a Një mik i madh; Fjalori b b c d d e f f g gj h k k j l m o o p q r s s t x
a
Miqtë tanë
c
Përse mund të jetë fjalori një mik i madh?
Fjalori është një libër që: • përmban fjalët e gjuhës; • shpjegon kuptimin e çdo fjale dhe të ndihmon ta kuptosh kuptimin e saj duke dhënë edhe shembuj; • të mëson si ta shkruash e ta përdorësh drejt çdo fjalë. • Fjalori tregon se fjala është emër, mbiemër, folje, ndajfolje etj. • Fjalorët dygjuhësh tregojnë edhe si shqiptohet edhe ç’kuptim ka fjala në gjuhën e huaj. • fjalët në fjalor renditen sipas alfabetit.
a. Si e gjejmë fjalën në fjalor
Kërkojmë p.sh., fjalën bregu. Shikojmë shkronjën e parë Shikojmë shkronjën e dytë Shikojmë shkronjën e tretë
e gj
- b - baba... bacë... etj. - br - brazdë... bravë... etj.
- bre -
bredh... bredhur... breg.
b. Gjejmë kuptimin e fjalës.
j m p r t
g h l
breg/u - pjesë a rrip toke që kufizon në anë një rrjedhë uji, një det, një liqen. c. Shohim veçoritë gramatikore të fjalës.
breg,
trajta e pashquar, njëjës
-
u
m.
sh.
brigje (t)
mbaresa e gjinia mash- numri trajta e trajtës kullore shumës pashquar, së shquar, shumës njëjës
mbaresa e trajtës së shquar, shumës
Për të gjetur fjalët në fjalor (p.sh.: miqtë, kam punuar, e bukur) duhet që:
• emrin ta kërkosh në trajtën e pashquar, numri njëjës, rasa emërore: mik.
• foljen duhet ta kërkosh në kohën e tashme, mënyra dëftore, veta I, numri njëjës: punoj. • mbiemrin duhet ta kërkosh në gjininë mashkullore, pa nyjë: bukur • Provoni të gjeni në fjalor: emrat: pleq, djem, lumenj, parqe. foljet: këndojmë, shkruam, kisha pastruar, pata marrë. mbiemrat: i bukur, të mirë, të mëdhenj, e pastër.
q
Fjalët e pandryshueshme, si: në, mbi, drejt, mirë, keq, dhe, sepse etj., gjenden në fjalor, ashtu si janë shkruar në një tekst.
x
55