Echomove artistic magazine 08 by Echo Move

artistic magazine Διμηνιαία Έκδοση Τεύχος: 8 2012 ΕΚΔΟΤΗΣ/ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Αλέξανδρος Γερασίμου ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Κατερίνα Χατζή ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ: Γιάννης Βοζίκης ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Η ομάδα του καφέ σκύλου ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ/ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: Αλέξανδρος Γερασίμου, Κατερίνα Κυρμιζή, Σπύρος Ανδρεόπουλος, Κωνσταντίνα Γεωργίου, Στέφανος Γούναρης, Γιάννης Βοζίκης, Λεωνίδας Δανέζος, Julie Loi, Κατερίνα Χατζή, Κωνσταντίνος Χιώτης, Η ομάδα του καφέ σκύλου, Μαρία Τριζέλλη, Ασπασία Μπακογιάννη, Νίκος Πάλλης, Αλεξάνδρα Κανάκη, Η ομάδα του Athens Video Art Festival, Νεφέλη Καριοφύλλη, Βαγγελιώ Χρηστίδου, Γιώργος Σταυρακέλλης, Παναγιώτης Βέτσικας, Μιχάλης Μειμάρογλου, Κατερίνα Γούναρη, Μανώλης Λαγουτάρης, Κική Μουρατίδου, Γιάννης Κόσυβας,Τάσος Βαμβακάς, Έφη Πολίτη, Τάκης Νικολόπουλος, Ζωή Μπαλίκου, Δημήτρης Καρβουντζής, Μάντη Λυκερίδου, Φιλιώ Λούβαρη, Στράτος Γιάνναρος, Δημήτρης Επικούρης, Μαρία Καστανή, Θεόφιλος Μπαγιάστας, Δροσιά Καραπιπέρη, Ανδρέας Βιολάρης, Άρτεμις Αντωνοπούλου, Η ομάδα του Medasset, Κατερίνα Σπύρου, Μυρτώ Φοίφα, Ηλίας Μάρκου, Κάλλια Δρόσου, Νίκος Γρηγοριάδης ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Αλέξανδρος Γερασίμου, Alcalica, Μανώλης Λαγουτάρης, Μαρία Τριζέλλη, Κική Μουρατίδου, Η ομάδα του καφέ σκύλου, Νίκος Πάλλης, Στέφανος Γούναρης, Η ομάδα του Athens Video Art Festival, Γιάννης Κόσυβας, Τάσος Βαμβακάς, Έφη Πολίτη, Τάκης Νικολόπουλος, Ζωή Μπαλίκου, Δημήτρης Καρβουντζής, Μάντη Λυκερίδου, Κατερίνα Γούναρη, Μυρτώ Φοίφα, Ηλίας Μάρκου, Βαγγελιώ Χρηστίδου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ/ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Ασπασία Μπακογιάννη (aspampako@yahoo.gr) ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Μυρτώ Φοίφα ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Κάλλια Δρόσου ΦΛΑΣ ΜΠΑΚ: Νίκος Γρηγοριάδης ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: Καφέ σκύλος productions (kafeskylosproductions@gmail.com) ΤΥΠΟΣ: Καφέ σκύλος productions ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ/ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ/ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Η ομάδα του καφέ σκύλου WEB: www.echomove.gr, www.facebook.com/pages/echomove-artisticmagazine, myspace.com/echomove, issuu.com/echomove ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: echomovemag@gmail.com, tel (+30) 6956610300 Το περιοδικό echomove κυκλοφορεί κάθε δίμηνο από τον αστικό μη κερδοσκοπικό σύλλογο Αστικές Δράσεις. Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή μερική ή ολική του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο μόνο με τη προηγούμενη έγκριση του εκδότη.

8 2012

Kείμενο: Αλέξανδρος Γερασίμου

ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΦΩΤΕΙΝΟ (?) ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ… χουμε πιάσει πάτο σαν χώρα για τα καλά αλλά και καλοκαίρι επίσης για τα καλά αλλά στην ουσία αυτό που θέλουμε να μας πιάσει και να γαντζωθεί πάνω μας και να μην μας αφήσει ποτέ είναι αυτό ακριβώς το καλοκαίρι μιας και είναι η μόνη εποχή που μπορεί να μας δώσει τη δυνατή αναπνοή και ανάσα προκειμένου να τινάξουμε από πάνω μας όλη τη σκόνη που κάθεται ύπουλα στα σημεία του μυαλού μας τον υπόλοιπο χρόνο. Λες και αφήνουμε ένα ανοιχτό παράθυρο και μπαίνει πονηρά –για να απαντήσουμε στην μπαμπεσιά που αναφέραμε παραπάνω– προκειμένου αυτό να δώσει ώθηση σε όλα τα υπόλοιπα που θα θέλαμε να βγάλουμε μπροστά. Η πλάκα είναι ότι ζούμε σε μια χώρα με μπόλικο ήλιο και απλότητα που μας προσφέρεται απλόχερα αλλά εμείς ζούμε με μπόλικη μαυρίλα και αντικαθιστούμε την απλότητα με ένα θαυμαστό τρέξιμο καθημερινότητας και άγχους (ας προσέχαμε). Ρίχνω πρόχειρα μερικά cd που δεν φτιάχτηκαν όμως με προχειρότητα έχοντας έντονο το χρώμα της αλμύρας και του ταξιδιάρικου παιχνιδιού στο σάκβουαγιάζ για να με ταξιδέψουν στο προορισμό μου (τα mp3 player ακόμα τα αποφεύγω όπως ο διάολος το λιβάνι…). Από καλλιτέχνες;

Editorial?

Για κυρίως πιάτο Pallyria, Νίκο Γρηγοριάδη –ξανακούω τον υπέροχο του «Φάρο», κείμενο για τον οποίο θα βρείτε από τον ίδιο τον δημιουργό του στο τρέχον τεύχος–, Bebe, Κρίστη Στασινοπούλου και τον υποδειγματικό της δίσκο «Τα Μυστικά των Βράχων», Σελάνα (πάλι με Στασινοπούλου, Στάθη Καλυβιώτη, Βαγγέλη Βέκιο σε συνθέσεις του τελευταίου) και για επιδόρπιο …Cream (άσχετο αλλά είπα να τους ξανακούσω). Για το τέλος άφησα τη δική μας συλλογή “Tι μουσικές ακούει ένας παπαγάλος ?” αλλά και τον Bruno τον μικρό μου γαλάζιο παπαγάλο που η αφεντιά του θα κοσμεί τη δεύτερη έκδοση της συλλογής μιας και πρόλαβε να καθήσει πάνω σε ένα αρκετά παλιό συνθεσάιζερ που άμα έχεις κέφια κερνάς ωραίες μουσικές από κει. Για την ώρα κάθησε στον ώμο μου για να μου κάνει παρέα στις ημερομηνίες που αποφάσισα να νιώσω για λίγο ελεύθερος δίνοντας και δείχνοντας με όλη την άνεση που του χάρισε η φύση τον δικό του τρόπο, τη δική του ελευθερία που κρατάει όμως όλες τις μέρες του χρόνου… Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού…☺ ☺ ☺ Ένα μεγάλο φωτεινό καλοκαίρι από τo ομώνυμο τραγούδι του Μανώλη Φάμελλου (στίχοι-μουσική: Μανώλης Φάμελλος, cd: Η ευτυχία είναι αυτό, 2000, Warner). Η παραπάνω φωτογραφία είναι καρέ της ταινίας “The house of sand” (2005) του Andrucha Waddington.

2012 8

Περιεχόμενα Κόλαση Re-think Athens Free Jazz, Post-bop ΚΑΛΕΝΤΟΥΛΑ (Μέρος 2o) Summer ΚΥΜΑ FM 90,3 Η θετική επίδραση της γιόγκα στην υγεία μας MOTIVASYON Φτιάξτο μόνος σου (Μέρος 1o) ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΑΣ 3 Επαρχιακή φιλαρμονία: Οι Φιλαρμονικές

8 10 15 18 20 26 28 32 38 40

AVAF Chapter #8

48 51

Σοβιετικός επαναστατικός κινηματογράφος (Mέρος 4o)

8 2012

64 Αυχενικό Σύνδρομο 69 Τικ-Νικ 72 ΜΕΣΟΓΕΙΟΤΟΠΙΑ 82 TREE IN BLOSSOM 86 Μέλι Χρύσανθος 92 Re-think project 94 Ο ΦΑΡΟΣ 100 Το κερασάκι στην τούρτα 104 ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΦΟΙΦΑ 108 ΔΟΥΛΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ ΜΠΛΟΥΖ 120 Το καλοκαίρι…on th rocks! 120 MEDASSET …στη Λευκάδα 132 CARUSEL

Κείμενο: Γιάννης Βοζίκης

Κόλαση Τώρα που η προσωπική μας κόλαση

να φτιάχνουμε και να εξυπηρετούμε,

έγινε ξαφνικά και συλλογική και

και γυρίζουμε ύστερα στην ασφάλεια/φυλακή

μας έπιασε στον ύπνο,

του σπιτιού μας

την ξορκίζουμε με

κι απλώνουμε τα πόδια μας στον καναπέ,

λιτανείες ειδώλων,

αλλά δεν μοιάζει όπως παλιά-

ένα γύρο από την εκκλησία

η ξεκούραση έγινε μια γριά με αρθρίτιδα.

της ενήλικης αφέλειας μας

Εναποθέτουμε τις ελπίδες μας, που

-καμιά φορά και δυο-

μοιάζουν με χαλασμένα μαργαριτάρια

ενώ η μπάντα του δήμου παίζει

μέσα σε ακόμα πιο χαλασμένα όστρακα,

σε πόνο ύφεση

σε γερασμένους αλλά πάντα καλοστεκούμενους

τα εμβατήρια της αλλοτινής μας

ταχυδακτυλουργούς, που

περηφάνιας.

βγάζουν από τα μανίκια τους

Βρίζουμε, απελπιζόμαστε και βρίζουμε ξανά.

πείνα και αίμα-

Έχουμε γίνει έντομα

Ναι, αγάπη μου, ακόμα-

και τρεφόμαστε πια με το

και ανηφορίζουμε τις Κυριακές

αίμα που στάζει στο πάτωμα από

στο μοναστήρι

τα κουφάρια των συνηθειών μας που

που εκεί, λένε,

κρέμονται ένα γύρο.

υπάρχει το αιδοίο της εκδίκησης

Τα μυαλά μας έγιναν κάρβουνα

και πηγαίνει ο πιστός

και τα μάτια μας κάρβουνα

και το ξεσκίζει

και ψάχνουμε τώρα

κι όλες του οι αμαρτίες συγχωρούνται

μόνο με την αφή

κι όλος του ο πόνος ησυχάζει.

να βρούμε τι συμβαίνει,

αλλά τα χέρια μας

Άκουσες τον καιρό αγάπη μου;

χάλασαν κι αυτά και πονάνε

Αύριο είπε, θα έχει κρύο.

απ' τα δεκάωρα στις μηχανές και στα γκισέ,

Βγάλε το περσινό παλτό απ' την ντουλάπα.

8 2012

Κείμενο: Σπύρος Ανδρεόπουλος

Re-think “Re-think Athens”… αθώς γράφονται αυτές οι γραμμές εξελίσσεται ένα μεγαλόπνοο σχέδιο ανάπλασης του κέντρου της πόλης μας, της Αθήνας. Το σχέδιο αυτό φέρει τον, πολλά υποσχόμενο, τίτλο “Re-think Athens”. Δεν θα αναλωθούμε εδώ σε μία παρουσίαση του συνολικού πλάνου. Ξεκινώντας όμως από τη βάση πως ένας από τους βασικούς άξονες του αφορά στην πεζοδρόμηση της οδού Πανεπιστημίου, θεωρούμε πως είναι ηλίου φαεινότερο πως το θέμα άπτεται όσο τίποτε άλλο της έννοιας του Δημόσιου χώρου και τη διαφύλαξη της ελεύθερης έκφρασης σε αυτόν. Δεν πρόκειται επίσης να παραθέσουμε μία ‘επιστημονική’ άποψη πάνω στο θέμα. Αυτό που μας αφορά είναι να εξετάσουμε το σε ποιό βαθμό είναι ικανή η σημερινή κοινωνία μας να

8 2012

διαβάσει ‘ανάμεσα στις γραμμές’ και να κρίνει με καθαρό βλέμμα τους στόχους και τις προθέσεις του συγκεκριμένου σχεδίου. Ή αν θέλετε, και γενικότερα το κατά πόσο είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε τις όποιες σκοπιμότητες μπορεί να επικαλύπτει μία πρόταση, ερέθισμα σε φανταχτερό περιτύλιγμα. Ας δεχτούμε πως αντικειμενικά, μία πρόταση σαν την πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου δεν ακούγεται άσχημη. Μα σπάνια μία ιδέα είναι κακή από μόνη της. Αυτό που την καθορίζει και που διαμορφώνει το πλαίσιο μέσα στο όποιο μπορούμε να την εξετάσουμε είναι οι εκάστοτε συνθήκες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αν η πρόταση ερχόταν να συναντήσει μια συγκεκριμένη πολεοδομική πολιτική διαρκείας πιθανόν να έβρισκε πολύ πιο πρόσφορο έδαφος και να

κέρδιζε την αποδοχή μας. Αν αποτελούσε ένα βήμα εξέλιξης ενός μακροχρόνιου πολεοδομικού σχεδιασμού με κύριο γνώμονα την ουσιαστική κοινωνική ανάπτυξη, τότε ναι, ίσως και να ήμασταν υπέρμαχοι μίας τέτοιας πρωτοβουλίας. Μα αν ήταν έτσι, ήδη η πόλη μας θα ήταν διαφορετική και αντί να γράφουμε κείμενα σαν κι αυτό θα ήμασταν εκεί έξω να τη χαιρόμαστε. Δυστυχώς όμως γνωρίζουμε πως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του εγχώριου πολεοδομικού σχεδιασμού είναι η αδυναμία του να αφουγκραστεί τις ανάγκες και τα προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας αφ‘ ενός, και αφ’ ετέρου να μην καταφέρνει να ανταπεξέλθει στους ρυθμούς με τους οποίους αυτή αναπτύσσεται. Ακόμα και οι πιο εύστοχες πολεοδομικές προτάσεις σπάνια φτάνουν στην υλοποίηση εξαιτίας της χρονοβό-

ρας διαδικασίας της εκπόνησης των μελετών. Όταν αυτές εκπονηθούν είτε η πρόταση θεωρείται παρωχημένη, είτε τα κονδύλια έχουν απορροφηθεί από άλλα έργα. Το ουσιαστικό πρόβλημα όμως έγκειται στη λογική βάσει της οποίας κάνει τις επιλογές της η Πολιτεία. Και κοιτώντας σήμερα γύρω μας, δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε πως δεν είναι η κοινωνική μέριμνα και η αίσθηση ενός κράτους πρόνοιας που καθορίζουν τις αποφάσεις, μα η αποκόμιση του μέγιστου κέρδους και η ανάγκη για εξασφαλισμένη ροή των κεφαλαίων. Και εδώ είναι που πρέπει να γίνουμε τόσο οξυδερκείς, όσο κι αυτοί που κάνουν αυτές τις επιλογές εις βάρος μας. Η οξυδέρκεια και η προσωπική εμπλοκή μπορούν να φωτίσουν τα γκρίζα σημεία του όποιου ερεθίσματος δεχόμαστε. Γιατί πότε

2012 8

δεν πρόκειται να μπει σε πρώτο πλάνο το κέρδος. Αυτό που επικοινωνείται στους πολίτες είναι ο ‘καλλωπισμός’ (λές και το πρόβλημα του σημερινού κέντρου είναι αισθητικής φύσεως), η ενίσχυση του αισθήματος ανάγκης για διασκέδαση (η ‘ανεμελιά’ ως εύκολη διέξοδος από την σκληρή πραγματικότητα), η δημιουργία θέσεων εργασίας (μα σ’ ένα πλαίσιο πάντα ελεγχόμενο και κατευθυνόμενο), η επανακατοίκηση του κέντρου (ποιοί είναι άραγε αυτοί που μπορούν να αντέξουν οικονομικά να κατοικούν σε ένα προεκταμένο Κολωνάκι;) και όλα τα παραπάνω εν μέσω άγριων οικονομικών και κοινωνικών ανακατατάξεων. Τα φαινόμενα λοιπόν, μπορεί και να απατούν. Τα μέσα δεν αγιάζουν το σκοπό. Ας αναφερθούμε σύντομα σε ένα αποκαλυπτικό παράδειγμα από τον χώρο των Τεχνών του Δρόμου. Θα δούμε πως εφαρμόζεται η παραπάνω λογική

μέσα από μια καλλιτεχνική σκοπιά και το πως και οι δύο προτάσεις έρχονται να συγκλίνουν τελικά όσον αφορά στη σκοπιμότητα τους. Για την έναρξη της περιόδου 2012 (135 χρόνια του Κρατικού Φεστιβάλ Όπερας) η Κρατική Όπερα της Βαυαρίας στο Μόναχο, ανέθεσε στον φωτογράφο και εικαστικό Σπένσερ Τιούνικ, να φτιάξει ένα έργο για τον εορτασμό του γεγονότος. Η πρότασή του ήταν να φωτογραφηθούν άνθρωποι σε σχηματισμούς εμπνευσμένους από την όπερα του Βάγκνερ, “Το Δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν”. Το ‘σκηνικό’ στήθηκε και 1700 γυμνοί εθελοντές, βαμμένοι κόκκινοι και χρυσοί, πλημμύρισαν μία μεγάλη πλατεία του Μονάχου εκτελώντας τους σχηματισμούς προκειμένου να φωτογραφηθούν. Για το αποτέλεσμα τώρα… Εντυπωσιακό; Ναι. Επικοινωνιακό; Με όρους μάρκετινγκ, ναι. Επί της ουσίας καθόλου. Η παραπάνω πρόταση αποτελεί πιστή αντιγραφή των

μέσων που χρησιμοποιούν οι Τέχνες του Δρόμου σε παραστάσεις μεγάλης κλίμακας. Σίγουρα δεν τίθεται θέμα πατρότητας όταν μιλάμε για τεχνοτροπίες. Αυτό όμως που κάνει την ουσιαστική διαφορά είναι η παραπλανητική και επιλεκτική χρήση τους. Το παραπάνω δρώμενο δανείστηκε τη φόρμα μα επιδεικτικά επέλεξε να αφαιρέσει την ουσία της παρουσίας της τέχνης στο Δημόσιο χώρο. Δεν προκάλεσε ούτε στο ελάχιστο την επικοινωνία με το κοινό. Ήταν απλώς μία φωτογράφηση όπου, πολύ συνειδητά, αποδέκτης δεν ήταν ο όποιος περαστικός θεατής, μα ο φακός της κάμερας. Μια καθ’ όλα εσωστρεφής και ελιτίστικη διαδικασία για διαφημιστικούς λόγους. Παρ’ όλα αυτά οι φωτογραφίες κάνουν το γύρο του κόσμου και αποσπούν τα καλύτερα σχόλια και σίγουρα και πολλοί συμπολίτες μας θα ήθελαν “να συμβαίνουν και στη χώρα μας τέτοια ωραία πράγματα…”. Δεν είναι εύκολο να κρί-

νεις την ποιότητα των πραγμάτων αν δεν ψάχνεις το περιεχόμενο. Κλείνοντας την παρένθεση και σιγά σιγά το όλο κείμενο, θέλουμε να πούμε πως τα παραπάνω παραδείγματα είναι μόνο δύο από τις πολλές προτάσεις που δεχόμαστε καθημερινά ως πολίτες. Και θεωρούμε καθήκον μας να φωτίζουμε τα πράγματα όταν υπάρχουν εκείνοι που προσπαθούν να μας πείσουν πως νοιάζονται για το καλό μας. Εκείνοι που φορούν τη μάσκα του ‘συμπάσχοντα’ και μας προσεγγίζουν με κάτι κλισαδούρες του τύπου “εγώ την αγαπάω την Αθήνα, την περπατάω…”. Η Αθήνα -αν δεν το καταλάβουμε και τώρα το χάσαμε το τραίνο- δεν είναι μόνο το “ιστορικό κέντρο”, το “εμπορικό τρίγωνο” και άλλες ωραίες εκφράσεις σε εισαγωγικά. Η Αθήνα είναι οι άνθρωποι που την κατοικούν την εκάστοτε χρονική στιγμή και το φυσικό τοπίο που τους φιλοξενεί. Η Αθήνα δεν εί-

2012 8

ναι ο Παρθενώνας, είναι ο λόφος που στηρίζει την Ακρόπολη, δεν είναι η εθνική οδός που κόβει την πόλη στη μέση, αλλά ο μπαζωμένος πια, Κηφισός, δεν είναι οι δομημένες περιοχές της, αλλά το ελάχιστο πράσινο που έχει απομείνει και που προϋπήρχε των κατοίκων της. Κι αν, εξαιτίας κάποιου σπάνιου φωτοχημικού φαινομένου, εξαφανίζονταν ξαφνικά όλοι οι πολίτες της Αθήνας θα διαπιστώναμε, όχι με λύπη ή έκπληξη, μα απλά, αντικειμενικά, ‘επιστημονικά’, πως τίποτα απ’ όλα αυτά τα μεγαλόπνοα κατασκευάσματα θα ήταν κενά νοήματος και ύπαρξης αν δεν αντικατόπτριζαν την ανθρώπινη επιλογή. Εμείς ζούμε σήμερα εδώ και τίποτα δεν μπορεί να συμβαίνει ερήμην μας.

Και επειδή είναι καλοκαίρι, ας θυμηθούμε την πάνσοφη φράση στη συσκευασία του παγωτού: «Προσοχή, η επικάλυψη δεν είναι σοκολάτα!» (οι φωτογραφίες είναι από το Re-think Athens και από τη σελίδα της Bayerische Staatsoper). Για περισσότερες πληροφορίες: http://www.rethinkathens.org/gre/home http://www.bayerische.staatsoper.de/1232ZmxhZz0xJmw9ZW4~WagnersRing~anmeldung_spencer_tunick.html Και μια ‘διαφορετική’ ματιά πάνω στο Re-think Athens: http://www.youtube.com/watch?v=qGpOEtli0xs

Κείμενο: Παναγιώτης Βέτσικας

Free Jazz

ο πιο αμφιλεγόμενο “κίνημα” στην ιστορία της jazz εμφανίστηκε με την έλευση της free jazz, ή “New Thing”, όπως ονομάστηκε αργότερα. Πολλά στοιχεία της free jazz υπήρχαν μέσα στη δομή της μουσικής για πολλά χρόνια (τα πιο σημαντικά απ’ αυτά βρίσκονται στους αυτο-

σχεδιασμούς του Coleman Hawkins, του Pee Wee Russell και του Lennie Tristano), αλλά μόλις στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 η free jazz αναδύθηκε σαν καινούργιο στυλ, από πρωτοπόρους μουσικούς, όπως ο σαξοφωνίστας Ornette Coleman και ο πιανίστας Cecil Taylor.

2012 8

Οι δυο αυτοί μουσικοί, αλλά και άλλοι, όπως ο John Coltrane, o Albert Ayler και σύνολα, όπως οι Sun Ra Arkestra και οι Revolutionary Ensemble, συνέβαλαν ώστε να γίνουν σημαντικές αλλαγές στη δομή και την αίσθηση της μουσικής. Ανάμεσα στις καινοτομίες, ήταν η κατάργηση της καθιερωμένης σειράς συγχορδιών που ακολουθούσε μέχρι τότε η jazz, αφήνοντας τη μουσική να κινηθεί σε οποιαδήποτε κατεύθυνση. Μια άλλη σημαντική αλλαγή βρίσκεται στο ρυθμό, όπου το “swing” ή επαναπροσδιορίζεται ή αγνοείται τελείως. Μ’ άλλα λόγια ο καθιερωμένος ρυθμός και το μέτρο δεν αποτελούσαν πλέον καθοριστικό στοιχείο της μουσικής. Επίσης, ένα κύριο συστατικό της νέας μουσικής ήταν η ατονικότητα, στην οποία ο μουσικός τόνος δεν σχετίζεται πλέον με το καθιερωμένο τονικό σύστημα. Στριγγλιές, κραυγές και διάφοροι άλλοι ήχοι ήταν όλα μέρος του νέου ηχητικού κόσμου. Η free jazz ακόμα και σήμερα συνεχίζει να προβάλλει σαν μια ζωντανή μορφή έκφρασης, έχοντας πάψει πλέον να αμφισβητείται όπως πριν. Post – bop H εποχή της post-bop κάλυπτε μουσική που ερμηνευόταν από μουσικούς που συνέχιζαν στη φόρμα του be-bop και που απέφευγαν τους πειραματισμούς της free jazz. Η μορφή αυτή (που από πολλούς κριτικούς συγχωνεύεται με την hard-bop), πήρε τους ρυθμούς, τη δομή και την ενέργεια του bebop, πρόσθεσε επιπλέον πνευστά και χρησιμοποιούσε πολλά στοιχεία Latin μουσικής. Εκείνο που διαφοροποιούσε την post-

8 2012

bop μουσική ήταν η κλίση προς το funk και τη soul για να συναγωνιστεί την επερχόμενη λαίλαπα της pop μουσικής. Moυσικοί όπως ο σαξοφωνίστας Hank Mobley, ο πιανίστας Horace Silver (αλλά και ο ντράμερ Art Blakey και ο τρομπετίστας Lee Morgan), ξεκίνησαν αυτό το είδος jazz στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 και βοήθησαν να εισέλθει στο στερέωμα της jazz το στυλ αυτό που είναι σήμερα η κυρίαρχη μορφή της jazz. Mε πιο απλές μελωδίες και ένα πιο soul ρυθμό, ο ακροατής μπορούσε να εντοπίσει στοιχεία gospel και rhythm & blues στη μουσική. Σε κάποιο βαθμό, το στυλ αυτό δέχθηκε ορισμένες βελτιώσεις τη δεκαετία του ‘60 καθώς προστέθηκαν στοιχεία σύνθεσης για να δημιουργήσουν ένα νέο ύφος. Ο σαξοφωνίστας Joe Henderson, ο πιανίστας McCoy Tyner, ακόμα και ο “σκληροπυρηνικός” bopper Dizzy Gillespie, δημιούργησαν μουσική με αρμονικό ενδιαφέρον στην οποία μπορούσαν οι ακροατές να σιγοτραγουδούν. Ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες που αναδείχθηκε την περίοδο αυτή ήταν ο Wayne Shorter, που ξεπήδησε μέσα από τους Jazz Messengers του Art Blakey και ηχογράφησε μια σειρά καταπληκτικών άλμπουμ, τη δεκαετία του ‘60. Μαζί με τον κημπορντίστα Herbie Hancock, o Shorter συνέβαλε ώστε το κουιντέτο του Miles Davis της δεκαετίας του ‘60 (μια πιο πειραματική μορφή του κουιντέτου του Miles με τον John Coltrane της δεκαετίας του ‘50), να γίνει ένα από τα σημαντικότερα σχήματα που ανέδειξε ποτέ η jazz.

Κείμενo, Φωτογραφία: Κατερίνα Γούναρη

Καλέντουλα (Μέρος δεύτερο) ο προηγούμενο τεύχος περιλάμβανε το πρώτο μέρος του άρθρου για την καλέντουλα. Σ’ αυτό το δεύτερο μέρος θα αναφέρουμε εφαρμογές, παρασκευές από καλέντουλα και ιδιότητες τους. Η καλέντουλα αποτελεί ένα από τα καλύτερα βότανα για την αντιμετώπιση δερματικών προβλημάτων όπως ακμή, εκζέματα, ερεθισμοί, κιρσοί αλλά και προβλήματα όπως έλκος στομάχου. Η καλέντουλα περιέχει σαπωνίνες, καροτενοειδή, στερόλες, φλαβονοειδή κ.α. Μια απλή Παρασκευή με ανθη καλέντουλας είναι το λάδι της. Για την παρασκευή του λαδιού της θα χρειαστούμε αποξηραμένα άνθη καλέντουλας και οργανικό ελαιόλαδο (μην προτιμήσετε ένα οποιοδήποτε, αν έχετε κάποιον δικό σας που παράγει κάποιες ποσότητες και είστε σίγουροι για την ποιότητα του προμηθευτείτε από κει). Τα άνθη είναι προτιμότερο να είναι αποξηραμένα διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να εμπεριέχουν υγρασία η οποία κατά την παραμονή στο βάζο θα μπορούσε να προκαλέσει μούχλα. Προτείνω ν' αγοράσετε ένα γλαστράκι καλέντουλας και να κόβετε από κει κάθε φορά που χρειάζεστε (φθηνότερα θα στοιχήσει από το ν' αγοράζετε αποξηραμένα άνθη κάθε φορά κ μάλιστα χωρίς να γνωρίζετε την προέλευση τους). Ανθίζει από τα τέλη της Άνοιξης έως τα μέσα φθινοπώρου. Η αναλογία είναι: 1 μέρος βοτάνου σε 4 μέρη λαδιού. Τοποθετήστε τα

8 2012

άνθη σε ένα βαζάκι (το οποίο έχετε φροντίσει να αποστειρώσετε πριν) και συμπληρώστε με λάδι, κλείστε καλά, ανακινήστε και τοποθετήστε σε κάποιο παράθυρο ώστε να το βλέπει ήλιος. Την πρώτη εβδομάδα ανακινείτε συνεχώς, το αφήνετε για 1 μήνα περίπου, μετά το σουρώνετε σε ύφασμα και αποθηκεύετε σε σκουρόχρωμο βαζάκι, διατηρείται σε μέρος σκιερό κ δροσερό. Εκχύλισμα καλέντουλας σε λάδι μπορούμε να παρασκευάσουμε και με άλλα λάδια όπως για παράδειγμα αμυγδαλέλαιο ή σταφυλοκουκουτσέλαιο. Μην ξεχνάτε ότι όλα τα έλαια έχουν ημερομηνία λήξης, καταναλώστε το σε λιγότερο από χρόνο. Για να φτιάξουμε βάμμα καλέντουλας, χρησιμοποιούμε αποξηραμένα τριμμένα άνθη σε οινόπνευμα 45-50 βαθμών ή βότκα η οποία είναι 50 βαθμών αναλογία 1:5, 1 μέρος καλέντουλα με 5 μέρη οινόπνευμα. Μπορούμε να φτιάξουμε οινόπνευμα 50 βαθμών χρησιμοποιώντας ίσες ποσότητες από καθαρό οινόπνευμα και αποσταγμένου νερού. Το αφήνουμε σε δροσερό μέρος και σκοτεινό για ένα μήνα περίπου. Το βάμμα χρησιμοποιείται σε πληγές, σε μώλωπες, σε μελανιές, σε στραμπουλήγματα και πρηξίματα. Είναι επίσης ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε φαρυγγίτιδα. Επίσης μην χρησιμοποιείτε αλόγιστα τα βότανα και τα φυτικά έλαια, δεν είναι νερό, περιέχουν χημικές ενώσεις.

Φωτογραφία: Alcalica

Summer

8 2012

2012 8

8 2012

2012 8

8 2012

Κείμενο: Κωνσταντίνος Χιώτης

ΚΥΜΑ FM: Ρίχνοντας μουσικές αναφορές στα νερά του Ιονίου…

καρδιά του ραδιοφώνου στο νησί των

Φαιάκων που κοιτάει με περηφάνια

από ψηλά όλο το Ιόνιο Πέλαγος, ρίχνει κλεφτές ματιές προς Ιταλία μεριά, ατενίζει και προσεγγίζει μια διαφορετική κουλτούρα και άποψη μέσα στην καθημερινότητα πρώτα και μετά ξεχύνεται παντού χτυπώντας στους 90,3 ακούει στο όνομα ΚΥΜΑ FM εδώ και 20 χρόνια…ουφ τα βγάλαμε πέρα με τον μακροσκελή πρόλογο ☺☺☺ Και τελικά αυτό είναι το ραδιόφωνο: Ο παλμός της κοινωνίας του που εναρμονίζεται και συγχρονίζεται με τον παλμό του κόσμου που βρίσκεται έξω από το στούντιο, της κοινωνίας δηλαδή που ένα κομμάτι της σίγουρα δεν συμβαδίζει με τις λευκές πετσέτες και επιταγές που έχουν ρίξει μπόλικοι πολίτες αυτής της χώρας για έναν και μόνο λόγο : Ότι το εύπεπτο που μεταφράζεται στην διασκέδαση και στην ανεμελιά είναι ο ιδανικός τρόπος για να δραπετεύσεις από τα γιγαντιαία προβλήματα που σηκώνει στην πλάτη μας ο καθένας από μας.Οικονομικά και πάσης άλλης φύσεως τεχνητά εμπόδια. Το μοναδικό ραδιόφωνο λοιπόν που μένει πιστό στον αρχικό του σχεδιασμό…χμμ όχι σχεδιασμό, στην αρχική του θέση έχοντας παραγωγούς, άρα έχοντας φωνές, λόγο με ουσία και άποψη, ζωντανές συνεντεύξεις, διάφορα event και πολλά άλλα.Παίζοντας κατά βάση αυτό που

8 2012

αποκαλούμε εδώ και χρόνια «έντεχνο» όντας ταγοί του μουσικού μάρκετινγκ αλλά που στην ουσία είναι αρκετοί καλοί μουσικοί, μουσικές, τραγούδια, στίχοι και τραγουδοποιοί που βγάζουν προς τα έξω το δικό τους έργο το οποίο μοιραία έρχεται σε επαφή με τον κόσμο. O ΚΥΜΑ FM όντως απευθύνεται στον κόσμο και δεν είναι στον …κόσμο του μέσα και από την πρωινή του ενημέρωση, μέσα από τις καλλιτεχνικές του προτάσεις που δεν αφορούν μόνο τη μουσική αλλά ένα μεγάλο φάσμα του πολιτισμού γενικότερα.Θα λέγαμε ένας ζωντανός οργανισμός που η κουλτούρα του συναντά το πνεύμα και την κουλτούρα που ήδη υπάρχει εδώ και χρόνια στην Κέρκυρα.Και φυσικά όχι μόνο στην πόλη αλλά από άκρη σε άκρη σε όλο το νησί.Συναντιέται στην σύγχρονη τζαζ έκφραση που πηγάζει από τη σχολή του Ιόνιου Πανεπιστημίου, στα ντόπια λογοτεχνικά κείμενα των Κερκυραίων, στις μουσικές των Κόρε Υδρο και όπου αλλού υπάρχουν μικρές εστίες πολιτισμικής έκφανσης.Και αυτό φυσικά ξεδιπλώνεται μέσα από εξαιρετικές και σε πολλές περιπτώσεις σπάνιες μουσικές επιλογές, αναφορές, αναδρομές.Φυσικά για να υποστηριχτούν όλα τα παραπάνω χρειάζονται φωνές και ο ΚΥΜΑ FM σε αυτό δεν “τσιγκουνεύεται” ούτε νίπτει τας χείρας του χρησιμοποιώντας την γνωστή δικαιολογία ότι “αυτό θέλει η αγορά, τα μαγαζιά, ο κόσμος…” κτλ. Μάλιστα έχει να

“δείξει” στην υπόλοιπη χώρα ότι στο πλούσιο ιστορικά και πολιτιστικά βόρειο νησί του Ιονίου υπάρχουν και σπάνιες εκπομπές όπως αυτή της Αντζελας Ρέγγη με την φιλόξενη και άρτια εκπομπή της “Οι μουσικές των άλλων”, η πρωινή εκπομπή της Μυρτώς Θεοδώρου όπου οι όμορφες λέξεις συναντάνε τις όμορφες μουσικές προτάσεις, οι μουσικές επιλογές του Γιώργου Ράδου όπου φέρνει μαζί του στο στούντιο –καιλιγότερα γνωστά θέματα ή καλλιτέχνες προσδίδοντας έτσι ένα άλλο στυλ ραδιοφώνου μακριά από τετριμμένες τακτικές που υπαγορεύονται από τους διαφημιστές και την αγορά.Τέλος τα event όπου διοργανώνει ο σταθμός αλλά και αυτά που υποστηρίζει ως χορηγός επικοινωνίας

είναι αναμφίβολα από τα πλέον σημαντικά στη πολιτιστική κίνηση του νησιού. ΥΓ: Αν βρεθείτε στο υπέροχο νησί της Κέρκυρας συντονιστείτε στους 90,3 (πιάνει σε όλο το νησί) και φυσικά μην ξεχάσετε εκτός από τις υπέροχες μουσικές να γευτείτε και τη τοπική Σπουρδόπιτα (Σπούρδα λέγεται η μεγάλη κίτρινη κολοκύθα) αλλά και να κατευθυνθείτε προς το παραθαλάσσιο Σιδάρι που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα ρίχνοντας μια καλοκαιρινή βουτιά στα νερά του Ιόνιου Πελάγους ☺ ☺ ΛΙΝΚ http://www.kymaradio.gr/

2012 8

Κείμενο: Αλεξάνδρα Κανάκη

Η θετική επίδραση της γιόγκα στην υγεία μας πως εκτυλίσσεται η καθημερινότητά μας, μοιραία, κάποιες πτυχές της αποδεικνύεται ότι είναι ύψιστες αξίες. Με εκφράσεις όπως «να ‘χω την υγειά μου και όλα τα άλλα γίνονται!», «υγεία πάνω από όλα!» και άλλες, παρεμφερείς, όλοι έχουμε παραδεχθεί ότι η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό. Όμως, αφού ο ορισμός της υγείας, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, είναι «Υγεία είναι η κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλά, η έλλειψη ασθένειας ή αναπηρίας», για να είμαστε υγιείς, θα πρέπει και να νοιώθουμε υγιείς. Από τον ορισμό αυτόν καταλαβαίνουμε ότι υγεία δεν είναι μόνο φυσική κατάσταση, αλλά και προέκταση ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας. Έγκειται στην απόφαση μας, και μόνο, να αναλάβουμε την ευθύνη της υγείας μας. Όλοι μας κατανοούμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι, για να νοιώσουμε καλά, εδώ και τώρα. Αν επιθυμούμε να βελτιώσουμε την συνολική φυσική μας κατάσταση, με την, ανθρωπίνων διαστάσεων, υποστήριξη που μας

8 2012

παρέχει η γιόγκα, μπορούμε να ξεκινήσουμε ένα πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει στάσεις, αναπνοές και χαλάρωση. Υπάρχουν σειρές από τεχνικές που, η κάθε μία ξεχωριστά, δρα παράλληλα σε όλα τα συστήματα του οργανισμού μας. Ας δούμε μερικές συνηθισμένες παθήσεις και πως, υιοθετώντας ένα καθημερινό πρόγραμμα γιόγκα, μπορούμε, άμεσα, να βιώσουμε την θετική επίδραση της γιόγκα σε αυτές, αλλά και στην συνολική μας υγεία: Η πιο διαδεδομένη ασθένεια, στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, είναι το άγχος. Το στρες είναι αντίδραση σε ένα γεγονός που, συνήθως, μας πιέζει χρονικά. Το άγχος χαρακτηρίζεται σαν μία πιο χρόνια κατάσταση και σχετίζεται με τον φόβο. Ο φόβος θεωρείται φυσιολογική αντίδραση σε έναν υπαρκτό κίνδυνο, ενώ το άγχος είναι μια κατάσταση στην οποία δεν υπάρχει κανένας εμφανής κίνδυνος, παρ’ όλα αυτά αισθανόμαστε υπερβολική ανησυχία, αβεβαιότητα και φόβο. Η κρίση πανικού συμβαίνει, όταν ο φόβος γίνεται τόσο έντονος ώστε μας προκαλεί παράλυση. Ο φόβος αυτός, είτε εί-

ναι πραγματικός είτε όχι, βιώνεται από το σώμα και το νου με τον ίδιο τρόπο. Άτομα που έχουν άγχος, συνήθως, υποφέρουν και από αϋπνίες. Οι δυσκολίες στον ύπνο δυσχεραίνουν την ζωή μας σε όλους τους τομείς. Ένας καλός ύπνος είναι απαραίτητος για τους μηχανισμούς ανανέωσης του οργανισμού μας. Έρευνες έχουν δείξει ότι 20΄ βαθιάς χαλάρωσης ισοδυναμούν με δυο ώρες καλού ύπνου. Η κλινική κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από συνεχή κακή διάθεση, χαμηλή αυτοεκτίμηση και απώλεια σωματικής και νοητικής ενέργειας. Χρόνιοι καταθλιπτικοί ή αγχώδεις μπορούν να ξεκινήσουν, σταδιακά, την άσκηση στη γιόγκα που, με τις τεχνικές της και την χαλάρωση, μειώνει το στρες και το άγχος και προσφέρει μία γενική ευεξία, μέσα από μία καλή φυσική κατάσταση, αλλά και μέσα από την έκκριση ενδορφινών. Το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης, προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, το νευρικό, το ενδοκρινικό, το γαστρεντερικό και το μυοσκελετικό. Το εμφανέστερο σύμπτωμα είναι η υπερβολική κόπωση που έρχεται και φεύγει, ή παραμένει για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Στατιστικές μελέτες δείχνουν ότι, τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζεται μεγάλη αύξηση της νόσου στο πληθυσμό της Δύσης. Ασκήσεις γιόγκα και χαλάρωση αυξάνουν την ενέργεια και ανανεώνουν τον οργανισμό, αντί να τον εξαντλούν περισσότερο. Οι πονοκέφαλοι είναι οι εντάσεις στο κεφάλι και οι ημικρανίες. Απλές στάσεις και αναπνοές μπορούν να συνεισφέρουν, τόσο στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, όσο και στην οριστική θεραπεία τους. Οι Εθισμοί είναι οι εξαρτήσεις από ουσίες όπως αλκοόλ, νικοτίνη, καφεΐνη, φάρμακα, υπνωτικά χάπια, ναρκωτικά, ακόμα και ζάχαρη. Η καθημερινή εφαρμογή ενός προγράμματος γιόγκα απομακρύνει τις τοξίνες από τον οργανισμό, βοηθάει την αντίσταση στην επιθυμία για την εθιστική ουσία και την αντοχή στους πόνους των στερητικών συμπτωμάτων. Επειδή η γιόγκα στοχεύει στην ισορροπία μεταξύ σώματος και πνεύματος, μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά στον έλεγχο νοητικών εθισμών όπως τα τυχερά παιχνίδια και το διαδίκτυο. Το άσθμα είναι πάθηση του αναπνευστικού συστήματος και εκδηλώνεται με κρίσεις δύσπνοιας. Υπάρχει στένωση των βρόγχων από διάφορες αιτίες, όπως βλάβες του νευρικού ή ενδοκρινολογικού συστήματος, αλλεργίες, κάπνισμα κ.ά. Τα συμπτώματα μπορούν να περιοριστούν με τεχνικές αναπνοών, ασκήσεις που βελτιώνουν τη στάση του σώματος, αυξάνουν την χωρητικότητα, σε αέρα, των πνευμόνων

και δυναμώνουν και χαλαρώνουν τους αναπνευστικούς μυς. Ο Διαβήτης είναι ασθένεια του μεταβολισμού που εκδηλώνεται με παρουσία υψηλών τιμών σακχάρου στο αίμα. Φαίνεται με εξέταση στο αίμα ή στα ούρα. Η παχυσαρκία μπορεί να είναι παράγων αύξησης του προβλήματος. Η γιόγκα βοηθά στον έλεγχο βάρους, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και τονώνει την λειτουργία του ενδοκρινικού συστήματος. Η καρδιά δουλεύει ασταμάτητα. Η αθηροσκλήρωση, δηλαδή η στένωση ή η ‘σκλήρυνση’ των στεφανιαίων αρτηριών, μειώνει τη ροή αίματος προς την καρδιά, προκαλώντας βλάβες στον καρδιακό μυ. Η γιόγκα προάγει έναν υγιή τρόπο ζωής που θα μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπάθειας. Η υπέρταση εκδηλώνεται με πόνο πάνω από τα μάτια, εξάψεις, εύκολη κόπωση και ταχυκαρδία. Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα υπέρτασης είναι η κληρονομικότητα, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η αύξηση της χοληστερίνης, ο διαβήτης, το άγχος, η κατανάλωση αλκοόλ, η κακή διατροφή, η καθιστική ζωή, η κληρονομικότητα κ.ά. Μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση είναι παράγων θεραπείας για τις ασθένειες αυτές και μπορεί να αντιστρέψει μια υπάρχουσα απόφραξη. Οι τεχνικές αναπνοών βοηθούν επίσης. Άλλη μια συνηθισμένη πάθηση, που έρχεται με το πέρασμα της ηλικίας, είναι η αρθρίτιδα. Η αρθρίτιδα είναι η φλεγμονή μιας άρθρωσης. Οι περισσότεροι γιατροί συμφωνούν ότι οι ασκήσεις τεντώματος της γιόγκα διατηρούν την κινητικότητα των αρθρώσεων, μειώνουν τον πόνο και αποτρέπουν την δυσκαμψία στις αρθρώσεις. Ένα άλλο συνηθισμένο πρόβλημα στο σώμα του σύγχρονου άνθρωπου είναι οι ενοχλήσεις κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης. Το αυχενικό σύνδρομο εκδηλώνεται με έντονο πόνο στους κροτάφους, στον αυχένα και στις ωμοπλάτες και με μούδιασμα στους βραχίονες. Παράγοντες που αυξάνουν το πρόβλημα είναι η κακή στάση του σώματος, η πολύωρη καθιστική εργασία, οι τραυματισμοί, η συσσώρευση αλάτων, ή έλλειψη άσκησης και η ηλικία (με την πάροδο της ηλικίας οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι χάνουν την ελαστικότητά τους). Οσφυαλγία είναι ο πόνος που προέρχεται από προβλήματα στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Η πρώτη θετική επίδραση που νοιώθει ένας ασκούμενος στη γιόγκα είναι η φροντίδα της σπονδυλικής στήλης, σε όλο της το μήκος. Πολλοί από τους πόνους της πλάτης οφείλονται στην ανικανότητα της σπονδυλικής στήλης να ανταπεξέλθει

2012 8

στην ένταση που προέρχεται από συναισθηματική πίεση. Αυτό εκδηλώνεται με σφιγμένους μυς στον αυχένα, στους ώμους και στο κάτω μέρος της πλάτης. Μαλακές κινήσεις, τεντώματα, κάμψεις και εκτάσεις της σπονδυλικής στήλης, σε συνδυασμό με αναπνοές, ανακουφίζουν σημαντικά, γιατί βοηθούν να ανοίξουν τα μεσοσπονδύλια διαστήματα και να δυναμώσουν οι μυς της πλάτης, από τον αυχένα μέχρι τον κόκκυγα. Το νευρικό σύστημα ελέγχει και συντονίζει όλα τα όργανα και τα μέλη του ανθρώπινου σώματος. Η έλλειψη ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης και των δίσκων, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο νευρικό σύστημα και να επηρεάσει τα μέλη, τα όργανα και τις λειτουργίες τους. Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείτε να παρατηρήσετε τον συσχετισμό του κάθε σπόνδυλου με τα όργανα, και τα αντίστοιχα δυσάρεστα αποτελέσματα. Ένα καθημερινό πρόγραμμα, με σωματικές ασκήσεις και αναπνοές, θα δημιουργήσει μια εσωτερική ισορροπία στις ορμονικές μεταβολές της εμμηνόπαυσης και του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου και θα μειώσει την οξύτητα των συμπτωμάτων. Η άσκηση επιφέρει αύξηση της αυτό-εκτίμησης, για μια

8 2012

πιο θετική αντιμετώπιση της γήρανσης, που είναι η προέκταση της εμμηνόπαυσης. Αν αναζητήσουμε, ιατρικά, την ‘πηγή της ευτυχίας’, θα την βρούμε στον εγκέφαλό μας. Κάθε φορά που εφαρμόζουμε τεχνικές γιόγκα, στέλνουμε θετικά μηνύματα στον εγκέφαλο και, κατά συνέπεια, ευεργετείται ολόκληρος ο οργανισμός μας. Αυτό προκαλεί μια περίπλοκη έκκριση βιοχημικών ουσιών, που λέγονται ενδορφίνες (ετυμολογικά ‘ενδογενής μορφίνη’) και παράγονται, υπό κάποιες προϋποθέσεις, αποκλειστικά στον εγκέφαλο του ανθρώπου. Έχει αποδειχθεί ότι οι μαραθωνοδρόμοι παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά Β- ενδορφίνης, ακριβώς όπως και τα άτομα που κάνουν διαλογισμό. Δραστηριότητες που προκαλούν έκκριση ενδορφινών είναι, μεταξύ άλλων, η γυμναστική, ο χορός, η διασκέδαση, το μασάζ, η δημιουργική δράση, η προσευχή κ.ά. Όποια και αν είναι τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουμε, η έκκριση ενδορφινών, που φέρνει η σωματική άσκηση, απωθεί τις αρνητικές σκέψεις και βοηθάει να δημιουργηθεί ένα αίσθημα συνολικής ευεξίας, διαμορφώνοντας έτσι και ένα καλό κίνητρο για να συνεχίσουμε την άσκηση. Σταδιακά, αυξά-

νουμε τον χρόνο παραμονής στις στάσεις και την συνολική διάρκεια της άσκησης. Στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αυστραλία και την Ασία η γιόγκα εφαρμόζεται σαν εναλλακτικός τρόπος θεραπείας σε νοσοκομεία και κλινικές. Όλο και περισσότεροι γιατροί συνιστούν στους ασθενείς τους να κάνουν γιόγκα και αρκετές ιδιωτικές ασφάλειες καλύπτουν το κόστος. Προγράμματα γιόγκα εφαρμόζονται σε φυλακές, σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και σχολεία, σε γηροκομεία, σε κέντρα απεξάρτησης, σε αθλητικά κέντρα, σε σχολές καταδύσεων και διδάσκεται σε σχολές θεάτρου, μουσικής, χορού κ.ά. Έχουν γίνει πολλές επιστημονικές έρευνες για την θετική επίδραση της γιόγκα στην υγεία μας, με τις πρώτες σχετικές καταγραφές στο 1920. Παρατίθενται εδώ μερικές: Οι άνθρωποι που κάνουν γιόγκα είναι πιο ανθεκτικοί στο στρες (GAERTNER 1965), η καρδιά τους λειτουργεί πιο αποτελεσματικά και έχουν μειωμένη (σε φυσιολογικά επίπεδα) πίεση του αίματος (ORNISH 1983), τα εγκεφαλικά τους κύματα δείχνουν μια πιο ήρεμη κατάσταση (ANAND & CHINA 1961, BLACKNELL 1975, FENWICK 1977). Η γιόγκα, σε συνδυασμό με αλλαγές στην διατροφή, επιτυγχάνει μείωση της χοληστερίνης (ORNISH 1983) και του επιπέδου σακχάρου στο αίμα (MONROE & FITZGERALD 1986).

Λόγω των ψυχολογικών ωφελειών, η γιόγκα βοηθά στην απεξάρτηση από τα ναρκωτικά και το κάπνισμα (BENSON 1969). Η άσκηση στη γιόγκα, σε συνδυασμό με άλλες κλασσικές θεραπείες, συνεισφέρει στην αντιμετώπιση του άσθματος (GORE 1982), της υπέρτασης (BLACKNELL 1975), των ημικρανιών (BENSON 1977), του καρκίνου (FRANK 1975) και της αρθρίτιδας (COUDRON & COUDRON 1987). Αν, κάποιος, μας έδινε ένα μαγικό ραβδί, και μας έλεγε ότι με αυτές και αυτές τις κινήσεις του ραβδιού, εκτός από το να είμαστε υγιείς, θα μπορούμε, επιπλέον, να έχουμε διαύγεια, να νοιώθουμε συναισθηματικά πλήρεις, να πετύχουμε ευεξία, ισορροπία, αρμονία, γαλήνη, δύναμη και ότι άλλο χρειαζόμαστε, θα το χρησιμοποιούσαμε αυτό το μαγικό ραβδάκι; Τα νέα είναι καλά, γιατί το έχουμε αυτό το ραβδάκι. Η γιόγκα μας οδηγεί στην εξέλιξή μας, στο να βελτιώσουμε τον εαυτό μας, στο σύνολό του, στο να πετύχουμε τους στόχους μας και να γίνουμε αυτό που επιθυμούμε. Το ερώτημα είναι αν εμείς χρησιμοποιήσουμε αυτό το ‘μαγικό ραβδάκι’ ή το αγνοήσουμε, παρασυρόμενοι, από τις αδυναμίες μας, σε μια άχαρη καθημερινότητα και η πρόταση είναι, να δώσουμε το περιθώριο στον εαυτό μας να βιώσει, απόλυτα και στο σύνολό του, την αίσθηση της γενικής ευεξίας που φέρνει η άσκηση στη γιόγκα.

Κείμενο, μτφρ: Κατερίνα Χατζή

Μια σύγχρονη εκτελεστική πρόταση παλιών ακουσμάτων από νέους μουσικούς… Ένα αρκετά ιδιόμορφο συγκρότημα από καταβολής της μουσικής και σίγουρα αρκετά ιδιαίτερο για τα δεδομένα της μουσικής που συμβαίνει στα πολιτιστικά πράγματα αυτού του τόπου είναι οι Motivasyon.Από τη μια πρόκειται για ένα από τα …χιλιάδες πράγματα που ανακαλύπταμε στο πάλαι ποτέ επισκέψιμο, ευχάριστα φλύαρο και βομβαρδισμένο μουσικά myspace αλλά από την άλλη πρόκειται για ένα από τα σχήματα που όταν το ανακάλυπτες σου …έμενε με τη πρώτη μιας και αυτό το οποίο υπηρετούν τα μέλη του δεν είναι η δική τους μουσική προβολή αλλά το συνεχές ψάξιμο, η αναζήτηση και εν τέλει η εκτέλεση παλιότερων μουσικών εκφράσεων και ακουσμάτων αλλά και νέων συνθέσεων. Σύμφωνα με τους ίδιους “Το σχήμα των «Motivasyon» είναι ένα εγχείρημα το οποίο ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2008, στη Μυτιλήνη και λειτουργεί σε πλαίσια εργαστηριακά, με σκοπό τη μελέτη, τη δημιουργία και, εν τέλει, την παρουσίαση μιας σύγχρονης εκτελεστικής πρότασης, αναφορικά με μουσικά ιδιώματα, τα οποία εντοπίζονται ιστορικά στον αστικό χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και αφορούν κατά βάση στη μουσική παραγωγή της ύστερης Οθωμανικής Περιόδου (Οθωμανικός Ρομαντισμός: β΄ μισό 19ου - αρχές 20ού αιώνα). Παράλληλα, το σχήμα ερμηνεύει έργα Ελλήνων συνθετών του Μεσοπολέμου, οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν συνθετικά κυρίως σε Πόλη και Σμύρνη, αλλά και στον ελλαδικό χώρο, μετά το 1922 και την ανταλλαγή των πληθυσμών. Τέλος, αποδίδονται κομμάτια γνώριμα στο λεσβιακό κοινό τα οποία, ωστόσο, αναφέρονται σαφέστατα σε έντεχνα πρότυπα του αστικού παρελθόντος της ευρύτερης περιοχής των μικρασιατικών παραλίων”. Πράγματι οι Motivasyon “αξιοποιούν” τον τόπο καταγωγής τους, το νησί της Λέσβου και από σταυροδρόμι διαφορετικών πολιτισμών το

μετατρέπουν σε ένα άκρως παραγωγικό εργαστήρι ήχων, παραδόσεων, δράσεων και ζητημάτων που άπτονται της Ελληνικής μουσικής όπως αυτή εξελίχτηκε στο πέρασμα του χρόνου προσεγγίζοντας πολύ δύσκολα και σύνθετα θέματα.Μια αξιομνημόνευτη καταγραφή και εκτέλεση συνθέσεων που όμοια της δεν έχουμε ξανασυναντήσει (τουλάχιστον όχι με αυτή τη προσέγγιση) στο σύνολο των ελλήνων μουσικών. Στην αρχική σύνθεση του γκρουπ συναντάμε πραγματικά σπουδαίους μουσικούς του νησιού της Λέσβου με βαθιές γνώσεις γύρω από τη παραδοσιακή μουσική και με τεράστια μουσική παιδεία και άποψη : Νίκος Ανδρίκος (τζουμπούς, ταμπούρ, φωνή), Γιάννα Μαϊστρέλλη (βιολί), Βασίλης Κουζινόγλου (ούτι), Βένη Αργυρίου (σαντούρι, φωνή), Αλέξανδρος Καφούνης (κιθάρα, φωνή), Ευτυχία Καβαλίκα (κρουστά, φωνή), Αλέξανδρος Ριζόπουλος (κρουστά, φωνή) και Βαγγελιώ Χρηστίδου (κρουστά, φωνή).Αργότερα άλλαξε αρκετά η σύνθεση του γκρουπ παραμένοντας όμως η ίδια φιλοσοφία και σκέψη απέναντι στα μουσικά ιδιώματα με τα οποία καταπιάστηκε εξαρχής, κρατώντας έτσι ιδανικά αυτήν ακριβώς την εξέλιξη που πάει το γκρουπ παρακάτω για να βρει τους κατάλληλους μουσικούς δρόμους και τρόπους έχοντας σαν κυρίαρχο άξονα και βάση εθνομουσικολογικά στοιχεία.Οι νέες αφίξεις; Παναγιώτης Κοτσιανός (βιολί), Παναγιώτης Κολοβός (κλαρίνο), Ηλίας Μαντικός (κανόνι), Φωτεινή Ασινέθ Κοκάλα (Τσέλο-Πολίτικη λύρα), Στρατής Σκουρκέας (κρουστά) αλλά και η …λάφτα του Νίκου Ανδρίκου ο οποίος συνθέτει και το υλικό των Motivasyon (Θαυμάσια δείγματα δουλειάς του τα "Cihangir" καθώς και τα "Egeyi Seyrederek" τα οποία συμπεριλαμβάνονται στις πρώτες απόπειρες ηχογράφησης αυτής της δημιουργικής και άξιας αναφοράς καλλιτεχνικής παρέας).Αναζητήστε τους! (http://www.myspace.com/motivasyon).

2012 8

Text, translation: Katerina Xatzis

A modern executive proposal old sounds from young musicians... A rather quirky band from payment of the music quite unique and certainly by the standards of music happening in the cultural things of this place are Motivasyon.From one is ... one of the thousands of things to discover one-time visitors, pleasant chatter and myspace music bombed but again this is one of the shapes when you discover you ... stay with the first one and what they serve their members not to view their own music but continued searching, searching, and finally the performance of older musical expressions and sounds and new compositions. According to them "The shape of theÂŤ Motivasyon Âťis a project which began in September 2008, Mytilene and operates under laboratory, to study, create and ultimately presenting a modern executive proposal regarding with musical idioms, which are located in the historical urban area of the Ottoman Empire, and relate mainly to the music production of the late Ottoman period (Ottoman Romanticism: second half 19th - early 20th century). Furthermore, the shape interprets works by Greek composers of the interwar period, who were active mainly in synthetic City and Smyrna, but also in Greece, after 1922 and the exchange of populations. Finally, familiar pieces attributed to the lesbian audience, which, however, indicated clearly in artistic standards of the urban past the region of Asia Minor coast. " Indeed Motivasyon "exploit" their place of origin, the island of Lesvos, the crossroads of different cultures convert it into a highly productive workshop sounds, traditions, actions

and issues relating to Greek music as it evolved over the years approaching very difficult and composite subjects.One memorable recording and performance of similar compositions have not seen before (at least not with this approach) in all of Greek music. The initial composition of the group come across really great musicians on the island of Lesvos with deep understanding of the traditional music and great musical education and opinion: Nick Andrikos (Juba, drums, vocals), Gianna Maistrelli (violin), Vassilis Kouzinoglou (ud) , Veni Argyriou (dulcimer, vocals), Alexander Kafounis (guitar, vocals), Eftyxia Kavalika (percussion, vocals), Alexander Rizopoulos (percussion, vocals) and Evangelia Christidou (percussion, vocals). later changed the composition of several groups but remains the same philosophy and thinking towards musical idioms with which he tackled the outset, keeping perfect this very development that the group goes on to find the appropriate musical paths and ways of having a pervasive ethnomusicological shaft and database.The new arrivals? Panagiotis Kotsianos (violin), Panagiotis Kolovos (clarinet), Elias Mandikos (cannon), Fotini Asineth Kokala (Cello-Constantinople lyra), Stratis Skourkeas (percussion) and the ... lafta Nikos man who composes and material Motivasyon (Great Samples of the "Cihangir" and the "Egeyi Seyrederek" which included the first attempts at recording this creative and artistic worth mentioning gang). Look for! (Http://www.myspace.com/motivasyon).

2012 8

Κείμενο: Γιώργος Σταυρακέλλης, Φωτογραφία: Νίκος Πάλλης

Φτιάξτο μόνος σου (Μέρος πρώτο...) ο Σάββατο ραντεβού σπίτι να πιούμε και να γράψουμε......

ώδη balance στα κανάλια (ο,τι έγραφε έγραφε).

Μου χουν λείψει αυτές οι εφηβικές συγκεντρώσεις όταν ακόμα καλά καλά δεν ξέραμε να παίζουμε αλλά θέλαμε να ηχογραφήσουμε για να έχουμε την κασέτα για πάρτη μας.

Στα παράπονα μας η απάντηση ήταν...

Εξι η ώρα ετοιμαζόταν ο καφές, κουβέντα, καζούρα, μετά άρχισαν τα ούζα και κατά τις 8 αρχίζαμε να κοπανάμε. 3 άτομα γύρω απο το Kenwood που είχε επιλογή εγγραφής και ένα aux in που συνδέαμε το κλεψιμέικο μικρόφωνο από τον μεγαλύτερο αδελφό του μπουζουκτσή.Αυτές ήταν οι πρώτες απόπειρες ηχογράφησης.

Ανθρωποι χωρίς μεράκι και απατεώνες και δυστυχώς όχι μόνο σε συνοικιακά studio αλλά και σε μεγάλα που είχαν και καλά όνομα.

Οταν ψιλομάθαμε κάτι θελήσαμε να ηχογραφήσουμε επίσημα για να κάνουμε ένα demo.Πήγαμε σε τρία διαφορετικά στούντιο το αποτέλεσμα τραγικό.Αδιάφοροι τυπάδες που θυμίζανε καταπονημένους συνταξιούχους έπαιρναν το 5χιλιαρο παραπάνω για να γράψουν την πρόβα μας σε μια κασέτα που όταν την ακούγαμε στο σπίτι κλαίγαμε για την βδομάδα που δεν θα βγαίναμε έξω… Ανάθεμα με κι αν κάποιος έκανε κάποτε μια κίνηση να φτιάξει ένα στοιχει-

8 2012

– Τι θες ρε μεγάλε να φτιάξεις demo με ενα 10χιλιαρο???Να κλείσουμε ώρες να μπείτε να γράψετε κανονικά...

Aυτα έγιναν το 96... Ποιος να φανταζότανε ότι σε ούτε μια δεκαετία από τότε από το σπίτι σου θα μπορούσες να κάνεις μια παραγωγή από αρχή μεχρι τέλος.ΦΤΙΑΞΤΟ ΜΟΝΟΣ ΣΟΥ...Η κατά τους ξένους DIY!!!!!!!!! Το τετρακαναλάκι της Τascam ηταν η αρχή.........ακριβό μεν αλλά μεγάλη η χάρη του.........τουλάχιστον η κασέτα ακουγότανε οπως θέλαμε (λέμε τώρα).Τα λεφτά του τα έβγαλε. Ξαφνικά μπήκε στη ζωή η ψηφιακή εγγραφή και μαζί με αυτή μας συστήθηκαν το Cubase, το Nuendo, to Sonar, το Αbleton και πολλά πράγματα αλλάξανε.

Το αρχικό μούδιασμα και φόβο που προκαλούσαν τα πολύπλοκα προγράμματα του διαβόλου που γονατίζανε την λιγοστή μας RAM πήγανε πέρα μόλις άρχιζες να εξοικειώνεσαι με το πρόγραμμα. Οι καινούργιοι επεξεργαστές απογείωσαν τις αποδόσεις του υπολογιστή και οι νέες εκδόσεις των προγραμμάτων κυριολεκτικά ξέφυγαν.

Μέσω ενός βασικά εξοπλισμένου υπολογιστή από το σπιτάκι σου σήμερα αν έχεις γνώσεις και μεράκι ετοιμάζεις ένα δισκο που μπορεί να μην διαφέρει καθόλου από μια επαγγελματική παραγωγή και ας μην ξέρεις κιόλας και μουσική... Το ερώτημα όμως γεννιέται.....ηχογραφούμε καλύτερη μουσική?????

2011 2

Φωτογραφία: Μανώλης Λαγουτάρης

Γιάννης Αγγελάκας 3 (Μέρος δεύτερο…)

8 2012

Κείμενο: Γιάννης Βοζίκης

Μεσοτοιχίες Ετος: 2011 Σκηνοθέτης: Gustavo Taretto Διάρκεια: 95’ Μια ρομαντική κομεντί που διαφέρει πολύ από την τεράστια πλειοψηφία του είδους, η βραβευμένη αυτή ταινία του Αργεντινού σκηνοθέτη μας ξεναγεί στο σύγχρονο Μπουένος Άιρες και στην μοναξιά των ανθρώπων του, ίδια με την μοναξιά των ανθρώπων κάθε μεγαλούπολης του κόσμου. Η Μαριάννα και ο Μάρτιν μένουν πολύ κοντά ο ένας στον άλλο και συναντιούνται καθημερινά στο δρόμο, χωρίς όμως να γνωρίζονται μεταξύ τους. Εκείνη πιστεύει πως δεν θα καταφέρει να συνάψει ποτέ καμία σχέση κι εκείνος βγαίνει ελάχιστα από το σπίτι μετά τον πρόσφατο χωρισμό του. Από την ταινία όμως δεν λείπει και η αισιόδοξη ματιά, μέσα στις συνοικίες της πόλης, όπου βλέπουμε στιγμές της καθημερινότητας άλλων ανθρώπων, ιστορίες παράλληλες με αυτές των πρωταγωνιστών, καθώς και με το αναπάντεχο τέλος.

Το άλογο του Τορίνο Ετος: 2011 Σκηνοθέτης: Bella Tarr Διάρκεια: 146’ Βραβευμένη με το μεγάλο βραβείο της επιτροπής και ως καλύτερη ταινία από τη διεθνή ένωση κριτικών στο φεστιβάλ του Βερολίνου, η ταινία αυτή μας θυμίζει τα καλύτερα χαρακτηριστικά του σινεμά του Ούγγρου σκηνοθέτη. Μινιμαλιστική και θέτοντας φιλοσοφικά ερωτήματα, με έναν αριστοτεχνικό εσωτερικό ρυθμό που σε καθηλώνει, η τόσο προσωπική αυτή ματιά, κρατάει τον κάθε θεατή, λάτρη και μη ενός πιο επιτηδευμένου και «καλλιτεχνικού» κινηματογράφου.

2012 8

Το παιδί με το ποδήλατο Ετος: 2011 Σκηνοθέτης: Αδερφοί Νταρντέν Διάρκεια: 87’ Βραβευμένη με το μεγάλο βραβείο της επιτροπής στο φεστιβάλ των Καννών, η ταινία μας αφηγείται την σχέση του 12χρονου Σιρίλ, ο οποίος έχει εγκαταλειφθεί από τον πατέρα του και της Σαμάνθα, μιας νεαρής κομμώτριας που τον υιοθετεί προσωρινά.Πιστοί στον κινηματογράφο στον οποίο μας συνήθισαν τόσα χρόνια, οι αδερφοί Νταρντέν, επιστρέφουν μ’ αυτή την ταινία, με έντονα τα στοιχεία του κοινωνικού προβληματισμού και μιας πολύπλευρης πολιτικής κριτικής, με ένα πολύ καλά δομημένο σενάριο, κινηματογραφημένο με το πάντοτε απέριττο ύφος τους, που δεν αφήνει περιθώρια σε πλατειασμούς, κάνοντας χώρο στο τέλος μόνο για το ουσιαστικό νόημα.

In Time Ετος: 2011 Σκηνοθέτης: Andrew Niccol Διάρκεια: 109’ Από τις σπάνιες χολλυγουντιανές ταινίες με τόσο έντονο τον πολιτικό προβληματισμό, το In Time, έστω και με το περίβλημα της επιστημονικής φαντασίας και με ηθοποιούς που μόνο «mainstream” θα μπορούσαμε να τους χαρακτηρίσουμε, είναι σίγουρα άξια προσοχής. Βρισκόμαστε στο έτος 2161 και το χρήμα έχει αντικατασταθεί από τον χρόνο. Οι άνθρωποι γερνούν κανονικά μέχρι τα 25 τους και στη συνέχεια πρέπει να «αγοράζουν» τον χρόνο τους, δουλεύοντας, ενώ παράλληλα όμως, με τον ίδιο αυτό χρόνο, πρέπει να «πληρώνουν» για στέγαση, τροφή κτλ. Έτσι, όπως είναι φυσικό, στις πλούσιες συνοικίες ο χρόνος δεν σταματά ποτέ, ενώ το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει στα φτωχά γκέτο. Πανέξυπνο το εύρημα του Αμερικανού σκηνοθέτη, κάτι που δικαιολογεί ως ένα βαθμό την πρόχειρη υλοποίηση του. Βέβαια όπως είναι φυσικό, η πολιτική κριτική φτάνει μόνο ως έναν ανεκτό για το σύστημα του Χόλλυγουντ βαθμό, δίνοντας μας μια απογοήτευση στο τέλος. Παρ’ όλα αυτά, είναι μια αρχή.

8 2012

Κείμενο, φωτογραφία: Στέφανος Γούναρης

Επαρχιακή Φιλαρμονία Μέρος τρίτο: Οι Φιλαρμονικές ε το κείμενο αυτό ολοκληρώνεται ένας κύκλος, μια τριλογία καλύτερα, άρθρων υπό τον γενικό τίτλο «Επαρχιακή Φιλαρμονία». Ακολουθώντας μια πορεία, μέσω των άρθρων, αρχικά από την ιδέα της μουσικής παιδείας, μια προσπάθεια ορισμού της, την σημαντικότητα της, τον κοινωνικό της ρόλο και περνώντας μετά σε μια απαραίτητη πάντα, ιστορική αναδρομή της δημιουργίας μουσικών συνόλων που κατέληξαν σε αυτό που ονομάζουμε στη σύγχρονη εποχή μουσική μπάντα ή φιλαρμονική. Σε αυτό το τρίτο και ευτυχώς για πολλούς αλλά και προσωπικά για τον ίδιο τον γράφοντα, τελευταίο άρθρο αυτού του θέματος, μένει να γίνει μια προσπάθεια παρουσίασης αρχικά των φιλαρμονικών που υφίστανται ή ίσως καλύτερα φυτοζωούν στην ελληνική επαρχία. Θα ασχοληθούμε με τον τρόπο που δο-

8 2012

μούνται και λειτουργούν, αλλά κυρίως με τις σχέσεις τους με την τοπική κοινωνία καθώς δεν αποτελούν μόνο κομμάτι της αλλά στην πλειονότητα, για να μην πούμε στην ολότητα των περιπτώσεων, η κοινωνία είναι ένα κομμάτι των μουσικών αυτών συνόλων. Όσο και αν δεν το παραδέχεται η πεισματάρικη και εγωιστική αντίληψη των ανθρώπων που καλώς ή κακώς αποτελούν την ελληνική επαρχία, όσο και αν δεν ευθύνονται οι ίδιοι γι’ αυτό, οι κατά τόπους φιλαρμονικές αποτελούν πλέον γι’ αυτούς τους ανθρώπους ένα είδος τονωτικού που όσο και αν δεν το έχουν αντιληφθεί ακόμα, βρίσκονται σε βαθιά εξάρτηση από αυτό. Οι πρώτες ομάδες μουσικών συνόλων που άρχισαν να δημιουργούνται στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην ελληνική, αν και όχι πά-

ντα ελλαδική, επαρχία είχαν όπως έχουμε ήδη αναφέρει σαν πρότυπο σε πολλές περιπτώσεις την Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας. Τα έξοδα συντήρησης, εκμάθησης, διδασκαλίας, στέγασης κλπ. αναλάμβαναν συνήθως είτε πλούσιοι έμποροι, βιομήχανοι και γενικά προύχοντες κάθε περιοχής είτε μαζί με την βοήθεια εράνων από τους κατοίκους. Άλλωστε τα δικά τους παιδιά διαπαιδαγωγούνταν μουσικά και ελλείψει κρατικής μέριμνας ήταν ότι καλύτερο μπορούσαν να κάνουν. Ειδικά στα βόρεια σύνορα του ελληνικού κράτους στην γεωγραφική Μακεδονία που ανήκε τότε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία οι ομάδες αυτές είχαν αρχικά την μορφή μουσικογυμναστικών ή μουσικοδραματικών συλλόγων στα πλαίσια των οποίων και εντάσσονταν προγράμματα δωρεάν εκμάθησης μουσικής θεωρίας και οργάνου. Σκοπός τους ήταν η τόνωση του εθνικιστικού φρονήματος σαν απάντηση στην πολιτιστική διείσδυση και προσηλυτισμό που επιχειρούσαν γείτονες χώρες εκμεταλλευόμενες πολλές φορές γλωσσικά ή θρησκευτικά θέματα. Τις δεκαετίες του ’20 και του ’30 οι σύλλογοι αυτοί άρχισαν να ατονούν και είτε άμεσα είτε έμμεσα οι φιλαρμονικές πέρασαν στην δικαιοδοσία των τοπικών αυτοδιοικήσεων, που με την υποστήριξη και παρότρυνση της κεντρικής εξουσίας αρχικά αλλά και με απευθείας υποταγή στις εντολές αυτής αργότερα στα χρόνια μετά το 1930 οδήγησαν λίγο πριν το πόλεμο σε μια στάμπα ή χαρακτηριστικό γνώρισμα για τον πολύ κόσμο των συνόλων αυτών από την οποία δεν έχουν καταφέρει να ξεφύγουν ακόμα και σήμερα. Πριν από τις περίφημες συνενώσεις των δήμων και κοινοτήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης, πιο γνωστές και σαν «Σχέδιο Καποδίστρια» σε μικρούς ή μεγάλους δήμους, αρκετές μικρές κωμοπόλεις ή μεγάλα χωριά, συνήθως παλιά κεφαλοχώρια με έντονη εμπορική και πολιτιστική κίνηση, πάνω σε σταυροδρόμια εμπορικών οδών, διατηρούσαν και μερικά ακόμα διατηρούνε και σήμερα που διαβάζετε αυτό το κείμενο, φιλαρμονικές. Βέβαια φιλαρμονικές διατηρούσαν και διατηρούν και οι επαρχιακές πρωτεύουσες των (πρώην πλέον) νομών ή οι μικρές επαρχιακές πόλεις. Η ύπαρξη φιλαρμονικών, των μουσικών αυτών συνόλων, αντικατοπτρίζει την έντονη πολιτιστική αναζήτηση και ζήτηση των κατοίκων των διαφόρων κοινοτήτων (μικρών ή μεγάλων πόλεων ή χωριών).

Οι έντονες επιρροές που δέχονταν, καθώς δεν ήταν απομονωμένες κοινότητες, ακόμη και από την τότε μακρινή, ή ίσως όχι τόσο μακρινή όσο νομίζουμε σήμερα Ευρώπη, οδήγησαν μια έντονη ανάγκη για μουσική ακρόαση. Η μουσική αυτή ακρόαση, ελλείψει ραδιοφώνου ή άλλων τεχνικών μέσων, ήταν ανοικτή υπαίθρια για όλο τον κόσμο από τα άτομα της κοινότητας που απάρτιζαν ένα μουσικό σύνολο προς την ίδια την κοινότητα. Οι φιλαρμονικές αυτές επιβιώνουν ακόμα και σήμερα. Κατά βάση εθελοντικές, με συμμετοχή των ατόμων από την ηλικία των 10 περίπου χρονών μέχρι 110. Θεωρητικά. Πρακτικά, μέχρι μεγάλη ηλικία ενήλικων πια ατόμων με οικογένεια που συμμετείχαν ενεργά. Αυτή η πρακτική συνέβαινε μέχρι και πριν από μια 20ετία περίπου. Τα τελευταία χρόνια με τη ερήμωση της επαρχίας και την εσωτερική μετανάστευση των παιδιών σχεδόν αμέσως μόλις τελειώνουν την δευτεροβάθμια εκπαίδευση και την εισαγωγή της πλειονότητας αυτών στην τριτοβάθμια, το «ταβάνι» του ηλικιακού δεν ξεπερνά το όριο των 17 χρονών. Αυτό το φαινόμενο εντείνεται με την αραίωση στις τάξεις των φιλαρμονικών, ατόμων λυκειακής εκπαίδευσης, που λόγω υπερβολικού φόρτου φροντιστηριακών μαθημάτων και μελέτης, θεωρώντας ως κάτι το μη απαραίτητο πλέον, διακόπτουν τη συμμετοχή τους πρόωρα. Ένα λάθος που έχει θιγεί αν όχι αναλυθεί μερικώς (όσο μπορεί να επιτρέψει ένα άρθρο περιορισμένων λέξεων), στο πρώτο μέρος αυτής της τριλογίας. Η κεφαλή της κάθε φιλαρμονικής πρέπει να θεωρείται, και είναι ο αρχιμουσικός. Όχι ο γνωστός ρόλος του διευθύνοντα μαέστρου με την μπαγκέτα που εμφανίζεται σε συναυλίες. Ο αρχιμουσικός είναι πρωτίστως μουσικοδιδάσκαλος. Με αυτή τουλάχιστον την ιδιότητα τον γνωρίζει ένας που θα ενταχθεί για πρώτη φορά σε αυτό το σύνολο. Είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει τουλάχιστον τον βασικό κορμό της μουσικής θεωρίας και όπως κάθε δάσκαλος να έχει την ικανότητα της μετάδοσης στους μαθητές. Κάτι το οποίο δεν καλλιεργείται, ούτε αποκτιέται μόνο. Απαιτεί και ένα είδος εσωτερικής μόνιμης ιδιότητας που διαθέτει ή δεν διαθέτει κάποιος. Πολλοί διαπρέποντες αρχιμουσικοί δεν κατείχαν ή κατέχουν ούτε πτυχία από μουσικά σχολεία, σχολές και ωδεία. Ήταν και είναι παλιά στελέχη της φιλαρμονικής που τους ανατέθηκε ή ανέλαβαν τον ρόλο του ηγέτη αυτού του

2012 8

συνόλου. Η εμπειρία τους από την θητεία στην φιλαρμονική, από τα κάτω από την βάση, έχοντας ζυμωθεί σαν απλοί μαθητές και συμμετέχοντας σε πλήθος εκδηλώσεων, η αγάπη, το μεράκι γι’ αυτό που ανέλαβαν, τους ώθησαν να ξεπεράσουν πολλές φορές τους εαυτούς τους. Ο ρόλος του μουσικοδιδάσκαλου απαιτεί την γνώση όλων των οργάνων (πνευστών και κρουστών) που απαρτίζουν τη φιλαρμονική. Πρέπει να είναι σε θέση ανά πάσα στιγμή να μεταλαμπαδεύει την γνώση σε κάθε κατηγορία οργάνου. Ένας απαιτητικός και εξαιρετικά επίπονος και δύσκολός ρόλος που για δεκαετίες δεν είχε αναγνωριστεί. Οι αρχιμουσικοί ήταν συνήθως υπάλληλοι του δήμου ή της κοινότητας εγγεγραμμένοι σε διάφορα μισθολόγια, προσλαμβανόμενοι με διάφορες δικαιολογίες και συμβάσεις σε άσχετες με μουσική θέσεις, καθώς δεν είχε καθιερωθεί η θέση αυτή επίσημα, και φυσικά απλήρωτοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα μη αναγνωριζόμενοι ως μουσικοί όχι μόνο από το επίσημο κράτος, λόγω έλλειψης πτυχίων κυρίως, αλλά και από τις ίδιες τις τοπικές αρχές και κοινωνίες για τις οποίες εργάζονταν. Η έλλειψη συγκεκριμένου κλάδου στον οποίον θα μπορούσαν να ενταθούν και να διεκδικήσουν τους καθιστούσε ευάλωτους σε κάθε είδους μισθολογικές και όχι μόνο αδικίες υποχρεώνοντας τους να αναζητούν δεύτερη ή και τρίτη οποιαδήποτε άλλη άσχετη με το έργο τους εργασία. Η συνεργασία αυτών των ανθρώπων με τους μαθητές διέπεται αφενός από την αρχή της αυστηρής τήρησης κανόνων που θεσπίζονται μεταξύ τους και έχουν χαρακτηριστικό γνώρισμα την «υπακοή» στον δάσκαλο, κάτι που όσο αυστηρός και να είναι κανείς δεν το επιβάλλει, το κερδίζει και αφετέρου το δέσιμο της ομάδας με συζητήσεις επί διάφορων θεμάτων μουσικών και μη και την κάθε τρόπο δημιουργία της αίσθησης της μουσικής οικογένειας. Ένα ευχάριστο, φιλικό κλίμα που σε βοηθάει να ξεφεύγεις από την καθημερινότητα. Σε αντίθεση με το σχολείο πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας κλίμακας, ο ανταγωνισμός δεν είναι ο επιθυμητός στόχος, αλλά η συνεργασία. Δεν ενδιαφέρει το ποιος είναι ο καλός μαθητής αλλά σε πιο βαθμό και κλίμακα έχει κατανοήσει εκτός από το μάθημα του και την ανάγκη να συνεργαστεί αρμονικά με όλους τους συναδέλφους του για ένα κοινό σωστό, επιθυμητό, ηχητικό αποτέλεσμα. Αρχικά η συνεργασία θα αφορά τη σωστή ρύθμιση

8 2012

με τα ομοόργανα του καθενός, μετά με τις κοινές κατηγορίες οργάνων μεταξύ τους (μελωδικά πνευστά, ρυθμικά πνευστά) και τέλος με όλες τις κατηγορίες μαζί (πνευστά, κρουστά). Το ρεπερτόριο των φιλαρμονικών, και εδώ είναι η στάμπα που προαναφέραμε, πιστεύεται ότι περιορίζεται σε εθνεγερτικά εμβατήρια εκτελεσμένα σε εθνικές ή θρησκευτικές ή τοπικές επετείους, τα παιδιά με ομοιόμορφες στολές και στρατιωτικό βηματισμό να συμπεριφέρονται σαν μια στρατιωτική μπάντα παρά σαν ένα ελεύθερο εθελοντικό μουσικό σύνολο. Παρόλα αυτά η δύστροπη σε πολλές περιπτώσεις τοπική κοινωνία που αδυνατεί να συνειδητοποιήσει το σπουδαίο του γεγονότος, ότι τα παιδιά της διαπαιδαγωγούνται για να αποκτήσουν χαρακτήρα, εκτός από την οικογένεια και το σχολείο και σε έναν ακόμα πυλώνα της κοινωνικής μας ωρίμανσης, τη μουσική παιδεία, έχει το προνόμιο, σε σχέση με άλλες κοινωνίες που στερούνται παρόμοιων μουσικών σχημάτων, να απολαμβάνει ένα ζωντανό μουσικό γεγονός. Τα παιδιά από νεαρή ηλικία μέσα στα πλαίσια του μαθήματος και της πρόβας, μαθαίνουν να αποκτούν αυτό που χαρακτηρίζεται γενικά χαριτολογώντας ως «μουσικό αυτί». Αποκτούν δηλαδή την ικανότητα να ξεχωρίζουν τους ήχους σε ένα μουσικό θέμα, να ξεδιαλύνουν το ρυθμικό από το μελωδικό κομμάτι, να ξεχωρίζουν όργανα και έρχονται σε επαφή με είδη μουσικής που σπάνια θα μπορούσαν να το καταφέρουν έξω από ένα τέτοιο μουσικό σχολείο. Μαθαίνουν γενικότερα να ακούνε μουσική. Αλλά εκτός από αυτό μαθαίνουν να συνεργάζονται, μαθαίνουν να μην προσπαθεί ο καθένας ατομικά να ξεπεράσει τον άλλο, καταλαβαίνουν ότι μόνος του κανείς μπορεί να παράγει ένα μεμονωμένο ηχητικό αποτέλεσμα, αλλά όλοι μαζί ίσοι και από κοινού με διαφορετικά όργανα και ήχους, με διαφορετικά μουσικά θέματα και αποτελέσματα, μπορούν να παράγουν ένα ενιαίο πολύηχο και πολύχρωμο έργο. Κατανοούν ότι η διαφορετικότητα δεν είναι μειονέκτημα αλλά εργαλείο για συνεργασία. Καταπολεμούν έτσι όποιες ρατσιστικές μορφές και αντιλήψεις που αρχίζουν να αλώνουν σταδιακά τη συνείδηση τους τον τελευταίο καιρό. Οι φιλαρμονικές, μπορούν να αποτελέσουν προπύργια της δημοκρατίας, της ισότητας, της κοινωνικής απελευθέρωσης. Και αυτή είναι η σπουδαιότερη συνεισφορά τους στην κοινωνία που απευθύνονται.

Athens Video Art Festival from the inside!

Chapter #8 Τo Διεθνές Φεστιβάλ Ψηφιακών Τεχνών και Νέων Μέσων της Ελλάδος, Athens Video Art Festival, επέστρεψε για όγδοη συνεχόμενη χρονιά πιστό στο ετήσιο ραντεβού του, παρουσιάζοντας ένα πολυσυλλεκτικό κι εντυπωσιακό πρόγραμμα, στο Chapter #8 του EchoMoveMag θα τα μάθετε όλα ! Athens Video Art Festival 2012 | Ζωντανεύοντας την Αθήνα / Visualize Athens 18–20 Μαΐου 2012 | Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας (Στοά Κουρτάκη) Κολοκοτρώνη 57-59 | Πλατεία Αγίας Ειρήνης

8 2012

Κείμενο, φωτογραφία: Η ομάδα του Athens Video Art Festival

Η φετινή διοργάνωση του 8ου Athens Video Art Festival καλέστηκε να υπηρετήσει έναν ιδιαίτερα σημαντικό στόχο: Με κεντρικό σύνθημα «New Codes» / «Νέοι Κώδικες Επικοινωνίας» προσκάλεσε δημιουργούς, φορείς και κοινό σε ένα τολμηρό ταξίδι προς την αλλαγή και τις προκλήσεις του μέλλοντος τόσο για το φεστιβάλ, όσο και για την ίδια την Ελλάδα. Αξιοποιώντας τη δύναμη της τεχνολογίας για την έκφραση της Τέχνης, ενεργοποιώντας τα δυναμικά κοινά της πόλης και μεταφέροντας στο εξωτερικό, μέσω των Διεθνών Φεστιβάλ Ψηφιακών Τεχνών με τα οποία είναι συνδεδεμένο, το ταλέντο της Ελλάδας στο εξωτερικό, αποτελώντας

Athens Video Art Festival from the inside!

μια πλατφόρμα έκφρασης, αλλά και μια ευκαιρία προβολής της δυναμικής που ως χώρα έχουμε. Το τριήμερο 18 – 20 Μαΐου, περισσότερα από 340 έργα από 58 γωνιές του πλανήτη επένδυσαν το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, σε μία προσπάθεια ανάδειξης της Ελληνικής πρωτεύουσας σε πνεύμονα της σύγχρονης δημιουργίας, καθώς και σε δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στον κλασσικό πολιτισμό και το μέλλον των τεχνών. Υπηρετώντας τις βασικές αρχές του και με πνεύμα ανανέωσης του χαρακτήρα του, το φεστιβάλ φιλοξένησε έργα από ολόκληρο τον κόσμο στο πλαίσιο των πέντε ενοτήτων του, με στόχο τη μέγιστη δυνατή εξοικείωση του Ελληνικού κι όχι μόνο κοινού με τις σύγχρονες καλλιτεχνικές, τεχνολογικές και κοινωνικές τάσεις. Η μαγεία των έργων των καλλιτεχνών μας με απαράμιλλη εικόνα και ήχο μέσα από την πρωτοποριακή τεχνολογία CINEMA 3D και τις ψηφιακές οθόνες της LG, η καινοτόμα τεχνική του Mapping Installation σε μεγάλης κλίμακας αστικές παρεμβάσεις, η παρουσίαση 12 διεθνών φεστιβάλ, η συμμετοχή του κοινού σε ρηξικέλευθα εργαστήρια ήχου και εικόνας, τα συναυλιακά γεγονότα και οι performances κάθε βράδυ και το έργο 300 καλλιτεχνών από κάθε γωνιά του πλανήτη, είναι το μυστικό συστατικό μιας διοργάνωσης που μεταμόρφωσε την Αθήνα και την έκανε σημείο προορισμού στο διεθνή χάρτη του σύγχρονου πολιτισμού. Η ομάδα παραγωγής του Athens Video Art Festival 2012 θα ήθελε να ευχαριστήσει τους ανθρώπους που στήριξαν ενεργά τη φετινή της προσπάθεια αναδεικνύοντας την σε καθοριστικό παράγοντα της πολιτιστικής δράσης της χώρας μας· το κοινό, τη διεθνή καλλιτεχνική κοινότητα, τους χορηγούς, συνεργάτες,

υποστηρικτές και χορηγούς επικοινωνίας του, τους χώρους που στέγασαν την προσπάθειά της και τους ακούραστους εθελοντές του: χωρίς εσάς τίποτα δε θα ήταν δυνατόν! Τα αποτελέσματα της διοργάνωσης: */ 3 ημέρες συνάντησης πολιτισμού και καθημερινότητας */ 5.000 τμ κτιριακών εγκαταστάσεων */ 300 καλλιτέχνες */ 58 χώρες */ 45 ώρες προβολών */ 12 Διεθνής Παρουσιάσεις */ περισσότεροι από 15.000 επισκέπτες The Venue Ένα κτιριακό συγκρότημα 5000 τμ, μία πολυσύχναστη πλατεία στο Ιστορικό κέντρο της πόλης και μία σειρά από παραδοσιακά καταστήματα του κέντρου της Ελληνικής πρωτεύουσας αποτέλεσαν τα σημεία που στέγασαν τη φετινή περιπέτεια του Athens Video Art Festival. Περισσότεροι από 15.000 επισκέπτες ακολουθώντας μία διαδρομή από την ιστορική Στοά Κουρτάκη (Κολοκοτρώνη 57) έως την πλατεία της Αγίας Ειρήνης είχαν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στους ορόφους του γνωστού Booze Cooperativa, στην προς ανακαίνιση πολυκατοικία επί της οδού Κολοκοτρώνη, στα δαιδαλώδη κι έως σήμερα άγνωστα υπόγεια ολόκληρου σχεδόν του οικοδομικού τετραγώνου καθώς και του επιβλητικού γκρι γωνιακού κτηρίου στην Πλατεία της Αγίας Ειρήνης, με συνοδοιπόρο το ακατέργαστο πνεύμα των νέων μέσων και των νέων τεχνολογιών σε ένα πρόγραμμα που ανέδειξε όλες τις πτυχές του σύγχρονου πολιτισμού! Highlights Aφιέρωμα Mobile Applications Presentations | Performances | Workshops |

2012 8

Athens Video Art Festival from the inside!

Round – Tables To Athens Video Art Festival 2012 με την Cosmote παρουσίασαν ένα εκτενές αφιέρωμα στην τάση των Mobile Applications. Οι Επισκέπτες δοκίμασαν επιλεγμένα apps (Games & Fun, Music & Hobbies, Social & News, Art & Creativity), ήρθαν σε επαφή με την πρωτοπορία των νέων τεχνολογιών στον χώρο των κινητών τηλεφώνων ενώ ταυτόχρονα πήραν μια έντονη γεύση από τις τάσεις του μέλλοντος. Παρακολούθησαν μια σειρά από παρουσιάσεις συζητήσεις και workshops αλλά και έζησαν την εμπειρία μιας ανεπανάληπτης performance από τους Musi-Fi. Στόχος η εξοικείωση του κοινού με τις χρήσεις, τις δυνατότητες και την μελλοντική εξέλιξη των mobile applications! Dirty Electronics 7-Segment Display Η ειδικά σχεδιασμένη συσκευή dirty electronics 7-segment display αποτέλεσε μία από τις αποκαλύψεις της φετινής διοργάνωσης. Στο πλαίσιο ενός διήμερου workshop οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να κατασκευάσουν τη δική τους συσκευή παραγωγής ήχου κι οπτικών effects υπό τις οδηγίες του εμπνευστή της Dirty Electronics, John Richards ενώ την Κυριακή 20 Μαίου τρεις τυχεροί συνόδευσαν τον Richards στη σκηνή του AVAF2012 σε μία αυτοσχεδιαστική performance διάρκειας 45 λεπτών. The Athens Video Art Festival instrument Instants Synthesis Ensemble ft. Savina Yannatou H τελευταία ημέρα της φετινής διοργάνωσης σηματοδοτήθηκε από μία από τις πιο επιτυχημένες performances που έχουν φιλοξενηθεί κατά τη διάρκεια της οκτάχρονης ιστορίας του Athens Video Art Festival. Στο ασφυκτικά

8 2012

γεμάτο αμφιθέατρο του δευτέρου ορόφου του Booze Cooperativa η ομάδα των Medea Electronique και το Instant Synthesis Ensemble «συναντήθηκαν» με την Σαβίνα Γιαννάτου σε μία οπτικοακουστική παράσταση υψηλών απαιτήσεων, η οποία επαναλήφθηκε δύο φορές κάτω από τις επιταγές του κοινού! 3D Mapping projections ft. tomako! | Kernel Festival | AVAF2012 Ακολουθώντας τις τελευταίες εξελίξεις από το χώρο των νέων τεχνολογιών και καλλιτεχνικών τάσεων το Athens Video Art Festival 2102 παρουσίασε μία σειρά από 3D mapping projections σε συνεργασία με εγχώριες και ξένες ομάδες, αλλά κι αναδεικνύοντας νέους ανερχόμενους καλλιτέχνες της χώρας μας την Παρασκευή 18 Μαΐου η τετραμελής ομάδα του Ιταλικού φεστιβάλ Kernel Festival παρουσίασε μία 45λεπτη performance εφαρμόζοντας την τεχνική του mapping πάνω σε mock up κι άλλα τρισδιάστατα μοντέλα, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια του τριημέρου οι Έλληνες tomako! κι ο Παναγιώτης Τομαράς επένδυσαν διαφορετικά κομμάτια της πρόσοψη του κτιρίου του παλιού εργοστασίου γνωστής φίρμας επί της πλατείας της Αγίας Ειρήνης με εντυπωσιακά 3D storyboards! Screenings Video Art | Animation | Foreign Festivals Τα screenings (προβολές) είναι μία από τις πέντε ενότητες του φεστιβάλ και αποτελείται από προβολές έργων Video Art, Animation, καθώς και επιλεγμένες συλλογές έργων από διεθνή Φεστιβάλ, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να εξοικειωθούν με μια σειρά τεχνικών και τάσεων από ολόκληρο τον κόσμο. Το φετινό πρόγραμμα ξεπέρασε σε διάρκεια

Athens Video Art Festival from the inside!

τις 15 ώρες επιλεγμένων έργων, παρουσιάζοντας πολλές οπτικές της σύγχρονης δημιουργίας και εξετάζοντας θέματα επίκαιρα όπως η οικονομική κρίση και οι τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά και διαχρονικά, όπως η σχέση των ανθρώπινων κοινωνιών και της φύσης. FOREIGN FESTIVALS

διοργάνωσης, έδωσαν το παρών τους 12 συνεργαζόμενοι οργανισμοί, οι οποίοι συμμετείχαν με παρουσίαση αποκλειστικού οπτικοακουστικού υλικού με επίσημους εκπροσώπους καλλιτέχνες, ομιλητές καθώς και με πραγματοποίηση εργαστηρίων και συμμετοχή τους σε οργανωμένες ομιλίες, ειδικά για τη φετινή διοργάνωση.

Το Athens Video Art Festival πάντα προσπαθεί να επεκτείνει το δίκτυο συνεργατών του, προσπαθώντας να έχει σχέσεις με φεστιβάλ, οργανισμούς και άλλους πολιτιστικούς θεσμούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με σκοπό την συνεχή επέκταση των καλλιτεχνικών του οριζόντων. Στο πλαίσιο της φετινής

2012 8

Κείμενο: Γιάννης Βοζίκης

Σοβιετικός Επαναστατικός Κινηματογράφος (Μέρος πέμπτο…)

ι ταινίες του Pudovkin, ακριβώς επειδή κινούνταν στα πλαίσια της κλασσικής αφήγησης, έχαιραν μεγάλης αποδοχής από το λαό στην Σοβιετική Ένωση. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί πως, ο Pudovkin δεν ήταν απλώς ένας σκηνοθέτης. Το θεωρητικό του έργο υπήρξε σημαντική κληρονομιά για την κινηματογραφική τέχνη τα χρόνια που ακολούθησαν. Ο Vertov, που το πραγματικό του όνομα είναι Denis Kaufman, σπούδασε μουσικός. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση πήρε το όνομα Vertov και στράφηκε στον κινηματο-

γράφο. Στο έργο του ως κινηματογραφιστής, επιτέθηκε κυρίως στο Χόλλυγουντ και στην έως τότε κατεστημένη κινηματογραφική παραγωγή, και υποστήριξε την αλήθεια ως μόνο στόχο του κινηματογράφου. Το 1919 εργάστηκε ως αρχισυντάκτης μιας σειράς κινηματογραφικών προγραμμάτων, της Kinonediella (ταινίες της εβδομάδας). Δυο χρόνια αργότερα, «επιβιβάστηκε» σε ένα από τα «τραίνα της Επανάστασης» και ταξίδεψε σε ένα μεγάλο μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, διαδίδοντας μαζί με άλλους καλλιτέχνες, τις μαρξιστικές ιδέες σε

2012 8

εργάτες και αγρότες των πιο απομακρυσμένων επαρχιών της χώρας. Η προσήλωση του Vertov στην κινηματογραφική αποτύπωση της πραγματικότητας, μακριά από κάθε στοιχείο μυθοπλασίας, είχε ως αποτέλεσμα τα θετικά σχόλια των στελεχών του Κόμματος, και συγκεκριμένα του ίδιου του Λένιν, με την υποστήριξη του οποίου, ο Vertov, πρόβαλε μια σειρά ειδήσεων η οποία ονομάστηκε «Kino- Pravda» («Κινηματογραφική Αλήθεια», κάτι που αποτελεί αναφορά τόσο στην αλήθεια που επιζητούσε ο Vertov, όσο και στην εφημερίδα Pravda). Σύντομα, ο Vertov και οι συνεργάτες του εγκατέλειψαν την απλή ειδησεογραφική καταγραφή γεγονότων και στράφηκαν σε ένα πιο συνειδητό ντοκιμαντερίστικο στυλ, προσπαθώντας να αναδείξουν την πραγματική κομμουνιστική κοινωνία. Σημαντικό κεφάλαιο στην πορεία του στον χώρο του κινηματογράφου, αποτελεί η μεταπήδηση του στο «Kino- Glaz» το 1925. Εκεί κατάφερε να συνδυάσει τις απόψεις του για το κινηματογραφικό μέσο, με τις πολιτικές του ανησυχίες, στον μεγαλύτερο βαθμό. Το 1926 χρησιμοποίησε στην ταινία «A sixth of the world» ένα μεγάλο μέρος του κινηματογραφικού υλικού που είχε συγκεντρώσει έως τότε. Στην ίδια ταινία- το ύφος της οποίας θυμίζει τον Walt Whitman, τον οποίο ο Vertov θαύμαζε- χρησιμοποίησε υπέρτιτλους για να απευθυνθεί στο κοινό. Η ταινία τελειώνει με ένα μήνυμα προς τους προλετάριους της Σοβιετικής Ένωσης: «Είστε ιδιοκτήτες του 1/6 του κόσμου».

8 2012

Το 1929 γυρίζει την ταινία του «Man with a movie camera», η οποία αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη προσπάθεια του στην εφαρμογή των απόψεων του για τον κινηματογράφο. Το πρωταγωνιστικό πρόσωπο είναι ένας οπερατέρ που περιπλανιέται στη Μόσχα και μπλέκεται σε κάθε είδους καταστάσεις στους δρόμους της πρωτεύουσας. Η γρήγορη κίνηση, η τοποθέτηση της κάμερας σε κάθε δυνατό σημείο, και η αποτύπωση των γεγονότων από κάθε δυνατή οπτική γωνία, δίνουν στην ταινία μια αξεπέραστη ζωντάνια. Η ύπαρξη της ταινίας μέσα στην ταινία, η αυτοαναφορά που επιδιώκει ο Vertov, είναι ένα από τα θεμελιώδη στοιχεία αυτού του φιλμ. Χαρακτηριστικό είναι το τέλος της ταινίας, όπου η κάμερα και ο τρίποδας βγαίνουν στην σκηνή για να «υποκλιθούν» στο πλήθος ενώ λίγο αργότερα ο φακός της κάμερας γυρίζει στο κοινό. Ο Vertov θέλει να μας υπενθυμίσει πως αυτό που παρακολουθήσαμε τόσην ώρα, ήταν μια κινηματογραφική ταινία. Το «A man with a movie camera» αντιμετωπίστηκε από πολλούς ως η ταινία που «δείχνει» το μέλλον του κινηματογράφου, ενώ ακόμα και σήμερα παραμένει σε μεγάλο βαθμό πειραματική. Η αδιαφορία που έδειχνε ο Vertov για το σενάριο σε συνδυασμό με τους πειραματισμούς του, οδήγησαν σε προβλήματα στη σχέση του με το Κόμμα. Λίγα χρόνια αργότερα γυρίζει στην Ουκρανία, όπου μετά από δυο ομιλούσες ταινίες («Enthusiasm» 1931 και «Three songs of Lenin» 1934) θα εργαστεί σε ειδήσεις καθορισμένων προγραμμάτων.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ο ΕΛΑΧΙΣΤΟΣ ΕΑΥΤΟΣ ΕΙΔΟΣ : OTHER LABEL : INNER EAR

Το να παρουσιάζεις μια καινούργια κυκλοφορία ενός τόσο σπουδαίου αλλά και τόσο γνωστού καλλιτέχνη για τα δεδομένα της Ελλάδας μοιάζει λίγο παράταιρο μιας και μπορούν να ειπωθούν πολλά και να γραφτούν άλλα τόσα όσα λόγια και κείμενα αντιστοιχούν στο βεληνεκές του τραγουδοποιού. Ομως επειδή η μουσικότητα που κουβαλάει ο κάθε –και γνωστός- μουσικός δεν κρίνεται μόνο από το αν έχει ντε και καλά μια τεράστια απήχηση στους απανταχού μουσικόφιλους (πολλοί ακούνε μουσική με γνώμονα τη …δημοτικότητα ενός δημιουργού) αλλά κατά πόσο είναι σε θέση αφενός να σε κερδίσει με τη μουσική του αφετέρου να πειραματιστεί ο ίδιος με τους ήχους και να πάει το πράγμα και λίγο παραπέρα. Αυτό είναι τελικά και το ζητούμενο σε κάθε μουσική, σε κάθε μουσικό είδος, σε κάθε μουσικό παίκτη.Το να στήνει μουσική από το μηδέν.Με βάση τα παραπάνω λοιπόν μπορούμε να πούμε πως ο Λαρισαίος τραγουδοποιός ανοίγει και άλλο τους μουσικούς του δρόμους, ταξιδεύει πάλι σε παράξενα και άκρως προσωπικά ηχητικά τοπία που φέρουν ξεκάθαρα τη δική του υπογραφή.Ενας μουσικός που έχει λόγο, ένας λόγιος που κουβαλάει μια απέραντη μουσικότητα και παιδεία από το ξεκίνημα του και που έχτισε βήμα βήμα μια μουσική ταυτότητα, στοιχείο αναπόσπαστο και άρρηκτα συνδεδεμένο με την πορεία του. Εδώ υπό τη σκέπη ενός άλλου label της πατρινής Inner Ear παρουσιάζει μια δουλειά στην οποία ο ίδιος έχει γράψει τη μουσική και τα λόγια, έχει κάνει μέρος των ενορχηστρώσεων, ενώ βασικός ενορχηστρωτής είναι ο Φώτης Σιώτας. Το μεγαλύτερο μέρος των ηχογραφήσεων έγινε στο studio «Αχός» στο Μεταξοχώρι, από τον Χρήστο Μέγα, που έκανε και την τελική μίξη. Τα τραγούδια ερμηνεύουν κυρίως ο ίδιος ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο Φώτης Σιώτας και ο Ορφέας Περίδης (πολύ όμορφη η ερμηνεία του εδώ, με μια ευαισθησία και ευγένεια και σε κερδίζει και σε καθηλώνει και σίγουρα μια ευχάριστη έκπληξη η συμμετοχή του). Θέματα που βγαίνουν από το σεντούκι του Θ.Παπακωνσταντίνου προκαλούν στο σύνολο τους ένα έντονο ενδιαφέρον στον ακροατή να ψηλαφίσει νότα- νότα, στίχο-στίχο τον ελάχιστο αυτό εαυτό και να συμπορευτεί σε αυτό τον κόσμο που μπαίνει ο δημιουργός. Αλλωστε για να μπεις σε αυτό τον κόσμο πρέπει οπωσδήποτε να βουτήξεις ολόκληρος από την αρχή μέχρι το τέλος.Οι δισκογραφικές καταθέσεις που είναι φύση αντισυμβατικές έχουν ίσως αυτό το προνόμιο.Το να σου δίνουν το περιθώριο να τους ανακαλύπτεις συνεχώς. Προς το παρόν εμείς ανακαλύπτουμε θέ-

2012 8

ματα όπως το εναρκτήριο “Loco-Motivo”, πάμε πιο κάτω για να ακούσουμε το “San Michele”, βρισκόμαστε στην “Ανταρκτική”, βλέπουμε μια “Ομίχλη”, θέτουμε μια “ερώτηση κρίσεως” και στεκόμαστε στη σύνθεση του “Σιμούν”. Τα υπόλοιπα θέματα συμπληρώνουν το σκηνικό μιας ωραίας δουλειάς που βαδίζει επιτυχώς στα χνάρια των προηγούμενων εργασιών του Θ. Παπακωνσταντίνου ο οποίος μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο γίνεται όλο και πιο μεστός, ολοένα και πιο ώριμος μουσικά σαν ένα παλιό καλό μπουκάλι κρασί που αν το αφήσεις στο σωστό χώρο για κάμποσο καιρό παίρνει τη γεύση που πρέπει να πάρει και γίνεται συνεχώς καλύτερο. Το ίδιο συμβαίνει και με τη περίπτωση του δημιουργού του «Ελάχιστου εαυτού».Σαν να έχει ξεχαστεί στη λήθη του χρόνου και μέσα από μελέτη και εργασία πάνω στο αντικείμενο του ανοίγει τα κιτάπια του και προσφέρει δυνατές και μεθυστικές μελωδίες. Σίγουρα όμως αυτή ακριβώς η ωρίμαση που χαρακτηρίζει τον Θανάση Παπακωνσταντίνου είναι αφενός η πειραματική διάθεση (μπλέκοντας π.χ επιτυχώς τον τζουρά με την ηλεκτρική κιθάρα και το σάζι με το μπάσο), η συνέπεια που δείχνει απέναντι στα δικά του ψαξίματα και τέλος αυτή η “αλλόκοτη” γραφή που σε σαγηνεύει, μια μυστηριώδης έκφραση θα λέγαμε που πηγάζει από παντού και πάντα. Κλείνοντας αφήνουμε λίγο χώρο για το δελτίο τύπου της Inner Ear που επεξηγεί με τον καλύτερο τρόπο τα του δίσκου. «Ο ελάχιστος εαυτός, ο τρελός χορευτής, η κιβωτός των κινήσεων, ο ιχνηλάτης του Βέγα. Το πιο ανυπάκουο απ’ τα δύο φαντάσματα· εκείνο που είναι του Εγώ το ωμέγα. Είδε την πρώτη ημέρα που χάραξε – απ’ όπου ξεκίνησαν τα μυστήρια όλα – γι’ αυτό έχει γίνει βέβηλος κι άναρθρος κι αέρας αγιάτρευτος που κουνάει τα δόντια. Κατερίνα Χατζή

8 2012

LEMONOSTIFEL - LEMONOSTIFEL ΕΙΔΟΣ : ROCK / PUNK / JAZZ / BALKAN LABEL : ALL TOGETHER NOW

Ε όταν ακούς ένα χαρμάνι ήχων να ..γιορτάζει μοιραία ακολουθείς και γιορτάζεις και εσύ μαζί τους.Κάπως έτσι συναντιέται η μουσική με τον ακροατή και κάπως έτσι ολοκληρώνονται οι όποιες απαιτήσεις και του πιο δύσκολου μουσικόφιλου.Μπορεί εδώ τα μέλη του γκρουπ να μην τάζουν λαγούς με πετραχήλια μιας και δεν έσκασαν …μύτη στο προσκήνιο με τυμπανοκρουσίες όμως με άνεση βγάζουν κρυμμένους λαγούς από τα καπέλα τους δηλαδή από τους ήχους των οργάνων τους. Και φυσικά κάπως έτσι μεταφράζεται αυτή η πανδαισία της μουσικής που έχουν σκαρώσει εδώ οι Lemonostifel, ένα εξαιρετικά πρωτότυπο σχήμα που σε κερδίζει αμέσως από το πρώτο άκουσμα και σαφώς σε μαγεύει από την συνολική διαδικασία της ακρόασης.Δημιουργήθηκαν στη Θεσσαλονίκη το 2007 από τους Γαβρίλο Χρυσικόπουλο (ηλ.κιθάρα, τρομπέτα, video art) Χάρη Βορεάδη(drums,κρουστά, πλήκτρα, samplers) Νέστορα Καποδίστρια (ηλ.ακ. κιθάρα) Μιχάλη Βρέττα (βιολί, μελλόντικα) Πανού Μανού (μπάσο, loops, samplers) Νίκο Μαγνήσαλη (drums, κρουστά, κλαρίνο). Ηχογράφησαν την πρώτη τους δισκογραφική εργασία το 2008 όπου στην ηχοληψία και στο mastering συνέβαλε τα μέγιστα ο Χρήστος Μέγας.Τρία χρόνια αργότερα το 2011 μπήκανε στην παρέα οι Νίκος Παπαιωάννου (τσέλο) Βαγγέλης Βραχνός (τρομπέτα) και ηχογραφήσανε το δεύτερο τους δίσκο με ηχοληψία και mastering του Τίτου Καργιωτάκη και του Χρήστου Χαρμπίλα ο οποίος δίσκος κάνει την εμφάνιση του εδώ και παρουσιάζεται μέσα από ένα θαυμάσιο κράμα μουσικότητας και ευφυίας. Τραγούδια που μιλάνε με τον δικό τους μαγικό τρόπο και ας μην έχουν λόγια και μουσικές ιστορίες με μεσογειακο-βαλκανικά στοιχεία που μπλέκονται με ροκ,πάνκ και τζαζ αναφορές και νύξεις. Αναπόσπαστο κομμάτι των συναυλιών τους είναι τα video που γίνονται με την αμέριστη βοήθεια, φροντίδα και επίβλεψη του Γιάννη Πειραλή, στοιχείο που ανήκει στο συνολικό πρότζεκτ των Lemonostifel. Δεν είναι καθόλου εύκολο να περιπλέξεις τα παραπάνω είδη αν δεν τα γνωρίζεις, αν δεν ξέρεις από πού έρχονται, που βρίσκονται τώρα και που καταλήγουν.Με αυτό τον τρόπο εξελίσσεις τη μουσική και φυσικά εξελίσσεσαι και ο ίδιος ως μουσικός…Από την περιπλοκή που αναφέραμε ξαφνικά βρίσκεσαι με ένα μυστηριώδη τρόπο να έχεις ξετυλίξει το κουβάρι του νήματος που κουβαλάς μέσα σου.Τη σκέψη και την παιδεία δηλαδή που σε τροφοδοτεί, κάτι που καταφέρνουν οι Lemonostifel και ας μην έχουν την απήχηση και την αναγνωρισιμότητα άλλων εγχώριων ή ξένων μουσικών σχημάτων. Αλέξανδρος Γερασίμου

2012 8

KID FLICKS - HEARTS OF GOLD ΕΙΔΟΣ : OTHER LABEL : INNER EAR

Λοιπόν, στην σύγχρονη εποχή, που όλα τρέχουν και τρέχουν και τρέχουν, είναι κάτι τυπάκια, για τα οποία δεν τρέχει τίποτα. Σύγχρονα πνεύματα, συνηθισμένα να θεωρούν τις παροχές και τις ευκολίες του πολιτισμού μας σαν δεδομένα, αντιμετωπίζουν τα πάντα σαν να είναι πάντα εκεί και, αποφεύγοντας τις υπερβολές του εντυπωσιασμού, δημιουργούν μέσα στη ροή της καθημερινότητας για τη ροή της καθημερινότητας, χωρίς να παίρνουν πολύ στα σοβαρά τον εαυτό τους ή το έργο τους, χωρίς να θεοποιούν ή να εξιδανικεύουν, αλλά ούτε και λοιδορούν ή μέμφονται τίποτα. Έτσι, απλά, επιτρέπουν στο, συνήθως, ελεύθερο πνεύμα τους να επεκταθεί και να αγκαλιάσει διάφορες μορφές δημιουργικότητας, απολαμβάνοντας την αμεσότητα στην προσέγγιση, την απλότητα στην έκφραση και την πνευματική αναζήτηση στην καθημερινότητα… Θυμάμαι πόσο μεγαλειώδες ήταν το "Lotta Continua" των Durutti Column, το1981, με τον ανήκουστο, τότε και τώρα, ήχο τους, φτιαγμένο στο σπίτι με ένα τετρακάναλο κασσετόφωνο, ένα delay, μια κιθάρα, ένα μικρόφωνο και κάποια υποτυπώδη κρουστά ή, κάπου στα 2003, τι είχε καταφέρει ένα τυπάκι του είδους που προανέφερα, ο Khonnor, που, στα δεκαεφτά του, πήρε ένα second hand p.c. των 500 ευρώ και ένα μικρόφωνο Shure SM58 και έστησε στο σπίτι του, εκείνο το αριστουργηματικό "Handwriting". Με την ίδια λοιπόν στοχαστική έκπληξη ακούω και ξανακούω το "Hearts of Gold" του δικού μας, από τη Λευκάδα, Kid Flicks, μια χειροποίητη, one man, home (και road, και friend’s house, και park, και automobile, και coast, και…) παραγωγή που, βασισμένη αποκλειστικά στην έμπνευση του δημιουργού και σε ένα φορητό Mac, καταφέρνει, πέρα από τα τυπικά, δηλαδή να μας προσφέρει λίγη όμορφη μουσικούλα, να υποσημειώσει, με πολύ ιδιαίτερο τρόπο, ότι το ύστατο ζητούμενο είναι η εναρμόνιση της έμπνευσης με την δημιουργικότητα και ότι, όταν αυτό επιτευχθεί, οτιδήποτε μπορεί να χρησιμεύσει σαν εργαλείο που θα οδηγήσει το Πνεύμα να μας φανερωθεί σαν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της αβίαστης και φυσικής καθημερινότητας, αφήνοντας μας άναυδους με το πόσο απλά μπορεί κανείς να προσεγγίσει, με χιούμορ, είτε σαν δημιουργός, είτε σαν αποδέκτης, το μεγαλειώδες, το βαθυστόχαστο ή το ψαγμένο και, ταυτόχρονα, με σύνεση, το στιγμιαίο, το ευχάριστο ή το ψυχοακουστικώς επιδρόν στην διαμόρφωση της στιγμής μας. Το "Hearts of Gold", πραγματικά, αποτελεί άλλο ένα στίγμα της διαχρονικής Γενιάς Χ, όπου όλα και τα πάντα στοχεύουν στο να μας υπενθυμίζεται σαφώς ότι είμαστε "ΑΝω ΘΡΩσκοντες τυΠΟΙ" και δεν θέλουμε, όποια και να είναι η συναισθηματική, οικονομική ή κοινωνική κατάστασή μας ή η ροή και η τάση του απρόσωπου πλήθους γύρω μας, να το ξεχάσουμε, να το προσπεράσουμε ή να το αφήσουμε να ξεγλιστρήσει μέσα από τα δάχτυλά μας. I like! Νίκος Πάλλης

8 2012

CARUSEL – CIURI CIURI ΕΙΔΟΣ : WORLD MUSIC LABEL : LAMB

Ένα σχήμα που πραγματικά σε κερδίζει αμέσως με τη σοβαρότητα και το χαρακτήρα του είναι οι δικοί μας Carusel, που θα μπορούσαν κάλλιστα να ήταν Ιταλοί, Πορτογάλοι, Ισπανοί ή οποιαδήποτε άλλης εθνικότητας…Η τελευταία λέξη είναι αυτή που τους χαρακτηρίζει, δηλαδή το λεγόμενο έθνικ (σύμφωνα και με τη σύγχρονη ορολογία ώστε να βρίσκουμε τα cd στα δισκάδικα αποκαλείται World music και σύμφωνα με τη βικιπαίδεια “is a term with widely varying definitions, often encompassing music which is primarily identified as another genre”). Απλά σε αυτή τη περίπτωση το …έθνος δεν έχει τόσο σημασία όσο έχει το…έθνικ δηλαδή η ίδια η μουσική και οι ίδιοι οι μουσικοί που τη παράγουν.Τώρα αν βρίσκονται σε ένα χωριό της Κρήτης ή σε ένα χωριό της επαρχίας του Παλέρμο δεν παίζει καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη. Σύμφωνα πάντως με το δελτίο τύπου “Το cd Ciuri Ciuri του σχήματος Carousel είναι ένα μουσικό ταξίδι στη Μεσόγειο. Μέσ’ από τις πολυφωνίες κι από τους ήχους του ακορντεόν, της κιθάρας, των κρουστών, του μαντολίνου, του κοντραμπάσου κι άλλων οργάνων, οι Carousel ταξιδεύουν τον ακροατή από την Ελλάδα και τη Σικελία, στα ελληνόφωνα χωριά του Σαλέντο της Κάτω Ιταλίας, στις καντσονέτες και τις ταραντέλες της Νάπολης, στην Κορσική και τη Νότια Γαλλία, ως την Ισπανία”.Πράγματι η προσέγγιση εδώ είναι μοναδική, όπως μοναδικό είναι το ύφος της μπάντας αλλά και η παρουσία τους επί σκηνής.Το γεγονός ότι σχηματίστηκαν το χειμώνα του 2000, πραγματοποίησαν αρκετές ζωντανές εμφανίσεις αλλά δισκογραφικά έκαναν την εμφάνιση τους μόλις το χειμώνα (το Δεκέμβριο μήνα) του 2011 δείχνει και σημαίνει πολλά για τη φιλοσοφία και τη σκέψη των μελών του γκρουπ.Αλλωστε στο ντεμπούτο τους «Ciuri Ciuri» (λαικό τραγούδι από τη Σικελία) παραμένει ακριβώς η ίδια φιλοσοφία μιας και τα θέματα που παρουσιάζονται εδώ είναι ακριβώς όσα προαναφέραμε. Μια μυσταγωγία στον κόσμο της Μεσογείου και δη της βόρειας Μεσογείου, μια ξενάγηση πολιτισμών, χωριών, καταγραφών, κουλτούρας και τέλος ένας αέρας που αποπνέει από τη ψυχή, τη καρδιά, τις φωνές, τα ήθη και τα έθιμα των λαών που κατοικοεδρεύουν στη μεγάλη αυτή κλειστή θάλασσα, που βρίσκεται ανάμεσα σε τρεις ηπείρους : Tην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική.Ε το ότι αυτή η παρουσία των θεμάτων και ο ερχομός αυτού του απρόσμενου δίσκου φέρει την υπογραφή 6 Ελλήνων, αν μη τι άλλο μας καθιστά υπερήφανους…(Το μουσικό σχήμα Carusel αποτελούν οι : Μαριαλένα Σπίνουλα: τραγούδι – κρουστά, Φαίνη Νούσια, τραγούδι: κρουστά, Μάκης Παπαγαβριήλ: τραγούδι-κρουστά – κιθάρα- μαντολίνο, Γιάννης Αλυγιζάκης: κιθάρα- μαντολίνο, Γιάννης Γεωργαντέλης: ακορντεόν – κιθάρα, Νίκος Ψαριανός: τραγούδι – κοντραμπάσο). Αλέξανδρος Γερασίμου

2012 8

Κείμενο: Αλέξανδρος Γερασίμου

CARUSEL: Ταξίδι από την Ελλάδα στην υπόλοιπη Μεσόγειο και πάλι πίσω…

Oι Carusel εμφανίστηκαν για πρώτη φορά το χειμώνα του 2000 όπου και συστήθηκαν στο ελληνικό κοινό δημιουργώντας μια πολύ ζεστή και οικεία παρουσία και αισθητική δείχνοντας μια άλλη προσέγγιση απέναντι σε αυτό που οι παλιοί λέγανε έθνικ και τώρα οι νεότεροι εδώ και κάμποσα χρόνια –συμπεριλαμβανομένου και του γράφοντα- αποκαλούν World Music ή επί το ελληνικότερον μουσικές του κόσμου. Πραγματικά οι Carusel επιδεικνύουν εδώ και παραδίδουν εξαιρετικά στοιχεία μουσικότητας, μουσικού ύφους, σύνθεσης, τραγουδιού, φωνητικών και ότι άλλο θέλετε.Το να τους δει κάποιος λάιβ νομίζω ότι είναι σαν να έχει ανακαλύψει ένα διαμάντι μέσα μια τεράστια σακούλα όχι απαραί-

8 2012

τητα σκουπιδιών (κάπως έτσι δεν μοιάζουν οι σκληροί δίσκοι που έχουν αντικαταστήσει τα cd και τα mp3 που συσσωρεύονται εκεί τα καλά τραγούδια ;).Μια μυσταγωγία, μια πανδαισία ήχων με κεντρικό άξονα τις μουσικές παραδόσεις των λαών της Μεσογείου, έτσι όπως αυτές έχουν κερδίσει τη μάχη με το χρόνο ξυπνώντας παλιές μνήμες και ζωντανεύοντας τον πολιτισμό μιας άλλης εποχής.Το να συγκεντρώσεις και να καταφέρεις να φτιάξεις μια τέτοια άποψη και αισθητική που λέγαμε πριν έχοντας συσσωρεύσει μέσα σου όλη την απαραίτητη γνώση μόνο εύκολο δεν είναι.Αν συνυπολογίσουμε πως οι Carusel επέλεξαν να περπατήσουν σε ένα δρόμο σπάνιο για τα δεδομένα της ελληνικής μουσικής πραγματικότητας

τότε μιλάμε για ένα γκρουπ-ορόσημο για τα εγχώρια πολιτιστικά δεδομένα. Μουσικές από τη Βόρεια Μεσόγειο, την Πορτογαλία και τα παραδοσιακά της fados (που αποτελούν και τη κύρια λαική παράδοση της Ιβηρικής χώρας), την Ισπανική παράδοση και τα σεφαραδίτικα τραγούδια, τις Ιταλικές τοπικές μελωδίες, τις καντσονέτες και τις ταραντέλες του Νότου.Ακόμα ήχοι της Κορσικής, της Σαρδηνίας και της Προβηγκίας καταλήγοντας στα Ελληνόφωνα χωριά του Σαλέντο της Κάτω Ιταλίας που γίνονται ένα με την δική μας παραδοσιακή μουσική δημιουργώντας έτσι ένα πλούσιο μεσογειακό ταξίδι όπου ο ακροατής μεταφέρεται σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό, σε κάθε ιδιαίτερη παράδοση που αναμειγνύεται αμέσως με κάποια άλλη παράδοση και αυτή με τη σειρά της με κάποια άλλη χτίζοντας έτσι μουσικές γέφυρες πολιτισμού που γίνονται “ορατές” σε κάθε μουσική σκηνή όπου εμφανίζονται οι Carusel δημιουργώντας ένα πρωτότυπο αποτέλεσμα. Ξεκίνησε ως τετραμελής μπάντα και εκτός από το ρεπερτόριο του το οποίο καλύπτει όλα αυτά τα χρόνια μια μεγάλη γκάμα τραγουδιών εμπλούτισε τόσο τον αριθμό των μελών του όσο και το ξεχωριστό στυλ του κάτι που αποτυπώνεται και επί σκηνής. Όλα τα παραπάνω περνάνε και φιλτράρονται μέσα από τέσσερις φωνές –κάτι εξαιρετικά πρωτότυπο για ελληνικό σχήμα-, κιθάρες, κρουστά, ακορντεόν, μαντολίνο, κοντραμπάσο, ούτι καθι-

στώντας έτσι τις συνθέσεις ακόμα πιο ενδιαφέρουσες ακόμα και για τον πιο απαιτητικό ακροατή. Τέλος εκτός από τις συναυλιακές τους παρουσίες οι Carusel μπήκαν στο στούντιο ηχογραφώντας το πρώτο τους υλικό και το Δεκέμβριο του 2011 κυκλοφόρησε το πρώτο τους cd με τίτλο “ Ciuri - Ciuri.” Μια από τις ομορφότερες δουλειές που κατεβάσαμε τελευταία από το ράφι όχι της ελληνικής αλλά της παγκόσμιας μουσικής που απλά έχει σαν γεωγραφική βάση της την Ελλάδα.

Το μουσικό σχήμα Carusel αποτελούν οι: Μαριαλένα Σπίνουλα: τραγούδι - κρουστά Φαίνη Νούσια, τραγούδι: κρουστά Μάκης Παπαγαβριήλ: τραγούδι - κρουστά – κιθάρα- μαντολίνο Γιάννης Αλυγιζάκης: κιθάρα- μαντολίνο Γιάννης Γεωργαντέλης: ακορντεόν - κιθάρα Νίκος Ψαριανός: τραγούδι - κοντραμπάσο ΛΙΝΚ: http://www.carouselgroup.gr/

8 2012

2012 8

Κείμενο: Κατερίνα Σπύρου

ΑΥΧΕΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΤΙΑ- ΔΙΑΓΝΩΣΗ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ια από τις πιο συχνές ενοχλήσεις, απόρροιας του νέου τρόπου ζωής μας, είναι το αυχενικό σύνδρομο. Η καθιστική ζωή, οι πολλές ώρες εργασίας μπροστά στον υπολογιστή και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας συμβάλουν στην αύξηση εμφάνισης του συνδρόμου αυτού. Ως αυχενικό σύνδρομο θεωρούμε μια σειρά διαφορετικών κλινικών σημείων και συμπτωμάτων στην περιοχή του αυχένα με κύρια ενόχληση την αυχεναλγία, η οποία μπορεί να είναι μονόπλευρη, αμφοτερόπλευρη ή να προκαλεί κεφαλαλγία. Η αυχεναλγία είναι συχνή πάθηση, και μάλιστα πάνω από το 50% των ανθρώπων σε κάποια στιγμή της ζωής τους εμφανίζουν προβλήματα στην περιοχή του αυχένα. Έτσι στο αυχενικό σύνδρομο ουσιαστικά παραβλάπτεται η φυσιολογική λειτουργικότητα και κινητικότητα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Τα κλινικά συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται είναι ο πόνος στον αυχένα. O πόνος συνήθως είναι τοπικός, υπάρχει όμως πιθανότητα να νιώσουμε μούδιασμα ή να κάνει αντανάκλαση ο πόνος στο ένα ή και στα δύο χέρια, κεφαλαλγίες, περιορισμένη κινητικότητα της αυχενικής μοίρας, αδυναμία και μειωμένα αντανακλαστικά στα άνω και κάτω άκρα, προβλήματα στο βάδισμα («σπαστικό βάδισμα»), μουδιάσματα και μυϊκή αδυναμία στα άκρα.

Αίτια που προκαλούν αυχενικό σύνδρομο: Μία από τις βασικότερες αίτιες η οποία και πλήττει μεγάλη μερίδα του σύγχρονου πληθυσμού, είναι η επαναλαμβανόμενη και συνεχής κακή στάση του αυχένα π.χ. λόγω εργασίας (δουλειά γραφείου με υπολογιστή). Πιο σοβαρές μορφές αυχενικού συνδρόμου προκαλούνται συνήθως από εκφυλιστική νόσο της αυχενικής σπονδυλικής στήλης, η οποία εκδηλώνεται ως δισκοπάθεια (προβολή ή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου που πιέζει κάποιο νεύρο) σε νεότερες ηλικίες ή και ως σπονδυλοαρθροπάθεια σε μεγαλύτερες. Άλλες συχνές αιτίες είναι οι τραυματισμοί του αυχένα π.χ. μετά από τροχαίο, αλλά και τα κλιματιστικά.

Διάγνωση του αιτίου του αυχενικού συνδρόμου Ο εξειδικευμένος ιατρός είναι σε θέση να καταλάβει ότι πάσχετε από αυχενικό σύνδρομο από το ιστορικό του προβλήματός σας και από την κλινική εξέταση, χωρίς να χρειαστούν άλλες εξετάσεις. Ωστόσο, για να διαπιστώσει την ακριβή εντόπιση και την έκταση του προβλήματος μπορεί να χρειαστούν εξετάσεις όπως απλή ακτινογραφία ή για ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια μαγνητική τομογραφία της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

2012 8

Αντιμετώπιση το αυχενικού συνδρόμου.

θέση για 15’’. Επιστρέψτε αργά στην αρχική θέση

Απλές μορφές, όπως αυτές που οφείλονται σε μυϊκή κόπωση ή μυϊκή θλάση και διάστρεμμα, υποχωρούν με απλή φαρμακευτική αγωγή (αναλγητικά ή και αντιφλεγμονώδη) μέσα σε διάστημα ημερών ή εβδομάδων. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι σημαντικό να αποφεύγετε το κολάρο καθώς η πλήρης κινητοποίηση του αυχένα έχει αποδειχθεί ότι επιταχύνει την αποκατάσταση. Η εργονομία του χώρου εργασίας σας (π.χ. γραφείο) είναι πολύ σημαντική. Μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε τις συνθήκες εργασίας είναι : α) Η καρέκλα σας θα πρέπει να είναι ρυθμισμένη σε τέτοιο ύψος ώστε οι αγκώνες να ακουμπούν στο γραφείο και οι ώμοι να είναι χαλαροί κάτω. β) Τοποθετείστε την οθόνη του υπολογιστή πάντα απέναντι σας. Ποτέ στη μια άκρη του γραφείου που θα πρέπει να μείνετε πολύ ώρα με στροφή του αυχένα ή της μέσης. γ) Επίσης, σημαντικό είναι κατά τη διάρκεια της καθιστικής εργασίας να πραγματοποιούνται μικρά διαλείμματα ανά τακτά χρονικά διαστήματα. στα οποία να εκτελούνται κάποιες απλές ασκήσεις για τον αυχένα, όπως

Στροφή Αυχένα: Στρίψτε αργά το κεφάλι σας προς τη μία πλευρά και μείνετε σε αυτή τη θέση για 15’’. Επιστρέψτε αργά στην αρχική θέση και επαναλάβετε προς την αντίθετη πλευρά.

Κάμψη αυχένα: κάμψτε αργά μπροστά το κεφάλι και μείνετε σε αυτή τη θέση για 15’,επιστρεψτε αργά στην αρχική θέση Πλάγια Κάμψη Αυχένα: κάμψτε το κεφάλι προς τον ένα ώμο και μείνετε σε αυτή τη

8 2012

Η αντιμετώπιση των μορφών του αυχενικού συνδρόμου που οφείλονται σε εκφυλιστική νόσο της σπονδυλικής στήλης είναι πιο μακροχρόνια. Βασίζεται κυρίως στη φαρμακευτική αγωγή και στη φυσικοθεραπεία, η οποία στοχεύει στον έλεγχο του πόνου και στην αποφυγή πρόκλησης βλαβών στις νευρικές δομές. Μεταξύ των φυσιοθεραπειών ωφέλιμες είναι οι έλξεις, οι οποίες, ωστόσο, έχουν συγκεκριμένες αντενδείξεις για ορισμένους ασθενείς. Εάν εκτελεστούν σωστά, φαίνεται να εγγυώνται τη βελτίωση των συμπτωμάτων σε ποσοστό, το οποίο, σύμφωνα με μια μελέτη, υπερβαίνει το 80% των περιπτώσεων. Σε -λίγες σχετικά- περιπτώσεις όπου το πρόβλημα οφείλεται σε πίεση νεύρου από κάποια δισκοκήλη, τη λύση δίνει η χειρουργική θεραπεία (δισκεκτομή για αποσυμπίεση του νεύρου). Πρόκειται για επέμβαση με πολύ μεγάλα ποσοστά επιτυχίας όταν εκτελείται από εξειδικευμένο χειρουργό, η οποία σήμερα γίνεται με νοσηλεία μιας μόνο ημέρας και δεν απαιτεί περαιτέρω πρόγραμμα αποκατάστασης. Στην περίπτωση αυτή η ανακούφιση από τα συμπτώματα είναι άμεση και μόνιμη. Όταν υπάρχει και πίεση του νωτιαίου μυελού (μυελοπάθεια), η χειρουργική αντιμετώπιση είναι συνήθως επείγουσα.

Συνέντευξη: Αλέξανδρος Γερασίμου

TIK-NIK: Όταν η κούκλα “παίρνει” ζωή… Πότε ξεκίνησε η προσπάθεια που ακούει στο όνομα «Κουκλοθέατρο ΤΙΚ-ΝΙΚ» ; Δυστυχώς μπόρεσα να ξεκινήσω το εργαστήρι μου μόνο το Ιανουάριο 2005. Λέω δυστυχώς, γιατί ενώ βρισκόμουν στην Ελλάδα από 1992 υπήρχαν διάφορα εμπόδια για να πραγματοποιήσω αυτό που ήθελα πάρα πολύ. Έπρεπε να μάθω τη γλώσσα, να λύσω κάποια οικονομικά προβλήματα, να πάρω την Ελληνική Υπηκοότητα, να μεγαλώσουν λίγο και τα παιδιά, να βγει και το επιδοτούμενο πολιτιστικό πρόγραμμα του ΟΑΕΔ ... Ξέχασα κάτι; Τέλος πάντων – ήταν πολλά. Αλλά, μεταξύ μας, πιστεύω ότι έφταιγε μόνο ένα: έπρεπε να περάσω από τη μίζερη ψυχολο-

8 2012

γία του μετανάστη στη ψυχολογία του ανθρώπου που θέλει να δημιουργεί, να διασκεδάζει τον κόσμο και τον εαυτό του. Υπογραμμίζω και τον εαυτό του. Αυτό είναι το πιο σημαντικό για κάθε καλλιτέχνη ( μερικοί αισθάνονται και τύψεις, λέγοντας στις συνεντεύξεις ότι πληρώνονται για κάτι που τους ευχαριστεί αφάνταστα). Αλλά έτσι είναι. Αν δεν περνάς καλά εσύ, πως θα περάσει ο κόσμος που σε βλέπει; Ξεκίνησα τις παραστάσεις μετά από ένα χρόνο, γιατί έπρεπε να ετοιμάσω κούκλες, να βρω συνεργάτες και να τους κάνω μαθήματα κουκλοθέατρου. Είναι πολύ ταλαντούχα παιδιά οι συνεργάτες μου – ο Μαδεμτζόγλου Αντώνης και ο Τσακίρης Νίκος.

Κρύβεται κάποια ιστορία πίσω από την ονομασία του κουκλοθεάτρου ; Συμβολίζει κάτι το «Tik-Νik » ; Ενώ σκεφτόμασταν την ονομασία για το κουκλοθέατρο μας, τα παιδιά με ρώτησαν , πως λέγεται η κούκλα στα αρμένικα, που είναι η γλώσσα της καταγωγής μου. Μόλις απάντησα “τικνίκ” , αμέσως είπαμε – αυτό είναι! Μ’αρεσε και που μπορώ να φέρω κάτι από τη προηγούμενη ζωή μου στη σημερινή. Όμως, το πόσο σωστή απόφαση πήρα, αποδείχτηκε αργότερα, όταν βρεθήκαμε στο Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου στο Βέλγιο. Με πλησίασε μια από τις εθελόντριες, που βοηθούσαν στο Φεστιβάλ και με ρώτησε στα Αγγλικά:” Σημαίνει κάτι το τικνίκ στα Ελληνικά;” “Όχι, της είπα, αλλά σημαίνει στα Αρμένικα.” Γελάσαμε. Ήταν Αρμένισα και το όνομα αυτό μας βοήθησε να γνωριστούμε. Υπάρχει και ένα μειονέκτημα στην ονομασία αυτή: μερικές φορές τη μπερδεύουν με το πικνίκ. Τι να κάνουμε; Συμβαίνει! Ποια φιλοσοφία διέπει το κουκλοθέατρο; Φιλοσοφία – το αγαπημένο μου μάθημα στο Πανεπιστήμιο. Επιστήμη που αναζητά την αλήθεια της ζωής. Ας φιλοσοφήσουμε το θέμα. Παρεμπιπτόντως, σε όλες τις γλώσσες, εκτός της ελληνικής, το ρήμα “φιλοσοφώ” έχει αρκετή δόση ειρωνείας και σαρκασμού. Οι Έλληνες όμως το βλέπουν σοβαρά και για αυτούς η λέξη αυτή δεν είναι απλά συνώνυμη με το “σκέφτομαι” ή “ερευνώ” , αλλά είναι κάτι που καθορίζει την αλήθεια της δικής τους ζωής, τον τρόπο τον σκέψεων τους. Και σε καμιά άλλη γλώσσα, πιστεύω, δεν υπάρχει αντίστοιχο ρήμα μ’ αυτή τη σημασία. Ας γυρίσουμε στο κουκλοθέατρο. Τι αναζήτηση γίνεται εδώ? Και ποια είναι η δικιά μου η αλήθεια? Υπάρχει ένας παλιός μύθος για το πως ξεκίνησε το κουκλοθέατρο και λέει για έναν βασιλιά, που έχασε κάποτε τον αγαπημένο του γιο. Ήταν τόσο μεγάλος ο πόνος του, που κανείς δεν μπορούσε να τον βοηθήσει μέχρι που ένας γλύ-

πτης κατασκεύασε το ομοίωμα του πρίγκιπα – μια ολόσωμη κούκλα. Και από τότε κάθε βράδυ πήγαινε ο βασιλιάς στο μαύρο δωμάτιο, όπου ένας κουκλοπαίκτης ντυμένος με μαύρα ζωντάνευε το γιο του. Είναι ένας ωραίος μύθος. Όμως εγώ πιστεύω, ότι το κουκλοθέατρο δημιουργήθηκε πολύ πιο πριν από τους βασιλιάδες και πρίγκιπες και τα παλάτια τους. Το κουκλοθέατρο ξεκίνησε εκείνη τη στιγμή που ένας πατέρας ή μια μαμά κοίταξε τα λυπημένα μάτια των παιδιών της και πήρε ένα κομμάτι ξύλου, πέτρας η πηλού και το ζωντάνεψε κάνοντας τα παιδιά να γελάσουν. Για μένα αυτή είναι η στιγμή της απόλυτης αλήθειας και αυτήν αναζητώ. Προσπαθώ να καταλάβω αυτό το μαγικό που γίνεται στη παράσταση κάθε φορά. Και είναι αληθινό μαγικό,

2012 8

γιατί εμείς δεν βγάζουμε κρυμμένους λαγούς από τα καπέλα, αλλά φέρνουμε στη ζωή κάτι άψυχο. Πως γίνεται αυτό;... Μετά τη παράσταση με κοιτάνε παιδιά με τα γλυκά τους τα ματάκια, με βλέπουν με τη κούκλα που φοράω, ακούνε τη φωνή της που βγαίνει απ’τα χείλη μου και πάλι... με αγνοούν: “ Μπορώ να πω κάτι στο Σωτήρη;” Βεβαίως και μπορείς! “ Σωτήρη είσαι πάρα πολύ όμορφος!!!” Στην ιστορία το κουκλοθέατρο έπαιξε διάφορους ρόλους στη ζωή των ανθρώπων, ήταν διασκέδαση, σάτιρα, πηγή των ριζοσπαστικών ιδεών. Για μένα το βασικό είναι να φέρνει χαρά και ομορφιά σε όλους. Μεγάλα λόγια! Αλλά δεν μπορώ να το πω αλλιώς. Αυτό θέλω. Η πραγματικότητα είναι σκληρή, ανέκαθεν ήταν. Όμως σε πολλές καταστάσεις της ζωής για να μην τρελαθούμε μας βοηθάει το χιούμορ και “το ποτήρι που είναι πάντα μισογεμάτο”. Αυτό θα ήθελα να περάσω στους θεατές που με βλέπουν.

8 2012

Μιλήστε μας για τις φετινές παραστάσεις σας. Φέτος ετοίμασα καινούριο κύκλο παραμυθιών για τη παράσταση “Αστείες Ιστορίες”. Είναι μια παράσταση που γίνεται με την άμεση συμμετοχή των παιδιών και κούκλων. Έκανα καινούριες συνεργασίες. Όπως για παράδειγμα οι παραστάσεις στο παιδότοπο σε εβδομαδιαία βάση. Και μια άλλη συνεργασία που θα γίνει με το ΚΑΠΗ με πρόγραμμα για μεγάλους, που είναι ένα είδος stand up comedy με μεγάλες ολόσωμες κούκλες. Και βεβαίως είμαι πολύ περήφανη για τη παράσταση που ανεβάσαμε με τους μαθητές του Δημοτικού. Φέτος κάνατε μαθήματα κουκλοθεάτρου στα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου Φιλίππων που τελείωσαν με τη παράσταση “Ξύπνα Ντενεκεδούπολη” κάτι μοναδικό για την ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Πείτε μας δυο λόγια για το πώς βιώσατε αυτή την εμπειρία, αυτή την επαφή με τα παιδιά ;

Τα μαθήματα οργανώθηκαν από το Πολιτιστικό Σύλλογο Φιλίππων. Οι Φίλιπποι είναι το πιο δραστήριο απο πολιτιστική άποψη χωριό της περιοχής μας. Το 2007 έκανα σεμινάριο κουκλοθεάτρου για μεγάλους και το αποτέλεσμα ήταν η παράσταση ‘’ Επιχείρηση Ανακύκλωσης’’. Το ότι πραγματοποιήθηκε όλη αυτή η προσπάθεια με παιδιά για μένα ήταν μια ένδειξη για το πόσο άλλαξε η νοοτροπία των παιδιών και των γονιών τους στη περιοχή μας. Δεν πιστεύω , ότι θα γινόταν πριν από 4-5- χρόνια. Γιατί τα παιδιά ήταν 9-12χρονών, που παλιά λέγανε ,ότι το κουκλοθέατρο είναι για πιο μικρούς. Εντυπωσιάστηκα με τη σοβαρότητά τους, δεν χάσανε ούτε ένα μάθημα. Με βοήθησαν και στη κατασκευή των κούκλων. Παίξαμε σε 2 δημοτικά σχολεία στις σχολικές γιορτές και έχουμε ακόμη μια παράσταση το Σεπτέμβριο. Βασικά δεν περίμενα ότι μετά από κάθε παράσταση θα είμαι τόσο χαρούμενη σαν να έπαιζα εγώ. Τα μαθήματα θα συνεχιστούν και του χρόνου. Το γεγονός ότι εδρεύετε στην Καβάλα και όχι στην Aθήνα αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τις δραστηριότητες και την εξέλιξη του κουκλοθεάτρου ; Αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα, και δεν μπορεί να υπάρχει μια ξεκάθαρη απάντηση. Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και στις δύο περιπτώσεις. Βεβαίως για μένα το πιο μεγάλο μειονέκτημα είναι η αδυναμία της άμεσης επικοινωνίας με τους συναδέλφους. Είναι σημαντικό για την εξέλιξη σου να βλέπεις άλλες παραστάσεις. Είναι μια πηγή έμπνευσης, θέλεις να κάνεις και εσύ κάτι εξίσου καλό, αν όχι καλύτερο. Για αυτό είναι απαραίτητο να συμμετέ-

χουμε σε διάφορα φεστιβάλ για να βλέπουμε καινούριες τεχνικές και αντιδράσεις του κόσμου. Εχετε δουλέψει σε παραστάσεις στο εξωτερικό (Μόσχα, Βόρεια Κορέα,Τσεχία και Σλοβακία).Πως αντιμετωπίζουν εκεί τα κουκλοθέατρα και ποιες οι διαφορές με τα δικά μας εργαστήρια ; Υπήρχε και υπάρχει μεγάλη παράδοση στη τέχνη κουκλοθέατρου στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Το κουκλοθέατρο αγαπάνε και μικροί και μεγάλοι. Θυμάμαι με πόση δυσκολία βρίσκαμε εισιτήρια για παραστάσεις του Ομπραζτσόβ, όταν ερχόταν με περιοδεία στη πόλη μου και είχε κάποιες παραστάσεις μόνο για ενηλίκους. Ακόμα και τώρα στα ιδιωτικά δεν ξέρω, αλλά στα κρατικά κουκλοθέατρα είναι κλεισμένα όλα τα εισιτήρια ένα μήνα μπροστά. Παρόλα τα οικονομικά προβλήματα που υπάρχουν. Το είδα και στη Ρωσία και στη Λευκορωσία. Επίσης υπάρχουν σχολές κουκλοθεάτρου στα θεατρικά Ινστιτούτα, όπως και σε κάποιες χώρες της Ευρώπης, όπου ουσιαστικά φοιτούν επαγγελματίες ηθοποιοί-κουκλοπαίκτες.

2012 8

διαφήμισης καλύφτηκαν από την Περιφέρεια και το Δήμο. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν τόσο μεγάλη, που έδειξε την άμεση ανάγκη για παρόμοιες εκδηλώσεις. Ο κόσμος πρώτη φορά είδε το μαύρο θέατρο ( ομάδα Χόκους – Πόκους ) και μαριονέτες μουσικούς ( ομάδα Νευρόσπαστον). Τι να πω; Το 90% των παιδιών δεν ήξερε τι είναι η μαριονέτα.

Το γεγονός ότι παρά τις αντίξοες οικονομικά και κοινωνικά συνθήκες γιορτάστηκε πρόσφατα σε πολλές πόλεις της Ελλάδας η Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου πιστεύετε ότι είναι ένα θετικό βήμα για τη διάδοση και την εξέλιξη του στη χώρα μας ; Γίνονται τελικά βήματα μπρος τα μπρος έστω και χωρίς τη στήριξη της Πολιτείας ; Αν για την Αθήνα η γιορτή της Παγκόσμιας Ημέρας Κουκλοθέατρου ήταν ένα θετικό βήμα, τότε ήταν ένα τεράστιο για τις Περιφέρειες. Πέρσι γνωριστήκαμε όλοι οι κουκλοπαίκτες της Βόρειας Ελλάδος και γιορτάσαμε στη Θεσσαλονίκη με επιτυχία. Δεν αμειβόμαστε για τις παραστάσεις και εργαστήρια που παρουσιάζουμε στη γιορτή, είναι κάτι που κάνουμε για να γιορτάσουμε αυτό που αγαπάμε τόσο πολύ. Φέτος πρότεινα στους συναδέλφους να μεταφέρουμε τη γιορτή πιο Ανατολικά στη Καβάλα. Οι Καβαλιώτες είχαν να δουν κουκλοθέατρο εκτός από το δικό μου από 2009 τουλάχιστον. Και πρότεινα να κάνουμε κάθε χρόνο και σε άλλη μικρή πόλη. Χάρη στη βοήθεια του Πολιτιστικού Συλλόγου Φιλίππων, τα έξοδα της

8 2012

Αναλάβατε την οργάνωση της Παγκόσμιας Ημέρας Κουκλοθεάτρου στη Καβάλα.Πως λειτούργησε αυτό το event στην πόλη και πως το βιώσατε εσείς με τη διττή σας ιδιότητα: Από τη μια ως διοργανώτρια του όλου εγχειρήματος από την άλλη λαμβάνοντας μέρος ως κουκλοπαίκτρια στις συμμετοχές του θιάσου των κουκλοπαικτών ; Η οργάνωση ήταν σχετικά εύκολη, είμαστε όλοι επαγγελματίες με έτοιμες παραστάσεις. Κλείσαμε μεγαλύτερο χώρο στη Καβάλα, το Αμφιθέατρο της Νομαρχίας. Η διαφήμιση πιο πολύ λειτούργησε μέσω του Ίντερνετ. Όσο για μένα, απόλαυσα κάθε στιγμή αυτής της μέρας, όπως και οι άλλοι κουκλοπαίκτες. Συνεργαστήκαμε σαν να γνωριζόμαστε χρόνια. Μέχρι τώρα έχουν να λένε στη Καβάλα για αυτή τη γιορτή. Τα επόμενα βήματα του κουκλοθεάτρου είναι… Καταρχήν να μεγαλώσω το πρόγραμμα για τους ενήλικες και να τελειώσω τη παιδική παράσταση με τη καινούρια τεχνική που ξεκίνησα. Σχέδια υπάρχουν πολλά, αλλά δεν ξέρω πως θα τα φέρει η ζωή. Μακάρι να περάσει γρήγορα αυτή η οικονομική καταιγίδα. ΛΙΝΚ www.tiknikpuppets.com

Ζουμπανέας Ευάγγελος-Ποθητού Amporn Muangphrom-Μαρία, Thai chef express, Ταϊλανδέζικη κουζίνα αλά ελληνικά, εύκολα, γρήγορα και υγιεινά, Σελ.: 112, Σχήμα: 21 x 25, ISBN: 978-9606610-25-7, Τιμή: 14,40 €

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αυτού, ο γνωστός διατροφολόγος- διαιτοτολόγος Ευάγγελος Ζουμπανέας και η Amporn Muangphrom-Μαρία Ποθητού μας αποκαλύπτουν ότι η ταϊλανδέζικη κουζίνα, όσο εξωτική-και επομένως μακριά από τα δικά μας διατροφικά πρότυπα- και αν φαίνεται, έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ελληνική. Σε όλες τις συνταγές χρησιμοποιούνται γνώριμα υλικά, είναι εύκολες στην παρασκευή τους και το γευστικό αποτέλεσμα εντυπωσιάζει. Κάθε συνταγή συνοδεύεται από έναν πίνακα με όλα τα θρεπτικά και θερμιδικά στοιχεία που χρειάζεται να γνωρίζουν όσοι προσέχουν τη διατροφή τους.

Γιώτης Αλέξανδρος, Νόστιμον Νηστίσιμον. Η αρχαιότερη μεσογειακή δίαιτα. Υγιεινή, σύγχρονη, οικονομική, Σελ.: 160, Σχήμα: 14 x 18,5, ISBN: 978-960-6610-24-0, Τιμή: 11,00 €

Το βιβλιαράκι αυτό γεννήθηκε από τη σκέψη πως η νηστεία είναι πιο προσιτή όταν τα εδέσματα είναι εύκολα, γρήγορα και νόστιμα.Νόστος, νόστιμον, νηστίσιμον... Αλέξανδρος Γιώτης Διατροφή νηστίσιμη, όχι διαστροφή! Ισορροπία και μέτρον άριστον. Το νηστίσιμο φαγητό, η διατροφή των περιόδων νηστείας της, παρουσιάζει μαγειρικά και γαστροτεχνικά πολλαπλό ενδιαφέρον, τόσο χάρη στην ιστορία που κουβαλά και στα μαθήματα αγάπης προς τη φύση που δίδει όσο και για έναν άλλο, σοβαρότατο για τους μαγείρους, λόγο: την εποχικότητα, την πειθαρχεία και τη μέθοδο. Όσοι δεν γνωρίζουν τους κανόνες της χορτοφαγικής ή της παραδοσιακής μεσογειακής διατροφής θα εκπλαγούν από τις δυνατότητες που μας δίνουν τα όσπρια, τα λαχανικά, τα χόρτα, τα δημητριακά, τα φρούτα, οι ξηροί καρποί και τα αρωματικά. Αν αναζητήσουμε και τις θεραπευτικές ή βοηθητικές τους ιδιότητες, τότε η έκπληξη θα είναι ακόμη μεγαλύτερη.

2012 8

Ιωάννης Γ. Μπέλλος, Εγχειρίδιο απόδρασης από την παγκόσμια ...κατάντια, Δρόμων, 2012, 61 σελ., ISBN 978-960-694-126-9, Tιμή € 7,46

Παγκοσμίως, όλοι οι λαοί υποφέρουν. Ακόμα και τα μέληκράτη του G8 και του G20, των κατά τεκμήριο πλουσιότερων Χωρών της Γης, έχουν πολίτες φτωχούς με χιλιάδες προβλήματα και ανασφάλειες. Βρισκόμαστε σε μία παγκόσμια κατάντια και πρέπει κάτι να κάνουμε. Πρώτα από όλα πρέπει να βρούμε ποια είναι η αιτία αυτής της κατάντιας ή, τουλάχιστον, ποια είναι η κυρίαρχη αιτία. Άμα την βρούμε, θα αρχίσουν οι προσπάθειες για εξεύρεση λύσεων και μεταξύ των πολλών, έστω ουτοπικών, έστω λανθασμένων, κάποια στιγμή θα βρεθεί η καλλίτερη λύση και θα αποδράσουμε από την κατάντια στην οποία έχουμε περιέλθει. Ούτως ή άλλως, την λύση πρέπει να την βρούμε εμείς. ΕΜΕΙΣ. Ας μην επιτρέψουμε να μας δείχνουν το ίδιο έργο ξανά και ξανά.

Μαρία Δημητρίου - Συμεωνίδου, Κυπρίων γεύσεις. Παραδοσιακά εδέσματα, νόστιμα και υγιεινά, Δρόμων, 2007, 191 σελ., ISBN 978-960-8330-63-4, Τιμή € 23,43

Αυτό όμως, που με έπεισε τελικά να ασχοληθώ με την κυπριακή μαγειρική, ήταν γιατί διαπίστωσα ότι ήμουνα στην κυριολεξία γεμάτη από μυρουδιές και γεύσεις κυπριώτικες, είτε αυτές ήταν το μυρωδάτο κουλούρι που έφτιαχνε η γιαγιά μου η Ελπίδα στο φούρνο του σπιτιού της στην Πενταλιά -το μικρό αυτό χωριουδάκι της Πάφου απ' όπου κατάγομαι- είτε τα μοναδικά παξιμάδια της θείας Μαρίκας, που όλη τους τη νοστιμιά την παίρνανε από τα μυρωδικά που τους έβαζε: την αρτισιά (κύμινο), τη μαστίχα, το μέχλεπι (μαχλέπι)... Αλλά και στο ζύμωμά τους με αλεύρι χωριάτικο, δικής τους παραγωγής που το άλεθαν στο μύλο του χωριού. Νοστιμιά που την χρωστούσαν και στο ψήσιμο τους στο φούρνο της αυλής τους, που τον άναβαν με κλαδιά από δέντρα που έδιναν κι αυτά το δικό τους άρωμα.... Αυτές τις γεύσεις και μυρουδιές τις κουβαλάω μέσα μου και νοιώθω πολύ πιο έντονα την έλλειψη τους τώρα που βρίσκομαι μακριά από την Κύπρο...

8 2012

Νάντια Λιαρέλλη, «Παραμύθια … απ’ το σεντούκι της Αγγελικώς», Εκδόσεις Αιολίδα, Σελ. 152, Τιμή βιβλίου με μαλακό εξώφυλλο: 10 ευρώ (978-96099898-8-6), Τιμή συλλεκτικής έκδοσης με πανόδετο εξώφυλλο: 20 ευρώ (978-960-99898-9-3)

Η Νάντια Λιαρέλλη θυμάται και καταγράφει 11 παραμύθια βγαλμένα από το σεντούκι της γιαγιάς της. Παραμύθια με βασιλοπούλες και δράκους, με μάγια και δοκιμασίες για μικρούς και μεγάλους. Το βιβλίο κυκλοφορεί και σε συλλεκτική έκδοση με πανόδετο εξώφυλλο, σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων. «Το σεντούκι της Αγγελικής είχε πολλά. Το περιεχόμενό του, μεστό. Με συντρόφεψε στα παιδικά μου χρόνια. Εκτός από τα παραμύθια φυσικά. οι θύμησες της γιαγιάς μου αποτελούν πολύτιμο αρωγό στη ζωή μου. Επεχείρησα να καταγράψω ορισμένα από τα παραμύθια. Παραμύθια που η γιαγιά ήξερε από τα δικά της παιδικά χρόνια. Άλλα τα είχε ακούσει από τις φίλες της στη γειτονιά μας στον Πειραιά. Από τις Πολίτισσες, τις Καρπάθιες, τις Κρανιδιώτισσες, τις Μανιάτισσες. Είμαι μάνα, έχω μεγαλώσει δυο παιδιά και τα παραμύθια της Αγγελικής τούς άρεσαν. Σκέφθηκα ότι αυτές οι διηγήσεις μπορεί να είναι χρήσιμες και για άλλα παιδιά. Έτσι, τα ανέσυρα από τη μνήμη μου. Προσπάθησα να τα καταγράψω όπως ακριβώς τα είχα ακούσει. Σεβάστηκα τις παραστάσεις, τους συμβολισμούς, τους μύθους, τα στερεότυπα, τα πρότυπα αυτής της εποχής, αλλά και των προηγούμενων, αφού πολλά από τα παραμύθια έρχονταν από παλαιότερα χρόνια. Δεν ήταν στόχος μου ούτε η μεταφορά των παραμυθιών στο σημερινό γίγνεσθαι, ούτε η προσωπική καταγραφή, ούτε η πνευματική ιδιοκτησία, ούτε η λογοτεχνική αναφορά και φυσικά ούτε η διασκευή τους. Απλά επιθυμούσα να παρουσιάσω ένα κομμάτι από το σεντούκι της Αγγελικής.» (Από τον επίλογο της συγγραφέα) Ειρήνη Βεκρή, Ουρανία, Σειρά: Χίλια μύρια κύματα μακριά, Εξώφυλλο: Καίτη Μεσσηνέζη, Εκδόσεις Αιολίδα, 136 σελ., ISBN: 978960-99898-6-2, Τιμή: 10 ευρώ

Η Ειρήνη Π. Βεκρή γεννήθηκε το 1950, στη Μυτιλήνη. Οι ρίζες της ξεκινούν από το Αϊβαλί, το Πλωμάρι και τη Σμύρνη. Παντρεύτηκε νωρίς, τον Παρασκευά Βεκρή, από την Αμοργό κι ύστερα σπούδασε στην Αμερική και ασχολήθηκε με την Πληροφορική. Δούλεψε τρία χρόνια στις ΗΠΑ και είκοσι οκτώ στο Πολεμικό Ναυτικό, τα τελευταία στην Υδρογραφική Υπηρεσία, απ’ όπου και συνταξιοδοτήθηκε. Επειδή οι κλασικές γιαγιάδες ασχολούνται με παραμύθια και ιστορίες, άρχισε κι εκείνη να γράφει, μόλις απέκτησε τον τίτλο της γιαγιάς. Αν και είχε γράψει πολύ κώδικα σε γλώσσες προγραμματισμού, πολλά ενημερωτικά - εισηγητικά σημειώματα και τεχνικές προδιαγραφές, παρακολούθησε σεμινάρια δημιουργικής γραφής στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και τελευταία ποιήματα και διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά «Ναυτική Ελλάς» και «Αιολίδα» της Λεσβιακής Παροικίας.

2012 8

Επιμέλεια: Αντώνης Βογιατζής, Έναν αιώνα πριν. Η Λέσβος το 1912. Λεπτομερής αποτύπωση της εικόνας του νησιού από την πρώτη Ελληνική Διοίκηση. Πρόλογος: Βασίλειος Μαρκεζίνης, Εκδόσεις Αιολίδα, 232 σελ., ISBN: 978-960-99898-7-9, Τιμή: 15 ευρώ

«Το βιβλίο, που παρουσιάζεται εδώ, μαρτυρεί και τις δυσχέρειες, που γενικότερα η Χώρα μας και ειδικότερα η Λέσβος, υπέστησαν υπό τον τουρκικό ζυγό και μετά, κατά τη διάρκεια της σταδιακής ολοκληρώσεως του νέου Ελληνικού κράτους. Οι εκθέσεις των πρώτων Ελλήνων αξιωματούχων, που επισκέφθηκαν την Λέσβο και κατέγραψαν λεπτομερώς την γεωλογία, την γεωργία και κτηνοτροφία, την οικονομία και την εκπαίδευσή της στην ανατολή της Ελευθερίας, προβάλλουν ταυτόχρονα και την φτώχεια, που πέρασε το νησί, αλλά και την ελπίδα που δημιούργησε στους κατοίκους του η απελευθέρωσή του. Οι ίδιες εκθέσεις μαρτυρούν, επίσης, τον επαγγελματισμό των πρώτων εκείνων Ελλήνων δημοσίων υπαλλήλων, που με υπομονή, γνώση, κατανόηση και, ακόμα, με συγκινητική ανθρωπιά για τα δεινά του φτωχότερου τμήματος των κατοίκων της νήσου, παρεσκεύασαν τις καταγραφές τους, κατέδειξαν τις αδυναμίες της οικονομίας της και προέβησαν σε υποδείξεις, με πολλή καλή επίγνωση της καταστάσεως και γνώση για τα μέτρα που υπεδείκνυαν.» Από τον πρόλογο του Βασίλειου Μαρκεζίνη

ΤΣΙΑΝΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ, Δημοτικά τραγούδια της Σκύρου (σκληρόδετο), Επιμέλεια: Νίκος Διονυσόπουλος, ISBN-10: 960524-167-6, ISBN-13: 978-960-524-167-4

Σε αυτή την έκδοση ο Σωτήρης Τσιάνης επιχειρεί να καλύψει τη μουσική παράδοση της Σκύρου, μελετώντας και παρουσιάζοντας 168 μουσικά παραδείγματα. Αυτό το σπάνιο όσο και πολύτιμο υλικό προσεγγίζεται πολύπλευρα, όπως επιτάσσει η σύγχρονη εθνομουσικολογική έρευνα. Τα λαογραφικά σχόλια και το εκτεταμένο μουσικό εισαγωγικό σημείωμα έρχονται πολύτιμος αρωγός στην καλύτερη κατανόηση της δομής της παραδοσιακής μουσικής, και στο πώς αυτή εκφράζεται από το δημοτικό τραγούδι. Επιπλέον δίνεται για το κάθε τραγούδι το πλήρες ποιητικό κείμενο και η μεταγραφή της μελωδίας του σε μουσική (πεντάγραμμο), ενώ τα τέσσερα CD, που συνοδεύουν την έκδοση, περιέχουν το μουσικό υλικό αυτών των παραδειγμάτων. Η έκδοση απευθύνεται τόσο στους λάτρεις της παραδοσιακής μουσικής όσο και στους ερευνητές και μελετητές, οι οποίοι έχουν πλέον στη διάθεσή τους ένα επιστημονικά επεξεργασμένο υλικό, που καλύπτει μουσικά με πληρότητα το νησί της Σκύρου. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι η σημασία αυτής της μελέτης περιορίζεται στα στενά όρια της Σκύρου αλλά αποτελεί αναμφίβολα συμβολή στην εθνομουσικολογική έρευνα της Ελλάδας γενικότερα.

8 2012

Κείμενο: Βαγγελιώ Χρηστίδου, Φωτογραφίες: Ηλίας Μάρκου, Βαγγελιώ Χρηστίδου

Η Λέσβος, με τα «Μεσογειοτόπια» της… Μια μεγάλη συνάντηση, με πρωταγωνιστή τη Μουσική «Η μουσική στο χώρο της Μεσογείου, επηρεάζεται έντονα από τις παραδόσεις των λαών της και συνεπώς την παραδοσιακή μουσική που αναπτύχθηκε επί αιώνες, αλλά και νέες μουσικές φόρμες και επιρροές, όπως η jazz και η ηλεκτρονική μουσική», ανέφεραν την περσινή χρονιά στον ιστο82

8 2012

χώρο τους. Αυτή τη μουσική πανσπερμία της Μεσογείου ευελπιστούν να αναδείξουν τα «Μεσογειοτόπια», έχοντας «γεννηθεί» στη Λέσβο, ένα νησί – σταυροδρόμι μουσικών τάσεων τόσο από την Ανατολή, όσο και από τη Δύση. Τρεις χρονιές, τρία επιτυχημένα τριήμερα, μια διοργάνωση μοναδική στο είδος της, που έχει καθιερωθεί πλέον ως θεσμός κι έχει αποτυπωθεί ως τέτοιος στη συνείδηση μιας μεγάλης με-

ρίδας κατοίκων του νησιού, εκατοντάδων ανθρώπων κάθε ηλικίας. Για τους τελευταίους, τα «Μεσογειοτόπια» είναι ένα τρανταχτό – με όλη τη σημασία της λέξης – παράδειγμα, του πόσο πολύ και εύκολα μπορεί η μουσική να φέρει κοντά τους ανθρώπους. Η ιδέα του να διοργανωθεί στη Μυτιλήνη ένα μουσικό φεστιβάλ, με καλλιτέχνες που θα έρχονταν από όλη την Ελλάδα και με ατμόσφαιρα Μεσογείου,

«έπεσε» για πρώτη φορά το χειμώνα του 2010. «Τα “Μεσογειοτόπια”, ξεκίνησαν ως ιδέα λόγω του ότι η Μυτιλήνη δεν φιλοξενεί συχνά μουσικές από άλλες περιοχές, εξηγεί ο καθηγητής και μουσικός, μέλος της μουσικής κολλεκτίβας «Vodka Rag» Ηλίας Μωράτης, αρχικός εμπνευστής του εγχειρήματος, που μαζί με τον Αντώνη Μυλωνά, επίσης μέλος της ίδιας μπάντας, ήταν και οι υποκινητές της «συνάντησης», έχοντας την ευθύνη για το συντονισμό της. 2012 8

Μαζί με την ιδέα, πήγαινε ως ευνόητη και η θέση πως κάτι τέτοιο θα έπρεπε να γινόταν δωρεάν για τον κόσμο και χωρίς την ανάγκη οποιασδήποτε χορηγίας, κάτι που λύθηκε από την πρώτη στιγμή, αφού σε μικρό χρονικό διάστημα πολλοί – μουσικοί και μη, άτομα και σύλλογοι του νησιού - προσέφεραν όποια οικονομική ή άλλη βοήθεια μπορούσαν (ηχητική κάλυψη, φωτισμό, φιλοξενία σε σπίτια, κ.ά.), δημιουργώντας έτσι τον ολοένα και

8 2012

διευρυνόμενο κύκλο των «Φίλων της Μουσικής Λέσβου». Συνεχίζεται… ΜΕΣΟΓΕΙΟΤΟΠΙΑ 1 / 3: Εκατοντάδες κόσμου, γεμίζουν κάθε χρόνο το θεατράκι του ΦΟΜ στη Μυτιλήνη ΜΕΣΟΓΕΙΟΤΟΠΙΑ 2: «Αμάν Κι Έρως» (2011) ΜΕΣΟΓΕΙΟΤΟΠΙΑ 4: «Meyan» (2012) ΜΕΣΟΓΕΙΟΤΟΠΙΑ 5: Οι «Ουλυράιντα» (2012)

2012 8

Επιμέλεια: Νεφέλη Καριοφύλλη, Φωτογραφία : Αλέξανδρος Γερασίμου

nefeli+nadia!! εμείς κ οι χειροποίητες δημιουργίες μας επιτέλους κοντα σας!! independent exhibitions, such as BankIt, 6 d.o.g.s. etc. During Christmastime, an annual soiree is organized at their workshop.

Tree In Blossom is Nefeli Kariofili and Nadia Rerra. The two girls met while attending the Mokume School of Silversmithing and Jewelry Design in Athens, Greece back in 2006. After spending a summer working at an island jewelry shop, they decided to join forces and thus the brand Tree In Blossom was born in Autumn 2007. Since then, Tree In Blossom has always participated in the biannual AWPapageorgiou Jewelry Exhibition. They have also exhibited their creations in numerous 86

8 2012

Their designs are lighthearted and colorful, drawing inspiration from everyday objects, always with a twist. A wide spectrum ranging from rings, bracelets, brooches and necklaces to bags, belts, scarves, collars and tobacco pouches makes up for their frequently updated collections. Their designs fall under two major categories: sterling silver, goldplated silver and gems for their more whimsical pieces but also fabrics, textiles and wooden clay for their more playful ones. Nefeli and Nadia are now starting to expand their business in the field of e-commerce. MORE INFO http://treeinblossom.gr/

Συνέντευξη: Αλέξανδρος Γερασίμου

ΜΕΛΙ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ: Βιολογικό μέλι από διάφορες γωνιές της Κέρκυρας… Το μέλι χρυσανθος είναι ένα Προϊόν Βιολογικής Γεωργίας από επιλεγμένους ανθότοπους του νησιού των Φαιάκων. Εκεί, οι μέλισσες της οικογένειας Βασιλάκη, συλλέγουν το νέκταρ από σπάνια βότανα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά απαραίτητα για την υγείας μας. Ποιότητα εξασφαλισμένη. Πότε ξεκίνησε η προσπάθεια που ακούει στο όνομα «μέλι χρυσανθος» και από πού πήρε το όνομα του; Το 2001 εντάχθηκα στο πρόγραμμα νέων αγροτών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης με αντικείμενο την μελισσοκομία σε συνέχεια της οικογενειακής παράδοσης που ασχολείται με την μελισσοκομία από το 1981. Η έμπνευση μας για το όνομα «χρυσανθος» είναι ένα λογοπαίγνιο το οποίο από την μία προέρχεται από το 92

8 2012

όνομα του θείου μου, ο οποίος ήταν και ο πρώτος μελισσοκόμος στην οικογένεια και από την λέξη «χρυσός ανθός». Ποια φιλοσοφία διέπει τη μελισσοκομική; Η μελισσοκομική Κέρκυρας Βασιλάκης στοχεύει στην παραγωγή υψηλής ποιότητας προϊόντων κυψέλης. Έχοντας μία από τις μεγαλύτερες πιστοποιημένες μελισσοκομικές μονάδες βιολογικής παραγωγής στην Ελλάδα και με τις πλήρως εκσυγχρονισμένες εγκαταστάσεις πιστοποιημένες με ISO 22000 διαθέτουμε στον καταναλωτή τα προϊόντα μας με τον καλύτερο και ασφαλέστερο τρόπο σύμφωνα πάντα με τα πρότυπα και τις οδηγίες της Ε.Ε Από ποιά βότανα προέρχεται το μέλι χρύσανθος; Στην Κέρκυρα έχουν καταγραφεί πάνω από 4000 διαφορετικά φυτά.Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το μέλι που παράγουμε να είναι πλούσιο

σε γεύσεις και αρώματα.Ενδεικτικά κάποια από τα βότανα είναι Φασκόμηλο, Τσάι του βουνού, Ρείκι Θυμάρι, Ρίγανη, Μέντα, Τριφύλλι και πολλά άλλα. Πότε αρχίζει η παρασκευή του και πότε ολοκληρώνεται; Τα μελίσσια μας βρίσκονται σε 6 διαφορετικές περιοχές της Κέρκυρας, και στην Ερεικούσα ένα από τα 3 μικρά νησιά στα Β.Δ Λόγω της διαφορετικής ανθοφορίας των περιοχών , ο τρύγος ξεκινά από τα μέσα Ιουλίου μέχρι τέλος Σεπτέμβρη και αυτό βέβαια εξαρτάται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες. Πιστεύετε ότι εν μέσω οικονομικής κρίσης μπορούμε σταδιακά να οδηγηθούμε σε μια “αυτάρκεια” των ελληνικών προιόντων και δη των βιολογικών άρα και σε μια αποτελεσματική παραγωγή τους; Γίνονται έστω σιγά σιγά μικρά βήματα προς αυτή τη κατεύθυνση; Η Ελλάδα ήταν μια χώρα όπου η γεωργία είχε πρωτεύοντα ρόλο στην οικονομία λόγω της αυτάρκειας των προϊόντων που παρήγαγε. Από την δεκαετία του 80 με την αύξηση του τουρισμού, και με την ένταξη μας στην Ε.Ε με τις δεσμεύσεις στα ποσοστά παραγωγής, φτάσαμε στο σημείο να πρέπει να εισάγουμε τα πάντα. Λόγω της κρίσης η ρήση <<επιστροφή στη φύση>> γίνεται πράξη. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια στροφή προς τον πρωτογενή τομέα και ιδιαίτερα στην βιολογική παραγωγή. Πιστεύω ότι μπορούμε να έχουμε αυτάρκεια στα προϊόντα μας τα οποία είναι κλάσεις ανώτερα από αυτά που εισάγουμε!! Εχουμε το καλύτερο ποιοτικά έδαφος και κλίμα. Πρέπει να το εκμεταλλευτούμε. Το μέλι χρυσανθος είναι ένα Προϊόν Βιο-

λογικής Γεωργίας από επιλεγμένους ανθότοπους της Κέρκυρας.Αποτελείται ουσιαστικά από μια ένωση, ένα δίκτυο παραγωγών του νησιού.Μιλήστε μας για αυτή τη προσπάθεια αλλά και τη φιλοσοφία αυτού του εγχειρήματος. Το μέλι «χρυσανθος» είναι αποκλειστικά δική μας παραγωγή και όπως προανέφερα έχουμε τα μελίσσια μας σε 6 αυστηρά επιλεγμένες περιοχές του νησιού ώστε έτσι να μπορούμε να διασφαλίσουμε την ποιότητα, αλλά και την ποσότητα της παραγωγής μας. Πριν από ένα χρόνο υπήρξε η ιδέα για την δημιουργία ενός δικτύου Κερκυραίων παραγωγών. Η ιδέα έγινε πράξη και έτσι από τις αρχές του 2012 ιδρύθηκε το μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δίκτυο « Η ΚΕΚΡΥΡΑ ΠΑΡΑΓΕΙ» με 13 παραγωγούς –επιχειρήσεις. Τα προϊόντα του δικτύου είναι: Μπύρα, Κρασί, Λάδι, Μέλι, Αλλαντικά, Ζυμαρικά, Γαλακτοκομικά, Κούμ-κουάτ, Χειροποίητες σάλτσες. Σκοπός μας στο δίκτυο είναι η προβολή και ανάδειξη των πραγματικών Κερκυραϊκών προϊόντων .Την προσπάθεια μας έχει αγκαλιάσει η τοπική κοινωνία και οι φορείς Δ.Δ με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι παραγωγοί να θέλουν μπουν στο δίκτυο. Τα επόμενα βήματα σας είναι…. Η συμμετοχή μας σε διεθνείς διαγωνισμούς βιολογικού μελιού στην Ιταλία τα 3 τελευταία χρόνια μας έδωσε το 2011 το 1ο βραβείο συσκευασίας - ετικέτας και πολύ υψηλή βαθμολογία στο προϊόν !!Τα επόμενα βήματα μας είναι η αύξηση της παραγωγής και οι εξαγωγές. ΛΙΝΚ http://www.mrhoney.eu/content/chrysanthosGR .html

2012 8

Κείμενο, Φωτ.: Μυρτώ Φοίφα

Τι είναι το project Re:Think Είναι ΜΙΑ ΣΠΟΥΔΗ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ,ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Τι θεωρούμε χρηστικό υλικό και τί άχρηστο; Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε μέσα από ότι μπορούμε να βρούμε ‘’πεταμένο” μπροστά μας; Πώς μπορούμε να βρούμε την κρυμμένη ομορφιά στα βιομηχανικά υλικά ή ευρύτερα στα άχρηστα υλικά γύρω μας Πώς μπορούμε να μεταμορφωθούμε από καταναλώτες σε δημιουργούς; Πώς μπορούμε εν τέλει να ζούμε και να δημιουργούμε στη βάση της δικής μας ενέργειας, επιδιώκοντας αυτάρκεια στη ζωή μας; Το project Re:Think είναι μια καλλιτεχνική δράση κοινωνικής ανάτασης και αφύπνισης για την πόλη της Καλαμάτας με κεντρικό πυρήνα την επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης μας με

8 2012

το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον και την ανάγκη για αυτάρκεια, ελεύθερη έκφραση και συνδημιουργία. Δημιουργούμε χρηστικά αντικέιμενα εξολοκληρου από άχρηστα υλικά (βιομηχανικά, οργανικά, κ.α), εμπνεόμαστε καλλιτεχνικά και δημιουργούμε βάσει των παρατημένων ή άχρηστων (για άλλους) στοιχείων της πόλης μας και οργανώνουμε εργαστήρια δημιουργικής ανακύκλωσης ανοιχτά σε εκπαιδευτικούς, γονείς και ευρύτερα σε οποιον ενδιαφέρεται να είναι ενεργειακά αυτάρκης και συνάμα δημιουργικός.Θεωρούμε ότι ο καθένας μπορεί να γίνει ο δημιουργός των πραγμάτων που επιθυμεί.Το μόνο που χρειάζεται είναι να βγεί από την καταναλωτική του νοοτροπία και να δεί το περιβάλλον του με μια πιο δημιουργική , περιβαλλοντικά ηθική και ταυτόχρονα παιχνιδιάρικη διάθεση. To project Re:Think ξεκίνησε με αφορμή το πρόβλημα των σκουπιδιών της Καλαμάτας και

ειδικότερα τα περιβαλλοντικά έγκληματα που έχουν συμβεί στην θέση Μαραθόλακκα, Ταυγέτου (χωματερή του Δήμου Καλαμάτας στον Ταύγετο η οποία και βρίσκεται πολύ κοντά σε περιοχή Νατουρα και στην οποία γινόταν εναπόθεση και η επεξεργασία των σκουπιδιών της Καλαμάτας μέχρι και το 2011), καθώς, και στην Δυτική περιοχή της Καλαμάτας, με την συγκέντρωση υπερβολικής ρυπαντικής δραστηριότητας στην συγκεκριμένη περιοχή.

καμε μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο ,τόσο στα εργαστήρια που κάναμε σε σχολεία στην περιφέρεια, (μάνη, καλαμάτα, κυπαρισσία κτλ) καθώς τα παιδιά “ρουφούσαν “ τις ιδέες και τις τεχνικές που παρουσιάζαμε με μεγάλο ενδιαφέρον και θέληση για μάθηση ,όσο και στο πρόγραμμα της οικακής και συνοικιακής κομποστοποίησης, το όποιο και αγκαλιάστηκε από ομάδες πολιτών που επιθυμούσαν να αυτοδιαχειριστούν τα σκουπίδια τους.

Από τα τέλη του 2009 και ταυτόχρονα με τους αγώνες των κατοίκων των χωριών του βόρειου Ταυγέτου ,και της ομάδας Δράσης για τον Ταύγετο, το project Re:Think, το οποίο και δημιουργήθηκε μέσα από το περιβαλλοντικό και κοινωνικό δίκτυο δράσεων και αλληλεγγύης kalamatafreespace, έχει προσπαθήσει να επικοινωνήσει την ιδέα της επαναπραγμάτευσης , της ιδιοποίησης και της επανάχρησης. Με άλλα λόγια καταφέραμε όλο αυτό το διάστημα να επικοινωνήσουμε την ιδεα της δημιουργικής ανακύκλωσης και της αυτάρκειας στην καθημερινότητά μας, μέσα από εκθέσεις και εργαστήρια στην Καλαμάτα, στην Τριφυλλία και στην ευρύτερη Μάνη, μέσα από διαλέξεις και παρουσιάσεις στην Καλαμάτα και στην Αθήνα και μέσα από την θέσπιση του προγράμματος οικιακής και συνοικιακής κομποστοποίησης που πλέον “τρέχει” σε όλη την Καλαμάτα και σιγά σιγά εξαπλώνεται και στους υπόλοιπους νομούς.

Το πρόγραμμα οικιακής και συνοικιακής αποτελεί ένα περιβαλλοντικό και κοινωνικό πείραμα προκειμένου να μπορέσει ο καθημερινός άνθρωπος να συνεργαστεί και να διαχειριστεί τα οργανικά του σκουπίδια, χωρίς κόστος και παράγοντας υψηλής ποιότητας κομπόστ(λίπασμα). Οι κομποστοποιητές μας κατασκευάζονται από ανακυκλωμένες παλέτες και υιοθετούνται από ομάδες ανθρώπων ή φορείς που έχουν αποφασίσει ότι θα τους λειτουργούν και θα τους επιμελούνται, σε συνεργασία με την διαχειριστική ομάδα του project Re:Think. Οι κομποστοποιητές μας τοποθετούνται σε δημόσιους ή και ιδιωτικούς χώρους από την στιγμή που υπάρχει ενδιαφέρον και με αυτόν τον τρόπο δημιουργούμε μικρούς πυρήνες κομποστοποίησης μέσα στην πόλη και συνεργασίας μεταξύ των κατοίκων πάνω στον άξονα της αυτοδιαχείρισης των σκουπιδιών μας.

Στην πορεία αυτού του εγχειρήματος βρή-

Έτσι μέσα από το project Re:Think ένα καινούριο στοιχείο αναδείθηκε στη καθημερινότητά μας και αυτό ήταν το στοιχείο της αυτάρ-

2012 8

κειας που μπορούμε να απόκτησουμε στην ζωή μας , αν πάψουμε να είμαστε στείροι καταναλωτές και αρχίσουμε να “παίζουμε” με τα πράγματα γύρω μας. Επιπλέον ένα σημαντικό στοιχείο στην θεωρία του re:think είναι η σύνδεση με την αγροτική μας παράδοση. Και εδώ αρχίζει η μεγάλη μάχη ........ Η ουσία για εμάς στο project Re:Think δεν είναι να επαναδημιουργούμε για να πουλάμε σε υπέρμετρες τιμές upcycling των πράγματων που παράγουμε. Δεν μας ενδιαφέρει να αναπαράγουμε μια πιο trendy και σιγουρα κανονικοποιημένη αστική και καταναλωτική κουλτούρα.

Το project Re:Think είναι πάνω από όλα ένα καλλιτεχνικό εγχείρημα που ίσως και να πραγματώνει μέρη της ουτοπίας...Ναι είμαστε καταστασιακοί και μας ενδιαφέρει να ζούμε ελευθερα , παίζοντας και δημιουργώντας, εξω από το παιχνίδι της ομοιογεννοποιημένης παγκοσμιοποιήσης των συνειδήσεων.

Δημιουργούμε μια άλλη πραγματικότητα γύρω μας αλληλεγγύης, αυτόργανωσης της καθημερινότητας μας, συνεργασίας και παιχνιδιού μεσα στην πόλη .

Το project Re:Think όπως και η ομάδα που το τρέχει ,το σχήμα Freespace Art Cooperativa στεγάζονται και δημιουργούν στο αγρόκτημα Φυσικής καλλιέργειας Φοίφα , στην Καλαματα.

Εμπνεόμαστε από την αγροτική μας παράδοση και ουσιαστικά συμβάλουμε στην ορισμό μιας νεάς αγρο-κουλτούρας , καθως το re:think

σαν πρακτική είναι κατα βάση μια αγροτική πρακτική, την οποία και είχαν οι μεγαλύτεροι άνθρωποι και η οποια αρχισε να σβύνει σιγά, σιγά από το 60 και μετα ,με την ξέφρενη αστικοποίηση και την σταδιακή απαξίωση της αγροτικής περιφέρειας.

8 2012

Τι έιναι το freespace art cooperativa? Είναι ένα ανοιχτό καλλιτεχνικό δίκτυο με στόχο την αποκέντρωση της καλλιτεχνικής δια-

δικασίας, και την δημιουργική διάδραση με την τοπική κοινωνία. Δημιουργήθηκε από την ανάγκη να αποδεσμευτεί η καλλιτεχνική παραγωγή από την εξάρτηση του κέντρου και να αναδειχθεί η κουλτούρα της περιφέρειας. Θεωρούμε ότι η τέχνη δεν είναι μονο ένα προς έκθεση εργαστηριακό πειραμα, αλλά κυρίως είναι μια καθημερινη πρακτική, που διαμορφώνεται μέσα από τις συνήθειες μας , τις επεμβάσεις μας στο δημόσιο χώρο, την περιβαλλοντικη ηθική που έχουμε και κυρίως την αναζήτηση της αληθειας στην επικοινωνία μας και στην δουλεία μας. Μέσα από το project RE:THINK προσπα-

θούμε να έρθουμε σε επαφή, να υποστηρίξουμε και να συνεργαστούμε με ενεργους καλλιτέχνες, ακτιβιστες, ποδηλάτες, συλλογικότητες, τοπικους φορεις και ευρύτερα όλους όσους ονειρευονται την πόλη τους σαν μια βιώσιμη , περιβαλλοντικά αυτάρκης και πάνω από όλα ελεύθερη πόλη. Η τέχνη δεν παράγεται κάπου. ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΠΑΝΤΟΥ Το μόνο που χρειάζεται έιναι ευαισθησία και αλήθεια http://www.rethink-project.gr http://www.kalamatafreespace.blogspot.com

2012 8

Κείμενο: Νίκος Γρηγοριάδης

Ο ΦΑΡΟΣ FAROS ήταν ένας δίσκος παραγγελιά, μια ανάθεση. Φαντάζει αστείο στον καλοπροαίρετο αναγνώστη και προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα ίσως και δυσπιστία στον κακοπροαίρετο είναι όμως η αλήθεια. Ο Γιάννης Πετρίδης, διευθυντής της Virgin, είχε παρουσιάσει την ταπεινή παραγωγή του ελληνικού παραρτήματος (δίσκους από Τρύπες, Ξύλινα Σπαθιά, Μιχάλη Κουμπιό και τη δική μου Μοναξιά του Φάρου) στη μάζωξη όλων των διευθυντών ανά τον κόσμο της πολυεθνικής και ήδη συγχωνευμένης με την ΕΜΙ εκτός Ελλάδας, Virgin. Εκεί έσκασε σαν βόμβα η ομόφωνη πεποίθηση πως αν η «Μοναξιά του Φάρου» δεν είχε τους ελληνικούς στίχους να αποσπούν την προσοχή, αν δηλαδή ήταν οργανικός, θα μπορούσε να απευθυνθεί σε ένα διεθνές κοινό γιατί κατά τα λεγόμενά τους πρώτον, οι συνθέσεις ήταν ολοκληρωμένες και στέκονταν από μόνες τους και δεύτερον, ολόκληρος ο δίσκος είχε πολύ ενδιαφέρουσα μουσική και ηχητική πρόταση. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το μουσικό είδος με τον διακριτικό όρο «Έθνικ», είχε άνθιση εν έτη 1995 και μια διαρκώς αυξανόμενη δυναμική. Ο Γιάννης Πετρίδης, έβγαλε λοιπόν από αυτό το συνέδριο ένα ελληνικής καταγωγής μικρό λαβράκι που κατά τις αντιδράσεις και τα λεγόμενα

100

8 2012

των ομολόγων του μπορούσε να κολυμπήσει σε διεθνή βαθιά νερά, πράγμα σημαντικό γιατί μουσικά, και όχι μόνο μας θεωρούσαν και εξακολουθούν να μας θεωρούν ανάξιους για να ασχοληθούν. Μετά τον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη τον Παπαθανασίου και τη Μούσχουρη… το χάος! Έτσι λοιπόν, έκανε τους υπολογισμούς του, έβγαλε τους ισολογισμούς του, έτριψε περιχαρής τα χέρια του, ανασκουμπώθηκε και το πήρε απόφαση να κάνουμε την τραγουδιστική «Μοναξιά του Φάρου» σε οργανική βερσιόν. Θυμάμαι πολύ καθαρά πως το έμαθα. Ήμουν στο στούντιο Παράκτιο, και ηχογραφούσαμε τον δίσκο της Κατερίνας Κυρμιζή, «Κοντσέρτο για σοκολάτα και τριαντάφυλλα». Είχα αναλάβει χρέη υπεύθυνου παραγωγής πέρα από το να παίξω σαν μουσικός και να δώσω το τραγούδι «Στην πίσω τσέπη του Μπλουτζίν». Χτύπησε λοιπόν το τηλέφωνο και ούτε λίγο ούτε πολύ ο Κώστας Ζουγρής, το δεξί χέρι του Γιάννη Πετρίδη και υποδιευθυντής της Virgin, μου ανακοίνωσε πως με το που θα παραδώσω τον δίσκο της Κατερίνας θα ξαναμπώ στούντιο για να κάνω την οργανική εκδοχή της Μοναξιάς του φάρου. Η έκπληξη και η χαρά μου όπως φαντάζεστε ήταν απερίγραπτη. Στην αρχή μάλιστα νόμιζα πως μου έκανε πλάκα, πως ήταν λόγια του αέρα ή ευσεβείς πόθοι. Όταν πήρε να κατασταλάζει μέσα μου το γεγονός με έπιασε σύγκρυο. Πως θα μπορούσαμε να κάνουμε ένα δίσκο οργανικής μουσικής για να βγει στη διεθνή αγορά, να ανταγωνιστεί μουσικές και καλλιτέχνες που θαυμάζαμε, που είχαμε για πρότυπά μας; Με δουλειά και πίστη, χωρίς φόβο μα με πολύ πάθος. Το πρώτο μου μέλημα ήταν να επιλέξω τι μπορούσα να κρατήσω από τη Μοναξιά του φάρου.

Κατέληξα στο εξής τραγούδια που θεώρησα ότι είχαν τις προδιαγραφές για να σταθούν άρτια σε οργανική εκδοχή: Θάλασσα (Thalassa), http://youtu.be/LIHDHOTVY7c Των ανέμων ερωμένη (Ladywind), http://youtu.be/934ZG49YX6A Ψέμα, μικρό μου ψέμα (Little lie), http://youtu.be/mzpwenMmNVE Σαν έρθει Κυριακή (When Sunday comes), http://youtu.be/IizFW_udyjk Εκδίκηση (Revenge), Τα άδυτα του πόθου (Intimate passion) http://youtu.be/2D7cYhzZwiE και φυσικά ο Ασημένιος κύκλος (Silver circle) http://youtu.be/tus6JKhNc3c, το μοναδικό οργανικό κομμάτι της Μοναξιάς του φάρου που στάθηκε αφορμή για το όλο εγχείρημα. Οι ελλείψεις καθόρισαν το πλαίσιο μέσα στο οποίο συνέθεσα καινούρια μουσική. Οι νέες συνθέσεις ήταν τα Βραχέα κύματα (Shortwaves) http://youtu.be/44jDvdOYLq4, και το μοναδικό τραγούδι του FAROS -μάλιστα με ελληνικό στίχο, η Έρημος (Wasteland) http://youtu.be/btQ0C6f3aBA. Η επιλογή μου αυτή ήταν φαινομενικά παράλογη αλλά έφτιαξα τη μελωδία με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε ο λόγος να απλώνεται και να μην ξενίζει τον μη ελληνόφωνο ακροατή. Ήταν σαν να άκουγε μακρόσυρτα φωνήεντα, σαν ένα φωνητικό παιχνίδι και φυσικά δεν θα μπορούσαν να επιλέξω καταλληλότερη ερμηνεύτρια από την Κατερίνα που το απογείωσε με την ερμηνεία της τους λαρυγγισμούς της. Η επιλογή των συνεργατών και των μουσικών ήταν ένα άλλο πολύ σοβαρό ζήτημα. Με τον Χρυσόστομο Μουράτογλου –μόνιμος συνεργάτης από

την Μοναξιά του Φάρου, μοιραστήκαμε την ευθύνη της μουσικής παραγωγής. Ο Μάκης, ήταν δαιμόνιος ηχολήπτης, ικανός προγραμματιστής και πολύτιμος αρωγός στην ενορχήστρωση. Έπειτα έγινε μια παρέλαση καταξιωμένων και εξαιρετικών μουσικών που με τις ερμηνείες τους και την δεξιοτεχνία τους φώτισαν και ανάδειξαν τις ιδέες μου και τους ευχαριστώ θερμά. Πρέπει να κάνω ειδική μνεία για τη συμμετοχή του Νίκου Πορτοκάλογλου στην ηλεκτρική κιθάρα σε ένα από τα κομμάτια. Οι μουσικοί που συμμετείχαν στον FAROS ήταν οι εξής: Τύμπανα: Οδυσσέας Τσάκαλος Κρουστά: Πέτρος Κούρτης , Οδυσσέας Τσάκαλος Βαγγέλης Καρίπης, Μπάσο: Γιάννης Γρηγορίου, Αλέκος Αράπης, Ακουστικό μπάσο: Νίκος Ρούλος Πλήκτρα: Χρυσόστομος Μουράτογλου Ηλεκτρική κιθάρα: Γιώργος Σιμάτος, Νίκος Πορτοκάλογλου Βιολί: Γιώργος Μαγκλάρας, Kamil Moucha Κλαρίνο, Καβάλ : Μάνος Αχαλινωτόπουλος Ακορντεόν : Altin Shehu Σαξοφωνο : Θεόδωρός Ρέλλος Ούτι: Δημήτρης Μικελής Φλάουτο: Δημήτρης Χουνδής Λαούτο: Αχιλλέας Περσίδης

Σε αυτόν τον δίσκο αποπειραθήκαμε και ευτυχώς το πετύχαμε σε μεγάλο βαθμό και μας αναγνωρίστηκε, ένα παράδοξο πάντρεμα ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, δυτικής αρμονίας και new age ενορχήστρωσης. Μια περίεργη μα απολύτως λειτουργική και ουσιαστικά πρωτότυπη μίξη Ανατολής και Δύσης, Τζαζ και Χιτζάζ, Τσάμικου και λούπας, πράγματα

2012 8

101

απείρως δροσερά και φρέσκα και κατά κάποιο τρόπο επίκαιρα τότε, σμιλεμένα όμως από διαχρονικές αξίες. Έτσι η Μοναξιά του φάρου του 1995 έγινε Faros και τον Ιούνιο του 1997 κυκλοφόρησε σε πάνω από 40 χώρες. Τραγούδια του μπήκαν σε πολλές συλλογές διπλά σε εκείνα που είχαν φτιάξει ιερά τέρατα της μουσικής, διπλά σε αυτούς που θαύμαζα. Γράφτηκαν εγκωμιαστικά σχόλια στο Billboard, και σε άλλα διεθνή περιοδικά, και το βίντεο κλιπ του Ασημένιου Κύκλου παιζόταν στο MTV. Μουσικά θέματα χρησιμοποιήθηκαν σε διαφημίσεις στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο. Ο Faros αποκόμισε εντυπωσιακά καλές κριτικές στην Ελλάδα σχεδόν από όλους, πράγμα που ακόμα μου προκαλεί μεγάλη κατάπληξη μιας και γνωρίζω καλά πόσο πολωμένη είναι η κατάσταση στα ελληνικά μουσικά πράγματα. Με κάλεσαν στην Αμερική και στην Ευρώπη για να κάνω παρουσιάσεις και Live, αλλά δυστυχώς δεν καταφέραμε ποτέ να μαζευτούμε όλοι μας για να παρουσιάζουμε τον Faros ζωντανά. Κρίμα!

102

8 2012

Κείμενο, φωτογραφία: Νίκος Πάλλης

Το κερασάκι στην τούρτα … σαφέστατα είναι ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο του συνόλου των ερεθισμάτων που εκπέμπει μια τούρτα, αλλά αυτό αφορά την ζαχαροπλαστική και, μέχρι στιγμής, η στήλη προτιμά να προσανατολίζεται σε θέματα που άπτονται των βασικών ενδιαφερόντων του (παν)ανθρώπινου είδους, ήγουν το φαί. Αλλά, επειδή φαίνεται πιασάρικος τίτλος για την σημερινή μας εκπομπή (ότι να ναι, ο γράφων χρειάζεται επειγόντως απόλυση…), βρή-

104

8 2012

καμε μια προσέγγιση που θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο και που, τόσο διαδικαστικά όσο και ουσιαστικά, μπορεί να λειτουργήσει ως «κερασάκι στην τούρτα» σας, όπου εδώ η τούρτα, ως έννοια, ενέχει την θέση του στρωμένου τραπεζιού. Για την ευκολία της επικέντρωσης μας, ας θεωρήσουμε ότι έχουμε αποφασίσει ένα σχετικά απλό γεύμα, λόγου χάρη κοτόπουλο ψητό σχάρας. Το ψήσιμο σε

αληθινή φωτιά, εκτός από την νοστιμιά που δίνει στα προς βρώσιν και συμμόρφωσιν, φαίνεται πως τους ενισχύει και την θρεπτική άξια, έτσι, με μια ωραία σαλάτα και λίγο κρασάκι, μπυρίτσα ή ότι άλλο, και ένα φρουτάκι, το σύνολο υπερκαλύπτει τόσο τις άμεσες, διατροφικές, όσο και τις γευστικές ανάγκες των συνδαιτυμόνων. Για αυτό το σχετικά απλό τραπέζι, τι χρειαζόμαστε; Φωτιά, κάνα κοτόπουλο, καμιά ντομάτα, κάνα κρεμμυδάκι κ.λπ. Αφού θα ανάψουμε φωτιά, μπορούμε να βάλουμε δίπλα της, ή δίπλα στα ψητά, δυο μελιτζάνες φλάσκες και μερικές πατάτες (στις πατάτες καρφώνουμε, προαιρετικά, μερικές φορές την κάθε τους πλευρά με ένα πηρούνι, βοηθάει να ψηθούν πιο γρήγορα) και να τις αφήσουμε να ψήνονται. Καλό είναι να θυμόμαστε τους βασικούς κανόνες και τα κόλπα του ψησίματος, όπως έχουν παρατεθεί στο τεύχος 4, σελ. 104, οπότε μια μικρή προσοχή στο ψήσιμο θα βοηθήσει στην χαρά του στρωμένου τραπεζιού. Να θυμάστε ότι θα αργήσουν περισσότερο από το κοτόπουλο, άρα μπορείτε να τα βάλετε από την αρχή της φωτιάς κοντά της. Όταν ψηθούν καλά και μαλακώσουν, στις μεν πατάτες, έτσι όπως είναι καυτές, βάζουμε λίγο βούτυρο η λάδι, ή μαλακό τυρί, ή κρέμα, η ότι άλλο μας έρθει και λίγο αλάτι, πιπέρι και ρίγανη και τις σερ-

βίρουμε πάραυτα. Τις μελιτζάνες τις ξεφλουδίζουμε και, αυτό που μένει, το αλατίζουμε, του βάζουμε λίγο λάδι, λίγο ξύδι, λίγο λεμόνι, και δυο τρία δόντια λιωμένο σκόρδο, και τα ανακατεύουμε καλά. Λοιπόν, πως σας φαίνεται που έχουμε φτιάξει μια νοστιμότατη και ορεκτικότατη μελιτζανοσαλάτα? Μια ενδιαφέρουσα παραλλαγή της μελιτζανοσαλάτας είναι να προσθέσετε ψημένες πιπεριές, κάνα κολοκυθάκι, κάνα φρέσκο κρεμμύδι και τίποτα ψημένα μανιτάρια, παρέα με λάδι, λίγο ξύδι, λίγο λεμόνι, δυο τρία δόντια λιωμένο σκόρδο, λίγο δυόσμο, φρέσκια ρίγανη, θυμάρι, θρούμπι, μαϊντανό, και ότι άλλο φρέσκο μυρωδικό σας βρίσκεται και να τα ανακατέψετε καλά, η νοστιμιά και το άρωμα της καπνιστής μελιτζάνας θα απογειώσει την σαλάτα σας! Τώρα που το σκέφτηκα, θέλω να αναφέρω, τιμής ένεκεν, ότι, στην παρασκευή του συγκεκριμένου μενού, οι μελιτζάνες, τα κρεμμυδάκια, οι πιπεριές, τα μυρωδικά και οι πεντανόστιμες πατάτες που χρησιμοποιήσαμε ήταν από χέρι και κήπο της Πρέβεζας. Επίσης, αλήθεια, έχετε ψήσει ποτέ ένα ξερό κρεμμύδι στα κάρβουνα; Αν όχι, δοκιμάστε το, η γεύση του θα σας εκπλήξει, αρκεί να το αφήσετε να ψηθεί καλά και να μελώσει. Καλή επιτυχία, καλή όρεξη και καλές βουτιές να χουμε, φίλοι συνδαιτυμόνες, στην υγειά μας!

2012 8

105

Φωτογραφία: Μυρτώ Φοίφα

Αγρόκτημα Φοίφα

108

8 2012

Κείμενο: Δημήτρης Επικούρης-Μαρία Καστανή-Θεόφιλος Μπαγιάστας

ΔΟΥΛΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ ΜΠΛΟΥΖ ο δουλεμπόριο των Νέγρων αναμφίβολα είναι από τα αισχρότερα κεφάλαια της ανθρώπινης ιστορίας Ένας ανθρώπινος εφιάλτης που δυστυχώς έγινε πραγματικότητα. Και όμως, αυτοί οι σκλάβοι που τραγουδούσαν και χόρευαν, δημιούργησαν μία μουσική που επηρέασε όλο το δυτικό κόσμο αρκετά αργότερα. Από αυτούς τους νέγρους σκλάβους, γεννήθηκε το μπλουζ και η τζαζ. Μεταξύ του 15ου και 19ου αιώνα, οι Πορτογάλοι, οι Ισπανοί, οι Ολλανδοί, οι Γάλλοι, οι Βέλγοι και οι Βρετανοί χρησιμοποιούσαν τους σκλάβους σαν ένα σημαντικό τμήμα του εργατικού τους δυναμικού. Οι σκλάβοι ήταν ένα ζωτικό κομμάτι της οικονομικής ανάπτυξης αυτών των χωρών και μεταφέρονταν σε περιοχές του Νέου Κόσμου όπου υπήρχαν αποικίες των προαναφερθέντων χωρών στην Καραϊβική και στις Αμερικανικές Ηπείρους. Το 1713, η εταιρία British South Sea Company αποκτά το αποκλειστικό δικαίωμα να προμηθεύει την αμερικάνικη ήπειρο με δούλους. Έτσι, στη νέα ήπειρο και συγκεκριμένα στο Jamestown της πολιτείας της Virginia φτάνουν οι πρώτοι νέγροι σκλάβοι. Ήταν το «σωτήριο» έτος 1619. Μεταξύ του 1641 και του 1661 στις πολιτείες της Μασαχουσέτης, του Κονέκτικατ και τις Βιρτζίνια, θεσπίζονται οι πρώτοι νόμοι που αφορούν τη μεταχείριση των σκλάβων που είχαν δραπετεύσει αλλά συλληφθεί. Από την εξαιρετική εργασία του Δρ. Στέλιου Φραγκόπουλου (Η Ιστορία της Τεχνολογίας) παραθέτουμε ορισμένες αξιοσημείωτες πληροφορίες σχετικά με την ανάπτυξη των δουλεμπορικών κέντρων στις ΗΠΑ.

120

8 2012

(Μέρος δεύτερο…)

«Στο δεύτερο μισό του 17oυ αιώνα αναπτύχθηκε στις νότιες επαρχίες της Βόρειας Αμερικής το σύστημα των μεγάλων αγροκτημάτων (φυτείες), το οποίο απαιτούσε τεράστιο αριθμό εργατικών χεριών. Έτσι άρχισε η μαζική εισαγωγή μαύρων δούλων από την Αφρική. Μερικές παράλιες πόλεις των σημερινών ΗΠΑ αναπτύχθηκαν αρχικά ως δουλεμπορικά κέντρα. Στις βόρειες επαρχίες των αγγλικών αποικιών απασχολούνταν οι μαύροι κυρίως στις οικιακές και αγροτικές εργασίες, στις νότιες επαρχίες όμως κυρίως στις φυτείες. Σταδιακά έγινε η παρουσία των (άμισθων) δούλων στις φυτείες οικονομικός παράγων, χωρίς τον οποίο η αγροτική παραγωγή δεν ήταν ανταγωνιστική. Έτσι, την εποχή του πολέμου της αμερικάνικης ανεξαρτησίας (1776-1783) οι μαύροι είχαν μετατραπεί με ειδικούς σκληρούς νόμους σε δούλους με πλήρη εξάρτηση από τον κύριό τους, για τους οποίους αυτός είχε δικαίωμα ζωής και θανάτου - μια επιστροφή στις συνθήκες της αρχαίας Ρώμης. Στα τέλη του 18oυ αιώνα εκτελούσαν τα εγγλέζικα εμπορικά πλοία ταξίδια για την κάλυψη του λεγόμενου «τριγωνικού εμπορίου»: μετέφεραν από τα βρετανικά λιμάνια, κυρίως το Λίβερπουλ, μέταλλα, υφάσματα και όπλα στη βάση του Cape Coast στη σημερινή Γκάνα της Δυτικής Αφρικής. Από εκεί παραλάμβαναν νεαρούς νέγρους, τους οποίους στοίβαζαν στα αμπάρια του πλοίου και τους παρέδιδαν, όσους επιζούσαν, σε δουλεμπόρους στα νησιά της Καραϊβικής. Επιστρέφοντας δε πάλι στα βρετανικά λιμάνια μετέφεραν ζάχαρη, καπνό κ.ά. Εκτιμάται ότι στα πλαίσια αυτού του τριγωνικού εμπορίου μεταφέρθηκαν περί τα 13 εκα-

τομμύρια Αφρικανοί στην αμερικάνικη ήπειρο. Η ζωή των μαύρων στον αμερικάνικο Νότο περιγράφεται, εκτός από χρονικογράφους της εποχής και από πολλούς λογοτέχνες (Harriet Beecher Stowe: Η καλύβα του ΜπαρμπαΘωμά, 1852), οι οποίοι μετέφεραν σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο (τότε περίπου η Ευρώπη), ιδίως κατά το 19ο αιώνα, τις πληροφορίες για τα συμβαίνοντα στην Αμερική. Οι περιγραφές αυτές αναφέρονται σε εγκλήματα χωρίς κυρώ-

σεις από λευκούς κτηματίες αλλά και εργάτες, όπως ομαδικοί βιασμοί κοριτσιών και γυναικών, σφράγισμα δούλων με πυρακτωμένο σίδερο, μαζικές εκτελέσεις δραπετών κτλ. Μέχρι την έκρηξη του αμερικάνικου εμφύλιου πολέμου το 1861, αναφέρονται φρικιαστικά γεγονότα για τη μεταχείριση μαύρων δούλων στις φυτείες των νότιων πολιτειών της Αμερικής. Συνεχίζεται…

2012 8

121

Κείμενο: Κατερίνα Κυρμιζή

Τό καλοκαίρι… on the rocks! νήσιο τέκνο του καλοκαιριού είμαι, η καρδιά μου χαίρεται με το εκτυφλωτικό φως, το αεικίνητο μπλε του Αιγαίου, τα ακρογιάλια κεντημένα με χρυσοκλωστή. Η τύχη της οικογένειάς μου στιγματίστηκε -μαζί κι εγώ παιδί, τότε, μικρό- από την Νιο. Το πως βρεθήκαμε εκεί στου 1984 τα μισά στο Μυλοπότα, να ορίζουμε ένα αγρίμι εστιατόριο, σκαρφαλωμένο στα βράχια, ξεκομμένο από την υπόλοιπη τουριστική πώρωση της παραλιακής γραμμής είναι μεγάλη ιστορία που θα απαιτούσε ικανότητες λογοτεχνικές για την εξιστόρηση.

Τρεις μήνες τα καλοκαίρια συν δεκαπέντε μέρες οι διακοπές του Πάσχα επί τέσσερις φορές, ήταν ικανός χρόνος για να στοιχειώσει η Νιος τη φαντασία, να ομορφαίνει για πάντα τις αναμνήσεις, να διαποτίσει την καρδιά με τη λιτή ομορφιά της κυκλαδίτικης φύσης συνδυασμένης με τα τρελά πολύχρωμα ποπ και πανκ νιάτα, ξενάκια που ξεβράζονταν κατά κοπάδια στο νησί. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ στην αναγκαστική μα οπωσδήποτε ευπρόσδεκτη μαθητεία στην ξένη μουσική που ξεχύνονταν από τα ηχεία κάθε μαγαζιού κι έκαναν όλο το ασήμι του νησιού στα βράχια και στην αμμουδιά να δονείτε με παγανιστική ευφροσύνη κάτω από τον καυτό, ακίνδυνο ακόμα ήλιο της Μεσογείου. 126

8 2012

Τα τυχερά των ημερών μου εκεί πολλά. Κεράσματα, πουρμπουάρ, βραχιόλια από πλεγμένες κλωστές, λάφυρα ένα σωρό. Ατελείωτη δουλειά. Σκλαβιά για όλη την οικογένεια. Πολύ συχνά, εγώ και η αδερφή μου με ρητή διαταγή του μπαμπά, πιάναμε το χορό και το τραγούδι, για να μειδιούν οι πελάτες και να παραγγέλνουν μπύρες επάνω στο τσακίρ κέφι ή μοιράζαμε φεϊγβολάν στην παραλία όταν είχαμε αναδουλειά. Ευτράπελα… αμέτρητα που καθημερινά λάβαιναν χώρα λόγω ανεπαρκούς γνώσης αγγλικών. Μετρώ, όχι χωρίς χαρμολύπη τις κωμικές, σαν από ελληνική ταινία ατάκες του πατέρα μου. «Fresh fish tomorrow morning!» θέλοντας να διαφημίσει τα ψάρια που σπαρταρούσαν ακόμα το πρωί που τα ‘χε αγοράσει ή, «This, this and the other ντουβάρ» με βολιώτικη προφορά το ντουβάρι, στην προσπάθειά να δείξει τους διασκορπισμένους σε όλους τους τοίχους του μαγαζιού, πίνακες σε έναν ενδιαφερόμενο. Η δε γιαγιά να βαριακούει το σουηδικό ευχαριστώ πολύ «Τack så mycket», (προφέρεται τάξε μίκε) σε πάψε λύκε και να μονολογεί «μέγας είσαι κύριε» πλένοντας πιάτα και στο καπάκι να καταριέται τη μοίρα της τη σακατεμένη καθαρίζοντας σακιά πατάτες -τότε δεν υπήρχαν προτηγανισμένες- και κρεμμύδια. Η επίδραση ήταν καθοριστική στο γού-

στο, στη στάση και στις επιλογές ζωής που διαμόρφωσε η καθημερινή επαφή με τους παραδομένους στον ήλιο, στον έρωτα και στην αλητεία τουρίστες, κάτω από ένα διαρκές μουρμουρητό όλων των μουσικών ρευμάτων της εποχής. Όταν ξεπέρασα το θέμα του γυμνισμού, (μετά από μερικές μέρες ελάχιστα πράγματα μπορούν να σ’ εντυπωσιάσουν στο γυμνό σώμα) τα φούξια και πράσινα μαλλιά, το body piercing… παντού!, τα πανκ ρούχα και χτενίσματα, τα απάνθρωπα μεθύσια και τους εμετούς, αφέθηκα στο ρυάκι της μουσικής που έτρεχε ασταμάτητα, εξοικειώθηκα σταδιακά με Sex pistols, Clash, Tom Waits, Dylan, Lou Reed, Bob Marley, Peter Gabriel, Kate Bush, Talking Heads, κι ένα σωρό άλλους κι έμαθα απέξω και ανακατωτά τους Beatles. Όλα αυτά, από τα 9 μέχρι τα 13, σε μια εποχή που οι συμμαθητές μου ήξεραν μόνο τραγούδια των Wham, Duran Duran, Madonna και έβλεπαν σε VHS Ghost Busters!!!. Θυμάμαι μόλις έπεφτε το δειλινό, όλα θαρρείς σα να λούφαζαν για λίγο ν’ αναλάβουν δυνάμεις για τα νυχτερινά επεισόδια. Τότε και μόνο τότε ξεπρόβαλε το Χαμόγελο της Τζοκόντας και η βασιλική ευαισθησία του Μ. Χατζιδάκι για να ξεπλύνει τα αφτιά από τον ανήλεο, ξενόφερτο μουσικό βομβαρδισμό της μέρας. Τότε και μόνο τότε, διαισθητικά σαν κουτάβι τυφλό που όμως βρίσκει πάντα το δρόμο για το βυζί της μάνας του, συνειδη-

τοποιούσα πόσο ευλογημένη είμαι που ζω σε αυτή την γωνιά του κόσμου, αντίκρυ σ’ αυτόν τον ήλιο, περικυκλωμένη απ’ αυτό το παλλόμενο κι ανεξάρτητο μπλε, λουσμένη στην ασημόσκονη που ο χρόνος εξόρυξε από τα σκληρά,άγονα βράχια. Τότε και μόνο τότε σαν προσευχή μασούσα τα λόγια του Παλαμά που είχαμε μάθει στο σχολείο. Ο κόσμος λάμπει σαν ένα αστέρι, βουνά και κάμποι, δένδρα, νερά, γιορτάζουν πάλι, καθώς προβάλει το καλοκαίρι. Θεού χαρά! http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/kws ths_palamas/poihmata.htm#%CE%A4%C E%9F_%CE%9A%CE%91%CE%9B%CE %9F%CE%9A%CE%91%CE%99%CE% A1%CE%99 Αυτά τα λόγια συνοδεύουν τα πιο γλυκά μου όνειρα που έχουν πάντα να κάνουν με την Ίο. Αυτή η ηχώ είναι η ταυτότητα και το DNA μου. Υγ. Εμείς σε πείσμα Γερμανών, δανειστών, τραπεζιτών, ανάξιων πολιτικών και χιλίων οικονομικών δυσκολιών εμείς, έχουμε πάντα το καλοκαίρι που ‘χει μια δόξα εύκολη σε όλους προσιτή.

2012 8

127

Κείμενο: Η ομάδα του MEDASSET

Έλληνες Ευρωβουλευτές αποτυπώνουν τις θέσεις τους για την νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική με αφορμή εκδήλωση του MEDASSET στη Λευκάδα» Οι εκδηλώσεις που διοργάνωσε το ΜEDASSET στη Λευκάδα για τον τερματισμό της υπεραλίευσης, στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Εβδομάδων Θαλασσών, κορυφώθηκαν τη Δευτέρα 16 Ιουλίου, με την προβολή του ντοκιμαντέρ “The End of the Line”. Την ταινία προλόγισε ο ωκεανογράφος και υποβρύχιος φωτογράφος Γιάννης Ίσσαρης, ο οποίος παρουσίασε φωτογραφίες από καταδύσεις στο βυθό της Λευκάδας που έκανε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων. Στην παρουσίαση του τόνισε πως «οι θάλασσές μας, αν και δέχονται σημαντικές πιέσεις των οποίων τα αποτελέσματα είναι εμφανή και στον απλό παρατηρητή του βυθού, συντηρούν ακόμη κοιτίδες ζωής που αναπτερώνουν το ηθικό και διατηρούν την ελπίδα για καλύτερες μέρες, εφόσον δράσουμε εγκαίρως. Δεν είναι πολύ αργά, αρκεί να δώσουμε στα ψάρια μια ευκαιρία - Give fish a chance!». Σκοπός των εκδηλώσεων ήταν η ενημέρωση και κινητοποίηση των πολιτών σχετικά με την υπεραλίευση και τις καταστρεπτικές αλιευτικές πρακτικές και ταυτόχρονα να σταλεί μήνυμα προς τους πολιτικούς ενόψει της ψήφισης της μεταρρύθμισης της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ). Σε αυτό το πλαίσιο, μαγνητοσκοπημένο χαιρετισμό απέστειλε ο Ευρωβουλευτής Κρίτων 132

8 2012

Αρσένης, μέλος της επιτροπής Αλιείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επισημαίνοντας ότι «μέχρι το 2020 από τα 136 εμπορικά αλιεύματα μόνο τα 8 θα βρίσκονται σε βιώσιμα επίπεδα … η ΚΑλΠ είναι μια ευκαιρία να ανατρέψουμε την πορεία προς αυτή την καταστροφή». Η πρόταση του κου Αρσένη σε αυτήν την προσπάθεια είναι «η δημιουργία αλιευτικών καταφυγίων, περιοχές που θα επιλέγονται από αλιείς και επιστήμονες όπου δε θα επιτρέπεται αλιευτική δραστηριότητα και που θα λειτουργούν ως φυσικές περιοχές αναπαραγωγής για τα αλιεύματα». Στη δήλωσή του επίσης επισήμανε ότι «αν όλα πάνε καλά, μετά τη διαπραγμάτευση, μέσα στα επόμενη 2 χρόνια θα έχουμε τη νομική υποχρέωση για όλα τα κράτη μέλη να κηρύξουν το 10% των παράκτιων υδάτων τους ως περιοχές απαγόρευσης αλιείας, με τη συνεργασία των αλιέων και επιστημόνων». Τις θέσεις του για τη νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική αποτύπωσε και ο Ευρωβουλευτής Νίκος Χουντής στο γραπτό χαιρετισμό που απέστειλε, τονίζοντας ότι «το 6570% των ελληνικών εμπορικών ψαριών υπεραλιεύονται, ενώ τα ανεξέλεγκτα συρόμενα εργαλεία αποψιλώνουν το βυθό, σπαταλώντας περισσότερους από 15.000 τόνους εμπορεύσιμων ψαριών κάθε χρόνο, τα οποία

απορρίπτονται στη θάλασσα». Ο Γιώργος Κουμουτσάκος Ευρωβουλευτής και εισηγητής στη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, αναφερόμενος στα προβλήματα που δε μπόρεσε να λύσει η ΚΑλΠ, σημείωσε στο γραπτό χαιρετισμό του ότι «οφείλουμε να αναστρέψουμε το επιτεινόμενο αρνητικό κλίμα» και αναφέρθηκε σε 7 σημεία αλλαγής. Ο Ευρωβουλευτής Σπύρος Δανέλλης χαιρετίζοντας γραπτώς τις εκδηλώσεις, υπογράμμισε ότι «στοιχειώδης σωφροσύνη επιβάλλει την υιοθέτηση πολιτικών ελέγχου αν θέλουμε να υπάρχει και αύριο θαλάσσια βιοποικιλότητα». H Ευρωβουλευτής Άννυ Ποδηματά στο γραπτό χαιρετισμό της σημείωσε ότι η προσπάθεια που γίνεται εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «δε μπορεί να αποδώσει και να παράξει αποτελέσματα χωρίς συλλογική προσπάθεια και ενεργή συμμετοχή των πολιτών». Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με συμβολική φωτογράφιση για την οποία οι επισκέπτες παρατάχθηκαν σε σχήμα ψαριού προκειμένου να στείλουν στους πολιτικούς της Ε.Ε. το μήνυμα: «Σταματήστε την Υπεραλίευση, πριν η Αλιεία Καταρρεύσει!» Παρόμοιες δράσεις και φωτογραφίες από όλη την Ευρώπη θα παρουσιαστούν στους Ευρωβουλευτές το φθινόπωρο του 2012 από το δίκτυο OCEAN2012, μέλος του οποίου είναι το MEDASSET, ως ένδειξη στήριξης των πολιτών προς μια βιώσιμη και δίκαιη αλιευτική πολιτική.

Παράλληλα στον πολυχώρο ARTηρία λειτουργούσε Έκθεση Φωτογραφίας με θέμα τη θάλασσα και τον άνθρωπο, η οποία ήταν ανοιχτή στο κοινό από την Παρασκευή 13 Ιουλίου. H επόμενη εκδήλωση του MEDASSET στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών Εβδομάδων Θαλασσών θα λάβει χώρα στη Ζάκυνθο στις 27 Αυγούστου 2012, σε συνεργασία με την Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας Προαγωγής Πολιτισμού «Πλατύφορος». Περισσότερες πληροφορίες για το πώς η υπεραλίευση επηρεάζει τους Ευρωπαίους πολίτες: http://ocean2012.eu/pages/90-howoverfishing-impacts-you. Το σύντομο βίντεο «Ending Overfishing» με ελληνικούς υπότιτλους, αποκαλύπτει πώς οι υπάρχουσες πολιτικές οδηγούν στην υπεραλίευση: http://vimeo.com/42686193 Για περισσότερες πληροφορίες: Λίζα Μπούρα Υπεύθυνη Προγραμμάτων MEDASSET 2103613572, medasset@medasset.gr Το MEDASSET (Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών) είναι διεθνής, μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ) που ιδρύθηκε το 1988 με σκοπό την προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους σε όλη τη Μεσόγειο, μέσω ερευνητικών προγραμμάτων, ενημερωτικών εκστρατειών, της εκπαίδευσης και της ενεργού παρέμβασης σε αρμόδιους φορείς.

2012 8

133

Από την ίδρυσή του είναι μόνιμο Μέλος/Παρατηρητής της Σύμβασης της Βέρνης (Συμβούλιο της Ευρώπης). Συνεργάζεται με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP/MAP) του οποίου είναι Εταίρος για την εφαρμογή του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης Προστασίας των Θαλάσσιων Χελωνών. Τo OCEAN2012 είναι μια συμμαχία οργανώσεων που εργάζεται εντατικά για την ουσιαστική μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Αλιευτικής Πολιτικής, με στόχο να σταματήσει η υπεραλίευση των θαλασσών, να δοθεί ένα τέλος στις καταστροφικές αλιευτικές πρακτικές και να εξασφαλισθεί η δίκαιη και ισότιμη χρήση υγιών ιχθυαποθεμάτων. Το δίκτυο OCEAN2012 ξεκίνησε και συντονίζεται, από τη ΜΚΟ Pew Environment Group, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που εργάζεται για να σταματήσει η υπεραλίευση στους ωκεανούς παγκοσμίως .Η συντονιστική επιτροπή του δικτύου αποτελείται από τις ΜΚΟ

134

8 2012

Coalition for Fair Fisheries Arrangements, Ecologistas en Accion, The Fisheries Secreteriat, nef (new economics foundation), The Pew Environment Group, Seas at Risk. Οι εκδηλώσεις διοργανώνονται στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Εβδομάδων Θαλασσών – Καλοκαίρι 2012 . Στόχο έχουν να ενημερώσουν και να δώσουν τη δυνατότητα στους πολίτες να ενθαρρύνουν και να στηρίξουν τους πολιτικούς για να λάβουν τις αποφάσεις που θα τερματίσουν την υπεραλίευση. Για να δείτε τη λίστα με τις δράσεις που θα ακολουθήσουν μέχρι τον Αύγουστο, ακολουθήστε τον σύνδεσμο: http://www.ocean2012.eu/events/144european-fish-weeks Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ταινία “The End of the Line”: www.endoftheline.com, www.fish2fork.com, www.bluemarinefoundation.com

β) Από την Έκθεση του MEDASSET «Ανθρωπος & Θάλασσα» στον Πολυχώρο ΑRΤηρία

γ) Το κοινό παρατάχθηκε σε σχήμα ψαριού

δ) Εθελοντές του MEDASSET στήνουν την έκθεση φωτογραφίας «Θάλασσα & Άνθρωπος» στον Πολυχώρο ΑRTηρία, Μαρίνα Λευκάδας.

2012 8

135