Teyxos 12

artistic magazine Διμηνιαία Έκδοση Τεύχος: 12 2013 ΕΚΔΟΤΗΣ/ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Αλέξανδρος Γερασίμου ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Κατερίνα Χατζή ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ: Κων/νος Χιώτης ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Η ομάδα του καφέ σκύλου ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ/ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: Αλέξανδρος Γερασίμου, Lamia Bedioui, Κατερίνα Κυρμιζή, Σπύρος Ανδρεόπουλος, Κωνσταντίνα Γεωργίου, Στέφανος Γούναρης, Λεωνίδας Δανέζος, Julie Loi, Κατερίνα Χατζή, Κωνσταντίνος Χιώτης, Η ομάδα του καφέ σκύλου, Μαρία Τριζέλλη, Ασπασία Μπακογιάννη, Νίκος Πάλλης, Αλεξάνδρα Κανάκη, Η ομάδα του Athens Video Art Festival, Νεφέλη Καριοφύλλη, Βαγγελιώ Χρηστίδου, Γιώργος Σταυρακέλλης, Μιχάλης Μειμάρογλου, Κατερίνα Γούναρη, Μανώλης Λαγουτάρης, Κική Μουρατίδου, Γιάννης Κόσυβας,Τάσος Βαμβακάς, Έφη Πολίτη, Τάκης Νικολόπουλος, Ζωή Μπαλίκου, Δημήτρης Καρβουντζής, Μάντη Λυκερίδου, Φιλιώ Λούβαρη, Στράτος Γιάνναρος, Δημήτρης Επικούρης, Δροσιά Καραπιπέρη, Ανδρέας Βιολάρης, Άρτεμις Αντωνοπούλου, Η ομάδα του Medasset, Κατερίνα Σπύρου, Μυρτώ Φοίφα, Κάλλια Δρόσου, Μάγδα Κανδυλιάρη, Γιάννης Αποστολόπουλος, Ηλέκτρα Ποιράζογλου, Μαριάνθη Βατή, Νίκος Γράψας ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Αλέξανδρος Γερασίμου, Alcalica, Μανώλης Λαγουτάρης, Μαρία Τριζέλλη, Κική Μουρατίδου, Η ομάδα του καφέ σκύλου, Νίκος Πάλλης, Στέφανος Γούναρης, Η ομάδα του Athens Video Art Festival, Γιάννης Κόσυβας, Τάσος Βαμβακάς, Έφη Πολίτη, Τάκης Νικολόπουλος, Ζωή Μπαλίκου, Δημήτρης Καρβουντζής, Μάντη Λυκερίδου, Κατερίνα Γούναρη, Μυρτώ Φοίφα, Μάγδα Κανδυλιάρη ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ/ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Ασπασία Μπακογιάννη (aspampako@yahoo.gr) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Καρέ του φιλμ “Genius Loci” του Γιάννη Γεωργίου ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Serius Graphics ΦΛΑΣ ΜΠΑΚ: Νίκος Γράψας ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: Καφέ σκύλος productions (kafeskylosproductions@gmail.com) ΤΥΠΟΣ: Καφέ σκύλος productions ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ/ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ/ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Η ομάδα του καφέ σκύλου WEB: www.echomove.gr, www.facebook.com/pages/echomove-artisticmagazine, myspace.com/echomove, issuu.com/echomove ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: echomovemag@gmail.com, tel (+30) 6956610300 Το περιοδικό echomove κυκλοφορεί κάθε δίμηνο από τον αστικό μη κερδοσκοπικό σύλλογο Αστικές Δράσεις. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή μερική ή ολική του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο μόνο με τη προηγούμενη έγκριση του εκδότη.

4

12 2013

WHO KNOWS WHERE THE TIME GOES?... αι αίφνης εκεί που αρχίσαμε σαν λαός να πέφτουμε με μανία πάνω στις φωλιές, στις πολιτισμικές και πολιτιστικές εστίες και κυψέλες που εμείς φτιάξαμε ξαφνικά βλέπεις το πράγμα να ξαναδυναμώνει, να γίνεται πιο ζωντανό, να επιστρέφει πιάνοντας το νήμα και την κλωστή από εκεί που την είχαμε ξεχάσει και την είχαμε τοποθετήσει σε άγνωστο για μας μέρος όπως αφήνεις την κλωστή στις φωλιές των πουλιών προκειμένου αυτά να αναπαραχθούν χαρίζοντας στην φύση την ίδια της την υπόσταση, την φυσική της συνέχεια. Φυσικά η συνέχεια εδώ έρχεται –ευτυχώς- με τρόπο απρόσμενο και δεκτικό και που είναι λογικό να απλώνει τα κλαδιά και τις ρίζες της –καιστη μουσική. Τη δική μας μουσική παράδοση που κάποιοι παλιότερα την παραδώσανε για να προχωρήσει και να κυλήσει στην πέτρα του χρόνου. Τη δική μας μουσική που τραγουδιέται από άκρη σε άκρη και στο πιο απομακρυσμένο χωριό –τώρα πια- και με σύγχρονο τρόπο. Γιατί κάποιοι και τώρα θα την παραδώσουνε σε κάποιους άλλους όπως πολύ σωστά πρέπει να πραγματωθεί. Και χαίρομαι που αυτή η μουσική παράδοση σμίγει με άλλα στοιχεία και «χωράει» στη μουσική νέων παιδιών και δημιουργών όπως των Harris Lambrakis Quartet, της Melentini –και ας το πράττει με ξένο στίχο δεν έχει σημασία– των Πλειάδων κ.α… Ένα τέτοιο αντίστοιχο παράδειγμα –από τα πολλά που μπορούμε να γράψουμε και να αναφέρουμε εδώ– είναι των Βρετανών Fairport

...κ

Kείμενο: Αλέξανδρος Γερασίμου

Editorial?

Convention οι οποίοι υπήρξαν κάποτε ένα από τα αξιολογότερα σχήματα της μουσικής παράδοσης της Αγγλίας από τα λεγόμενα φολκ-ροκ γκρουπ που πήδηξαν από το καράβι της συντήρησης και του πάγου και ξεπήδησαν από το δικό τους κόσμο που έφτιαξαν από το μηδέν βασισμένοι όμως στα στοιχεία και τη μουσικότητα της παράδοσης της χώρας τους. Κάποια στιγμή αυτό σταμάτησε με τα βρετανικά γκρουπ και «πήγε από κάτω» σαν άποψη και δράση. Ε τώρα παίρνει τα πάνω του και «βγαίνει από πάνω» πάλι όπως σιγά σιγά έστω και με αργά βήματα βγαίνει από πάνω και στα καθ ημάς παραδοσιακά μοτίβα που δεν φοράνε όμως τη στολή του μουσείου για να τη βλέπουμε το καλοκαίρι ούτε κάποια ψεύτικη μάσκα εντυπωσιασμού. Φοράνε ένα όμορφο καθαρό πρόσωπο των νέων παιδιών που πολύ απλά θέλουν να βγουν –και έχουν βγει ήδη– από την παραπληροφόρηση και την στημένη άκρα μυστικότητα και κατεύθυνση που μοιάζει με τη θλιβερή φωτογραφία που μπήκε πάνω από αυτές εδώ τις γραμμές…

Who knows where the time goes? από το ομώνυμο demo των Fairport Convention (στίχοι-μουσική: Sandy Denny, cd: demo cd, 1967). Η παραπάνω φωτογραφία είναι καρέ της ταινίας “Federal Protection” (2002) του Anthony Hickox

2013 12

5

Περιεχόμενα PETROREBETIKON Τι θεωρείς πιο χρήσιμο; FIN΄ AMOR Ο Βασιλικός και τα άλλα τα λουλούδια Genova Just Radio ΓΙΟΓΚΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ HARRIS LAMBRAKIS QUARTET ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ “ΦΕΙΔΙΟΥ 2” Encardia O «Παρεξηγημένος Διόνυσος» (Μέρος 3ο) AVAF Chapter #12 MELENTINI Κανέλλα

6

12 2013

8 10 15 18 20 26 28 32 38 40 48 52 64 69

72 ΣΥΝΑΜΑ 82 Ziad Rajab 86 THE MONTOFOLI FESTIVAL 92 RE: THINK PROJECT 94 Μικροί έρωτες στη λυπημένη πόλη 100 Η φαντασία στην (εξ)ουσία…

104 ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ ΚΕΡΚΥΡΑΣ 108 ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΜΑΚΟΥΚΑ

URBAN FOLK, POST REBET AND OTHER TRADITIONAL STORIES… United Breaks Quitars Τροφή για σκέψη ΠΛΕΙΑΔΕΣ Ζωγράφισε ένα ψάρι

113 120 126 132 136

PETROREBETIKON Οχι σημαίες, λάβαρα, ούτε εμβατήρια, ούτε κανέναν κερατά για να μας κυβερνά. στο δρόμο μεγαλώσαμε αδέσποτα σκυλιά κι έτσι θα πεθάνουμε ελεύθερα πουλιά. Οι Lost Tragiaskas Band είναι ένα πρότζεκτ δημιουργημένο από τα μέλη των ντεστρόι. Εν μέσω προβών, ηχογραφήσεων, δημιουργίας αυτοσχέδιων φεστιβάλ και ουζοκατανύξεων, το 2008 στη Μυτιλήνη, ηχογραφήθηκαν πρόχειρα 5 τραγούδια δημιουργημένα λίγο - πολύ από όλα τα μέλη της μπάντας Δίσκος: Urban folk, Post rebet and other traditional stories…(2012) Εκδόσεις: Echomove artistic magazine

8

12 2013

Κείμενο: Σπύρος Ανδρεόπουλος

«Τι θεωρείς πιο χρήσιμο…;»

Ε

ίναι και που το περιοδικό βγαίνει κάθε δίμηνο, είναι και που όλα τρέχουν σα δαιμονισμένα και έρχεσαι και στέκεσαι μπροστά στην οθόνη και δεν ξέρεις για τι να πρωτογράψεις. Τι να κρατήσεις και τι ν’ αφήσεις. Για τι να σιωπήσεις και για τι να μιλήσεις. Γιατί να μιλήσεις; Και λες τελικά, θα γράψω για τα θέατρα που κλείνουν (οι προσπάθειες του να απαγγιστρωθούμε από τις συχνές αναφορές στο Δήμο Αθηναίων και να ασχοληθούμε με άλλα θέματα είναι μάταιες. Πάνω που λέμε πως βρήκαμε κάτι ενδιαφέρον έρχεται ο Δήμος και μονοπωλεί εκ νέου το ενδιαφέρον της στήλης). Κάποιος λοιπόν, σκούντηξε τη δημοτική αρχή κι εκείνη - αφού πρώτα έριξε λίγο νερό στα μού-

10

12 2013

τρα έτσι για ν’ανοίξει το μάτι βρε αδερφέ - άρχισε να κολλάει ειδοποιήσεις σφράγισης σε ό,τι χώρο φιλοξενεί παραστάσεις… Και πως επέλεξε τους ‘προς έλεγχο‘ χώρους; Ανατρέχοντας στις λίστες ή τους καταλόγους της; Όχι βέβαια. Επιστράτευσε την επιστημονική μέθοδο του ‘ανοίγωτοαθηνόραμακαιταπέρνωόλασβάρνα’. Λοιπόν, τοποθετούμαι και ακολουθούν αρκετά. Πρακτικά μιλώντας και για να ξεμπερδεύουμε με αυτό, ναι, είμαι υπέρ της ασφάλειας του κοινού και είμαι ο πρώτος που θα πει πως υπάρχουν χώροι μπροστά στους οποίους ακόμα κι ένας τάφος φαντάζει πιο φιλόξενος και ασφαλής. Αλλά στην προκειμένη περίπτωση, αυτή του μαζικού κυνηγητού, είμαι πεπεισμένος πως δεν

ήταν η αγωνία για τις συνθήκες ασφαλείας που ώθησε τη δημοτική αρχή να ξεκινήσει το ξεσκαρτάρισμα. Θες που κάποια λεφτά δεν έμπαιναν σε κάποιες τσέπες, θες που γενικώς τα ταμεία είναι άδεια, όπως και να ‘χει πιο πολύ προς τη μπίζνα γέρνει η δουλειά παρά προς την έγνοια… Δεν είδαμε δα, να τρελαίνεται το θεατρόφιλο κοινό στις μηνύσεις, ούτε είδαμε τα θέατρα να καταποντίζονται το ένα μετά το άλλο… Το σίγουρο είναι πως οι νόμοι έχουν μείνει χιλιετίες πίσω όσον αφόρα στην συμβατότητά τους με την εξέλιξη των παραστατικών τεχνών. Άρα το να τσουβαλιάζεις χώρους που δέχονται 25 άτομα μαζί με άλλους των 500 είναι κατά τι άτοπο, αν όχι αφελές. Και η πλευρά του νομικού κενού, είναι μία μόνο από τις πολλές που έρχεται να φωτίσει η παρούσα κατάσταση. Και τώρα σκέφτομαι εγώ, πως δεν είδαμε και κανένα θεατρικό επιχειρηματία να ενδιαφέρεται να προσεγγίσει ομάδες ή χώρους μικρότερου βεληνεκούς τα περασμένα χρόνια, για να εξετάσουν παρε-

ούλα τους νόμους και να δώσουν λύσεις. Θα μου πεις, αν δεν υπάρχουν προβλήματα γιατί να βρεις λύσεις. ‘Όσο δουλεύει μην το φτιάξεις’, λέγανε οι παλιοί τεχνίτες. Όσο τα πράγματα τσούλαγαν κάνεις δεν μπήκε στη διαδικασία να ταράξει τα νερά. Οι επιχορηγήσεις έπεφταν και οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ ‘έχοντων’ και ‘μη έχοντων’ ήταν ξεκάθαρες. Τώρα όμως που βίαια τείνουν να εξισωθούν (σχεδόν) τα πάντα και πάντα προς τα κάτω, να οι συσπειρώσεις, να οι αντιδράσεις, να και ο ‘κοινός αγώνας’ για τη διάσωση της καλλιτεχνικής έκφρασης. Ε, λοιπόν, η καλλιτεχνική έκφραση δεν χρήζει διάσωσης, η ελευθερία της έκφρασης χρήζει. Η ελευθερία της έκφρασης βάλλεται ολοένα και περισσότερο και σε τέτοια κλίμακα, που το κομμάτι που καταλαμβάνει η τέχνη μέσα σε όλα αυτά είναι επιεικώς ασήμαντο. Όταν την ίδια στιγμή, η ίδια δημοτική αρχή εξισώνει ευθαρσώς ένα ανταλλακτικό παζάρι στην πλατεία Συντάγματος με ένα συσσίτιο-βι-

2013 12

11

τρίνα από φασίστες δολοφόνους, όχι δε με νοιάζει αν θα σου κλείσουν το θέατρο. Αν το θεωρείς πιο σημαντικό, δε σου αξίζει να έχεις θέατρο και σίγουρα δε σου αξίζει να έχεις κοινό. Αν λοιπόν βλέπεις καθαρά τι διακυβεύεται, πάψε να ανησυχείς για την τέχνη σου. Η τέχνη είναι μέσο και όχι αυτοσκοπός. Είναι μέσο επικοινωνίας και οφείλει να προάγει την ουσιαστική συνεύρεση δημιουργού και αποδέκτη, έτσι όπως αυτή διαμορφώνεται - θες, δε θες - από τις εκάστοτε συνθήκες. Ο χαρακτήρας του θεάτρου, από τη γέννησή του, είναι δημόσιος - είτε λαμβάνει χώρα σε ανοιχτό, είτε σε κλειστό χώρο - κι όμως στις μέρες έχει καταντήσει μια διαδικασία πιο ιδιωτική κι από περιφραγμένο χωράφι. Σχεδόν σινεμά, μα χωρίς τη μαγεία του δεύτερου. Ανίκανος ο ελληνικός θεατρικός χώρος στο μεγαλύτερο μέρος του, να αφουγκραστεί την ελληνική και παγκόσμια πραγματικότητα, αναλώνεται σε επιφανειακές διαμαρτυρίες και καλλι-

τεχνίκ αντιδράσεις που τον αποκόπτουν όλο και περισσότερο από τα προβλήματα των συνανθρώπων που απαρτίζουν την κοινωνία μας. Και το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πως ο δρόμος έχει στρωθεί τόσο καλά τα τελευταία χρόνια που και οι καινούριες ομάδες που βγαίνουν τον περπατάνε τυφλά και αδιαμφισβήτητα. Βλέπουμε νέες δυναμικές που αντί να ταρακουνήσουν τα νερά και να προτείνουν σύγχρονους - με την κυριολεκτική έννοια και όχι την ‘καλλιτεχνική’ τρόπους σύνδεσης με το κοινό τους, επιλέγουν την πεπατημένη αναπαράγοντας το μοντέλο της κοινωνικής αναρρίχησης και της επαγγελματικής καταξίωσης. Που είναι οι νέες δομές; Γιατί, αν δεν το ‘χεις καταλάβει ακόμα, περί αυτού πρόκειται. Δεν αναφέρομαι σε καλλιτεχνικές επιλογές και σε ψυχαναγκαστικούς, εκφραστικούς νεωτερισμούς, μα στο πώς στέκεται κάποιος απέναντι στα πράγματα. Πώς διαβάζει το τι συμβαίνει γύρω του, πώς συντονίζεται με την πραγ-

ματικότητα και πώς προάγει αυτά που αναζητά απεγνωσμένα η κοινωνία του. Όχι μόνο μέσα από το έργο του, μα και από τον τρόπο που το δημιουργεί. Ποια είναι η κινητήριος δύναμη και ποια τα κριτήρια βάσει των οποίων σταθμίζει την κάθε επιλογή του. Δεν ισοπεδώνω τα πάντα και οφείλω να γράψω πως υπάρχουν οι δυναμικές που προτείνουν άλλους τρόπους επαφής με το κοινό. Ομάδες και χώροι που λειτουργούν σε συνάρτηση με το ‘σήμερα’, μα αποτελούν - ακόμη - το μικρότερο κομμάτι της εγχώριας καλλιτεχνικής δημιουργίας. Γιατί, ας μη γελιόμαστε, μπορεί αρκετές ομάδες και χώροι να επιλέγουν τη ελεύθερη είσοδο με προαιρετική οικονομική ενίσχυση από το κοινό, μα λίγες είναι εκείνες που κάνουν αυτή την επιλογή βάσει μίας εμπεριστατωμένης θέσης απέναντι στα πράγματα. Για τους υπόλοιπους

μοιάζει σαν μια επιλογή μάλλον συγκυριακή, την οποία με χαρά θα εγκατέλειπαν εάν η αγορά τους έδινε την ευκαιρία. Την παραπάνω συνθήκη, την αναφέρω ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα και όχι ως τη μόνη σωστή επιλογή. Μέσω όμως του παραπάνω προβληματισμού γίνονται πιο ευδιάκριτες οι γραμμές που καλούμαστε να ξεμπλέξουμε… Του πως, ας πούμε, μπορεί ενώ πιστεύεις ότι μάχεσαι υπέρ της ελεύθερης έκφρασης, ταυτοχρόνως να συντηρείς - συνειδητά ή ασυνείδητα - τους ίδιους τους μηχανισμούς που αποσκοπούν στην υπονόμευσή της… Και στην τελική, τι θεωρείς πιο χρήσιμο; Το να προσπαθήσεις να πείσεις την όποια αρχή πως η τέχνη σου είναι απαραίτητη; Ή μήπως το να επικοινωνήσεις, μέσω της τέχνης σου, με ένα κοινό το οποίο θα καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας της όποιας αρχής…;

2013 12

13

Κείμενο: Lamia Bedioui

Fin’ amor

F

irst and foremost I wanted to do this job since I was interested from the start in two things : Voice-percussion. These are two instruments that were first used by humans or to put it more correctly, the first instruments that accompanied man. The voice as a primary instrument and the percussion which is among the first instruments used by the people, if you go back in the mists of time. Secondly, when you have no musical instruments - acoustic instruments, let’s say-and you only have your voice with some percussion, you have some more space to experiment.

The musical instruments prevent you from expressing yourself freely because they trap you in a way. Surely, this album has improvisational elements but my attempt was to explore those songs with my voice by changing it and having as my base the percussion sounds. This interested me a lot because it was the first job I did that would take me to something deeper after the primary stage of that project was completed.

The third thing that interested me was the fact that modern day people and the way they live don’t allow them to have control of their nature which made me questioned the issue of humans as an entity. Having that in mind, the human voice is the first element that can show to us the degree of freedom that humans possess. In the past, people were singing with different voices and there

was something different indeed in the way they expressed themselves. In other words, they could express themselves more easily.

This is an important indication that shows the degree of control that humans have over themselves. The human voice is the prime indicator of what I have previously described. If somebody is tired, that is depicted through his voice. The same happens with the degree of personal freedom someone has. If somebody looks at the theaters in ancient Greece, he will notice that when people spoke, they could be heard. Through some techniques that I do not know much about, the people had the ability to possess a free voice. Nowadays, the microphones and the technology gadgets that we use, restrict the potential of our voice so it is not as it used to be.

The project came about simply because I knew Soli who was interested in my idea of making something that would only include voice and percussion. I had no intention to make just another CD. I searched for songs that would give me the opportunity to match my voice with his percussion within a framework that it fulfilled what we both had in mind. So, I selected the proper material that had Mediterranean themes since I had been working on that before. The title of the project came last. After having completed all the recordings in the studio, I decided to include “Bele Doette”, a French song of an unknown

2013 12

15

troubadour of the 13th century. It is a love song that narrates the story of a young girl waiting for her beloved one to return from the war but he gets killed and he never comes back to her. In other words, it is something that is never completed. That story made me think of the art in a similar way. In other words, it is something that never reaches the stage of completion and it resembles a lost paradise of some sort. That’s how “Fin’ amor” came about. It is a expression from the Middle Ages and it means “Ideal Love”. Art

is the same way. It cannot be stopped and achieve an ultimate shape and perfection. I am still interested in the element of exploration. I had always done jobs that belong to certain art forms but I have always been interested in creating something that exceeds that. In other words, I would love to take a song and lead it where I want with my voice not vice versa. There are projects of that sort around but personally speaking I haven’t done that so far although I definitely desire of doing it sometime in the future.

Lamia Bedioui was born in Tunisia, where she studied economics while simultaneously she worked along with singing by participating in a choir of classical Tunisian music. She has been living in Greece since 1992 and has worked with a considerable number of important Greek artists in the field of "ethnic" and traditional music (Savina Yannatou Nick Grapsas, Solis Barki, etc.). She has been collaborating with Savina Yannatou since 1997 with performances and tours throughout the land of Greece. Her repertoire includes a variety of songs from various Mediterranean traditions of the since she continues to seek the common connecting root among those kinds of music. She is also interested in French songs of the 1930-1970 era. She has participated in various LPs such as : Songs of the Mediterranean Sea, Terra Nostra, In Gedeonis Area, Crotala, Lambraki’s Group Basse Classe and Shallow Waters). In 2006 she released the first work on record titled Fin 'Amor in collaboration with Solis Barki in percussion, from Libra Music. Her work is based on the primal relationship of voice and percussion.

Since 2002, she participates in the Workshop of Vocal Art of Spyros Sakkas. She has taken part in many festivals in Greece as well as charity concerts and social support events (Women of Afghanistan, Homeless & refugees etc.) and international festivals abroad (Belgium, Germany, Italy, Tunisia). She has appeared in numerous occasions on television, in the shows "Last Page", "plus and minus", "Ellinomania" etc., and on the radio (Second program, Third program, Radio Friendship).

16

12 2013

Κείμενο, φωτογραφία: Κατερίνα Γούναρη

Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΚΑΙ Τ’ ΑΛΛΑ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ...

βασιλικός είναι γνωστός από την αρ-

Ο

λές περιοχές του κόσμου και κυκλοφορούν

χαιότητα. Ως τόπος καταγωγής του

πολλές ποικιλίες του είδους, με διαφορε-

θεωρείται η τροπική και η υποτροπική

τικά χαρακτηριστικά και χρήσεις. Η ονο-

ζώνη της Αφρικής και της Ασίας, με πρώτο

μασία «βασιλικός» του αποδόθηκε καθώς,

κέντρο εξάπλωσης την Ινδία και το Ιράν.

σύμφωνα με θρύλο, φύτρωσε στο σημείο

Σήμερα, βέβαια, καλλιεργείται σε πολ18

12 2013

όπου ο Μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα

του Αγία Ελένη ανακάλυψαν τον Τίμιο

βασιλικού μετά το πρώτο μήνα της ζωής

Σταυρό. Μια άλλη απόδοση της ονομασίας

του και αποθηκεύστε τα σε ξηρό, καλά αε-

του οφείλεται στο ότι, όταν ο Μέγας Αλέ-

ριζόμενο χώρο ώσπου να ξεραθούν. Κατό-

ξανδρος γύρισε από την εκστρατεία του

πιν μαζέψτε τα και κλείστε τα σε σακου-

στις Ινδίες, μεταξύ των άλλων, έφερε και

λάκι ή βάζο στην κουζίνα σας.

το φυτό του βασιλέως. Οι Ρωμαίοι το θεω-

Είναι πολύ ευαίσθητος στο ψύχος και

ρούσαν ερωτικό φίλτρο, σημάδι αγάπης και

θα είναι ένα από τα πρώτα φυτά που θα χα-

φυλακτό. Οι Αιγύπτιοι τον χρησιμοποιού-

λάσουν το φθινόπωρο. Μπορείτε να επε-

σαν, μαζί με άλλα φυτά, στις ταριχεύσεις,

κτείνετε τη ζωή του εάν βρίσκεται σε γλά-

και οι Γαλάτες σε τελετές εξαγνισμού, μαζί

στρα, μεταφέροντας τον μέσα στο σπίτι.

με νερό πηγής.

Όσον αφορά τις ιδιότητές του... ο βασι-

Ο βασιλικός είναι ετήσιο φυτό και μεγα-

λικός είναι φυτό με αντισηπτικές και απο-

λώνει εύκολα σε ένα ζεστό και ηλιόλουστο

χρεμπτικές ιδιότητες και θεωρείται εξαιρε-

σημείο του κήπου ή σε γλάστρα. Ο βασιλι-

τικό εφιδρωτικό.

κός αγαπά τον ήλιο, γι’ αυτό φυτέψτε τον

Επειδή έχει τονωτικές ιδιότητες ο βασι-

μια ζεστή μέρα του Ιούνη. Σε αντίθεση με

λικός χρησιμοποιείται σε ασθένειες των νε-

άλλα μεσογειακά φυτά, ο βασιλικός θέλει

φρών, σε πνευματική υπερκόπωση και για

πλούσιο χώμα και συχνό πότισμα. Ποτίζετε

τον φλοιό των επινεφριδίων.

καθημερινά, ιδιαίτερα τις ζεστές μέρες του

Για την αδύνατη μνήμη, την μελαγχολία

καλοκαιριού. Ο βασιλικός είναι ένα ιδανικό

και τους νευρικούς πόνους πίνουμε ένα

φυτό για να μεγαλώσει δίπλα στις ντομά-

φλιτζάνι του τσαγιού ρόφημα κάθε βράδυ.

τες. Ενισχύει τη γεύση τους και τις προ-

Οι σπασμολυτικές του ιδιότητες μας

στατεύει από αρρώστιες και παράσιτα. Φυ-

απαλλάσσουν από άγχος, νευρική αυπνία,

τέψτε τα φυτά ανά 20 πόντους και αρχίστε

ζαλάδα, και το βήχα του κοκκύτη.

να κλαδεύετε τις κορυφές όταν φτάσει στο

Είναι σπασμολυτικό για κακή χώνεψη,

ύψος των 12-15 εκατοστών. Αν δεν τον

δυσκοιλιότητα, γαστρίτιδα, και εντερικές

κλαδέψετε, ο βασιλικός σας θα γίνει ψηλός

διαταραχές.

και το φύλλωμά του θα ναι αραιό. Ειδάλ-

Είναι εμμηναγωγό και ανακουφίζει από

λως θα αποκτήσει σχήμα μικρού θάμνου

τον τυμπανισμό. Η λαική μας παράδοση

και δεν θα γεμίσει σπόρους τόσο γρήγορα.

λέει ότι ο ¨αχνό" από το βράσιμο βασιλι-

Ξεκινήστε το μάζεμα των φύλλων του

κού γιατρεύει τον πόνο στα αυτιά.

Φωτογραφία: Alcalica

Genova (Μέρος δεύτερο…)

20

12 2013

2013 12

21

22

12 2013

2013 12

23

24

12 2013

JUSTRADIO: Με «όχημα» την καλή μουσική και τις ραδιοφωνικές φωνές…

Τ

ο JustRadio είναι ένα ραδιόφωνο το οποίο πραγματικά ξεχωρίζει, σε ό, τι αφορά τη μουσική του αλλά και το λόγο των ραδιοφωνικών παραγωγών του. Ως σταθμός, έχει την τύχη να συνεργάζεται με τους –αντικειμενικά- καλύτερους πα26

12 2013

ραγωγούς που υπάρχουν στην περιοχή της Χαλκίδας. Επίκεντρο των δραστηριοτήτων του JustRadio για την Χαλκίδα, είτε σε επίπεδο προγράμματος, είτε σε επίπεδο events, είναι ο ακροατής και οι ανάγκες του για ξεχωριστή μουσική και ποιοτική διασκέδαση.

Το maintargetgroup του JustRadio είναι οι ακροατές ηλικίας 25-45, δηλαδή το πιο δυναμικό αγοραστικά κοινό, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζεται το κοινό των 18-24. Από την αρχή της φετινής χρονιάς, το JustRadio μπήκε σε ένα νέο κύκλο ζωής, βασιζόμενος στις νέες ανάγκες της αγοράς. Η αλλαγή σηματοδοτήθηκε από μια μεγάλη μεταστροφή στη μουσική που ακούγεται από τους 93 των FM, τη συχνότητα του Just. Απόφαση των υπευθύνων του σταθμού ήταν να αποκτήσει ο Just ένα ηχητικό προφίλ πολύ πιο κοντά στην “ουσία” της μουσικής, αποφεύγοντας πλέον τη λογική ενός βαρετού playlist με mainstreamhits. Η νέα μουσική φιλοσοφία του Just δεν περιορίζεται σε μουσικές τάσεις, καθώς καλύπτει ένα χρονικό φάσμα από τα ‘70s μέχρι τις μέρες μας, με ήχους από την pop-rock, την electronica και την

dance σκηνή, μέχρι την alternativerock, τη worldmusic, τη soul, το funk και τη νεο-jazz. Η νέα φιλοσοφία του Just περιλαμβάνει επίσης μια σειρά από μουσικά events τα οποία ήδη έχουν αρχίσει να πραγματοποιούνται με μεγάλη επιτυχία, ενώ, σε συνεργασία με άλλους φορείς, προγραμματίζονται δράσεις στην πόλη, πάνω σε ζητήματα κοινωνικής ευαισθητοποίησης. Σε ό, τι αφορά τις ζώνες των live εκπομπών, καλύπτουν τις καθημερινές, το διάστημα από τις 8 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδι, αναδεικνύοντας έτσι στον Just ως το μοναδικό σταθμό της Χαλκίδας, με τόσες ώρες ζωντανού προγράμματος. Άλλωστε, η λογική του JustRadio είναι ότι «το ραδιόφωνο χωρίς παραγωγούς, είναι απλώς ραδιόφωνο χωρίς ψυχή».

2013 12

27

Κείμενο: Αλεξάνδρα Κανάκη

ΓΙΟΓΚΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ – ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΓΙΟΓΚΑ

A

χχ… Ανοιξούλα!!! Μεγαλώνει η μέρα, υπάρχει περισσότερο φως, περισσότερα χρώματα, το λουλουδάκι ψηλώνει, το χορταράκι μεγαλώνει, εποχή ανανέωσης για τη μητέρα φύση, αλλά και για μας τους ίδιους που βιώνουμε την αλλαγή στην διάθεσή μας. Καθώς η θερμοκρασία ανεβαίνει, ανεβαίνει και η επιθυμία μας για πιο ανάλαφρα ρούχα, λιγότερους περιορισμούς και μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Μερικές ενδιαφέρουσες σκέψεις προκύπτουν αν, μαζί με τα μπουφάν μας, αποφασίσουμε να προσπαθήσουμε να απαλλαγούμε από παλιά ψυχολογικά και συμπεριφορικά μπαγκάζια που έχουμε συνηθίσει να κουβαλάμε, προκειμένου να αποφύγουμε αρνητικούς εσω- περιορισμούς. Σαν ιδέα δεν είναι καινούργια, συ-

28

12 2013

νήθως ο ερχομός της άνοιξης, σε όλους τους πολιτισμούς, από πάντα, σηματοδοτεί την υλοποίηση της ελπίδας, την έναρξη του νέου κύκλου της αναγέννησης, της δημιουργίας. Ένα ισχυρό βοήθημα για να πετύχουμε τέτοιες απαλλαγές εσωτερικών φορτίων είναι η Γιόγκα. Ας το φιλοσοφήσουμε λιγάκι:

Γιόγκα και Φιλοσοφία – Σκοπός της Γιόγκα Στην περίοδο του Κλασσικού Ινδουισμού (200π.Χ.- 400μ.Χ.) εμφανίζονται έξι φιλοσοφικά συστήματα, τα οποία στηρίζουν την διδασκαλία τους στις βεδικές γραφές. Και τα έξι συστήματα (Mimamsa, Vedanta, Samkhya, Yoga, Vaisesika, Nyaya), ξεχωριστά, έχουν την δική

τους προσέγγιση στη Γνώση. Στο τέταρτο σύστημα, τη Γιόγκα, υπάρχουν τέσσερις κύριοι δρόμοι (Bhakti Yoga, Karma Yoga, Jnana Yoga και Raja Yoga), μέσω των οποίων οδηγείται ο ασκούμενος στην αντίληψη της Υπερβατικής Πραγματικότητας. Από αυτούς, ο Ράτζα Γιόγκα (βασιλικός δρόμος) είναι αυτός που, στη δύση, είναι ευρέως γνωστός, γενικά, ως ‘η Γιόγκα’. Η Γιόγκα αποσκοπεί, μέσω των αναπνευστικών, κινητικών και διαλογιστικών γνώσεων, στην ανάπτυξη ισορροπίας και αρμονίας στις σωματικές, ψυχικές και πνευματικές δυνάμεις των ασκουμένων, προκειμένου να επιτύχουν μια κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας. Η Γιόγκα, κατά τον αρχαίο γιόγκι Πατάντζαλι, είναι ένα ολοκληρωμένο φιλοσοφικό σύστημα, ένα επιστημονικό σύστημα και μια πρακτική μέθοδος, που αποσκοπεί στην κυριαρχία του Εαυτού στην ύλη, στην απελευθέρωση του Εαυτού από την ύλη, στην κυριαρχία του Εαυτού στον νου και στην απελευθέρωση του Εαυτού από τα δεσμά της Συμπαντικής Παραίσθησης, της ‘μάγια’ (maya). Η Ράτζα Γιόγκα λέγεται και Αστάνγκα Γιόγκα (ashtanga = οκτώ, angas = μέρη), ή οκταμερής γιόγκα). Ο Πατάντζαλι, λοιπόν, προτείνει τα παρακάτω 8 βήματα ή σκαλοπάτια για τον σκοπό αυτό: Υama: Αυτοκυριαρχία – Αποχές – Περιορισμοί Niyama: Τήρηση κανόνων – Θετικές ιδιότητες – Ηθικές εντολές Αsana: Στάσεις – Ασκήσεις Pranayama: Αναπνευστικές ασκήσεις – Ρύθμιση ή έλεγχος της αναπνοής – Έλεγχος της βιοενέργειας

Pratyahara: Αποτράβηγμα των αισθήσεων Dharana: Συγκέντρωση, ή προσπάθεια για συγκέντρωση του νου Dhyana: Προσήλωση, ή πετυχημένη συγκέντρωση του νου Samadhi: Έκσταση – Υπερσυνειδησιακή κατάσταση – Φώτιση – Άμεση αντίληψη της πραγματικότητας. Όταν κάποιος κάνει γιόγκα τακτικά και συστηματικά μπαίνει στην νοοτροπία της ηθικής διαγωγής. Η ηθική διαγωγή βοηθά στην προστασία του οργανισμού από την αναστάτωση και την αρρώστια. Έτσι, το σώμα συνηθίζει στην ηθική και απολαμβάνει ευεξία. Τότε, λοιπόν τα Γιάμα και Νιγιάμα γίνονται βοηθητικές τεχνικές όχι μόνο για την τακτική μας άσκηση αλλά και για την αντιμετώπιση έκτακτων ή και χρόνιων καταστάσεων όπως π.χ. την αρρώστια. ‘Γιάμα’ και ‘Νιγιάμα’ είναι σανσκριτικοί όροι, για τους οποίους έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες, ίσως, και από άλλους ερευνητές της φιλοσοφίας. Εδώ συνοψίζονται οι ερμηνείες που έχουν δοθεί: από τον Θ. Παντουβά στο ερμηνευτικό λεξικό της Ινδικής Φιλοσοφίας, από τον Σουάμι Βιβεκανάντα στο βιβλίο ‘Ράτζα Γιόγκα’, από τον Παραμαχάνσα Νιραντζανανάντα, σε άρθρο από το περιοδικό ‘Τρίτο Μάτι’ (Ηθικοί Κανόνες Συμπεριφοράς) και από τον Ρόμπερτ Νατζέμυ, από την διδασκαλία του ‘Διαλογισμός και Φιλοσοφία’ (Έλεγχος). ‘Γιάμα’ είναι οι αποχές, η εγκράτεια, η αυτοκυριαρχία και ο αυτοέλεγχος. Είναι πέντε: Ahimsa: Μη βία, αποχή από πρόκληση βλάβης σε οποιοδήποτε όν. Μη βία σε λόγο, σκέψη και πράξη. Απουσία βίας από την προσωπικότητά μας. Μη βία, με κανένα τρόπο,

2013 12

29

ηθελημένα να μη πληγώσουμε κάποιο άλλο όν με λόγο, σκέψη και πράξη. Η ανικανότητα να βλάψουμε είναι δείγμα ότι ακολουθούμε την εξέλιξή μας.

Satya: Φιλαλήθεια, αποχή από το ψεύδος. Φιλαλήθεια σε λόγο, σκέψη και πράξη. Φιλαλήθεια. Σκεφτείτε το για λίγο, ο αναζητητής της Αλήθειας θα πρέπει να είναι αληθινός.

Asteya: Μη κλοπή. Μη κλοπή, μη φθόνος σε λόγο, σκέψη και πράξη. Τιμιότητα. Μη κλοπή, μη ζήλια.

Brahmacarya: Σεξουαλική αποχή. Αγαμία σε λόγο, σκέψη και πράξη. Επίγνωση της Ανώτερης Συνειδητότητας ακόμη και στην ερωτική πράξη. Σεξουαλική εγκράτεια. Πρακτικά σημαίνει, όχι στην άσκοπη σπατάλη της σεξουαλικής ενέργειας.

Aparigraha: Μη κατοχή, αποχή από προσκόλληση σε υλικά αποκτήματα. Μη αποδοχή δώρων σε λόγο, σκέψη και πράξη. Μη κτητικότητα. Ιδιοκτησία με ηθικό τρόπο. ‘Νιγιάμα’ είναι η τήρηση κανόνων και ηθικών εντολών, η καλλιέργεια ποιοτήτων και οι πνευματικές πειθαρχίες. Είναι και αυτές πέντε: Iswara Pranidhana: Εγκατάλειψη στο θέλημα του Θεού. Αφοσίωση στο Θεό. Καλλιέργεια της πίστης. Αφοσίωση-Αγάπη προς το Θεό. (Προσευχή ή Διαλογισμός) Swadhyaya: Μελέτη. Μελέτη Γραφών. Μελέτη του Εαυτού. (Αυτογνωσία, αυτοανάλυση).

Tapaha: Αυτοπειθαρχία. Σκληραγωγία. Βασικά, σημαίνει αυτοπειθαρχία και όχι μόνο. Η σανσκριτική λέξη, ‘tapa’, είναι ένας πολύ περιληπτικός όρος, αλλά δεν υπάρχει ακριβής αντίστοιχος σε άλλη γλώσσα. Εμπεριέχει τις έννοιες, ‘αυτοκάθαρση’, ‘αυτοπειθαρχία’,

30

12 2013

‘σκληραγωγία’, ‘γιόγκικη άσκηση’, ‘ασκητική ζωή’. Ο ασκούμενος αντέχει στην αποχή από την επιθυμία να φάει, να πιει, επίσης αντέχει στο κρύο ή τη ζέστη, την ορθοστασία, την διαλογιστική στάση, την τήρηση σιωπής κ.λπ. Η χρήση της καλύπτει μια κατηγορία ασκήσεων, σκοπός των οποίων είναι η κάθαρση και το δάμασμα της κατώτερης φύσης του ασκούμενου, και η ανάπτυξη πνευματικής, ηθικής και σωματικής αυτοπειθαρχίας. Μόνο όταν το σώμα αποκτήσει την δύναμη να υφίσταται αδιαμαρτύρητα κακουχίες και στερήσεις και όταν ο νους δεν αναστατώνεται εύκολα από την έλλειψη σωματικών ανέσεων, γίνεται κανείς ικανός να επιδοθεί στον δρόμο της γιόγκα.

Santosha: Ικανοποίηση και ευχαρίστηση με αυτά που έχουμε. Αυτάρκεια, γαλήνη.

Shauca: Καθαριότητα Σώματος και Νου. Καθαριότητα σωματική, ενεργειακή και ψυχική. Καθαριότητα-Αγνότητα. (Κατά περιόδους νηστεία, σιωπή, τακτική άσκηση και απλή ζωή). Παρ’ όλο που αναφερόμαστε στην Ινδική Φιλοσοφία, παρατηρούμε ομοιότητες, όπως, η ‘Μελέτη του Εαυτού’ που μας παραπέμπει στο Δελφικό ‘Γνώθι σαυτόν’, η ‘μη βία’ μας παραπέμπει στην αγάπη του Χριστιανισμού, η περίοδος νηστείας, επίσης και η ηθική μας παραπέμπει στην συνείδηση, ότι και να σημαίνει αυτό για τον καθένα. Ειδικά η ευγνωμοσύνη, η καλλιέργεια της ποιότητας που μας δίνει αυτοπεποίθηση, συνάδει με την ‘ευχαρίστηση με αυτά που έχουμε’, του φιλοσοφικού συστήματος της γιόγκα, ενώ συγχρόνως, είναι το απαύγασμα της εφαρμογής του νόμου της έλξης. Όπως είπε και ο Επίκουρος, «Σκέψου πως, ό,τι έχεις τώρα, κάποτε είχες ελπίσει γι’ αυτό». Καλές ανοιξιάτικες βόλτες και να ‘στε πάντα καλά!!!

Συνέντευξη: Κατερίνα Χατζή

HARRIS LAMBRAKIS QUARTET: Φτιάχνοντας μουσική πάνω από τα «Μετέωρα»… Πότε ήταν η πρώτη φορά που ήρθες σε επαφή με αυτό που ονομάζουμε μουσική; Από το σπίτι όπου έπαιζε ο πατέρας μου. Δηλαδή του πατέρα μου του άρεσε η μουσική είχε κασέτες πολλές –τότε προ cd εποχή- . Δεν είχε βινύλια, κασέτες πολλές. Από το ραδιόφωνο έγραφε. Είναι ζωγράφος και τώρα είναι και αγιογράφος κάνει κοστούμια κάνει πολλά... Είναι ένας καλλιτέχνης έτσι εικαστικός ας πούμε. Αλλά του άρεσε η μουσική πάντα. Και του παππού μου, του πατέρα του του άρεσε. Και του άλλου του παππού του άρεσε. Χωρίς να παίζει κανείς. Ο πατέρας μου έπαιζε λίγο τουμπερλέκι, λίγο φυσαρμόνικα καμιά μελόντικα και μου μάθαινε τα κομμάτια. Ο πατέρας μου μου έμαθε τα κομμάτια. Μετά ήρθε το μουσικό γυμνάσιο Παλλήνης –κατά τύχη-.

32

12 2013

Επιστρέψατε στην δισκογραφία με μια καινούργια εργασία, το «Meteora» που περιέχει εννέα συνθέσεις. Πες μου κάποια πράγματα για το υλικό αυτής της δουλειάς. Από την άλλη υπάρχουν διαφορές μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου δίσκου; Κάναμε το δίσκο αυτό όπως και τον πρώτο. Πήγαμε στο στούντιο 2 μέρες, είχαμε κάνει πρόβα σε πολλά κομμάτια μιας και τα παίζαμε ήδη δυο χρόνια πριν περίπου. Μερικά από αυτά τα είχαμε παίξει πολύ και δυο και τρία χρόνια πριν. Αυτά ήταν τα θέματα που μπήκαν και στο δίσκο βγάλαμε βέβαια κανα δυο γιατί δεν χωράγανε κιόλας. Είχαμε πάνω από 80 λεπτά υλικό. Όταν γράψαμε ήταν 83 λεπτά οπότε κόψαμε ένα κομμάτι και ένα άλλο που δεν μας βγήκε στο στούντιο. Λάιβ παίξαμε στο Sierra ακριβώς όπως και στη προηγού-

μενη δουλειά. Μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου δίσκου υπάρχουν διαφορές. Καταρχήν στον πρώτο ένα κομμάτι είναι του Νίκου Σιδηροκαστρίτη και αυτό μισό. Είναι το «Για τον Μιχάλη». Για αυτό το ξαναπαίξαμε εδώ για να το παίξουμε ολόκληρο. Γιατί στο πρώτο είχαμε παίξει ένα θέμα μόνο. Εδώ έχει γράψει και ο Νίκος και ο Δημήτρης ο Θεοχάρης και εγώ. Απλά του Τσεκούρα δεν προλάβαμε να το βάλουμε γιατί έγραψε ακριβώς μετά. Αλλά πλέον γράφουμε όλοι στο γκρουπ. Και επίσης μια διαφορά μεγάλη είναι ότι υπάρχουν 3 συμμετοχές: του Κώστα Τατσάκη (ντράμς), του Andrea Romani (φλάουτο) και του Νικόλα Σκορδά (σοπράνο σαξόφωνο). Μάλιστα στο «Σοκάκι» έχουμε 3 πνευστά. Τέλος πρέπει να σου πω πως μέσα στο στούντιο την ώρα που γράφαμε είχαμε και κόσμο. Νομίζω πως ήταν ωραία, είχε χώρο και το στούντιο για αυτό το κάναμε (γέλια). Πως θα χαρακτήριζες τη μουσική σου και σε ποιό “ράφι” θα την τοποθετούσες; Ελα ντε… Δεν είμαι καλός σε αυτά. Ισως σε αυτό που παλιά το λέγανε έθνικ και τώρα το λέμε world music. Αυτές οι κατηγορίες νομίζω ότι γίνανε σε συσκέψεις, σε γραφεία. Δηλαδή οι μεγάλες εταιρείες όταν είδανε ότι υπάρχει κάτι που βγαίνει σκεφτήκανε το πώς θα το πούνε. Είχα διαβάσει σε ένα άρθρο ότι έγινε μεγάλη κουβέντα για αυτό το πράγμα το πώς θα ειπωθεί όλο αυτό. Μάλιστα σε κάθε χώρα αλλάζει γιατί εδώ πέρα ας πούμε που “γίνεται” «εθνική» μουσική μετά αλλάζει συνειρμικά πάει αλλού, εντελώς αλλού… Το έθνικ στην Τουρκία επίσης είναι άλλο πράγμα. Η Τουρκία είναι 50 εθνότητες, ξεχωριστή γλώσσα κτλ. Οπότε είναι η μουσική των λαών αυτών. Πως θα τη χαρακτήριζα; Θα έλεγα ότι το βασικό στοιχείο είναι ο αυτοσχεδιασμός μαζί με την ελευθερία μέχρι εκεί που η επι-

κοινωνία υπάρχει μέσα στη μουσική. Από την άλλη η τζαζ υπάρχει και σαν αναφορά και σαν όνομα του συγκροτήματος. Παίζεις ένα ιδιαίτερο πνευστό μουσικό όργανο το νέυ. Τι σε ώθησε στο να καταπιαστείς και εν τέλει να επιμείνεις σε αυτό; Ηταν τότε η φάση που θα πήγαινα πρώτη γυμνασίου και άνοιξε το πρώτο μουσικό γυμνάσιο στην Ελλάδα το 1988. Που ήταν για παιδιά της πρώτης γυμνασίου μόνο. Αν ήταν ένα χρόνο μετά δηλαδή δεν θα πήγαινα (γέλια). Από την άλλη είχαμε και πολύ καλούς δασκάλους με πολύ όρεξη αυτή ήταν η τύχη μας. Οπότε μετά προέκυψε φυσικά. Βέβαια πρέπει να πω ότι ήταν και εντελώς τύχη για μας ότι όλη αυτή η φάση με το έθνικ ξεκίνησε τότε στην Ελλάδα. Όταν εγώ αποφοίτησα το 94, ήταν πάνω σε αυτή τη φάση, έβραζε το πράγμα, ο Ross Daly έπαιζε ήδη, αλλά άρχιζε και έπαιρνε αυτό παγκοσμίως τα πάνω του η world music που λέγαμε πριν. Οπότε κάπως ήρθε και εδώ οπότε το νέυ ξαφνικά δεν ήταν περιθώριο, ήταν και όργανο που τότε δεν παίζανε πολύ όποτε ήταν ευτυχής συγκυρία!!. Τι εμπνέει τον Χάρη Λαμπράκη όταν γράφει μουσική; Μερικά πράγματα πιστεύω πως πρέπει να τα γνωρίσουμε με βίωμα, με εμπειρία. Αυτό που θα μας κατευθύνει, θα μας εμπνεύσει, θα μας επηρεάσει. Και το βίωμα δεν μεταφέρεται με τα λόγια ή με το άκουσμα. Δηλαδή το να ακούσω τον τζαζίστα, τον Τούρκο ή τον Ινδό δεν νομίζω ότι όσο καλό αυτί και να έχω, όσο ταλέντο και να έχω να γίνω σαν και αυτόν, να τον φτάσω. Είναι κάτι βιωμένο για αυτόν. Εγώ θα τον μιμηθώ, θα τον παπαγαλίσω αλλά το βίωμα πώς να το μεταδώσεις; Από την άλλη οι ιδέες υπάρχουν αλλά η ουσία είναι στην παρέα: Οταν βρεθούμε θα γίνει το κομμάτι. Οσον αφορά την ονοματοδοσία των

2013 12

33

θεμάτων ο Νίκος ο Σιδηροκαστρίτης έχει μεγάλο ρόλο. Πως βλέπεις το μέλλον της ελληνικής δισκογραφίας και ποιός πιστεύεις ότι θα είναι ο επόμενος τρόπος διανομής της μουσικής; Τι υπάρχει τώρα; Νομίζω πως δεν υπάρχει τίποτα. Ας πούμε τα παιδιά σήμερα πως ακούνε μουσική; Youtube μόνο; Αν σκεφτούμε όμως ότι το cd δεν υπήρχε πριν από 100 χρόνια αλλά οι άνθρωποι όμως ακούγανε μουσική. Είναι αυτή η λειτουργία και ο τρόπος όπως λες που επικρατεί τώρα. Είχε πει παλιότερα ένας ανθρωπολόγος ότι “παρατηρώντας τις ανθρώπινες κοινωνίες από τότε που ξέρουμε ότι αυτές υπάρχουν μέχρι σήμερα δεν υπήρξε κοινωνία χωρίς μουσική”. Αρα είναι πολύ απαραίτητο συστατικό της κοινωνίας όπως είναι και το φαγητό κ.α. Αρα δεν γίνεται αλλιώς τη χρειαζόμαστε. Από την άλλη με τις δισκογραφικές παλιότερα μπορεί να υπήρξε μια «άνθηση» και μια άνεση αλλά υπερθεματίζανε κιόλας, το παρακάνανε. Δίνανε πολύ αξία σε μια παγκόσμια αγορά. Για μένα η κρίση έχει 2 όψεις. Μου αρέσει να βλέπω αυτόν που βοηθάει την κατάσταση. Μπορούμε να το φτιάξουμε όπως θέλουμε τώρα. Δεν μας λέει κανείς “όχι αυτό”, “ναι εκείνο” κτλ. Επρεπε να παλέψεις παλιά να τους πείσεις και δεν πείθονταν. Επειδή δοκίμασα παλιά, λίγο μετά το 2000 πήγα σε εταιρείες κομμάτια δεν πείθονταν. Ηταν μια φάση που όλοι πηγαίνανε με πρότυπα. Δηλαδή όπως το κάνει ο τάδε να φτιάξουμε και εμείς κάτι παρόμοιο. Κάπου εμείς τότε πέσαμε σε μια λούμπα δεν είχαμε άμυνες μάλλον να το υπερασπιστούμε. Ποιές οι κυκλοφορίες που άκουσες τελευταία και σου άρεσαν; Η αλήθεια είναι ότι έχω καιρό να αγοράσω κάποιο cd. Ακούω των φίλων που γράφουνε

34

12 2013

δηλαδή του Μιχάλη του Σιγανίδη, του Αντώνη του Απέργη, του Νίκου του Παραουλάκη που παίζει νέυ. Βγαίνουν πράγματα ενδιαφέροντα. Μου άρεσε πολύ το «Πορτάκι» της Μάρθας Μαυροειδή. Επίσης άκουσα τον τελευταίο δίσκο του Peter Brotman (Γερμανός σαξοφωνίστας με αυτοσχεδιασμό). Δεν ψάχνω πολύ να ακούσω καινούργια μουσική πάντως. Πάω σε «παίκτες» που ξέρω και που θέλω να ακούσω και άλλο από αυτούς. Από την άλλη ανατρέχω σε παλιά πράγματα, ηχογραφήσεις απ΄τις αρχές του αιώνα, γραμμοφώνου κτλ… Διαδικτυακοί κόμβοι και μουσική. Τελικά είναι ζευγάρι αυτά τα δυο; Ναι είναι. Το ίντερνετ είναι πολύ σημαντικό σήμερα. Εχεις πρόσβαση σε πολλά πράγματα. Από εκεί και πέρα μην το παρακάνουμε υπάρχει και ζωή πέρα από το ίντερνετ. Δηλαδή είναι μια παροχή μόνο τότε θα κουνηθούμε αν μας κόψουνε το ίντερνετ. Ο κόσμος θα ενεργοποιηθεί αν μας κοπεί το ίντερνετ και θα ξυπνήσουμε να δούμε τι έγινε (γέλια). Το οποίο είναι ίντερνετ είναι κατευθυνόμενο είμαι σιγουρότατος για αυτό. Τώρα με μια σωστή χρήση σίγουρα προσφέρει πράγματα. Εν μέσω οικονομικής κρίσης θεωρείς ότι τώρα βγαίνουν προς τα έξω δουλειές, καλλιτεχνικές απόψεις έστω και με low badget παραγωγές; Μέσα στα δύσκολα η τέχνη δίνει το παρών “δείχνοντας” την δυναμική, το χαρακτήρα που εκ φύσεως διαθέτει; Μα γίνονται πράγματα. Δεν θα το πούμε εμείς γίνονται ήδη δεν γίνεται να σταματήσει αυτό. Οποια κρίση και να πέρασε ο άνθρωπος η μουσική ποτέ δεν σταμάτησε. Μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης παίζανε μουσική. Εγραφε ο άλλος κουαρτέτο για το τέλος του κόσμου μέσα στο στρατόπεδο. Θέλω να πω πως η μουσική πάντα υπήρχε και πάντα θα

υπάρχει άσχετα από την όποια εποχή και τις όποιες –και- οικονομικές δυσκολίες. Εχεις λάβει μέρος σε σεμινάρια και εργαστήρια (workshops) γύρω από την εκμάθηση και την διδασκαλία παραδοσιακών οργάνων που λαμβάνουν χώρα σε διάφορα χωριά στην επαρχία. Πως βλέπεις την παρουσία και την εξέλιξη τους στο εγχώριο μουσικό περιβάλλον όπως αυτό προχωρά σήμερα; Γίνεται πολύ καλή δουλειά σίγουρα. Πραγματικά καλή δουλειά. Μακάρι να μην σταματήσουν γιατί δεν ξέρω αν θα είναι για πάντα γιατί δυσκολεύονται πολύ. Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι όταν δεν έχεις συμμετοχές – όσες χρειάζονται- κάποιος πρέπει να σε χρηματοδοτεί αλλιώς δεν βγαίνει. Εχει μεγάλο

κόστος όλο αυτό και μερικά πράγματα δεν βγαίνουν χωρίς χρηματοδότηση. Τώρα από εκεί και πέρα θα δείξει ο χρόνος. Εγώ φέτος θα πάω στον «Λαβύρινθο» στο Χουδέτσι της Κρήτης αλλά γίνονται πολύ ωραίες και σοβαρές προσπάθειες (το λέω γιατί έχω συμμετέχει και εκεί) και στον Αγιο Λαυρέντιο στο Πήλιο και στη «Μουσική Σύναξη» στον Ταύγετο στη Μεσσηνία. Το έχω δει και σαν μαθητής και σαν καθηγητής. Καλό είναι να γίνονται τέτοια πράγματα. Μακάρι να συνεχιστούν. Τα επόμενα σχέδια του Χάρη Λαμπράκη είναι… Ναι παίξουμε όσο μπορούμε ☺. ΛΙΝΚ http://www.harrislambrakisquartet.com/

2013 12

35

Συνέντευξη: Γιώργος Σταυρακέλλης

ΜΟΥΣΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ “ΦΕΙΔΙΟΥ 2”: Ένα διαφορετικό εγχείρημα στο κέντρο της Αθήνας…

Τις ερωτήσεις απαντά η Ειρήνη Στρατηγοπούλου Πότε ξεκίνησε το εγχείρημα που… εγκαταστάθηκε στο κέντρο της Αθήνας και συγκεκριμένα στη Φειδίου; Η ιδέα ενός μαγαζιού ξεκίνησε από τους γονείς μου το 1985. Πραγματοποιήθηκε τότε στην Άνω Πεύκη με το όνομα “Πιάνο Ουζερί Ο Παππούς”. Εδώ και επτά χρόνια έχει καταλήξει στη Φειδίου 2 στην Αθήνα. Ποια η φιλοσοφία του μουσικού καφενείου; Στο μουσικό μας καφενείο νιώθουμε σαν να καλούμε τον κόσμο σπίτι μας. Θέλουμε να πε-

38

12 2013

ράσει καλά, να φάει, να πιεί με την ψυχή του, να επικοινωνήσει, να ακούσει ωραία μουσική ή ακόμα και να παίξει μουσική μερικές φορές αν είμαστε τυχεροί. Διαλέξατε για όνομα όχι κάτι πρωτότυπο και διαφορετικό αλλά το σημείο όπου βρίσκεται το μαγαζί (Φειδίου 2)… Εκτός ότι μας αρέσει πολύ ο δρόμος αυτός με τον Καπετάν Μιχάλη απέναντι και το μισογκρεμισμένο ωδείο πιο πέρα, η Φειδίου 2 έχει τη δική της ιστορία. Υπήρξε ένα βιβλιοπωλείο με πολλές σπάνιες εκδόσεις απ’ το οποίο πέρασαν όλοι οι βιβλιόφιλοι της Αθήνας κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης λειτουργίας του. Συχνά μας επισκέπτονταν πελάτες του αναζητώ-

ντας το. Έτσι, σε συνδυασμό με την ωραία παρήχηση του δέλτα, βαφτίστηκε. Από Τετάρτη-Κυριακή όντας –και- μουσικοί εμφανίζεστε σε ένα ακουστικό πρόγραμμα με ρεμπέτικα (“Ζωντανοί μουσικοί συντονισμένοι στο ρεμπέτικο”) όπου μέχρι πρότινος μάλιστα παίζατε και χωρίς μικρόφωνα… Να σας συστηθούμε ποιοι είμαστε εμείς. Πρώτα απ’ όλα ο πατέρας μας ο Στράτος Στρατηγόπουλος ιδρυτικό μέλος της Οπισθοδρομικής Κομπανίας. Εγώ είμαι η κόρη του Ειρήνη που τραγουδάω, και μαζί με τον αδερφό μου Χρήστο στο μπουζούκι, συνοδεύαμε μέχρι πρότινος τον πατέρα μας στο πιάνο, χωρίς μικρόφωνα όπως λες. Μέχρι πρότινος γιατί εγώ αποχώρησα λόγω θεατρικών υποχρεώσεων. Μαζί με τα μικρόφωνα, που ήρθαν για να είναι μόνο όταν είναι πραγματικά απαραίτητα, ήρθαν και δύο εξαιρετικές τραγουδίστριες, η Καλομοίρα Κατερινιού (Τετ-Πεμ) και η Δάφνη Λέμπερου (Παρ-Σαβ-Κυρ). Και μιας και συστηθήκαμε σαν οικογένεια δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε τη μητέρα μας Φλώρα, που μπορεί να μην παίζει μαζί μας μουσική (εκτός και αν τύχει να πέσουν κουτάλια στα χέρια της την ώρα που ακούγεται ένας καρσιλαμάς), αλλά χωρίς αυτή το μαγαζί απλά δεν θα υπήρχε. Πρόσφατα διευρύνατε και εμπλουτίσατε τις εκδηλώσεις στο χώρο... Είδαμε μια θεατρική παράσταση αλλά και την εξαιρετική blues μπάντα των The Boogie Sinners. Μιλήστε μας για αυτές τις εκδηλώσεις. Η θεατρική παράσταση ήταν ένα έργο του Ντάριο Φο για δύο ηθοποιούς. Ήταν στοίχημα να χωρέσει το θέατρο σε ένα τόσο μικρό χώρο όπως είναι η Φειδίου 2. Το στοίχημα κερδήθηκε με την έξυπνη σκηνοθεσία της Αγγελικής Γκαλμπένη Παπαγρηγορίου και αποδείχτηκε ότι η τέχνη οποιασδήποτε μορφής χωράει παντού. Όσον αφορά τους The Boogie Sinners είναι η μόνη μπάντα μέχρι στιγμής που έχει παίξει

στο μαγαζί εκτός από εμάς και αυτό γιατί λατρεύουμε τη μπλουζ μουσική και γιατί η συγκεκριμένη μπάντα είναι όντως εξαιρετική. Δεν είμαστε ένας από τους εκατοντάδες πολυχώρους που θέλει να τα κάνει όλα. Κάνουμε ότι μας αρέσει πολύ, αν τυχόν προκύψει, για να περνάμε καλά εμείς με μια ανοιχτή πόρτα για όλους. Τελικά υπάρχει σήμερα ρεμπέτικο; Πολλοί είναι δύσπιστοι απέναντι στους λεγόμενους “νεορεμπέτες” όπως τους ονομάζουν και τονίζουν πως το ρεμπέτικο έσβησε τη δεκαετία του 50… Όσο υπάρχει κόσμος που ακούει ρεμπέτικη μουσική και ειδικά όταν αυτός ο κόσμος είναι κυρίως νεολαία, το ρεμπέτικο θα υπάρχει. Από εκεί και πέρα τα ρεμπέτικα πια ερμηνεύονται με διάφορους τρόπους και ο καθένας επιλέγει που θα ακούσει ζωντανά τη μουσική που του αρέσει. Αν ρεμπέτικο εννοείς ένα τρόπο ζωής, μια συγκεκριμένη κουλτούρα και διάλεκτο, νομίζω πως ναι, υπάρχουν κάποιοι, άλλα τι μας αφορά και ποιος να κρίνει και γιατί να κρίνει. Μας έκανε εξαρχής εντύπωση η διακόσμηση του χώρου όπου μπορεί να βρει κανείς από παλιά μουσικά όργανα μέχρι ρετρό αφίσες και φωτογραφίες σε κάδρα. Πως προέκυψε αυτή η αισθητική πανδαισία; Αποφασίσαμε να μην είναι όλα αρμονικά προς ένα συγκεκριμένο στυλ. Δεν υπάρχει άλλωστε ένα στυλ που να μας εκφράζει απόλυτα. Γι’ αυτό βάλαμε τα πράγματα που είχαμε ή που βρίσκαμε με προσοχή να ταιριάζουν μεταξύ τους. Τα επόμενα βήματα του μουσικού καφενείου είναι… Πάντα καλή καρδιά και μια κρύα ρακή! ΛΙΝΚ https://el-gr.facebook.com/Feidiou2

2012 2

39

Φωτογραφία: Μανώλης Λαγουτάρης

Encardia

40

12 2013

Κείμενο: Ηλέκτρα Ποιράζογλου

Τhe Ιmposter Ετος: 2012 Σκηνοθέτης: Bart Layton Διάρκεια: 99 min Ο Nicolas Barclay αγνοείται από το 1994 οπότε και εξαφανίστηκε στην ηλικία των 13 χρονών από το σπίτι του στο Τέξας. Το ντοκυμαντέρ καλύπτει την ιστορία της ‘επανεμφάνισής’ του στην Ισπανία 3 χρόνια μετά και της επιστροφής του στην οικογένεια του. Η ιστορία της εξαπάτησης της οικογένειας του Nicolas αλλά και των αρχών από τον Γάλλο ‘Chameleon’ Frederique Bourdin είναι από μόνη της τόσο εξωπραγματική όσο και μοιραία. Μετά τo αποτυχημένο ‘The Chameleon’ (2010) του Jean-Paul Salome ο οποίος μετέτρεψε μια ήδη δύσκολο-να-την-πιστέψεις πραγματική ιστορία σε θρίλερ δράσης, ο Bart Layton δημιουργεί κάτι στέρεο, ισχυρό και πρωτοποριακό στον τομέα του ντοκιμαντέρ. Οι περιορισμένου αριθμού αναπαραστάσεις με τη χρήση ηθοποιών δεν θα μπορούσαν να είναι καλύτερα δεμένες με τις συνεντεύξεις - πορτραίτα των πραγματικών πρωταγωνιστών της ιστορίας αλλά και με το πλήθος του αρχειακού υλικού τόσο εικόνας όσο και ήχου από την ‘επιστροφή’ του Bourdin/Nicolas στην οικογένεια Barclay το 1997. Το The Imposter είναι ένα εκπληκτικό δείγμα τόσο των δυνατοτήτων που έχει το ντοκυμαντέρ σαν φόρμα όσο και των ικανοτήτων του Layton να ισορροπήσει ιδανικά απολύτως ‘κινηματογραφικά’ τεχνάσματα με βασικές αρχές του είδους. Αξιοσημείωτος είναι ο διακριτικός χειρισμός του όσον αφορά στο ίδιο το θέμα του, που από τη φύση του είναι ηθικά προκλητικό. Η έννοια του ντοκυμαντέρ ως καταγραφή μιας πραγματικής κατάστασης δεν θα μπορούσε να γίνει πιο ξεκάθαρη και αντικειμενική. Στον δημιουργό Layton προσφέρθηκε μια εξαιρετική ιστορία και το προϊόν που παρέδωσε σίγουρα δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες για τη συνέχεια του σκηνοθετικού του έργου ειδικά στον τομέα του ντοκυμαντέρ στον οποίο φαίνεται να διαθέτει ιδιαίτερο όραμα.

2013 12

45

Rust and bone Ετος: 2012 Σκηνοθέτης: Jacques Audiard Διάρκεια: 120 min Ο Αλέν αναγκάζεται να μετακομίσει με τον γιο του στο φτωχικό παραθαλάσσιο σπίτι της αδερφής του και του άντρα της. Η σχέση του με την δυναμική Στεφανί εξελίσσεται και μετατρέπεται με φόντο το τραγικό ατύχημα που την στερεί από τα πόδια της. Το Rust and Bone είναι ένα απόλυτα χαρακτηριστικό δείγμα του πλήθους των ταινιών που παράγει ο σύγχρονος Ευρωπαϊκός κινηματογράφος. Είναι ‘καλογυρισμένο’, έχει εκπληκτικές ερμηνείες και μια σχεδόν ανύπαρκτη πλοκή η οποία εξαντλείται στο σημείο που παρουσιάζει ‘το ανθρώπινο’. Η σκληρότητα είναι μόνιμο συστατικό στοιχείο της ταινίας τόσο στο διάλογο, όσο και στα καθαυτά περιστατικά βίας ανάμεσα στους χαρακτήρες. Καμία ένταση δεν δημιουργείται από αυτά τα περιστατικά καθώς αυτά προκαλούνται σχεδόν φυσικά μέσα στο μουντό παραθαλάσσιο και στριμωγμένο σκηνικό της ταινίας με φόντο την κουλτούρα του street fighting. Το Rust and Bone είναι ένα αριστοτεχνικά φτιαγμένο ‘βάρος‘. Οι ερμηνείες είναι σίγουρα ένας λόγος για να παρακολουθήσει κανείς με ενδιαφέρον την ταινία. Όσον αφορά στο τεχνικό κομμάτι της αφήγησης, όλα είναι καλώς και απλά ειπωμένα. Η σκηνοθεσία, η φωτογραφία, το μοντάζ, η μουσική όλα είναι όπως χρειάζεται. Τίποτα καινοτόμο δεν θα βρούμε στο Rust and Bone τεχνικά, θα βρούμε όμως άψογη τεχνική. Είναι μια καλή ταινία που δεν προτείνει τίποτα και δεν καταλήγει πουθενά. Δεν θα υπάρξει άνθρωπος που θα τη δει και θα πει ‘τί κακή ταινία‘ αλλά σίγουρα δεν θα υπάρξει και κανείς να την θυμάται του χρόνου.

46

12 2013

Κείμενο, φωτογραφία: Στέφανος Γούναρης

Ο «Παρεξηγημένος» Διόνυσος (Μέρος τρίτο...) ΔΙΟΝΥΣΟΣ

αι τα δυο προηγούμενα άρθρα αυτής της σειράς, με τον γενικό τίτλο “Ο ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ”, ασχολήθηκαν με τις γιορτές του Δωδεκαημέρου, μια γενική εξέταση και περιγραφή αυτών των γιορτών, τα νοήματα τους και την σε πολλές περιπτώσεις καλούμενη σχέση ή ταύτιση ή αναγωγή τους σε διονυσιακές τελετές και σε αόριστες αναφορές για τον Διό-

K

48

12 2013

νυσο τον ίδιο. Σε αυτό το τελευταίο κομμάτι αυτής της σειράς θα γίνει μια αναφορά στο ποιος ήταν και ποιος δεν ήταν ο Διόνυσος. Τι ήταν και τι δεν ήταν η διονυσιακή λατρεία και ποιές σχέσεις έχει, αν έχει, με τις σύγχρονες τελετές οργιαστικού χαρακτήρα που λαμβάνουν χώρα, στη σημερινή εποχή, τις ημέρες του Δωδεκαημέρου (25 Δεκεμβρίου – 6 Ιανουαρίου).

Η ιδέα που έχουμε, σαν σύγχρονοι Έλληνες, για την θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων αποτελεί μια γενικότητα και βρίθει από ασάφειες. Πράγματα που δεν αναφέρονται ξεκάθαρα αλλά αφήνονται να εννοούνται. Συζητάμε και γνωρίζουμε κατ’ αρχήν για μια πολυθεϊστική θρησκεία με συγκεκριμένη ιεραρχία, με συγκεκριμένο αριθμό κύριων θεοτήτων (12) που κατοικούν σε συγκεκριμένο μέρος και αποτελούν τα αντικείμενα λατρείας πιστών φανατικών Ελλήνων σε όλα τα μέρη της Μεσογείου που κατοικούν Έλληνες. Άρα αφήνεται να εννοηθεί για μια ελληνική επινόηση θεοτήτων, με ελληνική ρίζα, με Έλληνες να λατρεύουν τους συγκεκριμένους θεούς, σε ελληνικούς τόπους. Μια πιο προσεκτική εξέταση αυτής της ιδέας μας για τον αρχαίο ελληνικό θρησκευτικό κόσμο, θα μας οδηγήσει σε ελαφρώς άλλα συμπεράσματα. Πρώτον, η λατρεία των συγκεκριμένων θεοτήτων δεν ήταν αποκλειστικό και μόνο προνόμιο και επινόηση των αρχαίων Έλλήνων. Όταν μιλάμε για Έλληνες εννοούμε “ελληνικά” φύλα, με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό. Τα φύλα αυτά που κατοικούσαν στον ελλαδικό χώρο και γενικά στην ανατολική πλευρά της Μεσογείου τα τελευταία 2.000 χρόνια π.Χ. δεν ήταν απομονωμένα από την πληθώρα των άλλων φύλων και φυλών που κατοικούσαν επίσης δίπλα τους και μαζί τους, όπως τα θρακικά φύλα, τα φύλα των λαών της Μεσοποταμίας, της Μικράς Ασίας και της βόρειας Αφρικής. Οι αλληλεπιδράσεις ήταν και ανα-

μενόμενες και αναγκαίες για την εξέλιξη των φυλών μέσω των διαφόρων ζυμώσεων τόσο σε πολιτιστικό όσο και σε κοινωνικό και θρησκευτικό επίπεδο. Οι φυλετικές ομάδες δανείζονταν διάφορα στοιχεία από το λατρευτικό πεδίο μέχρι την δημιουργία και εξέλιξη των μύθων των διαφόρων θεοτήτων και δάνειζαν επίσης σε άλλες. Αναπόφευκτα λοιπόν συναντάμε μια όχι συγκεκριμένη και σταθερή πορεία στην εξέλιξη των θεοτήτων των ελληνικών φύλων καθώς οι επιδράσεις με άλλους λαούς άλλαζαν και καθώς οι κοινωνικές συνθήκες που επιδρούσαν στη σπουδαιότητα των θεών άλλαζαν. Ανάλογα με τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες των περιοχών άλλοτε αναδύονταν σπουδαιότερη μια θεότητα και μετά από πολλά χρόνια μπορεί να αναδεικνύονταν μια άλλη. Ο Διόνυσος είναι ο γιός του Δία και της Σεμέλης. Μιας θνητής κόρης του Κάδμου της Θήβας που ζήτησε από τον εραστή της Δία να εμφανιστεί με όλη τη μεγαλοπρέπεια του μπροστά της και κατακεραυνώθηκε από τη λάμψη του σύμφωνα με τον μύθο. Θυώνη είναι το όνομα της Σεμέλης μετά την ανάδειξη της σε θεότητα από τον Διόνυσο και την άνοδο της στον Όλυμπο. Ο Δίας περιμάζεψε το βρέφος από τη μήτρα της καμένης Σεμέλης και αφού το έραψε στο μηρό του το κυοφόρησε μέχρι να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί κανονικά. Η Σεμέλη – Θυώνη, σύμφωνα με αρκετούς μελετητές δεν ήταν πάντα θνητή. Ο μύθος της εμφανίζεται γύρω στο 700 π.Χ. μέχρι τότε θεω-

2013 12

49

ρούνταν μια θεότητα της γης κυρίως θρακικής ή και φρυγικής καταγωγής. Ο ίδιος ο Διόνυσος πιστεύεται ότι ξεκίνησε να λατρεύεται είτε από την Θράκη ή τη Φρυγία ή και τις πόλεις της Μικράς Ασίας και πέρασε αργότερα στην ηπειρωτική Ελλάδα. Μπορεί όμως να συνέβη και το αντίστροφο. Τον Διόνυσο συνοδεύουν γυναίκες σε καταστάσεις εκστατικής μανίας. Ο θεός έχει την ικανότητα να κρούει τις γυναίκες των περιοχών που περιέρχεται. Είναι ένας επικίνδυνος θεός του θανάτου, στη λατρεία του ενσωματώνονται πρωτογονικές δοξασίες κατάληψης των ανθρώπων από υπερφυσικά όντα, που αργότερα αποκλήθηκαν θεϊκές οντότητες, και που οδηγούν τις γυναίκες σε πράξεις αποτρόπαιες με τα σημερινά κριτήρια ακόμα και της εποχής της αρχαιότητας. Κατακρεουργούν και σπαράζουν τους γιούς τους, τους άντρες τους και καθένα που θα τολμήσει να αντισταθεί στη λατρεία του Διονύσου και να εναντιωθεί στην κυριαρχία του. Αρκετά μακριά από τα σημερινά πρότυπα ενός μέθυσου, κεφάτου θεού και της χαρούμενης συνοδείας του που χορεύει και τραγουδάει ανέμελα. Ο θίασος του είναι ένας οργιαστικός θίασος, μια ομάδα γυναικών κυρίως που πιστές στον θεό θα κάνουν τα πάντα για να τον υπερασπιστούν. Είναι ένας πλανήτης θεός χωρίς ένα σταθερό σημείο αναφοράς. Η λατρεία του περιφέρεται από περιοχή σε περιοχή, είναι υπαί-

50

12 2013

θρια και πολύ σπάνια διαθέτει ένα σταθερό ιερό. Προστατεύει τους αγρότες, τους χωρικούς, τους φτωχούς ανθρώπους της υπαίθρου. Είναι ενάντια στον πλούτο και στις αριστοκρατικές μορφές εξουσίας που εκπροσωπούνται κυρίως από τον Απόλλωνα. Ένδειξη, η άνοδος της θρησκείας του Απόλλωνα με την εξουσία των ολιγαρχικών και αριστοκρατών και η επακόλουθη κυριαρχία του Διονύσου σε κύριες εορτές των Αθηναίων στα χρόνια της Δημοκρατίας. Είναι ο θεός της γης, σαν τη μητέρα του, αυτός που από όπου περνάει η γη αναγεννάται, φέρνει την Άνοιξη, χαρακτηριστική συγγένεια με την ορφική λατρεία, εξίσου θρακικής καταγωγής. Η ιδέα της αναγέννησης της γης από θεϊκή παρέμβαση εξακολουθεί να υφίσταται μέσω συμβολισμών ακόμη και στη χριστιανική λατρεία μέσω του εβραϊκού Πάσχα και του χριστιανικού επίσης, της ανάστασης μιας θεότητας, όπως και ο Ορφέας και ο Διόνυσος. Από μόνος του μια θρησκεία, ίσως μονοθεϊστική, ίσως όχι, ο Διόνυσος αποτελεί ένα αντικείμενο ισχυρής μελέτης και σίγουρα πίσω από τον μύθο βρίσκονται πολλές εκφάνσεις της ζωής των ανθρώπων, της κοινωνικής τους οργάνωσης, της καθημερινότητας τους η οποία όχι μόνο δεν διέφερε στα κύρια σημεία της από τη σημερινή εποχή αλλά αν ψάξουμε σωστά πιο βαθιά θα τρομάξουμε από τις ομοιότητες που θα συναντήσουμε.

Athens Video Art Festival from the inside!

Chapter #12

ΕΝΟΤΗΤΑ | ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ Οι Ακαδημαϊκές Παρουσιάσεις είναι μια ενότητα αφιερωμένη στην ακαδημαϊκή έρευνα και παραγωγή. Βασίζεται στην αρχή της διεπιστημονικότητας και στόχο έχει να φέρει κοντά ερευνητές από διαφορετικούς κλάδους έτσι ώστε να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για συνεργασία και αμοιβαία ανταλλαγή ιδεών. Κοινή πλατφόρμα αυτών αποτελεί η συνάντηση νέων τεχνολογιών με την τέχνη και το πώς ο συνδυασμός τους μπορεί να υπηρετήσει νέα μοντέλα παραγωγής και επιχειρηματικότητας στο σύγχρονο περιβάλλον. Στόχος είναι μέσα από την παρουσίαση και χαρτογράφηση των τελευταίων τάσεων της ακαδημαϊκής έρευνας να ενημερώσει το κοινό και παράλληλα να ενισχύσει και να προωθήσει την καινοτομία. Εκθέσεις Σχολών Καλών Τεχνών, παρουσιάσεις τρεχόντων projects και διαλέξεις για νέες δημοσιεύσεις είναι ο πυρήνας της κατηγορίας.

52

12 2013

Κείμενο, φωτογραφία: Η ομάδα του Athens Video Art Festival

Αυτή τη χρονιά το πρόγραμμα συνθέτουν τέσσερις παρουσιάσεις διαφορετικού χαρακτήρα. Θεματικές μας οι εναλλακτικές στα μονοπώλια των social-media, η διερεύνηση νέων μοντέλων παραγωγής μέσα από τις νέες τεχνολογίες αλλά και τα ολοένα εξελισσόμενα mobile applications και οι εκφάνσεις τους στα διάφορα κοινωνικά target groups. Τέλος, μια ομαδική έκθεση του ArtScience project αποδίδει τη δημιουργική συνάντηση τέχνης και νέων τεχνολογιών.

Title: Institute of Network Cultures | Unlike Us project Origin: Amsterdam, The Netherlands Links: networkcultures.org About: Το Institute of Network Cultures ιδρύθηκε το 2004 με επίκεντρο το διαδίκτυο και τις νέες μορφές μέσων. Αποτελεί πλατφόρμα για την πραγματοποίηση μιας σειράς πολλών και διαφορετικών projects με μεγάλη έμφαση στο περιεχόμενο. Στόχος είναι να αποτελέσει το ανοικτό πεδίο που θα παράσχει σε καινοτόμες ιδέες από όπου και αν προέρχονται το πρώιμο θεσμικό πλαίσιο που χρειάζονται για να αναπτυχθούν. Μέσα από αυτή τη δράση κύριος στόχος είναι να εγκαθιδρύσει βιώσιμα δίκτυα

Athens Video Art Festival from the inside!

έρευνας τα οποία αρχικά θα εντοπίζουν τα καίρια ζητήματα που ανακύπτουν και στη συνέχεια θα προκαλούν και θα κατευθύνουν τον διάλογο ώστε να διαμορφώσουν τον τρόπο που αυτές οι νέες μορφές εξελίσσονται. Αυτό που διαφοροποιεί το INC από την τεχνολογική έρευνα είναι η έμφαση στην αισθητική και τις κοινωνικές δομές που αναπτύσσονται εντός τεχνολογικών περιβαλλόντων. Το Unlike Us είναι ένα διεθνές ερευνητικό δίκτυο καλλιτεχνών, designers, ακαδημαϊκών, ακτιβιστών και προγραμματιστών. Στόχος του δικτύου είναι να συνδυαστεί η κριτική πάνω στις κυρίαρχες πλατφόρμες των social media με εκείνη των «εναλλακτικών στα social media». Μέσα από εργαστήρια, συνέδρια, διαδικτυακό διάλογο και εκδόσεις, το Unlike Us επικεντρώνεται τόσο στην ανάλυση των οικονομικών και πολιτισμικών πτυχών των μονοπωλίων στα social media, όσο και στη διάδοση και περαιτέρω ανάπτυξη και παραγωγή εναλλακτικών, αποκεντρωμένων και ελεύθερων λογισμικών για αυτά. Από το 2011 που ιδρύθηκε, τον συντονισμό του Unlike Us έχει αναλάβει το Institute of Network Cultures. Συνδυάζοντας τους τρεις πυλώνες της τέχνης, του ακτιβισμού και της ακαδημαϊκής έρευνας, το Unlike Us συγκεντρώνει διευρυμένο δυναμικό

που αντιδρά στα μονοπώλια που ελέγχουν τα social media. Σχεδιάζει αποκεντρωμένα δίκτυα, δημιουργεί τέχνη επικριτική και προσπαθεί να κατανοήσει τη λειτουργία των μεγάλων δικτύων εκ των έσω. Η συγκεκριμένη παρουσίαση επικεντρώνεται στις επιμέρους θεματικές του Unlike Us. Title: Fab Lab Athens Origin: Athens, Greece Links: fab.cba.mit.edu About: Τα Fab Labs είναι Εργαστήρια Ψηφιακής Κατασκευής (Digital Fabrication) που ερευνούν πως το περιεχόμενο της πληροφορίας σχετίζεται με τη φυσική αναπαράσταση ενώ προωθεί τα νέα οικονομικά, κοινωνικά και εκπαιδευτικά μοντέλα. Τα Fab Labs έχουν σχεδιαστεί για την ενίσχυση της ιδέας ότι καθένας μπορεί να κατασκευάσει/ φτιάξει οτιδήποτε, οπουδήποτε στον κόσμο με την ανταλλαγή τεχνολογικής και κοινωνικής γνώσης και με τη χρήση μηχανημάτων ψηφιακής κατασκευής. Το Fab Lab είναι ένα ζωντανό project, βασίζεται στο μοντέλο αναδιανομής γνώσης το οποίο μοιράζεται μεθόδους και projects στο διαδίκτυο και δημιουργώντας εργαλεία μεταφέρει την κατασκευή στο προσωπικό επίπεδο.

2013 12

53

Στη σημερινή εποχή οι διαθέσιμοι πόροι όπως ένα lap top και μια σύνδεση ίντερνετ καθιστούν δυνατό για τον καθένα να δημιουργήσει κατασκευές και να κερδίσει από αυτό. Έξυπνα λογισμικά κοινωνικά δίκτυα και νέες μέθοδοι παραγωγής, όπως το 3d printing που μπορεί να βρει κανείς στα Fab Labs, προαναγγέλλουν μια Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση κατά την οποία καθένας μπορεί να εμπνευστεί ένα σχέδιο και να το δει να κατασκευάζεται σε λίγες ημέρες με κόστος που αντιστοιχεί σε ελάχιστο ποσοστό αυτού των παραδοσιακών μεθόδων παραγωγής. Τα projects που υλοποιούνται στα Fab Labs εκτείνονται από μικρά και εξατομικευμένα έπιπλα (όπως η Layer Chair από το Fab Lab της Ινδονησίας) στο 1:1 ηλιακό κτίριο (όπως το Fab Lab House από το Fab Lab Barcelona) και αποδεικνύουν στην πράξη την δυνατότητα μικρής κλίμακας εργαστηρίων να συμβάλλουν στην ντόπια παραγωγή και εντός πόλεως ενός φάσματος αντικειμένων ή και κτιρίων.

Title: Πανεπιστήμιο Αιγαίου | Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Σχεδίαση Διαδραστικών και Βιομηχανικών Προϊόντων και Συστημάτων»

54

12 2013

Origin: Syros, Greece Links: www.syros.aegean.gr About: Το αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών είναι η ολοκληρωμένη Σχεδίαση καινοτόμων Διαδραστικών Προϊόντων και Συστημάτων, τα οποία χαρακτηρίζουν την κοινωνία της πληροφορίας και στα οποία ο «υπολογιστής» είναι «αόρατος» και «πανταχού παρών». Η σχεδίασή τους πλέον απαιτεί την αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής και τη δημιουργική χρήση γνώσης και ιδεών από ένα ευρύ φάσμα των επιστημών και των τεχνών. Ο σκοπός του ΠΜΣ είναι να καταρτίσει επιστήμονες που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν δημιουργικά τις νέες τεχνολογίες, την επιστήμη και την τέχνη για να σχεδιάσουν εύχρηστα και λειτουργικά προϊόντα και συστήματα στην αναδυόμενη νέα πραγματικότητα της κοινωνίας της πληροφορίας. Είναι ένα πρόγραμμα που απευθύνεται στους επιστήμονες και επαγγελματίες για τους οποίους η σχεδιαστική σκέψη είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχημένη αντιμετώπιση κάθε νέας πρόκλησης. Απευθύνεται σε υποψήφιους με ένα εύρος ειδικοτήτων

Athens Video Art Festival from the inside!

που σχετίζονται με την σχεδίαση και εμπλουτίζει τις δεξιότητες τους ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν πιο σύνθετα και πολύπλοκα προβλήματα με μεθοδολογική και ανθρωποκεντρική προσέγγιση, και με χρήση και εφαρμογή νέων τεχνολογιών. Εφαρμογές που θα παρουσιαστούν: MUSEO. Η πιλοτική εφαρμογή Museo, προσφέρει μια πληρέστερη εμπειρία ξενάγησης σε μια πληθώρα μουσείων, όπου ο χρήστης θα έχει πρόσβαση, όχι μόνο σε φωνητική ξενάγηση του χώρου, αλλά και σε μία τρισδιάστατη διαδραστική εμπειρία, η οποία εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες ενός έξυπνου τηλεφώνου (εντοπισμός σε εσωτερικό χάρτη του μουσείου, επαυξημένη πραγματικότητα κλπ). Ομάδα: Aφροδίτη Καλπύρη | Δήμητρα Καραγιαννάκου | Mαρία Ρομoσιού | Δημήτρης Σελερίδης EASYLEXIA. H εφαρμογή easyLexia στοχεύει στην βελτίωση του αλφαβητισμού και της εκμάθησης παιδιών ηλικίας 7 εώς 12 που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της δυσλεξίας. Σκοπός του project είναι να συνδυάσουν τη θετική επίδραση της χρήσης νέων τεχνολογικών μέσων, με τα εξειδικευμένα τεστ που προτείνουν λογοθεραπευτές και επιστήμονες που ασχολούνται με μαθησιακές δυσκολίες και πιο συγκεκριμένα με τη δυσλεξία. Ομάδα: Γαρδέλη Άννα | Σκιαδά Ρωξάνη | Σορωνιάτη Εύα Title: ArtScience Interfaculty

Origin: The Hague, The Netherlands Links: www.interfaculty.nl About: Στο διατμηματικό πρόγραμμα ArtScience, καθηγητές και φοιτητές αναπτύσσουν νέες φόρμες διεπιστημονικής τέχνης. Ο στόχος του προγράμματος είναι η έρευνα και η πιθανή διαμόρφωση της συνάντησης ανάμεσα στην καλλιτεχνική σύλληψη και τις σύγχρονες εξελίξεις στην επιστήμη και την τεχνολογία. Η παρουσίαση περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα προβολής του προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και αποφοίτων του ArtScience καθώς και την έκθεση δύο ξεχωριστών εγκαταστάσεων. Το πρόγραμμα προβολής καλύπτει ένα ευρύ φάσμα κινούμενης εικόνας στην τέχνη: visual music, experimental films, video art, performance, abstract films και animation. Ταυτόχρονα, οι εγκαταστάσεις προτείνουν έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο να ακούσουμε τον ήχο και να ζωγραφίσουμε την εικόνα: κινούμενες επιφάνειες που κανείς ακούει μόνο όταν κυριολεκτικά τις «δαγκώσει» ή μηχανικές ζωγραφιές βασισμένες εξερεύνηση της φόρμας μέσω υπολογιστή και αντλώντας έμπνευση από τα γκράφιτι. Συμμετέχοντες: Daniel Berio (IT), Andre Cavalheiro (PT), Pablo Dias (BR), Virginie Dubois (FR), Angel Faraldo (ES), Luis Rodil-Fernandez (ES), Sarvenaz Mostofey (IR), Klara Ravat (ES/NL), Ronald Schelfhout (NL), Panagiotis Tomaras (GR), Yolanda Uriz (ES), Angela de Weijer (NL).

ACRID FLUFF - ACRID FLUFF ΕΙΔΟΣ: OTHER LABEL: ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Εντάξει, δεν είναι τίμιο… Είμαι μεγάλος, με τιράντες και γυαλιά και, μπορεί μεν να μη φοβάμαι το αύριο, αλλά γνωρίζω κάπως το χθες και αυτό μπορεί να θεωρηθεί ότι θα επηρεάσει την γνώμη μου για αυτά τα αλητάκια, τους Acrid Fluff (άκου όνομα!) λέω, που παίζουν ο καθένας ότι του ρθει και στο μιξ βγαίνει μια μεγαλειώδης σύνθεση, και θα μπορούσε να εννοηθεί ότι τέτοιες avant- garde προσεγγίσεις, α λα Velvet Underground, Leina Lovich, Mink deVille, Wipers, Herman Brood, Opal και τέτοια, μου αρέσουν επειδή μου θυμίζουν τα παλιά και τα σεξκαιντραγκςκαιροκεντρολ και τις αδυναμίες μου, και άντε να αποδείξω ότι δεν είναι έτσι και ότι είναι γαμπίπ τα τυπάκια (δεν τα ξέρω προσωπικά, αλλά ακούω αφού…) και γουστάρουνε τα μάλα και γκάζι έχουνε και προσέχουν τον ήχο τους και η φαντασία της σύνθεσης με το παιχνίδι του στίχου υπερκαλύπτουν τις όποιες απαιτήσεις για φιοριτουρίστικα παιξίματα, άσε που παίζουν αυτό που γουστάρουν, άρα μπορούν σαφέστατα να το υποστηρίξουν τέρμα σθεναρά, και το κάνουν, και σαφέστατα καλά κάνουν, και προβλέπω να σκίζει η ματιά τους και να συνεχίσουν να κάνουν τέτοια και ακόμα περισσότερα γιατί, είτε (kostis & eleni) είτε Acrid Fluff, γουστάρουν, έχουν δική τους άποψη, έχουν γκάζι, αλλά και την παραξενιά της άλλης πλευράς και σε παίρνουν και σε σηκώνουν, εννοώ ότι, αν μπορούν να στείλουν εμένα που, είπαμε, δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά, και όλο κοιτάζω (με τις αθηροσκληρώσεις μου) την μουσική κονσέρβα και δηλώνω φρουτοφάγος, ε, λέω ότι όταν μια μουσική καταφέρνει να με κάνει να τα παίξω, συνήθως είναι μουσικάρα, και να φροντίσετε σε πρώτη ευκαιρία να το διαπιστώσετε , με τα δικά σας αισθητήρια όργανα (και ψυχές) και, αν δεν μας τριπάρουν (φυσικά θα είμαι και εγώ εκεί), θα πρέπει να έχουν κάποιες πολύ πειστικές εξηγήσεις να μας δώσουν, αφού αμολάνε τα, αλήτικα ομοίως, διαμαντάκια τους και μας πετυχαίνουν ανύποπτους και …να βραχυκυκλώματα, να σαλταρίσματα, να παιξίματα και να, και τα τυπάκια τα χουν παίξει, δεν το λέω εγώ, για ακούστε ‘’ το κέντρο (που) έχει αγριέψει’’ μετα το 2.49 λεπτό και θα αντιληφτείτε τι εννοώ…

2013 12

59

Υ.Γ. Διαπιστώνω ότι α. Το παραπάνω κείμενο είναι μία και μόνη πρόταση. β. Οι πολύ μεγάλες προτάσεις, εκτός από το ότι αντενδείκνυνται στην κειμενογραφία, ως κουραστικές και ακαταλαβίστικες, είναι και μια σαφής ένδειξη ψυχικών διαταραχών γ. Σαφέστατα είμαι διαταραγμένος, είμαι ένας USSRated , και όσο δεν έχω αρκετό Gut Powder, είναι σαφές ότι δεν εχω Nothing to Do άλλο από το να Die for an idea… δ. Pure avant- guard! (B on guard, Acrid Fluff, you are brilliant, don’t forget this and don’t drop the macig!) Για το τέλος μια σημαντική πληροφορία που ξεσηκώθηκε και αίφνης μας κατσικώθηκε στο μυαλό και περιλαμβάνεται στο ιδιαίτερο –χειροποίητο;- artwork της κυκλοφορίας των Acrid Fluff: Ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο πλυντήριο της Ολγας κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2012!! ☺ ☺ Νίκος Πάλλης

60

12 2013

MELENTINI - EXPLOSIONS AROUND, THE DESERT INSIDE ΕΙΔΟΣ: OTHER LABEL: RESTLESS WIND

Ένας εντυπωσιακός δίσκος, μια εξίσου εντυπωσιακή παραγωγή και μια καλαίσθητη συσκευασία με ένα υπέροχο χαρτί (προφανώς ιδέα και μέρος της συνολικής δουλειάς που έστησε στο κεφάλι της η νεαρή δημιουργός) αλλά και μια ακόμα περισσότερο εντυπωσιακή παρουσία, φρέσκια στα μουσικά πράγματα αυτού του τόπου με το όμορφα παράξενο όνομα Melentini εμφανίστηκε από το πουθενά κάνοντας μας να σκύψουμε με προσοχή στο ύφος, στα σημεία- είναι πολλά…- αλλά και στο κόνσεπτ αυτής της δουλειάς που φέρει τον τίτλο «Explosions around, the desert inside». Ιδρυτικό μέλος και δημιουργός της μουσικής του ανεξάρτητου ηλεκτρονικού σχήματος sequence theory project - με δύο digital album στο ενεργητικό τους (“Τoyland”, 2010 - “The collapse of civilization”, 2012), πολυάριθμες συναυλίες και ζωντανές εμφανίσεις σε διάφορες εικαστικές δράσειςη Μελεντίνη (ΜELENTINI) ολοκλήρωσε πρόσφατα την πρώτη της προσωπική δισκογραφική δουλειά με τον τίτλο που προαναφέραμε, η οποία κυκλοφόρησε το Φεβρουάριο από τη “Restless Wind”. Εδώ να συμπληρώσουμε πως το label που έστησε πριν από δυο χρόνια και κάτι ο Simon Bloom ή αλλιώς Συμεών Νικολαίδης συνεχίζει να μας τροφοδοτεί διαρκώς με καλές καλλιτεχνικές προτάσεις που κινούνται στο χώρο της εναλλακτικής μουσικής είτε αυτή μεταφράζεται σε αγγλόφωνη ποπ-ροκ είτε σε πειραματική μουσική είτε σε electronica. Πάντως εδώ στην περίπτωση της Melentini νομίζω ότι προσφέρει απλόχερα ένα αριστούργημα. Όπως αναφέρεται και στο δελτίο τύπου “Mετά από μια σειρά δημιουργίας μουσικών έργων και εμφανίσεων στο θέατρο, σε συνεργασία με καταξιωμένους καλλιτέχνες, μελοποιεί μια συλλογή από ποιήματά της, σε ένα δίσκο με έντονο θεατρικό ύφος. Η ηχητική της φόρμα είναι βασισμένη σε ένα ευρύτερο μουσικό φάσμα με αναφορές στη vintage pop, το dark cabaret, την ισλανδική post rock, τα παραδοσιακά ιρλανδικά τραγούδια, τα βαλκανικά νανουρίσματα. Τα χαρακτηριστικά που διέπουν όλα τα κομμάτια είναι η minimal δομή τους, ο αργός ρυθμός τα οποία έχουν σκοπό να προβάλουν ένα σκοτεινό και σπαραχτικό τοπίο”. Πράγματι το τοπίο στο οποίο σε βάζει χωρίς καλά καλά να το καταλάβεις μιας και “παίζει” με την αντίληψη σου είναι σκοτεινό και σπαραχτικό όπως κάθε μορφή τέχνης που θέλει να είναι σιωπηλή, απόμακρη αλλά και δυνατή μαζί. Οι στίχοι είναι τόσο μακριά και τόσο κοντά στον ακροατή, η ενορχήστρωση έρχεται να καθαγιάσει το όλο μέρος της μουσικής και τέλος η μουσική να «κλείνει» μέσα της χίλιες δυο επιρροές σαν και αυτές που αναφέρονται με ακρίβεια παραπάνω. Εν κατακλείδι μια «ακριβή» δουλειά που ξέρει με ακρίβεια το τι ζητά από μια επίσης «ακριβή» για τα –μικρά καλώς ή κακώς- μουσικά δεδομένα του τόπου τούτου. ΥΓ: Η Μελεντίνη, με ένα ιδιότυπο μουσικό σχήμα, τους Running Blue Orchestra, παρουσίασε το “Explosions around, the desert inside” το Σάββατο 9 και την Κυριακή 10 Μαρτίου στις στο χώρο προβολών του Νixon Bar στον Κεραμεικό. Με το ίδιο σχήμα αλλά και την ίδια διάθεση συνεχίζει απρόσκοπτα αυτό που ξεκίνησε και που μοιραία εξελίσσεται –αφού κινείται διαρκώς- αφήνοντας τα σημάδια της στην άμμο του χρόνου… Αλέξανδρος Γερασίμου

2013 12

61

ΠΛΕΙΑΔΕΣ – ΠΕΡΙΠΛΑΝΩΜΕΝΕΣ ΠΛΕΙΑΔΕΣ ΕΙΔΟΣ: TRADITIONAL LABEL: ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Στις επίσημες σελίδες των Πλειάδων για την ταυτότητα του πολυφωνικού αυτού σχήματος διαβάζουμε: “Το γυναικείο φωνητικό σύνολο «Πλειάδες» δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Μάιο του 2006. Στόχος του είναι να συμβάλει, μέσα από την ανάπτυξη έντονης καλλιτεχνικής δράσης, στην προβολή της ελληνόφωνης πολυφωνίας της Ηπείρου, ώστε να αναγνωριστεί η αξία της και να κινητοποιηθούν άμεσα όλοι εκείνοι, που θα μπορέσουν να την υπηρετήσουν και να την παραδώσουν στις επόμενες γενιές. Με σημαντική εμπειρία στη μελέτη και την ερμηνεία της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, τα μέλη του συνόλου έχουν πραγματοποιήσει σειρά εμφανίσεων, συμμετέχοντας σε διάφορες παραστάσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ως «Πλειάδες», πειραματίζονται και συνεργάζονται με σύγχρονους καλλιτέχνες (Αναστάσης Βασιλειάδης, Κώστας Βόμβολος, Κώστας Θεοδώρου,Rotting Christ,Κώστας Χανής, Θέατρο Τέχνης Ακτίς Αελίου, Δημήτρης Σωτηρίου κ.α), διερευνώντας τη δημιουργική σύζευξη της προφορικής πολυφωνικής φωνητικής παράδοσης με νεωτερικούς τρόπους μουσικής έκφρασης. Η συνεργασία τους με τον Κώστα Βόμβολο και τον Κώστα Θεοδώρου, όπως και με τη θεατρική ομάδα Ακτίς Αελίου, διευρύνει τους ορίζοντες της φωνητικής αναζήτησής τους. Για τη θεατρική ομάδα Ακτίς Αελίου γράφουν κι ερμηνεύουν το 2011 τη μουσική της παράστασης «Berlin Alexanderplatz» του Alfred Döblin, και το 2012 ερμηνεύουν δυο τραγούδια της παράστασης «Ό,τι πιο πολύ ποθείς» σε μουσική Πάρη Παρασχόπουλου. Επελέγησαν κι εκπροσώπησαν την Ελλάδα στη 14η Biennale Νέων Καλλιτεχνών της Ευρώπης και της Μεσογείου. «Πλειάδες» είναι οι: Αθηνά Γκούμα, Στέλλα Γκρήγκοβιτς, Ευτυχία Καβαλίκα, Δέσποινα Καλπενίδου, Ιουλία Ρούτζιου, Γεωργία Τέντα και Ρούλα Τσέρνου.” Νομίζω πως ότι άλλο και να ειπωθεί, ότι και να λεχθεί θα είναι λίγο για την πραγματικά ΣΠΟΥΔΑΙΑ αυτή ομάδα που αίφνης ήρθε να συμπληρώσει με σπουδή το κομμάτι που έλειπε από το σύγχρονο μουσικό χάρτη όπως αυτός διαμορφώνεται μέσα στα μουσικά εργαστήρια και περιβάλλοντα. Ισως επειδή το περιβάλλον το διαμορφώνουν οι ίδιες καλύπτοντας με ακρίβεια και σαφήνεια αυτό το κενό. Αναφερόμαστε στο πολυφωνικό τραγούδι το οποίο δυστυχώς κατά την ταπεινή μας γνώμη σπάνια συναντάται και ακόμα πιο σπάνια αναφέρεται στις μέρες μας. Ε λοιπόν εδώ για όλα τα παραπάνω έχουμε να κάνουμε με κάτι πραγματικά ιδιαίτερο. Ένα σχήμα που όσο και αν ανατρέξω στο παρελθόν και όσο και αν προσπαθήσω να «τρέξω» λίγο τη μνήμη μου και να κάνω focus δεν θα βρω κάτι αντίστοιχο, θα πέσω σίγουρα στο κενό. Και δεν θα βρω κάτι αντίστοιχο γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει τουλάχιστον με αυτή τη μορφή που μας συστήνονται εδώ οι Πλειάδες. Ένα όχημα έκφρασης οι Πλειάδες παρά γκρουπ γιατί δεν είναι σίγουρα μόνο αυτό, δεν θέλουν να είναι μόνο αυτό. Ετσι λοιπόν έχουμε τη χαρά να κρατάμε στα χέρια μας την πρώτη τους δισκογραφική εργασία που φέρει τον τίτλο «Περιπλανώμενες Πλειάδες». Μια επιτόπια έρευνα περισσότερο πάνω στο πολυφωνικό Ηπειρώτικο τραγούδι (από τα πιο «δύσκολα» είδη παγκοσμίως θα λέγαμε κάτι αντίστοιχο συναντάται περισσότερο στην Αφρική) που έρχεται εδώ να πάρει σάρκα και οστά με τη σύμπραξη φωνής-κρουστών. Μια θαυμάσια έκδοση –στολίδι για τα ελληνικά δεδομένα με ένα άκρως καλαίσθητο και δημιουργικό artwork (τα credits εδώ στον Κώστα Μπαρτσώκα) με παραδοσιακές «καταβολές» που συμπληρώνει και αναδεικνύει περισσότερο το σκοπό, τη σκέψη, την ιδιοσυγκρασία και τον τρόπο ζωής των Πλειάδων. Αλλωστε το μαρτυρά αυτό και η ανεξάρτητη παραγωγή που υπογράφουν πέρα για πέρα οι ίδιες οι Πλειάδες γιατί πολύ απλά η μουσική αν θέλει να βγει θα βρει τον τρόπο να το κάνει. Οσο για το Ηπειρώτικο τσάι που θα βρει κανείς μέσα αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη για τον …ακροατή μιας και σκαρφαλώνει σαν κατσίκι στα βουνά (όπως και η μουσική άλλωστε) δείχνοντας ένα θαυμάσιο και ύψιστο δείγμα πολιτισμού. ΕΥΓΕ! Αλέξανδρος Γερασίμου

62

12 2013

HARRIS LAMBRAKIS QUARTET – METEORA ΕΙΔΟΣ: OTHER / WORLD MUSIC LABEL: ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ / POLYTROPON

Είναι από τα σχήματα που κοσμούν την ελληνική μουσική κοινότητα με την ύπαρξη τους, με τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν την μουσική ανεξάρτητα με το τι παίζουν… Είναι ένα στοιχείο που από ένα σημείο και μετά δεν σε νοιάζει καθόλου καθώς απολαμβάνεις το ταξίδι στο χρόνο, τη μουσική που κυλάει και τρέχει όπως κυλάει ένα ποτάμι, όπως πετάει ένα χελιδόνι δηλαδή μοιάζει σαν την φυσική εξέλιξη των πραγμάτων, για την ακρίβεια είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Πράγματι εδώ ο χρόνος κυλάει ευνοικά για αυτήν την ομάδα που μένει πιστή στο υλικό της, στον τρόπο που αντιλαμβάνεται και προσεγγίζει τη μουσική. Δυο περίπου χρόνια μετά τη «Thea» επιστρέφει με μια καινούργια δισκογραφική εργασία που περιέχει 9 θέματα και φέρει τον τίτλο «Meteora». Μια εξαιρετική δουλειά που θα λέγαμε ότι φλερτάρει με τη modal jazz, τον αυτοσχεδιασμό αλλά και τους ελληνικούς ρυθμούς. Πέραν της μουσικής και των συνθέσεων εδώ που ούτως ή άλλως αξίζουν την προσοχή κάθε μουσικόφιλου αξίζει να δει κανείς και την ονοματοδοσία των θεμάτων που έρχεται να «κουμπώσει» θαυμάσια και να αναδείξει το συνολικό κόνσεπτ και το σκεπτικό αυτού του άλμπουμ. Επίσης ένα σημαντικό σημείο που …κερδίζει στα σημεία και σημειολογικά αξίζει να τονιστεί είναι το artwork- κόσμημα της φολκ μουσικής της ελληνικής υπαίθρου που απεικονίζει τα Μετέωρα δια χειρός Μάκη Παπαγεωργίου. Τέλος ένα άλλο κόσμημα τα λόγια του ντράμερ και συνθέτη Νίκου Σιδηροκαστρίτη που θα βρείτε στο ένθετο:

Μετέωροι, μνημονεύουμε τον τόπο εκεί που συναντήθηκε η προσευχή με τον μόχθο η ζωή πάνω και κάτω από τα σύννεφα για να μη χαθούμε Οι Harris Lambrakis Quartet είναι: Νίκος Σιδηροκαστρίτης – Ντραμς, Δημήτρης Θεοχάρης – πιάνο, Δημήτρης Τσεκούρας - μπάσο και Χάρης Λαμπράκης-Νέυ. Σπουδαίες οι συμμετοχές των Κώστα Τατσάκη: τύμπανα στο «Iera», Andrea Romani: φλάουτο στο «Sokaki» και του Νικόλα Σκορδά: Σοπράνο σαξόφωνο στο «Sokaki» επίσης. Περισσότερες πληροφορίες για τη δουλειά τους μπορείτε να αντλήσετε στο http://www.harrislambrakisquartet.com/.. Κατερίνα Χατζή

2013 12

63

Συνέντευξη: Αλέξανδρος Γερασίμου

ΜΕLENTINI: Εxplosions around, the desert inside… Πότε ήταν η πρώτη φορά που ήρθες σε επαφή με αυτό που ονομάζουμε μουσική; Την ίδια στιγμή που βρίσκεται ο άνθρωπος στον πλακούντα, ο χτύπος της καρδιάς της μάνας είναι ο πρώτος ρυθμός που αντιλαμβάνεται, η αίσθηση της ζωής ξεκινάει από αυτόν τον παλμό. Πραγματοποιείς εδώ το ντεμπούτο σου δισκογραφία με μια ξεχωριστή εργασία, το «“Εxplosions around, the desert inside“ που περιέχει 9 συνθέσεις. Πες μου κάποια πράγματα για το υλικό αυτής της δουλειάς. Είναι μια αποθήκη ιδεών που μισάνοιγε στιγμιαία πολύ καιρό τώρα. Κάποια στιγμή όταν με βρήκαν από τη restless συγκέντρωσα μερικά από κείνα τα μικρά ποιήματα και διάφορους σκόρπιους στίχους που είχα στοιβάξει και τα έβαλα πάνω σε μελωδίες που έψαχνα αθώα ακόμα. Τις περισσότερες φορές έχω έτοιμες τις μουσικές φράσεις και ύστερα ταιριάζω τους στίχους ή φτιάχνω άλλους που αντλώ απ’αυτές. Αφού ηχογραφήσαμε τους πρώτους οδηγούς πιάνο- φωνή ασχολήθηκα με τη σύνθεση των εγχόρδων και των πνευστών και δούλεψα με τους μουσικούς στα σόλο όργανα κάποιες ιδέες πάνω στις οποίες πάτησαν με την αίσθησή τους ο καθένας , πράγμα που με συγκλόνισε όταν υπήρξαν αυτές οι μαγικές στιγμές συνάφειας. Πως θα χαρακτήριζες τη μουσική σου και σε ποιό “ράφι” θα την τοποθετούσες; Πάντως όχι σε αυτό του σούπερ μάρκετ…

64

12 2013

Τι εμπνέει τη Melentini όταν γράφει μουσική; Όλα εκείνα για τα οποία δε μιλάω ποτέ. Σε απασχολεί καθόλου η επιλογή της γλώσσας, θα έγραφες ας πούμε ένα δίσκο με ελληνικό στίχο; Από την άλλη πως βλέπεις τη χρήση της αγγλικής γλώσσας στις ελληνικές κυκλοφορίες δεδομένου ότι έχει κερδίσει έδαφος, έχει πάει “από πάνω”… Έχω γράψει ελληνικούς στίχους στους sequence theory project. Θα το σκεφτώ για τη γλώσσα αν με πάει η μουσική εκεί. Χρησιμοποιώ στοιχεία της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής αλλά ως επί τω πλείστω οι φόρμες που ακολουθώ είναι δυτικού ύφους και επιρροής. Ωστόσο ο αγγλικός στίχος είναι κάτι που έχει αποτυπωθεί από τα θρυλικά συγκροτήματα που έχεις ακούσει στην εφηβεία και σε ακολουθούν . Μίλησε μας για το set που χρησιμοποιείς στις ζωντανές εμφανίσεις σου αλλά και για τους μουσικούς που έλαβαν μέρος στις ηχογραφήσεις. Στις συναυλίες είμαι συντροφιά με τους Running Blue Orchestra, ο Νίκος Παγώνης στα ντραμς, ο Σπύρος Βρυώνης τσέλο – ηλεκτρική κιθάρα, ο Κώστας Αντωνίου μπάσο, ο Λάμπρος Λαπίνας φαγκότο κι εγώ πιάνο – φωνή. Aυτό είναι το σετ μέχρι στιγμής αλλά σκέφτομαι συνέχεια τρόπους να εντάξω και κάποια άλλα μουσικά όργανα ή να εμφανίζομαι με ένα μόνο όταν θέλω να εκφραστώ διαφορετικά. Συνεργάστηκα με πολύ αξιόλογους μουσικούς σ’αυτό τον δίσκο που δεν έχω παίξει μαζί τους αλλά όπως με τον ‘Αγγελο Σιωρά, τον

Σπύρο Βρυώνη, το Γιώργο το Διαμαντόπουλο ήταν απολαυστικό να δημιουργούμε μαζί καθώς τους είχα σκεφτεί τον καθένα ξεχωριστά για αυτό που ζητούσα και είχαν την προθυμία χάριν της φιλίας μας να ξενυχτάμε παρέα και να δοκιμάζουμε κι έτσι και αλλιώς και όπως μας κατέβαινε. Τον Αντωνίου δεν τον αναφέρω γιατί έχω στ’αυτιά μου το μπάσο του πριν να παίξει σε κάθε κομμάτι, έχουμε παίξει και ακούσει τόση πολλή μουσική μαζί που δε χρειάζονται πολλές εξηγήσεις. Όταν ήρθε στο Shakti o Δημήτρης ο Καραγιάννης που έπαιξε τενόρο σαξόφωνο στο desert inside δεν ήξερα

2013 12

65

πώς να τον προσεγγίσω. ‘Ηταν ένας τύπος ψηλός λιγομίλητος που μου ‘ριχνε χρόνια και ντράπηκα. ‘Ομως του είπα πώς και τι αισθανόμουν για το τραγούδι και μόλις μπήκε μέσα να γράψει με διέλυσε. Είπα «αμάν, αυτός ο άνθρωπος ή διαβάζει την ψυχή μου ή είναι το πιο μερακλίδικο σαξόφωνο που έχω ακούσει.»

Aυτό είναι το μεγαλείο της μουσικής γλώσσας. Πως βλέπεις το μέλλον της ελληνικής δισκογραφίας και ποιός πιστεύεις ότι θα είναι ο επόμενος τρόπος διανομής της μουσικής; Εδώ δε βλέπω το μέλλον της ελληνικής δημοκρατίας πώς θα βλέπω το μέλλον της ελληνικής δισκογραφίας? Τη διανομή την επιλέγει ο καθένας όπως κρίνει καλύτερα για τον εαυτό του, όπως και τη διανομή του πλούτου… Ποιές οι κυκλοφορίες που άκουσες τε-

66

12 2013

λευταία και σου άρεσαν; Ακούω συνέχεια πράγματα, μια πρόσφατη κυκλοφορία που με ταξίδεψε είναι το movements in season από μια σχετικά άγνωστη μπάντα τους Εlskavon. Εν μέσω οικονομικής κρίσης θεωρείς ότι τώρα βγαίνουν προς τα έξω δουλειές, καλλιτεχνικές απόψεις έστω και με low badget παραγωγές; Μέσα στα δύσκολα η τέχνη δίνει το παρών “δείχνοντας” την δυναμική, το χαρακτήρα που εκ φύσεως διαθέτει; Η κρίση είναι αηδίες. Κάποιος που ήταν ανέκαθεν φτωχός δε μπορεί να συμμεριστεί τέτοιες λογικές εξιδανίκευσης ή κάποιος που περνάει κρίση όλη του τη ζωή από συνθήκες πραγματικές, υπαρκτές, που έχουν να κάνουν με έλλειψη στοργής, με καταστάσεις βίαιες, με συν-

θήκες αρρώστιας. Η έκφραση δεν καθορίζεται από τα τραπεζικά νούμερα αλλά από το τι έχει στην ψυχή του ο καθένας και πότε αισθάνεται την ανάγκη και τη στιγμή να το φτύσει προς τα έξω. Την ομορφιά, την ασχήμια, ό,τι τελοσπάντων τον περιβάλλει. Τα επόμενα σχέδια της Melentini είναι… Εμφανιστήκαμε στις 24 Μάη, Παρασκευή στο φεστιβάλ Πολλής Μουσικής στο Six Dogs με τους Running Blue Orchestra που διοργανώνει με μαεστρία ο Αλέξανδρος Βούλγαρης και του αξίζει κάθε καλός λόγος γιαυτό. Γι΄ αργότερα προσπαθούμε να κλείσουμε κάποιες περιοδείες, ελπίζουμε να μας βγάλει ο δρόμος εκτός πρωτεύουσας, να μοιραστούμε τη μουσική μας και σ’άλλες πόλεις.

Αυτό τον καιρό ετοιμάζουμε με τους sequence theory project τη μουσική επένδυση σε ένα videodance της ομάδας insidenoise που απαρτίζουν χορευτές από κάποιες πολύ σπουδαίες ομάδες χορού στην Αθήνα και το οποίο θα συμμετάσχει σε κάποια φεστιβάλ του εξωτερικού. Σχέδια δεν κάνω, όνειρα έχω διάφορα… ΛΙΝΚ https://www.facebook.com/pages/Melentin i%CE%9C%CE%B5%CE%BB%CE%B 5%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE% BD%CE%B7-The-Running-BlueOrchestra/455641221138619

2013 12

67

Κείμενο: Μαριάνθη Βατή

ΚΑΝΕΛΛΑ

Η

κανέλλα, θεωρείται ένα από

ρία, λόγω της μεγάλης ζήτησής της

τα αρχαιότερα μπαχαρικά,

έγινε ένα από τα πρώτα είδη εμπορίου

γνωστά στην ανθρώπινη ιστορία. Η

μεταξύ εγγύς Ανατολής και Ευρώπης.

χρήση της αναφέρεται στην Αγία

Οι θεραπευτικής σπουδαιότητας ουσίες

Γραφή, ενώ είναι γνωστό ότι εχρησιμο-

της κανέλλας πηγάζουν από τρία βασικά

ποιείτο από τους αρχαίους Αιγυπτίους,

στοιχεία της. Είναι στοιχεία που συμπε-

όχι μόνο ως γευστικότατο ρόφημα και

ριλαμβάνονται στα βασικά έλαια της

φάρμακο, αλλά και ως απαραίτητο συ-

κανέλλας και που από χημικής πλευράς

στατικό στην τέχνη της βαλσάμωσης. Η

ονομάζονται, κινναμωαλδεχίδες, κιννα-

χρήση της ήταν τόσο διαδεδομένη που

μυλασετικά και κινναμυλαλκοόλ μαζί

εθεωρείτο επί πολλούς αιώνες, ως το

με μια πλειάδα άλλων αιθεριωδών συ-

πιο πολύτιμο είδος, ακόμα περισσότερο

στατικών. Τα βασικά έλαια της κανέλ-

και από τον χρυσό. Στους αρχαίους χρό-

λας επίσης έχουν στις έρευνες βρεθεί ως

νους η κανέλλα είχε προσελκύσει το εν-

αποτελεσματικά αντιμικροβιακά. Η κα-

διαφέρον των Κινέζων, αφού μάλιστα,

νέλλα βρέθηκε αποτελεσματική κατά

συμπεριλαμβάνεται και στην Κινέζικη

των βακτηρίων και μυκητών συμπερι-

ιατρική βοτανολογία, που όπως αναφέ-

λαμβανομένων και της κατηγορίας

ρεται, εκδόθηκε γύρω στα 2700 π.Χ. Η

CANDIDA που συνήθως ταλαιπωρούν

δημοτικότητα της κανέλλας συνεχί-

τις γυναίκες. Η δράση αυτή της κανέλ-

στηκε ανά τους αιώνες. Έγινε ένα από

λας κατά των μικροοργανισμών είναι

τα πλέον περιζήτητα μπαχαρικά στους

τόσο ισχυρή που σήμερα οι επιστήμο-

χρόνους του μεσαίωνα στην Ευρώπη.

νες συνιστούν την κανέλλα και ως συ-

Μάλιστα όπως αναφέρεται στην ιστο-

ντηρητικό στα τρόφιμα.

2013 12

69

70

12 2013

Συνέντευξη: Αλέξανδρος Γερασίμου

ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΜΑΚΟΥΚΑ: Προσεγγίζοντας μια διαφορετική κουκλοπαικτική άποψη… Πότε ξεκίνησε η δική σας προσπάθεια στο χώρο του κουκλοθεάτρου; Το 2000 με την ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΑΛΕΞΙΟΥ στήσαμε μια παράσταση για μεγάλους «Μικρές ερωτικές ιστορίες με τα δάχτυλα», που παίχτηκε στο θέατρο ΦΟΥΡΝΟΣ. Ποιά φιλοσοφία διέπει το κουκλοθέατρο σας; Το κουκλοθέατρο που κάνω δεν είναι αμιγές

72

12 2013

ως τέχνη της παράστασης. Χρησιμοποιούμε πάντα μικτές τεχνικές (αφήγηση,μιμική,μάσκα…), ανάλογα με το τι θέλουμε να πούμε και επειδή και εγώ ως ερμηνεύτρια έχω σπουδάσει διάφορες τεχνικές και με ενδιαφέρουν όλες. Πιστεύω στην αμεσότητα με το κοινό, στην επικοινωνία μαζί του ,την ώρα της παράστασης, αλλά χωρίς αυτό να αναιρεί το «μαγικό ραβδί» που κάνει τα επί σκηνής θαύματα. Αυτήν την ισορροπία αναζητώ σε κάθε παρά-

σταση. Θέλω να είναι ένα ξεχωριστό γεγονός που να μας «συμβαίνει». Ποιοί απαρτίζουν την ομάδα του; Παίζω μόνη μου αλλά τη σκηνοθεσία κάνει ο Δαμιανός Κωνσταντινίδης, τα σκηνικά και τα κουστούμια ο Απόστολος Αποστολίδης… αλλά κατά καιρούς υπάρχουν και άλλοι συνεργάτες όπως η Λέα Κούση, ο Κωσταντίνος Ζαϊμάκης, η Μάρθα Φωκά, η Γιούλη Σπανού κ.α. Πείτε μας κάποια πράγματα για τις φετινές παραστάσεις σας… Οι φετινές παραστάσεις περιλάμβαναν πολλά από τα έργα που έχουμε ήδη ανεβάσει. Δεν υπήρξε καινούργια παραγωγή για διάφορους λόγους και κυρίως γιατί φέτος έπαιξα αποκλειστικά σε σχολεία και υπήρχε περιθώριο και η θέληση η δική μου να παρουσιάσω στα παιδιά έργα που δεν είχαν δει. Πως βλέπετε την εξέλιξη του κουκλοθεάτρου στη χώρα μας; Υπάρχουν νέοι άνθρωποι με ιδέες και θέληση για δουλειά και παλαιότεροι που τους

βοηθούν και συμπορεύονται μαζί τους. Το κοινό έχει αλλάξει και παρακολουθεί το «καινούργιο» κουκλοθέατρο, με ενδιαφέρον… αυτά είναι τα όμορφα !!! Οσο για «θεσμούς», «βοήθειες» κρατικές κλπ, δεν τα πιστεύω, για τώρα τουλάχιστον, σαφώς χρειάζεται «σπουδή», σεμινάρια, σχολές για να προχωρούν τα πράγματα με πιο αρμονικό τρόπο και να γίνονται στην ώρα τους αλλά εν τω μεταξύ ας γίνονται βοηθώντας ο ένας τον άλλο με γνώσεις, εμπειρίες, διοργανώσεις… Από τους κουκλοπαίχτες που έχω γνωρίσει μπορώ να πω ότι είναι άτομα εξαιρετικής επιμονής και υπομονής, άρα το κουκλοθέατρο αποκλείεται να μην προχωρήσει ακόμα και στην Ελλάδα! Εχετε εργαστεί στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στη Γαλλία μια χώρα με βαθιά κουκλοπαικτική παράδοση και όχι μόνο. Συγκριτικά με θιάσους και αντίστοιχες ομάδες του εξωτερικού θεωρείτε ότι έχουμε εξίσου αξιόλογες ομάδες και παραγωγές;

2013 12

73

Στη Γαλλία έστησα την πρώτη μου κουκλοθεατρική παράσταση για παιδιά σε σκηνοθεσία της VINCIANE SAELENS,(Mais tu verras du pays), που παίχτηκε στα γαλλικά σε θέατρα, σχολεία και εκδηλώσεις. Εκείνο που είναι φανερό εκεί είναι η κατάκτηση τεχνικών που θεωρείται δεδομένη ανεξάρτητα με το τι έχεις να δείξεις. Εχεις στην κατοχή σου ένα μίνιμουμ τεχνικής κατάρτισης για να σταθείς σε μια σκηνή είτε γιατί το σπούδασες είτε γιατί πέρασες μέρες και μέρες για να το τελειοποιήσεις. Δεν υπάρχει «περίπου», γιατί δεν γίνεται αποδεκτό επαγγελματικά. Αυτό βέβαια δεν συνεπάγεται ότι δεν μπορεί να υπάρχουν και παραστάσεις «κενές» περιεχομένου, χωρίς ιδιαίτερη έμπνευση κ.λπ. Τον Γενάρη του 2007 παρουσιάσατε ένα ιδιαίτερο πρότζεκτ αρκετά παράξενο και πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα: Την παράσταση εικαστικού κουκλοθεάτρου «Έρωτας - Έρωτας, δυό ιστορίες για τη δύναμη της αγάπης» στό θέατρο «Φούρνος» στην Αθήνα. Πείτε μας δυο λόγια για αυτό. Η παράσταση αυτή είναι ένα δίπτυχο που παρουσιάζει τον «Μολυβένιο στρατιώτη» του

74

12 2013

Άντερσεν με φιγούρες και σκηνικά αντικείμενα από τον ΠΑΟΥΛ ΚΛΕΕ, και τον «Ρικέτο με την τούφα» του Σαρλ Περώ, με φιγούρες και αντικείμενα από τον ΧΟΥΑΝ ΜΙΡΟ. Ηθελα πολύ να δουλέψω με αυτούς τους ζωγράφους (θάθελα πολύ να δουλέψω και με άλλους…), είναι σαν να μπαίνεις μέσα στους πίνακές τους ως εξερευνητής αλλά μικρός, παιδάκι και να παίρνεις τα παιχνίδια που σου χρειάζονται για να παίξεις το παραμύθι σου μές σ’αυτήν την αγκαλιά του μεγάλου καλλιτέχνη. Η κρίση μπορεί να βαθαίνει όμως σε πείσμα των καιρών η τέχνη του κουκλοθεάτρου αλλά και κάθε μορφή τέχνης δείχνει να εμβαθύνει στο κομμάτι που “οφείλει” να δώσει βάρος και να το πάει παραπέρα. Που οφείλεται αυτή η εκ διαμέτρου αντίθετη κατάσταση που συμβαίνει στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες που έχουν πληγεί σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο; Το να αναγκαστείς να ζήσεις με τα «βασικά», σε κάνει να αναθεωρείς τις βάσεις σου αλλά και αυτές της κοινωνίας που ζεις. Η τέχνη είναι το πνεύμα, ότι χάνει ο καταναλωτισμός ως άκρατη μανία και χειραγώγηση του ανθρώπου είναι μία

ευκαιρία για να ψάξουμε άλλες ποιότητες ζωής και να «κατεργαστούμε άλλες τέχνες». Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα τα κουκλοθέατρα στην Ελλάδα; Θα πω μόνο για δύο: α) οι χώροι. Πιστεύω ότι το να υπάρχουν χώροι σταθερής παρουσίασης κουκλοθεατρικής δουλειάς θα αποτελούσε ένα σταθερό σημείο αναφοράς για το κοινό, (ενήλικες και παιδιά) ειδικές συνθήκες για την ειδικότητα αυτού του είδους θεάτρου και την δυνατότητα συναντήσεων δημιουργών από διαφορετικούς ορίζοντες και ενδεχόμενες συνεργασίες. β) η εκπαίδευση. Είτε με την δημιουργία σχολών είτε με συστηματική διοργάνωση σεμιναρίων μακράς διαρκείας και μικρής οικονομικής συμμετοχής. Το γεγονός ότι παρά τις αντίξοες οικονομικά και κοινωνικά συνθήκες γιορτάστηκε πρόσφατα σε πολλές πόλεις της Ελλάδας η παγκόσμια μέρα κουκλοθεάτρου πιστεύετε ότι είναι ένα θετικό βήμα για τη διάδοση και την εξέλιξη του στη χώρα μας; Γίνονται τελικά βήματα μπρος τα μπρος έστω και χωρίς

τη στήριξη της Πολιτείας; Τα βήματα γίνονται γιατί υπάρχουν άνθρωποι που τα κάνουν. Το θετικό είναι ότι το κοινό ακολουθεί αυτά τα βήματα! Αν σας έλεγα να διαλέξετε μια δουλειά σας από τις μέχρι τώρα παραστάσεις σας ποια θα ήταν αυτή; «Ο κυνηγός και τα πετειναράκια», γιατί πολύ την ονειρεύτηκα και γιατί κρατάει πάντα ένα μυστήριο για μένα. Τα επόμενα βήματα της Ιωάννας Μαμακούκα και του κουκλοθεάτρου της είναι… Τα επόμενα βήματα δεν θα είναι μάλλον κουκλοθέατρο... Αν όμως ήταν είναι δύο διαφορετικές δουλειές η μία πάνω σε έναν ζωγράφο και η άλλη πάνω σε έναν συγγραφέα…και οι δύο όμως θάθελα να γίνουν σε συνεργασία με άλλον επι σκηνής και σε σταθερό σκηνικό χώρο…! ΛΙΝΚ https://www.facebook.com/mamakouka https://el-gr.facebook.com/mamakouka?hc_ location=timeline

2013 12

75

Γιώργος Πάρκου, Φεγγαροψημένες παντόφλες & ξεκάρφωτα οικολογικά παραισθησιογόνα, ISBΝ: 978-960-98578-3-3, διάστ. 21Χ13, σελ. 112, τιμή 10,50 €

«…Έκανε να τον αγκαλιάσει. Οι δαγκάνες της αιωρήθηκαν για αρκετά πολύ ώρα, πλατσούρισαν στον αέρα και επιτέλους σαν σε όνειρο συνάντησαν τις δαγκάνες του καλού της. Όταν αγκαλιάστηκαν ένα απαλό στρώμα από κάποιο άγνωστο χνουδωτό και ελαστικό υλικό που δεν υπήρχε εκεί εκτίναξε τις λέξεις που ετοιμαζόταν να του πει η Ζιζού. Οι λέξεις κοιτιόντουσαν σαν ηλίθιες μη γνωρίζοντας τι πρέπει να πούνε. Χαροπάλευαν μέσα στα πλοία, μέσα στις βουνοκορφές, στις συντεταγμένες διαστη-μόπλοιων και πίσω από τις μεταξοσκωληκοφωλιές. Άξαφνα μια ακρίδα διέσχισε το οπτικό πεδίο της από δεξιά προς τα πιο δεξιά ακόμα καλύπτοντας ολοκληρωτικά και αναμφι-σβήτητα την μισή θέα των ματιών της. Χάθηκε στους επτά ουρανούς και στις τρεις θάλασσες για πολύ λίγο και ζωγράφισε στον αεροπίνακα την λέξη ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ…» Στο βιβλίο παρακολουθούμε τις περιπέτειες της μικρής καβουρίνας Ζιζού η οποία, αφού εγκαταλείπει την πατρική της στέγη, χάνεται σε ένα βυθό απρόβλεπτων ψυχεδελικών καταστάσεων, μέχρι που θα συναντήσει την απόλυτη rock μπάντα, αποτελούμενη από πέντε καλικάντζαρους, λίγο πριν αυτοί φτάσουν στο απόγειο της δόξας τους.

Τάσος Ζαφειριάδης & Χριστόφορος Νικολάου, ΧΑΚΙ ΧΑΪΚΟΥ. στρατευμένη ποίηση, εικονογράφηση Κωνσταντίνος Τζωρτζακάκης, ISBΝ: 978-960-9441-10-0, διάστ. 17Χ12, σελ. 96, τιμή 6,00 € (χωρίς ΦΠΑ)

Η στρατιωτική θητεία είναι κάτι που όλοι οι άντρες καλούνται να αντιμετωπίσουν. Το πώς είναι άλλο θέμα… Το παρόν βιβλίο περιέχει 220 χαϊκού εμπνευσμένα από τη στρατιωτική θητεία. Η συγγραφή τους ξεκίνησε ως απλός λογοτεχνικός ανταγωνισμός μεταξύ δύο φίλων κατά τη διάρκεια της θητείας τους και η θεματολογία αποδείχτηκε ανεξάντλητη. Παραδίδονται εδώ σε ένα συμπίλημα-οδηγό για τον στρατεύσιμο του μέλλοντος, τον υπηρετούντα του σήμερα και τον απολυμένο του χτες σαν μια απλή παρακαταθήκη μιας κάποιας εμπειρίας και εν πάση περιπτώσει της μοναδικής σοφίας που μπορεί να παράσχει η ολιγόμηνη, συστηματική, άσκοπη αποστέρηση ύπνου που αποτελεί τον βασικό άξονα της στρατιωτικής εκπαίδευσης. Η αϋπνία, λοιπόν, η ρουτίνα, το παράλογο, η ανοησία, οι βρισιές, οι συνθήκες υγιεινής και το φαγητό είναι λίγα μόνο από τα θέματα που θίγονται, ενώ το χιούμορ έχει την τιμητική του. Τα χαϊκού αυτά είναι τελικά μια ημερολογιακή καταγραφή του σύγχρονου στρατιωτικού βίου εν Ελλάδι.

78

12 2013

Jack London, Όταν ο Θεός γελά, Μετάφραση: Χριστιάνα Σμυρνιώτη, Θεώνη Ταμπάκη, Διηγήματα, ISBΝ: 978-960-9441-13-1, διάστ. 17Χ12, σελ. 192, τιμή 12,00 €

Η συλλογή διηγημάτων Όταν ο Θεός γελά εκδόθηκε το 1911 και αποτελείται από 11 σκληρές και ενίοτε ακραίες ιστορίες, γραμμένες την περίοδο της συγγραφικής ωριμότητας και καταξίωσης του Jack London. Ιστορίες που αποτυπώνουν όλο το πλατύ φάσμα των ενδιαφερόντων του συγγραφέα: Την αλλοτρίωση στις ανθρώπινες σχέσεις που φέρνει η αυγή της μοντέρνας εποχής, τη συντριβή της ανθρώπινης υπόστασης κάτω απ’ τον ζυγό της βιομηχανικής παραγωγής, αλλά και την πίστη του στα σοσιαλιστικά ιδανικά και στην εργατική χειραφέτηση. Στο επίκεντρο αυτών των ιστοριών είναι ένα μωσαϊκό ανθρώπων που γεννήθηκαν χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να ορίζουν οι ίδιοι τη ζωή τους: εργάτες, άνεργοι, παράνομοι, μικροεγκληματίες, βαριά άρρωστοι. Κοινός τόπος όλων είναι οι απέλπιδες προσπάθειές τους ενάντια στη διαφαινόμενη τραγική τους μοίρα. Πρόκειται για 11 διηγήματα αντάξια της πένας ενός μεγάλου συγγραφέα που καταδεικνύουν τη βαθύτερη φιλοσοφία του και είναι προορισμένα να διαβάζονται σε δύσκολες εποχές…

Αλέκος Βασιλάτος, Ή ΜΗΠΩΣ όχι; Ποίηση, ISBΝ: 978-960-944105-6, διάστ. 27X16, σελ. 128, τιμή 10,50 €

Το Ή μήπως όχι; είναι μια συλλογή ποιημάτων που έχουν γραφτεί σε μεγάλο διάστημα χρόνου, γι’ αυτό και παρουσιάζουν μεταξύ τους έντονες διαφορές όσον αφορά το ύφος, τη θεματική, τον τόνο της φωνής και την πυκνότητα. Εν τούτοις, η ριψοκίνδυνη εκ πρώτης όψεως συνύπαρξη ποιημάτων με διαφορετική κατεύθυνση στην ίδια έκδοση, μετατρέπεται σε μια πολυμορφική ολότητα μέσω της μεθοδικής «τακτοποίησής» τους σε μικρότερες ενότητες. Έτσι ο αναγνώστης οδηγείται σε μια περιήγηση ανάμεσα σε διαφορετικά ποιητικά τοπία τα οποία τείνουν εν τέλει προς την συγκρότηση μιας ενιαίας ποιητικής χώρας. Ο ποιητικός λόγος του Αλέκου Βασιλάτου χαρακτηρίζεται από ρυθμό άλλοτε στιβαρό και άλλοτε ευέλικτο, ευανάγνωστη και λειτουργική μουσικότητα και ένα καίριο υπονομευτικό πνεύμα που αλλού εκφράζεται ως ανεπαίσθητη ειρωνεία και αλλού φανερώνεται ως απροκάλυπτη σάτιρα. Η ποίηση του Ή μήπως όχι; έχει σε κάθε στιγμή έναν στόχο ο οποίος και την οριοθετεί. Κινείται ανάμεσα στο καθημερινό και το μακρόπνοο, το απτό και το άπιαστο, ανάμεσα στη μυθοπλασία και την απομυθοποίηση, τη σύνθεση και την αποδόμηση, σχοινοβατώντας διαρκώς ανάμεσα στην εσωτερικότητα και την εξωστρέφεια. Κυρίως όμως προκαλεί τον αναγνώστη να συνδιαλλαγεί μαζί της διεκδικώντας την δική του διαθεσιμότητα στο παιχνίδισμα του ποιητικού λόγου . Ο Αλέκος Βασιλάτος γεννήθηκε το 1960 στην Αθήνα. Σπούδασε και ασχολείται με τη μουσική, κυρίως ως συνθέτης και κοντραμπασίστας. Έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή Ένα τραγούδι για όσους θυμούνται – Ο χορευτής (εκδ Λιβάνη, 1999).

2013 12

79

Στάθης Δαμιανάκος, Παράδοση ανταρσίας και λαϊκός πολιτισμός

Το βιβλίο αυτό συγκεντρώνει ορισμένες μελέτες που είδαν το φως για πρώτη φορά στα γαλλικά κατά το διάστημα 1971-85, και οι οποίες, παρά τη φαινομενική έλλειψη συνάφειας της θεματικής τους, συγκλίνουν στο σύνολό τους προς ένα κοινό ερευνητικό αντικείμενο: τις πολιτισμικές διαστάσεις (και την αντιμετώπισή τους από την έως τώρα κυρίαρχη έρευνα) της παράδοσης ανυποταγής-ανταρσίας των λαϊκών στρωμάτων στον αγροτικό όσο και στον αστικό χώρο. Αυτή η παράδοση, μολονότι γενικά είναι σύμφυτη στη λαϊκή συμπεριφορά και ιδεολογία (για τις προκαπιταλιστικές μάλιστα κοινωνίες μπορούμε να πούμε πως αποτελεί κοινωνιολογική «σταθερά» του λαϊκού πολιτισμού), εκδηλώνεται κατά τρόπο ιδιαίτερα δυναμικό και άμεσο στα πλαίσια κάποιων ξέχωρων κοινωνικών ομάδων, εκείνων που συγκροτούν στη χώρα μας το λεγόμενο παρακοινωνιακό φαινόμενο. Τα κλεφταρματολικά σώματα ως την ίδρυση του ελληνικού κράτους, η κοινωνική ληστεία ως τις αρχές του αιώνα μας, οι ρεμπέτες και ο κόσμος του ελληνικού Καραγκιόζη έως την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία συνιστούν τις επιμέρους όψεις αυτού του φαινομένου, το οποίο, στην ουσία του, είναι ενιαίο και δεν αποτελεί παρά έκφραση –για κάθε μια από τις τρεις αυτές ιστορικές περιόδους– της μόνιμης κρίσης αντιστοιχίας που υφίσταται ανάμεσα στα θεσμικά και τα κοινωνικά δεδομένα του νεοελληνικού μορφώματος.

Χρήστος Δερμεντζόπουλος, Το ληστρικό μυθιστόρημα στην Ελλάδα, Μύθοι-Παραστάσεις-Ιδεολογία

Στη σημερινή εποχή, όπου τα προτάγματα της νεωτερικότητας και του εκσυγχρονισμού υποσκελίζουν όλο και περισσότερο τον παραδοσιακό λόγο, η θέαση του παρελθόντος –ως βιωμένης πραγματικότητας και αυτογνωσίας– θεωρείται, πλέον, αναχρονισμός και γραφικότητα, στο όνομα μιας αμφίβολης εξέλιξης και ενός άλματος προς το «μέλλον». Αναφύεται, συνεπώς, επιτακτική η ανάγκη να κοιτάξουμε πάλι τα τεκμήρια της πρόσφατης ιστορίας με νέα δεδομένα και νέες αντιλήψεις. Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να αναδείξει ως ιστοριογραφικό πεδίο το ληστρικό «λαϊκό» μυθιστόρημα στην Ελλάδα. Ένα πεδίο έρευνας πλούσιο σε σημάνσεις και αναφερόμενα και, ταυτόχρονα, πεδίο αυτογνωσίας και κριτικής της σύγχρονης ιστορικής οπτικής του κοινωνικού γίγνεσθαι. Στη θεματική του περιλαμβάνεται η εξέταση του υπάρχοντος πραγματολογικού υλικού και η σχέση του με το δυτικό λαϊκό μυθιστόρημα και την ονομαζόμενη παραλογοτεχνία. Διερευνάται, επίσης, η υπόθεση της μεταβατικότητας του ληστρικού μυθιστορήματος ως φιλολογικού είδους στην εξέλιξη της εν γένει ελληνικής λαϊκής κουλτούρας. Παρουσιάζεται, ακόμη, η σημειωτική ανάλυση κειμένων σύμφωνα με συγκεκριμένες μεθόδους και τεχνικές. Τέλος, επιχειρείται η ανίχνευση και ο σχολιασμός των κύριων παραστάσεων του ληστρικού μυθιστορήματος, σε μια σειρά παραστάσεων του ληστρικού μυθιστορήματος, σε μια σειρά θέματα που αφορούν τις εικόνες του ένοπλου παράνομου και του φαινομένου της ληστείας στη νεοελληνική κοινωνία των αρχών του 20ού αιώνα.

80

12 2013

Όνομα Ομάδας: ΣΥΝΑΜΑ Τίτλος: Genius Loci Διάρκεια (π.χ. 03.15): 09’15” Χορογραφία: Μελίνα Αργυρίου Σκηνοθεσία: ομαδική Μοντάζ: Γιάννης Γεωργίου

82

12 2013

Μουσική: Στέφανος Φίλος Χορευτές-Ερμηνευτές: ΣΥΝΑΜΑ: Μελίνα Αργυρίου (χορός, φωνή), Στέφανος Φίλος (μουσική, φωνή) Λοιποί Συντελεστές: κάμερα: Γιάννης Γεωργίου, Όλγα Μπρούμα

2013 12

83

Περιγραφή: Η ομάδα ΣΥΝΑΜΑ αυτοσχεδιάζει αυθόρμητα με μουσική και χορό, έχοντας ως βασικό συστατικό τη σύνδεση με το παρόν και τον τόπο, καθώς και την εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της. Η κάθε ερμηνεία διαμορφώνεται από το περιβάλλον της, από τη διάθεση των ερμηνευτών, καθώς και από ό,τι εκπέμπει το ίδιο το κοινό, καταλήγοντας, κάθε φορά, σε μια μοναδική πράξη που έρχεται και φεύγει επί τόπου.

84

12 2013

Στο βίντεο αυτό, οι ΣΥΝΑΜΑ αυτοσχεδιάζουν με το σκηνοθέτη Γιάννη Γεωργίου και την εικαστικό Όλγα Μπρούμα, καταγράφοντας ένα location-specific performance.

Website: www.giannisgeorgiou.co.uk https://vimeo.com/58191759

2013 12

85

Συνέντευξη: Νεφέλη Καριοφύλλη

ZIAD RAJAB: Στήνοντας το δικό του εργαστήριο κατασκευής ουτιών… Πότε ξεκίνησε η προσπάθεια του οργανοποιείου; Από νωρίς ξεκίνησα επιδιορθώνοντας τα δικά μου ούτια. Το 1994 έφτιαξα το πρώτο μου ούτι σε μία προσπάθεια να επιτύχω έναν ήχο διαφορετικό με τον οποίο θα μπορούσα να εκφράσω τη μουσική μου. Στην πορεία αυτής της αναζήτησης ανακάλυψα πόσο πολύπλοκο ήταν αυτό. Ποιά η αφορμή για να δημιουργήσετε το δικό σας εργαστήριο κατασκευής και επιδιόρθωσης ουτιών; Προσωπικά νιώθω την οργανοποιεία σαν δεύτερη τέχνη προκειμένου να πετύχω τον ήχο που ονειρεύομαι. Τι είδους ούτια κατασκευάζετε και πως μπορεί κάποιος να αντλήσει πληροφορίες για αυτά; Στην οργανοποιεία τα ούτια διαχωρίζονται ανάλογα με το μήκος των χορδών. Εγώ εκτός από τους κλασικούς τύπους ουτιών πειραματίζομαι με μεγαλύτερα και μικρότερα μήκη. Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες και λεπτομέρειες για τη δουλειά μου στο site www.ziad.gr

86

12 2013

Τι υλικά χρησιμοποιείτε για την κατασκευή τους; Τα ξύλα που συνήθως επιλέγω είναι καρυδιά για το σκάφος και έλατο για το καπάκι. Εδρα της εταιρείας είναι η Θεσσαλονίκη. Πως πήρατε την απόφαση να ζήσετε στην πόλη και να «στήσετε» εκεί το εργαστήριο σας; Οι συγκυρίες της ζωής με φέρανε αρχικά εδώ. Στην πορεία όμως ανακάλυψα πως η Θεσσαλονίκη είναι μία πόλη που μου ταιριάζει. Όντας ενεργός μουσικός πέραν του εργαστηρίου έχετε κυκλοφορήσει τις δικές σας μουσικές εργασίες. Μιλήστε μας για αυτές τις κυκλοφορίες και πως μπορεί να τις προμηθευτεί κάποιος. Έχουν κυκλοφορήσει δύο προσωπικές μου δουλειές. Η πρώτη από την FM RECORDS με τίτλο Mawjet Tarab μία συνεργασία σύριων και ελλήνων μουσικών.

Και η δεύτερη που είναι ανεξάρτητη παραγωγή με τίτλο The long trail of immigrattion - σόλο ούτι και μπορεί κάποιος να την προμηθευτεί από το site www.ziad.gr Τα επόμενα σχέδια του εργαστηρίου είναι; Σε λίγους μήνες θα ολοκληρώσω ένα πρωτοποριακού τύπου ούτι με την ονομασία travel oud. Πρόκειται για ένα μικρού μεγέθους ούτι που διατηρεί το κλασικό μήκος

των χορδών, το οποίο όμως θα είναι κυρίως ηλεκτρικό με περιορισμένη δυνατότητα φυσικού ήχου. Ένα από τα πλεονεκτήματα του είναι ότι δίνει τη δυνατότητα στον οργανοπαίχτη να έχει την αίσθηση του όγκου ενός κλασικού ουτιού. ΛΙΝΚ http://www.ziad.gr/

2013 12

87

The Montofoli Festival 22 & 23 Ιουνίου 2013 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής στο Κτήμα Μοντοφώλι ο μεράκι, η φαντασία, η όρεξη για δημιουργία και φυσικά η αγάπη για τη μουσική, είναι η συνταγή που κρύβεται πίσω από τη διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής του κτήματος Μοντοφώλι, που συνεχίζεται και φέτος, για δεύτερη χρονιά, πιστό στις ημερομηνίες του ραντεβού του με το κοινό, για να απολαύσουμε μαζί τις

Τ

92

12 2013

μεγαλύτερες σε διάρκεια μέρες του έτους, με εξαιρετική μουσική και αξιόλογους μουσικούς από όλο τον κόσμο. Συνολικά 15 μουσικοί θα εμφανιστούν και φέτος στη σκηνή του Φεστιβάλ, που τοποθετείται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας του Αγίου Μάρκου, ανάμεσα στις μυρωδιές των αμπελιών και των εσπεριδοειδών για να ερμηνεύσουν έργα μεγάλων

συνθετών, όπως Arcangelo Corelli, Johann Sebastian Bach, Luigi Boccherini, Wolfgang Amadeus Mozart, Gabriel Fauré, Eugène Ysaÿe, Béla Kovács, μεταξύ άλλων, ενώ το κλασικό πρόγραμμα της κάθε βραδιάς θα κλείνει με τζαζ. Και τις δύο βραδιές, ακολουθώντας την “παράδοση” της περσινής χρονιάς, το πρόγραμμα ανοίγουν νεαροί μουσικοί από την Κάρυστο, σπουδαστές του τοπικού Ωδείου Εύας Βασιλοπούλου. Η πέρα από κάθε προσδοκία ανταπόκριση του κοινού, κατά την πρώτη διοργάνωση, έδωσε ώθηση για τη δημιουργία ακόμη και κουαρτέτου φέροντος το όνομα του Φεστιβάλ, κι έτσι το MONTOFOLI string quartet που αποτελείται από κορυφαίους μουσικούς Κρατικών Ελληνικών Ορχηστρών, θα είναι ο κύριος μουσικός οικοδεσπότης του διήμερου προγράμματος, που θα υποδεχθεί φέτος τον διεθνώς πολυβραβευμένο νεαρό Ισπανό κλαρινετίστα Jose Franch-Ballester από τη Βαλένθια, με έδρα του τη Φιλαδέλφεια στην Αμερική, και ο οποίος έχει ήδη εμφανιστεί σε μερικές από τις σπουδαιότερες αίθουσες στον κόσμο, ενώ έχει ηχογραφήσει για το BBC και την Deutsche Grammophon. Στη συνέχεια, το EBURON brass quintet από το Βέλγιο, πρόσφατα βραβευμένο με 1er Prix και «Coup de cœur Bayer» στον «8ο Διεθνή Διαγωνισμό Μουσικής Δωμα-

τίου της Λυών», ο επίσης πολυτάλαντος και διακεκριμένος Γάλλος σαξοφωνίστας Sylvain Rifflet, ερμηνευτής - αυτοσχεδιαστής και συνθέτης, βραβευμένος με το βραβείο καλύτερης πρωτότυπης μουσικής για ταινία στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ντουμπάι, ανανεώνει το ραντεβού του με το κοινό της Καρύστου και του Φεστιβάλ για δεύτερη συναπτή χρονιά, και η συνθέτης και τραγουδίστρια Ελληνο-βραζιλιάνικης καταγωγής, Κατερίνα Πολέμη (με την μπάντα της) η οποία, μεταξύ άλλων, έχει εμφανιστεί στο Carnegie Hall κι έχει γράψει μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Το φεστιβάλ πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του Δήμου Καρύστου και της Πρεσβείας του Βελγίου στην Αθήνα. Οργάνωση παραγωγής, επικοινωνιακή προβολή: specs ‘n’ arts e-mail: contact@specsnarts.gr www.specsnarts.gr http://www.montofolifestival.gr/

2013 12

93

Κείμενο, Φωτ.: Μυρτώ Φοίφα

RE: THINK PROJECT ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ-ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Πώς μια παραδοσιακή αγροτική πρακτική και ιδέα μπορεί να εμπνεύσει μια πόλη... μια ...αυτοσυνέντευξη .... από την Μυρτώ Φοίφα Τί είναι το project Re:Think? Είναι… ΜΙΑ ΣΠΟΥΔΗ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ,

94

Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε μέσα από ότι μπορούμε να βρούμε ‘’πεταμένο” μπροστά μας;

ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Πώς μπορούμε να βρούμε την κρυμμένη ομορφιά στα βιομηχανικά υλικά ή ευρύτερα στα άχρηστα υλικά γύρω μας;

Τι θεωρούμε χρηστικό υλικό και τί άχρηστο;

Πώς μπορούμε να μεταμορφωθούμε από καταναλωτές σε δημιουργούς;

12 2013

Πώς μπορούμε εν τέλει να ζούμε και να δημιουργούμε στη βάση της δικής μας ενέργειας, επιδιώκοντας αυτάρκεια στη ζωή μας; Θεωρούμε ότι ο καθένας μπορεί να γίνει ο δημιουργός των πραγμάτων που επιθυμεί. Το μόνο που χρειάζεται είναι να βγει από την καταναλωτική του νοοτροπία και να δει το περιβάλλον του με μια πιο περιβαλλοντικά ηθική και ταυτόχρονα παιχνιδιάρικη διάθεση. Ετσι Δημιουργούμε χρηστικά αντικέιμενα εξολοκληρου από άχρηστα υλικά (βιομηχανικά, οργανικά, κ.α), Εμπνεόμαστε καλλιτεχνικά και δημιουργούμε βάσει των παρατημένων ή άχρηστων (για άλλους) στοιχείων της πόλης μας. Οργανώνουμε εργαστήρια δημιουργικής ανακύκλωσης ανοιχτά σε εκπαιδευτικούς, γονείς και ευρύτερα σε όποιον ενδιαφέρεται να είναι ενεργειακά αυτάρκης και συνάμα δημιουργικός. Αυτοδιαχειριζόμαστε τα οργανικά μας υπολλείμματα, επεμβαίνοντας στους δημόσιους θεσμούς και θεσπίζοντας σε συνεργασία μαζί τους ένα πρότυπο δίκτυο συνοικιακής κομποστοποίησης στην πόλη το οποίο στηρίζεται στην γειτονιά και στην αυτενέργεια των κατοίκων, οι οποίοι και είναι υπεύθυνοι για τον κομποστοποιητή τους, παραγόμενο προιόν που παράγουν και για την διαχείριση του παραγόμενου λιπάσματος...

Συνοπτικά θα λέγαμε ότι είναι μια καλλιτεχνική, και συλλογική δράση κοινωνικής ανάτασης και περιβαλλοντικής αφύπνισης για την πόλη της Καλαμάτας με κεντρικό πυρήνα την επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης μας με το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον και την ανάγκη για αυτάρκεια, ελεύθερη έκφραση και συνδημιουργία. Ομως πως ξεκίνησαν όλα αυτά?

To project Re:Think σαν ιδέα υπήρχε πάντα μέσα μου, καθώς έχω μεγαλώσει σε μια κατά βάση αγροτική οικογένεια και η έννοια της επανάχρησης και της μεταπραγμάτωσης ήταν μια συνήθης πρακτική στο σπίτι μας. Όμως αυτή η νοοτροπία και πρακτική όταν επέστρεψα Καλαμάτα, ήταν σε μεγάλο βαθμό “ξεχασμένη” και παρεξηγημένη. Ετσι και η αφορμή για να ξεκινήσει το εγχείρημα στην Καλαμάτα το 2010 αποτέλεσε το πρόβλημα των σκουπιδιών της Καλαμάτας και ειδικότερα τα περιβαλλοντικά εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί στην θέση «Μαραθόλακκα», Ταϋγέτου (χωματερή του Δήμου Καλαμάτας στον Ταΰγετο η οποία και βρίσκεται πολύ κοντά σε περιοχή «Natura 2000», επιμολύνοντας τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής μας και στην οποία γινόταν εναπόθεση και επεξεργασία των σκουπιδιών της Καλαμάτας μέχρι και το 2011), καθώς και στη Δυτική περιοχή της Καλαμά-

2013 12

95

τας, με τη συγκέντρωση υπερβολικής ρυπαντικής δραστηριότητας. Από τα τέλη του 2009 και ταυτόχρονα με τους αγώνες των κατοίκων των χωριών του βόρειου Ταϋγέτου και της ομάδας Δράσης για τον Ταΰγετο, το project Re:Think, το οποίο και δημιουργήθηκε μέσα από το περιβαλλοντικό και κοινωνικό δίκτυο δράσεων και αλληλεγγύης kalamatafreespace, έχει προσπαθήσει να επικοινωνήσει την ιδέα της επαναπραγμάτευσης, της επανάχρησης, της δημιουργικής ανακύκλωσης και της αυτάρκειας στην καθημερινότητά μας, μέσα από εκθέσεις και εργαστήρια στην Καλαμάτα, στην Τριφυλία και στην ευρύτερη Μάνη, μέσα από διαλέξεις και παρουσιάσεις στην Καλαμάτα και στην Αθήνα και μέσα από την θέσπιση του προγράμματος συνοικιακής κομποστοποίησης που πλέον έχει αγκαλιαστεί και από το δήμο Καλαμάτας και «τρέχει» σε όλη την πόλη και σιγά σιγά εξαπλώνεται και στους υπόλοιπους νομούς. Την ιδέα μου για συνοικιακή κομποστοποίηση την επικοινωνήσαμε για πρώτη φορά μέσα από την ομάδα Ποδηλάτες Καλαμάτας, αλλά ουσιαστικά πήρε μορφή μέσα από το Re:Think Project με την κατασκευή

96

12 2013

του πρώτου κομποστοποιητή έξω από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της πόλης. Στην πορεία αυτού του εγχειρήματος βρήκαμε μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο, τόσο στα εργαστήρια που κάναμε σε σχολεία στην περιφέρεια, καθώς τα παιδιά «ρουφούσαν» τις ιδέες και τις τεχνικές που παρουσιάζαμε με μεγάλο ενδιαφέρον και θέληση για μάθηση, όσο και στο πρόγραμμα της συνοικιακής κομποστοποίησης, το όποιο και αγκαλιάστηκε από ομάδες πολιτών που επιθυμούσαν να αυτοδιαχειριστούν τα σκουπίδια τους. Τί είναι το πρόγραμμα συνοικιακής κομποστοποίησης? Το πρόγραμμα συνοικιακής κομποστοποίησης από το Re:Think project αποτελεί ένα περιβαλλοντικό και κοινωνικό πείραμα προκειμένου να μπορέσει ο καθημερινός άνθρωπος να συνεργαστεί και να διαχειριστεί τα οργανικά του σκουπίδια, χωρίς κόστος και παράγοντας υψηλής ποιότητας κομπόστ (λίπασμα). Οι κομποστοποιητές μας κατασκευάζονται από ανακυκλωμένες παλέτες και υιοθε-

τούνται από ομάδες ανθρώπων ή φορείς που έχουν αποφασίσει ότι θα τους λειτουργούν και θα τους επιμελούνται, σε συνεργασία με την ομάδα του project Re:Think και τοποθετούνται σε δημόσιους ή και ιδιωτικούς χώρους, ανάλογα με το ενδιαφέρον που επιδεικνύεται. Οι ίδιοι οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα παίρνουν και το τελικό παραγόμενο προϊόν, το κομπόστ, που έχουν παράξει. Στόχος είναι να δημιουργήσουμε... “πυρήνες κομποστοποίησης” μέσα στην πόλη, όπου οι κάτοικοι μαθαίνουν να αυτοδιαχειρίζονται τα οργανικά τους υπολείμματα, να παράγουν και να διαχειρίζονται οι ίδιοι το κομπόστ τους, μειώνοντας έτσι το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και συμβάλλοντας αποτελεσματικά

στο πρόβλημα διαχείρισης των σκουπιδιών στην περιοχή μας. Κάνοντας κομποστοποίηση φυσικά, χωρίς πρόσθετα και συνειδητοποιώντας οι πολίτες πόσο ανέξοδα και οργανικά μπορεί να γίνει αυτή η διαδικασία, μπορούν να επιχειρηματολογήσουν προς πιο συλλογικές και οικολογικές πρακτικές διαχείρισης των σκουπιδιών, υπέρ του κοινωνικού συνόλου. Καθώς μπορούν να συνειδητοποιήσουν, ότι τα προβλήματα που δημιουργούνται από την διαχείριση των σκουπιδιών προκύπτουν ακριβώς από την υπέρμετρη εμπορευματική αξία που έχουν αποκτήσει, και όχι από τη μη εύρεση αποδοτικών ενεργειακά και εναρμονισμένων με το περιβάλλον πρακτικών.

2013 12

97

Κείμενο: Νίκος Γράψας

Μικροί έρωτες στη λυπημένη πόλη (Αθήνα 1997) Η Λυπημένη Πόλη Ήταν μια εποχή που η Αθήνα μου φαινόταν πιο γκρίζα..ζούσα σ’ αυτή την πόλη τριάντα χρόνια. Κι όμως, άρχισε να μου φαίνεται σαν μια ξένη, μια άγνωστη, γερασμένη και βρώμικη ζητιάνα.. στους δρόμους συναντούσα ανθρώπους με το ύφος του έγκλει-

100

12 2013

στου, του παραδωμένου που δεν περιμένει παρά ένα δυστυχισμένο τέλος...χιλιάδες περαστικοί από την Ασία και την Αφρική στο δρόμο προς την Ευρώπη έβαφαν με ακόμη πιο μουντές αποχρώσεις την πόλη που έμπαινε, τέλος πάντων, στον 21ο αιώνα. Απέραντη θλίψη. Αβάσταχτη μελαγχολία. Οι φάτσες των πιο χαρούμενων κατοίκων της πόλης, των παιδιών, είχαν εξαφανιστεί από τους

δρόμους. Στη θέση τους, ο φόβος των γονιών τους είχε απλωθεί παντού σαν πανούκλα. Δεν μπορούσα να ζώ στην Αθήνα. Έφευγα με την πρώτη ευκαιρία. Ταξίδευα προς τη θάλασσα. Αν δεν έβλεπα για κάποιες μέρες τη θάλασσα ένοιωθα πως θα μου κοβόταν η ανάσα. Έγραφα. Σκεφτόμουν και έγραφα. Ταξίδευα και διάβαζα. Έπρεπε να απασχολώ το μυαλό μου συνεχώς με αποκλίνουσες σκέψεις, αυτό που λέμε φαντασία, προτιμούσα το μύθο από την πραγματικότητα για να μη βλέπω στον καθρέφτη άλλον ένα απελπισμένο σαν ετοιμοθάνατο. Έπαιζα μουσική μόνος είτε με φίλους για να αποδείξω ότι ακόμη ζω. Τι τρομερή εποχή. Λες και μου είχαν κλέψει την ψυχή. Σα να ήμουν άλλος. Οι πολιτικοί μιλούσαν μια όλο και πιο ακαταλαβίστικη γλώσσα. Οι παλιοί μου φίλοι είχαν πεθάνει. Ο Τσιτσάνης το ‘84, ο Χατζιδάκις το ‘94, ο Ελύτης το ‘96. οι άλλοι, οι ζωντανοί, ζουν μακρυά, στο Λονδίνο. Οι παρέες είχαν διαλυθεί. Τα μουσικά γκρουπ που συμμετείχα είχαν διαλυθεί εξ αιτίας διαφόρων παρεξηγήσεων ή δυσκολιών αλλά κυρίως γιατί είχαν δημιουργηθεί ως παρέες και όχι ως επαγγελματικές ομάδες όπως συμβαίνει με τα επαγγελματικά μουσικά γκρουπ που κάνουν καλλιτεχνική και επαγγελματική καριέρα σε άλλες χώρες. Οι Μικροί Έρωτες ‘..Τα καλύτερα παιδιά παντρεύτηκαν και γύρισαν στο σπίτι...’ Είχε μείνει μόνο ένας. Μοναχικός και ευτυχισμένος στην καρδιά της Αθήνας. Ο Γιώργος Συμεωνίδης, μουσικός, στην οδό Κυδαθηναίων στην Πλάκα. Στο σπίτι του ηχογρα-

φήσαμε τα τραγούδια που πήραν τον τίτλο ‘Μικροί Έρωτες στη Λυπημένη Πόλη’. Οι μουσικοί που έπαιξαν ήταν όλοι φίλοι. Είχα πει στο Γιώργο που με ρώτησε, τι θα ηχογραφήσουμε, πως θα ήθελα όχι να τραγουδήσω αλλά να ψιθυρίσω λόγια. Ήξερα αμέσως πως καμμία εταιρεία δεν θα έδειχνε ενδιαφέρον να εκδώσει μια συλλογή μουσικών ψιθύρων. Τους στίχους τους έγραψαν φίλοι, κυρίως, και κάποιους εγώ. Τώρα, όταν ξανακούω την ηχογράφηση, καταλαβαίνω πως τα πιο επιτυχημένα κομμάτια από αυτά, είναι τα μουσικά, χωρίς φωνή, κομμάτια, τα οποία παρουσιάζουν το εξής ενδιαφέρον: δεν υπήρχε κανένα προσχέδιο γι αυτά, καμμία μελωδική ή δομική ιδέα. Είχα σκεφτεί να βρεθούμε στο σπίτι του Γιώργου με φίλους μουσικούς, τον άλλο Γιώργο, τον Κοντογιάννη με την μεγάλη λύρα του, την Ειρήνη Βυθούλκα με τα κρουστά της, και να αυτοσχεδιάσουμε σε ένα θέμα που θα μου προέκυπτε εκείνη τη στιγμή αναλόγως με το όργανο που θα κρατούσα. Μάλιστα είχα κουρδίσει διαφορετικά τα δύο λαούτα που χρησιμοποίησα, έτσι που ποτέ δεν τα κούρδισε κανείς, απ’ όσο φαίνεται στη δισκογραφία. Αυτό για να μην ακολουθήσω γνωστές στα δάχτυλα θέσεις και δεδομένες φθογγικές σειρές και φράσεις. Οι άλλοι είχαν μια ανησυχία για το τι θα προέκυπτε. Μόνο ο Συμεωνίδης το διασκέδαζε μαζί μου. Στο home studio του Γιώργου κουβαλήσαμε ακόμη και το drum set όπου έπαιξε ο Μάριος Σαρακηνός. Η φίλη μου η Κατερίνα έπαιξε ακκορντεόν, ο Στέλιος κιθάρα κλασική και τα pand στο συνθεσάϊζερ, ο Γιώργος εκτός από την ηχοληψία του έπαιξε και νέϊ. Η Λάμια από την Τυνησία πρόσφερε τη φωνή της και ο Δημοσθένης έφτιαξε το εξώφυλλο με μια φωτο-

2013 12

101

γραφία που είχα τραβήξει από την βεράντα του Γιώργου στα κεραμίδια του γειτονικού σπιτιού και με μία δεύτερη φωτογραφία της κιθάρας μου. Γενικά κάναμε ότι μας ευχαριστούσε, με όποιους μας ευχαριστούσε. Νομίζω είναι ένας ωραίος τρόπος να εκφράζονται καλλιτεχνικά οι επαγγελματίες της τέχνης, χωρίς αυστηρή καθοδήγηση. Δοκιμάζαμε πολλές ιδέες και κρατούσαμε όποιες μας άρεσαν οι όποιες προλάβαμε να πραγματοποιήσουμε γιατί δεν είχαμε και απεριόριστο χρόνο στη διάθεσή μας. Δεν υπήρχε περιορισμός ως προς το ύφος ή το είδος των τραγουδιών. Αυτό μπορεί να το διαπιστώσει κανείς από τα γκρουπ όπου συμμετείχα στο παρελθόν, πριν το 1997: Τα 4 Επίπεδα της Ύπαρξης, Δυνάμεις τουΑιγαίου, Πάραλος, Άβατον..Έτσι συνδυάστηκαν μουσικά όργανα από διαφορετικούς πολιτισμούς του πλανήτη και μουσικές ιδέες χωρίς σύνορα. Προέκυψαν πολλά ενδιαφέροντα νέα πράγματα και θυμάμαι πως κάποιοι συνάδελφοι μουσικοί που δεν είχαν τολμήσει να ανανεώσουν τον ήχο των τραγουδιών τους με πιο ‘εθνίκ’ στοιχεία, μου έλεγαν πως πρόκειται για ενδιαφέρουσα ‘πατέντα’. Αργότερα το τόλμησαν. Πιθανόν να τους άνοιξα μια πόρτα, δεν το ξέρω... προσωπικά, ποτέ δεν με ενδιέφερε η κατάταξη των τραγουδιών και ο(μη μουσικός) διαχωρισμός σε ‘λαϊκά’, ‘έντεχνα’, ‘μοντέρνα’, ‘νησιώτικα’, και πολλές άλλες παράλογες, άστοχες και άχρηστες κατηγορίες που εγκλώβισαν την μουσική ελευθερία και φαντασία των μουσικών στην Ελλάδα, που μπορεί, κατά τα άλλα, να είναι οι ευφυέστεροι στην Ευρώπη, με ευρεία μουσική αντίληψη και κουλτούρα, λόγω γεωγραφικής θέσης.

102

12 2013

Την παραγωγή την ανέλαβα προσωπικά. Ως εταιρεία προοώθησης ανέλαβε η LYRA. Είχε αρχίσει πια η εξάπλωση του inter net, το cd ήταν ακριβό για τους έλληνες και μόνο οι πολύ εμπορικές παραγωγές άφηναν κέρδος. Οι νεότεροι παρακολουθούσαν ποπ μουσικές στο διαδίκτυο και οι δικοί μας παλιοί θαυμαστές δεν είχαν εξοικιωθεί μ’ αυτό τον τρόπο ψυχαγωγίας. Τα τελευταία χρόνια κάποιοι έχουν αρχίσει να ανεβάζουν διάφορα τραγούδια στο youtube, οι δισκογραφικές εταιρείες έχουν κοιμηθεί για πάντα, αλλά δεν γίνεται πια να καλυφθεί το κενό 1997-2009. οι νεότεροι θα ανακαλύψουν ξανά τα παλιά τραγούδια και θα κρατήσουν ότι τους ενδιαφέρει. Έτσι γίνεται πάντα. Στην ηχογράφησή τους οι ΄Μικροί Έρωτες’ ήταν εύκολοι. Χρειάστηκα σχεδόν όλα τα μουσικά μου όργανα. Δυο λαούτα του οίκου Μουντάκη, ένα ούτι του Φαρούκ Τορούνζ, ένα μπάγλαμα του Ακ Ντενίζ, μια αφρικανική άρπα, ένα ταρ από το Αζερμπαϊτζάν. Χρησιμοποίησα και τις παλιές αγαπημένες μου ηλεκτρικές κιθάρες μια gibson les paul standar και μια fender strat, σε ένα ενισχυτή peavey tube combo classic 30 με καθαρό ήχο. Σπάνια διορθώναμε την πρώτη ηχογράφηση. Όχι μόνο λόγω περιορισμένου χρόνου, όπως είπα πριν, αλλά και λόγω αδιαφορίας για ένα ιλουστρασιόν αποτέλεσμα. Η σχεδόν ερασιτεχνική ηχογράφηση, όχι όσον αφορά τον ηχολήπτη αλλά τα μέσα και τον χώρο, αφήνει μια φρεσκάδα ειλικρίνειας , αντανακλά τις πραγματικές διαθέσεις όπως τις διαμορφώνει η πραγματικότητα, η σκουριασμένη πραγματικότητα της Λυπημένης Πόλης. Νίκος Γράψας Κέρκυρα και Ζάκυνθος 2013

Κείμενο, φωτογραφία: Νίκος Πάλλης

Η φαντασία στην (εξ)ουσία…

Η

γεύση είναι μία πολύ λεπτή, πολύπλοκη διαδικασία, με άμεσες επιρροές στο σώμα μας, τον ψυχισμό, τις ιδέες και τις αναμνήσεις μας, άρα σαφέστατο πεδίο έρευνας για τον πονηρό μάγειρα που, φυσικά

104

12 2013

ενδιαφέρεται για τις γεύσεις που προσφέρει αλλά, παράλληλα, προσπαθεί να επηρεάσει το πιάτο του με πιο ολιστικό τρόπο, συμπεριλαμβάνοντας στην ιδέα και τον ταϊζόμενο, και την ευφυΐα του, και το φως, και την όποια

ψυχογευστική πινελιά μπορεί να χρησιμοποιήσει ως ενισχυτικό γεύσης. Είναι απλό: η γεύση οπωσδήποτε θα ζαλιστεί από τα αρώματα, την πείνα και, η χαριστική βολή, την ΕΜΦΑΝΙΣΗ του πιάτου μας. Ελάτε, παραδεχ8ειτε το, πόσες φορές δεν έχετε ζηλέψει την παραγγελία του διπλανού τραπεζιού, μόνο και μόνο γιατί το πιάτο του διπλανού ‘’φαίνεται πολύ νόστιμο’’, αν καταλαβαίνετε τι θέλω να πω. Εδώ δεν τίθεται θέμα διασταύρωσης, όπου και αν αφήσετε την ματιά σας να απλωθεί, βιτρίνες με λαχταριστά σνακς επιτίθενται κατ ευθείαν στους εγκεφαλικούς νευρουποδοχείς μας με άμεσο σκοπό την ανελέητη καθυπόταξη που φέρνει η ενεργοποίηση της αίσθησης της πείνας ή, στην ελαφριά έκδοση, η ενεργοποίηση της λιγούρας, της έλλειψης, η υπούλως σουρνάμενη ανάγκη να το έχουμε αυτό το έδεσμα που ‘’φαίνεται’’ τόσο νόστιμο. Ευτυχώς, αφού έχουμε στρατηγική περιοχή υψίστης σημασίας υπό την κατοχή μας, την κουζίνα μας, έχουμε μια πολύ μεγάλη γκάμα στολιστικών επεμβάσεων στο πιάτο μας. Στην πραγματικότητα το μόνο όριο που υπάρχει είναι το κέφι μας. Πραγματικά, δεν υπάρχει τίποτα που να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εντυπωσιακή μεταμόρφωση του απλού, καθημερινού μας πιάτου σε creation gourmet. Το καλό είναι ότι, όπως και στον έρωτα, όλα επιτρέπονται: φρούτα, χορταρικά, μυρωδικά, διακοσμητικά ζαχαροπλαστικής, χαρτιά, κεριά μαρκαδόροι, τα ίδια τα συστατικά του πιάτου μας

δοσμένα λίγο απρόβλεπτα, οτιδήποτε μπορεί να κάνει την άχαρη στιγμή, εκεί που περιμένουμε μπροστά στο πιάτο μας να κάτσουν και οι άλλοι για να αρχίσουμε το γεύμα μας, μια θαυμάσια μικρή στιγμή ενδιαφέροντος για το γευστικό ταξιδάκι που αρχίζει με μια όμορφη εικόνα. Το στόλισμα του πιάτου έχει μερικά μυστικά και μερικά φανερά χαρακτηριστικά σημεία που απελευθερώνουν και μπλέκουν τη φαντασία του σεφ με τη φαντασία του ταϊζόμενου. Πρώτο και (κατ’ εμέ) πολύ σημαντικό: το πιάτο, πέρα από την όποια διακόσμηση, πρέπει να είναι καθαρό! Μη διστάσετε να μαζέψετε ότι σας φαίνεται ότι περισσεύει με μια χαρτοπετσέτα, μπορείτε πάντα, στη συνέχεια, να βάλετε λίγη ακόμα σάλτσα συμπλήρωμα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε υπ’ όψη μας ότι το δικό μας κέφι, η δική μας διάθεση είναι που δίνει βήμα στο πιάτο μας. Αυτό είναι το πιο κρυφό μυστικό της κουζίνας: Η αυτοπεποίθηση και το κέφι επηρεάζουν τους γευστικούς κάλυκες και, επί πλέον, συγχέουν τις σκληρές γραμμές της κριτικής με τις αέρινες καμπύλες του εντυπωσιασμού, δημιουργώντας μια αίσθηση ‘’ευ ζην’’ χωρίς καμιά άλλη παρέμβαση, παρά μόνο του κεφιού μας, που κάνει πλάκα στον ρουτινιάρη και μουρτζούφλη εαυτό μας που θέλει (απλά) να φάει… Και το ταξίδι συνεχίζεται… Το ταξίδι να το πάτε όπου θέλετε αλλά, πριν την κάνετε, ακούστε κι αυτό: με ένα απλό στολισματάκι του λιτού πιάτου που θα προσφέρετε, προσφέρετε

2013 12

105

πολύ περισσότερα απ’ ότι νομίζετε. Για σκεφτείτε το, πιο πολύ μετράει, για σας, η μακαρονάδα να έχει, ας πούμε, τριακόσια εβδομήντα οκτώ μακαρόνια ακριβώς ή ο καλός άνθρωπος που, μέσα στα άγχη του, αποφασίζει να φροντίσει τόσο το σώμα σας όσο και την καλή σας διάθεση; Η απάντηση είναι προφανής αν και, συνήθως, κρυμμένη πίσω από την φανερότητα της. Μια έξυπνη κίνηση μπορεί να πάει πολύυυ μακριά, ειδικά όταν είναι τόοοσο κοντά στα παιχνίδια που μας κάνουν τα βασικά ένστικτα μας, λ.χ. η πείνα. Και, βέβαια, έτσι μπο-

106

12 2013

ρεί να αντιληφθούμε άλλη μια εκδοχή της λαϊκής θυμοσοφίας πού, απτόμενη των γευσιπλαστικών αναζητήσεών μας, μας υπενθυμίζει ότι όλα είναι σχετικά και ότι όλα έχουν και μια παράλληλη κίνηση προς όλα, μέσα από το ‘’ο λόγος σου με χόρτασε και την μπουκιά σου φάτην’’. Μπουκιά;?; ‘’Φάτην’’;?; Εεέφυγα, φίλοι συνδαιτυμόνες, μόλις βγήκε ο μουσακάς απ’ το φούρνο, το νοιώθω ότι με νοιώθετε !!! Υ.Γ. ‘’Θεά’’ ο μουσακάς…

Φωτογραφία: Μάγδα Κανδυλιάρη

Κείμενο: Δημήτρης Επικούρης

UNΙTED BREAKS QUITARS Τιμωρώντας με Μουσική Η δύναμη των social media στα χέρια απλών ανθρώπων ρόκειται για μια απίστευτη ιστορία που δείχνει πως ένας απλός άνθρωπος μπορεί να τα βάλει με έναν οικονομικό κολοσσό και στο τέλος να κερδίσει τη μάχη. Αναμφίβολα, υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις αλλά καμία δεν εμπεριέχει την πρωτοτυπία της παρακάτω αληθινής ιστορίας. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο Dave Carroll είναι ένας Καναδός τραγουδιστής της country που μέχρι πριν λίγα χρόνια είχε μία καλή μεν αλλά άσημη μπάντα, τους sons of Maxwell. Κατά τη διάρκεια μίας εμφάνισής τους στις ΗΠΑ, η ακουστική του κιθάρα, μία αρκετά ακριβή Taylor καταστράφηκε από τους φορτοεκφορτωτές της United Airlines, μίας εκ των μεγαλύτερων αεροπορικών κολοσσών στον κόσμο. Η κιθάρα που κόστιζε πάνω από 3,500 δολάρια, βρέθηκε σπασμένη στο αεροδρόμιο του Σικάγο. Ο Dave Carroll συνομίλησε με 3 υπαλλήλους της εταιρίας ζητώντας να επισκευασθεί η κιθάρα του αλλά εισέπραττε διαρκώς αρνητικές απαντήσεις. Μετά από 9 μήνες άκαρπων προσπαθειών με την υπεύθυνη της εξυπηρέτησης πελατών της United Airlines την κα Irlweg, εισέπραξε ένα ηχηρό και τελεσίδικο όχι από την εταιρία μέσω της κας Irlweg. Ο Dave Carroll διαπίστωσε πως μιας και δεν ήταν ο ίδιος δικηγόρος, θα χρειαζόταν ένα πραγματικά μεγάλο ποσό για να μπει σε μία μακροχρόνια διαδικασία ώστε να ζητήσει αποζημίωση

Π

120

12 2013

από την εταιρία. Εξάλλου, ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης, εκ φύσεως και χαρακτήρα δεν είναι δικομανής ούτε και θεώρησε πως η σπασμένη του κιθάρα θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για να ζητήσει υπέρογκα ποσά από την εταιρία. Ζητούσε μόνο γύρω στα 1,500 δολάρια για να την επισκευάσει. Από την άλλη όμως, η πίκρα που ένιωθε μέσα του για τη κατεστραμμένη του κιθάρα συν το γεγονός της αγενούς αντιμετώπισης του συμβάντος από εκπροσώπους της εταιρίας, του δημιούργησαν την ανάγκη να εκφραστεί ανοιχτά και να κοινοποιήσει παντού αυτό που του είχε συμβεί. Έτσι λοιπόν, συνέθεσε ένα τραγούδι με τίτλο “United Breaks Guitars” ( η εταιρία United σπάει καταστρέφει κιθάρες). Έγραψε λοιπόν τη μουσική και τους στίχους αλλά το εγχείρημα μια άρτιας παρουσίας του τραγουδιού ήταν γι’ αυτόν ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο μιας και το ποσό που διέθετε για την παραγωγή δεν ξεπερνούσε τα 150 δολάρια. Την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, η γυναίκα του μόλις είχε γεννήσει το γιο του και οι οικονομικοί πόροι της οικογένειας ήταν σχεδόν ανύπαρκτοι. Ο Dave Carroll όμως, δεν το έβαλε κάτω. Επιστράτευσε πολλούς φίλους μουσικούς αλλά και φίλους που διέθεταν στούντιο ηχογράφησης και αφού τους εξήγησε τι είχε συμβεί, όλοι προσφέρθηκαν να τον συνδράμουν αφιλοκερδώς. Έτσι λοιπόν, δημιουργήθηκε το βίντεο με το συγκεκριμένο τραγούδι

που τον Ιούλιο του 2009 ανέβηκε στο youtube. http://www.youtube.com/watch?v=5YGc4zOqozo Το βίντεο ξεκίνησε με 150,000 προβολές και μέσα σε τρεις μέρες έφτασε το μισό εκατομμύριο για να καταγράψει στο τέλος πάνω από 1 εκατομμύριο προβολές τον Αύγουστο του 2009. Ακολούθησαν δύο ακόμα τραγούδια σαν συνέχεια του πρώτου και η φήμη του Dave Carroll απλώθηκε παντού. http://www.youtube.com/watch?v=h-UoERHaSQg http://www.youtube.com/watch?v=P45E0uGVyeg Η αντίδραση των μεγαλύτερων τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών, όχι μόνο στις ΗΠΑ και τον Καναδά αλλά και στην Ευρώπη (Αγγλία και Γερμανία) αλλά και την Ασία ήταν όχι μόνο άμεση αλλά και πολύ μεγάλης έκτασης. Ο καλλιτέχνης δεν προλάβαινε να δίνει παντού συνεντεύξεις και να μιλάει για το τι του είχε συμβεί. Το τηλέφωνο στο σπίτι του χτυπούσε τόσο συχνά που ο Dave αναγκάστηκε να προσθέσει τηλεφωνικές γραμμές. Η αντίδραση της εταιρίας έλαβε χώρα μόλις το πρώτο τραγούδι αναρτήθηκε στο youtube. Ο Rob Bradford, διευθυντής της United Airlines τηλεφώνησε στον καλλιτέχνη, του πρόσφερε σημαντική χρηματική αποζημίωση και του ζήτησε την άδεια να χρησιμοποιήσει το βίντεο του πρώτου τραγουδιού στο πρόγραμμα εκπαίδευσης των υπαλλήλων της εταιρίας στον τομέα της εξυπηρέτησης πελατών. Ο Dave Carroll, έδωσε την άδεια χρήσης του βίντεο και ζήτησε το ποσό της αποζημίωσης να δοθεί σε κάποιο κοινωφελές ίδρυμα για τη στήριξη της μουσικής. Έτσι, το ποσό δόθηκε στο ίδρυμα Thelonious Monk Institute of Jazz, ένα ίδρυμα που είχε ως χορηγούς τα υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρίας. Η κατεστραμμένη κιθάρα του καλλιτέχνη αντικαταστάθηκε στην

αρχή από δύο άλλες και στη συνέχεια από περισσότερες, προσφορά του ιδιοκτήτη της Τaylor Guitars, Bob Taylor. Όσο για τον Dave Carroll, μετά από πρώτο θέμα στο περιοδικό TIME τον Δεκέμβριο του 2009, μετά τις εμφανίσεις του στο CBC και CNBC αλλά και άλλα μέσα παγκόσμιας εμβέλειας και μετά το γεγονός ότι το πρώτο του τραγούδι έγινε Νο 1 στο itunes, προχώρησε στην έκδοση βιβλίου όπου εξιστορεί τι ακριβώς του συνέβη. Το βιβλίο όχι μόνο πουλάει πολλά αντίτυπα αλλά αποτελεί πλέον και εγχειρίδιο βελτίωσης του τομέα εξυπηρέτησης πελατών σε πολλές και μεγάλες εταιρίες με τον καλλιτέχνη να δίνει παντού διαλέξεις ως προσκεκλημένος εταιριών, πανεπιστημιακών και ερευνητικών ιδρυμάτων. Μόλις τον περασμένο μήνα, τον Ιανουάριο του 2013, η Γερμανική τηλεόραση χρησιμοποίησε την όλη ιστορία του καλλιτέχνη όπως αυτή καταγράφεται στο βιβλίο για να καταδείξει τον κίνδυνο που διατρέχουν οι μεγάλες εταιρίες που χωλαίνουν στον τομέα εξυπηρέτησης πελατών λόγω του ότι η κοινωνική δικτύωση είναι πλέον γεγονός μιας και ο κάθε πολίτης έχει τα μέσα πια να δημοσιοποιήσει τις σκέψεις του και τη δυσαρέσκειά του και χωρίς ιδιαίτερο κόπο να βρει αντίκρισμα σχεδόν παντού. Υπολογίζεται ότι η εταιρεία έχασε πάνω από 180 εκατομμύρια δολάρια από τη δυσφήμιση που υπέστη ενώ η κα Irlweg της United Airlines, έλαβε ένα εξαιρετικά αρνητικό προφίλ που διασώθηκε τελικά με την παρακάτω δημόσια δήλωση του καλλιτέχνη: «πρόκειται για πολύ καλή υπάλληλο που απλά εκτελούσε εντολές της εταιρίας και πως μια μέρα εγώ και η κα Irlweg θα γελάμε μαζί με αυτήν την περιπέτεια.»

2013 12

121

Κείμενο: Κατερίνα Κυρμιζή, Φωτό: Αλέξανδρος Γερασίμου

Τροφή για σκέψη ''H σύγχρονη τέχνη έχει πάρει λαν-

επίδειξη πεισματικής εμμονής. Ο

θασμένη τροπή, καθώς εγκαταλείπει

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ

την αναζήτηση νοήματος της ύπαρξης

ΥΠΗΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΜΟ-

και αναζητάει την αυταξία του ατό-

ΝΙΜΩΣ ΝΑ ΞΕΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΟ ΧΑ-

μου. Ότι φιλοδοξεί να είναι τέχνη μοι-

ΡΙΣΜΑ ΠΟΥ ΤΟΥ ΔΟΘΗΚΕ. Αλλά ο

άζει με εκκεντρική ενασχόληση δια-

σύγχρονος άνθρωπος δε θέλει να κά-

βλητών προσώπων που υποστηρίζουν

νει καμιά θυσία ακόμα κι αν μόνο με

ότι κάθε ατομική δραστηριότητα έχει

τη θυσία αυτοεπιβεβαιώνεται... ''

κάθε αυτήν αξία, απλώς και μόνο ως

126

12 2013

Σμιλεύοντας το χρόνο Ταρκόφσκι

Συνέντευξη: Αλέξανδρος Γερασίμου

"Το πέρασμα", μουσικοθεατρική παράσταση, σκηνοθεσία Στεφανία Παπαμιχαήλ, 14η Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών της Ευρώπης και της Μεσογείου, Σκόπια, Σεπτέμβριος 2009, φωτογράφηση: Φωτεινή Ποταμιά.

ΠΛΕΙΑΔΕΣ: «Περιπλανώμενες Πλειάδες» στην παράδοση της μουσικής… Πότε σχηματίστηκε το γκρουπ των Πλειάδων και από πού προέρχεται η – πολύ ιδιαίτερη- ονομασία του; Η ομάδα δημιουργήθηκε τον Μάιο του 2006 για τις ανάγκες της μουσικής παράστασης «Το φονικό του χρόνου» του Αναστάση Βασιλειάδη. «Και το όνομά της;» ήταν η πρώτη ερώτηση στην οποία χρειάστηκε να βρούμε μιαν απάντηση εύηχη, αντιπροσωπευτική και με νόημα. Οι δύο πιο σημαντικές έννοιες, στις οποίες βασίστηκε η αναζήτηση του ονόματος, ήταν η γυναικεία φύση και ο πληθηντικός αριθμός, και η αποτύπωσή τους

132

12 2013

σε μία λέξη, που να συμβολίζει την ενότητα. Αυτό είναι λοιπόν οι Πλειάδες. Ένα σύνολο γυναικών, και καθεμία μια οντότητα ξεχωριστή, που ενώνουν φωνές και συνειδήσεις τραγουδώντας πολυφωνικά ηπειρώτικα. Πραγματοποιείτε εδώ το ντεμπούτο σας στην δισκογραφία με μια ξεχωριστή εργασία το «περιπλανώμενες Πλειάδες» που περιέχει έντεκα θέματα. Μιλήστε μας για το υλικό αυτής της δουλειάς που κυκλοφορεί μάλιστα σε δική σας παραγωγή. Το πρώτο μας cd «Περιπλανώμενες Πλειάδες» περιλαμβάνει δέκα ηπειρώτικα παραδο-

σιακά πολυφωνικά τραγούδια κι έναν αυτοσχεδιασμό. Ουσιαστικά παρουσιάζουμε την κύρια ενασχόλησή μας, κατά τη διάρκεια αυτών των εφτά χρόνων κοινής πορείας, με την ηπειρώτικη πολυφωνία. Ευχόμαστε ο κόσμος να το χαρεί όσο κι εμείς. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη μουσική σας και σε ποιό “ράφι” θα την τοποθετούσατε; Αν έπρεπε να την τοποθετήσουμε κάπου, θα ήταν μάλλον σ’ ένα σεντούκι κι όχι σ’ ένα ράφι, καθώς το αρχικό συναίσθημα της επαφής μας με τα ηπειρώτικα πολυφωνικά ήταν ότι βρήκαμε ένα παλιό σεντούκι, κάπου στη σοφίτα, το ανοίξαμε με μεγάλη περιέργεια, κι από τότε προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τον θησαυρό που κρύβει και τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να τον κοινωνήσουμε σε άλ-

λους ανθρώπους. Είστε από τις λίγες σύγχρονες ομάδες που έχουν μελετήσει εκτενώς και ασχολούνται με το πολυφωνικό τραγούδι στη χώρα μας και που το πάνε λίγο παρακάτω. Πως βλέπετε να εξελίσσεται το είδος αυτό σήμερα; Η ενασχόληση με την πολυφωνία, με αγαπητική κι ερευνητική διάθεση, σίγουρα θα οδηγήσει σε νέες οπτικές και καλλιτεχνικές εκφράσεις, τις οποίες όμως δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Ως Πλειάδες αναμένουμε με χαρά να τις βιώσουμε, είτε ως δημιουργοί, είτε ως ακροατές. Στο βιογραφικό της ομάδας βλέπουμε πως έχετε πειραματιστεί και έχετε συνεργαστεί με σύγχρονους καλλιτέχνες (Αναστάσης Βασιλειάδης, Κώστας Βόμβολος,

"Καιρός που θρηνεί κανείς και καιρός που χορεύει", μουσικοθεατρική παράσταση, σκηνοθεσία: Δημήτρης Σωτηρίου, Μουσικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, Ιανουάριος 2012, φωτογράφηση: Λίλα Σωτηρίου.

2013 12

133

"Πολυφωνικές διαδρομές", συναυλιακό πρόγραμμα, 1ο συμπόσιο γλυπτικής, Πτολεμαΐδα, Αύγουστος 2012, φωτογράφηση: Γεώργιος Κωστικίδης.

Κώστας Θεοδώρου, Rotting Christ, Κώστας Χανής, Θέατρο Τέχνης Ακτίς Αελίου, Δημήτρης Σωτηρίου κ.α), διερευνώντας τη δημιουργική σύζευξη της προφορικής πολυφωνικής φωνητικής παράδοσης με νεωτερικούς τρόπους μουσικής έκφρασης... Συν τοις άλλοις πολύ πρόσφατα “ανοίξατε” τη συναυλία των Swans στο Μύλο στη Θεσσαλονίκη… Για μας η ηπειρώτικη πολυφωνία, και γενικότερα η παραδοσιακή μουσική, δεν είναι ένα μουσειακό είδος. Μέσα απ’ αυτές τις συνεργασίες πειραματιζόμαστε έμπρακτα, αναζητώντας τη θέση και το νόημα αυτής της μουσικής σήμερα. Πώς βλέπετε το μέλλον της ελληνικής δισκογραφίας και ποιός πιστεύετε ότι θα εί134

12 2013

ναι ο επόμενος τρόπος διανομής της μουσικής; Η ελληνική δισκογραφία θα συνεχίσει να υπάρχει όσο υπάρχει μουσική δραστηριότητα. Ο τρόπος διανομής της μεταλλάσσεται, καθώς, και σ’ αυτόν τον τομέα, το internet παίζει πλέον σημαντικό-καθοριστικό ρόλο. Ποιές οι κυκλοφορίες που ακούσατε τελευταία και σας άρεσαν; «The Seer» των Swans, «Ρουσίλβο» του Κώστα Θεοδώρου, «Still time» του Magnanimous trio, «Neda» των Neda, «U.S.B.» των Baildsa, «Το φως χρώματα ζωντανεύει» της Γιώτας Τσόκα, «μηTerra» των encardia. Διαδικτυακοί κόμβοι και μουσική. Τελικά είναι ζευγάρι αυτά τα δυο;

"Γυναίκες της πέτρας", μουσικοχορευτική παράσταση σε συνεργασία με τους encardia, σκηνοθεσία: Χάρης Πεχλιβανίδης, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Μάρτιος 2013, φωτογράφηση: Ελευθερία Καλπενίδου.

Ναι. Εν μέσω οικονομικής κρίσης θεωρείτε ότι τώρα βγαίνουν προς τα έξω δουλειές, καλλιτεχνικές απόψεις έστω και με low badget παραγωγές; Μέσα στα δύσκολα η τέχνη δίνει το παρών “δείχνοντας” την δυναμική, το χαρακτήρα που εκ φύσεως διαθέτει; Η τέχνη πάντα δίνει το «παρών», κι όσο υπάρχει ανάγκη για καλλιτεχνική δημιουργία θα συνεχίσουν να βγαίνουν προς τα έξω δουλειές. Τελικά η παράδοση της Ελλάδας που αγκαλιάζει τα βουνά και τις πεντατονικές της Ηπείρου, τα λαούτα και τις λύρες της Κρήτης, τα αιγαιοπελαγίτικα και μικρασιάτικα σαντούρια, τις μακεδονίτικες και θρακιώτικες γκάιντες μέχρι τα παραδοσιακά καφενεία και τις τσαμπούνες της Καρπάθου μπορεί να υπάρξει στο αστικό περιβάλλον και αν ναι με ποιά χρήση; Το ότι υπάρχει στο αστικό περιβάλλον απο-

δεικνύεται από τον όλο κι αυξανόμενο αριθμό σχημάτων-συγκροτημάτων που ασχολούνται με την παραδοσιακή μουσική. Προς την κατεύθυνση αυτή ιδιαίτερη ώθηση έδωσαν, συν τοις άλλοις, τόσο τα μουσικά σχολεία, όσο και τα αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας. Τα επόμενα σχέδια των Πλειάδων είναι… …η παρουσίαση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αφενός της παράστασης «Γυναίκες της πέτρας», στην οποία συνεργαζόμαστε με τους encardia, αφετέρου του διευρυμένου συναυλιακού μας προγράμματος «Πολυφωνικές διαδρομές», που, εκτός από ηπειρώτικα πολυφωνικά, περιλαμβάνει παραδοσιακά τραγούδια από άλλες περιοχές της Ελλάδας, την Κύπρο, τα Βαλκάνια, την Τουρκία, την Κάτω Ιταλία, καθώς και τσιγγάνικα. ΛΙΝΚ www.pleiades.org.gr

2013 12

135

Κείμενο: Η ομάδα του MEDASSET

Εκστρατεία για την ενημέρωση & τη συμμετοχή της νέας γενιάς στην προστασία των ιχθυαποθεμάτων της Ε.Ε. πανευρωπαϊκή εκστρατεία

Με αφορμή την μεταρρύθμιση της Κοι-

Ζωγράφισε ένα Ψάρι προ-

νής Αλιευτικής Πολικής (ΚΑλΠ), παιδιά

σφέρει στα παιδιά την ευ-

και νέοι από όλη την Ευρώπη ενημερώ-

καιρία να πάρουν το μέλλον στα χέρια

νονται για την βιώσιμη αλιεία, ζωγραφί-

τους ζητώντας από τους ηγέτες της Ευ-

ζουν ένα ψάρι και το ανεβάζουν στην

ρωπαϊκής Ένωσης να δώσουν τέλος στην

ιστοσελίδα της εκστρατείας www.

υπεραλίευση μέχρι το 2015, με τη δέ-

paintafish.org δημιουργώντας έτσι ένα

σμευσή τους για τη σταδιακή αποκατά-

εικονικό αλιευτικό απόθεμα. Όσες πε-

σταση των ιχθυαποθεμάτων έως το 2020,

ρισσότερες ζωγραφιές προστίθενται,

στις ευρωπαϊκές θάλασσες.

τόσο πιο δυνατή γίνεται η φωνή της νεό-

Η

136

12 2013

τερης γενιάς καθώς και η πιθανότητα να

ρύνοντας τους πολιτικούς να παίρνουν

μπορούμε να τρώμε ψάρι στο μέλλον!

ορθές αποφάσεις για ‘ζωντανές’ θάλασ-

Υπεραλίευση είναι η μακροχρόνια αλιεία

σες και βιώσιμη αλιεία.

περισσότερων ψαριών απ’ αυτά που η

Το MEDASSET υποστηρίζει και προω-

θάλασσα μπορεί να μας δώσει. Έτσι, σή-

θεί την εκστρατεία και οργανώνει δρα-

μερα, τα αποθέματα των ψαριών μας εί-

στηριότητες μέσω εκπαιδευτικών προ-

ναι πολύ μικρότερα απ’ ότι θα ήταν αν τα

γραμμάτων. Ήδη 54 σχολεία από την Ελ-

αφήναμε να αναπτυχθούν με τους ρυθ-

λάδα έχουν στείλει τις πολύχρωμες ζω-

μούς που η φύση ορίζει. Αν συνεχίσουμε

γραφιές τους και τα μηνύματά τους

να ενεργούμε με αυτόν τον τόπο, πολύ

στους ηγέτες της ΕΕ. Καλούμε σχολεία,

σύντομα, τα ιχθυαποθέματα της ΕΕ θα

οργανισμούς και νέους από όλη την Ελ-

εξαντληθούν. Όμως, αν προστατεύουμε

λάδα να ενημερωθούν, να υλοποιήσουν

τα αλιευτικά μας αποθέματα θα εξασφα-

τη δραστηριότητα “Ζωγράφισε ένα

λίσουμε μεγαλύτερες και πιο πλούσιες

Ψάρι” και να μην αφήσουν αυτή τη σπά-

ψαριές καθώς και περισσότερες θέσεις

νια ευκαιρία να πάει χαμένη!

εργασίας για τις τοπικές κοινωνίες.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκε-

Και ενώ οι πολιτικοί έχουν την ευθύνη

φθείτε τις ιστοσελίδες

της λήψης γενναίων αποφάσεων, οι πο-

www.paintafish.org και

λίτες οφείλουν να ασκούν πίεση ενθαρ-

www.medasset.gr .

2013 12

137

Έργα των μικρών μας φίλων από τον Παιδικό Σταθμό «Οι Αγριόκυκνοι»