>> αφιέρωμα του Γιώργου Στάμκου stamkos@post.com
Spiral of Death?
Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗ «ΔΙΝΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ»;
Λαϊκισμός, Οικονομική Κρίση και Μετανάστες
Το Φάντασμα του Λαϊκισμού Πάνω από την Ευρώπη
Έ
να επικίνδυνο τέρας ξερνάει τον τελευταίο καιρό τα δηλητήρια του στα μπαλκόνια της Ευρώπης: το τέρας του Λαϊκισμού. Προσφέροντας απλές απαντήσεις σε σύνθετα προβλήματα και εκμεταλλευόμενος την ανασφάλεια των μαζών λόγω της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, αλλά και της λεγόμενης «κρίσης ταυτότητας», ο Λαϊκισμός επελαύνει παντού στην Ευρώπη κερδίζοντας φτηνούς πολιτικούς πόντους. Ο λόγος των Ευρωπαίων λαϊκιστών πολιτικών είναι συχνά ύπουλος και διαπεραστικός, χωρίς να μιλά ανοικτά την απαξιωμένη γλώσσα του ρατσισμού, αλλά αντίθετα καταφεύγει ακόμη και στη γλώσσα του αντιρατσισμού! Αλέθοντας με το στόμα τους μεγάλα λόγια, ιδέες και «εθνικές αξίες» οι λαϊκιστές πολιτικοί ενισχύονται συνεχώς με τις ψήφους ενός ταραχοποιού αμαλγάματος πολιτών που δεν έχουν στέρεη βάση, αλλά είναι αποτέλεσμα συγκυριακής ανάδευσης όλων εκείνων τα μικροαστικών κατακαθιών των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Πηγή του σύγχρονου ευρωπαϊκού λαϊκισμού δεν είναι οι αμόρφωτες λαϊκές μάζες, που συγκροτούν και την εργατική τάξη της ηπείρου μας, αλλά οι πιο υποτίθεται μορφωμένοι μικροαστοί, που αισθάνονται το έδαφος κάτω από τα πόδια τους ξαφνικά να καταρρέει. Από μια άποψη οι συνθήκες θυμίζουν, ως ένα βαθμό, την ατμόσφαιρα της μεσοπολεμικής Ευρώπης, όταν η απογοήτευση από το παρόν έστρεψε τους Ευρωπαίους στις ολοκληρωτικές ιδεολογίες και κυρίως στον Ναζισμό, που εμφορούνταν
6
από άκρατο αντισημιτισμό, τον «σοσιαλισμό των ανόητων», σύμφωνα με τον Γερμανό πολιτικό Αουγκούστ Μπέμπελ. Αποδίδοντας στους Εβραίους όλες τις προλεταριακές αλλά και τις μικροαστικές τους ματαιώσεις οι Ναζί οικοδόμησαν ένα ιδεολογικό τερατούργημα, που αιματοκύλησε την Ευρώπη και επιτέθηκε ακόμη και στις βάσεις του ανθρώπινου πολιτισμού. Η χώρα που γέννησε τον Γκαίτε και τον Μπετόβεν ποτέ δεν έπεσε πιο χαμηλά στα μάτια της υπόλοιπης ανθρωπότητας…
«Ο ανορθολογισμός όταν γίνει δημοφιλής αποτελεί φρικτό θέαμα. Έχουμε την αίσθηση ότι μοιραία θα ξεπηδήσει απ’ αυτόν μια δυστυχία» Τόμας Μαν Σήμερα το φάσμα του Λαϊκισμού πλανάται και πάλι πάνω από την Ευρώπη. Η οικονομική κρίση, η «κρίση ταυτότητας», καθώς και τα αθρόα κύματα των μεταναστών που καταφθάνουν με κάθε τρόπο στις ευρωπαϊκές χώρες, προσφέρονται προς εκμετάλλευση. Δεν είναι μόνον η Ακροδεξιά που κερδίζει έδαφος λέγοντας «αυτά που θέλει ν’ ακούσει ο λαός». Ήδη οι Ευρωπαίοι συντηρητικοί πολιτικοί, πιεζόμενοι και από την παραδοσιακή παράνοια της Δεξιάς κι από την άνοδο της Ακροδε-
ξιάς, διολισθαίνουν προς τον ακραίο λαϊκισμό. Από την πλευρά της η ακραία Αριστερά, έχοντας ιδεολογικοποιήσει την εμπρηστικότητα, χρησιμοποιεί μια αντι-συστημική ρητορική που ανακατεύει άστοχα θεωρίες συνωμοσίας με Λαϊκισμό. Ακόμη και οι Ευρωπαίοι φιλελεύθεροι αλληθωρίζουν προς τον Λαϊκισμό, άσχετα αν δεν το παραδέχονται ανοικτά. Ο μέσος Ευρωπαίος, που συνήθως έχει ελλιπή μόρφωση, συντηρητικές πεποιθήσεις, τάσσεται κατά της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, φοβάται την Παγκοσμιοποίηση και μισεί τους μετανάστες, αποτελεί το ιδανικό θύμα τόσο των λαϊκιστών πολιτικών, όσο και των λαϊκιστικών Media που ανθίζουν εν μέσω κρίσης πουλώντας κίτρινα άρθρα και απόψεις αρεστές στις μάζες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η «κίτρινη» γερμανική εφημερίδα Bild, που σύμφωνα με τους επικριτές της προσπαθεί να καλύψει το κενό που έχει δημιουργηθεί στην Γερμανία από την απουσία πολιτικών κομμάτων της Ακροδεξιάς της χώρας. Ως ένα «κίτρινο» έντυπο που απευθύνεται όχι στο μυαλό αλλά στην κοιλιά κι ενίοτε στα κάτω από αυτήν όργανα των αναγνωστών της, η Bild έχει καταφέρει να τρομοκρατήσει με τις «αποκαλύψεις» της τους Γερμανούς πολιτικούς, κυρίως της Κεντροδεξιάς, ενώ έχει πρωτοστατήσει σε διάφορες αντιευρωπαϊκές λαϊκιστικές καμπάνιες όπως έγινε και την άνοιξη του 2010 με την εκστρατεία της κατά της οικονομικής διάσωσης της Ελλάδας με σύνθημα «ούτε ένα γερμανικό Ευρώ στους τεμπέληδες Έλληνες»!