
hoe wij uw afvalwater zuiveren, kijk dan op ons YouTube kanaal voor een filmpje over Dokhaven. Twitter
YouTube
Waterschapswegen strooien
Meld je aan voor de nieuwsbrief op onze website
Wij hebben zo’n 1600 kilometer wegen en fietspaden buiten de bebouwde kom. Bij gladheid strooit Hollandse Delta om ze goed begaanbaar te houden voor het verkeer. Op de Zuid-Hollandse eilanden: IJsselmonde, Hoeksche Waard, Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee, houdt het waterschap de doorgaande wegen, routes van het openbaar vervoer en fietsschoolroutes bij sneeuw en ijzel berijdbaar. Wegen met heel weinig verkeer en toeristische fietsroutes strooien we niet. De strooiroutes vindt u op de website van Hollandse Delta. “Rijkswaterstaat houdt met sensoren de rijkswegen bij dreigende gladheid in de gaten. Zodra er van deze
Werken bij het waterschap? Kijk op onze website
collega strooiploegen een melding bij Hollandse Delta binnen komt, gaan wij ook op pad om de waterschapswegen te strooien”, legt Leander Mackloet, werkvoorbereider bij het waterschap uit. “Door ook al met onze strooiploegen op weg te gaan voordat het glad is proberen we gladheid zo veel mogelijk te voorkomen”. Bij aanhoudende sneeuw of ijzel is alleen een strooiactie vooraf niet voldoende. Dan strooien we vaker, of zetten we onze sneeuwschuivers in”, vertelt Mackloet.
waterschap Hollandse Delta bezoek: Handelsweg 100, 2988 DC Ridderkerk / post: Postbus 4103, 2980 GC Ridderkerk. Voor algemene vragen, informatie, meldingen of klachten kun je bellen met het waterschapsloket:
0900 2005 005 (¤ 0,10 p/min), e-mail: 2005005@wshd.nl
Waterschap Hollandse Delta houdt zich bezig met het beheer en onderhoud van de waterkeringen die Zuid-Holland Zuid tegen het water beschermen. Het zorgt voor voldoende water in het gebied om te kunnen wonen, werken en recreëren. Hollandse Delta bewaakt ook de waterkwaliteit in sloten, singels en plassen; zuivert het afvalwater en is verantwoordelijk voor de (vaar)wegen buiten de bebouwde kom, met uitzondering van provinciale wegen en rijkswegen. Voor meer informatie: www.wshd.nl
Kijk voor de vergunningen op www.wshd.nl/ waterschapsblad
Tijdens de wintermaanden volop comfort met onze rolluiken! Wie gunt u een nieuwe vloer? December! Dat betekent buiten donker en binnen een kaarsje aan en de gezelligheid van familie en vrienden om je heen. Zo zou het toch moeten zijn, echter het is nogal eens anders. Net als vorige twee jaren houden wij opnieuw deze actie!
Wie kan er in deze tijd van het jaar wel een lichtpuntje gebruiken? Wij zouden aan u willen vragen om na te denken wie er volgens u in aanmerking moet komen voor die gratis volledig nieuwe vloer. Heeft u een familielid, vriend, buur of kennis die om diverse redenen een moeilijke tijd heeft gehad? Dan zij wij op zoek naar dat verhaal. Wij houden wederom deze actie omdat we voorgaande jaren overladen zijn met hartverscheurende, maar ook met hartverwarmende verhalen die enorm veel indruk op ons hebben gemaakt. U kunt uw brief richten aan: Melaard Parket, Beneden Zandpad 170 3241 GA Middelharnis Natuurlijk kunt u ook een e-mail sturen naar info@melaardparket.nl.
Het rolluik Heroal is volledig opgebouwd uit Heroal-componenten en voldoet zo aan de hoogste kwaliteitsverwachtingen én biedt u de garantie op een lange levensduur. De Heroal heeft een hoogwaardige lakkwaliteit waardoor het een hoge krasvastheid heeft en beter kleurecht is. Wie kiest voor de Heroal is daarnaast ook nog verzekerd van een scherpe prijs. De Heroal wordt zowel geleverd met een afgeschuinde kap als een stijlvolle ronde kap. De sterke aluminium lamellen hebben een doeltreffende inbraak vertragende werking en zorgen voor een perfecte isolatie op gebied van geluid, kou en warmte.
U heeft t/m 31 december de mogelijkheid om te reageren. Wij zullen uw verhaal in alle discretie behandelen.
WONINGINRICHTING Met vriendelijke groet, Frans en Arco Melaard
Beneden Zandpad 170 | 3241 GA Middelharnis T 0187 47 02 79 | M 06 13 69 66 04
WWW.MELAARDPARKET.NL
Dorpsweg 1 ● 3253 AG ● Ouddorp ● Tel: 0187-681288 info@hameetemanwonen.nl ● www.hameetemanwonen.nl
inbraak werend geluidswerend isolerend vochtwerend zonwerend privacy
Deze actie geldt alleen op het Heroal elektrische rolluik en is geldig tot en met 31-01-2014
de rgo en..... leerlingbegeleiding
extra ondersteuning
De RGO is een zorgzame school waar iedereen welkom is en gezien wordt. Naast lesgevende taken hebben veel medewerkers van onze school de taak om leerlingen op een goede manier te begeleiden. Soms is dat nodig omdat er leerproblemen zijn of meer ondersteuning voor een bepaald vak gewenst is. Soms ook omdat het even niet meezit en een luisterend oor of extra hulp je verder kan helpen. De trajectgroep van de RGO is een interne voorziening voor leerlingen die extra zorg en ondersteuning nodig hebben. De leerling kan hier rustig werken en wordt geholpen met het plannen en organiseren van het schoolwerk. Ook biedt de RGO ondersteuning aan die leerlingen die graag de overstap van mavo naar havo willen maken. Als je geselecteerd wordt voor de mavo XL-klas krijg je extra lesuren en verdiepingsstof waardoor je meer kans hebt om, na je mavodiploma, ook de havo met succes af te sluiten.
Trajectgroep • Er is altijd aandacht voor je • Je kunt er rustig werken en leren • Het helpt me om een overzicht te krijgen van mijn schoolwerk Vakondersteuning • Fijn om er met mijn vragen terecht te kunnen • Ik heb inmiddels wel mooi mijn cijfers opgehaald • Ik snap het nu!
Mavo Xl • Dankzij de XL klas kan ik nu naar de havo • Ik heb straks nog meer mogelijkheden met mijn havodiploma • Eerst dacht ik dat wordt extra werk, maar ik heb er veel aan
open dag zaterdag 18 januari
Je groeit op de RGO
Bezoek samen met je ouders onze Open Dag op zaterdag 18 januari van 10.00 uur tot 13.00 uur. Jullie zijn van harte welkom! bekijk de hele advertentieserie op
www.rgomiddelharnis.nl
“Waar is de tijd gebleven.” Mevrouw Verstraten werkte 10 jaar in de Goede Ree, nu woont ze er.
Kerstbijlage
‘De Brief’
Sterrenwacht in de achtertuin
Kerstverhaal van Leendert van Wezel
100 dagen burgemeester
Kerstrecepten
Achter de scherven
26
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wensen
Ouddorp
Familie, vrienden en bekenden Gods zegen toegewenst voor 2014
M. Knape-Polder
Graag wil ik alle familie, kennissen en buren Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toewensen.
Chr. Grinwis-Tanis
Goede Kerstdagen en een Gezond en Voorspoedig 2014
ik wens u Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Mevr. K. Ras-Tanis Bredeweg 6, 3253 EB Ouddorp
Prins Hendrikweg 17 3253 BV Ouddorp Familie, vrienden, collega’s en bekenden,
Lies Akershoek-Meijer wenst familie, vrienden en bekenden Gezegend Kerstfeest en een Voorspoedig Nieuwjaar Vliedberglaan 52, 3253 VT Ouddorp 0187-689410
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst.
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst.
D. van der Bok-Tanis
Familie P. Grinwis
Schansweg 23, 3253 VL Ouddorp
Margrietweg 3, 3253 BM Ouddorp
Ik wens familie, vrienden en kennissen Familie, vrienden en bekenden,
wensen familie, vrienden en bekenden
Familie, vrienden en bekenden
Diependorst 28, 3253 VB Ouddorp
Schansweg 29, Schelphoekje
Teun en Corrie Ihrman-Visser
Familie, vrienden en bekenden
Mevr. Annie Slui-Klepper wenst familie, vrienden en kennissen Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar Pretoriuslaan 43, Ouddorp
Mevr. Mastenbroek-Tanis wenst familie en bekenden
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst.
Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Greet de Ronde
Spreeuwenstein 16 3253 VM Ouddorp
Rustburg 9, 3253 VK Ouddorp
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Human Tanis wenst alle familie, vrienden en bekenden
G. Moerkerk
Gezegende Kerstdagen en een Gezond 2014 toe.
J. Moerkerk-Breen
Diependorst 85, 3253 VC Ouddorp
Dirkdoensweg 29, 3253 AD Ouddorp
Wij wensen familie, vrienden, buren en bekenden
Wij wensen familie, vrienden en kennissen
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
J.W. Akershoek Margrietweg 5, Ouddorp
Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar wensen wij familie en bekenden van harte toe.
Goede Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
J. Hollaar-Padmos
Fam. E. Bezuyen-Duvalois
Joop Hollaar
Hermansweg 9 3253 BG Ouddorp
Hazersweg 11, Ouddorp
Vliedberglaan, 3253 VT Ouddorp
Aan familie, vrienden en bekenden
Familie, vrienden en bekenden
Fam. T. Aleman-Meijer
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig en Gezond Nieuwjaar toegewenst.
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
wenst alle familie, vrienden en bekenden
N. Redert-Klepper
Mevr. Mierop-van Hoven
Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Broekweg 12, 3253 XB Ouddorp
Marijkeweg 33, Ouddorp
Kelderweg 7, Ouddorp, 681596
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Fam. L. Meijer
Mevr. Nuij-Padmos Familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Familie, vrienden en bekenden Wij wensen familie, vrienden en bekenden
Goede Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
kamer 115 en
kamer 136
Jan en Katy Meijer Hoge Pad 45, 3253 BH Ouddorp
A. Hoek wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Gezond Nieuwjaar Schansweg 27, Ouddorp
Graag wil ik alle familie, kennissen en buren Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toewensen.
J. Tanis-Mastenbroek Diependorst 32, 3253 VB Ouddorp
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst
mevr. M. van Splunder-Kleijn Nieuw adres: Vliedberglaan 137, 3253 VT Ouddorp 0187-685544
Familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
L. Witte Vissersstraat 20, Ouddorp
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Introductie
27
De betekenis en waarde van Kerst Eilanden-Nieuws vroeg vier dominees op Goeree-Overflakkee of ze iets wilden schrijven over de betekenis en waarde van Kerst. Daarnaast: hoe hun gemeenten invulling geven aan de viering van dit feest. Vier predikanten aan het woord: P.M. van ‘t Hof van de Hervormde Gemeente Oude-Tonge, D.J. van Diggele van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt Middelharnis, G. Silvis-Andringa van de Exodus Gemeente PKN Sommelsdijk en D. Zoet van de Hersteld Hervormde Gemeente Ouddorp. Teksten: Kees van Rixoort
Met Kerst gaan leren van de os en de ezel De wereld maakt zich op om het Kerstfeest te gaan vieren. Dit feest gaat niemand onopgemerkt voorbij. Kerstwensen worden verstuurd, de Kerstverlichting wordt ontstoken, Kerstmarkten worden gehouden en ook de kerk heeft tal van vieringen en bijeenkomsten. Te midden van deze drukte wijs ik op de os en de ezel. Ook zij hebben hun plaats gekregen binnen het Kerstfeest. Wie wel eens een Kerststal heeft gezien kan de os en de ezel niet zijn ontgaan. ‘Hoewel beide dieren niet in het Kerstevangelie worden genoemd, zien wij al vanaf de vierde eeuw hoe beide dieren binnen het Kerstverhaal een plaats hebben gekregen. Nu wij ons gereedmaken voor het Kerstfeest wil ik juist wijzen op de os en de ezel. Ze worden in de Bijbel in één tekst genoemd. In Jesaja 1 vers 3 staat: ‘Een rund kent zijn bezitter en een ezel de kribbe van zijn eigenaar.’ Zoals op meerdere plaatsen in de Bijbel wordt een dier ons als voorbeeld gesteld. Een os weet precies wie zijn eigenaar is en een ezel weet waar hij het voedsel kan halen. Kunnen wij niet veel leren van de os en ezel? Kerstfeest 2013. Weten wij al wie onze eigenaar is? Hebben wij oog voor de Heere God als de Schepper van ons leven? Die recht heeft op ons leven. Weten wij net als de ezel bij de kribbe, waar het voedsel te vinden is voor ons levensbehoud? Kerstfeest vraagt om een antwoord: In welke relatie staan wij ten opzichte van God? Wie is het Kind in de kribbe voor u? Jezus zegt: ‘Ik ben het Brood des levens.’ Wij hebben Jezus broodnodig. Zonder Hem hebben wij geen leven en toekomst. Hij kwam naar de aarde als Redder van de wereld, om ons te verlossen van zonde en schuld. Zonder Christus is het kerst-mis! Daarom: zoek vrede bij dit Kind. Blijf niet op afstand, ga ook niet met Kerst weer als een os alles herkauwen, om vervolgens weer over te gaan tot de orde van de dag. Maar laten wij aanbidden, de geboren Koning. In de Hervormde kerk van Oude-Tonge vindt u geen levende Kerststal met een os en een ezel, maar wel het Woord, waardoor God ons laat zien wie Jezus werkelijk is. Ieder nodigen wij uit om met Kerst niet voorbij deze voederbak te gaan.’’
Ds. P.M. van ’t Hof, Hervormde Gemeente Oude-Tonge Foto Randewijk Fotografie
Kerst: de liefde van God in een kwetsbaar kind Met Kerst vieren we dat Gods liefde voor mensen zo groot is dat God mens is geworden. Hij heeft ons gezocht in de lijfelijkheid, de kwetsbaarheid en naaktheid van ons bestaan. Zo komt God ons nader, wordt in het kind van Bethlehem onze broeder, nabij tot het uiterste. In het kind van Jozef en Maria, dat gewikkeld in de doeken ligt, zien we het gelaat van de Eeuwige. De naam Immanuël licht op in dit gelaat. Goddank! God is met ons. Wat een grote troost en kracht ligt voor ons hierin besloten. God blijft niet ver weg in zijn hemel, maar strekt zijn armen naar ons uit. Het kind in de kribbe krijgt de naam Jezus: De Heer is redding. Met dat God in het menselijke naast ons komt staan, kunnen we het leven aangaan omdat God onze helper is. In de Exoduskerk volgen we in de tijd van Advent en Kerst het spoor van vrouwen, die in de lijn naar Jezus toe een beslissende rol speelden in de doorgang van Gods heil: Tamar, Rachab, Ruth, Batseba en Maria. Iedere vrouw zorgt door haar initiatief en keuze dat Gods toekomst weer opengaat. De manier waarop deze vrouwen opkomen voor recht, uitkomst, vreugde, vrede en redding is bijzonder. Gods goedheid kan door hen geschieden omdat zij met heel hun hart, ziel en lijf voor het leven gaan zoals God dat voor ogen heeft. Moeders van Gods toekomst zijn zij. Zijn wij net als hen bereid om ons hart en onze ziel, ons lijf en leven te openen voor Gods heil? Waar de weg van het leven vast of dood dreigt te lopen, maakt God een hoopvol nieuw begin in en door mensen. Zijn liefdevolle nabijheid, voor ons zo tastbaar in het Kind in de voerbak, vieren we volop met Kerst. Met een sfeervolle Kerstavondviering met blazers, zang en samenzang. Op Kerstmorgen krijgt het project zijn plaats, is er zang en samenzang en kerstmuziek door de muziekgroep. Laat de vieringen van Kerst mogen betekenen dat Gods liefde in ons geboren wordt. Dan gaan wij Zijn weg van recht en vrede en gaat Gods toekomst open.
Ds. Gerda Silvis-Andringa, Exodus Gemeente PKN Sommelsdijk
>> Lees het verhaal van de andere dominees verderop in deze bijlage
28
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wensen
Ouddorp
Bij de wisseling des jaars al onze familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst.
Fam. Chr. van Koppen Duinkerkerweg 6a, Ouddorp Tel. 68 15 33
Familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Mevr. G. Breen-Kooijman Geleedststraat 14, 3253 BE Ouddorp
Mevr. N. GrinwisHameetman
wenst familie, vrienden en bekenden
wenst familie, vrienden en bekenden
Goede Kerstdagen
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Pietje Breen-Aleman en een Gezegend Nieuwjaar Geleedststraat 26, 3253 BE Ouddorp
Dirkdoensweg 9, 3253 AD Ouddorp
Mevr. M. SperlingHameetman wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar Vliedberglaan 105-5 3253 VT Ouddorp
Speeltuin ‘De Flipjes’, Ouddorp wenst leden, donateurs en kinderen Prettige Kerstdagen en een gelukkig en speels nieuwjaar
Kl. Sperling Molenweg 20, Ouddorp
Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Goede Kerstdagen en een Voorspoedig en Gezond 2014!
Vliedberglaan 111, 3253 VT Ouddorp
P. J. Bosland Dorpsweg 49, 3253 AG Ouddorp
Fam. Jac. Aleman-Grinwis wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Fam. M.G. Klink Margrietweg 4, 3253 BM Ouddorp
Dorpsweg 28a, 3253 VP Ouddorp
wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Hierbij wens ik mijn lieve familie, vrienden en bekenden Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Bij deze wens ik familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Gezond en Voorspoedig Nieuwjaar
L. Grinwisvan Oostenbrugge
Mevr. Bep Bezuijen-de Vogel
Wij wensen familie, vrienden en bekenden
Vliedberglaan 104, 3253 VT Ouddorp
Havenweg 11, 3253 XC Ouddorp
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Wij willen familie, buren en bekenden hartelijk danken voor de kaarten en bezoekjes tijdens mijn verblijf in het ziekenhuis en ook nog steeds nu ik al weer een tijdje thuis ben.
Familie, vrienden en bekenden
Hazersweg 45, 3253 XE Ouddorp
J. Moerkerk A.A. Moerkerk-Visser Hermansweg 15, Ouddorp
Nogmaals hartelijk dank, ook namens onze kinderen.
wensen iedereen
Prettige Kerstdagen
wensen familie, vrienden en bekenden
K. Sandifort-Breen
Bestuur en leiding van Sportvereniging ‘de Kriekel‛, Ouddorp
Koolweg 25, 3253 LH Ouddorp
Gezegende Kerstdagen en een voorspoedig Nieuwjaar
Voorspoedig Nieuwjaar
Alexanderstraat 34, Ouddorp
Familie, vrienden en bekenden
Alle familie, vrienden en bekenden wensen wij
en een
Fam. Klepper
wenst familie, vrienden en kennissen
D. de Jong en J.P. de Jong-Komtebedde Gezegende Kerstdagen
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig en Gezond Nieuwjaar
P. Verhage-Moerkerk
Familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Wij wensen familie, vrienden en bekenden
en een gezond en sportief 2014!
P.V. De Trekvogels wenst leden, donateurs, middenstanders en allen die bij de duivensport betrokken zijn
Prettige Kerstdagen en een
Voorspoedig 2014
Familie, vrienden en kennissen Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst van
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Mevr. C.J. van der Bok-Vlietland
P. Bezuijen-Voogd
Dirkdoensweg 13, Ouddorp
Hofdijksweg 23, 3253 KC Ouddorp
Tevens wensen wij U allen Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar toegewenst
Wij wensen alle familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Fam. J.K. Verduijn
Fijne Kerstdagen en vooral een Gezond en Voorspoedig Nieuwjaar
wenst familie, vrienden en bekenden een Voorspoedig en Gezond Nieuwjaar
Fam J.J. Pikaartvan Splunter
S. van der Klooster
Fam. C. Moerkerk
Oudelandseweg 59, Ouddorp
Duinkerkerweg 15, 3253 AJ Ouddorp
Molenweg 38, 3253 AM Ouddorp
Molenweg 18a, 3253 AM Ouddorp
Vrijdag 20 DECEMBER 2013
Wensen Wij wensen familie, vrienden en bekenden
Ouddorp
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
P. Bezuijen-van Lenten A. Hoek
Vissersstraat 2, 3253 XK Ouddorp wenst familie, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen en een wenst familie, Gezond vriendenNieuwjaar en bekenden
Dhr. Kr. Grinwis
Gezegende Kerstdagen Schansweg 27, Ouddorp en een Voorspoedig Nieuwjaar
Jan Grinwis Johan, Sietske, Mirjam en Nico
P.E. van der Wendede Ronde wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
29
Pau Bosland wenst familie en vrienden Goede Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar Westvoorn 1, 3253 BZ Ouddorp
Bieningen 24, Ouddorp
Jan Klijn Wij wensen onze familie, vrienden en kennissen
wenst familie, vrienden, bekenden en buren
Gezegende Kerstdagen
Prettige Kerstdagen
en een Voorspoedig Nieuwjaar
en een
Kees en Willy Grinwis-de Ronde
Gelukkig Nieuwjaar Zeebrekersweg 29, Ouddorp
Koolweg 18, Ouddorp
W. BakelaarBoshoven wenst alle familie, vrienden en kennissen Prettige kerstdagen en een Gezond 2014 Zouthoek 5, 3253 EN Ouddorp
Oudelandseweg 4, 3253 LP Ouddorp
A. Hoek
Familie, vrienden, buren en bekenden
wenst familie, vrienden en bekenden In plaats van kaarten:
Prettige Kerstdagen
Familie, Gezegende vrienden enKerstdagen bekenden
en een Gezegende Kerstdagen Gezond Nieuwjaar en alle goeds voor 2014 Schansweg 27, Ouddorp toegewenst
Mevr. N. van Koppenvan der Spaan
en een Gelukkig Nieuwjaar
wenst familie, vrienden en bekenden
T. Akershoek
Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Spreeuwenstein 10, 3253 VM Ouddorp
Fam. Van der Klooster-Nelis Bredeweg 5, 3253 EB Ouddorp
Preekhillaan 1, 3253 VJ Ouddorp
A. Hoek
Krijn en Leny Klein
De Ouddorpsche wenst familie, vrienden en bekenden
wensen familie en vrienden een
Konijnen en Pluimvee Gezegende Kerstdagen vereniging en een
‘Nut en Genoegen’ Gezond Nieuwjaar wenst al haar leden, donateurs27, en sponsors Schansweg Ouddorp
Wij wensen alle familie, vrienden en bekenden
Goede Kerst en een
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Voorspoedig en Gezond 2014 Zouthoek 9, 3253 EN Ouddorp
Goede Kerstdagen
Fam. T. Both
en een Voorspoedig Nieuwjaar
De familie Santifort
Waterweg 5a, 3253 XL Ouddorp
Mevrouw J.W. Lokker-Meijer
(Basti en Ewit)
wenst al haar familie en vrienden
wenst alle familie, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen
Gezegende Kerstdagen en een Gezond 2014
en een Gezond en Voorspoedig 2014 Margrietweg 9, 3253 BM Ouddorp
Koolweg 16, Ouddorp
Mevr. Van Dam-Witte wenst familie, vrienden en kennissen Prettige Kerstdagen en een Gezond Nieuwjaar Vliedberglaan 135, 3253 VT Ouddorp
S.V. „RAAK DE ROOS” wenst leden, donateurs en begunstigers en allen die de schietsport een warm hart toedragen prettige Kerstdagen en een voorspoedig 2014.
i.p.v. kaarten
Familie, vrienden en bekenden, wij wensen u allen
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar. Hartelijke groet, Arleen & Agaat en kinderen van der Klooster Broekweg 27 3253 XB Ouddorp
mevr. A.K. Hoek-van Dam Bernhardweg 5, Ouddorp wenst familie, vrienden en bekenden Graag willen wij alle familie, vrienden, kennissen en buren
prettige kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar toe.
Gezegende kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar toewensen
Tijdelijk adres:
Maart en Bets Tanis Duinkerkerweg 18 3253 AJ Ouddorp
Pieta Komtebedde wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een
‘Geldershof’, Poldersweegje 2, kamer 121, 3247 KE Dirksland
Mevr. D. Tanis-den Eerzamen wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Voorspoedig Nieuwjaar
‘De Vliedberg’, Vliedberglaan 100, kamer 1042
Vliedberglaan 107-8, Ouddorp
Tel. 0187-68 55 79
30
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wensen Mevr. T.W. VisserKagchelland
Familie, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst M. Tieleman-Trommel
wenst familie en vrienden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar ‘Refugium’ Stoofhoek 2, 3245 XR Sommelsdijk
Familie, vrienden en bekenden, daar het mij niet meer mogelijk is ieder persoonlijk een kaart te sturen, wil ik jullie allen Goede Kerstdagen en een Voorspoedig 2014 wensen.
P.M. Verolme-Sinke De Goede Ree, Kamer 164 Prinsesselaan 51 3245 XN Sommelsdijk
Voor het hartelijk meeleven in de vorm van bezoek en kaarten in het afgelopen jaar wil ik iedereen bedanken.
Fam. I. Koese-Lokker Rusthuis ‘De Goede Ree’, Grevelingen 17, Prinsesselaan 51 3245 XN Sommelsdijk
Mevr. S.W. van BalenHolleman
Donkereweg 2, 3241 CB Middelharnis
De ANBO afdeling Midden en West Flakkee wenst al haar leden Prettige kerstdagen en een heel goed 2014
Het bestuur van de
PCOB Afdeling wenst u een Gezegend Kerstfeest en een Heilzaam 2014
Alle familie, vrienden en bekenden Goede Feestdagen en een Gezegend Nieuwjaar
Joh. Vroegindeweij Koningin Julianaweg 33 3241 XB Middelharnis
wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Prinsesselaan 51
Reuma Patiëntenvereniging Goeree-Overflakkee
3245 XN Sommelsdijk
wenst iedereen
‘De Goede Ree’, Zijpe, kamer 125
Mevr. C. Koote-Soldaat
Fijne Feestdagen en een Gezond en Voorspoedig Nieuwjaar
Wij wensen familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Gezond en Voorspoedig Nieuwjaar
Fam. Goemaat Pr. Bernhardlaan 59 3241 TA Middelharnis
Vlasakker 28 wenst familie, vrienden en bekenden een Gezegend Kerstfeest en Gods Zegen in het nieuwe jaar
Het bestuur van het gemengd koor
Mevr. K. Sperling-Both
‘EXCELSIOR’
Nieuw-Rijsenburgh Sperwer 549, 3245 VP Sommelsdijk
wenst hun dirigent, leden, donateurs en sponsors
Familie, vrienden en kennissen een gezegend en voorspoedig nieuwjaar toegewenst. Met vriendelijke groet,
P. Robijn-van Sliedregt
Middelharnis
Gezegende Kerstdagen, een voorspoedig en gezond
Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
P.T. van der Valk-Kievit
2014 wens ik u allen toe.
Prinsesselaan 51, afd Zijpe, kamer 128 3245 XN Sommelsdijk tel nr: 0187-617083
Dirigent, bestuur en leden van het
Mannenkoor ‘Ons Koor’ wensen u
Prettige Kerstdagen en een
Gelukkig Nieuwjaar
prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar
wenst vanuit ‘De Goede Ree’ familie, bekenden en medebewoners
Prinsesselaan 51, Krammer 104 3245 XN Sommelsdijk
Rehobôthkoor
Wij wensen alle familie, vrienden en bekenden
Tevens wens ik u Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Mevr. C. Breeman-Markus
Christelijk gemengd
Gezegende Kerstdagen en een Gezond en Voorspoedig 2014
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Atie du Pree
Het bestuur van het
wenst haar dirigent, organist, leden en trouwe luisteraars
Olympiaweg 69 3245 DL Sommelsdijk
Sommelsdijk
wenst alle familie, vrienden en bekenden
Familie, vrienden en bekenden Prettige Kerstdagen en een voorspoedig 2014 toegewenst door
Henk Wolfert “De Beukelaar” Juliana van Stolberglaan 58-9, 3241 GL Middelharnis
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar Met veel dank aan allen die hebben bijgedragen aan de fijne contacten die er in het afgelopen jaar waren.
J. van Hoorn Koningin Julianaweg 20, Middelharnis
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Interview
31
GOEREE-OVERFLAKKEE - Tel op de kalender van - de installatiedatum 3 september - tot 11 december 2013. Dat zijn honderd dagen. Voor burgemeester Ada GrootenboerDubbelman de eerste ‘politieke mijlpaal’. Een moment dat fractievoorzitters in de agenda zetten voor een functioneringsgesprek. Onze krant koos, aan de vooravond van Kerst en de jaarwisseling, opnieuw voor een persoonlijke ontmoeting met de eerste burger. In een openhartige ontspannen sfeer constaterend dat er in korte tijd al een wederzijdse ‘klik’ is ontstaan tussen deze ‘overkanter’ uit Willemstad en de gemeente Goeree-Overflakkee. Haar kerstwens sluit daar op aan: “Dat wij op dit eiland met elkaar vreedzaam en met respect voor ieders levensovertuiging goed kunnen samenleven.”
Kerstwens van burgemeester Ada Grootenboer:
“Vreedzaam en met respect voor ieders levensovertuiging goed kunnen samenleven” kunt oppakken. Je zult samenwerkingsvormen moeten zoeken. Wij kijken nadrukkelijk ook om ons heen. Als je dingen beter kunt organiseren en of efficiënter kan invullen en uitvoeren door samen te werken met bijvoorbeeld Schouwen-Duiveland of Voorne-Putten, dan moet je daarvoor kiezen. Wel duidelijk aangeven waar je als gemeente zelf over wilt blijven gaan. Anderzijds inzetten op die samenwerking als je het gewenste doel kan bereiken,” zegt de burgemeester.
Tekst: Jaap Ruizeveld, foto: Wim van Vossen
“Overweldigend en positief ”, vat de burgemeester in twee woorden samen hoe zij deze honderd dagen heeft beleefd. “Er is veel gebeurd. Ik heb veel mensen ontmoet en leren kennen. En in een versneld tempo onderwerpen eigen gemaakt. Als ik in de ochtenden in de auto stap en op weg ga naar het gemeentehuis, dan zie ik de prachtige natuur. Als ik dan het eiland op rij denk ik trots: wat is het prachtig dat ik hier burgemeester mag zijn.”
Opdracht mee In contacten met de scheidende Commissaris van de Koning informeerde Franssen bij Ada Grootenboer over het reilen en zeilen in de eerste maanden van haar burgemeestersambt. In die gesprekken gaf Franssen aan dat hij signalen had die hem versterkten in zijn mening dat de herindeling op het eiland een goed besluit is geweest. Dat er dynamiek ontstaat en mogelijkheden zijn en komen voor uitbouw van bestuurskracht. Ook binnen de gemeenschap. Hij gaf wel als opdracht mee: “Er moet nog veel gebeuren, mevrouw Grootenboer”. “Dat realiseren wij ons, heb ik geantwoord,” vertelt Ada.
Afvaardiging Voorafgaand aan uw benoeming ontmoette u de vertrouwenscommissie. Zeven mannen en één vrouw. Was u verrast? “Nee. Ik vond die samenstelling heel leuk. Omdat het aangaf dat over deze vertegenwoordiging was nagedacht, zeker in één fractie die een vrouw had afgevaardigd. Ik vind het een goede zaak dat zowel vrouwen als mannen vertegenwoordigd zijn. In Moerdijk waren er destijds in een vertrouwenscommissie alleen mannen opgenomen. Dat leidde toen later tot vragen: Had het ook anders gekund?” Hoofdlijnen Bij uw aantreden stelde u zich kwetsbaar op. U zou veel dingen moeten leren en ook afleren. Wat heeft u inmiddels afgeschaft? “Daar kijk ik nu wat genuanceerder naar. Sowieso moet je veel leren. Je hebt als burgemeester nu eenmaal een speciale rol met specifieke portefeuilles. Daarin moet je sterk investeren en daar verheug ik me steeds op. Anderzijds had ik verwacht dat ik me meer inhoudelijk met documenten zou moeten bezighouden. In de praktijk ben je nu gericht bezig met de hoofdlijnen, zonder daar heel gedetailleerd op in te gaan. Het kan ook niet anders gelet op de grote hoeveelheid dossiers die in het college van b. en w. aan de orde komen.” Boegbeeld U gaf aan boegbeeld te willen zijn. Hoe vult u dat in? Ada Grootenboer antwoordt met een voorbeeld. “Deze herfst was er de wateroverlast op het eiland. Dat is zo’n moment dat je in de gemeente als burgemeester zichtbaar moet zijn. Er staan voor je inwoners. Ik heb geprobeerd dat te doen. Men verwacht dat ook. Je gaat op bezoek. Je luistert naar verhalen van gedupeerden en van hulpverleners. Deelt met hen emoties. Je vertelt wat de gemeente en andere organisaties doen. Ik heb gehoord dat het goed ontvangen is. Bij calamiteiten of andere gebeurtenissen geldt: ‘Waar kan je er voor je inwoners zijn.” Representatie De verwachtingen over u, als nieuwe burgemeester, waren en zijn hoog gespannen. Merkt u dat? “Als ik kijk
naar het grote aantal aanvragen dat ik krijg om aanwezig te zijn bij bijeenkomsten en evenementen zou je dat voorzichtig zo kunnen duiden. Mijn agenda is echt heel vol. Dat geldt zeker ook voor onderwerpen die met de brede leefgemeenschap, de samenleving op het eiland te maken hebben. Er moet hier veel gebeuren. Samen met de collegeleden en de gemeenteraad zetten wij daar op in. Een verdeling, een invulling van de representatieve functies van mij en de collegeleden wordt in onze wekelijkse bijeenkomst besproken. Ik kijk daarbij zorgvuldig naar inhoud en spreiding over alle kernen op het eiland. Onze insteek is om zoveel als mogelijk is uitnodigingen te honoreren.” Eilandmarketing U noemde eerder het eiland een parel in de delta met een nog gesloten oester. “Dan kom je snel bij eilandmarketing en bij contacten door netwerken. En bij de opzet van de Toekomstvisie, het dossier dat in mijn portefeuille zit. Bij deze onderwerpen trekken wethouder Van der Vlugt en ik zoveel mogelijk samen op. Het heeft alles met elkaar te maken. Een leuk voorbeeld hiervan,” zegt Ada Grootenboer: “Recent was er een conferentie van de Vlaams-Nederlandse delta, het gebied van Rotterdam tot Antwerpen. Een
unieke gelegenheid om daarbij aanwezig te zijn. Immers als eiland liggen wij in die delta. De dag voor deze conferentie was JanPeter Balkenende in onze gemeente. Hij sprak er met ondernemers over hun initiatieven voor duurzaamheid. Laat Balkenende nu ook een van de sprekers zijn op deze Vlaams-Nederlandse deltaconferentie. Verrassend begon hij zijn verhaal met te verwijzen naar zijn werkbezoek aan ons eiland. “Ik zag daar prachtige initiatieven en werkzaamheden gericht op duurzaamheid. Het eiland heeft de ambitie om in 2020 energieneutraal te zijn. Ze zijn daar goed bezig,” zei Balkenende. Uit reacties van deelnemers aan deze conferentie bleek dat deze opmerkingen scoorden. “Daarin onderscheiden jullie je”, klonk het. Onze trots laat zich raden.” Er is veel te doen Financiële zorgen zijn dit jaar duidelijk op tafel gelegd. U stapte in een rijdende trein waar tekorten opliepen van 5 naar 12 miljoen euro. “Dan weet je dat grootscheepse bezuinigen pijn zullen doen. Het kan niet worden aangepakt zonder dat mensen iets merken. Wij voerden een intensief traject met besprekingen. Hoe kon het worden ingevuld, daarbij gelijk laten
zien tot welke consequenties het kan leiden. De raad heeft unaniem ons voorstel aangenomen, met bijstelling van het bibliotheek-onderdeel. Je signaleert dat er in de samenleving, bij instanties die met bezuinigingen te maken krijgen, bereidheid is om mee te willen denken. Men beseft dat er iets moet gebeuren. Nu wordt het traject ingezet om helderheid te geven waar bezuinigd moet worden. Welk bedrag het betreft. Hoe we dat gaan doen, daarover gaan we samen overleg voeren. Het is niet makkelijk. Je moet knopen doorhakken. Je moet tot resultaat komen. Daar werk je dan samen aan. Dat is iets anders dan dat het van bovenaf wordt opgelegd. Door decentralisatie van rijks- en provinciale taken komt er daarnaast heel veel op onze gemeente af. Een voldongen feit. Binnen de gemeente wordt dit onderwerp goed opgepakt. Stevig op de rails gezet. Ook in samenwerking met de regio. Ondanks alle onzekerheden die er op dit moment nog zijn. Dat geldt overigens voor alle gemeenten in het land. Het rijk zegt dat je je goed moet voorbereiden maar geeft zelf nog niet alle informatie en hoogte van budget aan.” Samenwerken “Gelet op de grote opgaven is het duidelijk dat je dat allemaal niet alleen
Evaluaties “Bij al ons functioneren kijken we na enige tijd of er verbeterpunten en of aanpassingen gewenst zijn. Evaluatie bijvoorbeeld van de gemeenteraad- vergadercyclus, met de gekozen beeldvormende, oordeelvormende en besluitvormende fase in één vergadering. Werkt het goed? Is een extra informatiebijeenkomst de geschikte aanvulling op de beeldvormende fase? Ik vind het geheel een prettig systeem. De vergaderingen probeer ik zo te leiden dat iedereen tot zijn recht komt. Ruimte bieden. Immers niet iedereen spreekt op een zelfde manier. Daarin een balans vinden. In een goede sfeer onderlinge discussies laten verlopen met als doel slagvaardig werken en kwaliteit van besluitvorming bereiken. Dat verdient onze dynamische gemeente.” Persoonlijk Het is in tijd soms passen en meten. Dat weet je als je deze baan hebt. De zondagen houd ik zoveel mogelijk in het gezin. Moeder is dan thuis. Tussen afspraken door probeer ik op zaterdagen ook een kijkje te nemen bij sportwedstrijden van onze kinderen. Met de kerstdagen ben ik zeker in de familiekring, vertelt Ada. Tenslotte nog een wens voor Oud en Nieuw. “Ik hoop dat de jaarwisseling feestelijk verloopt. Dat men een fijne tijd met elkaar doorbrengt, ieder op zijn of haar eigen wijze. Zonder ongeregeldheden en of vernielingen. Dat past niet in onze samenleving. Laten we het leuk houden op ons eiland”.
32
Vrijdag 20 DECEMBER 2013
Kerstverhaal
Karel van Beveren staat voor het raam van zijn appartement. Hij staart naar de mensen die beneden hem door de winkelstraat krioelen. Traag vallen grote witte vlokken uit een donkergrijze lucht. De vlokken verdwijnen nog op de gepekelde straat, maar het ziet er naar uit dat er een flink pak zal vallen als het zo doorgaat. Dat wordt dus een witte kerst, morgen. Zijn ogen glijden over de mensen. Ze hebben haast, zonder uitzondering. Korte driftige pasjes met zware boodschappentassen of gehaaste lange passen om nog voor sluitingstijd iets te halen. Hij staat hier al zeker een half uur, onbeweeglijk. Wat valt er anders te doen? Nu hij met pensioen is gegaan is het moeilijk de dag te vullen. Eenzaam. Het uitzicht is precies wat hij nodig heeft om de langzame uren door te komen.
Kerstverhaal Leendert van Wezel
De brief Wat hij over heeft aan tijd hebben de mensen daar beneden te weinig. Ze rennen uit hun werk om nog snel wat kerstboodschappen te doen. Oh! Hebben we wel genoeg ingeslagen? Haal jij nog even een paar flessen port, borrelnootjes, kaas, paté, saus… En maar rennen. Hij schudt zijn hoofd. Straks zullen ze waarschijnlijk gestresst alles nog nalopen, opnieuw constateren dat ze nog niet alles hebben, en de kerst ingaan met het gevoel dat hij ook dit jaar weer niet helemaal af is. Hij kent dat gevoel zo goed. Hoe vaak heeft hij niet vol verwachting naar iets uitgezien wat vreselijk tegenviel, of helemaal niet kwam? Zijn werk was altijd vol van kleine en grote ergernissen, zijn inkomen altijd lager dan nodig was om de hebbedingen te kopen die hij graag wilde. Huwelijk en kinderen zijn helemaal niet gekomen, al heeft hij er nog zo vaak van gedroomd. En na dat voorval, nu tien jaar geleden, is de eenzaamheid groter geworden dan ooit. Met wie heeft hij eigenlijk nog contact? De buurman hiernaast, af en toe. Een ex-collega spreekt hij nog wel eens. En verder? De mevrouw van de bibliotheek.- ‘Dag meneer Van Beveren, hebt u ze weer uit?’ - en nog wat van dat soort contacten. Dat is alles. Zijn meest vertrouwde makker is Ergernis geworden. Zijn vertrouwen in mensen is al zo vaak beschadigd, het hoeft voor hem niet zo nodig meer. Ergernis komt uit de donkere hoek van de kamer aanlopen, op kousenvoeten, en gaat naast hem staan als een kille schaduw. ‘Ze zorgen alleen voor zichzelf. Ze laten je barsten. Kijk maar naar je eigen familie. En als ze van de kerk zijn moet je helemaal oppassen. Die draaien je een loer en praten nog vroom ook.’ Klinkt zijn raspende, kille stem. Karel zucht. Jaren geleden heeft hij nog wel eens geprobeerd Ergernis weg te jagen. Maar dat is over. Hij knikt. ‘Je hebt gelijk.’ Ergernis wijst naar beneden. ‘Ze komen wel. Nu rennen ze nog alsof het leven een groot feest is. Ze komen nog wel.’
De winkelstraat ligt verlaten, lantarens branden en weerspiegelen op een laagje sneeuw. De dikke vlokken houden aan. Karel draait zich om. In het appartement is het inmiddels donker geworden. Het klokje van de magnetron is het enige priemende lichtje. Hij knipt de lamp aan. Zal hij al gaan eten? Nee, nog maar even wachten. Hoe eerder je eet, hoe langer de avond is. Hij pakt het boek dat naast zijn stoel ligt. De stilte in de kamer wordt af en toe licht onderbroken door het geluid van de koelkast, en in stukjes geknipt door de grote staande klok tegen de wand. Tik… tik…tik… Karel schrikt wakker van een schurend geluid. Het boek is van zijn knie gevallen. Wat is dat voor geluid? Ah, de brievenbus! Op dit moment? Voor folders is het nu te laat, en voor de postbode ook. Het staat met stramme benen op en loopt naar de deur. Op de mat ligt een envelop. Hij pakt hem op en draait hem om. Zijn adem stokt in zijn keel. In zwierige, beverige letters staat er: Aan de heer K. van Beveren. Er staat geen adres op. Dat handschrift! Karel zoekt steun tegen de muur. Dat handschrift! Dit is onmogelijk! Hij staart naar de letters, ze dansen voor zijn ogen. Dat beverige handschrift, met lange krullen aan de hoofdletter A, de dubbele krul aan de K en de overdreven bolle buik van de B. Het handschrift van zijn vader. Hij loopt terug en gaat in zijn stoel zitten, nog steeds starend naar de brief. Dan vermant hij zich. Hij moet zich niet aanstellen, vader is al tien jaar gestorven, dit kan niet. Het lijkt er gewoon op, meer niet. Maar wie heeft hem dan gestuurd? De envelop is niet dichtgeplakt, er zit een wit kaartje in, zonder tekst, zonder afbeelding. Alleen een gedicht. In diezelfde, beverige krulstijl geschreven. Er staat: O mens, beschick uw zielen staat
Karel knikt, zijn ogen tot spleetjes, zijn lippen getuit. ‘Reken maar. Ze komen er wel achter.’
Terwijl des leevens uurwerck gaat
Ook de laatste winkelende mensen verdwijnen nu. Reclameborden worden haastig binnengehaald, winkels snel afgesloten en het hoognodige opgeruimd. Iedereen gaat zo snel mogelijk naar huis.
van deese korte leevens tijd
Want als t gewicht is afgeloopen
Daar is geen ophaal weer te koopen voor kunst, noch geld, noch achtbaarheid
Johannes Luiken 1649-1712 Het zien van het handschrift haalt oude wonden open. Zijn handen trillen en zijn ademhaling is gejaagd. Het is vaders handschrift. Vader, die tien jaar geleden gestorven is. En met hem de eenheid van de familie. De beelden komen weer boven. Hij beleeft het weer. De telefoon op het bureau rinkelt. Karel van Beveren pakt op. ‘Met Van Beveren, afdeling verkoop.’ De telefoniste zegt: ‘Ik heb mevrouw Van Dommelen voor je aan de lijn. Het is privé.’ ‘Ok, geef maar door.’ Mevrouw Van Dommelen, de buurvrouw van vader, wat zou die moeten? Toch niet… ‘Met Karel.’ ‘Dag Karel. Karel…het is…hij is…er is iets met…met je vader.’ Haar stem klinkt hees. Ze heeft gehuild. Karel sluit zijn ogen. ‘Is hij…is hij…?’ ‘Ja. Ik heb hem net gevonden. Hij lag achter in de tuin. Oh Karel, het is zo erg, en we hadden een uur geleden nog met elkaar staan praten, en ik kan niet begrij…’ ‘Ik kom er direct aan.’ Karel grist zijn jas van de haak. ‘Ze bellen net dat mijn vader is gestorven’, roept hij over de afdeling. ‘Ik ben weg. Vanavond ruim ik mijn rommel wel op.’ Overal verschrikte gezichten van collega’s. Een paar proberen iets te zeggen, maar hij loopt door zonder op of om te kijken. De oude man ligt vredig op het bed. Alsof hij slaapt. Mevrouw Van Dommelen zit in de bank te huilen, de dokter is er. Karel is de eerste die ze ingelicht hebben. ‘Hartelijk gecondoleerd, mijnheer Van Beveren,’ de dokter schudt hem de hand. ‘Ik kon niets meer voor hem doen. Waarschijnlijk een hartstilstand.’ Karel knikt en zwijgt. Hij staart naar het gezicht van de oude man. Waar ben je nu, pa? Ben je nu daar waar je naar verlangde? Hoe vaak heb je me verteld over God, en over je verlangen om Daarheen te gaan? Tranen staan in zijn ogen, hij wendt zijn blik af. Het is te hopen voor vader, maar aan hem is het niet besteed. Al die godsdienst mag hem gestolen worden. Dat is meer voor Gert, zijn broer. Die is keurig in het voetspoor van pa getreden. Twee keer naar de kerk per zondag. Als het kon vier keer. Maar zo echt als het bij pa was, zo nep vindt hij het bij zijn
broer. Bah. De huichelaar. Mooie praatjes, maar dat is dan ook alles. Karel heeft een stille hekel aan zijn voorbeeldige broer, die zo afkeurend doet over Karels ‘goddeloze bestaan’. Hij heeft mooi praten, meneer met zijn voorbeeldgezin. Laat hem zich met zichzelf bemoeien. Hij zal wel weer allerlei vrome praat uitslaan als hij hier komt. Hij draait zich om naar mevrouw Van Dommelen. ‘Is Gert ook al gebeld?’ Mevrouw van Dommelen knikt. Ze snuit haar neus. ‘Ja, net voor jij kwam. Maar de begrafenisonderneming nog niet.’ ‘Ok, dan zal ik die bellen.’ Karel zoekt in het telefoonboek het nummer en belt het nummer van Uitvaartverzorging Hendrikse. Even later legt hij de hoorn neer. ‘Ze komen direct. Moeten we verder nog iets regelen?’ Hij kijkt naar de dokter. Die schudt zijn hoofd. ‘De begrafenisondernemer regelt alles. U kunt daar wel op wachten, gaat u even zitten, het moet een schok voor u zijn.’ ‘Ach ja,’ houdt Karel zich groot, ‘je houdt er rekening mee want de man was oud, maar als het gebeurt komt het toch onverwacht. Hij was nog kras. Dus hij lag in zijn tuintje?’ Hij kijkt naar mevrouw Van Dommelen.
Die knikt en wil net haar verhaal gaan doen als Gert binnenkomt. Hij stormt door de kamer naar de slaapkamer waar pa ligt. Tranen lopen over zijn wangen. De dokter loopt even mee. Stil luisteren Karel en mevrouw Van Dommelen naar het gesprek dat uit de slaapkamer klinkt. Een uur later loopt begrafenisondernemer Hendrikse nog even na wat hij heeft opgeschreven. ‘We hebben alle belangrijke dingen doorgenomen. De dienst, de kist, condoleancetijden, de kaart, even zien… jullie gaan nu de adressen verzamelen?’ Beide broers knikken. Inmiddels zijn ook Gerts vrouw Ida en hun twee dochters gearriveerd. ‘Kan de lijst morgenochtend klaar zijn? Dan kunnen de kaarten morgen op de post.’ Weer knikken ze. ‘Dat moet wel lukken.’ ‘We zullen eerst iets moeten eten, denk ik,’ zegt Ida praktisch. ‘Het is al laat.’ Ze vinden een heel brood en beleg in het oude vertrouwde keukentje. Na een hardop uitgesproken gebed waarin Gert geëmotioneerd dankt voor wat vader mocht betekenen,
Vrijdag 20 DECEMBER 2013
Kerstverhaal
De kleine familie daaromheen vindt het verhaal van Gert blijkbaar betrouwbaarder dan zijn eigen versie, want ook daarvan heeft hij al tien jaar niets gehoord. Een leegte die gevuld is door Ergernis. Hij staart weer naar de kaart. Is dit wel het handschrift van vader? Of maakt hij het zichzelf wijs? Heeft hij nog ergens vaders handschrift? Het enige wat hij kan bedenken is het Bijbeltje dat hij vijftig jaar geleden van zijn ouders heeft gekregen. Hij heeft het niet over zijn hart kunnen verkrijgen dat weg te gooien. Hij vindt het in een doos met boeken. Voorin staat: Voor Karel van Beveren. Openbaring 7:16-17. Zijn handen trillen nog steeds als hij de kaart naast het Bijbeltje houdt. Er is geen twijfel mogelijk. Het is het handschrift van vader, al zijn de letters in het Bijbeltje nog krachtig en niet zo bibberig als op de kaart. Angst overvalt hem. Wat is hier aan de hand? Hoe kan vader hem een kaart sturen?
kracht vraagt voor deze moeilijke dagen, en vraagt of zij allen zoals ze aan tafel zitten - dus je bedoelt speciaal mij, denkt Karel, want met de rest
duwt hij de deur open. Dan stapt hij binnen, en kijkt hij recht in het verschrikte gezicht van Gert. In zijn hand heeft hij een opengeslagen dag-
De donkere hoeken in de kamer lijken plotseling bedreigend. Hij knipt nog wat lichten aan, en valt weer besluiteloos in zijn stoel. Dan leest hij het gedicht nog eens. De woorden beuken op zijn ziel: als het gewicht is afgelopen, is daar geen ophaal meer te kopen… Geen tweede kans. Wil vader hem duidelijk maken dat hij ernst moet maken met zijn eeuwige bestemming? Onrustig kijkt hij om zich heen, maar de kamer is stil en leeg. En wat schreef vader daar voor tekst in zijn Bijbeltje? Hij zoekt hem op. Ondanks dat het misschien wel dertig jaar geleden is dat hij een Bijbel heeft open gehad weet hij nog wel dat Openbaring het laatste boek is. Hij leest de tekst: ‘zij zullen niet meer hongeren, en niet meer dorsten, en de zon zal op hen niet vallen, nog enige hitte. Want het Lam, Dat in het middens des troons is, zal hen weiden, en zal hun een Leidsman zijn tot levende fonteinen der wate-
De kracht van de woorden… Als in een visioen beseft hij plotseling waar vader zo naar uitkeek, begrijpt hij het verlangen van de oude man zit het wel goed - ook deel mogen hebben aan dat geloof wat vader bezat, eten ze zwijgend hun boterhammen. Na het eten maken ze de adressenlijst en zitten ze wat verwezen in het kamertje. Karel gaat even een luchtje scheppen. Hij loopt de tuin in, naar de plek waar vader gevonden is. Dit was de plek die vader als laatste op aarde heeft gezien… Opnieuw krijgt Karel het moeilijk. Als hij een tijd later weer binnenkomt is Gert niet meer in de kamer. Boven kraakt iets. Karel loopt voorzichtig de trap op. Een voorgevoel, Gert zal toch niet… Hij loopt voorzichtig over de overloop, naar de kamer waar vader zijn bureau had staan. Voorzichtig
afschrifenboekje. Een paar seconden lang staren de broers elkaar aan. Karel’s beeld wordt vervormd door een werveling van rode vlekken, hij trilt van kwaadheid. ‘Wel jij vieze, vrome geldwolf! Is het je daar om te doen? Moet jij zo nodig je verheugen over de erfenis op de dag dat hij gestorven is? Weet je wat je bent? Een verschrikkelijke huichelaar! Ik wil niks meer met je te maken hebben! En die mooie godsdienst van je mag je houden!’ En nadat hij boos naar beneden is gestampt heeft hij zijn broer alleen nog maar de hoognodige keren rondom de begrafenis en de afwikkeling van de erfenis gezien. Daarna nooit meer.
ren; en God zal alle tranen van hun ogen afwissen.’ De kracht van de woorden… Als in een visioen beseft hij plotseling waar vader zo naar uitkeek, begrijpt hij het verlangen van de oude man. Voor zijn ogen ziet hij een glimp van onvoorstelbare heerlijkheid, eeuwige vreugde, bron van oneindig geluk. Zijn koude ziel hunkert er naar. Hij sluit zijn ogen als de waarheid tot hem door begint te dringen. Zijn leven is waardeloos geweest. Zijn kille hart heeft anderen tekort gedaan, maar vooral ook zichzelf ver weggevoerd van het werkelijke Leven. Hij stevent af op een levenseinde waarna geen vreugde voor hem is weggelegd. En er is geen tweede kans…
Hij kreunt. Was Gert hier maar. Oh, Gert, hoe kan het dat ik ooit nog naar je zou verlangen? Kun jij me helpen. Hij weet hoe dat zit, jij weet er alles van. Ik wil ook die rust die vader had. En ook al vond ik jou geloof nep, kun je me wel helpen? Zal ik Gert op gaan zoeken. Zal ik na tien jaar de stap weer durven zetten? De deurbel gaat. Het doordringende geluid onderbreekt zijn gedachten. Hij schiet rechtop in de stoel. Wie kan dat zijn? Hij rilt plotseling van angst. Zou vader…? Nee! Dat kan niet! Hij knijpt zijn knokkels wit. Hij durft haast niet bewegen. Na alle angstaanjagende gebeurtenissen… Weer gaat de bel. Karel staat op. Met schorre stem roep hij: ‘Wie is daar?’ Dof en gedempt klinkt het door de deur: ‘Ik ben het, Gert, je broer!’ Karel rukt de deur open, buiten staat Gert, oud en mager. Op zijn lange jas een laag sneeuw. De broers staren elkaar aan. ‘Gert.’ ‘Karel.’ Karel trekt zijn broer naar binnen. ‘Gert, Gert, ik kan het niet geloven…’ ‘Ik kom vergeving vragen, Karel. Ik… het was fout van mij. Toen, bedoel ik, de dag dat pa overleed. Je had gelijk. En ik kon…’ ‘Hou op, Gert. Hou op. Wat ben ik blij dat ik je zie. Voor mij kom je werkelijk als een geschenk uit de hemel. Gert, Gert. Wat ik vanavond al niet meemaak… Kom zitten, kom zitten.’ ‘Ik was vorige week aan het opruimen,’ begint Gert als hij in de stoel tegenover Karel is gaan zitten. Zijn handen glijden zenuwachtig over de leuningen, hij kijkt van Karel naar de lichten van het winkelcentrum, en terug. ‘Daarbij vond ik nog een doosje met wat papieren van vader. Ansichtkaarten, oude rekeningen en zo. Ik heb ze stuk voor stuk bekeken, en vond toen een kaart die hij een van de laatste dagen van zijn leven aan jou moet hebben geschreven, en die hij nog niet gepost had. Er stond alleen een gedicht op, afijn, dat heb je wel gezien denk ik?’ Karel knikt.
33
van die dag. Hoe vreselijk boos je was toen je me betrapte. En hoe ik later tegenover iedereen gedaan heb of het aan jou lag dat we elkaar nooit meer spraken. Het hangt nog steeds als een molensteen om mijn nek, Karel. Ik kan zo niet verder leven. Ik moest gewoon naar je toe. Maar toen ik daarnet hier stond durfde ik toch niet. Ik heb alleen de kaart naar binnen geduwd. Terug in de auto had ik ook geen rust. En daarom heb ik de stap toch gezet. Karel, vergeef me, alsjeblieft!’ Er valt een lange stilte. Karel moet het allemaal even verwerken. Dan klinkt zijn stem, nog steeds schor. ‘Natuurlijk vergeef ik je, jongen. Maar wil je me alsjeblieft helpen? Als ik sterf is het te laat, Karel. Ik ben er niet klaar voor. Ik ben bang, ik wilde dat ik als vader was. Die zag de dood zo rustig tegemoet. Kan ik dat ook krijgen, Gert? Heb jij dat? Weet jij hoe ik daar aan kom? Kan dat nog voor mij?’ Het duurt even voor Gert antwoord geeft. Zijn stem trilt. ‘Natuurlijk kan dat voor jou. God is zo goed, Karel. Hem vertrouw je nooit tevergeefs. Jouw zonden zijn voor Hem geen belemmering. Leg alles voor Hem neer, Karel. Vestig je vertrouwen op Hem.’ ‘Hoe doe ik dat, Gert?’ ‘Bidden, Karel. Hij hoort je. Vraag Hem of je gered mag worden. Zullen we samen bidden?’ Karel staat voor het raam. Buiten is het nacht. De lichten van Gert’s auto glijden langzaam de bocht om. Er ligt een dik pak sneeuw, en nog steeds vallen de vlokken. Ergernis is weg. Hij kon het niet meer harden, nu Karel zijn toevlucht zocht bij Het Lam, Dat in het midden van de troon zit. Karel kijkt omhoog. De vallende vlokken tegemoet. Achter de duisternis is het licht. Ook voor hem. Kerstfeest.
‘Het gedicht heeft me vreselijk aangegrepen. Alles kwam weer boven
Over de auteur Leendert van Wezel komt oorspronkelijk uit Stellendam. In 2012 is zijn boek Nynke verschenen, hierin wordt het verhaal verteld van de heks van Goedereede. Recent is Kerstavond verschenen, een bundel met kerstverhalen. Hierin is een verhaal van Leendert van Wezel opgenomen. Kerstavond, Uitgeverij Mozaïek, 256 blz., € 18,90 ISBN 9789023 994404
34
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wensen
Goedereede
Mevr. G. Temmink-Meijer wenst alle familie, vrienden en bekenden
wenst familie, vrienden en kennissen
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toe.
Gezegende Kerstdagen
Capellerij 10, 3252 CG Goedereede
Mevr. J. RoosMelissant en een Voorspoedig Nieuwjaar Hongaarseplein 10, 3252 AR Goedereede
H. Hoek en E.J. Hoek-Knape wensen alle familie, vrienden en bekenden Prettige Kerstdagen
De Stichting Koninklijke Fanfare ‘Apollo’
en een Voorspoedig Nieuwjaar
Mevr. C. ’t MannetjeSoeteman Hoofddijk 4, 3252 AS Goedereede
wensen familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Gezond Nieuwjaar
Mevr. Koesevan Splunder
Breenstraat 25, 3252 LB Goedereede
wenst alle familie, vrienden en kennissen
Bij deze wensen wij u
Prettige Kerstdagen en een Gelukkig en gezond 2014
Goede Kerstdagen en een Gezond/Voorspoedig Nieuwjaar
H.J. van Heest
te Goedereede
Langs deze weg wil ik mijn familie, vrienden en kennissen Gezegende Kerstdagen en Gods Zegen toewensen voor 2014.
wenst zijn medewerkers, sponsors en de bevolking van de gemeente Goedereede
H.J. Keijzer-Moijses
Prettige feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar
Nieuweweg 19, Stellendam
Ik wens u Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Goede Feestdagen en een Voorspoedig maar bovenal gezond nieuwjaar toegewenst door
Piet en Jo Sperling
F. van Heest
Stellendam
Hongaarseplein 66, Goedereede
Wij wensen familie, vrienden en bekenden
Familie F. Roon-Kreeft
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Gezegende Kerstdagen
K. Breen J.C. Breen-van Splunter Hongaarseplein 67 3252 AR Goedereede
Wij wensen iedereen Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Familie J. Overbeeke Hongaarseplein 45 3252 AR Goedereede
Mevr. A. van Ours-v.d. Ree wenst familie en vrienden Goede Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toe. Korenbloempad 9 3251 CT Stellendam
Stellendam
Piet en Dina Tanis-den Eerzamen
en een Gelukkig en Gezond 2014 toe.
Gezegende Kerstdagen
Familie, vrienden en bekenden, bewoners en vrijwilligers van ‘De Vliedberg’ en bewoners van ‘Het Spectrum’, dokter De Vries, vrijwilligers die het eten rondbrengen en de dames van de bingo Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
P. Koese Prinses Margrietstraat 7, Stellendam
Familie, vrienden en bekenden D.V. Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Mevr. P. van den Doel-van Es Pr. Beatrixstraat 7, 3251 XH Stellendam
Familie en vrienden Goede Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
Hans en Corrie Melissant Eendrachtsweg 19 3251 AH Stellendam
wenst familie, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
en een
Familie, vrienden en bekenden
Gezond 2014 toe
Gezegende Kerstdagen
‘Het Spectrum’,
Mevr. J. van Wijk-van Heest
Amaliapad 49, 3251 AA Stellendam
Hongaarseplein 39, Goedereede
Graag wil ik alle familie, kennissen en buren
Familie, vrienden en bekenden heel fijne Feestdagen
mevr. J. Roos-den Eerzamen Hongaarseplein 65 3252 AR Goedereede
en een Gelukkig Nieuwjaar
Mevr. Van der Linde
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toewensen.
T. Klepper Dahliapad 30 3251 CK Stellendam
‘Het Spectrum’, kamer 37 Schoolstraat 15 • 3251 AA Stellendam
Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Mevr. Overweel Dahliapad 85, 3251 CJ Stellendam
bekenden
gen
r
orp
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wensen stellendam
Mevr. J. van Soest-Roon
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
wenst familie, vrienden en bekenden
Anth. Tanis
Fijne Feestdagen
Mevr. A.N. Bruggeman-Heerschap wenst u allen Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar Korenbloempad 11, 3251 CT Stellendam
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Mevr. A. van den NieuwendijkMoijses
Wij wensen alle familie, vrienden en bekenden Goede Kerstdagen en een Gezegend Nieuwjaar
Wout en Pie van Huizen
35
Herkingen
‘Vroonlande’ Staakweg app. 105, 3247 BV Dirksland
Bestuur en leden van muziekvereniging
‘‘Amicitia’’ -Dirksland bedanken; de dirigenten, instructeurs, vrijwilligers, donateurs, sponsors en verder iedereen voor de ondersteuning en belangstelling in 2013. Wij wensen u allen een goede kerst en een gezond 2014.
Dhr. P. van der Veer wenst alle vrienden en kennissen een Gezegende Kerst en een Gelukkig Nieuwjaar Onderlangs 22, 3249 AT Herkingen
Dirksland
Amaliapad 25, 3251 AA Stellendam
Familie, vrienden en bekenden
Mevr. A. van Geel-Walraven
Gezegende Kerstdagen
wenst alle vrienden en bekenden
en een voorspoedig 2014
fijne feestdagen en een gezond 2014
A. Spuij
‘Geldershof’, Poldersweegje 2, k. 011
M. Spuij-Jansen
3247 KE Dirksland
Amaliapad 43, 3251 AA Stellendam
Mev. P. Kreeft-Klink wenst familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Familie, vrienden en bekenden Gezegende feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar toegewenst
Ds. P. Blok
Dahliapad 49, 3251 CJ Stellendam
Mevr. Spuij-van Dam wenst vrienden en bekenden
Familie, vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst.
Fijne Feestdagen en een Gezond 2014
Mevr. G.D. Kievietvan Wageningen
Amaliapad 15, kamer 51 ‘Het Spectrum’, Stellendam
Zorgcentrum “Geldershof”, K. 216 Poldersweegje 2, 3247 KE Dirksland
i.p.v. kaarten
Familie, vrienden en bekenden
Fam. Chr. de Geus
Gezegende Kerstdagen
Nieuwstraat 7, Herkingen
en een Voorspoedig Nieuwjaar gewenst
wenst familie, vrienden en bekenden
Fam. A.H. ten Hove
en een
Akelei 31 | 3247 DC Dirksland
Christelijk mannenkoor ‘Door Eendracht Verbonden’
Alle familie, buren, vrienden en bekenden
Stellendam
Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Bestuur, dirigent en leden wensen alle (zang)vrienden en bekenden Gezegende Kerstdagen en veel goeds in het nieuwe jaar.
een Gezegende Kerst Voorspoedig Nieuwjaar
Adri en Teun van Zielst
De heer Ph. de Geus
wensen familie, vrienden en bekenden
wenst familie, vrienden en bekenden
M.D. Bestmande Korte
Gezegende Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Irenelaan 30, Dirksland
Staakweg 125, 3247 BV Dirksland
Adoptieplein 13, 3249 AB Herkingen
36
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Achtergrond
Piet Neels is gefascineerd door sterren en planeten. Achter zijn huis in Ooltgensplaat bouwde hij eigenhandig een sterrenwacht om ze goed te kunnen bekijken. In de koepel op het dak van de keuken staat een opstelling van telescopen, daarmee tuurt hij op heldere avonden naar de sterrenhemel. Achter de telescoop is Piet duidelijk in zijn element, moeiteloos wijst hij verschillende sterren aan en vertelt erover. Zijn vriendin Silvia Los vindt het net als Piet prachtig om de sterren te bekijken. Samen staren ze naar boven. Plotseling zegt Silvia: “Kijk een vallende ster.” “Die bestaan niet,” helpt Piet gelijk een misverstand uit de wereld. Door Martijn de Bonte
Piet Neels bouwde een sterrenwacht in zijn achtertuin
“Dan gaan we nu even naar Jupiter” De sterrenhobby van Neels is ontstaan vanuit de natuurfotografie. Toen hij op internet natuurfoto’s bekeek kwam hij webcamfoto’s tegen van het heelal. Daar wilde hij wel meer over weten, dus verdiepte hij zich in de manier waarop de foto’s worden gemaakt en ging aan de slag: “Ik doe het de hard way, trial and error.” Hij legt uit wat hij hiermee bedoeld: “Ik kies niet voor de makkelijke manier, ik leer door te proberen en fouten maken.” Webcamfotografie komt erop neer dat de lens van een webcam - een kleine camera voor internet - wordt vervangen door een telescoop. Hij heeft het fotograferen met een webcam geleerd van wijlen Henk Jongepier: “Dat was mijn mentor.” De uitdaging is om de telescoop goed af te stellen, zodat er scherpe beelden uitrollen. Met de webcam wordt een filmpje gemaakt van tweeduizend foto’s, hiervan worden de beste geselecteerd. Daarna worden de geselecteerde beelden samengevoegd tot één scherpe foto, in vaktermen heet dit stacken. Hubble Na het maken van foto’s met een webcam was de volgende stap om foto’s te maken met een spiegelreflexcamera. En zo ontwikkelde de hobby zich steeds verder. Het is net als met vissen: “Je wilt steeds grotere en betere spullen.” Naast het maken van foto’s ging hij zich steeds meer verdiepen in de stand van sterren, planeten en melkwegstelsels. Een bezoek aan de volkssterrenwacht in Middelburg voelde als een warm bad. Neels werd
gelijk donateur en bezoekt regelmatig de bijeenkomsten om te praten over de hobby, samen waar te nemen en nieuwe dingen te leren. Binnen de club heeft hij zich gespecialiseerd in het fotograferen van objecten die niet met een gewone telescoop zijn waar te nemen. Door een combinatie van filters, lange sluitertijden maakt hij unieke beelden. “Ik heb geen Hubble nodig.”(De Hubble is een grote en peperdure telescoop die door de ruimte zweeft om foto’s te maken.) Bikkels “Wat ben jullie aan het doen?” vroegen mensen weleens als ze ‘s nachts op een donker plekje in de polder hun telescoop hadden opgesteld. “We kijken naar de sterren en planeten en maken daar foto’s van,” was dan het antwoord. Sterrenkijken is een hobby voor bikkels legt Neels uit: “Het is vreselijk veel kou lijden.” Want de nachten dat het vriest zijn meestal helder. Naast helder moet het natuurlijk ook donker zijn. Hoe donkerder, hoe beter voor sterrenkijkers. Op het eiland zijn de slikken van Melissant en Ouddorp de donkerste plekken. Koepel Toen de hobby serieuzer werd besloten Piet en Silvia om een koepel te bouwen. Het grootste voordeel is dat de opstelling hierin kan blijven staan. Eerst moest de hele handel iedere keer worden opgebouwd om te kunnen waarnemen. “Als er dan tijdens het opbouwen net wolken aankwamen was het nog voor niks ook. Neels is
Piet Neels en Silvia Los kijken op het computerscherm in de Koepel.
nogal handig en heeft de koepel zelf gebouwd op het dak van de keuken. In de koepel staat een grote telescoop die is aangesloten op een computer. Neels hoeft alleen maar in te tikken wat hij wil zien en de telescoop draait er vanzelf naar toe. Dus als hij opgeeft naar de maan te willen, zoemt er een motor en draait de camera rond, net zo lang tot de maan scherp te zien is door de kijker. Als de maan is bekeken zegt hij: “Dan gaan we nu even naar Jupiter.” Verschillende buren zijn al een kijkje wezen nemen: “ Ze vinden het geweldig.” Tijdens de Nacht van Nacht is het stel ieder jaar aanwezig om de bezoekers kennis te laten maken met hun hobby. Meteorieten vastleggen In de huiskamer hangt een computerscherm waarop twee beelden van de sterrenhemel te zien zijn. Dat is het resultaat van twee camera’s die opgesteld staan achter het huis. De ene camera staat richting het noorden en bestrijkt een gebied boven Wassenaar, de andere camera staat in Noordwestelijke richting op een gebied boven de Noordzee. Als er een lichtstreep doorheen komt wordt deze automatisch geregistreerd door het systeem. Vogels en vliegtuigen worden eruit gefilterd, de overige lichtstrepen zijn meteorieten. De gegevens hiervan worden vergeleken met die van een camera van Klaas Jobse in Oostkapelle, die op hetzelfde gebied is gericht. Als de waarnemingen van deze twee camera’s overeen komen is er een ‘simultaan’. De gegevens van zo een
Foto: Martijn de Bonte
Piet Neels legde de fasen van de maansverduistering vast in deze collage. dubbele waarneming worden door de wetenschap verzameld om de kennis over meteorieten te vergroten. Venusovergang Een mooi moment in de hobby was de venusovergang in 2012. Een unieke gebeurtenis, de volgende keer is in het jaar 2117, waarbij de planeet Venus als een zwarte stip voor de zon lang schuift. In Nederland werd bewolkt weer voorspeld waardoor de zon niet te zien zou zijn. Dus besloot het stel om tien uur ‘s avonds in de auto te stappen en naar Duitsland te rijden. Na een nacht rijden kwamen ze aan in Lübeck, en aan de rand van een Duits meer zagen ze om half zeven in de morgen Venus voor de zon langsgaan. Piet vertelt: “Verbazingwekkend genoeg stond er op diezelfde plek ook een Duitser met een telescoop. We verstonden elkaar niet, maar toch was het wel duidelijk dat we allebei voor hetzelfde kwamen.” Nooit klaar Neels houdt zich niet bezig met alle mythes die worden verteld over de sterrenbeelden. Hij is meer van de feitelijke waarneming dan van de verhalen. Daarom legt hij graag uit dat een ‘vallende ster’ geen vallende ster is. Het is een klein stukje steen met ijzerdeeltjes dat door de ruimte vliegt met een snelheid van 20 tot wel 60 kilometer per seconde. Op het moment dat het steentje in de dampkring komt, verbrand het of spat het uit elkaar. Dat is de verklaring dat een ‘vallende ster’ opeens weer verdwenen
is. In de toekomst wil hij mooie foto’s blijven maken en vooral de highlights vastleggen, zoals maans- en zonsverduisteringen. Het is net als met andere hobby’s: “Je bent er nooit mee klaar.” Kijk voor meer informatie en foto’s op: www.monoceros-observatory.eu
Het zwarte stipje is Venus die tijdens de Venusov
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Achtergrond
37
Zo ziet een automatisch vastgelegde meteorietstreep er uit.
Foto: Piet Neels
De Andromedanevel.
Foto: Piet Neels
Het Zevengesternte, in vaktermen M45.
Foto: Piet Neels
Zelf aan de slag? Met een goede verrekijker is er al een stuk meer te zien dan met het blote oog. Nog meer zien kan met een goede telescoop. Op een sterrenwacht kunnen ge誰nteresseerden tijdens een open dag door een telescoop kijken en krijgen ze uitleg. In de buurt van het eiland zijn er drie sterrenwachten: Tweeling in Spijkenisse, Mercurius in Dordrecht en Philippus Lansbergen in Middelburg. Bezoek de websites voor meer informatie.
vergang voor de zon langs schuift.
Foto: Piet Neels
An
38
u liere. overzicht van de regu
Tijdens de jaarSTELLENDAM van het brandlijkse korpsavond reede, afgeloweerkorps Goede taurant Expo pen vrijdag in Res llendam, werd Haringvliet te Ste en van brandafscheid genom van den Houten. weerman André id kreeg hij een Bij die gelegenhe erscheiding uitKoninklijke ond n burgemeester gereikt, waarva van de gemeente Ger van de Velde de bijbehorende Goedereede hem dde. versierselen opspel
Wie heeft er bloedglucosemet ? en nd vo ge
rius
s Ville Geschreven door Han
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wensen
STAD AAN’T HARINGVLIET
nlijke omstandigVanwege persoo ten ré van den Hou heden kon And deel uitmaken van er (38) niet lang 2 199 raan hij van de blusgroep, waa en is geweest. Op tot 2012 verbond als 2 trad hij er Nieuwjaarsdag 199 er in dienst en brandweervrijwillig rna steeds verder daa zich bekwaamde hij In 1994 behaalde in dit vakgebied. acht, in 2000 het ndw het diploma Bra 1 200 acht le klas, in diploma Brandw kenner gevaarlijke het certificaat Ver fdhet diploma Hoo stoffen, in 2002 ig jaar het certibrandwacht en vor der. Zo red ter ewa lakt ficaat Opperv geboden mogelijkheeft hij binnen de le aan opleidingen heden het maxima l deze ook allemaa gedaan en sloot af. Verder woonde met goed gevolg oefenavonden bij hij altijd trouw de t ousiasme en inze en door zijn enth collega’s op sleepnam hij veel jongere uw eerman of -vro touw om de brandw nu zijn. Voor hen te worden die ze s als vraagbaak wijl dik fungeerde hij
Fam. W. Grootenboer
Mercuriuslaan 14, 3255 TV Oude-Tonge wenst onze familie, vrienden en kennissen Gezegende Kerstdagen en Gods Zegen in het nieuwe jaar toe.
Het bestuur van de Chr. Gem. Zangvereniging ‘Soli Deo Gloria’ te Stad aan ‘t Haringvliet wenst
Ooltgensplaat
haar dirigent, leden en donateurs
ar ja 0 2 t a ta s e b n e veerti
Brêê
Tijdens de jaarSTELLENDAM van het brandlijkse korpsavond reede, afgeloweerkorps Goede taurant Expo Res in dag vrij pen llendam, werd Haringvliet te Ste en van brandafscheid genom van den Houten. weerman André id kreeg hij een nhe ege gel die Bij erscheiding uitKoninklijke ond n burgemeester gereikt, waarva van de gemeente Ger van de Velde de bijbehorende Goedereede hem dde. versierselen opspel
Wij wensen familie, vrienden en bekenden
Y
en 24-uur per dag tank maat
CM
!
melsdijk Som DK Sommelsdijk mels 2a, 3245DK Som er dijk Sperw Sommelsdijk 3245 2 2a, 61166 Sper 0187Tel.wer -611662 Tel. 0187 nnaland Sint Annaland 15, 4697 RB Sint-A Veilingweg land 25 Anna 6536 Sint Tel. 0166Sint-Annaland 15, 4697 RB Veilingweg n en Thol 0166-653625 50, 4691 RZ Thole Tel. Slabbecoornweg 00 Tel. 0166-6005
tevens nachtauto
MY
melsdijk
• Middelharnis/Som
” - Langeweg 113
“De Ronde Boom
• Ouddorp
koe nl ult se.nl oese. ltk w.rena www.r enau ww
- Oosterweg 2 “Knöps Ouddorp n alleen ! méér dan tanke
K
www.knopsbv.nl
Tilse Kip Verse eieren en
s De Waal Hovenier Nieuwe-ToNge Tel. (0187) 652484 iers.nl www.dewaalhoven
n.nl www.debaareiere
06-1 00 800 8748 5874 6–15 T. 0
Den Bommel, T. en retail Ook voor horeca
Een stap verder 1 acht le klas, in 200 diploma Brandw kenner gevaarlijke het certificaat Ver fdhet diploma Hoo stoffen, in 2002 ig jaar het certibrandwacht en vor Zo der. red ter ewa ficaat Oppervlakt de geboden mogeheeft hij binnen idin ople imale aan lijkheden het max l t deze ook allemaa gen gedaan en sloo hij Verder woonde met goed gevolg af.
navonden bij en altijd trouw de oefe iasme en inzet nam door zijn enthous ega’s op sleeptouw hij veel jongere coll an of -vrouw te om de brandweerm zijn. Voor hen fun worden die ze nu en s als vraagbaak geerde hij dikwijl it ega’s klopten noo ook de oudere coll aan. Burgemeester tevergeefs bij hem Van de Velde.
er.nl
www.visser-viss
foon: 0187 617 300
Middelharnis, Tele
. . . Stipt
ials.nl www.lodderfinanc oor belastingadvieskant 7-663298 Administratie- en ksland • 018 • 3247 CL Dir Watertoren 49a
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Wij wensen familie, vrienden en bekenden Goede Kerstdagen en een Gezond en Voorspoedig 2014
Fam. A. T. van Gurp jr. Fittersweg 1, 3257 LD Ooltgensplaat
Theo Kamerling en Nelie Visbeen
Familie, vrienden en kennissen ik wens u allen
A. van Bronckhorststraat 4 3243 AR Stad aan ‘t Haringvliet
prettige kerstdagen en een gelukkig, maar bovenal gezond nieuwjaar toe.
Oude-Tonge
Marius Troost Lijsterbesstraat 9 3257 XG Ooltgensplaat
Fam. J. Breeman wenst vrienden en bekenden
anden-Nieuws il E n a v m a te t e H eerders, rt e v d a , rs e z le r wenst al haa relaties n e rs e rg o z e ,b n correspondente
n e g a d t s r e K e d Gezegen n e d n o z e g n e en e 4! 1 0 2 g i d e o p s r o vo
P. in ’t Veld
Goede Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Wij wensen u
Nieuw adres: ’t Getij 16, 3255 TG Oude-Tonge
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
(Oud adres: Westdijk 7, Nieuwe-Tonge)
Molendijk 1, 3257 AM Ooltgensplaat tel. 63 14 24
Kerstboodschap Met Kerst denken we terug aan wat er ruim 2000 jaar geleden is gebeurd. De Zoon van God is mens geworden. De Vader heeft Hem gezonden in de wereld. Dat is een groot wonder. Een wonder van Gods eeuwige liefde. Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft… Om Christus hebben wij niet gevraagd. God heeft Hem Zelf gegeven. Het zijn de innerlijke bewegingen geweest van Zijn barmhartigheid! Vanwege dit wonder klinkt met Kerst de oproep: Komt, verwondert u hier mensen … Naast verwondering past ons ook verootmoediging. Want als wij niet hadden gezondigd, was er geen Zaligmaker nodig geweest. Dan had er niet betaald hoeven te worden voor de zonde. Dan was Christus niet geboren. Vanaf het ogenblik dat wij God verlieten in het paradijs, heeft God beloofd Zijn Zoon te zenden. En… Hij heeft Woord gehouden. Hij heeft gedacht aan Zijn genade. Daarom laat God verkondigen dat u gered kunt worden. Door… Jezus. Zijn Naam betekent: de Heere redt! Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden. Om deze Boodschap te gedenken, komen we tijdens de Kerstdagen verschillende keren samen in Gods huis. Daar is ruimte voor iedereen. Het is de plaats bij uitstek om bij Christus’ geboorte stil te staan. Op die plaats werkt immers de Heilige Geest. Hij bewerkt dat Christus onmisbaar voor iemand wordt. Daarvoor gebruikt Hij Gods Woord. Dat is het middel bij uitstek waardoor zondaren Christus leren nodig krijgen en kennen. Om die reden staat in de kerkdiensten de Woordverkondiging centraal. Daarnaast zijn er de andere samenkomsten, waarin de rijke Boodschap van Kerst zal klinken. Zoals de kerstfeestviering van de Zondagschool en de verschillende verenigingen. Het is mijn gebed dat Kerst 2013 zal uitlopen op de eer van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest en de zaligheid van zondaren.
KOESE
vo el ! een ve il ig ge
M
CY
rius
nlijke omstandigVanwege persoo ten ré van den Hou heden kon And deel uitmaken van (38) niet langer 2 199 raan hij van de blusgroep, waa en is geweest. Op tot 2012 verbond 2 trad hij er als Nieuwjaarsdag 199 er in dienst en brandweervrijwillig er daarna steeds verd bekwaamde zich hij In 1994 behaalde in dit vakgebied. het 0 200 in acht, het diploma Brandw
rijs
dagelijks scherp gep
C
CMY
s Ville Geschreven door Han
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
n - Met het verkope SOMMELSDIJK voor Woord & van krentenbrood ker rdag, is in de n Daad, afgelopen zate een van de verkovan Sommelsdijk semeter verloren. pers zijn bloedgluco is in een zwart etui, Het apparaatje zit r link en blauw tou van het merk Con er met iemand de grijs van kleur. Als wordt deze vriende gevonden heeft, d verzocht contact lijk doch dringen tel.: n, Loo Steef van op te nemen met ail: stvanloon@klik 06 23130403, e-m open van krenten verk het t Me .nl. safe en lop afge d, Daa & brood voor Woord skern van Sommel zaterdag, is in de opers zijn bloeddijk een van de verk tje oren. Het apparaa verl glucosemeter , is van het merk zit in een zwart etui kleur. van s grij w blau Contour link en er gevonden heeft, door burgemeester Als iemand de met drinde bloemen gezet grafie wordt deze vriendelijk doch versierselen en in Foto ijke sen inkl Vos Kon van de Foto: Wim zijn zojuist in tact op te nemen ten en zijn vrouw gend verzocht con 03, am, 304 lend 231 André van den Hou Stel 06 e Steef van Loon, tel.: gers van, met nam .nl. Met er hoefde met op de kazer- bur stvanloon@kliksafe t. De burgemeest blusploeg, zowel heb de ail: p van e-m hul r gevan alar voo n Bur rde brood bij hem aan. de uitruk bij een niet bij deze woo open van krenten nooit tevergeefs - ne als tijdens g, is eester het verk reng is ‘t echter de van de gemeen d, afgelopen zaterda de door jouw inb te laten. De burgem Daa Me . & ring ing ord rde mer Wo meester Van de Vel waa n hte sdijk een van bij deze woorde vrijdagavond dan Stellendam een hec kern van Sommel te Goedereede had hoefde ‘t echter niet r de blusploeg eter ens Hare in de paraat staat om heidswoorden voo zijn bloedglucosem opers rdering te laten. Nam cht ze de 11:27:21 club mensen die ook warme afsc -2012 ten tijde van waa moShell.pdf 20-6verk zit in een en trix tje help Bea araa te lokin app ns _vpb ing Kon12_eilnieuws oren. Het jesteit 2006 hun medeme verl André. Ma ndink bra Kon je Tijdens st ook een van calamiteiten. zwart etui. scheidende spuitga eiken. een groot aantal n... rcarrière heb je onderscheiding uitr Leren door te doe je een steun wee t waarbij je de lijke aak was g gem arin mee erv en je uitrukk “Door ations r de bevelvoerders Shell Knöps Tankst en toeverlaat voo d!
Ds. D. Zoet, Hersteld Hervormde Gemeente Ouddorp
l .n s w u ie n n e d n a il .e www krantvango twitter.com/de ws /eilanden.nieu facebook.com
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Recepten
Zo maak je zelf een kerstkrans Traditiegetrouw wordt dit gebak van bladerdeeg gevuld met amandelspijs gegeten in de decembermaand. Een belangrijk ingrediënt vormt het amandelspijs. Deze van oudsher dure grondstof bracht creatieve geesten op het idee om een goedkopere oplossing te bedenken. Op deze manier ontstond het banketspijs: een mengsel met als grondstof witte bonen of abrikozenpitten. Californië en de landen rond de Middellandse Zee zijn vanwege het milde klimaat bekende amandelleveranciers. Dichterbij huis, in Duitsland, herbergen de Oberrhein en de Bergstrasse hun eigen amandelplantages. Onze oosterburen bieden via het Pfälzer Mandelpfad, een 80 kilometer lang wandelpad, de gelegenheid om in de bloeimaand al wandelend te genieten van de imposante hoeveelheid bloesem waarmee de amandelbomen zich tooien. De bloemen vormen een niet te versmaden lekkernij voor een bonte verscheidenheid aan insecten, waaronder de honingbij. De oogstperiode, die loopt van augustus tot oktober, vormt het startpunt voor de verwerking van de ingezamelde amandelen. Om te beginnen wordt de amandel ontdaan van het buitenste vliesje. De steenvrucht wordt vervolgens korte tijd gekookt en in koud water gelegd- deze techniek is onder kookliefhebbers beter bekend onder
de term blancheren. Via verschillende machinaal toegepaste walstechnieken ontstaat uiteindelijk het amandelspijs. De (thuis)bakker kan het amandelspijs vervolgens vermengen met extra suiker, citroensap of een andere smaakstof en een geklutst ei. Het gebruik van deze verschillende ingrediënten beïnvloedt de uiteindelijke smaak van het spijs.
39
Dit heb je nodig: Teksten en foto’s: Jolanda Driesse-Bosland
1 pak (roomboter) blade rdeeg (diepvries) 300 gram amandelspijs 1 losgeklopt ei 1 eidooier Bigarreaux (vruchtjes) om op de krans te leggen
Bloeiende amandelstaf De prunus dulcis, de botanische term voor de amandelboom, heeft oude papieren. In de Bijbel wordt al gesproken over amandelbomen. In het Oude Testament bijvoorbeeld, als de broers van Jozef de tweede reis naar Egypte maken (Gen.43:11). Ze nemen dan balsem, honing, specerijen, mirre, pistachenoten en amandelen mee als geschenken. In Numeri 13 bloeit de staf van Aäron: ‘De staf van Aäron voor het huis van Levi stond in bloei. Hij bracht bloesem voort en bloeiende bloemen, en droeg amandelen.’ Nu weer terug naar de keuken. Dit recept voor een huisgemaakte kerstkrans is lekker simpel én goedkoop. Erg lekker in combinatie met een beker warme chocolademelk, maar natuurlijk ook met een kopje thee of koffie.
Eet smakelijk!
Zo maakt u een Kerstkrans: > Verwarm de oven voor op 190 graden. > Bekleed de bakplaat met bakpapier. > Ontdooi het bladerdeeg. Rol het uit tot een lap van 40 x 15 cm. Kneed het spijs met een losgeklopt ei tot een egaal geheel. Maak hiervan een rol van ongeveer 37 cm. Leg dit op de deeglap. Bestrijk een lange kant van het deeg met water. Vouw de deeglap zorgvuldig dicht en leg met de naad naar beneden op het bakblik. Schuif nu de uiteinden in elkaar tot er een cirkel ontstaat en plak de naden goed dicht met wat water. Maak sterretjes van het overgebleven deeg en plak ze op de krans. Bestrijk de krans met de eidooier en schuif de bakplaat in de oven. Reken op een baktijd van 30-35 minuten.
Nog een chocoladeletter over? Of ligt er misschien een lekkere grote reep bij jullie thuis in de kast die je mag gebruiken? Deze chocoladetruffels zijn zo gemaakt! Leg ze in een mooi papieren vormpje en klaar ben je! Zo doe je het > Giet 80 ml verse slagroom in een maatkan. > Breek de melkchocolade in stukjes en leg ze in een pan met een dikke bodem. > Giet de slagroom erbij en verwarm het mengsel op een lage temperatuur. > Roer steeds even in het pannetje. > Als de chocolade gesmolten is, roer je de zachte boter door het chocolademengsel. > Zet het pannetje ongeveer een uur in de koelkast. > Schep met een lepeltje balletjes uit het koude mengsel en rol ze door de cacao of hagelslag. >Bewaar de truffels in de koelkast.
Eet smakelijk!
Dit heb je nodig: 150 gram melkchocolade 80 ml slagroom 35 gram roomboter (kamertemperatuur) Gekleurde hagelslag Cacaopoeder
Tip: Geef er een p pakt in foli aar mooi ingee met een strik aan een (ja ri of vriend. ge) oma, tante
40
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Middelharnis
Prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar!
Notarissen en medewerkers wensen u
Wij wensen u Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Zernikeweg 28 | 3241 MG Middelharnis tel 0187482319 | mob: 0653864236
WIJ WENSEN U PRETTIGE KERSTDAGEN EN EEN VOORSPOEDIG 2014
een goede Kerst en een gezond 2014 toe
Goede kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar
Aannemersbedrijf Wielhouwer is actief in nieuwbouw, verbouw, restauratie, utiliteitsbouw en machinale houtbewerking
Soldatenplein 3 | 3241 EL Middelharnis T (0187) 483074 | E info@wielhouwer.nl I www.wielhouwer.nl
Wij wensen u fijne feestdagen en een voorspoedig, schadevrij nieuwjaar!! Assurantie- en FinancieringskantoorVan Dis BV Ring 54-56 | 3241 CS Middelharnis Tel: 0187 - 48 55 37 | Fax: 0187 - 48 66 28 website: www.vandis.nl | Email: info@vandis.nl
De werkgroep Goeree-Overflakkee van Amnesty Internationaal wenst u
Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Ook in 2014 beter een kaars aansteken dan het duister verwensen
Voor gecertificeerde sloopwerkzaamheden, asbestsanering, verkoop sloopmaterialen en levering menggranulaat.
Wenst een ieder Prettige kerstdagen en een voorspoedig 2014 Pascal 32 | 3241 MB Middelharnis | Telefoon (0187) 48 75 51 Fax (0187) 48 59 23
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Geschiedenis
41
Tijdens de hevige storm eind oktober en de Sinterklaasstorm van 5 december jongstleden, die samenviel met springtij, zullen bij de oudere bewoners van ons land weer beelden zijn opgekomen van de verschrikkelijke watersnoodramp van 1 februari 1953. Sinds de voltooiing van het Deltaplan zijn de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden beter beveiligd tegen de samenloop van een noordwesterstorm en springtij. In vroeger tijden waren de Lage Landen aan de Noordzee aanmerkelijk kwetsbaarder en werden vaker getroffen door rampzalige overstromingen bij stormweer. Hoeveel te meer gold dat voor de scheepvaart en, in het bijzonder, voor de visserij. Tijdens de decemberstorm van 5 december was het bijna exact 150 jaar geleden dat Middelharnis werd getroffen door de grootste ramp bij storm op zee die haar visserijvloot sinds mensenheugenis heeft gekend.
De ondergang van de “Wilhelmsburg”, “Apolonia”, “Eben Haezer” en “Josephine”
Storm op zee Door Rinus van Dam
Eind november 1863 vertrekken de vissloepen “Apolonia”, “Eben Haezer” en “Tweelingen” vanuit de haven van Middelharnis ter visvangst. Na de storm van 30 oktober komt er een periode met rustig en droog weer, maar sinds de tweede helft van november ontstaan er winterse buien en hernieuwd depressieweer. Begin december ontwikkelt zich een hevige storm op de Noordzee met catastrofale gevolgen. Op zee vergaan talrijke koopvaardijschepen, en 12 Nederlandse vissersschepen met gezamenlijk ruim 100 man vinden hun einde in de golven van de Noordzee. De “Wilhelmsburg” Aan land veroorzaakte de storm veel overlast en schade. De straten aan de rand van Rotterdam stonden blank en ook verschillende plaatsen rond de Zuiderzee hadden te kampen met wateroverlast. De noordwesterstorm, die twee dagen aanhield, richtte een slachting aan onder de vaartuigen die zich in het Noordzeegebied bevonden. Het Duitse fregatschip “Wilhelmsburg” was ongeveer terzelfder tijd als de Middelharnisse vissloepen vertrokken uit de haven van Hamburg met 283 landverhuizers en 29 bemanningsleden aan boord, bestemming Moreton Bay in de Verenigde Staten. Nadat het schip een week nodig had gehad om de Duitse Bocht door te komen richting het Kanaal, strandde het op de Boschplaat aan de noordkust van Terschelling. Doordat zij tot het laatst benedendeks waren gehouden, overleefden slechts 25 landverhuizers de scheepsramp; van de bemanningsleden waren dat er 26! Honderden lijken spoelden die eerste week van december aan op de Noordzeekust van Terschelling. Zij werden begraven in een massagraf bij de kerk van Hoorn aan de oostkant van Terschelling. Vandaag nog herinnert een gedenksteen en de grafsteen van de kapitein, Ernst Christian Kross, aan deze catastrofale scheepsramp. De “Apolonia” en de “Eben Haezer” Terwijl de door de storm opgezweepte golven op de Noordzeekust beuken, bevonden zich de vissloepen “Apolonia” en de “Eben Haezer” ten noorden van Terschelling. Jan Smit, schipper van de vissloep “Tweelingen”, verklaarde later, dat hij de “Apolonia” nog een paar dagen op de visserij ter hoogte van Terschelling had gezien, maar na de storm niets meer van haar had vernomen. Ook “visser-matroos” Cornelis de Ruiter, aan boord van de Middelharnisse vissloep “Vrouw Pietertje”, bevond zich gelijk met de “Apolonia” ter hoogte van Terschelling gedurende de storm, “waar zij het zwaar te verduren hadden, zo zelfs dat de kabels van het anker van hun sloepen braken en zij naar zee zijn gestormd”. Geen van de in totaal 26 bemanningsleden van de “Apolonia” en de “Eben Haezer” heeft de ondergang van de beide vissloepen overleefd. Evenmin zijn er lichamen aangespoeld die geïdentificeerd konden worden als
omgekomen vissers van bovengenoemde schepen. Het is dan ook niet mogelijk om een gedetailleerde beschrijving te geven hoe de ramp zich heeft voltrokken. Wel hebben we enige ooggetuigenverklaringen waaruit conclusies kunnen worden getrokken. Enkele dagen na de storm heeft een onbekend gebleven vaartuig het kluifhout (boegspriet) van de “Apolonia” aangetroffen voor de kust van Egmond en aan land gebracht in Texel. Aan het strand van Egmond spoelden het naambord en vistuig aan van de “Eben Haezer”. In een akte van bekendheid van overlijden verklaarde visser Jan de Korte dit naambord zelf te hebben gezien en enig wrakhout van de verongelukte sloep te hebben gekocht. Ook visser Marinus Breeman, aan boord van de vissloep “Wisselvalligheid”, en Pieter Groen van de vissloep “De Kleine Maria”, verklaarden dit kluifhout te hebben gezien. De “Wisselvalligheid”, schipper Abraham van Eck, is in januari 1867 zelf in een sneeuwstorm ten onder gegaan. Volgens oud-visser H. de Korte, die in 1947 in Eilanden Nieuws over de visserij publiceerde, zouden de “Apolonia” en de “Eben Haezer” tijdens de storm elkaar hebben aangevaren en met hun tuigage vestrengeld zijn geraakt, wat bleek uit het feit dat de verstrengelde tuigage op het strand bij Egmond werd aangetroffen. Dit blijkt niet uit officiële akten, dus zal De Korte dit via mondeling overlevering hebben vernomen. Omdat hier sprake was van vermissing, komen de namen van de verdronken opvarenden van de “Apolonia” en de “Eben Haezer” niet voor in de overlijdensregisters van de burgerlijke stand. Mede dankzij volhardend speurwerk van historicus Marlies Jongejan was het toch mogelijk via andere officiële bronnen te achterhalen welke vissers tot de bemanning van de beide vissloepen behoorden. Bovendien heeft zij hun gezinsverband of breder familieverband in kaart gebracht. Bemanning vissloep “Apolonia” Maarten Langbroek (schipper), Bastiaan Breeman, Pieter van Hulst, Wessel Hotting (waarschijnlijk), Laurens Ketting, Lambrecht de Koning, Paulus de Koning, Jan Krijger, Arend Langbroek (waarschijnlijk), Jan Nagteaal (of “Eben Haezer”), Gabriel de Waard. Twee namen ontbreken. Bemanning vissloep “Eben Haezer” Bastiaan Dubbeld (schipper), Jan van den Berg (of “Lucretia Adelaide”, vergaan 1965), Cornelis Breur, Anthonij van Dongen (geboren 1825), Anthony van Dongen (geboren 1837), Cornelis van Dongen, Leendert van Dongen, Jacob Groen, Arend Gijze (waarschijnlijk), Joost van Hulst, Jan Nagtegaal (of “Apolonia”), Arend Witvliet (waarschijnlijk ). Een naam ontbreekt. De “Josephine” Een ander slachtoffer van deze storm was de Antwerpse vissloep “Josephine”. De Belgen hadden weinig ervaring met de beugvisserij en trokken daartoe
Middelharnisse vissloep MD 5 haalt de beug binnen bij stormachtig weer. Dit tafereel is een detail van een schilderij van A. Boogerman. onder andere Middelharnisse vissers aan om hun vissloepen te bemannen. Dit was ook het geval met de “Josephine”. Volgens de huwelijkse bijlage bij het huwelijk van zijn dochter Maartje, verklaren vier getuigen dat hun bekend is, dat Johannis de Waard uit Middelharnis op de Belgische vissloep “Josephine”, varende van Antwerpen, in het laatst van november 1863 ter visvangst in de Noordzee is uitgezeild. Tevens verklaren zij, “dat deze vissloep volgens daarvan ingekomen tijdingen op de vierde december daarvan volgende is verongelukt en met man en muis vergaan, terwijl het algemeen bekend is dat de bemanning van andere vissloepen, die mede in de storm van de vierde december 1863 in zee waren, de voormelde vissloep “Josephine” met man en muis hebben zien vergaan en het mitsdien zeker is, dat Johannis de Waard op gemelde vierde december is overleden”. De achtergeblevenen Met uitkeringen die varieerden van 1,50 tot 2,50 gulden per week moesten de achtergebleven weduwen zien rond te komen. Het is dan ook begrijpelijk dat in veel gevallen de mogelijkheid van hertrouwen werd aangegrepen. Omdat bij het overlijden van bovengenoemde gehuwde vissers sprake was van vermissing moest, in het geval hun weduwen wensten te hertrouwen, eerst worden vastgesteld of zij werkelijk overleden waren. In principe was hertrouwen na drie jaar mogelijk. Ook bij het voorgenomen huwelijk van hun kinderen die de leeftijd van 31 jaar nog niet bereikt hadden, was toestemming van beide ouders noodzakelijk. Omdat een officiële overlijdensakte ontbrak, moest in beide gevallen een vrij ingewikkelde procedure worden doorlopen. Ingeval
een vissersweduwe wenste te hertrouwen, werd de verdronken visser gedagvaard, zowel via de Nederlandse Staatscourant als via een daartoe aangewezen dagblad, te verschijnen ter rechtszitting van de arrondissementsrechtbank te Brielle, omdat zijn weduwe, aangeduid als “eiseres”, verlangde een nieuw huwelijk aan te gaan. Het is wel duidelijk dat het hier een formaliteit betrof. Op 1 mei 1868 wordt bij vonnis van de arrondissementsrechtbank te Brielle bekend gemaakt, dat rechtsvermoeden bestaat van het overlijden van de echtgenoten van onderstaande weduwen, gehuwd geweest met bemanningsleden van de “Apolonia” en de “Eben Haezer”, en hun verlof is verleend een ander huwelijk aan te gaan: Geertje van Woerkom (weduwe van Laurens Ketting), Chieltje Boer (weduwe van Lambrecht de Koning), Maria Jongejan (weduwe van Maarten Langbroek), Klasina van Eeuwen (weduwe van Gabriel de Waard), Arendje Wittekoek (weduwe van Jacob Groen), Aartje de Koning (weduwe van Anthony van Dongen). Adriana de Reus en Maartje Troost, weduwen van respectievelijk Leendert van Dongen en Cornelis van Dongen, hadden reeds eerder aangegeven te willen hertrouwen. Besluit Nog altijd is het beroep van visser niet zonder gevaar. Was in vroeger tijden meestal stormweer de oorzaak van een scheepsramp, tegenwoordig is er meestal sprake van ongevallen als gevolg van ontploffing, aanvaring of brand. Nadat een dergelijke ramp sinds 35 jaar niet meer was voorgevallen, vergingen van de vissersvloot van Middelharnis in de tien jaren tussen 1863 en 1872 vijf
Collectie streekmuseum vissloepen met man en muis, waarbij in totaal 63 bemanningsleden om het leven kwamen. In diezelfde periode verdronken - meestal bij storm op zee nog minstens vier andere vissers doordat zij overboord raakten. De namen en getallen in dit artikel die hierboven zijn genoemd met betrekking tot vergane schepen en verdronken zeelieden en passagiers geven een indruk van de rampzalige gevolgen die storm op zee konden hebben. Het daaraan verbonden leed is niet te beschrijven.
De zee kookt en bruist, en de woedende golven Bestormen het scheepje in donkere nacht. Ze werpen ‘t omhoog en dan weer ten afgrond, Als wilden ze tonen haar gruwelijke macht. Ze tieren en gieren, en hollen en stormen, En donderend werpen zij zich op de schuit. Ze beuken en smijten haar henen en weder. De golven, zij schreeuwen en huilen om buit. (eerste strofe van een gedicht van A.v.A.)
42
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Interview
Op deze novembermiddag schemert het al vroeg. Achter het raam van mevrouw Verstraten-Stolk (84 ) schijnt het zachte licht van de schemerlamp. In de gezellig ingerichte huiskamer met een knusse zithoek en een grote hoeveelheid familieportretten staat de thee al klaar. ‘Of wilt u liever koffie? En lust u er een lekker chocolaatje bij?’ Mevrouw Verstraten steekt van wal. Ze kent De Goede Ree, waar ze nu sinds één jaar woont, op haar duimpje. Ze werkte vanaf 1953 ruim 10 jaar als verzorgende en als leidinggevende in ‘het huis’. Peinzend zegt ze: “Ja, wie kent zijn weg he! Dat ik hier eerst werkte en nu weer woon!” Ze weet het nog als de dag van gisteren dat ze hier door de gangen liep en de zorg voor ‘haar’ bewoners op haar schouders rustte. “Het was heel anders dan nu, hoor. De meeste mensen deelden met z’n tweeën een kamer en de douche en toilet waren op de gang. De bewoners sliepen op een opklapbed.”
Mevrouw Verstraten-Stolk werkte 10 jaar in de Goede Ree, nu woont ze er
‘Iedereen heeft een taak in dit leven!’ Door Jolanda Driesse-Bosland
Het samen op een kamer wonen was niet altijd een succes. “Soms konden de mensen het niet goed met elkaar vinden. Dat was eigenlijk ook wel logisch, want soms kenden ze elkaar niet eens voordat ze hier kwamen wonen.” En dan ontstond er soms zomaar een meningsverschil over de gezamenlijke bedtijd. En als je bezoek kreeg moest je natuurlijk ook altijd rekening met elkaar houden. Het gebeurde soms dat er een bewoner naar een andere kamer verhuisde. Zuster Van der Klooster, onze directrice, zei dan: “Eef, er komt deze week weer een verhuizing aan hoor!” Met de directrice kon mevrouw Verstraten het overigens prima vinden. “Het was een pittige tante, ze wist van aanpakken. Ze was heel goed voor de mensen.” De genegenheid was overigens wederzijds wat zuster Van der Klooster betrof. “Ik mag die Flakkeeënaars wel, zei ze dan.” Pannetjes op de kachel De directrice had in die dagen een aantal bijzondere taken. Zoals het opscheppen van het middagmaal. Ze schepte in de keuken het eten in de pannetjes die vervolgens naar de afdeling werden gebracht. “Dan stond je te wachten tot de pannetjes een voor een gevuld werden. Een mooi gezicht was dat, al die lege pannetjes op een rij die steeds een stukje naar voren werden geschoven op de grote kachel in de keuken. Maar we moesten ook opschieten hoor, het eten mocht natuurlijk niet koud worden.” Er waren altijd drie pannetjes voor elke kamer met daarin aardappelen, groente en vlees. De pannetjes gingen in een drager en vervolgens op een kar. Dat ging wel eens mis. “Een meisje dat pas bij ons werkte had een ongelukje met de kar, alle pannetjes vielen eraf. Dat was me een ravage!” De directrice bepaalde samen met de kok wat er op het menu stond. Daarnaast maakte ze de dienstlijsten voor het personeel en bepaalde ze ook welke verzorgende aan de beurt was om de zondagse kerkdienst bij te wonen in de Hervormde Kerk van Sommelsdijk. Dan vormden ze een ware optocht vanaf de Prinsesselaan naar het Marktveld. “Mevrouw van der Klooster liep altijd voorop als we naar de kerk gingen.” Na de kerkdienst werd het altijd extra gezellig gemaakt in ‘De Goede Ree’. “We kregen op zondag altijd koffie met iets lekkers erbij in de serre.”
Als verzorgende had je één vrije dag per week. Wie een vrije dag wilde, bijvoorbeeld voor een verjaardag, moest een briefje inleveren bij de directrice. Wat mevrouw Verstraten het meest is bijgebleven van de dienstlijsten was het feit dat je altijd veertien dagen achter elkaar nachtdienst had. Dat was voor mevrouw Verstraten, ze was een slechte slaapster, een lange periode. Ze zag altijd een beetje tegen deze nachten op. Als verzorgster werkte je alléén tijdens de nachtdienst en dat vond ze wel eens erg eenzaam. Toen ze dat eens vertelde tegen de directrice zei deze dat ze haar altijd mocht roepen als er iets was. Op de vraag of mevrouw Verstraten in die tijd ook een opleiding volgde staat ze kwiek op uit haar stoel en tovert uit een laatje een blauwe speld te voorschoon. “Deze speld kreeg ik aan het einde van mijn opleiding tot bejaardenhulp. Ik droeg ‘m op mijn uniform; we hadden zo’n blauwe jurk met een wit boord en manchetten.” Drie borden! Een belangrijk dagelijks terugkerend moment voor de bewoners vormde de warme maaltijd. “De mensen keken er echt naar uit. Mevrouw Knape was onze kok, dat was een hele goede hoor!”
in het sop gestoken en moest je ze snel afdrogen omdat je gebeld werd. Op het bord dat in de keuken hing kon je zien welke patiënt er belde” De ziekenvleugel bestond uit een mannen- en vrouwenzaal waar elk zes patiënten werden verpleegd. Daarnaast waren er nog twee aparte kamertjes waar plaats was voor een ernstig zieke. Naast de afwas was er natuurlijk nog veel meer te doen. Eén keer per week werden de bedden verschoond. “Op maandag werden alle bedden verschoond, dan moesten we aanpoten hoor.” Douchen Met een glimlach denkt ze terug aan de vaste dag in de week waarop de bewoners onder de douche gingen. Dat vond niet iedereen een goed idee. “Zuster, moet ik nu alweer gewassen worden!”, verzuchtte een bewoner. Hij wees de zuster er fijntjes op dat hij toch niet meer werkte en dus ook niet zo vaak gewassen hoefde te worden. “Ik gaf er dan vaak maar een draai aan en vertelde dat douchen ook voor de frisheid was.” Mevrouw Verstraten weet nog goed dat sommige mannen het maar onzin vonden als hun pantalon in de was werd gedaan na het douchen. De broeken gingen naar de stome-
Ze mijmert: “Waar is de tijd gebleven” De kachel werd nog op kolen gestookt en daarom moesten er ‘s ochtends bij het aanmaken van de kachel genoeg kolen voorhanden zijn. “Om vijf uur ‘s ochtends werd de kachel aangemaakt.” Voor de verzorgenden was het een hele klus om iedereen op tijd te voorzien van servies en bestek. “De borden bewaarden we in het keukentje op de afdeling.” Elke bewoner kreeg drie borden uitgereikt voor de warme maaltijd. Zo kregen de soep, het hoofdgerecht en het toetje elk een plekje op een nieuw, schoon bord. Daarna was het afwassen geblazen. Tijdens de afwasdienst werd de verzorgende geacht om op de bellen te letten die uit de ziekenvleugel kwamen. “Dan had je soms net je handen
rij en de bewoners moesten dit zelf betalen. Dat viel lang niet altijd in de smaak. “Als ik dan niet keek haalden ze hun broek gewoon weer uit de kar met vuile was en zeiden ze dat ‘ie nog helemaal niet vies was. Die was kon volgens hen best nog een weekje wachten! Je moet bedenken: vroeger waren de mensen niet zo schoon als nu op hun lijf hoor.” Sommige bewoners gingen juist graag onder de douche. Ze vroegen mevrouw Verstraten of ze voortaan niet een maar twee keer per week onder de douche konden gaan. De verzorgende had op zo’n moment vaak even de gelegenheid om een bewoner alleen te spreken. “Mensen deelden dan hun zorgen maar ook de fijne dingen in hun leven. Soms kon
Mevrouw Verstraten-Stolk. ik dan helpen om een probleem op te lossen voor een bewoner. Fijn was dat!” Mevrouw Verstraten herinnert zich nog de anekdote over de dame die zich bij haar beklaagde omdat haar kamergenote niet wilde delen van de chocolade die ze had gekregen van haar bezoek. “En de visite had nog zo gezegd dat ze aan mij ook wat moest geven hoor, maar ze deed het niet!” Een andere dame had er moeite mee dat ze telkens zo lang op moest blijven omdat haar kamergenote ‘s avonds regelmatig bezoek kreeg. Eens ontstond op een zondag tussen twee dames wrijving over het beluisteren van de kerkdienst op hun kamer. Een van de dames wilde absoluut niet dat de kerktelefoon werd aangezet. Mevrouw Verstraten bemiddelde in deze kwestie. “Ik heb haar toen voorgesteld dat ze beneden een poosje gezellig in de serre ging zitten. Zodoende kon de andere dame toch naar de kerkdienst luisteren. Zo moest je soms echt schipperen.” Zakgeld De ‘gewone mensen’ kregen één keer per twee weken zakgeld van de directrice. “Iedereen kreeg evenveel.” Van het zakgeld kon bijvoorbeeld
koffie en thee worden aangeschaft. De boodschappendienst bezorgde de aankopen bij de mensen op de kamer. “Dat deed mijn zusje, zij werkte hier in de huishouding.” Dat sommige mensen van huis uit erg zuinig waren, bewijst het voorval met het pluche tafelkleed. “Een bewoonster had het tafelkleed met de onderkant naar boven op tafel liggen. Ze was bang dat haar mooie kleed anders zou verschieten in de zon.” In ‘De Goede Ree’ werd niet alleen door de bewoners, maar ook door het personeel zuinig omgesprongen met de aanwezige middelen. De linnenkamer bekleedde hierin een belangrijke functie. Hier werden kapotte blouses en broeken vakkundig gerepareerd en versteld. “De juffrouw van de linnenkamer was reuze goed voor haar werk! En er werd niets weggegooid, zolang het nog gerepareerd kon worden.” Het verschil in woonomstandigheden had voornamelijk een financiële achtergrond. “De mensen die rijk waren, voornamelijk de boeren van het eiland, bewoonden een eigen kamer en ze kregen natuurlijk ook geen zakgeld omdat ze zelf geld hadden!” Naast haar drukke baan was er
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Interview
straten van werkkring. “Ik had samen met mijn vriendin Tannie gesolliciteerd naar een verzorgingshuis in Dordrecht en we werden aangenomen.” De directrice van ‘De Goede Ree’ liet hen node gaan. “Ze vond het niet leuk dat we gingen en vroeg waarom we weg wilden. We verdienden toen niet zoveel en ze bood zelfs nog aan om ons meer salaris te geven.” In Dordrecht ontmoette mevrouw Verstraten haar latere echtgenoot. Op 48-jarige leeftijd stapte ze met hem in het huwelijksbootje. Ze wijst naar haar trouwportret. Een gelukkig bruidspaar kijkt in de lens van de fotograaf. “Ik kocht samen met mijn zus mijn bruidsjurk in Rotterdam.” Het bruidsboeket met orchideeën werd gemaakt door een bevriende bloemist uit Dirksland. Na hun huwelijk vestigden ze zich in Middelharnis en ze hadden daar een goede tijd gehad samen. Helaas is de echtgenoot van mevrouw Verstraten inmiddels overleden. Evenals drie van haar broers. “Dat zijn heel erge dingen.” Al snel na haar huwelijk kwam de vraag of ze bij ziekte van het personeel weer wilde invallen op haar oude stek in ‘De Goede Ree’. Ze deed het graag en met liefde. Naast haar
genegenheid voor de bewoners had ook de familie van een stervende bewoner een speciaal plekje in haar hart. Soms zaten ze een lange tijd bij het bed van hun vader of moeder. “Ik lette er dan op dat ze iets te eten kregen en een kopje koffie. Ik was blij dat ik dat voor hen kon doen.” Hachee Ze heeft nog een mooie herinnering aan de toenmalige kok. Hij wist dat de heer Verstraten graag hachee lustte. Als dit gerecht op het menu stond bleef er soms een restje over. “Dan riep de kok me naar de keuken en gaf hij me een pannetje hachee mee voor mijn man. Dat vond ik zó vriendelijk, dat de kok daar speciaal aan dacht. “ Terugkijkend zegt ze: “Ik geloof wel dat ik een beetje een ‘ka’ was. Maar de bewoners mochten me wel hoor en ik heb mijn werk met liefde gedaan. De mensen waren afhankelijk van je en daar was ik me altijd van bewust.” Het afgelopen jaar was niet de gemakkelijkste episode uit het leven van mevrouw Verstraten. Twee van haar broers overleden binnen korte tijd en ze verhuisde van haar appartement in Middelharnis naar de ‘ De Goede Ree’. “Ik moest hier best wennen hoor!”
43
ten in de ‘Goede Ree’ worden georganiseerd. “Ik eet gezellig beneden in de eetzaal en doe regelmatig mee met de hersengymnastiek. We doen dan allerlei spelletjes om je hersens fit te houden.” Naast de contacten met andere bewoners vindt mevrouw Verstraten het fijn dat haar twee zussen allebei in de buurt wonen. Ze bezoekt op z’n tijd graag de winkels op ‘d’n Diek’ maar ze vind het ook handig dat er in ‘De Goede Ree’ af en toe een schoenen- of kledingverkoop wordt georganiseerd. Ze wijst op het pakje dat ze draagt. “Dit heb ik bijvoorbeeld hier in huis gekocht en ik ben er blij mee.” Ze mijmert: “Waar is de tijd gebleven.” Dan, krachtig: “Ik geloof dat iedereen een taak heeft in dit leven. Toen ik in een periode in mijn leven in de put zat werd ik erg bemoedigd door de woorden uit het volgende lied: ‘Jezus zegt dat hij hier van ons verwacht, dat wij zijn als kaarsjes brandend in de nacht. En Hij wenst dat ieder tot zijn ere schijn’, jij in jouw klein hoekje en ik in ‘t mijn’.
Ze vindt het fijn dat er veel activitei-
Foto: Hans Villerius gelukkig ook tijd om af en toe eens uit te blazen. Op haar vrije dagen tufte mevrouw Verstraten met haar brommer naar haar ouderlijk huis in Melissant. Soms kwam ze dan nog langs het huis waar ze tot 1953 in betrekking was voor halve dagen. “Aardige mensen waren dat. Het gezin waar ik werkte was maar klein en er was ook nog een werkster voor halve dagen. Mijn moeder zei op een gegeven moment dat ik misschien beter een ander baantje kon zoeken waar ik meer uren kon werken.” Ze solliciteerde samen met haar vriendin, Tannie Driesse uit Middelharnis, naar een baan bij ‘De Goede Ree’ en werd aangenomen. “Ik zie me nog staan in 1953. Het water stond na de ramp nog een tijd in de kelders van het gebouw.” Pas in de zomer konden de eerste bewoners hun intrek nemen en in december 1953 werd het gebouw officieel geopend. “Van het bestuur was, als ik het goed heb, de heer Dekker en de heer Oortmerssen aanwezig. Een jonge man was dat nog en hij kwam van de overkant. Hij is helaas later omgekomen in het verkeer.” Intern Intern wonen was niet verplicht, herinnert mevrouw zich, maar er werd wel de voorkeur aan gegeven. “Ik
woonde intern en dat was best gezellig hoor!” Het personeel woonde op de begane grond in kleine eenpersoonskamers. ‘s Avonds werd er in de huiskamer koffie gedronken en konden de verzorgsters een gezellig babbeltje met elkaar maken. Het intern gehuisveste personeel mocht ook bezoek ontvangen, maar ‘s avonds rond een uur of negen moest de visite wel weer vertrokken zijn. Met goede herinneringen denkt ze terug aan de zorg die de directrice en de geestelijk verzorger, de heer Terlouw, hadden voor de bewoners en het personeel. “De heer Terlouw ging altijd bij het personeel op verjaardagsbezoek en als er iets was kon je ook altijd bij de directrice terecht.” Met waardering denkt mevrouw Verstraten hierbij ook aan de latere directrice van het huis: zuster Van Kempen. Elke vrijdagavond verzorgde de heer Terlouw een meditatie voor de bewoners van ‘De Goede Ree’. “Wij brachten de bewoners dan naar de zaal beneden en dronken na afloop koffie met hen.” De geestelijk verzorger bracht daarnaast pastorale bezoeken aan de bewoners. In 1964 veranderde mevrouw Ver-
Kledingverkoop tijdens de feestweek voor het zestigjarig bestaan van De Goede Ree.
Foto: Hans Villerius
44
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Conservatisme Ds. W. Visscher Onlangs stond in dit blad een buitengewoon boeiend verslag van een avond over christendom en conservatisme. Dr. Klink en Dr. Kinneging gingen met elkaar in debat over de vraag of goed conservatisme mogelijk is zonder christendom. Kinneging gaf als niet gelovig conservatief aan dat goed conservatisme mogelijk is zonder christelijk geloof. Uiteraard werd hij door Dr. Klink weersproken. Het conservatisme heeft verschillende dingen met het christendom gemeenschappelijk. Zo gaat het conservatisme ervan uit dat de mens ten diepste geneigd is tot het kwade. Goede dingen zullen alleen door inspanning, opoffering, onderwijs, etc. tot stand komen, aldus de conservatieve gedachtegang. Ook hecht het conservatisme aan tradities en geschiedenis. Het conservatisme grijpt terug op de belangrijkste wortels van onze beschaving, het griekse denken en het christendom. Het conservatisme heeft echter ook beperkingen. Dat zit vooral in de grondslag voor de moraal en het leven. Christenen geloven dat God de Schepper is van de hemel en de aarde. In Zijn openbaring komt God tot mensen. De grote daden van God worden ons in de Bijbel voorgehouden. De Bijbel wijst ons de weg aan voor redding van schuldige mensen. De Bijbel leert ons tevens hoe we moeten leven. Geloof, gebod en gebed zijn de drie grote peilers van de Bijbelse boodschap. Het geloof in God de Schepper is fundamenteel voor het christelijke geloof. Ook geloven wij dat God door Christus een boodschap van eeuwige redding laat brengen in deze wereld. De boodschap van redding door het bloed van Christus is de kernboodschap van de Bijbel. Mensen leven door de zonde in vijandschap tegen God en hun naaste. De Bijbel legt de menselijke conditie eerlijk en zonder enige terughoudendheid bloot. In Romeinen 3 vers 9-20 lezen we een eerlijk en waarheidsgetrouw beeld van ieder mens. Eigenlijk peilt de conservatieve gedachte de diepte van het menselijke tekort niet voldoende. De gevallen mens is reddeloos verloren. Rede, goede gewoonten, opvoeding, tradities, en zo meer kunnen hem of haar ten diepste niet verlossen van het kwaad. Er is vanuit de mens gezien geen weg naar het ware goede. Het christelijke geloof ziet deze dingen anders. De Bijbel begint daarom ook niet met mensen. De Bijbel begint bij God en Zijn schepping. Ook het Evangelie begint met Gods Raad en Gods genade in een verloren wereld. Vanuit God is er alleen maar redding en leven mogelijk. Zonder God is deze hele wereld ten diepste niet anders dan een jammerdal, een diepe leegte. Werkelijk uitkomst is er alleen vanuit God. Dat geldt voor mensen maar ook voor een samenleving. Daarom wees Groen van Prinsterer ook op het Evangelie. ‘Tegen de revolutie het Evangelie’, was een befaamde uitspraak van hem. Ook voor vandaag is dat nog steeds van betekenis. Er is van het conservatisme veel te leren. Ook zijn er wel gedachten waar we vanuit de Bijbel mee in kunnen stemmen. Toch schiet het conservatisme tekort als het om de diepste vragen van het leven gaat. Dan kunnen en mogen we niet verder zonder God. De komende dagen herdenken we weer het kerstevangelie. God heeft Zijn Zoon gezonden. Dat is ten diepste het enige antwoord waarop christenen kunnen vertrouwen. Alle andere antwoorden schieten voor samenleving en persoonlijk leven hopeloos tekort.
Ingezonden... Ingezonden brieven zijn welkom op het redactieadres. Het al of niet plaatsen van een ingezonden artikel is ter beoordeling van de redactie. Uitsluitend artikelen voorzien van naam en adres komen voor plaatsing in aanmerking. Plaatsing betekent niet automatisch dat de redactie het met het geschrevene eens is.
Duurzaamheid en rentmeesterschap Met veel interesse de column Ethiek gelezen van Ds. W. Visscher met als titel Duurzaamheid. Duurzaamheid, het milieu en goede zorg voor de natuur gaan mij erg aan het hart. De aarde geeft ons schoonheid in vele variatie. Ik kan het dus alleen maar eens zijn met de conclusie van voornoemde dominee, dat wij goed met de
aarde om moeten gaan. Duurzaamheid als deugd. Bewuster omgaan met aarde, gewas en dier. Respect voor alles wat leeft en al dit moois niet vervuilen. Maria Evers Lauwerijnstraat 19 3244 XK Nieuwe-Tonge
Het wonder van Kerst Want alzo lief heeft God de wereld gehad dat Hij zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een ieder die in hem gelooft, niet verloren ga, maar eeuwig leven hebbe. ( Johannes 3:16) In deze woorden horen we het wonder van Kerst. In de eerste plaats wil ik iets zeggen over de vraag: waar komt Kerst vandaan? Daarover spreekt de tekst: “Alzo lief heeft God de wereld gehad.” God is de bron van liefde. God is liefde. Zo is de wereld geschapen, in liefde. Zo zijn de eerste mensen geschapen. Zo droegen zij het beeld. Geschapen tot wederliefde in gehoorzaamheid. Maar u weet het, zo is het niet gebleven. Als God ons nu ziet, treft Hij ons aan, als verlorenen, ja als vijanden. Wat klinkt dan een wonderlijk woord: Alzo lief heeft God de wereld gehad. Is het zo dat God deze wereld liefheeft? Ik heb gelezen van een evangelist, Moody heette hij. Toen hij enkele dagen weg moest, ging een gastpredikant voor. Toen hij terug kwam, vroeg hij zijn vrouw hoe de man preekte. “Beter dan jij,” zei ze. “Hij zegt zondaren, dat God van hen houdt.” “Dat klopt niet ‘ , zei de jonge Moody, “God houdt niet van zondaren.” “Ga maar luisteren,” zei zijn vrouw. “Hij preekt telkens over dezelfde tekst: Johannes 3:16.” Toen Moody die avond ging, zei hij later: “Het was die avond voor het eerst, dat ik de grootheid van Gods liefde zag.” Waar komt Kerst vandaan? Er is maar een antwoord: God is de bron. Alzo lief heeft God de wereld gehad. Liefde tot de wereld. Nicodemus kon zich daar niets bij voorstellen en hoe zit het met u? Dit woord al verstaan? De liefde, die zichtbaar wordt? Mensen kunnen je soms de vraag stellen: “Als God liefde is, waarom dan al die ellende? Hier in dit woord vinden we het centrum waar we Gods liefde mogen zien. Het is waar, we mogen het zien in zijn zorg voor de dieren, zelfs voor de bloemen in het veld. Maar het meest centrale is dit, wat onze tekst ons noemt: Dat Hij Zijn zoon, Zijn eniggeborene gegeven heeft. Woorden schieten tekort om de waarde van deze gave uit te drukken. Hij, Die voor Kerst altijd al bij de Vader was, waar het volmaakt goed en volmaakte liefde was, Hij is het, Die God gegeven heeft! Hij is door de Vader gezonden in deze wereld. Met Kerst mogen we daaraan denken, dat Hij mens geworden is, ons vlees en bloed aangenomen. Maar daar stopte het niet, wie doorleest, leest van het lijden van de Zoon en Zijn sterven aan het kruis! Johannes 3:16 heeft niet alleen het kerst evangelie in zich, maar het hele Evangelie! Ja dat de Vader Hem het lichaam heeft bereid, in de schoot van Maria, opdat Hij ook eenmaal Zichzelf zou geven aan het kruis op Golgotha! Wat een wonder! Dat bepaalt ons ook bij het waarom. Waarom dit alles. De Bijbel geeft als antwoord, dat dit de enige weg was, waarlangs het weer goed kon komen. De apostel Paulus geeft ons dit geheim door, van Christus offer, als hij schrijft: “God was in Christus de wereld met Zichzelf verzoenende, hun zonde hun niet toerekende.” Wat nodig was tot verzoening, dat werd niet door een mens aan God gegeven. Maar door de Zoon. De Zoon, Die door de Vader gegeven is. Wat een wonder, waar geen weg meer was, heeft God in
Ds. J. de Jong, Dirksland
Christus de Weg Zelf geopend! Daartoe moest het Kerst worden, maar ook Goede Vrijdag! De vraag vanuit Kerst Er staat: opdat een ieder die in Hem gelooft. Bij Gods gave hoort dus een ontvangen van deze gave. Waar dit Evangeliewoord laat zien, dat er bij God geen onwilligheid is, zondaren te ontvangen, die tot Hem de toevlucht nemen - hoeveel voorbeelden in de Schrift zijn ons niet gegeven! - is er wel de noodzakelijkheid, dat er een gewilligheid aan de kant van een zondaar komt, om Christus te ontvangen! Het Evangelie gaat uit in deze wereld, waarvan Paulus schrijft: Ik heb mij voorgenomen niets te weten onder u, dan Jezus Christus en Dien gekruisigd. Het is door het Woord, dat de Heere Zich ook een gemeente verzameld. Een gemeente waar dit geloof in Christus centraal staat! Zoals Petrus het mocht belijden: “Gij zijt de Christus, de Zoon van de levende God.” Dan zegt de Heere Jezus: “Op deze belijdenis zal Ik Mijn gemeente bouwen.” Dit geloof redt. Het geloof, dat God voor waarachtig houdt. Het geloof dat is: Ervan overtuigd zijn, dat Jezus de beloofde Redder is. Het geloof, is ook persoonlijk, je wordt niet gered door het geloof van anderen, van de gemeente - hoe belangrijk ook - maar het geloof is een persoonlijke zaak! Waar ik dit woord hoor, gaat het erom, dat ik op dit woord antwoord in hart en leven, in overeenstemming met Gods woord. Het geloof richt zich dus niet op zichzelf, op zijn werken, dat dit genoeg zou zijn (als bij een farizeeër)of op het tegenovergestelde; of de Heere mij, vanwege mijn zonde, daarom niet zou willen aanzien en genadig zijn ( als bij een Kain), maar leert zich richten op Christus en Zijn offer alleen. Zo is dit woord uit Johannes als een tweeluik. Aan de ene kant: de liefdevolle gave van Zijn Zoon, aan de andere zijde de noodzakelijkheid van het ontvangen. Aan de ene kant de liefdevolle bereidwilligheid van de Vader en de Zoon, aan de andere kant de noodzakelijkheid van de gewilligheid van de mens. En om een mens bereidwillig te maken moet de Heere soms een hele lange weg met iemand gaan. Ik wil u vragen: Hoe is dat bij u ? Herkent u dat misschien, dat heel wat jamaars, heel wat vreemd en zondig verzet, moest worden weggeruimd. Misschien vraagt u zich af: Is dit Woord ook voor mij? Heeft God mij lief? Ik hoop dat het woord van Luther u helpt. Luther zei: Ik ben blij dat hier in Johannes 3, de wereld staat. Want als er zou staan , alzo lief heeft God Maarten Luther lief, zo zou ik kunnen twijfelen of het om mij gaat, want ik heb een neef, die ook Maarten heet, maar nu staat er: wereld. Als u zich daar niet buiten stelt hoort dan dit woord, deze liefde! De vraag van het Evangelie is: Gelooft u in de Zoon van God? Als het niet zo is, neem dan, o zondig mensenkind het woord ter harte, neem de toevlucht tot Hem, Die Zijn Zoon heeft willen geven. Dit Woord zegt ons dat Zijn wegen hoger zijn dan onze wegen, maar ook dat u uw zondige weg moet verlaten, wil het wel zijn! Zie het Lam Gods dat de zonde van de wereld wegneemt. En weet: Geloof is als een lege hand, die een zondaar tot redding uitstrekt naar de Heere.
En dan nu; je begint in het leven niet als volwassene, zo is het in het geestelijke ook niet, je moet dan groeien in het geloof, in de genade. De Heere moet nog een hele weg met iemand gaan, van afleren en aanleren. Als het gaat om wie we zelf zijn en ook leren wie de Heere is in Zijn liefde, genade en ook in Zijn heiligheid! Het vieren van Kerst Let op wat er staat, opdat een ieder die in Hem gelooft niet verloren ga, maar eeuwig leven hebbe . Het gaat dus niet om een kerststalletje, om wat sfeer, maar om het geloof, maar ook dan om de rijkdom daardoor verkregen, door de Zoon! Er staat opdat een ieder, wie het ook is, niet verlore ga. Dat wijst aan de ene kant op de ernst van het evangelie. Waar de Zoon zover moest gaan, dat Hij aan het kruis moest gaan, waar Hij zelfs moest uitroepen: Mijn God waarom hebt gij mij verlaten, daar hoort u hoe diep Hij moest gaan tot redding van zondaren. Tot in deze verlatenheid. Wat een woord lezen we dan: Wie in de Zoon gelooft heeft het eeuwige leven, maar wie de Zoon ongehoorzaam is, zal het leven niet zien, maar de toorn Gods blijft op hem. Maar het wijst bovenal op de rijke belofte: Opdat een ieder die in Hem gelooft, niet verlore ga, maar eeuwig leven hebbe. Eeuwig leven, dat is nu en voor altijd. Dat is leven in deze herstelde relatie met de Heere. Hier in beginsel al: Dit is het eeuwige leven dat zij U kennen, de enige waarachtige God en Jezus Christus die Gij gezonden hebt, sprak onze Heiland, in het hogepriesterlijke gebed. Maar dan ook eenmaal in volmaaktheid, als er zal zijn een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, voor altijd met de Heere, zonder zonde, met elkaar zonder zonde, met de schepselen. Wat een wonder, als we zo levend uit deze liefde als bron, dit als uitzicht mogen hebben. Wat een wonder van liefde: Maar God bevestigt Zijn liefde jegens ons ,toen wij nog zondaars waren. En: wij hebben Hem lief, omdat Hij ons eerst heeft liefgehad. Eenmaal bij Hem want: Niets zal onze kunnen scheiden van de liefde Gods welke is in Christus Jezus onze Heere.
Alzo lief had God de wereld, dat Hij zijne eigen Zoon voor die afgevallen wereld overgaf aan smaad en hoon. Ja, toen wij nog zondaars waren, schonk d’ Ontfermer ons gena, stierf zijn Zoon op Golgotha, stierf voor ons, die zondaars waren: God is liefd’, o eng’lenstem, mensentong, verheerlijkt Hem! Dat heet gadelooz’ ontferming, dat genade, rijk en vrij! God schenkt redding, schenkt bescherming, schenkt z’ aan zondaars, schenkt z’ ook mij. Ja, wanneer mijn onvermogen, en mijn diep bederf mij smart, toont mij ‘t godd’lijk Vaderhart zijn verlossend mededogen: God is liefd’, o eng’lenstem, mensentong, verheerlijkt Hem!
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
45
Zondag 22 december
Gemeente Flakkee 10.00 uur Pastor H.J.P. Scheermeijer
Dr. W. Balke - Hersteld Herv. Gem. 9.30 en 19.30 uur Ds. J.W. van Estrik
4e Adventszondag
STAD a/h HARINGVLIET
STELLENDAM
Herv. Gem. 10.00 uur Ds. H.J. Catsburg (bed. H.D.) en 18.00 uur Ds. B. de Borst - Geref. Kerk 10.00 uur Ds. L.J. Lingen en 18.00 uur Mevr. P. Kranendonk- Ger. Gem. 10.00 uur (bed. H.A.) en 18.00 uur Ds. E. Bakker
Herv. Gem. 9.45 uur Ds. D. Hoolwerf en 17.00 uur Ds. J. Belder - Hersteld Herv. Gem. 10.00 en 18.00 uur Ds. B.D. Bouman - Geref. Kerk 10.00 uur Ds. W.J. van de Griend (Kerstgezinsdienst)
LANGSTRAAT
DEN BOMMEL
MELISSANT
Herv. Gem. 10.00 uur Ds. B. de Borst en 18.00 uur Ds. T.W. van Bennekom - Geref. Kerk 10.00 uur Ds. W. Speelman en 18.00 uur Ds. P.H. de Goede
Hersteld Herv. Gem. 10.00 en 18.00 uur Ds. N. van der Want - Geref. Kerk 10.30 uur Mevr. Roetman-Sijnstra - Ger. Gem. 10.00 uur leesdienst en 15.00 uur Ds. S. Maljaars - Ger. Gem. in Ned. 10.00 en 18.00 uur leesdienst
2e Kerstdag donderdag 26 december
OUDDORP Herv. Gem. 9.30 uur Ds. P. van de Voorde en 18.00 uur Ds. C. van den Berg - Hersteld Herv. Gem. 9.30 en 18.30 uur Ds. A.C. Rijken - Geref. Kerk 10.00 uur Br. K. Baad en 18.30 uur Ds. W. van de Griend - Ger. Gem. 9.30 en 18.30 uur leesdienst - Doopsgezinde Gem. 9.30 uur Ds. E.A. van Hoof en 18.30 uur Ds. J. Smink GOEDEREEDE Herv. Gem. 10.00 uur Ds. M.M. van Kampen en 18.30 uur Ds. J.C. Klein - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Ds. J.W. van Estrik en 18.00 uur Ds. K.J. Kaptein STELLENDAM Herv. Gem. 10.00 uur Ds. D. Hoolwerf en 17.00 uur Ds. P.F. Bouter - Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Ds. B.D. Bouman en 18.00 uur Kand. M. Diepeveen - Geref. Kerk 10.00 uur Ds. W.J. van de Griend en 18.30 uur Ds. L.J. Lingen MELISSANT Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Ds. P. Korteweg en 18.00 uur Ds. N. van der Want - Geref. Kerk 9.30 uur Mevr. Roetman-Sijnstra - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst - Ger. Gem. in Ned. 10.00 en 18.00 uur leesdienst DIRKSLAND Herv. Gem. 10.00 uur Ds. T.T.J. Pleizier en 18.00 uur Prop. J. van Rumpt - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur Ds. P. Blok - Ziekenhuis 14.30 uur Dhr. J. Keuning HERKINGEN Herv. Gem. 10.00 uur Ds. H.J.T. Lubbers en 18.00 uur C.H. Hogendoorn - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Ds. N. van der Want en 18.00 uur Ds. H. Juffer - Ger. Gem. 10.00 uur (bed. H.A.) en 18.00 uur Ds. S. Maljaars (nabetr. H.A.) SOMMELSDIJK Herv. Gem. 10.00 uur Ds. J. Boom en 18.00 uur Ds. J.C. Breugem - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Ds. K.J. Kaptein en 17.00 uur Ds. J.W. van Estrik (bed. H.D.) - De Goede Ree 10.30 uur Prop. M.K. de Wilde - Exodusgemeente 10.00 uur Ds. G. Silvis-Andringa - Remonstrantse Gem. 10.00 uur Zangdienst met Kerstliederen - Lachai-Roï Gem. 20.00 uur Dhr. W. Leuvenink, ARISE (Kerst) MIDDELHARNIS Herv. Gem. 10.00 uur Ds. J.E. de Groot en 18.00 uur Ds. H.J.T. Lubbers - Geref. Kerk 10.00 uur Ds. G.C. Buijs - Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur leesdienst - Chr. Geref. Kerk 9.30 en 18.00 uur Ds. G.R. Procee - Geref. Kerk (Vrijgem.) 9.30 uur Br. K. Kuijper en 17.00 uur Ds. D.J. van Diggele - CGM De Rots, Diekhuus 10.00 uur Dhr. A. van Nes
OOLTGENSPLAAT Herv. Gem. 9.30 uur Ds. A. ten Brinke en 18.00 uur Ds. H.G. van der Ziel - Hersteld Herv. Gem. 9.30 en 15.30 uur Ds. H. Juffer - Geref. Kerk 9.30 uur Ds. Koster en 18.00 uur Ds. Wietsma - Ger. Gem. 9.30 uur leesdienst en 18.00 uur Ds. J. Schipper
DIRKSLAND Herv. Gem. 10.00 uur Ds. T.T.J. Pleizier en 18.00 uur Ds. B. de Borst - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur Ds J. Schipper HERKINGEN
Dinsdag 24 december
Herv. Gem. 9.50 uur Zingen Kerstliederen, 10.00 uur Ds. G. van Wijk en 18.00 uur Ds. H.J.T. Lubbers - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Ds. A. van Wijk en 18.00 uur Kand. M. Diepeveen - Ger. Gem. 10.00 uur en 18.00 uur leesdienst
Kerstnachtdienst
SOMMELSDIJK
OUDDORP - Geref. Kerk dinsdag 24 december 18.30 uur Kinderkerstmusical en 22.00 uur Ds. W. van de Griend m.m.v. Canticum en Da Lau Di Cantiamo
Herv. Gem. 9.45 uur Zingen Kerstliederen, 10.00 uur Ds. J.C. Breugem en 18.00 uur Ds. P.M. van ‘t Hof - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur en 17.00 uur Ds. K.J. Kaptein - De Goede Ree 10.15 uur Zingen Kerstliederen, 10.30 uur Ds. A. Belder - Exodusgemeente 10.00 uur Ds. R. Silvis - Remonstrantse Gem. 9.45 uur Ds. J.F. Klijnsma m.m.v. Cantone - Lachai-Roï Gem. 10.30 uur Kidskerstdienst
LANGSTRAAT Herv. Gem. 10.00 uur Ds. H.G. van der Ziel
OUDDORP - Doopsgezinde Gem. dinsdag 24 december 16.30 uur Ds. E.M. de Jong (Duitstalige dienst), 20.00 uur Ds. E.M. de Jong m.m.v. Country Trail Band, 23.00 uur Ds. E.M. de Jong m.m.v. gospelkoor van de Doopsgezinde Gem. STELLENDAM - Geref. Kerk i.s.m. Herv. Gem. dinsdag 24 december 21.45 uur Ds. D. Hoolwerf en Dhr. J Anninga (Kerstnachtdienst m.m.v. Gospelkoor Crossroads) DIRKSLAND - Herv. Gem. dinsdag 24 december 21.00 uur Ds. T.T.J. Pleizier SOMMELSDIJK - Exodusgemeente dinsdag 24 december 22.00 uur Ds. G. Silvis-Andringa
MIDDELHARNIS Herv. Gem. 10.00 uur Ds. M.J. Middelkoop en 18.00 uur Ds. F. Hoek - Geref. Kerk 10.00 uur Ds. L.J. Lingen (Kerstmorgendienst) - Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur Ds. S. Maljaars - Chr. Geref. Kerk 9.30 en 18.00 uur Ds. G.R. Procee - Geref. Kerk (Vrijgem.) 9.30 uur Ds. D.J. van Diggele NIEUWE-TONGE
MIDDELHARNIS - Geref. Kerk dinsdag 24 december 22.00 uur Ds. L.J. Lingen (Kerstnachtdienst)
Herv. Gem. 9.30 uur Ds. H.J.T. Lubbers en 18.00 uur Ds. B.A. Belder - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Ds. H. de Greef en 18.00 uur Ds. J. Koppelaar - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst
DEN BOMMEL - Geref. Kerk dinsdag 24 december 21.00 uur Ds. De Borst (Kerstnachtdienst)
OUDE-TONGE
OOLTGENSPLAAT - Geref. Kerk dinsdag 24 december 22.00 uur Dhr. K. Baas (Kerstnachtdienst)
1e Kerstdag woensdag 25 december
Herv. Gem. 9.45 uur Zingen Kerstliederen, 10.00 uur Ds. P.M. van ‘t Hof en 18.00 uur Ds. M.J. Middelkoop - Ger. Gem. 10.00 uur leesdienst en 14.30 uur Ds. J. Schipper - Evangelie Gemeente Flakkee 11.00 uur Kerstviering STAD a/h HARINGVLIET
Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Dhr. L. Stuurman en 15.30 uur Ds. P. Verhaar - Geref. Kerk 9.30 uur Ds. B.J. Oldenhuis - Ger. Gem. 9.30 uur leesdienst en 18.00 uur Ds. A.J. Gunst
Herv. Gem. 9.45 uur Samenzang Kerstliederen en 10.00 uur Ds. R.A. Grisnigt
OUDDORP Herv. Gem. 9.30 uur Ds. C. van den Berg, Kerstfeestviering Zondagschool - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Ds. D. Zoet - Ger. Gem. 9.30 uur Ds. C. Sonnevelt - Doopsgezinde Gem. 10.00 uur Ds. E.M. de Jong (Kerstzangdienst) GOEDEREEDE Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool - Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool STELLENDAM Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool MELISSANT Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool DIRKSLAND Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering kinderen - Ger. Gem. 10.00 uur Ds. S. Maljaars HERKINGEN Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool - Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool - Ger. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool SOMMELSDIJK Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool - Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool MIDDELHARNIS Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool - Ger. Gem. 9.30 uur Ds. J. Schipper, 14.30 uur Kerstfeestviering Zondagschool Chr. Geref. Kerk 9.30 uur Ds. G.R. Procee en 14.30 uur Kerstfeestviering Zondagschool NIEUWE-TONGE Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool - Hersteld Herv. Gem. en Ger. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool OUDE-TONGE
Herv. Gem. 9.45 uur Zingen Kerstliederen, 10.00 uur Ds. H.J. Catsburg en 18.00 uur Ds. D. Boers - Geref. Kerk 10.00 uur Dhr. P.A. Stam - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst
Herv. Gem. 9.30 uur Ds. P.M. van ‘t Hof, Kerstfeestviering Zondagschool - Ger. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Bijbels Onderwijs
NIEUWE-TONGE
OUDDORP
Herv. Gem. 9.30 uur Ds. J.C. Breugem en 18.00 uur Prop. T. Beekman - Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur Kand. M. Diepeveen en 18.00 uur Ds. W.M. van der Linden - Ger. Gem. 10.00 uur leesdienst en 14.30 uur Ds. E. Bakker
Herv. Gem. 9.30 en 18.00 uur Ds. C. van den Berg - Hersteld Herv. Gem. 9.30 en 18.30 uur Ds. D. Zoet - Geref. Kerk 10.00 uur Ds. W.A. Boer (Kerstgezinsdienst) - Ger. Gem. 9.30 en 18.30 uur leesdienst - Doopsgezinde Gem. 10.00 uur Ds. E.A. van Hoof m.m.v. Kerkkoor
DEN BOMMEL
STAD a/h HARINGVLIET
Herv. Gem. 9.45 uur Zingen Kerstliederen, 10.00 uur Ds. B. de Borst en 18.00 uur Ds. T.T.J. Pleizier - Geref. Kerk 10.00 uur Dhr. J. Anninga
Herv. Gem. 10.00 uur Kerstfeestviering Zondagschool
GOEDEREEDE
OOLTGENSPLAAT
Herv. Gem. 9.45 uur Zingen Kerstliederen, 10.00 uur Ds. A. ten Brinke en 18.30 uur Prof.
Herv. Gem. 9.15 uur Samenzang Kerstliederen, 9.30 en 18.00 uur Ds. H.G. van der Ziel -
Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur Kersfeestviering Zondagschool/club - Ger. Gem. 9.30 uur leesdienst en 14.30 uur Kerstfeestviering Zondagschool
OUDE-TONGE Herv. Gem. 10.00 uur Ds. M.F. van Binnendijk en 18.00 uur Ds. L.J. Vogelaar - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst - Evangelie
OOLTGENSPLAAT
Wij wensen u
Fijne kerstdagen en een voorspoedig 2014!
Ko e s e
Prettige Kerstdagen en een
A m b a c h t e l i j ke b a k k e r
Voorspoedig 2014 toe
wenst u
K a p s a l o n Krijger
prettige Kerstdagen en een
voorspoedig 2014
Dames
Binnenweg 13 SOMMELSDIJK Tel. (0187) 482413
MASTENBROEK B.V. Doe-het-zelf
Country & Outdoor life
wenst u, ook namens haar personeel in alle opzichten
een voorspoedig 2014 West Achterweg 59-61, 3245 BJ Sommelsdijk
LOODGIETERSBEDRIJF
”RIJMI”
&
Heren
www.kapsalonkrijger.nl Zandpad 46, Middelharnis Tel. (0187) 48 28 04
Het hele team van Kapsalon Marvellous wenst u een geknipt en gekleurd 2014!
Eendrachtstraat 48 3241 CD Middelharnis, (0187) 48 44 53
Prettige Kerstdagen Gelukkig Nieuwjaar
Ouddorp: 0187 687083 Middelharnis: 0187 487070
Wij wensen u prettige feestdagen en een voorspoedig 2014!!! BOEZE MWEG 6 - 3255 MC
OUDE TONGE - 0187 645133
Prettige feestdagen en een voorspoedig 2014 Schoenmakerij
JANSEN Zandpad 66, Middelharnis Tel. (0187) 48 57 37
Wenst iedereen goede feestdagen en een gelukkig nieuwjaar www.autobakkerdirksland.nl
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wenspuzzel Jan Tuinstra Tuinstra B.V. B.V. Jan Jan Tuinstra Tuinstra B.V. B.V. Jan Jan Tuinstra B.V. Handel in in LandLanden Tuinbouwprodukten Tuinbouwprodukten Handel en Jan Tuinstra B.V. Jan B.V. Handel in Landen Tuinstra Tuinbouwprodukten Handel Handel in in LandLand- en en Tuinbouwprodukten Tuinbouwprodukten Handel in Landen Tuinbouwprodukten Specialiteit: AARDAPPELEN Specialiteit: AARDAPPELEN Handel in Land- en Tuinbouwprodukten voor INDUSTRIE Handel in Landen INDUSTRIE Tuinbouwprodukten Specialiteit: AARDAPPELEN voor Specialiteit: AARDAPPELEN
47
Familie Grinwis en medewerkers wensen u goede kerstdagen en een voorspoedig 2014
Specialiteit: AARDAPPELEN Specialiteit: AARDAPPELEN BINNENLAND voor BINNENLAND INDUSTRIE INDUSTRIE voor INDUSTRIE Specialiteit: voor AARDAPPELEN INDUSTRIE EXPORT Specialiteit: voor AARDAPPELEN BINNENLAND EXPORT BINNENLAND BINNENLAND voor INDUSTRIE Telefoon 0187-669555 Fax 0187-669062 BINNENLAND Telefoon 0187-669555 Fax 0187-669062 voor INDUSTRIE EXPORT W.A. Tuinstra 0187-669891 EXPORT Gsm 06-53303025 W.A. Tuinstra 0187-669891 Gsm 06-53303025 EXPORT BINNENLAND Fax 0187-669701 EXPORT Fax Telefoon 0187-669555 Fax 0187-669701 0187-669062 BINNENLAND Telefoon Fax 0187-669062 J.L. Tuinstra 0187-669555 0187-669250 Gsm 06-53578414 Telefoon 0187-669555 Fax 06-53578414 0187-669062 J.L. Tuinstra Gsm W.A. Tuinstra 0187-669250 0187-669891 Gsm 06-53303025 W.A. Tuinstra 0187-669891 Gsm 06-53303025 EXPORT Fax 0187-669903 Telefoon 0187-669555 0187-669062 W.A. Tuinstra 0187-669891 Gsm 06-53303025 Fax 0187-669903 Fax 0187-669701 EXPORT Fax 0187-669701 B.g.g. P. Schouls Gsm 06-51945771 W.A. Tuinstra 0187-669891 06-53303025 Fax 06-51945771 0187-669701 B.g.g. P. Schouls Gsm
Wij wensen al onze clientèle
Prettige Kerstdagen en een
Gelukkig 2014
J.L. Tuinstra 0187-669250 Gsm 06-53578414 Telefoon 0187-669555 Fax 06-53578414 0187-669062 J.L. Tuinstra Gsm Fax 0187-669701 J.L. Tuinstra 0187-669250 0187-669250 Gsm Fax 06-53578414 0187-669903 Telefoon 0187-669555 0187-669062 W.A. Tuinstra 0187-669891 Gsm 06-53303025 Fax 0187-669903 E-mail: info@jantuinstrabv.nl Molendijk 83a J.L. Tuinstra 0187-669250 Gsm 06-53578414 Fax 0187-669903 E-mail: 83a B.g.g. P.info@jantuinstrabv.nl Schouls Gsm 06-51945771 W.A. Tuinstra 0187-669891 06-53303025 FaxMolendijk 0187-669701 B.g.g. P. Schouls Gsm 06-51945771 www.jantuinstra .nl 3249 AN Herkingen bv Fax 0187-669903 B.g.g. P.www.jantuinstra Schouls Gsm 06-51945771 .nl 3249 AN Herkingen bv Fax 0187-669701 J.L. Tuinstra 0187-669250 Gsm 06-51945771 06-53578414 B.g.g. P. Schouls Gsm E-mail: info@jantuinstrabv.nl Molendijk 83a J.L. Tuinstra 0187-669250 Gsm 06-53578414 FaxMolendijk 0187-669903 Wij wensen U goede goede Kerstdagen Kerstdagen E-mail: info@jantuinstrabv.nl 83a E-mail: info@jantuinstrabv.nl Molendijk 83a Wij wensen U Wij wensen bv U.nl goede Kerstdagen www.jantuinstra .nl 3249 AN Herkingen bv FaxAN 0187-669903 B.g.g. P. Schouls Gsm 06-51945771 www.jantuinstra 3249 Herkingen E-mail: info@jantuinstrabv.nl Molendijk 83a 3249 Herkingen bv.nl en een een gezond2014 2012 en gezond B.g.g. P.www.jantuinstra Schouls GsmAN 06-51945771 en een gezond 2012 www.jantuinstra 3249 AN Herkingen Wij wensenbv U.nlgoede goede Kerstdagen Kerstdagen E-mail: info@jantuinstrabv.nl Molendijk 83a Wij wensen U Wij wensen wensen U Wij U goede goedeKerstdagen Kerstdagen E-mail:Wij info@jantuinstrabv.nl Molendijk 83a www.jantuinstra .nl 3249 AN Herkingen bv en een gezond 2012 wensen U goede Kerstdagen en een gezond 2014 en gezond en een een gezond 2012 2012 www.jantuinstra 3249 AN Herkingen bv.nl
Doorloper
Horizontaal en eenU gezond 2012 Wij wensen goede Kerstdagen 1 reclamefilmpje, ooit, geeuwen, 2 molentrechter, windrichting, Wij wensen U goede Kerstdagen algemeen voortgezet (afk.), 32012 rotsbank, niet vrijwillig, enonderwijs een gezond en een 4gezond eenheid van goudgehalte, uil, wijs,2012 na het genoemde, 5 liefdesgod, mannetjesschaap, plagen, 6 snaarinstrument, daad, fraai, 7 op welke wijze, klap, uit naam van.
We willen onze klanten bedanken voor het vertrouwen in ons afgelopen jaar. We heten u graag, ook de nieuwe klanten, in 2014 weer welkom!
Verticaal 1 halmen van gedorst koren, uitroep van medelijden, 2 schoenmakersgerei, en omstreken (afk.), 3 uitroep van opluchting, kuiltje bij het golfspel, 4 zangstem, langspeelplaat (afk.), 5 soort struisvogel, strafwerktuig, 6 afloop, boekomslag, 7 middag, snijwerktuig, 8 korte kous, vrouwelijk dier, 9 mop, Griekse letter, 10 vaste verblijfplaats, millimeter, 11 stel, gesloten, 12 vrouw van Adam, edelgas, 13 factuur, muurholte. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
H
2 G
3 B
D
4 A
5 E
6 F
7 C
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
Breng de letters uit de hokjes A t/m H in het diagram over naar de hokjes hieronder. Indien de doorloper juist is opgelost, ontstaat er een trefwoord. Wij gaan voor warme voeten tijdens de aankomende kerst! Met de winter voor de deur is belangrijk om het onderhoud van uw cv ketel te regelen. Onderhoud, reparatie of een nieuwe ketel? Sprong biedt u professionele installatie en snelle service voor een scherpe prijs.
A
B
C
D
E
F
G
H
Gas- en waterfitter • Sanitair • Dakbedekkingen Lood- en zinkwerk • Centrale verwarming Luchtbehandeling • Airconditioning Duurzame energie systemen
Fijne feestdagen en een duurzaam 2014
TIELEMAN KEUKENS
Voor meer informatie www.sprong-installatietechniek.nl
WENST U FIJNE FEESTDAGEN EN EEN VOORSPOEDIG 2014
Sprong Installatietechniek | Boezemweg 18 | 3255 MC - Oude-Tonge 0187 – 64 14 58 | info@sprong-installatietechniek.nl
Oplossing Doorloper 1 T&O
S T R O A C H
P R I E M E O
O E F H O L E
T E N O R L P
E M O E R O E
E N D K A F T
N O E N M E S
S O K A P I N
G R A P E T A
A D R E S M M
P A A R T O E
E V A N E O N
N O T A N I S
honkslag
Wij wensen u GOEDE KERSTDAGEN en een IJZERSTERK 2014!
een gezond, voorspoedig en Software 2014
Auto Caravan Camper Kampeer
Wij wensen iedereen
fijne kerstdagen en een
voorspoedig nieuwjaar Nieuwerkerk • 0111 641 333 • www.hansestaalbouw.nl
Goede Kerstdagen & Voorspoedig Nieuwjaar
LET OP tijdens de periode rond Kerst en Oud & Nieuw hebben wij gewijzigde openingstijden. Kijk op www.esselink.nl voor meer informatie.
Imabo Esselink wordt Imabo Esselink krijgt per 1 januari 2014 een nieuwe naam: Bouwcenter Esselink. Deze wijziging is een gevolg van de samenwerking tussen Imabo en BouwCenter. Wat de voordelen voor u zijn? Een scherpere prijsstelling en een breder aanbod in hout, bouwmaterialen en duizenden andere producten. Wat niet ver-
andert? Onze showroom met een prachtcollectie badkamers, tegels, kachels, haarden en garagedeuren. Ook onze aanpak blijft hetzelfde. Al 100 jaar zijn wij klanten van dienst met veel deskundigheid, betrokkenheid en service.
◆ Middelharnis (showroom) Industrieweg 35 ◆ Hellevoetsluis Marconiweg 14 ◆ Zierikzee Groene Weegje 15 ◆ info@esselink.nl ◆
Bodem mosselen! Bij aankoop van 12 oesters ontvangt u een gratis oestermes HET adres voor heerlijke verse mosselen, oesters, verse paling, gerookte paling, makreel en kreeft. U kunt ons vinden aan de Werkhavenweg 2 te Bruinisse. 24 december geopend tot 14.00 uur, oudjaarsdag geopend tot 14.00 uur, nieuwjaarsdag gesloten Openingstijden: Maandag t/m vrijdag 8.30-12.00 en 13.15-16.00 uur Zaterdag 9.00-16.00 uur
Tel. 0111-483121 www.mosselhandelbout.nl
www.esselink.nl
Extra str�p! Vanaf D.V. 20 december zetten we een extra streep door de prijzen. De gehele wintercollectie 2013 is afgeprijsd met maar liefst 50% korting!
% 0 E 5 L E H GE g Op de
wintercollectie
kortin
Let op: maandag 23 en dinsdag 24 december gesloten!
Nieuw-Lekkerland Kleijburgplein 29 T 0184 68 75 55 Dirksland Voorstraat 52 T 0187 60 50 84 Werkendam Vissersdijk 3 T 0183 66 14 37 www.simonskleding.nl
BO EK
NU !
Sauerland Complete 5-daagse lezersreis
Abonnees Eilanden-Nieuws 329,Niet-abonnees 375,Vertrek op 27 januari a.s. O.l.v. dhr. J. Mackloet Overnachting in Parkhotel Olsberg 0172 48 48 48 • www.beter-uit.nl/eilandennieuws
K. van Huizen-Bezuijen
Theun van der Have
Heleen Struik
Hans van Oostende Arne van Holten
M.J. van Niekerk Jaap Santifort
Klaasje van den Nieuwendijk
Lezersfoto’s
Cor Melissant
Op de website www.eilandennieuws.nl kunnen lezers hun foto’s uploaden. Op deze pagina een selectie van foto’s van het afgelopen jaar. In de vrijdagkrant staat iedere week een leuke, mooie of verrassende foto. Upload ook uw foto en maak kans op plaatsing.
Dennis Maliepaard
50
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Sommeldijk/Dirksland/Stellendam
Goede Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
Wij wensen u prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar!
Wij wensen u
Gezegende Kerstdagen en een
voorspoedig 2014 Nicolaas Beetsstraat 21, 3245 RD Sommelsdijk Telefoon (0187) 486353 Fax (0187) 482463
Wij wensen u
Fijne Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Wij wensen iedereen prettige kerstdagen en een gelukkig 2014
LandbouwLandbouw- en en Loonbedrijf Loonbedrijf
Moyses
wenst u fijne feestdagen en een voorspoedig 2014
wenst u prettige Kerstdagen en een voorspoedig 2014
• uitbouwen woning • dakbedekking (hellend en plat dak) • prefab of traditionele dakkapellen • badkamerrenovaties • kozijnen hout en kunststof • garages • nieuwbouw (woning of bedrijfsgebouw)
Pluvier 32, 3245 TE Sommelsdijk Tel. (0187) 487271 GSM (06) 10126099
Bel voor informatie en/of vrijblijvende offerte: Tel. (0187) 48 02 30 / mobiel: (06) 20 499 263 E-mail: bouwbedrijfaenhkievit@kpnplanet.nl www.bouwbedrijfaenhkievit.nl
Prettige Kerstdagen en Voorspoedig Nieuwjaar
drukkerij
de Waal
Personeel van Drukkerij de Waal wenst u gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
Langeweg 13, 3245 KE Sommelsdijk T (0187) 47 10 26 - E info@drukkerijdewaal.nl
wenst leden en donateurs goede Kerstdagen en een gezond en voorspoedig 2014
Het team van Slender You GO wenst u fijne feestdagen en een liefdevol 2014 toe.
Gezegende nde Kerstdagen K
1 2200114
2013
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014 Bedankt voor het vertrouwen in het afgelopen jaar!
wenst wenst alle alle klanten, klanten, vrienden vrienden en en familie familie
Gezegende Kerstdagen en en een een
goed 2014 Korteweg Korteweg 1b 1b Tel. Tel. 49 49 36 36 88 88 of of (06) (06) 22 22 52 52 98 98 88 88
STELLENDAM STELLENDAM
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Achtergrond
51
OUDDORP - Wat dertig jaar geleden, in november 1983, begon met een collectie van 1200 tot 1300 boeken, is uitgegroeid tot een bibliotheek met 14.000 titels. Eben-Haëzer, zoals de christelijke bieb in Ouddorp heet, heeft een enorme groei doorgemaakt. De bibliotheek aan de Preekhillaan valt onder de kerkvoogdij van de Hersteld Hervormde Kerk, maar trekt ook veel lezers met een andere kerkelijke achtergrond. Eben-Haëzer is in 1983 ontstaan na een fusie van twee bibliotheken: de kerkelijke bibliotheek met tussen de 600 en 700 theologische boeken en de bibliotheek van de jongelingsvereniging - later jeugdvereniging geheten - met 800 à 900 leesboeken voor ouderen. Nadat de dubbele exemplaren waren verwijderd, startte Eben-Haëzer met 1200 tot 1300 boeken in een zaaltje van het nieuwe kerkelijk verenigingsgebouw.
Christelijke bibliotheek Eben-Haëzer timmert flink aan de weg
‘Van lezen word je wijs’ Door Kees van Rixoort
De bibliotheek van de Hervormde Gemeente in Ouddorp bestond op het moment van fusie een jaar of tien. De fusiepartner was echter een stuk ouder. De Hervormde jongelingsvereniging had al vanaf midden jaren ‘30 een bibliotheek. In de Tweede Wereldoorlog telde de collectie 300 boeken en 150 lezers. Als iedereen tegelijk twee boeken leende bleven er lege planken achter. De Duitse bezetter had het boekenaanbod nog wat naar beneden bijgesteld, want de bibliotheek mocht niet zomaar alle titels uitlenen. Nu heeft Eben-Haëzer een indrukwekkende verzameling boeken in de schappen staan. Bibliothecaris Thijs de Jong somt op: “4000 boeken voor ouderen: romans en streekromans, ook wel wat thrillers. Literatuur voor de boekenlijst op school. 4000 kinderboeken voor kinderen van 0 tot 14 jaar. 2000 informatieve boeken, bijvoorbeeld voor spreekbeurten. Theologie, ook oudere werken. Een paar planken met medisch-ethische boeken. Veel geschiedenis: zo’n duizend titels, ook van het eiland en het Oranjehuis. Groteletterboeken? Ja, daar is heel veel vraag naar. We hebben er nu ongeveer 800 en er komen steeds weer nieuwe titels bij.” Extra ruimte De bibliotheek kon de collectie allang niet meer kwijt in het zaaltje waarin het dertig jaar geleden begon. Het vergaderzaaltje ernaast gaf extra ruimte, zij het beperkt omdat er ook vergaderingen plaatsvonden. Dat is nu achter de rug; de Hersteld Hervormde Kerk heeft immers recent een nieuw gebouw in gebruik genomen. Dat heeft de mogelijkheden voor Eben-Haëzer vergroot. In de tijd dat Ouddorp nog geen vestiging van de openbare bibliotheek had - er kwam wel elke week een bibliobus - was Eben-Haëzer het enige vaste punt om boeken te lenen. Dat, wat publiciteit en vooral mond-tot-mondreclame zorgden voor een groeiende lezerskring. Uit Ouddorp, maar ook uit de andere kernen op de kop van het eiland. De lezers zijn van gevarieerde kerkelijke pluimage. Volgens Thijs de Jong zijn er momenteel ongeveer 350 gezinnen die met enige regelmaat boeken lenen. “De meeste hebben een abonnement van 11 euro per jaar. Voor dat geld kunnen ze twee boeken per week lenen. Een derde boek erbij kost 20 cent. Maar je kunt ook zo een boek meenemen, zonder abonnement. Geen punt, dan betaal je gewoon per boek. De uitleentermijn is zes weken. Best lang, maar vroeger hadden we helemaal geen uitleentermijn.” In de
Jong en oud bezoeken de bibliotheek. zomer komen er ook vakantiegangers over de vloer. Eben-Haëzer draait zonder subsidie. De inkomsten - leengeld, een jaarlijkse collecte in de kerk en de opbrengst van verkochte boeken - zijn voldoende om de collectie te voorzien van actuele titels. “Wij hebben verder geen hoge kosten”, zegt De Jong, die al vanaf het begin als bibliothecaris fungeert. “We kunnen de ruimte van de kerk gratis gebruiken en de medewerkers zijn vrijwilligers, negen of tien in totaal.” Wel moet de bibliotheek jaarlijks zo’n 2000 euro afdragen aan de Stichting Leenrecht. Achtergrond Wat onderscheidt Eben-Haëzer nu van die andere bibliotheek in het dorp, die ook nog eens op een steenworp afstand ligt? “Onze bibliotheek heeft een christelijke achtergrond. We selecteren op uitgever. Vloeken willen we niet. Onze lezers waarderen dat. Ze zeggen bijvoorbeeld: we kunnen onze kinderen gerust alleen een boek laten uitkiezen bij jullie. Natuurlijk slipt er wel eens wat door, maar dat horen we dan gauw genoeg.” De Jong ziet de andere bieb niet als
Foto’s: Krijn Grinwis concurrent. “Nee, wij vullen elkaar aan. Wij hebben lezers die ook lid zijn van de openbare bibliotheek. Ze leveren hier soms zelfs wel eens boeken in van onze collega’s.” De bibliothecaris zegt dat het goed gaat met de christelijke bibliotheek in Ouddorp. Wel ziet hij dat het leesgedrag verandert. De jeugd leest beduidend minder in vergelijking tot vroeger. “De laatste vijf jaar loopt het wat terug met de uitleningen en het ledenaantal; zo’n 15 tot 20 procent, denk ik. Wat we ertegen moeten doen? Tja, wie niet wil, krijg je echt niet aan het lezen. Jammer is het wel. Natuurlijk kun je op internet ook informatie vinden voor een spreekbeurt, maar als je in een boek gaat zoeken, stuit je vaak weer op andere interessante zaken. Van lezen word je wijs. Ik haal de mensen die veel lezen er zo tussenuit.” Bibliotheek Eben-Haëzer is te vinden aan de Preekhillaan 3 in Ouddorp (bij de ingang direct links). De openingstijden: donderdag van 15.30 tot 16.30 uur en van 18.30 tot 20.30 uur en vrijdag van 19.00 tot 20.00 uur.
52
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Dirksland
“DE SNOEPERIJ”
wenst u Goede Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar!
wenst u goede feestdagen en alle goeds voor 2014!
wenst u gezegende kerstdagen en een voorspoedig 2014.
Straatdijk 2 | 3247 BZ Dirksland T 0187 603 641 | E e.groenendijk@tele2.nl Volg ons via: www.facebook.com/De-Snoeperij
WWW.SNOEPERIJDIRKSLAND.NL
wenst u
Gezegende Kerstdagen wenst relaties, familie en vrienden Gezegende Kerstdagen en een voorspoedig 2014
en een
voorspoedig nieuwjaar Emmalaan 17 3247 AE Dirksland
www.vanalphentotaaltechniek.nl
Tel. 06 51 97 16 05
info@vanalphentotaaltechniek.nl
Bakkerij De Visser en medewerkers wenst u allen goede feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar.
wenst u
Gezegende Kerstdagen en een
Voorspoedig 2014
Wenst cliëntele, vrienden en bekenden
De specialist in:
✓ ✓ ✓ ✓
Wenst alle relaties
telecommunicatie datacommunicatie camerabeveiliging geluidstechniek
gezegende kerstdagen
prettige kerstdagen en een gezond en gelukkig 2014
en een
wenst u goede kerstdagen en een voorspoedig 2014
voorspoedig 2014
Watertoren 11 3247 CL Dirksland Tel. (0187) 609 525 Fax: (0187) 609 526
M.C. (Maaike) Koningswoud AA CB Boezemweg 26, Dirksland
info@telecommunicatienederland.nl www.telecommunicatienederland.nl
www.koningswoudaccountancy.nl
J. K. HOEKMAN & Zn. b.v.
SYSTEEMPLAFONDS & SCHEIDINGSWANDEN
wenst u fijne feestdagen en een voorspoedig 2014.
Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar Julianalaan 1 3247 AH Dirksland
WWW.DEBERGBOUW.NL
Tel.: Fax: Mobiel: E-mail:
0187 - 60 27 41 0187 - 60 35 49 06 - 51 44 64 24 jaaphoekman@hotmail.com
wenst u goede kerstdagen en een voorspoedig 2014
Wij wensen cliënten, vrienden en bekenden
Goede Kerstdagen en een
Voorspoedig 2014
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Dirksland/Herkingen/Melissant Mts. Van Eck Molendijk 73 – HERKINGEN Telefoon (0187) 669309
wenst familie, vrienden en bekenden
Prettige Kerstdagen en een voorspoedig 2014
Wij wensen al onze cliëntèle, vrienden en bekenden
Goede Kerstdagen en een
Voorspoedig Nieuwjaar H.J. van Putten & Zn. B.V.
Loon- en verhuurbedrijf
Hoekvateweg 2-4 • DIRKSLAND Noorddijk 2 • MELISSANT Tel. 06-53184643 • 06-51060350
wenst u
wenst cliënten, familie, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen en de Allerbeste wensen voor 2014
goede kerstdagen en een gezond en gelukkig 2014 wenst u prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar
Fam. Lies en Beijke van der Velde
Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig 2014 Wernerlaan 41 | 3247 XT Dirksland tel: (0187) 60 18 09 mobiel: (06) 21711299
Gesloten van 24 december 2013 tot 2 januari 2014
AUTOBEDRIJF VAN DER VLIET
Wij wensen u Prettige Feestdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
.
-
Wij wensen klanten, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen en een
Voorspoedig 2014
53
“Wij wensen u goede feestdagen en een kleurrijk 2014.”
Fijne kerstdagen en een goed 2014!
C1000 Van Luijk Dirksland en medewerkers wenst u
prettige Kerstdagen en een
gezond 2014
www.vanbrussel-schilders.com Dirksland • tel. 0187 - 601650
STALLATIES
54
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Wenspuzzel GOEREE-OVERFLAKKEE WENST U
GOEDE KERSTDAGEN EN
GODS ZEGEN IN 2014 OOK IN HET NIEUWE JAAR
SAMEN VERDER
wenst u fijne feestdagen en een gezond 2014
WWW.GOCU.NL
Autobedrijf J.K. Verduijn & ZN.
Wij wensen onze klanten en relaties Fijne feestdagen en een voorspoedig 2014
Doorloper Horizontaal 1 textiel, hokje, teug, 2 Turkse rijst, bekoorlijk, geladen atoom, 3 Bijbelse figuur, vaarwel, soort dans, 4 fris, sjaal, voorheen, 5 vrije keus, mond-en-klauwzeer (afk.), strafwerktuig, 6 uitroep van schrik, bevochtigen met een watje, bakplaats, 7 liefdevol, hakwerktuig, lat met een opstap. Verticaal 1 onderhuidse vetlaag, vrouwelijk schaap, 2 duivenhok, niet gesloten, 3 soort brandstof, metaal, 4 firma (afk.), bewijs van onschuld, 5 politieke partij, kneedbaar mengsel, 6 deel v.e. opera, terreinfiets (afk.), 7 krantenhuisje, eb en vloed, 8 kledingstuk, lastdier, 9 eenjarig dier, naschrift (afk.), 10 onbeweeglijk, wilde haver, 11 loofboom, van een (afk.), 12 deel van het gezicht, adellijk, 13 varkensgeluid, takje. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
F
G
Al onze cliëntèle, familie, vrienden en bekenden wensen wij
Gezegende Kerstdagen en een
Voorspoedig Nieuwjaar
2 C
Hazersweg 36 | 3253 XG Ouddorp T 0187-682032 | www.autobedrijfverduijn.nl
3
Molenweg 18b 3253 AM Ouddorp
D
4
Tel. (0187) 681599 info@aannemervdklooster.nl
B
5 A
6 7 E
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
Breng de letters uit de hokjes A t/m G in het diagram over naar de hokjes hieronder. Indien de doorloper juist is opgelost, ontstaat er een trefwoord. A
B
C
D
E
F
G
BEDANKT VOOR HET VERTROUWEN EN GRAAG TOT ZIENS IN 2014!
wenst u namens Nelly, Maja en Aat
goede kerstdagen en een
voorspoedig en modieus 2014 Warmte & Water Warmte Warmte & Water & Water Provincialeweg 10 | 3252Provincialeweg LR Goedereede Provincialeweg 10 | 3252 10LR | 3252 Goedereede LR Goedereede T 0187 - 49 22 24 | F 0187T 0187 - 49 33 - T49 90 0187 22 24 - 49| 22 F 0187 24 |- F490187 33 90 - 49 33 90 & CONSTRUCTIES INSTALLATIES INSTALLATIES & CONSTRUCTIES & CONSTRUCTIES
E info@vanwijkbv.nl | www.vanwijkbv.nl E info@vanwijkbv.nl E info@vanwijkbv.nl | www.vanwijkbv.nl | www.vanwijkbv.nl
Prettige kerstdagen
ARDI KEUKENS & SANITAIR
Prettige kerstdagen en een gezegend nieuwjaar
CECILIAWEG 4 | SINT ANNALAND TEL 0166-653448 | WWW.ARDIKEUKENS.NL
en een gezegend nieuwjaar Prettige kerstdagen Prettige kerstdagen
Fijne Kerstdagen en een gezegend nieuwjaar eenGezegend gezegend nieuwjaar en en een 2012
Wij wensen u Wij wensen Wij wensen u u Wilgenstraat 1, Oosterland Gezegende Kerstdagen Gezegende Gezegende Kerstdagen Kerstdagen Wilgenstraat 1, Oosterland Tel. 0111-641213 Tel. 0111-641213 en een en een en een Wilgenstraat 1, Oosterland Tel. 0111-641213 Voorspoedig Nieuwjaar! Voorspoedig Voorspoedig Nieuwjaar! Nieuwjaar! Wilgenstraat 1, Oosterland 0111-641213 Wij danken u voor het vertrouwen Wij danken en Wijdeudanken voor fijne het u voor vertrouwen het vertrouwen en deTel. fijne en de fijne samenwerking in het afgelopen samenwerking jaar. samenwerking Directie in het enafgelopen in het afgelopen jaar. Directie jaar. Directie en en medewerkers Van Wijk Installaties medewerkers medewerkers & Constructies Van WijkVan Installaties bv.Wijk Installaties & Constructies & Constructies bv. bv.
Oplossing Doorloper 2 T&O
S P E K O O I
T I L O P E N
O L I E T I N
F A A L I B I
V V D D E E G
A R I A M T B
K I O S K T IJ
J A S E Z E L
E N T E R N S
S T A R O O T
L I N D E V E
O O G E D E L
K N O R E N T
kapstok
Dreef 14, Bruinisse Dreef 14, Bruinisse Tel. 0111-484012 Tel. 0111-484012
Dreef 14, Bruinisse Tel. 0111-484012
Dreef 14, Bruinisse Tel. 0111-484012
STRUIJK INTERIEURVERZORGING Nieuweweg 4, Melissant • Tel. / Fax (0187) 601217
Goeree-Overflakkee
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Ouddorp
55
Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig 2014 Prettige feestdagen en een voorspoedig 2014
Allen prettige feestdagen en een voorspoedig nieuwjaar OUDDORP Broekweg 5 Telefoon (0187) 681517 Prettige Kerstdagen en een Gelukkig Nieuwjaar
Fam. C. v.d. Bok en medewerkers Bedankt voor uw vertrouwen in 2013. Ook in 2014 hopen we op een aangename samenwerking. Alle medewerkers van Voogd Hoveniers wensen u Goede Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar!
Goede• Kerstdagen OUDDORP Boompjes 1 • Tel. (0187) 681437 en een wenst alle relaties
fijne feestdagen en een voorspoedig 2014
Hofdijksweg 36a | 3253 KB Ouddorp (ZH) T. 0187 - 68 29 52 | M. 06 - 53 17 67 28 E. info@voogdhoveniers.nl I. www.voogdhoveniers.nl
Voorspoedig Nieuwjaar
Goede Kerstdagen
toegewenst door
en een
Voorspoedig Nieuwjaar toegewenst door
Supermarkt Ouddorp en medewerksters
Ouddorp Weststraat 1, 3253 ARSupermarkt OUDDORP Tel. (0187) 68 13 71 en medewerksters Weststraat 1, 3253 AR OUDDORP Tel. (0187) 68 13 71
Goede Kerstdagen
WWW.TUINENTERRASOUDDORP.NL
en een
Voorspoedig 2014
BENZINESTATION “OUDDORP” Fa. van Poortvliet Broekweg 25, 3253 XB Ouddorp Tel 0187 - 68 25 00
wenst u
Loonbedrijf
D. Luime en Zn.
prettige kerstdagen
Wij danken u voor het genoten vertrouwen Wij danken u voor het genoten vertrouwen en wensen cliënten en bekenden en wensen cliënten en bekenden
en een
Gezegende Kerstdagen Gezegende Kerstdagen eneen een Voorspoedig Voorspoedig Nieuwjaar en Nieuwjaar
gezond en gelukkig 2014 Weststraat 10, 3253 AR Ouddorp Tel. (0187) 681544 / info@vanderbokschoenen.nl
Ouddorp,Molenweg Molenweg 1a 1a Ouddorp, tel. 681670 / fax 684399 tel. 681670 / fax 684399
www.vanderbokschoenen.nl Cliëntele, familie en bekenden willen wij
Gezegende Kerstdagen en een
Voorspoedig Nieuwjaar
wenst u prettige kerstdagen en een fantastisch nieuwjaar.
toewensen
C1000 Sperling wenst u goede C1000 Sperling kerstdagen en wenst u goede kerstdagen C1000 Sperling en eenvoorspoedig voorspoedig 2014 een wenst u goede kerstdagen 2014
en een voorspoedig 2011
P. M. Krijger
Metsel- en Tegelwerken Dank voor het vertrouwen in het afgelopen jaar. Tevens wensen wij u
Ook in 2014 staan wij• weer graag voor klaar in onze• Tel. 0187-685050 C1000 Sperling Molenweg 4,uOuddorp nieuwe Jumbo supermarkt. C1000 • Molenweg • Tel.graag 0187-685050 OokSperling in 2014 staan4, Ouddorp wij weer
voor u klaar in onze nieuwe Jumbo supermarkt. C1000 Sperling • Molenweg 4, Ouddorp • Tel. 0187-685050
hele fijne wenst u allen een kerstdagen en 014 voorspoedig 2 Reinhilde van Dam Jan van der Bok en en alle medewerkers
De Punt West 7 | 3253 MC Ouddorp Tel. 0187 - 68 45 75 | www.dollebeer.nl
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Goede Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
Hermansweg 13 | 3253 BG Ouddorp Tel. (0187) 492893 | Mobiel: (06) 53727806
Familie
VOOGD en medewerkers wenst familie, vrienden en hun geachte cliëntèle wenst familie, vrienden en hun geachte cliëntèle
Prettige Kerstdagen Prettige Kerstdagen en een 2014 en een Voorspoedig Voorspoedig 2013
Molen ‘De Hoop’ Graan- en Meelhandel Molenwinkel OUDDORP Telefoon (0187) 681367
Wij wensen u Wij wensen cliënten, vrienden en bekenden
Goede Kerstdagen en de beste wensen in het nieuwe jaar Hazersweg 79 | 3253 XE Ouddorp (0187) 684154
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
Achterweg 15 | 3253 AA Ouddorp Tel. (0187) 6812 52
56
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Interview
OUDDORP - Dominee C. van den Berg is sinds 2012 - in deeltijd - verbonden aan de Hervormde Gemeente (Dorpskerk) in de Ring van Ouddorp. Daarnaast is hij een van de zendingswerkers van de GZB (Gereformeerde Zendingsbond), die zich inzet om kerken wereldwijd met elkaar te verbinden. In vier blokken van steeds twee weken trekt de predikant met zijn voltallige gezin naar Roemenië om daar in gevangenissen het woord van God te brengen aan gedetineerden. Als troostbron. Om hen via die lijn weer evenwicht in hun leven te geven. Zodat zij met een heel ander perspectief in de maatschappij kunnen terugkeren dan waarmee zij de muren van de vaak streng bewaakte gevangenissen zijn binnengekomen. Aan de vooravond van Kerst 2013 een gesprek met ds. Van den Berg die in het voormalige Oostblokland ook missiologie doceert aan theologiestudenten verbonden aan het seminarie van de Hongaars Gereformeerde kerk.
Dominee van den Berg bezoekt gedetineerden in Roemenië
Het Woord van God als troostbron Door Jaap Ruizeveld
Vooraf een kerstwens: “Dat zij die nu nog in duisternis wandelen zullen komen tot de kennis van Christus. In Hem het licht vinden. Dat mensen meer mogen leven van de verwondering. Daar vloeit de aanbidding uit voort”. Ds. Van den Berg vindt een interview niet gemakkelijk. De schijnwerper kan dan op de persoon worden gericht. Dat moeten wij niet willen. Immers het gaat bij alles om Gods eer. In het zendingswerk is onze inzet om mensen met de ‘Enige bron van hoop’ te bezoeken. Mensen die in de nood van hun leven zijn beland. Hulpeloze mensen die zich zelf niet kunnen verdedigen. Geen kracht hebben om zelf op te staan. Het is een Bijbelse roeping om mensen te bereiken die nog niet met de Boodschap in aanraking zijn gekomen. Het is de missie van de zending. Om hen tot het Licht te mogen brengen. Het geldt ook voor hen die de Boodschap wel kennen, maar toch nog in duisternis leven en voor mensen die door omstandigheden geen kerk (kunnen) bezoeken. Welkom Is het gemakkelijk voor u om de gedetineerden te kunnen bezoeken? “Onze contacten met Roemenië dateren al vanaf begin jaren ‘80. Toen nog met
gedeeltelijk gesloten landsgrenzen. Wij brachten er veel lectuur. Voerden gesprekken met predikanten. Het waren bezoeken ter bemoediging. Een boodschap die aangaf dat wij ons met hen verbonden voelden. In onze thuisgemeente voor hen zouden bidden, zodat zij zich gedragen mochten
buitenland gebruiken voor het geven van twee blokken missiologie met een praktische, pragmatische insteek. Getuigenis Zijn er reacties van gevangenen nadat zij in gesprekken het Bijbelwoord hoorden?
Na de lange tijd in Zuidoost-Azië kwam het predikantsgezin terug in een ‘veranderd’ Nederland. weten in die gebeden. In die tijd leerde ds. Van den Berg ook de directeur van Prison Fellowship International afdeling Roemenië kennen. Dat betekende dat, ondanks de scherpe veiligheidseisen en voorschriften, het mogelijk werd gevangenissen te bezoeken. Wij zijn steeds dankbaar en verbaasd over het welkom. Over de openheid die wij mogen ervaren. Missiologie Het geven van college aan theologiestudenten is daarna eigenlijk uit de portefeuille van de GZB zelf naar ons toegekomen. Het is uitgegroeid tot de post waarvoor ik werd benaderd. Jaarlijks mag ik mijn werkervaring in het
“Elke reis horen wij wel een getuigenis van een gevangene. Van iemand die zo met de Bijbel bezig is dat zijn levensinzicht veranderde en hij Gods liefde vond. Ook nadat wij weer vertrokken zijn, wordt het werk voortgezet door vrijwillige krachten die regelmatig een gevangenis bezoeken. Het kan zijn op basis van signalen die zijn opgevangen tijdens onze gesprekken. Bijvoorbeeld van de vertaler die met ons meegaat en die in dienst is van de Fellowship. Hij kan informatie terugkoppelen en bespreken met de groep. Dat kan tot een follow-up leiden. Ik heb het meegemaakt zegt ds. Van den Berg dat een gedetineerde in de gevangenis zei: “Ik heb u 9 jaar geleden horen preken in
die en die gevangenis in Zuid-Roemenië. En nu bent u hier weer. Waarom blijft u komen?” De man moest nog een half jaar zitten. Ik vroeg hem: “Ga je straks terug naar je oude vriendenkring?” “Nee ik wil nu ook van de liefde van Christus gaan getuigen.” Kijk, recidivisme, het terugvallen in oude fouten, is in elk land hoog. Toch is het bekend dat diegene die werkelijk door het Woord wordt gegrepen, een stevige bagage krijgt om in de strijd tegen het kwaad te zegevieren”. Zwerftochten Zijn de zendingsreizen die u en uw gezin maken in Roemenië zwaar? “Het is een opgave. Ook een gave (blessing noemt de predikant het). Roemenië is een groot uitgestrekt land. Wij reizen er in onze omgebouwde touringcar, volgestopt met kleding en medicijnen, van gevangenis naar gevangenis. De medicijnen overhandigen wij aan een ons bekende arts. Onderweg ontmoeten wij mensen met wie wij in gesprek gaan. Dan worden de stoeltjes, in de vrije natuur, even buiten gezet. Ook kan het zijn dat er een mankement ontstaat aan onze bus. Dan moet je zelf reparaties uitvoeren. Letterlijk onder het voertuig kruipen, zoals een keer toen wij een defect aan het remsysteem bemerkten. Maar in zo’n geval staan alle gezinsleden, inclusief onze dochters, paraat om te assisteren. Zonnestraaltje In 2001 werd het predikantsgezin door de Gereformeerde Zendingsbond uitgezonden naar Zuidoost- Azië. Daar zijn onder meer schoolprojecten opgezet. Verder was er een nauwe samenwerking met Bonisa Zending bij een tehuis voor gehandicapte weeskinderen. In Azië ligt een belangrijk deel van het leven van het predikantsgezin. In China hebben zij, na lange procedures, 2 kinderen mogen adopteren. Grace vonden zij op straat. In een stad met 6 miljoen inwoners. Bij een bedelaarsgroep. “God heeft haar in ons gezin gebracht”, stelt de predikant. Zij was er slecht aan toe en moest geopereerd worden. Nu is zij het zonnestraaltje in ons huis. En op onze rondtochten in Roemenië zingt ze voor de gevangenen. Haar getuigenis is ter bemoediging voor de gedetineerden. De andere adoptie gold Samuel. Ook hij kwam door Gods hand op onze weg. Toen wij hem vonden lag hij op een sterfkamer in een weeshuis. Met hulp van de Heere hebben wij hem uiteindelijk in ons gezin mogen opnemen. Nu neemt hij daar, omringd door ons allen, zijn eigen plekje in. Eenheid Na de lange tijd in Zuidoost-Azië
Dominee van den Berg in Roemenië, op de achter (2001 - 2012) kwam het predikantsgezin Van den Berg terug in een ‘veranderd’ Nederland. Waar zich tijdens hun verblijf in het buitenland een kerkscheuring had plaatsgevonden binnen de hervormde gemeenten. Ds Van den Berg zegt - in dit gesprek alleen dat hij hierover groot verdriet voelt en bidt om eenheid. Gelet op de vele zendingsreizen die het gezin over de wereldkaart heeft gemaakt is het antwoord op de vraag waar zij zich thuis voelen: “Wij hopen, straks, in het Vaderhuis”. Levensloop Ds Van den Berg (geboren in Westergeest) was predikant in Leerbroek, Katwijk aan Zee en Nieuw-Lekkerland. Daarna studeerde hij aan het Calvin Theological Seminary in Grand Rapids (VS) waar hij in de Providence Reformed Church diende. Hij promoveerde in Philadelphia op het missiologische onderwerp ‘Compassion of Christ in the Asian Context’. “Allemaal van ondergeschikte betekenis,” vindt de predikant. “Het gaat om Gods werk en Zijn eer.” Sinds enkele maanden woont het gezin Van den Berg in de pastorie aan de Raadhuisstraat in Ouddorp.
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Interview
Dochter Grace is geadopteerd in China.
rgrond staat de touringcar.
De dochters Mieneke, Geerke, Annemieke en Willeke.
GZB / Zending verbindt De Gereformeerde Zendingsbond (GZB) zet zich in om kerken wereldwijd met elkaar te verbinden. Het is belangrijk om elkaar toe te rusten, te bemoedigen en te versterken bij het uitvoeren van de roeping. Het uitzenden van zendingswerkers is daar een belangrijk onderdeel van. Het logo van de GZB, een wereldbol van pijlen die alle richtingen uit wijzen, symboliseert deze verbinding van christenen over de hele wereld. Het is de wens van de GZB dat alle gemeenteleden in Nederland zich betrokken weten bij zending. Zodat bij allen, jong en oud, het verlangen groeit om de Heere Jezus te volgen en anderen deelgenoot te maken van de liefde van Christus die mensen met God en met elkaar verbindt. Deze insteek staat ook in het beleidsplan van de Hervormde Gemeente waar het gaat over zending. “De christelijke gemeente is een zendingsgemeente en getuigende gemeente. Het heil dat ons geschonken is uit genade alleen, willen wij niet voor ons zelf houden maar doorgeven aan anderen, zodat ook zij delen in het heil van Jezus Christus. De gemeente heeft een missie in de wereld. Dit vormt de dragende grond van al het zendingswerk�.
Zoon Samuel komt uit een weeshuis in China.
57
58
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Ooltgensplaat/Nieuwe-Tonge/Oude-Tonge
VOOR AL UW:
Gezellige Feestdagen en een goed en zonnig 2014
Loonbedrijf * Grondverzet * Kraanverhuur
WENST U
en medewerkers Handels-, opslag- en sorteerbedrijf van agrarische producten
wenst familie, vrienden en relaties goede Kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar Waardersweg 1 – 3257 KH Ooltgensplaat Tel. (0187) 631284 • b.g.g. (0187) 630025 Fax (0187) 631688 info@aardappelhandelmeijer.nl
GOEDE KERSTDAGEN EN GEZOND 2014 Molendijk 138 | 3244 AN Nieuwe Tonge T. 0187 - 65 12 16 | M. 06 - 53 92 41 37
B.V. B.V.Graanhandel Graanhandel P.P.van van Schelven Schelven Oudelandsedijk 10a 10a //Postbus Oudelandsedijk Postbus2121 Tel. (0187)652063 652063 // Fax Tel. (0187) Fax(0187) (0187)652162 652162 3244 ZG NIEUWE TONGE 3244 ZG NIEUWE TONGE
Prettige Kerstdagen Kerstdagen Prettige en een
en een
Voorspoedig Nieuwjaar
goede Kerstdagen en een voorspoedig 2014
WWW.DENBRABERSCHILDERWERKEN.NL
a
Laur
Prettige Feestdagen en een Voorspoedig 2014
wenst u
goede Kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar
Wij wensen u Fijne Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
Holding Aardappelhandel
Kievit B.V.
MARIN IE RSW E G 80 3255 VG OU D E -TON G E TE L. (0187) 632484 / FAX (0187) 630908
Wij wensen u
prettige Kerstdagen en een voorspoedig 2014
A.J.G. van Rossum en medewerkers
WWW.ERF-SIERBESTRATING.NL
OOLTGENSPLAAT / KRIMPEN a/d IJSSEL Tel. (0180) 513996 Mob.tel. (06) 2094961
Prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar
Landbouw- en Loonbedrijf
gezegende kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar.
Gezegende Kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar
Nieuw adres per 7 januari: Boezemweg 28c, 3255 MC Oude-Tonge. Tel. (06) 50 21 21 09
Weespad 34 | Ooltgensplaat | Tel. (0187) 631336
wenst familie, vrienden en cliënten
Wij wensen familie, kennissen, vrienden en relaties
wenst familie, vrienden en klanten
Voor het in ons gestelde vertrouwen in het afgelopen jaar zeggen wij u hartelijk dank.
Wij wensen vrienden en bekenden gezegende kerstdagen en een voorspoedig 2014.
★ sauswerken (gevels buiten, binnen, wanden en plafonds) ★ behangwerken (nieuwbouw en duplexbehang, verschillende soorten vinyl).
MEUBELSTOFFEERDERIJ
Voorspoedig Nieuwjaar
Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
★ beitswerken (binnen en buiten) ★ schilderwerken (binnen en buiten) ★ beglazingen (enkele, figuur- en dubbele beglazing)
Noordzijdsedreef 1 OOLTGENSPLAAT Telefoon (0187) 63 18 00
wij wensen u
Gezegende Kerstdagen
Tramweg • Oude Tonge • Tel. (0187) 64 16 59 Tramweg • Oude Tonge •• • Oude Tel. (0187) Tramweg Tonge Tramweg Oude Tonge •• Tel. Tel. (0187) (0187) Kerstdagen 64 16 59 Prettige 64 64 16 16 59 59
en een Prettige Kerstdagen Prettige Kerstdagen 2014 en een voorspoedig en een voorspoedig 2014 voorspoedig 2014 Wij wensen u Wij wensen u
M. J. Koster • SCHILDERWERK • WANDAFWERKING • ENKELE EN DUBBELE BEGLAZING WENST U ALLEN
Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar
en een voorspoedig 2014
Prettige Feestdagen Prettige en Feestdagen een en een Prettige Feestdagen voorspoedig voorspoedig 2014 2014 Wij wensen u
en een
voorspoedig 2014
Cliënten en medewerkers Cliënten en medewerkers
Cliënten en medewerkers
Bergings-, Taxi- en Garagebedrijf
Bergings-, Taxi- en Garagebedrijf
Bergings-, Taxi- en Garagebedrijf VISBEEN
VISBEEN VISBEEN
Oude Tonge, tel. (0187) 64 08 44 / 63 17 77
"UW REGIO en ZIEKENVERVOER RIJDT op TIJD" OP GEHEEL GOEREE-OVERFLAKKEE
Tel.: 0187-640844 | www.visbeenbv.com regiovervoer
Oude Tonge, tel. (0187) 64 08 44ziekenvervoer / 63 17 77 schoolvervoer Oude Tonge, tel. (0187) 64 08 44rolstoelvervoer / 63 17 77 particuliervervoer luchthavenvervoer
Taxi Visbeen
Galatheseweg 22, 3256 LE Achthuizen Tel. 0187-631465 http://taxi.visbeenbv.com petra@visbeenbv.com
Wij wensen u Fijne Feestdagen en een Gelukkig 2014!
Wij wensen iedereen Warme en Gezellige Feestdagen en voor 2014 veel Gezondheid,Liefde en Geluk
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Geschiedenis
59
MIDDELHARNIS - “Pas op, breek de scherven niet.” Bij de werkgroep archeologie van historische vereniging De Motte zijn ze zuinig op de restanten van het opgegraven aardewerk. De scherven zijn immers een spiegel van het verleden. Ze geven een beeld van de samenleving van vroeger eeuwen en de handelscontacten die er waren. Afgelopen maandag, 16 december, kwam de werkgroep voor de vijftigste keer bijeen. “We hebben in 2013 zeshonderd manuren werk verzet”, zegt Rias Olivier, die het groepje van gemiddeld zeven enthousiaste mensen leidt.
Vijftigste bijeenkomst werkgroep archeologie
De mensen achter de scherven
Rias Olivier (midden) laat een scherf zien. Door Kees van Rixoort
Ruim drie jaar geleden startte Olivier een cursus aardewerkdeterminatie. Na een seizoen zaten de lessen erop, maar het groepje had de smaak te pakken en bleef bij elkaar, eerst als werkgroep aardewerkdeterminatie, later als werkgroep archeologie. “Wat wij doen is opgegraven aardewerk bestuderen. Wat is het: een kopje, een koekenpan, een kookpot, een vetvanger, een olielampje? Er zijn verschillende vormen en ze zijn allemaal in een bepaalde periode te plaatsen”, aldus Rias Olivier. “Zo’n eerste avond denk je: hoe gaat dit aflopen? Je zit met z’n allen te staren naar een scherf. Maar als je ziet hoe ver we nu zijn, na drie seizoenen…. We bepalen meestal feilloos wat voor aardewerk het is en uit welke periode het stamt. De kennis is enorm toegenomen, al blijft het natuurlijk wel een onophoudelijk leerproces.” Rias Olivier is zelf al vijfenveertig jaar aan het graven in de Goereese en Flakkeese bodem. Hij is een van de oprichters van De Motte, die in 2014 vijfenveertig jaar bestaat en die verjaardag zeker niet onopgemerkt voorbij zal laten gaan. Vanaf de oprichting heeft hij werkelijk alles gedaan wat een link met archeologie heeft. Behalve het graafwerk: determineren, restaureren, fotograferen,
publiceren, exposities verzorgen, cursussen geven, et cetera. Achter de Sjoel Het determineren gebeurde tot het jaar 2000 in de Doele te Sommelsdijk. Nadat De Motte dat pand moest verlaten lag het werk noodgedwongen tien jaar stil. “Dat haal je nooit meer in.” In 2010 kon De Motte een nieuwe locatie in gebruik nemen: Achter de Sjoel. Met drie oudgedienden - Corrie Kersten, Ilse Louis en Cathy Westdorp - kon Rias Olivier het determineren van aardewerk toen dus nieuw leven inblazen. De werkgroep groeide zowel kwantitatief als kwalitatief. “Ze zijn enthousiast en gretig. Ze kunnen echt genieten van een scherf, van het glazuur dat zo mooi is, van het bepalen waar die scherf een onderdeel van moet zijn geweest. Een fantastisch groepje mensen, dat veel tijd in dit belangrijke werk steekt.” Wat is opgegraven behoort toe aan de provincie Zuid-Holland. Regelmatig gaan er daarom vanuit Middelharnis dozen met vondsten naar het centraal depot in Alphen aan den Rijn. De werkgroep archeologie zorgt voor het reinigen, ‘het gebruiksklaar maken’ en de documentatie. Het depot van de provincie slaat het materiaal op en zorgt ervoor dat het veiliggesteld is voor de toekomst. Een
goede zaak, vindt Olivier. Een deel van het materiaal mag in bruikleen op Goeree-Overflakkee blijven. In het Torenmuseum te Goedereede bijvoorbeeld, waar een expositie is ingericht over het zevenhonderdjarig bestaan van het stadje. In het Streekmuseum te Sommelsdijk is ook het een en ander te zien. Volgend jaar zal deze expositie een heel ander aanzien krijgen. Wie benieuwd is moet nog tot begin mei wachten. Zeker is dat er veel aandacht zal zijn voor de vondsten van Berwoutsmoer. Daarover verschijnt in 2019, bij het vijftigjarig bestaan van De Motte, ook een boekje. Dertiende eeuw De Motte heeft tussen 1978 en 1987 vijftig dagen gegraven voor de kust bij Ooltgensplaat. Korte dagen waren het, want er was nog eb en vloed in die jaren. Berwoutsmoer was een nederzetting die nu een meter onder water ligt, maar in de dertiende eeuw echt wel wat voorstelde. Dat is onder meer te zien aan het aardewerk dat er gevonden is. Volgens Olivier gaat het om verfijnd materiaal, dat bovendien erg mooi van kleur is. Intrigerende vondsten zijn het, die bewijzen dat Berwoutsmoer meer was dan alleen een agrarische nederzetting. In het Streekmuseum komt een maquette van een woning aan de hand van een reconstructietekening van De Motte.
Ook in Dirksland heeft De Motte het een en ander opgegraven, recent op de plaats waar nu het nieuwbouwcomplex Hart van Dirksland is verrezen. Vooral in de scheisloot, die de bebouwing van Dirksland scheidde van de polder, is veel gevonden. De sloot fungeerde als dumpplaats van afval. De gevarieerde vondsten dateren vooral uit de negentiende eeuw, maar ook wel uit de achttiende en zelfs de zeventiende eeuw. De Motte haalde onder andere (fragmenten van) vuurtesten, olielampjes, kamerpotten, bloempotten en zalfpotjes naar boven. Het idee leeft om er een kleine expositie van te maken, bijvoorbeeld in de apotheek - de op geringe afstand gevonden zalfpotjes vormen een mooie link - en/of het kantoor van de woningcorporatie.
Volop werk Voor de werkgroep archeologie is er nog jaren werk. De achterstand, veroorzaakt door tien jaar gedwongen nietsdoen, is groot. En dat terwijl Goeree-Overflakkee op archeologisch gebied nog bijna een terra incognita is, met uitzondering van de Romeinse nederzetting op de kop van het eiland, ondanks de 35 opgravingen die De Motte in de loop der jaren heeft uitgevoerd. “We hebben nog genoeg te doen”, zegt Rias Olivier. “Het is belangrijk dat we in Achter de Sjoel kunnen blijven werken. Zonder werkruimte kan de werkgroep archeologie niets doen. Ik hoop dat we nog jaren aan de gang kunnen blijven.”
Achter de schermen, achter de scherven Jaren geleden interviewde Cathy Westdorp Rias Olivier over zijn archeologische activiteiten op Goeree-Overflakkee. ‘De man achter de scherven’ had ze er als kop boven gezet. Een overijverige redacteur dacht aan een typefout en maakt er ‘De man achter de schermen’ van. Ook die kop dekte de lading wel. Toch was de geschrapte kop beter. Daarom staat hij nu boven dit artikel, maar wel een beetje aangepast. Rias Olivier zal er geen bezwaar tegen hebben dat het ‘De mensen achter de scherven’ is geworden. Het is tenslotte de werkgroep die na vijftig werkdagen in het zonnetje staat.
Kerstpakketten uitdelen met havenevangelist Felix Henrichs
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Reportage
61
Bijna achthonderd kerstpakketten deelt Felix Henrichs uit in de Rotterdamse haven. In de periode voor Kerst deelt hij de pakketten uit aan de zeelui die Kerst op het water of in een haven vieren. In het kerstpakket zit een gebreide muts, toiletartikelen en chocolaatjes. Henrichs is havenevangelist en probeert de mensen aan boord te helpen met praktische zaken en hij vertelt over de betekenis van Kerst.
Havenevangelist Felix Heinrichs bezoekt zeelui in de Rotterdamse haven:
“Mensen zitten echt op je te wachten” Tekst en foto’s: Martijn de Bonte
Veel opvarenden komen van de Filippijnen en ook wel uit Oost-Europa. De haven is een wereld op zich, waar 85 nationaliteiten dezelfde kades delen. Veel zeelui hebben een contract van negen of zelfs tien maanden. Al die tijd zijn ze ver van huis, het contact met de familie wordt onderhouden door telefoontjes en skypegesprekken. Tijdens een bezoek aan een groot containerschip komt er een jonge Filippijnse man de ‘woonkamer’ in stappen. Hij wrijft nog in zijn ogen omdat hij net uit bed komt rollen na een nachtdienst. Na een begroeting zegt hij als eerste: “I’m going home!” (Ik ga naar huis.) Als Felix een gesprek aanknoopt vertelt hij dat zijn leven vorig jaar drastisch veranderd is. De reden is dat hij aan boord zat van het schip dat tijdens de mist op een ander schip botste. Het andere schip zonk en negentien opvarenden kwamen om het leven. Hun schip ‘overleefde’ de botsing. De botsing vond plaats op ongeveer vijftig kilometer voor de Nederlandse kust en een Ouddorps vissersschip dat in de buurt was heeft meegeholpen met de zoekactie naar drenkelingen. De kranten stonden er vol van. De gebeurtenis heeft grote impact gehad op het leven van de zeeman. Maar vandaag mag hij naar huis. Hij is wel een beetje nerveus, want in de tien maanden dat hij op zee zat is hij vader geworden. Als hij de week voor kerst thuis komt ziet hij voor het eerst zijn kindje. Haven Henrichs is gefascineerd door de haven. Een wereld op zich waar de douane het voor het zeggen heeft. Om binnen te komen moet er eerst worden aangemeld. Alleen personen die zich vooraf hebben aangemeld kunnen op vertoon van hun identiteitsbewijs toegang krijgen. Bij de rij auto’s voor de slagboom loopt een douanier met zijn Mechelse herder, een drugshond. Samen speuren ze naar verdovende middelen. Op het haventerrein gaat het laden en lossen van containers volautomatisch. Als er een vol schip aankomt varen, komen de kranen naar de kade gerold. Ze pakken één voor één alle containers en plaatsen deze op een wagen die ze weer verder vervoert naar een opslagplaats of een klaarstaande vrachtwagen. Er komt geen mens aan te pas, in de haven hebben machines het voor het zeggen. Het werk gaat altijd door, dag en nacht, week in week uit. Volgens Felix is de haven het mooist in het donker: “Dan is er een hele gave sfeer.” Helpende hand “Hebben jullie misschien warme jassen nodig?” Vraagt Felix aan een groepje Filippijnen die na Rotterdam richting het noorden varen. Als de mannen niet direct reageren, geeft hij zijn telefoonnummer en benadrukt dat ze moeten bellen als ze warme kleding nodig hebben. Later legt hij uit dat sommige rederijen niet goed voor de bemanning zorgen en de scheepslui daardoor kou lijden. In
dan komt Felix op die dag samen met vrijwilligers bemanningsleden ophalen voor een kerstbijeenkomst. Dat is een bijeenkomst in Rotterdam, speciaal voor opvarenden. De zeelui krijgen een maaltijd en het kerstverhaal wordt verteld. Met kerst zijn de meeste zeelui gewoon aan boord. Daarom worden de kerstpakketten dankbaar in ontvangst genomen. Op het ene schip worden de pakketten direct buitgemaakt en verdwijnen de zeelui met hun cadeau in de hut. Op een ander schip is er een kerstboom opgetuigd en worden alle pakketten onder kerstboom gelegd. De bemanning moet nog geduld hebben tot kerstavond.
zijn optiek gaat evangelisatie hand in hand met praktische hulp. Daarom zorgt hij voor kleding als dat nodig is en neemt zeelui mee aan land voor een tochtje naar bijvoorbeeld Brielle. Daar kunnen ze dan wat inkopen doen en ontspannen. Havenevangelist is geen beroep, maar de passie van Henrichs. “Mensen zitten echt op je te wachten. Ze zijn blij dat ze een praatje kunnen maken.” Dat is niet zo gek, want behalve mensen die wat willen verkopen en Jehova-getuigen komt er niemand aan boord in de Rotterdamse haven. Evangelisatie Bij ieder kerstpakket geeft de havenevangelist ook een brief. Daarin staat uitgelegd wat het kerstverhaal betekent. De geboorte van het kindje Jezus die is gekomen om de wereld te redden. Het feit dat God mensen een nieuw leven geeft, is de grote drijfveer achter het werk Henrichs. Hij beseft dat hij mensen niet kan laten geloven, maar hij kan er wel over vertellen. In de haven komt de wereld naar je toe en die wereld wil ik graag Gods boodschap meegeven. En tijdens de vier jaar dat ik in de havens werk, heb ik door die boodschap al veel levens zien veranderen. “Als God ons gebruikt maken we mooie dingen mee.” Ratten De haven is een smeltkroes van culturen. En iedere cultuur heeft zo zijn eigenaardigheden. Een eerste officier neemt de tijd voor een praatje. Als het gesprek over eetgewoonten gaat komt hij met een bijzonder verhaal. “Toen ik van boord ging in in Taiwan bezocht ik in een restaurant, daarin stond een bak met ratten. Bezoekers kunnen er zelf een exemplaar uitzoeken, dat wordt vervolgens vers bereid in de keuken. Op die manier komt de rat die je net rond zag lopen op je bord terecht. Tijdens de lunch schuift Felix vrijwel altijd aan op een van de schepen. Daar zijn de gerechten wel exotisch, maar een rat is hem nog nooit voorgeschoteld. Vandaag is er rijst met pittige kip en groenten, tijdens het eten geeft de kapitein door dat het schip moet vertrekken. Als
de havenevangelist van boord stapt, wordt de trap gelijk omhoog gehaald. Het schip gaat de zee weer op, richting Bremerhaven. Roeping Henrichs komt oorspronkelijk uit Duitsland, maar is opgegroeid in Pakistan. Daar werkten zijn ouders tijdens zijn tienerjaren in de zending. Al rond zijn veertiende ontstond het gevoel dat hij later ook zendeling wilde worden. Tijdens zijn studie theologie heeft hij stage gelopen bij een havenevangelist. En vanaf dat moment was het duidelijk wat hij moest gaan doen. In de havens vertellen over God. Vier jaar geleden is hij vanuit Duitsland naar Stellendam verhuisd om in de Rotterdamse havens te werken voor de ‘Seamen’s Christian Friend Society’. In 2014 gaat hij weer verhuizen, maar dan van Stellendam naar Dirksland. Henrichs en zijn vrouw zijn goed ingeburgerd op Goeree-Overflakkee. Ze spreken allebei goed Nederlands en genieten van de omgeving: “We zijn dol op de zee.” Familie Als Felix aan boord stapt zegt hij tegen de bemanning: ‘Kumusta’, de Fillipijnse versie van ‘Hallo’. Die wordt met een brede lach en een handdruk beantwoord. Daarna vraagt hij meestal als eerste hoe het met de familie gaat. Erg belangrijk, want bijna alle zeevaarders doen het zware werk om geld te verdienen voor de familie. Op dit moment is de vraag naar het welbevinden van de familie erg actueel, omdat de tornado grote delen van de Filippijnen heeft verwoest. Een aantal mannen die hij vandaag ontmoet hebben familieleden verloren, bij anderen is de familie op tijd geëvacueerd, maar is het huis vernietigd. Een lastige situatie voor een vader of zoon die op afstand meeleeft. Daarom zijn ze vaak opgelucht als hun verhaal kwijt kunnen bij de havenevangelist. Kerst Aan boord van ieder schip vraagt Felix of het schip op zaterdag 21 december in de Rotterdamse haven is. Want
Werkgebied Als alle tachtig kerstpakketten voor die dag zijn uitgedeeld, zit het werk erop. Bij de beveiliging toont Henrichs zijn stempels om aan te tonen welke schepen hij heeft bezocht, daarna mag hij het terrein verlaten. Zijn werkgebied wordt steeds groter, gebaart hij als we over de Tweede Maasvlakte rijden. Op de plaats waar zes jaar geleden het zeewater golfde ligt nu een kaarsrechte weg. Aan de linkerkant spoelt de branding op het nieuwe strand, aan de rechterkant worden nieuwe kades aangelegd. Er komen nog meer ligplaatsen, schepen en dus ook zeelui in de Rotterdamse havens. Het werkgebied van Henrichs wordt groter, veel groter. Op een parkeerplaats langs de Noordzee kijkt hij op zijn smartphone. Op de radar kan hij precies zien welke schepen er aan komen. Eerst als een vaag stipje aan de horizon en als de
tijd verstrekt wordt het stipje een boot, daarna een schip en dan een oceaanreus. Op weg naar de Rotterdamse haven. Voor ze weer vertrekken probeert Felix langs te gaan. Na zijn bezoek hebben zeelui een kerstcadeau en een boodschap. Een boodschap van hoop, houvast en leven. Een boodschap die begint bij Kerst.
Meer weten? Felix Henrichs wil graag over zijn werk vertellen. Verenigingen, koren en kerken kunnen hem uitnodigen voor een lezing.
Meehelpen? Meehelpen kan door de handen uit te mouwen te steken, te bidden of geld te geven. Praktisch helpen kan bijvoorbeeld door mutsen te breien voor de kerstpakketten van volgend jaar. Geld geven kan op rekeningnummer RABO 11 49 92 096. (De stichting heeft een ANBI status.)
Contact? Felix Henrichs Tel: 0187-750924 of 06-16077868. E-mail: sharkbait@gmx.net. www.facebook.com/ felix.henrichs
www.scfs-rotterdam.nl
Nieuwe auto
In de zomer zat Henrichs met een probleem, zijn oude auto stopte er definitief mee en er was geen geld om een nieuwe te kopen. Zonder auto kan hij zijn werk niet doen, want hij moet iedere dag vanaf zijn huis naar de havens pendelen en daarnaast is het zonder auto niet toegestaan om het haventerrein op te gaan. Jaap de Gans is een vrijwilliger die regelmatig met Felix mee gaat om hem te helpen. Hij zette spontaan een actie op om geld in te zamelen voor een nieuwe auto. Twintigduizend euro was er nodig om een goede bestelauto aan te schaffen. En dat geld is er gekomen, het merendeel komt van bewoners van Goeree-Overflakkee. De organisatie wil alle donateurs bedanken voor hun bijdrage.
formeerde Kerk is er op dinsdag 24 december een kerstsamenkomst. Aanvang is om 19.30 uur. De kerk is
Dienst in kerk MELISSANT - Eerste kerstdag, woensdag 25 december, is er
van en voor de jeugd is mevrouw Roetman-Sijnstra uit Poortugaal. Iedereen is hartelijk welkom!
En voor de Kerstmorgen: ‘De koning wordt geboren!’ Aan de kerstnachtdienst verleent de Cantorij (met
tocht gedaan hebben, dan kun je deze inleveren bij de chocoladekraam deze avond.
Verschillende gemeenteleden dragen hun steentje bij op velerlei wijzen. Wees op tijd aanwezig! Tien mi-
Kerst Aanbieding Kilozak Gamba’s (rauw gepeld) Zeeduivellet
€ 17,50
v.a 100gr.
€ 3,25
100gr.
€ 3,50
Warm gerookte Zalmsteaks
O P R U Iop M Ivrijdag Open dagen N G ! 20
en zaterdag 21 december!!! Openingsaanbieding:
Bij aankoop van vis: 1 extra gratis Deze dag ook gratis watertest
Korting op alle Sera-producten Kom langs in Openingstijden: de winkel* en profiteer Maandag t/m donderdag 13.00 t/m 18.00 Vr. 13.00 t/m 21.00; Za. kortingen 9.00 t/m 17.00 van hoge op
lederen Zernikeweg 57 jassen! 3241 MG Middelharnis Tel. 06 22 71 96 88 25, 2617,december 1 januari gesloten. * Oost-Voorstraat 3262 JE, Oud-Beijerland.en Voor openingstijden kijk op: www.duifhuizen.nl
Huisgemaakte Gravad Lachs 100gr.
Ger. Schotse Zalmlet Ger. Palinglet
NU
€ 3,95 € 3,95
100gr.
€ 5,50 € 2,€ 7,50
100gr.
Huisgemaakte Zalmwraps per st.
4 voor
Viswinkel Ouddorp Weststraat 12 3253 AR Ouddorp
Tel: 0187-84 52 29
Ma 23./30. dec & Di 24./31. dec. geopend Vrij 20./27. dec. & Zat 21./28. dec. geopend
vanaf 8 uur tot 17 uur vanaf 9 uur tot 18 uur
Ook verzorgen wij graag uw wensen als ’t om visschotels of schaal-/schelpdieren gaat. Mocht U nog vragen hebben, kunt U zich vrijblijvend bij ons informeren.
ONBETWIST DE EN APK-SPECIALIST! GEZEGENDE KERST EEN GEZOND 2014
Ook in 2014 onbetwist de APK specialist!
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Achtergrond
63
Liefhebbers kiezen de speltoliebol
Bakker Peter van Helden proeft een speltoliebol.
MIDDELHARNIS - Spelt is in korte tijd razend populair geworden. Niet vreemd, want dit oergraan is niet alleen bijzonder smakelijk, maar ook gezond. Speltbrood is al langere tijd verkrijgbaar bij verschillende broodbakkers. Nieuw is dat ook de banketbakker met spelt aan de slag gaat. Van Helden in Middelharnis lanceerde eerder speltspeculaas en trekt nu de aandacht met speltoliebollen. Door Kees van Rixoort
Banketbakker Peter van Helden hield in november een test onder zijn klanten. Welke oliebol vindt u het lekkerst, de ‘gewone’ of de speltvariant? Het resultaat was overduidelijk: veel consumenten kiezen voor de speltoliebol. “En dat terwijl die toen nog minder goed was dan nu”, zegt Van Helden, die de bol daarna heeft geperfectioneerd. Ook maakte de banketbakker, op basis van het onderzoek onder de klanten, een keus uit twee soorten speltoliebollen. De fijnere variant viel af, in de winkel ligt de grovere bol. “Die vindt men het lekkerst.”
Foto: Hans Villerius Verschil Wat is dan het verschil met een ‘gewone’ oliebol? De buitenkant is nauwelijks anders, maar binnenin is de speltoliebol veel donkerder. De smaak is vol. Ook is de van oergraan gemaakte oliebol wat machtiger. Mooi meegenomen: spelt is zeer eiwitrijk, bevat veel vitaminen (B en E), mineralen, hoogwaardige onverzadigde vetzuren en vezels. Wie allergisch is voor tarwegluten, kan zonder problemen een speltoliebol eten. Het publiek heeft het nieuwe product ontdekt. Peter van Helden: “In verge-
lijking met de ‘gewone’ oliebollen bak ik twee keer zo veel speltoliebollen. Ze zijn even duur: 80 cent en elf voor 8 euro. Hoeveel ik er bak? Nu in totaal vijfhonderd per dag, alleen aan het eind van de week. Maar straks, tegen oud en nieuw, ga ik elke dag bakken.” Zolang de banketbakkerij bestaat, sinds 1961, worden er oliebollen gebakken. Hoe bak je een goede oliebol? Peter van Helden is er niet geheimzinnig over: “De temperatuur van het vet is belangrijk: 175, 180 graden. Verder: de rijstijd - bij een ambachtelijk product gaat het rustig - en de vul-
ling - appels, rozijnen - om een frisse smaak te krijgen. De temperatuur en de taaiheid van het deeg zijn ook van belang. We hebben wel eens in de top10 van de AD oliebollentest gestaan.” Red velvetcake Bij het vertrek vertelt Van Helden nog een nieuwtje. “We hebben nu red velvetcake, een rode chocoladecake die in Amerika heel populair is. Van elke verkochte cake gaat er 1 euro naar Serious Request (het Glazen Huis). De actie gaat tot het eind van het jaar door.”
64
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Ouddorp Wij wensen u allen als bedrijf en privé
Gezegende Kerstdagen Wij u allenals alsbedrijf bedrijf privé Wijwensen wensen u allen en en privé Gezegende Kerstdagen
en een Gezegende Kerstdagen en een Gezegende Kerstdagen
Nieuwjaar en eenVoorspoedig Voorspoedig Nieuwjaar en een
Goede Kerstdagen en een Gezond Nieuwjaar
Voorspoedig Nieuwjaar Voorspoedig Nieuwjaar Bouwbedrijf Bouwbedrijfv/d v/dLinde Linde en personeel en personeel
Bouwbedrijf Fam. v/dv/d LindeLinde Bouwbedrijf v/d Linde en personeel personeel en
v/d MarijkewegFam. 1, 3253 BNLinde Ouddorp
Wensen u fijne kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar!
Wij wensen u
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig Nieuwjaar Wij hopen ook in 2014 u weer van dienst te kunnen zijn.
Wij wensen u goede kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar Meuleman Autoschade Stoofweg 36, 3253 MA Ouddorp M. 06-11412895, T. 0187-689395 www.meuleman-autoschade.nl
De ondernemers wensen u fijne feestdagen!
Bezuijen bemiddeling bemiddeling bij al uw aan- en verkopen
DIRKSLAND MET DEZE BON: 20% kerstkorting een huidverzorgingsproduct, vitamineproduct of cadeau artikel Geldig t/m eind december 2013 in Mediq apotheek Dirksland en geldig voor assortimentsartikelen, waarop nog geen korting geldt.
Mediq apotheek Dirksland beschikt over een groot assortiment handverkoop artikelen. Denk daarbij aan pijnstillers, producten van Vogel, VSM, vitamines en supplementen, maar ook aan baby artikelen van Zwitsal en Weleda! Nu ook: diergeneesmiddelen. Mediq apotheek Dirksland
Achterdorp 1
Tel: (0187)601580
Fax:(0187)603958
Zie ook de maandelijkse column van de apotheker in de vrijdageditie van deze krant!
WIJ WENSEN U
prettige kerstdagen EN EEN NIEUWJAAR
vol woonplezier Angelique & Koolweg 32 | Ouddorp | telefoon 0187 - 68 48 68 internet www.bezuijenbemiddeling.nl
Jan
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Achtergrond
65
Kerstfeest in Wamena, wat vond ik dat de eerste jaren moeilijk. Ik miste Nederland, alle gewoonten en tradities, de gezelligheid met familie, het samen naar kerk gaan en de mooie muziek. Rond de kerstdagen had ik het meest last van heimwee. Het hielp ook niet dat de buren heel luidruchtige muziek tot een uur of zes in de morgen draaiden. Zo luidruchtig dat ik er zelfs na een week nog niet doorheen kon slapen. Jarenlang ging mijn hartslag omhoog bij het horen van bepaalde kerstliederen die me wekenlang uit mijn slaap hielden. Nu wonen we alweer twee jaar buiten de stad, op het schoolterrein van de lerarenopleiding. Pas zette ik mooie kerstmuziek op en voor het eerst kon ik er weer intens van genieten.
Familie van Driel woont en werkt in Papua
Kerstfeest in Wamena Niet terug De studenten hebben de gewoonte om met Kerst bij iedereen langs te gaan en daar ook wel wat te eten! Sommige studenten kunnen in de kerstvakantie naar huis, maar voor de meesten zit dat er niet in. Ik vroeg pas aan een student of hij met Kerst naar zijn dorp zou gaan, hij vertelde dat hij daar geen geld voor had en kreeg tranen in zijn ogen. Ach, moeilijk is dat, sommige studenten kunnen jarenlang niet terug naar hun dorp. Ik besluit om ze allemaal maar uit te nodigen voor eerste Kerstdag, na de kerk. We zien wel hoeveel er komen, voor sommigen is dit echt iets feestelijks om naar uit te kijken, daar heb ik wel een paar uur in de keuken voor over.
Voor ons is Kerst in Wamena een mengelmoesje van culturen en tradities. Het is honderd keer blèrend ‘Stille nacht’ aan moeten horen op een moment dat je graag zou willen dat de nacht stil zou zijn, het is samen met Papuavrienden in een cirkel op de grond zitten en zoete aardappels eten vanaf een bananenblad, het is koekjes eten en uitwisselen met Amerikaanse dames en soms is het zelfs Nederlandse liederen zingen, chocolademelk drinken en naar huis gaan met een boek en een sinaasappel. Iedereen probeert iets te organiseren dat herinnert aan thuis. Blijkbaar ben ik niet de enige met heimwee tijdens Kerst. Dit jaar zullen wij niet zo’n last hebben van heimwee: mijn ouders (Gerie en Wim Tieleman) zijn op bezoek! Ik neem me voor om van de cultuurmix te genieten en samen met christenen die tradities van over de hele wereld meebrengen, de komst van de Zaligmaker naar deze wereld te vieren. Uitnodiging Onze eerste uitnodiging voor een kerstfeest kreeg ik een week geleden. Zondagmorgen om een uur of zeven staat er iemand aan de deur met een uitnodiging voor diezelfde middag. Het gaat om een kerstfeest in een kerk van een collega. Martijn is weg om training te geven aan leerkrachten, dus ik besluit om maar niet te gaan. Er zullen er nog wel meer kansen komen. Één ding weet ik wel: als we gegaan waren hadden we een heel feestelijk Kerstfeest gevierd met een Pinkstergemeente. Pudding De dag nadat mijn ouders aankomen, is er een kerstviering op de internationale school. Omdat Henrike meedoet met de muzieklessen, zal zij ook zingen. Natuurlijk gaan we met z’n allen luisteren. Er komt een hele reeks goed gezongen liedjes voorbij over een slee, een pudding, bellen, sneeuw en cadeautjes. Wij verblikken of verblozen niet. Een aantal jaar geleden had een Amerikaanse juf een aantal dingen voor Kerst op laten voeren, waar we nu soms nog steeds om moeten lachen. Geschokt reden we toen naar huis: wat een raar kerstfeest! Sinds die keer kunnen we alles aan. Dus die pudding en die slee nemen we op de koop toe. Kerstliederen De volgende dag is het kerstfeest van de lerarenopleiding. Het is leuk dat mijn ouders erbij kunnen zijn, want ik heb er heel wat aan voorbereid. Omdat ik Engels spreekvaardigheid geef aan semester-drie studenten, besloot ik om een aantal heel traditionele kerstliederen aan te leren. Langzamerhand kwamen er tijdens het oefenen wat dirigeertechnieken boven die ik vroeger van Peet Wessels geleerd heb. Een aantal keer had ik mijn ernstige twij-
Als we ooit weer teruggaan naar Nederland zal ik dit allemaal misschien nog wel missen. We wensen jullie vanuit Wamena gezegende kerstdagen en een voorspoedig 2014. Het koortje, links Anne-Marie van Driel. fels over het hele experiment, maar we hebben de liederen gezongen en het klonk prachtig! Papuameisjes die opgegroeid zijn in simpele bergdorpjes staan te stralen als ze de liederen zingen. Na het officiële gedeelte eten we gezellig samen. Een groep studenten is om twee uur in de morgen al begonnen met het koken van al dat eten. Als dessert staan er een heleboel koekjes voor iedereen. Koekjes Aan semester één geef ik namelijk rekenles, vanwege het lage onderwijsniveau in Papua moet ik alle basisschoolstof herhalen. Ik besloot om de theorie over kilo’s, grammen en verhoudingen wat aantrekkelijker te maken door met de 43 studenten koekjes te gaan bakken. Dat heb ik geweten! Toch was ook dit erg leuk om te doen. Het was voor veel studenten een totaal nieuwe ervaring. De meeste van deze studenten groeiden op in dorpen met ouders die leven van het land. Dit betekent een leefsituatie zonder boeken, zonder winkels, zonder variatie in het menu, zonder computer en een school zonder lesmaterialen. De concentratie op de gezichten als de bloem, suiker en boter afgewogen worden was heel leuk om te zien! Ze vonden ‘kruudplaetjes’ wel een heel moeilijk woord om uit te spreken! De koekjes vonden gretig aftrek! De zaterdagmiddag voor Kerst zijn we uitgenodigd voor een uitvoering van studenten die een instrument bespelen. Dat is leuk, want dan kunnen opa en oma hun kleinkinderen horen spelen. Henrike speelt saxofoon en Gerjanne dwarsfluit.
Avondmaal Op zondagmiddag komen we altijd als internationale gemeenschap bij elkaar, dat wordt een muzikale bijeenkomst. En iedereen die een instrument bespeelt mag meedoen. Dat zal een herrie worden! Er is een flinke internationale gemeenschap in Wamena. Op dit moment zijn er Amerikanen, Duitsers, Zwitsers, Nederlanders en Canadezen. Iedere zondagmiddag komen we dus bij elkaar om voor elkaar te bidden, samen te zingen en samen iets aan Bijbelstudie te doen. Een Amerikaanse vrouw vertelt dat ze Kerstfeest in haar schuur wil houden, op vierentwintig december. Ze heeft het idee om het kerstverhaal uit te spelen, aan de hand van Bijbelteksten. Ze gaat de schuur helemaal versieren en er zal kaarslicht zijn. Ze vraagt of iedereen een bordje met koekjes of zo mee wil nemen. Ook bedenkt ze dat het fijn zou zijn als we het avondmaal zullen vieren met elkaar. Haar man is dominee, ze zal het aan hem vragen. Tja, zo doen we dat hier, alle soorten kerken door elkaar, alles zelf regelen. Ik neem me voor om me voor te bereiden, het is al zo lang geleden! Een andere Amerikaanse dame stelt voor om met elkaar langs een aantal adressen te gaan om kerstliederen te gaan zingen. Ze zegt dat we in ieder geval het lied over de figgy pudding zullen gaan zingen. Als Nederlandse vrouwen kijken we haar wat wazig aan: dit lijkt ons een uitstekende gelegenheid om te evangeliseren. Maar dat doe je toch niet met een lied over die pudding. Nou ja, we doen gewoon mee.
Koekjes bakken tijdens de rekenles.
Familie van Driel in Papua Leerkrachten hebben op Papua in het algemeen zelf slecht onderwijs gehad en kunnen de ingewikkelde boeken uit Java niet aanpassen aan het niveau van de kinderen. Analfabetisme neemt ieder jaar nog toe en schooluitval ligt in Papua op meer dan 50%. Wie gaat hier straks leiding geven in kerk en maatschappij? Wij geloven dat we de taak hebben om aangepaste leerboeken te schrijven. Met handleidingen in eenvoudig Indonesisch, zodat zelfs mensen die geen leraar zijn kinderen kunnen leren lezen en rekenen. Meer lezen? Kijk op www.helponderwijspapua.nl Wilt u ons financieel steunen? 128133260 t.n.v. de stichting Help Onderwijs Papua
66
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Kinderverhaal
Hana schrikt wakker. Wat een lawaai. Het lijkt of mensen huilen. Is er iets ergs gebeurd? Ze slaat de dekens van zich af. Brrr…, wat is het koud. Eerst maar snel een trui aantrekken. Ze loopt naar het raam en schuift voorzichtig het gordijn een beetje open. Beneden, op straat, lopen mensen. Ze kan niet zien wat ze doen. In de keuken is moeder Sun bezig. ‘Wat gebeurt er buiten?’ ‘Ik weet het niet. Laten we opschieten, anders zijn we te laat.’ ‘Hebt u nog wat eten?’, vraagt Hana. Moeder schudt het hoofd. ‘Nee, het is niet veel vanmorgen. Vandaag kan ik weer bonnen halen. Misschien dat we vanavond iets meer hebben.’ Hana ziet het verdrietige gezicht van moeder. ‘Als vader thuiskomt, brengt hij echt wel iets mee’, probeert ze haar moeder op te vrolijken.
Kerstfeest op een bankje Ze trekken hun jas aan, sluiten de deur en lopen via de trappen naar beneden. Een lift is er niet in hun flat. Toen ze klein was, telde Hana de treden. Daar is ze nu te oud voor. Bovendien… mopperen is verboden. ‘Tot vanavond’, groet ze haar moeder bij de buitendeur. Die gaat naar de fabriek. Hana loopt de andere kant op naar de middelbare school. Ze moet minstens een half uur lopen. Dat is ze gewend. Als ze de grote weg overgestoken is, komt ze bij een beeld van Kim JongIl (de Geliefde Leider). Hana moet een buiging maken als ze langs het beeld loopt. Ze kijkt om zich heen. Lopen er soldaten of agenten? Toch maar een buiging maken. Ze weet dat God dat niet wil. Ze moet Hem alleen dienen. Dat hebben haar ouders haar geleerd. In het geheim zijn ze christen. Diep in haar hart wil ze God dienen, maar het is zo moeilijk. Ze moet in haar land NoordKorea de Geliefde Leider dienen. Overal en altijd. Als ze het niet doet, is de kans groot dat ze opgepakt wordt. Hana zucht. Zachtjes bidt ze. Gelukkig dat niemand kan zien wat ze denkt. Dichtbij school loopt haar klasgenoot Mi Cha. ‘Hoi’, roept ze. Tegelijk denkt ze: Wat kijkt Mi Cha verdrietig. ‘Wat is er? Hebben jullie ook geen eten meer?’, vraagt Hana. Mi Cha kijkt op. Hana ziet tranen in haar ogen. ‘Weet je niet wat er gebeurd is?’, vraagt ze. ‘Wat dan? Ik weet niet wat je bedoelt’, reageert Hana. ‘Kim Jong-Il is… is… ge… gestorven’, snottert Mi Cha. Daar schrikt Hana van. ‘Hoe weet je dat?’ Mi Cha geeft geen antwoord meer. Hana weet niet wat ze zeggen moet. Moet je daar nu zo om huilen? Op het plein staan overal groepjes leerlingen te praten. Hana gaat bij een groepje klasgenoten staan. Ze zwijgt. Ze kan toch niet zeggen dat ze niet verdrietig is? Ze denkt wel: Zal het nu in ons land beter gaan? Of zal er nog meer vervolging komen? Ze weet dat veel christenen in een kamp zitten. En…
‘Hé, hoor je niets?’ Min Ho, een jongen uit haar klas, stoot haar aan. ‘Waar zit je met je gedachten? Ik vroeg je wat.’ Nu moet Hana oppassen. Eén verkeerd woord en haar geheim wordt bekend. ‘Nee, ik heb je vraag niet gehoord. Wat zei je?’ ‘Ik vroeg aan je of je het ook zo erg vindt, dat Kim Jong-Il gestorven is.’ Gelukkig hoeft Hana geen antwoord te geven. De bel gaat, de deur zwaait open en de directeur komt naar buiten. Hij heeft de Noord-Koreaanse vlag vast en loopt naar de paal in het midden van het plein. Het wordt doodstil. Hij bindt de vlag vast en langzaam trekt hij de vlag omhoog. Halverwege de paal stopt hij. De directeur buigt en loopt terug naar het gebouw. In de deuropening blijft hij even staan. Hij wenkt de leerlingen dat ze naar binnen moeten komen. In het hart van Hana stormt het. Wat gebeurt er? Rustig blijven, bedenkt ze. Niet te veel zeggen en net doen of ze ook verdrietig is. Stil bidt ze: ‘Heere, wat moet ik doen? Help me! Bewaar me!’ Ze loopt met de anderen mee de grote zaal in. Iedereen zoekt zijn eigen plek op en wacht op wat er komt. Dan begint de directeur: ‘Jullie weten dat onze Geliefde Leider Kim Jong-Il gestorven is. In ons land is er minstens tien dagen een rouwperiode, tot na de begrafenis. Laat horen dat jullie verdriet hebben.’ Een groot kabaal breekt los. Iedereen begint te huilen, te jammeren, te gillen. Hana probeert te doen of ze huilt. Ze wrijft in haar ogen, maar er willen geen tranen komen. Hoe moet ze huilen als ze niet verdrietig is? Voor haar laat Min Ho zich op de grond vallen. Hij slaat met zijn vuisten op de grond. Hana laat zich ook vallen. Ze buigt zich helemaal voorover. Zo kan niemand zien dat ze geen tranen heeft. Als ze op de grond ligt, kan ze maar één ding: bidden. Vader zegt altijd: ‘Bidden mag altijd. Ook met je ogen open.’ ‘Heere, help me. Ik mag me niet verraden. Dan
worden ook mijn ouders opgepakt. Geef me kracht en wijsheid.’ Ze staat pas op als de directeur begint te praten. Haar ogen zien rood, maar niet van het huilen. Alleen van het wrijven. Mi Cha, die naast haar zit, verstopt haar rode sjaaltje onder haar kleren. Het sjaaltje hoort bij feest, vandaag is er rouw. Daarom pakt Hana ook haar sjaaltje en stopt het onder haar trui. Niet te veel opvallen nu. Ze luistert met een half oor naar wat de directeur zegt. Dan hoort ze: ‘Niet alleen de mensen in ons land hebben verdriet. Er zijn bijzondere dingen in de natuur gebeurd toen Kim Jong-Il gestorven is. In zijn geboortedorp stak er een sneeuwstorm op en het ijs scheurde spontaan rond de plaats waar hij geboren is.’ Dat kan niet, denkt Hana. Ze luistert verder. ‘In een andere grote stad vloog een kraanvogel drie keer rond het standbeeld van Kim Jong-Il. De vogel ging daarna in een boom zitten. Een hele tijd bleef de kraanvogel zitten met zijn hoofd naar beneden. Eindelijk vloog hij op, boog zijn hoofd voor het standbeeld en vloog in de richting van de hoofdstad.’ Hana kan het niet geloven. Ze moet moeite doen om niet haar hoofd te schudden. Dat zou te gevaarlijk zijn. Stil loopt ze met haar medeleerlingen naar de klas. Het lijkt of iedereen nog stiller is dan anders. Hana doet haar best om een stuk uit een rede van de Grote Leider, Kim ilSung, de vader van Kim Jong-Il, uit haar hoofd te leren. Na het eten moeten ze weer in de grote zaal komen. ‘Trek je jassen aan’, zegt de directeur. ‘We gaan naar het standbeeld van onze Geliefde Leider. We moeten drie keer per dag bij het beeld ons verdriet laten zien.’ Ook dat nog, denkt Hana. Keurig in het gelid lopen ze naar het midden van de stad. ‘Zie je dat iedereen verdriet heeft?’, vraagt Mi Cha. ‘Kijk, de mensen leggen zelfs bloemen bij het beeld.’ Hana voelt dat ze haar aan kijkt. Daarom zegt ze snel: ‘Misschien kunnen wij ook wat bloemen kopen.’ Ze ziet een glimlach op het
gezicht van Mi Cha. Is dit gevaar voorbij? Voor Hana’s gevoel duurt de dag erg lang. Eindelijk mogen ze naar huis. Met een zucht draait ze het slot van de deur. Hier is ze veilig, tenminste… Ze kijkt in de kast: er is geen eten. Dan maar huiswerk maken. Ze pakt haar boek… Nee, toch niet. Eerst wil ze iets anders. Ze loopt naar haar kamer, schuift het gordijn dicht en opent de kast. Ze verschuift wat kleren, steekt haar hand nog verder in de kast en haalt er een klein papiertje uit. Dan loopt ze weer naar de kamer. Het papiertje legt ze op haar boek. Zo lijkt het net of ze leert. Als de buurman weer met zijn verrekijker in de kamer kijkt, zit ze tenminste over haar boek gebogen. Met haar rug naar het raam gaat ze aan tafel zitten. Ze pakt het papiertje en leest: Ik ben de HEERE, uw God, … Die u leidt op den weg, die gij gaan moet. Is dit het antwoord op haar vragen van deze dag? Zal God haar leiden en niet de Geliefde Leider? Bij Hana hebben ze geen Bijbel. Alleen een paar teksten op een blaadje. Ze schrikt als ze de deur open hoort gaan. Snel stopt ze de papiertjes in haar boek. ‘Ik heb wat eten’, is het eerste wat moeder zegt. ‘Hoe was het vandaag?’ Hana schudt haar hoofd. Moeder begrijpt haar. Je kunt in de flat niet hardop met elkaar praten. Je weet nooit wie jou hoort. Hana wijst op haar lesboek en slaat een bladzij om. Moeder leest, kijkt haar aan
en knikt. ‘Help je me met het eten?’, vraagt ze dan. Onder het eten vertelt moeder over haar werk. ‘We moeten drie keer per dag rouwen.’ ‘Wij ook’, zegt Hana. ‘Dat klopt, maar dat bedoel ik niet. We moeten het ook thuis doen, bij de foto van de Geliefde Leider. Op de foto mag geen stofje zitten, dus je moet alles goed schoon houden. Agenten komen het controleren.’ De volgende dag moet Hana weer met de hele school naar het beeld. ‘Denk eraan dat jullie genoeg huilen’, waarschuwt de directeur voor ze vertrekken. ‘Heb je nog bloemen gekocht?’, vraagt Mi Cha. ‘Nee’, zegt Hana, ‘ik moest gisteren nog zoveel leren. Ik wil het stuk goed uit mijn hoofd kennen.’ Zou Mi Cha haar geloven? Min Ho loopt voor haar en draait zich om. Met zijn felle ogen kijkt hij haar aan. ‘Jij kunt toch altijd zo goed leren? Heb je het dan opeens zo druk ermee?’ Hana weet niets te zeggen. Bij het beeld doet ze alsof ze hard huilt. Ze schreeuwt haar keel schor. Min Ho slaat met zijn vuisten op de grond en de tranen lopen over zijn wangen. Hana slaat haar handen voor haar ogen en wrijft er hard in. Gisteren hielp het. Zou het nu ook lukken? Niemand maakt er een opmerking over. Maar als ze wegloopt, kijkt ze in het gezicht van haar overbuurman, de agent… Samen met moeder zit ze aan tafel. Zachtjes praten ze over de afgelopen
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Kinderverhaal
glimmend uit. Rouwt u wel genoeg?’ ‘Ik heb voor het eten…’, zegt moeder. Ze komt niet verder want de agent valt haar in de rede. ‘Juist, dacht ik het niet! Vóór het eten. U rouwt dus niet genoeg, want dat hoort u ook na het eten te doen. Ik maak een aantekening en kom terug.’ Dan draait hij zich om naar Hana en zegt: ‘Vanmorgen heb jij ook minder gehuild dan je medeleerlingen. Laat ik dit morgen niet weer zien.’ Stampend met zijn laarzen verlaat hij de kamer. Ze durven eerst niets te zeggen. Tenslotte zet vader de radio aan. Ze horen geklaag, gehuil en gejammer. Zo kunnen ze zachtjes met elkaar praten. Vader Shin zegt: ‘Hana, het is niet makkelijk voor je. Probeer het toch te doen. Denk dan niet aan onze Geliefde Leider, maar aan de Heere Jezus. Dat helpt.’ De volgende morgen gaat Hana met angst in haar hart naar school. Wat zal haar overbuurman vandaag zeggen en doen? Wat weet hij van vader Shin, moeder Sun en haar? Zou hij weten dat ze christen zijn?
dag. Er knarst een sleutel in het slot. Hana vliegt overeind: dat zal vader Shin zijn. Gelukkig. Hij is terug. Hij legt een pakje op tafel. ‘Kijk snel wat er in zit.’ Moeder maakt het open en zegt verbaasd: ‘Bevroren vis? Hoe kom je daar aan?’ Vader glimlacht. ‘Heb je niet gehoord hoe onze Geliefde Leider al voor zijn dood voor ons gezorgd heeft?’ Gelijk legt hij zijn vinger op zijn mond. ‘Hij heeft voor de hele stad eten besteld. Er ligt een schip vol bevroren vis in de haven dichtbij onze stad. We kregen allemaal een pakje mee.’ ‘Dank u wel, geliefde Leider’, zegt moeder. Hana weet Wie zij bedoelt. Ze dankt de Heere. Het is te gevaarlijk om dat openlijk te zeggen. ‘Zal ik de vis nog even bewaren? Over een paar dagen is het…’, zegt moeder. Vader Shin knikt. Weer legt hij zijn vinger op zijn mond. Hij houdt nu ook zijn hand achter zijn oor. Als moeder met de vis naar de keuken loopt, gaat de bel. Vader Shin doet open. Hana hoort een bekende stem: ‘We komen de foto van onze Geliefde Leider controleren.’ Meteen wordt de kamerdeur opengeduwd door de overbuurman, de agent. Onderzoekend kijkt hij Hana aan. Ze probeert hem recht aan te kijken om geen argwaan te wekken. Maar wat is dat moeilijk. Met zijn vinger gaat de agent over de bovenrand van de foto. Hij bekijkt zijn vinger. Ziet hij stof? Hana weet dat moeder voor eten de fotolijst met een doek afgewreven heeft. ‘Goed. Ik zie geen stofje. Alleen… de foto ziet er te mooi en te
Ze moeten opnieuw naar de grote zaal. De directeur vertelt over de grote daden van Kim Jong-Il. Hana hoort het aan: ‘Jullie weten dat zijn geboorte heel bijzonder was. Die werd aan zijn ouders voorspeld door een zwaluw.’ Hana moet denken aan het verhaal dat vader Shin gisteravond zachtjes vertelde. Een engel uit de hemel vertelde aan Maria dat ze de moeder van de Verlosser zou worden. Tijd om na te denken heeft ze nu niet. Ze hoort verder: ‘Toen hij geboren werd, was er aan de hemel een dubbele regenboog te zien. In heel het land was de winter gelijk over en de bloemen begonnen te bloeien zoals in de lente.’ De directeur kijkt de zaal in. ‘Wie weet er nog meer bijzonderheden van onze Geliefde Leider?’ Min Ho gaat staan. Tevreden knikt de directeur hem toe. ‘Vertel.’ Min Ho vertelt: ‘Toen hij drie weken was kon hij al lopen en vijf weken later kon hij al praten. Tijdens zijn studententijd schreef hij meer dan 1500 boeken.’ De leerlingen luisteren geboeid. Wat was Kim Jong-Il een bijzondere man. Nu is hij gestorven. Wat moet er van hun land worden? Bij het standbeeld huilen alle leerlingen. Ook Hana ligt voorover gebogen. Ze moet denken aan wat vader zei: ‘Denk aan de Heere Jezus.’ Ze doet alsof ze veel verdriet heeft, buigt steeds voorover en slaat met haar handen op de grond. Maar ze heeft geen tranen. Dan krijgt ze een idee. Ze stopt haar vingers in haar mond. Met haar natte vingers wrijft ze over haar wangen. Nog een paar keer spuugt ze op haar vingers. Nu lijkt het net of er tranen over haar wangen lopen. In haar hart komt rust. Ze weet het zeker: God helpt haar. Als ze weer gaat staan en wegloopt, ziet ze de overbuurman staan. Alle leerlingen moeten langs hem lopen. Hana voelt de angst in haar hart als ze verder loopt. Dan hoort ze: ‘Dit was beter dan gisteren. Nu thuis ook
zo rouwen.’ Opgelucht haalt ze adem. Maar ze weet: ze wordt in de gaten gehouden. Enkele dagen later is het feest. Nee…, niet in Noord-Korea. Daar is rouw. In andere landen denken christenen aan de geboorte van de Heere Jezus. Vader Shin heeft vanmorgen heel zachtjes met hen gebeden. Ze willen graag met andere christenen bij elkaar komen. Maar dat kan niet. Het is té gevaarlijk. Vader heeft haar verteld wat ze moet doen. In het geheim heeft hij contact gehad met andere christenen. Hana pakt het stukje papier. Ze stopt het in een geheim zakje van haar jas. Na schooltijd… Ze loopt een eind met Mi Cha mee. Als ze bijna thuis is, zegt ze: ‘Ik moet nog even een boodschap doen voor mijn moeder. Tot morgen.’ Ze loopt een andere straat in. Omdat ze voelt dat Mi Cha haar nakijkt, loopt ze nog een andere weg in. Ze loopt een half uur door de stad. Dan komt ze bij een park. Ze doet alsof ze geniet van het park. Intussen kijkt ze goed om zich heen. Ergens moet een man op een bankje zitten. Maar waar? Ze loopt nog een keer het park rond en ziet dan iemand die gaat zitten. Zou…? Hana weet het niet zeker. Ze loopt het pad in en kijkt naar de man. Die kijkt ook, maar doet verder niets. Vast verkeerd. Nog eens proberen. Ziet ze nog meer mensen zitten? Nee, ze kan niemand ontdekken. Voor de tweede keer loopt ze langs het bankje. Opnieuw kijkt de man haar aan. Met zijn vinger tekent hij iets op het hout. Ziet ze het goed? Tekent hij een kruis? Toch durft ze nog niet. Eerst moet ze het zeker weten. Voor de derde keer gaat ze voorbij het bankje. Ze kijkt goed naar de vingers van de man. Maakt hij hetzelfde teken? Ja… Nu
nog een eindje lopen en dan terug. Zonder iets te zeggen gaat ze op het bankje zitten. Stil kijkt ze voor zich uit. Praten is te gevaarlijk. Er kunnen andere mensen langs komen. Die mogen niets weten. Heel voorzichtig steekt ze haar hand in haar jaszak. Ze haalt er een zakdoek uit. Gelijk pakt ze ook het strookje papier. Voorzichtig legt ze het dichtgevouwen op het bankje. Ze staat op en loopt weer het parkje in. Als ze achterom kijkt, ziet ze de man glimlachen. Hana loopt nog verder. Naar een ander park. Brr…, het is koud. Ze zoekt een plekje op in de zon. Zal er iemand komen om haar iets te geven? Als de buurman haar hier ziet… Gelukkig lopen er geen agenten. Er loopt wel een meisje van haar leeftijd. Al twee keer is ze langs Hana gekomen en ze heeft haar aangekeken. Zal ze? Opnieuw ziet ze het meisje. Voorzichtig tekent ze met haar vinger een kruis. Het meisje ziet het, knikt en kijkt naar boven. Toch loopt ze verder. Na een paar minuten is ze er weer. Opnieuw tekent Hana een kruis. Het meisje gaat zitten. ‘Hoe gaat het met jou op school?’, vraagt ze. ‘Ik kan goed leren’, antwoordt Hana. Ze voelt een hand, die iets onder haar jas schuift. ‘Ik vind het moeilijk.’ Dan staat ze op en loopt weg. Hana blijft zitten. Ze kijkt om zich heen. Ziet ze niemand? Dan pakt ze het papiertje. Wat zou er op staan? Ze is zo nieuwsgierig. Dan leest ze: ‘Vreest niet, want, ziet, ik verkondig u grote blijdschap, die al den volke wezen zal; namelijk dat u heden geboren is de Zaligmaker, welke is Christus, de Heere, in de stad Davids.’ Wat een mooie tekst. Die heeft met kerstfeest te maken. Dat weet ze zeker. Ze herhaalt de tekst nog eens. Nu komen er wel tranen. Echte tranen. Wat een wonder dat de Heere Jezus naar de
67
aarde gekomen is. Ze weet het zeker: niet Kim Jong-Il is de verlosser, maar Christus. Ze stopt het papiertje in haar jaszak. Stil kijkt ze omhoog. Even vergeet Hana alles om zich heen. Kerstfeest. Toch feest vandaag. Opeens merkt ze dat het al donker begint te worden. Ze moet snel naar huis. Ze neemt de kortste weg. In haar hart is blijdschap. Ze wil het vertellen aan vader Shin en moeder Sun. Als ze langs de flat loopt, ziet ze licht branden. Ze klimt de trappen op en opent de deur. Een heerlijke geur komt haar tegemoet: moeder heeft de vis gebakken. Lekker! Even kijkt ze naar het gezicht van moeder. Die glimlacht. Dat is een goed teken. Dan is vader thuis. Wat heeft hij beleefd? Onder het eten zet vader de radio aan. Opnieuw gehuil en gejammer. Daar storen ze zich niet aan. Vader Shin legt een bladzij van een krant op de tafel. Het gaat allemaal over het sterven van Kim Jong-Il. Tussen de letters is iets geschreven. Hana moet moeite doen om het te lezen. Het lukt. Er staat: ‘Gij zijt Mijn geliefde Zoon.’ ‘Is dat Kim Jong-Il?’, vraagt vader. Niemand geeft antwoord. Het hoeft niet. Nu pakt Hana haar papiertje en laat het lezen. Alle drie herhalen ze de tekst. Ze leren die uit hun hoofd. Het is te gevaarlijk om alle papiertjes met teksten te bewaren. Dan zegt vader: ‘Toch kerstfeest, al is het op een bankje. We hebben twee nieuwe bijbelstukjes gekregen. God zorgt voor ons. Ook als het moeilijk wordt.’
© J.J. Meijer-Voortman
DE VIJF BESTE Het beste idee van Nederland: draadloze opladers.
@Roaldino_
Winnaar het beste idee van Belgie: Een overdekt vliegveld.
@nietomtelachen
Beste idee van Nederland, toiletbrilverwarming
@omerta_l
Het jaar zit er bijna weer op. En het was een veelbewogen jaar. Er is veel gebeurd. En ook veel verzonnen: de meest uiteenlopende genieën kwamen het afgelopen jaar met fantastische (herontdekte) ideeën op de proppen. Maar wat zijn nu de beste ideeën van het afgelopen jaar? Caroline Kraaijvanger zette ze op een rijtje, columnisten Matthijs, Thom, Caroline, Erik en Karine geven hun ongezouten mening over de futuristiche en verrassende ideeën.
Ik heb honger. Misschien was het idee ‘1 appel kaneelmuffin is genoeg voor de lunch’ toch niet mijn beste idee..
@ptriiez
Te mooi om waar te zijn De historicus Rutger Bregman grijpt een al wat ouder idee uit de kast dat desalniettemin actueler is dan ooit. Zijn beste idee van 2013? Een werkdag van vier uur! Hij wijst erop dat het verlangen naar meer geld lang de drijvende kracht was achter de vooruitgang. Maar inmiddels lijkt het plafond wel bereikt en moeten we op zoek naar een nieuwe motor die de vooruitgang kan aandrijven. “In de 20e eeuw ging het om de groei en herverdeling van welvaart; in de 21e eeuw gaat het om groei en herverdeling van tijd.” Zoals gezegd: het is een oud idee dat 200 jaar geleden al door Benjamin Franklin - je weet wel: één van de Founding Fathers werd geopperd. Maar anno 2013 wordt het misschien wel eens tijd dat dat idee werkelijkheid wordt.
Matthijs Guijt
Een werkdag van vier uur
Ik ging er bijna in geloven toen ik het artikel van Rutger Bregman over kortere werkdagen las. Daarin stelt Bregman vast dat minder werken ‘de vergeten droom van de 20e eeuw’ is en een oplossing biedt voor (bijna) alle economische en maatschappelijke problemen. Dat klinkt fantastisch! Dankzij een geleidelijke vrijetijdsrevolutie gaan we naar een 15-urige werkweek, maar onze salarissen blijven op peil. We worden minder gestrest, gaan het milieu minder belasten, lossen het werkloosheidsprobleem op en pakken het probleem van de vergrijzing aan. Met die enorme hoeveelheid vrije tijd gaan we alleen maar goede en nuttige dingen doen: mantelzorg, vrijwilligerswerk, het huishouden meer aandacht geven… Hm, dit lijkt te mooi om waar te zijn. Gelukkig heeft Bregman oog voor mijn zorgen en erkent hij dat die zeeën van vrije tijd (waar ‘strenge dominees en rijke koopmannen in de 19e eeuw voor waarschuwden’) niet alleen maar voordelen hebben. Maar wanneer het onderwijs meer aandacht gaat geven aan hoe je ‘het goede leven’ moet leven en mensen niet meer moe worden van het harde werken, zullen ze geen zin hebben in ‘platvloers vermaak en passief gedrag’, is zijn stelling. Na dit soort naïef geloof in de goedheid van de mensheid, haak ik af. De geschiedenis heeft laten zien dat een overdosis aan vrije tijd gemakkelijk leidt tot verveling, tot een lang-leve-delol-mentaliteit. Brood en spelen. En of we daar met z’n allen beter van worden.. In een ander artikel vraagt Bregman zich af waar het Luilekkerland blijft. Misschien kan hij, als hij straks tóch alle tijd heeft, eens opzoeken wat de uitdrukking “Ledigheid is des duivels oorkussen” betekent.
Je moet er veel voor in je Mars hebben
Persvoorlichter van ESO (de Europese Zuidelijke Sterrenwacht) Marieke Baan zoekt het beste idee van 2013 in een heel andere hoek: de ruimte. Ze vindt het idee van Mars One om mensen met een enkeltje in de hand naar Mars te sturen het meest kansloze en tegelijkertijd fantastische idee van het afgelopen jaar. “Het project Mars One is financieel uitdagend, praktisch vrijwel kansloos, fysiek bijna niet te doen, mentaal riskant en, in mijn ogen, ethisch onverantwoord.” En toch staan mensen in de rij om mee te doen. “Dat kan maar één ding betekenen: het slechtste idee van het jaar is stiekem toch het allerbeste idee van 2013.”
Karine van der Laan
Enkeltje Mars
Een enkeltje naar Mars, toen ik hier over hoorde begon ik in mijn hoofd al een lijstje te maken met mensen die ik hiervoor op zou kunnen geven. Hoe langer het lijstje werd, hoe meer ik me in een reisje naar Mars ging verdiepen. Het bleek toch een iets andere betekenis te hebben dan ik dacht. En wat me nog meer verbaasde was dat je snel moet zijn als je mee wilt. Want er blijken al veel mensen te zijn die graag richting Mars gaan. Zouden die mensen ook allemaal door iemand anders opgegeven zijn, of gaan ze vrijwillig? En toch… als je interviews leest van mensen die zich hebben aangemeld, zijn ze bereid om alles op te geven en een leven op Mars te beginnen. Het is ook niet zomaar een project, er gaan jaren van fysieke en mentale training aan vooraf. Je moet dus al heel wat in je mars hebben om de training te doorstaan. Ik stel me dit voor als Columbus die vele jaren geleden de wereld rond wilde varen en een stel gedetineerden mee kreeg: mensen die deze wereld toch niets meer te bieden hadden. Voor mij is dit hele idee complete waanzin en ik denk niet dat er óóit mensen op Mars zullen lopen. Maar ditzelfde zal gedacht zijn toen het idee om naar de maan te reizen werd gelanceerd. Vóór de eerste vier mensen naar Mars vliegen zal er zeker nog tien jaar voorbij gaan. Voor nu: voorwaarts mars! Op naar het volgende hoogdravende idee.
KIJK OOK OP: facebook.com/jongopgo
IDEEËN VAN 2013 Kosten: € 250.000,- voor die eerste hamburger
De wereldbevolking groeit en dus zijn er steeds meer monden te voeden. Tegelijkertijd groeit de aarde niet mee en komt er dus niet meer ruimte om voedsel te verbouwen en/of dieren te houden. Hoe gaan we die miljarden monden dan voeden? Nou, vanuit het lab. Eerder dit jaar werd dat idee heel concreet toen onderzoeker Mark Post de kweekhamburger presenteerde: een in het lab gekweekte hamburger. Het is mogelijk niet alleen dé oplossing voor het voedselprobleem, maar kan ook wel eens de redding van onze planeet blijken te zijn. “De vleesproductie legt namelijk een enorme druk op moeder aarde,” weet natuurkundige Diederik Jekel. “Dertig procent van het bruikbare landoppervlak wordt gebruikt voor de vleesindustrie en deze dieren zijn verantwoordelijk voor een groot deel van de uitstoot van broeikasgassen. Een gekweekte hamburger zou dat probleem flink kunnen aanpakken (...) Dit soort uitvindingen geven mij de hoop dat we misschien in de komende eeuw nog oplossingen kunnen vinden voor deze problemen, zodat we harmonieuzer kunnen gaan leven op de planeet die ons voedt en beschermt.”
Caroline Aarnoudse
De kweekvleeshamburger
De schrijver is van de ondergang gered
Thom van der Sluijs
Een digitale bieb Jaren geleden ging opeens iedereen muziek downloaden. Het bracht de muziekindustrie op zijn knieën. En nu wacht uitgevers van boeken wellicht hetzelfde lot: mensen zijn hun e-books massaal illegaal aan het downloaden. Om te voorkomen dat het de ondergang van de schrijver en uitgever wordt, komen uitgevers zelf met een idee. Het beste idee van 2013, aldus Jaap Goedegebuure, oud-hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Leiden. “Nederlandse en Vlaamse uitgevers werken aan een soort Spotify voor boeken. Lezers zouden via die service voor een vast bedrag per maand boeken kunnen downloaden. En dat niet permanent, maar tijdelijk, zo voeg ik er zelf aan toe. Een soort digitale uitleenbibliotheek dus, omgeven met strikte gebruikersvoorwaarden. Plus een redelijke financiële afdracht aan de auteurs natuurlijk.”
Ik ben geen dieren- of milieuactivist. En eerlijk is eerlijk: als ik vlees eet ben ik meer bezig met de smaak ervan dan met de herkomst. Maar denkend over de aarde en rentmeesterschap – we gebruiken tenslotte allemaal deze aardbol en we willen allemaal dat deze zo lang mogelijk mee gaat – moet ik toch denken aan de plofkip. Supermarktketens die stunten met kilo kip: de plofkip. Goedkoop, dus aantrekkelijk! Maar zielig is het toch ook wel voor die kipjes die in 6 weken tijd klaar gestoomd worden om aan de top van hun carrière te komen. Maar voor al dat geplofte vee lijkt een oplossing: kweekvlees. Ik las het voor het eerst in een wetenschappelijk artikel. Er worden spierstamcellen afgenomen van runderen, die worden gevoed met o.a. aminozuren en suikers, de cel gaat vermenigvuldigen. Dit wordt spiercel. Ook die moet zich vermenigvuldigen. Als er dan 20.000 reepjes spiervezel zijn worden ze aan elkaar gelijmd en daar is dan de 1e echte kweekvleeshamburger. Kosten: € 250.000,- voor die 1e hamburger. Slechts 2 mensen mochten proeven. Te koop in de supermarkt, in de schappen van het geplofte vee? Op z’n vroegst in 2025. Mijn mening? Ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe die smaakt en hoe de burger zijn intrede gaat doen in onze koelkast! En zolang het allemaal netjes, verantwoord en op een diervriendelijke wijze gebeurt mogen ze wat mij betreft wel kweekvleeshamburgers gaan kweken. Het enige wat ik mezelf afvraag: Wat zouden de runderen er zelf van vinden?
Het zal niet lang meer duren, of hij zal zijn prominente functie in verschillende woningen verloren hebben. De planken zijn leeg, al zullen de eigenaars wel beweren dat ze nog honderden boeken bezitten. De boekenkast, nu gevuld met ladingen kaften en bladzijdes, zal vervangen worden door een plat, saai, kunststofachtig en draagbaar apparaat: een e-reader, iPad of een andere moderne boekenverzameling die de mogelijkheid heeft voldoende boeken op te slaan. Zo’n compacte bibliotheek tegenover bergen boeken heeft natuurlijk voordelen, waarvan we de beperkte hoeveelheid ruimte die het inneemt wel voorop mogen stellen. Maar stel je voor dat al dat kneuterige, knisperende, kreukelende papier verdwijnt? Het lijkt me vrij ongezellig en dat is nog zwak uitgedrukt. Bovendien kun je een boekenkast moeilijk in één keer kwijtraken, terwijl je zo’n compacte, kleine, platte bibliotheek sneller verliest. Of hij crasht gewoon, daar gaat heel je e-bieb. Deze nadelen doen er trouwens niet meer echt toe. Er zijn nieuwe ‘gevaren’ die zich voordoen doordat velen reeds gebruik maken van digitale boeken: ze zijn zeer gemakkelijk illegaal te downloaden. Daardoor worden diepdoordachte ideeën, fantasierijke fictie, levenswerken en luchtige lectuur van het internet geplukt of het niets is en de auteurs verdienen er niks aan. Als we dan toch graag onze boeken via het internet downloaden, dan is de digitale bieb een geschikte oplossing. De lezer leent zijn leesvoer voor een bepaald bedrag om het na een bepaalde tijd weer bij de e-bieb in te leveren. De schrijver is gered van de ondergang. Op papier of op het scherm, zo blijft het boek bestaan.
Niet alleen maar goede ‘Willie Wortels’
Op de universiteit van Eindhoven introduceerden onderzoekers dit jaar RoboEarth: internet speciaal voor robots. Via dat internet kunnen robots informatie met elkaar delen en zodoende dus van elkaar leren. Waarom dat een gouden idee is? De belangrijkste reden waarom robots nog niet werkelijk zijn doorgebroken, is het feit dat ze niet flexibel genoeg zijn. Ze kunnen alleen doen wat wij ze leren. Door ze een eigen internet te geven waar ze dingen kunnen opzoeken, worden ze een stuk zelfstandiger en flexibeler. Zo leerden onderzoekers in Zürich aan een robot hoe deze een Ikea-kastje moest openen. De robot deelde deze informatie via RoboEarth, waarop een robot in Eindhoven eenzelfde Ikea-kastje zonder hulp van mensen, direct op de goede manier kon openen. En zo kunnen robots allerlei nuttige informatie (vaardigheden, maar bijvoorbeeld ook plattegronden van gebouwen of steden) met elkaar delen. Door hun kennis te bundelen, hoeven robots wereldwijd niet elke keer opnieuw het wiel uit te vinden. RoboEarth geeft de robots grip op een wereld die continu verandert en waaraan ze zich zullen moeten aanpassen, willen ze hun stalen kop boven water houden.
Alarm! Robotinvasie! Ik zie de nieuwskoppen al voor me: ‘Koning verstoten van troon door robots’ of ‘Rutte verliest van geleerde robot, einde kabinet-Rutte’. Ja, het zou zomaar kunnen dat dit nieuws over een paar decennia de voorpagina haalt. Je zult raar opkijken als we in de toekomst worden geregeerd door een robotkoning, aangehouden worden voor te hard rijden door politierobots en geholpen worden aan de balie door een robotmedewerker. Of vinden we het toch niet zo raar? Blijkbaar niet, kijk maar naar RoboEarth. Via RoboEarth kunnen robots hun ‘ervaringen’ delen zodat niet elke robot het wiel opnieuw hoeft uit te vinden. Tot nu toe allemaal leuk en aardig, maar wat nou als er een ‘slechte’ robot wordt gemaakt die een bom kan maken? Of wanneer een robot de kennis heeft en deelt hoe je een staatsgreep voorbereid en uitvoert? “Maar ze moeten toch gemaakt worden?” Zal een voorstander zeggen. Ja, zou ik dan antwoorden: “Maar ooit weleens gehoord van slechte wetenschappers? Mensen die slechte bedoelingen hebben?” Er zijn niet alleen maar goede ‘Willie Wortels’ op deze hightech aardbol. “Ja oké, maar de uitvinders hebben toch sturing over die robots?” Nu nog wel, maar wat zal dat zijn over tien jaar? Door die ontwikkelingen worden robots steeds slimmer gemaakt en kunnen robots steeds meer. We creëren eigenlijk een ‘tweede mens’. Dat hebben we nu nog niet in de gaten. Maar des te beter we de robots gaan ontwikkelen, des te meer werken we toe naar een triomf voor de ‘tweede mens’.
Erik Bruggeman
Internet voor robots
Deze ideeën zijn ontleend aan het boek ‘Het beste idee van 2013’, waarin meer dan honderdvijftig journalisten, programmamakers, studenten, kunstenaars, wetenschappers en economen kort toelichten wat volgens hen het beste idee van het afgelopen jaar was. Ook onze columniste Caroline Kraaijvanger leverde een bijdrage aan het boek (Internet voor robots). Alle bijdragen en meer informatie over het boek vindt u op www.hetbesteideevan2013.nl.
70
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Boerderijen
MIDDELHARNIS - Moeilijk uit te leggen wat het is. Het is een gevoel, de sfeer als je zo’n oud huis binnen stapt. Die grote hal met die trap. De woonkamer met de warme kachel. De dikke balken. Dit is de naamloze boerderij aan de Vroonweg te Middelharnis. Op de gevel staat het jaartal 1634. Oudere boerderijen zijn op Goeree-Overflakkee niet te vinden. De naamloze boerderij stond langere tijd bekend als de stee van Job van Dis. Begin jaren twintig, toen hij 2 jaar was, kwam hij er wonen, vanuit Stad aan ‘t Haringvliet. Vader Van Dis was handelaar in vee. Job zelf hield zich later meer bezig met akkerbouw en veeteelt. De boerderij aan de Vroonweg was een gemengd bedrijf, zoals zo veel Flakkeese agrarische bedrijven in het midden van de vorige eeuw.
De oudste boerderij op Goeree-Overflakkee Door Kees van Rixoort
Het verhaal gaat dat de kinderen van de familie Van Dis leerden fietsen op de grote zolder. Zo’n zolder waar vroeger het graan lag - vandaar die dikke balken onder de vloer, tegen het plafond van de woonkamer - en die later werd gebruikt om op te slapen. Eerst achter een gordijntje, hier en daar, later in echte slaapkamers. Die zolder is nu te bereiken via een trap in de hal. Maar die was er vroeger niet. Toen had je een ladder nodig om op zolder te komen. In een hoek van de woonkeuken - tegenwoordig een onderdeel van de grote woonkamer zat een luikje. Hammen drogen Dat in dit gedeelte van het boerenhuis de bereiding van eten plaatsvond, is niet meer te zien. Wel zitten, vlak bij de kachel, nog de bevestigingspunten aan de balken die nodig waren om hammen te drogen. De traploze hal was in gebruik als slachtplaats. De stee zou in een ver verleden omgeven zijn geweest door een bos. Wellicht diende het latere onderkomen van Van Dis zelfs nog als jachthuis. Uitziend op het geschoten wild aan haken aan de muren zouden de jagers zich hier na afloop van de jacht hebben verpoosd. Bewijzen zijn er echter niet. Toen vrijwel geheel Goeree-Overflak-
kee al was aangesloten op het elektrische net, moesten de bewoners van de boerderij aan de Vroonweg zich nog behelpen. Van Dis had er iets op gevonden. Hij wekte zelf stroom op: als hij tv wilde kijken, liet hij zijn tractor draaien. Het duurde ook een tijd voordat de boerderij een aansluiting op de drinkwaterleiding kreeg. Gelukkig was het water in de tras van uitzonderlijk goede kwaliteit. De mensen die op het land werkten vonden het heerlijk. Op een zondagmiddag in 1956 brandde de schuur tot de grond toe af. Dat trok nogal wat aandacht, heel wat mensen togen naar de Vroonweg - toch nog een eind lopen vanuit het dorp - om te kijken en te helpen. Van Dis liet een nieuwe schuur bouwen. Daarbij hield hij zijn portemonnee goed in de gaten en was het praktisch nut de doorslaggevende factor: als de combine maar droog stond. Nadat Van Dis zijn stee en grond had verkocht, heeft de boerderij diverse bewoners gehad. Een van hen was Jan van Groningen van het gelijknamige sloopbedrijf. In 1986, 27 jaar geleden, kwamen John en Ineke van der Knaap-Vrijhof aan de Vroonweg wonen. “Het was een droom. De woonboerderij stond anderhalf jaar te koop. Toen we gingen kijken, was het slecht weer. We stapten binnen en waren direct verkocht. Zo’n huis raakt je.”
De ruilverkaveling was nog niet afgerond. Door het land rond de stee liepen verschillende paadjes. Ook stond hier en daar een schuilhut. Die charmes zijn verleden tijd. De ruilverkaveling leverde de familie Van der Knaap wel een huiskavel op. Het stuk land hoorde in de tijd van (Job) van Dis nog bij de boerderij. Nu lopen er wat paarden en schapen op. De nieuwe eigenaren brachten dubbel glas aan en vervingen een paar kozijnen. Van de opkamer maakten ze een slaapkamer. De keldergewelven eronder zijn helaas ingestort. Er moeten prachtige tegels in gezeten hebben, maar die zijn stuk voor stuk verdwenen. Ook verdwenen zijn de bedsteden. Ze stonden in de woonkamer en de opkamer, met eronder de aardappelvoorraad. Kwetsbare gevel Van de in 1634 gebouwde boerderij het jaartal is ook te vinden op een steen in de top van de gevel, samen met de tekens van de bouwheer - zijn meerdere authentieke elementen bewaard gebleven. Behalve het gebinte - dat in die tijd niet op dikte werd geschaafd - en de opkamer zijn dat onder meer het restant van de kelder en de iets naar voren hangende voorgevel. Het wagenhuis stortte eind jaren tachtig in en is niet meer herbouwd. Van der Knaap: “Die voorgevel is kwetsbaar. Om de zoveel tijd moet er iemand komen om hem te voegen. Gelukkig staat de gevel niet op de regenkant. Je kunt zien dat de voorgevel van vóór 1650 is. Er zijn namelijk ontlastingsbogen aangebracht. Na 1650 ging men andere constructies gebruiken.” De bewoningsgeschiedenis van de stee is tot 1634 bekend. Vreemd dat al die bewoners hun huis nooit een naam hebben gegeven. De huidige bewoners doen dat wel. Met een verwijzing naar de meisjesnaam van mevrouw Van der Knaap heet de boerderij nu De Vrije Hof. Die naam staat ook op de potjes honing die er vandaan komen.
Lappendeken Nu is er één gemeente GoereeOverflakkee. Voorheen stond de oudste boerderij van het eiland in Sommelsdijk en was ook tot 1966 kadastraal ingedeeld bij Sommelsdijk. Aan de andere kant van de Vroonweg lag Middelharnis. Sommelsdijk is best ver weg. In feite ligt de boerderij tussen Middelharnis en Nieuwe-Tonge.
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Boerderijen
71
Laatste aflevering 2013 was het jaar van de boerderij. Iedere maand is er in de abonneekrant een historische boerderij op Goeree-Overflakkee voor het voetlicht gehaald, dit is de laatste aflevering. Binnenkort wordt het jaar van de boerderij afgesloten met een verhaal over boerderijen anno 2013. De serie is gemaakt door Kees van Rixoort, in samenwerking met Societeit Rethorica.
Aquarellen van Verheul In 1928 en 1929 aquarelleerde de Rotterdamse architect Jan Verheul Dzn. vijftien boerderijen op Goeree-Overflakkee en de sluiswachterswoning bij het Sas van Dirksland. Ook van de boerderij aan de Vroonweg maakte hij een aquarel. Dat was in juni 1928. Van Dis was toen nog een jongen; de op de aquarel afgebeelde man, naast de tras, is waarschijnlijk zijn vader. Verheul (1860-1948) reisde door de hele provincie Zuid-Holland om boerderijen vast te leggen. In totaal maakte hij tussen 1920 en 1935 340 aquarellen die een natuurgetrouw beeld geven. Daarmee wilde hij het publiek wijzen op de schoonheid van de landelijke bouwkunst. Ook vroeg hij aandacht voor het behoud ervan. Meerdere boerderijen in de provincie zijn sindsdien gesloopt, bijvoorbeeld in Pernis, Hoogvliet en Rotterdam. Dat geldt ook voor een aantal door Verheul geschilderde boerderijen op Goeree-Overflakkee.
72
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Stellendam/Stad/Den Bommel/Goedereede
Voorstraat 3-5 Wij wensen alle mensen Gezegende Kerstdagen en een voorspoedig 2014
3258 BA Den Bommel Tel. (0187) 61 13 84 Fax (0187) 61 24 04
www.meinsterwonen.nl
ONTWERP, ADVIES, LEVERING ONDERHOUD EN AANLEG VAN PARTICULIEREN EN BEDRIJFSTUINEN
wenst familie, cliëntèle, vrienden en bekenden
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
alle goeds
Met ’n Erkend Schildersen Afwerkingsbedrijf bent u gegarandeerd beter af
Ook in 2014
Wij wensen u goede Kerstdagen en een schilderachtig nieuwjaar.
Wij wensen u allen Prettige Kerstdagen en een gezond, gelukkig en sportief 2014!
Kerstdagen en een
Gelukkig
voor het
Joh. Arensman Molendijk 61 | 3243 AL Stad aan ‘t Haringvliet Tel.: 06 - 12338823 | Fax: 0187 - 612569 E-mail: j.arensman@hetnet.nl
Prettige
nieuwe jaar
Nieuwjaar.
De Baar eieren
Prettige Kerstdagen en een Voorspoedig 2014
wenst u fijne feestdagen en een gelukkig nieuwjaar
Fam. Kieviet Oostmoersedijk 2a 3243 LE Stad aan ‘t Haringvliet Tel.: 0187-611242 info@manegeoostmoer.nl www.manegeoostmoer.nl Tilsedijk 6 | Den Bommel Tel. 06 15874800 | www.eibaar.nl
Wij wensen u fijne feestdagen en een voorspoedig 2014!
Wij wensen u Goede Kerstdagen en een voorspoedig 2014 -
Kleinschalige Nieuwbouw Verbouw Timmerwerkzaamheden Kozijnen Badkamerrenovatie Tegelwerken
DEUREN & KA STEN
Restaurant ‘De Zeemeeuw’ Afslag Buitenhaven Stellendam (0187) 493357
• • • • • •
Deuren Garagedeuren Kasten Kozijnen Kantoormeubelen CNC houtbewerking
Grinwis deuren en kasten Aan onze cliëntèle, vrienden en bekenden
Prettige Kerstdagen en een voorspoedig nieuwjaar toegewenst Voorstraat 10, Den Bommel Telefoon (0187) 61 13 80
Provincialeweg 10a, 3252 LR Goedereede T (0187) 492800 / F (0187) 492622 info@grinwisdeurenenkasten.nl / www.grinwisdeurenenkasten.nl
Prettige Kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar Al meer dan 20 jaar Grinwis deuren en kasten
Prettige Kerstdagen en een voorspoedig 2014
Glas • Kozijnen • Serres • Montage
Aan onze cliëntèle, vrienden en bekenden
Wij wensen familie, vrienden en relaties
goede kerstdagen en een
voorspoedig nieuwjaar.
prettige Kerstdagen en een
voorspoedig nieuwjaar toegewenst
Wij wensen u goede Kerstdagen en een voorspoedig Nieuwjaar!
v.o.f. Zeevisserijbedrijf GO 37 Breenstraat 25 3252 LB Goedereede
wenst u allemaal hele fijne kerstdagen. Veel geluk, gezondheid en voorspoed in 2014! Jong of oud, u hoeft de deur niet meer uit. Uw haar wordt thuis geknipt.
GARAGE BLAAK DEN BOMMEL – (0187) 611317
OUD GASTEL skm-roosendaal.nl
GOEDErEEDE goemaatglas.nl
GOES | rOOSENDAAL venestra.nl
VRIJDAG 20 DECEMBER 2013
Varia
Cadeautjes van cake met marsepein! Lust jij ook zo graag marsepein? En hou je van bakken? Dan vind je het vast leuk om in de kerstvakantie aan de slag te gaan met dit recept voor cadeautjes van cake. Rond het Sinterklaasfeest op 5 december zie je vaak de mooiste figuren van marsepein in de winkels. En marsepein wordt door de bakker het hele jaar door gebruikt om gebakjes en taarten mee te versieren. Wist je trouwens dat marsepein van gemalen amandelen en suiker wordt gemaakt? De vierkante cakejes uit dit recept hebben we ingepakt met marsepein en er daarna hebben we er nog een strik omheen gedaan. Als je het een beetje makkelijk wilt houden kun je ervoor kiezen om een kant-en-klare mix voor cake te gebruiken (bijvoorbeeld van het merk Homemade - hier moet je alleen water aan toevoegen). Maar een cake bakken volgens het recept is ook erg lekker! Zo maak je het Verwarm de oven voor op ongeveer 150 graden. Gebruik een beetje boter om een (vierkant) cakeblik in te vetten. Je kunt eventueel ook een kant-en-klare bakspray gebruiken. Roer in een kom de gesmolten boter,
de suiker, de vanillesuiker en het zout zacht en schuimig. Voeg de eieren één voor één toe. Roer er daarna het zelfrijzend bakmeel doorheen en voeg 1-2 eetlepels melk toe. Schep het deeg in een (vierkant) cakeblik. Zorg dat het blik maximaal voor ¾ deel gevuld is. Verwarm de oven 10 minuten voor op ongeveer 150 graden en zet het blik in de oven op het rooster.
dig:
Dit heb je no
molten boter 125 gram ges iker 150 gram su suiker le il n ½ zakje va ut zo e tj n Mespu en 3 eier meel lfrijzend bak 250 gram ze elk m 1-2 eetlepels (zonder stukjes) m ja n ze Abriko e verschillend Marsepein in kleuren
Na ongeveer 50 minuten bakken is de cake klaar. Je kunt aan het einde van de baktijd even met een satéprikker in het midden van de cake prikken. Als de satéprikker droog blijft is de cake gaar. Laat de cake afkoelen en keer het blik om op een snijplank. Snij de cake in blokjes van ongeveer 4x4 centimeter. Besmeer de cakeblokjes met de abrikozenjam. Rol de marsepein uit met een deegroller. Strooi een beetje poedersuiker op het aanrechtblad en op de deegroller, dan blijft de marsepein niet plakken. Snij lapjes van de uitgerolde marsepein en bekleed hiermee de cakejes.
Veel plezier bij het bakken en versieren!
Maak strikken en linten van de restjes marsepein.
De betekenis en waarde van Kerst On-voor-stel-baar Ik mag in maximaal driehonderd woorden schrijven over de betekenis van Kerst. Maar Kerst is in één woord onvoorstelbaar! En spreek ‘onvoorstelbaar’ dan nadrukkelijk met alle vier de lettergrepen uit: on-voor-stel-baar. God wordt mens. Je zou zeggen dat Hij daarmee dus eindelijk wel voorstelbaar wordt: een echt - tastbaar, zichtbaar, hoorbaar - mens. Niemand heeft ooit God gezien, maar Zijn Zoon heeft Hem doen kennen. Wie Hem gezien heeft, heeft de Vader gezien. Hij is het beeld van de onzichtbare God. Maar juist dit, dat God nu voorstelbaar is, Zichzelf voor ons voorstelbaar maakt, is onvoorstelbaar. Is en blijft een groot mysterie. Binnen ons voorstellingsvermogen kan dit niet. Het valt niet te bevatten. Neem alleen al de maagdelijke geboorte. Zelfs in onze tijd van IVF komt er toch echt altijd een man aan te pas. Dat snappen we. Maar dat Jezus Gods Zoon en Maria’s kind is, niet. Toch is deze verwekking van Jezus nog maar een klein deel van het mysterie. God wordt mens. En blijft daarbij ook God. Jezus is 100% God en 100% mens, niet 50/50. Dat kan niet, en is toch zo. Mysterie dus. En als je de evangelist Johannes ook nog hoort constateren dat Gods Woord vlees, mens geworden is - dat Woord waardoor alle dingen geworden zijn - dan duizelt het me helemaal. Hoe onvoorstelbaar kan een mysterie wezen? Denken wij met onze kennis, inzichten, wetenschappen en technieken God te kunnen disqualificeren, overbodig te hebben gemaakt? Wij zijn geen partij voor de Almachtige, Die ervoor kiest zó onvoorstelbaar intiem en totaal ons leven binnen te komen omdat Hij weet dat wij het zonder deze ingreep niet redden. Onvoorstelbare liefde en genade, dat is Kerst. En God vindt het onvoorstelbaar dat je deze liefde afwijst; daar kan en zal Hij niet mee leven. Vier het!
Ds. D.J. van Diggele, Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt Middelharnis
73
oomkojeugdhoekje@filternet.nl Puzzelreglement 1.
2.
3.
4. 5. 6.
Stuur (of mail) je oplossingen aan het eind van de maand naar Oom Ko, p/a Eilanden-Nieuws, Postbus 8, 3240 AA Middelharnis, Per maand zijn er 100 à 120 punten te verdienen. Zelfgemaakte raadsels voorzien van oplossing leveren 15 extra punten op. Zelfgemaakte puzzels met de oplossing erbij, die via de e-mail verstuurd worden, leveren 20 punten extra op als ze geplaatst worden. Stuur af en toe een briefje, dat wordt beantwoord. Bij 600 punten ontvang je een boekenbon van € 10,–. Wie een jaar geen oplossingen inlevert, verliest zijn/haar punten en begint weer met 0 punten.
December 7
December 9
KERSTSTREEPPUZZEL 3
KERSTPUZZEL-ZOEKPLAAT
Jantine Mans (Ooltgensplaat) zocht allerlei woorden bij elkaar voor een kerstpuzzel. Streep onderstaande woorden weg. De letters die overblijven vormen een zin van ACHT WOORDEN.
Niels Luime (Ouddorp) vond een mooi kleurplaat over de herders. Hij heeft er een zoekplaatje van gemaakt. Zoek de tien verschillen die hij in de kleurplaat gemaakt heeft.
CADEAUS ENGEL EZEL GEBOREN GOUD HERDERS
JEZUS JOZEF KERST KERSTFEEST KINDJE KONINGEN
KRIBBE MARIA MIRRE NOËL STAL STER
STRO VLUCHTEN WIEROOK WIJZEN
Hallo puzzelaars Weet je wel waarom de Heere Jezus Weet je wel waarom de Heere Jezus werd geboren in een stal? Opdat niemand op de aarde zeggen of zelfs denken zou: ‘Voor mij is Hij niet gekomen, ik ben veel te arm voor Hem.’ Daarom werd de Heere Jezus geboren in een stal in Bethlehem.
December 8
KERSTPUZZEL-TEKSTEN William Vink (Sommelsdijk) heeft een kerstpuzzel voor ons gemaakt. Lees maar wat je moet doen. Vul de antwoorden op de goede plaats in het puzzelstramien in. De letter ‘ij’ is in de puzzel 2 letters. Van de letters die in de groene vakjes komen, kun je een woord maken dat met Kerst te maken heeft. Welke woord is dat? Dit moet je opsturen: alle antwoorden het woord dat je kunt maken van de letters in de groene vakjes Weet je wel waarom de Heere Jezus kwam als kind in Bethlehem? Opdat niemand ooit kan denken: ‘Ik ben veel te klein voor Hem.’ Weet je wel waarom de Heere Jezus daalde van des hemels troon? Omdat God ons alzo lief had, dat Hij gaf Zijn eigen Zoon.
Welkom:
Lydia Biemond (Dirksland) Wat fijn, dat je de puzzels gaat maken! Het is niet erg als je niet alle puzzels maakt. Je krijgt altijd punten voor de goede antwoorden die je opstuurt. Je schrijft verder: ‘Ik zit in groep drie en dat vind ik heel leuk. Ik houd van puzzelen omdat het leuk is om dingen op te zoeken in een Bijbeltje of andere dingen. Ik schrijf de antwoorden in mijn schrift en later mag ik ze op de computer typen. Mama of mijn zus helpen me wel eens.’ Het is niet erg als mama of je zus je helpen. Schrijf je nog even je adres en je geboortedatum op bij de volgende antwoorden?
Horizontaal: 1. Was van wil haar ……… te verlaten. (Matth. 1 : 18 - 25) 2. De engel des Heeren verscheen hem in den ………. (Matth. 1 : 18 - 25) 5. De koning Herodes nu, dit gehoord hebbende, werd ………, en geheel Jeruzalem met hem (Matth. 2 : 1 - 10) 6. Want uit u zal de ……… voortkomen. (Matth. 2 : 5 - 15) 8. En door Goddelijke openbaring ……… zijnde. (Matth. 2 : 10 - 20) 11. Een stem is in ……… gehoord. (Matth. 2 : 15 - 23) 12. En hij zag den Geest Gods nederdalen gelijk een ………. (Matth. 3 : 10 - 17, de laatste twee letters moeten zijn ‘ve’ in plaat van ‘f ’, dit wordt in sommige Bijbels verschillend geschreven) Verticaal: 3. En gij zult Zijn naam heten E………, hetwelk is, overgezet zijnde, God met ons. (Matth. 1 : 18 – 25, in sommige Bijbels staat die naam met een ‘I’, maar je moet met een ‘E’ beginnen) 4. Toen nu Jezus geboren was te ………, gelegen in Judea. (Matth. 2 : 1 - 10) 7. Als zij nu de ster zagen, ……… zij zich met zeer grote vreugde. (Matth. 2 : 5 - 15) 9. En in al deszelfs ……… waren (Matth. 2 : 10 - 20) 10. Hetgeen gesproken is door den profeet ………. (Matth. 2 : 10 - 20) 13. In Denwelken Ik Mijn ……… heb! (Matth. 3 : 10 - 17)
Teruggetikt: Rosanne Grinwis (Ouddorp) Wat een verwennerij met je verjaardag: ‘Ik heb een hele leuke verjaardag gehad met een hele mooie taart erbij. Ik heb van alles gekregen: een goud ringetje, lego friends, douchefris, parfum, een armbandje en heel veel kaarten. Ik ben met de hele groep 7a en 7b op 28 november met de bus naar het Rijksmuseum in Amsterdam geweest.
Voor je het weet moet je weer naar school. Doe de anderen de groeten. Cornelius Soeteman (Goedereede) Omdat ik je verjaardag nog niet wist, kon ik je niet feliciteren. Fijn dat je schreef dat je op 30 november jarig geweest bent. Het staat nu in mijn map.
Het was daar super leuk, ook in de bus. We gingen een film kijken in de bus, dat was super cool. We hebben ook de nachtwacht gezien van Rembrandt van Rijn en zo nog veel meer schilderijen.’ Hadden jullie een schoolreisje dat jullie naar Amsterdam gingen? Bedankt voor je prachtige kerstkaart die je gemaakt hebt. Jenneke Wolfert (Dirksland) Je hebt alle puzzels nu ingeleverd en bent helemaal bij. Was het feestje van je vriendinnetje leuk? Een vakantie is zo voorbij. Dat zal ook voor de kerstvakantie gelden.
Arjen Maliepaard (Ouddorp) Wat dom van mij om jouw naam verkeerd te schrijven. Als ik weer een fout maak, moet je het maar schrijven. Tot nu toe heeft niemand de fout in de puzzel van november 11 gemeld. Het klopt: in de puzzel stond ‘wieliwaal’ in plaats van ‘wielewaal’. Ik heb dat niet gezien. Gelukkig heb-
Jeugdhoekje (vervolg) December 10
December 11
KERSTPUZZEL-VRAGEN 2
KERSTPUZZELMEERKEUZEVRAGEN
Erika Luime (Ouddorp) heeft verschillende vragen bij het kerstevangelie gemaakt. Geef eerst antwoord op de vragen. Zet de antwoorden in de goede vakjes. Schrijf de 18 letters op die je hebt ingevuld in de hokjes met de cijfers. Begin bij nummer één en eindig bij nummer achttien. Dan lees je de goede oplossing.
Henk Knöps (Oude-Tonge) heeft meerkeuzevragen gemaakt over de kerstgeschiedenis. Als je de letters van de goede antwoorden achter elkaar zet, vormen ze een woord. Meerkeuzevragen: 1.
Hoe heette de moeder van Johannes? d. Maria k. Elizabeth e. Lydia
2.
Wat was de woonplaats van Jozef en Maria? e. Nazareth p. Jeruzalem f. Jericho
3.
Welke profeet sprak al over een Rijsje uit de afgehouwen tronk van Isai? t. Micha i. Habakuk r. Jesaja
4.
Wat betekent Bethlehem? s. broodhuis b. huis van Barmhartigheid w. madhuis
5.
Wat betekent Immanuël? n. Zaligmaker t. God met ons a. Brood des levens
6.
Wat zagen de Wijzen uit het Oosten? o. zon e. maan f. ster
7.
Wat was de straf voor het ongeloof van Zacharias? s. doof e. stomheid z. blind
8.
Wat waren Maria en Elizabeth van elkaar? e. nichten m. zussen l. vriendinnen
9.
Van welke man staat er geschreven dat hij niet zou sterven eer hij Christus zou gezien hebben? b. Paulus s. Simeon h. Job
10. Welke man zei dat de gehele wereld moest beschreven worden? t. Augustus j. Herodus c. Pilatus
Oplossingen oktober 2013 1. 2.
examen doen. Hoe gaat het met het voetballen voor de competities, Jan? Klopt het dat ik een foto van jullie vader in de krant heb zien staan met de wedstrijden voor de bus?
ben de puzzelaars het antwoord wel goed. Wat leuk dat je vriend Joost uit Apeldoorn een tijdje geleden weer onverwachts in Ouddorp kwam. Ik denk dat je moeder wel blij geweest is met de walnoten, maar niet met de vuile ‘blubberkleren’.
Wilma Bikker (Oude-Tonge) Mijn eerste rapport heb ik weer gekregen! Het is een super goed rapport! Nu nog een paar weekjes naar school en dan alweer vakantie. Doet uw de groeten aan tante Nel?!
Bon:
Slot Gezegende kerstdagen van oom Ko en tante Nel. Jenneke Wolfert (Dirksland) heeft
een boekenbon verdiend.
Fam. Van Splunter (Ouddorp) Wanneer ben je klaar met je stage in de Samaritaan, Carolien? Ben je dan ook helemaal klaar met school? Nou Jan…, dat wordt echt blokken in havo 4. Het is een belangrijke klas, want je gaat bijna
Jarigen: Als jij dit leest, heb je al vakantie. Fijn dat je een goed rapport hebt. Bijna altijd maak ik de puzzels minstens een maand van tevoren klaar. Dan heeft tante Nel even de tijd om alles te controleren. Dan kan ik daarna de fouten nog uit de puzzel halen. Je mag de puzzel die je aan het maken bent nog wel afmaken en opsturen. Desnoods bewaar ik die een poosje. De groeten van tante Nel.
Volg mij zegt Jezus 1. spinazie; 2. zuurkool; 3. meloen; 4. doperwten; 5. abrikoos; 6. sinaasappel; 7. spruiten; 8. aardbei; 9. prei; 10. wortels 3. De brief voor de koning 4. Want de HEER’ is met ons: Psalm 54 : 2; Psalm 42 : 5; Psalm 145 : 7; Psalm 12 : 2; Psalm 116: 11; Psalm 123 : 2 5. 1. storm; 2. najaar; 3. wind; 4. open haard; 5. laarzen; 6. oktober; 7. puzzelen; 8. regen; 9. buien; 10. kouder 6. Aurea, de wilde pony 7. Want zovele(n) als er door den Geest Gods geleid worden die zijn kinderen Gods Romeinen 8 : 14 8. Geniet nu van je vakantie 9. Het verdwenen veulen 10. 1-C; 2-C; 3-B; 4-B; 5-A; 6-C; 7-B; 8-C; 9-C; 10-B; 11-B; 12-C 11. spelletjes 12. Lotte het meisje van de klimboom.
Erika Luime (Ouddorp)
viert haar verjaardag in deze drukke tijd van het jaar op 23 december. Van harte gelukgewenst, Erika!
ACTIE WEKEN
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
Z AT E R D A G
MAANDAG
DINSDAG
DECEMBER TOT 17:30 U
DECEMBER
DECEMBER
DECEMBER TOT 17:00 U
DECEMBER
DECEMBER TOT 17:00 U
DONDERDAG
VRIJDAG
Z AT E R D A G
DECEMBER
DECEMBER
DECEMBER TOT 17:00 U
MAANDAG
DINSDAG
DECEMBER
DECEMBER TOT 17:00 U
18 19 20 21 23 24 26 27 28 30 31 KOOPAVOND KOOPAVOND
KOOPAVOND
2e KESTDAG KOOPAVOND OPEN!!
11:00 TOT 17:00 U
EINDEJAARS ACTIEWEKEN NU NOG IJSKOUD DE PRIJZEN VAN 2013!!
KOOPAVOND
G r at i s !
590,-
Luxe combi-oven Ruime ovenruimte
490,-
A+ klasse 5 programma’s + timer
COMPOSIET-STEEN ACTIE
4 6670,Rijke keukenlijn!
eigentijdse kleuren!
210,-
p.m.
Composiet-steen voor de prijs van kunststof!
‘TOUCH’ KRAAN
4
BIJ AANKOOP VAN ATAG APPARATEN
Ter waarde van: 585,-
4850,Uitgekiend tot op de €uro !
GROHE
3090,-
In onze showroom:
Uitgekiend tot op de €uro !
+ Vol op Act ies! + Olie boll en bij de koffie! + Ein deja arsc ade au voo r elke klan t + Diverse kookworksho ps! **
Inc l. GRATIS teg elp linten *
Bedankt voor het
vertrouwen!
adviseurs in risicobeheer John P. de Wit assurantiën b.v. • Langeweg 63 • 3251 LH Stellendam • t 0187-491755 • i www.johnpdewit.nl
Wij wensen u gezegende kerstdagen en een voorspoedig 2014
**Max. hoogte tegelplint 10 cm **Zie website voor data en tijden
EINDEJAARS