GJEOGRAFIA
Oqeani Atlantik
Ujdhesat Shetland
Skagerak
Deti i Veriut
• Qytet bregdetar Deti Baltik
Laba
Odra
La-Mansh Reni
• Pellgjet e Evropës Veriperëndimore
Sena
000 km dhe mendohet se është vija më e gjatë bregdetare në botë. Fjordet janë krijuar si rezultat i veprimtarisë gërryerës të akullnajave gjatë lëshimit të tyre nga malet e larta drejt bregdetit. Uji i detit në fjorde nuk ngrin për shkak të ndikimit të rrymës së ngrohtë të Golfstrimit. Ishujt më të mëdhenj të Evropës Perëndimore janë: Britania e Madhe, Irlanda dhe Islanda. Deti i Veriut i ndan ata nga gadishulli Skandinav. Ky det nëpërmjet ngushticave Skagerak dhe Skategat lidhet me ujërat e detit Baltik, i cili në drejtim të veriut hyn në gjirin e Botnisë, në Gjirin e Finlandës dhe në gjirin e vogël të Rigës. Në bregun perëndimor të Evropës veçohen tre gadishuj të mëdhenj: Jutlanda, Normandija dhe Bretanja, të cilët i japin karakter të veçantë vijës bregdetare të Atlantikut. Këtu përmendim edhe kanalin e La Manshit dhe gjirin e Biskajës. Gjithashtu, janë ndërtuar një sërë portesh, nëpërmjet të cilave Evropa lidhet me botën. Vija bregdetare mesdhetare fillon prej ngushticës së Gjibraltarit në perëndim deri në Detin e Zi në lindje. Karakterizohet tre gadishuj ose (siujdhesa) të mëdha: Gadishulli Pirinej, Gadishulli Apenin dhe Gadishulli Ballkanik. Vijën bregdetare evropiane e lagin shumë dete si: detet Tirren, Ligur, Jon, Adriatik, Egje, Marmara, Deti i Zi dhe Deti Azov. Të gjithë këta dete lidhen midis tyre, kurse nëpërmjet kanalit të Suezit dhe Detit të Kuq ata lidhen edhe më gjerë.
• Ujdhesa e Islandës
13