Ομιλία του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στο Φόρουμ των Παρισίων για την Ειρήνη
Το 1910 είχαμε σχεδόν 40 χρόνια από το τέλος του τελευταίου γαλλογερμανικού πολέμου. Είχαμε σχεδόν 40 χρόνια όπου η Ευρώπη και η ειρήνη και ιδίως τα τελευταία χρόνια ήταν χρόνια ευημερίας, οικονομικής ανόδου, ήταν η λεγόμενη Belle Epoque και κανείς στην Ευρώπη δεν πίστευε ότι ο πόλεμος θα ξαναγυρίσει. Τότε, λοιπόν, ο Νόρμαν Έιντζελ, έγραψε το περίφημο βιβλίο του, La grande illusion, η Μεγάλη Χίμαιρα στα ελληνικά, όπου προσπάθησε να περιγράψει, να εξηγήσει για ποιο λόγο ποτέ στην Ευρώπη δεν θα ξαναδούμε πόλεμο. Λίγες ημέρες μετά, λίγους μήνες μετά, εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες ρίχνονταν στη μάχη. Και λίγα χρόνια μετά είχαμε την απώλεια εκατομμυρίων ψυχών στο κέντρο της Ευρώπης και σε όλο τον κόσμο. Το 1937, στο μεσοπόλεμο, ένας μεγάλος σκηνοθέτης, ο Ζαν Ρενουάρ, έφτιαξε αυτή την καταπληκτική ταινία, την ομότιτλη ταινία. Είναι μια από τις πιο σημαντικές αντιπολεμικές ταινίες και σε κάποια στιγμή ο υπολοχαγός Μαρεσάλ λέει στον Ρόσενταλ: «Πρέπει, επιτέλους, να τελειώνουμε με αυτόν τον αναθεματισμένο τον πόλεμο. Πρέπει να είναι ο τελευταίος», για να πάρει την απάντηση από τον Ρόσενταλ: «Μα τι ψευδαίσθηση». Και πράγματι, λίγα χρόνια αργότερα, επιβεβαιώθηκε ότι ήταν ψευδαίσθηση ότι δεν θα υπάρξει νέος πόλεμος στην Ευρώπη. Και η ψευδαίσθηση αυτή κατέρρευσε οριστικά, όταν πρωταγωνιστές της ιστορίας έγιναν ηγέτες, όπως ο Χίτλερ, ο Μουσολίνι, ο Φράνκο. Αν υπάρχει μια περίοδος από την οποία μπορούμε να βγάλουμε σημαντικά διδάγματα για τα λάθη και τις παγίδες που πρέπει να αποφύγουμε, αναμφίβολα αυτή η περίοδος είναι ο Μεσοπόλεμος. Με την έννοια ότι ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, όχι μόνον έληξε με την ήττα του ναζισμού και του φασισμού, αλλά αποτέλεσε και την αφετηρία της αναγέννησης της Ευρώπης. Η Ευρώπη χτίστηκε ξανά σε γερά κοινωνικά θεμέλια, στην προστασία της εργασίας, την ισότητα των δύο φύλων, στην αναβάθμιση των υποδομών και των δικτύων, στην ειρήνη και τη συνεργασία ανάμεσα στους λαούς. Δεν έγινε το ίδιο, όμως, μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν θελήσουμε, λοιπόν, να συγκρίνουμε την περίοδο μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με τη σημερινή περίοδο, πολύ μεγάλες διαφορές υπάρχουν, δεν υπάρχει αμφιβολία. Ωστόσο, πρέπει να δούμε ότι οι αιτίες που οδήγησαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εξαθλίωση, οι μεγάλες ανισότητες, μια συμφωνία τότε που ήταν ατιμωτική γι’ αυτούς που οδηγήθηκαν εύκολα στη ρητορική του φασισμού, θα δούμε λοιπόν, ότι υπάρχουν συγκρίσεις, τις οποίες πρέπει να τις λάβουμε πάρα πολύ σοβαρά υπόψη μας. Σήμερα, λοιπόν, ζούμε σε έναν κόσμο, που γεννά ανισότητες. Αυτός είναι ο λόγος, πράγματι, που έρχονται κατά εκατομμύρια μετανάστες στην Ευρώπη. Οι ανισότητες ανάμεσα στον αναπτυγμένο και τον τρίτο κόσμο. Αλλά και μέσα στην Ευρώπη ζούμε μεγάλες ανισότητες. Η χώρα μου, η Ελλάδα, στην καρδιά της Ευρώπης, εν τούτοις από το 2010 μέχρι το 2015, υφιστάμενη ένα πρωτοφανές πρόγραμμα λιτότητας, έχασε το ¼ του εθνικού της πλούτου μέσα σε λίγα χρόνια και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν συμβαίνει εύκολα σε καιρό ειρήνης. Και βεβαίως, παρόμοιες πολιτικές, στο όνομα της ανταγωνιστικότητας, της ανάπτυξης, του κοινού νομίσματος, που βεβαίως είναι μια πολύ μεγάλη κατάκτηση στην Ευρώπη, έχουν υποστεί κυρίως οι λαοί του Νότου. Αλλά, θα έλεγε κανείς, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί, τα μεσαία και τα χαμηλά στρώματα, ο κόσμος της εργασίας, οι νέες και οι νέοι, έχουν κληθεί να πληρώσουν τις συνέπειες μιας κρίσης οικονομικής, την οποία προκάλεσε η ανευθυνότητα των πολιτικών ηγεσιών και η ασυδοσία των χρηματοπιστωτικών ελίτ.