ΕΦΣΥΝ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

Βιώσιμη Ανάπτυξη

Τα νέα

προτάγματα

▪ Επιχειρήσεις και βιώσιμη ανάπτυξη

▪ Πιστοποιήσεις ESG

▪ Η θέση και ο ρόλος

της γυναίκας στο επιχειρείν

▪ Καλές πρακτικές επιχειρήσεων

▪ Το νερό «στο επίκεντρο» της επόμενης μέρας

▪ Αναπτύσσοντας δεξιότητες για τους αγρότες

ΤΟ

ΝΕΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Οι αρχές και

Στην εποχή μας, η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης καθίσταται ολοένα και πιο κρίσιμη, καθώς η παγκόσμια κοινότητα αντιμετωπίζει προκλήσεις που προέρχονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα και την κλιματική αλλαγή. Ομως, η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης δεν περιορίζεται πλέον στην απλή προστασία του περιβάλλοντος. Σήμερα, απαιτείται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές διαστάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, οι αρχές της ίσης ευκαιρίας, του σεβασμού στη διαφορετικότητα και της συμπερίληψης αποκτούν κρίσιμη σημασία.

Στο έργο του «Development as Freedom», ο γνωστός οικονομολόγος Αμάρτια Σεν αναλύει τον πυρήνα της ανάπτυξης ως ελευθερία και επισημαίνει τη σημασία των ίσων ευκαιριών σε αυτό το πλαίσιο. Σύμφωνα με τον Σεν, η πραγματική ανάπτυξη δεν περιορίζεται απλά στην αύξηση του ΑΕΠ, αλλά περιλαμβάνει επίσης την επέκταση των ελευθεριών και των ευκαιριών για όλους τους ανθρώπους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ίσες ευκαιρίες είναι ουσιώδους σημασίας για την εξάλειψη των ανισοτήτων και τη δημιουργία μιας πιο δίκαιης κοινωνίας. Ειδικά οι γυναίκες, παρόλο που τις τελευταίες δεκαετίες έχουν

γίνει πολλά βήματα μπροστά, παραμένουν αντιμέτωπες με προκλήσεις και διακρίσεις που επηρεάζουν τη θέση και την ευημερία

τους. Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν περιορισμούς στην πρόσβαση σε εκπαίδευση και υγειονομική

περίθαλψη, ενώ η ανισότητα στην

αγορά εργασίας εξακολουθεί να

είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Για

τον λόγο αυτό άλλωστε, ο 5ος στό-

χος Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνω-

μένων Εθνών επικεντρώνεται στην

επίτευξη της ισότητας των φύλων

και της ενδυνάμωσης όλων των

γυναικών και των κοριτσιών.

Αν εξετάσει κανείς συγκεκρι-

μένους δείκτες μπορεί εύκολα να

αντιληφθεί το μέγεθος του προ-

βλήματος. Ο ευρωπαϊκός δείκτης

ισότητας για θέσεις ευθύνης των

γυναικών στην εργασία για το 2023

βρίσκεται στις 54,7 μονάδες με μέ-

γιστο τις 100, ενώ στην Ελλάδα ο

δείκτης αυτός υποχωρεί ακόμη πιο

χαμηλά στις 30,7 μονάδες, φέρνοντάς τη στις τελευταίες θέσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο

αντίστοιχος δείκτης για τις γυναίκες στην πολιτική διαμορφώνεται στις 61,4 μονάδες για την Ευρωπαϊκή Ενωση και μόλις στις 36 μονάδες για την Ελλάδα. Επιπλέον, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, εξακολουθεί να υφίσταται διαφορά

αμοιβών μεταξύ των φύλων, οι γυναίκες εξακολουθούν να λαμβάνουν κατά μέσο όρο χαμηλότερους

Η πραγματική ανάπτυξη δεν περιορίζεται απλά στην αύξηση του ΑΕΠ, αλλά περιλαμβάνει

την επέκταση των ελευθεριών και των ευκαιριών για όλους τους ανθρώπους.

Οι ίσες ευκαιρίες είναι ουσιώδους σημασίας για την εξάλειψη των

ανισοτήτων και τη δημιουργία μιας πιο δίκαιης κοινωνίας

μισθούς, περίπου 20%, από τους άνδρες για παρόμοιες θέσεις εργασίας Η διαφορά αμοιβών συχνά αντανακλά τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις στον χώρο εργασίας, καθώς και τις προκαταλήψεις όσον αφορά την αξία της εργασίας των γυναικών.

Για εμάς τους σοσιαλδημοκράτες, η δημιουργία ίσων ευκαιριών στην πρόσβαση σε εκπαίδευση, εργασία, εκπροσώπηση, υγειονομική περίθαλψη και άλλους πόρους είναι ουσιώδους σημασίας για την εξάλειψη των ανισοτήτων και τη διασφάλιση μιας βιώσιμης και ανθεκτικής κοινωνίας. Τα μεγάλα ζητήματα του 21ου αιώνα απαιτούν άμεσες λύσεις και ο ρόλος των γυναικών είναι ανάγκη να αναβαθμιστεί ώστε να συμμετέχουν

στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Είναι επιτακτικό να ξεφύγουμε από τις ποσοστώσεις σε επίπεδο υποψηφιοτήτων και να προωθήσουμε δραστικές πολιτικές ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες για μαζική παρουσία των γυναικών τόσο στην πολιτική όσο και σε θέσεις ευθύνης στην εργασία. Κάθε μια πρέπει να νιώθει ότι έχει φωνή στις αποφάσεις που την αφορούν, ανεξαρτήτως των κοινωνικών, οικονομικών ή πολιτικών συνθηκών.

Ιδιαίτερη έμφαση, όμως, πρέπει να δοθεί και στις πολιτικές που αφορούν τη μητρότητα. Τα πενιχρά επιδόματα που δίνονται από την κυβέρνηση απέχουν πολύ από την έννοια ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους αρωγού στις νέες μητέρες. Είναι αναγκαίο να υπάρξουν πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου για τη στήριξη και την παροχή φροντίδας για όλα τα παιδιά κάτω των 3 ετών, για υπηρεσίες προσχολικής εκπαίδευσης και δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών ώστε να είναι ευκολότερο για τις γυναίκες να δημιουργήσουν οικογένειες, και ιδιαίτερα για αυτές που προέρχονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, χωρίς να στερούνται τη δυνατότητα είτε να εργαστούν είτε να συμμετέχουν στην ενεργό πολιτική. Η ίση πρόσβαση σε πόρους και ευκαιρίες διασφαλίζει την αποτελεσματική εκμετάλλευση του δυναμικού του κάθε ατόμου, ενώ η εξάλειψη των ανισοτήτων βοηθά στη διασφάλιση της δικαιοσύνης και της κοινωνικής ειρήνης. Στην ουσία, η βιώσιμη ανάπτυξη απαιτεί την ισότητα και τη δικαιοσύνη ως βασικές αρχές. Αυτές τις αρχές οφείλουμε να υπερασπιστούμε στην πράξη και όχι στα λόγια. Με εφαρμόσιμες πολιτικές, με σχέδιο και μετρήσιμα αποτελέσματα. Με τις γυναίκες στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας. *Μέλος Πολιτικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής

Της ΟΛΓΑΣ ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗ*

ΔΕΗ: ΔΥΟ ΝΕΑ ΕΡΓΑ ΑΠΕ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Ο «πράσινος» μετασχηματισμός

∆υναμικά προχωρά η ΔΕΗ την υλοποίηση του σχεδίου της στην «πράσινη» μετάβαση, με δύο νέα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία, τα οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στην επόμενη διετία. Τα έργα αυτά, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1GW, όπως αναφέρεται, βάζουν πλέον σε τροχιά υλοποίησης το τριετές στρατηγικό σχέδιο του Ομίλου, όπως παρουσιάστηκε από τη διοίκηση σε επενδυτές στο Capital Markets Day του Λονδίνου, τον Ιανουάριο. Ο Ομιλος αλλάζει προοπτική και επενδύει σημαντικά στην καθαρή ενέργεια. Το πρώτο έργο αφορά τη συμφωνία του Ομίλου ΔΕΗ με την RWE για το φωτοβολταϊκό πάρκο «Ορυχείο ΔΕΗ Αμύνταιο» συνολικής ισχύος περίπου 450 MWp. Η χρηματοδότηση του έργου, ύψους 255,4 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει κονδύλια 127,7 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ενωση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Η έναρξη των εργασιών έχει προγραμματιστεί μέσα στους επόμενους μήνες και το Φ/Β πάρκο αναμένεται να λειτουργεί μέχρι το τέλος του 2025.

Η δεύτερη σημαντική επένδυση αφορά στην συμφωνία με τις τράπεζες Eurobank και Πειραιώς

για το φωτοβολταϊκό έργο «Φοίβη» στην Πτολεμαΐδα, με εγκατεστημένη ισχύ 550 MWp. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2025 και θα συμβάλλει στην παραγωγή περίπου 1 ΤWh ενέργειας, καλύπτοντας σχεδόν το 2,5% της εγχώριας παραγωγής ενέργειας, ενώ παράλληλα θα αποτρέπει την εκπομπή 550 kt CO2 ετησίως.

Πρωτοπόρος

ο Ομιλος ΔΕΗ

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό του Ομίλου ΔΕΗ που παρουσιάστηκε τον προηγούμενο μήνα στο Λονδίνο, η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ θα διπλασιαστεί έως το 2026, φτάνοντας τα 8,9GW, αποτελώντας το 68% του συνόλου της εγκατεστημένης ισχύος του Ομίλου. Συνολικά, η εγκατεστημένη ισχύς του Ομίλου ΔΕΗ θα αυξηθεί στα 13,1GW το 2026 από τα 10,7GW σήμερα, με το 54% της ενέργειας να προέρχεται από ΑΠΕ. Ετσι, το 2026 υπολογίζεται ότι η παραγωγή ενέργειας θα είναι πιο πράσινη με 75% χαμηλότερες εκπομπές CO2 σε σχέση με το 2019.

Υπενθυμίζεται ότι η ΔΕΗ βγήκε εκτός συνόρων επενδύοντας στην αγορά της Ρουμανίας, εξαγοράζοντας έναν από τους πιο βασικούς παίκτες της αγοράς

ενέργειας της χώρας, αποτελώντας κατ’ αυτό τον τρόπο τον μεγαλύτερο προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και τη Ρουμανία και εξυπηρετώντας περίπου 8,7 εκατ. πελάτες με μία ευρεία σειρά ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών.

Στόχος της ΔΕΗ, με βάση όσα, μάλιστα, επισήμανε, ο πρόεδρος

και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, μιλώντας πριν λίγες εβδομάδες στο Βουκουρέστι στο συνέδριο Ziarul Financiar Power Summit 24, είναι να γίνει ο κορυφαίος παίκτης

στον τομέα της καθαρής ενέργειας και των κρίσιμων υποδομών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, δημιουργώντας έναν ενεργειακό διάδρομο που θα προσθέτει αξία σε όλες τις χώρες.

Επίσης, ανανεώσιμες Πηγές

Ενέργειας και ευελιξία είναι οι κεντρικοί πυλώνες του business plan της ΔΕΗ, σύμφωνα με όσα είπε ο Γιώργος Στάσσης σε συζήτηση για τον νέο χάρτη της ενέργειας και την ενεργειακή μετάβαση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της ΝΑ Ευρώπης, στο πλαίσιο του 5ου Φόρουμ για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο.

Ολόκληρο το επιχειρηματικό σχέδιο της ΔΕΗ είναι αφιερωμένο στην ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών και ευελιξίας. Δύο παράγοντες οδηγούν στην ενεργειακή μετάβαση και στους ενεργειακούς στόχους μας: πρώτον, η ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών όσο το δυνατόν γρηγορότερα και δεύτερον η ευελιξία», είπε

αρχικά ο πρόεδρος της ΔEΗ. «Σε αντίθεση με πριν από δέκα με δεκαπέντε χρόνια, κάθε νέα μεγαβατώρα ηλιακής και αιολικής ενέργειας είναι πολύ φθηνότερη από οτιδήποτε άλλο. Προσπαθούμε να τις αναπτύξουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Βέβαια, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έχουν περιορισμούς. Εδώ υπεισέρχεται η ευελιξία και φυσικά οι ευέλικτες τεχνολογίες, όπως το φυσικό αέριο ή οι μπαταρίες ή τα αντλιοστάσια – είναι σημαντικές τεχνολογίες που θα συνεχιστούν και θα είναι ακόμη πιο σημαντικές τα επόμενα χρόνια», σημείωσε ο κ. Στάσσης.

Πρόσθεσε πως με πεδίο δραστηριότητας σε Ελλάδα, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία, Ρουμανία, η ΔΕΗ έχει τη φιλοδοξία να αναπτυχθεί περισσότερο στην περιοχή. «Ολα όσα κάνουμε είναι γιατί προσβλέπουμε σε αυτήν τη μετάβαση. Βλέπουμε ένα οικοσύστημα στο τέλος αυτής της ενεργειακής μετάβασης και κάνουμε μικρά βήματα για να φτάσουμε εκεί μέρα με τη μέρα», ανέφερε. Τα πρόσφατα οικονομικά, δε, στοιχεία της αποδεικνύουν ότι ο στόχος που είχε τεθεί από τη Διοίκηση για EBITDA 1,5 δισ. ευρώ επιτεύχθηκε δύο χρόνια νωρίτερα, επιτρέποντάς της να βρίσκεται δίπλα στους καταναλωτές και να στηρίζει τους πελάτες της.

MYTILINEOS ΚΑΙ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Διαχρονικά στο πλευρό

της τοπικής κοινωνίας της Βοιωτίας

Ησταθερότητα αλλά και η ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Βοιωτίας είναι στενά συνδεδεμένες με τη συνεπή και διαχρονική παρουσία του εργοστασίου Αλουμίνιον της Ελλάδος, της MYTILINEOS, η οποία έχει συμβάλει καθοριστικά τόσο μέσω ανάπτυξης έργων που βελτιώνουν τις υποδομές και την καθημερινή ζωή των κατοίκων όσο και μέσω δράσεων που στηρίζουν τον τόπο και τους ανθρώπους του.

Η MYTILINEOS είναι εταιρεία με έντονη και δυναμική δραστηριότητα στο εξωτερικό, ωστόσο, η «καρδιά» της χτυπά, σταθερά, στη Βοιωτία –και συγκεκριμένα μέσω του εργοστασίου της Αλουμίνιον της Ελλάδος–έχοντας συνδέσει την παρουσία της βιομηχανικής μονάδας στην περιοχή με την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής, την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, των εισοδημάτων, αλλά και την προσέλκυση νέων επιχειρήσεων.

Μάλιστα, εντός του 2024 η ελληνική εταιρεία αναμένεται να παραδώσει στον Δήμο Διστόμου - Αράχωβας - Αντίκυρας δύο έργα με σημαντικό τοπικό αποτύπωμα.

Πιο συγκεκριμένα, το πρώτο αφορά την ολοκλήρωση του έργου αντικατάστασης του δικτύου ύδρευσης της Αντίκυρας από τη Δημοτική Αρχή, έργο στο οποίο η εταιρεία συμμετέχει καλύπτοντας τη δαπάνη για την αντικατάσταση μέρους του δικτύου, ενώ το δεύτερο σχετίζεται με την ανάπλαση των σχολικών αυλών και την αναβάθμιση των σχολικών συγκροτημάτων του δήμου, περιλαμβάνοντας μια σειρά από επεμβάσεις

Η συμβολή της εταιρείας στην τοπική κοινωνία, μόνο για τον τελευταίο χρόνο, ξεπερνά τα 700 χιλιάδες ευρώ σε έργα υποδομών και δράσεις κοινωνικής ωφέλειας

σε όλα σχεδόν τα σχολεία του ΔΔΑΑ. Το έργο της ανάπλασης των σχολικών αυλών και της αναβάθμισης των σχολικών συγκροτημάτων βρίσκεται, μάλιστα, σε εξέλιξη από το 2023, όταν και ολοκληρώθηκε ο χρωματισμός του Δημοτικού Σχολείου της Αντίκυρας, η αποκατάσταση του αύλειου χώρου του Δημοτικού Σχολείου Παραλίας Διστόμου (οικισμός Ασπρων Σπιτιών). Μέσα στο 2024 αναμένεται να ολοκληρωθούν και στοχευμένες παρεμβάσεις στα σχολεία της Αντίκυρας, της Αράχωβας, του Στείριου, του Διστόμου και της Παραλίας Διστόμου (οικισμός Ασπρα Σπίτια).

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, το Αλουμίνιον της Ελλάδος βρέθηκε στο πλευρό της Δημοτικής Αρχής για μια βιώσιμη και ευημερούσα κοινωνία, αναλαμβάνοντας σειρά υπηρεσιών που κάλυψαν πλήθος αναγκών του Δήμου Διστόμου - Αράχωβας - Αντίκυρας, με ορισμένες εξ αυτών να

αφορούν: τη συντήρηση και αποκατάσταση των βλαβών του δημοτικού δικτύου ύδρευσης της Παραλίας Διστόμου και της Αντίκυρας, την υλοποίηση εργασιών συντήρησης για τα σχολικά συγκροτήματα Παραλίας Διστόμου (οικισμός Ασπρα Σπίτια), την αγορά και αντικατάσταση πάγιου εξοπλισμού συλλογής απορριμμάτων (κάδων) για τη δημοτική παραλία του Αγίου Νικολάου, την κάλυψη μέρους του κόστους για την περισυλλογή των αδέσποτων ζώων του ΔΔΑΑ, με αξιοσημείωτη και την υποστήριξη των προσπαθειών της Δημοτικής Αρχής για τη διαχείριση της κλιματικής κρίσης το φθινόπωρο του 2023, όπου το εργοστάσιο ενοικίασε και παραχώρησε στον ΔΔΑΑ μηχανήματα έργου για την εκτέλεση εργασιών αποκατάστασης και διάνοιξης δρόμων στην ευρύτερη πληγείσα περιοχή.

Το Αλουμίνιον της Ελλάδος παρέμενε αρωγός της τοπικής κοινωνίας

σε μία σειρά από σημαντικούς κοινωνικούς τομείς όπως ο αθλητισμός, ο πολιτισμός, η εκπαίδευση και η βιώσιμη ανάπτυξη, με το εργοστάσιο να βρίσκεται δίπλα στα ενδιαφερόμενα μέρη του υλοποιώντας έργα υποδομών, προσφέροντας εξοπλισμό, στηρίζοντας προγράμματα και δράσεις ανάπτυξης δεξιοτήτων και συμμετέχοντας ενεργά σε δράσεις φορέων και οργάνων που στόχο έχουν την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σε θέματα μείζονος σημασίας.

Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση της MYTILINEOS αντανακλάται στην αμέριστη προσφορά κοινωνικών αγαθών που μειώνουν το κόστος διαβίωσης των πολιτών και διασφαλίζουν την ευημερία της κοινωνίας. Η εταιρεία ανέλαβε έργα μεγάλης σημασίας για την τοπική κοινωνία και στον Δήμο Λεβαδέων, δηλώνοντας «παρών» σε σημαντικούς κοινωνικούς τομείς, όπως η καταπολέμηση της φτώχειας, ο αθλητισμός, η υγεία, ο πολιτισμός, η εκπαίδευση και η βιωσιμότητα της πόλης. Η συνολική προσφορά της MYTILINEOS μέσω του Αλουμινίου της Ελλάδος στη Βοιωτία, μόνο για το 2023, ξεπερνά τις 700 χιλιάδες ευρώ, γεγονός που μαρτυρά το έντονο αλλά και συνεπές ενδιαφέρον της για την πορεία και την εξέλιξη της τοπικής κοινωνίας.

Η MYTILINEOS, άλλωστε, έχει αποδείξει, διαχρονικά, τη σημασία της παρουσίας της στην ευρύτερη περιοχή, επιλέγοντας να παραμείνει με τρόπο συνεπή και στιβαρό στο πλάι της τοπικής κοινωνίας, δεσμευόμενη για την κοινωνική συνοχή, ευημερία και ανάπτυξη.

Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο»

(From Farm to Fork)

προωθεί ένα επιχειρηματικό μοντέλο που διασφαλίζει την παραγωγή ασφαλούς, ποιοτικής και επαρκούς

τροφής για τον ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό, ενώ ταυτόχρονα μειώνει το κλιματικό αποτύπωμα.

Σε αυτό το πλαίσιο θέτει στόχους

που αφορούν τον συνολικό μετασχηματισμό του συστήματος τροφίμων και αυτό δημιουργεί άμεση ανάγκη για ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση σε πληθώρα θεμάτων που αφορά τη βιωσιμότητα. Δημιουργεί, επιπλέον, την επιτακτική ανάγκη για ανάπτυξη εργαλείων που θα εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά αυτόν τον μετασχηματισμό.

Η μάλλον ελλιπής προετοιμασία της Ευρώπης συνολικά όσον αφορά την επικείμενη μετάβαση στη νέα περίοδο εφαρμογής της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, ήταν που δημιούργησε τις συνθήκες για τις διαμαρτυρίες των αγροτών σε πολλές χώρες το τελευταίο διάστημα, αναγκάζοντας –κατά κάποιους αναλυτές– την Επιτροπή να επανεξετάζει συγκεκριμένους άξονες της ΚΓΠ που ενδεχομένως θα φρενάρουν πολιτικές που έχουν σχέση με περιβαλλοντικές μεταρρυθμίσεις.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, τα θέματα επισιτιστικής ασφάλειας και κλιματικής κρίσης γίνονται ολοένα εντονότερα, πιέζοντας προς την κατεύθυνση ανάληψης και άμεσης εφαρμογής δραστικών μέτρων που αφορούν τη βιωσιμότητα. Οι προβλέψεις για το 2050 εκτιμούν ανάγκη αύξησης της παραγόμενης τροφής παγκοσμίως κατά 70%, ενώ η καλλιεργήσιμη γη θα έχει αυξηθεί μόλις 10%, το 95% των εδαφών θα είναι υποβαθμισμένο και το 68% του πληθυσμού θα ζει πλέον σε αστικές περιοχές. Οφείλουμε, επομένως, να παράγουμε περισσότερη και ποιοτικότερη τροφή με λιγότερους πόρους και σε ένα μεταβαλλόμενο κλιματικά περιβάλλον. Συνθήκες που επιτάσσουν πλέον την άμεση και ουσιαστική υποστήριξη των παραγωγών προκειμένου να μπορούν να ανταποκριθούν στις κλιμακούμενες προκλήσεις. Τι χρειάζεται όμως για να αποκτήσουμε ετοιμότητα ώστε να μεταβούμε προς ένα βιώσιμο μοντέλο παραγωγής; Από τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναγνωρίσει τον Στόχο Βιώσιμης #4, «Ποιοτική Εκπαίδευση», ως τον πλέον κρίσιμο προκειμένου ως Ενωση να πετύχουμε τους υπόλοιπους 16. Σε αυτό το πλαίσιο, οι παραγωγοί, εκτός από τις αναγκαίες τεχνικές και επιχειρηματικές γνώσεις και δεξιότητες,

ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

Οι αγρότες του μέλλοντος

είναι κρίσιμης σημασίας να έχουν ενημέρωση και υποστήριξη για την εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών, όπως η ορθή χρήση των πόρων, η διαχείριση αποβλήτων και δευτερογενών προϊόντων, η βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Επιπλέον, η μετάβαση του αγροδιατροφικού μοντέλου προς ένα «πράσινο» μέλλον απαιτεί έναν παράλληλο «ψηφιακό» μετασχηματισμό. Η χρήση τεχνολογίας αιχμής αποτελεί αναγκαία συνθήκη προκειμένου να πάμε σε πρακτικές φιλικότερες στο περιβάλλον, μειώνοντας εισροές, βελτιστοποιώντας παραγωγική απόδοση και εξασφαλίζοντας διατροφική επάρκεια.

Στην ίδια κατεύθυνση και προετοιμάζοντας το Ευρωπαϊκό Ετος Δεξιοτήτων, η Ε.Ε. ανέπτυξε το 2022 το ευρωπαϊκό πλαίσιο Ικανοτήτων Βιωσιμότητας, το GreenComp. Το πλαίσιο θέτει ως προτεραιότητα την ανάπτυξη 12 ικανοτήτων που χρειαζόμαστε για να ζούμε, να εργαζόμαστε και να δρούμε με βιώσιμο τρόπο. Μεταξύ αυτών εντάσσονται ικανότητες όπως η προσαρμοστικότητα, ο αλφαβητισμός για το μέλλον, η προσαρμοστικότητα, η ατομική πρωτοβουλία, η πολιτική αυτενέργεια και άλλες. Ικανότητες αναγκαίες πλέον

Οφείλουμε

να παράγουμε περισσότερη και ποιοτικότερη τροφή με λιγότερους πόρους και σε ένα μεταβαλλόμενο κλιματικά περιβάλλον

για όλους μας, προκειμένου να συμμετέχουμε ενεργά στην πράσινη μετάβαση, και κρίσιμες ειδικότερα για τους παραγωγούς που αποτελούν τους βασικούς διαχειριστές του φυσικού περιβάλλοντος. Δυστυχώς, η αφετηρία αυτής της παγκόσμιας προσπάθειας βρίσκει την Ελλάδα σε μειονεκτική θέση. Το ποσοστό νέων αγροτών κάτω των 35 ετών με πλήρη γεωργική εκπαίδευση αντιστοιχεί σε μόλις 2,9% έναντι 21,7% στην Ε.Ε., ενώ 94 στους 100 Ελληνες αγρότες, ανεξαρτήτως ηλικίας, έχουν μηδενική γεωργική εκπαίδευση. Επιπλέον, ως χώρα έχουμε το πιο κατακερματισμένο, ασθενές και αναποτελεσματικό σύστημα μεταφοράς τεχνογνωσίας στον πρωτογενή τομέα ανάμεσα στα κράτη-μέλη.

Είναι πλέον επιτακτική εθνική ανάγκη να αναπτύξουμε το γεωργικό ανθρώπινο δυναμικό του αύριο.

Χρειαζόμαστε νέους αγρότες ενημερωμένους, με στέρεες εκπαιδευτικές βάσεις, δυνατότητα αξιοποίησης της σύγχρονης τεχνολογίας και προσανατολισμένους στην επιχειρηματικότητα και τις συνεργασίες. Προϋποθέσεις σε αυτή τη μετάβαση είναι η αναμόρφωση του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης στον γεωργικό τομέα, η αύξηση των εκπαιδευτικών δομών, η ουσιαστική αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών, η διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και η πιο ενεργή εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα. Στο πλαίσιο του εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού, το Εθνικό Σύστημα Γεωργικής Γνώσης και Καινοτομίας οφείλει να εξασφαλίζει αμφίδρομη επικοινωνία, επίλυση τεχνικών ζητημάτων και να δίνει σημαντική ώθηση στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εκμεταλλεύσεων.

Στο ανωτέρω πλαίσιο, ως οργανισμός «Νέα Γεωργία Νέα Γενιά» δημιουργούμε μηχανισμούς και μεθοδολογίες διά βίου μάθησης και κατάρτισης των παραγωγών. Χτίζουμε δίκτυα μεταφοράς τεχνογνωσίας και δημιουργούμε γέφυρες, συνδέοντας τους διαφορετικούς δρώντες του αγροδιατροφικού οικοσυστήματος: την ακαδημαϊκή κοινότητα, τους επιστήμονες, τις εταιρείες, τους συνεταιρισμούς και τους παραγωγούς. Επιπλέον, επενδύουμε σε συνεργασίες με τοπικά συλλογικά σχήματα που αναδεικνύονται σε πολλαπλασιαστές της μεταφοράς γνώσης, διαφυλάττοντας την πα-

Της ΕΦΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ*

ΒΙΏΣΙΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αναζητώντας την ισορροπία

μεταξύ ανάπτυξης και αειφορίας

Το 2023 σηματοδότησε ένα κομβικό σημείο για τον ελληνικό τουρισμό, όχι μόνο ως η πρώτη χρονιά πλήρως απαλλαγμένη από τους περιορισμούς που δημιούργησε η πανδημία του κορονοϊού, αλλά και ως μια χρονιά η οποία αντανακλά μια μεγαλύτερη δέσμευση στη βιωσιμότητα. Με 33 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις και ρεκόρ εσόδων, η σημασία του τουρισμού για την ελληνική οικονομία είναι αδιαμφισβήτητη, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 25% του ΑΕΠ.

Το έτος περιλάμβανε στρατηγικές πρωτοβουλίες που επικεντρώθηκαν στην ενσωμάτωση ποιοτικών υπηρεσιών με την περιβαλλοντική φροντίδα, τον πολιτιστικό πλούτο και τη βελτίωση της συνολικής εμπειρίας

του ταξιδιώτη. Η βιωσιμότητα αποτελεί πλέον μονόδρομο για τη διασφάλιση μακροπρόθεσμων οφελών για τον κλάδο.

Ο ελληνικός τουρισμός, που προσδιορίζεται ως η «ατμομηχανή»

της ελληνικής οικονομίας, έπειτα από πολλά χρόνια συνεχούς και συχνά ανεξέλεγκτης ανάπτυξης, πλέον κινείται δυναμικά και προς την κατεύθυνση της βιωσιμότητας. Η μετάβαση αυτή τροφοδοτείται από ολοκληρωμένες μελέτες, κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές, εργαλεία αξιολόγησης και στρατηγικά σχέδια που αγκαλιάζουν την περιβαλλοντική, κοινωνική και εταιρική διακυβέρνηση (ESG).

Ο βιώσιμος τουρισμός αντιπροσωπεύει τη συνειδητή προσέγγιση μιας βιώσιμης διαχείρισης του τουριστικού προϊόντος. Στόχος του είναι να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα οφέλη για το περιβάλλον, τις τοπικές κοινότητες, τις τοπικές οικονομίες, αλλά και για τους επισκέπτες. Στην ουσία, ο βιώσιμος τουρισμός αφορά την ισορροπία μεταξύ αυτών των πυλώνων, διασφαλίζοντας ότι η φυσική ομορφιά, ο ιστορικός πλούτος και η πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας διατηρούνται για τις μελλοντικές γενιές, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία. Το διακύβευμα είναι τεράστιο: τα φυσικά τοπία της Ελλάδας, η πλούσια βιοποικιλότητα και οι αρχαιολογικοί χώροι της είναι ανεκτίμητα αγαθά που προσελκύουν εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο.

Τα στοιχεία αυτά είναι και τα πλέον ευάλωτα στις επιπτώσεις της ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή.

Οι αρνητικές εμπειρίες του 2023, οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες και τα έντονα καιρικά φαινόμενα, υπογράμμισαν τον πιεστικό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, επιταχύνοντας περαιτέρω την ανάγκη για προσανατολισμό του τομέα προς τη βιωσιμότητα. Επιπρόσθετα, η πανδημία Covid-19 απέδειξε πόσο εύθραυστη είναι η εξάρτηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος από παραδοσιακά μοντέλα, αναδεικνύοντας την ανάγκη για ανθεκτικότητα, προσαρμοστικότητα και ένα διαφοροποιημένο τουριστικό προϊόν που να μπορεί να αντέξει παγκόσμιους κλυδωνισμούς.

Η μετάβαση προς τον βιώσιμο τουρισμό, πέρα από το ότι αποτελεί τεράστια πρόκληση, ανοίγει και τεράστιες ευκαιρίες για την Ελλάδα.

Διαφοροποιώντας το τουριστικό προϊόν πέρα από το παραδοσιακό μοντέλο «ήλιος και θάλασσα», η Ελλάδα μπορεί να επιμηκύνει την τουριστική της περίοδο, εκμεταλλευόμενη και αξιοποιώντας αγορές που ενδιαφέρονται για διάφορες εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως ο οικοτουρισμός ή ο πράσινος τουρισμός, ο αγροτουρισμός, ο ήπιος τουρισμός, με έμφαση στις

Τα φυσικά τοπία της Ελλάδας, η πλούσια βιοποικιλότητα και οι αρχαιολογικοί χώροι της είναι ανεκτίμητα αγαθά που προσελκύουν εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο. Τα στοιχεία αυτά είναι και τα πλέον ευάλωτα στις επιπτώσεις της ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή

τοπικές εμπειρίες, την εκπαίδευση, τον σεβασμό προς τον τοπικό πολιτισμό και την αποφυγή των τουριστικών hot spots και πολλές άλλες. Ετσι, όχι μόνο υποστηρίζεται μια πιο ομοιόμορφη κατανομή των οικονομικών οφελών του τουρισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά και η μείωση της περιβαλλοντικής πίεσης στους δημοφιλείς προορισμούς.

Η έμφαση στην ποιότητα έναντι της ποσότητας, στις αυθεντικές εμπειρίες έναντι του εμπορευματοποιημένου τουρισμού, αποτελεί μια ευκαιρία για τον επαναπροσδιορισμό του τουριστικού στίγματος της Ελλάδας στην παγκόσμια σκηνή. Με την προώθηση της τοπικής απασχόλησης, τη στήριξη των τοπικών προϊόντων και την επένδυση σε βιώσιμες υποδομές, η Ελλάδα μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων της, προσφέροντας παράλληλα βαθύτερες, πιο ουσιαστικές εμπειρίες στους επισκέπτες της.

Οι στρατηγικές παρεμβάσεις

προς τη βιωσιμότητα είναι πολύπλευρες. Κυμαίνονται από τη βέλτιστη χρήση των πόρων, τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και των συστημάτων διάθεσης αποβλήτων έως την προώθηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και βιώσιμων μεθόδων μεταφοράς. Στόχος δεν είναι απλώς να μετριαστούν οι επιπτώσεις του τουρισμού, αλλά να συμβάλουν ενεργά στη διατήρηση του περιβάλλοντος και στην ευημερία των τοπικών κοινοτήτων. Το 2024 η Ελλάδα πρόκειται να αντιμετωπίσει περιβαλλοντικές πιέσεις, τις προκλήσεις των υποδομών και την ανάγκη για συνεχή καινοτομία σε βιώσιμες πρακτικές. Η έμφαση θα δοθεί στην αξιοποίηση της φυσικής ομορφιάς και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, προωθώντας τη δημιουργία ενός βιώσιμου και ανθεκτικού τουριστικού οικοσυστήματος. Οι πρωτοβουλίες του 2023 έχουν θέσει γερά θεμέλια για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων και την αξιοποίηση των ευκαιριών με ένα όραμα που στηρίζει όχι μόνο την οικονομία, αλλά και το περιβάλλον και τον κοινωνικό ιστό.

Η πορεία προς τη βιωσιμότητα είναι γεμάτη προκλήσεις, όμως με στρατηγικό σχεδιασμό, τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και τη δέσμευση στις αρχές της αειφορίας, η Ελλάδα μπορεί να διαμορφώσει έναν τουριστικό τομέα που διατηρεί την ομορφιά και την κληρονομιά της για τις μελλοντικές γενιές, εξασφαλίζοντας ότι με προσεκτική διαχείριση, η γοητεία της Ελλάδας θα παραμείνει διαχρονική.

*Σύμβουλος επιχειρήσεων

Του ΤΑΣΟΥ ΦΛΑΜΠΟΥΡΑ*

ΟΜάρτιος είναι ο μήνας των ∆ασών και του Νερού, κάτι που για τη χώρα αποτελεί ή πρέπει να αποτελεί κάτι παραπάνω από έναν εορτασμό. Είναι ένας συμβολικός «σταθμός» στην προσπάθεια ευαισθητοποίησης για τα θέματα περιβάλλοντος και κλίματος, στο φόντο και όσων έχουν συμβεί, τόσο στο τοπίο όσο και στο κλίμα, με την καταστροφή περιαστικών –και όχι μόνο– δασών από πυρκαγιές, αλλά και την άνοδο της μέσης θερμοκρασίας. Στο φόντο αυτό η εταιρεία Παπαστράτος, συμβάλλοντας σε αυτήν την προσπάθεια, που όπως αναφέρεται από όλους τους ειδικούς απαιτεί εθνική συστράτευση, πραγματοποίησε σε ειδική εκδήλωση την Τετάρτη 6 Μαρτίου στην Πηγή Καρακαντά, στην Πεντέλη Αττικής, την έναρξη της Β' φάσης του μεγάλου Προγράµµατος Αναδάσωσης που υλοποιεί στην περιοχή, παρουσία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη.

Η πρωτοβουλία αυτή, που εντάσσεται στην ευρύτερη Στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης της εταιρείας, απόλυτα συνάδουσα με τη συνολική εθνική προσπάθεια, που πρέπει να τροχοδρομηθεί, περιλαμβάνει τη φύτευση συνολικά 70.000 δέντρων σε 1.000 στρέμματα πυρόπληκτων περιοχών της Αττικής.

Μάλιστα, όπως αναφέρεται, το συγκεκριμένο έργο, ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ, συνεισφέρει ουσιαστικά στην αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος της Αττικής, με την εταιρεία, εκτός από τη φύτευση των δέντρων, να έχει αναλάβει και την πλήρη φροντίδα τους μέχρι το 2026. Μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί το 50% του προγράμματος, με τον εξωτερικό αξιολογητή του έργου να έχει γνωμοδοτήσει ότι η υλοποίησή του έχει γίνει ακολουθώντας τις ορθές πρακτικές αναδάσωσης. Κατά την υλοποίηση, δε, της πρώτης φάσης, φυτεύτηκαν 35.000 δέντρα στον Αγιο Στέφανο, από τα οποία τα 8.000, παρά την εντατική φροντίδα τους, ξεράθηκαν εξαιτίας του παρατεταμένου καύσωνα το καλοκαίρι του 2023 και επαναφυτεύτηκαν. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει έμπρακτα τόσο την ευελιξία όσο και την αφοσίωση της εταιρείας στην αποτελεσματική υλοποίηση του έργου και την απόλυτη δέσμευσή της ώστε να ξαναγίνει δάσος εκεί όπου υπήρχε δάσος.

ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ

«Αναγέννηση» της Πεντέλης

Ξεκινά η Β' φάση του μεγάλου Προγράμματος Αναδάσωσης

Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι στην Ιπποκράτειο Πολιτεία, τη δεύτερη περιοχή που είχε αρχικά επιλεγεί, η φύση επεφύλασσε μια ευχάριστη έκπληξη. Εκεί ξεκίνησε η φυσική αναγέννηση του καμένου δάσους, με αποτέλεσμα οι δράσεις του προγράμματος να κατευθυνθούν σε νέα έκταση 500 στρεμμάτων στον Δήμο Πεντέλης, στην οποία θα φυτευτούν άλλα 35.000 δέντρα. Σήμερα οι 150 άνθρωποι της εταιρείας φύτευσαν τα πρώτα 800 δέντρα στην περιοχή.

Για την επιτυχή εκτέλεση του Προγράμματος, η αρμόδια επιστημονική ομάδα έχει συντάξει ήδη τις απαραίτητες μελέτες αναδάσωσης με την έγκριση της Γενικής Διεύθυνσης Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος. Το βασικό κριτήριο επιτυχίας της όλης ενέργειας είναι το ποσοστό επιβίωσης των νέων δέντρων. Στόχος της Παπαστράτος είναι τουλάχιστον το 75% των δέντρων που θα φυτευτούν να καταφέρουν να επιβιώσουν, ποσοστό υψηλό που απαιτεί επιστημονική καθοδήγηση, σταθερή παρακολούθηση και διαρκή

φροντίδα των αναδασωμένων περιοχών. «Στην Παπαστράτος έχουμε μάθει να απαντάμε με πράξεις στα μεγάλα προβλήματα που εμφανίζονται μπροστά μας. Αυτό κάναμε και συνεχίζουμε μέχρι σήμερα, μέσω του ολοκληρωμένου προγράμματος αναδάσωσης που υλοποιούμε από τον Δεκέμβριο του 2021. Δεν μένουμε αμέτοχοι μπροστά στην ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή, που πλήττει τον πυρήνα του οικοσυστήματός μας» τόνισε με αφορμή την έναρξη της δεύτερης φάσης του Προγράμματος Αναδάσωσης ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, Γιώργος Μαργώνης, σημειώνοντας ότι κεντρικός στόχος «είναι να δώσουμε νέα πνοή στο φυσικό περιβάλλον». Από την πλευρά του, δε, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, αναφέρθηκε στο πρόγραμμα αναγέννησης των περιαστικών δασών. «Τα βουνά στην Αττική είναι ο “πνεύμονας” από τον οποίο αναπνέουμε όλοι στην περιοχή. Μπροστά μας έχουμε δύσκολα χρόνια, καθώς θα βιώσουμε αυξημένες θερμοκρασίες και μεγάλους κινδύνους από τους καύσωνες, οι οποίοι θα ευνοούν την ανάπτυξη πυρκαγιών. Γι’ αυτό και θα πρέπει να δουλεύουμε παράλληλα στην αναδάσωση και στην καινούργια δάσωση – προπαντός στην Αττική. Συνδυάζουμε κωνοφόρα δέντρα με πλατύφυλλα, τα οποία είναι πιο ανθεκτικά στις πυρκαγιές. Κάθε δέντρο που φυτεύουμε λειτουργεί σαν εναπόθεση άνθρακα. Σκοπός μας είναι τα δάση της Αττικής να τεθούν ξανά σε διαχείριση. Αυτές τις μέρες αναθέτουμε διαχειριστικές μελέτες για όλα τα δάση και μέσα στο καλοκαίρι θα έχουμε την υλοποίηση των διαγωνισμών, με τους οποίους θα τεθούν σε διαχείριση. Ταυτόχρονα, δημιουργούμε αντιπυρικές ζώνες και υλοποιούμε καθαρισμούς, με έμφαση στους οικισμούς της Αττικής. Εχουμε, όμως, να παλέψουμε με δεκαετίες κατά τις οποίες χτίζαμε λάθος και αναμειγνύαμε τη δόμηση με το δάσος. Αυτές οι πρακτικές δεν συγχωρούνται, πλέον, στη σημερινή εποχή. Πρέπει να είμαστε πολύ πιο προσεκτικοί, για τα παιδιά μας και για τα εγγόνια μας», τόνισε ο κ. Σκυλακάκης.

Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, Γιώργος Μαργώνης, o Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, και ο Γενικός Διευθυντής Επικοινωνίας και Βιωσιμότητας της Παπαστράτος, Θέμης Χασιώτης

150 άνθρωποι της Παπαστράτος φύτευσαν εθελοντικά τα πρώτα 800 δέντρα στην έναρξη της Β' φάσης του µεγάλου Προγράµµατος Αναδάσωσης

ην περασμένη χρονιά έπληξαν τη χώρα μας ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως δασικές πυρκαγιές, καύσωνες, πλημμύρες, φαινόμενα που αποδεικνύουν ξεκάθαρα το αποτύπωμα της κλιματικής κρίσης. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ειδικά η αιολική ενέργεια αποτελούν από τα σημαντικότερα εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αυτής κρίσης, αφού παράγουν καθαρή ενέργεια χωρίς εκπομπές.

Για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη από τον καθαρό τρόπο παραγωγής ενέργειας είναι σημαντικό να μειωθεί στο ελάχιστο η –ούτως ή άλλως μικρή σε σχέση με τις συμβατικές μορφές ενέργειας–

κατανάλωση φυσικών πόρων που απαιτούνται για τις κατασκευές και να γίνει εφικτή η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επαναχρησιμοποίησή τους.

Η ανακύκλωση

των ανεμογεννητριών Μια ανεμογεννήτρια αποτελείται από τα θεμέλια, τον πυλώνα, τη γεννήτρια και τα πτερύγια. Μετά το πέρας του κύκλου ζωής της, η ανεμογεννήτρια αποσυναρμολογείται, γίνεται η διαχείριση των

| 23-25 Μαρτίου 2024

Η πρόοδος στην

ανακύκλωση των

ανεμογεννητριών

επιμέρους υλικών της και ο χώρος αποκαθίσταται. Το ποσοστό ανακύκλωσης είναι σημαντικό (8590%).

Πρόκληση αποτελούν τα πτερύγια λόγω των σύνθετων υλικών (composite materials) που περιλαμβάνουν. Αυτά τα υλικά είναι όμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή πλοιαρίων και σκαφών αναψυχής και δεν είναι τοξικά μετά την κατασκευή τους. Παρά τη μεγάλη ανάπτυξή της αιολικής ενέργειας τα επόμενα χρόνια, το μερίδιο των αποβλήτων σύνθετων υλικών από ανεμογεννήτριες θα είναι παγκοσμίως μικρότερο από 10% το 2025.

Στόχος του αιολικού κλάδου είναι η ανακύκλωση των ανεμογεννητριών να φτάσει στο 100%

Ζαρντινιέρα

Των ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, ΕΦΗΣ ΚΑΡΡΑ*

Στόχος του αιολικού κλάδου είναι η ανακύκλωση των ανεμογεννητριών

να φτάσει στο 100% και έχει πραγματοποιηθεί μεγάλη πρόοδος

τα τελευταία χρόνια. Ηδη

οι κατασκευάστριες εταιρείες ανεμογεννητριών

έχουν σχεδιάσει και εφαρμόσει

λύσεις για τα σύνθετα υλικά

Η πρωτοβουλία URBAN BLADES

Ο ΑΙΟΛΙΚΟΣ κλάδος επιδιώκει τη συνεχή εξέλιξή του με σεβασμό στο περιβάλλον και στις αρχές της κυκλικής οικονομίας. Μέσω της πρωτοβουλίας Urban Blades, η ΕΛΕΤΑΕΝ σε συνεργασία με την εξειδικευμένη εταιρεία Urban Innovations προωθεί την αξιοποίηση παλιών πτερυγίων από αιολικά πάρκα στην Ελλάδα, για την κατασκευή προϊόντων αστικού εξοπλισμού (παγκάκια, ζαρντινιέρες, στάσεις λεωφορείων, info kiosk κ.ά.) και επίπλων προσεγμένου σχεδιασμού.

Με τον τρόπο αυτό, η αιολική ενέργεια ανακυκλώνεται, επαναχρησιμοποιείται και επιστρέφει ακόμα μεγαλύτερη αξία στην κοινωνία μετά το τέλος ζωής των αιολικών πάρκων. Ηδη τα γραφεία της ΕΛΕΤΑΕΝ κοσμούνται από παλιά πτερύγια που άλλαξαν χρήση και μετατράπηκαν σε έπιπλα.

Αρκετές αιολικές επιχειρήσεις έχουν διαθέσει στην ΕΛΕΤΑΕΝ παροπλισμένα πτερύγια για να μετατραπούν σε νέα προϊόντα.

και έχει πραγματοποιηθεί μεγάλη πρόοδος τα τελευταία χρόνια. Ηδη οι κατασκευάστριες εταιρείες ανεμογεννητριών έχουν σχεδιάσει και εφαρμόσει λύσεις για τα σύνθετα υλικά σε δύο μέτωπα: α) Την ανάπτυξη νέων τεχνικών για την αποδοτική ανακύκλωση των υφιστάμενων πτερυγίων με διαχωρισμό των υλικών τους. Τα διαχωρισμένα υλικά χρησιμοποιούνται στη συνέχεια για την κατασκευή νέων πτερυγίων. Σημαντικό παράδειγμα αποτελεί η νέα χημική διεργασία που ανέπτυξε η Vestas με τους συνεργάτες της στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας

CETEC.

Με τη διεργασία αυτή διαχωρίζονται τα υλικά των πτερυγίων διασπώντας χημικά τη ρητίνη των

σύνθετων υλικών σε διαχωρισμένα «καθαρά» υλικά τα οποία επαναχρησιμοποιούνται. Αυτό μηδενίζει την ανάγκη για άλλου είδους διαχείριση των παλιών πτερυγίων όταν παροπλιστούν. Καθώς η χημική αυτή διαδικασία βασίζεται σε ευρέως διαθέσιμα χημικά, είναι συμβατή για βιομηχανοποίηση και γρήγορη ανάπτυξη σε μεγάλη κλίματα. Η μέθοδος έχει βραβευτεί από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα.

β) Την ανάπτυξη νέων υλικών ώστε τα νέα πτερύγια να είναι πλήρως ανακυκλώσιμα με πιο εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο. Τέτοια πτερύγια έχουν ήδη εγκατασταθεί και διατίθενται πλέον στη διεθνή αγορά. Για παράδειγμα, η Siemens Gamesa έχει αναπτύξει πλήρως ανακυκλώσιμα πτερύγια, τo πρώτο από τα οποία εγκαταστάθηκε τον Ιούλιο 2022 στη Γερμανία. Ηδη διατίθενται στη διεθνή αγορά, π.χ. 132 ανακυκλώσιμα πτερύγια της Siemens Gamesa σε θαλάσσιο αιολικό πάρκο της RWE στο Ηνωμένο Βασίλειο. Και η LM Wind Power (όμιλος GE) έχει κατασκευάσει το δικό της πλήρως ανακυκλώσιμο πτερύγιο.

* Ελληνική Επιστημονική Ενωση Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ

Παγκάκι με ξύλο

θέσεως

Βιομεθάνιο: καύσιμo-καταλύτης για

την Ευρωπαϊκή Πράσινη Μετάβαση

ΗΕυρωπαϊκή Ενωση βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πράσινης επανάστασης, πρωτοστατώντας στην παραγωγή βιοαερίου και βιομεθανίου, που θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση της ηπείρου. Στη μάχη με την επείγουσα ανάγκη απεξάρτησης από τον άνθρακα, το βιομεθάνιο προσφέρει μια βιώσιμη και ευέλικτη λύση, αντίστοιχης ποιότητας του φυσικού αερίου, που συμβαδίζει με τους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους της Ευρώπης. Αυτή η πηγή ενέργειας βιολογικής προέλευσης συμπυκνώνει την ουσία της κυκλικής οικονομίας, μετατρέποντας τα οργανικά απόβλητα σε ενέργεια, ενώ παράλληλα εδραιώνει τη δέσμευση της Ε.Ε. για ένα βιώσιμο, αύταρκες και ασφαλές ενεργειακό μέλλον.

Η παραγωγή βιοαερίου και βιομεθανίου βασίζεται στην αναερόβια χώνευση οργανικών υλικών, όπου ελλείψει οξυγόνου τα βακτήρια διασπούν την οργανική ύλη, απελευθερώνοντας αέρια που αποτελούνται κυρίως από μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα. Το βιομεθάνιο διυλίζεται περαιτέρω σε σχεδόν 100% μεθάνιο, προσφέροντας μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας για θέρμανση, ηλεκτρισμό και καθαρότερη εναλλακτική λύση για καύσιμα μεταφοράς. Ως ο μεγαλύτερος παραγωγός της ηπείρου, η Γερμανία αποτελεί παράδειγμα, φιλοξενώντας τα δύο τρίτα της ευρωπαϊκής δυναμικότητας βιοαερίου, με τη Δανία και την Ολλανδία να ακολουθούν.

Αυτή η στροφή στην καθαρή ενέργεια δεν αφορά μόνο την περιβαλλοντική διαχείριση, αλλά και την ενεργειακή ασφάλεια και γεωπολιτική σταθερότητα. Με την παραγωγή βιομεθανίου, η Ευρώπη μειώνει την εξάρτησή της από εξωτερικούς παρόχους ενέργειας. Η

αποθηκευσιμότητα και ο σταθερός

ρυθμός παραγωγής του βιομεθανίου συμπληρώνουν τις διαλείπουσες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, διαδραματίζοντας έτσι κρίσιμο ρόλο στην εξισορρόπηση του ενεργειακού μείγματος.

Η δέσμευση της Ε.Ε. για ένα βιώσιμο μέλλον είναι εμφανής στο σχέδιο REPowerEU, το οποίο υπογραμμίζει την ανάγκη για κλιμάκωση της παραγωγής βιομεθανίου, ώστε να καλυφθεί η ζήτηση ενέργειας από

ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2030

και να επιτευχθούν οι κλιματικοί

στόχοι μέχρι το 2050. Ο φιλόδοξος

στόχος του σχεδίου είναι η Ε.Ε. να

παράγει 35 δισεκατομμύρια κυβικά

μέτρα βιομεθανίου ετησίως έως το 2030, που σημαίνει ότι απαιτούνται

επενδύσεις ύψους 83 δισεκατομμυ-

ρίων ευρώ. O Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι οι εκπομπές μεθανίου μπορούν να μειωθούν

άμεσα στο μισό σχεδόν μέσω της ευρύτερης υιοθέτησης πρακτικών που απαιτούνται ήδη σε πολλές χώρες, όπως η αντικατάσταση βαλβίδων και αντλιών με πιο αποδοτικές εκδόσεις.

Αντίστοιχα, η βιομηχανική σύμπραξη για το βιομεθάνιο (BIP), που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2022, αποτελεί μια συνεργατική προσπά-

Η δέσμευση της Ε.Ε. για ένα βιώσιμο μέλλον είναι εμφανής στο σχέδιο REPowerEU, το οποίο υπογραμμίζει την ανάγκη για κλιμάκωση της παραγωγής βιομεθανίου, ώστε να καλυφθεί η

ζήτηση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2030 και να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι μέχρι το 2050

θεια μεταξύ της Επιτροπής της Ε.Ε., των κρατών-μελών, εμπειρογνωμόνων της βιομηχανίας και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων, οι οποίοι ενώνουν τις δυνάμεις τους για την επίτευξη και την υπέρβαση του στόχου παραγωγής βιομεθανίου για το 2030. Η σύμπραξη αυτή ενθαρρύνει επίσης τη χρήση αποβλήτων και υπολειμμάτων για την παραγωγή βιομεθανίου, αποφεύγοντας τρόφιμα και πρώτες ύλες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αλλαγές στη χρήση γης.

Με σαφές όραμα, η Ε.Ε. ενισχύει

το νομοθετικό και χρηματοδοτικό της πλαίσιο για τη στήριξη αυτής της πράσινης μετάβασης. Η αναθεωρημένη οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας διευρύνει τον ρόλο του βιομεθανίου σε όλους τους τομείς και οι συστάσεις της Επιτροπής αποσκοπούν στην ταχεία προώθηση έργων ανανεώσιμης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοβουλιών για το βιοαέριο και το βιομεθάνιο. Επιπλέον, η οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα (2008/98/ΕΚ) ορίζει ότι έως το 2024 οι χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να συλλέγουν χωριστά τα οργανικά απόβλητα, δημιουργώντας μια χρυσή ευκαιρία για την ενίσχυση της βιώσιμης παραγωγής βιομεθανίου και τη δημιουργία νέων εισοδηματικών οδών στη γεωργία. Αντίστοιχα, η Ελλάδα, σύμφωνα με το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), στοχεύει σε παραγωγή βιομεθανίου 1,5 έως 1,7 ΤWh έως το 2030. Το βιομεθάνιο αναμένεται επίσης να συμβάλει με 15,4% και 20,4% αντί-

στοιχα, προκειμένου να καταστεί καθαρότερη η κατανάλωση φυσικού αερίου. Για να γίνει αυτό, οι Αρχές σχεδιάζουν να επιβάλουν ένα υποχρεωτικό ετήσιο ελάχιστο όριο για τους προμηθευτές φυσικού αερίου, το οποίο θα αυξάνεται σταδιακά, ενώ η χώρα μας εκτιμάται ότι θα κατέχει τη 17η θέση με 0,5 bcm (5,2 TWh).

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, για να επιτευχθεί ο κοινοτικός στόχος ετήσιας παραγωγής 35 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) βιομεθανίου μέχρι το 2030, η ποσόστωση της Ελλάδας θα φτάνει τα 600 εκατ. κυβικά μέτρα, δηλαδή περίπου το 7,5% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου στη χώρα μας. Η Ελλάδα θα χρειαστεί περίπου 150 μονάδες παραγωγής βιομεθανίου προκειμένου να καλύψει τους εξαιρετικά φιλόδοξους στόχους του σχεδίου RePowerEU.

Συνεπώς, η βιοενέργεια απαιτεί σημαντικές προσπάθειες για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ της σημερινής παραγωγής και των μελλοντικών στόχων. Οι επενδύσεις στην έρευνα, στις υποδομές και τις υποστηρικτικές πολιτικές είναι ζωτικής σημασίας. Επιπλέον, τα νομικά πλαίσια πρέπει να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία και τον ανταγωνισμό με την παραγωγή τροφίμων. Μόνο έτσι μπορεί η Ε.Ε. να εδραιώσει τον ρόλο της βιοενέργειας στη στρατηγική της για βιώσιμη ανάπτυξη.

*Συνιδρυτής Energon Green Solutions

Του ΣΠΥΡΟΥ-ΝΙΚΗΤΑ ΤΣΑΜΙΧΑ*

εντρικό σημείο των δράσεων που αναπτύσσουν επιχειρήσεις και φορείς, πλέον, είναι η στήριξη της κατάρτισης και της διά βίου μάθησης, αλλά

και η συνεργασία με εκπαιδευτικά ιδρύματα. Τώρα πια, οι ανάγκες για

αναβάθμιση των γνώσεων και των δεξιοτήτων αποτελεί στόχευση και για τις επιχειρήσεις, ενώ αποτελεί και στρατηγική απόδοσης αξίας στην κοινωνία αλλά και ανάπτυξης σε περιοχές με ιδιαίτερες ανάγκες.

Στο φόντο αυτό και στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης «Ολοκληρωμένη Παρέμβαση για την Υποστήριξη των Νέων ηλικίας 18-29 στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης

και Ηπείρου» με τη στήριξη του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2014-2020», ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) ανακοίνωσε

πριν από λίγες μέρες την έναρξη υποβολής αιτήσεων των δυνητικά ωφελούμενων.

Η συγκεκριμένη πράξη περιλαμβάνει παροχή υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής και προσανατολισμού, εξειδικευμένης επαγγελματικής κατάρτισης και πιστοποίησης γνώσεων σε 4.157 ωφελούμενους νέους ηλικίας 18-29 ετών, εγγεγραμμένων στη ΔΥΠΑ, που είναι μόνιμοι κάτοικοι των Περιφερειών Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και Ηπείρου.

«Ο κόσμος αλλάζει με ταχύτητα και η τυπική εκπαίδευση χρειάζεται να συγχρονισθεί με τους ρυθμούς των τεχνολογικών εξελίξεων. Ο ΣΕΒ επενδύει στη διά βίου μάθηση, και στον εμπλουτισμό των γνώσεων και των δεξιοτήτων που είναι σήμερα αναγκαίες για τον οργανωτικό και ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων. Η στρατηγική συνεργασία με το ALBA ενδυναμώνει τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις-μέλη του». Με αυτό το βασικό μήνυμα, επίσης, ξεκινά ο 8ος κύκλος υποτροφιών του ΣΕΒ για μεταπτυχιακές σπουδές στo Alba Graduate Business School. Ο κύκλος αφορά το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025, απευθύνεται σε στελέχη των επιχειρήσεων-μελών του Συνδέσμου και οι υποτροφίες καλύπτουν το 50% των διδάκτρων.

Η ανακοίνωση του νέου κύκλου υποτροφιών έγινε σε εκδήλωση με αφορμή τη συμπλήρωση των 7 χρόνων από την έναρξη της κοινής εκπαιδευτικής πρωτοβουλίας ΣΕΒ και Alba «ΜΑΖΙ ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ» που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του ΣΕΒ, την Τρίτη 12 Μαρτίου 2024. Στο πλαίσιο μιας ζωντανής συζήτησης με επίκεντρο τη σημασία της διαρκούς

| 23-25 Μαρτίου 2024

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ

Η

στήριξη της εκπαίδευσης

των νέων στην ατζέντα

των επιχειρήσεων

ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού, στελέχη και επιχειρήσεις διαφόρων μεγεθών και κλάδων, που αξιοποίησαν προηγούμενους κύκλους του προγράμματος, μοιράστηκαν την εμπειρία τους αλλά και τα οφέλη που αποκόμισαν σε όρους προσωπικής ενδυνάμωσης και εταιρικής ευθύνης.

Επίσης, πρόσφατα, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) και ο Ομιλος Quest υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας με στόχο τη συνεχή ενδυνάμωση της σχέσης μεταξύ ακαδημαϊκής κοινότητας και επιχειρηματικότητας. Η πενταετής συμφωνία συνεργασίας του ΟΠΑ και του Ομίλου Quest, όπως αναφέρεται, επιβεβαιώνει την κοινή τους δέσμευση για ανάπτυξη ενός πλαισίου επιστημονικής, ερευνητικής και εκπαιδευτικής συνεργασίας προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι υπάρχουσες και μελλοντικές προκλήσεις για επιχειρηματικότητα και βιώσιμη οικονομία.

Επίσης, τη νέα εποχή ενός από τα μακροβιότερα Προγράμματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Ελλάδα, του Μπροστά για την Παιδεία, παρουσίασε στις αρχές του έτους η Eurobank κατά την

Η δράση αφορά παροχή υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής

και

προσανατολισμού, εξειδικευμένης επαγγελματικής κατάρτισης και πιστοποίησης γνώσεων σε 4.157 ωφελούμενους νέους ηλικίας 18-29 ετών, εγγεγραμμένων στη ΔΥΠΑ

καθιερωμένη τελετή βράβευσης των 384 αριστούχων αποφοίτων Λυκείων των Εκπαιδευτικών Περιφερειών Αττικής και Στερεάς Ελλάδας. Συνδέοντας το ορόσημο της συμπλήρωσης των 21 ετών του «Μπροστά για την Παιδεία» (η προηγούμενη ονομασία ήταν «Η Μεγάλη Στιγμή για την Παιδεία!»), η τράπεζα διευρύνει τον χαρακτήρα του, στο πλαίσιο ανάπτυξης ευρύτερης πρωτοβουλίας της υπό την ομπρέλα του «Μπροστά για την Παιδεία», συνεχίζοντας μια δυναμική πορεία προσαρμοσμένη στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής, με πρωτοβουλίες που ενισχύουν την επιστημονική εξειδίκευση και τη σύνδεση της ακαδημαϊκής με την πρακτική γνώση και την αγορά εργασίας Επίσης μια εμβληματική δράση στήριξης των νέων υλοποιεί η Peoplecert. «Με έμπνευση και πίστη στις ρίζες μας και στη μνήμη των διαπρεπών Δασκάλων μας, γεννήθηκε το 2023 το Πρόγραμμα Υποτροφιών της PeopleCert “Τιμώντας τους Κωνσταντινουπολίτες Δασκάλους μας”. Δίνοντας έμφαση στο πιο πολύτιμο κομμάτι της ελληνικής Ομογένειας –τη νεολαία μας– και με την αρωγή της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών (ΟΙΟΜΚΩ), επιβραβεύουμε και υποστηρίζουμε ταλαντούχους νέους φοιτητές με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, την Ιμβρο και την Τένεδο να συνεχίσουν τις μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές τους οπουδήποτε στον κόσμο. Παράλληλα τιμούμε αείμνηστους και διακεκριμένους καθηγητές της διασποράς που έχουνε αφήσει μόνιμο αποτύπωμα στους μαθητές τους και σε όλη την κοινότητα της Ομογένειας», αναφέρει η Peoplecert, που σημειώνει ότι το ειδικό βραβείο «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος», κατόπιν ευγενούς άδειας της ΑΘΠ Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, θα απονέμεται κάθε έτος από την επιτροπή υποτροφιών της PeopleCert σε έναν επιφανή Κωνσταντινουπολίτη για την πολύτιμη πολυετή προσφορά του στην Ομογένεια. Να σημειωθεί ότι έχει παραταθεί η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων συμμετοχής στις υποτροφίες της PeopleCert για φοιτητές με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, την Ιμβρο και την Τένεδο μέχρι την Κυριακή 31 Μαρτίου 2024.

την προώθηση ενός πιο βιώσιμου τρόπου ζωής και την κοινωνική ενδυνάμωση μέσω του Κοινωνικού Βιολογικού Λαχανόκηπου Πετρούπολης στοχεύει η συνεργασία που αναπτύσσουν η «Οργάνωση Γη» με τον Δήμο Πετρούπολης, έχοντας την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Περιφέρειας Αττικής.

Συγκεκριμένα, μέσω αυτής της συνεργασίας ένας εγκαταλελειμμένος δημόσιος χώρος μεταμορφώθηκε σε έναν γόνιμο κήπο που προσφέρει εκπαίδευση, υγιεινή τροφή, και δημιουργική διέξοδο στην κοινότητα.

Οπως αναφέρεται, ο Λαχανόκηπος αποτελεί ήδη ένα σημείο αναφοράς για την αστική βιολογική καλλιέργεια και τη βιώσιμη αγροδιατροφή, ενισχύοντας τη διατροφική αυτάρκεια των συμμετεχόντων, προάγοντας παράλληλα την επανασύνδεση μικρών και μεγάλων με τη γη.

Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, 40 οικογένειες έχουν δημιουργήσει μια κοινότητα που μαθαίνει και παράγει, συνεισφέροντας ταυτόχρονα στις τοπικές κοινωνικές δομές μέρος της συγκομιδής, ενώ σχολεία επισκέπτονται τον Λαχανόκηπο, όπου τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να μάθουν την αξία της σωστής διατροφής και τα οφέλη ενός πιο βιώσιμου τρόπου ζωής. Παράλληλα πραγματοποιούνται ανοιχτά προς το κοινό εργαστήρια βιωματικής εκπαίδευσης για την ανάπτυξη πράσινων δεξιοτήτων που αφορούν στην καθημερινότητα όλων. Το συγκεκριμένο μοντέλο έχει δυνατότητες αναπαραγωγής και σε άλλους δήμους, καθιστώντας το έτσι μια καλή πρακτική πράσινης πρωτοβουλίας για τον επιβαρυμένο αστικό ιστό των ελληνικών πόλεων.

«Η συνεργασία μεταξύ της “Οργάνωσης Γη”, του Δήμου Πετρούπολης, του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Περιφέρειας Αττικής αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα του πώς συνεργασίες μπορούν να ανθίσουν και να προσφέρουν αληθινές λύσεις για πιο βιώσιμες κοινότητες. Είμαστε υπερήφανοι για τον Κοινωνικό Βιολογικό Λαχανόκηπο Πετρούπολης, ένα έργο που επιβεβαιώνει τη δύναμη της κοινότητας και της επαφής με τη γη. Η ανανέωση της υποστήριξης και η προοπτική επέκτασης του μοντέλου σε άλλους δήμους μας γεμίζει με αισιοδοξία για το μέλλον», δήλωσε κατά την παρουσίαση της πρωτοβουλίας, πριν από λίγες εβδομάδες ο Αλέξης Γαληνός, γενικός διευθυντής της «Οργάνωσης Γη».

ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ

Ενας λαχανόκηπος «σχολείο»

για τη βιώσιμη ανάπτυξη

«Το Κοινωφελές Ιδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, επιδιώκοντας να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, υποστηρίζει την πρωτοβουλία του Κοινωνικού Βιολογικού Λαχανόκηπου που υλοποιείται από την Οργάνωση Γη στον Δήμο Πετρούπολης με σημαντικά κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη για την τοπική κοινότητα. Στο πλαίσιο της συμμετοχικής αυτής δράσης, οι κάτοικοι της Πετρούπολης έχουν τη δυνατότητα να εξοικειωθούν με την αστική καλλιέργεια μέσω βιωματικών εκπαιδευτικών εργαστηρίων, αναπτύσσοντας περιβαλλοντική συνείδηση και ενισχύοντας τους μεταξύ τους δεσμούς, ενώ παράλληλα αναβαθμίζεται η ποιότητα ζωής τους και η ταυτότητα της γειτονιάς. Η υποστήριξη της εν λόγω πρωτοβουλίας συνδέεται άμεσα με την ευρύτερη χρηματοδοτική στρατηγική του Ιδρύματος για την ενίσχυση κοινωνικά καινοτόμων δράσεων

που προάγουν την ενδυνάμωση

και κοινωνική ενσωμάτωση ευ-

Η «Οργάνωση Γη» με τον Δήμο Πετρούπολης, έχοντας την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Περιφέρειας Αττικής συνεργάστηκαν και μεταμόρφωσαν έναν δημόσιο και εγκαταλειμμένο χώρο σε έναν γόνιμο κήπο που προσφέρει δημιουργική διέξοδο στην κοινότητα

άλωτων ομάδων του πληθυσμού

και συμβάλουν στην άμβλυνση

των ανισοτήτων», σημείωσε η

Εύα Λιανού, γενική διευθύντρια του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση.

«Συγχαρητήρια για αυτή την καινοτόμο και εξαιρετική πρωτοβουλία, η οποία έχει τύχει μεγάλης αποδοχής από τους πολίτες της Πετρούπολης. Δίνει τη δυνατότητα σε μικρούς και μεγάλους να έρθουν σε άμεση επαφή με τη γη και να απολαύσουν όλα τα οφέλη από αυτή τη διαδικασία. Σημαντική είναι η συμμετοχή της “Οργάνωσης Γη” που έχει αγκαλιάσει αυτή τη δράση και με ρόλο ενεργό αναδεικνύει την επίδραση της φύσης στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων», δήλωσε από την πλευρά της η Αθανασία Παπασπύρου, περιφερειακή σύμβουλος Δυτικού Τομέα Αθηνών.

| 23-25 Μαρτίου 2024

ν αναμονή αποφάσεων είναι η αγορά σε σχέση με το πλαίσιο και τους κανόνες με τους οποίους θα λειτουργήσει το σύστημα «ανάκτησης», με συστήματα εγγυοδοσίας, μέσα από ξεχωριστά «ρεύματα», υλικών όπως το ΡΕΤ, το γυαλί, το χαρτί, που στη συνέχεια θα χρησιμοποιούνται στα προϊόντα συσκευασίας.

Η όλη «άσκηση» είναι κρίσιμη για την αλυσίδα αξίας που χτίζεται γύρω από την παραγωγή - διακίνηση και εμπορία σειράς προϊόντων, όπως νερά, αναψυκτικά, μπίρες κτλ, που χρησιμοποιούν ή, πιο σωστά, πρέπει να χρησιμοποιούν, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, τις σχετικές συσκευασίες με βάση το ανακυκλωμένο ΡΕΤ, αλουμίνιο κ.λπ. Να σημειωθεί ότι το νέο σύστημα ήταν να ξεκινήσει θεωρητικά τον Ιούλιο του 2023, πήρε αναβολή για τον Σεπτέμβριο και στη συνέχεια για το τέλος του 2023 και τώρα, ακόμη αναμένονται οι αποφάσεις.

Με βάση, δε, τις αρχές των συστημάτων εγγυοδοσίας, ή DRS όπως λέγονται, οι καταναλωτές θα πληρώνουν ένα αντίτιμο, π.χ., για το μπουκαλάκι ή μια συσκευασία που θα παίρνουν από σημεία λιανικής και στη συνέχεια θα παίρνουν τα χρήματά τους πίσω όταν επιστρέφουν την άδεια, πλέον, συσκευασία. Είναι προφανές ότι για να πετύχει ένα τέτοιο σύστημα θα πρέπει, όπως αναφέρεται, να διασφαλιστεί άριστος συντονισμός κι ένα επαρκές σύστημα εφοδιαστικής αλυσίδας, που λόγω της μορφολογίας της χώρας (νησιωτικότητα, ορεινοί όγκοι κτλ) αλλά και της ύπαρξης 120.000 σημείων πώλησης, είναι αρκετά δύσκολο και κοστοβόρο να χτιστεί. Ουσιαστικά είναι μια δύσκολη εξίσωση που απαιτεί συνεννόηση, συνέργειες αλλά και ανακλαστικά ώστε αφενός να μην υπάρξει κατακρήμνιση της ζήτησης αλλά και τήρηση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας και των στόχων για ανακύκλωση και ανάκτηση υλικών.

Τα στοιχήματα αφορούν, επιπλέον, και την ενεργοποίηση των καταναλωτών αλλά και τη διαμόρφωση μιας διαδικασίας επαρκούς και αξιόπιστης πρόσβασης των παράγωγών προϊόντων που θα εμπίπτουν στα διάφορα «ρεύματα» του συστήματος DRS, στο ανακυκλωμένο υλικό. Με βάση, πάντως, εκτιμήσεις της αγοράς, που εδώ και τρία χρόνια αναζητά λύση έχοντας προτείνει μια σειρά από ιδέες, οι τέσσερις άξονες του προβληματισμού έχουν να κάνουν με τα εξής:

1. Η μεγάλη επιβάρυνση στην τελική τιμή –10 λεπτά για τη συσκευασία των 0,5 ml και 15 λεπτά για τη συσκευασία του 1,5ml–, καθώς αν δεν ανακυκλώνεται η συσκευασία, τότε ο καταναλωτής θα επιβαρύνεται με

ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΓΓΥΟΔΟΣΙΑΣ

Μια δύσκολη εξίσωση

για την ανακύκλωση

ένα σημαντικό ποσό για ένα προϊόν που είναι ευαίσθητο ως προς τη σχέση ποιότητας - τιμής.

2. Ο συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων φορέων –που είναι πολλοί σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες– από το υπουργείο Περιβάλλοντος, τις εποπτικές αρχές, ΕΟΑΝ και την Τοπική Αυτοδιοίκηση μέχρι τους παραγωγούς νερών και αναψυκτικών και τους παραγωγούς φιαλών PET.

3. Η αποφυγή παραγόντων που μπορεί να οδηγήσουν σε παράνομες συμπεριφορές στην αγορά της ανακύκλωσης.

4. Η επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για χρήση ανακυκλωμένων πλαστικών που έχει θέσει η Ε.Ε. έως το 2030.

Να σημειωθεί ότι εδώ και χρόνια σύσσωμος σχεδόν ο κλάδος έχει προτείνει να υπάρχει ένα ενιαίο σύστημα τόσο για λόγους χωροταξίας (π.χ. υπάρχει δυσκολία σε χώρους σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε νησιά κ.α.) όσο και για λόγους οικονομίας.

Είναι ενδεικτικό ότι με βάση όσα έχει αναφέρει, π.χ., ο Σύνδεσμος Εταιρειών Ελληνικών Φυσικών Μεταλλικών Νερών (ΣΕΦΥΜΕΝ) υπάρχουν πετυχημένα μοντέλα για το σύστημα εγγυοδοσίας σε άλλες χώρες, ωστόσο δεν έχουν τον πολυκερματισμό της αγοράς όπως στην Ελλάδα. Επίσης, ο ΣΕΦΥΜΕΝ έχει αναφέρει

Αυτή η μεταβλητή είναι κρίσιμη για την αλυσίδα αξίας που χτίζεται γύρω από την παραγωγή - διακίνηση και εμπορία σειράς προϊόντων με βάση το ανακυκλωμένο ΡΕΤ

ότι σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων του ενός ΣΣΕΔ θα πρέπει να διασφαλίζονται υγιείς κανόνες ανταγωνισμού καθώς αποφεύγεται η προνομιακή λειτουργία ΣΣΕΔ, τα οποία θα μπορούσαν να καλύπτουν μόνο μεγάλες πόλεις και πελάτες (cherry picking) κατορθώνοντας εύκολη επίτευξη στόχων με χαμηλό έργο και κόστος.

Τέλος, όπως έχει αναφέρει, τα μη επιστρεφόμενα αντίτιμα εγγυοδοσίας θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και με αντικειμενικά κριτήρια για τη χρηματοδότηση και την επιτυχία του DRS στην Ελλάδα, έτσι ώστε να επιτευχθεί ταχύτερα ο στόχος συλλογής της χώρας, να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του/ των ΣΣΕΔ με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση των καταναλωτών και των εισφορών των επιχειρήσεων προς τα ΣΣΕΔ.

Στο μεταξύ, τη δέσμευση της ελληνικής βιομηχανίας πλαστικών να συμβάλει στην εκπλήρωση των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος τόνισαν και πάλι οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος (ΣΒΠΕ) στις 21 Νοεμβρίου στον «Δημόκριτο», στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου.

Για άλλη μια φορά τονίστηκε ότι η χρήση ανακυκλωμένου υλικού σε νέα προϊόντα άκαμπτης συσκευ-

ασίας, ο επανασχεδιασμός των συσκευασιών για να ανακυκλώνονται πιο εύκολα, οι καινοτομίες που εφαρμόζονται στις μονάδες μεταποίησης πλαστικών, τα νέα αποδοτικά μηχανήματα που μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα κατά τη διάρκεια της παραγωγής και εξοικονομούν πολύτιμη ενέργεια αποτελούν «άξονες» της παραγωγικής διαδικασίας του κλάδου. Η χρήση ανακυκλωμένου υλικού (Post-Consumer Recycled, PCR) στην άκαμπτη πλαστική συσκευασία βρίσκει ήδη εφαρμογή στην παραγωγή φιαλών PET και HDPE (πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας), με ποσοστό PCR από 25% έως 100%.

Οπως μάλιστα έχει αναφέρει ο αντιπρόεδρος του ΣΒΠΕ, Χαρίλαος Πανόπουλος, «η ελληνική βιομηχανία πλαστικών είναι πρωτοπόρος στην εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών και πρακτικών που συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια επενδύουμε σημαντικά σε νέες τεχνολογίες και εξοπλισμό που μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κλάδου μας. Παράλληλα, εργαζόμαστε για την ανάπτυξη νέων, επανασχεδιασμένων συσκευασιών που είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον και μπορούν να ανακυκλωθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν».

ΔΙΑΧΕΙΡIΣΗ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Μια αγορά σε πλήρη ανάπτυξη

Σε φάση ανάπτυξης μπαίνει η αλυσίδα αξίας γύρω από τη διαχείριση πλαστικών αποβλήτων, ένεκα της προσπάθειας για μετάβαση σε μια κυκλική διαχείριση των πρώτων υλών, τους αυστηρούς κανόνες χρήσης συσκευασιών αλλά και την προσπάθεια για καθαρότερο χερσαίο και θαλάσσιο περιβάλλον. Η όλη αγορά της διαχείρισης πλαστικών αποτιμήθηκε σε περίπου 34,30 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 και αναμένεται να φτάσει τα 44,30 δισεκατομμύρια έως το 2032, καταγράφοντας σύνθετο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 4,2% μεταξύ 2023 και 2032. Συγκεκριμένα, με βάση μελέτη της Custom Market Insights, η αγορά της Διαχείρισης Πλαστικών Αποβλήτων γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη λόγω των παγκόσμιων πολιτικών για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης. Με την αυξανόμενη συνειδητοποίηση των επιζήμιων επιπτώσεων των πλαστικών απορριμμάτων στα οικοσυστήματα, οι καινοτόμες λύσεις στη διαχείριση απορριμμάτων καθίστανται ζωτικής σημασίας για ένα βιώσιμο μέλλον, σύμφωνα με όσα αναφέρει η σχετική έρευνα.

Ωθηση, επίσης, στην αγορά δι-

αχείρισης πλαστικών αποβλήτων

δίνουν οι αυστηροί κανονισμοί και

πολιτικές παγκοσμίως που στοχεύουν στον περιορισμό της ρύπανσης

από πλαστικά, ενώ οι κυβερνήσεις

και οι περιβαλλοντικοί φορείς επιβάλλουν μέτρα που προωθούν την ανακύκλωση, τη μείωση των απορριμμάτων και την υπεύθυνη διάθεση, δημιουργώντας ευκαιρίες για προηγμένες τεχνολογίες διαχείρισης πλαστικών αποβλήτων. Η ανακύκλωση και η αποτελεσματική χρήση των πλαστικών αποβλήτων που οδηγούνται προς επανάχρηση αποκτούν εξέχουσα θέση, οδηγώντας την ανάπτυξη της αγοράς, καθώς οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές δίνουν προτεραιότητα σε πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον.

Καθοριστικό ρόλο παίζουν οι τεχνολογικές καινοτομίες όπως είναι τα προηγμένα συστήματα διαλογής, ενώ η αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με την πλαστική ρύπανση και η ατομική ευθύνη για τη διαχείριση των αποβλήτων τροφοδοτούν την επέκταση της αγοράς. Σε εταιρικό επίπεδο, οι επιχειρήσεις παγκοσμίως υιοθετούν πρωτοβουλίες εταιρικής βιωσιμότητας και η αποτελεσματική διαχείριση πλαστικών αποβλήτων

Αποτιμήθηκε σε περίπου 34,30 δισ. δολάρια το 2022 και αναμένεται να φτάσει τα 44,30 δισ. έως το 2032

αποτελεί βασικό τομέα εστίασης. Από την υιοθέτηση ανακυκλωμένων υλικών συσκευασίας έως την επένδυση σε συστήματα κλειστού βρόχου, οι επιχειρήσεις οδηγούν τη ζήτηση για καινοτόμες λύσεις διαχείρισης πλαστικών, ώστε να ευθυγραμμίζονται με τους περιβαλλοντικούς στόχους.

Να σημειωθεί ότι η κλιμακούμενη παγκόσμια παραγωγή πλαστικού ενισχύει την ανάγκη για ισχυρές στρατηγικές διαχείρισης απορριμμάτων. Η διαχείριση πλαστικών γίνεται αναπόσπαστο μέρος του μετριασμού των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της παραγωγής πλαστικών, διασφαλίζοντας την υπεύθυνη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Επίσης ο αντίκτυπος των πλαστικών αποβλήτων στους ωκεανούς και στη θαλάσσια ζωή εντείνει την επείγουσα ανάγκη για αποτελεσματική διαχείριση των απορριμμάτων. Η αγορά της Διαχείρισης Πλαστικών Αποβλήτων αντιμετωπίζει αυτή την ανησυχία αναπτύσσοντας τεχνολογίες και συστήματα για την πρόληψη της διαρροής πλαστικών σε υδάτινα σώματα, υποστηρίζοντας τις παγκόσμιες προσπάθειες για τη διατήρηση των ωκεανών.

Οσον αφορά τα μερίδια αγοράς, η Βόρεια Αμερική πρωτοπορεί στην υιοθέτηση ολοκληρωμένων πρακτικών διαχείρισης πλαστικών, με γνώμονα τους αυστηρούς κανονισμούς, την προηγμένη υποδομή διαχείρισης και την ευαισθητοποίηση του κοινού. Παράγοντες που οδηγούν την ανάπτυξη είναι οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες, οι εταιρικές δεσμεύσεις βιωσιμότητας και οι τεχνολογικές εξελίξεις.

Ακολουθεί η Ευρώπη, η οποία δίνει έμφαση στην κυκλική οικονομία και τη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων, με ισχυρές υποδομές ανακύκλωσης και πρωτοβουλίες για τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικό. Οι οδηγίες της Ε.Ε., οι εθνικές πολιτικές διαχείρισης αποβλήτων και οι συνεργασίες μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αγοράς διαχείρισης πλαστικών στην Ευρώπη. Ομοίως και η περιοχή Ασίας - Ειρηνικού γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη στην αγορά διαχείρισης πλαστικών απορριμμάτων, λόγω της αυξανόμενης κατανάλωσης πλαστικών, της αστικοποίησης και της αυξανόμενης ευαισθητοποίησης για περιβαλλοντικά ζητήματα.