1909 urteko Maiatzaren 24'an galdu z a n , galerren baten. Ozta-ozta sartu ziran ingurutako txalopa asko Cetaria'n. An batu ziran gure erriko guztiak edo geienak. Baiña amaru ondarrutar itto ziran egun arelan. Imaz onek ba e u k a n o s a b a bat b e r tsolari ezaguna zana: Manuel. Ain zuzen be berak atara zittun galerren oneri buruzko bertsuak. Au diño b¡garrenean: Ondarrua da asko kastigatu daña, famili orietan ba da naiko lana, zierto ba dakit gaizki Gogoratu bearreko da, beste gauza eta joko eta egitada askotan lagun izanarren, eta ¡txasoetan be adiskide lez ¡biliarren, estropadak gertaten ziranetan, alkarri eztenka ¡arduteko aitzakiak erraz billatzen zirala. Eta askotan zirikada ordez, urte batzuetara min emoteko lako gauzak esan. Bertsolarien artean kontatu bear dogu lose Lasarte "Ankamotx" be. Ba dakigu bertsolaria zalá, nai ta bere bertso jakin askorik euki ez. 1882 urtean jaio zan. Bereak dirala esaten da sagardautegi baten ¡datzita egozan bertso jator oneik: Ekarri nai dabenak besigu nai lebatza, nai kolaxo nai momatxa, edo papardo baltza, olioa debalde ogiaren kobrantza, emen ez da faltako ojaela ta ¡katza. Bertsolari on eta fin bat. Bertsoak ondo egiten ekiana. Ez zan jaiotzez ondarrutarra, baiña gogoz eta bizitez guretar jatorra: Imaz eta Etxegarai, José Manuel. Mutriku'n jaio zan; Felipe eta Teresa aita-amak. Ezkongai egon, bere 32 urtedun, itto zanean. BERTSOLARI 52
egongo dirana, anparatu nitezke jaunak, al dedana, askok bezela ba nu nundikan emana. Manuel Imaz onenak dirá 1902 urteko Bilbo'ko estropadetakuak. Kontrario asko ikusiarren ez dirá bate sustatu, Ondarrutarren asiera danei zayote gustatu, aurretik asi ziran txalupai kostautikan pasatu, mutil abillak ikusi ziran, ez ziran asko nekatu. Bereak dirá baita 1904 urtean, Antigua'ko Amaren goran, inguruko erreitatik peregrinazio bat egin eta emen egin ziran jaien goratan amabost estrofadun bertsuak. Eta ziur jakin ezarren, bere tankerako dirá "Amar mariñel itto dirade" bertso samurrak, Mutriku'ko portu barruan 1902 urteko Abenduaren 29'an galdu zan "Nuestra Sra. de Itziar" txalopandiaren ondamendiari buruz egiñak. Ondarrutar bertsolaririk ugari, alai, akular¡ eta ezagunena Tiburtzio Antonio Urrosolo Burgoa ¡zan zan. "Diburtzio". 1991 Ir.iil.i