Hirugarren gaia
SINDIKATU-ASKATASUNA Laburpena: 1. Sindikatu-motak.—2. Sindikatuaren bilakaera historikoa. Sindikatua legez aitortzeko urratsak.—3. Sindikatu-askatasunaren nazioarteko arautegia.—4. Espainiako arautegia. Esparru subjektiboa eta objektiboa.— 5. Banakako sindikatu-askatasuna (positiboa): sindikatua eratzea, estatutuak gordailatzea, afiliazio-eskubidea: 5.1. Sindikatua eratzea; 5.2. Estatutuak gordailatzea; 5.3. Afiliazio-eskubidea.—6. Banakako sindikatu-askatasuna (negatiboa): «sindikatuen segurtasuneko klausula» izenekoa. Sindikatu-kuoten deskontua eta negoziazio-kanona bereziki.—7. Sindikatu-askatasun kolektiboa: sindikatuaren antolaketa.—8. Sindikatu-askatasun kolektiboa: sindikatu-jarduera: 8.1. Sindikatu-jarduera sindikatu-askatasunaren eduki gisa: berdintasuna eta ordezkagarritasuna; 8.2. SALOren araberako sindikatu-motak; 8.3. Sindikatu orori aitortutako eskubideak; 8.4. Ustez sindikatu batzuei bakarrik aitortutako eskubideak.—9. Sindikatu-askatasunaren babesa.—10. Sindikatuen prozesu-gaitasuna.—11. Sindikatuen erantzukizuna.—12. Enpresaburuen erakundeak.
1. SINDIKATU-MOTAK Esan genezake sindikatua dela langileen elkarte egonkor eta iraunkorra, langileok ordezkatu eta euron interesak defendatzeko. Elkarteok izan daitezke bakunak (langileen elkarteak) edo konplexuak (sindikatuen elkarteak; edo, bestela esanda, sindikatuen sindikatuak: federazioak, batasunak, konfederazioak). Sindikatuez ari gara LBO-UGT, LK-CCOO, ELA-STV, LSBUSO, LKN-CNT, FSIK-CSIF, LKO-CGT eta antzeko siglak darabiltzagunean1. Hala ere, esan behar da sindikatua ez dela langileen interesak defendatzeko antolaketa era bakarra. Historiak eta egungo errealitateak sarri-sarri erakusten digute badirela antolatzeko beste era batzuk ere. Esangura horretan, esan bide da «sindikatu» kontzeptua zer-nola erabili, izen ala izenlagun moduan, eta beraren esanahia desberdina dela. Horrela, izenlagunak esangura zabalagoa du izenak baino. RODRÍGUEZ PIÑEROren hitzetan, «batetik, sindikatu-jarduera ez da agortzen sindikatuaren jarduerarekin bakarrik, sindikatua subjektutzat hartuta 1 I.o.: Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroako Foru Komunitatean sindikatu garrantzitsuak dira, berebat, LAB, STEE-EILAS eta ESK.