Mensen en problematiek - Verwerkingsopdrachten

Page 1

MENSENENPROBLEMATIEK

VERWERKINGSOPDRACHTEN

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs

info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

Auteur(s):

Inhoudelijkeredactie:

Titel:Mensenenproblematiek

ISBN:97890372 druk/oplage

Bronvermelding:

©BoomBeroepsonderwijs|Boom

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuit dezeuitgavewordenverveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerd gegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormofopenigewijze,hetzij elektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveis toegestaanopgrondvanartikel16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijk verschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uitdezeuitgavein bijvoorbeeldeen(digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvan artikel16,Auteurswet1912)kanmenzichwendentotStichtingUitgeversorganisatie voorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp,www.stichting-uvo.nl).

PREVIEWVERSIE

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijke bepalingen.Degenendiedesondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden, kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanen akkoordtegaanmetdespecifiekeproductvoorwaardenenalgemenevoorwaarden vanBoomBeroepsonderwijs,tevindenopwww.boomberoepsonderwijs.nl.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

COPYRIGHTBOOM
PREVIEWVERSIE INHOUD 6 Mensenvan0-100 1 7 Opwarmenenoriënteren 1.1 8 Wetenenbegrijpen 1.2 22 Analyserenentoepassen 1.3 25 Verdiepenencreëren 1.4 31 Evaluerenenreflecteren 1.5 34 Mensenmeteenmigratieachtergrond 2 35 Opwarmenenoriënteren 2.1 36 Wetenenbegrijpen 2.2 41 Analyserenentoepassen 2.3 44 Verdiepenencreëren 2.4 47 Evaluerenenreflecteren 2.5 49 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitieve stoornis 3 50 Opwarmenenoriënteren 3.1 51 Wetenenbegrijpen 3.2 58 Analyserenentoepassen 3.3 62 Verdiepenencreëren 3.4 67 Evaluerenenreflecteren 3.5 70 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitieve stoornis 4 71 Opwarmenenoriënteren 4.1 72 Wetenenbegrijpen 4.2 80 Analyserenentoepassen 4.3 83 Verdiepenencreëren 4.4 87 Evaluerenenreflecteren 4.5 90 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma 5 91 Opwarmenenoriënteren 5.1 92 Wetenenbegrijpen 5.2 101 Analyserenentoepassen 5.3 105 Verdiepenencreëren 5.4 110 Evaluerenenreflecteren 5.5 113 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis 6 114 Opwarmenenoriënteren 6.1 115 Wetenenbegrijpen 6.2 123 Analyserenentoepassen 6.3 129 Verdiepenencreëren 6.4 3 COPYRIGHTBOOM
ZONDER
BEROEPSONDERWIJS
BEELDREDACTIE

BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE 131 Evaluerenenreflecteren 6.5 135 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie 7 136 Opwarmenenoriënteren 7.1 137 Wetenenbegrijpen 7.2 147 Analyserenentoepassen 7.3 151 Verdiepenencreëren 7.4 154 Evaluerenenreflecteren 7.5 157 Mensenmetverslavingsproblematiek 8 158 Opwarmenenoriënteren 8.1 159 Wetenenbegrijpen 8.2 167 Analyserenentoepassen 8.3 171 Verdiepenencreëren 8.4 175 Evaluerenenreflecteren 8.5 177 Dak-enthuislozemensen 9 178 Opwarmenenoriënteren 9.1 179 Wetenenbegrijpen 9.2 188 Analyserenentoepassen 9.3 191 Verdiepenencreëren 9.4 195 Evaluerenenreflecteren 9.5 197 Woonproblematiek 10 198 Opwarmenenoriënteren 10.1 200 Wetenenbegrijpen 10.2 206 Analyserenentoepassen 10.3 210 Verdiepenencreëren 10.4 213 Evaluerenenreflecteren 10.5 216 Gezinsproblematiek 11 217 Opwarmenenoriënteren 11.1 219 Wetenenbegrijpen 11.2 226 Analyserenentoepassen 11.3 231 Verdiepenencreëren 11.4 234 Evaluerenenreflecteren 11.5 236 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik 12 237 Opwarmenenoriënteren 12.1 238 Wetenenbegrijpen 12.2 247 Analyserenentoepassen 12.3 253 Verdiepenencreëren 12.4 259 Evaluerenenreflecteren 12.5 4 COPYRIGHTBOOM
ZONDER
BEROEPSONDERWIJS
PREVIEWVERSIE 262 Gedragsproblematiekencriminaliteit 13 263 Opwarmenenoriënteren 13.1 264 Wetenenbegrijpen 13.2 271 Analyserenentoepassen 13.3 275 Verdiepenencreëren 13.4 278 Evaluerenenreflecteren 13.5 280 Socialeproblematiek 14 281 Opwarmenenoriënteren 14.1 282 Wetenenbegrijpen 14.2 289 Analyserenentoepassen 14.3 293 Verdiepenencreëren 14.4 296 Evaluerenenreflecteren 14.5 299 Armoede 15 300 Opwarmenenoriënteren 15.1 301 Wetenenbegrijpen 15.2 310 Analyserenentoepassen 15.3 313 Verdiepenencreëren 15.4 315 Evaluerenenreflecteren 15.5 317 Laaggeletterdheid 16 318 Opwarmenenoriënteren 16.1 319 Wetenenbegrijpen 16.2 325 Analyserenentoepassen 16.3 329 Verdiepenencreëren 16.4 331 Evaluerenenreflecteren 16.5 333 Laaggeletterdheid 17 334 Opwarmenenoriënteren 17.1 335 Wetenenbegrijpen 17.2 338 Analyserenentoepassen 17.3 341 Verdiepenencreëren 17.4 343 Evaluerenenreflecteren 17.5 345 Diversiteit 18 346 Opwarmenenoriënteren 18.1 347 Wetenenbegrijpen 18.2 354 Analyserenentoepassen 18.3 358 Verdiepenencreëren 18.4 360 Evaluerenenreflecteren 18.5 362 Index 5 COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER
BEELDREDACTIE

Mensenvan0-100

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Allemensenzijnuniekendoorlopenhuneigenlevenopeenmanierdiebijhenpast. Tochzijnerenkeleovereenkomsten.Zoleertiedereeneenkeerfietsen,verlatenvrijwel allemensenooithetouderlijkhuisentredenophogereleeftijdouderdomsklachten op.Voordesociaalwerkerishetvanbelangomopdehoogtetezijnvande ontwikkelingenenveranderingendiezichiniederelevensfasebijallemensen voordoen,zodathijzijnondersteuningdaaropkanaanpassen.

PREVIEWVERSIE Thema1

Stelling

Alssociaalwerkerwerkjevooralmetvolwassenen.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jebeschrijftdeverschillendelevensfasen.

6

• Jezetperlevensfasedecognitieve,persoonlijkheids-,sociale,emotioneleen fysiekeontwikkelinguiteen.

• Jegeeftaanwattypischegedragingenenkenmerkenzijnbinneneenbepaalde levensfase.

• Jegeeftopbasisvandegemiddeldeontwikkelingaanwanneerdeontwikkeling vaneenpersoonafwijkt.

• Jezetderolvandesociaalwerkeruiteenbijdeverschillendeontwikkelingsfasen vandemens.

1.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Vooralvolwassenen

Indezeopdrachtverdiepjejeindestelling:'Alssociaalwerkerwerkjevooralmet volwassenen.'Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Denknaoverdestelling:'Alssociaalwerkerwerkjevooralmetvolwassenen.'

Noteer,individueel,situatieswaarbijofwaarvanjedenktdatdezestellingklopt. Ofbedenkargumentenvoordestelling.

b. Noteer,individueel,situatieswaarbijofwaarvanjedenktdatdezestellingniet klopt.Ofbedenkargumententegendestelling.

c. Bespreekwatjullieindividueelgenoteerdhebbenindegroepenkomsamentot conclusies.Hoerelevantishetomkennistehebbenvanmensenvanalleleeftijden?

Opdracht2 Van0totdood

Indezeopdrachtmaakjeeentijdlijn.Doedezeopdrachtmetdegroep.

Stappenplan:Digitaletijdlijnmaken

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Vormgroepjesvanvierstudenten.

b. PlaktweeA4'tjesindebreedteaanelkaar,zodatjeeenlangstukpapierkrijgt. Tekeninhetmiddeneenlangelijnoverhetpapier.Zethelemaalaandelinkerkant vandelijneen‘0’enhelemaalaanderechterkanthetwoord‘dood’.

Maakdetijdlijneventueelonlinemetbehulpvanhetstappenplan.

PREVIEWVERSIE
7 Thema1 Mensenvan0-100 COPYRIGHTBOOM

c. Maakeentijdlijn.Zorgerdusvoordatertussen‘0’en‘dood’verschillendeleeftijden komentestaan,bijvoorbeeldinstapjesvan5.

d. Kiestienwillekeurigeleeftijdenuitenmaakhiereenkleinetekeningbij.Bij0teken jebijvoorbeeldeenbaby,eenflesofeenspeen,bij90eenouderemanofvrouw metbijvoorbeeldeenwandelstok.Opdezemanierziejegelijkdatheteentijdlijn isvoorhetleven.

e. Bedenknuwelkemijlpalenmensenbehalenenwelkeveranderingenen ontwikkelingenzichvoordoentijdenshetleven.Probeererhiervanminimaaltwaalf tebedenken.

f. Noteerjulliebevindingenuitdevorigeopdrachtopdetijdlijn.Alsjulliebijvoorbeeld hebbenbedachtdatkinderenrondeenbepaaldeleeftijdlerenlopen,noteerjedat bijdiespecifiekeleeftijd.

g. Vergelijkjullietijdlijnnaafloopmetdievandeanderegroepjes.Bespreekde verschillenenovereenkomsten.

h. Bespreekdeopdrachtmetdehelegroepna.Onderstaandevragenkunnendaarbij helpen:

• Welkemijlpalen,veranderingenofontwikkelingenhaddendemeestegroepjes genoteerd?

• Waserookeenmijlpaal,veranderingofontwikkelingdieslechtsééngroepje hadbedacht?Watvindtderestvandegroepdaarvan?

• Rondwelkeleeftijd(en)doenzichdemeestemijlpalen,veranderingenof ontwikkelingenvoor?

• Enrondwelkeleeftijdlijkternietzoveeltegebeuren?

1.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Indebaarmoeder

Leven,endusontwikkeling,ontstaatzodradeconceptieheeftplaatsgevonden.Maak onderstaandeopdrachtenoverdezeprenataleperiode.Doeditindividueel.

a. Welkeffectkanalcoholgebruikvandemoedertijdensdezwangerschapophaar kindhebben?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

verhoogdekansopeenverstandelijkebeperking verhoogdekansopepileptischeaanvallen verhoogdekansoponderontwikkeldeledematen

b. Welkeomgevingsfactorisalschadelijkvoordateenvrouwzwangerraakt,doordat dezezorgtvoorerfelijkemutatiesvandeei-enzaadcellen?

PREVIEWVERSIE
8
COPYRIGHTBOOM

ondervoeding drugs

röntgenstralen

c. Watzijnteratogeneeffecten?

d. Legineigenwoordenuithoehetkomtdatmensendoorgaansgeenkopiezijnvan hunbroerofzus.

e. HoeontstaatFAS?

Doordatdemoedertijdensdezwangerschapalcoholgebruikt.

Doordatdemoedertijdensdezwangerschaprookt.

Doordateenvrouwophogeleeftijdzwangerisgeraakt.

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Zelfseenzeerminimaleinnamevanalcoholisalschadelijkvoorhetongeboren kindenkanleidentoteenaantalafwijkingenbijhetkind.' juist onjuist

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Hoejongereenmoeder,hoegroterdekansopeengezondkind.' juist onjuist

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Stressbijdemoederheeftinvloedophetongeborenkind.' juist onjuist

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

i. Medicijngebruikvandemoederverhoogtdekansopeenopenruggetje(spina bifida)enonvolgroeidehersenen(anencefalie). juist onjuist

j. Welkeffectheeftsigarettenrookopeenongeborenkind?

9 Thema1 Mensenvan0-100
COPYRIGHTBOOM

k. Welkerolkaneensociaalwerkerspelen,wanneerhijmettoekomstigeouderste makenkrijgt?

Opdracht4 Opdewereld

Eenbabykomthulpeloosterwereld,hijkanimmersnognietlopen,pratenofzichzelf opdeeenofanderemanierreddenindezewereld.Tochontwikkelthijzichsnel.Maak onderstaandeopdrachtenoverdebabytijd.Doeditindividueel.

a. Koppeldeverschillendefasenwaarineenbabyvan0tot12maandenverkeertaan dejuisteaanvangsleeftijd.

Leeftijd Stadium

vanaf3maanden kruip-enoptrekstadium

vanaf6maanden kijkstadium

vanaf0maanden grijpstadium

vanaf9maanden zitstadium

b. Geefeendefinitievandevolgendebegrippen:

• hechtingsrelatie

• gehechtheidsgedrag

• hechtingspersoon

• scheidingsangst

• vreemdelingenangst.

c. Geefeenvoorbeeldvaneenreflex.

PREVIEWVERSIE

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

'Vanaf2maandengaateenbabygeluidenenklankenmaken,zoals‘uu’en‘aa’.' juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Objectpermanentiehoudtindatbaby’sgaanbeseffendatmensenofobjecten blijvenbestaan,ookalverdwijnenzeuithetgezichtsveld.'

10 COPYRIGHTBOOM

juist onjuist

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Vanaf4maandengaateenbabydoelbewusthandelen.' juist onjuist

g. Watwordtbedoeldmetdebrabbelfase?

h. Watwordtbedoeldmetjointattention?

i. Welkehandelingsadviezenkunjeopvolgenomhetshakenbaby-syndroomte voorkomen?

Opdracht5 Dewereldontdekken

Nadebabytijdnoemjeeenkindvan1tot2jaareendreumes.Dewereldvaneen dreumeswordtlangzaamaansteedsgroter,omdathijsteedsmeermogelijkheden krijgt.Maakonderstaandeopdrachtenoverdedreumes.Doeditindividueel.

a. Noteerallemijlpalenhorendebijdedreumestijd.

b. Hoekomthetdatdreumeseninstaatzijnomtedoenalsof?

PREVIEWVERSIE

c. Hoeveelwoordenkaneendreumesvanrondde18maandenongeveeruitspreken?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Omwelkeredenzaleeneerstewoordjevaneenkindnooitietszijnzoals‘winkel’, ‘straks’of‘garage’?

e. Watkunjestellenoverdereceptieveenexpressievevocabulairevaneenkind?

11 Thema1 Mensenvan0-100

f. Plaatsdejuisteuitlegbijdebegrippen.

identificatie

proceswaarbijjevaardighedenen gedragaanleert,zodatjejekunt gedragenenhandhaveninde maatschappij

netzowillenzijnalsdegenedieje nadoet imitatie

socialisatie

regelsuitjezelfopvolgen

hetgedragvaniemanduitje omgevingnadoen internaliseren

g. Geefeenvoorbeeldvanbedoeldesocialisatie.

h. Welksoortopvoedinglevertdoorgaanshetbesteresultaatop?Leguit.

i. Totwelkeleeftijdongeveerishechtingnogtebeïnvloeden?

2jaar

4jaar

6jaar

8jaar

Opdracht6 Driftig

PREVIEWVERSIE

Eenpeuterkrijgtersteedsmeercognitieveenfysiekemogelijkhedenbij.Maaralshij zijnzinnietkrijgt,kanhijineendriftbuibelanden.Maakonderstaandevragenover depeutertijd.Doeditindividueel. a. Vuldejuistewoordeninopdelegeplekken.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

1. Peutersmakennogveel .Zolopenfantasieen werkelijkheidnogweleensdoorelkaarheen.

2. Peutersgaansteedsmeervragenstellen.Datbegintbijvragenals: ‘ ?’

3. Peutersgaanherinneringenaanmaken.Vanaf jaar weeteenkindalheelgoedwathetbijvoorbeelddieochtendheeftgedaan.

12 COPYRIGHTBOOM

4. Nadetweewoordfaseindedreumestijdkomteenpeuterinde .

5. Defasewaarinpeutersmeerderedriftbuienhebben,wordtookwelde genoemd.

6. Depeuterleertdoorsamentespelenbelangrijkesocialevaardigheden,zoals enopjebeurtwachten.

7. Meestaliseendriftbuihetgevolgvaneenverbodvandeouders.Omdatde peutergraag is,komthijhiertegeninopstand.

b. Welkeuitspraakpastgoedbijeenpeuter?

‘Ikwilnietdatpapaweggaat.’

‘Papanietweg.’

‘Papaweg!’

c. Waartoeiseenpeuter,motorischgezien,instaat? zonderzijwieltjesfietsen eenmensenfiguurtekenen eenvoudigekledingaan-enuittrekken

d. Hoekomthetdateenpeuterzijnoudersmindergaatopeisen?

Hijweetnudathijeenzelfstandigepersoonis.

Hijheeftbroertjes/zusjesdieookaandachtnodighebben.

Hijkanzichzelfbetervermaken.

e. Watiseensymbiotischerelatie?Omschrijfookdeoorzaakengevolgenervan.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Watkunjeoudersadviserenwanneerzijmoeitehebbenmethetopstandigeof niet-luisterendegedragvaneenpeuter?

Opdracht7 Naardebasisschool

Vanaf4jaargaanNederlandsekinderennaardebasisschool.Zebeginnenalskleuter (4tot6jaar)enstromenvervolgensdoornaardeonderbouwvandebasisschool.Maak onderstaandevragenoverjongebasisschoolkinderen.Doeditindividueel.

PREVIEWVERSIE
13 Thema1 Mensenvan0-100
COPYRIGHTBOOM

a. Welkeuitspraakpastbijeenkleuter?

‘Ikkantekenen,touwtjespringenendansen.’

‘Ikbeneenjongen,ikben5jaarenikhebzwarthaar.’

‘Ikbengoedinrekenenengym,maarLisakanbetervlechten.’

b. Rondwelkeleeftijdgaanjongebasisschoolkinderenmeerrealistischeverklaringen zoekenvanwatzeomzichheenzien?

rond4jaar

rond5jaar

rond7jaar

c. Watkunjestellenovervriendschappenonderjongebasisschoolkinderen?

Jongebasisschoolkinderenhebbenoppervlakkigecontactenenwisselenhet enevriendjegemakkelijkinvoorhetanderevriendje.

Jongebasisschoolkinderenhebbenalbesefvanwederkerigheidenzullenop hun(kinderlijke)manierinvesterenineenvriendschap.

Jongebasisschoolkinderenwillengraagbijeenvriendengroephoren,alkunnen leeftijdsgenoteneenslechteinvloedhebben.

d. Hoekomthetdatkinderenvaneenjaarof7socialerzijndankinderenvan5jaar?

Op7-jarigeleeftijddenkenkinderenminderegocentrischdanop5-jarigeleeftijd.

Op7-jarigeleeftijdhebbenkinderenempathieontwikkeld,op5-jarigeleeftijd nogniet.

Op7-jarigeleeftijdvindenergeendriftbuienmeerplaats,op5-jarigeleeftijd nogwel.

e. Welkeproblemenkunnenzichopenbarenindekleutertijdeneersteschooljaren? Geefookaanhoedatkomt.

f. Omwelkeredenissignalerenvanmogelijkaanwezigeproblematiekvanbelang bijkinderentussende4-8jaar?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht8 Vriendschappenenzelfbeeld

Eenouderbasisschoolkindistussende8en12jaar.Beantwoordonderstaandevragen overdezefase.Doeditindividueel.

a. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE
14 COPYRIGHTBOOM

'Rondde8jaarkunnenbasisschoolkinderenzichabstracte(niet-tastbare)en hypothetische(alsof-)situatiesvoorstellen.'

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?Motiveerjeantwoord.

'Ouderebasisschoolkinderenhoudenzichaanopgestelderegelsomdatzegeen strafwillenvanhunoudersofleerkracht.'

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?Motiveerjeantwoord.

'Eenouderbasisschoolkindkaneenpositiefzelfbeeldopbouwen,ondanksdathet kindbeseftdathettekortkomingenheeftopbepaaldegebieden.'

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?Motiveerjeantwoord.

'Ouderebasisschoolkinderenkunnenspecifiekevoorkeurenvoorvriendschappen, persoonlijkheidskenmerkeneneigenschappenvananderengaanmeewegenom tebepalenofeenvriendschapwordtaangegaan.'

PREVIEWVERSIE

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?Motiveerjeantwoord.

'Ouderebasisschoolkinderenvindenhetprimadatanderenheninhunblootje zien,zoalsleeftijdsgenotenofouders.'

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

15 Thema1 Mensenvan0-100

f. Welkeontwikkelingsstoornissenenproblemenkunnengaanopvallenbijkinderen tussende8en12jaar?Geefeenopsommingenlichtdestoornissenkorttoe.

Opdracht9 Puberen

Tijdensdepubertijdkomenkinderenindepuberteit.Beantwoordonderstaande vragenoverdezeperiode.Doeditindividueel.

a. Opwelkeleeftijdkomenkinderengemiddeldgenomenindepuberteit?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Hoekomthetdatkinderenindepuberteitvakernegatievegevoelenservaren?

c. Waartoeiseenpuberinstaatalshetgaatomzijnmaniervandenken?

d. Welkecognitievebeperkingenzijnkenmerkendvoordepuberteit?

e. Waarmeehoudteenpuber,integenstellingtoteenbasisschoolkind,rekening wanneerhijmorelebeslissingenneemt?

f. Beschrijfdeeerstetweefasenvanhetindividualisatieprocesineigenwoorden.

g. Watkunjestellenovervriendschappenindepubertijd?

PREVIEWVERSIE

h. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek. Oudersvanpubersvindenhetsomslastigomhunkind telaten.Maarditiswelnodig,zodatdepuberzijneigenwegkanvinden.Eenpuber zetzichinzo'ngevalveelheftigeraf.Ditkanleidentothoogoplopende .Issommigegevallenzaldepuberzelfs vanhuis.Jekuntdanzorgdragenvoorde vandepuber,doortezoekennaarnoodopvang. Bijvoorbeeldbijfamilieofvriendenvandepuber.Alsdatnietlukt,kunje,samen metdepuber,de benaderen.

16

Opdracht10 Nogniethelemaalvolwassen

Nederlandsejongerenzijnnadepubertijdnognietgelijkvolwassen,maarhebbende vrijheidomopzoektegaannaarwiezezijn,voordatzehetverantwoordelijke, volwassenleveninstappen.Maak,individueel,onderstaandeopdrachtenoverde adolescentiefase.

a. Welkeproblemenkomenverhoudingsgewijshetvaakstvoortijdensde adolescentiefase? pesten tienerzwangerschappen seksueelgeweld taalachterstand middelenmisbruik

b. Welkepsychischeproblemenkunnenzichopenbarentijdensdeadolescentiefase?

c. Watwordtverstaanondermetacognitie?

d. Hoemaakteenadolescentdejuistebeslissing?

Hijkijktnaardeledenvandegroepwaartoehijbehoortenhunbelangen.

Hijisbangvoorstrafenzaldatwillenvoorkomen.

Hijweegthetbelangvandemaatschappijmee.

e. Omschrijfhoehetindividualisatieprocesverderverlooptindeadolescentiefase.

f. Hoeontwikkelteenadolescenteeneigenidentiteit?

PREVIEWVERSIE

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

'Demeestemensenbelevenhuneerstekeer(geslachtsgemeenschap)rondhun 17e.' juist onjuist

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Erissprakevaneengeslaagdeidentiteitsontwikkelingwanneerdeadolescent eerstverbintenissenaangaatenvervolgenshiermeeexperimenteert.'

17 Thema1 Mensenvan0-100 COPYRIGHTBOOM

juist onjuist

i. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenvriendengroepkanzoweleenpositievealsnegatieveinvloedhebbenopeen adolescent.' juist onjuist

j. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Heftigeemotiesnementijdensdeadolescentiefasetoe.' juist onjuist

Opdracht11 Rolveranderingenenverantwoordelijkheden

Ookjongvolwassenengroeieninveelopzichtennogdoor.Nadeadolescentiefaseben jenognietaf,zoalsvaakwelwordtgedacht.Een23-jarigeverschiltimmersinvele opzichtenvaneen68-jarige,ookalvallenzebeidenindecategorievolwassen. Beantwoordonderstaandevragenoverdejongvolwassenheid.Doeditindividueel.

a. Welkecognitieveontwikkelingkanzichvoordoentijdensdejongvolwassenheid?

BEROEPSONDERWIJS

Eenjongvolwasseneleertnatedenkenoverheteigencognitievefunctioneren. Eenjongvolwasseneleerthypothetischteredenerenenalsof-situatieste begrijpen.

Eenjongvolwasseneleertterelativerenennuchtertegendingenaantekijken.

b. Welkevandevolgendeuitsprakenoverdeberoepsrolvanjongvolwassenenis juist?

ZONDER BEELDREDACTIE

Jongvolwassenenlatenhunpersoonlijkheidvaaktenkostegaanvanhun beroepsrolenzijndaardoorbijontslagvaakwanhopig. Jongvolwassenensettelenzichinhunberoep,werkenfulltimeenzettenzich vollediginvooreencarrièreomdatzeoveralpromotiekansenzien. Jongvolwassenenhebbenvaakeentijdelijkebaandienognietaltijdpastbij hunopleidingsniveauofinteresses.

c. Vanafwelkeleeftijdnoemjeiemandeenjongvolwassene?

vanafhet18elevensjaar vanafhet21elevensjaar vanafhet23elevensjaar

PREVIEWVERSIE
18 COPYRIGHTBOOM

d. Geefpuntgewijsaanwelkeproblemenerkunnenontstaantijdensde jongvolwassenheid.Lichtzekorttoe.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Watkunjealssociaalwerkerdoenwanneereenjongvolwassenetegenproblemen aanloopt?

f. Welkeveranderingenvindeneriniemandslevenplaatswanneererkinderen komen?

g. Wanneerwordendemeestevriendschappenaangegaan?

h. Watkunjestellenoverdeconditionelestaatvanhetlichaamvanjongvolwassenen?

Opdracht12 Tropenjaren

Demiddenvolwassenheidwordtvaakgezienalseenvandedrukste,maarookeen vandegelukkigstelevensfasen.Indezeopdrachtmaakjeeenmindmapvande middenvolwassenheid.Doeditindividueel.

Stappenplan:Mindmapmaken

a. Maakeenmindmapvandemiddenvolwassenheid,waarinallerelevante ontwikkelingenterugkomen.

PREVIEWVERSIE

b. Watiseentypischprobleemvandemiddenvolwassenheid?Verklaarhoedatkomt.

Opdracht13 Afbouwenenvrijetijd

Laatvolwassenenbouwenhunlevengeleidelijkaanaf.Eventueelaanwezigekinderen hebbenhetouderlijkhuisverlatenendepensioneringkomtinzicht.Maak onderstaandeopdrachtenoverdelatevolwassenheid.Doeditindividueel.

a. Welkeopvallendeveranderingenvindenplaatsindelaatvolwassenheid?

19 Thema1 Mensenvan0-100

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Decognitievevermogensgaanplotselingachteruitzodraiemandeen laatvolwassenewordt.'

juist onjuist

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Demeestevolwassenenzullensprongenmakenalshetgaatomdemorele ontwikkelingenandersgaandenkendantoenzeeenadolescentwaren.'

juist onjuist

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Werkgeversvindenouderenvaakteduurofzevrezendathunwerktempotrager is,waardoorzemindersnelwordenaangenomen.'

juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Doordatdevrouwelijkehormoonproductierondde60tot65jaarstilvalt,kunnen daaruitverschillendeproblemenontstaan,zoalseenverzakkingvande baarmoeder.'

juist onjuist

f. Hoekunnenerverveling,eenzaamheidenzingevingsproblemenontstaaninde laatvolwassenheid?

PREVIEWVERSIE

g. Watkunjealssociaalwerkerdoenalseenlaatvolwasseneernietinisgeslaagd omietsvanzichzelfopdewereldachtertelaten?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht14 Oudenvitaal?

Oplatereleeftijdkunnenzichallerleiouderdomsverschijnselenvoordoen.Tochzijn ouderentegenwoordiggezonder,actieverenpositieveringestelddanvroeger. Beantwoordonderstaandevragenmetbetrekkingtotdeouderdomsfase.Doedit individueel.

20 COPYRIGHTBOOM

a. Watkanergebeurenalseenoudereontevredenismethetlevendathijheeftgeleid?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Watkunjestellenoverdecognitievanouderen?Gebruikinjeantwoorddetermen ‘vaardigheden’,‘reactiesnelheid’,‘nieuweinformatie’,‘kortetermijngeheugen’en ‘aandacht’.

c. Rondwelkeleeftijdgaandemeesteouderenmerkendathunlichaamzwakker wordt?

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Alsjeouderwordt,veranderenjepersoonlijkheidstrekken.' juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenoudereheeftevenveelsocialerollenalseenmiddenvolwassene.' juist onjuist

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Ouderenzijndoorgaansemotioneelstabielenvoelenzichondanks ouderdomsbeperkingenvaakgelukkig.' juist onjuist

PREVIEWVERSIE

g. Hoekunjehetwelbevindenvanouderenbevorderen?

21 Thema1 Mensenvan0-100

1.3 Analyserenentoepassen

Opdracht15 Eengoedgesprek

Bekijkhetfilmfragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maakdezeopdracht individueel.

Tweebaby’spratenmetelkaar

a. Hoeouddenkjedatdekindereninhetvideofragmentongeveerzijn?

b. Waarbaseerjedatop?

c. Hoekomthetdathetnetlijktalsofdetweekindereneenechtgesprekmetelkaar hebben?

d. Hoezaldeverderetaalontwikkelingvandezekinderenverlopen?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

22 COPYRIGHTBOOM

Opdracht16 Drastischeveranderingen

Bekijkhetvideofragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maakdezeopdracht metdriemedestudenten.

Groeipijnen

a. Welklichamelijkproceszorgtervoordateenkindplotselinggaatgroeienzodra hetdepuberteitnadert?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Inhetvideofragmentbeginnenalleontwikkelingen(zekerbijhetmeisje)alop jongeleeftijd.Omwelkeredendenkjedatdaardoordemakersvanhetfragment voorgekozenis?

c. Bespreekmetdriemedestudentendepuberteit.Onderstaandevragenkunnenje daarbijopweghelpen:

• Hoehebjejeeigenpuberteitervaren?(Wasjevroeg/laat?Schaamdejejevoor alleveranderingen?Hoegingjedaarmeeom?)

• Denkjedatdepuberteittegenwoordigeerderplaatsvindtdanbijvoorbeeld vijftigjaargeleden?Zoekditeventueelsamenuitmetbehulpvaninternet.

• Hoezoujij,alsprofessional,meteenpuberomgaan?Bijvoorbeeldwanneer dezezichschaamtvoorzijnlichaambijeenlichamelijkonderzoekinhet ziekenhuis.

PREVIEWVERSIE

Opdracht17 Persoonlijkheid

Indezeopdrachtgeefjeeenonderbouwdemeningbijeenstelling.Voerdezeopdracht uitmetdegroep.

a. Bepaal(individueel)ofjeheteensbentmetdestelling:'Iedereenisunieken ontwikkelteenvolledigeigenpersoonlijkheid.'Motiveerdaarbijjeantwoord.

Vrijheid

23 Thema1 Mensenvan0-100

b. BekijkhetfilmfragmentVrijheid.

c. Bespreekindegroeponderstaandevragen:

• Inhoeverreiscultuurvaninvloedophetvormenvaneeneigenidentiteit?

• Inhoeverreisdesituatiewaarinjeopgroeitvaninvloedophetvormenvaneen eigenidentiteit?

• Denkjedatjouwidentiteituiteindelijklijktopdievanjeouders,ofjuistniet?

• Denkjedatmensenbinneneenzelfdecultuurookmeerdezelfde persoonlijkheidstrekkenhebben?Hoekomtdat?

d. Bepaalnogmaals(individueel)ofjeheteensbentmetdestelling:‘Iedereenisuniek enontwikkelteenvolledigeigenpersoonlijkheid.’Motiveerjeantwoord.Geef daarbijookaanofjemeningveranderdisenhoeditkomt.Ofmotiveerwaaromje nogsteedsdezelfdemeninghebt.

Opdracht18 Detoekomst

Indezeopdrachtdenkjenaoverjeeigenlevensloopenonderzoekjehoehetisals doelennietgehaaldkunnenworden.Maakdezeopdrachtindividueel,maarbespreek hemnaafloopmetdehelegroep.

a. NeemeenA4'tjeentekeneencirkelinhetmidden.

b. Noteerindecirkeljeleeftijd.

c. Schrijfomdecirkelalledoelenenmijlpalendiejeindetoekomstwiltbereiken. Noteererminimaaltwintig.Denkbijvoorbeeldaan‘afrondenstudie’,‘wereldreis maken’,maarookaandoelenvoordelaatvolwassenheidofouderdomsfase,zoals ‘gezondoudworden’of‘mobielblijven’.

d. Steljenueensvoorhoejelevensdoelenentoekomstperspectiefbeïnvloedworden wanneerjouietsoverkomtofjeomstandighedenongunstigzijn,zoalshetkrijgen vaneenpsychischestoornis,leveninarmoedemetschuldenproblematiekofhet meemakenvaneenongelukwaardoorjeineenrolstoelterechtkomt.

NoteerjebevindingenopdeachterkantvanjeA4'tje.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Bespreeknumetdehelegroephoelevensdoelenentoekomstperspectieven beïnvloedkunnenwordenenbeeldjeinhoedatisvoordemensenmetwiejijlater misschienkomttewerken.

Watdoetditmethunmaatschappelijkeparticipatie?

f. Noteerjulliebevindingenenprobeertotminimaalvijfalgemenehandelingsadviezen tekomen.

PREVIEWVERSIE
24 COPYRIGHTBOOM

Opdracht19 Mensenindepraktijk

Indezeopdrachtinterviewjeeensociaalwerker.Doeditintweetallen.

a. Bedenkminimaaltwintigvragendiejekuntstellenaaneensociaalwerkerover hoehijkennisovermensenvan0-100jaarinzettijdenszijnwerkzaamheden.Denk aanalgemenevragenals:‘Tijdensuwopleidingheeftugeleerdoverdeontwikkeling vandemens,welkekenniszetuindepraktijkin?’Maarookspecifiekerevragen kunjestellen,afhankelijkvanhetwerkveldvandesociaalwerkerzoals:‘Wanneer mensenouderworden,gaanzeterugkijkenophunlevenenzijnzehiertevreden ofontevredenover.Merktuditweleenstijdensuwwerkzaamhedenenzoja,hoe gaatudaarmeeom?’Of:‘Heeftuweleenstemakengehadmetjongerendie problemenhaddenmetverbintenissenaangaan?Watdeedutoen?’

b. Benadereensociaalwerkervoorjullievragen.Stemditafmetdedocent.

c. Legjullievragenvooraandesociaalwerkerennoteerdeantwoorden.Vraagdoor alsdingennietduidelijkzijn,ofeeninteressantewendingkrijgen.

d. Maakeenkortesamenvattingvanhetinterviewenleesdezevooraanderestvan degroep.Vergelijkjulliebevindingenmetelkaar.

e. Schrijf,samenmetdemedestudentmetwiejeeentweetalvormde,eenconclusie opbasisvanalleinterviews.Welkekennistenaanzienvanmensenvan0-100jaar isvooralnoodzakelijktijdensjewerkzaamhedenalssociaalwerker?

1.4 Verdiepenencreëren

Opdracht20 Eengoedbeeld

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

Indezeopdrachtmaakjeeensfeerimpressiebijeenlevensfase.Maakdezeopdracht metdegroep.

a. Verdeeldegroepintwaalfsubgroepjes.Verdeeldetwaalflevensfasenoverde subgroepjes.

ZONDER BEELDREDACTIE

b. Gametjesubgroepjeopzoeknaarbeeldmateriaaloverdelevensfasediejullieis toebedeeld.Zorgervoordatditbeeldmateriaalgoedlaatzienwatdelevensfase inhoudt.Inéénoogopslagzoueenanderdirectmoetenkunnenzienomwelke fasehetgaat.

c. Zoektweeaanvullendefeitenoverdelevensfase,dienietindetheoriezijn genoemd.Zorgdatdezetweeaanvullendefeitenrelevantzijnvooreensociaal werker.Zoekookbijdezetweenieuwefeitennaarpassendbeeldmateriaal.

25 Thema1 Mensenvan0-100 COPYRIGHTBOOM

d. MaakeensfeerimpressieopeenA3-ofA4-vel.Printofknipafbeeldingenuit,plak zeop,maaktekeningen,gebruikkleuren,woordenenzovoort.

e. Verzamelallesfeerimpressies.Eénstudentlaateenvooreendeverschillende sfeerimpressieszien.Degroepmagradenomwelkelevensfasehetgaat.

f. Vervolgensvraagtdestudentdiedesfeerimpressieslaatzienwelketwee aanvullendefeitentezienzijn.Degroepmagraden.Alsdegroepdaarnietuitkomt, maghetsubgroepjedatdedesbetreffendesfeerimpressieheeftgemaakthet antwoordgeven.

Opdracht21 Depraktijk

Leesonderstaandepraktijkvoorbeeldenenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maak dezeopdrachtindividueel.

Jamie

Jamie(19)isbegeleiderbinneneeninstellingvoorvolwassenenmeteenernstig verstandelijkebeperking.PasbegonMohammed,eencliëntvan22jaaroud,keihard teschreeuwenomdathijzijnschoenenaanmoesttrekken.Hijhaddaarhelemaal geenzinin.Hijwerdboosenzwaaidewildmetzijnarmenomzichheenenstampte metzijnvoetenopdegrond.Daarbijriephijhard:‘Wilniet!’en‘Zelfdoen’,terwijlhet hemnoghelemaalnietluktomzijnschoenenzelfaantedoen.

a. Watishieraandehand?

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

b. Dezecasusgeeftgoedweerwaaromkennisvandeverschillendelevensfasenvan belangisvooreensociaalwerker.Waaromisdat?

PREVIEWVERSIE
26 COPYRIGHTBOOM

Yvanka

Yvanka(22)issociaalwerkerengaatlangsbijdefamilieBorrema.Demoedervanhet geziniszojuistontslagenuiteenggz-instelling.VaderenmoederBorremahebben vierkinderen.TijdenshaarbezoekaanhetgezinvalthetYvankaopdateenvande kinderen(Bink)albijna4is,maaralleennogmaarzinnenmettweewoordenuitspreekt. Zoals:'Bahvies','Autoweg'en'Mamamoe'.

c. Watishieraandehand?

PREVIEWVERSIE

d. Dezecasusgeeftgoedweerwaaromkennisvandeverschillendelevensfasenvan belangisvooreensociaalwerker.Waaromisdat?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

27 Thema1 Mensenvan0-100
COPYRIGHTBOOM

Betty

Betty(26)organiseertkoffieochtendenvoorouderen.VandaagismevrouwDeWith (88)erookbij.Zeisgebrachtdoorhaarkleindochter,Claire(26jaar).Claireklaagt eroverdathaaromageenleukeklerenaanheeftvandaagendathaarhaarzorommelig zit.DitzegtzetegenBetty,maarooktegenhaaromazelf.AlsClairewegis,zegt mevrouwDeWithtegenBetty:‘Kanmijmijnhaarnouschelen,alsikgewoonmaar eenbeetjegezondblijf.’

e. Watishieraandehand?

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Dezecasusgeeftgoedweerwaaromkennisvandeverschillendelevensfasenvan belangisvooreensociaalwerker.Waaromisdat?

Bram

Bram(28jaar)issociaalwerkerenkomtbijdefamilieTheunissen.Demoedervanhet gezinheefteenchronischeziekte.HetvaltBramopdatdeoudstedochtervanhet gezin,Monique,welheelergbetrokkenisbijdeverzorgingvanhaarmoeder.Monique is15jaar,maardoetalleboodschappenvoorhetgezin.Zekooktiedereavond,maakt

28

hethuisschoonengaatzelfsnaarouderavondenvanhaarbroertjes.Tijdvooreen sociaallevenheeftzebijnaniet.BramvindtMoniquewelergverantwoordelijkvoor haarleeftijd.

g. Watishieraandehand?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Dezecasusgeeftgoedweerwaaromkennisvandeverschillendelevensfasenvan belangisvooreensociaalwerker.Waaromisdat?

Opdracht22 Watzoujedoen?

PREVIEWVERSIE

Geefpergevalsbeschrijvingaanofditomnormaalofafwijkendgedraggaat.Geefook aanwatjeeventuelevervolgstappenzijn.Vergeetdaarbijnietjeantwoordente motiveren.Doedezeopdrachtindividueel.

a. MevrouwDuursma(83jaar)krijgtsteedsmeermoeiteomzichdingenteherinneren. Ooklukthethaarsteedsmindergoedomeengesprektevolgenenvergeetzesoms watzezichhadvoorgenomen.

29 Thema1 Mensenvan0-100

b. Laurens(17jaar),deoudstezoonineengezin,lijktdelaatstetijdwatrebels.Hij hangtindenachtbijvoorbeeldspandoekenop.Daaropstaanleuzenals 'Klimaatveranderingiseenfeit'en'Stopdeopwarmingvandeaarde'.Ookrookt hijzonuendaneensigaretengaathijflinkindiscussieoverdepolitiek.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Joeri,eenbabyvan8maanden,iseenergmakkelijkkind.Hijlaatzichdooriedereen troosten.Ookishijnietvanslagalszijnmoederderuimteverlaatenhemalleen laat.

PREVIEWVERSIE

Opdracht23 Ontwikkelingsstoornissen

Indezeopdrachtverdiepjejeindeverschillendeontwikkelingsstoornissenwaar kinderenenjongerenmeetemakenkunnenkrijgen.Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Verdeeldegroepinnegensubgroepjesenkeniederegroepeenvandevolgende onderwerpentoe:

• eliminatiestoornissen:enuresisenencopresis

• ODD

30

• CD

• AD(H)D

• hoogbegaafdheid

• communicatiestoornissen

• leerstoornissen:dyslexie,dyscalculie,dysorthografie

• tics

• motorischestoornissen.

b. Verdiepjeinhetaanjullietoegewezenonderwerp.Wathoudthetpreciesin,wat zijndekenmerkenensignalen,welkesubvariantenzijnereventueel?

Stappenplan:Presentatiemaken

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

c. Houdeenpresentatievoordegroep.Degroepmagvragenstellenenfeedback geven.

1.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht24 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

5.

Jebeschrijftdeverschillendelevensfasen.

Jezetperlevensfasedecognitieve,persoonlijkheids-,sociale, emotioneleenfysiekeontwikkelinguiteen.

Jegeeftaanwattypischegedragingenenkenmerkenzijnbinnen eenbepaaldelevensfase.

PREVIEWVERSIE

Jegeeftopbasisvandegemiddeldeontwikkelingaanwanneer deontwikkelingvaneenpersoonafwijkt.

Jezetderolvandesociaalwerkeruiteenbijdeverschillende ontwikkelingsfasenvandemens.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht25 Kwaliteit

Indezeopdrachtverdedigjejekwaliteit.Voerdezeopdrachtuitmetdehelegroep.

a. Noteerindividueelopeenvelpapiereenkwaliteitdiejenodighadbijhetmaken vandeopdrachten.Bijvoorbeeld‘doorzettingsvermogen’.

31 Thema1 Mensenvan0-100

b. Verzamelallevellenpapierenlegzeopeenstapel.

c. Gametz’nallenineenkringstaan.

d. Eenvooreenleesteenstudentdekwaliteitenvoor.

e. Alsjevanjezelfdenktdatjedezekwaliteitbezit,stapdannaarhetmiddenvande kring.

f. Motiveeraandegroepwaaromjedenktdatjedezekwaliteitbezit.

g. Degroepmagvragenstellenenbepaaltvervolgensofzeovertuigdis.

h. Hebjedegroepovertuigd?Danmagjeinhetmiddenblijvenstaantotdevolgende kwaliteit.Hebjedegroepnietovertuigd?Dandoejeeenstapterugengajeweer indekringstaan.

i. Zijnerstudentendiedeheletijdindekringhebbengestaan?Dezestudentengeven tipsaandeoverigestudenten.

Opdracht26 Aanpak

Geefpervraaghetantwoorddatbijjepastenmotiveerbijviervragenjekeuze.Maak dezeopdrachtindividueel.

a. Alsjeopnieuwalleopdrachtenmoetmaken,zoujedandezelfdeaanpakhanteren?

Elkantwoordisgoed.

b. Hebjesteedsverschillendeafwegingengemaaktbijhetoplossenvande opdrachten?

Elkantwoordisgoed.

c. Hebjebijhetmakenvandeopdrachtentussendoordetheoriegeraadpleegd?

Elkantwoordisgoed.

d. Verliepdesamenwerkingzoalsjehoopte?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Elkantwoordisgoed.

e. Hebjejeopengesteldvoordeverschillendewaardenennormenvanje medestudenten?

Elkantwoordisgoed.

f. Hebjenaafloopdeopdrachtennagekekenengecorrigeerd? ja/nee

PREVIEWVERSIE
32 COPYRIGHTBOOM

g. Konjejegoedconcentrerenophetmakenvandeopdrachten? Elkantwoordisgoed.

h. Kunjedetheoriegebruikenalsjeeenmaalwerktalsverpleegkundige? Elkantwoordisgoed.

i. Kiesviervragenuitenmotiveerjekeuzevoorhetomcirkelenvan‘ja’of‘nee’.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

33 Thema1 Mensenvan0-100

Thema2

Mensenmeteen migratieachtergrond

MensenmeteenmigratieachtergrondvormeninNederlandeendiversegroepvan mensendiehiernietgeborenzijnofwaarvandeoudersnietinNederlandzijngeboren. Sommigenzijnzelfmigranten,anderenzijndekinderenofkleinkinderenvaneerdere migranten.

Stelling

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Wanneerdeoorloginhetlandvandevluchtelingvoorbijis,moetdevluchtelingterug naarzijngeboorteland.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

34

• Jelichtverschillentoetussenenbinnenverschillendegroepenmigrantenin Nederland.

• Jebenoemtwatmaaktdatmensenvluchten/verhuizennaareenanderland.

• Jebeschrijftdeasielprocedure.

• Jelegtuitwelkevijfmogelijkesituatieskunnenontstaannamigratie:integratie, inclusie,socialesegregatie,cultureleassimilatieenmarginalisatie.

• Jelegtuitwatinburgeringinhoudtvoormigranten.

• Jevertaaltbehoeftenvanmigrantenouderenenjongerenmeteen migratieachtergrondnaareenpassendzorg-en/ofwelzijnsaanbod.

2.1

Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Vluchtenvoordeoorlog

Wekelijksmeldenzichmomenteelzo'nduizendasielzoekersbijhetaanmeldcentrum inTerApelofZevenaar.Aldezemensenhopenopeenveiligetoekomst.Jegaataan deslagmetdevolgendestelling:'Wanneerdeoorloginhetlandvandevluchteling voorbijis,moetdevluchtelingterugnaarzijngeboorteland.'Maakdezeopdrachtin drietallen.

a. Watisjouwmeningoverdezestelling?

b. Bespreekbinnenjedrietaldevolgendevragendiesamenhangenmetdestelling:

• Welkeethischeoverwegingenspeleneenrolbijhetterugsturenvan vluchtelingennaarhungeboorteland?

• Welkeimpactheefthetterugsturenvanvluchtelingenophunveiligheiden welzijn?

• Hoekunneninternationalewettenenverdragenvaninvloedzijnopdebeslissing omvluchtelingenterugtesturen?

• Zijneralternatieveoplossingenvoorhetterugsturenvanvluchtelingen,zoals integratieinhetgastlandofhervestigingineenanderland?

• Watzijndesocialeeneconomischeimplicatiesvanhetterugsturenvan vluchtelingenvoorzowelhetlandvanherkomstalshetgastland?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Wijsbinnenjulliedrietaleenvertegenwoordigeraanomeensamenvattingtegeven vanjulliebelangrijkstebevindingenenstandpuntenaanderestvandegroep.

d. Houdeenplenairediscussiewaarindehelegroepkanreagerenopdestandpunten diezijngepresenteerdenjullieeventuelenieuweinzichtenkunnendelen.

PREVIEWVERSIE
35 Thema2 Mensenmeteenmigratieachtergrond COPYRIGHTBOOM

Opdracht2 Dewandeling

Indezeopdrachtdenkjenaoverjepersoonlijkeervaringen.Dezeopdrachtdoejein tweetallen.Laterbespreekjejullieervaringenmetdegehelegroep.

a. Vormtweetallen.

b. Maaksamenmetjouwmedestudenteenwandelingdoorhetschoolgebouw(of buiten).

c. Deeljouwpersoonlijkeervaringenmetasielzoekers,vluchtelingenenmigranten metjouwmedestudent.

d. Hetwandelgesprekduurtmaximaaltienminuten.Keerdaarnaterugnaarhet lokaal.

e. Deelopvallendeervaringenen/ofuitsprakenmetdehelegroep.

f. Welketweeervaringenen/ofuitsprakenvindjijhetopvallendst?Waarom?

2.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Migrantengroeperingen

Migrantengroepenzijngroepenmensendienaareenanderlandgaanomverschillende redenen.Doedezeopdrachtindividueel.

a. NoteerdrieredenenwaaromiemandervoorzoukunnenkiezenomnaarNederland tekomen.

PREVIEWVERSIE

b. Watzijnenkelevandebelangrijkstemigratiegroepenen-stromendiemomenteel plaatsvindeninNederland?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Watzijndebelangrijkstekenmerkenenmotievenvandezemigratiegroepen?

Opdracht4 Vluchtelingenenasielzoekers

Erkunnenverschillenderedenenzijnwaaromiemandvluchtnaareenanderland. Doedezeopdrachtindividueel.

36 COPYRIGHTBOOM

a. Vuldelegeveldenin.

Een

verlaatzijnlandnoodgedwongen.Bijvoorbeelddoor oorlog,natuurgeweldofvervolging. zijnmensendieom beschermingvragenineenanderland,maarwaarbijnognietbepaaldisofdit verzoekwordttoegewezen.Zodradepersoondeasielproceduresuccesvolheeft doorlopenspreekjevaneen enwordtdepersoonofficieel opgenomeninhetbevolkingsregister.

b. Erzijndiverseredenenomtevluchten.Noteervijfmogelijkeredenenomtevluchten enbeschrijfdekenmerkenvandezeredenen.

c. Welkerisico'slopenvluchtelingenvaakmetbetrekkingtothunlichamelijkeen psychischegezondheid,gezienhunervaringenmetoorlogengeweld?

COPYRIGHTBOOM

d. AllenieuwkomersdiezichmeldeninNederlanddoorlopeneenasielprocedure. WaarmoetenvluchtelingenzichmeldenalszeinNederlandaankomen?

e. Wieregeltonderdakvoordevluchteling?

f. Waaromkunnendeverhorenvooreenvluchtelingemotioneelergzwaarzijn?

g. Omdeidentiteitvaneenvluchtelingtekunnenvaststellenwordtbewijslast verzameld.Hoewordtdezebewijslastverkregen?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Wanneereenasielaanvraagwordtafgewezen,moetdeasielaanvragerterugnaar hetlandvanherkomst.Wiebegeleidtasielaanvragersvanwiedeaanvraagis afgewezen?

PREVIEWVERSIE
37 Thema2 Mensenmeteenmigratieachtergrond

i. Vuldejuistewoordenin. Een iseenjongevluchtelingdiebijaankomstinNederland jongerisdan18jaar.DitkindisnaarNederlandgekomenzonderoudersenis afkomstiguiteenlanddatbuitendeEuropeseUnie(EU)ligt.

j. Waarwordenamv'sjongerdan15jaaropgevangen?Enwaarwordenzeopgevangen wanneerzeouderzijndan15jaar?

k. Watiseenvereistevoorzowelhetkinderpardonalsdevergunningvoor alleenstaandeminderjarigevreemdelingen(amv's)? onafgebrokeninNederlandhebbengewoondgedurendevijfjaar jongerzijndan19jaarophetmomentvanaanvraag asielhebbenaangevraagdvoorde13deverjaardag meegewerkthebbenaanalleactiviteitenvandeoverheidomterugkeernaar hetmoederlandmogelijktemaken

Opdracht5 Integratieeninburgering

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

WanneereenmigrantzichinNederlandvestigt,ishetbelangrijkomteintegreren.Dit geldtvoorallemigrantengroepen.Doedezeopdrachtindividueel.

38 COPYRIGHTBOOM

a. Koppelhetjuistebegripaandeomschrijving.

integratie

inclusie

socialesegregatie

cultureleassimilatie

marginalisatie

Iedereenhoorterautomatischbij endedrempelsdaarvoorzijn weggehaalddoordemaatschappij.

Migrantenlatenhunoudecultuur helemaallosennemendenieuwe cultuurover.

Migrantenhebbengeenbindingmet deoudecultuurenooknietmetde nieuwecultuur.

Ditbetekentdatmensennogeen bindinghebbenmetdecultuur waarzevandaankomen,maardat zeookverbondenzijnmetde nieuwecultuur.

Hetsocialenetwerkvanmigranten bestaatvooraluitmensenuithun eigencultuur.

b. Wathoudtinburgeringinenwaaromwordthetgezienalseenbelangrijkmiddel voormigrantenomteintegrerenindeNederlandsesamenleving?

c. WelkerolspeeltwerkinhetintegratieprocesvanmigrantenindeNederlandse samenlevingenwatzijnenkeleuitdagingendiemigrantenkunnentegenkomen bijhetvindenvanwerk?

PREVIEWVERSIE

d. WatzijnenkelebelangrijkeveranderingendiezijndoorgevoerdindeWet inburgering2021enwatishetdoelvandezewet?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. WatishetdoelvandeB1-routebinnendeinburgering?

39 Thema2
met
migratieachtergrond COPYRIGHTBOOM
Mensen
een

voorbereidingophetvolgenvaneenmbo-,hbo-ofuniversitaireopleiding hetlerenvandeNederlandsetaalopeenlagerniveau(A1-niveau) hetsprekenenschrijvenvandeNederlandsetaalopniveauB1enhetkunnen meedoendoor(vrijwilligers)werk voorbereidingophetuitvoerenvaneenvoudigetakenindeNederlandse samenleving

Opdracht6 Migrantenouderen

Migrantenouderenzijnmensenvanaf50of55jaarmettenminsteééninhetbuitenland geborenouder.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Waaromkunnenweeigenlijknietsprekenvanééngroepmigrantenouderen?

b. Wathoudthetzorgplichtdilemmainvoormigrantenouderen? dekeuzetussenthuiszorgenverpleeghuiszorginNederland deverwachtingdathunkinderenvoorhenzullenzorgen,maartochonzeker zijnoverdezezorg hetdilemmatussenhetbehoudenvandeNederlandsenationaliteitenhet verkrijgenvaneenbuitenlandsezorgverzekering detwijfeloverhetinvesterenineeneigenhuisinhetlandvanherkomst

c. Watzijnmogelijkeverklaringenwaarommigrantenouderenmindergebruikmaken vanzorgvoorzieningenzoalsthuiszorgenverpleeghuizeninvergelijkingmet autochtoneouderen?

d. Vuldejuistewoordenin.

Eensociaalwerkerkan tonenbijhetwerkenmet migrantenouderen,doorzichteverdiepeninde ,religie, traditiesengewoontenvanmigrantenouderen,door om tegaanmethunprivacyenindividuelewensen,doorrekeningtehoudenmet endoortoegankelijkevoorlichtingtebiedenoverrelevante onderwerpen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Opwelkemanierenkaneensociaalwerkermigrantenouderenactiverenen ondersteunenbijhetnemenvanregieoverhuneigenwelzijn?

PREVIEWVERSIE
40
COPYRIGHTBOOM

Opdracht7 Jongerenmeteenmigratieachtergrond

Voorjongerenmeteenmigratieachtergrondisheteenuitdagingomtussentwee culturenoptegroeien.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Watzijnenkelemogelijkeeffectenvanhetopgroeientussentweeculturenopde identiteitvankinderenenkleinkinderenvanmigranten?

b. Welkeimpactkanhetgevoelvan'nietNederlandergenoegzijn'hebbenopjongeren meteenmigratieachtergrond?

c. Opwelkemanierenkunnensociaalwerkersjongerenmeteenmigratieachtergrond ondersteunenbijhetomgaanmetcultureleensocialeuitdagingen?

d. Waaromishetbelangrijkvoorsociaalwerkersomdiscriminatieenracismeaante pakkenbijjongerenmeteenmigratieachtergrond?

2.3

Analyserenentoepassen

Opdracht8 Nadelennietintegreren

NietmeedraaienindeNederlandsemaatschappijheeftnadelen.Zekeralsjegeen Nederlandsspreekt,ishetlastigomcontactenteleggen.Maakdezeopdracht individueel.

a. Leesdecasusdoor.

Hiba

HibaisMarokkaanseengetrouwdmeteenMarokkaansemandieinNederlandwoont. ZeleerdenelkaarkenneninhetgeboortedorpvanHibainMarokkoenzebeslotente trouwen.Haarman,Bilal,namhaarmeenaarNederland.Hibawasenthousiastom Nederlandtelerenkennenenzewildeookgraageeninburgeringscursusdoen.Maar BilalwaserggesteldopdeMarokkaansecultuurenhijwildenietdatzijnvrouw Nederlandsgingleren.Ookvondhijhetbelangrijkdatzenietgingwerken,zodatze thuiskonblijvenomvoorhuntoekomstigekinderentezorgen.Hijwerdsteedsjaloerser enverboodHibaopeengegevenmomentomalleendedeuruittegaan.Zijvoelde

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE
41 Thema2 Mensenmeteenmigratieachtergrond COPYRIGHTBOOM

zichopgesloteninhuisenhadgeencontactenmetanderemensenbehalvehaarman. Alszesamennaardesupermarktgingen,deedhaarmanaltijdhetwoord,omdatzij geenNederlandssprak.

b. Schrijfeenverslagvanmaximaal300woordenover:

• denadelenvannietintegrerendiejeinbovenstaandecasustegenkomt.

• wateengemeenteofeenwijk(centrum)kandoenaanactiviteitenter bevorderingvaninclusiemetbetrekkingtotvrouwenalsHiba.

Opdracht9 Dilemma's

Tweetypischedilemma’sdiemigrantenouderenkunnenervarenzijnhet terugkeerdilemmaenhetzorgplichtdilemma.Maakdezeopdrachtindividueel.

a. Bijeendilemmamoetiemandeenkeuzemakentussentwee(ofmeer)alternatieven. Omwelkekeuzegaathetbijhetterugkeerdilemma?Enomwelkekeuzebijhet zorgplichtdilemma?

b. Eendilemmakenmerktzichdoordaterzowelgoedeargumentenvóórdekeuze alstegendekeuzetegevenzijn.Geefinonderstaandetabelnogmaalskortaan omwelkekeuzeshetgaat(linkerkolom)enwelkeoverwegingen(voorentegen) bijbeidedilemma’seenrolzoudenkunnenspelen.Gebruikdaarvoorhetthema, maarbedenkofzoekdaarbijookzelfextraoverwegingen.

Aandeenekant:

Zorgplichtdilemma

Terugkeerdilemma

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Aandeanderekant:

Opdracht10 Integratieindewijk

Steljevoordatjullieineensociaalwijkteamwerken.Inopdrachtvandegemeente onderzoekenjullieinhoeverremigranten(endekinderenvanmigranten)indewijk zijngeïntegreerdenzichthuisvoelen.Maakdezeopdrachtmetdegroep.

PREVIEWVERSIE
42
COPYRIGHTBOOM

a. Bedenkennoteermetelkaarachtvragendiejulliezoudenkunnenstellenaan migranten(kinderen)omduidelijktekrijgeninhoeverrezezichhierthuisvoelen eninhoeverrezegeïntegreerdzijn.

b. Ganu,individueel,opzoeknaariemanddiejedeachtvragenkuntvoorleggen.Dit magiemandbinnenhetroczijn,maarookiemanddaarbuiten.Spreekof(video)bel metdiegeneensteldeachtvragen.Noteeralleantwoorden.

c. Kommetdegroepbijelkaarenvergelijkalleantwoordendiezijngegeven.Verwerk deantwoordeninoverzichtelijkeschema'sentabellen.

d. Bezoekdewebsitevaneenwillekeurigegemeenteeninventariseerennoteerde activiteitenvandegemeentedieinclusiealsdoelhebben.

e. Welkeactiviteitensluitenaanbijdemigrantendiejulliedeachtvragenhebben voorgelegd?

f. Welkeactiviteitenkunnenjulliezelfbedenkenvoordemigrantendiejulliehebben ondervraagd?

Opdracht11 Inburgering

Dezeopdrachtgaatoverinburgeringscursussen.Doedezeopdrachtmetdrie medestudenten.

a. Steljevoordatjeeeninburgeringscursusgaatgevenaaneengroepvanvijf migrantenuitverschillendelanden.Jetaakisomeenprogrammateontwerpen dathenhelptbijhetlerenvandetaal,begripvandecultuurenintegratieinde maatschappijvanhetlandwaarinzezichvestigen.

PREVIEWVERSIE

b. Kiesvijffictievemigrantenuitverschillendelandenmetverschillende achtergronden,zoalseenvluchtelinguitSyrië,eenarbeidsmigrantuitIndia,een studentuitChina,eengezinsherenigeruitMarokkoeneenasielzoekeruit Afghanistan.Geefelkemigranteennaameneenkorteachtergrondomschrijving.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Ontwerpeencursusplanwaarinjeaangeeftwatjedemigrantenwiltlerenoverde taal,cultuurenmaatschappijvanhetgastland.Motiveerjekeuzesenleguitwaarom dezeaspectenbelangrijkzijnvooreensuccesvolleintegratie.

d. Presenteerjecursusplanindevormvaneenpresentatie,waarbijjejekeuzesen motieventoelicht.

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

43 Thema2
met
migratieachtergrond COPYRIGHTBOOM
Mensen
een

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

e. Houdjulliepresentatievoordegroep.Degroepmagfeedbackgevenopdeinhoud vandepresentatie.

f. Kiesgezamenlijkhetbestecursusplan.

g. Welkeingrediëntenbevatditplan,waardoorhettotbesteplanverkozenis?Noteer ditindividueel.

2.4 Verdiepenencreëren

Opdracht12 Aanvragenverblijfsvergunning

Dewijzevanhetaanvragenvaneenverblijfsvergunninghangtafvanuitwelklandje komtenwatderedenisvandeaanvraag.Doedezeopdrachtmetéénmedestudent.

a. Maakeenkeuzeuitéénvandevolgendecasussen:

Fernando

FernandowoontinVenezuelaenhijwerktbijDeloitte.HijheefteenNederlandse vriendinenvraagtdaarombijDeloitteeenoverplaatsingnaardevestiginginRotterdam aan.

Chie-Lie

Chie-LiewoontinChinaenzewilgraagnaarNederland.ZekaninNederlandbijhaar oomentanteineenrestaurantwerken.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Gamila

GamilaisuitSyriëgevlucht,omdatzijdaarnietmeerveiligwasnadeovernamevan haarstaddooreenterroristischegroepering.

44 COPYRIGHTBOOM

b. ZoekopdewebsitevandeImmigratie-enNaturalisatiedienst(IND)opwelke stappendepersoonuitjouwgekozencasusmoetdoorlopenomuiteindelijkeen (tijdelijke)verblijfsvergunningtekrijgen.Noteerdezestappen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Zoekeenandertweetalopdatdezelfdecasuskoosenvergelijkjullieantwoorden metelkaar.

Opdracht13 Integratieeninclusiestimuleren

Dezeopdrachtgaatoverhetstimulerenvanintegratieeninclusie.Doedezeopdracht metdriemedestudenten.

a. Leesdevolgendecasus.

Vluchtelingenindewijk

IneenwijkwaarvoornamelijkNederlanderswonen,plaatstdegemeenteeendertigtal vluchtelingeninwoningenvandesocialewoningbouw.Dezevluchtelingenhebben versneldhunverblijfsvergunninggekregen,zodaterindeasielzoekerscentraplekis voordenieuwevluchtelingendiehetlandbinnenkomen.

b. Bedenkeenaanpakomdeintegratieeninclusiezovlotmogelijktelatenverlopen. Weescreatief.Jemagmeerdereplannenbedenkenindezeaanpak.

c. Presenteerjullieaanpakaandegroepdoormiddelvaneenpresentatie.

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

d. Kiesnaafloopvanallepresentatiesdedriebesteaanpakkenuit.

Opdracht14 Basishouding

Omhetopbouwenvanwelbevindenvaneenvluchtelingtebevorderengeldteen bepaaldebasishouding.Jemaaktdezeopdrachtsamenmeteenmedestudent.

a. Waaropbenjealssociaalwerkergerichtbijhetondersteunenvannieuwkomers?

PREVIEWVERSIE
45
Thema2 Mensenmeteenmigratieachtergrond

b. Maaksamenmeteenmedestudenteeninformatiefoldermetdetitel'basishouding vaneensociaalwerkerinrelatietotvluchtelingen.'

• Defolderheeftbijpassendeafbeeldingen.

• Detekstindefolderisineigenbewoordingengeschreven.

Stappenplan:Foldermaken

c. Wisseldefolderuitmeteenandertweetalengeefelkaarfeedback.Welkefeedback hebjegekregen?

Opdracht15 Cultureleidentiteitjongeren

Veelkinderenenkleinkinderenvanmigrantenzittentussentweeculturen.Zekrijgen vanhunoudersdeenecultuurmee,maaropschooldeandere.Ditlevertvaakeen identiteitsvraagop.Maakdezeopdrachtindrietallen.

a. Identificeerdebelangrijksteaspectenvancultureleidentiteitdievaninvloedzijn opjongerenmeteenmigratieachtergrond.Denkaanaspectenzoalstaal,tradities, religie,voedsel,kledingensocialenormen.

b. Onderzoekbestaandeprogramma'sofinitiatievendiegerichtzijnophetbevorderen vancultureleidentiteitbijjongerenmeteenmigratieachtergrond.Analyseerhun aanpak,effectiviteiteneventueleproblemendiekunnenwordenaangepaktmet eennieuwprogramma.

c. Steleendoelgroepvastvoorhetprogramma,bijvoorbeeldjongerenvaneen bepaaldeleeftijdsgroepofmetspecifiekecultureleachtergronden.

d. Ontwerpeenprogrammadatverschillendeactiviteiteneninterventiesomvatom decultureleidentiteitvanjongerenteondersteunen.Ditkanondermeerworkshops, cultureleuitwisselingen,mentorprogramma'senkunstactiviteitenomvatten.

e. Bepaaldedoelstellingenenverwachteresultatenvanhetprogramma.Hoezalhet programmabijdragenaanhetversterkenvandecultureleidentiteitvande deelnemendejongeren?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Schrijfeenbeknoptvoorstelwaarinjehetontworpenprogrammapresenteert. Beschrijfdeachtergrondenhetdoelvanhetprogramma,degeplandeactiviteiten, dedoelgroep,debeoogderesultatenendeverwachteimpact.

g. Laatjullievoorstellezenaaneenanderviertalenvraagomfeedback.Hoerealistisch isjullieprogramma?

PREVIEWVERSIE
46 COPYRIGHTBOOM

2.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht16 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

Jelichtverschillentoetussenenbinnenverschillendegroepen migranteninNederland.

Jebenoemtwatmaaktdatmensenvluchten/verhuizennaareen anderland.

Jebeschrijftdeasielprocedure.

Jelegtuitwelkevijfmogelijkesituatieskunnenontstaanna migratie:integratie,inclusie,socialesegregatie,culturele assimilatieenmarginalisatie.

5.

6.

Jelegtuitwatinburgeringinhoudtvoormigranten.

Jevertaaltbehoeftenvanmigrantenouderenenjongerenmet eenmigratieachtergrondnaareenpassendzorg-en/of welzijnsaanbod.

Opdracht17 Evaluatie-interview

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Indezeopdrachtgajemeteenmedestudentingesprek.Voordezeopdrachthebje eenopname-appnodig.

a. Jullievoerensameneenevaluatiegesprekoverhetthemaenmakenhiereen audio-opnamevan.Leesdevolgendevragendoor:

PREVIEWVERSIE

• Denkjenuandersoverintegratievanmigrantengroependanvoordatjeaan hetthemabegon?

• Zoja,opwelkemanier?

• BenjebewustergewordenvanintegratieprocesseninNederland?

• Zoja,opwelkemanier?

• Hoekijkjenaarinclusieinrelatietotintegratie?

• Watishetmeestopvallendedatjegeleerdhebtinditthema?

• Hoegajedezekennisindetoekomstinzetten?

b. Maakeenopnamevanmaximaaltienminuten,terwijljeelkaardezevragenstelt. Jekuntervoorkiezenomsamendeantwoordentebesprekenofdooromdebeurt bijelkaarhetinterviewaftenemen.Probeerdeopnameserieusoptenemen.Als deopnamedeeerstekeernietgoedlukt,kunjeeentweedeofeenderdepoging doen.Stuurdeopname(s)naarjedocent.

47 Thema2 Mensenmeteenmigratieachtergrond

Opdracht18 Reflectieverslag

Indezeopdrachtschrijfjeeenreflectieverslag.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Denkterugaanuitwerkingvanjeopdrachten.Schrijfeenreflectieverslagvaneen halfàeenA4’tjemetdevolgendepunten:

• Hebjebijdeuitvoeringvandeopdrachtennaaralleverschillendemogelijkheden gekeken?

• Hebjehetuitersteuitjezelfgehaald?

• Hebjebuitendegebaandepadengewerkt?

• Wasjehelderenduidelijkbijdeinvullingvandeopdrachteneninde communicatienaarjemedestudenten?

• Hebjedegoedebronnenenmaterialengebruikt?

• Wasjekritischopjeeigenwerk?

• Watzoujeinhetvervolgandersdoen?

b. Geefjezelftweetipsvooreenvolgendthema,opbasisvanjereflectieverslag.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

48 COPYRIGHTBOOM

Thema3

Mensenmeteenverstandelijke

beperking,ASSof neurocognitievestoornis

Eenverstandelijkebeperkingeneenautismespectrumstoorniszijnvangroteinvloed opdeontwikkelingenlevensloopvaneenpersoon.Dezeaandoeningenzijnchronisch endebetrokkenezaldanookderestvanzijnleveneenondersteuningsbehoefte houden.Ookeenneurocognitievestoornisisvangroteinvloedopiemands functioneren.Tijdensjewerkkunjetemakenkrijgenmetmensendiekampenmet zo'naandoening.Kennisoverdekenmerkenvandezeaandoeningenenbekendzijn metdebijhorendebehoeftenhelpenjeindeondersteuningensignalering.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stelling

Tegeneenpersoonmeteenverstandelijkebeperkingpraatjeopkinderniveau.

49

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jeomschrijftdekenmerkenensignalenvaneenverstandelijkebeperking,ASSen eenneurocognitievestoornis.

• Jeomschrijftdegevolgenophetmaatschappelijkefunctionerenwanneerersprake isvaneenverstandelijkebeperking,ASSofeenneurocognitievestoornis.

• Jegeeftweerhoejealssociaalwerkereenpersoonmeteenverstandelijke beperking,ASSofeenneurocognitievestoornisondersteunt.

• JelegtinbegrijpelijketaalietsuitaanmensenmeteenASSenverstandelijke beperking.

• Jegeeftweerwaaromsommigebedrijvengraaggebruikmakenvandediensten vanmensenmeteenASS.

• JesignaleerteenASSopkinderleeftijd.

3.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Kinderlijk

Indezeopdrachtvormjejeeenmeningovereenstelling.Maakdezeopdrachtmetde groep.

a. Bedenk,individueel,eenargumentvooreneenargumenttegendestelling:'Tegen eenpersoonmeteenverstandelijkebeperkingpraatjeopkinderniveau.'

b. Vergelijkjeargumentenmetdievanvijfanderestudenten.

c. Bedenk,individueel,eenargumentvooreneenargumenttegendestelling:'Tegen eenpersoonmetdementiepraatjeopkinderniveau.'

d. Vergelijkjeargumentenwederommetdievanvijfanderestudenten.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Geefnueenonderbouwdevisieopbeidestellingen.

Opdracht2 Vooroordelen

Iedereenheeftvooroordelen.Ookovereenautismespectrumstoornis.Indezeopdracht onderzoekjeofjezelfvooroordelenhebtofonterechteaannamesdoettenaanzien vanautisme.Doeditsamenmetdriemedestudenten.

PREVIEWVERSIE
50 COPYRIGHTBOOM

a. Noteerindividueeljeeigengedachtenenideeëndiejehebtovermensenmeteen autismespectrumstoornis.Zoalswelkgedragzevertonen,watzegraagdoenof juistlieverniet.Bijvoorbeeld:'BijnaallemensenmeteenASShebbeneen verstandelijkebeperkingofzijnjuistheelergslim.'

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Bespreekdegedachtenenideeëndiejulliehebbengenoteerdenbepaalperidee ofgedachteofhiersprakeisvaneenonterechteaanname,eenvooroordeelofeen feit.Indienjullietwijfelen,vraaghetdanaanmedestudentenofzoekhetalvastop indetheorieofopinternet.

c. Kommetdegehelegroepbijelkaarendoorloopkortallefeiten,onterechte aannamesenvooroordelen.Omdebeurtleesteenstudentzijneerdergenoteerde gedachtenenideeënvoorenzegtdaarbijdirectofersprakeisvaneenfeit,een vooroordeelofeenonterechteaanname.Wanneerallestudentenhetermeeeens zijn,isdevolgendestudentaandebeurt.Zoniet,dankanerovergediscussieerd worden.

3.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Verstandelijkebeperking

Dezeopdrachtgaatoverhethebbenvaneenverstandelijkebeperking. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Geefaanwelkfunctioneringsniveaupastbijdetermernstigverstandelijke beperking.OmschrijfhetIQ,adaptieffunctionerenenontwikkelingsniveauop volwassenleeftijd.

PREVIEWVERSIE

b. Geefaanwelkfunctioneringsniveaupastbijdetermzeerernstigverstandelijke beperking.OmschrijfhetIQ,adaptieffunctionerenenontwikkelingsniveauop volwassenleeftijd.

c. Geefaanwelkfunctioneringsniveaupastbijdetermlichtverstandelijkebeperking (LVB).OmschrijfhetIQ,adaptieffunctionerenenontwikkelingsniveauopvolwassen leeftijd.

51 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

d. Geefaanwelkfunctioneringsniveaupastbijdetermzwakbegaafdheid.Omschrijf hetIQ,adaptieffunctionerenenontwikkelingsniveauopvolwassenleeftijd.

e. Geefaanwelkfunctioneringsniveaupastbijdetermmatigverstandelijkebeperking (LVB).OmschrijfhetIQ,adaptieffunctionerenenontwikkelingsniveauopvolwassen leeftijd.

f. Omwelkeredenwordtinhetgevalvaneenverstandelijkebeperkingnietuitsluitend gekekennaardeIQ-scorevaneenpersoon?

g. Watiseenvoorbeeldvaneenconceptuelevaardigheid? hetaangaanenonderhoudenvanvriendschappen hetbedenkenvanoplossingenvooreenprobleem hethuishoudenorganiseren

h. Watiseenvoorbeeldvaneenpraktischevaardigheid? bankzakenregelen eenplanmakenenuitvoeren inlevingsvermogen

i. WanneerspreekjevaneengemiddeldIQ?

bijeenIQdatligtrondomhetgemiddeldevan90,tussende75en105 bijeenIQdatligtrondomhetgemiddeldevan100,tussende85en115 bijeenIQdatligtrondomhetgemiddeldevan110,tussende95en125

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

52 COPYRIGHTBOOM

j. Geefaanofdestellingenjuistofonjuistzijn.

5%vandebevolkingiszwakbegaafd.

Onjuist

PREVIEWVERSIE

BijeenIQvantussende70-85spreek jeookalvaneenverstandelijke beperking.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Hoeernstigereenverstandelijke beperking,hoeeerderdezeinde kindertijdzalopvallen.

Zwakbegaafdheidgaatvaakgepaard metsoortgelijkeproblemenalsbij eenlichtverstandelijkebeperking.

Iemandmeteenverstandelijke beperkingheeftdezederestvanzijn leven.

Mensenmeteenlichtverstandelijke beperkingkunnenvaakgoedeen geleerdevaardigheiduitvoerenin nieuwesituaties.

k. Welkeoorzakenkaneenverstandelijkebeperkinghebben? aangeborenfoutenindestofwisseling eengenetischsyndroom erfelijkheid hersenafwijkingen stressbijmoedertijdensdezwangerschap traumatischhersenletsel

l. OmwelkeredenenkomteenverslavingvakervoorbijmensenmeteenLVB,dan bijmensenzonderLVB?

Juist
53 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

MensenmeteenLVBhebbenvaakeengebrekaanzelfcontrole.

HeteffectvanverdovendemiddelenismindersterkbijmensenmeteenLVB, dusgebruikenzesnellermeer.

MensenmeteenLVBhebbenminderkennisvanverdovendemiddelenenover problematischgebruik.

Zehebbenvaakmeergeldtebestedenenkunnendusvakerverdovende middelenkopen.

m. OmwelkeredenkomteenverslavingvakervoorbijmensenmeteenLVBdanbij mensenmeteenernstigverstandelijkebeperking?

n. Welkebijkomendeproblemenziejevakerbijmensenmeteenverstandelijke beperking?Lichtjeantwoordtoe.

o. Welketipskunjeopvolgenomdeonderlingecommunicatiemetiemandmeteen lichtverstandelijkebeperkingtevergemakkelijken?

p. Hoemaakjecontactmetiemandmeteenernstigverstandelijkebeperking?

q. Hoekunjedemogelijkheidtotgeneraliserenaanleren?

Opdracht4 Autismespectrumstoornis

Onderstaandevragengaanoverdeautismespectrumstoornis. Doedezeopdrachtindividueel.

a. WelkeontstaansfactorenwordeninverbandgebrachtmeteenASS? Letop!Vijfantwoordenzijnjuist. novo-mutatie ongezondevoeding erfelijkheid obesitasvandemoedertijdensdezwangerschap tekortaanmineralentijdensdezwangerschap laaggeboortegewicht hogeleeftijdvandeouderstijdensdeconceptie foetaleblootstellingaanröntgenstralen

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE
54
COPYRIGHTBOOM

b. WatkunjestellenoverdeernstvaneenASSwanneerdebetrokkeneernstige beperkingeninhetfunctionerenervaart,hooguitenkelewoordenspreektener eenminimalereactieopsocialetoenaderingspogingenis?

Dezepersoonfunctioneertopniveau1enerisondersteuningvereist.

Dezepersoonfunctioneertopniveau2enerissubstantiëleondersteuning vereist.

Dezepersoonfunctioneertopniveau3ereriszeersubstantiëleondersteuning vereist.

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenernstigeautismespectrumstoornisisvanafdegeboorteaanwezig,maarkan welgenezenworden.' juist onjuist

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Aanpassingenindeomgeving,zoalsopvoedingsondersteuningbiedenaande ouders,kunnenerbijeenmildeASSvoorzorgendatdeproblemenverminderen.' juist onjuist

e. OmschrijfineigenwoordendetweehoofdkenmerkenvaneenASS.

f. Geefperhoofdkenmerkminimaaldrievoorbeelden.

g. Omwelkeredenwordtautismeopeenspectrumaangegeven?

PREVIEWVERSIE

h. WelkekenmerkenbijjongekinderenkunnenwijzeninderichtingvaneenASS? vertraagdetaalontwikkeling mensenindringendaankijken nietreagerenopdeeigennaam drukenonhandiggedrag afwezigheidvansocialebelangstelling beperktvermogentotgezamenlijkeaandacht

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

55 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis COPYRIGHTBOOM

i. WanneerjecommuniceertmetmensenmeteenASS,waarletjedanop?Geefeen opsomming.

j. Vulhetjuistewoordin.

WanneerjeingesprekbentmetiemandmeteenASSzorgjevooreen omgevingzodatdebetrokkenenietoverprikkeldraakt vanalleinformatiediehijmoetverwerken.

k. WaarhebbenmensenmeteenASS,meerdangemiddeld,behoefteaan?

Opdracht5 Neurocognitievestoornis

Dezeopdrachtgaatoverneurocognitievestoornissen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. PlaatsdejuistekenmerkenbijdefasenvandeziektevanAlzheimer.

vroegefase

middenfase

PREVIEWVERSIE

latefase

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Debetrokkeneherkentvoorwerpen, mensenenplaatsennietmeeren krijgtmoeitemetkauwenen slikken,ookverliesthijzijnspraak.

Debetrokkenevergeetrecente gebeurtenissenofgesprekken, herhaaltzichzelf,begrijptnieuwe dingentragerenraaktdedraad kwijtineenverhaal.

Debetrokkenegaatsteedsvaker dingenherhalenenkrijgtmoeite omanderenteherkennenenis snelleroverstuur,achterdochtigof boos,verwardoverwaarhijis.

b. Bijwelkevormvandementiestervenerhersencellenafinhetgedragsgebieden hettaalgebiedvandehersenen? deziektevanAlzheimer frontotemporaledementie

Lewybodydementie vasculairedementie

56 COPYRIGHTBOOM

c. Welkevormvandementiekomthetvaakstvoor? deziektevanAlzheimer

Lewybodydementie frontotemporaledementie vasculairedementie

d. Bijwelkevormvandementiekomtaboulievoor? deziektevanAlzheimer

Lewybodydementie frontotemporaledementie vasculairedementie

e. Bijwelkevormvandementiezijnerschommelingenindecognitieveachteruitgang, waarbijvooralvariatiesinhetbewustzijnendeaandachtopvallen?

deziektevanAlzheimer

Lewybodydementie frontotemporaledementie vasculairedementie

f. Bijwelkevormvandementiehebbenbetrokkenenvaakhart-envaatziekten (gehad)?

deziektevanAlzheimer frontotemporaledementie

Lewybodydementie vasculairedementie

g. Bijwelkevormvandementievaltdebetrokkenegeregeldofverliesthijom onverklaarbareredenenhetbewustzijn?

deziektevanAlzheimer

Lewybodydementie frontotemporaledementie vasculairedementie

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Bijwelkevormvandementiekomenprikkelbaarheid,psychotischekenmerken, agressieenzwerfgedrag(ijsberen,dwalen,weglopen)vaakvoor?

deziektevanAlzheimer

Lewybodydementie frontotemporaledementie vasculairedementie

i. Bijwelkevormvandementieisersprakevaneenrelatiefvroegbegin,waardoor dewerkzaamhedenenhetgezinslevenwordenbeïnvloed?

57 Thema3
ASSofneurocognitievestoornis
Mensenmeteenverstandelijkebeperking,

deziektevanAlzheimer Lewybodydementie frontotemporaledementie vasculairedementie

j. Hoekunjeomgaanmetiemandmetdementie?

k. WatishetverschiltusseneenbeperkteenuitgebreideNCS?

l. Koppeldemoeilijkhedendiemensenmeteenneurocognitievestoorniservaren aanhetjuistecognitievedomein.

nietinstaatnieuweinformatiete onthouden complexeaandacht

deemotiesbijeenanderniet herkennen executievefuncties

snelafgeleidzijn lerenengeheugen

moeiteomdewegtevindenineen bekendeomgeving taal

hetonvermogenominformatievoor kortetijdvasttehoudenente bewerken perceptueel-motorisch

moeiteomtebegrijpenwateen andervertelt sociaal-cognitievefuncties

PREVIEWVERSIE

3.3 Analyserenentoepassen

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht6 Steffie

Indezeopdrachtlegjeeenonderwerpzodaniguit,dathetbegrijpelijkisvooriemand meteenlichtverstandelijkebeperking. Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Bepaalmetdehelegroepwaareenuitlegvooriemandmeteenlichtverstandelijke beperkingaanmoetvoldoen.Denkaantaalgebruik,ondersteunendbeeldmateriaal etcetera.Stelhiervooreenchecklistopmetconcreteaandachtspunten.

58 COPYRIGHTBOOM

b. Bekijkmetdriemedestudentendeuitlegvaneenaantalonderwerpenopsteffie.nl

Steffie.nl

c. Bedenknumetdriemedestudenteneenconcreetonderwerpwaarjeuitlegover zoukunnengevenaaniemandmeteenverstandelijkebeperking.Zorgervoordat ditonderwerptemakenheeftmetsociaalwerk.Legbijvoorbeelduithoeje toeslagenaanvraagtofhoejejeinschrijftbijeenwoningbouwvereniging.

d. Bereidjullieuitlegvoor.Julliemogenzelfkiezenhoejulliedatvormgeven.Maak bijvoorbeeldeenfilmpje,ofbereidjevooropmondelingeuitleg.Zorgindatlaatste gevalookvoorgepastmateriaaldatjeeventueelkuntgebruiken.

e. Laatjullieuitlegzienaanderestvandegroep.Degroepbeoordeelt,aandehand vandeeerderopgesteldechecklist,ofjullieuitlegvoldeed.

Opdracht7 Eenbeperking

Bekijkhetvideofragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maakdezeopdracht meteenmedestudent.

SyndroomvanDown

a. RoanheefthetsyndroomvanDown.Watkunjedanstellenoverzijnadaptieve vermogen?

b. Stel,jekrijgtalssociaalwerkermetRoantemaken.Watheefthijnodigomhem meetelatenwerkenofomhemietsuitteleggen?

c. OmwelkeredenzalRoanderestvanzijnlevenspecifiekebegeleidingnodig hebben?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. WaarzaldenadrukopliggenindebegeleidingvanRoan?

e. Stel,jekrijgtalssociaalwerkermetRoantemaken,omdatzijnoudersmoeite hebbenmetdebeperkingennietgoedwetenhoezijmetRoanommoetengaan.

Bedenkhoejulliehiermeeomzoudengaanenwelketipsjullieaanouderszouden geven.Testditvervolgensuitopmedestudenten,diedeoudersspelen.

PREVIEWVERSIE
59 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis
COPYRIGHTBOOM

f. Evalueerhetgesprek.Watginggoed?Watkonbeter?Enwelketipswarennuttig? Draaiderollenookom,zodatiedereenkanoefenenalssociaalwerker.

g. SteldatjeRoanietsuitzouwillenleggen.Bijvoorbeelddathijzijnbroertjesen zusjesnietmagslaanalshijboosis.

Bedenkhoejullieditoverzoudenbrengen.

Bespreekditmeteenandertweetalengeefelkaarfeedbackopjullieideeën.

Opdracht8 Watjewélverwacht

Indezeopdrachtformuleerjeinstructiesvooriemandmeteen autismespectrumstoornis.Maakdezeopdrachtindividueel.

Mensenmeteenautismespectrumstoornishebbenmoeitemetsocialecommunicatie. Ooknemenzedatwatgezegdwordtvaakletterlijk.Bovendienvindenzehetlastig ominstructiestebegrijpendiewatonduidelijkzijn;bijvoorbeeldalsjeverteltwater nietvanzewordtverwachtinplaatsvanwaterwelwordtverwacht.Hetisdanook prettigalsjeduidelijkenkorttegenzespreekt.Formuleeronderstaandeinstructies zodatzeduidelijkeautisme-proofinstructiesworden.

• Jemoetnietjeboodschappenlijstjezoverkreukelen,strakskunjehetallemaal nietmeerlezenalsjeindesupermarktbent.

• Alsjemetvandiehanenpotendatformulierinvultkanechtniemandhetlezen.

• Ja,zoraakjenatuurlijkvanderegenindedrup!

• Ikdenknietdatmensenbegrijpenwatjebedoeltalsjezosneleningewikkeld praat.

Opdracht9 Dementie

Bekijkhetvideofragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.Leesdaarnade casusenbeantwoordookdedaarbijbehorendevragen.Doedezeopdrachtindividueel.

Dementie

a. Omwelkeredenwordtinhetvideofragmentdetermdementiegebruiktinplaats vanneurocognitievestoornis?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Overwelkeneurocognitievestoornisgaathetinhetvideofragmentvooral?Motiveer jeantwoord.

PREVIEWVERSIE
60 COPYRIGHTBOOM

Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

c. Hoekunjegoedomgaanmetdementie?

d. Welkealgemenetipsuitdetheoriekunjehiernogmeeraantoevoegen?

e. Bedenkzelfnogéénalgemenetipdiejekuntgebruikenwanneerjealssociaal werkertemakenkrijgtmetmensenmetdementie.

Karim

Karim(47)kansteedsslechteropwoordenkomen.Hijwildanietszeggen,maarhet lukthemnietomeencorrectezintemakendieeenanderbegrijpt.Ookkosthethem moeiteomanderentebegrijpen.Naastditsoortproblemenzijnerookenkele veranderingenmerkbaarinhetgedragvanKarim.Hijmaaktongepasteseksuele bewegingenenisergonvriendelijkwanneeriemanddaarietsvanzegt.

f. WelkeneurocognitievestoornisdenkjedatKarimheeft?

g. Waaromdenkjedat?

Opdracht10 Zelfbegeleiden

PREVIEWVERSIE

Indezeopdrachtdenkjealvastnaoverhoejespecifiekecliëntenmeteenverstandelijke beperking,eenASSeneenneurocognitievestoornishetbestkuntbegeleiden.Je maakthiervooreersteencasus,vervolgensbedenkjeeenaanpakbijdecasusvanje medestudenten.Doedezeopdrachtmetdegroep.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Bedenk,intweetallen,eencasusvaneencliëntmeteenautismespectrumstoornis. GeefeenbeschrijvingvandezecliëntopmaximaaleenhalfA4'tje.Verdiepje eventueelnogeveninhetthemaofdeaanvullendetheorieoverde autismespectrumstoornis.Indecasusmoetenminimaaldrieproblemennaarvoren komenwaardepersoontegenaanloopt,vanwegezijnautisme.Zorgervoordat deproblemenbinnenhetwerkterreinvandesociaalwerkervallen,zodatdezeer ookdaadwerkelijkietsmeekan.

61
COPYRIGHTBOOM

b. GeefjeA4'tjeaaneenandertweetal.

c. JehebtnueenA4'tjevanjemedestudentenontvangenmetdaaropeencasus. Bedenkhoejedezepersoonalssociaalwerkerkuntondersteunenopbasisvan dekennisdiejenuhebtovermensenmeteenautismespectrumstoornis.Motiveer opdeonderstehelftvanhetA4'tjewatjullieaanpakzouzijn.

d. GeefhetA4'tjeterugaanjemedestudenten.

e. Leesdeaanpakvanjemedestudentenbijjulliecasus.Zijnjullieheteens/oneens metdemedestudenten?Watzoudenjullienogmeerkunnentoevoegenofwat zoudenjullieandersdoen/adviseren?

f. Zoekhettweetalweeropenbespreekdetweecasussenenaanpakken.Waarover zijnjullieheteens?Waaroverniet?Noteerdezakenwaarjullievanmeningover verschillenduidelijkopeenA4'tje.

g. Herhaaldegeheleopdrachtnogtweekeer.Eenkeermeteencasusvaniemand meteenverstandelijkebeperkingeneenkeermeteencasusvaniemandmeteen neurocognitievestoornis.

h. Kommetdegehelegroepbijelkaarenbespreekdezakenwaareenmeningsverschil ofanderegedachtenoverbestondenmetelkaar.Probeerduidelijkheidtekrijgen overwathetbestwerktbijdeverschillendeaandoeningen.Noteerdezevoorjezelf.

BEROEPSONDERWIJS

3.4 Verdiepenencreëren

Opdracht11 SignalerenASS

VroegtijdigesignaleringvaneenASSisbelangrijk,wanthoeeerderbehandelingen/of begeleidingplaatsvindt,hoegunstigerhetverloopvandestoornis.Indezeopdracht schatjeinofereenmogelijkekansisopdeaanwezigheidvaneen autismespectrumstoornis.Leeshiervoordecasuïstiekenmaakdebijbehorende opdracht.Doedezeopdrachtindividueel.

ZONDER BEELDREDACTIE

Ricardo

Ricardoiseenvrolijkjongetjevan2,5jaar.Hijheeftplezierinactiviteitenzoals schommelenenblokkenopelkaarstapelen.Metschommelenwordthijgraaggeduwd doorzijnvader,maareenblokkentorenbouwendoethijhetliefstalleen.Ricardoheeft sowiesonietzoveelbelangstellinginanderen,zoalszijngrotezusvan5jaardatwel heeft,diealtijdwelmetiedereenwilspelen.Ricardoiswatverlegenenmoeterg wennenaannieuwesituaties,terwijlzijnzusoveralmakkelijkdoorheenvliegt.Ricardo isdolopzijnoudersenzoektaltijdtroostbijhenalshijietsspannendvindt.

PREVIEWVERSIE
62 COPYRIGHTBOOM

a. Motiveerwaaromjealdannietvermoedtdatersprakeisvaneen autismespectrumstoornis.

Deveny

Devenyis6jaaroud.VanDevenywerdineersteinstantiegedachtdatzedoofwas, omdatzenietechtreageerdewanneereriemandtegenhaarsprak.Naderonderzoek lietechtergeenbijzonderhedenzienwatbetrefthaargehoor.Devenyontwikkeltzich cognitiefnetzoalshaarleeftijdsgenootjesenzeblinktzelfsuitinrekenen.Zevindt hetwellastigomaansluitingtevinden,zeheeftgeenvriendinnetjesenkinderenuit haarklasmijdenhaareenbeetje.Devenyheefthiergeenproblemenmee,zeistoch lieveralleen.Bovendienspelendekinderenuithaarklasvaak'vadertjeenmoedertje' of'zeemeerminnetje'.Devenykandaarweinigmee,zebegrijptnietgoedwatderegels vanzo'nspelzijn.Zelfzoektenverzameltzehetliefstmooiestenendiezeiedere middaguithetdoosjehaaltengraagsteedsweeropkleurlegt.Anderehobby'sheeft zeniet.Ooksportzenietgraag.

b. Motiveerwaaromjealdannietvermoedtdatersprakeisvaneen autismespectrumstoornis.

Sam

PREVIEWVERSIE

Samis9jaar.Samvindthetlastigomvriendentemaken.Hijiszoalszijnouderszeggen sociaalonhandig.Hijheeftweleenseenvriendje,maaropdeeenofanderemanier looptdatopdenduuraltijdweerspaak.Samkanhierbestverdrietigoverzijn.Hijzou graaggoedevriendenhebben,opschool,ofdaarbuiten,alishetermaaréén,danzou hijalblijzijn.Samvoeltzichbestvaakeenzaamenookopschoolvoelthijzichvaak buitengesloten,terwijlhijerjuistzograagbijwilhoren.Zijngrootstehobbyis voetballen,datishetenigewathijechtgraagdoet.Hijweetdanookheelveelover voetbalenvertelthiergraagover.Bijvoorbeeldwelkespelersernaareenandereclub gaanofhoedeverschillendetrucjesheten.Helaasspeelthijvaakalleen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Motiveerwaaromjealdannietvermoedtdatersprakeisvaneen autismespectrumstoornis.

63 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

Opdracht12 MeteenASSaanhetwerk

Mensenmeteenautismespectrumstoornis(zonderverstandelijkebeperking) beschikkenvanwegehunstoornisvaakoveruniekekwaliteiten.Zoblinkenzeuitin beroepenwaarbijdetailsbelangrijkzijn.Daarnaastzijnzenauwkeurig,opmerkzaam, resultaatgericht,oprecht,loyaalenhebbenzeveelkennisvanspecifiekezaken.In dezeopdrachtverdiepjejeineenwerkgeverdiejuistbewustkiestommensenmet eenautismespectrumstoornisindiensttenemen.Leesonderstaandartikel(enkijk hetbijbehorendefragment)datdaarovergaatenmaakdebijbehorendeopdrachten envragen.Doedezeopdrachtindividueel. Werkenmetautisme

a. Leeshetartikelenbekijkhetvideofragment.

b. WanneerkomendetalentenvanmensenmeteenASS,volgenssociaalondernemer SjoerdvanderMaaden,betertothunrecht?

c. HoeveelprocentvandewerknemersbijSpecialisterrenheefteenASS?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. WatisdemotivatievanSjoerdvanderMaadenommensenmeteenASSaanhet werktezetten?

e. WatzijndegevolgenvoordewerknemersbijSpecialisterren,nuzeaanhetwerk zijn?

f. OmwelkeredenheeftSpecialisterreneenhoogmaatschappelijkrendement?

PREVIEWVERSIE

g. SjoerdvanderMaadensteltdatdecomplexiteit,gestructureerdheidenmatevan herhalingmaaktdathettestenvansoftware,datbinnenzijnondernemingwordt gedaan,goedbijmensenmeteenASSpast.Verklaarditvanuitdetheorie.

64

h. BijSpecialisterrenwordterrekeninggehoudenmetdebeperkingenvande medewerkers.Zewerkenbijvoorbeeldlieveraanéénprojecttegelijkertijd,waardoor deplanninggoedopordemoetzijn.Bedenkzelfnogtweeaanpassingendiejeals werknemerkuntdoenomrekeningtehoudenmetmedewerkersmeteenASS.

Opdracht13 VrouwenmetASS

Eenautismespectrumstoornisontdekkenbijvrouwen,datblijktnietzoeenvoudig, destoornisuitzichnamelijkanders.Ookdebegeleidingsbehoeftenverschillenvan dievanmannen.HoogtijddusomuittezoekenhoevrouwenmeteenASSnetzogoed tothunrechtkunnenkomenalsmannenmeteenASS.Hiervoorgajeoponderzoek uitenschrijfjeeenverslag.Doeditsamenmeteenmedestudent.

Leesonderstaandartikelgoeddoor.

Fann

a. SchrijfeenverslagvanéénA4'tjewaarinjeonderstaandepuntenopneemt.Jemag hiervoorinternetofandereaanvullendebronnenraadplegen.

• Verklaar,aandehandvandespecifiekesymptomendievrouwenuiten,waarom hetzolastigisomdediagnoseautismespectrumstoornistestellen.

• GeefweerwelkeinvloedeenASSheeftophetfunctionerenvanvrouwen.

• LeguitwaaromdebegeleidingsdoelenvanmannenmeteenASSenvrouwen meteenASSsterkuiteenkunnenlopen.

BEROEPSONDERWIJS

• GeefweerhoejullievrouwenmeteenASSindepraktijkzoudenbegeleidenen inhoeverreditverschiltvandebegeleidingaanmannenmeteenASS.

b. Geefjullieverslagaaneenandertweetalenvergelijkjulliebevindingen.

Opdracht14 ProblemenbijLVB

Indezeopdrachtdoejeonderzoeknaardeproblemendiemensenmeteenlicht verstandelijkebeperkingervarenwanneerzijparticiperenindemaatschappij. Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

ZONDER BEELDREDACTIE

a. Kies,samenmeteenmedestudent,eenonderwerpuit,waarmensenmeteenlicht verstandelijkebeperkingtegenaankunnenlopenwatbetrefthunmaatschappelijke participatie.Denkaanthema'salswerk,gezondheidszorg,opvoeding,financiën etcetera.

b. Gaoponderzoekuitnaarhetdoorjulliegekozenthema.Verzamelzoveelmogelijk informatieoverwaaromditthemalastigisvoormensenmeteenlichtverstandelijke beperking.WaarlopenzepreciestegenaanenhoespeelthunLVBhiereenrolin?

PREVIEWVERSIE
65 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis
COPYRIGHTBOOM

c. BedenkhoejealssociaalwerkermensenmeteenLVBdiededoorjulliebeschreven problemenervaren,kuntondersteunen.

d. Verwerkaljulliebevindingenineenposter.Gebruikhiervoorookafbeeldingenom detekstteondersteunen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Hangjeposteropinhetlokaal,ofleghemneeropeentafel.Bekijkvervolgensalle postersvanjemedestudenten.

f. Bepaalmetdehelegroepwelkeposterdeproblematiekhetbestweergeeft.

Opdracht15 Verschillendeneurocognitievestoornissen

Indezeopdrachtverdiepjejeinandereneurocognitievestoornissenengeefjeeen presentatie.Voerdezeopdrachtuitmetdegroep.

a. Vormnegensubgroepjes.Verdeelonderstaandeaandoeningenen/ofoorzaken vanneurocognitieveproblemenoverdegroepjes:

• traumatischhersenletsel

• middelenenmedicatie

• hiv-infectie

• prionziekte

• ziektevanParkinson

• ziektevanHuntington

• somatischeaandoening

• multipleoorzaken

• delirium.

b. Gaoponderzoekuitnaardeaanjullietoegewezenaandoening/oorzaakvan neurocognitieveproblemen.Zoekopinternetnaarachtergrondinformatieen feiten.Bijdesomatischeaandoeningenmultipeleoorzakenkiesjezelfeen somatischeaandoening,ofeencombinatievanoorzaken,diejeverdergaat onderzoeken.

c. Maakeenpresentatievandeverzameldeinformatie.Geefaanwatdestoornis inhoudt,watdegevolgenzijnvoormaatschappelijkeparticipatieengeefminimaal ééntipaandesociaalwerkertenaanzienvandeomgangmeteenpersoonmet dezespecifiekeaandoening/neurocognitieveproblemen.

Depresentatiemaghooguitdrieminutenduren.

d. Presenteeraandegroep.Degroepmagvragenstellenenreagerenopjullie presentatie.

e. Bespreekdeopdrachtnaindegroepenkomtotconclusiesalshetgaatom neurocognitievestoornissen.

PREVIEWVERSIE
66

3.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht16 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

Jeomschrijftdekenmerkenensignalenvaneenverstandelijke beperking,ASSeneenneurocognitievestoornis.

Jeomschrijftdegevolgenophetmaatschappelijkefunctioneren wanneerersprakeisvaneenverstandelijkebeperking,ASSofeen neurocognitievestoornis.

3.

4.

5.

6.

Jegeeftweerhoejealssociaalwerkereenpersoonmeteen verstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis ondersteunt.

JelegtinbegrijpelijketaalietsuitaanmensenmeteenASSen verstandelijkebeperking.

Jegeeftweerwaaromsommigebedrijvengraaggebruikmaken vandedienstenvanmensenmeteenASS.

JesignaleerteenASSopkinderleeftijd.

Opdracht17 Feedbackvragen

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Indezeopdrachtvraagjefeedbackaanmedestudentenenevalueerjejewerkwijze. Maakdezeopdrachtmetdegroep.

a. Bedenkviervragendiejeaaneenmedestudentwiltstellenoverjouwfunctioneren tijdensdeverwerkingvanditthema.Deviervragenhebbenbetrekkingopvier verschillendeonderwerpen,namelijk:

1. jouwsamenwerkingsvaardigheden

2. jouwdoorzettingsvermogen

3. jouwuitdrukkingsvaardigheden

4. jouwaanpak.

b. Steldedoorjougeformuleerdevragenaaneenmedestudent.Jehoeftdevier vragennietaaneenendezelfdestudentvoorteleggen.Gagerichtopzoeknaar eenstudentdiejouhetbestantwoordkangeven.Zosteljeeenstudentmetwie jeveelhebtsamengewerkteenvraagoverjesamenwerkingsvaardigheden.Eneen studentmetwiejebijvoorbeeldsameneenplanninghebtgemaaktenuitgevoerd, kunjevragennaarjeaanpak.

67 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

c. Trekconclusiesennoteervoorjezelfeenaantaltipsentopsopbasisvande antwoordenvanjemedestudenten.

d. Vinkdestellingenaandievantoepassingzijnopjou.

Ikhebanderenaanhetwoordgelaten.

Ikhebcreatieveoplossingengezocht.

Ikhebmijnopdrachtennagekeken.

Ikwasoptijdklaarmetdeopdrachten.

Ikhebmeingezetomteleren.

Ikhebmeopengesteldvoorfeedback.

Ikhebmijnantwoordennogmaalsdoorgelezenvoordatikzenakeek.

Ikhebvastgehoudenaanmijneigennormenenwaarden.

Ikbenaanhetwoordgeweest.

Ikhebdeopdrachteneerstgoedgelezenvoordatikeraanbegon.

e. Motiveerdedoorjouaangevinktestellingenaaneenmedestudent.Leguitwaarom dezestellingenbijjoupassen.

f. Jemedestudentbepaaltopbasisvanjouwmotivatieofdestellingeninderdaad vantoepassingzijn.Zoniet,dangeeftdezejetipsvoordevolgendekeer.

g. Draainuderollenom.

Opdracht18 Terugdenken

Indezeopdrachtdenkjeterugaandemanierwaaropjeditthemahebtaangepakten watjehebtgeleerd.Beantwoordonderstaandevragenindividueel.

a. Denkterugaandeopdrachtuitditthemadiejouhetbestafging.Noteerzoprecies mogelijkhoehetkwamdatdezeopdrachtzogoedlukte.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Denknuterugaandeopdrachtvanditthemawaarmeejedemeestemoeitehad. Noteerzopreciesmogelijkhoehetkwamdatdezeopdrachtzolastigging.

c. Trekeenconclusie.Watkunjeeenvolgendekeerdoenomalleopdrachtenzogoed mogelijkuittevoeren?

PREVIEWVERSIE
68 COPYRIGHTBOOM

d. Noteerdriedingendiejegeleerdhebt.

e. Watkunjeinzettenindeberoepspraktijk?Leguit.

f. Hadjealkennisoverdeinditthemabeschrevenaandoeningen?Motiveerje antwoord.

g. Kloptehetbeelddatjehadvandezeaandoeningenmetdetheorie?Leguit.

h. Warenerdingenuitdetheoriediejeverbaasden?Leguit.

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

69 Thema3 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis
COPYRIGHTBOOM

Mensenmeteenverstandelijke

beperking,ASSof

neurocognitievestoornis

Wanneerjekamptmeteenlichamelijkeofzintuiglijkebeperking,kunjespecifieke problemenervarentijdensjemaatschappelijkeparticipatie.Jehebtbijvoorbeeld hulpmiddelennodig,ofjeervaartobstakelsomvolledigdeeltenemenaande samenleving.

PREVIEWVERSIE Thema4

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stelling

IndeNederlandsemaatschappijkunnenmensendieineenrolstoelzitten,ofdoofof blindzijn,volledigmeedraaien.

70 COPYRIGHTBOOM

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jegeeftweerwateenlichamelijkebeperking,zintuiglijkebeperkingenernstig meervoudigebeperkinginhouden.

• Jebeschrijftdegevolgenvoorparticipatiebijeenlichamelijkebeperking,zintuiglijke beperkingenernstigmeervoudigebeperking.

• Jegeeftweerwatderolisvandesociaalwerkerbijeenlichamelijkebeperking, zintuiglijkebeperkingenernstigmeervoudigebeperking.

• Jeondersteunteencliëntmeteenbeperkingbijhetvindenvaneengeschikte opleiding.

• Jegeeftweerhoejetemakenkuntkrijgenmetmensenmeteenbeperking.

• Jeonderzoektdevooroordelenmetbetrekkingtoteenlichamelijkeenzintuiglijke beperking.

4.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht19 Aangepastemaatschappij

Indezeopdrachtonderzoekjeeenstelling.Doeditmetdriemedestudenten.

Stelling:

IndeNederlandsemaatschappijkunnenmensendieineenrolstoelzitten,ofdoofof blindzijn,volledigmeedraaien.

a. Leesdestellingendenknaoverdejuistheidervan.DenkjedatdeNederlandse maatschappijgoedisingerichtvoormensenmetdebeschrevenbeperkingen? Bespreekditmetdriemedestudenten.

b. DenkzelfnaoverengaonlineopzoeknaaraanpassingendieerindeNederlandse maatschappijzijngedaan,ommensenmeteenbeperkingmeetelatendraaien (richtjeopmensendierolstoelafhankelijkzijnendoveenblindemensen).Noteer dezeopeenA4'tje.Ditkunnenzeeruiteenlopendeaanpassingenzijn,denkaan regelgeving,maarookaaneenstoplichtdatanderstiktzodrahetgroenis,en trottoirsdierolstoelvriendelijkzijn.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Kommetdegroepbijelkaarenbespreekdeverschillendeaanpassingen.

PREVIEWVERSIE
71 Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis
COPYRIGHTBOOM

d. Gaweermetzijnvierenbijelkaarzitten.Denkzelfnaengaonlineopzoeknaar moeilijkhedendiemensenmeteenbeperkingervarenindeNederlandse maatschappij(richtjeooknuopmensendierolstoelafhankelijkzijnendoveen blindemensen).Waarlopenzijtegenaan?Watzorgtervoordatdezemensen volledigkunnenmeedraaienindemaatschappij?

e. Komweermetdegroepbijelkaarenbespreekdeverschillendemoeilijkheden.

f. Bepaalmetdegroep,viaeendemocratischproces(meestestemmengelden),of julliedestelling'IndeNederlandsemaatschappijkunnenmensendieineenrolstoel zitten,ofdoofofblindzijn,volledigmeedraaien',aannemenofverwerpen.

Opdracht20 Eenbeperkingervaren

Indezeopdrachtbootsjeeenbeperkingnaomteervarenhoeditisenwelkeobstakels jedaarbijervaart.Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Bootsongeveervijfminuteneenvisuelebeperkingna.Doeditdoorjezelfte blinddoeken.Probeerindetussentijd(voorzichtig)een(nietalteingewikkelde) specifiekeactiviteituittevoeren.Denkaaneentekeningmaken,ofdeweginhet lokaalvinden.

Jemedestudentzorgtervoordatjejenietbezeert.Draainavijfminutenderollen om.

b. Bedenknaafloopwatjulliehetlastigstvonden.Hoehebbenjulliegeprobeerdom jetijdelijkebeperkingtecompenseren?

c. Bootsnuvijfminuteneenauditievebeperkingnadoorjezelfafteschermenvan geluid,bijvoorbeelddoorhetdragenvaneenkoptelefoon.Probeereengesprek tevoerenmetjemedestudent.

d. Bedenknaafloopwatjulliehetlastigstvonden.Hoehebbenjulliegeprobeerdom jetijdelijkebeperkingtecompenseren?

e. Bespreekjullieervaringenindegroep.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

4.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht21 Eenlichamelijkebeperking

Dezeopdrachtgaatoverlichamelijkebeperkingen.

Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE
72 COPYRIGHTBOOM

Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

a. Watwordtbedoeldmeteenlichamelijkebeperking?

b. Noteerminimaaltweehulpmiddelendieiemandmeteenlichamelijkebeperking nodigzoukunnenhebben.

c. Watishetverschiltusseneenfysiekeafwijkingeneenfunctioneleafwijking?

d. Geefaanofersprakeisvaneenfunctioneleoffysiekeafwijking.

dwarslaesie

amputatie

Fysiekeafwijking

Functioneleafwijking

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

ALS devingersontbrekenvanwegeeen vuurwerkongeval spieratrofie

misvormdeledematen

e. WathebbendekernrampinTsjernobyl(Oekraïne,1986)enartsendiehet kalmeringsmiddelSoftenonvoorschrevenaanzwangerevrouwenmetelkaar gemeen?

f. Bijwelkeaandoeningwordendespierensteedsdunnerenverliezenzekracht,wat eengevolgisvanlangdurigeinactiviteitvaneenspier?

73

ALS

dwarslaesie

MS spieratrofie

g. Welkeaandoeningkanhetgevolgzijnvaneenongeval? dwarslaesie

MS osteoporose spieratrofie

h. Bijwelkeaandoeningkomendezenuwenblootteliggenengevenzemindergoed signalendoorvanennaardehersenen,waardoorerplotselingverlammings-en uitvalsverschijnselenkunnenoptreden?

artrose dwarslaesie

MS spasticiteit

i. Bijwelkeaandoeningzijndegewrichtenchronischontstoken?

ALS osteoporose reumatoïdeartritis spasticiteit

j. LeguitwaarvoordeICD-11wordtgebruikt.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

k. Waarstaatde11voorinICD-11?

l. WaarwordtdeICFvoorgebruikt?

ZONDER BEELDREDACTIE

m. WatishetvoordeelvandeICF?

n. HoewordtdekinderversievandeICFgenoemd?

74 COPYRIGHTBOOM

Opdracht22 Eenzintuiglijkebeperking

Dezeopdrachtgaatoverzintuiglijkebeperkingen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Omwelkeredenwordenmetdetermzintuiglijkebeperkingvooralbeperkingen inhetzichtengehoorbedoeld?

b. Welkeoorzakenkunnentengrondslagliggenaaneenauditievebeperking?

c. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

1. Ondereenauditievebeperkingvallenslechthorendheiden

d. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

2. Ondereenvisuelebeperkingvallenslechtziendheiden 3. Iemanddiezowelslechtzietalsslechthoort,noemje .

Bijdoofheid/ernstiggehoorverlies/lichtgehoorverlies/matiggehoorverlies heeftdebetrokkenemoeitemethethorenen/ofverstaanvanspraakopeen normaalniveauvanluidheid,zelfsineenrustigeomgeving.

BEROEPSONDERWIJS

Bijdoofheid/ernstiggehoorverlies/lichtgehoorverlies/matig gehoorverliesgehoorverlieskandebetrokkenegeenluidespraakverstaanen hoorthijookbijvoorbeeldgeensirenes(brandweeretcetera)ofeendichtslaande deur.

Bijdoofheid/ernstiggehoorverlies/lichtgehoorverlies/matiggehoorverlies wordtergeenenkelespraakverstaan.

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

e. Zetdeniveausvanblindheidenslechtziendheidindejuistevolgorde.Beginbij hetniveauwaaropdepersoonhetmeestkanzien.

slechtziend

maatschappelijkblind blind

totaalblind

.
75 Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis
COPYRIGHTBOOM

f. Koppeldejuistebeschrijvingaandetermen.

blind

maatschappelijkblind

Debetrokkeneheefteen gezichtsveldvanminderdan10 graden,zoalsbijkokerzien.

Debetrokkeneheefteen gezichtsscherptevanmaximaal2%.

Debetrokkenezietniks,erisgeen enkelelichtwaarneming. slechtziend

totaalblind

g. Welkeoorzakenkunnentengrondslagliggenaaneenvisuelebeperking?

Opdracht23 Eenernstigmeervoudigebeperking

DeopdrachtgaatovereenEMB. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Wanneerspreekjevaneenernstigmeervoudigebeperking?

b. WatkandeoorzaakzijnvaneenEMB?

PREVIEWVERSIE

Debetrokkeneheefteenzeer beperktgezichtsveld,maarvoldoet nietaandecriteriavoorblindheid.

c. Welkebijkomendegezondheidsproblemenkomengeregeldvoorbijmensenmet eenernstigverstandelijkebeperking?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Watiseenprikkelverwerkingsstoornis?

e. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

1. Eenverstandelijkebeperkingverhoogt/verkleinthetrisicoopeenzintuiglijke beperking.

2. Eenlichamelijkebeperkingkomtverhoudingsgewijsmindervaak/vaker voorbijmensenmeteenverstandelijkebeperking.

76 COPYRIGHTBOOM

Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitieve

3. Zintuiglijkebeperkingenzijnbijmensenmeteenverstandelijkebeperking vaakernstiger/minderernstigdanbijgemiddeldbegaafdemensen.

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'HetisvooriemandmeteenEMBvaakonmogelijkommetwoordenofgebarente communiceren.' juist onjuist

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'DemeestemensenmeteenEMBkunnenlopen.' juist onjuist

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Stereotiepgedrag,agressiefofdestructiefgedragen/ofzelfverwondendgedrag komengeregeldvoorondermensenmeteenEMB.' juist onjuist

i. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'MensenmeteenEMBkampenallemaalmetvergelijkbarelichamelijkeen zintuiglijkebeperkingenenbijkomendeproblemen.Erisdanookeenzelfdeaanpak voordezedoelgroep.' juist onjuist

j. Welkeaandoeninggaatvaaksamenmetcognitievebeperkingen?

PREVIEWVERSIE

Opdracht24 Degevolgen

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Dezeopdrachtgaatoverdegevolgenvaneenlichamelijke,zintuiglijkeenernstig meervoudigebeperking.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Watzijndevoordelenvanspeciaalonderwijsvoorkinderenmeteenlichamelijke ofzintuiglijkebeperking?

77
stoornis COPYRIGHTBOOM

b. Watzijndenadelenvanspeciaalonderwijsvoorkinderenmeteenlichamelijkeof zintuiglijkebeperking?

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist? 'Maatschappelijkeparticipatieiszogoedalsuitgeslotenvoormensenmeteen EMB.' juist onjuist

d. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek. De isbijmensenmeteenlichamelijkeofzintuiglijke beperking,inmeerofminderemate,aangetast,omdatzeinmeersituaties afhankelijkzijnvananderen.Ditkantotschaamtegevoelensen leiden.Hetkanzelfshet enhet vormenvaneeneigenidentiteitindepubertijdenadolescentiefaseindeweg staan.

e. OmwelkeredenlopenmensenmeteenEMBmeerrisicoopverwaarlozingen mishandeling?

f. Verklaarwaaromeenzaamheidvakervoorkomtbijslechthorendeendovemensen.

g. Welkeproblemenkunnenmensenmeteenlichamelijkeofzintuiglijkebeperking tegenkomenalszijgebruikwillenmakenvanvoorzieningen?Geefminimaaltwee voorbeelden.

PREVIEWVERSIE

Opdracht25 Desociaalwerker

Dezeopdrachtgaatoverderolvandesociaalwerkerbijeenlichamelijkeofzintuiglijke beperking.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Noteerminimaalviertipsvoordecommunicatiemetmensendieslechthorendof doofzijn.

78 COPYRIGHTBOOM

b. Noteerminimaalviertipsvoordecommunicatiemetmensendieslechtziendof blindzijn.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

Indeomgangmeteenpersoonmeteenlichamelijkeofzintuiglijkebeperkinggeef jehemderuimteomzoveelmogelijk tedoen,uiteraard binnendegrenzenvanwathaalbaaris.Ditheeftnamelijkeenpositieveuitwerking ophet vandebetrokkene. nemen afende tenaanzienvandebeperkingnementoe.

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Wanneereenpersoonervaartdathijzelfstandigkanhandelenendusookmee kandraaienindemaatschappij,zalzijnmotivatietoenemenomzelfredzaamte wíllenzijn.' juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Hetisbelangrijkomzoveelmogelijkproblemen,zorgenenlastenvandepersoon meteenbeperkingovertenemen,hulpvragenisnamelijklastigvoorze.' juist onjuist

f. Welkehulpmiddelenkaniemandmeteenzintuiglijkebeperkinggebruiken?

g. Wanneerisbijeenaangeborenbeperkingvaakwelduidelijkopwelkevlakkener problemenbestaaneninhoeverreerchronischeondersteuningnoodzakelijkis? indebabytijd tegenheteindevandebasisschoolperiode indepubertijd tegenheteindevandeadolescentiefase

h. Watkunjedoenalseenpersoonteleurgesteldisinzijnvooruitzichten(vanwege eenbeperking)enzichverdrietigen/ofneerslachtiggaatvoelen?

i. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Mensendieinhunleveneenbeperkingoplopen,kunneneenrouwproces doormaken.'

PREVIEWVERSIE
79 Thema
ASSofneurocognitievestoornis
4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,

juist onjuist

j. Watkunjealssociaalwerkerbetekenenvooriemanddiehetlastigvindtte accepterendathijeenbeperkingheeftverworven?

4.3

Analyserenentoepassen

Opdracht26 Studieenwerk

Leesdecasusendoedebijbehorendeopdrachten. Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

Sietske

Sietske(17jaar)isblindgeboren.Zegingvanjongsafaanalnaareenspecialeschool. Momenteelheeftzehaarvmbo-tldiplomaopzakenwilzeverderleren.Zevindthet alleenerglastigomtebedenkenwatzewildoenalsvervolgopleidingenlateralswerk. Zekannietallesvanwegehaarvisuelebeperking.Enookscholenzittenernietaltijd optewachtenomallerleiaanpassingentedoen.Sietskestaatoveralvooropen,ze vindtveeldingenleukeniserggemotiveerd.

a. JulliegaanSietskeondersteunenbijhaarzoektochtnaareenpassende vervolgopleiding.Gadaarvooralsvolgttewerk:

• BepaalwelkeberoepenermogelijkzijnvoorSietske,gezienhaardiplomaen haarvisuelebeperking.

• KieseenberoepuitenonderzoekwelkeopleidingSietskehiervoormoetdoen.

• Zoekeenschoolinderegiodiedezeopleidingaanbiedt.

• Bereidenkelevragenvoordiejekuntstellenaandeschool,alshetgaatomhet toelatenvanstudentenmeteenvisuelebeperking.Hoegaanzehiermeeom, welkeaanpassingendoenze,etcetera?

• Neemcontactopmetdedesbetreffendeschool,bijvoorbeeldviamailof telefonischensteljullievragen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• ConcludeerofSietsketoegelatenzoukunnenwordenofniet.

b. Kommetdegroepbijelkaar.Eenstudentmaaktaantekeningenophetdigibord. IedertweetalbenoemtkortnaarwelkeopleidingzehebbengezochtenofSietske zouwordentoegelaten.

c. Komopbasisvandeaantekeningentotconclusies.Welkereëleoptieszijnervoor Sietske?

PREVIEWVERSIE
80 COPYRIGHTBOOM

d. Kieseenoptieuit.SteldatSietskewordttoegelatenopdedesbetreffendeopleiding enhaardiplomabehaalt.Zezaldanaanhetwerkgaan.Welkeaanpassingenzullen er,gezienhaarvisuelebeperking,nodigzijnopdewerkvloer?

BespreekmetelkaarwaarSietsketegenaanzoukunnenlopenenwelkeoplossingen daarvoorzijn.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht27 Obstakelsenparticiperen

Indetheorievindjeverschillendegevolgenvanlevenmeteenlichamelijkeof zintuiglijkebeperking.Indezeopdrachtbedenkjenogconcreterwelkegevolgeneen beperkingkanhebbenopmaatschappelijkeparticipatie. Doedezeopdrachtmetdriemedestudenten.

a. Maakeenlijstmetproblemendiemensendieblindofslechtziendzijninhet dagelijkselevenkunnenervaren,vanwegehunbeperking.Maakditeerstspecifiek voordewoonomgeving.Welkeobstakelskomenzijtegenwanneerzezelfstandig wonen?Gagestructureerdtewerk.Doorloopbijvoorbeeldeendagenganawat jeallemaalopeendagdoet/moetdoen,omzodemogelijkeproblemenopte sporen.Vuldelijstvervolgensaanmetproblemendiejeervaartinhet maatschappelijkeleven.Gadaarbijooknawatjulliebijvoorbeeldzelfallemaal doeninhetlevenenwelkeproblemendatoplevertwanneerjeblindofslechtziend bent.

Bijvoorbeeld:

• Alsjeblindofslechtziendbent,ishetlastigeromnaareenfestivaltegaan.

• Alsjeblindofslechtziendbent,kunjegeenautorijden.

• Etcetera.

b. Maakookeenlijstmetproblemendiemensendiedoofofslechtziendzijninhet dagelijkselevenkunnenervaren,vanwegehunbeperking.Doeditopdezelfde manieralsdevorigelijst.

c. Maakookeenlijstmetproblemendiemensendieeenlichamelijkebeperking hebbeninhetdagelijkselevenkunnenervaren,vanwegehunbeperking.Doedit opdezelfdemanieralsdevorigelijst.Kiesbijvoorbeeldeenspecifiekeaandoening, zoalseendwarslaesie,waarbijdearmennogwelfunctioneren.

d. Geefperlijstzoveelmogelijkoplossingen,zodatdepersoonmeteenbeperking zoveelmogelijkzelfstandigkanwonenendeelkannemenaandemaatschappij. Sommigedingenzijnnietoptelossenmethulpmiddelenofdehulpvananderen. Bijwelkeproblemenzoujijjeneerkunnenleggenenbijwelkeniet?Bespreekmet elkaarwatjeechtnietzoukunnenaccepterenenwaarjejejuistmakkelijkbij neerlegt.

PREVIEWVERSIE
81 Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

e. Bespreekdeopdrachtindegroepna.

Opdracht28 EMB

Bekijkhetfilmfragmentenmaakdebijbehorendeopdrachten.

Doedezeopdrachtindividueel.

Verstandelijkénernstigmeervoudigbeperkt:kleinkijken,veelzien

a. Bekijkhetfilmfragment.

b. Opwelkemanierenzoujeinjewerkalssociaalwerkertemakenkunnenkrijgen metmensenmeteenEMB?Noteerzoveelmogelijkmogelijkheden.

c. Watzoujijindiegevallenalssociaalwerkerkunnenbetekenen?Gauitvande situatiesdiejeindevorigevraaghebtgenoteerd.

d. Werkeenvandesituatiesdiejeindevorigevraaghebtgenoteerdverderuit.Stel eenplanop:hoegajealssociaalwerkerconcreettewerk?

Opdracht29 Communiceren

Indezeopdrachtoefenjemetcommuniceren.Doedezeopdrachtmeteen medestudent.

a. Verdeelderollen.Eenstudentisdesociaalwerker,deanderdecliënt.Dezelaatste krijgteenblinddoekvoorenisdaardoor'blind'.Beidenlevenzichin,inhunrol. Desociaalwerkerneemtdetipsnogevendoorvoordecommunicatiemetblinde enslechtziendemensen,dieindetheoriebeschrevenstaan.

PREVIEWVERSIE

b. Gaeengesprekaanvanmaximaalvierminuten(zethiervooreentimer).Desituatie isalsvolgt:

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Decliëntzittewachtenopdesociaalwerker,desociaalwerkerkomtvanachter aangelopenenneemttegenoverdecliëntplaats.

• Desociaalwerkergaathetgesprekaan(jemagzelfwetenwaaroverhetgesprek gaat,alshetmaarpastbijderolvandesociaalwerker).

c. Evalueerhetgesprek.Hoeheeftdecliëntdecommunicatieervaren?Watging goed?Watkonbeter?

82 COPYRIGHTBOOM

d. Draaiderollenom.Destudentdieeerderdesociaalwerkerwas,isnudecliënten zeteenkoptelefoonop.Hijisdaardoor'doof'.Deanderestudentspeeltnude sociaalwerker.Evalueerhetgesprekweer.

e. Bespreekjullieervaringenindegroep.Welkealgemenetipswerkengoed?Welke minder?Welketipskunnenjulliezelfnogbedenken?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht30 Hulpmiddelen

Indezeopdrachtmaakjeeenfoldervanallehulpmiddelendieingezetkunnenworden voormensenmeteenvisuele,auditieveoflichamelijkebeperking. Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. Gaonlineopzoeknaarhulpmiddelendieingezetkunnenwordenomhetleven vanmensenmeteenlichamelijke,auditieveenvisuelebeperkingte vergemakkelijken.Verzamelalleafbeeldingenenbegeleidendetekstendiejullie kunnenvinden.

b. Maakeenfoldervanallehulpmidddelen.Zorgervoordatduidelijkiswelke hulpmiddelenvoorwelkebeperkinghandigzijnenmaakafwisselendgebruikvan afbeeldingenenteksten.Defolderzouje,alssociaalwerker,kunnengevenaan iemandmeteenbeperkingdiegeïnteresseerdisinhulpmiddelen.

c. Printjulliefolderuit.Legallefoldersopeentafelneerenbekijkelkaarsfolders.Of zetalledevicesbijelkaarenkijkopdiemaniernaarelkaarsfolders.

d. Bespreekwelkefoldersvooralgerichtzijnopverzorging,welkeopcommunicatie enwelkeopparticipatie.

Hoezietvolgensjulliedeidealefoldereruit?

4.4 Verdiepenencreëren

Opdracht31 Vooroordelen

Iedereenheeftvooroordelen.Ookovermensenmeteenzintuiglijkeoflichamelijke beperking.Vaakwordtgedachtdatdezemensenbijvoorbeeldookeenverstandelijke beperkinghebben,ofdatzeallemaalnietkunnenwerken.Indezeopdrachtgaje binnenjerocna,inhoeverreersprakeisvanvooroordelen.

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Noteertienstellingendieeenvooroordeelweergevenovermensenmeteen zintuiglijkeen/oflichamelijkebeperking.Bijvoorbeeld:

• Stelling1:Mensendieineenrolstoelzitten,hebbenoveralhulpbijnodig.

• Stelling2:Mensendieblindzijn,hebbenvaakookeenverstandelijkebeperking.

• Stelling3:.........

PREVIEWVERSIE
83 Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

• Etcetera.

b. Bespreekjulliebedachtestellingenmeteenandertweetal.Gana:

• Zijnze'stellig'genoeg?

• Gevenzeeenvooroordeelweer?

• Wordjemetdestellingeenbepaaldekantopgeduwd?

• Kunjeopdestellingreagerenmeteensenoneens?

Pasjulliestellingeneventueelaanopbasisvandefeedbackdiejullie medestudentengeven.

c. Benaderminimaaltienstudentenenlegzededoorjulliebedachtestellingenvoor.

Dezestudentenkunnenaangevenofzeheteensofoneenszijnmetdestelling.Bij twijfel,vraagjeomeentoelichting.Noteerallemeningen.

d. Analyseerdegegevenmeningen.Hoevaakscoordenjullieeen'eens'enhoevaak een'oneens'?Welkeconclusiekunnenjullietrekken?

e. Kommetdegroepbijelkaarenbespreekjulliebevindingen.Watvieljullieop?

f. Bespreekmetelkaarwatjulliealssociaalwerkerkunnendoenomvooroordelen overmensenmeteenlichamelijkeofzintuiglijkebeperkingwegtenemen.

Opdracht32 Doofblind

Indezeopdrachtbekijkjeinformatieoverdoofblindheidenbeantwoordjedaarover vragen.

Doedezeopdrachtindividueel. Doofblind

a. Bekijkdesiteenmaakeenkortoverzichtmetbeknopteuitlegvandeviervormen vandoofblindheid.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Hoecommuniceerjemetdoofblinden?

b. Bekijkhetfilmpje.

c. Lijkthetjelastigomtewerkenmetmensendiedoofblindzijn?Motiveerje antwoord.

PREVIEWVERSIE
84 COPYRIGHTBOOM

d. Watkunjestellenoverdemaatschappelijkeparticipatievanmensendiedoofblind zijn?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Denkjeooitinaanrakingtekomenmetmensendiedoofblindzijn?

f. Steldatjealssociaalwerkertemakenkrijgtmeteenpersoondiedoofblindis, maarjebentnietthuisindemaniervancommuniceren.Watkunjedandoen?

Opdracht33 Datenmeteenbeperking

Demeestemensenwillenzichsettelen,zewilleneenpartnereneventueelook kinderen.Zoookmensenmeteenlichamelijkeofzintuiglijkebeperking.Voorhenkan hetsomswellastigerzijnomeenpartnertevinden.Zijwillenbijvoorbeeldlievereen gelijkgestemdealspartner,bijvoorbeeldomdatdezeookgebarentaalkan.Ofzewillen eenpartnernietbelastenmethunzorgenenkiezenlievereenpartnerdie,vanuitzijn eigenervaringen,weethoehetisomtelevenmeteenbeperking.

Indezeopdrachtonderzoekjedatingsitesvoormensenmeteenzintuiglijkeen lichamelijkebeperking.

Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. Noteerminimaaldriedatingsitesdiebemiddelentussenmensenmeteen lichamelijkeen/ofzintuiglijkebeperking.

b. Kieseenvandegenoteerdesitesuitendoeeronderzoeknaar:

• Leesoverdesite;voorwieisdezepreciesbedoeld,hoegaathetinzijnwerk, watzijndekosten,etcetera?

• Leesreviewsoverdesite;hoetevredenzijndegebruikers?Hoevaakzijner matches?

• Bepaaldevoordelenennadelenvandesite.

• Geefdesiteeenrapportcijfertussende1en10.

c. Kommetdegroepbijelkaar.Vergelijkderapportcijfersmetelkaar.Welkesitekomt alsbesteuitdebusenzoujeeencliëntaanradenwanneerhijgraagwildatenmet iemanddieookeenbeperkingheeft?

PREVIEWVERSIE
85 Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

Opdracht34 Gebarentaalofhulphond

Indezeopdrachtinterviewjeeengebarentolkofeentrainervanhulphonden.Doe dezeopdrachtmetdegroep.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Verdeeldegroepinviergelijkegroepenenleesdeopdrachtgoeddoorvoordat julliebeginnen.

b. Informatievoorgroep1en2:

Gebarentaalhelptdoveenslechthorendemensenomtecommunicerenmethun omgeving.Benadereengebarentolkenvraagofjedezemaginterviewen,ommeer tewetentekomenovergebarentaal.Isgebarentaalbijvoorbeelduniverseel?En hoelerendovemensendezetaal?Stemvantevorengoedafmetdedocentwie julliewillengaanbenaderenvooreeninterviewenhoejullieditwillenaanpakken.

Bedenkvantevorenvragendiejekuntstellenennoteertijdenshetinterviewde antwoorden.Julliemogendevragenineenmail,telefonischofpersoonlijkstellen, afhankelijkvandevoorkeur(enbeschikbaretijd)vandegebarentolk.

Verwerkjullieantwoordenineenpresentatievanmaximaalvijfminutenenleer degroepminimaalvijftiengebaren(enhunbetekenis).

Informatievoorgroep3en4:

Eenhulphondkaneenblindeofslechtziendecliëntbegeleidenbijuitstapjes,maar ookinenomhethuis.Benadereentrainervanhulphondenenvraagofjedeze maginterviewenommeertewetentekomenoverhulphonden.Waaromluisteren dezehondenbijvoorbeeldzogoedenhoekunnenzeblindemensenhelpen?En krijgtiedereendieblindiseenhulpond?Stemvantevorengoedafmetdedocent wiejulliewillengaanbenaderenvooreeninterviewenhoejullieditwillen aanpakken.

Bedenkvantevorenvragendiejekuntstellenennoteertijdenshetinterviewde antwoorden.Julliemogendevragenineenmail,telefonischofpersoonlijkstellen, afhankelijkvandevoorkeur(enbeschikbaretijd)vandetrainer.

PREVIEWVERSIE

Verwerkjullieantwoordenineenpresentatieenvoegafbeeldingentoevande hondenrassendieinaanmerkingkomenomhulphondtewordenenlichtdittoe.

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

c. Geefelkaarfeedbackopdepresentaties.

86

4.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht35 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

Jegeeftweerwateenlichamelijkebeperking,zintuiglijke beperkingenernstigmeervoudigebeperkinginhouden.

Jebeschrijftdegevolgenvoorparticipatiebijeenlichamelijke beperking,zintuiglijkebeperkingenernstigmeervoudige beperking.

Jegeeftweerwatderolisvandesociaalwerkerbijeen lichamelijkebeperking,zintuiglijkebeperkingenernstig meervoudigebeperking.

4.

5.

6.

Jeondersteunteencliëntmeteenbeperkingbijhetvindenvan eengeschikteopleiding.

Jegeeftweerhoejetemakenkuntkrijgenmetmensenmeteen beperking.

Jeonderzoektdevooroordelenmetbetrekkingtoteen lichamelijkeenzintuiglijkebeperking.

Opdracht36 Pastbijmij

PREVIEWVERSIE

Indezeopdrachtgeefjeaanofeenstellingwelofnietbijjepast.Doedezeopdracht individueel.

a. Zetinonderstaandetabel,perstelling,eenkruisje.Isdestellingwelofnietopjou vantoepassing? Elkantwoordisgoed.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Welkestellingenpastentotaalniet,ofnietechtbijje?Noteerze.

c. Geefjezelfperstellingeentip.Hoekunjeervoorzorgendatdezestellingeneen volgendekeerwelbijjepassen?

87 Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis
COPYRIGHTBOOM

d. Welkestellingenpasteneenbeetjeofhelemaalbijje?Noteerze.

e. Geefperstellingaanwatjehebtgedaan/welkeactiesjehebtondernomen,zodat zebijjepasten.

f. Formuleer,opbasisvanvoorgaandevragen,drietipsdiejejezelfkuntmeegeven vooreenvolgendthema.

Opdracht37 Veranderd

Indezeopdrachtgeefjeaaninhoeverrejevisieopmensenmeteenlichamelijkeof zintuiglijkebeperkingisveranderd.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Watwistje,voordatjeaanditthemabegon,overmensenmeteenauditieve beperking?Schrijfditinsteekwoordenop.

b. Kloptehetbeelddatjehieroverhadbijdetheoriediejehebtgelezenende opdrachtendiejehieroverhebtgemaakt?Motiveerjeantwoord.

c. Watwistje,voordatjeaanditthemabegon,overmensenmeteenvisuele beperking?Schrijfditinsteekwoordenop.

PREVIEWVERSIE

d. Kloptehetbeelddatjehieroverhadbijdetheoriediejehebtgelezenende opdrachtendiejehieroverhebtgemaakt?Motiveerjeantwoord.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Watwistje,voordatjeaanditthemabegon,overmensenmeteenlichamelijke beperking?Schrijfditinsteekwoordenop.

f. Kloptehetbeelddatjehieroverhadbijdetheoriediejehebtgelezenende opdrachtendiejehieroverhebtgemaakt?Motiveerjeantwoord.

88 COPYRIGHTBOOM

g. HadjeweleensgehoordvandetermEMB?

h. HoekijkjenuaantegenmensenmeteenEMB?

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

i. Welkebelangrijkelessenuitdetheorieenverwerkingsopdrachtenkunjemeenemen naardeberoepspraktijk?Noteerminimaalvieraspecten.

89 Thema4 Mensenmeteenverstandelijkebeperking,ASSofneurocognitievestoornis

Thema5

Mensenmeteen stemmingsstoornis, angststoornisoftrauma

PREVIEWVERSIE

Wanneerjetijdensjewerkzaamhedentemakenkrijgtmetmensenmeteenpsychische stoornis,ishetvanbelangdatjezeopdejuistemanierbenadertenweethoejeze kuntondersteunenbijparticipatie.Uiteraardisiedereenanders,maarfeitisdateen psychischestoornisvangroteinvloedisophetmaatschappelijkefunctionerenvan mensen.Kennisoververschillendepsychischestoornissensteltjebovendieninstaat ze(vroegtijdig)tesignaleren.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stelling

Mensenzijnveelteingewikkeldominpsychischehokjesteplaatsen.

90 COPYRIGHTBOOM

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jegeeftdekenmerkenaanvanstemmingsstoornissen,angststoornissen, obsessieve-compulsieveenverwantestoornissenenpsychotraumaen stressorgerelateerdestoornissen.

• Jegeeftdegevolgenaanvanstemmingsstoornissen,angststoornissen, obsessieve-compulsieveenverwantestoornissenenpsychotraumaen stressorgerelateerdestoornissenopmaatschappelijkeparticipatie.

• Jeomschrijftwatdevoor-ennadelenzijnvanhetgebruikvanclassificatiesystemen.

• Jeherkentensignaleertstemmingsstoornissen,angststoornissen, obsessieve-compulsieveenverwantestoornissenenpsychotraumaen stressorgerelateerdestoornissen.

• Jegeefthetverschilaantusseneenprobleemeneenstoornis.

• Jegeeftweerhoedesociaalwerkerkanhandeleninhetgevalvan stemmingsstoornissen,angststoornissen,obsessieve-compulsieveenverwante stoornissenenpsychotraumaenstressorgerelateerdestoornissen.

5.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Hokjesenlabeltjes

Indezeopdrachtdenkjenaovereenstelling.Doeditmetdegroep.

Stelling

Mensenzijnveelteingewikkeldominpsychischehokjesteplaatsen.

a. Leesdestellingnogeensgoedengameteenmedestudentonlineopzoeknaar achtergrondinformatieoverdestelling.Gadaarbijnahoeerinhetalgemeen gedachtwordtoverhetinhokjesplaatsenvanmensenmeteenpsychischestoornis ofhetgevenvanlabeltjesaanpsychischeaandoeningen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Noteerjulliebevindingenentrekconclusies.

c. Kommetdegehelegroepbijelkaarenbespreekjullieconclusies.

d. Hoedenkjenuzelfoverdestelling?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE
91 Thema5
stemmingsstoornis,angststoornisoftrauma
Mensenmeteen
COPYRIGHTBOOM

Opdracht2 Collage

Indezeopdrachtzoekjeafbeeldingenvanverschillendestoornissen.Doedezeopdracht metdegroep.

a. Verdeeldegroepinviersubgroepen.

b. Wijsiederegroepeencategoriestoornissentoedieinditthemabehandeldworden: stemmingsstoornissen,angststoornissen,obsessieve-compulsieveenverwante stoornissen,enpsychotraumaenstressorgerelateerdestoornissen.

c. Zoekopinternetminimaalachtafbeeldingenbijdeaanjullietoegewezencategorie stoornissen.PrintdezeuitenplakzeopeenA4'tje.

d. BespreekmetdehelegroepdevierA4'tjesmetafbeeldingen.Zoeksteedsnaar overeenkomstenbinnendecategoriemetstoornissen,maarkijkooknaarde verschillentussendevierverschillendecategorieën.

5.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Psychischestoornis

Maakonderstaandeopdrachtenoverpsychopathologieenclassificerenindividueel.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

92

a. Geefaanbijwelkeprofessionaldestellinghoort.Letop!Eenstellingkanbijbeide professionalspassen.

Deprofessionalmagmedicatie voorschrijven.

Deprofessionalbehandeltmilde vormenvanpsychopathologie.

Psycholoog

Psychiater

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Deprofessionalmageendiagnose stellen.

Deprofessionalisindebasiseenarts.

Deprofessionalkomtvakerin aanrakingmetonbehandelbare psychopathologie.

Debasisvandebehandelingvandeze professionalisgesprekkenvoeren.

b. Waarvoorgebruikjedetermpsychopathologie?

PREVIEWVERSIE

c. Omwelkeredenwordenclassificatiesystemengebruikt?

d. WanneerwordtindeDSMgesprokenvaneenpsychischestoornis?

e. Geeftweevoorbeeldenvanpsychischlijden(eenvoordebetrokkenezelf,eenvoor deomgeving).

93 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma

f. Geefeenvoorbeeldvanbeperkingeninhetsocialeenberoepsmatigefunctioneren.

g. Koppeldejuistebeschrijvingaandeclassificatiesystemen.

DSM

ICD

ICF

eenwoordenboekomhet functionerenvanmensenenhun problementebeschrijven

eendiagnostischenstatistisch handboekvanpsychische stoornissen

eenlijstmetziektenenlichamelijke enpsychischeaandoeningen

h. Noteertweevoordelenvanclassificatiesystemen.

i. NoteertweenadelenvandeDSM.

Opdracht4 Stemming

Maakonderstaandeopdrachtenoverstemmingsstoornissenindividueel.

a. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Bijeenbipolairestemmingsstoornisisdebetrokkeneafwisselendmanischen depressief.' juist onjuist

PREVIEWVERSIE

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

'Eendepressievestoornisduurtlangerdantweejaar.' juist onjuist

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Bijeenchronischdepressievestoorniskanzicheenperiodevanmanievoordoen.' juist onjuist

94 COPYRIGHTBOOM

d. Beschrijfminimaalviersymptomenvaneendepressievestemmingsstoornis.

e. Noteerminimaaldriekenmerkenwaaraanjeeenmaniezoukunnenherkennen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Geefaanafdestellingpastbijeendepressievestoornis,eenchronischdepressieve stoornisofeenbipolairestemmingsstoornis.Stellingenkunnenbijmeerdere stoornissenhoren.

Depressievestoornis

Chronischedepressievestoornis

Bipolairestemmingsstoornis

Dezestemmingsstoornisisbinnen eenjaarvaakover.

Dezestemmingsstoornisduurtlanger dantweejaar.

Dezestemmingsstoorniszorgtvoor ziekteverzuim.

Dezestemmingsstoornisgaatvaak samenmeteenlagere sociaal-economischepositie.

PREVIEWVERSIE

Dezestemmingsstoorniskanleiden totsuïcide.

g. Geefineengenummerdoverzichtbeknoptweerwatjekuntbetekenenvooriemand meteendepressievestemmingsstoornis.

h. Omwelkeredeniseengezondeleefstijlbelangrijkbijeendepressieve stemmingsstoornis?

95
trauma
Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisof

i. Geefineengenummerdoverzichtbeknoptweerwatjekuntbetekenenvooriemand meteenbipolairestemmingsstoornis.

j. Waaromiseengezondeleefstijl,metonderandereeenvastdag-en-nachtritme, ookbelangrijkbijeenbipolairestoornis?

Opdracht5 Angst

Beantwoordonderstaandevragenoverdeverschillendeangststoornissen.Doedit individueel.

a. Watwordtverstaanondereenangststoornis?

b. Watiskenmerkendvooralleangststoornissen?

c. Geeftweevoorbeeldenvaneenspecifiekefobie.

d. Watgebeurtermeteenpersoondiekamptmeteenspecifiekefobie,wanneerhij geconfronteerdwordtmetdedoorhemgevreesdesituatieofhetgevreesdeobject?

e. Welkesymptomenkunnenervarenwordentijdenseenpaniekaanval?Noteerer vier.

PREVIEWVERSIE

f. Geeftweevoorbeeldenvansituatiesdieiemandmetagorafobievermijdt.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

g. Bijwelkeangststoornisisiemandangstigopopenbareplekkenen/ofplekkenwaar veelmensensamenkomen? agorafobie gegeneraliseerdeangststoornis specifiekefobie paniekstoornis

96 COPYRIGHTBOOM

h. ‘Vergelekenmetdeandereangststoornissenvallendebeperkingenalsgevolgvan dezeangststoornisvaakmee’.Welkeangststoorniswordthierbedoeld?

agorafobie

gegeneraliseerdeangststoornis specifiekefobie paniekstoornis

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

i. Bijwelkeangststoornisheeftdebetrokkeneeenovermatigeangstenbezorgdheid tenaanzienvanallerleigebeurtenissenenactiviteiten?

agorafobie

gegeneraliseerdeangststoornis specifiekefobie paniekstoornis

j. Bijwelkeangststoornisheefteenzorgvragerlastvanplotselingegolvenvanintense angstofvanintensonbehagen?

agorafobie

gegeneraliseerdeangststoornis specifiekefobie paniekstoornis

k. Bijwelkeangststoorniskanhetlijdenzoondraaglijkwordendateenpersoon besluitomzijnleventebeëindigen?

agorafobie

gegeneraliseerdeangststoornis

specifiekefobie paniekstoornis

ZONDER BEELDREDACTIE

l. Vuldelegeplekkeninmetdejuistewoorden. Vaakkomenmensendievoorheteersteenpaniekaanvaldoormakenopde terecht;deklachtendoennamelijkdenkenaaneen .Eenpaniekstoornisbrengtbeperkingeninhet maatschappelijkeparticiperenmetzichmee,bijvoorbeeldomdat(werk)situaties wordenvermeden,omdatde veelwordtbezochtener vaakeenhoog is.Depaniekstoornisgaatvaaksamenmet ,watparticipatieindesamenlevingnogmeerbelemmert.

PREVIEWVERSIE
97 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma

m. Geefaanofdestellingenjuistofonjuistzijn.

Alssociaalwerkervermijdje,metde betrokkene,dedoorhemgevreesde zaken.

Juist

Onjuist

Opdracht6 Geobsedeerd

Kalmerendetekstenkunneneen persoonmeteenpaniekstoornis helpen.

Probeeriemandmetagorafobie directbloottestellenaangrote mensenmassa's.

Doorverwijzenisvaaknodigbijeen angststoornis,zezijnanders chronisch.

Beantwoordonderstaandevragenoverdeobsessieve-compulsieveenverwante stoornissen.Maakdezeopdrachtindividueel.

a. Watverzameltiemandmeteenverzamelstoornis?

b. Waartoeleidteenverzamelstoornis?

PREVIEWVERSIE

c. Watzijncompulsies?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Noteertweegevolgenvaneenobsessieve-compulsievestoornis.

98 COPYRIGHTBOOM

e. Noteertweevoorbeeldenvaneenpersoondiekamptmeteen obsessieve-compulsievestoornis.

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Bijdeverzamelstoornisisersprakevaneenobsessie.' juist onjuist

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Dooreenverzamelstoornisontstaatereenonveiligeleefomgeving.'

juist onjuist

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Decompulsiesdieeenpersoonuitvoert,hebbenaltijdtemakenmetdeobsessie diehijervaart.'

juist onjuist

i. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenobsessieve-compulsievestoorniskanparticipatieflinkindewegstaan.'

juist onjuist

j. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Alssociaalwerkerishetnuttigombijdecompulsiesvaneenpersoonbetrokken teraken,ditzorgtvooreengoedewerkrelatie.'

PREVIEWVERSIE

juist onjuist

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

k. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Wijsdepersoonmeteenobsessieve-compulsievestoorniseropdathijhetzichzelf allemaalaandoet,ditzorgtvoorinzicht.'

juist onjuist

99 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma
COPYRIGHTBOOM

l. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Vermijdwoordenals‘rotzooi’en‘rommel’;voordebetrokkenemeteen verzamelstoornis,hebbenallespullendiehijverzameltwaarde.' juist onjuist

m. Waarkunjeiemandmeteenverzamelstoornisbijondersteunen?Geefeenduidelijk, genummerdoverzichtvanmogelijkeactiesvandesociaalwerker.

Opdracht7 Aanpassingentrauma

Onderstaandevragengaanoverpsychotraumaenstressorgerelateerdestoornissen. Maakdezeopdrachtindividueel.

a. Zijndevolgendestellingenjuistofonjuist?

Onjuist

PREVIEWVERSIE

Eenpersoonmeteenacute stressstoornisheeftlangerdantwee maandenpsychischeklachtennahet meemakenvaneentrauma.

Doorhetmeemakenvaneen negatievegebeurtenis,zoalseen ontslag,kunjeeenPTSSontwikkelen.

Bijeenaanpassingsstoornisreageert debetrokkeneheftigeropeen gebeurtenisdanjenormaal gesprokenzouverwachten.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

BijeenPTSSisbehandelingaltijd noodzakelijk.

Nahetmeemakenvaneentrauma ontwikkeltiemandaltijdeenPTSS.

Juist
100 COPYRIGHTBOOM

b. Motiveerwaarombovenstaandestellingenjuistofonjuistzijn.

c. Vuldelegeveldeninmetdejuistewoorden. Eenzorgvragerdiehetnietluktomzichaantepassenaangebeurtenissenof stressoreninzijnleven,heefteen Dezestoornisontstaat binnen maandennaeengebeurtenisofstressorenduurt vaaknietlangerdan maanden.

d. Watzijnvoorbeeldenvaneentrauma? eenvliegtuigramp jehuisdierverliezen eenverkrachting ontslagenworden eenernstigverkeersongeval verhuizennaareenanderestad

e. NoteerminimaalvijfsymptomenvaneenacutestressstoornisenPTSS.

f. Hoekunjeeenpersoonmeteenaanpassingsstoornisondersteunen?

g. HoekunjeiemandondersteunenmetPTSS?Geefminimaaldrievoorbeelden.

5.3 Analyserenentoepassen

Opdracht8 Ervaringsverhaal

Indezeopdrachtschrijfjeeenervaringsverhaal.Maakdezeopdrachtmetdegroep.

a. Vormgroepjesvanvier.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Dehelftvandegroepjesverdieptzichindedepressievestemmingsstoornis,de anderehelftindebipolairestemmingsstoornis.

c. Gaonlineopzoeknaarervaringsverhalenvanmensenmetdestemmingsstoornis diejekreegtoegewezen.Leesdaarvoorbijvoorbeeldblogsenbekijkfilmpjesof vlogswaarinmensenvertellenoverhunstoornis.

PREVIEWVERSIE
101 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma
COPYRIGHTBOOM

d. Schrijfnuzelfeenervaringsverhaalvanrondde400woorden.Leefjeininmensen metdezestemmingsstoornisenbedenkhoeeendaguithunleveneruitzouzien. Schrijfvervolgenseenblogmetdetitel:‘Eendaguithetlevenvan...’.

Stappenplan:Blogmaken

e. Leesjullieblogvooraanderestvandegroep.Degroepmagaangevenofheteen geslaagdervaringsverhaalis.

Opdracht9 Paniek

Beantwoordonderstaandevragenoverdepaniekstoornisenagorafobie.Maakdeze opdrachtindividueel.

Gebruikvoorhetbeantwoordenvandevrageninternet.

a. Hoewordtagorafobieindepraktijkookwelgenoemd?

b. Omwelkeredengaateenpaniekstoornisvaaksamenmetagorafobie?

c. Doorsommigeexpertswordtbeweerddatsocialemediaeenrolkunnenspelen bijeenpaniekstoornisenagorafobie.Opwelkemanierzouditzijn,denkje?

d. Welkegedachtenkunnenertijdenseenpaniekaanvalnaarbovenkomen?Noteer erzoveelmogelijk.

PREVIEWVERSIE

e. Welkepersoonlijkheidsfactorenzoudenvolgensjoueenrolkunnenspelenom angstentebeheersen?Lichtdezefactorentoe.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Steldatjeiemandmeteenpaniekstoornisenagorafobietijdensjewerkalssociaal werkertegenkomt.Watzoujedankunnendoen?

102 COPYRIGHTBOOM

Opdracht10 Smetvrees

Bekijkhetfilmfragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maakdezeopdracht individueel.

Smetvrees

a. Onderwelkestoornisvaltsmetvrees?

b. Watisdecompulsiebijsmetvrees?

c. Welkegevolgenvansmetvreeskomeninhetfilmpjenaarvoren?

d. Omwelkeredenwordtdepersooninhetfilmpjenaardekringloopwinkelgestuurd?

e. Stel,jekomtalssociaalwerkerbijiemandthuisdiekamptmetsmetvrees.Hoe zoujedanomgaanmetdezepersoonendesituatie?

Opdracht11 Eennareervaring

Leesdecasusenbeantwoorddebijbehorendevragen.Vergelijknaafloopje antwoordenmetdievaneenmedestudent.

Eennareervaring

PREVIEWVERSIE

Pjotr(19),Mika(28),Daniel(62)enRosanna(74)lopenoverstraat.Zekennenelkaar niet,maarpasserentoevalligtegelijkertijdhetgemeentehuis.Voordatgebouwstaat eenprotesterendeman.Hijisboosenschreeuwtrichtinghetgemeentehuis.Ineens gebeurterietsverschrikkelijks:demansteektzichzelfinbrand.Ditiseenbijzonder akeligegebeurtenis,dieervreselijkuitziet.Gelukkigzijndehulpdienstensnelter plaatseomdemanteredden.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Pjotr,Mika,DanielenRosannazijnallevierflinkoverstuurvanhethelegebeuren.Om bijtekomengaatMikaeenpaarwekennietnaarzijnwerk.Hijkrijgthetbeeldvande mandieinvlammenstaatmaarnietvanzijnnetvlies.Ookheefthijveelmoeiteom

103 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma
COPYRIGHTBOOM

zichteconcentrerenenishijacuutgestoptmetroken.Hetvuuruitaanstekersbezorgt hemrillingen.NaeenmaandoftweevoeltMikazichnogsteedsnietdeoude.Rosanna hadslechtséénslechtenachtenpaktededraadvanhaarleveneigenlijkgelijkweer op.Natuurlijkvondzehetheelrotvoordeman,maarzedenkterverdernietecht meeraan.OokPjotrhersteltsnelvanwathijheeftgezien.Hijkonzichnietalledetails meerherinneren,vlaknahetgebeuren,maarnaeenpaardagenkonhijzijnervaring eenplekjegeven.Danielpraatteveelmetzijnvrouwoverhetvoorval.Hijbeleefdehet steedsopnieuw,maarbinneneenmaandwashijvanzijnklachtenaf.Zijnvrouw daarentegenherbeleeftplotselingdeheftigebranddiezijalskindmeemaakte,waarbij haarmoederoverleed.Zeheeftnachtmerriesenwordtsteedsneerslachtiger.Zewil nietmeernaarbuitenenkruiptinhaarschulp.Endatterwijliedereendachtdatzedit traumaallanghadverwerkt.

a. Bijwelkepersoonofpersonenspreekjenietvaneenstoornis,maarisersprake vaneennormalestressreactie?Motiveerjeantwoord.

b. Bijwelkepersoonofpersonendenkjeaaneenposttraumatischestressstoornis? Motiveerjeantwoord.

c. Bijwelkepersoonofpersonendenkjeaaneenacutestressstoornis?Motiveerje antwoord.

Opdracht12 Oponderzoek

Indezeopdrachtzoekjenaarfeitenenhandelingsadviezen.Doeditmetdegroep.

a. NeemelfvellenA3-papier(ofmaakzemetbehulpvanA4'tjes)ennoteerbovenaan iederveléénstoornisdieinditthemabehandeldis:

• depressievestemmingsstoornis

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• bipolairestemmingsstoornis

• specifiekefobie

• paniekstoornis

• agorafobie

• gegeneraliseerdeangststoornis

• obsessieve-compulsievestoornis

• verzamelstoornis

• aanpassingsstoornis

• acutestressstoornis

PREVIEWVERSIE
104 COPYRIGHTBOOM

• posttraumatischestressstoornis.

b. Legallevellenergensnaastelkaarneer,opeenlangetafelofopaanelkaar geschoventafels.

c. Verdeeldegroepinelfsubgroepjes.

d. Iedergroepjekrijgteenstoornistoegewezenengaatopinterneteenfeitof handelingsadvieshieroveropzoeken.Ditfeitofhandelingsadviesmoetaandrie voorwaardenvoldoen:

1. Ditfeitofhandelingsadviesisnietindetheorienaarvorengekomenenisdus nieuw.

2. Ditfeitofhandelingsadvieskomtvaneenbetrouwbarebron.

3. Ditfeitofhandelingsadviesmagmaaréénkeergenoteerdworden.

e. Alsjullieeenfeitofhandelingsadvieshebbengevonden,noteerjeditophet desbetreffendevel.

f. Schuifnudoornaarhetveldatrechtsvanjeligt(ofverplaatsjehelemaalnaar achterenalsjulliehetuiterstrechtsevelhadden).

g. Leeswateropdatvelstaat.Kijkomwelkestoornishetgaatenwelkfeitof handelingsadviesalgenoteerdis(ziedederdevoorwaarde).

h. Gaopzoeknaareenanderfeitofhandelingsadviesbijdezestoornisennoteerdat wederomophetdesbetreffendevel.Letweeropdevoorwaardenwaaraanhetfeit moetvoldoen.

i. Herhaaldezestappentotdatiedereenbijallestoornisseneenfeitof handelingsadviesheeftopgeschreven.Ofstopwanneerhetlastigblijktomsteeds weernieuwefeitenofhandelingsadviezentevindenbijdeverschillendestoornissen.

j. Bespreeknaafloopallebevindingenmetdehelegroep.Zijnerbijvoorbeeld verrassendefeitenofhandelingsadviezennaarvorengekomen?Watisprecieshet nutvandezefeitenenhandelingsadviezenwanneerjealssociaalwerkerinde praktijkwerkt?Schrapdefeitenenhandelingsadviezendienietrelevantblijken voordeberoepspraktijkvandesociaalwerker.Welkefeitenhoudenjullienogover? Noteerdezevoorjezelf,zodatjezekuntmeenemennaardepraktijk.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

5.4 Verdiepenencreëren

Opdracht13 Fobieën

Indezeopdrachtverdiepjejeineenspecifiekefobie.Doeditmetdegroep.

Lijstmetfobieën

PREVIEWVERSIE
105 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma COPYRIGHTBOOM

a. Bekijkdelijstmetfobieënenkieser,individueel,eenuit.Jehoeftnietdehelelijst telezen,scrolwatdoordenegenpagina’senkieseenfobiediejeopdeeenof anderemanieraanspreekténdievaninvloedisopmaatschappelijkeparticipatie.

b. Vertelaandegroepwelkefobiejehebtgekozen.Wanneertweestudentendezelfde fobiehebbengekozen,kiesteenvandetweeeenandere,zodatallestudentenmet eenanderefobieaandeslaggaan.

c. Verdiepjeindedoorjougekozenfobie;gaonlineopzoeknaarinformatieen verzameldeze.

d. Bereideenkorte(mondelinge)presentatievoorvanprecieseenminuut,waarin jeaangeeftwatdefobieinhoudtenjeandereaanvullendeinformatieen bijzonderhedenoverdefobiegeeft.Geefdaarbijookaanhoedefobie maatschappelijkeparticipatieindewegstaat.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

e. Houdjepresentatievoordegroep.Degroepmagvragenstellenoverdefobieen tipsentopsgeventenaanzienvandekortepresentatie.

f. Kiesdriefobieënuitenbepaalmetelkaarhoejehieralssociaalwerkermeeom kuntgaanenwatjemogelijkvooreenpersoonmetzo'nfobiekuntbetekenen.

Opdracht14 Verzamelen

Bekijkhetfilmpjeoverdeverzamelstoornisenbeantwoorddebijbehorendevragen. Maakdezeopdrachtmettweemedestudenten.

Spullenverzamelen

a. Hoewordtdwangmatigverzamelenindepraktijkookwelgenoemd?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Inhetfilmpjekomteenopruimcoachaanhetwoord.Zijverteltdatzewerktineen multidisciplinairteam.Watzoujouwrolalssociaalwerkerhierbijkunnenzijn?

PREVIEWVERSIE
106

c. Inhetfilmpjewordtvertelddatervaaksprakeisvanonderliggendeproblemen bijeenverzamelstoornis.Welkeonderliggendeproblemenwordeninhetfilmpje genoemd?

d. Welkegebeurtenissenkunjezelfnogbedenkendieproblematischverzamelenin dehandkunnenwerken?

e. Welkesignalendateenpersoonproblematischverzamelt,kunjeoppikkenbij directenaasten?

f. Bijdeobsessieve-compulsievestoorniswordenbepaalde(sociale)situatiesvaak vermeden.Hoezoudatzijnbijeenverzamelstoornis?Motiveerjeantwoord.

Opdracht15 Probleemofstoornis

Leesdecasussenenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maakdezeopdracht individueel.

Nienke

BEROEPSONDERWIJS

Nienke(29)isergnetjes.Zezieteraltijdkeurigverzorgduitenhaarhuisisookaltijd brandschoon.Alszenaardesportschoolisgeweest,staptzethuisgelijkonderde douche,zehoudtnietvandegeurvanzweet.Ookophaarwerkzorgtzedatergeen kruimeltjestussendetoetsenvanhaartoetsenbordkomen.Datvindtzeslordigen bovendientyptdatvervelend.InhaarvrijetijdgaatNienkegraagwinkelen,zeisdol ophetkopenvannieuwekleren,schoenenentassen.Vaakgaatzemethaarmoeder ofeenvriendingezelligdestadinennaafloopvanhetwinkelengaanzedanuiteten.

ZONDER BEELDREDACTIE

a. IserbijNienkesprakevaneenstoornis?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE
107 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma COPYRIGHTBOOM

Celine

Celine(52)isbangvoorhonden,vankindsafaanal,toenzeeenkeerwerdgebeten doordehondvanhaarbuurman.Hiervoormoestzezelfsnaarhetziekenhuis,voor eenaantalhechtingen.Alszenueenhondziet,looptzegerusteenblokjeom.Ze schriktaltijdzoergvanhetgeblafdathetzweethaaropderugstaatenhaarhart spontaanhardergaatkloppen.Veelvriendenvanhaarhebbenhelaashonden.Bij sommigeniszedanooknognooitthuisgeweest,terwijlzedemeestenalvanafhaar middelbareschooltijdkent.Ookschaamtzezichvaakvoorhaarangst,zekertegenover haarkinderen.

b. IserbijCelinesprakevaneenstoornis?Motiveerjeantwoord.

Jason

Jason(41)heefteenvechtpartijmetdodelijkeafloopvandichtbijgezien.Deeerste nachtkwamhijhierdooramperinslaapentoenhijeenmaalsliep,hadhijlastvan nachtmerries.Devolgendedagzaghijsteedsdievechtpartijweervoorzich.Hijkreeg ditbeeldmaarnietuitzijngedachten.Ookvoelthijzichenormschuldig,omdathij alsverlamdnaardevechtpartijstondtekijkenennietingreep.Deavonderopkwam Jasonweermoeilijkinslaapenvandaagishijdusweerhelemaalgebroken.Het schuldgevoellijktookmaarnietwegtegaan.

c. IserbijJasonsprakevaneenstoornis?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE

Opdracht16 Debijbelvandepsychiatrie

Indezeopdrachtbekijkjeeenvideofragmentenmaakjedebijbehorendeopdracht. Doedezeopdrachtmetdegroep. DSMdebijbelvandepsychiatrievolleugens

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Bekijkhetfilmfragmentmetdegroep.

b. Wijseenstudentaandieaantekeningenmaaktophet(digi)bord.

c. Benoemombeurtendenadelen,moeilijkekantenennadeligegevolgenvanhet hanterenvandeDSM.

108 COPYRIGHTBOOM

d. Destudentdieaantekeningenmaakt,noteertalleswatdoordestudentenbenoemd wordtkortenbondigophet(digi)bord.

e. Probeervervolgensallevoordelen,makkelijkekantenenpositievegevolgenvan hethanterenvandeDSMtebedenken.Hoezouhetbijvoorbeeldzijnalsergeen classificatiesysteemvoorpsychischestoornissenzoubestaan?

Opdracht17 Signaleren

Indezeopdrachtsignaleerjeeenstoornis.Doedezeopdrachtindividueel.Leessteeds decasusenbeantwoorddebijbehorendevragen.

Karima

Karima(31)voeltzichgeregeldheelsomber.Zeheeftdannergenszinin,nietinwerken, nietinontmoetingenmetvriendenenooknietinhetuitoefenenvanhaarfavoriete hobby's.Zeligtdandagenopbed,slaaptlangensleeptzichzelferalleenuitalsze watmoetetenofnaardewcmoet.Opsommigemomentendenktzeerzelfsaaneen eindeaanhaarleventemaken.

a. Welkesymptomenmerkjeop?Geefeenbeknopteopsomming.

b. Aanwelkestoornisdenkjebijdezesymptomen?Motiveerjeantwoord.

John

PREVIEWVERSIE

John(40)isvaakvrolijk,nieteenbeetjevrolijk,maarintensgelukkig.Hijheeftecht overalzininengrijptallesaan.Hijzegtnergensneetegenenisdanookiedereavond oppad,alleenofingezelschapvananderen.Johnpraatdanenormveel,vooralover zichzelf,enisookheelbeweeglijkmetzijnlijf.ErzijnechterookperiodeswaarinJohn zichsombervoeltenhijgeenenkeleenergieheeftomietsteondernemen.Hijvoelt zichdanwaardeloosenhopeloos.

c. Welkesymptomenmerkjeop?Geefeenbeknopteopsomming.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Aanwelkestoornisdenkjebijdezesymptomen?Motiveerjeantwoord.

109 Thema5 Mensenmeteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma

Thierry

Thierry(56jaar)isaltijdaleenechtepiekeraargeweest,maardelaatstetijdmaakthij zichvoortdurenddruk.Hijisvaakbangdathijontslagengaatwordenenvraagtzich constantafofhijzijnwerkwelnaarbehorendoet.Alleswatzijnbaaszegt,trekthij zichaanenzorgtvoornogmeergedachtenoverontslag.Ookmaakthijzichdrukover zijnvrouw,nietdatermomenteelietsspeelt,maarsteldaterietsgebeurt,datzeziek wordt,eenongelukkrijgtoferger.HetluktThierryhaastnietmeeromdedagdoorte komen,hijwordtvolledigopgesloktdooralzijnzorgen.

e. Welkesymptomenmerkjeop?Geefeenbeknopteopsomming.

f. Aanwelkestoornisdenkjebijdezesymptomen?Motiveerjeantwoord.

5.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht18 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

Jegeeftdekenmerkenaanvanstemmingsstoornissen, angststoornissen,obsessieve-compulsieveenverwante stoornissenenpsychotraumaenstressorgerelateerdestoornissen.

Jegeeftdegevolgenaanvanstemmingsstoornissen, angststoornissen,obsessieve-compulsieveenverwante stoornissenenpsychotraumaenstressorgerelateerdestoornissen opmaatschappelijkeparticipatie.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

5.

Jeomschrijftwatdevoor-ennadelenzijnvanhetgebruikvan classificatiesystemen.

Jeherkentensignaleertstemmingsstoornissen,angststoornissen, obsessieve-compulsieveenverwantestoornissenen psychotraumaenstressorgerelateerdestoornissen.

Jegeefthetverschilaantusseneenprobleemeneenstoornis.

110

6.

Jegeeftweerhoedesociaalwerkerkanhandeleninhetgevalvan stemmingsstoornissen,angststoornissen,obsessieve-compulsieve enverwantestoornissenenpsychotraumaenstressorgerelateerde stoornissen.

Opdracht19 Functioneren

Indezeopdrachthebjeeenfunctioneringsgesprek.Voerdezeopdrachtuitmetéén medestudent.

a. Bedenkindividueeltienvragendiejeaaneenmedestudentkuntstellenomerachter tekomenhoehijdeopdrachtengemaaktheeft.Bijvoorbeeld:‘Wathebjegedaan toenjeeenopdrachtnietbegreep?’

b. Steljevragenaaneenmedestudent.Neemgeengenoegenmetkorteantwoorden, maarlaatjulliegesprekdevormkrijgenvaneenfunctioneringsgesprek.Vraagdus door.

c. Draaiderollenom.

d. Watwaardeerjeaandeaanpakvanjemedestudent?

e. Welkevaardighedenheefthijingezetomtoteenresultaattekomen?

f. Wathebjegeleerdvanjemedestudenttenaanzienvanhetmakenvande opdrachten?

PREVIEWVERSIE

Opdracht20 Voorkennisenmotivatie

Beantwoordonderstaandevragen.Maakdezeopdrachtindividueel.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. WatwistjealvanDSMendebeschrevenstoornissenvoordatjeaanhetthema begon?

111 Thema5
meteenstemmingsstoornis,angststoornisoftrauma
Mensen

b. Hoehebjedezevoorkennisgebruiktbijhetmakenvandeopdrachten?

c. Hoeverliepdesamenwerking?Motiveerjeantwoord.

d. Waarkwamjeachtertoenjedeopdrachtennakeek?

e. Hoehebjehetthemaingezetomdeopdrachtentemaken?

f. Wasjegemotiveerdomaandeslagtegaanmetditthema?Motiveerjeantwoord.

g. Hebjehetideedatjemeerhebtgedaandanminimaalnoodzakelijkwas?Dusextra informatieopgezocht,metanderengesprokenoverhetonderwerp,eenfilm bekekenoverhetonderwerp?Motiveerjeantwoord.

h. Hoehebjedestudentenmetwiejesamenwerkteinhunwaardegelaten?Hebje zebijvoorbeeldlatenuitsprekeneninhoudelijkgereageerd?Hebjerespectgehad voorhunzienswijze?Motiveerjeantwoord.

i. Hebjevantevoreneenplanninggemaaktenjehieraangehouden?Motiveerje antwoord.

PREVIEWVERSIE

j. Hoehebjegereageerdopverbeteringenenfeedbackvananderentijdenshet makenvandeopdrachten?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

112 COPYRIGHTBOOM

Thema6

Mensenmeteenpsychotische

stoornisof persoonlijkheidsstoornis

Wanneereenpersoonmeteenpsychotischestoorniskampt,iszijnwelzijninhet geding.Eenpsychotischestoornisisvangroteinvloedopmaatschappelijkeparticipatie. Depersoonkanzijnwerkmogelijknietmeeruitvoeren,dagelijksebezighedengaan moeizaameneriseenrisicoopeensociaalisolement.Ookeenpersoonlijkheidsstoornis isvangroteinvloedopiemandsfunctioneren.Somslukthetnietomsocialecontacten aantegaan,ofhetwerkisteveeleisendvoordedesbetreffendepersoon.Kennisen vaardighedenrondomdezestoornissenzijndanookonmisbaaromdedesbetreffende persoonteondersteunenbijmaatschappelijkherstel.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alsjeschizofreenbent,danhoorjeineeninstellingthuis.

113 COPYRIGHTBOOM

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jegeeftdekenmerkenaanvaneenschizofrenisspectrumstoornisen persoonlijkheidsstoornissen.

• Jegeeftdegevolgenaanvaneenschizofrenisspectrumstoornisen persoonlijkheidsstoornissenopmaatschappelijkeparticipatie.

• Jeherkentensignaleerteenschizofrenisspectrumstoornisen persoonlijkheidsstoornissen.

• Jegeeftweerhoedesociaalwerkerkanhandeleninhetgevalvaneen schizofrenisspectrumstoornisenpersoonlijkheidsstoornissen.

• JelegtuitwatIPSinhoudt.

6.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Ineeninstelling?

Indezeopdrachtdenkjenaoverdemaatschappelijkeparticipatievanmensenmet schizofrenie.Doedezeopdrachtmetdegroep.

Stelling

Alsjeschizofreenbent,danhoorjeineeninstellingthuis.

a. Zoekdriemedestudentenopenbespreekgezamenlijkjullieideeënrondomde stelling.Probeerantwoordtevindenopdevolgendevragen:

• Watzijndevoordelenvanineeninstellingverblijvenalsjeschizofreniehebt?

• Watzijndaarvandenadelen?

• Omwelkeredenzoudenmensenmetschizofreniejuistwelmoetendeelnemen aandesamenleving?

PREVIEWVERSIE

• Omwelkeredenenjuistniet?

b. Komgezamenlijktoteenalgemeneconclusierondomdemaatschappelijke participatievanmensenmetschizofrenie.Formuleerdezeconclusieineennieuwe stelling.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Kommetdegroepbijelkaar.Eenlidvaniedersubgroepjeleestdedoorhen opgesteldestellingvoor.Deoverigesubgroepjesmogenhieropreageren.

d. Bespreekdeopdrachtna.Lukthetommetdegehelegroeptoteengezamenlijke conclusietekomen,geformuleerdindevormvaneennieuwestelling?

114 COPYRIGHTBOOM

Opdracht2 Overdreven

Indezeopdrachtbedenkjepersoonlijkheidstrekken.Maakdezeopdrachtmetde groep.

a. Wijseenstudentaandieallesgaatnoterenophetdigibord.

b. Bedenkmetdegroepallerleipersoonlijkheidstrekken.Destudentbijhetdigibord noteertaldezepersoonlijkheidseigenschappenineendocument.

c. Probeernubijallepersoonlijkheidstrekkeneenoverdrevenvormervante bedenken.Bijvoorbeeldbij‘jaloerszijn’:extreembezitterigenzichvastklampen aananderen.

d. Gametelkaarnainhoeverrejedagelijksleven,jeschoolseensocialefunctioneren beïnvloedzoudenwordenwanneerjeeenvandezeoverdreven persoonlijkheidstrekkenzoubezitten.

6.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Schizofrenie

Maakonderstaandeopdrachtenoverschizofreniespectumstoornissen.Doedit individueel.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

115 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis

a. Koppelaaniedersymptoombinnenhetschizofreniespectrumdejuistekorte omschrijving.

lichaamsbewegingenverlopen andersofzijnverstoord wanen

hallucinaties

gedesorganiseerddenkenen spreken

ernstiggedesorganiseerdeof abnormalepsychomotoriek

negatievesymptomen

cognitievesymptomen

vaststaandeovertuigingenwaarde betrokkenenietvanafiste brengen,ookalsprekenallefeiten dezeovertuigingentegen

debetrokkeneisonnavolgbaarin zijndenkenenspreken

zintuiglijkeervaringendieniet overeenkomenmetde werkelijkheid

deconcentratie,geheugenen aandachtzijnverminderd

eenverminderingindeuitingvan emotiesengeeninteressein doelgerichteactiviteiten

b. Legineigenwoordenhetverschiluittusseneenbizarreeneenniet-bizarrewaan. Geefbijbeideeenvoorbeeld.

c. Geeftweevoorbeeldenvanhallucinaties.

PREVIEWVERSIE

d. Legaandehandvaneenvoorbeeldhetverschiltussenwanenenhallucinatiesuit.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Watwordtverstaanonderkatalepsie?

Depersoonheeftonrustigeledematen,dieconstantbewegen.

Depersoonreageertnietmeeropdeomgevingzoalshijeerstweldeed.

Depersoonneemtongewoneofongepastelichaamshoudingenaan.

116 COPYRIGHTBOOM

f. Koppeldejuisteomschrijvingbijdeverschillendewanen.

jaloersewaan

deovertuigingdatbepaalde gebaren,opmerkingenofsignalen uitdeomgevingaanjouzijngericht

deovertuigingdatjepartner ontrouwis achtervolgingswaan

erotomanewaan

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

deovertuigingdatjeover uitzonderlijkekwaliteitenbeschikt

deovertuigingdatiemandanders verliefdopjeis betrekkingswaan

grootheidswaan

PREVIEWVERSIE

deovertuigingdatanderen,zoals eengroeppersonenoforganisatie, jekwaadwillendoenof achtervolgenenaanvallen

g. Zetdestoornissendievallenbinnenhetschizofreniespectrumindejuistevolgorde. Beginbijdestoornismetdeminsternstigebeperkingeneneindigmetdestoornis diehetmeestvaninvloedisophetlevenvaneenpersoon.

waanstoornis

kortdurendepsychotischestoornis

schizofreniformestoornis

schizofrenie

117 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis

h. Geefperstellingaanofdezejuistofonjuistis.

Bijeenpsychoseisereenveranderde belevingvandewerkelijkheid.

Juist

Onjuist

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Eenschizofreniespectrumstoornis dringtdiepdoorindepersoonlijkheid vandebetrokkene.

Eenpsychoseduurtdoorgaanseen paaruur.

Hallucinatieskomenalleenvoorbij mensenmeteen schizofreniespectrumstoornis.

Cognitievesymptomenkomenvooral voorafgaandeenpsychosevoor.

Negatievesymptomenkomenvooral voornaeenpsychose.

i. Omschrijfineigenwoordenwatdegevolgenzijnvaneen schizofreniespectrumstoornis.

PREVIEWVERSIE

j. Welketipskunjetijdensennaeenpsychoseopvolgen?

k. Doeeenbraindrop:Noteeralleswatjeweetoverderolvandesociaalwerkerals hetgaatomeenschizofrenisspectrumstoornis.Jemagzelfwetenhoejedit vormgeeft,ineentekeningeenschema,eenmindmap,ofeenopsomming.Kijkna afloopdetheoriedoorenvuljebraindropaanmetdatwatjenogmist.

118

l. Hoekomthetdatmensenmeteenschizofreniespectrumstoorniszichzelfvaakals vreemd,mindersterkenwaardevolervarenindemaatschappij?

Opdracht4 Persoonlijkheid

Dezeopdrachtgaatoverpersoonlijkheidsstoornissen.Maakdezeopdrachtindividueel. a. MaakopeenA4’tje(ofonline)eenwoordwebbijdepersoonlijkheidsstoornissen uitclusterB.Tekeneencirkelmetdaarin‘clusterB-persoonlijkheidsstoornissen’ enmaakvertakkingennaardepersoonlijkheidsstoornissendiehierondervallen. Vervolgenslaatjedezeweervertakkenengeefjebeschrijvingen,gevolgenen handelingsadviezenvoordesociaalwerker.

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

119 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis COPYRIGHTBOOM

b. BijwelkepersoonlijkheidsstoornisuitclusterCpastdebeschrijving?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

120
COPYRIGHTBOOM

Vermijdende persoonlijkheidsstoornis

Afhankelijkepersoonlijkheidsstoornis

Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis

Debetrokkeneisonderdanig.

Debetrokkeneisbangvoorkritiek, afwijzingenafkeuring.

Debetrokkeneheefteensterke behoefteomverzorgdteworden.

ZONDER BEELDREDACTIE

Debetrokkeneisperfectionistisch, ordelijkennauwkeurig.

Debetrokkeneisinflexibel,stugen koppig.

PREVIEWVERSIE

Debetrokkenevraagtcontinuom goedkeuring,adviesengeruststelling.

Debetrokkeneisverlegen,stil, geremd,gereserveerden ‘onzichtbaar’.

Debetrokkeneisbangomvoorgek tewordengezetofuitgelachente worden.

Debetrokkeneiszeertoegewijdaan zijnwerkenheeftgeentijdvoor ontspannendeactiviteiten.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Debetrokkenelaatalledaagse beslissingenenbelangrijke verantwoordelijkhedenaananderen over.

121 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis

c. HoegedragenmensenmeteenclusterA-persoonlijkheidsstoorniszich? eigenaardigen/ofexcentriek

impulsiefen/ofwispelturig zorgelijken/ofvreesachtig

d. Welkepersonenkomenkil,afgevlaktenonverschilligover?

mensenmeteenschizoïdepersoonlijkheidsstoornis

mensenmeteenschizotypischepersoonlijkheidsstoornis

mensenmeteenparanoïdepersoonlijkheidsstoornis

e. Welkemensenzijnwantrouwigenachterdochtig?

mensenmeteenparanoïdepersoonlijkheidsstoornis

mensenmeteenschizoïdepersoonlijkheidsstoornis

mensenmeteenschizotypischepersoonlijkheidsstoornis

f. Welkemensenlatenafgevlakteofongepasteemotieszien?

mensenmeteenparanoïdepersoonlijkheidsstoornis

mensenmeteenschizoïdepersoonlijkheidsstoornis

mensenmeteenschizotypischepersoonlijkheidsstoornis

g. Welkgedragpastbijiemandmeteenparanoïdepersoonlijkheidsstoornis?

Depersoondenktdatanderenhemwillenuitbuiten,schadetoebrengenof bedriegen.

Depersoonheefteigenaardigeovertuigingenenmagischedenkbeelden.

Depersoondenktdathijoveraldebesteinisenkomtdaardoorarrogantover.

h. Welkgedragpastbijiemandmeteenschizoïdepersoonlijkheidsstoornis?

Depersoongaatgeenvriendschappenaanenzalnietopzoekgaannaareen vastepartner.

Depersoonheeftsocialeangst,paranoïdeideeënenachterdocht,waardoor hechterelatiesnietaandeordezijn.

Depersoongaatgraagsocialecontactenaan,maargedraagtzichhierinwat merkwaardig.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

i. OmwelkeredenenzullenmensenmeteenclusterA-persoonlijkheidsstoornisniet snelhulpzoekenen/ofaccepteren?

j. Noteertweepraktischetipsofaandachtspuntenbijeencluster A-persoonlijkheidsstoornis.

PREVIEWVERSIE
122 COPYRIGHTBOOM

Opdracht5 Werkenmeteenbeperking

Beantwoordonderstaandevragenoverarbeidsparticipatie. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Hoeveelprocentvandemensenmetlangdurigepsychischeproblematiek,doet nietmeeopdearbeidsmarkt?

b. Welkebarrièreservarenmensenmetlangdurigepsychischeproblemendiewerk zoeken?Somzeopineengenummerdoverzicht.

c. WelkprincipewordtbijIPSgehanteerd? eerstvaardighedentrainen,danplaatsenopeenwerkplek eerstplaatsenopeenwerkplek,danvaardighedentrainen

d. WatkunjestellenoverdeeffectiviteitvanIPS?

6.3 Analyserenentoepassen

Opdracht6 Achtervolgd

Doedezeopdrachtindividueel.

1Watisschizofrenie?

2Hoeishetomschizofreentezijn? Bekijkeerstdetweefilmfragmentenenbeantwoorddebijbehorendevragen.

PREVIEWVERSIE

a. Wordeninheteerstefilmfragmentallesymptomenvaneen schizofreniespectrumstoornisbenoemd?Motiveerjeantwoord.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Wasereentriggervoordesymptomenbijdemaninhettweedevideofragment? Motiveerjeantwoord.

10% 30% 50% 80%
123 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis COPYRIGHTBOOM

c. Hoeervaartdemaninhetvideofragmenteenpsychose?

d. Hoeervaartdevrouwinhetvideofragmenteenpsychose?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Hebbendemanendevrouwinhetvideofragmentwanenofhallucinaties?Motiveer jeantwoord.

f. Welkegevolgenvandepsychoseskomeninhetvideofragmentnaarvoren?

g. Zoujezelfeenkeergebruikwillenmakenvandepsychosesimulator?Motiveerje antwoord.

Opdracht7 Signaleren

Maakdezeopdrachtindividueel.

a. Leesdecasussenenbeantwoorddebijbehorendevragen.

Nikolai

PREVIEWVERSIE

Nikolai(23)looptoverstraatenkijktschichtigomzichheen.Hijpraatinzichzelf,alsof hijeengesprekmetiemandvoert.Ineensbeginthijhardoptepraten,tegeneen nietsvermoedendevoorbijganger.Hijwordtboosenzegtdatdezenietallesvanhem afmagpakken.Daarnaloopthijverder.Danblijfthijweerstilstaanenbeschuldigthij weer‘iemand’.Maarerisniemandtezien.

b. Welkesymptomenmerkjeop?

c. Aanwelkestoornisdenkjebijdezesymptomen?Motiveerjeantwoord.

124

Wendell

Wendell(56)vindtzichzelffantastisch.Hijdenktdatniemandzogoedisalshijzelf.Als Wendellpraat,isdatvooralomtebenadrukkenhoegeweldigzijnprestatieszijn, bijvoorbeeldophetgebiedvanwerkofanderevaardigheden.Hijlaatanderennooit uitpratenenvaltzeinderede,omdathijnietgeïnteresseerdisinwatzetevertellen hebben.

d. Welkesymptomenmerkjeop?

e. Aanwelkestoornisdenkjebijdezesymptomen?Motiveerjeantwoord.

Frenia

Frenia(42)werktopeenkantoor.Daarverlooptdesamenwerkingmoeizaam.Alles watgedaanmoetworden,houdtzebijzich,zekanzakennietloslaten,bangdat anderenhet,inhaarogen,verprutsen.Zelfkanzedanookurenbezigzijnmeteen taakdieeenanderintienminutenafheeft,totinhetdiepstedetailwilzedatalles klopt.Alsiemandhierietsvanzegt,reageertzenukkig,ditishaarmaniervanwerken, ditdoetzealjarenzo.Zevindthetzelfgeenprobleemomzolangbezigtezijn,andere bezighedenheeftzetochniet,werkishaaralles.

f. Welkesymptomenmerkjeop?

g. Aanwelkestoornisdenkjebijdezesymptomen?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE

Opdracht8 Borderline

Bespreeknaafloopjeantwoordenmeteenmedestudent.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Hoebehandeljeborderline?

a. Bekijkhetfilmfragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.

125 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis

b. Hoekomthetdatjetegenwoordignietmeerderestvanjeleveneen borderline-persoonlijkheidsstoornishoefttehebben?

c. Waarwasdevrouwuithetvideofragmentnaaropzoek?

d. Watheeftdezevrouwgeholpen?

e. Watkunjijalssociaalwerkermethetantwoordopdevorigevraag?

f. Watzijndetoekomstverwachtingenvandevrouwuithetvideofragment?

g. Bespreekjeantwoordenmeteenmedestudent.Probeertenslottesamente bedenkenhoejullie,alssociaalwerker,kunnenondersteunenbijhetantwoord opdelaatstevraag.

Opdracht9 Ingesprek

Bijdezeopdrachtleefjejein,indesituatievaniemanddiepsychotischisenprobeer jecontacttemaken.Jedoetdezeopdrachtmetdegroep.

a. Bespreekmetdegroephoeeenpsychosedecommunicatiemetdeomgevinglastig maakt.

b. Leesnudecasus.

PREVIEWVERSIE

Annabeth

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Annabethis23jaar.Zeisgevoeligenvrijopenvoorhaaromgeving.Zeissomsonzeker eneenbeetjeverlegeninhetcontact.Annabethstudeertfysiotherapie,zezitinhaar laatstejaar.Zewerktheelhardvoorhaarstudie.Vaakdoetzeertelangoveromiets inteleverenendanblijktdatheteigenlijkalveeleerdergoedgenoegzouzijngeweest. Uitonzekerheidsteltzehogeeisenaanzichzelf,zeonderschatwatzekan.

126 COPYRIGHTBOOM

InhetstudentenhuiswaarAnnabethwoontishetvrijdruk.Erwordtvaaksamen gekooktengegetenenerishaastaltijdweliemanddiebezoekheeft.Hetgeluidgaat dwarsdoordedunnemurenheen.Toendeexamenperiodeeraankwamluktehet haastnietomrusttevindenomtestuderen.Annabethraaktedaarvanindestress. Zeatnietmeermeemetderestomdatzedoorwildegaanmetleren.Enomdathet indenachteindelijkstilis,gingzevaakdoortotzesuurindeochtend.Maaroverdag wasslapenooklastigdoorgeluidenlicht.

EerstwerdAnnabethsteedsvermoeider.Daarnawerdzesteedsmeerschrikachtigen uiteindelijkraaktezehelemaalgerichtopdegeluidenomhaarheen.Zebegonte denkendatdeanderenexpresgeluidmaaktenenoverhaaraanhetpratenwaren.Ze dachtdatzehaareenstudiebolvondeneneenheelsaaipersoon,diezelieverzagen vertrekken.Toenbegonookdebelevingvanhaarkamerteveranderen.Hetleekhaast welalsoferluidsprekertjeswarengeplaatstdiedestemmenvanhaarhuisgenoten versterkten.Zewerdsteedsangstigerentoenzeopeennachtduidelijkhoordedat meerderehuisgenotensamen,viadeluidsprekertjes,fluisterdendatzeuithetraam moestspringenwerdzezobangdatzenaarbuitenvluchtte.

c. Verdeeldegroepintweegroepen.Elkegroepkiestiemanddiestraksdeopdracht begint.

• GroepAkiestiemanddiestraksderolvanAnnabethspeelt.Bespreeksamen watAnnabethzouervarenophetmomentdatzenaarbuitenvluchtenhoezij zoukunnenreagerenalsiemandprobeertomcontacttemaken.

• GroepBkiestiemanddiestraksderolvansociaalwerkeropzichneemt. BespreeksamenhoejemetAnnabethcontactzoukunnenmaken.

d. Destudentendiezijngekozenomtebeginnen,spelensamenvoordegroepeen rollenspel.DesociaalwerkerprobeertomcontacttemakenmetAnnabeth,die middenineenpsychosezit.Deanderenobserveren,levenzichinennoterenvoor zichzelfwatzijzoudenzeggenofdoen.

PREVIEWVERSIE

e. Alshetgesprekvastloopt,oferlanggenoegisgespeeld,wordthetrollenspel stilgelegdenbespreekjesamenna.

• WatheeftAnnabethervaren?

• Hoeluktehetdesociaalwerkeromcontacttemaken?

• Welketopszijnertegevenvanuitdegroep,enwelkeideeënzijneromdoorte gaan?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Tweeanderestudentengaanverderwaarhetrollenspelwasgebleven.Zijkunnen nuuitproberenwaterdaarnetsamenisbedacht.

g. Bespreeksamenna:

• Watbrengteenpsychosemetzichmeevoordebetrokkene?

• Watvraagthetvandesociaalwerker?

127 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis

• Watheeftdezeopdrachtaanervaringeneninzichtenopgeleverd?

Tip

Tijdenshetspelmerkjemogelijkdathetverschilmaakthoejespreekt.Hethelptom zelfrustigtezijnenruimtetehebbenvoordeervaringvanAnnabeth.Jekuntde algemenetipstoepassen(PsychoseNet,2016):

• Ganietindiscussieoverwatwelennietwaaris.

• Veroordeeldepersoonnietomwathijdenktofervaart.

• Zorgvooreenveiligeomgevingmetzominmogelijkprikkels.

• Tooninteressevoordebelevingswereldvandecliëntmaarstelnietteveelvragen.

• Neemeventuelekwetsendeofchoquerendeopmerkingennietpersoonlijk.

• Praat met depersoonenniet over depersoon.

• Zorgookgoedvoorjezelf,bewaakjegrenzenenbespreekjeervaringenmet collega's.

DevideoWatkunjedoenvooriemandmeteenpsychose?10tipsgeeftnogmeer algemenehandvatten.

Watkunjedoenvooriemandmeteenpsychose?10tips

Opdracht10 Hethandelenvandesociaalwerker

Indezeopdrachtbeschrijfjehoejehandeltaandehandvaneencasus.

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Leesdecasus.

Timo

PREVIEWVERSIE

Timois19jaarenkomtgeregeldbijhetjongerenbuurthuis.Hijwerktvaakmeeals vrijwilligeralseractiviteitenvoorjongekinderenwordengeorganiseerd.Enzelfishij vaakdeelnemerbijallerleiprojecten.Jaarlijkswordtereengrootfeestgeorganiseerd bijhetjongerenbuurthuis,metallerleibandsenandereoptredens.Ookdaarhelpt Timoaltijdmee.JordyissociaalwerkerenkentTimogoed.Hetiseenjongenwaarje opkuntrekenen,hijisbehulpzaamenwerkthard.TochvalthetJordydelaatstetijd opdatTimozichandersgedraagt.EerstkwamTimoeenpaarkeernietopdagen,wat helemaalniksvoorhemis.Jordybeldehem,enzijnmoedernamop.Zeverteldedat Timoaldagenachtereenalleenmaarvoorzichuitzattestaren.Zehadgeenideewat ermethemaandehandwas.ToenJordyTimoeenweeklaterweerzag,leekhijzich niethelemaalterealiserenwateromhemheengebeurde.Hijleekafwezig,keekwat angstigomzichheenenleekzelfstegeniemandtepraten,maarJordyzaghelemaal niemand.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

128 COPYRIGHTBOOM

b. MaakeenverslagvaneenA4'tje,tenaanzienvanhethandelenvandesociaal werker,richtingTimo.Maakheelconcreetwatdesociaalwerkervanbegintot eindepreciesdoet.

c. KieseenwoonplaatsuitvoorTimoenmaakeensocialekaart,speciaalvoorzijn situatie.

d. Zoekeenandertweetalopenvergelijkdehoofdlijnenvanjullieverslagen.Pas julliehandeleneventueelaan.Bekijkookelkaarssocialekaart,hoeuitgebreidzijn deze?

e. SteldatTimosymptomenvaneenantisocialepersoonlijkheidsstoorniszoulaten zien.Welkewijzigingenzoujedaninhethandelenvandesociaalwerkeraanpassen?

f. MaakeensocialekaartvoorTimo,indienhijkamptmeteenantisociale persoonlijkheidsstoornis.

g. Zoeknuweereenandertweetalopenvergelijkjullieantwoordentenaanzienvan deantisocialepersoonlijkheidsstoornis.

h. Bespreekdeopdrachtnametdehelegroep.

6.4

Verdiepenencreëren

Opdracht11 Persoonlijkheidsstoornisseninbeeld

Indezeopdrachtmaakjeeencollage.Maakdezeopdrachtmetdehelegroep.

a. Verdeeldegroepintiensubgroepjes.

b. Keniedersubgroepjeeenvandetienpersoonlijkheidsstoornissentoe.

Stappenplan:Collagemaken

c. Maakeencollagevandeaanjullietoegewezenpersoonlijkheidsstoornis.Gahiervoor oponderzoekuit,zodatjeooknieuweinformatieoverdepersoonlijkheidsstoornis kunttoevoegenennietalleenmaaruitgaatvandebeschrijvingindetheorie.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Voorbeelden:

• Maakeenprintvanextrainformatieoverdepersoonlijkheidsstoornisdieje hebtgevondenopinternetendiebijvoorbeeldweergeeftwelkeproblemende persoonofzijnomgevingervaart.

• Maakzelftekeningen.

• Geefmetvetgedrukteengekleurdewoordentypischekenmerkenaan.

PREVIEWVERSIE
129 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis COPYRIGHTBOOM

d. Legallecollagesopeenstapelenhusselzedoorelkaar.

e. Laateenstudentzenueenvooreenvoorzichhouden.Degroepmagaangeven omwelkepersoonlijkheidsstoornishetgaat(hetsubgroepjedatdedesbetreffende collageheeftgemaakt,maguiteraardniet‘raden’).

f. Degroepdiedecollageheeftgemaakt,magdecollagevervolgenskorttoelichten.

Opdracht12 Psychischekwetsbaarheid

Indezeopdrachtmaakjeeenpromotiefilmpje. Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

Hoegajevooroordelenovermensenmeteenpsychischekwetsbaarheidtegen:wat werkt?(Movisie)

a. Leeshetartikel:'Hoegajevooroordelenovermensenmeteenpsychische kwetsbaarheidtegen:watwerkt?'

b. Verkenjullieeigenvooroordelentenaanzienvanpsychischekwetsbaarheid.Stel jezelfdevolgendevragen:

• Watdenkjealsjeeenverwardpersoonopstraattegenkomt?

• Watdoejealsjeeenverwardpersoonopstraattegenkomt?

• Hoezoujehetvindenalshetleegstaandepand,directnaastjouwhuis,een beschermdewoonvormwordtvoormensenmetlangdurigepsychische problematiek?

• Zoujehierovermetbuurtbewonersgaanpraten?Zoujeditinitiatief,samen metjebuurtbewonerstegenproberentewerkenofjuistverwelkomen?

c. Maaknueenpromotiefilmpje,vanmaximaaltweeminuten,vooreennieuwelocatie voorbeschermdwonen,voormensenmetlangdurigepsychischeproblematiek. Ditpromotiefilmpjeisbedoeldvoorwijkbewonersenmoetervoorzorgendatzij positiefaangaankijkentegendezenieuwelocatie.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Laatjulliefilmpjezienaandegehelegroep.

e. Beslismetdegroepwelkepromotiefilmpjehetmeestgeslaagdis.

Opdracht13 Aanhetwerk

Indezeopdrachtmaakjeeeninfographicoverarbeidsparticipatievanmensenmet langdurigepsychischeproblematiek. Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

PREVIEWVERSIE
130 COPYRIGHTBOOM

a. IndetheoriehebjegelezenoverIPS.Zoekopinternetnaaraanvullendeinformatie overditre-integratiemodel.

Stappenplan:Infographicmaken

b. MaakeeninfographicoverdestappendiebinnenIPSwordendoorlopen.De infographicisbedoeldvoormensendiekampenmetlangdurigepsychische problematiek.

Verwerkindeinfographicookderolvandesociaalwerker.

c. Zoekdrietweetallenopentoonelkaarjullieinfographics.Bespreekzeenvoorzie elkaarvanfeedback.

Opdracht14 Eenonderzoek

Indezeopdrachtdoejeonderzoeknaardeparticipatievanmensenmetlangdurige psychischeproblematiek.

Doedezeopdrachtindividueel.

Zoekopinternetnaarcijfersoverdemaatschappelijkeparticipatievanmensenmet eenpsychischekwetsbaarheid.Verwerkdezeinformatieineenschematischoverzicht. Maakbijvoorbeeldeentabel,eencirkeldiagramofeenanderfiguurwaarinineen oogopslagduidelijkisinhoeverremensenmeteenpsychischekwetsbaarheid participerenindesamenleving.Denknietalleenaanwerk,maarookaanschool/studie, socialecontactenenactiviteitenbuitenshuis.Specificeer,indienmogelijk,naarsoort psychischestoornis.

6.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht15

Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

1.

2.

3.

Jegeeftdekenmerkenaanvandeverschillende schizofrenisspectrumstoornissenenpersoonlijkheidsstoornissen.

Jegeeftdegevolgenaanvanschizofrenisspectrumstoornissen enpersoonlijkheidsstoornissenopmaatschappelijkeparticipatie.

Jeherkentensignaleertschizofrenisspectrumstoornissenen persoonlijkheidsstoornissen.

PREVIEWVERSIE
131
6 Mensenmet
psychotischestoornis
persoonlijkheidsstoornis
Thema
een
of

4. JelegtuitwatIPSinhoudt. 5.

Jegeeftweerhoedesociaalwerkerkanhandeleninhetgevalvan schizofrenisspectrumstoornissenenpersoonlijkheidsstoornissen.

Opdracht16 Evaluatie

Indezeopdrachtspeeljeeenspel.Maakdezeopdrachtmetdriemedestudenten.

a. Benoemeenvandevierstudententotspelleider.Hijzetzijntafeltegenovertwee anderetafelsenneemtplaats.

b. Benoemtweestudententotdeelnemers.Zijnemenplaatsaandetweetafels tegenoverdespelleider.

c. Delaatstestudentisde‘beoordelaar’.Hijzetzijntafelwatverderwegvande spelleiderendeelnemers,maarzorgtervoordathijzoweldespelleideralsde deelnemersgoedkanzienenhoren.

d. Detweedeelnemerskrijgenbeideneenfluitje.Ditkanbijvoorbeeldeen scheidsrechtersfluitjezijn,ofmaakzelfeenfluitjevaneenrietje(zieinternetvoor uitleg).

e. Despelleiderdoorloopteenvooreendevolgendevragen:

• Hadjedirecteenmeningoverdetheorietoenjezagwaaroverdiezougaan?

• Kloptehetbeelddatjebijhetthemahadmetdedaadwerkelijketheorie?

• Hebjetijdenshetlezenvandetheoriejemeningoverbepaaldeonderwerpen tussendoorherzien?

• Hebjevantevoreneenplanninggemaakttenaanzienvandeaanpakvandit themaenjeaandezeplanninggehouden?

PREVIEWVERSIE

• Konjedeopdrachtengoedmakenofmistejebepaaldecapaciteitenof vaardigheden?

• Hebjehetideedatjemeerhebtgedaandanminimaalnoodzakelijkwas?

• Hebjedestudentenmetwiejesamenwerkteinhunwaardegelaten?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Hadjebijgroepsopdrachtentotaalandereoplossingendandeoplossingendie medestudentenaandroegen?

• Konjetijdensgroepsopdrachtenjeeigenovertuigingengoeduitleggenaanje medestudenten?

• Hebjeanderenopweggeholpenalszeernietuitkwamenofhebjezelfhulp gevraagd?

• Hebjeanderenaanhetwoordgelatenenhieropvervolgensinhoudelijk gereageerd?

132 COPYRIGHTBOOM

f. Alseendeelnemerantwoordwilgevenopeenvraag,blaasthijopzijnfluitje.Deze deelnemerkrijgthetwoord.Hijmagdevraagbeantwoordenendaarbijzijn antwoordmotiveren.

g. Debeoordelaarmagbepalenofhetantwoord‘goed’is.Hijleterhierbijopdathet antwoordeengoedeonderbouwingbevat.Vragendieslechtsbeantwoordworden met‘ja’of‘nee’leverengeenpuntop.

h. Alshetantwoordgoedwordtbevonden,krijgtdedeelnemereenpunt.Alshet antwoordnietvoldoet,krijgtdeanderedeelnemer(dusdetegenstander)eenpunt.

i. Gadoortotdatallevragenzijnbeantwoordenereenwinnaaris.

j. Wisseldedeelnemersafenherhaalhetevaluatiespel.

Opdracht17 Handelingstips

a. Geefperstellingaanofdieopjouwvantoepassingis.

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

Indezeopdrachtgeefjejezelftipstenaanzienvanjeaanpak.Maakdezeopdracht individueel.

BEROEPSONDERWIJS

Ikhebmevoordevolle100%ingezet.

Ikbenzorgvuldigtewerkgegaan.

Ikstondopenvoorfeedbackvan medestudenten.

Ikdachteerstgoednavoordatikeen antwoordgaf.

Ikhebinitiatiefgenomenbijde groepsopdrachten.

Ikbegreepdelesstof.

Ja Nee 133 Thema6 Mensenmeteenpsychotischestoornisofpersoonlijkheidsstoornis COPYRIGHTBOOM

b. SchrijfopmaximaaléénA4’tjeeenkortverslagmettipstenaanzienvande stellingenwaarje‘Nee’hebtaangekruist.Leguitwaaromje‘Nee’hebtaangekruist engeefperstellingminimaaltweetips.Welkeaanpakkunjeeenvolgendekeer hanteren,zodatjeookopdezestellingenmet‘Ja’kuntantwoorden?Alsje(bijna) overal‘Ja’hebtingevuld,schrijfjeeenverslagmettipsomtotditresultaatte komen.Welkeaanpakhebjepreciesgehanteerd,zodatjeallestellingenmet‘Ja’ konbeantwoorden?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

134 COPYRIGHTBOOM

Mensenmeteenstoornisinde

belevingofregulatie

Mensenkunnenproblemenervarenophetgebiedvanvoedingofslapen,inhun bewustzijnstoestand,oftenaanzienvanhunseksuelevoorkeuren.Ditsoortproblemen kanmaatschappelijkeparticipatieminofmeerindewegstaan.Inditthemaleerje meerovervoedings-eneetstoornissen,slaap-waakstoornissen,stoornisseninde relatietussenlichaamengeest,dissociatievestoornissenenparafielestoornissen.

PREVIEWVERSIE Thema7

Stelling

Alseenpersooneenpaarmaandenslechteet,isersprakevaneeneetstoornis.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

135

• Jegeeftdekenmerkenaanvandeverschillendevoedings-eneetstoornissen, slaap-waakstoornissen,stoornisseninderelatietussenlichaamengeest, dissociatievestoornissenenparafielestoornissen.

• Jegeeftdegevolgenaanvanvoedings-eneetstoornissen,slaap-waakstoornissen, stoornisseninderelatietussenlichaamengeest,dissociatievestoornissenen parafielestoornissen.

• Jeherkentensignaleertvoedings-eneetstoornissen,slaap-waakstoornissen, stoornisseninderelatietussenlichaamengeest,dissociatievestoornissenen parafielestoornissen.

• Jegeeftweerhoedesociaalwerkerkanhandeleninhetgevalvanvoedings-en eetstoornissen,slaap-waakstoornissen,stoornisseninderelatietussenlichaam engeest,dissociatievestoornissenenparafielestoornissen.

• Jeverklaartdemoeilijkhedenrondomdere-integratievanex-zedendelinquenten.

7.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1

Slechteten

Indezeopdrachtformuleerjeargumentenvoorentegendestelling.Doedezeopdracht metdriemedestudenten.

a. Formuleer,individueel,éénargumentvóórdestelling:Alseenpersooneenpaar maandenslechteet,isersprakevaneeneetstoornis.

b. Formuleer,individueel,éénargumenttégendezelfdestelling.

c. Vormgroepjesvanvierstudentenenbespreekelkaarsargumenten.

d. Hoedenkjenuoverdestelling:Alseenpersooneenpaarmaandenslechteet,is ersprakevaneeneetstoornis?Motiveerjeantwoord.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht2

Iktwijfel

Indezeopdrachtmotiveerjeeenstelling.Maakdezeopdrachtmetdehelegroep.

a. Iedereenkrijgteenrood,groenenoranjekaartje.

PREVIEWVERSIE
136 COPYRIGHTBOOM

Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie

b. Eénstudentleestdevolgendestellingenvoor:

• Psychischeproblemenkunnenzichuiteninlichamelijkeklachten.

• Stressheefteennegatieveinvloedopjelichamelijkwelzijn.

• Hetopzoekenvanallerleisymptomenopinternetmaaktiemandonnodig ongerust.

• Mensendiealtijdklagendatzeietsmankeren,stellenzichaan.

• Jegeestheeftinvloedophoeziekjejevoeltbijeenlichamelijkeaandoening.

c. Alsjeheteensbentmeteenstelling,steekjeeengroenkaartjeop.Alsjehetoneens bentmeteenstelling,steekjeeenroodkaartjeop.Bijtwijfelsteekjeeenoranje kaartjeop.

d. Eenstudentmeteenroodkaartjemotiveertzijnkeuzeaandetwijfelaars.Een studentmeteengroenkaartjedoetditook.Detwijfelaarsmogenalsnogeenkeuze maken,maardathoeftniet.

e. Leesnaafloop,individueel,destellingennogmaalsdoor.Geefperstellingaanof jevanmeningveranderdbent.Motiveerjeantwoord.

7.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Voedingeneten

Dezeopdrachtgaatovervoedings-eneetstoornissen.Maakdezeopdrachtindividueel.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE
137
COPYRIGHTBOOM

a. Bijwelkestoornishoorthetkenmerk?

Anorexianervosa

Eetbuistoornis

Boulimianervosa

PREVIEWVERSIE

Eenpersoonisbangomaante komen,maarkamptwelmeteen oncontroleerbaredrangomteeten.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'EenstikervaringkanleidentotARFID.' juist onjuist

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

Eenpersooneetstructureelminder danhetlichaamnodigheeft,uitangst omaantekomenofdikteworden.

Eenpersoonheefteen oncontroleerbaredrangomteeten, maarlaatgeencompensatiegedrag zien.

Eenpersoonbegintaaneendieetin eenpogingomaftevallen,maar vanuitditbeperkteeetpatroon ontstaatereenbehoefteaan ongezondenveeleten.

Eenpersoonheeftvanwegede stoornisgeenmenstruatiemeerenis onvruchtbaargeworden.

Eenpersoonheeftalsgevolgvande stoornisovergewichtontwikkeld.

'Eeneetbuistoornisgaatsamenmetcompensatiegedrag.'

138
COPYRIGHTBOOM

juist onjuist

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Bijboulimianervosaisersprakevanondergewicht.' juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Anorexiaontstaatmeestalindekindertijdenhetvaakstbijjongens.' juist onjuist

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'JespreektvanovergewichtbijeenBMIvantussende25en30.' juist onjuist

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'ARFIDkomtvakervoorbijmensenmeteenautismespectrumstoornis.' juist onjuist

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Demeestemensenmetovergewichtofobesitashebbeneeneetbuistoornis.'

juist onjuist

PREVIEWVERSIE

i. Welkegevolgenheeftanorexianervosaopdemaatschappelijkeparticipatievan debetrokkene?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

j. Watkunjealssociaalwerkerdoenwanneerjeiemandtegenkomtmet, vermoedelijk,boulimianervosa?

k. Noteerdesignalenvananorexianervosaenboulimianervosa.

139 Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie

l. Watkunjealssociaalwerkerbetekenenvoormensenmetobesitas,dieteweinig geldhebbenomgezondebeslissingentemaken?

Opdracht4 Slapen

Onderstaandevragengaanoverslaap-waakstoornissen.Beantwoordzeindividueel.

a. Bijwelkeslaap-waakstoornisheeftdebetrokkeneeenonbedwingbareslaapdruk envalthijplotselinginslaap?

b. Wathoudteencircadianeritme-slaap-waakstoornisin?

c. Waarmeekampteenzorgvrageralshijeenhypersomnolentiestoornisheeft?

d. Watishetkenmerkvaneeninsomniastoornis?

e. Welkegevolgenheeftdehypersomnolentiestoornis?

f. Welkesignalenwijzenerbijnarcolepsieopdatdezorgvragerinslaapgaatvallen?

g. Inwelkegevalondervindteenpersoonmeteencircadianeritme-slaap-waakstoornis geenhindervanzijnstoornis?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Waardoorkaneeninsomniastoornisdoorontstaan?

i. Watisjerolalssociaalwerkerwanneerjeiemandtreftmeteenslaap-waakstoornis?

140 COPYRIGHTBOOM

j. Noteertweepraktischetipsen/ofaandachtspuntenvoorbijeenslaap-waakstoornis.

k. Kieseenslaap-waakstoornisuitwaarvanjijdenktdatjediealssociaalwerkerin depraktijkhetvaakstzulttegenkomen.Maakhiereenkortesamenvattingvan.

Opdracht5 Lichaamengeest

Dezeopdrachtgaatoverstoornisseninderelatietussenlichaamengeest.Maakdeze opdrachtindividueel.

a. Koppeldejuisteuitlegaandestoornissen.

ziekteangststoornis

functioneel-neurologisch-symptoomstoornis

somatisch-symptoomstoornis

Debetrokkeneheeftonverklaarbare lichamelijkeklachten,ofklachten dienietinverhoudingstaantoteen onderliggendeaandoeningof ziekte.

Debetrokkenemaaktzich voortdurendzorgenoverde gezondheid,ookalzijnergeen lichamelijkeklachtenaanwezig(of dezezijnerwel,maarheelvaagof onschuldig)

Debetrokkeneheeftonverklaarbare lichamelijkeuitvalsverschijnselen. Dezeverschijnselenbeperkenhet zintuiglijken/ofmotorisch functioneren.

b. Geefpergebiedeenvoorbeeldwaarmensenmeteensomatisch-symptoomstoornis lastvankunnenhebben:maag-darmstelsel,pijnklachten,pseudoneurologische symptomenensymptomenophetgebiedvanseksualiteitenvoortplanting.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Omwelkeredenkomenonverklaarbarelichamelijkeklachtenverhoudingsgewijs vakervoorondermensenmeteenniet-westerseachtergrond?

PREVIEWVERSIE
141 Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie
COPYRIGHTBOOM

d. Watzijndemogelijkegevolgenvaneensomatisch-symptoomstoornis?

e. Geefaanofdevolgendestellingjuistisenmotiveerjeantwoord.

'Wanneernaonderzoekdooreenartsgeenbewijswordtgevondenvooreen aandoeningofziekte,blijfteenpersoonmeteensomatisch-symptoomstoornis bezorgd.'

f. Geefaanofdevolgendestellingjuistisenmotiveerjeantwoord.

'Bijeenziekteangststoornisishetvanbelangomdebetrokkenetebevestigenin zijnbeleving.'

g. Geefaanofdevolgendestellingjuistisenmotiveerjeantwoord.

'Uitvalsverschijnselenwordengeveinsd,zodatdebetrokkeneaandachtkrijgt.'

Opdracht6 Debewustzijnstoestand

Deonderstaandevragengaanoverdissociatievestoornissen.Maakdezeopdracht individueel.

a. Wathoudtdepersonalisatiein?

b. Wathoudtderealisatiein?

PREVIEWVERSIE

c. Watwordtbedoeldmetdissociatiefgeheugenverlies?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Watiseraandehandalseenpersooneendissociatieveidentiteitsstoornisheeft?

e. WatishetverschiltussenDISenschizofrenie?

142 COPYRIGHTBOOM

f. Geefaanofdevolgendestellingenjuistofonjuistzijn.

Dissociatiefgeheugenverliesontstaat vaaknaeengebeurtenisdiestress geeft,zoalseenontslag.

Juist

Onjuist

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Dissociatiefgeheugenverliesheeft altijdbetrekkingoppersoonlijke informatie.

Dissociatievefugueiseenvormvan depersonalisatie.

Bijdissociatiefgeheugenverlies komendeherinneringenvaakopeen gegevenmomentuitzichzelfweer terug.

Somsdoenmensenalsofze geheugenverlieshebbenomonder onprettigezakenuittekomen.

PREVIEWVERSIE

143 Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie

g. Geefaanbijwelkestoornisdekenmerkenhoren.Letop!Meerdereantwoorden kunnenjuistzijn.

Depersonalisatie-of derealisatiestoornis

Dissociatieveidentiteitsstoornis

PREVIEWVERSIE

Debetrokkeneiszichervanbewust datdetoestandtijdelijkis.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Dezestoorniswordtvaakveroorzaakt doortraumatischeervaringen.

Dezestoornisleidttotzeerernstige beperkingeninhetsocialeen beroepsmatigefunctioneren.

Situatieswordenvermedenomte voorkomendatde bewustzijnstoestandverandert.

Zonderbehandelingverslechtertde situatie.

Debetrokkeneisbangomgekte worden.

Debetrokkenemaaktzichzorgen overhersenbeschadigingen.

h. Omwelkeredenervarenveelmensenmeteendissociatievestoorniseen vervreemdingvandemaatschappij?

i. Omwelkeredenishetvanbelangombijeendissociatievestoorniszichheel geleidelijkaanmetwerkbezigtehouden,enniettegrotestappentenemen?

144

j. Omwelkeredenishetalssociaalwerkervanbelangomaandachttebestedenaan hetvoorbereidenvangesprekkenmetdeverzekeringsartsofbedrijfsarts?

Opdracht7 Parafilie

Onderstaandevragengaanoverparafielestoornissen.Beantwoordzeindividueel.

a. Wanneerspreekjevaneenparafilie?

b. Wanneerspreekjevaneenparafielestoornis?

c. Watishetverschiltusseneenpedofieleneenpedoseksueel?

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Hoenoemjeiemanddieopgewondenraaktvanhetuitvoerenvanhandelingen waarbijeenanderlijdt? exhibitionist frotteurist seksueelsadist voyeur

e. Welkestoornisheeftiemanddieopgewondenraaktvanhetzichverkledenof verkleedzijnalshetanderegeslachtenhiermaatschappelijkproblemenvan ondervindt? exhibitionismestoornis fetisjismstoornis pedofielestoornis transvestiestoornis

f. Bijwelkeparafielestoornisraaktiemandopgewondenvanhetstiekembekijken vannaakteofvrijendemensenendoetditdanookdeheledag? fetisjismestoornis frotteurismestoornis seksueelmasochismestoornis voyeurismestoornis

g. Hoenoemjeiemanddieopgewondenraaktvanhetstiekembetastenvan niet-instemmendepersonen?

145 Thema7 Mensen
eenstoornisindebelevingofregulatie
met

exhibitionist frotteurist voyeur pedofiel

h. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

1. Bijeen raaktiemandopgewondenvanobjectenen materialendienietbedoeldzijnvoorseksueelgebruik.

2. Bijeen raaktiemandseksueelopgewondenvanhet latenzienvandegeslachtsdelenaannietsvermoedendevreemden.

i. Geefdeoorzakenengevolgenvaneenparafielestoornisweer.

j. Geefaanofdestellingenjuistofonjuistzijn.

Juist

Onjuist

Eenparafielestoornisistegenezen.

Vereenzamingspeelteengroterolbij mensenmeteenparafielestoornis.

k. Watkunjijalssociaalwerkervooriemandmeteenparafielestoornisbetekenen?

Opdracht8 Pedoseksuelen

Dezeopdrachtgaatoverdeterugkeervanpedoseksuelenindewijk.Maakdevragen hieroverindividueel.

PREVIEWVERSIE

a. Welkerolkandeburgemeesterhebbenbijdeterugkeervaneenex-zedendelinquent indewijk?Geefeenopsommingvanzijnmogelijkheden.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Omwelkeredenhebbenex-zedendelinquentenlevenslang?

c. Watzijnpedojagers?

146 COPYRIGHTBOOM

7.3 Analyserenentoepassen

Opdracht9 DIS

Bekijkhetvideofragmentoverdedissociatieveidentiteitsstoornis(DIS)enbeantwoord debijbehorendevragen.Maakdezeopdrachtindividueel. 22persoonlijkheden

a. Bekijkhetfilmfragment.

b. Hoewordterdoordevrouwinhetvideofragmentgewisseldinpersoonlijkheid?

c. Isdevrouwzichbewustvanhaaranderepersoonlijkheden?Motiveerjeantwoord.

d. Watvoorsoortpersoonlijkhedenheeftdevrouw?Haarpartnernoemtertwee.

e. Hoeisdedissociatieveidentiteitsstoornisbijhaarontstaan?

f. WelkeinvloedheeftDISopdepartner?

g. WelkeinvloedheeftDISophetdagelijksfunctionerenendemaatschappelijke participatie?

PREVIEWVERSIE

h. Steldatjebijdezevrouwthuiskomtomhaarteondersteunen.Watkanerdan gebeuren?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

i. Watzoujijalssociaalwerkervoordezemevrouwkunnenbetekenen?

Opdracht10 Signaleren

Leesdecasussenenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maakdezeopdracht individueel.

147 Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie COPYRIGHTBOOM

Jerome

Jerome(49)heeftsomshetgevoelalsofhijniethelemaalzichzelfis.Hetlijktdanalsof hijvaneenafstandjezitmeetekijkennaareenfilmoverzichzelf,maarhijspeelter nietechtzelfinmee.Hijheeftgeencontroleoverhetpersonageindefilm.Deze ervaringenmakenhemweleensbang.

a. WelkestoornisdenkjedatJeromeheeft?Motiveerjeantwoord.

Destiny

Destiny(42)woontalleenineenflat.Zeheeftvoorhetraameentelescoopstaan.In deavonddoetzenetalsofzenaardesterrenofdemaankijkt,maarinwerkelijkheid kijktzestiekembijmensennaarbinnen.Zehooptmensentespottenindeflat tegenoverhaar,dieonderdedouchestaanofzichomkleden.Zeishelemaalopgetogen alszemensenzietdiegeslachtsgemeenschaphebben.Pasontdektezedateen pasgetrouwdsteliedereochtendseksheeft.Destinywachtnuelkedagtotdatditgaat gebeuren,pasdaarnavertrektzenaarhaarwerk.Hierdooriszevaaktelaat.

b. WelkestoornisdenkjedatDestinyheeft?Motiveerjeantwoord.

Milena

PREVIEWVERSIE

Milena(22)heefteenkleinbeetjeovergewicht.Datkomtdoordatzezichzekerdrie keerindeweekhelemaallaatgaaninwatzeeet.Zewerktdanineenkortetijdheel veelsnoep,chipsenkoeknaarbinnen.Naafloopvoeltzezichaltijdenormdik,veten vies.

c. WelkestoornisdenkjedatMilenaheeft?Motiveerjeantwoord.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

148

Jeremy

Jeremy(45)heeftvaakhoofdpijn:eensoortkloppendirritantgebonkinzijn rechterslaap.Hijishiermeealmeerderekerennaardedoktergeweest,maardezekon niksbijzondersvinden.OokmetzijnmaagpijnisJeremyalregelmatigbijdehuisarts geweest.Hijwerdtoendoorverwezennaarhetziekenhuis,maarerwerdgeenverklaring gevondenvoorzijnklachten.DevrouwvanJeremyheefthetideedaterietsanders aandehandis.Zezegtvaakdathettussenzijnorenzit,aldielichamelijkeklachten.

d. WelkestoornisdenkjedatJeremyheeft?Motiveerjeantwoord.

Opdracht11 Ingesprek

Indezeopdrachtgajeingesprekmetiemandmeteenparafielestoornis.Maakdeze opdrachtmetdriemedestudenten.Leeseerstdecasusgoeddoor,speeldezenaen gavervolgensmetelkaaringesprekaandehandvandebijbehorendevragen.

Finn

Finn(26jaar)heefteenlichtverstandelijkebeperking.Vanwegebijkomendepsychische problemenlukthethemnietomvolledigzelfstandigtewonen.Omdieredenwoont hijmomenteelbinneneenbeschermdewoonvorm.Finnheeftveelvrijheden.Zogaat hijaltijdzelfstandignaarzijnwerkendesportschool.Ookindeavondenkanhijgaan enstaanwaarhijwil,algeldtweldeafspraakdathijvoor22:00uurweerbinnenis. Marriewerktalswoonbegeleiderbinnendebeschermdewoonvorm.Opeendonkere, wintersewoensdagavondlooptMarrievandebeschermdewoonvormrichtinghuis; zeisklaarmetwerken.Onderwegschriktzezichrot,zekomteenmantegendiezijn jasopentrektenzijngeslachtsdelenlaatzien.Alszeietsbeterkijkt,zietzedathetFinn is.OokFinnschriktzichtbaarenhijkomtnaarhaartoe.

PREVIEWVERSIE

Speeldecasusuit:éénstudentspeeltFinn,deanderewoonbegeleiderMarrie.De overigestudentenobserveren.Bespreeknaafloopmetelkaaronderstaandevragen:

• WatdenkenjulliedatermetFinnaandehandis?

• HoereageerdeMarrieopFinn?Isiedereenhethiermeeeens?Waaromwel/niet?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• WaaromgingMarriewel/nietinopzijnproblemen?Isiedereenhethiermeeeens? Waaromwel/niet?

• HoehandeldeMarrie?Isiedereenhethiermeeeens?Motiveerjeantwoord.

149 Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie

• HoeheeftdestudentdieFinnspeeldedereactieenhethandelenvanMarrie ervaren?

Opdracht12 Uitval

Bekijkhetvolgendefilmfragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.Maakdeze opdrachtindividueel.

a. Bekijkhetfilmfragment(tot2:40).

Echtmaatjes

b. Inhetvideofragmentwordtgesprokenovereenconversiestoornis.Ditiseenoude benamingvooreenanderepsychischestoornisdieinditthemawordtbehandeld. Welkeisdit?

c. Hoebenjedaarachtergekomen?

d. Watishetgevolggeweestvandestoornisopdepersooninhetvideofragment?

e. Omwelkeredenzalhetlastigzijnomdezestoornistesignaleren?

f. Watzoujealssociaalwerkervoordevrouwinhetvideofragmentkunnen betekenen?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht13 Handelen

Indezeopdrachtmaakjeeenboekjemettipsvoorindepraktijk.Doeditmetdegroep.

a. Bedenk,individueel,bijallecategorieënstoornissendieindetheorienaarvoren zijngekomen,eenhandelingstip,adviesofietswaarjealertopkuntzijn(ietswat nietindetheorievoorkomt)alssociaalwerker.

Datzijnintotaaldusvijfhandelingstips.Jemagerookvoorkiezenomperstoornis, ofpergroepjestoornissenhandelingstipsofadviezenteformuleren.

150 COPYRIGHTBOOM

b. Bespreekalleantwoordenindegroep.Doeditpercategorie.

c. Bepaalindividueelwelketipsenadviezenindepraktijkdaadwerkelijknuttigzijn vooreensociaalwerker.Vatdevoorjoupersoonlijkbesteofhandigste tips/adviezen/aandachtspuntensamenineenpersoonlijkboekjemettips,datje meekuntnemenindepraktijk.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

7.4 Verdiepenencreëren

Opdracht14 Wistjedat...

Indezeopdrachtwisselenjulliefeitenuit.Maakdezeopdrachtmetdehelegroep.

a. Kieseenparafielestoornis.Probeerdestoornissenteverdelenoverdestudenten, zodatelkestoornisdoorminimaaléénstudentopzichwordtgenomen.

b. Zoekopinterneteenmerkwaardig,bijzonderofopvallendfeitoverdeparafiele stoornisdiejehebtgekozen.Overlegeventueelmetdestudentdiedezelfde parafielestoornisheeftgekozenenzorgervoordatjulliebeideneenanderfeit hebben.

c. Kommetdegroepbijelkaar.Ombeurtenwordendefeitenuitgewisseld.Ditkun jedoendooreersttezeggen:‘Wistjedat...?’envervolgenshetdoorjougevonden feittebenoemen.

d. Degroepmagreagerenophetfeit,bijvoorbeelddoorhiereenvraagovertestellen ofdooreendiscussieaantegaanoverhetfeit.Ookkunnenjulliegezamenlijknaar achtergrondinformatiezoekenalshetgenoemdefeitwelzeerbijzonderof merkwaardigis.

Opdracht15

Anorexianervosainbeeld

Indezeopdrachtmaakjeeenvideologboekoveranorexianervosa.Doeditmeteen medestudent.

Stappenplan:Vlogmaken

a. Maakmeteenmedestudenteenvideologboekovereenpersoonmetanorexia nervosadietherapiegaatvolgen.Eénstudentneemtderolvandepersoonmet anorexianervosaopzich,deanderegeeftaanwijzingenenzorgtvoorde video-opnamen.Brengdepersoonoverdeperiodevaneenhalfjaarinbeeld (samengevatinmaximaaltienminuten).Doeaanvullendonderzoeknaarde ontstaansfactorenennaardetherapiebijanorexianervosa.Leesbijvoorbeeldeen aantalervaringsverhalenomjegoedinteleven.

Hetvideologboekvoldoetaandevolgendeeisen:

• Hetisduidelijkdathetomeenfictievecasusgaattenbehoevevaneenoefening.

PREVIEWVERSIE
151 Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie

• Hetduurttussendevijfentienminutenenbrengtopverschillendetijdstippen depersooninbeeld(verschillendetijdstippenoverdedagenverschillende momenteninhethalfjaar).

• Erkomtnaarvorenwanneerenhoedestoornisisontstaanenwatdeernstvan destoornisis.

• Hetgeeftvooralgoedweerwatdegevolgenvandestoorniszijnophetdagelijkse functionerenendemaatschappelijkeparticipatievandepersoon.

• Hetgeeftweerhoedepersoondetherapie/behandelingervaart.

• Hetlaatduidelijkzienhoedestoornisverlooptineenhalfjaar.

b. Presenteerhetvideologboekaaneenandertweetal.Bekijktevenshetvideologboek datdezestudentenhebbengemaaktengeefelkaarinhoudelijkefeedback.Schrijf vervolgenseenkortverslagoverdeontvangenfeedbackenmotiveerhoehet videologboekverbeterdkanwordendoordeontvangenfeedbackerinteverwerken.

Opdracht16 Achtergrond

Indezeopdrachthoudjeeenpresentatieovereenspecifiekestoornis.Voerdeze opdrachtuitmetdegroep.

a. Verdeeldegroepinachtsubgroepjes.

b. Verdeeldevierslaap-waakstoornissendieinditthemazijnbehandeldoverdeacht subgroepjes.Erzijnsteedstweegroepenmetdezelfdestoornis.

c. Verdiepjesamenmetdemedestudentenuitjesubgroepjeindeaanjullie toegewezenstoornis.Zoekopinternetnaarachtergrondinformatieenaanvullende informatieenverdiepjeindegevolgen.

d. Ordenalleverkregeninformatieenmaakeenpresentatie,bijvoorbeeldin PowerPoint.Zorgvooreeninleiding,verteloverdekenmerkenvandestoornisdie indetheorienietuitgebreidaanbodzijngekomenenmaakduidelijkwatde gevolgenvandestoorniszijn.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

e. Komsamenmethetanderegroepjedatdezelfdestoornisonderzoekt.Vergelijk julliepresentaties.Maaknugezamenlijkéénpresentatiewaarinjulliedeeerder gemaaktepresentatiesmetelkaarcombineren.Haaldubbelingenwegenvulaan.

f. Presenteeraandegroep.

PREVIEWVERSIE
152 COPYRIGHTBOOM

g. Degroepmagnaafloopvragenstellenenjulliefeedbackgeven.

h. Vulnaaflooponderstaandechecklistin. Elkantwoordisgoed.

Opdracht17 Anorexiaofboulimia

Bekijkhetvolgendefilmfragmentenbeantwoordonderstaandevragen.Maakdeze opdrachtindividueel.

Bekijkhetfilmfragment. Watishetverschiltussenanorexiaenboulimia?

a. Legineigenwoordendeovereenkomsttussenanorexianervosaenboulimia nervosauit.

b. Omwelkeredenzalboulimialastigertesignalerenzijndananorexia?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Bedenkeenstellingtenaanzienvandeeetstoornissenanorexianervosa,boulimia nervosaendeeetbuistoornis.Bijvoorbeeld:‘Anorexianervosa,boulimianervosa endeeetbuistoornishebbenallemaaldezelfdeachterliggendeoorzaak’.Of:‘De behandelingvananorexianervosaenboulimianervosaiseenstuklastigerdande behandelingvaneeneetbuistoornis’.

d. Gaoponderzoekuitnaarjestelling.Zoekonlinenaarinformatiediejestelling bevestigtenontkracht.Schrijfeenkortbetoog(maximaal400woorden)tenaanzien vanjestelling.

e. Leverjebetooginbijdedocent.

PREVIEWVERSIE

Opdracht18 Indewijk

Indezeopdrachtdenkjenaoverdere-integratievanex-zedendelinquenten.Doedeze opdrachtmeteenmedestudent.

153 Thema7
stoornisindebelevingofregulatie
Mensenmeteen

a. NeemeenA4'tjeenbrainstormsamenmeteenmedestudentoverdeproblemen rondomdere-integratievanpedoseksuelenenanderezedendelinquentendiena hetuitzittenvanhunstrafterugkerenindemaatschappij.Welkeproblemenervaren zij?Welkeproblemenervaartdemaatschappijmethen?

Letop:bijbrainstormenzijnergeengoedeoffouteantwoorden.Schrijfgewoon allesopwaterinjullieopkomt.

b. NeemnogeenA4'tjeenbrainstormovermogelijkeoplossingenrondomde re-integratievanpedoseksuelenenanderezedendelinquentendienahetuitzitten vanhunstrafterugkerenindemaatschappij.Watkanbijdragenaaneenbetere re-integratie,zowelvoordeex-zedendelinquentalsvoordemaatschappij?

Letop:bijbrainstormenzijnergeengoedeoffouteantwoorden.Schrijfgewoon allesopwaterbijjullieopkomt.

c. Kijknukritischnaarderesultaten(detweeA4'tjes)vanjulliebrainstormsessies. Omcirkeldebruikbareideeën.Streepdeideeënwaarjullienietsmeekunnenweg.

d. Kieseenprobleemuiteneen(bijbehorende)oplossing.Werkdezemeer gedetailleerduitineenkorteelevatorpitch.

e. Houdjullieelevatorpitchvoordegroep.Geefineenminuutduidelijkhetprobleem aanenkommeteenbijpassendeoplossing.Degroepmagreagerenopjullieidee enditkritischbevragen.

f. Bespreekdeopdrachtmetdegroepna:

• Hoelastigwashetompassendeoplossingentebedenken?

• Hoeveelvanjullieideeënzijnrealistisch?

• Welkeoplossingzouindepraktijkkunnenwerken?

• Welkerolspeeltdesociaalwerkerindegevondenoplossingen?

7.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht19 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

1.

Jegeeftdekenmerkenaanvandeverschillendevoedings-en eetstoornissen,slaap-waakstoornissen,stoornisseninderelatie tussenlichaamengeest,dissociatievestoornissenenparafiele stoornissen.

PREVIEWVERSIE
154

2.

3.

5.

Jegeeftdegevolgenaanvanvoedings-eneetstoornissen, slaap-waakstoornissen,stoornisseninderelatietussenlichaam engeest,dissociatievestoornissenenparafielestoornissen.

Jeherkentensignaleertvoedings-eneetstoornissen, slaap-waakstoornissen,stoornisseninderelatietussenlichaam engeest,dissociatievestoornissenenparafielestoornissen.

4. Jeverklaartdemoeilijkhedenrondomdere-integratievan ex-zedendelinquenten.

Jegeeftweerhoedesociaalwerkerkanhandeleninhetgevalvan voedings-eneetstoornissen,slaap-waakstoornissen,stoornissen inderelatietussenlichaamengeest,dissociatievestoornissen enparafielestoornissen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht20 Voldaan

Indezeopdrachtbeantwoordjekritischevragen.Jemaaktdezeopdrachtmetéén medestudent.

a. Eenmedestudentsteltdevolgendevragenaanjou:

• Hebjedekennisdiejealhadingezetomdetheorietebegrijpen?Hoehebje datgedaan?

• Hebjemeerdereoplossingenkunnenbedenkenvoordezelfdeopdracht? Waaromhebjevoordeeneoplossinggekozenennietvoordeandere?

• Hebjevantevoreningeschathoeveeltijdjekwijtzouzijnaandeopdrachten? Kloptedit?

• Hebjeanderenopweggeholpenalszeernietuitkwamenofhebjezelfhulp gevraagd?Hoehebjeditaangepakt?

• Hebjejouwmaniervandenkenoverhetonderwerpvergelekenmetdievan anderen?Waarkwamjeachter?

• Hebjeanderenaanhetwoordgelatenenhieropvervolgensinhoudelijk gereageerd?Hoeverliepdat?

b. Jijgeeftantwoordenmotiveertditantwoord.

c. Jemedestudentbepaaltofjejeantwoordgoedhebtgemotiveerdenzeteenvinkje bijdedesbetreffendevraag.Dezevraagisafgehandeld.Alsjemedestudentvindt datjehetantwoordopeenvraagnietcorrecthebtgemotiveerd,geefthijjeadvies.

d. Draainuderollenom.

PREVIEWVERSIE
155 Thema7 Mensenmeteenstoornisindebelevingofregulatie

Opdracht21 Jeeigenleerproces

Indezeopdrachtdenkjenaoverjeeigenleerproces.Jemaaktdezeopdracht individueel.

a. NeemeenA4'tje.

b. Tekeninhetmiddentweecirkels.

c. Noteerinelkecirkeleenvandevolgendetermen:‘leren’en‘inzet’.

d. Maakvertakkingenvanuitdetweecirkels.

e. Denknaoverdeafzonderlijketermenensteljezelfonderanderedevolgende vragen:

• Waaruitbleekdatikmehebingezet?

• Wathebikgeleerd?

f. Noteerdeantwoordenbijdejuistevertakkingen.

g. Watontbreektervolgensjounog?Wathadjenogmeerkunnendoenomhetbeste uitjezelftehalen?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

156 COPYRIGHTBOOM

Mensenmet

verslavingsproblematiek

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alseenpersoonnietmeerzondereenbepaaldmiddel,zoalsdrugs,medicatieof alcohol,ofzonderbepaaldgedrag,zoalsgokkenofgamenkan,danheefthijeen verslavingsstoornis.Ookwelverslavinggenoemd.Ondanksdeproblemendiehetde persoonoplevert,blijfthijhetmiddelgebruikenofhetgedragvertonen.Alssociaal werkerishetvanbelangomeenverslavingteherkennenendatjeweethoejeomgaat metmensenmetverslavingsproblematiek.

PREVIEWVERSIE Thema8

Stelling

Alsjeeenmaalbentafgekicktvandealcohol,kunjenooitmeereenglasalcoholvoor degezelligheiddrinken.

157

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jebeschrijftwateenverslavingsstoorniseneenmiddelengerelateerdestoornis inhouden.

• Jegeeftdesignalenengevolgenvaneenverslavingweer.

• Jebeschrijftderolvandesociaalwerkeralshetgaatomondersteuningbijeen verslaving.

• Jeherkentdeverschillendevisiesomtrenthetontstaanvaneenverslaving.

• Jeomschrijfthoeterugvalvoorkomenkanworden.

• Jegeeftweerwelkebehandelingeringezetkanwordenbijverslavingen.

8.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Eensverslaafd...

Beantwoordonderstaandevragen,samenmeteenmedestudent.

a. Denkenjulliedatjealtijdvandealcoholafzalmoetenblijvenalsjeooitverslaafd bentgeweest,omdatandershetrisicodatjeweerverslaafdraaktgrootis?Motiveer jullieantwoord.

b. Hoedenkjedatdatvoordrugsis?Maakthetsoortdrugdannoguit?Motiveerjullie antwoord.

c. Enhoezaldatzijnmetgokkenengamen?Kunjevoordelolnogweleensgokken ofgamennaeenverslaving,ofligteenverslavingdandirectweeropdeloer?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Komsamentotconclusiesoverdestelling:'Alsjeeenmaalbentafgekicktvande alcohol,kunjenooitmeereenglasalcoholvoordegezelligheiddrinken',en onderbouwdezemetargumenten.Doedatooktenaanzienvandrugs,gamenen gokken.

e. Kommetdegroepbijelkaarenbespreekjulliebevindingen.

PREVIEWVERSIE
158 COPYRIGHTBOOM

Opdracht2 Mogelijkegevolgen

Eenverslavingheefteenaantalgevolgen.Immers,alsdatnietzowaswashetookniet zo'ngrootprobleemgeweest.Indezeopdrachtmaakjeeenwoordwebvandeze gevolgen.Doedatmeteenmedestudent.

a. Denknaoverallegevolgendieeenverslavingkanhebbenenbetrekhierinalle mogelijkeverslavingenenallemogelijkegevolgenvoordebetrokkenezelf,maar ookvoordeomgeving.Noteerinsteekwoordenallegevolgenineenwoordweb. Devormkunnenjulliezelfbepalen,maarzorgervoordatdezemethetonderwerp temakenheeft.

b. Verzamelallewoordwebs,bijvoorbeelddoorzeuitgeprintoptehangenofdigitaal inééndocument.

c. Bekijkelkaarswoordwebennomineerdriewoordwebsdieinjulliebelevinghet bestdegevolgenweergeven.Letdaarbijookopdepresentatie(netheid,vormet cetera).

d. Selecteereenwinnaar.Welkwoordwebgeefthetbestdegevolgenweer?

e. Bespreekdegevolgenvandewinnendewoordwebmetelkaarenkomtot conclusies.

8.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Verslaving

Beantwoordonderstaandevragenovereenverslaving.Maakdezeopdrachtindividueel.

a. Watwordtbedoeldmetcraving?

PREVIEWVERSIE

b. Wathoudttolerantiein?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

159 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek COPYRIGHTBOOM

c. Geefaanomwelktypedrughetgaat.

morfine

benzodiazepinen

amfetamine

hallucinogenemiddelen

stimulantia

dempendemiddelen

PREVIEWVERSIE

codeïne cannabis GHB

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

cocaïne

fencyclidines

ecstasy(xtc)

lsd

d. Geefvijfvoorbeeldenvanonttrekkingsverschijnselen.

e. Noteerdriesymptomenvaneenverslavingsstoornis(middel).

heroïne
160
COPYRIGHTBOOM

f. Watwordtbedoeldmeteenmiddelengerelateerdestoornis?

g. Noteertweesymptomenvaneengokstoornis.

h. Watzijnontrekkingsverschijnselen?

lichamelijkeenpsychischeklachtendieoptredenwanneereenmiddelgebruikt wordt

lichamelijkeenpsychischeklachtendieoptredenwanneereenmiddelniet meergebruiktwordt

i. Watwordtbedoeldmetintoxicatie?

j. Noteertweesymptomenvaneengameverslaving.

k. Geefeenvoorbeeldvantweeverschillendegokmogelijkheden.

Opdracht4 Ontstaan

Onderstaandevragengaanoverhetontstaanvaneenverslaving. Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

lichamelijkeenpsychischeklachtendieoptredenvoorafgaandaanhetgebruik vaneenmiddel

161 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek COPYRIGHTBOOM

a. Koppeldejuisteverklaringaandeverschillendeopvattingen/modellen.

hethersenziektemodel

hetsocialemodel

hetmorelemodel

hetmedischemodel

hetbiopsychosocialemodel

hetpsychiatrischemodel

hetaanvaardingsmodel

hetfarmacologischemodel

Verslavingontstaatdoorhet gelijktijdigwerkzaamzijnvan verschillendefactoren;biologische, psychischeensocialefactoren.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Verslavingkomtdoordatmiddelen zorgenvoortolerantieen onthoudingsverschijnselen.

Verslavingisaangeleerdgedrag.

Verslavingiseensymptoomvaneen stoornisinderelatietussen mensen.

Verslavingkomtdoordathet beloningscentrumindehersenen vanmensenmeteenverslaving mindergoedfunctioneert.

Verslavingontstaatdooreen zwakkewil.

Verslavingiseensymptoomvaneen onderliggendestoornis.

Verslavingishetgevolgvaneen lichamelijkeovergevoeligheid.

Verslavingiseenaandoeningdieje moetaccepteren. hetgedragstherapeutischemodel

PREVIEWVERSIE

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist? 'Eengokstoorniskanindefamiliezitten.' juist onjuist

c. Motiveerjeantwoordopdevorigevraag.

162

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'DedrooglegginginAmerikaenhetillegaalmakenvandrugszijngebaseerdophet farmacologischemodel.' juist onjuist

e. Motiveerjeantwoordopdevorigevraag.

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Binnenhetgedragstherapeutischemodelisdeaanpakvaneenverslavinggericht ophetvolledigstoppenmetgebruik(abstinentie).' juist onjuist

g. Motiveerjeantwoordopdevorigevraag.

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Hetverstrekkenvanheroïneofmethadonenprojectenalsspuitomruilhorenbij hetmodeldateenverslavingbeschouwtalseenhersenziekte.' juist onjuist

i. Motiveerjeantwoordopdevorigevraag.

j. Zetineigenwoordenuiteenhoeeenverslavingrondomgedragontstaat.

PREVIEWVERSIE

Opdracht5 Gevolgen

Onderstaandevragengaanoverdegevolgenvaneenverslaving.Maakdezevragen individueel.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. WelkesymptomenkunnenwijzenophetsyndroomvanKorsakov?

163 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek

b. GeefineigenwoordenweerhoehetsyndroomvanKorsakovkanontstaan.Betrek injeantwoordhetwoordvitaminetekort.

c. HoegrootisdekansopherstelbijhetsyndroomvanKorsakov?

d. Koppeldemogelijkegevolgenaandejuistemiddelen.

levercirrose,eenhogebloeddruk enslokdarm-enmaagkanker cannabisgebruik

cocaïnegebruik

opioïdegebruik

acutepsychotischeepisode

hartkloppingenof hartritmestoornissen, neusbloedingen,tandvleesziekten enmondzweren

zichtproblemen,infecties,irritatie vandeneus alcoholgebruik

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Ondervoedingkomtveelvoorbijmiddelengebruikomdathetmiddelhet hongergevoelonderdrukt.'

juist onjuist

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

PREVIEWVERSIE

'Dekansopsuïcideisbijeenmiddelenverslavingnetzogrootalsbijmensendie nietverslaafdzijn.'

juist onjuist

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

164 COPYRIGHTBOOM

g. Welkesymptomenhorenbijeendeliriumenwelkebijeendeliriumtremens?Let op!Eensymptoomkanookbijbeidehoren.

delirium

deliriumtremens

PREVIEWVERSIE

Eriseenverminderdbesefvande omgevingeneenverminderd vermogenomdeaandachttesturen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Ditkanontstaandoorhetgebruikvan cannabis,opioïde,hallucinogenenen cocaïne.

Ditiseenlevensbedreigendesituatie, 10%vandemensenoverlijdt.

Ditkanontstaandoorhetgebruikvan eenmiddelofdooronthoudingna veelvuldiggebruik.

Ditkanontstaannahetplotseling stakenvanovermatigalcoholgebruik.

Ditgaatsamenmetfysieke verschijnselenzoalseenversnelde hartslagenverhoogdebloeddruk.

h. Welkegevolgenhebbenovermatigmiddelengebruikenovermatiggamenofgokken opdemaatschappelijkeparticipatie?Somdegevolgenpuntsgewijsop.

Opdracht6 Desociaalwerker

Onderstaandevragengaanoverderolvandesociaalwerkerbijeenverslaving. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

165 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek

Hetisbelangrijkdateenpersoonmeteenmiddelenverslavingzominmogelijkin aanrakingkomtmet diehetgebruikvaneenmiddelkunnen uitlokken.Voordebetrokkenekanhetdaardoorsomsbeterzijnombepaalde teverbreken,omdatdezetoteenterugvalzoudenkunnen leiden.Hierkunjijeenrolinspelen,bijvoorbeelddoorandere aantemoedigen.Ookishetbijvoorbeeldverstandigom bijeencannabisverslaving tevermijden.

b. Geefaanofdevolgendestellingjuistofonjuistisenmotiveerjeantwoord.

'Hetbelonenvangewenstgedragkaneenpositievebijdrageleverenaande begeleidingvaneenpersoonmeteenverslaving.'

c. Watdoejeinhetgevalvaneencrisissituatie?

d. Watisvanbelangalsjewerktmetmensenmeteenalcoholverslaving?

e. Metwiewordtervaaksamengewerktrondomeenzorgvragermeteenverslaving?

f. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

1. Weesalertopeenmogelijke wanneerer wordtgebruiktbijeenheroïneverslaving.

2. Hetisjetaakalssociaalwerkerom,bijvermoedensvaneenverslaving,door teverwijzen,eengoedbeeldvande rondom verslavingszorgisdanonmisbaar.

PREVIEWVERSIE

3. Alssociaalwerkerzuljegesprekkenvoerenmetbetrokkenen.Ditdoejeaan dehandvan ;jeprobeertdebetrokkenetebewegen tothetstakenvanhetgebruik.

4. Eenvast, dagprogrammametdagelijkseroutinesis vanbelangbijhetoppakkenvanhetlevenwaarindeverslavingnietcentraal staat.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

g. Omwelkeredenishetbelangrijkomactiviteitenaantebiedenaanmensendie werkenaanhunherstel?

166 COPYRIGHTBOOM

h. Omschrijfineigenwoordenhoedesamenwerkingtussenhulpverlenersis vormgegevenrondomeenpersoonmeteenverslaving.Geefookaanwelke professionalserdoorgaansbetrokkenzijn.

8.3

Analyserenentoepassen

Opdracht7 Gameverslaving

Leesdeinformatieviaonderstaandelinkenmaakdebijbehorendeopdrachten.Doe datindividueel.

TrimbosGameverslaving

a. Wanneerwordtgameneenprobleem?

b. Wanneerspreekjevanproblematischgamenofrisicovolgamen?

c. Wanneerspreekjevaneengamestoornisofgameverslaving?

BEROEPSONDERWIJS

d. Omwelkeredeniserenigeterughoudendheidmethetstellenvandediagnose gameverslaving?

e. Inhetartikelwordenenkelepuntenbenoemddiekunnenwijzenopdeeerste tekenendaterproblemenontstaanmethetgamen.Welkepuntenzijndat?

f. Kiestweepuntendiewijzenopdeeerstetekenendaterproblemenontstaanen noteereenvoorbeeldvaneenpersoondieditsignaallaatzien.

ZONDER BEELDREDACTIE

g. Zoekiemandinjeomgevingdiegraaggamet(ditmagjeookzelfzijn)enlaat diegenedezelftestinhetartikelmaken.Watwasdeuitslag?Welkadvieswerder gegeven?

PREVIEWVERSIE
167 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek COPYRIGHTBOOM

h. Welkegevolgenkan,volgensjou,eengameverslavingnogmeerhebben?Noteer gevolgendienietinhetartikelofdetheorienaarvorenkomen.

i. Hoewordteengameverslavingbehandeldenwelkerolkunjehieralssociaalwerker bijspelen?

Opdracht8 Hedendaagseperspectieven

Jekuntopverschillendemanierennaareenverslavingkijken.Vandaagdedagworden vooralhethersenziektemodelenhetbiopsychosocialemodelgehanteerd.Leesde casusenbeantwoorddebijbehorendevragendiegaanoverdezemodellen.Doedat meteenmedestudent.

Noira

Noira(41jaar)isalsbabyverslaafdaanheroïneterwereldgekomen.Zemoestgelijk afkickenenwerddoodziek.Hierdoorheeftzeeenpaarmaandeninhetziekenhuis gelegen,maargelukkigknaptezeopenwerdzevervolgensopgenomenineenliefdevol pleeggezin.Helaaskanhetpleeggezindezorgnietaan,zijhebbenmeerdere pleegkinderenmetbehoorlijkegedragsproblemen.Noirawordtophaar5e overgeplaatstnaareenanderpleeggezin.Endatishetbeginvaneenlangereeks pleeggezinnen.EerstprobeertNoirasteedsweeropnieuwnaarveiligheidtezoeken bijhaarnieuwepleegouders,maarnahetzoveelstepleeggezinstoptzedaarmee.Op haar11eheeftzehetgevoeldatzeopzichzelfisaangewezenendatniemandietsom haargeeft.Ditzorgtervervolgensvoordatzezichdoorniemandmeerietslaat vertellen.Zekrijgtproblemenopschool,opdesportclubenmetvrienden.Zelijktzo veelmoeitetehebbenmetautoriteiten,daterdooreenorthopedagoogeen gedragsstoorniswordtgediagnosticeerd.Ookkomttijdensdatonderzoeknaarvoren datNoiraeenlichtverstandelijkebeperkingheeft.OndertussenheeftNoirazoveelte verdurengehad,datzesomberegevoelensontwikkelt.Ophaar15ekomtzein aanrakingmetwiet.Ditgeefthaareentijdelijkeuitwegvanhaarproblemenenzorgen. Zevoeltzichevenheelprettig,maarmerktooksneldathetverdoofdegevoeldatde wiethaargeeftnietgenoegis.Zeheeftmeernodig.Zekomtinaanrakingmetheroïne. Enophaar17eiszedaaraanverslaafd.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. OmschrijfvanuithetbiopsychosocialemodelopmaximaaldriekwartA4'tjehoe deverslavingvanNoiraisontstaan.

PREVIEWVERSIE
168 COPYRIGHTBOOM

b. HoezoujenaardecasusvanNoirakijken,wanneerjeverslavingbeschouwtals eenhersenziekte?OmschrijfditopderestvanjullieA4'tje.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. LaatjullieA4'tjeaaneenandertweetallezenenbespreekmetelkaardeverschillen enovereenkomsten.

Opdracht9 Signaleren

Indezeopdrachtsignaleerjesymptomen.Maakdezeopdrachtindividueel.

Loyd

Loyd(34jaar)gaatvaaknaarhetcasino.Alshijdatnietdoet,wordthijergonrustig. Hijmoetgeldwinnenvanzichzelf.Deheledagdenkthijalnaoverdespellendiehij gaatdoenenhoeveelhijdaarmeekanwinnen.Alshijverliest,probeerthijzosnel mogelijkzijngeldterugtewinnendoornógmeerspellentespelen.Maarondertussen heefthijalzovaakverlorendathijsteedsvakergeldvanzijnbroerleent,omdathij nogmaarweinigtebestedenheeft.

a. Welkesymptomenvaneengokstoornismerkjeop?

b. Omwelkeredenkanerbijdezestoornisnooitsprakezijnvaneen middelengerelateerdestoornis?

Mulan

Mulan(18jaar)isopstapmetvriendinnen.Zeheeftalcoholgedronkenenmerktdat zeeenbeetjedubbelgaatzien.Ookiszeveelamicalerdananders,zeomhelstineens iedereen,terwijlzenuchteraltijdjuistwatterughoudendisinlichamelijkcontact.Als zenaardetoilettenloopt,kandatnietmeerineenrechtelijnenalsdetoiletdameom 50centvraagt,moetdezedatweldriekeerherhalen,wantMulanlijktzichnietopde toiletdametekunnenconcentreren.

c. Welkesymptomenmerkjeop?

PREVIEWVERSIE
169 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek

d. Vanwelkestoornisishiersprake?Motiveerjeantwoord.

Opdracht10 Alcohol,drugsengokken

Indezeopdrachtbekijkjeeenvideofragmentenbeantwoordjedebijbehorende vragen.Maakdezeopdrachtindividueel. Hoekanhetdatmensenverslaafdrakenaanalcohol?

a. Hoekanhetdatmensenverslaafdrakenaanalcohol?

b. Zoudithetzelfdewerkenmetdrugs?Motiveerjeantwoord.

c. Enhoezitdatmetgokkenengamen,denkje?

Opdracht11 Ondersteuningbijeenverslaving

Indezeopdrachtzoekjeonlinenaareencasusengeefjedaarbijbegeleidingstips. Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. Zoekonline(ineenblog/vlog,documentaire)naariemanddieoverzijnverslaving vertelt.Julliemogenzelfkiezenwelkeverslavingdatis.

b. MaakeenposteropA3-formaatwaarinjedezecasusweergeeft.Gaalsvolgtte werk:

• Verdeel,meteenlijn,jullieA3invijfvakken.

• Invak1gevenjullieeenbeschrijvingvande'verslaafde',denkaanzakenals:

– Waarisdezepersoonaanverslaafd?

– Hoeisdezeverslavingontstaan?

– Waardoorwordtdeverslavinginstandgehouden?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

– Heeftdepersoonaleenseenafkickpogingondernomen?

– Anderespecifiekekenmerken/eigenschappen.

• Invak2plakkenjullieafbeeldingendiejullieassociërenmetdezepersoon. Denkaanhetsoortdrug,ofdeomstandighedenvandebetrokkene.

• Invak3noterenjulliewelkebehandelingenermogelijkzijnvoordeze betrokkene.Zoekdatonlineuitennoteererookbijvanwelkemodeldeze behandelinguitgaat.

• Invak4schrijvenjulliebegeleidingstips;hoekaneensociaalwerkerinde praktijkomgaanmetdezepersoon?Watheefthijvandesociaalwerkernodig (zoalsomterugvaltevoorkomen)enwatkunjevoorhembetekenen?

PREVIEWVERSIE
170 COPYRIGHTBOOM

• Vak5latenjullieopen.

c. Hangallepostersnaastelkaarenbekijkdievanjemedestudenten.Invak5mag iedereenaanvullingengeven.Bijvoorbeeldeentip,eentopofeenaanvullende vraag.

d. Bespreekmetelkaardepostersendeaanvullingendieinvak4zijngegeven.

8.4 Verdiepenencreëren

Opdracht12 Terugval

Veelmensenvallennaeenperiodevanonthoudingweerteruginhunverslaving.Hierin spelenverschillendefactoreneenrol.Indezeopdrachtschrijfjeeenverslagovereen vandezefactoren.Datdoejeindividueel.

a. Wanneerkunje,volgensjou,stellendatdebehandelingtenaanzienvaneen verslavinggeslaagdis?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Leeseerstonderstaandeinformatieoverdeoorzakenenhetvoorkomenvan terugval,voordatjeverdergaat.

Oorzakenvanterugval

Ondankshetvolgenvaneenbehandelmethodekrijgt50tot70%vandemensenbinnen eenjaarnadebehandelingvaneenalcoholverslavingtemakenmeteenterugval. Factorendiemogelijkmeespelenzijnstress,comorbiditeiteneenzaamheid.Vooral socialestress(denkaaneenfamilieruziesenconflictenophetwerk)lijkteenoorzaak tezijnvanterugval.Alcoholzoudezestressvollesituatiesnamelijktijdelijkverlichten, negatievegevoelenswordenonderdrukt.Enookdeaanwezigheidvanangsten depressievegevoelenslijkendekansopeenterugvaltevergroten.Netalseenzame gevoelens,bijvoorbeelddoordatmenafscheidheeftgenomenvaneenomgeving waarinveelalcoholwerdgenuttigd.

OokdeterugvalnaeenGHB-behandelingisbijzondergroot(rondde51%).

Verschillendefactorenwordeninverbandgebrachtmetdithogeterugvalpercentage. Zoalsdeaanwezigheidvancognitievestoornissen.Dezecognitievestoornissenkúnnen veroorzaaktwordendoorhetgebruikvanteveelGHB,waardooreenpersoontijdelijk incomaraaktenereenafnamevalttebemerkenvandecognitievevaardigheden.En datterwijlcognitievefunctiesvangroteinvloedzijnophetzelfstandigkunnen functionerennabehandelingindesamenleving.Jekuntjemisschienwelvoorstellen datookbijeenlichtverstandelijkebeperkingdekansopterugvaldaardoorgroteris.

PREVIEWVERSIE
171 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek

Deaanwezigheidvancognitievestoornissenisnietalszodanigbeïnvloedbaar.Gelukkig zijnerookeenaantalfactorendieeenrolspelenbijterugval,waarjewelinvloedop kuntuitoefenen.Zogevensommigemensenaandatdeeenzaamheid,nahetverbreken vanhetcontactmetgebruikersvrienden,vaakaanleidingisvooreenterugvalin GHB-gebruik.Hetontmoetenvannieuwemensenenhetopbouwenvaneennieuw sociaalnetwerkzónderhetgebruikvanGHBwordtalslastigervaren.Onzekerheid, schaamteensocialeangstspelenhierbijeenrol.Ookterugkeernaardeoude woonomgevingkaneenterugvalindehandwerken.Bijvoorbeeldwanneerdealers indezelfdebuurtwonenen/ofwanneerdebetrokkeneterugkeertnaardeoude woonomgevingwaarookzijngebruikersvriendenwonen.Daarbijblijkthetgebrek aandagelijkseactiviteiteneenredentezijnvooreensnelleterugvalinGHB-gebruik, netalsdeaanwezigheidvancomorbiditeit.Tenslottegevenfinanciëleproblemen stress,waardoordekansopterugvalgroteris.

Alsjekijktnaardeverschillendefactorendieeenrollijkentespelenbijterugval,kun jeeenaantaloptiesinoverwegingnemen,zodatdekansopterugvalbeperktblijft:

• verhuizennaareenandereregio,zodatergeencontactmeerismet gebruiksvriendenofdealers

• ondersteunenbijsocialevaardighedenenopbouwenvaneennieuwsociaalnetwerk

• zorgenvoorpassendedagactiviteiteneneenweekplanning(biedenvanstructuur)

• aanpakkenvancomorbiditeit;psychischeproblemenkunnengebruiknamelijkin dehandwerken

• lerenomgaanmetfinanciën,zodathiergeenstressoveris

• stressmanagementenuitbreidencopingvaardighedenomopeenanderemanier metstressomtelerengaan

• opstellenvaneensignaleringsplan;eenkorteomschrijvingvanvroegevoortekenen vaneenterugval(waarschuwingssignalen)metdaarbijeenactieplanmeteenkorte enduidelijkebeschrijvingwatdebetrokkenehetbestkandoenwanneereen terugvaldreigt

• nazorgleveren,bijvoorbeeldomdeernst,duurenschadevaneenterugvalte verminderenofhetlerenomgaanmeteenterugvalenhetterugkrijgenvande controleophetmiddelengebruik.

PREVIEWVERSIE

c. Kunjezelfnogmeerfactorenbedenkendiemogelijkeenrollijkentespelenbij (hetvoorkomenvan)terugval?Noteerdeze.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Denkjedathetbelangrijkisomonderzoekteblijvendoennaarfactorendiemogelijk eenrolspelenbij(hetvoorkomenvan)terugval?Motiveerjeantwoord.

172 COPYRIGHTBOOM

e. Kieseenvandefactorenuitenzoekonlinenaaraanvullendeinformatie.Stel hiervooreersteenonderzoeksvraagop.Zoals:'Leidteenzaamheidtotterugvalbij eenverslaving?'of'Zorgtstressmanagementvoorminderterugvalnaeen verslaving?'

f. SchrijfeenkortverslagvanmaximaaleenhalfA4'tjewaarinjeantwoordgeeftop jeonderzoeksvraag.Leverjeverslaginbijdedocent.

Opdracht13 Naastbetrokkenen

Eenverslavingtreftnietalleendeverslaafdezelf,ookfamilieenvriendenraken betrokken.Indezeopdrachtverdiepjejeindezenaastbetrokkenen.Doedatmeteen medestudent.Bekijkhiervooronderstaandefilmfragmenten. Manonoverhaarverslaafdepartner

a. Waaromishetvoordenaastenzelfzobelangrijkdatookzijhulpkrijgen?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Waaromishetvoordeverslaafdevanbelangdatzijnnaastenookhulpkrijgen?

c. Opwelkemanierwordennaastengeholpen?

d. Zoekaanvullendeinformatieoverdenoodzaakomhetsysteemtebetrekkenbij dehulpverleningenhoedatpreciesgebeurt.Verwerkjulliebevindingenineen kortepresentatievanmaximaaldrieminuten.

e. Zoekeenandertweetalenpresenteerjulliebevindingen.

f. Bespreekmetelkaardenoodzaakendemogelijkhedennogmaalsdoor,nujullie eenandertweetalaangehoordhebben.Verwerkjulliegezamenlijkebevindingen inkortezinnen.

g. Kommetdegroepbijelkaarenbespreekdeopdrachtkortna.Iederviertalbenoemt korthunbevindingen,waarderestvandegroepopmagreageren.

h. Eenstudentnoteertpuntsgewijsallebevindingenenzorgternaafloopvoordat iedereendezebevindingenmeekrijgt.Bijvoorbeeldviademailofeenuitgeprint A4'tje.

PREVIEWVERSIE
173 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek

Opdracht14 Verslavingsmodel

Indezeopdrachtverdiepjejeindeverschillendemodellenwaarvanuitjenaareen verslavingkuntkijken.Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Verdeeldegroepinnegensubgroepenenkeniedergroepjeeenmodeltoe.

b. Gametjegroepjeoponderzoekuitnaarhetaanjullietoegewezenmodel.Maak hieroveraantekeningen.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

c. Maakeenpresentatieoverhetmodel.Julliemogenzelfwetenhoejulliedeze presentatiemakenenvormgeven.Welmoethetvooranderendiekijken/luisteren naarjulliepresentatieduidelijkworden:

• wathetmodelinhoudt

• hoejevanuithetmodeltegenverslavingaankijkt

• hoevolgensditmodelverslavinginstandwordtgehouden.

Daarbijpresenterenjullieeenzelfbedachtecasus,waarbijjulliedekijkers/luisteraars latenzienhoeervanuithetspecifiekemodeltegendezespecifiekecasuswordt aangekeken.

d. Presenteeraandegroep.Dezemaginhoudelijkevragenstellenentipsentops geven.

Opdracht15 Behandelen

Indezeopdrachtonderzoekjehoedeverschillendebeschrevenverslavingenindit themawordenbehandelddooreenpsycholoog,psychiateren/ofarts.Doeditmetde groep.

PREVIEWVERSIE

a. Verdeeldegroepinviersubgroepjesenverdeeldevolgendeverslavingenonder degroepjes:

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• gokverslaving

• wietverslaving

• alcoholverslaving

• heroïneverslaving.

b. Gametjegroepjeoponderzoekuitnaardespecifiekebehandelmethodendie passenbijdeaanjullietoegewezenstoornis.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

174 COPYRIGHTBOOM

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

c. Maakeenpresentatie,inbijvoorbeeldPrezi,overjulliebevindingen.Gauitgebreid inopdedoorjulliegevondenbehandelmethodenenlichtzekorttoe.Geefdaarbij ookaanwatdebehandeling(en)effectiefmaakt.

d. Presenteeraandegroep.Degroepmagvragenstellenenfeedbackgeven.

8.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht16 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Jebeschrijftwateenverslavingsstoorniseneen middelengerelateerdestoornisinhouden.

Jegeeftdesignalenengevolgenvaneenverslavingweer.

Jebeschrijftderolvandesociaalwerkeralshetgaatom ondersteuningbijeenverslaving.

Jeherkentdeverschillendevisiesomtrenthetontstaanvaneen verslaving.

Jeomschrijfthoeterugvalvoorkomenkanworden.

Jegeeftweerwelkebehandelingeringezetkanwordenbij verslavingen.

Opdracht17 Verbeterpunten

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Indezeopdrachtgeefenontvangjefeedback.Doedezeopdrachtmeteenmedestudent metwiejeveelhebtsamengewerkttijdenshetverwerkenvandetheorieenhetmaken vandeopdrachtenhorendebijditthema.

a. Bespreekonderstaandeonderwerpentenaanzienvanditthemaengeefelkaar gerichtefeedbackomtrentdezeonderwerpen:

• samenwerking

• zelfcontrole

• kritischehouding

• creativiteit

• planningsvaardigheden

• onderzoekendehouding.

175 Thema8 Mensenmetverslavingsproblematiek

b. Formuleeraandehandvandefeedbackdiejehebtontvangentweetotvijf verbeterpuntenvoorjezelf,diejeinkuntzettenbijhetvolgendethema.

Opdracht18 Kennisgaten

Inditthemahebjegeleerdovermensenmeteenverslavingsstoornis.Jekennisis uitgebreidenjehebthandvattenmeegekregen.Devraagisnu,hebjegenoegbagage tenaanzienvanditonderwerpomdepraktijkintegaan?Indezeopdrachtdenkje daaroverna.Doeditindividueel.

a. Watvondjevanhetonderwerpvanditthema?Motiveerjeantwoord.

b. Zoujebinnendeverslavingszorgwillenwerken?Motiveerjeantwoord.

c. Stel,jekomtterechtbinnendeverslavingszorg,denkjedatjenugenoegkennis hebtomdemensendaartebegeleiden?Motiveerjeantwoord.

d. Watzoujenogmeeroverditonderwerptewetenwillenkomen?

e. Hebjenogvragenoverhetonderwerp?Zoja,stelzeaandedocentofzoek antwoordenopinternet.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

176 COPYRIGHTBOOM

Thema9

Dak-enthuislozemensen

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Denachtdoorbrengenopdebankbijfamilieofbuitenslapen,dak-enthuisloosheid kanverschillendevormenaannemen.Dakloosheidisbovendienvaakonzichtbaaren dichterbijdanjedenkt.Watdaklozemensengemeenhebben,isdatzenietderusten veiligheidvaneeneigen(t)huisgenieten.

Stelling

PREVIEWVERSIE

NiemandhoeftinNederlanddakloosdoorhetleventegaan,erisaltijdeenoplossing.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jeonderscheidtverschillendesoortendak-enthuisloosheidenspecifiekegroepen dak-enthuislozemensen.

• JebeargumenteerthetbelangvanhethebbenvaneenadresinNederland.

• Jelegtuithoedak-enthuisloosheidkunnenontstaanenwelkerisicofactoren hierbijeenrolspelen.

177

• Jeschetstdemogelijkepersoonlijkeenmaatschappelijkegevolgenvandak-en thuisloosheidvoorhetlevenvanmensen.

• Jevataandachtspuntensamenvoordeondersteuningaandak-enthuisloze mensen.

• Jeinterpreteertactuelecijfersrondomdak-enthuisloosheidinNederland.

9.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Dithadnietgehoeven

Nederlandiseenwelvarendlandmetvelevoorzieningen.Ookvoordak-enthuisloze mensenzijnerverschillendevoorzieningenvoormaatschappelijkeopvang.Deze opdrachtdoejeeerstindividueel.Daarnagajemetdegehelegroepindiscussie.

Stelling

NiemandhoeftinNederlanddakloosdoorhetleventegaan,erisaltijdeenoplossing.

a. Bedenkzoveelmogelijkargumentenvoordezestellingennoteerdeze.

b. Bedenkzoveelmogelijkargumententegendezestellingennoteerdeze.

c. Watvindjijopbasisvandeargumentendiejetotnutoehebtverzameldvandeze stelling?Benjehetermeeeensofoneens?Ofzitjeertussenin?Enwaarom?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Verdeeldehelegroepintweegelijkegroepen:groepAengroepB.GroepAstelt zichindezeopdrachtvoordestellingopengroepBistegendestelling.Hetmaakt hierbijnietuitofjeinwerkelijkheidvooroftegendestellingbent,ofer(nog) tusseninzat.Zeteentimeroptienminutenendiscussieeroverdestelling.Neem hierbijdevoor-oftegenargumentendiejeeerderhebtopgeschrevenmee.

e. Schrijfinhetkortophoedediscussieisverlopenenwatdebelangrijkstegenoemde argumentenzijn.Benjijuiteindelijkbijjouwstandpuntgebleven?Waaromwelof waaromniet?

PREVIEWVERSIE
178 COPYRIGHTBOOM

Opdracht2 Wiehaddatgedacht

Tijdensdezeopdrachtdenkjenaoverhoeiemanddak-ofthuislooskanraken.Je doetdezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Benjijweleensbangdatjedak-ofthuisloosraakt?Watveroorzaaktdieangstof juist:watzorgtervoordatjijdieangstniethebt?Bespreekditmeteenmedestudent.

b. Watzoujijdoenwanneerjedak-ofthuisloosraakt?Legjouwantwoorduitaanje medestudent.

c. Kunjijjevoorstellendatiemandinjouwomgevingdak-ofthuisloosraakt?Hoe zoujijdanhandelen?Legjouwantwoorduitaanjemedestudent.

d. Welkeoorzakenkunjij-zondervoorkennis-bedenkenwaardooriemanddak-of thuislooskanraken?Legjouwantwoorduitaanjemedestudent.

9.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Soortendak-enthuisloosheid

Omdesituatiesvandak-enthuislozemensenbetertebegrijpenenhulpopmaatte kunnenbieden,helpthetomspecifiekegroependak-enthuislozemensente onderscheiden.Tijdensdezeopdrachtverdiepjejehierin.

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Watwordteigenlijkpreciesbedoeldmetdetermendak-enthuisloosheid?Enis ereenverschiltussendakloosenthuisloos?

PREVIEWVERSIE

Vuldeontbrekendetermenin.Letop!Eentermkanuitmeerderewoordenbestaan.

Metdaklooswordtmeestalbedoelddatiemandgeen woon-ofverblijfplaatsheeft,geen heeftomtewonenof telogerenennietingeschrevenstaatopeenadresinhet .

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Daklozemensenlevenopstraatofmakengebruikvan .

Ditisdedaklozewaarhet beeldvanbestaat:destinkende,

179 Thema9 Dak-enthuislozemensen COPYRIGHTBOOM

verwardemandiebedelendmetzijnspullendoordestadloopt.Maarookdeze groepis enelkepersoonkenteeneigenlevensverhaalen situatie.

Iemanddie is,heeftookgeeneigendakbovenzijnhoofd, maarkannogwelterechtbijfamilieofvrienden.Hijwisseltsteedsvan verblijfsplaats.Somsstaathijwelingeschreveninhet .

InEuropawordtdeETHOS-classificatiegebruiktomeenonderverdelingtemaken inverschillendeleefsituatiesvandak-enthuislozemensen.Naastdak-en thuisloosheidonderscheidthetETHOSnogtweeanderecategorieën. wilzeggendatmensenbedreigdzijnmeternstige uitsluitingdoorbijvoorbeeldonzekerehuurcontracten,dreigendeuitzettingof huiselijkgeweld. betekentongebruikelijke,ongeschikte woonruimte,zoalseencaravanofkraakpand.

PREVIEWVERSIE

Zoweldak-alsthuislozenhebbengeen‘ ’.Allevierde groepenuitdeETHOS-classificatiehebbenbovendiengeen(echt)‘thuis’.Thuisis eenplekwaariemandzich enopzijngemakvoelt.Hier ervarenmensen ,bijvoorbeeldmethuisgenoten,buren eneigenspulletjes.

b. Watishetbelangrijksteverschilenwatisdebelangrijksteovereenkomsttussen feitelijkenresidentieeldaklozen?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Watwileconomischdaklooszeggen?

180 COPYRIGHTBOOM

d. Wileconomischdaklooszeggendatdezegroepmensenalszelfredzaamaangemerkt kanworden?Legjeantwoorduit.

e. Watisdedefinitievanzwerfjongeren?Erisslechtséénantwoordjuist.

daklozenonderde18jaar,dienietterechtkunnenbijhunsocialenetwerk daklozenonderde23jaar,dienietterechtkunnenbijhunsocialenetwerk feitelijkenresidentieeldaklozenonderde18jaarmeteenacutewoonvraag, maarzondermeervoudigeproblemen

f. Noteervijfvoorbeeldenvanproblemendievaakvoorkomenbijzwerfjongeren.

g. Wieheefthetgezagoverdaklozejongerenonderde18jaarenwatbetekentdit voorhunmogelijkhedenomzakenteregelenenondersteuningteontvangen?

h. Watbetekenendetermen‘zorgmijders’en‘zorgmissers’?

i. Watkunnenvoorzorgmijdersen-missersredenenzijnomwegteblijvenvanzorg enhulpverlening?Noemminstensdriemogelijkeredenen.

j. WelkestellingoverhetvermoedelijkeaantaldaklozeninNederlandin2021isjuist?

HetCBSschattedaterin202112.000feitelijkdaklozenwaren,maarhet werkelijkeaantaldak-enthuislozenligtwaarschijnlijkhoger.

HetCBSschattedaterin202132.000feitelijkdaklozenwaren,maarhet werkelijkeaantaldak-enthuislozenligtwaarschijnlijkhoger.

HetCBSschattedaterin202142.000feitelijkdaklozenwaren,maarhet werkelijkeaantaldak-enthuislozenligtwaarschijnlijklager.

HetCBSschattedaterin202152.000feitelijkdaklozenwaren,maarhet werkelijkeaantaldak-enthuislozenligtwaarschijnlijklager.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht4 Oorzakenvandak-enthuisloosheid

Dak-enthuisloosheidontstaanmeestalnietplotseling.Ergaateenprocesaanvooraf waarinproblemenzichopstapelenenvaakisersprakevanmultiproblematiek.

Beantwoordonderstaandevragenovermogelijkeoorzakenvandak-enthuisloosheid.

Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE
181 Thema9 Dak-enthuislozemensen COPYRIGHTBOOM

a. Iemandwordtvaakdakloosomdathijdewoonlastenenanderevasteverplichtingen nietmeerkanbetalenenergeenalternatiefis.Watzijndemeestvoorkomende oorzakenvanfinanciëleproblemen?

b. Erzijnnaastfinanciëlefactorennogmeerpersoonlijkeoorzakenwaardooriemand dak-ofthuislooskanraken.Noemachtanderemogelijkepersoonlijkeoorzaken.

c. Naastpersoonlijkefactorenspelenookmaatschappelijkefactoreneenrolbijhet ontstaanvandak-enthuisloosheid.Noemvijfmaatschappelijke,structurele oorzaken.

d. Watbetekentmultiproblematiek?

e. Bijwelkegroepenkomtmultiproblematiekonderdak-enthuislozemensenvooral veelvoor?Letop!Drieantwoordenzijnjuist. bijdak-ofthuislozemensendiehunhuisverlorendoorbrandofnatuurgeweld bijdak-ofthuislozemensendiekampenmeteenverslaving bijdak-ofthuislozemensenmeteenverstandelijkebeperking bijdak-ofthuislozemensenmetpsychiatrischeproblemen bijeconomischdaklozen

Opdracht5 Gevolgen

Dak-ofthuislooszijnheeftgrotegevolgenvoorhetlevenvanmensen.Tijdensdeze opdrachtgajejeverdiepenindezegevolgen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Beschrijfvijfgevolgenwaarmeedak-enthuislozentemakenkunnenhebben.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Leguithoedakloosheidtotsociaalisolementkanleiden.

PREVIEWVERSIE
182 COPYRIGHTBOOM

Thema9 Dak-enthuislozemensen

c. Onderstaandetekstgaatovereengroepdak-enthuislozendieextrakwetsbaar is.Vuldejuistetermenin.

Mensenmeteen envaakook problemenzijnsowiesoalkwetsbaarderdananderen.Alszijdaarnaastookdakloos zijn,danzijndegevolgenvandakloosheidvoorhenvaaknoggroter.Dezemensen hebbenvaakeenkwetsbare en/ofgeestelijkegezondheid.

Ookkunnenzeminder zijntegenovermensendiemisbruik vanhunsituatiemaken.Denkaanverslavingen .Kortom: daklozendieookeen hebben,vormenmisschienwelde meestkwetsbaregroepbinnendesamenleving.

Opdracht6 Dak-enthuislozemensenondersteunen

Dak-enthuislozemensenkunnenopverschillendemanierenopvangenondersteuning krijgen.Hoedieondersteuningeruitziet,hangtafvandeinstantie,dedoelgroepen despecifiekepersoon.Hierverdiepjejeinverschillendebestaande opvangvoorzieningen.Ookbuigjejeoverhetbelangvaneenbriefadresalseerste stapindeondersteuning.Vervolgensgeefjeaandachtspuntenmetbetrekkingtot jouwberoepshoudingendeverschillendebehandeldoelenwaaraanjemetdak-en thuislozemensenkuntwerken.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

183
COPYRIGHTBOOM

a. Erzijnverschillendeopvangvoorzieningendietijdelijkeverblijfplekkenbieden. Hieronderstaanvoorbeeldenvanopvangvoorzieningen.Koppelsteedsdejuiste omschrijvingaandejuistevoorziening.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

184 COPYRIGHTBOOM

doorlopendenachtopvangvoor dak-enthuislozenwanneerheterg koudis vrouwen-ofmannenopvang

specialeopvangvoorzwerfjongeren diehunsituatiewillenverbeteren winteropvang

eendag-ennachtopvangwaar mensenzondereenindicatievanuit degemeentesnelenvoordrie maandenterechtkunnen nachtopvang

opvangvoorslachtoffersvan huiselijkgeweld,eventueelmet kinderen tijdelijkeopvang

jongerenopvang

eersteopvang

dagopvang

PREVIEWVERSIE

ZONDER BEELDREDACTIE

crisisopvang

BEROEPSONDERWIJS

voorzieningwaarmensenvooreen nachtofpaarnachtenonderdak krijgen,kunneneten,drinken, douchenenwassenen ondersteuningkunnenkrijgenom deleefsituatieteverbeteren

een24-uursopvang,meteen maximaleduurvandriemaanden, waardak-enthuislozemensenop indicatievandegemeentemet begeleidingactiefaandeslaggaan omhunleefsituatieteverbeteren

opvang,meteenmaximaleduur vandriemaandenenopindicatie vandegemeente,voormensenof gezinnenmetproblemenopdiverse levensgebieden

plekwaarmensenoverdagkunnen binnenlopen,kunneneten, koffiedrinken,eenpraatjemaken, douchenofhunklerenwassenen hulpkunnenkrijgenbijhetregelen vanpraktischezaken

b. Ishetvoordak-enthuislozemensenverplichtomingeschreventestaanbijeen gemeente?

185 Thema9 Dak-enthuislozemensen
COPYRIGHTBOOM

nee

c. Ishetvoordak-enthuislozemensenverplichtomeenzorgverzekeringtehebben? nee ja

d. Welkestellingovereenbriefadresisjuist?

Debriefadresgeverisaltijddegemeenteofeeninstantie.

Debriefadresgeverisaltijdeenbekende(familie,vriendofkennis).

Meteenbriefadresisduidelijkwaariemandwoontenzijnspullenbewaart.

Meteenbriefadresisiemandbereikbaarvoordeoverheidenandereinstanties.

e. Hetlijktsimpel:eenvriendoffamilielidmetproblemenhelpenmeteenbriefadres. Maarhetkanookeenbelastingzijn.Wanneermetname?Beschrijfjouwantwoord inéénalinea.

f. Beschrijfinéénzinjouwrolalssociaalwerkerbijhetsignalerenvan(dreigende) dak-enthuisloosheid.

g. Hetbouwenaaneenvertrouwensrelatiemetdak-enthuislozemensenkanextra inspanningvereisen.Watbetekentdit(onderandere)voorjouwberoepshouding?

h. Watzijnjuisteaandachtspuntenbijeenoutreachendehoudingtenopzichtevan dak-enthuislozemensen?

Letop!Vijfantwoordenzijnjuist.

Eenbereikbaarheidvan24/7heeftsterkdevoorkeur.

Jeblijftbereikbaaralsmensenuitvallenofdekeuzemakenterugtekerennaar destraat.

Jegeeftmensenhetgevoeldatzenietalleenzijn.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Jelaatmetjouwberoepshoudingziendatmensenaltijdeentweedekans verdienen.

Jeneemtdeleidingoverhetondersteuningsprocesomvertrouwentewinnen.

Jevoeltaanwanneerhetcontacthetbestevenalleenkanbestaanuiteen alledaagspraatje.

Jezoektsteedsopnieuwcontactommensenteblijvenstimulerenmeete werkenaanoplossingen.

PREVIEWVERSIE ja
186 COPYRIGHTBOOM

i. Welketermwordtookwelgebruiktvooroutreachendwerken?

j. Debasiswaaraanjemetdak-enthuislozemensenwerkt,bestaatuitvijfdomeinen. Noteerdezedomeinenenlegelkdomeinkortuit.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

k. Vulonderstaandetekstoverdeaanpakvandak-enthuisloosheidaanmetdejuiste termen.

Problemenvandak-enthuislozemensenopdeverschillendedomeinenhangen metelkaarsamenenvragendusomeen aanpak,inplaats van werkenaanafzonderlijkeproblemen.Deondersteuning isaltijdeenmultidisciplinaireaangelegenheid.

Hulpmoetookduurzaamzijn.Dak-enthuislozemensenhebbengrotebehoefte aanmeerstabiliteiten ,zoals hulpverleners.Vanwegedeproblemenop domeinenen omdatplotselingegebeurtenisseneen kunnen

veroorzaken,isvaak ondersteuningnodig.Ookalsmensen nietlanger zijn.

Opdracht7 NationaalActieplanDakloosheid

PREVIEWVERSIE

Dak-enthuisloosheidverminderenvraagtomeengezamenlijkeaanpak.HetNationaal ActieplanDakloosheidiseeninitiatiefvanhetministerievanVWSomdak-en thuisloosheidinNederlandstructureelteverminderen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Hetactieplansteltdatvooreensuccesvolleaanpakvandak-enthuisloosheid,het denkenoverdakloosheidbijallebetrokkenpartijengrondigmoetveranderen. Daaromkenthetplanzesleidendeprincipes.Maakonderstaandezesprincipesaf metdejuistetermen.

1. Dakloosheid isaltijdbeterdanopvangof herhuisvesting.

187 Thema9 Dak-enthuislozemensen

2. Huisvestingiseen .

3. Erisrespectvoordekeuzeeneigen vanmensen.

4. Wonenen zijngescheiden.

5. Deondersteuningisgerichtop .

6. Deondersteuningis enopmaat.

b. HetActieplankentzesinhoudelijkedoelstellingen(‘actielijnen’genoemd).Deze ziejehieronderafgebeeld.Vuldejuistetermenin.

9.3 Analyserenentoepassen

Opdracht8 Superkwetsbaar

BEROEPSONDERWIJS

Doedezeopdrachteerstindividueel.Laterwisseljeinformatieuitmettwee medestudenten.

Bekijkhetfilmfragment'Mirandaisdakloos,oppapierbestaatzenietmeer.' Mirandaisdakloos

PREVIEWVERSIE

a. Bedenkvijfvragendiebijditfilmpjepassen.

ZONDER BEELDREDACTIE

Dak-enthuislozemensenzijnkwetsbaar.Indezeopdrachtverdiepjejeineencasus, waarindezekwetsbaarheidduidelijkmerkbaaris.

b. Zoektweemedestudentenop.Geefjouwvragenaandezemedestudentenen ontvangdevragendiejouwmedestudentenbedachthebben.Zoheeftiedervan jullietiennieuwevragen.Geefvervolgensantwoordopdezetienvragendiejehebt ontvangen.

188 COPYRIGHTBOOM

c. Bespreeksamenjullieantwoorden.Kloppenjouwantwoorden?

Opdracht9 Mogelijkegevolgenvandak-enthuisloosheid

Dak-ofthuislooszijnheeftgrotegevolgenvoorhetlevenvanmensen.Tijdensdeze opdrachtgajejeverdiepenindezegevolgen.

Doedezeopdrachteerstindividueel.Laterbespreekjedezemeteenmedestudent.

a. Noemvijfgevolgenwaarmeedak-enthuislozentemakenkunnenhebben.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Tweeonderwerpenzijnindetheorievoorzienvaneentoelichting.Eéndaarvanis socialeuitsluiting.Maakeenmindmapoveralleswattemakenheeftmethet onderwerpsociaalisolementbijdak-enthuislozemensen.Jemagzelfwetenhoe demindmaperuitkomttezien.Sladaarnajemindmapopenprintdezeuit.

Stappenplan:Mindmap

c. Bespreekjouwmindmapmeteenmedestudent.Hebbenjulliedezelfdedingen genoteerd,ofjuist(heel)verschillende?Watkomtovereenenwatverschilt?

Opdracht10 Outreachendwerkenisbalanszoeken

Dak-enthuislozenkunnenallerleidrempelservarenomhulptevragenofaccepteren, oftewelredenenhebbenomzorgtemijden.Hetisdanookbelangrijkomsteeds opnieuwcontacttemakenmetdepersoon;diegeneactiefoptezoeken,techecken hoehetgaatentevragenofjeietskuntbetekenen.Jewerktdusoutreachend. Outreachendwerkeniszoekennaareenbalans:jeblijftaanwezigenbetrokken,zonder tedwingendtezijn.Hiervolgteensituatiewaarindiebalansbestlastigis,oftewel waarinsprakeisvaneendilemma.Jegaatindrietallennadenkenoverhoejulliedit zoudenaanpakken.

a. Jeontdektalssociaalwerkertijdenshetcontactmeteendaklozepersoondatzij harddrugsgebruikt.Hetlijktjebelangrijkomdaaraantewerken.Jedenktdatdit eenvoorwaardeisomhaarlevenweerstapvoorstapopderittekunnenkrijgen, maarzijzietdatzelfanders.Proberenjulliehaardantochtebewegenomde richtingoptegaandiejullievoorogenhebben,ofaccepterenjulliedatzijditniet

PREVIEWVERSIE
189 Thema9 Dak-enthuislozemensen

wil?Hoepakkenjullieditaan?BeschrijfjullieantwoordinongeveereenhalfA4'tje. Betrekhierbijdewerkzameelementenindeberoepshoudingtenopzichtevan dak-enthuislozemensen.

b. Benoemeenwoordvoerderinjulliegroepjeenleesjullietekstvooraandehele groep.Bespreeknadatallegroepjesaandebeurtzijngeweest,watjullievandeze opdrachthebbengeleerd.Welkenieuweinzichtenzijnerontstaan?

Opdracht11 Cijfers

Cijferszijnbelangrijkomdedak-enthuislozenproblematiekinNederlandscherpin beeldtehebben,daarbeleidoptebaserenenteachterhalenhoehetgesteldismet dehuidigeaanpakvandak-enthuisloosheid.Tijdensdezeopdrachtgajejesamen meteenmedestudentverdiepenindefeitenendecijfersomtrentdak-en thuisloosheid.

a. Zoeksamenmeteenmedestudentophetinternetnaarcijfersdietemakenhebben metdak-enthuislozemensen.Zoekspecifieknaarcijfersoververschillendegroepen dak-enthuislozen.Denkaandegroepenuitdetheorie:daklozen,thuislozen, feitelijkdaklozen,residentieeldaklozen,economischdaklozen,zwerfjongeren, zwerfjongerenonderde18jaar.Maarbijvoorbeeldookaanhetaandeelmannen envrouwen,mensenmeteenmigratieachtergrondenzovoorts.

Maakvervolgenssameneeninformatiefolderwaarinjulliedecijfersover(de verschillendegroepen)dak-enthuislozemensenpresenteren.Verwijsindefolder naarjulliebronnen,diezorecentenbetrouwbaarmogelijkmoetenzijn.

Stappenplan:Foldermaken

b. Voegaanjulliefoldereenalineatoewaarinjulliebeschrijvenwaaromhetmoeilijk isomdewerkelijkeaantallendak-enthuislozemensenteachterhalen.Zogeven julliedelezerdenodigeachtergrondinformatieomdecijfersopwaardetekunnen schatten.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Bespreekdedoorjulliegemaaktefoldermeteenandertweetalengeefenontvang feedback.Welkefeedbackhebbenjullieontvangen?

PREVIEWVERSIE
190 COPYRIGHTBOOM

9.4 Verdiepenencreëren

Opdracht12 Ondersteuningaandak-enthuislozemensen Dak-enthuislozemensenkunnenopverschillendemanierenopvangenondersteuning krijgen.Tijdensdezeopdrachtgaanjulliejeinviertallenverdiepenindebeschikbare voorzieningenvoordak-enthuislozemensenineenvanjulliegemeenten.Julliemaken eeninformatieffilmpjewaarinjullieuitleggenwatdemogelijkhedenzijn.

a. Kiessamenmetdriemedestudenteneenvandegemeentenwaarinjulliewonen. Onderzoekvoordegekozengemeentewelkevoorzieningenerzijnvoor(dreigend) dak-enthuislozemensen.Zetdezeopeenrijenbeschrijfelkevoorzieningkort.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Bedenksamenwatvoorinformatieffilmpjejulliewillenmaken.Hetmageenfilmpje zijnwaarjulliezelfinbeeldzijnenvertellenoverdemogelijkheden,ofeenfilmpje mettekstenfoto's.Dedoelgroepbestaatuitalleinwonersvandegemeente, waaronderdusook(dreigend)dak-enthuislozemensen.

Hetfilmpjeduurtminimaaldrieenmaximaalvijfminuten.

Stappenplan:Filmmaken

c. Laathetfilmpjeaaneenandergroepjezienenvoorzieelkaarvanfeedback.Welke feedbackhebbenjulliegekregenenkunnenjulliedaarwatmee?

Opdracht13 Overzichtthemadak-enthuisloosheidin Nederland

Ophetinternetwordtveelgeschrevenoverdak-enthuisloosheid.Zopubliceerdede RaadVolksgezondheid&Samenlevingeeninfographic‘Herstelbegintmeteenhuis’. Indezeopdrachtgajedezeinfographicmeteenmedestudentanalyserenenkoppelen aandeinformatieuitdetheorie.

a. Bekijk/leessamendeinfographicaandachtig.Bespreekdeinhoud,zodatjullie allebeibegrijpenwaterbedoeldwordt.

PREVIEWVERSIE
191 Thema9 Dak-enthuislozemensen

Infographic 'Herstel begint met een huis'.

Onderwerpuitinfographic

Zwerfjongeren

Migranten

Feitelijkdaklozen

Dreigenddaklozen

Maatwerk

PREVIEWVERSIE

Instrumentarium

Regie

ZONDER BEELDREDACTIE

b. Deinfographicisonderverdeeldinverschillende‘brokjesinformatie’.Schrijfbij elkvanonderstaandeonderwerpenopwatdeinfographicdaaroververmeldt.

BEROEPSONDERWIJS

Inhoudinfographic

Oorzakendak-enthuisloosheid

Rechtophuisvesting

Visieopdak-enthuisloosheid

192 COPYRIGHTBOOM

c. Welkeinformatiestaaterindetheorieoverdeonderwerpenuitdeinfographic? Legsamenperonderwerpdeverbindingmetdetheorie;formuleerbijelkonderwerp deinformatiediejeindetheoriekuntvindenoverditonderwerpinjullieeigen woorden.Betrekhierbijookdeverdieping.

Onderwerpuit

infographic

Zwerfjongeren

Migranten

Feitelijkdaklozen

Dreigenddaklozen

Maatwerk

Instrumentarium

Regie

Oorzakendak-en thuisloosheid

Rechtophuisvesting

Visieopdak-en thuisloosheid

Inhoudinfographic

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Reeds uitgewerkt in vorige stap

Informatieuittheorie

Opdracht14 Verschillendeprofielenzwerfjongeren

Netalsvooralledak-enthuislozemenseninhetalgemeengeldt,zijnookde leefsituatiesvanzwerfjongerenheeldivers.Omsnelengoedmaatwerktekunnen leverenishetdaarombeteromniettesprekenoverzwerfjongereninhetalgemeen. DaaromwordtdoorhetministerievanVWSbijvoorbeeldwelonderscheidgemaakt tussendeperspectiefvollegroep,devallen-en-opstaangroependezorggroep.Deze driedelingisgebaseerdopdeproblematiekvandejongereendematewaarindeze isaangeslotenbijdesamenleving.Voorditlaatstewordtgekekennaardeleefgebieden wonen,werken,relatiesenidentiteit.Indezeopdrachtanalyseerjedriekortecasussen, zodatjedezekuntverbindenaandejuistegroep. Doedezeopdrachtindividueel.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE
193
Thema9 Dak-enthuislozemensen COPYRIGHTBOOM

a. Hieronderziejebeschrijvingenvandedriegroepenzwerfjongeren.Leesdeze beschrijvingendoor.

• Perspectiefvolle groep:jongerendiemetconcreteengerichtehulpverlening relatiefsnelenefficiëntgeholpenkunnenworden.

• Vallen-en-opstaan groep:jongerendiesteedsopnieuweenhulpverleningstraject ingaan,vervolgensafhakenenzoweeropstraatbelanden.

• Zorggroep:jongerenbijwiethuisloosheidsamengaatmeternstigeproblematiek: psychiatrischeen/ofverslavingsproblematiek,vaakincombinatiemet gewelddadigheid.

b. Hierziejedriekortecasussen.Verbinddezeaandejuistegroep.

Thijs(19jaar)

Isergindewar,wantrouwendnaar alleseniedereen.Komtvaakinde problemendoorzijnverslavingaan GHBenzijnagressievegedrag.

Jessy(17jaar)

Weggelopenvanhuistoende nieuwevriendvanhaarmoeder haarbegonteslaan.Logeert afwisselendbijvriendenen vriendinnen.Heefteenafgeronde vmbo-opleiding.

Giovanni(17jaar)

Dooroudersopjongeleeftijdinde steekgelaten.Heeftalveel woonsituatiesgehadenvindthet lastigominstantiesnogte vertrouwen.

Opdracht15 Multiproblematiek

perspectiefvollegroep

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

vallen-en-opstaangroep

zorggroep

Bijdak-enthuislozemensenisvaaksprakevanmultiproblematiek.Indezeopdracht gajevooreencasusopsommenvanwelkeproblemensprakeisenbedenkenwatdat voordeondersteuningbetekent.

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Leesonderstaandecasus.

PREVIEWVERSIE
194 COPYRIGHTBOOM

Gestapeldeproblemen

Sjoerdheefteenlichtverstandelijkebeperking.Ineenvlaagvanwoedeheefthijna eenruziemetzijnleidinggevendeperdirectzijnbaanopgezegd.Hetwasbetergeweest omaftekoeleneneventueeleersttesolliciterennaareennieuwebaan.Nuheefthij geeninkomen,wordthijuitzijnhuisgezetenraakthijdakloos.Zijn‘vrienden’, doorgewinterdedrugsdealers,makenvanzijnkwetsbaarheidgebruikenhelpenhem aaneenverslaving.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Zetsamenmeteenmedestudentopeenrijomwelke(gestapelde)problemenhet bijSjoerdgaat.

c. Beschrijfsameninéénalineawatjullieanalysehiervoorbetekentvoorde ondersteuningaanSjoerd.

9.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht16 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Jeonderscheidtverschillendesoortendak-enthuisloosheiden specifiekegroependak-enthuislozemensen.

Jebeargumenteerthetbelangvanhethebbenvaneenadresin Nederland.

PREVIEWVERSIE

Jelegtuithoedak-enthuisloosheidkunnenontstaanenwelke risicofactorenhierbijeenrolspelen.

Jeschetstdemogelijkepersoonlijkeenmaatschappelijke gevolgenvandak-enthuisloosheidvoorhetlevenvanmensen.

Jevataandachtspuntensamenvoordeondersteuningaandakenthuislozemensen.

Jeinterpreteertactuelecijfersrondomdak-enthuisloosheidin Nederland.

195 Thema9 Dak-enthuislozemensen

Opdracht17 Rugzakvolkennis

Hetistijdomterugteblikkenopditthema.Watneemjeaannieuwekenniseninzichten meeinjerugzakvolkennis?

Doedezeopdrachtindividueel.

Maakeenverslagvanongeveer200woorden(eenhalfA4'tje)waarinjeterugbliktop ditthema.Jebeschrijftinjeverslag:

• watjehebtgeleerd

• ofwerkenmetdak-enthuislozemensen,ofeenspecifiekegroepdak-enthuisloze mensen,jouleuklijktenwaarom

• hoejejeopgedanekennismeewiltnemenindepraktijk

• welkonderwerpjehetinteressantstvond

• watjenogzouwillenlerenoverditthemaenhoejeditgaataanpakken.

Opdracht18 Vaneenleiendakje

Wanneerietsvaneenleiendakjegaat,betekentditdatietsheelgemakkelijkenvlug gaat.

Dezeopdrachtmaakjeeerstindividueel,daarnameteenmedestudent.

a. PakeenA4'tjeentekendaarvandelinkeronderhoeknaarmiddenbovenineen diagonalestreep.Trekvervolgensdestreepverdervanmiddenboveninnaarde rechteronderhoek.Jehebtnueendakjegetekend.

b. Schrijfonderofbuitenhetdakjedingendietemakenhebbenmetpersoonlijke reflectie,zoalsmetjouwinzet,motivatieetcetera.Vindjedatjegoedhebt samengewerkt?Danzetje'samenwerken'onderjouwdak.Ginghetmindergoed? Danzetjehetbuitenjedak.

c. Bespreekjouwleiendakjemeteenmedestudentenvoorzieelkaareventueelvan feedback.Noteerwelkefeedbackjehebtgekregen.

PREVIEWVERSIE

d. Formuleeropbasisvanjebevindingenenontvangenfeedbackdrietipsdiejein eenvolgendthemakuntopvolgen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

196 COPYRIGHTBOOM

Thema10

Woonproblematiek

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alssociaalwerkerkunjetemakenkrijgenmetwoonproblematiek.Denkaanproblemen indewijk,omdaterspanningenbestaantussenverschillendegroepen.Oferzijn burenruzies,bijvoorbeeldvanwegegeluidsoverlast.Jespeelteenbelangrijkerolbij hetsignalerenvanproblemenenhetoplossenervan,samenmetcollega’s.

Stelling

PREVIEWVERSIE

Ondanksdewoningcrisis,lukthetmijvastwelomeeneigenhuistehurenofkopen.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jebeschrijftwelkebeleidsgerelateerdeproblemenenbewonersgerelateerdeer kunnenbestaanmetbetrekkingtotwonenenleefomgeving.

• Jebeschrijftwatdeoverheidenburgerszelfkunnendoenalshetgaatomhet behoudenofverbeterenvandeleefbaarheidindebuurt.

197

• Jegeeftweerwatderolvandesociaalwerkerisalshetgaatomwoonproblematiek.

• Jegeeftweerwatnodigisvoorhetontwikkelenvanveerkrachtigewijken.

• Jebemiddeltbijeenburenruzie.

10.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Crisisopdewoningmarkt

Indezeopdrachtdenkjenaoverdewoningcrisis. Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Wanneerjenogbijjeouders/verzorgerswoont,denkjenaoverdedestelling: Ondanksdewoningcrisis,lukthetmijvastwelomeeneigenhuistehurenofkopen, ophetmomentdatikdatzouwillen.

Alsjealopjezelfwoont,denkjenaoverdestelling:Ondanksdewoningcrisis,lukt hetmijvastwelomeenanderewoningtevinden,ophetmomentdatikdatzou willen.

Noteerhoejeaankijkttegendestelling.

b. Bekijkhetonderstaandevideofragmenttot11:25.

Dezemensenlossendewooncrisiszelfwelop|VPROTegenlicht

c. Welkedoelgroepenhebbenhetmeesttelijdenonderdewoningcrisis?

d. Welkeoplossingenvoordewoningcrisisziejeinhetvideofragmentterugkomen?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Gasamenmeteenmedestudentonlineoponderzoekuitnaaralternatievenvoor jongerenenstarters,dienugeenwoningkunnenvindenen/ofbetalen.Noteer minimaaltweealternatieven(dienietinhetvideofragmentzijngenoemd).

f. Bespreekalleideeënindegroep.Kiesgezamenlijkdevierbesteenmeest realistischeideeënuit.

g. Verdeeldegroepinviersubgroepenenverdeeldevierbesteideeënoverdeze groepen.

PREVIEWVERSIE
198 COPYRIGHTBOOM

h. Denkmetjesubgroepnaoverdeconcretiseringvanhetaanjullietoegewezen idee:

• Wathoudthetideepreciesin?

• Watiserallemaalnodigomditideetebewerkstelligen?

• Welkeinstantieszijnerbijbetrokken?

i. Eenwoordvoerdervaniederesubgroeplichthetuitgewerkteideetoeaanderest vandegroep.

j. Bespreekdeuitgewerkteideeënna,welkeinvloedkunnendezeideeënhebbenop dewoningcrisis?Kanhiermeedewoningcrisiswordenopgelost?

k. Denknogmaalsnaoverdestellingen.

Wanneerjenogbijjeouders/verzorgerswoont,denkjenaoverdestelling:Ondanks dewoningcrisis,lukthetmijvastwelomeeneigenhuistehurenofkopen.

Alsjealopjezelfwoont,denkjenaoverdestelling:Ondanksdewoningcrisis,lukt hetmijvastwelomeenanderewoningtevinden,alsikdatzouwillen.

Noteerhoejenuaankijkttegendestelling.

BEROEPSONDERWIJS

Opdracht2 Jeeigenbuurt

Indezeopdrachtdenkjenaoverjeeigenwoonomgeving.Doeditmetdrie medestudenten.

l. Inhoeverredenkjedatmensenhetheftineigenhandenkunnennemenomde woningcrisisvoorhenzelfoptelossen?

a. Maakmetdriemedestudenteneenlijstmettwintigstellingenoverdeleefbaarheid ineenwoonomgeving.Denkdaarbijaande(af-of)aanwezigheidvanbepaalde voorzieningen,hetgedragvanbuurtbewoners,hetonderhoudvande speeltoestellenetcetera.

ZONDER BEELDREDACTIE

Bijvoorbeeld:

• Inmijnbuurtiserveelgeluidsoverlast.

• Inmijnbuurtrijdenauto'svaaktehard.

• Inmijnbuurtligterveelhondenpoepopstraat.

• Inmijnbuurtzijnervoorzieningenvoorjongekinderen.

• Etcetera.

b. Loopindividueeldetwintigstellingenna.Bepaalvoorjezelfofjeheteensofoneens bentmetdestellingenalshetgaatomjouweigenwoonomgeving.

PREVIEWVERSIE
199 Thema10 Woonproblematiek COPYRIGHTBOOM

c. Bespreekjeantwoordenmetjemedestudenten.Bepaalwelkcijferjeje woonomgevingzougeven.Wiescoorthethoogstenwelkeverklaringkunnenjullie daarvoorgeven?

d. Welkedriestellingenvindjezelfhetbelangrijkst?Motiveerjeantwoord.

e. Watzoujezelfkunnendoenomjeleefomgevingopbepaaldepuntenteverbeteren?

f. Watdenkjedateensociaalwerkerkandoenomdeleefomgevingineenbuurtte verbeteren?

10.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Begrippen

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Legineigenwoordenuitwaterbedoeldwordtmetdebegrippeninwonersen bewoners.

BEROEPSONDERWIJS

b. Koppeldejuisteuitlegaandetermen.

eenkleineronderdeelvan bijvoorbeeldeendorp,is onderverdeeldinstraten wijk

PREVIEWVERSIE

Onderstaandevragengaanoverdeverschillendebegrippenenuitgangspuntendie relevantzijnalshetgaatomwoonproblematiek.

geografischdeelvaneenstad,met eeneigendagelijksbestuur buurt

ZONDER BEELDREDACTIE

onderdeelvaneengemeente, bestaandeuitéénofmeerbuurten stadsdeel

c. Omwelkeredenishetvanbelangomvoorzichtigtezijnmethetopplakkenvan hetlabelprobleemwijk?

200 COPYRIGHTBOOM

d. Watvindenjongerenvaakbelangrijkineenwijk?

e. Vuldejuistewoordenin.

Doordetoestroomvanvluchtelingen,voornamelijkuit , krijgjeinwijkenregelmatigtemakenmeteen ,een asielzoekerscentrumof dieeenwoningindewijk toegewezenhebbengekregen. Wijkbewonershorenpasophetlaatstemomentdatervluchtelingenvlakbijkomen wonenenkunnengeconfronteerdwordenmetangstvoor encriminaliteit.Ookiservaak ,omdatzehetgevoelkrijgen datvluchtelingenbevoordeeldwordenbovendeoorspronkelijkebewoners.Als sociaalwerkerhebjeeenbelangrijkerolbijhet en ondersteunenvanbeidegroepen.

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Ouderenblijvensteedsvakerenlangerinhuneigenwijkwonen.'

juist onjuist

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Inwijkenwaardesocialecohesiehoogis,isvakersprakevaneenzaamheidonder ouderen.'

juist onjuist

h. Watwordtverstaanonder'mensenmeteenindicatie'?

i. Tussenwelkegroepenkomendemeestebotsingenvoor?

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

j. Watzijnvoorbeeldenvanbeleidsgerelateerdefactorenophetgebiedvan leefbaarheid,waardeoverheidinvloedopkanuitoefenen?

201 Thema10 Woonproblematiek

eentoegankelijkengoedbereikbaargemeentehuisofdependance bewonersinitiatieven,zoals‘attentiebuurtpreventie’ofeenbuurtapp aandachtvoorduurzaamheidenmilieu:voldoendegroenindewijk,stimuleren (onderanderemetsubsidies)vanduurzaamwonen,duurzameinfrastructuur voorenergie

onveiligesituatiesmelden

veiligheid,waaronderhandhavingvanwettenenregels(voldoende‘blauw’op straatenboa’s)

winkels,horecaenanderebedrijven(ookbelangrijkvoorwerkgelegenheid)

buurkastjes:eenkastjemetdiverseproductenensomsookkleding,speelgoed ofboekenvoormensenopofonderdearmoedegrens ontspanningsvoorzieningen:kinderspeelplaatsen,bibliotheek,wijk-en buurtcentra

signalerenvaneenzaamheideneractieaanverbindenzoalscontactzoeken, hetgesprekaangaan,stimulerenommeetedoenmetactiviteiten

k. Welkprobleemdoetzichvoorvanwegeprivatisering,alshetgaatomde leefbaarheidineenbuurtofwijk?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

l. Ophetgebiedvanmilieukunnenbewonersveelzelfdoen.Noteerhiervanminimaal tweevoorbeelden.

Opdracht4 Beleid

Eengemeenteis,samenmetbedrijvenaanwiedegemeentedienstenheeftuitbesteed, verantwoordelijkvoorveelfactorendiedeleefbaarheidbeïnvloeden.Dezeopdracht gaatdaarover.

Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE

a. Eengemeenteis,samenmetbedrijvenaanwiedegemeentedienstenheeft uitbesteed,verantwoordelijkvoorveelfactorendiedeleefbaarheidbeïnvloeden. Metaldiefactorenkanerweleensietsmisgaan.Noteerhiervantweevoorbeelden.

b. Watiseengevolgvanverpaupering?

c. Vuldejuistewoordenin.

1. DemeerderheidvandeNederlandersistevreden/ontevredenoverde straatverlichtingindewoonbuurt.

202

2. DemeerderheidvandeNederlandersistevreden/ontevredenoverhet onderhoudvanplantsoenenenparken.

3. DemeerderheidvandeNederlandersistevreden/ontevredenover voorzieningenvoorjongeren,zoalssportveldjesofeenbuurthuis.

d. Leguitwatdewoningcrisisinhoudt.

e. In2023wasdespecialeVN-rapporteurvoorhuisvesting,BalakrishnanRajagopal, tiendagenlanginNederland.Hijheeftverschillendestedenbezochtengesproken metdiversebetrokkenenenexpertsophetgebiedvanwonen(NOSNieuws, december2023).Indeloopvan2024verschijntzijneindrapport,maarerzijnwel tweeconclusiesdieeraluitspringen.Welketweeconclusieszijndat?

f. Welkegevolgenheeftdewoningcrisis?Noteererminimaaldrie.

g. Vuldejuistewoordenin.

In2013kondigdedekoningindetroonredede aan.Van iedereendiedatkan,wordtgevraagdverantwoordelijkheidtenemenvoorzijn eigenlevenenomgeving.Eenveranderingdiedaarmeegepaardgaatisdatmensen langerthuiswonen.Mensendiezorgen nodighebben blijvenlangerthuiswonenenwordeneerder uit ziekenhuizenenandereinstellingen.Hetisdebedoelingdatnaast ondersteuningvanuit (zoals thuiszorg)de meerdoetaanondersteuning.

Opdracht5 Bewoners

Bewonersgerelateerdeproblemenzijnproblemendierondofbijbewonersontstaan, somssamenmetbeleidsgerelateerdeproblemen.

Doedezeopdrachthieroverindividueel.

a. HetCBSheeftfactorenonderzochtdievaninvloedzijnopdeervarenoverlastin eenwijk,onderverdeeldinviercategorieën:fysiekeoverlast,socialeoverlast, verkeersoverlastenmilieuoverlast.Geefpercategorietweevoorbeeldenvan overlast.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Vulhetjuistewoordin.

1. Demeerderheid/minderheidvandemenseninNederlandgeeftaandatde menseninhunbuurtopeenprettigemaniermetelkaaromgaan.

PREVIEWVERSIE
203 Thema10 Woonproblematiek COPYRIGHTBOOM

2. Demeerderheid/minderheidvandemenseninNederlandgeeftaandatzij dehuissleutelaandeburenzoudendurvengevenalszeopvakantiegaan.

3. Demeerderheid/minderheidvandemenseninNederlandheeftveelcontact metanderebuurtbewoners.

4. Demeerderheid/minderheidvandemenseninNederlandistevredenover debevolkingssamenstellingindeeigenbuurt.

c. Watzijnveelvoorkomenderedenenvoorhuisuitzetting?Noteererminimaaltwee.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Welkevormenvanhulpkunneningezetwordenwanneerhuisuitzettingdreigt?

e. Waarstorendemeestemensenzichaanalshetgaatommilieuoverlast? geluidsoverlast stankoverlast overlastvanhoreca

f. Waarstorendemeestemensenzichaanalshetgaatomverkeersoverlast? agressiefrijgedrag parkeerproblemen tehardrijden

Opdracht6 Rolsociaalwerker

Onderstaandevragengaanoverderolvandesociaalwerkerbijwoonproblematiek. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Voorlastigeproblemenvaltdekeuzevaakopeenthemagerichteprojectaanpak. Geefdrievoorbeeldenvanthema’swatbetreftwoonproblematiek.

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenprojectterverbeteringvandeleefbaarheidkaninternopgezetwordendoor hetsocialewijkteamzelf.' juist onjuist

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Bijcomplexeproblemen,zoalsdrugshandelenveelandereoverlastvaltdekeuze meestalopeenintegralebenadering.'

PREVIEWVERSIE
204

juist onjuist

d. Welkepartijenwerkenvaakmeeaaneenintegraleoplossingvoor leefbaarheidsproblematiek?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Welketakenhebjealslidvaneenprojectteamwanneerleefbaarheidsproblematiek wordtaangepakt?Noteererminimaaltwee.

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist? 'Hetlidmaatschapvaneenprojectteamiseenfulltimetaak.' juist onjuist

g. Welketakenhebjealssociaalwerkeropindividueelniveau,alshetgaatomde aanpakvanleefbaarheidsproblematiek?Noteererminimaaldrie.

Opdracht7 WOZO

DezeopdrachtgaatoverhetWOZO-programma. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Degroepouderenwordtvaakoveréénkamgeschorenenalsprobleemgroep aangemerkt,omwelkeredenisdatnietterecht?

b. Tegenwelkewoonproblemenlopenouderenaan?Noteererminimaaltwee.

PREVIEWVERSIE

c. Vulhetjuistewoordin. Devaakcomplexeproblemenwaarouderenmeetemakenophetgebiedvanzorg enwonenvragenomeen aanpak.

d. Vuldejuistewoordenin.

• DeWinWOZOstaatvoor .

• DeeersteOinWOZOstaatvoor .

• DeZinWOZOstaatvoor .

• DetweedeOinWOZOstaatvoor .

205 Thema10 Woonproblematiek

e. Welketweeuitgangspuntenwatbetreftwoon-enleefomgevingvindjeteruginhet WOZO-programma?Lichtzekorttoe.

f. Vuldejuistewoordenin.

HetWOZO-programmakentzogenoemdeactielijnen:

• Meer en woningen,dezemaken hetmakkelijkerzelfstandigteblijvenwonen.

• Alsouderenkunnen naareengeschikteofgeclusterde woning,komenrelatiefgrotewoningenbeschikbaarvooranderegroepen.

• De vandewoningbepaaltmedehetwoongenotende mogelijkhedenomzelfstandigtekunnenblijvenwonen.

• Meerbewegingen zorgenvoormindercognitieveen achteruitgangenhebbendaarmeeeen werking.

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Hetisdedoelstellingvandeoverheidomwoningbouwvoorouderenterealiseren enteversnellen.' juist onjuist

10.3 Analyserenentoepassen

Opdracht8 Veerkrachtigewijken

Bekijkhetvideofragmentoverveerkrachtigewijkenenbeantwoorddebijbehorende vragen.

Doedezeopdrachtindividueel.

Hoewoningcorporatieswerkenaanveerkrachtigewijken.Wonen,zokanhetook!

PREVIEWVERSIE

Bekijkhetfilmfragment.

a. Welkeredenenwordenergegevenvoorhetfeitdatsommigewijkenniet veerkrachtigzijn?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Wanneeriseenwijkveerkrachtig?

c. Waaromzijnveerkrachtigewijkenzobelangrijk?

206 COPYRIGHTBOOM

d. WatdoetdegemeenteApeldoornomwijkenveerkrachtigtemaken?

e. Omwelkeredenspelenwoningbouwcoöperatieszo'nbelangrijkerolbijhet ontwikkelenvanveerkrachtigewijken?

f. Waaromisveerkrachteenaandachtspuntvoorwoningcoöperaties?

g. Welkeoplossingenwordenaangedragenomeenwijkveerkrachtigertemaken?

h. Welkeideeënhebjezelfnogoverhetveerkrachtigmakenvanwijken?

i. Welkerolspeeltdesociaalwerkervolgensjoubijhetveerkrachtigmakenvan wijken?

Opdracht9 Gevolgen

Doedezeopdrachtoverdegevolgenvanwoonproblemenmetdegroep.

a. Woonproblemenkunnengevolgenhebbenopdefysiekeenpsychischegezondheid vanmensen.Geefhiervan,individueel,minimaalzesvoorbeelden.Denkaande verschillendecategorieën,zoalssocialeoverlast,milieuoverlast,etcetera,maar ookaanfactorenwaardeoverheidinvloedopheeft.

PREVIEWVERSIE

b. Maakmetdegroepeenmindmap,waarinallegevolgengeclusterdworden genoteerd.Bepaalgezamenlijkwelkecategorieëneronderscheidenworden. Vervolgensnoteerteenstudentallevoorbeeldendiedestudentenhebbenbedacht.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stappenplan:Mindmapmaken

c. Bekijkmetelkaardeingevuldemindmap.Welkeconclusieskunnenjullietrekken?

207 Thema10 Woonproblematiek
COPYRIGHTBOOM

Opdracht10 Woonleed

Leesdecasussenenbeantwoorddebijbehorendevragen. Doedezeopdrachtindividueel.

Botsendejeugdgroepen

Ineenkleindorpjeinhetmiddenvanhetlandhangentweerivaliserendejeugdgroepen ergvaakopstraat.Zeveroorzakeninlichtemateoverlast;zepratenlaatopdeavond hardmetelkaarenzehebbenweleensmuziekaanstaan.Ooklatenzeafvalslingeren. Buurtbewonersklagenhierover.Daarbij,alsdetweegroepenelkaartegenkomen,kan ditweleensbotsen.Eenechtevechtpartijisernognooitgeweest,maardespanning hangtwelindelucht.

a. Hoezoujij,alssociaalwerker,hetprobleemindecasusaanpakken?Zetaljeideeën uiteeninongeveer150-200woorden.

Eenspeelplek

Ineenwijkineengrotestadzijneramperspeelplekkenvoorjongekinderen.De speelplekkendieerzijn,verkereninslechtestaat.Oudersdurvenhunkinderenerniet telatenspelen,bangvoorongelukken.Erwordtdoorbuurtbewonersveelgeklaagd overdeafwezigheidvaneenleukespeelplek.Maar....erzijnookbewonerszonder kinderenendiezijnbangvoorgeluidsoverlast,wanneerereenspeelplekbijhenvoor dedeurkomt.Zijzittennietbepaaldtewachtenopschreeuwendeenjoelende kinderen.

PREVIEWVERSIE

b. Hoezoujij,alssociaalwerker,hetprobleemindecasusaanpakken?Zetaljeideeën uiteeninongeveer150-200woorden.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht11 Woonplezier

Indezeopdrachtonderzoekjehetwoonpleziervananderen.Doedezeopdrachtmet eenmedestudent.

a. Bedenktienopenvragenoverwoonplezier.Vijfwaardeoverheidinvloedopheeft envijfwaarbewonerszelfinvloedophebben.

Bijvoorbeeld:

208 COPYRIGHTBOOM

• Hoetevredenbenjeoverhetonderhoudaandeplantsoeneninjouwbuurt?

• Hoeishetcontactmetjeburen?Lichtjeantwoordtoe.

b. Benadernutienstudentenopjerocenlegzeallevragenvoor.Houdhun antwoordengoedbij.

c. Trekconclusiesoverdegegevenantwoorden.Waarzijndestudententevredenen ontevredenmee?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Kieseenvraaguitwaardemeestestudentenhetminstpositieveantwoordop gaven.Watzouergedaankunnenwordenaandenegatieveervaringenwatisde rolvandesociaalwerkerdaarbij?

e. Bespreekdeopdrachtnaindegroep.

Opdracht12 Desociaalwerker

Indezeopdrachtmaakjeeeninfographicoverderolvandesociaalwerkerbij woonproblematiek.

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Alssociaalwerkerkunjeopverschillendemanierenbetrokkenzijnbij woonproblematiek.Maakvoorderoldiedesociaalwerkerheefteeninfographic.

Dezeinfographiczoujekunnenverspreidenindebuurtombewonersen organisatiesopdehoogtetestellenvanjouwwerkzaamheden.Opdiemanier wetenbewonersdirectwaarvoorzebijjeterechtkunnenenorganisatieswaarvoor zejoumogelijkkunnenbenaderen.

Deinfographicvoldoetaandevolgendeeisen:

• Deinfographicgeeftduidelijkweerwelkerolleneensociaalwerkerheeftten aanzienvanwoonproblematiek.

PREVIEWVERSIE

• Deinfographicisoverzichtelijkenlogischopgezet;hetisdirectduidelijkwaar deinfographicovergaatenwaarjewelkeinformatiekuntvinden.

• Deinfographicbevatondersteunendeafbeeldingen.

• Indeinfographicisgebruikgemaaktvanverschillendekleuren.

• Hettaalgebruikindeinfographicisaansprekendenpastbijdedoelgroepen (zowelbewonersalsorganisaties).

Stappenplan:Infographic

b. Laatjullieinfographicdooreenandertweetalbeoordelenopeerderbeschreven eisen:

209 Thema10 Woonproblematiek

• Deinfographicgeeftduidelijkweerwelkerolleneensociaalwerkerheeftten aanzienvanwoonproblematiek.

• Deinfographicisoverzichtelijkenlogischopgezet;hetisdirectduidelijkwaar deinfographicovergaatenwaarjewelkeinformatiekuntvinden.

• Deinfographicbevatondersteunendeafbeeldingen.

• Indeinfographicisgebruikgemaaktvanverschillendekleuren.

• Hettaalgebruikindeinfographicisaansprekendenpastbijdedoelgroepen (zowelbewonersalsorganisaties).

c. Bespreekdegegevenfeedbackmetelkaar.

10.4 Verdiepenencreëren

Opdracht13 Derijdenderechter

Dezeopdrachtgaatoverirritatiesenruziestussenburen.Erwordtuitgezochtwieer inhetgelijkwordtgesteld.

Doedezeopdrachtmetdriemedestudenten.

a. Eennieuweschuttingwaaraandebuurvrouwnietwilmeebetalen,eenfout geparkeerdeautovandeoverbuurmandiealtijdindewegstaat,ofeenstraatgenoot dieiedereenmeteencameraindegatenhoudt.Zomaareengreepuitdekleine engroteirritatiesdietussenburenkunnenbestaan.Aljarenkomtditsoortleed opdeNederlandsetelevisie:Mr.FrankVisserlosthoogoplopendekwestiesen conflicten(vooraltussenburen)opinhettelevisieprogrammaderijdenderechter (ofMr.FrankVisserdoetuitspraak).Zoekachtergrondinformatieoverdit programma,alsjehetnietkenten/ofkijkeenstukjevanhetprogrammazodatje ermeervanweet.

b. Bedenkmetelkaareenprobleemdatkanontstaantussenburenofbuurtgenoten, datgeschiktzouzijnvoorhetprogrammaDerijdenderechter.Indemeestegevallen gaathetomeenpersoondiezichstoortaanhetwoon-/leefgedragvandeandere persoon.Ofdenkaaneentevergeplaatsteschutting,eencamperdievaakvoor dedeurgeparkeerdstaatenhetuitzichtontneemt.Bakenhetprobleemgoedaf.

c. Verdeelderollen:

• deeiser:depersoondiezichstoortaanhetgedragvaneenbuurtgenoot.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• debuurtgenoot:depersoondiewordtbeschuldigddoordeeiservanstorend ofhinderlijkwoon-/leefgedrag.

• deonderzoeker:depersoondiemetbeidepartijeningesprekgaaten'de waarheid'boventafelprobeerttekrijgen.

• derechter:depersoondiezichverdieptinwatwettelijkistoegestaan.

d. Bereidjerolvoor:

• deeiser:leeftzichininzijnrolenbedenkthoehetgedragvandebuurtgenoot vaninvloedisopzijnwoonplezier.Hetstoortdeeiserenormenhijlijdtonder hetgedrag/desituatie.

PREVIEWVERSIE
210 COPYRIGHTBOOM

• debuurtgenoot:leeftzichininzijnrolenbedenktargumentenvoorzijn gedrag/desituatie.Hijvoeltzichvalsbeschuldigdenvindtdatdeeiserookniet heiligis,hijheeftjuistooklastvandeeiser.

• deonderzoeker:bedenktvragendiehijbeidepartijenkanstellenomhelderte krijgenwaterspeelt.

• derechter:gaatonlineoponderzoekuitnaarhetprobleem,welkerechtenen plichtengeldenerpreciesomtrentdatonderwerp?

e. Speeldesituatieuit,doedatalsvolgt:

1. Deonderzoekergaatingesprekmetdeeiserenkrijgtboventafelwatdeze preciesverwachtvandebuurtgenoot.

2. Deonderzoekergaatingesprekmetdebuurtgenootenkrijgtboventafelwat dezewenst.

3. Deonderzoekerbrengtdeeiserenbuurtgenootsamenenprobeertte bemiddelen(watnietgoedlukt).

4. Deonderzoekerbrengtverslaguitvanzijnbevindingen.

5. Derechtergeefteenoordeel:wiewordterinhetgelijkgesteld,opbasisvan hetonderzoekdatdeonderzoekerheeftgedaanendeinformatiediehijheeft verzameldoverrechtenenplichten?

6. Deonderzoekerpraatnametdeeiserenbuurtgenoot;watvindenzijvande uitspraakvanderechter?

f. Bespreekdeproblemenendeuitsprakenkortindegroepna.Welketipsentops zijnervoordepersonendiedeonderzoekerhebbengespeeld?

Opdracht14 Problemenmetwonen

Naastproblemenindewoonomgeving,bijvoorbeeldvanwegeoverlastvananderen, kunjeooktemakenkrijgenmetcliëntendieindividueleproblemenervarenrondom hunwoonsituatie.

Doedezeopdrachtoverditsoortindividueleproblemenmeteenmedestudent.

PREVIEWVERSIE

a. Bedenkmeteenmedestudenteenindividueelprobleemomtrentwonen.Alsjullie nikswetentebedenken,kiesdaneenvandeonderstaandevoorbeelden:

• hardnekkigeschimmeldiedewoningbouwverenigingnietsnelopwil/kan lossenenschadelijkisvoordegezondheid

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• betalingsachterstandenwaardoorhuisuitzettingdreigt

• geenkamerkunnenvindenindestadwaarjestudeert,waardoorjeureninde treinheenenweerreistomlessentevolgen

• wonenineenslechtgeïsoleerdhuurhuis,waardoordestookkostenhoog oplopen.

b. Schrijfeencasusrondomhetprobleem.Geefduidelijkweer:

• wiehetprobleemheeftenwathetprobleemis

• watdeachtergrondsituatiepreciesis

211 Thema10 Woonproblematiek
COPYRIGHTBOOM

• welkeinvloedhetprobleemophetdagelijksefunctionerenheeft.

Geefdecasuseenpakkendenaam.

c. Komsamenmettweeanderetweetallen.Schuifjulliecasusdoornaareenvan dezetweetallen.

d. Jehebtnueencasusvaneenandertweetal.Leesdezegoeddoorenbepaalwat desociaalwerkerkanbetekenenvoordepersoonuitdecasus.Noteerditopeen losbladenhoudditbijje.Tip:zetdetitelvandecasuserbij.

e. Schuifdecasusdooraanhetanderetweetal.Leesookdecasusdiejenukrijgt goeddoorennoteeropeenlosbladwatdesociaalwerkerkanbetekenen.

f. Bespreeknumetelkaardeverschillendecasussenendehandelingsmogelijkheden vandesociaalwerker.

g. Ganainhoeverreerpercasusdaadwerkelijksprakeisvaneenindividueel probleem.Speeltditprobleembijvoorbeeldbijveelmeermensenenisereerder sprakevaneenmaatschappelijkprobleem?Welkerolkandesociaalwerkerindat gevalooknogopzichnemen?

Opdracht15 Ouderen

InhetWOZO-programmastaatdatdeoverheiddiversedoelstellingenheeftalshet gaatomdewoonsituatievanouderen.

Doedezeopdrachtdaarovermettweemedestudenten.

a. DeoverheidzetdeactiepuntenuithetWOZO-programmaominconcrete doelstellingen,Kiessamenmetjemedestudenteneendoelstellingvandeoverheid uit.

b. Brainstormmetelkaaroververschillendemanierenwaaropdeoverheiddedoor julliegekozendoelstellingconcreetkanmaken.

Noteeralleswatinjullieopkomt,niksisnoggoedoffout.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Kieshetbesteideeuit.

d. Werkjullieideeuit.

• Watgaatdeoverheidexactdoen?

• Welkeorganisatieseninstantieszijnhierbijbetrokken?

• Welkeroliserweggelegdvoordesociaalwerkerbijdeuitvoeringvanhetidee?

PREVIEWVERSIE
212 COPYRIGHTBOOM

Verwerkallesineenpresentatie,vergeetdaarinnietdedoelstellingoptenemen enmaakookzekergebruikvanondersteunendbeeldmateriaal.

Depresentatieduurtmaximaaldrieminuten.

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

e. Presenteerjullieideeaanderestvandegroep.

f. Degroepmagvragenstellenentipsgeventerverbeteringofconcretiseringvan jullieidee.

10.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht16 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

Jebeschrijftwelkebeleidsgerelateerdeproblemenen bewonersgerelateerdeerkunnenbestaanmetbetrekkingtot wonenenleefomgeving.

Jebeschrijftwatdeoverheidenburgerszelfkunnendoenalshet gaatomhetbehoudenofverbeterenvandeleefbaarheidinde buurt.

Jegeeftweerwatderolvandesociaalwerkerisalshetgaatom woonproblematiek.

Jegeeftweerwatnodigisvoorhetontwikkelenvanveerkrachtige wijken.

PREVIEWVERSIE

5.

Jebemiddeltbijeenburenruzie.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht17 Rapportcijfers

Indezeopdrachtgeefjejezelfopverschillendeonderdeleneenrapportcijfer.Doedeze opdrachtindividueel.

a. Geefjezelfeenrapportcijfer(van1tot10)opdevolgendeonderdelen,tenaanzien vandeverwerkingvanditthema:

• creativiteit

• doorzetten

213 Thema10 Woonproblematiek
COPYRIGHTBOOM

• planning.

b. Motiveerjecijfers;geefperonderdeelaanhoejetotditcijferbentgekomen.

c. Geefjezelfopbasisvanjecijferstipsdiejemeekuntnemennaareenvolgend thema.

Opdracht18 Mijnaanpak

Beantwoordonderstaandevragenindividueel.

a. Alsjealleopdrachtenopnieuwzoumaken,zoujeditdanopdezelfdemanier aanpakken?Waaromwel/niet?

b. Benjetijdenshetmakenvandeopdrachtenopzoekgegaannaaraanvullende achtergrondinformatie?Waaromhebjeditwelofnietgedaan?

c. Hadjevooreenzelfdevraagsomsmeerdereantwoordalternatieven?Zoja,opbasis waarvanbeslootjevooreenbepaaldalternatieftekiezen?

d. Hebjenaafloopdeopdrachtennagekekeneneventueelgecorrigeerd?

PREVIEWVERSIE

e. Hoegajedegeleerdetheorieuitditthematoepassenindepraktijk?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Hebjeinitiatiefgenomentijdenshetmakenvandeopdrachten?Hoeuitteditzich?

g. Hebjejemedestudentenlatenuitpraten,zodatzijookhunmeningkondenuiten?

214 COPYRIGHTBOOM

h. Hebjeoprechtgeluisterdnaarwatjemedestudentenvertelden?Zoja,hoehebje latenmerkendatjeluisterde?Zonee,hoezorgjeereenvolgendekeervoordatje welluistert?

i. Hebjejeopengesteldvoordeverschillendewaardenennormenvanje medestudenten?Hoeuitteditzich?

j. Denkjedatjijeenprettigepartnerbentommeesamentewerken?Motiveerje mening.

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

215 Thema10 Woonproblematiek
COPYRIGHTBOOM

Thema11

Gezinsproblematiek

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alssociaalwerkerishetvanbelangdatjekennishebtoverdeverschillendeproblemen dieerineengezinkunnenspelen.Zoalsproblemenindeinteractiestussende gezinsleden,ofmoeilijkhedenmetdeopvoeding.

Stelling

PREVIEWVERSIE

Voordatmensenkinderenkrijgen,zoudenzeeersteenverplichteopvoedcursusmoeten volgen.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jeomschrijftwatgezinsproblematiekinhoudt.

• Jegeeftweerwatdesociaalwerkerkandoenwanneerersprakeisvan gezinsproblematiek.

• Jeherkentdeverschillendeopvoedstijlen.

216

• Jeherkentparentificatie.

• JepasthetbalansmodelvanBakkertoe.

• JeanalyseertofersprakeisvaneenMCP-gezin.

• JeonderzoektdewerkzameelementenvoordeondersteuningaanMCP-gezinnen.

11.1

Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Opcursus

Indezeopdrachtverdiepjejeineenstelling.Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Steldatjezelfeeneerstekindverwacht,zoujedaneenopvoedcursuswillenvolgen? Motiveerjeantwoord.

b. Stel,jehebteenkind,maarzitmetvragenrondomdeopvoeding.Watzoujedan doen?

c. Denk,individueel,naoverdestelling:'Voordatmensenkinderenkrijgen,zouden zeeersteenverplichteopvoedcursusmoetenvolgen.'

Watvindjevandezestelling?Motiveerjeantwoord.

d. Watzijndevoordelenennadelenvanhetvolgenvaneenverplichteopvoedcursus, voordatmensenkinderenkrijgen?Noteer,individueel,minimaaleenvoordeelen eennadeel.

e. Zoekeenmedestudentopenvergelijkjullievoordelenennadelenmetelkaar.Wat zijndeovereenkomstenenverschillen?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Zoeknutweeanderemedestudentenopenvergelijkineenviertaldevoordelen ennadelenmetelkaar.Formuleernusameneensterkvoordeeleneensterknadeel.

PREVIEWVERSIE
217 Thema11 Gezinsproblematiek COPYRIGHTBOOM

g. Bespreekjullievoordeelennadeelmetdegehelegroep.Totwelkeconclusiekunnen julliekomennahetbesprekenvanallevoordelenennadelen?Iseenverplichte opvoedcursuseengoedidee?

Opdracht2 Jeeigengezin

Indezeopdrachtdenkjenaoverjeeigengezinenopvoeding.Doeditmetdrie medestudenten.

a. Denk,individueel,naoveronderstaandevragen:

• Watisjegezinssamenstelling(wiebehorenertotjegezin)?

• Zijnjeoudersgescheiden?Zoja,isditingoedeharmonieverlopen?

• Watvoorgezinzijnjullie:zijnjulliebetrokkenbijelkaar,ofdoetiedereenveelal zijneigending?

• Metwiehebjedesterksteband?

• Zoujejegezinomschrijvenalsharmonieus?Waaromwel/niet?

• Warenerproblemeninhetgezin?

• Hoebenjeopgevoed?

– Warenjeoudersstreng,ofmochtjejuistheelveel?

– Hebjeveelwarmteenliefdeervaren,ofmistejedat?

N.b.Indienjealzelfstandigwoont,denkdanterugaandeperiodewaarinjenog alsgezinmetelkaarsamenwoonde.Indienjenietineengezinbentopgegroeid, neemdandesituatiewaarinjehoofdzakelijkbentopgegroeidalsuitgangspunt.

Kom,opbasisvanbovenstaandevragen,toteenconclusieoverjeeigengezinsleven enopvoeding.Noteerdezeconclusieinongeveer50-100woorden.

b. Zoekdriemedestudentenop.

c. Leesjullieconclusieaanelkaarvoor.

d. Bespreeksamenwatjulliegezinsachtergrondenopvoedingmetjullieheeftgedaan. Hoeheeftditjulliegevormdtotwiejullienuzijn?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Komtotconclusies:welkeelementenzijnvolgensjulliebelangrijkvooreenkind, wanneerhetgaatomzijngezinenopvoeding?

PREVIEWVERSIE
218
COPYRIGHTBOOM

11.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Degezinscontext

Onderstaandevragengaanoverdegezinscontextenproblemendiedaarinkunnen ontstaan.

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Vulhetjuistewoordin. Een kanomschrevenwordenalshetgeheelvanalle onderlingerelatiesineengezin.

b. Geefminimaaldrievoorbeeldenvanverschillendegezinssamenstellingen.

c. Watwordtverstaanondereenvechtscheiding?

e. Koppeldejuisteuitlegaandesoortgezinnen.

kluwengezin

loszandgezin

PREVIEWVERSIE

disharmonischgezin

ZONDER BEELDREDACTIE

d. Welkeingrijpendeervaringenkunnenkinderenopdoenbijeenvechtscheiding?

BEROEPSONDERWIJS

Degezinsledenkunnenhetgoed metelkaarkunnenvindenener sprakeisvanvriendelijkheiden geborgenheid.

Erissprakevanteveelonderlinge emotionelebetrokkenheidinhet gezinenallesisgerichtop‘samen’.

Eengezinwaariedereenlangs elkaarheenleeft,deopvoederszijn nauwelijksbetrokkenbijde kinderen.

harmonischgezin

f. Vuldejuistewoordenin.

Degezinsledenkunnenmoeilijkmet elkaaroverwegenisernauwelijks betrokkenheidbijelkaar.

219 Thema11 Gezinsproblematiek COPYRIGHTBOOM

1. Bijeendisharmonischgezin/kluwengezin/loszandgezin/harmonisch gezinwordthetkindafhankelijkvananderegezinsledenenkanhetzichzelf nietredden.

2. Eenkinddatopgroeitineendisharmonischgezin/harmonischgezin/ kluwengezin/loszandgezinvoeltzichgeborgenenkanvanuitdeze geborgenheidzichzelfontwikkelen.

g. Wathoudtparentificatiein?

h. Welkegevolgenkanparentificatiehebben?

i. Koppeldejuisteomschrijvingaanderoldieeenkindkaninnemenbijproblemen inhetgezin.

laatgedragsproblemenzien wanneerdeopvoedersruzie hebben zondebok

krijgtofneemtdeschuldvande ruziesenproblemenopzich bemiddelaar

probeertallesweergoedtemaken, stimuleerthetgesprekenbrengt boodschappenover bliksemafleider

j. Vulhetjuistewoordin.

Bijeen vormthetkindeensubgroepmeteenvande opvoeders,deandereopvoederwordtbuitengesloten.

k. Omwelkeredenishetvanbelangomjeterichtenopallegezinsledenalser gezinsproblemenbestaan?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

l. Watkunjealssociaalwerkerdoenbijechtscheidingsproblemen?

Opdracht4 Opvoeden

Onderstaandevragengaanoveropvoedenendeproblemendiedaarbijkunnen ontstaan.

Doedezeopdrachtindividueel.

220 COPYRIGHTBOOM

a. Watwordtonderopvoedenverstaan?

b. Watishetvoornaamstedoelvanopvoeden?

c. Vuldejuistewoordenin.

1. Eenvoorbeeldvaneenontwikkelingsopgave/opvoedingsopgaveiseen eigenidentiteitontwikkelen.

2. Eenvoorbeeldvaneenontwikkelingsopgave/opvoedingsopgaveistoezicht houden.

3. Eenvoorbeeldvaneenontwikkelingsopgave/opvoedingsopgaveisde ruimtebiedenomteexperimenteren.

4. Eenvoorbeeldvaneenontwikkelingsopgave/opvoedingsopgaveisleren lopen.

d. Geefaanbijwelkeopvoedstijldekenmerkenhoren.

autoritaireopvoedstijl

autoritatieveopvoedstijl

permissieveopvoedstijl

laissez-faireopvoedstijl

PREVIEWVERSIE

e. Wathoudtsituatiefopvoedenin?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Geefeenvoorbeeldvansituatiefopvoeden.

veelregels

weinigregels

veelwarmteenliefde

weinigwarmteenliefde

g. Welkevragenkunnenoudershebbenrondomhetnormaleopvoedenenopgroeien hebben?Noteererminimaaldrie.

221 Thema11 Gezinsproblematiek

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Bijzowelproblemenindeopvoedingalsbijnormaleopvoed-enopgroeivragen vanouders,verwijsjealtijddoor.' juist onjuist

i. Welkeoorzakenkunnenerachteropvoedproblemenliggen?

j. Koppeldegevolgenaandejuisteopvoedstijl.

autoritatieveopvoedstijl

laissez-faireopvoedstijl

permissieveopvoedstijl

PREVIEWVERSIE

autoritaireopvoedstijl

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Kinderenvandezeopvoederszullen snelopvliegendreagerenalszehun zinnietkrijgen,zehebbenweinig zelfbeheersing.

Kinderenvandezeopvoederszijn zelfbewust,nieuwsgierig,energiek, onafhankelijk,vriendelijken assertiefengroeienuittot jongvolwassenendiezichlos kunnenmakenvanhunopvoeders.

Kinderenvandezeopvoederszijn vaakhumeurig,onzeker, teruggetrokken,intolerant, afwachtend,weinigsociaal, onvriendelijkenafhankelijkofjuist vijandig.

Kinderenvandezeopvoeders gedragenzichagressief,zijn ongehoorzaamenhebbeneen verhoogdekansopdelinquentie.

k. Vulhetjuistewoordin. Alssociaalwerkerwiljedeautoritatieve/autoritaire/laissez-faire/permissieve opvoedstijlstimulerenbijopvoedersdieopvoedproblemenhebben.

l. Wanneeropvoedershetlastigvindenomaantesluitenbijdeontwikkelingsopgaven vanhetkind,waarheeftditdanvaakmeetemaken?Lichtjeantwoordtoe.

222

m. Omwelkeredeniseenniet-veroordelendehoudingextrabelangrijkwanneerje opvoedproblemenaankaart?

Opdracht5 Complex

Onderstaandeopdrachtengaanovergezinnenmetmeervoudigeencomplexe problemen.

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Watiseengezinmetmeervoudigeencomplexeproblemen?

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

Kindfactoren

Ouderfactoren

Opvoedingsfactoren

Gezinsfunctioneren

Contextuelefactoren

Sociaalnetwerk

PREVIEWVERSIE

'VolgensBodden&Dokovic(2010)kunjesprekenvaneenMCP-gezinwanneerop minimaaldriedomeineneenofmeerdereproblemenspelen.' juist onjuist

c. Vulonderstaandetabelin.Geefperfactoreenvoorbeeldvanproblemendieer binneneenMCP-gezinkunnenbestaan.

Hulpverlening

d. Vuldejuistewoordenin.

ZONDER BEELDREDACTIE

BinneneenMCP-gezinisde vandebetrokkenhulpverleners heelbelangrijk.Inveelgevallenhebbendezegezinnenaleenlange methulpverlening,waardoorzezichvaak opstellentegenoverhulpverleners.

Opdracht6 Balans

Onderstaandevragengaanoverhetbalansmodel.

Doedezeopdrachtindividueel.

223 Thema11 Gezinsproblematiek

a. Watzijnrisicofactoren?

b. Watzijnbeschermendefactoren?

c. Wanneerspreekjevangunstigeontwikkelingsvoorwaarden?

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

224

d. Geefaanofersprakeisvaneenrisicofactorofbeschermendefactor.

Ewordenproblemenondervonden bijdeverzorgingvandekinderen.

Eriseenproblematische communicatie.

Deopvoedersbeschikkenover emotionelecompetenties.

Risicofactor

Beschermendefactor

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

Familieen/ofvriendenvanhetgezin dietotsteunkunnenzijnontbreken.

Erissocialebinding.

Eenkinderbeschermingsmaatregel istoegepastinhetgezin.

Erissprakevaneenveiligehechting.

Erbestaatonderlingeonenigheid tussendegezinsleden.

Opvoedersbeschikkenover probleemoplossendevaardigheden.

Erzijnduidelijkegrenzentenaanzien vanhetgedrag.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

e. Vuldejuistewoordenin.

225 Thema11 Gezinsproblematiek

Wanneererveelbeschermende/risicofactorenzijn,maarweinigbeschermende /risicofactorenfactoren,danishetgezinnietinbalans;zijervarenmeer draagkracht/draaglastdandraagkracht/draaglast.

f. Hoekunjehetbalansmodelinzettenalssociaalwerker?

g. Geefdrievoorbeeldenvaninterventiesdiezijngerichtophetversterkenvan draagkrachtenhetverminderenvandraaglast.

11.3 Analyserenentoepassen

Opdracht7 Parentificatie

Indezeopdrachtmotiveerjeoferaldangeensprakeisvanparentificatie. Doedezeopdrachtindividueel.

Tim

BEROEPSONDERWIJS

Tim(16jaar)zorgtmetalleliefdevoorzijnvader.Zezijnmaarmetz'ntweeënenzijn vaderisonlangsdepressiefgeworden.Timneemtdaaromwattakenover.Hijdoetde boodschappen,kookt,doetdewasenzorgtervoordathethuiseenbeetjeschoonen frisblijft.OnlangshadTimtoetsweekopschool,hijhaaldeallemaalonvoldoendes, hijhadimmersgeentijdgehadomteleren.

a. Iserindezecasussprakevanparentificatie?Motiveerjeantwoord.

Jane

ZONDER BEELDREDACTIE

Jane(14jaar)pastvaakophaarbroertjevan4jaarwanneerhaaroudersuitetengaan. Zevindtditnietleukomtedoen,zeheeftgeenklikmethaarbroertje,maarzeweet dathaaroudershetergwaarderen.OokhelptJanehaarmoedervaakinde huishouding,Janehoudtvankokenenafentoedevaatwasseruitruimenvindtzeook geenramp.Hetvuilbuitenzettenvindtzevreselijkenookhaarkamerruimtzeniet graagop.Zekernietalszelekkermethaarvriendinnenwilafspreken.Watzegraag envaakdoet.Ooksportzevierkeerindeweek,zeturntophoogniveau.

PREVIEWVERSIE
226 COPYRIGHTBOOM

b. Iserindezecasussprakevanparentificatie?Motiveerjeantwoord.

Opdracht8 MCPofniet?

Dezeopdrachtgaatoverdeopeenstapelingvanproblemenbinnengezinnen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Bekijkhetvideofragmenttot6:36.

CasusfamilieVanderBurg

b. Welkeproblemenspelenerinhetgezin?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. IshetgezinVanderBurg,voorzoverjekuntbepalen,volgensdecriteriavanBodden &DokoviceenMCP-gezin?Motiveerjeantwoorddooralledomeinentedoorlopen.

d. Waarmeekunjededomeincheckvergelijken?Motiveerjeantwoord.

Opdracht9 Stijlen

Indezeopdrachtbepaaljevanwelkeopvoedstijlersprakeisenofhetnoodzakelijk isomoudersteondersteunen.

Doedezeopdrachtindividueel.

Sam

PREVIEWVERSIE

DeoudersvanSam(12jaar)zijnvaakvanhuis.ZelatenSamdanalleen.Samvindtdit helemaalnieterg,hijrooftindatgevaldesnoeppotleegenzitdehelemiddagen avondtegamen.Enhetmooieis,hijkrijgthiernieteensvooropzijnkop!Samvindt hetalleenweljammerdatzijnoudersnooitluisterennaardeverhalendiehijte vertellenheeft.Bijvoorbeeldoverschoolofzijnvrienden.

a. Vanwelkeopvoedstijlisindezecasussprake?Motiveerjeantwoord.

227 Thema11 Gezinsproblematiek

b. Ishetnoodzakelijkomoudersteondersteuneninhetaanpassenvanhun opvoedstijl?Motiveerjeantwoord.

Beyza

DeoudersvanBeyza(13jaar)vindenhetbelangrijkdatBeyzaietsvanhaarleven maakt.Daaromstimulerenzehaaromgoedhaarbesttedoenopschool.Hierzijnze beststrengin.ZeverwachtendatBeyzaaltijdoptijdhaarhuiswerkafheeftendatals zegeenhuiswerkheeft,zealvastvooruitleert.HaarmoederlegtuitdatBeyzaopdie maniereenkansrijketoekomsttegemoetgaat.AlsBeyzaietsnietsnapt,kanzealtijd terechtbijhaarouders.Zeleggenheelgeduldiguitwatdebedoelingis.Ditervaart Beyzaalsheelfijnemomenten.Erwordtvaakgelachenenzevoeltdebetrokkenheid vanhaarouders,zeiszeergdankbaar.

c. Vanwelkeopvoedstijlisindezecasussprake?Motiveerjeantwoord.

d. Ishetnoodzakelijkomoudersteondersteuneninhetaanpassenvanhun opvoedstijl?Motiveerjeantwoord.

Neroli

Neroli(6jaar)magnietveelvanhaarouders.Zemagnietteveellawaaimaken,niet huilenomniks,geenrommelmakenenvriendinnetjesofvriendjeszijnnietwelkom. DeoudersvanNerolizijntweedrukke,overwerkteartsenenzekunnenheterniet goedbijhebbenalshundochtertemoeilijkdoet.VanNeroliwordtminofmeer verwachtdatzezichalseenvolwassenegedraagt.

e. Vanwelkeopvoedstijlisindezecasussprake?Motiveerjeantwoord.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Ishetnoodzakelijkomoudersteondersteuneninhetaanpassenvanhun opvoedstijl?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE
228 COPYRIGHTBOOM

g. Kieseencasusuitenbeschrijfhoejeoudersondersteuntbijhetaanpassenvan hunopvoedstijl.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht10 Desociaalwerker

Indezeopdrachtspeeljeeenrollenspel. Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. Kieseenprobleemdatisbeschrevenindetheorie.Denkaanparentificatie,perverse triade,een(v)echtscheiding,opvoedproblemen.

b. Verdeelderollen:eenstudentspeeltdesociaalwerker,eendeouderendelaatste studentisdeobservator.Desettingisalsvolgt:deouderheeftdesociaalwerker gevraagdomeensmeetekijkeninhetgezinvanwegede(doorjulliegekozen) problematiek.Ditheeftdesociaalwerkergedaanendezegaatnuhetgesprek hieroveraanmetdeouder.

Eeniederbereidtzichvooropzijnrol:

• Desociaalwerkerverdieptzichindeproblematiekendemanierwaarophij meteenouderingesprekkangaanoverdezeproblematiek.

• Deouderverdieptzichindeproblematiekenmaaktdaareeneigenverhaal van.

• Deobservatorverdieptzichinzakendievanbelangzijntijdenshetgesprek, denkaaneenniet-veroordelendehouding,doorvragenetcetera.

c. Starthetrollenspel.Zorgervoordatditnietlangerdandrieminutenduurt(zet eentimer).

d. Evalueerhetgespreknaafloop:

• Hoeheeftdeouderhetgesprekmetdesociaalwerkerervaren?Voeldedeouder zichbijvoorbeeldgesteundofjuistaangevallen?Watgingergoedenwatkon beter?

• Hoeheeftdeobservatorhetgesprekervaren?Watvondhijgoedofmindergoed gaan?

• Hoeheeftdesociaalwerkerhetgesprekervaren?

e. Draainogtweekeerderollenom,zodatiedereeneenkeerdesociaalwerker,de ouderendeobservatorisgeweest.Bedenkhiervoorsteedsweereennieuw probleemenevalueernaafloop.

Opdracht11 Risico

Indezeopdrachtbrengjedebeschermendeenderisicofactoreninbeeld. Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

PREVIEWVERSIE
229 Thema11 Gezinsproblematiek

FamilieBreukel

HetgezinBreukelbestaatuitvijfgezinsleden:vaderSimon(36jaar),moederNaomi (34jaar),dochterJaimy(11jaar),zoonOlaf(8jaar)endemoedervanSimon(58jaar) diebijhetgezininwoont.Hetgezinwoontineenkleineeensgezinswoningenheeft heelveelmoeiteomrondtekomen.Erzijnschulden,ontstaandooreengokverslaving vanSimon.Naomikongeenwerkvindenophaarniveau,maaromdatdeschulden tochechtafbetaaldmoestenworden,iszemaaraandeslaggegaanals productiemedewerkerbijeenfabriek,hierkanzeveelurenmaken.Ditzorgtnogal voorfrustratie,Naomiheefteenhbo-opleidingendoetnuwerkonderhaarniveau vanwegedeschuldendiehaarmanmaakte.Dezefrustratiesmondennogaleensuit infikseruzies.OokSimonkomtniettotzijnrecht,hijisverpleegkundige,maarzit thuis.Hijwilwelgraagwerken,maarkanniksvindenwatrekeninghoudtmetzijn angstproblematiek.DemoedervanSimonistijdelijkbijhetgeziningetrokkenomde zorgvoordekinderenopzichtenemen.Ookdoetzijveelindehuishouding.Maar verderevriendenenfamiliehebbenzeniet,waardoorhetgezinertochwelwatalleen voorstaatenerbijouderssomseenzaamheidsgevoelensaanwezigzijn.

Jaimyheeftproblemenopschool,zewordtgepestenkanzichnietzogoedmeer concentreren,waardoorzelagecijfershaalt.Zeisvaneenvwo-adviesingroepzeven naareenvmbo-adviesingroepachtgegaan.Zeheeftwelwatvriendinnetjesinde buurt,waarzenietdoorwordtgepest,maarerisweinigvoorzetedoenbuiten.Erzijn geenspeelpleintjesofvoetbalveldjesenerisookgeenbuurthuisofjongerenwerker actief.Zehangtdusmaarwatopstraatmethaarvriendinnen.

OlafheeftADHD,hijdrijftzijnouderssomstotwanhoopmetzijndrukkegedrag.Ze hebbengeenideehoezehemmoetenbegeleidenenondersteunen,waardoorOlaf eigenlijkalleenmaarmeerproblemenervaart.

PREVIEWVERSIE

Gelukkigiserveelwarmteenliefdenaardekinderen.SimonenNaomidoenhun uiterstebesterietsvantemakenenlatenvaakblijkenhoeveelzevanhunkinderen houden.Zedoengraagspelletjessameneniederezondagochtendhebbenzeeen zogeheten'familiewandeling',waarzeechttijdvoorelkaarhebben.Ookzijnzeallemaal maarwatblijdatzefysiekgezienniksmankeren,ookomaniet.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. TekenhetbalansmodelvanBakkerna.DitkunjeineenWord-documentdoen,of metpenenpapier.Zorgindatlaatstegevalvoorgenoegruimteoveralomte schrijven.

b. Vulhetbalansmodelinvoordecasus.Doeditzogedetailleerdmogelijk:

Micro:

• kind:

• ouder:

• gezin:

230 COPYRIGHTBOOM

Meso:

• Etcetera.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. WatkunjestellenoverhetgezinBreukelalshetgaatoverhunbalans?Motiveerje antwoord.

d. Welkeinterventieszoudenditgezinkunnenhelpen?

e. TekenhetbalansmodelvanBakkernogmaalsna.

f. Noteerinhetbalansmodelzoveelmogelijkvoorbeeldenvanrisicofactorenen beschermendefactorenopmeso-,micro-enmacroniveau.

g. Printhetingevuldebalansmodeluitenlaathetcontrolerendooreenmedestudent ofdedocent.Brengeventueelwijzigingenaan.

11.4 Verdiepenencreëren

Opdracht12 OndersteuningMCP

IndezeopdrachtgeefjeineeninfographicweerhoeMCP-gezinnenondersteund worden.

Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. ZoekonlinenaarinterventiesdiewordeningezetbijMCP-gezinnen.

b. Leesjegoedinoverdewerkzameelementenenaandachtspuntenbijdedoorjullie gevondeninterventies.Noteerallebelangrijkepunten.

PREVIEWVERSIE

c. Verwerkaljulliebevindingenineeninfographic.Deinfographicgeeftin steekwoordenenafbeeldingenminimaalzeswerkzameelementenweervoorde ondersteuningaanMCP-gezinnen.

Stappenplan:Infographic

d. Wisseljullieinfographicuitmetdievaneenanderdrietal.Voorziedezeinfographic vanfeedback.

e. Bespreekdegegevenfeedbackmetelkaar.

231 Thema11 Gezinsproblematiek

Opdracht13 Gordon

OpvoederskunnenbaathebbenbijdeGordon-methode.Indezeopdrachtzoekjeuit watdezemethodeinhoudt.Zoekjeantwoordenonlineop. Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. WatisdeGordon-methode?

b. VoorwelkeleeftijdisdeGordon-methodegeschikt?

c. OmwelkeredenwordterbinnendeGordon-methodegeengebruikgemaaktvan beloning?

d. Leguitwatactiefluisterenbijkindereninhoudt.

e. Leguithoejeeenik-boodschapvormgeeftwanneerhetgedragvaneenkind hinderlijkis.

f. Formuleertweeik-boodschappendiejekuntzeggenwanneereenkind onacceptabelgedraglaatzien.

g. Wathoudtdegeen-verliesmethodein?

PREVIEWVERSIE

h. FormuleersameneenmeningoverdeGordon-methode.Zetdezemeninguiteen inongeveer100woorden.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

i. ZoudenjulliealssociaalwerkerdeGordon-methodeadviserenaanoudersdie kampenmetopvoedproblemen?Motiveerjullieantwoord.

j. Zoekeenandertweetalopenvergelijkjulliebevindingenmetelkaar.

232
COPYRIGHTBOOM

k. Bespreekdeopdrachtnaindegroep.Gavooralinopwanneerjulliede Gordon-methodealdannietzoudenadviserenaanouders.

Opdracht14 Sociaalwerkengezinnen

Indezeopdrachtmaakjeeenvlog.

Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. Bedenksameneenkortecasuswaarinsprakeisvangezinsproblematiek.Zetgoed uiteenwatdeproblematiekpreciesinhoudt.

b. Denknunaoverwateensociaalwerker,betrokkenbijhetdesbetreffendegezin, kanbetekenen.Probeerzogedetailleerdmogelijkweertegevenwatdezekan doen.

c. Maaknueenvlogvanongeveerdrieminuten.Gaalsvolgttewerk:

• Eenstudentleeftzichindesociaalwerkerinenspeeltdeze.Deanderestudenten filmenengevenaanwijzingen.

• Neemeenvlogopvanongeveeranderhalveminuut,waarindesociaalwerker verteltdatzezometeennaarhetgezingaatenwathaarverwachtingenhierbij zijn.Zeweetaleenbeetjeafvandeproblemen,maarwilvandaagmeer duidelijkheidenvervolgensbepalenmethetgezinwatzekanbetekenen.

• Neemdaarnanogmaalsanderhalveminuutop,maardoenunetalsofdesociaal werkerzojuisthetgezinheeftbezocht.Zeverteltoverwatzevoorhetgezin gaatdoen.

• Monteerdetweestukjesopnameaanelkaar,zodatjeeenvlogkrijgtvan ongeveerdrieminuten.

d. Laatjullievlogaaneenanderdrietalzienenvoorzieelkaarvanfeedback:

• Voldoetdevlogaandebasiseisen?

• Hoerealistischisdecasus?

• Sluitdatgenewatdesociaalwerkergaatdoenaanopdeproblematiekvanhet gezin?

• Valtdatgenewatdesociaalwerkergaatdoenonderdiens verantwoordelijkheden?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE
233 Thema11 Gezinsproblematiek COPYRIGHTBOOM

11.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht15 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

Jeomschrijftwatgezinsproblematiekinhoudt. 1.

2.

3.

4.

Jegeeftweerwatdesociaalwerkerkandoenwanneerersprake isvangezinsproblematiek.

Jeherkentdeverschillendeopvoedstijlen.

Jeherkentparentificatie.

JepasthetbalansmodelvanBakkertoe. 5.

6.

7.

JeanalyseertofersprakeisvaneenMCP-gezin.

Jeonderzoektdewerkzameelementenvoordeondersteuning aanMCP-gezinnen.

Opdracht16 Steekwoorden

Indezeopdrachtvatjejevaardighedenenkwaliteitensamen.Doedezeopdracht individueel.

a. Vatinsteekwoordendrievanjouwsamenwerkingsvaardighedenof-kwaliteiten samen.

Bijvoorbeeld:goedkunnenluisteren,initiatiefrijk,behulpzaam.

PREVIEWVERSIE

b. Vatinsteekwoordendrievanjouwplanningsvaardighedenof-kwaliteitensamen.

Bijvoorbeeld:heelprecies,nauwkeurig,goedtijdsbesef.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Vatinsteekwoordendrievanjouwcreatievevaardighedenofkwaliteitensamen.

Bijvoorbeeld:andereverbandenzien,snelopnieuweideeënkomen,eenopdracht vanmeerderekantenbenaderen.

234 COPYRIGHTBOOM

d. Vatinsteekwoordendrievanjouwcognitievevaardighedenofkwaliteitensamen.

Bijvoorbeeld:snelledenker,snelverbandenleggen,overzichtkunnenhouden.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Vatinsteekwoordendrievanjouwstrategischevaardighedenofkwaliteitensamen.

Bijvoorbeeld:eerstgoedlezendanpasbeginnen,zakensnelterugkunnenvinden, eenmedestudentraadplegenomsnelverdertekunnen.

f. Kiesvijfvaardighedenofkwaliteitenvanbovenstaandevragenuitwaarjetrotsop bent,vaniederevraagéén.

Bijvoorbeeld:behulpzaam,nauwkeurig,snelopnieuweideeënkomen,snel verbandenleggen,eerstgoedlezendanpasbeginnen.

g. SchrijfopeenhalfA4'tjeeenpositievetekstoverjezelfaandehandvandedoor jougekozensteekwoorden.

Opdracht17 Evenonderbouwen

Indezeopdrachtgajenawatjegeleerdhebt.Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. OnderbouwindividueelopmaximaaleenderdeA4'tjewatjegeleerdhebttijdens hetlezenvandetheorie.

b. OnderbouwindividueelopmaximaaleenderdeA4'tjewatjegeleerdhebttijdens hetmakenvandeopdrachten.

c. GeefjeA4'tjemetonderbouwingenaaneenmedestudent.

d. LeeshetA4'tjemetonderbouwingenvanjemedestudent.

e. Bespreeksamendewaardevanditthemavoordeberoepspraktijkvandesociaal werker.

PREVIEWVERSIE
235 Thema11 Gezinsproblematiek

Thema12

Huiselijkgeweldenseksueel misbruik

PREVIEWVERSIE

Blauweplekken,ruzies,onverzorgdekleding,opvallendgedrag;hetdoetbijveel mensendealarmbellenrinkelen.Wanneergrijpjealssociaalwerkerinbijhuiselijk geweld,kindermishandeling,ouderenmishandeling,eergerelateerdgeweldenseksueel geweld?Watkunjedoen?Enwatmoetjedoenommensentebeschermenente helpen?Aandehandvanverschillendeopdrachtengajijjekennisverderverdiepen envaardighedentrainendiebelangrijkzijninjouwrolalssociaalwerkerbijhet begeleidenvanmensendiemethuiselijkenseksueelgeweldtemakenhebben(gehad).

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stelling

Verkrachtwordenkanjeeigenschuldzijn.

236 COPYRIGHTBOOM

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jelegtuitwelkevormenvanhuiselijkgewelderzijn.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Jegeefteenvoorbeeldvanseksueeloverschrijdendgedrag.

• Jeomschrijftderisicofactorendiedekansophuiselijkgeweldvergroten.

• Jekuntdeverschillendevormenvanhuiselijkgeweldsignaleren.

• Jebeschrijftdeinvloedvanallevormenvanhuiselijkgeweldophet sociaal-maatschappelijkfunctionerenendebijkomendeproblematiekinhetsociale enmaatschappelijkeverkeer.

• Jeherkenthetlijdenenkuntdegevolgenendeimpactvanhuiselijkgeweld benoemen.

• Jegeeftvoorlichtingoverderolvandesociaalwerkerdietemakenkrijgtmet kinderenenvolwassendietemakenhebbenmethuiselijkgeweld.

12.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1

Lagerhuisdebat

Indezeopdrachtgajeindebatovereenstelling.Doeditmetdegroep.

a. Deeldegroepintweeën.Deenegroepisvooronderstaandestelling,deandere tegen.

Stelling

Verkrachtwordenkanjeeigenschuldzijn.

b. Bedenkargumenten,hiervoorhebbenjullievijfminutendetijd.

c. Vanelkegroepwordtereenvertegenwoordigeraangewezen.Zijmogenineen openingsredeaangevenwaaromhungroepvooroftegenis.

d. Gametjegroeptegenoverdeanderegroepzitten.Devertegenwoordigersgeven eenopeningsrede.Daarnamogendegroepsledenopelkaarreageren.

Regelsvoorhetdebat:

• Wijseendiscussieleideraandiehetdebatingoedebanenleidt.

• Zeteentimeroptienminutenensluithetdebatnatienminutenaf.

• Degenediepraatmoetgaanstaan.

• Zolangeriemandstaat(aanhetwoordis),magniemandandershetwoord vragen.

• Dediscussieleiderwijsttelkensdevolgendesprekeraan.

PREVIEWVERSIE
237 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

• Dediscussieleiderzorgtervoordatiemandniettelangaanhetwoordis.

e. Hoedenkjezelfoverdestelling?Motiveerjeantwoord.

Bekijkmetdegroephetfilmfragmentovervictimblaming. Victimblaming

f. Hoedenkjenuzelfoverdestelling,isjouwmeningveranderd?Motiveerje antwoord.

g. Kommetdegroepbijelkaarenbespreekjullieeigenmeningoverdestelling.Zijn erovereenkomstenofverschillen?Beschrijfjeconclusies.

Opdracht2 Mindmap

Dezeopdrachtgaatoverkindermishandeling.Watisdatvolgensjou? Doedeopdrachtmetdriemedestudenten.

Stappenplan:Mindmapmaken

Maak,individueel,eenmindmapoverhetonderwerpkindermishandeling.Watwordt ervolgensjouonderkindermishandelingverstaan?

Maakgroepjesvanvier.Bekijkelkaarsmindmapenbespreekdezeinhoudelijkmet elkaar.Watzijndeverschillenenovereenkomsten?

12.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Huiselijkgeweld

PREVIEWVERSIE

Beantwoord,individueel,onderstaandevragen.

a. Noteerviervormenvanhuiselijkgeweld.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Geefaanofdevolgendestellingjuistofonjuistis: 'Kinderendiealleenmaarpatat,pizzaenandereongezondevoedingkrijgen, wordenlichamelijkmishandeld.' juist onjuist

238
COPYRIGHTBOOM

c. Welkevijfvormenvanouderenmishandelingzijner?Lichtzekorttoe.

d. Welkestellingisjuist?

Éénopdetienouderenwordtherhaaldelijkmishandeld.

Éénopdevijftienouderenwordtherhaaldelijkmishandeld.

Éénopdetwintigouderenwordtherhaaldelijkmishandeld.

e. Wanneerspreekjevanontspoordemantelzorg?Lichtjeantwoordkorttoe.

f. Omwelkeredenenwordteergerelateerdgeweldtoegepast?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

g. Welkevormvan(ex-)partnergeweldiskenmerkenddoordepatronenvancontrole, jaloezieendwang?

commoncoupleviolence

intimateterrorism

violentresistance

divorceviolence

h. Beschrijfvijfvormenvaneergerelateerdgeweld,lichtzekorttoe.

PREVIEWVERSIE

239 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

i. Koppeldejuistebeschrijvingaandevormenvan(ex-)partnergeweld.

commoncoupleviolence

intimateterrorism

violentresistance

divorceviolence

Dezevormvan(ex-)partnergeweld wordtveroorzaaktdoor verschillendestressfactorenenuit zichalleenonderbepaalde omstandighedenofsituaties.

Dezevormvan(ex-)partnergeweld iskenmerkenddoorpatronenvan controle,jaloezieendwang.

Bijdezevormvan (ex-)partnergeweldverzeteen (ex-)partnerzichtegenhetgeweld vandeandere(ex-)partner.

Bijdezevormvan (ex-)partnergeweldkanhet gebeurendatiemanddecontrole overzichzelfverliestendaardoor ietsvandeanderkapotmaakt,een anderslaatofergensmeegaat gooien.

j. HoeveelkinderenstervenerperjaarinNederlanddoorkindermishandeling?

Zo’ndertigkinderenstervenperjaaraandegevolgenvankindermishandeling.

Zo’nzestigkinderenstervenperjaaraandegevolgenvankindermishandeling.

Zo’nnegentigkinderenstervenperjaaraandegevolgenvan kindermishandeling.

Opdracht4 Seksueelgeweld

PREVIEWVERSIE

Beantwoord,individueel,onderstaandevragen.

a. Geeftweevoorbeeldenvanseksueelgeweld.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Watisverkrachting?

c. Groominggaatstapsgewijs.Omwelkevijfstappengaatdit?

240 COPYRIGHTBOOM

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Allemensendiekinderenmisbruikenzijnpedofiel.' juist onjuist

e. Watisdebetekenisvanconsent?

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Incestisseksueelmisbruiktussenfamilieleden.' juist onjuist

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

241 Thema12
geweld
seksueelmisbruik
Huiselijk
en

g. Koppeldevormvanonlineseksueelmisbruikaandejuistebeschrijving.

ongewenstsexting

deepfake

sextortion

catfishing

Seksueelgetintefoto’s,berichtjes ofvideo’swordenongevraagd doorgestuurd,ditbetreftóókhet ontvangenvanongewenstseksueel materiaal.

Erwordteenfilmpjegemonteerd waarinhethoofdvanhetslachtoffer ophetnaaktelichaamvaneen anderwordtgeplaatst.Hetlijktdan echtalsofhetslachtofferditis,maar datisnietzo.Anderendenkenwel dathetomdepersooninkwestie gaatenhetslachtofferwordthier mogelijkopaangesproken.

Naaktbeeldenvanhetslachtoffer wordengebruiktomhetslachtoffer tebedreigen,techanterenofafte persen.Hetwordtvaakingezetom geldvanhetslachtoffertekrijgen ofhetslachtofferseksuele handelingentelatenverrichten.

Iemanddoetzichvooralseen ander;hetdoelvandeplegeriseen relatiemetiemandoptebouwen vooraandacht,geld,ofhet verkrijgenvannaaktfoto’sof video’s.

Opdracht5 Risicofactorenhuiselijkenseksueelgeweld

Beantwoord,individueel,onderstaandevragen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Noteervierrisicofactorendiedekansvergrotenophetontstaanvangeweldinde huiselijkekring.

b. Isdevolgendestellingjuistofonjuist? 'Huilbaby'slopeneengroterrisicoopmishandeling.'

PREVIEWVERSIE
242 COPYRIGHTBOOM

juist onjuist

c. Geefdrievoorbeeldenvanrisicofactorenvooreergerelateerdgeweld.

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenvoorbeeldvaneergerelateerdgeweldiseenslachtoffervanverkrachtinglaten trouwenmetdedader.' juist onjuist

e. Noteervierrisicofactorenvoorgeweldtegenouderen.

f. Watisdegrootsterisicofactorophetontstaanvan(ex-)partnergeweld?

hethebbenvaneenpsychiatrischestoornis hethebbenvaneenverslaving hethebbenvanfinanciëlestress hethebbenvaneenbaby

g. Vuldelegeplekkeninmetdejuistewoordenofkieshetjuistewoord. Derisicofactorenvoorgeweldtegenouderenzijngrootwanneerdeoudereal eerderslachtofferisgeweestvangeweld.Deouderendieslachtofferworden, hebbenvaakallast(gehad)vanpsychischeproblemenzoalsstressendepressieve klachten/angststoornissen.Hetgaatomouderendieminderparticiperen,een kleinesocialekringhebbenenvakereenzaamzijn.Andererisicofactorenzijn:

• hethebbenvan

• eenpartnerhebbenmetgeheugenproblematiek,eenlichtverstandelijke beperkingof

• eenoverbelastemantelzorger,ookwel genoemd

• afhankelijkofbeperktzelfredzaamzijn

• vrouwelijkgeslacht

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• hogeleeftijdnamelijk jaarofouder

• familieledenmetpersoonlijkeproblemenofwaareenproblematischeband meeis.

Opdracht6 Signalerenhuiselijkenseksueelgeweld Beantwoord,individueel,onderstaandevragen.

PREVIEWVERSIE
243 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik
COPYRIGHTBOOM

a. Slachtoffersvanhuiselijkenseksueelgeweldproberenvaaktevoorkomendathet geweldwordtontdekt.Loyaliteitspeelthierineengroterol.Welkedriegevoelens houdenhetzwijgennogmeerinstand?

b. Welkeslachtoffersvangeweldzijnextrakwetsbaaromdatzenietkunnenpraten? Noemdrievoorbeelden.

c. Noteerminimaaldriesignaleninhetlichamelijkwelzijnwaaruitzoukunnenblijken dateenkindvan2jaarseksueelgeweldmeemaakt.

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Overmatigmasturbereniseensignaalvankindermishandelingvoorkinderen tussende4-12jaar.'

juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Kinderenvan8jaardiehungeslachtsdelenaanelkaartoneniseenvormvan seksueelgrensoverschrijdendgedrag.'

juist onjuist

f. Slechtehuisvestingenrelatieproblemenzijnsignalenvandegezinssituatiewaarin kindermishandelingkanvoorkomen.Noteernogdriesignalenindegezinssituatie diekunnenwijzenopkindermishandeling.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht7 Degevolgenvanhuiselijkenseksueelgeweld Beantwoord,individueel,onderstaandevragen.

a. Hetzienvanfysiekgeweldtussendeouderskandeontwikkelingvanhetkind verstoren.Noteerdriefactorendievaninvloedkunnenzijn.

b. Mensendievierofmeeringrijpendejeugdervaringenhebbenmeegemaakt,lopen dekanstwintigjaareerdertesterven.Isditwaarofnietwaar?

PREVIEWVERSIE
244 COPYRIGHTBOOM

waar

nietwaar

c. Rokenenonvoldoendebewegenzijnkenmerkendvooreenongezondeleefstijl. Noemnogvieranderevoorbeeldenvaneenongezondeleefstijl.

d. Vuldelegeplekkeninmetdejuistewoorden. Eenontregeldstresssysteemzorgtvooreenaangetastimmuun-en hormoonsysteemeneenontregeldewerkingvande .Dit maaktiemandvatbaardervoorverschillende , aandoeningeneninfecties.

e. Watisdefreezeoffawnreactie?Lichtjeantwoordtoe.

f. Welkestellingisjuist?

Victimblamingiswanneerhetslachtofferschuldheeftaanhetseksueelgeweld dathemisoverkomen.

Victimblamingishetslachtofferdeschuldgevenvanhetseksueelgewelddat hemisoverkomen.

COPYRIGHTBOOM

Victimblamingiseenanderwoordvoorschaamte.

Victimblamingkomtzeldenvoor.

g. Welkestellingisjuist?

Genitaleresponsiseentekenvanconsent.

Genitaleresponszegtnietsoverconsent.

h. Partnergeweld,eergerelateerdgeweldenouderenmishandelingkunnenleiden toternstigegevolgen.Noteerdrievoorbeeldenvandirectegevolgen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

i. Partnergeweld,eergerelateerdgeweldenouderenmishandelingkunnenleiden toternstigegevolgen.Noteerdrievoorbeeldenvangevolgenoplangeretermijn.

Opdracht8 Derolvandesociaalwerker

Beantwoord,individueel,onderstaandevragen.

PREVIEWVERSIE
245 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

a. Noteerbijwelkevormenvangewelddesociaalwerkerverplichtisdemeldcode tegebruiken.

b. Waarhelptdemeldcodebij?

c. Welkevandevolgendestellingenisjuist?

Veiligthuisiseenonlineplatformvoorlotgenotenvanhuiselijkgeweld.

Veiligthuisiseenadvies-enmeldpuntwaarvragengesteldkunnenwordenen waaruiteindelijkmeldinggedaankanwordenvaneensituatie.

Veiligthuisisalleentebenaderendoorpolitieenjustitie.

d. Noteerhetvijf-stappenplanvandemeldcode.

e. Welkestellingenzijnjuist?

Hetinvullenvandesignaalkaartisvoldoendeomtekunnenhandelen.

Designalenzijngeclusterdnaarleeftijden/ofsituatie.

Designaalkaartenzijnnognietdigitaalteverkrijgen.

Wanneerdesignaleninkaartzijngebrachtkunneneraanvullingengedaan wordenmetextrarelevanteinformatie.

f. Watisdekindcheck?

PREVIEWVERSIE

g. Watdoejealsjegeendeskundigecollegahebtwaarmeejekuntoverleggeninstap 2vanhetstappenplan?

h. Watbetekenteenuithuisplaatsing?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

i. Hoelangismachtigingvooreengedwongenuithuisplaatsingmaximaalgeldig? eenmaand eenhalfjaar eenjaar totderechterdemachtigingintrekt

246 COPYRIGHTBOOM

j. Welkerolspeeltdesociaalwerkerindebegeleidingbijeenuithuisplaatsingen terugplaatsing?

controlerenofdethuissituatieveiliggenoegis psychotherapeutischegespreksvoering onderdeelzijnvanhetsteunnetwerkvoorhetgezin

12.3 Analyserenentoepassen

Opdracht9 Signalenhuiselijkgeweld

Indezeopdrachtmaakjeeenpresentatieoversignalenvanhuiselijkenseksueel geweld.Dezeopdrachtdoejemetdegroep.

a. Verdeeldegroepinachtsubgroepenenverdeelonderstaandedoelgroepenonder desubgroepen.

• Kinderen0-2jaar.

• Kinderen2-4jaar.

• Kinderen4-12jaar.

• Kinderen12-18jaar.

• Volwassenen.

• Ouderen.

• Ontspoordeofoverbelastemantelzorg.

• Eergerelateerdgeweld.

Signalenkaart

b. Opendewebsiteenkiesdesignalenkaartvanjouwdoelgroep.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

MaakeenPowerPointpresentatieover:

• designalenvanhetslachtoffer

PREVIEWVERSIE

• designalenvandepleger

• derisicofactoren.

c. Houdjepresentatievoordegroep.Degroepmagvragenstellenoverdepresentatie entipsentopsgeven.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht10 Meldcode

Indezeopdrachtgajewerkenmetdemeldcode.Dezeopdrachtdoejeintwee subgroepen.

247 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

a. Verdeeldegroepintweegroepen,groepA(casusA)engroepB(casusB).

b. Leesdecasusdiebijjouwgroephoort.

CasusA

Jewerktalssociaalwerkerineenbuurthuis.Nienke(12)wordtdoorhaarmoeder Jannetnaarhetbuurthuisgebracht.Zeisenigkind.AlsNienkenaarhaarvriendinnen loopt,spreektJannetjouaan.Jannetkomtvermoeidengespannenopjouover. 'Nienkewordtdoorhaarvaderopgehaald',iswatzetegenjezegt.'Datisprima,fijn datjeditevendoorgeeft',isjouwantwoord.'Ikbenernietzoblijmee',iswatze vervolgenszegt.'Ikmaakmezorgen'.Jevraagtwaarzezichzorgenovermaakt.Ze vervolgt:'Haarvaderenikliggeninscheidingenhijkanernietzogoedmeeomgaan. SindsdescheidingdrinkthijforsenhijvaltvaakuittegenmijentegenNienke.Laatst gooidehijuitwoeddemeteenbord,vlaklangsNienkeshoofd.Enafgelopenweek heefthijhaaropgehaaldvanpaardrijles,stomdronken!EnNienkemoestmethem meeindeauto,hè!Datkantochniet!Ikweetnietwatikhiermeeaanmoet.'Jannet kijktophaarhorloge.'Ishetalzolaat?Sorry,ikmoetdirectgaan,ikhebnogeen belangrijkeafspraak.'Jannetdraaitzichomenvertrektmeteen.

CasusB

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Jewerktalssociaalwerkerineenbuurthuis.Joey(5)komthetbuurthuisbinnen.Je looptnaarhemtoeenheethemwelkom.Jevraagthoehetmethemgaat.'Goed',is wathijzegt.'Komtmamaooknogbinnen?',iswatjevraagt.'Mamaiserniet'.'Hoe benjehiergekomen?',vraagjeaanJoey.'Opdefiets',iszijnantwoord.'Benjehier alleennaartoegefietst?'.'Ja,ikfietsalheelvaakalleen.'JevraagtofjeJoey'sjaskunt aannemenenofhijwattedrinkenwil.'Ja,ikhebdorst',iswathijzegt.JepaktJoey's jasaan,hijvoeltplakkerigenhijstinkt.Hetisjeopgevallendathijeroverhetalgemeen onverzorgduitziet.Zijnschoenenzijnbijvoorbeeldookergvies,erzitvuilonderzijn nagelsenzijnhaarzieteruitalsofhijnetuitbedkomt.Joeydrinktzijnbekerdrinken inéénkeerleegenkrijgteentweedebekerdrinken.Jegaatsamenmethemzijn handenwassen.'Zo,dankunjenulekkermetdeanderengaanspelen.'Joeydraait zichomenrentnaarzijnvrienden.Jijbesluitomzijnmoedereventebellen.Jeweet datJoeyminstenstienminutenmoetfietseneneengevaarlijkestraatmoetoversteken. JewiltzekerwetenofhetverhaalvanJoeyklopt.Joey'smoederneemtnietop. Plotselinghoorjeachterjeeenaantalkinderenschreeuwenenschelden.Joeyiséén vandiekinderen.Hijscheldteenanderjongetjeuitengebruiktnogalvolwassentaal. VervolgensschopthijdejongenenkrijgtJoeyeenwoedeaanval.

Signalenkaart

Opendesignalenkaartenkiesdedoelgroepdiepastbijjouwcasus.

248 COPYRIGHTBOOM

c. Stap1:inkaartbrengenvandesignalen.Samenmetjegroepjevuljede signalenkaartinopbasisvandeinformatieuitdecasus.Slahetbestandop.

Openhetopgeslagenbestandenspecificeermetjegroepjedesignalen:noteerin devakkenonderdesignalenzoconcreetenfeitelijkmogelijkwatjehebt waargenomen,doorgebruiktemakenvanhoe,wat,waar,wanneerenhoevaak.

d. Stap2:intercollegiaalinhetteamoverleg.

Verdeeldeonderstaanderollen:

• voorzitter

• notulist

• sociaalwerker(inbrengervandecasus)

• Alleanderestudentenzijncollega'svoorintercollegiaaloverleg.

1. Desociaalwerkerbrengtdecasusin:

– Nadebesprekinghebjijjezorgengedeeld.Jebentopdehoogtevande meningvanjecollega'senjehebtgezamenlijkhetgesprekvoorbereid voorstap3inhetstappenplan.

2. Devoorzitterbepaaltwieeraanhetwoordmagenbewaaktdetijd(vijf-tien minutenstaatervoorhetoverleg).

3. Denotulistschrijftallebelangrijkeinformatieop.

e. Nabesprekingstap2:Bespreekdeuitkomstenvanhetintercollegiaaloverleg, noteerdezeonderstap2vandesignaalkaartenbereidstap3samenvoor.

f. Stap3:gesprekmetdebetrokkene(n).

Verdeeldeonderstaanderollenbinnenjouwgroepjeenbereidjekortvoor:

• sociaalwerker

• betrokkene(n)(bepaalwelkeditzijn)

• Alleoverigestudentenobserverenomlatertipsentopstekunnengeven.Bij voldoendetijdkanhetrollenspelherhaaldwordendooranderestudenten.

Gaingesprekmetdebetrokkene(n):

• Legdebetrokkene(n)hetdoeluitvanhetgesprek.

• Beschrijfdefeitendiejehebtvastgesteldendewaarnemingendiejehebt gedaan(opbasisvandeinformatieuitdecasus).

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Nodigdebetrokkenen(n)uitomeenreactiehieroptegeven.

• Kompasnadezereactie(zonodig)meteeninterpretatievanwatjehebtgezien, gehoordenwaargenomen.

g. Nabesprekingstap3:

1. Vulgezamenlijkdeuitkomstenvanhetgesprekmetdebetrokkene(n)onder stap3vandesignaalkaart.

2. Watgingergoed?

3. Watzoudevolgendekeeranderskunnen?

PREVIEWVERSIE
249 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik COPYRIGHTBOOM

h. Stap4:weegdeaardendeernstvanhethuiselijkgeweldofdekindermishandeling.

• Beantwoordsamenmetjegroepjedevragenvanhetafwegingskaderonder stap4vandesignaalkaart.

Watzijndeafwegingenendeconclusies?Noteerdezeonderstap4vande signaalkaart.

i. Stap5:beslissenoverhetdoenvaneenmeldingenhetinzettenvannoodzakelijke hulp.

• Bepaalgezamenlijkofereenmeldinggedaanwordtenoverhetinzettenvan noodzakelijkehulp.

Watishetbesluitenwatzijndeondernomenacties?Noteerdezeonderstap5van designaalkaartenleguithoejullietotditbesluitzijngekomen.

j. VoeggroepAengroepBweersamenenbespreekdecasuïstiek,eerstgroepAen daarnagroepB:

• Bespreekdecasus.

• Bespreekallestappenvanhetstappenplan.

k. Nabespreking:

• KangroepBzichvindeninhetbesluitendeondernomenactiesvangroepA?

Zonee,wathaderandersgemoeten?WatvindtgroepAvandeargumenten vangroepB?

BEROEPSONDERWIJS

• KangroepAzichvindeninhetbesluitendeondernomenactiesvangroepB?

Zonee,wathaderandersgemoeten?WatvindtgroepBvandeargumenten vangroepA?

Opdracht11 (Ex-)partnergeweldenkindermishandeling

Indezeopdrachtbekijkjevideo'sover(ex-)partnergeweldenkindermishandeling.

Beantwoord,individueel,devragen.

Bekijkdeonderstaandevideoenbeantwoorddevragen.

(Ex-)partnergeweld

a. Welkefactormaakthetvoordeomgevingnogmoeilijkeromintegrijpenineen toxischerelatie?

ZONDER BEELDREDACTIE

b. Eenoordeelhebbenovereengewelddadigesituatieenongevraagdadviesgeven werktaverechts.Watisbeteromtedoen?

PREVIEWVERSIE
250 COPYRIGHTBOOM

c. Welkgevoelspeeldeeenbelangrijkerolinhetzwijgenoverhetgeweldvolgens Miranda'szusenvriendin?

d. MetwelkevormenvancontrolekreegMirandatemaken?

e. HoevaakwordterinNederlandeenvrouwvermoorddooreen(ex-)partnerofdoor eenfamilielid?

f. Welkeindicatorenvoorvrouwenmoordwordengenoemd?

g. Bekijkdeonderstaandevideoenbeantwoorddevragen.

Kindermishandelingenpartnergeweld

h. WatwasvolgensLoïsongezondaanderelatievanhaarouders?

BEROEPSONDERWIJS

i. WaardoorontstondhevigebuikpijnbijdemoedervanLoïs?

j. Waardoorwistdebuitenwereldnietwaterzichinhetgezinafspeelde?

k. HoeheefthetvolgensLoïs'haarmoederzoverkunnenkomen?

PREVIEWVERSIE

ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht12 Eergerelateerdgeweld

Indezeopdrachtverdiepjejeindemeldcodevaneergerelateerdgeweldomdatdeze afwijktvanderegulieremeldcode.Dezeopdrachtdoejeindividueel.

Ganaardewebsiteenopendefactsheeteergerelateerdgeweld.Beantwoordde vragen.

Demeldcodebij(vermoedensvan)eergerelateerdgeweld

251 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik COPYRIGHTBOOM

a. Omwelkeredenwijktdemeldcodevaneergerelateerdgeweldafvandereguliere meldcode?

b. Watisdewerkdefinitievaneergerelateerdgeweld?

c. Noteerdriemotievenvoorhuwelijksdwangenachterlating:

d. Welkevormvaneergerelateerdgeweldwordttoegepastommeisjesenvrouwen kuistelatenzijn?

e. Noteerdriesignalenvaneenmogelijkuitgevoerdebesnijdenis.

f. Noteertiensignalenvaneengedwongenhuwelijkofachterlating.

g. Welkevijfvragenkunjestellenovereen(mogelijk)gedwongenhuwelijk?

h. Watvaltonderacutebedreigingbijeergerelateerdgeweld?

i. Watzijnschadelijketraditionelepraktijken?

PREVIEWVERSIE

j. Wanneerloopteenjongenofeenmanhetrisicoslachtoffertewordenvan eergerelateerdgeweld?Noteerdrievoorbeelden.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

k. Noteertweemotievenvooreergerelateerdgeweld.

252 COPYRIGHTBOOM

Opdracht13 Sexting

Indezeopdrachtmaakjeeeninfographicomderisico'svansextingonderdeaandacht tebrengenonderjongeren.Dezeopdrachtmaakjeintweetallen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Gametjemedestudentbrainstormenoverhetonderwerpsextingenbepaalwelke informatieverwerktgaatwordenindeinfographic.Maakdeinfographiczowel informatiefalsaantrekkelijkvoordedoelgroep.

Stappenplan:Infographicmaken

Maakeeninfographic.

Bereideenkortepresentatievoorvanongeveervijfminutenaanjedoelgroep.De infographicgebruikjealsvoorlichtingsmateriaal.

b. Geefjepresentatieaandegroep.Degroeprepresenteertdegroepjongeren.

c. Vraagtweetipsentweetopsaandegroep.

12.4 Verdiepenencreëren

Opdracht14 Signalenbespreken

Indezeopdrachtgajeingesprekmeteenouderedie(potentieel)slachtofferisvan ouderenmishandeling.Dezeopdrachtdoejemetdegroep.

a. Gametdegroepineenkringzitten.Laatiemandvandegroepdecasusvoorlezen.

MevrouwPark

Jewerktalssociaalwerkerineenwelzijnsinstellingenjewerktaaneenpreventieproject

PREVIEWVERSIE

Vroegsignaleringzelfredzaamheidonderouderenvan75jaarenouder.Ditproject doejesamenmeteenaantalvrijwilligers.Devrijwilligersdoeneenhuisbezoekaan ouderenvanaf75jaarenvoereneengesprekaandehandvaneenvragenlijst.De uitkomstvandevragenlijstkomtbijjouterechtenwaarnodigonderneemjeactie.

MevrouwParkiseenalleenstaandevrouwvan80jaar.Haarmanisvijfjaargeleden overledennaeenkortziekbed.Samenhebbenzeééndochter,Sandra.Sandrawerkt ineenkapsalonenwoondetoteenhalfjaargeledennogsamenmethaarvriend.Na hetoverlijdenvanmeneerParkisSandrademantelzorgergewordenvanhaarmoeder. Zebeheertdespaar-enbetaalrekeningenomdathaarmoedermoeiteheeftmet overzichttehoudenoverdefinanciëlesituatie.Ditkomtmededoordatalles tegenwoordigviahetinternetgaat.Sandradoetopmaandagdegroteboodschappen voorhaarmoederenopvrijdaggrotehuishoudelijkeklusjes.

253 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

TotaalonverwachtsbeëindigtdevriendvanSandraderelatie.Sandrakomthierdoor opstraattestaan.MevrouwParkheefthaardochteronderdakgebodentotzeeen nieuwewoonruimteheeftgevonden.InhetverledenheeftSandragekamptmet alcoholproblematiek,maardithadzeondercontroletentijdevanhaarrelatie.Sinds zebijhaarmoederwoontishetmevrouwParkopgevallendatzeregelmatigenveel drinkt.Vooralindeafgelopendriewekenisditverergerd.Sandragaatnietmeernaar haarwerk,ligtveelinhaarbed.Hethuishoudenendeboodschappenwordenniet meergedaanzoalszevoorheendeedenzereageertbooswanneerhaarmoederhaar aanspreektophaardrinkgedragofvraagtnaarboodschappen,huishoudelijkeklusjes ofhetovermakenvanrekeningen.Sandraschreeuwttegenhaarmoeder,slaatmet dedeurenenineenhelebozebuisloegzeeengatindedeur.

PREVIEWVERSIE

ÉénvandevrijwilligersisLisa.LisaheefteenafspraakgemaaktmetmevrouwPark vooreenhuisbezoek.MevrouwParkdoetdedeuropen,zekijktwatverwilderduit haarogen.ZevraagtLisawatzekomtdoen.Zeisdeafspraakhelemaalvergetenmaar laatLisatochbinnen.'Letnietopderommelhoor',iswatzezegt.Lisalooptlangseen boodschappentasvollegeflessenwijnenkijkttegeneendeuraanmeteengaterin. Alszeindekeukenkomt,maaktmevrouwParkruimteomtezitten.Destoelenliggen volmetwasgoed.'Mijndochterlogeerthier',zegtzemetfronsendewenkbrauwen. LisagaathieropinwaardoorzetewetenkomtvandescheidingdieSandrazojuist heeftdoorgemaakt.MevrouwParkbiedtLisaietstedrinkenaan.Terwijlzeindekeuken eenkopjetheemaakt,komteriemandstampvoetendtetrapaf.MevrouwParkkijkt verschriktop.DaarisSandra.SandrakijktLisaaan,begroethaarvluchtigenloopt doornaarhaarmoeder.TerwijlSandralangsloopt,ruiktLisadegeurvanalcohol.'Heb jegeld?',snauwtSandranaarhaarmoeder.MevrouwParkgeefthaarpinpasaf.'Wil jeooktheemeenemen?',vraagtmevrouwParkaanhaardochter.Sandrageeftgeen antwoord,slaatdedeurachterzichdichtenvertrekt.Lisaiswatonderdeindruken weetnietofzeietsoverdezesituatiekanvragen.Zevaltstil.Zebesluithaarvragenlijst erbijtepakkenendezedoortenemen.Doorhetinvullenvandevragenlijstmerktze opdatmevrouwParkontevredenisoverhethuishouden,deboodschappenende financiën.'Maarikwilooknietklagenhoor',zegtzetegenLisa,'Sandramaakteen ontzettendemoeilijketijdmee,wekomenerwelweeruit.'Lisamaaktzichzorgen overdesituatieenbespreekthaarbevindingenmetjou.Jijhebteenvervolgafspraak metmevrouwParkgemaaktenjekomtnetophetmomentbinnendatmevrouwPark enSandraruziehebbengehadenSandradronkendewoningheeftverlaten.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Zettweestoeleninhetmiddenvandekring.

c. Kiestweestudentendiehetvervolggesprekuitdecasusgaanvoeren,deene studentspeeltdesociaalwerker,deanderestudentmevrouwPark.

• Detweestudentenverlatendegroepomhetgesprekindividueelvoorte bereiden.

• Detweestudentenoverleggennietmetelkaar,maarkruipeninhunrol.

• Hetdoelvanhetgesprekis:

254 COPYRIGHTBOOM

– signalenbespreekbaarkunnenmaken(sociaalwerker)

– ervarenwatwerktenwatnietwerktineengesprek(voorzoweldesociaal werkeralsvoormevrouwPark).

• Destudentdiedesociaalwerkerrepresenteertdenktnaoverhoudingen vraagstelling.

• DestudentdiemevrouwParkrepresenteertdenktnaoverinwelkeemotiezij verkeert.

• Hoehetgesprekverloopt,hangtafvandeinteractietussenbeidepartijen,net zoalsditineenechtesituatiekangaan.

d. Deoverigestudentenpakkenpenenpapierdatzijgaangebruikenvoor aantekeningen.

e. Zeteentimeropvierminuten.Detweestudentenvoerenhetgesprekvanmaximaal vierminuten.Deoverigestudentenobserverenenmakenhieraantekeningenvan.

f. Bespreekhetgesprekna:

• Degroepgeefttips.

• Degroepgeefttops.

• Desociaalwerkerdeeltzijnervaring:

– Watgingergoed?

– Watgingermindergoed?

– Hoevoelthetomditgesprekaantegaan?

• MevrouwParkdeelthaarervaring:

– Watvoeldeerprettiginditgesprek(denkaanhouding,vraagstelling)?

– Watvoeldeerminderprettiginditgesprek(denkaanhouding, vraagstelling)?

Vatmetdegroepdebelangrijksteconclusiesvandetipsentopssamen.

g. Kiestweeanderestudentendiehetzelfdegespreknogeensvoeren.Houddezelfde richtlijnenaanvandebovenstaandeopdracht.Dezetweestudentenhouden rekeningmetdetipsentopsdiezojuistaandeanderestudentenzijngegeven.

PREVIEWVERSIE

Laathetgesprekweermaximaalvierminutendurenenbespreekhetgesprekop dezelfdemanierna.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Schrijfnahetuitvoerenvandebovenstaandeopdrachteneenreflectieverslag.Dit doejeindividueel.GebruikdaarvoordeSTARRT-reflectiemethode.

Situatie

• Beschrijfdesituatie.Watisergebeurd?

STARRT-reflectiemethode
255 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik
COPYRIGHTBOOM

• Wiewarendebetrokkenen?

• Waarspeeldehetzichaf?

• Waaroverginghetprecies?

Taak

• Watwasdetaak?

• Watwasjerol?Watwasjefunctie?

• Watmoestjedoen?

• Watwerdervanjeverwacht?

• Watwasjedoel?Watwarenjedoelen?

• Watwasjevoornemen?Hadjeeenplan?

Actie

• Wathebjewerkelijkgedaan?

• Hoehebjehetaangepakt?

• Welkeafwegingenhebbendaarinopdatmomenteenrolgespeeld?

• Watdachtje?Watvoeldeje?Watzagjevoorje?

• Watwaspreciesjouwaandeelofinbreng?

Resultaat

• Watwashetgevolgvanjouwactiebijjezelfenwatwashetgevolgbijandere betrokkenen?

• Watwashetgevolgopdesfeer?

• Watwasdeinvloedophetproces?Kondenjullienoggoedverderwerken?

• Watwasdeinvloedvanjouwaandeel(vanjeactie)ophetresultaatdatjewilde bereiken?

Reflectie

• Washetresultaatvanjeactiedatwatjeermeewildebereiken?

• Hebjeerietsvangeleerd?

• Kunjedezesituatieenjehandelendaarinkoppelenaaneencompetentieuithet profiel vandeberoepsbeoefenaaruitdeopdracht?Alsjedatkunt,hoescoordeje danvoordezecompetentie?

Transfer

• Zoudezesituatiezichnogmaalskunnenvoordoen?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Zoujedanietsanderswillendoendanjedezekeerhebtgedaan(watdan,hoe, waarom?)Ofblijfjejuisthetzelfdedoen(watdan,hoe,waarom)?

• Zijnersituatiesdenkbaarwaarinjewatjegedaanhebtweerzoukunnentoepassen ofjuistnietweerzouwillendoen?

• Watneemjejezelfvoor,voordevolgendekeer?

PREVIEWVERSIE
256 COPYRIGHTBOOM

Opdracht15 Eergerelateerdgeweld

Indezeopdrachtmaakjeeenpresentatieovereergerelateerdgeweld,ditdoejein eensubgroepje.Depresentatiegeefjeaandegehelegroep.

Verdeeldegroepinvijfgroepenenverdeeldeonderstaandevormenvaneergerelateerd geweld.

• mishandeling,geestelijkedrukencontrole

• huwelijksdwang

• achterlating,uitstotingenafpakken

• genezingsrituelenenbezweringen

• (zelf)moorduitnaamvandefamilie-eer(eermoordofeerwraak).

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Zoekopinternetverdiepingoverdegekozenvormvaneergerelateerdgeweld.

Indepresentatieverwerkjewie,wat,waar,waarom,hoeendegevolgen.

Geefeenpresentatieaandegroepvanmaximaalvijfminuten.Degroepmagtussendoor vragenstellen.

a. Vraagnadepresentatienaartipsentops.

b. Welketipskreegje? 1. 2. Welketopskreegje?

COPYRIGHTBOOM

Opdracht16 Let'stalkaboutsex

Indezeopdrachtpraatjeoverseks,zodatjeooktijdensjewerkzaamhedengeen schaamtehierovervoelt.Dezeopdrachtdoejemetdegroep.

Pratenoverseksisnognietzovanzelfsprekendalshetzoumoetenzijn.Laatstaante vragennaar,oftepratenovernegatieveseksueleervaringen.Alssociaalwerkerishet belangrijkomseksualiteittekunnenbespreken,zoweldeleukealsdeminderleuke kanten.

PREVIEWVERSIE

a. Gametdegroepineenkringzitten.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Iederestudentpakteenstukjepapiereneenpenenbedenkteenvraagdieeen kindofjongereaanjoualssociaalwerkerzoukunnenstellenoverseks(ualiteit). Bijvoorbeeld:'Hoemoetjezoenen'?Dezevoorbeeld-vraagmagoverigensniet meergebruiktworden.Devraagbetrefteenpositieve/leukeofgrappigevraag.

c. Allepapiertjeswordenopgevouwenenverzameldineenpotjeofemmertje.

257 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

d. Geefhetemmertjeaandestudentdiehetdichtstbijdedeurzit.Destudentpakt eenpapiertjeuithetemmertjeensteltdevraagvanhetpapiertjeaandestudent aandelinkerzijde.Dezestudentgeeftantwoordopdevraagenpaktvervolgens zelfeennieuwbriefjeensteltdevraagaandestudentaandelinkerzijde.Gazo doortotallevragenzijnbeantwoord.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Bespreekdeopdrachtnametdegroep.

1. Hoeishetomeenvraagoverseksualiteittestellen?

2. Hoeishetomeenvraagoverseksualiteittebeantwoorden?

f. Blijfmetdegroepindekringzitten.

g. Iederestudentpakteennieuwstukjepapiereneenpenenbedenkteenzinover eennegatieveseksueleervaringofvraagtwaareenkindofjongeremeebijjouzou kunnenkomen.Bijvoorbeeld'mijnstiefvaderheeftmijgezoend',of,'ishetnormaal datmijnstiefvadermijheeftgezoend?'

h. Allepapiertjeswordenopgevouwenenverzameldineenpotjeofemmertje.

i. Geefhetemmertjeaandestudentdiehetverstvandedeurafzit.Destudentpakt eenpapiertjeuithetemmertjeenleestdezinofvraagvooraandestudentaande rechterzijde.Destudentreageertzoalsdezedenkttemoetenreageren.Gazodoor totallevragenzijnbeantwoord.

j. Bespreekdeopdrachtnametdegroep.

1. Hoeishetomeenzinofvraaguittesprekenovereennegatieveseksuele ervaring?

2. Hoeishetomtereagerenopiemanddiejouietsverteltofvraagtovereen negatieveseksueleervaring?

3. Welkereactieswarenmooi,helpendensteunend?

4. Welkereactieswarenvervelendenniethelpend?Wasersprakevanvictim blaming?

5. Zoujeineenechtesituatienetzoreagerenalsjevandaaghebtgedaan?Leg uit.

Opdracht17 Ouderenmishandeling

Indezeopdrachtmaakje,individueel,eenverslagoverouderenmishandeling.

a. Kieseenvormvanouderenmishandelingwaarjijjeingaatverdiepen:

• lichamelijkemishandeling

• psychischemishandeling

• verwaarlozing

• financiëleuitbuiting

• seksueelmisbruik.

PREVIEWVERSIE
258

b. Schrijfeenverslagvanminimaal400enmaximaal700woorden.

Opdracht18 Preventie

Indezeopdrachtwerkjeaanpreventie.Doeditmettweemedestudenten.

a. Gametjegroepjebijelkaarzitten.Kieseenvormvanhuiselijkgeweldofseksueel geweld.Zoekuitwelkevormenvanpreventieerbestaanrondomhetdoorjullie gekozenonderwerp.

b. Bereidjevooropeenkortepitch.Gadaarvooralsvolgttewerk:

1. Bedenkenbeschrijfdedoelgroependecontext(bijvoorbeeldthuiswonende ouderenmeteenoverbelastemantelzorger).

2. Bedenkenbeschrijfhetprobleemaandehandvaneenkortecasusdiejullie zelfbedenkenofopzoekenophetinternet.Gebruikhiervoor:wie,wat,waar, wanneer,waaromenhoe.

3. Beschrijfderolvansociaalwerkerindezesituatie.

4. Beschrijfdepreventievemaatregelendiejulliealssociaalwerkerswillen inzettenomhetprobleemofverergeringvanhetprobleemtevoorkomen.

5. Motiveerwaaromjullievoordezevormvanpreventiehebbengekozen.

6. Schrijfeenkortepitchoverjulliegekozenaanpak.

c. Geefeenkortepitchoverjulliepreventieaandegroep.

• Geefdegroepruimteomvragentestellennadepitch.

• Vraagfeedbackaandegroepoverdegekozenpreventie.

• Vraagfeedbackaandegroepoverdepitch.

12.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht19

Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Jelegtuitwelkevormenvanhuiselijkgewelderzijn. 1.

Jegeefteenvoorbeeldvanseksueeloverschrijdendgedrag. 2.

Jeomschrijftderisicofactorendiedekansophuiselijkgeweld vergroten. 3.

Jekuntdeverschillendevormenvanhuiselijkgeweldsignaleren. 4.

259 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

5.

6.

7.

Jebeschrijftdeinvloedvanallevormenvanhuiselijkgeweldop hetsociaal-maatschappelijkfunctionerenendebijkomende problematiekinhetsocialeenmaatschappelijkeverkeer.

Jeherkenthetlijdenenkuntdegevolgenendeimpactvan huiselijkgeweldbenoemen.

Jegeeftvoorlichtingoverderolvandesociaalwerkerdietemaken krijgtmetkinderenenvolwassenendietemakenhebbenmet huiselijkgeweld.

Opdracht20 Evalueren

Indezeopdrachtbeantwoordjekritischevragen.Dezeopdrachtdoejemetéén medestudent.

a. Eenmedestudentsteltdevolgendevragenaanjou:

1. Watzijnjouweigennormen,waarden,gevoelens,oordelenengedachtenover hetonderwerphuiselijkenseksueelgeweld?

2. Welkeonderwerpenhebbenjougeraaktinditthema?Wiljehierietsover delen?

3. Isereenverbandtussenjouweigennormen,waarden,gevoelens,oordelen, gedachteneneventuelepersoonlijkeervaringenendeonderwerpenwaardoor jegeraaktwerd?Kunjedituitleggen?

4. Denkjedatjebekwaambentomalssociaalwerkerhulpvragenoverhuiselijk ofseksueelgeweldaantekunnen?Zoniet,waarmagjenogaandachtaan besteden?

5. Watneemjemeeinjetoekomstigewerkalssociaalwerker?

b. Draaiderollenom.

Opdracht21 Reflecteren

Blikterugopjouwroleninzetvandeafgelopenperiode.Kijkkritischnaarjouw leerproces.SchrijfeenreflectieverslagvolgensdeSTARRT-methode.Dezeopdracht doejeindividueel.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Situatie

• Beschrijfdesituatie.Watisergebeurd?

PREVIEWVERSIE
STARRT-reflectiemethode
260 COPYRIGHTBOOM

• Wiewarendebetrokkenen?

• Waarspeeldehetzichaf?

• Waaroverginghetprecies?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Taak

• Watwasdetaak?

• Watwasjerol?Watwasjefunctie?

• Watmoestjedoen?

• Watwerdervanjeverwacht?

• Watwasjedoel?Watwarenjedoelen?

• Watwasjevoornemen?Hadjeeenplan?

Actie

• Wathebjewerkelijkgedaan?

• Hoehebjehetaangepakt?

• Welkeafwegingenhebbendaarinopdatmomenteenrolgespeeld?

• Watdachtje?Watvoeldeje?Watzagjevoorje?

• Watwaspreciesjouwaandeelofinbreng?

Resultaat

• Watwashetgevolgvanjouwactiebijjezelfenwatwashetgevolgbijandere betrokkenen?

• Watwashetgevolgopdesfeer?

• Watwasdeinvloedophetproces?Kondenjullienoggoedverderwerken?

• Watwasdeinvloedvanjouwaandeel(vanjeactie)ophetresultaatdatjewilde bereiken?

Reflectie

• Washetresultaatvanjeactiedatwatjeermeewildebereiken?

• Hebjeerietsvangeleerd?

• Kunjedezesituatieenjehandelendaarinkoppelenaaneencompetentieuithet profiel vandeberoepsbeoefenaaruitdeopdracht?Alsjedatkunt,hoescoordeje danvoordezecompetentie?

Transfer

• Zoudezesituatiezichnogmaalskunnenvoordoen?

• Zoujedanietsanderswillendoendanjedezekeerhebtgedaan(watdan,hoe, waarom)?Ofblijfjejuisthetzelfdedoen(watdan,hoe,waarom)?

• Zijnersituatiesdenkbaarwaarinjewatjegedaanhebtweerzoukunnentoepassen ofjuistnietweerzouwillendoen?

• Watneemjejezelfvoor,voordevolgendekeer?

PREVIEWVERSIE
261 Thema12 Huiselijkgeweldenseksueelmisbruik

Thema13

Gedragsproblematieken criminaliteit

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Sommigejongerenhebbeneengedragsstoornis,waardoorzijproblemenervarenmet autoriteiten.Zehebbeneenvijandigehouding,schendenandermansrechtenen/of makenslachtoffers.Hierdoorkomenzeindeproblemenenbelemmerenzijhun (positieve)maatschappelijkeparticipatie.Ookvolwassenenkunnencrimineelgedrag vertonenenuiteindelijkindegevangenisbelanden.

Stelling

PREVIEWVERSIE

Kinderenmetgedragsproblemenzijngewoonnietgoedopgevoed.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jeomschrijfthetontstaanenhetontwikkelingsverloopvaneengedragsstoornis.

262

• Jepastopvoedtechniekentoeomgewenstgedragtebevorderenenongewenst gedragomtebuigen.

• JepasthetABC-schematoeomprobleemgedraginkaarttebrengen.

• Jeherkentdeverschillendetheorieënrondomcriminaliteit.

• Jeontwikkelteenvisieoverhetvoorkomenendeaanpakvancriminaliteit.

13.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Schuldvanouders

Indezeopdrachtdoejenaderonderzoeknaardestelling:'Kinderenmet gedragsproblemenzijngewoonnietgoedopgevoed.'Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Verdeeldegroepinviersubgroepen.

• Driesubgroepenzoekenonlineargumentendiezowelvooralstegendestelling 'Kinderenmetgedragsproblemenzijngewoonnietgoedopgevoed'pleitenen bereideneenkortbetoogvoor.Ditzijndeonderzoekers.

• Deanderesubgroep,deobservatoren,makeneenobservatieformulier,gericht ophethoudenvaneenbetoogoverditspecifiekeonderwerp.Letdaarbijop inhoudelijkeaspecten,maarookopbetoogvaardigheden.Printhet observatieformulieruitenzorgervoordatiedereobservatorereenheeft.

COPYRIGHTBOOM

b. Dedriesubgroepenmetonderzoekerswijzenpersubgroepeenwoordvoerderaan diehetbetoogvoordegehelegroepgaathouden.Erwordenintotaaldusdrie betogengehouden,waarbijdeobservatorenhunobservatieformulierinvullen.

c. Deobservatorenoverleggenmetelkaaroverwelkbetooginhoudelijkhetbestwas énwelkbetooghetbestinelkaarzat,enmakendewinnaarsbekend.Erkunnen dustweeverschillendewinnaarszijn.

d. Spreeknaafloopmetelkaardeopdrachtna.

e. BeschrijfinéénA4'tjeindividueeljemeningoverdestellingenvoorziedezevan eengedegenonderbouwing.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht2 Problemen

Doedezeopdrachtmetdriemedestudenten.

a. Bekijkhetvideofragmentenbeantwoorddebijbehorendevragen.

Gedragsproblemen

PREVIEWVERSIE
263 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit

b. BespreekmetelkaardegedragsproblemendieChelseahadvoordatzijbehandeld werd.

c. Watheefteenpersoonmetgedragsproblemennodig,wanneerjeafgaatopwat Chelseaverteltoverhaarbehandeling?

d. Watzijnjullieeigenervaringenmetgedragsproblemenengedragsstoornissen?

e. Noteeralleswatjulliealwetenovergedragsstoornissenineenwoordclouden houddezeparaattijdenshetverwerkenvanhetthema.Steljewoordcloud vervolgensbijwanneerjefoutenontdekt.

13.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Problemeninhetgedrag

Onderstaandevragengaanovergedragsproblemen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Koppeldejuisteuitlegaandeverschillendeopvoedtechnieken.

hetkinderopwijzenwanneerhet gepastisombepaaldgedraginte zetten time-out

eenkindtijdelijkapartzetten vanwegezijnongewenstegedrag positiefherformuleren

denadrukleggenopwatgoedgaat ennietopwatverkeerdloopt socialebekrachtiging

hetkindvertellenwaternietgoed gaat,watervanhemwelverwacht wordténwaaromhethandigisom datgedragtelatenzien inseinen

eenkindmetwoordenen/of aandachtprijzenomhetgedragdat hijlaatzien corrigerendeinstructie

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Welkefactorenwordenerinverbandgebrachtmethetontstaanvaneen gedragsstoornis?Noteererminimaalacht.

PREVIEWVERSIE
264 COPYRIGHTBOOM

c. WatishetverschiltussenODDenCD?

d. Watzijndegevolgenvaneengedragsstoornis?Noteererminstensvier.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

265 Thema13
criminaliteit
Gedragsproblematieken

e. Bijwelkegedragsstoornishorendekenmerken?

isagressieftegenovermensenen dieren eenbozeofprikkelbarestemming

PREVIEWVERSIE

snelgeïrriteerdenverzetzichtegen degeldenderegels

vernieltopzettelijkeigendommenvan anderen vaakboosenontevreden

anderenopzettelijkergeren

houdtzichnietaanmaatschappelijke normenofregels

geveniemandandersvaakdeschuld

bedreigtanderen,vechtgeregeld, mishandeltensteelt

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

dwingtanderentotseksuele handelingen

f. Naasteengedragsstoorniskunnenerookandereoorzakentengrondslagliggen aangedragsproblemen.Welkezijndat?Lichtjeantwoordtoe.

ODD CD
266 COPYRIGHTBOOM

g. Waaruitbestaatbegeleidingofbehandelingbijeengedragsstoornis?

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'DeeerstesymptomenvanODDverschijnenvaakalindepeuter-ofkleutertijd.' juist onjuist

i. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'BijCDvallendeeerstesymptomenduidelijkopindedreumesfase.' juist onjuist

j. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

k. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

BEROEPSONDERWIJS

Opdracht4 Crimineel

Dezeopdrachtgaatovercriminaliteit.Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE

'DesymptomenvanODDveranderendoorgaansmeemetdeleeftijdvanhetkind, waarbijervaakeenpiekisinhetprobleemgedragtijdensdeadolescentie.' juist onjuist

'Eenvroegbeginvandeproblemenbijeengedragsstoornisvergrootdekansop eenongunstigerverloop.' juist onjuist

a. Wanneerspreekjevancrimineelgedrag?

ZONDER BEELDREDACTIE

b. Derisicofactorenleeftijdengeslachtleverenmogelijkeenbijdrageaanhetontstaan vancrimineelgedrag.Lichtdittoe.

c. Hoedraagtdesociaal-economischestatusbijaanhetontstaanvancrimineel gedrag?

267 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit COPYRIGHTBOOM

d. OmwelkeredenkomenmensenmeteenlaagIQvakerinaanrakingmetjustitie?

e. Welkerolspelenoudersbijhetontstaanvancrimineelgedrag?

f. Koppeldejuisteuitlegaandecriminaliteitstheorie.

aangeleerd-gedrag-theorie

gelegenheidstheorie

etiketteringstheorie

anomietheorie

bindings-ofintegratietheorie

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Criminelenmakeneenvoordelenennadelenanalysevoordatzeeen misdaadbegaan.

Mensenbegaanmisdadenalszij doeleninhunlevenhebbengesteld, maardelegitiememiddelenniet hebbenomdezedoelentebehalen.

Mensengedragenzichcrimineel omdatdathenisaangeleerddoor hunsocialeomgeving.

Mensenzijnmeergeneigdzich crimineeltegedragenwanneerzij zichnietverbondenvoelenmet vrienden,familie,collega’s, stadsgenotenenlandgenoten.

Wanneeriemanddesticker ‘crimineel’opgeplaktkrijgt,gaathij zichhierooknaargedragen.

g. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek. Alssociaalwerkerprobeerjecriminaliteitineenwijkteverminderenofzelfste voorkomen.Jedraagtbijvoorbeeldbijaandeintegratie/segregatievan bevolkingsgroepenindewijkzodatjongerenbekendrakenmetverschillende leefstijlen.Zovoorkomjedatiemanddieopgroeitineencrimineleomgevinghet ideekrijgtdatditdenormalegangvanzakenis.Ditisgebaseerdopde aangeleerd-gedrag-theorie/etiketteringstheorie.

Opdracht5 (Ex-)gedetineerden

Dezeopdrachtgaatover(ex-)gedetineerden.Maakdezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE
268 COPYRIGHTBOOM

a. Vuldejuistewoordeninopdelegeplekken. Wanneermensenindecriminaliteitterechtkomen,bestaatdekansdatzijworden opgepaktenvastgezet.Zijzittenvervolgenseenstrafuit.Dezemensennoemje .Wanneermensennaeengevangenisstrafterugkerenin demaatschappijnoemjeze .Eengedetineerdekrijgtaltijd .Dievindtplaatstijdensgevangenschapen/ofnade gevangenschapenisvoordepersoonverplicht.Datwilechternietaltijdzeggen datgedetineerdengeen hebbenomaanhunproblemen tewerken.

b. Watishetdoelvangedwongenbegeleiding?

c. Waarwordttijdensdebegeleidingvangedetineerdenaangewerkt?

d. Welkeinstantieskunnenbetrokkenzijnbijdebegeleidingaangedetineerden?

e. Watisdekernvandewerkzaamhedenvandeforensischsociaalwerker?

COPYRIGHTBOOM

f. Metwelkeuitdagingenofspanningsveldenkaneenforensischsociaalwerkerte makenkrijgen?Noteererminimaaldrieenlichtzetoe.

g. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

1. Naeenperiodevangevangenschapishetbelangrijkdatdepersoonweerhet gevoelkrijgtzelf tehebbenoverzijnleven.Depersoon moetzijneigenkeuzeskunnenmaken.

2. isbelangrijkerdanzorg,alsde(ex-)gedetineerdeeen gevaardreigttezijnvoorzijnomgeving.Jevergrootdandecontroledoorhet aantalcontactmomentenofandereverplichteactiviteitenteverhogen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Omhetforensischsociaalwerkzogoedmogelijktelatenverlopen,werktdesociaal werkermetdriebasiswaarden:acceptatie,meebewegenencontrole.' juist onjuist

PREVIEWVERSIE
269 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit

i. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Hetafschrikkenvanmensen,doorzenaaropvoedkampenofeengevangeniste sturen,iseeneffectievemanieromterugvalincrimineelgedragtevoorkomen.' juist onjuist

j. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Armoedeenverkeerdefactorenzijncriminogenefactoren.' juist onjuist

k. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

l. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

juist onjuist

'Hetcontrolerenvangedetineerden,zonderaanvullendetrainingenofgesprekken, heeftweinigeffect.' juist onjuist

BEROEPSONDERWIJS

m. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

juist onjuist

PREVIEWVERSIE

'Criminogenefactorenzijnfactorendievoorkomendatiemandindecriminaliteit belandt.'

'Veelcontrolekanvooreengoedeveiligheidzorgen,maarditkande (ex-)gedetineerdeookhetgevoelgevendathijzelfgeencontrolemeerheeftover desituatie.'

Opdracht6 Jeugdgroepering

ZONDER BEELDREDACTIE

Onderstaandevragengaanovercriminelegroeperingen.

Doedezeopdrachtindividueel.

Zijndevolgendestellingenjuistofonjuist?

Motiveerjeantwoordindiendestellingonjuistis.

1. Bijdebestrijdingvanjeugdcriminaliteitligtindeeersteplaatsdenadrukophet voorkomendatdelinquentieonderjongerenuitmondtineenlangdurigcriminele loopbaan.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

2. Veeljongerendoencrimineledingenomsnelrijkteworden.

270 COPYRIGHTBOOM

Dezestellingisjuist/onjuist,want

3. Hetaantalovervallenopwinkelsenrestaurantsisflinktoegenomenendedaders wordensteedsmindergemakkelijkopgespoord.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

4. Jongerendiealvroeginhunlevenkamptenmeteengedragsstoornis,lopeneen grootrisicoombinnendegeorganiseerdemisdaadterechttekomen.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

5. Nederlandsejongerenvoelenzichvaakonderdrukgezetomzichaantesluiten bijeencriminelegroepering.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

6. DestandaardveelplegerwordtvaakgekenmerktdooreenlaagIQofeenlicht verstandelijkebeperking,hetvolgenvanspeciaalonderwijsen/ofhetniet afrondenvaneenopleiding.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

13.3 Analyserenentoepassen

Opdracht7 Isaacheefteengedragsstoornis

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Bekijkdeanimatieenbeantwoorddebijbehorendevragen.

Animatieovergedragsstoornis

b. NoteerallesymptomendiebijIsaacaanwezigzijnenwijzenopeengedragsstoornis.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. DenkjebijIsaacaanODDofCD?Motiveerjeantwoord.

d. WatzijndedirectegevolgenvoorIsaacvanzijngedragsstoornis?

e. DevadervanIsaacgeeftIsaacweleensstraf.MaardaarwordtIsaacvaakjuistnog bozervan.Verklaarhoedatkan.

f. WatleertIsaactijdensdebehandeling?

PREVIEWVERSIE
271 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit

g. KiestweeopvoedtechniekendiejebijIsaactoekuntpassenenomschrijf,aande handvanvoorbeelden,hoejedezeinzet.

Opdracht8 ABC

Leesdecasusenmaakdebijbehorendeopdrachten.Doeditmeteenmedestudent.

Danilo

VandaaglooptDanilo(8jaar)voorheteerstalleennaarschool.Hijweetdeweggoed enzijnmoederheefterdanookvertrouwenindathetgoedkomt.Danilovoeltzich, zozondervaderofmoederomhemheen,ineensheelvrijomtedoenenlatenwathij wil,opwegnaarschool.Plotsziethijopdestoepwatsteentjesliggenenraaptdeze op.Hijlaatzewatheenenweerdoorzijnvingersglijdenengooitzedanineensnaar voorbijrijdendefietsers.Dezescheldenenvloeken.WatDanilonietdoorhadisdathij ooksteentjesgooidenaarzijnmeesterdievoorbijkwamfietsen.Opschoolkrijgthij danookflinkopzijnkopvandemeester.Dezespreekthemvermanendtoeenbelt Danilo'smoeder.DezegeeftDanilostraf;hijmageenweeknietafsprekenmetzijn vriendjes.

a. VulhetABC-schemainvoorhetgedragvanDanilo. C B A

b. GeefminimaaltweevoorbeeldenvanhoejedeAkuntveranderendoorhetinzetten vanopvoedtechnieken.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. GeefminimaaltweevoorbeeldenvanhoejedeCkuntveranderendoorhetinzetten vanopvoedtechnieken.

Opdracht9 Indecriminaliteit

Leesdecasuïstiekenbeantwoorddebijbehorendevragen. Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE
272 COPYRIGHTBOOM

Thomas

Thomas(21jaar)isverslaafdaanalcohol.Hijhangtveelopstraatenbedelt.Opeen dagloopthijopstraatenziethijdateenfietsnietopslotstaat.Hijweetdathijdeze makkelijkkrijgtdoorverkocht.Hijkijktomzichheen,zietniemandenbesluitdefiets testelen.

a. Welkecriminaliteitstheorieënziejeterugkomenindecasus?

b. Waarbaseerjedatop?

c. GeefaanhoejijalssociaalwerkerdenktdatjeThomaskuntondersteunen.

Aslaf

Aslaf(15jaar)groeitopineenarmgezin.Erisampergeldvooreten,laatstaanvoor kleding.Aslafbaaltdathijnietdiegavesportschoenenheeft,waarzijnklasgenoten meerondlopen.OpeendagbesluitAslafdebegeerdesportschoenentestelen.Hij gaatnaareengrootwarenhuisenslaatzijnslag.

d. Welkecriminaliteitstheorieziejeterugkomenindecasus?

e. Waarbaseerjedatop?

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. GeefaanhoejijalssociaalwerkerdenktdatjeAslafkuntondersteunen.

273 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit

Yousef

Yousef(23jaar)heeftvastgezetenvanwegeeenmishandeling.Sindshijvrijis,heeft hijmoeiteomweermeetedraaienindesamenleving.Menseninzijnoudebuurtkijken hemmetdenekaanenookwerkvindenisergmoeilijkmetzijnverleden.Hetmaakt Yousefeigenlijkookniksmeeruit,alsmensenertochvanovertuigdzijndathijslecht is,watweerhoudthemerdanvanomzichnetjestegedragen?Tijdenshetuitgaan raakthijinconflictmetiemandenslaathijerweeroplos.

g. Welkecriminaliteitstheorieziejeterugkomenindecasus?

h. Waarbaseerjedatop?

i. GeefaanhoejijalssociaalwerkerdenktdatjeYousefkuntondersteunen.

Opdracht10 Gedetineerden

Indezeopdrachtdenkjenaoverstellingenrondomgedetineerdenen (ex-)gedetineerden.

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Bespreekmetelkaarjulliemeningoveronderstaandestellingen.Vertelelkaar waaromjeheteensdanweloneensbentmetdestelling.

• Ex-gedetineerdenvallenvaakterugincrimineelgedrag.

• GedetineerdenhebbenhetveeltegoedinNederlandsegevangenissen.

PREVIEWVERSIE

• DestraffeninNederlandmoetenveelhoger.

b. Kieseenvandestellingenuitendoehieronderzoeknaar.Inhoeverrezijner aanwijzingendatjulliemeningookjuistis?

Schrijfeenbetoogvantussende200en400woorden.Introduceerdestelling,geef voor-entegenargumentenenkomtoteenconclusie.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Zoekeenandertweetalopenleeselkaarsbetoog.Voorzieelkaarvanfeedbacken gaingesprekoverdestellingen.

274

Opdracht11 Visie

Indezeopdrachtdoejeonderzoekenontwikkeljeeenvisieophetvoorkomenende aanpakvancriminaliteit.

Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Onderzoekopinternetopwelkemanierencriminaliteitwordtgeprobeerdtegen tegaaninonzeNederlandsesamenleving.Maakeventueeleenonderscheidtussen deaanpakvanjeugdcriminaliteitenvolwassencriminaliteit.Noteerjullie bevindingen.

b. Onderzoekopinternetopwelkemanierencriminaliteitwordtaangepaktinonze Nederlandsesamenleving.Maakeventueeleenonderscheidtussendeaanpakvan jeugdcriminaliteitenvolwassencriminaliteit.Noteerjulliebevindingen.

c. Onderzoekopinternetopwelkemanierencriminaliteitwordtgeprobeerdtegen tegaaninanderelanden.Kiesdrielandenuitennoteerhoedezedrielanden criminaliteitproberentevoorkomen.

d. Onderzoekopinternetopwelkemanierencriminaliteitwordtaangepaktindedrie landendiejulliebijdevorigevraaghebbenonderzocht.Noteerjulliebevindingen.

e. Leesjulliebevindingendoorenkommeteenalgemene,onderbouwdeaanbeveling voor(1)hetvoorkomenvancriminaliteiten(2)deaanpakvancriminaliteit.Indeze aanbeveling,vanmaximaaleenhalfA4'tje,gevenjulliejemeningweer,gebaseerd opjulliebevindingen.

f. Leesjullieaanbevelingvooraandegroep.Eenstudentnoteertintweekolommen alleaanbevelingen.

g. Bespreekmetdegroepwelkeaanbevelingenrealistischenuitvoerbaarzijn.

h. Bedenk,samenmetdegroep,welkeroldesociaalwerkerspeeltbijderealistische enuitvoerbareideeën.

PREVIEWVERSIE

i. Schrijfvoorjezelfeenverslag,waarinjedebesteideeënopneemtenderolvande sociaalwerkerduidelijkweergeeft.

13.4 Verdiepenencreëren

Opdracht12 Stoornisenmisdaad

Indezeopdrachtgajeoponderzoekuitnaarhetverbandtusseneengedragsstoornis encriminaliteit.Dezeopdrachtmaakjeindividueel,maarbespreekjeindegroep.

275 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit

a. Watisjeeerstereactieopdestelling:'Allemensenbinnendegeorganiseerde misdaadhebbeneengedragsstoornis'?Noteerdezereactie.

b. Gaopzoeknaaraanvullendeinformatieomtrentdestelling.Zoekonlinenaar artikelenoverditonderwerp,raadpleegboekenindebibliotheek,ofstelvragen aanexpertsinjeomgeving.

c. Noteerpuntsgewijsjebevindingen.

d. Schrijfeenkortverslagwaarinjebovenstaandepuntenverwerktentrekeen conclusie.

e. Vertelomdebeurtbeknoptjullieconclusie.

f. Isjemeningtenaanzienvandestelling'Allemensenbinnendegeorganiseerde misdaadhebbeneengedragsstoornis',gaandewegdezeopdrachtveranderd? Motiveerjeantwoord.

Opdracht13 Ontwikkeling

Indezeopdrachtmaakjeeentijdlijnoverdeontwikkelingvaneengedragsstoornis, waarbijdedesbetreffendepersoonindecriminaliteitterechtkomt.Doedatindividueel. Stappenplan:Tijdlijn

PREVIEWVERSIE

Maakeentijdlijn,datmagonlineofoppapier,vaneenfictiefpersoonmeteen gedragsstoornisdieopzijn14e indegeorganiseerdemisdaadterechtisgekomen.Je begintbijdegeboortevandezepersoonenvoegtnaarmatedeleeftijdvordert,op basisvandetheorieenjeeigenonderzoekenbijditthema,diversefactorentoedie bijdragenaanhetontwikkelenvaneengedragsstoornisénhetterechtkomeninde georganiseerdemisdaad.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht14 Corrigerendeinstructie

Wanneereencliëntongewenstgedragvertoont,kunjeditgedragombuigenaande handvancorrigerendeinstructie.Indezeopdrachtoefenjedaarmee.Doedeze opdrachtmettweemedestudenten.

a. Bedenksameneencasustenaanzienvanongewenstgedragbijeencliëntineen ondersteuningssituatieenverdeelderollen:eenstudentisdecliënt,eenandere desociaalwerkerendelaatstestudentisdeobservator.

276 COPYRIGHTBOOM

b. Bereidjevooropjerol.

• decliënt:vertoont(alsof)negatiefgedrag.Jemagzelfwetenwatvoorgedrag datis.

• desociaalwerker:geefteencorrigerendeinstructie(leesdusnogevengoed doorwatjeprecieskuntzeggen).

• deobservator:noteertwathijzietgebeuren.

c. Speelhetrollenspeluitenevalueernaafloop,aandehandvandenotitiesvande observatorendeervaringenvandecliënt,decorrigerendeinstructievandesociaal werker:

• Voldeeddeinstructiediedesociaalwerkergafaanwatindetheoriehierover gesteldwordt?

• Welkgevolghaddecorrigerendeinstructieopdecliënt?

• Waseenandereopvoedtechniekwellichteffectievergeweestbijhetspecifieke ongewenstegedragdatdecliëntvertoonde?

d. Draaiderollenomenspeelnogtweekeerhetrollenspeluit,zodatiedereenderol vansociaalwerkereenkeeropzichkannemen.

e. Bedenkeenaantalbelangrijkeaandachtspuntenbijhetgevenvancorrigerende instructie.

f. Bespreekalleaandachtspuntenindegroepenganaofjevoorelksoortongewenst gedrageencorrigerendeinstructiekuntgeven.

Opdracht15 HALT

BEROEPSONDERWIJS

IndezeopdrachtmaakjeeeninfographicoverHalt. Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

BekijkdewebsitevanHalt. Halt

a. Bladerdewebsitedoorenbekijkdefilmpjes.

b. MaakeeninfographicoverhoehetHalt-trajectverloopt.

ZONDER BEELDREDACTIE

Stappenplan:Infographic

c. Vergelijkalleinfographicsdiezijngemaakt.Watzijndeovereenkomstenen verschillen?Corrigeeropbasisvanfeedbackeventuelefouten.

d. Nomineer,democratisch,drieinfographicsdiehetmeestvolledigenduidelijkhet Halt-trajectweergeven.Kiesvervolgenseenwinnaar.

PREVIEWVERSIE
277 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit COPYRIGHTBOOM

13.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht16 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

5.

Jeomschrijfthetontstaanenhetontwikkelingsverloopvaneen gedragsstoornis.

Jepastopvoedtechniekentoeomgewenstgedragtebevorderen enongewenstgedragomtebuigen.

JepasthetABC-schematoeomprobleemgedraginkaartte brengen.

Jeherkentdeverschillendetheorieënrondomcriminaliteit.

Jeontwikkelteenvisieoverhetvoorkomenendeaanpakvan criminaliteit.

Opdracht17 Jouw....

Indezeopdrachtvraagjefeedbackaanmedestudenten.Doedezeopdrachtmetde groep.

a. Bedenkviervragendiejeaaneenmedestudentwiltstellenoverjouwfunctioneren tijdensdeverwerkingvanditthema.Deviervragenhebbenbetrekkingopvier verschillendeonderwerpen,namelijk:

1. jouwsamenwerkingsvaardigheden

2. jouwdoorzettingsvermogen

3. jouwuitdrukkingsvaardigheden

4. jouwaanpak.

PREVIEWVERSIE

b. Steldedoorjouopgesteldevragenaaneenmedestudent.Jehoeftdeviervragen niettestellenaandezelfdestudent.Gagerichtopzoeknaareenstudentdiejou hetbestantwoordkangeven.Zosteljeeenstudentwaarjeveelmeehebt samengewerkteenvraagoverjouwsamenwerkingsvaardigheden.Eneenstudent waarjebijvoorbeeldsameneenplanningmeehebtgemaaktenuitgevoerd,kun jevragennaarjouwaanpak.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Trekconclusiesennoteervoorjezelfeenaantaltipsentopsopbasisvande antwoordenvanjemedestudenten.

278 COPYRIGHTBOOM

Opdracht18 Terugdenken

Beantwoordonderstaandevragenindividueel.

a. Denkterugaandeopdrachtuitditthemadiejouhetbestafging.Noteerzoprecies mogelijkhoehetkwamdatdezeopdrachtzogoedlukte.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Denknuterugaandeopdrachtuitditthemawaarjedemeestemoeitemeehad. Noteerzopreciesmogelijkhoehetkwamdatdezeopdrachtzolastigging.

c. Trekeenconclusie.Watkunjeeenvolgendekeerdoenomalleopdrachtenzogoed mogelijktevolbrengen?

PREVIEWVERSIE

279 Thema13 Gedragsproblematiekencriminaliteit

Thema14

Socialeproblematiek

Inditthemakomendrieveelvoorkomendesocialeproblemenvoor:eenzaamheid, pestproblematiekensocialeuitsluiting.Kennisenvaardighedenrondomdeze onderwerpenstellenjeinstaatproblementesignalerenenmensenopdejuistemanier teondersteunen.

Stelling

PREVIEWVERSIE

Ikbenweleensgepest.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jeomschrijftwateenzaamheid,socialeuitsluitingenpestproblematiekinhouden.

• Jegeeftdegevolgenvaneenzaamheid,socialeuitsluitingenpestproblematiek weer.

• Jeherkentdeverschillenderolleninpestproblematiek.

280 COPYRIGHTBOOM

• Jebedenkteenactieomsocialeeenzaamheidaantepakken.

• Jegeefthetwerkzameelementuiteeneenzaamheidscampagneweer.

• Jesignaleertpestproblematiekondercollega's.

14.1

Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Gepest

Indezeopdrachtbespreekjepestgedragvanuitjeeigenervaringen.

Doedeopdrachtmetdegroep.

a. Bepaalinhoeverredestelling:'Ikbenweleensgepest'opjouvantoepassingis.

Geefdaareencijfervoor:

• 1=Ikbennognooitgepest.

• 2=Ikbenheelafentoeweleensgepest.

• 3=Ikbengeregeldgepest.

• 4=Ikbenvaakgepest.

b. Maakviervakkenwaarjullieinkunnengaanstaan.Nummerdezevakkenenga staanbijhetnummerdatopjouvantoepassingis.

c. Vak4(enalsdatleegisvak3)krijgthetwoord.Iederestudentvertelt,alshijdat wil,overdemanierwaarophijgepestisenvooralwatditmethemgedaanheeft.

d. Studentenuitdevakken1,2en3mogenvragenstellenaandestudentenuitvak 4.

e. Bepaalinhoeverredestelling:'Ikhebweleensgepest'opjouvantoepassingis.

Geefdaareencijfervoor:

1. 1=Ikhebnognooitgepest.

2. 2=Ikhebheelafentoeweleensgepest.

3. 3=Ikhebgeregeldgepest.

4. 4=Ikhebvaakgepest.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Probeereerlijkantwoordtegevenenveroordeelelkaarniet.

f. Gaooknuweerstaanbijhetnummerdatopjouvantoepassingis.

g. Vak4(enalsdatleegisvak3)krijgthetwoord.Iederestudentvertelt,alshijdat wil,overdemanierwaarophijgepestheeftenwat'pesterzijn'methemgedaan heeft.

PREVIEWVERSIE
281 Thema14 Socialeproblematiek
COPYRIGHTBOOM

h. Studentenuitdevakken1,2en3mogenvragenstellenaandestudentenuitvak 4.Doeditzonderteoordelen.

i. Watvindenjullievandevolgendestellingen?

• Ookpestersgaangebuktonderhuneigengedrag,opkorteen/ofoplange termijn.

• Alsjegepestwordtalskind,hebjedaarderestvanjelevenlastvan.

Bespreekdezestellingenmetelkaar.

j. Bedenkgezamenlijkeenaantalglobaleideeën,naaraanleidingvandesituaties dienaarvorenzijngekomen,hoepestproblematiekaangepaktzoukunnenworden.

Opdracht2 Alleenofeenzaam?

Indezeopdrachtvoerjeeengesprekovereenzaamheid.Doedezeopdrachtineen groepjemetdriemedestudenten.

a. Bespreekmetdriemedestudentenonderstaandevragen:

• Kunjejeeenzaamvoelen,ookalhebjeveelvrienden?

• Kunjealleenzijnenjetochgelukkigvoelen?

• Benjezelfgelukkigeralsjeveelmensenomjeheenhebt?

• Benjealtijdeenzaamalsjegeenvriendenhebt?

BEROEPSONDERWIJS

• Hebjezelflieveréénheelgoedevriendwaarjeallesmeekuntdelen,danheel veeloppervlakkigevrienden?

b. Bespreekjulliebevindingenmetdegroepenkomtotgezamenlijkeconclusiesover eenzaamheid.

14.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Eenzaam

Onderstaandevragengaanovereenzaamheid. Doedezeopdrachtindividueel.

ZONDER BEELDREDACTIE

a. Watisdedefinitievaneenzaamheid?

b. Wathoudtemotioneleeenzaamheidin?

c. Wathoudtsocialeeenzaamheidin?

PREVIEWVERSIE
282 COPYRIGHTBOOM

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Socialeeenzaamheidenemotioneleeenzaamheidgaanaltijdsamen.' juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Alsiemandweinigmensenomhemheenheeft,enhierookgeenbehoefteaan heeft,danspreekjetochvaneenzaamheid.' juist onjuist

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenzaamheidiseengevoel,eensociaalisolementeensituatie.' juist onjuist

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenzaamheidmaaktongelukkig.' juist onjuist

h. Welkefysiekegevolgenkaneenzaamheidhebben?

i. Welkesocialegevolgenkaneenzaamheidhebben?

PREVIEWVERSIE

j. Vuldekolominmetsignalendiekunnenwijzenopeenzaamheid.Geefpergebied tweesignalen.

Lichamelijke signalen

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Psychische signalen

Sociale signalen

Gedragsmatige signalen

Levens-gebeurtenissen

283 Thema14 Socialeproblematiek

k. Vuldejuistewoordenin.

Alssociaalwerkerhebjeeenbelangrijke functie.Vanwege jetakenhebjeveelcontactmetmensen.Jijbentdusdeaangewezenpersoonom signalenoptepikkendiekunnenwijzeninderichtingvan eenzaamheid.

l. Omwelkeredenisdeaanpakvaneenzaamheidmaatwerk?

m. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Hetbeginvandeoplossingvooreenzaamheidligtaltijdbijdepersoonzelf,hij moettothetbesluitkomenietstegendeeenzaamheidsgevoelenstewillendoen.' juist onjuist

n. Noteervijfmanierenwaaropeenzaamheidaangepaktkanwordenenlichtzekort toe.

Opdracht4 Uitgesloten

Onderstaandevragengaanoversocialeuitsluiting. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Vuldejuistewoordenin.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

Socialeuitsluitingbetekentdateenpersoonsociaalen gezienaandezijlijnstaat.Hij niet, isnietbetrokkenenheefthetgevoeldathijnietbijdesamenlevinghoort.Hijleeft dus vanhethelesocialeen gebeuren.

b. Socialeuitsluitingbestaatuitvierdimensies.Eenvandezedimensiesis 'onvoldoendesocialeparticipatie'.Lichtdezedimensietoe.

c. Socialeuitsluitingbestaatuitvierdimensies.Eenvandezedimensiesis 'onvoldoendetoegangtotsocialegrondrechten'.Lichtdezedimensietoe.

284 COPYRIGHTBOOM

d. Kieshetjuisteantwoordalternatief. Erissprakevanmateriëledeprivatie/onvoldoendesocialeparticipatie/ onvoldoendetoegangtotsocialegrondrechten/onvoldoendenormatieve integratiealsdebetrokkenezijnfinanciëlesituatievergelijktmetdegeldende maatschappelijkestandaardendaarbijfinanciëletekortenervaart.

Erissprakevanmateriëledeprivatie/onvoldoendenormatieveintegratie/ onvoldoendesocialeparticipatie/onvoldoendetoegangtotsociale grondrechtenwanneerdebetrokkenenietleeftvolgensdeheersendewaarden ennormen.

e. Wathoudtmarginaalin?

f. Waarhangtsocialeuitsluitingnauwmeesamen?

g. Vuldejuistewoordenin.

1. Socialeuitsluitingkanleidentot ,omdatmendehoop heeftopgegevenooitnogdeeltenemenaandesamenleving.

2. Mensendietemakenhebbenmetsocialeuitsluitingkiezeneerdervooreen leefstijldie metzichmeebrengt, zoalshart-envaatziektenendiabetes.

COPYRIGHTBOOM

3. Socialeuitsluitingkandeoorzaakvaneen stoornis zijn,iederedagweerbeseffendatjeeigenlijknietmeedoet,kanjesomber maken.

4. Hetgevoeleenbuitenstaandertezijnvergroothetrisicoopeen

h. Geefeenvoorbeeldvansocialeuitsluitingwaarbijdiscriminatieeenrolspeelt.

i. Welkbeleidiserophetgebiedvansocialeuitsluiting?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

j. Hoekanonzeveeleisendemaatschappijervoorzorgendatmensensociaal uitgeslotenworden?

Opdracht5 Pesten

Onderstaandevragengaanoverpestproblematiek. Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE
.
285 Thema14 Socialeproblematiek

a. Wathoudtpestenpreciesin?Geefnajeuitlegminstenstweevoorbeelden.

b. Watzijndeverschillentussenplagenenpesten?

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Pestengebeurtvoornamelijktussenjongekinderen.' juist onjuist

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Pestenbegintvaakindebasisschoolperiode.' juist onjuist

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Ongeveer1%vandebasisschoolkinderenheefttemakenmetpesten.' juist onjuist

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenkwartvanallewerkendenheeftweleenstemakengehadmetpesterijenop dewerkvloer.' juist onjuist

g. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

PREVIEWVERSIE

'Onderouderenkomenpesterijenampervoor,hetismeerietsdatplaatsvindt onderjongeregeneraties.' juist onjuist

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Watwordtverstaanondercyberpesten?Geefminimaaltweevoorbeeldennaje uitleg.

286

i. Doordekomstvansocialemediaispesteneenstukgemakkelijkergeworden.Hoe komtdat?

j. Omwelkeredenisnegerenmoeilijkaantepakken?

k. Wathoudtuitsluitenin?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

l. Alserineengroepgepestwordt,kunjeverschillenderollenonderscheiden.Plaats dejuisteuitlegbijderollen.

degenediegepestwordt pester

degenediezichnietbemoeitmet hetpesten slachtoffer

degenediepest buitenstaander

degenediehetpestenaanmoedigt actievemeeloper

degenediemeedoetmetdepester passievemeeloper

m. Mensendiegepestwordenhebbenvaakeenaantalovereenkomsten.Welke eigenschappenenkenmerkenzorgenervoordatereengroterrisicobestaatom gepestteworden?

n. Iederepesterisuiteraardanders,tochbestaanereenaantalovereenkomsten. Welkezijndat?

PREVIEWVERSIE

o. Welkegevolgenkanpestenhebbenophetslachtoffer?Geefjeantwoordweerin eenopsomming.

p. Welkegevolgenkanpestenhebbenopdepesterzelf?

287 Thema14 Socialeproblematiek

q. Vuldejuistewoordenin.

Bijpestenheeftiedereenzijnvaste .Alshetaltijddezelfde isdie enaltijddezelfdeisdie wordt, iserooksprakevan .

r. Hoekunjesignalerendatergeensprakeisvaneenconflict,maarvaneenpesterij?

s. Waarofnietwaar:Ineengroepwaargepestwordt,sprekendeledenelkaarvaker dannodigaanopdeheersenderegelsennormen. waar nietwaar

t. Noteerminimaaldriesignalendieerbijeenvolwasseneopkunnenwijzendathij gepestwordt.

u. Noteerminimaaldriesignalendieerbijeenkindopkunnenwijzendathetgepest wordt.

v. Vuldejuistewoordenin.

Jekuntpestenvoorkomendoor:

• Vanafdeeerstedagtewerkenaanhetopbouwenvaneen metdegroepsledenenvaneenpositiefenveilig

• Metdegroepsledentebesprekendatiedereen is,maar

• Eensindezoveeltijdeenkort metiedergroepslidinte plannen,omtebesprekenhoehetgaat.

PREVIEWVERSIE

w. Noteerminimaaldrieconcretetipsompestentedoenlatenafnemenofstoppen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

x. Vuldejuistewoordenin.

1. Een geeftallebetrokkenpartijenduidelijkheidover hoeergehandeldwordtwanneerersprakeisvanpestgedrag.Ookkanerin staanhoeeenorganisatiepestgedragprobeerttevoorkomen.

2. dievanbegintoteindwordendoorlopenzijndoorgaans effectieverdanlosseactiesvandegroepsleider.

.
.
288 COPYRIGHTBOOM

14.3 Analyserenentoepassen

Opdracht6 Rollen

Eenpesterpestnooitalleen.Hijvoeltzichaangemoedigddoorpassieveenactieve meelopers.Maakdezeopdrachtoverdeverschillendepestrollenindividueel.

a. Welkgedragpasthetmeestbijeenpassievemeeloper?

ArasbemoeitzichnooitmethetpestgedragvanJochem,alvindthijhetwel zieligvoorTimo.

AraskaneraltijdhardomlachenalsTimovanzijnstoelwordtgeduwddoor Jochem.

ArasvindthetsneudatTimogepestwordtdoorJochemenprobeerthemgerust testellen.

ArasvolgtJochemopdevoetalshijTimopest,ArasgeeftTimovaakookeen schopofduw.

b. Motiveerjeantwoordopdevorigevraag.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Emilyisnetbegonnenaanhaarnieuwebaan;medewerkerbijeenklantenservice.Ze isindeplaatsgekomenvoorGuusje,Guusjeisontslagenomdaterveelklachten kwamenvanklanten.Derestvanhetteam-Djinti,Selina,AlexiaenNadise-balen hierenormvan,Guusjewaseenfijnecollega,eenvriendinvanze.Zehebbenmoeite omEmilyteaccepterenalseensoortplaatsvervangervoorGuusje.Selinaheefterde meestemoeitemeeendoeterallesaanomEmilyhetlevenzuurtemaken.Zevergeet belangrijkedingentemelden,waardoorEmilygeregeldtelaatisopbelangrijke besprekingen.OokpiktSelinasomsspulletjesvanEmily'sbureauenzorgtzeervoor datEmilynooitbetrokkenwordtbijgezelligegesprekkenindepauzes.Nadisemerkt datSelinaEmilysomspest,maarzeleterverdernietopenrichtzichgewoonophaar werk.DjintizorgtervoordatSelinaallekansenkrijgtomEmilytepesten.ZeleidtEmily bijvoorbeeldaf,zodatSelinastiekemhaarlunchtrommelleegkangooienbovende vuilnisbak.OokmaaktDjintiweleenssarcastischeopmerkingennaarEmily.Alexia durftzelfnietzogoedtepesten,maarzeiswelbangdatSelinazichtegenhaarzal kerenalszenietmeedoet.OmdieredenlachtzemaarvaakomwatSelinadoet.

c. Beschrijfwelkerolleniedereenheeftenmotiveerjeantwoord.

289 Thema14 Socialeproblematiek

d. NoorvindtWendyheelirritantenlaathaardatookvaakmerken.Zenoemthaar bijvoorbeeld‘dikzak.’Gelukkigiszedaarinnietdeenige.Alexzitervaakbovenop enbegintaltijdmethetuitscheldenvanWendy.Noordoetdanfanatiekmeeen kanzoaanAlexlatenziendatzestoeris.Zeisdoodsbangdathijhaargaatpesten, wantalsAlexzicheenmaaltegenjekeert…..

WelkerollenhebbenNoorenAlexinhetpestgedragrichtingWendy?

Noorisdepester,Alexiseenpassievemeeloper.

Noorisdepester,Alexiseenactievemeeloper.

Nooriseenactievemeeloper,Alexisdepester.

Nooriseenpassievemeeloper,Alexiseenactievemeeloper.

e. Motiveerjeantwoordopdevorigevraag.

f. SteljevoordatjesociaalwerkerbentenNoor,WendyenAlexzijnjongerendieje begeleidtbijeengroepsactiviteit.Zekomentienkeer,wekelijksbijelkaarenhet isweek3.Motiveerhoejezouhandelen.

Opdracht7 Gevolgenpesten

Onderstaandeopdrachtgaatoverdegevolgenvanpesten.Doedezeopdrachtmet eenmedestudent.

a. Bekijkonderstaandvideofragment.

Ditiswatpestenmetjedoet

b. Welkegevolgenvanpestenkomeninhetvideofragmentnaarvoren?

PREVIEWVERSIE

c. Welkevormenvanpestenkomeninhetvideofragmentnaarvoren?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Welkeredenengevendemenseninhetvideofragmentvoorhetfeitdatzegepest werden?

e. Bekijkhetonderstaandefilmfragment.

Oudersblikkenterugopzelfmoord14-jarigeMaryanadoorpesten

290 COPYRIGHTBOOM

f. Inhetvideofragmentkomtnaarvorendateen14-jarigmeisjezelfmoordpleegde vanwegepestgedrag.Watroeptditfragmentbijjullieop?Bespreekditmetelkaar.

g. Dateen14-jarigmeisjezelfmoordpleegtvanwegepestgedrag,doetdediscussie oplaaienofpestenstrafbaarmoetwordengesteld.Pestenisnuinprincipeniet strafbaar.Tochkanstructureelpestgedragleidentoteenstrafbaarfeit,alseen bepaaldegrenswordtoverschreden.Gaonlineoponderzoekuitwanneerpesten aldannietstrafbaaris.Noteerjulliebevindingen.

h. Bepaalofjullieheteenszijnmetinhoeverrepestgedragstrafbaaris.Vindenjullie datpestenbijvoorbeeldsnellerstrafbaarmoetzijn,ofjuistmindersnel?Enhoe zwaarzijndestraffenprecies?Kunnenjulliejedaarinvinden?Bespreekditmet elkaar.Noteerdeuitkomstvanjulliegesprek.

Opdracht8 Eenzamejongeren

Vaakwordtgedachtdatvooraloudereneenzaamheidsgevoelenshebben.Maaronder jongerenkomteenzaamheidnetzogoedvoor.Doedezeopdrachtovereenzaamheid onderjongerenindividueel.

a. HoeveeljongereninNederlandkampen,naarschatting,met eenzaamheidsgevoelens?Zoekjeantwoordonlineop.

BEROEPSONDERWIJS

b. Welkeverklaringenkunjezelfbedenkenvooreenzaamheidonderjongeren?

c. Indetheoriekomenverschillendesignalentenaanzienvaneenzaamheidnaar voren.Welkesignalenzullen,vooralofvaker,voorkomenonderjongeren?Motiveer jeantwoord.

ZONDER BEELDREDACTIE

d. Welkegevolgenkaneenzaamheidspecifiekhebbenvoorjongeren?Zoekje antwoordonlineop.

e. Hoedenkjedateenzaamheid,specifiekonderjongeren,voorkomenofverminderd kanworden?

PREVIEWVERSIE
291 Thema14 Socialeproblematiek COPYRIGHTBOOM

f. Benjezelfweleenseenzaamgeweest?Zoja,wathebjedaartoenaangedaan?Zo nee,steljedaneensvoordatjegeenvriendenzouhebben.Watzoujedandoen?

g. Hoezoujijhetliefstondersteundwillenwordendooreensociaalwerkeralsjeje eenzaamvoelt/geenvriendenzouhebben,maarhierwelbehoefteaanhebt?

h. Welkemanieromsocialeeenzaamheidaantepakken,uitdetheorie,spreektjou hetmeestaan?Motiveerjeantwoord.

Opdracht9 Uitgesloten

Indezeopdrachtgajenawateenstichtingoforganisatiekanbetekenenomsociale uitsluitingteverminderenoftevoorkomen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Zoekonlinenaareenstichtingoforganisatiediezichinzetomsocialeuitsluiting tevoorkomenofverminderen.

b. Opwelkedoelgroeprichtdezestichtingoforganisatiezich?

c. Watdoetdezeorganisatie?

PREVIEWVERSIE

d. Hoezorgthethandelenvandezestichtingoforganisatiepreciesvoorhet verminderenen/ofvoorkomenvansocialeuitsluiting?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Welkerolkandesociaalwerkeropzichnementenaanzienvandezestichtingof organisatie?

292 COPYRIGHTBOOM

Opdracht10 Socialeeenzaamheid

Indezeopdrachtbedenkjeeenactieomsocialeeenzaamheidtegentegaan.Doedeze opdrachtmetdegroep.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Bedenkintweetalleneenactieomsocialeeenzaamheidtevoorkomenofineen vroegstadiumaantepakken.Omschrijfdeactieinmaximaaldertigwoorden.

b. Verzamelalleactiesenbespreekzemetdegroep.

c. Bepaalwelkevieractiesdaadwerkelijkindepraktijkingezetkunnenworden.

d. Verdeeldegroepinviersubgroepenenverdeeldevieractiesoverdezevier subgroepen.

e. Iederesubgroepwerktdeactieuit:

• Wathoudtdeactiepreciesin?

• Opwelkemanierwordtdeactievormgegeven?

• Watiserallemaalnodigvoordezeactie?

• Watisdedoelgroepvandeactie?

• Wie(instanties,organisaties,gemeenteetcetera)zijnerbijdeactiebetrokken?

• Watisderolvandesociaalwerkerbijdezeactie?

• Hoezaldezeactiedaadwerkelijkeffectgaanhebben?

• Welkeffectverwachtjepreciesvandezeactie?

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

f. Verwerkdeactieineenpresentatieenpresenteerjulliebevindingenaandegroep.

g. Welkevandevieractiesishetsterkst?Bepaaldataandehandvanhetaantal stemmen.

PREVIEWVERSIE

14.4 Verdiepenencreëren

Opdracht11 Eéntegeneenzaamheid

Indezeopdrachtmaakjeeeninfographicoverdecampagne'Eéntegeneenzaamheid'.

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

Buurttuin

Voetbal

Eéntegeneenzaamheid

293 Thema14 Socialeproblematiek

a. BekijkdewebsiteendefilmpjesvandecampagneEéntegeneenzaamheid.Wat ishetdoelvandezecampagne?

b. Maakopbasisvaninformatieopdewebsiteeeninfographicover'Eéntegen eenzaamheid'.Maakinbeelden,kernwoordenengetallenduidelijkwaaromde campagneisbedacht,watdewerkzameelementenervanzijnenwathetbeoogde effectis.Verwerkookderolvandesociaalwerkerindezecampagne.

Stappenplan:Infographic

c. Maakeenbeoordelingsformuliervoordeinfographic,metminimaalzes(positief geformuleerde)puntenterbeoordeling.Beoordeelopvormgevingeninhoud.

Bijvoorbeeld:

• Deinfographicbevatondersteunendeafbeeldingen.

• Deinfographiclaatziendateenzaamheidveelvoorkomt.

• Derolvandesociaalwerkerkomtduidelijknaarvoren.

• Etcetera.

d. Geefjullieinfographicterbeoordelingaaneenandertweetal.

e. Beoordeeldeinfographicvanjulliemedestudenten,doedatmetbehulpvanhet doorjulliegemaaktebeoordelingsformulier.

f. Geefdeinfographic,samenmethetdoorjullieingevuldebeoordelingsformulier, terugaanjulliemedestudenten.Bespreeksamendeopdrachtna.

Opdracht12 Opdewerkvloer

Jekuntnietalleentemakenkrijgenmetcliëntendiegepestworden,ookbinnenhet teamwaarjijstraksonderdeelvanuitmaakt,kunnenpesterijenvoorkomen.Hetis belangrijkdittesignaleren.

Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. Bekijkhetfilmfragment.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Herkenjijpestenophetwerk?

b. Bekijkhetvideofragment.

c. Welkesignalenkunnenjulliezelfnogmeerbedenkendiewijzenoppesterijenop dewerkvloer?Probeersignalentebedenkendiespecifiekvooreensociaalwerker gelden.

PREVIEWVERSIE
294 COPYRIGHTBOOM

d. Maakeenposterwaarinjemetpictogrammen,afbeeldingenen/ofsteekwoorden deverschillendesignalenweergeeft.Dezeposterzoujekunnenophangenopde werkplek,omcollega'servanbewusttemaken.Opdiemanierherkennenzijde signalenenzijnzeeerdergeneigderactieopteondernemen.

e. Hangallepostersopinderuimte,ofzorgervoordatalleposterstezienzijnop verschillendedevices.

f. Looplangsdeverschillendepostersenbekijkzeaandachtig.

g. Nomineerdriepostersdieeruitspringen,omdatzedesignalenduidelijkweergeven.

Opdracht13 Socialeuitsluitingendiscriminatie

Beantwoordonderstaandevragen.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Hoehangensocialeuitsluitingendiscriminatiemetelkaarsamen?Legjeantwoord uit.

b. Bedenkzelfdrievoorbeeldenvanhoesocialeuitsluitingendiscriminatiemetelkaar samenhangen.

c. Socialeuitsluitinghangtnietalleennauwsamenmetdiscriminatie,maarookmet geweld,armoedeenongelijkheid.Geefperfactoraanhoedezesamenzoukunnen hangenmetsocialeuitsluiting.

d. Omwelkeredenzullenmensenmeteenlagesociaal-economischestatus(SES) ookeerdertemakenkrijgenmetsocialeuitsluiting?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Erisalveelbeleidtegensocialeuitsluiting.Bedenk(globaal)zelfeeninitiatiefom socialeuitsluitingtegentegaan.Zetdituitinmaximaalvijftigwoorden.

f. Hoezorgthetdoorjoubedachteinitiatiefervoordatsocialeuitsluitingafneemt?

PREVIEWVERSIE
295 Thema14 Socialeproblematiek
COPYRIGHTBOOM

g. Watkanderolvandesociaalwerkerzijninhetdoorjoubedachteinitiatief?

14.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht14 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Jeomschrijftwateenzaamheid,socialeuitsluitingen pestproblematiekinhouden.

Jegeeftdegevolgenvaneenzaamheid,socialeuitsluitingen pestproblematiekweer.

Jeherkentdeverschillenderolleninpestproblematiek.

Jebedenkteenactieomsocialeeenzaamheidaantepakken.

Jegeefthetwerkzameelementuiteeneenzaamheidscampagne weer.

Jesignaleertpestproblematiekondercollega's.

Opdracht15 Iedereenaanhetwoord

Indezeopdrachtbeantwoordjevragenoverjeeigenleerproces.Doedezeopdracht metdegroep.

a. Schrijfopvijftienverschillendestukkenpapierdeonderstaandevragen.

• Hoeverliepdesamenwerkingbijgroepsopdrachten?

• Hebjeanderengemotiveerdofgeënthousiasmeerdmetjouwinbrengtijdens groepsopdrachten?

• Hebjebijdeopdrachtensteedsverschillendeantwoordalternatievenin overweginggenomen?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Hebjejeopengesteldvoordemeningvanjemedestudenten?

• Hebjevoordatjeaandetheorieenopdrachtenbegoneenplanninggemaakt enjehieraangehouden?

• Hebjejemedestudenteninhunwaardegelaten?

• Hebjegeluisterdnaardemeningvanjemedestudentenendezemeningin overweginggenomen?

• Hebjejeantwoordennagekekenofvergelekenmetdeantwoordenvan medestudenten?

PREVIEWVERSIE
296
COPYRIGHTBOOM

• Benjeopzoekgegaannaarachtergrondinformatieterwijldatnietexplicietde opdrachtwas?

• Hoegajedeopgedanekennistoepassenindepraktijk?

• Hebjejevoorkennisvergelekeneneventueelbijgesteldnahetlezenvande theorie?

• Benjeeenprettigesamenwerkingspartner?

• Namjeinitiatieven?

• Alsjealleopdrachtenopnieuwzoumaken,zoujedandezelfdeaanpak hanteren?

• Hoewaardeerjejeeigeninzet?

b. Vouwdestukkenpapiermetdevragendubbelendoezeineendoos.

c. Zetallestoelenineenkringenzetdedoosmetvrageninhetmidden.

d. Ombeurtenpaktéénstudenteenvraaguitdedoos.Destudentblijftinhetmidden staan,beantwoordtdevraagenlichtzijnantwoordtoe.Degroepmagreageren ophetantwoord.Devraagkomtvervolgensnaastdedoosteliggen.

e. Alsallevijftienvragenzijnbeantwoordenallevragennaastdedoosliggen,gaan devragenweerterugindedoos.Erwordtweervanvorenafaanbegonnen.

f. Gadoortotdatallestudentenminimaaldrievragenhebbenbeantwoord.Wanneer eenstudenttweemaaldezelfdevraagkrijgt,maghijdezewisselen.

Opdracht16 Groepsevaluatie

Indezeopdrachtdenkjenaoverdesterkeenzwakkepuntenvandetheorieen opdrachten.Doedezeopdrachtmetdegroep.

a. Maakgroepjesvanvierstudenten.

b. Noteervijfsterkepuntenuitdetheorieen/ofopdrachten.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Noteervijfzwakkepuntenuitdetheorieen/ofopdrachten.

d. Geefbijdevijfsterkepuntenaanwatditjullieheeftopgeleverd.

PREVIEWVERSIE
297 Thema14 Socialeproblematiek

e. Geefbijdevijfzwakkepuntenaanwatdeknelpuntenprecieszijn,welkeproblemen ditopleverdeenwatjulliehieropditmomentnogaankunnendoen.

PREVIEWVERSIE

f. Bespreekdeopdrachtnametdegehelegroepenbepaalofjulliealdannietop zoekgaannaaraanvullendeinformatie.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

298 COPYRIGHTBOOM

Thema15

Armoede

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Armoedeiseenprobleemdatwereldwijdmiljoenenmensentreft.Hetiseenonderwerp datvaakopduiktinverschillendemedia,waarbijdegevolgenvanarmoederegelmatig onderdeaandachtwordengebracht.Hetiseenkwestiediealeeuwenlangbestaat. Ditlaatziendatarmoedeeencomplexprobleemisdatnietgemakkelijkkanworden opgelost.

Stelling

PREVIEWVERSIE

Eenwerkgevermoetrekeninghoudenmetdepersoonlijkeomstandighedenvaneen werknemerdieinarmoedeleeft.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jeidentificeertenbegrijptdeoorzakenenhetontstaanvanarmoede.

• Jeherkentdeinvloedvanarmoedeophetsociaal-maatschappelijkfunctioneren.

299

• Jegeeftdeverschillendedefinitiesvanarmoedeweer.

• Jegeeftweerwatderisicogroepenzijndietemakenkunnenkrijgenmetarmoede enhoejealssociaalwerkerkuntondersteunen.

• Jeformuleerthandelingsadviezenendoorverwijzingennaarorganisatiesvoor mensendietemakenhebbenmetarmoede.

• Jeondersteuntdeeigenregieenparticipatievanindividuenmetfinanciële problemen.

15.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Rekeninghoudenmetarmoede

Indezeopdrachtverdiepjejeindestelling:'Eenwerkgevermoetrekeninghouden metdepersoonlijkeomstandighedenvaneenwerknemerdieinarmoedeleeft.' Maakdezeopdrachtinviertallen.

a. Schrijfmetjegroepjedestellingopeengrootvelpapierenhanghetvelop.

b. Iederlidvandegroepmagnuéénvooréénbijdestelling:

• eenideeopschrijven

• eenreactieopschrijven

• eenvraagopschrijven.

Julliemogenookverbandenleggentussendeverschillendeopmerkingenen argumenten.

c. Degroepblijftschrijventotdatniemandmeerietswilopschrijven.

d. Vatinéénoftweezinnensamenwatoppapiernaarvorenisgekomen.

e. Bespreekmetdehelegroepwatnaarvorenisgekomen:

• Watwarendebevindingenvanelkegroep?

• Zijnallegroepenhetmetelkaareens?Waaromwel/niet?

• Zijnernogvragenonbeantwoordgebleven?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht2 Hetismaargeld

Wanneerhetgaatoverrijkdom,wordtvaakeengoedegezondheid,eenfijnefamilie eneenleukevriendenclubbedoeld.'Ikvoelmerijk',heeftinveelgevallennietste makenmetgeld.Dezeopdrachtmaakjeintweetallen.

a. Wanneervoeljijjerijk?Noteerditindividueel.

PREVIEWVERSIE
300 COPYRIGHTBOOM

b. Hoeveelheeftrijkdomvolgensjoutemakenmetgeld?Legjeantwoorduit.Noteer ditindividueel.

c. Hettegenovergesteldevanrijkisarm.Voeljijjeweleensarm?Noteerditindividueel.

d. Bespreekjouwantwoordenmeteenmedestudent.Welkeovereenkomstenen welkeverschillenhebbenjullieopgeschreven?

15.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Armoede

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

Armoedeiseenprobleemdatwereldwijdmiljoenenmensentreft.Alssociaalwerker ishetbelangrijkomteerkennendatarmoedenietzomaaropgelostkanworden,maar datjeweleenwaardevollerolkuntspeleninhetondersteunenenadviserenvan cliëntenomhunpersoonlijkesituatieteverbeteren. Doedezeopdrachtindividueel.

301 Thema15 Armoede COPYRIGHTBOOM

a. Geefaanofdevolgendestellingenwaarofnietwaarzijn.

Armoedeontstaatuitsluitenddoor eengebrekaangeld.

Hetrechtopbestaanszekerheid omvateenlevensstandaardvoor gezondheidenwelzijn.

Hetsociaalminimumisaltijdgelijk aanhetwettelijkminimumloon.

Bijstandenandereuitkeringen wordenverstrektomeensociaal minimumtegaranderen.

PREVIEWVERSIE

HetsociaalminimuminNederland wordtdoordeoverheidvastgesteld.

Uitkeringenzoalsdebijstandworden slechtszeldenaangepastaan veranderende levensomstandigheden. Waar Nietwaar

b. WelkerolspelengemeentenbijhetbepalenvanhetsociaalminimuminNederland?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. BeschrijfkortdedoelstellingvandeParticipatiewetinNederlandenhoedezewet wordtuitgevoerd.

d. Hoekandepsychologievanschaarsteinvloedhebbenophetbesluitvormingsproces vanmenseninarmoede?

302 COPYRIGHTBOOM

e. Erzijnverschillendeuitkeringenvoordiversedoelgroependieallemaalalsdoel hebbenomvooriedereeneensociaalminimumtegaranderen.Noteerviervandit soortwettenenuitkeringenenlichtzekorttoe.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Vuldejuistewoordenin.

Dehoogtevandebijstandwordtelk voorafvastgesteld. Ditbetekentdatderegeringgeenrekeningkanhoudenmetonverwachtedaling vande ineenkomendeperiode.Zijkanhieropinspelen doorhettoekennenvaneen .

Opdracht4 Soortenarmoede

Jekuntarmoedeopverschillendemanierenindelen,afhankelijkvandecriteriadieje hanteertendecontextwaarinarmoedewordtbekeken. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Leghetverschiluittussenabsoluteenrelatievearmoede,enillustreerditmet voorbeelden.

b. Watiseenkenmerkvanabsolutearmoede? hetinkomenvaneenindividuinvergelijkingmetanderenindesamenleving hetontbrekenvansocialeinclusie levenondereenvastgesteldelage-inkomensgrens subjectieveperceptievanfinanciëlemoeilijkheden

c. HoewordtdeobjectievearmoedegrensbepaaldinNederland,enwaaromisdit eenbelangrijkcriteriumbijhetmetenvanarmoede?

d. Watwordtmeegenomenindebrededefinitievanarmoede? alleenfinanciëletekorten socialeisolatie objectievemaatstavenzoalsdelage-inkomensgrens materiëlebezittingen

e. Watishetkenmerkvansmallearmoedeenhoeverschiltditvanbredearmoede?

PREVIEWVERSIE
303 Thema15 Armoede

f. Koppelhetsoortarmoedeaandejuisteomschrijving.

absolutearmoede

relatievearmoede

objectievearmoede

subjectievearmoede

bredearmoede

smallearmoede

Hethanterenvandemeetbare normvoorarmoedezoalsde lage-inkomensgrens.

Dezedefinitievanarmoedericht zichvoornamelijkopfinanciële tekortenenmateriëlebezittingen.

Mensenlevenvaneeninkomen onderdelage-inkomensgrens.

Ditgaathetnietalleenom financiëletekorten,maarookom hetgebrekaanmogelijkhedenom volledigdeeltenemenaande maatschappij.

Ditgaatuitvandebelevingvan armoededoormensendieindeze groepvallen.

Ditisarmoededievastgesteld wordtopbasisvaniemands inkomeninrelatietotdeomgeving waariniemandleeft.

Opdracht5 Ontstaanvanarmoede

Armoedekanontstaandoorhethebbenvanfinanciëleproblemenenschulden. Doedezeopdrachtindividueel.

PREVIEWVERSIE

a. Watwordtbeschouwdalsproblematischeschulden?

schuldendiebinnen12maandenkunnenwordenafbetaald schuldendiebinnen24maandenkunnenwordenafbetaald schuldendiebinnen36maandenkunnenwordenafbetaald schuldendiebinnen48maandenkunnenwordenafbetaald

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Noteerdriefactorendiedekansopfinanciëleproblemenvergroten.

304 COPYRIGHTBOOM

Opdracht6 Gevolgenvanarmoede

Armoedeheeftdiepgaandeenveelomvattendegevolgenvoorindividuen,gezinnen engemeenschappen.

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Watzijnenkelemogelijkeoorzakenvansociaalisolementbijmensendieinarmoede leven?

b. Hoekaneensociaalwerkerhelpenbijhetaanpakkenvansociaalisolement?

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

305 Thema15 Armoede
COPYRIGHTBOOM

c. Geefaanofdevolgendestellingenwaarofnietwaarzijn.

Menseninarmoedehebbenaltijdeen gebrekaanfinanciëlevaardigheden.

Waar

Nietwaar

PREVIEWVERSIE

Socialevoorzieningenzijnaltijd voldoendeomarmoedevolledigop telossen.

Alleenmensenzonderwerklevenin armoede.

Financiëleproblemenzijndeenige factordiebijdragenaanhet verminderdegevoelvaneigenwaarde bijmenseninarmoede.

Sociaalwerkerskunnengezinnen helpenbijhetoverwinnenvan onderwijsachterstandendoorhet biedenvanfinanciëlesteun.

Armoedekanleidentot gezondheidsproblemen,zoalseen hogerrisicoopchronischeziekten.

d. Noteerenkelegezondheidsproblemendievaakgepaardgaanmetarmoede.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Hoekunnensociaalwerkerscliëntenondersteunenbijhetomgaanmetdeze gezondheidsproblemen?

f. Watwordtindecontextvanarmoedebedoeldmetgestapeldeproblemen?

306

g. Vulhetjuistebegripin.

kunnenervoorzorgendatmenseninarmoedeleven.

Mensenwordenalsarmgezienalszeeenlangeretijdnietdemiddelenhebbenom spullenenvoorzieningentebetalendiewealsnoodzakelijkzien.

h. Watzijnenkelemanierenwaaroparmoedekanleidentotonderwijsachterstanden bijkinderen?

i. Hoekunnensociaalwerkersgezinnenhelpenbijhetoverwinnenvandeze onderwijsachterstanden?

Opdracht7 Risicogroepen

Hettemakenkrijgenmetschuldenenarmoedekaniedereenopeenbepaaldpuntin hetlevenoverkomen.Sommigegroepenenhuishoudenslopenechtermeerrisico dananderenomterechttekomeninarmoede.

Doedezeopdrachtindividueel.

a. Welkegroepwordtalseenrisicogroepbeschouwddielangdurigmetarmoedete makenkankrijgen?

jongerenonderde25jaar mensenmeteeneigenbedrijf mensenmeteenmigratieachtergrond tweeverdienersmetkinderen

b. Beschrijfdeuitdagingenwaarmeeeenalleenstaandeoudertemakenkankrijgen bijhetomgaanmetarmoedeenhoeeensociaalwerkerkanhelpen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Welkeobstakelskunnenmensenmeteenmigratieachtergrondtegenkomenop dearbeidsmarktenhoekaneensociaalwerkerhenondersteunenbijhetvinden vanwerk?

d. Watzijnenkelemogelijkegevolgenvanlangdurigewerkloosheidvoorindividuen enhoekunnensociaalwerkershelpenbijhetoverwinnenvandezegevolgen?

PREVIEWVERSIE
307 Thema15 Armoede
COPYRIGHTBOOM

e. Vuldejuistewoordenin.

Ouderenmeteenlaaginkomenkunnentemakenkrijgenmetuitdagingenzoals hoge engebrekaantoegangtotpassende .Sociaalwerkerskunnenondersteuningbiedendoorte helpenbijhetvindenvanfinanciëlehulpbronnen,budgetteringen tebieden.

f. Welkespecifiekeobstakelskunnenmensenmeteenarbeidsbeperkingondervinden bijhetvindenvanwerkenhoekunnensociaalwerkershenhelpenomdeze obstakelsteoverwinnen?

g. Beschrijfenkelemogelijkegevolgenvanarmoedevoorkinderenenhoesociaal werkersdezekinderenkunnenondersteunen.

h. Vulhetjuistebegripin.

Deafgelopenjarenishetsteedsduidelijkergewordendatzelfsmensendieniet afhankelijkzijnvanbijstandenvoltijdswerken,geconfronteerdkunnenworden metarmoede.Dezemensennoemje .

Opdracht8 Voorzieningen

BinnenNederlandzijnerverschillendeorganisatiesdiehetverschilwillenmakenvoor mensendieinarmoedeleven.

Doedezeopdrachtindividueel.

a. BeschrijfderolvanvoedselbankeninNederlandenhoezemenseninarmoede helpen.

b. HoeonderscheidtQuietzichvanandereorganisatiesdiemenseninarmoede ondersteunen?

doorhetverstrekkenvanfinanciëleleningenaangezinneninnood doorhetaanbiedenvangratisproductenendienstengesponsorddoorlokale ondernemers

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

doorhetorganiserenvaneducatieveworkshopsoverfinanciëleplanning doorhetverstrekkenvangratismedischezorgaanmensenzonder ziektekostenverzekering

c. LeguithoeSchuldhulpmaatjemensenondersteuntbijhetomgaanmetschulden enfinanciëleproblemen.

PREVIEWVERSIE
308 COPYRIGHTBOOM

d. Vuldejuistewoordenin.

verstrekkenkledingaanmensendiehetzichnietkunnen veroorlovenomnieuwekledingtekopen. helpenbijhetverstrekkenvanvoedselenbenodigdheden voorhuisdierenvanmenseninfinanciëlenood.

e. WelkebijdrageleverthetJeugdfondsSportenCultuur?

Opdracht9 Gelukengeld

Veelmensenpratenoverofgeldgelukkigmaakt.Sommigenzeggendatmeergeld hebbenjegelukkigerzalmaken,anderenzeggendatgelukergensanderstevinden isdaningeld.

Doedezeopdrachtindividueel.

a. WatiseenconclusievanhetonderzoekvanKahnemanenDeaton(2010)met betrekkingtotgeldengeluk?

Eenhogerinkomenleidtaltijdtotmeerlevensgeluk.

Eenhogerinkomenleidtnietnoodzakelijktotmeerlevensgeluk.

Mensenmeteenjaarinkomenboven€60.000zijnaltijdsignificantgelukkiger dananderen.

COPYRIGHTBOOM

Mensenmeteenlagerinkomenzijnperdefinitieongelukkiger.

b. Watwordtbedoeldmetpreferencedriftenwelkerolspeeltditfenomeeninrelatie totgeldengeluk?

c. WelkeinzichtenbrachthetonderzoekvanJebb(2018)naarvorenmetbetrekking totdegeluksniveausvanmensendiedeloterijhebbengewonnen?

d. HoeverschilthetonderzoekvanKillingsworth(2021)tenopzichtevaneerdere onderzoekenmetbetrekkingtotgeldengeluk?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Vuldejuistewoordenin.

HetCBSbenadruktdat ,hethebbenvaneen ,socialecontacten(metnamede vancontactmetvrienden),enhethebbenvanbetaaldwerkallemaalbelangrijke factorenzijndiehetgeluksniveauvanmensenbeïnvloeden.

PREVIEWVERSIE
309 Thema15 Armoede

15.3 Analyserenentoepassen

Opdracht10 Risicofactoren

Armoedekanontstaandoorhethebbenvanfinanciëleproblemenenschulden.Een aantalfactorenvergrootdekansopfinanciëleproblemen.Maakdezeopdrachtin viertallen.

a. Bespreekbinnenjegroepwelkerisicofactorenwordenbeschreveninhetthema enprobeervoorbeeldentebedenkendiedezerisico'sillustreren.Noteerdezein eendocument.Ditdocumentkunjelaterraadplegenvoorhetmakenvaneen presentatie.

b. Ganaofjulliedezerisicofactoreninjullieeigenomgevingherkennen,bijvoorbeeld bijvrienden,familieledenofkennissen.Noteerookdezevoorbeelden(maakze welanoniem).

c. Bedenkvervolgensstrategieëndiekunnenwordentoegepastomdezerisicofactoren teverminderenoftevoorkomen.Noteerjulliestrategieën.

d. Werksamenmetjegroepomjulliebevindingentepresenterenaanderestvande klas.Gebruikvoorbeeldenenmogelijkeoplossingenomjulliepresentatiete ondersteunen.Maakookgebruikvanondersteunendeafbeeldingen.Zorgervoor datjulliepresentatietussendedrieenvijfminutenduurt.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

e. Naallepresentatiesbespreekjemetdegroepwelkerisicofactorenhetmeest voorkomenenwelkestrategieënhetmeesteffectieflijkeninhetvoorkomenvan financiëleproblemen.

PREVIEWVERSIE

Opdracht11 Kindereninarmoede

Alhoewelkinderenvaaknogweinigbenulhebbenvangeld,kanhetwelzozijndatze inarmoedelevendoordathethelegezininarmoedeleeft.Dezeopdrachtmaakjein tweetallen.

SIRE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. BekijkviadewebsitevanSIREdecampagneoverkindereninarmoede.

b. Bestudeerdecampagneenschrijfop:

• HoeveelkindereninNederlandleveninarmoede?

310

• Waarkrijgenkindereninarmoedemeetemaken?

c. Maaksameneenposteromaandachttevragenvoorkindereninarmoede.Opjullie posterstaatminimaal:

• hetaantalkinderendatinarmoedeleeft

• degevolgenvoordezekinderen

• watmensenkunnendoenomditonderwerponderdeaandachttebrengen.

d. Hangallepostersopindegroep.Welkeposterspreekthetmeestaan?Waaromis dat?

Opdracht12 Dommedingen

Vaakwordtmenseninarmoedeverwetendathethuneigenschuldis,doordatze dommekeuzesmaken.Maakdezeopdrachthieroverindividueel. Armofrijk:iedereendoetdommedingen

a. Lees(ofluister)hetartikelvanDeCorrespondentoverhetbeelddatarmemensen dommekeuzesmaken.

b. Watzijnenkeleredenenwaarommensen,zowelarmalsrijk,somsonverstandige financiëlebeslissingennemen?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Hoekanhethebbenvanfinanciëlestressleidentothetnemenvanonverstandige beslissingen?

d. Hoekunnenomgevingsfactorendefinanciëlebesluitvormingbeïnvloeden?

e. Watzijnenkelemanierenwaaropmensenkunnenwordengeholpenombetere financiëlebeslissingentenemen?

Opdracht13 Reflectieopsoortenarmoede

Indezeopdrachtdenkjenaoververschillendedefinitiesvanarmoedeenreflecteer jeopdemanierwaaropdezedefinitiesvaninvloedzijnoponsbegripvanarmoedein desamenleving.Maakdezeopdrachteerstindividueelenwerkdaarnaverderin viertallen.

PREVIEWVERSIE
311 Thema15 Armoede

a. Leesdeverschillendedefinitiesvanarmoededoordiebinnenhetthemanaarvoren zijngekomen.

b. Schrijfvervolgensindividueeleenreflectie(tussende200-400woorden)opbasis vandevolgendevragen:

• Hoebenadertelkedefinitiearmoedeopeenanderemanier?

• Welkedimensiesvanarmoedewordenbelichtinelkedefinitie?

• Welkedefinitiespreektjouhetmeestaanenwaarom?

• Kunjevoorbeeldenbedenkenuitdesamenlevingdiederelevantievanjouw gekozendefinitieillustreren?

c. Nadatjejereflectiehebtvoltooid,zoekjedriemedestudentenop.Binnenjegroepje deeljejouwreflectieenluisterjenaardeinzichtenvanjemedestudenten.Probeer tebegrijpenwaaromanderenmogelijkeenanderedefinitievanarmoedeverkiezen.

d. Bespreekbinnenjegroepwelkedefinitievanarmoedejulliehetmeestrelevant vindenenwaarom.Houdhierbijrekeningmetdeverschillendeperspectievendie zijnbesproken.

e. Werksamenmetjegroepomeenkorte,mondelinge,presentatievoortebereiden waarinjulliejestandpuntpresenterenaanderestvandeklas.Denknaover mogelijkekritiekpuntenofbeperkingenvanjulliegekozendefinitie.

f. Tijdensdepresentatiekrijgtelkegroepdekansomhunstandpunttoetelichten. Luisteractiefnaardepresentatiesvananderegroepenenstelvragenomeendieper inzichttekrijgeninhunperspectiefoparmoede.

Opdracht14 Meerkansoparmoede

Erzijngroependiemeerkanshebbenoparmoede.Ditnoemjerisicogroepen.Tijdens dezeopdrachtmaakjeeenfoldervoorsociaalwerkersmetinformatieoverarmoede. Dezeopdrachtmaakjemettweemedestudenten.

a. Verdiepjullieindekwetsbaregroepen.Maaksameneenfolderwaarinsowiesois opgenomen:

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• wieeronderderisicogroepenvallen

• degevolgenvanarmoede

• hoejealssociaalwerkerkuntomgaanmetdezekwetsbaregroepen.

b. Presenteerjulliefolderaaneenandertweetalenvraagomfeedback.

PREVIEWVERSIE
312 COPYRIGHTBOOM

15.4 Verdiepenencreëren

Opdracht15 Maaktgeldgelukkig?

Aljarenlangspeeltdediscussieofgeldwelofnietgelukkigmaakt.Maakdezeopdracht individueelenbekijkvervolgenshetwerkvanjemedestudenten.

a. Maakvoorjezelfeenlijstvanvoor-entegenargumentenoverhetfeitofgeld gelukkigmaakt.Onderbouwjeantwoord.

b. Maaktgeldgelukkig?

1. Schrijfeenblogvanmaximaal350woordenoverdeideeëndiejehebt.

2. Gebruikvoordeonderbouwingdetheorieengeefhierbijeenvoorbeelduit depraktijk.

c. Deeljeblogonlinezodatanderestudentenuitdegroepdezekunnenlezen.

d. Leestweeblogsvananderestudentenengeefaanwatjegoedvindtaandeblog enwatnogbeterzoukunnen.

Opdracht16 Decasus

Tijdensdezeopdrachtschrijfjezelfeencasusenspeeljeeenrollenspel.Dezeopdracht doejeindrietallen.

a. Schrijfindividueel,opeenlosA4'tje,eencasusoveriemanddieleeftinarmoede. Dezepersoonkomtbijjoualssociaalwerkeromdathijeenprobleemheeft.Hetis jouwtaakomprofessioneelhetgesprekaantegaan.Maakhiervoorgebruikvan jereedsopgedanekennisendetheorie.

PREVIEWVERSIE

b. Bespreeknujecasusmetdetweemedestudentenwaarmeejeeengroepgevormd hebt.Kiesééncasusuitenbereideenrollenspelvoorwaarbijééndehulpvrager, ééndesociaalwerkerenééndeobservatoris.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Speelhetrollenspeluit.Deobservatorobserveertdesociaalwerkerenbepaaltof dezeprofessioneelomgaatmetdesituatie.

d. Evalueerhoehetrollenspelverliep:

• Voeldedehulpvragerzichbegrepen?

• Hoegingdesociaalwerkerommetmogelijkeschaamtegevoelensvande hulpvrager?

• Welketipsheeftdeobservantvoordesociaalwerker?

313 Thema15 Armoede
COPYRIGHTBOOM

e. Wisseljulliecasusmeteenanderegroep.

f. Speelnogmaalshetrollenspelmetdezecasus.Schrijfvervolgenseenkortverslag overwatjealsprofessionalmeeneemtwanneerjedezecasussenindepraktijk tegenkomt.

Opdracht17 Armoedeenvoorzieningen

Armoedeiseencomplexekwestiedieeengroteinvloedheeftophetlevenvan individuenengezinnen.Alsprofessionalishetvanbelangdatjeopdehoogtebent vandevoorzieningendiebeschikbaarzijnommenseninarmoedeteondersteunen. Maakdezeopdrachtinvijftallen.

a. ElkegroepkrijgtdoordedocenteenandereNederlandsestadtoegewezenomte onderzoeken.Dezestedenkunnenvariëreningrootte,locatieendemografie. VoorbeeldenzijnAmsterdam,Rotterdam,Utrecht,Groningen,enzovoort.

b. Gametjegroepopzoeknaarinformatieoverdevoorzieningenvoormensenin armoede,indeaanjullietoegewezenstad.Onderzoekvoedselbanken, kledingbanken,opvangcentra,lokaleoverheidsprogramma's,non-profitorganisaties enandereinitiatievengerichtophethelpenvanmenseninarmoede.

c. Bereideenpresentatievoorwaarinjulliedebevindingenvanjullieonderzoek presenterenaanderestvandeklas.Bespreekdespecifiekevoorzieningeninde doorjullietoegewezenstadengeefinzichtinhoedezestadomgaatmet armoedebestrijding.Ondersteunjulliepresentatiemetaansprekendeenrelevante afbeeldingen.Julliepresentatieduurttussendevijfenachtminuten.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Sway)

d. Nadatiederegroepkortgeeftgepresenteerd,analyserenjulliemetdehelegroep debeschikbarevoorzieningenvandeverschillendesteden:

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Watzijnverschillenenovereenkomstentussendebeschikbarevoorzieningen?

• Watisdetoegankelijkheidvandevoorzieningen?

• Zijnervoorzieningendiejullieverrassen?

PREVIEWVERSIE
314 COPYRIGHTBOOM

15.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht18 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

Jeidentificeertenbegrijptdeoorzakenenhetontstaanvan armoede.

Jeherkentdeinvloedvanarmoedeophetsociaal-maatschappelijk functioneren.

Jegeeftdeverschillendedefinitiesvanarmoedeweer.

Jegeeftweerwatderisicogroepenzijndietemakenkunnen krijgenmetarmoedeenhoejealssociaalwerkerkunt ondersteunen.

5.

Jeformuleerthandelingsadviezenendoorverwijzingennaar organisatiesvoormensendietemakenhebbenmetarmoede.

Opdracht19 Eventerug

Wathebjeallemaalgeleerdinditthemaenwatneemjemeeinjewerkalsprofessional? Tijdensdezeopdrachtgajeditevalueren.Jemaaktdezeopdrachtindividueel.

Maakeenverslagvanongeveer200woorden(eenhalfA4'tje)waarinjeterugbliktop ditthema.Jebeschrijftinjeverslag:

• watjeleerzaamvond

• welkonderwerpjehetinteressantstvond

• hoejejeopgedanekennismeeneemtdepraktijkin

• watjenogzouwillenlerenoverditthema.

PREVIEWVERSIE

Opdracht20 Eenhelepaginavol

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Dezeopdrachtdoejeindividueel.Jebespreekhetlatermeteenmedestudent.

a. PakeenA4'tjeeneenpenofstiften.Schrijfzoveelmogelijkwoordenopdie betrekkinghebbenopditthema.Hetmogenwoordenzijndietemakenhebben metdelesstof,maarookwoordendietemakenhebbenmetjouwinzet,motivatie etcetera.ZorgervoordathetA4'tjezovolmogelijkstaat.

315 Thema15 Armoede
COPYRIGHTBOOM

b. Kiesnuvandedoorjouwgeschrevenwoordentienwoordendiejewilttoelichten. Waaromhebjedezewoordenopjouwpapiergeschreven?

PREVIEWVERSIE

c. Bespreekdezeopdrachtmeteenmedestudent.Begrijpenjulliewaaromdewoorden opgeschrevenzijn?Lichtwaarnodigdewoordendienognietduidelijkzijntoe naarelkaar.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

316
COPYRIGHTBOOM

Thema16

Laaggeletterdheid

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

16.1 Verwerkingsopdrachten-Laaggeletterdheid

Laaggeletterdenzijnvaakafhankelijkvanmensendiewelgoedkunnenlezen.Met dezeopdrachtenleerjehoejealssociaalwerkerdezelfredzaamheidvanmensendie laaggeletterdzijnkuntvergroten.Jekuntmensendielaaggeletterdzijnherkennen enjekuntzemotiverenomhuneigenproblemenaantepakken.

Stelling

PREVIEWVERSIE

LaaggeletterdheidkomtinNederlandmetnamevoorbijmensenmeteenandere moedertaal.

Doelstellingen

• Jelegtuitwatbedoeldwordtmetlaaggeletterdheidenongeletterdheid.

• Jenoemtvijfoorzakenenvijfgevolgenvanlaaggeletterdheid.

• Jeherkentsignalenvanlaaggeletterdheid.

317

• Jevereenvoudigthettaalniveauvaneentekstvooreenbepaaldedoelgroep.

• Jemotiveerteencliëntomdeeltenemenaaneenondersteuningsprogramma voorlaaggeletterden.

• Jenoemtdriepreventieveinterventiesomeentaalachterstandteverminderen.

16.2 Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 LaaggeletterdheidinNederland

Werksamenindegroeponline.Leesdestelling.

Stelling

LaaggeletterdheidkomtinNederlandmetnamevoorbijmensenmeteenandere moedertaal.

Stappenplan:Onlinestemmen

a. Onderzoekdestellingintweetallenennoteerjulliebevindingen.

b. Brengnaaraanleidingvanjullieonderzoekonlineeenstemuit.

Eenvanjullievoertdestellinginmetdevolgendeantwoordmogelijkheden:

• 100%meeeens

• 50%meeeens

• 0%meeeens.

Bespreekjulliebevindingenindegroep.

Nemenjulliedestellingaanofverwerpenjulliedestelling?Lichthetantwoordtoe.

Opdracht2 Laaggeletterden

Watishetbeelddatjehebtvanmensendielaaggeletterdzijn?

Doedezeopdrachthierovermetdegroep.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Beschrijfjouwbeeldvanlaaggeletterdemensen.

b. Brainstormmetdegroep.

• Zijnermenseninjouwomgevingdiemoeitehebbenmetlezenenschrijven?

• Verandertnujouwbeeldvanmensendielaaggeletterdzijnofjuistniet?

PREVIEWVERSIE
318 COPYRIGHTBOOM

16.3 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 LaaggeletterdheidinNederland

Onderstaandevragengaanoverlaaggeletterdheid.Maakdezeindividueel.

a. Watisdedefinitievandetermlaaggeletterdheid?

b. Watisdedefinitievandetermongeletterdheid?

c. HoeveelprocentvandeNederlandersvan16jaarenouderislaaggeletterd?

d. Watishetverschiltussenlaaggeletterdheidendyslexie?

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Alsgezinsledeneenanderetaalspeken,danheefteenkindvaakeen taalachterstandindeNederlandsetaal.' juist onjuist

f. Watheefthetstandaardtempoingroteklassentemakenmetlaaggeletterdheid?

PREVIEWVERSIE

g. Welkerisicogroepenhebbeneengroterekansomlaaggeletterdtezijn? adolescenten immigranten jongeren laaggeschoolden ouderen

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Desocialeomgevingvaneenkindspeelteenbelangrijkerolindegeletterdheid tijdensdeopvoeding.'

2% 18% 37% 53%
319 Thema16 Laaggeletterdheid COPYRIGHTBOOM

juist

onjuist

i. Hebbenlaaggeletterdenmeerofmindervertrouwenindepolitiekdan niet-laaggeletterden?

meer

minder

j. Opwelkeviergebiedenondervindenlaaggeletterdevolwassenenvaakproblemen?

Opdracht4 Laaggeletterdheidsignaleren

Maakonderstaandevragenoverhetsignalerenvanlaaggeletterdheidende verschillendetaalniveaus.Doeditindividueel.

a. Waardoorkanhetlastigzijnomlaaggeletterdheidtesignaleren?

b. Geefdrievoorbeeldenvansignalenvanlaaggeletterdheid.

BEROEPSONDERWIJS

taalniveauF1

taalniveauF2

taalniveauF3

taalniveauF4

d. Plaatsdejuisteuitlegbijhettaalniveau.

PREVIEWVERSIE

taalniveauF1

ZONDER BEELDREDACTIE

c. Taalcursussenvoorlaaggeletterdenhebbenalsdoelomdecursistenopeenbepaald taalniveautekrijgen.Welktaalniveauisdit?

taalniveauF2

taalniveauF3

taalniveauF4

Ditishettaalniveaudatjehebtna afrondingvandebasisschool.

Ditishettaalniveauvaniemand meteenvmbo-diploma.

Ditishettaalniveauvaniemand meteenmbo-4ofhavodiploma.

Ditishettaalniveauvaniemand meteenvwo-diploma.

320
COPYRIGHTBOOM

e. Welktaalniveauheeftiemanddietekstenkanlezenoveronderwerpenuitde (beroeps)opleidingendezetotindetailkanbegrijpen?

F1

F2

F3

F4

Opdracht5 Rolsociaalwerker

Beantwoordonderstaandevragenoverderolvandesociaalwerker.Doeditindividueel.

a. HoeveelmensenzijnerinNederlandlaaggeletterd?

1opde6

1opde20

1opde60

1opde100

b. Watkunjehetbestdoenalsjemerktdateencliëntzichschaamtvoorzijn laaggeletterdheid?

c. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

COPYRIGHTBOOM

'Debestemanierommensendielaag-ofongeletterdzijnbetertelatendeelnemen aandemaatschappijisdoorzegoedtelerenlezen.' juist onjuist

d. Noteerdrietipsvoorhetschrijvenvaneenlaagdrempeligetekst.

PREVIEWVERSIE

e. Hoeveelwoordengebruikjemaximaalvoorzinnenineenlaagdrempeligetekst? 6 8 10 12

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Waarmoetjerekeningmeehoudenbijhetgebruikvanbeeldmateriaalineen laagdrempeligetekst?

321 Thema16 Laaggeletterdheid

g. Watkunjebeternietgebruikeninlaagdrempeligeteksten? concretebeelden grafieken pictogrammen stroomdiagrammen uitdrukkingen

Opdracht6 Laaggeletterdheidverminderen

Beantwoorddevragenoverhetverminderenvanlaaggeletterdheid.Doeditindividueel.

a. WatishetdoelvanhetprogrammaTelmeemettaal? ervoorzorgendatmenseninhetonderwijsmeerdeskundigheidkrijgenophet gebiedvanlezenenschrijven ervoorzorgendatdekennisoverlaaggeletterdheidondermenseninNederland vergrootwordt ervoorzorgendatzoveelmogelijkmensenovervoldoendebasisvaardigheden beschikken

b. Deoverheidsteltjaarlijkssubsidiebeschikbaarvoorlaaggeletterden.Waarvooris dezesubsidiebedoeld?

BEROEPSONDERWIJS

c. WaaropmoetpreventiezichrichtenvolgensdestichtingLezenenSchrijven? deschool deomgeving hetkind deouders deoverheid

d. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

PREVIEWVERSIE

ZONDER BEELDREDACTIE

'Desociaal-economischestatusenhetopleidingsniveauvanouderszijnvaninvloed opdetaalontwikkelingvankinderen.' juist onjuist

e. Waaromisdeschooltijdvankinderenenjongereneenbelangrijkefaseom taalachterstandentesignaleren?

322 COPYRIGHTBOOM

f. WatadviseertdestichtingLezenenSchrijvenophetgebiedvanpreventie?

Letop!Drieantwoordenzijnjuist.

Geefmeeraandachtaaninterventiesgerichtopschrijfvaardigheid.

Organiseerevenementenencampagnesoverlaaggeletterdheid.

Pakpreventieveinterventiesbreedaan.

Vraagaandachtvoorlaaggeletterdheidviademedia.

Zetalbijkinderenenjongereninopverminderingvanlaaggeletterdheid.

Opdracht7 Motiverenvanlaaggeletterden

Beantwoorddevragenoverhetmotiverenvanlaaggeletterden.Doeditindividueel.

a. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Jekunteencliëntdielaaggeletterdispasdoorverwijzennaareentaalcoachof taalvaardigheidscursusalshijgemotiveerdisomwataanzijnlaaggeletterdheid tedoen.'

juist onjuist

b. Watkunjedoenomeenlaaggeletterdecliënttemotiverenvooreentaalcursus? bezwarenwegnemen doorverwijzen nadelenbenoemen voordelenbenoemen

c. Geefdrievoorbeeldenvanbezwarendielaaggeletterdenkunnenhebbenomiets aanhunlaaggeletterdheidtedoen.

d. Watkunjedoenomvooroordelenvaneencliëntovereentaalcursuswegtenemen?

PREVIEWVERSIE

Geefaandatdecursustevergelijkenismetschool.

Benoemdatdetaalcursusvrijblijvendis.

Benadrukdatdecursusnietmakkelijkzalzijn.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Geefmeerinformatieoverdetaalcursus.

Verteldatdecliëntincontactkomtmetgelijkgestemden.

e. Geefdrievoorbeeldenvanvragendiejekuntstellenaaneenlaaggeletterdecliënt omhemtemotiverenomeentaalcursustegaandoen.

323 Thema16 Laaggeletterdheid
COPYRIGHTBOOM

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Hetbesprekenvanhetidealetoekomstbeeldkaneencliëntdemotiverenomdeel tenemenaaneentaalcursus.' juist onjuist

Opdracht8 Leesvaardigheidsscores

Beantwoordonderstaandevragenindividueel.

a. Hoeveel15-jarigeleerlingeninNederlandbeschikkenoveronvoldoende leesvaardigheden?

1opde2

1opde3

1opde10

1opde50

b. Watwordterbedoeldmeteenstartkwalificatie?

c. HetPISA-onderzoekiseeninternationaalvergelijkendonderzoekdatverschillende vaardighedenenkennisvan15-jarigentest.Welkekennisenvaardighedenworden ergetest?

Letop!Drieantwoordenzijnjuist. begrijpendlezen informatica natuurwetenschappen wiskunde economie

PREVIEWVERSIE

d. DedalinginleesvaardigheidheeftzichnaPISA-2018versterktdoorgezet.Zowel meisjesalsjongenszijnachteruitgegaan.Scorenmeisjeshogeroflagerdanjongens? lager hoger

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. HoevaakwordthetinternationalePISA-onderzoekgedaan? eensindetweejaar eensindedriejaar eensindevierjaar eensindevijfjaar

324 COPYRIGHTBOOM

f. WaarrichtendeopgavenindetoetsvanhetPISA-onderzoekzichop?

Letop!Drieantwoordenzijnjuist. analyseren begrijpen evaluerenenreflecteren informatieopzoeken onderzoeken

g. WaaromwordthetPISA-onderzoekgedaan?

Letop!Drieantwoordenzijnjuist.

Omdeverschillendeonderwijstypenvandeleerlingentekunnenvaststellen.

Omlandendemogelijkheidtegevenomtelerenvanelkaarssterkeenzwakke punten.

Omonderwijssystemenvanverschillendelandenmetelkaartekunnen vergelijken.

Omleerlingenendocenteninzichttegevenindeprestatiesvanhunschool.

Ominformatietekrijgenoverhoesuccesvolscholenzijninhetvoorbereiden vanleerlingenopdetoekomst.

16.4

Analyserenentoepassen

Opdracht9 Ervaringsverhaal

Opinternetkunjeveelverhalenlezenwaarinmensendielaaggeletterdzijnhun ervaringendelen.Bijdezeopdrachtgajemeteendergelijkervaringsverhaalaande slag.Werksamenmeteenmedestudent. StichtingLezenenSchrijven:Verhalen

a. Zoekopinterneteenervaringsverhaalvaniemanddielaaggeletterdis.Noteer waarjehetverhaalhebtgevonden.OpdewebsitevanStichtingLezenenSchrijven kunjeveelervaringsverhalenvinden.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Leeshetervaringsverhaaldoorenmaakhiervaneenkortesamenvatting.

Watleesjeover:

• deoorzakenvandelaaggeletterdheid

• degevolgenvoordelaaggeletterdepersoon

• hoedelaaggeletterdepersoonomgaatmetzijnlaaggeletterdheid

• welkeprofessionalsbetrokkenzijnbijdecasus.

b. Bespreekindegroepelkaarssamenvattingen.Watzijnovereenkomsten?Watzijn verschillen?

PREVIEWVERSIE
325 Thema16 Laaggeletterdheid

Opdracht10 Ingesprek

Indezeopdrachtvoerjeeengesprekoverlaaggeletterdheid.Werksamenmeteen medestudent.

Ingesprek

Alssociaalwerkerkomjebijeencliëntopbezoek,hijheeftproblemenmethet aanvragenvaneenuitkering.Maarwanneerjebinnenkomtziejeeenstapel ongeopendepostineenhoekliggen.

a. Julliespelendesituatiena.Desociaalwerkergaathierbijinopdestapel ongeopendepost.

Bespreekwieinditgesprekdesociaalwerkerisenwiedecliënt.Bedenkvoordat jehetgesprekvoert,welkevragenjekuntstellen,noteerdeze(sociaalwerker)en leefjein,injerol(cliëntdielaaggeletterdis).

Voerhetgesprek,waarbijjedevragensteltdiejevantevorenhebtbedacht.

b. Bespreekhetgesprekna:

• Hoeheeftdecliënthetgesprekervaren?

• Hoeheeftdesociaalwerkerhetgesprekervaren?

• Watginggoed?

• Watkonbeter?

Draaiderollenomenvoerhetgespreknogmaals. Bespreekooknuhetgesprekna.

c. Welkeconclusiestrekkenjullieuitdegevoerdegesprekken?Noteerdeze.

PREVIEWVERSIE

d. Bespreekdeconclusiesindegroep.

Opdracht11 Ondersteuningsprogramma'svoor laaggeletterden

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

InNederlandzijnerallerleiverschillendeondersteuningsprogramma'svoor laaggeletterden.Voordatjeeencliëntadviseertomaaneenondersteuningsprogramma deeltenemen,wiljeinschattenofeenondersteuningsprogrammazinvolis.Bijdeze opdrachtbepaaljeaandehandvanverschillendecasussenofjedecliëntwelofniet zouadviserenomdeeltenemenaaneenondersteuningsprogramma.Dezeopdracht doejeindividueel.

326 COPYRIGHTBOOM

Ansje

Ansjeis85jaaroudenterminaal.Haarmandeedaltijddeadministratie,maardieis pasgeledenoverleden.Zegeefttoedatzenietgoedkanlezenendatzedaaromhaar eigenadministratienietkandoen.Zeheeftgeenkinderenenzezounietwetenwie zezoumoetenvragenomhaarmetdeadministratietehelpen.

a. ZoujeAnsjeeentaaltrainingadviserenofniet?Motiveerjeantwoord.

Rick

Rickis35jaarenkannietgoedlezen.Hijheeftditjarenlangverborgengehouden.Rick schaamtzichvoorzijnlaaggeletterdheid.Hijhoudtzichvastaanhetideedathijhet nooitzalleren,hijvindtzichzelfhiergewoontedomvoor.

b. WatzoujeRickadviseren?Motiveerjeantwoord.

Fer

Feris28jaarenheefteenlichtverstandelijkebeperking.Hijkanveelwoordenwel lezenmaarlangezinnenbegrijpthijniet.Zijnmoederenzusdoenzijnadministratie. Ferheefthetergnaarzijnzinopdedagbesteding.Hijheefthierookleukevrienden envriendinnen.

c. ZoujeFereentaaltrainingadviserenofniet?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht12 Laagdrempeligetekst

Omiedereenmeetelatendoenindemaatschappijishetbelangrijkdattekstenop websiteseninbrieventoegankelijkzijnvooriedereen.Bijdezeopdrachtmaakjeeen overzichtskaartvanverschillendetaalniveausenvereenvoudigjeeentekst.Doedeze opdrachtsamenmeteenmedestudent. Zoekopinternetnaarinformatieoverdetaalniveaus1F,2F,3Fen4F.Noteerper taalniveau:

327 Thema16 Laaggeletterdheid
COPYRIGHTBOOM

• welketekstsoortendedoelgroepkanlezen(bijvoorbeeldeeneenvoudige internettekst)

• watdekenmerkenvandetekstenzijn(bijvoorbeelddetekstbestaatuitalledaagse woorden)

• voorbeeldenvanteksten(bijvoorbeeldeenroutebeschrijving)

• opleidingsniveau(bijvoorbeeldF1:basisonderwijs).

Maakeenoverzichtskaartvandetaalniveau1F,2F,3Fen4F.

Taalniveau

Tekstsoorten

Kenmerken

Voorbeelden

Opleidingsniveau

ZoekeenbriefdiemoeilijkleesbaarisvoortaalniveauF1.Kijkbijvoorbeeldopde websitevandegemeente,vanjestageplekofopleiding.Jekuntookeenbriefgebruiken vaneeninstellingofoverheidsinstantie.

Bespreekmetelkaarvoorwiedeinformatiebestemdisenwatdekernvande informatieis.

Bespreekmetelkaarwaaromdeinformatienuteingewikkeldofmoeilijkleesbaaris.

Maakdeinformatiemakkelijkerleesbaar.Herschrijfdetekstnaartaalniveau1F.

Deeldetekstmeteenandertweetalengeefelkaarfeedback.

Opdracht13 Leesbevordering

InNederlandzijnerverschillendeinitiatievendiegerichtzijnoppreventievan laaggeletterdheid.Bijdezeopdrachtonderzoekenjulliewaaromleesbevordering belangrijkisvoorkinderenomlaaggeletterdheidtevoorkomen.Deopdrachtdoeje samenmeteenmedestudent.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

a. Zoekopinternetinformatieoverleesbevordering.

b. MaakeenPrezioverleesbevordering.IndePreziverwerkenjullieiniedergevalde volgendepunten:

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Waaromlezenbelangrijkisvoordeontwikkelingvankinderen.

• Welkeverschillenerzijntussenjongensenmeisjesophetgebiedvanlezen.

• Hoejealsprofessionalhetleespleziervankinderenkuntverhogen.

• Hoeoudershunkinderenkunnenstimulerenommeertelezen.

c. PresenteerjulliePreziindegroep.

d. Vraagnadepresentatienaartipsentops.

PREVIEWVERSIE
4F 3F 2F 1F
328 COPYRIGHTBOOM

e. Welketipskregenjullie?

f. Welketopskregenjullie?

16.5 Verdiepenencreëren

Opdracht14 Inderegio

Bijdezeopdrachtgajeopzoeknaarwaterinjullieregiogeorganiseerdwordtophet gebiedvanlaaggeletterdheid.Werksamenmetdriemedestudenten.

a. Zoekopinternetnaarverschillendeondersteuningsprogramma'svoor laaggeletterdenbijjullieindebuurt.

Vuldetabelinenuploadjebestand.

Tabel

b. Kieseenprogrammauitdatjullieaanspreekt.

c. Zoekaanvullendeinformatieoverhetdoorjulliegekozenprogramma.

d. Verwerkjulliebevindingenineenpresentatie.

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

e. Presenteerindegroepengeefelkaarfeedback.

f. Hebbenjullieeencompleetbeeldgekregenvandemogelijkhedenvoor verschillendedoelgroepenophetgebiedvanlaaggeletterdheidinjullieregio?

PREVIEWVERSIE

Opdracht15 Eenvoudigewebsites

Bijdezeopdrachtmaakjeeenpresentatieovereenvoudigeinformatievewebsites voorlaaggeletterden.Werksamenmeteenmedestudent.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

a. Verdeeldeonderstaandeonderwerpenindegroep:

• werk

• gezondheid

• vrijetijd

• wonen

329 Thema16 Laaggeletterdheid COPYRIGHTBOOM

• reizen.

b. Gaopinternetopzoeknaareenvoudigeinformatievewebsitesvoorlaaggeletterden overhetgekozenonderwerp.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Maakeenpresentatieoverhetgekozenonderwerp.Indepresentatielatenjullie stukjesvanwebsitesziendiespeciaalgeschiktzijnvoorlaaggeletterden.Zoalseen mogelijkheidomhetlettertypetevergroten.

d. Geefeenpresentatieaandegroepvanmaximaalvijfminuten.Verteltijdensde presentatiewatjullieisopgevallenaandewebsitesenwaaromjulliezepassend vindenbijdedoelgroep.Degroepmagnaafloopvragenstellen.

Opdracht16 Cliëntmotiveren

Eenlaaggeletterdecliëntdiezijnhelelevenalnietgoedkanlezen,heeftvaakgeen ideedathijdaarietsaanzoukunnendoen.Hetvoorstelomeen ondersteuningsprogrammatevolgen,kanhemhierdoorovervallen.Doedezeopdracht, waarinjeeenstripmaakt,meteenmedestudent.

a. Bedenksameneencasuswaarbijeenlaaggeletterdecliëntineersteinstantieniet gemotiveerdisomdeeltenemenaaneenondersteuningsprogramma.Bedenk minimaaltweeredenenwaaromdecliëntnietgemotiveerdis.

b. WerkdecasusuitinWord.Beschrijfdeleeftijd,deomgevingendeachtergrond vandecliënt.

Stappenplan:Stripmaken

c. Maakeenstripwaarinjulliehetgesprektusseneenlaaggeletterdecliënteneen sociaalwerkeruitwerken.Desociaalwerkerprobeertdecliënttemotiverenom tochmeteenondersteuningsprogrammaaandeslagtegaan.

Voegdestriptoeaanjullieverslag.

d. Uploadjulliebestand.

e. Presenteerdestripindegroepengeefelkaarfeedback.

Opdracht17 Leesvaardigheid

Eenopdedrie15-jarigeleerlingeninNederlandheeftonvoldoendeleesvaardigheid. Werkbijdezeopdrachtsamenmeteenmedestudent.

PREVIEWVERSIE
330

a. Interviewdriejongeren(bijvoorbeeldbinnenjullieroc)overhunleesgedrag.Bedenk vantevorenachttottienvragenoverhetleesgedragvanjongeren,bijvoorbeeld hoeveeluurzegemiddeldbestedenaanhetlezenvaneenboekoflezenopeen mobieletelefoon.

b. Voegdeantwoordensamenenmaakhiervaneensamenvatting.

c. Watvaltjullieopaandeantwoordenvandejongeren?

d. Noteerdrietipsdiejeaanjongerenkuntgevenomhuntaalvaardigheidte bevorderen.

e. Bespreekjulliebevindingenindegroep.

16.6 Evaluerenenreflecteren

Opdracht18 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Jelegtuitwatbedoeldwordtmetlaaggeletterdheiden ongeletterdheid.

Jenoemtvijfoorzakenenvijfgevolgenvanlaaggeletterdheid.

Jeherkentsignalenvanlaaggeletterdheid.

Jevereenvoudigthettaalniveauvaneentekstvooreenbepaalde doelgroep.

Jemotiveerteencliëntomdeeltenemenaaneen ondersteuningsprogrammavoorlaaggeletterden.

PREVIEWVERSIE

Jenoemtdriepreventieveinterventiesomeentaalachterstand teverminderen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht19 ThemaLaaggeletterdheid

Jebentaanheteindvanhetthema‘Laaggeletterdheid.’Dezeopdrachtdoeje individueel.

a. Watwistjealoverlaaggeletterdheidvoordatjeaanhetthemabegon?

331 Thema16 Laaggeletterdheid
COPYRIGHTBOOM

b. Welkeonderwerpenvanhetthemavondjeinteressant?

c. Noteerdeonderwerpenwaarjenogmeeroverwiltweten.Hoekunjedit aanpakken?

d. Welkekennisoverlaaggeletterdheidgajeindetoekomstalssociaalwerker gebruiken?

Opdracht20 Terugblik

Bijdezeopdrachtblikjeterugopjouwroleninzetvandeafgelopenperiode.Deze opdrachtdoejeindividueel. Beantwoorddevragenenmotiveerjeantwoorden.

Hebjetijdenshetwerkenaande opdrachtendoorgezetenhetuitersteuit jezelfgehaald?Motiveerjeantwoord.

Hadjeeengoedeplanninggemaakten hebjejeaanjouwplanninggehouden? Motiveerjeantwoord.

Hebjebijhetsamenwerkenrekening gehoudenmetgevoelensenopvattingen vananderen?Motiveerjeantwoord.

Wasjeduidelijkbijdeuitvoeringvande opdrachteneninjecommunicatie? Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE

Hoegingjeommetfeedbackvanje medestudenten?Motiveerjeantwoord.

Welkeleerdoelenwiljevoorjezelf formulerennaaraanleidingvanhet werkenaanhetthema?Motiveerje antwoord.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

332 COPYRIGHTBOOM

Thema17

Laaggeletterdheid

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alssociaalwerkerkomjemogelijkinaanrakingmetmensenhandel,loverboys, lovergirlsenhunslachtoffers.Hetisbelangrijkomhierovergoedgeïnformeerdtezijn, zodatjeindepraktijkkuntherkennenwanneerditspeelt.Ookishetvanbelangte wetenhoejeslachtofferskunthelpenenwelkeorganisatiesdaarbijbetrokkenzijn.

Stelling

PREVIEWVERSIE

Hetlegaliserenvandeseksindustrieiseeneffectievemanierommensenhandelte verminderen.

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jelegtdebasisbegrippenvanmensenhandeluitenlichtdeverschillendevormen toe.

• Jebenoemtdeessentiëlekenmerkenvanloverboy-lovergirlpraktijken.

333

• Jeherkentdeimpactvanmensenhandelenloverboy-lovergirlpraktijkenophet sociaal-maatschappelijkfunctionerenvanslachtoffers.

• Jesignaleertmensenhandelenloverboy-lovergirlpraktijkenenidentificeert bijkomendeproblemen.

• Jeformuleerthandelingsadviezenvoorhetomgaanmetslachtoffersvan mensenhandelenloverboy-lovergirlpraktijken.

• Jeerkentdeimpactvangebeurtenissenvoorslachtoffersenkuntdezeevalueren, rekeninghoudendmetemotioneleenpsychosocialeaspecten.

17.1 Opwarmenenoriënteren

Opdracht21 Bolletjewol

Dezeopdrachtgaatoverdestelling:'Hetlegaliserenvandeseksindustrieiseen effectievemanierommensenhandelteverminderen.'Doedezeopdrachtmetde groep.

a. Gametdegroepineenkringstaan.Eenpersoonhoudteenbolletjewolvast.

b. Denknaoverwatjevandestellingvindt:'Hetlegaliserenvandeseksindustrieis eeneffectievemanierommensenhandelteverminderen.'

c. Houddedraadvandewolvastterwijljehetbolletjewolnaariemandandersgooit. Wiedebolkrijgt,geeftzijnvisieopdestelling.Erontstaatzoeenspinnenweb.

d. Alsiedereenzijnvisieheeftgegeven,kandebolwolweerwordenopgerold. Bespreekmetdegroepdeverschillendevisies.

Opdracht22 Achtergeslotendeuren

Maakdezeopdrachtoverloverboysmetdegroep.

Achtergeslotendeuren

a. Bekijkdeeerstetwaalfminutenvan‘AchtergeslotendeurenExclusief:Wij loverboys’.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Bespreekmetdegroepwatjullieindrukisvanhetprofessionelehandelenvande moeder:

• Watzienjulliepreciesgebeuren?

• Hoedenkenjullieovermoederenzoondiesamenwerken?

• Waarzitvolgensjulliedeprofessionaliteitvanmoederenhaarzoons?

• Watvoorrolhebbendemeisjesinhetfilmpje?

PREVIEWVERSIE
334 COPYRIGHTBOOM

17.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht23 Mensenhandel

Erzijnverschillendevormenvanmensenhandel.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Beschrijftweeverschillenentweeovereenkomstentussenmensenhandelen mensensmokkel.

b. Watzijndekenmerkenvanarbeidsuitbuitingenwatzijndetweehoofdvormen ervan?

c. Wathoudtgedwongenorgaanverwijderinginalsvormvanmensenhandel?

d. Watzijnmogelijkegevolgenvanuitbuitingvoorslachtoffersvanmensenhandel?

e. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Eenvormvancrimineleuitbuitingiszakkenrollerij,waarbijhetslachtofferdebuit overmoetdragenaandeuitbuiter.'

juist

onjuist

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Seksueleuitbuitingomvataltijdgedwongenprostitutie.'

juist

PREVIEWVERSIE

onjuist

Opdracht24 Loverboys

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Eenloverboyiseenjongenofjongemandiedoormiddelvanmooiepraatjesencadeaus probeerteenmeisjeofjongevrouwintepalmenenteisoleren.Doedezeopdracht overloverboysindividueel.

a. Eenloverboyzorgtervoordatzijnslachtofferhemvolledigvertrouwt,voordathij ietsonderneemt.Waaromdoethijdat?

335 Thema17 Laaggeletterdheid
COPYRIGHTBOOM

b. Noteerdestappeninhetprocesvanafhankelijkheid.

c. Vanafwelkestapishetslachtoffertoeaanhulpvanbuitenaf?

d. Noteerdrieverschillendeslachtofferprofielenvanslachtoffersvaneenloverboy.

e. Koppeldejuistebegrippenaandejuistebeschrijving.

OTS

verplichtebehandeling

locatie-encontactverbod

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

inzetelektronischemiddelen

ZONDER BEELDREDACTIE

gedragsinterventies

Dezeinterventiemoetdeloverboy ervanweerhoudenomopnieuw contacttezoekenmethet slachtoffer.

Hetdoelvandezeinterventieisom degedachten,hetgevoelenhet gedragvandedaderpositiefte beïnvloedenzodatdekansdathij inzijnoudegedragterugvalt, kleinerwordt.

Eroptoeziendatdeloverboyactief aanzijnterugkeernaarde maatschappijwerkt.Hierbijhoren doorgaansenkelestrenge voorwaarden.

Metregelmaatvoelteendaderniets voordezeinterventie.Hieropkan deofficiervanjustitiebesluitendat hijverplichtbehandeldmoet wordenineengeslotenkliniek.

Wanneerdeloverboynietdecelin hoeft,maarmenerwelstrengop wiltoeziendathijgeenrottigheid meeruithaalt,kandezeinterventie ingezetworden.

336
COPYRIGHTBOOM

f. Watbetekentlatenteproblematiek?

g. Noteerdrievoorbeeldenvanlatenteproblematiek.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht25 Lovergirls

Naastloverboysbestaanerlovergirls.Ditzijnmeisjesdieanderemeisjesronselen voorloverboys.Doedezeopdrachtoverlovergirlsindividueel.

a. Watzijnenkeletactiekendieeenlovergirlgebruiktomanderemeisjesteronselen voorloverboys?

b. Waaromkaneenlovergirlbangzijnomhulptezoeken?

c. Vuldejuistewoordenin.

Eenlovergirlkanisolatieen gebruikendoorhetslachtoffer afte vanvriendenenfamilie,waardoorhetslachtoffer afhankelijkwordtvandelovergirl.Zekanookderelatietussenhetslachtofferen deoudersenvriendenverstorendoor teverspreidenen tevertellen.Hierdoorwordthetvertrouwenvanhet slachtofferindeomgevinggeschaadenwordtdelovergirldeenigepersoonwaar hetslachtoffernogoplijkttekunnenvertrouwen.Daarnakandelovergirlhet slachtoffermanipulerendoordure aantebiedenenlater teeisendathetslachtofferietsterugdoet,zoalsmeedoenaan

d. Watgebeurterwanneereenlovergirlhulpdurfttezoeken?

Opdracht26 Verantwoordelijkheidvandesociaalwerker

Jekrijgtalssociaalwerkermogelijktemakenmetverdachtesituatiesofslachtoffers vanmensenhandel.Signalerenalléénisdannietgenoeg.Doedezeopdracht individueel.

a. Watisderolvandesociaalwerkerbijhetaanpakkenvanverdachtesituatiesof slachtoffersvanmensenhandel?

PREVIEWVERSIE
.
337 Thema17 Laaggeletterdheid

b. Welkeondersteuningbiedenslachtofferhulporganisatiesaanslachtoffersvan mensenhandelenloverboys?

c. Watisdefocusvanjeugdzorginstantiesbijhethelpenvanjongerendiehet slachtofferzijnvanloverboys?

d. Watisdeverantwoordelijkheidvanonderwijsinstellingenindestrijdtegen loverboy-praktijken?

e. Vuldejuistewoordenin. Ondanksallemogelijkhedendiebestaanrondomslachtofferhulp,kanereenlastige situatieontstaanwanneerhetslachtoffervaneenloverboyouderisdan jaar.Dewetvoorzietdannietinbegeleidingen .

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'Artsenenverpleegkundigenzijnbetrokkenbijhetbiedenvanmedischezorgaan slachtoffersvanmensenhandel.' juist onjuist

17.3 Analyserenentoepassen

Opdracht27 Slachtoffersmensenhandel

Maakdezeopdrachtoverdeslachtoffersvanmensenhandelinviertallen.

a. Bestudeerdebeschrijvingvanmensenhandel.Kieseenvormvanmensenhandel waarjulliejeinwillenverdiepen.

b. Maakinjeviertaleenfictiefscenariooverdeproblematiekvanmensenhandel(de vormdiejulliehebbengekozen)enheteffectervanopdeslachtoffers.Hetscenario moetdevolgendeelementenbevatten:

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• eenbeschrijvingvandeachtergrondvandeslachtoffersvanmensenhandel

• eenweergavevandemanierwaaropdeslachtofferszijngerekruteerd

• eenbeschrijvingvandeomstandighedenvandeslachtoffers

• demogelijkegevolgenvandeuitbuitingvoordeslachtoffers.

Zoekeventueelonlinenaarervaringsverhalenenachtergrondinformatie.

PREVIEWVERSIE
338 COPYRIGHTBOOM

Stappenplan:Presentatiemaken(PowerPoint)

Stappenplan:Presentatiemaken(Prezi)

c. Presenteerjulliescenarioaandegroep.Degroepmagvragenstellenenfeedback geven.

Opdracht28 Planvanaanpak

Alssociaalwerkerondersteunjeslachtoffersvanloverboysenmaakjeeenplanvan aanpak.Maakdezeopdrachtindividueel.

a. Steljevoordatjeeensociaalwerkerofhulpverlenerbentdietemakenkrijgtmet eenslachtoffervaneenloverboy.Probeerjeintelevenindeemoties,angstenen behoeftenvanhetslachtoffer.Denkaandeverwarring,schaamte,angstvoor represaillesenhetverliesvanzelfvertrouwendatzemogelijkervaren.

b. Bedenkwelkeconcretestappenjezoukunnennemenomhetslachtofferte ondersteunen.Denkhierbijaanemotionelesteun,praktischehulp,enhetbieden vanveiligheidenbescherming.Noteerinsteekwoordenjeideeën.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Denknaoverhetbetrekkenvananderehulpverlenerseninstanties,zoals slachtofferhulporganisaties,jeugdzorg,depolitieenmedischeprofessionals.Hoe kunnenzijbijdragenaandeondersteuningvanhetslachtoffer?Noteerin steekwoordenjeideeën.

d. Formuleereenplanvanaanpakwaarinjedestappenbeschrijftdiejezounemen omhetslachtofferteondersteunen.Geefaanwelkeinterventiesjezoutoepassen enwaaromjedenktdatdezeeffectiefzoudenzijn.Verwerkjeplaninmaximaal éénA4'tje.

PREVIEWVERSIE

e. Denknaoverdemogelijkeuitdagingenenobstakelsdiejezoukunnentegenkomen bijhetondersteunenvanhetslachtoffer(endeuitvoeringvanhetplanvanaanpak), enbedenkhoejehiermeeomzougaan.

f. Reflecteeropjeplanvanaanpakenoverwegingen.Overweeghoejekennisen inzichtenoverditonderwerpindepraktijkzoukunnentoepassenalssociaalwerker ofhulpverlener.

339 Thema17 Laaggeletterdheid

Opdracht29 Voorlichting

Hetdoelvandezeopdrachtisomsamenineengroepeenfictieve voorlichtingsbijeenkomstteontwerpenoverhetonderwerplovergirlproblematiek. Maakdezeopdrachtinviertallen.

a. Voerindividueelonderzoekuitnaarlovergirlproblematiek.Verzamelinformatie overwatlovergirlszijn,hoezeopereren,derisico'svoorslachtoffers,enbestaande preventievemaatregelen.Gebruikbetrouwbarebronnenendocumenteerje bevindingen.

b. Bespreekinviertallenjeindividueleonderzoeksresultatenmetelkaar.

c. Brainstormsamenovermogelijkeinhoudenbenaderingenvoordefictieve voorlichtingsbijeenkomst.Bespreekwelkeonderwerpenmoetenworden behandeld,welkedoelgroepenmoetenwordenbereiktenwelkeinteractieve elementenkunnenwordentoegevoegdomdebetrokkenheidtevergroten.

d. Werksamenaanhetontwerpenvaneenvoorlichtingopbasisvanjullie brainstormsessie.Julliemogenzelfkiezenwelkevormditkrijgt,denkaaneen presentatie,eenbrochure,eenposter,interactieveoefeningen,eenrollenspel,of videomateriaal.Zorgervoordatdevoorlichtinginformatiefis,deboodschap duidelijkoverbrengtenaansluitbijdedoelgroep(en)diejulliewillenbereiken.

e. Presenteerjullieeindproductaandegroep.Laatjulliebrochurezien,doeeen rollenspelvoorofhoudeenpresentatie.

f. Evalueernaafloopwelkeeindproductenhetmeestgeslaagdzijnenhetbestpassen bijdegekozendoelgroep.Denkvervolgensgezamenlijknaoverhoedezeinde praktijkkunnenwordeningezet.

Opdracht30 Procesvanafhankelijkheid

PREVIEWVERSIE

Loverboysmakengebruikvaneenprocesvanafhankelijkheidbijhunslachtoffers. Maakdezeopdracht,waarinjeeenpodcastmaakt,indrietallen.

a. Leeszorgvuldigdebeschrijvingvanhetprocesvanafhankelijkheidbijloverboys uitdeleerstof.Reflecteersamenopelkvandestappeninhetprocesvan afhankelijkheidenprobeerdemotievenentactiekenvandeloverboytebegrijpen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Maakeenpodcastoverdestappen.Planenorganiseereerstdeinhoud.Denkna overdestructuurenhoejedeluisteraarswiltbetrekken.Schrijfeenscriptvoorje podcastwaarinjedevolgendepuntenbehandelt:

1. Eenintroductievanhetonderwerpenhetdoelvandepodcast.

2. Eenbeschrijvingvanelkvandestappeninhetprocesvanafhankelijkheid, zoalseuforie/verliefdheid,grensverlegging,hersenspoeling,ultieme gehoorzaamheid,ontluistering,ontmaskeringenlosmakingsproces.

340
COPYRIGHTBOOM

3. Besprekingvandetactiekendiedeloverboygebruiktomhetslachtofferin elkefasevanafhankelijkheidtemanipulerenentecontroleren.

4. Eenanalysevandemogelijkegevolgenvanelkefasevoorhetslachtoffer, zowelopemotioneelalsoppraktischniveau.

5. Discussieoverdeuitdagingenwaarmeeslachtofferswordengeconfronteerd bijhetdoorbrekenvandeafhankelijkheidsrelatieenhetzoekennaarhulp.

c. Neemjepodcastopenbewerkdezetoteenprofessioneelklinkendeaflevering.

d. Laatjulliepodcasthorenaaneenandergroepje.Bespreekmetelkaardezwakke ensterkepuntenuitdetweepodcasts.

17.4 Verdiepenencreëren

Opdracht31 Nazorg

Erzijnverschillendevormenvannazorgvoorslachtoffersendadersbinnen loverboyproblematiek.Maakdezeopdrachthieroverindividueel.

a. Kieseenspecifiektypenazorgdatwordtgebodenaanslachtoffersofdadersvan loverboys.Ditkunnenbijvoorbeeldpsychologischecounseling,medische ondersteuning,juridischebijstand,re-integratieprogramma'sofgroepstherapie zijn.

b. Gaopzoeknaarinformatieoverhetgekozentypenazorg.Gebruikbetrouwbare bronnenzoalswetenschappelijkeartikelen,boeken,overheidswebsites,of rapportenvanerkendeorganisatiesdiezichbezighoudenmetslachtofferhulpof daderbegeleiding.HoudjebevindingenbijineenWord-bestand.

c. Analyseerdebevindingenvanjeonderzoekenprobeerverbandenteleggenmet detheorieëndiejehebtbestudeerdovermensenhandel,loverboysendegevolgen hiervan.

d. Reflecteeropjeonderzoekenanalyse.Denknaoverhoedekennisdiejehebt opgedaan,kanwordentoegepastindepraktijkalssociaalwerker.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht32

Mensenhandelenmensensmokkel

Debegrippenmensenhandelenmensensmokkelwordenvaakdoorelkaarheen gebruikt.Maakdezeopdrachtindividueelenpresenteerindegroep.

a. Zoekonlinenaareencasusofnieuwsartikeloverechtegevallenvanmensenhandel enmensensmokkel.Kiesééncasusovermensenhandeldiejeinteressantvindt. Kiesookeencasusovermensensmokkeldieindrukopjemaakt.

PREVIEWVERSIE
341 Thema17 Laaggeletterdheid COPYRIGHTBOOM

b. SchrijfeenanalysevanmaximaaleenhalfA4'tje,overdetweecasussen,waarin jemensenhandelenmensensmokkeldefinieert,aandehandvandecasussen,en uitlegthoezevanelkaarverschillen.Maarookhoemensensmokkelkaneindigen inmensenhandel.

c. Presenteerdecasusdiejehebtgekozenaanderestvandegroepenbespreekhoe mensenhandelen/ofmensensmokkeldaarinvoorkomen.Bespreekookdegevolgen voordeslachtoffersendesamenleving.

Opdracht33 Interventieprogrammaloverboys

Erbestaanverschillendeinterventiemethodendiekunnenwordentoegepastom loverboypraktijkentestoppen.Maakdezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Steljevoordatjeeenspecialistbentdiewordtingehuurddooreenhulpinstantie omeenprogrammateontwikkelendatgerichtisophetstoppenvanhethandelen vanloverboys.Ontwerpeengedetailleerdinterventieprogrammawaarinjede volgendeelementenopneemt:

1. Eenbeschrijvingvanhetprobleem:leguitwatloverboypraktijkenzijnen waaromhetbelangrijkisomintegrijpen.

2. Doelstellingenvanhetprogramma:formuleerspecifiekedoelendiejewilt bereikenmethetinterventieprogramma,zoalshetstoppenvanhetdwingende gedragvanloverboysenhetvoorkomenvanterugval.

3. Interventiemethoden:kiesuitdebeschikbareinterventiemethoden(onder toezichtstelling,verplichtebehandeling,locatie-encontactverbod,inzet elektronischecontrolemiddelen,gedragsinterventies)welkemethodenjewilt opnemeninjeprogrammaenwaarom.

4. Uitvoeringvanhetprogramma:beschrijfhoehetinterventieprogrammazal wordengeïmplementeerd,inclusiefderolvanverschillendeinstantieszoals de(jeugd)reclassering,officiervanjustitieenhulpverleningsinstanties.

5. Evaluatieenmonitoring:planhoehetinterventieprogrammazalworden geëvalueerdengemonitordomdeeffectiviteitervantebeoordelenen eventueleaanpassingenaantebrengen.

Raadpleegeventueelinternetvooraanvullendeachtergrondinformatie.

b. Presenteerjeontwerpaandegroepenbespreekdeverschillendebenaderingen enstrategieëndiezijngekozen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht34 Indeval

Bekijkhetvideofragmentenmaakdebijbehorendevragen.Doedezeopdrachtmet eenmedestudent.

Bekijkhetvideofragment.

Loverboysen-girlsopdekermis:'Meisjeslopenzoindeval'

PREVIEWVERSIE
342 COPYRIGHTBOOM

a. Geefineigenwoordenweerwaterinditfilmpjegebeurtenwatermeewordt bedoeld.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Bedenkminimaaldriemanierenommeisjesweerbaardertemakentegenditsoort praktijken.

c. Kieseenmanieruitwaarbijeensociaalwerkerbetrokkenkanzijn.Omschrijfdeze rol.

d. Zoekeenandertweetalopenvergelijkjullieantwoordenmetelkaar.

e. Welkemanierenommeisjesweerbaardertemakentegenpraktijkenzoalsinhet filmpje,isvolgensjulliedebeste?

17.5

Evaluerenenreflecteren

Opdracht35 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

Jelegtdebasisbegrippenvanmensenhandeluitenlichtde verschillendevormentoe.

Jebenoemtdeessentiëlekenmerkenvan loverboy-lovergirlpraktijken.

PREVIEWVERSIE

Jeherkentdeimpactvanmensenhandelen loverboy-lovergirlpraktijkenophetsociaal-maatschappelijk functionerenvanslachtoffers.

4.

5.

6.

Jesignaleertmensenhandelenloverboy-lovergirlpraktijkenen identificeertbijkomendeproblemen.

Jeformuleerthandelingsadviezenvoorhetomgaanmet slachtoffersvanmensenhandelenloverboy-lovergirlpraktijken.

Jeerkentdeimpactvangebeurtenissenvoorslachtoffersenkan dezeevalueren,rekeninghoudendmetemotioneleen psychosocialeaspecten.

343 Thema17 Laaggeletterdheid

Opdracht36 Beeldspraak

Beeldenzeggensomsmeerdanwoorden.Maakdezeopdrachtindividueel. Toonytool

Maakeenbeeldverhaalwaaruitduidelijkblijkthoejijgewerkthebtenwatjegeleerd hebt.Jekuntgebruikmakenvandevolgendeprogramma’s:www.toonytool.nl(gratis) enwww.toondoo.com.

Jemagjebeeldverhaalnatuurlijkookzelftekenenoffotograferen.Alléénbeelden, geentekst.Zorgdatdevolgendecategorieënuitjebeeldverhaalnaarvorenkomen:

• reflectieopdelesstof-Wathebjeervangeleerd?

• kritischdenken-Kijkiknaarverschillendemogelijkheden?

• creatiefdenken-Hebikhetbesteuitmezelfgehaald?

• zelfreguleringenzelfsturing-Hebikmijnaanpakgeëvalueerd?

Opdracht37 Reflectieoponderzoeksvaardigheden

Binnendezeopdrachtreflecteerjeopjeonderzoeksvaardigheden.Maakdezeopdracht individueel.

• Hoevondjedathetonderzoekenging?

• Watgingergoedenwatzoujeeenvolgendekeeranderswillendoen?

• Watwasjestrategie?

• Gingjegestructureerdtewerk?Lichtjeantwoordtoe.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

Tijdenshetmakenvandezeopdrachten,hebjeeenaantalkeerzelfonderzoekmoeten doen.SchrijfeenreflectieverslagvanmaximaaleenhalfA4'tjeenbeantwoorddaarbij devolgendevragen:

344 COPYRIGHTBOOM

Thema18

Diversiteit

Iedereenisandersendaardooruniek.Mensenhebbenallemaaleenandere achtergrond,anderegewoontenenanderevoorkeuren.Jehebtdanookallemaaleen anderekijkopdewereld,demaatschappij,desamenlevingenhetleven.Alssociaal werkerwerkjemetallerleisoortenmensen.Kennisenkunderondomdiversiteitzijn danookonmisbaar.

Stelling

PREVIEWVERSIE

Ikhebgeenvooroordelen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Doelen

Tijdensdeverwerkingsopdrachtenwerkjeaandeonderstaandedoelen:

• Jebeschrijftdedimensieswaaropculturenvanelkaarkunnenverschillen.

• Jegeeftweerwatwordtverstaanonderdiversiteitenkuntverschillende voorbeeldenaandragen.

• Jeillustreertdilemma'sdiekunnenoptredenalsgevolgvandiversiteit.

345
COPYRIGHTBOOM

• Jepasthetculturelecompetentiemodeltoe.

• Jeonderzoektgezondheidsverschillenengezondheidsvaardigheden.

18.1

Opwarmenenoriënteren

Opdracht1 Mijneigenvooroordelen

Indezeopdrachtdenkjenaoverdestelling'Ikhebgeenvooroordelen.'Doedatmet degroep.

a. Denkjedatjevrijbentvanvooroordelen?Bepaalvoorjezelfofjeachterdestelling kuntstaanofniet.Motiveerdaarbijjeantwoord.

b. Bekijkmetdegroeponderstaandvideofragment.

c. Blijfjenahetkijkenvandevideobijjestandpunt?Benjeinderdaadvrijvan vooroordelenofniet?Motiveerjeantwoord.

Opdracht2 Aanpassen

Indezeopdrachtdenkjenaoverinhoeverrejejeaanelkaarmoetaanpassen.Doe datmetdegroep.

a. Bepaalindividueelofjijvindtdateenburgerzichmoetaanpassennaardenormen, waardenenovertuigingenvandeorganisatieofinstellingwaarhijondersteuning vanontvangt.Motiveerjemening.

b. Noteerjeargumentenoplossepost-its.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Plakallepost-itsophetbordofopeenlegewand.

d. Leesdepost-itsvanjemedestudenten.

e. Kiesdriemedestudentenenmotiveernaarelkaarwaaromjevindtdateenburger zichaldannietmoetaanpassen.Luisterookgoednaardemotivatievanjedrie medestudenten.

Bekijkhetvideofragmentovertradities.

PREVIEWVERSIE
346 COPYRIGHTBOOM

Tradities

f. Hebbendepost-itsmetargumenten,demotivatiesvanjemedestudentenenhet videofragmentovertraditieservoorgezorgddatjeandersaanbentgaankijken tegenhetideedateenburgerzichaldannietaanpast?Zoja,schrijfopwaarom ennoteerwatvoorjoudedoorslaggaf.

g. Bespreekmetdegroephoejedenktomtekunnengaanmetburgersdieeenandere achtergrondhebbendanjijofdezorg-enwelzijnsinstellingwaarzemeetemaken hebben.

18.2 Wetenenbegrijpen

Opdracht3 Divers

Maakonderstaandevragenoverdiversiteit.Doedatindividueel.

a. Watwordtmetdetermcultuurbedoeld,inhetkadervandiversiteit?

b. Watzijnwaardenennormen?

ZONDER BEELDREDACTIE

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

347 Thema18 Diversiteit
COPYRIGHTBOOM

c. Koppeldejuisteuitlegaandebegrippen.

Erisveelrespectvoortraditiesen oudewaarden. collectivisme

Ermagwordentoegegevenaan impulsenenbehoeften. femininiteit

Erisweinigbehoefteaanzekerheid, mensennemenhetlevenzoalshet komt. hedonisme

Hetbelangvandegroepstaat voorop. kortetermijngerichtheid

Iedereenisgelijk,niemandwordt bevoordeeld. kleinemachtsafstand

zwakkeonzekerheidsvermijding

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Zorg,leefomstandigheden, bescheidenheid,intuïtie,emotieen gevoelstaancentraal.

d. Vulvoordeonderstaandezinnenhetontbrekendewoordin.

1. Wanneerassertiviteit,prestatie,succesenmaterieelgewin(geld)centraal staan,danspreekjevaneen cultuur.

2. Alsbehoeftes,gevoelensenimpulsenonderdruktmoetenworden,dannoem jeeencultuur

3. Bijeen cultuurisereenlossebinding,heteigenbelang staatvoorop.

4. Bijeencultuurmeteen machtsafstandwordt ongelijkheidtussendeledenvaneencultuurgeaccepteerd.

5. Binneneencultuurdiegerichtisopde termijnstaat eentoekomstperspectiefcentraal.

6. Binneneencultuurmeteen onzekerheidsvermijding hechtenmensenveelaanregels,ditgeeftzevertrouwen.

e. WaarstaatdeafkortingSESvoor?

f. Isdevolgendestellingjuistofonjuist?

'MensenmeteenlageSEShebbendoorgaanseenhogerinkomenendaardoorook meertebesteden.' juist onjuist

PREVIEWVERSIE
348

g. Waaromlopenmensenmeteenlagesociaal-economischestatus(SES)meerrisico opgezondheidsproblemen?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

h. Vulvoordeonderstaandezinhetontbrekendewoordin: isdemanierwaaropiemandwenstteleven.Dithangtaf vaniemandspersoonlijkevoorkeuren,maarookvanzijnmogelijkheden.

i. Mensenkunnenverschillendeovertuigingenhebben,zoalsbijgeloofsovertuiging. Noteernogtweevoorbeeldenvanovertuigingendiemensenkunnenhebben.

j. Wathoudtseksuelediversiteitin?

PREVIEWVERSIE

349 Thema18 Diversiteit

k. Koppeldejuistebeschrijvingaandeverschillendetermen.

cisgender

sekse

gender

delichamelijkeenbiologische kenmerkendieeenmensmannelijk ofvrouwelijkmaken

seksueleneigingen,belevingen, fantasieën,verlangensenuitingen

alshetgeboortegeslachtvan mensenpastbijhoezijzichvoelen

hoemensenzichvoelentenaanzien vanhunman-ofvrouw-zijn genderidentiteit

seksuelevoorkeur

depublieke,sociaal-cultureleen meestalindegeboorteakteerkende geleefderolalsmanofvrouw

alsjegenderidentiteitnietpastbij jesekse non-binair

transgender

transseksualiteit

l. WaarstaandelettersLHBTIQvoor?

PREVIEWVERSIE

m. Waarstaatde+voorindeafkortingLHBTIQ+?

alsiemandeensocialetransitievan mannaarvrouw(ofandersom) maakt,dezeaanhetmakenis,of heeftdezegemaakt

mensendiezichgeenman,maar ookgeenvrouwvoelen,ofeen beetjemaneneenbeetjevrouw.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht4 Vooroordelenendiscriminatie

Beantwoordonderstaandevragenoverstereotypen,vooroordelen,discriminatie, racismeenpolarisatie.

Doedezeopdrachtindividueel.

350
COPYRIGHTBOOM

a. Vulhetjuistewoordin.

1. 'Polenzijnalcoholisten'iseenvoorbeeldvaneenvooroordeel/stereotype.

2. 'Dikkemensenzijngezellig'iseenvoorbeeldvaneenvooroordeel/ stereotype.

3. 'Islamietenzijnterroristen'iseenvoorbeeldvaneenvooroordeel/stereotype.

4. 'Mannenhuilenniet'iseenvoorbeeldvaneenvooroordeel/stereotype.

5. 'Vrouwenzijnzorgzaam'iseenvoorbeeldvaneenvooroordeel/stereotype.

6. 'Vrouwenhorenachterhetaanrecht'iseenvoorbeeldvaneenvooroordeel/ stereotype.

7. 'Immigrantenlevenvanonzebelastingcenten'iseenvoorbeeldvaneen vooroordeel/stereotype

b. Watzijndevoordelenvanhetdenkenincategorieën?

c. Koppeldejuistedefinitieaandeverschillendetermen.

stereotypen

COPYRIGHTBOOM

vooroordelen

negatievehoudingen,overtuigingen engevoelenstegenovereen individuvanwegezijnlidmaatschap vaneenbepaaldegroep

onterechtonderscheidmakenop basisvanjehuidskleur,nationaliteit ofetniciteit

hetbewustzwartmakenvaneen anderegroep discriminatie

racisme

PREVIEWVERSIE

polarisatie

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

tweeverschillendegroepenlaten gelovendatzeelkaarsvijandenzijn

algemeneideeëndiejehebtover eengroepalsgeheel,waardoorje bepaaldeverwachtingenoverde individueleledenvandiegroep hebt

demoniseren

onterechtonderscheidmaken tussengroepen,waarbijjedeene groepbenadeelttenopzichtevan deandere

351 Thema18 Diversiteit

d. Wathoudtconfirmationbiasinenwatishetgevaardaarvan?

e. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek.

1. Doordatjein denkt,verwachtje,tenonrechte,datje mensenuiteenbepaaldegroepallemaalkentendatdeledenvandezegroep allemaalhetzelfdezijn.

2. ishettoeschrijvenvanbepaaldekenmerkenaaneen persoon,enkelopgrondvandesocialegroepwaartoediepersoonbehoort.

3. Hoe jevaneenindividuweet,hoe derolvanstereotypen.

f. Geeftweevoorbeeldenvandiscriminatie.

g. Geeftweevoorbeeldenvanhedendaagsracisme.

h. Omschrijfwatdegevolgenkunnenzijnvandiscriminatie.

Opdracht5 Desociaalwerker

Beantwoordonderstaandevragenoverderolvandesociaalwerkertenaanzienvan diversiteit.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Wathoudtcultuursensitiefwerkenin?

b. Watwordtbedoeldmetculturelelens?

PREVIEWVERSIE

c. Zetdestappendiejedoorlooptomcultuursensitieftekunnenwerkenindejuiste volgorde.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

culturelebewustwording culturelekennis

culturelegevoeligheid

352
COPYRIGHTBOOM

culturelecompetentie

d. Omschrijfbeknoptwatelkestapinhoudt.

e. Geefaanofdestellingenjuistofonjuistzijn.

juist

onjuist

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Emancipatieishetopkomenvoorde burgerrechtenvanalleburgers.

Mensenontwikkelenmeersympathie voorelkaarwanneerzijelkaarbeter lerenkennen.

Opeenopenmaniercontactaangaan isdebestemanieromje vooroordelentecorrigeren.

Alssociaalwerkerontbreekthetje aanvooroordelenenstereotiepe denkbeelden.

f. Omschrijfineigenwoordenwatantidiscriminatiebureausdoen.

PREVIEWVERSIE

g. Hoekunjeeralssociaalwerkervoorzorgendaterineenwijk,metveeldiversiteit, tochsocialecohesieontstaat?

h. Hoekunjemensenondersteunenbijhunemancipatie?

i. Welkedoelgroepenstrijdenvooremancipatie?

353 Thema18 Diversiteit

Opdracht6 Cultuurverschillenengezondheid

Maakonderstaandevragenoverdeverschillenindegezondheidstoestandtussen groepenmensen. Doedezeopdrachtindividueel.

a. Vuldejuistewoordeninopdelegeplek. ErbestaaninNederlandgroteverschilleninde tussen groepenmensen.Naastverschillenincultureleachtergrondenovertuigingenzijn ervaakooknoganderebarrièresdievaninvloedzijnopdegezondheid,zoals problematiek, engroepscontrole. Maarookhetnietaansluitenophetkennisniveauenhet van mensenineengesprekheefteennadeligeinvloed.Hetkanvoormensenmoeilijk zijnhunlichamelijkeenmentalegezondheidsklachtentebeschrijven.Alsjijniet goed krijgjenietdejuisteinformatieomdeondersteuning goedaftestemmenopdebehoeftevandebetrokkene.

b. Vulhetjuistewoordinopdelegeplek. Uitonderzoekblijktdatmensenmeteenniet-westerse/westerseachtergrond vakerkampenmetchronischeziektenenooknogeenseengroterrisicolopenom teoverlijdenaanzo'nziekte.Erfelijkheid/Verkeerdekeuzesenleefstijlhebben hiereengroteinvloedop.

18.3

Analyserenentoepassen

Opdracht7 Dimensies

Indezeopdrachtanalyseerjejeeigenculturelebasis.Doedezeopdrachteerst individueelenwerkdaarnasamenmetdegroep.

a. NeemeenA4'tjeenlegdatverticaalvoorjeneer.Tekenzeshorizontalelijnenonder elkaar.

PREVIEWVERSIE

b. NoteeronderiederelijneenvandedimensiesvanHofstede.Noteervervolgens aandelinkerkantheteneuiterstevandedimensieenaandeanderekanthet andereuiterste.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Bepaalperdimensiewaarjeongeveerstaat,dooreenstiptezettenopdelijnen.

d. Kommetdegroepbijelkaarenneemeengrootflip-overvel(ofgebruikhet digibord).Tekendaarinhetgrootdezeslijnenna.Allestudentennoteren vervolgenswaarzeopiederedimensiestaan.

e. Bespreekmetelkaardeverschillenenovereenkomsten.Welkeconclusieskunnen jullietrekken?

354 COPYRIGHTBOOM

f. Bepaalmetdegroephoejeeengroepsklimaatkuntscheppenwaarinallescores opdecultuurdimensiesvanHofstedetothunrechtkomen.

Opdracht8 Jouwhouding

Inveelsituatieskunjerekeninghoudenmetdewaardenennormenvanmensenmet eenandereachtergrond,maarinsommigesituatiesisdateenstuklastiger.Maakdeze opdrachtoverditsoortmoeilijkesituatiesmeteenmedestudent.

a. Neemsamenmeteenmedestudentdevolgendestellingendoor:

Stelling1

Alseenvrouwnietdooreenmannelijkesociaalwerkerondersteundwilworden,en eristeweinigvrouwelijkpersoneel,dankanzegeenhulpontvangen.

Stelling2

Iemandsreligieuzewaardenennormenmoetengerespecteerdworden,ookalsdit betekentdatiemandvijfkeerperdagnaardestilteruimtemoet,waardooractiviteiten onderbrokenworden.

Stelling3

Alsiemandinde(eet)zaalvaneendaklozenopvangwilbiddenvoorhetetenenhij verlangtdatdereststilisdaarbij,danmoetditgerespecteerdworden.

PREVIEWVERSIE

Stelling4

Alsiemandervoorkiestomongezondteeten,terokenenalcoholtedrinken,dan moethijerooknietraarvanopkijkendathijnumetgezondheidsproblemenkampt.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Stelling5

Hetishetrechtvantrouwambtenarenomhomohuwelijkenteweigeren.

355 Thema18 Diversiteit

b. Verteldeanderwatheteersteiswaterinjeopkomtbijelkestelling.

c. Bedenksamenhoejeperstellinghetbestkuntreageren.Noteerwat,wanneeren hoejeditcommuniceertnaardepersoonofanderemogelijkebetrokkenen.

Opdracht9 Discriminatie

Dezeopdrachtgaatoverdiscriminatie. Doedezeopdrachtindividueel.

Discriminatie

a. Bekijkdesitevandiscriminatie.nl

b. Onderaandesitesstaanverschillendethema's.Klikdezeaanennoteerzoveel mogelijkvoorbeeldendiejevindtvandiscriminatie.

c. Vuliederthemaaanmeteeneigenbedachtvoorbeeld.

d. Zijnerthema'sdiejeverbaasden?Motiveerjeantwoord.

PREVIEWVERSIE

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Leguithoejedoorhetaanpakkenvanvooroordelen,discriminatietenaanzien vandeverschillendethema'szoukunnenvoorkomen.Betrekminimaaleenthema injeantwoord.

f. Zoekonlinenaareenactueelnieuwsberichtwaardiscriminatieeenrolspeelde. Gadaarbijna(inhoeverredatmogelijkis):

• wiededaderswarenenwiedeslachtoffers

• totwelkegroepjedeslachtofferskuntrekenen

• ofervooroordelenmeespeelden

• of,enwelke,interventieserzijningezetomdediscriminatiete voorkomen/verminderen.

Bepaalookwelkeroljealssociaalwerkerhadkunnenspelen.

356

Opdracht10 Dilemma's

Verschillentussenjouenanderenkunnensomsleidentotpersoonlijkedilemma'sals jouwwaarden,normenofovertuigingenindruisentegendewaarden,normenof overtuigingenvandegenediejeondersteunt.Doedezeopdrachtmettwee medestudenten.

a. Schrijfvoorjezelfvierwaarden,normenofovertuigingenopwaarjijachterstaat. Probeerdezezoteformulerendatzebetrekkinghebbenophetsociaalwerk.Zoals: 'Ikzalaltijdeerlijkzijntegendegenedieikondersteun.'

b. Gamettweemedestudentenomdetafelzittenenlaatelkaarswaarden,normen enovertuigingenzien.Bedenkdantotwelkeeventueledilemma'sinhetcontact metanderendezewaarden,normenenovertuigingenzoudenkunnenleiden. Noteeralledilemma'sdiejulliekunnenbedenken.

c. Bepaalhoejeindepraktijkomzoukunnengaanmetdeverschillendedilemma's. Formuleerjouwpersoonlijkegrenzenwaarbijjedeondersteuningzultmoeten overdragenaaneencollegaomdatdesituatievolledigindruisttegenjouw persoonlijkeovertuiging.

d. Kieseendilemmauitenpresenteerditaandegroep.Jekunthetbestkiezenvoor eendilemmadatlastigvaltoptelossen.Degroepkandanaanvullendesuggesties geven.

Opdracht11 Hetculturelecompetentiemodel

PREVIEWVERSIE

Indezeopdrachtvoerjeeenrollenspeluitsamenmeteenmedestudent.Jevoerteen gesprekoverdewensenenbehoeftenvaneenburger,waarbijjedeeerstedriestappen vanhetculturelecompetentiemodeluitvoert.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Verdeelderollen:eenstudentisdesociaalwerker,deandereenburger.Verzin zelfeensituatiewaarinzeelkaartegenkomen.Bereidhetgesprekvoor.

b. Voernueengesprek.Inditgesprekneemtdesociaalwerkerhetvoortouwen:

• ishijzichbewustvandeeigencultureleidentiteit

• probeerthijzichgoedteverplaatsenindecultureleidentiteitvandeburger

• vraagthijnaardecultureleachtergrondvandeburger

• vraagthijhoehijgewendisondersteuningteontvangenvanuitzijncultuur

• vraaghijaandepersoonwatervoorzorgtdathijzichvertrouwdofopzijngemak voelt

357 Thema18 Diversiteit
COPYRIGHTBOOM

• behandelthijdeanderalsgelijkepartner.

Neemhetgesprekopjetelefoonoflaptopop.

c. Luisterhetgespreksamenterug.De'burger'geeftfeedbackopde'sociaalwerker'. Hoeheefthijditgesprekervaren?Hadhijinderdaadhetgevoeldathijalsgelijke partnerwerdbehandeld?

d. Draaiderollenomenvoerhetgespreknogeenkeeruit,rekeninghoudendmet defeedbackuitdevorigeronde.Vraagnaafloopfeedbackvandeander.

e. Schrijftienconcretetipshoejeomkuntgaanmetverschillentussenmenseninje dagelijksewerkalssociaalwerker.

18.4 Verdiepenencreëren

Opdracht12 Andersvoelen

Doedatindividueel.

a. Bekijkhetvideofragmentenvoerdebijbehorendeopdrachtuit.

HollySiz

b. Noteerjeantwoordenoponderstaandepunten:

• Watdoetdezevideoclipmetje?

• Watiskernofdeboodschapvandevideoclip?

• Hoedenkjedatdejongenuitdevideoclipzichvoelt?

• Opwelkemanierenkomtindevideoclipnaarvorendathetbelangrijkisom geaccepteerdtewordendoorjeomgeving?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Bepaalnuofjeheteensdanweloneensbentmetdestelling:‘Ofiemandeenman ofvrouwwilzijn,datmoethijhelemaalzelfweten.’Motiveerjeantwoord.

Opdracht13 Gezondheidsverschillen

Maakheteerstedeelvandeopdrachtindividueel.Zoekdaarnatweemedestudenten ommeesamentewerken.

Weektegendegezondheidsverschillen

PREVIEWVERSIE
358
COPYRIGHTBOOM

a. Bekijkhetfilmfragment'Weektegendegezondheidsverschillen'enbeantwoord debijbehorendevragen.

b. Geefeenkortesamenvattingvanhetvideofragment.

c. Watisdeboodschapvanhetvideofragment?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Bedenk,samenmetdriemedestudenten,zoveelmogelijkalgemeneideeënom datterealiseren.

e. Watkunnenjullieindepraktijkalssociaalwerkerdoenomeenbijdrageteleveren aaneenafnameingezondheidsverschillen?Probeerditzoconcreetmogelijkte omschrijven,ophetniveauvandeindividueleburger.

Opdracht14 Gezondheidsvaardigheden

Gezondheidsvaardighedenhangensamenmetgezondheidsverschillen.Indeze opdrachtdoejehieronderzoeknaar.Doedezeopdrachtmettweemedestudenten.

a. Beschrijfineigenwoordenwatjijdenktdatgezondheidsvaardighedenzijn.

PREVIEWVERSIE

b. Zoekopinternetwaterprecieswordtverstaanondergezondheidsvaardigheden engeefeenpaarvoorbeelden.

c. Welkemoeilijkhedenzaliemandervarenwanneerhijoverbeperkte gezondheidsvaardighedenbeschikt?

d. Watishetverbandtussengezondheidsverschillenengezondheidsvaardigheden?

e. Beschrijfwelkesignalenkunnenwijzenopbeperktegezondheidsvaardigheden.

359 Thema18 Diversiteit

f. Watkaneenorganisatieofinstellingdoenombeteraantesluitenbijmensenmet beperktegezondheidsvaardigheden?

g. Onderzoekwatjijalssociaalwerkerindepraktijkkuntdoenominjehandelenen communicatierekeningtehoudenmetbeperktegezondheidsverschillen.

Opdracht15 DeTmoetweg

IndezeopdrachtdenkjenaoverdeletterinLHBTIQ+.

Doedezeopdrachtindividueel.

DeTmoetweg

a. Bekijkhetfilmfragment.

18.5 Evaluerenenreflecteren

Opdracht16 Beoordeling

Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

PREVIEWVERSIE

BEROEPSONDERWIJS

Jebeschrijftdedimensieswaaropculturenvanelkaarkunnen verschillen.

Jegeeftweerwatwordtverstaanonderdiversiteitenkunt verschillendevoorbeeldenaandragen.

ZONDER BEELDREDACTIE

b. SchrijfeenverslagoverdelettersLHBTIQ+(vanongeveeranderhalfA4’tje)met eenstevigeconclusie,waarinjezoweldetheoriealsdeervaringenenzienswijzen vandeverschillendepersonenbetrekt.Leverhetinbijdedocent.

Jeillustreertdilemma'sdieopkunnentredenalsgevolgvan diversiteit.

Jepasthetculturelecompetentiemodeltoe. 4.

5.

Jeonderzoektgezondheidsverschillenen gezondheidsvaardigheden.

360
COPYRIGHTBOOM

Opdracht17 Evaluatie

Inditthemabenjeverschillendeonderwerpentegengekomen.Dezeonderwerpen vondjemisschieninteressantofjuistnietzointeressant.Doedezeopdrachtindividueel.

a. Noteeralleonderwerpenvanditthemadiejeinteressantvond.

b. Noteeralleonderwerpenvanditthemadiejenietinteressantvond.

c. Bedenkbijallepuntenvanjeantwoordvanvraag1en2eensituatiewaarinjedeze onderwerpenindepraktijkindetoekomsttegenkuntkomen.Schrijfdezekort uit.

Opdracht18 Reflectie

Indezeopdrachtschrijfjejeeigenbeoordeling.Doedatindividueel.

COPYRIGHTBOOM

a. Schrijfeentekstoverjezelfwaarinjejezelfbeoordeeltoverhoejemetdeuitwerking vanditthemabentomgegaan.Bijvoorbeeld: Lynn heeft een goede planning gemaakt, maar heeft zich daar vervolgens niet aan gehouden. Ze werkt graag samen en is goed in het geven van feedback. Gebruikinjetekstdevolgendeonderwerpen:

• planning

• creativiteit

• zorgvuldigheid

• geduld

• samenwerking

• helderecommunicatie

• outoftheboxdenken

PREVIEWVERSIE

• feedback.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Leesjeeigenbeoordelingnogeensgoeddoor.Komjebijhetlezenvanjeeigen beoordelingtotnieuweinzichten?Lichtjeantwoordtoe.

361 Thema18 Diversiteit
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.